ONDERNEMINGSPLAN juni 2013
"Kroon op je Wijk" van project naar onderneming De ontwikkelingen binnen het sociale domein concentreren zich op de decentralisaties in het kader van de jeugdzorg, de participatiewet en de AWBZ. De rijksoverheid decentraliseert steeds meer taken naar de gemeentelijke overheid. Gemeenten in Nederland krijgen hierdoor meer taken en minder budget om deze taken uit te voeren. Burgers zullen meer zelf moeten doen, het hebben van een informeel netwerk is noodzakelijk voor de toekomst. Het is een hele uitdaging om met de maatschappelijke partners die betrokken zijn bij deze wijzigingen, nieuwe samenwerkingsvormen te vinden. Het project Kroon op je Wijk voldoet aan de nieuwe samenwerkingsvormen waarbij burgerkracht en uitgaan van "wat wel kan" centraal staat. Kroon op je Wijk moet in 2014 verder zonder extra subsidie. Dit businessplan is een eerste zet om te komen tot een nieuwe vorm van samenwerking in de stad 's-Hertogenbosch. Doel: Het verankeren van wijkgerichte buurtdiensten, opgezet voor en door bewoners/ondernemers, als antwoord op een terugtredende overheid. Subdoelen: ontwikkelen van een blauwdruk zodat werkwijze overdraagbaar is naar andere wijken. ontwikkelen van een business case zodat diensten op termijn self supporting draaien. de onderneming biedt een concretisering van de doelen geformuleerd in de beleidsnotities "de sociale kracht van de stad" en "de kunst van het samenleven". Eigenaren: De onderneming Kroon op je Wijk i.o. kent de volgende eigenaren: De gemeente ‘s-Hertogenbosch, Zayaz en BrabantWonen stellen startkapitaal beschikbaar. De partijen Wenergroep en BrabantZorg delen kennis en brengen goederen/diensten. Welzijnsonderneming Divers neemt de dagelijkse uitvoering voor haar rekening. Ook kent de onderneming enkele “ambassadeurs” van bewoners en ondernemers. Zij zorgen voor het uitdragen van de kernboodschap van Kroon op je Wijk. De wijk Boschveld als startpunt: Boschveld ligt op een steenworp afstand van het Centraal Station en de binnenstad van ’s-Hertogenbosch. De buurt is aangewezen als herstructureringslocatie. De buurt heeft een zeer gunstige ligging en is mede daardoor in stedenbouwkundig opzicht een aantrekkelijk gebied. Omringd door het Paleiskwartier, de spoorlijn en bedrijventerreinen, is Boschveld een kleine overzichtelijke buurt, maar zeker geen eiland. In Boschveld wonen 3000 bewoners die met elkaar 1700 huishoudens voeren. De verhouding man/ vrouw is nagenoeg gelijk. Opvallend is het groot aantal nationaliteiten en alleenstaanden in de wijk. Zowel BrabantWonen en Zayaz hebben als woningbouwcorporaties veel bezit in de wijk en zijn al jarenlang trouwe partners in zowel fysieke als sociale projecten.
De diensten van de onderneming: De onderneming kent twee type diensten: diensten die worden aangeboden aan bewoners van 's-Hertogenbosch; dienstenontwikkeling die wordt aangeboden aan de gemeente en maatschappelijke organisaties binnen de gemeente 's-Hertogenbosch. Huidige diensten in de projectstatus: Momenteel draaien de volgende diensten in het kader van het project Kroon op je Wijk: Boodschappendienst Was- en strijkdienst (in oprichting) Ondernemersnetwerk Nieuwe diensten bij de start van de onderneming: De onderneming Kroon op je Wijk start met twee buurtdiensten: Een bewonersklussendienst (nieuw) met de partners BrabantWonen en Zayaz/ Weenergroep. Een vervoersdienst, die voortkomt uit de bestaande boodschappendienst, met de partners BrabantZorg en de Gemeente 's-Hertogenbosch. Daarnaast zal Kroon op je Wijk bestaande en nieuwe diensten als onderneming (door)ontwikkelen in 2014. Een was- en strijkdienst en een verhuisdienst zien we als mogelijke nieuwe diensten. Adoptie vindt pas plaats na bereiken van een sluitende business case. Uitgangspunten voor de Dienstontwikkeling Diensten ontwikkelen die voorzien in een behoefte voor bewoners of de markt. De diensten die in het kader van de onderneming Kroon op je Wijk worden opgezet moeten passen binnen één van de vier thema's van de sociale wijkvisie: Boschveld, een gemengde buurt Boschveld, een zorgzame buurt Jong zijn in Boschveld Boschveld, een actieve buurt De dienst moet zich richten op bewoners / ondernemers in de wijk Boschveld. Bewoners uit Boschveld zijn / worden betrokken bij de opzet van de dienst. Minimaal 2 partners uit de wijk moeten bereid zijn na de pilot periode als sociaal aandeelhouder aan te treden en leggen dit vast in een intentieverklaring. Hierin legt men vast onder welke voorwaarden men het aandeelhouderschap aangaat. Een plan van aanpak met beschrijving van de dienst bevat in elk geval de volgende gegevens: doel, resultaten, business case en sociaal aandeelhouders, start- en einddatum pilotperiode. Minimaal twee maanden voor het einde van de pilotperiode vindt er besluitvorming plaats over het al dan niet voortzetten van de dienst. Publiciteit over de dienstverlening is in de pilotperiode een verantwoordelijkheid van de projectleider. Deze zal dit in goed overleg met de werkgroepleden en de potentiële aandeelhouders tot uitvoer brengen. Alle diensten leveren een bijdrage aan het verbeteren/verhogen van de participatie op wijkniveau.
Uitwerking businessplan Fasering Dit plan is opgedeeld in twee fasen, hieronder een uiteenzetting van inhoud, looptijd en concreet eindresultaat. Fase 1: Opstellen en goedkeuren van het businessplan. Opstellen functieprofiel ondernemer. Vaststellen kerngroepleden vanuit de betrokken organisaties. Organisatie van een speciale bijeenkomst "kennen en gekend worden" op 10 juni: presentatie van het plan aan de wijk. Ondertekening van het samenwerkingsovereenkomst. Looptijd: Eindresultaat:
fase 1 loopt tot 10 juni 2013. ondertekend samenwerkingsovereenkomst.
Fase 2: Aanstelling ondernemer volgens opgesteld functieprofiel. Toetreding bewoners / ondernemers tot de kerngroep. Doorontwikkeling van bestaande diensten en ontwikkeling van twee nieuwe diensten. Definitieve keuze voor juridische vorm van de onderneming. Realisatie van 4 diensten, waaronder klussendienst en vervoersdienst Besluitvorming over wijze van opschalen naar andere delen van de stad 's-Hertogenbosch. Looptijd: Eindresultaat:
Fase 2 start op 10 juni en loopt tot 31 december 2014. Blauwdruk die overdraagbaar is naar andere wijken van de stad 's-Hertogenbosch.
De juridische vorm Vooralsnog bestaat de voorkeur tot de oprichting van een coöperatie. Samen met de ondernemer besluit de kerngroep voor 31 december 2013 over de definitieve juridische constructie voor de onderneming Kroon op je Wijk. De kerngroep De belangrijkste taak van de kerngroep is het aanstellen en aansturen van de ondernemer. De kerngroep vervult daarnaast de functie van denktank en klankbordgroep voor de ondernemer en fungeert als aanspreekpunt en ambassadeur voor bewoners en bedrijven in de stad. De kerngroep komt 5 keer per jaar bijeen en bestaat uit een vertegenwoordiging van medeeigenaren en ambassadeurs woonachtig en/of werkzaam in de wijk. Het werkgebied van de kerngroep is de wijk waarin men werkzaam en/of woonachtig is.
De sociaal ondernemer De sociaal ondernemer is bevlogen, sociaal en zakelijk. Voor het leiden en aansturen van de onderneming Kroon op je Wijk zoeken we een sociaal ondernemer die het buurtbedrijf omvormt van sociaal project naar een sociale onderneming. Nieuwe diensten en producten dienen economisch haalbaar en zelfstandig te zijn, continuïteit te waarborgen en opschaalbaar te zijn. Tot december 2014 zal de sociaal ondernemer naast het uitvoeren van de businesscase klussendienst 3 rendabele diensten realiseren. (Zie bijlage 2 voor een uitgebreid profiel)
Beschrijving Businesscase per dienst: Klussendienst Voldoet de dienst aan de uitgangspunten van dit businessplan? De op te richten klussendienst voldoet aan de sociale wijkvisie, geeft invulling aan de beleidslijnen van de notitie kracht van de stad en past gezien de herstructurering prima op de vragen die binnenkomen bij beide woningbouwcorporaties. Bewoners en ondernemers kunnen gebruiker en leverancier zijn bij deze dienst. BrabantWonen, Weenergroep (gemeente 's-Hertogenbosch en Zayaz stellen een startkapitaal beschikbaar voor het opstarten van de dienst en zien hun rol in de toekomst als afnemer. Doel van de klussendienst is drieledig: 1. Toegang bieden van betaalbare (buren) klus hulp voor bewoners die dit niet zelf kunnen. (WMO, langdurig zelfstandig wonen) 2. bieden van een werkervaringsplaats/activeringsplaats (Participatiewet) 3. mogelijk opstarten van (ZZP) netwerk van ondernemers uit de wijk (wijkeconomie)
Waarom en wie wil deze dienst onderdeel laten zijn van de onderneming Kroon op je Wijk? Zayaz en BrabantWonen zien een toenemende groep bewoners zonder eigen netwerk om klusjes te doen, een groep huurders die ouder wordt en langer zelfstandig blijft wonen en tevens een toename van vragen om inzet bij klussen waarin een huurder zelf moet voorzien. Het is de uitdaging voor deze business case om te onderzoeken of een klussendienst naast de sociale doelstelling en de maatschappelijke waarde ook rendabel en voldoende inkomsten kan genereren om de kosten te dragen.
Marktverkenning De beide woningbouwcorporaties stellen startkapitaal beschikbaar om deze nieuwe dienst te starten. Beide organisaties zien het, naast de doorverwijsfunctie, ook als mogelijkheid om investeringen te doen in en rondom de woningen welke in hun bezit zijn. Met wijkaannemer Timmers van Zayaz is gesproken over de mogelijkheid tot het gebruik maken van gereedschappen en het opleiden van de vrijwillige medewerkers in het kader van "social return". De onderhoudsdienst van BrabantWonen biedt ook voor hun deel van deze woningen de back up voor de vrijwillige medewerkers in de klussendienst. BrabantWonen en Zayaz willen beiden 40 klussen inhuren bij deze dienst om zo een solide basis te leggen en een start te maken met een nieuwe rol en verantwoordelijkheid in het sociale domein als mede-mogelijk-makers. De bewoners welke deelnemen aan de Talentenbank, laten zien dat er animo is onder de bewoners om deel te nemen aan deze vorm van vrijwilligers werk c.q. participatiebaan. er is geen klussendienst actief in de wijk Boschveld en het naastgelegen (koopkrachtige) Paleiskwartier. Wel zijn er verschillende ambachttalenten aanwezig die al dan niet als ZZP-er werkzaam zijn. Het is interessant deze in kaart te brengen en te bevragen op hun bijdrage. De inhoudelijke opgave van de klussendienst: De keuze voor de juridische vorm en daarmee de aansprakelijkheid regelen voor werkzaamheden voortkomend uit de klussendienst is een eerste taak voor de ondernemer. Daarna start de promotie en bekendmaking van de dienst bij bewoners, werving en selectie van vrijwillige medewerkers, klussen en leden en de werving van een goede werkbegeleider op locatie. In tweede instantie (of naar rato van vraag) kan het opstarten van een netwerk van ZZPers noodzakelijk zijn. Het beschrijven van de werkprocessen/ intake procedures/ voorwaarden/ financiën vormt de afronding van deze business case. Hiermee ontstaat een blauwdruk en uitrol mogelijkheid naar andere wijken.
Looptijd: Eindresultaat:
Juni 2013 tot en met december 2014 overdraagbare blauwdruk naar andere wijken
Beschrijving Businesscase per dienst: Boodschappendienst naar vervoersdienst Voldoet de dienst aan de uitgangspunten van dit businessplan? De huidige boodschappendienst (vervoer naar winkelcentra met begeleiding ter plekke) past binnen het thema Boschveld een zorgzame buurt van de sociale wijkvisie. De dienst wordt gebruikt door bewoners uit Boschveld. Partners zijn ook Brabant Zorg en de gemeente 's-Hertogenbosch. De ambitie is deze dienst uit te bouwen naar een vervoersdienst. Doel van de vervoersdienst is tweeledig: 1. Bieden van een betaalbare collectieve vervoersdienst (transitie AWBZ) 2. Bieden van een vrijwilligersplek/werkervaringsplaats/ activeringsplaats (Participatiewet) Waarom en wie wil deze dienst onderdeel laten zijn van de onderneming Kroon op je Wijk? Met het oog op de komende transities en de beschikbare middelen is het van belang het collectief vraagafhankelijk vervoer anders aan te bieden. Wij vragen ook voor dit onderdeel meer de inzet van bewoners. Bewoners die als vrijwilliger of in het kader van maatschappelijke participatie hun bijdrage willen leveren aan deze vervoersvorm. Naast het reguliere openbare vervoer en het huidige collectieve vraagafhankelijke vervoer, streven we naar een “tussenlaag”, het vervoer wat “door en voor” bewoners gereden wordt. Dit, en de inbreng van maatschappelijke partners in het kader van "social return" en de opgave zonder (beperkte) subsidie deze dienst te kunnen overdragen naar andere wijken, is de uitdaging voor deze business case. Marktverkenning: Fase 1: nadruk op voorbereiding business; wel opbrengsten, nog niet dekkend. Door vrijwilligers wordt nu het volgende vervoer aangeboden: Door Seniorenvervoer worden nu, voor 65-plussers, ritten aangeboden in de wijken Noord en West (lidmaatschap, alleen overdag, niet in weekenden en avonduren). Financiering door sponsoren, lidmaatschap/eigen bijdrage per rit en reclame inkomsten. Boodschappendienst is gepland vervoer, eenmaal per week. Deze dienst wordt uitgevoerd door Kroon op je Wijk. Eigen bijdrage per rit. De onderneming Kroon op je Wijk verzorgt de werving, selectie en begeleiding van vrijwillige chauffeurs. Vervoer dagbesteding: In samenspraak met een marktpartij rijdt Kroon op je Wijk ritten voor Vivent, Brabant Zorg en de Van Neynselstichting. De onderneming Kroon op je Wijk kan de werving, selectie en begeleiding van deze pool van vrijwillige chauffeurs verzorgen. Door een samenwerking van Seniorenvervoer en Kroon op je Wijk ontstaat een dekkend netwerk van collectief vervoer. Fase 2: business, wel dekkend. Tot 1 januari 2015 loopt het huidige contract met aanbieder van het collectieve vraag afhankelijk vervoer (CVV), Personen Vervoer Nederland (PZN).
In aanloop naar de nieuwe aanbesteding zal in het kader van de marktverkenning onderzocht worden wat de te onderscheiden marktsegmenten kunnen zijn voor het collectief vraagafhankelijk vervoer wat gereden wordt met vrijwilligers. Ook de bijdrage van de te selecteren vervoerder kan dan in het programma van eisen van het bestek worden benoemd. Voorbeeld: puntbestemmingen niet meer meenemen in het nieuwe contract. Puntbestemmingen zijn die ritten die veelvuldig worden gereden, bijvoorbeeld naar het centrum of naar het Jeroen Bosch Ziekenhuis en winkelcentrum "Helftheuvel". Voor Boschveld betekent de uitvoering van deze ritten door het “vrijwilligers vervoer” een besparing van € 17.000 op jaarbasis. Deze middelen kunnen (voor een deel) als opbrengst voor de business case worden opgevoerd. Inhoudelijke opgave: Er zijn voldoende aanknopingspunten voor de start van het schrijven van een business case. Met name het verkennen van de mogelijkheden en het doorberekenen van bovenstaande kansen in de marktverkenning, ligt er een opgave voor de komende 3 maanden. Wil de gemeente het collectief vraagafhankelijk vervoer op een andere manier aanbieden en wil men hier per 01/01/2015 voor gaan betalen? Zijn er zorgpartijen met een vervoersvraag die ze wil wegleggen bij de onderneming Kroon op je Wijk? Hoe ziet die vraag er uit? Tegen welke kosten en opbrengsten? Welke bijdrage kan Kroon op je Wijk inhoudelijk leveren aan de opgaven in het sociale domein en specifiek bij de invulling van de participatiewet? Financiële vertaling De kosten voor continuering van de dienst in zijn huidige vorm is voorzien binnen het regulier subsidiecontract met welzijnsonderneming Divers. De opgestelde business case bevat, in samenhang met de andere business cases horend bij de onderneming Kroon op je Wijk, een doorberekening voor de loonkosten van de ondernemer voor het jaar 2014. Looptijd: Eindresultaat:
Juni 2013 tot en met december 2013 ( fase 1) Januari 2014 tot januari 2015 ( fase 2) een goedgekeurde business case voor het jaar 2015
