VERKORT FINANCIEEL VERSLAG
2011
C R O W N VA N G E L D E R N . V. POSTBUS 30 1950 AA
VELSEN
NEDERLAND
T
+31 (0)251 26 22 01
F
+31 (0)251 26 23 99
E
[email protected]
W
WWW.CVG.NL
C R O W N VA N G E L D E R N . V.
Verkort Financieel verslag 2011 Crown Van Gelder N.V.
De ontwikkeling van nieuwe producten vormt een belangrijke basis voor het succes van Crown Van Gelder.
2
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Inhoudsopgave
Introductie bij het Verkort financieel verslag 2011
4
Bedrijfsprofiel, visie en kerncijfers
5
Verslag van de raad van commissarissen
6
Directieverslag
12
Jaarcijfers 2011
29
Geconsolideerde balans
30
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
31
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat
32
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
33
Geconsolideerd overzicht van mutaties in groepsvermogen
34
Verslag Stichting Administratiekantoor Crown Van Gelder
35
Aanvullende informatie voor aandeelhouders
37
3
Introductie bij het verkort financieel verslag 2011
In t rod u c t i e b i j h e t ver k or t FI N A N C I E E L ver s lag 2011
De directie van Crown Van Gelder brengt jaarlijks een volledig financieel jaarverslag uit in de Engelse taal. In een buitengewone aandeelhoudersvergadering, gehouden in 2003, is besloten om de officiële taal van de onderneming te wijzigen in de Engelse taal. Sinds die tijd vormen de Engelstalige persberichten en jaarverslagen de officiële publicaties van de onderneming. Het gelijktijdig uitbrengen van een volledige Nederlandse versie vormt organisatorisch en kostentechnisch een zware last voor de onderneming. Toch wil Crown Van Gelder gaarne tegemoetkomen aan de wens van veel aandeelhouders, afnemers, personeelsleden en andere geïnteresseerden om een verkort financieel Nederlands verslag uit te brengen, waarin het verslag van de raad van commissarissen, het directieverslag, geconsolideerde balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn opgenomen, evenals het verslag van Stichting Administratiekantoor Crown Van Gelder, het dividendbeleid, overzicht van de aandeelhoudersbelangen groter dan 5% en de vennootschappelijke agenda. Via advertenties en een persbericht in de lokale pers zullen wijkbewoners op de hoogte worden gebracht van de mogelijkheid om het Verkort financieel verslag en het Duurzaamheidsverslag in hun bezit te krijgen of via de website van de onderneming te benaderen. Ook andere geïnteresseerden die dit wensen kunnen een gedrukte versie toegestuurd krijgen, op te vragen bij het secretariaat van de vennootschap, Postbus 30, 1950 AA Velsen, of via
[email protected].
4
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
B e d r i jf s p r o f i e l , v i s i e e n k e r n c i jf e r s
B E D R IJFS P R O FI E L
Crown Van Gelder N.V. is een papierspecialist die is gevestigd in Velsen (Nederland) met circa 290 medewerkers. De onderneming ontwikkelt, produceert en verkoopt hoogwaardige specialiteiten in de sector houtvrij ongestreken en lichtgestreken papier. Het productportfolio bestaat uit klantspecifieke oplossingen voor zelfklevende etiketten en basispapieren die worden gecoat, gemetalliseerd of voorzien van een PE (polyethyleen) laag, papieren geschikt als verpakkingsmaterialen voor direct en indirect voedselcontact en een serie speciale papierproducten die worden ingezet voor de productie van formulieren, direct mail, enveloppen, boeken en handleidingen. Crown Van Gelder beschikt over twee papiermachines. Onze producten variëren van 40 tot 250 g/m2 en worden grotendeels in West-Europa verkocht. Crown Van Gelder N.V. is genoteerd aan NYSE Euronext, Amsterdam (ISIN nummer: NL0000345452). Het registratienummer van de onderneming bij de Kamer van Koophandel is nr. 34059938. V ISI E
• Crown Van Gelder wil bekendstaan als een betrouwbare leverancier van kwaliteitsproducten in het segment houtvrij ongestreken en lichtgestreken papier. • Crown Van Gelder stelt zich ten doel bij te dragen aan waardecreatie bij afnemers en aandeelhouders. • Crown Van Gelder wil een aantrekkelijk bedrijf zijn voor zijn werknemers. Crown Van Gelder hanteert hierbij de volgende uitgangspunten: • continuïteit van de papierfabriek in Velsen; • voortdurende verbetering van kwaliteit en efficiency; • aantrekkelijke dividenduitkering aan aandeelhouders; • goed en transparant ondernemingsbestuur (Governance) voor alle belanghebbenden, binnen het kader van wetgeving en convenanten; • aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden; • maatschappelijk verantwoorde en duurzame bedrijfsvoering. K E R N C IJF E R S
EUR x 1.000 Netto-omzet Bedrijfsresultaat1 Nettoresultaat2 Afschrijvingen Investeringen Verkoop in tonnen Productie in tonnen Aantal medewerkers (gemiddeld) Aantal certificaten van aandeel (ultimo)
2011
2010
2009
2008
2007
162.292 160.882 144.669 160.780 163.218 -5.217 -2.830 5.372 -2.081 2.681 4.272 -12.909 4.520 -14.921 2.190 6.248 8.225 8.275 9.773 9.755 3.782 5.091 5.973 6.284 3.033 203.100 208.800 198.200 212.200 218.600 203.900 207.700 197.800 213.300 220.500 292 309 301 291 284 4.356.005
4.356.005
4.356.005
4.356.005
4.356.005
1 Het bedrijfsresultaat over 2008, 2010 en 2011 is exclusief eenmalige posten. 2 Het nettoresultaat in dit overzicht betreft het nettojaarresultaat dat ter beschikking staat aan de aandeelhouders van Crown Van
Gelder, zoals opgenomen in de geconsolideerde winst- en verliesrekening.
5
Verslag van de raad van commissarissen
I N L E I D I N G E N W I N ST D E L I N G
Hierbij presenteren wij de jaarrekening over 2011 van Crown Van Gelder N.V. en doen wij de aandeelhouders het voorstel om deze vast te stellen tijdens de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders (AvA). De jaarrekening is opgesteld door de directie en gecontroleerd door Ernst & Young Accountants LLP. De raad van commissarissen heeft de jaarrekening, waarin een nettowinst wordt vermeld van EUR 4,3 miljoen, met de directie besproken. De directie stelt voor, mede gelet op het operationele verlies (exclusief eenmalige pensioenbate), de onzekere economische vooruitzichten en de investeringsplannen voor 2012, het dividend over 2011 te passeren. Het dividendvoorstel wordt door de raad van commissarissen ondersteund. Wij verzoeken de aandeelhouders om aan de directie en de raad van commissarissen decharge te verlenen voor het gevoerde beleid en het toezicht daarop voor het jaar 2011. S A M E N ST E L L I N G E N W E R K W IJ Z E V A N D E R A A D V A N C O M M ISS A R ISS E N
De werkwijze en taakverdeling van de commissarissen zijn beschreven in het profiel en het reglement van de raad van commissarissen. Het profiel en het reglement liggen ter inzage bij de onderneming en zijn na te lezen op de website (www.cvg.nl). De samenstelling van de raad van commissarissen stemt overeen met het profiel en voorziet in een brede expertise op de gebieden die voor de onderneming relevant zijn. Nieuwe commissarissen ontvangen bij aanvang van hun werkzaamheden een introductieprogramma en worden adequaat ingewerkt in de specifieke aspecten van de onderneming op financieel, operationeel en strategisch niveau. De commissarissen bevestigen dat zij onafhankelijk en kritisch kunnen functioneren, zowel onderling als ten opzichte van de directie. Naar oordeel van de raad is voldaan aan de Best Practicebepaling III.2.1 van de Corporate Governance code (de Code). De raad van commissarissen bestaat uit vier leden. Tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders, die plaatsvond 12 mei 2011, is Han Wagter herbenoemd tot lid van de raad van commissarissen. De raad van commissarissen heeft in dit verslagjaar elfmaal met de directie vergaderd en driemaal zonder de directie. De voorzitter van de raad heeft daarnaast regelmatig informeel overlegd met de directie. Ook woonde een delegatie van de raad van commissarissen driemaal een vergadering van de ondernemingsraad bij. In deze bijeenkomsten was gelegenheid om kennis te nemen van elkaars standpunten betreffende de gang van zaken, de bedrijfsresultaten, economische ontwikkelingen in de diverse afzetlanden, veiligheid op de werkvloer en de strategie van de onderneming. Tot de onderwerpen die de raad van commissarissen heeft besproken, behoren de bedrijfsstrategie, de operationele prestaties en resultaten, de bedrijfsrisico’s, investeringen, de uitvoering van de investeringsplannen, mogelijke gevolgen van de onrust op de financiële markten en de economische recessie, marktvraagontwikkeling en bezetting van de productiecapaciteiten, ontwikkeling van nieuwe producten, het resultaat van de beoordeling door de directie van de structuur en werking van de interne systemen voor risicomanagement en -beheersing, de structuur en de beloning van de directie, het bedrijfsimago, management development, corporate governance, duurzaamheid en investor relations. Bijzondere aandacht is besteed aan de ontwikkeling van mogelijke toekomstige samenwerking met partners, ter versterking van het NBDprogramma. 6
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Verslag van de raad van commissarissen
Daarnaast heeft de raad van commissarissen in afwezigheid van de directie zijn eigen functioneren en dat van de individuele leden besproken, evenals de mate waarin de vergaderingen van de raad zijn bijgewoond. De bespreking van het functioneren vond plaats aan de hand van een checklist. Tevens is gesproken over het functioneren van de directie, inclusief het resultaat op de afgesproken prestatie-indicatoren. Tijdens deze besloten vergaderingen kwamen ook het gewenste profiel, de gewenste samenstelling en de bevoegdheden van de raad van commissarissen aan de orde, alsmede het functioneren van het Audit Committee. Dit overleg heeft geen wijziging gebracht in het reglement en profielschets. Indien een commissaris meer dan tweemaal niet in staat is de vergadering van de raad van commissarissen bij te wonen, zal dit worden vermeld. Hiervan was in 2011 geen sprake. In 2011 bestond het Audit Committee uit de commissarissen Wagter (voorzitter) en Bakker, die daarin zijn benoemd op basis van hun financiële expertise. Het Audit Committee kwam in 2011 tweemaal bijeen voor het bespreken van de jaarcijfers van 2010 en de halfjaarcijfers van 2011, de interpretatie van IFRS-verslaggevingsstandaarden, voornamelijk voor wat betreft de financiële verslaggeving van de pensioenregeling en de impairmentberekening, omdat deze van grote invloed kunnen zijn op de financiële resultaten van Crown Van Gelder, evenals de financiering, het risicoprofiel en het risicomanagement en de risico-ontwikkeling van de debiteurenportefeuille. De verslagen van het Audit Committee zijn behandeld in de plenaire vergaderingen van de raad van commissarissen. Het Audit Committee heeft eenmaal overleg gevoerd met de externe accountant, zonder aanwezigheid van de directie. Crown Van Gelder heeft geen interne accountantsdienst. Het Audit Committee heeft de jaarlijkse evaluatie uitgevoerd en geconcludeerd dat de structuur en de omvang van de onderneming geen interne accountantsdienst rechtvaardigen. De raad van commissarissen heeft met deze aanbeveling ingestemd. Gezien de beperkte omvang van de raad en de overzichtelijke structuur van de onderneming zijn er geen andere commissies ingesteld voor het uitvoeren van deeltaken. De activiteiten en verantwoordelijkheden van de subcommissies (beloning, selectie en aanstelling), zoals die zijn gedefinieerd in de Code, zijn toegewezen aan de raad van commissarissen als geheel. De commissarissen ontvangen een vaste beloning voor hun activiteiten, die niet afhankelijk is van de bedrijfsresultaten. Aandelen of opties maken geen deel uit van de beloning. De beloning is vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA). Eventueel bezit bij commissarissen van effecten Crown Van Gelder N.V. dient als belegging op lange termijn. De raad van commissarissen draagt de heer Theo Philippa RA voor als vijfde lid van de raad van commissarissen tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 16 mei 2012. De heer Philippa beschikt over ruime kennis op het gebied van ondernemingsstrategie en financiën, zoals omschreven in de profielschets van de raad van commissarissen.
7
Verslag van de raad van commissarissen
CORPORATE GOVERNANCE
Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mei 2011 is corporate governance onderwerp van bespreking met aandeelhouders geweest. De toelichting op de variabele beloning van directie was onderwerp van bespreking. De directie heeft een toelichting gegeven op het reserverings- en dividendbeleid. Het verslag van de AvA is gepubliceerd op de website van de onderneming. In september 2011 heeft het bestuur van Stichting Administratiekantoor Crown Van Gelder een vergadering gehouden met certificaathouders. Een van de agendapunten van deze vergadering was de raadpleging van de certificaathouders vanwege de vacature in het bestuur van de Stichting die was ontstaan na het afscheid van de heer Fuchs. Na afloop van de certificaathoudersvergadering heeft het bestuur besloten tot benoeming van de heer W.M. Lammerts van Bueren tot bestuurslid. Deze benoeming heeft de goedkeuring van de raad van commissarissen. Het verslag van de vergadering van certificaathouders is gepubliceerd op de website van de onderneming. De raad van commissarissen heeft in 2010 besloten het reglement inzake voorkoming misbruik van voorwetenschap te amenderen met een lijst van ondernemingen waarin transacties niet wenselijk worden geacht. De lijst wordt ten minste eenmaal per jaar geactualiseerd. Dit reglement is op de website van de onderneming geplaatst. Het conceptverslag van de aandeelhoudersvergadering heeft drie maanden op de website van de onderneming gestaan voor commentaar. Na afloop van deze drie maanden heeft de raad van commissarissen het verslag vastgesteld en is de definitieve versie van het verslag op de website van de onderneming geplaatst. In overeenstemming met de besluitvorming in de AvA van 2005 zijn de statuten van de vennootschap gewijzigd en van kracht sinds 13 juli 2005. De statuten zijn te vinden op de website van de onderneming. De besprekingen met de accountants hadden zowel betrekking op de resultaten en aanverwante zaken, de pensioenregeling, impairmentberekeningen, de risicoparagraaf als op de jaarlijkse management letter en ICT. De externe accountant was aanwezig bij de vergadering van de raad van commissarissen waarin de conclusies van het verslag van de externe accountant met betrekking tot de jaarrekening werden besproken. Dit gold eveneens voor de vergadering van de raad van commissarissen waarbij over de vaststelling van de jaarrekening werd gesproken. Ook was de externe accountant aanwezig bij de AvA, waarbij deze gelegenheid kreeg desgevraagd het woord te voeren. Jaarlijks rapporteren de directie en het Audit Committee aan de raad van commissarissen over de ontwikkelingen van de relatie met de externe accountant en vierjaarlijks beoordelen de directie en het Audit Committee het functioneren van de externe accountant.
8
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Verslag van de raad van commissarissen
B E L O N I N G V A N D E D I R E C TI E H u i d i g en t oekom s t i g b el o ning sbeleid
Het beloningsbeleid voor de directie is door aandeelhouders goedgekeurd tijdens de AvA in 2009 en op de website van de onderneming geplaatst. Basis voor de aanpassingen van de remuneratie van de directie in 2011 vormt het verslag van de HayGroup, waarin de beloningsniveaus worden gepubliceerd van in zwaarte vergelijkbare functies (peer group). Opdrachtverstrekking voor en rapportage van het remuneratievoorstel geschieden uitsluitend door en aan de voorzitter van de raad van commissarissen. Aangezien het bestaande beloningsbeleid recent is beoordeeld, rekening houdend met het risicoprofiel van het bedrijf, de salaristrends in Nederland en in het buitenland, en met de ontwikkelingen in corporate governance, heeft de raad van commissarissen besloten dat de basis van het bestaande beloningsbeleid in het komende financiële jaar ongewijzigd zal blijven. De raad verwacht geen veranderingen op de langere termijn. Het complete beloningsbeleid is te vinden op de website van de onderneming (www.cvg.nl). De volgende scenario-analyse, met een lage score bij het behalen van variabele beloningsdoelstellingen (15%), een gemiddelde score bij het behalen van variabele beloningsdoelstellingen (30%) en een maximumscore bij het behalen van variabele beloningsdoelstellingen (45%), geeft een overzicht van het beloningsbeleid. Score bij doelstellingen in 2011
Vast (in EUR)
Variabel (in EUR)
Totaal (in EUR)
Laag (15% score)
174.700
26.200
200.900
Gemiddeld (30% score)
174.700
52.400
227.100
Hoog (45% score)
174.700
78.600
253.300
B el on i n g van d e d i r ec t i e in 2011
De beloning van de directie bevat in het huidige beloningsbeleid een vast en een variabel deel. De raad van commissarissen heeft het vaste deel voor 2011 bepaald op EUR 174.700. Het variabele deel bestaat uit twee elementen en hangt samen met het vaste deel. Het eerste element richt zich op het creëren van winstgroei, terwijl het andere element gebaseerd is op het behalen van langjarige doelstellingen en andere specifieke bedrijfsdoelen. Zoals verwoord in Visie 2012 is de bijdrage van de directie aan de strategische en langjarige doelstellingen het belangrijkste criterium. Het variabele deel kan nooit hoger zijn dan 45% van het vaste deel.
9
V e r s l a g v a En c d o en or m aa i cd pvearnf oc rommamni cs es ai rn i s2 s0 e0 n 3
De hoogte van het variabele deel is afhankelijk van de ontwikkelingen van het rendement en de winstgroei van de onderneming en de mate waarin bepaalde langjarige doelstellingen en andere specifieke bedrijfsdoelen zijn bereikt. Hieronder vallen onder meer doelstellingen op het gebied van productievolume, introductie van nieuwe producten, klantenklachten, veiligheid, energieverbruik en management development. Aan het begin van elke beoordelingsperiode (d.w.z. jaarlijks) stelt de raad van commissarissen de doelstellingen of maatregelen op de genoemde gebieden vast. Deze zijn commercieel gevoelig en worden daarom niet openbaar gemaakt. Uitkering van de variabele beloning hangt af van het behalen van deze doelstellingen. De raad van commissarissen verzekert dat het variabele deel zo is vastgelegd dat het nemen van risico’s die in strijd zijn met integer ondernemerschap niet wordt gestimuleerd. Gelet op de behaalde resultaten en het voorstel om het dividend te passeren hebben de raad van commissarissen en de directie gemeend de directie over het afgelopen jaar geen variabele beloning toe te kennen. Voor verdere details wordt verwezen naar de jaarrekening 2011 (zoals opgenomen in het ‘Annual Report 2011’). D I R E C TI E W IJ Z I G I N G
Miklas Dronkers is per 12 mei 2011 benoemd tot nieuwe CEO van de onderneming, als opvolger van Mees Hartvelt, directielid sinds 1999 en CEO van Crown Van Gelder sinds 2004. De heer Hartvelt is per 12 mei 2011 afgetreden als statutair directeur, maar de dienstbetrekking met de vennootschap is tot eind 2011 voortgezet, waarbij de heer Hartvelt als adviseur aan de onderneming verbonden was. G A N G V A N Z A K E N BI N N E N D E O N D E R N E M I N G
In het overleg tussen commissarissen en directie werd aandacht besteed aan de ontwikkeling van het ondernemingsresultaat, de nieuwe producten, de productiviteit en het investeringsniveau tegen de achtergrond van de bijzondere marktomstandigheden waarbinnen de onderneming in 2011 moest opereren. De raad van commissarissen constateert dat de onderneming adequaat heeft gereageerd op deze specifieke omstandigheden en op de onverminderd sterke concurrentie in de papierindustrie. De aandacht die wordt geschonken aan de ontwikkeling van nieuwe producten met een hoge toegevoegde waarde, blijft een speerpunt van het beleid. De raad constateert dat het herstel van de vraag naar papier door structurele wijziging van de vraag niet zal terugkeren tot het niveau van vóór de economische crisis. Dit vergt van de onderneming een aanpassing van het beleid en ook van het kostenniveau.
10
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Verslag van de raad van commissarissen
O N D E R N E M I N G SB E L E I D
De strategische koers en doelstellingen van de onderneming zijn gepubliceerd in de Visie 2012. Het visiedocument heeft betrekking op commerciële, financiële, duurzaamheids- en sociale aspecten. Kern van de strategie is de ontwikkeling van Crown Van Gelder tot een sterke nicheplayer en een verschuiving naar producten met een hogere toegevoegde waarde, met name door de ontwikkeling van klantspecifieke papieren. Begin 2011 is de onderneming een strategische review gestart en heeft adviesbureau Pöyry Consulting ingeschakeld voor een onderzoek op welke wijze de ontwikkeling van nieuwe producten kan worden versneld. De uitkomsten van de studie gaven een bevestiging van de levensvatbaarheid van de strategische richting van Crown Van Gelder. Er zijn nieuwe product-marktcombinaties geïnventariseerd, waarbij Crown Van Gelder kans ziet om de huidige afzet van nieuwe producten de komende jaren te verdubbelen. Teneinde de terugkeer naar het gewenste niveau van winstgevendheid te bespoedigen, is Crown Van Gelder actief op zoek naar samenwerkingspartners in de papier- en verpakkingsindustrie om de marktintroductie van de nieuwe producten te versnellen. De onderneming staat hierbij open voor diverse vormen van samenwerking. De strategische review heeft de volledige instemming van de raad. TOT SLOT
De raad van commissarissen constateert dat over 2011 een operationeel verlies (exclusief eenmalige pensioenbate) is gerapporteerd, maar ook dat de onderneming haar productiemogelijkheden heeft uitgebreid, waardoor nieuwe producten op basis van klantspecifieke wensen zijn ontwikkeld. In 2012 zal Crown Van Gelder zich richten op het vermarkten van de recent ontwikkelde producten en op een substantiële productiviteitsverhoging. Velsen, 15 maart 2012 De raad van commissarissen: Berry Bemelmans, voorzitter Emile Bakker Klaas Schaafsma Han Wagter
11
Directieverslag
S A M E N V A TTI N G R es u l t at en
Crown Van Gelder behaalde over het jaar 2011 een nettowinst van EUR 4,3 miljoen, inclusief een eenmalige pensioenbate van EUR 7,8 miljoen (na belastingen). Het bedrijfsresultaat, exclusief eenmalige posten, kwam uit op een verlies van EUR 5,2 miljoen, ten opzichte van een negatief bedrijfsresultaat van EUR 2,8 miljoen in 2010. Ondanks hogere verkoopprijzen en structurele kostenbesparingen daalden de resultaten als gevolg van een lager afzetniveau en hogere energiekosten. De afzet daalde met 5.700 ton tot 203.100 ton en de productie daalde met 3.800 ton tot 203.900 in 2011. De belangrijkste reden voor de volumedalingen vormde de verslechtering van de economische omstandigheden in de loop van 2011. De onzekerheden over de economische vooruitzichten en de instabiliteit van het Europese financiële en monetaire systeem zijn van grote invloed geweest op het algemene vertrouwen in de markt en de vraag naar papier gedurende de tweede helft van 2011. Deze factoren beperkten de verkoopmogelijkheden en hadden tevens tot gevolg dat de in het najaar van 2011 geplande onderhoudsstops moesten worden verlengd, wat nadelig is voor een kapitaalintensieve onderneming als Crown Van Gelder. G r on d s t of kos t en
De prijs van referentiesoort NBSK-celstof lag in 2011 in USD gemiddeld 3% hoger dan in 2010. In EUR daalde de prijs met circa 2%. De prijsontwikkeling van kortvezelcelstof is overigens van groter belang voor Crown Van Gelder. De prijs van deze celstofsoort lag in EUR uitgedrukt gemiddeld 9% onder het niveau van 2010. De gemiddelde celstofprijs voor Crown Van Gelder daalde in 2011 met 1%, wat neerkomt op een kostendaling van EUR 1 miljoen. De prijsdaling was geringer dan het marktgemiddelde, omdat in 2010 nog kon worden geprofiteerd van een celstofvoorraad die tegen lagere prijzen was ingekocht. En er g i ek os t en
Energie is voor een niet-geïntegreerde papieronderneming als Crown Van Gelder een belangrijke kostenpost. De energiekosten stegen in 2011 per saldo met EUR 1,4 miljoen. Crown Van Gelder heeft energiecontracten afgesloten tot en met 2013, waarbij de prijzen voor 2012 inmiddels zijn vastgelegd op hetzelfde niveau als in 2011. S t r at eg i e
Bij de presentatie van de jaarcijfers 2010 op 11 februari 2011 heeft de onderneming aangegeven dat de huidige marktomstandigheden en de ontwikkeling van de resultaten een herziening van de strategie van Crown Van Gelder noodzakelijk maakten. De onderneming heeft Pöyry, een Fins adviesbureau met sterke expertise in de Europese papierindustrie, ingeschakeld om de mogelijkheden te onderzoeken voor uitbreiding en versnelling van het NBD-programma. Een belangrijke conclusie in de door Pöyry uitgevoerde studie is dat de beoogde groei van winstgevende NBD-producten tot tweederde van het volume alleen mogelijk is door het betreden van andere dan de bij Crown Van Gelder reeds bekende markten. Op basis van deze conclusies volgt de onderneming een aanpak van drie parallelle trajecten. Deze trajecten moeten ervoor zorgen dat de gewenste groei in NBD-producten
12
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
naar tweederde van het totale afzetvolume uiteindelijk kan worden bereikt. Crown Van Gelder verwacht de strategische review in de loop van 2012 af te ronden. V oor u i t z i c h t en
Na een aantal maanden met een lagere orderinstroom is vanaf december 2011 de vraag naar papier weer aangetrokken. Het herstel van het marksentiment en de lagere celstofprijzen dragen bij aan betere verkoopmarges aan het begin van 2012. De algemene vooruitzichten voor 2012 worden in sterke mate bepaald door de ontwikkelingen in de Europese economie. In 2011 hebben aanzienlijke inspanningen op het gebied van marketing en technologie geleid tot een aantal nieuwe producten voor voedselverpakkingen op basis van klantspecifieke eisen. De mogelijkheden van de papiermachines zijn uitgebreid en in staat om meer variëteiten van papiersoorten te maken. De papiermachines kunnen nu papier van 40 tot 250 g/m2 produceren. Dit opent markten op het gebied van verpakkingen (food en non-food) waarbij het papier eenzijdig wordt voorzien van een lichte coating om de bedrukbaarheid te verbeteren of van een barrièrelaag. In 2012 moet een aanzienlijke groei in het verkochte NBD-volume mogelijk zijn. Behalve dat er in 2012 op volle kracht wordt ingezet op NBD wordt sterk gestuurd op verbetering van de efficiency van de papierproductie. Begin 2012 is een organisatiewijziging doorgevoerd waarbij de focus op het optimaliseren van de papiermachines is gericht.
O P E R A TI O N E L E G A N G V A N Z A K E N R es u l t at en
De netto-omzet steeg in 2011 met ruim EUR 1 miljoen naar EUR 162 miljoen. De afzet in 2011 bedroeg 203.100 ton, een daling van bijna 3% ten opzichte van 2010, toen 208.800 ton werd afgezet. De productie in 2011 bedroeg 203.900 ton, een daling van 2% ten opzichte van 2010, toen 207.700 ton werd geproduceerd. De benutting van de productiecapaciteit werd negatief beïnvloed door de achterblijvende orderinstroom in het najaar van 2011. Het bedrijfsresultaat exclusief incidentele posten bedroeg in 2011 EUR 5,2 miljoen negatief, een daling van EUR 2,4 miljoen ten opzichte van het bedrijfsresultaat van EUR 2,8 miljoen in 2010. Het bedrijfsresultaat inclusief een eenmalige pensioenbate bedroeg EUR 5,2 miljoen. De voorraad eindproduct ultimo 2011 lag met 20.000 ton op een iets hoger niveau dan eind 2010 (19.200 ton). Crown Van Gelder leverde 81,8 GWh elektriciteit terug aan het openbare net, tegen een opbrengst van EUR 4,1 miljoen (2010: 74,7 GWh en EUR 4,2 miljoen). In december 2011 heeft Crown Van Gelder met de vakverenigingen nieuwe pensioenafspraken gemaakt voor de periode 2012-2016. Per 1 januari 2012 is een nieuwe pensioenregeling ingevoerd, die kwalificeert als een CDC-regeling (collectieve toegezegde contributieregeling). Voor Crown Van Gelder leidt dit vanaf 2012 tot stabielere en voorspelbare IFRS-pensioenlasten. De nieuwe afspraken hebben ook geleid tot een pensioen-‘settlement’ in de jaarcijfers over 2011, waarbij de pensioenverplichting die eerder op de balans was opgenomen, is vervallen. De pensioen‘settlement’ met een omvang van EUR 10,4 miljoen, die volgens de IFRS-boekhoudregels via de resultatenrekening wordt verwerkt, heeft geen gevolgen voor de kasstroom. Met ingang van 2012
13
Directieverslag
zullen de in de resultatenrekening opgenomen pensioenlasten (van circa EUR 2 miljoen) gelijk zijn aan de door Crown Van Gelder betaalde pensioenpremie. De beurswaarde van Crown Van Gelder is op 31 december 2011 lager dan de nettovermogenswaarde van de onderneming. Conform IAS 36.12d dient jaarlijks een impairmenttest te worden uitgevoerd. De uitkomst van deze test is dat er geen afwaardering of terugname van een eerder uitgevoerde impairment behoeft plaats te vinden. In 2010 heeft deze test geleid tot een afwaardering van EUR 15 miljoen (voor belasting). M ar k t on t w i k kel i n g en
De totale afzet van Europese papierproducenten in de sector rollen van houtvrij ongestreken papieren (WFU), de sector waarin Crown Van Gelder actief is, laat ten opzichte van 2010 per saldo een daling zien van 8% (2010: +2%, 2009: -8%). De afzet van Crown Van Gelder daalde in 2011 ten opzichte van 2010 met 2,7%. Het marktaandeel van Crown Van Gelder is derhalve gestegen. De ontwikkelingen in de Europese markten waren in 2011 zeer wisselend. De algemene orderinstroom vertoonde een grillig beeld en lag gemiddeld onder de Europese productiecapaciteit. De verkoop van de NBD-producten binnen het productportfolio van Crown Van Gelder had een goede start, maar viel in de tweede helft van het jaar terug onder druk van de economische onzekerheden en afbouw van voorraden in de gehele logistieke keten. De vraag naar grafische producten in het productportfolio was in het eerste halfjaar matig en liep verder terug in de tweede helft van 2011. De toenemende vervanging van print door digitale informatieoverdracht wordt gezien als de belangrijkste oorzaak van deze teruggang, naast de verslechterende economische factoren. De totale productiecapaciteit in Europa van houtvrij ongestreken papier (WFU) is in de loop van 2011 door de sluiting van enkele fabrieken gedaald. Deze sluitingen zullen in 2012 naar verwachting gaan bijdragen aan een betere bezettingsgraad van fabrieken die actief zijn in onze markt. Ondanks het sterk wisselende beeld lagen de gemiddelde verkoopprijzen bijna 4% hoger dan in 2010. De gemiddelde verkoopprijs kwam in de tweede helft van 2011 onder druk als gevolg van de verslechterende marktomstandigheden en de daling van de celstofprijzen. De verkopen buiten Europa kwamen uit op 12% (2010: 13%) van het verkoopvolume. Deze markt heeft traditioneel de laagste opbrengstprijzen. Ook in 2011 is veel tijd besteed aan een van de speerpunten in het beleid van Crown Van Gelder: New Business Development (NBD), waarbij Crown Van Gelder de verdergaande krimp van de traditionele grafische markt wil opvangen door te groeien in markten waar papiergerelateerde producten een steeds positievere ontvangst krijgen, te weten verpakkingen. De verkopen van nieuwe en verbeterde producten bedroegen in 2011 circa 52.000 ton, onveranderd ten opzichte van 2010, waarmee deze lager uitkwamen dan het beoogde doel voor 2011. De gemiddelde verkoopprijs van de NBD-producten was hoger dan de gemiddelde prijs van alle producten. Van een achterblijvende NBD-afzet was vooral sprake in het tweede halfjaar; dit is in lijn met het marktbrede negatieve sentiment. De afzet in NBD-producten liep nog wat sterker terug dan het marktgemiddelde, doordat de pijplijn tot de eindklant bij deze producten langer is dan bij het
14
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
overige afzetpakket. Afbouw van voorraden in de keten leidt hierdoor tot een sterkere daling van de vraag. Zodra het sentiment positiever wordt, valt ook een sterker herstel in de vraag naar NBDproducten te verwachten. De zwakke marktvraag in het tweede halfjaar is gebruikt om enkele tientallen proeven voor nieuwe NBD-producten op de papiermachines uit te voeren. Met veel creativiteit en technologisch vernuft zijn de mogelijkheden van de papiermachines uitgebreid: lichtere papiersoorten vanaf 40 g/m2, zwaardere papiersoorten tot 250 g/m2 en diverse coatingrecepturen. Hierdoor zijn diverse nieuwe NBD-producten ontwikkeld, waardoor een sterke toename van het verkocht NBD-volume in 2012 mogelijk is. In september 2011 was Crown Van Gelder aanwezig tijdens de LabelExpo in Brussel met een prachtige stand, waar onze nieuwe brochure ‘Industriële specialiteiten’ het licht zag, inclusief een productportfolio met enkele nieuwe NBD-soorten. Onze deelname aan deze beurs trok de aandacht van andere participanten en heeft ons in contact gebracht met een aantal nieuwe potentiële klanten. Aangezien Crown Van Gelder zich met NBD sterk wil richten op de markt voor verpakkingspapieren voor voedingsmiddelen, is in 2011 geïnventariseerd aan welke voedselveiligheidseisen moet worden voldaan. Papier dat verwerkt wordt voor direct en niet-direct voedselcontact moet wettelijk voldoen aan ‘Good Manufacturing Practice’. Onze Europese branchevereniging CEPI heeft een ‘Good Manufacturing Practice (GMP) Guidance for manufacturers of paper and board for foodcontact applications’ opgesteld. In december 2011 heeft Lloyds een pre-audit bij Crown Van Gelder uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat Crown Van Gelder aan de eisen voldoet van zijn afnemers op het gebied van voedselveiligheid. C el s t of p r i j z en
De vraag naar marktcelstof in China steeg in 2011 met 34% ten opzichte van 2010. In dezelfde periode kromp de vraag in Europa en de VS met 3,3% respectievelijk 4,4%. Deze ontwikkeling is indicatief voor het groeiende aandeel van China in de totale wereldwijde consumptie van marktcelstof. De groei van de vraag vanuit China concentreerde zich in de eerste helft van 2011, waardoor de toch al hoge celstofprijzen tot recordhoogte konden doorstijgen. Een van de redenen dat de vraag naar – met name – de benchmark celstof NBSK begin 2011 aanhield, was de hoge prijs van een andere grondstof, katoen. Katoen wordt, samen met een speciale celstof (dissolving pulp), gebruikt bij de productie van rayon. Door verminderde aanplant en slechte oogsten was katoen meer dan verdubbeld in prijs, waardoor het financieel aantrekkelijk werd NBSK in te zetten om daar dissolving pulp van te maken. NBSK steeg hierdoor verder van USD 950 in december 2010 tot USD 1.030 per ton in juni 2011, waarna een daling inzette tot USD 830 per ultimo 2011. Oorzaken van deze daling waren een kopersstaking in China en een verminderde vraag in Europa. Door een zwakker wordende USD in de eerste helft van 2011 bleef de NBSK-prijs in EUR redelijk stabiel: EUR 720 eind 2010 vs. EUR 715 in juni 2011. De daarop ingezette daling viel min of meer samen met een geleidelijke appreciatie van de USD, waardoor NBSK eind 2011 EUR 645 noteerde, EUR 75 lager dan ultimo 2010. Eind december 2011 lag de kortvezelcelstofprijs op EUR 500 per ton, EUR 150 lager dan het jaar daarvoor.
15
Directieverslag
Gezien de onzekere economische ontwikkelingen in Europa is de algemene verwachting dat de vraag naar celstof in Europa eerder stabiel blijft – of krimpt – dan groeit. Daarentegen zal de vraag vanuit China blijven toenemen onder invloed van de nieuwe papiercapaciteit (met name tissue) in 2012, mits de Chinese economie zich krachtig blijft ontwikkelen. Het celstofaanbod zal in de loop van 2012 beduidend gaan toenemen als eind vierde kwartaal nieuwe capaciteit in Brazilië wordt opgestart. Tot die tijd houden we rekening met volatiele prijsbewegingen, waarbij de ontwikkeling van de USD ten opzichte van de EUR een belangrijke rol speelt. Onder invloed van extra aanbod van celstof door ingebruikname van nieuwe celstofcapaciteit is de verwachting dat celstofprijzen in de loop van het vierde kwartaal van 2012 onder druk zullen komen te staan. R es u l t aat p er aan d eel en w instbestemming
Het nettoresultaat over 2011 bedraagt EUR 0,98 per certificaat van aandeel (2010: verlies van EUR 2,96). Exclusief incidentele posten was het nettoresultaat over 2011 EUR 0,81 verlies per certificaat van aandeel (2010: EUR 0,40 verlies). Gelet op het verlies uit de operationele bedrijfsvoering over 2011, de onzekere economische vooruitzichten en de investeringsplannen voor 2012 wordt aan aandeelhouders voorgesteld om over 2011 geen dividend uit te keren. Na voltooiing van de strategische review zal ook het dividendbeleid opnieuw worden vastgesteld. I N V E ST E R I N G E N
De investeringen bedroegen in 2011 EUR 3,8 miljoen (2010: EUR 5,1 miljoen) en betroffen vooral vervangingsinvesteringen. De investeringen in 2011 werden gefinancierd uit de kasstroom en de bestaande kredietfaciliteiten van financiële instellingen. Per ultimo 2011 was het bedrag aan uitstaande leningen circa EUR 10 miljoen. De solvabiliteitspositie van de onderneming bedraagt 71% van het balanstotaal (2010: 69%). De financiële positie van Crown Van Gelder is toereikend voor de uitvoering van de investeringsplannen en de financiering van het werkkapitaal. Crown Van Gelder neemt de noodzakelijke stappen om de uitdagende economische omstandigheden goed te kunnen doorstaan. D UU R Z A A M H E I D S V E R S L A G
De rapportage over duurzaamheid levert een bijdrage aan de profilering van Crown Van Gelder als transparante en vooruitstrevende onderneming. Deze rapportage bestaat enerzijds uit een bondig Duurzaamheidsverslag (ook in het Engels beschikbaar als Sustainability Report) met de belangrijkste en meest actuele onderwerpen. De stakeholders worden hierin ook geïnformeerd over de voortgang ten aanzien van de tien doelstellingen die Crown Van Gelder in Visie 2012 heeft vastgesteld. Daarnaast is op de website van de onderneming een uitgebreide duurzaamheidsrapportage beschikbaar, waarbij de G3.1-richtlijnen van het Global Reporting Initiative zijn gehanteerd. Het verslag over 2010 is beoordeeld door het bureau KPMG, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, door middel van een zogenoemde Transparantiebenchmark voor de jaarverslaggeving over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Crown Van Gelder N.V. neemt hiermee opnieuw een 15de plaats in van de bijna
16
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
500 Nederlandse ondernemingen die deelnamen. Uit het onderzoek blijkt dat de score van Crown Van Gelder goed is voor een derde plaats op de ranglijst van de sector industrie. Hieronder zal worden ingegaan op doelstellingen, vastgesteld in de Visie 2012, die niet in een ander deel van dit directieverslag aan de orde komen. De focus op een betere servicegraad en dienstverlening is een belangrijk aandachtsgebied. Wij constateren dat in 2011 opnieuw een verbetering is bereikt ten opzichte van het voorgaande jaar 2010 met een aantal van 2,5 klachten per 1.000 ton verkocht product (2010: 2,7). Elke twee jaar doet Crown Van Gelder gericht onderzoek naar de tevredenheid van de belangrijkste klanten, goed voor ruim 50% van onze omzet. In november 2011 hebben we wederom naar hun mening gevraagd en hebben ze ons een 7,6 als rapportcijfer gegeven (2009: 7,3 en 2007: 7,4). In de afgelopen jaren heeft de onderneming alternatieven bestudeerd om de energievoorziening een duurzamer karakter te geven. Crown Van Gelder gaat door met het in kaart brengen van de mogelijkheden en zal de ontwikkeling van nieuwe technieken op de voet volgen en waar mogelijk deze technieken toepassen. Crown Van Gelder heeft zich door het medeondertekenen van het MEE-convenant (Meerjarenafspraak Energie-efficiency ETS-ondernemingen) gecommitteerd aan de gezamenlijke branche-inspanning om te komen tot een verdere (20%) verbetering van de energie-efficiency in 2020 ten opzichte van het referentiejaar 2005. Dit denken we te bereiken, afhankelijk van de economische omstandigheden, door de in het EEP (Energie Efficiency Plan) opgenomen Procesefficiency- en Ketenefficiency-maatregelen uit te voeren. Daarnaast hebben wij een begin gemaakt met de implementatie van een gecertificeerd energiemanagementsysteem gebaseerd op ISO 50001. Helaas is de EEI (Energie Efficiency Index) in 2011 lager uitgekomen dan in 2010. Dit wordt veroorzaakt door het lagere productieniveau, waardoor de bedrijfsvoering minder efficiënt verliep. Crown Van Gelder zet celstof in die voor 100% uit bewezen duurzaam beheerde bossen afkomstig is en de doelstelling is om in 2012 celstof in te zetten waarvan 70% een FSC of PEFC chain-of-custody certificaat heeft. Dankzij ruimere beschikbaarheid op de markt was in 2011 79% van de celstof voorzien van een dergelijk chain-of-custody certificaat (2010: 64%). Crown Van Gelder streeft naar goed opgeleide medewerkers die breed kunnen worden ingezet. Dit verhoogt de kwaliteit van het werk, de werktevredenheid en de duurzame inzetbaarheid van onze mensen. In 2010 is er per medewerker gemiddeld 33 uur besteed aan opleidingen; in 2011 is dit verhoogd naar 42 uur. Bij de afdeling Productie wordt op maat opgeleid door middel van competentiegerichte werkplekopleidingen.
17
Directieverslag
O N D E R Z O E K E N O N T W IKK E L I N G
Onderzoek en ontwikkeling (R&D) zijn bij Crown Van Gelder geïntegreerd in de technologische dienst. De activiteiten zijn gericht op de proces- en productontwikkeling. Productontwikkeling wordt doorgaans uitgevoerd in nauwe samenwerking met afnemers, leveranciers van verwerkingsapparatuur (OEM’s) en toeleveranciers van de papierindustrie. Om tot een versnelling van de succesvolle introductie van nieuwe producten te komen heeft Crown Van Gelder in 2006 het concept New Business Development (NBD) geïntroduceerd, waarbinnen productontwikkeling geïntegreerd is. De proefproducties worden gepland binnen het reguliere productieprogramma op beide papiermachines. Daarnaast participeert Crown Van Gelder in een aantal projecten die voor de gehele Nederlandse papierindustrie van belang zijn. Dit zijn vooral projecten die zijn gericht op energiebesparing in het productieproces. Tevens is Crown Van Gelder in 2010 een pilotproject gestart, dat gericht is op de omzetting van een reststroom in polymelkzuur, een grondstof voor bioplastic. Het project wordt in het kader van Energietransitie Papierketen gesponsord door overheid en derden. De nettokosten van deze activiteiten zijn daarom voor Crown Van Gelder gering. In 2011 zijn twee kleinschalige testen uitgevoerd, waarvan de uitkomsten positief zijn om op een industriële schaal vezelmateriaal uit het procesafvalwater om te zetten in polymelkzuur. PERSONEEL EN ARBEIDSVOORWAARDEN P er s on eel
Eind 2011 bedroeg het aantal personeelsleden in dienst 285 personen tegenover 297 personen eind 2010. Ten opzichte van de bezetting van juni 2010 is de personeelsbezetting met circa 10% teruggebracht en dit is bereikt zonder gedwongen ontslagen. Het aantal ongevallen met verzuim is in 2011 uitgekomen op 5 (2010: 3). Op 8 maart 2011 was een van de operators betrokken bij een bedrijfsongeval met ernstig letsel. Naar aanleiding van het onderzoek van de arbeidsinspectie worden de draaiende delen aan de papiermachine beter afgeschermd om in de toekomst persoonlijk letsel te voorkomen. De bedrijfshulpverleners hebben tijdens en na het ongeval zeer adequaat gehandeld, de opvang was goed geregeld en de betrokken medewerker is gelukkig weer aan het werk. De medewerkers zijn meer alert op onveilige situaties dan voorheen; het aantal gemelde incidenten en onveilige werksituaties is toegenomen. Het ziekteverzuim is gestegen van 4,1% in 2010 naar 6,7% in 2011. Al jaren ligt het verzuimcijfer van Crown Van Gelder onder het landelijk gemiddelde van de procesindustrie. Helaas liggen we nu meer in lijn. Met regelmaat is in de zogenoemde sociaal-medische teams geanalyseerd in hoeverre het verzuim werkgerelateerd was. De visies van de medewerker zelf, de leidinggevende, HR en de bedrijfsarts worden naast elkaar gelegd over de mogelijke belastbaarheid van de zieke medewerker, de re-integratie en eventueel vervangend werk. Helaas kampt een aantal medewerkers met een niet werkgerelateerde, chronische ziekte waardoor het langdurig verzuim is gestegen.
18
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
A r b ei d s k os t en
Per 1 juli 2011 is een tussentijdse CAO afgesloten met een looptijd van 6 maanden waarbij onder andere afspraken zijn gemaakt over de resultaatafhankelijke beloning in 2011. De eenmalige uitkering is afhankelijk van de realisatie van ondernemingsdoelstellingen op het gebied van productie, afzet van nieuwe producten, klantenklachten en verzuimongevallen. Over het jaar 2011 is deze resultaatafhankelijke beloning uitgekomen op EUR 125 (2010: EUR 83) en dit bedrag is begin 2012 aan medewerkers uitgekeerd. Op 19 december 2011 is met de vakverenigingen een nieuwe CAO afgesloten per 1 januari 2012 met een looptijd van 12 maanden, waarbij onder andere afspraken zijn gemaakt over een nieuwe pensioenregeling. In verband met de resultaatontwikkeling van de onderneming is tevens afgesproken dat in 2012 geen initiële loonsverhoging zal plaatsvinden. B el on i n g van d e d i r ec t i e
Het beloningspakket van de directie is opgebouwd uit een vast honorarium en een variabel deel dat ten hoogste 45% kan bedragen van het vaste honorarium. Het variabele inkomen hangt onder meer af van het behaalde rendement op het eigen vermogen van de onderneming en de mate waarin een aantal specifieke doelen is bereikt. Het variabele inkomen wordt door de raad van commissarissen vastgesteld. De directie heeft geen optieregeling. De hoogte van het vaste inkomen van de directie alsmede een toelichting op de vaststelling van het variabele inkomen over 2011 zijn besproken in de AvA van april 2011. Gelet op de resultaatontwikkeling in 2011 en het voorstel om het dividend te passeren, hebben de raad van commissarissen en de directie besloten de directie geen variabel inkomen toe te kennen over 2011. Het beloningsbeleid voor de directie is aan de aandeelhouders in de AvA van april 2009 voorgelegd en is beschikbaar op de website van de onderneming in de sectie Corporate Governance. Voor de details van de onderdelen van het remuneratiepakket van de directie over 2011 wordt verwezen naar pagina 61 van het Annual Report. I N V E ST O R R E L A TI O N S
De onderneming hecht waarde aan een goede relatie met bestaande en toekomstige beleggers. De onderneming rapporteert met regelmaat over de ontwikkelingen die relevant zijn voor beleggers. Tweemaal per jaar organiseert de onderneming een bijeenkomst met analisten, die daarover publiceren. Daarnaast worden vele bijeenkomsten georganiseerd met beleggers en verenigingen van beleggers, die tevens een bedrijfsbezoek kunnen afleggen. Op de website van de onderneming wordt frequent mededeling gedaan over de ontwikkelingen en zijn ook de recente persberichten te vinden. Naast het officiële jaarverslag in de Engelse taal wordt ook deze Nederlandstalige verkorte versie uitgebracht, evenals een Duurzaamheidsverslag (in het Engels en het Nederlands), waarin toelichting wordt gegeven op de voortgang van MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). De jaarverslagen en de Agenda van de AvA zijn vanaf 26 maart 2012 op de website beschikbaar.
19
Directieverslag
R ISI C O M A N A G E M E N T G evoel i g h ei d s an al y s e
De belangrijkste factoren die het bedrijfsresultaat van Crown Van Gelder beïnvloeden zijn: de ontwikkeling van de verkoopprijzen, afzet- en productievolume, celstofprijs, koersverhouding EUR/ USD en de gasprijs. Het effect van 10% stijging of daling van deze factoren op het bedrijfsresultaat van de onderneming (uitgaande van de jaarcijfers 2011): EUR miljoen Verkoopprijzen papier
15 / (15)
Afzet- en productievolume
4 / (4)
Celstofprijs
(8) / 8
Koersverhouding EUR/USD
4 / (4)
Gasprijs
(2) / 2
I n l ei d i n g
Risicomanagement is voor Crown Van Gelder een systematische en proactieve manier om risico’s en kansen in kaart te brengen en de prioriteiten vast te stellen. Door het continu identificeren van risico’s die de doelstellingen van de onderneming bedreigen, kunnen tijdig maatregelen genomen worden om het effect van de risico’s waar mogelijk te beperken of weg te nemen. Tevens is het van belang de kansen vroegtijdig te onderscheiden en op effectieve wijze te benutten. Daarnaast is het risicomanagement gericht op het beoordelen van de bestaande beheersmaatregelen die genomen zijn om de geïdentificeerde risico’s te minimaliseren. De beheersmaatregelen zijn vastgelegd in het interne risicobeheersings- en controlesysteem en het KAM (Kwaliteit, Arbo & Milieu) managementsysteem. Het nemen van risico’s is inherent aan het ondernemerschap. Bij het nemen van risico’s houden we rekening met het duurzame karakter van de onderneming. Risicobeheersing en -controle vormt een van de onderdelen van corporate governance van de onderneming. Dit vraagt om een goede balans tussen ondernemerschap en beheersing van risico’s. A c t i vi t ei t en i n 2 0 1 1
In 2011 heeft Crown Van Gelder van alle belangrijke bedrijfsprocessen de financiële, operationele, strategische, compliance- en catastroferisico’s opnieuw ingeschat, geëvalueerd en waar nodig maatregelen genomen. Tevens heeft Crown Van Gelder in 2011 de meest relevante beheersmaatregelen opnieuw beoordeeld. Deze beoordelingen zijn uitgevoerd tijdens interne audits (21 stuks), externe audits (tussentijds onderzoek ISO 9001 en ISO 14001 en hercertificeringsonderzoek OHSAS 18001) en interne controles. De bevindingen van deze interne en externe audits en interne controles zijn vastgelegd en gerapporteerd aan en indien nodig besproken met de directie, het Audit Committee en de raad van commissarissen.
20
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
In het kader van de jaarrekeningcontrole stelt de externe accountant een verslag op van zijn bevindingen met betrekking tot de risico’s in de financiële rapportage. De bevindingen worden besproken met de directie, het Audit Committee en de raad van commissarissen. R ap p or t ag e over h et i n t erne risico beheersing s- en co ntro lesy steem
De directie van Crown Van Gelder is verantwoordelijk voor het ontwerp en de operationele effectiviteit van het interne risicobeheersings- en controlesysteem en staat onder supervisie van de raad van commissarissen. Het interne risicobeheersings- en controlesysteem is afgestemd op het karakter en de omvang van de onderneming en komt overeen met de elementen van de COSOrichtlijnen (Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission) en de ISO 31000norm (Risicomanagement – Principes en richtlijnen). Een dergelijk systeem kan nooit absolute zekerheid bieden, maar is ontworpen om een redelijke mate van zekerheid te verschaffen over de effectiviteit van de beheersing van de strategische, operationele en financiële risico’s, alsmede compliance- en catastroferisico’s die zijn verbonden aan de bedrijfsvoering van Crown Van Gelder. Een toelichting op deze risico’s is in deze paragraaf opgenomen. In dit kader heeft het bedrijf de risico’s van de belangrijkste processen in 2011 geëvalueerd en de bestaande en aanvullende beheersmaatregelen beoordeeld. De interne controle van de financiële verslaggeving is ontworpen om een redelijke mate, maar geen absolute zekerheid te verkrijgen ten aanzien van de betrouwbaarheid van de management- en financiële rapportage, overeenkomstig IFRS. De procedures binnen de onderneming omvatten beheersmaatregelen om zeker te stellen dat: • verplichtingen en uitgaven op correcte wijze door het management worden geautoriseerd; • de vastleggingen een accurate en betrouwbare weergave zijn van de transacties; • elke ongeautoriseerde verwerving, gebruik of afstoting van de activa van de onderneming die een materieel effect kan hebben op de financiële verslaggeving van de onderneming tijdig wordt ontdekt; • transacties op zodanige wijze worden vastgelegd dat deze een tijdige opstelling van de financiële rapportages waarborgen. Gedurende het boekjaar 2011 heeft de onderneming de goede werking van de bovengenoemde beheersmaatregelen bewaakt. Vanwege inherente beperkingen is het echter mogelijk dat fouten niet worden voorkomen of niet ontdekt worden door de interne controles van de financiële rapportering. Het aanwezige interne risicobeheersings- en controlesysteem geeft derhalve een redelijke mate van zekerheid dat de financiële rapportering van Crown Van Gelder geen materiële fouten bevat. Gedurende het boekjaar 2011 zijn er geen materiële tekortkomingen geconstateerd. Op grond hiervan is de directie van mening dat het interne risicobeheersings- en controlesysteem een redelijke mate van zekerheid verschaft dat de financiële verslaggeving geen fouten van materieel belang bevat en dat het interne risicobeheersings- en controlesysteem gedurende het boekjaar 2011 naar behoren heeft gefunctioneerd. Voor 2012 verwacht de directie geen significante wijzigingen.
21
Directieverslag
S t r at eg i s c h e r i s i c o’ s
De strategische risico’s houden verband met de bedrijfsomgeving, de aard en omvang van het bedrijf en de positionering van de bedrijfsactiviteiten binnen de papiermarkt. De onderneming speelt daarbij actief in op zowel de kansen als de risico’s als onderdeel van de normale bedrijfsuitoefening. De veranderingen in de papiermarkt, de huidige economische omstandigheden, de sterke prijsbewegingen van grondstoffen en energie, en andere ontwikkelingen zijn van invloed op de resultaten van de onderneming. De ontwikkeling van de afzetmarkten en die bij klanten kunnen van invloed zijn op het gebruik van de productiecapaciteit en daarmee een negatief effect op de dekking van de vaste kosten hebben. Op grond van deze mogelijke ontwikkelingen worden regelmatig scenario’s opgesteld om de potentiële impact hiervan op onze bedrijfsvoering vast te stellen en maatregelen te identificeren, die de impact kunnen verzachten evenals de aanpak die hierbij gevolgd moet worden. De papiermarkt is een wereldwijde markt met sterke regionale spelers. De onderneming is zich bewust van de marktontwikkelingen, trends en positie in haar afzetgebied. Digitalisering vormt een belangrijke markttrend die de papierindustrie beïnvloedt. In verband hiermee zet de onderneming haar NBD-programma voort om haar positie als nichespeler verder te versterken en haar markpositie te handhaven en te verbeteren. In de afgelopen jaren heeft de substitutie van papier door digitale toepassingen aan vaart gewonnen. Dit heeft met name gevolgen voor de vraag in Europa naar papier voor grafische toepassingen, dat een belangrijk deel van de afzet van Crown Van Gelder vertegenwoordigt. Voor Crown Van Gelder betekent dit dat de afzetdoelstelling voor NBD-producten de komende jaren aanzienlijk hoger is komen te liggen. De onderneming heeft begin 2011 een adviesbureau ingeschakeld dat de opdracht heeft gekregen om de mogelijkheden te onderzoeken op welke wijze het NBD-programma bij Crown Van Gelder verder kan worden opgevoerd. De resultaten van dit onderzoek vormden de basis voor het verder ontwikkelen van nieuwe papiersoorten en het vinden van nieuwe markten. In 2012 zal de commercialisatie van nieuwe producten met extra kracht worden voortgezet en zal de marktintroductie van de nieuwe papiersoorten een positieve bijdrage leveren aan de resultaten van de onderneming. In mei 2011 zijn directie en raad van commissarissen tot de conclusie gekomen dat teneinde de terugkeer naar een bevredigend niveau van winstgevendheid te versnellen, naast de eigen inspanningen van de onderneming om de afzet van de NBD-producten te verhogen, een aantal aanvullende alternatieven moet worden onderzocht om de marktpositie van Crown Van Gelder op lange termijn te versterken. De onderneming heeft een corporate finance adviseur ingeschakeld ter ondersteuning bij het in kaart brengen van het volledige spectrum van alternatieven voor de onderneming. De onderneming verwacht in de loop van 2012 hierover nadere informatie te kunnen geven. De onderneming volgt technologische ontwikkelingen door middel van contacten via het Kenniscentrum Papier en Karton, met leveranciers van papiermachines en met de producenten van kopieer- en printsystemen, en neemt regelmatig deel aan seminars om zich op de hoogte te stellen van de laatste marktonderzoeken en marktontwikkelingen. De activa van de onderneming omvatten een state-of-the-art machinepark en investeringsprogramma’s zijn erop gericht om de laatst beschikbare technologieën in eigen processen toe te passen.
22
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
O p er at i on el e r i s i c o’ s
De prijzen van grondstoffen, in het bijzonder die van celstof en energie, zijn belangrijke kostprijscomponenten. De niet-geïntegreerde concurrenten van Crown Van Gelder hebben voor het grootste deel met dezelfde marktsituatie te maken. Afhankelijk van de op korte termijn te verwachten prijsontwikkeling van celstof kan besloten worden een hogere of lagere voorraad celstof aan te houden. Om de prijsonzekerheid en het opwaartse prijsrisico enigszins te beperken, heeft de onderneming in 2011 het gedeeltelijk indekken van de celstofaankopen voortgezet. De organisatie blijft daarnaast aandacht besteden aan het verbeteren van de inkoopcondities en het realiseren van kostenbesparingen bij het grondstoffenverbruik. De onderneming wordt ook blootgesteld aan schommelingen van de energieprijzen. Om de hoogte van de energiekosten te beheersen zijn tot en met 2012 contracten afgesloten waarbij de gas- en elektraprijzen deels zijn gefixeerd. Een van de onzekerheden waarmee onze onderneming wordt geconfronteerd, is de veiling van CO2-emissierechten, die met ingang van 2013 van start zou kunnen gaan. In de loop van 2012 moet duidelijk worden welk deel van de emissierechten door de onderneming vanaf 2013 op jaarbasis moet worden aangekocht, om aan verplichtingen uit hoofde van het Europese systeem van emissierechten te kunnen voldoen. Een storing of problemen in de productie of in de warmtekrachtcentrale kunnen leiden tot het stilvallen van de productieprocessen of tot kwaliteitsproblemen. Om de productiedoelstellingen te kunnen realiseren zijn begin 2012 binnen de afdeling Operations organisatorische wijzigingen doorgevoerd. De verwachting is dat als gevolg van deze wijzigingen de productiviteit kan worden verhoogd, binnen de bestaande productieconfiguratie en met de huidige personeelsbezetting. Voor het analyseren van storingen en problemen wordt een standaardmethodiek gehanteerd op basis waarvan verschillende maatregelen zijn genomen. Om de risico’s te minimaliseren zijn servicecontracten met leveranciers afgesloten en back-up- en herstelprocedures geïmplementeerd. Kwaliteitsklachten kunnen leiden tot schadeclaims of de reputatie van het bedrijf schaden. De procedures voor kwaliteitshandhaving, die in 2010 zijn aangescherpt, hebben geresulteerd in een afname van het aantal klachten en blijven van kracht om de performance nog verder te verbeteren. Crown Van Gelder is een kleine speler in de papierindustrie en zijn toekomstige succes is mede afhankelijk van het vermogen om zowel gespecialiseerd technisch personeel als getalenteerde managers die sleutelposities kunnen vervullen, te werven en te behouden. In de bedrijfsvoering zijn vijf kerncompetenties geïdentificeerd, die leidend zijn in het personeelsmanagement. In 2012 worden instrumenten uitgewerkt waarmee de kerncompetenties sterker worden verankerd in het bedrijfsbeleid. Crown Van Gelder heeft voor de opleiding van procesoperators van de papiermachines een eigen opleidingsprogramma ontwikkeld op basis van competentiegericht onderwijs, waarbij het landelijk erkende Vapro-diploma kan worden bereikt.
23
Directieverslag
Het beleid van Crown Van Gelder heeft tot doel de gezondheid en veiligheid te waarborgen van eigen werknemers en derden die, direct of indirect, bij de ondernemingsactiviteiten betrokken zijn. Bovendien is het beleid van Crown Van Gelder erop gericht om te bevorderen dat bedrijfsactiviteiten zo veel mogelijk duurzaam worden en de directe en indirecte effecten op het milieu worden beheerst. Crown Van Gelder voert voor de bedrijfsactiviteiten regelmatig risico-onderzoeken en -evaluaties uit en neemt waar nodig passende maatregelen om de gezondheid en veiligheid van de werknemers en derden te waarborgen en de invloed op het milieu te beheersen. F i n an c i ël e r i s i c o’ s
Crown Van Gelder staat bloot aan een variëteit van financiële risico’s. Als gevolg van de economische recessie en de ontwikkelingen op de financiële markten vormt de beschikbaarheid van kapitaal en werkkapitaal een belangrijk risico. Op grond van onze huidige vermogensstructuur, de verwachte kasstromen en de flexibiliteit van het investeringsprogramma zijn wij van mening dat wij over maatregelen beschikken om dit risico te ondervangen. De nieuwe pensioenovereenkomst die per 1 januari 2012 van kracht is, leidt tot een betere voorspelbaarheid van de uitgaande kasstroom en de pensioenlasten van de onderneming. De onderneming heeft te maken met koersbewegingen van vreemde valuta. Omdat een deel van de verkopen in GBP plaatsvindt en een substantieel deel van de inkopen in USD, kan een GBPkoersdaling of een USD-koersstijging van negatieve invloed zijn op het operationele resultaat. De onderneming dekt de koersrisico’s op GBP en USD gedeeltelijk af. Omdat de onderneming actief is in een nichemarkt, is zij afhankelijk van enkele belangrijke klanten die omzet, resultaat en werkkapitaal kunnen beïnvloeden. Voor wat betreft het kredietrisico doet de onderneming bij voorkeur zaken met erkende en kredietwaardige partijen. De kredietwaardigheid van klanten en toekomstige klanten wordt regelmatig beoordeeld. De uitstaande debiteurensaldi worden op basis van interne procedures nauwgezet gevolgd. Ondanks de uitgebreidere dekking van de kredietverzekering kunnen de resultaten van Crown Van Gelder negatief beïnvloed worden door faillissementen van onze klanten. V er an d er en d e w et g evi n g
Er bestaat een risico op het niet nakomen van wet- en regelgeving als gevolg van snel veranderende wetgeving op het gebied van onder meer financiële rapportering, arbo en milieu. De verantwoordelijke afdelingen hebben beleidsmaatregelen en procedures ingesteld om veranderingen in wet- en/of regelgeving op te volgen. Crown Van Gelder beschikt over alle benodigde vergunningen voor het uitvoeren van zijn activiteiten. Met het bevoegd gezag onderhoudt de organisatie nauwe contacten; milieumeldingen en externe inspecties (milieu en arbo) hebben geen aanleiding gegeven tot het aanscherpen van richtlijnen. R i s i c o’ s van c at as t r of e
Onze productiefaciliteiten en kantoren bevinden zich op één locatie. Omvangrijke gebeurtenissen binnen de organisatie zoals brand en explosies kunnen de productiefaciliteiten en de warmtekrachtcentrale onklaar maken. Dit kan een negatief effect hebben op de reputatie van het bedrijf en/of de bedrijfsresultaten. De voorzorgsmaatregelen en inspecties voldoen aan de eisen van de verzekeraars en aan de normen die gelden binnen de branche.
24
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
Het bedrijf is zich bewust van externe risico’s zoals terrorisme en rampen in de directe omgeving van het bedrijf. De maatregelen en procedures om de schade in geval van in- en externe calamiteiten te beperken zijn opgenomen in het bedrijfscontinuïteitsplan (BCP). Het BCP is beoordeeld door de verzekeringsmakelaar en het COT (Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement). Voor diverse soorten risico’s, zoals kredietrisico, onderbreking van het productieproces, (bestuurders)aansprakelijkheid en transport heeft de onderneming verzekeringen afgesloten met verzekeringsmaatschappijen die een goede reputatie hebben en ook beschikken over een goede rating. ST R A T E G I E E N M A R KT O N T W IKK E L I N G E N
In 2009 heeft Crown Van Gelder een beleidsplan onder de titel Visie 2012 gepubliceerd voor de periode tot 2013. Bij de presentatie van de jaarcijfers 2010 op 11 februari 2011 heeft de onderneming aangekondigd dat de huidige marktomstandigheden en de ontwikkeling van de resultaten een herziening van de strategie van Crown Van Gelder noodzakelijk maakten. De kern van de huidige strategie is de ontwikkeling van nieuwe en verbeterde producten onder het New Business Development programma (NBD), waarbij producten die aan het einde van hun levenscyclus zijn gekomen, worden vervangen door nieuwe producten. In de afgelopen jaren heeft de vervanging van papier door digitale toepassingen aan vaart gewonnen. Voor Crown Van Gelder betekent dit dat de doelstelling voor NBD-producten de komende vijf jaar aanzienlijk hoger zal komen te liggen, waarbij het volume in 2016 zou moeten uitkomen op 150.000 ton, circa tweederde van het volume. De onderneming heeft Pöyry, een Fins adviesbureau met sterke expertise in de Europese papierindustrie, ingeschakeld. Het bureau heeft de opdracht gekregen om de mogelijkheden te onderzoeken op welke wijze het NBD-programma verder kan worden opgevoerd. Het resultaat van de studie met Pöyry geeft een bevestiging van de nichestrategie van Crown Van Gelder: het is de juiste richting, alleen de snelheid moet op grond van de marktontwikkelingen worden opgevoerd. Tevens zijn in deze krimpende markt concurrenten van Crown Van Gelder naarstig op zoek naar groeimarkten en ook anderen hebben mogelijk dezelfde markten in hun vizier. Een belangrijke conclusie is dat de beoogde groei van winstgevende NBD-producten tot tweederde van het volume alleen mogelijk is door het betreden van andere dan de bij het bedrijf reeds bekende markten. Op basis van deze conclusies heeft de onderneming een aanpak van drie parallelle trajecten vastgesteld. Deze lopen parallel, omdat ze een relatie met elkaar hebben, zowel wat betreft productportfolio als marktbenadering. 1. Crown Van Gelder ziet kans om diverse nieuwe NBD-producten in de markt te zetten en te groeien naar 110.000 ton in 2016, een verdubbeling ten opzichte van 2011 en dus 50% van het totale volume. Dit zijn mogelijkheden met de bestaande papiermachines met beperkte additionele investeringen. In 2012 zal de onderneming met gerichte investeringen in papiermachine 2 inspelen op de mogelijkheden van nieuwe producten en markten. 2. Crown Van Gelder richt zich met NBD op nieuwe markten zoals verpakkingspapieren voor voedingsmiddelen. Binnen dit traject zoekt Crown Van Gelder actief naar samenwerking met partners in de keten. Belangrijk daarbij is de mogelijkheid om het basispapier te coaten en te metalliseren.
25
Directieverslag
3. Het derde traject betreft de verkenning en uitwerking van strategische samenwerking in welke vorm dan ook. De afgelopen maanden zijn met diverse marktspelers gesprekken gevoerd en deze gesprekken zullen worden gecontinueerd. De zoektocht naar alternatieven vindt echter plaats tegen de achtergrond van uitdagende economische omstandigheden. Op basis van deze strategische review zal Crown Van Gelder het komende jaar zijn visie opnieuw formuleren; deze zal de periode 2013-2016 omvatten. V O O R UIT Z I C HT E N V O O R 2012
Na een lagere orderinstroom in het derde en vierde kwartaal van 2011 is de vraag naar papier vanaf december weer aangetrokken. Het orderboek van Crown Van Gelder is begin 2012 in voldoende mate gevuld om de productiecapaciteit volledig benut te houden. De algemene vooruitzichten voor 2012 worden in sterke mate bepaald door de ontwikkelingen in de Europese economie, in het bijzonder de stabiliteit van het financiële en monetaire systeem. Voor de sector van houtvrij ongestreken papier waarin Crown Van Gelder actief is, is de verwachting dat deze zal profiteren van recente fabriekssluitingen en het ontbreken van nieuwe capaciteitsuitbreidingen in de EU. Deze ontwikkelingen zullen naar verwachting de bezettingsgraad, de verkoopprijzen en de vraag naar houtvrij ongestreken papier in 2012 ondersteunen. De onderneming richt zich op een sterke commercialisering van de recent ontwikkelde producten. In combinatie met een substantiële productiviteitsverhoging binnen de operationele afdelingen, zou de afzet in 2012 kunnen uitkomen op tenminste 215.000 ton, waarbij de NBD-afzet circa een derde van dit volume vertegenwoordigt. De celstofmarkt is teruggekeerd naar een meer gebalanceerde verhouding tussen vraag en aanbod en de verwachting is dat de celstofprijzen in het eerste kwartaal van 2012 zullen uitbodemen. Vanuit historisch perspectief bezien liggen de celstofprijzen in EUR echter nog op een relatief hoog niveau. Wisselkoersontwikkelingen zullen ook in 2012 van grote invloed zijn op de beweeglijkheid van de celstofprijzen en de kostprijzen van Crown Van Gelder. Tegen het eind van 2012 zal nieuwe productiecapaciteit van celstof beschikbaar komen, die de celstofprijzen naar verwachting onder druk zal zetten. Crown Van Gelder heeft energiecontracten afgesloten tot en met 2013. De energieprijzen voor 2012 zijn volledig vastgelegd en liggen op hetzelfde niveau als in 2011. In 2012 zullen de investeringsuitgaven naar verwachting rond EUR 8 miljoen uitkomen. Deze investeringen omvatten de uitgaven voor de periodieke revisie van de warmtekrachtcentrale en additionele investeringen in de papiermachines, waardoor beter kan worden ingespeeld op de mogelijkheden van nieuwe producten en markten. De investeringen kunnen worden gefinancierd uit de operationele kasstroom en beschikbare kredietlijnen.
26
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . Directieverslag
De resultaatontwikkeling in 2012 zal onder andere afhangen van de algemene economische vooruitzichten in Europa, de vraag naar papier, verkoopprijs-, celstofprijs- en wisselkoersontwikkelingen. Hoewel de uiteindelijke impact van deze factoren op dit moment onzeker is, verwacht Crown Van Gelder op basis van de huidige ontwikkelingen dat 2012 winstgevend zal zijn. Velsen, 15 maart 2012 Miklas Dronkers Algemeen directeur
27
Management Team
Van links naar rechts: Arthur Snel (Sales), Gea ten Hoeve (SCM), Marjan Rutten (HRM), Henk van der Zwaag (CFO), Miklas Dronkers (CEO)
28
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
j a a r c i jf e r s 2 0 1 1
29
g e c o n s o l i d e e r d e bA l a n s
(Voor verwerking winstbestemming) EUR x 1.000
31 december 2011
31 december 2010
ac t i va V ast e a c t i v a
Materiële vaste activa 38.114 40.158 Immateriële vaste activa 1.262 1.685 Financiële vaste activa 1.375 1.342 Overige vaste activa 2.274 2.383 Latente belastingvordering 10.172 10.134 53.197 55.702 V lot t e n de a c t i v a
Voorraden 29.006 31.779 Handelsvorderingen en overige vorderingen 19.241 17.119 Liquide middelen 431 330 48.678 49.228 Tot a a l a c t i v a
101.875 104.930
pa s s i va E igen v e rm o ge n 72.408 72.017
A and e e l de rde n 53 83 Groe psv e r m o ge n 72.461 72.100 L ang l o pe nde v e rp l i c h t i n g en
Pensioenverplichtingen - 4.238 Latente belastingverplichtingen 3.324 3.748 Overige langlopende verplichtingen - 636 3.324 8.622 Kort l o pe n de v e rpl i c h t i n g en
Rentedragende verplichtingen 9.961 10.962 Handelscrediteuren 10.185 7.913 Belastingen en premies sociale verzekeringen 105 249 Overige kortlopende schulden 5.839 5.084 26.090 24.208 Tot a a l pa ssi v a
101.875 104.930
Geen accountantscontrole toegepast
30
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
GECONSOLIDEERDE WINST - EN V ERLIESREKENING
EUR x 1.000 2011
2010
Net t o - o m ze t 162.292 160.882
Omzetgerelateerde kosten -7.347 -7.616 Kosten van grond- en hulpstoffen en energie -116.837 -116.016 Wijziging in voorraad gereed product -1.472 2.677 Arbeidskosten -21.743 -21.182 Settlement DB pensioenregeling 10.403 Afschrijvingen en amortisatie -6.248 -8.225 Overige bedrijfskosten -13.863 -13.350 Totaal der bedrijfskosten -157.107
-163.712
Bedr i j fsre su l t a a t 5.185 -2.830
Impairment
-
-15.000
Bedr i j fsre su l t a a t n a i m p ai r men t 5.185 -17.830
Financiële baten 3 3 Financiële lasten -433 -346 Saldo financiële baten en lasten -430 Aandeel in resultaat uit niet-geconsolideerde deelnemingen
408
-343 470
R esu l t a a t v o o r be l as t i n g 5.163 -17.703
Belasting
-845
4.870
Net t o r e su l t a a t v oor d e p er i od e 4.318 -12.833
Resultaat ter beschikking aan: Aandeelhouders 4.272 -12.909 Aandeel derden 46 76 Net t o r e su l t a a t v oor d e p er i od e 4.318 -12.833
Nettoresultaat per certificaat van aandeel (EUR)
0,98
-2,96
Nettoresultaat per certificaat van aandeel na verwateringseffecten (EUR)
0,98
-2,96
Geen accountantscontrole toegepast
31
GECONSOLIDEERD o v e r z i c h t van het totaalresultaat
EUR x 1.000
2011
2010
Net t o re su l t a a t v oor d e p er i od e 4.318 -12.833
Netto waardemutatie op cash flow hedges 171 94 Belastingeffect -43 -24 128 70 Actuarieel resultaat op pensioenen -5.345 -1.218 Belastingeffect 1.336 311 -4.009 Belastingeffect wijziging in belastingtarief
-
-907 -24
Bate n / (l a st e n ) rec h t s t r eek s i n h et ei g en vermo g en -3.881 -861 Net t o t o t a a l re su l taat voor d e p er i od e
437 -13.694
Netto totaalresultaat toewijsbaar aan: Aandeelhouders Aandeel derden
391 46
Nett o t o t a a l r e su l taat voor d e p er i od e
437 -13.694
Geen accountantscontrole toegepast
32
-13.770 76
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V . GECONSOLIDEERD KASSTROOMO V ER Z ICHT
EUR x 1.000
2011
2010
Kasst ro o m u i t Ope r at i on el e ac t i vi t ei t en
Bedrijfsresultaat na impairment 5.185 -17.830 Aanpassingen voor: Impairment Afschrijvingen en amortisatie Pensioenen
- 15.000 6.248 8.225 -9.582 25 -3.334 23.250
Mutaties in werkkapitaal: Handelsvorderingen en overige vorderingen -2.122 3.583 Voorraden 2.773 -4.428 Handelscrediteuren 2.272 -140 Overige posten 196 237 3.119 -748 4.970 4.672 Financiële lasten -429 -308 Financiële baten 4 3 Betaalde winstbelasting -36 -17 -461
-322
4. 509 4.350 Kasst ro o m u i t I nves t er i n g s ac t i vi t ei t en
Investeringen in materiële vaste activa Investeringen in immateriële vaste activa Ontvangen dividend
-3.756 -26 375
-5.030 -61 442
-3. 407 -4.649 Kasst ro o m u i t F i n an c i er i n g s ac t i vi t ei t en
Betaald dividend Schulden aan kredietinstellingen
- -1.001
-2.178 1.665
-1.001
-513
Toen a m e / ( a fna m e) i n l i q u i d e mi d d el en 101 -812 L iq ui de m i dde l e n p er 1 j an u ar i 330 1.142 L iq u i de m i dde l e n p er 3 1 d ec em b er 431 330
Geen accountantscontrole toegepast
33
GECONSOLIDEERD O V ER Z ICHT V AN MUTATIES IN GROEPS V ERMOGEN
EUR x 1.000
Gestort en Ingehou- Overige Netto- Totaal Aandeel Totaal opgevraagd den resul- reserves resultaat eigen derden groepskapitaal taten in periode vermogen vermogen
Stand pe r 1 j a n u a r i 2 0 1 0
8.712 82.416 -7.683 4.520 87.965
Resultaat over het boekjaar
-
-
-
-12.909
-12.909
76
12.833
Baten / (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen
-
-
-861
-
-861
-
-861
Nett o t o t a a l r e su l taat
-
-
-861
-12.909
-13.770
76
-13.694
Betaald dividend
- -2.178
-
Toevoeging aan reserves
-
4.520
-
-4.520
-
-
-
Betaald dividend deelnemingen
-
-
-
-
-
-45
-45
Overige mutaties
-
34
-34
-
-
-
-
- -2.178
- -2.178
St and pe r 31 de c em b er 2 0 1 0 8.712 84.792 -8.578 -12.909 72.017
83 72.100
St and pe r 1 j a n u a r i 2 0 1 1
83 72.100
8.712 84.792 -8.578 -12.909 72.017
Resultaat over het boekjaar
-
-
-
4.272
4.272
46
4.318
Baten / (lasten) rechtstreeks in het eigen vermogen
-
-
-3.881
-
-3.881
-
-3.881
Nett o t o t a a l r e su l taat
-
-
-3.881
4.272
391
46
437
Betaald dividend
- - - - - - -
Toevoeging aan reserves
-
-12.909
-
12.909
-
-
-
Betaald dividend deelnemingen
-
-
-
-
-
-76
-76
Settlement DB pensioenregeling
-
-12.657
12.657
-
-
-
-
St and pe r 31 de c em b er 2 0 1 1 8.712 59.226
198 4.272 72.408
Geen accountantscontrole toegepast
34
52 88.017
53 72.461
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Verslag Stichting Administratiekantoor Crown Van Gelder
V E R S L A G 2011
Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 10 van de administratievoorwaarden voor gewone aandelen van Crown Van Gelder N.V. van 13 juli 2005, brengen wij hierbij het volgende verslag uit. Het bestuur is gedurende het verslagjaar twee keer in vergadering bijeen geweest. De onderwerpen die werden besproken waren onder meer het jaarverslag 2010, de agenda van de algemene vergadering van aandeelhouders (AvA), de halfjaarcijfers 2011, de vacature in het bestuur en de certificaathoudersvergadering. Het administratiekantoor was aanwezig bij de AvA op 12 mei 2011. Het administratiekantoor heeft stemvolmachten en/ of steminstructies ontvangen van 28 certificaathouders, rechtgevende op 39,0% van het totaal aantal stemmen in deze vergadering. Het administratiekantoor was zelf gerechtigd om 60,7% van het totaal aantal stemmen in deze vergadering uit te brengen. Het administratiekantoor heeft deze stemrechten uitgeoefend en ingestemd met alle besluiten die aan de aandeelhoudersvergadering zijn voorgelegd. Op 27 september 2011 heeft het administratiekantoor een certificaathoudersvergadering gehouden. De vergadering werd bijgewoond door tien certificaathouders. Voor meer informatie over deze vergadering verwijzen wij naar de notulen van deze vergadering die op de website van Crown Van Gelder zijn geplaatst (www.cvg.nl). Het bestuur van de stichting is als volgt samengesteld: • Henk Koetzier (advocaat), waarnemend voorzitter en secretaris • Jan van Hall (financieel adviseur), als lid • Kees Molenaar (lid van de raad van commissarissen van alle genoteerde beleggingsfondsen van Delta Lloyd Asset Management, Aster-X-Panorama Fund, Aster-X-Europe Fund en lid van de raad van advies van alle genoteerde beleggingsfondsen van Kempen Capital Management), als lid • Wim Lammerts van Bueren (emeritus hoogleraar, bestuursvoorzitter Stichting Administratiekantoor aandelen Telegraaf Media Group N.V., bestuursvoorzitter van een aantal stichtingen, verbonden aan Staal Bankiers NV en bestuurslid Stichting Preferente aandelen Batenburg Beheer NV), als lid De bestuursleden ontvangen een vergoeding van EUR 3.000 per jaar. De voorzitter ontvangt een vergoeding van EUR 3.500 per jaar. De kosten van het administratiekantoor bedroegen in 2011 EUR 17.665. Per 31 december 2011 hield het administratiekantoor gewone aandelen Crown Van Gelder in administratie met een nominaal bedrag van EUR 8.680.200. Daartegenover zijn 4.340.100 certificaten met een nominale waarde van EUR 2 uitgegeven. De reguliere werkzaamheden verbonden aan de administratie van de aandelen worden verricht door de administrateur van de stichting: Administratiekantoor van het Algemeen Administratie- en Trustkantoor B.V. (Amsterdam, Nederland). Velsen, 15 maart 2012 Henk Koetzier, waarnemend voorzitter en secretaris Wim Lammerts van Bueren Jan van Hall Kees Molenaar Voor informatie: Stichting Administratiekantoor Crown Van Gelder Postbus 30 – 1950 AA Velsen Voor de officiële versie van dit verslag wordt verwezen naar de Engelstalige publicatie. 35
Ondernemingsraad
Van links naar rechts: Ferdi Janssen, René Cramer, Cor de Groot, Iris Kwast, Koen Homburg (voorzitter), Marcel Castricum, Brigitte Kittinger, Frans de Haan; Jos de Vries ontbreekt 36
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Aanvullende informatie voor aandeelhouders
DIVIDENDBELEID
Voor het dividendbeleid worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: - een uitkering van 60% van de nettowinst, als gemiddelde over de papiercyclus; - uitkering van dividend in contanten; - voorkomen van grote schommelingen in het dividend. Het dividendbeleid zal na afronding van de huidige strategische review opnieuw worden vastgesteld. S P R E I D I N G V A N C E R TIFI C A T E N V A N A A N D E L E N
In het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) zijn de volgende meldingen ontvangen waarbij het belang groter is dan 5% (situatie per 15 maart 2012 in het AFM register): - Jan Plas S.A. - Parkland N.V. - Navitas B.V. - Delta Lloyd N.V.
10,81% 9,89 % 6,66 % 5,75 %
K E R N C IJF E R S
Per certificaat van aandeel van nominaal EUR 2
2011
2010
2009
2008
2007
Operationele kasstroom 1,04 1,00 2,37 2,46 2,38 Nettoresultaat 0,98 -2,96 1,04 -3,43 0,50 1 Dividend - - 0,50 0,50 1,00 Groepsvermogen2 16,63 16,55 20,21 20,16 24,88 Slotkoers (ultimo) Pay-out ratio in % Koers/winstverhouding (ultimo) Koers/intrinsieke waarde in %
3,60 -
7,25 -
8,10 48
5,83 n.b.
15,25 200
3,7
n.b.
7,8
n.b.
31
22
44
40
29
61
1
Dividend 2011 is voorstel aan aandeelhouders.
2
Eigen vermogen vóór resultaatbestemming.
37
Papiermachines 1 en 2.
38
V er k or t
f i nanc i eel ver s lag 2 0 1 1 C R O W N V A N G E L D E R N . V .
Aanvullende informatie voor aandeelhouders
K A L E N D E R 2012
• 10 februari 2012 Bekendmaking jaarcijfers 2011 • 26 maart 2012 Jaarverslagen en de Agenda van de AVA op de website beschikbaar • 16 mei 2012 Aandeelhoudersvergadering en tussentijds bericht • 18 mei 2012 Ex-dividendnotering • 22 mei 2012 Record date • 29 mei 2012 Betaalbaarstelling dividend • 27 juli 2012 Bekendmaking halfjaarcijfers 2012 • 8 november 2012 Tussentijds bericht K A L E N D E R 2013
• 8 februari 2013 • 16 mei 2013 • 20 mei 2013 • 22 mei 2013 • 27 mei 2013 • 26 juli 2013 • 7 november 2013
Bekendmaking jaarcijfers 2012 Aandeelhoudersvergadering en tussentijds bericht Ex-dividendnotering Record date Betaalbaarstelling dividend Bekendmaking halfjaarcijfers 2013 Tussentijds bericht
I N V E ST O R R E L A TI O N S
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Henk van der Zwaag (CFO): Tel.: +31 (0)251 26 22 01 Fax: +31 (0)251 26 23 99 E-mail:
[email protected] Internet: www.cvg.nl
39
R ed ac t i e
Barbara Luijken, Overveen F ot og r af i e
Sander van der Torren Fotografie, Haarlem Paul Vreeker, United Photos, Haarlem L ay ou t
Sixtyseven, Beverwijk O p m aak
Peter Verwey Grafische Produkties, Heemstede Dr u k
Scholma Druk, Bedum
40
VERKORT FINANCIEEL VERSLAG
2011
C R O W N VA N G E L D E R N . V. POSTBUS 30 1950 AA
VELSEN
NEDERLAND
T
+31 (0)251 26 22 01
F
+31 (0)251 26 23 99
E
[email protected]
W
WWW.CVG.NL
C R O W N VA N G E L D E R N . V.