Eerstelijns Echoscopisch Centrum
Kwaliteitsjaarverslag
2014
Inhoud
Voorwoord
4
Visie van In Zwang Echoscopie
5
Inleiding
6
Beschrijving van In Zwang Echoscopie Verloskundige praktijken • Gynaecologen • Bestuur In Zwang • Organisatie van het echocentrum •
7
De onderzoeken
9
Het gevoerde kwaliteitsbeleid
10
De cijfers
12
3
Voorwoord
Voor u ligt het jaarverslag 2014 van In Zwang echografie. In Zwang is het samenwerkingsverband van de verloskundigen (kring verloskundigen Gouda e.o) en de gynaecologen (Groene Hart Ziekenhuis) in de regio Zuid Holland Midden
Het jaar 2014 is voor In Zwang echografie een jaar geweest van verankering en voorbereiding. In navolging van de stichting heeft dit jaar ook In Zwang echografie de omslag gemaakt naar het sociocratisch vergaderen (SKM). De vergaderingen met werknemers worden voortaan sociocratisch geleid. Met de SKM kun je een cyclische besluitvormingsstructuur voor de beleidsbepaling toevoegen aan een (bestaande) lijnstructuur voor de uitvoering van dat beleid. De beleidsbepalende structuur is gebaseerd op gelijk waardigheid in de besluitvorming en een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle organisatiedeelnemers voor het bepalen en realiseren van de organisatiedoelstellingen. Tevens zijn we dit jaar druk bezig geweest, met de voorbereiding op de verhuizing naar ons nieuwe pand. In dit pand zullen we ons gaan vestigen samen met de verloskundigenpraktijk Gouda en kraamzorg de Waarden. In Zwang echografie heeft op de nieuwe locatie de beschikking over drie echokamers waardoor we vraag en aanbod beter op elkaar af kunnen stemmen. Door het aannemen van een nieuwe vaste assistente bij In Zwang zijn ook alle vrijdagen gewaarborgd voor de mogelijkheid tot het maken van afspraken. Dit jaar hebben de echoscopisten van In Zwang kans gezien om enkele verloskundigen vanuit In Zwang bij hun echo-opleidingen met enthousiasme te begeleiden. De verloskundigen kunnen hierdoor in hun eigen praktijk 4
en lokatie o.a. termijnecho’s doen. In 2014 zien we dat het aantal gemaakte echo’s ten opzichte van voorgaande jaren nagenoeg gelijk is gebleven. Er is een kleine afname in het aantal gemaakte SEO’s en een kleine toename in het aantal diagnostische echo’s. Het aantal gemelli echo’s is in 2014 verdubbeld van 9 naar 18. Opvallend is dat het aantal herhalingsecho’s bijna is gehalveerd. Wellicht heeft het verlengen van de tijd die uitgetrokken wordt voor een SEO hiermee te maken, deze is van 30 naar 40 minuten gegaan. De no-shows zijn gehalveerd, tevens wordt dit een speerpunt voor 2015-2016. Door te kijken of er digitale mogelijkheden zijn per mail / telefoon om mensen aan hun afspraak te herinneren hopen we dit aantal nog verder naar beneden te brengen en onze service te verbeteren. Door de gezamenlijke inzet, betrokkenheid en hard werken was 2014 een geslaagd jaar. De kwaliteit van de zorgverlening is hoog gehouden en waar nodig nog aangescherpt. Mijn speciale dank gaat uit naar Corine Passchier voor het opstellen van het jaarverslag. Namens het bestuur van In Zwang, Cynthia Huizer
Visie van In Zwang Echografie
De doelstelling van In Zwang Echografie is om alle zwangere vrouwen in de regio Zuid-Holland Midden, kwalitatief hoogwaardige prenatale screening aan te bieden na adequate counseling, conform de landelijk eisen, zoals opgesteld door het RIVM. Daarbij staat de cliënt altijd centraal en is klanttevredenheid een speerpunt in onze dienstverlening.
5
Inleiding
In mei 2001 en april 2004 verschenen rapporten van de Gezondheidsraad over de prenatale screening op Downsyndroom, Neurale Buis Defecten (NBD) en routine echoscopie. Naar aanleiding van deze rapporten kwam de gezondheidsraad tot een advies dat de vereiste hoge kwaliteit slechts mogelijk is binnen één organisatiestructuur met centrale coördinatie. In 2006 werd het ontwikkelen van deze centrale coördinatie neergelegd bij het RIVM. Deze heeft een coördinatiecommissie in het leven geroepen die de kwaliteitseisen heeft vastgesteld. Dit houdt in dat de 8 regionale centra in Nederland kwaliteitscontroles uitvoeren op de, in hun regio werkzame echocentra. Naar aanleiding van de kwaliteitseisen voor 2014 is dit jaarverslag opgesteld. We beschrijven de opzet van het echoscopisch centrum In Zwang en het gevoerde kwaliteitsbeleid. Hiervoor zijn cijfers natuurlijk onontbeerlijk. Wij presenteren in dit jaarverslag de complete gegevens van 2014.
6
Beschrijving van In Zwang Echografie
Het centrum voor prenatale screening In Zwang Echografie is onderdeel van In Zwang. In Zwang is het samenwerkingsverband van verloskundigen uit de Kring Verloskundigen Gouda e.o. en de gynaecologen van het Groene Hart Ziekenhuis in de regio Zuid- Holland Midden.
De verloskundigen Boskoop Verloskundige:
G.Vlot-Hoogendoorn
Gouda Verloskundigenpraktijk Gouda Verloskundigen: Antje: C. van de Coevering-de Graaff E. Witzier-van Welie R. Vink-van der Broek M. van Harten-Bont
Caatje: M. Aantjes-Spruytenburg M. Koetsier S. Verweij-Vos
De gynaecologen van het Groene Hart Ziekenhuis E. Hallensleben J.C.M. van Huisseling C.A.M. Janssen M. Lagro C.A. van Meir R.G.W. Nijman I. Nedelcu H. Houtsmuller, verloskundige 2e lijn I. Nagelkerke, verloskundige 2e lijn S. van Gemert, verloskundige 2e lijn
Neeltje: A. Rietveld-Verboom J. Hanse R. Herts
Het bestuur van In Zwang bestaat uit:
Lekkerkerk, Bergambacht, Stolwijk, Berkenwoude en Ammerstol: Bevalt Beter Verloskundigen: M. van Kasteel D. Meerveld I. Rijkaart
Heleen Houtsmuller, tweedelijns verloskundige Eric Hallensleben, gynaecoloog en voorzitter bestuur Claudia van Meir, gynaecoloog Elizabeth Witzier, eerstelijns verloskundige Marije Droogendijk, eerstelijns verloskundige Angelique Lambers, eerstelijns verloskundige
Reeuwijk en Oudewater Verloskundigen: J. Hoenderdos I. Mensch-van Wankum Schoonhoven, Haastrecht, Lopik en Oudewater Verloskundigen: W. Timmermans-Brouwer A. Lambers N. Hagen-Dekker A. Bening-Visserman
In 2006 is In Zwang Echografie opgezet in samenwerking met Groene Hart Extra Zorg BV. Groene Hart Extra Zorg BV is een gezondheidsonderneming die gelieerd is aan het Groene Hart Ziekenhuis (GHZ) in Gouda. Het betreft een tijdelijke samenwerking. De opzet van In Zwang is om het prenataal screenings centrum uiteindelijk geheel in eigen beheer te exploiteren.
Waddinxveen, Moerkapelle, Zevenhuizen en Nieuwekerk a/d IJssel Verloskundigen: N. Bakker A. Bärtsch L. Boshuizen-Ammerlaan M. Droogendijk-Grootendorst M. van der Schans
7
organisatie van het echocentrum
Het team van In Zwang echografie Het team van In Zwang Echografie bestaat uit vier vaste echoscopisten en 1 vaste assistente. De assistente is Joke van der Heide.
De echoscopistes zijn: Sandra de Jong, echoscopiste Corine Passchier, echoscopiste Paula Hartog, echoscopiste Sieta Houwer, verloskundig echoscopiste
In Zwang echoscopie is geopend: Maandag t/m vrijdag 8.30 uur tot 17.00 uur Zaterdag 1 x per 14 dagen 8.30 uur tot 17.00 uur 1x per 14 dagen avond spreekuur op verschillende dagen. In Zwang echografie bevindt zich in de Goudse Praktijkschool, Elizabeth Wolffstraat 1, 2806 PJ Gouda. In Zwang echografie heeft 2 echokamers volledig tot haar beschikking. Bij In Zwang wordt gewerkt met echoapparatuur van Hitachi/ Aloka (Aloka Alpha 7).
8
De onderzoeken
In 2014 zijn door In Zwang Echografie de volgende onderzoeken aangeboden.
Combinatietest De cliënten worden door de verloskundige in de 1e lijn of in het Groene Hart Ziekenhuis door dhr. R. Nijman, gynaecoloog, Dhr. E. Hallensleben, gynaecoloog en mevr. H.Houtsmuller, verloskundige 2e lijn, gecounseld. Ter ondersteuning van de counseling wordt de folder prenatale screening, de combinatietest, meegegeven. Deze folder is naar landelijk concept geschreven met kleine toevoegingen van de regels zoals wij die regionaal hanteren. Indien de combinatietest gewenst is krijgen de cliënten een verwijzing voor de combinatietest en een priksetje mee om bloed af te laten nemen. Het bloed wordt afgenomen in het laboratorium, of priklocatie van het Groene Hart Ziekenhuis. Het bloed wordt naar het RIVM gestuurd. Deze doet de bepaling voor PAPP-A en B hCG en geeft de uitslagen via email door aan In Zwang Echografie. De cliënten maken een afspraak bij In Zwang Echografie, indien mogelijk minstens 1 week na bloedafname. De NT meting vindt plaats tussen 11+3 wk en 13+6 wkn zwangerschap. Er wordt een afspraak van 30 min. gepland. De echoscopiste meet de NT en voert deze uitslag samen met de bloeduitslag in, in het computer programma van de FMF. De uitslag van de kansberekening wordt direct aan de cliënten meegedeeld. Indien er een verhoogde kans op trisomie 21, 18 of 13 wordt gevonden, wordt er direct contact opgenomen met verwijzend counselor.
SEO (Structureel Echoscopisch Onderzoek) De cliënten worden door de verloskundige, gynaecoloog of assistent gecounseld. Ter ondersteuning van deze counseling is de folder: Prenatale screening, de 20 weken echo, uitgegeven. Ook deze is naar landelijk concept geschreven met kleine toevoegingen van de regels zoals wij die regionaal hanteren. Indien de SEO gewenst is, krijgen de cliënten een verwijzing mee en kunnen ze een afspraak maken bij In Zwang Echografie. De SEO wordt uitgevoerd tussen de 18 en 22 weken zwangerschap volgens de geldende richtlijnen. Voor de SEO wordt een afspraak van 40 minuten gepland. Indien er afwijkingen worden gevonden wordt er door de echoscopiste een verwijzing naar een 2e of 3e lijns centrum (afhankelijk van de afwijking) geregeld. Vanzelfsprekend wordt er ook direct contact opgenomen met verwijzend counselor.
Termijnbepaling Het is wenselijk bij iedere zwangerschap de à terme datum vast te stellen middels een termijnecho. Deze echo wordt bij voorkeur verricht tussen de 8 en 12 weken zwangerschap. De cliënt wordt hiervoor doorverwezen naar In Zwang Echografie door de verloskundige, huisarts of behandelend gynaecoloog. In alle praktijken is de folder van de termijnecho beschikbaar voor de cliënt. Bij afwijkende bevindingen zal de echoscopiste direct contact opnemen met de verwijzer.
Diagnose echo Dit betreft de echo’s bloedverlies, liggingsbepaling, placentalokalisatie, en groei.
9
Het gevoerde kwaliteitsbeleid
Zoals al eerder genoemd heeft het RIVM in 2006 de taak gekregen van het Ministerie van WVS om de kwaliteitsbewaking voor prenatale screening te coördineren. Er werden kwaliteitseisen geformuleerd en er is een platform ontwikkeld van 8 Regionale Centra die verantwoordelijk zijn voor de regionale coördinatie en kwaliteitsborging. In Zwang Echografie valt onder het Regionale Centrum voor Prenatale Screening noordelijk Zuid-Holland LUMC te Leiden. (RCNZH) Het RIVM heeft landelijke kwaliteitseisen opgesteld voor:
Counseling Alle verloskundige praktijken hebben een contract met het Regionale Centrum voor prenatale screening noordelijk Zuid-Holland LUMC te Leiden. (RCNZH)
Echoscopie In Zwang Echografie heeft gecertificeerde echoscopisten in dienst. Paula Hartog, echoscopiste Registratienummer FMF: 91454 Geaccrediteerd voor nekplooimeting (FMF) en SEO (FMF) AGBcode 90-043340 Sieta Houwer, verloskundig echoscopiste KNOV regnr.: E0523, FMF: 66636 Inschrijving in deelregisters Termijn,SEO (FMF) en nekplooimeting (FMF) AGB code 0800322 Sandra de Jong, echoscopiste Registratienummer FMF :41786 Geaccrediteerd voor nekplooimeting (FMF) en SEO (FMF) AGB code 90035924 Corine Passchier, echoscopiste Registratienummer FMF: 30037 Geaccrediteerd voor nekplooimeting (FMF) en SEO (FMF) AGB code 90-041064
De echoscopisten hebben in 2014 de volgende nascholingen gedaan: Sandra de Jong 13-02-2014: Ik zie iets bij uw kindje, SCEM 26-03-2014: Bijscholing NIPT, LUMC, RC Prenatale Screening –nzh 31-10-2014: Basic and Advanced Ultrasound, BEN symposium Corine Passchier 24-02-2014: Bijscholing NIPT, LUMC, RC Prenatale Screening –nzh 26-03-2014: E-learning Echoscopie-Foetale biometrie, IRISstudie VUMC 08-09-2014: Hands on training basis echografie, Echografisten Echokamer Verloskunde Universitair Medisch Centrum Utrecht 08-09-2014: Regiobijeenkomst Prenatale Screening, RC Prenatale Screening –nzh 31-10-2014: Basic and Advanced Ultrasound, BEN symposium Sieta Houwer 04-04-2014: Integrale benadering opsporing foetale groeivertraging, SCEM 08-09-2014: Regiobijeenkomst Prenatale Screening, RC Prenatale Screening –nzh 31-10-2014: Basic and Advanced Ultrasound, BEN symposium 24-11-2014: E-learning Echoscopie-Foetale biometrie, IRISstudie VUMC Paula Hartog 13-02-2014: 26-03-2014: 27-05-2014: 31-10-2014:
10
Ik zie iets bij uw kindje, SCEM Bijscholing NIPT, LUMC, RC Prenatale Screening –nzh Foetale echocardiografie, Boerhaave Leiden Basic and Advanced Ultrasound, BEN symposium
Laboratorium
Werkomgeving
Het RIVM verzorgt de bloedbepalingen. Deze doet de bepaling voor PAPP-A en B hCG en geeft de uitslagen via de email door aan In Zwang Echografie.
In Zwang Echografie is gesitueerd in de Goudse Praktijkschool, Elizabeth Wolffstraat 1, 2806 PJ Gouda. In Zwang heeft 2 echokamers volledig tot haar beschikking. De kamers zijn vriendelijk ingericht om een eerstelijns setting te creëren. Bij In Zwang wordt gewerkt met echoapparatuur van Hitachi/ Aloka (Aloka Alpha 7).
Kansschattingssoftware Bij In Zwang Echografie gebruiken we de kansberekeningsoftware van de FMF. Deze software wordt elke 12 maanden ge-update.
Bepalingsmethode De echoscopiste voert in het kansberekenings programma de volgende zaken in: • De betreffende informatie van de zwangere • De uitslag van de NT meting + CRL en DBP • De bloeduitslag zoals die aangeleverd wordt door het RIVM De kansberekening die daar uit volgt wordt direct 2x uitgedraaid: 1 x voor het archief t.b.v. het kwaliteitsjaarverslag 1 x voor de cliënt, wat mee gaat naar de verwijzer Evt nog 1x bij verhoogd risico voor het LUMC
Uitslag De uitslag van de combinatietest wordt na afloop van het onderzoek aan de zwangere meegedeeld. Indien er een verhoogde kans op trisomie 21, 18 of 13 wordt gevonden, wordt er direct contact opgenomen met verwijzend counselor. Wanneer er afwijkingen worden gevonden bij de SEO wordt er door de echoscopiste een verwijzing naar een 3e lijns centrum geregeld. Vanzelfsprekend wordt er ook direct contact opgenomen met verwijzend counselor.
Opleidingseisen counselor Alle 1e lijns verloskundigen hebben op locatie de cursus gevolgd. Dhr. Remco Nijman, dhr. Eric Hallensleben en mevr. Heleen Houtsmuller hebben een cursus gevolgd, die verzorgd is door het regionale centrum LUMC. Verder zijn de counselaars, Marieke Lagro, Edith van Esch en Sofie van Gemert.
Opleidingseisen echoscopie Sandra de Jong is gespecialiseerd verpleegkundige obstetrie/gynaecologie en intern opgeleid tot echoscopiste. Zij is gecertificeerd voor NT en SEO via de FMF. Corine Passchier is radiodiagnostich laborant en is gecertificeerd voor NT en SEO via de FMF. Tevens geschoold voor obstetrie/gynaecologie via de Hoge School te Haarlem. Sieta Houwer is verloskundig echoscopiste, geschoold voor 1e lijns echo’s en heeft in juni 2009 de opleiding afgerond voor NT en SEO via de Hoge School te Haarlem. Paula Hartog is echoscopiste, zij is gecertificeerd voor NT en SEO via de FMF.
Soms is een vervolgecho in de 2e lijn nodig. Dit advies wordt gemeld op het formulier dat de zwangere mee krijgt en afgeeft aan haar verwijzer.
11
De cijfers van In Zwang Echografie
Aantal onderzoeken bij In Zwang Echografie Onderzoek
Aantal
Combinatietest
Herhaal
No Show
56
5
425
SEO SEO gemelli
1759 18
Termijnecho
328
Diagnose echo
418
Aantal onderzoeken per echoscopiste Echoscopiste
Combinatietest
SEO
Termijn
Diagnose echo
Sandra
115
451
80
100
Corine
101
474
101
112
Sieta
103
350
62
98
Paula
106
484
85
108
Combinatietest Combinatietest < 36 jaar
Combinatietest > 36 jaar
Verhoogd risico
298
127
33 waarvan 13 <36 Verhoogd risico tris 21 27 waarvan 12 <36 Verhoogd risico tris 21 en 18 en 13 6 waarvan 1 <36
Uitkomsten
12
Leeftijd moeder
Uitslag
Vervolgonderzoek
Uitslag vervolgonderzoek
Uitkomst post partum
36
Tri 21: 1: 178
NIPT
gb
gb
44
Tri 21: 1: 177
geen
30
Tri 21: 1: 53
NIPT
gb
gb
gb
39
Tri 21: 1:
9
NIPT
gb
gb
34
Tri 21: 1: 37
NIPT
gb
gb
33
Tri 21: 1: 37
NIPT
gb
gb
36
Tri 18: 1: 151
NIPT
gb
gb
33
Tri 21: 1: 60
CVS
Triple x syndroom
geboren
37
Tri 21: 1: 143
geen
36
Tri 21: 1: 131
NIPT
gb
gb
gb
39
Tri 21: 1: 172
NIPT
gb
gb
39
Tri 21: 1: 172
NIPT
gb
gb
34
Tri 21: 1: 13
NIPT
gb
gb
34
Tri 21: 1: 133
NIPT
gb
gb
29
NT InZwang 4,8 mm Erasmus 1,9 mm
geen
37
Tri 21: 1:
60
NIPT
gb
gb
40
Tri 21: 1:
6
NIPT
Tri 21
afgebroken
38
Tri 21: 1: 101
NIPT
gb
gb
27
Tri 21: 1: 116
NIPT
gb
gb
37
Tri 21: 1: 21 Tri 18: 1:111 Tri 13: 1: 64
NIPT
gb
IUVD 17+4
36
Tri 21: 1: 134 Tri 18: 1: 70 Tri 13: 1: 115
NIPT
Tri 13
afgebroken
40
Tri 21: 1:
2
NIPT
Tri 21
afgebroken
33
Tri 21: 1: 44
NIPT
gb
gb
39
Tri 21: 1: 86
NIPT
gb
gb
40
Tri 21: 1: 2 Tri 18: 1: 7 Tri 13: 1: 10
NIPT
Tri 21
afgebroken
29
Tri 21: 1: 55 Tri 18: 1: 88
NIPT
gb
gb
38
Tri 21: 1: 183
NIPT
gb
gb
34
Tri 21: 1: 83
NIPT
gb
gb
33
Tri 21: 1: 90
NIPT
gb
gb
44
Tri 21: 1: 6 Tri 18: 1: 5 Tri 13: 1: 19
CVS
gb
gb
33
Tri 21: 1: 148
NIPT
gb
gb
37
Tri 21: 1: 17
NIPT
gb
gb
gb
Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO) Totaal aantal SEO’s
Verwezen naar 2e lijn
Verwezen naar 3e lijn
1759
39
39
SEO verwijzing naar 2e lijn Aantal verwijzingen
Indicatie
Uitkomst
28
Placenta laag
4 x sectio
7
Pyelectasie
7 x gb
4
Maagvulling controle
4 x gb
13
De cijfers van In Zwang Echografie
SEO verwijzing naar 3e lijn Afwijkingen
vervolgonderzoek
Uitkomst vervolgonderzoek
1 x skelet
GUO
Bevestigd, zwangerschap afgebroken
5 x hart
GUO
2 x hartritme
GUO
3 x gb 1 x Tetralogie van Fallot (Trisomie 21) zwangerschap afgebroken 1 x bevestigd AVSD (Trisomie 21) 2 x gb
4 x afwijkende groei
GUO
1 x afwijkende groei + 2 softmarkers
GUO
7 x SUA
GUO
6 x bevestigd, retour verwijzer 1 x geen SUA
8 x afwijking nieren
GUO
1 x gb 1 x bevestigd afw nier, na geboorte verwijderd 2 x bevestigd, multicysteuze dysplasie 2 x bevestigd, hydronefrose 1 x bevestigd, LUTO, 1 dg postpartum overleden 1 x bevestigde verkalking, bij 25 weken verdwenen
3 x stand voet(en)
GUO
2 x bevestigd 1 x bevestigd, + polydactyly en anusfistel
1 x afwijkende wervelkolom
GUO
Bevestigd spina bifida
3 x afwijkende lip
GUO
3 x bevestigd, waarvan 1 x cheilognatopalatoschisis 2 x cheiloschisis
1 x afwijkende vorm galblaas
GUO
gb
1 x afwijking long
GUO
Bevestigd, CPAM, in regressie bij 35 weken, controle kinderarts
1 x afwijking stuit/ darm
GUO
gb
1 x afwijking blaas/ wervelkolom
GUO
gb
1 x symmetrische IUGR, IUVD bij 22 weken 1 x vroeggeboorte bij gemelli 1 x gb 1 x gb, dysmatuur bij 28 weken Bevestigd, geboorte gb
Aantal verwijzingen per echoscopiste: Naar 3e lijn
14
bevestigd
gb
Sandra
8
7
1
Corine
10
9
1
Sieta
14
9
5
Paula
7
7
0
Gemiste afwijkingen: Eén kindje met polydactylie. Eén kindje met transpositie van de grote vaten, maakt het na operatie goed. Eén kindje IUVD bij 35 weken, bleek Downsyndroom, geen combinatietest gedaan, SEO geen bijzonderheden.
15
Ronsseweg 3B 2803 ZA Gouda Tel. 0182 - 514 514 www.inzwang.nl
