E-zine Provinciale Bibliotheek Westflandrica INTRO AANWINSTENLIJSTEN
Aanwinsten november 2010
UIT HET NIEUWS
Vierjaarlijkse Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2011 Tentoonstelling: Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende Kunst van de provincie West-Vlaanderen 2010 Tentoonstelling: Tussen Hemel en Hel. Sterven in de middeleeuwen. Debuutprijs 2010 voor West-Vlaming Joost Vandecasteele
PUBLICATIE IN DE KIJKER Visserijerfgoed
Geschiedenis van het Blankenbergse visserijbedrijf. Vlucht naar Penzance. Verhalen van Vlaamse vissersfamilies in de Tweede Wereldoorlog. Maritieme radio. De Belgische kuststations. Historisch overzicht. Door de mazen van het net. Het zweet van de zee. Shantykoor Blankenberge. Overige
Zo was Mariakerke. Zondag elf uur. Van kerk naar kroeg in West- en Oost-Vlaanderen. Waregem Koerse. Brugs Groen in Stad en Ommeland. Zingend brons. 500 jaar beiaardmuziek in de Lage Landen en de nieuwe wereld. De visie van de vijand. Wereldoorlog I volgens de Duitse fotografen. Alles gaat over.
INTRO
De personeelsleden van de Provinciale Bibliotheek wensen u via deze weg van harte prettige eindejaarsfeesten en een voorspoedig 2011.
AANWINSTENLIJSTEN Aanwinsten november 2010 De boeken en tijdschriftartikels die in de afgelopen maand in de catalogus van de Provinciale Bibliotheek werden opgenomen kunt u raadplegen via de website.
UIT HET NIEUWS
Vierjaarlijkse Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2011 In 2011 schrijft de Provincie West-Vlaanderen een Prijs voor Architectuur uit. De Prijs is bestemd voor alle architectuurrealisaties die: - ofwel gelegen zijn in de provincie West-Vlaanderen. - ofwel van de hand zijn van architecten die - in West-Vlaanderen geboren zijn - of op 1 januari 2011 ten minste 5 jaar in West-Vlaanderen gedomicilieerd zijn - of die ingeschreven zijn op de tabel van de architecten of op de lijsten van de architecten-stagiairs van de Orde van Architecten in West-Vlaanderen. De wedstrijd is niet themagebonden maar specifiek bedoeld voor realisaties uit de jongste vier jaar. De Prijs zelf bedraagt 2.500,00 EUR. Aanvullend kunnen nog premies worden toegekend. In totaal zit 12.500,00 euro in de prijzenpot. Alle info: www.west-vlaanderen.be/architectuur of tel. 050 40 35 49 Aanvragen deelnemingsformulieren en wedstrijdregelement kan tot uiterlijk 18/03/2011. De catalogi van vorige edities van deze provinciale prijs voor architectuur kunt u consulteren in de Provinciale Bibliotheek Tolhuis.
Tentoonstelling: Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende Kunst van de provincie West-Vlaanderen 2010 12.12.2010 > 13.03.2011 Op 12 december 2010 opende in de Venetiaanse Gaanderijen in Oostende de tentoonstelling Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende Kunst van de provincie WestVlaanderen 2010. Deze tentoonstelling toont de bekroonde werken van de gelijknamige wedstrijd. Alle West-Vlaamse kunstenaars, door geboorte of door domicilie, konden aan de wedstrijd deelnemen. De Prijs was bestemd voor alle hedendaagse plastische uitdrukkingsvormen: tekenkunst, grafiek, schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie, film, video, multimedia, mixed media,… De tentoonstelling bevat werk van Arthur Ameel, Brantt, Joachim Coucke, Elke Desutter, Evelien Hiele, Stéphanie Leblon, Wendy Morris, Jasper Rigole, Nele Van Canneyt en Robin Vermeersch. Bij de opening van de tentoonstelling op 12 december 2010 werden Stéphanie Leblon en Elke Desutter gehuldigd als laureaten van de Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende Kunst. Stéphanie Leblon (40) afkomstig uit Ieper is de dochter van journaliste Jennie Vanlerberghe. Haar ingezonden werken tonen volgens de jury dat haar oeuvre tot een opmerkelijke rijpheid is gekomen. Leblon heeft als kunstenares het afgelopen jaar een bijzondere evolutie doorgemaakt. Dit geldt niet alleen op het schilderkunstige vlak, maar ook voor haar beeldvorming en thematiek. In haar schilderijen schuilt een uitgesproken psychologische lading en tegelijk een duidelijke zin voor relativering. Het resultaat is uitermate vervreemdend. De psychische geladenheid en die vervreemding verschillen van schilderij tot schilderij, maar zijn te allen tijde trefzeker weergegeven. Elke Desutter, geboren in Brugge in 1987, is een videokunstenares. Volgens de jury
is zij een bijzonder jonge, frisse kunstenares met een enorme potentialiteit. Haar werken bestrijken een breed palet van thema’s. Ze tonen een grote diversiteit, maar tegelijk een goede samenhang, een eigen artistieke identiteit. Elke Desutter heeft een uitgesproken talent om wat zij wil tonen op een uiterst geconcentreerde manier te visualiseren. Iets wat erg opmerkelijk is voor zo’n jonge kunstenares. Haar werk is vrouwelijk en sensueel. Sleutelwoorden zijn emotie en poëzie. De tentoonstelling wordt gerealiseerd in samenwerking met de Stad Oostende. Locatie: Venetiaanse Gaanderijen, Zeedijk/Parijsstraat, Oostende Open van donderdag t.e.m. zaterdag 14.00 tot 17.00 uur, zondag 10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur, tijdens de schoolvakanties ook van maandag t.e.m. woensdag van 14.00 tot 17.00 uur. Gesloten op 25 december 2010 en op 1 januari 2011. Gratis toegang Catalogus beschikbaar met een inleiding door Christine Vuegen (kunstrecensente en lid van de jury) Meer info: www.west-vlaanderen.be/beeldendekunst Tentoonstelling: Tussen Hemel en Hel. Sterven in de middeleeuwen.
2.12.2010 > 24.04.2011 Vanaf 2 december 2010 tot 24 april 2011 loopt in het Jubelparkmuseum de tentoonstelling Tussen Hemel en Hel. Op deze tentoonstelling wordt duidelijk hoe onze voorouders van de 6de tot de 16de eeuw omgingen met de dood. Het onderwerp wordt benaderd vanuit verschillende invalshoeken zoals de kunstgeschiedenis, de archeologie, de sociologie, de godsdienstwetenschap en het forensisch onderzoek. De hygiënische context en de oorzaken van de dood in de middeleeuwen, de doodsrituelen, de topografie van het kerkhof, het dogma en het bijgeloof zijn thema’s die geïllustreerd worden aan de hand van documenten en kunstwerken uit verschillende openbare collecties en privéverzamelingen. De samenstellers van de tentoonstelling putten ook uit de collectie van de Provinciale Bibliotheek. Uit de collectie wrijfprenten vervaardigd door Ronald Van Belle die de bibliotheek in haar bezit heeft koos men een exemplaar van Jan Egghelin (+ 1550) en zijn echtgenote Tannekyn. Dit stuk zal in de tentoonstelling te zien zijn naast beeldhouwwerken en grafmonumenten, reliekhouders, manuscripten, grafische en literaire documenten evenals menselijke skeletten en reconstructies van graven die duizend jaar sterven, begraven, rouwen en herdenken voor het voetlicht brengen. Bij het Mercatorfonds verscheen onder dezelfde titel Tussen Hemel en Hel – Sterven in de middeleeuwen een begeleidende catalogus. Deze is beschikbaar in de collectie van de Provinciale Bibliotheek. Praktische informatie: Jubelparkmuseum, Jubelpark 10, 1000 Brussel | www.kmkg.be Openingstijden di - zo, 10:00 - 17:00 (gesloten op maandag 25/12 en 1/01) Toegangsprijzen € 10 / € 9 / € 5 Debuutprijs 2010 voor West-Vlaming Joost Vandecasteele De Debuutprijs 2010 - de prijs voor het beste literaire debuut van een Vlaamse auteur - ging dit jaar naar Joost Vandecasteele voor zijn verhalenbundel Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij (De Arbeiders). Op 30 oktober 2010, de vooropening van de Boekenbeurs, mocht Vandecasteele de prijs ter waarde van € 6.200 in ontvangst nemen. De tien verhalen uit Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij denderen aan een helse rotvaart over je heen en zijn als een vernuftig onderaards gangenstelsel met elkaar verbonden, leest men in het juryrapport. In die aanpak zag de jury ook meteen al de oeuvreschrijver ontkiemen. Duistere steden vol feesten van angsten, pijn én genotzucht zijn het overkoepelende decor in een
boek dat vaak met een moddervette stift is geschreven. Joost Vandecasteele (1979) is niet alleen schrijver, maar ook komiek en theatermaker. Zijn werk, dat in literaire tijdschriften als De Revisor, De Brakke Hond, Lava en Deus Ex Machina verscheen, bleef niet onopgemerkt. Voor zijn verhaal 'Nooit meer vrede' ontving hij de Brandende Pen voor het beste Nederlandse korte verhaal van 2007. Hij debuteerde in 2009 met de verhalenbundel Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij, die eerder genomineerd werd voor de Academica Debutantenprijs 2010 en de Selexyz Debuutprijs. Dit jaar verscheen zijn tweede boek Opnieuw en opnieuw en opnieuw (De Arbeiders). Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij Joost Vandecasteele Amsterdam-Antwerpen, De Arbeiderspers,2009 Vlak naast de wereld die we de onze noemen, bevindt zich die van Joost Vandecasteele. In de werkelijkheid die hij beschrijft is alles harder, rauwer, intenser, grappiger, geiler en echter dan in de onze. In deze extreem verstedelijkte realiteit doen de personages hun best mens te blijven in een almaar onmenselijker omgeving. Het zijn verhalen over overleven in een vijandige metropolis, omgaan met excessief geweld, ongebreidelde consumptie, leven in een shopping mall, rebellie en irritante exen. Deze jonge Vlaamse schrijver heeft zichzelf beloofd om nooit werk te schrijven dat braver is dan de realiteit, en toont in deze verhalen zijn niet-geringe bijtend humoristisch talent. Opnieuw en opnieuw en opnieuw Joost Vandecasteele Amsterdam-Antwerpen, De Arbeiderspers,2010 In deze hyperrealistische, ultragewelddadige en voortrazende roman gesitueerd in een immense stad, wordt een moderne mythe gecreëerd die niet moet onderdoen voor de originelen uit de klassieke Oudheid. Hij versus zij. Hij is een held in het politiekorps. Zij is een ex-hoer, opgeklommen tot rebellenleidster. Ooit waren ze minnaars, nu zijn ze elkaars perfecte vijand op het kleinste strijdtoneel ooit, een hotelkamer, ver weg van de stadsoorlog die ze zelf in gang hebben gezet. Tot zij verdwijnt en hem achterlaat met een alles verterende obsessie. In zijn jarenlange zoektocht naar haar die hem herleidt tot een schim wiens morele normen ernstig vervaagd zijn, wordt hij geconfronteerd met extreem verwaarloosde ex-prostituees, een subcultuur van misfits, die zichzelf de Nieuwe Nuttelozen noemen, en een tienermeisje dat al jaren niet meer kan slapen en daardoor de gave der helderziendheid ontwikkelt. Gevangen in een neerwaartse spiraal van paranoia en geweld neemt de politiechef beslissingen die hem zijn werk, status en mentale gezondheid kosten, maar die leiden naar een ultieme confrontatie. Een finale veldslag tussen twee halfgoden in de buitenwijken van de moeder der metropolissen.
PUBLICATIE IN DE KIJKER Visserijerfgoed De afgelopen maanden werd de al ruime collectie publicaties omtrent visserijerfgoed van de Provinciale Bibliotheek aangevuld met nog een reeks recente uitgaven. We stellen ze u even voor… Geschiedenis van het Blankenbergse visserijbedrijf. Robert Boterberge Blankenberge, Stadsbestuur,2010 De vroegere Blankenbergse gemeentesecretaris Alfons Wauters schreef omstreeks 1930 in zijn verdienstelijk werkje Over de oude Visschersnering van Blankenberge o.a. het volgende: “De oude visscherij met hare platbodemde schuiten, hare eigenaardige schilderachtige klederdracht, haar bedrijf op strand en straat, hare eeuwenoude gebruiken en gewoonten, behoort tot het verledene”. Het hele epos van het Blankenbergse visserijbedrijf heeft hij daarmee in een paar
lijnen samengevat. De schuiten, beschreven als een plomp platbodemd vaartuig met zijzwaarden maar “qui manque pas de pittoresque”, waren eeuwenlang het werkinstrument van de vissers. De Blankenbergse vissers vormden een geïsoleerde en autochtone kaste die hun typische klederdracht tot op de vooravond van de Eerste Wereldoorlog trouw bleven… “leur costume n’a pas varié”. Terug van de visserij werden strand en straat het decor van een intense activiteit: na de stranding van de schuiten droegen de vrouwen de vis in korven naar de vissersbuurt die in een ware vismarkt veranderde. Gebruiken en gewoonten, waarvan vele voor buitenstaanders niet te begrijpen, bleven gedurende eeuwen in voege: de rol van deken en eed van de vissersnering, de samenstelling van de bemanning, de visverkoop, de veertiendaagse afrekening, de godsvrucht, enz. Aan dit epos van het Blankenbergse visserijbedrijf, waarvan de oudste aanwijzingen van het einde van de 13de eeuw dateren, kwam midden de 20ste eeuw een einde. Het boek 'Geschiedenis van het Blankenbergs Visserijbedrijf' is een historisch wetenschappelijk werk waarin historicus Robert Boterberge alle aspecten van het Blankenbergse vissersvolk, van 1297 tot 1955, chronologisch heeft uitgewerkt. De auteur is niet aan zijn proefstuk toe. Hij publiceerde eerder al verschillende artikels in diverse tijdschriften en van zijn hand verschenen meerdere boeken over diverse aspecten van de geschiedenis van Blankenberge, Vivenkapelle, Zuienkerke en De Haan. Vlucht naar Penzance. Verhalen van Vlaamse vissersfamilies in de Tweede Wereldoorlog. A.J. Beirens Zeebrugge, Eigen beheer,2010 70 jaar na datum beschrijft journalist A.J. Beirens in het boek "Vlucht naar Penzance" de verhalen van de Vantorres –de Musschen- en vele andere Heistse, Zeebrugse en Oostendse vissersfamilies. Hij verweeft ze met de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Het is een werk vol feiten en trieste en plezierige anekdotes over de vlucht, de zware rampdag van de Vlaamse vissers in Dieppe, vissersfamilies in Londen in de Blitz, gebleven vaartuigen, jonge vissers in Engeland bij de strijdkrachten, Vlaamse vluchtelingen op school, het leven en de problemen van kinderen en vissersvrouwen in Penzance en Brixham… Ook de vissersfamilies aan het bezette thuisfront komen aan bod, evenals de honger naar eten en de honger naar informatie, de ontspanning en de zelfredzaamheid van het vissersvolk en de bevrijding van Knokke en Heist. ‘Vlucht naar Penzance’ probeert verder enkele onbekende wapenfeiten van de Vlaamse vissers aandacht te geven. Vooral wil het boek voorkomen dat de diverse kleine en grote oorlogsverhalen van de vissers verloren gaan. Beirens is geboren in een vissersfamilie, maar maakte zelf zijn weg bij ondermeer Engelstalige radio-omroepen en als nieuws-correspondent voor onder meer de VRT en BBC Radio Kent. Maritieme radio. De Belgische kuststations. Historisch overzicht. Roger Arnoys en Gilbert Ghyselbrecht Oostduinkerke, De Vrienden van het Nationaal Visserijmuseum,2009 De geschiedenis van de Belgische kuststations is een verhaal dat begint in 1900 met vonkenzenders, cohererontvangers en morsesignalen. Na 100 jaar technologische vooruitgang en internationale organisatorische ontwikkelingen in de maritieme radiowereld zijn de punten en strepen, samen met de marconisten, verdwenen. Een nieuw wereldomvattend maritiem nood- en veiligheidssysteem kwam tot stand en de meeste kuststations sloten hun deuren. Als een van de weinigen overleefde Oostende Radio deze omwenteling. Dit historisch overzicht schetst de evolutie van de Belgische maritieme radiodiensten die zo oud zijn als de radio zelf. Roger Arnoys (Nieuwpoort, 1933) begon zijn loopbaan in 1951 bij de Kust- en Scheepsradiodienst an de RTT te oostende. Hij werkte een tijd in het communicatiecentrum BCRF/MUX van BELRADIO te Brussel en vervolgens bij de technische dienst van RMD Oostende tot in 1993. Hij werkte sindsdien mee aan een reeks tentoonstellingen waaronder 100 jaar radiogolven in het zendcentrum SCRE te Ruiselede/Wingene.
Door de mazen van het net. Joris Surmont Soest, Boekscout.nl,2010 'Door de mazen van het net' handelt over visserij in voor- en tegenspoed, over hard labeur, turbulente kabeljauwoorlogen en visserijtechnieken. Joris Surmont beleefde het aan boord van kotters en IJslandtrawlers en vertelt erover. En omdat elk verhaal zowel in het verleden als in de toekomst kadert, komen illustere voorgangers en toekomstperspectieven er in aan bod. De visserij op IJsland spreekt vaak tot de verbeelding. De ruwe zeeën op de Noord-Atlantische Oceaan enerzijds en het harde werk in guur weer, verstoken van elk comfort anderzijds, zijn de aanleiding tot een apart wedervaren, waar de schrijver passioneel over uitweidt. Oostendenaar Joris Surmont monsterde als 15-jarige scheepsjongen aan op de O.32 Roland een kotter van de Oostendse bootsjouwerij. Later bedreef hij de ‘grote’ visserij op IJsland alsook de bokkenvisserij in de Keltische en de Ierse zee. Na een carrière op de zeevisserij stapte hij over naar defensie, waar hij actief was als technisch officier aan boord van de fregatten Westdiep, Wielingen en Wandelaar. In zijn vrije tijd maakt hij scheepsmodellen en fungeert hij als gids in het Nationaal Visserijmuseum in Oostduinkerke. Het zweet van de zee. Geert Cyriel Tavernier, Jo Clauwaert (foto’s) en Peter Flynn (vert.) Samen doolden ze dagen langs de kades, fotograaf Jo Clauwaert en dichter Geert Cyriel Tavernier. De ziel van de gevaarlijke stiel, de visserscultuur, wilden ze vastleggen. Het boek Het zweet van de zee biedt een originele kijk op de hedendaagse visserscultuur. Een schrijver en een fotograaf bewijzen dat de visserij vandaag nog springlevend is ondanks alle doemberichten. Shantykoor Blankenberge. o.l.v. Annemie Bourdon Blankenberge, Shantykoor,2010 Het shantykoor Blankenberge werd opgericht begin 2000 . Het was het eerste Belgische koor in z'n soort. Naast de traditionals brengt het Shantykoor Blankenberge de typische Vlaamse zeemansliederen uit de roemruchte ijslandvaart. Het koor bestaat momenteel uit 40 leden, die zich voor optredens uitdossen in typisch zeemansplunje van het vissersvolk aan de Vlaamse kust. Als enig vrouwelijk lid probeert dirigente Annemie Bourdon deze groep in bedwang te houden. Naar aanleiding van hun 10de verjaardag brachten ze onlangs hun tweede cd uit.
Een selectie uit de overige aanwinsten... Zo was Mariakerke. Marc Casier (Samensteller) Mariakerke-Oostende, Eigen beheer, 2007-2010 In 2007 verscheen Zo was Mariakerke. Samensteller Marc Casier bood in deze publicatie een unieke blik op de kustplaats. Hij putte daarvoor uit zijn eigen ruime verzameling iconografisch materiaal, maar mocht voor zijn publicatie ook stukken lenen uit verzamelingen van collega’s. Het werd een tocht door Mariakerke die startte op de zeedijk vanaf Museum Stracké (in de duinen voorbij de Dorpstraat) tot het prachtige Royal Palace Hotel en voorts een hele rits straten en wijken van de kustplaats aandeed. Deze publicatie was zo’n succes – er volgde vrij snel een herdruk – en de samensteller kreeg uit verschillende hoeken extra materiaal aangeboden zodat een tweede deel niet kon uitblijven. Waar het eerste deel vooral een historische wandeling door Mariakerke was, komen in het tweede deel dat onlangs verscheen specifieke onderwerpen aan de orde. Aan de hand van tal van foto’s verteld hij ditmaal onder meer het verhaal van de beide wereldoorlogen, het onderwijs en het verenigingsleven. Ook gaat Marc Casier in op het leven van enkele personalia uit de kustplaats. Opnieuw, een waar plezier om door te bladeren.
Zondag elf uur. Van kerk naar kroeg in West- en Oost-Vlaanderen. Ronny Dekock, Peter Verplancke (foto’s), Wim Opbrouck (voorwoord) Roeselare, Roularta Books, 2010 Met allebei een verleden in de horeca lag het voor de hand dat Peter Verplancke (°1970 Torhout) en Ronny Dekock (°1951, Roeselare) voor hun eerste samenwerking een onderwerp zouden nemen uit het rijke Vlaamse caféleven. Peter, beroepsfotograaf, was jarenlang uitbater van het bekende biercafé De Koornbloem in Roeselare en Ronny is nog altijd het gezicht van café Piet Gein, ook in Roeselare en dit al sedert 1977. Kleine impressies van gewone mensen op een zondagmorgen: dat is de bedoeling van dit fotoboek. Wat voeren die dorpsbewoners op een doodgewone zondagvoormiddag uit rond de klok van elven in hun dorpen met religieus klinkende namen als Stuivekenskerke, Sint-Jacobskapelle, Madonna, Hemelveerdegem. Trekken ze nog naar de zondagsmis of bezoeken ze de plaatselijke kroeg recht tegenover de kerk of doen ze allebei? De dorpsnamen vormen de rode draad door dit boek. De mensen die aan het woord komen, zijn de ziel van die dorpen, die er alles aan doen om hun eigen identiteit te bewaren. Ook de caféklanten doe er alles aan om hun cafés van de ondergang te redden. Uit het rijke en gevarieerde West- en Oost-Vlaamse kroegenaanbod maken Peter en Ronny een willekeurige selectie. Beiden genoten duidelijk van hun zondagse ontmoetingen met gewone mensen, elk met hun eigen verhaal. Waregem Koerse. Christian Lauer en Pascalle Vandewalle (foto’s) Oostkamp, Stichting Kunstboek, 2010 Waregem Koerse spreekt tot de verbeelding van elke paardenliefhebber of occasionele bezoeker die dit ‘feest van het paard’ ooit heeft meegemaakt. Tijdens dit unieke evenement wordt de Gaverbeekhippodroom voor een dag omgedoopt tot het Ascot van Vlaanderen. Door zijn catchy en uitbundige karakter is Waregem Koerse ook een hoogdag voor geïnspireerde fotografen. Christian Lauer en Pascale Vandewalle trekken sinds een aantal jaren op pad met de camera in de aanslag om de ziel en de sfeer van deze happening in beeld te brengen. De mooiste selectie uit die portfolio met de meest spannende, grappige of ontroerende foto’s werd nu gebundeld in een luxueuze uitgave van meer dan 350 bladzijden. Na een korte historiek van Waregem Koerse, geïllustreerd met archiefbeelden, presenteert dit boek zo’n 300 sfeerfoto’s en portretten volgens het scenario van de feestelijkheden. Het absolute hoogtepunt is uiteraard de paardenkoers op dinsdag met de ING Grote Steeple Chase van Vlaanderen. Brugs Groen in Stad en Ommeland. Pascal Cornet Brugge, Brugge Bloeit - Stadsbestuur, 2010 In de marge van Laurier op de Markt, eind september, werd ook het fotoboek Brugs Groen in Stad en Ommeland voorgesteld. De publicatie inventariseert alle soorten groen in en rond het Brugse grondgebied. Brugge is vanaf de jaren 1970 grondig veranderd. De historische kern mag dan al intact zijn gebleven, de stad heeft haar tentakels in alle richtingen uitgestrekt.
Bewoning, verkeer, industrie en handel namen grote gedeelten van de open ruimte in beslag. Toch blijft Brugge een groene stad. Wie in gelijk welke richting het centrum achter zich laat, komt snel in een groene omgeving terecht. In het noorden en het westen liggen tussen de stad en de zee de polders, met hun liniaalrechte horizon en scheefgewaaide bomenrijen. Zuid- en oostwaarts is er de bosrijke zandstreek. Het groen is op het Brugse grondgebied overal en in alle mogelijke gedaanten aanwezig: er zijn weiden, akkers en bossen, sier- en moestuinen en bebloemde gevels, bomenrijen en bermen en dreven, boomgaarden en braakliggende terreinen die door de natuur worden heroverd. De stedelijke Groendienst onderhoudt niet alleen de parken in de stad, maar ook de talrijke plantsoenen, sportvelden, aanplantingen en speelpleinen in de gemeentekernen en verkavelingen van de randgemeenten. Over het Brugse groen verschenen eerder al enkele publicaties. Deze vorm op deze reeks een mooie aanvulling. Zingend brons. 500 jaar beiaardmuziek in de Lage Landen en de nieuwe wereld. Luc Rombouts Leuven, Davidsfonds, 2010 Eeuwenlang bepaalden klokken het ritme van het dagelijks leven. Rond 1500 ontstond in Vlaanderen het revolutionaire idee om klokken uit te bouwen tot volwaardige muziekinstrumenten. Een mijlpaal was de plaatsing van het eerste stokkenklavier in het stadhuistorentje van Oudenaarde in 1510, precies vijfhonderd jaar geleden. Het was het begin van een beiaardcultuur die tot grote bloei kwam in de Lage Landen en die in de 20ste eeuw doorbrak in NoordAmerika. Vandaag is de beiaard het grootste muziekinstrument ter wereld. Wereldwijd wordt in meer dan zeshonderd torens het klokkenspel regelmatig bespeeld. De magische muziek van klokken blijft mensen beroeren en fascineren. Maar hoe is de beiaard ontstaan? Hoe overleefden de toreninstrumenten de vele oorlogen in onze streken? En is er nog plaats voor beiaardmuziek in de samenleving van vandaag? Luc Rombouts, zelf beiaardier van de stad Tienen en van de KU Leuven, laat de lezer kennismaken met een bijzonder stuk muziekgeschiedenis uit onze streken. Hij vertelt over oorsprong, bloei, neergang en heropbloei van de beiaarden en hun muziek. Het zijn de verhalen van de zoektocht naar de zuivere muzikale klok, de beiaard als inspiratiebron in de literatuur, het politieke gebruik én misbruik van de beiaard,de wijzigende visies over hoe klokkenmuziek moet klinken en de strijd tussen zingend brons en beiaardelektronica. Aan het einde van het boek staat de auteur stil bij de rol die de beiaard nog kan spelen in de samenleving van vandaag en morgen. Hij stelt dat de beiaard enkel kan overleven als hij zijn repertoire blijft vernieuwen en als hij zijn actieradius verplaatst naar nieuwe samenlevingskernen, zoals dynamische buitenwijken en woondorpen. Bovendien zouden de overheden in Nederland en België een actievere rol moeten spelen in een doelgerichte promotie van de beiaard, zodat hij eindelijk kan evolueren van etnisch instrument van de Lage Landen tot een universeel muziekinstrument. Zingend brons is dankzij de afwisseling van geschiedenis, beschouwingen, techniek en verhalen een toegankelijk boek dat als doel heeft een breed publiek kennis te laten maken met het toreninstrument van de Lage Landen. De visie van de vijand. Wereldoorlog I volgens de Duitse fotografen. Peter D’haeseleer Leuven, Davidsfonds, 2010 Bij de start van de Eerste Wereldoorlog werd ook de propagandamachine op gang getrokken. Heel wat fotografen werden naar het front gestuurd om de successen van de eigen soldaten en nederlagen van de vijand vast te leggen. Beelden van de oorlog moesten de interesse en steun van de bevolking opwekken en behouden.
“Der grosse Krieg in Bildern” was een Duits propagandatijdschrift dat van 1915 tot oktober 1918 de oorlog in beeld bracht. Met onderschriften in vijf of zes talen richtte het zich op een internationaal publiek. De visie van de vijand brengt een selectie van die beelden. Hoe keek de Duitse bezetter naar de grote oorlog? Wat haalden de Duitse oorlogsfotografen voor hun lens? Hoe gekleurd is hun blik? Peter D’haeseleer selecteerde met veel zorg de beelden voor dit unieke kijkboek. Alle aspecten van de Eerste Wereldoorlog komen erin aan bod: de oorlog op het land, in de lucht en op zee, het soldatenleven, de militaire uitrusting, de bevoorrading, het leven aan de verschillende fronten… De foto’s zijn belangrijke getuigen, ze bieden ons een vernieuwende en controversiële blik op de Eerste Wereldoorlog. Door de ogen van de Duitse bezetter en zijn bondgenoten. Alles gaat over. Willem Vermandere, Bram Malisse Kalmthout, De Carbolineum Pers, 2010 "Een precieus boekje! Mijn tekst krijgt er meer betekenis door. De vorm is de inhoud geworden. De houtsneden zijn ook bijzonder. Het is goed zo, creatieve mensen moeten elkaar opjutten." De bekende liedtekst van Willem Vermandere verscheen onlangs in boekvorm bij De Carbolineum Pers. Eerder stelden we u hier al onder meer enkele publicaties van Stijn Streuvels voor. De Carbolineum Pers is in 1989 gestart door Boris Rousseeuw als eenmansproject en wil op ambachtelijke wijze bibliofiele boeken produceren in kleine oplage. Het gaat steeds om nieuwe of onbekende teksten en speciaal voor deze uitgaven gemaakte grafiek. De zeven refreinen van het lied Alles gaat over van Willem Vermandere, afgewisseld met acht houtgravures van Bram Malisse werden gedrukt op geschept Van Gelder Posthoorn papier. De publicatie zit opgeborgen in een schuifdoosje. Het precieuze werkje is gesigneerd door Willem Vermandere en Bram Malisse.
CONTACT Provinciale Bibliotheek Tolhuis Jan van Eyckplein 1 8000 Brugge T 050 40 74 61 E
[email protected] W www.west-vlaanderen.be/bibliotheek Meer cultuurnieuws krijgt u via Cultuur Cocktail, het e-zine van de Provinciale Dienst voor Cultuur. Surf naar www.west-vlaanderen.be/ezine en schrijf u daar in.
Wil je je niet langer abonneren op dit e-zine, schrijf je hier uit. Wil je meer informatie over de e-zines van de Provincie West-Vlaanderen, surf dan naar www.westvlaanderen.be/ezine.
