intern is een kwartaaluitgave van de bni
beroepsvereniging nederlandse interieurarchitecten
2012 1-2-3 3-4 3 # 1-2-3-4 septemb be september
8024_V01ADV_fc.indd 1
20-09-12 11:00
colofon Intern verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 750 exemplaren. ISSN: 09278133 BNI Wilgenweg 26B, 1031 HV Amsterdam +31[0]20.42 33 233,
[email protected] redactie Bureau Bax, Amsterdam,
[email protected], www.bureaubax.nl aan dit nummer werkten mee Tom van Alst, Jaap Olaf van der Feer, Melina Prado Ferreira, Tea Hadzizulfic, Rob van der Hoeven, Mireille Hofwijk, Isabel Kamp, Eric Kampherbeek, Ruud-Jan Kokke, Kees Marcelis, Kim Nanne, Maarten van Oers, Rick Schols, Wendy Snoek en Floor Tuerlings. coverbeeld Thomas Heyer foto: Eric Kampherbeek concept Kummer & Herrman, Utrecht advertenties, grafische verzorging en druk Elma Multimedia, Broek op Langedijk +31[0]226.33 16 00,
[email protected] abonnementen BNI-leden ontvangen Intern gratis. Ben je geen lid, maar wil je Intern wel ontvangen? Een abonnement kost 49 euro per jaar. Ga naar www.bni.nl/bni-magazine/abonnement en schrijf je in. Na inschrijving ontvang je een factuur. Zodra deze betaald is, krijg je Intern een jaar toegestuurd. Opzeggen kan tot twee maanden voor het verstrijken van de abonnementstermijn. Zonder opzegging wordt het abonnement met een jaar verlengd. Adreswijzigingen kun je mailen naar
[email protected]. disclaimer Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de BNI. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
8
sponsors hoofdsponsors
co-sponsor
www.geberit.nl Ahrend Postbus 12390 1100 AJ Amsterdam +31[0]20.43 09 200 www.ahrend.com
subsponsors
Royal Mosa Postbus 1026 6201 BA Maastricht +31[0]43.36 89 444 www.mosa.nl
Thomas Heyer zoekt diversiteit 16
bni-prijs sponsors Desso Postbus 169 5140 AD Waalwijk +31[0]416.68 41 00 www.desso.nl
interview
www.wilkhahn.com
www.pami.be
bni-prijs 2012
Van dynamische zitplek tot kajak- en kanoclub 44
www.abet.nl
de selectie van...
Ruud-Jan Kokke 8024_V01ADV_fc.indd 1
20-09-12 11:00
1RYDZDOO® DNRHVWLVFKZDQGHQSODIRQG EHNOHGLQJVV\VWHHP HPL-Panelen in de kern gekleurd
WHITE &
Novawall® is een decoratief en functioneel akoestisch wand- en plafond bekledingssysteem dat architecten en vormgevers uitgebreide ontwerpmogelijkheden biedt. Stoffen wand- en plafondbekleding wordt daarom steeds vaker toegepast. Novawall® is de oplossing. Novawall® levert een belangrijke bijdrage tot de oplossing van akoestische problemen. Door gebruik te maken van materiaal met een hoog geluidsabsoberend vermogen en door Novawall® geselecteerde stoffen, wordt de ruimte akoestiek aanzienlijk verbeterd.
Novawall® is een decoratieve wandafwerking geschikt voor kantoren, vergaderzalen, audiovisuele ruimten, recepties, kantoortuinen etc. De gepatenteerde Novawall® EHYHVWLJLQJVSUR¿HOHQ ]RUJHQ HUYRRU GDW GH VWRI VWUDN over het geluidsabsoberende materiaal kan worden gespannen. Met een ruime keuze aan geluiddoorlatende en akoestisch geschikte stoffen van création baumann draagt Novawall® bij aan de opwaardering van elke ruimte. Novawall® is nagenoeg onderhoudsvrij en heeft een hoge duurzaamheid.
BLACK BRILLANT
ALLIAGE
Monochrom, het in de kern gekleurd HPL van 1,2 mm, biedt de mogelijkheid om homogene ontwerpen zonder zichtbare randen te creëren voor al uw interieurprojecten. Een groot aantal creaties met diep zwart of zuiver wit worden mogelijk met 5 oppervlakteafwerkingen: Alliage (geborsteld metaal), Roche (rots), Brillant (glans), Epimat (effect van gezandstraald hout) en FA (satijn).
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 2-3
ıntern.
2I¿FH_6KRZURRP_3URGXFWLRQ +31 (0)75 647 63 37 Handelsweg 7 +31 (0)75 640 01 57 1521 NH Wormerveer
[email protected] Netherlands www.novawall-benelux.com 2
www.polyrey.com
We create for you.
20-09-12 11:00
Climatex – de wieg van ”Cradle to Cradle” Climatex meubelstoffen voldoen aan de hoogste verwachtingen ten aanzien van comfort, schoonheid, veiligheid en duurzaamheid. Als echte pionier in Cradle to Cradle producten heeft Climatex zich de laatste twee decennia bewezen als leverancier van duurzame producten. Maar “groen” is niet een doel op zichzelf: het ontwerpen van intelligente producten leidt tot superieure functionaliteit binnen de textielontwikkeling, voor duurzaam gebruik in alle denkbare toepassingen. Climatex-meubelstoffen hebben een verkoelend, vochtGESSNER AG Gesner AG weeft al meer dan 170 jaar meubelstoffen vanuit haar hoofdkantoor in Wädenswil te Zwitserland. Ze maken gebruik van de meest geavanceerde technieken om Climatex meubelstoffen te produceren. Een product met exclusieve en unieke eigenschappen en een ecologische meerwaarde: al vele jaren een moderne en bewezen kwaliteit voor haar wereldwijde klanten in de meubel- en transportindustrie.
regulerend, warmte regulerend en warmte reflecterende werking, dit ondersteunt de natuurlijke warmte regulatie van de gebruiker. Gecertificeerd door Cradle to Cradle, Climatex meubelstoffen kunnen worden gerecycled zonder beperkingen: Lifecycle™ en Lifeguard™ meubelstoffen kunnen worden gecomposteerd ter bevordering van de groei van nieuwe planten, terwijl de technische materialen in de nieuwe Dualcycle™-productlijn volledig recyclebaar zijn. Climatex Lifecycle™ Premium meubelstoffen voor comfortabel zitten. Climatex Lifecycle is uitstekend geschikt voor residentiële toepassingen. De vocht en warmte regulerende eigenschappen zijn gebaseerd op het gebruik van wol en extra fijne Ramee. Dit uitstekende ontwerp is het resultaat van innovatieve technologieën en de kunst van het combineren van natuurlijke vezels. Climatex Lifeguard FR™ De slimste van de klas als het gaat om veiligheid. Climatex Lifeguard is de meubelstof die de hoogste esthetische uitstraling met veiligheid combineert. Dankzij de vlam vertragende eigenschappen is het de ideale keuze voor projectmatige toepassingen, zowel op kantoor als in de automotive sector. Climatex Lifeguard bestaat uit wol en Redesigned Lenzing FR. Het is gegarandeerd biologisch afbreekbaar en biedt de ultieme brandwerendheid zonder afbreuk te doen aan het ontwerp en de ecologische eigenschappen. Climatex Dualcycle™ ECO logisch – ECO nomisch kosten besparen en een lange levensduur gaan hand in hand. Climatex Dualcycle maakt gebruik van voordelige functionele vezels voor extreme slijtvastheid en combineert deze met ecologische garens welke bijzondere warmte en vochtregulerende eigenschappen bezitten. Hierdoor wordt het scala aan toepassingen van Climatex meubelstoffen nog uitgebreider. De verschillende collecties worden geleverd in een aantrekkelijk harmonieus kleurenpallet, bovendien zijn de stoffen op voorraad en per meter te bestellen. Oniro nodigt
Architect friend Jean Nouvel interprets the new Bolon Create collection.
een ieder uit zich te laten inspireren door de diversiteit en de functionaliteit van Climatex meubelstoffen.
“Imagine the world of a fly where floor expands in every direction, with no up or down… This is Bolon universe, exclusively a universe of floors: no ceiling, no walls… just floors - a palace for flies… This is the Bolon space where I stand, as in my fantastic dreams without gravity.”
Distributed by:
B R A N D T B.V.
Gessner AG Florhofstrasse 13 8820 Wädenswil Switzerland
Phone +41 44 789 86 00 Fax +41 44 789 86 01
[email protected] www.climatex.com
Benelux Oniro B.V. Postbus 180 3700 AD Zeist The Netherlands
Phone +31 343 493890 Fax +31 343 493137
[email protected] www.climatex.nl
www.brandtbv.nl
8024_V01ADV_fc.indd 4-5
20-09-12 11:00
intern is een kwartaaluitgave van de bni
bnı.
Unieke Visuals geven ruimten een eigentijdse, luxueuze en warme uitstraling.
beroepsvereniging nederlandse interieurarchitecten
inhoudsopgave 7
352-(&7 ,17(5,(859,68$/6
voorwoord: Kees Marcelis
BNI-prijs 2012
8
Ontwerpen is een professioneel vak. Veel complexer dan de meeste mensen denken. Hoe langer je in het vak zit, hoe meer facetten je ervan onder de knie krijgt. Met andere woorden: je raakt nooit uitgeleerd. Het is daarbij van groot belang dat je dicht bij jezelf blijft. Ontwerpen mag geen trucje worden; je moet jezelf blijven vernieuwen en de wereld om je heen blijven verbazen.
Wanddecoraties maken ruimten compleet. Bijzonder door opvallende prints. Visualisaties brengen warmte, luxe en sfeer in élk interieur. Verschillende ruimtes, vragen om verschillende toepassingen. Daarom biedt MaXXprint veel keus in materialen en afmetingen. Daarbij kunt u denken aan. Wandvullende muurfoto’s, interieurpanelen met luxe uitstraling of grote prints op textieldoek in een aluminium frame met een bijzonder warme uitstraling. Producten: - Full-color interieurpanelen - Glasfolies in kleur en print - Naadloos fotobehang - Textieldoekframes - Akoestiekframes - Gordijnen, vitrages
Een goed ontwerper is tegelijk filosoof, psycholoog en een enorme doorzetter. Het is iemand die in beelden denkt, deze weet te verwoorden en anderen enthousiast maakt.
‘Je moet de wereld om je heen blijven verbazen’
interview
Thomas Heyer zoekt diversiteit 16
bni-prijs 2012
Van dynamische zitplek tot kajak- en kanoclub 44
de selectie van... Ik vind dat ook in economisch lastige tijden de kwaliteit van jouw ontwerp voorop moet staan. Keuzes moet je niet maken op basis van de commissies die je kunt krijgen, hoe verleidelijk soms ook. Alleen door blijvend kwaliteit te leveren, kun je succesvol worden. Om het te maken in het vak, heb je een lange weg te gaan. Niet voor niets hebben de grote namen onder ons al een zekere leeftijd bereikt. De BNI-prijs is dan ook geen aanmoediging om achterover te gaan leunen, maar een stimulans om die lange weg in te slaan en met passie je doelen na te streven.
Ruud-Jan Kokke 46
interview: Desmond Ninaber van Eijben 48
inbox 48
nieuwe leden
Kees Marcelis Juryvoorzitter BNI-prijs
fullcolor glasfolie
interieurpanelen
textieldoek frames
gekleurd glasfolie
352-(&7 ,17(5,(859,68$/6
We helpen u graag met het vinden van de beste visualisaties om uw project die unieke uitstraling te geven
8024_V01ADV_fc.indd 6-7
Weiland 1a 6666 MH Heteren T 026-4721010
[email protected] www.maxxprint.nl
# 3
september—2012
7
20-09-12 11:00
interview
interview
tekst: Frederike Bax beeld: Eric Kampherbeek (portretten), Next Architects (de Alliantie Flevoland, Almere)
Hoe vond je het om de BNI-prijs te winnen?
“Ik vond het een grote eer. Het voelde fijn. Als een beloning voor al mijn harde werk. Het was ook bijzonder om op de BNI-prijs expositie het werk van alle genomineerden naast elkaar te bekijken. Vooral de verschillen in benadering tussen de academies waren interessant. Sommige projecten waren bijvoorbeeld veel architectonischer dan andere. Detail en functie waren daarbij ondergeschikt aan het concept.”
‘Ik moet nog veel leren’
Heeft de prijs je iets concreets opgeleverd?
“Ik had een interview in het magazine Pi en hier en daar wat kleinere publicaties. Omdat ik meteen aan het werk ging bij Next Architects in Amsterdam, is de aandacht daarna verwaterd.” Hoe kwam je bij Next terecht?
“Marijn Schenk van Next had mijn werk gezien op de eindexamenexpositie van de KABK. Hij heeft me gevraagd voor het bureau te komen werken. Officieel wat ik assistent ontwerper, maar het mooie bij Next is dat functies en taken niet strikt gescheiden zijn. Iedereen doet wat hij moet doen. In de acht maanden dat ik er werkte, heb ik een project van begin tot eind mogen meemaken. Ik deed van alles een beetje en dat was heel leerzaam.”
‘De praktijk is heel anders dan de veilige omgeving van de academie’
Wat heb je zoal geleerd?
“Ik werd met de praktijk geconfronteerd en die is heel anders dan de veilige omgeving van de academie. Ik kreeg bijvoorbeeld te maken met een planning en met een bepaald budget. Ik leerde omgaan met opdrachtgevers en moest zelfs in de bouwfase nog aanpassingen verwerken. Ik heb veel nieuwe ervaringen opgedaan en ik heb geleerd dat ik nog veel moet leren. Vooral door te doen.”
Kantoor van woningbouwvereniging de Alliantie Flevoland in Almere, Next Architects
Wat voor project deed je bij Next?
“Met het Nieuwe Werken als uitgangspunt hebben we voor woningbouwvereniging de Alliantie Flevoland in Almere het interieur van een kantoorgebouw ontworpen. Het ontwerp is opgebouwd uit een aantal ‘bouwstenen‘ die verschillende vormen van werken en ontspannen bevatten. De bouwstenen weerspiegelen het niveau van concentratie of interactie dat de werknemers hebben. Zo worden de elementen van werken tot overleg en ontspannen steeds uitgesprokener in kleur en vorm. Het is een mooi concept dat ook in andere kantoren van de Alliantie inzetbaar is.”
Vorig jaar werd de BNI-prijs door twee talenten gewonnen. Een van hen was Thomas Heyer met zijn afstudeerproject aan de KABK in Den Haag. Zijn ontwerp voor een uitvaartcentrum aan het IJ werd door de jury omschreven als ‘Een totaalconcept dat getuigt van kwaliteit, architectonisch inzicht, gelaagdheid en professionaliteit’. Hoe gaat het met Heyer? Intern sprak met hem. bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 8-9
ıntern.
Wat doe je nu?
“Ik zit in een ‘tussenfase’. Ik heb met mijn afstudeerproject niet alleen de BNI-prijs, maar ook de beurs voor Haags toptalent gewonnen en daarmee wil ik in het buitenland architectuur gaan studeren. Ik ben me aan het oriënteren op de mogelijkheden. Zo ben ik onlangs in New York geweest, waar ik The Cooper Union en Pratt Institute bezocht om met mensen te praten en werk te bekijken. New York staat hoog op mijn lijstje, maar er gelden strenge toelatingseisen dus ik bekijk ook alternatieven.”
8
# 3
september—2012
9
20-09-12 11:00
interview Hoe kom je in deze tussenfase rond?
Ahrend. Humanising_Spaces
“Toen ik bij Next werkte heb ik gespaard. Daarnaast werk ik momenteel in opdracht van Stroom, een centrum voor beeldende kunst en architectuur in Den Haag, aan de ruimtelijke vormgeving van de tentoonstelling Expanded Performance. Deze tentoonstelling gaat op 29 september open en laat nieuw werk zien van vier internationale kunstenaars. In plaats van een kanten-klare tentoonstelling zal de tentoonstelling zich gedurende drie maanden ontwikkelen en onderhevig zijn aan veranderingen door zowel performances als publiek. Het is een grote uitdaging om hiervoor een concept te ontwikkelen en ten uitvoer te brengen en de samenwerking met Stroom en de kunstenaars is erg leerzaam en interessant.”
Thomas Heyer
Meer weten over Thomas Heyer? Kijk op www.thomasheyer.nl.
Hoe zie je de toekomst voor je?
“Ik zou graag voor mezelf beginnen en projecten doen op verschillende schalen en in uiteenlopende disciplines. Ik wil me bezighouden met architectuur en interieur, maar ook met meubelontwerp en meer autonome projecten vergelijkbaar met de expositie die ik voor Stroom maak. Diversiteit vind ik belangrijk. Door grenzen op te zoeken en samen te werken met mensen uit andere disciplines, word je zoveel rijker in je ervaringen. Het kan soms lastig zijn om bepaalde bruggen te slaan, maar als het lukt heeft het eindresultaat vaak veel meer diepgang dan je aanvankelijk had kunnen bedenken.” Heb je een tip voor net afgestudeerde interieurarchitecten?
_AHREND REVOLT, TIJDLOZE DESIGNKLASSIEKER Bij de introductie in 1953 gold de Revolt als zeer vernieuwend en veroverde een plek in zowel het bedrijfsleven als in de huiskamer. Het legendarische ontwerp van Friso Kramer combineert degelijk Dutch Design met een ranke en strakke vormgeving. De Revolt is verkrijgbaar in wit, zwart en trendy grijs.
“Toen ik van de academie kwam, schrok ik van de grote mensen wereld. Ik was alleen maar met ontwerpen bezig geweest en niet met naar buiten treden. In communicatie was ik niet sterk. Ik merkte al snel dat dat wel heel belangrijk is. Mijn tip is dus durf te communiceren en te netwerken want dan kom je verder.”
Ter gelegenheid van de 90ste verjaardag van Friso Kramer, geven wij 3 Ahrend Revolts weg. Upload jouw mooiste, grappigste of meest bijzondere foto van een Revolt of Result stoel op facebook.com/ahrendinrichten en maak kans op 1 van de 3 door Friso Kramer gesigneerde Revolts.
Ahrend. A Cradle to Cradle company. www.ahrend.com
Creating safe products and healthy environments.
Lees op pagina 46-47 ook het interview met Desmond Ninaber van Eijben, de andere winnaar van de BNI-prijs 2011.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 10-11
ıntern.
10
# 3
september—2012
11
20-09-12 11:00
PRODUCTINFORMATIE
Geberit Monolith
Vorm en functie voor elk project
Meesterwerk 2.0
Met ruim 60 jaar ervaring is Theuma een toonaangevend bedrijf op het gebied van binnendeursystemen. Voor elk project vindt u dat terug in een breed en diep assortiment binnendeuren en kozijnen. Door bewust gebruik te maken van grondstoffen, energie en productietechnieken produceren wij duurzame deuren en kozijnen van hoge kwaliteit en met een lange levenscyclus.
altijd een sluitende oplossing! www.theuma.nl |
[email protected] | 088 0027 500
professionele tekensoftware voor de interieurarchitect
Werk uw ideeën voor een nieuwe badkamer moeiteloos uit. De Geberit Monolith sanitairmodules combineren tijdloos design met eenvoudige installatie. Ze zijn verkrijgbaar in drie verschillende glaskleuren, voor toilet en wastafel. Ze kunnen toegepast worden met diverse keramiekmerken en kranen, zodat u naar hartelust kunt combineren. Kijk voor meer informatie op: www.geberit.nl/monolith
www.vectorworks.nlbezoek ons op Design District verkoop | support | training
0182 756 660
beursstand V75
tapijt & tegeltapijt
6501 Not just a carpet it’s a
www.donkersloot-tapijt.nl
SAMENWERKING KRIJGT EEN NIEUWE VORM Media:scape® brengt mensen, ruimte en informatie bij elkaar om samenwerking te bevorderen en teams te helpen uit te blinken. Door meubilair van technologie te voorzien, geeft Media:scape een nieuwe vorm aan de manier waarop mensen samenwerken: door deelnemers in gelijke mate, snel en naadloos toegang te geven tot digitale informatie die onderling kan worden gedeeld.
www.besouw.nl bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 12-13
ıntern.
Voor meer informatie kijk op www.steelcase-solutions.nl of bel 020 - 311 84 10.
12
20-09-12 11:00
Casala op elk moment, iedere plaats
Leidt Het Nieuwe Werken wel tot resultaat? Het Nieuwe Werken is om het maar zo te zeggen ‘hot & trendy’. Zeker hier in Nederland. In vergelijking met andere landen lopen we voorop als het om Het Nieuwe Werken gaat. Maar schieten we ons doel niet voorbij? Implementeren we Het Nieuwe Werken wel om de juiste reden of enkel om te kunnen zeggen dat we ook Het Nieuwe Werken doen? Het Nieuwe Werken gaat tenslotte enkel over het ‘hoe’, over de manier waarop we werken. Het zegt niets over wat we ermee willen bereiken, over het beoogde resultaat. Dat is eigenlijk wel waar het om zou moeten gaan.
Casala is waar mensen samen komen. Veelzijdigheid, functionaliteit en design is waar Casala voor staat. Onze meubelen zijn uitvoerbaar in kunststof, hout, gestoffeerd, met of zonder armleggers. Daarnaast is er een uitgebreid pakket aan opties voor handen. Door een scala aan mogelijkheden en combinaties zijn onze meubelen breed inzetbaar.
Bezoek www.casala.com voor het volledige productassortiment. Handmatige schuifdeur AGILE 150 DORMOTION
Automatische schuifdeur CS 80 MAGNEO
Daarom benadert Steelcase Solutions Het Nieuwe Werken ook niet als doel op zich. Wij houden altijd voor ogen waar het echt om gaat, namelijk datgene wat onze klanten met een nieuwe kantooromgeving willen bewerkstelligen. Of dit nu het ondersteunen van de samenwerking tussen medewerkers is, een zo efficiënt mogelijk gebruik van vierkante meters, het bevorderen van het welzijn van de medewerkers of het versterken van de bedrijfscultuur. Om tot de beste oplossingen te komen, werken wij samen met gespecialiseerde partners als interieurarchitecten, projectmanagers en technologiebedrijven. Daarom zijn onze oplossingen gebaseerd op diepgaande kennis van de manier waarop het menselijk potentieeloptimaal tot zijn recht komt – een totaaloplossing die werkt!
Voor meer informatie: bezoek onze website www.steelcase-solutions.nl of bel 020 - 311 84 10 om samen tot een optimaal resultaat te komen. Voor ieder interieur een gepaste schuifdeur. De CS 80 MAGNEO met magneettechnologie beweegt glazen- en houten deuren volautomatisch en stil. Het handmatige alternatief is de AGILE 150 DORMOTION, met comfortabele openings- en sluitdemping. DORMA Nederland B.V. www.dorma.nl
8024_V01ADV_fc.indd 14-15
www.casala.com
20-09-12 11:00
bni-prijs tekst & beeld: Jaap Olaf van der Feer
Locloods krijgt opnieuw de ruimte
Elk jaar biedt de BNI pas afgestudeerde interieurarchitecten de kans zich op landelijk niveau te presenteren en mee te dingen naar de BNI-prijs. Het doel van de prijs is interieurarchitecten te stimuleren kwalitatief sterke ontwerpen te maken. In deze BNI-prijs special lichten de genomineerden van zowel de bachelor opleidingen als de masteropleidingen hun ontwerpen toe. De genomineerde van de masteropleiding in Maastricht was bij het ter perse gaan van deze uitgave nog niet bekend.
bni-prijs
Bewegende podia Een moderne, pendelende locloodstrein met een loungebar rijdt bezoekers de loods binnen. Over sporen bewegende podia maken de ruimtes flexibel in volume en gebruik. Het is de bedoeling dat de locloods wordt opengesteld voor publiek en als podium wordt ingezet voor culturele activiteiten en creatieve bedrijven. Hierdoor ontstaat een aantrekkelijke levendigheid en kan de loods zowel een plaatselijke als een bovenregionale uitstraling krijgen. Ook kan de herbestemde loods een aanjager worden voor stadsontwikkeling in dit gebied. Naadloos De eindexamencommissie omschreef mijn afstudeerproject als volgt: “In een enorme loods wordt met een groot gebaar en op doeltreffende wijze een aantal nieuwe ruimtes gecreëerd die naadloos in de omringende buitenruimte doorlopen. Er is nauwelijks sprake van een fysieke barrière tussen binnen en buiten. De overgangen zijn prachtig vormgegeven. De extreme omstandigheden worden adequaat ingezet om een unieke ruimtelijke beleving te ervaren.”
Jaap Olaf van der Feer studeerde aan de AKV | St. Joost in Breda. De nominatie van zijn afstudeerproject voor de BNI-prijs 2012 vindt hij een eer. “Na het feest van het halen van mijn diploma is dit een mooie opstap naar de buitenwereld. Het voelt goed deze waardering te krijgen.”
Het uitgangspunt van mijn afstudeerproject was een locloods in Roosendaal uit 1907 ontworpen door spoorwegarchitect Van Heukelom. In deze loods werden stoomlocomotieven gestald, gerepareerd en op stoom gebracht. Tegenwoordig is de locloods in handen van BOEi. Het gebouw wordt gerestaureerd, is industrieel erfgoed en heeft een monumentenstatus.
‘Grote betonnen muren functioneren als de ruggengraat van de loods’
Rookkappen Met mijn concept trek ik de historisch interessante locloods het heden in door het gebouw van een duidelijke signatuur te voorzien die het oorspronkelijke gebouw intact laat. Grote betonnen muren gaan functioneren als de ruggengraat van de loods. Ze delen de ruimte opnieuw in, faciliteren de hedendaagse gebruiker en verbinden de binnenruimte met het omliggende gebied, waardoor er onder meer ruime pleinen ontstaan. Ik heb gekozen voor massief beton als tegenstelling tot de stalen constructie. Dat geeft rust binnen het ritme van de mooie ambachtelijke kniespanten. Bovenin de loods, waar zich ooit rookkappen bevonden, hang ik kleine woonunits voor artist-in-residence kunstenaars, die daar vanuit hun 'nest' zich door de levendigheid beneden kunnen laten inspireren.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 16-17
ıntern.
16
Jaap Olaf van der Feer
Op de academie leer je je persoonlijke ziel te vertalen naar een discipline. Ik vond het fijn door direct aan de praktijk gerelateerde situaties mijn ontwerpproces op gang te brengen en begeleid te worden door docenten die midden in de beroepspraktijk staan. Theoretische verdieping zoals filosofie en human behavior, heeft ervoor gezorgd dat ik bewuster omga met mijn ontwerpideeën. In mijn afstudeerprojecten heb ik laten zien dat mijn voorkeur bij herbestemming ligt; het opnieuw in de maatschappij zetten van bestaande gebouwen. Waarbij ik ga voor menselijke ruimtes met een creatief vernuft ontworpen. Dus kom maar op met zulke projecten: ik ga net zo lang dialogen zoeken met het gebouw en de omgeving tot het weer klopt.
# 3
september—2012
17
20-09-12 11:00
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Mireille Hofwijk
Dynamische zitplek Mireille Hofwijk studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. “Dankzij de brede opvatting van het begrip ruimte die de afdeling Architectonisch Ontwerp hanteert, heb ik de afgelopen drie jaar ervaren als een bijzonder leerrijke tijd waarin ik de vrijheid kreeg mijn persoonlijke fascinaties te onderzoeken en daar in verschillende schalen ruimtelijke vertalingen van te creëren.”
Mijn afstudeerproject Setting Encounters is ontstaan vanuit mijn persoonlijke ervaring met de dagelijkse treinreis tussen Den Haag, de stad waar ik woon en Amsterdam, de stad waar ik studeerde. De stations en stationsomgevingen die ik aandeed tijdens deze reis, ervaarde ik vaak als zeer anonieme plekken. Ik vroeg mij af of er ruimtelijke aspecten waren die daarbij een rol speelden.
‘Het was mijn doel om spontane interactie tussen onbekenden te stimuleren’
Schommelen In mijn scriptie kwam ik uit op een paar interessante verklaringen voor het gebrek aan spontane interactie op deze publieke plaatsen. Vooral de theorieën over de relatie tussen afstand en interactie van Edward T. Hall die in het boek ‘The Hidden Dimension’ worden beschreven, vond ik interessant om verder te onderzoeken in mijn ontwerp. Mijn doel was om spontane interactie tussen onbekenden te stimuleren. Door observatie en tests in een publieke situatie kwam ik op het idee een dynamische zitplek te creëren die aanzet tot interactie. De opstelling bestaat uit vier stoelen die naar elkaar gericht hangen, op een specifieke afstand van elkaar. Samen vormen zij een plek waarin men zich bewust wordt van de eigen ruimte die men inneemt, de persoonlijk ruimte, maar ook de ruimte tot de ander, de sociale ruimte.
Mireille Hofwijk
Ik voel mij vereerd met de nominatie voor de BNI-prijs en ik ben heel blij met de vele positieve reacties die ik op mijn afstudeerprojecten heb gekregen. Het ontwerpen met een sociaal maatschappelijk doel heeft mij veel voldoening gegeven en is zeker een gebied waarin ik mij verder wil ontwikkelen.
Het schommelen is op zichzelf een ‘gesprek’ met het tempo, de afstand en hoek ten opzichte van elkaar als taal. Op een speelse manier wordt men uitgedaagd deel te nemen aan dit gesprek: zoek ik contact door naar het midden te schommelen of bewaak ik mijn persoonlijke ruimte door stil te zitten? Dit ‘gesprek’ is niet te vermijden en leidt in de meeste gevallen ook tot een volgend gesprek, ditmaal in woorden. bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 18-19
ıntern.
Stevige knoop Een tweede doel was om de setting zodanig te ontwerpen dat het in meerdere publieke situaties kon hangen. Het moest daarbij vooral niet dominant zijn, maar zich juist verweven in die situaties. Ik heb daarom gekozen voor een minimale uitstraling: vier stoelen en touw. Om het mogelijk te maken iedere stoel te kunnen ophangen heb ik een onderdeel ontworpen waarmee een stevige knoop in het touw gemaakt kan worden die gemakkelijk te verstellen is. Het schommelen in deze opstelling is tegelijkertijd een ontspannende en spannende ervaring. Zo krijgt de setting bij iedere samenkomst van gebruikers een andere betekenis: het is een hangplek voor een groep vrienden, een plek om weg te dromen of een plek om een gesprek te voeren.
18
# 3
september—2012
19
20-09-12 11:00
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Isabel Kamp
de vijf complexen gebouwd ter verdediging van vliegveld Bergen. Het bestaat uit dertien manschapbunkers gelegen aan een drukke ontsluitingsweg en geheel in het beeld opgenomen.
Ondergronds hotel Omdat zij zich al op jonge leeftijd interesseerde voor (interieur)architectuur ging Isabel Kamp na het VWO direct door naar de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Tijdens haar studie vond ze het soms lastig opdrachten af te bakenen. “Voor mijn afstuderen heb ik niet één hotelkamer uitgewerkt, maar twee én een entreebunker, een uitkijkbunker én de omgeving. Ik maak een project graag tot in detail af en vind het leuk meerdere interessante oplossingen te bedenken.”
Isabel Kamp
De nominatie voor de BNI-prijs kwam voor mij als een verassing en als een hele mooie bekroning op mijn studietijd. Het voelt als een stukje erkenning en motiveert me enorm om door te gaan met wat ik al met veel plezier deed: ontwerpen (van interieurs). De grenzen van een interieur en het pas- en meetwerk dat erbij komt kijken, intrigeren mij enorm.
Tijdens het schrijven van mijn scriptie werd ik geïnspireerd door de werkwijze van kunstenaar Tatzu Nishi die alledaagse objecten zichtbaar wilt maken door ze uit hun normale omgeving te halen en een nieuwe context te geven. Hij maakt zichtbaar wat normaal onzichtbaar is. Vergeten bunkers Gedreven door deze werkwijze ging ik op zoek naar een vergeten plek met een verborgen verhaal. Ik vond een bunkercomplex in Noord-Holland tussen Egmond en Alkmaar. Het bunkercomplex, gebouwd door de Duitsers ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, was een van
Na onderzoek te hebben gedaan naar de geschiedenis van het bunkercomplex en daarna naar de huidige situatie, kwam ik tot de transformatie van het gebied tot een overnachtingsplek. Deze functie doet de oorspronkelijke functie herleven: de bunkers worden weer als overnachtingsplek gebruikt en de huislijkheid, die vroeger schuilging achter de dikke bunkerwanden, krijgt in het nieuwe interieur ook een plaats. Multifunctionele meubels ‘Ik zie ik zie wat jij niet ziet’, de titel van mijn project, was tegelijk het uitgangspunt voor mijn ontwerp. De geheimzinnigheid van de plek is een belangrijk gegeven en moest behouden blijven. Dit heb ik bewerkstelligd door de bestaande bunkers in tact te houden, en de nieuwe volumes ondergronds te bouwen.
‘De geheimzinnigheid van de plek moest behouden blijven’ Elke bunker is een aparte overnachtingsplek, waarbij de bestaande bunker versmelt met een nieuw ondergronds volume. Binnen deze twee ruimtes loopt een aaneengesloten meubel dat de ruimtes met elkaar verbindt, en tegelijkertijd verdeelt. De multifunctionaliteit van het meubel refereert aan de multifunctionele meubels van vroeger. In de materialisering is de scheiding tussen bunker, nieuw element en gebruikselement duidelijk zichtbaar. Nieuwe plekjes Ik heb ervoor gekozen het perspectief van waaruit de bunkers bekeken worden, breder te trekken. Bij de hotelkamers ervaar je de bunker vanuit een nieuw volume dat onder de bunker gesitueerd is, bij de entreebunker heb ik ervoor gekozen een volume in de bunker te plaatsen, zodat deze vanuit verschillende punten geheel van binnen ervaren wordt. Bij de uitkijkbunker is een volume op de bunker geplaatst, waarbij het plafond van de bunker gedeeltelijk is verwijderd en je de bunker van bovenaf kunt bekijken. De gebruiker ontdekt tijdens zijn bezoek steeds nieuwe plekjes: ‘Jij ziet, jij ziet, wat jij eerst niet zag’.
‘There are known knowns; there are things we know we know. We also know there are known unknowns; that is to say we know there are some things we do not know. But there are also unknown unknowns - the ones we don't know we don't know.’ - Donald Rumsfeld
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 20-21
ıntern.
20
# 3
september—2012
21
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Rick Schols
Een van de eerste gebouwen die zich op het Bosscherveldterrein vestigde was de gemeentelijke Gasfabriek (1912). De fabriek produceerde lichtgas voor het verlichten van de stad en de industrie. Voor de bouw van de fabriek offreerde de pas afgestudeerde ingenieur Jan Gerko Wiebenga een constructie in gewapend beton, een voor die tijd zeer vooruitstrevend bouwmateriaal. Rubberindustrie Bosscherveld groeide uit tot een waardig industriegebied dat naadloos aansloot op het bestaande industriegebied Sphinx-Bassin binnen de oude vesting. Na enkele productieve jaren verloor de fabriek haar oorspronkelijke functie en werd het terrein overgenomen door de Bataafsche Rubberindustrie, later bekend onder Vredestein NV. Langzaam slibde het terrein dicht door de bouw van diverse loodsen voor de productie en opslag van latex producten. Nu, precies honderd jaar later, ligt de gasfabriek als een ruïne in het deels vervallen industriegebied te wachten op een nieuwe invulling. Met in het achterhoofd de profilering van Maastricht als Cultuurstad 2018 en als kernstad van de Euregio te midden van steden als Aken, Luik, Hasselt, Sittard-Geleen en Heerlen, begon ik mijn onderzoek.
Kinem'Agora: pleinen in beweging
‘Inbreiding geeft een beter antwoord op de vraag van een traag groeiende stad’
Rick Schols ziet zijn afstuderen aan de Academie Beeldende Kunsten Maastricht als een eerste stap richting het beroepenveld. “Ik denk dat het voor een vormgever vooral belangrijk is dat hij vragen blijft stellen. Vragen stellen zet aan tot de persoonlijke fascinatie die nodig is om ambities uit te laten groeien tot een mooi eindproduct.”
Mijn afstudeerproject werd een zoektocht naar oorsprong, vervaagde verbanden en de ambiguïteit van een plaats waar heden en verleden elkaar ontmoeten. Tijd en ruimte zijn twee begrippen die moeilijk in woorden zijn te vatten. John Cage beschrijft dit als volgt: “We don’t see much difference between time and space; we don’t know where one begins and the other stops.” Deze gedachte vormt het Leitmotiv binnen mijn ontwerpproces.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 22-23
ıntern.
Rick Schols
De nominatie van mijn afstudeerproject voor de BNI-prijs betekent voor mij niet alleen een blijk van waardering, maar ook een mooie start. Een aanmoediging om door te gaan op de manier zoals ik bezig ben. Mijn studie heeft me in die zin precies gebracht wat ik zocht: passie.
Academie Grote stedenbouwkundige uitbreidingsplannen voor annexatie van nieuw woongebied, zoals het project Bosscherveld – Belvédère staan op losse schroeven vanwege de economische crisis. Misschien dat inbreiding een beter antwoord geeft op de vraag van een traag groeiende stad. Het idee voor inbreiding van het gasfabrieksterrein ontstond door mijn onderzoek naar het thema academie. De bouw van een academie buiten de stad, gebaseerd op het Griekse Hakademeia, zou het gebied nieuw leven kunnen inblazen. Filmische interactie Door een deel van de oorspronkelijke structuur te behouden en overige bebouwing weg te breken, probeer ik nieuwe ruimte te creëren die zich manifesteert in de vorm van het plein. Door het grote plein op te delen in verschillende fragmenten ontstaan er sub-pleinen. De overgebleven gebouwen, natuurlijk met de omgeving verweven, vormen ieder een onderdeel van het nieuwe scenario dat zich op het plein gaat afspelen: een filmische interactie. De gebruiker van het plein zal, door zich te bewegen over de diverse pleinen, het scenario steeds op een andere manier ervaren. Het idee van de filmacademie is op deze wijze als vanzelf geboren.
Gasfabriek In het noordwesten van Maastricht, iets buiten het centrum, ligt het oude industriegebied Bosscherveld. Gelegen in het schootsveld van de Lage Fronten, voormalige vestingwerken, werd Bosscherveld na de ontmanteling van de vestingstad in 1867 ingericht als uitbreidingslocatie voor de grootindustrie.
22
# 3
september—2012
23
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Wendy Snoek
vorm van lezingen en discussies. Als ‘lezer’ blader je door de koppen van de inhoudsopgave en kies je de artikelen die jou interessant lijken. De rug van het magazine, de kenmerkende gang van het Oude Mannenhuis, is op sommige delen over de volledige hoogte ‘weggeknipt’. Losstaande muren worden met papiermaché afgewerkt net als de deuren die aan de gangzijde gebruikt worden voor advertenties. De oude plattegrond is zichtbaar in de nieuwe vloer. Op deze manier vormen de littekens in het pand het stramien van de lay-out. Toevoegingen aan de lay-out zijn de kerto-platen die als artikelen fungeren binnen het maandelijks wisselende thema. Hiervoor nodigt de redactie van Heden kunstenaars uit om als gastredacteur op te treden.
‘Heden’daags kunstmagazine Wendy Snoek studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Als ontwerper is ze altijd op zoek naar verhalen en de verbeelding van deze verhalen. “Dat er mensen geïnteresseerd zijn in mijn manier van ‘vertellen’, ervaar ik als zeer waardevol.”
Het archief van het kunstmagazine bevindt zich in de nog intact gelaten regentenkamer. Door het fotografisch vastleggen van het pand is het mogelijk om een eerder uitgebracht nummer terug te kijken. Deze vaste rubrieken bevinden zich op de laatste pagina’s van het magazine net als kunstwerk in de maak waar het artist-inresidence programma plaatsvindt. Strikt regime Elke muur, elk artikel, elk toilet is voorzien van een paginanummer dat een lineaire routing van het Noordeinde naar de Oude Molstraat vormt. Een pad dat ondanks het strikte regime net als een écht magazine op alle mogelijke manieren te lezen is. Op deze manier hoop ik de Hedendaagse kunst van Heden toegankelijk te maken en de bezoeker een ervaring te bieden die steeds weer anders is en altijd in beweging blijft.
Mijn scriptie ‘Even is het pad’ gaat over vergankelijkheid, over afstand doen, over het proces van iets maken. Ik vind de stap van idee naar realisatie fascinerend. Zodra je een idee uitvoert, wordt het tastbaar, maar ook onderdeel van de vergankelijke wereld, kwetsbaar. Ik zoek in mijn ontwerpen naar mogelijkheden om deze dynamiek vast te houden.
‘Elk ontwerp wordt verteld langs een andere pad’
Lineaire vertelling Het ontwerp is voor mij een pad, waarmee beleving en ervaring wordt mogelijk gemaakt. In mijn verzameling ‘aantekeningen’ zoek ik naar mogelijkheden om dat pad zichtbaar te maken, naar een vorm van verslagleggen. Elk ontwerp wordt verteld langs een andere pad. Voor kunstcentrum Heden bedacht ik het driedimensionaal magazine als een lineaire vertelling. De opdracht was voor de drie huidige locaties van kunstcentrum Heden één centraal en nieuw alternatief te bieden; een nieuwe locatie in het hart van de stad waar de dynamiek van de stedelijkheid onderdeel kan worden van het gebouw. Deze interactie schept kansen voor een nieuwe beleving van beeldende kunst in dialoog met de stad, haar dynamiek en haar inwoners.
Wendy Snoek
De komende tijd wil ik ervaring op doen in de praktijk op het gebied van 'verhalende' architectuur (tentoonstellingen en musea). Mijn ambitie is om te blijven ontwerpen, om op een verrassende manier de dingen om ons heen te interpreteren en te vertalen, en dialogen te laten ontstaan tot een ontwerp (en daar natuurlijk heel goed in te worden).
3d magazine In mijn ontwerp wordt kunstcentrum Heden gevestigd in het Oude Mannenhuis dat samen met de aangrenzende panden en de naast gelegen steeg een verbinding vormt tussen het chique Noordeinde en de authentieke Oude Molstraat. Gevels worden omslagen, afbeeldingen zijn de kunst die te leen is en teksten ervaar je in de bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 24-25
ıntern.
24
# 3
september—2012
25
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Tea Hadzizulfic
Ik heb fieldresearch gedaan om problemen te achterhalen. In een zelfgemaakte documentaire komen die problemen duidelijk naar voren. De stad loopt leeg door gebrek aan werk, geld en activiteiten. Vooral jongeren lijden hieronder. De mogelijkheden voor sociale interactie bestaan uit het samenkomen in cafés waar vaak te veel alcohol wordt geconsumeerd. Populaire sporten Tijdens mijn onderzoek heb ik vernomen dat er een aanvraag was ingediend om een verwoeste kajak- en kanoclub te herstarten. Deze club had een goede reputatie en de kajak- en kanosporten zijn populair in de landen van voormalig Joegoslavië. De locatie zou de lokale bevolking een kans kunnen bieden op nieuwe sociale interactie. De club heeft een strand, een klein voetbalveld en op de begane grond is ruimte voor bootopslag. De trainingen van de kajak- en kanosport worden in de winter binnen gehouden. Uit onderzoek bleek dat de lokale bevolking verlangt naar een fitnessruimte. Deze is op de tweede verdieping en de kleedruimtes zijn op de eerste verdieping.
Kajak- en kanoclub in Bosnië
De vorm van het gebouw hangt samen met de zichtlijnen die onder meer bepaald worden door de rivier die tegelijk de grens is met Kroatië. De omgeving is vanuit het gebouw goed te zien. Flexibele kern De kern van het gebouw speelt een centrale rol. Dit centrum ligt op de eerste verdieping en loopt over de dam richting het voetbalveld. Zo valt het veld niet weg en ontstaat er een tribune. Het centrum is de plek waar mensen samen komen voor flexibele activiteiten: eten, drinken, films kijken, trouwen, vergaderen, dansen en spelletjes spelen zoals tafeltennis, schaken en tafelvoetbal. Voor in het centrum heb ik stoelen ontworpen die makkelijk aan elkaar gekoppeld kunnen worden. De nieuwe kajak- en kanoclub kan gezien worden als de plek waar de sociale interactie plaatsvindt.
Tijdens haar studie aan de Willem de Kooning academie in Rotterdam heeft Tea Hadzizulfic veel geleerd en veel zelfkennis opgedaan. Ze heeft bijvoorbeeld ontdekt dat ze volledig achter een project moet staan om tot een goed eindresultaat te komen. Door haar afstudeerproject weet ze nu zeker dat ze door wil studeren voor architect.
‘In mijn ontwerp ligt de nadruk op het bevorderen van de sociale interactie in de stad’
Mijn afstudeerproject is een nieuw architectonisch ontwerp voor een verwoeste kajak- en kanoclub in Bosanski Brod, een stad gelegen aan de grens tussen Bosnië en Kroatië. Deze stad heeft zwaar geleden tijdens de Joegoslavische burgeroorlog. In mijn ontwerp ligt de nadruk op sport en recreatie en daarmee op het bevorderen van de sociale interactie in de stad. Tea Hadzizulfic
Wederopbouw Ik kom zelf uit Bosanski Brod en ik ben er de afgelopen twaalf jaar elk jaar geweest. Het zien van de veranderingen door de wederopbouw heeft mijn interesse gewekt. Ik ben weer teruggekeerd, heb de stad geanalyseerd en ben met mijn conclusies en mogelijkheden naar de gemeente gestapt.
De nominatie voor de BNI-prijs is voor mij een bevestiging om door te gaan zoals ik te werk ging bij mijn afstuderen. Ik wil graag door studeren voor architect want ik voel nog een aantal beperkingen dat ik graag wil doorbreken. Sinds september zit ik op de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Na mijn studie hoop ik genoeg ervaring te hebben opgedaan om voor mezelf te beginnen, hopelijk in teamverband.
De wederopbouw van een stad kost veel tijd, energie en is duur. Dit beïnvloedt de prioriteiten van de gemeente. De bevolking wordt eerst voorzien van de basis, sociale aspecten krijgen weinig aandacht. De lokale bevolking organiseert wel zelf activiteiten om de sociale interactie te bevorderen. bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 26-27
ıntern.
26
# 3
september—2012
27
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Rob van der Hoeven
Nieuw leven voor kolenmuur Rob van der Hoeven studeerde aan de Academie Minerva in Groningen. Hij is geïnteresseerd in techniek, ambacht en industrie. “Ik ben blij dat de locatie die ik koos voor mijn afstudeerproject goed aansloot op mijn fascinaties. Dat dit uiteindelijk zelfs een nominatie opleverde, is een mooie bevestiging.”
De kolenmuur in het Europapark in Groningen is een restant van elektriciteitscentrale de Hunzecentrale, die in 1998 gesloopt werd. De muur staat langs een 10 meter brede kade aan het Winschoterdiep. De muur werd gebruikt voor de opslag en het transport van kolen. Deze kwamen aan via schepen, werden middels een portaalkraan tegen de muur aangelegd en vervolgens getransporteerd via een kelder onder de muur naar de elektriciteitscentrale.
‘Functionaliteit en eigenheid hebben mij getriggerd de kolenmuur nieuw leven in te blazen’ Rob van der Hoeven
Industriële geschiedenis Sinds de sloop van de centrale is het gebied herontwikkeld als nieuwe wijk waarbij wonen, werken en recreëren gecombineerd is. Gedurende deze ontwikkeling is er nagenoeg niets met de kolenmuur gedaan, behalve dan dat deze als het ware door midden is gesneden om er een weg doorheen te laten lopen. Met behulp van deze doorsnede werd de vormgeving van de muur inzichtelijk en raakte ik erdoor geboeid. De functionaliteit en de eigenheid van de kolenmuur, hebben mij getriggerd de muur nieuw leven in te blazen.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 28-29
ıntern.
28
Op dit moment werk ik bij een ijzerwaren- en gereedschap handel in Groningen. In de toekomst zou ik graag mijn eigen bedrijf opstarten met een eigen werkplaats waarin ik interieurontwerp en meubelbouw wil combineren zodat ik maatwerk kan leveren van ontwerp tot oplevering.
# 3
september—2012
Voor mij is de muur een restant van een industriële geschiedenis. De muur herinnert hier als enige element aan. Op dit moment wordt de muur volledig genegeerd. Graag wil ik mensen die dit gebied bezoeken bewust laten worden van de muur als industrieel erfgoed. Eén van de belangrijkste manieren om dit te bereiken is het daadwerkelijk laten beleven van de kolenmuur door deze dienst te laten doen als entreegebied en routing voor verdere functies. Onlosmakelijk Bij de kolenmuur heb ik een havengebied voor watertoerisme ontworpen, gecombineerd met een horecafunctie en een terras. Deze functie is een goede aanvulling op het gebied en kan als verbindend element dienen tussen de andere functies in de wijk. Watertoeristen, bewoners, kantoormedewerkers en scholieren zullen er gebruik van maken en opnieuw worden de kolenmuur en het water onlosmakelijk met elkaar verbonden.
29
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Floor Tuerlings
Veranderlijk cultureel centrum Floor Tuerlings studeerde aan de ArtEZ hogeschool van de kunsten in Zwolle. Tijdens haar studie heeft ze zich veel bezig gehouden met de beweging van de mens door de ruimte en de verschillende plekken en functies die daarbij horen. “Ik voel me vereerd dat ik ben genomineerd voor een project waarin ik mezelf als ontwerper echt laat zien.”
Floor Tuerlings
Ik weet nog niet of ik verder wil studeren of meteen aan het werk wil gaan. Ik neem dan ook een jaar de tijd om wat extra ervaring op te doen in de vorm van een stage, om potentiële vervolgstudies te bekijken en uit te zoeken wat ik het leukst vind (interieur, architectuur of product design). Ooit hoop ik een eigen bedrijf te starten waarin verschillende disciplines samenwerken.
Voor mijn afstuderen moest ik een conceptuele oplossing bedenken voor een aantal instellingen dat samen het pand De Volharding in Zwolle wilde betrekken om als één cultureel centrum naar buiten te treden en zo de crisis door te komen. Hoeveel en welke instellingen dat waren mocht ik zelf bepalen. Een gegeven probleem was daarbij dat het pand te klein was om elke instelling een eigen afdeling te geven. Aan mij de taak op zoek te gaan naar een nieuw concept in tijd en ruimte. Samenwerken & integreren Mijn concept ontstond vanuit mijn scriptie: ‘Wat kan metamorfose betekenen voor het interieur?’ Metamorfose gaat over verandering en staat voor meer gebruiksopties en daarmee voor intensiever gebruik. Metamorfose werd dan ook het uitgangspunt in mijn zoektocht naar een efficiënte manier om het gebouw te gebruiken door de betrokken instellingen. Concreet heb ik gekozen voor vier instellingen die veel overeenkomsten hebben in functies: een kunstschool voor muziek en dans, een theaterschool, een kunstatelier en een mbo-school. Wat ik bij deze keuze belangrijk vond was dat de instellingen samen zouden gaan werken en dat ze zich meer zouden gaan richten op integratie in het bedrijfsleven. Dit betekent dat bijvoorbeeld een mbo-leerling direct ervaring op kan doen in de professionele omgeving van een van de culturele instellingen en een grafisch vormgever zal in het kunstatelier een affiche maken voor een theatervoorstelling van de theaterschool. Gezamenlijk kunnen de instellingen ook hun producten en diensten bij bedrijven aanbieden. Metamorfoses in de ruimte Ondanks de vele overeenkomsten in functies heeft elke instelling eigen wensen wat betreft het gebruik van het pand. De grootte van de lesgroepen verschilt; er is sprake van groepslessen maar ook van een op een lessen. Ook de wens in het gebruik van een publieke of privéruimte is wisselend. Het ene moment werken groepen gezamenlijk aan een project, het andere moment werkt ieder aan zijn eigen project. Daarnaast vinden er besprekingen met (toekomstige) klanten plaats.
‘Metamorfose werd het uitgangspunt in mijn zoektocht naar een efficiënte manier om het gebouw te gebruiken’
In mijn ontwerp kan elke ‘groep’ daarom een ruimte persoonlijk maken door hem aan te passen. Ruimtes ondergaan een metamorfose, die past bij de gebruiker van dat moment. Er zijn verschillende levels van metamorfose. Je hebt kleine veranderingen bijvoorbeeld een werkplek die je naar persoonlijke wensen kan aanpassen. En grote veranderingen in de afmeting van de ruimte door het verplaatsen van elementen als kasten en muren. Onveranderlijk punt Veel verandering komt vanuit een structuur. De structuur geeft een basis, een skelet of constructie, die zorgt voor stevigheid en zekerheid. De oude structuur van De Volharding was mijn uitgangspunt in het ontwerpproces. Vanuit die structuur wilde ik verandering in de ruimte brengen. Alles wat verandering in de ruimte kon belemmeren, werd bij elkaar geplaatst in een onveranderlijk punt. Dit onveranderlijke punt ligt in het midden van het pand aan de bestaande muur, de scheiding tussen de twee verschillende structuren in het pand. Zo wordt het pand in drieën gedeeld en ontstaan er toch grote open ruimten waarin de oude structuur zichtbaar blijft. bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 30-31
ıntern.
30
# 3
september—2012
31
20-09-12 11:01
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Melina Prado Ferreira
Linhas
Melina Prado Ferreira
Melina Prado Ferreira started her professional studies in visual arts and design at Pontifícia Universidade Católica in her home country, Brazil. Since then, she has lived in distinctive cities in four different countries, Miami, Florence, Paris and Rotterdam, either studying or working in the field of Interior Design. Her journey has been an exciting ride, experiencing different cultures, learning new languages and most importantly adapting to new situations; and, in her opinion, that is what design is all about. The evolution of the design field is a result of a changing world and it is what fascinates her to continue to explore the emergence of new concepts in the fields of architecture and design.
Threshold The final design is a habitable wall composed of thousands of layers of deep red thread that are hanging from a wood sliding-track system which can be opened and closed. The rectilinear cutout in the design represents a threshold, a common element in interior architecture, reflecting the idea of transition, delineation and movement in space. In Linhas the threshold also becomes a place, a temporary space that adds an extra programmatic layer to the design.
Habitable wall The final project ‘Linhas’ is a translation of the twodimensional decorative ‘filé’ lace piece into a functional interior architectural design, where the threshold not only provides access but also functions as a temporary place, becoming a habitable wall.
The decision of choosing Brazil to conduct my fieldwork in the local communities of artisans was based on a number of factors. First of all, I was influenced by my point of view of seeing Brazil as having a rich and diverse crafts heritage. Being from Brazil, I have a personal connection to its culture and a desire to incorporate its native traditions into my designs.
Then I conducted a study of an interior architecture element, the threshold. It is a common element that symbolizes the beginning, the starting point that delineates a space. It is an element that has a single function of providing access through the movement of the user, which I find very interesting.”
Through several cycles of experiments and by testing the technique, materials and construction methods, a contemporary application began to emerge. The project exploits the three-dimensional spatial and functional possibilities from the original two-dimensional, decorative filé.
Melina Prado Ferreira deed de master Interior Architecture and Retail Design aan het Piet Zwart Institute (WdkA). Voor haar afstudeerproject ‘Linhas’ ging ze naar haar geboorteland Brazilië. Een toelichting in het Engels.
“I believe the identity of a nation is greatly expressed through crafts. Crafts are great instruments to tell stories. This quality becomes the essence of craftsmanship.
After the fieldwork in Brazil, the information gathered was revised in depth and physical translations were made in order to find principals and base technical qualities to the development of the final design.
This lace technique found during the fieldwork visit in Florianópolis, an island in the South region of Brazil, dates as far back as ancient times and is the base for the study.
The interior of the threshold is designed as a field of lines with gradient patterns, adding spatial depth, intimacy and stimulating other contextual narratives, while simultaneously adding another application and reading to the traditional techniques of filé.
Linhas is a Portuguese word that has different meanings: threads, lines, as well as trajectory or movement, a linear change of one’s life (linha da vida).
‘Being from Brazil I have a desire to incorporate its native traditions into my designs’
Original lacework
These various meanings are reflected in the design Linhas, where thread is the main material and lines form the foundation of the design. Linhas is handcrafted to convey change and movement, a narrative quality of storytelling ‘through craft’, which is aggregated to the infrastructure. Lacework The project, developed from a ‘research through making’ process, is a result of an extensive exploration of Brazilian craftsmanship techniques, specifically the lacework called filé.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 32-33
ıntern.
32
# 3
september—2012
33
20-09-12 11:02
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Maarten van Oers
Het nieuwe leren, oftewel het onderwijs van de 21ste eeuw, is de opgave voor een interieurarchitect. Het optimaal vormgeven van een omgeving, waarin de leerling en docent worden begeleid in het leertraject.
Inspirerende school Maarten van Oers behoort tot de eerste lichting afgestudeerden van de masteropleiding Interieurarchitectuur aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Zijn afstudeeropdracht gaat over het onderwijs van de 21ste eeuw waarin een nieuw leersysteem genaamd ILAB en de ruimtelijke vormgeving een geheel vormen.
Leerlijnen en landschappen Met gedemotiveerde leerlingen die vragen om een betekenis gevende en inspirerende leeromgeving; een toenemende complexiteit die vraagt om organisatie en ondersteuning door ICT middelen; en de individualisering die vraagt om sociale vaardigheden en zelfstandigheid, is de kern van mijn afstudeeropdracht bepaald. Een ruimtelijk ontwerp, waarbij een betekenis gevende en inspirerende omgeving wordt gevormd, ondersteund door het ILAB model, dat zorgt voor organisatie en ondersteuning in het voortgezet onderwijs.
Ik woon in Berlijn waar ik mijn eigen ontwerpbureau aan het opstarten ben. Een bureau waarin ik de autonomie van de bachelor, die ik op de Willem de Kooning academie in Rotterdam haalde, en de praktijkervaring van de master combineer.
De leerling moet de mogelijkheid hebben om de tien leerlijnen te kunnen doorlopen die het ILAB vormen. Deze leerlijnen heb ik vormgegeven in een ruimtelijk 3D model, zodat de leerlingen de omgeving gaan herkennen en op de juiste manier gaan gebruiken. De leerlijnen zijn onderverdeeld in acht landschappen, presentatie, onderzoek, evaluatie, ontwerp, vakspecifiek, vormgeving, brainstorm en ideeontwikkeling. De leerlijnen samenwerken (communicatie) en individueel (leerling) zijn verweven in het 3D model. Het landschap als metafoor voor de nieuwe leeromgeving, een omgeving om te ontdekken.
‘Het traditionele schoollokaal voldoet niet meer’
zelfstandig
Maarten van Oers
samenwerken
presenteren
ontwerpen
YDNVSHFLÀHN TALENT
analyse
Een maatschappij die voortdurend in ontwikkeling is, vraagt als vanzelfsprekend om zelfstandigheid, flexibiliteit en efficiëntie in het leerproces. Prikkelen De school moet een nieuw image krijgen. Het moet een aantrekkelijke plek worden om in te leren! Stimulerend voor zowel leerling als docent. ‘Depressieve lokalen zijn tegenwerkend’, zijn de letterlijke woorden van een 15-jarige leerling op het voortgezet onderwijs.
YDNVSHFLÀHN
onderzoek
vormgeven
evalueren
Het onderwijs moet een plek zijn voor avontuur, creativiteit en het ontdekken van nieuwe manieren om een probleem op te lossen. Het is belangrijk dat het onderwijs niet alleen maar gevormd wordt door het leersysteem; de ruimte is ook een leraar. De ruimtelijke vormgeving moet ondersteuning bieden, zodat de leerling geprikkeld wordt om meer inzet te tonen en plezier krijgt in het onderwijs.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 34-35
ıntern.
34
# 3
september—2012
35
20-09-12 11:02
bni-prijs
bni-prijs
tekst & beeld: Tom van Alst
Door de functie van de bestaande gastenkamers in de wooncommune te transformeren in een vakantieverblijf voor mantelzorgers en Alzheimerpatiënten, kunnen de huidige bewoners dit ‘stabiele inkomen’ binnenshuis verdienen.
TRANSIT community
Architectonische taal De positionering van de drie gastenkamers is gebaseerd op de eisen van drie type Alzheimerpatiënten, beschreven door geriater Anneke van de Plaats: de zen-dementerende, de evenwichtszoeker en de doler. De zen-dementerende heeft baat bij een stille omgeving. De doler zoekt daarentegen continu naar een prikkelende omgeving. De evenwichtszoeker functioneert het best in een semi-actieve omgeving. Aan de hand van de omgevingseisen van elk type patiënt, zijn de gastenkamers gepositioneerd in het gebouw.
Tom van Alst is afgestudeerd aan het Sandberg Instituut in Amsterdam. Zijn afstudeerproject, genaamd ‘TRANSIT community’, draagt bij aan de ontlasting van thuiszorg en creëert een nieuwe sociale ruimte voor mantelzorgers en Alzheimerpatiënten. “Gedurende mijn masterstudie Interieurarchitectuur ben ik er achter gekomen dat de sociale ruimte voor mij het vertrekpunt is voor het ontwerpen van fysieke ruimte.”
Elke gastenkamer heeft een eigen architectonische taal die is gebaseerd op de eisen van een type patiënt. De betonnen ‘monolith’ heeft uitgekerfte ruimtes waarin gasten zich omarmd en geborgen voelen. De ‘shell’ is een dunne houten schil met uitgestulpte ruimtes en heeft een semi-open karakter. De ‘colored space’ bestaat uit een kleurterritorium in één van de open keukens en heeft een open oriëntatie naar de wooncommune.
Tom van Alst
Ik ben mij aan het oriënteren op een baan bij een architectenbureau. Het lijkt me erg leuk om aan zorg gerelateerde projecten te werken omdat er volgens mij binnen architectuur en zorg nog veel te verbeteren is. Verder wil ik in de toekomst mijn afstudeerproject 'The TRANSIT community' onder de aandacht brengen in zowel de zorg- als de architectuursector om te kijken of er interesse is voor dit project.
Elke gastenkamer is van kleurcontrasten voorzien zodat patiënten in staat zijn om onderscheid te maken tussen vloer en wand. De kleurterritoria van de gastenkamers eigenen publieke functies toe, wat leidt tot een interactie tussen bewoner en gast. Alle gastenkamers bevatten alleen de primaire functies, zoals slaap-en douchegedeelten. Hierdoor worden gasten gestimuleerd deel te nemen aan de gemeenschappelijke en de huishoudelijke activiteiten van de wooncommune. Alzheimer is een mentale ziekte die gedrag- en geheugenstoornissen veroorzaakt en veelal voorkomt bij ouderen. Door de bezuinigingen in de gezondheidszorg, zal formele zorg voor Alzheimerpatiënten afnemen en informele thuiszorg, ook wel mantelzorg genoemd, toenemen. Ik vind dit een positieve ontwikkeling, aangezien Alzheimerpatiënten zich het meest gelukkig voelen in hun eigen thuissituatie. Uit onderzoek is echter gebleken dat de zorglast voor mantelzorgers, veelal familie en vrienden van de patiënt, erg hoog is. Aangezien ik de ontwikkeling van mantelzorg wil stimuleren, heb ik een sociaal concept bedacht dat bijdraagt aan de ontlasting van mantelzorg.
‘De nominatie voor de BNI-prijs biedt mij een platform om me te kunnen profileren in het werkveld’ bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 36-37
ıntern.
Vakantieverblijf TRANSIT is een wooncommune, bestaande uit dertig bewoners, die gastenkamers aanbiedt aan mantelzorgers en Alzheimerpatiënten als tijdelijk vakantieverblijf. Gedurende het verblijf wordt de zorg voor Alzheimerpatiënten overgenomen door de bewoners, zodat Alzheimerpatiënten en mantelzorgers even verlost zijn van hun zorgrelatie. Een bestaande wooncommune, aan de Plompetorengracht in Utrecht, is gebruikt als model voor mijn concept. De huidige bewoners van deze wooncommune werken veelal in de creatieve en sociaal-maatschappelijke sector. Om van een stabiel inkomen te worden voorzien, hebben veel bewoners een bijbaan in de gezondheidszorg.
36
# 3
september—2012
37
20-09-12 11:02
PRODUCTINFORMATIE
60 HOUT
LUXURY VINYL TILES
13 OPPERVLAKTE
DESIGNS
Inspiration 55-70
5 PLANK
FORMATEN
STRUCTUREN
& GRAPHIC DESIGNS
3 VELLING OPTIES
6 TEGEL
FORMATEN
eeën voor ruimtes op maat Met meer dan 75.000 mogelijke combinaties brengt de nieuwe vinycollectie iD Inspiration 55-70 maatwerk op een nieuw niveau. Met een ruime keuze aan kleuren, patronen, oppervlaktestructuren en formaten. Deze collectie in stroken en tegels geeft je de mogelijkheid om elke ruimte op maat te ontwerpen. Hierdoor kan je een unieke en onvergetelijke omgeving en ervaring creëren. Ontdek de mogelijkheden van deze collectie op www.tarkett.nl
in Europe Designed GERMANY
*TVOC na 28 dagen
42 STEEN, MATERIAAL
MADE IN
casala design linked to functionality ®
Lynx chair
Zifra chair numbering
www.casala.com
MAGNEETACTIEVE PRESENTATIESYSTEMEN Onzichtbare, grenzeloos grote magneetactieve oppervlakken die eruitzien als normale wandoppervlakken.
M A G N E E TA C T I E F G L A S V L I E S S Y S T E X X A C T I V E M 2 2 E N M A G N E E TA C T I E V E G L A S W E E F S E L S S Y S T E X X A C T I V E M 3 9 SYSTEXX by Vitrulan is een handelsmerk van Vitrulan Textile Glass Gedistribueerd door: D+F Coatings importeur van RELIUS
8024_V01ADV_fc.indd 38-39
In combinatie met SYSTEXX Whiteboard-Finish wordt de wand een altijd opnieuw beschrijfbaar oppervlak. Wandoppervlakken kunnen met Whiteboard-Finish nog steeds als projectievlakken worden gebruikt.
T +31 (0) 33 247 15 15 I F +31 (0) 33 247 15 19 I www.systexx.nl I
[email protected] Dieselweg 9 I 3752 LB Bunschoten I Nederland
20-09-12 11:02
Architect@work bezoek onze stand 206! 12-13 september Ahoy R’dam
H[FHOOHQFHLQWUDQVIRUPLQJZRRG
Nederland gaat wat
Nieuw in Nederland: de unieke collectie van Kronospan, trendsettend in decoratief plaatmateriaal en HPL. Kronospan is onderscheidend en staat voor beleving. Naast de verfrissende basiscollectie (Express) steelt de Impulse collectie, samengesteld door een internationaal team van architecten, de show. Met baanbrekende lijnen als Bright Air, Back to the Roots, Free Fire, Heavy Metal en Solid Rock worden interieurs toegepaste kunst. Met Kronospan maakt u het verschil en gaat Nederland wat beleven! Maak kennis met Kronospan tijdens Architect@Work (standnummer 206)! Ook kunt u direct een Black Box aanvragen bij RET Bouwproducten, de exclusieve dealer van Kronospan, via www.krono.nl of telefonisch: 030-245 55 55.
RET Bouwproducten, Exclusieve dealer van Kronospan T 030 245 55 55 www.krono.nl
8024_V01ADV_fc.indd 40-41
POWERED BY
20-09-12 11:02
PRODUCTINFORMATIE
KƉϴŶŽǀĞŵďĞƌŽƌŐĂŶŝƐĞĞƌƚĂĂƌƐΘůŽĞŵŚŽīŝŶ Amsterdam een inspirerende themadag over duurzaamheid. Onder andere gastsprekers Thomas Rau en Paul Linse komen hun visie delen met de aanwezigen. Rondom deze twee topsprekers hebben we een bijzonder programma voor architecten ƐĂŵĞŶŐĞƐƚĞůĚ͘/ŶĞĞŶŝŶĨŽƌŵĞůĞƐĞƫŶŐŬƌŝũŐƚƵ antwoord op allerlei vragen rondom duurzame interieurbouw en wordt u omringd door meer dan 2000 verschillende interieurdecoren. Neem voor ŐƌĂƟƐĚĞĞůŶĂŵĞĐŽŶƚĂĐƚŽƉŵĞƚ͗
REUSE REDUCE RECYCLE B&C PROJECTS INTRODUCEERT HET EERSTE SCREENDOEK GEMAAKT
Nederland gaat wat
VAN GERECYCLEDE PET FLESSEN.
H[FHOOHQFHLQWUDQVIRUPLQJZRRG
Statiegeld is in Nederland al een zeer oud begrip. Maar wat gebeurt er
Architect@work nadat de PET flessen zijn ingeleverd? Een deel van deze flessen wordt door de revolutionaire ontwikkeling van de E-Screen C2C nu geüpgrade tot een
bezoek onze stand 206! 12-13 september Ahoy R’dam
Nieuw in Nederland: de unieke collectie van Kronospan, trendsettend in decoratief plaatmateriaal en HPL. Maak kennis met Kronospan tijdens Architect@Work (standnr. 206)!
functioneel zonweringdoek. Een gemiddeld rolgordijn bestaat tot voor 80%
Ook kunt u direct een Black Box aanvragen bij importeur RET
uit gerecyclede PET flessen (6 PET flessen).
Bouwproducten: www.krono.nl / 030-245 55 55. POWERED BY
Postbus 164 8070 AD Nunspeet
www.beceprojects.nl
Het vlamvertragende polyester zonweringdoek
niveau. Na levensduur worden de screens
met
als
vervezeld en gesorteerd, zodat ze weer ingezet
rolgordijn toepasbaar. Zeker in projecten waar duurzaamheid en de carbon footprint het
kunnen worden voor het maken van nieuwe hoogwaardige producten. Conventionelere
uitgangspunt zijn. Het doek is Leed gecertificeerd en zal binnenkort ook C2C gecertificeerd
screens bestaan daarentegen vaak uit een kerngaren (vaak van glasvezels) met een PVC
worden. Het screen is 100% PVC vrij en is
omhulsel. Het scheiden van de materialen
uiteraard 100% recyclable na levensduur.
maakt recycling daardoor haast onmogelijk. Het bewijst de unieke eigenschappen van de
Het unieke materiaal is voor 100% samengesteld uit Polyester (PET) zonder dat er een extra coating is aangebracht en laat zich daardoor zeer goed hergebruiken op het hoogste
E-screen C2C.
een
openingsfactor
van
3%
is
Decoratief plaatmateriaal van Italiaans Design
by
De E-screen C2C is verkrijgbaar in de nieuwe collectie van B&C Projects.
www.decolegno.nl
Stratificato Massief HPL De interieurarchitect kent Abet Laminati van oudsher als trendsetter in HPL-land en dan vooral van de dunne HPL-plaat die op een drager moet worden geplakt. Velen realiseren zich echter niet dat in principe iedere dunne HPL ook als massieve zelfdragende plaat geleverd kan worden: Stratificato, Straticolor, Full colour en Black-All. Omdat de decorzijden van de plaat vrij te kiezen zijn uit zowat elke serie kleuren en structuren, is er voor ontwerpers een onbeperkte keuze aan combinaties te maken. En, alle massieve combinaties zijn per plaat leverbaar! BEZOEK ONS OP ARCHITECT@WORK 2012, STANDNUMMER 236. ARCHITECT@WORK IS HÉT TOTAALEVENEMENT VOOR ARCHITECTEN EN VOORSCHRIJVERS MET FOCUS OP PRODUCTINNOVATIES. DIT JAAR VINDT HET EVENEMENT PLAATS OP 12-13 SEPTEMBER 2012 IN AHOY ROTTERDAM. GRATIS TOEGANG? GA VOOR BEZOEKERSREGISTRATIE NAAR WWW.BECEPROJECTS.NL OF WWW.ARCHITECTATWORK.NL EN MELD U AAN MET ONZE PERSOONLIJKE TOEGANGSCODE 23601.
8024_V01ADV_fc.indd 42-43
www.abet.nl
20-09-12 11:02
de selectie van...
de selectie van...
tekst en beeld: Ruud-Jan Kokke
Zonder verbindingen Gelamineerd hout wordt gemaakt van geschilde stammen. Een stam wordt in een soort draaibank gezet en met een mes over de lengte in een keer geschild en in stukken gesneden. Deze stukken worden vervolgens in lagen verlijmd en in een vormpers gedrukt. Deze vorm van houtgebruik levert veel minder materiaalverlies op dan de verwerking van massief hout. Met gelamineerd hout kunnen zonder verbindingen prachtige vormen gemaakt worden. Door de opbouw uit lagen wordt het product taai en sterk. De vorm wordt voor een groot deel bepaald door de techniek van het persen en vooral ook door de grenzen van deze techniek. Ik vind het een uitdaging om binnen de mogelijkheden de uitersten op te zoeken en deze te verleggen. Zo was het tot voor kort niet mogelijk om een opgesloten vorm te persen. Met het ontwerp van de wandelstok en het ontwikkelen van een vijfvoudige persmal is dit toch tot de mogelijkheden gaan behoren.
Hout Wie is Ruud-Jan Kokke?
Hout is hét oorspronkelijke basismateriaal voor gebruiksvoorwerpen. Dieren vlechten twijgen om nesten mee te bouwen, gebruiken stokjes om eten te zoeken en takken om mee te dreigen. Wij mensen roeren ermee in een pan, liggen erop te slapen en bouwen er een vliegtuig mee.
Ontwerper Ruud-Jan Kokke is jurylid van de BNI-prijs 2012. Zijn ontwerpen voor gebruiksvoorwerpen, interieurs of de inrichting van de publieke ruimte zoeken de grenzen op van het toegepaste materiaal. “Materialen en de wijze waarop je ze verbindt zijn voor mij, naast alle functionele producteisen en wensen, een dankbare bron voor het verkrijgen van vorm en beeld. Voor mij is vorm een resultante, geen doel.”
Vliegtuigtriplex Multiplex wordt op dezelfde wijze geproduceerd als gelamineerd hout, maar altijd kruislings verlijmd. Vaak van wat dikker geschild fineer. Vliegtuigtriplex wordt juist gemaakt van extra dun fineer 0,3 tot 0,5 mm dik. Het is daardoor bijzonder licht en sterk, speciaal ontwikkeld voor de vliegtuigindustrie. De techniek wordt nog steeds gebruikt maar dan met lagen aluminium en carbon en/of papier voor vliegtuigonderdelen zoals vleugels. De Stool TC is gemaakt van vliegtuigtriplex, de ovale vorm ontstond door het triplex simpel om een ovalen zitting heen te buigen. De sleuven zijn erin gemaakt om het lichte karakter te benadrukken. De kruk weegt minder dan een pak suiker.
‘Voor mij is vorm een resultante, geen doel’
Onvoorspelbaar uiterlijk Stabiel karakter
Massief hout is de basis van alle houtproducten. Hard of zacht, sterk of buigzaam het is er in alle soorten en variaties. In ouderwetse windmolens werden voor het overbrengen van de windkracht op de maalstenen grote houten tandwielen gebruikt waarin acht verschillende houtsoorten verwerkt zaten met elk een specifieke eigenschap om snelle slijtage te voorkomen. Een groot nadeel van de verwerking van massief hout is het verlies door schaven, zagen en afkorten. Er blijft effectief maar veertig procent over. Een deel van het afval wordt gebruikt als spaanders of pulp voor het maken van plaatmaterialen of voor verwarming van de fabriekspanden. De rest gaat verloren. De prachtige constructieve eigenschappen en het onvoorspelbare uiterlijk van massief hout spreekt mij erg aan. Een ontwerp van hout wordt al snel goed als je de juiste houtverbindingen gebruikt. Je krijgt dan veel vorm en schoonheid cadeau. Vormgeven wordt ‘vormkrijgen’.
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 44-45
ıntern.
MDF (Medium-Density Fiberboard) is gemaakt van hout en houtachtigen zoals vlaspulp. Een keiharde toplaag met een minder harde kern. Het stabiele karakter van MDF waarin geen enkele spanning zit, is goed te gebruiken als basis voor HPL’s (High-Presure Laminate) in bijvoorbeeld hout- en kleurprints. Alhoewel ik namaakhout verafschuw is MDF een goede basis voor HPL-afwerkingen. Ik gebruik het als een soort behang. Op de kanten laat ik het MDF zien en frees er een functioneel profiel aan. Zonder de suggestie te doen met een echt houten meubels te maken te hebben, gebruik ik wel de warmte en uitstraling van de betreffende prints.
44
# 3
september—2012
45
20-09-12 11:03
interview
interview
tekst: Frederike Bax beeld: Dirk Hardy (portret) Even opfrissen. Wat heb je voor je afstuderen ontworpen?
“Ik heb een concept bedacht voor een brillenwinkel waarin het productaanbod en de sfeer per dagdeel veranderen. Ik kwam op dit idee doordat ik het interessant vond dat eenzelfde object op verschillende manieren kan worden waargenomen. In het verlengde hiervan speelt in mijn ontwerp de transformatie van dag naar nacht een belangrijke rol. De productwand bijvoorbeeld is een samenspel geworden van positief en negatief, verschillende extrusies, materiaal- en lichteffecten.” De jury beoordeelde je project als ‘een eigen en compleet ontwerp, waarin alles lijkt te kloppen’. Hoe vond je dat?
“Dat was een verrassing en tegelijk een fijne stimulans om door te gaan op de ingeslagen weg. Het is heel waardevol erkenning te krijgen van vakbroeders.” Heeft de prijs iets opgeleverd?
“Ik heb veel leuke reacties gekregen van mensen die hadden gezien of gehoord dat ik de prijs had gewonnen. En het is een goede referentie want iedereen in de branche weet dat het een grote prijs is.” Wat doe je tegenwoordig?
“Ik heb het knetterdruk. Deels met interieur, maar vooral met exhibition design. Dat is mijn core business. Drie jaar geleden ben ik een eigen bedrijf begonnen. Ik had op de opleiding reclame, presentatie en communicatie aan het St. Lucas in Boxtel de richting driedimensionaal gedaan en jarenlang als freelancer bij een ontwerpbureau gewerkt. Toen ik voor mezelf begon kreeg ik door mijn ervaring en de contacten die ik had opgebouwd meteen opdrachten en ook daarna bleven de opdrachten binnenstromen.”
Theo Henkelman, Düsseldorf, 2012
verder opbouwen van mijn eigen bedrijf kom ik nauwelijks toe aan het acquireren van interieuropdrachten. Dat vind ik jammer, maar ik denk ook dat het een kwestie van tijd, persoonlijke ontwikkeling en ontplooiing is. Ik rol er zachtjes naar toe.” Wat doe je om je bedrijf verder uit te bouwen?
“Als nieuw onderdeel van mijn bedrijf ben ik bezig met de ontwikkeling van interieurproducten waaronder modulaire systemen voor bijvoorbeeld verlichting. Verder ben ik mijn netwerk van freelance professionals
‘Het is heel waardevol erkenning te krijgen van vakbroeders’
Wat houdt exhibition design precies in?
‘Ik heb het knetterdruk’
“Ik maak stands, displays en installaties. Voor een customer event in 2011 van Philips Innovation Services heb ik bijvoorbeeld een ruimtelijk ontwerp gemaakt met een entree, horeca, stands en balies. Dat was zo’n succes dat het evenement dit jaar herhaald wordt. Een ander voorbeeld is de stand die ik ontwierp voor Theo Henkelman Schoenen, een grote naam in de schoenenindustrie, voor een beurs in Düsseldorf. Exhibition design heeft veel overlap met interieur, maar het is minder vrij. Ik werk altijd met de corporate handleiding van de opdrachtgever in mijn hand. De eigen identiteit van een bedrijf, het merk, is bepalend.”
Met zijn afstudeerproject ‘Perspective 24’ werd Desmond Ninaber van Eijben van de AKV|St Joost in Breda een van de twee winnaars van de BNI-prijs 2011. “Tijdens mijn afstuderen was ik zo verdiept in het proces dat ik af en toe twijfelde of ik wel goed bezig was. De prijs was een fijne bevestiging.”
Vind je dat een beperking?
Philips customer event, Eindhoven, 2011
bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 46-47
ıntern.
aan het uitbreiden om daarmee een platform te creëren dat antwoord geeft op grotere, multidisciplinaire opdrachten. Mijn ervaring is dat freelancers gemotiveerde, harde werkers zijn. Ze hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel, zitten op het puntje van hun stoel. Ze kunnen zich niet verschuilen achter een groot bedrijf en werken niet van negen tot vijf. Ikzelf werk gemiddeld zestig uur per week. Ik ben constant aan het knokken en daar haal ik veel voldoening uit.”
46
“Nee, het is inherent aan het vak: exhibition design heeft alles te maken met branding en reclame maken. Persoonlijk verlang ik na tien jaar in deze branche wel naar wat meer vrijheid en creativiteit. Daarom heb ik ook interieurarchitectuur gestudeerd. Ik wil graag inspirerende concepten maken voor horeca, retail en particulieren. Ik zou graag nachtclubs ontwerpen. Dat lijkt me erg leuk om te doen: heel vrij en intuïtief. Omdat ik het zo druk heb met lopende opdrachten en het # 3
september—2012
Desmond Ninaber van Eijben
Wil je meer weten over Desmond Ninaber van Eijben kijk dan eens op zijn website: www.dnve.nl. 47
20-09-12 11:03
PRODUCTINFORMATIE
inbox nbo
Wij houden van design, van de combinatie van een prachtig ontwerp met een functionele toepassing. Het is ons vak om 100% aandacht te geven aan de details van de badkamer en het toilet. Geesa doet dit al ruim 125 jaar. Het is onze hoofdactiviteit, het is onze passie.
nieuwe leden
Fotowedstrijd Dit jaar vieren Nederland en Turkije vierhonderd jaar officiële diplomatieke betrekkingen en daarom organiseert Inclusive Works een fotowedstrijd. Alle foto’s die de onderlinge invloed laten zien tussen Turkije en Nederland op het gebied van architectuur, urban planning, interieur en design zijn welkom. Uit de inzendingen selecteert een vakjury de winnende foto én de foto’s voor de expositie ‘Celebrating each other’s influence; Turkey - Netherlands’ die in november te zien zal zijn. Foto’s moeten uiterlijk op 9 oktober worden geupload op www.inclusiveworks.eu.
Mosa Discussions Op 18 oktober 2012 organiseert Mosa in samenwerking met Architectuurcentrum TOPOS een Mosa Discussion in het Mosa Architectural Ceramics Center (MACC) in Amsterdam. In een rondetafelgesprek onder leiding van Tracy Metz (NRC Handelsblad) zullen architect Ben van Berkel (UNStudio) en professor Adriaan Beukers (TU Delft) aan de hand van een serie (film)beelden spreken over hun persoonlijke inspiraties en drijfveren. Tijdens het gesprek is er ruimte voor interactie tussen publiek en sprekers. Het overkoepelend thema van de avond zal zijn ‘technology’. Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.mosa.nl.
Geesa b.v. | P.O.Box 477 | 3800 AL Amersfoort | Holland Tel.: +31(0)33 - 46 33 214
[email protected] | www.geesa.nl
Anne Simons Anne Simons (20) is 4e jaars student Ruimtelijk Ontwerp aan het AKV|St. Joost in Breda. Van april tot juli 2012 liep ze stage bij Van Aken Architecten in Eindhoven. Ze heeft veel zin om af te studeren en aan de slag te gaan. www.annesimons.nl
Dutch Design Week Van 20 tot en met 28 oktober vindt de elfde editie van Dutch Design Week (DDW) plaats in Eindhoven. Op DDW presenteren meer dan 1800 ontwerpers hun werk, variërend van industrieel, ruimtelijk, grafisch en duurzaam ontwerp tot textiel, mode en architectuur. Op 85 verschillende locaties zijn meer dan 300 events te bezoeken. Naast exposities zijn er lezingen, workshops, modeshows en seminars. Tenzij anders vermeld zijn de tentoonstellingen gratis toegankelijk. Voor de meeste seminars, workshops en lezingen dien je je vooraf aan te melden. Meer informatie op www.ddw.nl.
Spatial Experiences
Jaap Olaf van der Feer Jaap Olaf van der Feer studeerde in 2012 af als interieurarchitect aan het AKV|St. Joost in Breda. Zijn afstudeeronderwerp was de herbestemming van locloods Roosendaal als podium voor culturele activiteiten. Hij gaf een historische gebouw een nieuwe signatuur. www.jaapolaf-vanderfeer.nl
Wat is het effect van licht?
Gratis exposure op bni.nl
Novawall heeft zich voor het eerst op de Nederlandse markt aan een selectief publiek gepresenteerd met zijn wereldwijd gepatenteerde decoratief en functioneel akoestisch wand- en plafond bekledingssysteem. Na de succesvolle introductie in België en Duitsland blijkt ook de Nederlandse markt grote belangstelling te tonen. Dit werd bewezen met een grote aanloop op de beurs Architect@work afgelopen 12 en 13 september in Rotterdam Ahoy. Novawall levert een belangrijke bijdrage tot de oplossing van akoestische problemen. Door gebruik te maken van materiaal met een hoog geluidsabsoberend vermogen en door Novawall geselecteerde stoffen, wordt de ruimte akoestiek aanzienlijk verbeterd. De stoffen kunnen desgewenst in ieder motief bedrukt worden. Dit biedt architecten en vormgevers uitgebreide ontwerpmogelijkheden. - Voor meer informatie novawall-benelux.com -
Wereldprimeur in meubelstoffen – Climatex Dualcycle™ meubelstoffen Extreme lange levensduur, gemakkelijk te onderhouden en goed brandvertragend zijn slechts enkele van de uitstekende eigenschappen van de Dualcycle. Een ”textiel slot” wordt gebruikt om drie verschillende materialen te combineren: Cradura¹, wol en Redesigned Lenzing FR™. De speciale geweven structuur van Dualcycle absorbeert, transporteert en verdampt vocht op een gecontroleerde manier waardoor Dualcycle een extreem ademende werking heeft ten opzichte van traditionele meubelstoffen in dit segment. Zoals een auto uit elkaar gehaald kan worden in losse onderdelen, geldt dit ook voor Climatex Dualcycle™, het textiel slot kan geopend worden met behulp van een zeer eenvoudig industrieel proces die wereldwijd toegepast wordt. Zodra gescheiden zijn de componenten volledig re- en upcylebaar in haar pure vorm. 1) Cradura is een synoniem voor ”Cradle to Cradle” en ”Duurzaamheid” en beschrijft de technische cyclus en de gebruikte materialen: CRADLE TO CRADLE UNLIMITED RECYCLABLE AMIDE.
De BNI organiseert de lezingenreeks Spatial Experiences. Deze reeks bestaat uit zes lezingen door toonaangevende sprekers over diverse onderwerpen. De eerstvolgende lezing is op 1 november. De laatste is op 13 december. De lezingen beginnen om 20.00 uur en worden gegeven in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Kijk voor het thema en de spreker op bni.nl en meld je aan via
[email protected].
Op 12 en 13 november wordt door de Technische Universiteit Eindhoven de internationale conferentie Experiencing Light georganiseerd over het effect van licht op het welzijn van de mens. Kijk op www.experiencinglight.nl voor het exacte programma.
Novawall kent sterke Nederlandse introductie op architect@work
Diederik Mulder Diederik Mulder (22) studeerde in juni af als interieurarchitect aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. En nu? Verder studeren of werken? Als eerste stap in zijn loopbaan, is hij lid geworden van de BNI. www.diederikmulder.nl
Op bni.nl kunnen BNI-leden een persoonlijke pagina aanmaken met informatie over hun werkwijze, specialisaties, opdrachtgevers en foto’s van projecten. Eventuele wijzigingen kunnen direct worden ingevoerd zodat alle gegevens altijd up-to-date zijn. Opdrachtgevers zoeken via bni.nl naar een interieurarchitect. Dus vul je pagina zo volledig mogelijk in en je wordt gevonden!
www.climatex.com
Bezoek ons tijdens Orgatec Hal 10.1 Stand F-031
ARTPANEL IS EEN MERKNAAM VAN INCATRO ROOM ACOUSTICS B.V. bnı.
8024_V01ADV_fc.indd 48-49
ıntern.
48
20-09-12 11:03
METEN | ADVIES | PRODUCTIE | MONTAGE | GARANTIE
Decoratieve oplossingen
STRUCTURES
Polyrey maakt het verschil met zijn oppervlaktestructuren. Stijlvol mat of stralende hoogglans, het gevoel van gezandstraalt hout of het natuurlijke effect van steen. De negen afwerkingen van Polyrey ondersteunen uw creativiteit in al uw interieurprojecten.
BRIHG Hoogglans
EPIMAT Gezandstraalt hout
www.polyrey.com
Voor projecten of de nieuwe brochure neem contact op met: Maurits Schoenmakers Email:
[email protected]
Tel.:
06 - 462 959 84
Nieuw: kaderdeur met verdekte scharnieren Een strak interieur vraagt om een minimalistische aanpak. Daarom heeft Plan Effect een kaderdeur met verdekte scharnieren ontwikkeld. Alleen de klink verraadt dat het hier om een deur gaat; het extreem smalle kader versterkt dit effect nog eens. Het resultaat is een flexibele maatwerkoplossing die elk minimalistisch interieur zichtbaar strakker maakt.
DE BESTE OPLOSSING IN RUIMTE-AKOESTIEK
Leverbaar in alle kleuren en met diverse hoogwaardige opties, zoals extra geluidsisolerend glas. Korte levertijd dankzij productie in eigen huis.
Rockfon Color-all™ Geef kleur aan akoestiek
ARTPANEL IS EEN MERKNAAM VAN INCATRO ROOM ACOUSTICS B.V. |
[email protected] | 0475 33 69 69
8024_V01ADV_fc.indd 50-51
In samenwerking met Carlin International introduceert Rockfon een nieuw kleurengamma. Het gebruik van kleuren biedt nog meer ontwerpvrijheid om een aangename sfeer te creëren. Het Rockfon Color-all gamma bestaat uit 34 exclusieve kleuren, van heel subtiel tot zeer opvallend, ingedeeld in 6 inspirerende thema’s. De 34 kleuren zijn beschikbaar als vlak inleg, shadowline of verdekte toepassing in verschillende afmetingen voor totale ontwerpvrijheid. Het gebruik van nieuwe technologieën en productietechnieken resulteerde in tijdloze en homogene kleuren. De oppervlakken van Rockfon Color-all hebben een verbeterde gladheid en de matte glans laat de kleuren optimaal uitkomen.
Meer info: www.rockfon.nl
20-09-12 11:03
Wij heten u graag welkom op de ORGATEC 2012 in Keulen U vindt ons van 23 – 27 oktober in hal 07.1 · stand A 038 - B 041 PALMBERG Büroeinrichtungen + Service GmbH · Rietveldenweg 47 · NL- 5222 AP ‘s-Hertogenbosch Tel. +31 (0) 411- 68 9522 · Fax +31 (0) 411- 68 9479 · www.palmberg.nl
InTouch – de naam zegt alles
DESIGN EN ERGONOMIE
InTouch Black and White Edition Design Martin Ballendat www.dauphin-group.com
Industrieterrein Hondsgemet De Elzenhof 11, Geldermalsen Postbus 239, 4190 CE Geldermalsen T I
0345 587 000 www.planeffect.nl
Dauphin HumanDesign®B.V. · Staalweg 1-3 · 4104 AS Culemborg · Tel. 0345 - 53 32 92 · E-Mail
[email protected]
8024_V01ADV_fc.indd 52-53
20-09-12 11:03
Geef kleur aan akoestiek
Gezien op:
34 nieuwe exclusieve kleuren
Rockfon lanceert voor akoestische plafondoplossingen. Rockfon Color-all™ is dé manier om de looks, dynamiek en perspectieven van plafonds te versterken.
6 inspirerende thema’s voor praktische kleurtips, een visuele impact en een optimaal comfort voor ogen en oren.
www.rockfon.nl
8024_V01ADV_fc.indd 54
20-09-12 11:03