FINADO ETHIOPIË FINADO ETHIOPIË TESFA NIEUWS.
PB Nr. BC18942
VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS
AFGIFTEKANTOOR AALST MASSPOST
Erkenningsnr.900030
DECEMBER 2011 – JANUARI, FEBRUARI 2012 – 9de JAARGANG. nr.4
FINADO ETHIOPIË E. Hertecantlaan 90 9290 Berlare – België Werkgroep Ethiopië Greta Van Boven, bestuurder Filip De Sutter, bestuurder Pieter De Waele, lid alg.verg. Walter De Boey, lid alg.verg. Vermeire Katleen, lid alg.verg. Tinneke De Kimpe, Steven Schepens, Hilde Van Damme, Karolien Muylaert, Paul Van Impe, Patrick Beelaert, Martine Van Boven, Jan Imbrechts Sofie Dellaert
Team Ethiopië (v.l.n.r) Tewodage Gossa, vertegenw. Seyoum Mamo. Coördinator Misrak Ayele, soc.Werker Josef A., accountant Mendaye Muse, soc. Werker
Finado is een vereniging zonder winstoogmerk opgericht op 21 december 1998 met als doel het realiseren van peterschappen in Ethiopië, Haïti en Viëtnam. Op 11 mei 2004 werd een gecoördineerde tekst van gewijzigde statuten neergelegd bij de Griffie van de Rechtbank van Koophandel te Mechelen. Het doel werd verder omschreven als „de ondersteuning van structurele projectwerking voor opvang en opleiding van kinderen en jongeren‟ in de bovenvermelde landen. V.Z.W. Finado is erkend als instelling voor hulpverlening aan ontwikkelingslanden, zoals bedoeld in art. 104, 4° van het wetboek van de inkomstenbelastingen 1992. Voor giften van minimum € 40.00,- op jaarbasis ontvangt de schenker een fiscaal attest.
Finado sloot met de verschillende scholen/ tehuizen/ organisaties die van Finado empowerment ontvangen een partnerschap af. Daarin verklaren de begunstigde scholen/ tehuizen/ organisaties o.a. verantwoording af te leggen voor de aanwending van de steun die via Finado wordt ontvangen en feedback te geven voor de donoren in België.
Tel. 052 42 32 28 Gsm. 0474 512 908 Fax. 09 367 98 89
Een dossier „Foreign Charity‟ is „ter registratie‟ ingediend op de Ethiopische Ambassade in Brussel op 3 mei 2011.
[email protected]
Finado Ethiopië – werkgroep Ethiopië van vzw Finado ontving het attest ovl/20110340 van erkenning als vrijwilligersorganisatie van de provincie Oost-Vlaanderen voor 2011. (reglement provinciale collectieve verzekering vrijwilligerswerk)
www.finado.be Dexia 777-5990680-36 IBAN : BIC :
BE46 7775 9906 8036 GKCCBEBB
VZW Finado kreeg toestemming van de Post voor drukwerken tegen het voorkeurtarief in België. BC 18942. Op 18 mei 2009 werd FINADO ETHIOPIË TESFA NIEUWS erkend als tijdschrift met erkenningsnummer 900030 Maatschappelijke Zetel E. De Jonghestraat 179 Bornem
Raad van Bestuur Maria Van Huffel, voorzitter Guido Callaerts, afgev.best. Filip De Sutter, Ann Gielkens, Annelies L‟Ecluse, Hans Op De Beeck, Greta Van Boven, Koen Van De Meulebroeke Identificatienummer 232999 Ondernem.nr. 465 159 936 V.U. Filip De Sutter Oplage : 750 ex.
INHOUD Beste vrienden Reisverslag Filip – oktober/november Bezoek Petekind Sandra Van de Voord Ethiopisch Kerstfeest 2012
3 4 42 44
Fotoverantwoording. Filip De Sutter & Patrick Beelaert Met uitzondering van pagina 43: Sandra Van De VoordeDe Schrijver Tesfa Nieuwsbrief 9d jaargang n° 4 december 2011, januari-februari 2012. Verschijnt 4 keer per jaar sinds 13 maart 2003.
Beste vrienden, Ik heb het ongelofelijke voorrecht gehad om in oktober/november voor 45 dagen naar Ethiopië te reizen. Het was een unieke kans om petekinderen te bezoeken, de verschillende projecten te evalueren... en heel veel mensen te ontmoeten, rond te reizen, veel te babbelen, te genieten van injera, koffie... maar ook pasta, pizza en heel dikwijks frietjes. Ik heb heel weinig in hetzelfde bed geslapen maar heb genoten van de nacht bij onze familie in Jammo, de nachten bij Seyoum thuis, de geweldige sfeer van Yeka Guesthouse, de prachtige lodges in het zuiden en de vertrouwde hotels in het noorden... De natuur is ongelofelijk fascinerend. De verschillende soorten apen die je zo dicht kan benaderen, de visarenden aan de meren van Awassa en Ziway, de canyon van de Blauwe Nijl. Ook zo‟n mooie mensen: de fiere Amhara‟s onderweg met de stok op de rug, de kleurrijke Hamer die altijd vriendelijk en vrolijk op de foto gaan... de vreemde Mursi met hun lipschijven.... Ik ben heel dikwijls ontroerd geweest... toen Sara‟s mama enkele stappen maakte met haar krukken, toen het beter ging met de arm van de mama van Diana, met de zonsopgang helemaal op mijn eentje aan de rivier in Turmi, in het wondermooie Yehemrane Kristos... en toen ik na vier jaar ons metekind Ledia opnieuw ontmoette... wat voor een prachtig kind het geworden is. Greta bedankt dat je me 6 weken losliet... en bedankt aan de hele finadoploeg voor jullie gedreven inzet. Filip
Ledia
3
REISVERSLAG
(Filip, oktober-november 2011)
Zes weken reis ik door Ethiopië, op zoek naar ontmoetingen met mensen, op ontdekkingsreis, op evaluatie van projecten waar we ons met Finado Ethiopië de voorbije 10 jaar in engageerden.. met Leon en Jean en Annie, daarna met Patrick, met Hilde en Georges, met Katleen en Greet… met Seyoum en Zelalem… DAG 1, 17 oktober Na een aangename vlucht moeilijk begonnen… niets ontsnapt aan de aandacht van de douane in Bole… gelukkig vallen ze maar op één van onze valiezen… twee uur douaneformaliteiten… maar er zijn mensen van wie men de doosjes balpennen of speelgoedautootjes taxeert… op de koop toe is het taxatiekantoor op de internationale luchthaven „out of order‟, dus twee maal heen en weer naar de oude luchthaven… ETHIOIAPIAN ANDINET De ontvangst in de Ethiopian Andinetschool is zoals altijd heel hartelijk. Alle leerlingen verwelkomen ons op de speelplaats. De turngroep, de scouts… en de 25 kinderen voor wie Collectief Decorum het schoolgeld betaalt. De directeur en de ingenieur willen ons zo snel mogelijk het nieuwe sanitair van de school laten zien. Leon De Visscher al 50 jaar werkzaam in Congo en nieuwsgierig naar het werk van Finado in Ethiopië mag de nieuwe toiletten openen. Het sanitair blok kwam mede tot stand met de opbrengst van run4water en steun van de Provincie Oost-Vlaanderen. Voor mij is het de eerste kans om ook de afgewerkte bibliotheek en „het lab‟ te zien. Naast financiële steun bij de verbouwing engageerde Finado zich ook voor de aankoop van het meubilair, de boeken en het didactisch materiaal. De gasten moeten ook mee naar de polyvalente hal die Finado reeds jaren geleden financierde en bemeubelde. Directeur, afgevaardigde van de Woreda, het schoolcomité, Seyoum en ikzelf moeten een korte speech geven… waarna ons een rijkelijk injerabuffet wacht en keuze voor een stukje rauw vlees (dat we dankbaar afslaan). Er wordt gedanst. Het feest wordt afgesloten met een koffieceremonie. HONEY KINDERGARTEN Het tweede nieuwe klasje is nu helemaal klaar en bemeubeld. Het zijn kleine klasjes met felgekleurde tafels en stoeltjes. Mijn medereizigers zijn in de wolken van wat de directrice heeft verwezenlijkt met het geld dat finado van een milde sponsor kreeg. We vragen ons af waar de kleuters. Ze slapen en we krijgen een rondleiding langs de tientallen slapende kleuters. Onderweg vertelt de directrice aan Leon en zijn neef Jean over de nieuwe toiletten, een aangepast leslokaal en gerenoveerde leraarskamer met de steun van Finado. Ook hier ontsnappen we niet aan de koffieceremonie in een ruimte die baadt in wierrook. Op mijn kamer in het guesthouse worden letterlijk alle valiezen uitgeleegd om alles te sorteren en alles opnieuw in te laden: een valies met pakjes voor petekinderen en materiaal voor de feedback, een valies met gerief voor Mehure Gedame en Ambo, een zak met medicijnen en gerief voor onze medewerkers… en eigen bagage voor de volgende vier dagen. Nog een pintje en iets eten op het terras van het Ras Amba… en een zaaltje vast te leggen voor een feestje met de kinderen na de Great Ethiopian Run. Nog vlug achter de computer om en verslagje te schrijven.
4
REISVERSLAG
(Filip, oktober-november 2011)
Zes weken reis ik door Ethiopië, op zoek naar ontmoetingen met mensen, op ontdekkingsreis, op evaluatie van projecten waar we ons met Finado Ethiopië de voorbije 10 jaar in engageerden.. met Leon en Jean en Annie, daarna met Patrick, met Hilde en Georges, met Katleen en Greet… met Seyoum en Zelalem… DAG 1, 17 oktober Na een aangename vlucht moeilijk begonnen… niets ontsnapt aan de aandacht van de douane in Bole… gelukkig vallen ze maar op één van onze valiezen… twee uur douaneformaliteiten… maar er zijn mensen van wie men de doosjes balpennen of speelgoedautootjes taxeert… op de koop toe is het taxatiekantoor op de internationale luchthaven „out of order‟, dus twee maal heen en weer naar de oude luchthaven… ETHIOIAPIAN ANDINET De ontvangst in de Ethiopian Andinetschool is zoals altijd heel hartelijk. Alle leerlingen verwelkomen ons op de speelplaats. De turngroep, de scouts… en de 25 kinderen voor wie Collectief Decorum het schoolgeld betaalt. De directeur en de ingenieur willen ons zo snel mogelijk het nieuwe sanitair van de school laten zien. Leon De Visscher al 50 jaar werkzaam in Congo en nieuwsgierig naar het werk van Finado in Ethiopië mag de nieuwe toiletten openen. Het sanitair blok kwam mede tot stand met de opbrengst van run4water en steun van de Provincie Oost-Vlaanderen. Voor mij is het de eerste kans om ook de afgewerkte bibliotheek en „het lab‟ te zien. Naast financiële steun bij de verbouwing engageerde Finado zich ook voor de aankoop van het meubilair, de boeken en het didactisch materiaal. De gasten moeten ook mee naar de polyvalente hal die Finado reeds jaren geleden financierde en bemeubelde. Directeur, afgevaardigde van de Woreda, het schoolcomité, Seyoum en ikzelf moeten een korte speech geven… waarna ons een rijkelijk injerabuffet wacht en keuze voor een stukje rauw vlees (dat we dankbaar afslaan). Er wordt gedanst. Het feest wordt afgesloten met een koffieceremonie. HONEY KINDERGARTEN Het tweede nieuwe klasje is nu helemaal klaar en bemeubeld. Het zijn kleine klasjes met felgekleurde tafels en stoeltjes. Mijn medereizigers zijn in de wolken van wat de directrice heeft verwezenlijkt met het geld dat finado van een milde sponsor kreeg. We vragen ons af waar de kleuters. Ze slapen en we krijgen een rondleiding langs de tientallen slapende kleuters. Onderweg vertelt de directrice aan Leon en zijn neef Jean over de nieuwe toiletten, een aangepast leslokaal en gerenoveerde leraarskamer met de steun van Finado. Ook hier ontsnappen we niet aan de koffieceremonie in een ruimte die baadt in wierrook. Op mijn kamer in het guesthouse worden letterlijk alle valiezen uitgeleegd om alles te sorteren en alles opnieuw in te laden: een valies met pakjes voor petekinderen en materiaal voor de feedback, een valies met gerief voor Mehure Gedame en Ambo, een zak met medicijnen en gerief voor onze medewerkers… en eigen bagage voor de volgende vier dagen. Nog een pintje en iets eten op het terras van het Ras Amba… en een zaaltje vast te leggen voor een feestje met de kinderen na de Great Ethiopian Run. Nog vlug achter de computer om en verslagje te schrijven.
5
DAG 2, 18 oktober WELKITE MELKETZEDEK SCHOOL Toch wel een beetje spannend. Men is volop bezig ramen aan het zetten aan de straatzijde. Toch moeten we eerst uitleggen wat de geschiedenis van de school is. Vanaf het ogenblik dat we de omheining financierden tot de opening van de kleuterschool, de aankoop van het eerste meubilair… We krijgen een rondleiding door de kleuterschool. Elk leerjaar heeft twee klasjes omdat men het aantal leerlingen niet te groot wil zodat de kwaliteit van het onderwijsniveau in orde blijft. Er zijn zelfs twee voorklasjes waar de kleuters mooi liggen te slapen. Onze aandacht gaat vooral naar de in aanbouw zijnde lagere school. We moeten niet meer naar boven langs de ramp want de trap is afgewerkt tot aan de voorlaatste verdieping. Een aantal klassen op de eerste verdieping zijn ook al volop in gebruik. De klassen zitten hier wel overvol want de toevloed van leerlingen is heel groot. De ruwbouw en ook de meeste binnenmuren zijn klaar uitgezonderd op de bovenste verdieping. Er komt een vrachtwagen op het schoolterrein gereden. Een verrassing. Kort voor mijn vertrek kregen we van een sponsor het bedrag om drie klassen in te richten. De eerste levering is voor ons bezoek vandaag geregeld. Ze zijn bedoeld voor de twee derde kleuterklassen maar het meubilair is eigenlijk aan de kleine kant en dus schuift het meubilair door naar de twee voorklasjes waar de kinderen nu nog op de grond zitten. Vanuit Welkite nemen we de weg naar Hawariat. HAWARIAT ELEMENTARY SCHOOL We bezoeken het schooltje waar onze samenwerking met Mehure Gedame Eyassus (klooster en inrichter scholen Welkite, Hawariat en Tesfa Abew) begon. De school ligt in het ontwikkelende dorpje Hawariat en heeft geen onmiddellijke groeiplannen. We wandelen naar Mehure en bezoeken onderweg een paar traditionele Gurage woningen. De kinderen in Mehure zitten in een kring een psalm te memoriseren en er wordt gezongen. ‟s Avonds openen we onze bagage en bespreken we hoe we het aanpakken met de pakjes voor de petekinderen, de zaklampen die we meebrachten… want we willen niet dat de andere kinderen in de kou blijven staan. We hebben ook een hele waslijst die we willen bespreken: het tekort aan toiletten in Welkite, het volledig ontbreken van sanitair in de school van Welete (rand van Addis), de gezondheidstoestand van enkele kinderen… We krijgen een prachtig buffet voorgeschoteld door Samra met een lekker glas Axumite erbij. We gaan slapen onder een prachtig vuurwerk van sterren. DAG 3, 19 oktober TESFA ABEW – MEHURE GEDAME In Mehure wonen 27 Finado petekinderen. Henok is één van hen. Vandaag ga ik hem samen met Yoseph van dichtbij volgen. Zo krijgen we en idee van het leven van alle kinderen in Mehure. Ik ben al gelaarsd en gespoord wanneer Yoseph mij komt roepen om Henok te wekken. Het is 6.00 of 12 uur ‟s ochtends Ethiopische tijd. Henok woont constant in Mehure. Ze noemen hem Henok Addis Ababa omdat hij vandaar afkomstig is. Zijn vader was Tesfaje maar niemand weet of hij nog in leven is. Zijn moeder woont waarschijnlijk nog in Addis.
6
Kleuters in Welkite
Levering van nieuw meubilair
Kinderen voor de lagere school van Welkite
7
In de kamer slapen ze met 14. De zuster die nu voor Henok en zijn kamergenoten zorgt is W. Gabriel. Ze is heel schuchter en heel zacht met de kinderen. Teferra is verantwoordelijk voor alle 86 kinderen die hier verblijven. In de keuken waar een meisje injera aan het bakken is gaat hij om water om zichzelf en zijn vrienden te wassen (een kattenwasje). Zijn beste vrienden zijn Etsube en Sissay. De kamergenoten zijn elk om beurt verantwoordelijk voor het opruimen van de kamer… de anderen gebruiken de tijd om samen hun huiswerk na te kijken… of nog te maken. Om 8.15 ben ik met mijn hele reisgezelschap aan de vlag. De dag begint met het onze vader, dat rimpelloos overgaat in het nationaal volkslied waarbij één van de leerlingen de vlag hijst. Henok haast zich met zijn vrienden naar zijn klas. Hij is 13 en zit in het 7de leerjaar. De eerste les krijgt hij van meester AyalewBekele: “burgerlijke en ethische opvoeding”. De 52 meisjes en jongens volgen aandachtig de uiteenzetting en vragen over tolerantie, hoe belangrijk het is voor de ontwikkeling van een land... de lesdag eindigt met een les oppervlakteberekening. Er staan vraagstukken op het bord en een leerling komt aan het bord „gegeven‟, „gevraagd‟ en de formule schrijven… en het duurt enkele leerlingen voor er ook een goed antwoord komt. Maar enkele leerlingen hebben ook een handboek. De les is een mengelmoes van Amharinya en Englisenya. Om 12.15 of 6.15 Ethiopische tijd gaat Henok met zijn vrienden naar de eetzaal. Het is woensdag en dus vandaag de eerste maaltijd: injera met linzensaus. De leerlingen zitten volgens leeftijd meisjes en jongens tegenover elkaar. Er is niets om te drinken want er is geen water op de leidingen. De zaal is nog steeds versierd met alle lesmateriaal van Rivka, Francis, Sven, Charlotte, Eva, Karel en Stefan. Ook de Belgische vlagjes hangen er nog. Na het eten rusten de kinderen en studeren ze. We bezoeken Fasika en Estefanos, de nieuwste petekinderen in Mehure. Fasika heeft problemen met de ogen en Estefanos kan niet spreken. Hij is een “mowglikindje”, hij groeide op tussen de dieren en vond enkel eten aan de kerk in Woleyta. W.Gabriel bracht hem van daar mee naar hier. We informeren ook naar de kinderen met de besmetting in het gelaat. De medicijnen die we bezorgden hebben duidelijk resultaat geleverd. Er zijn ook twee dokters uit Addis gekomen om de kinderen te onderzoeken. Om 16 uur gaat Henok met de andere kinderen naar buiten. Het is intussen minder warm geworden. Ze spelen het spel „stop‟ , een balspel met afvallen waarvan ik de Vlaamse naam niet ken. De meisjes vallen eerst af en uiteindelijk moet Henok het alleen afleggen tegen zijn vriend Sisay. Hun lievelingsspel is voetbal maar daarvoor is het nog te warm. Om vijf uur luidt de klok van de kerk en gaan ze naar het plein voor de kerk om er samen psalmteksten te memoriseren… wanneer het donker wordt begint de kerkdienst. Seyoum en ik genieten van een mooie wandeling door het dorp en krijgen als beloning een gouden zonsondergang Ik ben Abba Eyessus en Yosi ongelofelijk dankbaar voor de fantastische ervaring die ik hier mag meemaken. Yosi zal de filmbeelden monteren die we vandaag van Henok en zijn vrienden gemaakt hebben... we hebben een schat aan foto‟s en notities. Het zal kinderen in België een beeld geven van het leven van een kind in Ethiopië.
8
Taken
In de klas van Henok
Groet aan de vlag
Samen aan tafel
Henok en zijn vrienden
9
AMBO ALMAZ ASHINE – ANNIE EN EMY We kijken uit om het werk waar Annie de laaste dagen zo gedreven over vertelde met eigen ogen te zien. Rond 4 uur komen we aan . Emy is nog in België om te herstellen van een knieoperatie. De jongens voor de computerklas (leerlingen secundair) komen binnengedruppeld. Seyoum speelt met hen een spelletje pingpong. Wij nemen een kijkje in het naaiatelier, de haakklas, de patronenkamer… overal zijn meisjes en jongens volop bezig. Twee grote jongens geven tijdens de afwezigheid van de dames Engelse les aan een groep „beginners‟. Het is allemaal heel netjes en het gaat er heel gedisciplineerd aan toe. Deze maand zijn de lessen voornamelijk in de namiddag volgende maand in de voormiddag. Finado koop maandelijks zeep voor de armste families. We financierden ook enkele van de naaimachines en het meubilair. We zijn ongelofelijk onder de indruk van de fantastische dingen die hier gebeuren en zijn eigenlijk ook wel een beetje beschaamd omdat we hen zo bescheiden steunen. Leon en Jean brengen we onder in Abebech hotel… wij gaan op zoek naar een klein hotel in de stad… 100 birr per nacht !
DAG 5, 21 oktober GINCHI GURA AWASH Annie heeft besloten om van onze aanwezigheid te genieten om mee te gaan naar Ginchi. We worden duidelijk opgewacht. Een escorte te paard neemt ons mee naar het plein voor de school waar de leerlingen ons in rijen opwachten. Onze gasten krijgen een rondleiding in de school. Eerst langs de twee blokken die door finado gerenoveerd werden en dan langs de twee nieuwe gefinancierde blokken… langs het waterproject dat tot stand kwam in samenwerking met de Provincie Oost-Vlaanderen, run4water en (Gros)Gemeente Berlare. Maar natuurlijk zijn we gekomen om ons lopende project „de bouw van burelen, leraarskamer en bibliotheek‟ te zien. De gebouwen zijn water en winddicht en er kan begonnen worden met de afwerking: het plaatsen van plafonds, vloeren en pleisterwerk. Na het bezoek van Greta, Katja, Ann, Annemie, Gudrun en Griet vorig jaar was het al meer dan duidelijk dat de school nood heeft aan sanitair. We ontvingen het projectvoorstel enkele dagen eerder van Girma, de ingenieur van het project. We drongen er vanuit België er al op aan dat het zeker om twee afzonderlijke eenheden moet gaan:ééntje voor de jongens en ééntje voor de meisjes. Dan volgt het feestelijke gebeuren met optredens, turnoefeningen en een hele resem toespraken van de vertegenwoordigers van directie, ouders, woreda enz. Iedereen spreekt de wens uit om verder samen te werken. We verzekeren hen dat we een eventueel projectvoorstel voor de aankoop van schoolboeken willen onderzoeken. Seyoum heeft deze avond examen en we moeten nog wat hulpgoederen ophalen die Belgen voor ons meebrachten naar hun guesthouse op haja hullet. Wij maken een afsraak met Frank deze avond. We spreken af om samen iets te gaan eten in „Amsterdam‟. Het eten is er lekker maar kan niet tippen aan het eten dat we kregen in Mehure van Samra.
10
Engelse les
Drinkbaar water uit de tank
Birhane
Meisjes in Ginchi
De nieuwbouw
11
DAG 6 tot 12, 22 tot en met 28 oktober Jean en Leon waren nog nooit eerder in Ethiopië en willen graag een ontdekkingsreis maken door het historische Noorden van Ethiopië. We vertrekken richting Axum om er onder te duiken in de archeologische vondsten van het antieke Ethiopië. We bezoeken Marjam Tsion, de kathedraal, het bad en het paleis van de koningin van Sheba, het mausoleum van Kaleb, de steen van Ezena (de Ethiopische variant van de steen van Rosette), de tombe van Bazen, de tronen, het archeologische museum, bete Eyassus… en natuurlijk het stèleveld en zijn tombes. De tweede dag van onze rondreis rijden we richting Debre Damo. Massa‟s volk om met het touw naar boven te kruipen. Levensgevaarlijk dus besluiten ze het later maar eens een poging te geven. We stoppen onderweg wel bij de maantempel van Yeha. Hij dateert uit ca. 500 voor de gewone jaartelling. Een avontuurlijke rit brengt ons na meer dan 11 uur rijden in Debark, de poort naar het Semien Gebergte. We slapen er in het hoogste hotel van Afrika, met de hoogstgelegen bar… jammer ook met de hoogste prijzen om iets te drinken. De vierde dag staat in het teken van de Semien en zijn bekendste bewoners: de Galada bavianen. De ontmoeting met de eerste groep van zo‟n 100 apen doet ons nog twijfelen. De oudste dieren laten zicht tot op 1 meter benaderen. We schatten dat de grootste groep die we die dag ontmoetten uit meer dan 400 galada‟s bestaat. We zitten gewoon in het gras terwijl de dieren ons grazend (graseters !) ongeïnteresseerd voorbijkomen. De reis waard! Gondar zien we voor het eerst bij zonsondergang. We beginnen ons bezoek de volgende ochtend net buiten de stad in Kuskwam: het paleis van koningin Metntaweb… prachtig met al zijn legendes. Naast de omwalling ligt een seminarie waar honderden jongens in kleine hutjes (5 in 1 hutje) samen wonen, bedelen voor hun dagelijks brood en samen studeren…. Sommigen tot wanneer ze 30 zijn en gewijd kunnen worden. Dan naar het bekende bad van Fasalides en een wandeling op de markt. In de namiddag valt de mond van mijn medereizigers open bij het zien van de koninklijke kastelen van Fasalides, Yohannes … Toch is het hoogtepunt van de dag „Debre Berhan Selassie‟, de sixtijnse kapel van Ethiopië. Haile onze gids legt ons werkelijk elk schilderij in detail uit. Groepen komen, groepen gaan maar wij blijven geboeid bij zoveel schoonheid. De ontdekking van het Noorden van Ethiopië kan natuurlijk niet zonder Lalibela. Mesfin onze gids (kent zowat heel onze familie en vriendenkring die hier eerder waren) spaart geen enkele moeite om echt alles in detail uit te leggen : Medehane Allem (de grootste), bete Marjam (de oudste), bete Golgota, Bete Denangel, Debre Sina… en de allerbekendste kerk : Bete Georgis. We hebben er zowaar dorst van gekregen. Toch eerst nog ergens koffie langs de straat bij een meisje dat ons lonkt met een parelwitte glimlach…. De laatste dag van onze rondreis vertrekken we richting Bilbia Cherkos en Giorgis… kerken zoals in Lalibela. Het landschap is adembenemend, de weg gevaarlijk, maar de trotse boeren die het veld maaien, aan het dorsen zijn maken het een onvergetelijke reis… maar de beloning zit altijd in de staart. Na twee uur bereiken we de parel van de Ethiopische kerken : Yehemrane Kristos. Gebouwd in Axumitische stijl binnenin een grot staat een kerk die gebouwd is uit steen, marmer, hout en klei… Beenderen van duizenden overledenen liggen hier opgeslagen. Ik leef mee met de bedevaarders… en besluit eventjes geen toerist meer te zijn en mee te bidden. Leon en Jean worden nog verrast met een bezoek aan vier andere kerken in Lalibela : Bete Imanuel (de mooiste ?), Gabriel en Rafael, Bete Merkurios… en nog een wandeling door de kleine straatjes van de vroegere hoofdstad. De ontmoetingen met Deberre en Gebrye die er voor zorgen dat er onmiddellijk een computer vrij is in het „internetcafe‟, Birtukan die de gekste bekken trekt om onze aandacht te trekken in een winkeltje …
12
Het steleveld in Axum
de beklimming van Debre Damo
Jean tussen de Galada‟s
Kasteel van Fasalides
Birtukan „orange‟ in Lalibla
Dorsende ossen tussen Lalibela en Yehemrane
13
DAG 13, 29 oktober De smog van Ethiopië doet geen deugd aan mijn verkoudheid die intussen in alle heftigheid is losgebarsten. De bagage van Leon die morgen doorreist naar Congo wordt herschikt en ik moet dringend kleren laten wassen AKAKI COÖPERATIE VAN ‘DISPLACED PERSONS’ De coöperatie verenigt een 150 families van personen die in deze wijk zijn ondergebracht. Van vluchtelingenkamp is het uitgegroeid tot een echt dorp waar de rijksten onder hen een stenen huis bouwden en de armsten nog steeds in een tijdelijke shelter wonen. Ook al valt het woord Eritrea hier regelmatig en heeft iedereen wel iets met de voorbije oorlogen te maken, is de familie Eritrea ontvlucht of vocht men ongelukkig aan de verkeerde (Derg) kant enz… ieder blijkt hier wel zijn eigen verhaal te hebben. Getachew, in traditionele klederdracht en leider van de coöperatieve komt uit Wello en zijn vrouw uit Tigay – hij was militair onder de Derg. Gelijktijdig met onze aankomst wordt een eerste lading stoelen geleverd die we voor het project aankochten. We worden ontvangen door een delegatie van de Woreda waarvan de hoogste in rang ook het waterproject (3 aftappunten) dat Finado met de run in 2009 financierde in deze wijk nog eens in de verf zet…De vrouwen in de zaal applaudisseren uitgelaten. Er volgen opnieuw verschillende toespraken (gelukkig is er ook een koffieceremonie) en we gaan naar de aangekochte brood en injeramachines kijken. Ze worden voorzien van het Finado-Ethiopië-logo en natuurlijk moeten we een traditioneel brood aansnijden dat hier gebakken is. De coöperatieve kreeg van een andere sponsor reeds de toestellen om een graanmolen in te richten. Het gebouw dat de woreda ter beschikking stelde is echter ernstig beschadigd: het gebouw moet weer rechtgetrokken worden en het dak moet grotendeels vernieuwd worden… maar voor een maalderij moet er eerst en vooral een betonnen vloer in komen. We worden uitgenodigd voor injera en een onbekende wet… lekker maar we zijn uitgeput… We maken een korte stop op de ambassade om nog snel goedendag te zeggen. Leon en Wouter, de eerste secretaris hadden elkaar eerder al ontmoet op een opvoering van Missie en delen heel wat Congoervaring. Morgen om 6 uur met Leon naar de luchthaven voor het vertrek naar zijn Congo. DAG 14, 30 oktober De douane op Bole neemt zijn taak enstig en het duurt bijna een uur voor ik het pak voor Congo samen met een douanier last minute kan overhandigen aan Leon bij het inchecken. Seyoum neemt ons mee naar de Gospel Light Church… een traditie wanneer ik hier ben. Ik ben nu 14 dagen in Ethiopië en pas vandaag ben ik afgesproken met Sergut, Tewodros en Senkennesh… de broer en zussen van onze kinderen Yohannes en Seble. We genieten van een heerlijk buffet samen met Seyoum‟s familie en Andreas en Elsabeth. CONDO’S Mijn Ethiopische familie nodigt me uit om mee te gaan naar hun condo die intussen volledig is ingericht. Mijn beeld van een wijk buiten de stad aan het einde van de bewoonde wereld moet ik onmiddellijk bijstellen. De stad heeft op anderhalf jaar tijd de wijk ingepalmd. Er zijn winkeltjes en cafétjes en langs een doorgangsstraat met brede voetpaden flanneren koppeltjes… Tewodros heeft werk gevonden in de buurt en vele andere mensen zijn ook op zoek gegaan naar een nieuwe job… Het appartement is helemaal en netjes ingericht. Om echt te ervaren hoe het leven hier is spreek ik af om ook eens te komen logeren.
14
De werking van de coöperatie wordt uitgelegd
Een injera bakplaat
broodoven
Een traditioneel brood gebakken in een nieuwe oven wordt aangesneden
15
DAG 15, 31 oktober Het lijkt dat met de komst van Patrick mijn reis uiteindelijk op kruissnelheid komt. Ik ben blij iemand vertrouwd bij met te hebben… EN ik ben blij dat hij zo gedreven is om het heel goed te doen. PETERSCHAPPEN Ook al is Patrick de hele nacht onderweg geweest, hij gaat voor het hele programma: 10 huisbezoeken. Het worden er uiteindelijk 9 want niet iedereen is op de afspraak. We concentreren ons op petekinderen in Yeka.. en vooral deze waarvoor Patrick en Martine (wederhelft) verantwoordelijk zijn ivm feedback en opvolging. We bezoeken Kiddus, Eman, Fikkerte, Ziyada, Abraham, één van de verschillende Yordanossen, Be‟emnet, Natnael en Eden. Voor Patrick is dit echt onmiddellijk ondergedompeld worden in de realiteit van de miljoenen mensen in Addis, hun kleine en grote problemen (groter dan de onze). Ondanks tien jaar Finado blijf ik emotioneel zeer betrokken bij het leed van sommige kinderen en hun moeders/vader. Ik ben ongelofelijk blij dat ik er niet alleen voor sta! Eén van de oudere petekinderen heeft beslist om naar een Arabisch land te gaan als aupair… een alleenstaande moeder heeft het contact met haar familie verloren omdat ze voor haar kind gekozen heeft (alle mensen op de wereld zijn gelijk). Bij een ander kind houdt het gezin er een echte boerderij op na in de stad: koeien, kippen en schapen. KEBENA MEDA WATERPROJECT De oeverversteviging is volledig intact en is volledig afgesloten. Het bord van Finado is kapot maar dat zal niemand echt een zorg wezen. We kunnen het project als geslaagd en afgesloten beschouwen. Greta zal er niet van opschrikken als ik zeg dat we onze lunch overslaan en gewoon doorgaan tot laat in de middag. Bij een snack overlopen we samen met Seyoum de bezoeken, heroverlopen we morgen en de rest van de week. We overlopen een aantal hete hangijzers : de condo‟s, hoe we de feedback deze week plannen (we organiseren twee teams die zullen zorgen voor vertaling indien de feedback in het Amhaars is, de Engelse teksten sturen we gewoon zo door), de bezoeken aan scholen en aan Zewditu, een vergaderagenda voor morgen en heroverlopen de laatste betalingen. Omdat het toch al laat is besluiten we het avondeten zo te laten en de nieuwsbrief en blog verder uit te schrijven en de informatie die we vandaag verzamelden te ordenen… rapporten te schrijven over de petekinderen en de foto‟s een beetje te ordenen. (onbegonnen werk) DAG 16, 1 november PETERSCHAPPEN Tijdens onze huisbezoeken gaan we bij Samuel, Pauwlos, Meron, Abenezer, Efratah, Diana, Meklit, Daniel y., Abselom, Abraham en Daniel H. Eén van de moeders is er erg aan toe. We besluiten het thuisfront om hulp te vragen. Haar situatie is in enkele dagen verergerd en we voelen ons machteloos. We bezoeken zowel kinderen die in een lemen huisje wonen als enkele condo‟s aan de rand van de stad. Op het kantoor ontmoeten we Yehalalashet, Wudenesh, Melat, Mikias, Sentayehu, Abreham, Habtamu, Seble en Eshetu… Ook hier is het niet makkelijk om er het hoofd steeds bij te houden. Teddy is bereid gevonden om alle briefjes van de petekinderen van een Engelse vertaling te voorzien. We hebben ook samen met Mulugeta en de andere mensen van Zewditu overlegd hoe we ons bezoek morgen best aanpakken. Het is bijna half één uur wanneer we stoppen met het schrijven van de verslagen.
16
Yabsera
Marathonvergadering
Misrak en Mendaye bij de uitbetaling op kantoor
Seyoum en Patrick op bezoek bij Natnael
Kebena Meda oeverversterking
stralend petekind
17
DAG 17, 2 november PETERSCHAPPEN Deze ochtend zijn we er echt ingevlogen: Mikias, Dagim, Kalkidan, Fasil, Tesfahun, Fikkerte, Mekdes, Lydia, Helen, Natnael, Nahum en Mitiku. We zijn letterlijk de heuvels rond Addis opgetrokken… het is trouwens een wonder dat de auto van seyoum nog rijdt. HET VERHAAL VAN ABERACH We ontmoeten Aberach bij ons bezoek aan Fikkerte. Ze is een vriendin van de mama. Op haar 15de is Aberach vanuit haar boerenfamilie in Wello naar Addis gekomen om er te werken. In Wello heeft ze nog 4 broers en 3 zussen. Ze woonden daar in een traditionele hut. Ze vond werk in de bouw en werkt nu al drie jaar op de werven van Addis Abeba. Samen met Fikkerte‟s moeder werkt ze nu op de bouwwerf van een groot appartement vlakbij. Ze is intussen 18 geworden en probeert af en toe wat geld op te sturen. Aberach is ook alleen gaan wonen en huurt nu een klein huisje. Aberach verdient 25 Birr per dag om keihard te werken. Dat is net iets meer dan 1 euro per dag. Ze werkt 6 dagen per week, enkel op zondag wordt er gerust. Aberech is nog een echt meisje, ze is tenger, niet groot en sleept met bouwmaterialen de houten constructie op naar boven. Toch is ze niet verbittert en straalt ze de fierheid uit van de mensen die enkele dagen geleden zagen bij de mensen in Wello, op het platteland rond Lalibella. Ze is vastbesloten in Addis te blijven. ZEWDITU MESHESHA TEHUIS Sinds het prille begin van Finado Ethiopië is Finado op één of andere manier betrokken bij de ondersteuning van het tehuis opgericht door mevrouw Zewditu, in de vorm van 26 peterschappen, de aankoop van voedsel en andere aankopen ten voordele van alle 46 kinderen die hier nu verblijven. De dag voor onze komst kregen alle kinderen een nieuw paar schoenen. We hebben een kort interview met elk van de kinderen: Derege, Natinael, Sosina, Tigist, Rahel, Eyerrusalem, Yonas, Yordanos, Mikias, Getiye, Getacher, Yordanos B., Fikirte, Aweke, Hailemikael, Seble, Mekedes, Hailegebriel, Ayneshete, Henok, Natinael S., Miheretu, Zenebe, Tomas, Eyossias. Enkel Hiwot is niet van de partij omdat ze aan de universiteit zit. De kinderen slapen met 20 jongens of meisjes in een kamer. De stapelbedden worden telkens door 4 kinderen gebruikt. 2 boven en 2 beneden. De kleinsten slapen in het huis van Zewditu. Een Japanse familie zorgde voor een watertanker zodat er steeds water is, ook wanneer de leiding geen water voorziet. We bezoeken het klasje, de voorraadkamer. Bij de thee worden gedichten voorgedragen. In de slaapkamer van Zewditu wordt door de jongere kinderen gebeden en gedanst. DAG 18, 3 november PETERSCHAPPEN De hele dag staat in het teken van het ontmoeten van enkele petekinderen op het Finadokantoor en een hele rits huisbezoeken. We doorkruisen opnieuw de stad en kan niet geloven dat ze zo groot is. We zien vandaag Yosef, Tesfaye, Hilina, Rut, Bruktawit, Betlehem, Diana, Muse, Eyerussalem G, Bereket, Kiddus, kiddist F., Kibrom, Mekdes, Yordanos en Fitsum.
18
Een kleine attentie bij elk bezoek
De werf van Aberech
Avond bij Zewditu
Aberach
Lachen bij Zewditu
Blij weerzien met Muse op kantoor
19
In MN International halen we Ivette en Jean Luc op voor een bezoek aan hun metekindje Emmebet. Het is een mooie familie waar we op bezoek gaan... de meter en peter hebben geschenkjes en foto‟s mee voor Emmebet. Tot slot maken we een ontroerende groepsfoto.... Vanavond gaan we voor het eerst echt eten sinds Patrick hier is... het is nu bijna 20 uur en sinds het ontbijt hebben we niet echt meer gegeten. In ons guesthouse is geen bier of wijn.. we kijken nu toch wel uit naar een koud pintje of een glaasje wijn. Het weer is al twee dagen kwakkel...
DAG 19, 4 november PETERSCHAPPEN
De hele dag staat in het teken van peterschappen… en daar zijn toch enkele zorgenkinderen bij. We beginnen bij Sarah en haar mama die nog steeds niet kan lopen. We hebben een paar krukken bij en voor het eerst zien we hoe ze zich door de kleine kamer zelfstandig kan bewegen. De mama van Mamush zien we voor het eerst sinds lang uit haar bed…de medicijnen die we haar stuurden en de injecties die ze krijgt lijken goed te werken. Mamush en zijn zus Mekdes verwennen ons met koffie. We bezoeken Selamawit, Matios, Etsubdink (hier ook Injera, de mama bakt voor de hele buurt) en Sentayehu. Wanneer we binnen zijn in het huisje van Mekdelawit en haar grootmoeder gaan de hemelsluizen open… een enorm onweer barst open boven Addis Abeba. Deze avond komt Tewodros me halen om bij hem en zijn zussen thuis de nacht door te brengen. We beginnen morgen in Jammo met onze huisbezoeken.
DAG 20, 5 november Sergut, Senkennesh, Tewodros, Tigist en Cherry hebben me in de watten gelegd. ‟s Morgens verken ik met Tewodros en Abush enkele uren de straten van Jammo… het is een levendige wijk met café‟s, winkeltjes… Het leven in een wijk vol condo‟s is helemaal anders dan in de oude (verdwijnende) wijken in de binnenstad. PETERSCHAPPEN Opnieuw zien we vandaag veel petekinderen: Mikias, Wassihun, Elsabeth, Bethelem, Hawi, Alazar en Redeat. Het is heel onprofessioneel maar ik heb een lievelingspetekind: Samrawit. Het is van kleins af aan een pechvogeltje… maar ze zit nu goed in haar vel en dat maakt ons enorm blij. Bij het bezoek aan W. wordt het me echter te veel en wordt het toch nog een baaldag… we kennen dit meisje al bijna 10 jaar en we kunnen haar zo moeilijk helpen. Ik wou dat ik vandaag een wens mocht doen…ik voel me compleet hulpeloos. De medicijnen die we bij hebben moeten nog dringend naar Hayat. Ook daar een blije ontmoeting maar het vorige bezoek hangt enorm in mijn kleren. Seyoum nodigt ons uit voor een etentje. Gelila heeft injera gemaakt en er wordt een fles wijn geopend… tijd voor wat ontlading. Morgen is het zondag: rustdag!
Dag 21, 6 november Vandaag een vrije dag in mineur, want Seyoum en zijn gezin konden niet mee naar het Kiruftu. Zijn schoonzus is heel ziek. Gelukkig kunnen we rekenen op Zelalem… en heeft Seyoum ons de nodige info gegeven om afspraken te maken voor morgen in Nazaret en Wonji Shoa. (en afspraken maken is niet altijd zo eenvoudig hier in Ethiopië)
20
Gelukkig petekind
Sarahs moeder stapt
Samrawit
Ivette en Jean Luc bij Emmebet
Op huisbezoeken
Op de farm van Frank
21
Ik zit op het prachtige terras en kijk naar de landende pelikanen. Wat een contrast met de vorige dagen. De zon is ondergaan op Lake Kiruftu… Tsegai is ons deze namiddag komen halen voor een titje met de bajaj naar Bubagaja en de farm van mijn dorpsgenoot Frank. Amai wat een mooi bedrijf… ben echt onder de indruk hoe je dit als Overmerenaar op poten zet hier. Jammer dat hij er zelf niet bij kon zijn door zaken in Europa. Ik wil het dossier van Nazaret nog enkele keren doorlopen en wil ook graag mijn deel van de peterschappen afgewerkt hebben… maar hier in deze paradijselijke sfeer is zelfs werken een plezier. Dag 22, 7 november Seyoums‟ schoonzus is deze nacht overleden… en Patrick voelt zich vandaag niet zo lekker. We gaan vandaag kennis maken met English Alive Academy in Adaama (Nazaret) en de evolutie in Wonji Shoa evalueren. EVALUATIE INTAKE NIEUW PROJECT Staphanie leidt ons rond op de kleuterschool en de iets verder gelegen lagere school. English Alive is een school met visie die vooral gericht is op kwaliteit en een moderne(Europese) aanpak. De visie voor een de nieuwbouw van zowel een kleuterschool en en een lagere school zijn groots. Ze rekenen op twee stukken bouwgrond. Eén via aankoop en een andere als claim bij de overheid. We schrijven een uitgebreid verslag dat we deze avond in België hopen te krijgen. WONJI SHOA IMMANUEL SCHOOL Zelalem… de rustigste chauffeur die ik ken. G-d zij geprezen heb ik hem voor de tweede keer aan de haak geslagen (Betty de oren van haar kop gezaagd)… is volledig de kluts kwijt in Nazaret… ik had nochtans aangedrongen dat iemand van Wonji Shoa tot in Nazaret zou komen. Denk dat ik er zelf zou geraakt zijn.. Maar het was wel mooi om bijna alle straten van de snel groeiende hoofdstad van Oromiya te zien. Denk dat alle 560 leerlingen van de school ons verwelkomen… toch weer eventjes de krop in de keel wanneer Patrick plechtig de nieuwe klas van het zesde leeuwjaar. Deze nieuwe klas en de bib/computerklas (voorlopig zonder computers) hebben een positieve evaluatie van de overheid gekregen. Wonji Shoa is arm. De mensen zijn er arm maar de blijdschap van de kinderen werkt echt aanstekelijk. Zelalem geniet waarschijnlijk het meeste van het etentje acheraf… Zwaar verkeer naar Addis. Uren onderweg, stapvoets.. en veel Alqaida verkeer. Zot gewoon die weg. Niet goed voor den tikker. Intussen zijn we in hotel en verwerken we de laatste gegevens van de petekinderen die we bezocht hebben want overmorgen beginnen we opnieuw aan evaluatie twintigtal peterschappen. Er is een feestelijke viering rond een nieuwe Orthodoxe kerk en ik ga wat winkelen en geld wisselen in de wijk in de buurt. Dag 23, 8 november We moeten bagage ophalen voor Ambo in ons kantoor en in het Hollidayhotel, we moeten Abba Eyassus en Samra ophalen bij haar thuis, elektrisch materiaal voor de school in Welkite in Jefken (Yosef)voor we naar Wolete vertrekken. EVALUATIE INTAKE NIEUW PROJECT - WOLETE Het is nog maar een eerste kennismaking met dit prachtige schooltje op een terrein van 10000 m². Het is nog heel nieuw en men is het tweede gebouw nog aan het afwerken. Het kantoor is tijdelijk ondergebracht in een soort shelter.
22
Sfeerbeelden Debre Zeyt
Sfeerbeeld English Alive Academy
Patrick opent de 6 de klas in Wonji Shoa
Overrompeling in Wonji Shoa
23
De school werd gebouwd met giften aan Abuna Melketzedek. Nu gaan de werken verder volgens de ontvangsten. Er is een fundering voor een toilet, maar voorlopig moeten de kinderen nog over een gat in de grond in een tijdelijk in golfplaten opgetrokken gebouwtje. Er zij nu 110 kindjes in de school. De gronden achter de school zijn in volle bouwontwikkeling. WELKITE Op de weg naar Welkite krijgen we in Weliso bericht dat het geld van StudentKick-Off voor de verdere bouw van de lagere school in Welkite op de rekening staat. We besluiten op het goede nieuws iets te drinken in Negash Lodge… Tussen de spelende aapjes heffen we het glas. Met het bedrag zou de school helemaal gebruiksklaar kunnen gemaakt worden. Patrick weet niet wat hij ziet. Het was twee jaar geleden dat hij in Welkite is geweest. Men is volop de gevel aan het pleisteren. Abba Eyassus legt uit hoe de bovenverdieping verdeeld wordt in een bibliotheek, computerruimte en een laboratorium. Hij heeft in één verticale rij vensters een verwijzing naar de stelae in Aksum aangebracht. Hij toont hoe de klassen zodra ze min of meer gebruiksklaar zijn al gebruikt worden ondanks het feit dat de afwerking nog moet gebeuren. In Welkite gaan we nog een klein geschenkje zoeken voor alle kinderen in Tesfa Abew. We kopen voldoende exercisebooks en koekjes zodat ze morgen allemaal iets krijgen. De kinderen van het zomerkamp krijgen een schrift en een omslag die de „seven stars‟ voor hen klaarmaakten. Het is donker wanneer we aankomen. We gaan naar de refter om de medicatie te bekijken die we mee hebben, de voetbaluitrustingen, de gezelschapsspelen, de pakjes voor de kinderen… Na het avondeten proberen we de gezelschapsspelen uit… en proberen we het record van solitaire te breken Dag 24, 9 november PETERSCHAPPEN – TESFA ABEW Om 4 uur begon het gebed… maar geen nood om tot 6 uur te slapen want dan galmt het pas door de luidsprekers. Slapen is sterker en we geraken pas om 5uur uit ons bed… we haasten ons naar de school want Fasika moet de eerste keer drupjes krijgen in haar ogen en we willen de start van de dag in de school met geen geld missen. In de keuken mag ik zelf een injera proberen bakken en van de bakplaat halen. Ik zal vandaag zeker geen eerste prijs winnen. Terwijl de kinderen naar school zijn maken Patrick en ik een wandeling van enkele uren door de paradijselijke omgeving buiten Mehure. De mensen zijn vriendelijk en nodigen ons uit om binnen in hun grote woningen te kijken. In Sina Markos hebben we zelfs even network De namiddag beginnen we om elk kind die hier deze zomer op zomerkamp waren met Rivka, Charlotte, Eva… afzonderlijk te leren kennen. Dan volgen de finado petekinderen: Admassu, Befikadu, Estefanos, Gerawork, Henok, Lidetu, Mechal, Muluke, Yared, Yitebarak, Beniam, Dawit, Henok, Meharu, Samuel, Tabor, Tsegai,Wenewosen, Mastewa(l) en Yalew. Er zijn er vandaag enkelen niet naar school gekomen dus misschien hebben we morgenochtend geluk om die ook nog aan dit lijstje toe te voegen. We hebben extra aandacht voor Estefanos en Fasika krijgt een tweede serie drupjes toegediend.
24
De leerlingen in de school in Wolete zijn verzameld om voor ons te zingen
Aapjes in Woliso
Abba Wolde Meskel volgt les in graad 7
Pleisterwerken aan gevel Welkite
Fasika krijgt de eerste keer oogdruppels
25
We passen ook alle kinderen in Tesfa Abew een sportuitrusting aan… een fantastisch zicht… iedereen in uniform. Iedereen wil mee op de foto‟s. Het zal wel zeer egoïstisch lijken… maar ik ben enorm gelukkig om hier te mogen zijn. Het is voor mij de meest ontspannende plaats van mijn reis…en iedereen doet hier enorm zijn best zodat ik me thuis zou voelen. We mogen de Abba zijn laptop gebruiken zodat Patrick de massa foto‟s kan verwerken die we vandaag genomen hebben en ik de verslagen over de kinderen kan verdelen over de verschillende mapjes. Tussendoor krijgen we een heel buffet aangeboden… Dag 25, 10 november
PETERSCHAPPEN Ik ben deze ochtend eerst naar Tesfa Abew gegaan om zeker te zijn dat Fasika haar drupjes kreeg. De kinderen kregen bij het ontbijt een paar koekjes die we voor hen gekocht hadden. Deze ochtend ook nog vijf petekinderen gezien die niet in het klooster wonen: Bureket, Mekedes, Mehilat, Gedamnesh en Zuriah. Patrick is heel blij om kennis te maken met zijn eigen petekind.We nemen een deel van de sportuitrustingen mee die eerder naar Mehure gebracht waren voor de school in Welkite. Abba Eyassus en Samra rijden met ons mee.. Het is een korte stop in Welkite waarbij we de sportuitrustingen aan de directeur geven en we afscheid nemen van Abba en Samra...ze heeft ons de vorige dagen echt wel culinair in de watten gelegd. Dan via Weliso de prachtige weg naar Ambo... onderweg krijgen we al telefoon of we het wel weten zijn en met hoeveel we komen eten. Geen probleem, ze weten de weg intussen al en wanneer we aankomen druppelen ok de leerlingen voor het namiddagprogramma binnen.
AMBO ALMAZ ASHINE
Een aantal kinderen zijn aan het eten (de deelnemende kinderen krijgen hier ook een maaltijd)... en wij eten dezelfde maaltijd maar wel met een glas St. Georges...Daarna bekijken we het lesprogramma en gaan we van klas naar klas, krijgen we uitleg bij de werking en info over de noodzaak om het programma verder uit te breiden. Wanneer we koffie drinken op het terras komen de leerlingen van de naaiklas een voor een hun kunstwerken laten zien... Ze zijn zo gelukkig met het prachtige resultaat. Proficiat Annie en Emy! Er volgen natuurlijk veel groeten voor Greta, Walter... Twee van de kinderen die hier les volgen zijn zelf al mama. Een meisje doet alsof haar baby niet bestaat. Een ander meisje van 15 (ziet er bijlange zo oud niet uit) heeft een baby van iets meer dan een jaar oud en zorgt daar ook voor.... Het is al donker wanneer we Addis naderen en heel gevaarlijk op de weg... auto's die onverwacht maneuvers maken, grote stenen op de weg...Intussen zijn we veilig in Addis en in de smog aangekomen...ik maak mijn verslag en schrijf de nieuwsbrief in een internetcafé... Patrick sorteert de foto's van de petekinderen die we gisteren zagen en maakt verslagjes... Om half 9 afspraak met Seyoum om ons programma van morgen te overlopen. Het was vandaag ronduit een koude dag.... brrr Dag 25, 10 november Eerste post het kantoor want metekind Mekdes wil de schoenen tonen die ze met het geld van de peter van Isaias gekocht heeft voor haar mama, Isaias en haarzelf.
26
We maken kennis met het dagelijkse leven van de kinderen in deze omgeving
De jongens van Tesfa Abew met hun sportuitrustingen
De meisjes geraakten niet allemaal optijd in de sportkledij
Patrick en Mekdes
27
KG HONEY Met de Seyoum, de directrice en Patrick bekijken we de vraag van de school voor een computer. Momenteel moet men voor alle documenten buiten de school. Samen met Patrick doorloop ik nog eens de projectsteun en het resultaat ervan: de uitbreiding van de klas door het voorzien van een (piep)klein kantoortje. De aankoop van matrasjes voor de kleuters, het plaatsen van porseleinen toiletjes voor jongens en voor meisjes, het betonneren van een vloer in de leraarskamer en het plaatsen van een bedekking op de muur en onder het plafond… maar vooral het bouwen van twee kleine klasjes. Het goede nieuws: die zijn sinds maandag in gebruik genomen omdat de overheid toestemming heeft gegeven.
BABYLAND De directrice danst werkelijk in het rond wanneer ze ons ziet. Ze vraagt wel 20 keer hoe het met Greta is en waarom ze er niet bij is. Het terrein is helemaal opgekuist en ook hier willen we zien hoe het met de investeringen van Finado is verlopen. De bijgebouwde lokalen hebben op enkele plaatsen al een likje verf nodig en sommige matrasjes zijn versleten. De toiletten, de wasplaats en de watertanker die we aankochten zijn allemaal in prima staat. Omdat aan het prachtige gebouw geen grote aanpassingen mogen gebeuren hoopt de school in de toekomst nog enkele klaslokalen bij te bouwen aan de zijkant van het terrein. Intussen moeten er wel een aantal dringende onderhoudswerken gebeuren. Finado Ethiopië voorzag daarvoor al een bedrag. We springen even binnen in het kantoor van Abebech. Ze is verhuisd van kantoor en we moeten even zoeken. Ook haar huis op Arat Kilo is verdwenen en ze is verhuisd naar Jammo. Ze wil weten hoe het met Greta en de kinderen gaat… en vooral met Selome die een aantal jaar bij haar gewoond heeft. Metekind Meron komt even goedendag zeggen aan Seyoum. Het is Patrick zijn laatste dag in Ethiopië en hij nodigt mij en Seyoum uit voor een lekker etentje bij Carnivoor. We hebben niet veel tijd want we hebben een afspraak met Sofie en Stefan. Ze gaan met ons terug naar Honeyschool. Ze hebben ook een geschenkje bij voor alle kinderen. PETERSCHAPPEN Het is Sofie en Stefan toch vooral te doen om hun metekind Beselot te bezoeken. Seyoum onderhandelt over de aankoop van teff, shiro, olie en linzen…voor Beselot en haar grootmoeder. Het is een zeer arm gezin en ook de broer van Bezelot: Leoul, zit in peterschap. De meter en peter beloven binnen enkele weken Bezelot opnieuw te bezoeken maar dan samen met hun kinderen. Ik moet Patrick letterlijk vanachter de computer halen om te vertrekken naar de luchthaven. Hij wil echt alle foto‟s gesorteerd hebben, verslagjes hebben over elk petekind dat hij ontmoette. Op de luchthaven krijgen we de lampen voor Mehure Gedame niet via transit naar check-in… nogal frustrerend. Een vriendelijke jongen biedt me in een internetcafé dat op sluiten staat nog snel zijn stoel aan… Mijn eerste avond alleen.. maar toch ook weer gewoon verslag voor nieuwsbrief/blog schrijven en nog een aantal foto‟s selecteren die morgen bij de fotograaf moeten voor op feedbackkaarten.
Dag 27, 12 november Voor Seyoum me komt halen doe ik wat boodschappen: een fles wijn voor vanavond, belkrediet… en zoek een internetcafé dat werkt. Dan samen naar de fotograaf… terwijl we moeten wachten maken we een wandeling langs de winkels rond Arat Killo (vroeger zo dikwijls gedaan) en drinken sap in een juicebar.
28
Patrick telt met de kleuters tot 10 in Honey KG
Kleuterjes wachten op de ouders na school in Babyland
Sofie en Steven op bezoek bij Beselot
Voor mij waren de voetgangersbruggen nog nieuw Op Arat Kilio
29
We hebben afgesproken om open tegen elkaar te praten over de peterschappen, de projecten, de visie op de werking (of hoe ik en Seyoum dat ervaren), hoe we de problemen bij enkele peterschappen kunnen helpen, wie we de komende dagen zeker moeten zien, wat de verwachtingen zijn… We zoeken een rustig plaatsje (Breezes) en blijven 7 uur rond tafel. (had mijn zwembroek meegenomen maar het was al donker voor we „end of program‟ deden. Best uitputtend zo lang praten. Nog geen enkele dag zo weinig foto‟s gemaakt als vandaag… en ik moet nu langzaam recapituleren en uitschrijven voor mezelf wat er besproken is… en we zijn tot de conclusie gekomen dat er nog wat foto‟s voor ontwikkeling moeten geselecteerd worden. Dag 28, 13 november Niet goed geslapen. Ik denk dat het de Lariam is die me parten speelt want ik heb heel erg gedroomd. Ik ga al heel vroeg op pad…om half 7 wandel ik naar Selassie, dan via Arat Kilo naar Bete Marjam op Amnest Kilo. Ik maak foto‟s rond de kerk en van de lange rij mensen die aanschuiven bij de bakker.. ik loop door naar Piazza en zie de straatkinderen langzaam wakker worden. Ik maak wat foto‟s rond Bete Georgis en sla kris kras straatjes in… Veel van de Italiaanse huizen zijn prachtig. Ik loop terug door de afgebroken wijken rond Arat Kilo en loop door de tuin van Selassie terug richting Guesthouse. Op het terras lees ik een (kritisch) boek over het Eco-tourisme in Ethiopië tot Seyoum me komt oppikken om te zwemmen in Hilton. Heerlijk drijven in het warme water! We genieten ook van het heerlijke buffet (voor ons eigenlijk zeer goedkoop). We gaan op (laat) kraambezoek bij Misrak onze medewerkster. We proeven van de traditionele pudding die klaargemaakt wordt voor kraambezoek. Er is opnieuw koffie (waar hebben we geen koffie gedronken?). De batterij in de auto van Seyoum laat het afweten (duwen helpt niet… mijn hart slaat bijna op hol) en we moeten wisselen van batterij met een bereidwillige schoonbroer van Misrak om de wagen aan de praat te krijgen. We zijn in Betel en veel te laat voor de afspraak met „mijn familie‟…We gaan nog een kleinigheid eten in Ras Amba en krijgen telefoon uit België waar Greta en de kinderen allemaal bij onze oudste dochter Seble op bezoek zijn.
Dag 29, 14 november
Ben vergeten om mijn dagboek bij te houden… Op bezoek bij petekind Adane… naar Honeyschool om een projectvoorstel en dan naar Ethiopian Andinet om het voorstel voor een afsluiting achter de toiletten te bekijken… opnieuw bij Diana‟s moeder om te kijken hoe haar wonden evolueren.. In de namiddag gaan we op zoek naar een bed voor Wudnesh... het mag niet al te groot zijn en we moeten ook een passende matras vinden. In de winkeltjes rond de Britse Ambassade vinden we ons ding niet.. dus naar Piazza… tot we ons gerief vinden. We huren een lada om alles er bovenop te laden. Wudnesh is heel blij met haar bed… ze sliep nu op een geïmproviseerd bed. Patrick had me te verstaan gegeven dat ik niet moest talmen om voor een bed en matras te zorgen. We zoeken Yabsera en Yosef nog op. De mama van Yabsera heeft het huisje vergroot met een extra kamertje met enkele sofa‟s. Ik herinner me dat we Yabsera in peterschap namen omdat het peterschap van haar broer Endelkachew niet volstond om het huisje van het gezin nog maar een beetje bewoonbaar te maken.
30
Rond Bete Marjam
Schoenpoetsers aan Bete Georgis
Straatkinderen op Piazza
Bed gaat op de Lada
Yabsera
31
De ochtendstond heeft goud in de mond... al voor zes uur op om Frank af te halen van de luchthaven... maar die belt als ik een ochtendwandelingetje maak om 6.30 dat hij niet op de vlucht zat... Maar van het ongeluk toch een deugd gemaakt en alle feedbackkaarten die we gisteren klaargemaakt hebben voor verzending nog eens nagekeken, opgelijst en een aantal opzij gestoken waarover ik vandaag vragen moet stellen aan Seyoum.. of die zelfs eerst mee moeten naar Belgie. Seyoum is ook vroeg dus vertalen we al een deel van de feedbackkaarten die niet in het Engels zijn van bij Mehure Ik heb vandaag een afspraak kunnen versieren met dr.Rick Hodes... nadat ik het boek (zie vorige nieuwsbrief) over hem gelezen had wou ik indien mogelijk ontmoeten... na enige tijd reageerde hij op mijn mails en enkele maanden later had ik zijn telefoonnummer om af te spreken in Addis... maar hij reist de hele tijd tussen Gondar enz... maar gisteren konden we met zekerheid afspreken. Dr Hodes werkte in Congo (Goma) Rwanda (genocide) De grote hongersnood in Wello... hij spreekt vloeiend Amhaars (tot ongeloof van Seyoum) en heeft verschillende kinderen geadopteerd die bij hem wonen in Addis... We hopen hem tien minuten te kunnen spreken... en uit de kennismaking kunnen we opmaken dat het echt niet lang kan duren.... maar .3 uur later zijn we nog aan de babbel...Anderhalf jaar geleden kregen we de vraag van een meisje (Mimi) of wij een dokter voor haar konden vinden die geïnteresseerd zou zijn in haar volledig vergroeide ruggenwervel en been... Ik heb het dossier meegebracht en geef het aarzelend aan de dokter... die bekijkt en zegt dat hij de patient op een vrijdag of zaterdag graag op zijn consultatie zou willen. Hij wisselt adresgegevens uit. Hij heeft nu een aantal patiënten die hij naar Ghana stuurde voor een rugoperatie. Een team Amerikaanse artsen opereert de kinderen onder leiding van een Ghanese prof die in Amerika les geeft... Er is nu ook een kind dat vandaag of morgen in Indië geopereerd wordt....Hij is betrokken bij de bouw van scholen en het boren van putten (vooral in de Gondar regio). Het gesprek gaat echt over alles: de studie van onze en zijn kinderen, hoe het nu eigenlijk met België gaat en wat Seyoum en ik van Obama denken.... hoe wij er toe gekomen zijn om nu juist kinderen uit Ethiopië te adopteren... maar natuurlijk ook over de stad waar hij vandaan komt : New York ... hij vindt het ongelofelijk dat ik een brief heb gekregen van de Lubavitscher Rebbe... Het is 12 uur wanneer we afscheid nemen.. Seyoum zet me ongewassen, ongeschoren, met mijn vuile kleren af aan ons kantoor en ik loop naar de Belgische ambassade voor de Dag van de Dynastie.... Seyoum wil zich nog wassen en verkleden maar ik ben maar goed om 12.30 ter plaatse gewandeld als het feest begint...Emy heeft vooral heel luid de Brabançonne gezongen (ik kan niet zingen dus stilletjes mee gemompeld).Het eten was heel lekker... er waren zelfs grijze garnalen... maar ik heb me beperkt tot waterzooi (thuis wel beter) een paar glazen St.Georges en een glaasje rode wijn…
32
Met dr Rick Hodes
Fiere Belgen op de Dag van de Dynastie Vlnr Annie, Emy, Filip en Wouter 1ste secr. Belg. Ambas.
33
Kennis gemaakt met de ambassadeur van Luxemburg (2 weken een ambassade in Ethiopië)... die van Liberia en Zambia...Er waren maar enkele tafels om te zitten en die hadden wij vlug ingepalmd Dan dringend naar de Bank om geld voor Ethiopian Andinet... omdat het daar lang duurde ben ik intussen foto‟s gaan ontwikkelen... Het school comité moest opgetrommeld worden voor de overhandiging omdat de kassier afwezig was... Plechtige overhandiging.. Dan tot 20 uur de volgende reeks feedbackkaarten in omslagen gestoken... er valt over elk kind, elke familie wat te vertellen... dus nog verre van gedaan... maar op de duur zou je fouten maken. Nu ga ik de nieuwsbrief schrijven... en dan mijn bagage maken voor morgen heel vroeg. Dag 31 tot en met 37, van 16 tot 22 november Samen met Mezengia, Seyoum, Frank en Bethelem maak ik voor het eerst een reis naar het zuiden die verder gaat dan Arba Minch. Het zijn heel lange ritten die door wegenwerken nog wat meer tijd en energie vragen. Ons verblijf boven op de berg met uitzicht op de meren en de „brug naar de hemel‟ is prachtig. We rijden naar de Dorze met hun prachtige woningen en bezoeken de markt. Op het Chamomeer zien we slechts enkele krokodillen en nijlpaarden. Uit nostalgie ga ik Tilapia eten in Suma. Tientallen kilometers voor Turmi komen we Hamer tegen. Het zijn vrolijke en vriendelijke mensen met een enorme schoonheid. Ons verblijf ligt aan een prachtige rivier. We bezoeken de markt van Demeke die een enorme aantrekkingskracht heeft op toerisen, Hamer en Arbore (een Hamergids legt me uit hoe ik het verschil kan zien) Algemene foto‟s zijn geen probleem en de beleefdheid zegt dat je voor een persoonlijke foto de toestemming vraagt en een prijs afspreekt. De sfeer is hier echt zeer gemoedelijk en ik heb de indruk dat wij in de ogen van deze mooie mensen maar lelijke wezens moeten zijn. De weg die men hier aan het aanleggen is zal het leven van deze mensen grondig dooreenschudden. Vanuit Jinka gaan we op bezoek bij de Mursi… grote lipschijven, donkere mensen die van onze komst ook een beetje carnaval maken. Ze leven dan wel in piepkleine hutjes in kleine groepen in de middle of nowhere… hier moet je niet vragen of ze op de foto willen. Iedereen wil op de foto.. maar wil betaald worden.. Op onze terugweg maken we een lange stop in Awassa, bezoeken Haile Resort en laten ons verwennen in Lewi .. Wanneer ik ‟s morgens de deur opendoe willen drie apen naar binnen glippen. Een visarend houdt alles in het oog een vijftal meter hoger in een boom. Hamerkoppen, koereigers, ijsvogels… alles krijg je hier geserveerd bij het ontbijt. We gaan al vroeg naar de vismarkt en zien de kinderen met de mond de vissen fileren. Bethelem heeft gebeld met Jittu waarvan ze exportmanager is. We mogen het bedrijf in Awassa bezoeken… en haar baas Jan is er ook. Hier worden groenten gekweekt van topkwaliteit voor export naar het Midden Oosten, het Verenigd Koninkrijk… Het bedrijf is eigendom van Al Amudi. Op de terugweg bezoeken we het Ziway meer en proeven we vangst van de dag.
34
Overhandiging met het hele school comité
Roken op de markt : Dorze
Dimeka
Hamermeisje
Mursi
35
Dag 38 23 november Al om 6 uur klaar om naar de luchthaven te vertrekken… de vlucht van Katleen en Greet heeft vertraging maar met Frederik die met Egypt Air is gekomen kunnen we al enkele koffies drinken. Samen naar het Ghion om te ontbijten, de bagage van Hilde en Georges op te halen en het programma voor vandaag door te nemen: wanneer ze Hilde opgehaald hebben van hun reis naar het Noorden gaan ze Yosi ophalen… dan naar Ginchi waar Girma op hen wacht en dan verder naar Ambo bij Annie en Emy. Voor ze vertrekken bekijken we nog samen de bagage en bekijken we waar wat naartoe moet. Onze afspaak in Zebra grill komt niet opdagen maar we genieten van de buitengewoon lekkere kip die ze hier serveren… een glaasje wijn. Dan naar Ethiopian Andinet. Het sensibilisatieprogramma is uitgewerkt: er zijn spandoeken gemaakt om uit te leggen waarom en wanneer de leerlingen hun handen moeten wassen… een watertank om te zorgen dat er steeds water is en een inventief handwassysteem, er is materiaal aangekocht om het nieuwe sanitair te onderhouden, te ontsmetten… en Seyoum en de directeur overleggen de manier waarin elke leraar in elke klas bij het begin van het uur de leerlingen gaat vertellen over het gebruik en onderhoud van de toiletten. We maken foto‟s van het aangekochte materiaal en leerlingen tonen de spandoeken. Met de directeur overlopen we de facturen. We gaan opnieuw langs bij de moeder van Diana… ik vervang voorzichtig het verband. Ze zegt dat het beter gaat maar ik ben geen expert. Over enkele dagen kom ik terug. Volgende keer moet ik een verpleger of verpleegster meebrengen want ik ben onhandig met de handschoenen… het afnemen en aanleggen van het verband. We kopen shiro voor het kerstfeest… en ik koop gerief om te koken bij Seyoum thuis… waar ik me meester maak van de keuken. Ik zal nooit een meesterkok worden maar we genieten toch van de lekkere zuidafrikaanse Overmeer die ik meegenomen heb. We maken het programma voor morgen en vertalen de 20 feedbackkaarten zodat we die morgen kunnen kopiëren om te verzenden. Dag 39, 24 november Lang geslapen en wakker gemaakt door Gelila die de koffie roostert en daarna fijn stampt. Toch wel eventjes wennen opstaan zonder lopend water… maar wel boterhammetjes met Nutella…welkom na alle eieren van de vorige dagen. Nog snel de omslagen uitzoeken voor de feedback en we zetten Saron en Wedi af op hun scholen. Omdat we in Sarbet zijn geven we ook de foto‟s af bij een petekind waarvan de peter en meter op bezoek zijn geweest. Seyoum rijdt in de afwatering en we zitten met de as van de auto vast maar geen nood want enkele Ethiopiers springen ter hulp. We gaan kijken of ze bij de Mapping Authority een nieuwere kaart van Addis hebben… en dan gaan we in Haya Hullet onze feeback kopiëren voor we ze verzenden…een projectvoorstel doorfaxen naar België en in een internetcafé de blog een beetje updaten. Een van de vroegere petekinderen wil ons spreken voor hij vertrekt naar Dubai om er te gaan werken in een olierafinaderij. We eten niet te veel want vanavond eten we bij Seyoum thuis. We herbekijken de feedback nog eens voor we hem in de postbus op Arat Kilo droppen. Seyoum moet nog wat boodschappen doen en we stoppen voor een biertje in de Beer Garden… en ons gesprek komt goed op dreef. Tijdens het eten overlopen we nog eens de feedback die ze nog niet verstuurden en die ik zal moeten meenemen naar Walter. Straks op tijd in bed want morgenvroeg weer eens naar de luchthaven om Andy op te halen.
36
De spandoek : “door ons zelf en onze omgeving proper te houden beschermen we onszelf tegen ziekte, aangeboden door Finado Ethiopië”
De aankopen in Eth. Andinet
Gelila aan de koffie
Avond in de keuken
Kinderen
37
Andy Wiencek moeten we al vroeg afhalen op de luchthaven. Hij beslistte de laatste moment om deel te nemen aan de run… op de luchthaven wacht me de verrassing van mijn leven: Greta verschijnt op de luchthaven. Seyoum‟s en mijn mond vallen open tot op de grond. We gaan kamers reserveren voor onszelf en ons hele reisgezelschap in het gezellige Yeka… We gaan de wonden van Diana‟s moeder verzorgen, krukken afgeven voor Redeat‟s moeder, op bezoek bij petekind Negatwa en medicijnen afgeven voor de mama van Mamush en Mekdes. Dan gaan we bij Sergut en Sunkwa waar we ook petekind Amanuel ontmoeten… lekkere koffie en dan snel terug naar het guesthouse om ons een beetje op te frissen voor een bezoek aan Dr.Hodes Seyoum, Greta en ik zijn uitgenodigd voor Shabbes… alle gasten (Mexico, Colombia, Amerikanen, Ethiopiërs en wijzelf) worden uitgenodigd om elkaar de hand te geven en samen te zingen. De dokter zegent één voor één zijn schare Ethiopische kinderen… en er wordt gegeten en rondgebabbeld. Omdat onze Belgische Finadovrienden op ons wachten in Ras Amba om nog iets te drinken maken we het niet te laat… en na nog enkele biertjes gaan we vroeg slapen want we hebben morgen een zwaar programma Dag 41 26 november Het is echt een crossdag vandaag… naar Wonji Shoa langs de minst leuke weg… maar ondanks dat het zaterdag is zijn er honderden kinderen die duidelijk van onze aanwezigheid genieten. Langs de nieuwe zesde klas, het sanitair…naar de computerklas en bibliotheek en de te vernieuwen klassen. We geven voetballen aan de school… Ook naar Nazareth keren we terug. De afspraak is nog niet zo duidelijk maar Stephanie kan ons toch wel warm maken voor de „europees-ethiopische‟ visie op haar school. We spreken af om op haar verder uitgewerkt voorstel te wachten en in samenspraak met Frederic van Student Kick Off beslissen wij om het voorstel onafhankelijk te onderzoeken. Een kort bezoek aan de coöperatieve in Akaki. Dan om een rolstoel voor Emy voor morgen… en nog voor donker naar Zewditu. Hier vragen Greta en Katleen toch wel om duidelijkheid bij Mulugeta betreffende de personeelsvereisten en de juiste status van de grond waar het tehuis gevestigd is. Iedereen krijgt een sportshirt en er worden veel foto‟s gemaakt. We willen onszelf trakteren op een exclusief Belgisch diner in Mon grand Rêve… het Belgische restaurant van Addis… lekker maar naar de normen hier toch wel duur en we hadden het toch ook graag wat hartelijker gehad. Dag 42 27 november RUN4WATER THE GREAT ETHIOPIAN RUN Hoe mooi kan het leven zijn? Om 7 uur zijn we aan het kantoor om „onze kinderen‟ op te wachten.. Met drie busjes vertrekken we naar Hilton waar ook de groep uit Ambo ons opwacht… we zijn met 79 finado/ambo deelnemers… aan een start met meer dan 35000 officiële deelnemers. De loop is een feest met dans, muziek, water over de baan… maar vooral voor onze kinderen die met ons meelopen… Habtamu eindigt op 40 minuten… de laatsten op bijna 2 uur. Het is een echt feest… alleen zijn er te weinig medailles… Girma, Mendaye, Seyoum, Emy, Katleen, Hilde,
38
Het finado deelnemersveld zonder Sunkwa en Elsabeth (kwamen later)
Greta met twee meisjes
Eden en Mekdelawit
Redeat
Filip, Tsedenya, Yordanos…
39
Iedereen zoekt een kind dat nog geen medaille heeft.. en wanneer onze busjes naar Ras Amba vertrekken …hebben ze allemaal hun eigen medaille. In Ras Amba wordt het een enorm feest op het dakterras. Het buffet is ongelofelijk mooi en we gaan met alle kinderen persoonlijk spreken… de groep uit Ambo verbroederd met de kinderen uit Addis… ze zingen samen… onder leiding van Frederic. Iedereen heeft wel zijn emotioneel moment vandaag… Greta, Katleen, Georges… en ik ook vooral omdat we veel tijd krijgen met Asnakesh en Ledia… ons eigenste allerliefste petekind. Ik heb haar zelf al vier jaar niet gezien en ik had nooit kunnen denken dat we elkaar zo in de armen zouden vallen. Veel tijd ook met Mamush, Elsabeth, Sunkwa, Roza, Helen, Tzedenya, Sara, Fikkerte, Rahel, Habtamu, Daniel, Abraham… vooral die kinderen die we nog niet eerder gezien hebben. Eeeeeen ongelofelijk mooi feest… dank u allemaal. Dag 43, 28 November ETHIOPIAN ANDINET We beginnen onze dag met een bezoek aan Ethiopian Andinet zodat we allemaal het resultaat kunnen zien van run4water 2011. Natuurlijk bekijken we de hele school, bezoeken de kleuterklassen, de grote hal, het gefinancierde sanitair en bekijken het sensibiliseringsprogramma. Nog snel Emy‟s rolstoel wegbrengen en dan gaan we richting Debre Libanos en Fiche… vooral omdat we dan met z‟n vieren rustig de visie op de peterschappen, de projecten en financiën kunnen bespreken. Het is een rustige weg en het gesprek komt ook maar rustig op gang. We bezoeken de kerk en het museum van het klooster. Langs de weg naar de Portugese brug komen we de eerste Galada bavianen tegen… Aan het kleine restaurant met zicht op de canyon zien we er nog veel meer. Na de injera met veel verschillende soorten wett / spaghetti maken we de spectaculaire wandeling naar de brug, de waterval er onder en het schitterende uitzicht. De reis waard. We checken in in een klein maar mooi hotelletje in Fiche waar we rustig samen enkele uren verder kunnen vergaderen. Dag 44, 29 November We beginnen de dag om 6 uur met een vergadering met Katleen, Seyouom, Greta en ik. Er wordt besloten om Yosef een echte plaats te geven in Finado Ethiopia. Als boekhouder kan hij Seyoum bijstaan voor het beheren van de rekeningen. Ook de taken van Misrak en Mendaye worden herbekeken. We maken een uitstap naar de brug over de Blauwe Nijl (veel olive baboons onderweg) en beeindigen het eerste deel van de dag met een gesprek met een sociaal werker in Fiche... er ligt hier een toekomst voor Finado. In Addis nodigen we ook Yosef, Mendaye en Misrak afzonderlijk uit om met hen onze visie te bespreken... en moeten we afscheid nemen van Katleen die naar België vertrekt. Dag 45, 30 November We bezoeken nog enkele petekinderen en gaan afscheid nemen van familie en vrienden in Addis... en voor we vertrekken recuperen we de lampen (voor de kinderen in Mehure) bij de douane op Bole Airport. Het zijn voor mij 45 onvergetelijke dagen geweest. Volgend jaar gaan we zeker opnieuw voor een run4water 2012!
40
Het prachtige buffet in Ras Amba
Debre Libanos
41
BEZOEK AAN EEN PETEKIND Zondag 23 oktober 2011 Vandaag is een bijzondere dag. Een dag waar we erg naar uitgekeken hebben. We gaan namelijk Helen, ons Finado-petekind bezoeken. Om 3 uur in de namiddag hebben we afgesproken met Seyoum, de Ethiopische coördinator voor Finado. Een lieve man die ons veel kan vertellen over het leven in Ethiopië. We vragen aan Seyoum of we nog wat voedsel kunnen meenemen naar de tante van Helen, bij wie Helen inwoont. Geen probleem, we stoppen op een marktje en kopen tef, wot en ajuin. We kopen voor Helen, haar tante en haar neef een voedselvoorraad voor 2 à 3 maanden. Wanneer we aan het "huis" van Helen aankomen, moeten we al even slikken. Wonen hier echt mensen?We worden enorm hartelijk ontvangen. De tante van Helen valt op haar knieën om ons te bedanken voor het eten. Helen komt ons verlegen goeiedag zeggen. Ze is zo mooi!!! We overhandigen haar de gevulde boekentas. Ik moet op mijn lip bijten om niet te huilen. De glans in haar ogen is één van de mooiste dingen die ik ooit heb gezien. Ook Koen heeft het moeilijk als hij ziet in welke omstandigheden deze mensen leven en hoe ze er toch in slagen geluk uit te stralen. We worden uitgenodigd om koffie te drinken. Ik ben absoluut geen koffiedrinker, maar dit durf en wil ik niet weigeren. De tante begint aan de traditionele Ethiopische koffieceremonie en wij babbelen intussen, dankzij de vertalingen van Seyoum, met Helen.Als we haar vragen wat ze het allerliefste zou krijgen als we de volgende keer te rug komen, denkt ze even na en antwoordt dan met een verlegen lachje: "a jeans". Geen uren nadenken over wat ze nog niet heeft. Geen gsm, i-pod,i-pad...zoals we hier zo vaak horen van kinderen van dezelfde leeftijd maar gewoon een jeans. De lintmeter wordt bovengehaald want noch Helen, noch haar tante kennen Helens kledingmaat en we beloven voor haar een jeans mee te brengen.
De ruimte, want dit kan je nauwelijks een huis noemen, waar Helens familie woont, is ongeveer 2 m². Een dubbel bed, een kast, 3 stoelen. Eén ruimte om te leven, slapen, koken, wassen...geen stromend water, 1 spaarlamp. Helens tante betaalt hiervoor bijna een maandloon. Seyoum vertelt ons dat met het geld dat wij maandelijks betalen het schoolgeld, schoolboeken en schooluniform van Helen en maandelijks 25 kg tef voor de familie worden betaald. We waren al overtuigd van het nut van dit peterschap, maar nu zijn we zo ongelooflijk blij om met eigen ogen te kunnen zien dat ons geld zo goed wordt besteed. dan moeten we terug naar het guesthouse. We beloven Helen en haar tante om de foto's van ons vieren te bezorgen via Seyoum en we beloven dat we terugkomen mét een jeans! We worden hartelijk omhelsd en gezoend. Op de terugweg zijn we stil en in gedachten verzonken. Dit was mooi, maar zo confronterend! Dit zijn beelden die op ons netvlies zijn gebrand. Helen, we vergeten je nooit meer en als het van ons afhangt, willen wij je helpen om je grote droom waar te maken, nl. geneeskunde studeren. En
42
43
Op 14 januari 2012 gaat de 10de editie door van het “Ethiopisch Kerstfeest”. Het is de grootste ontmoetingsdag van iedereen die Ethiopië een warm hart toedraagt, een unieke gelegenheid om met vrieden en familie injera te eten, nieuwjaarswensen over te brengen... Vanaf 15 uur : Pannenkoeken, gebak, animatie, gezellig samenzijn, Ethiopische sfeer... Vanaf 18.30 uur: opening injera buffet (inschrijving !) Het wordt een feestelijke editie waarbij we de cultuur van Ethiopië via een show willen uitdragen... Enkel inschrijving voor eetmaal door overschrijving op rekening 7775990680-36 van V.Z.W. Finado. Met vermelding aantallen wett / vegetaris / vol au vent Injera wett (vleessaus) of vegetarisch : 15,00 per persoon Vol au vent : 12,00 per persoon Meer info : 0474 512 908
[email protected]
44
