Verschijnt driemaandelijks 16 de jaargang, nr3, jul - aug - sep 2009

Verschijnt driemaandelijks 16de jaargang, nr3, jul - aug - sep 2009

Kantoor van afgifte Sint-Niklaas1

België - Belgique P508345 PB 3/4959

Kinderdriedaagse augustus 2009 meer info pagina 10

Bustocht Noord-Frankrijk meer info pagina 15

VU & Afzender : Staf Lerno, Molenwijk 12, 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06.

nbrNP3-2009.pub pagina 1

maandag 1 juni 2009 22:59 Vierkleurendruk

Afdeling Zuid-Waasland

INHOUD

NIEUWSBRIEF NR

3 2009

Beleid Voorwoord................................................................4

Beheer Daknamse meersen ...................................................6 Moervaartmeersen.....................................................8

Educatie Kinderdriedaagse.......................................................10 Sprokkels uit de vogelcursus ......................................12 Verslag Vlaamse Ardennendag....................................13 Bustochtnaar Noord-Frankrijk .....................................15 Uilen houden van Belsele - verslag fietsringtocht..........16 Allerlei ......................................................................20 Natuurwandeling Vrije basisschool Sint-Catharina.........22 Cursus paddenstoelen ...............................................25

Activiteitenkalender NATUURPUNT ZUID-WAASLAND ....................................26

Is je adres niet correct ? Krijg je deze nieuwsbrief tweemaal ? Geef dan een seintje aan de redactie : e-mail: [email protected] of tel: 03 776 90 38 De nieuwsbrief van Natuurpunt afdeling Zuid-Waasland verschijnt rond : 1 januari, 1 april, 1 juli, 1 oktober. Artikels, activiteiten en mededelingen die in « Nieuwsbrief 4- 2009 » moeten worden opgenomen, moeten ten laatste op 1 september 2009 op het redactieadres toekomen met opgave: onder welke rubriek te publiceren. Voor inlichtingen omtrent reclame, afbeeldingen en artikels neemt u contact op met de redactie. Werkten mee aan « Nieuwsbrief 3-2009 » Staf Lerno, Paul Durinck, Tom Neels, André Van Petegem, Marc Aerts, Liliane Verbeke, Marc Lamont, Johan Vercauteren, Margot Van den Berghe, Theo Fischer.

2


Nieuwsbrief



Bustocht Noord-Frankrijk Zondag 20 september 2009 Inschrijven en info: Johan Vercauteren tel: 03 777 89 26 e-mail: [email protected]

Over de tocht zelf: Zie pagina 15

Kinderdriedaagse : natuurbeleving Op 17,18 en 19 augustus 2009

organiseert Natuurpunt Zuid-Waasland een kinderdriedaagse natuurbeleving voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Info zie pagina 10

nr: 3-2009


3



BELEID Voorwoord Een koude en droge aprilmaand werd gevolgd door een meimaand met veel zon, maar één enkele keer een serieuze regenvlaag, voor sommigen wel iets te veel water. Is het jullie ook opgevallen,natuurliefhebbers, dat er zo weinig zwaluwen in de lucht zijn: de boerenzwaluw gaat echter met rasse schreden zienderogen achteruit. Enkel in gevestigde kolonies kan ook de huiszwaluw nog enigszins standhouden, ook dank zij het aanbrengen van kunstnesten in bepaalde gemeenten. Trouwens in samenwerking met het Regionaal Landschap Schelde –Durme ( RLSD ) loopt er een kunstnestenactie in verschillende gemeenten. Op 30 en 31 mei was er trouwens een zwaluw-telweekend. De resultaten kan U vinden op de website van Natuurpunt. Er mag zeker geen vergelijking gemaakt worden met het telweekend over de tuinvogels in de winter. De zwaluwen worden zeker in de toekomst een grote zeldzaamheid, over biodiversiteit gesproken !!! Het is alsof de merel in mijn tuin het geweten heeft dat er flink wat stevige buien zouden vallen in mei. Het koppel had namelijk zijn nest gebouwd op een siermandje in natuurlijke materialen op een schap onder mijn afdak. Van dichtbij konden wij alles goed volgen, ja 5 mooie eieren en na een 3tal weken broeden ook 5 mooie jongen in het nest die nu zeker in de omgeving rondvliegen. De jongen werden in alle luxe grootgebracht, nooit geen regen op hun kopje,altijd goed warm en op tijd lekker eten door beide ouders aangebracht. Of zij de gevaren van de natuur zullen kunnen trotseren blijft de vraag. Ons ooievaarskoppel in Daknam zorgde weer voor nageslacht zodat het ringwerk op 13 juni weer een spektakel was met klimwerk naar het nest door de Lokerse brandweer. Op zaterdag 30 mei konden we enkele jonge torenvalken en steenuiltjes ringen in onze regio. Verslag en foto’s in deze nieuwsbrief. Onze vogelcursus is beëindigd op 13 juni in het Panneweel. De busreis naar Cap Gris Nez en Cap Blanc Nez is het volgende doelwit in september. Dank aan alle medewerkers die deze cursus in goede banen hebben geleid. Ik vraag uw bijzondere aandacht voor het vlindertelweekend van 1 en 2 augustus. Eind mei was er al een invasie van distelvlinders waar te nemen die vanuit het zuiden met zachte winden werden meegevoerd naar meer noordelijke streken. Onze kinderdriedaagse van 17 tot en met 19 augustus staat weer op het programma. Meer informatie,ook om in te schrijven,de plaatsen zijn uiteraard beperkt: zie afzonderlijk artikel in deze nieuwsbrief. Op 5&6 september staat ons promotieteam op de vredesmarkt “Villa Pace “ te SintNiklaas en op 12 september op de cultuurmarkt te Lokeren. Op 5 september hebben we trouwens in de late avond ook onze vleermuizenavond

4


Nieuwsbrief



op het Provinciaal Domein Puyenbroeck i.s.m. de afdeling Moervaart-Zuidlede. Welkom vanaf 20u. Informatie over het leven, het nut en de onware verhalen over vleermuizen. avondswandeling met batdetector enz… Lees verder in deze nieuwsbrief de verslagen over onze activiteiten. Is je lidgeld voor 2009 al betaald dan ben je bedankt. Voor degenen die een herinneringsbrief kregen toegestuurd, hier hopen wij alvast op een hernieuwing van je lidmaatschap. De natuur heeft je nodig !! Op de jaarvergadering van Stramin ‘ de Stedelijke raad voor milieu en natuur’ werd de aandacht gevraagd voor het bestrijden van onkruid op meer natuurlijke wijze zonder gebruik van enig chemisch product. Wegbranden, vegen enz.. Tegen 2015 is er een totaal verbod van herbiciden endergelijke…voor iedereen. Zien of de gewone man in de straat dan het spuiten kan laten? Aan allen nog een deugdelijk goed verlof gewenst en tot ziens op een of andere activiteit. De Voorzitter Staf Lerno

Vacature Penningmeester (m/v) Jobinhoud - Ondersteuning van een vrijwilligersorganisatie. - Algemene administratieve taken: financiën, betalingen, financiële ondersteuning bij activiteiten, opmaken subsidiedossiers, jaarplanning, … . - Opvolgen wetgeving rond vereniging, vrijwilligers, subsidies, … . - Ondersteuning van vrijwilligers, financieel aanspreekpunt voor de werkgroepen. - Kortom: taken die bijdragen tot een soepele en efficiënte werking van een vrijwilligersvereniging.

Profiel - Tenminste 5 jaar lid zijn van Natuurpunt Zuid-Waasland. - Gemotiveerd om - samen met vrijwilligers - in een Wase natuurbehoudvereniging te werken. - Gemotiveerd om administratief werk aan te pakken. - Kennis van computer met minstens vlot gebruik van Word, Excel, e-mail en internet. - Zelfstandig werken en over teamgeest beschikken om te kunnen functioneren in een vrijwilligersorganisatie. - Praktisch, efficiënt, zelfstandig en oplossingsgericht kunnen werken. - Ervaring met het verenigingsleven is een pluspunt.

Heb je interesse neem dan contact op met : Voorzitter: Staf Lerno, Molenwijk 12, 9111 Belsele, 03 772 43 06 nr: 3-2009


5



BEHEER Nieuws Daknamse Meersen (maart -mei 2009) Zwerfvuilactie … Het voorjaar is het moment om grote kuis te houden. Dat dachten ook IDM die voor de tweede maal een grote zwerfvuilactie organiseerden in geheel Lokeren. Ook wij deden hieraan mee en combineerden deze actie met onze jaarlijkse voorjaarswerkdag van 21 maart. Op deze bijzonder mooie lentedag werd door een 7-tal vrijwilligers de Daknamstraat onder Foto Paul Durinck handen genomen. De dag ervoor hadden de mensen van Emiliani reeds de spoorweg opgeruimd. Doordat verleden jaar reeds een grondige opruimbeurt had plaatsgevonden, was er (gelukkig) nu iets minder zwerfvuil op te ruimen, maar toch nog goed genoeg voor een 10-tal volle zakken. Na een uurtje was deze klus geklaard en werd alles afgevoerd naar de Markt in Lokeren waar alle afval werd verzameld.

… en werkdag Na de opruimactie gingen we aan de slag in het reservaat. Heel wat weideafsluitingen konden een opknapbeurt best gebruiken. Zowel in de Kraaimeersen als op blok I (oosten) werden deze hersteld zodat in het voorjaar de runderen veilig de weide op konden. In totaal kwamen 12 vrijwilligers een handje (of zelfs twee) toesteken. Allen bedankt.

Beheer Eind april – begin mei werden weer de runderen van stal gehaald. Weer werden twee kuddes Hooglandrunderen van elk een zevental dieren, ingeschaard. Anders dan vorige jaren werd thans geopteerd hierbij telkens een paard bij te voegen. Paarden en runderen hebben een verschillend eetpatroon waardoor er een grotere schakering in de vegetatie zal ontstaan. Langs de spoorweg werden terug twee Dexterrunderen (koe met kalf) ingeschaard. Jammer genoeg is de mooie Dexter stier er niet meer bij. Hij werd te onbetrouwbaar. In de plaats daarvan werd een Hooglandrund bij de Dexters gevoegd.

6


Nieuwsbrief



Nog zwerfvuil

Foto Paul Durinck

Ondanks de opruimactie waaraan over geheel Lokeren enkele honderden vrijwilligers aan deelnamen en onze eigen permanente opruimacties in de Daknamse Meersen, zijn er toch nog steeds personen die hardleers zijn. Zo worden zeer regelmatig zakjes afval gedumpt langs de spoorweg. Begin mei werden deze door de locale politie onderzocht en werd proces verbaal opgesteld. Men weze gewaarschuwd!

Broednieuws

Foto Paul Durinck

Voor het tiende jaar op rij is onze ooievaar weer aan het broeden geslagen. Het mannetje heeft al die tijd in Daknam doorgebracht, maar hij wisselde wel geregeld van vrouwtje. Dit jaar zal dit vermoedelijk het derde vrouwtje zijn. Op 22 maart kwam zij aan en vrijwel direct daarna is ze aan het broeden geslagen. Vermits zij twee ringen heeft vermoeden we dat het een ander exemplaar is, maar doordat ze direct beginnen broeden is kon nog niet afgelezen worden vanwaar ze afkomstig is. De eerste jongen werden waargenomen op 13 mei. Verder heeft er weer lange tijd een koppel Grutto in de Kraaimeersen verbleven. Het paar vertoonde een sterk broedgedrag, maar het is niet zeker of het er ook gebroed heeft. Slobeend en Krakeend kwamen wel met verschillende koppels in de Kraaimeersen tot broeden. Ook Bergeend was met één koppeltje present. Paul Durinck Vergeet de kinderdriedaagse niet ! Kijk vlug op pagina 10 !

nr: 3-2009


7



Nieuws Moervaartmeersen Werkdag in de Moervaartmeersen Op 25 april ging er een werkdag door in de Moervaartmeersen. Zowel in de voor als in de namiddag waren we met vijf werklustige. ’s Voormiddags werden de omheiningen van de begrazingsblokken gecontroleerd en waar nodig hersteld. De dag erna zouden immers de koeien gebracht worden, om hun deel van de beheerwerken te doen. Verder werd op het te begrazen deel de opslag van berkjes wat teruggedrongen, en werd in een zone waar de pitrus te overheersend werd terug wat ‘structuur’ (hoge en lage zones) gecreëerd met de bosmaaier. ‘s Namiddags werd het maaisel van de pitrus dan tegen de dijk van de Moervaart gestapeld. En nadien volgde er nog een stevige afsluiter, met het uitgraven van een aantal uitheemse struiken. Aan een voormalig weekendverblijf stonden immers een aantal Canadese kornoeljes en was er wortelopslag van Seringen. Een stevig stuk vlaai zorgde ervoor dat we op krachten bleven. Canadese kornoelje (Cornus sericea of stolonifera) is een snelle groeier die vaak in tuinen wordt aangeplant. Je kan hem onderscheiden van andere kornoeljes door de vrij grote bladeren met een zilvergrijze onderzijde. In vochtige bossen kan hij, door op zijn liggende takken wortels te vormen, vrij snel grote oppervlakten innemen. Hij is dan nog moeilijk weg te krijgen. Tom Neels

Foto Tom Neels

8


Nieuwsbrief



Foto Liliane Verbeke Foto Liliane Verbeke

Foto Liliane Verbeke Foto Tom Neels

Foto Tom Neels Foto Tom Neels

nr: 3-2009


9



EDUCATIE Kinderdriedaagse natuurbeleving. Op 17,18 en 19 augustus 2009 organiseert Natuurpunt Zuid-Waasland een kinderdriedaagse natuurbeleving voor kinderen van 8 tot 12 jaar. We laten de kinderen op een speelse wijze vlinders en andere insecten vangen met een vangnet. Een handige zoekkaart helpt hen ook de vlinder op naam te brengen. Ze kunnen ook ontdekken hoe men biologische groenten teelt bij de Teerling anno 2008 . We gaan de wonderwereld verkennen van de lieve –heer- beestjes van deze zo dankbare insectengroep. Per fiets bezoeken we een fruitbedrijf waar een gids ons vertelt hoe men van fruit lekker fruitsap maakt. Proeven hoort er bij. Tot slot is er een geleid bezoek met gids aan het natuurreservaat “De Kalmthoutse heide”, deze trip doen we met de trein vanuit Sint-Niklaas op woensdag 19 augustus. Voor het middagmaal brengen de kinderen zelf hun picknick mee. In de deelnameprijs zijn alle kosten inbegrepen: zoekkaarten,drankje,verzekering,treinticket enz…

Foto Liliane Verbeke

10



Nieuwsbrief



Prijs: 35 € voor één kind, 55€ voor twee kinderen en 75 € voor drie kinderen uit hetzelfde gezin.

Inschrijven door storting op reknr: 880-4709431-31 van Natuurpunt Zuid-Waasland met vermelding: Kinderdriedaagse + naam van het kind(eren) Geef de kinderen een telefoonnummer of GSM nummer mee die wij kunnen bereiken indien nodig.

Programma: Maandag 17 aug. De kinderen worden verwacht om 9u aan De Teerling,Daknamdorp,89 B te Daknam. Waar we het de biologische groenten tuin bezoeken van De Teerling. ’s Middags eten we ons lunchpakket op: wij voorzien een drankje. Om 13u verzamelen voor onze tocht in de Daknamse meersen. Hier onderzoeken we het vlinderleven van de Daknamse Meersen. De kinderen worden om 17u terug opgehaald aan de Teerling. Dinsdag 18 aug. De kinderen worden met fiets verwacht om 9u aan de school “ De Zwaan” Leebrugstraat,65 te Sinaai. In de voormiddag gaan we op zoek naar lieve – heer - beestjes hiervoor vinden we de Moervaart-meersen het best geschikt. Lunchpauze in de school van eigen picknick: na de middag met eigen meegebrachte fiets rijden we naar het fruitbedrijf van Verhofste in Eksaarde. Breng uw fluo hesje mee, ook ouders mogen meefietsen. Om 17u zijn we terug aan de school in de Leebrugstraat. Woensdag 19 aug. We verwachten alle deelnemende kinderen om 9 u aan het station van SintNiklaas. We rijden met de trein naar De Kamlthoutse heide en bezoeken de heide met gids. Middagmaal ook nu weer zelf meebrengen. Rond 17u30 de kinderen terug ophalen aan het station van Sint-Niklaas. Meer info bij: André Van Peteghem tel: 09.346.64.68 Staf Lerno: 0495.49.13.91

nr: 3-2009


11



Sprokkels uit de vogelcursus Een van de prachtigste busuitstappen van de Vogelcursus is de bustocht naar de Oostkantons. Deze is doorgegaan op zondag 26 april 2009 met Guy Robbrecht als plaatselijke gids, die ons reeds in de theorieles op vrijdag 27 maart met hart en ziel had voorbereid. De roofvogel bij uitstek in dit gebied is natuurlijk de Rode wouw, met zijn wigvormige staart valt hij meteen op, we hebben er verschillende kunnen waarnemen. De Zwarte wouw daarentegen is in dit gebied iets zeldzamer, maar geen nood we hebben duidelijk het verschil kunnen merken! Verslag en foto’s: Liliane Verbeke.

Rode wouwen Painting Lian Verbeke

12


Nieuwsbrief



Verslag Vlaamse Ardennendag Zondag 19 april 09 Verslag Marc Lamont Vijf personen melden zich op de parking van Syntra om vervolgens door te reizen naar de Vlaamse Ardennen. We starten bij de kerk van Louise-Marie (parochie op grondgebied van Nukerke, Etikhove, Schorisse, Ronse). Hier zijn we vorig jaar vertrokken naar het muziekbos, maar nu wandelen we in de andere richting naar het bos Ter Eecken. Onze gids is Karel de Waele. Deze man is een plantenkenner die zijn publiek wijst op kenmerken waar je moet op letten om een plant te herkennen of die trucjes aanbrengt om bepaalde feiten gemakkelijker te onthouden. Zo wijst hij bij de zandraket op de stand van de hauwtjes + steeltjes van deze hauwtjes die de vorm van de armen van een beeld van het H. Hart aannemen. Een verwijzing waar wij nog kunnen inkomen, maar bij het jongere publiek zal dat meer mysterie dan duidelijkheid brengen vrees ik. Bij de iep zien we het visgraatmotief van de takken. Bij de wilde mispel voelen we de fluweelzachte bladeren, van verschillende grootte, op de eindknop. De brede stekelvaren heeft op de stengel donkere schubben met bleke rand. Het blad is 2,25 keer ingesneden en heeft een driehoekige contour. De stengels staan in toefen bijeen. Het (bleeksporig) bosvioolltje heeft een stomp spoor met “bilnaad”. De naam van de bosanemoon verwijst naar een anemometer. De plant draait inderdaad heel gemakkelijk mee met de wind. Als gevolg van de hoogteverschillen in het bos ter Eecken, dagzomen er verschillende bodems. Op de zandbodem vinden we veel berk, lijsterbes, spork, valse salie. We vinden in een muurtje een stuk poudinge de Renaix, dit is rivierafzetting van zand dat als gevolg van het hoge ijzergehalte bij elkaar is geklit. Josy wijst op de vorm van de steen waarbij je de sporen van het kabbelende water op het zand kan zien. En waar zou dat water nu zijn? Over de middag eten we onze picnik in jeugherberg de Fiertel. Daar lopen we ook eens langs bij de standjes van de plaatelijke natuurverenigingen. In de namiddag vertrekken we aan de kerk van Maarke-Kerkem naar het Eeckhoutbos met als gids Jo Cosyn. Bij de Maarkebeek zien we een van de vijf watermolens die vroeger op het traject van deze beek stonden. Dit is de biotoop bij uitstek van de grote gele kwikstaart, en uiteraard deze vogel was present op het ogenblik dat wij er langskwamen. Na het wegtrekken van de distiaanzee bleven de zandbanken over in de vorm van de huidige heuvels. In de ijstijd werd er door NW wind leem aangevoerd. De leem is op de Zuidhelling van de Maarkebeek neergedaald. Zodat de Zuidhelling zwak helt en je er veel akkers vindt. De noordhelling is steiler en minder vruchtbaar zodat je er meer weiden en bossen vindt.

nr: 3-2009


13



De hoofdattractie van de Vlaamse Ardennendag is uiteraard het bloementapijt van de wilde hyacint in de “oude” bossen. In het blauwe tapijt zien we ook enkele witte albino’s. Deze voorjaarsbloeier bereikt hier ongeveer zijn noordgrens. Het is een Atlantische plant, wat betekent dat we die niet te ver van de Atlantische oceaan vinden zoals in Ierland, Groot-Brittanië, Frankrijk, Belgie, Noord-Spanje. Ook typisch voor de Vlaamse Ardennen is de paarse schubwortel (Lathraea clandestina). Latrea = verborgen, deze plant bloeit tot eind mei en leeft dan verborgen verder tot het volgende jaar. Op de ondergrondse stengels zie je schubben, vandaar de naam schubwortel. De paarse schubwortel is een parasiet hoofdzakelijk bij populieren, maar het komt ook bij verscheidene andere bomen voor. Het vormt grote zaden die door de glanzende houtmier (Lasius fuliginosus) worden meegesleurd, zodat de plant zich ook kan verspreiden. Het Eeckhoutbos is een eiken-haagbeukenbos van 5,3 ha. De eiken zijn echter in grote mate gerooid. Er wordt weinig beheer toegepast. Op een deel wordt de hazelaar als hakhout beheerd. Op een ander deel wordt middelhout beheer toegepast, dit betekent dat de grootste exemplaren gerooid worden. Wilde hyacint, bosanemoon zijn typische “oud-bos”planten, ze overleven zeer goed op terrein dat al lang als bos in gebruik is. Als we in een minder oud bosgedeelte wandelen dan zien we het verschil, daar is meer opslag van gras en brandnetel. In de beek door het bos komen vuursalamanders voor. Bij regenval is de stroomsnelheid in de beek echter te hoog voor de vuursalamander. Om de vuursalamander te beschermen worden aanpassingen om de stroomsnelheid van de beek te verlagen overwogen. We brengen ook nog een kort bezoek aan het longkruidbos. De bloem van het longkruid is aanvankelijk roze en evolueert dan naar blauw. We vinden er ook nog aronskelk in bloei. Merkwaardig dat het hoogtepunt van de bloei van bepaalde planten hier vroeger (aronskelk) of later (wilde hyacint) valt dan in het Eeckhoutbos. In de loop van de dag noteerde ik nog volgende planten en dieren: gewone ereprijs, slipbladige ooievaarsbek, klimopereprijs, ruwe smele, vals judasoor, zadelzwam op es, dubbelloof, bosbes, veenkorst, 3-nerfmuur, gedraaid knikmos, groot heksenkruid, wijfjesvaren, witte klaverzuring, gewone salomonszegel, ijle zegge, reuze paardenstaart, ruwe smele, bosveldkers, boszegge, geel nagelkruid, lork, boswederik, hangende zegge, zenegroen, slanke sleutelbloem, o. l. vrouwebedstro, ruige veldbies, heggevogelmuur, bosgierstgras, grote muur, heggewikke, grote muur, fluitekruid, look zonder look, kleefkruid, smeerwortel, boomhommel, kraamwebspin, rietkruisspin, boerenknoopje, langpootmug, lentehangmotspin, rioolputmotje. Uiteraard werd dit alles overgoten met een schitterend weertje, zodat wij zeer tevreden huiswaarts konden keren.

14


Nieuwsbrief



Bustocht naar Noord-Frankrijk Werkgroep NME Zuid-Waasland

Zondag 20 september 2009 met bezoek aan twee mooie natuurgebieden en één van de twee ‘caps’.

Praktisch We vertrekken op 20 september om 7u30 aan het opleidingscentrum SYNTRA aan de Heimolenstraat te Sint-Niklaas. We zijn ’s avonds terug rond 20u00. Rond 9u30 komen we aan in het mooie natuurreservaat van PLATIER D’OYE. Daar maken we een wandeling waarbij vogelkijken in de duinen, het schorregebied en langs het strand centraal staan. We middagmalen in de buurt van één van de twee caps, al naargelang de omstandigheden: bij goed weer picknicken we op de Cap terwijl we proberen een glimp van een doortrekkende Jan Van Gent of Stormvogel op te vangen, bij slecht weer zijn we te gast in ‘La Sirene’. Na de middag trekken we naar AMBLETEUSE, nabij Boulogne, om er eveneens het duinen- en strandreservaat te bezoeken. Met wat geluk zien we daar doortrekkende Sternen. We zijn wel zeker van waarnemingen van typische strandvogels zoals sommige soorten Pleviertjes. De wandeling door het duinenreservaat is niet alleen voor vogelliefhebbers de moeite, maar ook voor planten- en insectenliefhebbers.

Inschrijven Inschrijven doe je door contact op te nemen met Margot Van den Berghe, telefoonnummer : 03/776.90.38 na 18:00uur ! Daarna stort je 13 euro op het rekeningnummer van Natuurpunt Zuid-Waasland, met vermelding bustocht Frankrijk. Dat nummer is: 880-4709431-31.

Voor meer info Johan Vercauteren 03/777 89 26 of ([email protected])

nr: 3-2009


15



Uilen houden van Belsele verslag van de vogelring - fietstocht 30 mei 2009 Met maar liefst 25 vogelliefhebbers vertrokken we om 14 uur aan het Sportcentrum De Klavers te Belsele voor de derde editie van de vogelring – fietstocht. Onder hen een aantal deelnemers van de driejaarlijkse cursus “Vogels leren herkennen’” die nog tot 13 juni 2009 loopt. Maar ook verschillende kinderen waren met hun ouders meegekomen. De zon was gedurende heel de fietstocht van de partij. We kregen opmerkelijke zaken te zien. Eddy De Taey, uilenkenner en gids van dienst, kent Belsele als zijn broekzak en weinig broedgevallen op Belseels grondgebied zijn hem onbekend. Hij had een mooie tocht van een tiental kilometer uitgestippeld, waarvan het overgrote deel langs rustige wegen. In de buurt van ‘de afgraving’ hielden we een eerste keer halt. De steenuilkast gaf onderdak aan drie prachtige en goed doorvoede vogels van twee à drie weken oud. Deze familie heeft het blijkbaar naar haar zin in de buurt. In de torenvalkkast wat verderop was nog geen leven te bespeuren. Er werden wel vijf eieren teruggevonden. De meeste vogels broeden dit jaar blijkbaar wat later dan vorig jaar. Eigenlijk kunnen we stellen dat 2009 eerder normaal verloopt, terwijl het voorjaar in 2008 uitzonderlijk zacht was. Toch hebben we de indruk dat we dit jaar minder torenvalken opmerken. Hebben zij het – net als onze kerkuilen – met de strenge en lang aanhoudende winter zwaar te verduren gehad?

Een tweede broedsel bevond zich aan de rand van een fruitboomgaard. Hier waren we getuige van een bijzonder schouwspel. Naast vier flinke jongen van ongeveer tien dagen oud, werd ook het volwassen wijfje op het nest aangetroffen. Het leek alsof ze ons aankeek met een derde oog dat zich te midden van haar kopje bevond. Het bleek ook geen piercing, maar een joekel van een teek die haar linkeroog al min of meer had geïnfecteerd. Geert De Smet, onze ringer van dienst, kon met grote precisie de boosdoener verwijderen. Met wat oogzalf hopen we dat mama steenuil snel herstelt en samen met haar partner haar kroost kan grootbrengen.

Foto Marc Aerts

16


Nieuwsbrief



De derde broedlocatie in de Moortelhoekstraat was helemaal natuurlijk. In een kanjer van een knotwilg bevond zich een heus gangenstelsel waarin zich een steenuilfamilie had gehuisvest. Twee flinke jongen werden geringd en voorzichtig teruggeplaatst. De gezonde toestand van de jongen toont aan dat de natuurlijke huisvestingsplaatsen nog steeds te verkiezen zijn. De terugloop van geschikte gelegenheid maakt het ophangen van nestkasten echter wel verdedigbaar. Het ringwerk verschaft trouwens heel wat gegevens, terugmeldingen leveren informatie over leeftijd, biotoopkeuze, regio-uitbreiding, trekroutes, etc.

In de laatste steenuilkast in de Groenstraat vonden we een waar curiosum terug: een jong met een gekruiste snavel zoals je dat ook bij een kruisbek ziet. Zolang de oudervogels voedsel aanbrengen en in kleine stukjes verscheuren kan het jong wel eten, maar we vermoeden dat het dier weinig kans maakt om zelfstandig te leven. Er werden nog vlug enkele ‘verluchtingsgaten’ in de kast geboord, want de ‘kamervochtigheid’ bleek te hoog, aan de jongen te zien.

Foto Marc Aerts

Afsluiten deden we op een boerderij in de Kleemstraat, waar we de jongen van een nestje boerenzwaluw konden bezichtigen en ringen. De eigenaar wist ons te vertellen dat de jongen van de andere nesten reeds waren uitgevlogen. De zwaluwen zijn dit jaar blijkbaar erg vroeg aangekomen. Zou dit de voorbode van een prachtige en lange zomer zijn? Marc Aerts

nr: 3-2009


17



Foto Marc Aerts

Foto Marc Aerts

Foto Marc Aerts

18


Nieuwsbrief



Foto Marc Aerts

Foto Marc Aerts

Foto Marc Aerts

nr: 3-2009


19



Allerlei Goed nieuws van de overheid De Vlaamse regering steunt het natuurbeheer. De natuurbeheersubsidies werden sinds 1999 niet meer aangepast aan de indexprijzen van materiaal en lonen. Het voorstel van minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Hilde Crevits om de subsidies aan te passen werd door de ontslagnemende regering goedgekeurd. Natuurpunt heeft ongeveer 16.700 ha waardevol natuurgebied in beheer; voor 11.780 ha zijn de natuurbeheersplannen goedgekeurd door de Vlaamse overheid. Een erkenning houdt in dat de overheid beheersubsidies vrijmaakt voor Natuurpunt om de afgesproken doelen te bereiken voornamelijk de duurzame bescherming van zeldzame planten, dieren en ecosystemen. Deze middelen maken het mogelijk om de gebieden zowel voor natuurbeleving als zachte recreatie open te stellen. Hun educatieve waarde wordt benut en de soorten en biotopen worden wetenschappelijk correct geïnventariseerd en opgevolgd. Met de financiële middelen wordt spaarzaam omgesprongen, samenwerking tussen vrijwilligers en professionele medewerkers moet optimaal zijn om een hoog rendement te kunnen verzekeren. INVERDE, de vzw die vooral opleidingen geeft voor bos, groen-en natuurbeheer gaat vanaf 1 juli fusioneren met het OC ANB. ( Ondersteunend Centrum van het Agentschap voor Natuur en Bos ) De Vlaamse regering besliste op 8 mei om de groei van Inverde nieuwe kansen te geven door deze fusie. Het OC ANB investeert de middelen die gegenereerd worden uit de Vlaamse natuurdomeinen, waaronder de inkomsten uit de houtverkoop, in projecten die de maat-schappelijke doelstellingen van het Agentschap helpt realiseren. Het aanbieden van kwaliteitsvolle opleidingen voor ieder die geboeid is door de Vlaamse natuur is één van die belangrijke opdrachten. Ze blijven verder werken onder dezelfde naam. Wanneer een fusie tussen CVN en Natuurpunt?

Vlinders – Lieveheersbeestjes – Vleermuizen Er is niet alleen een vogeltelweekend maar ook een vlindertelweekend. Tijdens het weekend van 1 en 2 augustus kan je de vlinders in je tuin tellen en de soorten doorgeven. Natuurpunt werkt samen met zijn Waalse partner Natagora voor de derde editie van dit telweekend. De werkwijze is simpel: je zoekt op welke soorten er rondvliegen en je noteert van elke soort het maximum aantal exemplaren dat je tijdens het telweekend in de tuin zag. De gegevens kan je vanaf zondagavond 2 augustus invoeren op www.vlindermee.be. Doordat iedereen in België op hetzelfde moment telt, worden hiermee nuttige cijfers verzameld over onze vlinders.

20


Nieuwsbrief



De resultaten van de telling 2008 zijn ook beschikbaar met een vergelijking naar 2007 .

Om op de hoogte te blijven van alle vlindernieuws kan je inschrijven op de Vlinderflits via “ Mijn Natuurpunt “. Op de “Vlinder Mee”website vind je ook informatie over de verschillende soorten met foto’s en filmpjes. Je krijgt er tips om je tuin vlindervriendelijk in te richten en er zijn lespakketten beschikbaar voor kleuters en alle graden van het lager onderwijs. Zeker eens kijken. Meer informatie: www.vlindermee.be en [email protected] Lieveheersbeestjes zijn een van de meest geliefde insectensoorten. Iedereen heeft er wel eens eentje van nabij bestudeerd. Maar wist je dat er verschillende soorten lieveheersbeestjes bestaan? Volgens hun kleur en vooral volgens het aantal stippels. Hoe lok je deze nuttige diertjes naar uw tuin? Wat doe je met de lieveheersbeestjes die in je huis overwinteren? Je leest alles op de website van natuurpunt. Aandacht voor de “ Nacht van de vleermuis “in heel Europa in het weekend van 28-29-30 augustus waarbij de vleermuizen en de bescherming van alle soorten in het daglicht worden geplaatst. Het Agentschap voor Natuur en Bos ( ANB ), de Vleermuizenwerkgroep en Natuurpunt willen via activiteiten het grote publiek informeren over het nut van deze dieren. Wij met onze afdeling werken samen met de afdeling Moervaart-Zuidlede en geven een infoavond en geleide wandelingen met vleermuizengids op zaterdag 5 september in het Provinciaal Domein Puyenbroeck te Wachtebeke. Er is een interessante powerpointpresentatie, tips en advies, via de batdetector kunnen wij de geluidssignalen horen welke de vleermuizen uitzenden op een zeer hoge frequentie om zo hun prooien ( vliegende insecten ) te lokaliseren. Welkom van 20u. terras aan de vijver. Gratis toegang.

nr: 3-2009


21



Vrije Basisschool Sint-Catharina Natuurwandeling met de leerlingen van de Vrije Basisschool Sint-Catharina, Leebrugstraat, Sinaai. De leerlingen van het 3de,4de,5de en 6de leerjaar met hun leerkrachten konden reeds vanaf hun vertrek kennismaken met allerlei planten en weetjes uit de natuur, vakkundig aangebracht door onze Astgemetegids Willy Van Moeseke, bijgestaan door Albert Taelman. In het door voorgaande leerlingen reeds vierjaar geleden aangeplant bos in de Astgemete, konden de huidige jonge nieuwsgierigen nog wat opsteken over o.a. de Smeerwortel, waarvan de wortel vroeger gebruikt werd om de houten assen van de boerenkar te smeren; de Boterbloem die zichzelf kan beschermen tegen eigenbestuiving; over de Haagbeuk; die geen familie is van de rode beuk, maar wel van de Hazelaar; het verschil tussen Rietgras en Riet: Rietgras heeft een klein tongetje in de bladoksel, wat niet voorkomt bij Riet; het Fluitenkruid dat zich kan rechthouden in de wind door de ribben op z’n stengel enz. Een prachtige leerzame woensdagochtend liep met weeral meer natuurkennis zo op z’n eind. Een bedankje voor de enthousiaste jeugd, hun leraars, Willy, Albert en Gilbert. Verslag Liliane Verbeke.


22


Nieuwsbrief







nr: 3-2009


23



Vrijwilligers gezocht voor het promotieteam - Voelt U zich geroepen om samen met andere enthousiaste medewerkers de boodschap van Natuurpunt uit te dragen dan is dit iets voor U. - U zult op diverse grote passende manifestaties en festiviteiten deel uitmaken van een team dat nieuwe leden wil aantrekken en mensen warm maken voor onze activiteiten. - Leg je gemakkelijk contacten en kunt U zich af en toe in het weekend vrijmaken neem dan dringend contact op met de coördinator van het promotieteam: Voorzitter Staf Lerno: tel.03.772.43.06 GSM: 0495.49.13.91 [email protected]

24


Nieuwsbrief



Mededeling Takruitertjes Cursus Paddenstoelen Paddenstoelen spreken mensen aan, maar roepen ook veel vragen op. Er doen veel verhalen en anekdotes de ronde over die soms vreemd gevormde levensvormen. Ze hebben iets mythisch en mysterieus, wat in de naamgeving terug te vinden is. Sommige paddenstoelen zijn smakelijk, andere nauwelijks eetbaar of heel giftig. In september en oktober organiseert V.Z.W. Durme een basiscursus over paddenstoelen, één theoretische les en vier praktijkwandelingen. Om deze cursus te volgen, is het niet nodig over voorkennis te beschikken, een ruime interesse in natuur volstaat. Tijdens de excursies verdiepen we ons in de paddenstoelen in enkele verschillende biotopen: bos en heide, meersen en weiland. Inschrijvingen: Het aantal deelnemers aan de cursus is beperkt tot 25, waardoor het van belang is snel in te schrijven. Leden van V.Z.W. Durme betalen twintig euro voor het volgen van deze cursus, niet-leden betalen dertig euro. Schrijf je in bij: Marieke De Vos, Coördinator Educatie , Molsbergenstraat 1 tel.: 09-348 30 20, [email protected] Het bedrag schrijf je over op rekeningnummer 001-2299900-09 van V.Z.W. Durme, met vermelding ‘cursus paddenstoelen + aantal personen’ de eerste les vindt plaats op vrijdag 4 september om 19u30 in het bezoekerscentrum van het Molsbroek, Molsbergenstraat 1, 9160 Lokeren . Praktijklessen op de zaterdagen 12 en 26 september, 10 en 24 oktober 2009 van 9u tot 12u Meer informatie: bij Marieke De Vos, Coördinator Educatie , Molsbergenstraat 1, 9160 Lokeren Lesgevers; Paddenstoelenwerkgroep “De Takruitertjes”

nr: 3-2009


25


ACTIVITEITENKALENDER

JUL-AUG-SEP

Kinderdriedaagse inschrijven 17-18 en 19 augustus 2009

voor jongeren tussen 8 en 12 jaar (zie pagina 10) We gaan samen 3 dagen op stap door de natuur. Leren wat we in de natuur kunnen zien, horen, voelen en ruiken! Dat is pas echt boeiend!!! Info op de website of bij : André Van Peteghem of tel: 09 346 64 68 Paul Durinck of tel: 09 348 65 14

Natuureducatieve wandeling Lokerse Moervaartmeersen - Spletteren zondag 13 september 2009 iedereen welkom

inschrijven zondag 20 september 2009 iedereen welkom

Samenkomst: om 14:30 u aan de kerk van Daknam. Einde rond 17:00 u. Het is een wandeling waar ook de hond mag meewandelen ( aan de leiband ) Meebrengen: bij regenweer zijn laarzen in de Daknamse meersen noodzakelijk Info: Philippe Van De Velde tel: 09 349 40 99 e-mail: [email protected]

Bustocht Cap Griz Nez (zie pagina 15) Samenkomst: om 07:30 u aan de parking Syntra. Einde rond 20:00 u. Meebrengen: telescoop als je er een hebt, knapzak (voor 2 maal) Info: Johan Vercauteren tel: 03 777 89 26 e-mail: [email protected]

Ook dit jaar in november boomplantactie Bestellen van september tot oktober Meer info : website volgende nieuwsbrief mailing



Samen met TORFS kun jij de natuur helpen ! Weiger je de papieren draagtas in Lokeren dan gaat 0,15€ naar reservaten van Natuurpunt. Ook onze reservaten delen er in mee ! ! !



Deze nieuwsbrief is het contactblad van NATUURPUNT afdeling ZUID - WAASLAND. Dit nummer wordt verspreid op 1400 exemplaren. NATUURPUNT vzw, Vereniging voor Natuur en landschapszorg in Vlaanderen, telt meer dan 68.000 leden en beheert ruim 450 natuurreservaten. Samen goed voor meer dan 16.500 ha . Natuurpunt vzw zet zich dagelijks in voor meer natuur in Vlaanderen, onder het motto "Ruimte voor Natuur". Hierbij wil ze zoveel mogelijk mensen betrekken, terwijl bezoekers steeds welkom zijn in onze reservaten. Kortom, natuur voor iedereen! AFDELING ZUID-WAASLAND is de plaatselijke kern van Natuurpunt vzw. Het werkingsgebied omvat Temse (Tielrode, Elversele,) Sint-Niklaas, Waasmunster en Lokeren. Onze afdeling telt 1308 leden, die deze driemaandelijkse nieuwsbrief ontvangen. Vrijwilligers van afdeling Zuid-Waasland werken momenteel aan de uitbouw van 5 reservaten. 1) D’Astgemete (Sinaai) Bestaat uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes. Meer dan 6 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 2) De Daknamse Meersen (Lokeren) Is een gebied van rivier- en veenhooilanden. Onze vereniging beheert hier reeds 24 ha zeer waardevolle natuur. Met een enig waardevol ooievaarsproject. 3) De Moervaartmeersen (Sinaai) Bestaan uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes en zijn het jongste reservaat. Meer dan 5,3 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 4) De Rietsnijderij (Waasmunster) Is een uniek zoetwaterschor, bekend om zijn bloeiende dotterbloemen. Samen met een schor te Hamme beheert onze vereniging hier bijna 3 ha. 5)Het Tielrodebroek (Temse-Tielrode) Is een hooilandencomplex en overstromingsgebied, waar we de natuur nieuwe kansen willen geven. 1,8 ha in beheer.


Naast het beheer van deze reservaten en het nodige beleidswerk organiseren onze vrijwilligers ook cursussen met excursies. We doen aan, fondsenwerving, en soms zijn er grotere activiteiten zoals de Open Natuurdagen. Wie hieraan wil meewerken, is natuurlijk steeds welkom ! Excursies kan je best aanvragen bij de conservators: D’Astgemete: Van Moeseke Willy, tel: 03 777 53 97 Keereman Gilbert, tel: 03 776 87 30 Daknamse Meersen: André Van Peteghem, tel: 09 346 64 68 Paul Durinck, tel: 09 348 65 14 Moervaartmeersen: Tom Neels, tel: 03 772 59 30 Rietsnijderij : Chris Van den Berghe, tel: 052 44 67 66 Tielrodebroek: Johan Deyaert, tel: 03 711 18 54 Giften voor het reservatenfonds op rek. 293-0212075-88 met vermelding : 'Project 3690 Zuid-Waasland' komen ten goede aan de plaatselijke reservaten. Vanaf 30 EURO zijn giften fiscaal aftrekbaar. NATUURPUNT vzw Secretariaat : Coxiestraat, 11 2800 Mechelen tel 015 29 72 20 fax 015 42 49 21 e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt.be AFDELING ZUID-WAASLAND contactadres : Molenwijk 12, 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06 Secretariaat Benny Gijssens, Ankerstraat 60,9100 Sint-Niklaas tel 03 542 25 71 Redactie “NIEUWSBRIEF Z-W” Heistraat 63, 9100 Sint-Niklaas tel 03 776 90 38. e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt-zuid-waasland.be


Verschijnt driemaandelijks 16 de jaargang, nr3, jul - aug - sep 2009

Recommend Documents