Ijmegen. Gemeentera. Gemeenteraad Nijmegen. Geactite leden van de gemeenteraad

Gemeenteraad van Nijmegen Raadsgriffie

G E M E E N T E

Ijmegen G e m e e n t e r a Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Teiefoon (024) 329 90 30 Telefax (024) 323 59 92 E-mail griffie@nijmegen,ni

Gemeenteraad Nijmegen

Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen

Datum

Ons i<enmerk

Contactpersoon

3 mei-2013

BM50/

Tine IVIientjes

Onderwerp

Datum uw brief

A d v i e s aan de gemeenteraad over de Jaarstukken 2012

Doorkiesnummer

3292520

Geactite leden van de gemeenteraad Op 16 april 2013 iieeft het College van B&W de Jaarstukken 2012 vastgesteld en aan de gemeenteraad aangeboden. De kamerbespreking van deze jaarstukken staat gepland op 15 mei; op 29 mei vindt de besluitvorming plaats. De Auditcommissie is onder andere belast met de voorbereiding van de besluitvorming van de raad over het vaststellen van de jaarrekening en het jaarverslag. U ontvangt hierbij ons advies en melden u dat wij onze analyse vooral gericht hebben op de volgende aandachtspunten: transparantie van de informatievoorziening financieel resultaat over het jaar 2012 verslag van bevindingen van de accountant Ernst & Young in het bijzonder de openstaande moties en toezeggingen betrekking hebbend op de jaarrekening voldoende inzicht in de totaal ontvangen externe subsidies w.o. regio-contracten, E F R O gelden etc. en verantwoording over de gemaakte keuzes resp. gerealiseerde projecten. In een brief van September 2012 aan de accountant heeft de Auditcommissie voor de jaarrekening 2012 expliciet aandacht gevraagd voor de volgende punten: • , financieringspositie van de gemeente Nijmegen • toezicht op Verbonden Partijen • rsicomanagement De bevindingen van de accountant treft u in het "Conceptverslag van bevindingen" van de accountant aan. Voordat we naar onze waarnemingen overgaan is het van belang u te melden dat de Auditcommissie in gesprek is met het College over mogelijke verbeteringen van de opzet en inrichting van de P & C cyclus en de daarbij behorende documenten. Op korte termijn ontvangt u daarover nadere informatie. Dat betekent dat wij in ons advies ons zullen onthouden van opmerklngen ten aanzien van verbeteringen rondom de opzet en inrichting van de jaarstukken.

www.nijmegen.nl

30130503 Brief aan de Raad over de Jaarstukken 2012.doc

Gemeente Nijmegen


Vervoigvel

1

Over de inmiddels in gang gezette verbetering van de opzet en frequentie van de Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) informeert het College u op pagina drie van het VGP. Bevindingen van de Auditcommissie De Auditcommissie is van oordeel dat transparantie, integraliteit en inzicht in de financiele en inhoudelijke effecten van de voorstellen over de jaarrekening en de daarmee samenhangende voorstellen over de planexploitaties van cruciaal belang zijn. W e bevinden ons in financieel zwaar weer; de economische crisis houdt nog steeds aan en er komen omvangrijke bezuingingen op de gemeente af. Verbeteringen in de woningmarkt op de kortere termijn zijn niet voorzien. Het nadelige resultaat van de grondexploitaties wordt voelbaar in de begroting en dwingt de gemeenteraad tot het stellen van politieke prioriteiten. Bij het opstellen van het advies hebben wij geconstateerd dat er nog onvoldoende inzicht bestaat om de voorstellen goed te kunnen doorgronden en op hun effecten te kunnen beoordelen. De Auditcommissie heeft geconstateerd dat de toegankelijkheid, transparantie en volledigheid van de informatie met name over de risico's, reserves en effecten van de stelselwijziging te wensen overlaat. Wij hebben het College daarom gevraagd voor de behandeling van de jaarstukken in de kamer op 15 mei de raad nader te informeren over een aantal relevante onderwerpen. Aan het eind van deze brief zijn de vragen opgenomen. In het hiernavolgende deel zullen wij hierop nader ingaan. Samenhang tussen beslispunten van de Jaarrekening en afzonderlijke raadsvoorstellen Voor het beslispunt 4c van de jaarrekening over de herziening gemeentelijke planexploitatie Waalsprong en voor beslispunt 4d over de herziening doordecentralisatie onderwijs heeft de raad afzonderlijke voorstellen ontvangen. In het beslispunt 4c (herziening gemeentelijke planexploitatie Waalsprong) wordt aan de raad gevraagd het voordelige effect van € 1.968.500 uit de herziening gemeentelijke planexploitatie Waalsprong in de rekening te verwerken. In het afzonderlijke raadsvoorstel "Planexploitatie Waalsprong" wordt melding gemaakt van een verbetering van het resultaat van € 1,8 miljoen en wordt in beslispunt 2 van het betreffende voorstel aan de raad voorgesteld om de bestaande voorziening te vedagen met € 1,8 miljoen ten gunste van de A B R Ontwikkelingsbedrijf. Om tot dit resultaat te komen wordt onder andere melding gemaakt van een bedrag van € 15,6 miljoen euro aan investeringen in Knoop Lent en de Westelijke Paraiielroute die geactiveerd worden in de gemeentebegroting. Deze informatie is op eenzelfde wijze opgenomen op pagina 92 van de Voortgangsrapportage Grote Projecten. Daarnaast wordt melding gemaakt van een bedrag van € 17,1 miljoen (in plaats van € 15,6 miljoen ) vanwege de wijziging in de financiering van infrastructurele werken (Knoop Lent en de Westelijke Paraiielroute). Deze cijfers worden ook gehanteerd op pagina 21 van de Voortgangsrapportage Grote Projecten. Aan het College vragen wij een toellchting te geven op het verschil tussen de € 1.968.500 en d e € 1,8 miljoen.

www.nijmegen.ni

30130503 Brief aan de Raad over de Jaarstukken 2012.doo

Gemeente Nijmegen


Vervoigvei

2

Ten aanzien van beslispunt 4e (voorziening voor de planexploitatie GEIVI Waalsprong) waar de raad gevraagd wordt in te stemmen met een voorziening van € 1 1 , 7 miljoen voor de planexploitatie G E M Waalsprong merkt de Auditcommissie het volgende op. In de toelichting van dit beslispunt in het raadsvoorstel op pagina 8 is nog sprake van een wensen- en bedenkingenprocedure voor het vaststellen van de grondexploitatie en risicoanalyse. De raad heeft hierover op 16 april een brief ontvangen. In de vergadering van de Raadscommissie Grondexploitatie Waalsprong d.d. 23 april 2013 is vervolgens kort bespreken of een raadsvoorstel over deze grondexploitatie niet passender is dan een wensen- en bedenkingenprocedure. Een voorstel daartoe is opgenomen bij de agenda van de raadscommissie G R E X Waalsprong van 14 mei. Dat betekent dat de raad eerst een besluit moet nemen over de grondexploitatie en risicoanalyse van de Waalsprong en pas dan kan instemmen met de voorziening van € 1 1 , 7 miljoen dat als beslispunt 6 bij het vaststellen van de jaarstukken is opgenomen. Beslispunt 6 van het raadsvoorstel "Vaststellen jaarstukken 2012 - Stelselwijziging Het College stelt voor om het tekort van de grondexploitatie G R E X Waalsprong van € 76,5 miljoen te verminderen met € 33 miljoen en deze in te zetten voor investeringen in de riolering. Hierbij wordt een afschrijvingstermijn gehanteerd van 40 jaar. Met een dergelijk besluit wordt de grondprijs lager en een deel van het verlies op de grondexploitatie Waalsprong naar de toekomst doorgeschoven en blijven de kapitaallasten van € 3 miljoen gedurende 40 jaar op de gemeentelijke begroting drukken. De Auditcommissie constateert dat het activeren van de rioollnvestering in de planexploitaties mogelijk effect heeft op het zogenoemd "gesloten systeem" van de rioolheffing. Nu worden uit de opbrengsten van de rioolheffing de noodzakelijke investeringen gedekt. Aan het College vragen wij inzicht te geven in de mogelijke effecten die optreden ten aanzien van de rioolheffing. Stelselwzijging voor planexploitaties in ontwikkelgebieden In het beslispunt wordt voorgesteld om deze stelselwijziging in te voeren in ontwikkelgebieden. De accountant merkt in zijn verslag op dat deze wijziging moet worden toegepast voor alle toekomstige nieuwe nog vast te stellen grondexploitaties. De Auditcommissie constateert dat het beslispunt onduidelijk is. Gaat het om nieuwe planexploitaties of exploitaties in "ontwikkelgebieden"? Wat zijn de effecten van dit besluit voor de planexploitaties in ontwikkelgebieden, onder meer voor het Waalfront? Wat is vervolgens het totale bedrag aan investeringen dat door deze stelselwijziging tot stand komt? De Auditcommissie vraagt het College helderheid te geven over het te nemen besluit en de consequenties daarvan. Tenslotte nog iets over de eerder genoemde kapitaallasten van de € 3 miljoen die nu bestemd zijn voor de investeringen in de riolering in de Waalsprong. De raad nam eerder bij het vaststellen van de begroting in november 2012 een vergelijkbaar besluit t.b.v. investeringen in de "infrastructuur" in de Waalsprong. De Auditcommissie heeft hierbij de volgende twee vragen. Kan het College inzicht geven in de investeringsvoornemens in de infrastructuur in de Waalsprong en wat zijn de consequenties voor het totale gemeentelijke investeringsplanen de daarbij behorende kapitaallasten voor de lange termijn. Aan het College vragen wij een toelichting hierop. Analyse van de toptien planexploitaties

www.nijmegen.nl

(grexen)

30130503 Brief aan de Raad over de jaarstukken 2012.doo

Gemeente Nijmegen


Vervoigvel

3

De accountant nneldde in de presentatie op 24 april in de Burgerronde dat zowel voor de Waalsprong als het Waafront het ontwikkelprogramma ambitieus is en adviseert in het rapport de samenstelling van de woningporteuille over de verschillende grexen kritisch te blijven monitoren. Dit advies vioeit voort uit de beoordeling van de accountant over de tien meest risicovolle grondexploitaties. Deze beoordeling die in opdracht van het College door de accountant is verricht is vervat in een afzonderlijke rapportage. De Auditcommissie heeft verzocht om inzage in dit rapport omdat deze informatie van belang is voor de raad. Naast een kritische kanttekening over het woningbouwprogramma meldt de accountant dat de indexatie van de kostenstijging van 2 % vanaf 2014 weliswaar acceptabel is, maar aan de onderkant van de marktrange. De gehanteerde opbrengststijging van 0 tot 1,5 % kenmerkt de accountant als plausibel. Mochten de kosten hoger stijgen dan 2 % dan zaI dat onvermijdelijk tot hogere tekorten leiden in de planexploitaties. In dit verband is de analyse van de accountant over het "zwart scenario" en de twee "Japanse scenario's" van belang. Deze scenario's zijn bedoeld om de effecten van de crisis op de woningmarkt inzichtelijk te maken en zijn in maart in de raad bespreken. Het "zwarte scenario" gaat uit van tegenvallende parameters en vertraging in de afzet. Het "Japanse scenario" gaat uit van alleen vertraging in de afzet. De accountant acht het "zwarte scenario" het meest realistisch, maar maakt daarbij de kanttekening dat de kostenstijging in dit scenario een positiever beeld schetst dan die is gebruikt in de huidige basisberekeningen ten behoeve van de jaarrekening. Dat betekent dat het zwarte scenario zoals die destijds bespreken is niet meer actueel lijkt te zijn. In de Auditcommissie kwam de vraag naar voren of de cijfers die nu opgenomen zijn in de jaarrekening behoedzaam genoeg zijn. De Auditcommissie adviseert dan ook de raad het College te verzoeken het zwarte scenario kritisch onder de loop te nemen, conform de aanbeveling van de accountant, GR Bergerden De Auditcommissie is verheugd dat de accountant constateert dat de sturing van en controle op de verbonden partijen stevig is Ingericht. Niettemin maakt de Auditcommissie een kanttekening bij de sturing en controle op de G R Bergerden. Het College heeft de raad in december 2012 en In april 2013 gemeld dat Bergerden onder preventief toezicht is gesteld door de Provincie omdat de begroting van 2013 niet realistisch bleek te zijn. In dat geval voerde de Provincie haar wettelijke taak uit. Tijdens de controlewerkzaamheden van de accountant bleek de jaarrekening 2011 nog niet defintief door het bestuur te zijn vastgesteld, de jaarrekening van 2012 nog niet beschikbaar was en de accountant in overleg met betrokken gemeente besloten heeft zelfstandig een geactualiseerde grondexploitatie 2012 door te rekenen. Dit om het bedrag van de voorziening van 2,7 miljoen op te nemen in de jaarrekening. De Auditcommissie vraagt het College te beoordelen of de G R Bergerden voldoende in control is en de raad daarover te informeren. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft aan in weike mate de gemeente in staat is om risico's te dragen die ontstaan bij de uitvoering van de gemeentelijke taken. Het College meldt in de jaarrekening dat aan de hand van de toegepaste Naris-methode de risico's zijn bepaald op € 21 miljoen met een zekerheid van 95 % dat deze uitgaven daadwerkelijk noodzakelijk zullen zijn. Om de risico's

www.nijmegen.nl

30130503 Brief aan de Raad over de jaarstukken 2012.doc

Gemeente Nijmegen


Vervoigvei

4

bij de planexploitatie af te del
2013 45,5

2014 50,2

2015 57,8

2016 67,3

Het College concludeert dat de op dit moment aanwezige reserves niet voldoende zijn om de risico's op te vangen, wanneer deze zich alien gelijktijdig en nu voor zouden. Omdat dit niet waarschijniijk is en een groei van de reserves berekend is, kan het weerstandsvermogen toch als voldoende beschouwd worden, aldus het College. De berekeningssystematiek van NARIS geeft het percentage van 95 % aan. Onduidelijk is de achtergrond van dit percentage en de Auditcommissie vraagt het College inzicht te bieden in de achtergronden van dit percentage en mogelijke andere berekeningen/scenario's aan de raad voor te leggen om tot een goede risicoanalyse te komen. Datzelfde geldt ook voor het berekenen van de risico's in de planexploitatie, waarbij nu het percentage van 90 % wordt gehanteerd. Ten aanzien van de hoogte van de risico's en de saldireserve schrijft de accountant samengevat het volgende: De risico's op de planexploitaties worden bepaald op € 76,5 miljoen en de overige risico's worden geschat op € 21 miljoen. Een totaal bedrag van € 97,5 miljoen en meldt daarbij dat de aanwezige vrije reserves van € 41,1 miljoen niet voldoende zijn om de risico's op te vangen. De accountant adviseert daarbij maatregelen te nemen om het weerstandsvermogen op het gewenste niveau te brengen. De Auditcommissie constateert dat er verschil zit in de cijfers van het college en die van de accountant (€ 85 miljoen planexploiatie versus € 76,5miljoen - € 47,4 miljoen reserve versus € 41,,4 reserve) en vraagt het College een nadere onderbouwing van de verschillen en de oorzaken daarvan. Voorts roept het integreren van de ABR reserves en de reserves in de planexploitatie de vraag op wat het effect is op de eerder afgesproken onder- en bovengrens van de saldireserve en verzoekt het College om helderheid en inzicht te geven in de effecten op eerder genomen besluiten van de raad om de onder- en bovengrens vast te stellen op 25 resp. 45 miljoen. Tegen de achtergrond van bovengenoemde constateringen en vragen veroekt de Auditcommissie het College de raad volledig inzicht te bieden in de hoogte van de risico's en de achtergronden daarvan, in de beschikbare algemene reserves, de effecten van het samenvoegen van de A B R en algemene reserves en de betekenis daarvan voor het huidige en toekomstige weerstandsvermogen. De commissie verzoekt het college de raad daartoe een aantal scenarios'over op te stellen.

www.nijmegen.ni


Gemeente Nijmegen


Vervoigvel

5

Tenslotte een kanttekening bij de risicobeoordeling op pagina 166 van de jaarrekening. Het valt de Auditcommissie op dat er ten opzichte van de cijfers in de jaarrekening 2011 andere cijfers worden genoemd, zonder dat daar een toelichting bij vermeld staat. In eerdere gesprekken met het College en de Auditcommissie hebben we geconstateerd dat een integrale risiconota wenselijk is, waarbij de raad geinformeerd wordt over de risico's in de planexploitatie en over de overige risico's Conform afspraak zaI deze nota zaI in oktober bij de begroting van 2014 worden aangeboden. De Auditcommissie vraagt het College een nadere toelichting te geven op de cijfers over de risicobeoordeling ten opzichte van die van 2011. Risicobeheersing Ten aanzien van een integrale risicobeheersing van zowel de planexploitaties als de overige risico's adviseert de accountant om de A B R en de Saldireserve samen te voegen. Hierdoor ontstaat er een betere integrale beoordeling van de risico's, afgezet tegen de totale reserves en daarmee het inzicht in het weerstandvermogen. Het College heeft het advies van de accountant opgevolgd en de raad daartoe beslispunt 5 in het raadsvoorstel jaarrekening 2012 voorgelegd. De Auditcommissie deelt het oordeel van de accountant en adviseert de raad in te stemmen met het beslispunt. Bijstandsdebiteuren De accountant meldt dat het risicoprofiel van Nijmegen op dit punt toeneemt. Bedroeg de stand van de vorderingen in € 26 miljoen in 2009, in 2012 is deze opgelopen tot € 32,5 miljoen. Het College meldt dat conform toezegging in de najaarsnota spelregels zijn opgesteld.In de jaarrekening worden de spelregels weliswaar kort uitgelegd maar de Auditcommissie wil meer inzicht in de effectiviteit ervan en vraagt het College daarover de raad een nadere toelichting te geven. Hogere opbrengst OZB Het College meldt in het programma Bestuur en Middelen dat een voordelig saldo van € 0,5 miljoen is ontstaan als gevolg van hogere opbrengst O Z B , precario en hondenbelasting. Deze melding wordt gedaan zonder een toelichting. De Auditcommissie vraagt het College de raad te Informeren over de achtergrond van deze hogere opbrengsten. Resulaten begrotingsraming, voor- en najaarsnota tov eindresultaat. Het College meldde bij de raming bij de stadsbegroting een tekort van € 0,2 miljoen, de voorjaaren najaarsnota een bedrag van respectievelijk € 6,3 miljoen nadelig en € 4,1 nadelig. Het eindresultaat van de rekening is tenslotte € 4,8 posltief. De Auditcommissie en de gemeenteraad hebben eerder hierover het College gemeld dat het verschil tussen de voor- en najaarsnota en het uitelndelijke rekeningsresultaat het vanuit de sturing van de raad ongewenst is. Opnieuw vraagt de Auditcommissie aandacht om de begroting conform uit te voeren en het gedurende het lopende jaar maken van een zo goed mogelijke Inschatting maken van de afwijkingen. Externe geldstromen In een van de vergaderingen van de Auditcommmissie is gesproken over de sturing en verantwoording van externe geldstromen. De gemeente ontvangt subsidies tbv projecten, we noemen hierbij subsidies van de Provincie in het kader van stad- en regioconracten, E F R O

vww.nijmegen.nl

30130503 Brief aan de Raad over de jaarstukken 2012.doo

Gemeente Nijmegen


Vervoigvel

6

subsidies en mogelijl< andere gelden. De jaarrekening bevat geen integrale verantwoording van de totaal ingediende projcten en de ontvangen externe subsidies. Omdat de raad niet bevoegd is over projectvoorstellen te besluiten stelt de Auditcommissie wel voor de raad te informeren over de eindresultaten van de inspanningen van het College in termen van gehonoreerde en niet gehonoreerde projecten en budgetten. Openstaande moties en toezeggingen De Auditcommissie constateert dat vrijwel alle moties/toezeggingen die de jaarrekening van 2011 betreffen zijn afgedaan. E e n belangrijk deel hiervan had betrekking op de verbeteringen in het V G P en in de voorgenomen verbeteringen in de P & C cyclus, waarover de Auditcommissie aan het begin van deze brief informeerde. Resume van de vragen aan het College 1. Samenhang tussen beslispunten van de Jaarrekening en afzonderlijke raadsvoorstellen Een toelichting op het verschil in het resultaat binnen de planexploitatie Waalsprong van € 1.968.500 en € 1 , 8 miljoen. 2.

Beslispunt 6 van het raadsvoorstel "Vaststellen jaarstukken 2012 - Stelselwijziging a) De raad helderheid te geven over het te nemen besluit inzake het activeren van de rioolinvesteringen in de Waalsprong en de consequenties daarvan voor het "gesloten systeem" van de rioolheffing b) Duidelijkheid te geven in het beslispunt 6 van het raadsvoorstel jaarstukken 2012 waar het gaat om "ontwikkelgebieden" of "nieuwe planexploitaties" en de raad te informeren over de financiele consequenties van dit besluit voor respectievelijk ontwikkelgebieden of nieuwe planexploitaties. c) Inzicht in de investeringsvoornemens in de infrastructuur In de Waalsprong en de raad informeren over de consequenties voor het totale gemeentelijke investeringsplanen de daarbij behorende kapitaallasten voor de lange termijn.

3.

GR Bergerden Te beoordelen of de G R Bergerenden voldoende in control is en de raad daarover te informeren.

4.

Weerstandsvermogen De berekeningssystematiek van NARIS geeft het percentage van 95 % aan. Onduidelijk Is de achtergrond van dit percentage en de Auditcommissie vraagt het College inzicht te bieden in de achtergronden van dit percentage en mogelijke andere berekeningen/ scenario's aan de raad voor te leggen om tot een goede risicoanalyse te komen. Datzelfde geldt ook voor het berekenen van de risico's in de planexploitatie, waarbij nu het percentage van 90 % wordt gehanteerd. De Auditcommissie constateert dat er verschil zit in de cijfers van het College en die van de accountant (€ 85 miljoen planexploiatie versus € 76,5 miljoen - € 47,4 miljoen reserve versus € 41,4 reserve) vraagt het College een nadere onderbouwing van de verschillen en de oorzaken daarvan, Voorts roept het integreren van de ABR reserves en de reserves in de planexploitatie de vraag op wat het effect is op de eerder afgesproken onder- en bovengrens van de

www.nijmegen.nl


Gemeente Nijmegen


Vervoigvel

7

saldireserve en verzoekt tiet College om helderheid en inzicht te geven in de effecten op eerder genomen besluiten van de raad om de onder- en bovengrens vast te stellen op 25 resp. 45 miljoen. Tegen de achtergrond van bovengenoemde constateringen en vragen veroekt de Auditcommissie het College de raad volledig inzicht te bieden in de hoogte van de risico's en de achtergronden daarvan, in de beschikbare algemene reserves, de effecten van het samenvoegen van de A B R en algemene reserves en de betekenis daarvan voor het huidige en toekomstige weerstandsvermogen. De commissie verzoekt het college de raad daartoe een aantal scenarios' aan de raad voor te leggen. 5.

Risicobeheersing Een nadere toelichting te geven op de cijfers van de risicobeoordeling ten opzichte van die van 2011.

6.

Bijstandsdebiteuren De raad inzicht te bieden in de spelregels die bij het innen van bijstandsvorderingen gehanteerd worden, een toelichting op de verhouding van Inbare en oninbare vorderingen en de effectiviteit van de spelregels.

7.

Hogere opbrengst OZB De raad te informeren over de achtergrond van de hogere opbrengsten van de O Z B , precario en hondenbelasting.

8.

Externe geldstromen De raad een integraal inzicht te geven in inspanningen van het College ten aanzien van het werven, honoreren en niet gehonoreerde projecten die via externe geldstromen uitgevoerd worden of kunnen gaan worden.

Wij hebben het College verzocht de raad zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 13 mei te informeren over de antwoorden van deze vragen. Een afschrift van deze brief zullen wij sturen aan de gemeentelijke Rekenkamer.

wvwv.nijmegen.ni


Ijmegen. Gemeentera. Gemeenteraad Nijmegen. Geactite leden van de gemeenteraad

Recommend Documents