Programmabegroting 2014 Veendam Inhoudsopgave Onderwerp
.
Programmabegroting 2014
Bladzijde
Aanbieding programma begroting 2013
1
Raadsbesluit
2
Financieel perspectief
3
Programmaplan
5
Programma 1 - Bestuur en Organisatie
5
Programma 2 - Complete Parkstad 2.1 Sport 2.2 Cultuur 2.3 Jeugd/Onderwijs 2.4 Gezondheid 2.5 Bruisend Centrum en levendige woonwijken
8 8 10 12 15 17
Programma 3 - Ruimte voor ondernemers
19
Programma 4 - Leefbaar, duurzaam, hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit voor de fysieke omgeving 4.1.1 Ruimtegebruik, infrastructuur en beheer en onderhoud 4.1.2 Milieu en duurzaamheid 4.1.3 Toezicht en handhaving 4.2 Kwaliteit door participatie
21 21 24 26 28
Programma 5 – Financiën
33
Paragrafen Lokale heffingen (aanvullende stukken) Weerstandsvermogen (aanvullende stukken) Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid “Interbestuurlijk” Toezicht (aanvullende stukken)
38
38 48 .52 53 60
Meerjarenbegroting 2015 – 2017
62
Bijlagen Kerngegevens Reserves en voorzieningen Algemene uitkering 2013 – 2017 Overzicht incidentele baten en lasten Berekening EMU saldo Concern analyse 2014 Overzicht vervangingsinvesteringen 2014 – 2016 Begrotingsrichtlijnen (meerjaren)begroting
66 67 69 72 73 74 76 77
gemeente Veendam
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
Aanbieding
GEMEENTEBESTUUR VAN VEENDAM Nummer 2013B01819; afdeling interne dienstverlening Onderwerp: Aanbieding programmabegroting 2014, inclusief Meerjarenbegroting 2015-2017 Veendam, 10 september 2013 Aan de leden van de raad, Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2014 en het meerjarenperspectief tot en met 2017 aan. De begroting 2014 vertoont een primitief tekort van rond € 8,5 ton. De meerjarenbegroting 2015 – 2017 geeft een indicatief tekort aan van rond € 2,8 mln. De begroting is opgesteld op basis van de begrotingsrichtlijnen, zoals geaccordeerd in de Voorjaarsnota 2013. In de begroting is rekening gehouden met de uitkomsten van de juni 2013 circulaire algemene uitkering gemeentefonds. De rijksbezuinigingen op de algemene uitkering en de omvangrijke decentralisaties (met efficiency taakstellingen) spelen in onze “tekort positie” uiteraard een niet onbelangrijke rol. Daarnaast kunnen de aangekondigde kortingen in de sociale werkvoorziening een grote impact hebben op het meerjarenperspectief. Gelet op het financiële perspectief voor 2014 en verder, staan wij dan ook voor een stevige opgave. Op Prinsjesdag zal de regering de concrete invulling van de aangekondigde aanvullende miljarden bezuinigingen presenteren. Zodra de weerslag daarvan in de september circulaire financieel is doorgerekend, zullen wij u daarvan op de hoogte brengen via de aanvullende begrotingsstukken. Via de aanvullende stukken zult u nog de paragrafen weerstandsvermogen, lokale heffingen en interbestuurlijk toezicht (IBT) ontvangen. Dan zullen wij u ook een voorstel doen ter dekking van voornoemde tekorten. Basis voor dit voorstel vormt de door u bij de begroting 2013 intentioneel vastgestelde voorkeurslijst MOT 2014 – 2016. Indien nodig zullen wij nog aanvullende bezuinigingensvoorstellen presenteren. Met het project doorontwikkeling ijkpunten hebben we in de afgelopen periode weer een stap vooruit gemaakt. De zogenaamde “w-vragen" (wat willen we bereiken en wat gaan we hiervoor doen) zijn nu op programmaniveau herschreven. Zodra de dienstenovereenkomst tussen onze gemeente en De Kompanjie is uitgewerkt en vastgesteld, zullen deze “w-vragen” vanuit de programmabegroting hun plaats gaan vinden in de productramingen. Daarnaast is de presentatievorm aangepast. In 2012 is de Wet revitalisering generiek toezicht in werking getreden. Op basis hiervan is voor het eerst de paragraaf Interbestuurlijk Toezicht integraal opgenomen in de begroting (via aanvullende stukken). Met deze begroting heeft u het meest actuele overzicht dat we op dit moment kunnen geven. Mochten er zich voor de begrotingsbehandeling van 4 november a.s. nog substantiële wijzigingen voordoen dan zullen wij U daarover zo spoedig mogelijk informeren. Het college van burgemeester en wethouders, Burgemeester,
Programmabegroting 2014
Secretaris,
gemeente Veendam
1
Raadsbesluit
Nummer 2013B01819
De raad van de gemeente Veendam, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 10 september 2013
Besluit 1. De programmabegroting 2014 vast te stellen 2. Te besluiten tot het nemen van de bezuinigingsmaatregelen 2014 tot minimaal het begrotingstekort 2014, op basis van de voorkeurslijst MOT 2014 van het college (aanvullende stukken) 3. De kredieten voor de vervangingsinvesteringen, zoals weergegeven in het overzicht vervangingsinvesteringen 2014, beschikbaar stellen 4. Akkoord te gaan met de bestemming van het geraamde resultaat tot een bedrag van netto €.754.644,- zoals opgenomen in programma 5 (financiën) 5. De meerjarenbegroting 2015 – 2017 vast te stellen 6. De voorkeurslijst bezuinigingsmaatregelen 2015 – 2017 intentioneel vast te stellen (aanvullende stukken) 7. De tarieven voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing vast te stellen op basis van 100% dekking (aanvullende stukken) 8. De tarieven in de legesverordening, die gebonden zijn aan een wettelijk maximum, overeenkomstig het wettelijk maximum vast te stellen. 9. De overige tarieven in de legesverordening te indexeren met 1% 10. De tarieven in de verordening brandweerrechten, marktgelden, lijkbezorgingsrechten, precariobelastingen en reclamebelasting te indexeren met 1% 11. De belastingverordeningen – met inachtneming van de raadsbesluiten ten aanzien van de tarieven in de novemberraad – in de decemberraad ter vaststelling aan te bieden. 12. De OZB-tarieven aanpassen, zodat t.o.v. de primitieve begroting 2014 een trendmatige e meeropbrengst ontstaat ad. € 70.000,- (1 wijziging) Besloten in de openbare vergadering van 4 november 2013.
De raad voornoemd, Voorzitter,
Griffier,
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
2
Financieel perspectief
Uitkomst begroting 2014 De begroting 2014 vertoont na “resultaat bestemming” een tekort van rond € 8,5 ton. De gevolgen van de juni circulaire 2013 algemene uitkering zijn in dit saldo verwerkt. Bovendien is via aannames indicatief rekening gehouden met de aangekondigde extra rijksbezuinigingen. Eventuele substantiële financiële gevolgen t.g.v. de september circulaire zullen wij u separaat als aanvullend voorstel ter besluitvorming aanbieden. De ramingen in de begroting 2014 zijn opgesteld op basis van de door u bij de Voorjaarsnota 2013 akkoord verklaarde begrotingsrichtlijnen (zie bijlagen).
Analyse uitkomst begroting 2014 Het tekort ligt in de lijn van de prognose zoals weergegeven in de Voorjaarsnota. Daarnaast zijn de lonen door stijging premies ABP/ZW en anciënniteit met rond € 5 ton gestegen. Bovendien ontstaat een nadeel op de rente, mede als gevolg van de doorberekening van de rente aan het grondbedrijf op basis van markt/reëel rente, i.p.v. omslagrente. Voor het overige verwijzen wij u naar een globale concernanalyse in de bijlagen.
Meerjarenbegroting 2015 – 2017 De meerjarenbegroting geeft de volgende uitkomst. Uitkomst Mjb best. beleid en excl. NSR (p/j)
2015
resultaat per dienstjaar
-1.538
2016
2017 -639
-580
cumulatief 2015 - 2017 -2.757
Het cumulatief tekort in 2017 ad € 2,8 mln. wordt voornamelijk veroorzaakt door een per saldo negatief effect vanuit de algemene uitkering van rond € 1 mln. en voor € 1,1 mln. door de bijdragen aan het werkvoorzieningschap Wedeka. Voor het overige verwijzen wij u naar het onderdeel Meerjarenbegroting.
Dekking tekort (mj) begroting 2014 - 2017 Het tekort over 2014 – 2017 bedraagt rond €.3,6 mln. Hiertegenover staan rond €.3,- aan intentionele bezuinigingsmaatregelen (zie Vjn.13 blz.17). Voor het vooralsnog resterende tekort ad. 6 ton zullen wij komen met aanvullende bezuinigingsmaatregelen. Bij de aanvullende stukken in oktober zullen wij u mede in relatie tot voornoemde uitkomst van de september circulaire een “voorkeurslijst” MOT maatregelen 2014 ter besluitvorming voorleggen. Alsmede zullen wij u een intentionele voorkeurslijst MOT 2015 – 2017 ter vaststelling aanbieden. Investeringen De investeringen worden geactiveerd en afgeschreven conform de door u in de verordening 212 vastgestelde richtlijnen. Conform de BBV voorschriften worden de investeringen gesplitst in investeringen met een economisch nut en investeringen met een maatschappelijk nut. Deze splitsing wordt in de balans zichtbaar gepresenteerd. Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen; civiele kunstwerken, groen en kunstwerken. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden (ineens) ten laste van de exploitatie gebracht. Hiervan kan bij raadsbesluit worden afgeweken. De activa met een economisch nut worden lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere, door de raad aan te geven tijdsduur. Van de lineaire afschrijvingsmethode kan bij raadsbesluit worden afgeweken, indien dit aantoonbaar financieel verantwoord is. De boekwaarde van het totaal aan investeringen (incl. grondbedrijf) bedraagt naar raming per 1-1-2014 rond € 94 mln.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
3
Financieel perspectief
In de bijlagen is een overzicht van de geplande (vervangings)investeringen 2014 – 2017 gegeven. Conform de besluitvorming in de voorjaarnota 2013 zijn de kapitaallasten 2014 in de begroting 2014 opgenomen. Wij stellen u voor de in de bijlage jaarschijf 2014 aangegeven kredieten tot een totaal bedrag ad. € 398.717,- beschikbaar te stellen.
Reserves en voorzieningen In de Voorjaarsnota 2012 heeft uw raad de geactualiseerde beleidsnotitie reserves en voorzieningen vastgesteld. De begroting 2014 is conform deze uitgangspunten opgesteld. De verwachte geraamde stand van de reserves per 1 januari 2014 is als volgt: Totaal algemene reserves Totaal algemene bestemmingsreserves Totaal algemene voorzieningen Totaal reserves en voorzieningen grondbedrijf Generaal totaal reserve en voorzieningen
€ 5,0 mln. € 41,9 mln. € 20,2 mln. €. 9,3 mln. €.76,4 mln.
Waarvan Winkler Prins
€. 5,7 mln.
Voor het overige verwijzen wij u naar de paragraaf weerstandsvermogen (aanvullende stukken), het verloop van de reserves per programma en de bijlage reserves en voorzieningen.
Weerstandsvermogen • Aangezien het structurele weerstandsvermogen door onze (meerjarige) tekorten momenteel onvoldoende gewaarborgd is, loopt er een meerjarig ombuigingstraject (MOT) • Ten aanzien van het incidentele weerstandsvermogen wordt een voorbehoud gemaakt in afwachting van de resultaten van de lopende hercalculaties grondbedrijf en de verwerking van de geactualiseerde concernbrede inventarisatie van de risico’s. Voor het overige verwijzen wij u naar de paragraaf weerstandsvermogen (aanvullende stukken).
Onderhoud kapitaalgoederen Voor de kapitaalgoederen zijn beheersplannen opgesteld. De financiële gevolgen hiervan zijn (grotendeels) in de begroting 2014 opgenomen. Het huidige gebouwen beheersplan is in 2013 geactualiseerd. De noodzakelijke verhoging van het budget ter zake is in de meerjarenbegroting verwerkt.
Grondbedrijf In 2013 heeft een uitgebreide hercalculatie plaatsgevonden. Het resultaat hiervan is in de jaarrekening 2012 verwerkt. Bij de aanvullende stukken dan wel bij de Najaarsrapportage 2013 (Njr.13) zult u kennis kunnen nemen van de jaarlijkse hercalculatie van het grondbedrijf. Eventuele financiële gevolgen zullen worden betrokken bij de Njr.13.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
4
Programma 1 Bestuur en Organisatie
Programmaomschrijving Het programma Bestuur en Organisatie heeft betrekking op het functioneren van de bestuursorganen (burgemeester, college en raad) van de gemeente en de relaties tussen die bestuursorganen en de burger. Onderwerpen die daarbij aan de orde komen zijn: bestuurlijke samenwerking, dienstverlening en voorlichting en communicatie. In 2014 vinden er weer gemeenteraadsverkiezingen plaats. De uitkomst hiervan kan uiteraard invloed hebben op wat in dit programma staat beschreven.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Bestuurlijke samenwerking Wat willen we bereiken? In overeenstemming met het advies van de Visitatiecommissie “Bestuurlijke Toekomst Groningen” komen tot een grootschalige herindeling die uiterlijk op 1 januari 2018 moet zijn afgerond. Veendam heeft daarbij de nadrukkelijke voorkeur voor een herindeling westelijke richting, zoals voorgesteld door de visitatiecommissie. Wat gaan we daarvoor doen? Op 28 februari 2013 heeft de visitatiecommissie haar eindrapport “Grenzeloos Gunnen” gepresenteerd. Naar aanleiding van de bespreking van het rapport hebben college en (een ruime meerderheid van de) raad aangegeven dat men tevreden is met de huidige samenwerking met Pekela (De Kompanjie), maar dat op termijn nut en noodzaak wordt gezien van een grootschalige herindeling. Daarbij wordt positief geoordeeld over het door de visitatiecommissie geadviseerde nieuwe cluster De Compagnie, waar Veendam samen met (grote delen van) Slochteren, Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Pekela deel van uit zou maken. Tevens is opgemerkt dat een Oost-Groninger variant niet op voorhand moet worden uitgesloten. In de maanden april en mei 2013 hebben de collegeleden in alle wijkteams een presentatie gegeven over de inhoud van het rapport en is daarover van gedachten gewisseld. Op 24 juni jl. heeft de raad kennis genomen van de opvattingen van de wijkteams en is de voorkeur voor de zogenaamde ‘westelijke variant’ (De Compagnie) herbevestigd. Op 2 juli 2013 heeft Gedeputeerde Staten de ‘Visie op de bestuurlijke organisatie in Groningen’ vastgesteld. Deze visie gaat in op het toekomstbeeld dat de provincie voor ogen staat en de rollen en taken van gemeenten en provincie. Ook wordt in de visie het vervolgproces geschetst om uiterlijk op 1 januari 2018 te komen tot een nieuwe bestuurlijke organisatie in de provincie Groningen. De toekomstige gemeentelijke herindeling kan mogelijk consequenties hebben voor de ambtelijke samenwerking met Pekela. Het DB van de Kompanjie heeft inmiddels besloten om deze mogelijke consequenties in de loop van 2013 in beeld te brengen. Gerelateerde functie: 005.
Dienstverlening Wat willen we bereiken? We willen onze (externe) dienstverlening doorontwikkelen waarbij uiterlijk in 2015 op basis van de behoeften en logica van de burger sprake is van een sterk gedigitaliseerde en vraaggerichte publieke dienstverlening waarbij 80% van de eerste contacten met de burger direct wordt afgehandeld door de gemeente. Wat gaan we daarvoor doen? • Bij de herijking van onze toekomstvisie zal nadrukkelijker aandacht zijn voor de doorontwikkeling van onze externe dienstverlening • We gaan ons Klanten Contact Centrum (KCC) verder inrichten conform ons dienstverleningsconcept ‘Pekela en Veendam hebben antwoord’ (juli 2010) • We bouwen onze digitale dienstverlening verder uit en stimuleren het gebruik daarvan • We gaan verder met ‘Werken op afspraak’ en breiden dat uit • Waar mogelijk verminderen we administratieve lasten voor de burger • In ons kwaliteitshandvest formuleren we heldere servicenormen Gerelateerde functie: 003.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
5
Programma 1 Bestuur en Organisatie
Basisregistraties Wat willen we bereiken? Met informatisering wordt bedoeld de wijze waarop de gemeentelijke gegevens worden vastgelegd, beheerd en vooral gebruikt voor een betere dienstverlening, het ondersteunen van werkprocessen en het besturen c.q. aansturen van de organisatie. De diverse basisregistraties hebben tot doel om de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren door onder andere het terugdringen van de administratieve lasten. Daarvoor is een actuele en betrouwbare informatievoorziening vanuit moderne basisregistraties noodzakelijk maar ook verplicht. Wat gaan we daarvoor doen? Overeenkomstig het dienstverleningsconcept ‘Pekela en Veendam hebben Antwoord©’ en het Nationaal Uitvoeringsprogramma e-overheid (NUP) zorgen we voor een adequaat stelsel van basisregistraties. Dat doen we door: • Modernisering van de GBA naar de Basisregistratie Personen (BRP) • Uitbouwen van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) • Kwaliteit borgen door goede beheerorganisatie, werkprocessen en audits • Aansluiten op landelijke voorziening WOZ • Invoering Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) • Uitbreiden van het productaanbod op de website www.veendam.nl Gerelateerde functie: 003.
Voorlichting en communicatie Wat willen we bereiken? De burgers op adequate wijze toegang geven tot informatie en producten waardoor we het draagvlak voor het beleid en de transparantie van besluitvorming willen vergroten. Verder willen we Veendam door middel van een pakket aan maatregelen gericht op citymarketing beter onder de aandacht brengen, zowel in de regio als landelijk. Wat gaan we daarvoor doen? De website van de gemeente is actueel en voldoet aan de eisen die door de landelijke overheid gesteld zijn. In 2014 gaan we de aansluiting tussen de website en het digitale loket verbeteren. Het betreft nu twee gescheiden systemen die we willen integreren om daarmee de zoekfunctionaliteit te optimaliseren. Er wordt uitvoering gegeven aan het vastgestelde beleid voor Veendam Promotie op basis van drie onderscheidende thema's, te weten: sterk bedrijfsleven, attractief recreatiegebied en bruisend centrum. Verder leggen we in 2014 de nadruk op het verbinden en versterken van evenementen en activiteiten. Door citymarketing willen we hiervoor nieuwe middelen ontwikkelen die aansluiten bij de huidige digitale en interactieve ontwikkelingen. Bijvoorbeeld door het gebruik van P’s. Gerelateerde functie: 002.
Bezwaar, beroep en klachten Wat willen we bereiken? De afhandelingen van zaken binnen de daarvoor geldende wettelijk termijnen en door een goede terugkoppeling naar de afdelingen een zo’n groot mogelijk leereffect. Wat gaan we daarvoor doen? In 2013 is de bedrijfsvoering met betrekking tot de werkprocessen flink verbeterd, In 2014 bouwen we dat verder uit, onder andere door een permanente monitoring van de kwaliteit van de adviezen en de resultaten daarvan. Daarnaast leggen we – onder andere op het gebied van sociale zaken – steeds meer de nadruk op mediation waarmee we onnodige bezwaarprocedures zoveel mogelijk willen voorkomen. Tot slot zullen de commissies vanuit het oogpunt van efficiency in 2014 worden samengevoegd. De behandeling van bezwaarschriften zal wel op twee afzonderlijke locaties (Pekela en Veendam) plaats blijven vinden. Gerelateerde functie: 001.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
6
Programma 1 Bestuur en Organisatie
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Lasten 001
bestuursorganen
1.712
1.710
1.713
1.713
1.713
1.705
002
bestuursondersteuning college B&W
1.582
1.157
1.150
1.150
1.150
1.149
003
burgerzaken
1.684
1.496
1.537
1.537
1.537
1.537
004
baten secretarieleges burgerzaken
168
154
154
154
154
154
005
bestuurlijke samenwerking
135
190
136
136
136
136
006
best.ondersteun. raad & rekenkamerfunctie
267
281
281
281
281
281
5.549
4.988
4.972
4.972
4.972
4.963
16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
14
3
3
3
3
3
484
479
479
479
479
479 5
Totaal Baten 001
bestuursorganen
002
bestuursondersteuning college B&W
003
burgerzaken
004
baten secretarieleges burgerzaken
005
bestuurlijke samenwerking
20
5
5
5
5
006
best.ondersteun. raad & rekenkamerfunctie
28
0
0
0
0
0
562
487
487
487
487
487
-4.986
-4.501
-4.485
-4.485
-4.485
-4.476
Totaal saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
001
vrijval kapla bestuursorganen
mutatie per jaar
0
0
-8
002
vrijval kapla bestuursonderteuning colllege B&W
0
0
-1
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten -12 nadelig
s onderdeel kaplasten
001
toevoeging rente aan voorziening
001
vrijval kaplasten
9 voordelig
s onderdeel kaplasten
002
RK kapla afs ineens tlv res
6 voordelig
i
budg neutr
fie 980
003
verkiezingen 2014
i
budg neutr
fie 980
005
Vjn13 (inci) Bijdr vaarverb Erica-Ter Apel in 1x ipv jrl. termijnen
i
budg neutr
P1
verrekeningen kpls
-41 nadelig 54 voordelig 0 15
baten geen afwijkingen
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma
Vermeerderingen
288.610 465.408 1.897.320
Arbeidsvoorwaarden op maat Wachtgelden wethouders Frictiekosten bezuinigingen/MOT
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
2.651.338
gemeente Veendam
0
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
22.689 101.120 3.553
265.921 364.288 1.893.767
127.362
2.523.976
7
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.1 Sport Inleiding In de toekomstvisie en het collegeprogramma hebben we aangegeven dat we op het fundament van het verleden door willen groeien naar een ‘complete Parkstad’. Een plaats waar de inwoners trots op kunnen zijn. Een gemeente met een aantrekkelijk en bruisend centrum en mooie, leefbare wijken. En een gemeente waar voor een verzorgingsgebied van ongeveer 40.000 inwoners een compleet pakket van voorzieningen aanwezig is. In dit programma zijn verschillende van deze voorzieningen in samenhang met elkaar opgenomen.
Programmaomschrijving Het onderhouden en faciliteren en het stimuleren van activiteiten op het gebied van sport worden in dit deelprogramma opgenomen.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat willen we bereiken? We willen de huidige sportvoorzieningen zoveel mogelijk in stand houden en de sportparticipatie verhogen. We geven uitvoering aan een samenhangend sport- en gezondheidsbeleid voor meerdere doelgroepen, zodat de inwoners van Veendam zo lang mogelijk fit en zelfstandig kunnen blijven. Wat gaan we daarvoor doen? • Het opzetten en uitvoeren van sportprojecten voor zowel jeugd als ouderen, binnen de driehoek sport, onderwijs en cultuur, ter bevordering van de sportparticipatie en het bewustwordingsproces • Het ontwikkelen van bewegingsprojecten in samenspraak met andere sport- en spelaanbieders • Bij intake gesprekken wijzen op sportmogelijkheden voor gebruikmakers van o.m. de WMO • Mede naar aanleiding van het faillissement van de SC Veendam komen tot een herverkaveling van sportpark de Langeleegte en een goede invulling van het stadioncomplex • Door het tijdig uitvoeren van meerjarenvervangingsinvesteringen er voor zorgen dat de kwaliteit van onze binnensportaccommodaties, sportterreinen en het subtropisch zwembad Tropiqua in Veendam in stand blijft • Sportterreinen en speelvoorzieningen worden conform de beheerplannen en veiligheidsnormen onderhouden Gerelateerde functies: 530 en 531.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
2.478
2.405
2.460
2.469
2.489
Lasten 530
sport
2.681
531
groene sportvelden en terreinen
3.144
949
936
936
936
936
Totaal
5.825
3.427
3.341
3.396
3.405
3.425
1.101
888
888
888
888
888
Baten 530
sport
531
groene sportvelden en terreinen
Totaal saldo programma
221
48
48
48
48
48
1.322
936
936
936
936
936
-4.502
-2.490
-2.405
-2.460
-2.469
-2.489
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
1
1
1
(excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting
mutatie per jaar
530
trendmatige stijginig budgetfinanciering
530
kapla vervangingsinvesteringen sport
31
0
0
530
vrijval kapla sport
-8
-22
-8
530
kapla vervangingsinvestreingen Tropiqua
31
30
30
530
vrijval kapla groene sportvelden en terreinen (tractie)
0
0
-3
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
8
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.1 Sport
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 530
RK kapla afs ineens tlv res
13 voordelig
i
budg neutr
fie 980
530
vrijval kaplasten
54 voordelig
s onderdeel kaplasten
531
vrijval kaplasten
10 voordelig
s onderdeel kaplasten
P2.1
verrekeningen kpls
-9 nadelig
s budg neutr
verschuivingen
68
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma
Vermeerderingen
328.393
NASB / Combifunctionarissen
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
328.393
gemeente Veendam
0
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
35.000
293.393
35.000
293.393
9
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.2 Cultuur Programmaomschrijving Het onderhouden van faciliteiten en het stimuleren van activiteiten op het gebied van cultuur, recreatie en toerisme worden opgenomen in dit deelprogramma. Hierbij valt te denken aan vanBeresteijn, bibliotheek, muziekschool, amateuristische kunstuitoefening en Veenkoloniaal museum.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat willen we bereiken? We willen sterk inzetten op de cultuureducatie op scholen. Daarbij willen we de verbinding zoeken met onderwijs, sport, buurtacademies. Daarnaast willen we dat diverse in vanBeresteyn gehuisveste culturele instellingen intensief gaan samenwerken. Wat gaan we daarvoor doen? • Het college wil impulsen geven aan amateur - kunstonderwijs. Kunstenaars in de Turfcentrale zullen daarbij worden betrokken • Het tentoonstellen van zowel amateur- als professionele kunst zal op meerdere openbare plaatsen worden gestimuleerd • Door de inzet van de combifunctionarissen geven we vorm aan cultuureducatie en wordt de relatie cultuur – onderwijs – sport beter uitgewerkt • De Muziek-, Dans- en Theaterschool neemt deel aan het project ‘De Toon zetten in Groningen’. Daarin wordt met alle scholen voor primair onderwijs gewerkt aan het ontwikkelen van een doorgaande leerlijn in het cultuuronderwijs. Alle disciplines (muziek, dans en theater) werken daar aan mee. De school draagt hiermee bij aan cultuureducatie met kwaliteit en ontvangt hiervoor ook subsidies. Het doel is, om alle scholen primair onderwijs in Veendam in 2014 te bereiken. • De individuele en groepslessen in vanBeresteyn worden steeds meer geïntegreerd. Zo staan er weer musicals op het programma en is er in februari een groot samenspelproject van alle instrumentalisten. • De in VanBeresteyn gehuisveste culturele instellingen richten zich er op de samenwerking te intensiveren zodat daardoor voordelen optreden voor programmering en efficiency in de bedrijfsvoering en dat naar buiten toe meer als één “merk” wordt opgetreden (zgn. totaalprogrammering) • Uiterlijk in december 2013 wordt een meerjarig ondernemingsplan vastgesteld voor VanBeresteyn waarin een levensvatbaar perspectief voor de toekomst wordt geschetst Gerelateerde functie(s): 510, 511, 540, 541 en 580.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Lasten 510
openbaar bibliotheekwerk
511
vormings- en ontwikkelingswerk
540
kunst
541
oudheidkunde en musea
580
697
688
700
706
712
718
1.506
1.204
1.203
1.203
1.203
1.203
0
0
0
0
0
0
198
299
301
302
303
305
overige recreatieve voorzieningen
1.236
1.113
1.045
1.045
1.045
1.045
Totaal
3.637
3.304
3.249
3.256
3.263
3.271
Baten 510
openbaar bibliotheekwerk
511
vormings- en ontwikkelingswerk
540
kunst
541
oudheidkunde en musea
580
0
0
0
0
0
0
279
301
301
301
301
301
0
0
0
0
0
0
32
32
32
32
32
32
overige recreatieve voorzieningen
391
419
419
419
419
419
Totaal
703
753
753
753
753
753
-2.935
-2.552
-2.496
-2.503
-2.511
-2.518
saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
10
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.2 Cultuur
Toelichting Meerjarenbegroting
mjb 2015
mjb 2016
510
trendmatige stijginig budgetfinanciering
mutatie per jaar
6
6
mjb 2017 6
511
trendmatige stijginig budgetfinanciering
p.m
p.m
p.m
541
trendmatige stijginig budgetfinanciering
1
1
1
580
trendmatige stijginig budgetfinanciering
p.m
p.m
p.m
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 510
Openb bibliotheek subs index 1,6%
541
Veenkoloniaal Museum subs index 1,6%
-11 nadelig -2 nadelig
s cf mjb
580
RK kapla afs ineens tlv res
19 voordelig
i
580
10 voordelig
s onderdeel kaplasten
580
vrijval kaplasten Vjn13 (inci) inhuur ivm onderzoek MOT van Beresteyn
40 voordelig
i
P2.2
verrekeningen kpls
0 voordelig
s cf mjb budg neutr
budg neutr
s budg neutr
fie 980
fie 980 verschuivingen
57
baten geen afwijkingen
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma Monumentenbeleid
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
Vermeerderingen
164.647
24.647
164.647
24.647
gemeente Veendam
Verminderingen
Stand per 31 december 2014 189.294
0
189.294
11
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.3 Jeugd/Onderwijs Programmaomschrijving Het deelprogramma Jeugd/onderwijs bevat de (rand)voorwaarden voor het geven van onderwijs. De voorwaarden hebben betrekking op onderwijshuisvesting, de verschillende vormen van onderwijs, leerplicht en volwasseneneducatie.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Onderwijs Wat willen we bereiken? Educatie is een belangrijk middel om participatie van mensen te bevorderen en talenten van kinderen zo optimaal mogelijk te laten ontwikkelen. Het heeft hoge prioriteit om jongeren te laten leren en hen met een startkwalificatie de school te laten verlaten. Daarom willen wij naast het faciliteren van goed onderwijs, schooluitval voorkomen en onderwijsachterstanden reduceren. Wat gaan we daarvoor doen? • Er komt een “Op overeenstemming gericht overleg” tussen het samenwerkingsverband van de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs (provinciebreed) en het samenwerkingsverband van de schoolbesturen in het primair onderwijs in de provincie Groningen met de (vertegenwoordigers van de) gemeenten, waarin het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband wordt besproken. Samen met de partners in het onderwijs in Veendam willen wij doorgaande zorglijnen ontwikkelen. Het gaat hierbij om de aansluiting Onderwijs-Zorg-Participatie. De lijnen waaraan we willen werken zijn: - Doorgaande begeleiding School en Werk - Pedagogische expertise in de dagbesteding - Afstemming stage/werk zoeken • Het beleid met betrekking tot voor- en vroegschoolse educatie en onderwijskansen wordt voortgezet, met als doel talenten van kinderen optimaal te ontwikkelen • In het kader van de doorgaande zorg-leerlijn bewerkstelligen dat peuterspeelzaal, kinderopvang en het basisonderwijs steeds meer gaan samenwerken Doorgaan, samen met de stakeholders, met de gestarte ontwikkeling om te kijken welke vorm van voorschoolse opvang en educatie per wijk nodig is. Het uiteindelijke doel is om op termijn te komen tot integrale kindcentra. • Passend Onderwijs is een van de manieren om de talentontwikkeling en participatie te bevorderen. Met Passend Onderwijs krijgen de leerlingen het onderwijs en de zorg aangeboden die passen bij het individuele kind. Wat wij als gemeente willen bereiken is dat de zorg op school aansluit bij de gemeentelijke jeugdzorg. De Wet Passend Onderwijs treedt op 1 augustus 2014 in werking • Ook techniek in het basisonderwijs is een manier om de talenten van de kinderen te ontwikkelen. Om dat te bevorderen is met de Winkler Prins overeengekomen dat alle leerlingen van groep 7/8 van de basisscholen in Veendam 4 x per jaar naar in het technieklokaal van de Winkler Prins lessen techniek ontvangen • Adequate uitvoering wettelijke Vergunning-, Toezichts- en Handhavingstaken (VTH) taken) Wet Kinderopvang Gerelateerde functies: 420, 422, 430, 432, 440, 442, 480, 482 en 650.
Onderwijshuisvesting Wat willen we bereiken? De gemeente draagt zorg voor adequate en efficiënte huisvesting voor alle scholen Wat gaan we daarvoor doen? Alle scholen zijn adequaat gehuisvest. Het aantal dislocaties zal met 3 afnemen, waardoor oudere, minder adequate onderwijsgebouwen kunnen worden afgestoten. Ook wordt een herverdeling van de resterende onderwijscapaciteit voorzien. De hieruit voortvloeiende incidentele kosten zullen naar verwachting met bestaande vrijvallende middelen uit 2013 en 2014 betaald kunnen worden
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
12
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.3 Jeugd/Onderwijs Per 1 januari 2015 vindt als gevolg van een wettelijke maatregel een uitname uit het gemeentefonds plaats ten aanzien van investeringen in onderwijshuisvesting en het groot buitenonderhoud van het primair onderwijs. Hier vloeit uit voort dat er vanaf 2015 minder middelen uit het gemeentefonds worden verkregen voor onderwijshuisvesting. Tegenover de uitname (minder inkomsten) uit het gemeentefonds staan wegvallende uitgaven onderhoud. Mede gelet op mogelijke herverdeel effecten is het op dit moment niet aan te geven in hoeverre deze maatregelen budgettair neutraal verloopt. Gerelateerde functies: 421, 423, 431, 441 en 443.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Lasten 420
openb basisonderwijs, excl onderwijshuisv.
417
313
317
317
317
317
421
openb basisonderwijs, onderwijshuisv.
931
1.079
995
1.008
1.016
1.030
422
bijz basisonderwijs, excl onderwijshuisv.
74
74
75
75
75
75
423
bijz basisonderwijs, onderwijshuisvesting
384
307
302
302
301
293
430
openb (voortgez) spec ond, excl ond.huisv.
366
215
217
218
218
219
431
openb (voortgez) spec ond, onderwijshuisv.
183
201
198
197
196
196
440
openb voortgez onderw, excl ond.huisv.
17.322
17.798
17.122
17.122
17.122
17.122
441
openb voortgez onderw, onderwijshuisv.
727
696
624
624
624
623
443
bijz voortgez onderw, onderwijshuisv.
480
gemeenschapp. baten/lasten v.h. onderwijs
482
volwasseneducatie
650
kinderdagopvang
Totaal
100
102
100
100
100
100
1.235
1.551
1.471
1.471
1.471
1.471
0
0
0
0
0
0
291
261
247
248
249
251
22.030
22.596
21.668
21.682
21.690
21.697
Baten 420
openb basisonderwijs, excl onderwijshuisv.
29
5
5
5
5
5
421
openb basisonderwijs, onderwijshuisv.
46
43
43
43
43
43
422
bijz basisonderwijs, excl onderwijshuisv.
2
2
2
2
2
2
423
bijz basisonderwijs, onderwijshuisvesting
430
openb (voortgez) spec ond, excl ond.huisv.
431
openb (voortgez) spec ond, onderwijshuisv.
0
0
0
0
0
0
440
openb voortgez onderw, excl ond.huisv.
17.649
17.829
17.117
17.117
17.117
17.117
441
openb voortgez onderw, onderwijshuisv.
0
0
0
0
0
0
443
bijz voortgez onderw, onderwijshuisv.
480
gemeenschapp. baten/lasten v.h. onderwijs
482 650
0
0
0
0
0
0
15
14
13
13
13
13
0
0
0
0
0
0
853
832
813
813
813
813
volwasseneducatie
0
0
0
0
0
0
kinderdagopvang
7
0
0
0
0
0
Totaal
18.601
18.725
17.993
17.993
17.993
17.993
saldo programma
-3.429
-3.871
-3.675
-3.689
-3.697
-3.704
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
15
15
15
(excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting 421
mutatie per jaar
421
Onderhoud onderwijs gebouwen Overheveling onderhoud onderwijs gebouwen
p.m.
0
0
421
vrijval kapla openb basisonderwijs, onderwijshuisv.
-2
-7
-1
421
vrijval kapla openb basisonderwijs, onderwijshuisv. vrijval kapla bijz basisonderwijs, onderwijshuisv. Compaen trendmatige stijginig budgetfinanciering
-2
-7
-1
0
-1
-8
1
1
1
vrijval kapla openb (voorgez) spec ond, onderwijshuisv. vrijval kapla openb voorgez ond, onderwijshuisv. Compaen trendmatige stijging budgetfinanciering
-1
-1
0
0
0
-1
1
1
1
423 430 431 441 650
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
13
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.3 Jeugd/Onderwijs
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 421
RK kapla afs ineens tlv res
421
vrijval kaplasten
421
indexering onderhoud (voorz gebouwen)
423
vrijval kaplasten
440
WP
441 480
88 voordelig 12 voordelig
i
budg neutr
fie 980
s
onderdeel kaplasten
s
cf mjb
4 voordelig
s
onderdeel kaplasten
676 voordelig
s
budg neutr
vrijval kaplasten
72 voordelig
s
onderdeel kaplasten
Vjn13 (inci) sloopkosten Prins Bernhardlaan 89
60 voordelig
i
budg neutr
480
project taalverwerving en cultuur is beeindigd
19 voordelig
i/s budg neutr
irt baten
650
Vjn13 (inci) subs peuterspeelzaal De Sleutel
15 voordelig
i
budg neutr
fie 922
650
Compaen subsidie indexering 1,6%
-2 nadelig
s
cf mjb
P2.3
verrekeningen kpls
-4 nadelig
s
budg neutr
Verschuivingen
s
budg neutr
irt lasten/fie 980
-15 nadelig
irt baten/fie 980 fie 980
924
baten 440
WP
-712 nadelig
480
project taalverwerving en cultuur is beeindigd
-19 nadelig
i/s budg neutr
irt lasten
-731
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma Reserves WP Educatie (nieuw)
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
Vermeerderingen
5.781.071 200.000
11.000
5.981.071
11.000
gemeente Veendam
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
200.000
5.792.071 0
200.000
5.792.071
14
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.4 (gezondheids)Zorg Programmaomschrijving Dit deelprogramma heeft alle zaken die betrekking hebben op gezondheid, voorbereiding en uitvoering van activiteiten en diensten met betrekking tot de basis- en jeugdgezondheidszorg.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Welzijn Wat willen we bereiken? Wij willen, mede met het oog op volwaardige participatie in de samenleving, een goede gezondheid van onze inwoners binnen hun bereik brengen door hen te stimuleren en waar nodig te faciliteren om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gezondheidsgedrag en dat van anderen. We willen de verdere ontwikkeling van de zorgstructuur in Veendam in nauw overleg met zorgaanbieders en verzekeraars vastleggen en vormgeven. We willen de uitvoering van de OGGz versmallen tot de oorspronkelijke doelgroep: mensen met meervoudige problemen in complexe situaties. Wat gaan we daarvoor doen? e e • Zorgverleners in de 1 en 2 lijn verbinden met de sociale structuur en daarmee een integrale aanpak stimuleren die de gezondheid en participatie van de inwoners bevordert • Via opvoedondersteuning binnen het CJG een gezond klimaat bevorderen voor zwangerschap en opgroeien • Versterken preventie en signalering via Buurt Op Eigen Kracht • Bevorderen participatie door aan te sluiten bij de beleidskaders van Kwaliteit door Participatie • Voorkomen van chronische ziekten op latere leeftijd door jongeren veerkrachtig te maken. Jongeren te leren hoe ze keuzes maken en kunnen omgaan met groepsdruk en nee leren zeggen tegen ongezonde verleidingen. Zie programma 4.2 (kwaliteit door participatie) voor transitie jeugdzorg • Eerstelijnsvoorzieningen zo dicht mogelijk en bij voorkeur gebundeld, in de wijk, dicht bij woonzorgzones realiseren. We willen stedelijke en regionale voorzieningen zoveel mogelijk bundelen op goed bereikbare locaties, met name op het Lloyd’s Terras. Samen met onze partners willen we op het Lloyd’s Terras een breed georiënteerd anderhalvelijns medisch centrum opzetten. In het medisch centrum moeten zoveel mogelijk disciplines uit de eerste en tweede lijn van de curatieve sector, instellingen en professionals uit de care en maatschappelijke voorzieningen op grond van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en andere publieke functies worden ondergebracht • Aansluiting zoeken bij de werkwijze van de Sociale Teams, zodat het gebruik van gezondheidsvoorzieningen en hulpverlening teruggedrongen kan worden Gerelateerde functies: 620, 652, 714, 715 en 716.
Centrum Jeugd en Gezin Wat willen we bereiken? Het versterken van de (coördinerende) functie van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Wat gaan we daarvoor doen? Een signaleringsfunctie en aansluiting op de landelijke verwijsindex risicojongeren inrichten (Zorg voor Jeugd Groningen) zodat professionals hun zorgen rondom opvoed- en opgroeiproblematiek kunnen melden. Hierdoor is doorgeleiding naar passende hulp en ondersteuning beter te organiseren en (voor het lokale deel) uit te voeren. Met Bureau Jeugdzorg vindt afstemming plaats ten behoeve van de inzet van geïndiceerde zorg, met het onderwijs ten behoeve van de afstemming met onderwijszorg. Onder regie van de gemeente met de partners in het Centrum voor Jeugd en Gezin (Compaen, schoolbesturen, GGD) de 5 functies van prestatieveld 2 van de WMO uitvoeren en versterken. De 5 functies zijn: informatie en advies, signaleren van opvoedproblematiek, bieden van lichte ondersteuning en hulpverlening, doorverwijzen naar (specialistische ) ondersteuning en hulpverlening en het coördineren van zorg. Gerelateerde functies 715 en 716.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
15
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.4 (gezondheids)Zorg Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
646
655
643
648
652
657
0
0
0
0
0
0
Lasten 620
maatschappelijke begeleiding en advies
652
voorzieningen gehandicapten
714
openbare gezondheidszorg
640
374
394
394
394
394
715
jeugdgezondheidszorg (uniform deel)
615
706
687
687
687
687
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)
0
0
0
0
0
0
1.902
1.734
1.724
1.729
1.733
1.738
24
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
Totaal Baten 620
maatschappelijke begeleiding en advies
652
voorzieningen gehandicapten
714
openbare gezondheidszorg
219
0
0
0
0
0
715
jeugdgezondheidszorg (uniform deel)
207
0
0
0
0
0
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)
0
0
0
0
0
0
Totaal saldo programma
452
0
0
0
0
0
-1.449
-1.734
-1.724
-1.729
-1.733
-1.738
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
5
5
5
(excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
620
TOELICHTING MEERJARENBEGROTING Compaen trendmatige stijginig budgetfinanciering
mutatie per jaar
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 620
subsidie Compaen index 1,6%
-8 nadelig
s cf mjb
620
Switch tijdelijke huisvesting vervalt ivm sloop gebouw
20 voordelig
s
714
aanpassing obv begr14 Veiligheidsregio onderdeel gezondheid
715
Vjn13 (inci) routekaart transitieplan jeugd Groningen
P2.4
verrekeningen kpls
-22 nadelig
s
19 voordelig
i
budg neutr
0 9
baten geen afwijkingen
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma
Vermeerderingen
8.188
Lokaal Gezondheidsbeleid
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
8.188
gemeente Veendam
0
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
8.188
0
8.188
0
16
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.5 Bruisend centrum en levendige woonwijken Programmaomschrijving Dit deelprogramma betreft de advisering en ontwikkeling op het gebied van de ruimtelijke ordening en volkshuisvesting binnen de gemeente. Het betreft advisering over rijksplannen, provinciale plannen en nota’s op het gebied van ruimtelijke ordening en volkshuisvesting en in het bijzonder het vertalen van deze veelal strategische visies naar gemeentelijk niveau. Daarnaast zijn de bouwleges opgenomen in dit deelprogramma.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat willen we bereiken? In de woonomgeving moeten inwoners zich thuis voelen. In Veendam wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de verschillende woonwensen van de inwoners. De wijken kenmerken zich door goed onderhoud, schone straten, plantsoenen en pleinen, voldoende speelvoorzieningen, scholen en aanwezigheid van sportvoorzieningen. Wat gaan we daarvoor doen? • We geven actief sturing aan ruimtelijke ontwikkelingen door strategisch vastgoed beleid • We willen de geplande woningbouw realiseren, afgestemd op de vraag van de markt en voortvloeiend uit de meerjarenplanning woningbouw. We sturen nadrukkelijk op de beschikbaarheid van voldoende betaalbare huurwoningen d.m.v.: - Adequate afstemming tussen vraag en aanbod op de woningmarkt (het Woonbeleidsplan en akkoorden met Acantus) - Maximaal gebruik maken van de beschikbaar gestelde woningcontingenten - Stimuleren woningbouw door het maken van bindende afspraken met ontwikkelaars - Monitoren van de bouwontwikkelingen, stellen van prioriteiten tussen plannen • Verbetering van de kwaliteit van woonwijken en dorpskernen tot het niveau van de huidige technische en maatschappelijke eisen en wensen door: - Uitvoering te geven aan de deelplannen van de herstructurering Noord - Uitvoering te geven aan de herstructureringsopgave in Wildervank - Verbeterprogramma's voor de aandachtswijken - Uitvoering te geven aan het Experiment particuliere woningverbetering • Het instrument wijkgericht werken doorontwikkelen en inzetten bij de implementatie van veranderingen in de wijken • Diverse desolate en gesloopte panden (‘rotte kiezen’) willen we opnieuw invullen • Waarborgen van de kwaliteit van de gebouwde omgeving door: - Adequate uitvoering wettelijke VTH taken op gebied van bouw en ruimtelijke ordening - Sturing op de VTH taken door uitvoering van de VTH-nota Gerelateerde functies: 820, 821, 822, 823 en 830.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
46
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Lasten 214
parkeren
215
baten parkeerbelasting
820
woningexploitatie/woningbouw
384
614
729
729
729
729
821
stads- en dorpsvernieuwing
531
1.278
34
34
32
32
822
overige volkshuisvesting
1.149
1.191
1.151
1.145
1.144
1.144
823
bouwvergunningen
0
0
0
0
0
0
830
bouwgrondexploitatie
14.278
9.974
1.197
1.197
1.197
1.197
Totaal
16.398
13.313
3.117
3.111
3.108
3.108
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
17
Programma 2 Complete Parkstad/ 2.5 Bruisend centrum en levendige woonwijken
fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
0
Baten 214
parkeren
0
0
0
0
0
215
baten parkeerbelasting
9
0
0
0
0
0
820
woningexploitatie/woningbouw
176
96
78
78
78
78
821
stads- en dorpsvernieuwing
20
0
0
0
0
rek 2012
0 begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
3
0
0
0
0
0
347
442
442
442
442
442 1.136
fie 822
overige volkshuisvesting
823
bouwvergunningen
830
bouwgrondexploitatie
6.081
7.436
1.136
1.136
1.136
Totaal
6.636
7.974
1.657
1.657
1.657
1.657
-9.762
-5.339
-1.460
-1.454
-1.451
-1.451
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
0
-2
0
-6
-1
0
saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting 821
vrijval kapla stads- en dorpsvernieuwing
822
vrijval kapla overige volkshuisvesting
mutatie per jaar
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 212
RK kapla afs ineens tlv res
256 voordelig
i
budg neutr
fie 980
820
22ewijz13 afboeken bkw Raadhuisstr35-40 (ivm verkoop)
820
toename kapla (Loodsen Lloydsweg vh GB)
150 voordelig
i
budg neutr
fie 980
820
toename kapla
s budg neutr
fie 980
821
RK kapla afs ineens tlv res
1.243 voordelig
i
budg neutr
fie 980
822
RK kapla afs ineens tlv res
25 voordelig
i
budg neutr
fie 980
822
beheer Wiedehoek eindigt
15 voordelig
s
-164 nadelig -84 nadelig
s onderdeel kaplasten
830
Vjn13 (inci) tbv project Lloyds Terras
2.500 voordelig
i
830
bouwgrondexploitatie
6.250 voordelig
s budg neutr
irt baten
830
verrekeningen kpls
27 voordelig
s budg neutr
verschuivingen
-18 nadelig
s budg neutr
fie 980
-6.300 nadelig
s budg neutr
irt lasten
budg neutr
fie 980
10.217
baten 820
verhuuropbrengsten
830
bouwgrondexploitatie
0
-6.318
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma Algemene reserve grondbedrijf Strategische aankopen Revitaliseringsfonds bedrijventerreinen
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
Vermeerderingen
-3.737 41.804 -3.173
150.305 111.834
34.894
262.139
gemeente Veendam
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
153.638 14.010
146.568 0 -17.183
167.648
-17.183
18
Programma 3 Ruimte voor ondernemers
Programmaomschrijving De geografische ligging van Veendam biedt perspectief aan ondernemers. De verdubbeling van de N-33 en de herstelde treinverbinding met Groningen biedt economische kansen, zowel voor het kernwinkelgebied in het centrum, voor de bedrijventerreinen, maar ook voor het toerisme. In dit programma besteden we daarom aandacht aan het versterken van het kernwinkelgebied, werkgelegenheid en bedrijfsinvesteringen.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Ondernemersklimaat: centrum Wat willen we bereiken? Wij willen het compacte centrumgebied in Veedam met een aantrekkelijk winkelvestigingsklimaat en voor de bezoeker aantrekkelijke entourage behouden en versterken. In de gehele gemeente willen we een sterke en duurzame winkelstructuur met een zo compleet mogelijk aanbod voor zo veel mogelijk inwoners op loop en fietsafstand (laagdrempelig, comfort en beperking onnodige automobiliteit). We willen een gezond ondernemersklimaat scheppen waar marktpartijen kunnen en willen investeren (ontwikkelingsgericht met ruimte voor kwaliteit en innovatie). Wat gaan we daarvoor doen? • Herijken van de detailhandelsstructuurvisie Veendam. Onze belangrijkste beleidsuitgangspunten zijn daarbij: – Concentratiebeleid t.a.v. detailhandel – Beleid t.a.v. supermarkten buiten het hoofdwinkelcentrumgebied aanscherpen – Binnen de PDV zone grootschalige detailhandel nader concentreren • Nieuwe ontwikkelingen zoveel mogelijk faciliteren in winkelgebieden met een bijpassende functie en verzorgingsgebied (juiste functie op de juiste locatie) • Geen verruiming van mogelijkheden toestaan op locaties buiten de gewenste structuur • Meewerken aan verzoeken tot herbestemming van winkellocaties die buiten de gewenste structuur vallen • De wijkwinkelcentra Sorghvliet en Wildervank worden gerevitaliseerd • Verzorgen van actieve promotie en acquisitie • Onderhouden van contacten met het bedrijfsleven, bevordering van evenementen, centrumbeheer, uitgifte en bemiddeling kantorenlocaties • Hercertificering KVO winkelcentrum • Versterken levendige binnenstad • Periodiek Bruisend Centrum Overleg en diverse evenementen in het centrum. Realisatie VVV agentschap, verbeterde betrokkenheid ondernemers bij toeristische promotie van Veendam c.q. de Veenkoloniën • Deelname aan de toeristische regiocampagne 2013-2014. Het project - dat wordt gecoördineerd en ondersteund door Marketing Groningen - heeft als doel het imago van de regio’s Oldambt, Westerwolde en de Veenkoloniën te verbeteren en de onderlinge samenwerking te versterken. Marketing Groningen heeft hiervoor op basis van de drie thema’s recreatie, wonen en werken deelcampagnes ontwikkeld voor de drie regio’s. De regiocampagne biedt een geschikte kapstok om de promotie van de toeristische en economische mogelijkheden op een hoger plan te brengen door mee te liften met partners, zelf een huisstijl en producten te ontwikkelen, netwerken te stimuleren en uiteindelijk een toename van het aantal toeristen te verkrijgen • Donderdagmarkt uitbreiden Gerelateerde functie: 310.
Werkgelegenheid/Bedrijfsinvesteringen Wat willen we bereiken? Bevorderen van de werkgelegenheid en bedrijfsinvesteringen.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
19
Programma 3 Ruimte voor ondernemers
Wat gaan we daarvoor doen? • In samenwerking met de provincie en het rijk de economische kernzone versterken • Periodiek overleg met provincie en gemeenten • Door samenwerking (parkmanagement) de onderlinge contacten tussen ondernemers versterken • Bevorderen afstemming van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt (afdeling Ruimte en Economie en de afdeling Werk en Inkomen werken hiertoe samen). Pro actief optreden zodat waar mogelijk belemmeringen bij ondernemers weg worden genomen Gerelateerde functie: 320.
Ondernemersklimaat: Industrie Wat willen we bereiken? Vestigen van een goed ondernemersklimaat op het gebied van industrie, transport, logistiek en dienstverlening. Wat gaan we daarvoor doen? • Faciliteren van bedrijfsleven, overheden en belangenorganisaties door middel van de samenwerking in Oostboog Bedrijvenlocaties • Verkoop van bedrijventerreinen Dallen II, fase 1 • Overleg/informeren potentiële investeerders • Periodiek overleg met provincie en gemeenten Gerelateerde functie: 320.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017 159
Lasten 310
handel en ambacht
253
178
159
159
159
311
baten marktgelden
0
0
0
0
0
0
320
industrie
86
13
13
13
13
13
330
nutsvoorzieningen
1.607
8
8
8
8
8
341
ov. agrarische zaken, jacht en visserij
2
3
3
3
3
3
1.948
201
182
182
182
182
Totaal fie
Baten
310
handel en ambacht
15
14
14
14
14
14
311
baten marktgelden
14
12
12
12
12
12
320
industrie
330
nutsvoorzieningen
341
ov. agrarische zaken, jacht en visserij
Totaal saldo programma
0
0
0
0
0
0
1.602
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.631
26
26
26
26
26
-317
-175
-156
-156
-156
-156
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
(excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting
mutatie per jaar
geen
In het oog springen overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 310
Vjn13 (inci) onderzoek DPO
P3
verrekeningen kpls
22 voordelig
i budg neutr
fie 980
0 22
baten geen afwijkingen
Reserves Geen mutaties. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
20
Programma 4 Leefbaar, duurzaam en hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit voor de fysieke omgeving 4.1.1 Ruimtegebruik, infrastructuur, beheer en onderhoud
Programmaomschrijving De kwaliteit van de fysieke omgeving levert een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van de samenleving. Daarom wil Veendam een hoog kwaliteitsniveau van die fysieke omgeving zoals de kwaliteit van: • Het ruimtegebruik op het grondgebied van Veendam en de overgangen naar de buurgemeenten • Architectuur en materiaalgebruik van gebouwen en inrichtingen • Inrichting en materiaalgebruik van de openbare ruimte en kwantiteit van groen water • Infrastructuur ( boven en ondergronds) • Beheer en onderhoud van openbare ruimte ( groen, rood, grijs, blauw), “schoon, heel en veilig”. • Toezicht en handhaving Kwaliteit gaat ook over veiligheid. Bij het ontwerpen van (openbare) ruimte en bouwwerken wordt vanaf het prille begin rekening gehouden met veiligheid (proactief en preventie). Ook bij beheer en onderhoud en “toezicht en handhaving” speelt naast de technische en de beeldkwaliteit, ook het veiligheidsaspect een rol.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Bereikbaar en veilig Wat willen we bereiken? Een bereikbaar en veilig Veendam. Wat gaan we daarvoor doen? • Borgen van een goede aansluiting op het regionaal en landelijk wegennet en een goede interne verkeersafwikkeling via de binnenstadsring • Verdere uitwerking van “Duurzaam Veilig” door uitbreiding van het aantal 30 km zones dan wel 60 km regime en aanpassingen doorvoeren aan bestaande “zones”, conform het concept “Duurzaam Veilig”, 2e fase. Daarbij kan niet worden volstaan met alleen de aanwijzing tot 30 km dan wel 60 km gebied. Waar nodig zullen ook fysieke inrichtingsmaatregelen worden genomen Gerelateerde functie: 211.
Ruimtelijke ontwikkelingen Wat willen we bereiken? Ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk maken. De kwaliteit van de publieke ruimte bepaalt voor een groot deel van de leefbaarheid van onze gemeente. Een aantrekkelijke publieke ruimte is bovendien een belangrijke vestigingsplaatsfactor voor (nieuwe) inwoners, bedrijven & instellingen, toeristen & recreanten. We willen daarom onder andere een kwalitatief hoogwaardig centrum realiseren en de recreatiemogelijkheden voor de recreatievaart verbeteren. Wat gaan we daarvoor doen? • Bestemmingsplannen eens in de tien jaar actualiseren • Gewenste nieuwe ontwikkelingen planologisch mogelijk maken (maatwerk) • In samenhang met het Provinciaal Omgevingsplan (POP) de daadwerkelijke uitvoering van de agenda voor de Veenkoloniën gestalte geven en zo mogelijk deelnemen in de projecten die voortkomen uit de Agenda voor de Veenkoloniën • Het onderzoeken en borgen van ruimtelijke kwaliteit en economische haalbaarheid van marktvragen. • Uitvoering geven aan de Detailstructuurvisie Veendam Gerelateerde functie: 810.
Recreatieve en toeristische voorzieningen Wat willen we bereiken? Het verbreden van de recreatieve functie en versterken van bestaande toeristische voorzieningen en de natuurfunctie.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
21
Programma 4 Leefbaar, duurzaam en hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit voor de fysieke omgeving 4.1.1 Ruimtegebruik, infrastructuur, beheer en onderhoud
Wat gaan we daarvoor doen? • Toename van het aantal recreatieve bezoeken aan de jachthaven d.m.v. o.a. deelname aan het project Varen in het land van Turf en Honing (vaarverbinding Langebosch – Zuidlaardermeer) • De mogelijkheden voor de recreatie in de open lucht in Veendam waar mogelijk vergroten/ uitbreiden • Versterken recreatieve en toeristische functie van Borgerswold Gerelateerde functies: 221 en 560.
Beheer en onderhoud van openbare ruimte en infrastructuur Wat willen we bereiken? Een schoon, heel en veilige openbare ruimte door een goed beheer en onderhoud van de openbare ruimte, kunstwerken (bruggen), begraafplaatsen en recreatievoorzieningen. Openbare verlichting dat aan de landelijke normen voldoet, energiezuinig en duurzaam is. Het afvalwater, afvloeiend hemelwater op een deugdelijke manier, inzamelen, bergen en afvoeren. Wat gaan we daarvoor doen? • Het in 2010 geactualiseerde en door de raad vastgestelde onderhoudsplan is n.a.v. de bezuinigingen (€ 200.000) gewijzigd in het Beheerplan 2013-2017. Uitvoering van beheer en onderhoud vindt dan ook plaats conform dat gewijzigde beheerplan • Om uitvoering te kunnen geven aan de bezuinigingsmaatregelen op het terrein van het groenbeheer (€ 50.000 structureel), wordt een groenvisie opgesteld. Het doel is om met behulp van deze herijkte visie de bezuinigingen te realiseren zonder dat de kwaliteit van het onderhoud drastisch wordt verlaagd • In 2013 is door de raad een nieuw Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. In 2014 wordt dit plan geïmplementeerd. Vervangingsinvesteringen vinden plaats op basis van inspectieresultaten en beheertaken worden planmatiger uitgevoerd Gerelateerde functies: 210, 211, 221, 240, 560, 722 en 724.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
5.811
6.308
2.970
2.970
2.970
2.970
182
272
266
266
266
266 55
Lasten 210
wegen, straten en pleinen
211
verkeersmaatregelen te land
221
binnenhavens en waterwegen
49
55
55
55
55
240
waterkering, afwatering en landaanwinning
20
115
55
55
55
55
560
maatsch. leefbaarheid / openbaar groen
3.003
2.870
2.851
2.851
2.851
2.848
722
riolering en waterzuivering
2.997
3.338
3.261
3.261
3.253
3.253
724
lijkbezorging
359
451
449
449
449
449
726
baten rioolheffing
0
0
0
0
0
0
732
baten begraafplaatsrechten
0
0
0
0
0
0
810
ruimtelijke ordening
2.657
653
394
394
394
394
15.078
14.062
10.301
10.301
10.293
10.290
Totaal Baten 210
wegen, straten en pleinen
65
52
52
52
52
52
211
verkeersmaatregelen te land
11
11
11
11
11
11
221
binnenhavens en waterwegen
7
32
32
32
32
32
240
waterkering, afwatering en landaanwinning
0
0
0
0
0
0
560
maatsch. leefbaarheid / openbaar groen
88
916
31
31
31
31
722
riolering en waterzuivering
631
1.012
896
896
896
896
724
lijkbezorging
41
42
60
60
60
60
726
baten rioolheffing
2.112
2.166
2.166
2.166
2.158
2.158
732
baten begraafplaatsrechten
145
188
188
188
188
188
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
22
Programma 4 Leefbaar, duurzaam en hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit voor de fysieke omgeving 4.1.1 Ruimtegebruik, infrastructuur, beheer en onderhoud
fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Baten 810
ruimtelijke ordening
Totaal saldo programma
0
120
0
0
0
0
3.099
4.538
3.436
3.436
3.428
3.428
-11.979
-9.524
-6.865
-6.865
-6.865
-6.862
(excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
560
vrijval kapla maatsch.leefbaarheid / openbaar groen
mutatie per jaar
0
0
-3
722
vrijval kapla riolering en waterzuivering
0
-8
0
budg neutraal via tarieven
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 210
RK kapla afs ineens tlv res
210
onderhoud bewegbare bruggen
3.358 voordelig
i
211
RK kapla afs ineens tlv res
6 voordelig
i
budg neutr
fie 980
240
RK kapla afs ineens tlv res
60 voordelig
i
budg neutr
fie 980
560
Vjn13 (inci) groenstructuurvisie
18 voordelig
i
budg neutr
fie 980
722
toevoeging rente aan voorziening
-40 nadelig
s budg neutr
irt tarieven
722
vrijval kaplasten
118 voordelig
s budg neutr
irt tarieven
810
RK kapla afs ineens tlv res
250 voordelig
i
budg neutr
fie 980
810
Vjn13 (inci) advisering
10 voordelig
i
budg neutr
17 voordelig
s budg neutr
verschuivingen
-38 nadelig
P4.1.1 verrekeningen kpls
budg neutr
fie 980
cf mjb
3.758
baten 560
RK kapla afs ineens tlv res
-885 nadelig
i
budg neutr
fie 980
722
onttrekking kapla tlv voorz
-116 nadelig
i
budg neutr
irt tarieven
724
onttrekking voorz
810
RK kapla afs ineens tlv res
18 voordelig -120 nadelig
s budg neutr
irt lasten
i
fie 980
budg neutr
-1.102
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma Reserve verdubbeling N33 Industriele bewegwijzering Reserve onderhoud graven (nieuw)
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
Vermeerderingen
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
3.964.521 132.814 40.000
198.226 18.135 40.000
8.506
4.162.747 142.443 80.000
4.137.335
256.361
8.506
4.385.190
gemeente Veendam
23
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit omgeving 4.1.2. Milieu en duurzaamheid
Programmaomschrijving Dit deelprogramma betreft alle zaken die betrekking hebben op afvalverwerking en milieubeheer
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Afvalverwerking Wat willen we bereiken? Het stimuleren van het scheiden van huishoudelijk afvalstoffen tegen zo laag mogelijke kosten met een zo’n groot mogelijk serviceniveau voor de burgers. Wat gaan we daarvoor doen? • De gemeente Veendam is deelnemer van het SOZOG (Samenwerkingsverband Afval Zuidoost Groningen). In SOZOG verband lopen contracten voor restafval en gft. Het contract voor gft loopt in 2014 af en het contract voor restafval eindigt in 2016. De voorbereidingen voor nieuwe aanbestedingen vinden op dit moment plaats. Daarbij is onder andere de inzet om op grond van de voorgenomen bezuinigingen een verlaging van de kosten te realiseren • Mogelijkheden tot bronscheiding voor kunststof worden in 2014 nader onderzocht • Het monitoren en evalueren van de ingevoerde bronscheiding papier en karton en de effecten hiervan op het terugdringen van restafval • Maatregelen treffen om het afval brengstation kostendekkend te maken • In 2013/2014 vindt nader onderzoek plaats naar het mogelijk afstoten van bedrijfsafval Gerelateerde functie: 721.
(Leef) Milieu Wat willen we bereiken? Veiligheid bij (risicovolle) bedrijven, bescherming van mens, flora, fauna, bodem, lucht, etc. Voorkoming (milieu)criminaliteit. Wat gaan we daarvoor doen? Adequate uitvoering wettelijke Vergunningverlenende en toezichthoudende taken op gebied van milieu in samenwerking met de Omgevingsdienst Groningen (RUD). Gerelateerde functie: 723.
Wat willen we bereiken? Borgen en indien nodig verbeteren van het (leef)milieu. Wat gaan we daarvoor doen? • Met behulp van het zonebeheersplan optimaal gebruik maken van de geluidsruimte op bedrijventerreinen • Voortzetten sanering van geluidbelaste woningen (de zogenaamde A- en Raillijst) met ISV geluidbudget • Volgen grondwatersanering Moderna Wildervank • Uitvoeren van het Besluit Bodemkwaliteit Gerelateerde functie: 723.
Voormalige afvalverwerking Wat willen we bereiken? Eindafdekking mogelijk maken van de voormalige afvalverwerking. Tijdens de pré-nazorgperiode het terrein van de voormalige afvalverwerking natuurlijk beheren. Wat gaan we daarvoor doen? • Overdracht beheer van de afgedichte stortplaats naar de provincie Groningen voltooien • Uitvoeren taken pre nazorg. Een deel van het terrein wordt ecologisch begraasd en op natuurvriendelijke wijze beheerd Gerelateerde functie: 721. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
24
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit omgeving 4.1.2. Milieu en duurzaamheid
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
4.302
3.408
3.406
3.370
3.316
3.316
437
596
596
596
596
596
-5
0
0
0
0
0
4.734
4.004
4.003
3.967
3.913
3.913
1.712
350
350
350
350
350
24
29
29
29
29
29
Lasten 721
afvalverwijdering en -verwerking
723
milieubeheer
725
baten reinigingsrechten en afvalst.heffing
Totaal Baten 721
afvalverwijdering en -verwerking
723
milieubeheer
725
baten reinigingsrechten en afvalst.heffing
3.783
3.732
3.732
3.696
3.642
3.642
Totaal
5.519
4.111
4.111
4.075
4.021
4.021
785
107
108
108
108
108
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
-36
-54
0
saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
721
Toelichting Meerjarenbegroting vrijval kapla afvalverwijdering en verwerking
mutatie per jaar budg neutraal via tarieven
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten geen afwijkingen P4.1.2 verrekeningen kpls
0 0
baten geen afwijkingen
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma
Vermeerderingen
60.003
Stimuleringsfonds Welzijn
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
60.003
gemeente Veendam
0
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
8.038
51.965
8.038
51.965
25
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit omgeving 4.1.3. Toezicht en Handhaving
Programmaomschrijving Onder het deelprogramma toezicht en handhaving valt het formuleren van beleid en uitvoeringsregels voor inzet van middelen gericht op: crisisbeheer, brandveiligheid en rampenbestrijding, brandweerzorg en hulpverlening, veiligheid op straat, handhaving van de openbare orde en zorgen voor veilige en vergunde bedrijven.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Brandweer Wat willen we bereiken? Met ingang van 1 januari 2014 komt er een eind aan het bestaan van de gemeentelijke brandweer ten gevolge van de Wet veiligheidsregio's. Het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al wat daarmee verband houdt, is vanaf 1 januari een taak van het veiligheidsbestuur. Het inrichten van een geregionaliseerde brandweer is geen doel op zich, maar geeft invulling aan de wettelijke opgave per 1 januari 2014 ook de uitvoering van de basisbrandweerzorg regionaal te organiseren. Naast deze door de wet ingegeven opgave moet de regionalisering ook invulling geven om de brandweerorganisatie en de multidisciplinaire taken van de veiligheidsregio naar de toekomst toe doeltreffend en doelmatig in te richten, verbonden met de lokale omgeving en in samenhang met landelijke ontwikkelingen. Wat gaan we daarvoor doen? Betrokkenheid raad: Het vaststellen van het risicoprofiel eens per 4 jaar. In de Wet veiligheidsregio’s is vastgelegd dat het veiligheidsbestuur het risicoprofiel vaststelt na overleg met de raden van de deelnemende gemeenten, waarbij het bestuur de raden tevens vraagt om inbreng voor het beleidsplan. Betrokkenheid college: Borgen van de basisbrandweerzorg en de verbondenheid met de lokale omgeving Voor het college zal er een belangrijke signalerende taak zijn hoe de basisbrandweerzorg is georganiseerd en de lokale en gemeentelijke omgeving verbonden blijft met de brandweer. Immers in geval van calamiteiten is en blijft de burgemeester het opperbevel behouden en dus de verantwoordelijkheid. Gerelateerde functie: 120.
Toezicht en handhaving Wat willen we bereiken? Een veilig en leefbare samenleving waarbij het onderdeel toezicht en handhaving niet alleen technische en beeldkwaliteit een rol speelt, maar ook veiligheid. Wat gaan we daarvoor doen? • Bij het ontwerpen van (openbare) ruimte en bouwwerken wordt vanaf het prille begin rekening gehouden met veiligheid ( proactief en preventie) • Door middel van een programma voor Integrale Veiligheid en Handhaving geeft Veendam sturing aan veiligheidsaspecten van gemeentelijke processen en aan die van partners in de veiligheidsketen • Adequate uitvoering wettelijke VTH taken op het gebied van APV en bijzondere wetten • Uitvoering geven aan de nieuwe drank- en horecawet • Voor beveiliging van de openbare ruimten maakt Veendam gebruik van Toezicht op de openbare ruimte door stadswachten en camera’s Gerelateerde functie: 140.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
26
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.1 Kwaliteit omgeving 4.1.3. Toezicht en Handhaving
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
1.663
1.530
1.625
1.620
1.607
1.606
Lasten 120
brandweer en rampenbestrijding
140
openbare orde en veiligheid
Totaal fie
536
393
393
393
393
393
2.200
2.018
2.013
2.000
1.999
rek 2012
1.923 begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017 135
Baten 120
brandweer en rampenbestrijding
138
135
135
135
135
140
openbare orde en veiligheid
121
75
75
75
75
75
Totaal
259
210
210
210
210
210
-1.941
-1.713
-1.808
-1.803
-1.790
-1.789
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
p.m.
p.m.
p.m.
-5
-13
-1
saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting 120
Veiligheidsregio
721
vrijval kapla brandweer
mutatie per jaar
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 120
-92 nadelig
inci verhoging reg brandweer in 2014
P4.1.3 verrekeningen kpls
i budg neutr
tlv ABR
0 -92
baten geen afwijkingen
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma Reserve verdubbeling N33 Industriele bewegwijzering Reserve onderhoud graven (nieuw)
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
Vermeerderingen
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
3.964.521 132.814 40.000
198.226 18.135 40.000
8.506
4.162.747 142.443 80.000
4.137.335
256.361
8.506
4.385.190
gemeente Veendam
27
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.2 Kwaliteit door participatie Programmaomschrijving Dit deelprogramma gaat over het volwaardig deelnemen aan de maatschappij. Bijzondere aandacht wordt geschonken aan wijkgericht werken, Meerdoen, de jeugd, mantelzorg en vrijwilligersbeleid, kansrijke werkzoekenden en culturele minderheden.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? (Arbeids)participatie Wat willen we bereiken? Hogere (arbeids)participatie. Iedere inwoner van de gemeente Veendam doet mee in de maatschappij. Wat gaan we daarvoor doen? Beperken instroom en bevorderen uitstroom We gaan uit van eigen verantwoordelijkheid, op weg naar zelfredzaamheid. Werk gaat dus boven uitkering. Dat houdt in dat iedereen die (tijdelijk) geen betaalde baan heeft, aan het werk moet. Daarbij onderzoeken we of de betrokken instanties (Werk en Inkomen, Wedeka, etc.) nadere samenwerking moeten zoeken of zelfs samen moeten gaan in één organisatorische eenheid. Een sterkere focus hierop is ontstaan door directe bezuinigingen op het budget wat te besteden is op de inzet naar werk. Iedere inwoner heeft de verantwoordelijkheid om in zijn eigen levensonderhoud te voorzien door middel van werk, ook de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat wat mensen kunnen, staat centraal in ons denken en doen. Parttime en tijdelijk werk draagt ook hieraan bij. Alleen degenen die hier recht op hebben, ontvangen een uitkering. Na tijdelijk werk in een uitkeringsperiode te hebben verricht wordt altijd de vereenvoudigde aanvraagprocedure toegepast, zodat het blijft lonen om aan het werk te gaan. In 2014 wordt er verder gewerkt met sociale teams, waarbij inwoners terecht kunnen met vragen of een ondersteuningsbehoefte op maatschappelijk gebied, bijvoorbeeld welzijn, werk en inkomen, zorg en wonen. De sociale teams spelen een rol in het activeren en laten participeren van inwoners, ook in de eigen wijk. Activiteiten • Het beschikbare participatiebudget met name inzetten bij Wedeka, voor re-integratie van uitkeringsgerechtigden • Stimuleren van parttime werk, tijdelijk werk en noodzakelijke scholing door inzet van flankerende minimavoorzieningen, zoals een 100% tegemoetkoming voor de kinderopvangkosten • Inzet van sociale wijkteams bij het activeren van wijkbewoners met een uitkering naar werk of naar zinvol vrijwilligerswerk • Controle op maat, aan de poort, op basis van doorontwikkelde risicoprofielen om de instroom te beperken. • Het jaarlijks uitvoeren van themacontroles op het bestaande bestand. Deze zijn gericht op terreinen waar het risico op overtreding van de verplichtingen het grootst wordt geacht. Ook kiezen we ieder jaar een handhavingsthema op basis van vastgesteld beleid • Invoeren van vereenvoudigde aanvraagprocedure na tijdelijk werk, waarbij het zogenaamde 30dagen criterium wordt losgelaten Gerelateerde functies: 610, 611 en 612.
Wat willen we bereiken? Met ingang van 1-1-2015 treedt de nieuwe Participatiewet in werking. Belangrijke elementen in deze beoogde wet zijn onder meer dat de gemeente één budget krijgt voor iedereen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De huidige regelingen voor Wsw, Wajong en WWB komen hierin samen. De instroom in de SW in zijn huidige vorm stopt met ingang van 1 januari 2015. Op termijn is er geld om via deze voorziening structureel dertigduizend werkplekken te realiseren, op basis van 100% van het wettelijk minimumloon. Als gevolg hiervan zal het huidige WSW-bedrijf Wedeka een transitie moeten ondergaan om uitvoering te kunnen geven aan deze nieuwe feiten. Wat gaan we daarvoor doen? Re-integratie- en begeleidingsbudgetten worden samengevoegd en geleidelijk verminderd. Er wordt een 'efficiencykorting' toegepast op het participatiebudget, waardoor het subsidiebedrag per plek in de SW daalt naar 22.000 euro. Dat was 27.000 euro per plek. De noodzaak tot het terugdringen van de kosten van Wedeka is hierdoor nog nadrukkelijker aanwezig. Wedeka kent namelijk vier maal zoveel SW-ers als het landelijk gemiddelde. De transitie van Wedeka naar een werkleerbedrijf wordt daarom gecontinueerd. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
28
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.2 Kwaliteit door participatie Belangrijkste uitgangspunt is dat zoveel mogelijk mensen in dienst moeten komen bij een reguliere werkgever, zonder dat dit ten koste gaat van de sociale voorwaarden en rechtspositie van de SW–ers. Specifiek voor Wedeka geldt meer grip door sturing daarbij als randvoorwaarde. Gerelateerde functie: 611.
Werkgeversdienstverlening Wat willen we bereiken? Actieve werkgeversdienstverlening Werkgevers hebben een centrale positie in het realiseren van de doelstelling om het aantal mensen dat aan de kant staat en langdurig afhankelijk is van een uitkering terug te dringen. Een hechte samenwerkingsrelatie tussen gemeente en bedrijfsleven is daarom van groot belang om de gezamenlijke belangen te dienen. Voorwaarde voor succes hierbij is dat de samenwerkingsrelatie vooral moet aansluiten bij de wensen en behoeften van het bedrijfsleven. De beweging moet gericht zijn op het wegnemen van belemmeringen voor werkgevers voor het aannemen van personen aan de onderkant van de arbeidsmarkt in plaats van het ontwikkelen en begeleiden van uitkeringsgerechtigden. Er worden afspraken gemaakt over één proces voor regionale samenwerking (met aandacht voor de lokaliteit) op het gebied van werkgeversbenadering / dienstverlening in OostGroningen. Het gezamenlijke proces moet leiden tot verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening, eenduidigheid en efficiency. Wat gaan we daarvoor doen? Intensiveren en versterken relatie werkgevers Werk is een vorm van preventie als het gaat over welzijn en welvaart. De belangen van werkgevers en gemeente lopen daarom parallel. Werkgevers zoeken geschikt personeel en gemeenten willen het aantal uitkeringen terugdringen. Wij vragen werkgevers vacatures bij ons te melden en bieden daartegenover personeel, kennis en kunde, bij voorkeur op het niveau van Oost-Groningen (vereenvoudigen functies). Ook de sociale teams spelen een rol in het stimuleren en motiveren (beïnvloeding) naar werk in plaats van het aanvragen van een uitkering. Activiteiten • Het uitvoeren van de afspraken (regionale) werkgeversdienstverlening • Uitvoering plan Aanpak Jeugdwerkloosheid i.h.k.v. samenwerking in Oost-Groningen • Samenwerking met Economische Zaken en Wedeka intensiveren • Inzet van sociale teams in het stimuleren en motiveren naar werk Gerelateerde functie: 611.
Financiële zelfredzaamheid Wat willen we bereiken? Het voorkomen en bestrijden van armoede onder inwoners die optreedt als gevolg van langdurig leven op het bestaansminimum, door inzet van een evenwichtig pakket van voorzieningen en regelingen. Wat gaan we daarvoor doen? Doelmatige (preventieve) schuldhulpverlening. Huishoudens zijn in eerste plaats zelf verantwoordelijk voor hun financiën. Wie daar (tijdelijk) ondersteuning bij nodig heeft kan die krijgen, maar voor alle interventies geldt daarbij dat van de betrokken huishoudens een actieve opstelling wordt verwacht. De aanpak van schuldproblematiek is gebaseerd op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van inwoners en op de mogelijke rollen van het sociale netwerk, van professionals en van de gemeente. Wederzijdse aanspreekbaarheid in de relatie van de inwoner met organisaties als de gemeente is daarbij een belangrijk goed. Activiteiten: • Duidelijke taak en rol van sociale zaken aan de poort van de schuldhulpverlening, waarbij preventie het belangrijkste doel is • Uitvoeren armoedepact • Uitvoeren beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2016 Verder willen we het huidige armoede-/minimabeleid continueren. Activiteiten: • Alle minimaregelingen zo inrichten dat ze een positieve bijdrage leveren aan activering en participatie. Vrijwilligersorganisaties worden hierin meer betrokken Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
29
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.2 Kwaliteit door participatie
Minimaal 2x een armoedepact bijeenkomst te houden voor ongeveer 50 maatschappelijke organisaties, waarbij de 3 decentralisaties binnen het sociale domein (verder) worden besproken en ontwikkeld Gerelateerde functie: 614. •
Mee®doen Wat willen we bereiken? We willen dat iedere inwoner van de gemeente Veendam kan meedoen in de maatschappij en dat actieve bewoners(groepen) verantwoordelijkheid nemen voor hun leefomgeving. We streven er naar dat het percentage inwoners dat vrijwilligerswerk verricht omhoog gaat. Tot slot willen we dat het aantal jongeren zonder startkwalificatie significant afneemt door de actieve inzet van onze (keten)partners. Wat gaan we daarvoor doen? • Het voorbereiden van de transities Jeugdzorg, AWBZ/WMO, Participatiewet en Passend Onderwijs en voorbereiden van een samenhangende en sluitende begroting in het kader van de decentralisaties • Uitwerking van de volgende fase van de Routekaart Jeugdzorg (ontwerpfase en inrichtingsfase) in samenwerking met de overige Groninger gemeenten. Uitwerking vaststellen in relatie tot de overige decentralisaties en CJG op lokaal niveau. Uitwerken en uitvoeren van pilots/experimenten ter voorbereiding op de nieuwe Jeugdwet • In beeld brengen en uitwerken van de gevolgen van de participatiewet in samenwerking met de overige Oost-Groninger gemeenten en de werkvoorzieningsschappen Synergon en Wedeka. • In beeld brengen en uitwerken van de gevolgen van de transitie AWBZ WMO in samenwerking met de overige Groninger Gemeenten • Uitwerken en uitvoeren van meerdere pilotes in het kader van deelprogramma 4: blijvend deelnemen aan de samenleving • Contacten organiseren tussen verschillende bewonersgroepen en vrijwilligersorganisaties die actief zijn in de samenleving, zodat zij naar elkaar kunnen verwijzen en elkaar kunnen versterken • (Buurt)activiteiten stimuleren door middel van een gemakkelijk toegankelijk budget voor bewonersinitiatieven • Versterken van weerbaarheid van kwetsbare inwoners en voorkomen van sociale belemmeringen die zelfredzaamheid in de weg staan, met waar nodig extra aandacht voor risicogroepen • Zorg- en welzijnsvoorzieningen efficiënter organiseren door in wijkgerichte sociale teams samen te werken. Deze teams worden verbonden met de netwerken OGGz, CJG en Samen Oud. De teams werken vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het versterken van de eigen kracht van kwetsbare inwoners in plaats van uit organisatiebelang. Hiertoe ontwikkelen we een nieuwe werkwijze (van specialist naar meer generalist, van hulp naar ondersteuning - en een nieuwe financieringssystematiek die samenwerking en efficiënte hulpverlening (zo licht en kort mogelijk) beloont) • Individuele voorzieningen (rolstoelen, vervoersvergoedingen) worden zoveel mogelijk vervangen door algemene diensten / voorzieningen • Een sluitende aanpak realiseren tussen RMC-leerplicht en de afdeling Werk en Inkomen. Gerelateerde functies Mee®doen: 480, 610, 611, 614, 620, 621, 622, 623 en 630.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
30
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.2 Kwaliteit door participatie Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Lasten 610
bijstandsverlening
12.415
12.513
13.213
13.213
13.213
13.213
611
werkgelegenheid
11.888
11.660
12.006
12.491
12.867
13.171
612
inkomensvoorzieningen
0
0
0
0
0
0
614
gemeentelijk minimabeleid
1.933
1.911
1.956
1.956
1.956
1.956
621
vreemdelingen
366
303
306
308
310
312
622
WMO
5.605
5.685
5.632
5.632
5.632
5.632
623
participatiebudget
3.402
2.752 begr 2013 na wijz.
2.826
2.826
2.826
2.826
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
fie
rek 2012
Lasten 630
1.177
796
784
786
791
795
36.787
35.618
36.722
37.210
37.593
37.904
sociaal-cultureel werk
Totaal Baten 610
bijstandsverlening
12.212
11.491
12.261
12.261
12.261
12.261
611
werkgelegenheid
11.945
11.675
11.655
11.655
11.655
11.655
612
inkomensvoorzieningen
0
0
0
0
0
0
614
gemeentelijk minimabeleid
55
20
20
20
20
20
621
vreemdelingen
580
0
0
0
0
0
622
WMO
531
510
510
510
510
510
623
participatiebudget
2.493
2.142
2.149
2.149
2.149
2.149
630
sociaal-cultureel werk
219
0
0
0
0
0
Totaal
28.034
25.838
26.595
26.595
26.595
26.595
saldo programma (excl. stortingen/onttrekkingen reserves)
-8.753
-9.781
-10.127
-10.615
-10.998
-11.308
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
TOELICHTING MEERJARENBEGROTING
mutatie per jaar
610
lasten bijstand
p.m
p.m
p.m
611
485
p.m.
p.m.
2
2
2
3
3
3
630
bijdrage Wedeka Compaen trendmatige stijginig budgetfinanciering Compaen trendmatige stijginig budgetfinanciering trendmatige stijginig budgetfinanciering
2
2
2
630
vrijval kapla sociaal cultureel werk
-4
0
-1
621 630
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 610
Bijstand/inkomensvoorzieningen
-698 nadelig
s
zie baten
611
bijdrage Wedeka inzet middelen ABR Bijzondere bijstand (armoedebeleid kind)
-346 nadelig
s
mjb
-44 nadelig
s
budg neutr
-3 nadelig
s
cf mjb
614 621
Compaen subsidie indexering 1,6%
622
WMO
623
Vjn13 (inci) volwasseneducatie extra lasten
630
Compaen subsidie indexering 1,6%
630
Dukdalf subsidie indexering 1,6%
630
bijdrage beheerder Dukdalf wordt afgebouwd
P4.2
verrekeningen kpls
fie 921 AU
50 nadelig
s
budg neutr
irt WMO smal
-50 voordelig
i
budg neutr
irt baten/fie 980
-6 nadelig
s
cf mjb
-2 nadelig
s
cf mjb
25 voordelig
i/s budg neutr
irt MOT
s
Ega+verschuiv
-114 nadelig
budg neutr
-1.189 Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
31
Programma 4 Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.2 Kwaliteit door participatie
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking baten 610
budget inkomensdeel
770 voordelig
s
zie baten
614
Vjn13 (inci) armoedebeleid
-20 nadelig
i
budg neutr
Reserves Reservemutaties behorend bij dit programma
Vermeerderingen
60.003
Stimuleringsfonds Welzijn
Totaal
Programmabegroting 2014
Beginstand 1 januari 2014
60.003
gemeente Veendam
0
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
8.038
51.965
8.038
51.965
32
Programma 5 Financiën
Programmaomschrijving In dit programma worden diverse financiële producten verantwoord, zoals treasury, algemene uitkering, diverse belastingen en reserves.
Wat willen we bereiken? Wat gaan we hiervoor doen? Fiscaal beleid Wat willen we bereiken? Een geactualiseerd fiscaal beleid. Wat gaan we daarvoor doen? • Aansluiting op de landelijke voorziening WOZ • Via mediation en informeel traject sturen naar minder WOZ-bezwaarschriften • Verbeteren van de werkprocessen via Lean • Verordeningen op orde brengen • Onderbouwing verschillende leges optimaliseren Gerelateerde functie: 930.
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Wat willen wij bereiken? Het effectief en efficiënt verzorgen en beheren van algemene dekkingsmiddelen. Wat gaan we daarvoor doen? Het programma van de algemene dekkingsmiddelen betreft vooral de OZB en de uitkeringen uit het gemeentefonds. Deze middelen kennen in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht of de afvalstoffenheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij aanwendbare heffingen worden, evenals de specifieke uitkeringen voor de met name genoemde uitgaven, onder de baten van de betreffende overige programma’s verantwoord. In 2014 zal specifiek aandacht worden besteed aan de verdere innovatie (mogelijke verdere digitalisering) van de ijkproducten (programmabegroting, -rekening en de voor- en najaarsnota) om hierdoor de kaderstellende functie van de raad beter te kunnen ondersteunen. Eveneens zullen de implicaties van de voorgestelde wetswijziging Financieel Toezicht (stb.2013-141) en de Wet HOF en de aanpassingen hieruit volgend van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en IV3 regeling binnen dit programma worden ingepast. Gerelateerde functies: 911 t/m 920.
Wat mag het kosten? fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
Lasten 911
geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jr
0
0
0
0
0
0
913
overige financiele middelen
914
geldleningen en uitzettingen > 1 jaar
38
31
31
31
31
31
0
0
0
0
0
921
algemene uitkering
0
0
0
0
0
0
922
0
algemene baten en lasten
937
1.674
4.227
4.522
4.777
4.963
930
uitvoering Wet WOZ
267
347
347
347
347
347
931
baten OZB gebruikers
0
0
0
0
0
0
932
baten OZB eigenaren
0
0
0
0
0
0
938
baten reclamebelasting
0
0
0
0
0
0
939
baten precariobelasting
0
0
0
0
0
0
940
lasten heffing en invorder. gemeent. belast.
295
164
164
164
164
164
960
saldi van kostenplaatsen
4.733
1.575
791
789
766
699
970
saldo baten en lasten voor bestemming
0
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
33
Programma 5 Financiën
fie
rek 2012
begr 2013 na wijz.
begr 2014
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017 1.667
Lasten 980
mutaties reserves hoofdfunctie 0 tem 10
990
saldo baten en lasten na bestemming
Totaal
21.517
5.676
1.667
1.667
1.667
655
0
0
0
0
0
28.442
9.466
7.226
7.519
7.751
7.870 173
Baten 911
geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jr
262
246
173
173
173
913
overige financiele middelen
932
704
649
649
649
649
914
geldleningen en uitzettingen > 1 jaar
3.097
2.473
2.169
2.169
2.169
2.169
921
algemene uitkering
31.697
30.775
31.926
31.169
31.088
30.893
922
algemene baten en lasten
1.527
20
0
0
0
0
930
uitvoering Wet WOZ
0
0
0
0
0
0
931
baten OZB gebruikers
827
899
899
899
899
899
932
baten OZB eigenaren
3.516
3.792
3.792
3.862
3.932
4.002
938
baten reclamebelasting
91
93
93
93
93
93
939
baten precariobelasting
11
10
10
10
10
10
940
lasten heffing en invorder. gemeent. belast.
960
saldi van kostenplaatsen
970
saldo baten en lasten voor bestemming
980
mutaties reserves hoofdfunctie 0 tem 10
990
saldo baten en lasten na bestemming
19
50
50
50
50
50
3.009
579
806
806
806
806
0
0
0
0
0
0
32.726
11.400
912
912
912
912
0
0
0
0
0
0
Totaal
77.712
51.040
41.479
40.792
40.781
40.656
saldo programma
49.271
41.574
34.253
33.273
33.030
32.786
mjb 2015
mjb 2016
mjb 2017
3.046
939
572
-2.289
-858
-377
57
39
23
(incl. stortingen/onttrekkingen reserves)
Toelichting Meerjarenbegroting
mutatie per jaar
921
AU diverse nadelen
921
AU diverse voordelen
922 922
bijdrage Kompanjie mbt ancienniteit bijdrage Kompanjie irt vervangingsinvesteringen Kompanjie
922
bijdrage Kompanjie
922
structureel onvoorzien
922
Kompanjie
922 922
37
15
47
p.m.
p.m.
p.m.
66
66
66
p.m.
p.m.
p.m.
Regionale Uitvoeringsdienst (RUD)
85
p.m.
p.m.
verhoging div onderhoudsbudgetten
50
50
50
-70
-70
-70
p.m.
p.m.
p.m.
931/932 trendmatige verhoging OZB 2% 960
vrijval kapla kpls huisvesting/automatisering
980
rente vrijmaken AR; notitie reserves
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking lasten 922
algemene lasten en baten
-853 nadelig
s
budg neutr
922
algemene lasten en baten
-1.700 nadelig
s
zie concernanalyse
960
RK kapla afs ineens tlv res
960
Vjn13 (inci) bijdrage tijdelijk personeel De Kompanjie
960
verrekening kpls
980
Vjn13 struct voordeel
980
Vjn13 overheveling binnen reserves
980
toevoeging rente aan reserves
980
2013 storting in res irt inkomsten kredieten afs ineens
980
overige
47 voordelig
i
budg neutr
650 voordelig
i
budg neutr / saldo Vjn13
verschuiving fie 980
87 voordelig
s
budg neutr
Ega+verschuiv
458 voordelig
s
budg neutr
verschuiving
1.831 voordelig
i
budg neutr
irt baten fie 980
600 voordelig
s
onderdeel kapitaallasten
1.005 voordelig
i
budg neutr
116 voordelig
i/s budg neutr
irt kapla afs ineens verschuivingen
2.240 Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
34
Programma 5 Financiën
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking baten 911
rente bruglening Enexis (tranche B 2013)
913
Vjn13 (inci) BNG dividend 2012
914
bespaarde rente verlaagd van 4,2% naar 3,5%
921
algemene uitkering
922
algemene lasten en baten
-73 nadelig
s
-55 nadelig
i
budg neutr
-304 nadelig
s
onderdeel kapitaallasten
1.151 voordellig s -20 nadelig
i
budg neutr
verschuivingen
zie bijlage begroting budg neutr
verschuivingen
In het oog springende overwegende "technische" afwijkingen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013: afwijking baten 960
verrekeningen kpls
980
Vjn13 inci nadeel
s
budg neutr
-617 nadelig
980
227 voordelig
i
budg neutr
2013 onttrekking reserves irt kapla afs ineens
-5.475 nadelig
i
budg neutr
980
Vjn13 overheveling binnen reserves
-1.831 nadelig
i
budg neutr
irt baten fie 980
980
Vjn13 bijdr Lloyds terras
-2.500 nadelig
i
budg neutr
irt bijdrage
980
overige
-65 nadelig
verschuivingen irt kapla afs ineens
i/s budg neutr
verschuivingen
-9.562
Reserves Beginstand 1 januari 2014
Reservemutaties behorend bij dit programma Algemene bestemmingsreserve Opbrengst verkoop Essent aandelen FPU
Totaal
Vermeerderingen
Verminderingen
Stand per 31 december 2014
5.269.934 102.734 615.660
1.167.788
302.503 102.734 55.000
6.135.219 0 560.660
5.988.328
1.167.788
460.237
6.695.879
Baten en lasten / recapitulatie LASTEN
BATEN
SALDO - = nadelig
Programma 1
Bestuur en organisatie
Programma 2
Complete Parkstad
Programma 3
Ruimte voor ondernemers
Programma 4
Leefbaar, duurzaam, hoge kwaliteit waarvan: Kwaliteit van de fysieke omgeving Kwaliteit door participatie
4.1 4.2 Programma 5
Financiën
TOTAAL
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
4.971.989
486.520
-4.485.469
33.099.345
21.338.264
-11.761.081
182.420
26.175
-156.245
16.321.374 36.721.946
7.756.404 26.595.217
-8.564.970 -10.126.729
7.225.686
41.478.531
34.252.845
98.522.760
97.681.111
-841.649
35
Programma 5 Financiën
Resultaatbestemming / bepaling Resultaat voor bestemming
-87.005 tekort
Resultaatbestemming: • Stortingen in de reserves • Onttrekkingen aan de reserves Resultaatbestemming Resultaat na bestemming
-1.666.935 912.291 -754.644 -841.649 tekort
SPECIFICATIE ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Omschrijving Baten OZB
gebruikers eigenaren subtotaal OZB
Reclamebelasting Precariobelasting Algemene uitkering Totaal algemene dekkingsmiddelen
begr 2014 898.987 3.792.076 4.691.063 92.958 10.249 31.925.657 36.719.927
SPECIFICATIE ALGEMENE BATEN EN LASTEN Omschrijving Bedrag voor onvoorzien
structureel incidenteel subtotaal onvoorzien
Egalisatieramingsniveau: restant structureel onvoorzien 2013 juli 13 Bijdrage Kompanjie; VJN 2012 bijdrage telefonie MDM structureel Bijdrage Kompanjie; onregelmatigheidstoeslag (ORT) Bijdr. Kompanjie; MOT 2012 nr 382/451 cultuurc. kaasschaaf (person) Bijdr. Kompanjie; MOT 2012 nr.20 opschaling sw BWT (person.) Bijdr. Kompanjie; MOT 2012-nr 260-overgang sectormodel nr directiemodel Bijdrage Kompanjie;koffievoorz. + schoonmaak muziekschool Njr. 2011 Bijdrage Kompanjie;ontwikk. loonsom-sec arbeidsvoorw.;Vjn 10 blz 21 Bijdrage Kompanjie; nr 90/91 MOT 2012 personele component EZ Bijdrage Kompanjie-personele component 2011 MOT nrs 620/73/77 Bijdrage Kompanjie ontwikkeling loonsom CAO tov 2010 prim1% +2.5% Bijdrage Kompanjie ancienniteit 2013/14 Bijdrage Kompanjie afdracht ABP Bijdrage Kompanjie premie ZW Onderuitputting KD/grondbedrijf uren NJR 2011 blz. 26 NJR 11 Financiele gevolgen RUD Gereserveerde meerinkomsten szw samenwerking IHP reconstructie opbouwfase 1 Lange Termijn Huisvesting BWI (LTH) Mjb 2012 diverse onderhoudsbudgetten Stelpost AU sept-circ 2011: decentralisatie AWBZ inci 2012/2013 Stelpost AU sept-circ.2011: toezicht kinderopvang AU invoering jeugdzorg tlv ega.ramingsnivo Alg.uitk.res. sept.circ. AU versterking peuterspeelzalen VVE
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
begr 2014 72.800 36.300 109.100 72.800 4.050 52.500 -30.000 -40.000 -250.000 30.000 60.000 -50.000 -105.000 649.500 89.100 248.087 99.775 650.000 381.600 200.000 118.750 25.000 75.000 97.000 5.358 18.914 58.540
36
Programma 5 Financiën
Omschrijving Alg.uitk.res- EKD 2008/09/10/11 AU/BA AU WMO smal reservering saldo 2014 AU stelpost 6 miljard AU onderuitputting/loon-/prijsontwikkeling WKR werkgevers belasting vjn.13 Bijdrage veiligheidsregio Subsidie Open Deur (NSR 2002) Stelpost OGD bijdrage OGD/NUP ca 2010 t/m 2014 Stijging tarieven waterschap 2013 1e wijz. subtotaal egalisatie Totaal algemene baten en lasten
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
begr 2014 10.700 6.553 600.000 300.000 30.000 138.000 18.151 528.522 25.000 4.117.900 4.227.000
37
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Inleiding In de openbare ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. De openbare ruimte bestaat uit enkele kapitaalgoederen, die als volgt gerubriceerd kunnen worden:
Infrastructuur (wegen, kunstwerken, openbare verlichting, riolering, waterbeheer) Voorzieningen (openbaar groen, begraafplaatsen, sportfaciliteiten) 3. Gebouwen 1. 2.
Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gezien de duurzaamheid van de kapitaalgoederen is dat een taak die continue budgettaire middelen vergt. Veel klachten van burgers hebben betrekking op onderhoud van kapitaalgoederen. Losliggende stoeptegels, gaten in de weg, slecht onderhouden groen en dergelijke zijn zaken waar raadsleden vaak op worden aangesproken.
Onderhouden en vervangen Na de aanleg van een object zal dit als gevolg van slijtage, weersinvloeden e.d. in kwaliteit en technische staat teruglopen. Om het object in stand te houden en daarmee de levensduur te verlengen, wordt onderhoud uitgevoerd. Kleine schades worden verholpen door klein onderhoud (plaatselijk herstel). Zijn de schades ernstiger en omvangrijker dan is groot onderhoud nodig. Op zeker moment is de technische staat zodanig dat het object in zijn geheel moet worden vervangen: er is dan sprake van vervanging (rehabilitatie) van de hele constructie. Het object wordt weer op het oorspronkelijke structurele en functionele niveau teruggebracht zonder aanpassingen in vormgeving of gebruik. Om kapitaalvernietiging te beperken, is het noodzakelijk om de juiste maatregel op het juiste moment uit te voeren. Om dit juiste moment te kunnen bepalen wordt in veel gevallen gebruik gemaakt van beheerplannen De jaarlijkse maatregelen en de daarmee gemoeide kosten zijn afhankelijk van het tijdstip van aanleg, de gebruiksintensiteit en de onderhoudshistorie en kunnen dan ook fluctueren in de tijd. Met de paragraaf “Onderhoud kapitaalgoederen” krijgt de raad de mogelijkheid om kaders te stellen voor onderhoud van wegen, riolering, groen etc. Het doel van deze paragraaf is de meerjarige kosten van kapitaalgoederen op een transparante wijze in beeld te brengen, zodat eventuele financiële risico’s zichtbaar worden. Daarbij kan op basis van beheerplannen en onderhoudsniveaus de daarbij behorende kosten worden vastgesteld. De risico’s bestaan uit: • achterstallig onderhoud • een structureel te lage raming • het ontbreken van een aangegeven kwaliteitsniveau (technische staat) De indeling van deze paragraaf is gebaseerd op bovengenoemde rubricering. De gemeente Veendam heeft ongeveer 679 hectare aan openbare ruimte (excl. vijvers en zeilmeer) in beheer en onderhoud. Vanuit de zorg voor een structureel goed, veilig en efficiënt leef-, werk- en woonmilieu voor de burger wordt door de gemeente jaarlijks aanzienlijke bedragen uitgegeven om de kapitaalgoederen op een te verantwoorden peil te houden. Door het vaststellen van beleidsnotities/plannen stelt de raad de kaders (kwaliteit, kwantiteit en geld) vast. Het college voert op basis van deze uitgangspunten het beleid uit. In deze paragraaf wordt een beeld gegeven van het voorgenomen beleid voor 2014 en volgende jaren, op basis van de beschikbaar te stellen budgetten met een relatie naar de vastgestelde beleidsnotities/plannen.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
38
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Voor de volgende kapitaalgoederen zijn beleidsplannen aanwezig, waarin beleidskaders zijn benoemd: Plan
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.3 3 3.1
Infrastructuur Wegenonderhoud Bruggen Openbare verlichting GRP Water; vijvers etc. Voorzieningen Groen Begraafplaatsen Sportvelden Gebouwen Gem. gebouwen
3.2
Schoolgebouwen
Aanwezig Ja/nee
Vastgesteld d.d.
Fin. gevolgen in de begr. 2014 verwerkt? Ja/nee/deels
Ja Ja Ja Ja Ja
2011 2009 2012 2013 2011
Ophoging vanaf 2018 ja ja ja ja
Ja Ja Ja
2008 2010 2008
} } ja }
Ja
2004
Ja
2009 (IHP)
Opbouw in meerjarenbegroting ja
Wegen Beleidskader en/of Beheersvisie Het doel is een door de raad vastgesteld onderhoudsniveau van verhardingen, die voldoet aan publicatie 147 van het CROW – weg beheersystematiek (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek). Beheerplan Sinds 2005 wordt er bij de gemeente voor het onderhoud aan de wegen gewerkt met een beheerplan. De gemeente heeft circa 2.036.000 m² verhardingen in beheer en onderhoud, waarvan 1.043.000 m² asfaltverharding en 951.000 m² elementverharding. Elke twee jaar wordt een weginspectie uitgevoerd. De uitkomsten hiervan worden verwerkt in het beheerplan. Het beheerplan werkt volgens het principe van rationeel wegbeheer en is een vereenvoudigd model van de werkelijkheid. De volgende drie onderdelen worden onderscheiden: • inventarisatie van alles wat aanwezig is • pakket van normen, maatregelen en prijzen • kwaliteitscijfers Met behulp van het beheerplan worden onderhoudsplannen gerealiseerd. Kwaliteitsniveau In het in 2010 geactualiseerde en door de raad in 2011 vastgesteld onderhoudsplan is uitgegaan van een kwaliteitsniveau, zoals aangegeven in de CROW-wegbeheersystematiek en zoals omschreven in publicatie 147. Dit is een minimaal niveau, een niveau aan de onderkant van verantwoord wegbeheer. Het noodzakelijk technische onderhoud moet hierbij in de juiste periode gepland en uitgevoerd worden. Een nog lager onderhoudsniveau betekent o.a. dat de veiligheid van de weggebruiker in gevaar komt. Verdere verslechtering qua niveau betekent bovendien kapitaalvernietiging en een toename van schadeclaims en klachten. Voor de bepaling welke wegen onderhoud vergen wordt de CROW-systematiek gehanteerd. De systematiek bevat een vertaling van schadebeelden naar de beleidsthema’s duurzaamheid, veiligheid, comfort en aanzien.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
39
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Bij groot onderhoud wegen gaat het vooral om de functionaliteiten duurzaamheid, veiligheid en bereikbaarheid. Veiligheid gaat om de mate waarin ongevallen, met letsel en/of materiële schade, op de infrastructuur wordt voorkomen. Bij klein onderhoud wegen gaat het vooral om de functionaliteiten comfort, aanzien en leefbaarheid: • comfort gaat over de mate waarin de weggebruiker gemak ondervindt van de toestand van de weg • aanzien gaat over de mate waarin het beeld van de infrastructuur door de weggebruiker en/of de omgeving als aantrekkelijk wordt ervaren • leefbaarheid gaat om de mate waarin wordt voorkomen dat de infrastructuur geluid-, licht-, en trillingshinder oplevert voor de omgeving Bij de realisatie van werken worden de Standaard RAW Bepalingen gehanteerd. Deze bepalingen bevatten technische richtlijnen voor de grond-, wegen-, en waterbouw waar werken aan moeten voldoen. Integraal onderhoud Voor het waarborgen van de integraliteit tussen de verschillende disciplines (wegen, riolering, groen, openbare verlichting) worden in de gemeente zoveel mogelijk werken gecombineerd uitgevoerd. Het kan voorkomen dat vanwege noodzakelijk onderhoud aan de verharding, de vervanging van de riolering naar voren wordt gehaald of juist wordt uitgesteld. Bij het integraal werken wordt tevens de groenvoorziening en de openbare verlichting meegenomen. Financieel Om het minimale C-niveau te realiseren en te handhaven is over de periode 2013 - 2022 volgens het beheerplan een gemiddeld onderhoudsbudget nodig voor groot onderhoud van € 1.289.000,- per jaar. De producten voor groot en klein onderhoud wegen vallen onder programma 4, “Leefbaar, duurzaam, hoge kwaliteit”, subsubprogramma 4.1.1 “Ruimtegebruik, infrastructuur, beheer en onderhoud”, functie 210 “Wegen, straten en pleinen”. In de begroting van 2014 is een bedrag opgenomen van € 1.185.000, - voor groot onderhoud (€ 640.000, - voor gesloten verharding en € 545.000, - voor elementverharding). Deze werkzaamheden worden voor het overgrote deel uitgevoerd door derden. Voor het klein onderhoud, dat overwegend door medewerkers van De Kompanjie wordt uitgevoerd is een bedrag beschikbaar van € 133.000, -
Beschikbare budgetten.
Onderhoud wegen
Groot onderhoud 1.185.060
Klein onderhoud 132.845
Asfalt Er is de afgelopen 2 jaar veel onderhoud uitgevoerd aan asfaltverhardingen. Hierdoor is de kwaliteit nu op normaal onderhoudsniveau en goed te noemen. Voor de periode 2013-2017 is het huidige budget niet op het gewenste niveau. Er zal achterstallig onderhoud ontstaan die in 2017 is opgelopen tot € 281.000, -. Hierbij is geen rekening gehouden met eventuele extra vorstschades. In de periode 2018-2022 neemt de onderhoudsbehoefte verder toe en zal het budget met ca. € 350.000, - moeten worden verhoogd en op de nog langere termijn, na 2022, neemt de onderhoudsbehoefte fors toe tot € 927.945, - (+50%). Op de middellange en lange termijn is daarmee het huidige budget ontoereikend. Doordat onderhoud te laat wordt uitgevoerd resulteert dit op termijn in een toename van het achterstallig onderhoud en een verslechtering van de kwaliteit. Bij asfaltverhardingen ontstaat structurele schade, waardoor zwaardere en dus duurdere onderhoudsmaatregelen noodzakelijk zijn en is er sprake van kapitaalvernietiging.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
40
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Elementen Bij elementen is er op dit moment sprake van achterstallig onderhoud van € 426.000, -. De verwachting is dat dit de komende jaren met het huidige jaarlijkse budget deels weggewerkt kan worden. Het achterstallige onderhoud zal in 2017 afgenomen zijn tot € 200.000, -. In tegenstelling tot bij asfaltverhardingen is er bij elementverhardingen geen sprake van kapitaalvernietiging. Vanaf 2018 zal het huidige budget met € 25.000, - verhoogd moeten worden om het noodzakelijke onderhoud uit te kunnen voeren en het C niveau te kunnen vasthouden.
Technische Kunstwerken (bruggen en viaducten) Beleidskader en/of Beheersvisie Doel is het in stand houden van goede verkeersroutes en het garanderen van een vrije doorgang voor de scheepvaart. Beheerplan Onder technische kunstwerken vallen o.a. bruggen, remmingswerken en beschoeiingen. De gemeente bezit 166 bruggen. Het betreft zowel beweegbare verkeersbruggen als kleinere bruggen in bijvoorbeeld parken. In de periode 2005 - 2008 is er een onderzoek uitgevoerd naar de technische staat van alle bruggen in de gemeente Veendam. De resultaten van dit onderzoek zijn verwerkt in het onderhoudsplan bruggen, dat in juni 2009 door de raad is vastgesteld. Met de harmonisatie van alle beheerplannen kunnen deze onderzoeksresultaten nu ook in het beheerplan technische kunstwerken worden ingevoerd. Met het beheerplan wordt inzicht gegeven in de onderhoudsstaat, de benodigde maatregelen voor het behoud of herstel van de oorspronkelijke kwaliteit of functievervulling en de hiervoor benodigde financiële middelen. Het beheerplan geeft geen uitsluitsel over de restlevensduur van bruggen. Kwaliteitsniveau Er bestaan geen specifieke kwaliteitsnormen voor bruggen. De eisen die aan bruggen worden gesteld zijn vastgelegd in de Richtlijn Vaarwegen RWV 2005 en in diverse NEN-normen. Beide betreffen echter vooral ontwerpeisen voor nieuwe bruggen. Daarnaast bestaat er ook nog de NEN 2767 1 t/m 4 die betrekking hebben op de conditiemeting van onroerend goedzaken en technische installaties en kunstwerken. Over het Programmaomschrijving kan gesteld worden dat een brug: • geschikt moet zijn voor het gebruik waarvoor hij bestemd is • geen gevaar op mag leveren voor personen en zaken • geen overlast mag veroorzaken Een brug moet in constructief opzicht geschikt zijn voor zijn functie. Bijvoorbeeld: als de weg waarin de brug gelegen bestemd is voor zwaar verkeer, dan mag de toegestane belasting van de brug niet lager zijn dan het gangbare verkeer op de betreffende weg. Een brug mag geen gevaar opleveren. Dit betreft de constructieve sterkte, waaronder bijvoorbeeld een goede kwaliteit van bevestigingen. Daarnaast speelt bij beweegbare bruggen de veiligheid van de elektrotechnische installatie een rol. Storingen bij het openen en sluiten van beweegbare bruggen zijn hinderlijk voor zowel het wegverkeer als het scheepvaartverkeer. Storingen moeten daarom zoveel mogelijk voorkomen worden. Financieel Het product technische kunstwerken valt onder programma 4 “Leefbaar, duurzaam, hoge kwaliteit”, sub subprogramma 4.1.1 “Ruimtegebruik, infrastructuur, beheer en onderhoud, functie 201 “Wegen, straten en pleinen. In juni 2009 is de gemeenteraad akkoord gegaan met het voorgestelde meerjarenonderhoudsplan en heeft zij besloten om een egalisatiefonds voor het meerjaren onderhoud van de bruggen in te stellen. Volgens dit plan bedraagt het jaarlijks benodigd bedrag (prijspeil 2009) voor het groot onderhoud aan de bruggen € 225.462, -. Er is gekozen voor een groeimodel naar het benodigde budget. Meer en minderkosten in een jaar worden afgewikkeld ten laste of ten gunste van de gevormde voorziening. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
41
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
In 2010 zijn er meerjarige raamcontracten afgesloten, waarbij zowel de eenheidsprijzen als de uitvoerders zijn vastgelegd. In de begroting van 2014 is een bedrag van € 141.670, - opgenomen voor het groot onderhoud aan de bruggen. Beschikbaar budget Onderhoud bruggen
141.670
Naast dit onderhoudsbudget is een totaal krediet beschikbaar van € 900.000, - voor het inlopen van achterstallig onderhoud. Dit zijn kredieten die gekoppeld zijn aan een reserve en is geen structureel budget.
Openbare verlichting Beheersvisie Het doel is het op een doelmatige wijze realiseren en in stand houden van een openbare verlichtingsinstallatie, dat zowel verkeerstechnisch als sociaal veilig gebruik van de wegen en leefomgeving gewaarborgd is, tegen zo laag mogelijke exploitatiekosten en een zo laag mogelijk energieverbruik. Beleidsplan Het beleidsplan is in 2012 inclusief aanvullende beleidsuitgangspunten vastgesteld. Daarnaast is besloten om bij nieuwe projecten gebruikt te gaan maken met de nieuwe richtlijn voor de openbare verlichting de ROVL 2011. Tot slot is er door de raad € 1,8 miljoen beschikbaar gesteld om de achterstallige vervanging zo spoedig mogelijk weg te werken. Ontbinding EGD contract In het kader van het “EGD samenwerkingscontract” werden alle werkzaamheden aan de OVL uitgevoerd door de EGD en haar rechtsopvolgers (Enexis, Ziut). Gemeenten en provincies hebben met succes de ontbinding van dit contract bij de rechter aangevochten. Eén en ander heeft tot gevolg dat alle lichtmasten aan de gemeente zijn toegewezen en dat het beheer en onderhoud opnieuw en openbaar is aanbesteed. Er loopt overigens nog een bodemprocedure over het eigendom van het ondergrondse netwerk en de lichtmasten. Kwaliteitsniveau Het niveau van de verlichting, de kleur van de lampen en de toegepaste materialen noemen we samen de “verlichtingskwaliteit”. De aan te houden kwaliteitsnorm wordt bepaald door de functie die de openbare verlichting vervult en door de randvoorwaarden die vanuit veiligheid, energie, milieu en financiën worden gesteld. Het niveau van de verlichting is niet objectief voor alle ruimten vast te stellen, maar moet, afhankelijk van de ruimtelijke omstandigheden worden geïnterpreteerd. In 2011 is de nieuwe richtlijn voor de openbare verlichting, de ROVL 2011, tot stand gekomen. Met deze nieuwe richtlijn is het beter mogelijk om verlichting op maat aan te bieden die kan variëren in tijd en omstandigheden. In 2012 is besloten om met deze nieuwe norm te gaan werken. Het beheer en onderhoud van de openbare verlichtingsinstallaties is in 2013, in samenwerking met diverse gemeenten en twee provincies in twee aparte bestekken aanbesteed en gegund. De contracten zijn 1 september 2013 ingegaan. Eén bestek heeft betrekking op het beheer van de installaties en omvat het bijhouden van de databestanden. Het tweede bestek heeft betrekking op het onderhoud met als werkzaamheden: • schilderen van ijzeren masten • periodiek verwisselen van lampen • verhelpen van storingen
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
42
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Financieel Het product openbare verlichting valt onder Programma 4 “Leefbaar, duurzaam, hoge kwaliteit De raad heeft € 1,8 miljoen beschikbaar gesteld om de achterstallige vervanging weg te werken. Door het vervangen van de oude verlichtingsinstallaties voor nieuwe energiezuinige verlichting die bovendien gedimd kan worden is de verwachting de exploitatie kosten (op termijn) zullen dalen. Hiermee is in de MOT al rekening gehouden.
Beschikbare budgetten Onderhoud Openbare verlichting Krediet vervanging masten en armaturen
149.350 1.800.000
Het budget onderhoud is op basis van de investering ad. €.1,8 mln. op basis van de te verwachten besparingen op voorhand met €.70.000, - verlaagd. Omdat deze investering nog niet volledig is gerealiseerd, zullen de te verwachten besparingen pas in de loop van de aankomende jaren volledig worden behaald. Dit betekent dat bij de najaarsrapportages wellicht eerst nog incidenteel een dreigende overschrijding valt te verwachten.
Riolering Beleidskader en/of Beheersvisie Het doel is het in stand houden van een goed functionerend rioolstelsel, dat voldoet aan de wettelijke milieueisen en het beschermen van de kwaliteit van het oppervlaktewater. Beleids- en beheerplan De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de openbare ruimte en het woon- en leefmilieu. De voorzieningen voor stedelijk afvalwater, regen- en grondwater dragen daaraan bij. Zij kunnen maatschappelijke belangen waarborgen, zoals: • bescherming van de volksgezondheid • droge voeten • schoon water en een schone bodem Om deze maatschappelijke belangen te waarborgen is een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) opgesteld. De Wet Milieubeheer (Wm) verplicht gemeenten een GRP op te stellen. De Wm geeft in hoofdlijnen aan welke elementen minimaal in het GRP moeten worden opgenomen. In het GRP maakt de gemeente haar beleidskeuzes voor het stedelijke afval-, hemel- en grondwater. Het GRP is een belangrijk planningsinstrument (financieel en materieel) in het gemeentelijke milieu- en infrastructuurbeleid. Het geactualiseerde en verbrede GRP is in 2013 vastgesteld door de raad en heeft een looptijd t/m 2018. Voor het vastleggen van beleidsuitgangspunten en –keuzen voor de rioleringszorg zijn zeer veel gegevens nodig over het bestaande (afval)watersysteem en de toekomstplannen voor dat systeem. Deze gegevens worden geleverd door het Basis Rioleringsplan (BRP). Het BRP heeft 3 functies: • informatiedrager voor het GRP, vooral voor de beschrijving van de aanwezige voorzieningen en het hydraulisch en milieutechnisch functioneren ervan, en als documentatie die de achtergrond van de gemaakte keuzen vastlegt • het geven van informatie aan de water- en zuiveringsbeheerder voor zijn taken • het geven van informatie en onderbouwing van maatregelen bij vergunningtrajecten Voor het bepalen van welke maatregelen wanneer moeten worden uitgevoerd wordt gebruik gemaakt van het beheerplan.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
43
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
In het bijbehorende kostendekkingsplan van het GRP zijn de kosten, die gemeentebreed met de rioleringszorg gemoeid zijn, inzichtelijk gemaakt en is het kostendekkende tarief voor de komende jaren bepaald. Het kostendekkingsplan kan naar behoefte worden geactualiseerd en door de raad worden vastgesteld. Implementatie van het nieuwe GRP moet in 2014 plaatsvinden. Kwaliteitsniveau Planmatig rioleringsbeheer is alleen mogelijk met kennis over de toestand en het functioneren van de riolering. Naast onderzoek naar het functioneren als geheel moet onderzoek gedaan worden naar de toestand van de objecten waaruit de riolering is opgebouwd. Inspectie is één van de onderzoeksmethoden om inzicht te krijgen in het functioneren van de onderdelen en om een oordeel te geven over de kwaliteit van rioleringsobjecten bij effectief beheer. Onderzoek is geen doel op zich. De activiteit ontstaat uit de behoefte aan informatie. Naast kennis en ervaring is informatie nodig voor een effectief beheer. Onderzoek omvat activiteiten als inventariseren, meten en inspecteren. De hieruit voortkomende gegevens worden ingevoerd in het rioolbeheersplan. Met de berekeningen die het programma uitvoert, wordt bepaald, welke maatregelen op welk moment moeten worden uitgevoerd om een goed functionerend rioolstelsel te waarborgen. Integraal onderhoud Voor het waarborgen van de integraliteit tussen de verschillende disciplines (wegen, riolering, groen, openbare verlichting) worden in de gemeente zoveel mogelijk werken gecombineerd uitgevoerd. Het kan voorkomen dat vervanging van riolering moet worden uitgevoerd en dat daarbij het onderhoud aan verharding naar voren wordt gehaald. Om deze integraliteit te bevorderen worden onderhoudsplannen op elkaar afgestemd. Voorgenomen Investeringen Voor 2014wordt verwacht, dat de voorgenomen investeringen € 1,2 miljoen zullen bedragen. Deze investeringen richten zich op het verhelpen van knelpunten, vervangingen en het verbeteren van het functioneren van het rioolstelsel.
Geplande Investeringen
2014 € 1.150.000
2015 € 1.150.000
2016 € 1.150.000
2017 € 1.150.000
Voorgenomen Onderhoud De in de begroting opgenomen bedragen voor het onderhoud van het riool kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Reiniging en inspectie Klein onderhoud riolen, gemalen Totaal
2014 € 80.000 € 165.000
2015 € 80.000 € 165.000
2016 € 80.000 € 165.000
2017 € 80.000 € 165.000
€ 245.000
€ 245.000
€ 245.000
€ 245.000
Voornoemde bedragen zijn gebaseerd op de nieuw in te voeren berekeningssystematiek van het GRP.
Water, vijvers etc. Beleidskader en/of Beheersvisie In 2001 is samen met het waterschap Hunze en Aa’s een Waterplan voor de gemeente Veendam opgesteld en vastgesteld. In dit plan is het beleidskader van de gemeente en het waterschap met betrekking tot het beheer en onderhoud van de watergangen in Veendam vastgelegd. Naast het beleid om het water in Veendam langer vast te houden (tegen verdroging) en langzamer af te voeren is tevens een belangrijk uitgangspunt om het water in de vijvers en watergangen kwalitatief schoon te maken en schoon te houden. Als uitvloeisel hiervan is in 2004 het “Baggerplan” bebouwd gebied Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
44
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
opgesteld. In 2008 heeft de raad besloten om een structureel bedrag ad. €.175.000, - in de begroting op te nemen voor het uitvoeren van baggerwerkzaamheden en het uitmaaien van waterbodems. Door de genomen bezuinigingsmaatregelen, waarbij het beschikbare budget is teruggebracht naar € 125.000, - is het niet meer mogelijk planmatig te werken volgens het vastgestelde baggerplan. Voorgenomen Onderhoud Het onderhoud beperkt zich tot het uitmaaien van waterbodems van de vijvers en de bij de gemeente in beheer zijnde watergangen. Het baggeren vindt alleen plaats als de volksgezondheid in het geding is of als er problemen plaats gaan vinden met de waterafvoer. Wanneer er gebaggerd moet worden zal bij de raad hiervoor krediet worden aangevraagd of er moet gebruik gemaakt worden van vrijgevallen aanbestedingsvoordelen binnen hetzelfde product, uiteraard na afstemming met de commissie VROM. Beschikbaar Budget Uitmaaien
137.500
Tegenover dit uitgaven budget staat een inkomst ad. €.12.500, - van het waterschap.
Groenvoorzieningen Beleidskader en/of beheervisie Het doel is het duurzaam in stand houden van de groenvoorzieningen door een actief beheer, waarbij een actieve handhaving, een actieve versterking en een actieve aanpassing is gewaarborgd. Onder actieve handhaving wordt verstaan het scheppen van zo gunstig mogelijke randvoorwaarden ten aanzien van de groeiplaats voor de diverse beplantingen. Onder actieve aanpassing kan worden verstaan bijvoorbeeld een tijdige verjonging of een wijziging in het sortiment. Met ingang van 2013 wordt gewerkt met de in 2012 vastgestelde gedragscode conform de Flora- en Faunawet. De flora- en faunawet is de nationale uitwerking van Europese regelgeving aangaande soortbescherming. Het betreft in hoofdzaak de Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn. Naast de Flora- en Faunawet is ook de natuurbeschermingswet een nationale uitwerking van de genoemde Europese regelgeving. Deze regelgeving is gericht op bescherming van soorten en hun leefomgeving. In het kader van deze richtlijnen zijn in Nederland gebieden begrensd die speciale bescherming behoeven als leefgebied van beschermde soorten. Als eigenaar van een boom, bomen of bos is de gemeente zorgplichtig voor haar eigendommen. De zorgplicht houdt in dat bomen regelmatig moeten worden beoordeeld en dat indien nodig maatregelen worden genomen. Ook regulier onderhoud valt hier onder. Controles moeten systematisch en regelmatig plaatsvinden. Verslaglegging valt hier ook onder. Bij nalatig of achterstallig onderhoud kan de boomeigenaar aansprakelijk worden gesteld voor gevolgschade, indien hij niet heeft voldaan aan zijn zorgplichten (art. 6:162 BW en vaste rechtspraak). Door het werken conform de VTA (Visual Tree Assesment) voldoet de gemeente aan deze zorgplicht. In 2013 is een groenstructuurvisie vastgesteld. Beheerplan Actief beheren is noodzakelijk om de groenvoorzieningen duurzaam in stand te houden. Dit betekent dat het groenbeheer planmatig opgepakt dient te worden. Het in 2005 ingevoerd beheerplan is hierbij een uitstekend hulpmiddel. Naast de registratie van typen groen en hoeveelheden, kunnen aan de hand van de beheergegevens begrotingen en diverse scenario’s doorgerekend worden. Het doel van het groenbeheerplan is het inzichtelijk maken van de kwaliteit en de benodigde middelen voor het huidige te beheren groenareaal voor zowel binnen als buiten de bebouwde kom. Hierin zijn eveneens de begraafplaatsen en de sportcomplexen opgenomen.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
45
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
Kwaliteitsniveau Voor de gemeente is de bestaande indeling van het grondgebied ten behoeve van het groenbeheer uitgebouwd naar een indeling met woonplaatsen, wijken en buurten. Het gemeentelijk groen is globaal te onderscheiden in: • groen binnen de bebouwde kom • groen buiten de bebouwde kom • begraafplaatsen • sportcomplexen In juni 2008 is de gemeenteraad akkoord gegaan met het nieuwe beleidskader beheren openbaar groen. Daarbij is, op basis van vastgestelde kwaliteitsniveaus, het onderhoudsniveau voor de verschillende gebieden, waaronder eveneens de begraafplaatsen en de sportcomplexen in Veendam vastgesteld. Op basis van de beleidsuitgangspunten zijn beheerrichtlijnen opgesteld. Deze zijn per beheergroep (groentype) uitgewerkt tot werkpakketten. In de werkpakketten zijn de maatregelen bepaald voor onderhoud afgestemd op het huidige niveau van onderhoud in de gemeente. De berekeningen in het beheerplan zijn gebaseerd op de werkpakketten met een intensief onderhoudsniveau. Voor de sportcomplexen zijn specifieke werkpakketten opgesteld. In de werkpakketten wordt gerekend met de normen uit “Het Groene Boek”, uitgegeven door IMAGInstituut voor Milieu- en Agritechniek te Wageningen. De zogenaamde IMAG-normen zijn landelijk geaccepteerde “Tijdnormen voor aanleg en onderhoud van natuur, groen en recreatieve voorzieningen”, ingedeeld volgens de RAW-systematiek. De IMAG-normen zijn aangepast aan de lokale omstandigheden. Integraal onderhoud Voor het waarborgen van de integraliteit tussen de verschillende disciplines (wegen, riolering, groen, openbare verlichting) worden in de gemeente zoveel mogelijk werken gecombineerd uitgevoerd. Zo worden de onderhoudsplannen voor de wegen en riolering ook afgestemd op het groenonderhoud. Financieel Met het opgenomen budget in de begroting van €.2.027.440, - wordt getracht zoveel mogelijk aan het “Wensbeeld Raad”, zoals verwoord is in het groenkwaliteitsplan, tegemoet te komen.
Gebouwen Beleidskader en/of Beheersvisie Er zijn diverse wettelijke regels op het gebied van brandveiligheid, energiezuinigheid, Arbo-eisen, volksgezondheid, elektrische installaties en milieu. Bij het beheer en onderhoud van de gemeentelijke gebouwen moet rekening worden gehouden met deze regels, die onder andere zijn vastgelegd in het Bouwbesluit, de Arbo-wet, de Wet milieubeheer en de NEN 3140. Gebouwenbeheerplan Het gebouwenbestand van de gemeente Veendam omvat o.a. 4 openbare gebouwen, 3 dienstgebouwen, 5 gymlokalen, 3 sporthallen, kleedgebouwen, zwembad, brandweerkazernes, 2 welzijnsaccommodaties. Voor het groot onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen is sinds 2008 een gebouwenbeheerplan beschikbaar, waarin alle gebouwen zijn opgenomen die in eigendom, beheer en onderhoud zijn van de gemeente. De uit het beheerplan voortvloeiende meerjarenonderhoudsplannen zijn gebaseerd op het in stand houden van de gebouwen en de technische installaties. Het groot onderhoud wordt georganiseerd met de beschikbare budgetten. Het beheerplan is in 2013 geactualiseerd. Het meerjaren onderhoudsplan geldt als een planningsinstrument. In werkelijkheid wordt altijd voordat een post wordt uitgevoerd, bezien of dit inderdaad noodzakelijk is of dat enig uitstel verantwoord is of dat er beter een alternatieve oplossing kan worden gekozen. Dit leidt er toe dat sommige posten naar Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
46
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
een volgend jaar doorschuiven. Daar staat tegenover dat soms blijkt dat vervroegd onderhoud of vervanging noodzakelijk is of dat het veel duurder uitvalt dan voorzien. Kwaliteitsniveau Alle gebouwen moeten voldoen aan de constructieve veiligheidseisen en overige wettelijke veiligheidseisen (bijvoorbeeld brandveiligheid). Ook moet er sprake zijn van een gezond binnenklimaat zonder problemen met vocht en schimmel. Het kwaliteitsniveau van de meeste gemeentelijke gebouwen is voldoende. Echter voor de komende jaren staan er voor een aantal gebouwen wel behoorlijke onderhoudsmaatregelen aan te komen. Een aantal voorbeelden zijn de installaties en het sanitair in een deel van het gemeentehuis, de daken, goten en installaties van het veenkoloniale museum. Financieel Na de actualisatie is er inzicht in de benodigde budgetten voor het groot onderhoud en hieruit blijkt dat de beschikbare budgetten bij lange na niet afdoende zijn. De benodigde budgetten bedragen: Benodigde budgetten Investeringen
2014 € 542.000
2015 € 500.000
2016 € 585.000
2017 € 570.000
Uit de actualisatie van het gebouwenbeheerplan is naar voren gekomen dat er gemiddeld per jaar (jaargemiddelde over 25 jaar) ca. € 500.000, - nodig is voor het groot onderhoud aan de gebouwen. Het beschikbare budget bedraagt ca. € 200.000, -, wat betekent dat er structureel voor ca. € 300.000, - geen dekking aanwezig is. In de actualisatie zijn diverse vervangingen zoals opgenomen in het meerjaren vervangingsschema in de berekening meegenomen. Bij de actualisatie van de meerjarenbegroting zullen deze “vervangingen” komen te vervallen. Het budget ter zake ad. rond €.100.000, - zal vrijvallen ten behoeve van het budget onderhoud gebouwen. Per saldo zal dus netto nog €.200.000, - moeten worden gedekt. In de meerjarenbegroting is in de dekking voorzien door voor de jaren 2015 t/m 2018 jaarlijks € 50.000, - oplopend (bij) te ramen. Onderwijsgebouwen Door het openbaar primair onderwijs te verzelfstandigen en onder te brengen bij een bestuur (OPRON), is het juridisch eigendom (m.i.v. 1-1-2008), en daarmee het beheer van de schoolgebouwen van de gemeente (in de praktijk m.i.v. 1-1-2011), naar het bestuur gegaan. De continuering van instandhouding van onderwijsgebouwen wordt geborgd door structureel een bedrag ad. € 264.500, - in de begroting op te nemen voor groot onderhoud. Het genoemde budget is vastgesteld op basis van het door de OPRON en door de gemeente beoordeelde gebouwenbeheerplan. Pieken en dalen (over- en onderschrijdingen) worden geëgaliseerd met behulp van een onderhoudsvoorziening. Het groot onderhoud wordt aangevraagd volgens de procedure, opgenomen in de verordening huisvestingsvoorzieningen onderwijs.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
47
Paragraaf Financiering
•
•
Op (korte) termijn (in 2014/2015) is de verwachting dat het nodig is om vaste financieringsmiddelen aan te trekken. Deze behoefte zal oplopen tot het jaar 2017. De oorzaak hiervoor is gelegen in de verwachting dat de eigen financieringsmiddelen zullen afnemen Onze financieringsbehoefte wordt momenteel voor 73% afgedekt door eigen financieringsmiddelen (reserves/voorzieningen)
Inleiding De Wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO) is mede in relatie tot kredietcrisis geëvalueerd. Naar aanleiding van deze evaluatie is de wet Fido m.i.v. 2009 op diverse punten (technisch) aangepast. In de loop van 2008 bleek dat sommige van de financiële ondernemingen waarbij de decentrale overheden gelden hadden uitgezet, niet meer (volledig) aan hun verplichtingen konden voldoen. Dit is aanleiding geweest voor een bestuurlijk overleg tussen het rijk en de VNG/IPO. Op basis van de bevindingen uit een gevormde werkgroep is het kabinet akkoord gegaan met een aantal vaktechnische verbeteringen neer te leggen in uitvoeringsregels (Ruddo) om zodoende in de toekomst beleggingsrisico’s te beperken. Wij houden uiteraard in de uitvoering hiermee rekening. De regels met betrekking tot de treasury zijn in onze gemeente neergelegd in de financiële verordening (artikel 212 gem.wet) en het besluit financieringstatuut. Wij zullen kijken in hoeverre deze op basis van de hierboven vermelde gewijzigde regelgeving moet worden aangepast. Ook zullen wij in de komende periode bekijken in hoeverre voldoende capaciteit en deskundigheid beschikbaar is om de treasury functie op een verantwoorde wijze uit te voeren.
Externe ontwikkelingen; Momenteel worden naast het renterisico (zie hieronder) de volgende ontwikkelingen voor 2014 voorzien. De wet HOF (houdbaarheid overheidsfinanciën) zal in 2013 nader worden uitgewerkt c.q. zijn intreding krijgen. Verder speelt erop dit moment vanuit het lenteakkoord het zogenaamde schatkistbankieren. In het vervolg van deze paragraaf gaan wij in op beide ontwikkelingen. Knelpunten en risico’s Renterisico: Gelet op de huidige “rust” op de rente kapitaalmarkt verwachten wij op korte termijn geen renterisico te lopen. Liquiditeitsrisico: Wij hebben momenteel in de grote lijn binnen de meerjaren periode een redelijk beeld van het verloop van onze liquiditeit. En zullen daar indien nodig tijdig op inspelen. Koersrisico: Om dit risico zoveel mogelijk te beperken stemmen wij de looptijd van uitzettingen zoveel mogelijk af op de liquiditeitenplanning. Het Debiteurenrisico: is nauwelijks aanwezig gelet op de betrouwbaarheid van onze huisbankier BNG en de overige financiële instellingen met een AA rating waarmee wij zaken doen. Beleggingsrisico: De deelnemingen in de BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) zien wij vanuit het e historisch perspectief niet als belegging. Vanuit de 2 fase verkoop aandelen Essent hebben wij een bruglening verstekt aan Enexis, daarnaast zijn we aandeelhouder geworden van EPZ. Gelet op de (bedrijfs)risico’s die wij hierin lopen hebben we de rente en dividend opbrengsten ter zake tot een aanvaardbaar risico beperkt. Interne risico’s: De treasuryfunctie zal in 2014 binnen de Kompanjie verder worden uitgewerkt. Er is structureel aandacht voor de treasuryfunctie, zeker gezien de ontwikkelingen vanuit het Rijk dient de aandacht voor treasury te worden geïntensiveerd.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
48
Paragraaf Financiering
Vervalkalender; Hieronder geven wij de verplichte vervalkalender van de leningen weer: Soort lening Restant 1-1-2014 Rente perc. Verval datum Restant 31-12 25 jarige lineaire lening € 4.480.000,4,860 2029 € 4.200.000,20 jarige fixe lening € 12.000.000,3,945 2025 € 12.000.000,5 jarige fix lening € 8.000.000,1,880 2017 € 8.000.000,Totaal € 24.480.000,€ 24.200.000,Naast de leningen (vreemd vermogen) wordt de financieringsbehoefte van onze gemeente ad € 92,5 mln. voor € 67,9 mln. gedekt door de reserves en voorzieningen (eigen vermogen).
Rente risiconorm; heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. Met andere woorden de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente te beperken. De jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. 20% van begroting totaal € 100,- mln. is € 20 mln.; aflossing 2014 € 280.000,-. Geen rente herziening de komende jaren. We blijven daarom ruim onder de rente risiconorm.
Renterisico op vaste schuld 1a. Renteherziening op vaste schuld o/g 1b. Renteherziening op vaste schuld u/g 2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b) 3a. Nieuw aangetrokken vaste schuld (o/g) 3b. Nieuw verstrekte lange leningen (u/g) 4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) 5. Betaalde aflossingen 6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7. Renterisico op vaste schuld (2 + 6) Renterisiconorm 8. Stand van de vaste schuld per 1 januari 9. Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 10. Renterisiconorm Toets Renterisiconorm 10. Renterisiconorm 7. Renterisico op vaste schuld 11. Ruimte(+) / Overschrijding(-) (10 - 7)
2014 budget 0 0 0 0 0 0 280 0 0
(Bedragen x EUR 1.000) 2016 2017 budget budget 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 280 280 280 0 0 0 0 0 0
2015 budget
24.480
24.200
23.920
23.640
20% 4.896
20% 4.840
20% 4.784
20% 4.728
4.896 0 4.896
4.840 0 4.840
4.784 0 4.784
4.728 0 4.728
Kasgeldlimiet; Voor 8,5% van het begrotingstotaal ad. € 100,- mln. derhalve voor €.8,5 mln. mag onze gemeente de financieringsbehoefte in 2014 dekken met kort geld.
Reële rente grondbedrijf Vanuit de begrotingscirculaire van de provincie is aangegeven, dat de commissie BBV een notitie over rente zal worden gepubliceerd. Hierin zal ook aandacht worden geschonken aan de rente die aan de grondexploitatie dient te worden doorberekend. De verwachting is dat de commissie “dwingend” gaat adviseren dat voortaan de reële markrente moet worden doorberekend. De provincie geeft aan de begroting hierop te beoordelen. Wij berekenen tot nog toe de omslag rente (4,8%) door aan het grondbedrijf. Gelet op het bovenstaande zijn we bij de opstelling van de begroting 2014 uitgegaan van een “markt conforme” door te berekenen rente aan het grondbedrijf ad. 3,5%. De rente die wordt toegevoegd aan de reserves (bespaarde rente) hebben wij analoog hieraan eveneens van 4,2% verlaagd naar 3,5%. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
49
Paragraaf Financiering
Rentevisie Voor de begroting 2014 en de meerjaren begroting 2015- 2017 zijn de volgende uitgangspunten gebruikt: • Voor het toerekenen van rentekosten aan investeringen en grondbedrijf wordt een rentepercentage van 4.8 respectievelijk 3,5% gebruikt • Mocht het aantrekken van langlopende geldleningen noodzakelijk zijn (qua liquiditeitsplanning wordt dit nog niet direct verwacht) zal de marktrente gelden (thans rond 2.00% 10 jaar fixe) • Voor de bespaarde rente hanteren wij 3,5%
Financiering 2014 Hieronder geven wij u een globaal overzicht van de financieringsbehoefte (investeringen ca) en op welke wijze in de financiering is voorzien. Financieringssaldo financieringsbehoefte Boekwaarde 1-1 investeringen Boekwaarde 1-1; grondbedrijf in expl Boekwaarde 1-1; grondbedrijf niet in expl Boekwaarde 1-1; grondbedrijf ov strat gronden totaal financierings behoefte
2014 65.136.930 26.335.623 925.928 1.975.209
beschikbare financieringsmiddelen Reserves en voorzieningen (rond) geldleningen bank/cash bespaarde rente totaal beschikbare financieringsmiddelen
2014 70.667.000 24.480.000
financieringssaldo
overschot
94.373.690
2.168.919 97.315.919 2.942.229
De kapitaallasten uit de investeringen ca en de rente lasten van de financieringsmiddelen zijn in de begroting 2014 verwerkt.
Meerjarig financieringsbeeld c.a. In het kader van het treasurybeleid en het verkrijgen van een inzicht in het weerstandsvermogen is het van belang een prognose te geven van de ontwikkeling van onze financieringspositie.
verloop fiancieringssaldo Totaal financieringsmiddelen Totaal vaste beleggingen Fin.overschot/-tekort (A-B)
2015 62.571 63.810 -1.239
2016 58.791 61.799 -3.008
2017 53.359 67.416 -14.057
Uit het hiervoor gepresenteerde meerjaren overzicht verloop liquiditeit blijkt dat vooralsnog dat voor 2014 net voldoende liquide middelen aanwezig zijn. Het lijkt er op dat het op termijn nodig is aanvullende vaste leningen aan te trekken. De oorzaken hiervoor zijn voor het effect vanaf 2015 teruglopende eigen financieringsmiddelen en een voorraad/investering Knik N33 (vaste belegging). Het effect vanaf 2017 wordt versterkt door het aflossen van een fixe lening van euro 8,0 mln., welke op dat moment tot herfinanciering dient te komen. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
50
Paragraaf Financiering
Saldo van de financieringsfunctie Volgens de voorschriften dient het saldo van de financieringsfunctie te worden aangegeven. Het betreft hier het verschil tussen betaalde en ontvangen rente. Eveneens vermelden wij de ‘administratief’ bespaarde rente. betaalde rente (leningen) ontvangen rente rek crt/dep subtotaal
rek 2008 870.132 403.364 466.768
rek 2009 rek 2010 rek 2011 rek 2012 begr 2013 begr 2014 778.404 738.756 725.148 815.489 848.332 834.724 397.202 523.321 129.714 261.789 0 0 381.202 215.435 595.434 553.700 848.332 834.724
bespaarde rente
2.544.435
2.609.591 3.751.634 4.138.052
3.024.735
2.316.161 2.168.919
totaal
3.011.203
2.990.793 3.967.069 4.733.486
3.578.435
3.164.493 3.003.643
Schatkistbankieren In het begrotingsakkoord 2013 is afgesproken, dat o.a. gemeenten, met ingang van 2013 verplicht gaan schatkistbankieren zonder leencapaciteit. Decentrale overheden krijgen op de deposito’s een marktconforme rente die gelijk is aan de rentes die de Nederlandse staat betaalt op leningen die ze op de markt aangaan. Concreet betekend dit dat als Veendam liquiditeit over heeft en dit nu op een spaarrekening heeft staan tegen laten we zeggen 2% rente, dit met ingang van 2013 wordt gestald bij de Nederlandse staat en afhankelijk wat zij voor rente betalen, de gemeente deze rentevergoeding krijgt. De Nederlandse Staat heeft in de afgelopen periode twee leningen aangetrokken, één tegen 0% rente, de andere tegen 0,0019% rente. Hoe deze vergoeding zich gaat gedragen is moeilijk te voorspellen maar naar alle waarschijnlijkheid is deze altijd lager dan de spaarrente. Het ligt momenteel (augustus 2013) in de lijn van de verwachting dat eind 2013 het schatkistbankieren daadwerkelijk operationeel is. Vanaf dat moment is het niet meer mogelijk om overtollige middelen weg te zetten op deposito’s, spaarrekeningen of aan de andere kant rentegevende rekeningen. Er is wel een drempelbedrag afgesproken. Onder dit drempelbedrag wordt er niet afgeroomd. Voor de gemeente Veendam is de drempel: 0,75% van het begrotingstotaal met een minimum van € 250.000, - en een maximum van € 2.500.000,- = 0,75% * 99,4 mln. = € 745.500,-. Bedragen boven de € 745.500,- zullen dus (dagelijks) worden afgeroomd ten gunste van de schatkist. Aangezien in de begroting 2014 (cf. 2013) geen raming opbrengst kort geld is opgenomen zal vooralsnog dit voor 2014 op ramingbasis geen effect hebben. In de praktijk zal er natuurlijk wel sprake zijn van afroming van overtollige tegoeden.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
51
Paragraaf Bedrijfsvoering
Inleiding De ambtelijke werkorganisatie De Kompanjie, ontstaan uit een ambtelijke fusie van de gemeenten Pekela en Veendam, bestaat sinds 1 februari 2011. De ambtelijke organisatie bedient ruim 40.000 inwoners. Het doel van de samenwerking is de bestuurskracht van de twee gemeenten te versterken. In de begroting 2014 van de gemeenschappelijke regeling “De Kompanjie” is conform de voorschriften een paragraaf bedrijfsvoering opgenomen. Deze begroting is uw raad aangeboden. Voor de volledigheid geven wij hieronder in het kort nog eens de hoofdzaken weer uit voornoemde paragraaf
RUD Eind 2011 hebben de Colleges van de gemeenten Pekela en Veendam de intentie bekrachtigd voor de juridische rechtsvorm van de RUD. Daarbij is eveneens aangegeven, dat de VTH-milieutaken en -specialisme ondergebracht zullen worden in een RUD, omdat de daarvoor benodigde kwaliteitscriteria niet in verhouding staan tot de werkvoorraad. Er is inmiddels besloten dat de Kompanjie de milieutaken zal onderbrengen bij de RUD. Op dit moment is bekend dat de RUD per 01-11-2013 officieel zal starten. De vestigingsplaats van de RUD is Veendam. Om aan alle eisen te kunnen voldoen is duidelijk geworden dat extra financiële middelen nodig zijn om te voldoen aan de kwaliteits- en kwantiteitseisen. Onze gemeente heeft hiervoor € 381.600,- gereserveerd.
Ontwikkelingen Veiligheidsregio Met ingang van 1 januari 2014 zal de brandweer in Groningen volledig zijn geregionaliseerd zoals de Wet veiligheidsregio’s dat voorschrijft. Het veiligheidsbestuur waarin alle burgemeester van de deelnemende gemeenten zitting hebben heeft de wettelijke- en bestuurlijke kaders vastgesteld. De voorbereiding van de overgang is op dit moment volop gestart en ligt volledig op schema. De regionalisering heeft gevolgen voor de latende organisatie. De vorming van de nieuwe geregionaliseerde brandweer met 10 dagdienstmedewerkers en 64 vrijwilligers vanuit de Kompanjie zal een behoorlijke impact hebben. De projectkosten komen voor rekening van de nieuwe organisatie. Er moet rekening gehouden worden met ontvlechtingkosten, frictiekosten en investeringskosten, waarvan een deel voor rekening van de latende organisatie, de Kompanjie, kan komen, dan wel ten laste van de gemeentelijke bijdrage aan de Kompanjie. Hiervoor is in onze gemeentebegroting voor 2014 structureel €.138.000,- en incidenteel €.92.000,gereserveerd.
Functiewaardering Met de werknemersorganisaties is in het BGO overeengekomen, dat binnen de looptijd van het Sociaal Statuut (tot 1-1-2013) het proces van definitieve functiebeschrijving en -waardering opgestart zal worden. De beoogde invoeringsdatum van de definitieve functiewaardering op basis van het VNG functiewaarderingsinstrument HR 21 is 1 mei 2013.
Opleidingen De opleidingsbudgetten, die zijn overgegaan naar de Kompanjie vanuit de gemeenten Pekela en Veendam, bedragen resp. ongeveer 1,5% en 1,0% van de loonsom. Op basis van nieuwe CAO afspraken, gekoppeld aan de Kompanjie ambities, zal in de nabije toekomst een stijgend percentage tot om en nabij van 2% aan opleidingsbudget moeten worden begroot.
Formatie begroting 2013 - 2014 Organisatieonderdeel
Formatie Begroting 2013
Formatie Begroting 2014
Boven formatie (incl. maatwerk) Begroting 2013
Boven formatie (incl. maatwerk) begroting 2014
Vacatures Begroting 2013
Vacatures Begroting 2014
Totaal
360,76
365,27
16,56
14,62
19,44
22,32
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
52
Paragraaf Verbonden partijen
“Verbonden Partijen” volgens het BBV Het “Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV)” geeft de volgende definitie: ‘een verbonden partij’ is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een financieel belang is een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag, dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat, onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Bij leningen en garantstellingen is dus geen sprake van een verbonden partij: de gemeente houdt juridisch verhaal als de partij failliet gaat. Dit betekent dat zowel bij garantstellingen als bij leningen de gemeente schuldeiser is. Ook bij exploitatiesubsidies is er geen sprake van een verbonden partij: het gaat in dit geval om overdrachten van gelden(subsidies). Een bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij uit hoofde van stemrecht. Er is sprake van een ‘verbonden partij’ als de burgemeester, de wethouder, het raadslid of de ambtenaar van de gemeente namens de gemeente in het bestuur van de partij plaatsneemt of namens de gemeente stemt. Bij alleen een benoemingsrecht of een voordrachtsrecht is strikt genomen geen sprake van een verbonden partij. Gemeenten maken vaak van zo’n recht gebruik om ervoor te zorgen, dat er kwalitatief goede bestuurders in het bestuur van de partij terechtkomen. Ook de stichting waarin een wethouder op persoonlijke titel als bestuurder plaatsneemt – en dus niet de gemeente vertegenwoordigt – is geen verbonden partij. Uit bovenstaande definities vloeit voort dat er ook relaties met derde partijen kunnen zijn die niet onder de verbonden partijen vallen en die dus niet in deze paragraaf vermeld worden. Het gaat dan om relaties waar slechts sprake is van of een bestuurlijk belang of een financieel belang. Dat deze relaties niet in de paragraaf Verbonden partijen worden vermeld wil overigens niet zeggen dat ze niet in de begroting worden opgenomen. Deze relaties kunnen wel elders in de begroting worden vermeld doordat bijvoorbeeld de gemeente jaarlijks subsidie verstrekt of uitsluitend een financieel belang heeft of een financieel risico loopt.
Programmaomschrijving Het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen moet voortkomen uit het publiek belang. Verbindingen met derde partijen zijn een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Het participeren in een verbonden partij brengt altijd een zekere spanning met zich mee. Het op afstand plaatsen van een aantal taken en tegelijkertijd toch grip willen houden is inherent aan deze wijze van uitvoering geven aan gemeentelijke taken. Door iets op afstand te plaatsen geef je als gemeente een zekere invloed uit handen, zowel financieel als in de uitvoering. Gemeenten gaan geen verbonden partij aan met het doel verantwoordelijkheden af te schuiven of verder weg te zetten. Samenwerking wordt gezocht omdat een bepaalde taak zelfstandig niet of nauwelijks kan worden uitgevoerd of omdat het bepaalde (veelal financiële) voordelen biedt. Ondertussen blijft de taak die een verbonden partij moet uitvoeren, een publieke taak die met publieke middelen wordt gefinancierd. Om die reden is het van het grootste belang dat de gemeente waarborgen creëert die een goede uitvoering van die publieke taak en een juiste besteding van de middelen zoveel mogelijk garanderen. Naast de potentiële voordelen die er aan verbonden partijen zitten, zijn er natuurlijk ook risico’s: in financiële zin, maar ook op het vlak van uit handen geven van democratisch toezicht en onvoldoende transparantie. De verantwoording van de verbonden partijen richting de gemeente Veendam vindt plaats middels een jaarverslag en jaarrekening. In sommige gevallen aangevuld door tussentijdse rapportages. Deze paragraaf is in juli 2013 opgesteld. Ten tijde van behandeling in de gemeenteraad kan sommige informatie derhalve achterhaald zijn. Actualisatie zal uiteraard plaatsvinden in de paragraaf verbonden partijen in de jaarrekening.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
53
Paragraaf Verbonden partijen
Verbonden partijen in de gemeente Veendam De volgende ‘verbonden partijen’ worden onderscheiden. Veiligheidsregio Groningen, (V&GR) voorheen H&OG Rechtsvorm Gemeenschappelijke regeling. Doelstelling De Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Groningen (V&GR) wordt uitgevoerd door de Hulpverleningsdienst Groningen. Het is een set van afspraken tussen de Groningse gemeenten om de openbare gezondheidszorg en de brandweerzorg in de provincie Groningen goed en efficiënt te organiseren Financieel belang € 1.036.677,-. * Veiligheid: € 292.670,* Gezondheid: € 431.295,* DU CJG: € 306.078,* Onvoorzien: € 6.634,Bestuurlijk belang Burgemeester Meijerman is lid van het algemeen bestuur Bovenstaand cijfers zijn de cijfers van de begroting 2013. In 2014 zal de regionalisering van de brandweer zijn beslag krijgen, zodat de opstelling van 2014 en latere jaren er anders zal uitzien. De gemeenteraad wordt hierover geïnformeerd bij de V&GR begrotingen 2014/2015 Samenwerkingsverband afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost Groningen (Sozog) Rechtsvorm Gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsverband van 9 gemeenten: Bellingwedde, HoogezandSappemeer, Menterwolde, Pekela, Slochteren, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde en Oldambt. Het secretariaat van SOZOG, het voorzitterschap van het Programmaomschrijving bestuur en comptabele worden sinds 2004 verzorgd door de gemeente Stadskanaal Doelstelling Het Samenwerkingsverband Afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost (Sozog) is opgericht ten behoeve van het openbaar belang, te komen tot een doelmatige en een vanuit een oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde wijze van verwijderen van afvalstoffen binnen het samenwerkingsgebied, overeenkomstig het bij of krachtens de Afvalstoffenwet (thans Wet Milieubeheer) bepaalde De kosten voor het afleveren van restafval en GFT wordt rechtstreeks in rekening gebracht bij de individuele gemeenten Financieel belang De bijdrage van de gemeente Veendam bedraagt € 4.000,- en is gebaseerd op het inwonertal. Bestuurlijk belang Wethouder Wierenga is lid van het dagelijks bestuur Wedeka Rechtsvorm Doelstelling
Financieel belang Bestuurlijk belang Eems Dollard Regio (EDR) Rechtsvorm Doelstelling Financieel belang Bestuurlijk belang
Gemeenschappelijke regeling. Wedeka heeft als sociale werkvoorziening primair de doelstelling om de afstand tot de arbeidsmarkt voor uiteenlopende groepen mensen te verkleinen, zodat hun kans op een baan in het vrije bedrijfsleven toeneemt Rijksbijdrage wordt doorbetaald aan het werkvoorzieningsschap. € 11.655.862,Wethouder Steenhuis is lid van het dagelijks bestuur en lid van het algemeen bestuur Gemeenschappelijke regeling. De samenwerking in de Duits-Nederlandse grensregio stimuleren en wederzijdse contacten intensiveren. Kansen benutten en nadelen verminderen De bijdrage van de gemeente Veendam bedraagt € 3.255,- Dit bedrag is gebaseerd op het inwonertal. Burgemeester Meijerman is lid van het dagelijks bestuur
Volkskredietbank Noordoost Groningen (VKB/NOG) Rechtsvorm Gemeenschappelijke regeling De gemeenten Appingedam, Bellingwedde, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Pekela, Veendam en Oldambt zijn hierbij aangesloten Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
54
Paragraaf Verbonden partijen
Doelstelling
Financieel belang Bestuurlijk belang De Kompanjie Rechtsvorm Doelstelling à
Financieel belang Bestuurlijk belang
N.V. Waterbedrijf Groningen Rechtsvorm Doelstelling Financieel belang Bestuurlijk belang
Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Rechtsvorm Doelstelling Financieel belang Bestuurlijk belang
De gemeenten hebben de werkzaamheden op het gebied van preventie, schuldhulpverlening en kredietverlening overgedragen aan de VKB. Dit met het oog op een uniforme en kwalitatief hoogwaardige uitvoering van deze taken. De VKB vormt het aanspreekpunt voor inwoners uit de deelnemende gemeenten als het gaat om voorlichting over preventie, schuldhulpverlening en verantwoorde kredietverlening De bijdrage in de exploitatie vanuit de gemeente Veendam bedraagt € 611.000,Wethouder Steenhuis is lid van het Programmaomschrijving bestuur Gemeenschappelijke regeling De Kompanjie werkt in opdracht van de zelfstandige gemeentebesturen van Pekela en Veendam aan de door hen gewenste dienstverlening. De Kompanjie faciliteert de gemeentebesturen in de uitoefening van hun maatschappelijke taken en leveren producten en diensten ten behoeve van de burgers, instellingen en bedrijven in de gemeenten Pekela en Veendam. Met die opdracht voor ogen werkt De Kompanjie aan de ontwikkeling van de organisatie tot een flexibele en professionele organisatie € 19.851.000,- dit betreft voor 2014 de bijdrage in de loonsom en overhead/tracti Het Programmaomschrijving bestuur van de Kompanjie bestaat uit beide colleges van de gemeenten Veendam en Pekela. Vanuit de gemeente Veendam zijn in het dagelijks bestuur vertegenwoordigd burgemeester Meijerman en wethouder Wierenga. Naamloze Vennootschap Waterbedrijf Groningen wil als maatschappelijke onderneming de waterbelangen in de regio duurzaam veilig stellen 12 aandelen à € 454- nominaal Aandeelhouder. Burgemeester Meijerman is lid van de Raad van commissarissen
Structuurvennootschap BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De gemeente Veendam heeft 86.190 aandelen à € 2,50 nominaal Aandeelhouder
Rail Service Centrum Groningen (RSCG) Rechtsvorm NV. Doelstelling Ontwikkelen, beheren en doen exploiteren door middel van huur/erfpacht overeenkomsten van het RSCG Initiëren/stimuleren van en zo nodig investeren in toekomstige ontwikkelingen Financieel belang De gemeente Veendam heeft 367 aandelen à € 454- nominaal Bestuurlijk belang Aandeelhouder Wethouder Schmaal is lid van de aandeelhouders NV Groninger Monumentenfonds Rechtsvorm Doelstelling Financieel belang Bestuurlijk belang Stichting Kerkstraat Rechtsvorm Doelstelling
Programmabegroting 2014
NV Het in stand houden van Groninger monumenten 150 aandelen à € 150,- nominaal Aandeelhouder Stichting De stichting is in het leven geroepen om de externe presentatie van de Kerkstraat te verbeteren, de aantrekkelijkheid te bevorderen en de voorzieningen voor de consument te optimaliseren. Momenteel vindt er een onderzoek plaats op basis waarvan besloten wordt of de stichting blijft voortbestaan. Het is duidelijk dat de recente branden gemeente Veendam
55
Paragraaf Verbonden partijen
Financieel belang Bestuurlijk belang
maken dat snelle actie geboden is Ambtelijke inzet vanuit de gemeente De gemeente Veendam wordt vertegenwoordigd door wethouder Schmaal
Stichting Scholengroep OPRON (voorheen RBOO) Rechtsvorm Stichting Doelstelling De Scholengroep OPRON is een stichting die verantwoordelijk is voor de ondersteuning van het Openbaar Primair Onderwijs in de gemeenten Veendam, Stadskanaal en Menterwolde Financieel belang Bestuurlijk belang Stichting Libau Rechtsvorm Doelstelling
Financieel belang Bestuurlijk belang
In 2012 was de bijdrage vanuit Veendam € 118.440,-. Vanaf 2013 is de financiële bijdrage nihil Het toezicht op de OPRON ligt bij de gemeenteraden van de drie betrokken gemeenten Stichting. De gemeente heeft de stichting Libau aangewezen als organisatie onder wiens verantwoordelijkheid de welstandscommissie van de gemeente functioneert. De door Libau voorgedragen commissieleden worden door de gemeente benoemd als lid van de welstandscommissie € 267,75 De gemeente Veendam wordt vertegenwoordigd door de door hun aangewezen commissieleden
Stichting Groninger Bedrijfslocaties (GBL) Rechtsvorm Stichting. Is een samenwerkingsverband van 23 Groninger gemeenten, de provincie Groningen en de Kamer van Koophandel Doelstelling De stichting heeft als doel de bedrijvigheid en de werkgelegenheid in de provincie Groningen te stimuleren door middel van promotieactiviteiten en acquisitie Financieel belang € 4.260,-. Jaarlijkse bijdrage in de exploitatie Bestuurlijk belang Wethouder Schmaal is lid van het dagelijks bestuur Stichting Ondernemerscentrum Liberne Rechtsvorm Stichting Doelstelling De stichting heeft als doel het ontstaan en de groei van zelfstandige ondernemingen die gevestigd zijn of bereid zijn zich te vestigen in Oost-Groningen te bevorderen. De stichting is enige aandeelhouder van “Ondernemerscentrum Liberné. De stichting is in het leven geroepen door de Provincie Groningen en de gemeente Veendam. Financieel belang Ambtelijke inzet Bestuurlijk belang Wethouder Schmaal is voorzitter van het bestuur
Deelneming Enexis Holding N.V. Rechtsvorm: Doelstelling:
Programmabegroting 2014
N.V. Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent gesplitst in een Netwerkbedrijf en een Productie- en Levering Bedrijf. Deze verplichte splitsing is doorgevoerd per 30 juni 2009. Op basis van de wet worden de publieke aandeelhouders van Essent N.V. voor exact hetzelfde aandelenpercentage aandeelhouder van Enexis De vennootschap heeft ten doel: a. het (doen) distribueren en het (doen) transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en (warm) water b. het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie c. het doen uitvoeren van alle taken die ingevolge de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan een netbeheerder zoals daarin bedoeld gemeente Veendam
56
Paragraaf Verbonden partijen
d.
Financieel belang: Bestuurlijk belang: Deelneming Vordering op Enexis B.V. Rechtsvorm: Doelstelling
Financieel belang: Bestuurlijk belang
het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten De provincies en gemeenten trachten met hun aandeelhouderschap de publieke belangen te behartigen. 532.935 gewone aandelen, met een nominale waarde van € 1,-. De aandelen zijn in de balans van de gemeente Veendam opgenomen tegen een historische boekwaarde van € 6.804,70 AvA en AHC B.V. Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent per 30 juni 2009 gesplitst te worden in een Netwerkbedrijf en een Productie- en Levering Bedrijf. Essent heeft eind 2007 een herstructurering doorgevoerd waarbij de economische eigendom van de gas- en elektriciteitsnetten binnen de Essent-groep zijn verkocht en overgedragen aan Enexis tegen de geschatte fair market value. Omdat Enexis B.V. over onvoldoende contante middelen beschikte om de koopprijs hiervoor te betalen is deze onverschuldigd gebleven en omgezet in een lening van Essent Nederland B.V. In de Wet Onafhankelijk Netbeheer staat opgenomen dat het niet wenselijk is dat na splitsing financiële kruisverbanden blijven bestaan en omdat het op dat moment niet mogelijk was om de lening extern te financieren is derhalve besloten om de lening (vordering) niet mee te verkopen aan RWE, maar over te dragen aan de aandeelhouders. Op het moment van overdracht bedroeg de vordering € 1,8 miljard. De aflossing hiervan is vastgelegd in een leningsovereenkomst, bestaande uit verschillende looptijden (tot en met 10 jaar). Het rentepercentage dat op deze lening wordt vergoed bedraagt gemiddeld 4,65%. Op basis van de Aanwijzing van de Minister van Economische Zaken is een bedrag van € 350 miljoen geoormerkt als achtergesteld ten behoeve van mogelijke toekomstige conversie naar het eigen vermogen van Enexis 7.121 aandelen van nominaal € 0,01. De aandelen zijn in de balans opgenomen tegen de nominale waarde AvA en AHC
Deelneming Verkoop Vennootschap B.V. Rechtsvorm: B.V Doelstelling In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties gegeven aan RWE. Het overgrote merendeel van deze garanties is door de verkopende aandeelhouders op het moment van verkoop van Essent PLB aan RWE overgedragen aan deze deelneming, die vanaf het moment van oprichting dus ook aansprakelijk is, mochten een of meer van deze garanties onjuist blijken te zijn. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden (in jargon: in escrow zal worden gestort). Buiten het bedrag dat in escrow zal worden gehouden, zijn de verkopende aandeelhouders niet verder aansprakelijk voor inbreuken op garanties
Financieel belang: Bestuurlijk belang:
Programmabegroting 2014
Daarmee is de functie van Verkoop Vennootschap B.V. dus tweeërlei. Als vennootschap die vrijwel alle garanties onder de verkoopovereenkomst heeft overgenomen van de verkopende aandeelhouders zal zij eventuele garantieclaim procedures voeren tegen RWE. Daarnaast treedt Verkoop Vennootschap B.V. op als vertegenwoordiger van de verkopende aandeelhouders met betrekking tot het geven van instructies aan de escrow agent voor wat betreft het beheer van het bedrag dat in escrow wordt gestort 7.121 aandelen van nominaal € 0,01. De aandelen zijn in de balans opgenomen tegen de nominale waarde AvA en AHC
gemeente Veendam
57
Paragraaf Verbonden partijen
Deelneming Attero N.V. Rechtsvorm: Doelstelling
Financieel belang: Bestuurlijk belang:
N.V Attero (voorheen Essent Milieu Holding B.V. ) zal optreden als houdstermaatschappij van Essent Milieu B.V. Aangezien Essent Milieu geen onderdeel uitmaakte van de verkoop van Essent N.V. aan RWE is onderzocht of een separate verkoop van Essent Milieu mogelijk was. De uiteindelijke resultaten van het verkoopproces waren teleurstellend waarna de Raad van Bestuur van Essent N.V., in overleg met de aandeelhouders van Essent N.V. hebben besloten het verkoopproces stop te zetten. De aandeelhouders van Essent N.V., waren al indirect aandeelhouder van Essent Milieu, maar zijn nu rechtstreeks aandeelhouder van Attero NV. Attero NV heeft ten doel: het deelnemen in vennootschappen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking. 532.935 aandelen van € 0,01 nominaal. De deelneming is in de balans gewaardeerd tegen € 1,- (nihil) AvA en AHC
Deelneming Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. Rechtsvorm: B.V Doelstelling De rechter heeft, in kort geding, bepaald dat Essent haar 50% belang, in economische zin, in N.V. Elektriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland EPZ ("EPZ"), welke vennootschap onder meer eigenaar is van de kerncentrale te Borssele, niet mag worden mee verkocht aan RWE. Dit houdt in dat de Verkopende Aandeelhouders zowel het juridische als het economische eigendom van Essent haar 50%-belang in EPZ zullen verkrijgen en daarmee de rechten om de publieke belangen te borgen (naast de borging die uitgaat vanuit de Rijksoverheid via o.a. de Kernenergiewet en de voorschriften in de aan EPZ verleende vergunning) Financieel belang 532.935 aandelen van € 0,01 nominaal. In de balans zijn de aandelen tegen € 1,- gewaardeerd Bestuurlijk belang: AvA en AHC Deelneming CBL Vennootschap B.V. Rechtsvorm: Doelstelling
B.V De functie van deze CBL Vennootschap B.V. is dat zij de Verkopende Aandeelhouders vertegenwoordigt als medebeheerder (naast RWE AG, Enexis Holding N.V. en Essent N.V.) van het CBL Fonds en in eventuele andere relevante CBL-aangelegenheden en fungeert als "doorgeefluik" voor betalingen namens aandeelhouders in en uit het CBL Fonds. Het CBL Fonds is een bankrekening (in jargon: Escrow) waarop een adequaat bedrag aan voorziening wordt aangehouden. Voor zover na beëindiging van alle CBL’s en de betaling uit het CBL Fonds van de daarmee corresponderende voortijdige beëindigingvergoedingen nog geld overblijft in het CBL Fonds, wordt het resterende bedrag weer in de verhouding 50%-50% verdeeld tussen RWE AG en Verkopende Aandeelhouders Naast het feit dat deelname in de Vennootschap de noodzakelijke randvoorwaarden creëert voor maximalisatie van de verkoopopbrengst van Essent N.V. en een optimale (financiële) risicoafdekking voor eventuele aansprakelijkheid van de publieke aandeelhouders, is het deelnemen door de Verkopende Aandeelhouders in de Vennootschap in het openbaar belang om redenen van flexibiliteit, eenvoudiger coördinatie en beheersbaarheid. Hoewel niet te maken hebbend met deze Vennootschap, maar met het CBL Fonds, is het openbaar belang ook bijzonder gediend met het bestaan van het CBL Fonds omdat dit (I) het risico van de aandeelhouders jegens de wederpartijen van de CBL’s deels beperkt en (II) leidt tot een heldere en eenvoudige (namelijk 50%-50%) aansprakelijkheidsverdeling (althans voor het
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
58
Paragraaf Verbonden partijen
Financieel belang: Bestuurlijk belang: Claim Staat Vennootschap B.V. Rechtsvorm: Doelstelling
Financieel belang: Bestuurlijk belang: CEVAN Rechtsvorm Doelstelling Financieel belang Bestuurlijk belang
Programmabegroting 2014
bedrag dat in het CBL Fonds zit) van CBL risico’s tussen Verkopende Aandeelhouders en RWE AG 7.121 aandelen van € 0,01 nominaal. De aandelen zijn in de balans gewaardeerd op € 71,21 AvA en AHC
B.V In februari 2008 zijn Essent N.V. en Essent Nederland B.V., met toestemming van de publieke aandeelhouders, een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden waarin zij een verklaring voor recht vragen dat bepaalde bepalingen van de splitsingwetgeving onverbindend zijn. Als gevolg van deze, in de ogen van Essent N.V., onverbindende splitsingwetgeving (en de als gevolg daarvan doorgevoerde splitsing) lijden haar aandeelhouders schade. Inmiddels heeft de Rechtbank te 's-Gravenhage de vordering van Essent N.V. en Essent Nederland B.V. afgewezen. Essent N.V. en Essent Nederland B.V. zijn tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan. Vanwege praktische moeilijkheden met betrekking tot de overdracht van deze procedure aan de Verkopende Aandeelhouders, is in de SPA bepaald dat de onderliggende (declaratoire) procedure over de vraag of (delen van) de splitsingswetgeving onverbindend zijn, ook na afronding van de transactie met RWE AG door Essent N.V. en Essent Nederland B.V. zal worden gevoerd. Essent N.V. en Essent Nederland B.V. hebben echter wel de eventuele schadevergoedingsvordering van Essent N.V. en Essent Nederland B.V. op de Staat der Nederlanden die zou kunnen voortvloeien uit deze procedure, gecedeerd aan de Claim Staat Vennootschap B.V. (zodat deze vordering niet achterblijft binnen de Essent groep). Naast het feit dat deelname in de Claim Staat Vennootschap B.V. de noodzakelijke randvoorwaarden creëert voor maximalisatie van de verkoopopbrengst van Essent en een optimale (financiële) risicoafdekking voor eventuele aansprakelijkheid van de publieke aandeelhouders, is het deelnemen door de aandeelhouders in de Claim Staat Vennootschap B.V. in het openbaar belang om redenen van flexibiliteit, eenvoudiger coördinatie en beheersbaarheid. Het spreekt voor zich dat het voor de aandeelhouders (en ook voor RWE AG) eenvoudiger, beter en goedkoper is om gezamenlijk via de band van de Claim Staat Vennootschap B.V. te procederen dan dit ieder voor zich te moeten doen (met alle kosten en moeilijkheden die met de onderlinge afstemming dan gepaard zouden gaan) 7.121 aandelen van € 0,01 nominaal. De aandelen zijn in de balans gewaardeerd op € 71,21 AvA en AHC Gemeenschappelijke regeling Uitvoering van o.a. de personeel- en salarisadministratie van de gemeente Veendam. De opheffing vond plaats in 2005. De kosten voor het CEVAN bestaan enkel nog uit kosten i.v.m. wachtgeldverplichtingen, die doorlopen tot en met 2016 Burgemeester Meijerman is secretaris/penningmeester van het college van vereffenaars
gemeente Veendam
59
Paragraaf Grondbeleid
Programmaomschrijving Het grondbeleid binnen de gemeente Veendam heeft grote invloed op de ontwikkeling van de gemeente en hangt nauw samen met de realisatie van programma’s en projecten over een breed veld in de samenleving. Het grondbeleid heeft daarnaast een grote financiële impact. De grondexploitatie is een onderdeel van de totale exploitatie van de gemeente. Gelet op de risico’s in relatie tot de omvang van de bedragen, is in de BBV 2004 een afzonderlijke paragraaf over het grondbeleid verplicht gesteld. De hoofddoelstellingen zijn geformuleerd in het programma Ruimtegebruik, infrastructuur en beheer en onderhoud, waarbij de verankering van het grondbeleid ligt in de op 25 februari 2008 door de raad vastgestelde Nota Grondbeleid.
Bestaand beleid Er wordt een actief grondbeleid gevoerd bij het realiseren van plannen voor zowel woningbouw als bedrijventerreinen en wordt op verzoek medewerking verleend (passief grondbeleid) aan het ontwikkelen van zowel kleinschalige als grotere projecten. Het actief grondbeleid richt zich mede op de mogelijkheid van kostenverhaal inclusief een bijdrage aan de infrastructuur en bijzondere fondsen.
Actuele prognose van de te verwachten financiële resultaten Jaarlijks worden voor de diverse complexen de cijfers geactualiseerd. De hercalculaties per project zijn in één boekwerk gebundeld, via het team economische zaken is dit boekwerk in te zien en kan hierop een nadere toelichting worden gegeven. Voor zowel de woongebieden als de bedrijventerreinen blijft de verkoop van kavels achter bij de oorspronkelijke prognoses. Door deze invloeden wordt de exploitatietermijnen verlengd en komen de resultaten enigszins onder druk te staan.
Financiën In de voornoemde hercalculaties zijn de geprognosticeerde uitkomsten per complex weergegeven. In de rapportage wordt een periode meegenomen welke gelijk loopt aan de meerjarenramingen. Indien er zich buiten deze periode risico’s aandienen worden deze apart in de rapportage opgenomen. Bedrijventerreinen In het boekjaar 2014 zullen geen complexen worden afgesloten.
Woongebieden Door de provincie is voorgeschreven dat de totale nieuwbouwruimte van de gemeente Veendam in de periode 2010 tot en met 2014 443 woningen bedraagt. De nieuwbouwruimte heeft betrekking op het aantal woningen dat feitelijk mag worden gebouwd en de eventueel daarmee samenhangende sloopopgave. Dit betekent dat ca. 90 woningen per jaar gebouwd mogen worden in de periode tot en met 2014. Om tegemoet te komen aan de in de praktijk gebleken behoefte aan flexibiliteit kunnen bestemmingsplannen (nieuw en bestaand) van een gemeente in meer woningbouwcapaciteit voorzien dan de nieuwbouwruimte voorschrijft. De gemeente Veendam heeft met de provincie afspraken gemaakt over de woningbouwcapaciteit in bestemmingsplannen op basis van de gemeentelijke prioriteiten in het woningbouwprogramma. Hierbij wordt aan nieuwe ontwikkelingen gericht op de aanpak van het centrum van Veendam op basis van het Masterplan Veendam Centrum prioriteit gegeven. Voor de in uitvoering zijnde projecten Woellust, Buitenwoel Golflaan fase 2 en Stationspark houdt dit enige temporisering/fasering in bij het tot uitvoering brengen van de vigerende woningbouwcapaciteit: nl. maximaal 50, 41 respectievelijk 20 te bouwen woningen voor de boven genoemde projecten in de periode 2010 tot en met 2014. Voor de periode na 2014 zullen op termijn met de provincie nieuwe afspraken over nieuwbouwruimte en woningbouwcapaciteit worden gemaakt. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
60
Paragraaf Grondbeleid
Overige Gebieden Aan de overige gebieden zijn het afgelopen jaar de resterende oppervlakten van de afgesloten complexen toegevoegd. Voor de komende jaren wordt verwacht dat een deel van deze gebieden nog verkocht zal gaan worden. Voor andere delen geldt dat deze eventueel moeten worden toegevoegd aan de openbare ruimte. Binnen de overige gebieden worden ook de strategische aankopen van de gemeente verantwoord.
Risico’s De financiële risico’s voor de komende jaren zijn beheersbaar. Er moet echter worden geconstateerd dat het toevoegen van de rente aan de boekwaarde met invoering van de BBV alleen is toegestaan voor complexen welke in exploitatie zijn. De te betalen rente over de verkrijgingprijs is de rente die feitelijk zou mogen worden gerekend (betaalde rente) en ten laste komt van het grondbedrijf. De professionalisering van het grondbedrijf heeft voortdurend de aandacht. In de huidige conjunctuur is een adequaat beheer op zijn plaats.
Strategische Aankopen De reserve strategische aankopen vertoont al enige jaren op rekening basis een tekort. Aanvulling vond plaats ten laste van de ABR. In het licht van deze bevinding zullen wij deze reserve bij de herijking van de beleidsnotitie grondbeleid heroverwegen.
Overzicht ontwikkeling reserves en voorzieningen Voor een overzicht van de ontwikkelingen van de reserves en voorzieningen verwijzen wij u naar de ingesloten bijlage.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
61
Meerjarenbegroting 2015 - 2017
Mjb 2015 – 2017 Veendam Uitkomst meerjarenbegroting De meerjarenbegroting 2015– 2017 vertoont een (primitief) tekort ad. rond € 2,8 mln. Deze uitkomst is ontstaan op basis van doorrekening van de autonome ontwikkelingen van het bestaande beleid.
Mjb 2015 - 2017 (x € 1.000; -/- is nadeel) begr 2014 2015 Nadelen: Onderhoud budget onderw geb indexering verhoging budget onderhoud gebouwen bijdrage Kompanjie mbt ancieniteit AU Inflatie cf juni circ. in punten AU; ontwikkeling NUP herijking clusters AU AU; scootmobiel korting; irt MOT AU; efficiency korting AWBZ dagbesteding en begeleiding irt MOT AU; efficiency korting jeugdzorg; irt MOT AU; integratie uitkering WMO AU; Dualiseringskorting AU; Onderwijshuisvesting AU; maatschappelijke stages AU; invoeringskosten WMO/AW BZ Structureel onvoorzien Rente/Afschrijving verv.investeringen (incl vvi Kompanjie) Bijdrage Kompanjie irt vervangingsinvesteringen Kompanjie Trendmatige stijging budget financiering; basis 0,9% Bijdrage Kompanjie Bijdrage Wedeka Rente vrijmaken AR; notitie reserves RUD lasten bijstand Veiligheidsregio Overheveling onderhoud onderwijs gebouwen
2016
2017
15 50 57 240 242 52 26 120 200 1.563 29 468 39 67 66 62 37 22 p.m. 485 p.m. 85 p.m. p.m. p.m.
15 50 39 260 -202 53 17 120 300 391 0 0 0 0 66 30 15 22 p.m. 376 p.m. 85 p.m. p.m. 0
15 50 23 240 0 52 45 0 235 0 0 0 0 0 66 30 47 22 p.m. 304 p.m. 0 p.m. p.m. 0
45 150 119 740 40 157 88 240 735 1.954 29 468 39 67 198 122 99 66 0 1.165 0 170 0 0 0
3.925
1.637
1.129
6.691
70 245 39 67 28 26 120 200 29 1.563
70 30 0 0 70 17 120 300
70 97 0 0 102 45 0 235
391
0
210 372 39 67 200 88 240 735 29 1.954
totaal voordelen
2.387
998
549
3.934
uitkomst Mjb per saldo (cumulatief)
-1.538 (2015) -1.538
-2.177
-2.757
totaal nadelen Voordelen: Trendmatige verhoging ozb 2% AU; mutatie algemene uitkering juni circ 13 (accres) AU; maatschappelijke stages AU; invoeringskosten WMO/AW BZ Vrijval afschrijving AU; scootmobiel korting; irt MOT AU; eff korting AWBZ dagbesteding en begeleiding irt MOT AU; eff korting jeugdzorg; irt MOT AU; Dualiseringskorting AU; integratie uitkering WMO
Uitkomst Mjb best. beleid en excl. NSR (p/j)
(2016) -639
Programmabegroting 2014
cumulatief
gemeente Veendam
(2017) -580 (opgeteld)
tekort -2.757 (cumulatief)
62
Meerjarenbegroting 2015 - 2017
De uitgangspunten voor de meerjarenramingen 2015 – 2017 zijn gebaseerd op de begrotingsrichtlijnen; zie de bijlagen. In het voorgaande overzicht geven wij in de kolommen 2, 3 en 4 de mutaties t.o.v. het voorgaande jaar aan en in de laatste kolom zijn de wijzigingen per jaar opgeteld (gecumuleerd). In de programmabegroting zijn de mutaties van de Mjb per programma opgenomen en gespecificeerd.
Toelichting op de Mjb Onderhoud gebouwen In de paragraaf kapitaalgoederen is aangegeven, dat na de recente actualisatie van het onderhoudsbeheer systeem bleek dat het gemiddelde (basis 25 j) benodigde budget tekort schiet om de gebouwen op acceptabele wijze te onderhouden. De noodzakelijke verhoging van het budget ad.3 ton wordt in 6 jaar in de mjb opgebouwd (€ 50.000,- p/j). Het budget onderhoud onderwijs gebouwen is geïndexeerd.
Anciënniteit Op basis van de huidige formatie in de Kompanjie zijn de lasten van de anciënniteit over de jaren 2015 – 2017 indicatief berekend. Naar verwachting zal de gemeentelijke bijdrage aan de werkorganisatie met deze bedragen worden verhoogd.
Algemene uitkering op basis van de juni circulaire 2013. • Het accres (inkomsten) zoals weergegeven bij de voordelen “AU; mutatie AU juni circ.13” is gebaseerd op lopende prijzen • Deze lopende prijzen worden contant gemaakt door de geraamde uitgavenstijging ten gevolge van prijsstijgingen (inflatie) bij de nadelen op te nemen. Deze “correctie” is gebaseerd op de aftrek van uitkeringspunten conform de juni circulaire • Over de periode 2011 – 2014 heeft ten behoeve van het nationaal uitvoeringsprogramma (NUP) e-overheid een toevoeging aan de AU plaatsgevonden. In 2015 worden deze toevoegingen uitgenomen en in 2016 weer toegevoegd met een korting op basis van ingeschatte efficiency voordelen • Met ingang van 2015 vindt naar aanleiding van een onderzoek naar de verdeelsystematiek een herijking van de clusters in het verrekenmodel plaats. Ondermeer wordt het begrip “woonruimte” hergedefinieerd. Bij de invoering van de herijking zal een herverdeling van de AU plaatsvinden met de onvermijdelijke herverdeeleffecten. Het herverdeeleffect per gemeente mag maximaal € 15,- per inwoner bedragen. Vooralsnog gaan wij voor onze gemeente uit van een nadeel ad. € 7,50 p/i. Dit betekent voor onze gemeente een geraamd nadeel ad. € 210.000,- te verwerken over de periode 2015 – 2018, derhalve € 52.500,- p/j In de decembercirculaire gemeentefonds 2012 is een indicatie gegeven van de financiële gevolgen van het regeerakkoord op de algemene uitkering gemeentefonds (AU) tot en met 2017. In de Voorjaarsnota 2103 hebben wij de gevolgen hiervan meegenomen in de actualisatie van de Mjb; zie hieronder: Scootmobielen*: Er ontstaat een verplichting tot hergebruik voor hulpmiddelen, zoals rolstoelen en scootmobiel. Het veronderstelde voordeel dat hierdoor ontstaat wordt gekort op de WMO. Vooralsnog gaan we er vanuit dat deze korting taakstellend wordt “terugverdiend” Efficiency korting AWBZ en jeugdzorg*: Bij de efficiency kortingen op de decentralisaties is het beleidsuitgangspunt van onze gemeente dat er een taakstelling wordt opgelegd tot minimaal de opgelegde korting. Met andere woorden deze decentralisatie wordt budgettair neutraal verwerkt in het overzicht. Zie voordelen en nadelen.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
63
Meerjarenbegroting 2015 - 2017
Integratie uitkering WMO*: Het beroep op de bestaande huishoudelijke hulp in de WMO zal waarschijnlijk worden gereduceerd. De mate waarin dit plaats zal vinden is nog op basis van het sociaal akkoord onderwerp van onderhandeling . Ook deze maatregel verloopt binnen het WMO budget smal taakstellend budgettair neutraal (zie ook voordelen). Dualiseringskorting*: Het kabinet kiest voor het toepassen van een dualiseringscorrectie. Hiermee wordt het aantal gemeenteraadsleden teruggebracht tot op het niveau van voor de dualisering. Er wordt verondersteld dat de korting (€ 29.000,-) door een verlaging van de uitgaven wordt gedekt. Overigens lijkt voor deze maatregelen geen politieke steun te bestaan. *Het uitgangspunt van onze gemeente is dat alle specifiek opgelegde kortingen op betreffende beleidsvelden taakstellend budgettair neutraal in de begroting worden opgenomen (al dan niet via een MOT maatregel). Deze kortingen zijn dan ook budgettair neutraal in de Mjb opgenomen.
Onderwijshuisvesting: In het regeerakkoord is afgesproken dat € 256 miljoen uit het gemeentefonds wordt overgeheveld naar de begroting van OCW ten behoeve van de scholen in het primair en voortgezet onderwijs. Naar raming bedraagt de uitname voor onze gemeente € 468.000,-. Maatschappelijke stages: De wettelijke verplichte maatschappelijke stages worden per 2015 afgeschaft. Wij gaan er vanuit dat de uitname AU wordt gecompenseerd door het wegvallen van de betreffende uitgaven. Invoeringskosten WMO/AWBZ: Het kabinet heeft voor de jaren 2013/14 incidentele middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van de invoeringskosten decentralisatie begeleiding AWBZ/WMO. In 2015 vindt uitname plaats, met daartegenover ook de wegvallende lasten. Onderstaande twee uitnames zijn reeds in mindering gebracht op het accres (zie voordelen): • Apparaatskosten: Er wordt vanuit het rijk verondersteld dat door grotere gemeenten het aantal gemeenteambtenaren daalt, korting rond 3 ton over 2015 – 2017 • BTW compensatiefonds (BCF): Generieke korting voortkomend uit het eerdere voornemen tot afschaffen van het BTW compensatiefonds. Deze korting in 2015 ad. rond € 855.000,- maakt onderdeel van het onderhandelaarsakkoord VNG/Rijk
Structureel onvoorzien Conform de begrotingsrichtlijnen (Vjn 13) nemen wij een stelpost ad € 2,30 per inwoner op ten behoeve van onvoorziene uitgaven in de loop van het betreffende dienstjaar. Vervangingsinvesteringen De afschrijvingslasten van het meerjarig vervangingsschema zoals opgenomen in de bijlagen zijn hier meegenomen. Daarnaast is ook rekening gehouden met een bijdrage aan de Kompanjie over 2015 – 2017 voor vervangingen binnen de Kompanjie. Trendmatige stijging subsidies In de Mjb wordt voor de budgetfinanciering en overige subsidies conform de juni circulaire uitgegaan van 0,9% trendmatige prijsstijging.
De Kompanjie Hoewel De Kompanjie op 1 februari 2011 is gestart, zullen alle financiële gevolgen pas in de loop van de tijd in beeld komen op het moment, dat alle budgetten begrotingtechnisch zijn overgebracht, de verdeelsleutel(s) is/zijn vastgesteld en mogelijk herverdeeleffecten op rekeningbasis zichtbaar worden. Zie ook de paragraaf Weerstandsvermogen, onderdeel risico’s, waarin de onzekerheid met betrekking tot de effecten van de urentoerekening aan de kapitaaldienst, grondbedrijf en verschuiving binnen de Kompanjie wordt gesignaleerd. In deze Mjb volstaan we vooralsnog met een pm raming.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
64
Meerjarenbegroting 2015 - 2017
Wet sociale werkvoorziening (WSW) De door de regering aangekondigde kortingen in de sociale werkvoorziening zijn deels teruggedraaid. Op basis hiervan heeft Wedeka een herziene meerjarenbegroting opgesteld. De geprognosticeerde tekorten met de daaruit voortvloeiende bijdragen voor onze gemeente zijn in de Mjb opgenomen.
Rente algemene reserve In de vastgestelde geactualiseerde notitie reserves en voorzieningen (Vjn 12) is aangegeven, dat het wenselijk is de algemene reserve af te bouwen ten gunste van de vrije weerstandsreserve. Op basis van de huidige financiële positie achten wij het niet verantwoord op dit moment dit besluit te effectueren gelet op de financiële gevolgen van deze maatregel.
Regionale uitvoeringsdienst (RUD De gemeentelijke bijdrage aan de RUD wordt in fasen opgebouwd. De bijdragen 2013/14 zijn al in betreffende begrotingen verwerkt. In 2016 zal de noodzakelijke bijdrage ad. rond € 550.000,- zijn bereikt.
Stijging lasten Bijstand Op basis van de landelijke trend cijfers stijgen de lasten van de bijstand voor onze gemeente met rond 5 ton. Vooralsnog gaan wij er vanuit dat het macro rijksbudget voor de bijstand (BUIG) evenredig stijgt. Met andere woorden wij gaan er vanuit dat deze te verwachten stijging van de bijstand volledig wordt gecompenseerd door de rijksbijdrage.
Veiligheidsregio In de begroting 2014 is de bijdrage voor de veiligheidsregio opgenomen. Het algemeen bestuur van de regio heeft er voor gekozen om de huisvesting van de kazernes niet integraal over te nemen, tenzij een specifieke gemeente en de regio na overleg besluiten dit alsnog te doen. De financiële gevolgen m.b.t. de huisvesting zijn dan ook nog niet in de begroting van de regio opgenomen. In de Mjb is ter zake een pm raming opgenomen.
Overheveling buitenonderhoud onderwijs Het voornemen bestaat dat er per 1 januari 2015 een wetswijziging komt met betrekking tot de onderwijshuisvesting. Bedoeling is de taken en het budget voor het buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen in het primair en speciaal onderwijs van gemeenten naar schoolbesturen over te hevelen. Hierdoor zal een uitname plaatsvinden uit het gemeentefonds. Er is nog geen zicht op in hoeverre de wegvallende uitgaven (onderhoudsbudget) in onze begroting deze uitname zal compenseren.
Opbrengst OZB Conform de beleidslijn uit de nota fiscaalbeleid wordt in de Mjb een trendmatige stijging van de tarieven opgenomen ad 2%.
Vrijval afschrijvingen Op dit onderdeel wordt de vrijval van afgeschreven boekwaarden geraamd.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
65
BIJLAGEN 7.1 Kerngegevens: geschatte gegevens per 1 januari 2013
Bijlage: Kerngegevens:geschatte gegeven per 1 januari 2014 Veendam 2013
Sociale structuur Aantal inwoners Leeftijdsopbouw bevolking: van 0-19 jaar van 20-64 jaar van 65 jaar en ouder Aantal periodieke bijstandsgerechtigden: Wwb BBZ IOAW Aantal geplaatste personen in sociale werkvoorziening
27.836
6.254 14.898 6.760
6.233 14.745 6.858
760 2 40 424
Fysieke structuur
815 15 38 449
2014
2013
Oppervlakte gemeente in (ha) binnenwater historische stads- of dorpskernen Aantal woonruimten woningen bijzondere woongebouwen Lengte van de wegen (in Km.) wegen buiten de bebouwde kom wegen binnen de bebouwde kom Openbaar groen (in ha.)
7.607 261 166 13.066 12.616 450 256 85,70 170,30 679
Financiele structuur
7.607 261 166 13.098 12.648 450 256 85,70 170,30 679
Primitieve begroting Totaal (€ 1.000) 2013 2014 99.437 98.523 98.127 97.681 1.3108424.472 4.844 3.492 3.792 828 899 92 93 10 10 50 50 6.777 7.083 3.504 3.505 162 162 102 102 232 232 2.094 2.165 402 442 475 475 30.835 31.926
Totaal uitgaven Totaal inkomsten Begrotingsresultaat Opbrengst belasting OZB eigenaren OZB gebruikers reclamebelasting precariobelasting aanmaningen/dwangbevelen Overige heffingen afvalstoffenheffing brengstation recycling containerrechten rioolheffing bouwleges overige leges Burgerzaken Algemene Uitkering Gemeentefonds Reserves en voorzieningen algemene reserve algemene reserve Grondbedrijf bestemmingsreserves voorzieningen Schuldpostie Gemeente totale schuldpositie garantieverplichtingen jegens derden EMU-normen referentiewaarde tov de begroting
Programmabegroting 2014
2014 27.912
gemeente Veendam
per inwoner (€) 2013 2014 3.563 3.539 3.516 3.509 4730160 174 125 136 30 32 3 3 0 0 2 2 243 254 126 126 6 6 4 4 8 8 75 78 14 16 17 17 1.105 1.147
5.577 50.902 27.658
5.577 42.406 28.665
200 1.824 991
24.760 63.843
24.200 63.843
0,89 2
5.005
3.514
nvt
200 1.523 1.030 0,87 2 nvt
66
BIJLAGEN 7.2 Staat van reserves en voorzieningen
progr Reserve / voorziening
Begin- Vermeerstand de1 jan 13 ringen
Verminderingen
Beginstand 1 jan 14
Vermeer- Vermeerderingen dewgns par1 ringen
Verminderingen
Eindstand 31 dec14
ALGEMENE RESERVES Algemene reserve 5 5 Weerstandsvermogen 4.2 Risicofonds sociale voorzieningen totaal algemene reserves -weerstandsvermogen
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2.1. 2.1. 2.1 2.1 2.1 2.2. 2.2 2.2 2.2 2.2 2.2 2.3 2.3 2.3 2.3 2.3 2.3 2.3 2.3 2.4 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 3 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.2 4.2 4.2 4.2 4.2 4.2 4.2 5 5 5 5 5 5 5 5
ALGEMENE BESTEMMINGSRESERVES Arbeidsvoorwaarden op maat (AROMA) Burgerwensen Frictie bedrijfsvoering Huisvesting CWI/LTH ARBO-beleid (BHV/RIE) Wachtgelden wethouders Fractieondersteuning ZE gemeentewinkel (egalisatiefonds) Egalisatiereserve opleidingen Kompanjie in oprichting (vh (BM)PV) Frictiekosten MOT Stimuleringsfonds Sport Egalisatiereserve Tropiqua Energie Tropiqua (nieuw) ZE Sport & Recreatie (res exp.result) NASB / Combifunctionarissen Ondergrond speelattributen Stimuleringsfonds Cultuur Huisvesting cultuurcentrum Nuver Noord Monumentenbeleid ZE Cultuurcentrum (egalisatiefonds) Niet-verzekerde schades onderwijs Decentralisatie huisvesting onderwijs Borgeisen verzekering onderwijs Brandveiligheidseisen (arbo) Reserves WP Overschrijdingsreg bijz. onderwijs Bruidsschat OPRON Educatie Lokaal Gezondheidsbeleid Herstructurering woningvoorraad ISV bodemprogramma Industrieweg Parkeervoorzieningen Jan Salwaplein Bruisend Centrum PMJP Werkgelegenheidsfonds Uitbaggeren vijvers Reserve verdubbeling N33 Reserve industriele bewegwijzering Reserve onderhoud bruggen (nieuw) Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Res SLOK Reserve Onderhoud graven Reserve achterstallig onderhoud OVL Lokaal sociaal beleid Stimuleringsfonds Welzijn Huisvesting Switch Reintegratie Kwaliteit door participatie Reserve co-financiering herstructurering WSW (nieuw) Inburgering (nieuw) Algemene bestemmingsreserve Nieuwe incidentele ruimte (NIR) Opbrengst verkoop Essent aandelen FPU Bestemde reserve verkoop Essent (Enexis) Reserve aankoop obligaties (tlv Essent) Poort van Veendam Compensatie dividend verkoop Essent totaal algemene bestemmingsres excl grondbedr
Programmabegroting 2014
3.515 1.515 548 5.577
361 36 17 38 8 567 30 0 119 150 2.036 66 1 0 52 335 19 118 54 57 140 39 75 9 0 0 5.734 0 0 400 18 3.042 484 1.000 0 0 117 20 669 3.776 123 1.700 449 84 0 0 65 68 0 0 230 0 100 2.964 339 440 671 4.807 7.500 5.047 4.649 48.821
3.515 1.515 548 5.577
72 0 17 6 101 0 0 0 139 1 19 1
13 6 19
48 25 2
0 9
47
200 10 1.195
11 9 189 18
117 29
9 906 0
40 1.800
1.800 8 0 0 116
0 3.422
5.583
1.117 160 337 55 1.780 3.002 1.800 13.071
gemeente Veendam
289 36 0 32 8 465 30 0 119 150 1.897 66 0 19 41 328 0 118 54 9 165 41 75 0 0 0 5.781 0 0 200 8 1.847 484 1.000 0 11 0 0 669 3.965 133 794 449 84 40 0 65 60 0 0 114 0 100 5.270 179 103 616 3.027 7.500 2.046 2.849 41.333
3.515 1.515 548 5.577
23
101
4
35
25
11
200 8
0 0 198 18
9
40
8
938
230
303 103 55
1.136
324
847
266 36 0 32 8 364 30 0 119 150 1.894 66 0 19 41 293 0 118 54 9 189 41 75 0 0 0 5.792 0 0 0 0 1.847 484 1.000 0 11 0 0 669 4.163 142 794 449 84 80 0 65 52 0 0 114 0 100 6.135 179 0 561 3.027 7.500 2.046 2.849 41.945
67
BIJLAGEN 7.2 Staat van reserves en voorzieningen
progr Reserve / voorziening
1 2.3 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 5 5 5 5
Begin- Vermeerstand de1 jan 13 ringen
ALGEMENE VOORZIENINGEN Voorz. uitkeringen vm wethouders Egalisatievoorz. GO onderwijsgebwn Voorz. Onderhoud bruggen Voorz. afkoop onderhoud graven Voorz. groenonderhoud graven Voorz. rioolbeheer Voorz. gr. onderh. luifelplan Kerkstr. Voorz. afvalverwerking Voorz. deelneming RSCG Voorz. verkoop vennootschap BV Voorziening dubieuze debiteuren Voorziening debiteuren SZW
2.323 855 0 1.171 285 10.275 0 4.925 57 1.424 525 2.754
1.551 0
totaal algemene voorzieningen excl grondbedr
24.594
2.213
Totaal alg res en voorzienign excl grondbedr
78.992
7.796
0 332 0 11 343
-4
Verminderingen
268 109 285
Beginstand 1 jan 14
0
Vermeer- Vermeerderingen dewgns par1 ringen
2.591 964 0 1.416 0 10.787 -16 -277 57 1.424 525 2.754
12
6.582
20.225
19.653
0 40 285 1.039 16 5.202
Verminderingen
268 124 60
40
1.551
Eindstand 31 dec14
2.871 1.087 0 1.356 0 11.483 -32 0 57 1.424 525 2.754
293
896 16 16
53
2.236
988
21.525
67.135
1.189
2.559
1.836
69.048
150
95 14 109
-4 332 42 -3 367
154 14 168
146 332 0 -17 461
0
0
0
238 0 189 182 535 38 812 911 1.500 932 0 1.610 2.000 8.946
RESERVES GRONDBEDRIJF
2.5 2.5 2.5 2.5
2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5
Algemene reserve grondbedrijf Bovenwijkse voorziening grondbedrijf Strategische aankopen Revitaliseringsfonds bedrijventerreinen totaal reserves grondbedrijf
137 133
112 150
112
VOORZIENINGEN GRONDBEDRIJF Voorz. Buitenwoellaan Voorz. bodemsanering Vrijheid Voorz. Molenstreek-Spoor Voorz. RSCG Logistiek Voorz. Cpl. Kleine Vaartlaan Voorz. terr. VSO/MLK Voorz. verw verliezen agv stagn verk. Voorz. Woellust project Voorz Lloyds terras Voorz. Buitenwoel / Golflaan Voorz. Ind. Terrein Boven oosterdiep Voorz. Grond Buitenwoel Afwaardering activa stadion Langeleegte totaal voorzieningen grondbedrijf
238 0 189 182 535 38 812 911 1.500 932 0 1.610 2.000 8.946
0
0
238 0 189 182 535 38 812 911 1.500 932 0 1.610 2.000 8.946
totaal res en voorz grondbedrijf
9.289
133
109
9.313
150
112
168
9.407
88.281
7.929
19.762
76.448
1.339
2.671
2.004
78.455
TOTAAL GENERAAL
De reserves en voorzieningen WP worden niet betrokken bij de bepaling van de financieringsbehoefte 2.3 Reserves WP 5.734 47 5.781 2.3 Voorzieningen WP Totaal res/vz excl WP 82.547 7.882 19.762 70.667
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
11 1.339
2.660
5.792 2.004
72.663
68
BIJLAGEN 7.3 Algemene uitkering gemeentefonds 2013 e.v. Hieronder worden in het kort de financiële gevolgen uit de juni circulaire gemeentefonds uiteengezet van de algemene uitkering (AU) voor de jaren 2013 – 2017.
Begroting 2013 raming september circ.12 raming juni circ.12 te reserveren kosten invoering jeugdzorg nadelig verschil Uitk. WMO sept .12 Uitkering WMO juni 13 voordelig verschil per saldo nadelig
27.035.768 26.578.892 -45.900 stelpost -502.776 excl. WMO 3.738.892 3.783.686 44.794 WMO -457.982
(dekking incidenteel in Njr.13) Het totale nadeel AU 2013 ad. 4 ton is als structureel nadeel meegenomen in de begroting 2014 (zie hieronder). Het nadeel in 2013 wordt als incidentele last in de Njr.13 verwerkt. Dit nadeel wordt ondermeer veroorzaakt door onderuitputting bij de rijksuitgaven over het dienstjaar 2012. Hierdoor valt het accres (groei AU) lager uit dan door het rijk aangegeven. Dit nadeel wordt verwerkt in de AU van 2013. Daarnaast valt ook het accres 2013 lager uit door o.a. een lagere loonen prijsontwikkeling. raming AU 2013 juni circ raming AU 2014 juni circ voordelig verschil correcties op voordeel nadeel AU 2013 stelpost bezuiniging 6 miljard onderuitputting/loon-prijs ontw uitname uitv kosten inburgering te reserveren transitie kosten AW BZ te reserveren kosten invoering jeugdzorg netto budgettair effect (komt tgv saldo 2014) uitk. WMO juni circ begr 2013 uitk. WMO juni circ begr 2014 voordelig verschil (zie toelichting hieronder) raming AU 2014 raming AU excl WMO raming AU WMO totaal raming AU
26.578.892 excl. WMO 28.085.152 1.506.260
-502.776 -600.000 -300.000 30.000 -9.400 -14.723 124.084
excl WMO stelpost stelpost stelpost stelpost V
3.783.686 3.840.505 56.819
28.085.152 3.840.505 31.925.657
In de juni circulaire wordt vooral nader invulling gegeven aan voornemens die eerder al in december 2012 waren aangekondigd. Zo worden nu de aangekondigde kortingen wegens BTW compensatiefonds, de onderwijshuisvesting, de lagere apparaatskosten t.b.v. opschaling gemeenten enzovoort daadwerkelijk verminderd op het gemeentefonds. Ook zijn de effecten van het regeerakkoord Rutte II en de startnota verwerkt via de normeringsmethodiek ofwel ‘samen de trap op en samen de trap af’. Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
69
BIJLAGEN 7.3 Algemene uitkering gemeentefonds 2013 e.v. Zoals uit het overzicht AU 2014 opvalt, is het voordeel ad. € 1,5 mln., dat ontstaat t.o.v. AU 2013. Het hoge accres in 2014 van bijna 6% wordt vooral veroorzaakt door een aantal pieken in infrastructurele projecten. Met de aankondiging van nieuwe bezuinigingen ter grootte van € 6 miljard, is het maar de vraag of een dergelijk hoog accres uiteindelijk houdbaar zal blijv(k)en. De landelijk deskundigen geven dan ook het (dwingende) advies om in afwachting van in ieder geval de september circulaire deze “niet realistische piek” niet (volledig) structureel mee te nemen in de begroting.
•
• •
•
Wij hebben een inschatting gemaakt van de effecten voor de AU van de aanstaande mogelijke bezuiniging van “6 miljard”. Mede op basis van landelijke kengetallen komen wij vooralsnog op een “korting” van 6 ton. Daarnaast schatten wij de effecten van de onderuitputting in op rond 3 ton. Deze 9 ton hebben wij op een stelpost verantwoord en daarmee nemen wij conform het landelijke advies vooralsnog niet het gehele accres mee. Uiteraard moeten we bij deze aanname een groot voorbehoud maken aangezien de invulling van de aanvullende bezuiniging bepalend zal zijn voor de omvang van de “korting” via de AU. Daarnaast wordt het nadeel AU 2012 ad. 5 ton ten laste van het overblijvende ruimte accres AU 2014 gebracht. In verband met een wijziging van de Wet Inburgering vindt er een uitname plaats van de compensatie uitvoeringskosten inburgering. Het (uitgaven) budget ter zake is tot hetzelfde bedrag in de begroting 2014 afgeraamd. Het kabinet heeft aanvullende incidentele middelen ad. € 9.000,- beschikbaar gesteld voor de transitie kosten die samenhangen met de inwerkingtreding van de nieuwe WMO per 2015 (AWBZ). In 2014 is daarmee totaal € 97.000,- (op stelpost) beschikbaar.
Decentralisaties/AU Het is de bedoeling om de middelen die hiermee gepaard gaan met de aanstaande decentralisaties te ontschotten en onder te brengen in een deelfonds sociaal domein. Dat is geen specifieke uitkering maar maakt onderdeel uit van het gemeentefonds met verantwoording aan de gemeenteraad. In deze circulaire is voor de Jeugdzorg reeds een indicatie van het bedrag dat nu wordt uitgegeven aan jeugdzorgtaken waar de gemeenten verantwoordelijk voor worden. Voor onze gemeente bedraagt dit historisch budget € 8,2 mln. Door de grote onzekerheid m.b.t. de definitieve overheveling per gemeente zijn deze bedragen nog niet in de berekening van de circulaire meegenomen.
•
Voor de invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg komt via de DU “invoeringskosten jeugdzorg” aanvullend in 2013 € 45.900,- toegevoegd. Daardoor is in 2013 totaal voor deze invoering € 75.514,- beschikbaar. Daarnaast is voor 2014 via deze DU € 14.723,- beschikbaar gesteld. Deze inkomsten zijn gereserveerd.
WMO (smal) Voor de WMO uitgaven (smal) ontvangt de gemeente binnen de AU een zogenaamde integratie uitkering (IU). Deze inkomsten uit de WMO IU bepalen de hoogte van het beschikbare budget voor de WMO. Met andere woorden de WMO (smal) uitgaven worden budgettair neutraal geraamd. Door de MOT maatregelen vindt op het WMO budget smal de volgende korting plaats:
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
70
BIJLAGEN 7.3 Algemene uitkering gemeentefonds 2013 e.v.
ALGEMENE UITKERING juni circ 2013 onroerende zaakbelasting schaalfaktor bijst.gerecht ABW schaalnadeel ABW schaalvoordeel bijstandontvangers eenouder huishouden inwoners inwoners < 20 jaar inwoners > 64 jaar inwoners 75 - 85 jr lage inkomens lage inkomens drempel minderheden uitkeringsontvangers klantenpotentieel lokaal klantenpotentieel regionaal leerlingen (V)SO Leerlingen VO vestigingen bewoonde oorden 1930 stadsvernieuwingssleutel 1994 isv a+b kernen kernen bfnk kernen met minstens 500 adressen omgevingadressendichtheid oever bftot oever dh bftot land land bftot binnenwater opp beb i nk bfnk (Opp bebouwing buitengebied) opp beb i k bfk (opp beb woonkernen) opp beb i tot (opp bebouwing) woonruimten woonr bfk woz waarde niet won vast bedrag subtotaal uitkeringsfaktor subtotaal incl. UF Inkomsten OZB subtotaal algemene uitkering Integratie uitk en DU en DI: suppletie afschaffing gebr woniningen OZB versterking peuterspeelzalen invoeringskosten jeugdzorg Centra voor jeugd en gezin combinatie functies Totaal Integratie uitk: mei 13 circ
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
2014 -2.437.851 79.706 1.314.781 1.256.947 121.130 3.710.260 1.403.859 437.802 44.705 401.930 1.211.780 427.130 364.179 1.621.704 495.515 294.957 810.859 160.929 113.749 39.981 57.552 89.466 28.181 733.232 24.861 43.669 249.311 238.679 11.486 87.254 578.183 108.570 2.335.720 363.398 77.919 273.904 19.613.288 1,516 29.733.745 -2.437.851 -2.437.851 27.295.894 38.563 58.540 14.723 615.672 61.760 789.258 28.085.152
71
BIJLAGEN 7.4 Overzicht incidentele baten en lasten Overzicht Incidentele baten en lasten Programma 1: Bestuur en Organisatie Arbeidsvoorwaarden Wachtgelden wethouders
Programma 2: Complete Parkstad 2.1: Sport NASB / Combifunctionarissen
inci lasten 22.689 101.120
inci baten 0pmerking 22.689 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve 101.120 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
35.000
35.000 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
0
2.2: Cultuur 2.3 Jeugd en Onderwijs Educatie
200.000
2.4 (Gezondheids)zorg Lokaal gezondheidsbeleid
8.168
0
200.000 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
8.168 bijdrage uit reserve
2.5 Bruisend centrum en levendige woonwijken
0
0
Programma 3: Ruimte voor ondernemers
0
0
Programma 4: Leefbaar, Duurzaam, Hoge kwaliteit 4.1.1: Ruimtegebruik, Infrastructuur en beheer en onderhoud
0
0
4.1.2: Milieu en Duurzaamheid
0
0
4.1.3: Toezicht en handhaving Bijdrage veiligheidsregio (frictiekosten)
92.000
92.000 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
8.038
8.038 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
55.000
55.000 uitgave gedekt door bijdrage uit reserve
522.015
522.015
4.2: Kwaliteit door participatie Stimuleringsfond Welzijn Programma 5: Financiën FPU totaal
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
72
BIJLAGEN 7.5 EMU
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
73
BIJLAGEN 7.6 Concernanalyse 2014
Nadelen onderhoud beweegbare bruggen onderhoud onderwijs gebouwen div onderhouds budgetten structureel onvoorzien vervangingsinvesteringen trenmatige stijging budget fin/sub OGD /NUP ca bijdrage Wedeka heffing WKR Onderuitputting KD/grondbedr Bijdrage RUD Bijdrage veiligheidsregio Kompanjie ontw.loonsom w.o. ancienniteit Kompanjie afdracht ABP Kompanjie premie ZW kapla w.o. rente aanpassing totaal nadelen
38.000 15.000 50.000 73.000 135.000 22.000 112.000 346.000 30.000 380.000 95.600 138.000 154.000 248.000 100.000 250.000 2.186.600
Voordelen AU netto voordeel Doorwerking Vjn.12/Buig extra voordeel Buig saldo begroting 2013 inflatie BTW verhoging NASB diverse diverse vervoersvoorzieningen totaal voordelen
124.000 458.000 135.000 104.000 100.000 125.000 35.000 225.000 27.000 1.333.000
per saldo verklaard
opmerkingen Mjb Mjb Mjb Mjb Mjb Mjb Mjb Mjb MjbVjn.13
mjb MjbVjn.13 ega ega
-853.600
Toelichting Algemeen; daar waar de verschillen zijn ontstaan vanuit door uw raad geaccordeerde meerjaren begroting jaarschijf 2014 is dat hierboven in het overzicht concern analyse aangegeven. Voor het overige lichten wij hieronder diverse afwijkingen nader toe.
Onderuitputting KD uren ca. Zoals in eerdere ijkpunten aangegeven loopt onze gemeente een risico met betrekking tot de toerekening van de uren aan kredieten en het grondbedrijf. In afwachting van de uitkomst van het lopende onderzoek hebben wij ter zake een reservering opgenomen. RUD. De regionale uitvoeringsdienst zal in 2014 operationeel zijn. Op basis van de eerste (meerjaren) begroting van RUD. In 2014 zal naar verwachting de bijdrage van onze gemeente €381.600,- gaan bedragen. Aangezien in de begroting 2013 reeds een bijdrage was gereserveerd ad. € 286.200,-, vindt een stijging plaats van rond 96.000, -. Veiligheidsregio Vanaf 2014 is de brandweerzorg conform de wettelijke eisen- geregionaliseerd en maken de (voorheen) gemeentelijke korpsen deel uit van de veiligheidsregio Groningen. Op basis van de begroting van de nieuwe organisatie dient een structurele bijdrage ad. € 138.000,- in de onze begroting 2014 worden opgenomen. Daarnaast komen voor de komende jaren incidentele Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
74
BIJLAGEN 7.6 Concernanalyse 2014 frictiekosten ten laste van onze gemeente. 2014 € 92.000,-; 2015 € 60.000,-, 2016 € 46.000,-; 2017 € 23.000,-; deze bedragen zullen ten laste van de ABR worden gebracht.
Bijdrage Kompanjie De bijdrage aan de Kompanjie dient op basis van diverse loonontwikkelingen, zoals anciënniteit, ABP afdracht, stijging premie ziektewet met rond 5 ton te worden verhoogd. In de Mjb was in de jaarschijf 2014 voor inflatie ca (prijs/loonontwikkeling) rekening gehouden met rond € 480.000,-. Kapitaallasten Nadeel kapitaallasten wordt grotendeels veroorzaakt door wijziging rente grondexploitatie (zie ook paragraaf financiering) en rente niet in exploitatie opgenomen gronden (Niegg). NIEGG De rente van de Niegg mag in zijn algemeenheid niet meer worden bijgeschreven. De financiële gevolgen van deze landelijke wijziging van de BBV hebben we vooralsnog deels incidenteel ten laste van de ABR gebracht (zie ook blz.24 Vjn.12). Door de actualisatie van de gronden grondbedrijf in het najaar 2013 zijn nu mede alle Niegg in beeld en als zodanig in de begroting 2014 verwerkt. De extra last ad rond 1 ton hebben wij structureel in de begroting 2014 opgenomen. Reële rente grondbedrijf Vanuit de begrotingscirculaire van de provincie is aangegeven, dat de commissie BBV een notitie over rente zal publiceren. Hierin zal ook aandacht worden geschonken aan de rente die aan de grondexploitatie dient te worden doorberekend. De verwachting is dat de commissie “dwingend” gaat adviseren dat voortaan de reële markrente moet worden doorberekend. De provincie geeft aan de begroting hierop te beoordelen. Wij berekenen tot nog toe de omslag rente (4,8%) door aan het grondbedrijf. Gelet op het bovenstaande zijn we bij de opstelling van de begroting 2014 uitgegaan van een “markt conforme” door te berekenen rente aan het grondbedrijf ad. 3,5%. Bespaarde rente De rente die wordt toegevoegd aan de reserves (bespaarde rente) hebben wij eveneens van 4,2% verlaagd naar 3,5%. Per saldo ontstaat door deze rente aanpassingen een nadeel ten laste van de algemene dienst ad. rond € 1,5 ton.
Algemene uitkering gemeentefonds (AU) Voor de mutaties op de AU ten opzichte van 2013 verwijzen wij u naar de betreffende bijlage in deze begroting. Rijksbijdrage BUIG (saldo Vjn.13) In de voorjaarsnota 2013 is vanuit de financiële notendop een structureel voordeel ontstaan ad. € 458.273, - (blz.14). Dit voordeel werd voornamelijk veroorzaakt door een hogere rijksbijdrage BUIG (WWB). Daarnaast ontstaat op basis van de rijksbijdrage BUIG 2014 een voordeel ad. € 135.000, -. Stelpost. Op de stelpost egalisatie ramingsniveau was ter dekking van de stijging van de BTW/inflatie een stelpost opgenomen. Nu de ramingen in kader van de begroting 2014 zijn geactualiseerd, kan deze raming vervallen.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
75
BIJLAGEN 7.7 Vervangingsschema 2014-2016
VERVANGINGSINVESTERINGEN 2014 rente: Omschrijving investering afschr term SL/SPORT EN RECREATIE (excl tractie) Veld inrichting (hek,doel,ballenvanger, verlichting) 10.000 10 Renovatie velden 2 stuks 100.000 20 Inrichting gymlokalen/hallen 2.000 5 Phal scheidingswand wandvlakken 2.000 5 Phal scheidingswand windwerk 10.000 10 EG Einbock EG 04 8.000 10 Renovatie velden 2 stuks 120.000 20 Totaal SL/sport en recreatie (excl tractie) 252.000 SL/TROPIQUA Leidingwerk + ophangingen 30.000 15 Halophane lampen wedstrijd bad 14.717 10 Schilderwerk binnen/buiten 10.000 5 Scorebord 7.000 10 Vloer machinek wed bad 25.000 25 Tegelwerk zwembaden 60.000 25 146.717 Totaal SL/Tropiqua TOTAAL GENERAAL
398.717
Programmabegroting 2014
863.500
gemeente Veendam
1.480 9.800 496 496 1.480 1.184 11.760 26.696 3.440 2.178 2.480 1.036 2.200 5.280 16.614 43.310
4,80% rente NETTO LASTEN Omschrijving investeringen afschr. Term 2015 SL/SPORT EN RECREATIE (excl tractie) Sport/manifestatievloer S'hal 125.000 12 16.417 Sportvloer P'hal 60.000 12 7.880 W'hal buitenschilderwerk 10.000 5 2.480 S'hal scheidingswand opwikkelbanden 1.500 10 222 Indoor schrob/zuigmachine 22.000 8 3.806 Totaal SL/sport en recreatie (excl tractie) 218.500 30.805 SL/TROPIQUA Coating buitenbad 10.000 5 2.480 Vloertegels sub bad en sauna vervangen 25.000 25 2.200 Regelkast waterbehandeling 18.000 25 1.584 VDO flow meters 6.000 15 688 Doseerpanelen chemicalien recr/wed bad 28.000 15 3.211 LBK recreatiebad 112.000 15 12.843 Filter sub bad 42.000 25 3.696 Besturing stoombad/sauna 4.700 10 696 Elektronisch alg. inbraakbeveiliging 4.800 20 470 Geluidsinstallatie 15.000 10 2.220 RVS alg.vervangen 12.500 20 1.225 Boen/schrobmachine 8.000 7 Bruggen Sub.bad 27.000 15 Besestrating terreinafwerking 25.000 25 Bubbelbaden 7 stuks 35.000 25 vloertegels Rest/pers. 21.000 25 Verwarminginstal/elec voorz. Trop/p Hal 210.000 25 Luchtkanalen wed bad 41.000 30 wandtegels sauna 9.800 30 LBK Kleedruimte 25.412 15 LBK Wedstrijdbad 74.000 15 Hekwerk/Draaihekken 34.968 15 Circulatiepompen waterzuivering 6x 60.000 30 Kunstplanten en bomen sub/ wed bad 10.000 8 Verlichting sub bad 38.500 15 Totaal SL/Tropiqua 645.000 31.312 TOTAAL GENERAAL
4,8% 2014
62.117
2016
2017
0
0
1.527 3.096 2.200 3.080 1.848 18.480
30.231
3.335 797 2.914 8.485 4.010 4.880 1.730 4.415 30.565
30.231
30.565
76
BIJLAGEN 7.8 Begrotingsrichtlijnen In de begrotingsrichtlijnen worden de kaders weergegeven waar binnen de begroting en de meerjarenbegroting zullen worden opgesteld. Ten opzichte van de begrotingsrichtlijnen voor de begroting 2013 zijn de richtlijnen nauwelijks gewijzigd. Dit betekent ondermeer dat ook nu weer van de nullijn voor de budgetten wordt uitgegaan. Vooralsnog wordt op basis van het regeerakkoord uitgegaan van een nullijn op de lonen. Bij de begroting 2043 houden we rekening met de volgende gegevens: • Bespaarde rente 4,2%; aangepast naar 3,5% * • (verv.) investeringen o.g.v. omslagrente 4,8% • Inwoners 27.920; capaciteit woningen 13.086 • stelpost structurele mee- en tegenvallers € 2,30 per inwoner • stelpost incidenteel onvoorzien € 36.300, • de door de raad aangegeven vervangingsinvesteringen opgenomen. • Nullijn op de algemene loonsom; • Prijsstijging budgetten op de nullijn
Prijsontwikkelingen Budgetten mogen alleen worden verhoogd indien de prijsstijging aantoonbaar is en wordt aangetoond dat het bevriezen van budgetten leidt tot een aantasting van het voorzieningenniveau. Eventueel in de primitieve begroting 2014 verwerkte budgetverhogingen als gevolg van marginale beleidswijzigingen zullen, voorafgaand aan de politieke besluitvorming in de raad, aan het college worden voorgelegd. Het college zal vervolgens beslissen of deze budgetverhogingen worden toegestaan.
Belastingen/leges Stijging opbrengst OZB dan wel tarieven tot maximaal door rijk toegestane limiet. Gelet op de loongevoelige kosten van de diensten waarvoor leges worden geheven, relateren wij de stijging van de tarieven leges aan de hierboven gerelateerde loonontwikkeling ad vooralsnog 0%. Geactualiseerd i.r.t. stijging premies ABP en ZW tot 2,5%.
Peildatum budgetten Bij de raming van de budgetten 2014 wordt rekening gehouden met de wijzigingen tot en met de juni raad 2013.
Meerjarenbegroting 2015 – 2017 1. constant prijspeil, gecorrigeerd voor een prijsontwikkeling van conform het percentage vermeld in de circulaires van BZK m.b.t. de algemene uitkering en een raming voor ontwikkeling sec arbeidsvoorwaarden en sociale premies en anciënniteit; 2. kapitaallasten op basis begroting 2014 (percentage renteomslag) 3. kapitaallasten vervangingsinvesteringen op basis meerjarig vervangingsinvesteringsplan 4. constant aantal inwoners per jaar (27.836), 5. kostendekkende tarieven voor de reiniging en riolering. 6. Op basis van het GRP is bij het product riolering intentioneel vooralsnog rekening gehouden met een extra verhoging van het totaal tarief met € 6, - per jaar 7. handhaving huidige voorzieningenniveau 8. belastingtarieven op niveau 2014; 9. Meerjarige vrijval van afschrijving 10. Structureel onvoorzien cumulatief € 2,30 per inwoner per jaar 11. Indexering o.g.v. overeenkomst budgetfinanciering 12. constant aantal wooneenheden 13.086; 13. Indexering (deels) onderhoud kapitaalgoederen * De doorberekening rente grondbedrijf is mede op basis van de begrotingscirculaire van de provincie aangepast naar 3,5%. Daarnaast is de rente die wordt toegevoegd aan de reserves (bespaarde rente) eveneens van 4,2% verlaagd naar 3,5%. Zie ook toelichting op de concernanalyse.
Programmabegroting 2014
gemeente Veendam
77