Jaarverslag 2014
Inhoud Voorwoord Algemeen Jaarrekening 2014 Financieel verslag 2014 Projecten algemeen Project Accra (Ghana) Project Nkokonjeru (Oeganda) Project Budaka (Oeganda) Project Tororo (Oeganda) Project Soroti (Oeganda) Project Bungoma (Kenia) Project Bake for Life College (Oeganda) Werkgroep KISS Werkgroep Business & Events Nawoord Contactgegevens
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
3 5 7 8 19 20 21 22 23 24 25 26 27 30 31 32
Pagina | 2
Voorwoord Begin januari 2014 werd het plan opgevat om Bake for Life (door het gehele verslag afgekort als: BfL) naar een meer professionele organisatie te tillen. Dat is een rode draad geweest door het hele jaar heen. Na diverse zgn. heisessies (met inzet van veel mensen die BfL na aan het hart liggen), zijn we erin geslaagd een vernieuwde missie en visie te formuleren, én per 3 september 2014 een nieuw bestuur samen te stellen. Dat er heel veel uitdagingen zijn, is reeds gebleken. Er is veel werk te verzetten om BfL klaar te stomen voor de toekomst. In het jaar 2014 werkten zo’n 100 mensen in onze bakkerijen. Meer dan de helft hiervan zijn lichamelijk gehandicapt of hebben op een andere manier een beperking. De arbeidsethos is bijzonder te noemen. Ze werken hard en hebben veel plezier in hetgeen zij doen. Deze mensen kunnen nu een volwaardig bestaan opbouwen, aangezien zij een salaris verdienen, waarmee ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Dat is echt uniek voor een gehandicapt persoon in Afrika. Hun familie en/of gezinnen profiteren óók van deze situatie. Soms zijn deze mensen zelfs het belangrijkste lid van de familie geworden. Iedere week een salaris mee naar huis; dat is geweldig! Onze vernieuwde missie is: Wij bieden kwetsbare mensen de mogelijkheid om via werk uit de armoede te ontsnappen. Met kennis van het bakkersvak en in samenwerking met lokale partners realiseren we bakkerijen waarvan het effect verder reikt dan de direct betrokkenen. Onze vrijwilligers delen hun talenten en zijn dankbaar en trots op het verschil dat zij maken. Onze vernieuwde visie is: Onze bakkerijen werken aan een betere toekomst. Baking the difference. Alle projecten die we realiseren, leggen we langs deze lat. Onze coördinatrice in Afrika, zuster Veronicah van The Little Sisters of St. Francis (door het gehele verslag afgekort als: LSOSF), is begonnen aan haar studie bedrijfskunde aan de universiteit in Nairobi (Kenia). Kennis is macht; BfL moet kundig aangestuurd worden in Afrika. En wie kan dat beter doen dan onze zuster Veronicah. Zij is van het begin af aan betrokken geweest bij onze bakkerijen en zag in dat deze kennis onontbeerlijk is voor de toekomst. In onze bakkerijen hebben we geïnvesteerd in onder andere betere ovens (diesel in plaats van houtgestookt), verbeterde toegang voor gehandicapten en trainingen voor het personeel in de bakkerijen. BfL-College levert studenten af. Sommige van hen na één jaar studeren. Zij hebben dan voldoende kennis van brood bakken. De studenten die verder leren, worden specialistischer onderwezen. Er is tot op heden weinig praktische kennis van het bakkersvak in Oeganda. Bedrijven willen de stagiaires van BfL-College nauwelijks terug laten gaan naar school. Zo horen we vanuit de praktijk: ‘je kunt zien dat deze bakkers weten wat ze aan het doen zijn. Als ze klaar zijn met hun studie, kunnen ze hier per direct aan de slag’. Een klein aantal begint aan het derde jaar. Dit zijn de excellente studenten; vier mannen waarvan twee met een beperking. Je kent ze bijna niet terug als je ze weer ziet. Twee jaar geleden waren dit verlegen jongens, maar nu staan ze rechtop, kijken je aan en vertellen vol verve waar ze mee bezig zijn.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 3
Voorwoord (vervolg) Onze zgn. KISS-trainingen bieden veel mensen de mogelijkheid om geld te verdienen door middel van het bakken van eenvoudige producten. Na een opleiding gaan ze terug naar huis met het gereedschap dat ze nodig hebben. De training betaalt BfL, maar het gereedschap is een vorm van een lening en moet terugbetaald worden. Onze vrijwilliger in Afrika, Lukas den Admirant, is hier nu een jaar mee bezig. De vooruitzichten zijn veelbelovend! Een mogelijkheid bieden, is wat BfL doet; vanaf daar is de keus aan hen. Ze maken zelf het verschil voor de rest van hun leven. Dat is prachtig! Heel veel dank aan iedereen die dit op welke manier (via vrijwilligerswerk of een donatie) dan ook mogelijk maakt. Marleen Pater Voorzitter Stichting Bake for Life
Marleen Pater met zuster Anne (hoofdzuster LSOSF Oeganda, Kenia en Tanzania)
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 4
Algemeen 1. Oprichting en statuten De stichting BfL is officieel op 16 februari 2000 opgericht en geregistreerd bij de Kamer van Koophandel, ingeschreven onder nummer 32078442. De statuten zijn op 20 april 2004 op advies van het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) aangepast. 2. Achtergrond In 1999 zijn de activiteiten gestart door de vrouwen van bakkers, die waren aangesloten bij Bake Five. De eerste BfL-bakkerij werd in 2003 geopend in Ghana. Anno 2014 staan er vier bakkerijen in Oeganda. In 2012 is de bakkerij in Bungoma (Kenia) geopend. In 2012 is eveneens BfL-College geopend. 3. Missie en visie In 2014 is de missie en visie van de stichting geherformuleerd. Missie Wij bieden kwetsbare mensen de mogelijkheid om via werk uit de armoede te ontsnappen. Wij verstaan onder kwetsbare mensen: gehandicapten, wezen, kindsoldaten, alleenstaande moeders en mensen die door omstandigheden op jonge leeftijd school hebben moeten verlaten. Met kennis van het bakkersvak en in samenwerking met lokale partners realiseren wij bakkerijen waarvan het effect verder reikt dan de direct betrokkenen. Onze vrijwilligers delen hun talenten en zijn dankbaar en trots op het verschil dat zij maken. Visie Met onze bakkerijen werken aan een betere toekomst. Baking the difference. 4. Samenstelling bestuur Op 31 december 2014 bestond het stichtingsbestuur uit: Voorzitter Marleen Pater Secretaris Heleen Verberne-de Vries (sinds 03-09-2014); zij heeft Paula Huiberts opgevolgd Penningmeester Henk Haalboom Alg. bestuurslid projecten Dick van der Breggen (sinds 03-09-2014); hij heeft Henk Wiltink opgevolgd Alg. bestuurslid externe relaties Pim van der Breggen (sinds 03-09-2014) 5. Fiscaal Per 1 januari 2008 is de stichting gerangschikt als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) op grond van artikel 6.33 Wet Inkomstenbelasting 2001. Voor de schenker zijn door de rangschikking als ANBI aan de stichting gedane schenkingen, legaten en erfstellingen fiscaal aftrekbaar op grond van artikel 6.32 e.v. Wet Inkomstenbelasting 2001 en artikel 16 Wet Vennootschapsbelasting 1969. 6. Bankrelatie De Rabobank Amersfoort e.o. is de huisbankier. Het rekeningnummer van de stichting is NL66 RABO 0335 9152 99.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 5
Algemeen (vervolg) 7. BfL Limited BfL Limited is de uitvoerende partnerorganisatie in Oeganda/Kenia met een 8-koppig bestuur. BfL NL sponsort BfL Limited. Dit werkt in de praktijk als volgt: BfL Limited stuurt een verzoek naar BfL NL. Bijvoorbeeld voor de vervanging van een oven. Het bestuur van BfL NL neemt dit verzoek in overweging, besluit en koppelt dit terug aan BfL Limited. BfL Ltd. levert input voor de begroting van BfL NL. Minimaal één keer per jaar is er een BfL Ltd.-bestuursvergadering in Oeganda, waarbij ook bestuursleden van BfL NL aanwezig zijn. BfL Ltd. stelt een jaarplanning en –verslag op. 8. Social media De stichting publiceert en informeert op de volgende sociale media: - Website: bakeforlife.nl (beheerd vanuit NL) en bakeforlife.org (beheerd vanuit Oeganda door The Little Sisters of St. Francis). - Facebook: facebook.com/BakeforLife. - Twitter: @bakeforlife. 9. Externe nieuwsbrief De stichting heeft in 2014 vier keer een nieuwsbrief uitgegeven. Deze nieuwsbrief wordt via e-mail verstuurd aan donateurs en overige betrokkenen. Geïnteresseerden die de nieuwsbrief willen ontvangen, kunnen dit kenbaar maken door een e-mail te sturen aan:
[email protected]. 10. Informatiebrochures Informatiebrochures van de stichting zijn beschikbaar (in het Nederlands en Engels) voor geïnteresseerden door het sturen van een e-mail aan:
[email protected]. 11. Wervingsactiviteiten Een samenvatting van de activiteiten van de werkgroep Business & Events treft u aan op pagina 30 van dit jaarverslag. 12. Blue Biz-spaarprogramma Sinds kort heeft onze stichting een eigen BlueBiz-nr.! Met deze punten kunnen we sparen voor gratis tickets. Het deelnemersnummer van de stichting is: NL16604. Dit nr. graag doorgeven bij een boeking. Het gaat om vluchten van: KLM, Air France, Alitalia, Delta Air Lines, Kenya Airways en CityJet. Deze tickets kunnen wij gebruiken om bijvoorbeeld onze projectleiders naar Afrika te laten vliegen om controle te houden op de projecten. 13. Projecten Een terugkoppeling van de BfL-projecten treft u aan vanaf pagina 20 van dit jaarverslag.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 6
Jaarrekening 2014 Uit de jaarrekening van 2014 blijkt dat de stichting minder geld heeft ontvangen dan begroot. Daarnaast heeft de stichting meer geld besteed aan de projecten dan begroot. Per saldo is het tekort in 2014 onttrokken aan de reserves. Met het tekort was in de begroting voor 2014 rekening gehouden. Kosten De stichting streeft naar zo min mogelijk kosten. Uit onderstaande grafiek blijkt dat de norm van het CBF (25% van de baten mag besteed worden aan wervingskosten) ruimschoots gehaald wordt.
3.394
4.436
Uitgaven € 166.835 Besteding aan doelstelling Kosten beheer en administratie Kosten werving baten 159.005
300.000
10,0% 9,0% 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0%
Totaal baten in €
250.000 200.000 150.000 100.000 50.000
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Baten Kosten % fondsenwerving
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
0
Kosten % eigen fondsenwerving
Meerjarenoverzicht 2005-2014
Pagina | 7
Financieel verslag 2014 FINANCIEEL VERSLAG RAPPORT 2014
1.
Balans per 31 december 2014
9
2.
Staat van baten en lasten per 31 december 2014
10
3.
Specificatie en verdeling naar kosten bestemming
12
4.
Toelichting cijfers 2014 t.o.v. begroting 2014
13
5.
Toelichting op balans en staat van baten en lasten 5.1
Algemeen
14
5.2
Waarderingsgrondslagen voor de balans
14
5.3
Grondslagen voor de resultaatbepaling
14
5.4
Gebeurtenissen na balansdatum
14
6.
Toelichting op de balans
15
7.
Begroting 2015
16
8.
Overige gegevens
18
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 8
Financieel verslag 2014 (vervolg) 1. BALANS PER 31-12-2014 (NA RESULTAATBESTEMMING) 31 december 2014
31 december 2013
x€
x€
3.243
882
93.590
133.629
96.833
134.511
31 december 2014
31 december 2013
x€
x€
96.710
130.152
123
4.359
96.833
134.511
ACTIVA Vlottende activa - Vorderingen - Liquide middelen
Totaal
PASSIVA Reserves en fondsen - Overige reserves Vreemd vermogen - Kortlopende schulden Totaal
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 9
Financieel verslag 2014 (vervolg) 2. STAAT VAN BATEN EN LASTEN werkelijk 2014 x€
begroting 2014 x€
werkelijk 2013 x€
109.820 109.820
120.000 120.000
147.024 147.024
21.815
-
-
507
1.000
882
507
1.000
882
132.142
121.000
147.906
Baten Baten uit eigen fondsenwerving - Contributies, donaties, giften - Loterijen - Overige baten Totaal baten uit eigen fondsenwerving
Totaal baten uit acties derden Resultaat beleggingen - Rente baten
Som der baten
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 10
Financieel verslag 2014 (vervolg) 2. STAAT VAN BATEN EN LASTEN (VERVOLG) werkelijk 2014 x€
begroting 2014 x€
werkelijk 2013 x€
Besteed aan doelstelling - Project Ghana - Project Nkokonjeru - Project Tororo/BfL-College - Project ABC - Project Soroti - Project KISS - Project Bungoma - Project bomen/running cost
6.000 51.491 6.000 26.774 25.000 32.038
6.500 6.000 51.000 30.000 6.000 30.000 24.500 43.750
10.000 96.507 6.000 1.000
- Kosten transport container/materiaal - Vergoeding LSOSF Projecten algemeen
6.702 5.000 11.702
7.500 6.500 14.000
14.094 14.094
159.005 120,3%
211.750 175,0%
127.601 86,3%
3.394
4.500
5.266
3,1%
3,8%
3,6%
4.436
500
8.764
Som der lasten
166.835
216.750
141.631
RESULTAAT
-34.693
-95.750
6.275
Lasten
Totaal besteed aan doelstelling Besteding % t.o.v. som der baten Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten % t.o.v. baten eigen fondsenwerving Beheer en administratie Kosten beheer en administratie
Resultaatbestemming 2014 Toevoeging/onttrekking aan Continuïteitsreserve
-
-
Bestemmingsreserve
-
-
Herwaarderingsreserve
-
-
Overige reserves Bestemmingsfonds
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
34.693
-95.750
6.275
-
Pagina | 11
Financieel verslag 2014 (vervolg) 3. SPECIFICATIE EN VERDELING KOSTEN NAAR BESTEMMING
Doelstelling Bestemming Subsidies en bijdragen Afdrachten Aankopen en verwervingen Uitbesteed werk Publiciteit en communicatie Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoor- en algemene kosten Afschrijving en rente Totaal
Algemeen
Werving baten Eigen fondsenwerving
Beheer en administratie
Totaal 2014
Begroot 2014
Totaal 2013
159.005
122.500
127.601
3.394 -
4.500
5.266
4.436
4.436 -
500
8.764
4.436
166.835
127.500
141.631
159.005
3.394
159.005
3.394
BEZOLDINGEN In 2014 zijn er geen bezoldigingen geweest aan het bestuur. Ook zijn er ultimo 2014 geen financiële relaties (leningen, voorschotten en garanties) tussen BfL en het bestuur van deze stichting. De vrijwilligers hebben geen vergoeding gekregen voor hun activiteiten.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 12
Financieel verslag 2014 (vervolg) 4. TOELICHTING CIJFERS 2014 T.O.V. BEGROTING 2014 LASTEN BfL heeft ook in 2014 een bijdrage gedaan voor de hoge grondstofprijzen. De kosten van het project in Bungoma zijn hoger uitgevallen i.v.m. de aanpassing van de elektriciteitsvoorziening. De kosten van de container zijn hoger dan begroot als gevolg van de invoerrechten. De huur van de loods in Nederland voor de opslag van hulpgoederen is per 1 juli 2014 opgezegd. De kosten voor een zeecontainer zijn dermate hoog, dat de goederen zoveel mogelijk uit Oeganda en Kenia betrokken worden. Voor het transport van hulpgoederen uit Nederland mocht BfL gebruikmaken van de container van BBrood. In de begroting is een bedrag van € 30.000 begroot voor het ABC (African Baking Centre). Dit project is echter nog niet gestart. De focus van de stichting is er voor te zorgen dat de huidige projecten financieel en operationeel gezond worden/blijven. In 2014 is hiermee een grote stap gezet. In de begroting is een bedrag van € 6.500 begroot voor het project in Ghana. Besloten is dit geld nog niet over te maken, voordat duidelijk is wat het toekomstperspectief van dit project is. De post Publiciteit en communicatie betreft met name gemaakte kosten voor de promotie van de kosten van de Golfmarathon. Daarnaast zijn voor de bevordering van de naamsbekendheid informatieborden aangeschaft voor bijeenkomsten, beurzen etc. De post Kantoor- en algemene kosten betreft o.a. de aanschaf van een laptop, de jaarlijkse kosten en de kosten van de (her) toetsing voor het CBF. Daarnaast wordt door een externe partij de website onderhouden.
BATEN De baten van de eigen fondsenwerving zijn achtergebleven t.o.v. de begroting. In 2014 heeft het Nationaal Schoolontbijt niet gekozen voor BfL als goed doel. Een uitgebreid verslag van de Werkgroep Business & Events treft u aan op pagina 30. Voor 2014 en 2015 is BfL een samenwerking aangegaan met de werkgroep KISS. Het verslag van de werkgroep KISS treft u aan op pagina 27. Dankzij de samenwerking met de werkgroep KISS heeft BfL een bedrag van € 21.815 van het Liliane Fonds ontvangen. Als gevolg van de ontwikkelingen op de financiële markten zijn de rentebaten lager dan begroot.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 13
Financieel verslag 2014 (vervolg) 5. TOELICHTING OP BALANS EN STAAT VAN BATEN EN LASTEN
5.1 Algemeen Grondslagen voor de waarde- en resultaatbepaling De waarde- en resultaatbepaling is geschied op basis van historische kosten. Tenzij anders vermeld, zijn activa en passiva opgenomen voor hun nominale bedragen. De jaarstukken zijn opgesteld overeenkomstig richtlijn 650 van de richtlijnen voor de jaarverslaggeving inzake fondsenwervende instellingen. 4.2 Waarderingsgrondslagen voor de balans De vorderingen zijn opgenomen voor de nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Het bestuur houdt een reserve aan voor toekomstige uitgaven aan lopende projecten alsmede voor toekomstig nieuwe projecten. Jaarlijks op basis van het jaarplan en de begroting bepaalt het bestuur of aanwending van de reserves noodzakelijk is. Aan de beschikbare reserves is geen specifieke bestemming gegeven door derden of het bestuur. 4.3 Grondslagen voor de resultaatbepaling Donaties worden verantwoord in de periode waarin ze worden ontvangen. Giften en schenkingen worden verantwoord in de periode waarop de toezegging betrekking heeft, of als een toezegging ontbreekt, waarin ze worden ontvangen. Kosten worden ten laste van het resultaat gebracht in het jaar waarin de daarmee verbandhoudende opbrengsten in acht worden genomen. 4.4 Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan die hier gemeld moeten worden.
Ondertekening jaarrekening 2014 M.A.H. Pater-Bijvoet
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 14
Financieel verslag 2014 (vervolg) 6. TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA
2014
2013 €
VORDERINGEN Overige vorderingen en vooruitbetaalde bedragen Rente baten Geld sponsorloop
507 2.736
882 -
3.243
882
92.521
133.138
1.069
491
93.590
133.629
2014
2013
€
€
Overige reserves begin boekjaar
130.152
123.877
Bestemming resultaat boekjaar
-34.693
6.275
Totaal reserves einde boekjaar
95.459
130.152
1.250
4.235
124
124
1.374
4.359
Liquide middelen Rabobank Spaarrekening NL55 RABO 1267.350.237 Rabobank NL66 RABO 0335.915.299
PASSIVA
Reserves en fondsen
KORTLOPENDE SCHULDEN Overige schulden Accountantskosten Bankkosten
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 15
Financieel verslag 2014 (vervolg) 7. BEGROTING 2015 BEGROTING 2015 x€ Baten Baten uit eigen fondsenwerving - Contributies, giften en schenkingen - Donaties - Overige baten Totaal baten uit eigen fondsenwerving
120.000 120.000
Totaal baten uit acties derden
- Rente baten - Overige baten
30.000
500 500 150.500
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 16
Financieel verslag 2014 (vervolg) 7. BEGROTING 2015 (vervolg) Begroting 2015 x€ Lasten Besteed aan doelstelling - Project Budaka
20.300
- Projec Nkokonjeru
28.500
- Projec Soroti
36.500
- Project Tororo/BfL-College
38.863
- Project Bungoma
10.000
- Project KISS
60.000
- Administratie en running cost Oeganda
37.913
- Project bomen
3.750
- Overhead zuster Veronicah
5.000
- Kosten bezoek project
2.000
- Totaal diversen
48.663
Totaal besteed aan doelstelling
242.826
Kosten eigenfondsenwerving 3,8%
4.500
Kosten beheer en administratie
2.500
Som der lasten Resultaat tekort
249.826 99.326
Het tekort komt ten laste van de reserves.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 17
Financieel verslag 2014 (vervolg) 7. BEGROTING 2015 (vervolg) 7.1 Toelichting begroting 2015 In het jaar 2015 staan de ovens in de bakkerijen van Budaka en Soroti centraal. Daarnaast is geld gereserveerd voor een truck in Nkokonjeru. Voor het KISS project is een bedrag van € 60.000 gereserveerd. De helft van dit bedrag krijgt BfL van het Liliane Fonds. Daarnaast wordt in 2015 rekening gehouden met een tekort bij de bakkerijen in verband met de hoge grondstofprijzen. 8. OVERIGE GEGEVENS 8.1 Resultaatbestemming Aan het bestuur van BfL zal worden voorgesteld het positieve resultaat over 2014 ten gunste te brengen van de overige reserves. Dit voorstel is in de jaarrekening verwerkt. 8.2 Beleggingen Met overtollige liquide middelen worden geen beleggingen gedaan. Overtollige liquide middelen ontstaan omdat eerst het bedrag van een nieuw te beginnen project voor 50% als baten gerealiseerd dient te worden. Het overtollige geld staat op een internetspaarrekening van de Rabobank. De gemiddelde rentevergoeding over 2014 bedroeg 1,0%. De tegoeden zijn direct opeisbaar bij de bank. 8.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant De controleverklaring is opgenomen aan het einde van het jaarverslag.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 18
Projecten algemeen Algemeen 2014 Het jaar 2014 is vooral een jaar van bezinning geweest. Er is veel nagedacht over de ontwikkeling van BfL. Samen hebben we opnieuw de missie en visie van BfL geformuleerd. Onze doelstelling blijft hetzelfde, maar onze focus is scherper geworden. Ook de taakverdeling binnen het bestuur is scherper geformuleerd en zijn we gestart met de opzet van een projectsecretariaat waar alle relevante informatie van de bakkerijen (digitaal) wordt opgeslagen. Dit helpt de openheid en communicatie tussen de bestuursleden en vrijwilligers te bevorderen. Intussen is natuurlijk het werk in Oeganda, Kenia en ook Ghana doorgegaan. Ook de sponsors en alle vrijwilligers die zich inzetten zijn we dankbaar voor hun bijdragen. Met hernieuwd enthousiasme en nieuw elan gaan we de komende periode al deze uitdagingen aan. We hopen met zijn allen het verschil te kunnen maken samen voor de mensen met een handicap in Afrika. “Baking the difference”. Projecten In het vorige jaarverslag werd als doel gesteld dat in alle bakkerijen de marges verbeterd zouden moeten worden. Ook stond op de rol een herstart van de bakkerij in Budaka, aangezien daar de oven was ingestort. Per project zullen we aangeven wat de ontwikkelingen geweest zijn. Iedere bakkerij is anders; daarom is het goed om per bakkerij een doel te stellen. Als dit concreet genoeg is, kunnen we aan het einde van het jaar vaststellen of we de goede kant op gaan.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 19
Project Accra (Ghana) Doel van deze bakkerij: een economisch gezonde bakkerij. Er wordt een goede kwaliteit producten gemaakt door samenwerking van mensen met en zonder handicap. Door middel van verkoop van brood leert een aantal jongeren zaken te doen, zodat ze een inkomen hebben. Deze bakkerij is de laatste twee jaar een beetje uit het zicht geraakt. Er werd minder vaak bezoek gebracht aan de bakkerij. Binnen de bakkerij waren er managementproblemen. Na zo’n 12 jaar bakken, is enig onderhoud en opnieuw focussen essentieel voor de voortgang van zo’n bedrijf.
De bakkerij op zich draait redelijk goed, maar men had zich overschat door een tea room te willen gaan exploiteren. Dit project is mislukt door allerlei omstandigheden. Daardoor dreigde ook de bakkerij in de problemen te komen. In 2014 is er in overleg met de SMA (Society of the Missionaries of Africa) en de strategische partner van het Liliane Fonds (SWEB) een nieuwe manager aangesteld. Hierdoor is voorlopig de continuïteit gewaarborgd. Intussen heeft er een evaluatie plaatsgevonden. Hierbij werd gekeken wat er zou moeten gebeuren om de bakkerij gezond te maken. Ook zouden meer jongeren met een handicap bij het werk betrokken moeten worden, zodat zij middels werk een inkomen krijgen. Er werd een uitgebreid plan gemaakt en gepresenteerd, waarbij de drie partners samenwerkten, namelijk: SMA Ghana, SWEB/Liliane Fonds en Hope for Life (de organisatie die eigenaar van de grond en gebouwen is). Het voorstel is voorgelegd aan BfL. Dit voorstel is nog in behandeling. Er zijn vragen gesteld via SWEB over details van het voorstel. In 2015 is er nog geen budget geoormerkt voor dit project. Eerst zal beoordeeld gaan worden of het project voldoende onderbouwd is om tot uitvoering over te gaan. Intussen wordt er door gebakken. Dit is belangrijk om het marktaandeel te behouden. Men heeft een goede naam en een redelijke klantenkring.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 20
Project Nkokonjeru (Oeganda) Doel van deze bakkerij: er wordt een goede kwaliteit producten gebakken. De bakkerij is economisch rendabel, alleen voor grote investeringen is nog kapitaal van buiten nodig. Er werken 50% mensen met een beperking. Er zijn stageplaatsen voor bakkers in opleiding. Training voor zelfstandige start van een bedrijf wordt gestimuleerd. Doorstroming wordt gestimuleerd. Nkokonjeru heeft de oudste BfL-bakkerij in Oeganda en heeft goede periodes afgewisseld met minder goede. Dit was mede afhankelijk van de leiding. Op de grond van de LSOSF in Nkokonjeru staat een tehuis voor mensen met een handicap. In het verleden werd winst uit de bakkerij ook gebruikt voor het tehuis. Soms vond er ook cashflow plaats die de andere kant op ging. Het hangt van het management af of en hoe dit gescheiden wordt. In 2013 kwam er een nieuwe manager en was er hoop dat 2014 een positief jaar zou worden. De kwaliteit van leven is voor de werknemers in elk geval positief veranderd. Er is reuring op de compound, wat voor de kinderen heel aantrekkelijk is. In het verleden hoefde er voor elektra niet betaald te worden, dat moet nu wel. Aan de oven is onderhoud gepleegd en er is een nieuwe bakker gekomen, waardoor er minder uitval is. Vanwege de kosten van energie wordt er zo min mogelijk in de elektrische oven gebakken. Een rotatie-oven staat hier ook op het wensenlijstje. Echter, men kan voorlopig vooruit met de houtoven, ook al omdat brandhout in deze regio beter beschikbaar is. Tijdens het laatste werkbezoek is er opnieuw gefocust op efficiënt gebruik van de grondstoffen en dit heeft recent tot een positieve verlies- en winstrekening geleid. In 2014 waren er te weinig mensen met een handicap in dienst. Dit is een aandachtspunt. Er is besproken dat ze kleinere aankopen, zoals een broodsnijmachine, zelf moeten bekostigen. De scheiding van financiën tussen tehuis en bakkerij is altijd een probleem geweest en ook nu nog niet helemaal helder. Ook hier is onderhoud en hygiëne geen vanzelfsprekende zaak en blijft een aandachtspunt.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 21
Project Budaka (Oeganda) Doel van deze bakkerij: er worden producten van goede kwaliteit gebakken. De bakkerij is economisch rendabel. Producten worden in de directe omgeving verkocht. Moeders van kinderen met meervoudige handicap en/of mensen met een handicap vinden werk en inkomen in de bakkerij. De kwaliteit van leven neemt toe. Budaka heeft een kleine bakkerij, waar de oven is ingestort. In 2014 is begonnen met renovatie van de bakkerij. De zusters hebben zelf al initiatief genomen om de herbouw te starten. Er is nog heel wat te renoveren en te herbouwen om in 2015 de herstart goed te laten verlopen. Door het aantrekken van ervaren personeel van andere bakkerijen, kan een goede manier zijn om de herstart te realiseren. Deze is gepland in april 2015. Het aanschaffen van een auto is niet aan de orde. De afzet van de te verkopen producten kan in de directe omgeving gebeuren. Om een elektrische oven te kunnen aanschaffen, wat op den duur wenselijk is, moet er wel sponsorgeld gevonden worden.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 22
Project Tororo (Oeganda) Doel van deze bakkerij: Het bakken van goede producten. Een economisch rendabele bakkerij waar 50% van de werkende mensen een handicap heeft. Tororo heeft een bakkerij en een bakkersvakschool. In principe zijn dit twee verschillende onderdelen die onafhankelijk van elkaar functioneren. In de praktijk is die onafhankelijkheid niet altijd even helder. Beide projecten worden geleid door de LSOSF en zijn gehuisvest op dezelfde compound. De bakkerij in Tororo is één van de grootste bakkerijen, met een enorme productieruimte en capaciteit. In hetzelfde gebouw zijn twee lokalen gevestigd. Tijdens de bouw van de bakkerij bleek er al wat misgegaan te zijn, dat later is verbeterd. In 2010 zijn de ovens, rijskasten en frituurinstallatie volledig nieuw gebouwd. De bakkerij heeft nu minder last van rook en de op- en afstapjes zijn verwijderd. In 2011 ziet men de vruchten van de ontwikkelingen: een goede bakkerij met goede productie en gemotiveerde medewerkers. In 2012 is BfL-College gestart (zie pagina 26) en dat moet dan nog meer gestalte krijgen en als tweede poot apart van de bakkerij verder gaan. In 2013 werd geconstateerd dat de brutomarge van de bakkerij matig was, wat te wijten viel aan de oven. Daarom is besloten dat er in 2014 een dieselrotatie-oven aangeschaft moest worden. Er is een tea room in de stad gekomen waar producten verkocht worden. Op school worden ook administratiecursussen gegeven. De sfeer is verbeterd met de nieuwe leiding en alles in opnieuw geschilderd. De marges zijn redelijk. Aandachtspunten zijn: - De bakkerij is niet schoon genoeg. - Er zijn geen toiletten. - Er staan spullen in de bakkerij die niet gebruikt worden; het is een verzamelplaats voor ongedierte. - De kleding is niet uniform. Conclusie: waar het vooral op aankomt ter verbetering is nauwkeurigheid en hygiënisch werken. En aandacht voor goed onderhoud van de gebouwen.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 23
Project Soroti (Oeganda) Doel van deze bakkerij: er worden producten van goede kwaliteit gebakken. De bakkerij is economisch rendabel. Producten worden in de directe omgeving verkocht. Moeders van kinderen met meervoudige handicap en/of mensen met een handicap vinden werk en inkomen in de bakkerij. De kwaliteit van leven neemt toe. In 2009 is met de bouw van deze bakkerij begonnen en in maart 2010 is men met bakken begonnen. Het eerste jaar werd er goed geproduceerd, maar dat leverde nog niet direct winst op door allerlei opstartproblemen. In 2011 is men door gegaan op de ingeslagen weg. De omzet groeide. In 2012 leidde dit tot de conclusie dat soms speciale vakkennis bij de bakkers ontbrak, zeker als het om aanpassing van producten ging, door vraag van de klant. Ook ergonomisch werken voor mensen met een handicap en de aanpassingen die daarbij horen, is niet vanzelfsprekend. Daar zijn specifieke investeringen voor nodig en een creatieve manier van kijken. Soroti ligt ver in het noorden en dat betekent dat grondstoffen van verder weg moeten komen en door transport dus duurder worden,
Ook in 2014 is alles nog niet opnieuw op de rails gezet. Het afwegen van ingrediënten bijvoorbeeld was in het slob geraakt en moest opnieuw onder de aandacht gebracht worden. Hygiëne en onderhoud zijn hier zeker aandachtpunten. De manager van BfL Oeganda zal vaker naar Soroti gaan om de aandachtpunten te verbeteren. Bij een vergelijkend broodonderzoek kwam het brood uit de Soroti-bakkerij niet als beste uit de bus. Er is overleg geweest en er zijn afspraken gemaakt over de verbeterpunten. Soroti heeft de eerste jaren geld verdiend, maar de laatste 1,5 jaar niet meer. Met goede begeleiding kan de balans in 2015 zeker verbeteren.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 24
Project Bungoma (Kenia) Doel van deze bakkerij is: er wordt een goede kwaliteit producten gebakken. De bakkerij is economisch rendabel, uitgezonderd grote investeringen. Er werken 50% mensen met een handicap. Zij hebben een inkomen.
Bungoma
Het jaar begon met een oven die niet goed genoeg werkte om een goede kwaliteit brood te kunnen leveren. Er is erg veel brood verbrand in die periode. Daardoor liep een aantal klanten weg. In mei 2014 is een nieuwe oven geplaatst in Bungoma, waardoor daar de omzet flink omhoog ging. Wel ontbrak er de nodige kennis omtrent het efficiënte gebruik van de oven. Inmiddels gaat het stukken beter. Er wordt een goede kwaliteit brood gebakken. De mensen op de werkvloer zijn gemotiveerd en hebben plezier in hun werk.
Vanaf juli is er een positief resultaat behaald. Het jaarresultaat is nog negatief, maar gezien de progressie die in Bungoma gemaakt wordt, is de verwachting voor 2015 positief. Een aandachtspunt blijft het onderhoud van de gebouwen. Met name toiletten en kranen vragen de aandacht, evenals het dak en de dieseltank. Hygiëne en reparatie zullen een blijvend aandachtspunt zijn. Deze onderwerpen staan meestal in het laatste hoofdstuk op de prioriteitenlijst in de regio Oost-Afrika.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 25
Project Bake for Life College (Oeganda) Doel van BfL-College: het opleiden van jongeren met een handicap tot het bakkersvak in de school voor beroepsonderwijs. Hierbij wordt gedifferentieerd naar verschillende niveaus; van uitvoerend bakker tot manager van een bakkerij. Tororo heeft een bakkerij en een bakkersvakschool. In principe zijn dit twee verschillende onderdelen die onafhankelijk van elkaar functioneren. In de praktijk is die onafhankelijkheid niet altijd even helder. Beide projecten worden geleid door de LSOSF en zijn gehuisvest op dezelfde compound. De school doet het goed in 2014. De leerkrachten zijn gemotiveerd. Wel zou het goed zijn om een projectleider voor de school aan te stellen. Bijvoorbeeld: een leraar van de vakschool Wageningen of een ander consumptieve techniekleerkracht. Op dit moment wordt tegelijk gewerkt in de bakkerij en in de klas voor brood en banket. De school is schoon, verzorgd en georganiseerd. De houtoven zou gerepareerd moeten worden, zodat men er mee leert omgaan en het werkt als back-up voor de rotatieoven. Er is een keuken gebouwd die nu voor de Primary School wordt gebruikt. Voor de studenten wordt nog steeds buiten gekookt. Daar worden ook de mandazi’s gefrituurd. Dit is niet zoals de oorspronkelijke projectvoorstellen bedoeld waren. Op school zijn te weinig leerlingen (26). Om uit de kosten te komen, zouden er 40 moeten zijn. Nu moet er dus flink geld bij. Dit is een aandachtspunt. Wel zijn er regelmatig korte cursussen en ook de gehandicapten uit de bakkerijen zijn in opleiding, totaal 14. De verwachting is dat er de komende jaren nog fors geld bij moet. Goede marketing om aan voldoende leerlingen te komen, is belangrijk.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 26
Werkgroep KISS Wat is KISS? De KISS-commissie, een groep jonge (en oude) ondernemers, bakkers en marketeers hebben een nieuw concept voor ontwikkelingssamenwerking ontwikkeld: De KISS Economie. We helpen kwetsbare mensen in ontwikkelingslanden hun eigen bedrijf op te richten door een mix van microfinanciering, onderwijs, operationele ondersteuning, monitoring en groeimogelijkheden. KISS betekent Keep it Smart and Simple. We hebben de positieve en negatieve effecten van ontwikkelingshulp bestudeerd en een concept ontwikkeld wat niet slechts bestaat uit financiering voor een start-up, maar uit een compleet pakket om te kunnen ondernemen. We passen dit concept nu toe op brood bakken in Oeganda met het project KISS Bakeries Oeganda. We hebben een bakkerijfranchiseformule ontwikkeld waarbij een soort McDonalds voor bakken ontstaat. Op deze manier kunnen mensen ondernemen, terwijl het markt- en productonderzoek al gedaan is. De vijf kernprincipes van KISS 1. Microkredieten die moeten worden terugbetaald (microfinanciering). 2. Hands-on training die ervoor zorgt dat iedereen weet wat hij/zij doet (educatie). 3. Gezamenlijke inkoop voor een goede winstmarge (operationele ondersteuning). 4. Strikte evaluatie om tijdig problemen te kunnen opsporen (monitoring). 5. Groeimogelijkheden voor excellente deelnemers (groei). KISS is heel geschikt voor mensen die normaal gesproken niet zo snel een bedrijf kunnen oprichten: mensen die wel wat hulp kunnen gebruiken. We willen samen met het Liliane Fonds als onderdeel van BfL familieleden van gehandicapte kinderen in Oeganda helpen zelfvoorzienend te worden. Ons doel is kwetsbare mensen zelf 3.500 UGX per werkdag te laten verdienen met brood bakken. Grote gebeurtenissen in 2014 Het jaar 2014 was een bijzonder jaar voor KISS. Samen met het BfL-bestuur en het Liliane Fonds is besloten om het KISS-project in de periode 2014-2015 een flinke impuls te geven. Eind 2015 moet het KISS-concept zijn uitgewerkt tot een proof-of-concept wat daarna op grote schaal kan worden toegepast. Zowel het Liliane Fonds als BfL hebben elk € 60.000 toegezegd om KISS in deze twee jaar te lanceren. Voor het eerst hebben we in Oeganda een projectmanager aangesteld: Lukas den Admirant. Met Lukas in Oeganda en de KISScommissie in Nederland is hard gewerkt aan de nieuwe formule: een nieuw lesprogramma met aandacht voor bakken, sales en prijsberekening, nieuwe bakrecepten en een nieuwe organisatie in Oeganda. In dit verslag worden de scherpe doelstellingen geëvalueerd.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 27
Werkgroep KISS (vervolg) KISS-mensen Het KISS-project wordt door zes mensen uitgevoerd: KISS-commissie Nederland: voorzitter: Lusanne Tehupuring secretaris: Floris Imhann penningmeester: Judith Oosterhuis oprichter: Renee Pater extern adviseur: Teun Winkel en projectmanager KISS Oeganda: Lukas den Admirant Doelen en behaalde resultaten KISS 2014 Doel 1: aantal groepen Op 31 december 2014 dienen er twaalf groepen in de eerste fase van het KISS-project te zijn gestart. Eén groep dient te zijn doorgestroomd naar de tweede fase van het KISSproject. In de eerste fase wordt met een pan gewerkt. In de tweede fase worden producten in echte ovens gemaakt. Resultaat doel 1 In totaal zijn elf groepen begonnen in de eerste fase van KISS. De tweede fase van KISS, waarbij ovens gebouwd moeten worden, is in 2014 nog niet opgestart. De kosten hiervoor liggen nog te hoog. Deelnemers kunnen een lening hiervoor niet verantwoord dragen. Daarom werken we in 2015 verder aan fase twee. Doel 2: minimumloon verdienen Deelnemers aan het KISS-project moeten in staat zijn om 3.500 UGX per dag per persoon te kunnen verdienen, wat hen in staat stelt om een zelfstandig bestaan te leiden. Resultaat doel 2 Met de juiste selectie van personen en een beperkte groepsgrootte is dit doel haalbaar. In 2014 hebben twee van de elf groepen meer dan 3.500 UGX per persoon verdiend. Twee andere groepen kwamen dicht in de buurt. Voor de andere groepen is een refreshment training gepland begin 2015. Doel 3: organisatie opzetten Het opzetten van een effectieve organisatie in Nederland en Oeganda door een kantoor in Kampala te openen, duidelijke communicatie-afspraken met partnerorganisatie KCH in Kampala en het Liliane Fonds te maken en een goede rapportagestructuur op te zetten. Resultaat doel 3 Dit doel is volledig gerealiseerd. Er is inmiddels een klein KISS-kantoor op het terrein van KCH in Kampala. We hebben duidelijke communicatie-afspraken en ieder kwartaal wordt er vanuit Oeganda door Lukas een goed rapport over de voortgang verstuurd. Financieel jaarverslag KISS 2014 In 2014 is er € 60.000 beschikbaar gesteld voor het KISS-project: € 30.000 door het Liliane Fonds en € 30.000 door BfL zelf. Hiervan is € 28.594 uitgegeven. € 8.185 is ingezet voor de ondersteuning van KCH, de partnerorganisatie van het KISS-project in Oeganda. Het overige deel is besteed aan de operatie van het KISS-project. Hiervan zijn de opleidingen, de bakkersuitrusting en de projectmanager in Oeganda betaald. De projectmanager is op 1 juni 2014 gestart. Mede hierdoor is er een positief saldo van € 31.490 over 2014. Dit geld zal voor het KISS-project in 2015 worden ingezet. Hiermee kunnen de uitgaven die eigenlijk begroot waren voor 2014, zoals het ontwikkelen van de tweede fase, de aanschaf van een auto in Oeganda en het verkrijgen van de juiste werkvergunning voor de projectmanager, worden gedaan. Op de volgende pagina is een overzicht van alle inkomsten en uitgaven in 2014.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 28
Werkgroep KISS (vervolg) Income Funding Participants phase 1 Participants phase 2 Other Income Total Income
January February
Costs Management and operations KCH management KISS management Other Phase 1 Training Follow up training Equipment Internet/phone Rent office Car rental Fuel Maintenance Marketing and activities Phase 2 Training & startup kit Follow up training Other Operational costs NL Expenses Travel expenses Other Other costs Bankcost/transaction costs Insurance Other travel expenses Depreciation Other Total costs
January February
Cash flow
€0
€0
March
€0 March
April €8.185
€8.185 April
May
€0 May
June €30.000
July
€30.000 June
August
€0 July
€0 August
September
€0 September
October
€0 October
November December €21.815 €84
€21.815
€84
November December
€ 8.185 € 650 € 44
€ 26
€ 650
€ 802 € 92 € 26
€ 650
€ 1.220 € 50 € 26 € 161 € 155
€ 650 € 1
€ 650 € 11
€ 650 € 605
€ 857
€ 443
€ 681
€ 871 € 87 € 26 € 474 € 219
€ 725 € 50 € 26 € 413 € 356
€ 1.210 € 50 € 26 € 264 € 194 € 56 € 1.365
€ 650 € 45
€ 74 € 50 € 26 € 479 € 182 € 720
Total €60.000 €84 €0 €0 €60.084 Total € 8.185 € 4.550 € 706 € 1.981 € 0 € 4.902 € 379 € 182 € 1.791 € 1.106 € 776 € 1.365 € 0 € 0 € 0 € 0 € 105 € 0
€ 105
€ 28 € 540
€ 0
€ 0
€ 0
€ 8.185
€ 0
€ 0
€ 0
€ 0
€ 37
€ 38
€ 530
€ 63
€ 1.288
€ 44 € 2.181
€ 2.363
€ 80 € 3.313
€ 2.722
€ 158 € 5.326
€ 43 € 3.111
€ 105- € 28.607
€ 26.426
€ 24.063
€ 20.750
€ 18.028
€ 34.516
€ 31.490
€ 105
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
€ 48
€ 42
€ 68
€ 6
€ 46 € 796
€ 306 € 540 € 1.395 € 0 € 325 € 28.594
Pagina | 29
Werkgroep Business & Events Ook in het jaar 2014 heeft de werkgroep Business & Events van BfL niet stil gezeten. De vrijwilligers van deze commissie hebben het volgende georganiseerd en gecoördineerd. Kerstpakketten BfL stelt ieder kerstpakketten met een thema samen. Bedrijven kunnen deze kant-en-klare kerstpakketten bestellen en afnemen. Zij betalen een klein percentage meer dan de gehele inkoopprijs. Dat percentage per pakket komt ten goede aan de stichting. Golfmarathon 20 september 2014 Op de golfbaan van Spierdijk vond de vierde BfL-golfmarathon plaats. Tijdens deze marathon werd een bedrag van ruim € 29.000 bij elkaar geslagen.
Sponsorloop 4 oktober 2014 Op de gebruikelijke eerste zaterdag in oktober vond in Veenendaal de jaarlijkse sponsorloop plaats. Dankzij de lopers en de sponsoren werd het geweldige bedrag van € 14.000 bij elkaar gelopen. Overig Daarnaast hebben wij nog diverse giften van meerdere scholen, bedrijven en particulieren mogen ontvangen door middel van gerichte acties. Om alleen de eerder genoemde bedragen te benoemen, zouden wij als stichting veel mensen te kort doen. Daarom willen wij iedereen hartelijk bedanken voor de geldelijke bijdragen en de fantastische ideeën. De werkgroep Business & Events is in 2014 gestart met de ontwikkeling van een vernieuwde website, het herformuleren van de sponsorcriteria en het vervaardigen van lesmateriaal voor scholen. Daarover informeren wij u in het jaarverslag 2015. Wij hopen in 2015 de opbrengsten van de diverse terugkerende activiteiten te consolideren.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 30
Nawoord Zoals u hebt kunnen lezen in het voorwoord, hebben we in het jaar 2014 daadwerkelijk een steentje bij kunnen dragen om kwetsbare mensen in Afrika een kans te geven. Met vertrouwen gaan wij 2015 tegemoet. De ontwikkelingen bij de bestaande projecten worden nauwlettend gevolgd en ondersteund. Ook het afgelopen jaar wisten wij ons gesteund en gemotiveerd door de belangstelling en gulle financiële bijdragen van velen, maar ook door de vele vrijwilligers die hun steentje hebben bijgedragen aan BfL. Een woord van dank aan u allen is op zijn plaats. Namens het bestuur van de Stichting Bake for Life, Marleen Pater Voorzitter
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 31
Contactgegevens Stichting Bake for Life Philipsstraat 10-12 3833 LC Leusden Tel. 033-4343143 Website: bakeforlife.nl E-mail:
[email protected] Facebook: facebook.com/BakeforLife Twitter: @bakeforlife Bankrekeningnummer: NL66 RABO 0335 9152 99 t.n.v. Stichting Bake for Life, Leusden. KvK-nr.: 32078442.
Jaarverslag 2014 Stichting Bake for Life
Pagina | 32