FINADO ETHIOPIË FINADO ETHIOPIË TESFA NIEUWS.
PB Nr. BC18942
AFGIFTEKANTOOR AALST MASSPOST
Juni – juli - augustus 2013
1
VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS
11
Erkenningsnr.900030 de
JAARGANG. nr.2
FINADO ETHIOPIË E. Hertecantlaan 90 9290 Berlare – België Werkgroep Ethiopië Greta Van Boven, bestuurder Filip De Sutter, bestuurder Vermeire Katleen, bestuurder Patrick Beelaert, lid.alg.vergadering Steven Schepens, Hilde Van Damme, Martine Van Boven, Jan Imbrechts
Team Ethiopië (v.l.n.r) Tewodage Gossa, vertegenw.tit. Seyoum Mamo. Coordinator Misrak Ayele, soc.Werker Josef A., accountant
Tel. 052 42 32 28 Gsm. 0474 512 908 Fax. 09 367 98 89
[email protected]
www.finado.be Dexia 777-5990680-36 IBAN : BE46 7775 9906 8036 BIC : GKCCBEBB
Gedr. Oplage : 750 ex./ dig. 100ex Finado is een vereniging zonder winstoogmerk opgericht op 21 december 1998 met als doel het realiseren van peterschappen in Ethiopië, Haïti en Viëtnam. Op 11 mei 2004 werd een gecoördineerde tekst van gewijzigde statuten neergelegd bij de Griffie van de Rechtbank van Koophandel te Mechelen. Het doel werd verder omschreven als ‘de ondersteuning van structurele projectwerking voor opvang en opleiding van kinderen en jongeren’ in de bovenvermelde landen. V.Z.W. Finado is erkend als instelling voor hulpverlening aan ontwikkelingslanden, zoals bedoeld in art. 104, 4° van het wetboek van de inkomstenbelastingen 1992. Voor giften van minimum € 40.00,- op jaarbasis ontvangt de schenker een fiscaal attest. Finado sloot met de verschillende scholen/ tehuizen/ organisaties die van Finado empowerment ontvangen een partnerschap af. Daarin verklaren de begunstigde scholen/ tehuizen/ organisaties o.a. verantwoording af te leggen voor de aanwending van de steun die via Finado wordt ontvangen en feedback te geven voor de donoren in België. Een dossier ‘Foreign Charity’ is ‘ter registratie’ ingediend op de Ethiopische Ambassade in Brussel op 3 mei 2011. Het dossier werd aangevuld in november 2011 en januari 2012 op het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Addis Abeba. Daar werd het dossier goedgekeurd en ter registratie aangeboden aan het Agentschap verantwoordelijk voor registratie. Eind oktober werd door MOHA gevraagd het dossier verder aan te vullen met informatie betreffende de Ethiopische medewerkers. ** Finado Ethiopië – werkgroep Ethiopië van vzw Finado ontving het attest ovl/20130340 van erkenning als vrijwilligersorganisatie van de provincie Oost-Vlaanderen voor 2013. (reglement provinciale collectieve verzekering vrijwilligerswerk). De werkgroep is aangesloten bij GROS Berlare en GRIS Zele ** VZW Finado kreeg toestemming van de Post voor drukwerken tegen het voorkeurtarief in België. BC 18942. Op 18 mei 2009 werd FINADO ETHIOPIË TESFA NIEUWS erkend als tijdschrift met erkenningsnummer 900030
INHOUD Maatschappelijke Zetel E. De Jonghestraat 179 Bornem
Raad van Bestuur Maria Van Huffel, voorzitter Guido Callaerts, afgev.best. Filip De Sutter, Ann Gielkens, Annelies L’Ecluse, Geert Moens, Hans Op De Beeck, Greta Van Boven, Koen Van De Meulebroeke Katleen Vermeire Identificatienummer 232999 Ondernem.nr. 465 159 936 V.U. Filip De Sutter
2
Beste vrienden 3 Wonen in de Nieuwe Bloem... de petekinderen 4 Ethiopische schoenen veroveren de wereld 10 Boekennieuws 14 Waterproject 2013 ligt in Inchini 16 Nieuws lopende projecten Ethiopië 18 Agenda 20 In België (en Nederland) 22 Fotoverantwoording. Seyoum Mamo: Cover, p.17a-c, p.19, p.21a; De Sutter Filip: p.2, p.3, p.5, p.7, p.15a, p.17e, p.21b-d, p.23e ; Het Laatste Nieuws: p.11, p.13b; SoleRebels: p.13a; Scan: p15b-c ; Zerihun Seyoum: p.17d; Greta Van Boven: p.23ab; Nathan De Sutter: p.23c; Lies Pluym: p.23d; Publi Huys: p.24. Tesfa Nieuwsbrief 11de jaargang n° 2 juni-juli-augustus 2013 Verschijnt 4 keer per jaar sinds 13 maart 2003.
Beste vrienden, Net voor het verschijnen van de nieuwsbrief kregen we nog een antwoordkaart om deze niet meer op papier te ontvangen. Het kaartje zit in een omslag met een aanmoedigend briefje om het goede werk verder te zetten. Het is niet zo dat we enkel aanmoedigingen krijgen. Soms is een sponsor ontmoedigd omdat we weinig informatie hebben over de jongen of het meisje waar hij of zij peter van is... en moeten we uitleggen dat we net zo gefrustreerd zijn omdat we geen spectaculair nieuws kunnen brengen over verbetering van de leefomstandigheden van het petekind. Op de valreep kregen we ook nog enkele foto’s over de evolutie van de projecten in Wonji Shoa en het resultaat in Akaki. Toch wil ik ook de allernieuwste foto’s hebben van Fiche of Ginchi. We verwachten ze eerstdaags. Raadpleeg zeker ook de website. Begin juli vertrekken vier vriendinnen naar Mehure Gedame om er een week zomerkamp te organiseren voor meer dan 50 kinderen die geen thuis meer hebben. Onder hen een hele schare Finado petekinderen. De meisjes nemen ook elk een valies met hulpgoederen mee. Ze doen dit alles op eigen initatief want Finado is te klein om vrijwilligerswerk in het buitenland te organiseren. De vraag komt nochthans regelmatig. In deze nieuwsbrief o.a. nieuws uit de projecten in Fiche, Wonji Shoa, Welkite en Akaki en een nieuw waterproject in Inchini. We kregen de toestemming om een hoopvol artikel over te nemen uit Het Laatste Nieuws...let wel zonder commerciële doeleinden! We staan ook stil bij de de omgeving waar de meeste van de petekinderen opgroeien: de Nieuwe Bloem ofte... Addis Abeba. Veel leesplezier, Filip De Sutter
Kinderen in Mehure Gedame – nov 2012
3
WONEN IN DE NIEUWE BLOEM... DE PETEKINDEREN Het is onmogelijk om algemene termen te spreken over de leefomstandigheden van de jongens en meisjes in een peterschap in Ethiopië. De kinderen zijn in een peterschap opgenomen omwille van armoede, gezondheids –en huisvestigngsproblemen, maar komen uit verschillende wijken, wonen in één van de sloppenwijken van de stad of hadden het geluk in één van de appartementen te kunnen intrekken, huizen van leem of van steen, met één kamer of verschillende kamers... Op het gevaar af te vervallen in algemeenheden proberen we een beeld te schetsen van Addis -de Nieuwe Bloem- de hoofdstad van Ethiopië… en de woonplaats van het overgrote deel van de petekinderen. Addis is niet het product van een gestructureerde stadsontwikkeling. In iets meer dan honderd jaar is de stad geevolueerd van een traditionele nederzetting tot een grootstedelijk gebied. Alle gebouwen zijn vrijwel onafhankelijk geconcipieerd. Toen de stad in 1866 gesticht werd was het in de eerste plaats een keizerlijk kamp (de Gebbi) dat omgeven werd (op de hogergelegen delen) door de kampen (safar’s) van de verschillende edelen, de handwerklieden verbonden aan het hof, de verschillende kerken en (etnische) gemeenschappen uit verschillende delen van het keizerrijk. Tussen de verschillende kampen lagen paden voor lastdieren en mensen. Natuurlijke grenzen (waaronder de rivieren) zonderden de verschillende kampen van elkaar af. Met de komst van verschillende ambassades, gemotoriseerd verkeer enz... deed de nood aan wegen en bruggen zich gevoelen. De Italiaanse bezetting duurde niet lang genoeg om de ambitieuze plannen voor de stadsvernieuwing (en segregatie van Europeanen en Ethiopiërs) door te voeren. Vooral in de omgeving van de Mercato, de Piazza zijn de sporen van de Italiaanse bezetting nog duidelijk zichtbaar. Ook na wereldoorlog II werden verschillende Masterplannen voor stadsontwikkeling opgemaakt... maar de stad bleef vooral organisch en tegen een gigantisch tempo groeien. (cfr. Fasil Giorghis, Addis Abeba, Geschiedenis van de stadsontwikkeling in Ethiopië) Een UN rapport uit 2007 schatte het aantal inwoners boven de 4 miljoen en schrijft aan Addis dezelfde problematiek toe als aan andere Afrikaanse grootsteden: een steeds groeiende inkomenskloof, een groot woningtekort, weinig ontwikkelde fysieke en sociale structuren en verspreiding van sloppenwijken. De studie uit hetzelfde jaar toonde aan dat maar liefst 80% van de Ethiopiërs die in een verstedelijkt gebied in een sloppenwijk woonden. De stad groeide op dat ogenblik met ca. 100.000 inwoners per jaar aan. Het ontbrak (in tegenstelling met andere ontwikkelingslanden) in Addis aan een doorgedreven scheiding van de klassen. Overal in de stad woonden armen, mensen uit de middenklasse en rijken in schijnbare harmonie. Hoogbouw langs de hoofdwegen geven verkeerdelijk de indruk dat Addis een goed geplande stad is. Vooral de slechte staat van de huizen (75% opgetrokken in hout en modder)… laat de VN-medewerkers de overweging maken of het overgrote deel van de
4
Woning in golfplaat. Van de stalling is 2m afgezonderd als woning
Nieuwe wijk met duizenden appartementen in de rand van Addis net buiten de ring-road
Op bezoek in de rand van Addis Huizen van hout, leem en golfplaten
Op stap in een ‘oude wijk’ .
Frisse en ruime woning, geschilderde muren binnen en buiten
Woonkamer doet ook dienst als slaapkamer...
5
Compound van een weeshuis (intussen afgebroken)
woningen op termijn niet rijp was voor de sloop. In 2004/2005 werden grootse plannen ontplooid om de binnenstad te upgraden met als objectief 200.000 wooneenheden te bouwen binnen de vijf jaar.(Situation Analysis of informal settlements in Addis Ababa, Addis Ababa Slum Upgrading Program, UN-HABITAT, 2007) Volledige sloppenwijken in het centrum zijn intussen met de grond gelijk gemaakt. Wie de richting van Hayat rijdt komt voorbij rijen villa’s voor de middle –en upper class. Tussen de villa’s een manege… De stad wordt stilaan omgeven met een uitdijende gordel van nieuwe woonwijken. In de nieuwe appartementen is elektriciteit, stromend water, sanitair… Ook een aantal petekinderen vonden hun weg naar de nieuwe ‘condominiums’. Een grootschalig demografisch en gezondheidsonderzoek geeft cijfers over de toestand van gezinnen in de verstedelijkte gebieden van Ethiopië. Ondanks de ‘gelaatsverandering’ die Addis de laatste vijf jaar ondergaan heeft tonen de cijfers van 2011 geen aardverschuiving tegenover de cijfers van 2005. De helft van de stedelijke bevolking heeft toegang tot drinkbaar water in de ‘compound’ waar men woont. Slechts in 4,2% van de woningen komen de leidingen ook binnen in huis. In de huishoudens waar het water van buiten de ‘compound’ moet komen rust deze taak voor meer dan 80% op meisjes en vrouwen. De bevindingen rond sanitair worden opgedeeld in: ‘verbeterd, niet gedeeld sanitair’ 14,1 %, gedeeld sanitair 32,2% en... ‘niet verbeterd’ sanitair 53,7% waarvan 37,1% bestaan uit een latrine boven een open put en 15,9% gebruik maken van plaatsen in struiken... 85,2% van de stedelingen zegt over electriciteit te beschikken. Toch wordt slechts door 2,9% van hen op electriciteit gekookt, beschikt 42,1% over een televisie (stijging met 9% in vijf jaar tijd) en 14,3 over een koelkast. Koken gebeurt ook in de stad voornamelijk op hout (45,9%), houtskool (29,9%), kerosine (10,1%).... Voor 70% gebeurt het koken buiten of in een afzonderlijke constructie. 67,8% van de gezinnen gebruiken slechts één kamer om te slapen (soms de enige kamer van het huis) 25,9% gebruiken twee kamers (ruimtes). Het onderzoek is zeer uitgebreid en geeft cijfers over gezondheid, kinderarbeid, onderwijs, vruchtbaarheid enz... en alles is terug te vinden op het internet (Ethiopia Demographic and Health Survey 2011, Central Statistical Agency Addis Ababa, ICF international Caverton, Maryland, 2012) Het overgrote deel van de petekinderen situeren zich in de armste en arme gezinnen... enkele families wonen in een meerkamerwoning en enkele uitzonderingen wonen in één van de woonkazernes die als paddenstoelen uit de grond schieten rond de stad.
6
Hier woonden tot twee jaar geleden duizenden families
Kantoren, hotels... nemen de plaats in
7
De verspreiding van de petekinderen is niet gelijkmatig verdeeld over de stad. Bijna 60% van de kinderen zijn te vinden in de wijken Yeka en Arada. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat het Finadokantoor in de wijk Yeka ligt, vlak bij de Britse ambassade. Omwille van praktische redenen (huisbezoeken, maandelijkse uitbetalingen) werd gekozen om de peterschappen te concentreren in de wijken Arada en Yeka. Enkel in Mehure Gedame (Gurage Regio van Southern N.N.& P) heeft finado ook een aantal peterschappen geconcentreerd. In de eerste jaren trof je de meeste peterschappen rond Arat Kilo. Door de afbraak van de dicht bevolkte woon(sloppen)wijken kwamen enorme braakliggende terreinen vrij voor grootse bouwprojecten. Een aantal van die petekinderen vonden steun bij peters en meters in België om de stap te maken naar de aanbetaling voor een klein of middelgroot appartement in één van de tienduizenden nieuwe appartementen in wijken zoals Jammo... en naar een nieuwe manier van leven. Waar sommige wijken in het begin moeilijk bereikbaar bleven door gebrekkig openbaar vervoer (bajaj), ontbreken van een openbaar leven en winkels... zien we nu heuse winkelstraten, bars, nieuwe kerken en moskeeën... Een gids zei me in 2004 dat Ethiopiërs nooit zouden wennen aan het wonen in appartementen.. en een vrouw die nu met haar familie in een flat in Hayat woont sprak eerder over ‘die nieuwe getto’s’. Ondanks de dikwijls ruwe afwerking en gebrekkige leidingen en sanitair is het een enorme stap voor de gelukkigen die de kans kregen naar een ‘condo’ te verhuizen. Het is misschien heel subjectief. Maar toen we in 1999 voor het eerst in Addis waren leek het wel of het platteland naadloos overliep in de stad. Een stad met meerdere kleine centra...waar koeien op de pleintjes graasden, overal ezels liepen en in de wijken iedereen wel enkele kippen hield... We hebben soms het gevoel dat de stad nu stil aan uitdeint ... niet enkel in de rand maar ook langs de uitvalswegen waar meer en meer kleine centra ontstaan met banken, hotels, winkels... scholen, ziekenhuizen... Het gaat snel. Die evolutie kunnen we niemand ontzeggen... ook niet diegene die mijmert over afbrokkelende sociale cohesie. Addis Abeba is een stad die zich in een razend tempo ontwikkelt. Addis Abeba heeft een enorme aantrekkingskracht. De stad blijft groeien en gaat regelmatig gebukt onder smog, het verkeer is dodelijk Het leven van de petekinderen heeft meer aspecten dan enkel de stad. Het zijn de familiale problemen (ontbreken van één of beide ouders), ziekte (HIV, TB, eenzijdige voeding...), woononzekerheid (afbraak van de woonwijk, stijgende huurprijzen...), het ontbreken van een leefbaar inkomen (werkloosheid, uitbuiting) enz. In een vorige nieuwsbrief hebben we gefocust op het Ethiopische onderwijs. Finado zoekt nog steeds meters en peters voor jongens en meisjes in Ethiopië. 8
4% 25% 4% 32% 2%
1% 8% 4% 2%
1%
Oromiya Region Amhara Region Southern N.N & P
1% 1% 14%
De cijfers zijn gebaseerd op de woonplaats van 203 petekinderen (bij aanvang van het peterschap), exclusief de kinderen opgevolgd door CFP, 25 peterschappen in de Ethiopian Andinetschool (enkel uniform enz), en de recentste peterschappen. Alle peterschappen in the Southern Nations, Nationalities and Peoples Region liggen in het Gurage gebied, met name Mehure Gedame Eyassus.
9
ETHIOPISCHE SCHOENEN VEROVEREN DE WERELD In de weekendeditie van Het Laatste Nieuws van 18, 19 en 20 mei 2013 verscheen een artikel dat we jullie niet wilden onthouden. We kregen toestemming om het artikel over te nemen in onze nieuwsbrief. ETHIOPISCHE SCHOENEN ‘SOLEREBELS’ VEROVEREN DE WERELD ZONDER UITBUITING ALS IN BAGLADESH (Stefan Vanderstraeten) Eerst moesten er meer dan 1.100 doden vallen in een Bengalese textielfabriek, vooraleer ketens als C&A, Zara en H&M beterschap beloofden. Dat het nochtans al jaren anders had gekund, bewijst Bethelem Alemu in Ethiopië, nog altijd één van de armste landen ter wereld. Door in 2005 het schoenenmerk SoleRebels op te richten, redde de 33-jarige vrouw zowat haar hele dorp van de armoede. Vandaag verdienen sommige van haar 120 voltijdse werknemers meer dan de lokale chirurg en wordt haar kleurrijke schoeisel – gerecycleerd uit versleten vrachtwagenbanden – verkocht in meer dan 50 landen. De voorbije maanden heeft Bethelem Tilahun Alemu de halve aardbol afgereisd om de ene ondernemersprijs na de andere in ontvangst te nemen. Ze haalde intussen ook de cover van het Amerikaanse zakenblad Forbes en zelfs Oprah Winfrey noemde haar onlangs een grote inspiratiebron. Nochtans gaven weinigen haar in 2005 maar een schijntje van kans toen ze in haar geboortedorp Zenabwork, vlak bij de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba, op een stukje grond van haar grootmoeder en met zowat alle spaarcenten van de familie – omgerekend 7.800 euro – een schoenenfabriek opstartte. Maar zie: vandaag veroverd haar schoeisel met de merknaam SoleRebels wel mooi de wereld. Dankzij een contract met Amazon, de grootste webwinkel ter wereld, zijn de kleurrijke ‘zoolrebellen’ in 55 landen verkrijgbaar, waaronder België. Daarnaast is er al een dozijn eigen winkels in onder meer Singapore, Taiwan, Oostenrijk (Wenen) en binnenkort Italië (Turijn). Dit alles is goed voor een jaaromzet van 2 miljoen dollar (zo’n 1,5 miljoen euro). “Maar het allerbelangrijkste aan dit succes”, vertelt Bethelem ons vanuit Addis Abeba, “is dat het vele honderden Ethiopiërs eindelijk een echt leven geeft.” Ze zal het tijdens ons gesprek enkele keren herhalen. “Ik ben geen ondernemer geworden om zelf rijk te worden, maar wel om mijn land te helpen.” HANGJONGEREN Hoewel Bethelem de grote hongersnood in de Ethiopië midden jaren 80 niet lijfelijk meemaakte, hadden haar ouders het evenmin echt breed.”Mijn vader was elektricien, moeder werkte als kokkin in een ziekenhuis. Uit die periode is één beeld me altijd bijgebleven: op een dag stuurde mijn moeder me met een lunchpakket naar een huis waar vader elektriciteit aan het leggen was. Nooit vergeet ik zijn gezicht. Oververmoeid – mijn vader klopte ellenlange dagen – en met het zweet dat van zijn voorhoofd bleef gutsen…En toch gingen mijn ouders er financieel nooit op vooruit. We kwamen maar net rond. Dat gold ook voor Ethiopië zelf: mijn land kwam maar net rond met de noodhulp die het van 10
Krantenartikel HLN Weekend 18, 19 en 20 mei 2013 – overgenomen met schriftelijke toestemming
11
westerse landen kreeg toegestopt. Als ik als tiener door de straten van Addis Abeba wandelde, zag ik overal kantoren van ngo’s, maar geen enkel uithangbord van een Ethiopische winkel of onderneming, omdat de Ethiopiërs zich geschikt hadden in hun noodlijdende afhankelijkheid.” Maar dat was buiten Bethelem gerekend: toen ze in 2005 haar diploma boekhouden behaalde en een administratieve job in een ziekenhuis haar opwachtte, waagde ze een gok waarvoor de meesten haar gek verklaarden. “ In Zenabework wemelde het van mensen die artisanaal geschoold waren en textiel konden spinnen, weven en verven, maar nergens werk vonden en doelloos op straat rondhingen. Plots wat het idee er: waarom geen schoenenfabriekje beginnen? Buitenlanders weten het niet, maar in Ethiopië bestaat er van oudsher een originele schoenencultuur, met de barabasso: sandalen die gemaakt worden uit versleten vrachtwagenbanden. De mensen hadden hier niks, dus moesten ze wel creatief zijn en zulke materialen recycleren. Al zaten die barabasso wel best comfortabel: enkele decennia geleden droeg zelfs het Ethiopische rebellenleger ze. Meteen was de merknaam soleRebels gekozen en het bedrijf een feit.” MINI-BEDJES “Vanaf het begin had ik voor mezelf uitgemaakt dat ik alleen mooie schoenen zou maken. Ik zou nooit gewild hebben dat mensen uit medelijden bij soleRebels zouden aankloppen. Onze klanten mogen maar twee redenen hebben: ze moeten onze ontwerpen cool vinden en overtuigd zijn van de kwaliteit. Maar ook daarvoor is Ethiopië een ideaal land. We hebben van de beste katoen-,jute- en ledersoorten ter wereld en een onuitputtelijk arsenaal aan patronen en motieven, het ene nog kleurrijker dan het andere (lacht). Ik geef wel toe dat ons eerste prototype er niet uitzag: die schoenen leken wel babybedjes van 2,5 kilo.” Zeker is dat ook de huidige soleRebels opvallen met hippe namen als pureLOVE en GRUUV viva en dito kleuren springen de schoenen in het oog en dus happen wereldwijd steeds meer mensen toe. Waar Bethelem in 2005 slechts werk kon verschaffen aan vijf dorpsgenoten, telt het bedrijf vandaag al 120 voltijdse werknemers. Bovendien zijn er nog eens 300 anderen, zoals katoen-en stoffenleveranciers, onrechtstreeks verbonden aan soleRebels. “En daar komen binnenkort nog eens 500 tot 800 vaste werknemers bij” glundert de ‘Jimmy Choo van Afrika’ zoals Bethelem genoemd wordt. “Omdat onze schoenen van begin tot eind volledig met de hand gemaakt worden – hier staan geen grote machines – raakt onze productiecapaciteit nog altijd niet boven de 800 paar per dag. En dat is lang niet voldoende om aan de verwachte groei te blijven voldoen. Volgens de laatste prognoses zal onze omzet binnen enkele jaren al zo’n 20 miljoen dollar (15,4 miljoen euro, red.) bedragen, dus bouwen we momenteel een nieuwe fabriek.” GEEN SCHAKELS Al wil de Ethiopische bij die schaalvergroting haar belangrijke filosofie trouw blijven: een eerlijk loon. “Al mijn werknemers moeten vooruitgang
12
Betehlem
Roots – culture – tires
13
kunnen maken in hun leven. Daarom verdienen ze – naast gratis medische verzorging – vier tot vijf keer meer dan het gemiddelde loon in Ethiopië. Afhankelijk van hun functie en verantwoordelijkheden krijgen ze tot 20.000 Ethiopische Birr (830 euro, red.) per maand betaald. Daardoor verdienen sommigen meer dan de chirurgen in dit land en kunnen ze een eigen huis kopen of hun kinderen verder laten studeren. En een werkdag bestaat hier gewoon uit acht uur. Ook wij hebben de beelden van de ingestorte textielfabriek in Bangladesh gezien en daar bestaat maar één woord voor:onmenselijk. Wie dankzij zulke praktijken rijk wordt hoort zich diep te schamen.” Precies daarom werkt men bij soleRebels op de eigen winkels na, voornamelijk via e-commercekanalen zoals Amazon. “We zullen nooit met tussenpersonen werken, want aan die schakels of onderaannemers blijft in een normale modeketen het meeste geld kleven. Op de hulp van Amazon en enkele webketens na doen we daarom alles zelf. Van ontwerp en productie, tot de marketing en de uitbating van onze buitenlandse winkels toe. Alleen op die manier kunnen wij onze eigen werknemers een eerlijk loon uitbetalen.”
WESTERSE PRIJZEN
Ook zonder al die geld opslorpende tussenschakels hanteert men bij soleRebels wel westerse prijzen. Wie een paar aan de voeten wil, moet daar 50 tot 95 dollar (37 tot 73 euro) voor neertellen, wat niet weinig is. “Klopt”, geeft Bethelem toe. “Maar deze schoenen zijn 100% hand-en dus kwalitatief gemaakt. Haast geen enkel ander schoenenmerk ter wereld kan dat nog zeggen. Ik krijg die opmerking over onze prijzen vaak te horen en daar antwoord ik altijd het zelfde op:’Het is niet omdat iets uit Afrika komt, dat het stukken goedkoper moet zijn.’ Een paar soleRebels moet kwalitatief niet onderdoen voor Adidas of Nike, dus mag daar gerust eenzelfde prijskaartje tegenover staan. Temeer daar het grootste deel van dat bedrag hier wel rechtstreeks naar de arbeiders gaat. Ik had al lang miljonair kunnen zijn door mijn mensen uit te buiten, maar dat interesseert me niet. Ook de komende jaren zal soleRebels maar één doel hebben: zo veel mogelijk mensen werk geven. En niet alleen Ethiopiërs: door onze winkels in Azië en Europa hebben we intussen ook enkele tientallen buitenlanders in dienstverband. (Trots) Wij zijn het eerst Ethiopische bedrijf ooit dat zelf westerlingen aan het werk zet.”
BOEKENNIEUWS Andreoli, Ine. Ethiopië, Ongekend Anders, Masae Mondo, Maastricht 2013. ISBN 978-90-8666-295-1.De Schrijfster heeft intussen een hele resem boeken (over Ethiopië) bijeen geschreven. Dit boek verdient toch iets meer aandacht omdat ze bijzonder veel interessante informatie heeft verzameld voor wie een reis plant naar Ethiopië... en er zijn nog heel wat plaatsen die we zelf willen ontdekken na het lezen van ‘Ongekend Anders’. Briggs, Philip. Somaliland with Addis Ababa & Eastern Ethiopia, , Bradt Travel Guides Ltd, Bucks, 2012. ISBN 978 1 84162 371 9. Twee decades nadat Somaliland zich afscheurde van Somalië wordt het vreedzame land in de Hoorn Van Afrika slechts door zijn grote buur Ethiopië erkend. De eenzame toerist bereikt Somaliland dan ook voornamelijk over land vanuit Ethiopië. Daarom in deze reisgids toch ook (beperkte) aandacht voor Oost-Ethiopië en Addis Abeba.
14
Schoenen uit autobanden in een winkel in Harar
15
WATERPROJECT 2013 LIGT IN INCHINI MARU CHOBOTE SCHOOL De Maru Chobote Lagere School ligt in Inchini in de buurt van Holeta. In de school is momenteel geen stromend water. Finado zal niet enkel leidingen en een aftappunt financieren. Tussen de leidingen en het aftappunt komt een tank die op een betonnen toren(tje) wordt geplaatst. Die tanker kan dienen als buffer – wanneer de waterleiding (letterlijk) droog staat... door hem verhoogd te plaatsen doet hij dan dienst als watertoren zodat er ook druk op het water blijft. Er werden door Seyoum drie scholen bezocht rond Holeta waar geen water is. In overleg met de scholen en ingenieur Girma werd gekeken waar het project het meest relevant is. Run4water 2013 zamelt via sponsoring van deelnemers aan de Great Ethiopian Run geld in om het waterproject te financieren. Er werd ook een subsidiedossier ingediend bij de Provincie Oost-Vlaanderen. GIRLS RUN 2013 Het is intussen al een traditie dat een aantal Finado-petekinderen deelnemen aan de Great Ethiopian Run. Net als de Belgische deelnemers kunnen zij gesponsord worden om het waterproject in de Maru Chobote te financieren. In Ethiopië is de Woman First 5 Km in het voorjaar een opwarmertje voor de Great Run. Van de groep deelneemsters zie je de foto hiernaast. RUN4WATER NOVEMBER Op 24 november lopen Greta en Mieke, Dirk en Filip samen met Seyoum, Misrak, Yoseph en een hele schare Finado petekinderen mee in de Great Ethiopian Run. Het doel is niet een record te breken, zelfs niet de gegeerde medaille...maar zo veel mogelijk geld in te zamelen voor het waterproject in Inchini. De ‘tien kilometer van Addis’ kan elk jaar rekenen op meer dan 30.000 deelnemers... om de groep Finado-deelnemers in de massa te herkennen droegen we reeds twee edities dezelfde petjes... indien iemand nog een honderdvijftigtal gelijke petjes mocht liggen hebben? Vanaf september begint de campagne waarbij we op zoek gaan naar sponsors, die één van ons (of de deelnemede petekinderen) wil sponsoren voor 10 kilometer. Dat kan door een gift op rekening 777-5990680-36 van vzw finado met de mededeling gift run4water (+ eventueel de naam van de deelnemer) of via de website www.run4water.be Na één jaar onderbreking lopen in november ook weer tien kinderen mee uit Almaz Ashine in Ambo
WWW.RUN4WATER.BE 16
Tijdens het kennismakingsbezoek aan de school in Inchini
De meisjes aan de start ...
en nadien met hun medailles
Sfeerbeeld Great Run 2012
17
NIEUWS LOPENDE PROJECTEN ETHIOPIË WATER IN BEWA FICHE Toen de Bewa lagere school in november bezocht werd leek het waterproject kant en klaar... op één klein détail. De waterinstallatie (tappunt, tanker en sanitair waren nog niet aangesloten op het waterleidingsnet. Daarin kwam in April verandering. Seyoum trok richting Fiche om te gaan kijken. Hij kon met eigen ogen vaststellen dat het water uit de kraan stroomt. Ook de bouw van de klassen gaat gestaag verder. De muren van de vier nieuwe klassen zijn intusen opgetrokken. In mei ontvingen we foto’s van de evolutie en ook in juni trok Seyoum opnieuw richting Fiche voor een evaluatie van het project. WONJI SHOA NIEUWE KLASSEN Met geld van o.a. Student Kick Off, Stella Maris Kortrijk... gaat het bouwen van nieuwe klassen verder. Op 6 juni werd Seyoum uitgenodigd voor de opening van het lokaal voor het achtste leerjaar. Er moet nog meubilair en schoolgerief aangekocht worden zodat het achtste leerjaar ook echt kan starten bij de aanvang van het volgende schooljaar. De leerlingen maakten muziek en voerden ook een toneelstuk op. NIEUW SANITAIR IN WELKITE In Welkite krijgt de school herhaaldelijk bezoek uit België. Steven en Hilde van de werkgroep Ethiopië gaan langs, maar ook vier meisjes gaan de toestand van de in opbouw zijnde toiletten inspecteren. Zij trekken voor een week naar Mehure Gedame om er een ‘zomerkamp’ te organiseren voor een vijftigtal kinderen. Twee van de meisjes hebben ervaring met een eerder kamp of hebben een diploma onderwijs of maatschappelijk werk. De werken aan een tweede sanitair blok (school met intussen meer dan 1000 leerlingen) ging met vertraging van start. Het is nu gepland om de toiletten klaar te krijgen tegen het nieuwe schooljaar / ten laatste tegen november. GINCHI Ook in Ginchi werd aan een tweede sanitair blok verder gewerkt. Het is intussen afgewerkt en in gebruik. In de Gura Awash school wordt nog verder gewerkt aan de afwerking van een gebouw dat een bureel, bibliotheek, leraarskamer... moet huisvesten. Finado zoekt nog steeds een sponser om het zero-klasje (kleuterklasje, voorbereidend op de lagere school) te sponsoren met de aankoop van plastic stoeltjes... AKAKI COÖPERATIEVE De ruimte voor de graanmolen in Akaki Kality is intussen ook klaar. Hiermee komt (althans voorlopig) een einde aan een jarenlange samenwerking tussen de twee organisaties. De coöperatieve zorgt dat
18
Water uit de kraan in Bewa-Fiche.
Seyoum wil wel eens proeven
Intussen gaat de bouw van de vier klasen in Bewa-Fiche gewoon door
Opnieuw feestelijk moment in Wonji Shoa
19
vrouwen uit de gemeenschap een inkomen krijgen via de graanmolen, een bakkerij van injera en brood en een cafétaria. Finado participeerde in alle projecten. FEEDBACK PETERSCHAPPEN
Ieder van ons binnen de werkgroep Ethiopië zet zich 100% vrijwillig en met bijzonder veel bezieling in om er voor te zorgen dat de sponsors, meters en peters, nieuws krijgen over wat er met hun geld gebeurt. Toch is het niet altijd even evident om twee maal per jaar met ‘hot news’ komen over de petekinderen. Soms wordt het verzamelen van informatie over een kind bemoeilijkt door een onaangekondigde verhuis (vrijwillig of gedwongen), schaamte om een probleem te delen met de Ethiopische medewerkers... In juni zullen vier jonge meisjes het leven volgen van enkele petekinderen in Mehure. In augustus brengt een jongedame – in overleg met Patrick, Jan en Seyoum een bezoek aan een aantal petekinderen in Addis waarvan we de situatie van dichterbij willen bekijken. Via de nieuwsbrieven willen we een beeld schetsen van het leven van de petekinderen door informatie te geven over het onderwijs, de woonomgeving... van de jongens en meisjes in een peterschap. 2015 is niet ver meer af. We dragen met Finado ons steentje bij om kinderen naar school te laten gaan, kinderen toegang te geven tot drinkbaar water. Daarvoor willen we jullie bedanken voor de steun die we van sponsors, meters en peters krijgen.
AGENDA 7 juli 2013 - namiddag. Picknick in het kasteelpark van Berlare. Finado verkoopt het zeldzame ‘Orval’ (ter plaatse uit te drinken) en Mojito ten voordele van de projecten in Ethiopië. We hopen vooral op beter weer dan de vorige editie Meer info zie www.finado.be 13 september 2013. 1e Finado Quiz in samenwerking met Chirojongens Berlare. Presentatie VRT-journalist Filip Joos. CC Stroming. Dorp 101- Berare. Meer info zie laatse pagina nieuwsbrief. September - Oktober 2013. CC Stroming Berlare. Fototentoonstelling Projecten ondersteund door GROS. Opening op 6 september. 27 september 2013. Technisch Berkenboom-instituut Sint Niklaas. Aktie ten voordele van VZW Finado. Meer info in de volgende nieuwsbrief. 8 november 2013. Een aantal organisaties actief in Ethiopië waaronder Bos+ (project trees for farmers), EraMelaMela, Dertiende ster, mambarnotaaf en Finado slaan de handen in elkaar met een optreden van Minyeshu in Vooruit te Gent. 24 november. Run4water. Dirk, Mieke, Greta, Filip, Seyoum, Yoseph...lopen samen met meer dan honderd petekinderen mee in de Great Ethiopian Run. Meer info op www.run4water.be 18 Januari 2014. Het 12de kerstfeest in de Festivalhal aan het Donkmeer... of was het nu het eerste Timkatfeest?
20
De ruimte voor het molenproject in Akaki is nu helemaal klaar
Picknick in het Park
Impressie Great Ethiopian Run
21
IN BELGIË (EN NEDERLAND) 15 MAART 2013 STELLA MARIS QUIZ Hugo, Lucas, Pieter, Nathan, Stefan en Jeroen verdedigden op deze quiz waarvan de opbrengst naar Finado Ethiopië gaat- de Finado-kleuren. En dat deden ze met succes. Ze wonnen de quiz ! 29 MAART 2013 STELLE MARIS AFSLUITDAG De school organiseerde als apotheose van de vastenaktie een spetterende afsluitdag.. Greta, Filip, Jeshim en Hanna trokken naar Kortrijk. Samen met de leerlingen van het 7de en 8ste jaar (ja dat bestaat !) maakten ze voor meer dan 500 leerlingen Sega Wett, tips en injera. Twee groepen konden ook kennis maken met een koffieceremonie. De leerlingen gingen in de namiddag op sponsortocht... met als thema alles loopt op wieltjes'. Rolstoelen, rolschaatsen, skaters, een karretje getrokken door een pony... je kan het zo gek niet bedenken. Na afloop werden de leerlingen verzameld in de sporthal voor de overhandiging van de cheque ! 29 MAART 2013 SKO ST LUKAS. De vastenaktie in Antwerpen werd ook afgesloten met een sponsortocht. Het enthousiasme moet wel heel groot geweest zijn... want Finado Ethiopië kon rekenen op een recordbedrag voor de school in Fiche. APRIL 2013 GOUDEN ROEPIE LOOP Op 18 april maakten een vijftigtal leerlingen van de Mater Salvatorisschool in Kapellen kennis met Ethiopië, Finado en de Technische school in Fiche.Tijdens een gouden Roepie-loop zamelen twee klassen geld in voor de aankoop van een computer voor TVET Fiche. APRIL 2013 SINT GEROLF MERENDREE Ook de Sint Gerolfschool uit Merendree richtte haar pijlen op Finado tijdens de vastenactie. De school is dan ook al jarenlang peter van Hawi in Ethiopië 21 JUNI 2013 DE BIJSLUITER VAN GOED DOEN Tijdens het debat dat volgt op de Vlaamse Filmpremière van ‘De Bijsluiter van Goed Doen’ waren Greta en Filip uitgenodigd om hun stem te laten horen vanuit hun ervaringen binnen GROS, Finado en de Provinciale Adviesraard N.Z. MINDER NIEUWSBRIEVEN PER POST Meer dan 60 reacties ontvingen we om de nieuwsbrief niet langer op papier maar digitaal bezorgd te krijgen. De nieuwsbrief is ook steeds online te vinden op www.finado.be (ga naar documenten en klik door op nieuwsbrieven). Helaas waren enkele email-adressen onleesbaar... en zullen enkele ongelukkigen de brief alsnog op papier ontvangen. RIDDER ARJAN VAN DIJCK
Op 26 april ontving Arjan Van Dijck een lintje als verdienstelijke Nederlander. Wij kennen Arjan als fotograaf van o.a. “Ethiopië Kracht en Kwetsbaarheid” en “Daily Bread”. Tijdens de receptie stelde Arjan ons de proefdrukken voor van twee nieuwe boeken over Ethiopië.
22
Injera in Stella Maris
Jesjim, Greta en Hana ontvangen de cheque in Kortrijk
Voettocht Sint Lucas Antwerpen
23
Winnende finado-ploeg in Stella Maris (zonder Nathan)
Filip vertelt over TVET-school in Mater Salvatoris
24