AkzoNobel Verkort Verslag 2009

AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Inhoudsopgave

AkzoNobel in het kort

1

Strategie Voorwoord van de voorzitter van de Raad van Bestuur Onze Raad van Bestuur Verslag van de Raad van Bestuur Strategische ambities Strategische agenda

4 4 6 8 16 18

Business performance Decorative Paints Performance Coatings Specialty Chemicals

26 26 28 30

Governance en compliance Verslag van de Raad van Commissarissen Remuneratieverslag AkzoNobel op de kapitaalmarkt

32 32 35 41

Jaarrekening Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerd kasstroomoverzicht Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen Segmentinformatie

44 45 46 47 48 49

Begrippenlijst

50

Financiële kalender

52

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | AkzoNobel in het kort | 1

AkzoNobel in het kort 2009

Omzet per bedrijfsonderdeel

Geografische spreiding en werknemers

34

37

%

%

Totale omzet bedrijfsonderdelen €13,9 miljard

22.400 11.100

Decorative Paints Performance Coatings Specialty Chemicals

%

Europa

39%

NoordAmerika

29

3.100

Europa

(volgroeide markten)

13.700

(opkomende markten)

AziëPacific

7%

21%

20%

Werknemers per bedrijfsonderdeel

3%

23

%

39

4.500

2.300

LatijnsAmerika

Overige landen

9%

4%

%

Werknemers 57.060 Geografische spreiding omzet per bestemming

35

%

Werknemers per regio

Decorative Paints Performance Coatings Specialty Chemicals Overig

Werknemers

Omzet (in miljarden)

57.060

€13,9

2 | AkzoNobel in het kort | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Kernprestatie-indicatoren Resultaten

in € miljoenen

Omzet 2008

15.415

2009 13.893

-10%

EBITDA

Dividend en winst per aandeel

Kasstroom

Dividend-basis in € miljoenen

Nettoschuld

2008

865

2008

2.084

2009

547

2009

1.744

-37%

1.927

2009

1.768

-8%

2008

1,80

2009

1,35

-25%

Uitkeringspercentage

EBITDA-marge

2008

2.359

2009

1.826

in %

Voortschrijdend ROI

-16%

Operationeel werkkapitaal

Dividend per aandeel, in €

2008

Ratio’s

in € miljoenen

2008

8,6

2009

8,4

-0,2

Verhouding operationeel werkkapitaal/omzet

-23%

2008

16,5

2009

13,7

-2,8

Kasstroom uit operationele activiteiten

Verhouding R&D-kosten/omzet

2008

91

2008

2,3

2009

1.240

2009

2,4

verhouding bedrijfsresultaat/omzet 2008

12,5

2009

12,7

+0,2

2008

48%

2009

57%

+9,0

Nettoresultaat/verlies toekomend aan aandeelhouders

Winst per aandeel uit doorlopende bedrijfsactiviteiten in €

Investeringsuitgaven

2008

(1.086)

2008

(4,47)

2008

534

2009

285

2009

1,20

2009

534

EBIT en EBITDA in € miljoenen

3.500

13,4

12,5

12,7

2.100

2.042

1.927

1.768

1.400 700

1.375

1.315

1.151

2007

2008

2009

15

75,00

12

60,00

9

45,00

7,85

8,32

10 7,61

8

30,00

3

15,00

EBIT EBITDA EBITDA-marge (verhouding bedrijfsresultaat/omzet)

0%

Kasstroom uit operationele activiteiten in € miljoenen 2008

-534

91

2009

-534

1.240

2008

–

2009

2,1

Verhoudingen nettoschuld (liquide middelen/ groepsvermogen) in € miljoenen

2007

6 42,06

6

Rentedekking na incidentele posten

Eigen vermogen en EBITDA per gewoon aandeel in €

2.800

32,21

33,48

4

Netto-investeringsuitgaven Kasstroom uit operationele activiteiten

2008

2008

Eigen vermogen per gewoon aandeel EBITDA per gewoon aandeel

2009

12.091 2.910 7.913 2.084

2 2007

+0,1

2009

8.245 1.744

Groepsvermogen Nettoschuld

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | AkzoNobel in het kort | 3

onveranderd

positieve ontwikkeling

negatieve ontwikkeling

Duurzaamheid

Decorative Paints

Performance Coatings

Specialty Chemicals

Totaal gemelde bedrijfsongevallen

Omzet in € miljoenen



2008

2009

-20%

4,6

3,7

Eco-premiumproducten % van totale omzet 2008

2009

+2%

18

20

Beoordeling CO2 -profiel belangrijkste waardeketens

2009

158

2008

5.006

2009

4.677

-7%

EBITDA in € miljoenen 2008

598

2009

492

2008

4.575

2009

4.038

-12%

EBITDA in € miljoenen

-18%

2008

566

2009

587

2008

5.687

2009

5.209

-8%

EBITDA in € miljoenen

+4%

2008

909

2009

814

-10%

EBITDA-marge

EBITDA-marge

EBITDA-marge

verhouding bedrijfsresultaat/omzet



2008

11,9

2009

10,5

-1,4

2008

12,4

2009

14,5

+2,1

2008

16,0

2009

15,6

-0,4

Totaal afval




in kiloton

per miljoen gewerkte uren



2008

285

2009

249

-12%

Totaal gemelde bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte uren

2008

4,9

2009

4,7

-4%

A Europa

54

7,4

B Amerika

32

2006

6,8

C Azië-Pacific

14

2007

5,3

2008

4,6

2009

3,7

4,8

2009

3,3

-31%

Specificatie omzet in %


2005

2008

A Industrial Finishes

C

B Powder Coatings

100

B

A

D

A+B

Chemicals D National Starch

C

100

2008

18

2009

20

G

A

18

E

B

16

E Surface Chemistry

13

F Polymer Chemicals

10

D

C

7 100

Eco-premiumproducten in % van omzet

18

F

C Industrial Chemicals 18

G Chemicals Pakistan

2007

-24%

B Pulp and Paper

20

E Packaging Coatings 8

2,8

A Functional Chemicals 18

E

Protective Coatings 31 D Car Refinishes

3,7

2009


41

C Marine and

2008

Totale omzet snelgroeiende t.o.v. volgroeide markten

> 35%


100%

> 45%


100%

> 30%

100%

4 | Voorwoord van de voorzitter | Strategie | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Beste stakeholder We kunnen wel zeggen dat 2009 een jaar was dat velen van ons niet snel zullen vergeten. Wij hebben te maken gekregen met de ernstigste mondiale financiële en economische crisis sinds de verlammende Grote Depressie in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Wereldwijd werden organisaties geconfronteerd met enorme problemen vanwege het onvermijdelijke effect van de crisis op de markt en velen van hen probeerden hun concurrentiepositie te behouden terwijl de recessie echt merkbaar begon te worden. Ons doel was om nog sterker uit deze crisis te komen.

“Hoewel de economische situatie veel van onze aandacht opeiste, hebben we ons geen enkel moment laten afleiden van onze doelstelling om op alle essentiële onderdelen van onze bedrijfsactiviteiten vooruitgang te boeken. Investeren in de toekomst van AkzoNobel heeft steeds prioriteit gekregen.”

Het was een unieke en zeer lastige situatie die vroeg om een snel en doeltreffend antwoord. Met trots kan ik u melden dat onze werknemers er met hun enorme inzet voor hebben gezorgd dat AkzoNobel in deze tijden van economische beproeving haar kracht heeft weten te behouden. Ons vermogen om ons snel aan de nieuwe realiteit aan te passen, heeft hierin een cruciale rol gespeeld. We kregen aan het begin van het jaar te maken met een markt die nagenoeg tot stilstand was gekomen. Vervolgens stabiliseerde de markt zich halverwege het jaar om uiteindelijk te eindigen met een lichte groei in bepaalde marktsegmenten. We hebben op deze economische neergang gereageerd met een zorgvuldig geplande strategie en gedisciplineerde acties, waardoor we ons in een sterke positie bevinden en ten volle kunnen profiteren van eventuele nieuwe kansen.

Solide prestatie Onze inspanningen om het concurrentievermogen op peil te houden, werden ondersteund door een sterke focus op de operationele doeltreffendheid, waarbij de nadruk vooral lag op “Customers, Cost, Cash”. In feite waren veel van onze bedrijfsonderdelen in staat de band met hun klanten te versterken en hen door de aanhoudende crisis te loodsen. Een dergelijke nauwe samenwerking is een integraal onderdeel van

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Strategie | Voorwoord van de voorzitter | 5

de manier waarop wij zaken doen en heeft gezorgd voor een intensivering van de relatie met klanten en vervolgens ook voor een groter marktaandeel. Onze focus op marge management is in de afgelopen jaren niet voor niets geweest; het brutoomzetresultaat is gestegen van 36,4 procent in 2008 naar 39,3 procent in 2009. Een ander belangrijk resultaat was de realisatie van een cumulatieve besparing in 2009 van €508 miljoen op jaarbasis dankzij de versneld behaalde synergievoordelen uit de overname van ICI en structurele kostenreducties op het volledige productenaanbod. Het succes van onze organisatiebrede operationele focus heeft tevens tot een verbetering van het operationeel werkkapitaal geleid. We deden het veel beter dan onze doelstelling voor de middellange termijn (nl. verlaging van het operationeel werkkapitaal met 0,5 procent per jaar); het jaar 2009 werd afgesloten met een percentage ten opzichte van de omzet van 13,7 (2008: 16,5 procent). Vanwege de ernst van de financiële crisis lag onze omzet over 2009 10 procent lager, maar dankzij de gedisciplineerde focus op “Customers, Cost, Cash” liet onze EBITDA-marge een verbetering naar 12,7 procent zien. Het ging in 2009 echter niet alleen om onze operationele resultaten. Hoewel de economische situatie veel van onze aandacht opeiste, hebben we ons geen enkel moment laten afleiden van onze doelstelling om op alle essentiële onderdelen van de bedrijfsactiviteiten vooruitgang te boeken. Investeren in de toekomst van AkzoNobel heeft steeds prioriteit gekregen, zelfs toen we ons in de greep van de financiële crisis bevonden. Er is een aantal overnames gedaan en in het kader van onze speerpunten innovatie en duurzame groei zijn middelen vrijgemaakt voor Research and Development en investeringen gedaan in fabrieken, terreinen, bedrijfsmaterieel en informatietechnologie. Een hoogtepunt was vooral het opstarten van onze nieuwe site in Ningbo (China), die faciliteiten biedt aan meerdere bedrijfsonderdelen en

een prachtig voorbeeld is van ons voornemen om te investeren in winstgevende groei in opkomende markten. Ook zijn wij blijven investeren in onze mensen; er zijn nieuwe cursusprogramma’s uitgerold en we hebben een initiatief voor Diversiteit & Inclusie (D&I) geïntroduceerd om het aantal vrouwen en niet-westerse werknemers op alle niveaus in onze divisies te verhogen. Productontwikkeling had ook onze volle aandacht; al onze bedrijfsonderdelen hebben nieuwe technologieën of eco-premium producten geïntroduceerd.

Goede voortgang Onze duurzaamheidsagenda is vooruit gegaan. Ik ben bijzonder trots op het feit dat AkzoNobel zich wederom onder de wereldleiders in de sector Chemicals van de Dow Jones Sustainability Index bevindt; wij nemen de tweede plaats in. Onze doelstelling is in de top 3 te blijven. Veiligheid (een van de aspecten van onze bredere duurzaamheidsagenda) bleef ook van essentieel belang en we hebben op dit vlak doorlopend verbeteringen aangebracht. Zo zijn wij erin geslaagd het totaal gemelde bedrijfsongevallen onder werknemers en ingehuurde krachten in 2009 met zo’n 20 procent te verbeteren. We zetten onze strijd voort om onze ambitieuze doelstelling voor 2010 van twee ongevallen of minder per één miljoen gewerkte uren te kunnen realiseren. Ik heb er vertrouwen in dat wij deze doelstelling gaan bereiken. Ongeacht de problemen waarmee wij in 2009 werden geconfronteerd, kan er geen twijfel over bestaan dat wij juist in dit jaar de fundamentele kracht van onze onderneming hebben laten zien. Wij hebben alle vertrouwen in deze kracht en in het vermogen van ons management om AkzoNobel verder te leiden naar een succesvolle toekomst. We zullen daarom tijdens de komende Algemene Vergadering van Aandeelhouders voorstellen om aan onze aandeelhouders een dividend uit te keren dat zich aan de bovenkant van de range van ons dividendbeleid bevindt.

Focus op verbetering Uiteraard hebben wij nog steeds geen duidelijk zicht op de mogelijke ontwikkelingen in 2010, ondanks het feit dat de meeste van onze markten zich lijken te stabiliseren of zelfs tekenen van groei laten zien (vooral de opkomende markten). Wij zijn echter wel optimistisch over ons vermogen om in te spelen op het groeipotentieel in de opkomende markten en we zullen de ons beschikbare middelen navenant inzetten. De situatie in de meeste volgroeide markten ligt echter wat anders. Er is nagenoeg geen solide volumegroei opgetreden, waardoor wij ons in deze regio’s blijven concentreren op “Customers, Cost, Cash”. Voor wat betreft de algemene strategie blijven wij ons richten op groei van het marktaandeel, verbetering van onze EBITDA-marge (tot 14 procent per ultimo 2011), verdere verlaging van het operationeel werkkapitaal en leiderschap op het gebied van duurzaamheid, veiligheid en de ontwikkeling van talent. Ons vaste voornemen om voortdurend verbeteringen tot stand te brengen, zorgt ervoor dat we geïnspireerd blijven en invulling blijven geven aan “Tomorrow’s Answers Today”. Mijn medebestuursleden en ik zijn er bijzonder trots op dat wij leiding mogen geven aan deze geweldige onderneming. Graag spreken wij onze oprechte dankbaarheid en bewondering uit voor alle geweldige teams en personen die AkzoNobel met een tomeloze inzet door deze lastige en uitdagende periode hebben geloodst.

Hans Wijers Chief Executive Officer en voorzitter van de Raad van Bestuur

6 | Onze Raad van Bestuur | Strategie | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Strategie | Onze Raad van Bestuur | 7

Rob Frohn

Keith Nichols

Hans Wijers

Leif Darner

Tex Gunning

Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Specialty Chemicals (1960, Nederlands)

Chief Financial Officer (1960, Brits)

Chief Executive Officer en voorzitter van de Raad van Bestuur (1951, Nederlands)

Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Performance Coatings (1952, Zweeds)

Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Decorative Paints (1950, Nederlands)

Rob Frohn is afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij trad in 1984 in dienst bij AkzoNobel als business analist. Na verschillende controlling- en financiële functies te hebben bekleed in Nederland en de Verenigde Staten maakte hij in 1994 de overstap naar een managementfunctie.

Keith Nichols is in december 2005 in dienst getreden bij AkzoNobel. Hij was destijds afkomstig van Corus Group plc waar hij de functie bekleedde van Group Treasurer. Voordat hij in 2004 bij Corus kwam, heeft hij een aantal financiële managementfuncties vervuld bij TNT N.V. In deze functies heeft hij veel internationale financiële ervaring opgedaan.

Hans Wijers studeerde economie aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkte als universitair docent economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam waar hij promoveerde in dat vakgebied. De heer Wijers is voormalig Minister van Economische Zaken. Voordat hij in dienst trad bij AkzoNobel was hij actief als partner en bestuursvoorzitter van het Nederlandse kantoor van de The Boston Consulting Group.

Na zijn studie aan de Universiteit van Gotenburg heeft Leif Darner verschillende managementfuncties bekleed voordat hij in 1985 werd benoemd tot General Manager van Powder Coatings Scandinavia bij Courtaulds.

Tex Gunning studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De heer Frohn heeft binnen Surface Chemistry, een onderdeel van de chemische activiteiten, een aantal posten als General Manager bekleed voordat hij in 2000 werd gevraagd de business unit in Zweden te leiden. In 2004 is hij teruggekeerd naar Nederland toen hij werd benoemd tot CFO en lid van de Raad van Bestuur van AkzoNobel. Sinds 1 mei 2008 is de heer Frohn in de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Specialty Chemicals. De heer Frohn is lid van de Raad van Commissarissen van Nutreco N.V.

De heer Nichols heeft een belangrijke rol gespeeld bij de verkoop van Organon BioSciences aan Schering Plough en bij de structurering, financiering en afwikkeling van de overname van ICI. Hij is lid van de Association of Corporate Treasurers en heeft een MCT Advanced Diploma in financieel beheer.

Hij is commissaris bij Royal Dutch Shell, voorzitter van het bestuur van het Oranje Fonds en van de Stichting Ubbo Emmius Fonds van de Rijksuniversiteit Groningen. De heer Wijers is daarnaast lid van de Raad van Commissarissen van het Concertgebouw, en lid van de Europese Ronde Tafel van Industriëlen en van de Conference Board.

In 1993 werd de heer Darner benoemd tot Chief Executive van Coatings Noord-Europa. Vervolgens is hij in 1997 mondiaal directeur van Yacht Paint and Protective Coatings geworden. Toen Courtaulds in 1998 onderdeel werd van AkzoNobel is de heer Darner benoemd tot Manager van AkzoNobel Marine and Protective Coatings. Deze functie heeft hij bekleed van 1999 tot 2004. In dat jaar werd hij benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van AkzoNobel verantwoordelijk voor Chemicals. Die functie heeft hij vervuld tot april 2008.

Hij werkte meer dan 25 jaar bij Unilever. Zijn laatste functie bij Unilever was die van Business Group President Asia Foods. In september 2007 werd de heer Gunning benoemd tot CEO van Vedior, een wereldwijde uitzendorganisatie. Na een geslaagde fusie van Vedior met Randstad is hij in dienst getreden van AkzoNobel als Managing Director van het bedrijfsonderdeel Decorative Paints.

8 | Verslag van de Raad van Bestuur | Strategie | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

• Omzet bedraagt €13.893 miljoen, een daling van 10 procent in 2009

Kerncijfers in € miljoenen 2008

2009

Δ%

Omzet

15.415

13.893

-10

EBITDA

1.927

1.768

-8

12,5

12,7

• EBITDA vóór incidentele posten over 2009 bedraagt €1.768 miljoen, een daling van 8 procent. EBITDAmarge is 12,7 procent (2008: 12,5 procent)

Doorlopende bedrijfsactiviteiten vóór incidentele posten

1.315

1.151

• Verlaging van operationeel werkkapitaal naar 13,7 procent van de omzet (16,5 procent per ultimo 2008)

EBIT-marge (%)

8,5

8,3

Voortschrijdend gemiddeld rendement op geïnvesteerd vermogen (%)

8,6

8,4

-577

870

-1.109

278

EBITDA-marge (%) EBIT

• Kasstroom uit operationele activiteiten bedraagt €1.240 miljoen (2008: €91 miljoen) • Reorganisaties en synergie-effecten liggen voor op schema • Nettoresultaat bedraagt €285 miljoen (2008: €1.086 miljoen negatief)

Na incidentele posten Bedrijfsresultaat Nettoresultaat uit doorlopende bedrijfsactiviteiten

23

7

-1.086

285

Winst per aandeel uit doorlopende bedrijfsactiviteiten (in €)

-4,47

1,20

Winst per aandeel uit totaal bedrijfsactiviteiten (in €)

-4,38

1,23

Nettoresultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten Nettoresultaat uit totaal bedrijfsactiviteiten

Investeringsuitgaven Kasstroom uit operationele activiteiten Rentedekking Geïnvesteerd vermogen Nettoschuld

• Zwakke vraag in ontwikkelde markten; grotere vraag in snelgroeiende markten • Verdere investeringen in strategische groeikansen • Dividendvoorstel van in totaal €1,35 (2008: €1,80); uitkeringspercentage totaal dividend over 2009 bedraagt 57 procent (2008: 48 procent)

Aantal werknemers 1 Niet

van toepassing aangezien het bedrijfsresultaat een verlies betrof.

534

534

91

1.240

–1 13.424

2,1 13.204

2.084

1.744

60.040

57.060

-12

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Strategie | Verslag van de Raad van Bestuur | 9

Omzet Volume is 10 procent lager dan vorig jaar. Er zijn echter enige tekenen van herstel en groei waar te nemen in vroegcyclische activiteiten. De druk op prijzen is in 2009 toegenomen. Decorative Paints Een zwakkere vraag bij Decorative Paints over het jaar genomen heeft geleid tot 9 procent lagere volumes dan in 2008. Performance Coatings Bij Performance Coatings is de omzet met 12 procent gedaald als gevolg van een zwakkere vraag bij alle business units. Specialty Chemicals Ook Specialty Chemicals had het hele jaar te maken met minder vraag bij alle business units. Bij dit bedrijfsonderdeel is het volume met 9 procent gezakt.

Overnames en desinvesteringen Overnames en desinvesteringen hebben geen gevolgen gehad voor de totale omzet over 2009. In de loop van het jaar hebben overnames en desinvesteringen echter wel de omzet van de drie bedrijfsonderdelen beïnvloed:

Decorative Paints Het bedrijfsonderdeel Decorative Paints is uitgebreid met twee distributeurs op het vasteland van Europa. Performance Coatings Bij het bedrijfsonderdeel Performance Coatings hebben wij Chemcraft Brazil en de non-stickactiviteiten afgestoten. De overnames van SABA en Kronospan zijn afgewikkeld. Ook hebben wij de overname aangekondigd van de poeder coating activiteiten van The Dow Chemical Company. Deze activiteiten die werk bieden aan circa 700 mensen genereren wereldwijd een omzet van enkele honderden miljoenen dollars. Met de overname verstevigen wij onze positie in poedercoatings in Europa en Noord-Amerika. Wij verwachten veel van de technologische kennis die met deze overname wordt verkregen en van de synergie-effecten. De transactie wordt naar verwachting in het tweede kwartaal van 2010 afgewikkeld, onder de gebruikelijke voorbehouden, waaronder toestemming van de regelgevende instanties.

Omzet in € miljoenen 2007

5.191

4.609

5.400

2008

5.006

4.575

5.687

2009

4.677

4.038

5.209


Totale omzetgroei 2009 vs 2008 -10%

0

-10%

-2 -4 -6 +2%

-8

-2%

-10 -12

Daling Stijging

Volume

Prijs

Overnames/ desinvesteringen

Wisselkoersen

Totaal

Overnames/ desinvesteringen

Wisselkoersen

Totaal

Omzetontwikkeling in % afgezet tegen 2008

Specialty Chemicals Bij Specialty Chemicals hebben wij LII Europe en Penford Australia overgenomen. Verder zijn aanvullende belangen genomen in joint ventures. PTA Pakistan is afgestoten.

Volume


AkzoNobel

Prijs

-9

3

1

-2

-7

-13

2

–

-1

-12

-9

–

2

-1

-8

-10

2

–

-2

-10


EBITDA

EBITDA AkzoNobel 2007 – 2009 in € miljoenen

Over het hele jaar bedraagt de EBITDA in totaal €1.768 miljoen, een daling van 8 procent ten opzichte van 2008. De EBITDAmarge komt uit op 12,7 procent (2008: 12,5 procent). In het vierde kwartaal bedraagt de EBITDA €396 miljoen, d.w.z. 4 procent hoger dan in 2008 (€381 miljoen). Deze stijging is het gevolg van constante margebeheersing en bezuinigingen. Decorative Paints Bij Decorative Paints was er in Europa een wisselend beeld te zien. In Noord-Amerika ondervindt men nog veel last van de verdere daling van de verfmarkt in de Verenigde Staten. Ook hebben wij daar te maken met reclame- en promotiekosten vanwege de herintroductie van het merk Glidden. LatijnsAmerika en Azië gingen het in de loop van 2009 steeds beter doen. In het vierde kwartaal begon het resultaat dat van het relatief zwakke laatste kwartaal van 2008 te overtreffen.

EBITDA Decorative Paints 2007 – 2009 in € miljoenen 1.000

15 12,2

800 600

635

11,9

10,5

598 492

400 200 2007

2008

2009

2007

635

586

945

2008

598

566

909

2009

492

587

814


Performance Coatings Het was een uitstekend jaar voor Performance Coatings. Ondanks een lagere omzet wist dit bedrijfsonderdeel het EBITDA-cijfer over 2009 met 4 procent te verbeteren. Marine and Protective Coatings en Packaging Coatings deden het goed in 2009 ondanks een lager volume bij Marine and Protective Coatings. De EBITDA-marge over 2009 is gestegen naar 14,5 procent (2008: 12,4 procent).

Specialty Chemicals Bij Specialty Chemicals was op jaarbasis een daling van het EBITDA-cijfer te zien van 10 procent, vooral als gevolg van de hoge productiekosten voor National Starch in het eerste halfjaar. De resultaten van Industrial Chemicals zijn verslechterd ten opzichte van 2008 als gevolg van de verzwakte vraag naar chloor en natriumhydroxyde. De EBITDA-marge over 2009 bedraagt 15,6 procent (2008: 16,0 procent).

EBITDA Performance Coatings 2007 – 2009 in € miljoenen

EBITDA Specialty Chemicals 2007 – 2009 in € miljoenen

1.000

12

800

9

600

14,5 12,7

586

15

1.500

12

1.200

9

900

12,4

566

587

6

400

6

600

3

200

3

300

2007

2008

2009

20

17,5 16,0

945

909

15,6

16 12

814

8 4

2007

2008

2009

EBITDA vóór incidentele posten in € miljoenen



EBITDA-marge (in %)

EBITDA-marge (in %)

EBITDA-marge (in %)


Reorganisatiekosten

Rente

• In 2009 is er bij Decorative Paints flink bezuinigd op de logistieke keten en op integratieprojecten in Europa, Canada en Latijns-Amerika. In de Verenigde Staten zijn er winkels gesloten • Bij Performance Coatings zijn kosten gemaakt in het kader van een personeelsreductie bij alle bedrijfsonderdelen. De meeste arbeidsplaatsen zijn verdwenen bij Industrial Activities en Car Refinishes • Bij Specialty Chemicals is de sluiting aangekondigd van vier locaties, waaronder Skoghall in Zweden en Mo I Rana in Noorwegen • De bezuinigingen op het hoofdkantoor liggen op schema.

De netto financieringslasten zijn met €177 miljoen gestegen naar €409 miljoen: • De financieringsbaten zijn met €92 miljoen gedaald naar €62 miljoen (2008: €154 miljoen) als gevolg van een lagere marktrente en de in 2008 voor de inkoop van eigen aandelen gebruikte geldmiddelen • De financieringslasten van pensioenen zijn met €125 miljoen toegenomen tot €174 miljoen (2008: €49 miljoen) vanwege een lager verwacht rendement op fondsbeleggingen • De overige financieringslasten zijn met €40 miljoen afgenomen tot €297 miljoen (2008: €337 miljoen). De hogere rentelasten over de herfinanciering van de schulden in 2009 werden tenietgedaan door lagere lasten voortvloeiende uit veranderingen in de reële waarde van financiële instrumenten.

In het bedrijfsresultaat opgenomen incidentele posten Behalve reorganisatiekosten zijn er incidentele posten vanwege een boete. Deze is opgelegd door de Europese Commissie. De incidentele baten zijn het gevolg van gewijzigde voorwaarden in bepaalde pensioenregelingen (€58 miljoen) en de verkoop van PTA Pakistan (€23 miljoen).

In het bedrijfsresultaat opgenomen incidentele lasten in € miljoenen 2008

Bijzondere waardevermindering immateriële vaste activa ICI Reorganisatiekosten Pensioenlasten en kosten van regelingen na uitdiensttreding

2009

-1.275

–

-275

-353

-38

58

-190

-14

Uitkomsten van belangrijke rechts-, mededingings- en milieuzaken

-32

-38

Resultaat overnames en desinvesteringen

-23

48

-5

18

-54

–

-1.892

-281

2008

2009

-189

-158

Transformatiekosten

Overige incidentele resultaten Aanpassing waardering overgenomen voorraden tegen reële waarde

In het bedrijfsresultaat opgenomen incidentele posten

Reorganisatiekosten in € miljoenen

Decorative Paints Performance Coatings

-20

-55

Specialty Chemicals

-29

-103

Overige

-37

-37

-275

-353

Totale reorganisatiekosten


EBIT in “overige” in € miljoenen

Corporate kosten Pensioenkosten

2008

2009

-128

-99

20

31

Verzekeringen

-13

-9

Overige

-37

-69

-158

-146

EBIT in “overige”

Winst per aandeel uit doorlopende bedrijfsactiviteiten in € 2,16

2007 2008

4,38 1,23

2009

Belastingen

Economic Value Added (EVA)

De effectieve belastingdruk vanaf het begin van het jaar bedraagt 26 procent (2008: 31 procent, exclusief de effecten van de bijzondere waardevermindering van goodwill/ immateriële vaste activa en de verwijdering van de balans van actieve belastinglatenties). In het derde kwartaal hebben wij op voorwaardelijke basis €75 miljoen ontvangen in het kader van een nog lopende belastingzaak. Per saldo bedraagt de verantwoorde belastingbate €57 miljoen. Er hebben verschillende andere correcties plaatsgevonden met betrekking tot nagekomen belastingverplichtingen. Daarnaast hebben wij een aantal belastingvrije baten of baten die tegen een laag tarief belast zijn opgenomen, waaronder de verkoop van PTA Pakistan en een aantal incidentele niet-aftrekbare kosten. Exclusief de incidentele posten en nagekomen correcties bedraagt de belastingdruk vanaf het begin van het jaar 29 procent (2008: 27 procent).

Economic Value Added (EVA) wordt berekend door het nettobedrijfsresultaat na belasting (Net Operating Profit After Taxes, NOPAT) te verminderen met een kapitaallast die aangeeft welke gemiddelde rentabiliteit kapitaalverschaffers verwachten. De onderdelen van de EVA-berekening kunnen niet direct worden afgeleid uit de jaarrekening omdat er rekening wordt gehouden met bepaalde correcties zoals afschrijvingen van incidentele posten. Het EVA-cijfer over 2009 bedraagt in totaal €492 miljoen negatief (2008: €1.723 miljoen negatief).

De post “overige” Dividend in € 2007

1,80

2008

1,80

2009

1,35

Wij gebruiken de post “overige” om activiteiten te verantwoorden die niet aan een bepaald onderdeel worden toegerekend. De cijfers over 2008 zijn naar beneden bijgesteld vanwege een aantal speciale posten die verband houden met de integratie van ICI en een nieuwe doorberekeningssystematiek voor hoofdkantoor kosten. Corporate kosten zijn de nietdoorberekende kosten van het hoofdkantoor van AkzoNobel en de centrale diensten in Nederland. Deze kosten zijn aanzienlijk lager dan vorig jaar dankzij een reorganisatie en bezuinigingen. Onze eigen verzekeringsactiviteiten hebben al met al een beter resultaat geboekt dan vorig jaar. Het ging hierbij o.a. om een aantal algemene producten aansprakelijkheidclaims. De overige kosten bestaan daarnaast uit aandelenbeloningen, de resultaten van twee kleine onderdelen en een aantal holdings, resultaten van treasury en bedrijfsactiviteiten die gelden als erfenissen uit het verleden.

Dividendvoorstel Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 28 april 2010 zal worden voorgesteld een definitief dividend uit te keren van €1,35 per aandeel. Er is in november een tussentijds dividend uitgekeerd van €0,30 per aandeel. Het dividendbeleid van AkzoNobel is erop gericht om jaarlijks een dividend uit te keren van ten minste 45 procent van het nettoresultaat vóór incidentele posten en reële-waardecorrecties ten behoeve van de overname van ICI. Dit dividendvoorstel van €1,35 per aandeel over het gehele jaar staat gelijk aan een uitkering van 57 procent ingevolge ons dividendbeleid.

Liquiditeiten- en financieringsbeheer Over het hele jaar bedraagt de kasstroom uit operationele activiteiten €1.240 miljoen (2008: €91 miljoen). De belangrijkste verandering is gelegen in het beheer van het operationele werkkapitaal, wat heeft geleid tot een vrijval van €533 miljoen aan liquiditeiten. Dit terwijl wij de investeringsuitgaven op hetzelfde peil als in 2008 hebben gehouden.


In 2009 hebben wij onze schulden geherfinancierd en looptijden verlengd. • In maart 2009 is een obligatie uitgegeven van €750 miljoen tegen 7,25 procent rente. De obligatie heeft een looptijd van zes jaar • In april 2009 is een obligatie uitgegeven van £250 miljoen tegen 8,0 procent rente. De obligatie heeft een looptijd van zeven jaar • In mei 2009 is een totaal van €1.000 miljoen aan obligaties vervallen • In juni 2009 is een nieuwe onderhands geplaatste schuld aangegaan van €150 miljoen • In december 2009 hebben wij €215 miljoen aan in 2011 af te lossen schulden vervroegd afgelost. Ook hebben wij door middel van een verlenging van onze bestaande obligatie een nieuwe lening uitgegeven van €225 miljoen. Deze heeft een looptijd van 5 jaar.

Operationeel werkkapitaal Operationeel werkkapitaal is gedaald met €533 miljoen door werkkapitaal management. Uitgedrukt als een percentage van de omzet was het operationeel werkkapitaal 13,7 (einde jaar 2008: 16,5 procent).

Verkort kasstroomoverzicht in € miljoenen 20081 Stand per 1 januari liquide middelen Nettoresultaat uit doorlopende bedrijfsactiviteiten Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen

2.359 1.826

2.042

680 639

Mutaties in voorzieningen

-560

-497

Overige mutaties

Investeringsuitgaven Overnames en desinvesteringen 2 Overige mutaties

63

9

Kasstroom uit operationele activiteiten

1.240

91 -534

-534

-10.113

-55 40

106

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-549

-10.541

Mutaties in langlopende schulden

-433

175

Dividenden 3

-581

-454

-1.437

–

Inkoop eigen aandelen Overige mutaties Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Kasstroom uit doorlopende bedrijfsactiviteiten

Gevolgen van wisselkoerswijzigingen voor liquide middelen

2009

355

-356

Toename/afname geldmiddelen

2008

1.449

11.067 -1.044

Mutaties in werkkapitaal

Kasstroom uit beëindigde bedrijfsactiviteiten

Operationeel werkkapitaal in € miljoenen

2009

Stand per 31 december liquide middelen 1 Voor

vergelijkingsdoeleinden geherrubriceerd. aftrek van geldmiddelen. 3 In 2008 inclusief €79 miljoen dividend uitgekeerd aan aandeelhouders ICI. 2 Na

4

-42 -2.493

-275

-12.943

416

3.519

19

-9.424

435

-194

35

1.449

1.919


Eigen vermogen

Geïnvesteerd vermogen

Het eigen vermogen per 31 december 2009 bedraagt €7,8 miljard: • Een nettoresultaat van €285 miljoen • Cumulatieve omrekeningsverschillen van €353 miljoen, voornamelijk vanwege de aantrekkende koers van het Britse pond • Een dividenduitkering van €395 miljoen.

Het geïnvesteerd vermogen bedraagt per 31 december 2009 in totaal €13,2 miljard. Dit is een daling van €0,2 miljard ten opzichte van het vorige boekjaar. Het belegd vermogen is beïnvloed door de onderstaande posten: • Valuta-effecten op immateriële activa en materiële vaste activa, voornamelijk vanwege de aantrekkende koers van het Britse pond • Een stijging van de langlopende vorderingen van €77 miljoen vanwege de positieve vermogenspositie van bepaalde pensioenfondsen • Een stijging van €206 miljoen vanwege overnames en desinvesteringen • Een stijging van de lopende rente (met €82 miljoen) op een in december 2008 uitgegeven obligatie • Een daling van het operationeel werkkapitaal van €533 miljoen dankzij werkkapitaalbeheer. De verhouding operationeel werkkapitaal/omzet bedraagt 13,7 procent (ultimo 2008: 16,5 procent).

Pensioenen De dekkingsgraad van de pensioenregelingen per 31 december 2009 vertoont naar schatting een tekort van €1,9 miljard (ultimo 2008: €1,0 miljard). Deze ontwikkeling valt te verklaren door: • Lagere rekenrente en hogere inflatieverwachtingen, die samen zorgen voor een verhoging van de pensioenverplichting, hetgeen weer gedeeltelijk werd gecompenseerd door: • Hogere vermogenswaardes • Aanvullende stortingen in pensioenregelingen in het Verenigd Koninkrijk.

Personeelsbestand Per ultimo 2009 is ons personeelsbestand gedaald naar 57.060 werknemers (per ultimo 2008: 60.040 werknemers). De daling die per saldo is opgetreden werd veroorzaakt door: • Een uitbreiding met 980 werknemers vanwege overnames • Het vertrek van 3.960 werknemers in 2009 vanwege voortdurende reorganisaties en gerealiseerde synergievoordelen.

Verkorte balans in € miljoenen 2009

2008

Immateriële vaste activa

7.172

7.388

Materiële vaste activa

3.357

3.474

Overige financiële vaste activa

1.848

Totaal vaste activa

1.783 12.645

12.377

Voorraden

1.781

1.441

Handelsdebiteuren en overige vorderingen

2.924

2.564

Liquide middelen

1.595

2.128

Overige vlottende activa

102

57

Totaal vlottende activa

Totaal Totaal groepsvermogen Voorzieningen en latente belastingverplichtingen

2.787

Langlopende leningen

2.341

Totaal langlopende passiva

6.357

6.235

18.734

18.880

7.913

8.245 2.593 3.488 6.081

5.128

Kortlopende leningen

1.338

384

Handelscrediteuren en overige passiva

2.985

2.866

Overige kortlopende passiva

1.370

Totaal kortlopende passiva

Totaal

Geïnvesteerd vermogen in € miljoenen

2007

15.480

2008

13.424

2009

13.204

1.304 5.693

4.554

18.734

18.880


Bestuurdersverklaring

Dit betreft de verklaring van de Raad van Bestuur inzake de jaarrekening, het directieverslag en de interne beheersing Wij hebben het jaarverslag 2009 van AkzoNobel en de verplichtingen in de geconsolideerde overzichten als geheel opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals aangenomen door de EU en aanvullende Nederlandse informatievereisten voor jaarverslagen. Voor zover ons bekend: 1 Geeft de jaarrekening zoals opgenomen in dit verslag over het jaar 2009 een juist en getrouw beeld van de activa en passiva, de financiële positie en het resultaat van AkzoNobel per 31 december 2009, en van het resultaat van onze geconsolideerde bedrijfsactiviteiten over het boekjaar 2009. 2 Geeft het verslag van de Raad van Bestuur zoals opgenomen in dit verslag over het jaar 2009 een getrouw beeld omtrent de toestand en de gang van zaken bij de bedrijfsonderdelen en van de positie van AkzoNobel en de gezamenlijk in de consolidatie opgenomen ondernemingen, en beschrijft het verslag de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee wij geconfronteerd worden. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de opzet en het voldoende functioneren van de interne beheersing. In dit kader heeft de Raad een breed pakket aan procedures en maatregelen ingevoerd waarmee de bedrijfsactiviteiten worden beheerst. Dit pakket omvat maatregelen met betrekking tot de algemene interne controle, zoals een gedragscode met beginselen, richtlijnen en bevoegdheden, maar ook een aantal specifieke maatregelen, zoals een systeem voor risicobeheersing, een stelsel van controlemaatregelen en een procedure voor bevestigingsverklaringen die door de verantwoordelijke bestuurders op verschillende niveaus binnen de onderneming

moeten worden afgegeven. Al deze procedures en maatregelen zijn bedoeld om een redelijke mate van zekerheid te verschaffen dat belangrijke risico’s voor de onderneming gesignaleerd en beheerst worden en dat de operationele en financiële doelstellingen van de onderneming in overeenstemming zijn met de toepasselijke weten regelgeving. De individuele onderdelen van het bovengenoemde interne beheersingssysteem zijn conform het COSO Enterprise Risk Management Framework. Ter ondersteuning en bewaking van de naleving van weten regelgeving, inclusief onze eigen beginselen, is een Compliancecommissie ingesteld. De interne accountantsdienst verschaft de Raad de zekerheid dat het binnen de onderneming gehanteerde systeem voor risicobeheersing en interne controle, zoals dat is ingevoerd door het bestuur en dat onder de verantwoordelijkheid van het bestuur valt, toereikend is en doeltreffend functioneert. Er wordt doorlopend gewerkt aan de verbetering van de procedures en maatregelen voor financiële verslaggeving. Wat betreft de risico’s op het gebied van financiële verslaggeving is de Raad van Bestuur echter van mening dat het systeem voor risicobeheersing en interne controle: • Een redelijke mate van zekerheid verschaft dat de financiële verslaggeving in het verslag over 2009 geen onjuistheden van materieel belang bevat • In 2009 naar behoren heeft gefunctioneerd. Voor een uitgebreide beschrijving van het systeem voor de beheersing van strategische, operationele en compliancerisico’s en de belangrijkste risicofactoren wordt verwezen naar het hoofdstuk over risicobeheersing (op 73 van het volledige 2009 Report). De bovenstaande verklaringen en conclusies zijn door ons besproken met de Auditcommissie, de Raad van Commissarissen en de externe accountant.

Vooruitzichten en doelstellingen voor de middellange termijn Het economisch herstel is eind 2009 nog erg broos, vooral in de ontwikkelde markten. Wij blijven echter bij ons middellange termijn voornemen om per ultimo 2011 een EBITDA-marge van 14 procent te realiseren. De door ons genomen maatregelen onderstrepen ons vertrouwen in deze doelstellingen. Onze focus op customers, cost en cash is onverminderd, hoewel initiatieven om groei te realiseren prioriteit krijgen, met name of in het bijzonder in snelgroeiende markten. Amsterdam, 16 februari 2010 De Raad van Bestuur Hans Wijers Leif Darner Rob Frohn Tex Gunning Keith Nichols

16 | Strategische ambities | Strategie | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Strategische ambities Prestatiedoelstellingen

Sneller groeien dan onze markten Een maatstaf voor groei. Gemeten door te kijken hoeveel sneller wij groeien dan de markten waarin wij actief zijn.

Voortgang in 2009

Overzicht 2009

Omzetgroei in %

-3 -6

-7

-8

-9

-10 -12

-12 -15 Decorative Paints

EBITDA-marge > 14 procent realiseren per ultimo 2011 Een maatstaf voor doeltreffende bedrijfsvoering. Op corporate niveau gaan wij uit van een maatstaf van 14 procent met een rangschikking in het topkwartiel.

Specialty Chemicals

Performance Coatings

Totaal

EBITDA-marge verhouding bedrijfsresultaat/omzet

20 16 12

14,1 11,9

14,4

15,1

13,0

11,9

10,7

8

9,0

4 Q1

Q2 Q3 2008

Q4

Q1

Q2 Q3 2009

Plannen voor 2010

• Een moeilijk jaar qua volume vanwege de neergang in de markt en voorraadafbouw • Lichte groei marktaandeel in bepaalde markten beperkte aanwijzingen voor een verlies aan marktaandeel in andere markten • Sterke prestatie qua margemanagement • Investeren in toekomstige groei in de opkomende markten ging door.

• Realisatie van verwachtingen qua volumegroei als gevolg van grote investeringen (bijv. in China en in nieuwe technologie) • Voortzetting van investeringen in opkomende markten • Verdere ombuiging van investeringen naar baanbrekende R&D-projecten.

• De doelstelling van een EBITDA-marge van 14 procent van de omzet in twee kwartalen overtroffen ondanks de moeilijke economische omstandigheden • Sterke prestatie qua bruto-omzetresultaat dankzij margemanagement • Aanzienlijke kostenreductie gerealiseerd door synergie met ICI en andere reorganisaties.

• Verdere focus op de drie C’s (Customers, Cost, Cash) • Professionalisering van de inkoopfunctie en schaalbenutting • Realisatie van resterende synergieeffecten met ICI en besparingen door reorganisaties • Meer focus op absolute groei van EBITDA, verenigbaar met de focus op volume en groei van het marktaandeel.

• Met een verlaging van OWC als percentage van de omzet met 2,8 hebben we onze doelstelling overtroffen • Met name de resultaten van ons voorraad- en debiteurenbeheer zijn vermeldenswaardig • We hebben verbeteringen gerealiseerd over nagenoeg de gehele linie. 13 van de 15 BU’s tonen verbetering.

• Verdere versterking en benutting van processen, systemen en instrumenten voor verbetering van het OWC • Sterkere focus op voorraadverbetering door grotere nadruk op vermindering van de complexiteit.

Q4

Doelstelling

Operationeel werkkapitaal (OWC) als percentage van de omzet verlagen met 0,5 per jaar Een maatstaf voor rentabiliteit en doeltreffende bedrijfsvoering.

Operationeel werkkapitaal verhouding bedrijfsresultaat/omzet

20 16

16,5 13,7

12 8 4 2008

2009

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Strategie | Strategische ambities | 17

Prestatiedoelstellingen

Voortgang in 2009

Overzicht 2009

Plaats in de top drie van de Dow Jones Sustainability Indexes behouden Een maatstaf voor het prestatiepotentieel op de lange termijn. Door Dow Jones gemeten op basis van een externe beoordeling ten opzichte van branchegenoten.

DJSI Chemische sector

Plaats in het topkwartiel veroveren met veiligheidsbeleid Een maatstaf voor hoe wij met onze mensen omgaan en voor onze bedrijfsvoering. Best-inclass prestatie totaal aantal te melden ongevallen onder werknemers en ingehuurde krachten per miljoen gewerkte uren; maatstaf voor best-inclass gedefinieerd als twee.


Een omslag teweeg brengen in personeelsontwikkeling Een maatstaf voor hoe wij met onze mensen omgaan en voor ons prestatiepotentieel op de lange termijn. De verbetering op de desbetreffende indicatoren wordt door middel van een werknemersenquête gemeten.

Mening van werknemers in % positief

DJSI positie

2005

Top 10%

2006

2de

2007

1e

2008

2de

2009

2de

10 8 7,4

6

6,7 5,7

4

4,5

3,7

2 2005

2006

2007

2008

2009

Plannen voor 2010

• Onze positie in de top drie behouden (wij staan in de top twee) • Belangrijkste gebieden waarop we goed hebben gepresteerd zijn: corporate governance, risicobeheersing, leveranciersvraagstukken en klimaatbeleid • Belangrijkste verbeterpunten: operationele eco-efficiëntie, onderdelen van personeelsontwikkeling en de invoering van R&D-processen.

• Sterke focus op verbetering van operationele eco-efficiëntie (bijv. energie, grondstoffen, afval, water, uitstoot) • Verankering van het CO2-beleid • Uitvoering van onderstaande maatregelen op het gebied van veiligheid en personeelsontwikkeling.

• Aanzienlijk beter in vergelijking met 2008; we komen in de buurt van onze doelstelling van twee • Veel meer locaties waar behavior-based safety (BBS) maatregelen worden genomen • Er is een begin gemaakt met de invoering van veiligheidscursussen voor leiderschap en verbeterde HSE&S audits.

• Verdere uitrol van veiligheidscursussen voor leiderschap (BBS) en HSE&S audits naar alle locaties van AkzoNobel • Ontwikkeling en uitrol van meer consequente en professionelere aanpak van procesveiligheid.

• Goede prestatie neergezet wat betreft de betrokkenheid van onze werknemers, maar focus op personeelsmanagement dient te worden verbeterd • Overeenstemming bereikt over organisatiebrede, integrale strategieagenda voor HR • Belangrijkste programma’s managementontwikkeling laten bestaan • Belangrijke stappen gezet richting diversiteit en inclusie.

• Uitrol van een nieuw cursusprogramma voor leiderschapsontwikkeling • Invoering Talent Factory Scorecard en bewaking van en sturing op actieplannen voor verbetering belangrijkste indicatoren • Voortzetting van activiteiten voor aanzienlijk meer diversiteit en inclusie • Invoering van periodieke, organisatiebrede enquêtes om de betrokkenheid van werknemers te meten.

Doelstelling

Engagement

80

Diversity and inclusion

74

Integrity and responsibility

73

Developing our people

56

18 | Strategische agenda | Strategie | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Strategische agenda • Succesvolle integratie ICI • Realisatie winstgevende groei door te profiteren van onze sterke positie in opkomende markten en technologie; met verdere versterking door selectieve acquisities • Verbetering van de bruto-marge met behulp van marge management • Vergroting van de operationele effectiviteit onder meer door herstructurering, in het bijzonder in de ontwikkelde markten • Verankering van AkzoNobels waarden in de organisatie • Ontwikkeling van een toonaangevende Talent Factory • Streven naar duurzaamheid en veiligheid van wereldklasse

In 2008 hebben wij een strategische agenda opgesteld om de plannen voor resultaatverbetering in kaart te brengen die ons in staat moeten stellen om de “waarde” en “waarden” van onze strategische ambities te realiseren (zie pagina 16 en 17). Wij hebben in 2009 vastgehouden aan deze agenda (zie linkerzijde) en zijn er vast van overtuigd dat wij hiermee een goede uitgangspositie hebben geschapen voor de toekomst. Wij zetten de gemaakte vorderingen af tegen onze strategische ambities en agenda met behulp van een strategiedashboard. Hierbij wordt gebruik gemaakt van indicatoren die aangeven op welke gebieden wij toonaangevend zijn en waar onze prestaties achterblijven, alsmede van een mix van financiële en niet-financiële factoren.

Succesvolle integratie ICI Wij zijn op koers om onze beloften met betrekking tot het realiseren van synergievoordelen uit de overname van ICI te kunnen nakomen. De doelstellingen zijn overigens aangescherpt qua omvang en tijdpad (zie onderstaande tabel).

Ultimo 2007

April 2008

Prognose per

Huidige situatie

September 2008

Vandaag

Bedrag

€280 miljoen

€340 miljoen (toename: 20 procent)

€340 miljoen

Tijdspad

85 procent gerealiseerd per ultimo 2010



€300 of ca. 90 procent van de reeds gerealiseerde €340 miljoen 100 procent gerealiseerd per ultimo 2010

Naast Decorative Paints (bijvoorbeeld op het hoofdkantoor) zijn bijna alle synergievoordelen gerealiseerd. In 2010 wordt het accent in de agenda van Decorative Paints verlegd van integratie naar transformatie. De integratieagenda was gericht op het samenvoegen van de twee ondernemingen en het optimaliseren van de kosten. Nu de transformatie aan de orde is gekomen, wordt meer aandacht besteed aan het omvormen van onze sterke, doch multilokale activiteiten tot een wereldwijde organisatie.

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Strategie | Strategische agenda | 19

Realisatie winstgevende groei Onze agenda voor winstgevende groei is erop gericht om optimaal gebruik te maken van onze sterke positie in technologie en opkomende markten en verdere groei te realiseren door gerichte overnames. Profiteren van onze sterke positie in technologie AkzoNobel’s Research, Development and Innovation (RD&I) strategie is erop gericht om bijzondere en opzienbarende innovaties te ontwikkelen en daarmee meer winstgevendheid en groei te realiseren. We willen een voortrekkersrol vervullen in veelbelovende technologieën en hiervoor de juiste middelen vrijmaken. Om dit te bewerkstelligen, besteden we meer van ons investeringsbudget aan grotere innovaties. In het bijzonder hebben wij een lijst gemaakt van de 50 grootste lopende innovatieprojecten die naar verwachting de meeste impact zullen hebben. Op deze lijst van veelbelovende projecten staan o.a. decoratieve en beschermende coatings op waterbasis, innovatieve aangroeiwerende coatings, zelfherstellende coatings, energiezuinige uithardingstechnieken, duurzame biogrondstoffen en geavanceerde verwerkingstechnologieën. Inzet van alle beschikbare middelen Om deze projecten te ondersteunen, hebben wij wetenschappelijke kennis gebundeld in Expert Capability Groups (ECG’s). Deze teams werken samen met onze bedrijfsonderdelen om projecten sneller succesvol af te ronden en hun impact te vergroten. Het samenwerkingsaspect wordt nog verder uitgebreid via netwerken genaamd Communities of Practice (CoP’s). Hierin wordt de kennis van onze toonaangevende specialisten die werkzaam zijn binnen de RD&I-functie – en elders binnen AkzoNobel – samengebracht om best practices te bepalen. Vervolgens zetten wij al onze technische kennis in om onze klanten de beste productfunctionaliteit te bieden. Wij willen niet alleen zo optimaal mogelijk gebruik maken van onze interne middelen, maar streven er ook naar om ons naar buiten te richten en innovaties zo verder tot ontwikkeling te brengen. Omdat wij een open benadering voorstaan, hebben wij samen met NineSigma een Networked Innovation Program opgericht. In dit programma wordt op gestructureerde wijze bepaald welke technologie- en kennisbehoeften er zijn, waarna strategieën worden ontwikkeld voor het vinden en aankopen van mogelijke oplossingen buiten de onderneming zelf. Het programma zal naar verwachting ons innovatieniveau aanzienlijk uitbreiden omdat we hiermee versneld toegang krijgen tot nieuwe technologieën.

Gebruik alle beschikbare middelen voor technologieontwikkeling Het Networked Innovation Program wordt gecomplementeerd door een reeks Communities of Practice (CoP’s). Naast de bestaande CoP’s voor duurzame biogrondstofffen, in water oplosbare verftechnieken en corrosiebescherming komen er binnenkort nieuwe CoP’s voor procesverbetering en energiezuinige uitharding. De CoP voor duurzame biogrondstoffen heeft reeds een zeer belangrijke rol gespeeld. Hierin is kennis gedeeld van latextechnologie op basis van biomonomeren. De Elotexbusiness van Functional Chemicals onderzoekt momenteel of deze technologie, die is ontwikkeld door Decorative Paints in samenwerking met twee van onze Expert Capability Groups (ECG’s), mogelijk een bouwsteen zou kunnen zijn voor een nieuw herdispergeerbaar poederpolymeer dat wordt gebruikt in droge mortelmengsels. Bij de divisie Car Refinishes heeft de open benadering van innovatie geleid tot de ontwikkeling van een nieuwe doe-het-zelf oplossing voor de reparatie en bescherming van autolak: de StickerFix. In samenwerking met een mondiale speler op het gebied van folies en drukgevoelige technologie is een nieuwe methode bedacht om kleine krassen op voertuigen te maskeren met verf technologie van AkzoNobel.

Alle innovaties worden beschermd door intellectuele eigendomsrechten. Bij veel van onze activiteiten wordt er de voorkeur aan gegeven om uitvindingen geheim te houden in plaats van er octrooi op aan te vragen. In sommige gevallen wordt er echter wel volledige octrooibescherming aangevraagd. Daarbij wordt de nadruk gelegd op kwaliteit in plaats van kwantiteit. In 2009 is er octrooi aangevraagd op 79 uitvindingen. Hiermee heeft AkzoNobel nu in totaal bijna 10.000 octrooien aangevraagd en verkregen. Duurzaamheid – een constante cruciale factor Een aantal jaren geleden hebben wij ons tot doel gesteld om 30 procent van onze omzet te genereren uit eco-premiumproducten. Of een product het predicaat eco-premium meekrijgt, wordt bepaald op basis van kwantitatieve of kwalitatieve analyses gericht op zes aspecten: toxiciteit, energieverbruik, gebruik van natuurlijke hulpbronnen/grondstoffen, uitstoot en afval, grondgebruik en risico (bijvoorbeeld op ongevallen). Het eco-premiumalternatief moet aanzienlijk beter zijn dan de reeds beschikbare oplossingen in ten minste één opzicht en in geen enkel opzicht aanzienlijk slechter.

In 2009 is het aandeel eco-premiumproducten in ons assortiment gestegen naar 20 procent van de omzet (2008: 18 procent). De bedrijfsonderdelen zijn nu beter in staat om marktkansen voor eco-premiumproducten te herkennen. Zij brengen deze producten in ontwikkeling in het kader van hun ambitieuze plannen om het doel voor 2015 te bereiken. Dit proces wordt in 2010 verder verankerd in de organisatie. Wij voldoen met ons onderzoek niet alleen aan de wensen van onze klanten en de markt, maar daarnaast willen wij met onze research ook een bijdrage leveren aan maatschappelijke en milieutechnische kwesties, zoals verbeterde duurzaamheid van huisvesting en vervoer. Met eco-premiumproducten creëren wij waarde voor onze businesses en onze klanten. Hiermee kunnen wij omzetgroei realiseren omdat deze producten het beter doen wat betreft het gebruik van grondstoffen, productieprocessen en productinnovatie.

Duurzaamheid – stuwende kracht achter innovatie Rediset WMX is een nieuw bindmiddel voor asfalt dat is ontwikkeld door Surface Chemistry. Het verbetert niet alleen de duurzaamheid van het wegdek, maar asfalt kan dankzij dit middel ook bij lagere temperaturen worden vervoerd en gelegd. Dit levert een aanzienlijke energiebesparing op en een grote vermindering van giftige dampen. Energie- en CO2- besparing zijn ook van toepassing op Dulux Ecosure Matt Light & Space uit ons assortiment decoratieve verf. Met dit product hebben wij in Groot-Brittannië de Green Product Award 2009, een onderdeel van de Green Business Awards, gewonnen. Met de lancering in 2008 van de productlijn Dulux Ecosure die weinig CO2-uitstoot veroorzaakt, in combinatie met de mogelijke energiebesparingen van de Lumitec-technologie van Dulux Light & Space, hebben wij unieke producten op de markt gebracht die ongeëvenaarde voordelen opleveren voor de consument en het milieu. Het nieuwe assortiment High Light Reflectance Value kan leiden tot aanzienlijke energiebesparingen van gemiddeld maar liefst 22 procent vergeleken met de meer conventionele verfproducten. Het licht kan elke dag zo’n 20 minuten later aan, hetgeen in totaal gelijkstaat aan het uitschakelen van een op de vijf gloeilampen van 60W. Vorig jaar heeft Packaging Coatings de Aquabase 353 washcoat geïntroduceerd bij een grote Europese blikfabrikant. De coating – die wordt gebruikt om de buitenkant van tweedelige stalen conservenblikken te beschermen tegen roest – heeft een lagere concentratie oplosmiddel dan het product dat het vervangt. De coating kan tevens worden aangebracht bij een veel lager foliegewicht om de vereiste beschermlaag te bieden, wat weer leidt tot een lagere VOC-uitstoot en minder materiaalgebruik.


Investeringen in snelgroeiende markten

2

4

3

1

5

Elk jaar bouwen wij deze sterke positie in opkomende markten uit en 2009 was daarin geen uitzondering. Ondanks het moeilijke economische klimaat zijn wij op alle gebieden blijven investeren in opkomende markten zoals hierboven beschreven. Verdere groei door gerichte overnames Om onze winst uit autonome groei aan te vullen hebben wij in 2009 wederom een select aantal overnames gedaan. Een van de belangrijkste overnames, die naar verwachting in 2010 zal worden afgewikkeld, wordt hieronder beschreven.

1 Brazilië • Packaging Coatings heeft de reactor capaciteit in Brazilië verhoogd • In Brazilië is geïnvesteerd in het programma “Tudo de Cor” (Everything in Color). Hiermee proberen wij een goede relatie op te bouwen met de lokale bevolking en kleur te geven aan hun dagelijks leven, bijvoorbeeld door gebouwen in achterstandswijken te verven • Verdere investeringen zijn gedaan in Chemical Island in Três Lagoas, Brazilië, een onderdeel van Pulp and Paper Chemicals, om de plaatselijk pulpproductie te ondersteunen.

4 China • In China is de uitrol van 184 nieuwe gecontroleerde Decorative Paints winkels voltooid • De nieuwe fabriek voor Protective Coatings in Suhzou, China, die eind 2008 is geopend, benut reeds de volledige capaciteit • Een nieuw technologiecentrum van Powder Coatings geopend in Ningbo, China • Verdere investeringen zijn gedaan in de multi-site van Specialty Chemicals in Ningbo, China. De fabriek kan naar verwachting begin 2010 volledig in gebruik worden genomen.

2 Europa (opkomende markten) • De productie van onze nieuwe solvent-based Decorative Paints fabriek in Pilawa, Polen, is met succes verhoogd • Gerichte overnames zijn gedaan door Wood Adhesives in Tsjechië/Roemenië en Slowakije.

5 Azië-Pacific • Investering in een nieuw R&D-laboratorium door Marine and Protective Coatings in Singapore • Investeringen zijn gedaan in de uitbreiding van de distributie- en verkoopcapaciteit in Decorative Paints Indonesië en Vietnam.

3 India • Plannen aangekondigd om een nieuwe fabriek voor Specialty Plastics en Coil Coatings te bouwen in India.

Profiteren van onze sterke positie in opkomende markten Een van onze belangrijkste succesfactoren is en blijft ons werkelijk wereldwijd profiel. Wij zijn vooral sterk in opkomende markten waar wij met alle drie onze bedrijfsonderdelen toonaangevend zijn. Momenteel is meer dan 35 procent van onze omzet en ons personeelsbestand afkomstig uit opkomende markten. Wij zijn er trots op dat wij deze sterke positie hebben bereikt op basis van dezelfde hoge normen als die wij nastreven in de ontwikkelde markten wat betreft duurzaamheid, ondernemingsbestuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Verdere groei door gerichte overnames De algemene industriële markt voor metaal coatings is groot en versnipperd. Wij willen ons richten op poeder coatings omdat dit in deze markt de meest duurzame vorm van metaal coating is. In november 2009 hebben wij de overname aangekondigd van de poeder coating activiteiten van The Dow Chemical Company die deze had verkregen als onderdeel van de overname van Rohm & Haas. De overgenomen activiteiten (onder voorbehoud van toestemming van de regelgevende instanties) sluiten nauw aan op onze bestaande poeder coating activiteiten. Hiermee geven wij een impuls aan de ontwikkeling van nieuwe en innovatieve technologieën, producten en diensten op wereldwijde schaal. De integratie van de activiteiten legt een sterke basis voor het opbouwen van langdurige relaties met klanten. Wij verwachten veel van deze overname en van onze poeder coating activiteiten in het algemeen.


Verbetering bruto winst marges Hoewel 2009 een moeilijk jaar was, zijn wij erin geslaagd om een betere bruto-marge te realiseren. Dit was grotendeels te danken aan een combinatie van een sterk productenaanbod, gedisciplineerd marge management – waarmee wij al voor de recessie waren begonnen – en een meer professionele benadering van onze inkoopfunctie. Vanuit het oogpunt van inkoop zal de nadruk in de toekomst gaan liggen op de AkzoNobel-brede uitrol van processen. De best practice van inkoop draait niet alleen om kostenbesparingen op stukstarieven, maar ook om de invoering van programma’s die leveranciers in staat stellen om AkzoNobel te helpen te voldoen aan de toekomstige vraag van klanten. Het leveranciersbeleid van AkzoNobel gaat in op de milieu- en de maatschappelijke normen die wij verwachten van onze leveranciers. Daarnaast willen wij verder gaan dan de invoering van onze bestaande best practice voor marge management en inkoopprocessen. Wij gaan functieoverschrijdend en proactief te werk om onze productarchitecturen te rationaliseren. Zo kunnen wij onze klanten passende producten aanbieden tegen lagere kosten. Een voorbeeld van Decorative Paints wordt hieronder weergegeven.

Inzetten van productarchitecturen voor verbetering van de bruto-marge Wij zijn bezig om onze recepturen voor decoratieve verf te analyseren met behulp van een rigoreuze aanpak op grond van productarchitecturen. Uit vroege resultaten blijkt dat wij onze portefeuille van tienduizenden recepturen mogelijk kunnen inkrimpen tot minder dan 100 architecturen. De vermindering van het aantal recepturen stelt ons in staat om te werken met een veel minder ingewikkelde mix van grondstoffen. Ook heffen we hiermee duplicatie in het ontwikkelingsproces op. Tevens kunnen we nieuwe producten zo sneller op de wereldmarkten uitrollen tegen een concurrerend tarief.

bedrag van €300 miljoen te besparen. Gezien de onzekerheid in de markt blijven wij op zoek naar mogelijkheden om onze processen en resultaten te verbeteren. Wij richten ons met name op verbeteringen in ontwikkelde markten waar wij productie- en distributielocaties zullen blijven samenvoegen. De kostenbesparingen die hiermee gepaard gaan, geven ons de financiële armslag om te kunnen investeren in de snelgroeiende markten waar wij meer zicht op groei hebben. Een doeltreffende bedrijfsvoering gaat verder dan reorganiseren om alle cost en cash aspecten af te dekken. Met ons initiatief Operating Working Capital (OWC) proberen wij een structurele en duurzame verbetering tot stand te brengen in het niveau van het werkkapitaal van onze activiteiten. Het management heeft nu meer aandacht voor dit belangrijke onderwerp en de toepassing van best practices wordt gestimuleerd. Een voorbeeld staat hier onder beschreven. Wij willen onze bedrijfsvoering ook verbeteren door minder energie te verbruiken en minder afval te produceren. Dit levert twee grote voordelen op: lagere kosten en minder druk op het milieu.

Toewerken naar verbetering OWC in Industrial Chemicals • Gerichte beloningen • Voortrekkers OWC op belangrijke beslismomenten • Ontwikkeling dashboard OWC, inclusief nadere doelstellingen voor bestanddelen OWC • Handboek OWC • Wedstrijd OWC om best practices te benutten. Overzicht ontwikkeling OWC per kwartaal

Afvalvermindering bij Surface Chemistry Surface Chemistry is erin geslaagd het niet-herbruikbare afval met meer dan 20 procent te verminderen door over te stappen op grondstoffen met een hogere zuiverheidsgraad en een productzuiveringsstap met klei, die voorheen als niet-herbruikbaar afval werd beschouwd. Niet-herbruikbaar afval in miljoenen tonnen 2007

11.489

2008

9.810

2009

8.973

Verankering van de waarden van AkzoNobel in de organisatie Wij hebben onze kernwaarden in 2008 uitgewerkt. Deze waarden definiëren wie wij zijn en wat wij beogen te bereiken. Deze waarden zijn als volgt: • De toekomst van onze klanten centraal stellen • Het stimuleren van ondernemingsgeest • De talenten van onze mensen ontwikkelen • De moed en nieuwsgierigheid om vragen te stellen • ntegriteit en verantwoordelijkheid in alles wat we doen. In 2009 hebben wij deze waarden geïntegreerd in ons wereldwijde beoordelingssysteem genaamd de Performance and Development Dialog, op basis van een model dat het gedrag benoemt dat hoort bij elk van de waarden. Daarnaast hebben wij onze werknemersenquête gebruikt om feedback te krijgen van een representatieve groep werknemers over de mate waarin wij ons daadwerkelijk houden aan deze waarden. De uitkomsten waren een herbevestiging van de teamgerichte cultuur die volgens het merendeel van de werknemers overal binnen AkzoNobel heerst. Zelfs onder de moeilijke economische omstandigheden van 2009 hebben wij een positieve trend waargenomen in de betrokkenheid van ons personeel.

Vergroting van de operationele effectiviteit In september 2008 zijn bezuinigingen van €100 miljoen als gevolg van reorganisatie aangekondigd. Begin 2009 kwam daar nog eens een aankondiging van €100 miljoen aan bezuinigingen bij. Wij liggen op schema om deze €200 miljoen aan bezuinigingen te realiseren en de verbeteringen zijn reeds zichtbaar in de resultaten over 2009. In 2009 zijn wij er dankzij reorganisatie in geslaagd om cumulatief op jaarbasis een

Dec ’08

Mrt ’09

Jun ’09

Sep ’09

OWC in € miljoenen Verhouding OWC als een percentage van de omzet

Dec ’09

Integriteit en verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld zijn verankerd in onze gedrags- en ondernemingscode. In deze waarde zijn fundamentele beginselen vastgelegd met betrekking tot onderwerpen zoals bedrijfsintegriteit, arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden, veiligheid en milieu en maatschappelijke betrokkenheid. In de code wordt beschreven wie wij zijn en hoe wij werken binnen AkzoNobel.


Onze waarden zijn niet alleen een uitgangspunt bij de ontwikkeling van onze werknemers en onze bedrijfscultuur, maar wij gebruiken ze ook als richtsnoer bij alles wat wij doen. Wij brengen onze waarden bijvoorbeeld in de praktijk door wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet te volgen en hier prijzen voor uit te reiken, zowel intern binnen AkzoNobel als extern in de wetenschappelijke kring waarvan wij afhankelijk zijn. Uitstekende mensen, geweldige ideeën, fantastische resultaten De interne Innovation Award van AkzoNobel, die wordt uitgereikt voor de geslaagde lancering van nieuwe innovaties in de markt, is in 2009 gewonnen door het team dat Intersleek® 900 heeft ontwikkeld. Deze revolutionaire aangroeiwerende coating op basis van een nieuwe fluoropolymeertechnologie is in 2007 geïntroduceerd door de Marine and Protective Coatings business en is inmiddels aangebracht op de romp van bijna 300 zeeschepen. AkzoNobel Science Award Deze jaarlijkse prijs wordt sinds 1970 jaarlijks beurtelings in Zweden en Nederland uitgereikt voor baanbrekend interdisciplinair onderzoek. Om onze positie als wereldwijde marktleider in coatings en specialty chemicals weer te geven, hebben wij eind 2009 de scope van de prijs verruimd en een nieuwe AkzoNobel Chemical Sciences Award gelanceerd in China. Deze prijs is opgezet in samenwerking met de Chinese Chemicals Society.

Ontwikkeling van een toonaangevende Talent Factory Als wij onze strategische ambities willen bereiken, is het noodzakelijk dat onze Talent Factory toonaangevend is in de sector. Wij gebruiken de term Talent Factory omdat wij ervan overtuigd zijn dat het welslagen van de onderneming net zo goed afhankelijk is van het aantrekken, ontwikkelen en behouden van goede mensen als van het ontwikkelen, produceren en verkopen van geweldige producten. Uit onze werknemersenquête in 2009 blijkt dat wij weliswaar trots mogen zijn op onze resultaten op dit gebied, maar dat een aantal punten nog voor verbetering vatbaar is.

Diversiteit en inclusie Een kernprogramma dat in 2009 goed van de grond is gekomen, is onze hernieuwde aandacht voor diversiteit en inclusie (D&I). Na een wereldwijde workshop over D&I die eind 2008 werd bijgewoond door vertegenwoordigers van al onze bedrijfsonderdelen, hebben wij een aantal belangrijke stappen gezet om onze resultaten op dit gebied te verbeteren. Wij willen allereerst een grotere diversiteit bewerkstelligen door meer vrouwen en minderheden aan te nemen. Wij hebben onszelf op dit gebied duidelijke en ambitieuze doelen gesteld. Vier bedrijfsonderdelen hebben deze ambities inmiddels uitgewerkt in een specifieke analyse van wat hen te doen staat om de D&I-doelstellingen te bereiken. Wij verwachten in 2010 gedetailleerde plannen te ontwikkelen voor alle bedrijfsonderdelen. Management- en leiderschapsontwikkeling De succesvolle uitrol van onze twee gestandaardiseerde mondiale managementontwikkelingsprogramma’s is in volle gang. Het Management Essentials Programma (MEP) is bedoeld om eerstelijnsmanagers waar dan ook binnen de organisatie de nieuwste beginselen van personeelsmanagement bij te brengen; het Advanced Management Programma (AMP) is voor hogere managers. Bij beide programma’s wordt specifiek aandacht besteed aan het gebruik en de toepassing van onze waarden in de dagelijkse praktijk. Zelfgestuurd leiderschapstraject Tijdens het integratieproces bij Decorative Paints hebben wij vastgesteld dat er een sterke behoefte bestaat om een nieuwe cultuur op te bouwen binnen het bedrijf. Door middel van een aantal trajecten is de organisatie begonnen aan een proces om de gemeenschappelijke cultuur te versterken en meer begrip te kweken voor de bedrijfsstrategie. Tegelijkertijd zijn de werknemers in de gelegenheid gesteld om te werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. Meer dan 1200 vertegenwoordigers van het hogere en middenkader hebben het traject succesvol voltooid. Uitrol zal doorgaan in 2010.

Faciliterende factoren In 2009 hebben wij een HR-raad ingesteld met deelname van belangrijke business en functionele managers van AkzoNobel. Deze raad heeft als doel de Talent Factory agenda voort te stuwen.

In 2009 is een nieuwe impuls gestart voor het verbeteren van Human Resources in de negen belangrijkste landen waar wij actief zijn. Hieronder valt bijna 70 procent van al onze medewerkers. Dankzij deze impuls kunnen wij de bestaande versnippering van HR-diensten tegengaan en de Talent Factory ontwikkelen tot een efficiënte organisatie. Tegelijkertijd is er een traject gestart om alle huidige systemen voor personeels- en salarisadministratie samen te voegen, bij welk bedrijfsonderdeel en waar ter wereld men ook werkzaam is. Hiermee wordt de kwaliteit van de gegevens verbeterd, kunnen kosten worden bespaard en, belangrijker nog, ondersteunen wij de HR-functie van de toekomst. Om te bepalen of wij onze ambities met betrekking tot de Talent Factory waarmaken, hebben wij duidelijke doelen gesteld. Wij hebben ook een systematiek ingevoerd voor kwartaalrapportage, genaamd de Talent Factory Scorecard. De belangrijkste meetgegevens van deze scorecard worden opgenomen in het strategiedashboard.

Streven naar duurzaamheid en veiligheid van wereldklasse Onze strategische agenda is in alle opzichten gericht op het opbouwen van een duurzame, succesvolle organisatie. Bij AkzoNobel gaat het besef van duurzaamheid namelijk veel verder dan het beheersen van risico’s, ondernemingsbestuur en naleving van regels en wetten. Wat ons betreft draait duurzaamheid om het scheppen van mogelijkheden voor waardecreatie door process excellence, innovatie en talentontwikkeling. Wij hebben een beleidskader ontwikkeld om de cruciale relatie tussen al deze elementen te illustreren. De vorderingen die wij in dit opzicht hebben gemaakt zijn in 2009 ook door een externe partij onderkend. Wij hebben namelijk onze tweede plaats in de rangschikking in de Dow Jones Sustainability Indexes 2010 weten te behouden. In de beoordeling werd bevestigd dat wij het goed doen op het gebied van ondernemingsbestuur, risicobeheersing, leveranciersvraagstukken en klimaatbeleid. Wat betreft innovatiemanagement zijn verbeterpunten gesignaleerd. Deze sluiten aan bij de manier waarop onze RD&I-processen zich ontwikkelen. Verder zijn er verbeteringen te realiseren op het gebied van operationele eco-efficiëntie en op het gebied van het aantrekken en behouden van talentvolle medewerkers.


In ons duurzaamheidsbeleid komen o.a. ook de volgende eerdergenoemde aspecten aan de orde: • Betrokkenheid van werknemers en personeelsontwikkeling (zie pagina 22) • Integriteit (zie pagina 21) • Verankering van duurzaamheid in inkoop- en R&D-beleid (zie pagina 19). Verder wordt in het beleid een toelichting gegeven op de volgende aspecten: Veiligheid Wij zijn zeer verheugd dat er een zichtbare verbetering is opgetreden in het totaal aantal te melden bedrijfsongevallen onder onze eigen werknemers en ingehuurde krachten. Het percentage te melden bedrijfsongevallen kwam uit op 3,7 letselgevallen per miljoen gewerkte uren in 2009. In 2008 was dit percentage nog 4,6. Wij hebben deze verbeterslag deels te danken aan de verdere uitrol van een project om op iedere locatie de veiligheid te verhogen door aangepast gedrag (behaviour-based safety of ‘BBS’). Wij hebben ook een proefproject gedaan met een nieuw Safety Leadership Program bedoeld voor het hoger management. De eerste sessies zijn gehouden in Nederland. Hieraan is deelgenomen door de leden van de Raad van Bestuur en de directeuren van het hoofdkantoor. De verdere invoering zal in 2010 AkzoNobelbreed plaatsvinden. BBS bij Functional Chemicals Onze fabriek in Functional Chemicals in LeMoyne, Alabama, in de Verenigde Staten heeft al sinds 1996 ervaring met BBS. De fabriek heeft een uitstekende reputatie. Zo is er drie miljoen uur gewerkt zonder een enkel bedrijfsongeval. De werknemers delen graag best practices met andere fabrieken van AkzoNobel. Er is met name nauw samengewerkt met een nabijgelegen fabriek van Pulp and Paper Chemicals om een netwerkbijeenkomst te organiseren met acht Amerikaanse productielocaties.

Overal ter wereld hanteren onze productielocaties hogere normen voor procesveiligheid en veilige arbeidsomstandigheden. Ook worden er regelmatig Health, Safety, Environment & Security (HSE&S) audits uitgevoerd. Hiermee is de lat hoger gelegd, met als doel om in de komende vijf jaar een geleidelijke verbetering tot stand te brengen. Er is aandacht voor verbeterdoelen op afzonderlijke locaties en het delen van good practices met

andere locaties wordt aangemoedigd. Het hoofdkantoor voert periodiek HSE&S audits uit om de voortgang te beoordelen. Productzorg Het is de verantwoordelijkheid van de onlangs opgerichte Global Product Stewardship and Regulatory Affairs Council, waarin vertegenwoordigers van alle bedrijfsonderdelen zitting hebben, om ervoor te zorgen dat AkzoNobel verder gaat dan alle wettelijke en ethische voorschriften voor onze producten op de wereldmarkt. Deze raad heeft tot taak alle procedures die AkzoNobel-breed worden gehanteerd samen te brengen en deze te vertalen in een product stewardship framework. Ook dient de raad vervolgens te zorgen voor optimale middelen, training en audits. Vanuit het oogpunt van weten regelgeving is er veel aandacht geweest voor de wereldwijde invoering van een pakket aan regels voor melding, rubricering en labeling. In 2010 werken wij toe naar aansluiting bij de REACH-verordening in Europa en bij een pakket nieuwe meldingsvoorschriften in Azië. Ook zijn wij bezig met de invoering van het Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals (GHS). Omgaan met schaarse goederen Verantwoord omgaan met ons CO2-profiel, is niet alleen van belang om meer waarde te creëren voor onze klanten, maar wij voelen dit ook als onze maatschappelijke plicht. Na de proefprojecten in 2008 hebben wij de CO2-voetafdruk van de door onze 159 belangrijkste waardeketens afgeleverde producten (vanaf extractie van grondstoffen tot eindgebruik (‘cradle-to-gate’) beoordeeld met als doel verbeterpunten te formuleren. Ieder bedrijfsonderdeel is bezig met de ontwikkeling van een plan om de CO2-uitstoot te beheersen en verbeterdoelen te bepalen en de inkoopmanagers helpen leveranciers inmiddels om de voetafdruk van hun grondstoffen te verminderen. In 2010 gaan wij door met de beoordeling van belangrijke klantapplicaties om beter inzicht te krijgen in de voetafdruk van onze producten nadat wij ze eenmaal afgeleverd hebben. Behalve met de vermindering van de CO2-uitstoot hebben wij ons in 2009 ook bezig gehouden met het berekenen van de algemene ecologische voetafdruk van onze activiteiten om prioriteiten te stellen voor toekomstige verbeterpunten in alle

fasen van de levenscyclus van een product (van het begin tot aan het einde van de levenscyclus (‘cradle to cradle’)). Wij hebben externe hulp ingeroepen in de persoon van de Duitse professor Michael Braungart en EPEA om de mogelijkheden voor cradle to cradle in onze activiteiten in kaart te brengen. Het doel is om deze methode te verankeren in de innovatieprocessen en de veranderingen die nodig zijn om de voetafdruk van onze producten te verkleinen, versneld door te voeren.

Verbetering van ecologische voetafdruk bij Pulp and Paper Chemicals Bij onze fabrieken in Quebec, Canada, is Pulp and Paper Chemicals erin geslaagd het elektriciteitsverbruik per ton product te verminderen dankzij verbeterde technologie. In totaal is het energieverbruik meer dan 20.000 MWh per jaar gedaald.

Een duurzame zoetwatervoorziening is cruciaal om te leven – maar ook om onze activiteiten duurzaam te kunnen uitvoeren. In 2009 heeft bij 99 procent van onze productielocaties (onze doelstelling is 100 procent) een risicoanalyse plaatsgevonden van de duurzaamheid van de watervoorziening en het gebruik daarvan. Hierbij is rekening gehouden met de maatschappelijke effecten en met aspecten die betrekking heeft op de continuïteit van de onderneming. Uit de uitkomsten is gebleken dat 38 procent van de locaties reeds heeft voorzien in duurzaam zoetwaterbeheer. De resterende locaties streven ernaar om een dergelijke voorziening uiterlijk in 2015 beschikbaar te hebben.

26 | Decorative Paints | Business performance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

“Gewapend met een nieuwe wereldwijde strategie kunnen we de toekomst met een gerust hart tegemoet zien en de vruchten gaan plukken van onze sterkere, gefocuste organisatie.” Tex Gunning Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Decorative Paints

‘

Het lijdt geen twijfel dat AkzoNobel Decorative Paints een moeilijk 2009 achter de rug heeft na de enerverende en historische gebeurtenissen van 2008. Als gevolg van de voortgaande integratie en het lastige bedrijfsklimaat hebben wij onze focus beslist moeten vernauwen. Echter, wij hebben de economische crisis steeds gezien als een kans om verdere veranderingen en vernieuwing te stimuleren. Hierbij hebben wij vastgehouden aan ons streven om in alle geografische gebieden succesvolle activiteiten te ontwikkelen.

Integratie op schema Weliswaar hadden wij te maken met de grote gevolgen van de economische crisis en moesten wij onze marges scherp bewaken, met name in Europa en de Verenigde Staten, toch zijn wij erin geslaagd om de integratie van de voormalige activiteiten van ICI op schema te laten verlopen en waren wij in staat de verwachte, uit de overname voortvloeiende besparingen en synergievoordelen te realiseren. In dit opzicht

heeft de benadering waarbij wij uitgaan van de beste mensen, processen en producten bij de twee overnamepartners duidelijk resultaat opgeleverd.

The Home Depot versterkt. Aangezien de gevolgen van de economische neergang in Latijns-Amerika minder voelbaar waren, hebben wij daar goede resultaten behaald. Ondanks de negatieve ontwikkelingen van de wereldeconomie is innovatie uiteraard nog steeds een van onze speerpunten. Zo hebben we bijvoorbeeld Dulux All Round Guard op de Chinese markt gebracht. Dit product absorbeert gevaarlijke stoffen uit de lucht en breekt deze af zodat de luchtkwaliteit in huis verbetert. Een ander aandachtsgebied was klantinnovatie. Dit kwam onder andere tot uiting in een speciaal programma in India waarbij ongeveer 100.000 schilders zijn voorgelicht over onze producten van het merk Dulux. Dulux heeft ook verschillende prijzen gewonnen, met name in Groot-Brittannië, waarbij de duurzaamheid van onze producten werd beloond. Deze erkenning onderstreept onze positie als de eerste grote verfproducent die een belangrijke stap zet richting geloofwaardige, milieuvriendelijke en duurzame verfproducten voor de consumenten- en zakelijke markt. Ook refereer ik met trots aan het speciale project “Communidade Coral” in Brazilië, waarbij ons merk Coral en onze medewerkers worden ingezet om oude wijken in São Paulo en Rio de Janeiro een nieuwe impuls te geven.

Hechte gemeenschap Transformatie van de organisatie In 2009 hebben wij ons in Europa vooral gericht op sanering van de complexiteit. Wij hebben het aantal merken en producten verder verminderd. Ook hebben wij de logistieke keten beter weten te integreren zodat we in plaats van een lokaal aangestuurde organisatie nu meer een regionale/wereldwijde organisatie zijn geworden. In Azië hebben wij een reorganisatie doorgevoerd waarbij drie afzonderlijke regionale activiteiten zijn benoemd. Zo kunnen wij ons nu al beter richten op snelgroeiende markten. Op de middellange tot lange termijn levert dit ook meer winst op als wij verder willen groeien en meer willen gaan investeren in onze activiteiten in Azië. Het was een moeilijk jaar in de Verenigde Staten, maar de herintroductie van ons merk Glidden bleek zeer geslaagd en heeft onze relatie met

Het afgelopen jaar zijn we blijven werken aan een goede prestatiecultuur. Er staan grote veranderingen op de agenda, gericht op het vormen van een hechte gemeenschap en wij hebben grote vorderingen gemaakt met ons doorlopende leiderschapsprogramma. De feedback van onze medewerkers is zeer positief en we zullen deze weg die richting en inspiratie geeft aan de organisatie als geheel in 2010 vervolgen. Gewapend met een nieuwe wereldwijde strategie kunnen we de toekomst met een gerust hart tegemoet zien en de vruchten gaan plukken van onze sterkere, gefocuste organisatie. Er is nog enige vooruitgang te boeken maar ongetwijfeld zullen wij sterker uit de crisis komen om de groeikansen te grijpen die zich voordoen in een oplevende economie.

’

www.akzonobel.com/paints

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Business performance | Decorative Paints | 27

Sterke merken uit onze portefeuille

Belangrijke ontwikkelingen en resultaten in 2009

Kerncijfers in € milljoenen

Personeel per regio per ultimo jaar

• Omzet: €4,7 miljard, een daling van 7 procent • EBITDA van €492 miljoen, een daling van 18 procent • Meer dan 35 procent van de omzet afkomstig uit snelgroeiende markten • Grootste leverancier van decoratieve verfproducten wereldwijd • Wereldwijde portefeuille van sterke en toonaangevende merken

Omzet

2009

2008

2009

5.006

4.677

VS en Canada

5.700

5.200

EBITDA

598

492

Latijns-Amerika

1.900

1.700

EBITDA-marge als % van de omzet

11,9

10,5

China

700

1.200

EBIT

401

302

Overige Aziatische landen

2.600

2.200

EBIT-marge als % van de omzet

8,0

6,5

Nederland

1.100

1.000

-669

137

Duitsland

1.700

1.600

Bedrijfsresultaat

Zweden Specificatie omzet per business unit in %

• Deelname van meer dan 1.200 managers aan grootschalig leiderschapstraject • Verdere integratie en reorganisatie om portefeuille te optimaliseren

2008

54

B Decorative Paints Amerika

32

C Decorative Paints Azië

14 100

600

Groot-Brittannië

2.300

2.200

Overige Europese landen

5.700

5.400

Overige regio’s

1.300

1.100

23.600

22.200

Totaal

C A Decorative Paints Europa

600

Eco-premium producten % van omzet A

B

2007

15

2008

15

2009

22

Geografische spreiding omzet per bestemming Beoordeling CO2-voetafdruk belangrijkste waardeketens 2009

50% 31% Amerika

Europa

19% Azië

32

Totaal gemelde bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte uren 2006

6,3

2007

5,7

2008

4,9

2009

4,7

28 | Performance Coatings | Business performance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

“Wij doen er niet alleen alles aan om snelgroeiende markten te ondersteunen, maar wij willen ook serieus investeren in de ontwikkeling van duurzame technologie.” Leif Darner Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Performance Coatings

‘

Het bedrijfsonderdeel Performance Coatings van AkzoNobel ging in 2009 een onzeker jaar tegemoet omdat in het laatste kwartaal van 2008 in de meeste sectoren een snelle daling van de omzet werd gesignaleerd. De focus is onmiddellijk verlegd naar een efficiënte bedrijfsvoering op korte termijn. Door een combinatie van kostenbeheersing en margemanagement en aandacht voor cash flow zijn wij het moeilijke jaar goed te boven gekomen en kunnen we ons voordeel behalen zodra de economie weer aantrekt.

Evenwichtig portfolio De recessie had direct negatieve gevolgen voor onze industriële activiteiten, met name voor Industrial Finishes en Powder Coatings. Maar het evenwicht van ons portfolio heeft ervoor gezorgd dat sommige activiteiten minder last hadden van dalende omzetten. Dit was vooral het geval bij Marine and Protective Coatings en Packaging Coatings. Deze bedrijfsonderdelen hebben andere cycli.

Optimale bedrijfsvoering Vanaf eind 2008 was er al meer aandacht voor marge management, maar door de diepte van de crisis waren wij in het eerste kwartaal van 2009 genoodzaakt om verdere rationaliseringsmaatregelen te nemen. In dit kader hebben wij de footprint van ons productieproces nader onder de loep genomen om een ombuiging tot stand te brengen zonder aan capaciteit te verliezen. Dit heeft geleid tot een rationalisatie, met name in Europa en Noord-Amerika. Er was ook aandacht voor cash flow. Wij waren prima in staat om investeringen en eenmalige reorganisatiekosten te financieren door het vrij vallen van werkkapitaal. Dit heeft ertoe geleid dat de operationele cash flow in 2009 hoger was dan de EBITDA. Maar we hebben ons in 2009 zeker niet alleen bezig gehouden met kostenbesparingen en rationalisatie van de productie. Het bleef voor ons zeer belangrijk om te ondersteunen in regio’s waar nog steeds groei te zien was en al onze activiteiten, met uitzondering van Wood Coatings, slaagden erin te groeien in opkomende markten, met

name in China en India. Er is een aantal investeringen gedaan in deze regio’s om de productie te verhogen. Daarnaast hebben wij een overeenkomst getekend voor de overname van de voormalige poeder coating activiteiten van Rohm and Haas van The Dow Chemical Company. Deze transactie laat zien dat wij er niet alleen alles aan doen om snelgroeiende markten te ondersteunen, maar ook dat we serieus willen investeren in de ontwikkeling van duurzame technologie.

Toewerken naar topprestaties Tijdens de economische crisis zijn wij onze klanten niet uit het oog verloren. Ook hebben wij niets ingeleverd wat betreft ons streven naar een betere duurzaamheidsprestatie. In tegendeel, ik ben zelfs van mening dat wij dankzij de crisis harder aan onze duurzaamheid hebben gewerkt. We zijn ons er namelijk terdege van bewust dat er in de markt en bij klanten meer vraag zal zijn naar duurzame producten zodra de economie weer aantrekt. Daarom zijn wij ons blijven richten op R&D en Product Stewardship alsook op innovaties op het gebied van duurzame technologie. Ook onze veiligheidsprestatie is verbeterd en met trots kan ik zeggen dat wij nooit zijn afgeweken van ons streven om in al deze opzichten zo goed mogelijk te presteren. Dit is de verdienste van onze mensen. Zij hebben een moeilijk en stressvol jaar achter de rug waarin zij geweldig hard hebben gewerkt en zich zeer open, welwillend en flexibel hebben opgesteld onder moeizame omstandigheden. Ten slotte hebben wij in 2009 het belangrijke besluit genomen om ons portfolio te herstructureren. Het ging ons erom om een beter evenwicht te creëren in de zin van technologieën en markten, en omvang en complexiteit, zodat onze bedrijfsonderdelen en activiteiten beter in staat zijn om te groeien. De nieuwe structuur is ook logischer voor klanten en de logistieke keten. Daarnaast hebben we nu veel beter inzicht in waar de werkelijke groei vandaan gaat komen. Dit is van cruciaal belang voor ons welslagen in de toekomst.

’

www.akzonobel.com/coatings

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Business performance | Performance Coatings | 29





• Omzet: €4 miljard, een daling van 12 procent Omzet

2008

2009

2008

2009

4.575

4.038

VS en Canada

3.300

3.000

EBITDA

566

587

Latijns-Amerika

1.800

1.700

• EBITDA van €587 miljoen, een stijging van 4 procent


12,4

14,5

China

4.600

3.800

EBIT

467

486


2.900

3.000

• Overname van poeder coating activiteiten van The Dow Chemical Company


10,2

12,0

Nederland

1.000

1.000

Bedrijfsresultaat

444

427

Duitsland

900

1.000

• Operationele kosten daling van 7 procent

• Meer dan 45 procent van de omzet afkomstig uit snelgroeiende markten

Specificatie omzet per business unit in %

• Verdere verbetering van de veiligheidssituatie • Nieuwe eco-premium producten, waaronder coatings op waterbasis

E A Industrial Finishes B Powder Coatings

41

D

900

Groot-Brittannië

1.700

1.500

Overige Europese landen

3.100

2.900

Overige regio’s

1.100

1.100

21.400

19.900

Totaal Eco-premium producten % van omzet

20

E Packaging Coatings

1.000

A+B

C Marine and Protective Coatings 31 D Car Refinishes

Zweden

8

C

100

2007

17

2008

19

2009

18

Geografische spreiding omzet per bestemming Beoordeling CO2-voetafdruk belangrijkste waardeketens 2009

20%

52

41%

NoordAmerika

Europa

25% Azië-Pacific

8% LatijnsAmerika

6% Rest van de wereld

Totaal gemelde bedrijfsongevallen per miljoen gewerkte uren 2006

6,1

2007

5,7

2008

4,8

2009

3,3

30 | Specialty Chemicals | Business performance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Snelgroeiende markten

“Onze solide resultaten over het afgelopen jaar geven ons veel vertrouwen dat onze portfolio sterk genoeg is om in de toekomst verdere groei te realiseren.” Rob Frohn Lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor Specialty Chemicals.

‘

De grootste uitdaging waarvoor wij ons in 2009 bij Specialty Chemicals geplaatst zagen, was hoe te reageren op de plotselinge teruggang van de wereldeconomie en de invloed daarvan op chemische industrie. De overgang van de recordsnelheid in 2008 naar een nagenoeg volledige stilstand in het eerste kwartaal was dramatisch. Wij hebben ons echter goed weten aan te passen.

Geweldige prestatie Onze omzet was lager vanwege de volume daling, maar het nettoresultaat had veel minder te lijden. We zijn erin geslaagd om de marges over de gehele linie op een zeer aanvaardbaar niveau te handhaven dankzij streng marge management en kostenbeheersing. Al onze medewerkers hebben een prima prestatie geleverd en ik spreek met trots mijn dank uit voor het werk dat zij hebben verzet. Ondanks de lagere inkomsten hebben wij flinke kasstromen gegenereerd omdat wij het werkkapitaal en het investeringsniveau hebben teruggebracht vooral door te bezuinigen op nieuwe projecten.

Commercieel succes Wij hebben ons niet alleen gericht op verbetering van de marge, maar ook op doeltreffende bedrijfsvoering. Dit ging gepaard met kostenbesparingen en afvloeiing van personeel. Het bleek lastig te zijn om winst te maken en tegelijkertijd te groeien tijdens de recessie, maar wij zijn niet afgeweken van ons streven uit te breiden in snelgroeiende markten. Blijven investeren in technologie en R&D. Het commerciële succes van ons nieuwe groene chelaat GLDA is slechts een voorbeeld van de voordelen die onze focus op innovatie opleveren. In 2009 hebben wij nooit onze klanten uit het oog verloren. Het is zelfs zo dat toen klanten kritisch naar hun leveranciersrisico’s gingen kijken en ontdekten dat sommige leveranciers financieel niet erg gezond waren, velen van hen naar ons toe zijn gekomen. Onze wereldwijde reputatie heeft ons dus meer klanten opgeleverd. Een positieve bijwerking van de recessie was dat sommige klanten meer tijd en gelegenheid hadden om nieuwe producten te testen.

Wij zijn verheugd dat onze duurzaamheidsagenda niet heeft geleden onder de economische neergang. Wij blijven werken aan de ontwikkeling van medewerkers. Daarnaast hebben wij ook grote vorderingen gemaakt op het gebied van veiligheid. Wij zijn ons er weliswaar van bewust dat er nog verdere stappen te maken zijn, maar de verbetering in onze veiligheidsprestatie onderstreept dat wij er alles aan doen om de ambitieuze doelen die wij nastreven te bereiken. Een andere mijlpaal in 2009 was de ingebruikneming van het eerste onderdeel van onze nieuwe productiefaciliteit in Ningbo, China. De activiteiten daar worden geleidelijk opgevoerd en alle installaties zijn naar verwachting eind 2010 volledig in bedrijf. Onze aanwezigheid in snelgroeiende markten werd ook versterkt door de ingebruikneming van twee nieuwe fabrieken van Pulp and Paper Chemicals in Brazilië. Daarnaast heeft Polymer Chemicals een meerderheidbelang genomen in een bestaande joint-venture in Japan en heeft Industrial Chemicals in Europa een overname gedaan in chlooralkali. In het kader van een reorganisatie hebben wij Polymer Chemicals laten fuseren met Functional Chemicals. De recessie was in vele opzichten een goede aanleiding voor ons om tot dit besluit te komen. Nu de integratie van een aantal voormalige activiteiten van ICI voltooid is, kunnen we onze aandacht volledig richten op onze kansen op de markt. In 2009 hebben wij op vele manieren de vruchten kunnen plukken van de strategische heroriëntering van Specialty Chemicals die reeds een aantal jaren geleden is ingezet. De portefeuille is over een aantal jaren gezien veerkrachtig gebleken en is nu beter in staat om te groeien. We moeten er enerzijds voor zorgen dat we gebruik maken van de groei in de snelgroeiende markten en dat we anderzijds in de ontwikkelde markten de nadruk dienen te leggen op het verbeteren van onze bestaande activiteiten en productiviteit om onze concurrentiepositie veilig te stellen. Onze solide resultaten over het afgelopen jaar geven ons vertrouwen dat ons portfolio sterk genoeg is om in de toekomst verdere groei te realiseren.

’

www.akzonobel.com/chemicals

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Business performance | Specialty Chemicals | 31





• Omzet: €5,2 miljard, een daling van 8 procent • EBITDA van €814 miljoen, een daling van 10 procent

Omzet

2008

2009

2008

2009

5.687

5.209

VS en Canada

2.800

2.700

EBITDA

909

814

Latijns-Amerika

1.100

1.100


16,0

15,6

China

900

1.100

• Meer dan 32 procent van de omzet afkomstig uit snelgroeiende markten

EBIT

605

509


2.300

2.200


10,6

9,8

Nederland

1.900

1.900

• Start chelaat productie in Ningbo, China

Bedrijfsresultaat

130

436

Duitsland

900

1.200

2.100

2.000

100

100

1.100

800

100

200

13.300

13.300

Zweden

• Ingebruikneming van twee nieuwe fabrieken van Pulp and Paper Chemicals in Brazilië • Besluit om Functional Chemicals en Polymer Chemicals samen te voegen • Overname van LII Europe

Specificatie omzet per business unit in %

Overige Europese landen Overige regio’s A Functional Chemicals

18

B Pulp and Paper Chemicals

18

C Industrial Chemicals

18

• Verkoop van belang in Pakistan PTA

D National Starch

16

• Sterk verbeterde veiligheid bij arbeidsomstandigheden

E Surface Chemistry

13

F Polymer Chemicals

10

G Chemicals Pakistan

7

• Aanhoudend succes van eco-premium producten, waaronder Dissolvine GL, Rediset WMX en Compozil Fx

Groot-Brittannië

G

A

F

Totaal

E

Eco-premium producten % van omzet B D

C

100 Geografische spreiding omzet per bestemming

2007

23

2008

21

2009

20

Beoordeling CO2-voetafdruk belangrijkste waardeketens 2009

23%

44%

NoordAmerika

Europa

21%

74


Azië-Pacific

2006

6,2

2007

6,0

3%

2008

3,7

Rest van de wereld

2009

2,8

9% LatijnsAmerika

32 | Verslag van de Raad van Commissarissen | Governance and Compliance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

De Raad van Commissarissen biedt hierbij de aandeelhouders de jaarrekening en het verslag van de Raad van Bestuur van Akzo Nobel N.V. over het boekjaar 2009 aan. Dit verslag is opgesteld door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen in haar vergadering van 16 februari 2010. De jaarrekening over 2009 is gecontroleerd door KPMG Accountants N.V. De accountantsverklaring is opgenomen op pagina 129 in de financial statements van het volledige Report. De jaarrekening is door de Auditcommissie uitgebreid met de accountant besproken in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Bestuur (CEO) en de Chief Financial Officer (CFO). Daarnaast heeft de voltallige Raad van Commissarissen de jaarrekening over 2009 besproken met de voltallige Raad van Bestuur in aanwezigheid van de accountant. Op grond van deze besprekingen is de Raad van Commissarissen van mening dat de jaarrekening over 2009 van Akzo Nobel N.V. voldoet aan alle eisen van correctheid en transparantie en dat deze een goede basis vormt om verantwoording af te leggen over het gehouden toezicht. Wij bevelen de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan de in dit jaarverslag 2009 opgenomen jaarrekening over 2009 vast te stellen. Tevens bevelen wij de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan het totale dividend over 2009 per gewoon uitstaand aandeel vast te stellen op €1,35 en om dit bedrag minus het reeds in november 2008 betaalbaar gestelde interimdividend van €0,30, op 11 mei 2010 betaalbaar te stellen. Daarnaast verzoeken wij de aandeelhouders om de leden van de Raad van Bestuur décharge te verlenen voor het door hen gevoerde bestuur in 2009 en de leden van de Raad van Commissarissen voor het door hen gehouden toezicht op het bestuur.

Werkzaamheden van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen is in 2009 zes maal bijeengekomen. Op één van deze vergaderingen werd gedurende een volle dag aandacht besteed aan de strategie van de onderneming. Alle vergaderingen bestonden uit plenaire sessies waarbij de voltallige Raad van Bestuur aanwezig was. De vergaderingen werden tevens bijgewoond door alle leden van de Raad van Commissarissen. Daarnaast is een aparte vergadering gehouden – in gedeeltelijke aanwezigheid van de CEO – waarin de Raad van Commissarissen het eigen functioneren heeft beoordeeld alsmede het functioneren van haar commissies, werkwijzen en procedures, en dat van de Raad van Bestuur en de leden daarvan. Ook is de relatie met de Raad van Bestuur aan de orde gekomen en de samenstelling van de Raad van Commissarissen en de commissies. Hiertoe hebben de leden van de Raad van Commissarissen een vragenlijst ingevuld. De antwoorden op de vragen hebben gediend als kader voor de evaluatie. Er zijn notulen bijgehouden van de besprekingen en de conclusies en acties zijn besproken en bevestigd in de daarop volgende vergadering van de Raad van Commissarissen. De voorzitter van de Raad van Commissarissen heeft de vergaderingen voorbereid ondersteund door de CEO. De Raad van Commissarissen heeft in 2009 wederom veel tijd besteed aan discussies omtrent de strategie van de onderneming

Belangrijkste activiteiten in 2009 • Advisering aan de Raad van Bestuur tijdens de economische neergang • Strategische discussies op holding en business area niveau • Personeels- en opvolgingsbeleid voor hoger management • Bezoek van de Raad aan India.

en het doorlichten van strategische opties met de Raad van Bestuur. Hierbij zijn o.a. de doelstellingen, de bijbehorende risico’s en maatregelen voor de beheersing van financiële risico’s uitgebreid aan de orde geweest. Andere gespreksonderwerpen waren: • De integratie van ICI • Extra kostenbesparingen • De bestuurlijke grondslagen van de onderneming, waaronder de invoering van de nieuwe Nederlandse Corporate Governance Code (hierna: de Code) • Risicobeheersing • Inkoop • De bedrijfsstrategie in bepaalde opkomende economieën • Beheer van operationeel werkkapitaal • Personeels- en opvolgingsbeleid voor hoger management • Duurzaamheid • Beloningsbeleid • Goedkeuring van belangrijke investeringen, overnames en desinvesteringen. Tot de regelmatig terugkerende agendapunten behoorden de financiële en operationele resultaten, de koersontwikkeling van het aandeel AkzoNobel, de operationele planning, de bedrijfsvoering en het jaarlijkse financierings- en investeringsplan. Business Unit Managers en Stafdirecteuren worden regelmatig uitgenodigd om presentaties te geven aan de Raad van Commissarissen.

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Governance and compliance | Verslag van de Raad van Commissarissen | 33

1

1

2

Karel Vuursteen

3

2

4

Uwe-Ernst Bufe

5

3

6

Virginia Bottomley

7

4

8

Dolf van den Brink

(1941, Nederlandse nationaliteit) Voorzitter Commissaris sinds: 2002 Huidige zittingstermijn: 2006 – 2010

(1944, Duitse nationaliteit) Vice-voorzitter Commissaris sinds: 2003 Huidige zittingstermijn: 2007 – 2011

(1948, Britse nationaliteit) Commissaris sinds: 2000 Huidige zittingstermijn: 2008 – 2012

(1948, Nederlandse nationaliteit) Commissaris sinds: 2004 Huidige zittingstermijn: 2008 – 2012

Voormalig CEO van Heineken; vice-voorzitter en lid van de Raad van Beheer van Heineken Holding; voorzitter van de Raad van Commissarissen van TOMTOM N.V.; lid van de Raad van Commissarissen van ING Group en Henkel AG.

Voormalig CEO van Degussa AG; lid van de Raad van Commissarissen van Solvay SA, Umicore SA en Kali + Salz AG; non-executive director van SunPower Inc.

Voormalig Brits Minister van Volksgezondheid en lid van het Britse kabinet; voormalig Brits Minister van Nationaal Erfgoed; lid van het Britse Hogerhuis; voorzitter van het College van Bestuur van de University of Hull en lid van het College van Bestuur van de London School of Economics; Governor van de Ditchley Foundation; lid van de Raad van Commissarissen van BUPA; lid van de Raad van Bestuur van Odgers Ray & Berndtson; trustee van The Economist.

Voormalig lid van de Raad van Bestuur van ABN AMRO Bank; hoogleraar Financial Institutions aan de Universiteit van Amsterdam; voorzitter van de Raad van Commissarissen van Universiteit Nyenrode.

• Sinds 5 maart 2009 voorzitter van de Nominatiecommissie • Lid van de Remuneratiecommissie

• Sinds 1 januari 2006 voorzitter van de Auditcommissie

• Lid van de Remuneratiecommissie • Lid van de Nominatiecommissie 5

Peggy Bruzelius

6

Peter Ellwood

7

Antony Burgmans

8

Louis Hughes

(1949, Zweedse nationaliteit) Commissaris sinds: 2007 Huidige zittingstermijn: 2007 – 2011

(1943, Britse nationaliteit) Commissaris sinds: 2008 Huidige zittingstermijn: 2008 – 2012

(1947, Nederlandse nationaliteit) Commissaris sinds: 2006 Huidige zittingstermijn: 2006 – 2010

(1949, Amerikaanse nationaliteit) Commissaris sinds: 2006 Huidige zittingstermijn: 2006 – 2010

Voormalig CEO van ABB Financial Services; voormalig executive vice-president van SEB; vice-chairman van AB Electrolux; non-executive director van Scania AB, Axfood AB, Syngenta AG, Husqvarna AB en Diageo plc; chairman Board of Directors van Lancelot Asset Management; Director van Axel Johnson AB; Governor van de Stockholm School of Economics; voorzitter van de Zweedse nationale onderwijsraad.

Voormalig voorzitter van de Raad van Bestuur van ICI plc; voormalig Group Chief Executive van Lloyds TSB Group; chairman van Rexam plc.

Voormalig chairman en CEO van Unilever N.V. en plc; non-executive director van BP plc, lid van de Raad van Commissarissen van SHV Holdings N.V. en AEGON N.V.

Voormalig president en COO van Lockheed Martin; voormalig executive vice- president van General Motors; chairman en CEO van In ZeroSystems LLC; lid van de Board of Directors van ABB AG en Alcatel-Lucent SA; Executive Advisor van Wind Point Partners.

• Lid van de Auditcommissie

• Lid van de Remuneratiecommissie • Lid van de Nominatiecommissie

• Lid van de Nominatiecommissie • Sinds 5 maart 2009 voorzitter van de Remuneratiecommissie

• Lid van de Auditcommissie

34 | Verslag van de Raad van Commissarissen | Governance and Compliance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

In september 2009 heeft de voltallige Raad van Commissarissen samen met de voltallige Raad van Bestuur een reis gemaakt naar India. Tijdens het werkbezoek is gesproken met het plaatselijke management, klanten, leveranciers en andere belanghebbenden. Daarnaast heeft een rondleiding plaatsgevonden over de multisite van AkzoNobel in Bangalore. De Raad van Bestuur houdt de Raad van Commissarissen voortdurend op de hoogte van voorgenomen organisatorische wijzigingen en de benoeming van senior managers. Het belangrijkste gespreksonderwerp van de vergadering van de Raad van Commissarissen in oktober 2009 was het personeelsbeleid, inclusief opvolgingsvraagstukken.

Samenstelling en profiel van de Raad van Commissarissen Het streven van de Raad van Commissarissen – die momenteel uit acht leden bestaat – is om de nodige ervaring in de Raad te handhaven over de kennisgebieden marketing, fabricage, financiën, economie, duurzaamheid, personeelsbeleid en andere aspecten van internationaal ondernemen. De huidige leden hebben dientengevolge uiteenlopende kennis van en ervaring met de markten waarin AkzoNobel actief is. Vanuit hun verschillende achtergrond hebben zij ieder een andere kijk op de zaken. Daarnaast heeft de Raad van Commissarissen de doelstelling dat ten minste eenderde van de leden moet voldoen aan de diversiteitsdoelstellingen met betrekking tot geslacht (vrouw) en nationaliteit (afkomstig van buiten de Europese Unie). Dit is naar de mening van de leden op dit moment het geval. Hiermee wordt voldaan aan bepaling III.3.1 van de Code, die erin voorziet dat de samenstelling een betere afspiegeling is van de maatschappij en de markten waarin de onderneming actief is. Naar de mening van de Raad van Commissarissen wordt voldaan aan bepaling III.2.1 (onafhankelijkheid) van de Code. Op 23 februari 2009 is de heer Van den Bergh teruggetreden als voorzitter van de Raad van Commissarissen. De heer Vuursteen is met onmiddellijke ingang benoemd tot zijn opvolger. De heer Bufe is op 5 maart 2009 benoemd tot vice-voorzitter. De zittingstermijn van de heren Vuursteen, Burgmans en Hughes loopt af op 1 mei 2010. Zij zijn allen herbenoembaar. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 2010 zal worden voorgesteld de heren Vuursteen, Burgmans en Hughes te herbenoemen voor respectievelijk een derde, tweede en tweede termijn van vier jaar.

Auditcommissie

Remuneratiecommissie

De Auditcommissie bestaat uit drie leden onder voorzitterschap van de heer Van den Brink. De heer Bufe is per 5 maart 2009 teruggetreden uit de Auditcommissie. Mevrouw Bruzelius is per dezelfde datum benoemd tot lid. De Auditcommissie is in 2009 zeven keer bijeengekomen. Alle reguliere vergaderingen van de Auditcommissie worden in de regel bijgewoond door de CEO, de CFO, de Directeur Corporate Control, de interne accountant en de lead partner van de externe accountant KPMG. Na iedere bijeenkomst van de Auditcommissie vergaderen de drie leden afzonderlijk met de interne accountant en vervolgens met alleen de externe accountant. Daarnaast heeft de Auditcommissie eenmaal vergaderd in afwezigheid van de leden van de Raad van Bestuur. Tijdens deze vergadering is het eigen functioneren besproken en geëvalueerd.

De Remuneratiecommissie heeft vier leden onder voorzitterschap van de heer Burgmans. De heer Ellwood is per 5 maart 2009 benoemd tot lid. De Remuneratiecommissie is in 2009 vier keer bijeengekomen. De commissie heeft aanbevelingen gedaan omtrent de beloning van en het beloningsbeleid voor de leden van de Raad van Bestuur, waaronder ook met betrekking tot individuele doelstellingen. Voor meer informatie over de beloning van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen wordt verwezen naar pagina 115 en verder van het Remuneratieverslag van de Raad van Commissarissen in de financial statements van het volledige Report.

De volgende onderwerpen komen regelmatig aan de orde: de jaarrekening, interne en externe beheersingsmaatregelen, risicobeheersing, rapporten van de interne en externe accountant, planning, belastingen, pensioenen en het functioneren en de onafhankelijkheid van de externe accountant. De Auditcommissie is steeds vóór de publicatie van de kwartaalcijfers van de onderneming op de hoogte gebracht van de cijfers en heeft advies uitgebracht omtrent de te publiceren rapporten en persberichten. De volgende onderwerpen zijn ook aan de orde geweest in de Auditcommissie: • De kwaliteit van de interne accountantsfunctie • De strategie van de interne accountantsfunctie • De werkwijze van KPMG voor wat betreft de accountantscontrole van de onderneming, de opdrachtbevestiging, het honorarium en het controleplan • Het financieringsbeleid van de onderneming • Het beheer van operationeel werkkapitaal • Het beleid ten aanzien van belastingen • De naleving van regels binnen de onderneming. De onderwerpen die door de Auditcommissie worden besproken, worden teruggekoppeld aan de voltallige Raad van Commissarissen in daaropvolgende vergaderingen.

Nominatiecommissie De Nominatiecommissie bestaat uit vier leden onder voorzitterschap van de heer Vuursteen. De heren Burgmans en Ellwood zijn per 5 maart 2009 benoemd tot lid. Gedurende het jaar is voorgesteld om de heren Vuursteen, Hughes en Burgmans te herbenoemen tot lid van de Raad van Commissarissen.

Wijzigingen in de samenstelling van de Raad van Bestuur Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouder 2009 is de heer Tex Gunning benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van AkzoNobel. De zittingstermijn van vier jaar is ingegaan op 1 mei 2009. De Raad van Commissarissen bedankt de Raad van Bestuur en alle medewerkers voor hun toewijding en grote inzet voor de onderneming in 2009. Amsterdam, 16 februari 2010 De Raad van Commissarissen

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Governance en compliance | Remuneratieverslag | 35

Dit Remuneratieverslag beschrijft ons beloningsbeleid en de beloningen van individuele bestuurders in 2009, alsmede de door de Raad van Commissarissen voorgestelde wijzigingen voor 2010.

Het beloningsbeleid en de individuele arbeidsvoorwaardelijke regelingen voor de leden van de Raad van Bestuur worden vastgesteld door de Raad van Commissarissen binnen het kader van het beloningsbeleid zoals aangenomen door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2005 en herzien in 2006, 2008 en 2009. Het beloningsbeleid van AkzoNobel, met inbegrip van de beloning en de arbeidsovereenkomsten van de Raad van Bestuur, is in overeenstemming met de Nederlandse Corporate Governance Code. Bij het vaststellen van de waarde van de verschillende componenten van het beloningspakket worden wij ondersteund door onafhankelijke externe adviseurs.

Ons beleid is erop gericht om de hoogte van de beloningen te handhaven op de mediaan van de referentiegroep, bestaande uit een aantal vergelijkbare ondernemingen. Vanaf 1 januari 2009 bestaat deze groep uit: • Clariant • Randstad • Heineken • Reed Elsevier • Koninklijke Ahold • Rhodia • Koninklijke DSM • Solvay • Koninklijke KPN • TNT • Philips • Wolters Kluwer

De verhouding tussen vaste en variabele componenten op targetniveau in 2009 was als volgt: Chief Executive Officer in %

A Basissalaris B Variabele beloning

64 100

De Remuneratiecommissie raadpleegt professionele, onafhankelijke beloningsadviseurs om een zo goed mogelijke vergelijking te waarborgen.

A

36 B

Beloningsbeleid Ons beloningsbeleid is erop gericht een beloning te verschaffen waarmee we leden van de Raad van Bestuur kunnen aantrekken, behouden en motiveren als topmanagers van een grote, internationale onderneming, waarbij tegelijkertijd de bedrijfsbelangen op de middellange en lange termijn gewaarborgd en bevorderd worden. Het beleid zelf, en de maatregelen die worden toegepast om de uitvoering ervan te toetsen, zijn erop gericht om te voorkomen dat leden van de Raad van Bestuur – en senior executives waarvoor soortgelijke beloningsregelingen gelden – in hun eigen belang handelen, risico’s nemen die niet passen bij de strategie en het risicoprofiel van de onderneming, of dat in bepaalde omstandigheden de hoogte van de beloningen niet wordt gerechtvaardigd. Om zorg te dragen voor een prestatiegerichte beloning, bestaat het remuneratiepakket voor een belangrijk deel uit variabele componenten die afhankelijk zijn van het functioneren van de bestuurder zelf en de resultaten van de onderneming op zowel de korte als de lange termijn.

Beloningscomponenten Het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit: • Basissalaris • Prestatieafhankelijke kortetermijnbeloning • Prestatieafhankelijke aandelen • Pensioenvoorzieningen. Alle leden van de Raad van Bestuur hebben daarnaast recht op andere emolumenten, zoals een auto van de zaak en een representatievergoeding, die nodig zijn voor de uitoefening van hun functie en in lijn zijn met wat gebruikelijk is in de markt. De tabel op de volgende pagina geeft een samenvattend overzicht van het beloningspakket van de huidige leden van de Raad van Bestuur. Voor meer informatie wordt verwezen naar de toelichting op pagina 115 e.v. van de financial statements van het volledige Report.

Overige leden Raad van Bestuur in %

A Basissalaris

43

B Variabele beloning

57 100

A B

36 | Remuneratieverslag | Governance en compliance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Overzicht beloningen bestuurders 2007 – 2009 Betaalde pensioenpremies

Overige emolumenten

Overige compensatie

Totaal beloningen

99.200

458.400

4.100

–

2.464.100

161.500

565.600

4.500

–

2.677.500

200.100

557.900

4.000

–

2.939.000

481.500

65.100

208.600

4.100

147.800

1.816.400

340.000

325.500

105.900

291.400

4.600

169.300

1.806.700

450.000

287.000

131.000

228.400

4.000

126.700

1.731.100

570.000

339.300

481.500

65.100

146.000

6.900

47.500

1.656.300

2008

570.000

340.000

325.500

105.900

156.200

7.200

–

1.504.800

2007

504.000

450.000

287.000

131.000

149.800

6.500

34.600

1.562.900

Tex Gunning Lid van de Raad van Bestuur Decorative Paints

2009

380.000

226.200

277.600

–

88.900

2.700

–

975.400

Keith Nichols 4

2009

570.000

339.300

382.500

18.200

124.700

112.700 4

58.700

1.606.100

Chief Financial Officer

2008

380.000

226.700

131.300

25.000

57.600

45.200

36.900

902.700

In € Hans Wijers Chief Executive Officer

Leif Darner Lid van de Raad van Bestuur Performance Coatings

Rob Frohn Lid van de Raad van Bestuur Specialty Chemicals

3

Kortetermijnbeloning 1

Toegekende aandelen 2

Jaar

Basissalaris

2009

760.000

464.000

678.400

2008

760.000

700.000

485.900

2007

705.500

1.036.500

435.000

2009

570.000

339.300

2008

570.000

2007

504.000

2009

Toegekende opties 2

1

Kortetermijnbeloningen zijn gekoppeld aan de financiële resultaten in het verslagjaar. De cijfers over 2009 betreffen de niet-uitgestelde bedragen (zie ook pagina 37). Betreffen de boekhoudkundig verantwoorde, niet uitbetaalde kosten ingevolge IFRS 2. 3 Vanaf 1 mei 2009. 4 Sociale lasten hebben betrekking op werkgeverspremies in het Verenigd Koninkrijk. 2

De onderstaande tabel geeft een overzicht van het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur van AkzoNobel. De elementen van dit pakket worden nader toegelicht.

Totaal beloningspakket

Vast

Element

Middel

Prestatiemaatstaf

Uitkering bij minimale prestatie

Targetuitkering in % van basissalaris

Maximale uitkering in % van basissalaris

Basissalaris

Contant

Niet van toepassing

100%

100%

100%

CEO: 100%

CEO: 150%

Lid: 65%

Lid: 100%

CEO: 75%

CEO: 113%

Lid: 69%

Lid: 104%

EVA: 35% Kortetermijnbeloning

Contant

EBITDA: 35%

0%

Persoonlijk: 30% Variabel

Langetermijnbeloning

Prestatieafhankelijke beperkte aandelen

Relatieve totaal rendement voor aandeelhouders: 50%

0%

DJSI ranking: 50% De targetwaarden voor de aandelen zijn de gemiddelde verwachte waarden voor de lange termijn. Bij het maximale percentage wordt ervan uitgegaan dat de aandelenkoers onveranderd blijft.


Basissalaris Het basissalaris van de leden van de Raad van Bestuur is in 2009 ongewijzigd gebleven.

Kortetermijnbeloning De doelstelling van de kortetermijnbeloning is om bestuurders te belonen voor economische waardecreatie (EVA) en het behalen van een hoger bedrijfsresultaat (EBITDA) voor onze aandeelhouders en overige belanghebbenden. Deze beloning is ook bedoeld om individuele en collectieve prestaties te meten en vooruitgang in het behalen van strategische langetermijndoelstellingen te stimuleren. Het beloningsbeleid is aangepast tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2009. Sinds 2009 is de prestatieafhankelijke kortetermijnbeloning niet alleen gerelateerd aan EVA en de individuele en kwalitatieve persoonlijke doelstellingen van de leden van de Raad van Bestuur, maar ook afhankelijk van het EBITDA-resultaat van de onderneming. Zo is nu 35 procent van de kortetermijn-beloning gekoppeld aan EBITDA, 35 procent aan EVA, terwijl de kortetermijnbeloning voor 30 procent gerelateerd blijft aan individuele en kwalitatieve persoonlijke doelstellingen, waaronder ook niet-financiële doelstellingen. Deze aanpassing is bedoeld om ook de kortetermijnbeloningen aan te laten sluiten bij de door AkzoNobel geformuleerde EBITDA-doelstellingen als onderdeel van de bedrijfsstrategie. Het EVA- en EBITDA-cijfer wordt afgeleid van de financiële resultaten van de onderneming in constante valuta. EVA wordt beschouwd als een maatstaf voor het creëren van waarde op lange termijn. De Raad van Commissarissen past een algemene beoordeling toe op de uitkomst van de drie componenten van de kortetermijnbeloning (EVA, EBITDA en individueel). Deze beoordeling is gebaseerd op de uitgangspunten van de P&D Dialog, een beoordelingssysteem dat in 2005 AkzoNobel-breed is ingevoerd. Voor de Raad van Bestuur behelst de beoordeling een redelijkheidstoets waarbij de Raad van Commissarissen het werkelijke ambitieniveau van de prestatiedoelstellingen ten opzichte van de aan het begin van het jaar gemaakte veronderstellingen kritisch beoordeelt. Ook de voortgang met betrekking tot het behalen van de strategische langetermijndoelstellingen wordt in deze beoordeling betrokken. Deze methode voor het bepalen van de kortetermijnbeloning maakt ook onderdeel uit van het remuneratiepakket voor executives zoals dat in januari 2005 is geïntroduceerd.

De EVA als prestatiemaatstaf wordt gebruikt om de Raad van Bestuur te stimuleren voor de aandeelhouders en overige belanghebbenden waarde op lange termijn te creëren. EVA wordt berekend door het netto bedrijfsresultaat na belasting te verminderen met een “capital charge” die aangeeft welke gemiddelde rentabiliteit kapitaalverschaffers verwachten. Voor het gerealiseerde EVA- en EBITDA-cijfer dat in 2009 is gebruikt bij de bepaling van de kortetermijnbeloning wordt verwezen naar het directieverslag dat begint op pagina 8. De kortetermijnbeloning van de Raad van Bestuur wordt bepaald op basis van het EVA-cijfer van alle business units tezamen. De drempel van het aan de EVA- en EBITDA-componenten gerelateerde deel van de kortetermijnbeloning is 80 procent van de EVA- respectievelijk EBITDA-doelstellingen, terwijl het maximale prestatieniveau 120 procent van deze doelstellingen bedraagt. Deze prestatiedoelstellingen worden jaarlijks vastgesteld door de Raad van Commissarissen en zijn gebaseerd op het budget. De kortetermijnbeloning bedraagt nooit meer dan 100 procent van het basisjaarsalaris voor de leden van de Raad van Bestuur en 150 procent van het basisjaarsalaris voor de CEO. Kwalitatieve, individueel bepaalde en collectieve doelstellingen worden vastgesteld aan de hand van de middellangetermijndoelstellingen van de onderneming. AkzoNobel maakt niet al deze doelstellingen bekend omdat het commercieel gevoelige informatie betreft. Wel kan worden gesteld dat de doelstellingen er mede op waren gericht om de onderneming door de crisis heen te leiden, verbeteringen tot stand te brengen in de operationele bedrijfsvoering alsook op managementontwikkeling en de integratie van ICI. De Raad van Commissarissen beoordeelt de voortgang die is geboekt bij het behalen van de strategische doelstellingen en het gerealiseerde ambitieniveau van de prestatiedoelstellingen in relatie tot de in het begin van het jaar gemaakte veronderstellingen. De Raad van Commissarissen ziet erop toe dat de doelstellingen realistisch en voldoende uitdagend zijn. Zoals voorgeschreven door de Nederlandse Corporate Governance Code heeft de Remuneratiecommissie, voorafgaand aan de de door de Raad van Commissarissen goed te keuren doelstellingen, een scenarioanalyse gemaakt van de mogelijke uitkomsten indien alle beoogde doelstellingen en prestatieplafonds zouden worden bereikt.

De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen hebben het resultaat van de onderneming over 2009 bezien in het licht van het huidige economische klimaat en de noodzaak de korte en lange termijn beloningen beter met elkaar in evenwicht te brengen. Besloten is voor de leden van de Raad van Bestuur het verband tussen beloningen enerzijds en middellange en lange termijndoelstellingen anderzijds te versterken. Daarom zal de heer Wijers, CEO, de uitbetaling van 50 procent van zijn kortetermijnbeloning over 2009 uitstellen. Toekenning van dit uitgestelde deel zal alsnog plaatsvinden als de onderneming eind 2011 de middellangetermijndoelstelling voor de EBITDA-marge van 14 procent heeft bereikt. De overige leden van de Raad van Bestuur stellen onder dezelfde voorwaarde de toekenning van 25 procent van hun kortetermijnbeloning over 2009 uit. In de loop van 2010 zal de Remuneratiecommissie zich verder buigen over enerzijds het huidige beleid en anderzijds het evenwicht tussen de korte- en langetermijnbeloningen en de doelstellingen van de onderneming.

Langetermijnbeloning Met de langetermijnbeloning stuurt AkzoNobel op duurzame economische waardecreatie en waardecreatie voor de aandeelhouder – zowel in absolute zin als ten opzichte van onze concurrenten. Hiermee worden de belangen van de Raad van Bestuur afgestemd op die van de aandeelhouders en kunnen de leden van de Raad van Bestuur aan de onderneming verbonden blijven. De langetermijnbeloning bestaat uit een prestatieafhankelijk aandelenplan. De optieregeling is per 1 januari 2008 afgeschaft. Met een prestatieafhankelijk aandelenplan meent de Raad van Commissarissen de belangen van de bestuurders beter af te stemmen op die van de aandeelhouders.

Optieregeling Er zijn voor het laatst voorwaardelijk aandelenopties toegekend in 2007. Het uiteindelijke aantal opties dat onvoorwaardelijk aan de Raad van Bestuur wordt toegekend is afhankelijk van de prestatie van de onderneming gedurende een periode van drie jaar. De totale looptijd van de opties is zeven jaar. Het aantal opties dat kan worden uitgeoefend wordt bepaald op basis van de gemiddelde uitkomst van een vergelijking tussen de beoogde en gerealiseerde EVA op het geïnvesteerd vermogen (EOI) of de economische waarde die is gecreëerd in verhouding tot het geïnvesteerd vermogen over drie opeenvolgende jaren. Deze maatstaf is bedoeld om over een langere periode een hogere EVA te realiseren.


Wanneer minder dan 80 procent van de EOI doelstelling wordt gehaald, vervallen alle voorwaardelijk toegekende optierechten. Het aantal toegekende opties is ook het maximum aantal opties dat onvoorwaardelijk wordt als de gestelde doelstellingen worden behaald. Wanneer de prestatiedoelstelling wordt overschreden, zal dit aantal niet worden verhoogd. De doelstellingen in kwestie worden niet bekend gemaakt omdat het commercieel gevoelige informatie betreft. De uitoefenprijs van de in het betreffende jaar toegekende voorwaardelijke opties is gelijk aan de openingskoers op NYSE Euronext Amsterdam op de eerste dag na de Algemene Vergadering van Aandeelhouders dat het aandeel AkzoNobel ex-dividend genoteerd is. Op grond van het EOI-resultaat over de periode 2007 tot en met 2009 wordt 100 procent van de in 2007 (voorwaardelijk) aan de leden van de Raad van Bestuur toegekende aandelenopties uitoefenbaar: (19.800 voor de CEO en 13.000 voor de overige leden van de Raad van Bestuur). Een uitzondering betreft de heer Nichols die sinds 1 mei 2008 lid is van de Raad van Bestuur en als executive 3.750 voorwaardelijke aandelenopties heeft ontvangen. De heer Gunning heeft geen opties ontvangen omdat hij na 1 januari 2008 in dienst is gekomen van de onderneming.

Prestatieafhankelijk aandelenplan Bij het prestatieafhankelijk aandelenplan worden aan de leden van de Raad van Bestuur voorwaardelijke aandelen toegekend. Deze aandelen worden onvoorwaardelijk als over een periode van drie jaar bepaalde prestatiedoelstellingen zijn bereikt en als de arbeidsovereenkomst wordt voortgezet. De Raad van Commissarissen stelt in het eerste kwartaal van het jaar na de drie-jaarsperiode vast of de prestatiedoelen zijn bereikt. Het aantal aandelen dat onvoorwaardelijk wordt toegekend, wordt verhoogd met het dividend dat wordt uitgekeerd over de prestatieperiode van drie jaar. Omdat duurzaamheid wordt beschouwd als een belangrijke factor in de continuïteit van de onderneming op de lange termijn is na goedkeuring door de aandeelhouders, een duurzaamheidsparagraaf aan het beloningsbeleid toegevoegd. Hierbij is bepaald dat, vanaf 2009, 50 procent van het aantal voorwaardelijk toegekende aandelen over een prestatieperiode

van drie jaar wordt gekoppeld aan de gemiddelde ranking van AkzoNobel in de betreffende Dow Jones Sustainability Indexes (DJSI). Voor de voorwaardelijke toekenning in 2009 heeft de Raad van Commissarissen de volgende tabel vastgesteld: Gemiddelde DJSI-ranking over prestatieperiode

1 2 3 4–6 7 – 10 11 – 15 Lager dan 15

%

Aantal onvoorwaardelijke aandelen (deel DJSI)

150% (= 75% totaal voorwaardelijke toekenning) 125% (= 62,5% totaal voorwaardelijke toekenning) 100% (= 50% totaal voorwaardelijke toekenning) 75% (= 37,5% totaal voorwaardelijke toekenning) 50% (= 25% totaal voorwaardelijke toekenning) 25% (= 12,5% totaal voorwaardelijke toekenning) 0%

Overigens dient opgemerkt te worden dat een overname niet van invloed zou zijn op de ranking van de onderneming in de DJSI, waardoor de betreffende beloning in de vorm van aandelen van de leden van de Raad van Bestuur als gevolg van een dergelijke overname niet zou toenemen. AkzoNobel stond in 2009 op de tweede plaats in de desbetreffende DJSI. De resterende 50 procent van de voorwaardelijk toegekende aandelen is gekoppeld aan het aandelenrendement (TSR) van AkzoNobel ten opzichte van de resultaten van een referentiegroep. Onafhankelijke externe experts stellen, op basis van de TSR ranking, het aantal aandelen dat onvoorwaardelijk kan worden toegekend vast. De uiteindelijke rangschikking (en dus het aantal aandelen dat onvoorwaardelijk wordt toegekend aan het eind van de periode) wordt beoordeeld door de externe accountant van de onderneming. Alle lokale valuta worden omgerekend naar euro’s om verschillen in wisselkoersen te compenseren. De aandelen moeten gedurende een periode van vijf jaar na de voorwaardelijke toekenning worden aangehouden. Sinds 2007 werd het aandelenrendement van AkzoNobel vergeleken met dat van de volgende referentiegroep: • Arkema group • Kansai Paint • BASF • Kemira OYJ • Ciba Specialty Chemicals • PPG Industries • Dow Chemical Company • RPM Industrial • DuPont • Sherwin-Williams • Hercules • Valspar Corporation

Vanwege de beëindiging van de beursnotering van Ciba Specialty Chemicals en Hercules, en op grond van het feit dat de vorige groep vergelijkbare ondernemingen geen goede afspiegeling was van onze concurrentieomgeving, heeft de Raad van Commissarissen besloten om een wijziging aan te brengen in de samenstelling van deze groep. Deze wijziging geldt sinds 2009. Ciba Specialty Chemicals en Hercules zijn in dat jaar vervangen door Rhodia en Nippon Paint. Gezien het profiel van Dow Chemical Company en BASF heeft de Raad van Commissarissen besloten om deze ondernemingen vanaf 2009 uit de groep te verwijderen. De door de Raad van Commissarissen vastgestelde groep van ondernemingen waarmee wij ons vergelijken bestaat daarom sinds 2009 uit: • Arkema group • PPG Industries • DuPont • Rhodia • Kansai Paint • RPM Industrial • Kemira OYJ • Sherwin-Williams • Nippon Paint • Valspar Corporation De onderstaande tabel geeft de relatie weer van de bereikte plaats in de referentiegroep en het aantal uitgekeerde aandelen als percentage van de voorwaardelijke toekenning:

Ranking

Onvoorwaardelijk (in % van voorwaardelijke toekenning)

Ranking

Onvoorwaardelijk (in % van helft voorwaardelijke toekenning)

2009 en verder

Vanaf 2007

1

150%

1

150%

2

135%

2

135%

3

120%

3

120%

4

100%

4

100%

5

85%

5

75%

6

70%

6

50%

7

55%

7

25%

8

40%

8 – 11

0%

9

25%

10 – 13

0%

Deze tabel is gewijzigd als gevolg van de aanpassing van de groep van vergelijkbare ondernemingen zonder dat het door


deze wijziging moeilijker of gemakkelijker is geworden om de doelstellingen te halen. De waarde van het aandeel en de drempelcriteria zijn ongewijzigd. De resultaten van AkzoNobel in de periode 2007 tot en met 2009 hebben geleid tot een tweede plaats op de ranglijst van vergelijkbare ondernemingen. Hiermee kwam het percentage aandelen dat onvoorwaardelijk werd toegekend uit op 135 procent. De definitieve toekenning (inclusief het geaccumuleerde dividendrendement tot en met 31 december 2009, zijnde 11,69 procent) bedroeg 34.680 aandelen voor de CEO en 22.768 aandelen voor de overige leden van de Raad van Bestuur, met uitzondering van de heer Nichols aan wie 6.408 aandelen definitief zijn toegekend. De heer Nichols ontving de voorwaardelijke aandelentoekenning toen hij nog geen lid was van de Raad van Bestuur. Vanaf 2008 zijn er voorwaardelijke aandelen toegekend aan de heer Gunning. In 2009 zijn 36.600 prestatieafhankelijke aandelen voorwaardelijk toegekend aan de CEO en 27.400 aan de overige leden van de Raad van Bestuur (op basis van de ‘face-value’ methode). Het volgende TSR-resultaat kan worden gemeld voor de toegekende aandelen die nog niet onvoorwaardelijk zijn geworden: • Over de periode van twee jaar eindigend in 2009 staat AkzoNobel op de achtste plaats (indicatief) • Over de periode van een jaar eindigend in 2009 staat AkzoNobel op de vierde plaats (indicatief). Overeenkomstig bepaling II.2.13d van de Nederlandse Corporate Governance Code geeft de tabel op de volgende pagina vanaf 2005 een overzicht van (i) het aantal aandelen dat voorwaardelijk is toegekend; (ii) het aantal aandelen dat onvoorwaardelijk is geworden; (iii) het aantal aandelen dat aan het einde van de blokkeringsperiode door de leden van de Raad van Bestuur wordt aangehouden; en (iv) de aandelenkoers op moment van voorwaardelijke toekenning, bij definitieve toekenning en aan het einde van de blokkeringsperiode. Overeenkomstig de statuten van de onderneming, de Nederlandse Corporate Governance Code en de richtlijnen van de aandelenregeling wordt het aantal voorwaardelijk aan de leden van de Raad van Bestuur toe te kennen aandelen bepaald door de Raad van Commissarissen volgens de ‘face-value’-methode. Het aantal toe te kennen aandelen wordt

bepaald binnen de kaders van het door de aandeelhouders vastgestelde beloningsbeleid. Volgens de ‘face-value’-methode wordt het aantal voorwaardelijk toegekende aandelen bepaald door de beleidswaarde aan aandelen te delen door de koers van het aandeel aan het begin van het jaar waarin de aandelen voorwaardelijk zijn toegekend. Zoals vermeld in het jaarverslag 2007 heeft de Raad van Commissarissen gekeken naar de beloningscriteria die zouden gelden bij een wijziging in de zeggenschapsverhoudingen binnen de onderneming. Er is besloten dat, indien in geval van een overname de uitkering uit de aandelenregeling tussen de 100 en 150 procent zou liggen, de Raad van Commissarissen, rekening houdend met de resultaten van de onderneming voorafgaand aan het overnamebod, naar eigen inzicht kan bepalen of de voorziene uitkomst billijk is en kan besluiten om binnen de aangegeven bandbreedte de uitkering naar boven of naar beneden bij te stellen. Deze opdracht laat onverlet de bevoegdheid van de Raad van Commissarissen om de variabele beloning van de Raad van Bestuur naar eigen inzicht te verhogen of te verlagen. De Raad van Commissarissen zal een voorstel doen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2010 om een terugvorderingsbepaling op te nemen in het beloningsbeleid voor de Raad van Bestuur. Deze bepaling geeft de Raad van Commissarissen de mogelijkheid om aan leden van de Raad van Bestuur uitgekeerde variabele beloningscomponenten terug te vorderen indien dergelijke uitkeringen zijn gedaan op grond van financiële gegevens die binnen een bepaalde periode materieel onjuist blijken te zijn. De leden van de Raad van Bestuur gaan akkoord met deze voorgestelde terugvorderingsbepaling.

over het voorafgaande jaar. De betaalde premies zijn derhalve afhankelijk van de resultaten over het voorgaande jaar. Er worden eventueel externe bronnen gebruikt om de marktconformiteit van de pensioenregeling te bepalen. Indien van toepassing kan rekening worden gehouden met pensioenrechten opgebouwd in de periode voorafgaand aan de benoeming als lid van de Raad van Bestuur om zo de voor de bestuurder af te dragen premies te beperken. Daarnaast betalen de leden van de Raad van Bestuur een eigen pensioenbijdrage. De leden van de Raad van Bestuur gaan in het algemeen met pensioen in het jaar dat zij 62 worden.

Arbeidsovereenkomsten Overeenkomstig de Nederlandse Corporate Governance Code worden leden van de Raad van Bestuur sinds 2004 benoemd voor een periode van vier jaar. Na de eerste zittingstermijn kan herbenoeming telkens voor een aaneensluitende periode van vier jaar plaatsvinden of, indien van toepassing, tot aan de pensioendatum indien de bestuurder binnen vier jaar met pensioen gaat. Bestuurders hebben een opzegtermijn van drie maanden; de opzegtermijn voor de onderneming bedraagt zes maanden. Indien er geen herbenoeming plaatsvindt en de arbeidsovereenkomst tussen het betreffende lid van de Raad van Bestuur en Akzo Nobel N.V. niet wordt verlengd, komt de bestuurder in aanmerking voor een ontslagvergoeding zoals bepaald in de Nederlandse Corporate Governance Code. De arbeidsovereenkomst met de heer Wijers, die vóór 2004 is benoemd, is op dit punt niet aangepast (zie pagina 62 van het volledige Report). De Raad van Commissarissen heeft echter wel de intentie om de voorschriften van de Code als uitgangspunt te hanteren mocht de situatie zich voordoen dat er een ontslagvergoeding moet worden uitgekeerd.

Pensioenen Er geldt een beschikbare premieregeling voor alle leden van de Raad van Bestuur. Deze regeling is inkomens- en leeftijdsafhankelijk. De beschikbare premie wordt belegd bij een pensioenverzekeringsmaatschappij. De pensioenuitkering op de pensioendatum is afhankelijk van de ingelegde premies en de beleggingsresultaten gedurende de looptijd. De Raad van Commissarissen stelt de voor de leden van de Raad van Bestuur af te dragen premiepercentages vast. Er wordt pensioenpremie betaald over het basissalaris in het lopende jaar en de kortetermijnbeloning

De arbeidsovereenkomsten bieden de Raad van Commissarissen de mogelijkheid leden van de Raad van Bestuur te verzoeken om terug te treden als zij tussen de 60 en de 62 jaar zijn om zo de opvolging binnen de Raad van Bestuur zeker te stellen. In een dergelijke uitzonderlijke situatie heeft het betreffende lid van de Raad van Bestuur tot aan de pensioendatum recht op het vaste salaris.

Leningen De onderneming verstrekt geen persoonlijke leningen aan de bestuurders.


Waardering 1 aandelen leden Raad van Bestuur Onvoorwaardelijke aandelen Serie 2004 – 2006

Hans Wijers Leif Darner Rob Frohn

Voorwaardelijke aandelentoekenning

Aantal onvoorwaardelijke aandelen

Einde van de blokkeringsperiode (2009)

Aantal

Waarde bij toekenning

Totaal

Waarde bij onvoorwaardelijk worden

Aantal

33.000

1.009.800

14.596

674.043

14.596

22.000

673.200

9.731

449.378

7.236

22.000

673.200

9.731

449.378

9.731

286.481

Serie 2005 – 2007 Voorwaardelijke aandelentoekenning


Aantal



429.706

33.000

1.035.540

35.898

213.028

22.000

690.360

23.932

22.000

690.360

23.932

1.311.234

Waarde

Totaal

Aantal

Waarde

1.966.851

26.548

1.231.827

1.311.234

20.342

943.869

11.794

547.242

Serie 2006 – 2008

Hans Wijers Leif Darner Rob Frohn Keith Nichols

Voorwaardelijke aandelentoekenning



Aantal


Totaal


Aantal

Waarde

23.000

900.450

17.536

516.260

8.656

n.v.t.

15.100

591.165

11.531

339.473

7.470

n.v.t.

15.100

591.165

11.531

339.473

11.531

n.v.t.

4.198

164.352

3.055

89.939

1.943

n.v.t.

Serie 2007 – 2009 Voorwaardelijke aandelentoekenning


Aantal


Totaal


23.000 15.100 15.100 4.250

1.062.140 697.318 697.318 196.265

34.680 22.768 22.768 6.408

1.609.152 1.056.435 1.056.435 297.331

Voorwaardelijke aandelen 1

Hans Wijers Leif Darner Rob Frohn Keith Nichols Tex Gunning 1

Serie 2008 – 2010

Serie 2009 – 2011

Voorwaardelijke aandelentoekenning at target

Voorwaardelijke aandelentoekenning at target

Aantal


Aantal


16.800 11.600 11.600 8.733 3.867

920.472 635.564 635.564 478.481 211.873

36.600 27.400 27.400 27.400 27.400

1.077.504 806.656 806.656 806.656 806.656

Waarden gebaseerd op de aandelenkoers op 1 januari van het betreffende jaar (face-value).

Overzicht prestatiegerelateerde aandelenopties Raad van Bestuur

Hans Wijers Leif Darner Rob Frohn Keith Nichols 1

Voorwaardelijke optie-toekenning

Fair value bij toekenning

Aantal onvoorwaardelijke opties

19.800 13.000 13.000 3.000

195.200 128.200 128.200 29.600

19.800 13.000 13.000 3.000

Aandelenkoers op moment van onvoorwaardelijk worden verminderd met de uitoefenprijs.

2006 – 2013 Intrinsieke waarde bij onvoorwaardelijk worden 1

nihil nihil nihil nihil


2007 – 2014 Voorwaardelijke optie-toekenning

Fair value bij toekenning

19.800 13.000 13.000 3.750

235.224 154.440 154.440 44.550


Aantal

Waarde

n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Governance en compliance | AkzoNobel op de kapitaalmarkt | 41

• Koersrendement van 58 procent in 2009 • Dividendvoorstel: €1,35 per aandeel • Aantrekkelijk dividendrendement van 3,8 procent Koersrendement De koers van het aandeel AkzoNobel is in 2009 met 58 procent gestegen waarmee het beter presteerde dan zowel de DJ Stoxx Chemicals Index als de AEX-index. De onderstaande grafieken geven een historisch overzicht van het koersrendement ten opzichte van deze indices.

Voor een historisch overzicht van de dividenduitkering over de afgelopen vijf jaar wordt verwezen naar onderstaande grafiek.

Dividendbeleid Aanbevelingen door analisten

Nauw overleg met kapitaalmarkten

Aanbevelingen door analisten in %

AEX index

DJ Stoxx Chemicals index

AkzoNobel

AEX index

DJ Stoxx Chemicals index

Ultimo 2009 werd het aandeel AkzoNobel gevolgd door 29 effectenmakelaars. De aanbevelingen van hun analisten waren als volgt:

A Kopen B Houden C Verkopen

38 52 10 100

C A

B

Dividend in € per aandeel

31 Dec 09

30 Jun 08

31 Dec 08

30 Jun 08

31 Dec 07

30 Jun 07

31 Dec 06

30 Jun 06

31 Dec 05

30 Jun 05

20.00 31 Dec 04

25.00 31 Dec 09

30.00

Nov 09

30.00

Okt 09

40.00

Sep 09

35.00

Aug 09

50.00

Jul 09

40.00

Jun 09

60.00

Mei 09

45.00

Apr 09

Aandelenkoers ontwikkeling 2005 – 2009 AkzoNobel koers in €

Mar 09

Aandelenkoers ontwikkeling 2009 AkzoNobel koers in €

Feb 09

De onderneming hecht grote waarde aan open overleg met de financiële wereld om de transparantie te bevorderen. Het bestuur heeft presentaties gegeven op een aantal brancheconferenties alsook tijdens bijeenkomsten met beleggers en analisten. In december 2009 hebben wij een presentatie gegeven aan de financiële sector tijdens onze drukbezochte Specialty Chemicals Teach-In in Amsterdam. In Nederland gebruikt AkzoNobel het Communicatiekanaal Aandeelhouders om de agenda voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders te verspreiden en

Jan 09

De Raad van Bestuur stelt voor een dividend uit te keren van €1,35 per gewoon aandeel. Het aandeel AkzoNobel zal met ingang van 30 april 2010 ex-dividend worden genoteerd. Overeenkomstig de noteringsvereisten van Euronext Amsterdam wordt 4 mei 2010 als registratiedatum aangehouden. Het dividend dat aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders 2010 wordt voorgesteld, wordt op 11 mei 2010 betaalbaar gesteld. De dividenduitkering aan de houders van Amerikaanse aandelencertificaten (ADR’s) zal plaatsvinden in Amerikaanse dollars tegen de wisselkoers naar euro’s zoals deze op 11 mei 2010 wordt vastgesteld door de Europese Centrale Bank.

31 Dec 08

Dividendvoorstel: €1,35 per aandeel

Het dividendbeleid van AkzoNobel is erop gericht om jaarlijks een dividend uit te keren van ten minste 45 procent van het nettoresultaat voor incidentele posten en reële-waardecorrecties ten behoeve van de overname van ICI.

AkzoNobel

om aandeelhouders die hun aandelen houden via een bank in staat te stellen om hun stem in de AVA op afstand uit te brengen.

2005

0,30

0,90

2006

0,30

0,90

2007

0,40

1,40

2008

0,40

1,40

2009

0,30

1,05

Interim dividend Slot dividend

42 | AkzoNobel op de kapitaalmarkt | Governance en compliance | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Beursnoteringen

Groot-aandeelhouders

Het gewone aandeel AkzoNobel is genoteerd aan Euronext Amsterdam. AkzoNobel is opgenomen in de AEX-index. Deze index geeft het beeld weer van de koersontwikkeling van de 25 meest verhandelde aandelen in Nederland. Deze worden gerangschikt naar de handelsomzet van het aandeel en het percentage vrij verhandelbare aandelen. Ultimo 2009 was het gewicht van het aandeel AkzoNobel in de AEX-index 4,43 procent. Er zijn in 2009 312 miljoen aandelen AkzoNobel verhandeld op Euronext Amsterdam (2008: 567 miljoen).

Capital Research and Management Company en Paulson & Co. hebben de Autoriteit voor de Financiële Markten (AFM) te kennen gegeven dat zij per 31 december 2009 respectievelijk meer dan 10 en 5 procent van de geplaatste aandelen Akzo Nobel N.V. in handen hadden. Deze gegevens zijn verstrekt overeenkomstig de Wet op het financieel toezicht. Voor de meest recente gegevens wordt verwezen naar de website van

de AFM onder het kopje Meldingen substantiële deelnemingen. De Wet op het financieel toezicht voorziet in een meldingsplicht voor procentuele belangen in het kapitaal en/of stemrechten in een onderneming zodra een dergelijk belang een drempelwaarde van 5, 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50, 60, 75 en 95 procent bereikt, overschrijdt of onderschrijdt. Het belang dient onmiddellijk aan de AFM gemeld te worden. Deze stelt vervolgens de onderneming hiervan in kennis.

Belangrijke gegevens over het aandeel

In 2007 heeft AkzoNobel besloten om de notering aan de NASDAQ te beëindigen en de registratie bij de SEC in te trekken. AkzoNobel heeft een zogenaamd “sponsored level 1 ADR program”. De betreffende aandelencertificaten zijn verhandelbaar op het internationale OTCQX-platform in de Verenigde Staten. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de fondsencodes en de tickersymbolen: Tickersymbool Euronext

AKZA

ISIN gewoon aandeel

NL0000009132

Tickersymbool OTC

AKZOY

ISIN ADR

US0101993055

Alle aandelen AkzoNobel zijn vrij verhandelbaar. De onderneming heeft veel internationale aandeelhouders. Een in januari 2010 gehouden onderzoek naar de aandelenverhouding wijst uit dat de Verenigde Staten en Canada met 45 procent de meeste institutionele beleggers leveren, gevolgd door beleggers afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk en Ierland met 20 procent. Het percentage Nederlanders onder de aandeelhouders van AkzoNobel is 12 procent, terwijl nog eens 11 procent van de aandelen wordt gehouden door institutionele beleggers uit de rest van Europa. Ongeveer 7 procent van het aandelenkapitaal is in handen van particuliere beleggers waarvan de meesten in Nederland wonen.

2008

2009

Slotkoers jaareinde (in €)

54.79

29.44

46.40

Hoogste koers van het jaar (in €)

65.56

57.11

46.52

Laagste koers van het jaar (in €)

44.41

22.85

26.01

Gemiddelde koers van het jaar (in €)

55.48

42.57

35.92

Gemiddelde daghandel (in € miljoenen)

151.8

94.0

43.4

Gemiddelde daghandel (in miljoenen aandelen)

2.7

2.2

1.2

Aantal uitstaande aandelen per ultimo (in miljoenen)

262

232

232

14.4

6.8

10.8

33.822

(4.38)1

1.23

Dividend per aandeel (in €)

1.80

1.80

1.35

Dividendrendement (in %)

3,2

4,2

3,8

45.5

48.2

57.3

(6.7)1

37.7

Beurswaarde per ultimo (in € miljarden) Winst per aandeel (in €)

Uitkeringspercentage Koers/winstverhouding

Veel internationale aandeelhouders

2007

1.6

1

Bij de winst per aandeel 2008 is rekening gehouden met de niet-liquide bijzondere waardeverminderingen van immateriële vaste activa van ICI ad €1,2 miljard na belastingen en incidentele lasten ad €0,6 miljard. 2 De winst per aandeel 2007 is inclusief de verkoopopbrengst van OBS, maar exclusief de overname van ICI.

Geografische spreiding van aandelen 2008 per ultimo jaar

Geografische spreiding van aandelen 2009 per ultimo jaar

A B C D E F

A B C D E F

Noord-Amerika Nederland Verenigd Koninkrijk/Ierland Overige Europese landen Overige regio's Onbekend

46.1 12.1 15.5 11.7 1.3 13.3 100

F E D

A

C B

Noord-Amerika Nederland Verenigd Koninkrijk/Ierland Overige Europese landen Overige regio's Onbekend

44.6 12.1 19.9 11.4 1.4 10.6 100

E

F

D

A

C B

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Governance en compliance | AkzoNobel op de kapitaalmarkt | 43

Kredietwaardigheid en vooruitzichten AkzoNobel doet er alles aan om een sterke en kredietwaardige onderneming te blijven. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen kredietbeoordelingsbureaus en het bestuur van AkzoNobel. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de huidige rating en vooruitzichten (de rating van Fitch is ongevraagd): Ratingbureau

langetermijnrating vooruitzichten

Moody’s 1

Baa1 BBB+

Standard & Poor’s 2 1 2

negatief negatief

Rating bevestigd op 16 maart 2009. Rating bevestigd op 25 augustus 2009, onveranderd sinds 25 februari 2009.

Geslaagde uitgifte obligatieleningen In het kader van de lange-termijn financieringsstrategie heeft AkzoNobel met succes obligatieleningen van €750 miljoen en £250 miljoen uitgegeven in respectievelijk maart en april 2009. De opbrengst van deze transactie heeft AkzoNobel in staat gesteld het looptijdprofiel van het vreemd vermogen te verlengen. De obligatielening van €750 miljoen heeft een coupon van 7,25 procent en een looptijd van zes jaar. De obligatielening van £250 miljoen heeft een coupon van 8 procent en een looptijd van zeven jaar. Beide obligatieleningen zijn uitgegeven door Akzo Nobel N.V. en zijn genoteerd aan de Luxemburgse beurs. In november heeft AkzoNobel via een tenderemissie €212 miljoen uitgegeven van de in 2011 vervallende obligatielening van 4,25 procent. Ook heeft de onderneming de obligatielening van Looptijd schuld in miljoenen 2010

28

2011

648

2012

92

2013

41

2014

1000

2015

975

2016

280

€ obligaties $ obligaties GBP obligaties

347

7,25 procent die afloopt in 2015 met €225 miljoen verhoogd om zo het looptijdprofiel van de obligatieleningen te verlengen. Zie de grafiek voor een overzicht van de looptijden.

Investor Relations beleid AkzoNobel voorziet aandeelhouders en overige financiële partijen gelijktijdig van dezelfde gegevens omtrent zaken die van invloed kunnen zijn op de koers van het aandeel. Er wordt zorgvuldig omgegaan met de contacten tussen de Raad van Bestuur enerzijds en beleggers en analisten anderzijds. De onderneming onthoudt zich daarbij van handelingen die de onafhankelijkheid van analisten ten opzichte van de onderneming en vice versa in gevaar zouden kunnen brengen. AkzoNobel communiceert met beleggers en analisten door bijeenkomsten te organiseren of bij te wonen, zoals Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders, beleggers- en analistendagen, roadshows en conferenties van effectenmakelaars. Voor meer informatie over deze bijeenkomsten en de gegeven presentaties wordt verwezen naar onze website. Bovendien publiceert AkzoNobel een jaarverslag, kwartaalberichten, de “AkzoNobel Fact File” en persberichten. Al deze publicaties zijn tevens terug te vinden op de website. AkzoNobel organiseert informatiesessies om de markt te informeren na ieder kwartaalbericht. Deze sessies vinden plaats in de vorm van een groepsbijeenkomst of een virtuele vergadering die telefonisch of via de website gevolgd kan worden. Er worden (bilaterale en algemene) bijeenkomsten met beleggers gehouden zodat de beleggerswereld een evenwichtig en compleet beeld heeft van de financiële ontwikkeling van AkzoNobel en de uitdagingen waar de onderneming zich voor geplaatst ziet. Hierbij wordt met name gelet op de strenge naleving van regels voor de selectieve verspreiding van koersgevoelige informatie, de gelijke behandeling van aandeelhouders en handel met voorkennis.

Rapporten en waarderingen van analisten worden niet beoordeeld, becommentarieerd of gecorrigeerd door de onderneming behalve waar het feiten betreft. AkzoNobel betaalt geen vergoedingen aan partijen om onderzoek te verrichten ten behoeve van rapporten van analisten of om rapporten van analisten te vervaardigen of te publiceren met uitzondering van kredietbeoordelingsbureaus. Contacten met de kapitaalmarkt worden onderhouden door de leden van de Raad van Bestuur, medewerkers van de afdeling Investor Relations van AkzoNobel en eventueel door andere medewerkers van AkzoNobel die daarvoor speciaal opdracht hebben gekregen van de Raad van Bestuur.

Contactgegevens Voor alle publicaties wordt verwezen naar de website www.akzonobel.com. Voor vragen en/of opmerkingen met betrekking tot investor relations kunt u contact opnemen met: Akzo Nobel N.V. Investor Relations Strawinskylaan 2555 1077 ZZ Amsterdam www.akzonobel.com/investor_relations T +31 20 502 7854 F +31 20 502 7605 E [email protected] Houders van ADR’s in de Verenigde Staten kunnen contact opnemen met ons administratiekantoor: Deutsche Bank Trust Company Americas c/o American Stock Transfer & Trust Company Peck Slip Station P.O. Box 2050 New York, NY 10272-2050 www.adr.db.com

64

De periode voorafgaand aan de publicatie van de desbetreffende kwartaalcijfers geldt als een “gesloten periode” voor AkzoNobel. Tijdens deze periode worden er geen bijeenkomsten met analisten of beleggers georganiseerd, geven wij geen presentaties aan effectenmakelaars en zijn wij niet betrokken bij besprekingen/ telefonische vergaderingen met beleggers en analisten.

T +1 800 749 1873 (gratis nummer) T +1 718 921 8137 E [email protected]

44

Geconsolideerde winst- en verliesrekening

45

Geconsolideerd overzicht van resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties

45

Geconsolideerde balans

46

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

47

Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen

48

Informatie per bedrijfsonderdeel

49

Begrippenlijst

50

Financiële kalender

52

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Jaarrekening | Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2009 en Geconsolideerd overzicht van resultaat en rechtstreekse vermogenmutaties | 45

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2009

Geconsolideerd overzicht van resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties

voor het jaar eindigend op 31 december

voor het jaar eindigend op 31 december

in € miljoenen

in € miljoenen 2008 1

2009

Doorlopende activiteiten

Nettoresultaat

Omzet Kostprijs van de omzet Bruto-omzetresultaat Verkoopkosten Bijzondere waardevermindering immateriële activa ICI Algemene beheerskosten Kosten onderzoek en ontwikkeling Overige bedrijfsopbrengsten en -kosten

-9.796 5.619

-3.211 – -1.091 -338 48

-3.387 -1.275 -1.108 -353 -73 -6.196

Bedrijfsresultaat

13.893 -8.431 5.462

15.415

-577

Totaal resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties -4.592 870

Financiële baten Financiële lasten m.b.t. pensioenen Overige financiële lasten Resultaat uit deelnemingen en joint ventures Resultaat voor belastingen

-784

62 -174 -297 22 483

Vennootschapsbelasting

-260

-128

-1.044

355

23

7

-1.021

362

-1.086 65

285 77

-1.021

362

-4,47

1,20 1,18

Nettoresultaat uit doorlopende bedrijfsactiviteiten

154 -49 -337 25

Beëindigde bedrijfsactiviteiten Nettoresultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten

Nettoresultaat Waarvan toekomend aan: - Aandeelhouders van de N.V. - Minderheidsbelangen

Nettoresultaat Winst per aandeel, in € Doorlopende activiteiten: - Gewone winst - Verwaterde winst Beëindigde bedrijfsactiviteiten: - Gewone winst - Verwaterde winst Totaal bedrijfsactiviteiten: - Gewone winst - Verwaterde winst 1

Voor vergelijkingsdoeleinden geherrubriceerd.

-4,45 0,09 0,09 -4,38 -4,36

Rechtstreekse vermogensmutaties Omrekeningsverschillen op buitenlandse activiteiten Cash flow hedge reserve Herwaarderingsreserve voor stapsgewijze overnames Belastingen over rechtstreekse vermogensmutaties Totaal rechtstreekse vermogensmutaties (na belastingen)

0,03 0,03 1,23 1,21

Waarvan toekomend aan: - Aandeelhouders van de N.V. - Minderheidsbelangen

Totaal resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties

2008

2009

-1.021

362

-1.281

-703

383 48 7 -38 400

-1.724

762

-1.704 -20

688 74

-1.724

762

444 – 134

46 | Geconsolideerde balans per 31 december | Jaarrekening | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Geconsolideerde balans per 31 december voor resultaatbestemming in € miljoenen 2009

2008

Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Latente belastingvorderingen Deelnemingen Overige financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Acute belastingvorderingen Handelsdebiteuren en overige vorderingen Liquide middelen Activa aangehouden voor verkoop Totaal vlottende activa

3.357 890 201 757

Langlopende passiva Voorzieningen Latente belastingverplichtingen Langlopende leningen Totaal langlopende passiva Kortlopende passiva Kortlopende leningen Acute belastingverplichtingen Handelscrediteuren en overige schulden Kortlopend deel van de voorzieningen Totaal kortlopende passiva

Totaal

12.645

12.377

1.441 102 2.564 2.128 –

1.781 53 2.924 1.595 4

Totaal Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden Totaal groepsvermogen

7.388 3.474 793 175 815

7.172

6.357

6.235

18.734

18.880 7.775 470

7.463 450

8.245

7.913

1.919 674 3.488

2.072 715 2.341

6.081

5.128

384 507 2.866 797

1.338 525 2.985 845 5.693

4.554

18.734

18.880

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Jaarrekening | Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2009 | 47

Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2009 voor het jaar eindigend op 31 december 2008 1

in € miljoenen Nettoresultaat Resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten Aanpassingen t.b.v. aansluiting resultaat op kasstroom uit bedrijfsoperaties Afschrijvingen Waardering voorraden tegen reële waarde Bijzondere waardeverminderingen Financiële baten en lasten Resultaat deelnemingen Verkoopresultaat deelnemingen voor belastingen Belastingen Mutaties in werkkapitaal 2 Mutaties in voorzieningen Betaalde rente Betaalde vennootschapsbelasting Netto kasstroom uit operationele activiteiten Investeringsuitgaven Ontvangen rente Dividend ontvangen van geassocieerde deelnemingen en joint ventures Acquisities van geconsolideerde deelnemingen 3 Opbrengst verkochte belangen 3 Overige mutaties Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten Ontvangst uit langlopende schulden Aflossing van leningen Afwikkeling van netto-investeringshedges van ICI Uitgifte van aandelen voor stockoptieplan Inkoop eigen aandelen Dividend 4 Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten

2009 362 -7

-1.021 -23

617 – 63 409 -22 -48 128 639 -497 -173 -231

612 54 1.430 232 -25 23 260 -356 -560 -218 -317

1.240

91

-534 53

-534 103

17 -78 23 -30

43 -10.187 74 -40

-549

-10.541

1.391 -1.216 – 4 – -454

1.000 -1.433 -49 7 -1.437 -581 -2.493

-275

-12.943

416

3.519

19

-9.424

435

Stand per 1 januari Gevolgen van wisselkoerswijzigingen voor liquide middelen

11.067 -194

1.449 35

Stand per 31 december 5

1.449

1.919

Netto kasstroom uit doorlopende bedrijfsactiviteiten Kasstroom uit beëindigde bedrijfsactiviteiten Nettomutatie liquide middelen

1

Voor vergelijkingsdoeleinden geherrubriceerd. In deze post is een afname begrepen ad €357 miljoen van handelsdebiteuren en overige vorderingen (2008: €19 miljoen), een afname ad €383 miljoen van voorraden (2008: €14 miljoen) en een afname ad €101 miljoen van handelscrediteuren en overige schulden (2008: €389 miljoen). 3 Na aftrek van overgenomen of afgestoten geldmiddelen. 4 Inclusief €79 miljoen dividend uitgekeerd aan aandeelhouders ICI. 5 Bestaat uit €2.128 miljoen liquide middelen (2008: €1.595 miljoen) en €209 miljoen schuld aan kredietinstellingen (2008: €146 miljoen). 2

48 | Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen | Jaarrekening | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen Toekomend aan aandeelhouders

in € miljoenen Stand per 1 januari 2008 Nettoresultaat Opgenomen in de balans Rechtstreekse vermogensmutaties Belastingen over rechtstreekse vermogensmutaties Opgenomen in de winst- en verliesrekening Totaal resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties Betaald dividend Inkoop eigen aandelen In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkelde transacties Uitgifte gewone aandelen Overnames en desinvesteringen

Overige (wettelijke) reserves en ingehouden winst

Eigen vermogen

Aandeel derden

Groepsvermogen

Agio

Mutatie reële waarde derivaten

Herwaarderings reserve

Reserves omrekeningsVerschillen (cumulatief)

525

363

-510

–

-51

10.705

11.032

97

11.129

–

–

–

–

–

-1.086

-1.086

65

-1.021

–

–

551

–

–

–

551

–

551

–

–

-70

–

-1.196

–

-1.266

-85

-1.351

–

–

17

–

117

–

134

–

134

–

–

-37

–

–

–

-37

–

-37

–

–

461

–

-1.079

-1.086

-1.704

-20

-1.724

Geplaatst kapitaal

–

–

–

–

–

-458

-458

-44

-502

-64

-368

–

–

–

-1.005

-1.437

–

-1.437

–

–

–

–

–

23

23

–

23

2

5

–

–

–

–

7

–

7

–

–

–

–

–

–

–

417

417

463

–

-49

–

-1.130

8.179

7.463

450

7.913

Nettoresultaat Rechtstreekse vermogensmutaties Belastingen over rechtstreekse vermogensmutaties Opgenomen in de winst- en verliesrekening Totaal resultaat en rechtstreekse vermogensmutaties

– – – – –

– – – – –

– 8 -5 40 43

– 7 – – 7

– 388 -33 -2 353

285 – – – 285

285 403 -38 38 688

77 -3 – – 74

362 400 -38 38 762

Betaald dividend In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkelde transacties Uitgifte gewone aandelen Overnames en desinvesteringen

– – 2 –

– – 2 –

– – – –

– – – –

– – – –

-395 15 – –

-395 15 4 –

-59 – – 5

-454 15 4 5

465

2

-6

7

-777

8.084

7.775

470

8.245



AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Jaarrekening | Informatie per bedrijfsonderdeel | 49

Informatie per bedrijfsonderdeel Onze Decorative Paints bedrijfsonderdeel biedt een volledig assortiment aan van verf- en beschermingsproducten voor de binnen- en buitenkant van huizen, die door zowel vaklieden als doe-het-zelvers worden gebruikt. Onze ondernemingen in Performance Coatings zijn actief in de meeste marktsegmenten van deze sector en hebben een brede klantenkring waaronder bouwers en architecten van schepen en jachten, leveranciers van consumentenelektronica en -apparatuur,

staalproducenten, de bouwsector, meubelmakers, vliegtuig-, bus- en vrachtwagenproducenten, carrosseriebouwers en producenten van blikverpakkingen. De producten van onze Specialty Chemicals bedrijfsonderdeel worden in allerlei dagelijkse producten gebruikt, zoals ijsproducten, soepen, desinfecteermiddelen, plastics, zepen, wasmiddelen, cosmetica, papier en asfalt.

Resultaatgegevens per bedrijfsonderdeel in € miljoenen

Decorative Paints Performance Coatings Specialty Chemicals Corporate en overig

Totaal

Omzet aan derden 2008 2 2009

2008 2 5.006

280

4.643 4.005 5.034 211

15.415

13.893

4.962 4.537 5.636

in € miljoenen

Decorative Paints Performance Coatings Specialty Chemicals Corporate en overig

Totaal

Groepsomzet 2009

147

4.677 4.038 5.209 -31

15.415

13.893

4.575 5.687

Geinvesteerd vermogen 2008 2009

2008 2

-197

-146

1.927

1.768

2008

Totaal activa 2009

566 909

8.569

1.178

13.424

13.204

2.004 4.055

2008

492 587 814 -125

598

6.382 1.958 3.968 896

6.187

EBITDA 1 2009

-1.070

-12

-612

-617

-304

Totaal passiva 2008 2009 2.010

2.120

18.734

18.880

5.252

Incidentele reultaten 2008 2009

-190 -101 -305 -21

-99

6.902 2.445 5.005 4.528

2.793

Afschrijvingen 2009

-669

-324

-165 -59 -164 107

-482

137 427 345 -39

-1.892

-281

-577

870

-23 -475

Investeringsuitgaven 2008 2009 120

4.915

690 2.153 1.242 6.550

10.821

10.635

2.480 1.416

Bedrijfsresultaat 2009

2008 2

444 130

Bijzondere waardevermindering 2008 2009 950

20

113 61 338 22

41

15 6 35 7

534

534

1.430

63

89 305

3 436

Regionale informatie in € miljoenen

Nederland Duitsland Zweden Groot-Brittannië Overige Europese landen VS en Canada Latijns-Amerika China Overige Aziatische landen Overige regio’s

Totaal 1

EBITDA is bedrijfsresultaat vóór incidentele posten en afschrijvingen. 2 Herzien om vergelijking mogelijk te maken.

Omzet naar land van bestemming 2008 2009

Immateriële en materiële vaste activa 2008 2009 1.000

614

807 1.121 428 816 3.174 2.985 1.232 1.044 1.704 582

15.415

13.893

867 1.141 478 1.093 3.666 3.330 1.306 1.054 1.866

Investeringsuitgaven 2008 2009 86

92

1.079 885 422 1.242 2.174 2.265 765 1.013 905 112

8

104 21 37 22 70 68 33 144 29 6

10.529

10.862

534

534

870 414 1.182 2.141 2.353 625 911 941

25 50 31 81 94 49 67 43

50 | Begrippenlijst | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Begrippenlijst ADR Deze afkorting staat voor American Depositary Receipt. Een ADR is een ontvangstbewijs voor een aandeel van een niet in de Verenigde Staten gevestigde onderneming, waarvan een aantal aandelen bij een Amerikaanse bank in depot worden gehouden. Een ADR geeft een Amerikaanse aandeelhouder dezelfde dividendrechten als gewone aandeelhouders.

Dow Jones Sustainability Indexes (DJSI) De Dow Jones Sustainability Indexes is een indexering van internationaal toonaangevende ondernemingen die duurzaamheid centraal hebben gesteld in hun beleid. De DJSI betreft de top 10 procent van de 2500 grootste ondernemingen die in de Dow Jones Indexes zijn opgenomen, en die toonaangevend zijn op het gebied van duurzaamheid.

Autonome groei Autonome groei wordt gedefinieerd als een mutatie van de omzet door gewijzigde afzet en verkoopprijzen. Valuta-effecten en opbrengsten uit overnames en desinvesteringen vallen hierbuiten.

EBIT Deze afkorting staat voor Earnings Before Interest and Taxes, en betreft hier bedrijfsresultaat vóór incidentele posten.

Bedrijfsresultaat Het bedrijfsresultaat is gedefinieerd conform IFRS en is inclusief de relevante incidentele posten. Belangrijkste waardeketens Worden gebruikt om de CO2-voetafdruk van onze ondernemingen in kaart te brengen. De belangrijkste waardeketens zijn productgroeperingen met gelijke kenmerken qua voetafdruk, die representatief zijn voor de meerderheid van de totale BU-omzet/productie. CO2-voetafdruk De CO2-voetafdruk van een product of een organisatie is een maat voor de totale uitstoot van broeikasgassen van een organisatie tijdens een bepaalde periode of over de hele of gedeeltelijke levenscyclus van een product. De voetafdruk drukt uit hoeveel CO2-equivalenten zijn uitgestoten. Community Program Het Community Program van AkzoNobel is een mondiaal initiatief dat werknemers stimuleert tot directe maatschappelijke betrokkenheid in hun eigen omgeving. Het initiatief wordt ook financieel ondersteund. Cradle to Cradle Het concept Cradle to Cradle gaat uit van volledig nieuwe uitgangspunten voor het ontwerpen en ontwikkelen van producten op basis van veilige en volledig herbruikbare materialen. Zo kan een product na gebruik weer een grondstof worden in een oneindige kringloop.

EBIT-marge De EBIT-marge staat voor de verhouding EBIT/omzet. EBITDA (EBIT voor afschrijvingen) Deze afkorting staat voor Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization. EBITDA wordt hier weergegeven vóór incidentele posten. EBIT en EBITDA vóór incidentele posten en EBIT vóór incidentele posten en afschrijvingen en reële-waardecorrecties zijn kengetallen die door het management worden gebruikt om de prestatie van de onderneming te beoordelen, aangezien deze cijfers een betere indruk geven van de onderliggende ontwikkelingen in de resultaten van de activiteiten. EBITDA-dekking EBITDA gedeeld door het saldo financiële baten en lasten. EBITDA-marge De EBITDA-marge staat voor de verhouding EBITDA/omzet. Eco-efficiëntie Eco-efficiëntie is het streven om hetzelfde product tegelijk goedkoper en milieuvriendelijker te produceren. Eco-premiumproducten Dit is een maatstaf voor de eco-efficiëntie van onze producten. Een eco-premium product is aanzienlijk beter dan de concurrerende producten in tenminste één eco-efficiënt opzicht (toxiciteit, energieverbruik, gebruik van natuurlijke hulpbronnen/ grondstoffen, uitstoot en afval, grondgebruik en risico), en in geen enkel opzicht aanzienlijk slechter.

Eigen vermogen per aandeel Het eigen vermogen van Akzo Nobel N.V. gedeeld door het aantal gewone aandelen uitstaand per 31 december. EOI (EVA op het geïnvesteerd vermogen) Economische waarde in verhouding tot gemiddeld geïnvesteerd vermogen gedurende drie opeenvolgende jaren. Dit begrip wordt gebruikt om de realisatie van een hogere EVA over een langere periode te stimuleren. Ernstig incident We hebben drie niveaus voor ernstige incidenten gedefinieerd. In de hoogste categorie – Niveau 3 – gaat het om een overlijden, meer dan vijf ernstige ongevallen, schade aan het milieu, een activum of de bedrijfsactiviteiten ten bedrage van meer dan € 25 miljoen, het niet meer in staat zijn de bedrijfsactiviteiten voort te zetten of een ernstige reputatieschade voor belanghebbenden van AkzoNobel. EVA (Economic Value Added) EVA wordt berekend door het netto bedrijfsresultaat na belasting te verminderen met een kapitaallast die aangeeft welke gemiddelde rentabiliteit kapitaalverschaffers verwachten. Gearing Netto rentedragende leningen gedeeld door het eigen vermogen. Gebruik van natuurlijke hulpbronnen We verstrekken geen rapportage omtrent het gebruik van specifieke natuurlijke hulpbronnen, behalve water. We rapporteren wel over ons energieverbruik en het met onze bedrijfsactiviteiten veroorzaakte afval en geven aan welke belangrijkste grondstoffen in onze producten worden gebruikt. Gedragscode In onze gedragscode wordt beschreven wie wij zijn en hoe wij werken. In de code zijn fundamentele beginselen vastgelegd met betrekking tot onderwerpen zoals bedrijfsintegriteit, arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden, veiligheid en milieu en maatschappelijke betrokkenheid.

AkzoNobel Verkort Verslag 2009 | Begrippenlijst | 51

Geïnvesteerd vermogen Totale activa (exclusief liquide middelen, deelnemingen, voor verkoop beschikbare activa) minus actuele belastingverplichtingen en minus handelscrediteuren en overige schulden. Incidentele posten Incidentele posten omvatten bijzondere baten en lasten, resultaten uit desinvesteringen, herstructureringslasten en bijzondere waardeverminderingen en kosten in verband met grote juridische, antitrust- en milieuzaken. Loss of containment Een indicator die wij gebruiken om de integriteit van onze productie processen te bewaken. We hebben vier niveaus gedefinieerd om de mate van ongecontroleerde emissies aan te geven, van een geringe emissie binnen het fabrieksterrein tot een Niveau 4, hetgeen staat voor een aanzienlijke emissie van een giftige/gevaarlijke stof met een mogelijke impact op onze leefomgeving. Netto rentedragende leningen Langlopende leningen plus kortlopende leningen minus liquide middelen. Nettoresultaat De som van het nettoresultaat toekomend aan de aandeelhouders van Akzo Nobel N.V. en het resultaat toekomend aan minderheidsbelangen. Nettoresultaat vóór incidentele posten Het totaal van nettoresultaat en de incidentele posten na belastingen; of het nettoresultaat minus incidentele baten na belastingen.

Omzet Omzet bestaat uit opbrengsten uit de verkoop van goederen, diensten en royalty’s. Operationele eco-efficiëntie De eco-efficiëntie van onze productieactiviteiten. Het is onze doelstelling om de operationele eco-efficiëntie te verbeteren door de bij de productie van ons producten gebruikte hulpbronnen en ontstane emissies/afval te reduceren. P&D Dialog Performance & Development Dialog (P&D Dialog) is het wereldwijde personeelsbeoordelings-systeem van AkzoNobel. Percentage te melden bedrijfsongevallen Het percentage te melden bedrijfsongevallen is het aantal gevallen van letsel per miljoen gewerkte uren. De volledige definities zijn vermeld in het hoofdstuk getiteld Duurzaamheid: feiten en getallen. Regulatory action Wij hebben drie categorieën van regulatory action gedefinieerd, van Niveau 1 – een zelf-gerapporteerd incident, tot Niveau 3 – een formele wettelijke aangifte. Rentedekking Bedrijfsopbrengsten gedeeld door het saldo financiële baten en lasten. Snelgroeiende en opkomende markten Wij zien alle landen als snelgroeiende markten behalve: Australië, België, Canada, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Japan, Nederland, Nieuw Zeeland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Zweden en Zwitserland.

Talent Factory Talent Factory weerspiegelt onze ambitie om te worden erkend als een onderneming die de werknemers alle mogelijkheden biedt om zich te ontplooien, verder te leren en te groeien. TSR (total shareholder return) Dit aandelenrendement wordt gebruikt om de prestaties van aandelen van verschillende bedrijven gedurende een bepaalde periode te vergelijken. De waardestijging van het aandeel samen met het uitgekeerde dividend geven het totale rendement voor de aandeelhouder aan. De relatieve TSRpositie geeft de perceptie van de markt weer van het totaal rendement in vergelijking met een referentiegroep. Uitkeringspercentage Dividend gedeeld door nettoresultaat vóór incidentele posten. Uitstoot en afval We rapporteren de uitstoot in bodem, lucht en water die van invloed kan zijn op de mens of het milieu: CO2, NOx en SOx, VOC, COD, gevaarlijke en ongevaarlijke afvalstoffen. De definities staan vermeld in het hoofdstuk getiteld Duurzaamheid: feiten en getallen. Winst per aandeel Het nettoresultaat toekomend aan de aandeelhouders gedeeld door het gewogen gemiddelde aantal uitstaande gewone aandelen gedurende het jaar.

52 | Financiële kalender | AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Q2 2010

Q3 2010

Q4 2010

Q1 2011

Bericht 1e kwartaal 2010 23 april 2010

Bericht 2e kwartaal 2010 23 juli 2010

Bericht 3e kwartaal 2010 21 oktober 2010

Bericht 4e kwartaal en het jaar 2010 17 februari 2011

Algemene Vergadering van Aandeelhouders 2010 28 april 2010 Beursnotering ex slotdividend 2009 30 april 2010 Registratiedatum slotdividend 2009 4 mei 2010 Betaalbaarstelling slotdividend 2009 11 mei 2010

Disclaimer In dit verslag is de grootst mogelijke zorg besteed aan de juistheid van de productkenmerken. Aan deze beschrijvingen kunnen geen rechten worden ontleend. De lezer wordt geadviseerd de beschikbare productspecificaties zelf te raadplegen. Deze zijn beschikbaar via de betreffende business units. In dit verslag verwijzen de termen “AkzoNobel” en “de onderneming” naar Akzo Nobel N.V. en haar geconsolideerde maatschappijen in het algemeen. De onderneming is een houdstermaatschappij met statutaire zetel in Nederland. De activiteiten worden uitgevoerd door werkmaatschappijen over de hele wereld. De termen “wij”, “ons” en “onze” worden gebruikt om de onderneming te omschrijven. Voorbehoud Dit verslag bevat informatie met betrekking tot belangrijke onderwerpen zoals AkzoNobels groeistrategie, toekomstige financiële resultaten, marktposities, productontwikkeling, producten in de pijplijn en productgoedkeuringen. Dergelijke informatie dient met het nodige voorbehoud te worden beschouwd, waarbij men zich moet realiseren dat vele factoren de geprojecteerde en werkelijke resultaten kunnen doen afwijken. Zulke factoren zijn onder meer prijsfluctuaties, valutakoersschommelingen, ontwikkelingen in grondstofprijzen en personeelskosten, pensioenen, fysieke en milieurisico’s, juridische aangelegenheden en wettelijke, fiscale en andere overheidsmaatregelen. Vermelde marktposities zijn gebaseerd op schattingen van het management en informatie afkomstig van externe specialisten. Verkort Verslag 2009 Het Engelse jaarverslag over 2009 is het officiële jaarverslag. Deze Nederlandse samenvatting bevat de Nederlandse versie van een aantal geselecteerde hoofdstukken uit het jaarverslag. In het geval van verschillen tussen beide versies geldt de Engelse versie. Wanneer de Nederlandse versie melding maakt van het jaarverslag, wordt verwezen naar de Engelse versie. Merken en productregistraties In dit verslag gebruiken we merken en productregistraties die eigendom zijn van of geregistreerd zijn door AkzoNobel. Zonder uitdrukkelijke toestemming is gebruik hiervan is niet toegestaan.

Concept, design en realisatie Dart | Brand guidance & Design, Amsterdam, Nederland AkzoNobel Corporate Communications Fotografie Portretten Raad van Bestuur en Business unit manager door fotograaf Pim Vuik Portret Hans Wijers door fotografe Tessa Posthuma de Boer Shutterstock Lithografie en drukwerk Tesink B.V., Zutphen, Nederland Papier Heaven 42, gedrukt met bio-inkt

Akzo Nobel N.V. Investor Relations Strawinskylaan 2555 1077 ZZ Amsterdam Nederland www.akzonobel.com/investor_relations T +31 20 502 7854 F +31 20 502 7605 E [email protected]

www.akzonobel.com

© 2010 Akzo Nobel N.V. Alle rechten voorbehouden. ‘Tomorrow’s Answers Today’ is een geregistreerd merk van Akzo Nobel N.V.

03013_220210

Wij zijn de grootste verf- en coatingsproducent ter wereld en een belangrijke fabrikant van specialistische chemicaliën. Wij voorzien industrieën overal ter wereld van kwaliteits ingrediënten voor producten die essentieel zijn voor het menselijk bestaan. Wij denken aan de toekomst, maar handelen in het heden. Wij werken gepassioneerd aan de introductie van nieuwe ideeën en aan de ontwikkeling van duurzame oplossingen voor onze klanten. Daarom zijn onze 57.000 medewerkers – actief in meer dan 80 landen – gericht op uitmuntendheid en het leveren van Tomorrow’s Answers Today™.

AkzoNobel Verkort Verslag 2009

Recommend Documents