Q2 2014
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Kop
Inhoudsopgave Nederland Employment Outlook
Q2/14
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
1
Vergelijking per regio Vergelijking per sector
Internationale Employment Outlook
8
Ondervraagden per regio Internationale vergelijking – EMEA Internationale vergelijking – Azië Pacific Internationale vergelijking – Noord-, Midden- en Zuid-Amerika
Over het onderzoek
19
Over ManpowerGroup™
21
Nederland Employment Outlook De resultaten van de Manpower Employment Outlook Survey voor het tweede kwartaal van 2014 zijn verkregen uit vraaggesprekken met een representatieve steekproef van 750 in Nederland gevestigde werkgevers. Alle deelnemers kregen de vraag voorgelegd welke veranderingen zij ten aanzien van de werkgelegenheid op hun eigen vestiging verwachten voor het tweede kwartaal (april t/m juni) van 2014 ten opzichte van het huidige kwartaal.
De Nederlandse werkgevers geven aan in het tweede kwartaal van 2014 voorzichtig te zullen zijn wat betreft het aannemen van personeel. 2% van de werkgevers verwacht een toename van het personeelsbestand, 1% voorspelt een afname, en 95% voorziet geen verandering, hetgeen resulteert in een netto werkgelegenheidscijfer van +1%. In dit verslag gebruiken wij de term ‘netto werkgelegenheidscijfer’ (‘Net Employment Outlook’). Dit betreft het percentage werkgevers dat verwacht dat de totale werkgelegenheid op hun vestiging het komende kwartaal zal groeien, minus het percentage werkgevers dat juist een afname van de werkgelegenheid op hun vestiging verwacht. De uitkomst van deze rekensom is het netto werkgelegenheidscijfer. De plannen voor het aannemen van werknemers zijn in vergelijking met het voorgaande kwartaal 2 procentpunten gunstiger. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar noteren werkgevers een groei van het werkgelegenheidscijfer met 6 procentpunten. Na seizoenscorrectie komt het werkgelegenheidscijfer ook nog uit op +1%, de meest optimistische voorspelling sinds het eerste kwartaal van 2012. Op kwartaalbasis blijven de verwachtingen voor de werkgelegenheid relatief stabiel en op jaarbasis nemen ze met 4 procentpunten toe. Tenzij anders aangegeven, is vanaf nu op alle gegevens die in het commentaar zijn opgenomen seizoenscorrectie toegepast.
Nationaal 50 40 30 20 10 0 -10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
2e kwartaal 2014 1e kwartaal 2014
Toename
Afname
%
%
2
3
2
1
Ongewijzigd
Onbekend
Netto werkgelegenheidscijfer
Na seizoenscorrectie
%
%
%
%
93
2
-1
0
95
2
1
1
4e kwartaal 2013
2
4
93
1
-2
-3
3e kwartaal 2013
3
5
91
1
-2
-3
2e kwartaal 2013
3
8
88
1
-5
-3
1
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Vergelijking per regio Werkgevers in alle vier de regio’s melden voor de periode april t/m juni positieve werkgelegenheidsplannen. Oost-Nederland rapporteert met +2% het hoogste netto werkgelegenheidscijfer, terwijl Noord-Nederland, Zuid-Nederland en West-Nederland een cijfer rapporteren van +1%. In alle vier de regio’s zijn de verwachtingen voor de werkgelegenheid beter dan in het eerste kwartaal van 2014. Terwijl het werkgelegenheidscijfer in Zuid-Nederland en West-Nederland met 3 procentpunten groeit, groeit het in Oost-Nederland met 2 procentpunten.
Noord-Nederland
+2 +1
Oost-Nederland
+1 +2
West-Nederland
+1 +1 0
Zuid-Nederland -30
-20
-10
Op jaarbasis verbetert het werkgelegenheidscijfer in alle vier de regio’s. Werkgevers in Oost-Nederland noteren een groei van 12 procentpunten. In Zuid-Nederland neemt het werkgelegenheidscijfer met 6 procentpunten toe en in West-Nederland en Noord-Nederland neemt het cijfer met respectievelijk 3 en 2 procentpunten toe. Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens voorspellen werkgevers in drie van de vier regio’s personeelsuitbreiding voor het tweede kwartaal van 2014, waarbij de meest optimistische werkgelegenheidsplannen worden genoteerd in Noord-Nederland. In drie regio’s verbetert het werkgelegenheidscijfer ten opzichte van het vorige kwartaal; op jaarbasis verbetert dat cijfer in alle vier de regio’s.
+1 0
10
20
Netto werkgelegenheidscijfer
30
40
50
Na seizoenscorrectie
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
2
Noord-Nederland +1%
Oost-Nederland +2%
Voor de periode april t/m juni wordt een trage groei van de werkgelegenheid verwacht: werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van +1%. Dit is het beste en eerste positieve werkgelegenheidscijfer dat sinds het tweede kwartaal van 2012 bekend is gemaakt. Op kwartaalbasis blijven de plannen voor het aannemen van werknemers relatief stabiel; op jaarbasis zijn ze 2 procentpunten gunstiger.
Werkgevers melden de meest optimistische werkgelegenheidsplannen sinds het onderzoek in het eerste kwartaal van 2012 werd gestart: voor het komende kwartaal noteren ze een netto werkgelegenheidscijfer van +2%. De werkgelegenheidsverwachtingen zijn 2 procentpunten gunstiger ten opzichte van het vorige kwartaal en laten op jaarbasis een aanzienlijke verbetering zien van 12 procentpunten.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens voorspellen werkgevers enige uitbreiding van het personeelsbestand in het tweede kwartaal van 2014. De werkgelegenheidsplannen zijn zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis enigszins gunstiger.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens noteren werkgevers voor het tweede kwartaal van 2014 voorzichtige plannen voor het aannemen van personeel. Op kwartaalbasis is het werkgelegenheidscijfer ongewijzigd, maar ten opzichte van het tweede kwartaal van 2013 stijgt het aanzienlijk.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
West-Nederland +1%
Zuid-Nederland +1%
Werkgevers verwachten voor de periode april t/m juni een trage groei van de werkgelegenheid en noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +1%. Dat is het beste en het eerst positieve cijfer sinds het vierde kwartaal van 2011. De plannen voor het aannemen van werknemers zijn zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis 3 procentpunten gunstiger.
Het werkgelegenheidsklimaat in de regio zal voor het eerst sinds kwartaal 1 van 2012 weer positief zijn: werkgevers noteren voor het tweede kwartaal van 2014 een netto werkgelegenheidscijfer van +1%. Werkzoekenden zullen daarvan kunnen profiteren. Het werkgelegenheidscijfer verbetert zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis, met respectievelijk 3 en 6 procentpunten.
Uitgaande van ongecorrigeerde o nderzoeksresultaten verwachten werkgevers een voorzichtige groei van de werkgelegenheid in het komende kwartaal. Het werkgelegenheidscijfer is zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis enigszins beter.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksresultaten verwachten werkgevers een vlakke arbeidsmarkt in het komende kwartaal. De verwachtingen voor de werkgelegenheid zijn in vergelijking met het vorige kwartaal wel enigszins gunstiger en laten een gematigde verbetering zien in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
3
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Vergelijking per sector
Werkgevers in zes van de negen sectoren noteren een groei van het werkgelegenheidscijfer ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De opmerkelijkste groeicijfers, 14 en 11 procentpunten, worden genoteerd in respectievelijk de sector Overheid & maatschappelijke dienstverlening en Mijnbouw & delfstofwinning. Zowel in de bouwsector als in de sector Transport, opslag & communicatie verbeteren de plannen voor het aannemen van personeel met 6 procentpunten. Daarbuiten verslechteren de plannen voor het aannemen van werknemers in twee sectoren. Werkgevers in de sector Landbouw, bosbouw & visserij noteren een daling van 6 procentpunten en de sector Nutsbedrijven noteert een daling van 5 procentpunten.
In zes van de negen sectoren verwachten werkgevers hun personeel gedurende het komende kwartaal te zullen uitbreiden. De meest optimistische plannen voor het aannemen van personeel worden genoteerd in de sector Mijnbouw & delfstofwinning, waar het netto werkgelegenheidscijfer +7% bedraagt. Twee sectoren - Landbouw, bosbouw & visserij en Nutsbedrijven - noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +3%, en in de sector Zakelijke en financiële dienstverlening is dat cijfer +2%. Werkgevers in de sector Productiebedrijven voorspellen daarentegen een lichte inkrimping van het personeelsbestand: zij noteren een werkgelegenheidscijfer van -2%. Werkgevers in vijf van de negen sectoren rapporteren ongunstigere werkgelegenheidsplannen in vergelijking met het eerste kwartaal van 2014. Zowel in de sector Productiebedrijven als in de sector Nutsbedrijven daalt het werkgelegenheidscijfer met 4 procentpunten, terwijl de bouwsector en de sector Transport, opslag & communicatie een daling noteren van 3 procentpunten. In drie sectoren melden werkgevers echter gunstigere plannen voor de werkgelegenheid. In de sector Landbouw, bosbouw & visserij stijgt het werkgelegenheidscijfer met 9 procentpunten, en de sector Zakelijke en financiële dienstverlening noteert een groei van 8 procentpunten.
Bouw
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens voorspellen werkgevers in vijf van de negen sectoren een uitbreiding van het personeelsbestand in het tweede kwartaal van 2014. De meest optimistische verwachtingen voor de werkgelegenheid worden genoteerd in de sector Mijnbouw & delfstofwinning. Het werkgelegenheidscijfer neemt in vijf sectoren toe ten opzichte van het vorige kwartaal en neemt in zes sectoren toe ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
+2
0 0 0
Groothandel, detailhandel & horeca Landbouw, bosbouw & visserij
+3
+5 +8 +7
Mijnbouw & delfstofwinning +3 +3
Nutsbedrijven 0
Overheid & maatschap. dienstverl.
+1
-1 -2
Productiebedrijven
0
Transport, opslag & communicatie
+1
Zakelijke en financiële dienstverlening
+2 -20
-10
0
+4 10
20
30
Netto werkgelegenheidscijfer
40
50
Na seizoenscorrectie
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
4
Landbouw, bosbouw & visserij +3%
Transport, opslag & communicatie +1%
Werkgevers geven voor het komende kwartaal een gunstig signaal af aan werkzoekenden en noteren eennetto werkgelegenheidscijfer van +3%. Het werkgelegenheidscijfer stijgt met 9 procentpunten ten opzichte van het vorige kwartaal, maar is 6 procentpunten lager dan in dezelfde periode vorig jaar.
Werkzoekenden kunnen zich voorbereiden op een voorzichtig werkgelegenheidsklimaat in het tweede kwartaal 2014; werkgevers rapporteren voor dat kwartaal een netto werkgelegenheidscijfer van +1%. Op kwartaalbasis lopen de verwachtingen voor de werkgelegenheid met 3 procentpunten terug, maar op jaarbasis verbeteren ze met 6 procentpunten.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens voorspellen werkgevers enige uitbreiding van hun personeelsbestand in het komende kwartaal. De verwachtingen voor de werkgelegenheid zijn aanzienlijk gunstiger in vergelijking met het vorige kwartaal, maar zijn enigszins ongunstiger in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksresultaten voorspellen werkgevers een vlakke arbeidsmarkt voor de komende drie maanden. Op kwartaalbasis vertonen de werkgelegenheidsplannen enige afname, maar op jaarbasis juist enige toename.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Bouw 0%
Industrie -2%
Met een netto werkgelegenheidscijfer van 0% verwachten werkgevers in het tweede kwartaal van 2014 een vlakke arbeidsmarkt. Vergeleken met het vorige kwartaal verslechteren de werkgelegenheidsplannen met 3 procentpunten, maar ten opzichte van het tweede kwartaal van 2013 zijn ze 6 procentpunten gunstiger.
Werkgevers noteren een netto werkgelegenheidscijfer van -2% voor het komende kwartaal. Daarmee zijn de werkgelegenheidsplannen onzeker. Het werkgelegenheidscijfer daalt met 4 procentpunten ten opzichte van het vorige kwartaal, maar blijft op jaarbasis relatief stabiel.
Uitgaande van ongecorrigeerde o nderzoeksgegevens voorspellen werkgevers een trage groei van de werkgelegenheid in de periode april t/m juni. Op kwartaalbasis is het werkgelegenheidscijfer ongewijzigd en op jaarbasis laat het een gematigde groei zien.
Uitgaande van ongecorrigeerde o nderzoeksresultaten voorspellen werkgevers beperkte kansen voor het aannemen van werknemers voor het tweede kwartaal van 2014. Het werkgelegenheidscijfer blijft op kwartaalbasis relatief stabiel en laat op jaarbasis een gematigde groei zien.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
5
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Groothandel, detailhandel & horeca 0%
Overheid & maatschappelijke dienstverlening +1%
Werkgevers noteren een vlakke arbeidsmarkt voor de periode april t/m juni, met een netto werkgelegenheidscijfer van 0%. Ten opzichte van het voorgaande kwartaal blijven de plannen voor het aanemen van werknemers relatief stabiel; op jaarbasis zijn ze ongewijzigd.
Werkgevers noteren met een netto werkgelegenheidscijfer van +1% voor het tweede kwartaal van 2014 een voorzichtige groei van de werkgelegenheid. Het werkgelegenheidscijfer blijft ongewijzigd ten opzichte van het vorige kwartaal en groeit met 14 procentpunten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksresultaten noteren werkgevers een gematigd werkgelegenheidsklimaat voor het komende kwartaal. Het werkgelegenheidscijfer is iets beter ten opzichte van het vorige kwartaal, maar is ongewijzigd vergeleken met het tweede kwartaal van 2013.
Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksresultaten verwachten werkgevers een vlak werkgelegenheidscijfer in het komende kwartaal. De werkgelegenheidsplannen blijven op kwartaalbasis relatief stabiel en zijn op jaarbasis aanzienlijk gunstiger.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Zakelijke dienstverlening +2%
Nutsbedrijven +3%
Werkgevers verwachten een trage groei van het aantal banen voor de periode april t/m juni en noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +2%. Het werkgelegenheidscijfer is ten opzichte van het vorige kwartaal met 8 procentpunten gestegen en is daarmee het beste cijfer sinds het eerste kwartaal van 2012. Op jaarbasis blijven de plannen voor de werkgelegenheid relatief stabiel.
In het komende kwartaal wordt enige uitbreiding van het personeelsbestand verwacht; werkgevers noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +3%. De werkgelegenheidsplannen verslechteren echter zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis met respectievelijk 4 en 5 procentpunten.
Uitgaande van ongecorrigeerde o nderzoeksresultaten geven werkgevers voor het komende kwartaal een bemoedigend signaal af aan werkzoekenden. Op kwartaalbasis is het werkgelegenheidscijfer aanzienlijk gunstiger; op jaarbasis blijft het relatief stabiel. 50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
6
Uitgaande van ongecorrigeerde o nderzoeksresultaten voorspellen werkgevers een gunstig werkgelegenheidsklimaat voor het tweede kwartaal van 2014. Het werkgelegenheidscijfer is echter enigszins lager dan in het vorige kwartaal en laat een gematigde afname zien ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Mijnbouw & delfstofwinning +7% Werkzoekenden zullen in de periode april t/m juni waarschijnlijk kunnen profiteren van voorzichtig optimistische werkgelegenheidsplannen: werkgevers noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +7%. De verwachtingen voor de werkgelegenheid blijven relatief stabiel ten opzichte van het vorige kwartaal en verbeteren aanzienlijk in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, met een marge van 11 procentpunten. Uitgaande van ongecorrigeerde onderzoeksgegevens verwachten werkgevers dat het personeelsbestand in het komende kwartaal enigszins zal worden uitgebreid. De plannen voor het aannemen van werknemers zijn enigszins gunstiger ten opzichte van het vorige kwartaal en aanzienlijk gunstiger ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. 50 40 30 20 10 0 -10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
7
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Internationale Arbeidsmarktbarometer De Manpower Arbeidsmarkt barometer met betrekking tot het tweede kwartaal van 2014 is gebaseerd op vraaggesprekken met ruim 65.000 werkgevers uit 42 landen en gebiedsdelen. De werkgevers kregen de vraag voorgelegd welke veranderingen zij ten aanzien van de werkgelegenheid op hun eigen vestiging voorzagen voor het tweede kwartaal (april t/m juni) van 2014 ten opzichte van het huidige kwartaal. Het driemaandelijkse onderzoek van ManpowerGroup meet de wervingsplannen van werkgevers op de belangrijkste arbeidsmarkten wereldwijd*. Hieronder vindt u een kort overzicht van de antwoorden. Het onderzoek met betrekking tot het tweede kwartaal wijst op talrijke signalen van gematigd optimisme onder werkgevers die erop kunnen duiden dat de tegenspoed die veel arbeidsmarkten wereldwijd hebben ondervonden, aan het afnemen is. Het aantal arbeidsplaatsen zal naar verwachting toenemen in 38 van de 42 landen en gebiedsdelen. Dit is sinds het derde kwartaal van 2008 het hoogste percentage landen met positieve verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid. Werkgevers in Ierland en Spanje geven voor het eerst sinds 2008 positieve voorspellingen af met betrekking tot de werkgelegenheid. Wereldwijd worden de gunstigste vooruitzichten voor de werkgelegenheid gerapporteerd door werkgevers in India, Taiwan, NieuwZeeland, Turkije en Costa Rica. De zwakste—en enige negatieve—verwachting voor het tweede kwartaal wordt afgegeven door werkgevers in Italië, Frankrijk en Tsjechië, waar het werkgelegenheidscijfer voor de tweede keer in de afgelopen vier kwartaal negatief uitvalt.
8
In 26 van de 42 landen en gebiedsdelen verbeteren de vooruitzichten in een k wartaal-op-kwartaalvergelijking en in 11 verslechteren ze. In vergelijking met de voorspellingen van een jaar geleden zal de ontwikkeling van de w erkgelegenheid in 28 landen en gebiedsdelen gunstiger zijn en in 11 landen en gebiedsdelen minder gunstig. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar zal de ontwikkeling van de werkgelegenheid in zes van de zeven G7-landen naar verwachting verbeteren of relatief stabiel blijven. Als we naar de drie werelddelen afzonderlijk kijken, verwachten werkgevers in alle tien landen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika die deelnemen aan het onderzoek, een toename van het aantal a rbeidsplaatsen in het komende kwartaal. Ten opzichte van het vorige kwartaal verbeteren de vooruitzichten voor de werkgelegenheid in vier landen maar verslechteren ze in twee. Op jaarbasis is het netto werkgelegenheidscijfer in vier landen beter maar in vijf landen slechter. Werkgevers in Costa Rica geven de meest optimistische vooruitzichten voor de werkgelegenheid van de regio af, terwijl werkgevers in Argentinië de minst optimistische cijfers in Noord- en Zuid-Amerika rapporteren. Het aantal arbeidsplaatsen zal gedurende het komende kwartaal naar verwachting in alle acht landen en gebiedsdelen in de regio Azië-Pacific toenemen. In vijf landen en gebiedsdelen wordt een beter netto werkgelegenheidscijfer gerapporteerd dan vorig kwartaal; werkgevers in twee landen en gebiedsdelen geven minder gunstige vooruitzichten af voor de werkgelegenheid. Vergeleken met het tweede kwartaal van 2013 verbeteren de verwachtingen voor de werkgelegenheid in zeven landen en gebiedsdelen en verslechteren ze alleen in Australië. Naar verwachting zal India de sterkste arbeidsmarkt hebben, terwijl werkgevers in Australië voor het achtste kwartaal op rij de zwakste vooruitzichten voor de werkgelegenheid afgeven. Werkgevers in 20 van de 24 landen in de regio Europa, het Midden-Oosten & Afrika (EMEA) verwachten dat het aantal arbeidsplaatsen gedurende het komende kwartaal zal toenemen. Kwartaal-op-kwartaal verbeteren de vooruitzichten voor de werkgelegenheid in zeventien landen; in zeven landen verslechteren ze. Jaar-op-jaar is het netto werkgelegenheidscijfer in zeventien landen beter, in vijf landen slechter en in twee landen hetzelfde.
*Waar beschikbaar, wordt in dit commentaar uitgegaan van gegevens die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden.
Turkse werkgevers rapporteren, net als in de voorgaande vier kwartalen, de meest optimistische verwachtingen voor de werkgelegenheid in de regio. Italië rapporteert het zwakste werkgelegenheidscijfer van de regio, maar Italiaanse werkgevers geven wel hun beste voorspelling af sinds het derde kwartaal van 2012, waarbij de verwachtingen voor de werkgelegenheid in de meeste sectoren en regio’s toenemen of relatief stabiel blijven vergeleken met het vorige kwartaal en vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De volledige onderzoeksresultaten met betrekking tot alle 42 landen en gebiedsdelen die aan dit driemaandelijkse onderzoek hebben meegedaan, is te vinden op http://manpowergroup.com/press/meos_landing.cfm.
Daarnaast kunt u de meest recente onderzoeksgegevens voor alle 42 landen en gebiedsdelen bekijken en met elkaar vergelijken via de Manpower Arbeidsmarktbarometer Explorer. Met Explorer kunt u eenvoudig door de huidige werkgelegenheidstrends en historische arbeidsmarktgegevens bladeren. Ga naar http://www.manpowergroupsolutions.com/DataExplorer/. De volgende Manpower Arbeidsmarktbarometer zal op 10 juni 2014 verschijnen en zal de werkgelegenheidsverwachtingen voor het derde kwartaal van 2014 bekendmaken.
Ondervraagden per regio
Asia Pacific 24% Americas 45%
Voor de Manpower Arbeidsmarktbarometer met betrekking tot het tweede kwartaal van 2014 zijn wereldwijd ruim 65.000 HR-directeuren en senior HR-managers van publieke en private organisaties ondervraagd: 45% van de ondervraagden kwam uit tien landen in Noord-, Midden en Zuid-Amerika; 24% uit acht landen en gebiedsdelen in Azië-Pacific; en 31% uit 24 landen in de EMEA.
EMEA 31%
9
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
2e kwartaal 2014
Verschil Verschil 1e kw. 2014 2e kwartaal 2013 t/m 2e kwartaal 2014 en 2e kw. 2014
% Noord-, Midden en Zuid-Amerika Argentinë Brazilië Canada Colombia Costa Rica Guatemala Mexico Panama Peru Ver. Staten
10
(6)1
18
(13)1
12 19
(9)1 (19)1
19 11 18
(22)1 (12)1 (17)1
13 19 15
(15)1 (19)1 (13)1
Kwartaal 2 2014 Netto werkgelegenheidscijfer -15 -10 -5
4 8 7 2 4 -2 6 -1 4 5
(0)1 (-3)1 (-2)1 (0)1 (10)1 (1)1 (3)1 (0)1 (3)1 (0)1
-6 (-6)1 -12 (-11)1 -3 (-3)1 3 (3)1 6 (11)1 -1 (-1)1 0 (0)1 -12 (-7)1 2 (2)1 2 (2)1
0
5 10 15 20 25 30 35 40 45
+41%
India
+38%
Taiwan Nieuw Zeeland
+27%
Turkije
+26%* +22%
Costa Rica
+19%
Colombia
+19%
Peru Japan
+17%
Mexico
+17% +17%
Singapore
+16%
Hongkong
Azië Pacific Australië China
11
(10)1
4
(3)1
3
(4)1
16
(15)1
4
(2)1
-2
(-2)1
Hongkong
14
(16)1
0
(2)1
5
(5)1
India Japan
45
(41)1
16
(8)1
15
(14)1
27
(17)1
15
(0)1
4
(4)1
Nieuw-Zeeland Singapore Taiwan
29
(27)1
10
(6)1
6
(6)1
18
1
2
1
1
1
Verenigde Staten
1
Guatemala
+12%
Roemenië
+12%
39
(17)
1
(38)
7
(-2)
1
(-1)
6
(1) (7)
China
+15%
Panama
+15% +14%*
Bulgarije Brazilië
+13%
Israël
+13%*
Slovenië
+13%* +13%
EMEA Oostenrijk
Australië
+10%
6
(4)1
6
(-1)1
2
(2)1
Canada
+9%
België
4
(3)1
5
(3)1
5
(6)1
Finland
+9%*
Bulgarije
14
(–)1
13
(–)1
2
(–)1
Duitsland
+7%
Tjechië
-1
(-2)1
-1
(-5)1
-1
(-1)1
Noorwegen
+7%
Finland
9
(–)1
15
(–)1
7
(–)1
Frankrijk
-1
(-1)1
0
(-2)1
-1
(-1)1
Duitsland
8
(7)1
6
(2)1
4
(4)1
Griekenland
8
1
(5)
7
1
(1)
11
(11)1
Hongarije
8
(3)1
5
(-1)1
3
(2)1
4
1
(2)
13
1
(7)
6
(6)1
Israël
13
(–)1
3
(–)1
0
(–)1
Italië Nederland
-4 1
(-7)1 (1)1
8 2
(3)1 (1)1
6 6
(5)1 (4)1
Noorwegen Polen Roemenië
6
(7)1
4
(3)1
0
(0)1
8
1
(7)
4
1
8
1
15 2 13
(12)1 (–)1 (–)1
14 4 11
(5)1 (–)1 (–)1
4 1 8
0
(0)1
-6
(-4)1
-2
(-2)1
Zuid-Afrika
Spanje
4
(4)1
10
(7)1
15
(15)1
Zweden Zwitserland Turkije Ver. Koninkrijk
Frankrijk
4
(2)1
2
(-2)1
-2
(-2)1
6 26 7
(5)1 (–)1 (6)1
6 10 4
(5)1 (–)1 (1)1
6 -2 1
(6)1 (–)1 (1)1
Tjechië
*
Ierland
Slowakije Slovenië Zuid-Afrika
(-1)
+6%
Argentinië
+6%
Verenigd Koninkrijk
+5%
Griekenland Zwitserland
+5%
Oostenrijk
+4% +4%
Spanje België
+3%
Hongarije
+3%
(8)
Ierland
+2%
(5)1 (–)1 (–)1
Slowakije
+2%*
Zweden
+2%
† EMEA ––Europa, Europe,Midden-Oosten Middle East and * EMEA en Africa. Afrika. 1. H Number et cijfer tussen haakjes isisdethe NetNet Employment Outlook na toepassing van seizoenscorrectie 1. in parentheses Employment Outlook when adjusted to remove the (indienofbeschikbaar; voor de berekening hiervanPlease zijn denote gegevens van data minimaal 17available kwartalen impact seasonal variations in hiring activity. that this is not forvereist). all countries as a minimum of 17 quarters worth of data is required.
10
+7%
Polen
+1%
Nederland
Italië
0% -1% -2% -7% -15 -10 -5
0
Indicates unadjusted data. vóór seizoenscorrectie. * Data
5 10 15 20 25 30 35 40 45
Internationale vergelijkingen – EMEA In 24 landen van de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika (EMEA) zijn ruim 20.000 werkgevers ondervraagd om de verwachte activiteit op de arbeidsmarkt voor het tweede kwartaal van 2014 te meten. De onderzoeksresultaten voor het tweede kwartaal wijzen niet op een definitieve ommekeer in de regio maar er zijn wel verschillende aanwijzingen dat het optimisme van werkgevers geleidelijk aan het verbeteren is, vooral in de paar landen waar de werkgelegenheidsvooruitzichten in de nasleep van de internationale recessie aanhoudend somber bleven. Of deze gematigde opleving voldoende is om het aanhoudende gebrek aan werkgelegenheid te kunnen keren, is nog te bezien. Werkgevers in 20 van de 24 landen melden echter positieve vooruitzichten, in vergelijking met 16 van de 24 landen voor het eerste kwartaal van het jaar, en werkgevers in Ierland en Spanje melden voor het eerst sinds 2008 positieve vooruitzichten. Zowel in vergelijkingen van kwartaal op kwartaal als van jaar op jaar verbeteren de vooruitzichten in 17 van de 24 landen. De wervingsplannen voor het eerste kwartaal zijn het sterkst in Turkije, Bulgarije, Israël en Slovenië. De zwakste - en als enige - negatieve voorspellingen zijn afkomstig van werkgevers in Italië, Tsjechië en Frankrijk. Het werkgelegenheidscijfer van Turkije neemt vergeleken met het eerste kwartaal sterk toe onder invloed van de werkgelegenheidsvooruitzichten in de sector Productiebedrijven en in de bouwsector. Het wervingsklimaat in alle andere negen sectoren in Turkije is naar verwachting ook stabiel: een op de drie werkgevers geeft aan dat het personeel in de komende drie maanden te willen uitbreiden. Elders in de regio blijven de wervingsplannen van werkgevers gemengd maar zijn er signalen dat de arbeidsmarkt een steviger fundament krijgt. In
België +3%
het Verenigd Koninkrijk zullen werkzoekenden naar verwachting kunnen blijven profiteren van het toenemende optimisme van werkgevers. De vooruitzichten voor de werkgelegenheid in de sector Zakelijke en financiële dienstverlening blijven optimistisch en in de bouwsector gloort een sprankje hoop: werkgevers noteren voor het eerst sinds het derde kwartaal van 2008 een positief werkgelegenheidscijfer. Het werkgelegenheidscijfer in Polen blijft voorzichtig optimistisch. Onder invloed van een lichte stijging van de productie van auto’s en duurzame consumptiegoederen verbetert de verwachting voor de sector Productiebedrijven in Polen voor het vijfde kwartaal op rij, waarbij werkgevers een mate van vertrouwen uitstralen die sinds het tweede kwartaal van 2011 niet is vertoond. De activiteit op de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal zal in Noorwegen en Zweden naar verwachting positief blijven onder invloed van positieve voorspellingen voor de financiële en zakelijke dienstverlening. Na twee achtereenvolgende kwartalen met negatieve voorspellingen neemt het vertrouwen onder Finse werkgevers nu weer een positieve wending; het werkgelegenheidscijfer is verbeterd, gedeeltelijk door aanzienlijke verbeteringen in de bouwsector en in de werkgelegenheidscijfers voor de sector Transport, opslag & communicatie outlook. In Duitsland blijven de kansen op het vinden van een baan optimistisch. In de sector Zakelijke en financiële dienstverlening wordt een actieve arbeidsmarkt verwacht, maar daar staat een verwachte vertraging in de sector Productiebedrijven tegenover, waar het werkgelegenheidscijfer tot een laagterecord in anderhalf jaar tijd zakt. De vooruitzichten voor Frankrijk zijn ondertussen negatief ondanks het feit dat werkgevers in de sector Transport, opslag & communicatie hun meest optimistische werkgelegenheidscijfer rapporteren sinds het onderzoek in het derde kwartaal van 2003 in Frankrijk werd gestart.
Bulgarije +14%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bulgarije neemt deel sinds Q1 2011.
11
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Duitsland +7%
Finland +9%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Finland neemt deel sinds Q4 2012.
Griekenland +5%
Frankrijk -1% 50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Na seizoenscorrectie
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Netto werkgelegenheid Na seizoenscorrectie 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Griekenland neemt deel sinds Q2 2008. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Hongarije +3%*
Ierland +2%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Hongarije neemt deel sinds Q3 2009. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Israël +13%*
Italië -7%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Israël neemt deel sinds Q4 2011.
12
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Nederland +1%
Noorwegen +7%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Oostenrijk +4%
Polen +7%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Polen neemt deel sinds Q2 2008. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Roemenië +12%
Slovenië +13%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Roemenië neemt deel sinds Q2 2008. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Slovenië neemt deel sinds Q1 2011. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Slowakije +2%*
Spanje +4%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Slowakije neemt deel sinds Q4 2011.
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
13
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Tsjechië -2%
Turkije +26%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Seasonally Adjusted Outlook
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Tjechië neemt deel sinds Q2 2008. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Turkije neemt deel sinds Q1 2011.
Verenigd Koninkrijk +6%
Zuid-Afrika 0%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Zuid-Afrika neemt deel sinds Q4 2006. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Zweden +2%
Zwitserland +5%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
14
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Zwitserland neemt deel sinds Q3 2005. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Internationale vergelijkingen – Azië Pacific
v ooruitzichten voor de werkgelegenheid verwachten voor het tweede kwartaal en een even optimistisch vooruitzicht afgeven voor de sector Zakelijke dienstverlening.
In de regio Azië-Pacific zijn ruim 15.500 werkgevers ondervraagd om de verwachte activiteit op de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal van 2014 te meten.
Werkgevers in Japan verwachten dat de werving van personeel zich op de gunstigste wijze zal blijven ontwikkelen sinds het tweede kwartaal van 2008. Het werkgelegenheidscijfer neemt sterk toe in de sector Mijnbouw & delfstofwinning, waar werkgevers de meest optimistische plannen voor de werkgelegenheid rapporteren sinds het onderzoek in 2003 werd gestart. Het tekort aan talent blijft veel werkgevers echter parten spelen, vooral in het midden- en kleinbedrijf, dat de strijd om mensen met gewilde vaardigheden vaak verliest van grotere bedrijven en multinationals.
De kansen op het vinden van een baan blijven in de hele regio positief. Werkgevers in India, Taiwan en Nieuw-Zeeland rapporteren de meest positieve wervingsplannen. In een kwartaal-op-kwartaalvergelijking verbeteren de vooruitzichten in vijf van de acht landen en gebiedsdelen en vergeleken met dezelfde periode vorig jaar verbeteren ze in alle landen en gebiedsdelen, met uitzondering van Australië. Voor de zesde maal in drie jaar tijd melden werkgevers in India de meest optimistische voorspelling van alle 42 landen en gebiedsdelen die aan het onderzoek deelnemen. Bijna de helft van de Indiase werkgevers die zijn ondervraagd, geeft aan het voornemen te hebben het personeel in de periode april t/m juni uit te breiden, en de kansen voor de werkgelegenheid nemen in een jaarop-jaarvergelijking in alle zeven sectoren en in alle regio’s aanzienlijk toe. Naar verwachting zullen vooral werkgevers in de dienstverlening, de financiële sector en van IT/ ITes-bedrijven strijden om talent; de arbeidskansen voor mensen met technische en programmeervaardigheden zullen naar verwachting namelijk toenemen als gevolg van een opleving van de vraag naar outsourcing in de VS.
China laat een lichte verbetering zien van de plannen op het gebied van de werkgelegenheid, ondanks signalen van een teruglopende binnenlandse vraag en onzekerheid naar aanleiding van de plannen die het land heeft aangekondigd om van een productiegedreven economie over te schakelen op een economie die op dienstverlening drijft. De werkgelegenheidsverwachtingen voor Hongkong blijven gunstig in het tweede kwartaal, onder meer als gevolg van aanzienlijke verbeteringen in de sector Zakelijke dienstverlening die het gevolg zijn van het feit dat financiële instellingen onder druk van strengere voorschriften voor banken koortsachtig op jacht blijven naar personeel in de sector Risico & compliance.
De werkgelegenheidsvooruitzichten in Taiwan blijven naar verwachting gunstig, ondanks een terugval in de vraag van China, de grootste handelspartner van deze op de export gerichte economie. In vergelijking met vorig jaar verbeteren de vooruitzichten in alle sectoren, waarbij werkgevers in de sector Mijnbouw & delfstofwinning de beste
Werkgevers in Australië hebben voor het achtste achtereenvolgende kwartaal de zwakste vooruitzichten voor de werkgelegenheid van de regio gerapporteerd. Het vertrouwen van werkgevers neemt echter voor het tweede achtereenvolgende kwartaal wel licht toe; in de sectoren Zakelijke dienstverlening en Transport & voorzieningen worden de gunstigste werkgelegenheidskansen verwacht.
Australië +10%
China +15%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 China neemt deel sinds Q2 2005.
15
Manpower Employment Outlook Survey Nederland India +41%
Hongkong +16% 50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
India neemt deel sinds Q3 2005.
Japan +17%
Nieuw-Zeeland +27%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Nieuw-Zeeland neemt deel sinds Q2 2004. Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Singapore +17% 70 60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 -60
Taiwan +38% 50 40 30 20 10 0 -10
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
-20
Na seizoenscorrectie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Taiwan neemt deel sinds Q2 2005.
16
Netto werkgelegenheid
Internationale vergelijkingen – Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Om de werkgelegenheidsvooruitzichten voor het tweede kwartaal van 2014 te meten, heeft ManpowerGroup bijna 30.000 werkgevers uit tien landen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika ondervraagd. In elk van deze landen rapporteren de werkgevers voor de komende drie maanden verschillende gradaties van positieve wervingsactiviteiten. De resultaten zijn echter gemengd als je ze over een langere periode met elkaar vergelijkt. In een kwartaal-op-kwartaalvergelijking verbeteren de voorspellingen in vier landen, verslechteren ze in twee en blijven ze gelijk in vier. Ten opzichte van het tweede kwartaal van 2013 verbeteren de vooruitzichten in vier landen, verslechteren ze in vijf en blijven ze in één gelijk. Op de onderzoeksresultaten voor Panama is dit kwartaal voor het eerst seizoenscorrectie toegepast. Werkzoekenden in Costa Rica hebben naar verwachting de meeste kans op het vinden van een baan: meer dan een op de vier ondervraagde werkgevers geeft aan in de periode april t/m juni hun personeel te zullen uitbreiden. Vooral in de diensten- en handelssector wordt een actief wervingsklimaat verwacht als gevolg van de toenemende vraag van grote multinationals naar diensten op het gebied van outsourcing. Het wervingsklimaat in Brazilië blijft naar verwachting stabiel: werkgevers in de dienstensector verwachten in de aanloop naar het WK voetbal personeel te zullen blijven werven. De algehele vooruitzichten voor Brazilië zijn echter gedurende tien kwartalen op rij geleidelijk gedaald tot het laagste niveau sinds het onderzoek in dit land in het vierde kwartaal van 2009 startte. De verwachtingen voor Colombia en Peru blijven optimistisch als gevolg van gunstige voorspellingen in zowel de sector Transport & voorzieningen als de sector Zakelijke dienstverlening.
Argentinië +6%
Werkgevers in de Verenigde Staten blijven voor de komende maanden rekenen op een gunstig wervingsklimaat en achten de kansen op het vinden van een baan het grootst in de sector Horeca en vrije tijd. Het wervingsklimaat zal naar verwachting aantrekken in Mexico, waar de vooruitzichten in de meeste sectoren en regio’s verbeteren vergeleken met drie maanden geleden. Vooral in de sector Mijnbouw & delfstofwinning is de voorspelling gunstig: het werkgelegenheidscijfer verbetert daar voor het vierde achtereenvolgende kwartaal. Werkgevers in die sector verwachten dat de kansen voor olie- en gasmaatschappijen zullen toenemen en de binnenlandse en buitenlandse investeringen een stimulans zullen krijgen als gevolg van veranderingen in het energiebeleid van de regering. Werkgevers in Canada verwachten enige uitbreiding van het personeel in de periode april t/m juni, maar de verwachting van dat land is getemperd in zowel kwartaalop-kwartaal- als jaar-op-jaarvergelijkingen. De wervingsplannen blijven in de meeste sectoren en in alle regio’s positief. Werkgevers melden optimistische vooruitzichten voor de werkgelegenheid in de sector Transport & openbare voorzieningen en in de bouwsector, waar bijna een op de vier werkgevers zijn personeel de komende maanden wil uitbreiden. De zwakste voorspelling voor de regio wordt voor het derde achtereenvolgende kwartaal afgegeven door Argentinië, waar onzekerheid tezamen met een stijgende inflatie en invoerbeperkingen de prijzen en lonen blijven opdrijven terwijl de kansen op het vinden van een baan zeer laag zijn. Het afgenomen optimisme van werkgevers gaat samen met een teleurstellende voorspelling voor de sector Productiebedrijven, waar het werkgelegenheidscijfer een diepterecord bereikt sinds het onderzoek in Argentinië in 2007 werd gestart.
Brazilië +13%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Argentinië neemt deel sinds Q1 2007.
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Brazilië neemt deel sinds Q4 2009.
17
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Canada +9%
Colombia +19%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Colombia neemt deel sinds Q4 2008.
Costa Rica +22%
Guatemala +12%
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Costa Rica neemt deel sinds Q3 2006.
Guatemala neemt deel sinds Q2 2008.
Mexico +17%
Panama +15%*
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Na seizoenscorrectie
Panama neemt deel sinds Q2 2010.
Peru +19%
Verenigde Staten +13%
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Peru neemt deel sinds Q2 2006.
18
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
-10
Netto werkgelegenheid
-20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 0.
Over de Manpower Arbeidsmarktbarometer De Manpower Arbeidsmarktbarometer wordt elk kwartaal uitgevoerd en meet in welke mate werkgevers het eerstvolgende kwartaal een uitbreiding of inkrimping van het personeelsbestand verwachten. ManpowerGroup voorspelt al ruim 50 jaar de werkgelegenheidsplannen van werkgevers en zijn onderzoek is een van ‘s werelds meest vertrouwenwekkende onderzoeken ter wereld naar de activiteit op het gebied van werkgelegenheid. Een aantal succesfactoren ligt ten grondslag aan de Manpower Arbeidsmarktbarometer: Uniek: hij is ongeëvenaard wat betreft omvang, bereik, gebruiksduur en aandachtsgebied. Toekomstgericht: de Manpower Arbeidsmarktbarometer is het meest uitgebreide, toekomstgerichte werkgelegenheidsonderzoek ter wereld en vraagt werkgevers een voorspelling te doen over de werkgelegenheid in het volgende kwartaal. Andere onderzoeken en studies concentreren zich daarentegen op retrospectieve gegevens om te rapporteren over wat er in het verleden heeft plaatsgevonden. Onafhankelijk: het onderzoek wordt uitgevoerd met een representatieve steekproef van werkgevers uit de landen en gebiedsdelen waar het onderzoek wordt gehouden. De deelnemers aan het onderzoek zijn niet afkomstig uit het klantenbestand van ManpowerGroup. Solide: de onderzoeksresultaten worden verkregen uit ruim 65.000 interviews met werkgevers uit de publieke en private sector in 42 landen en gebiedsdelen met als doel voor ieder kwartaal de verwachte trends in de werkgelegenheid te meten. Met deze steekproef is het mogelijk onderzoek te doen in specifieke bedrijfstakken en regio’s om meer gedetailleerde informatie te verstrekken. Doelgericht: het onderzoek verkrijgt al meer dan 50 jaar al zijn informatie uit slechts één vraag.
Onderzoeksvraag Aan alle werkgevers die aan het onderzoek deelnemen, wordt een en dezelfde vraag gesteld met betrekking tot het tweede kwartaal van 2014: “Zal het aantal werknemers op uw locatie de komende drie maanden – dus tot en met juni 4 – toenemen, afnemen of gelijk blijven in vergelijking met het lopende kwartaal?”
Methodiek Voor de Manpower Arbeidsmarktbarometer wordt gebruikgemaakt van een gevalideerde onderzoeksmethodiek die voldoet aan de hoogste criteria op het gebied van marktonderzoek. Het onderzoeksteam voor de 42 landen en gebiedsdelen waar het onderzoek op dit moment plaatsvindt, bestaat onder andere uit het interne onderzoeksteam van ManpowerGroup en Infocorp Ltd. Het onderzoek is zo opgebouwd dat het representatief is voor elke nationale economie. De onzekerheidsmarge voor alle nationale, regionale en wereldwijde gegevens is niet groter dan +/- 3,9%.
Netto werkgelegenheidscijfer In dit verslag wordt gebruikgemaakt van de term ‘netto werkgelegenheidscijfer’ (‘Net Employment Outlook’). Dit cijfer komt tot stand op basis van het percentage werkgevers dat een toename van activiteit op de arbeidsmarkt verwacht, waarvan vervolgens het percentage werkgevers wordt afgetrokken dat een daling van de werkgelegenheid verwacht in het volgende kwartaal. De uitkomst van deze berekening is het netto werkgelegenheidscijfer. Het netto werkgelegenheidscijfer voor landen en gebiedsdelen die gedurende ten minste 17 kwartalen gegevens hebben verzameld, wordt, gerapporteerd in een overzicht dat, tenzij anders aangegeven, wordt aangepast voor seizoensinvloeden.
Seizoenscorrectie Er zijn seizoenscorrecties toegepast op de gegevens voor Argentinië, Australië, Oostenrijk, België, Brazilië, Canada, Colombia, Costa Rica, China, Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Guatemala, Hongkong, Hongarije, India, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Panama, Peru, Polen, Roemenië, Singapore, Zuid-Afrika, Spanje, Zweden, Zwitserland, Taiwan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten om meer inzicht te geven in de onderzoeksgegevens. Dankzij deze correcties is het mogelijk de gegevens te beoordelen zonder de werkgelegenheidsfluctuaties die zich normaal gesproken elk jaar in dezelfde periode voordoen, zodat er een beter beeld ontstaat van de gegevens in de loop van de tijd. ManpowerGroup is van plan in de toekomst, wanneer er meer historische gegevens worden verzameld, seizoenscorrecties toe te passen op de gegevens voor andere landen. ManpowerGroup is in kwartaal 2 van 2008 de TRAMO-SEATS-methode gaan toepassen voor de seizoenscorrectie voor gegevens.
19
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Geschiedenis van het onderzoek 1962 De eerste generatie van de Manpower Arbeidsmarktbarometer (MEOS-Manpower Employment Outlook Survey) wordt gestart in Canada en de Verenigde Staten. 1966 ManpowerGroup Verenigd Koninkrijk lanceert het zusje van het Amerikaanse onderzoek en noemt het rapport Quarterly Survey of Employment Prospects (Driemaandelijkse Onderzoek naar Werkgelegenheidsvooruitzichten). Dit onderzoek is op dezelfde leest geschoeid als MEOS en voorspelt de trends in de werkgelegenheid. Het is het eerste voorspellende onderzoek op dit terrein in Europa. 1976 De tweede generatie van de Manpower Arbeidsmarktbarometer wordt gelanceerd in de Verenigde Staten en Canada. De onderzoeksmethode wordt verbeterd op basis van de ontwikkelingen op het gebied van marktonderzoek. 2002 Het Quarterly Survey of Employment Prospects van ManpowerGroup Verenigd Koninkrijk wordt bijgewerkt om de onderzoeksmethodiek te optimaliseren. ManpowerGroup Mexico en Ierland lanceren het onderzoek in hun respectieve landen. 2003 De derde generatie van de Manpower Arbeidsmarktbarometer wordt gelanceerd, waarbij het onderzoek wordt uitgerold in 18 landen en gebiedsdelen wereldwijd: Australië, Oostenrijk, België, Canada, Frankrijk, Duitsland, Hongkong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Noorwegen, Singapore, Spanje, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten 2004 ManpowerGroup Nieuw-Zeeland lanceert de Manpower Arbeidsmarktbarometer. 2005 ManpowerGroup China, India, Taiwan en Zwitserland lanceren de Manpower Arbeidsmarktbarometer. 2006 ManpowerGroup Costa Rica en Peru nemen voor het eerst deel aan het onderzoeksprogramma. Onderzoeken in Australië, België, Duitsland, Frankrijk, Hongkong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Singapore, Spanje en Zweden voegen in het vierde kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. ManpowerGroup Zuid-Afrika lanceert de Manpower Arbeidsmarktbarometer.
20
2007 ManpowerGroup Argentinië neemt voor het eerst deel aan de Manpower Arbeidsmarktbarometer. Het onderzoek in Nieuw-Zeeland voegt in het vierde kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. 2008 ManpowerGroup Colombia, Griekenland, Guatemala, Polen, Roemenië en Tsjechië nemen voor het eerst deel aan het onderzoeksprogramma. China en Taiwan voegen in het tweede kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. India en Zwitserland voegen in het derde kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. 2009 ManpowerGroup Hongarije en Brazilië lanceren de Manpower Arbeidsmarktbarometer. 2010 ManpowerGroup Panama lanceert de Manpower Arbeidsmarktbarometer, waarmee het aantal onderzochte landen en gebiedsdelen wereldwijd uitkomt op 36. Peru voegt in het tweede kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. Costa Rica voegt in het vierde kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. 2011 ManpowerGroup Bulgarije, Slovenië en Turkije introduceren in het eerste kwartaal de Manpower Arbeidsmarktbarometer. Daarnaast voegen Argentinië en Zuid-Afrika in het eerste kwartaal gegevens toe die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. Israël en Slowakije lanceren de Manpower Arbeidsmarktbarometer in het vierde kwartaal. 2012 Vanaf het tweede kwartaal beginnen ManpowerGroup Griekenland, Guatemala, Polen, Roemenië Tsjechië gegevens te rapporteren die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. ManpowerGroup Finland neemt in het vierde kwartaal voor het eerst deel aan het onderzoek. Van de gegevens uit Colombia worden voor het eerst de seizoensvariaties geëlimineerd. 2013 ManpowerGroup Hongarije begint in het derde kwartaal met het rapporteren van gegevens die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden en ManpowerGroup Brazilië begint daar in het vierde kwartaal mee. 2014 Onderzoeksgegevens voor Panama worden voor het eerst in het tweede kwartaal aangepast voor seizoensinvloeden.
Over ManpowerGroup™ ManpowerGroup™ (NYSE: MAN) is wereldleider op het gebied van innovatieve arbeidsmarktoplossingen die de duurzame beschikbaarheid van talent van de wereldberoepsbevolking garandeert ten behoeve van bedrijven, gemeenschappen, landen en individuen. ManpowerGroup, gespecialiseerd in oplossingen die organisaties helpen ondernemingsflexibiliteit en flexibiliteit van de beroepsbevolking te bereiken, maakt gebruik van 65 jaar expertise op het gebied van werk om arbeidsmodellen te maken, ‘people-practices’ te ontwerpen en de talentbronnen te ontsluiten die zijn klanten nodig hebben voor de toekomst. Of het nu gaat om personeelsdiensten, werving, personeelsadvies, outsourcing en loopbaanbeheer, training en ontwikkeling, ManpowerGroup levert het talent voor het aanjagen van de innovatie en productiviteit van organisaties in een wereld waar talentisme het overheersende economische systeem is. ManpowerGroup brengt iedere dag ruim 630.000 mensen in contact met werk en bouwt aan hun ervaring en inzetbaarheid via zijn relaties met 400.000 klanten in 80 landen en gebiedsdelen. De oplossingen van ManpowerGroup worden aangeboden via ManpowerGroup™ Solutions, Manpower®, Experis™ en Right Bedrijfsvoering. ManpowerGroup werd in 2013 voor het derde jaar op rij uitgeroepen tot een van ‘s werelds meest ethisch opererende bedrijven, wat onze positie als het meest vertrouwenwekkende merk in de sector bevestigt.
21
ManpowerGroup Nederland, Diemerhof 16-18 Postbus 12150, 1100 AD Amsterdam Tel.: 020 – 660 22 22, Fax: 020 – 660 22 87 www.manpowergroup.nl,
[email protected] ManpowerGroupTM. All rights reserved.