Elcker-ik centrum. ontmoetingen. Driemaandelijks tijdschrift - januari - februari - maart erkenningsnr.: P afgiftekantoor: Antwerpen x

Driemaandelijks tijdschrift - januari - februari - maart 2016

PB- PP B- 8/531 BELGIE(N) - BELGIQUE

erkenningsnr.: P702 045 afgiftekantoor: Antwerpen x

Elcker-ik centrum l e z i n g e n c u r s u s s e n ontmoetingen winter

2016

e Nieuw ingen erk w n e sam van

met:

Buurtfoyer Zuid Vanaf 2016 nodigt Buurtfoyer Zuid je op gezette tijden van harte uit voor een entertainend en hartverwarmend cultureel buurtsalon in Elcker-Ik Centrum. De bedoeling is dichte en verre buren, vrienden en kennissen bij elkaar te brengen, mooie & buurtversterkende ontmoetingen en interacties tot stand te brengen.

Zondag 31 januari, 20 maart, 24 april, 2 oktober, 20 november om 14u

Een Andere Joodse Stem (EAJS.be)

Begin jaren 70, toen de wind van mei 68 nog waaide, groeide in Volks­ hogeschool Elcker­ik de kiem van een actieve burgerbeweging. Met politiserend vormingswerk en sociale acties engageerde Elcker­ik zich decennia lang in de milieubeweging, de vrouwenbeweging, de vredes­ beweging/vaka en voor solidariteit met de derde wereld.

Walter Lotens schrijft over beweging van onderuit: Latijns­Amerika, coöperaties, reizen en ‘de ontmoeting met de andere’ van Borgerhout over Nicaragua tot Bolivia en Suriname. www.walterlotens.net

© foto Daniël Rys

De organisatie wenst een nieuwe progressieve stem te zijn voor Joden in Vlaanderen. Tevens wil EAJS een Elcker­ik richtte actiegroepen op tegen stem geven aan “een verscheidenheid van kritische standpunten met betrekking totloedering de Staat Israël, de kernenergie, beteke-racisme of de ver­ van het milieu. Zij streden voor bijzondere jeugdzorg, meer rechten voor patiënten, respect voor gehandicapten en voor een multi­ nis en de politiek van het Zionisme, en wensen deze verschillen niet te reduceren tot één stem. Op dezelfde culturele samenleving. De beweging startte met tweedekansonderwijs en met basiseducatie. manier, vertegenwoordigen zij een breed religieus spectrum gaande van praktiserend tot seculier, met een Elcker­ik richtte coöperaties op, ijverde voor een sociale economie en was de pionier van de kringwinkels. Tot op vandaag kan iedereen er waaier aan politieke overtuigingen. Zij zijn ervan overtuigd dat verschillen en verscheidenheid een troef zijn kritische lezingen volgen, krijgen nieuwe Belgen er een warm onthaal en een taalbad, en ijveren vrijwilligers er voor een dak op de Ring in die we niet moeten verbergen.” plaats van een verkeerswalm over de stad. Elcker­ik is altijd een broei­ “Israël-Palestina: naar een wederzijds onaanvaardbare vrede?” prof. dr. Ludo Abicht 13 januari - 20u

kas van nieuwe ideeën geweest, een drukkingsgroep voor maatschap­ pelijke verandering, een pionier in het ontwikkelen van nieuwe orga­ nisaties. Dit boek vertelt het verhaal van een bewogen geschiedenis, rijk geïl­ lustreerd, en met veel getuigenissen. Met een nawoord van Jos Geysels

Hanna Arendts ‘politiek van pluraliteit’ & Emanuel Levinas’ ‘ethiek van alteriteit’ dr. Anya Topolski - 23 februari, 8, 23 maart -13u30 Pelckmans

www.pelckmans.be

Cinema Internationaal Café Cinema Internationaal Café, wil mensen samenbrengen rond film en documentaire, om hun nieuwsgierigheid te prikkelen en hun dorst naar kennis te lessen. We snijden thema’s aan om een breder perspectief te geven op de maatschappij en de wereld, via onderwerpen gaande van kunsten, culturen, politiek, geschiedenis etc.… . 3 vrijdagavonden 22 jan. 19 feb. 18 maart - 19u30

OUD MEDIUM

en Neem e t n e m e n abon n en steu g in k r e w e onz

Wat u voor ogen hebt, dames en heren, dit gewriemel, dat zijn letters. Neemt u mij niet kwalijk. Neemt u mij niet kwalijk. Moeilijk te ontcijferen, ik weet het wel. Te veel gevraagd. U had het liever audiovisueel, digitaal en in kleur. ment 

€ 1nn0e 0

jaarabo

..............

................

.......... Maar wie het werkelijk......meent ................ ................ .. .. .. .. .......... ................ met virtual reality, ... ................ : ................ m a a ................ N .. .. .. .. .. .. .. .... pakweg: ................ n . tot ................ .. cursusse .. .. .. .. & Ik heb de......witte waterlelie lief, .. .. n e ...... .. g .. .. .. in lle lez an: .. de maan of: V Onder ting op a r o k % 0 2 schuift de lange rivier, of nog: ‘s Nachts rusten meest de dieren, die komt met weinig toe. Walter Lotens

Walter Lotens m.m.v. Stefaan Vermeulen

Elcker-ik 45 jaar sociale actie

Zesentwintig van deze zwartwitte dansers, geheel zonder grafische display en CD-ROM, 45 JAAR als hardware een potloodstompje: dat SOCIALE is alles.

Elcker-ik

Naam: .... ......

................

Van: ............ ........

abonnem ent 

................

................

................

................

................

................

................

.

p o o k e T 5 9 , 4 2 €

Wat kunnen zij leren uit de pioniersjaren, de groeipijnen en de verwezenlijkingen van de nieuwe sociale bewegingen? Heden en verleden ontmoeten elkaar in dit boek en nodigen uit tot reflectie. Daarvoor zorgen Ludo Abicht, Mieke Vogels, Ferre Wijckmans, Manu Claeys, Wouter Hillaert, Stijn Oosterlynck, Aviel Verbruggen, Liesbet Walckiers, Guy Poppe en Dirk Barrez.

Over de generaties heen reiken ze elkaar de hand, want zoals cultureel antropoloog Rik

Pinxten ooit schreef: ‘We kunnen een stukje Hans Magnus Enzensberger macht in handen nemen, in onze eigen wereld, los van dat hogere niveau waar alles zo vast lijkt te zitten. Onderaan is er nog veel plaats.’

Pelckmans

Pelckmans

Hoe inschrijven ? op het nummer 03/218 65 60. e-mail: [email protected] of online: www.elcker-ik.be

Praktisch

Vermeld in elk geval de cursuscode (drie cijfers en drie letters) !

Het onthaal is open op werkdagen van 10u tot 17u. Tijdens de schoolvakanties is het centrum gesloten. Tenzij anders vermeld gaan alle activiteiten door in de gebouwen van Elcker-Ik. Betalende parking op 2 min.: St-Vincentiusziekenhuis - Sint Vincentiusstraat

......

tot .................. alle lezin ................ gen & cu ................ ................ rsussen ... inbegrep en ................

Het verhaal van Elcker­ik is geen verleden tijd. Het wordt nog alle dagen verder geschreven. Sociale actie en burgerparticipatie zijn springlevend. Kijk maar naar Hart boven Hard, sociale media­acties tegen seksisme en racisme, de Antwerpse strijd om de Ring te overkappen, Movement X, of naar al die buurtgroepen die van zich doen spreken.

ACTIE

Neemt u mij niet kwalijk. Neemt u mij niet kwalijk alstublieft. Ik wou me niet opdringen. Maar u weet toch hoe dat gaat: sommigen verleren het nooit.

€ 100

seizoens

Inschrijven, graag 10 dagen op voorhand. Betalen op rekening nummer: IBAN: BE31 0010 5596 6955 • BIC: GEBA BE BB

AR

Welkom Vreemdeling NL

DU

Nederlands leren? Het kan! Niederländisch lernen? Das ist möglich

EN

Want to learn Dutch? It is possible!

TR

Flamanca öğrenmek mümkün mü? Tabi ki

Er leven in Antwerpen 175 verschillende nationaliteiten. Met of zonder papieren. Sommigen zijn over de grens gezet en teruggekeerd. Ze willen leven, ver weg van de vuile miserie in hun thuisland. Ons land is voor hen een kans op een nieuwe toekomst. Ze willen hier een thuis bouwen voor hun kinderen en kleinkinderen. Er leven in Antwerpen tienduizenden lieve vrouwen en mannen die beseffen dat we morgen hoe dan ook leven in een gevarieerde samenleving, die een verrijkend contact willen hebben met mensen uit andere culturen. Elcker-Ik centrum is een plaats waar dagelijks Antwerpse vreemdelingen en vreemde Antwerpenaren elkaar ontmoeten. Aarzel niet om mee te doen met de vele vrijwillige medewerkers die lessen Nederlands geven, stadswandelingen begeleiden of gewoon deelnemen aan onze praattafel.

ES

¿Aprender neerlandés? ¡Es posible

FR

Apprendre le néerlandais? C’est possible

PL

Nauczyć się języka niderlandzkiego? To możliwe!

RU

Выучить нидерландский? Это возможно

Taallabo Dinsdag en donderdag

10u tot 12u. Bijdrage: 10-beurtenkaart voor 8 euro.

Dialoogklassen Dinsdag en donderdag

13u30 tot 16u. Bijdrage: 10-beurtenkaart voor 8 euro.

Praattafel Woensdag 13u30 tot 16u. Bijdrage: gratis

Wij werken zonder subsidies. Alle financiële steun is welkom op rekening nummer BE31 0010 5596 6955

rs e g i l l i w j Vri en t s i d e p o Log d! gevraag TAAL-ONTHAAL / Online audio lessen Nederlands: www.elcker-ik.be – Taal onthaal Iedereen is dus welkom. We vragen nooit naar legitimatie-papieren. We vragen wel of ze op de hoogte zijn van de mogelijkheden die de officiële organisaties hun bieden. Want hoe dan ook moeten zij op middellange termijn daar terechtkomen. We zien onszelf dus als een soort opvangnet, of beter nog, een doorgeefluik. 4

ELCKER-IK CENTRUM

€ 1on0ne0ment 

ab seizoens Naam:

.. ..............

.. ..............

........

.. ..............

........... ..............

.. ..............

......

......... ..............

...... tot ................ begrepen

n sussen i n & cur

.... Van: .......... e lezinge

all

.. ..............

.. ..............

.. ..............

..............

............ ..............

€ 100

Naam: .. ......

jaarabon

nement 

..............

Van: .......... ........

..............

..............

..............

..............

20 % ko rting op

..............

.......

..............

..............

tot ................ ......

..............

..............

........

.............. .............. alle lezin .............. gen & c ..... ursussen

ACTUALITEIT & GESCHIEDENIS Over Suriname gesproken Walter Lotens woonde en werkte zes jaar in dat boeiende land. Hij schreef daarover drie boeken en volgt nog steeds op de voet wat er daar gebeurt. Suriname is een kosmopolitische indringer in Latijns-Amerika. Op de Wilde Kust spoelden mensen aan van overal. Het resultaat van enkele eeuwen samenleven is een fraaie, maar fragiele verzameling van culturen, talen en godsdiensten. Suriname is een wereld in het klein, inclusief de problemen. Hierdoor is het land een mooi voorbeeld van - en voor - een wereld in beweging: kampend met naweeën van een militaire dictatuur, mensenrechtenschendingen en tegenstellingen stad-binnenland, maar ook worstelend met etniciteit, natievorming, re-democratisering, remigratie, corruptie, drugshandel, een losgeslagen goudsector, een onverwerkt verleden. Datum 1 donderdagnamiddag 7 januari om 13u30 Code ACT 394 Bijdrage 10 euro

Boekpresentatie: Elcker-Ik 45 jaar sociale actie Begin jaren 70, toen de wind van 68 nog waaide, groeide in Volkshogeschool Elcker-Ik de kiem van een actieve burgerbeweging. Elcker-Ik is altijd een broeikas van nieuwe ideeën geweest, een drukkingsgroep voor maatschappelijke verandering, een pionier in het ontwikkelen van nieuwe organisaties. Dit boek vertelt het verhaal van een bewogen geschiedenis, rijk geïllustreerd, en met veel getuigenissen.Walter Lootens heeft het verhaal van Elcker-Ik neergeschreven. Hij zal ons door de wegen van de pioniers actievoerderers loodsen. Datum 1 donderdagnamiddag 14 januari om 13u30 Code ACT 413 Bijdrag gratis  ELCKER-IK CENTRUM

5 

Boeklancering: Engagement met of zonder god / Atheïst onder missionarissen Walter Lotens heeft op zijn reizen in Latijns-Amerika veel missionarissen ontmoet. Markante figuren die op een zeer eigen manier een geloof vertegenwoordigen en een sociaal engagement vormgeven. Vandaar de vraag: wat bezielt mensen om zich levenslang religieus en/of sociaal te engageren? Welke elementen verbinden die mensen die met of zonder god zich inzetten voor de evenmens? En zijn hun uitgangspunten wel zo anders? Inleider: Hugo Ongena, Elcker-Ik Commentatoren: filosoof Ludo Abicht, christen voor het socialisme Jan Soetewey, antropoloog Rik Pinxten, theologe Anneleen Decoene Datum 1 zondagnamiddag 17 januari om 15u Code ACT 397 Bijdrage gratis Spreker

Walter Lotens, moraal filosoof, Latijns-Amerika watcher, auteur

Wat is TTIP, en waarom zijn zoveel mensen er bezorgd over? Sinds geruime tijd zijn er onderhandelingen aan de gang tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten over wat het grootste handelsverdrag uit de geschiedenis wordt genoemd: het TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership). Climaxi Antwerpen, een nieuwe groep die opkomt voor een beter klimaat en sociale rechtvaardigheid, en actief is in de internationale organisatie Friends of the Earth, noemt de onderhandelingen over dit "vrijhandelsverdrag" zorgwekkend. Dat het daar zeker niet alleen in is, wordt duidelijk als u weet dat er in het najaar in Berlijn wel 250.000 mensen op straat kwamen om tegen de dreiging van TTIP te protesteren. Paul de Clercq van Friends of the Earth Europe vertelt ons wat er aan de hand is. Datum 1 maandagavond 11 januari om 20u Code ACT 391 Bijdrage gratis Spreker Paul de Clercq van Friends of the Earth Europe

Bezoek aan het Vlinderpaleis (nieuw Justitiepaleis op de Bolivarplaats) We maken kennis met dit postmodern gebouw van Richard Rogers, krijgen uitleg over het verloop van een rechtszaak, zoals: wie zijn de actoren? Welke rechtbanken? Verschillende delicten... Tot slot gaan we nadien nog even een stukje correctionele zitting meemaken. Afspraak: in de wandelzaal aan het beeld ‘Onrecht’ Datum 1 dinsdagvoormiddag 12 januari om 9u30 Code ACT 392 Bijdrage 10 euro Gids Anne-Mie Castelein, Slachtofferonthaal en gids in het Vlinderpaleis

6

ELCKER-IK CENTRUM

Het einde van het einde van de geschiedenis De Amerikaanse politicoloog Francis Fukuyama publiceerde in 1992 zijn klassieke boek The End of History. Het boek werd enigszins verkeerd gelezen als een lofzang op een tijd waarin we in de beste der werelden leefden: wij mensen zouden nooit meer kunnen bereiken dat onze ideale mix van democratie, vrije markt en individuele vrijheden. We ontdekken echter elke dag opnieuw dat de geschiedenis allerminst ten einde is gekomen en, in tegendeel, in volle vaart voort dendert. Meer nog, we hebben vandaag de indruk dat wij, Europeanen, er flink op achteruitgaan. Hoe zit dat echt? Bekijken we onze (zeer Europees gekleurde) geschiedenis verkeerd? Schatten we onze economische, culturele en ethische rol verkeerd in? Hebben we wel een correct geopolitiek beeld van wat er rondom ons gebeurt? We proberen greep te krijgen op de grote boze wereld aan de hand van de verschillende gidsen. Datum 1 dinsdagavond 12 januari om 20u Code ACT 385 Bijdrage 10 euro

Van boven naar onder van links naar rechts Eerst was er de kloof met de burger, dan de breuk met het middenveld, de aftakeling van klassieke ledenpartijen, de ontzuiling, de Europese bevoogding en de toegenomen ontrouw van kiezers. De manier waarop we omgaan met politiek lijkt ingrijpend veranderd. De grote tegenstelling tussen links en rechts lijkt een relict uit het verleden. Eens te meer denken velen luidop na over ander politiek systeem (directe democratie) of een doorgedreven technocratische politiek (een computerprogramma is betrouwbaarder dan een menselijke beslissing). Terwijl dat debat zich afspeelt, wint in Europa het populisme aan kracht. Is de tegenstelling tussen links en recht echt achterhaald? Weten we niet meer waarover die tegenstelling gaat? Of hebben we het verleerd om erover te praten? Datum 1 woensdagavond 16 maart om 20u Code ACT 412 Bijdrage 10 euro Spreker

Harold Polis, Uitgeverij Polis

"Israël-Palestina: naar een wederzijds onaanvaardbare vrede?" Het conflict tussen Israël en de Palestijnen sleept al meer dan een eeuw aan. Toch weten we dat er realistische voorstellen voor een onderhandelde oplossing bestaan, onder meer de niet ondertekende akkoorden van Taba (2001) en het officieuze Genève Initiatief (2003). We weten hoe een redelijke oplossing er uit kan zien, maar het klimaat is de laatste jaren zo verslechterd dat een derde Intifada, met alle gevolgen van dien, niet uitgesloten lijkt. Wat kunnen de betrokken partijen ter plaatse doen en wat is de rol van de vredesbeweging in het buitenland? In samenwerking met “Een andere Joodse stem” Datum 1 woensdagavond 13 januari om 20u Code ACT 393 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Ludo Abicht, Emer.UA, auteur van boeken over o.a. filosofie, ethiek, joodse cultuur, interculturaliteit.

De Europese Unie: van crisis naar crisis De eurocrisis, de Oekraïnecrisis, luxleaks, vluchtelingencrisis en meest recent de terreurdreiging. Telkens opnieuw worden de lidstaten van de Europese Unie met uitdagingen geconfronteerd die ze moeilijk alleen de baas kunnen. Maar telkens opnieuw blijkt ook hoe moeilijk het is om een gemeenschappelijke Europese aanpak uit te werken. De voorbije jaren leek Europa zich dan ook van crisis naar crisis te ploeteren. Elegant is dat niet, effectief misschien ook niet. Maar tegelijk valt de Europese Unie ook niet uit elkaar. Integendeel, geleidelijk aan lijkt de Unie meer greep te krijgen op de lidstaten. In deze lezing bekijkt Hendrik Vos aan de hand van concrete voorbeelden hoe Europa met crisissen omgaat en hoe de leiders zich van top naar top slepen. Nooit lijkt er echt een doorbraak te komen, maar een ontrafeling van de integratie komt er evenmin. Wat is uiteindelijk de lijm die de lidstaten altijd weer aan de onderhandelingstafel houdt? En waar gaat dit naartoe? Datum 1 donderdagavond 14 januari om 20u Code ACT 395 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Hendrik Vos, hoogleraar EU-studies, U Gent ELCKER-IK CENTRUM

7 

Migratie ? Historische restitutieplicht van Europa Machtigen en rijken verschuilen zich steeds weer in een economie van de aalmoes. Armen en zwakken daarentegen trachten zelf op te komen voor een economie van rechtvaardige prijzen en lonen. Daartoe behoort ook een rechtsgeldige en afdwingbare restitutie. Dat vraagt ook om aandacht voor de ernstige theologische en ethische gevolgen daarvan. Een voortdurende structurele armoede van de meeste inwoners in de vroegere kolonies is perspectiefloos en onaanvaardbaar. De hatelijke Westerse superioriteitswanen zijn een ernstig politiek probleem , dat vrede onmogelijk dreigt te maken. Datum 1 vrijdagnamiddag 15 januari om 13u30 Code ACT 396 Bijdrage 10 euro Spreker Dr.W.J.Ceuppens, PhD en STD

Boekpresentatie: Helemaal anders Al te dikwijls onderschatten we de ideologische veerkracht van het neoliberalisme. Instellingen en wetten werken niet meer voor het algemeen belang. Het wordt tijd dat de linkerzijde zichzelf heruitvindt, van woede en hoop een kracht maakt en het helemaal anders aanpakt. Voor een maatschappij die helemaal anders in elkaar steekt. Weg van het produktivisme en de blinde winstaccumulatie. Echte democratie met gelijke vrijheid voor iedereen. Met gedeeld geluk en een duurzame economie. Sommigen noemen dit ecosocialisme, anderen verwijzen naar ecohumanisme. Maar deze benaming is minder belangrijk dan de systeemwissel die er moet én kan komen." Datum 1 maandagnamiddag 18 januari om 13u30 Code ACT 414 Bijdrage 10 euro Spreker Stephen Bouquin, auteur, lid van Rood!

Stephen Bouquin

Waar gaat het met de wereld toch naartoe? Een kader om de problemen te situeren.

Als je regelmatig het nieuws beluistert of bekijkt, dan lijkt er weinig reden om optimistisch te zijn over de toekomst. De hele wereld en zeker Europa heeft te kampen met problemen waarvan de oplossing niet voor de hand ligt. Dat kan mensen ontmoedigen. Zijn er echter ook tendensen die ons eerder hoopvol naar de toekomst laten kijken? Dat is veel minder duidelijk. Toch zijn er die ook. Geïnspireerd door het concept van het algemeen menselijk patroon van de historicus Jan Romein probeer ik een kader aan te reiken waarbinnen heel wat problemen gesitueerd kunnen worden. En dan blijkt dat wij misschien eerder met groeipijnen te maken hebben dan met signalen van de ondergang. Na een inventarisering van de problemen van onze tijd presenteer ik een kader dat onze tijd kan helpen duiden, geïllustreerd aan de hand van de relatie tussen de mens en de natuur en de relaties tussen mensen onderling. Daarna proberen wij de problemen vanuit het kader opnieuw te bekijken. Misschien kan u na de lezing de toekomst iets hoopvoller tegemoet zien. Datum 1 donderdagnamiddag 21 januari om 13u30 Code ACT 398 Bijdrage 10 euro Spreker Guido Dekeyser , lic. Germaanse filologie en filosofie

Boekpresentatie: Thatcher aan de Schelde In Thatcher aan de Schelde (uitgeverij EPO), dat vlak voor de verkiezingen van mei 2014 verscheen, nam Jan Vranken het beleid van de Antwerpse coalitie onder de loep. Was het immers niet zo dat De Wever Antwerpen had uitgeroepen tot het laboratorium voor het Vlaamse beleid? Ondertussen werd hij ook de man achter de schermen van het federale beleid en dus is het wel nuttig om eens na te gaan in welke mate de Antwerpse variant van het Thatcherisme deel is van het DNA van de Vlaamse en de federale regering. Datum 1 maandagavond 25 januari om 20u Code ACT 400 Bijdrage 10 euro Spreker Jan Vranken, prof. em., U Antwerpen 8

ELCKER-IK CENTRUM

Europa tussen de grootmachten: speelbal of spelverdeler? Rusland annexeert de Krim, voedt de rebellie in Oost-Oekraïne en stuurt nu ook troepen naar Syrië. China betwist op een assertieve manier de controle over eilanden in de Oost- en Zuid-Chinese Zee. Iran, Turkije en Saoedi-Arabië ondernemen militaire actie in het Midden-Oosten. Moeilijke partners, maar partners, waar Europa moet en kan mee samenwerken in het ene dossier, zelfs als ze ons tegenwerken in een ander dossier. Zulke 'compartementalisering' van de relaties tussen grootmachten is klassiek. Maar is de Europese Unie zelf een klassieke grootmacht of willen wij een ander soort speler zijn in de wereldpolitiek? En kunnen we ook zo onze veiligheid garanderen? Datum 1 woensdagnamiddag 27 januari om 13u30 Code ACT 401 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Sven Biscop, director Europe in the World Programme (het Egmont) visiting professor, Univ. Gent en Europa College

Poetin en/in het buitenland: kroniek van een oude politieke cultuur? De Russische president Poetin heeft zich de laatste jaren steeds nadrukkelijker geprofileerd als de criticus van het eigengereide en dus onbetrouwbare Westen. Zijn gedrag, dat in eigen land op brede steun kan rekenen, doet denken aan de kwaadste momenten uit een recent en verder verleden, toen (Sovjet-)Rusland zich nadrukkelijk als het ‘alter ego’, de ‘ontkenning’ of het ‘alternatief’ voor het imperialistische Westen opwierp. In deze lezing doet Wim Coudenys uit de doeken hoe Poetin voor zijn buitenlandse beleid inspiratie put uit dat verleden en die op een heel geniale, zij het cynische manier uitspeelt tegen het Westen. Datum 1 donderdagnamiddag 4 februari om 13u30 Code ACT 402 Bijdrage 10 euro Poetin Spreker prof. Wim Coudenys doceert Russische en Europese (cultuur)geschiedenis KUL

Keizer Tiberius - The Good, The Bad and The Ugly Als opvolger van Augustus en tweede keizer van het Romeinse Rijk moest Tiberius de groeipijnen van een nieuw politiek systeem managen. De moeizame opvolgkwestie van Augustus, plus de vele hofintriges tijdens zijn eigen bewind, tonen een ongewoon complex figuur, die tegen wil en dank het imperium overeind hield. Datum 1 maandagavond 22 februari om 20u Code ACT 403 Bijdrage 10 euro

Keizer Caligula - Krankzinnige keizer of karaktermoord? Met de mogelijke uitzondering van Nero, heeft geen enkele Romein ooit zo'n slechte reputatie behouden als Caligula. Tal van verhalen doen de ronde over zijn waanzin: dat hij zijn paard consul wou maken, alle inwoners van Rome over de kling wilde jagen, of zichzelf als levende god doen vereren. Een grondige kijk op het leven van Caligula toont echter aan dat er meer rationaliteit schuilt in zijn daden dan schijnbaar uitzonderlijk waanzinnige verhalen. Datum 1 maandagavond 21 maart om 20u Code ACT 404 Bijdrage 10 euro Spreker

Jeroen Wijnendaele, historicus, auteur Caligula

ELCKER-IK CENTRUM

9 

De mysteriën van het Gulden Vlies Apollonius Rhodius (ca. 295 v.C.- ca. 225 v.C.), een dichter uit de Alexandrijnse school, componeerde een groots epos, de Argonautica. Het behandelt de tocht van Jason en de Argonauten naar Colchis aan de Zwarte Zee om het Gulden Vlies te veroveren. Geholpen door de toverkunst van Medea bereikt Jason zijn doel, maar hun relatie eindigt uiteindelijk in een tragedie. Maar waarom was de gouden vacht van een gevleugelde ram nu zo begerenswaard? En wat is de achterliggende, de diepere, de ware betekenis van deze sage? In januari 1430 stichtte Filips de Goede, hertog van Bourgondië, te Brugge de Orde van het Gulden Vlies. Over zijn politieke bedoelingen bestaat geen twijfel, maar zijn motieven voor de keuze van de emblematische figuur blijven duister. Zoals Diodorus Siculus (1ste eeuw v.C.) al opmerkte: antieke mythen en sagen zijn niet ontstaan om ons een eenvoudig en consistent verhaal te schenken. Datum 1 donderdagnamiddag 25 februari om 13u30 Code ACT 405 Bijdrage 10 euro

Peter de Grote, tsaar aller Russen Peter (1672-1725) was een kleinzoon van de eerste tsaar uit het huis Romanov, dat sinds 1613 over Rusland regeerde. Hij heerste als een autocraat over zijn onderdanen die hij met vaste en harde hand op de weg naar de vooruitgang wilde leiden. Hij bewonderde de Europese cultuur, vooral de wetenschap en de technische prestaties. Hij ondernam een grote reis naar Duitsland, Holland en Engeland om kennis en vaardigheden op te doen en sloot contracten af met mensen die dat alles aan de Russen konden leren. De europeanisering werd door de tsaar opgelegd: baarden moesten worden afgeschoren, behalve bij boeren en monniken; westerse kledij, ook voor dames aan het hof, werd voorgeschreven; scholen werden opgericht, fabrieken gesticht, kanalen gegraven; het bestuur werd gemoderniseerd en de Heilige Synode, geleid door een benoemde ambtenaar, hield toezicht op de godsdienst en de kerk. Datum 1 donderdagnamiddag 24 maart om 13u30 Code ACT 406 Bijdrage 10 euro Spreker

Herman De Kuyffer, dr. in de oude geschiedenis

De Turkse renaissance in de buitenlandse politiek

Speerpunten van de hedendaagse Turkse buitenlandse politiek Turkije, de AK-partij en president Erdogan staan ondertussen al meer dan een decennium in de belangstelling van beleidsmakers, wetenschappers, en de media. Het buitenlandse beleid van Erdogan wordt vaak kritiekloos opgehemeld en nog vaker meedogenloos verguisd: de ene ziet hem als beschermer der verdrukten, de andere als de architect van een neo-imperialistisch project. Turkije’s buitenlands beleid heeft al veel inkt doen vloeien. Helaas bestaan er tot nu toe maar weinig analyses die echt inzicht geven in wat Turkije nu precies doet. Nog minder begrip is er over de waarom-vraag. In deze lezing zullen we een overzicht geven van de speerpunten van de Turkse buitenlandse politiek. Vervolgens schenken we aandacht aan de factoren die deze 'Turkse renaissance' in de buitenlandse politiek aandrijven. We concluderen dat Turkije’s buitenlands beleid niet zo raadselachtig is, maar typisch voor een land dat men tegenwoordig omschrijft als een 'opkomende middelgrote macht'. Datum 1 maandagavond 15 februari om 20u Code ACT 407 Bijdrage 10 euro Spreker Norman Andree , MSc International Relations and Diplomacy, U Antwerpen Recep Tayyip Erdogan

10

ELCKER-IK CENTRUM

Boekpresentatie: De wissel van de macht Niemand is beter geplaatst om de politieke aardschokken van de voorbije 15 jaar zo accuraat te vatten als wetstraatjournalist Marc Van de Looverbosch. Politiek was zelden zo boeiend. In 'De wissel van de macht' schrijft de VRT-journalist voor het eerst zijn relaas neer van het politieke schouwspel sinds het kanteljaar 1999. In de typisch onderkoelde stijl die hem zo kenmerkt op radio en tv, wisselt hij markante anekdotes af met vlijmscherpe analyses. Het maakt dit wervelend boek tot een must voor al wie de Belgische politiek wil begrijpen. Zijn uitgangspunt: de nieuwe politieke eeuw is niet in 2000 begonnen, maar in 1999 met de dioxinecrisis. De eeuwige regeringspartij CVP verdwijnt dan naar de oppositiebanken. De naschokken van die politieke aardbeving zullen lang voelbaar blijven. Datum 1 maandagavond 29 februari om 20u Code ACT 408 Bijdrage 10 euro Spreker Marc Van de Looverbosch, auteur, VRT-journalist

Boekpresentatie: In Molenbeek Antwerpen heeft Borgerhout. Brussel heeft Oud-Molenbeek. Auteur Hans Vandecandelaere dook twee jaar in de coulissen van deze wijk, een van de meest mis begrepen. Zijn boek 'In Molenbeek' werd een reisverhaal over het mozaïek en de dynamiek van culturen, religies, veiligheid, trendy kanaalherbestemming, sluikstort, onderwijs, pleinaanleg, ingenieuze nieuwbouw, nieuwe Vlaamse migranten, armoede en gemondialiseerde rijkdomproductie. Maar de auteur biedt vooral een nieuw raamwerk om ook andere 'moeilijke' buurten op een vernieuwende wijze te lezen. Datum 1 dinsdagavond 1 maart om 20u Code ACT 399 Bijdrage 10 euro Spreker Hans Vandecandelaere , auteur, historicus

Hiroshima en Nagasaki: 70 jaar later Waren de Amerikaans atoombommen op Hiroshima (6 augustus 1945) en Nagasaki (9 augustus 1945) noodzakelijk om Japan tot capitulatie te dwingen? Het sardonische pokerspel tussen Roosevelt, Stalin en Hirohito wordt o.a aan de hand van de studie van Tsuyoshi Hasewaga, Racing the Enemy: Stalin, Truman, and the Surrender of Japan, geanalyseerd. Een ware moorddadige thriller met een verrassende ontknoping. Datum 1 woensdagnamiddag 2 maart om 13u30 Code ACT 389 Bijdrage 10 euro

Is de 'koude oorlog' terug? De koude oorlog eindigde in de periode 1989-1991 met de val van de Berlijnse muur en het uiteenspatten van de Sovjet-Unie. In de Amerikaanse literatuur (en dus ook de onze) begint de KO in de periode 1945-1947. In werkelijkheid begint de KO met de Rode Revolutie in 1917 en duurt voort tijdens het interbellum met als een van de hoogtepunten de Spaanse burgeroorlog(1936-1939). Ook tijdens het bondgenootschap van de SU, VS en SU tegen Hitler (1941-1945) groeiden de spanningen, die meteen na de overwinning openlijk uitbarstten. Is wat we nu meemaken het ontstaan van een tweede KO? Datum 1 woensdagnamiddag 9 maart om 13u30 Code ACT 409 Bijdrage 10 euro Spreker

dr. Yvan Vanden Berghe, em. hoogleraar geschiedenis, U Antwerpen

ELCKER-IK CENTRUM

11 

Boekpresentatie: De Jihad karavaan / Reis naar de wortels van de haat Nu de angst voor een 'botsing der beschavingen' hoog oplaait, levert 'De jihadkaravaan' een onschatbare bijdrage aan dit complexe debat. Ooit stond de vermaarde jihadexpert Montasser AlDe'emeh op het punt om zelf de wapens op te nemen. Als een ontwortelde tiener die opgroeide met haat maar bevrijding vond in kennis, begrijpt hij beter dan wie ook wat westerse moslimjongeren doet bezwijken voor de lokroep van het kalifaat. Datum 1 maandagavond 14 maart om 20u Code ACT 410 Bijdrage 10 euro Sprekers Montasser AlDe'emeh, jihadexpert, & Pieter Stockmans, Journalist

Het ontstaan van de geschreven taal in het Oude Nabije Oosten Mesopotamië en de Levant +/-3000 jaar vóór Christus

Frieda Verdonk neemt u mee naar het ontstaan van de geschreven taal in het Oude Nabije Oosten rond 3000 v.C., naar de vroegste bibliotheken uit de geschiedenis. Zij toont hoe afbeeldingen stilaan overgingen in tekens en ten slotte in spijkerschrift. Ook de verschillende families van de semitische talen komen aan bod. Datum 1 dinsdagnamiddag 22 maart om 13u30 Code ACT 411 Bijdrage 10 euro Spreker Frieda Verdonk, docent muziek en masterstudent Oude Nabije Oosten

FILOSOFIE Leesclub Streven De Leesclub Streven komt één keer per maand samen. Aan diegenen die al lid zijn, wordt gevraagd hun lidmaatschap te vernieuwen. De groep blijft beperkt. Voor wie nog geen lid is, hierbij een uitnodiging om zich in te schrijven Het tijdschrift Streven brengt per maand vier à vijf uitgebreide artikels over allerhande maatschappelijke onderwerpen. Streven is een goudmijn voor wie op de hoogte wil blijven van de laatste ontwikkelingen in zake filosofie, theologie, spiritualiteit, wetenschap en cultuur in het algemeen. Datum Code

1 woensdagvoormiddag 20 januari om 10u FIL 361

Datum Code

1 woensdagvoormiddag 17 februari om 10u FIL 362

Datum Code Bijdrage

1 woensdagvoormiddag 16 maart om 10u FIL 363 5 euro voor een exemplaar van het tijdschrift Streven; deelname gratis.

Begeleiding: Jopy Schiltz

12

ELCKER-IK CENTRUM

Filosofie en de theologale deugden Met de filosofie is iets merkwaardigs en spannends aan de gang. Zij kondigt het 'einde' van de metafysica af. Daarmee wil ze zeggen dat ze niet langer de absolute geldigheid van systemen als 'eenheid', 'objectiviteit' en 'rationaliteit' aanhangt. Hiermee kleurt de filosofie helemaal anders. Zij wordt milder en vriendelijker jegens wat de metafysica verfoeide, zoals mythe, poëzie, verhaal. Ze wordt hoopvoller omdat ze de wereld niet langer volledig denkt te kunnen en moeten uitleggen, controleren, voorspellen. Ze wordt zelfs religieuzer (niet: godsdienstig!) omdat ze beseft dat het denken gegeven wordt, dat er geen wereld bestaat los van het denken, dat een soort geloven wordt als het niet langer een meten en rekenen kan zijn. Vriendschap, hoop, geloof, dat zijn toch de drie theologale deugden uit de beroemde Paulusbrief? Wat doen die in de filosofie? Hoe is de filosofie dan theologaal deugdzaam geworden zonder theologie te zijn? Zelfs Nietzsche vermeldt die deugden in zijn boeken, maar dan zonder verwijzing naar God. Is dat wat Derrida bedoelt als hij vermoedt dat filosofie een religie zonder religie is? Datum 1 dinsdagavond 19 januari om 20u Code FIL 349 Bijdrage 10 euro

Postmoderne filosofie en theologie De postmoderne filosofie -al een heel veelzeggende titel op zich- heeft van Heidegger onthouden dat de metafysica een 'ontotheologie' was. Dat betekent dat zij eerst de werkelijkheid tot een eenheid, een geheel bracht (ontologie) en de regie van dat geheel dan toevertrouwde aan een principe, doorgaans God (vandaar: theologie). In zichzelf ontdubbelde die postmoderne erfenis zich langs twee lijnen, een ontologische (Deleuze, Badiou, Meillassoux, etc.) en een theologische (Derrida, Levinas, Vattimo, Nancy, etc.). Dat laatste traject volgen we hier van naderbij. Het toont hoe filosofie en theologie, van oudsher in gespannen verhouding van dienstmaagd of heerseres, zich nu als 'vrienden' gaan gedragen. Philosophia amica theologiae. Dat heeft interessante implicaties naar zowel beider zelfverstaan als naar het verstaan van (het woord) God. Immers, wil filosofie niet opgaan in de theologie, dan moet zij bepaalde geloofselementen uit haar godsbeeld elimineren. Vanwaar kan zij dan vertrekken met het denken van God, als het geen openbaring of geloofservaring is? Datum 1 dinsdagavond 2 februari om 20u Code FIL 350 Bijdrage 10 euro Spreker

dr. Erik Meganck, Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (HIW) Leuven Erik Meganck

Gezichten van de mens bij Paul Ricoeur De evolutie in het denken van P. Ricoeur valt ten dele samen met zijn rondgang door de wijsbegeerte van de twintigste eeuw. Dit is het gevolg van zijn filosoferen in dialoog. Het betreft het existentialisme van K. Jaspers, de fenomenologie van E. Husserl en de hermeneutiek van G. Gadamer. Anders dan Heidegger beoefent Ricoeur zijn fenomenologie met omwegen: zowel in zijn confrontatie met de groten van het verleden als in zijn positiename met betrekking tot het structuralisme. Tijdens de lange jaren in de VS doorgebracht, preciseerde hij zijn verhouding t.a.v. de analytische wijsbegeerte. Dit leidde tot zijn persoonlijk werk waarmee hij het wijsgerig erfgoed heeft verrijkt. Zie: Koen Boey, Gezichten van de mens bij P. Ricoeur , uitgeverij Garant. Datum 1 dinsdagnamiddag 26 januari om 13u30 Code FIL 351 Bijdrage 10 euro Spreker Koen Boey, prof. em. filosofie U Antwerpen, auteur

Paul Ricoeur

ELCKER-IK CENTRUM

13 

Filosofen van de menselijkheid Filosofie gaat altijd om ons, mensen. Of onze verhouding ten opzichte van onze omgeving. In die zin gaat filosofie steeds over menselijkheid. Toch zijn er filosofen die deze menselijkheid heel centraal stellen in hun werk. Over enkele van deze ‘menselijke’ filosofen gaat deze serie.

John Stuart Mill: Vrijheid, geluk en feminisme Mill geldt als de grote verspreider van het utilitarisme. Het utilitarisme heeft in veel kringen een slechte naam, en dat is merkwaardig, want het centrale doel van deze filosofie is: het grootst mogelijk geluk voor de grootst mogelijke groep mensen. Mills werken over logica, politieke economie en vrede zijn nog steeds actueel en vormen de grondslag voor veel hedendaagse filosofie. Zijn werk over de vrijheid (On Liberty, 1859) geldt nog steeds als één van de grondslagen van westerse vrijheden. Datum 1 woensdagnamiddag 20 januari om 13u30 Code FIL 352 Bijdrage 10 euro

Bertrand Russell

De filosoof van de wiskunde en van het sociaal verzet! Bertrand Russell geldt als een grondlegger van de filosofie van de wiskunde – maar daar zullen we het in onze lezing niet (lang) over hebben. Wel over zijn kwaliteiten als mens, als minnaar, als sociaal bewogen actievoerder, onder meer tegen de nucleaire bewapening en tegen het imperialisme. Voor dat verzet kwam hij ook in de gevangenis. Wat ook weer raar is, want Russell was van adel! Zijn hele leven heeft hij gestreden tegen bijgeloof, tegen kwezelachtige religie, en tegen de angst die het leven van zovele mensen beheerst. In talloze maatschappelijk geëngageerde lezingen en geschriften probeerde hij de ideeën van de Verlichting ingang te doen vinden in brede lagen van de bevolking. Waarvoor hij in 1950 de Nobelprijs voor literatuur kreeg. Datum 1 woensdagnamiddag 24 februari om 13u30 Code FIL 353 Bijdrage 10 euro

Bertrand Russell

Norbert Elias Elias leven is gekenmerkt door zijn werkzaamheden in verschillende culturen en steden. In Elias’ werk staat de verhouding tussen groepen en het individu centraal. Het is deze dynamiek tussen de eigen persoonlijke zelfbeheersing van het individu en de wijze waarop die zelfbeheersing leidt tot steeds grotere netwerken – die uiteindelijk uitmondt in naties en hun eigen cultuur. Weinigen hebben zo trefzeker dit spanningsveld tussen persoonlijke karaktertrekken en groepsmentaliteiten (als gevolg van onderlinge afhankelijkheid) beschreven als Elias. Datum 1 woensdagnamiddag 16 maart om 13u30 Code FIL 354 Bijdrage 10 euro Spreker

Willie van Peer Ph.D., prof. intercultural hermeneutics, U München

Norbert Elias

Tekst en uitleg: Inleiding

Een nieuwe reeks filosofie die maandelijks plaatsvindt. De focus ligt op boeken en teksten. De deelnemers worden deskundig begeleid bij de kennismaking met min of meer befaamde leerstukken uit oude of meer recente klassiekers van de filosofie en dit aan de hand van de bronteksten (in het Nederlands). Velen zullen ooit gehoord hebben van de 'onbewogen beweger' van Aristoteles, van Descartes' befaamde 'Ik denk, dus ik ben' of de strenge eisen van Kants 'categorisch imperatief'. Maar wie heeft de teksten gelezen? Tekst en Uitleg is een uitnodiging om – soms moeilijke – bronteksten beter te begrijpen. De gekozen tekstfragmenten worden tijdens de bijeenkomsten ter beschikking gesteld. Alle delen van deze reeks kunnen onafhankelijk van elkaar gevolgd worden.  14

ELCKER-IK CENTRUM

Ludwig Feuerbach: Das Wesen des Christentums (1841) Das Wesen des Christentums, het bekendste werk van Ludwig Feuerbach, vormt een keerpunt in de Duitse filosofie. Van Kant tot Hegel geldt het bewustzijn of de geest als sleutel tot de kennis van de werkelijkheid. Aan de dominantie van deze idealistische filosofie komt een einde wanneer in 1841 Feuerbachs werk verschijnt. Het zet niet alleen de toon voor een nieuwe manier van filosoferen, maar is door zijn unieke combinatie van scherpe religiekritiek en praktische vitaliteit ook de bron van een brede maatschappelijke emancipatie. De bevrijdende invloed van het boek op jonge intellectuelen blijkt uit deze getuigenis van Friedrich Engels: “Met één slag verpulverde het de tegenspraak, de ban was gebroken, het systeem was opgeblazen. Het enthousiasme was algemeen: we waren allen een tijd lang Feuerbachianen.” In deze Tekst en Uitleg bij Das Wesen des Christentums wordt de kern van Feuerbachs religiekritiek, zijn these dat het geheim van de religie menselijke zelfkennis is, aan de hand van relevante tekstpassages toegelicht. Vervolgens wordt deze kritiek geanalyseerd als de kiem van een veel bredere emancipatie op filosofisch, maatschappelijk en politiek vlak. Datum 1 woensdagavond 27 januari om 20u Code FIL 355 Bijdrage 10 euro Ludwig Feuerbach Spreker Herbert De Vriese, tenure track professor U Antwerpen

John Stuart Mill: On liberty / Over vrijheid John Stuart Mills “On Liberty” van 1859 is een klassieke tekst geworden over zelfbeschikking, de vrijheid van meningsuiting en de grenzen van de politieke macht. Zijn doctrine pleit voor morele tolerantie die elk individu het recht geeft om vrij zijn of haar eigen leven te leiden, zo lang daarbij de ander geen schade wordt toegebracht. Het werk is meer dan ooit relevant in het licht van recente gebeurtenissen zoals de moord op de redactie van Charlie Hebdo in januari 2015, de wreedheden van Daesh in naam van religieus fundamentalisme, de angst voor de eigen identiteit door een reële of imaginaire asiel-“crisis”, en de vraag welke maatregelen een overheid hiertegen kan nemen. Hoofdstuk 2: Over de vrijheid van denken en discussie, zal gelezen en besproken worden. Datum 1 dinsdagavond 23 februari om 20u Code FIL 356 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Peter Reynaert doceert politieke wijsbegeerte U Antwerpen

John Stuart Mill

Ludwig Wittgenstein: Tractatus logico philosophicus Wittgensteins Tractatus is ondanks zijn geringe omvang een werk dat een haast bovenmenselijke taak op zich neemt: het oplossen van alle filosofische problemen. Dat betekent, laten zien dat dergelijke problemen niet op een zinvolle manier kunnen worden geformuleerd (ze zijn betekenisloos) en daardoor verdwijnen ze. Metafysica, ethiek en esthetica, het zijn disciplines die na dit werk enkel nog zullen voortbestaan in geschiedenisboeken van de filosofie. Hoewel Wittgenstein niet in zijn opzet is geslaagd, hetgeen hij zelf later heeft ingezien, getuigt de prestatie die hij in de Tractatus neerzet van een buitengewone intellectuele schoonheid. Rond de Tractatus hangt een zekere mythologie, als zou het een onleesbaar boek zijn. Niets is minder waar. Ook al blijven sommige gedachten die erin worden uitgedrukt moeilijk te vatten, toch is het zonder problemen mogelijk om de kerngedachten van het boek door middel van tekstfragmenten uit te leggen aan iemand met slechts een minimale kennis van filosofie. Dat laatste is hier ons doel. Datum 1 dinsdagavond 22 maart om 20u Code FIL 357 Bijdrage 10 euro Spreker Nicolas Alzetta is master in de wijsbegeerte en leraar zedenleer Ludwig Wittgenstein

ELCKER-IK CENTRUM

15 

Kopstukken Filosofie Antonio Negri Toni Negri (° Padua, 1 augustus 1933) analyseert in zijn werk op een nieuwe kritische wijze het kapitalisme en de postmoderne maatschappij. Daarbij doet hij niet alleen beroep op filosofen van de twintigste eeuw (o.a. Foucault en Deleuze), maar ook van vorige eeuwen (voornamelijk Spinoza en Marx). De centrale these van zijn (samen met Michael Hardt geschreven) hoofdwerk Empire (2000) is dat de natiestaat zijn centrale rol als primaire politieke formatie verloren heeft en plaats heeft gemaakt voor een globaal mechanisme van diffuse en gedecentraliseerde macht. In Multitude (2004) stelt Negri (samen met Hardt) als alternatieve samenlevingsvorm voor de globaliserende, neoliberale maatschappij de ‘multitude’ voor, waarin de verschillen tussen de mensen niet verdoezeld worden. Datum 1 maandagnamiddag 15 februari om 13u30 Code FIL 330 Bijdrage 10 euro Spreker Sonja Lavaert, prof. filosofie, VU Brussel

Antonio Negri

Jean-François Lyotard ‘Het einde van de grote Verhalen’ en ‘postmoderniteit’: het zijn clichés, die te pas en te onpas aangehaald en verbonden worden met de Franse filosoof Jean-François Lyotard (Versailles, 10 augustus 1924 – Parijs, 21 april 1998). Wat heeft hijzelf daarmee juist bedoeld? Hoe kaderen die begrippen binnen zijn differentiedenken? Hoe verhoudt hij zich tot het structuralisme (Claude Lévi-Strauss), de deconstructie (Jacques Derrida) en de genealogie (Michel Foucault)? Waarom worden het postmodernisme en de Nietzscheanen zo hevig aangevallen door het Verlichtingsdenken (Jürgen Habermas)? De mode van het postmodernisme is nu wat voorbij. Maar deze situatie laat ons toe af te wegen in hoeverre wij vandaag nog van het postmodernisme kunnen leren. Welke ruimte is er voor het leven met verschillen? Wat na het postmodernisme? Datum 1 maandagnamiddag 7 maart om 13u30 Code FIL 331 Bijdrage 10 euro Spreker Rob Devos, prof. filosofie, KU Leuven

Ideologie en moderniteit: een tragedie Niet alleen het begrip, maar ook de realiteit zelf van de ideologie is niet weg te denken uit onze samenleving. Politieke partijen houden met regelmaat van een klok ideologische congressen. De wereldgebeurtenissen worden geregisseerd door ideologen van extremistische organisaties als Al Qaeda en IS. Tegelijkertijd heerst er een spraakverwarring over ideologie en levensbeschouwing. In de lezing over ideologie en moderniteit verduidelijkt De Bleeckere de filosofische en cultuurhistorische achtergrond van het moderne fenomeen ideologie vanuit een democratisch perspectief. Hij publiceerde daarover in zijn recent boek Levensbeschouwing democratisch belicht (Pelckmans, 2015). Datum 1 maandagnamiddag 22 februari om 13u30 Code FIL 358 Bijdrage 10 euro Spreker Sylvan De Blekere, prof. em. architectuur & kunst, U Hasselt

16

ELCKER-IK CENTRUM

Jean-François Lyotard

Introduction to Indian Philosophy Lezing in het Engels

India has a rich and diverse tradition of philosophical thought, spanning over two and a half millennia. The place of Indian philosophy amongst other traditions is significant, since India is the cradle of still existing philosophies, religions and lifestyles – such as Hinduism, Jainism and Buddhism. The variety and complexity of Indian thought is particularly visible in the debates which constitute the core around which the basic texts were founded. The aim of this introduction is to provide a short overview of the philosophical traditions in India. We are going to discuss the original issues and philosophical dilemmas which preoccupied philosophers’ minds like: what constitutes the human being, the possible ways of gaining knowledge, the quest for self-realisation and the foundations of morality. Datum 1 woensdagavond 24 februari om 20u Code FIL 359 Bijdrage 10 euro Agnieszka Rostalska Spreker Agnieszka Rostalska, doctoral researcher, Indian Languages & Cultures, UGent.

Hanna Arendts 'politiek van pluraliteit' & Emanuel Levinas’ 'ethiek van alteriteit' Deze reeks van lezingen is een initiatief van 'Een andere Joodse stem (EAJS)'. Geboren in Oost-Europa, opgeleid in het westen onder leiding van Martin Heidegger en de fenomenologische traditie, en gedwongen tijdens de shoah te vluchten vanwege hun joodse identiteit is het geen verrassing dat de ideeën van Emmanuel Levinas (1906-1995) en Hannah Arendt (1906-1975) elkaar kruisen. Deze reeks van drie lezingen, gebaseerd op spreeksters boek Arendt, Levinas and a Politics of Relationality toont het belang aan van een dialoog tussen Levinas' 'ethiek van alteriteit' en Arendts 'politiek van pluraliteit'. Op 23 februari zullen wij ons focussen op het werk van Hannah Arendt, op 8 maart op Emmanuel Levinas, en op 23 maart brengen wij ze samen via het begrip 'relationaliteit', een concept geïnspireerd door de joodse traditie die prominent aanwezig is in het werk van beide denkers. We onderzoeken de relatie tussen ethiek en politiek, de joodse bijdrage aan het heroverwegen van de betekenis van de politiek na de shoah, en de rol van relationaliteit en verantwoordelijkheid in de politiek. Hannah Arendt Het resultaat is een alternatieve opvatting van politiek bedrijven, gebaseerd op de pluraliteitsidee en alteriteitsgedachte, welke gericht is op relatie, inclusie en empowerment. Datum 2 dinsdagnamiddagen op 23 februari,8 maart, 1 woensdagnamiddag op 23 maart om 13u30 Code FIL 360 Bijdrage 30 euro Spreker dr. Anya Topolski, political theory, Radboud U Nijmegen.

Susan Neiman, Morele helderheid. Goed en kwaad in de 21ste eeuw, In een van haar talrijke interviews zegt de Amerikaanse filosofe Neiman dat in onze cultuur morele uitspraken geen duidelijke plaats hebben. Inderdaad vertoont onze seculiere cultuur een moeizame houding t.a.v. het affirmeren van (morele) waarden. Dat leidt in vele gevallen tot relativisme en tot scepticisme t.a.v. wereldverbeteraars en universeel geachte verlichtingsidealen. Niet zelden wordt het waardediscours opgeëist door (conservatief, politiek) rechts. Volgens Neiman verliest links daardoor zijn moreel gezag. Zij breekt een lans voor het herdenken en het ernstig nemen van de Verlichting die aan de wieg stond van de vooruitgang. Ze doet dat aan de hand van het universeel menselijk verlangen naar geluk, rechtvaardigheid, hoop, eerbied en redelijkheid. Datum 1 donderdagnamiddag 3 maart om 13u30 Code FIL 364 Bijdrage 10 euro Spreker Agnes Claeys, historica Susan Neiman ELCKER-IK CENTRUM

17 

WETENSCHAP De weg van het graan: van de oertijd tot nu Ons dagelijks brood is niet altijd vanzelfsprekend geweest. We bestaan al 200.000 jaar, doch relatief recent hebben we in het Midden-Oosten graan leren verbouwen, namelijk 12.000 jaar geleden. Hoe is dat gekomen? Die boeren zijn zachtjes aan naar West-Europa getrokken om zowat 3.000 jaar later in onze streken te belanden. Met zachtjes aan bedoel ik zonder geweld. Er zijn nu voldoende archeologische argumenten om te beweren dat er drie grote culturele stromingen samenleefden in onze prehistorische (Neolithische) tijd: jager-verzamelaars, herders en landbouwers. Ze dreven handel, soms over grote afstand, zonder de agressie van historische tijden. Hoe zijn we dan in historische tijden met hun agressie aanbeland? Wat was de impact daarna op onze levenswijze, denk maar aan rijst of graan, zelfs gezondheid. De laatste tijd is landbouw grondig geïndustrialiseerd. Alle onkruid is gewied, alle ‘venijn’ is dood. Wie mist nog een leeuwerik in de lente, of een patrijs? Waar zijn de korenbloemen? Hierover gaat het in de uiteenzetting van die avond. Datum 1 woensdagavond 20 januari om 20u Code WET 318 Bijdrage 10 euro Spreker Johan Mertens, prof. em. biologie, U Gent

De ziekte van Alzheimer en minder frequente oorzaken van dementie De ziekte van Alzheimer is de meest frequente oorzaak van dementie, maar er zijn ook andere meer zeldzame oorzaken. De besproken ziektebeelden vormen een heterogene groep en gaan vaak, naast de cognitieve, gepaard met andere lichamelijke symptomen,. Het betreft meestal progressieve vormen van dementie met steeds erger wordende cognitieve, fysieke en gedragsproblemen. Sommige vormen zijn potentieel reversibel en behandelbaar in een vroege fase. Sommige vormen van dementie zijn erfelijk. Datum 1 donderdagavond 21 januari om 20u Code WET 319 Bijdrage 10 euro Spreker prof. Dr. Patrick Cras, afdeling neurologie, UZ Antwerpen, U Antwerpen

Oorsprong van de mens ... en waarheen? Als er één dier is wiens oorsprong de mens ongetwijfeld het meest heeft geïntrigeerd, dan is het wel die van zichzelf. Bij de ontdekkingen van de eerste fossielen die een glimp opleverden van de menselijke achtergrond en evolutie, wist men niet goed wat daarmee te doen. Nu is dit beeld al veel duidelijker geworden, waarbij het ook duidelijker is geworden hoe complex dit is. Op basis van informatie van fossiele vondsten, maar ook in toenemende mate op basis van genetische informatie, slagen wetenschappers er meer en meer in om de ontstaansgeschiedenis van de mens te achterhalen. Dit impliceert niet alleen het creëren van een beeld van hoe de evolutielijn van de mens is ontstaan, maar ook hoe de soort Homo sapiens of de moderne mens is ontstaan en als enige soort erin geslaagd is de gehele wereld te koloniseren. Maar hoe zat dit dan met die andere mensachtigen? Wat gebeurde er met de Homo erectus en met de Neanderthalers? En komt de moderne mens nu uit Afrika of niet? Is de moderne mens dan de enige levende soort met een lange evolutielijn? Is er een evolutieve verklaring voor het ontstaan van rassen, en hoe zijn we rechtop gaan lopen? Zijn de hersenen van de moderne mens dan inderdaad zo groot, vergeleken met zijn voorouders? Hoe zijn ze werktuigen gaan maken? Tijdens de voordracht zal geprobeerd worden om op deze vragen een antwoord te geven door een beeld te scheppen van wat we daar nu allemaal al over weten (en nog niet weten). Datum 1 dinsdagavond 26 januari om 20u Code WET 320 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Dominique Adriaens, hoogleraar biologie, U Gent

18

ELCKER-IK CENTRUM

Systeemziekten Tijdens de aanstaande voordracht over systeemziekten zal er o.a. worden uitgeweid over de volgende aandoeningen: Systeemlupus (SLE), Polymyositis en Polymyalgia Dermatomyositis,ziekte van Wegener, Churg-Strauss aandoening,Arteritis Temporalis of Reuscelarteritis, Polyarteritis Nodosa e.a. In de bespreking van de verschillende systeemaandoeningen zal er bij elke ziekte worden ingegaan op: -de symptomen, de diagnose stelling, de criteria voor diagnose, het voorkomen van de aandoening, (frekwentie,ect…), de behandeling, de prognose, de evolutie in prognose over de voorbije tientallen jaren. Het gaat om een zeer complexe reeks van aandoeningen die niet zo makkelijk is te brengen voor een publiek zonder echte medische scholing. Dus zal het alle aandacht vergen van het aanwezige publiek en een grote inzet van de spreker. Mogelijk uitlopend in vele vragen. Datum 1 vrijdagnamiddag 5 februari om 13u30 Code WET 321 Bijdrage 10 euro Spreker Dr. Frank Raemen, Reumatoloog

Epigenetica: Waarom had Darwin geen 100% gelijk? Elke normale cel in ons lichaam beschikt over hetzelfde DNA, het genetisch receptenboek dat de volledige blauwdruk van ons lichaam beschrijft. Toch zijn er grote verschillen in het uitzicht van vele celtypes, bijvoorbeeld haar- en huidcellen, en ook eeneiige tweelingen zien er ondanks hetzelfde DNA toch net iets anders uit. Een belangrijke oorzaak hiervan is epigenetica, dat zijn deze verschillen die niet in het DNA zelf zijn gecodeerd, maar die wel overerfbaar zijn – van cel tot cel, maar ook van mens tot mens. Tijdens deze lezing worden de principes van de epigenetica geïntroduceerd, en gaan we verder in op de manier waarop ook epigenetische afwijkingen tot kanker en andere ziektes kunnen leiden. We bekijken epigenetica ook even vanuit evolutionaire bril, waardoor we vragen zullen kunnen beantwoorden als: “Waarom had Darwin geen 100% gelijk?”, “Hoe kan de levensstijl van mijn overgrootvader mijn gezondheid beïnvloeden?” en “Waarom is er een verschil tussen een muilezel en een muildier?”. Tot slot kijken we naar de toekomst, en stellen we ons de vraag hoe epigenetica het lot van de mensheid kan beïnvloeden. Datum 1 donderdagnamiddag 18 februari om 13u30 Code WET 322 Bijdrage 10 euro Spreker dr. ir. Tim De Meyer, hoogleraar faculteit bioscience engineering, U Gent

En als jij eens Tele-Onthaal wilt bellen? Elk jaar bellen er zo’n 35.000 mensen naar het nummer 106. Dat is het nummer van Tele-Onthaal Antwerpen. Ze willen met iemand praten, over hun angsten en zorgen. Wij bellen nu naar jou. Kan je ongeveer zes uur per week vrij maken om te luisteren naar de mens aan de andere kant van de lijn? Wij vragen geen diploma’s. Wel eerlijke betrokkenheid en serieuze inzet. Wil je eerst eens kennismaken via een persoonlijk gesprek: bel dan het nr.van ons secretariaat 03/216.04.47 of schrijf naar: Tele-Onthaal Antwerpen, postbus 246, 2000 Antwerpen of mail naar [email protected] ELCKER-IK CENTRUM

19 

Mini-ijstijd op komst? Onlangs kopten de kranten: ‘mini-ijstijd op komst!’ Een wetenschapper voorspelde dat het gemiddeld aantal zonnevlekken zou dalen en de zon dus minder actief wordt. Hierdoor zou de komende decennia de temperatuur op aarde globaal gezien dalen. De zon is helemaal geen statisch, onveranderlijk hemellichaam zoals je wel eens zou kunnen denken. Ze heeft twee seizoenen die elkaar opvolgen: een seizoen waarin de zon eerder kalm is of een zonneminimum en een seizoen waarin de zon heel wat activiteit ten toon spreid of een zonnemaximum. Zo een activiteitencyclus duurt om en bij de 11 jaar. Tijdens een zonneminimum ziet de zonneatmosfeer er meer egaal uit, tijdens een zonnemaximum is haar atmosfeer eerder een kluwen van plaatselijke actieve gebieden die kleine en grote uitbarstingen veroorzaken. Of de zon actief is of minder actief, kan je beschrijven met het zonnevlekkengetal. Het mooie aan het zonnevlekkengetal is dat we dit eenvoudig kunnen bepalen door letterlijk te tellen hoeveel vlekken aanwezig zijn op de zonneschijf. Een simpele telescoop voldoet. Dit is de reden waarom deze index zo ver teruggaat in de tijd. Systematische waarnemingen van het zonnevlekkengetal zijn beschikbaar vanaf het begin van de 17de eeuw. We hebben dus een uitgebreid archief voor klimaatstudies. Maar kan je de zonnevlekkencyclus zomaar linken aan het klimaat op aarde? Kan je besluiten dat een mini-ijstijd eraan staat te komen indien blijkt dat de komende cyclus lager is dan de vorigen? Datum 1 vrijdagnamiddag 26 februari om 13u30 Code WET 323 Bijdrage 10 euro Spreker dr. Petra Van Lommel, Solar-Terrestrial Centre of Excellence (STCE)

TALEN Spaans vijfde reeks voor beginners 'Deze lessen zijn bedoeld voor cursisten die reeds ongeveer 80 uur Spaans hebben gevolgd en het niveau A1 hebben doorlopen van het Europese referentiekader. Wat je moet kunnen, kan je aan het secretariaat verkrijgen. ' Er zal gewerkt worden met het handboek “Español en Marcha 2” dat het niveau A2 van het Europese referentiekader voor talen dekt. De lessen worden gegeven met de nadruk op spreken. Datum 10 maandagavonden op 4, 11,18,25 jan., 1,15,22,29 feb.7,14 maart om 19u Code TAA 134 Bijdrage 80 euro Spreker Dolores Utrera

Spaans Niveau A2 Deze groep is juist met de subjuntivo begonnen en hebben een ruim begrip van het gebruik van de 3 verleden tijden. Datum 10 dinsdagavonden op 5,12,19,26 jan.,2,16,23 feb., 1,8,15 maart om 19u Code TAA 135 Bijdrage 80 euro Spreker Dolores Utrera

Spaans tweede reeks voor beginners Deze lessen zijn bedoeld voor cursisten die reeds ongeveer 20 uur Spaans hebben gevolgd. Er zal gewerkt worden met het handboek “Español en Marcha 1” dat het niveau A1 van het Europese referentiekader voor talen dekt. De lessen worden gegeven met de nadruk op spreken. Datum 10 woensdagavonden 6,13,20,27 jan.,3,17,24 feb.,2,9,16 maart om 19u Code TAA 136 Bijdrage 80 euro Spreker Dolores Utrera 20

ELCKER-IK CENTRUM

Portugees beginners deel twee Deze lessen zijn voor de cursisten die al 20 lessen van het Portugees hebben gevolgd.. Er wordt gewerkt met het handboek ‘Potuguês XXI’ nível 1 ISBN 972-757 138-7. Data 10 maandagavonden 4, 11,18,25 jan., 1,15,22,29 feb.7,14 maart om 19u Code TAA 137 Bijdrage 80 euro Lesgever Bernardino Amaro

Portugees gevorderden Deze lessen zijn voor de cursisten die Portugees deel 2 al reeds gevolgd hebben. Datum 10 woensdagavonden 6,13,20,27 jan.,3,17,24 feb.,2,9,16 maart om 19u Code TAA 138 Bijdrage 80 euro Spreker Bernardino Amaro

Instroomcursus Arabisch Deze cursus is open voor studenten die minstens één jaar Arabisch hebben gevolgd. In de cursus wordt aandacht besteed aan lees-, spreek- en schrijfvaardigheid en aan de grammatica. We gebruiken het boek ayyuha t-talib... handboek voor het modern standaard Arabisch. Er wordt rekening gehouden met het niveauverschil tussen de deelnemers. De methodiek is ‘ervarend leren’. Iedere sessie bestaat uit kennis en vaardigheid. zie ook op facebook: Oefenkans Arabisch met Omar Nahas. Data 10 dinsdagavonden 5,12,19,26 jan.,2,23 feb.,1,8,15, 22 maart om 19u Code TAA 139 Bijdrage 80 euro Lesgever drs. Omar Nahas, arabistiek en sociologie Univ. Nijmegen en A'dam

Arabisch beginners Deze lessen zijn voor de cursisten die nog geen kennis of een beperkt kennis van het Arabisch hebben . Er wordt gewerkt met het een oefenboek. Deze kan u bij de leerkracht op de eerste les bestellen . Datum 10 woensdagavonden 6,13,20,27 jan.,3,17,24 feb.,2,9,16 maart om 19u Code TAA 140 Bijdrage 80 euro Spreker Florence Kfoury

Russisch voor gevorderden (vervolg) Data Code Bijdrage Lesgever

10 donderdagavonden 7,14,21,28 jan.,4,18,25 feb.,3,10,17 maart om 19u TAA 141 80 euro Maya Buhbinder, beëdigd vertaler-tolk

Interreligieuze Stille Meditatie Antwerpen Zin in een maandelijkse stille meditatie in een interlevensbeschouwelijk gezelschap ? Vrij en gratis voor iedereen. Info: www.irm-antwerpen.tk • [email protected] • 03/449 37 32

ELCKER-IK CENTRUM

21 

Koerdisch voor beginners Data Code Bijdrage Lesgever

10 woensdagavonden 6,13,20,27 jan.,3,17,24 feb.,2,9,16 maart om 18u30 TAA 142 80 euro Kazim Orak en Orhan Kiliç

Instroomcursus Hebreeuws Heb je de Hebreeuwse Alef Bet (alfabet) ooit geleerd maar je wilt het herhalen en jou kennis van het Hebreeuws ontwikkelen? Dan ben je van harte welkom. We stemmen af op de verschillende niveaus en exploreren de gesproken, hedendaagse Hebreeuws. Data 10 donderdagavonden7,14,21,28 jan.,4,18,25 feb.,3,10,17 maart om 19u Code TAA 143 Bijdrage 80 euro Lesgever Etti Kuziel

ONLINE AUDIOLESSEN NEDERLANDS BELUISTEREN. In ons taallabo werken we met mp3-spelers waarop de inleidende teksten van de lessen te beluisteren zijn. Deze AUDIOLESSEN NEDERLANDS kunt via onze website beluisteren maar ook de LESSEN NEDERLANDS downloaden in pdf.

INFORMATICA Tablet, is dat iets voor mij? Wat ga ik een smart Phone, tablet of toch maar een laptop kopen. Wat is het meeste geschikte voor mij. Welke verschillen zijn er zowel in scherm als het besturingssysteem ( Apple, Androïde of Windows Mobile). Of stelt u zich de vraag wat kan ik ermee doen? Op dergelijke vragen zullen we samen een antwoord geven. Voorkennis: geen Datum 1 maandagnamiddag 11 januari om 13u30 Code JCO 582 Bijdrage 10 euro

Tablet- Intensieve cursus voor maar 4 deelnemers Heb je een tablet en maar je kunt het nog niet optimaal gebruiken? Heb je geen zin om in een volle klas les te volgen? Je kunt deel nemen aan de intensieve cursus en al je vragen worden beantwoord! Eigen tablet meebrengen, geen iPad!! Abonnement niet van toepassing, gelieve een week op voorhand te betalen, annulaties niet mogelijk. Datum 1 dinsdagnamiddag 12 januari om 13u30 Code JCO 583 Bijdrage 25 euro Datum Code Bijdrage

22

1 maandagnamiddag 1 februari om 13u30 JCO 584 25 euro

ELCKER-IK CENTRUM

Help, mijn computer gaat trager werken Hoe komt het dat met de tijd en of plotseling mijn computer trager gaat werken? Moet ik nu een nieuwe kopen of kan ik dit verhelpen? Het veilig installeren en verwijderen van programma’s. Hoe veilig is illegale software in het gebruik? Hier geven we u enkele tips en trucs om uw computer veiliger en beter te laten functioneren. Hoe kunnen we kleine hardware probleempjes zelf oplossen? Dit zijn maar enkele voorbeelden van wat we bespreken en wat we zelf kunnen doen in deze workshop. Datum 1 vrijdagvoormiddag 15 januari om 9u30 Code JCO 586 Bijdrage 10 euro

IPad van Apple De bediening van een Apple iPad voor beginners. Beheren van Apps en downloaden en zoveel meer. Eigen iPad meebrengen. Data 2 vrijdagnamiddagen 15 en 22 januari om 13u30 Code JCO 587 Bijdrage 20 euro

Gebruik van een tablet Een tablet hoeft niet onder te doen voor een ultrabook, of een laptop. Met moderne tablets kan je bijna alles wat je op een 'gewone' computer ook zou kunnen doen. . Door zijn vorm en techniek is een tablet ook geschikt voor 'nieuwere' toepassingen. In de tweede les wordt er uitgelegd hoe je apps moet downloaden, verwijderen. Welke instellingen, aansluitingen er zijn, hoe je mappen moet creëren enz.… Eigen tablet meebrengen, geen iPad!! Voorkennis: geen Data 2 maandagnamiddagen 18 en 25 januari om 13u30 Code JCO 588 Bijdrage 20 euro

PowerPoint 2013 office 365 presentatie voor beginners Het maken van een aantrekkelijke en goede slideshow. Voorkennis: basiskennis van computer hebben Data 2 dinsdagvoormiddagen 19 en 26 januari om 9u30 Code JCO 589 Bijdrage 20 euro

Windows 10 Bijna dertig jaar nadat de eerste versie van Windows uitkwam, verandert Windows 10 de interface van onze computers behoorlijk drastisch. Vanaf nu spreek je ook niet meer over programma’s, maar over apps. De grens tussen ‘gewone’ computers en tablets en smartphones vervaagt dus. Omdat de overstap niet zo vanzelfsprekend is en het nieuwe besturingssysteem heel wat leuke mogelijkheden met zich meebrengt, laat ik je stapsgewijs kennis maken met Windows 10. In deze workshop tonen we hoe je inlogt, enkele instellingen aanpast en programma’s installeert. Zo kan je alvast aan de slag met Windows 10. Voorkennis: kennis van de computer Datum 1 dinsdagnamiddag 19 januari om 13u30 Code JCO 590 Bijdrage 10 euro Datum Code Bijdrage

1 dinsdagnamiddag 15 februari om13u30 JCO 591 10 euro

ELCKER-IK CENTRUM

23 

Inleiding tot Facebook Tijdens deze cursus maken wij kennis met paar van deze sociale netwerksite. In praktijk gaan wij vooral aandacht schenken aan onze privacy en de instellingen van deze nieuwe vorm van samenleving. Datum 1 vrijdagvoormiddag 22 januari om 9u30 Code JCO 592 Bijdrage 10 euro Datum Code Bijdrage Lesgever

1 maandagnamiddag 14 maart om 13u30 JCO 593 10 euro Jos Vereecken

I pad- Intensieve cursus voor 4 deelnemers Heb je een i pad en maar je kunt het nog niet optimaal gebruiken? Heb je geen zin om in een volle klas les te volgen? Je kunt deel nemen aan de intensieve cursus en al je vragen worden beantwoord! Eigen i pad meebrengen Abonnement niet van toepassing, gelieve een week op voorhand te betalen, annulaties niet mogelijk. Datum 1 dinsdagnamiddag 26 januari om 13u30 Code JCO 594 Bijdrage 25 euro Datum Code Bijdrage

1 maandagnamiddag 7 maart om 13u30 JCO 595 25 euro

Datum Code Bijdrage

1 dinsdagvoormiddag 15 maart om 9u30 JCO 596 25 euro

Hoe foto’s en filmpjes van camera naar computer Ik heb een fototoestel of camera gekocht maar weet niet hoe ik deze moet aansluiten. Hoe moet ik nu die foto’s in mappen zetten of een fotoalbum maken op mijn computer. Hoe een foto via mail versturen. Wat heb ik daar voor nodig zowel hardware (bv. kabel) als software (programma). Voor deze workshop kan u best uw toestel meebrengen. Datum 1 vrijdagnamiddag 29 januari om 13u30 Code JCO 597 Bijdrage 10 euro

MS Office Word 2013 of office 365 voor beginners Je wilt zelf een tekst schrijven op de computer. Wij leren u werken met tekstverwerker. Hoe U bestaande brieven, uitnodigingen, menu’s enz. kan aanpassen en aantrekkelijker kan maken om te versturen. Het gebruik van spelling en vertaal mogelijkheden. Het corrigeren van teksten, knippen en plakken. De cursus is praktisch gericht op het dagelijkse gebruik van WORD. Het opslaan en terug oproepen van uw teksten. Overheden en instanties die steeds meer vragen naar elektronisch schrijven. Voorkennis: basiskennis van computer hebben Data 3 dinsdagnamiddagen 2,16, 23 februari om 13u30 Code JCO 598 Bijdrage 30 euro

24

ELCKER-IK CENTRUM

Apps Apps zijn in het leven geroepen om het de gebruiker makkelijker te maken. Ze kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden om snel informatie te raadplegen. Inhoudelijk kunnen apps variëren van sport-, weer- of nieuwsapplicaties tot toepassingen met betrekking tot internetbankieren, amusement, boeken, fotografie, koken, muziek, lifestyle, onderwijs, routenavigatie, spelletjes en het bedrijfsleven. Datum 1 vrijdagnamiddag 5 februari om 13u30 Code JCO 599 Bijdrage 10 euro

Excel 2013 of Office 365 voor beginners Excel is het populaire rekenprogramma van Microsoft Office. We maken van onze (cijfer-) gegevens een overzichtelijk en samenhangend geheel. Hoe kunnen we ze opslaan en nadien terug opvragen? Werkbladen aanpassen en afdrukken. Het gebruik van eenvoudige formules en basisfuncties. Grafieken maken. Werken met selecties, filters en sorteren van gegevens. Voorkennis: basiskennis van computer hebben Data 3 vrijdagvoormiddagen 19,26 februari en 4 maart om 9u30 Code JCO 601 Bijdrage 30 euro

Hoe beveilig ik mijn computer tegen internet indringers Wat zijn virussen? Moet ik een antivirusprogramma installeren op mijn computer en waarom? Tegenwoordig worden we meer en meer belaagd door deze ‘beestjes’ die onze computer binnendringen. Maar wat is een computervirus eigenlijk en hoe functioneert het? Hoe kunnen we dit voorkomen, welke antivirussoftware kan ik gebruiken? Wat is spam, spyware, het sproeien of snoeien? Voorkomen is beter dan genezen. Internetbankieren veilig? Voorkennis: kennis van de computer Datum 1 vrijdagnamiddag 4 maart om 13u30 Code JCO 603 Bijdrage 10 euro

Gebruik van Picasa Picasa is een gratis service van Google. Het is een programma om foto's te bewerken zoals Photoshop. De foto's kunnen in een online web album (Picasa Web Albums) worden gezet, afgedrukt, of via e-mail worden verstuurd. Het programma importeert automatisch foto's uit digitale camera's en kent net als andere fotobewerkingsprogramma's diverse bewerkings-mogelijkheden waaronder bijsnijden, invoegen van tekst, rode ogen verwijderen, rechtzetten, helderheid en contrast bewerken, lichtintensiteit veranderen en kleurbalans wijzigen, enz. Voorkennis: basiskennis van computer. Data 2 dinsdagnamiddagen 1,8 maart om 13u30 Code JCO 604 Bijdrage 20 euro

Gebruik van Outlook en e-mail E-mail, chat, MSN, Google, browsers, hebben te maken met het internet. Mail, Live Mail of Outlook de configuratie en handelingen voor het beheer van je mail, agenda, planning en contactpersonen. Hoe kan ik foto’s in bijlage mee versturen. Delen van de informatie en je agenda met andere. Het gebruik van meerdere E-mail adressen. Datum 1 vrijdagnamiddag 26 februari om 13u30 Code JCO 605 Bijdrage 10 euro

ELCKER-IK CENTRUM

25 

ATELIERS Yin Yoga, ademhaling oefeningen & meditatie Yin Yoga, een zachte Yoga stijl, bestaat uit een reeks grondoefeningen die 3 tot 5 minuten aangehouden worden. Deze vorm stimuleert bindweefstel zoals ligamenten en kraakbeen, belangrijk om de maximale bewegingsvrijheid in gewrichten te behouden. Yin Yoga geeft je de tijd om elk aspect van je lichaam te voelen. In het moment zijn. Het effect van Yin yoga houdingen is een soepeler, energetisch stabiel en sterker lichaam. Het stimuleert de meridianen en organen en bereidt de geest voor op meditatie. De lessen zijn voor elk niveau toegankelijk. Datum Elke maandag van 10u30 tot 11u30 Code ATL 045 Bijdrage 10 euro per les Begeleiders Adrienne Altenhaus afwisselend met Nina De Man Yoga leraressen

Tai Chi voor beginners Tai Chi betekent het ene uiterste (ultieme) en het andere uiterste (beste) en verwijst daarmee naar de filosofie van Yin en Yang. Tai Chi Chuan betekent dus ongewapende krijgskunst gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang. De langzame bewegingen, die vanuit de buik en vooral zeer ontspannen uitgevoerd worden, zijn kenmerkend voor tai chi. Starten met een cursus tai chi kan een heel belangrijke stap in je leven zijn. Een wekelijks moment van tot rust komen, alles even vergeten en terug contact maken met wie je werkelijk bent. Even weg van alle drukte en stress, weer op adem komen en alle spanningen uit je lichaam laten wegstromen. Datum Elke woensdagvoormiddag van 10u30 tot 12u Code ATL 046 Bijdrage 10 euro per les Begeleider Guy Bosmans

Kung fu voor beginners Traditionele Chinese krijgskunst met nadruk op zelfverdediging & een gezonde lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Voor beginners en voor alle leeftijden. Komen aan bod tijdens deze doe-lessen: verdedigingstechnieken, conditie -en concentratietraining, bewegingsvaardigheden, verkennen van je fysieke en mentale uitdagingen & een gezonde lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Voor deze op maat gesneden workshops maken we gebruik van eeuwenoude technieken en vormen (aap, tijger, slang, draak…) uit kung fu, en ook uit Tai Chi en Qi Gong. Dit alles leidt tot een sterker zelfbewustzijn, meer fysieke kracht, lenigheid, snelheid, Innerlijke discipline en een beter gevoel voor ritme en ruimte. Zoals bekend ligt de nadruk bij kung fu op zelfverdediging, gezondheid en fysiek en innerlijk evenwicht, niet op agressie en haantjesgedrag. Voor alle leeftijden. Kledij: jogging, t-shirt en licht schoeisel (turn sloefjes) Datum Elke vrijdagvoormiddag om 10u30 Code ATL 047 Bijdrage 10 euro per les Begeleider Micha Onzea, trainer kung fu-school Zhen Wu Antwerpen.

26

ELCKER-IK CENTRUM

KUNST & CULTUUR Mark Rothko : Een psychobiografie van een gekwelde ziel Mark Rothko behoort tot die generatie van Amerikaanse schilders die een totale ommekeer in het wezen en de opzet van de abstracte schilderkunst teweegbracht. Hij behoort tot de stroming die in de kunstgeschiedenis het 'abstract expressionisme' genoemd wordt.Heel zijn leven heeft Rothko last van depressieve stemmingen. Heel zijn leven wil hij ook universele gevoelens en waarden tot uiting brengen in zijn doeken. Deze kwetsbaarheid voor depressie en deze hang naar spiritualiteit zijn te begrijpen vanuit de ervaringen die hij in zijn kindertijd meemaakte. Niemand staat los van de wereld waarin hij opgroeit. En die wereld is voor Mark Rothko niet mals geweest. De lezing was oorspronkelijk geprogrammeerd op 20/10/2015, maar kon wegens ziekte van spreekster niet doorgaan. Datum 1 maandagnamiddag 11 januari om 13u30 Code KC 360 Bijdrage 10 euro Spreker dr. Christiane De Steunder, psychiater, psychotherapeute

Mark Rothko

Reis langs de Russische kunst & cultuur Goud van de Russiche iconen Meer dan 1.000 jaar geleden bekeerde Rusland zich tot het orthodoxe geloof, dat samen met de icoonschilderkunst uit Constantinopel werd overgenomen. Iconen waren één van de middelen om het sterke en spirituele beeld van de nieuw religie te creëren. In korte tijd maakte de Russische icoon zich los van de Byzantijns-Griekse traditie en ontwikkelde zijn eigen stijl. In de eerste lezing zullen we de symboliek van de Russische icoon behandelen en de relatie tussen kunst en religie. Datum 1 dinsdagnamiddag 12 januari om 13u30 Code KC 373 Bijdrage 10 euro

Sociaal portret van de Russische maatschappij Wanneer schilders het gewone volk ontmoeten

In de tweede helft van de 19e eeuw was de Russische cultuur sociaalkritisch georiënteerd. De kunstenaarsgroep Peredvizjniki (Maatschappij voor reizende kunstexposities) maakte gebruik van het realisme om de Russische werkelijkheid uit te beelden. Er verschenen nieuwe spelers van niet-adellijke komaf op het Russische kunsttoneel: gouvernantes, verarmde edelen, koopmannen, boeren en courtisanes. De tweede lezing zal over kunst gaan die aan de macht werd geadresseerd. Datum 1 dinsdagnamiddag 16 februari om 13u30 Code KC 374 Bijdrage 10 euro Spreker

Marina Ferry, kunsthistorica

ELCKER-IK CENTRUM

27 

Het maandelijkse meesterwerkje Een keer per maand bezoeken we het grote imaginaire museum van de Westerse kunst. U wordt er uitgenodigd om een meesterwerk te ontdekken. Dat kan een gebouw, beeld, schilderij of voorwerp zijn. We kijken samen met aandacht naar het werk en proberen te verstaan wat het ons te zeggen heeft. Zo kan een kennismaking een echte ontmoeting worden.

Sol LeWitt, All variations of incomplete open cubes, 1974 Datum Code Bijdrage

1 maandagnamiddag 25 januari om 14u KC 375 10 euro

Joseph Beuys, Eurasiestab, 1968 Datum Code Bijdrage

1 maandagnamiddag 29 februari om 14u KC 376 10 euro

Anselm Kiefer, Sulamith, 1983 Datum Code Bijdrage

1 maandagnamiddag 21 maart om 14u KC 377 10 euro

Spreker

Kristin De Glas, kunsthistorica

Christel, oorlogsbrieven van een kunstenares Enige tijd geleden, ontving Sylvia Traey enkele bundels brieven van haar tante Christel Pfeiffer aan haar tweelingzus Sabine, de moeder van Sylvia. De brieven werden geschreven vanuit Leipzig en Berlijn gedurende de oorlogsperiode 1939 – 1945 onder het toenmalige Duits nationaal socialistisch regime dat het gehele leven beheerste en opeiste, ook van de miljoenen mensen die daar niet in geloofden. De brieven tonen ons de microwerelden van een begenadigde kunstenares. Christel putte op wonderlijke wijze kracht uit haar muziek en ging haar weg. Na de bevrijding zwegen de mensen over hun oorlogservaringen, het was allemaal te erg geweest. De nabestaanden bleven achter met hun vragen. De brieven van Christel leveren een belangrijke bijdrage tot het inzicht in het dagelijkse leven van een kunstzinnige ooggetuige in Duitsland gedurende deze turbulente tijden en zet ons aan hierover na te denken en van gedachten te wisselen, wat tijdens deze lezing ook kan gebeuren. Datum 1 maandagnamiddag 1 februari om 13u30 Code KC 387 Bijdrage 10 euro Spreker Sylvia Traey, concertpianiste

28

ELCKER-IK CENTRUM

Voorbereiding Opera Cosi fan tutte van Wolfgang Amadeus Mozart Frieda Verdonk spreekt over de opera Cosi fan tutte van Wolfgang Amadeus Mozart, naar aanleiding van de uitvoering ervan in deSingel, Antwerpen op donderdag 3 maart om 20u. Bart Van Reyn zal die uitvoering op 3 maart 2016 verzorgen als dirigent en neemt de muzikale leiding op zich. De regie is in handen van Korneel Hamers en als solisten horen we ondermeer Werner Van Mechelen (Don Alfonso), Liesbeth Devos (Despina). Kaarten kosten 34 euro. Wie tijdig bestelt kan korting krijgen. Datum 1 dinsdagnamiddag 1 maart om 13u30 Code KC 379 Bijdrage 10 euro Spreker Frieda Verdonk, docent muziek en masterstudent Oude Nabije Oosten

Muziek beluisteren: Gustav Mahler – ‘ich bin der welt abhanden gekommen’ Maar een 15-tal stukken componeren en toch opgenomen worden in het pantheon van de allergrootste componisten! Meer nog, zelfs behoren tot het handvol toondichters die als scharnierfiguur in de muziekgeschiedenis te boek staan. Je moet het maar doen! En dat in zijn vrije tijd, als hobbyist als het ware. Professioneel was Gustav Mahler immers in de eerste plaats actief als wereldwijd gewaardeerde orkestdirigent. We gaan op zoek naar hoe Mahler de 19de eeuwse romantiek zowel tot een hoogtepunt brengt als naar een breekpunt voert. Hij bouwt – kun je zeggen – de poort naar de muziek van de 20ste eeuw. Omdat hij in 1911 overlijdt, ziet Mahler niet meer hoe collega’s die poort zullen openduwen. Daarin onder meer gestimuleerd door de gruwel die in 1914 losbarst… Datum 3 vrijdagnamiddagen 4,11,18 maart om 13u30 Code KC 380 Gustav Mahler Bijdrage 30 euro Spreker Jan van Gassen

Cinema Internationaal Café Cinema Internationaal Café, wil mensen samenbrengen rond film en documentaire, om hun nieuwsgierigheid te prikkelen en hun dorst naar kennis te lessen. We snijden thema’s aan om een breder perspectief te geven op de maatschappij en de wereld, via onderwerpen gaande van kunsten, culturen, politiek, geschiedenis etc.… . Deze cinema-avonden zijn gericht om mensen samen te brengen en met elkaar kennis te maken op een warme en aangename manier en ook om een gezonde dosis besmettelijke maatschappelijke bewustwording en wereldwijsheden te verspreiden . Dit concept van S.C.E.E.D Empowerment is tot stand gekomen komen dankzij de volledige ondersteuning van Elcker-Ik Centrum vzw. Datum 3 vrijdagavonden 22 jan., 19 feb., 18 maart om 19u30 Code KC 385 Bijdrage gratis

ELCKER-IK CENTRUM

29 

Buurtfoyer Zuid

Vanaf 2016 nodigt buurtsalon Zuid je op gezette tijden van harte uit voor een entertainend en hartverwarmend cultureel buurtsalon in Elcker-Ik Centrum met de steun van Cultuur Antenne, district Antwerpen. De bedoeling is dichte en verre buren, vrienden en kennissen bij elkaar te brengen, mooie & buurtversterkende ontmoetingen en interacties tot stand te brengen. 5 zondagen op 31 januari, 20 maart, 24 april, 2 oktober en 20 november om 14u Reserveren via het mailadres [email protected] Er is een maximumcapaciteit van 100 plaatsen. We trappen het seizoen 2016 af op zondag 31 Januari 2016 met een wervelend programma vol schoonheid en troost:

Causerie ‘De troost van schoonheid en bange dagen’ door Eric Rinckhout. Hebben we meer schoonheid nodig in deze duistere dagen? Of net minder? Kan kunst troost bieden? Of moet kunst weerbarstig zijn en onze blik verruimen? Cultuurjournalist Eric Rinckhout neemt u mee op een avontuurlijke wandeling door zes eeuwen schilderkunst: van hemelse schoonheid tot aardse agressie, van de ideale wereld tot de twijfel aan het beeld

Tirza Quartet plays John Zorn Tirza QuartetI brengt de filmmuziek van de AmerikaansJoodse componist John Zorn tot leven in een kleurrijke bezetting van viool, harp, cello, en bas/gitaar. De arrangementen van dit klassiek geschoolde kwartet werden opgemerkt door de componist zelf, die het gezelschap de exclusieve toestemming gaf zijn filmmuziek uit te voeren Datum 1 zondagnamiddag 31 jan. om 14u Code KC 386 Bijdrage gratis Tirza Quartet

Nieuw bossa nova-, flamenco- en worldproject van zangeres Nel Ponsaers (The Golden Glows, Corazon Vagabundo) en gitarist Peter Verhelst) Laura Van Dorlon met een stand up philosophy over het leven en de liefde Datum 1 zondagnamiddag 20 maart.om 14u Code KC 386 Bijdrage gratis

Het Koor van Elcker-Ik Samen zingen, dat is onze wens, al lang. Volksliederen, Kunstliederen zingen, teksten samen lezen. Wij vroegen het aan Sylvia Traey om ons hierbij te stimuleren. Spontaan liederen zingen als herbronning voor ieders drukke leven. Vóórkennis is niet vereist, liefde voor het zingen wel. Iedereen is welkom. Deelname is gratis, inschrijven is verplicht. Datum 4 vrijdagnamiddagen 8 januari, 19 februari , 4, 18 maart om 16u15 Code KC 388 Bijdrage gratis Begeleiding Sylvia Traey, concertpianiste

Drukkerscollectief De Wrikker cvba

Patriottenstraat 29 - 2600 Berchem 03 218 56 74 • [email protected] • www.dewrikker.be

Ecologisch en sociaal... in offset en digitaal. 30

ELCKER-IK CENTRUM

Bezoek Jain Cultureel Centrum Het jainisme is, net als het hindoeïsme en het boeddhisme, ontstaan op het Indische subcontinent. In India leven vandaag nog ongeveer vier miljoen jains, op een miljard inwoners. Het stereotypische beeld van de jaingemeenschap is dat van een rijke, puriteinse en weinig toegankelijke sekte. Nochtans hebben de jains een grote rol gespeeld in de geschiedenis van het subcontinent. Het is voor een groot stuk aan hen te danken dat het vegetarisme zo’n twee millennia geleden een algemeen aanvaarde sociale praktijk werd. In het recente verleden hebben de jains een sterke invloed uitgeoefend op Mahatma Gandhi doordat hij hun basisnotie van geweldloosheid (ahimsa) heeft overgenomen. Geen enkele religie heeft meer de nadruk gelegd op geweldloosheid dan het jainisme. Afspraak: Laarstraat 20, 2610 Wilrijk Datum 1 maandagvoormiddag 18 januari om 11u Code KC 381 Bijdrage 15 euro* Datum Code Bijdrage

1 maandagvoormiddag 7 maart om 11u KC 382 15 euro*

*Abonnement niet van toepassing Praktisch: Wij zijn gebonden aan de strikte regels van het centrum, daarom kan je inschrijven en betalen tot een week voor het bezoek

Bezoek: museum Mayer van den Bergh Frits Mayer van den Bergh was een van die rijke, 19deeeuwse fanatieke verzamelaars en kunstkenners die maar één passie hadden: kunst. En hij had er het geld voor. In zijn vrij korte leven- hij werd maar 43- verzamelde hij 3.000 kunstvoorwerpen. De mysterieuze Dulle Griet van Breughel, diens spreekwoorden op de bodems van houten schotels en een winterlandschap zijn de bekendste werken. Verder zijn er ontroerende getuigen van de middeleeuwse volksdevotie, wandtapijten, een kostbaar middeleeuws gebedenboek, portretten, vroegmiddeleeuwse ivoren, gebruiksvoorwerpen enz. Datum 1 zaterdagnamiddag 6 februari om 14u30 Code KC 383 Bijdrage 10 euro

Wandeling op het Zuid Ooit bouwde de hertog van Alva op het Zuid een enorm fort om het opstandige Antwerpen weer onder het Spaanse juk te brengen. Toen dit Zuidkasteel in 1874 werd afgebroken, werd hier een nieuwe wijk uit de grond gestampt, heel moeizaam, want de Antwerpenaars hadden er om diverse redenen geen zin in. Twee wereldtentoonstellingen brachten niet veel beterschap. Er kwamen een museum, een station, een reuzegroot openlucht zwembad, maar pas met de hippodroom begon de wijk te leven. Vijftig jaar later was het beste er al af en als, in de jaren '60, een beroemd Amerikaans architectenbureau zijn zin had gekregen, was de hele wijk met de grond gelijk gemaakt om er buildings op te zetten. Gelukkig is het zover niet gekomen en is het Zuid nu een aantrekkelijke, trendy buurt van musea, galerijen, veilinghuizen en horeca. We komen samen op de trappen van het Museum voor Schone Kunsten voor een wandeling van 2 uur. Vertrek: 14.30 h. Datum 1 zaterdagnamiddag 19 maart om 14u30 Code KC 384 Bijdrage 10 euro Begeleider Paul De Bakker, historicus en stadsgids

ELCKER-IK CENTRUM

31 

SPIRITUALITEIT & religie Koran, schoonheid en wijze raad Maak kennis met het heilige boek van de moslims vanuit een vooruitstrevende invalshoek. In deze cursus werken we rond de vraag: hoe een progressieve visie op de tekst ontwikkeld kan worden? Deelnemers lezen teksten uit de koran in het Nederlands. Zij proberen zelf de wijze raad erin te ontrafelen. Vervolgens mogen zij het verkregen inzicht op hun manier verwoorden in een poëzie of in een vrije tekstvorm. Thema's zijn: 1) Koran, Bijbel en humane waarden. 2) Mens en natuur. 3) De symboliek van water. 4) Dieren en verhalen van profeten. 5) Mystiek en spirituele verkenningen. 6) Politiek en maatschappij. 7) Persoonlijk geloof en individueel gedrag. Data 7 woensdagavonden 3,17,24 februari en 2,9,16,23 maart om 19u Code HR 392 Bijdrage 50 euro Spreker drs. Omar Nahas, arabistiek en sociologie U. Nijmegen en A'dam

Onze Vaticaan watcher : Wat heeft de paus in petto? Alsof heiligheid in het Vaticaan louter schijn is, beleefde de wereld in 2013 het aftreden van paus Ratzinger. Onder de titel ‘Schijn van Heiligheid' publiceerde onze Vaticaankenner eerder bij Acco een monografie. Wat in eeuwen niet was gebeurd, paus Benedictus XVI trad gewoon af. De morele en financiële schandalen hadden tot gevolg dat de vertrouwensbreuk van de doorsnee katholiek met Rome zo onherstelbaar leek dat het een wonder mocht heten dat paus Jorge Bergoglio uit Argentinië, gekozen in 2013 als opvolger, het tij door zijn grootmoedigheid enigszins gewoon kon keren. Hij ging door met een ander soort pontificaat. Dit met enerzijds een duidelijkheid, die niets aan de verbeelding overlaat, en anderzijds een pastorale barmhartigheid, die het brede publiek vertedert en alle afstandelijkheid doet vergeten. Wat leren de bijna drie voorbije jaren over de toekomst van deze paus, die - als pastorale herder - tegelijk ook strateeg is ? Wat heeft hij voor dit jaar in petto ? Daarover zal André Truyman het hebben, die zich in zijn laatste boek verdiepte in wat de laatste zes voorgangers voor de huidige paus achterlieten: ‘Paus Franciscus, erfenis en toekomst. Van verdoken misbruik tot uitgesproken nederigheid’ Datum 1 dinsdagnamiddag 2 februari om 13u30 Code HR 393 Bijdrage 10 euro Spreker André Truyman, Auteur, gewezen TV journalist KRO ,IKON , Vaticaan kenner

De schepping als theologisch probleem Het wetenschappelijk onderzoek van de afgelopen twee eeuwen heeft ons wereldbeeld grondig veranderd. Als gevolg hiervan zijn er in onze tijd vele gelovige intellectuelen die vanuit het moderne wereldbeeld plaats proberen te maken voor het Godsgeloof. Ze wijzen erop dat de fijne afstelling van de natuurwetten een aanwijzing vormen voor het bestaan van een Schepper. Ze beweren dat God de evolutie gestuurd heeft, enz. Minder bekend is, dat los van wetenschappelijke kennis velen geworsteld hebben met het probleem van het kwaad in de Schepping. In de eerste eeuwen van onze jaartelling nam de beweging van de gnostiek het standpunt in dat de schepper God niet dezelfde God kan zijn als de God van Jezus Christus. Maar ook bij hedendaagse theologen kunnen we opmerken dat het kijken naar de schepping voor aanvechting zorgt. Tijdens deze lezing zullen we na een inleidend woord een aantal teksten lezen en proberen wegwijs te worden in het onderwerp. Datum 1 woensdagnamiddag 17 februari 13u30 Code HR 394 Bijdrage 10 euro Jart Voortman Spreker Jart Voortman, protestants theoloog en schrijver van het boek Open geloven

32

ELCKER-IK CENTRUM

Godinnen en hun verhaalliteratuur uit Zuid-India Bhadrakali – de godin met de vele gezichten uit Zuid-India. Noor van Brussel beschrijft aan de hand van verschillende verhaaltradities uit Zuid-India hoe de lokale godin Bhadrakali zich doorheen de eeuwen ontwikkelde. Op een laagdrempelige manier verkennen we verschillende narratieve tradities uit verschillende historische perioden, gaande van rituele liederen, over eeuwenoude Tamil poëzie en klassieke Sanskrit literatuur tot hedendaagse volksverhalen. Datum 1 woensdagavond 17 februari om 20u Code HR 395 Bijdrage 10 euro Spreker Noor Van Brussel, doctoranda Indische talen & Culturen, U Gent

Goethe en Hafez, tweelingbroers De ‘klassieke’ Duitse schrijver Goethe beleeft een grote crisis tussen 1810 en 1816. De (Europese) wereld staat alweer in brand, zijn eigen geloof in de mensheid krijgt een deuk en het schrijven stagneert. Daarom verdiept Goethe zich in oriëntaalse en soefistische literatuur, ontdekt de beroemde Perzische schrijver Hafez, deelt de ontdekking met de 30 jaar jongere geliefde dichteres Marianne von Willemer en schrijft zijn meesterwerk “West-Östlicher Divan”. Goethe creëert er een eerste interculturele dialoog met een ongekende islamitische cultuur. Marc Colpaert vertelt op over die poëtische relatie tussen Goethe en Hafez . Hij toont ook poëtisch filmmateriaal van het project “Diwans.com” dat hij met cineast Laurent Van Lancker in 2013 heeft gerealiseerd. Datum 1 vrijdagnamiddag 19 februari om 13u30 Code HR 401 Bijdrage 10 euro Spreker Marc Colpaert, is cultuurfilosoof en specialiseerde zich als journalist in Z.O.-Azië.

De weg is wijzer dan de wegwijzer In het boek De weg is wijzer dan de wegwijzer gaat Ulrich Libbrecht op thematische wijze in op de belangrijke thema’s uit zijn filosofisch comparatief denken. Het comparatief model van Ulrich Libbrecht kan beschouwd worden als een 'universalistische' aanpak, waarin hij probeert te onderzoeken waarin de verschillende religieuze tradities elkaar raken. In deze bespreking zal de spreker aangeven wat de voor- en nadelen zijn van de aanpak van Ulrich Libbrecht en laten zien hoe de kernthema’s uit het model - rationaliteit, natuurlijkheid en mystiek - hiermee verbonden zijn. Datum 1 woensdagavond 2 maart om 20u Code HR 396 Bijdrage 10 euro Spreker Daan Oostveen studeerde wijsbegeerte en vergelijkende moderne letterkunde U Gent.

Aanbidding in het Hindoeïsme Elke religie heeft zijn vormen van aanbidding, zo ook het hindoeïsme. Aanbieding binnen het hindoeïsme is gebaseerd op eenwording met God. Het is gebaseerd op dat alles goddelijk is. Het is gebaseerd op vormgeven van het leven. In deze lezing gaan we op zoek naar wat dit inhoud. We gaan kijken wat aanbidding in het hindoeïsme inhoud. Wat zijn de verschillende vormen van aanbidding? Wat is een Puja?, wat is Arati?, wat is Bhajan en Sanskirtan? wat is Sadhana?, welke vormen van yoga zijn er, .... . Dit alles wordt aan de hand van theorie en beeldmateriaal levendig gemaakt. We eindigen met wat het binnen het hindoeïsme het einddoel is van de aanbidding, wat Moksha genoemd wordt. Datum 1 maandagavond 7 maart om 20u Code HR 400 Bijdrage 10 euro Spreker Markus Fobelets, student sociaal cultureel werk, Hindoe forum van België

ELCKER-IK CENTRUM

33 

Geloof en Wetenschap: gescheiden domeinen? Kan een wetenschapper geloofsuitspraken ernstig nemen, en omgekeerd kan een gelovige de bevindingen en ambities van de wetenschappen waarderen? Volgens de evolutie-bioloog Steve Gould kunnen geloof en wetenschap in vrede naast elkaar leven op voorwaarde dat ze over elkaars domein geen bindende uitspraken willen doen. Veel theologen gaan akkoord met deze afbakening van de domeinen. Maar Patrick Loobuyck vindt dat de Kerk zich daar niet aan houdt. Met haar dogma's over thema's als wonderen, lichamelijke verrijzenis , eucharistie, spreekt ze zich immers uit over de materiële wereld, het domein van de positieve wetenschappen. Heeft Loobuyck zonder meer gelijk of kunnen we met een betere verwoording van deze dogma's zijn bezwaar ondervangen? Dat willen we proberen in deze lezing. Data 2 dinsdagavonden 8 en 15 maart om 20 u Code HR 397 Bijdrage 20 euro Spreker Herman Paulussen, lic. wisk. Patrick Loobuyck

Wat is het verbond tussen religie en wetenschappen? Een wederzijdse verrijking, op de weg naar een groeiend inzicht in de werkelijkheid. De tijd is voorbij, dat de religie en de wetenschap in een conflictsituatie verzeild geraken. Zij hebben elkaar nodig. Wij onderzoeken het mystieke godsbeeld van de 16de eeuwse Spaanse mystica en kerklerares, Teresa van Avila en wij kijken welke verschillen en affiniteiten er zijn met het godsbeeld, dat A.N. Whitehead en Charles Hartshorne ons bieden vanuit de wetenschappen. Mystiek en wetenschap, hanteren allebei een andere methode, maar werpen allebei een licht op de kern van de werkelijkheid, die een dynamisch karakter heeft. Data 2 donderdagnamiddagen 10 en 17 maart om 13u30 Code HR 398 Bijdrage 20 euro Spreker Mia Verheyen, theologe

Naar een cultuur van de vrede Roger Boonen wil een bijdrage leveren tot de irenologie als geesteswetenschap. Hij behandelt de problematiek van de mens- en de wereldbeelden van de samenleving: het heroïsche, Messiaanse, ascetische en harmonische mens- en wereldbeeld. Vanuit een ander perspectief komen samenlevingsmodellen en omgangsvormen in de maatschappij aan bod, zoals het racistisch of apartheidsmodel, het assimilatiemodel, het model van de multiculturaliteit, het verzuilingsmodel en het model van de interculturaliteit, met het intercultureel onderwijs als de noodzakelijke uitdaging en opdracht voor elke leerkracht. Tenslotte houdt hij een pleidooi voor een ‘vredes-actieve’ school. Deze ‘geweldige’ school stelt in haar schoolvisie en schoolwerkplan de vredeseducatie centraal. Datum 1 dinsdagnamiddag 15 maart om 13u30 Code HR 399 Bijdrage 10 euro Spreker Roger Boonen algemene didactiek, intercultureel vredeseducatie KDG.

ELCKER-IK LETTEREN Migratie, taal en poëzie Diaspora, ballingschap, migratie, vluchtelingenschap,… Het gaat om ervaringen die de mens ertoe dwingen om zich fysiek te verplaatsen. Deze verplaatsing gebeurt naar binnen toe (in het lichaam) en naar buiten toe (in de ruimte). Onze vraag is: Wat gebeurt er met de taal wanneer ze ont-huisd wordt en ze grenzen overschrijdt? Poëzie dwingt immers tot een constante verplaatsing en vertaling. Datum 1 vrijdagnamiddag 22 januari om 13u30 Code ELT 099 Bijdrage 10 euro Spreker Liesbet Aerts, MA Portugeestalige & Latijns-Amerikaanse literatuur

34

ELCKER-IK CENTRUM

W.H. Auden Wystan Hugh Auden (1907-1973) genoot een elitaire opleiding. De aandacht voor de private wereld van de psyche is een opvallend kenmerk van zijn eerste gedichten Poems (1930). Auden heeft praktisch alle poëtische genres beproefd en zich vaak gewaagd op het grensgebied tussen literatuur en andere kunsten. De gedichten uit de jaren vijftig verwoorden een nieuw levensgevoel. Zijn herwonnen geloof biedt Auden een rustpunt van waaruit hij de wereld kan contempleren. We maken een representatieve keuze uit zijn gedichten met de vertaling als steun bij het lezen van het origineel. Datum 1 donderdagnamiddag 28 jan. en 1 woensdagnamiddag 3 feb. om 13u30 Code ELT 100 Bijdrage 20 euro Spreker Hugo Roefaers, prof. em. Engelse literatuur, U Antwerpen

Wystan Hugh Auden

Markies de Sade De laatste jaren is er meer en meer belangstelling voor literatuur waarvan de lezer niet zelden rode oortjes krijgt. Over die literatuur wordt beweerd dat zij in het verlengde ligt van het werk van Markies de Sade (1740-1814). Die naam doet bij velen wel een belletje rinkelen maar toch zijn weinigen vertrouwd met zijn leven en invloedrijke werk. Samen met het feit dat het nu 200 jaar geleden is dat De Sade overleed, is dat een goede reden om stil te staan bij de lotgevallen van de persoon De Sade en het eigenaardige universum dat hij in zijn boeken ontvouwde. Daarnaast zullen we aandacht hebben voor de verschillende contexten waarin de naam 'Sade' de voorbije twee eeuwen vaak circuleerde (denk maar aan de films van Pasolini), met een klemtoon op de Sadelectuur in de Franse naoorlogse filosofie (o.a. Bataille en Barthes). Datum 1 woensdagavond 23 maart om 20u Code ELT 101 Bijdrage 10 euro Spreker Lode Lauwaert , postdoc. over het thema ‘geweld’, KU Leuven

LEVENSKUNST Op zoek naar zusterzielen Wil jij een verfrissende kijk op jezelf en op de anderen? Zoek je contacten met diepgang en vriendschappen? Dan is dit programma misschien iets voor jou. In een veilige sfeer, met een positieve instelling, werken wij aan zelfvertrouwen. De onderwerpen worden gekozen in samenspraak met de groep. Max 16 personen. (voor vrouwen + 40 jaar). Data 5 donderdagnamiddagen 14,28 januari,18 februari,3,17 maart om 13u30 Code GZC 282 Bijdrage 20 euro Begeleiding Linda Reusens, cranio-sacraal relaxatietherapeut

Ayurveda in al zijn facetten Ayurveda is de 5000 jaar oude Indische levens- en geneeswijze. Door observatie van de natuur, leerde men in het oude India de mens op een welbepaalde manier begrijpen: zijn lichaam, zijn emoties en zijn bewustzijn…. Hoe kan je op een eenvoudige manier geluk creëren in je eigen leven. Tijdloze inzichten ook voor de westerling vandaag . In deze lezing kan je kennis maken met alle aspecten van de Ayurveda. Het ontstaan, de basisprincipes, de onderliggende filosofie. Wat is gezondheid en wat is ziekte volgens Ayurveda? Het belang van voeding; hoe jong en vitaal zijn en blijven; het belang en de mogelijkheden van massage. Datum 1 woensdagavond 6 januari om 20u Code GZC 290 Bijdrage 10 euro Spreker: Lies Ameeuw, Ayurvedisch therapeut , hoofddocent van de School van Ayurveda vzw ELCKER-IK CENTRUM

35 

Autoriteit Met autoriteit loopt er vandaag de dag heel wat verkeerd. Politiek en religie zijn hun geloofwaardigheid kwijt en ouders hebben geen controle over het gedrag van hun kinderen. In zijn boek Autoriteit bevraagt Paul Verhaeghe de manier waarop autoriteit functioneert, waarom er tegenwoordig zo weinig waarde aan autoriteit wordt gehecht en wat daarvoor een alternatief kan zijn. Herstelpogingen van de vroegere autoriteit zijn tot mislukken gedoemd en verworden al gauw tot vormen van pure machtsuitoefening. Als maatschappij staan we op een wissel: richting macht of richting nieuwe autoriteit. Verhaeghe zoekt en vindt een nieuwe invulling van autoriteit: in de groep, die een individu of instelling autoriteit verleent - van ouderverenigingen, burgergroepen tot aandeelhoudersvergaderingen -. Deze verschuiving is volop bezig in opvoeding en onderwijs, politiek en economie en leidt tot mooie resultaten. Datum 1 vrijdagnamiddag 29 januari om 13u30 Code GZC 283 Bijdrage 10 euro Spreker prof. dr. Paul Verhaeghe, hoogleraar klinische psychologie, U Gent

Omgaan met frustraties In deze cursus gaan we in op wat frustraties zijn en hoe we ze kunnen verminderen. Belangrijk is het inzicht dat we sommige frustraties zelf zoeken. Daar is een psychologische reden voor, die in de TA (Transactionele Analyse) het script wordt genoemd. Met dat inzicht kan je verschillende frustraties al leren vermijden. Datum 1 dinsdagavond 16 februari om 20u Code GZC 289 Bijdrage 10 euro Spreker Koen Bosschaert, trainer transactionele analyse

Verslavingspreventie in Antwerpen: wie doet wat wanneer? Bij verslaving denken we vaak in de eerste plaats aan de schade voor het individu en zijn omgeving. In de zoektocht naar oplossingen komen we onvermijdelijk terecht bij het hulpverleningsaanbod. Maar wat kunnen we doen om verslaving te voorkomen? Wie doet wat wanneer? Preventiewerkers van de stad Antwerpen zoeken naar passende antwoorden op deze vraag. Naast tabak, alcohol en andere drugs bieden ze ook ondersteuning in het omgaan met gokken, gamen en compulsief gebruik van internet en nieuwe media. Een medewerker van het team Verslavingspreventie geeft een toelichting bij de diverse aanpak in onze diverse stad: van gedwongen hulpverlening tot harm reduction. Datum 1 woensdagavond 9 maart om 20u Code GZC 284 Bijdrage gratis Spreker Christoph Cambré, preventiewerker stad Antwerpen

Strategie van het geluk, Deel II In Deel I van deze reeks werd specifiek aandacht besteed aan het omgaan met diverse vormen van lijden en het creëren van de ervaring van geluk op basis van mindfulness en heartfulness. In Deel II wordt een meer algemene visie voorgesteld om met meer wijsheid en resourcefulness (vaardigheid, veerkracht, ‘empowerment’) met het leven om te gaan om er op grond van eigen inzichten en waarden meer inhoud en vorm aan te geven en het beste en het grootste in ons wakker te maken. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan meer interactieve, communicatieve en sociale vaardigheden en perspectieven. De Strategie van het Geluk is de kunst om meer van binnenuit te leven in plaats van geleefd te worden door omstandigheden of gedragingen van anderen. Geluk is immers meer dan de afwezigheid van ongeluk en meer dan een som van plezier en genoegdoeningen. Data 5 donderdagavonden 28 jan. 4, 18, 25 feb. 3 maart om 20u Code GZC 285 Bijdrage 60 euro

36

ELCKER-IK CENTRUM

Boeddhisme en Mindfulness Het Boeddhisme is ontstaan uit het Hindoeïsme en bevrucht door het Chinese en het Japanse denken, heeft het zich geleidelijk over de gehele oosterse wereld verspreid. Het Boeddhisme kent namelijk geen god en geen eredienst en er zijn geen geloofspunten of dogma’s. Het is veel meer een levensbeschouwing, een existentiële filosofie gericht op het begrijpen en het verminderen van het lijden en het vergroten van het geluk. De Boeddha is zonder meer de ultieme supertherapeut voor de gestresseerde en de door depressie en burn-out bedreigde moderne mens. Mindfulness is een contemplatieve onderzoeksmethode en bewustzijnspraktijk die in wezen neer komt op het leren beoefenen van de dharma, de leer van de Boeddha, in het eigen bewustzijn, hoofdzakelijk in de vorm van meditatie. De bedoeling van meditatie is in het dagelijkse leven een houding van sereniteit en welzijn te leren beoefenen. In deze lezingen wordt dieper ingegaan op de filosofische en spirituele achtergrond van mindfulness. Data 3 donderdagavonden 10,17,24 maart om 20u Code GZC 286 Bijdrage 36 euro Spreker

Dr. Gerbert Bakx, arts en therapeut

Gerbert Bakx

PRAATGROEPEN ... TIJD VOOR ELKAAR d’ Antwerkers: brei-, haak- & naaiclub Breng je eigen naai, haak of breiwerk mee en kom er gezellig bij. Meer info 03/280 15 99 Datum 3 donderdagavonden op 21 jan., 18 feb., 17 maart om 19u

Kaartclub 'wiezen' Competitie is gezond maar ook amusement dient te tellen, dus het is niet de bedoeling om fanatiek te willen winnen maar gewoon een paar uurtjes aangenaam te kaarten in een ontspannen sfeer. Ben je geïnteresseerd? Kom dan vrijblijvend even langs! Info: [email protected] Data 6 maandagavonden 4, 18 jan., 1 , 15, 29 feb. en 14 maart om 19u Code KAR 002 Begeleider Frank Derockere

Bijbels Leerhuis In kerkelijke kringen noemt men de bijbel graag 'Woord van God', maar hij is evenzeer een 'boek van mensen'. Het blijft een gesloten boek tenzij je de moeite wil doen het te lezen door een kritische bril. Dat betekent: een juiste inschatting van zijn historische waarde en aandacht voor de verschillende literaire genres : oorsprongsverhalen, wetgeving, wijsheidsliteratuur, psalmen, parabels, profetische geschriften, evangelies, missionaire brieven enzovoort. Kritiek betekent niet: 'ongebreideld scepticisme' maar wel 'leren onderscheiden'. Een leerhuis moet evenwel niet alleen het verstandelijk inzicht voeden. Door dit oude boek hopen we meer thuis te komen in de wereld van vandaag en in ons eigen leven. Data 3 maandagnamiddagen 18 januari, 15 februari, 21 maart om 13u30 Code HR 391 Bijdrage gratis Begeleider Herman Paulussen, lic. wiskunde, kand. W & L

ELCKER-IK CENTRUM

37 

Leesgroep Mystiek Via het lezen van teksten of het vertellen van ervaringen, de mystiek te laten gebeuren, want de mystieke queeste een persoonlijke maar niet noodzakelijk een solitaire weg. Data 3 woensdagnamiddagen 27 jan.,17 feb.,16 maart om13u30 Code HR 390 Bijdrage gratis Begeleider Miel Van Campenhout, filosoof, voormalig docent aan UB

Het Filosofisch café In het filosofisch café gaan we ervan uit dat we zèlf moeten filosoferen en dat je dat ook kunt leren. Je krijgt er geen saaie opsomming van stromingen, begrippen en namen, maar het is ook geen praatbarak. Iedereen die dat vraagt krijgt het woord om een gefundeerd standpunt te formuleren. Dat is echter iets totaal anders dan het poneren van een niet onderbouwde mening of het ‘in de groep’ gooien van een hoogst persoonlijke anekdote. Data 3 dinsdagnamiddagen op 26 jan., 23 feb., 22 maart om 13u30 Code F IL 348 Bijdrage gratis Begeleiding Max Schneider

Het Koffiehuis Jet Koffiehuis is een laagdrempelige ontmoetingsplaats voor mensen die bereid zijn hun al dan niet forse overtuigingen te toetsen aan de opvattingen van anderen. De onderwerpen worden door de deelnemers ter plaatse overeengekomen. Het dubbele doel blijft ook onveranderd: open en beschaafd opkomen voor je eigen mening maar ook andachtig luisteren naar een afwijkende mening. Data 6 donderdagochtenden 7,21 jan., 4,18 feb.,3,17 maart om 10u Code KOF 021 Bijdrage gratis Begeleiding Fred De Meyer

Filmcafé Er moeten mensen zijn … die van films houden, Er moeten mensen zijn … die filmfanaat zij, er moeten mensen zijn … die over films willen discussiëren met anderen. We komen om de twee weken samen. In groepsverband wordt beslist welke films het onderwerp vormen van het volgend filmcafé. Het is de bedoeling dat ieder lid individueel die bepaalde film(s) op voorhand bekijkt (via welk medium dan ook). We plannen ook om sporadisch gezamenlijk naar de bioscoop te gaan (facultatief). Data 6 dinsdagavonden 5 ,19 jan.,2,16 feb.,1, 15 maart om 19u30 Code FIM 004 Bijdrage gratis Begeleiding Nicole Storms

Luistersalon voor vrouwen Het Luistersalon is een open groep voor vrouwen. Dit betekent niet dat wij een antimannenclub zijn. Een gesprek met vrouwen alleen heeft zo zijn eigen kwaliteiten. Dit heeft wellicht te maken met het feit dat vrouwen vlug aanvoelen wat er achter, boven of onder de woorden schuilgaat. Naast het praten ligt ook de klemtoon op het luisteren. Samen kiezen we telkens een onderwerp dat ons boeit. Data 3 vrijdagnamiddagen 22 jan., 19 feb., 18 maart om 13u30 Code VRO 021 Bijdrage gratis Begeleiding Lieve Torfs

38

ELCKER-IK CENTRUM

en Neem e t n e m e n abon n en steu g in k r e w e onz

€ 1nn0em0ent 

jaarabo Naam:

..

................

................

.......... ................ ....

20 %

tot ......

€ 100

.

................

................

.............. ................

n cursusse & n e g in lle lez

............. ................

........ Van: ............ korting op a

......

................

................

.............. ................

seizoens

Naam: .... ......

................

Van: ............ ........

................

................

Walter Lotens

Walter Lotens m.m.v. Stefaan Vermeulen

Elcker-ik

Elcker-ik 45 jaar sociale actie

45 JAAR SOCIALE ACTIE

abonnem ent  ................

................

................

................

......

tot .................. alle lezin ................ gen & cu ................ ................ rsussen ... inbegrep en

Het verhaal van Elcker­ik is geen verleden tijd. Het wordt nog alle dagen verder geschreven. Sociale actie en burgerparticipatie zijn springlevend. Kijk maar naar Hart boven Hard, sociale media­acties tegen seksisme en racisme, de Antwerpse strijd om de Ring te overkappen, Movement X, of naar al die buurtgroepen die van zich doen spreken.

................

.

p o o k e T 5 9 , 4 2 €

Wat kunnen zij leren uit de pioniersjaren, de groeipijnen en de verwezenlijkingen van de nieuwe sociale bewegingen? Heden en verleden ontmoeten elkaar in dit boek en nodigen uit tot reflectie. Daarvoor zorgen Ludo Abicht, Mieke Vogels, Ferre Wijckmans, Manu Claeys, Wouter Hillaert, Stijn Oosterlynck, Aviel Verbruggen, Liesbet Walckiers, Guy Poppe en Dirk Barrez.

Over de generaties heen reiken ze elkaar de hand, want zoals cultureel antropoloog Rik Pinxten ooit schreef: ‘We kunnen een stukje macht in handen nemen, in onze eigen wereld, los van dat hogere niveau waar alles zo vast lijkt te zitten. Onderaan is er nog veel plaats.’

Pelckmans

Pelckmans

................

Wie de ware weg heeft gevonden Is het spoor bijster

Breughelstraat 31-33, 2018 Antwerpen 03-218 65 60 www.elcker-ik.be [email protected] v.u.: H. Ongena, Breughelstraat 31-33, 2018 Antwerpen