Verschijnt driemaandelijks 16 de jaargang, nr2, apr - mei - jun 2009

Verschijnt driemaandelijks 16de jaargang, nr2, apr - mei - jun 2009

Kantoor van afgifte Sint-Niklaas1

België - Belgique P508345 PB 3/4959

VU & Afzender : Staf Lerno, Molenwijk 12, 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06.

nbrNP2-2009.pub pagina 1

woensdag 17 juni 2009 17:00 Vierkleurendruk

Afdeling Zuid-Waasland

INHOUD

NIEUWSBRIEF NR

2 2009

Beleid Voorwoord ......................................................................... 3

Beheer Daknamse Meersen ............................................................ 5 Rietsnijderij........................................................................ 9 d’Astgemete....................................................................... 11 Tielrodebroek..................................................................... 12 Moervaartmeersen ............................................................. 13

Educatie Verslag Boomplantactie 2008 .............................................. 15 Vogelring fietstocht ............................................................ 17 Vlaamse Ardennendag ........................................................ 19 Allerlei ............................................................................... 21 Buiten die benen ................................................................ 24 Bijenhonger voorkomen met bloemen.................................. 25 Inzaai bijenvriendelijke bloempercelen................................. 27 Werkgroep Leefmilieu Sinaai ............................................... 29

Activiteitenkalender NATUURPUNT ZUID-WAASLAND ................................................. 26

Is je adres niet correct ? Krijg je deze nieuwsbrief tweemaal ? Geef dan een seintje aan de redactie : e-mail: [email protected] of tel: 03 776 90 38 De nieuwsbrief van Natuurpunt afdeling Zuid-Waasland verschijnt rond : 1 januari, 1 april, 1 juli, 1 oktober. Artikels, activiteiten en mededelingen die in « Nieuwsbrief 3 - 2009 » moeten worden opgenomen, moeten ten laatste op 1 juni 2009 op het redactieadres toekomen met opgave: onder welke rubriek te publiceren. Voor inlichtingen omtrent reclame, afbeeldingen en artikels neemt u contact op met de redactie. Werkten mee aan « Nieuwsbrief 2-2009 » Staf Lerno, Paul Durinck, Tom Neels, André Van Peteghem, Chris Van den Berghe, Liliane Verbeke, Franki Saman, Wim De Backer, Hugo Schelfout, Christel Strybos, Paul Van Steirteghem, Margot Van den Berghe, Theo Fischer.

2


Nieuwsbrief



BELEID Voorwoord Beste natuurliefhebbers, Na toch wel een lange en koude winterperiode komt alles weer tot leven,iets later dan we reeds gewoon waren. De natuur is zo wonderlijk en geeft zeker niet al zijn geheimen prijs. Toch konden eind februari de zanglijster,de heggenmus en nog andere vroege zangers reeds hun lied ten gehore brengen. Het roodborstje zingt een heel jaar,maar in de winter toch iets minder:de zang gebruikt ook energie en daar kunnen ze in de winter best zuinig mee zijn. Terwijl de mezen naarstig op zoek zijn naar een gepaste nestkast en de eksters komen aanvliegen met een mand takken naar omhoog,om op het gepaste moment het eerste ei te kunnen leggen blijven de sijsjes die reeds 2 maanden in mijn tuin rond de voederplank heen en weer vliegen, zingen in de meest nabije bomen. De kieviten en scholeksters die ook in onze regio ieder jaar komen nestelen heb ik ook reeds begin maart op hun eigenste percelen zien rondvliegen. Op 14 februari hadden we onze algemene vergadering te Belsele. Zoals verwacht werd het jaarverslag unaniem goedgekeurd alsook het financieel verslag 2008. Door de stijging van het ledenaantal van 1245 naar 1340 ( + 95 ) hebben we nu 7 stemgerechtigde leden in de Algemene Vergadering van Natuurpunt. Na de formaliteiten eigen aan een algemene vergadering konden we bij een prachtig weertje een mooie wandeling maken naar groene plekjes in Belsele. Dank aan alle aanwezigen voor hun interesse. Maar onze schatbewaarder, Margot Van den Berghe heeft de uitdrukkelijke wens geuit om te willen stoppen. Na zovele jaren inzet zijn we haar enorm dankbaar voor al die jaren dat zij onze financiën beheerde. Dus zijn wij dringend op zoek naar een vervanger(ster).Het u enige ervaring in het bijhouden van rekeningen,verwerken van inkomsten en uitgaven met een zekere transparantie dan ben jij misschien in de toekomst onze nieuwe kassier. Uiteraard zijn alle bestuursfuncties onbezoldigd en blijft dit vrijwilligerswerk. U kunt u in alle discretie melden bij de redactie van onze nieuwsbrief. Het werd geduldig wachten op de eerste zonnestralen. De paddentrek was daardoor laat en kort,mogelijks heb je er ook enkele de straat helpen oversteken. Toch gebeuren er rare,soms onverklaarbare natuurverschijnselen zoals het aanspoelen van grienden ( kleine walvissoort ) en dolfijnen in Tasmanie. Op enkele maanden (Vervolg op pagina 4)

nr: 2-2009


3



tijd verloren er meer dan 500 het leven,bij de laatste strandworp konden er slechts 54 gered worden. Lees verder in deze nieuwsbrief : Allerlei nieuws vanuit Natuurpunt. Een overzicht van ons ledenaantal per gemeente of deelgemeente. Allerlei verslagen en bijdragen over activiteiten. Overzicht van de komende activiteiten. De voorzitter Staf Lerno

In oktober 2005 heeft er nieuw DNA onderzoek plaatsgevonden naar de genetische relatie tussen de verschillende soorten mezen. Op basis van dit onderzoek zijn bijna alle wetenschappelijke namen voor mezen veranderd. Wij hebben de namen niet meteen overgenomen omdat nog niet zeker was of er nog meer wijzigingen gedaan zouden worden. Dit is niet het geval en vanaf nu zullen ook wij de nieuwe namen hanteren. Dit betekent dat de lijst met wetenschappelijke namen er nu als volgt uitziet: Pimpelmees - Cyanistes caeruleus Koolmees (niet veranderd) - Parus major Kuifmees - Lophophanes cristatus Zwarte mees - Periparus ater Matkop - Poecile montanus Glanskop - Poecile palustris

Joepie, mijn naam is niet veranderd !

4


Nieuwsbrief



BEHEER Nieuws Daknamse Meersen 12-2008/02-2009 Werkdag College Het wordt stilaan een traditie, het vierde jaar op rij kwamen op 16 december terug twee groepen met in totaal een 30-tal leerlingen van het College van Lokeren zich van de examenstress afreageren in het reservaat onder begeleiding van een viertal werkgroepleden en een begeleider van het College. De ene groep was al wat enthousiaster dan de andere, maar weer werd veel werk verzet. In de voormiddag werd een hooilandje gemaaid en opgeruimd, in de namiddag werd bij de voetbalvelden riet gemaaid en opslag van els, berk en wilg verwijderd in de moeraszone. Deze collegedag is een welgekomen activiteit voor het reservaat zodat een aantal kleinere werken die anders dreigen uitgesteld te worden, kunnen aangepakt worden.

verwijderen van struiken boomopslag (foto André Van Peteghem)

Kerstboom Reeds een kleine vijftien jaar worden in het reservaat kerstbomen gekapt. Thans zijn het merendeel van de ondertussen reeds zeer groot geworden sparren gekapt en verkocht aan omliggende gemeenten. Op die manier werd geleidelijk aan op een voordelige en natuurvriendelijk manier een kerstsparrenaanplant omgevormd tot

nr: 2-2009


5



grasland/struweelruigte. Dit jaar werd terug een mooie spar van ongeveer 15 m hoog gekapt. Deze werd neergepoot voor het gemeentehuis van Zele. Jammer dat men hem niet versierd heeft met bollen en slingers, hij was waarschijnlijk al mooi genoeg.

Torfs Schoenen Torfs steunt reeds meerdere jaren Natuurpunt. Via haar baanwinkels wordt geld ingezameld voor natuurgebieden die bij deze vestiging zijn gelegen. De baanwinkel van Lokeren, gelegen dicht bij de oprit van de E17 doet dit voor de Daknamse Meersen. Wanneer klanten van de winkel geen draagtas wensen om hun aangekochte schoenen in te vertransporteren, dan geeft Torfs het equivalent van deze De kerstboom voor het gemeentehuis van Zele (foto Paul Durinck) draagtas aan het reservaat. Deze actie is bijzonder succesvol. Verleden jaar werd zo ruim 1.400 euro voor de Daknamse Meersen ingezameld. Over gans Vlaanderen bedroeg de opbrengst ongeveer 30.000 euro! Torfs en haar klanten, hartelijk dank. Paul Durinck

Goed om weten Ook deze zomer, in de vakantieperiode, organiseren we opnieuw een Kinderdriedaagse voor jongeren tussen 8 en 12 jaar 17-18 en 19 augustus 2009 We gaan samen 3 dagen op stap door de natuur. Leren wat we in de natuur kunnen zien, horen, voelen en ruiken! Dat is pas echt boeiend!!! Meer info in volgende nieuwsbrief en bij : André Van Peteghem, tel: 09 346 64 68 Paul Durinck, tel: 09 348 65 14

6


Nieuwsbrief



Paddenstoelen determinatie in de Daknamse Meersen. Vorige zomer werd gestart met het wekelijks bezoeken van drie graslanden en een stukje wandelpad langs de voetbalvelden. Het doel was om meer paddenstoelen te vinden die in graslanden groeien. Want bijna iedereen die met paddenstoelen begaan is trekt naar het bos. Telkens bevind zich aan één zijde van de graslanden een jong bos +/- 30 jaar oud. Het eerste dat opviel is dat de Champignonfamilie goed vertegenwoordigd is. Een paddenstoelen familie die in het landbouwgebied volledig verdwenen is. Hier in de Daknamse Meersen vind deze familie het fantastisch omdat hier geen drijfmest gebruikt word. De Champignon moet het hebben van koeien of paardenmest. De breeksteeltjes zijn goed vertegenwoordigd. Het zijn mooie paddenstoelen die een schraal grasland verkiezen. Maar ook de vlekplaten en inktzwammen die graag op koeienvlaaien groeien doen het goed. Doordat er langs de trekgracht een moeraszone ligt met wat jonge opslag van els, berk en wilg, zijn hier zeldzame combinaties ontstaan van bv. berk in moeras met gras die dan bepaalde melkzwammen, russula's en ridderzwammen doen ontstaan. Deze groeien graag samen met berk. Els die in moeras groeit daar vind je veel zompzwammen . Alweer een familie die zorgt dat hij en de els het beter hebben als ze samen leven. In het totaal vonden we 170 soorten waarvan een 30 tal zeldzame. Of ik nu mijn wekelijks bezoek ga missen? Ik weet het niet. Van Peteghem André.

Zwavelzwam + André

nr: 2-2009


7



Grote bloedmycena met Reuze aardslak

Dwerg mycena

Foto’s André Van Peteghem

Plooirokje

8


Nieuwsbrief



Rietsnijderij Verslag werkdag 30-01-09 Zaterdag 30 januari 2009 waren de getijden en de weersomstandigheden ons gunstig gezind zodat we eindelijk nog een keer riet konden maaien, dit was al enkele jaren geleden vanwege slecht weer en vaak ook te lage opkomst van vrijwillige medewerkers. Door de vorst en de uitdrogende wind van de afgelopen dagen was het riet voldoende droog wat noodzakelijk is om de vrij zware arbeid wat te verlichten. Nu maaiden we het schor gedeeltelijk ter hoogte van Wareslage-Waasmunster. Er was nog een werkdag gepland op 28 februari, maar die ging niet door, hou de mailings of de website in de gaten om te weten of het plaatsvindt. Door dit wisselmaaibeheer geven we de unieke spindotterbloem de kans massaal te bloeien in het voorjaar en verjongen we ook de rietvegetatie. Tot de volgende werkdag en alvast dank aan alle vrijwillige medewerkers ! Sven, Paul, Philippe, Benny, Liliane en Chris, bedankt voor jullie hulp. Wil je er op een volgende werkdag bij zijn stuur dan een mailtje naar: Chris Van den Berghe: [email protected] of tel: 052 44 67 66 - GSM: 0494 62 38 08 Chris Van den Berghe conservator Foto’s Liliane Verbeke

nr: 2-2009


9



Foto’s Liliane Verbeke

10


Nieuwsbrief



d’Astgemete Werkdag in de Astgemete Woensdag 25 februari 2009 werd er door de vaste vrijwilligers in de Astgemete gewerkt. Aan de antiquair werden de oprukkende bramen wat teruggesnoeid. Ook werd een strook vrijgemaakt zodat er plaats vrijkwam om boompjes en struiken aan te planten. In de namiddag kregen de knotwilgen nog wat aandacht om daar het waterslot weg te knippen. Bedankt Willy, Gilbert, René, Hugo, Albert en ikzelf, Liliane (verslaggever en fotograaf).

nr: 2-2009


11



Tielrodebroek Winterbeeld van de Potpolder in Tielrode Let op de foto van de dijk waar de aftekening goed zichtbaar is die de rijm nalaat tot waar het water heeft gestaan ten tijde van de filmopnamen “De Storm” in november vorig jaar. We hebben ook kunnen vaststellen dat kort na het terugtrekken van het water het gras op de percelen aangekocht door Natuurpunt een ietwat groenere kleur had dan op de andere percelen. De filmopnamen hadden nog een kleine negatieve nasleep wat betreft het niet verwijderen van hun achtergelaten wrakhout. Daar er geen datum vooropgesteld was bij een aannemer is er klacht ingediend bij de politie door de Milieuvereniging Ons Streven. Het is in orde gekomen, de potpolder ligt er terug uitnodigend bij zoals ervoor. Tekst en foto’s Liliane Verbeke.

12


Nieuwsbrief



Moervaartmeersen De afgelopen winterprik leverde niet enkel een reeks feeërieke foto’s vanuit ongebruikelijke gezichtspunten op, de koude eiste ook zijn tol. Zo is er een ijsvogeltje gesneuveld. Het lag dood op één van de vijvers, onder een overhangende struik (foto pag.13). Mogelijk heeft hij tijdens een duikpoging iets te hardhandig kennis gemaakt met het ijs. Jammer, want het is één van de doelsoorten van het reservaat. Het zal echter geen alleenstaand geval geweest zijn: ijsvogels sneuvelen, wegens voedselgebrek, vaak bij bosjes tijdens langdurige koudeperiodes. In diezelfde vijver vielen er trouwens nog meer slachtoffers: enkele tientallen vissen zijn allicht door zuurstofgebrek, het gevolg van de ijslaag en de aanwezigheid van een sliblaag in de vijver, gestorven. Verder wil ik nog eens wijzen op de werkdag van 25/4 en wandeling van 17/5 in de Moervaartmeersen. Tom

25/4/09 Werkdag Moervaartmeersen verwijderen opslag uitheemse planten + andere kleine werkjes Samenkomst om 13:30u in de dreef naast de varkenskwekerij (Sinaai, Wapenaarteinde 40), indien later volg linkse wegel. Einde rond 17:00 u. Meebrengen laarzen of bottines, handschoenen, kapmes, spade

17/5/09 Natuureducatieve wandeling Moervaartmeersen Samenkomst om 14:00 u aan het wijkschooltje van de Leebrug (Sinaai, Leebrugstraat 63). Einde rond 17:00 u. Meebrengen laarzen of bottines Info: Tom Neels tel: 03/772 59 30 e-mail: [email protected]

nr: 2-2009


13



Foto’s Tom Neels

14


Nieuwsbrief



verslag Boomplantactie 2008 Boomplantactie van 21 november 2008 Onze jaarlijkse boomplantactie dateert alweer van enkele maanden terug, en kon ook deze keer rekenen op mooi droog weer en een aantal sterk gemotiveerde vrijwilligers. Voor zowel de facturatie, sorteerders en uitvoerders allen weerom hartelijk bedankt. Er waren 53 bestellingen waarvan 38 natuurpunters en 15 niet leden, 21 mensen hebben besteld via onze website. De verkoop van fruitbomen doet het alsmaar beter, om specifieke vragen van onze bestellers over het snoeien te beantwoorden kunnen we misschien nog een praktijkgerichte snoeiles volgen. Verslag en foto’s Liliane Verbeke

nr: 2-2009


15



16


Nieuwsbrief



Vogelring - fietstocht 2009 Wat kan je verwachten ? We fietsen op zaterdag 30 mei 2009 met een ervaren en erkende vogelringer langs enkele locaties met bewoonde nestkasten. Vorig jaar konden we steenuilen en torenvalken ringen, voor de kerkuilen waren we nog wat te vroeg. Praktisch : We vertrekken om 14 uur aan Sportcentrum De Klavers, Sint Andriesstraat te Belsele. De tocht is 10 à 15 km en we zijn terug rond 17 u. Deze uitstap is gratis. Wat breng je mee : Fiets, en eventueel: verrekijker, vogelgids en een fototoestel om leuke herinneringen vast te leggen. Voor meer info bel of mail naar : Eddy DE TAEY tel. 03 772 28 08, e mail: [email protected] Marc AERTS :tel. 03 777 89 16, e-mail :[email protected] Foto’s Wim De Backer

nr: 2-2009


17



18


Nieuwsbrief



EDUCATIE Vlaamse Ardennendag

De Vlaamse Ardennendag gaat door op 19 april De lentekriebels zijn er weer! Op zondag 19 april trekken we er weer op uit om te genieten van onze Vlaamse Ardennen die er dan als parels bijliggen. We wandelen die dag tussen de prachtige voorjaarsflora. Bossen met een blauwe waas van boshyacint en bronbosjes met goudveil, het staat allemaal op het menu. In de voormiddag start onze groep om 9u ‘s morgens aan de kerk van LouiseMarie. We worden daar opgewacht door, voor wie hem kent, niemand minder dan Karel De Waele Hij zal ons begeleiden tijdens de morgenwandeling in het bos Ter Eecken. Karel kennende zullen de plantenliefhebbers onder ons hun hart kunnen ophalen. ‘s Middags loodst de gids ons naar de jeugdherberg De Fiertel , Ruddersveld 7 te Ronse. Hier kunnen de meegebrachte broodjes verorberd worden. Er is daar drank te koop samen met de bekende, lekkere mattentaarten. Evenals de vorige jaren wordt er opnieuw een inspanning gevraagd om wegwerpverpakkingen te vermijden (boterhamdoos i.p.v. aluminiumfolie). In de jeugdherberg zullen er stands van de verschillende werkgroepen (planten -, vogel - en insectenwerkgroep) te zien zijn, met boekenstand.

(Vervolg op pagina 20)

nr: 2-2009


19



(Vervolg van pagina 19)

Rond 13u30 komt Jo Cosyn, de gids van de namiddagwandeling, ons oppikken. Met hem maken we een wandeling door het Eeckhoutbos en omgeving. We vertrekken hiervoor aan de kerk van Maarke. Het bos is vooral een eikenbos met voorjaarsflora van Wilde hyacint, Gele dovenetel en Paarse schubwortel. Zelfs Eenbes is er te vinden. Einde van de wandeling omstreeks 17u. Wie zin heeft om mee te genieten van deze prachtige dag komt naar de plaats van afspraak en hoeft niet op voorhand in te schrijven. Geef wel een seintje als je rechtstreeks zou rijden.

Afspraak : 07.45 uur Syntra Sint Niklaas We rijden kostendelend met eigen wagens. Wandeling gratis. Picknick meebrengen en misschien laarzen in de wagen leggen. Info : Christel Strybos 052 46 00 58

20


Nieuwsbrief



Allerlei Allerlei nieuws van en over Natuurpunt In 2008 kon Natuurpunt 511,74 ha verwerven bij middel van aankoop en 152,89 ha kon gehuurd worden om te beheren.

Life Project – Damvallei Een van onze leden,Natuurpuntmedewerker Tom De Beelde is verantwoordelijk voor de uitbouw van dit project in Destelbergen.Het project is zo goed als afgerond en kan nu naar de Europese Commissie voor subsidies. In deze Damvallei werden. 47 ha natuurgebied aangekocht. 17 ha populieren verwijderd voor de ontwikkeling van broekbossen en open habitats. 25 ha waardevolle venige hooilanden en 4 ha turfputten zijn hersteld. 2 km greppels geruimd. 18 km bewegwijzerde wandelpaden waarvan 350 m knuppelpaden. Proficiat Tom voor dit resultaat .

Brandplekpaddenstoel gezocht Door de afname van brandaarden verdwijnen ook de brandplekpaddenstoelen, de geelbruine brandplekbundelzwam ( pholiota highlandensis ) die vooral voorkwam in groep op verbrand hout is uiterst zeldzaam geworden. De Vlaamse mycologen willen meer zicht krijgen op deze zwammen in Vlaanderen. Wie weet er brandplekken van hout ? Daar kan het interessant worden om te kijken.

Foto’s gezocht Heb jij oude foto’s over een bepaald natuurgebied of reservaat van vroeger stuur ze dan door naar [email protected].

Biodiversiteit De internationale overheid wil de achteruitgang van de biodiversiteit tegen 2010 een halt toeroepen in het rapport Countdown 2010. Wat kunnen verenigingen doen,wat kan je als individu doen enz… De kortfilm “De aarde redden “ van Dirk Barrez waarbij het ijsberenprobleem sterk in de kijker staat. Over klimaatkanaries en hittestress. Handelt over veranderingen in je eigen tuin. (Vervolg op pagina 22)

nr: 2-2009


21




De dagpauwoog vliegt steeds vroeger uit;de vlinderrupsen komen te vroeg in het seizoen voor de koolmezen die jongen moeten voederen. De opkomst van tropisch mos. In verband met de biodiversiteit kan je tot eind december 2009 in het Natuurpunt Museum te Turnhout,Graatakker,11 een tentoonstelling bezoeken. Info bij Lotte Struyf.

Speelgroen De Vlaamse Overheid geeft jeugdverenigingen die hun terrein avontuurlijk willen inrichten een stevig duwtje in de rug.15 projecten worden gesteund in 2009 en in 2010. Een takkentrampoline,een wilgentunnel,boomhutten enz.. laat gerust je fantasie werken. Inschrijven tot 30 april via speelgroen.lne.be.

Klimaatatlas voor vlinders Climatic Risk Atlas of European Butterflies is een lijvig boek met 296 Europese soorten dagvlinder met hun toekomstig verspreidingsgebied ten gevolge van de klimaatsverandering. Het boek kan je downloaden op www.pensoftonline.net/biorisk of kopen bij de Natuurwinkel.

Vogels voeren en beloeren Er kwamen dit jaar meer tellingen binnen uit Limburgse tuinen,een vogelrijke provincie Het aantal getelde vogels in de tuinen en het gemiddelde per tuin zal aanzienlijk stijgen tegenover verleden jaar.Uit onze regio kunnen wij zeggen dat de leden uit Beveren,Lokeren en Sint-Niklaas vrij veel tellingen hebben doorgegeven,van de meeste uit onze provincie. Voor de resultaten van de telling 2009 is het nog iets te vroeg,de resultaten zijn nog niet allemaal verwerkt en er komen nog steeds formulieren binnen in maart. In alle Vlaamse provincies is de huismus nog steeds de talrijkste vogel ( meest in aantal ). Maar in alle Vlaamse provincies zit in 99% van de tuinen een merel.

Mestprobleem Volgens de mestbank is alles in orde,zij zijn optimistisch,maar dit is op papier, op het veld echter waren er in 2008 nog 30% overschrijdingen van de nitraatnorm. Het mestdecreet voorziet dan in boetes,maar de uitvoeringsbesluiten werden nooit uitgevaardigd.Dus de mestcowboys doen gewoon voort!

(Vervolg op pagina 23)

22


Nieuwsbrief




Lidmaatschap U hebt uw lidkaart voor 2009 reeds ontvangen:dan zijn er geen problemen. U hebt vergeten te betalen voor 2009,doe het dan snel,uw lidkaart volgt met het Natuurblad dat komt na je betaling. U hebt al betaald voor 2009 en u heeft nog geen lidkaart: een beetje geduld,bij het eerste volgend nummer van het Natuurblad moet ze erbij zitten. Hebt u vragen over de vereniging,het lidmaatschap,natuurbehoud enz…. kijk op www.natuurpunt.be/vragen, en u vindt het antwoord.

Overzicht ledenaantal per plaats plaats

nr: 2-2009


aantal

land

Antwerpen 1

1

Antwerpen 5

2

Belsele

123

Burcht

1

Daknam

15

Eksaarde

58

Elversele

24

Lisse

1

Lokeren

290

Merksem

1

Munchen

1

Nieuwkerken-Waas

53

Oostakker

1

Schendelbeke

1

Sinaai-Waas

99

Sint-Niklaas

441

Steendorp

13

Temse

70

Tielrode

35

Waasmunster

108

Zele

1

Zwijndrecht

1

totaal

1340 leden

Nederland

Duitsland

23



Buiten die benen ! Doedag natuurvriendelijk spelen Aankondiging Op 13 februari werd in het Vlaams Parlement Buiten Benen voorgesteld, het handboek bij uitstek voor natuurvriendelijk spelen. Want ook vandaag nog blijft buiten spelen voor de meeste kinderen en jongeren een bijzonder spannende en avontuurlijke activiteit. Ook in onze maatschappij van internet en games. "Buiten Benen" bevat een pak ideeën voor iedereen die kinderen en jongeren met de natuur in aanraking wil brengen. Of je nu op zoek bent naar inspiratie voor quizvragen, naar lekkere recepten, leuke spelen of knutseltips, je vindt het allemaal in Buiten Benen. Denk hierbij niet alleen aan kampen met de jeugdbeweging of activiteiten in schoolverband, maar evengoed aan verjaardagsfeestjes in de natuur. Buiten Benen houdt rekening met de seizoenen en de verschillende biotopen in ons land”, aldus Petra Detienne, projectmedewerkster bij Inverde vzw en redactrice van Buiten Benen. Op woensdag 8 april organiseert Inverde een Buiten Benen dag. Van 10u00 tot 16u00 kan je verschillende spelen, recepten en knutseltips zelf uitproberen. De Buiten Benen dag vindt plaats in het bosmuseum Jan van Ruusbroec, in het hartje van het Zoniënwoud. Praktische informatie Datum: woensdag 8 april 2009, van 10u00 tot 16u00 Plaats: bosmuseum Jan van Ruusbroec, Duboislaan 2, 1560 Hoeilaart Prijs: 15 euro (inclusief een exemplaar van Buiten Benen én een zelfgemaakte lunch met ingrediënten uit de natuur). Vooraf inschrijven is verplicht. Dat kan tot 31 maart via de website van Inverde. Daar kan je trouwens ook dit prachtige boek bestellen voor een luttele 7 euro (incl. verzendingskosten) Meer informatie? Over het Buiten Benen boek: contacteer Petra Detienne op 0499 53 98 07 Over Inverde: contacteer Veronique De Smedt 0499 53 98 04

24


Nieuwsbrief



Wase Imkersbond BIJENHONGER VOORKOMEN MET BLOEMEN... De Wase Imkersbond doet een oproep aan alle lezers van deze nieuwsbrief om deel te nemen aan de massale inzaai van bloeiende planten die onze bijen en andere insecten ten goede komen. Betreffende het bestellen van de onderstaande besproken zadenmengelingen neemt u best contact op met Guido Van De Putte Tel.09 346 75 95 e-mail: [email protected] of met Willy Devriese Tel.03 775 15 65 e-mail: [email protected]

Wie onze streken doorkruist en rond zich kijkt, zal merken dat de laatste jaren alsmaar meer planten plaats moeten maken voor beton, steen en asfalt. Onze honingbijen moeten elk jaar opnieuw meer moeite doen om hun bijenweide te vinden. Nochtans is het vrij eenvoudig hen te helpen, en als natuurminnende mens, dus niet alleen imker, hen een oplossing aan te bieden dankzij het Tübingen- en Brandenburgmengsel. Deze mengsels bieden een zee aan bloemen aan, iets wat de bijen goed zal doen, maar eveneens een lust voor het oog is. En dit aaneensluitend gedurende maanden. Het Tübingenmengsel bevat 11 plantensoorten, het Brandenburgmengsel 8, beiden in een andere verhouding. Zaaien doet men het best rond eind april, begin mei, waarna men slechts een drietal weken dient te wachten vooraleer de eerste bloemen, namelijk boekweit, zullen bloeien. Even later bloeien radijs en gele mosterd (de kruisbloemigen). Phacelia volgt net als bernagie, waarbij deze laatste twee gelijktijdig starten, maar bernagie houdt dit anderhalve maand langer uit. Alle bloemen zijn rijk voorzien van nectar en pollen. Vanaf midden juli tot het einde van het seizoen bloeien de malva's, de korenen de goudsbloemen,waarbij deze voornamelijk stuifmeel aanbieden. Als laatste bloeien koriander, nigelle en dille, opnieuw ruim een maand. Deze mengsels zullen u en de honingbijen tot het einde van het seizoen bloemen aanbieden, waarbij de bloemen uit het mengsel zullen aangevuld worden met talrijke wilde kruiden. Waarom deze mengsels aanbieden aan de bijen? Het stuifmeelaanbod van de verschillende componenten zullen tijdens de zomer zorgen voor een goede ontwikkeling van de kolonies. Daarenboven zullen de mengsels ook een

nr: 2-2009


25



40-tal in het wild levende bijensoorten aantrekken. Naast deze wilde bijen bezoeken ook vele andere insecten deze bloemen. Nuttige insecten hieronder zijn onzelieveheersbeestjes, zweefvliegen, gaasvliegen, maar evengoed verschillende mooie vlinders. Daarnaast biedt het inzaaien van deze mengsels nog heel wat andere voordelen: " Goede onkruidonderdukkende werking " Verhindering van bodemerosie " Geen nitraataccumulatie in de bodem " Bodemverbetering en groenbemesting via humusvorming " Gunstig microklimaat " Overwinteringsplaats voor vele insecten, klein wild en andere kleine dieren. Ook de jagers zullen straks tevreden zijn! Het in gebruik nemen van braakliggende gronden als bijenweide is een eerste stap in de richting van duurzame imkerij in de landbouw. Deze mengsels overbruggen dikwijls de drachtloze periodes in de zomer en de late zomer. Daarnaast beginnen veel landbouwers zich te interesseren voor deze vormen van groenbraak. Een goede samenwerking tussen imker en landbouw kan dan alleen resulteren in een verrijking van onze landbouwstreken. En het voordeel is er één voor beide kanten. De bijen bestuiven namelijk de planten en zorgen voor een goede vruchtzetting en daarbij ook voor het zaad in het tweede braakliggend jaar. En de imker spaart een deel van de kosten voor het wintervoer uit. FJ/PVS

PLANTENSOORT (wetenschappelijke naam en Nederlandse benaming) Phacelia tanacetifolia phacelia Fagopyrum esculentum boekweit Sinapis alba gele mosterd Raphanus sativus radijs Malva sylvestris groot kaasjeskruid Borago Officinalis bernagie Helianthus annuus zonnebloem Ornithopus sativus serredella Coriandrum sativum koriander Calendula officinalis goudsbloem Nigella sativa rugelle Centaurea cyanus korenbloem Anethum graveolens dille GESCHIKT VOOR

26


TUBINGEN BRANDENNECTAR° gewicht% BURG gewicht% 40 25 7 3 3 1 0 0 6 5 5 3 2

13 30 16 15 2 9 5 10 0 0 0 0 0

ZWAARDERE GROND

LICHTE GROND

5 4 4 3 2 5 4 3 5 2 3 5

POLLEN°

5 2 4 2 1 2 4 1 1 3 2 4

°drachtwaarde uit Bijenplantengids (1996) Van Hoorde A et al

Nieuwsbrief



Imkersbond St Ambrosius Sinaai Inzaai van bijenvriendelijke bloempercelen in Oost-Vlaanderen. In het kader van het Landbouwnatuurfonds (samenwerking tussen landbouw en natuur op provinciaal niveau) zullen maatregelen genomen worden om de bijenteelt te ondersteunen. Een zeer concrete actie hierbij is het gratis ter beschikking stellen van bijenmengsel (voorjaar 2009) om te zaaien in tuinen, op overhoekjes of braakliggende terreinen. Het Tubinger bijenmengsel (aanbevolen door het Informatiecentrum voor de bijenteelt - Universiteit Gent - Professor Jacobs) zal beschikbaar zijn voor imkers, landbouwers, particulieren, openbare besturen, kortom voor iedereen in Oost-Vlaanderen die de imkerij op deze manier wil ondersteunen.

Daarnaast zal in ook overleg worden gevoerd met de ('alle') OostVlaamse bijentelers naar aanleiding van o.a. vragen vanuit de imkerwereld. Actie bijenzaden. Hugo Schelfhout zal op dit overleg uitgenodigd worden en zal onze vereniging daarop vertegenwoordigen. Dit inzaai-initiatief dat sinds jaren de Provincie Limburg en sinds vorig jaar de Provincie Brabant opfleurt zal dus ook navolging krijgen in onze Provincie, Oost-Vlaanderen. Kijk nu al uit naar mogelijke inzaai percelen bij de verschillende actoren; imkers, landbouwers, particulieren, openbare besturen!!! We houden jullie op de hoogte. Het verheugt ons dat ook de Provincie Oost-Vlaanderen aansluit bij de beloofde steun van de Vlaamse Regering (Resolutie Ref. Stuk 1648 (2007-2008) – Nr. 1) en bij de beloofde steun van het Europese Parlement (Resolutie Ref. B6-0480/2008 en B6-0579/2008). Dit initiatief en begrip vanuit de overheid kan al een deel van de problemen in de imkerij verzachten. Hugo Schelfhout

nr: 2-2009


27



Samenstelling van de mengsels in gewichtsprocenten, nectar en stuifmeelproductie

Plantensoort

Tub*

Bran*

Nectar

Pollen

Bernagie (Borago officinalis)

5

9

3

2

Boekweit (Fagopyrum esculen um)

15

18

4

2

Dille (Anethum graveolens)

2

2

3

1

Gele ganzebloem (Chrys. segetum)

5

5

2

4

Kaasjeskruid (Malva sylvestris) iI Sao

5

2

3

3

Klaproos (Papaver rhoeas)

15

5

1

4

Korenbloem (Centaurea cyanus)

5

5

3

3

Mosterd (Sinapis)

16

11

2

2

Phacelia (Phacelia tanacetifolia)

29

13

4

1

Radijs (Raphanus sativus)

3

15

3

2

Serradella (Ornithopus sativus)

0

10

3

1

Zonnebloem (Helianthus annuus)

0

5

3

3

(*)Tub: Tubinger mengsel, Bran: Brandenburger mengsel, aangepast aan de streek drachtwaarde naar Maurizio, Grafl (1969): 1 = weinig, 2 = middelmatig, 3 = goed, 4 = zeer goed Reeds 3 weken na het zaaien bloeit Boekweit met bloemen die zeer rijk aan nectar zijn. Na ongeveer 1 maand bloeien de kruisbloemigen (Radijs en Gele mosterd), na 6 weken Phacelia, allen rijk voorzien van nectar en pollen. Bernagie begint gelijktijdig met Phacelia to bloeien maar bloeit 5 tot 6 weken langer. Vanaf mid-den juli tot het einde van het seizoen bloeien Kaasjeskruid en Korenbloem. Dille, Serradella, Gele ganzebloem, Klaproos en Zonnebloem bloeien als laatsten. De mengsels bieden dus continu bloemen tot de eerste vorst in de herfst.

28


Nieuwsbrief



Werkgroep Leefmilieu Sinaai Onze tuinen: lust of last ? Werkgroep Leefmilieu Sinaai organiseert in 2009 en 2010 enkele praktijkgerichte informatienamiddagen over natuurvriendelijke tuinaanleg en onderhoud. Aandachtspunten op deze dagen zijn onder meer: - de fysieke arbeid van tuinonderhoud, lust of last - methodiek in context tot een arbeidintensieve of extensieve benadering - tuinindeling naar functionaliteit en microklimaat - fruitsoorten en hun onderhoud - soortkeuze van bomen struiken en planten - geschikt materiaal, het halve werk - de natuur als bondgenoot 2009: 30 mei zaterdagnamiddag 14u Tuinonderhoud praktisch: arbeidsarme technieken, inspelen op natuurlijke processen en plantstrategieën (met of tegen de stroom roeien). 2009: 26 september zaterdagnamiddag 14u Tuinindeling en esthetische vormgeving: microklimaat en functionele indeling, aansluiting vinden met het omringende landschap, een goede soortkeuze, elementen van belang voor dieren, vogels en insecten. 2010: Januari – februari Snoeien van fruitsoorten, sier- en landschapselementen: soorten snoei (vrucht – opbouw – vorm), praktisch (materiaal – verwerking snoeihout) Locatie: Leebrugstraat 44 Sinaai, gelegenheid tot parkeren t.h.v. de wijkschool (nr 65). Meer info: Franki Saman, 03 772 21 41

nr: 2-2009


29


ACTIVITEITENKALENDER zaterdag 11-04-09 leden gratis niet leden 1€

APR-MEI-JUN

Vroegochtendwandeling te Waasmunster Samenkomst om 06:00 u aan de parking in de Gentstraat ingang Kasteel Blauwendael. Kinderen onder de 14 jaar : gratis paasei Info: Staf Lerno: 03 772 43 06 e-mail: [email protected]

zondag 19-04-09 iedereen welkom

Dag van de Aarde Vroegochtendwandeling te Belsele met gratis ontbijt. Beperkt tot 15 deelnemers ! Vertrek om 5u30 aan de Wereldwinkel, Koutermolenstraat 6 te Belsele. Info: Staf Lerno: 03.772.43.06. of 0495.49.13.91


Vlaamse ardennendag Zie artikel pagina 19 Info: Christel Strybos: 052 46 00 58

zaterdag 25-04-09 iedereen welkom Zondag 17-05-09 iedereen welkom Zaterdag 30-05-09 Iedereen welkom

Werkdag Moervaartmeersen Info zie artikel pagina 13 Info: Tom Neels tel: 03/772 59 30 e-mail: [email protected] Natuureducatieve wandeling Moervaartmeersen Info zie artikel pagina 13 Info: Tom Neels tel: 03/772 59 30 e-mail: [email protected] Vogelring - fietstocht 2009 (Zie pagina17) Info: Eddy DE TAEY tel. 03 772 28 08, e mail: [email protected] Marc AERTS :tel. 03 777 89 16, e-mail :[email protected]

vrijdag 05-06-09 iedereen welkom

Natuureducatieve avondwandeling Daknamse meersen Samenkomst om 20:00 u aan de kerk van Daknam. Einde rond 22:30 u. Meebrengen: bij regenweer zijn laarzen in de Daknamse meersen noodzakelijk Info: Philippe Van De Velde: 09 349 40 99 e-mail: [email protected]


Natuureducatieve wandeling Daknamse meersen Samenkomst om 14:30 u aan de kerk van Daknam.Einde rond 17:00 u. Meebrengen: bij regenweer zijn laarzen in de Daknamse meersen noodzakelijk Info: Philippe Van De Velde: 09 349 40 99 e-mail: [email protected]

zaterdag 27-06-09 iedereen welkom

Werkdag Daknamse meersen Samenkomst om 09:00 u en 14:00 u aan de kerk van Daknam. Einde rond 17:00 u. Meebrengen: bij regenweer zijn laarzen in de Daknamse meersen noodzakelijk Info:Paul Durinck: 09 348 65 14 [email protected]



Samen met TORFS kun jij de natuur helpen ! Weiger je de papieren draagtas in Lokeren dan gaat 0,15€ naar reservaten van Natuurpunt. Ook onze reservaten delen er in mee ! ! !



Deze nieuwsbrief is het contactblad van NATUURPUNT afdeling ZUID - WAASLAND. Dit nummer wordt verspreid op 1450 exemplaren. NATUURPUNT vzw, Vereniging voor Natuur en landschapszorg in Vlaanderen, telt meer dan 75.000 leden en beheert ruim 450 natuurreservaten. Samen goed voor meer dan 16.500 ha . Natuurpunt vzw zet zich dagelijks in voor meer natuur in Vlaanderen, onder het motto "Ruimte voor Natuur". Hierbij wil ze zoveel mogelijk mensen betrekken, terwijl bezoekers steeds welkom zijn in onze reservaten. Kortom, natuur voor iedereen! AFDELING ZUID-WAASLAND is de plaatselijke kern van Natuurpunt vzw. Het werkingsgebied omvat Temse (Tielrode, Elversele,) Sint-Niklaas, Waasmunster en Lokeren. Onze afdeling telt 1340 leden, die deze driemaandelijkse nieuwsbrief ontvangen. Vrijwilligers van afdeling Zuid-Waasland werken momenteel aan de uitbouw van 5 reservaten. 1) D’Astgemete (Sinaai) Bestaat uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes. Meer dan 6 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 2) De Daknamse Meersen (Lokeren) Is een gebied van rivier- en veenhooilanden. Onze vereniging beheert hier reeds 24 ha zeer waardevolle natuur. Met een enig waardevol ooievaarsproject. 3) De Moervaartmeersen (Sinaai) Bestaan uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes en zijn het jongste reservaat. Meer dan 5,3 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 4) De Rietsnijderij (Waasmunster) Is een uniek zoetwaterschor, bekend om zijn bloeiende dotterbloemen. Samen met een schor te Hamme beheert onze vereniging hier bijna 3 ha. 5)Het Tielrodebroek (Temse-Tielrode) Is een hooilandencomplex en overstromingsgebied, waar we de natuur nieuwe kansen willen geven. 1,8 ha in beheer.


Naast het beheer van deze reservaten en het nodige beleidswerk organiseren onze vrijwilligers ook cursussen met excursies. We doen aan, fondsenwerving, en soms zijn er grotere activiteiten zoals de Open Natuurdagen. Wie hieraan wil meewerken, is natuurlijk steeds welkom ! Excursies kan je best aanvragen bij de conservators: D’Astgemete: Van Moeseke Willy, tel: 03 777 53 97 Keereman Gilbert, tel: 03 776 87 30 Daknamse Meersen: André Van Peteghem, tel: 09 346 64 68 Paul Durinck, tel: 09 348 65 14 Moervaartmeersen: Tom Neels, tel: 03 772 59 30 Rietsnijderij : Chris Van den Berghe, tel: 052 44 67 66 Tielrodebroek: Geert Flamand, tel: 03 711 01 37 Giften voor het reservatenfonds op rek. 293-0212075-88 met vermelding : 'Project 3690 Zuid-Waasland' komen ten goede aan de plaatselijke reservaten. Vanaf 30 EURO zijn giften fiscaal aftrekbaar. NATUURPUNT vzw Secretariaat : Coxiestraat, 11 2800 Mechelen tel 015 29 72 20 fax 015 42 49 21 e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt.be AFDELING ZUID-WAASLAND contactadres : Molenwijk 12, 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06 Secretariaat Benny Gijssens, Ankerstraat 60,9100 Sint-Niklaas tel 03 542 25 71 Redactie “NIEUWSBRIEF Z-W” Heistraat 63, 9100 Sint-Niklaas tel 03 776 90 38. e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt-zuid-waasland.be


Verschijnt driemaandelijks 16 de jaargang, nr2, apr - mei - jun 2009

Recommend Documents