Verkort financieel verslag 2010 Rabobank de Kempen-West
Verbonden met de samenleving Na de historische winstdaling van 2009 heeft Rabobank De Kempen-West in 2010 weer duidelijk de weg naar boven gevonden. Onze nettowinst kwam uit op € 12,5 miljoen. Een mooi resultaat, dat keihard nodig is voor gezonde financiële verhoudingen en dus voor de continuïteit van onze dienstverlening. Onze missie is het vooropstellen van het gezamenlijk belang van mensen en onze gemeenschap. Als coöperatieve bank opereren we van nature dicht bij de klanten, de leden en de gemeenschap. We zijn verbonden met de samenleving. Daarom is het voor ons niet moeilijk om de klant centraal te stellen, zoals alle banken in de Code Banken van 2010 hebben afgesproken. Wij weten niet beter, het is onze coöperatieve identiteit.
Uitreiking Coöperatief Dividend in Bladel, Duizel en Hulsel.
Echt klantwaarde leveren Alleen tevreden klanten vinden wij niet genoeg; om echt klantwaarde te leveren willen we onze klanten positief verrassen met vakmanschap, proactiviteit, lef en een langetermijnoriëntatie. Ook onze bedrijvenklanten hebben in 2010 ondernemerschap getoond; bij sommige van hen nam de winst flink toe. Toch was de kredietbehoefte door de onzekere economische situatie beperkt, zowel bij particuliere als zakelijke klanten. Onder die omstandigheden hebben wij onze hoge marktaandelen weliswaar kunnen vasthouden, maar onze totale uitzettingen zijn nauwelijks toegenomen. Maar klantwaarde leveren is meer dan alleen financieringen verstrekken. Juist door in economisch moeilijke tijden langer achter onze klanten te staan, kunnen we ons als een coöperatieve bank onderscheiden. Helaas hebben wij ook moeten constateren dat financieringen soms te hoog zijn opgelopen. Het is echter onze uitdaging om ook op dat moment van toegevoegde waarde te zijn voor onze klant. Ook dan proberen we klantwaarde te leveren. We worden in toenemende mate geconfronteerd met regelgeving van toezichthoudende instanties over onze dienstverlening aan onze particuliere relaties. Deze regelgeving wordt opgesteld ter bescherming van onze klanten, onder andere om hoge schulden
tegen te gaan. De regelgeving beperkt ons echter ook in de mogelijkheden om bijvoorbeeld starters te helpen hun eerste woning aan te kopen. Dit neemt niet weg dat ook onze bank een voorstander is van het beschermen van onze klant tegen het aangaan van te hoge schulden. Onze bank staat voor transparantie in haar dienstverlening.
Gezonde resultaatontwikkeling belangrijk Een gezonde resultaatontwikkeling is uitermate belangrijk voor ons; het inhouden van winsten is de belangrijkste manier om onze kapitaalbuffer te laten groeien. We zijn dan ook zeer blij met de winst over 2010. Die is bereikt door efficiënter te werken en het feit dat klanten steeds vaker hun bankzaken via telefoon, internet of e-mail regelen. Ook een gezonde rentemarge heeft bijgedragen aan de winst. Een gezonde bank heeft immers financiële buffers nodig, dat heeft de financiële crisis overduidelijk gemaakt. Hiervoor worden nieuwe afspraken gemaakt (Basel III). Deze afspraken zorgen er voor dat de reserves van de banken verder moeten toenemen. Het is dan ook een geruststellende gedachte dat onze bank zo’n financieel sterke bank is.
Rabobank de Kempen-West | Verkort financieel verslag 2010
2
Inspelen op klantbehoeften Rabobank De Kempen-West heeft het goed gedaan in
diverse nieuwe particuliere en zakelijke relaties. Klanten
Een voorbeeld hiervan is dat de agrarische klanten een volwaardig gesprekspartner hebben, doordat wij een speciaal team van agrarische adviseurs hebben ingericht. Op onze website www.rabobank.nl/ dekempenwest stellen wij onze teams met trots voor.
hebben dus vertrouwen in ons. Maar de concurrentie is
Stimulans voor ondernemers
ook sterk toegenomen.
De Rabobank heeft in het najaar van 2010 het Rabo Stimuleringskapitaal geïntroduceerd om de vermogenspositie van bedrijven te versterken. In een economie die schoorvoetend aantrekt, geeft het Stimuleringskapitaal ondernemers een extra ruggensteun om te investeren. Daarnaast maakt de Rabobank natuurlijk gebruik van de beschikbare overheidsregelingen zoals staatsgarantie. Het gebruik van al deze instrumenten geeft soms net de doorslag om een investering wel mogelijk te maken.
2010. We behielden onze marktposities en verwelkomden
Directie klaar voor de toekomst Met de komst van directeur Bedrijven Cindy Hoendervangers is in 2010 de directie van onze bank weer compleet. Samen met Ger Baken, directeur Bedrijfsmanagement, Ton Wouters, directeur Particulieren, en directievoorzitter René Coppens is de vierhoofdige directie van Rabobank De Kempen-West klaar voor de toekomst.
Woningmarkt onder druk Na een daling van ruim 35% in 2009 bleef het aantal verkopen in ons werkgebied in 2010 stabiel op het niveau van 2009. De verkoopprijs kende in 2010 een daling van ongeveer 5%. Ook het aantal nieuwbouwprojecten is beperkt gebleven. Het is voor starters steeds moeilijker om een passende financiering te verkrijgen. Dit is een onderwerp wat in de landelijke politiek voortdurend de aandacht heeft. Starters zorgen toch voor ‘doorstroming’ in de woningmarkt.
Rabobank Private Banking blijft in ontwikkeling
Directie: V.l.n.r.: Ger Baken, René Coppens, Ton Wouters en Cindy Hoendervangers.
Financiële ontwikkelingen Het balanstotaal van Rabobank De Kempen-West U.A. daalde met 2% van € 1.969 miljoen naar € 1.929 miljoen. De totale bedrijfsopbrengsten stegen van € 41,5 miljoen in 2009 naar € 45,7 miljoen in 2010. Een stijging dus van € 4,2 miljoen. De bedrijfslasten bedroegen in 2010 € 25,3 miljoen (2009: € 25,4 miljoen). Door de lagere kosten en de hogere opbrengsten is het bedrijfsresultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico’s gestegen van € 16,1 miljoen naar € 20,3 miljoen. De toevoeging aan de voorziening kredietrisico’s is gedaald van € 6,0 miljoen (2009) naar € 4,9 miljoen. Resumerend kwam de nettowinst in 2010 uit op € 12,5 miljoen. In 2009 bedroeg de nettowinst € 8,2 miljoen. Een stijging van 53%.
Team Bedrijven startklaar In 2010 was het team Bedrijven, dat opgesteld staat voor MKB, HID en de agrarische klanten, volop in beweging. De kredietcrisis, de strengere regelgeving voor banken en de toenemende omvang en complexiteit van bedrijven heeft ervoor gezorgd dat we als bank soms een kritische opstelling hebben moeten innemen. Het complete team Bedrijven staat in 2011 klaar om de klanten met kennis en oplossingen te ondersteunen bij het realiseren van hun plannen, zowel zakelijk als privé. ‘Dichtbij’ de klant is het belangrijkste motto.
Steeds meer vermogende particulieren kiezen voor Rabobank Private Banking. Dit is het gevolg van persoonlijke betrokkenheid en veel deskundigheid. Wij begeleiden een derde van alle bedrijfsoverdrachten, we weten dus hoe bedrijfsvermogen privévermogen moet worden. In samenwerking met onze dochter Schretlen geven we invulling aan vermogensmanagement in al zijn facetten.
Extra aandacht Om onze dienstverlening voor iedereen makkelijk toegankelijk te maken, geeft de Rabobank bepaalde groepen mensen extra aandacht. Wij leren senioren hoe ze met de computer en het moderne betalingsverkeer kunnen omgaan, hiervoor hebben we zelfs drie seniorenadviseurs in dienst. Mensen met een visuele beperking kunnen met een speciale bankpaslezer internetbankieren. En onlangs is de Rabo CardPuller op de markt gekomen. Mensen met een reumatische aandoening aan hun handen kunnen hiermee makkelijk hun pas uit de gleuf van de geldautomaat halen. Ruim 100 leden van de Reumapatiëntenvereniging ontvingen recentelijk een Rabo Cardpuller uit handen van directeur Particulieren Ton Wouters.
Direct zelf uw bankzaken regelen Dat kan op www.rabobank.nl/dekempenwest. Dag en nacht kunnen klanten gebruikmaken van ‘Direct zelf regelen’. Zo is het mogelijk zelf snel en eenvoudig een nieuwe bankpas aan te vragen, een rekening te openen of een afspraak te maken.
Rabobank de Kempen-West | Verkort financieel verslag 2010
3
Een vitale coöperatie Door de crisis en de tijdgeest is de belangstelling voor de coöperatieve ondernemingsvorm flink toegenomen. Langetermijndenken, de klant centraal stellen en duurzaam handelen zijn daarin belangrijk: Rabobank doet het al meer dan honderd jaar. Onze leden spelen daarbij een cruciale rol. Zij bewaken en beïnvloeden de koers van de bank en brengen de buitenwereld binnen. Ledenraad Een belangrijk orgaan in onze governance is onze ledenraad. Deze raad is een afspiegeling van alle leden van onze bank. Ze heeft een aantal bevoegdheden en is een belangrijk klankbord voor de kwaliteit van onze dienstverlening en de maatschappelijke betrokkenheid van Rabobank. In 2010 vond een zelfevaluatie plaats onder de ledenraad. Daarnaast stelde de ledenraad een vertrouwenscommissie en een financiële commissie in. De vertrouwenscommissie richt zich met name op (her)benoeming van leden van de Raad van Commissarissen en om te komen tot voordracht van nieuwe kandidaten. De financiële commissie behandelt in eerste instantie de (half ) jaarcijfers, waarna in de ledenraadsvergadering een korte toelichting wordt gegeven. In de voorbereiding van de ledenraadsvergadering wordt vanaf 2010 een agendacommissie betrokken die invloed heeft op de inhoud van de agenda. In 2011 wordt de ledenraad betrokken bij de overgang naar het Rabo-model en bij de invulling van themagroepen.
Ambassadeurs Rabobank De Kempen-West introduceerde in 2010 de Rabobank ambassadeurs. Enthousiaste medewerkers die naast hun dagelijkse werkzaamheden bij Rabobank De Kempen-West een bijzondere rol vervullen. Zij vertegenwoordigen de bank in de dorpen waar die actief is. In totaal vervullen zeventien medewerkers de rol van ambassadeur in het werkgebied van de bank. De ambassadeurs zijn bij allerlei lokale gelegenheden aanwezig. Bijvoorbeeld op het jubileumfeest van een voetbalclub of bij een vijftigjarig huwelijk van een dorpsgenoot. Namens onze bank verrassen ze mensen met hun komst en een attentie. Zoals de Rabobank zijn zij dichtbij, betrokken en toonaangevend.
Breed scala aan activiteiten voor leden In 2010 organiseerde onze bank diverse activiteiten speciaal voor leden. Tijdens de winteravondlezing met Helga van Leur kwam het begrip duurzaamheid uitgebreid aan bod. Leden, klanten en medewerkers van Rabobank De Kempen-West verzamelden bijna 15.000 euro voor de strijd tegen kanker. Onze bank verdubbelde dit bedrag tijdens de 40e winteravondlezing met Richard Bottram. Tijdens de ledenafdelingsvergaderingen van onze bank konden leden hun stem uitbrengen op de genomineerde projecten van het Coöperatief Dividend. Uiteindelijk is bijna € 67.500,- uitgegeven aan negen projecten. De winnaars in Bladel zijn Carnavalsvereniging De Lappelekkurs met een bijdrage voor een licht- en geluidsinstallatie voor d’n Aanloop, Jong Nederland Hapert voor de inrichting van het buitenterrein bij het clubgebouw en Scouting Bladel met een Speelbos in Bladel. In Eersel won Atletiekvereniging DES, zij kunnen nu trainingsmateriaal aanschaffen, de oudervereniging van de Meester Gijbelsschool won een speelvoorziening voor de speelplaats en Stichting Torenklokken Duizel won een bijdrage voor het luidsysteem van de torenklokken. In Reusel-De Mierden komt een opslag in Hooge Mierde, die gewonnen is door een samenwerking van de Carnavalsvereniging De Haoiboerkes, KPJ en het jeugdvakantiewerk, maar ook een Mobiele AED voor de EHBO-vereniging Hulsel-de Mierden. Jong Nederland Reusel gaat een project opstarten voor maatschappelijke participatie voor kinderen met een lichte gedragsstoornis.
Rabobank Clubkas Campagne In 2010 ontvingen bijna 300 verenigingen een donatie van Rabobank De Kempen-West. In 2011 worden deze donaties vervangen door de Rabobank Clubkas Campagne. Leden van Rabobank De KempenWest mogen hun stem uitbrengen op de verenigingen of stichtingen die zij een warm hart toedragen. Deze stemmen zijn geld waard. Hoe meer stemmen op een vereniging of stichting uitgebracht worden, des te meer geld krijgt deze vereniging of stichting. Dat is de Rabobank Clubkas Campagne.
Winnaars Coöperatief Dividend 2010.
Rabobank de Kempen-West | Verkort financieel verslag 2010
4
Samenwerken aan een betere leefomgeving Rabobank De Kempen-West is verbonden met de lokale samenleving. Daarom steunen we lokale maatschappelijke projecten en sponsoren we tal van instellingen, verenigingen en evenementen. Samen werken we zo aan een betere en meer ondernemende leefomgeving. Vanuit het gezamenlijk belang van mensen wil onze bank een stuwende en vernieuwende kracht zijn die bijdraagt aan een duurzame ontwikkeling van welvaart en welzijn in de gemeenschap. Daarom steunen én initiëren we belangrijke maatschappelijke projecten. Dit varieert van het inzetten van kennis en menskracht tot een financiële bijdrage. Voor de 60e verjaardag van de Zonnebloem hebben medewerkers van onze bank de vrijwilligers in het zonnetje gezet. Samen met de Rabobank organiseerde de Zonnebloem een jubileum Theater Tournee. De Rabobankmedewerkers zorgden gedurende twee dagdelen dat het de vrijwilligers aan niets ontbrak.
Steun voor Indonesische boeren Rabobank De Kempen-West ondersteunt vanaf dit jaar een coöperatie van kleine melkveehouders op West-Java (Indonesië) met geld en kennis. De melk verkopen de leden (boeren) collectief aan een groot zuivelbedrijf. Ook een kleine bank, waar de leden geld kunnen lenen en hun spaargeld heen brengen, is onderdeel van de coöperatie. Wegens gebrek aan geld en kennis opereert de coöperatie momenteel niet professioneel en efficiënt. Onze bank zorgt er mede voor dat deze situatie structureel verbetert.
Duurzame samenwerking bij sponsoring Bij sponsoring kiest de Rabobank voor duurzame samenwerking. Landelijk richten we ons vooral op sport en cultuur, met veel aandacht voor de jeugd. Bij sportsponsoring staan landelijk wielersport, hockey, paardensport, NOC*NSF en het fonds gehandicaptensport centraal. Lokaal hebben wij ook speciale aandacht voor voetbal en tennis. Zo waren we sponsor van het Hellekens Open Toernooi in Hapert en het jeugdtoernooi van Vereniging Lawn Tennis Bladel. In 2010 was de doelgroep Jongeren voor ons belangrijk. Daarom waren wij ook aanwezig bij festivals als Neterpop en Nubux.
Meer winnen dan de wedstrijd alleen Rabobank wil bij haar sponsorprojecten meer winnen dan de wedstrijd alleen. Daarom kozen we voor sponsoring in de volle breedte. Zo was er de Rabo Dikke Banden Race in Duizel. Het stimuleringspakket in de paardensport geeft het paardrijden onder de jeugd een impuls. In juli 2010 organiseerde Jeanne d’Arc een concours hippique. Dit jaar stelde Rabobank De Kempen-West Rabo Talentenpakketten beschikbaar voor de beste deelnemers onder de leeftijd van 21 jaar in de klassen B, L1 en L2 (dressuur en springen). Rabo Talentenpakketten bevatten een toegangsbewijs voor een VIP behandeling tijdens de Rabo Talentendag.
Vooruitblik 2011 Voor 2011 wordt een herstel van de economie verwacht. We constateren echter dat ook binnen het werkgebied van onze bank verschillen zullen ontstaan tussen diverse sectoren. Bedrijven die actief zijn in de bouwsector verwachten ook in het lopende jaar nog geen duidelijke groei van hun resultaten. Nieuwbouwprojecten worden niet of in zeer beperkte mate opgestart en bestaande woningen staan nog altijd relatief lang te koop. Het kabinet is voornemens fors te bezuinigen, terwijl ook de stabiliteit van pensioenvoorzieningen in sommige sectoren te wensen overlaat. Onzekerheid over het inkomen is voor mensen vaak reden om niet over te gaan tot het doen van grote aankopen. De werkeloosheid neemt echter duidelijk af in Zuidoost Brabant, meer dan in de rest van Nederland. Enkele grotere bedrijven stimuleren de economische groei en binnen het werkgebied van onze bank zijn diverse toeleveranciers voor deze bedrijven gevestigd. Voor geheel Nederland wordt in 2011 een economische groei verwacht van 1½%. Deze lagere groei staat dan misschien in schril contrast met de groei van 3% in de periode 2004-2008, maar is wel langer vol te houden. En mogelijk ligt de economische groei in Zuidoost Brabant nog boven het niveau van 1½%. Bekijkt u op de volgende pagina onze resultaten van 2010.
Medewerkers van Rabobank De Kempen-West zetten zich in voor de Zonnebloem.
Rabobank de Kempen-West | Verkort financieel verslag 2010
5
Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. gevestigd te Bladel Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A., gevestigd te Bladel aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A.
Directie: R.M.T.A. Coppens MBA, directievoorzitter mr. G.H.J. Baken BC, directeur bedrijfsmanagement drs. C.D.E.M. Hoendervangers, directeur bedrijven A.J.W.M. Wouters, directeur particulieren
Datum van oprichting: 1 november 1900 Kantoor Bladel, Markt 7 Kantoor Eersel, Nieuwstraat 25 Kantoor Reusel, Markt 26 Kantoor Hapert, Kerkstraat 5 Kantoor Vessem, Jan Smuldersstraat 20a Raad van commissarissen: prof. dr. H. Vaarkamp, voorzitter W.M.B. van Gool, vice-voorzitter C.C.W.A.J. Bartholomeus P.J.M. Huijbregts mr. S.J.M. Maas A.P.M. Smulders-van den Biggelaar Aan de ledenraad, Bijgaand treft u aan de verkorte jaarrekening 2010, voorzien van de controleverklaring van de onafhankelijke accountant en het advies van de raad van commissarissen. De verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2010 die, voorzien van de controleverklaring van de onafhankelijke accountant en het advies van de raad van commissarissen, ter inzage ligt op het kantoor van de bank. De directie Toelichting Deze verkorte jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de winst-en-verliesrekening over 2010 van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. Voor de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en de gehanteerde vrijstellingen voor de inrichting van de jaarrekening en andere toelichtingen, wordt verwezen naar de jaarrekening van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. te Bladel per 31 december 2010.
Verkorte jaarrekening 2010 Van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. gevestigd te Bladel
Balans per 31 december 2010 (na winstbestemming) (Bedragen in duizenden euro's)
2010
2009
Activa Geldmiddelen Vorderingen op Rabobank Groep Kredieten aan cliënten Deelnemingen Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Overige activa Totaal activa
3.790 175.487 1.679.565 48.292 14.678 7.026 1.928.838
3.711 232.546 1.677.433 32.277 15.237 8.081 1.969.285
Passiva Schulden aan Rabobank Groep Toevertrouwde middelen Overige passiva Algemene reserve Totaal passiva
441.095 1.310.882 15.715 161.146 1.928.838
518.609 1.278.487 23.150 149.039 1.969.285
37.891
39.411
2010
2009
79.273 -45.574 33.699
84.916 -54.697 30.219
8.323 3.521 120 45.663
8.301 2.857 130 41.507
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. Bijgesloten verkorte jaarrekening (op pagina 6), bestaande uit de balans per 31 december 2010 en de winst-en-verliesrekening over 2010, is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. te Bladel per 31 december 2010. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 7 juni 2011. Desbetreffende jaarrekening en deze verkorte jaarrekening, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 7 juni 2011. De verkorte jaarrekening bevat niet de toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW), gebruik makende van de vrijstellingen zoals genoemd in artikel 425 van Titel 9 Boek 2 BW. Het kennisnemen van de verkorte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. Verantwoordelijkheid van het bestuur De leiding van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen voor financiële verslaggeving zoals gehanteerd in de jaarrekening 2010 van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de verkorte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A. per 31 december 2010 en in overeenstemming met de grondslagen voor financiële verslaggeving zoals gehanteerd in de jaarrekening 2010 van Coöperatieve Rabobank De Kempen-West U.A.
Winst-en-verliesrekening over 2010 (Bedragen in duizenden euro's) Baten Rentebaten Rentelasten Rente Provisies Opbrengsten uit deelnemingen Overige baten Totaal baten Lasten Personeelskosten Coöperatie- en beheerskosten Afschrijvingskosten Totaal lasten
16.093 8.302 942
16.486 7.992 976 -25.337
-25.454
Bedrijfsresultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico's
20.326
16.053
Toevoeging aan voorziening kredietrisico's Bedrijfsresultaat vóór belastingen
-4.907 15.419
-6.049 10.004
Belastingen bedrijfsresultaat Nettowinst
-2.912 12.507
-1.822 8.182
Als volgt verdeeld: Toevoeging aan Algemene Reserve Toevoeging aan Winstuitkeringsfonds
12.107 400
8.182 0
Utrecht, 7 juni 2011 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. P.J.A.J. Nijssen RA Advies raad van commissarissen Aan de Ledenraad, Voor u ligt de verkorte jaarrekening 2010. Deze verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2010, die wij hebben onderzocht volgens de bepalingen in de statuten. Mede op grond van de bij de jaarrekening 2010 door Ernst & Young Accountants LLP afgegeven controleverklaring, stellen wij u voor om de jaarrekening vast te stellen en de bestuurders te dechargeren. De raad van commissarissen
Rabobank de Kempen-West | Verkort financieel verslag 2010
6
