Dep;
Gemeente Maasdrief Corr.nr.
S T A D S G E W E S T
0 7 M] 2016 Kopie:
afdeling
'S|/ERT06ENB0SCH
STADSGEWEST 's-HERTOGENBOSCH
Meerjarenraming 2018
Februari 2016
Inhoudsopgave Hoofdstuk
Pagina
1.
Algemeen
3
1.1
Inleiding
4
1.2
Deelnemende gemeenten
4
1.3
Bestuur
4
2.
Beleidsbegroting
5
2.1
Programmaverantwoording
6
2.2
Algemene dekkingsmiddelen
8
2.3
Paragrafen:
10
2.3.1
Weerstandsvennogen en risicobeheersing
11
2.3.2
Bedrijfsvoering
15
2.3.3
Financiering
16
(overige paragrafen: niet van toepassing)
3.
Financiële begroting
18
3.1
Overzichten van baten en lasten 2017
19
3.2
Uiteenzetting financiële positie
31
4.
Bijlagen
35
4.1
Overzicht stand reserves en voorzieningen
36
4.2
Prognose resultaten 2016 t/m 2018 en ontwikkeling Eigen Vermogen (Algemene Reserve)
35
4.3
Investeringsprogramma 2016-2017
38
4.3.1
Toelichting op Investeringsprogramma 2016-2017
40
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
2 van 40
1. Algemeen
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
3 van 40
1.
ALGEMEEN
1.1.
Inleiding Voor u ligt de programmabegroting van het Stadsgewest 's-Hertogenboscli. Hiermee wordt invulling gegeven aan het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De programmabegroting kent slechts één programma: "Afbouw Stadsgewest 's-Hertogenbosch". Alle nog resterende taken c.q. verplichtingen zijn in deze begroting samengebracht. In 2017 en 2018 betreft dit alleen nog de activiteiten in het kader van de pre-nazorgfase en het toezicht op de uitvoering van de leveringscontracten met Attero B.V.
1.2.
Deelnemende gemeenten De volgende gemeenten maken deel uit van de gemeenschappelijke regeling:
Boxtel Haaren 's-Hertogenbosch Heusden (Vlijmen) Maasdriel (sinds 1-1-1997 alleen voor de Afvalvenwijdering) Schijndel Sint-Michielsgestel Vught Daarnaast kennen we de zogenaamde contract-gemeenten: Veghel Sint-Oedenrode Bernheze (Heeswijk-Dinther) Deze gemeenten zijn mede risico dragend in de exploitatie Vlagheide. De rechten/plichten van de voormalige gemeente Maasdonk (Nuland) zijn, t.g.v. de fusie per 1-12015, overgenomen door de gemeente 's-Hertogenbosch.
1.3.
Bestuur De gemeenschappelijke regeling kent een Dagelijks- en een Algemeen Bestuur.
stadsgewest 's-Herlogenbosch Programmabegroting 2017
4 van 40
2. Beleidsbegroting
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
5 van 40
2,1 Programmaverantwoording
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
6 van 40
Programma 1:
"Afbouw" activiteiten Stadsgewest 's-Hertogenbosch
In 1997 is een proces gestart om de gemeenschappelijke regeling Stadsgewest 's-Hertogenbosch te ontmantelen. In 2015 resteert alleen nog het beheer van de gesloten Afvalberging De Vlagheide en het toezicht op de uitvoering van de leveringscontracten met Attero B.V.. De stortactiviteiten zijn in december 2003 beëindigd en de stortplaats bevindt zich nu in de pre-nazorg fase. Conform de besluitvonning in het AB van 13 maart 2012 is in 2015 gestart met de afdichting van de stortplaats ter voorbereiding op de overdracht aan de provincie voor de eeuwigdurende nazorg. In 2015 en 2016 wordt ruim 23 ha. voorzien van een definitieve bovenafdichting. Gedeeltelijk parallel en aansluitend wordt in 2016 en 2017 het overdrachtsprotocol met de provincie doorlopen, waarna overdracht aan de provincie Noord-Brabant kan plaatsvinden. Aanvankelijk werd er van uitgegaan dat overdracht aan de provincie per 1-1-2017 zou plaatsvinden. Ten gevolge van de ontstane vertraging en voortschrijdend inzicht over de benodigde tijd voor het overdrachtsprotocol wordt nu gestreefd naar 30-06-2018, maar wordt veiligheidshalve uitgegaan van 31-12-2018. Tot die periode blijft het Stadsgewest verantwoordelijk voor het beheer van de stortplaats (met name de gas- en waterhuishoudina. alsmede het terreinonderhoud') conform de wetteliike voorschriften. Binnen het programma "Afljouw" worden de volgende deelproducten onderscheiden: X € 1.000,-
n
S
4410
- Algemene kosten
210
-210
4420
- Water
4430
- Gas
326 27
-326 -27
4440
- Nazorg
514
-514
-82
1.077
-1.077 -1.077
-517
Sub-totaal Verrekening met reserves Totale kosten programma
stadsgewest 's-Hertogenboscti Programmabegroting 2017
7 van 40
-136 -272 -27
-517
2.2 Algemene dekkingsmiddelen
stadsgewest 's-Hertogenboscti Programmabegroting 2017
8 van 40
x€ 1.000,-
1.
Rentelasten
2. 3.
Stelpost inflatie Aanvullende storting doelvennogen nazorg Sub-totaal Verrekening met reserves Alg.
dekkingsmiddelen
Algemeen Het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen vormt tezamen met het gepresenteerde programma het programmaplan. In dit overzicht wordt inzicht verschaft in de opbouw en samenstelling van de algemene dekkingsmiddelen. Deze middelen vomnen de tegenhanger van het saldo van het programma en leidt tot het begrotingssaldo. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen bevat de rentebaten.
Rentelasten In het voorjaar van 2016 zal een financieringstekort ontstaan. Ter dekking van het financieringstekort wordt in 2016 een geldlening gesloten bij de gemeente 's-Hertogenbosch tegen een rente van 0%. De lening heeft een looptijd van 1 jaar, maar kan na afloop verlengd worden tegen de dan geldende marktrente.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
9 van 40
2.3 Paragrafen
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
10 van 40
2.3.1 Paragraaf: Weerstandsvermogen en risicobeheersing Om een goede inschatting van de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling te kunnen maken is het van belang om naast de cijfers in de begroting ook inzicht te hebben in enerzijds potentiële mee- en tegenvallers die zich kunnen voordoen (risico's) en anderzijds de mogelijkheden om tegenvallers op te vangen (weerstandscapaciteit). Het gaat dan om de robuustheid van de begroting, c.q. de budgettaire kwetsbaarheid van de gemeenschappelijke regeling. Een gezond weerstandsvermogen voorkomt dat iedere zich voordoende tegenvaller direct leidt tot een financiële claim bij de deelnemende gemeenten.
1. Weerstandscapaciteit De mogelijkheden om tegenvallers op te vangen liggen deels in de sfeer van de exploitatie, c.q. de begroting van lasten en baten en deels in de sfeer van de reserves en voorzieningen. - exploitatie In de begroting en meerjarenraming zijn zowel de uitgaven als inkomsten zo reëel mogelijk geraamd. Er zijn geen posten voor onvoorzien of inflatie opgenomen. - reserves en voorzieningen In enge zin zijn alleen vrij besteedbare, niet gebonden reserves beschikbaar voor het opvangen van tegenvallers. In bredere zin echter is de totale stadsgewestelijke reservepositie relevant voor de beoordeling van de stadsgewestelijke weerstandscapaciteit. De reserves behoren tot het eigen vermogen van het stadsgewest en worden uitgesplitst naar algemene reserve en bestemmingsreserves. Bestemmingsreserves zijn middelen die op basis van bestuurlijke besluitvorming zijn afgezonderd voor specifieke doeleinden. De algemene reserve dient als buffer voor de opvang van calamiteiten. Voorzieningen behoren tot het vreemd vermogen van het stadsgewest, omdat het stadsgewest over deze middelen niet vrij kan beschikken. Deze voorzieningen zijn gevormd ter dekking van te kwantificeren verplichtingen. De in deze begroting verwerkte stand en (verwachte) meerjarige ontwikkeling van de reserves en voorzieningen is gebaseerd op de rekening 2015, en de verwachte ontwikkelingen 2016 t/m 2018.
- algemene reserve De algemene reserve vertoont, na verwerking van het exploitatieresultaat 2015, een negatief saldo. Bij het opstellen van deze begroting in februari 2016 is onduidelijk of het Eigen Vermogen, na afrekening van de definitieve aanslag van het doelvermogen voor de eeuwig durende nazorg, weer positief zal zijn. Zie voorts Bijlage 4.2: Prognose resultaten 2016 t/m 2018 en ontwikkeling Eigen Vermogen (Algemene Reserve).
- bestemmingsreserves In 2017 zijn er geen bestemmingsreserves meer aanwezig.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
11 van 40
- voorziening nazorg Op 1 april 1998 is de Leemtewet bodembescherming in werking getreden. Deze wet legt de verantwoordelijkheid voor de eeuwigdurende nazorg van stortplaatsen, waar na 1-9-1996 afvalstoffen zijn of worden gestort, bij de provincie. Doel van de wetgever is te voorzien in een zodanig beheer van stortplaatsen na sluiting, dat nu en in de toekomst de grootst mogelijke bescherming tegen nadelige milieugevolgen wordt geboden. Hiervoor hebben Provinciale Staten van Noord-Brabant de "Verordening Nazorgheffing Stortplaatsen Noord-Brabant" vastgesteld. In deze verordering is voorzien in de vorming van een nazorgfonds. De Provincie heeft op basis van deze verordening een voorlopige aanslag tot het betalen van de heffing van de nazorgkosten voor de stortplaats De Vlagheide opgelegd. De voorlopige aanslag is gebaseerd op een doelvemiogen dat bij overdracht van de stortplaats aan de provincie, beschikbaar moet zijn. Het doelvermogen moet toereikend zijn om daaruit eeuwigdurend de berekende nazorgkosten te kunnen betalen. Op basis van de huidige inzichten zal de stortplaats, na het aanbrengen van de definitieve bovenafdichting en het verrichten van de eindinspectie, formeel gesloten zal worden verklaard op 31-12-2018, waarna de nazorgplicht van de provincie zal aanvangen, derhalve op 1-1-2019. In 2001 heeft de Provincie het doelvermogen, op basis van het IPO-rekenmodel, berekend op € 31,75 min. In 2006 is door het Stadsgewest een nieuw nazorgplan ingediend en is het doelvemiogen door de Provincie berekend op € 18,6 min. In 2007 is de checklist voor de nazorgkosten door het IPO geactualiseerd. Op basis daarvan is in 2008 het doelvermogen door de Provincie berekend op € 17,6 min. In 2015 heeft een herziening van het IPO-rekenmodel plaatsgevonden, hetgeen naar venwachting in een verlaging van het doelvermogen zal resulteren. Het bestuur van het Stadsgewest verschilt op een aantal punten principieel van mening over de uitgangspunten van de Provincie. Het betreft met name de vervangingstermijn van de bovenafdichting, de inhoud en hoogte van de risicoparagraaf, doublures in onvoorziene kosten en het missen van schaalvoordelen bij de inkoop van diensten. Het bestuur van het Stadsgewest gaat uit van maximaal € 14,0 min. voor de nazorgkosten (=doelvermogen). Voor dit bedrag is een voorziening gevormd.
- voorziening toekomstige investeringen De voorziening is per 31-12-2015 geactualiseerd naar de meest recente uitgangspunten. Hiertjij Is berekend welke omvang de voorziening op 31-12-2015 moet hebben om het investeringsprogramma 2016 t/m 2018 van € 7,78 min. te kunnen realiseren. Voor het investeringsprogramma wordt venwezen naar bijlage 4.3 Investeringsprogramma 2016-2017.
- voorziening kosten afbouw 1998 e.v. Bij het samenstellen van de jaarrekening 1997 is een voorziening opgenomen voor de kosten van de Afbouworganisatie voor de jaren 1998 e.v.. Het betreft de kosten van de gemeente Den Bosch voor de inzet van de ambtelijk secretaris. Met de vorming van de voorziening werd beoogd te voorkomen dat nog sprake is van een jaarlijkse gemeentelijke bijdrage op basis van inwonertal in de kosten van de exploitatie. Uitgezonderd waren de kosten van voormalig personeel. Per 3 1 12-2014 was het saldo van de voorziening € IK. In de jaarrekening 2015 is het saldo ten gunste van de exploitatie gebracht en de voorziening opgeheven. Het restant van de kosten voor 2016 e.v. wordt confonn de (meerjaren-)begroting 2016 e.v. t.l.v. de nazorgvoorziening gebracht.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
12 van 40
2. Risico's Onder risico's worden hier verstaan onzekere gebeurtenissen met mogelijke financiële consequenties, die niet apart in de ramingen van de begroting zijn ingedekt. Het op één plaats in de begroting schetsen van een overzicht van relevante risico's, in samenhang met de weerstandscapaciteit, levert een bijdrage aan de beoordeling van de financiële positie van het Stadsgewest. Het gaat in dit verband om risico's die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie van het Stadsgewest.
- doelvermogen nazorg Na definitieve sluiting van de stortplaats, thans geraamd op 31-12-2018, wordt de stortplaats overgedragen aan de Provincie. Deze is dan verantwoordelijk voor de eeuwig durende nazorg. Bij overdracht moet een vermogen zijn overgedragen waaruit de provincie de kosten van nazorg eeuwigdurend kan bekostigen. De Provincie heeft dit doelvennogen in 2008 berekend op € 17,6 min. Het doelvennogen wordt per 31-12-2018 vastgesteld. Het bestuur van het Stadsgewest gaat op basis van eigen berekeningen, alsmede die van de extern adviseur voorlopig uit van maximaal € 14,0. Hierbij is tevens rekening gehouden met de inflatiecorrectie 2008 t/m 2018. Voor een eventueel nadelig verschil is geen voorziening gevormd. Het bestuur van het Stadsgewest heeft op 23 maart 2015 besloten om het beleggingsprofiel in het nazorgfonds te wijzigen van standaard naar laag. Begin juni 2015 is de transitie uitgevoerd. Het transitieverslag vermeld een bedrag v a n € 16.470K. (31-12-2014: € 15.663K). Het grootste risico naar de toekomst is dat de provincie voor datum overdracht de rekenrente (nu 5,0%) verlaagt. Vooralsnog heeft de provincie aangegeven op dit moment niet het voornemen te hebben om de rekenrente te verlagen maar dat wel in IPO-verband is afgesproken om er naar te kijken. In de begroting 2016-2019 van het Nazorgfonds wordt nog uitgegaan van de huidige rekenrente. In de eerste helft van 2016 vindt echter een evaluatie plaats die moet leiden tot een advies, over de rekenrente, aan GS in juni 2016. De Vereniging Afvalbedrijven voert inmiddels een stevige lobby bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincies om dit te voorkomen. De Vereniging Afvalbedrijven heeft nadrukkelijk gevraagd besluitvorming hieromtrent uit te stellen tot na de lopende evaluatie van de Nazorgwet.
- eindafwerking Ten behoeve van de eindafwerking is nog ca. 210.000 m3 grond nodig. Hierbij wordt uitgegaan van een laagdikte van 80 cm, waarvan een bovenlaag van 30 cm categorie wonen en de overige 50 cm categorie I. De benodigde schone grond ad ca. 70.000 m3 is reeds op Vlagheide aanwezig. Van het restant is ca. 80.000 m3 al aanwezig. De verwerving van de resterende grond maakt onderdeel uit van het bestek voor de bovenafdichting. Aangezien het financiële risico nu bij de aannemer ligt is derhalve ook geen voorziening getroffen voor een eventueel nadeel.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
13 van 40
- garantie verbranding Op grond van het leveringscontract met Attero BV, dat in februari 2017 afloopt, dienen de stadsgewestgemeenten een bepaalde hoeveelheid restafval aan te bieden. Indien, en voorzover, er onvoldoende brandbaar afval ter beschikking van het Stadsgewest zou komen, kan dit tot financiële claims leiden. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de leveringscontracten is gelegd bij de gemeenten van het gewest. Indien sprake is van het inwerkingtreden van het boetebeding komen de financiële gevolgen daarvan direct bij de betrokken gemeenten. Afstemming van de belangen vindt plaats binnen de Vereniging van Contractanten Afvalsturing. Binnen de balans van het Stadsgewest is geen voorziening opgenomen.
3. Beleid ten aanzien van risico's en weerstandscapaciteit - risicomanagement Het is van belang dat het Stadsgewest de op hem afl
- periodieke actualisering meerjarig budgettair kader Een belangrijke pijler voor een gezond weerstandsvermogen is de inrichting van het stadsgewestelijk begrotingsproces. Het Stadsgewest werkt nadrukkelijk met een meerjarig budgettair kader (tot ultimo 2018), dat periodiek wordt geactualiseerd. Venwezen wordt naar Bijlage 4.2; Prognose 2016 t/m 2018.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
14 van 40
2.3.2. Paragraaf: Bedrijfsvoering Inleiding Met de invoering van de Programmabegroting is een paragraaf bedrijfsvoering voorgeschreven. Een goede bedrijfsvoering is geen doel op zich, maar draagt er toe bij dat de doelstellingen van de organisatie worden gerealiseerd. Het Stadsgewest heeft geen eigen personeel meer in dienst. De werkzaamheden worden uitgevoerd/gecoördineerd door een 2-tal interim-managers en een ambtelijk secretaris vanuit de gemeente 's-Hertogenbosch. De met betrokken interim-managers gesloten overeenkomsten zijn per 1 juli 2013 aangepast aan de actualiteit. De meeste uitvoerende werkzaamheden zijn opgedragen aan externe bedrijven, waaronder Bodemzorg B.V. voor het technisch beheer van de stortplaats. De loonkosten van de ambtelijk secretaris worden door de gemeente 's-Hertogenbosch in rekening gebracht bij het Stadsgewest. De werkzaamheden voor het dagelijks beheer van de stortplaats zijn, m.i.v. 1-2-2014, opgedragen aan Bodemzorg B.V., een 100% dochteronderneming van N.V. Afvalzorg Holding uit Assendelft. Bodemzorg voert deze taken uit in nauwe samenwerking met Milon B.V. uit Schijndel. Milon en/of haar medewerkers is/zijn in het verleden met enige regelmaat betrokken geweest bij verschillende projecten op Vlagheide. De historische kennis wordt als een belangrijke meerwaarde qezien. De stortgasactiviteiten zijn, m.i.v. 1-3-2014, opgedragen aan Stortgas B.V., eveneens een 100% dochteronderneming van N.V. Afvalzorg Holding. De functies directievoering en toezicht bij de aanleg van de bovenafdichting zijn opgedragen aan Grontmij Nederland B.V.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
15 van 40
2.3.3. Paragraaf: Financiering X
€ 1.000 -
H Investerings- en financieringsstaat 1.
Geïnvesteerde middelen
1.1.
Materiële vaste activa Boekwaarde per 1/1 Vermeerderingen Verminderingen Afschrijvingen
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
8.965
-
-
-
5.5023.463
-
-
-
Boekwaarde per 31/12 1.2. 1.2.1
Financiële vaste activa Leningen u/g Uitgeleend per 1/1 Uitgezette leningen Aflossingen Uitgeleend per 31/12
-
1.2.2. Beleggingen Beleggingen per 1/1 Aangegane beleggingen Aflossingen Beleggingen per 31/12 1.2.
Boekwaarde financiële vaste activa per 31/12
3.463
1.
-
-
-
Geïnvesteerde middelen per 31/12
3.463
-
-
-
2.
Financieringsmiddelen
2.1.
Eigen vermogen Saldo per 1/1 Vermeerderingen Verminderingen Saldo per 31/12
576-
5.061-
5.061-
4.4855.061-
5.0615.061
5.061-
5.061-
9.592
9.826
1.594
517
4.485 4.2519.826
8.2321.594
1.077517
517-
pm
pm 4.300
4.300 350
-
4.300
4.650
2.2.
2.3.
2.
Voorzieningen Saldo per 1/1 Rentetoevoeging Vermeerderingen Verminderingen Saldo per 31/12 Opgenomen langlopende leningen Schuldrest per 1/1 Opname Aflossingen Schuldrest per 31/12 1 otaai Tinancienngsmiddelen 31/12
4.765
833
106
1.302
833
106
16 van 40
4.650 4.650-
Financieringspositie per ultimo
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
_
1. De meerjarige financieringssituatie / treasury De investerings- en financieringsstaat geeft inzicht in de ontwikkeling van de geïnvesteerde middelen en beschikbare financieringsmiddelen. Geïnvesteerde middelen Financiële vaste activa Beleggingen Sinds 16 december 2013 vallen de overtollige liquiditeiten onder het regiem van Schatkistbankieren. Gezien de huidige marktsituatie wordt geen rekening meer gehouden met een een rentevergoeding over de in de schatkist aangehouden gelden. Financieringsmiddelen Eigen vermogen en voorzieningen Het verloop van de reserves en voorzieningen is behandeld in de paragraaf "weerstandsvermogen", waarnaar kortheidshalve wordt venvezen. Opgenomen langlopende leningen In de loop van 2016 zal het Stadsgewest een vastrentende lening aantrekken van de gemeente 'sHertogenbosch met een looptijd van 1 jaar. De lening is nodig voor het opvangen van een tijdelijk financieringstekort, dat veroorzaakt wordt door enerzijds de voorfinanciering van BTW over de investeringen en anderzijds het voorziene tekort dat volgens de huidige inzichten gedekt zal worden uit enerzijds een restitutie van het teveel opgebouwde doelvermogen nazorg bij de provincie en anderzijds een bijdrage van de deelnemende gemeenten. De lening kan na afloop worden verlengd tegen de dan geldende rentecondities.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
17 van
40
3. Financiële begroting
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
18 van 40
3.1. Overzichten baten en lasten 2017
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
1 9 van
40
BEGROTING 4410 Vlagheide: algemene koste
1
B-2016W
B-2017
B-2018
265
210
136
265
210
136
B-2016W
B-2017
190
169
169
100
28
28
15
15
5
5
R-201S
Baten x€
1.000,-
88110
Onttrekking voorziening nazorg Onttrekking voorziening kosten
354
Afbouw 1998 e.v.
1 355
1
R-201S
Lasten x€1
000,-
40110 40122
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten
40520
Reiskosten
8
8
41010
Telefoon/fax/intemet
5
3
41110
Verzekeringen
1
1
1
41210
Belastingen
1
1
1
41340
Bankkosten
1
41380
Contributies en lidmaatschappen
41390 41420
Bodemzorg: coördinatie dagelijks beheer
1
1
1
22
10
5
Kantoorkosten
6
4
3
Beveiligingskosten
6
6
41510
Accountantskosten
41520
Juridisch advies
41990 42012
9
9
9
9
48
pm
pm
pm
Overige kosten
3
1
1
1
Invorderingsrente
3
43020
Onderhoud weegbruggebouw
43030
Schoonmaak
4
3
43120
Kosten systeembeheer
6
3
16
16
355
265
210
136
R-2015
B-2016W
B-2017
B-2018
43140
Onderhoud hardware
43150
Onderhoud installaties
44010
Gas en eiectra
44020
Waterverbmik
2
Saldo x€1
000,-
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
3
20 van 40
1
Deelprogramma
4410
Vlagheide: algemene kosten
Lasten De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 40110
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten De raming heeft betrekking op de volgende functies: - ambtelijk secretaris (via gemeente Den Bosch) - directeur milieu en afvalverwerking - financieel manager - financiële administratie
41110
41210
Verzekeringen Het betreft: - brandverzekering - wa-bedrijven
3.300 6.200 9.500
Kantoorkosten: Het betreft: - Overige kantoorkosten - Vergoeding kantoorkosten derden
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
300 pm 300
Contributies en lidmaatschappen Het betreft: - Vereniging Afvalbedrijven - Vereniging van Contractanten
41390
400 500 900
Belastingen Het betreft: - Gemeente Schijndel: OZB - Rioolrecht
41380
6.000 86.000 54.000 22.600 168.600
21 van 40
500 2.400 2.900
Lasten 41420
Beveiliging Het betreft: - Trigion: onderhoudscontract - Group 4 Securicor: abonnement meldkamer - Trigion; collectieve surveillance - Group 4 Securicor: alarmopvolging - Eurotechniek: controle bliksembeveiliging - Ajax; controle brandblussers etc.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
700 900 2.400 700 400 600 5.700
41510
/\ccounfa/?fs/
44010
Gas en electra Voor het kantoor verorden de volgende ramingen opgenomen: - Verbruik stroom 1 Q QQQ - Vergoeding netw^erk 4 QQO - Levehng propaangas 6.000 20.000
22 van 40
BEGROTING Deelprogramma Budgethouder
R-201S B-2016W
B-2017
B-2018
Baten X
€ 1 000,-
88110
Onttrekking voorziening nazorg
428
398
326
272
428
398
326
272
R-2015 B - 2 0 1 6 W
B-2017
B-2018
Lasten X
€1.000,-
40110
Tijdelijk personeel dagelijks betieer: - Bodemzorg
41210
Waterschapsomslag
41240
Zuiveringsheffing/rioolrecht
43150
Ondertioud installaties
43180
Klein gereedschap
20 2
16 2
16 2
16 2
301
288
216
162
9
43190
Doorspuiten bovendrainage
9
43191
Doorspuifen percolaatdrainage
9
9
9
3
3
3
3
15
15
15
15
44010
Electra Monitoring:
44531
- algemeen
44532
- water: kwantiteit
44533
- water: kwaliteit
44534
- afvalwater: kwantiteit
44535
- afvalwater: kwaliteit
Saldo K€1
000,-
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
stadsgewest 's-Hertogenboscti Programmabegroting 2017
23 van 40
10
8
8
8
9
9
9
9
40
38
38
38
2
2
2
10
8
8
8
428
398
326
272
R-2015 B - 2 0 1 6 W
B-2017
B-2018
TOELICHTING 20
Water
programma
Lasten De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 40122
Bodemzorg: dagelijks beheer De raming heeft betrekking op de personele inzet t.b.v. het dagelijks beheer van de waterstromen op Vlagheide alsmede t.b.v. het verzorgen van de bijbehorende rapportages.
41240
Zuiveringsheffing/rioolrecht Op deze post wordt de verontreinigingsheffing verantwoord. Op basis van o.a. de vervuilingseenheden en het debiet wordt bepaald hoe hoog het bedrag is. De raming voor de jaren 2016 t/m 2018 is gebaseerd op de aangifte 2015: 6.263 vervuilingseenheden a € 45,96 = € 287.847. Voor 2016 wordt een zelfde bedrag aangehouden en ingaande 2017 wordt uitgegaan van een afname van 25% per jaar.
43150
Onderhoud installaties Het betreft de kosten van onder andere onderhoud aan de debietmeterput, de installatiekast, de monstemamepunten en de pompen.
44010
Gas en electra Voor de electra van de pompen etc. worden de volgende ramingen opgenomen: - Verbruik stroom 7.000 - Vergoeding netwerk 5.000 12.000
44531
Monitoring etc. Het betreft het geheel aan voorgeschreven netingen, monsternames, analyses en rapportages confomn WABO en WW-vergunning. De werkzaamheden worden uitgevoerd door Afvalzorg en Milon.
stadsgewest 's-Hertogenboscli Programmabegroting 2017
24 van 40
BEGROTING Deel-
4430
Gas
programma
1
R-201S B-2016W
B-2017
B-2018
Baten X e 7.000,-
84920 88110
Inkomsten bedrijven: - opbrengst gas Onttrekking: - voorziening nazorg
30
27
27
27
30
27
27
27
15
15
15
15
2
2
2
2
pm
pm
pm
12
10
10
10
30
27
27
27
R-201S B-2016W
B-2017
B-2018
Lasten K€ 1.000,-
40110
Tijdelijk personeel dagelijks beheer: - Bodemzorg (stortgasonttrekking)
Saldo X € f.000,-
41420
Beveiliging skosten
41990
Overige kosten
43020
Onderhoud gebouwen
43120
Systeembeheer
43150
Onderhoud Installaties
44010
Electra
1
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale opbrengsten deel-programma
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
25 van 40
TOELICHTING Deelprogramma
4430
Gas
Algemeen: Bij het onderdeel gas onderscheiden we enerzijds de gasonttrel
Baten 84920
Inkomsten bedrijven Niet langer van toepassing.
Lasten De volgende posten worden afeonderiijk toegelicht: 40110
Tijdelijk personeel (Bodemzorg) Bij het onderdeel gas wordt onderscheid gemaakt tussen: - onttrekking: De werkzaamheden voor de onttrekking worden door Bodemzorg uitgevoerd voor een fixed fee van € 15K per jaar. - benutting: Met ingang van 11 november 2014 vindt de benutting voor rekening en risico van Stortgas plaats. Derhalve geen kosten en geen opbrengsten.
43150
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
Onderhoud Installaties Het betreft de onderhoudskosten aan de stortgasonttrekkingsinstallatie.
26 van 40
BEGROTING Deel-
Nazorg
4440
programma
R-201S B-2016W
B-2017
B-2018
Baten x€i ooo.-
88112 88113
Onttrekking voorziening nazorg Onttrekking voorziening investeringen
129 3.308
159 7.483
114 400
82
3.437
7.642
514
82
R-2015 B-2016W
B-2017
25
32
32
32
4
6
6
6
5
5
5
16
9
9
9
3
3
3
3
B-2018
i € JOOO,-
Pré-nazorg 40110
Tijdelijk personeel dagelijks beheer: - Bodemzorg
41990
Overige kosten Visuele inspecties
43011
Ten-einonderhoud
43150
Ondertioud installaties
44220
Externe advieskosten
44224
Zettingsmeting
44228
2-jaar1ijkse keuring
5 2
2
7
Project Sluitingsprocedure Project Stuurgroep sub-totaal
15
50
52
52
129
J59
50
25
investeringen: 0 1 . Project bovenafdichting: - deelproject ontgraven Koeveringsedijk, herprofilering en aanleg steunlaag
71
- deelproject aanleg bovenafdichting - deelproject Hemelwaterafvoer - deelproject herstel bovenafdichting 1999/2000 02. Diversen opruimen en herstel
3.221
6.596
11
239
5
195 53
03. Inrichting
300
04. Onvoorzien
400 sub-totaal
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^H Saldo X
€1.000,-
Baten -/- lasten Ven-ekening met reserves Totale kosten deel-programma
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
27 van 40
100
3 308
7 483
400
3.437
7.642
514
R-2015
82
B-2018
1
TOELICHTING Deelprogramma
4440
Nazorg
88112
Ontrekking reserves/voorzieningen De exploitatielasten van het deelproduct nazorg worden onttrokken aan de voorziening Nazorg.
Baten
Lasten De volgende posten worden apart toegelicht: 40122 Bodemzorg: terreinonderhoud etc. De raming heeft betrekking op terreinonderhoud, inspecties, opstellen inspectierapporten, jaarrapportages t.b.v. Omgevingsdienst, Provincie en Waterschappen. Tevens wordt hier de beschikbaarheidsvergoeding voor alarm- en storingsmeldingen verantwoord. 44558
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
32
Project sluitingsprocedure De raming heeft betrekking op de kosten samenhangend met zowel de opbouw van een omvangrijk nazorgdossier, alsmede de tijdsbesteding t.b.v. de verschillende fases in de overdrachtsprocedure.
50
Inrichting terrein Er wordt rekening gehouden met een sobere inrichting van het terrein volgens een eerder door Grontmij opgesteld inrichtingsplan.
300
Onvoorzien Veiligheidshalve is een stelpost voor onvoorzien opgenomen van € 500K, waarvan € 10OK toegerekend aan 2017.
100
28 van 40
BEGROTING Deel-
9800
Algemene dekking
programma
i^^^^^i^^iiii^niniiiimimm
B-2017
B-2018
B-2017
B-2018
B-2017
B-2018
R-2OIS
Baten
x€ 1.000,-
82010
Rentebaten - Schatkistbankieren
88240
Bijdragen deelnemende gemeenten
98200
Buitengewone baten:
-115
- vrijval Attero daim 2014
115
R-2015
Lasten x€
1.000.-
43200 48110
Rente geldlening Dotaties aan voorzieningen: - afbouw - nazorg
1.509
- toekomstige investeringen
2.976 4.485
1
R - 2 0 1 S B-2016W
Saldo X € 1.0OO,-
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale opbrengsten deel-programma
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
29 van 40
-».485 -4.485
TOELICHTING Deelprodukt
980
Baten 82010
Rentebaten Sinds 16 december 2013 vallen de overtollige liquiditeiten onder het regiem van Schatkistbankieren. Gezien de huidige marktsituatie wordt geen rekening meer gehouden met een een rentevergoeding over de in de schatkist aangehouden gelden.
43200
Rente geldlening In het voorjaar van 2016 zal Stadsgewest, een vastrentende lening aantrekken van de gemeente 's-Hertogenbosch met een looptijd van 1 jaar. De rente bedraagt 0%. Na afloop kan de lening veriengd worden tegen de dan geldende rentecondities.
Lasten
stadsgewest 's-Herltjgenbosch Programmabegroting 2017
30 van 40
3.2. Uiteenzetting financiële positie
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
31 van
40
Recapitulatie lasten en baten x€
Productgroep
1.000,-
B-2017
Vlagheide: 4410
- Algemene kosten
210
210
4420
-Water
326
326
4430
-Gas
4440
-Nazorg
9800
Alg. Dekkingsmiddelen Sub-totaal
27
27
514
514
1.077
1.077
Toevoeging aan Alq. Reserve Totale kosten programma
De voordelige exploitatiesaldi worden toegevoegd aan de Algemene Reserve. Zie voorts bijlage 4.2: Prognose resultaten 2015 t/m 2018 ter opheffing van het negatieve Eigen Vermogen (Algemene Reserve).
stadsgewest 's-Hertogenboscti Programmabegroting 2017
32 van 40
4. Bijlagen
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
33 van 40
4.1 Overzicht van reserves en voorzieningen
Naam reserve voorziening
2015
2016
2017
-576
-5.061
-5.061
-576
-5.061
-5.061
2.043 7.783
1.194 400
517 0
9.826
1.594
517
9.250
-3.467
-4.544
Rubriek A: Reserves Algemene reserve Vlaghelde Sub-totaal rubriek A Rubriek B: Bestemmingsreserves
Sub-totaal rubriek B Rubriek C : Voorzieningen Nazorgvoorziening Investeringsvoorziening Voorziening kosten 1998 e.v.
Sub-totaal rubriek C Totaal reserves en voorzieningen:
Stadsgewest 's-Hertogenboscti Programmabegroting 2017
34 van 40
2018
4.2 Prognose resultaten 2016 t/m 2018 en ontwikkeling Eigen Vermogen (Vlagheide)
In bijgaande meerjarenprognose is de exploitatie voor de jaren 2016 t/m 2018, alsmede de realisatie van het meerjareninvesteringsplan in beeld gebracht. Tevens zijn de daaruit voortvoeiende balansposities per 31-12 van deze jaren opgenomen. Bij de opstelling van deze prognose zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Overdracht van de stortplaats aan de provincie per 31-12-2018. -
Een verlaging van het doelvennogen nazorg naar€ 14 min.
-
De stand van het reeds opgebouwde doelvermogen bij de provincie bedraagt op 31-12-2015 € 16,5 min. (Rapportage nog niet ontvangen I)
-
Verwachte beleggingsresultaten op het door de provincie belegde doelvermogen: nihil.
-
Restitutie vanuit het provinciaal nazorgfonds van saldo opgebouwd vermogen minus definitieve aanslag doelvemnogen ad € 2.500K
-
Realisatie van het meerjaren investeringsplan Vlagheide (2016 t/m 2017 ad € 7,78 min.).
-
Jaarlijkse exploitatiekosten zijn gebaseerd op de ervaringen en inzichten van voorjaar 2016. Een nihil-rendement op de in de Schatkist belegde overtollige liquiditeiten.
-
In de loop van 2016 zal een liquiditeitstekort ontstaan. Enerzijds t.g.v. het feit dat de opgebouwde voorzieningen ontoereikend zijn, en anderzijds vanwege het feit dat een aanzienlijk bedrag aan BTW moet worden voorgefinancieerd. Voor de financiering van het liquidteitstekort wordt een geldlening afgesloten bij de gemeente 's-Hertogenbosch. De rentelast wordt geraamd op 0%.
De meerjarenprognose zal jaarlijks worden bijgesteld op basis van gerealiseerde uitkomsten en mogelijk gewijzigde inzichten.
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
35 van
40
Prognose Exploitatie: bedragen
x€
1.000
2015
2016
2017
- Algemeen
355
265
210
136
- Water
428
398
326
272
30
27
27
27
3.437
7.542
514
82
Exploitatie: Bedrijfskosten:
-Gas - Nazorg
-
-
8.232
1.077
517
8.232
1.077
517
517 -
- Financiering - Afrondingsverschillen
1 4.251
- Storting voorziening nazorg
1.509
- Storting voorz. Toekomstige invest. a
2.976 8.736
Opbrengsten: - Onttrekking voorziening nazorg - Onttrekking voorziening investeringen
942
849
677
3.308
7.383
400
- Onttrekking voorziening Afbouw
1
- Uitkering ProvNB: surplus nazorgfonds
2.500
- Deelnemende gemeenten
2.561
- Rentebaten etc: + Schatkistbankieren - Saldo buitengewone baten/lasten
Resultaat
-
b
4.251
8.232
1.077
5.578
c=b-a
4.485-
-
-
5.061
7,363
400
7.383
400
Realisatie Meerjaren Investerings Plan Vlagheide: Aanleg bovenafdichting: - voorbereiding - uitvoering
De bijbehorende kredieten worden t.z.t. middels begrotingswijziging opgenomen.
stadsgewest 's-Hertogenbosch PrDgrammabegroting 2017
36 van 40
Prognose vereenvoudigde Balans: bedragen x € 1.000
Jaar. 2015
2016
2017
117
83
56
1.185
750
50
4.765
833
106
5764.485-
5.061-
5.061-
5.0615.061
5.061-
5.061-
5.061-
-
+ Nazorg (*)
2.043
1.194
517
-
+ Toekomstige investeringen
7.783
400
0
9.826
1.594
517
4.300
4.650
833
106
Activa - Materiële vaste activa - Deposito / Schatkist
3.463
- Liquide middelen - Saldo kortlopende vorderingen minus /(ortlopende schulden
-
Passiva - Eigen Vermogen + Algemene Reserve + Resultaatbestemming 2015 e.v.
- Voorzieningen
- Lening gemeente Den Bosch
-
- Saldo kortlopende schulden minus kortlopende
vorderingen 4.765
-
(*) Voor een nadere toelichting op de voorziening nazorg wordt verwezen naar de toelichting in de Paraaf: Weerstandsvermogen (pagina 12).
stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
37 van
40
4.3 Investeringsprogramma 2016-2017
r Aanleg bovenafdichting Deelproject
Koeveringsedijk
(verplaatsen
afval en
aanleg
763.626
1.1
steunlaag):
1.1.1
• Aannemer (Den Ouden)
706.316
641,900
- Meerwerk: • t.g.v. kabels en leidingen, water
236,000
• t.g,v. voorbereiding aanleg bovenafdichting
100.0O0
• t.g,v. afvoer niet toepasbare grond
140.000
1.1.2
- Partijkeuringen (raming 25 * € 1,050)
1.1.3
- Directievoering/toezicht:
1.469.942
80.493
1.550.435
1.550.435
841.900
641.900
641,900
475.000
374,760
374,760
1.1.3.1
• Milon
61.332
22.159
103.491
52,526
156.017
153,017
1.1.3.2
• Afvalzorg
14.144
40,007
54.151
31,328
65.479
85,479
103,450
103.450
103.450
103,450
27.614
27.614
-4.556
23,058
23,058
19.750
19,750
506
20.256
20,256
1,1.4
- Overeenkomst Schijndel ' Aanleg asfaltwegen • Bijdrage in kosten
1.1.5
Milon: acceptatie/registratie bouwstoffen
1.1.6
Milon: nul- en zettingsmetingen, analyses etc.
29.114
29.114
29,114
1.1.7
E O C : inspectie lasverbindingen en SAR-waarden bepaling
29,508
29,508
29,508
1.1.8
Arcadis: Second Opinion
4,455
4,455
4.465
1.1.9
Omgevingsplan, Quick Scan Flora- en Faunawet
2.246
2,246
2.246
1.1.10
CAR-verzekering
2,118
2,118
9.773.926
3.278.552
143,963
143,963
1.2
Deelpmject
1,2 1
- Voorbereidings-Zbegeleidingskosten
1.2.2
- Aannemer:
Vloeistofdichte
afdicfiting en
leeflaag
7.880.470
-612.005
7.268.465
846.280
128,488
* bestek/insctirijving
1.659.181 15,475
6.947,900
* aanvullende afspraak * aanvullende afspraak stelpost tierstel uitspoelingen
6.495.374
6,947,900
2.417,281
4.630.619
775,000
776,000
267,093
607,907
71,280
71,280
71,280
1,500,000
1,188,705
* meerwerk 1,2,3
- Partijkeuringen, acceptatie/registratie
1.2.4
- Onaftiankelijke kwaliteitscontrole
250,000
-187,000
63,000
37,000
100,000
30.506
69,495
1.2,5
- Directievoering/toezicht (cfrm. Inschrijving Gronlmij)
250,000
-139,000
111,000
89,000
200,000
72.632
127,368
126
- CAR-verzekenng
18,077
18,077
18,077
18.077
1,2,7
- Materialen
17,706
17.706
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
PM
38 van 40
4.3 Investeringsprogramma 2016-2017 (vervolg) Omschrijving Waarvan liseerd
Nog te
12-2015
realiseren
8 =5+
Deelproject
hemelwaterafvoer
250.000
- Stelpost (nog geen onderbouwing beschikbaar)
250.000
1
250.000
11.206
250.000
1.4
Deelproject
herstel bovenafdichting
1e fase
• Stelpost (nog geen onderbouwing beschikbaar)
Diversen opruimen en herstel - Herstel schade bermen - Amoveren weegbruggebouw - Amoveren deel gasstatlon - Opbreken asfaltwegen Den Ouden
Inrichting terrein
2)
Onvoorzien/afronding Oorspronkelijke investeringsprogramma
300.000
- Afvoeren zeefresidu - Oplossen problematiek vormzand - Extra m2 bovenaldichting (ca. 1,5 ha.) - Doorvoeren en aanhechten folie - 20-tal overige posten per saldo
- overige
4.925
53.325
195.075
53.325
2.325
2.325
pm
pm
pm
25.000
25.000
25.000
15.000
15.000
15.000
11.000
11.000
11.000
155.689
363.713
153.720
-17.433
500.000
9.152.120
500.000
9.652.120
1.000.000
1.975.566
12.627.686
2.325
250.000
500.000 4.845.118
Uitgaven 2014
1.537.202
Uitgaven 2015
3.307.916
7.782.568
4.845.118
250.000 Discussie 250.000 Discussie 360.000
Stand voorziening per 31-12-2015
160.000 Discussie 230.000 126.000 33.000 1.659.000
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmsbegrotlng 2017
4.925
200.000
208.024
1.500.000 - directievoering en toezicht (extra dagen)
200.000
200.000
300.000
1.2 De hogere kosten kunnen als volgt worden gespecificeerd: - Zeefkoslen
238.794
200.000
53.325
- Reparatie toegangsweg Vlagheide
238.794
39 van 40
'.782.568 I
4.3 Toelichting op het investeringsplan 2016-2017 De volgende posten worden nog afzonderlijk toegelicht: 1.2 Deelproject aanleg bovenafdichting Het betreft de aanleg van een vloeistofdichte bovenafdichting. Volgens de oorspronkelijke planning zouden de werkzaamheden in april 2015 aanvangen en in 2015 worden afgerond. Ten gevolge van het kort-geding en de vertraging bij het verkrijgen van de definitieve goedkeuring door de Omgevingsdienst is de aannemer pas in augustus 2015 met de werkzaamheden kunnen starten. Hierdoor kon het werk niet meer in 2015 worden opgeleverd en is, t.g.v. kortere dagen in najaar 2015 en voorjaar 2016, het aantal productiedagen toegenomen. De hiennee samenhangende meerkosten zijn berekend op € 775K. Tevens is een stelpost van € 71K afgesproken voor herstel van uitspoeling van de reeds aangebrachte steunlaan. Bij het opstellen van deze begroting worden bovenop voorgaande bedragen nog meerwerkkosten voorzien ad ruim € 1.600K. Voor een specificatie wordt ven/vezen naar Bijlage 4.3 Investeringsplan. 1.3 Deelproject
hemelwaterafvoer
Na aanleg van de bovenafdichting is infiltratie van hemelwater in het stortlichaam niet meer mogelijk. De hoeveelheid runoff water zal daardoor aanzienlijk toenemen. Daardoor is het noodzakelijk maatregelen te nemen om overstromingen bij zogenaamde piekbuien te voorkomen. Onder leiding van een projectleider van Afvalzorg wordt met betrokken partijen (Stadsgewest, Provincie, Omgevingsdienst, Waterschappen Aa en Maas en De Dommel, Gemeente Schijndel) overleg gevoerd om te komen tot een goede oplossing.
1.4 Deelproject herstel bovenafdichting
1999/2000
In oktober 2015 is geconstateerd dat een aantal doorvoeren door de folie van de bovenafdichtingsconstructie als gevolg van zettingen lek zijn geraakt. Deze doorvoeren dienen hersteld te worden. Voorts blijkt een deel van de deklaag onvoldoende dik te zijn en moet deze tot de vereiste hoogte worden aangevuld. Op basis van de eerste ramingen is in het investeringsplan hiervoor een raming opgenomen van € 200K.
2. Diversen opruimen en herstel Het betreft amoveren weegbruggebouw en deel gasstation alsmede eventueel herstel van wegen en bermen. 3. Inrichting tenein Er wordt rekening gehouden met een sobere inrichting van het terrein volgens een eerder door Grontmij opgesteld inrichtingsplan met bijbehorend investeringsbudget. 4.
Onvoorzien
Veiligheidshalve is een stelpost voor onvoorzien opgenomen van € 500K.
Statfsgeivesf 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2017
40 van 40