E-zine Provinciale Bibliotheek Westflandrica AANWINSTENLIJSTEN
Aanwinsten december 2011
UIT HET NIEUWS z
z z z z z z z
Provincie schrift 'Prijs voor Vormgeving' uit Colloquium: Het erfgoed van de Eerste Wereldoorlog in een ruimtelijk perspectief Vijftig jaar literatuur in West-Vlaanderen: VWS-cahiers 50 jaar Vesche vis en nieuwe liefde - Provincie plaatst vissersvrouwen in de kijker Fototentoonstelling: Vissersvrouw Tentoonstelling: Vierjaarlijkse Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2011 Tentoonstelling: Blanche Hertoge in Ensorhuis Tentoonstelling: Over Permeke Tentoonstelling: 'Iedereen is van ergens'
PUBLICATIE IN DE KIJKER
Paul Breyne tussen de mensen. Beeldig Ieper. Marktliederen over de Grooten Oorlog. De Eerste Wereldoorlog gezien door de ogen van onze marktzangers. Spioneren voor het vaderland. De memoires van Evarist De Geyter, 1914-1918. MONUMENTS. Sculpturen in het stadsweefsel Kortrijk Mijn dorp... Fotoboekje over Wielsbeke, Ooigem, Sint-Baafs-Vijve. Twee eeuwen gemeenteraadsverkiezingen 1795-2006 Koksijde - Oostduinkerke - Wulpen met biografie van 380 lokale politici. Bouwen in Roeselare - Ernest Apers (°Boom, 23-12-1883 - + Heverlee, 19-11-1959). Oeuvrelijst. De broeken van de IJzer- en Handzamevallei. Zedelgem-Dorp en zijn herbergen.
AANWINSTENLIJSTEN Aanwinsten december 2011 De boeken en tijdschriftartikels die in de afgelopen maand in de catalogus van de Provinciale Bibliotheek werden opgenomen kunt u raadplegen via de website.
UIT HET NIEUWS Provincie schrijft ‘Prijs voor Vormgeving’ uit In 2012 schrijft de Provincie West-Vlaanderen voor de derde keer de ‘Prijs voor Vormgeving van de Provincie West-Vlaanderen’ uit. De Prijs wordt vierjaarlijks uitgereikt en is bestemd voor alle disciplines binnen de vormgeving (meubilair, verlichting, textiel, mode, consumptiegoederen, bagage, mobiliteit, elektronica, grafische vormgeving, webdesign enz.) Zowel West-Vlaamse vormgevers (door geboorte of door domicilie) als vormgevers die werken voor of samenwerken met een West-Vlaamse firma voor de realisering van hun ontwerpen, kunnen aan de wedstrijd deelnemen. Deelnemen kan tot uiterlijk 28 februari 2012. Onder vormgeving wordt verstaan het ontwerpen van een product dat als serieproduct vermenigvuldigd wordt. Zowel prototypes (geschikt of bedoeld om
Bekroond ontwerp van Koen Bruyñeel, editie 2008
als serieproduct te worden vermenigvuldigd) als afgewerkte producten komen in aanmerking. De wedstrijd is niet themagebonden maar specifiek bedoeld voor realisaties uit de jongste vier jaar. De Prijs zelf bedraagt 2.500 euro. Aanvullend kunnen nog premies worden toegekend. In totaal zit 12.500 euro in de prijzenpot. Deelnemingsformulieren en het wedstrijdreglement kunnen via de website gedownload worden of tot uiterlijk 17 februari 2012 aangevraagd worden via 050 40 35 49. Deelnemingsformulieren (nog niet het dossier) dienen uiterlijk op 28 februari 2012 ingediend worden op het onderstaande adres. Provincie West-Vlaanderen – Dienst Cultuur Prijs Vormgeving 2012 t.a.v. Wendy Leplae Kon. Leopold III-laan 41 8200 Sint-Andries In 2013 volgen de proclamatie en de tentoonstelling. [ www.west-vlaanderen.be/vormgeving ] Meer info: dienst Cultuur – Wendy Leplae
[email protected] of 050 40 35 49 Colloquium: Het erfgoed van de Eerste Wereldoorlog in een ruimtelijk perspectief De Vlaamse Overheid, Provincie West-Vlaanderen, Universiteit Gent en Hogeschool Gent nodigen u van harte uit op het tweedaags colloquium op 1 en 2 maart 2012 in CC Het Perron in Ieper met als centrale thema het erfgoed van de Eerste Wereldoorlog in een ruimtelijk perspectief. Het landschap is een afschrift van onze geschiedenis en is bepalend voor de identiteit van de mensen die er wonen. Indien we in West-Vlaanderen de laatste materiële getuigen uit de Eerste Wereldoorlog willen bewaren voor de toekomstige generaties is de uitbouw van een coherent beleid op vlak van beheer noodzakelijk. Op de diverse bestuursniveaus staan landschapsbeheer, beleid en aandacht voor het onroerend erfgoed alvast op de agenda. Omdat verschillende onderzoeksprojecten rond het erfgoed van de Eerste Wereldoorlog momenteel lopen of net afgerond zijn willen we u als wetenschapper, beleidmaker of stakeholder graag uitnodigen op dit colloquium. Hierbij willen we u informeren over onze projecten en een zicht geven op de beleidsinitiatieven. Dit colloquium geeft u meteen ook de mogelijkheid tot dialoog en netwerking! Het volledige programma van dit tweedaags colloquium leest u in deze bijlage (pdf). Inschrijven kan tot 24 februari 2012 via dit inschrijvingsformulier. Vijftig jaar literatuur in West-Vlaanderen: VWS-chaiers 50 jaar De Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers (VWS) bestaat vijftig jaar. De vereniging publiceert sinds 1966 onder meer het tijdschrift VWS-cahiers. In elke aflevering (er verschijnen zes nummers per jaar) wordt leven en werk van een West-Vlaamse auteur belicht. Die auteur kan zowel een dichter, een romancier, een jeugdauteur, een heemkundige als een essayist zijn. Ondertussen verschenen 266 nummers en vormt de reeks een indrukwekkende bibliotheek van de West-Vlaamse letteren. In het jubileumnummer n.a.v. de vijftigste verjaardag stelt VWS voor elk jaar van haar bestaan een West-Vlaamse auteur voor aan de hand van een kort fragment uit een belangrijk werk in zijn oeuvre. Het Caleidoscoop van de West-Vlaamse letteren (zo heet het tijdschriftnummer) biedt op een onverwachte, maar daardoor juist inspirerende manier een
overzicht van een halve eeuw West-Vlaamse literatuur. Van 1961 tot 2011, van Jan Vercammen tot Sylvie Marie: 50 auteurs die met een prozafragment, een flard theatertekst of een gedicht worden voorgesteld. Deze publicatie werd samengesteld door Peter Aspeslagh, assistent-dienstleider in de bibliotheek van Roeselare, waar hij sinds 2002 onder meer werkt aan de bio-bibliografische reeks ‘Roeselaarse auteurs’. Hij kreeg hiervoor medewerking van Jaak Fontier, Jet Marchau, Jooris Van Hulle, Renaat Ramon en Koen D’haene. Koen D’haene, assistent-dienstleider in de bibliotheek van Wevelgem, docent bibliotheekwetenschappen in Brugge en redacteur van de VWS-cahiers en van het Lexicon van West-Vlaamse Schrijvers stond ook in voor de eindredactie van het boek. Wie op zoek is naar nummers uit deze reeks kan uiteraard terecht in de Provinciale Bibliotheek Tolhuis. Alle eerder verschenen nummers en de werken van de beschreven auteurs zijn beschikbaar in haar collectie Westflandrica. Vesche vis en nieuwe liefde Provincie plaatst vissersvrouwen in de kijker Op 29 oktober 2011 ging de Provincie West-Vlaanderen van start met het project ‘Vissersvrouwen’. Met dit mondelinge geschiedenisproject wil de Provincie vermijden dat een boeiend stuk immaterieel erfgoed verloren gaat. Aan het project werkten 27 vissersvrouwen mee. Oorspronkelijk was het de bedoeling de verhalen en de getuigenissen van de vissersvrouwen te bewaren voor verder onderzoek. De weelde aan materiaal die de interviews hebben opgeleverd, verdient echter beter. Dit najaar worden de vruchten van die interviews dan ook op drie wijzen voorgesteld. Er verschijnt een documentaire op DVD over het leven als vissersvrouw (te koop op zeven locaties) en er komen theatervoorstellingen (in Oostende, Nieuwpoort, Koksijde, Blankenberge en Knokke-Heist) en fototentoonstellingen (in Oostende, Blankenberge, Nieuwpoort, Koksijde, Knokke-Heist en Brugge). Bij het begrip visserij denkt men doorgaans spontaan aan ruwe zeebonken met verweerde gezichten die weer, wind en de woeste zee trotseren om ons onze portie verse vis te bezorgen. Achter elk van deze mannen staat echter een minstens even sterke vrouw. Het is zij die tijdens de lange perioden van afwezigheid van haar echtgenoot op haar eentje de belangen van het gezin aan wal behartigt. Naast het in haar eentje opvoeden van de kinderen en het voeren van het volledige huishouden, staat de vissersvrouw dikwijls ook haar man bij in zijn werk. Zo verzorgt ze zijn pluizak en panger, breit ze netten, helpt ze met de visverkoop of neemt ze de financiële kant van de zaak ter harte. Soms combineert ze dit dan nog met een eigen job. Het is duidelijk dat het leven van een vissersvrouw zeker even interessant is als dat van een visser. Het is met deze gedachte in het achterhoofd dat de Provincie West-Vlaanderen besloot het project op te zetten. Het wordt gesteund door de gemeenten Blankenberge, Knokke-Heist, Koksijde, Nieuwpoort en Oostende. Ook Katrien Vervaele, auteur van het boek ‘Vissersvrouwen, 26 levens één verhaal’ verleende haar medewerking. Het project vissersvrouwen maakt deel uit van een grensoverschrijdend Europees project over maritiem erfgoed getiteld ‘heritage and maritime memories in the 2 seas region’, kortweg HMS. Dit project wordt gesteund door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) via het Interreg IVA 2 Zeeën-programma. Theatervoorstelling ‘Vesche vis en nieuwe liefde’ In opdracht van de Provincie West-Vlaanderen interviewde actrice Frieda Vanslembrouck 25 vissersvrouwen langs onze kust. Doel was het mondelinge erfgoed van de vrouw achter de visser te bewaren voor de toekomst. Uit die levendige verhalen en uit het boek ‘Vissersvrouwen, 26 levens één verhaal’ van Katrien Vervaele puurden Frieda Vanslembrouck en dochter Lise Bouttery een theatervoorstelling die dit najaar in vijf Vlaamse kusttheaters aanmeert. Fototentoonstelling ‘Vissersvrouw’ Fotograaf Wouter Rawoens trok in het kielzog van dit project op pad om vissersvrouwen te fotograferen, zoals hij eerder voor het boek van Katrien Vervaele deed. Het resultaat is een intrigerende en verrassende reeks portretten
van echte vissersvrouwen. Tijdens het najaar van 2011 wordt op zes locaties langs de Belgische kust een tentoonstelling ingericht op basis van deze portrettenreeks met als titel ‘Vissersvrouw’. Per locatie wordt een unieke selectie en presentatie uitgewerkt. DVD ‘Vesche vis en nieuwe liefde’ Verschillende vissersvrouwen langs de Belgische kust lieten in het voorjaar van 2011 hun verhaal op video vastleggen. Ze vertelden over werk, opvoeding, relatie, bijgeloof en tal van andere onderwerpen. Uit deze gesprekken werden op basis van diverse thema’s ontroerende, verrassende en grappige anekdotes gekozen. De fragmenten worden afgewisseld met uniek historisch beeldmateriaal. Het eindresultaat is een documentaire die een boeiend en veelzijdig beeld schetst van het leven als vissersvrouw. Via www.west-vlaanderen.be/vissersvrouwen vindt u de praktische gegevens i.v.m. de DVD, de theatervoorstellingen en de fototentoonstellingen. In de weekends van 5/6 en 12/13 november besteedde ook het provinciaal magazine ‘kWESTie’ aandacht aan het project Vissersvrouwen. Het magazine toont telkens het portret van een West-Vlaming die bij een provinciaal thema betrokken is en zijn/haar verhaal doet. De uitzending wordt ingeleid en afgesloten met extra informatie over het provinciaal beleid. Op het einde van iedere uitzending zijn er ‘kalendertips’ van de Provincie. ‘kWESTie’ wordt uitgezonden op de regionale zenders Focus – WTV, elke zaterdag vanaf 8u00 tot zondag 18u00. Een uitzending achteraf herbekijken kan via de website. [ www.west-vlaanderen.be/kwestie ]
Meer info: dienst Cultuur – Benoit Strubbe
[email protected] of 050 40 33 94 Fototentoonstelling: Vissersvrouw Provinciehuis Tolhuis - Jan Van Eyckplein 1 - 8000 Brugge Vrijdag 16/12/2011 - Zaterdag 4/02/2012 Voor het boek “Vissersvrouwen, 26 levens één verhaal” van Katrien Vervaele maakte fotograaf Wouter Rawoens een reeks portretten van vissersvrouwen. In het kielzog van het huidige mondelinge geschiedenis project trok hij opnieuw op pad om bijkomende vrouwen te portretteren. Het resultaat is een intrigerende en verrassende reeks foto’s van echte vissersvrouwen. Tijdens het najaar van 2011 en het voorjaar van 2012 wordt op zes locaties langs de Belgische kust een tentoonstelling getiteld “Vissersvrouw” ingericht op basis van deze portrettenreeks. Per locatie wordt een unieke selectie en presentatie uitgewerkt. Van vrijdag 16 december 2011 tot zaterdag 4 februari 2012 is deze fototentoonstelling ook te bekijken in het Provinciehuis Tolhuis in Brugge. Toegang is gratis. Openingsuren: maandag tot vrijdag van 9u00 tot 12u30 en van 13u30 tot 17u00; dinsdag open tot 18u00; op zaterdag open van 9u00 tot 12u. Tentoonstelling: Vierjaarlijkse Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2011 De tentoonstelling biedt een staalkaart van de kwalitatieve architectuurprojecten die in de afgelopen vier jaar in West-Vlaanderen of door West-Vlaamse architecten werden gerealiseerd. Toonaangevende architecten uit heel Vlaanderen dongen mee naar de Vierjaarlijkse Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2011. De tentoonstelling, die zowel een breed publiek als professionelen kan aanspreken, bestaat uit de bekroonde inzendingen van deze prijs. Zowel het interieur als het exterieur van de architectuurrealisaties komen aan bod. Aan de hand van grote kleurenfoto’s, plannen en maquettes maakt de bezoeker kennis met West-Vlaamse hedendaagse architectuur. De tentoonstelling is te bezichtigen in:
Avelgem– GC Spikkerelle 05/02/12 - 26/02/12 woensdag – zondag : 14 - 17u tijdens de krokusvakantie maandag – zondag: 14 – 17u Brugge – Provinciaal Hof 03/03/12 – 22/04/12 woensdag – zondag: 14 – 17u tijdens de paasvakantie maandag – zondag: 14 – 17u Meer info: www.west-vlaanderen.be/architectuur. Tentoonstelling: Blanche Hertoge in Ensorhuis 3.12.2011 – 23.4.2012 In de reeks van de kleine dossiertentoonstelling wordt ditmaal in het Ensorhuis te Oostende, na Pieter Vermeersch, Hugo Claus en Henri Storck, Blanche Hertoge in schijnwerpers geplaatst. Blanche Hertoge, tante van Henri Storck, baatte een couturewinkel uit twee huizen verder dan de schoenwinkel van de familie Storck in de Adolf Buylstraat. Op de eerste verdieping had zij een kunstgalerij die de naam Studio meekreeg; in deze ruimte organiseerde zij met haar muzikale vrienden uit geheel Europa piano- en harpconcerten. Haar vriendschap met James Ensor vroeg om een hernieuwde kennismaking en inspireerde deze tentoonstelling. Meer info: Ensorhuis, Vlaanderenstraat 27, 8400 Oostende. Open van 10-12 & 14-17, gesloten op dinsdag. Prijzen: 1 euro, 2 euro.
Beeld : Georges Ramaekers, J.F. Elslander, James Ensor, Claude Bernières en Blanche Hertoge in de galerie Studio. Oostende, Anoniem, 21 juni 1929. Fonds Xavier Tricot. Oostende, Mu.ZEE.
Tentoonstelling: Over Permeke 17.12.2011 – 6.5.2012 Henri Storck: ’Je moet de mensen liefhebben om ze goed te kunnen observeren.’ (bron: www.fondshenristorck.be) Naar aanleiding van het Permekejaar 1986 realiseerde Henri Storck in samenwerking met Patrick Conrad de film ‘Permeke’. ‘Permeke’ verzoent fictie en documentaire. Via de constructie van een raamvertelling worden biografie en werk van Constant Permeke (1886 – 1952) in beeld gebracht. Het Permekemuseum toont vanaf 17 december een selectie schilderijen van Permeke, een biografisch verhaal in foto’s, fragmenten en unieke setfoto’s van de film ‘Permeke’. Meer info: Permekemuseum, Gistelsteenweg 341, 8490 Jabbeke. Prijzen: 3 euro, 2,5 euro en 1 euro. Tentoonstelling 'Iedereen is van ergens' 26.01.2012 – 27.05.2012 In de publicatie 'Iedereen is van ergens' bundelde Jooris van Hulle portretten van vijfentwintig auteurs die geboren werden in West-Vlaanderen of er woonden en belangrijk grensoverschrijdend werk publiceerden in de voorbije vijfentwintig jaar. Van Paul de Wispelaere tot Anne Provoost, van Gwy Mandelinck tot David Van Reybrouck, van Pieter Aspe tot Peter Verhelst, van Bart Moeyaert tot Luuk Gruwez: auteurs uit diverse literaire genres – proza, poëzie, jeugdliteratuur, toneel en essay – passeren de revue. Hun werk wordt kritisch geanalyseerd, een fragment nodigt uit tot verdere kennismaking. Nele Van Canneyt maakte speciaal voor 'Iedereen is van ergens' sprekende foto’s van de auteurs. Nele reisde het hele land af -West-Vlamingen vliegen blijkbaar graag uit- en ontmoette 25 boeiende mensen. Dit resulteerde in een boeiende fototentoonstelling die eind juni – begin juli 2011 al te zien was in het provinciehuis Tolhuis. Wie toen de tentoonstelling miste kan van 26 januari tot 27 mei 2012 terecht in het Bruggemuseum-Gezelle. Bruggemuseum-Gezelle
Beeld : Setfoto uit de film Permeke van Henri Storck en Patrick Conrad.Originele vernissage foto. © Virginia Haggard-Lierens / Luc Schrobiltgen, Brussel
Rolweg 64 | 8000 Brugge dagelijks open van 9u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 17u00 | gesloten op maandag € 2 (indiv.) | € 1 (red. en jongeren 6-25 jaar) | gratis t/m 5 jaar en voor inwoners van Brugge
PUBLICATIE IN DE KIJKER Paul Breyne tussen de mensen. Tielt, Lannoo, 2011 Op 1 juni 1997 trad Paul Breyne, net 50 geworden, in functie als de nieuwe provinciegouverneur van West-Vlaanderen. Een ambt dat hem eerst wat onwennig aandeed, want hij stond op dat moment al bijna 30 jaar met hart en ziel in de politiek op zowat alle niveaus, en hij was zo verknocht aan zijn eigenste Ieper, waar hij ook burgemeester was. Maar de aarzeling maakte al snel plaats voor het besef dat het gouverneurschap in al zijn veelzijdigheid zoveel mogelijkheden biedt om effectief te bouwen aan een betere leefomgeving. Paul Breyne heeft deze kansen ten volle benut. Met een echte West-Vlaamse gedrevenheid, een uitstekende dossierkennis én een onmiskenbaar talent om uit de mensen het beste naar boven te halen, heeft hij in de voorbije vijftien jaar heel wat teweeg gebracht in West-Vlaanderen, op de meest diverse vlakken. Door deze invulling zette hij ook het gouverneurschap opnieuw op de kaart. Bij het einde van zijn ambtstermijn kan Paul Breyne met tevredenheid terugkijken. Niet alleen op zijn gouverneurschap, waarvan in dit boek een uitvoerige balans wordt opgemaakt, maar ook op zijn politieke loopbaan, waarin het overstijgen van de eigen standen- en partijbelangen zijn grote credo was. Ook de vele vrienden van de gouverneur vinden dat hij het goed heeft gedaan. Ze getuigen hierover in dit boek en leggen daarbij soms verassende klemtonen. Uit de getuigenissen blijkt hoe veelzijdig Paul Breyne wel is. En hoe hij in zijn hele parcours altijd dezelfde volksvriend is gebleven. Deze publicatie kunt u raadplegen in de leeszaal van de Provinciale Bibliotheek. Wie het boek wil aanschaffen kan dit voor de prijs van 35 euro in het Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis (Jan Van Eyckplein 2, 8000 Brugge – T 0800 20 021 – E
[email protected]) Ook via de e-shop van het Provinciaal Informatiecentrum kunt u het boek rechtstreeks bestellen. Beeldig Ieper. door Jan Dewilde en Frederik Vandewiere Ieper, Stedelijke Musea, 2011 Beeldig Ieper inventariseert en bespreekt meer dan 140 schilderijen uit de vijf musea die de stad Ieper beheert: het Hotel-Museum Arthur Merghelynck, het In Flanders Fields Museum, het Museum Godshuis Belle, het Onderwijsmuseum en het Stedelijk Museum. De publicatie is al het tiende deel van de reeks “Inventarissen van het Ieperse kunstpatrimonium”. De kunstwerken die in dit werk zijn opgenomen stellen een hoekje van de stad of streek voor of illustreren een al dan niet waargebeurde historie. Het grote aantal – ruim 140 werken – bewijst dat kunstschilders door de eeuwen heen met plezier de stad Ieper als onderwerp voor hun doeken kiezen. Beeldig Ieper geeft een markant chronologisch beeld van de stad, gezien door de ogen van kunstenaars. Ze poten hun schildersezels niet alleen neer op de meest bekende plaatsen (Grote Markt) of voor de meest bekende gebouwen (Lakenhallen, Sint-Maartenskerk), maar ontdekken en vereeuwigen ook schilderachtige steegjes en minder befaamde gebouwen. Ook de totale vernietiging van de stad en streek tijdens de Eerste Wereldoorlog fascineert en inspireert heel wat kunstschilders. Beeldig Ieper is een waardig vervolg op de vorig jaar in dezelfde reeks verschenen publicatie Ieper in(ge)prent. Marktliederen over de Grooten Oorlog. De Eerste Wereldoorlog gezien door de ogen van onze marktzangers. door Roger Hessel Torhout, Vriendenkring Kunst Houtland, 2011 Met dit rijk gedocumenteerd liedboek levert de volkskundige duizendpoot Roger
Hessel een mooie bijdrage aan de vooravond van de honderdjarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Hij weet de talrijke gezongen getuigenissen, waarvan heel wat enkel nog in een heel beperkte mondelinge traditie voortleefden, alsnog voor de vergetelheid te behoeden. Marktliederen zijn een weerspiegeling van de maatschappij en geven de informatie die we in de gespecialiseerde geschiedenisboeken niet vinden. Nooit werd er een oorlog meer bezongen dan die Eerste Wereldoorlog. Roger Hessel maakte een selectie van zo’n 230 liederen uit zijn verzameling van ruim 400. De melodieën, die soms dateren uit de 19de eeuw of vroeger, werden uit de volksmond opgetekend en hij voegt ook de partituren aan toe zodat de liederen kunnen nagezongen worden. Roger Hessel (73) is als auteur van volkskundige referentiewerken niet aan zijn proefstuk toe. We onthouden van hem onder andere ‘Het volkslied in WestVlaanderen (1980), ‘Lionel Bauwens, de onvergetelijke Tamboer’ (1984), een marktzanger, ‘De filosofen van de straat: 450 jaar marktzangers in Vlaanderen’ (2004) en ‘Liedjes die eigenlijk niet mogen. Erotiek, pornografie en vulgarisme in het Vlaamse volkslied’ (2009). Spioneren voor het Vaderland. De memoires van Evarist De Geyter,1914-1918. Onder red. van Jan Van der Fraenen en Pieter-Jan Lachaert Kortrijk, Groeninghe, 2011 De Eerste Wereldoorlog brengt vier lange jaren van oorlog en bezetting. Achter het front, in de door Duitsers bezette gebieden in België en Noord-Frankrijk, organiseren de geallieerden het verzet. Ongeveer zesduizend mannen en vrouwen worden gemobiliseerd. Eén van hen is Evarist De Geyter (°Eke, 1865). Hij laat zich inlijven bij een Britse inlichtingendienst en gaat aan de slag als spion. Hij verzamelt informatie over de Duitse troepenbewegingen en richt in zijn woning langs de spoorweg een observatiepost in. In 1917 wordt hij opgepakt. De Duitse repressie is bijzonder hard voor de leden van zijn netwerk. Ze worden ter dood veroordeeld en terechtgesteld. De Geyter krijgt in extremis genade en wordt naar Duitsland gedeporteerd. Na de oorlog schrijft hij zijn herinneringen neer. Hij schetst niet alleen het reilen en zeilen van het spionagenetwerk maar ook zijn jeugd, zijn familie en het dagelijks leven voor en tijdens de oorlog. Zijn memoires zijn een uniek document en bieden een uitzonderlijke blik op het leven van een gewone man in ongewone tijden. Onder redactie van Pieter-Jan Lachaert, stadsarchivaris van Oudenaarde, Jan Van der Fraenen, wetenschappelijk medewerker bij het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis en Ruben Mayeur, coördinator van de erfgoedcel Kortrijk verschenen deze memoires onlangs bij uitgeverij Groeninghe. MONUMENTS. Sculpturen in het stadsweefsel Kortrijk. Door Bernard Pauwels, Catherine Baelde en Luc Demiddele. Foto’s van Danny Veys. Kortrijk, Groeninghe, 2011 Danny Veys (°1970, Roeselare) is een professionele kunstfotograaf die in Marke woont. Hij aanvaardde de opdracht om foto's te nemen van alle standbeelden en kunstwerken op het openbaar domein in Kortrijk. Het resultaat is een indrukwekkende en sfeervolle reeks die heel wat vertelt over de stad, zijn roemrijk verleden, zijn glorieuze momenten, zijn bekommernissen en zijn artistieke dromen. De kunstige foto’s waren al te zien in het Broelmuseum. Samen met de tentoonstelling Monuments werd ook het gelijknamig boek gepresenteerd, waarin naast de volledige fotoreeks ook informatie te vinden is bij elk kunstwerk. Daarmee is het boek ook een soort remake van het beeldenboek van 1993, dat aan een update toe was. Mijn dorp… Fotoboekje over Wielsbeke, Ooigem, Sint-Baafs-Vijve.
Samengesteld door Monique Claerhout Sint-Baafs-Vijve, Juliaan Claerhout-kring, 2011 De Juliaan Claerhout-kring lanceerde in het kader van haar 30-jarig bestaan een nieuwe publicatie naast de bekende Leiesprokkels-Jaarboeken: 'Mijn dorp', een handig, verzorgd en mooi geïllustreerd fotoboekje over Wielsbeke, Ooigem en Sint-Baafs-Vijve. Deze uitgave met oude foto's wordt het eerste van een nieuwe reeks fotoboekjes. Het fotomateriaal voor de fotoboekjes komt zowel uit het archief van de heemkring als van verschillende particulieren. De fotoboekjes zijn een mooie aanvulling op de Leiesprokkels-Jaarboeken en richten zich naar iedereen die belangstelling heeft in de geschiedenis van de drie Wielsbeekse deelgemeenten. Het eerste exemplaar (2011/1) bevat een verzameling van 30 oude prentkaarten, die voor velen een openbaring zullen zijn. Twee eeuwen gemeenteraadsverkiezingen 1795-2006 Koksijde – Oostduinkerke – Wulpen met biografie van 380 lokale politici. Door Willy Moons Koksijde, eigen beheer, 2011 Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen die er eind dit jaar aankomen verscheen eind vorig jaar het boek ‘Twee eeuwen gemeenteraadsverkiezingen 1795-2006 Koksijde, Oostduinkerke en Wulpen’. Deze politieke geschiedenis van de kustgemeente werd aangevuld met de biografieën van 380 lokale politici. De publicatie is het werk van oud-journalist Willy Moons, die voor de biografieën werd bijgestaan door Joeri Stekelorum, voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, afdeling Westkust. Gemeenten worden sinds Napoleon bestuurd door een gemeenteraad met burgemeester, schepenen en raadsleden. Ook voor Koksijde, Oostduinkerke en Wulpen betekent dat enkele honderden personen die gedurende twee eeuwen (1795 tot heden) waakten over welvaart en welzijn van de medeburgers. Wie zijn deze mannen en vrouwen? Het antwoord op deze vraag staat voortaan gebundeld en beschreven in dit nieuwe boek waarvoor oud-journalist Willy Moons meer dan een jaar archieven heeft uitgeplozen. Achter sommige van deze bestuurders zit een verhaal, anderen zijn bijna ongemerkt voorbijgeschoven. Allen worden zij terug tot leven gebracht. Bijzonder boeiend zijn de familierelaties zodat men mag zeggen dat lokale politiek al eeuwenlang een familiezaak is. Dat laatste krijgt bijzondere aandacht in het laatste deel van het boek waarin de biografieën van 380 lokale mandatarissen van Koksijde, Oostduinkerke en Wulpen worden geopend. Hierin wordt hun politieke loopbaan overlopen en staan er gegevens over geboorte, overlijden, huwelijk, beroep en familieverbanden. Hiervoor leverde gemeentesecretaris Joeri Stekelorum, voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, afdeling Westkust, een belangrijke bijdrage. Bouwen in Roeselare - Ernest Apers (°Boom, 23-12-1883 - + Heverlee, 19-11-1959). Oeuvrelijst. door Peter Aspeslagh Roeselare, Stadsbestuur, 2011 De openbare bibliotheek Roeselare bracht een publicatie uit over het leven en het werk van Ernest Apers, een wederopbouwarchitect. Architect Ernest Apers (1883-1959) vestigde zich kort na de Eerste Wereldoorlog in Roeselare. In de 35 daaropvolgende jaren ontwierp hij heel wat gebouwen in de stad. Hierdoor gaf hij mee vorm aan het Roeselare zoals we het nu kunnen. In het boek brengen Dominiek Dendooven (Flanders Field Museum) en Peter Aspeslagh (assistent-dienstleider openbare bibliotheek Roeselare) een overzicht van het werk van deze architect binnen het ruimere verhaal van de wederopbouw. De broeken van de IJzer- en Handzamevallei. onder red. van Arnout Zwaenepoel en Floris Verhaeghe Brussel, Ondersteunend Centrum van het Agentschap voor Natuur en Bos, 2011 In opdracht van het Agentschap voor Natuur en Bos trok Arnout Zwaenepoel van 2007 tot 2009 de boer op om de allerlaatste landbouwers, vissers, jagers,
mandenmakers, herders, waterbeheerders, prille natuurbeschermers,… die het oorspronkelijk traditioneel beheer van de IJzerbroeken en Handzamebroeken nog konden beschrijven of het zelf lange tijd hebben uitgevoerd, te interviewen. De bedoeling was om een correct referentiebeeld te verkrijgen van het oorspronkelijke, ecologisch zeer waardevolle broekenlandschap en de ecologische degradatie ervan in de loop van de 20ste eeuw te schetsen. Dit in functie van het hedendaags natuurherstel. Eigenlijk was er over de gewone gang van zaken van het beheer heel weinig bekend, wat voor het herstel van de natuurwaarden natuurlijk niet zo handig is. Want hoe kun je de natuur herstellen als je niet weet hoe die er vroeger uitzag en wat het beheer was om er toe te komen? Gezien het ontbreken van veel schriftelijke bronnen, vormt het geheugen van de generatie die het nog heeft meegemaakt, haast de enige bron om uit te putten. Door de informatie en de sappige verhalen van jagers, herders, landbouwers, vissers, ... samen te voegen, wordt een bijzonder boeiend overzicht bekomen over het functioneren van de broeken van toen en hoe ze de voorbije honderd jaar zijn veranderd. De resultaten van dit onderzoek werden getoetst aan en aangevuld met informatie die in historische archieven werd teruggevonden. Aanvankelijk werd deze informatie verwerkt in een omvangrijk wetenschappelijk rapport maar wegens de ruime interesse wordt het verhaal van de broeken nu ontsloten en gebundeld in een prachtig nieuw boek. Hierbij werden ook enkele gastauteurs gestrikt die vanuit hun specialiteit bijzonder waardevolle aanvullingen hebben aangebracht in het verhaal. Het is geen boek dat sec wetenschappelijke gegevens bundelt maar een boek dat de verhalen van ‘de kleine man in de broeken’ bundelt en hieruit kansen en knelpunten aanreikt voor het huidige natuurherstel langs de IJzer en Handzamevaart. Het boek is evenmin opgevat als encyclopedie maar als een vlot leesbaar boek dat tevens een lust voor het oog is. Vele authentieke foto’s komen uit oude fotoalbums en koekendozen van streekbewoners, aangevuld met schitterende nieuwe beelden die Yves Adams speciaal voor dit boek heeft gemaakt. Meer info is te lezen op de volgende website. Het boek is een initiatief van het Agentschap voor Natuur en Bos in samenwerking met de provincie West-Vlaanderen, de Nationale Plantentuin van België, het Regionaal Landschap IJzer en Polder en Inverde. Zedelgem-Dorp en zijn herbergen. Door Noël Denolf Zedelgem, Heemkundige Kring Pastoor Ronse, 2011 Van de hand van heemkundige Noël Denolf (°Zedelgem, 1945), verscheen onlangs een boeiend overzicht van de Zedelgemse herbergen, hun bewoners en het bijhorende leven. Noël Denolf, zelf zoon van caféhouders, is hiermee niet aan zijn proefstuk toe. In 1997 maakte hij samen met Géry Cappon al een overzicht van de herbergen van de Heirweg (Op herbergbezoek in de wijk De Heirweg in Zedelgem in de 20ste eeuw). In de jaren die volgden verzamelde hij verder talrijke gegevens over de overige cafés in het Zedelgemse centrum. De resultaten kon men met mondjesmaat lezen in zijn bijdragen voor het heemkundige tijdschrift Zilleghem, waarin hij ook andere Zedelgemse historische onderwerpen onderzocht. Het boek en de verschillende artikels zijn te consulteren in het fonds van de Provinciale Bibliotheek. Met de publicatie Zedelgem-Dorp en zijn herbergen bundelt Noël Denolf nu alle gegevens die zijn speurwerk van de afgelopen jaren opleverde. Het werd een boeiende beschrijving van de zeventig herbergen die Zedelgem telde tussen 1900 en vandaag, telkens voorzien van mooi fotomateriaal.
CONTACT Provinciale Bibliotheek Tolhuis Jan van Eyckplein 1 8000 Brugge T 050 40 74 61 E
[email protected] W www.west-vlaanderen.be/bibliotheek
Meer cultuurnieuws krijgt u via Cultuur Cocktail, het e-zine van de Provinciale Dienst voor Cultuur. Surf naar www.west-vlaanderen.be/ezine en schrijf u daar in.
Wil je je niet langer abonneren op dit e-zine, schrijf je hier uit. Wil je meer informatie over de e-zines van de Provincie West-Vlaanderen, surf dan naar www.westvlaanderen.be/ezine.
