OCMW Wortegem-Petegem
Gemeentebestuur Wortegem-Petegem
LOKAAL SOCIAAL BELEIDSPLAN WORTEGEM-PETEGEM 2008-2013
Inhoudstafel Inhoudstafel
2
Inleiding Reglementair kader Procesbeschrijving
3 3 3
Hoofdstuk 1: Omgevingsanalyse
6
Deel 1: Demografische gegevens
6
1.1 Aantal inwoners 1.2 Profiel van de inwoners 1.2.1 Volgens leeftijd 1.2.2 Volgens nationaliteit 1.2.3 Volgens werkgelegenheid 1.2.4 Volgens inkomen 1.3 Bevolkingsgroei en –migratiesaldo 1.4 Bevolkingsdichtheid 1.5 Verdeling van de huishoudens 1.6 Sociale conjunctuurbarometer
6 7 7 8 8 10 10 11 12 12
Deel 2 : Clusteranalyse
14
2.1 Huisvesting 2.2 Mobiliteit-veiligheid 2.3 Tewerkstelling 2.4 Socio-culturele activiteiten 2.5 Ouderenzorg en thuiszorg 2.6 Sociale dienstverlening 2.7 Informatie 2.8 Dienstverlening OCMW
14 15 16 16 17 18 21 21
Hoofdstuk 2 :Geïntegreerde visie lokaal sociaal beleid Wortegem-Petegem
24
Deel 1 : Missie en visie Deel 2: Invulling sociaal huis Wortegem-Petegem
24 25
Hoofdstuk 3 : Meerjarenplanning lokaal sociaal beleid Wortegem-Petegem
26
3.1 Huisvesting 3.2 Mobiliteit-veiligheid 3.3 Tewerkstelling 3.4 Socio-culturele activiteiten 3.5 Ouderenzorg en thuiszorg 3.6 Sociale dienstverlening 3.7 Informatie 3.8 Dienstverlening OCMW
26 28 29 30 31 32 34 35
Hoofdstuk 4: Samenwerking OCMW/gemeente
36
Hoofdstuk 5: Participatie
37
Hoofdstuk 6: Sectorale planverplichtingen
38
Besluit
39
Bijlagen
40
-2-
Inleiding Reglementair kader Het decreet van 3 maart 2004 op het lokaal sociaal beleid stelt dat ieder lokaal bestuur één lokaal sociaal beleidsplan opmaakt dat minstens de volgende elementen bevat : 1° een omgevingsanalyse; 2° een geïntegreerde visie op het lokaal sociaal be leid; 3° een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en inzet van lokale middelen, 4° de taakverdeling en werkafspraken tussen de geme ente en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan en de coördinerende rol van het lokaal bestuur; 5° een beschrijving van de wijze waarop de bevolkin g en lokale actoren bij de voorbereiding van het beleidsplan betrokken werden en bij de uitvoering en de voortgang van het beleidsplan en van het lokaal sociaal beleid zullen betrokken worden. Het beleidsplan wordt achtereenvolgens goedgekeurd door de raad voor maatschappelijk welzijn en de gemeenteraad en onmiddellijk na goedkeuring ter kennisgeving aan de Vlaamse Regering bezorgd. Een bijsturing van het beleid kan aanleiding geven tot een wijziging van het lokaal sociaal beleidsplan. De Vlaamse Regering moet zo snel mogelijk op de hoogte worden gesteld van de wijzigingen.
Procesbeschrijving Het lokaal sociaal beleidsplan Wortegem-Petegem kwam tot stand door een hechte en intense samenwerking binnen de stuurgroep lokaal sociaal beleid. De stuurgroep lokaal sociaal beleid is als volgt samengesteld : Dhr. Fonteyne Kurt Dhr. Van Merhaeghe Pascal Dhr. Vande Kerkhove Dominique Mevr. Maes Rosette Mevr. Baert Leen Mevr. De Bleeckere Tineke Mevr. Van de Populiere Marleen Mevr Van Der Straeten Nicole Dhr Paermentier Daniël Mevr. Moerman Grietje
OCMW voorzitter Schepen voor sociale zaken Gemeenteraadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid Gemeenteraadslid Gemeenteraadslid Gemeentelijke jeugd- en welzijnsconsulente
Zoals U merkt, was de samenwerking tussen gemeente en OCMW hier reeds volop aanwezig.
-3-
De stuurgroep vergaderde op regelmatige basis om het voorliggende beleidsplan praktisch uit te werken. De stuurgroep baseerde zich vooral op de behoeftenstudie die het OCMW liet uitvoeren in 2004 bij de Wortegem-Petegemse bevolking. De studie werd uitgevoerd door het studiebureau Van Dorpe. Het doel van dit onderzoek was de sociale behoeften van de bevolking van de gemeente Wortegem-Petegem in kaart te brengen en te peilen naar de tevredenheid over de dienstverlening van het OCMW bij haar gebruikers. Er werden 900 inwoners boven de 18 jaar aangeschreven. Er werden 657 bruikbare enquêtes ontvangen. Dit is een respons van 73% en dus kunnen we spreken van een betrouwbaar resultaat. De studie vormde de ideale vertrekbasis voor het verdere uitwerken van het lokaal sociaal beleid. Opdat de stuurgroep het belangrijk vond om ook de veldwerkers uit verschillende invalshoeken te betrekken en om samenwerking over de gemeentegrenzen heen te stimuleren, werden twee werkgroepen belegd. In de eerste werkgroep (03/03/2008) werden de thema’s veiligheid, mobiliteit en sociale dienstverlening aangekaart. Deelnemers werkgroep 03/03/2008: Dhr. Fonteyne Kurt Dhr. Van Merhaeghe Pascal Dhr. Vande Kerkhove Dominique Mevr. Maes Rosette Mevr. De Bleeckere Tineke Mevr. Van de Populiere Marleen Mevr. Moerman Grietje Dhr. Speleers André Dhr. Vander Meeren Luc Mevr. Schepens Gina Dhr. Cabbeke Geert Dhr. Spanhove Guido
OCMW voorzitter Schepen Gemeenteraadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid Gemeentelijke jeugd- en welzijnsconsulente Schepen Burgemeester PWA Wortegem-Petegem Hoofdinspecteur politiezone Vlaamse Ardennen-wijkpost Wortegem-Petegem Hoofd sociale dienst OCMW Oudenaarde
De tweede werkgroep (05/03/2008) behandelde de thema’s ouderenzorg, thuiszorg en huisvesting. Deelnemers werkgroep 05/03/2008: Dhr. Fonteyne Kurt Dhr. Van Merhaeghe Pascal Dhr. Vande Kerkhove Dominique Mevr. Maes Rosette Mevr. Baert Leen Mevr. De Bleeckere Tineke
OCMW voorzitter Schepen voor sociale zaken Gemeenteraadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid OCMW-raadslid
-4-
Mevr. Van de Populiere Marleen Mevr. Moerman Grietje Dhr. Speleers André Mevr. Krauciaunas Anne Mevr. Dupont Hilde Mevr. Delobel Hilde Dhr. Verbruggen Christian Mevr. Van der Linden Karin Mevr. Ducatteeuw Kimmy Mevr. Vercruysse Adinda Mevr. De Waele Silvie Dhr. De Vogelaere Jan
OCMW-raadslid Gemeentelijke jeugd- en welzijnsconsulente schepen Meldpunt ouderenmisbehandeling OCMW Oudenaarde- dienst huisvesting SHM Vlaamse Ardennen Directeur RVT De Linde Campusverantwoordelijke RVT De Linde Familiehulp Solidariteit voor het gezin Christelijke Mutualiteit Wit-gele kruis
In de werkgroepen werden de noden van de plaatselijke bevolking uit het behoefteonderzoek getoetst en konden de leden voorstellen doen ter verbetering van de noden. Opvallend was dat uit deze werkgroepen heel wat informatie kwam waar de stuurgroep verder mee op weg kon om dit plan op te maken. Uiteindelijk zijn we blij U het voorliggende plan te kunnen presenteren.
-5-
Hoofdstuk 1: Omgevingsanalyse1 DEEL 1: Demografische gegevens
1.1 Aantal inwoners Totaal aantal inwoners: 6.095 ( toestand op 01/01/2007 ) Verdeling inwoners per fusiegemeente:
Wortegem: 2.057 Petegem: 1.872 Ooike: 690 Elsegem: 1.059 Moregem: 417
417 1059
2057
Wortegem Petegem Ooike Elsegem
690
Moregem 1872
1
De cijfergegevens zijn afkomstig van de dienst bevolking Wortegem-Petegem, uit de socio-economische situatieschets van de provincie Oost-Vlaanderen (2007), van de website lokale statistiek en van de website van de provincie Oost-Vlaanderen
-6-
1.2 Profiel van de inwoners 1.2.1 Volgens leeftijd
De bevolkingspiramide van Wortegem-Petegem vertoont een gelijkaardige vorm als de piramides op arrondissementeel, provinciaal en gewestelijk niveau. De grootste groep van de bevolking is terug te vinden in de leeftijdsgroep tussen 30 en 55 jaar. Deze leeftijdsgroep bevat iets meer mannen dan vrouwen. In Wortegem-Petegem is ongeveer 20% van de bevolking ouder dan 60 jaar. De grijze druk bedroeg op 01/01/2006 39,6%. Dit ligt iets lager dan in de rest van Oost-Vlaanderen (41,7%). De groene druk (verhouding tussen de jeugdige bevolking en de bevolking op beroepsactieve leeftijd) in Wortegem-Petegem is laag nl. 2% in vergelijking met 8% in de Oost-Vlaanderen.
-7-
1.2.2 Volgens nationaliteit
Het aantal vreemdelingen in onze gemeente ligt heel laag. Dit zeker wanneer we vergelijken op andere niveaus.
1.2.3 Volgens werkgelegenheid De werkloosheidsgraad in Wortegem-Petegem ligt laag. Vanzelfsprekend is de werkzaamheidsgraad dan hoog. In Wortegem-Petegem is er weinig werkgelegenheid behalve enkele grote tot middelgrote bedrijven. Veel mensen trekken naar de naburige steden zoals Oudenaarde,Waregem, Gent,… Vandaar wordt Wortegem-Petegem dikwijls een slaapgemeente genoemd.
-8-
-9-
1.2.4 Volgens inkomen
Het gemiddeld inkomen per aangifte en per inwoner in Wortegem-Petegem ligt steeds iets hoger dan de gemiddelde inkomens op gewestelijk niveau. We zouden ervan uit kunnen gaan dat de gezinnen in Wortegem-Petegem over een redelijk goed inkomen beschikken. Toch dienen we voorzichtig te zijn met conclusies aangezien een gemiddeld cijfer altijd extremen heeft. Het aantal leefloners in Wortegem-Petegem ligt laag ten opzichte van andere vergelijkbare gemeenten in het Vlaams Gewest. Indien we kijken in de tabel rond de sociale conjunctuurbarometer (pag. 13) zien we de laatste jaren echter ook in Wortegem-Petegem een stijgende evolutie van het aantal leefloners. Via het statuut van art. 60 §7 van de OCMW-wet probeert het OCMW deze mensen zo snel mogelijk terug aan het werk te zetten. 1.3 Bevolkingsgroei en migratiesaldo
- 10 -
Sinds 2006 kent de bevolking van Wortegem-Petegem terug een gestadige groei. Vanaf 1998 was er een kleine daling. Wortegem-Petegem kent een kleinere bevolkingsaangroei dan de bevolking over het Vlaamse gewest. De prognose voor 2025 vertoont een bevolkingsdaling. Dit heeft te maken met het feit dat de grondprijzen in Wortegem-Petegem zo hoog zijn dat jongeren en jonge gezinnen zich buiten de gemeente gaan vestigen en dat alleen de oudere bevolking blijft. De natuurlijke aangroei van de bevolking (aantal geboorten - het aantal overlijdens) schommelt sterk van jaar tot jaar. Het verschil in aantallen is niet zo spectaculair. Het migratiesaldo (aantal inwijkingen - aantal uitwijkingen) was sinds 2000 steeds negatief. In 2006 kwam hier terug een kentering. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de nieuwe verkavelingen in Wortegem-Petegem.
1.4 Bevolkingsdichtheid
De bevolkingsdichtheid van de gemeente Wortegem-Petegem is bijna een constante. Daarenboven ligt deze heel laag in vergelijking met andere gemeenten. WortegemPetegem is dan ook een landelijke gemeente.
- 11 -
1.5 Verdeling van de huishoudens
Het aantal huishoudens in Wortegem-Petegem stijgt lichtjes. Opvallend is de stijging van alleenstaanden in de gemeente, zowel mannen als vrouwen.
1.6 Sociale conjunctuurbarometer
2000
2001
2002
2003
2004
Totale werkgelegenheid 2.138 2.158 2.111 2.085 1.937 SWSE2 Aantal NWWZ3 laaggeschoold -< 25 3 6 9 10 6 jaar Aantal NWWZ -25 jaar 3 4 4 5 8 tot 40 jaar Aantal private 2.168 2.192 2.205 2.191 2.202 huishoudens Aantal alleenstaande 180 190 187 187 212 mannen 2 3
SWSE: steunpunt werkgelegenheid en sociale economie NWWZ: Niet-werkende werkzoekende
- 12 -
2005
2006
2007
1.972
-
-
9
8
9
14
8
6
2.221 2.253 227
228
-
Aantal alleenstaande vrouwen Aantal alleenstaande vaders met kinderen (max. 5 kinderen) Aantal alleenstaande moeders met kinderen (max. 5 kinderen) Aantal nieuwkomers Migratiesaldo Aantal geboorten in kansarme gezinnen Aantal begunstigde leefloners Aantal erkende plaatsen rusthuizen Capaciteit rusthuizenprogrammacijfers Aantal erkende plaatsen serviceflats Capaciteit serviceflatsProgrammacijfers Aantal plaatsen kinderdagverblijven Gerechtigdenzorgverzekeringresidentiële zorg GerechtigdenZorgverzekeringmantel- en thuiszorg Programmatiecijfer Centra voor kortverblijf Aantal plaatsen erkende centra voor kortverblijf Programmatiecijfer dagverzorgingscentra Aantal plaatsen erkende dagverzorgingscentra Aantal plaatsen erkend met opschorting Dagverzorgingscentra
213
234
254
238
232
245
256
-
6
7
8
10
6
6
6
-
32
30
29
26
24
26
33
-
-55
0 -21
3 -23
6 -6
9 -37
32
96
-
1
2
1
2
2
0
-
-
-
-
7
11
12
11
15
14
65
65
65
65
65
65
65
63
65
66
67
68
68
75
78
0
0
0
0
0
0
0
0
26
27
26
26
27
28
29
30
0
0
0
0
0
0
0
0
-
-
-
53
65
66
74
-
-
-
-
86
78
76
88
-
-
-
-
-
-
2
-
-
-
-
-
-
-
0
-
-
-
-
-
-
-
2
-
-
-
-
-
-
-
0
-
-
-
-
-
-
-
0
-
-
- 13 -
65
DEEL 2: Clusteranalyse De clusteranalyse is gebaseerd op de resultaten van het behoefteonderzoek uitgevoerd door het OCMW van Wortegem-Petegem in 2004 en op de resultaten uit de werkgroepen. We volgen de clusters zoals ze zijn opgenomen in het behoefteonderzoek omdat ze voor onze gemeente zeker relevant zijn.
2.1 Huisvesting
Uit de voorgaande cijfers kan men afleiden dat de grondprijzen in WortegemPetegem sterk stijgen. In een tijdsspanne van 10 jaar zijn de prijzen bijna vervijfvoudigd. Deze stijging is groter dan in de rest van het Vlaamse gewest. Dit betekent dat betaalbare huisvesting geen evidentie is in onze gemeente. Uit het behoefteonderzoek blijkt dat de meerderheid van de bevolking in een eigen woning woont (83,7%). Jongere inwoners wonen meer in een huurwoning – of appartement. Er blijkt ook een grote vraag te zijn naar betaalbare huurwoningen (vooral bij de -30 jarigen). Het basiscomfort is in de meeste woningen aanwezig (elektriciteit, centrale verwarming, tv, telefoon, wc binnen, een diepvriezer, stromend water, ingerichte keuken,…). Computer, douche en internet komen minder voor. Ter vergelijking: in Oudenaarde heeft men meer “basiscomfort” dan in Wortegem-Petegem. 70-plussers hebben globaal gezien minder comfort in de woning. Er komen dikwijls ernstige gebreken voor aan muren (vocht), dak of verwarming. Opvallend is dat de verbouwings- en renovatiepremies nog weinig gekend zijn. Slechts 40% van de respondenten kennen de premies.
- 14 -
Wat sociale huurwoningen betreft, valt op dat het aandeel sociale huurwoningen sterk onder het gemiddelde aandeel ligt in vergelijking met andere gemeenten. Bovendien zijn alle woningen geconcentreerd in de deelgemeente Petegem. De vraag naar sociale woningen blijft zeker relevant. De nood aan crisiswoningen is gedeeltelijk opgelost door de opstart van het regionaal crisisnetwerk binnen de politiezone Vlaamse Ardennen. Natuurlijk blijft er steeds nood aan bijkomende crisiswoningen binnen het netwerk. Het OCMW heeft momenteel ook twee eigen doorgangswoningen voor noodsituaties. Sterktes: -
aanwezigheid crisisnetwerk 2 doorgangswoningen OCMW
-
te dure grondprijzen te weinig sociale huurwoningen verbouwings- en renovatiepremies zijn weinig gekend woningen aanwezig met weinig comfort
Zwaktes:
2.2 Mobiliteit-veiligheid Veiligheid: De bevolking voelt zich het minst veilig op straat en in het verkeer. Vooral de oudere bevolking voelt zich soms onveilig. In Wortegem-Petegem zijn reeds enkele Buurt informatie netwerken (BIN). Dit kan de veiligheid van de bevolking in de thuissituatie verbeteren. We moeten hierbij opmerken dat er een duidelijk verschil is tussen de subjectieve en objectieve veiligheid van inwoners. Objectief gezien is onze gemeente een “veilige” gemeente met lage criminaliteitscijfers, weinig ernstige ongevallen… . 19% van de respondenten denkt dat er waarschijnlijk een probleem is met druggebruik in Wortegem-Petegem. Dit motiveren de respondenten met het feit dat druggebruik een algemeen maatschappelijk probleem is en blijft. Vooral de doelgroep 51 tot 70-jarigen denkt hier zo over. Er wordt door het gemeentebestuur reeds samengewerkt met PISAD rond drugpreventie.
- 15 -
Mobiliteit: De eigen auto en fiets worden het meest gebruikt als vervoersmiddel. De belbus en de belauto het minst. Niettemin zien we sinds de oprichting van de belauto in 2002 een verviervoudiging van het gebruik. De respondenten van de behoeftenstudie stellen verbeteringen voor op volgende vlakken van mobiliteit: openbaar vervoer, fietspaden, dienstverlening belbus, snelheid op de wegen en de staat van de wegen. Er werd in de werkgroepen opgemerkt dat in het kader van het lokaal sociaal beleid weinig kan gebeuren rond de mobiliteitsproblematiek. Sterktes: -
Aanwezigheid van BIN Weinig objectieve onveiligheid Drugpreventie i.s.m. PISAD
-
Subjectieve onveiligheid Weinig gebruik van het openbaar vervoer Staat van sommige wegen Slechte en/of te weinig fietspaden
Zwaktes:
2.3 Tewerkstelling Zoals u reeds kon lezen op blz.8 is Wortegem-Petegem vooral een slaapgemeente en trekt de bevolking naar omliggende steden en gemeenten om te werken. 41% van de beroepsactieve bevolking werkt buiten de gemeente, maar binnen een grens van 20km. 28% werkt buiten de 20km-grens. De werkloosheid bij de bevolking is laag en er stellen hier zich dus weinig tot geen problemen. In Wortegem-Petegem is er ook een PWA kantoor. Het PWA kantoor staat uiteraard in voor PWA maar ook voor dienstencheques. Het PWA-kantoor heeft vooral te maken met een te klein aanbod voor een te grote vraag. Knelpunt is het vinden van personeel. In het gemeentehuis is er ook een contactpunt lokale werkwinkel waar werkzoekenden een PC tot hun beschikking hebben om vacatures op te zoeken, VDAB-attesten aan te vragen,… . Dit contactpunt is zo goed als onbekend bij de bevolking en staat nog niet volledig op punt. Een degelijke uitwerking in de toekomst mag zeker niet ontbreken.
Sterktes: -
Weinig werkloosheid
-
te kort PWA personeel contactpunt lokale werkwinkel is weinig uitgewerkt
Zwaktes:
- 16 -
2.4 Socio-culturele activiteiten De gemeente Wortegem-Petegem telt een heel aantal socio-culturele verenigingen (sport, cultuur, jeugd, vrouwen, gepensioneerden,…) Uit het behoefteonderzoek blijkt dat 90% van de respondenten zich nooit verveelt overdag, ’s avonds of in het weekend. 70-plussers vervelen zich wat vaker dan jongere respondenten en dit vooral overdag. Uit de enquête bleek ook dat 90% tevreden is met het socio-culturele verenigingsleven. De groep van -30-jarigen gaat hier meestal niet mee akkoord. Opvallend is dat meer dan de helft (55,9%) zelden tot nooit deelneemt aan activiteiten van verenigingen. 50 tot 70-jarigen nemen regelmatiger deel aan het verenigingsleven. Dit heeft waarschijnlijk ook met tijd te maken. De stuurgroep merkte op dat het opvallend is dat het steeds dezelfde mensen zijn die zich engageren in de verschillende verenigingen. Als we specifiek naar sport kijken dan zegt 40% van de respondenten niet te sporten. Hoe ouder men is, hoe minder men sport. Momenteel is er geen sportaccommodatie in Wortegem-Petegem (behalve de voetbalvelden). Daardoor moet men voor sporten dikwijls naar naburige gemeenten trekken. Dit verhoogt een stuk de drempel om te sporten. De stuurgroep vindt het belangrijk om te blijven werken aan de sociale cohesie in de gemeente om vereenzaming tegen te gaan. Daarom is het belangrijk om als gemeente zoveel mogelijk ondersteuning te bieden aan cohesiebevorderende activiteiten. Zo wil het gemeentebestuur o.a. werk maken van een uitleendienst voor verenigingen (materiële ondersteuning) en van speelstraten (bevorderen van contacten in de buurt) – zie ook doelstellingen.
Sterktes: -
uitgebreid aanbod van verenigingen
-
weinig deelname aan het verenigingsleven (ontbreken van informatie?) te weinig sportinfrastructuur in de gemeente
Zwaktes
2.5 Ouderenzorg en thuiszorg Net als in de rest van het land zet ook in Wortegem-Petegem de trend van de vergrijzing zich door. Daarmee gepaard stijgt ook de zorgbehoefte van de inwoners. Uit de enquête van het behoefteonderzoek blijkt dat 8% van de respondenten instaat voor het verzorgen van een inwonende hulpbehoevende. Vooral 51 tot 60-jarigen en 70-plussers verzorgen deze mensen. 40% wordt bijgestaan door een professionele dienst.
- 17 -
Daarnaast verzorgt 14% van de respondenten een niet-inwonende hulpbehoevende, dit zijn meestal de ouders. 60% van deze verzorgende respondenten krijgt bijstand van een professionele dienst. 95% wil hulp inschakelen indien het nodig wordt. Poetsen, tuinonderhoud, de was en kleine klussen zijn huishoudelijke taken die het meest worden uitbesteed aan professionele diensten. Van de sociale dienstverlening is bij de ouderen vooral de gezinszorg en de poetshulp het best gekend. Als we spreken over het verzorgen van personen dan mogen we zeker de vrijwilligers niet vergeten. Verschillende taken zoals klusjes, boodschappen doen , oppassen, vervoer,… kunnen ondervangen worden door vrijwilligers. Daarnaast is een goede omkadering van het vrijwilligerswerk heel belangrijk. Personen die vrijwilligerswerk doen kunnen momenteel terecht bij de dienst welzijn en jeugd voor informatie rond vrijwilligerswerk (vooral rond de vrijwilligerswet) en voor het aanvragen van een gratis provinciale verzekering. In Wortegem-Petegem is er ook het rust- en verzorgingstehuis “De Linde” aanwezig dat privaat wordt uitgebaat. Andere voorzieningen voor ouderen en voor thuiszorg (oppashulp, boodschappendienst, kraamhulp,…) komen vooral vanuit de verschillende mutualiteiten en thuiszorgdiensten. Sterktes: -
goede ondersteuning vrijwilligers veel mantelzorg aanwezig aanwezigheid van een rusthuis
-
te weinig kennis rond thuiszorgdiensten geen tot weinig bejaardenwoningen/serviceflats men vindt moeilijk de weg tussen de verschillende thuiszorgdiensten
Zwaktes:
2.6 Sociale dienstverlening Volgens het behoefteonderzoek zijn het rusthuis, de poetshulp, de kinderopvang en de gezinszorg het best gekend. Tot 50 jaar zijn dit de kinderopvang en de rusthuizen. Bij 51- tot 60-jarigen zijn dit de poetshulp en de rusthuizen. Bij de 60-plussers zijn de poetshulp en de gezinszorg het beste gekend. Belangrijk om apart te vermelden is de kinderopvang. Wortegem-Petegem beschikt over een goeddraaiende buitenschoolse kinderopvang, nl. vzw BKO Knipoog. De buitenschoolse kinderopvang heeft twee locaties in Wortegem-Petegem. Het kinderopvangbeleid krijgt vorm i.s.m. het lokaal overleg kinderopvang. Zij maakten een lokaal beleidsplan kinderopvang op. In dit plan wordt vermeld om een behoeftenonderzoek te doen naar de nood aan kinderopvang vooral voor ouders met kinderen van 0 tot 3 jaar. Daarna zal gekeken worden welke consequenties hierop vloeien.
- 18 -
Hierbij vindt U een overzicht van de verschillende sociale voorzieningen die aanwezig zijn/aangeboden worden in Wortegem-Petegem. Er wordt de nadruk gelegd op de voorzieningen die door de gemeente of OCMW worden opgenomen. In de kolom “derden” vindt u terug wie de voorziening ook aanbiedt of indien gemeente/OCMW het niet aanbiedt, wie dit wel doet. Deze tabel heeft zeker de ambitie niet om volledig te zijn maar vermeldt wel de belangrijkste voorzieningen door gemeente en OCMW. We zijn er ons bewust van dat er veel meer voorzieningen zijn dan hier opgesomd staan. Het is één van de doelstellingen van dit plan om alle voorzieningen binnen de gemeente te inventariseren en in kaart te brengen – zie doelstellingen. Taak Aanvullende financiële steun Administratieve problemen Alarmtelefoon Asielzoekers Begrafeniskosten Bejaarden (noodopvang, rusthuizen, thuiszorg, serviceflats,…) Betaalproblemen EGW Blinden en slechtzienden Bouwpremies Budgetbeheer en begeleiding Buitenschoolse kinderopvang
Gemeente
OCMW X
X
X Mutualiteiten/thuiszorgdiensten X X X
RVT De Linde SHM Vlaamse Ardennen
Mutualiteiten X X X
Buurtwerk Crisisopvang
Daklozen Dienstenchequebedrijf Diensteneconomie Doorgangswoning Geboorte- en adoptiepremie Gehandicapte kinderen Gehandicapten Gezinshulp Griepvaccinatie
Derden
X
X
CAW Zuid-Oost-Vlaanderen Zelfstandige onthaalouders/KAV opvanggezinnen Socio-culturele verenigingen CAW Zuid-Oost-Vlaanderen en regionaal crisisnetwerk Vlaamse ardennen CAW Zuid-Oost-Vlaanderen
X X X X X
Ziekenzorg Diensten gezinszorg
- 19 -
Huwelijkspremie Jeugdsubsidies Jongeren Kortopvang bejaarden Leefloon Lokale adviescommissie Lokale opvanginitiatieven Maaltijden aan huis Mantelzorgpremie Middelengebruik Milieubelasting Belauto Parkeerkaarten gehandicapten Poetsdienst Psychologische problemen Rechtshulp Rusthuizen Schuldbemiddeling Sociale tewerkstelling Sociale woningen Speelpleinwerking Speelstraten Stedenband (internationale samenwerking) Tewerkstelling Thuiszorg Uithuiszetting Verwarminstoelagestookoliefonds Vluchtelingen Voor- en naschoolse opvang Voorschotten sociale uitkeringen Voorschotten onderhoudsgelden Zorgverzekering
X X X
JAC Oudenaarde RVT De linde X X X X
X X
Privé- initiatief Provincie, Mutualiteiten PISAD
X X X X X
X X X X
X
X X X
X X
Diensten gezinszorg CGGZ De Spiegel CAW Zuid-oost-Vlaanderen Justitiehuis RVT De Linde CAW Zuid-Oost-Vlaanderen SHM Vlaamse Ardennen
VDAB, Werkwinkel Mutualiteiten, diensten gezinszorg en vrijwilligers
X X X X
Zelfstandige onthaalouders X DAVO Mutualiteiten
Sterktes: -
Goede en voldoende buitenschoolse kinderopvang Uitgebreid aanbod aan sociale voorzieningen - 20 -
Zwaktes: -
door de veelheid aan organisaties vindt men niet altijd de weg naar de geschikte dienstverlening tekort aan kinderopvang voor kinderen van 0 tot 3 jaar weinig samenwerking/overleg tussen de verschillende voorzieningen te weinig informatie omtrent het aanbod
2.7 Informatie De gemeente Wortegem-Petegem geeft tweemaandelijks een gemeentelijk infoblad uit. Uit het onderzoek blijkt dat de meerderheid van de respondenten het infoblad vaak tot altijd lezen. Vooral de -30-jarigen geven toe de infokrant niet altijd te lezen. In de infokrant wordt ook steeds een OCMW-rubriek voorzien. De lay-out van de infokrant is aantrekkelijk en de inhoud is relevant. Toch merkt de stuurgroep op dat de inwoners vooral de informatie eruit halen die ze op dat moment nodig hebben en daarom weinig zicht hebben op het totale voorzieningenaanbod. Naast de gemeentelijke infokrant hebben zowel de gemeente als het OCMW een website. We zijn van mening dat de website een goed communicatiemiddel is doch sommige doelgroepen uitsluit. Informatie verstrekken aan de bevolking blijkt als rode draad doorheen het hele behoefteonderzoek te lopen. Veel behoeften kunnen herleid worden tot een tekort aan informatie. Inwoners vinden hun weg niet altijd in de sociale voorzieningen door een tekort aan informatie. Vandaar dat de doelstellingen van het lokaal sociaal beleid zeker in deze richting zullen wijzen. Sterktes: -
aanwezigheid van gemeentelijke infokrant aanwezigheid van gemeentelijke website en website OCMW
-
Niet alle inwoners lezen de infokrant (vooral jongeren) Veel behoeften zijn te herleiden tot een informatietekort van de inwoners
Zwaktes:
2.8 Dienstverlening OCMW
De dienstverlening van het OCMW bestaat uit: 1) Sociale dienst 2) Steunverlening - Financiële steunverlening • leefloon • dringende financiële hulp; • voorschotten op sociale uitkeringen (kinderbijslag, pensioenen, ziekte-uitkering, werkloosheidsvergoeding,… );
- 21 -
• •
-
tussenkomst in de huur en/of huurwaarborg; tussenkomst in de verblijfskosten van behoeftige bejaarden in het rusthuis.
Steunverlening in natura Tewerkstelling art. 60 §7 Budgetbegeleiding en – beheer/ schuldbemiddeling Rechtshulp / Pro Deo / Commissie voor juridische bijstand Verwarmingstoelage in het kader van het Sociaal Stookoliefonds Sociale en culturele participatie in het kader van het KB van 1 mei 2006 Kandidaat politiek-vluchtelingen Psychosociale opvang en begeleiding Informatie en advies Administratieve begeleiding bij het invullen van allerhande sociale formulieren Subsidiëring thuiszorgdiensten
3) Thuisdiensten - maaltijdenbedeling - poetsdienst - klusjesdienst - belauto 4) Sociale huisvesting - Bejaardenwoningen Rozenhof 118 en 120 - Sociale woningen Elsegemplein 16 en 18 - Doorverhuurde woning Waregemseweg 4 - Doorgangswoningen Elsegemplein 20 en Kastanjeplein 42 - Lokaal Opvanginitiatief Waregemseweg 19 - Sociale woonprojecten Waregemseweg 2 (7 woonentiteiten voorzien) 5) Ontmoetingscentrum Rozenhof 6) Andere samenwerkingsverbanden: - Crisisopvangnetwerk Politiezone Vlaamse Ardennen - Regionale dienst schuldbemiddeling Vlaamse Ardennen - Lokale Adviescommissie (LAC) - Oplaadterminal WVEM - Vervoersmaatschappij De Lijn - Kringwinkel Vlaamse Ardennen - Werkwinkel Waregem - Sociale huisvestingsmaatschappij Vlaamse Ardennen - Regionaal Welzijnsoverleg - Seniorenraad Wortegem-Petegem
Van de OCMW-thuiszorgdiensten is de poetshulp het best gekend en de belauto het minst gekend. 20% van de respondenten kent geen enkele dienst. Jongeren zijn minder vertrouwd met de thuiszorgdiensten.
- 22 -
Bij de algemene diensten van het OCMW is de financiële hulp het beste gekend en de psychosociale begeleiding en het voorschot het minst goed gekend. Opvallend is dat 75% van de respondenten vindt dat hij/zij onvoldoende op de hoogte is van de diensten van het OCMW. De meeste informatie komt “van horen zeggen”. Sterktes: -
OCMW Wortegem-Petegem heeft een uitgebreid aanbod
-
Inwoners zijn onvoldoende op de hoogte van de OCMW-diensten
Zwaktes:
- 23 -
Hoofdstuk 2: Geïntegreerde visie lokaal sociaal beleid WortegemPetegem Deel 1 : Missie en Visie Onze MISSIE: een lokale kijk op sociaal beleid en sociale dienstverlening
Het uitbouwen van een sociaal beleid, gebaseerd op de plaatselijke noden en behoeften met als doel van Wortegem-Petegem een gemeente te maken waar het voor iedereen goed is om te wonen, te leven en te werken.
Onze VISIE: geïntegreerde visie Lokaal sociaal beleid Hoe goed een sociaal systeem ook mag uitgebouwd zijn, een aantal mensen krijgen niet waar ze recht op hebben, slagen er niet in om een aanvaardbaar niveau van welzijn te bereiken of raken moeilijk betrokken bij het maatschappelijk gebeuren. Iedereen heeft recht op wel-zijn (arbeid, sociale zekerheid, huisvesting, een gezond leefmilieu en culturele en maatschappelijke ontplooiing). De gemeente, het OCMW en de lokale actoren willen er samen naar streven dat elke inwoner van Wortegem-Petegem op een vlotte manier toegang krijgt tot en gebruik kan maken van deze rechten. Het lokaal sociaal beleidsplan in Wortegem-Petegem richt zich naar alle inwoners maar bijzondere aandacht zal gaan naar de bekendheid, toegankelijkheid en bereikbaarheid van de hulp- en dienstverlening voor de meest kwetsbare groepen in onze gemeente. Concreet betekent dit dat dit beleid: -
rekening houdt met het welzijn van élke inwoner; de klemtoon legt op informatieverstrekking; daar waar mogelijk pro-actief inspeelt op de noden; de participatie bevordert; een open dialoog voert met alle belanghebbenden; plaatselijke welzijnsbevorderende initiatieven ondersteunt.
De dienstverlening die wij beogen: -
is gebaseerd op lokale behoeften; is duidelijk en overzichtelijk; is laagdrempelig, toegankelijk en vlot bereikbaar; is professioneel en op maat; is discreet, snel en correct;
- 24 -
-
heeft specifieke aandacht voor kwetsbare groepen (vb. de toenemende groep senioren); wil de maatschappelijke integratie bevorderen.
De uitwerking van een volwaardig lokaal sociaal beleid en van een kwalitatieve dienstverlening op maat van elke inwoner kan slechts gerealiseerd worden in onderlinge samenwerking. Daarom engageren het gemeentebestuur, het OCMW en de lokale actoren zich om in een constructieve dialoog met elkaar het lokaal sociaal beleid vorm te geven. Ook engageren zij zich om hun aanbod optimaal af te stemmen, met respect voor ieders autonomie.
Deel 2: Invulling sociaal huis Wortegem-Petegem Wortegem-Petegem heeft tot de dag van vandaag geen sociaal huis. Het OCMW zit momenteel wel gehuisvest onder hetzelfde dak als de gemeentelijke diensten. Op 1/01/2008 leverde het gemeentebestuur een grote inspanning in het kader van lokaal sociaal beleid door een medewerker aan te werven die halftijds werkt voor de dienst welzijn van de gemeente. In deze dienst kadert welzijn, kinderopvang en lokaal sociaal beleid. Deze persoon stond ook in voor de coördinatie van de opmaak van dit lokaal sociaal beleidsplan. In de toekomst wil het gemeentebestuur werk maken van een sociaal huis. Wegens de kleinschaligheid van de gemeente kiest het gemeentebestuur er voor om het sociale huis te centraliseren in het huidige gemeentehuis. Dit vraagt natuurlijk heel wat infrastructuurwerken en interne verschuivingen van personeel. Vandaar dat men de streefdatum van 01/05/2009 niet haalbaar ziet voor de oprichting van een sociaal huis in onze gemeente. Niettegenstaande zal er naar gestreefd worden om hier zo vlug mogelijk mee te kunnen starten. Tegen 01/05/2009 zal een éénloketfunctie operationeel zijn die als aanloop kan dienen naar een volwaardig sociaal huis. De verdere uitwerking van dit loket zal gecoördineerd worden door de stuurgroep lokaal sociaal beleid in samenspraak met het MAT (managementteam) en de bevoegde schepenen. Het voorlopig loket zal instaan voor onthaal, eerste (basis)adviesverlening en doorverwijzing van de hulpvragers.
- 25 -
Hoofdstuk 3: Meerjarenplanning lokaal sociaal beleid WortegemPetegem Rekening houdende met de omgevingsanalyse, de opmerkingen uit de werkgroepen en de clusteranalyse zal de meerjarenplanning zich toespitsen op de thema’s zoals ze voorzien waren in het behoeftenonderzoek. Als rode draad loopt de nood aan informatie en communicatie over het beleid inzake deze thema’s.
3.1 Huisvesting “Visie : Iedere inwoner van Wortegem-Petegem heeft recht op een behoorlijke huisvesting.” Strategische doelstelling: Waarborgen van een behoorlijke huisvesting voor elke inwoner van onze gemeente.
Operationele doelstelling 1: De mogelijkheid onderzoeken om het aanbod aan sociale huurwoningen in onze gemeente uit te breiden.
Actie 1: Het College van Burgemeester en schepenen plannen overleg met de betrokken huisvestingsmaatschappij. Verantwoordelijke : CBS en voorzitter OCMW Timing : maart – juni 2008
Actie 2 : De sites waar sociale woningen kunnen ingepland worden zullen in kaart worden gebracht. Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing: maart – juni 2008
Actie 3 : Concrete afspraken met de sociale huisvestingsmaatschappij omtrent het opzetten van mogelijke projecten. Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
Actie 4 : Uitvoering van de afspraken met de SHM. Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
Actie 5 : Verder uitwerken van de samenwerkingsovereenkomst tussen het OCMW en de SHM. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008
- 26 -
Operationele doelstelling 2 : De inwoners van Wortegem-Petegem beter informeren over mogelijke huisvestingspremies. Actie 1 : Alle mogelijke premies i.vm. huisvesting worden geïnventariseerd. Dit wordt opgenomen in de sociale gids voor de inwoners. Verantwoordelijke: Gemeente Timing: 2009-2010
Actie 2: Opstellen van een reglement voor het toekennen van een huursubsidie aan sociaal behoeftigen. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2009
Operationele doelstelling 3: Verbeteren van de huisvestingssituatie en ondersteunend werken naar een verhoging van het basiscomfort in oude of onaangepaste woningen. Actie 1: De mogelijkheid tot het aanwerven van een klusjesman in eigen beheer wordt bekeken om zo de mogelijkheden van de klusjesdienst uit te breiden. Verantwoordelijke: OCMW Timing:2008-2013
Actie 2: Onderzoek naar de uitbouw van een project lokaal sociaal woonbeleid met intergemeentelijke samenwerking politiezone Vlaamse Ardennen (het projectvoorstel vindt u in bijlage 1). Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-2009
Actie 3: Er gebeurt een onderzoek naar de mogelijkheid tot het installeren van aanvullende premies voor woningaanpassing, duurzaam wonen,… . Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
Operationele doelstelling 4: Creëren van woonvormen aangepast aan specifieke doelgroepen Actie 1: Crisisopvang. De gemeente Wortegem-Petegem blijft deel uitmaken van het regionaal crisisnetwerk van de politiezone Vlaamse Ardennen. Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing:2008-2013
Actie 2: In het kader van “levenslang thuis wonen” wordt de mogelijkheid tot het bouwen van bejaardenwoningen en /of serviceflats bekeken. Dit gebeurt in overleg met de SHM Vlaamse Ardennen en RVT De Linde. Verantwoordelijke: Gemeente en OCMW Timing:2008-2013
Actie 3 : Sociaal woonproject Waregemseweg 2. Oprichten van een 7-tal sociale wooneenheden voor bejaarden, alleenstaanden of éénoudergezinnen. Verantwoordelijke: OCMW Timing:2008-2013
- 27 -
3.2 Mobiliteit-veiligheid Visie : “De gemeente Wortegem-Petegem moet een gemeente worden waar men zich veilig voelt in het verkeer en thuis. Daarenboven kan iedere inwoner zich verplaatsen op een voor hem geschikte manier. “
Strategische doelstelling: Bevorderen van de veiligheid van de inwoners, zowel thuis als in het verkeer en voorzien in voldoende mobiliteit.
Operationele doelstelling 1: Bevorderen van de objectieve veiligheid van de inwoners Actie 1: Er worden preventieve acties opgezet i.v.m. verkeersveiligheid en diefstal in de gemeente Wortegem-Petegem. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2008-2013
Actie 2 : De BIN-werking evalueren en zonodig stimuleren. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2008-2013
Actie 3: De samenwerking met PISAD inzake drugpreventie bestendigen. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2008-2013
Actie 4 : Analyse van de resultaten van de recente politie-enquête en afstemming van het beleid op basis van de resultaten. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
Operationele doelstelling 2: Het onveiligheidsgevoel van de inwoners beperken. Actie 1 : Terugdringen van het subjectieve onveiligheidsgevoel door duidelijke communicatie van de objectieve veiligheidsgegevens. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2008-2013
- 28 -
Operationele doelstelling 3: De mobiliteit van de inwoners optimaliseren. Actie 1: De inwoners informeren over openbaar vervoer in de gemeentelijke infokrant en in de sociale gids. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2009-2010
Actie 2: De inwoners blijven informeren over het bestaan en de werking van de belauto. Verantwoordelijke: OCMW Timing:2008-2013
3.3 Tewerkstelling Visie :” Iedere burger heeft recht op arbeid.” Strategische doelstelling: Inperken van de werkloosheid door tewerkstelling te stimuleren.
Operationele doelstelling 1: De begeleiding naar tewerkstelling verhogen. Actie 1: Het contactpunt lokale werkwinkel wordt uitgebouwd binnen het sociaal huis. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: afhankelijk van evolutie sociaal huis
Actie 2: Bevorderen van gemeentelijke en regionale samenwerking om moeilijk te plaatsen werklozen tewerk te stellen. Verantwoordelijke:OCMW Timing:2008-2013
- 29 -
3.4 Socio-culturele activiteiten Visie :”Iedereen heeft recht op maatschappelijke ontplooiing.” Strategische doelstelling: Voorzien in een voldoende aanbod van socio-culturele activiteiten en de inwoners stimuleren om deel te nemen aan dit aanbod.
Operationele doelstelling 1: Het socio-culturele verenigingsleven promoten en ondersteunen. Actie 1: De socio-culturele verenigingen zullen gebundeld worden in een wegwijsbrochure voor alle inwoners van Wortegem-Petegem . Verantwoordelijke:gemeente Timing:2009-2010
Actie 2: De gemeente zal de socio-culturele verenigingen ondersteunen in hun werking (financieel en/of materieel). Verantwoordelijke:gemeente Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 2: Werken aan uitbreiding van de ontspanningsmogelijkheden in de gemeente. Actie 1: Voorzien in een aangepaste sportinfrastructuur in Wortegem-Petegem. Verantwoordelijke:gemeente Timing:2008-2013
Actie 2: Voor de kinderen komt er een creatief kinderatelier als aanvulling op het bestaande vrijetijdsaanbod voor jongeren. Verantwoordelijke:gemeente Timing: 2008
Operationele doelstelling 3: De sociale cohesie bevorderen door buurt- en wijkwerkingen te ondersteunen. Actie 1 : Daar waar wenselijk en mogelijk zullen speelstraten ingericht worden. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2009
Actie 2: De wijk- en buurtcomité’s kunnen op materiële en logistieke ondersteuning van het gemeentebestuur rekenen. Verantwoordelijke: gemeente Timing: 2008-2013
Actie 3: Organiseren van plaatselijke hoorzittingen/lokale babbels. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-2010
- 30 -
3.5 Thuiszorg-ouderenzorg Visie : “De ouder wordende inwoners moeten zo lang mogelijk comfortabel kunnen thuiswonen. Een goede thuiszorg draagt hiertoe bij. “ Strategische doelstelling: Voorzien in de nodige maatregelen ter ondersteuning van het “levenslang thuiswonen.
Operationele doelstelling 1: Ouderen hebben kennis van en toegang tot aangepaste dienstverlening. Actie 1: De oudere inwoners worden doelgericht geïnformeerd over het thuiszorgaanbod. Dit zal gebeuren via kanalen als het gemeentelijke infoblad en de nog uit te brengen sociale gids voor Wortegem-Petegem. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2009-2010
Actie 2 : Via de éénloketfunctie streven naar een optimale samenwerking met en doorverwijzing naar andere lokale actoren op het vlak van thuiszorg. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-mei 2009
Operationele doelstelling 2: Het promoten van thuiszorg uitgevoerd door vrijwilligers . Actie 1: Stimuleren en waarderen van het vrijwilligerswerk om het levenslang thuiswonen te vergemakkelijken (oppashulp, boodschappen, vervoer,…) door via de eigen informatiekanalen regelmatig aandacht te besteden aan het vrijwilligerswerk. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 3: Streven naar een behoorlijke en comfortabele huisvesting voor alle inwoners. Zie strategische doelstelling 3.1.
- 31 -
3.6 Sociale dienstverlening Visie :” Iedereen heeft recht op welzijn, recht op recht. “ Strategische doelstelling: Voorzien in een toegankelijke (laagdrempelige) en vlot bereikbare hulp- en dienstverlening.
Operationele doelstelling 1: De bekendheid van de hulp- en dienstverlening verhogen Actie 1 : Er wordt een sociale gids opgemaakt voor de bevolking om hen te informeren over het bestaande aanbod aan sociale dienstverlening binnen de gemeente Wortegem-Petegem. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing:2009-2010
Actie 2 : Voorzien in voldoende vormingsaanbod en de mogelijkheid tot het volgen van relevante vormingen voor het personeel van het OCMW en van de gemeentelijke diensten. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 2: Optimaliseren van het hulp- en dienstverleningsaanbod door gemeente en OCMW. Actie 1: Uitvoeren van een audit die duidelijkheid moet brengen in verantwoordelijkheden en taken van het dienstverlenend personeel. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008-2009
Actie 2: Doorvoeren van een beperkte reorganisatie met het oog op de installatie van de éénloketfunctie. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008-mei 2009
Actie 3: Het in kaart brengen van de huidige dienstverlening van gemeente en OCMW en deze zonodig aanpassen of uitbreiden. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008-mei 2009
Actie 4: Opstarten van een toegankelijk loket voor informatie en doorverwijzing. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008- mei 2009
Actie 5: Onderzoek naar de opstart van een sociaal huis. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
- 32 -
Actie 6: Uitwerken van een e-loket (de mogelijkheid bieden aan de bevolking om officiële documenten te downloaden via het internet). Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2009-2010
Operationele doelstelling 3: Optimaliseren van het intern en extern overleg inzake welzijn en sociaal beleid. Actie 1 : Op regelmatige tijdstippen voorzien in overleg met externe regionale actoren binnen het welzijnsgebeuren. Hiertoe zal worden overgegaan tot de oprichting van een lokaal welzijnsoverleg binnen de gemeente Wortegem-Petegem. Verantwoordelijke:gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
Actie 2 : De stuurgroep, opgericht ter opmaak van het LSB-plan, zal in zijn huidige vorm blijven bestaan en zal regelmatig samenkomen om het lokaal sociaal beleid te evalueren en bij te sturen. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 4: Aan alle ouders met kinderen een degelijke kinderopvang bieden. Actie 1: Het lokaal beleid kinderopvang wordt zoveel als mogelijk uitgewerkt zoals omschreven in het lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013 (zie hoofdstuk 6 en bijlage 2). Verantwoordelijke:gemeente Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 5: De inwoners preventief informeren omtrent welzijn en gezondheid Actie 1: Het gemeentebestuur zet preventieve acties op i.v.m. welzijn en gezondheid. Dit gebeurt in samenwerking met LOGO en andere plaatselijke actoren. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
- 33 -
3.7 Informatie Visie:” Informatie moet voor iedereen en op maat aangeboden worden en voor iedereen bereikbaar zijn.” Strategische doelstelling: Alle mogelijkheden zullen worden onderzocht om de bevolking zo goed mogelijk te informeren.
Operationele doelstelling 1: De huidige informatiekanalen blijven benutten voor het bereiken van zoveel mogelijk inwoners. Actie 1: De gemeentelijke infokrant wordt tweemaandelijks verspreid aan de inwoners. Verantwoordelijke:gemeente Timing:2008-2013
Actie 2: De gemeentelijke website bevat alle relevante informatie voor de inwoners en wordt regelmatig geüpdatet. Verantwoordelijke: gemeente Timing:2008-2013
Actie 3: De OCMW website wordt regelmatig geüpdatet omtrent sociale maatregelen. Verantwoordelijke: ocmw Timing:2008-2013
Operationele doelstelling 2: Er worden nieuwe informatiekanalen aangewend om de bevolking beter te informeren. Actie 1: Er wordt een brochure uitgegeven die de inwoners “wegwijs” maakt in de gemeente. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2009-2010
Actie 2: Er wordt een sociale gids opgemaakt die verdeeld wordt over alle inwoners. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2009-2010
Actie 3: Er zal worden onderzocht in welke gevallen men pro-actief naar de inwoners kan communiceren. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing: 2008-2013
- 34 -
Operationele doelstelling 3: De bevolking kan zich richten tot een loket voor informatie en doorverwijzing Actie 1: Het loket treedt in werking in afwachting van de opstart van een sociaal huis. Verantwoordelijke: gemeente en OCMW Timing:2009
3.8 Dienstverlening OCMW Strategische doelstelling: Aanbieden van een laagdrempelige en integrale sociale dienstverlening door ondermeer het OCMW in te bedden in het sociaal huis.
Operationele doelstelling 1: Het OCMW biedt een kwaliteitsvolle dienstverlening aan waar iedereen die er nood aan heeft gebruik kan van maken. Actie 1: Het OCMW doet onderzoek naar het aanwerven van een klusjesman in eigen beheer teneinde de gebruikers vlotter te kunnen bedienen. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008-2010
Actie 2: Het OCMW maakt meer bekendheid voor het gebruik van de belauto. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008-2010
Actie 3: Het OCMW onderzoekt de mogelijkheid om het huidige systeem van maaltijdenbedeling uit te breiden door op zoek te gaan naar alternatieven vb. door samenwerking met andere actoren (vb. rusthuis) Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008-2010
Operationele doelstelling 2: Het OCMW informeert de burger over haar dienstverlening Actie 1: Het OCMW doet een update van haar folders. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008 - 2009
Actie 2: Het OCMW verzorgt in elke uitgave van de gemeentelijke infokrant een rubriek over haar dienstverlening. Verantwoordelijke: OCMW Timing: 2008-2013
- 35 -
Hoofdstuk 4: Samenwerking OCMW/gemeente 4.1 Samenwerking bij de opmaak van het LSB-plan Voor de opmaak van het LSB-plan werd een stuurgroep opgericht. De stuurgroep werd samengesteld met actoren zowel uit het OCMW- als gemeentebestuur. Zij zorgden samen voor de analyse van de behoeften, het uitwerken van de werkgroepen, het opstellen van doelstellingen,… . Het gemeentebestuur stelde vanaf 1/01/2008 een halftijds personeelslid aan belast met welzijn. Dit personeelslid zorgde voor de administratieve ondersteuning bij de opmaak van het LSB-Plan. Dit LSB-plan zal zowel goedgekeurd worden door de gemeenteraad als OCMW-raad en zal dus door beide besturen gedragen worden.
4.2 Samenwerking bij de uitvoering van het LSB-plan Bij de beschrijving van de acties in de meerjarenplanning werd per actie een verantwoordelijke uitvoerder aangeduid. Uiteraard blijft de eindverantwoordelijkheid zowel bij gemeente als OCMW. Daarnaast zal de stuurgroep, die opgericht werd in het kader van de opmaak van het lokaal sociaal beleidsplan, blijven voortbestaan. De stuurgroep zal regelmatig bijeenkomen om het lokaal sociaal beleid te evalueren en bij te sturen. In de stuurgroep is zowel het OCMW- als gemeentebestuur vertegenwoordigd.
- 36 -
Hoofdstuk 5: Participatie Bij de opmaak van dit plan werd zowel de bevolking als de lokale sociale actoren betrokken. Ook in de toekomst moeten zij blijven participeren aan het lokaal sociaal beleid. Hierbij vindt u een korte omschrijving op welke manier zij betrokken werden en zullen worden. 5.1 Bevolking De bevolking werd betrokken bij de behoefteanalyse. Aan de hand van een enquête werden de knelpunten van de bevolking opgetekend. De doelstellingen sluiten volledig aan op de behoeften van de bevolking. Na de opmaak van dit plan willen we de bevolking graag betrekken bij de uitvoering ervan. Dit zal gebeuren door het organiseren van plaatselijke hoorzittingen. Ook het in werking treden van het laagdrempelige éénloket zou bevorderend moeten werken voor de participatie van de bevolking. 5.2 Lokale sociale actoren De lokale sociale actoren werden uitgenodigd naar twee werkgroepen. Hierin werden de behoeften van de bevolking getoetst aan de praktijk van het werkveld en werden verbeteracties opgesteld. Opvallende bemerking op de beide werkgroep was dat er nog tè weinig wordt overlegd en samengewerkt tussen de verschillende actoren. Om dit te ondervangen wordt er in de toekomst werk gemaakt van een lokaal welzijnsoverleg. Dit ter bevordering van het lokaal sociaal beleid. Uiteraard draagt ook de stuurgroep bij tot de participatie van de lokale actoren.
- 37 -
Hoofdstuk 6 : Sectorale planverplichtingen In het besluit van de Vlaamse regering van 4 mei 2007 houdende het lokaal beleid kinderopvang wordt gesteld dat het lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013 dient geïntegreerd worden te worden in het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2013. Opdat er uitstel werd verleend voor het lokaal sociaal beleidsplan (tot 1 mei 2008) maar niet voor het lokaal beleidsplan kinderopvang (door Kind en Gezin) werd het beleidsplan kinderopvang eerder goedgekeurd dan het lokaal sociaal beleidsplan. Toch vinden we de inhoud van het lokaal beleidsplan kinderopvang te relevant om dit plan niet op te nemen in dit lokaal sociaal beleidsplan. Daarom wordt het goedgekeurde lokaal beleidsplan kinderopvang integraal overgenomen in de bijlagen. Als bijlage vindt U ook het advies van het lokaal overleg kinderopvang die een grote rol speelt in de opmaak, de uitvoering en de evaluatie van het lokaal beleid kinderopvang.
Hierbij vindt u de belangrijkste bevindingen uit het lokaal beleidsplan kinderopvang: Wat de beleidsperiode 2008-2013 betreft, wordt er vooral gewerkt aan een kwaliteitsvolle en doorgedreven ondersteuning voor bestaande initiatieven. Voor een kleine gemeente als Wortegem-Petegem is er reeds een uitgebreid aanbod aan kinderopvanginitiatieven. Toch zal het belangrijk zijn om in de toekomst te blijven werken aan een afstemming tussen vraag en aanbod. Het gemeentebestuur wil dat zijn burgers degelijk geïnformeerd zijn over dit aanbod en dat dit voor hen toegankelijk blijft. Zowel de bereikbaarheid als de betaalbaarheid van de opvang speelt hierin een rol. Er zal verder naar gestreefd worden om de kinderen op een kwaliteitsvolle manier te kunnen begeleiden. Vorming van de begeleiders staat hier voorop. De verschillende actoren rond kinderopvang moeten voldoende inspraak krijgen. Tenslotte wil het gemeentebestuur ook werk maken van een geïntegreerd kinderopvangbeleid. Dit zowel op lokaal en bovenlokaal vlak. Op lokaal vlak is er samenwerking tussen de verschillende kinderopvangaanbieders onderling en is er afstemming tussen kinderopvang en andere beleidsdomeinen zoals jeugd, sport en vooral lokaal sociaal beleid. Op bovenlokaal vlak is er verdere afstemming op het regionale kinderopvangaanbod.
Uiteraard zijn ook andere plannen geïntegreerd in dit beleidsplan. Denk maar aan de beleidsnota van OCMW en gemeente, sport- en jeugdbeleidsplan,… . Het zou ons echter te ver leiden deze plannen hier allemaal op te nemen maar het is duidelijk dat het beleid van Wortegem-Petegem op één lijn zit.
- 38 -
Besluit Het voorgestelde beleidsplan is het resultaat van een intense samenwerking tussen verschillende belangrijke actoren die binnen onze gemeente actief zijn op het vlak van welzijn. Politici en beleidsmedewerkers, ambtenaren, burgers, lokale welzijnsvoorzieningen en andere lokale actoren ; allen hebben zij vanuit hun specifieke rol bijgedragen aan de totstandkoming van dit plan. Het resultaat is een plan dat wordt gedragen door een brede basis. Gedurende de opmaak van dit plan werden voornoemde actoren gestimuleerd om oplossingen te zoeken voor gedetecteerde noden binnen onze gemeente. Dit resulteerde in een aantal belangrijke doelstellingen die het beleid de komende jaren wil realiseren. Dit plan wordt dan ook beschouwd als een basisplan dat aan alle lokale actoren toelaat het sociaal beleid in onze gemeente mee vorm te geven rekening houdende met de actuele noden binnen een steeds sneller veranderende maatschappij. In dit opzicht is dit plan geen statisch document maar een dynamisch werkinstrument om het sociaal beleid in onze gemeente uit te bouwen, periodiek te evalueren en bij te sturen waar nodig. Tot slot wensen wij iedereen te bedanken die heeft meegewerkt aan de totstandkoming van dit plan. Wij hopen dat wij ook in de toekomst op dezelfde aangename en enthousiaste manier samen zullen kunnen verder werken aan de uitbouw van het sociaal beleid in onze gemeente.
- 39 -
Bijlagen Bijlage 1: Projectvoorstel lokaal woonbeleid Bijlage 2: Lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013 Bijlage 3: Advies lokaal overleg kinderopvang bij het lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013 Bijlage 4: Besluit van de OCMW-raad ter goedkeuring van het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2013 Bijlage 5: Besluit van de gemeenteraad ter goedkeuring van het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2013
- 40 -
Bijlage 1: Projectvoorstel lokaal woonbeleid
- 41 -
Voorstel Project lokaal woonbeleid met intergemeentelijke samenwerking in de politiezone Vlaamse Ardennen
Doelstelling project lokaal woonbeleid Via een intergemeentelijke samenwerking in de politiezone Vlaamse Ardennen een woonbeleid uit te bouwen met alle publieke en private huisvestingsactoren. Begripsomschrijving Project lokaal woonbeleid: beslissing van de Vlaamse regering dd 21 september 2007 houdende de subsidiëring van projecten ter ondersteuning van het lokaal woonbeleid politiezone Vlaamse Ardennen: Kluisbergen, Kruishoutem, Oudenaarde, WortegemPetegem, Zingem. Woonbeleid: vertrekkend vanuit de wettelijke opdrachten van de publieke partners en via samenwerking met alle huisvestingsactoren te komen tot een goede afstemming en optimalisering van de werking binnen de verschillende gemeenten op het vlak van huisvesting zodat deze ten goede komt van alle inwoners. Publieke huisvestingsactoren: gemeente, OCMW, politie Vlaamse Ardennen, provincie Oost-Vlaanderen, ROHM Oost-Vlaanderen, samenlevingsopbouw OostVlaanderen. Private huisvestingsactoren: Sociale Huisvestingsmaatschappij (SHM), Sociaal Verhuurkantoor (SVK ZO-Vlaanderen) en Centrum Algemeen Welzijn (CAW). Wat kan een project intergemeentelijk lokaal woonbeleid inhouden? Om in aanmerking te komen voor een subsidie moeten de projecten uitgevoerd worden met het oog op de realisatie van elk van de volgende doelstellingen: 1° het ontwikkelen van een gemeentelijke beleidsvis ie op het vlak van wonen; 2° het organiseren van het lokaal woonoverleg; 3° het uitbouwen van een klantgerichte dienstverlen ing aan de burger; 4° het verbeteren van de kwaliteit van het woningpa trimonium en de woonomgeving. Vanuit het subsidiebesluit worden inhoudelijk subsidiabele activiteiten vastgelegd waaraan minstens moet worden voldaan en waarbij elke deelnemende gemeente moet betrokken worden. Waarom intergemeentelijk samenwerken? Intergemeentelijk samenwerken biedt tal van voordelen, zowel op financieel, logistiek en praktisch vlak als op het vlak van de kwaliteit van de dienstverlening. Door
- 42 -
schaalvergroting kan men de efficiëntie en specialisatie van de werking verhogen: men kan zorgen voor een professionele omkadering, voor een sterkere onderhandelingspositie (t.o.v. de hogere overheid), voor een doelmatiger bereik van de doelgroep en voor een stabiele werking. Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen op een rijtje: - men bekomt vaak een aanzienlijke kostenbesparing en administratieve vereenvoudiging - personeel kan rationeler en efficiënter ingezet worden: één enkel personeelslid kan hetzelfde werk doen voor de verschillende gemeenten, zodat ook specialisatie mogelijk is. - een grote organisatie van verschillende gemeenten kan beter de hogere beleidsniveaus beïnvloeden. - er kan beter gewerkt worden aan oplossingen voor problemen die de gemeentegrenzen overstijgen. - onderlinge concurrentie en opbod worden vermeden, wat zorgt voor een zekere stabilisering in het beleid. - coördinatie van het lokale woonbeleid: kleinere gemeenten, beschikken over onvoldoende kennis en over onvoldoende financiële middelen om een lokaal woonbeleid te voeren. Dat is jammer, want ook de inwoners van kleinere gemeenten hebben recht op een goed huisvestingsbeleid. Een gezamenlijke huisvestingsdienst biedt wél mogelijkheden om de nodige kennis in huis te halen. Kleinere gemeenten kunnen zo toch een volwaardig huisvestingsbeleid voeren. Het biedt bovendien het voordeel dat de verschillende gemeenten goed op de hoogt zijn van elkaars woonbeleid en dat ze dat beleid, indien wenselijk, op elkaar kunnen afstemmen. - kwaliteitsbewaking: de gemeenten hebben een belangrijke rol op het vlak van de kwaliteitsbewaking van de woningen op hun grondgebied. De Vlaamse Wooncode geeft hen expliciet deze opdracht. Vaak zijn in de kleinere gemeenten niet de mensen en de middelen aanwezig om deze opdracht tot een goed einde te brengen. Een schaalvergroting door samenwerking kan hiervoor een oplossing bieden.
- 43 -
Bijlage 2: Lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013
- 44 -
Gemeentebestuur Wortegem-Petegem
Lokaal beleidsplan kinderopvang Wortegem-Petegem 2008-2013
Goedgekeurd door de gemeenteraad In zitting van 31 januari 2008
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Kateleen Van Houtte.
Redactie:
Luc Vander Meeren
Dienst jeugd en welzijn Waregemseweg 35,9790 Wortegem-Petegem
- 45 -
056/68.81.14
[email protected]
INHOUDSTAFEL
0. VISIE ................................................................................................................................................ 47 1. OMGEVINGSANALYSE............................................................................................................... 48 1.1 DEMOGRAFISCHE CIJFERS ............................................................................................................ 48 1.1.1 AANTAL INWONERS, OPPERVLAKTE, BEVOLKINGSDICHTHEID EN PLAATS IN DE PROVINCIE ... 48 1.1.2 BEVOLKINGSEVOLUTIE ............................................................................................................... 49 1.1.3 BEVOLKINGSSAMENSTELLING OP 1 JANUARI 2007................................................................... 49 1.2 SOCIALE CONJUNCTUURBAROMETER........................................................................................... 50 1.3 HET KINDEROPVANGAANBOD IN WORTEGEM-PETEGEM ........................................................... 51 1.3.1 KINDEROPVANGINITIATIEVEN (TOESTAND OP 10 JANUARI 2008) ............................................ 51 1.3.2 ONDERWIJS ................................................................................................................................. 53 1.3.3 VRIJETIJDSINITIATIEVEN ............................................................................................................... 9 2. DOELSTELLINGEN EN CONCRETE ACTIES........................................................................ 55 2.1 STRATEGISCHE DOELSTELLING : EEN VOLDOENDE, GEDIFFERENTIEERD EN VLOT TOEGANKELIJK AANBOD KINDEROPVANG REALISEREN. .................................................................. 55 2.1.1 OPERATIONELE DOELSTELLING: HET AANBOD AAN KINDEROPVANG IN DE GEMEENTE WORDT AFGESTEMD OP DE VRAAG NAAR KINDEROPVANG .............................................................................. 55 2.1.2 OPERATIONELE DOELSTELLING: DE BURGER WORDT DUIDELIJK GEÏNFORMEERD OVER HET KINDEROPVANGLANDSCHAP IN HUN GEMEENTE ................................................................................. 55 2.1.3 OPERATIONELE DOELSTELLING: DE KINDEROPVANG IS TOEGANKELIJK VOOR ALLE BEVOLKINGSGROEPEN VAN DE GEMEENTE WORTEGEM-PETEGEM (BETAALBAARHEID EN BEREIKBAARHEID)................................................................................................................................. 56 2.1.4 OPERATIONELE DOELSTELLING: HET GEMEENTEBESTUUR WAAKT OVER EEN GEDIFFERENTIEERD AANBOD VAN KINDEROPVANG ............................................................................ 56 2.2 STRATEGISCHE DOELSTELLING : EEN KWALITEITSVOL AANBOD KINDEROPVANG REALISEREN ............................................................................................................................................................... 57 2.2.1 OPERATIONELE DOELSTELLING: DE VERSCHILLENDE KINDEROPVANGINITIATIEVEN ZORGEN VOOR EEN KWALITEITSVOLLE BEGELEIDING VAN DE KINDEREN ......................................................... 57 2.2.2 OPERATIONELE DOELSTELLING: ALLE KINDEROPVANGINITIATIEVEN HEBBEN OOG VOOR EN KENNIS VAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING ....................................................................................... 57 2.3 STRATEGISCHE DOELSTELLING : HET GEMEENTEBESTUUR ZORGT DAT HET KINDEROPVANGBELEID GEÏNTEGREERD IS BINNEN HET RUIME BELEID OP LOKAAL, REGIONAAL EN/OF PROVINCIAAL NIVEAU MET HET OOG OP VERDIEPING, VERRIJKING EN SAMENWERKING MET ANDERE ACTOREN ........................................................................................................................ 57 2.3.1 OPERATIONELE DOELSTELLING: HET KINDEROPVANGBELEID IS LOKAAL GEÏNTEGREERD ..... 57 2.3.2 OPERATIONELE DOELSTELLING: HET KINDEROPVANGBELEID IS REGIONAAL EN/OF PROVINCIAAL GEÏNTEGREERD ............................................................................................................. 58 3. BIJLAGEN ...................................................................................................................................... 59
- 46 -
0. VISIE
Het gemeentebestuur van Wortegem-Petegem is blij u dit lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013 te kunnen voorleggen. Dit is het eerste plan opgemaakt door het lokaal overleg kinderopvang als officieel gemeentelijk adviesorgaan en dit kunnen we alleen maar toejuichen. Kinderopvang heeft een heel belangrijke plaats in het leven van tal van gezinnen, net daarom is het zo belangrijk om hier weerklank aan te geven in het beleid, zowel lokaal als bovenlokaal. Kinderopvang zorgt voor onze kinderen en onze kinderen vormen onze toekomst. Sinds jaar en dag is de gemeente Wortegem-Petegem actief in het kinderopvangbeleid. Zo is er sinds 1999 de oprichting van de vzw buitenschoolse kinderopvang Knipoog dat zijn nut reeds meer dan bewezen heeft. Ook het oprichten in 1997 van het lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang kadert hierin. Daarnaast bieden we ook reeds 35 jaar een gemeentelijke speelpleinwerking aan en zorgt de sportdienst al talrijke jaren voor sportkampen en – initiaties zowel in vakanties als in het schooljaar. Natuurlijk mogen we de zelfstandige onthaalouders en opvanggezinnen niet vergeten die het opvanglandschap in Wortegem-Petegem aanvullen en diverser maken. Wat de beleidsperiode 2008-2013 betreft, wordt er vooral gewerkt aan een kwaliteitsvolle en doorgedreven ondersteuning voor bestaande initiatieven. Voor een kleine gemeente als Wortegem-Petegem is er reeds een uitgebreid aanbod aan kinderopvanginitiatieven. Toch zal het belangrijk zijn om in de toekomst te blijven werken aan een afstemming tussen vraag en aanbod. Het gemeentebestuur wil dat zijn burgers degelijk geïnformeerd zijn over dit aanbod en dat dit voor hen toegankelijk blijft. Zowel de bereikbaarheid als de betaalbaarheid van de opvang speelt hierin een rol. Er zal verder naar gestreefd worden om de kinderen op een kwaliteitsvolle manier te kunnen begeleiden. Vorming van de begeleiders staat hier voorop. De verschillende actoren rond kinderopvang moeten voldoende inspraak krijgen. Tenslotte wil het gemeentebestuur ook werk maken van een geïntegreerd kinderopvangbeleid. Dit zowel op lokaal en bovenlokaal vlak. Op lokaal vlak is er samenwerking tussen de verschillende kinderopvangaanbieders onderling en is er afstemming tussen kinderopvang en andere beleidsdomeinen zoals jeugd, sport en vooral lokaal sociaal beleid. Op bovenlokaal vlak is er verdere afstemming op het regionale kinderopvangaanbod.
We hopen dat u het voorliggende plan met veel interesse zal doornemen.
- 47 -
1. OMGEVINGSANALYSE 1.1 Demografische cijfers4 1.1.1 Aantal inwoners, oppervlakte, bevolkingsdichtheid en plaats in de provincie Fusiegemeenten:
Wortegem: 2.057 Petegem: 1.872 Ooike: 690 Elsegem: 1.059 Moregem: 417
Totaal aantal inwoners: 6.095 ( toestand op 01/01/2007 )
417 1059
2057
Wortegem Petegem Ooike Elsegem
690
Moregem 1872
Oppervlakte: 4.196 ha ( = 41,96 km² ) Bevolkingsdichtheid: 6.095/41,96 = 145 inwoners/km² Plaats in de provincie: De provincie Oost-Vlaanderen bestaat uit 65 gemeenten en 6 arrondissementen:
4
Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Wortegem-Petegem Sint-Niklaas
Bron: Dienst bevolking gemeente Wortegem-Petegem
- 48 -
1.1.2 Bevolkingsevolutie
jaartal 01.01.2007 01.01.2006 01.01.2005 01.01.2004 01.01.2003 01.01.2002 01.01.2001 01.01.2000 01.01.1999
Aantal inwoners 6.095 5.976 5.928 5.967 5.984 6.011 6.029 6.067 6.075
Bevolkingsevolutie 6.150 6.100 aantal inwoners
6.075 6.050
6.095 6.067 6.029
6.000
6.011 5.984
5.950
5.976
5.967 5.928
5.900 5.850 5.800 1999
2000
2001
2002
2003 jaartal
1.1.3 Bevolkingssamenstelling op 1 januari 2007
Leeftijdscategorie Totaal 0-5 jaar 370 6-11 jaar 411 12-17 jaar 467 18-25 jaar 541 26-50 jaar 2.115 > 50 jaar 2.191
- 49 -
2004
2005
2006
2007
Aantal inwoners per leeftijdscategorie 2500 2.191
2.115 2000
1500
1000
500
411
467
541
370
0-5 jaar
6-11 jaar
12-17 jaar
18-25 jaar
0 26-50 jaar
> 50 jaar
1.2 Sociale conjunctuurbarometer5 Hierbij vindt U enkele barometers die belangrijk zijn in het kader van kinderopvang. 2000
2001
2002
2003
2004
Totale werkgelegenheid 2.138 2.158 2.111 2.085 1.937 SWSE6 Aantal NWWZ7 laaggeschoold -< 25 3 6 9 10 6 jaar Aantal NWWZ -25 jaar 3 4 4 5 8 tot 40 jaar Aantal private 2.168 2.192 2.205 2.191 2.202 huishoudens Aantal alleenstaande 180 190 187 187 212 mannen Aantal alleenstaande 213 234 254 238 232 vrouwen Aantal alleenstaande vaders met kinderen 6 7 8 10 6 (max. 5 kinderen) Aantal alleenstaande moeders met kinderen 32 30 29 26 24 (max. 5 kinderen) Aantal nieuwkomers 0 3 6 9 Migratiesaldo -55 -21 -23 -6 -37 Aantal geboorten in 1 2 1 2 2 kansarme gezinnen Aantal begunstigde 7 7 7 leefloners 5
Bron: website www.lokalestatistiek.be SWSE: steunpunt werkgelegenheid en sociale economie 7 NWWZ: Niet-werkende werkzoekende 6
- 50 -
2005
2006
2007
1.972
-
-
9
8
9
14
8
6
2.221 2.253
-
227
228
-
245
256
-
6
6
-
26
33
-
32
96
-
0
-
-
5
-
-
Opvallende zaken zijn dat het aantal private huishoudens lichtjes stijgt. Ook het aantal alleenstaande moeders ligt eerder in de stijgende lijn. Dit kan een stijgende vraag naar kinderopvang met zich mee brengen. Het migratiesaldo ligt in 2006 een pak hoger. Dit heeft vooral te maken met het grote aantal inwijkelingen in de nieuwe woonwijken van de gemeente vb; Molenkouter, Cijnskouter, Vrezeveld, Spreeuwengoed,… . De nieuwe inwijkelingen betreffen vooral jonge gezinnen en ook hier zou de vraag naar kinderopvang nog kunnen stijgen.
Over het algemeen kunnen we spreken over een “sociaal gezonde” gemeente. De werkloosheid is laag, er is een klein aantal leefloners en er worden weinig kinderen in de kansarmoede geboren. Natuurlijk zijn deze cijfers geen correcte weerspiegeling van de realiteit. We weten nl. niet hoeveel gezinnen zich in de grijze zone bevinden en op de rand van armoede leven.
1.3 Het kinderopvangaanbod in Wortegem-Petegem 1.3.1 Kinderopvanginitiatieven (toestand op 10 januari 2008) NAAM Kinderopvang KAV
Vzw BKO Knipoog Wortegem Vzw BKO Knipoog Petegem Wendelina Boulet
ADRES St. Jozefsplein 2 9700 Oudenaarde Gotstraat 1 9790 WortegemPetegem Lindestraat 1 9790 WortegemPetegem Kouter 5 9790 WortegemPetegem
TELEFOON 055/33.36.01
VOORZIENING Dienst voor opvanggezinnen
CAPACITEIT 34 volle plaatsen in 9 opvanggezinnen
056/75.85.25
Initiatief buitenschoolse kinderopvang Initiatief buitenschoolse kinderopvang Zelfstandig onthaalouder
22
Thuisopvang, kinderoppas aan huis
Naargelang het aantal babysitters
056/29.00.31
Kinderoppasdienst Gezinsbond Afdeling Wortegem
Groenstraat 11A 9790 WortegemPetegem
056/68.04.71
Afdeling ElsegemPetegem
Clemmenstraat 5 9790 WortegemPetegem
055/30.10.50
28
7
In bijlage vindt U nog wat meer cijfers rond het kinderopvangaanbod in WortegemPetegem, ons ter beschikking gesteld door Kind en Gezin.
- 51 -
Kinderopvang KAV-Dienst opvanggezinnen Deze dienst stelt zich tot doel het behartigen van kwalitatieve, betaalbare en voor iedereen toegankelijke kinderopvang, met bijzondere aandacht voor de opvang van kinderen uit lagere inkomenscategorieën en achtergestelde bevolkingsgroepen en dit door: -opvanginitiatieven voor kinderen van 0 tot 12 jaar op te zetten en uit te bouwen; -studiewerk en onderzoek te verrichten m.b.t. de actualiteit en de ontwikkelingen op het terrein van de kinderopvang; -de kinderen, opvanggezinnen, werknemersgezinnen, opvanginitiatieven en de vzw te vertegenwoordigen en hun belangen te verdedigen. De dienst kinderopvang KAV bevindt zich voor onze regio in Oudenaarde. In Wortegem-Petegem beschikken zij over 9 opvanggezinnen verdeeld over de verschillende deelgemeenten. In 2006 waren er 37 regelmatige gebruikers boven de 3 jaar en 55 onder de 3 jaar. Vzw BKO Knipoog- Initiatief voor buitenschoolse kinderopvang Vzw BKO Knipoog is in 1999 gestart met een locatie in Wortegem. Toen hadden zij een capaciteit van 22 kinderen en een personeelsbestand van 1,5 FTE en een halftijdse coördinator. In 2003 kregen zij een uitbreiding voor een nieuwe vestiging in Petegem. Dit ging gepaard met een capaciteitsuitbreiding voor 19 kinderen en een personeelsuitbreiding van 1,5 FTE . De coördinator werd voltijds aangesteld. Al vlug werd de vraag nog groter dan het aanbod en werd uitgekeken naar een grotere locatie. In december 2007 verhuisde de locatie in Petegem naar een groter gebouw. Vzw BKO Knipoog Petegem heeft nu een capaciteit van 28 kinderen. Kind en Gezin subsidieert hiervan 16 plaatsen. Vzw BKO Knipoog wil aan de kinderen de kans bieden om te ravotten, rustig een boek te lezen, te knutselen, huistaken te maken en zelfs een dutje te doen. Kortom, de kinderen kunnen samen met hun begeleiding zelf hun vrije tijd invullen in een gezellige sfeer, net als thuis. Dit naschools, voorschools, op woensdagsnamiddag en in vakantieperiodes. In 2007 mocht Knipoog 301 verschillende gebruikers van 3 tot 12 jaar verwelkomen. Deze kinderen kwamen uit 248 verschillende gezinnen. Zelfstandig onthaalouder Een zelfstandige onthaalouder vangt kinderen bij hem of haar thuis op. Heeft de onthaalouder een attest van toezicht van Kind en Gezin, dan voldoet de opvang aan de wettelijke voorwaarden. De onthaalouder bepaalt zelf de prijs van de opvang.
- 52 -
Een zelfstandige onthaalouder mag nooit meer dan 7 kinderen gelijktijdig opvangen (de eigen kleine kinderen meegeteld). Een zelfstandige onthaalouder kan opvang bieden voor baby’s en peuters, kleuters en lagere schoolkinderen, kinderen die extra zorg nodig hebben, zieke kinderen, anderstalige kinderen. Sommigen hebben mogelijkheden voor speciale opvanguren en dringende of onverwachte opvang. Meestal, maar niet altijd, heeft een zelfstandige onthaalouder een attest van toezicht van Kind en Gezin. Wortegem-Petegem heeft één zelfstandige onthaalouder met een attest van toezicht van Kind en Gezin. Kinderoppasdienst Gezinsbond De lokale afdelingen van de gezinsbond Wortegem en Elsegem-Petegem stellen vrijwillige babysitters ter beschikking van gezinnen. Zowel leden als niet-leden (mits betaling van lidgeld) kunnen beroep doen op de kinderoppasdienst. De ouders hoeven alleen enkele dagen op voorhand een kinderoppasser aan te vragen bij de contactpersoon van de lokale afdeling. De oppas gebeurt steeds thuis waar het kind woont. De gezinsbond hanteert vaste tarieven (inclusief verzekering) en werkt via een kinderoppasboekje. De gezinsbond garandeert degelijke oppassers. 1.3.2 Onderwijs Gemeentelijke Basisschool De Kouter Gesubsidieerde vrije basisschool Wortegem Gesubsidieerde vrije basisschool Petegem Gesubsidieerde Vrije basisschool Petegem Vestigingsplaats Elsegem
Lindestraat 30 9790 WortegemPetegem Gotstraat 1A 9790 WortegemPetegem Lindestraat 16 9790 WortegemPetegem Elsegemplein 17 9790 WortegemPetegem
055/31.64.89
Schoolopvang
056/68.93.29
Schoolopvang
055/31.79.90
Schoolopvang
056/68.88.07
Schoolopvang
Schoolopvang Alle basisscholen van de gemeente Wortegem-Petegem bieden een eigen voor- en naschoolse opvang aan van min. 15 minuten tot max. 30 minuten voor en na de lestijden. De uren verschillen van school tot school en voor alle scholen gebeurt de opvang in samenwerking met vzw BKO Knipoog. Het toezicht op school gebeurt door personeel van de school.
- 53 -
1.3.3 Vrijetijdsinitiatieven
Gemeentebestuurjeugddienst Gemeentebestuursportdienst
Waregemseweg 35 9790 WortegemPetegem Waregemseweg 35 9790 WortegemPetegem
056/68.81.14
Speelpleinwerking
056/68.81.14
Sportkampen
Gemeentelijke speelpleinwerking Speelkriebels Het gemeentebestuur vindt het belangrijk dat de kinderen in de vakantieperiodes hun vrije tijd nuttig kunnen besteden. Daarom bieden zij in de zomer- en paasvakantie de speelpleinwerking Speelkriebels aan. Tegen een kleine bijdrage kunnen kinderen van 3 tot 12 jaar een hele dag genieten van sport en spel. In de bijdrage is busvervoer, een warme maaltijd, drie drankjes en de opvang voor en na de werking inbegrepen. Speelkriebels wordt georganiseerd door de jeugdconsulent in samenwerking met een enthousiaste ploeg vrijwillige monitoren. De speelpleinwerking staat open voor kinderen binnen en buiten de gemeente. Er wordt niet gewerkt met inschrijvingen en er staat geen limiet op het toegelaten aantal kinderen. Het aantal monitoren wordt aangepast aan het aantal kinderen. Hierbij wordt de norm van 1 begeleider per 8 kinderen gehanteerd. In 2007 werden er gemiddeld 67 kinderen opgevangen per dag. We zien dit gemiddelde de laatste drie jaar stijgen. Gemeentelijke sportkampen Om wat afwisseling te brengen in de vrije tijd van de kinderen van onze gemeente, worden in de paas- en zomervakantie ook sportkampen aangeboden. Voorbeelden zijn: voetbalstage, kleutersportkamp, danskamp,… . Hierbij wordt gewerkt met inschrijvingen. Er wordt per sportkamp met een maximum toegelaten aantal gewerkt. Dit aantal is afhankelijk van sportkamp tot sportkamp. Voor de sportkampen wordt gebruik gemaakt van een professionele sportorganisatie vb. Idéefiks.
- 54 -
2. DOELSTELLINGEN EN CONCRETE ACTIES
2.1 Strategische doelstelling : Een voldoende, gedifferentieerd en vlot toegankelijk aanbod kinderopvang realiseren. 2.1.1 Operationele doelstelling: Het aanbod aan kinderopvang in de gemeente wordt afgestemd op de vraag naar kinderopvang Acties: -
-
-
Vzw BKO Knipoog doet regelmatig een tevredenheidenquête bij de ouders die gebruik maken van haar diensten. Speelpleinwerking speelkriebels doet tweejaarlijks een tevredenheidonderzoek bij de ouders en de kinderen. Kinderopvang KAV doet systematisch bevragingen bij de ouders; na enkele maanden opvang; na afsluiting van de opvang en jaarlijks vanuit KAV nationaal. De ouders worden min. éénmaal per jaar uitgenodigd voor een vormingsavond. Daarnaast kunnen de ouders lid worden van de stuurgroep. In 2008 wordt de tienerwerking van speelkriebels opgestart na vraag van de jongeren en de ouders zelf (resultaat enquête in het kader van de opmaak van het jeugdbeleidsplan 2008-2010). Het lokaal overleg kinderopvang voert een behoefteonderzoek uit bij de ouders van Wortegem-Petegem over de nood aan kinderopvang. Er is een blijvende waakzaamheid voor de nood aan bijkomende kinderopvangvoorzieningen, zowel voor in de dagopvang als in de buitenschoolse kinderopvang.
2.1.2 Operationele doelstelling: De burger wordt duidelijk geïnformeerd over het kinderopvanglandschap in hun gemeente Acties: -
-
-
Er is een duidelijk aanspreekpunt op de gemeente voor wat betreft kinderopvang zijnde de dienst welzijn en jeugd. Belangrijke informatie rond kinderopvang wordt opgenomen op de gemeentelijke website en in de gemeentelijke infokrant. Tweejaarlijks wordt de Gids voor kinderopvang en vrijetijdsinitiatieven herwerkt en verspreid aan alle gezinnen met kinderen van 0 t.e.m 14 jaar. Nieuwe inwoners van onze gemeente krijgen deze brochure bij hun verwelkomingspakket. Vzw BKO Knipoog heeft een onthaalbrochure voor zowel ouders als kinderen. Deze zijn te bekomen op de opvang, in het gemeentehuis en in de scholen. Vzw BKO Knipoog organiseert jaarlijks een opendeurdag. Speelkriebels houdt jaarlijks een openspeelpleindag waar nieuwe ouders info kunnen krijgen over de werking.
- 55 -
-
-
Iedere paas- en zomervakantie krijgen alle ouders van de gemeente met kinderen van 3 tot 12 jaar een promotiebrochure rond de gemeentelijke speelpleinwerking en sportkampen. Kinderopvang KAV organiseert telkens een kennismakingsgesprek voor ouders met een opvangvraag. Hierin wordt de onthaalbrochure besproken en alle beschikbare plaatsen meegegeven.
2.1.3 Operationele doelstelling: De kinderopvang is toegankelijk voor alle bevolkingsgroepen van de gemeente Wortegem-Petegem (betaalbaarheid en bereikbaarheid) Acties: -
-
-
Vzw BKO Knipoog heeft automatisch vanaf het tweede kind een verminderingstarief van 25% op de totale ouderbijdrage. Voor gezinnen die het financieel moeilijker hebben, heeft vzw BKO Knipoog een verminderingstarief tot 50% van de dagprijs. Speelkriebels kan in overleg met de sociale dienst van het OCMW een sociaal tarief toepassen. Speelkriebels hanteert een korting vanaf het tweede kind van hetzelfde gezin om ook voor grotere gezinnen de speelplienwerking betaalbaar te houden Het gemeentebestuur legt in de zomer een busdienst in om alle kinderen van de gemeente de kans te geven om naar de speelpleinwerking te geraken. KAV kinderopvang: ouders betalen volgens inkomen en gezinslast. Er is ook een sociaal tarief mogelijk. De opvanggezinnen van KAV zijn geografisch goed verspreid over de verschillende deelgemeenten. Alle ouders die gebruik maken van de opvanginitiatieven in de gemeente ontvangen een fiscaal attest zodat zij de gemaakte kinderopvangkosten fiscaal kunnen inbrengen
2.1.4 Operationele doelstelling: Het gemeentebestuur waakt over een gedifferentieerd aanbod van kinderopvang Acties: -
Er is afstemming tussen vzw BKO Knipoog, Speelkriebels en sportkampen om een continu aanbod te doen in de vakantieperiodes. Er is overleg tussen vzw BKO Knipoog en kinderopvang KAV i.v.m. uren flexibele opvang. Nieuwe opvanginitiatieven worden gestimuleerd om deel te nemen aan het lokaal overleg kinderopvang.
- 56 -
2.2 Strategische doelstelling : Een kwaliteitsvol aanbod kinderopvang realiseren 2.2.1 Operationele doelstelling: De verschillende kinderopvanginitiatieven zorgen voor een kwaliteitsvolle begeleiding van de kinderen Acties: -
-
-
vzw BKO Knipoog biedt vorming aan aan zijn begeleiders. Kinderopvang KAV biedt vorming aan aan zijn onthaalouders. Vzw BKO Knipoog brengt de vorming rond zelfevaluatie met betrekking tot de betrokkenheid en het welbevinden van kinderen in de opvang (ZIKO) in praktijk . De onthaalouders van kinderopvang KAV brengen de vorming rond zelfevaluatie met betrekking tot de betrokkenheid en het welbevinden van kinderen in de opvang (ZIKO) in praktijk . vzw BKO Knipoog beschikt over een kwaliteitshandboek geschreven volgens de regelgeving van Kind en Gezin. Kinderopvang KAV beschikt over een kwaliteitshandboek geschreven volgens de regelgeving van Kind en Gezin. De speelpleinmonitoren worden aangemoedigd (ook financieel) voor het volgen van kadervorming. De gemeentelijke jeugddienst organiseert jaarlijks vorming voor alle speelpleinmonitoren. De gemeentelijke sportkampen worden gegeven door ervaren sportmonitoren.
2.2.2 Operationele doelstelling: Alle kinderopvanginitiatieven hebben oog voor en kennis van opvoedingsondersteuning Acties: -
Initiatieven voor opvoedingsondersteuning binnen de gemeente worden kenbaar gemaakt en op elkaar afgestemd. Indien opportuun organiseert de gemeente zelf initiatieven rond opvoedingsondersteuning.
2.3 Strategische doelstelling : Het gemeentebestuur zorgt dat het kinderopvangbeleid geïntegreerd is binnen het ruime beleid op lokaal, regionaal en/of provinciaal niveau met het oog op verdieping, verrijking en samenwerking met andere actoren 2.3.1 Operationele doelstelling: Het kinderopvangbeleid is lokaal geïntegreerd Acties: -
Afstemmen van het lokaal beleidsplan kinderopvang op het lokaal sociaal beleidsplan en andere gemeentelijke beleidsplannen. Het lokaal overleg fungeert als adviesorgaan en formuleert adviezen op vraag van en op eigen initiatief aan het gemeentebestuur.
- 57 -
2.3.2 Operationele doelstelling: Het kinderopvangbeleid is regionaal en/of provinciaal geïntegreerd Acties: -
-
De jeugd- en welzijnsconsulent volgt actuele tendensen binnen het kinderopvangbeleid op. De regionaal consulent van Kind en Gezin is lid van het lokaal overleg kinderopvang en brieft het overleg over actuele wetgeving en tendensen. De coördinator van vzw BKO Knipoog vergadert op regelmatige basis met andere coördinatoren uit de regio Aalst-Oudenaarde. Dit overleg wordt georganiseerd door de consultant van vzw Komma.
- 58 -
3. BIJLAGEN
-
Cijfergegevens Kind en Gezin Samenstelling lokaal overleg Advies lokaal overleg bij het ontwerp van het lokaal beleidsplan kinderopvang
- 59 -
Bijlage 3: Advies lokaal overleg kinderopvang bij het lokaal beleidsplan kinderopvang 2008-2013
- 60 -
Bijlage 4: Besluit van de OCMW-raad ter goedkeuring van het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2013
- 61 -
Bijlage 5: Besluit van de gemeenteraad ter goedkeuring van het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2013
- 62 -