Jaarverslag Samen

Jaarverslag 2011

Samen...

goedvoor voorlater later ......goed

Inhoudsopgave Samen... opgroeien in Rotterdam

4

Voorwoord

5

Bedrijfsvoering

7

Samen... kindeRdam Raad van Toezicht

11

Samen... maar toch op afstand Ondernemingsraad

13

Samen... voor ons allemaal Centrale Ouderraad

17

Samen... zorgen voor onze kinderen Personeel & Organisatie

21

Samen... aan het werk Pedagogiek

27 3

Samen... voor de toekomst Opleiding

31

Samen... deskundig Kwaliteit

33

Samen... gaan we voor kwaliteit Gastouderopvang

39

Samen...een beetje thuis Samenwerking

40

Samen... staan we sterker Peuterspeelzalen

43

Samen... met de basisschool Jaarrekening

45

Bezetting

50

Samen... op weg naar 2012

53

Controleverklaring

54

Personalia

55

Samen... opgroeien in Rotterdam Er zijn geen grote daden nodig voor een fijne samenleving. Vaak zijn het juist de kleine, ‘gewone’ dingen in het dagelijks leven die ervoor zorgen dat we op een prettige en vreedzame manier met elkaar om kunnen gaan. Bijvoorbeeld door rekening met elkaar te houden, samen verantwoordelijkheid te dragen, met elkaar te discussiëren en met elkaar plezier te maken. Bij kindeRdam leren we het dagelijks aan de kinderen. Toch zijn we ons daar niet altijd van bewust. Het vierjarige project Samen… goed voor later van KINDwijzer is binnen deze context door kindeRdam omarmd. De komende jaren werken wij dit thema uit onder de titel: Samen… opgroeien in Rotterdam.

Voorwoord 2011 was een jaar van mooie momenten, maar helaas ook van bezorgdheid en teleurstelling. Om met het slechte nieuws te beginnen: ik ben bezorgd, omdat alle inspanningen en investeringen die we de laatste jaren hebben gedaan in het belang van goede kinderopvang, door de bezuinigingen, zonder enige visie, teniet worden gedaan. Een kapitaalvernietiging die de kwaliteitsontwikkeling onder grote druk zet. De bezuinigingen zullen onherroepelijk leiden tot vraaguitval en dus tot gedwongen reorganisatie en krimp van arbeidsplaatsen. Ik ben ook teleurgesteld. Er worden politieke keuzes gemaakt zonder dat er rekening wordt gehouden met de behoeften van het kind zelf. Kinderopvang wordt alleen beoordeeld op z’n bedrijfseconomische merites. Komt een ouder zonder werk, dan stopt ook de kinderopvang. Alsof het maar een tijdelijke parkeerplaats is, zonder enige toegevoegde waarde. De kinderopvang bevindt zich in een onmogelijke spagaat: enerzijds moeten we op alle mogelijke manieren bezuinigen, anderzijds moeten we op onze toppen presteren als het gaat om zaken als veiligheid, hygiëne, pedagogiek. Een minimale afwijking bij de GGD kan je al duur komen te staan. Terecht verdienen kinderen onze grootste zorg, maar we moeten daarbij de ‘onmeetbare’ zaken niet uit het oog verliezen: kinderen hebben het recht zich in hun eigen tempo te ontwikkelen, onbezorgd te kunnen spelen, in alle rust de wereld te kunnen ontdekken en leren omgaan met anderen en met verschillende culturen. Dat kan alleen als de opvang aan de basis goed geregeld is. 5 Natuurlijk begrijp ik dat in een tijd van economische recessie ook de kinderopvang de dans niet ontspringt. De uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek tonen echter aan dat een combinatie van juist investeren en deels bezuinigen voor alle partijen op korte en langere termijn (financieel) voordeel oplevert. Maar bovenal heeft het een positief effect op kinderen: goede kinderopvang biedt kinderen een goede basis voor de toekomst. Met alle problemen, zorgen, donkere wolken boven ons hoofd, hebben we gelukkig ook mooie dingen gedaan. Zoals het project Samen… goed voor later, waarin we samen met KINDwijzer optrekken. Het vertelt precies waar het in de kinderopvang om draait: de kinderopvang als oefenplaats voor democratisch burgerschap, waarbij ouders, (zorg)instellingen, onderwijs, (gemeentelijke) politiek en andere partijen samenwerken aan de toekomst van kinderen. Een ander hoogtepunt was de oprichting van de kindeRdamAcademie. De kwaliteit van onze opvang begint bij de kwaliteit van mensen. Met onze eigen bedrijfsschool kunnen wij Samen… investeren in later. Omdat we blijven geloven in het belang van kinderopvang, en blijven hopen dat we ook samen met de politiek hierin kunnen optrekken, is het thema van dit jaarverslag Samen… Leest u mee? Els Maasdam Algemeen directeur Jaarverslag kindeRdam 2011 Voorwoord

VERANTWOORDELIJK VOOR ELKAAR EN VOOR DE GROEP

Samen... kindeRdam Huisvesting & Beheer - Per 1 januari verzorgt kindeRdam Buitenschoolse opvang voor/in de Dominicusschool: BSO Dominikids. - In maart openden wij BSO De Kaap, op Katendrecht. Het voormalige artsencentrum is prachtig verbouwd, met onder andere een podium waarop kinderen zich kunnen uitleven in theateractiviteiten. - In september is de verbouwing van KDV De Vrijvoeters afgerond; de locatie kon hierdoor worden uitgebreid met een babygroep. - KDV De Olifant kreeg een facelift en voldoet daarmee weer helemaal aan de eisen van deze tijd. De groepen zijn mooi verbouwd, er is een nieuwe keuken geïnstalleerd, er zijn nieuwe vloeren gelegd en er is geschilderd in mooie, frisse kleuren. - Eind 2011 zijn de meerjarenonderhoudsplannen geactualiseerd. Hierdoor hebben we niet alleen meer inzicht gekregen in de huidige staat van het onderhoud, maar ook in het onderhoud dat de komende jaren nodig zal zijn. Centrale Inkoop KindeRdam neemt deel aan CooKo, een initiatief van een aantal kinderopvangorganisaties om centraal in te kopen. In 2011 heeft kindeRdam mantelovereenkomsten afgesloten met betrekking tot schoonmaak, mobiele telefonie, internet en tuinonderhoud. 7 Plaatsingssyteem Tot en met 2010 werkte de Plaatsingsafdeling met twee verschillende systemen: Flexkids en Kocon. In januari is de gehele planningsafdeling, inclusief de gastouderopvang, overgegaan op één systeem: Kocon. Extranet In december is extranet ingevoerd. Alle medewerkers kunnen met hun persoonlijke inlogcode vanaf iedere willekeurige plek inloggen en informatie bekijken. Dag van de Pedagogisch medewerker Elke derde donderdag in september worden de pedagogisch medewerkers in het zonnetje gezet, op de landelijke Dag van de pedagogisch medewerker. KindeRdam geeft op die dag niet alleen de pm’ers, maar alle medewerkers een cadeautje. Dit jaar was dat een vrolijke tas.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Bedrijfsvoering

WE GEVEN HET GOEDE VOORBEELD AAN KINDEREN

9

Personeelsfeest Na tweeëneenhalf jaar van hard werken sinds het vorige personeelsfeest, was het weer eens tijd voor een spetterende avond. In Zaal Staal konden we genieten van een heerlijk buffet, hebben we met elkaar veel ‘tamtam’ gemaakt, gaven we elkaar complimenten in de ‘complimentenkast’ en kon tot in de late uurtjes gedanst en meegezongen worden op muziek van de Crazy Piano’s.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Bedrijfsvoering

MET ELKAAR TALENTEN ONTPLOOIEN

Samen... maar toch op afstand Als voorzitter van de Raad van Toezicht mag ik mijn trots uitspreken, omdat we terug kunnen kijken op een goed jaar. Geen jaar van een grote winst, maar wel van een gezond bedrijf. Ook een bedrijf dat zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid zeer serieus neemt en zich gedraagt conform de kernwaarden die het voorstaat. Zonder enige terughoudendheid heeft de raad geconcludeerd dat er in 2011 door alle geledingen hard is gewerkt. De grote betrokkenheid van de medewerkers bij kindeRdam heeft ons getroffen. Harmonie en het gevoel van saamhorigheid is op tal van gebieden gemanifesteerd. Het was ook te zien en te voelen tijdens het personeelsfeest. Het kindeRdamlied bij het geluid van meer dan 300 djembé’s klonk als muziek in de oren en medewerkers complimenteerden elkaar in de ‘complimentenkast’. Dat gaf een warm gevoel. Ook de Raad van Toezicht werkte in harmonie en met vereende krachten samen met het bestuur. Uit de controle door KPMG en de evaluatie door de Raad van Toezicht bleek dat kindeRdam een mooie organisatie is, dat zijn bedrijfsprocessen onder controle heeft. Er is vertrouwen in de organisatie. Toch is er ook reden voor zorg, vanwege de bezuinigingen en onvoorspelbare omgevingsfactoren. De intern genomen maatregelen om de verwachte vraaguitval te pareren, moeten zich nog bewijzen. Als oud-wethouder van de stad Rotterdam weet ik als geen ander dat Rotterdam een stad is die soms anders reageert op ontwikkelingen dan andere steden. Op deze onvoorspelbaarheid valt moeilijk te anticiperen. Dat wat je in redelijkheid mag verwachten, heeft plaatsgevonden. In 2012 staat de organisatie een grote uitdaging te wachten, waaraan alle leden van de Raad van Toezicht graag hun bijdrage willen leveren. Nico Janssens Voorzitter Raad van Toezicht kindeRdam

Jaarverslag kindeRdam 2011 Raad van Toezicht

11

BELANGSTELLING TONEN VOOR ELKAARS CULTUUR

Samen... voor ons allemaal Door alle politieke wijzigingen was 2011 een roerig jaar. Desondanks heeft de directie van kindeRdam de Ondernemingsraad steeds goed en tijdig geïnformeerd, waardoor we de belangen van de achterban goed onder de aandacht konden brengen. Op een aantal onderwerpen heeft de OR in 2011 advies uitgebracht. Huiswerk voor een kerstbonus In het kader van het KINDwijzer-thema Samen… goed voor later heeft de OR in 2011 meegedacht over het thema ‘Bij mij thuis’ als eindejaarsdoelstelling voor 2012. Het is gelukt om dit te koppelen aan een van de opdrachten van de kindeRdamAcademie. ABC… en iedereen doet weer mee! Voor de introductie van een nieuw registratiesysteem voor ziekmelding - het ABC van kindeRdam - is de OR al in een vroeg stadium gevraagd mee te denken over de overstap naar dit nieuwe systeem. De OR heeft zich hierbij met name gericht op de gebruiksvriendelijkheid en privacy van het systeem en de procedure. Na de definitieve keuze voor het nieuwe systeem heeft de OR meegedacht over de tekst in de informatiefolder voor het personeel en het aanvraagformulier voor de aanvraag tot loondoorbetaling. 13 De onderwerpen die in 2011 zijn besproken

• Wijziging in regeling zorg- en calamiteitenverlof

Instemming na aanpassing



• Wijzigingen in de jubileum- en attentieregeling

Instemming



• Aanpassing in contracten over nevenfuncties en opzegtermijn

Instemming



• Voorstel inschaling pm’ers en ondersteunende diensten

Instemming



• Aanpassing in regeling ouderschapsverlof en in de wetsregeling

Instemming



• Competentieprofiel clustermanager

Instemming



• Concurrentiebeding voor locatiemanagers

Instemming



• Spelregels voor deelname aan de kindeRdamAcademie voor



pm’ers en managers

Instemming



• Procedures voor RI&E-Arbo

Instemming



• ABC gezondheidsmanagement

Instemming



• Aanpassing verlofregeling

Instemming



• Pilotproject aansturen meerdere locaties door één manager

Instemming



• Taakurenbeleid

Aangekaart

Jaarverslag kindeRdam 2011 Ondernemingsraad

GROTERE KINDEREN HELPEN DE KLEINTJES

Eigen vakschool voor kindeRdam De OR is van het begin af betrokken bij alle plannen en ideeën omtrent de kindeRdamAcademie en was erg enthousiast over de mogelijkheden die de bedrijfsschool medewerkers kon bieden. Op 1 augustus bracht de OR een positief advies uit met betrekking tot de officiële start van de kindeRdamAcademie. Voorafgaand hieraan waren de voorwaarden een belangrijk punt van bespreking. Overeengekomen is onder andere dat de trainingen in werktijd zullen plaatsvinden. OR Academie: cursusdagen 2011 De OR heeft zich tijdens twee cursusdagen verdiept in de volgende onderwerpen: • Het oppoetsen van de kennis van de Wet op de Ondernemingsraden. • De Preventiemedewerker: wat zijn de regels en hoe zit dit bij kindeRdam? • Communicatie met de achterban. • Effectiviteit en samenwerking binnen de OR. • De nieuwe vorm van bedrijfsgezondheidsmanagement. • De gevolgen van bezuinigingen in de kinderopvang.

15

OR-verkiezingen Halverwege 2011 verstreek de zittingstermijn van de OR. Drie van de zeven leden van de OR stopten, vier leden stelden zich herkiesbaar. Daarnaast waren er vijf nieuwe kandidaten. Door het aantal zetels van de OR uit te breiden van zeven naar acht, kregen alle kandidaten een zetel in de OR.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Ondernemingsraad

SAMEN PLEZIER MAKEN

Samen... zorgen voor onze kinderen Het recht op medezeggenschap is binnen kindeRdam geregeld in de vorm van Oudercommissies (OC’s) en een Centrale Ouderraad (COR). De OC’s en het COR behartigen de belangen van de ouders door gebruik te maken van hun wettelijke adviesbevoegdheden. OC’s zijn verbonden aan locaties en behartigen de belangen van de kinderen en ouders van die locaties. Het gaat daarbij om locatiespecifieke onderwerpen, zoals de (brand)veiligheid, het pedagogisch werkplan en het activiteitenaanbod voor de kinderen. De COR vertegenwoordigt alle OC’s waar het gaat om onderwerpen die voor alle ouders voor de hele organisatie van belang zijn. Agenda Inmiddels volgt de Centrale Ouderraad (COR) een vaste vergaderagenda, die in 2011 een duidelijke invulling heeft gekregen. Viermaal kwam de COR met de directie van kindeRdam bijeen en eenmaal zonder directie. De hoofdthema’s waren veiligheid en de mogelijke gevolgen van de kabinetsmaatregelen. Jaarplanning Na een eerste bijeenkomst zonder directie, in januari, komt de COR op vier momenten met de directie van kindeRdam bijeen. In maart worden de beschikbare rapportages besproken, in juni de nieuwe tarieven, in september de mandatering (om de 2 jaar) en de bevestiging van de tarieven en in december de overige zaken. Openbare vergadering en mandatering Twee jaar na oprichting was het weer tijd om de mandatering van de OC’s aan de COR opnieuw vast te stellen. De COR heeft getracht dit te combineren met een openbare vergadering. Een uitnodiging aan alle OC’s binnen kindeRdam leverde echter geen extra ouders op bij het overleg in september. De mandatering wordt schriftelijk ingediend door de OC’s en de COR kan op dezelfde voet verder. Tarieven 2012 Met het nieuwe kabinet op de rails werd 2011 een onzeker jaar. Bij het bespreken van de tarieven in juni was nog niet duidelijk wat de kabinetsbeslissingen in september zouden zijn. De meeste OC’s stemden met tegenzin in met de tarieven. Er is begrip voor de economische situatie, maar voor sommige opvanglocaties laat de huisvesting ten tijde van stemming te wensen over. Bij het voorstellen van de tarieven geeft kindeRdam een helder beeld van de kostenopbouw. Dit biedt meer transparantie voor de ouders en nodigt ook uit tot meedenken over de kosten van de kinderopvang en welke kwaliteit daarbij wordt beleefd.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Centrale Ouderraad

17

LEREN OMGAAN MET EMOTIES EN CONFLICTEN

Overige gespreksonderwerpen waren:

• Vaststelling van een vaste agenda, samen met de directie van kindeRdam



• Pedagogisch beleid



- Gezondheid: beleid hoofdluis



- Pedagogische doelen



- Methode KIJK!



• Jaarverslagen en rapportages



- Klantsignalen en klachten OC’s



- Exitformulieren ouders



- (Bijna)ongevallen



- CO2 metingen



• Klanttevredenheidsonderzoek (KTO) 2011



• Jaarthema Samen … goed voor later



• Ouderbetrokkenheid



• Ontwikkelingen BSO



• Bezuinigingen



- Daling in de bezetting



- Huisvesting



19

• Nieuwe managementstructuur

Centrale Ouderraad kindeRdam

Jaarverslag kindeRdam 2011 Centrale Ouderraad

JE BEWUST ZIJN VAN DE NATUUR EN HET MILIEU

Samen... aan het werk KindeRdam is een van de grotere kinderopvangorganisaties in Rotterdam. Er werken ruim 500 medewerkers, verdeeld over onze kinderdagverblijven, BSO’s, peuterspeelzalen, een gastouderbureau en een Centraal Bureau. Met elkaar zorgen zij voor de kinderen van ruim 2000 gezinnen. Onze medewerkers vormen ons grootste kapitaal. De afdeling P&O levert een belangrijke bijdrage aan hun deskundigheid, professionaliteit en werkplezier. In het afgelopen jaar stonden drie projecten centraal:

• Optimaliseren van de werving en selectie



• Arbeidsmarktcommunicatie



• Bedrijfsgezondheidsmanagement

Centrale Werving & Selectie Uit de exitanalyse over 2009 is gebleken dat het verloop binnen kindeRdam hoog is, ook onder nieuwe medewerkers. Daarom is in oktober 2010 een pilot gestart voor een nieuwe wijze van Werving & Selectie, op centraal niveau, met als uitgangpunten: 1.

Professionalisering van de selectiegesprekken

2.

Snellere match tussen sollicitant en vacature

3.

Zoeken naar kindeRdambreed inzetbare medewerkers

21

De pilot is in 2011 verder doorgezet. De nieuwe manier van selecteren gebeurde niet meer op de locatie, maar door de P&O medewerkers. Hiervoor is een profiel opgesteld van ‘de kindeRdammer’ en is de afdeling P&O zes maanden ondersteund door een externe recruiter. Werken bij kindeRdam, wie durft... Als je de beste kinderopvang wilt bieden, wil je ook met de beste pedagogisch medewerkers werken. Om bij kindeRdam te kunnen werken, moet je dus wel wat in je mars hebben. Dat was de boodschap van de Wervingscampagne die in samenwerking met de afdeling Communicatie in mei is gelanceerd. Met het thema Wie durft... werden pm’ers uitgedaagd bij kindeRdam te solliciteren. Voor de campagne werden opvallende A1 posters, een aparte website en het magazine Lef ontwikkeld. In het magazine vertelden verschillende medewerkers waarom werken bij kindeRdam zo leuk is. Speeddate In mei organiseerde de afdeling P&O ook een speeddate-avond voor studenten die bij kindeRdam stage liepen en dit jaar afstudeerden. Van de 17 kandidaten werden er die avond 11 aangenomen. Zij konden direct na hun studie, in juli, aan de slag.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Personeel & Organisatie

Resultaat Begin 2011 was het aantal openstaande vacatures voor pedagogisch medewerkers opgelopen tot 31. De campagne en de nieuwe selectieprocedure hebben er mede toe geleid dat er eind 2011 nog slechts 7 vacatures open stonden. In 2011 hebben we er 72 nieuwe collega’s bij gekregen, plus 30 nieuwe flexpoolcollega’s. Loondoorbetaling bij Ziekte In 2010 lag het ziekteverzuim bij kindeRdam hoger dan het landelijk gemiddelde in de branche. Daarom is in 2011 onderzocht hoe we dit verzuim konden terugdringen. Allereerst zijn alle medewerkers bewust gemaakt van de hoge kosten die verzuim en dus vervanging met zich meebrengt. Daarnaast is in samenwerking met Provar een nieuw registratiesysteem voor ziekmelding ingevoerd, waarbij loondoorbetaling bij ziekte niet meer vanzelfsprekend is. Het systeem beoogt een ander verzuimgedrag: medewerkers melden zich niet ziek, maar doen online een aanvraag loondoorbetaling bij ziekte (LBZ) in het Arbeids Deelname Systeem (ADS). Hierin worden ook alle communicatie, registratie en acties rondom de LBZ-aanvragen bijgehouden. 22 Het ABC van kindeRdam Voor de introductie van het nieuwe registratiesysteem is een informatiefolder ontwikkeld: het ABC van kindeRdam. Het ABC staat voor Aanwezigheid, een hoge mate van Betrokkenheid en een gezonde dosis Creativiteit. Leidinggevende en medewerker kijken bij een aanvraag LBZ niet alleen naar de beperkingen van de medewerker, maar vooral ook naar de mogelijkheden. Resultaat Alle maatregelen hebben ertoe geleid dat het ziekteverzuim in 2011 uitkwam op 4,77%; 0,6% lager dan het gemiddelde in de branche. Het nieuwe systeem LBZ zal in oktober 2012 worden geëvalueerd. Doelstellingen eindejaarsuitkering Ieder jaar is er mogelijkheid voor 3,5% eindejaarsuitkering. In 2011 was 2% van de uitkering gekoppeld aan meetbare componenten: een verzuimpercentage van maximaal 5% (exclusief zwangerschap), een meldingsfrequentie van 1,4 (exclusief zwangerschap) en een gemiddelde bezetting van 92% (exclusief uitbreidingen). De overige 1,5% was gekoppeld aan een inhoudelijke doelstelling: de inventarisatie voor het thema Samen nu… goed voor later. De resultaatgebonden doelstelling is helaas niet behaald. Daarom is in december alleen de 1,5% van de inhoudelijke doelstelling uitgekeerd.

Ziekteverzuim

2010

2010

2011

2011

2011

kindeRdam

FCB 2010

Doelstelling

kindeRdam

FCB

Verzuimpercentage

5,47%

5,2%

5%

4,77%

5,38%

Verzuimfrequentie

1,70

1,34

1,4

1,49

1,21



Verzuimduur (dagen)

21,40



13,90



12,39

16,0

Personeelsverloop 2011

• Op 1 januari 2011 heeft kindeRdam 511 medewerkers in dienst



• Op 31 december 2011 heeft kindeRdam 511 medewerkers in dienst



• In totaal zijn er 102 medewerkers uit dienst getreden. Van deze 102 medewerkers zijn 40 medewerkers werkzaam geweest



in de functie van pedagogisch medewerker in de flexpool

23

• Er zijn ook weer 102 nieuwe medewerkers in dienst getreden Dit levert een verloopcijfer op van 19,96%; exclusief inval is het verloop 13,63%. Ten opzichte van 2010 zien we een daling van het verloopcijfer. Het verloop was toen 22,52% (exclusief inval 17,1%).

Flexpool

• Gemaakte uren door Flexpool in 2011: 65.905 uur.



• Gemaakte uren door uitzendbureau in 2011: 14.279 uur.



• Op 1 januari 2011 bestond de Flexpool uit 59 medewerkers, op 31 december 2011 waren dit 53 medewerkers.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Personeel & Organisatie

Aantallen

Algemeen directeur

14

3 9 111 1 12 5

7

7 5 43 2 21 8

1

Directeur Werkontwikkeling

1

Clustermanager

3

Staf

5

Locatiemanager

24

53

1 24

Secretariaat/ Receptie

4

P&O

5

Coördinator salarisadministratie Plaatsingen

342

1

Directeur Bedrijfsvoering

Directiesecretaresse 3



1 12

Gastouderbureau

3

Facilitair

7

Financiën

7

Communicatie & PR

3

Praktijkopleider

2

VIB coach

2

ID’er Pedagogisch medewerker werkzaam voor de flexpool Pedagogisch medewerker Pedagogisch medewerker peuterspeelzaal

8 53 342 14

Administratief medewerker ondersteunend aan cluster

3

Huishoudelijk medewerker/ gastvrouw

9



511

Aantallen





Percentages

21

4,1

Man Verdeling geslacht

Vrouw

binnen kindeRdam 490

36

95,9

86

83

7,08

16.2

16,76

15 - 24 25 - 34

Verdeling leeftijd binnen kindeRdam

35 - 44 111

45 - 54

21,79 195

38,18

55 - 64 25

48

12 2

9,48 2,42 0,37

120

104

23,42

20,45

<1 1-4

Verdeling dienstjaren

5-9

binnen kindeRdam

10 - 14 224

91

15 - 19

43,87

17,88

69 11

20 - 24

13,41 2,23

0,00 - 0,25 0,25 - 0,50

Verdeling fte’s binnen kindeRdam

0,50 - 0,75 197

143

38,55

27,93

0,75 - 1,00 1,00

Jaarverslag kindeRdam 2011 Personeel & Organisatie

OPRECHT INTERESSE TONEN IN KINDEREN

Samen... voor de toekomst Kinderen krijgen bij kindeRdam de ruimte hun talenten te ontdekken en te benutten. Op hun eigen manier en in hun eigen tempo. KindeRdam levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen tot evenwichtige mensen. Pilot Pedagogische schouw 0 tot 4-jarigen In 2011 hebben we onderzocht op welke manier we een beter beeld kunnen krijgen van de pedagogische kwaliteit en verbeterpunten op de locaties. Om te onderzoeken welk instrument het beste past bij kindeRdam, is een pilot gestart op vier locaties. De twee instrumenten die hiervoor zijn gebruikt, zijn de Kwaliteitsmonitor NCKO, 0 - 4 jaar en het zelfevaluatie-instrument NJi, 0 - 4 jaar. Uitkomst van de pilot was dat zowel de pedagoog als de betrokken locaties adviseerden te gaan werken met het instrument van het NCKO 0 - 4 jaar. Dit advies is door het MT en de Centrale Ouderraad opgevolgd. Ben ik in Beeld KindeRdam werkt al jaren met de VVE-methode Ben ik in Beeld. Van de dertien kinderdagverblijven die met dit programma voor ontwikkelingsstimulering werken, hebben er elf inmiddels het officiële certificaat van Stichting de Meeuw behaald. We verwachten dat in 2012 ook de laatste twee locaties het Ben ik in Beeld certificeringsschildje waardig zullen zijn.

27

Video Interactie Begeleiding in 2011 Tijdens het traject Video Interactie Begeleiding (VIB) leren pedagogisch medewerkers bewust naar zichzelf te kijken tijdens hun interactie met kinderen. In april 2010 startte kindeRdam met een pilot die een jaar zou duren. Twee begeleiders (VIB’ers) gingen aan de slag met het aanbieden van VIB-trajecten, die bestonden uit drie opnamen en feedbackgesprekken. In de loop van datzelfde jaar werd dat uitgebreid met een follow-up opname en gesprek na ongeveer vier maanden. Dit om te zorgen dat de aandachtspunten van VIB niet zouden wegzakken. In 2011 besloot het MT de pilot met een jaar te verlengen. Inmiddels zijn alle locaties van kindeRdam door de VIB’ers bezocht en hebben de pedagogisch medewerkers een basistraject gevolgd. Nieuw in het afgelopen jaar is, dat er ook ervaring is opgedaan met het bespreken van de beelden in de teams. Dit had een duidelijke meerwaarde, zo bleek uit de evaluatie. De pedagogisch medewerkers leren van elkaar en kunnen elkaar feedback geven. Ook is onderzocht op welke manier VIB gekoppeld kan worden aan andere manieren die kindeRdam gebruikt om de pedagogische deskundigheid van het personeel te vergroten, zoals Ben ik in Beeld, het Pedagogisch logboek en de Pedagogische schouw.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Pedagogiek

Zorgstructuur Binnen kindeRdam is ruime aandacht voor het welbevinden van alle kinderen. Ouders worden hierbij betrokken en geïnformeerd. Soms bestaat er extra zorg om een kind. Ook dit wordt met de ouders besproken. KindeRdam werkt samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin en diverse ander partijen wanneer het kinderen betreft die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken. Ook kunnen locatiemedewerkers een beroep doen op onze eigen zorgcoördinator of pedagoog . Helaas is door bedrijfseconomische redenen de functie van zorgcoördinator in november 2011 komen te vervallen. Hilsener fra Danmark Het hele jaar werken we hard aan de kwaliteit van onze opvang. Maar hoe doen ze dat in het buitenland? In Denemarken bijvoorbeeld? Dat onderzochten twee pedagogisch medewerkers die mee mochten op een stagereis van KINDwijzer. Zij waren hiervoor uitgekozen op basis van hun presentatie tijdens de selectieprocedure bij kindeRdam. De twee medewerkers draaiden in Denemarken bijna twee weken mee op een kinderdagverblijf en een BSO. Ook bezochten ze een aantal 28

opvanglocaties en scholen, spraken met hun Deense collega’s en werkten diverse opdrachten uit. Vanuit Denemarken hielden ze op de website van kindeRdam een blog bij over hun ervaringen, zodat iedereen kon meelezen en meebeleven. Wat hun het meest is opgevallen? • De vanzelfsprekendheid waarmee ouders in Denemarken gebruik maken van kinderopvang. (“Kinderen gaan hier vaak vijf dagen per week naar de opvang.”) • Het grote aantal mannelijke pedagogisch medewerkers. (“Wij spraken mannen met een universitaire studie, bijvoorbeeld ingenieurs, die uiteindelijk gekozen hadden voor een baan in de BSO.”) • De verantwoordelijkheid die jonge kinderen er al krijgen. (“Ze mogen met scherpe messen snijden, met een echte zaag houtzagen, in bomen klimmen, vuur aanmaken… ze gaan er daar vanuit dat een kind daar al jong vertrouwd mee moet raken.”) • De opvang speelt zich hoofdzakelijk buiten af. (De kleintjes van 1 jaar slapen zelfs buiten. Grotere kinderen worden vaak vanaf de BSO met een bus buiten de stad gereden en vermaken zich daar in de natuur.”) • De verantwoordelijkheid die kinderen al jong leren. (“Kinderen bepalen hun eigen tempo, dus ook wanneer ze eten. Van 11.00 tot 13.00 uur staat de tafel gedekt. Zo hoeft een kind niet uit z’n spel te komen.”) Op de vraag wat de belangrijkste les was die ze hebben geleerd, antwoordden de twee pm’ers eensgezind: “Kinderen meer loslaten, eigen verantwoordelijkheden geven.” Het verslag van de stagereis is te lezen in Op de groei nr. 10 > www.kindeRdam.nl > linker menubalk homepage; het blog is terug te lezen onder Kwaliteit > opleiding medewerkers.

De Makkelijke Moestuin Zet kinderen voor de keuze: chips of een worteltje. Waarschijnlijk gaan de meesten voor de chips. Tenzij het een worteltje is dat ze zelf hebben geplant, verzorgd, water gegeven en zien groeien. Dat is het principe van De Makkelijke Moestuin. Kinderen leren op speelse wijze dat gezond eten heel lekker kan zijn. Als convenantpartner van Rotterdam Lekker Fit! strijdt kindeRdam mee tegen overgewicht van jonge kinderen door meer beweging en gezonde voeding aan te bieden. Een van de eerste projecten waarin wij samen met een aantal partners optrekken, was De Makkelijke Moestuin. In een verrijdbare bak van 1,5 x 1,5 m. kunnen 16 vakken beplant worden met verschillende soorten groenten en fruit. Op 27 juni verrichtte wethouder Laan van Sport en Recreatie de eerste oogst bij ons Kindercentrum Vreewijk: radijsjes en sla. Ze gaf daarmee het officiële startsein van dit gezonde project. Ook ouders worden bij het project betrokken. Zo waren er voorlichtingsavonden over gezonde voeding en staan de jaarlijkse zomerfeesten op de locaties in het teken van gezonde voeding.

29

BSO Vakantieland Om tijdens de zomervakantie de BSO kinderen een leuk en uitdagend activiteitenprogramma te kunnen bieden, werd in 2010 BSO Vakantieland georganiseerd. Toen nog alleen voor de locaties in Rotterdam Noord. Wegens groot succes deden in 2011 ook onze BSO’s in Rotterdam Zuid mee. De activiteiten stonden in het teken van de vier hoofdthema’s: Professor Wonderland, Avonturenland, Sterrenland en Fit en Funland. Om de kinderen en pm’ers alvast in vakantiestemming te brengen en ouders tijdig te infomeren, werd er een vrolijke vakantiekrant uitgegeven. Ook dit jaar werd BSO Vakantieland een groot feest. Er werden hutten en tipi’s gebouwd, circusacts geoefend, ‘laboratorium’proefjes gedaan, broodjes gebakken op een kampvuur, zang- en danstalenten ontdekt, gefeest op een hawaiiparty, gesport op een zeskamp en nog veel, veel meer. Doordat verschillende BSO’s werden samengevoegd tot vakantie BSO, werden er ook veel nieuwe vriendjes en vriendinnetjes gemaakt.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Pedagogiek

AFSPRAKEN MAKEN EN NAKOMEN

Samen... deskundig Als organisatie kan je niet stil blijven staan; je moet je blijven ontwikkelen om díe opvang en zorg te kunnen bieden die aansluit bij de verschillende vragen en behoeften van ouders en kinderen. Daarom is kindeRdam een lerende organisatie. Dat geldt voor de vele stagiairs die wij jaarlijks opleiden, maar ook voor onze eigen medewerkers. We streven naar excellente kinderopvang en daarvoor zijn vakbekwame medewerkers nodig. Hun deskundigheid is de bepalende factor voor het succes van kindeRdam. KindeRdamAcademie Om de vele opleidings- en trainingsmogelijkheden binnen de organisatie te kunnen stroomlijnen, is, in samenwerking met de Nederlandse Vakschool, in juni de kindeRdamAcademie opgericht en in augustus officieel van start gegaan. Met de kindeRdamAcademie kan kindeRdam zijn medewerkers een permanente begeleiding en ontwikkeling van hun kennis, houding en gedrag bieden. Medewerkers kunnen ook hun vakkennis opfrissen en ophalen, wat zorgt voor meer uitdaging en werkplezier in het vak. Gedurende het jaar zijn de medewerkers regelmatig geïnformeerd over de plannen omtrent de kindeRdamAcademie, onder andere met een speciale editie van de personeelsbrief in juli. Omdat het (bij)scholen van zoveel medewerkers een kostbare zaak is – zowel in opleidings- als in vervangingsuren - is gebruik gemaakt van de Wet Vermindering Afdracht. Dit betekent dat de kindeRdamAcademie aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Een van die voorwaarden is dat ‘studenten’ aan deze bedrijfsschool een Beroepspraktijk Vormingsovereenkomst (BPV) en een Onderwijsovereenkomst (OOK) tekenen. Zij volgen hiervoor per jaar 60 uur (bij)scholing. • Nulmeting Tijdens de studiedag in april hebben alle pedagogisch medewerkers en locatiemanagers - in voorbereiding op de kindeRdamAcademie - een nulmeting ingevuld, waarmee de medewerkers en managers hun persoonlijke competenties en de teamcompetenties in beeld brachten. Op deze manier werd inzichtelijk waar medewerkers al goed in zijn en waarin zij zich nog kunnen verbeteren. • Terugrapportage De honderden nulmetingen zijn door de Nederlandse Vakschool verwerkt tot individuele terugrapportages in de vorm van een ‘spinnenweb’. Deze grafieken zijn door de locatiemanager in een teamoverleg besproken met als uitgangspunt ‘aan welke punten gaat het team/de locatie op pedagogisch gebied werken?’ De nulmeting heeft ook geresulteerd in een Persoonlijk Opleidingsplan (POP) van iedere medewerker. Tijdens een POP-gesprek heeft iedere pm’er en locatiemanager de eigen leerdoelen voor de komende tijd bepaald. • KindeRdamAcademie on tour In september begonnen we met de ‘kindeRdamAcademie on tour’ langs de locaties. Tijdens deze tour werden alle pedagogisch medewer-

Jaarverslag kindeRdam 2011 Opleiding

31

kers geïnformeerd over de mogelijkheden van de bedrijfsschool. Het resultaat van deze informatieronde was dat bijna alle pedagogisch medewerkers en alle locatiemanagers hun BPV en hun OOK ondertekenden en daarmee officieel stonden ingeschreven als ‘student’. • Opleidingsplan Mede op basis van de nulmeting is in samenspraak met De Nederlandse Vakschool het opleidingsplan van de kindeRdamAcademie vastgesteld waarin de verschillende aspecten van het vak pedagogisch medewerker aan bod komen. Dit curriculum is opgenomen in de opleidingsgids 2011/2012. Afhankelijk van de leerstof worden de verschillende onderdelen van het opleidingsplan door interne of externe trainers verzorgd. Enkele trainingen die binnen de kindeRdamAcademie aan bod kwamen, zijn: • LOT: locatiemanagers volgen een anderhalf jaar durende scholing Leiderschapsontwikkelingstraject (LOT) bij de Hogeschool Rotterdam, afdeling Transfergroep. Dit traject is in zeer nauwe samenwerking met de Transfergroep tot stand gekomen en sluit aan bij de wensen, verwachtingen en ambities van kindeRdam. • VVE-onderhoudstrainingen: Stichting De Meeuw verzorgt de borging en bijscholing van onze kinderdagverblijven die met de Voor- en Vroegschoolse 32

Educatie (VVE)-methode Ben ik in Beeld werken. De locaties werden regelmatig bezocht door een trainer, die samen met de locatie bepaalde aan welk onderwerp extra aandacht moest worden besteed. Bijvoorbeeld: ‘hoe zorg ik ervoor dat de activiteiten aansluiten bij de beleving en de ontwikkeling van de kinderen’ en ‘waar moet ik op letten bij het interactief voorlezen’. • VVE-basistrainingen: In 2011 hebben 27 pedagogisch medewerkers het VVE Ben ik in Beeld-certificaat behaald. • EHAK en BHV: Ook dit jaar zijn de verplichte EHAK en BHV-trainingen met veel plezier gevolgd door onze medewerkers. Introductiecursus nieuwe medewerkers Nieuwe medewerkers volgen de introductiecursus. Gedurende drie dagdelen komen zij te weten wat er van hen wordt verwacht en wat zij van de organisatie kunnen verwachten. De cursus is onderverdeeld in vier modules: ARBO, Pedagogiek, Deskundigheidsbevordering en Kwaliteit. De cursus wordt verzorgd door de desbetreffende stafmedewerkers van kindeRdam en wordt door alle betrokkenen – zowel stafmedewerkers als pedagogisch medewerkers - als zeer positief ervaren. Studiedag november Op de tweede studiedag werd dieper ingegaan op conflicthantering bij kinderen van 0 tot 13 jaar en de inzet van interactievaardigheden. De training begon met een vrolijke, doch leerzame theatervoorstelling van het duo Spijker en Hamer. Daarna gingen de medewerkers zelf aan de slag met onderwerpen als ‘het vermijden van een machtsstrijd met kinderen’.

Samen... gaan we voor kwaliteit Kwaliteit gaat verder dan de beste opvang willen bieden. Het raakt alle geledingen en alle disciplines van de organisatie. Van de wijze waarop wij kinderen en hun ouders welkom heten bij kindeRdam tot het moment dat een kind kindeRdam weer verlaat. Medewerkers visitekaartje van kindeRdam Medewerkers zijn het visitekaartje van kindeRdam. Om hen daarvan bewust te maken, is ook dit jaar in de introductiecursus voor nieuwe medewerkers veel aandacht besteed aan het onderdeel Kwaliteit. Hierbij wordt uitleg gegeven over het belang van het werken met een kwaliteitssysteem, de theorie daarachter en hoe je dit als pedagogisch medewerker vormgeeft in de praktijk. Er is onder andere aandacht voor zaken als privacy, risicoanalyse, voeding en hygiëne. De cursus wordt door alle betrokkenen als zeer positief ervaren. Klanttevredenheidsonderzoek In september voerde kindeRdam in samenwerking met XS2Quality een klanttevredenheidsonderzoek (KTO) uit onder alle ouders. In totaal deed ruim 40% van de ouders mee aan het onderzoek. De ouders van de peuterspeelzalen gaven kindeRdam een 8,1, de ouders van de dagverblijven een 8,0 en de ouders van de BSO een 7.6. De gemiddelde waardering kom daarmee uit op een 7,9; een verbetering ten opzichte van het KTO uit 2009, toen kindeRdam een 7,4 scoorde. Natuurlijk zijn wij trots op zo’n mooi resultaat. Het onderzoek geeft ons een goed inzicht in wat de ouders bij kindeRdam belangrijk vinden en hoe tevreden ze over de verschillende aspecten zijn. Wat ouders bij kindeRdam het belangrijkst vinden is: belangrijke onderwerpen

score belangrijkheid

score tevredenheid

Aanwezigheid bekende gezichten

11.4%

87.2%

Mate waarin een kind zich prettig voelt

11.4%

94.4%

Betrokkenheid van pm’ers

7.8%

95.4%

Klantgerichtheid/tevredenheid

7.8%

92.4%

Veiligheid locaties (binnen)

7.0%

95.5%

Jaarverslag kindeRdam 2011 kwaliteit

33

Uit het onderzoek kwamen ook verbeterpunten naar voren. Ouders zijn het minst tevreden over deze zaken: scoort slecht

score belangrijkheid

score tevredenheid

Informatie Ouderraad/Oudercommissie

1.6%

67.6%

Bekendheid klachtenregeling

1.2%

67.9%

Overgang kdv/BSO

0.1%

84.5%

Informatie praktische zaken op de groep

1.6%

83,0%

Uitstraling locatie (buiten)

2.0%

84.5%

Acties op locatieniveau Naar aanleiding van de resultaten wordt per locatie in overleg met de Oudercommissie een verbeterplan gemaakt. Daarna zal het Manage34

mentteam verbeteracties voor de hele organisatie formuleren. Digitalisering kwaliteitshandboek In vervolg op de wijziging in het schema met de normen voor HKZ-certificering in 2009, is het kwaliteitshandboek opnieuw ingedeeld naar de nieuwe normen. Het beleid, de werkinstructies en een groot deel van de formulieren zijn aangepast en bijgesteld. Ook is er gekozen voor een nieuwe vormgeving en is het papieren handboek vervangen door een digitale versie. Het voordeel daarvan is dat wijzigingen veel sneller in de organisatie kunnen worden doorgevoerd en dat alle medewerkers snel geattendeerd kunnen worden op de belangrijkste wijzigingen. Het digitale handboek is te vinden op het extranet van kindeRdam. Alle personeelsleden hebben hierop toegang met een persoonlijke code. Voorafgaand aan de certificering in januari 2012 heeft de externe auditor in december 2011 het nieuwe handboek en zijn inhoud beoordeeld. Dit gebeurde in het documentenonderzoek. Trots kunnen we melden dat de auditor veel waardering had voor het nieuwe handboek en de opzet daarvan. Audits HKZ In februari vond met goed gevolg de controle-audit plaats door Tüv, het certificerende bedrijf. Na afloop vertelde de auditor dat hem vooral het grote enthousiasme van de medewerkers was opgevallen. De mensen van kindeRdam zijn trots op wát ze doen en op het feit dat ze het volgens de regels doen. Zelfs al is dat niet altijd even makkelijk en bezorgt hun dat soms meer werk. Dat compliment was ons misschien nog wel het meeste waard.

Het hele jaar door waren er ook interne audits. Steekproefsgewijs werden de locaties gecontroleerd op alle onderdelen van het Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS). Hiervan zijn verslagen gemaakt, die op de locaties hebben geleid tot verbeteracties. Ook is er een overall-actielijst gemaakt van de zaken die op meerdere locaties naar voren komen en/of die organisatiebreed moeten worden opgepakt. Op deze wijze houden we de kwaliteit van de organisatie en bereiden we ons voor op de HKZ-audit in 2012. Commissie Gunning Elk kind heeft het recht zich te ontwikkelen in een veilige omgeving. Wij zijn ons zeer bewust van deze verantwoordelijkheid. Naar aanleiding van de Amsterdamse zedenzaak uit 2010 heeft de Commissie Gunning onderzocht welke lessen uit deze zaak getrokken kunnen worden. Ze heeft zich daarbij vooral gericht op de vraag hoe de kwaliteit van de kinderopvang verbeterd kan worden en hoe misstanden kunnen worden voorkomen. Dit onderzoek was voor kindeRdam aanleiding om haar kwaliteitsbeleid weer eens kritisch tegen het licht te houden. De meeste procedures bleken al te voldoen aan de aanbevelingen van de commissie. De belangrijkste nieuwe aanbeveling voor kindeRdam was het ‘vier ogen-principe’. Dit wordt op de kinderdagverblijven altijd gehanteerd, maar is voor de kleinere BSO’s lastiger te realiseren. Als oplossing worden op deze locaties nu in de meeste situaties stagiairs geplaatst. Wanneer mogelijk, zijn er medewerkers van het primair onderwijs in de school aanwezig. Voortaan zorgen we er bij een verbouwing of bij nieuwbouw voor dat de diverse ruimten visueel toegankelijk zijn. Klant in Beeld Als je samen met ouders verantwoordelijk bent voor de opvoeding van kinderen, is het belangrijk ook goed naar ouders te luisteren. In dit kader is gestart met het project Klant in Beeld. Doelstelling is de wensen en behoeften van ‘de kindeRdam klant’ beter te leren kennen, de klantgerichtheid te verhogen en daarmee de klantrelatie te intensiveren. Ook kan verkregen informatie gebruikt worden voor productontwikkeling of -aanpassing. Het project concentreert zich allereerst op centraal niveau, met de intentie het in later stadium uit te breiden naar locatieniveau. Het project heeft een looptijd van drie jaar. Concrete activiteiten Klant in Beeld voor 2011 Voor het project Klant in Beeld zijn vijf speerpunten gedefinieerd met betrekking tot de uit te voeren activiteiten:

1.

Verdere verhoging van het gebruik van het meldsysteem Triasweb met betrekking tot klantsignalen.



2.

Invoeren nieuw exitformulier, zodat exitgegevens meer specifiek en gedifferentieerder beschikbaar komen.



3.

Uitvoering klanttevredenheidsonderzoek/benchmarking met andere KINDwijzerorganisaties.



4.

Uitvoering van actieve telefonische acties naar klanten.



5.

Implementatie Customer Relation Management (CRM) systeem.

Jaarverslag kindeRdam 2011 kwaliteit

35

AANDACHT VOOR GEZAMENLIJKE MOMENTEN

ad 1 Er werden in 2011 75% meer klantsignalen geregistreerd. ad 2 Nieuw exitformulier is ingevoerd per januari 2011. ad 3 Klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd in 2011, inclusief KINDwijzer Benchmark. ad 4 Telefonische acties zijn vanwege omstandigheden uitgesteld naar 2012. ad 5 CRM systeem is on-hold gezet in verband met heroriëntatie op totale ICT. Triasweb Het digitale registratiesysteem Triasweb is een hulpmiddel voor kwaliteitsverbetering. Doordat medewerkers (bijna)ongevallen en klantsignalen melden, zijn zij zich bewuster van mogelijke risico’s en leren zij proactief te denken en te handelen. Hierdoor ontstaat een gedragsverandering. Een (bijna)ongeval of incident kan een verbetersuggestie bevatten en daarmee leiden tot verbetering van de kwaliteit van de opvang. KindeRdam ziet klantsignalen (waaronder klachten) als een kans om de klant aan zich te binden en de dienstverlening te verbeteren. Door automatisering van dit proces en effectief en efficiënt te melden, is sneller en makkelijker te zien waar wat gebeurt, wat de oorzaken en gevolgen zijn, wat ervan geleerd kan worden en welke preventieve maatregelen genomen moeten worden. 37 Klantsignalen In 2011 werden er 387 klantsignalen ontvangen, van klachten tot complimenten. Ten opzichte van 2010 is dit een stijging van ruim 75%. In het jaarverslag Klantsignalen zijn de klantsignalen verder geanalyseerd naar locatie, werksoort en inhoud. Ongevallen In 2011 zijn er op de locaties in totaal 465 (bijna)ongevallen geregistreerd, 47% meer dan in 2010. De stijging bevestigt vooral dat Triasweb voor de registratie van (bijna) ongevallen beter is gebruikt dan in 2010. Verbetervoorstellen Naast klantsignalen en ongevallen kunnen medewerkers ook verbetervoorstellen indienen bij hun direct leidinggevende. Hiervan wordt geen rapportage gemaakt, het is echter wel een belangrijk middel om de betrokkenheid van medewerkers bij de organisatie te vergroten. In 2012 zal het gehele systeem Triasweb onder de loep genomen worden. Daarbij wordt de vraag gesteld wat we willen registreren en wat de rapportages moeten opleveren. In hoeverre is het mogelijk vanuit Triasweb, wat primair een registratiesysteem is, inhoudelijke rapportages te genereren? Welke inhoudelijke informatie willen we genereren en waarom willen we dat? Om meer informatie uit Triasweb te kunnen krijgen, zullen de routes nogmaals kritisch bekeken en waar nodig aangepast worden.

Jaarverslag kindeRdam 2011 kwaliteit

VERTROUWEN HEBBEN IN JEZELF EN IN DE ANDER

Samen... een beetje thuis De gastouderopvang heeft in 2011 veel aandacht gegeven aan de opleiding van nieuwe gastouders via de gastouderroute. In dit opleidingstraject kunnen gastouders binnen 6 tot 10 weken hun Helpende Zorg en Welzijn niveau 2 behalen. De opleiding via de gastouderroute verloopt digitaal en de gastouder heeft wekelijks contact met een opleidingscoach. Het Zadkine neemt aan het einde van de opleiding een assessment af, waarin de gastouder het geleerde in de praktijk mag brengen. De opleiding heeft geresulteerd in een aantal nieuwe gastouders, die inmiddels hun geleerde vaardigheden met veel plezier in de praktijk brengen. Studieavonden De gastouders volgden ook een opleiding Eerste Hulp aan Kinderen (EHAK). De cursus wordt gegeven op het Centraal Bureau van kindeRdam. Daarnaast werden er ook twee studieavonden georganiseerd: op 21 april 2011 volgden de gastouders een informatiebijeenkomst over het ZZP’erschap en op 31 augustus was er een workshop in het teken van het jaarthema Samen… goed voor later. De focus hierbij lag vooral op het gebied van Samen… meedoen en Samen ….verantwoordelijk voor de groep. De kinderen in de gastouderopvang worden immers heel erg betrokken in de dagelijkse routine van de gastouder. Een beetje zoals thuis. Afhankelijk van het aantal kinderen dat een gastouder opvangt, hoort daar ook bij bij dat de kinderen af en toe ruzie maken. Toch geven de gastouders aan dat zij het vaak lastig vinden conflicten en verschillen bespreekbaar te maken. De thema’s Samen… conflicten oplossen en Samen… omgaan met verschillen zijn daarom bij deze vorm van opvang wat minder vanzelfsprekend. De gastouders hebben met plezier meegedaan aan het jaarthema en vonden het fijn zo bij de organisaties betrokken te worden.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Gastouderopvang

39

Samen... staan we sterker KindeRdam hecht veel belang aan een goede samenwerking met verschillende partijen. Immers, door een bundeling van krachten sta je samen sterker. Dat geldt in goede, maar zeker ook in minder goede tijden. Ook dit jaar hebben wij door de inzet van uiteenlopende expertises weer een aantal mooie resultaten behaald. KINDwijzer: Samen… goed voor later Samen met KINDwijzer zijn we gestart met het vierjarig project Samen… goed voor later: de kinderopvang als oefenplaats voor democratisch burgerschap. Dit jaar hebben alle KINDwijzer-leden binnen hun organisatie geïnventariseerd wat er voor en met de kinderen al wordt gedaan op dit gebied. KindeRdam heeft ervoor gekozen de inventarisatie breed in te zetten: alle locaties en de gastouderopvang zijn hierbij betrokken. Immers, wanneer wij een complex onderwerp als democratisch opvoeden van kinderen willen stimuleren, zal iedereen binnen de organisatie vanuit eenzelfde beeld moeten denken en handelen. 40

De inventarisatie ging van start met een presentatie van stichting Hoedje van Papier en een workshop van Loesje voor de locatiemanagers, die dit doorvertaalden naar hun eigen locatie. Het resultaat van de inventarisatie is ingestuurd naar KINDwijzer. Aan het eind van het jaar hebben we bepaald wat voor 2012 de volgende stap in het project zou zijn: communicatie met ouders en met kinderen. In oktober vierde KINDwijzer zijn vijfjarig bestaan met een KINDwijzer Event voor alle leden. Van iedere organisaties mochten 15 medewerkers deelnemen. Zij konden zich inschrijven voor verschillende workshops en een lezing door prof.dr. Micha de Winter bijwonen. Gewoon en bijzonder wordt Bijzonder-Gewoon Samen met een aantal organisaties uit de kinderopvang en de jeugdhulp is het convenant Gewoon en bijzonder wordt Bijzonder-Gewoon getekend. Doel van de overeenkomst is de kinderen die een extra steuntje in de rug nodig hebben, deze zorg zo dicht mogelijk bij hun eigen leef-omgeving aan te bieden. Door een intensieve samenwerking kan een geïntegreerde aanpak van opvang/opvoeding, begeleiding en behandeling van 0 tot 12-jarigen (en hun ouders) worden gerealiseerd. De samenwerkende partijen zijn Lucertis (jeugd GGZ), Prinses Amalia (kinderopvang), kindeRdam (kinderopvang), FlexusJeugdplein (jeugdzorg), de Piloot (cluster 4 onderwijs), Centrum Jeugd en Gezin Rijnmond, STEK (jeugd- en opvoedhulp), Van Veldhuizen Stichting (kinderopvang Plus en opvoedingsondersteuning), TriviumLindenhof (jeugd- en opvoedhulp) en Horizon (jeugdzorg en cluster 4 onderwijs). In 2012 zullen we met een pilot in de BSO starten. Hiervoor zal samenwerking gezocht worden met Alert4You, een programma van het Kinderopvangfonds, gericht op de samenwerking tussen kinderopvang en jeugdzorg.

ORKA Zeker nu de kinderopvang in zwaar weer verkeert, is het zinvol als de verschillende organisaties de handen ineen slaan. Negen grotere kinderopvangorganisaties hebben in 2011 ORKA opgericht: Plein nul10, BijDeHand, Kato & Co, Bimbola, kindeRdam, Rolykids, Kinderopvang Hefgroep, Max, ’t Steigertje. Samen staan zij sterk in het overleg met bestuurders, ambtenaren en andere stakeholders van de gemeente Rotterdam. Rotterdam Lekker Fit! In april tekende kindeRdam op het stadhuis van Rotterdam het convenant Rotterdam Lekker Fit! Daarmee zetten wij ons samen met de gemeente Rotterdam en andere partners in om overgewicht en bewegingsarmoede bij Rotterdamse kinderen tegen te gaan. Alle partijen spannen zich in om een gezonde leefstijl bij jongeren en/of de gezinnen te bevorderen. Met het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst en de start van het project De Makkelijke Moestuinen is in 2011 de eerste stap gezet. KindeRdamAcademie: allereerste vakschool in de kinderopvang In samenwerking met de Nederlandse Vakschool, bestaande uit Incrementum en Radius, is op 1 augustus de kindeRdamAcademie officieel van start gegaan. Daarmee is kindeRdam de eerste organisatie in de kinderopvang die een eigen vakschool in huis heeft. Erkend leerbedrijf Ook dit jaar werkten wij samen met Calibris aan de opleiding van aankomend pedagogisch medewerkers. Als erkend leerbedrijf biedt kindeRdam ieder jaar ruim 100 stagiairs van verschillende opleidingen de mogelijkheid zich in de praktijk te bekwamen in het vak van pedagogisch medewerker. Daarmee leggen we mede de basis voor de kwaliteit van onze branche. ROC-convenant In 2010 is door kindeRdam, samen met een groot aantal andere kinderopvangorganisaties in en rond Rotterdam, een convenant gesloten met de ROC’s ten behoeve van een betere afstemming van het curriculum op het beroepsveld. Wegens groot succes is het convenant in 2011 verlengd en het curriculum doorontwikkeld. Bovendien hebben zich nog meer kinderopvangorganisaties in Rijnmnond bij het convenant aangesloten. Media Met de aangekondigde overheidsbezuinigingen op kinderopvang, stond dit onderwerp ook in de belangstelling van verschillende media. In september werkte kindeRdam mee aan een televisieuitzending van Nieuwsuur. Op kinderdagverblijf ’t Zonnetje werd directeur Els Maasdam geïnterviewd en vertelde een vader wat voor ouders de gevolgen van de bezuinigingen zijn.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Samenwerking

41

In het kader van De Week van de Opvoeding was kindeRdam in oktober aanwezig in de studio van Radio Rijnmond, voor het radioprogramma Zonder Eten Naar Bed. Van kindeRdam spraken de directeur Werkontwikkeling en twee pedagogisch medewerkers onder andere over het belang van kinderopvang voor zowel ouders als kinderen en de inzet van mannelijke pedagogisch medewerkers in de BSO. Voor deze uitzending werden eerder op de dag geluidsopnamen gemaakt tijdens het brood bakken op locatie Het Kleine Rijk Parklaan. Verder werkte kindeRdam over uiteenlopende onderwerpen regelmatig mee aan dagbladartikelen en artikelen in vakbladen.

Samen... met de basisschool De peuterspeelzalen kunnen terugkijken op een goed jaar, met een bezetting van 94,03%. Ruim 327 peuters maakten gebruik van deze vorm van opvang. Het financieel resultaat laat dan ook een positief beeld zien. Zes van de zeven peuterspeelzalen werken met een VVE-programma (Voor- en Vroegschoolse Educatie) en vormen samen met de basisschool een Voorschool. Er is dan ook een intensieve samenwerking met de verschillende basisscholen, die op allerlei manieren tot uitdrukking komt. Zo hebben ’t Laddertje en ’t Lishuisje samen met school een VVE-nieuwsbrief, zijn er bij De Driehoek en De Koploper veel gezamenlijke thema-activiteiten en heeft De Kindertuin regelmatig overleg met school over gezamenlijke thema’s. Bij De Berenboot zijn de contacten met de basisschool wat minder intensief. Peuterspeelzaal BinnensteBuiten is geen Voorschool, maar werkt nauw samen met de peutergroep van de dagopvang op kindercentrum BinnensteBuiten. Taaltoets Een van de speerpunten van de VVE is het stimuleren van de taalontwikkeling van de kinderen. Daarvoor is het noodzakelijk dat de medewerkers zelf over voldoende taalvaardigheid beschikken. Op verzoek van de gemeente Rotterdam hebben in december alle medewerkers een taaltoets afgelegd. Eén medewerker haalde het geambieerde niveau, de anderen haalden één of meerdere modules niet. Hierop volgend is er tussen kindeRdam en de gemeente Rotterdam overlegd over de condities van de te volgen taaltraining. Samenwerking met ouders In het belang van de taalontwikkeling en andere VVE-doelen is het belangrijk ouders zoveel mogelijk te betrekken bij de activiteiten, bijvoorbeeld op voorleesochtenden, maar ook bij uitstapjes. De Berenboot, De Kindertuin, ’t Laddertje en De Driehoek hebben in 2011 ook een Oudercommissie kunnen formeren. Zorgadviesteam In 2011 is er gestart met de samenwerking met het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) in het Zorgadviesteam (ZAT). Er zijn in totaal zes kinderen doorverwezen naar het ZAT. Makkelijke Moestuinen Ook de peuterspeelzalen hebben meegedaan aan het project Makkelijke Moestuinen. Er is een moestuinbak geplaatst op de buitenspeelplaatsen en de pedagogisch medewerkers zijn met de kinderen en hun ouders aan de slag gegaan om zaadjes en plantjes te zaaien. Aan het eind van de zomer konden de kinderen proeven van de eigen groenten.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Peuterspeelzalen

43

SAMEN OPLOSSINGEN BEDENKEN

Jaarrekening Geconsolideerde Winst- en Verliesrekening kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding BV over 2011 in euro’s Bruto marge

2011

2010

23.137.557 22.481.697

Kosten Lonen en salarissen

12.232.267

11.593.393

Sociale lasten en pensioenlasten

2.830.252

2.510.446

Overig personeel

1.695.489

1.946.108

730.121

793.908

3.472.436

3.213.517

752.886

782.783

1.304.059

1.398.325

Afschrijvingskosten Huisvesting Verzorging Algemeen/overig

45

Som der kosten 23.017.510 22.238.480 Bedrijfsresultaat

120.047

243.217

Financiële baten en lasten

37.054

-/- 2.188

Resultaat voor belasting

157.101

241.029

Vennootschapsbelasting

31.275

48.205

Resultaat na belasting

125.826

192.824

Jaarverslag kindeRdam 2011 Jaarrekening

Geconsolideerde balans kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding BV per 31 december 2011 in euro’s Vóór resultaatbestemming

31-12-2011

31-12-2010

Vaste activa Immateriële vaste activa Software

15.149

Materiële vaste activa

15.149

3.411.004

Materiële vaste activa

42.152 42.152

3.546.883

3.411.004

3.546.883

Vlottende activa 46

Kortlopende vorderingen en overlopende activa Debiteuren

885.969

558.737

Te vorderen belastingen

339.952

128.055

Overige vorderingen en overlopende activa

531.477

545.893



1.757.398

1.232.685

5.144.229

4.883.820

10.327.780

9.705.540

Liquide middelen

ACTIVA

Geconsolideerde balans kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding BV per 31 december 2011 in euro’s Vóór resultaatbestemming

31-12-2011

31-12-2010

18.000

18.000

3.262.658

3.069.833

125.826

192.824

Eigen vermogen Gestort aandelenkapitaal Algemene reserve Resultaat na belasting



3.406.484

3.280.657

Egalisatierekeningen en voorzieningen Egalisatierekening Voorziening groot onderhoud Voorziening jubilea

724.548

883.943

1.228.803

1.079.159

115.377

101.733



2.068.728

2.064.835

Langlopende schulden Leningen

137.530



167.734

137.530

167.734

Kortlopende schulden en overlopende passiva Kortlopend deel leningen

30.204

67.269

Crediteuren

635.356

513.049

Belastingen en premies SV

508.502

685.396

3.540.976

2.926.600

Overige schulden en overlopende passiva



4.715.038

4.192.314

PASSIVA

10.327.780

9.705.540

Jaarverslag kindeRdam 2011 Jaarrekening

47

Geconsolideerd Kasstroomoverzicht Het kasstroomschema is toegevoegd om inzicht te geven in de financiering van de activiteiten van kindeRdam, alsmede in de liquiditeit, solvabiliteit en de kwaliteit van het behaalde resultaat. De mutatie van de geldmiddelen is als volgt te analyseren: Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

2011

2010

120.047

243.217

Totaal afschrijvingen Desinvesteringen in materiële vaste activa Dotatie voorzieningen

48

889.516

1.038.548

3.065

845.963

238.359

225.845

Onttrekkingen voorzieningen

-/- 75.071

-/- 158.972

Vrijval egalisatievoorziening

-/-159.395

-/- 271.603

896.474

1.679.781

Afschrijvingen / mutatie voorzieningen

Mutatie kortlopende vorderingen

-/- 524.713

-/- 748.473

Mutatie vreemd vermogen kort

559.790

-/- 1.323.474

Mutatie werkkapitaal

35.077

-/- 2.071.947

Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten

1.051.598

-/- 148.949

Ontvangen interest

50.810

45.435

Betaalde interest

-/- 13.756

-/- 47.623

Betaalde belastingen

-/- 31.275

-/- 48.205

5.779

-/- 50.393

Overige operationele activiteiten

Kasstroom uit operationele activiteiten

1.057.377

-/- 199.342

2011



2010



Investeringen in immateriële activa

0

Investeringen in materiële vaste activa

-/- 9.334

-/- 729.699

-/- 323.013

-/- 729.699

-/- 332.347

Mutatie leningen

-/- 67.269

-/- 976.645

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-/- 67.269

-/- 976.645

Kasstroom uit investeringsactiviteiten



Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Mutatie geldmiddelen

260.409

Saldo liquide middelen op 1 januari

4.883.820

Saldo liquide middelen op 31 december

5.144.229

Mutatie geldmiddelen

49

260.409

-/- 1.508.334 6.392.154

4.883.820 -/- 1.508.334



NB De vergelijkende cijfers 2010 zijn waar nodig aangepast voor vergelijkingsdoeleinden.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Jaarrekening

gepland totaal

gerealiseerd totaal

gerealiseerde bezetting in %

•

•

•

De Berenboot

14

97,01%

13,6

De Kijkdoos

48

87,53%

41,5

43,0

Peuterspeelzalen

dagopvang Bezetting 2011

kindplaatsen

kindplaatsen

aantal verschillende kinderen

bezetting in %

Bezetting 2011

•

•

•

•

De Driehoek

15

99,00%

14,9

De KindeRcarrousel

47

85,16%

40,0

44,0

‘t Laddertje

22

99,14%

22,2

De Kinderglobe

44

79,89%

35,5

44,0

‘t Lishuisje

26

81,97%

21,0

De Kolibrie

38

94,10%

35,2

33,0

8

91,06%

7,3

Mengelmoes

58

92,31%

53,4

55,0

BinnensteBuiten De Kindertuin

15

97,02%

14,6

MikMak

24

100,00%

24,4

23,0

De Koploper

11

99,15%

11,1

Petje Pitamientje

59

89,81%

52,8

56,0

111

94,30%

104,6

Sjakie

35

89,29%

31,1

33,0

‘t Bootje

26

78,40%

20,2

29,3

‘t Groentje

35

91,42%

32,1

30,0

Vreewijk

48

90,87%

43,7

46,0

462

88,98%

409,9

436,3

De Toekomstbouwers

53

91,14%

48,1

50,0

De Vrijvoeters

51

95,70%

49,1

47,0

De Olifant

46

87,19%

40,3

44,0

‘t Zonnetje

58

93,22%

53,9

54,0

Pinokkio

24

92,69%

22,2

23,0

HKR ‘s Gravendijkwal

84

96,72%

81,2

80,0

HKR Parklaan

70

96,79%

67,7

67,0

Totaal

Totaal regio zuid 50

Aantal gastouders met koppeling

2011

gastouders/vraagouders

2010

gastouderopvang

•

•

67

60

Aantal vraagouders met koppeling

144

136

Gekoppelde kinderen

192

204

109.715

212.160

verkochte uren gastouderopvang

BinnensteBuiten Totaal regio noord

76

89,35%

68,2

67,0

462

92,85%

430,7

432,0

Totaal dagopvang

924

91,00%

840,6

868,3

•

• 92,87%

•

•

18,6

19,0

Kinderland

•

•

gepland totaal

gerealiseerd totaal

gerealiseerde bezetting in %



kindplaatsen

gepland totaal

20

gerealiseerd totaal

kindplaatsen

Orrekiedor

opvang

gerealiseerde bezetting in %

Bezetting 2011

BUITENschoolse

•

•

100

80,76%

80,8

80,0

Plein3

52

89,02%

46

38,0

De Kinderkade

99

87,07%

85,5

83,0

Kolibrie

13

85,24%

10,7

29,0

De Pierewaaier

80

75,89%

60,6

66,0

‘t Bootje De KindeRglobe

5

90,33%

4,5

4,5

De Basisbende

12

100,00%

12,2

8,0

24

69,79%

16,5

20,4

De Reddertjes

20

96,63%

18,9

19,0

De Oase

20

67,43%

13,2

19,0

De Spetters

25

82,10%

20,4

20,0

Vreewijk

20

95,88%

19,2

19,0

BinnensteBuiten

30

73,19%

21,9

26,0

MikMak

30

69,44%

19,7

26,0

Dominikids

38

72,63%

28,2

0,0

EigenWijs

30

63,35%

19,3

26,0

Totaal regio noord

404

83,53%

328,5

302,0

881

87,4%

725,3

749,2

Bij de Buren

20

89,91%

17,8

19,0

Hand-in-Hand

13

94,04%

12,2

12,0

HipHop

30

95,36%

28,3

24,0

Totaal BSO

Sjakie

20

90,32%

18,0

19,0



De Kantine

40

96,95%

38,8

36,0

De Zolder

30

83,76%

24,7

27,0

De KindeRcarrousel

30

97,75%

29,5

29,0

De Klup

30

55,93%

16,9

0

De Kaap

50

84,77%

42,9

53,3

-

27,0

396,8

447,2

BuitenGewoon Totaal regio zuid

- 477

- 79,59%

51

Bezetting Jaarverslag kindeRdam 2011

Jaarverslag kindeRdam 2011 Bezetting

DINGEN VOOR ELKAAR OVER HEBBEN

Samen... op weg naar 2012 De landelijke en stedelijke bezuinigingen eisen hun tol. Op de zuidelijke Maasoever is de vraag naar kinderopvang harder aan het dalen dan op de noordelijke Maasoever, maar ook daar beginnen de effecten van de bezuinigingen meer zichtbaar te worden. Het sluiten van locaties en het samenvoegen van groepen zal onontkoombaar zijn. Dit betekent helaas dat we afscheid zullen moeten nemen van een aantal gewaardeerde medewerkers. Niet alleen de bezuinigingen op kinderopvang, maar ook de economische recessie en bezuinigingen op andere overheidsuitgaven hebben een negatief effect op de vraag naar kinderopvang. Ondanks de harde cijfers is men er in Den Haag van overtuigd dat het met vraaguitval en verminderde arbeidsparticipatie van vrouwen wel mee zal vallen. Wij denken daar anders over: krimp van het aanbod in kinderopvang zal leiden tot kapitaalvernietiging en heeft negatieve effecten op de arbeidsmarkt. Met name voor vrouwen zal dit leiden tot meer achterstand in emancipatie en in het integratieproces. 2012 zal het Jaar van de Waarheid worden. Besparing door samenwerking Om te kunnen bezuinigen op (overhead)kosten zal verdere samenwerking gezocht worden met kinderopvangorganisaties in de stad, in de regio en binnen KINDwijzer. Door onder meer overheadfuncties te delen of te bundelen, kunnen kosten verlaagd worden. In de samenwerking met scholen op het gebied van buitenschoolse opvang zal kritischer gekeken moeten worden naar het delen van huisvesting. Wij hopen met de reeds genomen en nog te nemen maatregelen het zware weer te overleven. Maar bovenal hopen wij op bezinning van een overheid die beseft dat kinderopvang een noodzakelijke basis vormt voor een gezonde arbeidseconomie. Bezuinigingen in Rotterdam Naast landelijke bezuinigingen hebben we ook te maken met het politieke beleid en de gemeentelijke bezuinigingen in Rotterdam. Deze treffen met name de lage inkomensgroepen. Ook kindeRdam merkt hiervan de gevolgen, onder andere in een oplopende betalingsachterstand bij ouders. Ook WIW’ers en ID-medewerkers zijn de dupe van de bezuinigingen: voor werkgevers vervalt voor deze medewerkers de financiële ondersteuning vanuit de Gemeente. KindeRdam zal daarom in 2012 afscheid moeten nemen van een aantal van deze medewerkers. In een stad als Rotterdam, waar ruim 50% van de bevolking minder of net een modaal inkomen heeft, kan een dergelijk bezuinigingsbeleid niet zonder gevolgen blijven. Desondanks…. Ook in 2012 zullen er donkere wolken boven de kinderopvang hangen. Desondanks gaan wij met groot enthousiasme door met het project Samen… goed voor later en alle andere leuke en leerzame activiteiten. Wij zijn en blijven overtuigd van de betekenis van kinderopvang voor kinderen. Voor nu, en voor hun toekomst.

Jaarverslag kindeRdam 2011 Opmaat voor 2012

53

Controleverklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijgesloten verkorte geconsolideerde jaarrekening 2011 zoals opgenomen op bladzijde 45-49 van het jaarverslag 2011 van kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding B.V., bestaande uit de geconsolideerde winst- en verliesrekening, de geconsolideerde balans en het geconsolideerd kasstroomoverzicht van kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding B.V., is ontleend aan de gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening 2011 van kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding B.V. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die geconsolideerde jaarrekening in onze controleverklaring van 23 mei 2012. De geconsolideerde jaarrekening en deze verkorte geconsolideerde jaarrekening bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 23 mei 2012. De verkorte geconsolideerde jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het kennisnemen van de verkorte geconsolideerde jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening van kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding B.V. Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur 54

De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte geconsolideerde jaarrekening 2011 van de gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de verkorte geconsolideerde jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810 “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte geconsolideerde jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening 2011 van kindeRdam Rotterdam en Omstreken Holding B.V. en in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting. Den Haag, 18 september 2012 KPMG Accountants N.V. J.A.A.M. Vermeeren RA

Personalia Managementteam

Centrale Ouderraad

vertegenwoordiger van

Els Maasdam, Bestuurder/Algemeen directeur

Josanne Heeroma, voorzitter

De Olifant

Mariette Houtsma, Directeur Bedrijfsvoering

Laurian Kip



Mengelmoes/

Yvonne Vorage, Directeur Werkontwikkeling



wijk Bloemhof

Jan Maarten Dank, Clustermanager

Dennis van Aart

Petje Pitamientje/

Bertine Groen, Clustermanager



wijk Feijenoord

Mariska Leijgraaff, Clustermanager

Monique Donkers

Karin Ringelberg, Clustermanager





Elza Burg



‘t Bootje/ wijk Katendrecht



Vreewijk, De Kantine

Raad van Toezicht

Edward Moerman

Nico Janssens, voorzitter

Hans Sapelli

BinnensteBuiten

Ton Geerts, vice voorzitter

Michel Doornik

Het Kleine Rijk

Bram Anker

Pascal van Dijk

Marriët Meulman

Petra Deelen

‘t Bootje/

Marianne Mulders



wijk Katendrecht

Hans van der Vlies

Sanne Blinde

‘t Zonnetje

Ondernemingsraad Johanneke Houtgraaf, voorzitter Maria Mulder, secretaris Jeannette Breure Seline Dalebout Wendy Kientz Jose Siepman Danielle Visser

Jaarverslag kindeRdam 2011

De Olifant



De Toekomstbouwers 5555

Colofon Coördinatie, tekst en opmaak Afdeling Communicatie, kindeRdam Fotografie Door diverse locaties van kindeRdam Mathijs Labadie Drukwerk Riodruk, Rotterdam

kindeRdam is HKZ gecertificeerd

kindeRdam is lid van KINDwijzer

kindeRdam is HKZ gecertificeerd

kindeRdam | Postbus 2150 | 3000 CD Rotterdam | T (010) 44 300 33 | [email protected] | www.kindeRdam.nl