M D W D V Z Z info bijwerkingen
1x per dag met water innemen
SPEERPUNT ZORG EN TECHNOLOGIE
JAARVERSLAG 2013
INHOUD 04
MISSIE
06
DOELSTELLINGEN STAND VAN ZAKEN ACTIVITEITEN
08 09
Cliënten, zorgprofessionals en gebouwde omgeving 9 Onderwijs in Zorg en Technologie
12
Zorg en Technologie voor het bedrijfsleven
15
Cross-overs in het HU-onderwijs en -onderzoek
17
2-more healthy years in Utrecht
19
Zelfmanagement 19 Zichtbaarheid en impact
COLOFON Inhoud: drs. Elise Nauta en prof. dr. Helianthe Kort Tekstbewerking: drs. Jolanda Keesom Vormgeving: Studio Vrijdag
20
23
VERBINDING ONDERWIJS EN ONDERZOEK, BIJDRAGE AAN DE HUMAN CAPITAL AGENDA
25
PUBLIEK-PRIVATE EN PUBLIEK-PUBLIEKE SAMENWERKING
27 28
GOVERNANCE FINANCIËN
30
Bijlagen
MISSIE Hogeschool Utrecht (HU) heeft samen met haar publieke en private partners, onder
verzorgingshuis of in andere (kleinschalige) woonvoorzieningen. Voor het streven
wie die van het Utrecht Science Park , het thema Zorg en Technologie als een van
hen zo lang mogelijk zo zelfstandig te laten functioneren en sociaal te laten
kenniscentra van de hogeschool hun expertise. De Faculteit Gezondheidszorg en het
steuning die het speerpunt beoogt, is gericht op gebruik door de zorgvrager
1
haar speerpunten gekozen. In dit speerpunt bundelen verschillende faculteiten en Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening vervullen voor het speerpunt Zorg en Technologie een voortrekkersrol.
participeren is zelfmanagement een sleutelbegrip. De technologische onder zelf, maar kan ook ten dienste staan van naasten die hen verzorgen (het cliënt systeem), professionele zorgverleners en de leefomgeving. Voorbeelden zijn e-Health, mobile health en serious gaming. Technologische innovatie in de
Innovatie en professionalisering Het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening is vaandeldrager van het profiel
gebouwde omgeving krijgt in het speerpunt speciale aandacht, omdat het naast medicatie en therapie als niet-farmocotherapeutische interventie kan bijdrage tot gezond blijven dan wel tot sneller herstel na ziekte.
van de Faculteit Gezondheidszorg. Als kennisorganisatie die hoogwaardig
Het spectrum van technologische toepassingen in de zorg is breed. Het kan
onderwijs en onderzoek combineert, beoogt de Faculteit Gezondheidszorg
gaan om hulpmiddelen, ICT, design en aan de bouw gerelateerde technologie.
innovatie en professionalisering van de zorg. Dat betekent dat we mensen
Omdat andere hogescholen actief zijn op het gebied van robotica, assistive
opleiden tot hoogstaande zorgprofessionals die in hun beroepsuitoefening
technology en digital life houdt het speerpunt Zorg en Technologie van de HU
blijvend bijdragen aan zorgvernieuwing. We beschouwen gezondheid als het
zich niet intensief met deze onderwerpen bezig.
vermogen van mensen om zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van hun leven. De
Vragen uit de praktijk
opdracht van de gezondheidszorg en de mensen die daarin werken is dit
Het speerpunt kent een vraaggestuurde oriëntatie. Leidend voor de onderwerp-
vermogen te optimaliseren, ook wanneer er sprake is van verminderde functies.
keuzes zijn de vragen en behoeften van zorgprofessionals en van ouderen,
Technologie voor zelfstandigheid
chronisch zieken, mensen met een handicap en hun mantelzorgers. Het is niet vanzelfsprekend dat vraag en aanbod rond technologie in de zorg goed op
Het speerpunt Zorg en Technologie houdt zich bezig met de ontwikkeling en
elkaar aansluiten. De beoogde gebruikers van de technologie worden dikwijls te
het gebruik van technologie in het primaire proces van de gezondheidszorg met
laat of helemaal niet betrokken in het ontwikkelingsproces. Ook ontbreken vaak
als doel mensen met een langdurige zorgvraag zo lang mogelijk zo zelfstandig
geschikte businessmodellen om de innovaties daadwerkelijk te kunnen imple-
mogelijk te laten functioneren en sociaal te laten participeren.
menteren. In het speerpunt Zorg en Technologie werkt de HU aan onderwijs en
In het primaire proces gaat het om het signaleren van mogelijke gezondheids-
onderzoek in voortdurende interactie met beroepsbeoefenaren in de zorgsector
problemen, het verhelderen van problemen en vragen, het stellen van diagnoses,
en in andere sectoren die relevant zijn voor de gezondheid van mensen.
het maken van een plan van aanpak voor preventie, behandeling en het inscha-
De activiteiten van het speerpunt sluiten goed aan op de topsector Life Sciences
kelen van derden na behandeling. Op al deze punten kunnen technologische
& Health en daarbinnen op de roadmap ‘Home care and selfmanagement’.
(zorg)toepassingen aanvullend of vervangend worden ingezet.
Ondersteuning van zelfmanagement
4
1 Stichting Utrecht Science Park (USP) is
kennis en bedrijvigheid, met als doel meer
Het speerpunt Zorg en Technologie richt zich op de zorg voor mensen met
een initiatief van UU, UMC Utrecht, HU en
kennis-innovatieve bedrijven naar de regio
langdurende problematiek. Het accent ligt op ouderen, chronisch zieken en
Gemeente en Provincie Utrecht voor het bij
Utrecht te halen. Het USP richt zich op Life
mensen met een handicap. Deze mensen wonen thuis, in een verpleeg- of
elkaar brengen en faciliteren van hoogwaardige Sciences en Duurzaamheid.
5
DOELSTELLINGEN Om te bereiken dat mensen met een langdurige zorgvraag zolang mogelijk zelf
redzaam zijn werkt het speerpunt op basis van praktijkgericht onderzoek aan de
ontwikkeling en implementatie van praktijkgerichte kennis en aan de verspreiding daarvan via het onderwijs aan zorgprofessionals. Bovendien streeft het speerpunt in samenwerking met andere sectoren binnen de HU naar realisatie van regionale doelstellingen en naar erkenning als expertisecenter op het gebied van techno-
Onderzoek De doelstelling van het speerpunt in onderwijs en onderzoek van de HU is: • met andere sectoren, zoals techniek, economie en management, en de creatieve industrie, komen tot kennis en productontwikkeling op een aantal snijvlakken, zoals games-4-health; design-4-health; business models in healthcare; health and engineering.
logische toepassingen in de zorg, zowel nationaal als internationaal.
Bedrijfsleven De doelstelling van het speerpunt voor het bedrijfsleven luidt:
Praktijk
• bevindingen van onderzoek vertalen naar het MKB en het overige bedrijfs
De doelstellingen die het speerpunt voor de praktijk nastreeft,
leven, zodat toepassingen van e-Health ontwikkeld worden die begrijpelijk
liggen op het gebied van:
zijn voor professionals, gebruikt worden door ouderen, daadwerkelijk leiden
• technologie voor cliënten;
tot verlichting van de zorglast en mensen in staat stellen om zo lang mogelijk
• technologie voor zorgprofessionals;
zelfstandig te blijven.
• technologie in de gebouwde omgeving.
Regio De praktijkgerichte kennis die binnen het speerpunt wordt ontwikkeld, wordt
De doelstelling van het speerpunt in de regio Utrecht is:
in het onderwijs benut om zorgprofessionals goed toe te rusten en ervoor te
• een bijdrage leveren aan de regiobrede doelstelling ‘2-more healthy years’:
zorgen dat innovaties daadwerkelijk hun weg vinden naar de praktijk en daar
de toename van de levensverwachting van burgers in de Utrechtse regio met
tot vergroting van zelfredzaamheid leiden.
twee gezonde levensjaren.
Onderwijs
Zichtbaarheid en impact
De doelstellingen van het speerpunt voor het onderwijs aan zorgprofessionals
De doelstellingen van het speerpunt wat betreft nationale en internationale
luiden:
zichtbaarheid en impact zijn:
• alle opleidingen Gezondheidszorg besteden aandacht aan e-Health in
• gezien en erkend worden als betrouwbare en waardevolle partner;
het onderwijs;
• in een regionaal geworteld consortium samenwerken met nationale en
• alle studenten Gezondheidszorg leren technologische toepassingen in te
internationale partners aan de doelstellingen van Horizon 2020.
zetten voor vraagstukken in de gezondheidszorg; • alle docenten weten wat e-Health is en wat de (on)mogelijkheden zijn voor de zorg; • alle docenten passen kennis over zorg en technologie gericht op zelfredzaamheid toe in hun eigen vakgebied en vertalen dit in onderwijs.
6
7
STAND vAN ZAKEN
ACTIVITEITEN 2013
Nadat in 2012 de focus lag op de samenwerking en de zichtbaarheid van het speer-
Alle activiteiten op het terrein van Zorg en Technologie zijn te plaatsen in de
positioneren van het speerpunt in de regio.
maar is er sprake van spin-off voor de andere. Binnen diverse lectoraten werken
punt, stond het jaar 2013 in het teken van de valorisatie naar het onderwijs en het
Onderwijs De valorisatie van het speerpunt naar het onderwijs heeft in het Instituut voor
driehoek onderzoek – onderwijs – praktijk. Vaak ligt het accent op een van de assen, (docent-) onderzoekers onder leiding van een van de lectoren aan projecten waarin
studenten participeren. De resultaten van deze onderzoeksprojecten worden vertaald naar het onderwijs en naar de beroepspraktijk. De praktijk speelt een belangrijke rol in het aandragen van onderzoeksvragen.
Verpleegkundige Studies vaste vormen gekregen. Vanuit een van de onderzoeksprojecten (PETZ) is een uitgewerkte visie op e-Health gerealiseerd (zie 4.2). In het Instituut voor Bewegingsstudies hebben de opleidingen een traject
4.1 Cliënten, zorgprofessionals en gebouwde omgeving
uitgezet om na te gaan waar onderwijs over e-Health past binnen de oplei
Door middel van vraaggestuurd en praktijkgericht onderzoek heeft het speer-
dingen. Zij zoeken de aansluiting met de projecten over e-Health onder andere
punt gewerkt aan de doelstellingen voor de beroepspraktijk. De HU Jaaropening
in het werk van het lectoraat Leefstijl en Gezondheid. Relevante projecten zijn
van 2013 stond in het teken hiervan. Een goed voorbeeld was het gesprek van
bijvoorbeeld ‘e-Health en laaggeletterdheid’ en ‘e-Health voor fysieke activiteit’.
lector Helianthe Kort met Ad van Liempt en Albert Trip over de bouw van het
Binnen het Instituut voor Paramedische Studies zijn de opleidingen zich in
Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Onderstaand overzicht is niet
algemene zin nog aan het oriënteren op hun kennisfunctie. De aandacht binnen
uitputtend, maar geeft een goede indruk van de lopende projecten op het
dit instituut gaat vooral uit naar de HU-klinieken, goede dataopslag en privacy-
gebied van Zorg en Technologie.
bewaking van klantgegevens. De valorisatie naar het onderwijs blijft in 2014 de agenda van het speerpunt bepalen.
4.1.1 Technologie voor cliënten
Een aantal SIA-projecten over Zorg en Technologie is in 2013 afgerond en enkele
In de zorg voor mensen met COPD heeft e-Health als doel de multidisciplinaire
nieuwe projecten zijn gestart. De consortia van de afgeronde projecten blijven
zorg na de revalidatieperiode te optimaliseren door een laagdrempelige,
deel uitmaken van het netwerk Zorg en Technologie en bijdragen leveren aan de
betaalbare interventie te ontwikkelen waarmee mensen met COPD zelf hun
Meetups. Deze contacten zijn een belangrijke basis voor het Center of Expertise.
fysieke activiteit objectief kunnen meten en hun bewegingsdoelen kunnen
Positie in de regio Samen met de vaste partners in het Utrecht Science Park is gezocht naar de
bijhouden. Daarvoor is een app ontwikkeld die een goede kans maakt ingebracht te worden in het proactive COPD2-consortium.
meerwaarde van samenwerking op het terrein van zorginnovatie en de mogelijke
4.1.2 Technologie voor zorgprofessionals
bijdrage aan de grote uitdagingen waar Europa voor staat, bijvoorbeeld op het
Dit jaar is het RAAK-Internationaalproject ‘InveStigating and Stimulating long
gebied van Demographic Change en Wellbeing. Daarmee is een goede basis
Term walking Activity IN stroke’ (SUSTAIN) afgerond. Daarin hebben de HU-
gelegd voor de regionale samenwerking in 2014 en de periode daarna tot 2020. 2 PROactive, as part of the European Innovative
of physical activity that are judged by patients
Medicines Initiative (IMI), is a project that aims
living with chronic obstructive pulmonary disease
to develop, validate and use patient reported
(COPD) to be essential.
outcome (PRO) tools investigating dimensions
8
9
lectoraten Leefstijl en Gezondheid en Microsysteemtechnologie met een aantal
Ook het project E-Health en Logopedische Interventie is op logopedisten
vaste partners samengewerkt in een consortium aan het beter meten van de
gericht. De bedoeling van dit project is om via een survey onder professionals
loopactiviteit van thuiswonende mensen na een beroerte door middel van
inzicht te krijgen in het gebruik, de barrières en de mogelijkheden van tele
telerevalidatie. Onderzocht is of de directe feedback aan zowel professional
logopedie in Nederland.
als patiënt effect heeft op de loopactiviteit. Het project Patiëntveiligheid vergroten door gebruiksvriendelijker medische Ook het PETZ3-project is dit jaar afgerond. Daardoor is inzicht verkregen in
apparatuur heeft als doel het opleveren van ontwerpspecificaties voor veilig
de predictors voor het gebruik van e-Health-technologie door ouderen en
medische interfaces die het aantal (bijna-)fouten gemaakt door medisch
zorgprofessionals. Het project is niet beperkt tot ouderen, maar richt zich
personeel met medische apparatuur reduceren.
ook op zorgprofessionals omdat zij onvoldoende kennis en ervaring blijken te hebben om hun cliënten te informeren over en te begeleiden in het gebruik
4.1.3 Technologie in de gebouwde omgeving
van e-Health.
In 2013 is het evaluatieonderzoek ‘e-Care in Kleinschalig wonen met domotica’
Een derde project dat in 2013 is afgerond is TransFysa. Daarin gaat het om
afgerond. Daarvoor werden in dertien initiatieven de effecten van de inzet van
technologie die fysiotherapeuten in staat stelt een digitale, voor laaggeletterden
e-Health bekeken. In het RAAK-project ‘Bezielende omgeving in de Ouderen-
gemakkelijk toegankelijke, anamnesevragenlijst via een tablet af te nemen.
zorg. Bouwfysische interventies voor welbevinden van kwetsbare ouderen’
Het Utrecht Valorisatie Centrum ondersteunt het valorisatietraject voor deze
(BEZO) wordt onderzocht welke invloed bouwfysische interventies hebben op de
toepassing.
gezondheid en het welbevinden van ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen
Het praktijkproject Pijn Revalidatie voor Patiënten met beperkte Gezondheids-
en welke effecten deze interventies hebben op de werkbeleving van verplegend
vaardigheden (Prepgo) ontwikkelt oplossingen voor patiënten met beperkte
personeel. Studenten Bouwtechnische bedrijfskunde, Masterstudenten van de
gezondheidsvaardigheden en chronische pijn. Patiënten met beperkte gezond-
TU/e in Eindhoven en studenten van de faculteit Gezondheidszorg werken mee
heidsvaardigheden vaker therapieontrouw. De therapietrouw verbetert als de
aan verschillende deeltrajecten op het gebied van (dag)licht en gezondheid,
patiënt voortdurend voorlichting en les krijgt over zijn ziekte en de behandeling.
akoestiek en gezondheid en luchtkwaliteit en gezondheid. Het gaat hierin zowel
Maar mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden vinden het lastiger om
om gezondheid en welzijn van kwetsbare ouderen die in een verpleeghuis wonen
informatie van de zorgverlener te begrijpen. Daarom is het erg belangrijk dat
als om gezondheid en welzijn van professionals.
voorlichting en les-sen worden aangepast aan het begripsniveau van de patiënt. Het project ‘Fit for the Future’ (RAAK-PRO) is in 2013 van start gegaan. De HU-lectoraten Leefstijl en Gezondheid en Digitale Architectuur werken samen aan de ontwikkeling van een kennistransfersysteem met de naam ‘Fit for the Future’. Daarin wordt bestaande kennis over fitheid en activiteit van kinderen met een lichamelijke beperking vertaald naar toepasbare kennis voor de kinderfysiotherapie. Het doel van het project ‘Speech and Hearing Technology’ is het vergroten van kennis van logopedisten over gehoor en de nieuwste technische hulpmiddelen op het gebied van horen, zoals het cochleair implantaat.
3 Predictors voor gebruik van e-Health door ouderen en professionals in de zorg.
10
11
4.2 Onderwijs in Zorg en Technologie
Bachelor Management in de Zorg
Binnen de Faculteit Gezondheidszorg wordt per instituut en per opleiding
De bacheloropleiding Management in de Zorg ontwikkelt een differentiatie Zorg
nagegaan welke thema’s op het gebied van Zorg en Technologie belangrijk
en Technologie.
zijn en hoe deze een plaats kunnen krijgen in het curriculum. Op grond daarvan
Binnen deze leerlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:
is in het Instituut voor Verpleegkundige Studies onderwijs ontwikkeld voor de
• e-Health-interventies: mogelijkheden in technologieën gericht op preventie,
bachelors Verpleegkunde en Management in de Zorg.
mogelijkheden per type organisatie, effectiviteit, preventie, implementatie en juridische en ethische aspecten;
Bacheloropleiding Verpleegkunde
• de invloed van technologie op de zorgverlener, de cliënt, zijn of haar mantelzorger en de manager;
Opleiders van de bachelor Verpleegkunde werken aan een visie op e-Health-
• Zorg en Technologiebeleid: de rol van het bedrijfsleven, financiering,
onderwijs in samenwerking met het lectoraat Vraaggestuurde Zorg. Daarbij maken zij gebruik van de resultaten van de projecten PETZ (SIA RAAK) en iKOP4
technologische toepassingen/trends, wetgeving, privacy, veiligheid, ethiek; • ICT/technologie in de moderne organisatie: processen van zorg- en dienst
(SIA RAAK) en van het project ‘Adoption rate of Assisted Living Technology (ALT)
verlening;
in Europe’. In de bacheloropleiding Verpleegkunde krijgen alle studenten hoorcolleges over e-Health.
• ontwikkelen, ondernemen en innoveren met technologie in de zorg;
De resultaten van het afgeronde PETZ-project vormden de basis voor:
• inventariseren en analyseren wat de situatie is van technologie binnen een
• de scholing van acht docenten van de bacheloropleiding Verpleegkunde
organisatie, gericht op bedrijfsinformatie, de aanwezige informatiesystemen
middels de ‘introductiecursus beeldzorg’;
en technologische voorzieningen; • onderzoek doen naar bedrijfsinformatie, de aanwezige informatiesystemen,
• de aanpassing van vier hoorcolleges over e-Health in het eerste en tweede jaar5 het gebruik van de observatielijst voor het toepassen van beeldzorg die
technologische voorzieningen en informatiekwaliteit, informatiestromen, informatiesystemen en trends;
binnen het PETZ-project is ontwikkeld, in het vierde jaar waardoor studenten
• projecten en maatregelen definiëren met betrekking tot technologie;
kunnen oefenen met klinisch redeneren via beeld;
• een informatieplan schrijven.
• het gebruik van de Zorg en Technologiebrochure ‘Beeldzorg bevorderen: een kwestie van ervaring opdoen’ als verplichte literatuur voor studenten die in het
Met deze opleiding zijn afspraken gemaakt om de (onderzoeks)vragen van kleine
eerste jaar het blok Ouderenzorg doen. Het skillslab van Verpleegkunde wordt zodanig aangepast dat studenten met
en middelgrote bedrijven en zorginstellingen (zie 4.3) structureel in te brengen
e-Health kunnen oefenen. Daarvoor zijn werkbezoeken gebracht aan het skillslab
in het onderwijs. Studenten kunnen in het tweede jaar van hun studie gedurende
van twee andere hogescholen6 en is er een verkennend gesprek geweest met
een periode van tien weken in een groep van vier of vijf personen werken aan
leverancier en samenwerkingspartner Verklizan over de inrichting. Gesprekken
een deelproject.
met andere leveranciers volgen. Alle afstudeerstudenten van Verpleegkunde zijn uitgenodigd om de ‘e-Health-oplossingsopdracht’ in te dienen voor de HU Ureka Mega Challenge. Daarvoor moeten studenten in hun laatste stage een knelpunt signaleren en
4 Internationale Kenniscirculatie, Onderzoek
6 Christelijke Hogeschool Windesheim
hiervoor een e-Health-oplossing aandragen (zie 4.4).
en Praktijkuitwisseling e-health
Zwolle en het Skills Lab van de Noordelijke
5 In het college ‘e-Health voor chronisch zieken’
Hogeschool Leeuwarden
wordt ook het COPD-project genoemd.
12
13
4.2.1 CareTechLab
4.3 Zorg en Technologie voor het bedrijfsleven
De inrichting van een CareTechLab is belangrijk voor het inbedden van de
Het lectoraat Vraaggestuurde Zorg en het lectoraat Financieel-Economische
resultaten en ervaringen van het speerpunt Zorg en Technologie in de bestaande
Advisering bij Innovatie/ International Business and Innovation werken gezamen-
HU-organisatie. Het biedt mogelijkheden voor een goede documentatie van
lijk aan de vertaling naar het bedrijfsleven van bevindingen uit onderzoek naar
projectresultaten en producten en voor demonstratie en instructie van bestaande
het gebruik van innovatieve telehealth- en telecarediensten. Door middel van
technologieën. Het kan de inbedding in het onderwijs en vervolgonderzoek
(deel)onderzoeken naar vraagstukken uit de praktijk op het gebied van zorg en
ondersteunen en voor de HU gelegenheden scheppen om zich tegenover
technologie leveren deze lectoraten een bijdrage aan:
burgers en stakeholders uit de regio te profileren op het thema zorg en technolo-
• omschrijving van eisen van e-Health-systemen;
gie. Om ervaring op te doen voor de planvorming en realisatie van de nieuwe
• begrijpelijkheid van deze systemen voor professionals;
huisvesting van het CareTechLab is het in 2013 op bescheiden schaal van start
• bruikbaarheid voor ouderen;
gegaan. Onderstaande figuur geeft de stakeholders van het CareTechLab weer.
• doorbraak voor het Midden- en Klein Bedrijf (MKB); • business models voor e-Health. Midden- en kleinbedrijven op het gebied van e-Health-producten of -diensten en
ONDERWIJS
Regulier onderwijs Opleiding management in de zorg
International Society of Gerontechnology
MKB Netwerken
Documentatieen demonstratie centrum
Utrecht Connected
Kamer van Koophandel
DAD HEZO
men. De lectoraten vertalen deze vragen naar deelprojecten waarin studenten van de Faculteit Gezondheidzorg en van de Faculteit Economie en Management onder begeleiding van docentonderzoekers een antwoord proberen te vinden. Onderstaande studentenprojecten, waarbij 23 studenten betrokken waren, zijn in 2013 afgerond.
Florida State University University South Florida
Cliëntenbelang Utrecht
Duurzame ontwikkeling van nieuwe producten
UAS project KWMd
SUSTAIN
ONDERZOEK
Amrita University CARPE Consortium on Applied Research and Professional Education
IKOP
NATTEST
Technologie Thuis Nu! OZO
Cardiff
INTERNATIONAAL WERKVELD
Cliëntenorganisaties COSBo Centraal Orgaan van de Samenwerkende Bonden van Ouderen
Western Michigan University Pace University
Meander Medisch Centrum
WERKVELD
alarmeringssystemen, flexibele e-Health-systemen of veilige communicatiesyste-
Course Assitive Technology
Minor Public Health Engineering
UMC Utrecht
inzetten van e-Health in de zorg, bijvoorbeeld over mogelijkheden voor passieve
Course Health & Engineering
Profilerings onderwijs
Ziekenhuizen en verpleegen verzorgingshuizen
zorgorganisaties die daarvan gebruik willen maken, hebben vragen over het
Summerschool
E-health in COPD
TransFysa
PETZ Oog voor communicatie
Figuur 1. Overzicht doelgroepen Documentatie- en demonstratie centrum speerpunt Zorg en Technologie
14
15
Centric
Procesautomatisering HU-klinieken
Verklizan
Rivas
Onderzoek naar de acceptatiegraad van telemonitoring
Invoering Schermzorg
Rivas vervolg
LifeClinic
Van Dorp Zorg en Welzijn
Invoering Schermzorg
Toepassing van zelf-meetapparatuur
Integraal concept om particulieren langer thuis te kunnen laten wonen
Vraagstelling Hoe kan de informatiestroom die het primaire zorgproces binnen de HU-klinieken ondersteunt efficiënter worden door middel van verregaande procesautomatisering, waarbij de knelpunten worden aangepakt? Vraagstelling Waaruit bestaat het aanbod van e-Health-onderwijs met in het bijzonder beeldzorg door verpleegkunde opleidingen en leveranciers in Nederland en het Verenigd Koninkrijk?
Resultaten Resultaat van het project is dat met Centric verder gewerkt wordt aan de verdere digitalisering (dataopslag) van de Hu-klinieken. De studenten zijn hebben een verkenning gedaan voor de kliniek mondzorg en momenteel wordt er gewerkt aan de implementatie. Met het bedrijf Beeldzorgadvies is samen met Cencor een traject ingezet om te komen tot eCare in kleinschalig wonen met domotica. Voor Verklizan is met vier andere kennisinstellingen in Europa te weten in de Engeland (Coventry University, In Spanje (**) en in Duitsland (**8) gewerkt aan een overzicht van de
Vraagstelling Welk beeldbelsysteem sluit het beste aan bij de mogelijkheden en wensen van de zorgorganisatie?
barrières van eHealth acceptatie. Het rapport is op hun innovatie day op 25 november gepresenteerd in Essen in Duitsland. Verklizan gebruikt de resultaten om te komen naar een vernieuwing van het huidige sociale alarmeringssysteem.
Vraagstelling Hoe kunnen de gebruikerservaringen van de werknemers en cliënten worden gemonitord? Welke activiteiten in de thuiszorg kunnen met behulp van beeldzorg worden uitgevoerd en welke tijdwinst zou dit kunnen opleveren? Vraagstelling Op welke manier kan een format voor de gezondheidskiosk ontstaan om het gebruik t.b.v. leefstijl te activeren? Vraagstelling Welk Businessmodel past hierbij?
Voor van Dorp Zorg en Welzijn wordt er gewerkt aan een aanvraag voor ZONMw voor de call implementatie van eHealth. Rivas thuiszorg heeft de resultaten van de studenten projecten gebruikt als input voor hun implementatie project voor eHealth in de (thuis)zorg.
4.4 Cross-overs in het HU-onderwijs en -onderzoek Met andere sectoren, zoals techniek, economie en management, en de creatieve industrie, is in 2013 gewerkt aan kennis en productontwikkeling op een aantal snijvlakken, bijvoorbeeld games-4-health, design-4-health, business models in healthcare en health and engineering. Onderstaande vormen van onderwijs binnen de HU zijn hiervan voorbeelden:
De volgende projecten lopen in 2014 door: Lifestyle Interactive
Beeldzorgadvies
16
e-coaching
Kwaliteit camera’s voor beeldzorg en alarmoproepen
Vraagstelling Hoe zou de vragenlijst voor e-coaching voor patiënten met hartfalen er uit moeten zien? Vraagstelling Kunnen we komen tot een set in de praktijk geteste functionele en technische eisen voor deze camera’s?
FG
Minor Public Health Engineering
FG
Summerschool Health and Engineering
FG/FNT
Summerschool Assistive Technology
FNT
Minor Domotica
HU A (FG)
Minor Management van Gezondheid, Gezondheidszorg en Welzijn
HU A (FG)
Minor Food & Pharma
FE
Minor Docent in Techniek
FEM
Minor Business and Information Management
17
Studenten van de bacheloropleidingen Management in de Zorg, Bouwtechnische
4.5 ‘2-more healthy years’ in Utrecht
Bedrijfskunde, Fysiotherapie en Verpleegkunde hebben aan diverse onderzoeks-
De activiteiten van het speerpunt Zorg en Technologie zijn bedoeld om een
en praktijkprojecten mee gedaan.
bijdrage te leveren aan de regiobrede doelstelling ‘2-more healthy years’. Het streven is de toename van de levensverwachting van burgers in de regio
Beurzen
Utrecht met twee gezonde levensjaren. Deze doelstelling is het resultaat van
Een aantal nieuwe contacten rond concrete vragen is gelegd via de stand van
samenwerking met stakeholders van Utrecht Life Sciences (ULS) en een verte
het speerpunt Zorg en Technologie op de beurs Zorg en ICT in maart 2013
genwoordiging van de supportorganisatie van de Economic Board Utrecht.
en de beurs Slim Wonen en Domotica van november 2013 in Eindhoven.
Deze samenwerking heeft in 2013 productieve vormen aangenomen. Door
De contactpersonen worden uitgenodigd voor alle activiteiten die in het kader
het formuleren van een heldere propositie konden de verbindingen met de
van het speerpunt georganiseerd worden. Instellingen of bedrijven die al een
strategische partners nader onder de loep worden genomen en de strategische
concrete vraag hebben ingediend, zijn of worden uitgenodigd voor een gesprek
langetermijnperspectieven worden besproken. Resultaat hiervan is dat het thema
om tot een nadere opdrachtbeschrijving te komen. Als de opdracht is vastge-
‘Zorg Innovatie’ nu regionaal goed in de schijnwerpers staat, zowel binnen de
steld wordt die uitgezet via de website onderzoekietsvoorjou.nl, de kwaliteits
kennisinstellingen als binnen het bestuurlijke en politieke circuit. In de ‘bouw
projecten van de Bacheloropleiding Verpleegkunde, de stagecoördinator van
stenennotitie’ van de Economic Board Utrecht heeft het onderwerp een duide
de Bacheloropleiding Management in de Zorg, de minor Public Health Enginee-
lijke plek gekregen.
ring of rechtstreeks bij opleidingen waarbij de opdracht past.
Ureka Mega Challenge
4.6 Zelfmanagement
Samen met het UMC Utrecht heeft het speerpunt Zorg en Technologie het
De missie van het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening en het speer-
initiatief genomen voor de HU Ureka Mega Challenge. Daarin krijgen studenten
punt Zorg en Technologie is succesvol ingebracht in de regionale netwerken
en medewerkers de kans innovatieve uitvindingen en ideeën ter verbetering van
en heeft geleid tot samenwerking op het thema Zelfmanagement. De Economic
de zorg te presenteren en verder te ontwikkelen. De opzet komt overeen met het
Board Utrecht (EBU) heeft zelfmanagement benoemd tot gemeenschappelijk
televisieprogramma Dragons Den, met een vleugje Voice of Holland. De beste
sleutelbegrip.
deelnemer wint en ontvangt geld en ondersteuning om het plan binnen een jaar
Zelfmanagement is het individuele vermogen van cliënten om bij een aandoe-
te realiseren.
ning goed om te gaan met symptomen, behandeling, lichamelijke, psychische en sociale consequenties en leefstijlaanpassingen. Mensen maken daarin
Operatiekamers
bewuste keuzes, ondersteund door zorgverleners. Zowel overheid, zorgverleners
In 2013 hebben het lectoraat Extended Enterprise Studies en het lectoraat
als patiëntenorganisaties onderstrepen het belang van zelfmanagement7.
Co-design, ondersteund door het lectoraat Vraaggestuurde Zorg en in samenwerking met het OK centrum van het UMC, bij RAAK Publiek een aanvraag gedaan voor een project rond proces- en productinnovaties voor operatie kamers. In verband met de rol van de professional was de bachelor Medische Hulpverlening hierbij betrokken vanuit het onderwijs. Deze aanvraag is helaas afgewezen. Wel heeft de betrokken onderzoeker een promotievoucher gekregen.
18
7 www.vilans.nl
19
eUceps
Symposium
In de Utrechtse regio bestaat grote interesse om zich op het thema zelfmanage-
Het zeer goedbezochte symposium Zorg en Technologie dat HU jaarlijks
ment te profileren. De eerste stap daarvoor is gezet met de lancering8 van het
organiseert ging in 2013 over e-Health en professionals in de zorg. Op het
European Network of Personalised Medicine Health and Selfmanagement
bijbehorende informatieplein lieten MKB-ers en studenten uitkomsten van
(eUcePS). De ambitie van dit netwerk is het maximaal benutten en uitbouwen
projecten zien waarbij HU betrokken is.
van de Nederlandse kennisvoorsprong in internationaal perspectief en specifiek in de Utrechtse regio. Het netwerk in Utrecht bundelt excellente kennis en helpt
Eigen publicaties
bij innovatie, verspreiding en toepassing van nieuwe kennis op dit gebied.
Het thema van elke Meetup is onderwerp van een publieksgerichte publicatie.
Het eUceps positioneert zich nationaal en internationaal als kennis- en expertise
In 2013 zijn de derde, vierde en vijfde aflevering in de Zorg en Technologie-
netwerk op het terrein van personalised health and selfmanagement. In het
publicatiereeks uitgegeven:
eUceps participeren de HKU, CBO/TNO, UMCU en de HU. Andere regionale
- De Maatschappelijke Business Case. Toegevoegde waarde voor
partijen zullen zich nog aansluiten.
zorgtechnologische innovaties, door G.J. Lanting en E. Huisman9
Het eUceps streeft naar de toevoeging van twee gezonde levensjaren aan het
- Beeldzorg bevorderen: een kwestie van ervaring opdoen,
leven van burgers in de Utrechtse regio. Dit wil het bereiken met de uitvoering
door T. van Houwelingen en A. Barakat10
van projecten op basis van Europese subsidies. Het eUceps wilt daarnaast een
- TASTE: het succes van zelfmanagement ontrafelen, door dr. J. Trappenburg11
aantrekkelijke partij zijn voor andere Europese partners.
Alle publicaties zijn te vinden op www.hu.nl/los/Zorg_en_Technologie/Publicatiereeks.aspx
4.7 Zichtbaarheid en impact
Eigen presentatievormen
Om gezien en erkend te worden als betrouwbare en waardevolle partner hebben
In 2013 heeft het speerpunt letterlijk vorm gekregen door de illustratielijn die
we in 2013 vanuit het speerpunt Zorg en Technologie activiteiten ontplooid
nu alle publieksuitingen siert. Ook is een informatieve video over Zorg en
om partners aan ons te binden en hen te laten zien wat het gezamenlijke werk
Technologie ontwikkeld die dienst doet op de website en ook gebruikt is als
oplevert. Om beter zichtbaar te zijn was het nodig om het speerpunt te voorzien
start van het symposium over Beeldzorg. Deze korte film was ook te zien tijdens
van promotiemateriaal, zoals een huisstijl en een promotievideo.
de jaaropening van HU.
Meetups Sinds 2012 nodigt het speerpunt stakeholders uit onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk uit om met hen de resultaten van onderzoek te delen en te bespreken. Tijdens deze zogenoemde Meetups ontvangen we studenten,
8 Internationale UMC Utrecht, Universiteit
9 ISBN 978-90-8928-062-6
docenten, onderzoekers, zorgverleners, MKB-ers en beleidsmakers. De derde
Utrecht, Hogeschool Utrecht, Hogeschool
10 ISBN 978-90-8929-066-4
voor de Kunsten Utrecht, CBO/TNO en
11 ISBN 978-90-8928-071-8
Meetup werd begin 2013 georganiseerd rond het onderwerp Beeldzorg. De vierde Meetup had als titel Hoe ging het bewegen vandaag? Motiverende
Economic Board Utrecht (EBU) hebben het
12 Vakblad voor opleiders in het gezond-
feedback op het nachtkastje. Dat ging over het stimuleren van loopactiviteit
European Network of Personalised Health
heidszorgonderwijs. December 2013
van CVA-patiënten.
and Selfmanagement (eUcePS) gelanceerd.
jaargang 37
Zie: www.economicboardutrecht.nl
20
21
Bijdragen aan andere publicaties Het themanummer van het vakblad Onderwijs en Gezondheidszorg12 over e-Health bevatte een aantal artikelen waarbij medewerkers van HU betrokken waren. Een onderzoeker/docent en lector hebben het artikel ‘Verpleegkundigen
Verbinding onderwijs en onderzoek, bijdrage aan de human capital agenda
opleiden om zorg op afstand te verlenen’ geschreven. Een groot aantal doelstellingen van het speerpunt Zorg en Technologie is ingegeven
Prijs Het project Transparante Fysiotherapie in Achterstandswijken (TransFysa) kreeg een derde prijs bij de RAAK-awards. In dit project is een digitale vragenlijst op een tablet ontwikkeld om de anamnese van laaggeletterden in de fysiotherapie-
door de human capital agenda. De competenties en de attitudes van de (zorg)
professionals vormen immers een belangrijke factor voor het welslagen van techno logische innovaties in de zorg. In hoofdstuk 4 is beschreven hoe het speerpunt hieraan werkt.
praktijk te vergemakkelijken. Het lectoraat Leefstijl en Gezondheid werkt hierin samen met het lectoraat Microsysteemtechnologie.
Participatie van studenten en medewerkers
Regionale, nationale en internationale samenwerking
Studenten en medewerkers van de bacheloropleidingen Management in de
In 2013 hebben we hard gewerkt om vanuit een regionaal geworteld consortium
Zorg en Bouwtechnische Bedrijfskunde en de bachelor- en masteropleidingen
met nationale en internationale partners de doelstellingen van Horizon 2020 te
Fysiotherapie en Verpleegkunde hebben aan diverse onderzoeks- en praktijk
realiseren. Het eerder beschreven eUceps netwerk is daar het resultaat van.
projecten mee gedaan. Het gaat om 169 studenten en 23 medewerkers.
De programmadirecteur en dragend lector van het speerpunt, Helianthe Kort, is
In hoofdstuk 3 en 4 is beschreven hoe vanuit het speerpunt in 2013 gewerkt is
expert ten behoeve van het programma Health, Demographic Change and
aan de valorisatie naar het onderwijs en de curricula. Daarvoor blijken nieuwe
Wellbeing van de Europese Unie. Via ULS is het speerpunt Zorg en Technologie
werkvormen nodig die de kruisbestuiving tussen de diverse sectoren gunstig
in de klankbordgroep vertegenwoordigd.
beïnvloeden. De HU Ureka Mega Challenge is daar een voorbeeld van.
Het speerpunt heeft een aanvraag gedaan voor Commitment to the Action Plans of the European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIP AHA). Tevens heeft zij een rol als Track director Housing and daily living mee aan ISG2014. Het congres van de International Society for Gerontechnology. Het congres zal plaastvinden van 18 - 21 Juni in Taipei, op Taiwan. Zie www.isg2014.org.
12 Vakblad voor opleiders in het gezond
heidszorgonderwijs. December 2013
jaargang 37
22
23
Participatie van lectoraten Het speerpunt Zorg en Technologie heeft in ieder geval effect op de onderzoeksprogrammering van de betrokken lectoraten. Het behouden van focus door systematisch te werken aan de doelstellingen is ook voor 2014 het devies. De volgende lectoraten participeren in het speerpunt Zorg en Technologie:
Publiek-private en publiekpublieke samenwerking De Faculteit Gezondheidszorg en het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening hebben een uitstekende staat van dienst op het gebied van publiek-publieke samenwerking. Het speerpunt Zorg en Technologie bouwt daarop voort met
• Vraaggestuurde Zorg;
vormen van publiek-private samenwerking. Tot nu toe zijn deze samenwerkings-
• Leefstijl en Gezondheid; • Verpleegkundige en paramedische zorg voor chronisch zieken;
vormen vooral ingegeven door projecten. In het Center of Expertise Innovatie van Zorg (CoEZ) zal deze samenwerking vastere vormen aannemen.
• Logopedie • Disseminatie van farmaceutische Innovaties; • Organisatieconfiguraties en Arbeidsrelaties; • Financieel-Economische Advisering bij Innovaties;
CoEZ
• Microsysteemtechnologie/Embedded Systems;
Het CoEZ wil de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van mensen met ziekten
• Productdesign en Engineering;
en beperkingen vergroten. Dit doet zij door het ontwerpen en ontwikkelen van
• Innovative testing in Life Sciences and Chemistrie Architectuur voor
innovaties in de zorg, zowel bij mensen thuis als in zorginstellingen, en zowel
Digitale Informatiesystemen;
gericht op patiënten en hun familie als op professionals. De ontwikkeling en het
• Extended Enterprise Studies
gebruik van technologie in het primaire proces van de gezondheidszorg staat
• Organisatieconfiguraties en Arbeidsrelaties
daarbij centraal. In het CoEZ vindt een continue wisselwerking plaats tussen patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. Het centrum komt voort uit de samenwerking met UMC Utrecht, Revalidatiecentrum de Hoogstraat, Utrecht Life Sciences en ROC Midden Nederland, dat een Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) op dit terrein ontwikkelt. Ondersteuning bij de ontwikkeling van het inhoudelijk zwaartepunt wordt gezocht bij SIA RAAK. De Kamer van Koophandel Midden Nederland en TNO hebben nadrukkelijk interesse getoond voor het
M D W D V Z Z
CoEZ. Het verbinden van partners in het CoEZ wordt geconcretiseerd in een businessplan of in deelbusinessplannen.
info bijwerkingen
1x per dag met water innemen
Samenwerkingpartners Het speerpunt Zorg en Technologie werkt samen met zorg- en onderwijsinstellingen als UMC Utrecht, Revalidatiecentrum de Hoogstraat, Utrecht Life Sciences, Rivas, Aveant, Meander MC, UU, TU/e, Cofely, Lectoraat Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam. Binnen het MKB wordt samengewerkt met
24
25
Verklizan, Centric, Van Dorp Zorg en Welzijn, Beeldzorgadvies BV, Simac – Share-
GOVERNANCE
care, Life clinic Europe, SDS Medical, Lifestyle Interactive en Architectuur Atelier. Internationale partners op het terrein van zorg en technologie zijn onder meer
Het speerpunt Zorg en Technologie heeft een programmadirecteur in de
International Society of Gerontechnology (ISG), Florida State University (FSU),
persoon van prof. dr. Helianthe Kort. Zij is lector Vraaggestuurde Zorg en
University of South Florida (USF), Simon Fraser University (SFU), Amrita University,
hoogleraar Building Healthy Environments for Future Users aan de Technische
Cardiff, Page University, Western Michigan University en CARPE (Consortium on
Universiteit Eindhoven. Haar team bestaat uit een programmamanager, een
Applied Research and Professional Education).
promovenda voor de design van het CareTechLab, twee projectcoördinatoren en twee medewerkers van de HU-Bibliotheek. Het team komt om de twee weken bij elkaar voor teamoverleg. Daarnaast zijn er afzonderlijke bijeenkomsten met de portfeuillehouder huisvesting van de Faculteit Gezondheidzorg over het CareTechLab. Het speerpunt wordt gedragen door alle lectoren van het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening en de lectoraten binnen Hogeschool Utrecht waarmee wordt samengewerkt. Verantwoording wordt afgelegd aan de directeur van de Faculteit Gezondheidszorg. Met de andere speerpunten wordt afgestemd in werkwijze en programmering.
26
27
FINANCIËN
BIJLAGEN
In 2013 is € 846.198 besteed aan het speerpunt Zorg en Technologie. Daarvan is € 550.874 gesubsidieerd door Sia RAAK. Hogeschool Utrecht heeft € 295.324 bijgedragen. Het aandeel
tion, Assistive Technology: From Research to
publicatiereeks uitgegeven:
Practice P. Encarnação et al. (Eds.) IOS Press,
• De Maatschappelijke Business Case.
2013. The authors and IOS Press. All rights
40.704.001
40.704.002
40.702.001
40.704.003
40.702.002
Huisman, R.C.M., Lanting, B., Duits, B. Kort, H.S.M., To Create Added Value of Smart Home
Toegevoegde waarde voor zorgtechno-
reserved. doi:10.3233/978-1-61499-304-9-1235
logische innovaties door G.J. Lanting
Antonietti, M.G.E.F., Barakat, A., Houwelingen
en E. Huisman
van C.T.M., Kort, H.S.M. (2013). Remote
• Beeldzorg bevorderen: een kwestie van
Telecare in an Aging Dutch Sample: Critical
ervaring opdoen door T. van Houwelingen
Factors Predicting their Intention to Use.
en A. Barakat
In: P. Encarnação et al. (Eds.), Assistive
• TASTE: het succes van zelfmanagement
kosten jaar 2013
127.643
kosten jaar 2013
4.006
2.965
57
107.891
131.474
141.039
136.985
40.704.004
14.200
40.704.005
40702013 ..16
19.767
160.171
718.555
846.198
40702017 ..24
40.702.004
Directe kosten Zorg en Technologie
SIA RAAK 2009-13-9H HEZO H Kort
SIA RAAK 2010 201011-8 P Transfysa Wittink
SIA RAAK 2010 201011-12 P COPD H Kort
SIA RAAK 2010-2-024 INT Sustain Wittink
SIA RAAK 2012-14-38P BEZO Kort
SIA RAAK 2010-2-004 INT PETZ
FG PRO-4--03 Fit for the Future (1e fase)
SIA RAAK 2013-15-53p GODIVA
Overzicht uitgaven Zorg en Technologie 2013
Technology in Small Scale Senior Accommoda-
aflevering in de Zorg en TechnologieSIA RAAK projecten onder Zorg en Technologie:
In 2013 zijn de derde, vierde en vijfde
SIA RAAK 2009-1-005 INT IKOP H Kort
aan het speerpunt Zorg en Technologie dus € 1.000.000 besteed.
SIA RAAK 2012-14-12P PREPGO
Zorg en Technologie publicatiereeks
Totalen SIA RAAK projecten Zorg en Technologie
bijdrage van de HU aan de projecten. Het gaat om ongeveer € 160.000. In totaal is er in 2013
Totaal Zorg en Technologie direct plus SIA RAAK
PUBLICATIES
eigen bijdr HU
127.643
-
25.644
7.658
103.658
116.124
90.000
73.890
9.900
13.000
111.000 10.851
96.738
140.041
46.510
43.189
120.000
40.000
30.000
15.000
9.000
287.405
298.952
399.991
164.877
251.329
284.000
250.000
250.000
300.000
226.000
totaal waarvan Sia Raak eigen bijd eig bijd FG subs:
104.000
70.000
50.000
90.000
124.000
110.374
72.687
229.973
133.048
123.227
551.329 2.712.554
551.329 2.712.554
Sia Raak Begrotingen over 2 jaar:
omzet 2 jr
330.000
370.000
300.000
340.000
408.000
361.703
237.564
629.963
432.000
410.632
550.874 3.819.862 1.107.309
550.874 3.819.862 1.107.309
eigen bijdr bijdr HU 2013 Sia Raak
4.006
22.679-
7.601-
4.233
15.350
46.985
67.149
4.300
6.767
49.171
167.681
295.324
In 2013 liepen er in de categorie Technologie en Zorg 10 projecten die werden ondersteund door Sia Raak
van de externe partners uit zorg- en bedrijfsleven is nagenoeg even groot als de eigen
Technology Research Series, 33: Assistive
ontrafelen door dr. J. Trappenburg
Technology: From Research to Practice
Voor de overige afleveringen, klik hier.
(pp. 1229-1234). IOS Press, Amsterdam. doi: 10.3233/978-1-61499-304-9-1229.
Overige publicaties
http://ebooks.iospress.nl/publication/35073
Barakat, A., Woolrych, R.D., Sixsmith, A.,
Barakat, A., Houwelingen van, C.T.M.,
Kearns, W.D., Kort, H.S.M. eHealth Technology
Antonietti, M.G.E.F., Kort, H.S.M.
Competencies for Health Professionals Working
(2013). Observational Study to Explore
in Home Care to Support Older Adults to Age
Predictors and Use of Remote Telecare.
in Place: Outcomes of a Two-Day Collaborative
In: P. Encarnação et al. (Eds.), Assistive
Workshop. Medicine 2 0 2013;2(2).
Technology Research Series, 33: Assistive
Barakat A., Woolrych R.D., Sixsmith A.,
Technology: From Research to Practice
Kearns W.D., Kort H.S.M. eHealth Technology
(pp. 1217-1222). IOS Press, Amsterdam.
Competencies for Health Professionals Working
doi: 10.3233/978-1-61499-304-9-1217.
in Home Care to Support Older Adults to Age
http://ebooks.iospress.nl/publication/35071
in Place: Outcomes of a Two-Day Collaborative
Houwelingen van, C.T.M., Barakat, A.,
Workshop. Med 2.0 2013;2(2):e10.
Antonietti, M.G.E.F, Kort, H.S.M. (2013). Using
www.medicine20.com/2013/2/e10/
the Unified Theory of Acceptance and Use of
doi:10.2196 /med20.2711 PMID: ©
Technology to Explore Predictors for the Use
29
30
of Telehomecare by Care Professionals.
Antonietti, M.G.E.F., Pilot Cursus: technologie
Houwelingen, C.T.M., Barakat, A. Introductie-
Vervolg KWmD project: Impact en nut MBC en
In: P. Encarnação et al. (Eds.), Assistive
en beeldbellen voor ouderen. 2 bijeenkom-
cursus beeldzorg, Zorgorganisatie Rivas,
zorgtechnologie, Centrum voor conceptontwik-
Technology Research Series, 33: Assistive
sten, ouderenvereniging Moria Utrecht en
Gorichem. 17 en 24 april 2013.
keling en realisatie (Cencor), Dussen. 8 oktober
Technology: From Research to Practice
Hogeschool Utrecht. 16 april en 14 mei 2013.
Houwelingen, C.T.M. van, Barakat, A., Kort,
2013.
(pp. 1223-1228). IOS Press, Amsterdam.
Antonietti, M.G.E.F., Uitgenodigd om
H.S.M. Transition of face-to-face care to
Huisman, E.R.C.M., Use of smart home
doi: 10.3233/978-1-61499-304-9-1223.
workshop te geven. Langer thuis wonen door
telecare in a homecare organisation: a new way
automation and implementation in care
http://ebooks.iospress.nl/publication/35072
beeldzorg, hoe doe je dat? Digitale Zorg
of caring. CARPE Conference, Manchester. 5
organisations. Posterpresentatie FNT
Te Kulve M, Loomans MGLC, Huisman ERCM,
Event, Jaarbeurs Utrecht. 21 juni 2013.
november 2013.
onderwijscongres, Hogeschool Utrecht
Kort H.S.M. Indoor air in long term care
Barakat. A., Beeldzorg iets voor mij. Cursus
Houwelingen, C.T.M. van, Barakat, A.,
Faculteit Natuur en Techniek, Utrecht. 9 januari
facilities and spread of infectious diseases.
bijeenkomst, Hogeschool Utrecht. 16 en 25
Presentatie. Department of Psychology, Florida
2013.
Masterthesis Eindhoven University of
april 2013.
State University. Using UTAUT to explore
Huisman, E.R.C.M., De helende ziekenhuisom-
Technology; 2013
Barakat, A., Van Houwelingen, C.T.M.,
predictors for the use of remote telecare by
geving: Healing environment: A review of the
Van Westerveld R en De Groot JF. (2013).
Antonietti, M.G.E.F., Kort, H.S.M. (2013).
care professionals working with patients living
impact of physical environmental factors on
Onderzoek naar fitheid bij kinderen met Spina
Observational study to Explore Predictors and
at home, Tallahassee, USA. 13 maart 2013.
users. Lezing HOVO Cursus, Hogeschool
Bifida. BOSK magazine February 2013. Invited
Use of Remote Telehomecare. Conference of
Houwelingen, C.T.M. van, Barakat, A., Kort.
Utrecht Faculteit Gezondheidszorg. 27 maart
Manuscript.
the Association of the Advancement of
H.S.M., Presentatie. Using the Unified Theory
2013.
De Groot JF en Bloemen M. (2013). Fit for the
Assistive Technology in Europe (AAATE).
of Acceptance and Use of Technology to
Huisman, E.R.C.M., Lanting G.J., Duits H.B.,
Future! Biedt sport toekomst. BOSK magazine
Special session: Predictors, Acceptance and
Explore Predictors for the Use of Telehomcare
Kort H.S.M. (2013). Presentatie. To create
December 2013. Invited Manuscript.
Use of E-health Technology by Older Adults
by Care Professionals. Conference of the
added value of smart home technology in small
and Professionals, Vilamoura, Portugal. 19
Association of the Advancement of Assistive
scale senior accommodations. Conference of
september 2013.
Technology in Europe (AAATE). Special session:
the Association of the Advancement of
PRESENTATIES
Houwelingen, C.T.M., Presentatie over de
Predictors, Acceptance and Use of E-health
Assistive Technology in Europe (AAATE). 12th
Antonietti, M.G.E.F., Barakat, A., Van
resultaten van het PETZ-project met betrekking
Technology by Older Adults and Professionals,
European AAATE Conference, Vilamoura,
Houwelingen, C.T.M., Kort, H.S.M. (2013).
tot professionals en presentatie over de opzet
Vilamoura, Portugal. 19 september 2013.
Portugal.
Presentatie. Remote Telecare in an Aging
van een training voor professionals. Kennisbij-
Huisman, E.R.C.M., Ouderen en wonen: Welke
Huisman, E.R.C.M, presentatie. Stand van
Dutch Sample: Critical Factors Predicting their
eenkomst: Predictors voor het gebruik van
aanpassingen kun je doen in de (eigen)
zaken project BEZO: Bezielende omgeving in
Intention to Use. Conference of the Association
e-Health door ouderen en professionals in de
woonomgeving?. Brede Netwerkbijeenkomst,
de ouderenzorg: Bouwfysische interventies
of the Advancement of Assistive Technology in
zorg – (PETZ), Woerden, Technologie Thuis
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen, Utrecht. 24
voor welbevinden van kwetsbare ouderen’.
Europe (AAATE). Special session: Predictors,
Nu!. 25 april 2013.
juni 2013.
Grote bijeenkomst BEZO project: Verpleeghuis
Acceptance and Use of E-health Technology by
Houwelingen, C.T.M., Barakat, A. Introductie-
Huisman, E.R.C.M., G.J. Lanting, C.A.M.
van de toekomst, HU, Den Haag. 14 oktober
Older Adults and Professionals, Vilamoura,
cursus beeldzorg, Zorgorganisatie Evean,
Huisman, H.B. Duits, Kort, H.S.M. presentatie.
2013.
Portugal. 19 september 2013.
Purmerend. 16 en 25 april 2013.
Kleinschalig Wonen met Domotica, Evaluatie.
31
Huisman, E.R.C.M, workshop. ‘Verpleeghuis
Get Connected bijeenkomst door Economic
tie van de multidisciplinaire COPD zorg’.
PARTNERS PER PROJECT
van de toekomst’. Grote bijeenkomst BEZO
Board Utrecht. 27 mei 2013.
Netwerkbijeenkomst fysiotherapeuten regio
InveStigating and Stimulating long Term
project: Verpleeghuis van de toekomst, HU,
Kort, H.S.M., Huisman, E.R.C.M., Woningaan-
Utrecht, HU, Utrecht. 18 maart 2013.
walking Activity IN stroke (SUSTAIN)
Den Haag, 14 oktober 2013.
passingen: Thema’s rondom woningaanpassin-
Meetup Speerpunt Zorg en Technologie,
Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking
Kort, H.S.M., Presentatie. Op uitnodiging. ALT
gen en technologie Lezing HOVO Cursus,
5 febr. 2013 Presentaties studentenprojecten
met partners die verenigd zijn in het
Acceptance research project. Innovation Day
Hogeschool Utrecht Faculteit Gezondheids-
van Centric en Rivas
SUSTAIN-consortium:
2013. Conference for Social alarms telehealth
zorg. 20 maart 2013.
Symposium Speerpunt Zorg en Technologie,
• Lectoraat Leefstijl en Gezondheid
and telecare. Verklizan, Essen, Duitsland. 25
Kort, H.S.M., lezing Building Physics
28 mei 2013 Posterpresentatie studenten
• UMC-Utrecht, Afdeling Revalidatie,
november 2013.
Requirements (BPR) for Life Enrichment Care
projecten van Rivas en Life Clinic
Sportgeneeskunde en Verplegings
Kort, H.S.M., presentatie Programma’s HU
Facilities (LECF). IAGG World Congress of
Presentatie Thijs van Houwelingen MSc en
wetenschap
relevant voor het Prinses Maxima Centrum.
Gerontechnology & Geriatrics. Seoul, Korea.
Roderick Udo MSc: Acceptatie van eHealth:
• Universiteit Utrecht
Netwerkbijeenkomst Taskforce Innovatie Regio
23 – 27 juni 2013.
de rol van scholing, gebruikerswensen en een
• Revalidatie en Kenniscentrum de Hoogstraat
Utrecht. Prinses Maxima Kinderoncologisch
Sinoo, M.M., KMC Cross sectioneel onderzoek
juiste bedrijfsstrategie (Verklizan project)
• Koninklijk Nederlands Genootschap voor
Centrum. 1 februari 2013
Visueel comfort in het verpleeghuis, Hoge-
Health and Technology congress, Arnhem,
Kort, H.S.M., Presentatie. Op uitnodiging.
school Utrecht Faculteit Gezondheidszorg. 26
17-18 sept. Presentatie prof. dr. Helianthe Kort
Predictors, acceptance and use of eHealth by
maart 2013. Sinoo, M.M., Visus problemen bij
Carpe conferentie Manchester, 4-6 nov. 2013:
older adults and professionals. Health &
ouderen, FG Gastles bij Praktijk Ondersteuner
Presentatie en paper Thijs van Houwelingen
• Vrije Universiteit Amsterdam
Technology 2013, HAT-event, Hotel en
Huisartsen (POH). 25 maart 2013.
MSc:Transition of face-to-face care to telecare
• Regionaal overleg Fysiotherapeuten in
Congrescentrum Papenda. 17 september 2013.
Sinoo, M.M., Visus problemen bij ouderen,
in a homecare organisation: a new way of
Kort, H.S.M., lezing. Predictors for the use of
Visueel comfort & functioneren en lichtcondi-
caring (Rivas project)
• TNO Defensie Soesterberg
remote telecare by care professionals (PETZ).
ties in de intramurale zorg. FG Gastles
Innovation Day 2013 Essen, 24-25 nov. 2013:
• Lectoraat Microsysteemtechnologie/
IAGG World Congress of Gerontechnology &
Verpleegkunde bij uitstroomvariant Verpleeg-
Presentatie prof. dr. Helianthe Kort: ALT
Geriatrics. Seoul, Korea. 23 – 27 juni 2013.
kundige Gerontologie & Geriatrie (VGG). 18
Acceptance research project (Verklizan project)
• Lectoraat Vraaggestuurde Zorg
Kort, H.S.M., Lezing. Op uitnodiging. On
april 2013.
BSL conference, Utrecht, 12 december 2013:
• University of Maryland, Baltimore, USA
Older Person’s Attitudes towards information
Sinoo M.M., en Kort, H.S.M., presentatie.
Presentatie dr. Janke de Groot: Fit for the
• School of Medicine, Physical Therapy and
Technoloy and Information Society. Predictors
Visual functioning and information in client
Future! Onderzoek samen met de kinder
for the use of remote telecare in older adults .
records in nursing homes. ESLRR 2013,
fysiotherapie
Cofinanciering Sia RAAK internationaal
IAGG World Congress of Gerontechnology &
European Society for Low Vision Research and
Symposium ‘Behoud van zelfstandigheid
(2010-2-024 INT)
Geriatrics. Seoul, Korea. 23 – 27 juni 2013.
Rehabilitation, Oxford. 13-15 september 2013.
na een beroerte’, 15 maart 2013
Kort, H.S.M., Presentatie. Op uitnodiging.
Vorrink, S.N.W., presentatie. Stand van zaken
Ter afsluiting van het project SUSTAIN,
Workshop Zelfmanagement zorgtechnologie.
onderzoek E-Health in COPD zorg: optimalisa
Investing and Stimulating long term walking
Fysiotherapie, KNGF • Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie, NVFG
Utrecht en omstreken
Embedded Systems
Rehabilitation Science
activity in stroke
32
33
Bezielende Omgeving in de Ouderenzorg. Bouwfysische interventies voor welbevinden van kwetsbare ouderen (BEZO)
• St. Antonius Ziekenhuis, afdeling Longziekten
• afdeling revalidatiegeneeskunde VUMC
gebieden (TransFysA) – Meten in de praktijk
• afdeling revalidatiegeneeskunde Erasmus MC
Dit project is uitgevoerd in samenwerking
• afdeling revalidatiegeneeskunde BOSK
Het consortium bestaat uit de volgende
zorg, Kenniscentrum Innovatie van Zorgverle-
met partners die verenigd zijn in het Trans-
Cofinanciering Sia RAAK Pro (registratienum-
partijen:
ning.
FysA-consortium:
mer: PRO-4-03).
• Woonzorgcentrum Haaglanden (WZH)
• Hogeschool Utrecht, Faculteit Gezondheids-
De overige betrokken partijen zijn:
van Zorgverlening • Florence
• Lectoraat Co-design
Pijn Revalidatie voor Patiënten met beperkte
• TNO
Gezondheidsvaardigheden (Prepgo)
afdeling Pneumologie
• Nederlands instituut voor onderzoek van
Het consortium bestaat uit de volgende
• Laurens
• Behandelcentrum Heideheuvel
• Warande
Cofinanciering Sia RAAK Publiek (registratie-
• Bartiméus
nummer: 2010-11-12P)
• Stichting Welbevinden en Interieur in Zorginstellingen (SWIZ) • Hogeschool Rotterdam: Kenniscentrum Zorginnovatie • Technisch Universiteit Eindhoven, Faculteit Bouwkunde, Unit Building Performance
• Lectoraat Leefstijl en Gezondheid
Cardiovasculaire en Respiratoire Revalidatie,
• Hogeschool Utrecht, Kenniscentrum Innovatie • Katholieke Universiteit Leuven, afdeling
Predictors voor gebruik van e-Health door ouderen en professionals in de zorg (PETZ)
de gezondheidszorg (NIVEL) • Werkgroep Fysiotherapeuten Achterstands
partijen: • Universiteit Amsterdam
gebieden Utrecht (WAU)
• NIVEL
• RGF Midden-Nederland
• Pharos
• Nationaal Instituut voor Gezondheids
• CBO
bevordering en Ziektepreventie (NIGZ)
• lectoraat Product Design & Engineering
Het consortium bestaat uit de volgende
• PHAROS
• TNO
partijen:
• Universiteit van Amsterdam
• KNGF
• Hogeschool Utrecht, Faculteit Gezondheids-
• AGIS Zorgverzekeringen
• University College Dublin
• TNO Kwaliteit van Leven- Arbeid
zorg, Kenniscentrum Innovatie van Zorgverle-
• Mikado
• Utrecht Valorisatie Centrum
De overige betrokken partijen zijn:
ning
• Koninklijk Nederlands Genootschap voor
• MODulo3
• Level Acoustics • Instituut voor Medisch Service Management (IMSM) Cofinanciering Sia RAAK Publiek (registratienummer: 2010-14-38P) E-Health in COPD-zorg. Optimalisatie van
• Center for Research and Education on Aging and Technology Enhancement (CREATE) • Fontys Hogescholen, lectoraat Ambient
Fysiotherapie (KNGF)
• Revalidatiecentrum de Hoogstraat
nummer: 2010-11-8P).
Cofinanciering Sia RAAK Publiek (registratienummer: 2012-14-12P).
Intelligence & Design • Hogeschool Rotterdam, lectoraat Innovatie en
Fit for the Future
Productrealisatie, Programmalijn Technology
Het consortium bestaat uit de volgende
for Care
partijen:
• Zorgorganisatie Careyn
• lectoraat Leefstijl en Gezondheid
Het consortium bestaat uit de volgende
• IVVU, Vereniging van Instellingen voor
• lectoraat Digitale Architectuur
Verpleging en Verzorging in Utrecht
• UMCU, afdeling Wilhelmina Kinderziekenhuis,
• UU/UMCU, Divisie Hart en Longen
• CliëntenBelang Utrecht
• UMCU, afdeling sportgeneeskunde
• Netwerk COPD Fysiotherapie regio Utrecht
Cofinanciering Sia RAAK Internationaal
• kenniscentrum van Revalidatiecentrum de
(registratienummer 2010-2-004 INT)
• Revalidatiecentrum Heliomare
Cofinanciering Sia RAAK Publiek (registratie-
de Utrechtse multidisciplinaire COPD-zorg partijen:
34
Transparante Fysiotherapie in Achterstands-
Hoogstraat
35
fg_spzt_jv_0114_sv
www.zORGentECHNOLOGIE.hu.nl
