STADSGEWEST 's-HERTOGENBOSCH
Programmabegroting 2011 Meerjarenraming 2012 - 2014
April 2010
Inhoudsopgave Hoofdstuk
1.
Algemeen
1.1. 1.2. 1.3.
Inleiding Deelnemende gemeenten Bestuur
2.
Beleidsbegroting
2.1. 2.2.
Programmaplan Algemene dekkingsmiddelen
2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.3.3.
Paragrafen: Weerstandsvermogen Bedrijfsvoering Financiering
Pagina 3 4 4 4 5 6 8 10 11 15 16
(overige paragrafen: niet van toepassing)
3.
Financiële begroting
3.1. 3.2.
Overzichten baten en lasten 2011 Uiteenzetting financiële positie
4.
Bijlagen
4.1. 4.2.
Overzicht stand reserves en voorzieningen Prognose resultaten 2009 t/m 2014 en ontwikkeling Eigen Vermogen (Algemene Reserve)
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
18 19 36
2 van 42
38 39 40
1. Algemeen
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
3 van 42
1.
ALGEMEEN
1.1.
Inleiding Voor u ligt de programmabegroting van het Stadsgewest 's-Hertogenbosch. Hiermee wordt invulling gegeven aan het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De programmabegroting kent slechts één programma: "Afbouw Stadsgewest 's-Hertogenbosch". Alle nog resterende taken c.q. verplichtingen zijn in deze begroting samengebracht. Het betreft de activiteiten in het kader van de pre-nazorgfase van Vlagheide en de kosten van voormalig personeel etc.
1.2.
Deelnemende gemeenten De volgende gemeenten maken deel uit van de gemeenschappelijke regeling: Boxtel Haaren 's-Hertogenbosch Heusden (Vlijmen) Maasdriel (sinds 1-1-1997 alleen voor de Afvalverwijdering) Schijndel Sint-Michielsgestel Vught
1.3.
Bestuur De gemeenschappelijke regeling kent een Dagelijks- en een Algemeen Bestuur.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
4 van 42
2. Beleidsbegroting
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
5 van 42
2.1. Programmaplan
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
6 van 42
Programma 1:
"Afbouw" activiteiten Stadsgewest 's-Hertogenbosch
In 1997 is een proces gestart om de gemeenschappelijke regeling Stadsgewest 's-Hertogenbosch te ontmantelen. De meeste taken zijn destijds beëindigd of verzelfstandigd. Voor een aantal taken bleek het, ten gevolge van specifieke subsidieregelingen, niet mogelijk deze bij het Stadsgewest weg te halen. Nu ook Openbaar Vervoer m.i.v. 2006 door de provincie wordt uitgevoerd resteert in 2011 alleen nog Afvalberging De Vlagheide. De stortactiviteiten zijn in december 2003 beëindigd en de stortplaats bevindt zich nu in de pre-nazorg fase. Op basis van de huidige regelgeving zal in 2012 en 2013 nog ruim 26 ha. worden voorzien van een definitieve bovenafdichting, waarna overdracht aan de provincie Noord-Brabant kan plaatsvinden. Tot die periode blijft het Stadsgewest, of haar rechtsopvolger - e.e.a. afhankelijk van de uitkomsten van het in 2010 gestarte onderzoek naar liquidatie van het Stadsgewest per 1-1-2012 -, verantwoordelijk voor het beheer van de stortplaats (met name de gas- en waterhuishouding) conform de wettelijke voorschriften. Het programma "Afbouw" is erop gericht de resterende activteiten conform de geldende regelgeving te beheren en daar waar mogelijk initiatieven te ontplooien om tot kostenbesparingen te komen. Voorts worden ook de kosten van voormalig personeel nog via begroting en jaarrekening verantwoord. Binnen het programma "Afbouw" worden de volgende deelproducten onderscheiden: x
Productgroep
0010 4400 4410 4420 4430 4440
B-2011 Baten
Lasten
"Afbouw-organisatie" Vlagheide: - Algemene kosten - Water - Gas - Nazorg
84
84
Sub-totaal Verrekening met reserves Totale kosten programma
94
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
B-2012
10
7 van 42
B-2013
1.000,-
B-2014
Saldo
277 258 51 57
2772584157-
2772584357-
2752584357-
27525843706-
727
633633-
635635-
633633-
1.2821.282-
2.2. Algemene dekkingsmiddelen
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
8 van 42
x
Productgroep
1. 2. 3.
Rentebaten Stelpost inflatie Aanvullende storting doelvermogen nazorg Sub-totaal Verrekening met reserves Alg. dekkingsmiddelen
B-2011 Lasten Baten
237 30
B-2012
B-2013
1.000,-
B-2014
Saldo
237 30-
231 45-
182 60-
83 75375-
30 30-
237 237
207 30 237
186 45 231
122 60 182
36775 292-
Algemeen Het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen vormt tezamen met het gepresenteerde programma het programmaplan. In dit overzicht wordt inzicht verschaft in de opbouw en samenstelling van de algemene dekkingsmiddelen. Deze middelen vormen de tegenhanger van het saldo van het programma en leidt tot het begrotingssaldo. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen bevat de rentebaten en een stelpost voor inflatie.
Rentebaten Het betreft het geraamde rendement op de beleggingen, alsmede een raming voor te ontvangen rente rekening-courant.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
9 van 42
2.3. Paragrafen
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
10 van 42
2.3.1. Paragraaf: Weerstandsvermogen Om een goede inschatting van de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling te kunnen maken is het van belang om naast de cijfers in de begroting ook inzicht te hebben in enerzijds potentiële mee- en tegenvallers die zich kunnen voordoen (risico's) en anderzijds de mogelijkheden om tegenvallers op te vangen (weerstandscapaciteit). Het gaat dan om de robuustheid van de begroting, c.q. de budgettaire kwetsbaarheid van de gemeenschappelijke regeling. Een gezond weerstandsvermogen voorkomt dat iedere zich voordoende tegenvaller direct leidt tot een financiële claim bij de deelnemende gemeenten. 1. Weerstandscapaciteit De mogelijkheden om tegenvallers op te vangen liggen deels in de sfeer van de exploitatie, c.q. de begroting van lasten en baten en deels in de sfeer van de reserves en voorzieningen. - exploitatie De begroting en meerjarenraming bevatten in iedere jaarschijf een post van ca. 1,5% voor inflatie. - reserves en voorzieningen In enge zin zijn alleen vrij besteedbare, niet gebonden reserves beschikbaar voor het opvangen van tegenvallers. In bredere zin echter is de totale stadsgewestelijke reservepositie relevant voor de beoordeling van de stadsgewestelijke weerstandscapaciteit. De reserves behoren tot het eigen vermogen van het stadsgewest en worden uitgesplitst naar algemene reserve en bestemmingsreserves. Bestemmingsreserves zijn middelen die op basis van bestuurlijke besluitvorming zijn afgezonderd voor specifieke doeleinden. De algemene reserve dient als buffer voor de opvang van calamiteiten. Voorzieningen behoren tot het vreemd vermogen van het stadsgewest, omdat het stadsgewest over deze middelen niet vrij kan beschikken. Deze voorzieningen zijn gevormd ter dekking van te kwantificeren verplichtingen. De in deze begroting verwerkte stand en (verwachte) meerjarige ontwikkeling van de reserves en voorzieningen is gebaseerd op de rekening 2008, de conceptjaarrekening 2009 en de verwachte ontwikkeling 2010. - algemene reserve Met ingang van de jaarrekening 2010 is het Eigen Vermogen weer positief. Voor de verdere ontwikkeling van het EV wordt verwezen naar Bijlage 4.2.
- bestemmingsreserves Het betreft de reserves inzake Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) en Openbaar Vervoer (OV). Zowel BWS als OV worden namens het Stadsgewest door de gemeente 's-Hertogenbosch uitgevoerd. Ook de financiële administratie wordt daar gevoerd. Tevens zijn de reserves overgedragen aan de gemeente 's-Hertogenbosch. Aangezien het Stadsgewest verantwoordelijk blijft voor de uitvoering van beide regelingen worden vermogenspositie en exploitatie extra comptabel in de jaarrekening van het Stadsgewest verantwoord. De bestemmingsreserves Vlagheide terzake het onderhoud voor: PWZI, stortgasinstallatie, gebouwen en infrastructuur afvalwater, vallen in 2010 vrij en worden via het exploitatiesaldo aan de Algemene Reserve toegevoegd.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
11 van 42
- voorziening nazorg Op 1 april 1998 is de Leemtewet bodembescherming in werking getreden. Deze wet legt de verantwoordelijkheid voor de eeuwigdurende nazorg van stortplaatsen, waar na 1-9-1996 afvalstoffen zijn of worden gestort, bij de provincie. Doel van de wetgever is te voorzien in een zodanig beheer van stortplaatsen na sluiting, dat nu en in de toekomst de grootst mogelijke bescherming tegen nadelige milieugevolgen wordt geboden. Hiervoor hebben Provinciale Staten van Noord-Brabant de "Verordening Nazorgheffing Stortplaatsen Noord-Brabant" vastgesteld. In deze verordering is voorzien in de vorming van een nazorgfonds. De Provincie heeft op basis van deze verordening een voorlopige aanslag tot het betalen van de heffing van de nazorgkosten voor de stortplaats De Vlagheide opgelegd. De voorlopige aanslag is gebaseerd op een doelvermogen dat bij overdracht van de stortplaats aan de provincie, beschikbaar moet zijn. Het doelvermogen moet toereikend zijn om daaruit eeuwigdurend de berekende nazorgkosten te kunnen betalen. Op basis van de huidige inzichten zal de nazorgplicht van de provincie aanvangen op 1-1-2015, zijnde de datum waarop de stortplaats, na het aanbrengen van de definitieve bovenafdichting en het verrichten van de eindinspectie, formeel gesloten zal worden verklaard. In 2001 heeft de Provincie heeft het doelvermogen, op basis van het IPO-rekenmodel, berekend op 31,75 mln., inclusief BTW. In 2006 is door het Stadsgewest een nieuw nazorgplan ingediend en is het doelvermogen door de Provincie berekend op 18,6 mln. In 2007 is de checklist voor de nazorgkosten door het IPO geactualiseerd en is op basis daarvan in 2008 het doelvermogen door de Provincie berekend op 17,6 mln.. In 2010 vindt opnieuw een herziening van het IPO-rekenmodel plaats, hetgeen naar verwachting wederom in een verlaging van het doelvermogen zal resulteren. Het bestuur van het Stadsgewest verschilt op een aantal punten principieel van mening van de uitgangspunten van de Provincie. Het betreft met name de vervangingstermijn van de bovenafdichting, de inhoud en hoogte van de risicoparagraaf, doublures in onvoorziene kosten en het missen van schaalvoordelen bij de inkoop van diensten. Het bestuur van het Stadsgewest gaat uit van maximaal 14,0 mln. voor de nazorgkosten (=doelvermogen). Voor dit bedrag is een voorziening gevormd. - voorziening toekomstige investeringen In december 1994 heeft het Stadsgewest de stortplaats De Vlagheide, exclusief de investeringen voor stortgasexploitatie overgedragen aan de Stichting Beheer Registergoederen Stadsgewest 's-Hertogenbosch (SBR). De SBR draagt vanaf dat moment zorg voor alle benodigde investeringen in afvalberging De Vlagheide, exclusief stortgasinstallatie en verhuurt de stortplaats aan het Stadsgewest. Hiervoor ontvangt de SBR huur. De SBR financieert de investeringen uit een geldlening van het Stadsgewest. In 2010 koopt het Stadsgewest de stortplaats terug tegen de nominale waarde van de investeringen. Hiervoor is een voorziening gevormd. De voorziening is per 31-12-2009 geactualiseerd naar de meest recente uitgangspunten. Hierbij is rekening gehouden met realisering van een investeringsprogramma 2010 t/m 2014 van 9,3 mln.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
12 van 42
- voorziening kosten afbouw 1998 e.v. Bij het samenstellen van de jaarrekening 1997 is een voorziening opgenomen voor de kosten van de Afbouworganisatie voor de jaren 1998 e.v.. Het betreft vergader-, administratie-, accountants- en advieskosten. Met de vorming van de voorziening werd beoogd te voorkomen dat jaarlijks met de gemeenten moet worden afgerekend. In 2010 zal opnieuw een bedrag van 10.000 aan de voorziening worden toegevoegd, zodat ook de kosten voor de jaren 2011 t/m 2014 zijn gedekt. 2. Risico's Onder risico's worden hier verstaan onzekere gebeurtenissen met mogelijke financiële consequenties, die niet apart in de ramingen van de begroting zijn ingedekt. Het op één plaats in de begroting schetsen van een overzicht van relevante risico's, in samenhang met de weerstandscapaciteit, levert een bijdrage aan de beoordeling van de financiële positie van het Stadsgewest. Het gaat in dit verband om risico's die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie van het Stadsgewest.
- doelvermogen nazorg Na definitieve sluiting van de stortplaats, thans geraamd op 31-12-2014, wordt de stortplaats overgedragen aan de Provincie. Deze is dan verantwoordelijk voor de eeuwig durende nazorg. Bij overdracht moet een vermogen zijn overgedragen waaruit de provincie de kosten van nazorg eeuwigdurend kan bekostigen. De Provincie heeft dit doelvermogen in 2008 berekend op 17,6 mln. Het bestuur van het Stadsgewest gaat op basis van een reële inschatting voorlopig uit van maximaal 14,0. Voor het verschil is geen voorziening gevormd. Voorts is bij de opbouw van de voorziening nazorg rekening gehouden met een betalingsregeling waarbij ultimo 2006 de contante waarde van het doelvermogen per ultimo 2014 was afgestort. De CW-berekening was gebaseerd op een percentage van 6,85%, te weten het geraamde beleggingsresultaat van de Provincie. Bij overdracht vindt vervolgens de eindafrekening plaats. Zowel positieve als negatieve ontwikkelingen in het beleggingsresultaat van de Provincie hebben financiële consequenties voor het Stadsgewest. In 2008 heeft de algehele malaise op de beurs ook zijn weerslag gehad op de door de Provincie belegde middelen van het Stadsgewest. Per saldo heeft het Stadsgewest ca. 2,15 mln. verlies geleden en zijn ook de verwachte beleggingsopbrengsten neerwaarts bijgesteld naar 5% en 2%. De Provincie heeft in 2009 een resultaat behaalt van ca. 12,9%, waardoor de stand van het opgebouwde doelvermogen per 31-12-2009 11,3 mln. bedraagt. Rekening houdend met een rendement van 5% in de jaren 2010 t/m 2012, en 2% in de jaren 2013 en 2014 zal het doelvermogen per ultimo 2014 zijn aangegroeid tot 13,625 mln.. In 2014 is dan nog een aanvullende storting nodig van 375.000. - bovenafdichting Na het volstorten van de Vlagheide moet nog 26,7 ha worden voorzien van definitieve bovenafdichting. Het Stadsgewest hanteert in haar financieel meerjarenperspectief hiervoor een bedrag van 34,03/m2. De kosten van de aanleg met hydrostab hebben ca. 22,69/m2 bedragen. In het huidige IPO-rekenmodel wordt uitgegaan 49,92/m2.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
13 van 42
- eindafwerking Ten behoeve van de eindafwerking is nog ca. 250.000 m3 grond nodig. Tot op heden is er van uitgegaan dat deze grond om niet of tegen een negatieve prijs kon worden verworven. E.e.a. is afhankelijk van beschikbaarheid en de eisen die door de gemeente Schijndel en/of de Provincie Noord-Brabant aan de kwaliteit van de grond worden gesteld. - garantie verbranding Bij besluit van de GR is de jaarlijkse aanlevering van 60.000 ton brandbaar huishoudelijk afval, via Afvalsturing aan de verbranding in Moerdijk, gegarandeerd. Indien, en voor zover, er onvoldoende brandbaar afval ter beschikking van het Stadsgewest zou komen, kan dit tot financiële claims leiden. Hiervoor zijn geen voorzieningen in de balans opgenomen. 3. Beleid ten aanzien van risico's en weerstandscapaciteit - risicomanagement Het is van belang dat het Stadsgewest de op haar afkomende risico's doeltreffend en in een vroeg stadium weet te signaleren. Hiervoor is de inbedding in het stadsgewestelijk bedrijfsproces een relevante invalshoek. Het voeren van een adequaat voorzieningenbeleid (analyse van risico's en financiële afdekking daarvan) is een voorbeeld van het gericht reageren op specifieke ontwikkelingen. - periodieke actualisering meerjarig budgettair kader Een belangrijke pijler voor een gezond weerstandsvermogen is de inrichting van het stadsgewestelijk begrotingsproces. Het Stadsgewest werkt nadrukkelijk met een meerjarig budgettair kader (tot ultimo 2014), dat periodiek wordt geactualiseerd.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
14 van 42
2.3.2. Paragraaf: Bedrijfsvoering Inleiding Met de invoering van de Programmabegroting is een paragraaf bedrijfsvoering voorgeschreven. Een goede bedrijfsvoering is geen doel op zich, maar draagt er toe bij dat de doelstellingen van de organisatie worden gerealiseerd. Het Stadsgewest heeft geen eigen personeel meer in dienst. De werkzaamheden worden uitgevoerd/gecoördineerd door een 2-tal interim-managers en een ambtelijk secretaris vanuit de gemeente 's-Hertogenbosch. De meeste uitvoerende werkzaamheden zijn opgedragen aan externe bedrijven.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
15 van 42
2.3.3. Paragraaf: Financiering x Investerings- en financieringsstaat 1.
Geïnvesteerde middelen
1.1.
Materiële vaste activa Boekwaarde per 1/1 Vermeerderingen Verminderingen Afschrijvingen Boekwaarde per 31/12
1.2. Financiële vaste activa 1.2.1. Leningen u/g Uitgeleend per 1/1 Uitgezette leningen Aflossingen Uitgeleend per 31/12 1.2.2. Beleggingen Beleggingen per 1/1 Aangegane beleggingen Aflossingen Beleggingen per 31/12
2009
2010
2011
7
4
34
22
1.000,-
2012
2013
2014
-
-
-
-
-
-
-
2
2-
10.438
10.438
-
-
-
-
10.438
10.438-
-
-
-
-
13.700
13.425
12.975
7.775
15.000
11.000 2.700
4.00011.000
13.700
27513.425
45012.975
5.2007.775
6.0501.725
1.2.
Boekwaarde financiële vaste activa per 31/12
21.438
13.700
13.425
12.975
7.775
1.725
1.
Geïnvesteerde middelen per 31/12
21.442
13.702
13.425
12.975
7.775
1.725
2.
Financieringsmiddelen
2.1.
Eigen vermogen Saldo per 1/1 Vermeerderingen Verminderingen Saldo per 31/12
1.435 187
1.622 231
1.853 182
2.035
1.622
1.853
2.035
2921.743
11.339
5.963
2.2.
2.3.
2.
Voorzieningen Saldo per 1/1 Rentetoevoeging Vermeerderingen Verminderingen Saldo per 31/12 Opgenomen langlopende leningen Schuldrest per 1/1 Aflossingen Schuldrest per 31/12 Totaal financieringsmiddelen 31/12 Financieringspositie per ultimo
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
2.593897 1.696-
1.6963.532 4011.435
26.300
24.407
12.688
12.021
162 2.05524.407
10 11.72912.688
66712.021
68211.339
5.3765.963
5.963-
pm
pm
pm
pm
pm
pm
-
-
-
-
-
-
22.711
14.123
13.643
13.192
7.998
1.743
1.269
421
218
217
223
18
16 van 42
1. De meerjarige financieringssituatie / treasury De investerings- en financieringsstaat geeft inzicht in de ontwikkeling van de geïnvesteerde middelen en beschikbare financieringsmiddelen. Geïnvesteerde middelen Materiële vaste activa Het betreft een bedrijfsvoertuig en ICT-middelen.
Financiële vaste activa Leningen u/g Het betreft een lening aan de Stchting Beheer Registergoederen. In het kader van de sale en lease back constructie is een overeenkomst gesloten tussen het Stadsgewest en de SBR op grond waarvan de investeringen van de SBR middels een geldlening door het Stadsgewest worden gefinancieerd. Volgens de geldleningsovereenkomst d.d. 23 december 1994 bedraagt de kredietlimiet 40,2 mln. ( 88,6 mln.) en is over het opgenomen bedrag een rente van 6,0 % verschuldigd. Aan het einde van de exploitatie van de stortplaats koopt het Stadsgewest de stortplaats terug van de Stichting. De Stichting kan vervolgens met de koopsom de geldlening ineens aflossen. De Stichting wordt per 1 juli 2010 geliquideerd.
Beleggingen De overtollige liquiditeiten worden, in afwachting van de rente-ontwikkeling, uitgezet bij de huisbankier ING in een "Liquidity Management Agreement" of deposito. Bij het opstellen van deze begroting bedraagt de actuele rente ca. 2,15%. In de begroting wordt een rendement van 1,75% aangehouden. Gemeente 's-Hertogenbosch De uitvoering van de regelingen BWS en Openbaar Vervoer is opgedragen aan de gemeente 'sHertogenbosch. Ook de bijbehorende liquiditeiten zijn overgedragen en worden intern belegd bij de gemeente 's-Hertogenbosch.
Financieringsmiddelen Eigen vermogen en voorzieningen Het verloop van de reserves en voorzieningen is behandeld "weerstandsvermogen", waarna kortheidshalve wordt verwezen.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
17 van 42
in
de
paragraaf
3. Financiële begroting
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
18 van 42
3.1. Overzichten baten en lasten 2011
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
19 van 42
BEGROTING Deelprogramma
0010
Kosten "Afbouw-organisatie"
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
88110 88240
Onttrekking voorziening kosten Afbouw Bijdragen deelnemende gemeenten
2 82
2 82
2 82
2 82
3 82
3 82
84
84
84
84
85
85
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Lasten x
1.000,-
40010 40110 40510 41340 41390
Kosten voormalig personeel Diverse kosten inhuur tijdelijk personeel Bijkomende personele kosten Bankkosten Contributie Vereniging van Contractanten
66 2 16
66 2 16 pm pm
66 2 16 pm pm
66 2 16 pm pm
66 3 16 pm pm
66 3 16 pm pm
84
84
84
84
85
85
R-2009c B-2010w Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
20 van 42
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
TOELICHTING Kosten "Afbouw-organisatie"
Deelprogramma
0010
Lasten
De volgende posten worden nog afzonderlijk toegelicht:
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
40010
Kosten voormalig personeel Vanuit het verleden lopen nog wachtgeldverplichtingen. In principe is het de bedoeling dat, na de opheffing van het Stadsgewest, de hiermee samenhangende kosten door de gemeente 'sHertogenbosch geadministreerd worden. Ook de inhouding en afdracht van loonheffing, premies svw en pensioen etc., alsmede de betaling van de netto-salarissen moet via de gemeente 'sHertogenbosch gaan lopen. Deze gemeente zal vervolgens jaarlijks een gespecificeerde afrekening opstellen t.l.v. de overige gemeenten in de samenwerkingsregeling. Aangezien de opheffing van het Stadsgewest nog niet kan worden geëffectueerd, wordt e.e.a. nog door het Stadsgewest verantwoord en vereffend. De verplichtingen lopen door tot eind 2014.
40110
Diverse kosten inhuur tijdelijk personeel Het betreft de kosten van bestuurlijke ondersteuning door de gemeente 's-Hertogenbosch.
40510
Bijkomende personele kosten Het betreft de kosten van de loonadministratie, 1%-regeling IZA, verzekeringen etc.
21 van 42
BEGROTING Deelprogramma
4410 Vlagheide: algemene kosten
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
88110
Onttrekking voorziening nazorg
309
279
277
277
275
275
309
279
277
277
275
275
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
125 57 3 13 2 16 7 10 pm pm pm 3 2 3 12 2 pm 2 2 20 pm pm
125 57 3 13 2 16 7 10 pm pm pm 2 2 3 12 1 pm 2 2 20 pm pm
125 57 3 13 2 16 7 10 pm pm pm 2 2 3 12 1 pm 2 2 20 pm pm
125 57 3 13 2 16 7 10 pm pm pm
125 57 3 13 2 16 7 10 pm pm pm
2 3 12 1 pm 2 2 20 pm pm
2 3 12 1 pm 2 2 20 pm pm
279
277
277
275
Lasten x
1.000,-
40110 40120 41010 41110 41210 41390 41420 41510 41520 41990 42012 42306 43020 43030 43120 43130 43140 43150 43170 44010 44020 44220
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten Managementfee Essent Telefoon/fax/internet Verzekeringen Belastingen Kantoorkosten Beveiligingskosten Accountantskosten Juridisch advies Overige kosten Invorderingsrente Afschrijvingen Onderhoud gebouwen Schoonmaak Kosten systeembeheer Aanschaf en onderhoud software Onderhoud hardware Onderhoud installaties Kosten Jeep Gas en electra Waterverbruik Advieskosten
125 57 3 13 3 17 7 15 26
3 2 10 3 5 1 19
309
R-2009c B-2010w Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
22 van 42
B-2011
B-2012
B-2013
275
B-2014
TOELICHTING Deelprogramma
4410
Vlagheide: algemene kosten
Interim-directeur Vlagheide
Lasten De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 40110
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten De raming heeft betrekking op de volgende functies: - directeur milieu en afvalverwerking - financieel manager - administrateur - beheerder voorzieningen (Attero) - projectbureau Attero - beschikbaarheidsvergoeding - archiefbeheer
40120
Managementfee Essent Ingevolge de op 14 mei 2001 getekende managementovereenkomst ontvangt Essent een managementvergoeding voor de periode tussen de datum van beëindiging van de stortactiviteiten en datum waarop de nazorgfase ingaat.
41110
Verzekeringen Het betreft: - brandverzekering - wa-bedrijven - instrumenten/apparatuur
41210
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
40.000 28.000 34.000 14.000 3.000 6.000 pm 125.000
Belastingen Het betreft: - Gemeente Schijndel: OZB - De Dommel: waterschapsomslag
23 van 42
12.100 400 500 13.000
300 1.200 1.500
TOELICHTING Deelprogramma
4410
Vlagheide: algemene kosten (vervolg)
Interim-directeur Vlagheide
Lasten 41390
41420
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Kantoorkosten: Het betreft: - Antwoordservice - Bankkosten - Kantinekosten - Kantoorbenodigdheden - Huur apparatuur - Contributie en lidmaatschappen - Overige kantoorkosten
Beveiliging Het betreft: - Trigion: onderhoudscontract - Group 4 Securicor: abonnement meldkamer - Trigion; collectieve surveillance - Group 4 Securicor: alarmopvolging - Eurotechniek: controle bliksembeveiliging - Ajax; controle brandblussers
550 450 150 200 pm 14.000 500 15.850
1.700 900 2.600 600 400 500 6.700
41510
Accountantskosten Het betreft de kosten van de tussentijdse en eindcontrole door Deloitte Accountants.
43130
Onderhoud software Het betreft: - licentie Xtendis (digitale archivering) - licentie MicroStar (F.A.)
24 van 42
900 300 1.200
TOELICHTING Deelprogramma
4410
Vlagheide: algemene kosten (vervolg)
Interim-directeur Vlagheide
Lasten 44010
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Gas en electra Voor het kantoor worden de volgende ramingen opgenomen: - Essent: verbruik stroom 12.500 - Enexis: vergoeding netwerk 4.000 - Levering propaangas 3.500 20.000
25 van 42
BEGROTING Deelprogramma
4420
Budgethouder
Water
Interim-management Essent
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
88110
Onttrekking voorziening nazorg
305
298
258
258
258
258
305
298
258
258
258
258
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
14 12 80 2
23 154 15 pm 11 12 80 3
23 154 15 pm 11 12 40 3
23 154 15 pm 11 12 40 3
23 154 15 pm 11 12 40 3
23 154 15 pm 11 12 40 3
305
298
258
258
258
258
Lasten x
1.000,-
40110 41240 43150 43180 43190 44010 44531 44533
Tijdelijk personeel Zuiveringsheffing/rioolrecht Onderhoud installaties Klein gereedschap Doorspuiten bovendrainage Gas en electra Monitoring 1e en 2e ronde Monstername en analyse
23 144 30
R-2009c B-2010w Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
26 van 42
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
TOELICHTING Deelprogramma
4420
Water
Lasten De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 40110
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten De raming heeft betrekking op de volgende functies: - medewerkers Attero tbv controle etc.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
23.000
41240
Zuiveringsheffing/rioolrecht Op deze post wordt de verontreinigingsheffing verantwoord. Op basis van o.a. de vervuilingseenheden en het debiet wordt bepaald hoe hoog het bedrag is. De raming voor de jaren 2010 t/m 2014 is gebaseerd op de voorlopige aanslag 2010: 4000 vervuilingseenheden a 38,52 = 154.080.
43150
Onderhoud installaties Het betreft de kosten van onder andere onderhoud aan de debietmeterput, de installatiekast, de monsternamepunten en de pompen.
44010
Gas en electra Voor de electra van de pompen etc. worden de volgende ramingen opgenomen: - Essent: verbruik stroom 7.000 - Enexis: vergoeding netwerk 5.000 12.000
44030
Monitoring etc. Het betreft: - Monitoring + evalutatie beheersmaatregel - Monstername en analyse - Huur meetunit - Overige
27 van 42
30.000 3.000 1.000 2.000 36.000
BEGROTING Deelprogramma
4430
Gas
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
84920 88110
Inkomsten bedrijven Onttrekking: - voorziening nazorg - onderhoudsreserve stortgasinstallatie
8
8
8
8
8
8
40
43
43
43
43
43
48
51
51
51
51
51
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
21 1
29 1 pm pm 20 1
29 1 pm pm 20 1
29 1 pm pm 20 1
29 1 pm pm 20 1
29 1 pm pm 20 1
48
51
51
51
51
51
Lasten x
1.000,-
40110 41420 41990 43020 43150 44040
Tijdelijk personeel Beveiligingskosten Overige kosten Onderhoud gebouwen Onderhoud installaties Gebruik gascylinders
24 1 1
R-2009c B-2010w Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale opbrengsten deel-programma
28 van 42
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
TOELICHTING Deelprogramma
4430
Gas
84920
Inkomsten bedrijven Het betreft de opbrengst van het met het stortgas opgewekte electriciteit.
Baten
Lasten De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 40110
Tijdelijk personeel/Uitzendkrachten De raming heeft betrekking op de volgende functies: - medewerkers Attero tbv controle etc.
43150
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
29.000
Onderhoud installaties Het betreft het jaarlijks klein onderhoud van de stortgasonttrekkingsinstallatie en het onderhoud van het gasonttrekkingssysteem.
29 van 42
BEGROTING Deelprogramma
4440
Nazorg
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
88110
Onttrekking voorziening nazorg
333
492
57
57
57
706
333
492
57
57
57
706
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
8 1 10 pm 406 62 5 492
8 1 10 pm 33 pm 5 57
8 1 10 pm 33 pm 5 57
8 1 10 pm 33 pm 5 57
8 1 10 pm 682 pm 5 706
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Lasten x
1.000,-
40110 43012 43012 43151 44220 44230 44840
Tijdelijk personeel Begrazing Onderhoud/opruimen algemeen Onderhoud installaties Externe advieskosten Project Bioreactor Landmeetkundige werkzaamheden
Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
30 van 42
8 12 12 6 66 221 8 333
TOELICHTING Deelprogramma
4440
Nazorg
88110
Ontrekking reserves/voorzieningen De exploitatielasten van het deelproduct nazorg (exclusief de toevoeging) worden onttrokken aan de voorziening Nazorg.
44220
Externe advieskosten Hier worden de kosten van extene adviesbureau's verantwoord welke betrekking hebben de beleidsadvisering m.b.t. de kosten van nazorg, alsmede, de ingevolge de managementovereenkomst met Essent, aan Essent verschuldigde vergoeding over gerealiseerde besparingen op de bovenafdichting.
44230
Bioreactor Het project Bioreactor is in 2005 van start gegaan en wordt in opdracht van Stadsgewest 's-Hertogenbosch uitgevoerd door Royal Haskoning. Missie: Stimuleren van de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van stortplaatsen door een actieve bijdrage te leveren aan de wijziging van landelijk en Europees beleid. Visie: De visie die hieraan ten grondslag ligt is gebruik te maken van aanwezige natuurlijke processen in en buiten het stortlichaam, die er voor zorgen dat de aanwezige verontreinigingen in het grondwater buiten de stort en in het stortlichaam zelf tot toelaatbare concentraties worden teruggebracht. Deze natuurlijke zelfreinigende processen staan bekend onder de term "Natural Attenuation" (NA). Kernpunt van de visie is als volgt geformuleerd: De Afvalberging Vlagheide wordt gezien als een "dynamische biochemische reactor" in plaats van een statisch afvallichaam.
Baten
Lasten
Strategische doelstellingen: Vanuit de visie kunnen de invloed en voordelen van integratie van NA in de nazorgstrategie worden samengevat in de volgende strategische doelstellingen: - het stortgas zoveel als mogelijk benutten; - het, op termijn, reduceren van milieuhygiënische risico's tot aanvaardbare en toelaatbare normen en dientengevolge het minimaliseren van economische en maatschappelijke risico's; - duurzame optimalisatie van de (pre)nazorgactiviteiten, grondwatermonitoring, en de grondwaterbeheersmaatregel; - afstemming van het tijdstip van aanleg van een dichte eindafwerking en de vorm waarin op de mate van fysische en biochemische processen in en/of buiten het stortlichaam; - de nazorgperiode ombuigen van eeuwigdurend naar eindig; - de afvalberging zo spoedig als technisch en/of maatschappelijk mogelijk in de markt zetten met een hoogwaardige eindbestemming. Het project had oorspronkelijk een looptijd van 4 jaar, maar heeft t.g.v. schade aan het gasonttrekkingssysteem ca. 1 1/2 jaar vertraging opgelopen en zal daardoor pas in 2011 worden afgerond.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
31 van 42
BEGROTING Deelprogramma
4450
MIP - Stichting
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
82010 88110
Rente-opbrengsten Onttrekking voorziening toekomstige investeringen
626 308
313 162
934
475
R-2009c B-2010w
Lasten x
1.000,-
41410
Huur gebouwen en terreinen
934
475
934
475
R-2009c B-2010w Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale kosten deel-programma
32 van 42
TOELICHTING Deelprogramma
4450
MIP - Stichting
Lasten x
1.000,-
De volgende posten worden afzonderlijk toegelicht: 41410
Huur gebouwen en terreinen In voorgaande jaren betrof dit de huurkosten die het Stadsgewest diende te betalen aan de Stichting Beheer Registergoederen. De Stichting wordt per 1-7-2010 geliquideerd.
82010
Rente-opbrengsten In voorgaande jaren betrof dit de rente-opbrengsten die de Vlagheide had omdat ze geld had geleend aan de Stichting. Het rentepercentage op de geldlening bedraagt 6,0 %. De geldlening wordt bij de liquidatie van de Stichting in 2010 afgelost.
88110
Onttrekkingen reserves/voorzieningen Dit betrof een onttrekking aan de Investeringsreserve. Deze onttrekking was noodzakelijk om de sale-lease-back-constuctie in de exploitatie budgettair neutraal te laten verlopen. De voor- en nadelen van deze constructie werden verwerkt via de voorziening
Baten x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
33 van 42
BEGROTING Deelprogramma
9800
Algemene dekking
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Baten x
1.000,-
82010
88110 98200
Rentebaten - beleggingen - overige Onttrekking voorziening nazorg Buitengewone baten: - vrijval reserve SBR - vrijval bestemmingsreserves - vrijval voorziening nazorg
447 1
216
237
231
182
83
15
30
45
60
75
267
276
242
158
2.975 401 742 1.190
3.607
R-2009c B-2010w
B-2011
B-2012
B-2013
B-2014
Lasten x
1.000,-
43500 48110
98100
Stelpost inflatie Stelpost advieskosten liquidatieproces Bijdrage aan Vlagheidefonds Storting in voorziening: - afbouw - nazorg - toekomstige investeringen Buitengewone lasten: - nagekomen lasten - aanvullende storting doelvermogen nazorg
15 50
30 50
45
60
75
125 10 162 6 375 293
75
R-2009c B-2010w
80
B-2011
45
B-2012
60
B-2013
450
B-2014
Saldo x
1.000,-
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Baten -/- lasten Verrekening met reserves Totale opbrengsten deel-programma
34 van 42
897
3.532
187
231
182
292-
897
3.532
187
231
182
292-
TOELICHTING Deelprodukt
9800
Algemene dekking
Budgethouder
Lasten Stelpost inflatie De stelpost bedraagt ca. 1,5 % per jaar.
Baten 82010
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
Rentebaten De overtollige liquiditeiten worden, in afwachting van de rente-ontwikkeling, gestald op een, naar de huidige normen, hoger renderende en direct-opvraagbare rekening bij de huisbankier ING (LMA). In deze begroting wordt voor de jaren 2010 t/m 2014 een rendement gehanteerd van 1,75%.
35 van 42
3.2. Uiteenzetting financiële positie
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
36 van 42
Recapitulatie lasten en baten x
Productgroep
0010
B-2011 Baten
Lasten
B-2012
B-2013
1.000,-
B-2014
Saldo
84
84
4410 4420 4430 4440
"Afbouw-organisatie" Vlagheide: - Algemene kosten - Water - Gas - Nazorg
277 258 51 57
277 258 51 57
9800
Alg. Dekkingsmiddelen
267
80
187
231
182
292-
Sub-totaal Toevoeging aan Alg. Reserve Totale kosten programma
994
807
187 187-
231 231-
182 182-
292292
De voordelige exploitatie worden toegevoegd aan de Algemene Reserve waardoor deze in 2008 weer een positief saldo zal vertonen. Zie voorts bijlage 2: Prognose resultaten 2008 t/m 2012 ter opheffing van het negatieve Eigen Vermogen (Algemene Reserve).
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
37 van 42
4. Bijlagen
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
38 van 42
4.1 Overzicht van reserves en voorzieningen
Naam reserve/ voorziening
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Rubriek A: Reserves Algemene reserve Vlagheide Sub-totaal rubriek A
2.097-
1.435
1.622
1.853
2.035
1.743
2.097-
1.435
1.622
1.853
2.035
1.743
4.522 19.883 2
3.395 9.283 8
2.730 9.283 6
2.050 9.283 3
1.357 4.603
24.407
12.686
12.019
11.336
5.960
22.711
14.121
13.641
13.189
7.995
Rubriek B: Bestemmingsreserves Onderhoudsreserves Vlagheide PWZI Stortgasinstallatie Gebouwen Gebouwen/terrein waterzuivering
225 67 81 28
Sub-totaal rubriek B
401
Rubriek C: Voorzieningen Nazorgvoorziening Investeringsvoorziening Voorziening kosten 1998 e.v.
Sub-totaal rubriek C Totaal reserves en voorzieningen:
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
39 van 42
1.743
4.2
Prognose resultaten 2009 t/m 2014 ontwikkeling Eigen Vermogen (Vlagheide)
en
In bijgaande meerjarenprognose is de exploitatie voor de jaren 2009 t/m 2014 in beeld gebracht. Tevens zijn de daaruit voortvoeiende balansposities per 31-12 van deze jaren opgenomen. Uit deze prognose blijkt dat uiteindelijk bij overdracht aan de provincie een Eigen Vermogen resteert van 1,743 mln. Bij de opstelling van deze prognose zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - overdracht van de stortplaats aan de provincie per 31-12-2014. - een verlaging van het doelvermogen nazorg naar 14 mln.. - de stand van het reeds opgebouwde doelvermogen bij de provincie bedraagt op 31-12-2009 - verwachte beleggingsresultaten op het door de provincie belegde doelvermogen: > 2010 t/m 2012: 5%, 2013 en 2014: 2% - een nog te betalen restant doelvermogen per 31-12-2014 van 375.000
11,3 mln.
- realisatie van het meerjaren investeringsplan Vlagheide (2012: 4,7 mln. en 2013: 4,6 mln.). - de investeringen voor bovenafdichting zijn berekend op 34 ofwel NLG 75/m2. - jaarlijkse exploitatiekosten zijn gebaseerd op de ervaringen en inzichten van voorjaar 2010. - een rendement van 1,75%/jaar op de beleggingen. - een rendement uit de gasexploitatie van 8.000/jaar. - een stelpost voor inflatie van ca. 1,5% per jaar. - een stelpost ad 50.000 in de jaren 2010 en 2011 voor extra kosten i.v.m. de liquidatie Stadsgewest. - een storting in 2010 ad 10.000 in de Voorziening afbouw ter dekking kosten 2011 t/m 2014. De meerjarenprognose zal jaarlijks worden bijgesteld op basis van gerealiseerde uitkomsten en mogelijk gewijzigde inzichten.
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
40 van 42
Scenario Worst 2015 Prognose Exploitatie: bedragen x
Jaar: 2009
1.000
2010
2011
2012
2013
2014
2015
279 298 43 492
277 258 43 57
277 258 43 57
275 258 43 57
275 258 43 706
-
15 1.127
30 665
45 680
60 693
75 1.357
-
Exploitatie: Bedrijfskosten: - Algemeen - Water - Gas - Nazorg - Afrondingsverschillen - Stelpost inflatie/onvoorzien
309 305 40 333 1
- Bijdrage Vlagheidefonds - Stelpost kosten liquidatie - Storting voorziening afbouw - Aanvullende afdracht nazorgfonds - Storting in voorz. Toekomstige invest. a
Opbrengsten: - Onttrekking voorziening nazorg - Vrijval toekomstige investeringen - Vrijval voorziening nazorg - Vrijval bestemmingsreserves - Vrijval reserve SBR - Gasbaten - Rentebaten etc.: + ING deposito 0,0175 + Overige - Saldo buitengewone baten/lasten b
Resultaat
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
c=b-a
988 125
50 10
50 375
162 1.275
1.187
715
680
693
1.732
-
988
1.127
665
680
693
1.357
-
742 401 2.975 447 1 62.172
216
237
231
182
83
4.719
902
911
875
1.440
897
3.532
187
231
182
41 van 42
292-
-
Prognose vereenvoudigde Balans: bedragen x
Jaar: 2009
Activa - Materiële vaste activa - LMA / Deposito - Liquide middelen
7 11.000 3.498
- Saldo kortlopende vorderingen minus kortlopende schulden 14.505
1.000
2010
2011
2012
2013
2014
2015
4 13.700 9
2 13.425 8
12.975 11
7.775 20
400
200
200
200
14.113
13.635
13.186
7.995
1.743
-
2.0973.532 1.435
1.435 187 1.622
1.622 231 1.853
1.853 182 2.035
2.035 2921.743
-
1.435
1.622
1.853
2.035
1.743
-
3.395 9.283 12.678
2.730 9.283 12.013
2.050 9.283 11.333
1.357 4.603 5.960
-
-
14.113
13.635
13.186
7.995
1.743
-
1.725 18
Passiva - Eigen Vermogen + Algemene Reserve + Resultaat 2009 e.v. + Bestemmingsreserves
- Voorzieningen + Nazorg (*) + Toekomstige investeringen
- Saldo kortlopende schulden minus kortlopende vorderingen
2.994897 2.097401 1.696-
4.522 9.445 13.967
2.234 14.505
(*) Voor een nadere toelichting op de voorziening nazorg wordt verwezen naar de Toelichting op de balans (pagina 27).
Stadsgewest 's-Hertogenbosch Programmabegroting 2011
42 van 42