Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 1
Inhoud 1.
ALGEMEEN .............................................................................................................................................................. 3
2.
BARCODE FOR LIFE .................................................................................................................................................. 3 MISSIE EN DOELSTELLINGEN .......................................................................................................................................................... 3 UNICITEIT VAN BARCODE FOR LIFE .................................................................................................................................................. 4 AMBASSADEURSNETWERK ............................................................................................................................................................ 4 HISTORIE .................................................................................................................................................................................. 5
3.
RESULTATEN 2014 ................................................................................................................................................... 6 FINANCIËN ................................................................................................................................................................................ 6 RESULTATEN FONDSENWERVING .................................................................................................................................................... 6 RESULTATEN CPCT ..................................................................................................................................................................... 7 Experimentele patiënt-resultaten geïndividualiseerde behandeling ................................................................................ 8 Wetenschappelijke output ............................................................................................................................................... 9 RESULTATEN BARCODE FOR LIFE .................................................................................................................................................. 10
4.
IMPACT, WAARDE-CREATIE EN MAATSCHAPPELIJKE PRESTATIE .............................................................................13
5.
TOEKOMST.............................................................................................................................................................15 STRATEGIE EN DOELEN VAN BARCODE FOR LIFE ................................................................................................................................ 15 VOORUITBLIK CPCT .................................................................................................................................................................. 16 VOORUITBLIK BARCODE FOR LIFE ................................................................................................................................................. 16
6.
BEDRIJFSVOERING EN GOVERNANCE......................................................................................................................18 RAAD VAN TOEZICHT ................................................................................................................................................................. 18 BESTUUR ................................................................................................................................................................................ 19 VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT .......................................................................................................................................... 19 EXTERNE RISICO’S MET BETREKKING TOT FONDSENWERVING DOOR BARCODE FOR LIFE .............................................................................. 20 INTERNE RISICO’S BETREFFENDE BARCODE FOR LIFE .......................................................................................................................... 20 COMMUNICATIE ....................................................................................................................................................................... 21 PROJECTPROCEDURES ................................................................................................................................................................ 22
7.
JAARREKENING 2014 ..............................................................................................................................................24 RESULTAAT 2014..................................................................................................................................................................... 24 RESERVES, DEPOSITO’S EN BELEGGINGEN ....................................................................................................................................... 24 BEGROTING 2015 .................................................................................................................................................................... 24 BALANS .................................................................................................................................................................................. 26 STAAT VAN HERKOMST EN BESTEDING VAN MIDDELEN ....................................................................................................................... 26 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING ................................................................................................................ 28 TOELICHTING OP DE BALANS ........................................................................................................................................................ 29 VERANTWOORDING .................................................................................................................................................................. 31 Verantwoording en CBF kosten ratio’s ........................................................................................................................... 31 Verantwoording scheiding toezicht en bestuur .............................................................................................................. 32 Verantwoording besteding middelen ............................................................................................................................. 33 Verantwoording waarborging van de kwaliteit van de organisatie ............................................................................... 33 Maatschappelijk verantwoord ondernemen ............................................................................................................... 33
8.
BIJLAGEN ...............................................................................................................................................................34 BIJLAGE 1: ‘PROJECTBESCHRIJVING CPCT’ ..................................................................................................................................... 34 BIJLAGE 2: ‘GEEN TWEE KANKERS ZIJN GELIJK’ ................................................................................................................................. 36 BIJLAGE 3: ‘ONDERZOEKSOPZET EN TECHNIEKEN BINNEN HET CPCT’ .................................................................................................... 40 BIJLAGE 4: ‘EXPERIMENTELE PATIËNT-RESULTATEN GEÏNDIVIDUALISEERDE BEHANDELING’ .......................................................................... 42 BIJLAGE 5: ‘OVERZICHT AMBASSADEURS VAN BARCODE FOR LIFE’........................................................................................................ 43
9.
CONTROLEVERKLARING .........................................................................................................................................45
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 2
1.
Algemeen
Hierbij bieden wij U het bestuursverslag van de stichting Barcode for Life aan. Het Bestuur en de Raad van Toezicht bedanken al degenen die zich met energie en enthousiasme hebben ingezet voor Barcode for Life. Dit geldt voor particuliere sponsors, bedrijven en organisaties met hun sponsorgelden, de ambassadeurs, vrijwilligers bij evenementen, de medewerkers van het Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT) en overige betrokkenen die op de een of andere manier hun steentje hebben bijgedragen. Die betrokkenheid en inzet maakt ons motto duidelijk: ‘Cancer we are taking it personally’. Het jaar 2014 is afgerond met een 30K hoger bedrag (€ 1.245.655) aan fondsenwerving voor het CPCT. In 2014 zijn goede resultaten door ons doel, het CPCT, bereikt en is Barcode for Life efficiënt blijven functioneren. Meer hierover in de hoofdstukken: 2. ‘Barcode for Life’, met informatie over onze missie & doelstellingen, uniciteit en historie; 3. ‘Resultaten 2014’, met financiën, werving, het CPCT en de organisatie Barcode for Life; 4. ‘Impact, waarde-creatie en maatschappelijke prestatie’; 5. ‘Toekomst’, zowel voor Barcode for Life als het CPCT; 6. ‘Bedrijfsvoering en Governance Barcode for Life’; 7. ‘Jaarrekening 2014’.
2.
Barcode for Life
Barcode for Life werft fondsen voor het CPCT; het onderzoekscentrum voor onderzoek naar en geïndividualiseerde behandeling van kankerpatiënten.
Missie en doelstellingen Onze missie is het terugbrengen van kanker tot een chronische ziekte. Doelstelling van Barcode for Life is voldoende financiële middelen voor het CPCT in te zamelen om het CPCT mogelijk te maken dat in Nederland in 2019 het volgende is bereikt: 1. Elke individuele tumor kan worden geanalyseerd door middel van DNA analyse; 2. Patiënten (over het totaal van door het CPCT behandelde patiënten) krijgen daardoor (zie 1) een behandeling die gemiddeld 20% meer doelmatig is dan in 2007; 3. Patiënten (over het totaal van door het CPCT behandelde patiënten) worden daardoor (zie 1) gemiddeld voor 50% minder blootgesteld aan onnodige bijwerkingen van medicijnen die bij hun specifieke kanker niet werken, dan in 2007. Barcode for Life streeft er naar om haar overheadkosten tot een absoluut minimum te beperken en bijna 100% van verworven gelden ten goede te laten komen aan het onderzoek van het CPCT.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 3
Uniciteit van Barcode for Life Barcode for Life onderscheidt zich van andere fondsenwervers door bijna 100% van haar fondsen beschikbaar te stellen voor één doel en één samenwerkingsverband (van alle UMC’s en andere aangesloten ziekenhuizen). Wij doen dit omdat wij maximaal effect van de bijdrage van onze sponsors wensen en omdat hier specifiek door onze grotere sponsors om gevraagd wordt. Deze uniciteit uit zich bovendien in het feit dat: a) alle besteedbare middelen ingezet worden voor versnelling en verbreding van fundamenteel1, translationeel2 en klinisch3 kankeronderzoek binnen het CPCT naar de oorzaken van resistentie tegen chemotherapie en ontwikkeling van persoonlijke behandeltrajecten; b) zij daarmee de enige Nederlandse fondsenwervende instelling is die enkel en alleen lange termijn onderzoek en de weg naar individuele- c.q. maatwerk-behandelingen financiert; c) zij werkt zonder overhead; d) zij zich NIET beperkt tot bepaalde leeftijdsgroepen (kinderen, 60+ e.d.) of orgaan gerichte bestrijding van kanker (darmkanker, longkanker, borstkanker e.d.). De aanpak van het CPCT werpt namelijk zijn vruchten af voor alle leeftijdsgroepen en voor alle typen kankers; e) zij zichzelf opheft indien de nieuw ontwikkelde succesvolle individuele 'op maat' behandeling van kanker en mogelijk vervolg op het fundamentele, translationele en klinisch kankeronderzoek volledig door de reguliere geldstromen gefinancierd kan worden.
1 2 3 4 5
Percentage besteed aan doel bijna 100% Eén doel, het Center For Personalized Cancer Treatment (CPCT) Steunt alleen lange termijn onderzoek naar effectieve individuele behandeling van kanker Focus generiek, alle leeftijdsgroepen en alle orgaankankers Opheffing zodra doelen regulier gefinancierd worden
Zéér uniek Zéér uniek Zéér uniek Zéér uniek Zéér uniek
Ambassadeursnetwerk Wij zijn verder uniek door ons netwerk van 56 succesvolle ondernemers, managers en mediavertegenwoordigers die zichzelf belangeloos beschikbaar stellen ten diensten van de realisatie van de doelstellingen van Barcode for Life. Het ‘ambassadeursnetwerk’4 van Barcode for Life werft fondsen door acties te starten die anderen mobiliseren, inspireren en activeren tot fondsenwerving.
1
Fundamenteel of basaal onderzoek is studie naar het ontstaan van kanker, naar het gedrag van DNA in cellen, naar de manier waarop dat gedrag wordt beïnvloed etc. Fundamenteel onderzoek leert ons wat kanker is en hoe het zich gedraagt. Die kennis is onmisbaar bij het ontwikkelen van nieuwe medische behandelingen. 2 Translationeel onderzoek heeft tot doel om de in fundamenteel onderzoek opgedane kennis praktisch bruikbaar te maken. Er wordt veel nieuwe kennis ontwikkeld. Bijvoorbeeld over DNA. Translationeel onderzoekers vragen zich dan af: hoe kan die nieuwe kennis benut worden in een verbeterde behandeling? Translationeel onderzoek kan bijvoorbeeld leiden tot nieuwe medicijnen, nieuwe apparatuur of nieuwe operatietechnieken. In deze fase wordt de nieuwe therapie klaargemaakt voor gebruik. Er worden tests gedaan, bijvoorbeeld met proefdieren. 3 Als alles erop wijst dat de nieuwe therapie werkt, dat de bijwerkingen kleiner zijn dan bij de huidige behandeling, en dat de therapie niet nodeloos duur is, dan kan het klinisch onderzoek van start gaan. Dat betekent dat de nieuwe behandeling wordt aangeboden aan patiënten. In het klinisch onderzoek wordt nauwgezet gevolgd wat de resultaten van de nieuwe therapie zijn. 4 Voor een overzicht van de ambassadeurs van Barcode for Life (zie bijlage 5).
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 4
Historie Barcode for Life is in november 2007 (destijds als de Stichting ‘Kanker in het Vizier’) opgericht met het doel om de op pag. 3 beschreven missie en doelstellingen te realiseren. In die periode was het binnen de ziekenhuizen onmogelijk om hier budget voor te vinden en zelfs de bekende (kanker)fondsenwervende instellingen waren niet tot sponsoring bereid omdat dit type onderzoek nog te onbekend was. Jaren later bleek bijvoorbeeld nog dat een grote (kanker)fondsenwervende instelling nog slechts in de fase van het uitzetten van project-scouts was. De door de inspanning van Barcode for Life mogelijk gemaakte financiering van de eerste DNAsequencer heeft in 2010 mede gezorgd voor de oprichting van het CPCT.
Het CPCT behoort sinds medio 2011 tot de wereld-top-5 centra voor onderzoek naar individuele behandeling van kanker.
Het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis, het Erasmus MC Kanker Instituut en het UMC Utrecht werken al langer samen in het CPCT. In 2014 zijn alle UMC’s in Nederland bij het CPCT aangesloten en zijn op de eerste locaties ook de gezamenlijke studies open gegaan. Verder zijn meerdere STZ ziekenhuizen (Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen) aangesloten en hebben diverse anderen aangegeven ook toe te willen treden tot CPCT.
In de visie van het CPCT zijn er indicatoren die in hoge mate bepalen hoe kanker meer gericht en efficiënt behandeld kan worden. Het programma van het CPCT is gericht op het definiëren van nieuwe indicatoren waarmee het succes van een behandeling beter kan worden ingeschat. Een behandeling op basis van deze indicatoren vergroot de overlevingskansen of verlengt de levensduur van de kankerpatiënt. Bovendien worden schadelijke bijwerkingen van de huidige generieke orgaangerichte behandelingen drastisch beperkt, waardoor de kwaliteit van leven van de patiënt verbetert.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 5
3.
Resultaten 2014
Financiën Totaal werving in 2014 € 1.245.655 Totaal bestede middelen aan het CPCT in 2014 € 1.622.797 Totaal bestemmingsreserve t.b.v. het CPCT ultimo 2014 € 7.959
Resultaten fondsenwerving 2014
2013
Verschil
1 Familie en/of bedrijfsfondsen
€ 938.717
€
882.736
+ 6,3%
2 Stelvio for Life
€ 287.966
€
241.605
+ 19,2%
3 Car Challenge for Life
€
0
€
55.000
- 100,0%
4 Diverse lokale acties
€
10.100
€
27.750
- 63,6%
5 Particulier
€
3.866
€
4.243
- 8,9%
6 Hotelwereld (EHP Golden Tulip)
€
0
€
3.197
- 100%
7 Rente opbrengsten
€
5.007
€
1.395 + 258,9%
TOTAAL WERVING
€ 1.245.656
€ 1.215.926
+ 2,4%
Er komt in 2015 nog meer focus op de in hoofdstuk 5, paragraaf ‘Strategie en doelen van Barcode for Life’ genoemde punten. De onder 1) genoemde opbrengsten zijn inderdaad toegenomen. De begin 2015 gereed gekomen nieuwe website en nadere toespitsing moet de onder 4) en 5) genoemde opbrengsten doen toenemen. De Car Challenge is in 2014 niet gehouden en de Hotelwereld actie is gestopt.
Geldstromen
In bovenstaand plaatje ‘Geldstromen’ hebben wij zichtbaar willen maken dat de door inzet van Barcode for Life ten behoeve van het CPCT verworven fondsen zowel 1) via onze bank- als 2) buiten onze bankrekeningen aan het CPCT worden overgemaakt.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 6
Resultaten CPCT 1. In 2014 zijn alle UMC's bij het CPCT aangesloten en zijn op de eerste locaties ook de gezamenlijke studies open gegaan. Verder zijn meerdere STZ ziekenhuizen aangesloten en hebben diverse anderen aangegeven ook toe te willen treden tot CPCT. In verband met opstart logistiek zullen deze centra gefaseerd worden toegelaten.
2. Er is gestart met een ambitieus data integratie project met het Illumina/Nextbio platform. Dit is een geavanceerd cloud-based ICT systeem voor integratie en exploratie van tumor en patiënt informatie ten behoeve van diagnose en ondersteuning van therapie keuze voor individuele patiënten en biomarker identificatie op basis van grote cohorten. Het uiteindelijke doel hierbij is dat klinische informatie over patiënt, tumor en behandeling automatisch samenkomt met pathologie informatie van het genomen biopt en de DNA sequencing analyse data. Als resultaat levert dit systeem een rapport op voor de individuele patiënt, waarbij op basis van DNA mutatie informatie suggesties voor bestaande en experimentele therapieën worden gegeven. Verder kan geaggregeerde CPCT data systematisch worden onderzocht en in de context van grootschalige publieke data worden geanalyseerd. Een eerste set gegevens van ongeveer 700 patiënten is al door het CPCT geïmporteerd en beschikbaar binnen dit platform voor alle CPCT deelnemers via een web-based interface. Het CPCT loopt met deze ontwikkelingen wereldwijd vooraan en samenwerkingen in de VS (American Society for Clinical Oncology) overwegen op dit moment om op basis van onze ervaringen dit systeem ook te implementeren. 3. In totaal zijn tot en met 2014 ruim 800 biopten afgenomen. Er zijn uiteraard veel meer nieuwe kankerpatiënten die behandeld worden in de aangesloten centra, maar gezien de complexiteit van de extra handelingen die nodig zijn om biopten te nemen (dit is geen onderdeel van de standaard zorg procedure) en de kosten die hierbij en het sequencing komen kijken, heeft CPCT heel specifiek gekozen voor de patiëntgroep die met zogeheten 'targeted medication' worden behandeld. Dit zijn relatief nieuwe medicijnen die gericht aangrijpen op ontregelde processen in de tumor. Deze medicijnen werken helaas niet in iedere patiënt even goed. De focus van het onderzoek is dus specifiek gericht op het leggen van verbanden tussen het effect van deze doelgerichte behandelingen en de DNA mutatie in een individuele tumor. In de tabel wordt het aantal biopten weergegeven dat is afgenomen in de deelnemende centra specifiek gericht op deze, nog steeds groeiende lijst, van doelgerichte behandelingen.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 7
Vemurafenib Tamoxifen Sunitinib Sorafenib Regorafenib Pazopanib Panitumumab LGX-study Letrozole Ipilimumab Imatinib Fulvestrant Exemestane Everolimus/exemestane Everolimus Enzalutamide Dabrafetinib Dabrafenib/trametinib Cetuximab anti-PD1 Anastrozole
AVL UMCU EMC Meander
0
10
20
30
40
50
60
70
4. In de zomer van 2014 heeft McKinsey het CPCT wederom bijgestaan om een strategie te bepalen voor de verdere opschaling van de DNA analyse activiteiten binnen CPCT. Hier is uit voortgekomen dat het pad naar structurele verankering in het zorgsysteem het beste bereikt kan worden door de gecentraliseerde biopt verwerking, DNA analyse en data basing te verzelfstandigen in een ‘lean-and-mean” gefocusseerde organisatie. Deze route is met behulp van het CPCT uitgewerkt in een businessplan en een filantroop heeft al toegezegd de start van deze plannen financieel te willen ondersteunen Zie http://www.hartwigmedicalfoundation.nl/ . 5. Op 9 oktober 2014 is een symposium gehouden over het werk van het CPCT voor betrokken onderzoekers en medici met aansluitend een avonddeel voor maatschappelijke stakeholders. 6. In 2014 zijn meerdere wetenschappelijke publicaties geschreven door medewerkers van het CPCT (zie onderstaande lijst). 7. Bovenstaande ontwikkelingen maken dat het CPCT zowel nationaal als internationaal zichtbaar is en als een natuurlijke gesprekspartner over Personalized medicine wordt gezien. Daarbij moet nationaal gedacht worden aan de zorgverzekeraars, aan wetenschappelijke consortia en diverse andere gremia. Internationaal werkt het CPCT nauw samen met ASCO, AACR, EORTC en de Global Alliance. Dit zijn allemaal grote overkoepelende organisaties op het gebied van kankeronderzoek. Deze (inter)nationale positionering maakt dat er straks een verdere inhoudelijke versnelling kan plaatsvinden door data aan elkaar te koppelen. Experimentele patiënt-resultaten geïndividualiseerde behandeling Inzichten verkregen uit basaal onderzoek uitgevoerd in het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek (NKI-AVL; groep prof. R. Bernards) hebben geleid tot nieuwe strategieën voor de behandeling van kanker die ongevoelig is voor bestaande en nieuwe antikanker middelen. Het gaat om het combineren van middelen die elkaars werking versterken in een groep patiënten met specifieke DNA mutaties in hun tumoren. Daarnaast is het unieke dat de middelen van de combinatie als enkelvoudig middel niet actief zijn tegen kanker. Dit is dan ook een vernieuwend concept dat momenteel in het CPCT verder onderzocht wordt. De eerste studie is gestart in oktober 2012 en betreft de behandeling van dikke darmkanker waarin een zogenaamde BRAF mutatie is opgetreden. Dit leidt tot ongecontroleerde celdeling, uitzaaiing van kanker en uiteindelijk tot de dood. Patiënten waarvoor geen standaardbehandeling van bewezen nut meer beschikbaar is worden gevraagd deel te nemen aan dit onderzoek waarbij eerst getest wordt of hun tumor de betreffende specifieke DNA mutatie heeft. Vervolgens krijgen zij eenmaal per week een infuus met een zogenaamde EGFR remmer cetuximab en dagelijks oraal de BRAF remmer encorafenib Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 8
toegediend. Deze behandeling wordt goed verdragen. De activiteit tegen de kanker is hoog en ongeveer 75% van de patiënten heeft voordeel bij de behandeling. Dit uit zich in verbetering van de algehele conditie, forse afname van de omvang van de kanker en de uitzaaiingen, of in stabilisatie van de kanker. Sommige patiënten zijn al anderhalf jaar in goede conditie met deze behandeling zoals de patiënte waarvan in de grafiek het verloop te zien is van de merkstof CEA. Dit is een eiwit dat door de kanker wordt gemaakt en in bloed is te meten. De daling sinds start van de behandeling duidt op forse afname van de kankeractiviteit. Een tweede onderzoek gericht op kanker met een zogenaamde KRAS mutatie is in 2014 gestart. De eerste resultaten zijn gunstig. De kankeractiviteit neemt bij meerdere patiënten af. Beide onderzoeken worden voortgezet. Er is actieve participatie van de CPCT centra ErasmusMC, UMC Utrecht en NKI-AVL.
Voor een uitgebreide beschrijving van de impact van het CPCT voor een individuele kankerpatiënt zie bijlage 4. In bijlage 3 wordt dieper ingegaan op de onderzoeksopzet en de technieken. Wetenschappelijke output Hoogstraat M, Gadellaa-van Hooijdonk CG, Ubink I, Besselink NJ, Pieterse M, Veldhuis W, van Stralen M, Meijer EF, Willems SM, Hadders MA, Kuilman T, Krijgsman O, Peeper DS, Koudijs MJ, Cuppen E, Voest EE, Lolkema MP. Detailed imaging and genetic analysis reveal a secondary BRAFL 505H resistance mutation and extensive intrapatient heterogeneity in metastatic BRAF mutant melanoma patients treated with vemurafenib. Pigment Cell Melanoma Res. 2014 Dec 17. doi: 10.1111/pcmr.12347. Ariës IM, van den Dungen RE, Koudijs MJ, Cuppen E, Voest E, Molenaar JJ, Caron HN, Pieters R, den Boer ML. Towards personalized therapy in pediatric acute lymphoblastic leukemia; RAS mutations and prednisolone resistance. Haematologica. 2014 Dec 5. pii: haematol.2014.112995. Hoogstraat M, Hinrichs JW, Besselink NJ, Radersma-van Loon JH, de Voijs CM, Peeters T, Nijman IJ, de Weger RA, Voest EE, Willems SM, Cuppen E, Koudijs MJ. Simultaneous detection of clinically relevant mutations and amplifications for routine cancer pathology. J Mol Diagn. 2015 Jan;17(1):10-8. doi: 10.1016/j.jmoldx.2014.09.004. Epub 2014 Oct 24 Hoogstraat M, de Pagter MS, Cirkel GA, van Roosmalen MJ, Harkins TT, Duran K, Kreeftmeijer J, Renkens I, Witteveen PO, Lee CC, Nijman IJ, Guy T, van 't Slot R, Jonges TN, Lolkema MP, Koudijs MJ, Zweemer RP, Voest EE, Cuppen E, Kloosterman WP. Genomic and transcriptomic plasticity in treatment-naive ovarian cancer. Genome Res. 2014 Feb;24(2):200-11. doi: 10.1101/gr.161026.113. Bins S, Schellens JH, Voest EE, Sleijfer S. Drug research in oncology; advances in the genome era. Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A6801. Cirkel GA, Gadellaa-van Hooijdonk CG, Koudijs MJ, Willems SM, Voest EE. Tumor heterogeneity and personalized cancer medicine: are we being outnumbered? Future Oncol. 2014 Feb;10(3):417-28.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 9
Resultaten Barcode for Life
De Stichting Barcode for Life heeft een zéér cruciaal project van het CPCT gefinancierd. Dit project 'NextBio klinische platform' zorgt voor systematische ontsluiting van data, en is essentieel om iedereen in Nederland in 2020 een gepersonaliseerde behandeling van kanker te kunnen bieden. De Stichting Barcode for Life heeft hiervan de volledige financiering verzorgd. Het project 'NextBio klinische platform' geeft het CPCT de mogelijkheid data van kankerpatiënten systematisch en zeer snel te analyseren, te ontsluiten en te vergelijken met publieke informatie. Het project maakt het mogelijk om belangrijke DNA- en klinische informatie samen te brengen waarmee patiëntgegevens versneld kunnen worden geanalyseerd en waarmee patronen kunnen worden ontdekt. Deze informatie vormt vervolgens de basis waarop uiteindelijk kan worden bepaald of en zo ja welke behandeling voor de individuele patiënt het beste is. In totaliteit is met dit project een bedrag van ruim € 520.000 gemoeid. Het CPCT doet op dit moment een studie naar de effecten van geregistreerde aromatase remmers (letrozol, anastrazol en exemestane) bij patiënten met uitgezaaide borstkanker. Deze anti-kanker medicijnen worden zowel bij patiënten met uitgezaaide ziekte als in de zogenaamde adjuvante fase gebruikt bij vrouwen die een operatie hebben ondergaan en waarbij aromatase remmers de kans op terugkeer van ziekte verlagen. Doel van de studie is om beter inzicht te krijgen in welke patiënt wel en welke patiënt niet goed op deze middelen reageert. Om zinvolle conclusies te trekken heeft het CPCT de gegevens van ongeveer 100 borstkanker patiënten nodig die met een aromataseremmer worden behandeld. Het CPCT heeft nu van ongeveer 20 vrouwen biopten. Met de uitbreiding van het CPCT met alle andere Nederlandse UMC’s wordt deze studie nu ook in andere UMC’s opgestart. Met steun van de ‘Stichting Hetty Odink’ worden de kosten afgedekt van de extra procedures die nodig zijn om bij een patiënt tumor-materiaal af te nemen en de DNA mutaties te bepalen. Het CPCT hoopt eind 2015 ongeveer 50 vrouwen te hebben geïncludeerd. Voor 2016 en 2017 wordt gestreefd om in 2017 gegevens van 100 patiënten bijeen te hebben. Barcode for Life steunt het CPCT exclusief in haar doelstellingen om een behandeling op maat mogelijk te maken voor patiënten met kanker door grootschalige DNA analyses. In dit kader is het van belang dat geneesmiddelen die ontwikkelt zijn voor de behandeling van kanker optimaal ingezet kunnen worden. Immers, de ontwikkelkosten van dergelijke medicijnen zijn hoog en het traject tot beschikbaarheid voor patiënten is lang. Van oudsher worden medicijnen geregistreerd voor gebruik bij patiënten op basis van grootschalige studies vaak bij ongeselecteerde patiëntenpopulatie. Dit heeft tot successen geleid en diverse medicijnen opgeleverd die de prognose van kankerpatiënten stapsgewijs verbeteren. Een nadeel van deze benadering is echter ook dat klinische studies vaak niet het gewenste effect laten waardoor het medicijn als onwerkzaam wordt beschouwd en dus niet beschikbaar komt. Dat laatste is niet altijd terecht. Ook komen medicijnen slechts langzaam ter beschikking van zeldzamere tumoren of bij vaak voorkomende tumoren waarbij slechts bij een kleine subset het gewenste moleculaire profiel gezien wordt. Een voorbeeld is de succesvolle introductie van trastuzumab bij borstkanker. Het heeft 12 jaar geduurd voordat dit middel ook bij een deel van de patiënten met maagkanker met hetzelfde genetische profiel werd toegepast. Kortom, er liggen veel kansen bij het effectiever gebruik van al bestaande geneesmiddelen buiten de standaardindicatie, ook wel ‘off label’ gebruik. Het CPCT heeft het initiatief daartoe genomen door het opstellen van een specifiek protocol, de ‘DRUP’-studie. DRUP staat voor ‘A National Registry to Facilitate Patient Access to Commercially Available, Targeted Anti-cancer Drugs to determine the Potential Efficacy in Treatment of Advanced Solid Tumors with a Known Genomic Profile, The Drug Rediscovery Protocol (DRUP)‘. In de context van dit protocol moet het mogelijk worden om al geregistreerde medicijnen toegankelijk te maken voor patiënten met een specifiek op een middel toegesneden profiel. De behandeluitkomsten komen dan weer in de CPCT database zodat er continue bekeken kan worden wat wel of niet zinvol is. In de VS gaat een vergelijkbaar protocol lopen en daarin trekt het samen met het CPCT op zodat Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 10
zo snel mogelijk duidelijkheid wordt waar kansen liggen voor onze patiënten. Barcode for Life heeft daarom een aanvraag van het CPCT met het doel om mogelijkheden te creëren om patiënten off label te behandelen gehonoreerd met een bedrag van € 184.608. Er is een directe relatie tussen BFL en het CPCT gecreëerd. Hiermee is de interface ‘Vrienden van het UMC’ weggevallen. Hun ‘wetenschappelijke raad’-functie is niet meer nodig en is overgenomen door de non-executive board boven het CPCT. Voor de samenstelling zie pag. 22. Alle contracten met het CPCT bevatten thans scherpere ‘SMART’ (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) gedefinieerde doelen. Barcode for Life wordt tevens actueler geïnformeerd en er wordt tegenwoordig in CPCT-publicaties expliciet naar ons verwezen. De website wordt volledig opnieuw ontwikkeld en geschikt gemaakt voor mobile devices. Er is tevens besloten een project te starten om de website beter vindbaar te maken en eenvoudiger actueel te houden. Daarnaast wordt er gewerkt aan een structurele vernieuwing van inzet van internet-media. Hierbij worden de fasen doorlopen: 1) ‘Analyse’ 2) ‘Strategie’ en 3) Realisatie van campagne mogelijkheden via de internet-media (Website, Twitter, Facebook, LinkedIn etc.). Er is in 2014 veel aandacht geweest voor een betere spreiding van specifieke verantwoordelijkheden binnen de RvT. Met betrekking tot werving bij familiefondsen kunnen wij melden dat wij van de ‘Adessium Foundation’ een mooie donatie ontvingen die het werk van het CPCT verder kan versnellen. BFL heeft meegedongen naar de ‘PWC Transparantprijs’. We blijken de hoogste score voor compliance te hebben, maar kunnen nog iets verbeteren op de punten ‘Impact/Reporting’ en ‘Communicatie’ (toegankelijkheid van de informatie in het online jaarverslag). Al met al is dit een goede feedback waar Barcode for Life zeker iets mee gaat doen zodat wij in 2015 weer volop mee kunnen strijden voor de ‘PWC Transparantieprijs’!
John Gelderloos heeft een ludieke actie opgezet om geld in te zamelen voor de Stelvio. Hij heeft € 500, - binnengehaald met een 2 uur durend spinning event en het kaalscheren (haar en baard) van zichzelf. Hilarisch! Patrick Bakkers heeft ook een spinning event georganiseerd en daarbij maar liefst ruim € 6000 voor Barcode for Life opgehaald. Patrick kende Barcode for Life in eerste instantie helemaal niet en heeft Barcode for Life 'gevonden' via het internet. Het was een mooi en indrukwekkend spinning event waarbij vooral het persoonlijke element voor hem het belangrijkste was. Een echte match met Barcode for Life. Op Facebook en op een eigen webpagina waren de beelden van de spinningmarathon en een film verslag te zien. Er is door een van onze ambassadeurs en sponsororen overleg geweest met hotels en bedrijven om een 'gala avond op een andere manier te organiseren. Een dergelijke gala-avond of vergelijkbaar evenement zit nog steeds in de pijplijn. Er is een schitterend idee aangedragen waarbij met inzet van social media fondsen worden geworven op een voor Nederland unieke wijze. Helaas zijn er nog geen sponsororen voor de kosten van deze actie gevonden. Reguliere acties en fondsen wervende projecten Stelvio for Life Een tweetal ambassadeurs (Hans den Hartog en Peter Kuijper) zijn gestart met de organisatie van de jaarlijkse (lopend en per fiets) beklimming van de loodzware Stelvio pas. Deze halve marathon is vanaf september 2012 ‘Stelvio for Life’ gaan heten. Deze beklimming staat vanaf 2012 volledig in het teken van Barcode for Life.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 11
Zij wordt georganiseerd op de Stelvio pas in Italië en gaat via 34 haarspelden vanuit Bormio naar de top over een afstand van 21.1 km. De website www.stelvioforlife.nl is begin 2012 live gegaan. De Passo dello Stelvio is een bekende en beruchte bergpas in Italië. Hij telt 2758 meter en heeft een stijging van 1533 meter. Deze 1533 is tevens het te sponsoren bedrag in euro’s per persoon voor Barcode for Life. De organisatie werkt met diverse partijen om onder hardlopend Nederland bekendheid voor Stelvio for Life en Barcode for Life te krijgen. Deze Stelvio for Life keert ieder jaar weer terug op de kalender. De ‘Barcode Car Challenge For Life’.
Rene van der Borch tot Verwolde en Jan Berkhof hebben dit initiatief genomen. Deze exclusieve tour is op 25 mei 2013 voor het eerst gereden. Beide heren en de Junior Kamer Zuid (Amsterdam) organiseren dit evenement. In 2015 is dit evenement voor de tweede keer georganiseerd. De som van 100% van alle gelden van de deelnemers (excl. inschrijfgeld) en de opbrengst van de loterij wordt via Barcode for Life aan het CPCT overgemaakt. De ambitie is om dit tot een jaarlijks top event uit te laten groeien van 40 naar maximaal 75 equipes.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 12
4. Impact, waarde-creatie en maatschappelijke prestatie Doelstelling van Barcode for Life is voldoende financiële middelen voor het CPCT in te zamelen om het CPCT mogelijk te maken dat in Nederland in 2019 het volgende is bereikt: 1. Elke individuele tumor kan worden geanalyseerd door middel van DNA analyse; 2. Patiënten (over het totaal van door het CPCT behandelde patiënten) krijgen daardoor (zie 1) een behandeling die gemiddeld 20% meer doelmatig is dan in 2007; 3. Patiënten (over het totaal van door het CPCT behandelde patiënten) worden daardoor (zie 1) gemiddeld voor 50% minder blootgesteld aan onnodige bijwerkingen van medicijnen die bij hun specifieke kanker niet werken, dan in 2007. Wij sponsoren onderzoek naar genezing van kanker, bevindingen die uit dit onderzoek zijn waardevol voor de directe begunstigden, kankerpatiënten, maar tevens waardevol voor de gehele maatschappij door bijvoorbeeld de zorgkosten voor kankerpatiënten te verlagen en wetenschappelijk onderzoek naar behandelmethoden en medicatie te stimuleren. De bevindingen zorgen er ook voor dat het milieu minder wordt belast omdat medicijnen doelmatiger verstrekt worden en door gepersonaliseerde behandeling wordt voorkomen dat met chemotherapie wordt gestart die voor de betreffende patiënt kansloos is en als bijkomend effect heeft dat dit gif via de patiënt in het riool terecht kan komen. Barcode for Life ervaart dilemma’s ten aanzien van het bepalen en meten van de gerealiseerde impact. Niet alleen is de maatschappelijke impact moeilijk meetbaar, maar ook eventuele tussentijdse meting van de resultaten van het onderzoek (dat tot 2020 doorloopt). Zelfs met de meting van het aantal biopten (altijd afhankelijk van het type patiënt, goedkeuring door de patiënt, de succes-score bij het afnemen van het juiste biopt, de wil van patiënt om in een onderzoeksfase mee te doen en het kunnen inpassen in een lopend onderzoek) is de meting van de impact per jaar zeer moeilijk. In 2014 is ondanks dat toch besloten een begin gemaakt met het SMART-definiëren van doelen in de contractuele / project-relatie met het CPCT (NextBio database, DRUP, Hetty-OdinkFoundation, Hartwig Foundation) en is er een betere en meer gedetailleerde controle op resultaten en efficiënte besteding van middelen tot stand is gekomen. Hieronder enkele impact-hoogtepunten en impact bepalende successen: In 2014 zijn alle UMC's en meerdere STZ ziekenhuizen bij het CPCT aangesloten. In 2014 is gestart met een data integratie project met het Illumina/Nextbio platform. In totaal zijn tot en met 2014 ruim 800 biopten afgenomen. In de zomer van 2014 heeft McKinsey het CPCT wederom bijgestaan om een strategie te bepalen voor de verdere opschaling van de DNA analyse activiteiten binnen CPCT. Gebleken is dat het pad naar structurele verankering in het zorgsysteem het beste bereikt kan worden door de gecentraliseerde biopt verwerking, DNA analyse en Data-basing te verzelfstandigen in een ‘leanand-mean’ gefocusseerde organisatie. Deze route is inhoudelijk en financieel met hulp van het CPCT uitgewerkt in een businessplan en een filantroop die het CPCT al eerder steunde via Barcode for Life heeft al toegezegd de start van deze plannen financieel te willen ondersteunen. De maatschappelijke impact hiervan zal enorm zijn op het gebied van versnelling van het onderzoek, lagere kosten voor gezondheidszorg en versnelling van resultaten van onderzoek en dus gepersonaliseerde behandeling van kanker patiënten. In 2014 zijn meerdere wetenschappelijke publicaties geschreven door medewerkers van het CPCT. Hiermee wordt een nog groter veld van onderzoekers en behandelaars geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek. Het CPCT is zowel nationaal als internationaal nog meer zichtbaar geworden en wordt als een natuurlijke gesprekspartner over Personalized medicine gezien door (nationaal) de zorgverzekeraars, de wetenschappelijke consortia en diverse andere gremia. Internationaal werkt het CPCT nauw samen met ASCO, AACR, EORTC en de Global Alliance. Dit zijn allemaal grote overkoepelende organisaties op het gebied van kankeronderzoek.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 13
Deze (inter)nationale positionering maakt dat er straks een verdere inhoudelijke en meetbare versnelling kan plaatsvinden door data aan elkaar te koppelen. Er zijn experimentele patiënt-resultaten voor geïndividualiseerde behandeling. Inzichten verkregen uit basaal onderzoek uitgevoerd in het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek (NKI-AVL; groep prof. R. Bernards) hebben geleid tot nieuwe strategieën voor de behandeling van kanker die ongevoelig is voor bestaande en nieuwe antikanker middelen. Alle contracten met het CPCT zijn verder geprofessionaliseerd en bevatten nog beter gedefinieerd ‘SMART’ gedefinieerde doelen. Ook is vastgelegd dat Barcode for Life actueler wordt geïnformeerd over de voortgang en wordt genoemd in publicaties.
Barcode for Life gebruikt de Performance Prediction Scan (PPS) om haar maatschappelijke prestatie te meten. Deze PPS is voorspellend voor het bepalen van de kans op het behalen van een hoge maatschappelijke impact. De maatschappelijke prestatie wordt daarbij gezien als het op een effectieve wijze behalen van de gestelde doelen, en de waarde zo groot mogelijk laten zijn door bijvoorbeeld lange termijn doelstellingen te stellen en samen te werken met andere organisaties. Feitelijk is de PPS een organisatiescan, die de kans op een hoge maatschappelijke prestatie van de Goede Doelen Organisatie weergeeft. Barcode for Life scoort 100% op de volgende PPS-relatieve impact voorspellende factoren: De activiteiten vloeien direct voort uit onze doelstelling. De doelgroep en/of experts worden betrokken bij het opzetten en optimaliseren van de activiteit(en). Wij bepalen op een gestructureerde manier welke activiteiten het beste aansluiten bij de doelstelling. Wij zijn bereikbaar per post, e-mail en telefoon, en hebben een website. De doelstellingen zijn specifiek en tijdsgebonden geformuleerd (SMART). De doelgroep en/of experts worden betrokken bij de monitoring van de activiteit(en). Er is bewijs uit de wetenschap en/of de praktijk voor de effectiviteit van de activiteiten van de organisatie. De doelgroep wordt betrokken bij het ontwikkelen van de strategie. De doelgroep en/of experts worden betrokken bij de (periodieke) evaluatie van de activiteit(en). De (tussen)evaluatie van de activiteiten leidt zo nodig tot aanpassing van de strategie. Het jaarverslag bevat o.a. gerealiseerde resultaten versus doelen, de jaarrekening en een begroting. Wij hebben een onafhankelijk en onbezoldigd Bestuur. In de statutaire doelstelling zijn specifiek opgenomen: doelstelling, doelgroep en strategie om doelstelling te realiseren. Het toezichthouden is gescheiden van het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Het publiceren het jaarverslag op onze website. Het actief streven naar samenwerking met andere organisaties. Het hebben een opvraagbaar jaarverslag. Het hebben een opvraagbaar beleidsplan. Het publiceren van het beleidsplan op onze website. Bij het definiëren van de doelstelling laten wij ons mede leiden door organisaties met vergelijkbare doelen. Het hebben een klachtenprocedure. Met het scoren op alle bovengenoemde criteria van de PPS zien wij met vertrouwen uit naar het bereiken van onze doelstelling in 2019.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 14
5.
Toekomst
Strategie en doelen van Barcode for Life Barcode for Life wil voor het CPCT de grootste derde geldstroom worden. Zij wil daarbij minimaal 2 miljoen euro per jaar genereren. Wij zijn een solide organisatie die bestaat uit een hecht kernteam met daaromheen een schil aan ambassadeurs voor de ondersteuning van minimaal drie grote projecten per jaar. De uitstraling van deze organisatie willen wij verbeteren met een regionaal format voor regionale projecten. Om dit doel over 5 jaar te bereiken streeft Barcode for Life naar 1) een grotere naamsbekendheid, 2) meer inspanningen door de ambassadeurs 3) een adequate RvT en 4) een vergroting van actiebereidheid onder alle direct betrokkenen. Er zal meer aandacht voor publiciteit en naamsbekendheid komen. Er zullen nieuwe ambassadeurs geworven worden en er zullen specifieke acties gevoerd worden om de actiebereidheid te vergroten. Barcode for Life streeft ernaar om de bedrijfskosten zo laag mogelijk te houden. Het beschikbare bedrag is bestemd voor onze statutaire doelstelling, direct dan wel via de bestemmingsreserve. Herijking van de strategie is vooralsnog niet noodzakelijk gebleken.
Barcode for Life stuurt daarbij op de volgende ratio’s5: · Kosten eigen fondsenwerving als % van de totale baten uit eigen fondsenwerving < 0,15% Totaal besteed aan doelstelling als % van de totale baten > 99,84% Totaal besteed aan doelstelling als % van de totale lasten > 6000%
5
Zie hoofdstuk 7 voor realisatiecijfers 2014 van de hier genoemde ratio’s.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 15
Vooruitblik CPCT In 2015 verwacht het CPCT de vruchten te gaan plukken van zowel de nationale uitbreiding en uitrol evenals de verder gaande data integratie activiteiten. Met de mogelijkheid om op gestructureerde wijze gepersonaliseerde moleculaire patiënt rapporten te genereren, groeit ook de behoefte voor het kunnen geven van medicatie voor niet geregistreerde indicaties. Dit zogeheten off-label drug gebruik is mogelijk binnen een academische setting, maar is zeer kostbaar, aangezien dergelijke medicatie niet wordt vergoed via het zorgsysteem. Het CPCT is een overleg gestart met de zes grootste farmaceutische bedrijven om gezamenlijk een off-label programma in Nederland te realiseren. Het unieke van deze studie is dat eenzelfde setup tegelijkertijd in de VS onder regie van de ASCO zal worden gerealiseerd en dat er zowel inhoudelijk, maar ook op data integratie niveau, nauwe afstemming plaatsvindt. Verder is recent een Health Technology Assessment werkgroep met experts uit heel Nederland gestart om de economische haalbaarheid en relevante voorwaarden voor Personalized cancer treatment binnen het Nederlandse zorgsysteem te onderzoeken. Dit onderzoek is een belangrijk element voor zorgautoriteiten en zorgverzekeraars om implementatie in routine zorg proces op een economisch verantwoorde wijze te implementeren. Er is een impliciete doelstelling om een breed spectrum van medische professionals de hulpmiddelen te geven om de geaggregeerde informatie systematisch te interpreteren om daarmee potentieel nuttige relaties te analyseren en de wetenschap te versnellen. Barcode for Life heeft een aanvraag van het CPCT met het doel om mogelijkheden te creëren om patiënten off label te behandelen gehonoreerd met een bedrag van € 184.608 (zie pag. 10 3e Bullet, 3e alinea: ‘DRUP’). De belangrijkste ontwikkeling zal echter de geplande verzelfstandiging van de DNA analyse en databasing activiteiten zijn, waarbij tevens de analyses uitgebreid kunnen worden van een deel van het erfelijk materiaal naar een analyse van het complete genoom. CPCT ziet dit als een zeer belangrijke stap in de verdere professionalisering van haar activiteiten en brengt daarmee een van haar doelstellingen, implementatie van DNA-gebaseerde analyses voor personaliseren van kanker behandeling, dichterbij.
Vooruitblik Barcode for Life Barcode for Life (BFL) ondersteunt exclusief de doelstellingen van het Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT) en heeft mede aan de wieg gestaan van het CPCT. Kern van het CPCT was en is het analyseren van DNA van de tumor van een patiënt en deze gegevens samen met de klinische gegevens op te nemen in een centrale data base om steeds beter een behandeling te kunnen voorspellen. In de afgelopen jaren zijn de ontwikkelingen stormachtig geweest. Alle Universitaire Medische Centra en een aantal STZ ziekenhuizen zijn aangesloten bij het CPCT en het CPCT streeft naar een netwerk waarvan alle ziekenhuizen in Nederland onderdeel uit maken. Met deze groei komt ook de verantwoordelijkheid tot verdere professionalisering. Daarom is ervoor gekozen de dagelijkse DNA analyses onder te brengen in een aparte entiteit: de Hartwig Medical Foundation (HMF). HMF doet zelf geen onderzoek, maar dit hightech DNA lab beoogt om toepassingen gebaseerd op de nieuwste DNA whole genome sequencing technologie breed beschikbaar te maken voor iedere patiënt in ieder ziekenhuis. Daartoe wordt een unieke database met geanonimiseerde sequencing en klinische data opgebouwd die het mogelijk maakt de kwaliteit van de diagnose en de behandeling van kankerpatiënten substantieel te verbeteren, de zorgkosten voor kankerpatiënten te verlagen en wetenschappelijk onderzoek naar behandelmethoden en medicatie te stimuleren. Het CPCT blijft zich inzetten op onderzoek naar een behandeling op maat van patiënten met kanker, en zal zich daarbij vooral richten op de patiënten, klinische studies en onderzoek. Daarbij valt te denken aan andere technologieën dan de DNA analyses zoals het groeien van individuele tumoren in een kweekschaaltje, beeldvorming, eiwitprofielen en nog veel meer. Het CPCT wil daarmee Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 16
toewerken naar een integrale kijk op kanker waarmee patiënten het beste geholpen kunnen worden. Het CPCT zal gebruik maken van de sterke technische sequencing infrastructuur van de HMF. Zo wordt maximale professionaliteit gewaarborgd. Wat betekent dit voor Barcode for Life? Wij ontwikkelen ons met het CPCT mee naar datgene waar nog fondsenwerving noodzakelijk is. Wij onderkennen na overleg met het CPCT een tweetal terreinen: 1. Sponsoren van het ‘off label’ programma; 2. Sponsoren van individuele studies. Het ‘off label’ programma Medicijnen tegen kanker worden alleen vergoed als ze gegeven worden aan patiënten met een specifieke tumor (dit is ‘on label’ gebruik). Voltooide en gepubliceerde studies die het nut van deze medicijnen ondersteunen bij die specifieke tumor zijn daarvoor noodzakelijk. Dit is een uitstekende manier van het beschikbaar stellen van medicijnen maar het kent ook zijn beperkingen. Sommige tumoren zijn zeldzaam waardoor er geen studies voor gedaan worden simpelweg omdat de kosten van een studie niet opwegen tegen de baten. Met de komst van DNA analyses worden nu steeds meer (kleinere) groepen geïdentificeerd die mogelijk ook baat kunnen hebben van bestaande middelen maar daarvoor niet in aanmerking komen omdat de medicijnen niet vergoed worden omdat er geen studies zijn. Het CPCT heeft daarom stappen genomen tot een zogenaamd ‘ off label’ programma, beter nog een ‘drug rediscovery’ of ‘drug repurposing’ programma. In dit programma wordt op basis van een DNA profiel een medicijn beschikbaar gesteld aan elke patiënt met dat profiel ongeacht het label van het medicijn. Dit is een zeer ambitieus programma wat op dit moment wordt vorm gegeven samen met de ziekenhuizen, de farmaceutische industrie en patiënten. Eventuele middelen van Barcode komen hierbij in principe direct bij een patiënt terecht en Barcode for Life kan daarmee mogelijk beter laten zien wat haar missie is. 2. Sponsoren van individuele studies Jaarlijks worden allerlei studie voorstellen besproken binnen de commissies van het CPCT en daarna wordt gezocht naar financiering binnen de reguliere fondsenwervende stichtingen. Barcode is bereid sommige van deze klinische studie(s) te financieren die te maken hebben met personalized medicine. Profilering kan dan vooral op de inhoud van deze studies. Daarmee ondersteunt zij baanbrekend onderzoek. Het risico daarvan is wel dat onderzoek ook niets kan opleveren en er meer focus ligt op een onderdeel van het programma, immers, er wordt een studie gesteund en niet een heel programma. Barcode for Life blijft graag, zoals zij dat ook altijd gedaan heeft, een heel programma sponsoren en heeft door haar relatieve naam onbekendheid weinig kans om specifieke fondsen te werven voor individuele studies. Barcode for Life zal zich dan ook in toenemende mate concentreren op het ‘offlabel’ programma dat sterk gestoeld en afhankelijk is van DNA-analyses. De vooruitzichten van dit ‘off-label’ programma zijn goed en in 2015 is al een eerste subsidie voor dit programma verstrekt.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 17
6.
Bedrijfsvoering en Governance
Barcode for Life houdt de overheadkosten laag en streeft naar een nul-niveau aan kosten. Barcode for Life maakt gebruik van een onbezoldigd statutaire directeur (0,3 FTE), een onbezoldigd directeur externe betrekkingen (0,2 FTE) en secretariële ondersteuning (0,2 FTE). Ook zijn er mensen op vrijwillige basis betrokken bij het ontwikkelen van PR materiaal, de website en de organisatie van de diverse genoemde activiteiten. Onkosten worden voor eigen rekening genomen dan wel door ambassadeurs vergoed. Er zijn in 2014 geen onkosten gedeclareerd bij noch uitbetaald door Barcode for Life. Het programma bestaat uit de coördinatie van de zogenoemde groep van ambassadeurs, fondsenwerving en projectmanagement. Het persoonlijke netwerkmodel (‘de ambassadeurs’) is de motor voor fondsenwerving. Barcode for Life werkt met een klachtenregeling en klachtenregistratie. De klachten worden afgehandeld en er wordt bepaald welke maatregelen getroffen dienen te worden. Dit wordt tevens elk kwartaal besproken. In 2014 zijn geen klachten binnengekomen en waren er dus op basis van binnengekomen klachten geen verbeter maatregelen mogelijk. De cultuur binnen Barcode for Life is dat iedereen binnen de organisatie direct wordt aangesproken op zijn/haar proactieve instelling en bijdrage aan het functioneren van Barcode for Life. Sleutelwoorden zijn hier ‘voorbeeld- gedrag’ en ‘empowerment’. In de formele statutaire relatie tussen RvT en Bestuur wordt de directie uiteraard waar nodig door de RvT aangesproken. Het Bestuur doet dit richting de medewerkers. Waar nodig wordt vernieuwing nagestreefd.
Raad van Toezicht In het boekjaar 2014 was de Raad van Toezicht (RvT) van Barcode for Life als volgt samengesteld: Robert Jan van de Kraats – Voorzitter m.i.v. 01/01/14 Hester Bos – lid Hans den Hartog – lid Robert Maanicus – lid m.i.v. 13/02/14 Joost Manassen – lid Hans van Snellenberg – lid tot 01/07/14 De leden van de RvT en het Bestuur worden benoemd voor een termijn van vier jaar en zijn allen onbezoldigd. Bij de samenstelling van de RvT en benoeming van de directeur is met zorg gekeken naar de individuele kwaliteiten. Te weten, financiële-, bestuurlijke-, en communicatieve kwaliteiten. Alle leden van de RvT en het Bestuur hebben daarnaast een sterke affiniteit met de doelstellingen van Barcode for Life en beschikken over een uitgebreid netwerk binnen het bedrijfsleven van Nederland. Het Bestuur houdt zich zowel bezig met bestuurlijke taken als de dagelijkse leiding. De RvT is belast met toezichthoudende taken. Geen van de leden van de RvT heeft een relevante nevenfunctie. De RvT vergadert volgens de statuten minimaal 1x per jaar of zoveel meer als nodig wordt geacht door de voorzitter of minimaal twee andere leden. In 2014 is de RvT viermaal bij elkaar gekomen. Tijdens deze vergaderingen worden de vorderingen binnen het onderzoek besproken, komen de wervingsactiviteiten, de besteding van middelen en de bijdrage van ambassadeurs aan bod. Zowel de RvT als het Bestuur onderschrijft de drie algemene principes van de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen. De uitgangspunten van deze code zijn: a) Onderscheid tussen de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren; b) Optimalisatie van de effectiviteit en efficiency van besteding; c) Optimalisatie van de omgang met belanghebbenden.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 18
Bestuur Het Bestuur van Barcode for Life bestaat uit een statutaire eenhoofdige directie. Sinds 29 september 2011 is statutair directeur en bestuurder van Barcode for Life: Jan Bakker. Op die datum is hij voor een periode van drie maanden benoemd. Na verloop hiervan is de benoeming omgezet in onbepaalde tijd. Het Bestuur heeft twee nevenfuncties, te weten statutair directeur van de (project)stichtingen ‘Car Challenge for Life’ en ‘Stelvio for Life’. Het is de bedoeling deze dubbelfuncties af te bouwen en beide ‘project’-stichtingen daardoor nog verder te verzelfstandigen. Statutaire grenzen in de taakverdeling tussen de leden van de RvT en Bestuur van BFL. Het Bestuur stelt: • Periodiek een beleidsplan vast voor de komende drie jaar betreffende de wijze waarop zij zich voorneemt het doel van de stichting te realiseren. • Met inachtneming van het beleidsplan, jaarlijks het meerjarig financieel kader van de stichting vast, evenals de begroting voor het komende boekjaar en het daarmee verbonden uitvoeringsplan en de voor dat plan beschikbaar te stellen middelen. De RvT bepaalt op basis van het beleidsplan, financieel kader, begroting en uitvoeringsplan de middelen die de stichting beschikbaar zal stellen, de middelen ten behoeve van het functioneren van de stichting, met inbegrip van de exploitatie van haar bureau, en indien van toepassing de reserves en de voorzieningen. De RvT heeft verder tot taak: • Toezicht te houden op het beleid van het Bestuur en op de algemene gang van zaken in de stichting; • Het verstrekken van adviezen en opdrachten aan het Bestuur. • Inrichten van een audit commissie uit haar midden. Deze commissie heeft tot doel het voorbereiden van de besluitvorming over de begroting en het jaarverslag en bespreking van deze stukken met de accountant van de stichting. Deze commissie is daarnaast belast met de toetsing van de werking van de interne administratieve organisatie controle, in het bijzonder de betalingsorganisatie.
Verslag van de Raad van Toezicht
De RvT is er zich van bewust dat het functioneren van het Bestuur sinds 2012 niet, en de nietstatutair directeur nimmer, formeel zijn geëvalueerd. De RvT heeft na evaluatie van haar functioneren besloten dat de RvT haar statutaire plicht meer formeel moet invullen. Per 15/06/15 zijn afgetreden als lid van de RvT: Robert Jan van de Kraats; Hans den Hartog; Joost Manassen; Hester Bos. Per 15/06/15 zijn tot de RvT toegetreden: Ab van Urk; Jan van den Panne. Per 15/06/15 is Robert Maanicus formeel als voorzitter benoemd. Hij was al per 13/02/14 als gewoon lid benoemd en was de beoogde opvolger van de voormalige voorzitter. De audit-commissie heeft niet gefunctioneerd, wel is vanuit de RvT bepaald dat het ‘vier-ogen’principe gevolgd moet worden. Elke betaling dient dus door een tweede persoon vooraf gefiatteerd te worden. De accountant eist verder elk jaar een door alle leden van de RvT en het Bestuur getekende volledigheidsverklaring waarmee gezekerd wordt dat er geen gelden, buiten de in het jaarverslag genoemd, via Barcode For life zijn gelopen. De RvT is zeer tevreden met de resultaten zoals die door Barcode for Life en het CPCT in 2014 zijn behaald. Zij sluiten zich aan bij wat in de risicoanalyse en de impact-analyse is opgenomen.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 19
Externe risico’s met betrekking tot fondsenwerving door Barcode for Life Barcode for Life is een unieke fondsenwerver. Wij zijn namelijk niet afhankelijk van Subsidies, Collecten, Loterijen, Inkomsten uit nalatenschappen, Contributies door leden, Verkoop van goederen & producten en (vooralsnog) Crowdfunding. Onze inkomsten bestaan vooral uit donaties door bedrijfsleven & vermogensfondsen, opbrengsten uit jaarlijks terugkerende activiteiten zoals Stelvio for Life & Car Challenge for Life, opbrengsten van particuliere incidentele acties van derden (zoals een ‘Spinning event’) en donaties van particulieren. Uiteraard hebben wij rente inkomsten. Vrijwel alle ambassadeurs hebben persoonlijk of via hun onderneming fondsen beschikbaar gesteld waarmee het CPCT haar werk kan continueren. De ambassadeurs hebben elk hun persoonlijke reden om fondsen te werven. Zij zetten hun talenten en netwerk zonder eigen gewin in. Barcode for Life is door dit bedrijfs- c.q. verdienmodel minder conjunctuurgevoelig dan andere organisaties. Wij zien alleen risico’s ten aanzien van de hoogte van donaties uit het bedrijfsleven & vermogens fondsen en donaties van particulieren. De risico’s die wij zien met betrekking tot het volume van die donaties zijn: Inkomsten daling als effect van de economische crisis; Inkomsten daling door veranderende behoeften en ander gedrag van donateurs. Donateurs die bijvoorbeeld steeds vaker eenmalig doneren en daarin per keer een (andere) keuze maken of die steeds meer maatwerk c.q. een geoormerkte donatie wensen. Risico mitigerende maatregelen: 1. Het meer aandacht geven aan het feit dat wij van oudsher en uniek ingericht zijn op maatwerk en geoormerkte donaties. Deze aanpak volgen wij al sinds onze oprichting door onze focus op het bedrijfsleven en (familie)fondsen, en zullen wij meer onder de aandacht brengen. 2. Het aanboren van inkomstenbronnen die wij thans niet aanboren. 3. Het ontwikkelen van communicatie mogelijkheden op het internet en meer en beter gebruik van social-media. Parallel aan onze B2B markt ontwikkelen wij meer aandacht voor: Maatschappelijk betrokken activiteiten c.q. het entameren van particuliere acties van derden. De in de strategie van Barcode for Life benoemde ‘Focus op regionale projecten’ moet serieus opgepakt worden (template en ervaring); Eigen wervingsactiviteiten (Gala-avond, Benefietconcerten en andere evenementen); Betere communicatie met bestaande en potentiële particuliere donateurs. Bijvoorbeeld door het starten van SMS-acties en het beter leren kennen en beter inspelen op hun wensen en behoeften en het nog sterker aan ons koppelen van onze achterban door frequentere en betere informatie. Met deze aanpak kunnen wij ook de geldstroom aan particuliere donaties en giften laten groeien. 4. Het bouwen van een customer relation management database waarmee wij op regelmatige basis donateurs van Barcode for life, geïnteresseerden, betrokkenen en deelnemers aan de Car Challenge & de Stelvio for Life kunnen benaderen voor financiering van specifieke projecten.
Interne risico’s betreffende Barcode for Life
Het Bestuur (de statutair directeur) moet statutair na vijf jaar, dus op 29/09/2016, aftreden. In 2015 zal naar een opvolger gezocht worden die ruim tevoren door de huidige bestuurder zal worden ingewerkt. Het risico is daarmee voldoende beperkt; Er lijkt een licht risico van teruggang in motivatie binnen het backoffice van zowel de Car Challenge als Stelvio for Life doordat de informatievoorziening te wensen overlaat en doordat veel (vervelende en verstorende) routinematige werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Beide zaken zijn in 2015 al geëvalueerd, de informatievoorziening is al verbeterd en veel routinematige werkzaamheden kunnen ‘achter de website’ geautomatiseerd worden. Het risico is daarmee beperkt.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 20
Communicatie Barcode for Life ondersteunt één (onderzoeks)traject met gedefinieerde doelstellingen voor het jaar 2019 (zie pag. 3, ‘Missie en Doelstellingen). Het is daardoor vrijwel ondoenlijk om jaarlijks projecten met doelstellingen per boekjaar te definiëren of een beschrijving op verhalende wijze mee te geven waarvoor potentiële donateurs onmiddellijk warm kunnen lopen. Ons uitgangspunt hierin is dus ‘Hoe meer inzicht, hoe meer betrokken, hoe meer gemotiveerd’. Met het CPCT zijn duidelijke afspraken gemaakt wie zich op welke doelgroep richt. Het CPCT richt zich toe op communicatie met: • Kankerpatiënten; • Oncologen; • Medische staf; • Academische wetenschappelijke onderzoekers; • Overkoepelende organisatie van verzekeraars; • Media; • Farmaceuten; • Overheid; • Politiek en beleidsmakers. Gelet op het onder ‘Impact, waarde-creatie en maatschappelijke prestatie impact’ en verder in dit bestuursverslag opgenomen informatie kan gesteld worden dat met al deze doelgroepen succesvol is gecommuniceerd. Barcode for Life zelf communiceert met: • Ambassadeurs (zie pagina 4 en bijlage 5); • Filantropen en familiefondsen; • (kleinere) donateurs en sympathisanten; • CPCT. De belangrijkste middelen voor communicatie met de ambassadeurs zijn: ‘De Nieuwsbrief, de Website en Ambassadeursbijeenkomsten’. De ambassadeursbijeenkomsten (4x per jaar) hebben het gehalte van bijpraten, voorlichting, terugkoppeling, presentatie van plannen en bespreking van realisatie van bijvoorbeeld lokale / regionale projecten. Veelal worden, voorbereid of spontaan, discussies met en tussen de ambassadeurs gehouden over invulling van fondsenwerving, eventueel nieuwe creatieve ideeën etc. Door haar business model (B2B) zijn donateurs veelal ambassadeurs of relaties van ambassadeurs. De communicatie met Filantropen en familiefondsen is altijd zeer specifiek en persoonlijk. Potentiële (grotere) donateurs krijgen altijd eerst een rondleiding in het CPCT en maken kennis met een of meer van de betrokken hoogleraren. In dat persoonlijke gesprek wordt het project toegelicht en wordt indien zinvol tevens een keuze pallet aan sponsor-mogelijkheden voorgelegd. Bij donaties voor inzet van personeel wordt de nieuw ingezette medewerker door het CPCT in contact gebracht met de donateur zodat er een directe informatiestroom op gang kan komen. Dit blijkt door beiden zeer gewaardeerd te worden. Communicatie met (kleinere) donateurs en sympathisanten doen wij door middel van de Website, nieuwsbrieven en e-mail persberichten Met het CPCT wordt regelmatig individueel, in vergaderingen, in contractbesprekingen, tijdens evaluaties en tijdens symposia gecommuniceerd. Evaluatie van communicatie Ambassadeurs Filantropen en familiefondsen (kleinere) donateurs en sympathisanten CPCT
Nog te incidenteel en te weinig inhoudelijk. Goed. Frequentie en kwaliteit tot tevredenheid opgevoerd. Goed.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 21
Met de nieuwe website wordt gekeken naar blog-mogelijkheden en beter gebruik van Facebook. Tevens wordt de mogelijkheid gecreëerd om te reageren op specifieke informatie op de website.
Projectprocedures Met ingang van 2013 draagt de non-executive board van het CPCT zorg voor het geoormerkt onderbrengen van de gedoneerde gelden bij de het CPCT. Deze non-executive board staat boven het dagelijks Bestuur van het CPCT. Zitting in de non-executive-board hebben leden van de aangesloten centra. De non- executive board bestudeert iedere aanvraag en fungeert op die wijze als een wetenschappelijke raad (WR) raad voor het CPCT zowel als voor Barcode for Life. In de nonexecutive board van het CPCT zitten geen vertegenwoordigers van de (farmaceutische) industrieën, alleen clinici en wetenschappers van internationale faam. Gelden worden overgemaakt conform de eerder door de ‘Vrienden van het UMC’ ingerichte procedures, werkwijzen, administratie en donatiecontracten. Binnen deze procedures meldt het Bestuur van Barcode for Life beschikbaar te stellen donaties aan, waarbij de donateur, het gedoneerde bedrag, de beoogde ontvanger en, indien van toepassing, de donatiebestemming (personeel, apparatuur, e.d.) vermeld wordt. Barcode for Life stelt waar gewenst een overeenkomst op tussen de donateur en Barcode for Life met omschrijving van het doel van de besteding van fondsen. Soms wordt een specifieke overeenkomst tussen alle drie partijen (CPCT, Barcode for Life en de donateur) opgesteld. Aan het eind van het kalenderjaar worden project resultaten geëvalueerd met alle betrokken partijen. In meerjarige fonds-contracten kan een penalty (het intrekken van toegezegde fondsen) worden opgenomen bij niet gerealiseerde doelstellingen. Tevens kunnen, indien gewenst, verplichtingen tot halfjaarlijkse en eindejaar-evaluatie CPCT-rapportages worden opgenomen. Bezetting van de Wetenschappelijke Raad (per 25/03/2015): Rene Bernards (NKI/AvL): Prof. Dr. Rene Bernards is verbonden aan het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis als hoogleraar Moleculaire carcinogenese6 (functionele genetica van kanker, biomarkers) en hoofd divisie Moleculaire carcinogenese. Hij is tevens deeltijd hoogleraar Moleculaire Carcinogenese aan het UMC te Utrecht. John Martens (Erasmus MC): Dr. John W. M. Martens studeerde en promoveerde in moleculaire biologie aan de Wageningen Universiteit. Na een postdoctoraal in de Moleculaire Endocrinologie, bij Erasmus MC (1994-1998) en bij UCSF in San Francisco, CA, USA (1998-2001), zette hij zijn carrière vanaf 2001 verder door in translationeel onderzoek in borstkanker bij de afdeling medische oncologie. Edwin Cuppen (UMC Utrecht/Hubrecht Instituut): Prof. Dr. Edwin Cuppen werd in 2002 staf wetenschapper bij het Hubrecht Instituut en in 2007 werd hij benoemd tot hoogleraar in genoom biologie aan de faculteit biologie van de Universiteit Utrecht. In 2009 werd hij hoogleraar in de menselijke genetica en hoofd van de afdeling onderzoek van de afdeling medische genetica van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, terwijl hij zijn werk voortzette bij het Hubrecht Instituut. Jan Schellens (AvL/NKI): Prof. Dr. J.H.M. Schellens is sinds 1999 lid van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Hij is internist aan het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis te Amsterdam. Tevens is hij hoogleraar in de Klinische Farmacologie aan het departement Farmaceutische Wetenschappen van de Faculteit Bètawetenschappen, Universiteit Utrecht. Henk Verheul (vrije Universiteit Amsterdam): Prof. Dr. Henk Verheul is sinds 2008 als oncoloog en afdelingshoofd verbonden aan de afdeling medische oncologie van VUmc Cancer Center Amsterdam (VUmc CCA). Hij behandelt voornamelijk patiënten met tumoren van het maagdarmkanaal en patiënten met lever- of nierkanker. 6
De wijze waarop kankergezwellen (= tumoren) ontstaan, groeien en uitzaaien (= metastase) die worden veroorzaakt door gendefecten in het erfelijke materiaal (= genoom).
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 22
Stefan Sleijfer (Erasmus Universitair Medisch Centrum): Prof. Dr. Stefan Sleijfer is sinds 2004 werkzaam binnen de afdeling interne oncologie, sinds 2013 als afdelingshoofd. Binnen de patiëntenzorg richt hij zich vooral op urologische maligniteiten en patiënten met weke delen tumoren. Naast patiëntenzorg houdt hij zich ook veel bezig met translationeel onderzoek. Hans Gelderblom (Leids Universitair Medisch Centrum): Prof. Dr. Hans Gelderblom is als oncoloog werkzaam bij het LUMC in Leiden. Hij volgde de opleiding tot internist in het Academisch Ziekenhuis Utrecht tussen 1993 en 1998. Daarna was hij drie jaar lang werkzaam in de Daniel den Hoed Kliniek van het Erasmus MC, onder meer voor zijn opleiding tot internistoncoloog. Zijn promotieonderzoek ging over de farmacologische aspecten van nieuwe antikanker medicijnen. Vanaf 2001 is hij staflid medische oncologie in het Leids Universitair Medisch Centrum, kortweg LUMC. Hij heeft zich gespecialiseerd in het helpen ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen en het zo goed mogelijk inzetten van de bestaande middelen. Voorzitter, Vivian Tjan (Maastricht Universitair Medisch Centrum): Prof. Dr. Vivianne TjanHeijnen, medisch oncoloog, is sinds september 2006 hoofd van de afdeling Medische Oncologie van het Maastricht UMC+ en sinds april 2008 voorzitter van het Nationaal Borstkanker Overleg Nederland (NABON). Per 1 november 2012 is zij door de Raad van Bestuur van het Maastricht UMC+ benoemd tot Directeur Regionale Samenwerking Oncologie ten behoeve van de oprichting van het Oncologiecentrum Zuidoost Nederland (Brabant en Limburg). Zij is nationaal en internationaal bekend vanwege haar expertise op het gebied van borstkanker. Kees Punt (universitair Medisch Centrum Amsterdam (AMC)): Prof. Dr. Cornelis (Kees) J.A. Punt is hoogleraar Medische Oncologie aan de Universiteit van Amsterdam en hoofd van de afdeling Medische Oncologie van het AMC. Hij is een internationaal erkende expert op het gebied van gastro-intestinale maligniteiten, in het bijzonder het colorectaal carcinoom, en tumorimmunologie. Hij is voorzitter van de Dutch Colorectal Cancer Group (DCCG) en hoofdonderzoeker van de zogenaamde CAIRO-studies bij het uitgezaaid colorectaal carcinoom, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in o.a. the New England Journal of Medicine en The Lancet. Els Witteveen (UMC Utrecht): Prof. Dr. Els Witteveen is internist-oncoloog bij UMC Utrecht, gespecialiseerd in eierstokkanker en is sinds 2015 afdelingshoofd van de afdeling Interne Oncologie van het UMCU. Liesbeth de Vries (UMC Groningen): Prof. Dr. E.G. Elisabeth de Vries, MD, PhD, is hoogleraar Medische oncologie, en hoofd van de afdeling oncologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Ze is betrokken bij patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. Haar onderzoek is o.a. gericht op het verhogen van de gevoeligheid van tumoren voor geneesmiddelen tegen kanker, en ze gebruikt beeldvormende technieken om dit te ondersteunen. Naast laboratoriumonderzoek, voert en coördineert zij fase-III studies. In 2002, werd ze benoemd tot lid van de Koninklijke Academie van Kunsten en Wetenschappen (KNAW). In 2009 ontving ze de European Society of Medical Oncology (ESMO) award. Sinds 2010 is ze Fellow van de Europese Academie van Wetenschappen van kanker wetenschappen en is lid van de Governing Body European Academy of Cancer Sciences sinds 2010. Ze kreeg een hoogleraarschap Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen in 2011. Winette van der Graaf (Radboud UMC): Prof. Dr. Winette (W.T.A.) van der Graaf, Internist oncoloog en hoofd afdeling medische oncologie Radboudumc met aandachtsgebieden 1) Sarcomen 2) Melanomen 3) zorg voor adolescenten en jong volwassenen (AYA’s) en 4) Translationele Oncologie. Egbert Smit (AvL/NKI): Prof. Dr. E. (Egbert) F. Smit is verbonden aan de afdeling Thoraxoncologie Specialisatie Longkanker. Hij is werkzaam in het Antoni van Leeuwenhoek en voordien lange tijd verbonden aan de afdeling longziekten van het VUMc. Hij is zeer geïnteresseerd in translationele (long)oncologie. Emile Voest (AvL/NKI): Prof. Dr. Emile Voest is lid van de Raad van Bestuur van het Antoni van Leeuwenhoek met de portefeuille Zorg & Zorgontwikkeling. Daarvoor was hij hoogleraar Medische Oncologie aan de Universiteit Utrecht en werkzaam in het UMC Utrecht als hoofd van de afdeling Medische Oncologie. Hij heeft een uitstekende staat van dienst in het klinisch wetenschappelijke onderzoek, vooral het translationele onderzoek. Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 23
7.
Jaarrekening 2014
Resultaat 2014 In 2014 is door inzet van Barcode for Life een bedrag van ruim 1,2 miljoen euro aan steun voor het CPCT verzekerd (30K meer dan in 2013). Barcode for Life heeft, exclusief de bestedingen ten behoeve van de doelstelling, geen kosten gemaakt. De doelstelling van Barcode for Life blijft om het kosten niveau op nul te houden. In 2014 totaal gemaakte kosten Bankkosten.. etc.
0
Afsluiting boekjaar 2014 Totale opbrengst
1. 245.655
Totale kosten
0
Resultaat, beschikbaar voor het CPCT Onttrekking aan de bestemmingsreserve
1.245.655 377.142
Totaal overgemaakt aan het CPCT in 2014
1.622.797
Reserves, Deposito’s en beleggingen Omdat Barcode for Life geheel met een onbezoldigd Bestuur en ambassadeurs werkt is er geen, volgens de richtlijnen van het CBF keurmerk, continuïteitsreserve. Een risicoanalyse (zie pag. 30) geeft elk jaar weer aan dat een continuïteitsreserve overbodig is. De resultaten zijn opgenomen als bestemmingsreserve. Barcode for Life hanteert geen risicovol beleggingsbeleid. De reserves worden alleen in liquiditeiten (spaarrekeningen) met renteopbrengsten aangehouden. In 2015 zal hetzelfde beleid gehanteerd worden. Daarnaast zorgt Barcode for Life dat de beschikbare donaties zo snel mogelijk aan het onderzoek worden besteed zodat snelheid in de ontwikkeling gewaarborgd blijft. De uitzonderlijk hoge bestemmingsreserve ultimo 2013 is in 2014 geheel weggewerkt.
Begroting 2015 Jaarbegroting 2015 t/m 2016 Jaarlijkse directe fondsenwerving Jaarlijkse fondsenwerving buiten onze bankrekeningen
400.500 7
1.600.000
Jaarlijkse totale fondsenwerving t.b.v. het CPCT Jaarlijkse totale kosten (bankkosten)
2.000.500 500
Jaarlijks voor het CPCT totaal beschikbaar
2.000.000
De jaarbegroting 2015 t/m 2016 gaat uit van een voortgezet beleid zoals eerder aangegeven. Het jaar 2015 zal een terugval in de opbrengst familie en/of bedrijfsfondsen (c.q. filantropen) opleveren omdat onze grootste donateur, de Hartwig Foundation, besloten heeft in 2015 zijn geldstroom te vergroten en te verleggen naar de Hartwig Medical Foundation8.
7 8
Zie ‘Invloedsfeer Barcode for Life’ in het plaatje ‘Geldstromen’ op pag. 6 Zie 'Vooruitblik Barcode for Life' op pag. 16.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 24
Het Bestuur:
Jan Bakker, 25 juni 2015.
Vestigingsplaats: Driebergen Rechtsvorm: Stichting Stichting Barcode for Life
U kunt reageren op dit bestuursverslag door ons te schrijven, ons te mailen of ons te bellen: Schriftelijk: Stichting Barcode for Life T.a.v. mw. Chantal Meulemans Postbus 283 3700 AG Zeist E-mail:
[email protected] Telefonisch: 0900 – 9269 (30 ct./minuut).
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 25
Balans BALANS (€) ACTIVA
31-12-2014
31-12-2013
31-12-2012
31-12-2011
6.168,18 1.933,83
2.493,77 382.756,27
4.633,87 19.138,51
18,00 1.861,00 93.140,00
8.102,01
385.250,04
23.772,38
95.019,00
7.959,26 7.959,26 142,75
385.101,50 385.101,50 148,54
23.627,27 23.627,27 145,11
94.733,27 94.733,27 286,00
8.102,01
385.250,04
23.772,38
95.019,00
Materiële vaste activa Kruisposten Voorraden Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
Totaal activa PASSIVA Reserves en fondsen Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve Totaal reserves Langlopende verplichting Kortlopende verplichting
Totaal passiva
Staat van herkomst en besteding van middelen STAAT VAN BATEN EN LASTEN (€) BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties derden (Stelvio for Life) Baten uit acties derden (Car Challenge for Life) Rente baten SOM DER BATEN LASTEN Besteed aan doelstelling CPCT Als % van het totaal van de som der baten Als % van het totaal van de som der lasten
2014
Begroot
2013
952.681,84 287.966,23 5.006,69
900.000 250.000 50.000 2.000
917.926,56 241.604,58 55.000,00 1.394,96
1.245.654,76
1.202.000 1.215.926,10
1.622.797,00 130% 100%
1.201.500 100% 100%
853.716,00 70% 100%
-
500 -
735,87 -
1.622.797,00
1.202.000
854.451,87
-377.142,24
-
361.474,23
-377.142,24
-
361.474,23
-377.142,24
-
361.474,23
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kantoor- en algemene kosten Bankkosten Kosten CBF Kosten KvK
SOM DER LASTEN RESULTAAT Toevoeging/onttrekking aan: Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve
RESULTAAT
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 26
Toelichting Lastenverdeling (model C). Specificatie en verdeling naar bestemming (euro’s) Bestemming
Doelstelling
Werving baten
Wetenschapp. Onderzoek Lasten Doelstelling (CPCT) Directe kosten Personeelskosten Huisvestingskosten Algemene kosten Afschrijving en rente Toegerekende uitvoeringskosten Totaal
Eigen Fondsen Werving
Beheer & administratie
Totaal 2014
Begroot 2014
Totaal 2013
Acties derden
Rente
1.622.797 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
1.622.797 0 0 0 0 0
1.201.500 0 0 0 0 500
853.716 0 0 0 0 736
0
0
0
0
0
0
0
0
1.622.797
0
0
0
0
1.622.797
1.202.000
854.452
Toelichting: In tegenstelling tot andere fondsenwervende instellingen willen wij geen kosten inhouden op de donaties van derden en dus de volledige donatie ten goede laten komen aan ons doel, het CPCT. Er zijn echter een tiental potentiële (!) kostenposten die bij de Stichting Barcode for Life niet voorkomen omdat zij of niet doorbelast worden of omdat zij door derden voor hun rekening worden genomen. Onbekende kosten (steun in natura, niet aan de stichting doorbelast): 1. Accountantskosten; 2. Website en domeinregistratie; 3. Communicatiemiddelen (staanders, rolbanners e.d.); 4. Backoffice secretariaat; 5. Drukwerk & porti; 6. Reis- en verblijfskosten; 7. Postbus. Bovenstaande kosten worden weliswaar in een ‘sponsor-begroting’ begroot, maar de realisatie is ons dus onbekend (want in natura en niet aan Barcode for Life doorbelast). Niet ten laste van onze doelstelling want door onze ambassadeurs voor hun rekening genomen kostenposten (totaal: € 3.784,38): 1. 0900-nummer (in 2014 netto € 486,24); 2. Bankkosten (in 2014 € 573,14); 3. Jaarlijkse bijdrage CBF (in 2014 € 2.725, -). De kosten ad 1 en 2 zijn de enige kosten die via onze rekeningen zijn gelopen, deze twee kostensoorten zijn weggeboekt tegen de door onze ambassadeurs specifiek ter dekking van deze kosten gestorte bedragen. De kosten ad 3 zijn direct door een van onze ambassadeurs aan het CBF betaald. De kostenratio van deze drie kosten zou 0,3972% van ons bedrag aan eigen fondsenwerving zijn geweest.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 27
Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen: De jaarrekening van Barcode for Life is opgesteld conform richtlijn 650 "Fondsenwervende instellingen" van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Grondslagen van waardering: Alle activa en passiva zijn, tenzij anders vermeld, opgenomen tegen nominale waarde. Vorderingen: Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, waar nodig onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Reserves en fondsen: Het vermogen is gevormd uit overschotten van baten en lasten. De bestemmingsreserve bestaat uit dat deel van het vermogen ter besteding aan het specifieke statutaire doel van Barcode for Life, namelijk het CPCT. Verplichtingen: Kortlopende verplichting is de verplichting aan het CPCT voor het volgende jaar en voor een zeer gering bedrag kosten betalingsverkeer 4e kwartaal vorig boekjaar. Langlopende verplichting is de verplichting het CPCT voor een periode van > 1 jaar. Algemeen: Rekening houdend met de waarderingsgrondslagen wordt het resultaat bepaald als het verschil tussen baten uit eigen fondsenwerving, uit acties van derden en de overige baten, verminderd met de bestedingen in het jaar. Tenzij anders vermeld worden de baten en lasten verantwoord in het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten uit eigen fondsenwerving: 1) Onder de baten uit eigen fondsenwerving zijn verantwoord de baten uit donaties en giften, sponsoring, nalatenschappen, verkoop van goederen, veilingen en de overige acties georganiseerd door Barcode for Life zelf. 2) Particuliere of bedrijfsmatige initiatieven tot inzamelingsacties die hebben geleid tot een donatie aan Barcode for Life zijn verantwoord als baten uit eigen fondsenwerving wegens donaties, giften en schenkingen. 3) Donaties, giften en schenkingen worden verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen en/of onweerlegbaar voor het boekjaar zijn toegezegd en in de eerste twee weken van het volgende boekjaar zijn ontvangen. 4) Baten uit nalatenschappen worden verantwoord in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Eventuele voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord. Lasten: Onder de lasten van Barcode for Life worden verstaan de in overeenstemming met de statutaire doelstelling van Barcode for Life in het boekjaar aan het CPCT overgemaakte fondsen en de op het boekjaar betrekking hebbende kosten. Kosten beheer- en administratie: Kosten van beheer en administratie zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van de (interne) beheersing en administratievoering en niet worden toegerekend aan de doelstelling of de werving van baten. Kosten eigen fondsenwerving c.q. doelstelling: Kosten eigen fondsenwerving zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van het werven van baten en niet worden toegerekend aan de doelstelling.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 28
Toelichting op de balans Vaste activa Er zijn geen materiële vast activa, het verloop van de materiële vaste activa in 2014 is nul. VLOTTENDE ACTIVA Voorraden verkoop artikelen VORDERINGEN Kruisposten Overige vorderingen Debiteuren Vooruitbetaalde kosten Overige vorderingen Nog te ontvangen rente LIQUIDE MIDDELEN Kas Van Lanschot Bankiers&ING
31-12-2014 31-12-2013 31-12-2012 31-12-2011 -
-
-
18
5.006,69
1.099 1.395
4.634
1.861
5.006,69
2.494
4.634
1.879
1.933,83
382.756
19.138
93.140
1.933,83
382.756
19.138
93.140
Van het totaal saldo aan Liquide middelen per ultimo 2014 (€ 1.933,83) staat € 441,66 op de spaarrekeningen en € 1.492,17 op de rekening courant. Alle liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van Barcode for Life en betreffen direct opeisbare vorderingen bij Van Lanschot Bankiers en ING. Er is geen sprake van deposito's of beleggingen. Er zijn hebben zich geen vermeldenswaardige zaken sinds 31/12/2014 voorgedaan. Reserves en fondsen 31-12-2014 31-12-2013 31-12-2012 Continuïteitsreserve Saldo begin boekjaar Af Bij: vanuit resultaatverdeling STAND EINDE BOEKJAAR Bestemmingsreserve doelstelling Barcode for Life Stand begin boekjaar 385.101 23.627 94.733 Bij: Resultaat 2014 -377.142 361.474 71.106 Bij: Vanuit resultaatverdeling STAND EINDE BOEKJAAR
7.959
385.101
23.627
Langlopende schulden Geen.
Kortlopende schulden CPCT Kortlopend deel verplichting Te betalen in 2015 Kortlopende verplichting
Verplichting 1 januari 2014
Projecten 2014
Vrijval projecten 2014
Betaald in 2014
Restant verplichting 31-12-2014
-
-
-
1.622.797 1.622.797 -
-
Overige gegevens De reserves ultimo boekjaar bedragen € 7.959,26. Alle reserves zijn gereserveerd als bestemmingsreserve t.b.v. onze enige doelstelling, het CPCT. Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 29
Continuïteitsreserve Een continuïteitsreserve wordt gevormd voor de dekking van risico’s op korte termijn en om zeker te stellen dat de wij als fondsenwervende instelling ook in de toekomst aan onze verplichtingen kunnen voldoen. Het niveau van de continuïteitsreserve wordt bepaald door de risico's die wij bij daling van de inkomsten lopen. De jaarlijkse ‘kosten’ van onze werkorganisatie9 (virtueel € 3.784,38) vallen niet ten laste van onze doelstelling want deze worden volledig door onze zeer betrokken en gemotiveerde ambassadeurs voor hun rekening genomen. Barcode for Life zou op basis van de norm 1,5 maal deze jaarlijkse ‘kosten’ van de werkorganisatie, dus maximaal € 5.700, -, kunnen aanhouden als continuïteitsreserve. De in onderstaande tabel opgenomen risico-beperkende maatregelen zijn echter succesvol ingezet. Het Bestuur acht de noodzakelijke omvang van de continuïteitsreserve daarom gelijk nul. Risico beperking: Risico Wegvallen externe bestaande financiers Wegvallen van bestaande steun in natura
Risico beperkende maatregel Er zijn afspraken voor het komende jaar gemaakt Er zijn afspraken voor het komende jaar gemaakt
Effect van het risico ( na maatregel) Geen Geen
Het Bestuur van Barcode for Life is voornemens om het COSO-managementmodel, ontwikkeld door The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO,) te beoordelen op eventuele toepassing voor haar functioneren. De Audit-committee van de Raad van Toezicht zou volgens het Bestuur het gremium dienen te zijn waarbinnen vervolgens de risico’s en mogelijk risicomanagement besproken dienen te worden.
9
Zie de toelichting in paragraaf ‘Toelichting Lastenverdeling (model C)’ op pag. 27.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 30
Verantwoording Het bestuursverslag is conform de ‘Richtlijn 650 van de Raad voor de jaarverslaggeving’ opgesteld. Verantwoording en CBF kosten ratio’s Barcode for Life is uniek in het percentage besteedde gelden ten opzichte van de totale baten. Dit komt omdat Barcode for Life geen overhead heeft en door de geheel onbezoldigde organisatie. Het effect is dat normaliter 99,8-100% van de totale opbrengsten direct ten goede aan het onderzoek komt. Stelvio for Life en Car Challenge for Life De bijdrage van’ Stelvio for Life’ en de ‘Barcode Car Challenge for Life’ aan Barcode for Life zijn als ‘projecten derden’ opgenomen. Barcode for Life en het CBF zijn dit in de periode december 2012 tot februari 2013 overeengekomen omdat: 1. Beide projecten een initiatief zijn van ambassadeurs; 2. Het projectmanagement bij een projectgroep van bedrijven van deze ambassadeurs ligt; 3. Het zowel bij Stelvio for Life als Car Challenge for Life gaat om een taakgerichte projectorganisatie die is ingericht rond een verzameling van jaarlijks zich identiek herhalende sterk op één doel gerichte en wel gedefinieerde activiteiten waarbij geen ander beleid dan het projectdoel op efficiënte wijze binnen de gestelde tijd na te streven bestaat. Barcode for Life kan hierdoor geen overheersende zeggenschap uitoefenen dan wel de centrale leiding over dit project nemen. Het CBF heeft daarom geconcludeerd dat er geen afhankelijkheidsrelatie tussen de stichtingen bestaat. Overigens zou dit voor vermelding van de kosten ratio’s geen gevolg hebben omdat de van de sponsoring door en van deelnemers ingehouden kosten nul zijn. De operationele kosten voor de Organisatie van het Stelvio for Life evenement zijn namelijk volledig gedekt uit twee inkomstenbronnen 1) Inschrijfgeld per deelnemer (in 2014 € 50 p/deelnemer) en 2) Opbrengst naamsponsors. Bij de Barcode Car Challenge for Life worden alle kosten afgedekt door naamsponsors. Zie het van de website van Stelvio for Life te downloaden jaarverslag zoals deze is opgesteld door Deloitte voor financiële details van Stelvio for Life. Idem de website van Barcode Car Challenge for Life voor het te downloaden jaarverslag zoals deze is opgesteld door Ernst & Young.
Om te voldoen aan de richtlijnen van het CBF ten aanzien van de kosten ten opzichte van de opbrengsten, worden drie ratio's gebruikt. 1.Kosten eigen fondsenwerving als % van de totale baten uit eigen fondsenwerving Het is volgens het CBF van belang, dat de kosten van de totale fondsenwerving als percentage van de totale baten uit eigen fondsenwerving maximaal 25% bedraagt gemiddeld over 3 jaar. Totale baten uit fondsenwerving 2012 t/m 2014 € 2.785.996,53 Totale kosten fondsenwerving 2012 t/m 2014 € 1.257,87 Ratio over de boekjaren 2012 t/m 2014 0,05%
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 31
2.Totaal besteed aan doelstelling als % van de totale baten. Barcode for Life heeft geen tot bijna geen bedrijfskosten. Het overige beschikbare bedrag is bestemd voor onze statutaire doelstelling, direct dan wel via de bestemmingsreserve. Totaal direct besteed aan de doelstelling in 2014 € 1.622.797 Totale baten in 2014 € 1.245.655 Ratio voor 2014 130,28% Eerde ratio’s waren: 157,45% (2011), 121,76% (2012) en 70,21 (2013). De ratio voor 2014 is belangrijk hoger vanwege gebruik van de ultimo 2013 opgenomen reservering voor benoemde doch nog nader te definiëren projecten ad € 385.000. 3.Totaal besteed aan doelstelling als % van de totale lasten. Totaal besteed aan de doelstelling in 2014 € 1.622.797 Totale lasten in 2014 € 0 Ratio voor 2014 ∞% Eerde ratio’s waren: 6.761% (2011), 75.670% (2012) en 116.015 (2013). Verantwoording scheiding toezicht en bestuur Inrichting: Statutair is per 29/09/2011 geregeld dat Barcode for Life een Raad van Toezicht en een Bestuur (eenhoofdige statutaire directie) heeft. Uitvoering: Uitvoerende taken zijn gezien de grootte van Barcode for Life sinds 29/09/2011 deels binnen de organisatie en deels bij het Bestuur belegd. Het Bestuur van Barcode for Life heeft in 2014 tevens het communicatietraject (website, nieuwsbrieven e.d.) overgenomen, de directeur externe betrekkingen onderhoudt nog steeds de contacten met de ambassadeurs. Bestuur en toezichthoudend orgaan: Zowel de leden van de RvT als de statutair directeur voldoen aan het functieprofiel dat voor deze functies is opgesteld. In het beoordelingsreglement voor de directie is de systematiek m.b.t. beoordelings- en of functioneringsgesprekken vastgelegd. Het directiereglement en de statuten zijn het kader waarbinnen de directie en de RvT hun onderlinge verhouding en taken hebben geregeld. Er is sprake van een verhouding waarbij vooraf plannen die door de RvT worden beoordeeld en al dan niet met wijzigingen hierop worden goedgekeurd. Het hiermee ontstane werkkader voor de directeur en de organisatie is in feite ‘Toezicht houden vooraf’. Dit betekent dat plannen ter vaststelling of goedkeuring worden voorgelegd. Het functioneren van de organisatie en haar resultaten wordt beoordeeld in de periodieke vergaderingen van de RvT (‘Toezicht houden achteraf’).
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 32
Verantwoording besteding middelen Er wordt continue gewerkt aan de optimale besteding van de middelen. Kosten worden pas gemaakt als de organisatie (het Bestuur i.o.m. de RvT, al dan niet op basis van een begroting) besluit dat deze kosten noodzakelijk en verantwoord zijn, en er bovendien een specifieke sponsor voor geworven is. De doelmatigheid van de t.b.v. het doel overgemaakte fondsen wordt door de non-executive board van het CPCT beoordeeld10. Hierdoor worden door Barcode for Life alleen bedragen overgemaakt aan het CPCT als de non-executive board een oordeel over de doelmatigheid heeft uitgesproken. Achteraf worden de doelmatigheid c.q. de behaalde resultaten geëvalueerd. Conform de reglementen en statuten is de verantwoordelijkheid ten aanzien van de besteding van middelen in 2011 overgebracht naar het Bestuur. Uiteraard binnen de kaders als vastgelegd t.a.v. bevoegdheden van en relatie tussen het Bestuur en de RvT. Deze jaarverslaggeving is ingericht in overeenstemming met de richtlijn 650 van de Raad voor de jaarverslaggeving, waarbij de elementen beleid, communicatie, waarborging van de kwaliteit van de organisatie en besteding van de middelen in relatie tot de doelstellingen waar mogelijk en zinvol bij de huidige omvang en bestuurlijke organisatie, in dit jaarverslag tot uiting zijn gebracht. Verantwoording waarborging van de kwaliteit van de organisatie De maatregelen die Barcode for Life heeft getroffen zodat de processen en procedures effectief en in overeenstemming met de doelstelling van de organisatie worden uitgevoerd zijn evenredig met het stadium van ontwikkeling van de organisatie en het feit dat er statutair altijd sprake is geweest van één doel. Er is dus vooralsnog geen systeem ten behoeve van de beheersing van kwaliteit of kwaliteitsborging voor de primaire of hoofdprocessen. Wel zijn een aantal zaken in de reglementen en de statuten opgenomen die in termen van gedragscode in de omgang met donateurs, vrijwilligers en externe omgeving eisen stellen aan alle direct bij Barcode for Life betrokken personen. Toezicht hierop is per 29/09/2011 een verantwoordelijkheid van het Bestuur. Barcode for Life werkt alleen met vrijwilligers die gedurende langere periodes voor de stichting werken. Dit zijn altijd mensen met zeer sterke band met ons doel. De motivatie is dus terug te vinden in een associatie met kanker en is veelal tevens gebaseerd op sociale banden met andere vrijwilligers, bestuurders, ambassadeurs of leden van de RvT. Barcode for Life blijkt met de door het CBF opgelegde managementinformatie (kengetallen en indicatoren) de kwaliteit van haar werkzaamheden uitstekend te kunnen meten. De basis voor het fondsenwervingsplan is terug te vinden in hoofdstuk 5 ‘Toekomst’ in het overzicht in de paragraaf ‘Strategie en doelen van Barcode for Life’. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Feitelijk speelt dit niet voor een organisatie zo gering in omvang als Barcode for Life. Toch valt het volgende te melden: De meeste mensen werken op een eigen locatie en waar mogelijk wordt gecommuniceerd per telefoon, Skype en email. Er wordt daarom relatief weinig gereisd. Bestanden worden waar mogelijk elektronisch gedeeld waardoor het papierverbruik gering is. Veel van onze leden van RvT, Bestuur, ambassadeurs en vrijwilligers vallen binnen de leeftijdscategorie 35-65 jaar. Wij streven naar een 50/50% verdeling tussen mannen en vrouwen.
10
Zie hoofdstuk 6, pag. 22 ‘projectprocedures’.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 33
8.
Bijlagen
Bijlage 1: ‘Projectbeschrijving CPCT’
Individuele genoom-mutatie analyse voor kankerbehandeling op maat Algemene gegevens Hoofd projectnummer: 09.043 Naam principle investigator & supervisor: Prof. Dr. E.E. Voest
Inhoud project Wat is de vraagstelling van het project Het project richt zich op het inventariseren van alle relevante genetische afwijkingen in tumormateriaal om uiteindelijk de kankerdiagnostiek te verbeteren door specifieke eigenschappen van de tumor van een patiënt leidend te laten zijn in de keuze van therapie. Beoogd doel van het project Het kunnen inventariseren welke genetische afwijkingen er aanwezig zijn in tumormateriaal en welke verschillen er zijn tussen de primaire tumor en de uitzaaiing, door gebruik te maken van de nieuwste DNA sequencing technieken (Next Generation Sequencing (NGS)). Op basis van de verkregen resultaten kan worden besloten welk materiaal, de primaire tumor of de uitzaaiing, gebruikt moet gaan worden binnen de kankerdiagnostiek om de best passende therapie aan te kunnen bieden aan een patiënt. Op deze manier kan de kankerdiagnostiek verbeteren en wordt het mogelijk om gepersonaliseerde therapie aan te bieden die gebaseerd is op specifieke genetische afwijkingen die gevonden zijn in de tumor van een individu. Daarnaast wordt in de context van het Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT) een infrastructuur opgezet die het mogelijk maakt om met een korte doorlooptijd (4-14 dagen) tumor-biopten te analyseren en de resultaten beschikbaar te krijgen voor patiënten. Hoe is de studieopzet Tumor-materiaal (FFPE) wordt verkregen uit de Biobank van het CPCT, waaruit DNA wordt geïsoleerd. Door gebruik te maken van Sequence Enrichment Technology (SET) in combinatie met NGS wordt een set van 2000 genen gescreend voor mutaties. Daarnaast gaat deze toepassing ook gebruikt worden om biopt-materiaal, verkregen uit klinische trials, te analyseren om predictieve markers voor therapierespons te kunnen identificeren. Omdat deze benadering zeer vernieuwend is worden daarnaast specifieke klinische studies opgezet. In welk opzicht is dit project vernieuwend Gebruik makend van SET in combinatie met NGS is een infrastructuur opgezet om alle relevante mutaties in tumormateriaal in kaart te brengen. Daarnaast wordt deze techniek ingezet om genetische profielen te identificeren die kunnen voorspellen welke therapie het beste past bij welke patiënt. Dit wordt gedaan door tumormateriaal (biopt) van patiënten te analyseren die deelnemen aan Fase-1 klinische trials waarin de nieuwste medicijnen worden getest. Het gebruik van NGS als onderdeel van Fase-1 klinische trials is een zeer vernieuwend aspect van het project.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 34
Met welke andere projectgroepen wordt (in oorsprong) samengewerkt: UMC Medische Genetica, Prof. Dr. E. Cuppen; Afdeling Pathologie, Prof. Dr. P. Van Diest; Hubrecht Insituut, Prof. Dr. E. Cuppen Nederlands Kanker Instituut, Amsterdam Division of Molecular Carcinogenesis, Prof. Dr. R. Bernards; Division of Molecular Biology, Prof. Dr. L. Wessels Erasmus MC, Rotterdam Division of Translational Cancer Genomics and Proteomics, Dr. Ir. J. Martens Wat waren de in voorgaande jaren al bereikte resultaten? Er is aangetoond dat de genetische verschillen tussen de primaire tumor en de uitzaaiing dusdanig groot zijn dat de diagnostiek voor de behandeling van uitgezaaide kanker zich moet richten op de uitzaaiing en niet op eigenschappen die in het verleden gevonden zijn in de primaire tumor. Om dit uiteindelijk te implementeren in de huidige kanker-diagnostiek is het verkrijgen van bioptmateriaal van de uitzaaiing en de verwerking daarvan geoptimaliseerd. Mede hierdoor is het mogelijk uit een beperkte hoeveelheid tumormateriaal een grondige DNA analyse te doen van alle kanker relevante signaleringroutes en processen. De data-analyse, opslag en interpretatie van de sequence data is deels geoptimaliseerd door specifiek ontwikkelde software en analyse tools. Welke resultaten zijn specifiek in de afgelopen periode behaald? Meer en meer wordt mutatieanalyse van meerdere genen routine zorg in de oncologie. Het CPCT-02 protocol (‘Protocol to obtain biopsies from patients with locally advanced (incurable) or metastatic cancer’) is in 2013 ontwikkeld, beproefd en goedgekeurd. De logistiek en infrastructuur om patiënten te biopteren, die behandeld gaan worden met een targeted agent zijn in 2013 verder geprofessionaliseerd. In totaal zijn tot en met 2014 ruim 800 biopten afgenomen. Zie tevens het hoofdstuk 3 paragraaf ‘Resultaten CPCT’ en de daarin opgenomen wetenschappelijke publicaties. Wat heeft de patiënt aan dit project? De resultaten van het project zullen uiteindelijk de efficiëntie van kanker behandeling vergroten omdat de juiste drug bij de juiste patiënt terecht komt, omdat deze gebaseerd is op de mutaties die aanwezig zijn in de tumor van een individu. Kanker-behandeling zal minder vaak worden gebaseerd op de gegevens uit de populatie maar specifiek gericht zijn op de eigenschappen van de individuele tumor, waardoor de behandel-efficiëntie verhoogd zal worden.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 35
Bijlage 2: ‘Geen twee kankers zijn gelijk’ (artikel door Ellen de Visser uit de Volkskrant bijlage ‘Oncologie’ van november 2012).
Hij is al vijf keer geopereerd, een paar keer bestraald en behandeld met een experimentele immuuntherapie. Maar het melanoom dat Arwin Polder zes jaar geleden in zijn nek ontdekte, geeft zich nog steeds niet gewonnen. De afgelopen maanden werden voor de derde keer uitzaaiingen gevonden: de agressieve huidkankercellen hadden zich genesteld in zijn long en zijn bekken, achter zijn oog en In een lymfeklier op zijn schouder. De vraag was: wat nu? De artsen In het Rotterdamse Erasmus MC boden hem kans op een precisiebombardement. De tumor in zijn lichaam bleek een bepaalde genetische mutatie te hebben, een fout in het besturingssysteem waardoor de kankercellen alle remmen losgooien. Zijn geluk: er is net een medicijn op de markt dat die remmen blokkeert. Sinds vier weken slikt Polder (46) nu het middel vemurafenib en de bult op zijn schouder, constateert hij met voorzichtig optimisme, is al aan het slinken. Zo'n persoonlijk strijdplan, daarop hebben kankerspecialisten wereldwijd hun hoop gevestigd. Dankzij chemotherapie, betere operatietechnieken en bestraling is de overleving van patiënten de afgelopen decennia sterk verbeterd. Maar de vooruitgang kalft af. Ruim de helft van alle kankerpatiënten is gemiddeld vijf jaar na de diagnose nog in leven, maar de vraag blijft: waarom de rest niet? Waar komen de grote verschillen tussen patiënten vandaan? Waarom reageert de ene kankerpatiënt wel op een chemokuur en de andere helemaal niet? Na jaren van onderzoek is het antwoord nu duidelijk: geen twee kankers zijn gelijk. Iedere tumor bij iedere patiënt heeft weer andere genetische eigenschappen en daardoor kunnen ze compleet verschillend op standaardmedicijnen reageren, verduidelijkt Stefan Sleijfer, hoogleraar translationele medische oncologie in het Erasmus MC. De oplossing: breng de genetische mutaties van de tumor in kaart en geef per persoon precies die mix van medicijnen die het effect van die mutaties tenietdoen. Het principe is simpel, maar de uitvoering is gigantisch ingewikkeld. Kanker ontstaat door schade aan genen. Daardoor krijgen cellen verkeerde instructies en delen ze maar door. Onder de 25 duizend menselijke genen zijn minstens tweeduizend kandidaten die met kanker verband kunnen houden: het zijn de stukjes van het DNA die betrokken zijn bij het gedrag van de cel, bij celdeling, celgroei en celdood. Verslaafde Lang niet alle genetische foutjes zijn even belangrijk, zegt René Bernards, hoogleraar moleculaire carcinogenese aan het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis (NKI-AvL). Het is zaak vooral de mutaties te achterhalen die de tumor op hol doen slaan. Hij vergelijkt een kankercel met een verslaafde, die een aantal wegen heeft om aan zijn dope te komen. 'Die wegen moeten we vinden en blokkeren, zodat de cel doodziek wordt’. Sinds een paar jaar zijn wetenschappers overal ter wereld koortsachtig bezig om per kankersoort alle relevante mutaties in kaart te brengen. Van vele honderden tumoren is het DNA al geanalyseerd en onderling vergeleken. Zo vult zich langzaam een gigantische encyclopedie vol kanker profielen. 60 procent van alle melanomen en 5 procent van alle darmkankers blijkt een mutatie in het GRAF-gen te hebben, terwijl longkankercellen weer relatief vaak worden aangedreven door mutaties in het KRAS, het ALK-of het Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 36
EGFR-gen. Bernards verwacht dat de kanker encyclopedie over twee jaar zo vol zal staan dat per tumorsoort de ergste mankementen kunnen worden achterhaald. Daarnaast groeit de kaartenbak met doelgerichte medicijnen. Dertien middelen zijn al beschikbaar, ruim 900 zijn in onderzoek. Chemomiddelen proberen alle kankercellen met dezelfde truc te doden (wat lang niet altijd lukt), maar de nieuwe geneesmiddelen werken op microniveau: ze blokkeren de werking van één eiwit dat ten gevolge van een bepaalde genetische mutatie verkeerd of te veel wordt aangemaakt. Als dat eiwit wordt lamgelegd, krijgt de kankercel het lastig. Drie grote Nederlandse kankercentra leveren een prominente bijdrage aan dat maatwerk door nu al patiënten te behandelen, hun tumor-DNA in kaart te brengen, en de informatie die dat oplevert te analyseren. Het Erasmus MC, het UMC Utrecht en het NKI-AvL hebben samen het CPCT opgericht, het centrum voor persoonlijke kankerbehandeling. Daar kunnen patiënten, voorlopig alleen nog in studieverband, het DNA van hun tumor laten analyseren. Dat gebeurt in Utrecht, waar hoogleraar humane genetica Edwin Cuppen een genetische vingerafdruk van de kankercellen maakt. Samen met John Martens, in Rotterdam hoofd van het lab dat onder meer kankereiwitten onderzoekt, bepaalt hij daarna de strategie. Die wordt in het team besproken: welke mutatie springt eruit? Is daar al een geregistreerd middel voor? Of kunnen ze aan een experimenteel medicijn komen? Drogist Het CPCT is met alle farmaceuten in gesprek, zegt hoogleraar Jan Schellens, hoofd van de afdeling klinische farmacologie van het NKI-AvL. 'We willen als een soort drogist alle medicijnen op de plank hebben staan, ook de middelen die nog niet zijn geregistreerd.' Voordeel voor de farmaceut: het medicijn wordt bij een grote groep patiënten onderzocht en misschien wordt zo wel een nieuwe toepassing ontdekt. Maar zelfs als alle mutaties bekend zijn en alle middelen beschikbaar, is de strijd niet beslecht. Want kankercellen delen als een razende door en ontwikkelen in hun slordigheid steeds nieuwe mutaties. Een gezwel van een centimeter doorsnede, verduidelijkt Sleijfer, huisvest al een miljard kankercellen en zelfs tussen die cellen bestaan onderling genetische verschillen. 'Een enkel medicijn zal meestal niet afdoende zijn om alle kwaadaardige cellen aan te pakken.' Daar komt bij dat een tumor alles doet om te overleven. Bernards beschreef dat dit voorjaar voor het eerst in een baanbrekende publicatie in Nature. Hij gebruikt opnieuw de metafoor van de verslaafde kankercel: als je de weg blokkeert die nodig is om aan dope te komen, zoekt de hunkerende cel naar een andere weg. Sterker: het medicijn dat de eerste weg blokkeert, blijkt de tweede weg juist toegankelijker te maken. De kankercellen moeten, kortom, voortdurend in de gaten worden gehouden om te controleren of ze nog wel reageren op het medicijn. Als het eerste medicijn niet meer werkt, moet worden gezocht naar een tweede, en daarna misschien wel een derde. De Utrechtse hoogleraar medische oncologie Emile Voest spreekt van 'een schaakspel met kanker' waarbij de zet van de malafide tegenstander steeds weer doorartsen moet worden gepareerd. Welke tegenzet het beste is, kan soms per patiënt verschillen. Zo bekijken de artsen van het CPCT de komende tijd hoe patiënten met verschillende vormen van kanker reageren op bepaalde medicijnen. Het DNA-profiel van hun tumor wordt bewaard, zodat onderzoekers straks mogelijke patronen kunnen ontdekken die de verschillen in reacties verklaren. In de toekomst worden van alle onderzochte tumoren cellijnen gemaakt, zegt geneticus Cuppen, zodat in het lab het effect van medicatie combinaties kan worden onderzocht. Zo ontstaat In Nederland een enorme databank met Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 37
gegevens die duidelijk moeten maken hoe aan een tumor met een bepaald profiel de hardste klappen worden uitgedeeld. Op die manier kunnen artsen voor iedere patiënt de meeste effectieve behandeling componeren, zegt Voest. En wordt voorkomen dat patiënten een medicijn krijgen dat niet werkt, maar wel bijwerkingen oplevert. Tegenzet Bernards wil de winstkansen In dat schaakspel zelfs nog vergroten door de tegenzet van de kankercel voor te zijn. Hij raakte geïntrigeerd toen artsen een paar jaargeleden gedesillusioneerd terugkeerden van een internationaal congres waar slechte resultaten waren gepresenteerd over de persoonlijke behandeling van darmkanker. Darmkankercellen met een mutatie in het BRAF-gen bleken vreemd genoeg helemaal niet te reageren op het medicijn vemurafenib, terwijl melanoomcellen met diezelfde mutatie massaal bezweken. Bernards ontdekte dat in darmkankercellen waar de schakelaar van de BRAF-mutatie wordt uitgezet, de knop van een andere kankerverwekkende mutatie Juist wordt aangezet, zodat de tumor lustig kan doorgroeien. De clou: meteen bij aanvang twee medicijnen geven, die beide mutaties aanpakken. Met behulp van ma-interferentie, waarbij genen als het ware kunnen worden uitgeschakeld, zoekt hij nu in tumorweefsel naar meer van dergelijke aan-uit combinaties. KWF-Kankerbestrijding beloonde hem in 2012 met twee miljoen euro voor verder onderzoek. Bernards heeft al een nieuwe tegenzet van kankercellen in het vizier, zegt hij. Tumorcellen in darmen, longen en de alvleesklier hebben vaak een mutatie in het KRAS-gen maar tot nu toe bleek het vrijwel zinloos om alleen die mutatie met medicijnen te bestrijden. 'We denken nu te begrijpen waarom.' Ontsnappingsroute Of het Arwin Polder gaat lukken ons de kanker schaakmat te zetten, moet worden afgewacht. Melanoomcellen, weet ook hij, worden na nog geen jaar resistent tegen het medicijn dat hij slikt. Dan hebben ze een ontsnappingsroute gevonden die met een ander middel moet worden geblokkeerd. Maar welke route? En met welk middel? Voorlopig kan hij zich vasthouden aan de woorden van Bernards, die voorspelt dat kanker met zo’n persoonlijk strijdplan in de meeste gevallen een chronische ziekte kan worden. Het CPCI-streeft ernaar om in 2020 bij alle kankerpatiënten een DNA-profiel van hun tumor te maken, zegt Sleijfer, zodat ze zo effectief mogelijk kunnen worden behandeld. Soms kan dat toch een chemokuur zijn, benadrukt Voest. Bij gemiddeld een kwart van de patiënten werkt zo'n kuur wel en het is ook belangrijk om uit te zoeken wie dat precies zijn, zegt hij. Cuppen hoopt dat de encyclopedie met genetische profielen en de kaartenbak met bijbehorende medicatie over een paar jaar zo zijn gevuld dat alle kankertypen kunnen worden aangepakt. Het is een revolutionaire toekomstblik, die wetenschappers in de hele wereld enthousiast omarmen. Zoals een Amerikaanse kanker geneticus onlangs in the New York Times samenvatte: 'De afgelopen veertig jaar hebben we generaals ten strijde gestuurd zonder kaart van het slagveld. We zijn nu de kaart aan het maken.' Naarmate artsen meer genetische kankerprofielen bestuderen, wordt duidelijk dat de aloude indeling naar organen moet worden losgelaten. Over tien Jaar hebben we het niet meer over longkanker of darmkanker maar over kanker met een BRAF-mutatie of met een ALK-mutatie. Tumoren op verschillende plaatsen kunnen worden voortgedreven door dezelfde mutatie. Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 38
Kankercellen uit een bepaalde darmtumor kunnen bijvoorbeeld soms veel meer weg hebben van cellen uit een melanoom dan van een andere darmtumor. De nieuwe medicijnen zijn duur. De kosten van een behandeling kunnen oplopen tot enkele tienduizenden euro's per patiënt per jaar. Maar, zegt Bernards, nu reageert slechts een kwart van de patiënten op een behandeling met kankermedicijnen (vooral chemo). Dat is een gemiddelde, benadrukt hij: bij longkanker en alvleesklierkanker ligt dat percentage erg laag, bij borstkanker een stuk hoger dan gemiddeld. Maar toch: van de 49 miljard euro die nu wereldwijd aan kankermedicatie wordt uitgegeven, is dus 37 miljard weinig tot niet effectief, zegt hij. 'Als duidelijk is wie die patiënten zijn, kan bij hen worden bespaard op chemotherapie en kan dat geld worden besteed aan een behandeling op maat.'
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 39
Bijlage 3: ‘Onderzoeksopzet en technieken binnen het CPCT’ Verkrijgen van klinische monsters voor genetisch onderzoek Op de CPCT locaties vinden er op dit moment verschillende (klinische) studies plaats voor kankerpatiënten met gemetastaseerde ziekte. Aan alle patiënten met metastasen wordt gevraagd mee te werken aan een van de CPCT studies, waarbij er een tumorbiopt wordt genomen en bloed wordt afgenomen. Patiënten kunnen alleen deelnemen als het nemen van een tumorbiopt veilig wordt geacht. Vervolgens vindt sequencing plaats van geïsoleerd DNA, waarbij gekeken wordt naar al bekende predictieve/prognostische biomarkers en waarbij gezocht wordt naar nieuwe biomarkers voor respons en/of overleving. Dit vindt plaats aan de hand van de beeldvorming tijdens behandeling met antikanker middelen. De verwachting voor de toekomst is dat alle patiënten op basis van de genetische opmaak van de metastase een behandelingsvoorstel krijgen aangeboden. Het CPCT heeft de noodzakelijke logistiek hiervoor al volledig opgezet: tussen kliniek, sequencingfaciliteit, bioinformatische analyse en data interpretatie. Deze data zal worden besproken in een multidisciplinair team waarna er een advies voor de behandelende arts zal worden opgesteld. Patiënten worden uitgebreid voorgelicht over de procedure voor het bepalen van de genetische opmaak van de metastase om de therapiekeuze te bepalen. Ook worden patiënten voorgelicht over het mogelijke complicatierisico van de biopsieprocedure. De afdeling Radiologie en de Maag-Darm-Lever afdeling, waar patiënten het biopt ondergaan, zijn nauw betrokken. Ook de afdeling Pathologie speelt een belangrijke rol in het verwerken en opwerken van de biopten: histologische beoordeling vindt plaats met kwaliteitscontrole van het biopt. De representativiteit van de biopten en het tumorpercentage in de biopten wordt hierbij bekeken. Voor het sequencen zijn diverse kwaliteitseisen opgesteld. Na het sequencen wordt de data geanalyseerd en geïnterpreteerd met bioinformatische en statistische tools. Uiteindelijk vindt terugkoppeling van de resultaten plaats naar de behandelend arts, die de te kiezen behandelingsstrategie met de patiënten bespreekt. De verschillende klinische studies vinden plaats op de CPCT locaties. De sequencingfaciliteit is centraal gelokaliseerd in het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Onderzoekstechnieken Onderzoek binnen het CPCT heeft laten zien dat metastasen genetisch zeer verschillend zijn, zowel op nucleotide niveau als op chromosomaal niveau. Het bepalen van de optimale behandelstrategie op basis van mutatieprofielen dient daarom te worden uitgevoerd op het weefsel wat behandeld moet worden, en niet op basis van materiaal wat in een eerder stadium van behandeling opgeslagen is. Dat betekent dat de behandeling van uitgezaaide kanker, moet worden gericht op specifieke eigenschappen van de metastase. Omdat dit niet de standaard is binnen de kankerdiagnostiek, heeft het CPCT protocollen ontwikkeld voor klinische trials, waarbij op een efficiënte wijze een biopt van de uitzaaiing en bloedmateriaal wordt verkregen van patiënten met gemetastaseerde ziekte. Patiënten worden uitgebreid voorgelicht over het eventuele belang van de genetische profilering voor hun eigen behandeltraject. Daarnaast wordt er uitgelegd dat hun deelname een belangrijke bijdrage is aan het onderzoek voor een betere behandeling van kanker in de toekomst. Ook worden patiënten voorgelicht over het mogelijke complicatierisico van de biopsieprocedure. Het naaldbiopt wordt histologisch geanalyseerd door de afdeling Pathologie (tumorcel %, tumorgradatie, necrose etc.) waarna DNA wordt geïsoleerd uit de tumorrijke gedeelten van het biopt.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 40
Alle DNA-samples verkregen vanuit de klinische trials van het CPCT worden verwerkt door de Sequencing Facility van het CPCT. Eerder is al overgegaan van de analyse van een beperkte set van 2000 kanker gerelateerde genen naar mutatie detectie in alle eiwit coderende gedeeltes van het erfelijk materiaal (~2% van het totale genoom). Door middel van bioinformatische tools wordt er een mutatieprofiel per patiënt opgesteld, wat indicatief kan zijn voor toewijzing van een patiënt aan een specifieke klinische trial. Door middel van systeem biologie methodieken worden voorspellende biomarkers geïdentificeerd, op basis van mutatieprofielen en de klinische gegevens die beschikbaar komen tijdens de klinische trials. De sequencing Facility is hiermee van groot belang om het ontstaan van kanker te ontrafelen en nieuwe behandelstrategieën te ontwikkelen. Door middel van een snelle genetische analyse brengt het CPCT bekende klinisch relevante mutaties binnen enkele dagen in kaart. De lijst met klinisch relevante mutaties zal de aankomende jaren aanzienlijk groter worden, welke direct doorgevoerd zal worden in deze analyse. Op deze manier kan het CPCT efficiënt gebruik maken van alle kennis die opgedaan wordt binnen het kankeronderzoek, waarmee de mogelijkheden voor een individuele behandeling van kanker sterk zullen toenemen.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 41
Bijlage 4: ‘Experimentele patiënt-resultaten geïndividualiseerde behandeling’ Het toedienen van al beschikbare middelen voor andere toepassingen heeft voor een aantal patiënten al een positieve uitwerking. De volgende vier11 (experimentele) cases zijn indicatief voor de bij het CPCT nagestreefde doelen van geïndividualiseerde behandeling van patiënten met uitgezaaid kanker voor 201912. 1. Een jonge vrouw, getrouwd, moeder van een jong kind en een baan. Deze jonge vrouw had galwegkanker. Zij heeft een uitzonderlijke verbetering van haar kwaliteit van leven tijdens de behandelingen meegemaakt, en verhaalt daarover in een film die ze samen met het CPCT gemaakt heeft. Helaas is zij op 29 september 2013 aan een infectie overleden. 2. Een jonge vrouw met tumor in de galwegen. De beschikbare behandeling (chemotherapie) werkte op enig moment niet meer en er was geen andere behandelmogelijkheid meer. Via haar arts is zij in contact gekomen met een bij het CPCT aangesloten centrum. Uit een biopt, dat voorafgaand aan de chemotherapie was afgenomen, bleek sprake te zijn van een gen-mutatie, die ook voorkomt bij borstkanker. Zij kreeg door het bij het CPCT aangesloten centrum een middel aangeboden, dat ook aan borstkankerpatiënten wordt aangeboden. Dit geneesmiddel is voor haar beter te verdragen dan de chemotherapie. Zij heeft minder last van bijwerking zoals vermoeidheid, waardoor de kwaliteit van leven voor haar beter is dan tijdens de chemotherapie. 3. Een vrouw van 45 jaar, getrouwd en een baan. Bij deze vrouw werd erfelijke borstkanker met veel uitzaaiingen vastgesteld. De gekozen chemotherapie bleek niet effectief. Zij is vervolgens behandeld met geïndividualiseerde therapie met olaparib bij longuitzaaiingen. Twee jaar later kreeg zij hersenuitzaaiingen waarvoor zij twee operaties onderging. Begin 2014 is zij al 5 jaar vrij van ziekte. Zij neemt dagelijks tabletten olaparib. Zij heeft géén bijwerkingen van de behandeling. Zij maakt het perfect en heeft zin in het leven. Zij is een eigen zaak begonnen. Zij is model voor een grote groep vrouwen met erfelijke borst- en eierstokkanker. 4. Een man van 57 jaar, getrouwd, gezin en een baan. Nadat eerder de eindfase kanker: ‘opgegeven’ leek te zijn bereikt werd vervolgens gestart met een geïndividualiseerde therapie. In 2014 is er voortgaande verbetering. Hij neemt dagelijks tabletten lenvatinib. Hij heeft géén bijwerkingen. Hij werkt weer full time en leidt een gelukkig leven. In december 2013 heeft hij zijn 100e kuur met taart binnen het bij het CPCT aangesloten centrum gevierd. Voor een uitgebreide beschrijving van de impact van het CPCT voor een individuele kankerpatiënt zie bijlage 2. In bijlage 3 wordt dieper ingegaan op de onderzoeksopzet en de technieken.
11 12
In bijlage 2 op pag. 36 is nog een vijfde case te vinden. Zie hoofdstuk 2 paragraaf 1: ‘Missie en doelstellingen’.
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 42
Bijlage 5: ‘Overzicht ambassadeurs van Barcode for Life’ Ambassadeur Jan Ambergen Anne-Marijke Ambergen Jan Bakker Rob Barnstijn Jan Berkhof Hans van den Bighelaar Rene van der Borch tot Verwolde Gerlof Bos Hester Bos Ton Brinkman Henk Broeders Barbara Brundel Pieter Brundel Peter Doodeman Jonno den Engelsman Franck Erkens Ruud Greven Hans den Hartog Casper Heeremans Rob ten Heggeler Simon Hoenderop Richard den Hollander Henk den Hollander Maurits van Hoogevest Niels Huber Berno Kleinherenbrink Hans Kleis Eelco Koehoorn Robert Jan van de Kraats Peter Kuijper Toine van Laack Jaap Lagerweij Maurijn Legein Robert Maanicus Joost Manassen Michael Mellink Niels Onkenhout Ton van Oosten Jan van der Panne Otto Planten Alexander Pronk Monny Querido Miriam van Reijen Jan Roersma
Functie Treasury directeur International Flavors & Fragrances Eigenaar Fit Consulting Directeur eigenaar Scandent BV Vastgoed ondernemer Eigenaar Berkhof Car Events CEO Van Rijsingen Groep Eigenaar Profin Managing Director LookingforBooking Head of Legal Koninklijke Grolsch NV Directeur-eigenaar BC Finance Partner McKinsey Business Director Antalis CEO Ad van Geloven Eigenaar at BLUE FIVE Sales & Consultancy Plaatsv.dir.Corp.Comm.&Branding APG Groep N.V. Investeerder Managing Director bij IT-Ernity Thanz Communicatie RvB NIBC CFO C4C Holding CEO Tristar Managing Director EW Facility Services Partner bij Trivest Wonen - Habitoo CEO Kon.Boon Edam Groep BV Directievoorzitter LeasePlan Nederland Investeerder Partner Boer & Croon Management CFO Randstad Holding Eigenaar Mind & Health Director Janivo Holding BV Mede-oprichter en partner van Motus Retail Corporate Sales Director Benelux bij Lyreco Rechter Partner de TransformatieGroep Partner Odgers Berndtston CEO Super de Boer COD CFO BMC Groep Mengelberg Prillevitz Planten Advocaten UBS Wealth Investeerder Hardloopster Eigenaar Hospitality Support Group Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 43
Ambassadeur Pien de Ruig Rene Savelberg Paul Schouwenaar Jeroen Simons Auke Sijsma Hans van Snellenberg John van der Steen Jiska Swarte Ab van Urk Joost Verbeek Nynke Vliet Esther van der Wal
Functie Consultant Managing partner Tomorrow Today Investeerder Director Applications & Business Services BeNeLux HP Account Mgt. & Strategy at Loyalty Mgt. NL B.V Directeur eigenaar Velox et Montis Chairman AON Global Clients Xeed Eigenaar MBO & Groeifonds Managing Partner Nordian Capital Partners Industrieel ontwerpster Manager Sensire
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 44
9. Controleverklaring
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 45
Jaarverslag Barcode for Life 2014. Pag. 46