Jaarstukken Versie:

Jaarstukken 2014 Versie: 8.0.0.0.0.0

Inhoudsopgave 1 Voorwoord

3

2 Algemeen 2.1 Inleiding Programmaverantwoording

5 5

3 Jaarverslag 3.1 Algemeen 3.1.1 Financieel resultaat 2014 3.2 Programmaverantwoording 3.2.1 Bestuur en dienstverlening 3.2.2 Veiligheid 3.2.3 Economie en toerisme 3.2.4 Bereikbaarheid 3.2.5 Omgevingskwaliteit 3.2.6 Stedelijke ontwikkeling 3.2.7 Jeugd en onderwijs 3.2.8 Cultuur, sport en recreatie 3.2.9 Maatschappelijke ondersteuning 3.2.10 Werk en Inkomen 3.2.11 Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 3.3 Paragrafen 3.3.1 Lokale heffingen 3.3.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 3.3.3 Onderhoud kapitaalgoederen 3.3.4 Financiering 3.3.5 Bedrijfsvoering 3.3.6 Verbonden partijen 3.3.7 Grondbeleid 3.3.8 3 Decentralisaties 3.3.9 Subsidies 3.3.10 Binnenstad 3.3.11 Bereikbaarheid 3.3.12 Kennisstad 3.3.13 Wijkontwikkelingsprogramma (WOP) Noord 3.4 Rapportage interbestuurlijk toezicht

9 10 10 17 18 26 32 40 52 68 86 96 108 116 126 132 132 135 139 148 154 163 171 178 179 188 191 193 194 198

4 Jaarrekening 4.1 Balans per 31 december 4.2 Overzicht van baten en lasten 4.3 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 4.4 Toelichting op de balans 4.4.1 Toelichting op de activa 4.4.2 Toelichting op de passiva 4.4.3 Garanties 4.4.4 Niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen 4.5 Toelichting op het overzicht van baten en lasten 4.5.1 Toelichting financiële afwijkingen programma's 4.5.2 Gerealiseerde dekkingsmiddelen 4.5.3 Toelichting financiële afwijkingen reserves 4.5.4 Overzicht aanwending onvoorzien 4.5.5 Overzicht incidentele baten en lasten 4.5.6 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 4.6 SISA-verantwoording 4.6.1 SISA-tabel

201 202 204 206 210 210 216 223

262 265 265

5 Overigen 5.1 Gebeurtenissen na balansdatum

267 267

225 227 227 241 243 255 256

| 1

2 |

5.2 In control 5.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

268 273

6 Bijlagen 6.1 Conversie programma, beleidsterrein, prestatie 6.2 Samenstelling stadsbestuur 6.3 Kerngegevens 6.4 Staat investeringskredieten incl. af te sluiten 6.5 Investeringen 6.6 Toelichting reserves 6.6.1 Toelichting reserves programma 1 6.6.2 Toelichting reserves programma 2 6.6.3 Toelichting reserves programma 3 6.6.4 Toelichting reserves programma 4 6.6.5 Toelichting reserves programma 5 6.6.6 Toelichting reserves programma 6 6.6.7 Toelichting reserves programma 7 6.6.8 Toelichting reserves programma 8 6.6.9 Toelichting reserves programma 9 6.6.10 Toelichting reserves programma 10 6.6.11 Toelichting reserves algemene dekkingsmiddelen 6.7 Toelichting voorzieningen 6.8 Begrippenlijst 6.9 Afkortingenlijst

275 275 283 285 287 301 312 312 315 315 316 320 324 335 340 346 347 348 353 362 365

7 Colofon

367

Hoofdstuk 1 1 Voorwoord Terugblik In dit jaarverslag kijken we terug op het verkiezingsjaar 2014. Er is een nieuwe gemeenteraad en een nieuw college aangetreden. Met het collegeakkoord Samenwerken en Innoveren zijn nieuwe beleidsvoornemens gestart en hebben we voortgebouwd op belangrijke programma’s en projecten voor de stad, die al eerder waren begonnen. We hebben in dit jaar verder invulling gegeven aan onze ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen. In de inleiding in hoofdstuk 2.1 geven we een overzicht op hoofdlijnen van de belangrijkste ontwikkelingen, waarbij we beginnen met onze missie, “Het verhaal van Leiden”. Wapenfeiten zoals de herinrichting van de Breestraat en de bouw van twee nieuwe parkeergarages, en de intensieve voorbereiding van de drie decentralisaties worden daar verder onder de aandacht gebracht. In hoofdstuk 3 doen we dat per programma en specifiek in de paragrafen voor bepaalde onderwerpen zoals drie decentralisaties en risicomanagement. Resultaat Het jaar 2014 wordt afgesloten met een resultaat van bijna € 8,7 miljoen. Binnen een aantal projecten zijn in 2014 niet de uitgaven gedaan, zoals in de begroting waren opgenomen. Uitgaven voor die projecten worden op een later moment nog wel verwacht. Zoals gebruikelijk doen wij daarom bij de resultaatbestemming voorstellen tot overheveling van budgetten. Het jaarrekeningresultaat is volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) opgesteld. Dit betekent dat er geen rekening gehouden wordt met de bestemmingsvoorstellen. Als alle voorgestelde bestemmingsvoorstellen worden verwerkt, is er sprake van een tekort van € 4,4 miljoen dat aan de concernreserve onttrokken zal moeten worden. Hoewel een dergelijk tekort bij de bestuursrapportage al verwacht werd, constateren we nog wel aanzienlijke verschillen in de samenstelling van het resultaat in de bestuursrapportage en het uiteindelijke resultaat van deze jaarrekening. Een analyse van de belangrijkste verschillen tussen de bestuursrapportage en de mutatie van de concernreserve na verwerking van de bestemmingsvoorstellen, wordt bij de behandeling van de jaarstukken separaat aan de raad aangeboden. Financiële positie Zoals te lezen is in paragraaf 3.1.1 geven alle indicatoren een positief beeld van de financiële positie van de gemeente Leiden, zowel voor wat betreft de scores voor stabiliteit, als de scores t.a.v. flexibiliteit en weerbaarheid. De vermogenspositie van Leiden is goed. Wel is aan een groot deel van het eigen vermogen al een bestemming toegekend. Het vrij besteedbare deel van het vermogen is ondergebracht in de concernreserve. In 2014 is deze reserve extra versterkt, waardoor het weerstandsvermogen peil op is gebracht. Leiden in control In 2014 is voor de gehele organisatie wederom een ‘in control-verklaring’ afgegeven. Dit betekent dat Leiden interne controles heeft uitgevoerd om fouten of verbeterpunten zelf te constateren, op te pakken en te bewaken. De organisatorische maatregelen die genomen zijn, illustreren dat Leiden hard werkt om beter ‘in control’ te komen. Controleverklaring De externe accountant (EY) heeft een goedkeurende controleverklaring bij deze jaarrekening afgegeven. De aandachtspunten en opmerkingen van de accountant naar aanleiding van de uitgevoerde controle zijn opgenomen in een separate rapportage. De aanbevelingen zullen we uiteraard opvolgen. Tot slot Vanwege onze solide financiële positie kijken we met vertrouwen uit naar de toekomst. Een toekomst die de nodige daadkracht van ons zal eisen, zowel om onze vele lopende activiteiten uit te voeren als om de ambities af te wegen tegen de beperkte financiële middelen.

Voorwoord | 3

4 | Voorwoord

Hoofdstuk 2 2 Algemeen 2.1 Inleiding Programmaverantwoording In dit jaarverslag kijken we terug op het verkiezingsjaar 2014. We hebben in dit jaar verder invulling gegeven aan onze ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen, er is een nieuwe gemeenteraad en een nieuw college aangetreden, met het collegeakkoord Samenwerken en Innoveren zijn allerlei nieuwe beleidsvoornemens gestart en we hebben voortgebouwd op belangrijke programma’s en projecten voor de stad, die al eerder waren begonnen. In deze inleiding geven we een overzicht op hoofdlijnen van de belangrijkste ontwikkelingen, waarbij we beginnen met onze missie, “Het verhaal van Leiden”. Het verhaal van Leiden Leiden is een geweldige plek om te werken, te studeren, te ondernemen, te wonen en te zijn. Leiden is de Stad van Ontdekkingen, met een prachtige historische binnenstad en een rijke traditie van kennis en cultuur. De stad herbergt maar liefst 12 musea, met vaak unieke collecties. Hier komen historische cultuur, kennis en wetenschap samen. Leiden ligt centraal in de Randstad, tussen water en groen, dicht bij de kust én dicht bij Schiphol. Dat maakt de Leidse regio een aantrekkelijke uitvalsbasis voor inwoners en bedrijven, met de Randstad of de wereld als werkterrein. Leiden heeft ook een lange traditie als tolerante en gastvrije stad. Veel mensen vonden en vinden hier een thuis. Leiden is de oudste universiteitsstad van Nederland en al eeuwenlang een internationale ontmoetingsplaats voor kennis en talent. De Leidse regio is de meest kennisintensieve regio van Nederland, het opleidingsniveau van de inwoners is hoog. Om die reden kiezen veel excellente wetenschapsinstituten en (inter)nationale topbedrijven Leiden als vestigingsplaats. Studenten van over de hele wereld ontwikkelen in Leiden Kennisstad hun talenten. Zij leggen hier het fundament om hun dromen en ambities waar te maken. Wie wil kan blijven en profiteren van het vruchtbare klimaat voor innovaties dat in Leiden bestaat. Initiatieven die (internationale) kennis en historische cultuur versterken, kunnen rekenen op stimulans en ondersteuning. Leiden is bovendien een sociale stad. Iedereen doet en telt mee. De kracht van de stad, de mensen en de organisaties is altijd het uitgangspunt. Een actieve deelname aan de samenleving is een zaak van alle Leidse burgers. Zij kunnen daarbij rekenen op ondersteuning wanneer dat nodig is. Ook samenwerking is van groot belang: tussen gemeente en burgers, tussen onderwijs, onderzoek en ondernemers én tussen steden in de regio en steden in de zuidelijke Randstad. Leiden heeft de ambitie zich verder te ontwikkelen als een sociale en dynamische stad en als centrumgemeente in een economische en culturele topregio. Met inwoners en partners in de stad en de regio zoekt Leiden nieuwe oplossingen en brengt die ook in de praktijk. Zo maakt Leiden gebruik van de creativiteit die volop aanwezig is. Samen maken we Leiden en de Leidse regio een nog geweldiger plek.

Deze missie voor Leiden klinkt door in het collegeakkoord dat in 2014 is overeengekomen en in de activiteiten die de gemeente in 2014 heeft ontplooid. De gemeente Leiden zet in op drie sporen: Leiden als bestuurskrachtige centrumgemeente in een economische en culturele topregio, Leiden als sociale en dynamische stad en Leiden als voorbeeld voor efficiënte en transparante bedrijfsvoering. De gemeente wil een organisatie zijn die toegankelijk is en gericht is op (regio)samenwerking. Een organisatie die slagvaardig en oplossingsgericht opereert met korte lijnen tussen samenwerkende partijen binnen de organisatie, de stad en de regio. In het collegeakkoord zijn deze drie sporen verder uitgewerkt in negen thema’s. Hieronder kijken we aan de hand van die negen thema’s terug op 2014. Telkens geven we aan hoe deze thema’s zijn verbonden met programma’s uit de programmabegroting. Hierbij hanteren we de volgorde uit het collegeakkoord. Ondernemende stad Leiden doet het goed. Recent stelde Bureau Louter in haar onderzoek "Toplocaties 2015" voor het blad Elsevier vast dat Leiden in de periode 2009 - 2014 na Amsterdam de tweede plaats inneemt als het gaat om groei van het aantal banen. Er heerst een gezond economisch klimaat voor grote en kleine bedrijven en het woon- en leefmilieu is uitstekend. De stad is succesvol op het gebied van life sciences & health en in de regio zijn goede kansen voor sectoren als “bio based economy”, space en zakelijke dienstverlening. De vijf gemeenten in de Leidse regio hebben met elkaar samengewerkt aan een economische agenda met acties die bijdragen aan een florerende economie, met werkgelegenheid op elk niveau, voor hoog- en laagopgeleide inwoners. In 2014 heeft ook Katwijk zich hierbij aangesloten. Samen hebben we antwoord gegeven op vragen als: “Hoe verdient de inwoner van onze regio over tien jaar zijn brood?”

Algemeen | 5

■ De gemeente geeft uitvoering aan de economische agenda van de Leidse regio (“Economie071”). Met partners hebben we in 2014 gewerkt aan een “Center for Entrepreneurship” en we zijn begonnen met het opstellen van een regionale retailvisie (zie programma 3). ■ Het Leiden Bio Science Park krijgt een impuls door verbetering van toegangswegen. In 2014 zijn uitvoeringsbesluiten vastgesteld voor ontsluiting richting A44 en voor een verbeterde verbinding met Oegstgeest. Ook is voor het park een nieuw bestemmingsplan vastgesteld (zie programma 4). ■ In de binnenstad is het eerste gedeelte van het Aalmarktproject afgerond en zijn de bouwwerkzaamheden voor het tweede deel inmiddels gestart. De Breestraat is daardoor een aantal prachtige winkelpanden rijker (zie programma 6). Bovendien is de Breestraat dankzij de nieuwe inrichting weer een straat met allure. Sociale stad Iedereen doet en iedereen telt mee in Leiden. Het aantal banen is - ondanks de crisis - de afgelopen jaren blijven stijgen. Mensen die niet volledig in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, krijgen (tijdelijk) ondersteuning van de gemeente. Een bijstandsuitkering, de regelingen van het minimabeleid of de hulpverlening van de Stadsbank: al deze regelingen bieden ondersteuning aan mensen die daar recht op hebben. Uitgangspunt daarbij is dat iedereen een zelfstandig bestaan kan leiden en een bijdrage levert aan de maatschappij. ■ De groei van het aantal bijstandsgerechtigden was in Leiden minder hoog dan gemiddeld in Nederland. Het aantal niet-werkende werkzoekenden nam toe van 5.629 naar 6.452 (zie programma 10). ■ De doelgroep van het minimabeleid is uitgebreid en de ondersteuning aan minimagezinnen met kinderen is geïntensiveerd (zie programma 10). Zorgzame stad De manier waarop hulp en ondersteuning in onze samenleving is georganiseerd, is veranderd. Om zorg betaalbaar te houden, maar ook om goed aan te kunnen blijven sluiten bij de behoefte en de mogelijkheden van mensen, is een verandering van aanpak nodig gebleken. Mensen zijn zelf verantwoordelijk en zoeken bij voorkeur een oplossing in eigen kring, maar moeten kunnen rekenen op ondersteuning vanuit de overheid. Centraal element in het zorgen participatiebeleid van de gemeente is dat passende ondersteuning en een actieve deelname aan de samenleving een zaak is van iedereen. ■ Leiden heeft in vergelijking met andere gemeenten veel geld gereserveerd voor “zachte landing” van de decentralisaties. We zorgen ervoor dat in Leiden niemand tussen wal en schip valt (zie programma 9). ■ De gemeente Leiden heeft gekozen voor een zorgvuldige invoering van nieuwe gedecentraliseerde taken vanaf 2015 (jeugdzorg, delen van de AWBZ en invoering van de Participatiewet). 2014 stond in het teken van de voorbereiding daarvan. Dit gebeurde in dialoog met inwoners, aanbieders van AWBZ-zorg en van jeugdhulp, de adviesraad WMO Leiden, de adviesraad Werk & Inkomen Leiden - Leiderdorp, het onderwijs, UWV en andere maatschappelijke organisaties. Daarnaast is samengewerkt of afgestemd met andere gemeenten (zie ook paragraaf 3.3.8). Kennisstad Leiden is kennisstad dankzij de Universiteit Leiden, de vele onderwijs- en kennisinstellingen en de talrijke life science ondernemingen in en om de stad. Door de eeuwen heen is Leiden uitgegroeid tot een stad van wetenschappers, onderzoekers, studenten en bedrijven die toonaangevend zijn. Kennis is de motor voor groei van werkgelegenheid op elk niveau en voor innovatie. En de diversiteit aan onderwijs in onze stad biedt iedereen en in het bijzonder de kinderen kansen om talent optimaal te ontwikkelen. ■ De Universiteit Leiden is begonnen met de bouw van een nieuwe Bèta Faculteit (zie programma 6). ■ De Leidse Instrumentmakersschool heeft een bouwvergunning voor uitbreiding gekregen. Ook is de eerste paal geslagen voor de “Biotech Training Facility”, waar laboratoriumpersoneel specialistische praktijktrainingen kan krijgen (zie programma 6). Cultuurstad Leiden kent een rijk cultureel leven. Naast de vele monumenten bezit de stad ook unieke collecties van (rijks)musea, archieven, opleidingen, onderzoekers en bedrijven die zich bezighouden met erfgoed. Cultuur is een drijvende kracht voor de ontwikkeling, vitaliteit en levendigheid van de stad. ■ Het aantal museumbezoekers in Leiden heeft in 2014 de “magische grens” van 1 miljoen overschreden. Deze bezoekers leveren zo blijkt uit onderzoek ook een belangrijke bijdrage aan de horeca in Leiden (zie programma 3). ■ Op 4 december is Gebr. de Nobel geopend. De eerste reacties zijn bijzonder positief. De uitstraling van en de akoestiek in de zaal worden zeer gewaardeerd, de bezoekers stromen toe en Gebr. de Nobel zal naar onze verwachting dan ook uitgroeien tot een belangrijk eigentijds poppodium in deze regio. ■ In oktober is met allerlei activiteiten in de stad gevierd dat het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties 25 jaar bestaat.

6 | Algemeen

■ In november zijn uitbreidingsplannen voor stedelijk museum De Lakenhal gepresenteerd (zie programma 8). ■ Erfgoed Leiden zet met digitale ontsluiting van de collectie de toon in Nederland. De website werd uitgeroepen tot “Overheidswebsite van het jaar” (zie programma 8). ■ De T-rex komt naar Leiden! Naturalis heeft voldoende geld bijeen gebracht om de "Nachtwacht van de natuurhistorie", een fossiel skelet van de Tyrannosaurus rex als pronkstuk in haar nieuw te bouwen museum te kunnen opnemen. Ook de gemeente levert hieraan een bijdrage. Bereikbare stad Leiden werkt hard aan het verbeteren van de bereikbaarheid. Daarom werkt de gemeente met partners aan betere looproutes van en naar de binnenstad, kun je straks vaker en sneller met de bus, zijn er slimme routes voor auto’s met minder files en natuurlijk ook snelle en veilige fietsroutes. Twee nieuwe parkeergarages gaan ervoor zorgen dat bezoekers makkelijker in de binnenstad kunnen parkeren. ■ De Rijnlandroute, die A4 en A44 met elkaar verbindt, komt er. In 2014 hebben Provinciale Staten het inpassingsplan voor deze weg vastgesteld en de minister van Infrastructuur heeft de benodigde tracébesluiten getekend (zie programma 4). ■ Direct na 3 oktober is op de Lammermarkt de spade de grond in gegaan voor de bouw van een grote ondergrondse parkeergarage. De bouw van een tweede garage, onder de Garenmarkt, is succesvol aanbesteed (zie programma 4). ■ In 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met de invoering van betaald parkeren in de zogenoemde schilwijken rondom de binnenstad (zie programma 4). ■ Samen met Leiderdorp en Oegstgeest heeft Leiden verder oplossingen verkend om de bereikbaarheid van de Leidse agglomeratie te verbeteren. Leiden en Leiderdorp hebben in hun collegeakkoorden aangegeven de meest kansrijke optie te willen uitwerken. Ook Oegstgeest is gaan deelnemen aan de verkenning, die plaatsvindt onder de noemer LAB071. ■ Samen met de provincie gaat het college aan de slag voor een goede inpassing van de Rijnlandroute in de Stevenshof en de Oostvlietpolder (zie programma 4). Prettige stad om te wonen en te leven Leiden is een veilige stad, dankzij de samenwerking tussen bewoners, de gemeente, politie en andere partners. Een mooie, groene, schone en veilige leefomgeving maakt dat het prettig is om in Leiden te wonen. Bewoners en wijkorganisaties krijgen de komende jaren meer invloed op het beheer van de openbare ruimte in hun buurt. ■ In 2014 is gewerkt aan de bouw van 600 studentenwoningen en 65 koop- en huurwoningen voor starters in project Leidse Schans, in Tuinstadwijk zijn 252 woningen gerenoveerd en 119 woningen vervangen, 178 woningen worden gebouwd op de Van Voorthuijsenlocatie en er is gestart met woningbouw aan het Kooiplein en op het terrein van de voormalige Groenoordhallen (zie programma 6). ■ In 2014 bleek de beeldkwaliteit van de openbare ruimte ruimschoots het verlangde niveau te behalen (zie programma 5). ■ Het aantal ondergrondse afvalcontainers is uitgebreid (zie programma 5). ■ Het Kooipark heeft in 2014 een aantrekkelijke nieuwe inrichting gekregen, die aansluit bij de oorspronkelijke stijl van ontwerper Dudok (zie programma 5). ■ Het Singelpark komt steeds dichterbij. In 2014 is gestart met acht deelprojecten, waarvan er een al in uitvoering is genomen (begraafplaats Groenesteeg, zie programma 5). ■ Het gaat goed met de veiligheid in Leiden, zoals blijkt uit programma 2 (Veiligheid). In 2014 is het totaal aantal misdrijven in Leiden gedaald met 8% ten opzichte van 2013. Preventie van woninginbraken had in 2014 prioriteit (zie programma 2). ■ De komst van Benno L. naar Leiden heeft in februari 2014 aanvankelijk veel commotie gegeven, maar deze is snel weggeëbd, onder meer doordat Leidse vrijwilligers aanboden hem te zullen vergezellen bij activiteiten buitenshuis. Dit toont de veerkracht en cohesie in onze gemeenschap (zie programma 2). Duurzame stad Leiden gaat voor natuur in de stad met nieuwe parken en een schone, groene omgeving. Met inzet van de kennis en innovatie die aanwezig is in onze stad, maken we flinke stappen in verduurzaming van Leiden. Samen met inwoners, bedrijven, instellingen en beheerders investeert de gemeente Leiden in duurzaamheid om onze stad groener, gezonder en vooral toekomstbestendig te maken. ■ Met duurzaamheidsfondsen zijn activiteiten ondersteund die Leiden duurzamer maken (zie programma 5). ■ In het gemeentelijk wagenpark zijn voertuigen die gebruikmaken van fossiele brandstoffen vervangen door elektrische exemplaren (zie programma 5). Financieel gezonde stad Leiden houdt haar huishoudboekje op orde. Steeds wordt bekeken of het geld dat de gemeente ontvangt, doeltreffend en doelmatig wordt besteed. De gemeente werkt met een sluitende begroting. De bedrijfsvoering

Algemeen | 7

moet voor iedereen transparant, navolgbaar en betrouwbaar zijn. De eisen die de gemeente aan zichzelf stelt, stelt zij ook aan haar partners. ■ Leiden kan investeren omdat er ook wordt bezuinigd, onder meer op subsidies en de omvang van de ambtelijke organisatie. Ook resteerde uit de vorige collegeperiode een aantal taakstellingen die nog moesten worden ingevuld, onder meer op stedelijk beheer. ■ In 2014 hebben onze ambtenaren in samenwerking met hun collega’s bij Servicepunt71 gewerkt aan verdere professionalisering van de bedrijfsvoering. Een tastbaar resultaat daarvan is dat we afgelopen jaar voor ons jaarverslag een nominatie voor de Kordes Award hebben ontvangen. ■ In oktober heeft de gemeenteraad het beleidskader Vastgoed vastgesteld. Naar aanleiding hiervan gaat de gemeente met huurders in gesprek over efficiënt gebruik van vastgoed. Doel hiervan is om het financieel tekort als gevolg van (te) lage huurprijzen en onvolledige doorbelasting van kosten terug te dringen, en om de vastgoedportefeuille beter te laten aansluiten op de beleidsdoelstellingen van de gemeente (zie programma 6). ■ De dienstverlening voor het publiek wordt door Leidenaren beoordeeld als goed. In de benchmark voor publiekszaken scoort de dienstverlening aan de balie een 8,5. In 2014 is gewerkt aan verdere digitalisering van dienstverlening, onder meer voor zogenoemde WOB-verzoeken (zie programma 1). De gemeente Leiden werkt in toenemende mate samen met gemeenten in de Leidse regio. Initiatieven als Economie071 en LAB071 (bereikbaarheid) zijn succesvol. In november 2014 heeft de gemeenteraad van Oegstgeest zich expliciet uitgesproken voor samenwerking in de Leidse regio. Wij verwachten dan ook dat deze samenwerking in de komende jaren zal intensiveren. Ook Voorschoten heeft aangegeven veel meer dan in de laatste jaren beleidsmatig met de Leidse agglomeratie te willen samenwerken. Wij zijn daar blij mee, omdat wij samen met deze gemeenten en Leiderdorp en Zoeterwoude één stedelijke agglomeratie vormen. Het is onze overtuiging dat burgers, bedrijven en instelling in onze regio veel baat kunnen hebben van onderlinge samenwerking. Tot slot Dit jaarverslag bevat informatie over beleidsvoorbereiding, indicatoren, financiën en allerhande andere zaken. Ook bevat dit jaarverslag uiteraard informatie over effecten van het beleid in de stad. Wie graag (nog) meer inzicht wil in de stand van de stad, verwijzen wij graag naar de publicatie “Staat van Leiden 2014”. Deze bevat aanvullende informatie over uiteenlopende onderwerpen, van de meest beoefende sporten onder volwassenen tot de gemiddelde WOZ-waarde per district, van het aantal veelplegers tot het antwoord op de vraag waar Leidenaren winkelen. U vindt deze via http://gemeente.leiden.nl/en/over-de-stad/feiten-en-cijfers/staat-vanleiden/.

8 | Algemeen

Hoofdstuk 3 3 Jaarverslag

Jaarverslag | 9

3.1 Algemeen 3.1.1 Financieel resultaat 2014 Tabel 1 rekeningresultaat 2014 bedragen x € 1.000,-

Rekening 2013

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil 2014

Lasten

439.245

564.668

507.750

56.918

Baten

-428.337

-436.170

-432.218

-3.952

10.908

128.498

75.532

52.965

- toevoegingen

157.263

169.833

172.643

-2.811

- onttrekkingen

-185.631

-298.330

-256.842

-41.488

-17.460

0

-8.667

8.667

Totaal van saldo van baten en lasten

Mutaties in reserves:

Resultaat

In deze paragraaf beschrijven we op hoofdlijnen het financieel resultaat van de jaarrekening 2014. Allereerst komt de ontwikkeling van de begroting 2014 aan de orde. Daarna gaan we per programma in op de financiële resultaten van de jaarrekening. We beperken ons hier tot de majeure afwijkingen ten opzichte van de begroting. Verder lichten we de resultaten van de grondexploitaties van de gemeente toe. Daarbij verduidelijken we de relatie tussen de diverse verantwoordingsdocumenten die hiervoor beschikbaar zijn. We besluiten deze paragraaf met een toelichting op de financiële positie van de gemeente. 2. Ontwikkeling van het resultaat 2014 In de oorspronkelijk vastgestelde begroting voor 2014 bedroegen de lasten € 410 miljoen en de baten € 411,6 miljoen. Het resterende saldo van € 1,6 miljoen sloot na verrekening met de reserves op een resultaat van “nul”. Gedurende 2014 zijn er verschillende bijstellingen op de begroting geweest die een verandering van het saldo te zien hebben gegeven. Dit alles leidde tot een flinke mutatie zowel bij de lasten (€ 183 miljoen nadelig) als bij de baten (€ 178,3 miljoen voordelig). Per saldo resteerde uit deze begrotingswijziging een nadeel van € 4,7 miljoen. Bij de bestuursrapportage 2014 is de begroting hierop formeel aangepast met een begrotingswijziging (RV 140096). In deze begrotingswijziging waren ook de effecten van een budgetneutrale balansverkorting verwerkt waarbij (beklemde) reserves ter dekking van kapitaallasten van economische investeringen zijn 'weggestreept' tegen investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Naast de uitzetting van de begroting van € 4,7 miljoen werden er onderbestedingen verwacht voor een totaal van € 1,8 miljoen. Hiervoor zijn budgetoverhevelingen voorgesteld. Deze budgetoverhevelingen zijn bij de bestuursrapportage 2014 nog niet geformaliseerd omdat wij de definitieve overheveling pas na afloop van het boekjaar konden bepalen. De prognose voor het te bestemmen resultaat kwam bij de bestuursrapportage in totaal uit op € 2,9 miljoen nadelig. In de jaarrekening is het uiteindelijke saldo van baten en lasten uitgekomen op € 53,0 miljoen gunstiger dan begroot en het saldo van de mutaties in de reserves € 44,3 miljoen nadeliger dan begroot. Dit betekent een te bestemmen resultaat van € 8,7 miljoen voordelig. In de bestuursrapportage was nog sprake van een nadelig resultaat van per saldo € 2,9 miljoen. Dat betekent dat het definitieve rekeningresultaat € 11,6 miljoen gunstiger is dan wij bij de bestuursrapportage verwachtten. De analyse van de grootste afwijkingen vindt u hieronder. Over de daadwerkelijke bestemming van het resultaat 2014 besluit de raad in een apart voorstel. In deze jaarstukken zijn de bestemmingsvoorstellen dus nog niet verwerkt.

10 | Jaarverslag

3. Rekeningresultaat 2014 per programma Tabel 2 Verschil begroting / rekening 2014 per programma Programma

Saldo verschil begroting/rekening baten en lasten

Saldo verschil begroting/rekening verrekening met reserves [1]

Saldo verschil begroting/rekening inclusief verrekening reserves

1.546 V

2N

1.544 V

64 V

64 V

666 V

210 N

456 V

4 Bereikbaarheid

4.918 V

2.930 N

1.988 V

5 Omgevingskwaliteit

8.462 V

3.044 N

5.418 V

32.868 V

29.521 N

3.346 V

772 V

159 N

613 V

8 Sport, cultuur en recreatie

1.093 V

182 N

911 V

9 Maatschappelijke ondersteuning

2.078 V

484 N

1.594 V

10 Werk en inkomen

4.666 V

110 N

4.556 V

504 V

7.655 N

7.151 N

Resultaat 1e + 2e bestuursrapportage

4.672 N

4.672 N

Saldo verschil totaal

52.966 V

44.298 N

8.667 V

1 Bestuur en dienstverlening 2 Veiligheid 3 Economie en toerisme

6 Stedelijke ontwikkeling 7 Jeugd en onderwijs

Algemene dekkingsmiddelen

[1] Een Nadeel betekent hier per saldo minder onttrekkingen aan of meer stortingen in reserves waartoe de raad heeft besloten. Een voordeel betekent hier per saldo meer onttrekkingen of minder stortingen in reserves. 4. Grote afwijkingen ten opzichte van de begroting 2014 In dit hoofdstuk lichten wij de grootste afwijkingen tussen de begroting en de uitkomst van de jaarrekening toe. De meer gedetailleerde toelichting is per programma opgenomen in hoofdstukken 3.2 Programmaverantwoording en 4.5 toelichting op het overzicht van baten en lasten. Programma 1 Bestuur en dienstverlening Eind 2014 is een budget van € 1,1 miljoen beschikbaar gesteld voor het invoeren van Zaakgericht werken. Hierop zijn nog nauwelijks uitgaven gedaan. Dit leidt tot een voordeel op programma 1. Omdat de dekking bestaat uit een onttrekking uit een reserve op het programma Algemene Dekkingsmiddelen, ontstaat op dat programma een even groot nadeel. Een voordeel van € 0,5 miljoen ontstaat door lagere bestedingen op projecten, waaronder de digitalisering van het bouwen cliëntenarchief . Deze uitgaven schuiven door naar 2015. Programma 2 Veiligheid Op dit programma is een beperkte (positieve) afwijking ten opzichte van de begroting zichtbaar. Vanwege het geringe bedrag lichten we dit hier niet verder toe. Programma 3 Economie en toerisme Het voordeel ten opzichte van de begroting bedraagt € 0,5 miljoen en ontstaat vooral doordat uitgaven op projecten (met cofinanciering) pas na 2014 plaatsvinden. Het voordeel is daarmee tijdelijk. Programma 4 Bereikbaarheid Er is een voordeel ontstaan doordat een deel van de infrastructurele voorzieningen nog niet is gerealiseerd. Dit geeft een voordeel van € 4,5 miljoen. Tegenover dit voordeel staat een nadeel op onttrekking uit reserves

Jaarverslag | 11

van € 2,6 miljoen, welke pas zullen plaatsvinden na realisatie. Het saldo van dit vooren nadeel (€ 1,9 miljoen) verklaart de afwijking t.o.v. de begroting. Het voordeel op parkeren van € 0,3 miljoen verrekenen we met de reserve parkeren. Programma 5 Omgevingskwaliteit Het voordeel op baten en lasten van dit programma van € 8,5 miljoen ontstaat vooral door niet gerealiseerde bijdragen aan investeringen. Voor het beleidsterreinen Verharde Openbare Ruimte, Openbaar groen en Duurzaamheidgaat het om onderbestedingen van achtereenvolgens € 3,2, € 2,3, en € 2,1 miljoen, totaal € 7,6 miljoen. Deze lagere uitgaven leiden tot € 3,0 miljoen lagere onttrekkingen aan reserves bij dit programma. Verder zijn er nog andere voordelen op de beleidsterreinen Verharde Openbare Ruimte (€ 0,2 miljoen), Openbaar water (€ 0,3 miljoen) en Duurzaamheid (€ 0,5 miljoen) en is er een nadeel op beleidsterrein Openbaar groen (€ 0,2 miljoen). Programma 6 Stedelijke ontwikkeling De grote verschillen (circa € 29 miljoen) tussen baten en lasten en op mutaties in de reserves bij dit programma doen zich vooral voor bij de prestatie Uitvoeren PRIL binnen het beleidsterrein Gemeentelijk vastgoed. Door verrekeningen met de vereveningsreserve resteert hier per saldo geen voor- of nadeel. Verderop in deze paragraaf worden de resultaten van de grondexploitatie separaat nog nader toegelicht. Beleidsterreinen die belangrijk zijn voor het bepalen van het resultaat binnen dit programma zijn Erfpacht (voordeel € 0,4 miljoen) en Exploiteren gemeentelijk vastgoed (voordeel € 2,9 miljoen). Binnen dit laatste onderdeel is er een voordeel van € 3,3 miljoen vanwege niet begrote verkopen van gemeentelijk vastgoed, € 0,3 miljoen voordeel op maatschappelijk vastgoed en € 0,7 miljoen nadeel op algemene kosten en beheer van panden en overhead. Programma 7 Jeugd en onderwijs Na verrekening met de reserves is er een voordelig verschil op dit programma van € 0,6 miljoen. Het voordeel ontstaat door lagere bestedingen op verschillende projecten en is tijdelijk doordat uitgaven pas in 2015 plaatsvinden. Programma 8 Cultuur, Sport en Recreatie Alle beleidsterreinen van dit programma laten een gunstiger saldo van baten en lasten zien dan begroot. Het gaat hier vooral om incidenteel lagere lasten. Aanwijsbare grote individuele verschillen (budgetafwijkingen groter dan € 0,25 miljoen) zijn er niet. Programma 9 Maatschappelijke ondersteuning De grootste verschillen bij programma 9 doen zich voor op de onderdelen Maatwerk en kwaliteit en op Kwetsbare groepen. Hier zijn voordelen op de lasten gerealiseerd van respectievelijk € 1,3 en € 0,6 miljoen. Bij Maatwerk en kwaliteit gaat het om een voordeel op de WMO-uitgaven van € 0,6 miljoen en een tijdelijk voordeel van € 0,8 miljoen op het invoeringsbudget 3D. De voordelen ontstaan doordat de uitgaven na 2014 plaatsvinden. Doordat er minder is uitgegeven dan verwacht is ook € 0,5 miljoen minder aan de reserves onttrokken. Programma 10 Werk en Inkomen Het beleidsterrein Werken naar vermogen laat een voordelig verschil ten opzichte van de begroting zien van € 2,5 miljoen . Een voordeel van € 0,5 miljoen is gerealiseerd op het participatiebudget en door het vervallen van de meeneemregeling valt daarnaast een op de balans gereserveerd bedrag van € 1,3 miljoen vrij ten gunste van het resultaat. Het exploitatieresultaat van DZB bedroeg € 0,6 miljoen voordelig. Bij de Bestuursrapportage 2014 werd nog uitgegaan van een nadeel op het beleidsterrein Inkomensvoorziening van € 2,5 miljoen. Het werkelijke nadeel blijkt uiteindelijk slechts € 0,2 miljoen te zijn. Aangezien het verwachte tekort al in de begroting verwerkt was, ontstaat bij deze jaarrekening nu een voordeel van € 2,3 miljoen. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Het saldo van baten en lasten van de Algemene dekkingsmiddelen is € 0,5 miljoen voordeliger dan begroot. Resultaten per beleidsterrein variëren echter van € 1,8 miljoen nadeel op de Lokale heffingen tot € 1,0 miljoen voordeel op dividend. De mutaties in de reserves herbergen een nadeel van € 7,7 miljoen. Begrote onttrekkingen aan reserves onder Algemene dekkingsmiddelen zijn niet gerealiseerd omdat de bijbehorende uitgaven (veelal op andere programma's) niet in 2014 zijn gedaan.

12 | Jaarverslag

5. Verantwoording resultaten grondbeleid De verantwoording over de ontwikkeling van de resultaten van het grondbeleid, en de risico's daarbij, bestaat uit meerdere onderdelen. Deze onderdelen zij verspreid in deze jaarstukken opgenomen. Dit is in lijn met de voorschriften uit het BBV. Naast de verantwoording via de jaarstukken vindt er aanvullend nog een gedetailleerde verantwoording plaats in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG). Hierna volgt eerst een uiteenzetting waar welke informatie in de jaarstukken is opgenomen. Daarna lichten we de resultaten en meerjarige ontwikkeling van de resultaten op hoofdlijnen toe. Welke informatie is waar te vinden? In deze jaarstukken zijn in de programmaverantwoording (programma 6, Stedelijke Ontwikkeling bij de prestatie Uitvoeren PRIL) toelichtingen opgenomen over de afwijkingen ten opzichte van de begroting. De paragraaf Grondbeleid geeft, naast het bestaande beleid en de beleidsvoornemens, een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie. Door de vergelijking met de verwachtingen van een jaar eerder ontstaat een goed beeld van de in boekjaar 2014 verwerkte resultaten. Om risico's die samenhangen met de grondexploitatie te beheersen zijn er risicoanalyses uitgevoerd. De uitkomsten van deze analyse staan opgenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. De uitkomsten van de financiële waardering van grondexploitaties staan in de balans van de gemeente. Onder de rubriek voorraden zijn de waarden opgenomen van de grondexploitaties, uitgesplitst in Bouwgronden in exploitatie (BIE) en Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG). Toelichtingen op de waardering zijn opgenomen in de toelichting op de balans. Leiden maakt gebruik van de mogelijkheid om de resultaten van de grondexploitatie te verrekenen met een speciaal hiervoor gevormde reserve, de vereveningsreserve grondexploitaties. Het doel van deze reserve is grote schommelingen in de "normale" exploitatie van de gemeente te voorkomen en resultaten van de grondexploitaties zoveel mogelijk af te zonderen. Om een goed beeld te krijgen van de financiele resultaten van de grondexploitatie is het daarom van belang te kijken naar zowel de op de balans opgenomen bedragen als verwachting over de meerjarige ontwikkeling van de vereveningsreserve. De verantwoording over de grondexploitaties via het MPG sluit cijfermatig volledig aan op de informatie die hierover in de jaarrekening is opgenomen. Alleen de mate van detaillering van de informatie verschilt, deze is hoger in het MPG. Hoe hebben de resultaten van de grondexploitatie zich in 2014 ontwikkeld? Bedragen x € 1.000 (- is nadeel)

Resultaat (wijziging Netto Contante Waarde)

Waarde op balans (boekwaarde minus voorziening)

Bouwgronden in exploitatie met verwacht positief resultaat

1.018

19.074

Bouwgronden in exploitatie met verwacht negatief resultaat

-338

2.697

2.809

0

0

4.450

Af te sluiten grondexploitaties Niet in exploitatie genomen gronden Totaal resultaat verrekend met vereveningsreserve

3.489

Opgenomen op balans onder voorraad

26.221

Hoe was het verloop van de vereveningsreserve grondexploitaties in 2014? In de eindbalans van 2014 is de vereveningsreserve opgenomen voor een bedrag van € 6,8 miljoen. Door een vrijval van de voorziening negatieve grondexploitaties is er € 1,6 miljoen meer toegevoegd dan begroot was. Lagere bijdragen aan (nog niet volledig uitgevoerde) investeringen, zijn de belangrijkste verklaring voor € 6,4 miljoen lagere onttrekkingen aan deze reserve. Het verwachte verloop van de vereveningsreserve in de komende jaren wordt in de rapportage Vermogensbeheer gegeven, die vooruitlopend op de programmabegroting verschijnt.

Jaarverslag | 13

6. Financiële positie Een gezonde financiële positie is belangrijk voor zowel het Leiden van nu, als het Leiden van de toekomst. De financiële positie van de gemeente beoordelen we vanuit drie aspecten, die hieronder in een schema staan weergegeven. Figuur 1: De drie aspecten waarlangs de financiële positie van gemeente Leiden is beoordeeld

De financiële positie van Leiden is gezond en vormt een solide basis voor de toekomst. Leiden kent een relatief laag schuldenniveau. Ten opzichte van 31 december 2013 is dit wel iets opgelopen. Het schuldenniveau geeft een indicatie van de ontwikkeling in de financiële positie van Leiden. Die ontwikkeling blijkt ook uit de indicatoren rondom stabiliteit en weerbaarheid. De analyse hiervan is gebaseerd op een aantal kengetallen per 31 december. Deze geven inzicht in de financiële positie van Leiden. Voor een goede beoordeling hebben we ook de cijfers van de afgelopen twee jaar in kaart gebracht. De financiële stabiliteit van Leiden blijft per 31 december 2014 ruim binnen de normstelling Een duurzaam financieel beleid houdt onder andere in dat de gemeentelijke voorzieningen op peil blijven en de gemeentelijke lasten voor burgers niet te veel stijgen. Zij moeten niet voor financiële verrassingen komen te staan. Deze stabiliteit komt tot uitdrukking op verschillende onderdelen van de financiële positie van gemeente Leiden. De VNG geeft aan dat de schuldenlast meer zegt over de financiële positie van gemeenten dan de hoogte van het eigen vermogen. Om de financiële positie te kunnen beoordelen gebruiken we in de praktijk verschillende ratio’s. In de tabel hieronder is inzicht gegeven in deze ratio’s voor Leiden, in relatie tot de norm die hiervoor als uitgangspunt geldt. Kengetallen Financiële stabiliteit

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2014

Norm

Debt-ratio

37%

34%

39%

< 80%

Herfinancieringsrisico (renterisiconorm)

4,1%

0%

6%

< 20%

Ja

Ja

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Ja

Ja

Ja

Ja

Ja

Voldaan aan norm voor kasgeldlimiet? Exploitatiesaldo huidig jaar positief? Exploitatiesaldi komende 4 jaar naar verwachting positief?

14 | Jaarverslag

De debt-ratio is de verhouding van de schulden (exclusief voorzieningen) ten opzichte van het balanstotaal. Een debt-ratio boven 80% geeft signaal voor een slechte financiële positie. Leiden heeft op basis van de debt-ratio een gezonde schuldenpositie. De indicator herfinancieringsrisico (ook wel “renterisiconorm”, zie paragraaf 3.3.4 Financiering ) geeft aan welk deel van de leningen we in een bepaald jaar moeten herfinancieren. Bij een hoog percentage bestaat het risico dat we tegen een hogere rente moeten lenen en dat daardoor de rentelasten in de exploitatie toenemen. Overigens is er alleen sprake van een risico in het geval van rentestijgingen. Bij een rentedaling ontstaat er juist ruimte. Wettelijk is bepaald dat het percentage van de leningen dat moet worden hergefinancierd lager moet zijn dan 20% van het begrotingstotaal. Een percentage onder 20% is voldoende, daarboven is onvoldoende. Leiden scoort bij deze indicator ruim voldoende. De kasgeldlimiet is eveneens een wettelijke norm. Deze stelt dat de gemiddelde vlottende schuld, over drie maanden gezien, voor een gemeente maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag zijn. Een gemeente kan twee kwartalen achter elkaar deze limiet overschrijden. De gemeente Leiden voldoet aan deze norm. Zie voor een toelichting hierop de paragraaf 3.3.4 Financiering. Het kengetal "of de exploitatiesaldi de komende 4 jaar naar verwachting positief zijn" geeft aan of er sprake is van een sluitende meerjarenbegroting. Voor 2014 is dit beoordeeld door te kijken naar de uitkomst van de Programmabegroting 2015-2018. Leiden is voldoende flexibel om te reageren op veranderingen in de behoeften, ambities en doelstellingen op korte en lange termijn Leiden is continue in beweging. Veranderingen in de maatschappij vragen om aanpassing van behoeften, ambities en doelstellingen van de gemeente. Hieronder gaan we in op de flexibiliteit van de gemeentelijke exploitatie en balansposities. De kengetallen in de tabel geven inzicht in de mate waarin Leiden op korte termijn accenten kan verleggen. Denk hierbij ook aan ‘ruimte’ binnen de exploitatie: structurele lasten en baten (bijvoorbeeld kapitaallasten) versus incidentele, onbenutte belastingcapaciteit, flexibele schil van personele formatie (vast personeel versus inhuur) en de verkoop en/of andere financieringswijze van gemeentelijke bezittingen. Kengetallen financiële flexibiliteit Netto-schuld als aandeel van de exploitatie Netto-schuld per inwoner Structureel evenwicht (structurele lasten gedekt door structurele baten)

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2014

Norm

37%

42%

48%

< 100%

€ 1.347

€ 1.512

€ 1.700

< € 2.868

Nee

Ja

Ja

Ja

De netto-schuld als aandeel van de exploitatie geeft een indicatie van de druk van de rentelasten op de exploitatie. Dit kengetal bestaat uit het totaal van de kort- en langlopende schulden en de voorzieningen, verminderd met de vorderingen en liquide middelen, gedeeld door de totale inkomsten. Voor de normering geldt: hoe hoger het percentage, des te groter is het aandeel van rentelasten in de totale exploitatie en daarmee des te lager de flexibiliteit in het resterende budget. Hierbij gelden de volgende grenzen: < 100%: goed, tussen 100% en 150%: voldoende, > 150%: onvoldoende. Deze percentages zijn gebaseerd op een richtlijn van de VNG. Met een score van 48% scoort Leiden op deze indicator goed. Als we netto-schuld als aandeel van de exploitatie delen door het aantal inwoners van Leiden krijgen we de netto-schuld per inwoner. Voor de normering is gekeken naar het gemiddelde in Nederland van € 2.390 (bron: VNG 2014). Een afwijking van 20% is acceptabel. Dat betekent dat de score voldoende is als het bedrag tussen € 1.912 en € 2.868 ligt. Bij een waarde lager dan € 1.912. is de score goed en een waarde groter dan € 2.868 is de score onvoldoende. Ondanks dat de schuld per inwoner toeneemt, scoort Leiden goed op deze indicator. Leiden is voldoende in staat financiële tegenvallers en risico’s op te vangen Naast de financiële positie in de balans staat de gemeente bloot aan externe factoren zoals bezuinigingen vanuit het Rijk en claims. Een belangrijke graadmeter voor de financiële positie is, vanuit het oogpunt van weerbaarheid, het weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen laat zien in hoeverre Leiden in staat is om financiële tegenvallers op te vangen. In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing (paragraaf 3.3.2) is dit nader toegelicht. Hieronder is de samenvatting daarvan en de vergelijking met vorige jaren opgenomen.

Jaarverslag | 15

Kengetallen financiële weerbaarheid (x € 1.000)

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2014

A. Weerstandscapaciteit

13.442

13.442

27.600

B. Beleids- en bedrijfsrisico’s

12.188

13.246

14.404

1.254

196

13.296

>0

1,1

1,0

1,9

>=1

Resterend weerstandsvermogen (A-B) Weerstandsratio A/B

16 | Jaarverslag

Norm

3.2 Programmaverantwoording Leeswijzer De indeling van de programmaverantwoording volgt die van de begroting 2014. In de programmaverantwoording is de standaard opbouw als volgt: ■ De missie. ■ Ontwikkelingen in 2014: een toelichting op zaken die het hele programma betreffen. ■ Daarna volgt per beleidsterrein een paragraaf. - Per beleidsterrein is er een korte terugblik op ontwikkelingen binnen dit beleidsterrein. - Vervolgens is een tabel opgenomen met de doelen en prestaties die tot het desbetreffende beleidsterrein behoren. Net als in de bestuursrapportages is nu met 'stoplichten' gewerkt. Per prestatie wordt aangegeven of deze op groen, oranje of rood staat. - Onder de tabel wordt een deel van de prestaties toegelicht. Het criterium hiervoor is of de desbetreffende (afwijking op de) prestatie politiek relevant is. Dit leidt er soms toe dat alle prestaties van een beleidsterrein worden toegelicht en soms geen enkele. - Tot slot volgt indien van toepassing een tabel met de efectindicatoren die horen bij het desbetreffende beleidsterrein. Hierin staan de realisatiewaarden van 2010 t/m 2013, uiteraard voor zover beschikbaar. Ook staat de streefwaarde voor 2013 vermeld, zoals die in de Programmabegroting 2013 is vastgesteld. - De kaderstellende beleidsstukken die in 2014 zijn vastgesteld. ■ De financiën van het programma. - Dit onderdeel begint met een tabel waarin een overzicht wordt gegeven van de financiële resultaten per beleidsterrein en voor het hele programma. Ook wordt een overzicht gegeven van mutaties in reserves. - Vervolgens worden afwijkingen van meer dan 250.000 euro toegelicht. - Daarna wordt een toelichting gegeven op investeringen: overschrijdingen op investeringskredieten, investeringskredieten ouder dan drie jaar die nog niet zijn afgesloten. In de Programmaverantwoording staat niet alles over de begrotingsprogramma’s. De informatie over de verbonden partijen, weerstandsvermogen, risico’s en dergelijke is bijvoorbeeld apart samengebracht, mede vanwege wettelijke bepalingen voor de begroting en het jaarverslag.

Jaarverslag | 17

1 Bestuur en dienstverlening

18 | Jaarverslag

Bestuur en dienstverlening Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

1 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bestuur, Veiligheid & Handhaving Ruimtelijke ordening, binnenstad en publiekszaken Bereikbaarheid, Financiën & Economie Jeugd, Welzijn & Zorg

De missie van het programma Bestuur en dienstverlening luidt: "De gemeente Leiden staat voor een betrouwbaar bestuur: open en transparant en in samenwerking met en voor partners en burgers in de stad en regio. De gemeente Leiden staat voor een klantgerichte dienstverlening, waarbij de klanten betrouwbaar, duidelijk, snel en op maat worden bediend."

Ontwikkelingen in 2014 Dienstverlening De gemeente Leiden scoort goed in de Benchmarking Publiekszaken. De benchmarking maakt onderlinge vergelijking mogelijk van de kwaliteit van de dienstverlening van gemeenten. De dienstverlening aan de Leidse balie krijgt een 8,5. Volgens de webrichtlijnentoets voldoet de gemeentelijke website aan 97,9% van de webrichtlijnen. Dit instrument toetst de bouwkwaliteit, toegankelijkheid en klantvriendelijkheid van de website. In 2014 is ingezet op het verder digitaliseren van de dienstverlening en verbetering van de kwaliteit van die digitale dienstverlening. In 2014 zijn onder andere de WOB-verzoeken gedigitaliseerd en is er een nieuw digitaal loket aangeschaft. Ook is het gebruik van het digitale contactformulier uitgebreid. Het Klant Contact Centrum (KCC) neemt de digitale formulieren vervolgens in behandeling. De medewerkers van het KCC zijn daarmee op alle kanalen inzetbaar. Dit komt de eenduidigheid en klantvriendelijkheid van de dienstverlening ten goede.

Beleidsterrein 1A Bestuur Doelen en prestaties bij 1A Bestuur Doel

Prestatie

1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control

1A1.1 De gemeenteraad en raadscommissies vergaderen volgens de vastgestelde vergadercyclus 1A1.2 Burgers actief informeren over rol en werkzaamheden van de gemeenteraad 1A1.3 Ondersteuning van de gemeenteraad door de griffie, onderzoek door de rekenkamercommissie en controle door de accountant

1A2 Dagelijks besturen van de gemeente

1A2.1 Dagelijks besturen van de gemeente door het college 1A2.2 Ondersteunen van het college en directie door bestuurs- en directieondersteuning 1A2.3 Dagelijks managen door de concerndirectie

Jaarverslag | 19

Doel

Prestatie 1A2.4 Uitvoeren van concerncontrol, waaronder doorlichtingsonderzoeken en audits 1A2.5 Informeren en betrekken van burgers, bedrijven en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid 1A2.6 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, Rijk en Europa 1A2.7 Strategische beleidsadvisering en onderzoek 1A2.8 Adviseren van bestuur over communicatie 1A2.9 Organiseren van medezeggenschap

1A3 Bijdragen aan en sturen op samenwerkingsverbanden

1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden 1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking

1A2.4 Uitvoeren van concerncontrol, waaronder doorlichtingsonderzoeken en audits. Voor een toelichting op deze prestatie verwijzen wij graag naar paragraaf 3.3.5. over de bedrijfsvoering. 1A2.5 Informeren en betrekken van burgers, bedrijven en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid De gemeente Leiden wil zich twee jaar lang extra inspannen om de samenwerking met bewoners en organisaties in de stad en de regio vorm te geven. Dit voornemen is opgenomen in het Plan van Aanpak Publieksparticipatie (14.0129) dat in 2014 is vastgesteld. Dit Plan van Aanpak is een uitwerking van de Nota Publieksparticipatie in Leiden (RV12.0105). Belangrijk uitgangspunt is dat belanghebbenden al in een vroeg stadium van de planontwikkeling kunnen deelnemen. Ook moet vooraf duidelijk zijn hoe zij invloed kunnen uitoefenen. Inmiddels is er al het één en ander in gang gezet. Zo is er een praktische werkwijze opgesteld om participatietrajecten op maat te ontwerpen (met bijbehorende modellen, eigen trainers en begeleiders). Ook is aandacht voor publieksparticipatie een vast onderdeel bij het maken van raads- en collegevoorstellen. 1A2.6 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, rijk en Europa In 2014 zijn verkiezingen voor zowel de gemeenteraad als het Europees Parlement succesvol georganiseerd. 1A2.7 Strategische beleidsadvisering en onderzoek Bij de start van de nieuwe raadsperiode is het boekwerk "Raad 2014-2018, Informatie voor de nieuwe Gemeenteraadsfracties" aan de raadsleden aangeboden. Hierin is inhoudelijke en financiële informatie opgenomen over belangrijke kwesties voor de nieuwe bestuursperiode. Dit boek is het alternatief voor de financiële scenariostudies uit de vorige raadsperiode. 1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden ■ We willen in Leiden meer gaan investeren in de Leidse regio en in de Zuidvleugel. Ook bouwen we de ruimtelijke agenda van Holland Rijnland vergaand af en verkennen we de kansen van samenwerking met de metropoolregio Amsterdam. Deze voornemens staan opgenomen in de nieuwe visie "Leiden en Regio". Deze visie vormt het nieuwe kader voor regionale samenwerking en is in februari 2014 door de gemeenteraad vastgesteld. ■ De samenwerking in de Leidse regio is met name zichtbaar geworden in de initiatieven Economie071 en LAB071. Deze initiatieven zijn zeer succesvol. Op een iets grotere schaal (de Leidse regio samen met Teylingen, Katwijk, Kaag en Braassem en Wassenaar ) werken we aan het opstellen van een Omgevingsvisie. In 2014 hebben de gezamenlijke colleges van de Leidse regio twee keer een conferentie belegd om over een duurzame samenwerkingsagenda te spreken. De gemeenteraad van Oegstgeest heeft zich in november 2014 expliciet uitgesproken voor samenwerking met de Leidse regio. Ook Voorschoten heeft aangegeven veel meer dan de achterliggende jaren beleidsmatig met de Leidse agglomeratie te willen samenwerken. 1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking ■ Onder de naam "Kracht15" krijgt de transformatie van Holland Rijnland vorm. De transformatie, met name het reduceren van de ruimtelijke agenda, is een moeizaam proces. Financieel gezien betekent de transformatie een vermindering van de gemeentelijke bijdrage aan Holland Rijnland van 25%. Dit heeft gevolgen voor het bestaande takenpakket. Een scrumteam heeft medio 2014 vier scenario’s uitgewerkt voor de toekomstige inrichting van dit samenwerkingsverband. Tijdens een bestuurlijke conferentie op 10 juli 2014 hebben de gezamenlijke colleges van de veertien deelnemende gemeenten uit deze scenario’s een ontwikkelingsrichting bepaald. ■ De samenwerking in de Zuidvleugel komt tot uitdrukking in de strategische alliantie met de gemeente Delft. De colleges van Leiden en Delft hebben in 2014 twee keer gezamenlijk vergaderd en er is veelvuldig ambtelijk contact. Delft en Leiden trekken samen op in belangrijke dossiers zoals de Agenda Stad, Netwerk Kennissteden NL en in de Zuidvleugel. De Leidse deelname aan Innovation Quarter, de regionale

20 | Jaarverslag

ontwikkelingsmaatschappij van de Zuidvleugel, heeft belangrijke resultaten opgeleverd: de eerste twee investeringen van dit samenwerkingsverband vonden in Leiden plaats. Effectindicatoren bij 1A Bestuur Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

22%

-

20%

-*

-*

Stadsenquête

35%

-

39%

-*

-*

Stadsenquête

Doel 1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control 1A1.a Percentage inwoners dat het eens is met de stelling 'Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad' Doel 1A2 Dagelijks besturen van de gemeente 1A2.a Percentage inwoners dat het eens is met de stelling 'De gemeente wordt goed bestuurd' * De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Beleidsterrein 1B Dienstverlening Doelen en prestaties bij 1B Dienstverlening Doel

Prestatie

1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening

1B1.1 Leveren van alle producten en diensten rondom publieke dienstverlening (o.a. identiteitskaarten, vergunningen, informatie etc.) 1B1.2 Zorgen voor eenduidige en klantvriendelijke dienstverlening via alle kanalen (post, e-mail, internet, balie en telefoon) 1B1.3 Op orde houden basisregistraties (GBA, BAG etc.)

1B2 De publieke dienstverlening voldoet aan moderne standaarden

1B2.1 Doorontwikkelen van het KCC 1B2.2 Invoeren van zaakgewijs werken 1B2.3 Omzetten papieren archieven in digitale archieven

1B1.2 Zorgen voor eenduidige en klantvriendelijke dienstverlening via alle kanalen (post, e-mail, internet, balie en telefoon) De rapportcijfers voor het digitale loket en telefonie zijn weliswaar voldoende, maar lager dan de streefwaarden van 2014 (zie effectindicator bij 1B). In 2014 zijn stappen ondernomen om de tevredenheid over deze kanalen te verbeteren. Zo is bijvoorbeeld door intensieve coaching van de medewerkers van het Klant Contact Centrum de kwaliteit van telefonische beantwoording eind 2014 sterk verbeterd ten opzichte van begin 2014. Wat betreft het digitale kanaal is onder andere het klantcontactformulier in 2014 sterk verbeterd en gekoppeld aan het zaaksysteem. Hierdoor kunnen klantvragen sneller en makkelijker afgehandeld. 1B2.1 Doorontwikkelen van het KCC In 2014 is het Klant Contact Centrum (KCC) ingericht. De medewerkers van het KCC zijn op alle kanalen inzetbaar. 1B2.3 Omzetten papieren archieven in digitale archieven Het digitaliseren van het bouwarchief is opgepakt als onderdeel van het programma Zaakgericht Werken. In 2014 is als pilot de eerste 21 meter van de bouwdossiers geordend en gedigitaliseerd. De resultaten van deze pilot vormden de input voor de aanbesteding van het (in samenwerking met DBZ) scannen van de resterende 900 meter. Voor wat betreft de digitalisering van de cliëntendossiers, is in 2014 besloten dat er een wijziging in de aanpak plaatsvindt. De oorspronkelijke doelstelling en planning blijven ongewijzigd. Het opschonen van het stadsbankarchief heeft vertraging opgelopen. Er is geen start gemaakt met het digitaliseren van dit archief, omdat er geen middelen beschikbaar zijn gesteld. In 2014 zijn de nodige voorbereidingen getroffen voor het verkrijgen van machtiging voor vervanging.

Jaarverslag | 21

Effectindicatoren bij 1B Dienstverlening Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening 1B1.a Rapportcijfer totaaloordeel telefonische dienstverlening

7,5

7,2

7,3

7,3

7,6

Kwalitatief onderzoek telefonische dienstverlening, Efdrie

1B1.b Rapportcijfer totaaloordeel dienstverlening balie

7,8

8,0

7,8

8,5

7,8

Benchmarking Publiekszaken

1B1.c Rapportcijfer totaaloordeel digitaal loket

7,6

6,7

7,3

6,8

7,9

Benchmarking Publiekszaken

1B1.d Percentage inwoners dat schriftelijk contact met de gemeente als goed of uitstekend beoordeelt

67%

-

72%

-*

-*

Stadsenquête

* De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn geen kaderstellende beleidsstukken vastgesteld.

Programmabudget Bestuur en dienstverlening bedragen x € 1.000,-

Bestuur

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting

Begroting 2014 na wijziging

Rekening 2014

Verschil 2014

Lasten

15.629

14.566

2.492

17.058

16.275

784

Baten

-370

-184

-130

-314

-282

-31

15.259

14.383

2.362

16.745

15.992

752

Lasten

14.892

14.319

-1.721

12.597

11.959

639

Baten

-2.328

-2.614

140

-2.474

-2.630

155

12.564

11.704

-1.581

10.123

9.329

794

Lasten

30.521

28.885

771

29.656

28.233

1.422

Baten

-2.698

-2.798

10

-2.788

-2.912

124

27.823

26.087

781

26.868

25.322

1.546

Toevoeging

40.876

0

1.299

1.299

1.299

0

Onttrekking

-6.127

-3.865

-1.741

-5.607

-5.604

-2

Mutaties reserves

34.748

-3.865

-442

-4.308

-4.305

-2

Resultaat

62.571

22.222

338

22.560

21.016

1.544

Saldo Dienstverlening

Saldo Programma

Saldo van baten en lasten Reserves

Reserves programma 1 bedragen x € 1.000,-

Reserve raad

Rekening 2013

Saldo

22 | Jaarverslag


Rekening 2014

Verschil 2014

91

0

28

28

28

0

Onttrekking

-90

0

0

0

0

0

1

0

28

28

28

0

Toevoeging

39.253

0

0

0

0

0

Onttrekking

-3.077

-3.077

0

-3.077

-3.077

0

36.176

-3.077

0

-3.077

-3.077

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-575

-15

-530

-545

-543

-2

-575

-15

-530

-545

-543

-2

Saldo Reserve flankerend beleid

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve Holland Rijnland

Begroting 2014


Bedrijfsvoeringsreserve concern

Rekening 2013

Verschil 2014

1.251

1.251

1.251

0

Onttrekking

-1.501

-624

-928

-1.552

-1.552

0

-69

-624

323

-301

-301

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-885

0

-283

-283

-283

0

-885

0

-283

-283

-283

0

Toevoeging

100

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-150

0

-150

-150

0

100

-150

0

-150

-150

0

Toevoeging

0

0

20

20

20

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

20

20

20

0

Toevoeging

40.876

0

1.299

1.299

1.299

0

Onttrekking

-6.127

-3.865

-1.741

-5.607

-5.604

-2

34.748

-3.865

-442

-4.308

-4.305

-2

Saldo Totaal

Rekening 2014

0

Saldo Reserve rekenkamer


1.432

Saldo Egalisatiereserve verkiezingen

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve brandschadefonds

Begroting 2014

Reserves programma 1

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Bestuur Bij de behandeling van de bestuursrapportage 2014 in november is aanvullend budget beschikbaar gesteld voor het invoeren van Zaakgericht werken van € 1.058.000,-. Er is nog nauwelijks tijd geweest om hierop uitgaven te doen. Daarom bedraagt het voordeel op dit budget € 1.053.000. Door frictiekosten voor personeel ontstaat er een nadeel van € 211.000. Het is gebruikelijk dit nadeel te dekken door een onttrekking uit de reserve flankerend beleid. Dienstverlening Medio december 2013 is de taak Registratie niet-ingezetenen (RNI) van het Rijk overgekomen naar de gemeente. Dat was veel later dan verwacht. De hiervoor ontvangen rijksvergoeding was veel hoger dan de gemaakte kosten. Het voordeel 2013 van € 158.000 is daarom via resultaatbestemming toegevoegd aan de begroting 2014. De extra kosten zijn er niet gekomen in 2014. Op het reguliere RNI-budget is € 37.000 minder uitgegeven waardoor in totaal een voordeel is ontstaan van € 195.000. Eind 2014 zijn er nog verplichtingen aangegaan voor aanpassingen bij de balie. Aan rijksafdrachten (paspoorten, rijbewijzen etc.) is € 149.000 meer uitgegeven. Daar staat tegenover dat er € 110.000 meer aan leges (paspoorten, rijbewijzen etc.) is ontvangen. De digitalisering van het bouwen cliëntenarchief is niet in 2014 afgerond. Dit was ook de verwachting, maar het budget was hier nog niet op aangepast. De onderbesteding bedraagt € 428.000. De uitgaven ten behoeve van de basisregistraties (GBA, BAG etc.) waren € 202.000 lager dan begroot doordat bepaalde aanpassingen wachten op landelijke ontwikkelingen. Afwikkeling heeft plaatsgevonden van oude invorderingskosten van de toenmalige afdeling gemeentebelastingen inzake dwangbevelen. De niet-geraamde kosten bedragen € 76.000. INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten die zijn afgesloten met een opvallend overschot 7100001 Beaufort (salarisadministratie) Beaufort is een softwarepakket dat Servicepunt 71 gebruikt en onderhoudt voor de deelnemende gemeenten. Investeringen worden daarom voortaan door SP71 gedaan.

Jaarverslag | 23

Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 7100004 Applicatie basisregistraties In het krediet is rekening gehouden met de ontsluiting van de basisregistraties. Deze ontsluiting door middel van het geo-magazijn is door verschillende omstandigheden nog niet gelukt. De landelijke partijen (Kadaster, Kamer van Koophandel) hebben vertraging opgelopen in hun planning en daarom kon Leiden nog niet aansluiten. In 2014 is er een gezamenlijke aanbesteding geweest van de regiogemeenten en het Servicepunt voor de Digi-koppeling. Wij hopen in 2015 de Digi-koppeling operationeel te hebben. De ontsluiting via een geo-viewer wordt in 2015 ook in gezamenlijkheid opgepakt.

24 | Jaarverslag

Jaarverslag | 25

2 Veiligheid

26 | Jaarverslag

Veiligheid Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

2 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bestuur, Veiligheid en Handhaving

De missie van het programma Veiligheid luidt: De gemeente Leiden staat voor een stad die veilig is en voelt op het gebied van wonen, werken en leven in samenwerking met bewoners en partners

Ontwikkelingen in 2014 Het gaat goed met de veiligheid in Leiden. De landelijke trend van dalende criminaliteitscijfers zien ook wij terug. In 2014 is het totaal aantal misdrijven in Leiden gedaald met 8% ten opzichte van 2013. Om bij te dragen aan de missie van het programma veiligheid heeft de focus van gemeentelijke inzet zich in 2014 gericht op de speerpunten uit het Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2012-2015. Het gaat hierbij om: 1. Geweld: minder huiselijk geweld en overvallen; 2. Vermogenscriminaliteit: minder woninginbraken; 3. Overlast: minder overlast door jongeren, overlast gerelateerd aan zwervers en daklozen en overlast rondom horecagelegenheden; 4. Evenementen: vergroting van veiligheid bij evenementen; 5. Bestuurlijke aanpak georganiseerde misdaad: een adequate bestuurlijke aanpak van georganiseerde misdaad, zoals illegale hennepteelt en vastgoedfraude; 6. Rampenbestrijding en crisisbeheersing: een optimale voorbereiding op rampen en crises. Op het terrein van fysieke veiligheid is het een druk jaar geweest. In maart was Leiden effectgemeente tijdens de NSS-top (Nucleaire Security Summit) in Den Haag. Dit hield in dat Leiden rekening moest houden met grootschalige verkeersproblemen. Daarnaast zijn er verschillende incidenten geweest, zoals bijvoorbeeld de vondst van een bom uit de Tweede Wereldoorlog bij de spoorbrug De Vink op 9 mei 2014 en de onstane maatschappelijke onrust bij de huisvesting van Benno L. De brede inspanningen van politie, brandweer, gemeente, organisaties en bewoners voor de 3 oktoberviering en de jaarwisseling, hebben ook dit jaar hun vruchten afgeworpen. Het aantal incidenten bij de 3 oktoberviering was minimaal en de overlast van vuurwerk en vandalisme tijdens de jaarwisseling is verder afgenomen.

Jaarverslag | 27

Beleidsterrein 2A Fysieke veiligheid Doelen en prestaties bij 2A Fysieke veiligheid Doel

Prestatie

2A1 Optimale preventie en aanpak branden, rampen en crises

2A1.1 Gemeentelijke inzet voor een optimale crisesorganisatie: planvorming, training en oefening 2A1.2 Afspraken maken en toezien op naleven afspraken met Veiligheidsregio Hollands Midden 2A1.3 Afspraken maken en toezien op dienstverleningsovereenkomst Regionale Brandweer 2A1.4 Toezicht en handhaving op veilig bouwen en gebruiken

2A1.1 Gemeentelijke inzet voor een optimale crisisorganisatie: planvorming, training en oefening De gemeente heeft zich in 2014 verder ontwikkeld als hulpverleningsorganisatie. Daarbij is een start gemaakt met de uitwerking en eerste implementatie van de visie Bevolkingszorg Op Orde (BZOO). Vijf gemeenten (Oegstgeest, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten en Leiden) werken daarbij samen in het verband Bevolkingszorg Regio Leiden (BRL). De visie gaat enerzijds uit van de zelfredzaamheid van burgers, anderzijds van een betere voorbereiding van de crisisorganisatie op incidenten. 2A1.2 en 2A1.3 Afspraken maken en toezien op naleven afspraken met Veiligheidsregio Hollands Midden (VRHM) en afspraken maken en toezien op dienstverleningsovereenkomst Regionale Brandweer Omdat de regionale brandweer onderdeel is van de VRHM zijn deze twee prestaties zijn in de Programmabegroting 2015 samengevoegd tot één prestatie: "Afspraken maken en toezien op naleven van de afspraken met de VRHM". Eind 2014 zijn in een regionaal governanceteam, bestaande uit een afvaardiging van de deelnemende gemeenten VRHM, afspraken gemaakt voor 2015. Hierbij is het vooral de bedoeling om tot gezamenlijk advies te komen over begroting en jaarrekening van de VRHM, inclusief de regionale brandweer. Effectindicatoren bij 2A Fysieke veiligheid Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 2A1 Optimale preventie en aanpak branden, rampen en crises 2A1.a Aantal branden (geen brandstichting)*

536

433

359

252

364

Politie-eenheid Den Haag

2A1.b Aantal brandstichtingen*

75

56

51

34

50

Politie-eenheid Den Haag

* In de Programmabegroting 2014 stonden cijfers volgens een andere definitie. In de tabel hierboven zijn de cijfers opgenomen die de politie momenteel hanteert. De streefwaarden zijn overeenkomstig herberekend. 2A1.a geeft het cijfer van het aantal keren dat melding is gedaan van een mogelijke brand bij de gemeenschappelijke meldkamer en de inzet van de politie daarop. Bij 2A1.b gaat het om die branden waarbij na onderzoek is vastgesteld dat het om brandstichting gaat.

Beleidsterrein 2B Sociale veiligheid Doelen en prestaties bij 2B Sociale veiligheid Doel

Prestatie

2B1 Beperken criminaliteit

2B1.1 Activiteiten Veiligheidshuis 2B1.2 Inzet Burgernet 2B1.3 Inzet Veilig Uitgaan 2B1.4 Inzet vermindering overvallen 2B1.5 Preventie woninginbraken 2B1.6 Handhaven Veilig Wonen 2B1.7 Inzet Steun- en meldpunten Huiselijk Geweld/Kindermishandeling 2B1.8 Bijdrage aan Keurmerk Veilig Ondernemen 2B1.9 Bestuurlijke maatregelen als uitkomst onderzoek RIEC / wet BIBOB

2B2 Beperken overlast

28 | Jaarverslag

2B2.1 Activiteiten Veiligheidshuis

Doel

Prestatie 2B2.2 Aanpak verslaafde daken thuislozen 2B2.3 Opleggen gebiedsverboden aan overlastgevende daklozen en drugsdealers 2B2.4 Handhaven prostitutie- en coffeeshopbeleid 2B2.5 Vertalen nieuwe landelijke prostitutiewetgeving naar Leidse situatie 2B2.6 Handhaving alcoholbeleid 2B2.8 Project Leiden buitengewoon veilig

2B3 Veilige evenementen

2B3.1 Analyse evenementen 2B3.2 Coördinatie en vergunningverlening rondom evenementen 2B3.3 Opstellen integrale operationele plannen bij risicovolle evenementen 2B3.4 Handhaven bij evenementen

2B1.1 en 2B2.1 Activiteiten Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis heeft haar werkwijze aangepast zodat ze zich kan concentreren op de meest ingewikkelde casuïstiek: die op het kruisvlak van criminaliteit, overlast en zorg. Dit betekent dat minder complexe gevallen lokaal een plek moeten krijgen. Het Veiligheidshuis heeft daartoe verbindingen gelegd met de lokale (zorg)netwerken en sociale (wijk)teams (naar aanleiding van de decentralisaties) om de casuïstiek die niet binnen het Veiligheidshuis hoort op de juiste plaats te kunnen beleggen. Ook de verbindingen met Veilig Thuis (voormalig AMHK - Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling) zijn gerealiseerd. In het grootste deel van de regio is in 2014 ingestemd met de regionalisering van het Veiligheidshuis. In een aantal gemeenten moet nog formeel besloten worden, maar zijn wel intenties uitgesproken. Hierdoor kan het Veiligheidshuis casuïstiek bedienen uit de gehele regio Hollands Midden ongeacht de gemeente van herkomst. 2B1.5 Preventie woninginbraken De aanpak van woninginbraken heeft ook in het jaar 2014 prioriteit gehad bij de gemeente. Leiden werkt hierbij nauw samen met de verschillende partners, zoals de politie en woningcorporaties. In 2014 is door middel van gemeentelijke voorlichtingscampagnes, onder andere in de Stadskrant en op social media, specifieke aandacht gevraagd voor woninginbraken. Dit is bijvoorbeeld gedaan door tijdens de donkere (winter)maanden de burgers te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid voor het treffen van maatregelen om woninginbraken te voorkomen. Ook is de inzet van Burgernet in 2014 voortgezet. De burgers zijn de ‘ogen en oren’ voor de politie en dragen, door het melden van verdachte situaties, bij aan het voorkomen en oplossen van woninginbraken. 2B1.7 Inzet Steun- en meldpunten Huiselijk Geweld/Kindermishandeling Het doel voor 2014 "Het tot stand brengen van één organisatie voor Huiselijk Geweld en Kindermishandeling" is gerealiseerd en per 1 januari 2015 is de nieuwe organisatie "Veilig Thuis" onder de vlag van de RDOG van start gegaan. (www.veiligthuishollandsmidden.nl ) 2B2.5 Vertalen landelijke prostitutiewetgeving naar Leidse situatie De in de begroting 2014 genoemde prestatie "Vertalen van de landelijke prostitutiewetgeving naar Leidse situatie" is nog niet uitgevoerd, omdat de wet nog niet door de Eerste Kamer is aangenomen. 2B2.6 Handhaving alcoholbeleid In 2014 hebben controles op de Drank- en Horecawet plaatsgevonden bij horeca en andere drankverstrekkers. Evaluatie 2014 cameratoezicht rondom Leiden CS Het primaire doel waarvoor de camera’s (42 stuks) rondom Leiden CS zijn opgehangen, is om een terroristische aanslag te voorkomen en/of na een aanslag de noodhulp te coördineren en de daders op te sporen. Daarnaast is het systeem inzetbaar bij gebeurtenissen waarbij de kans bestaat op een aanslag of een calamiteit. Ook kan het systeem worden gebruikt voor ondersteuning bij de handhaving van de openbare orde en de rechtsorde en de verbetering van de veiligheid. Zoals ook uit de evaluatie cameratoezicht van 2013 blijkt, is het zeer lastig om kwantitatief aan te tonen wat het preventief effect is van de implementatie van cameratoezicht in een bepaald gebied. Het cameratoezicht rondom het Stationsgebied is in 2014 succesvol ingezet. onder andere op crowdmanagement bij grote evenementen, zoals Koningsdag en de 3 Oktoberviering. Er kunnen tijdig maatregelen worden genomen om een grote mensenmassa in goede banen te leiden. Ook is het cameratoezicht behulpzaam bij het ondersteunen van hulpverlening als zich calamiteiten voordoen (o.a. bij grootschalige evenementen). Met betrekking tot de opsporing van strafbare feiten is gebleken dat het instrument cameratoezicht een geschikt middel is om in te zetten. In het afgelopen jaar is er in Leiden geen sprake geweest

Jaarverslag | 29

van een concrete terreurdreiging (of aanslag) maar in heel Nederland wordt het dreigingsniveau aangeduid met substantieel. Daarbij is het niet uitgesloten dat het CS van Leiden een mogelijk doelwit vormt voor een eventuele aanslag. Dit is ook de primaire reden waarom de camera’s zijn geplaatst. Over het algemeen kan worden geconcludeerd (uit o.a. de cijfers van de politie) dat de criminaliteit in het stationsgebied sinds 2008 is gedaald maar het is niet te bewijzen dat dit te danken is aan het cameratoezicht. Effectindicatoren bij 2B Sociale veiligheid Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

2B1.a Percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt

33%

43%

44%

40%

25%

Veiligheidsmonitor

2B1.b Percentage inwoners dat slactoffer is geweest van een delict

34%

27%

23%

24%

27%

Veiligheidsmonitor

2B1.c Aantal geweldsincidenten uitgaansgebied*

217

202

155

157

185

Politie Hollands Midden

2B1.d Aantal incidenten huiselijk geweld dat bij de politie bekend is

652

700

754

659

650


2B1.e Aantal overvallen

23

17

9

8

11


2B1.f Aantal bedrijfsinbraken*

387

351

317

266

330


2B1.g Woninginbraakrisicocijfer

12,0

10,5

9,2

9,1

9,1


2B1.h Aantal winkeldiefstallen*

586

480

547

501

470


2B1.i Aantal (brom)fietsdiefstallen*

1.612

1.558

1.667

1.552

1.500


2B1.j Aantal incidenten georganiseerde criminaliteit (inclusief drugshandel)*

444

409

420

400

400


2B2.a Percentage inwoners van stadsdeel Midden dat zegt dat horecaoverlast in de buurt vaak voorkomt

10%

8%

7%

3%

8%

Veiligheidsmonitor

2B2.b Percentage inwoners dat zegt dat overlast door dronken mensen in de buurt vaak voorkomt

13%

6%

4%

4%

6%

Veiligheidsmonitor

2B2.c Percentage inwoners dat zegt dat overlast door drugs in de buurt vaak voorkomt

6%

3%

5%

3%

3%

Veiligheidsmonitor

2B2.e Percentage inwoners dat zegt dat overlast door groepen jongeren in de buurt vaak voorkomt

15%

8%

7%

6%

8%

Veiligheidsmonitor

2B2.f Aantal incidenten overlastgevende jeugd*

871

1.340

1.130

1.366

1.070


2B2.g Aantal incidenten sociale overlast*

2.166

3.276

3.476

4.360**

2.740


2B2.h Aantal incidenten overlast horeca

350

355

285

222

330


2B3.a Percentage inwoners dat vaak overlast heeft van evenementen

3%

4%

3%

2%

12%***

Veiligheidsmonitor

2B3.b Aantal incidenten evenementen

34

46

28

22

30


Doel 2B1 Beperken criminaliteit

Doel 2B2 Beperken overlast

Doel 2B3 Veilige evenementen

*

In de Programmabegroting 2014 stonden cijfers volgens een andere definitie. In de tabel hierboven zijn de cijfers opgenomen die de politie momenteel hanteert. De streefwaarden

zijn overeenkomstig herberekend. ** De sterke stijging in deze categorie geldt niet alleen voor Leiden, maar voor de gehele politieregio en is een gevolg van een andere manier van registreren van inciidenten sociale overlast vanaf november 2013 waardoor worden veel incidenten in de deelcategorie conflictbemiddeling en burenruzies die voorheen onder 'Leefmileu' werden geregistreerd nu onder sociale overlast geregistreerd. *** Dit streefcijfer is in de begroting 2015 bijgesteld naar beneden (3% in 2015).

30 | Jaarverslag

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn op de beleidsterreinen van Veiligheid de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ Gevolgen invoering nieuw aangescherpt landelijk Coffeeshopbeleid – vaststelling Drank- en Horecaverordening 2013 en wijziging Algemene Plaatselijke Verordening 2009 (inspraak verwerkt) (RV 13.0092).

Programmabudget Veiligheid bedragen x € 1.000,-

Fysieke veiligheid

Rekening 2013

Verschil 2014

401

10.571

10.495

76

Baten

-320

-305

0

-305

-314

8

9.878

9.865

401

10.266

10.181

84

Lasten

2.830

2.175

360

2.535

2.679

-144

Baten

-577

-130

129

-1

-125

124

2.254

2.045

489

2.534

2.554

-20

Lasten

13.028

12.345

761

13.106

13.174

-68

Baten

-897

-435

129

-306

-439

132

12.131

11.910

890

12.799

12.735

64



Rekening 2014

10.170

Saldo van baten en lasten

Totaal


10.198

Saldo Programma

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Sociale veiligheid

Begroting 2014

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Sociale veiligheid Op dit beleidsterrein zijn geen afwijkingen groter dan € 250.000. Het verschil bij de lasten van € 115.000,- komt doordat we in Leiden de kosten verantwoorden van de inzet van het Veiligheidshuis door Gouda. Tegenover deze kosten staat een bijdrage van Gouda van € 115.000. Fysieke veiligheid Op dit beleidsterrein zijn er geen afwijkingen groter dan € 250.000. INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 Binnen dit programma zijn geen investeringskredieten ouder dan drie jaar.

Jaarverslag | 31

3 Economie en toerisme

32 | Jaarverslag

Economie en toerisme Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

3 Werk en financiën Bereikbaarheid, Financiën en Economie

De missie van het programma Economie en toerisme luidt: "De gemeente Leiden staat voor een vitale en duurzame economische structuur in samenwerking met haar stadspartners en de regio."

Ontwikkelingen in 2014 Het beleid van het programma Economie en Toerisme richt zich op de volgende beleidsterreinen: ■ ruimte om te ondernemen ■ faciliteren en stimuleren van ondernemen ■ marketing en promotie Van de zeventien in de begroting 2014 opgenomen prestaties staan er zestien op 'groen' en één op 'oranje'. Belangrijke ontwikkelingen in 2014 voor dit programma zijn : Economische Agenda In 2014 zijn, binnen de vijf thema's van de Economische Agenda Leidse Regio, acht prioriteiten aangegeven en een even groot aantal projecten benoemd en vastgesteld. Dit jaar is ook een start gemaakt met de uitvoering hiervan. In schema : Thema

Project

Economische structuurversterking

Koppelen van Kennis aan Markt Ontwikkeling van een Centrum voor Vitaliteit

Stimuleren van ondernemerschap en Starters

Centrum voor innovatie en ondernemerschap

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt

Het organiseren van een regionale stagemarkt

Verbeteren vestigingsklimaat

Ontwikkeling regionale visie op Retail en werklandschappen Organiseren optimaal fysiek vestigingsklimaat in het Bio Science Park Optimaal functionerend Expat Centre voor de Leidse regio

Regiomarketing en Acquisitie

Be good en tell it

Het is ons doel om concrete resultaten te boeken die een bijdrage leveren aan de verdere economische ontwikkeling van onze regio. Inmiddels is de regio in 2014 uitgebreid met de gemeente Katwijk als veertiende partner van de Economische Agenda.

Jaarverslag | 33

Leiden Bio Science Park De werkgelegenheid in het Leiden Bio Science Park (LBSP) groeit gestaag met gemiddeld 370 arbeidsplaatsen per jaar. Volgens de meest actuele informatie van het Bedrijvenregister van de KvK is de werkgelegenheid gegroeid tot 16.907 arbeidsplaatsen per 1 januari 2014, een stijging van 935 ten opzichte van 1 januari 2013. Dit is aanzienlijk meer dan het langjarig gemiddelde en is het gevolg van de ingebruikname van het gebouw Level en de versterkte groei van LUMC en Hogeschool. Er is in 2014 een aantal besluiten genomen dat voor de verkeersontsluiting van LBSP doorontwikkeling mogelijk maakt. Voor het project Ontsluiting Bio Science e Park (OBSP) stelde de raad het Uitvoeringsbesluit vast waardoor het LBSP een 3 ontsluitingsweg krijgt. Ook werd een Uitvoeringsbesluit vastgesteld voor een Onderdoorgang A44 –Niels Bohrweg om de verbinding met Oegstgeest en de ontsluiting voor fietsers en openbaar vervoer te verbeteren. Voor de Rijlandroute stelde de provincie het provinciaal inpassingsplan vast. Door B en W en provincie zijn bestuurlijke afspraken gemaakt voor het Hoogwaardig Openbaar Vervoer en Kennislijn. Deze besluiten bepalen de kaders voor een update van het masterplan LBSP en de infrastructuur binnen LBSP. Voor het LBSP is in januari een nieuw bestemmingsplan vastgesteld, waardoor dit plan aan de Wet Ruimtelijke Ordening voldoet. Een te ruime bepaling voor horeca en detailhandel is in september gecorrigeerd door het nemen van een Voorbereidingsbesluit. Kantorenvisie Holland Rijnland De provincie vroeg in november in een brief aan Holland Rijnland aandacht voor bestrijding van de kantorenleegstand. Strekking hiervan is om de kantorenleegstand te bestrijden door het in evenwicht brengen van de geraamde vraag naar kantoren en het bestaande en geplande aanbod. De gemeente Leiden neemt deel aan een regionale projectgroep. Het Leidse belang hierin bestaat in ieder geval uit het kunnen ontwikkelen van het stationsgebied met op de kortere termijn ontwikkeling van het Rijnsburgerblok. Daarnaast is voor Leiden het opvangen van de mogelijke financiële consequenties die voortvloeien uit de door de provincie voorgestelde aanpak een belangrijk punt. Detailhandel Eén van de prioriteiten van Economie071 is het op regioschaal uitwerken van beleid op het gebied van retail. Bestedingspatronen veranderen, mensen kopen steeds meer via internet. Een beperkt aantal winkelcentra houdt of verwerft een (boven)regionale functie. Scherpe focus en keuzes in de detailhandelstructuur en vernieuwing van concepten zijn nodig om het winkelaanbod van de regio toekomstbestendig en concurrerend te maken. Ook de provincie daagt de Leidse regio uit om een actuele retailvisie aan te dragen. Ondernemers en gemeenten in de Leidse regio werken samen bij het opstellen van deze retailvisie. We hebben hiervoor werkateliers met ondernemers georganiseerd. Daarnaast hebben we in 2014 gezamenlijke raadsbijeenkomsten gehouden om ook de raden hierbij te betrekken. Naast de ontwikkeling van de Retailvisie071 speelden in de oostflank van Leiden tenminste twee detailhandel ontwikkelingen die de aandacht opeisten: de herontwikkeling en toevoeging van 25.000 m² tot 43.000 m² detailhandel van Leidsenhage in Leidschendam Voorburg en de ontwikkeling van één of twee grote supermarkten in de Meerburgerpolder in Zoeterwoude. Om tot een aanpassing van de plannen te komen is overleg gevoerd met betrokken gemeenten, de regio Holland Rijnland en de provincie. Uitgangspunt hierbij is een vermindering van het aantal te ontwikkelen vierkante meters detailhandel. Werklandschappen We merken dat de beoogde flexibiliteit van het beleidskader Werklandschappen werkt. We konden hierdoor diverse aanvragen mogelijk maken. Een aantal acties uit het uitvoeringsprogramma is gestart, onder andere de pilot Rooseveltstraat. Het doel van deze pilot is om (economische) functiemenging mogelijk te maken en te onderzoeken of we procedures kunnen aanpakken en verkorten. In 2014 is ook begonnen met het bouwen van de monitor werklocaties. Hierin monitoren we onder andere de omvang van en de fluctuaties in het aanbod van het areaal aan bedrijfsruimte. Daarnaast hebben ondernemersverenigingen en gemeente gezamenlijk gekeken hoe de schouwen verbeterd konden worden.

Beleidsterrein 3A Ruimte om te ondernemen Doelen en prestaties bij 3A Ruimte om te ondernemen Doel

Prestatie

3A1 Meer ruimtelijke mogelijkheden voor bedrijven en instellingen

3A1.1 Regionale en lokale beleidsontwikkeling en advisering 3A1.2 Uitvoeren lokaal en regionaal beleid en advisering 3A1.3 Stimuleren warenmarkten

34 | Jaarverslag

Effectindicatoren bij 3A Ruimte om te ondernemen Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 3A1 Meer ruimtelijke mogelijkheden voor bedrijven en instellingen 3A1.a Aantal arbeidsplaatsen

59.985

60.449

60.458

*

60.400

Bedrijvenregister Zuid-Holland

3A1.b Aantal bedrijfsvestigingen

5.316

5.162

4.887

*

5.500

Bedrijvenregister Zuid-Holland

3A1.c Percentage leegstand in kantoren

14,2%

14,5%

13,8%

13,1%

13,5%

Kantorenmonitor Holland Rijnland

* De realisatiewaarde van 2014 komt beschikbaar in november 2015.

Beleidsterrein 3B Faciliteren/stimuleren van ondernemen Doelen en prestaties bij 3B Faciliteren/stimuleren van ondernemen Doel

Prestatie

3B1 Sterker ondernemersklimaat

3B1.1 Faciliteren van bedrijvigheid 3B1.2 Stroomlijnen horecaprocessen 3B1.3 Informeren en verstrekken vergunningen 3B1.4 Faciliteren Ondernemersfonds Leiden 3B1.5 Verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en stimuleren ondernemerschap

3B2 Meer kennisintensieve bedrijvigheid

3B2.1 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigheid 3B2.2 Stimuleren en faciliteren van netwerken

3B1.5 Verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en stimuleren ondernemerschap In 2014 is door de Leiden Bio Science Park Foundation een start gemaakt met de ondersteuning van science based startende ondernemers gefinancierd door RABO bank en gemeente. De Stichting BioPartner Leiden kreeg een subsidie van €500.000 voor het weer geschikt maken van het oude BioPartner 4 gebouw voor verhuur aan startende ondernemingen in de life sciences en health. Er zijn, naast het succesvolle Technolab, steeds meer initiatieven om leerlingen van basis- en voortgezet onderwijs met wetenschap, techniek en onderzoek in contact te brengen. Op initiatief van Naturalis is een project gestart dat moet leiden tot een transparant aanbod en een Wetenschap en Technologie paspoort. De Leidse instrumentmakersschool is in staat gesteld de noodzakelijke uitbreiding te realiseren. De bouwvergunning is nog in 2014 afgegeven. De eerste paal is geslagen voor de Biotech Training Facility bestemd voor het onder realistische omstandigheden scholen van personeel in de farmacie en biotechnologie. De Regionale Ontwikkeling Maatschappij ROM - nu IQ genaamd - is in 2014 gestart met een participatiefonds waar de gemeente Leiden ook aan deelneemt. De eerste twee investeringen van IQ waren in 2 bedrijven op Leiden Bio Science Park. 3B2.1 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigheid Het Leiden Center for Innovation and Entrepreneurship (LCIE) is één van de prioriteiten uit de Economische Agenda Leidse Regio waarmee we in 2014 een start hebben gemaakt als partners van deze Agenda. Doel van het LCIE is om studenten, docenten, onderzoekers en startende ondernemers te ondersteunen in het aanleren van ondernemersvaardigheden en het starten van een eigen onderneming. Belangrijk daarbij is het creëren van een omgeving waar een ondernemersklimaat heerst, waar alle relevante kennis over ondernemerschap binnen handbereik is en waar mensen elkaar inspireren om ondernemerschap te tonen. Met het LCIE willen we concreet invulling geven aan dit doel. 3B2.2 Stimuleren en faciliteren van netwerken De netwerken /clusters Leiden Bio Science Park, Medical Delta, en de nieuwe clusters Space, BioBased en Vitaliteit draaien volgens verwachting. Erfgoed Leiden en Omstreken heeft in 2014 een symposium georganiseerd waarin verschillende voorbeelden van clustervorming in de erfgoedsector besproken werden. Dit heeft nog niet geleid tot vorming van een Erfgoedcluster. Wel is door partners het nieuwe Erfgoedcafé ontwikkeld als informeel netwerk. Uit het rapport van bureau Blauwberg 'Ondernemen met Kennis' werd het communicatiecluster als niet kansrijk beoordeeld. De universiteit en de gemeente hebben toen gezamenlijk de conclusie getrokken dat in 2014 geen subsidie meer zou worden gegeven aan de Stichting Leiden Communicatiestad. Het bestuur van de stichting heeft de stichting vervolgens opgeheven. De Leidse proeftuin voor Zorg en Welzijn ontwikkelt zich wel, maar

Jaarverslag | 35

trager dan verwacht. Belangrijke constatering is dat de gewenste verbinding ‘over het spoor’ tussen wetenschap en de zorgpraktijk in de stad Leiden lastiger te leggen is dan gedacht. Effectindicatoren bij 3B Faciliteren/stimuleren van ondernemen Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

1.042

979

1.088

2014

Streefwaarde 2014

Bron

850

Kamer van Koophandel

Doel 3B1 Sterker ondernemersklimaat 3B1.a Aantal startende bedrijven in Leiden

Beleidsterrein 3C Marketing en promotie Doelen en prestaties bij 3C Marketing en promotie Doel

Prestatie

3C1 Meer zakelijk en recreatief bezoek aan Leiden

3C1.1 Citymarketing 3C1.2 Faciliteren Centrummanagement Leiden 3C1.3 Uitvoering activiteiten kadernota winkelvoorzieningen Binnenstad 3C1.4 Marketing- en activiteitencampagne voor bezoek aan retail binnenstad 3C1.5 Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid 3C1.6 Binnenstad aantrekkelijk tijdens de bouw

3C2 Meer kennisintensieve bedrijven aantrekken

3C2.1 Acquisitie van kennisintensieve bedrijven

3C1.1. Citymarketing In 2014 heeft Leiden Marketing met de citymarketing en citybranding van Leiden gezorgd voor positieve beeldvorming op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Er waren onder meer campagnes in landelijke media, de e evenementen Signatures Cultuurweken Leiden en de 2 editie van de Nacht van Kunst en Kennis. Deze Nacht vond plaats op diverse locaties van de universiteit,de musea en cultuurinstellingen in de binnenstad. Bijzonder is dat in 2014 het aantal museumbezoekers in Leiden ‘de magische grens’ van 1 miljoen heeft overschreden (te weten: 1.013.500). Dit zelfs zonder de talrijke bezoekers van Corpus in Oegstgeest mee te tellen! 3C1.4 Marketing – en activiteitencampagne voor bezoek aan retail binnenstad De tripartite samenwerking tussen het Centrummanagement Leiden, de Cultuurmakelaar en Leiden Marketing heeft, in samenwerking met retail-, horeca- en cultuurbedrijven, gezorgd voor een uitgebreid aanbod aan activiteiten en evenementen. Zo zijn er bijvoorbeeld, alle laatste weekenden van de maand, de Verrassende Winkelweekenden. Met wisselende thema’s kunnen bezoekers zich tijdens het winkelen laten verrassen met muziek, straattheater, kunst en literaire activiteiten. Het doel hiervan is om meer bezoekers naar de binnenstad van Leiden te trekken. Ook in 2014 is het evenementenseizoen afgesloten met de Winter Wonder Weken. Van 6 november 2014 tot 4 januari 2015 was er een gevarieerd programma: de Lichtjesparade, intocht van Sinterklaas en het Huis van Sinterklaas, de ijsbaan op de Nieuwe Rijn en aansluitend de Kerstmarkt met ca. 75 kramen. De voor Nederland unieke en bijzondere ‘drijvende Kerstmarkt’, heeft veel bezoekers getrokken en ook veel regionale en landelijke aandacht gegenereerd. 3C1.5 Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid Het aantal hotelovernachtingen stijgt de laatste jaren, te weten 232.000 in 2012 en 245.000 in 2013 (de cijfers voor 2014 zijn in de loop van 2015 bekend). Reden van deze toename is de uitbreiding van de hotelcapaciteit in de afgelopen jaren. Er zweven nog enkele hotelplannen boven de markt. Daarom is in 2014 opdracht verstrekt voor het uitvoeren van een hotelonderzoek, in samenwerking met het Hoteloverleg Leiden. Het is belangrijk om te weten of de Leidse hotelmarkt verdere groeicapaciteit heeft en als dat zo is, voor welke locaties dat dan kan worden ingevuld. Verder scoorde Leiden hoog in een landelijk onderzoek naar het toeristisch en culturele imago van grote en middelgrote steden. Leiden behaalde op het overall toeristisch imago een 4e plaats (na Maastricht, Amsterdam en Utrecht), een 3e plaats op de sfeeraspecten (na Maastricht en Haarlem) en voor de toeristische productaspecten een 5e plaats (na Amsterdam, Utrecht, Maastricht en Den Haag). 3C2.1 Acquisitie van kennisintensieve bedrijven Op de Schipholweg vestigde zich TNO gezondheid. Dit is een samenvoeging van de Leidse vestiging aan de Wassenaarseweg en de TNO vestiging in Hoofddorp. Het bedrijf Welch Allen vestigde zich in het Achmea pand bij het centraal station.

36 | Jaarverslag

Effectindicatoren bij 3C Marketing en promotie Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

3C1.a Aantal arbeidsplaatsen in de bezoekerseconomie

5.816

6.025

5.992

*

6.050

Bedrijvenregister ZuidHolland

3C1.b Gemiddeld aantal uitgevoerde activiteiten per bezoek aan Leiden

1,6

1,8

1,8

1,7

1,9

Continu Vakantie Onderzoek

3C1.c Aantal hotel- en campingovernachtingen

219.458

234.320

245.400

*

210.000

Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

3C1.d Gemiddelde bestedingen van dagbezoekers aan Leiden per bezoek per persoon

€ 34

€ 38

€ 38

€ 35

€ 37


3C1.e Rapportcijfer Leidenaren voor historische binnenstad Leiden

7,7

-

7,5

-**

-**

Stadsenquête

3C1.f Beoordeling door Leidenaren van Leidse binnenstad als winkelcentrum op 7 aspecten

-

-

6,6

-**

-**

Stadsenquête

3C1.g Aantal unieke bezoekers aan de website www.leiden.nl

383.636

328.410

400.164

438.447

380.000

Leiden Marketing

3C1.h Aantal bezoekers Visitors Centre Leiden

133.716

132.237

153.146

131.984

130.000

Leiden Marketing

3C1.i Aantal museumbezoeken

856.855

800.107

930.819

1.013.500 800.000

Leiden Marketing

3C1.j Aantal passanten kernwinkelgebied per week

315.000

299.200

315.000

333.900

300.000

Locatus / City Traffic

3C1.k Aantal afgelegde bezoeken (x 1.000) aan Leiden door inwoners van Nederland

1.869

1.827

1.735

1.544

2.000


Doel 3C1 Meer zakelijk en recreatief bezoek aan Leiden

* De realisatiewaarde van 2014 komt beschikbaar in november 2015. ** De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Toelichting bij realisatiewaarden Continue Vakantie Onderzoek (CVO) Het CVO is een onderzoek waarbij Nederlanders wordt gevraagd welke steden zij de afgelopen jaren hebben bezocht. Deze percentages worden vervolgens geëxtrapoleerd voor de gehele bevolking. Uit het onderzoek is veel informatie beschikbaar over bezoekersmotieven van ‘de Nederlander ‘. De dalende bezoekersaantallen is een landelijke trend; het aantal bezoeken aan de 4 grote steden tussen 2006-2008 en 2012-2014 is met 27 % gedaald, het gemiddeld aantal bezoeken aan middelgrote steden met 29 % en aan Leiden met 22 %. De afname wordt vooral veroorzaakt door een afname van het winkelen. Omdat in Leiden relatief minder wordt gewinkeld (veel cultureel bezoek) is de afname van het totaal aantal bezoeken in Leiden waarschijnlijk daardoor beperkter dan in andere steden. De daling van de bestedingen hangt direct samen met de daling van het winkelbezoek. Er komt nog een nadere vergelijking van Leiden met andere steden analyse op basis van het CVO onderzoek. Bij gebrek aan andere onderzoeken is het CVO zeker informatief. Voor de begroting 2016 gaan we echter werken met verbeterde informatie en indicatoren uit de binnenstadindex.

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ RV 13.0106, Verordening winkeltijden Leiden 2014 ■ RV 13.0147 Beleidskader ‘Van bedrijventerreinen naar werklandschappen Leidse regio ■ RV 14.0053 Uitbreiding van het evenementenbeleid met het vergroten van locatie 3: het water van de Nieuwe Rijn, ten behoeve van de jaarlijkse ijsbaan en Kerstmarkt (inspraak verwerkt) ■ RV 14.0102 Huisvesting kennisintensieve startende bedrijven (NUON middelen) ■ RV 14.0132 Programmaplan Binnenstad 2015 - 2018 en Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2015

Jaarverslag | 37

Programmabudget Economie en toerisme bedragen x € 1.000,-

Ruimte om te ondernemen

Rekening 2013

1.362

1.324

39

Baten

-531

-439

0

-439

-510

71

639

735

188

923

814

109

Lasten

4.897

3.996

616

4.612

4.232

379

Baten

0

0

0

0

5

-5

4.897

3.996

616

4.612

4.237

374

Lasten

1.826

1.499

883

2.382

2.286

96

Baten

-390

-380

-123

-503

-590

86

1.436

1.119

760

1.879

1.697

182

Lasten

7.893

6.669

1.687

8.356

7.842

514

Baten

-921

-819

-123

-942

-1.094

152

6.972

5.850

1.564

7.414

6.748

666

Toevoeging

0

0

5.402

5.402

5.402

0

Onttrekking

0

0

-1.348

-1.348

-1.138

-210

0

0

4.055

4.055

4.265

-210

6.972

5.850

5.619

11.468

11.013

456

Mutaties reserves Resultaat


Reserve Cofinancieringfonds Kennisstad

Rekening 2013



Rekening 2014

Verschil 2014

0

848

848

848

0

Onttrekking

0

0

-848

-848

-638

-210

0

0

0

0

210

-210

Toevoeging

0

0

2.555

2.555

2.555

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

2.555

2.555

2.555

0

Toevoeging

0

0

2.000

2.000

2.000

0

Onttrekking

0

0

-500

-500

-500

0

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Toevoeging

0

0

5.402

5.402

5.402

0

Onttrekking

0

0

-1.348

-1.348

-1.138

-210

0

0

4.055

4.055

4.265

-210

Saldo Totaal

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve economische impulsen Kennisstad

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Reserve programma Binnenstad

Verschil 2014

188


Rekening 2014

1.174

Saldo Programma


1.170

Saldo Marketing en promotie

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Faciliteren/Stimuleren van ondernemen

Begroting 2014

Reserve Cofinancieringsfonds Kennisstad Het verschil in realisatie van € 210.000 komt voornamelijk door exploitatiebijdragen aan investeringen die in 2014 waren geraamd, maar die nog niet volledig zijn uitgevoerd. Dit leidt tot een even grote lagere onttrekking aan de reserve. Het gaat om de projecten Leidse proeftuin Zorg & Welzijn, Leren over Leven: Life Sciences in Leiden en Leiden Biobased / Bio Solar Cells.

38 | Jaarverslag

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Ruimte om te ondernemen Het budget revitalisering werklocaties is aanvankelijk alleen ingezet ten behoeve van bedrijventerreinen. Later is het ook ingezet voor andere soorten werklocaties zoals kantorenlocaties en winkelcentra. De dynamiek van die projectontwikkeling is soms moeilijk voorspelbaar en daarom zijn de uitgaven lastig te ramen. Het gevolg is dat de lasten lager zijn uitvallen dan begroot. Het voordelige resultaat op de baten is behaald door bijdragen van externe partijen aan de Economische Agenda Leidse regio 2020 'Kennis & Werk #071'. Voor dit samenwerkingsverband voert gemeente Leiden de organisatorische en financiële regie. In 2014 bestond het uit twaalf partijen waaronder de zes gemeenten in de Leidse regio, ondernemers en onderwijsinstellingen. Faciliteren/Stimuleren van ondernemen De lasten binnen faciliteren/ stimuleren van ondernemen laten een onderuitputting zien van € 379.000. Onderbesteding zorgt voor een positief resultaat van bijna vijf ton. Deze onderbesteding heeft drie oorzaken. Als eerste heeft het College via B en W besluit 13.0384 besloten om voor drie projecten cofinanciering beschikbaar te stellen gedurende drie jaar tot 1 juni 2016. Door de systematiek van de cofinanciering is het noodzakelijk om de niet bestede maar wel verplichte middelen door te schuiven. Hierdoor ontstaat een voordeel omdat de bedragen wel begroot zijn maar niet uitgegeven. Daarnaast heeft het voordeel betrekking op de niet gerealiseerde bijdrage aan het krediet cofinancieringfonds dat bij de bestuursrapportage 2014 is ingesteld. Het hele bedrag is wel beschikbaar gesteld, maar nog niet volledig uitgegeven. Bijdragen die wel zijn gerealiseerd waren projecten als proeftuin, groei Leidse Instrumentenmakersschool, 2e fase bio based en Leiden over life science. Tot slot is het incidentele budget voor Kennisstad, bestaande uit bijdragen van universiteitssteden voor kennisuitwisseling en lobby, slechts voor een klein gedeelte benut. Het Netwerk heeft, na een periode van weinig activiteiten, pas in het najaar 2014 een doorstart gemaakt. Ook is het incidentele budget voor programma Kennisstad nog niet besteed omdat de samenwerkingspartners nog in overleg zijn over de in te dienen voorstellen. Naast deze voordelige verschillen is er een nadeel op de uitgaven aan het Ondernemersfonds Leiden(OFL) van € 130.000. Extra ingevorderde OZB gelden op niet-woningen (5,3%) vormen de dekking voor deze uitgave. Tegenover dit nadeel in programma 3 staat een voordeel op programma 11 "Algemene Dekkingsmiddelen". Marketing en promotie Binnen Citymarketing is er extra subsidie aan Leiden Marketing betaald als gevolg van de extra opbrengsten toeristenbelasting. Daar tegenover staat dat de budgetten van het programma Binnenstad voor marketingen activiteitencampagne voor "bezoek retail" maar voor een deel zijn besteed doordat de opdracht aan een extern bureau aanzienlijk is teruggebracht. Dat was mogelijk omdat onderdelen van die activiteitencampagne tegen lagere kosten zijn uitgezet bij het Centrummanagement. Bij elkaar levert dat een voordeel op van bijna € 100.000. Het voordelige resultaat op de baten is gehaald door een hogere opbrengst van de toeristenbelasting. Dat is gerealiseerd door meer hotelkamers en een betere bezetting. Deze hogere opbrengst van circa € 86.000 is als extra subsidie aan Leiden Marketing uitbetaald zoals besloten in raadsbesluit RB12.0132 Structuur citymarketing Leiden 2013-2016. INVESTERING Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 Niet van toepassing voor dit programma.

Jaarverslag | 39

4 Bereikbaarheid

40 | Jaarverslag

Bereikbaarheid Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

4 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bereikbaarheid, Financiën en Economie Ruimtelijke Ordening, Binnenstad & Publiekszaken

De missie van het programma Bereikbaarheid luidt: De gemeente Leiden draagt zorg voor blijvende bereikbaarheid van de stad als voorwaarde voor duurzame leefbaarheid voor de inwoners van de stad.

Ontwikkelingen in 2014 Een belangrijke mijlpaal is bereikt. Provinciale Staten hebben het provinciaal inpassingsplan van de Rijnlandroute vastgesteld en de minister van Infrastructuur heeft de benodigde tracébesluiten ondertekend. Met deze besluiten is de aanleg van de Rijnlandroute planologisch mogelijk gemaakt. In 2014 is gewerkt aan een nieuwe beleidsnota voor verkeer en vervoer (Mobiliteitsnota Leiden 2015-2022). Hierin is nadrukkelijk aandacht voor het fietsbeleid, het openbaar vervoerbeleid en duurzame mobiliteit. De Mobiliteitsnota Leiden 2015-2022 benoemt nieuwe maatregelen om de bereikbaarheidsambities te verwezenlijken en ook maatregelen waarover al besluitvorming heeft plaatsgevonden. De in de verkenning LAB071 voorgestelde ringstructuur voor het Leidse wegennet vormt voor het autoverkeer de basis voor de nieuwe mobiliteitsnota. De nota is in 2015 klaar voor bespreking in de gemeenteraad. In 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met het nieuwe parkeerbeleid. De belangrijkste verandering is invoering van parkeerregulering in de schilwijken. Voor het realiseren van de parkeergarages Lammermarkt en Garenmarkt is er een succesvolle aanbesteding geweest.

Beleidsterrein 4A Langzaam verkeer Doelen en prestaties bij 4A Langzaam verkeer Doel

Prestatie

4A1 Meer fietsgebruik

4A1.1 Opstellen fietsbeleid 4A1.2 Uitvoeren maatregelen fiets

4A2 Betere looproutes

4A2.1 Opstellen voetgangersbeleid 4A2.2 Uitvoeren maatregelen looproutes

4A1.1 Opstellen fietsbeleid In 2014 is gewerkt aan een nieuwe beleidsnota voor verkeer en vervoer (Mobiliteitsnota Leiden 2015-2022). Hierin is ruim aandacht voor het fietsbeleid. In de nota worden, naast het doorzetten van de 42 maatregelen uit de Nota Herijking Fietsroutes 2013-2020, de volgende maatregelen benoemd die het gebruik van de fiets bevorderen:

Jaarverslag | 41

- Maatregelen voor de vijf snelfietsroutes, na beschikking van de aanvullende rijkssubsidie Beter Benutten; - Maatregelen ter verbetering van het fietsparkeren bij Leiden Centraal, Lammenschans, centrum en wijken (vooruitlopend op het uitvoeringsprogramma fietsparkeren 2015). - Maatregelen fietsroutes uit LAB071, aanvullend op de nota herijking fietsroutes. - Maatregelen fietsroutes uit Kaderbesluit Herontwikkeling Stationsgebied: “fixing the link” en route Bio Science Park – centrum. 4A1.2 Uitvoeren maatregelen fiets In het beleidsakkoord is vastgelegd dat het gebruik van de ondergrondse stalling aan de Zeezijde gratis blijft totdat samen met NS en Prorail maatregelen zijn uitgewerkt voor de uitbreiding van het aantal fietsenstallingen bij het station. De verbeteringen aan de fietscorridors tussen Leiden - Den Haag en de fietsverbinding over het NUON-terrein zijn in voorbereiding. Deze laatste is een nieuwe fietsverbinding vanaf de Maresingel, over het NUON-terrein naar de Langegracht. Dit vormt onderdeel van een regionale en stedelijke fietsroute van de Merenwijk naar het centrum, via het nieuwe ecoduct over de Willem de Zwijgerlaan Effectindicatoren bij 4A Langzaam verkeer Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

4A1.a Aandeel fiets in de modal split*

37,4%

41,4%

*

*

36,0%

CBS

4A1.b Percentage inwoners dat wekelijks of (bijna) dagelijks fietst

-

-

84%

-**

-**

Stadsenquête

Doel 4A1 Meer fietsgebruik

* De modal split is niet betrouwbaar omdat er in deze landelijke enquête weinig respondenten uit Leiden deelnemen. In de Programmabegroting 2015 is een meer betrouwbare en dus toetsbare effectindicator opgenomen. ** De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Beleidsterrein 4B Openbaar vervoer Doelen en prestaties bij 4B Langzaam verkeer Doel

Prestatie

4B1 Meer gebruik van het openbaar vervoer

4B1.1 Opstellen openbaarvervoerbeleid 4B1.2 Uitvoeren maatregelen openbaar vervoer

4B1.1 Opstellen openbaarvervoerbeleid In 2014 is gewerkt aan een nieuwe beleidsnota voor verkeer en vervoer (Mobiliteitsnota Leiden 2015-2022). Hierin is ook het beleid voor het (hoogwaardig) openbaar vervoer opgenomen. In de nota zijn de volgende maatregelen benoemd die het gebruik van het openbaar vervoer bevorderen: - Realisatie van de benodigde maatregelen voor R#net bussen (Hoogwaardig OV); - Verplaatsen van de OV#terminal naar de zeezijde van Leiden Centraal, inclusief de daarbij horende aanpassingen van de aansluitende wegen; - Inzetten op een betere treinbediening op de route Leiden-Utrecht; - Nauw samenwerken met de Provincie Zuid-Holland aan de busconcessie van 2020 met het doel voor Leiden een goede busbediening te krijgen. Hierbij is vooral aandacht voor de belangen bereikbaarheid én leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit; - Versterken van de OV#verbinding tussen het Bio Science Park en de binnenstad. Effectindicatoren bij 4B Openbaar vervoer Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

4B1.a Aandeel bus in de modal split*

0,8%

1,9%

-*

-*

4,0%

CBS

4B1.b Aantal openbaar vervoerkilometers (indexcijfer)

96

**

**

**

103

Connexxion

4B1.c Aantal in- en uitstappers treinstations in Leiden gemiddeld per werkdag

69.442

71.196

77.330

***

66.135

NS

Doel 4B1 Meer gebruik van het openbaar vervoer

* De modal split is niet betrouwbaar omdat er in deze landelijke enquête weinig respondenten uit Leiden deelnemen. In de Programmabegroting 2015 is een meer betrouwbare en dus toetsbare effectindicator opgenomen. ** Sinds de overstap naar Arriva worden deze cijfers niet meer geleverd. *** De realisatiewaarde van 2014 wordt verwacht in september 2015.

42 | Jaarverslag

Beleidsterrein 4C Autoverkeer Doelen en prestaties bij 4C Autoverkeer Doel

Prestatie

4C1 Betere doorstroming op het Leidse wegennet

4C1.1 Opstellen beleid autoverkeer 4C1.2 Rijnlandroute 4C1.3 Leidse Agglomeratie Bereikbaar 4C1.4 Ontsluiting Bio Science Park 4C1.5 Uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar 4C1.6 Uitvoeren maatregelen autoverkeer

4C1.1 Opstellen beleid autoverkeer In 2014 is gewerkt aan een nieuwe beleidsnota voor verkeer en vervoer (Mobiliteitsnota Leiden 2015-2022) die wij in 2015 ter vaststelling aanbieden. De actualisatie van het thema bereikbaarheid heeft dus niet plaatsgevonden in de structuurvisie, maar in een nota die specifiek over verkeer en vervoer gaat. In de nota is ook aandacht gegeven aan de verblijfskwaliteit in de binnenstad, en aan verkeersmanagement (Beter Benutten). 4C1.3 Leidse Agglomeratie Bereikbaar In de verkenning LAB071 is samen met de buurgemeenten de bereikbaarheidsopgave voor de gehele Leidse agglomeratie bepaald en vertaald in een ambitiedocument en een verkenning naar kansrijke oplossingen om die ambities te realiseren. Het ambitiedocument beschrijft de bereikbaarheidsambities voor zowel wonen, werken als bezoeken. De bereikbaarheid en leefbaarheid van de Leidse agglomeratie is het beste te verbeteren met oplossingen waarbij doorgaand verkeer buiten het stadscentrum en de woonkernen gaat rijden. Een ringstructuur moet daarvoor zorgen. De gemeenten stellen twee soorten verkeersmaatregelen voor: maatregelen ter versterking van een Ring-ringstructuur en No-Regret-maatregelen. De Ringstructuur vormt voor het autoverkeer de basis voor de nieuwe mobiliteitsnota en wordt daarin ‘Leidse Ring genoemd’. Deze ring bestaat grotendeels uit al bestaande wegen: de A4, N446, Oude Spoorbaan, Willem de Zwijgerlaan, Schipholweg, Plesmanlaan, A44 en de nog aan te leggen Rijnlandroute. In 2015 stellen wij hiervoor een kaderbesluit op met de nodige infrastructurele ingrepen op het noordelijk deel van de Leidse Ring. Los daarvan staat de reconstructie van de Kanaalweg (vanaf het Lammenschansplein tot aan de aansluiting van de Lorentzkade) en de bouw van een doorgang onder het spoor in de Kanaalweg. Dit is in 2014 verder voorbereid en tot uitvoeringsbesluit gebracht. Bij de Bestuursrapportage 2014 is de resterende vrijkomende budgetreservering beschikbaar gekomen voor het investeringsprogramma voor de bereikbaarheid. 4C1.4 Ontsluiting Bio Science Park De Plesmanlaan is vanaf de A44 de toegangsweg naar Leiden en de hoofdontsluitingsweg voor het Bio Science Park. Na ingebruikname van de Rijnlandroute wordt de Plesmanlaan nog belangrijker voor het verkeer dat dan vanaf de A4 via de Rijnlandroute ook aan de westzijde de stad kan binnenrijden. Het project Ontsluiting Bio Science Park (OBSP) zorgt met een ingrijpende reconstructie van de kruisingen op de Plesmanlaan en Haagse Schouwweg voor een vlotte verkeersafwikkeling op de Plesmanlaan en een goede ontsluiting van het Leiden Bio Science Park. In de eerste helft van 2014 is de aanbestedingsprocedure afgerond. Op 22 juli 2014 is de opdracht verleend aan de marktpartij met het winnende inschrijvingsontwerp, te weten Heijmans. In het 3de kwartaal is Heijmans gestart met de uitwerking van het inschrijvingsontwerp. Qua uitvoering is in het najaar ook een aantal voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd: het in gebruik nemen van de Paardenweide bij Holiday Inn als logistieke ruimte voor het project, de sloop van het tankstation en de aanleg van een tweede rijstrook bij de oprit naar de A44 richting Amsterdam. Dit is onderdeel van de “quick win”-maatregelen bij de Knoop Leiden West die de Provincie en Rijkswaterstaat samen uitvoeren. Op 2 september 2014 heeft BenW het Ontwerp Bestemmingsplan vastgesteld en dat heeft in de periode van 17 oktober 2014 tot en met 27 november 2014 voor inspraak ter inzage gelegen. Op 16 december 2014 is het bestemmingsplan, inclusief bijbehorende zienswijzenota vastgesteld. Vaststelling van het bestemmingsplan door de raad staat gepland voor 2015. 4C1.5 Uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar Het Uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar is in 2014 in een stroomversnelling geraakt. Belangrijke ontwikkelingen zijn de besluitvorming over de Rijnlandroute en de start van R-Net op provinciaal- en rijksniveau, een heldere keuze voor de uitwerking van de oplossing uit LAB071 en de aanbesteding van de bouw van de parkeergarages Lammermarkt/Garenmarkt en van het project ‘Ontsluiting BioSciencepark’. De werkzaamheden op zowel de Lammermarkt als op de Plesmanlaan zijn gestart en de Raad is met een aantal voortgangsrapportages op de hoogte gehouden van de vorderingen. Met de herinrichting van de Breestraat zijn de eerste stappen gezet voor de vermindering van het aantal bussen. Ook de voorbereiding van

Jaarverslag | 43

besluitvorming over het HOV tracé door de binnenstad en naar Leiderdorp is gestart. Delen van de Hooigracht zijn in dat kader reeds uitgevoerd. Door de vele besluiten die nu na jaren van onduidelijkheid genomen worden, is de weg vrij om een nieuwe uitgewerkte integrale visie op de verbetering van de bereikbaarheid op te stellen en een bijbehorende uitvoeringsagenda te presenteren. De voorbereiding en participatie voor beide producten is in 2014 gestart. De resultaten zullen in het voorjaar van 2015 in de vorm van een nieuwe Mobiliteitsnota en een bijbehorend Investeringsplan (voor de periode 2016 – 2022) aan de raad worden gepresenteerd. 4C1.6 Uitvoeren maatregelen autoverkeer Het wijkactieplan Merenwijk is gedeeltelijk uitgevoerd in 2014 en loopt door in 2015. De herinrichting van de Oegstgeesterweg is vertraagd en zal samen met het vervangen van de verkeersregelinstallatie worden uitgevoerd in 2015.

Beleidsterrein 4D Parkeren Doelen en prestaties bij 4D Parkeren Doel

Prestatie

4D1 Meer parkeerkwantiteit en betere parkeerkwaliteit

4D1.1 Opstellen parkeerbeleid 4D1.2 Uitvoeren proef blauwe zones 4D1.3 Realisatie parkeergarage Garenmarkt 4D1.4 Realisatie parkeergarage Lammermarkt 4D1.5 Parkeermanagement 4D1.6 Uitvoeren maatregelen parkeren

4D1.1 Opstellen parkeerbeleid In 2014 is het nieuwe parkeerbeleid vastgesteld. Op 18 december 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met de uitwerking van het voorstel voor parkeerregulering in de schilwijken. Het doel is om in de wijken parkeeroverlast te bestrijden van lang parkerende auto’s, die daar geen bestemming hebben, en zo de leefbaarheid te vergroten. Bewoners en bezoekers moeten dicht bij hun bestemming kunnen parkeren. 4D1.3 Realisatie parkeergarage Garenmarkt en 4D1.4 Realisatie parkeergarage Lammermarkt Eind 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met het gevraagde krediet op basis van het uitvoeringsbesluit van het college van BenW. Medio 2013 is de selectiefase van de Europese Aanbestedingsprocedure voor het Design, Build en Maintain (DBM) contract voor de realisatie afgerond. De geselecteerde aannemers hebben in het eerste kwartaal van 2014 aanbiedingen gedaan die zijn beoordeeld op basis van Economisch Meest Voordelige Inschrijving criteria. Op basis hiervan is aan de combinatie Dura Vermeer – Besix de opdracht voor de Pre Design werkzaamheden vergund voor beide garages. Deze gunning is aangevochten, maar door de rechtbank bekrachtigd. Tijdens de Pre Design fase wordt het ontwerp geverifieerd, gevalideerd en wordt het Voorlopige Ontwerp afgerond. Voor de Lammermarkt is deze fase in de zomer van 2014 afgesloten en is het DBM contract ondertekend. Eind 2014 is gestart met bouwvoorbereiding. Wegen zijn omgelegd, tijdelijke parkeerplaatsen zijn ingericht en het informatiecentrum is geopend. De bouw van de Lammermarktgarage is eind 2014 gestart. Eind 2016 wordt de garage op de Lammermarkt in gebruik genomen. Begin 2015 wordt de Pre Design fase voor de garage Garenmarkt afgerond en het DBM contract ondertekend. Op basis van de winnende aanbieding is het Voorontwerp Bestemmingsplan aangepast tot een Ontwerp Bestemmingsplan. Aansluitend aan de Lammermarkt wordt eind 2016, begin 2017 gestart met bouwen van de garage Garenmarkt. Beide garages worden gefinancierd vanuit de Parkeerexploitatie; hiervoor zijn in het Uitvoeringsbesluit richtinggevende kaders meegegeven. 4D1.5 Parkeermanagement Het parkeermanagement heeft voor de implementatie van nieuw en staand beleid de activiteiten rond het parkeerbeleid gecoördineerd . De gegevens die voortkomen uit de financiële data en parkeerdata zijn geanalyseerd en beoordeeld en zijn over de eerste helft 2014 aan de raad voorgelegd in de vorm van de parkeermonitorrapportage. Het inzicht in parkeerexploitatie op korte en lange termijn is actueel, alle bestaande en verwachte ontwikkelingen zijn verwerkt. Voor de te leveren diensten en producten voor parkeren bekijken we zorgvuldig of de inzet in verhouding is met de output. Dit heeft o.a. geresulteerd in een efficiëntere inzet van parkeerhandhaving in vergelijking tot 2013. Alle parkeerdata worden verzameld in de applicatie Smart Park. Hieruit volgt een maandelijkse managementrapportage. Vanuit deze informatie wordt gemonitord welke effecten de exploitatieresultaten hebben op het vermogen om te investeren in de parkeervoorzieningen.

44 | Jaarverslag

Effectindicatoren bij 4D Parkeren Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

4D1.a Percentage inwoners dat vaak parkeeroverlast ondervindt

-

20%

19%

17%

20%

Veiligheidsmonitor

4D1.b Percentage autobezitters dat parkeermogelijkheden bij huis met 'goed' of 'voldoende' beoordeelt

67%

-

74%

-*

-*

Stadsenquête

4D1.c Aantal parkeerplaatsen op straat voor bewoners / bezoekers in parkeerrestrictiegebied

5.897

6.187

6.187

6.340

Parkeermonitor

4D1.d Aantal parkeerplaatsen in garages voor bewoners / bezoekers

1.201

1.330

1.330

1.590

Parkeermonitor

4D1.e Aantal parkeerplaatsen op / in P+R terreinen / garages

750

750

750

750

Parkeermonitor

4D1 Meer parkeerkwantiteit en betere parkeerkwaliteit


Beleidsterrein 4E Leefomgeving Doelen en prestaties bij 4E Leefomgeving Doel

Prestatie

4E1 Betere leefomgeving door verkeersmaatregelen

4E1.1 Opstellen verkeersveiligheidsbeleid

4E2 Duurzame mobiliteit

4E2.1 Opstellen duurzaam mobiliteitsbeleid

4E1.2 Uitvoeren verkeersveiligheidsmaatregelen

4E2.2 Uitvoeren maatregelen duurzaam mobiliteitsbeleid

4E1.2 Uitvoeren verkeersveiligheidsmaatregelen De aanpak van enkele ongevallenlocaties op fietsroutes en de herinrichting van het kruispunt Herenstraat zijn opgestart. Uitvoering vindt plaats in 2015. Het gaat om onderzoek naar de oorzaken en mogelijke oplossingen bij de volgende ongevallenlocaties: 1. Koninginnelaan / Lammenschansweg 2. Vijf Meilaan / Sweelincklaan 3. Kort Rapenburg / Noordeinde 4. Turfmarkt / Blauwpoortsbrug 5. Sumatrastraat / Lage Rijndijk 6. Hooigracht / Nieuwstraat 7. Lammermarkt / Molenwerf 8. Vrijheidslaan / Zoeterwoudseweg 9. Zijlsingel / Oosterkerkstraat 10.De Sitterlaan / Lammenschansweg 11.Herenstraat / Zoeterwoudsesingel 12.Herenstraat / Koninginnelaan 13.Rijnzichtbrug / Morsweg 14.Rijnzichtbrug / Haagweg 15.Vijf Meilaan / Boshuizerlaan 16.Wassenaarseweg / Sandifortdreef 4E2.1 Opstellen duurzame mobiliteitsbeleid Duurzame mobiliteit is als thema verwerkt in de nieuwe mobiliteitsnota, daarmee is een losse nota niet meer nodig. De raad heeft een besluit genomen over elektrische laadpalen voor auto’s, zie hiervoor prestatie 5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit. Effectindicatoren bij 4E Leefomgeving Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

-

-

-

2014

Streefwaarde 2014

Bron

< 25

Viastat

Doel 4E1 Betere leefomgeving door verkeersmaatregelen 4E1.a Aantal ziekenhuisongevallen

Jaarverslag | 45

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ RV 14.0044 Budgetneutrale Bijstelling plafondbedrag "Scope Derden - Verlegging Kabels en Leidingen" in het uitvoeringsbesluit ‘Ontsluiting Bio Science Park, deelproject 1 - aanleg ongelijkvloerse kruising' ■ RV 14.0071 Kredietaanvraag voor plankosten voor nadere uitwerking van de Bereikbaarheid van de Leidse agglomeratie (LAB071) ■ RV 14.0080 Uitvoeringsbesluit Onderdoorgang A44-Niels Bohrweg ■ RV 14.0081 Laadpalen voor elektrisch vervoer ■ RV 14.0082 Parkeerregulering in schilwijken ■ RV 14.0099 Uitvoeringsbesluit project Kanaalweg-Zuid ■ RV 14.0104 Programmaopzet HOV Leiden ■ RV 14.0112 Bestemming exploitatiebijdrage en aanvullend krediet Rooseveltstraat ■ RV 14.0119 Verordening op de heffing en invordering van parkeerbelastingen 2015

Programmabudget Bereikbaarheid bedragen x € 1.000,-

Langzaam verkeer

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Lasten

815

1.442

-525

918

822

96

Baten

0

-227

227

0

0

0

815

1.215

-298

918

822

96

Lasten

1.082

1.372

18.815

20.187

20.158

29

Baten

0

0

0

0

0

0

1.082

1.372

18.815

20.187

20.158

29

Lasten

3.996

1.745

6.511

8.256

4.239

4.016

Baten

0

0

0

0

0

0

3.996

1.745

6.511

8.256

4.239

4.016

Lasten

5.304

6.296

1.773

8.069

7.152

916

Baten

-8.537

-9.813

211

-9.602

-9.007

-595

-3.233

-3.517

1.984

-1.533

-1.854

321

Lasten

1.303

926

727

1.654

1.270

383

Baten

-109

-91

89

-2

-74

73

1.193

835

817

1.652

1.196

456

Lasten

12.499

11.781

27.301

39.082

33.642

5.440

Baten

-8.646

-10.131

528

-9.603

-9.081

-522

3.853

1.649

27.829

29.479

24.561

4.918

Toevoeging

26.263

4.555

53.583

58.139

59.279

-1.140

Onttrekking

-12.953

-1.988

-53.390

-55.378

-53.589

-1.789

Mutaties reserves

13.311

2.567

193

2.761

5.690

-2.930

Resultaat

17.164

4.217

28.023

32.239

30.251

1.988

Saldo Openbaar Vervoer

Saldo Autoverkeer

Saldo Parkeren

Saldo Leefomgeving

Saldo Programma



Reserve parkeren

Saldo

46 | Jaarverslag

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Toevoeging

6.059

2.076

336

2.412

3.626

-1.214

Onttrekking

-6.325

-1.481

-1.488

-2.969

-3.874

905

-266

595

-1.152

-557

-248

-309


Reserve bereikbaarheid

Rekening 2013

0

0

0

Onttrekking

-49

0

-15

-15

-14

-1

-49

0

-15

-15

-14

-1

Toevoeging

12.875

1.974

-549

1.425

1.425

0

Onttrekking

0

0

-42.147

-42.147

-42.147

0

12.875

1.974

-42.696

-40.721

-40.721

0

Toevoeging

2.956

74

0

74

0

74

Onttrekking

0

-74

-2.956

-3.030

-2.956

-74

2.956

0

-2.956

-2.956

-2.956

0

Toevoeging

1.984

0

48.795

48.795

48.795

0

Onttrekking

-5.046

0

-3.785

-3.785

-2.367

-1.417

-3.063

0

45.010

45.010

46.427

-1.417

Toevoeging

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Toevoeging

2.090

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.145

0

-3.000

-3.000

-1.798

-1.202

945

0

-3.000

-3.000

-1.798

-1.202

Toevoeging

300

431

2

433

433

0

Onttrekking

-388

-433

0

-433

-433

0

-88

-2

2

0

0

0

Saldo Reserve Ontsluiting Bio Science Park

Saldo Reserve afbouwregeling SSL

Saldo Totaal


Verschil 2014

0

Saldo Reserve fietsenstalling station

Rekening 2014

0

Saldo Reserve bereikbaarheidsprojecten


0

Saldo Res. Kap.lasten parkeergarage Kooiplein

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve Ringweg Oost

Begroting 2014

Toevoeging

26.263

4.555

53.583

58.139

59.279

-1.140

Onttrekking

-12.953

-1.988

-53.390

-55.378

-53.589

-1.789

13.311

2.567

193

2.761

5.690

-2.930

Reserve parkeren De afwijkingen op zowel de onttrekkingen als de stortingen zijn administratief van aard. De ramingen zijn beide € 1.214.000 te laag. Het werkelijke saldo op de stortingen is nihil, terwijl het saldo op de onttrekkingen € 309.000 moet zijn. Dit verschil wordt veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken (verbetering wijk Transvaal van € 11.000 en parkeren regulering schilwijken van € 298.000). Reserve kapitaallasten parkeergarage Kooiplein Bij de Bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen. Omdat de investering in de parkeergarage Kooiplein is vertraagd heeft in 2014 geen onttrekking aan deze reserve ter dekking van de kapitaallasten plaatsgevonden. Reserve bereikbaarheidsprojecten Door niet gerealiseerde bijdragen aan investeringen in de infrastructuur is een voordeel op de lasten ontstaan. Doordat er een lagere onttrekking uit de reserve plaatsvindt ontstaat op de baten een nadeel. Reserve ontsluiting Bio Science Park Het nadelig saldo van € 1,1 miljoen door de lagere onttrekking uit reserve ontsluiting Bio Science Park is het gevolg van niet gerealiseerde bijdragen aan de investering ontsluiting Bio Science Park. De onttrekking is daardoor niet nodig.

Jaarverslag | 47

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Algemeen Het positieve resultaat binnen het programma Bereikbaarheid bedraagt € 2,0 miljoen. Dit voordeel is voornamelijk het gevolg van lagere bijdragen aan (vertraagde) investeringen in dit programma. De bijbehorende lagere onttrekkingen uit de reserves komen in andere programma's tot uiting. Het nadeel op deze onttrekkingen bedraagt € 1,6 miljoen. Als we het nadeel van de andere programma's betrekken bij het positieve resultaat op het programma Bereikbaarheid resteert er per saldo een voordeel van € 0,4 miljoen. Autoverkeer Het voordeel op de lasten van € 4,0 miljoen. heeft betrekking op de niet gerealiseerde bijdragen aan investeringen op infrastructurele werken. Dekking hiervan vindt plaats uit diverse reserves. Het gaat om de ontsluiting Bio Science Park, spooronderdoorgang Kanaalweg en Hallenweg. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage van € 6,3 miljoen. De realisatie bedraagt € 2,5 miljoen. Parkeren De prestatie parkeren heeft een voordelig resultaat van € 321.000. Dit komt vooral door een niet gerealiseerde bijdrage aan de investering parkeerregulering schilwijken van € 298.000. Dit project loopt volgens planning door naar 2015. Daarnaast is er een nadeel van € 0,6 miljoen op de parkeerbaten (met name straatbelasting) en een voordeel van € 0,6 miljoen op de parkeerlasten als gevolg van lagere kapitaallasten en interne kostenverdeling. Leefomgeving Het voordeel op de lasten van € 383.000 heeft met name betrekking op de niet gerealiseerde bijdragen (gedekt uit reserves). Het gaat om onderzoekskosten voor de Rijnlandroute, de programmaopzet HOV Leiden en de kosten van de voorbereiding en uitvoering van een overeenkomst met Leiderdorp over de bouwvergunning voor het aquaduct met de Tunnelbak W4. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage van € 477.000. De realisatie bedraagt € 155.000. INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn er per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten die zijn afgesloten met een opvallend overschot Div.nrs. Ringweg Oost Op 11 november 2014 heeft de raad besloten deze kredieten af te sluiten (RB14.0096 bestuursrapportage 2014). Daarbij is het nog vigerende kaderbesluit Ringweg Oost uit 2010 ingetrokken. Hierdoor is er ruimte gemaakt voor verdere uitwerking van LAB071 (Leidse Agglomeratie Bereikbaar). De middelen van Ringweg Oost blijven beschikbaar voor het Investeringsprogramma Bereikbaarheid. 7100089 aanschaf en plaatsing 10 parkeerautomaten De uiteindelijke prijs voor aanschaf en plaatsing van de tien parkeerautomaten was lager dan geraamd waardoor € 31.085 van het krediet niet is gebruikt. Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 7100013 Inrichting fietsenstalling V&D In 2014 is de fietsenstalling V&D in gebruik genomen. De werkzaamheden voor de inrichting zijn nog niet volledig afgerond. In 2015 beoordelen we of er nog (aanvullende) werkzaamheden voor de plaatsing van fietsrekken nodig zijn en sluiten we het krediet af. 7100014 Aanpak black spots Het uitvoering van project Rijnsburgerweg vindt plaats in fasen. De eerste fase is in 2013 uitgevoerd, de tweede naar verwachting in 2015. Het project ongevallenlocaties uit het uitvoeringsprogramma fietsroutes is opgestart. De voorbereiding en uitvoering nemen meerdere jaren in beslag. De verwachting is dat uiterlijk in 2016 het krediet afgesloten kan worden. Div.nrs. Ontsluiting Bio Science Park Het werk is in juli 2014 gegund. In 2014 zijn de eerste werkzaamheden buiten gestart met het kappen van bomen en het dempen van sloten. De werkzaamheden zullen volgens de planning van de aannemer tot begin 2017 duren.

48 | Jaarverslag

7100022 Rotonde Ketermeerlaan-Gooimeerlaan Er is al een aantal maatregelen aan de rondweg uitgevoerd. In 2014 is een motie ingediend over de rotondes aan de rondweg. Naar aanleiding hiervan is over de problematiek van de Merenwijk een enquête en een informatieavond gehouden. De uitkomsten zijn we nu aan het verwerken. Het resultaat hiervan en verdere planvorming voor herinrichten kruisingen volgen in 2015. 7100053 Kanaalweg-Zuid In september 2014 is het uitvoeringsbesluit vastgesteld voor de realisatie van de spoorwegonderdoorgang en de revitalisering van de aansluitende wegvakken. In 2015 zal het aanbestedingstraject doorlopen worden. Volgens de planning starten eind 2015 de conditionerende werkzaamheden. Het werk aan de spoorwegonderdoorgang start in 2016. De oplevering staat gepland voor begin 2018. 7100062 Uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid scholen Door ontwikkelingen in de omgeving van de scholen kan het soms lang duren voor verkeersveilige maatregelen tot uitvoering komen. Er zijn nog vier scholen waar een onderzoek naar de verkeersveiligheid moet worden gehouden. Dit gebeurt in 2015. De infrastructurele aanpassingen naar aanleiding van dit onderzoek volgen in 2015 met uitloop naar 2016. 7100063 Busroute Churchilllaan in het kader van Boshuizerkade 30 km/uur De bouwactiviteiten zijn, zoals het er nu naar uitziet, in 2016 klaar. De wens is om de hele Boshuizerkade als 30 kilometerweg in te richten. Op dit moment is er onvoldoende budget, mogelijk komt medio 2015 voldoende dekking. en kan de herinrichting na afronding van de bouw in 2016 worden uitgevoerd. 7100068 Hooigracht-route (kruispunten) Er volgt nog een eindafrekening van de aannemer, daarna kan het project worden afgesloten. 7100070 Rooseveltstraat De procedure voor de vestiging van een McDonalds loopt nog. De verwachting is dat dit in 2015 is afgerond en dat we dan met de herinrichting kunnen beginnen. 7100071 Diverse fietsvoorzieningen Uit dit budget komt elk jaar een bedrag beschikbaar. Het uitvoeringsprogramma fietsroutes en maatregelen voor fietsparkeren wordt hieruit gefinancierd. Dit neemt meerdere jaren in beslag. 7100072 W4 - aquaduct met tunnelbak Het werk is opgeleverd maar de complexe afrekening met andere gemeenten en Zoeterwoude vindt pas in 2015 plaats. 7100074 Maresingel Het ontwerp voor de Maresingel hangt nauw samen met de herinrichting van het Singelpark. De afstemming , en het te nemen verkeersbesluit hebben veel tijd in beslag genomen. De uitvoering is daarom vertraagd en zal nu in 2015 plaatsvinden. 7100078 aanleg Hallenweg 1e fase Afsluiting van het krediet is niet mogelijk. Uit het krediet bekostigen we de aanleg Floris Versterlaan en daarna de definitieve aanleg van de Hallenweg. 7100084 Lammenschans-Tomatenstraat Door diverse bouwactiviteiten in de omgeving is het nog niet wenselijk om dit kruispunt aan te pakken. De verwachting is dat dit in 2015, mogelijk 2016, zal plaatsvinden. 7100085 Wijkactieplannen parkeren De wijkactieplannen Merenwijk zijn veelomvattend, er zijn diverse maatregelen uitgevoerd. De werkzaamheden lopen nog door in 2015. 7100091 Kooiplein aankoop parkeergarage Het project Kooiplein, waarvan de aanleg van parkeergarages onderdeel uitmaakt, is volop in de uitvoering en zal nog een aantal jaar doorlopen. 7100092 Parkeergarage Garenmarkt Eind 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met het gevraagde krediet op basis van het uitvoeringsbesluit van het college van BenW. Medio 2013 is de selectiefase van de Europese Aanbestedingsprocedure voor het Design, Build en Maintain (DBM) contract voor de realisatie afgerond. De geselecteerde aannemers hebben in het eerste kwartaal van 2014 aanbiedingen gedaan die zijn beoordeeld op basis van Economisch Meest

Jaarverslag | 49

Voordelige Inschrijving criteria. Op basis hiervan is aan de combinatie Dura Vermeer – Besix de opdracht voor de Pre Design werkzaamheden vergund. Deze gunning is aangevochten, maar door de rechtbank bekrachtigd. Tijdens de Pre Design fase wordt het ontwerp geverifieerd, gevalideerd en wordt het Voorlopige Ontwerp afgerond. Begin 2015 wordt deze fase afgerond en het DBM contract ondertekend. Op basis van de winnende aanbieding is het Voorontwerp Bestemmingsplan aangepast tot een Ontwerp Bestemmingsplan. Aansluitend aan de Lammermarkt wordt eind 2016, begin 2017 gestart met bouwen. 7100093 Parkeergarage Lammermarkt Eind 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met het gevraagde krediet op basis van het uitvoeringsbesluit van het college van BenW. Medio 2013 is de selectiefase van de Europese Aanbestedingsprocedure voor het Design, Build en Maintain contract voor de realisatie afgerond. De geselecteerde aannemers hebben in het eerste kwartaal van 2014 aanbiedingen gedaan die zijn beoordeeld op basis van Economisch Meest Voordelige Inschrijving criteria. Op basis hiervan is aan de combinatie Dura Vermeer – Besix de opdracht voor de Pre Design werkzaamheden vergund. Deze gunning is aangevochten, maar door de rechtbank bekrachtigd. Tijdens de Pre Design fase wordt het ontwerp geverifieerd, gevalideerd en wordt het Voorlopige Ontwerp afgerond. Zomer 2014 is deze fase afgesloten en is het DBM contract ondertekend. Eind 2014 is gestart met bouwvoorbereiding. Wegen zijn omgelegd, tijdelijke parkeerplaatsen zijn ingericht en het informatiecentrum is geopend. De start van de bouw Lammermarkt heeft eind 2014 plaatsgevonden. Eind 2016 wordt de garage op de Lammermarkt in gebruik genomen. 7100284 Vervanging parkeerapparatuur 2012 ev Het krediet moet behouden blijven in afwachting van de ontwikkeling van de projecten Parkeermanagement, parkeerregulering in de schilwijken (uitbreiding parkeerapparatuur) en digitalisering van de parkeerketen. 7100471 Leidse agglomeratie bereikbaar (LAB071) De laatste stap van de Verkenning LAB071 zetten we in het voorjaar van 2015. De gemeenteraden van Leiden en Leiderdorp behandelen dan de oplossing die voortkomt uit de verkenning. Daarna sluiten de betrokken gemeenten een Samenwerkingsovereenkomst. Vervolgens wordt het onderdeel “Leidse Ring” van de oplossing verder uitgewerkt tot het niveau van Kaderbesluit. Naar verwachting kan de raad hierover rond de zomerperiode van 2015 besluiten. Bij het kaderbesluit vragen we een nieuw krediet aan voor de vervolguitwerking. Het krediet LAB071 is dan niet meer nodig. 7100080 Herinrichting Kaarsemakersplein In het kader van de samenwerkingsovereenkomst Oranje-/Waardgracht met Portaal is een krediet van € 1 ton gevoteerd ten behoeve van de herinrichting van het Kaarsemakersplein. Deze samenwerking wordt ontbonden. Het doel waarvoor de middelen beschikbaar zijn gesteld blijft: herinrichting van het Kaarsenmakersplein. Het krediet dient ter dekking van de voorbereidingskosten.

50 | Jaarverslag

Jaarverslag | 51


52 | Jaarverslag

Omgevingskwaliteit Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

5 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Onderwijs, Sport en Milieu

De missie van het programma Omgevingskwaliteit luidt: De gemeente Leiden staat voor een stad met een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is, waar mensen graag vertoeven en die uitnodigt tot verantwoordelijk gedrag. Zij doet dit samen met alle gebruikers.

Ontwikkelingen in 2014 Uit de in 2014 gehouden schouw openbare ruimte blijkt dat de gemiddelde beeldkwaliteit op het door Leiden gewenste kwaliteitsniveau is. Aandachtspunt is het bereiken van de norm voor onkruid op verharding, nu de gemeente dit niet meer met chemische middelen mag bestrijden. De plaatsing van ondergrondse afvalcontainers loopt volgens planning. Er zijn succesvolle proeven gedaan met perscontainers voor plastic. Overigens is de landelijke afschaffing van het statiegeld op grote plastic flessen een jaar uitgesteld. De inzameling van bedrijfsafval is meer kostendekkend gemaakt. In het kader van “ruimte om te leven” is een start gemaakt met de vermindering van het aantal objecten in de openbare ruimte. Er is gewerkt aan projecten voor wegonderhoud zoals het busperron Stationsplein en de rondweg Merenwijk. Er is voortvarend gewerkt aan het Uitvoeringsprogramma Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2014-2018. De nota Waterkracht heeft in de tweede helft van 2014 voor inspraak gelegen. Begin 2015 kan deze worden aangeboden aan de raad, dit is later dan gepland. Voor het beleidsterrein openbaar groen is prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van het Singelpark. Hiervoor zijn acht deelprojecten opgestart. Het afronden van het beeldkwaliteitsplan groene hoofdstructuur is hierdoor wat doorgeschoven. Concrete invullingen van de groene hoofdstructuur zijn wel in 2014 gerealiseerd. Voor het regionaal groen is onder andere met omliggende gemeenten het Uitvoeringsprogramma Leidse Ommelanden 2014-2020 vastgesteld. In het traject van de Duurzaamheidsagenda is een splitsing aangebracht in een korte en lange termijn agenda. Voor het verbeteren van de luchtkwaliteit zijn maatregelen uitgevoerd met betrekking tot elektrisch vervoer. In het gemeentelijk wagenpark zijn voertuigen vervangen door meer milieuvriendelijke voertuigen. De maatregelen voor geluidsanering en bodemsanering verliepen volgens planning. Het duurzaamheidscentrum heeft Leidenaren voorgelicht over de duurzaamheidsfondsen en lokale duurzame initiatieven gestimuleerd. Gezamenlijke initiatieven van gemeente en externe partners over duurzaamheidsmaatregelen zoals energiebesparing zijn in de stad enthousiast ontvangen.

Jaarverslag | 53

Beleidsterrein 5A Verharde openbare ruimte Doelen en prestaties bij 5A Verharde openbare ruimte Doel

Prestatie

5A1 Schoon, heel en veilig

5A1.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid openbare ruimte 5A1.2 Realiseren beleid verbetering kwaliteit openbare ruimte 5A1.3 Realiseren beleid inzamelen huishoudelijk afval 5A1.4 Implementeren kadernota en handboek kwaliteit openbare ruimte 5A1.5 Realiseren openbare ruimte projecten programma Binnenstad 5A1.6 Beheren openbare verlichting 5A1.7 Beheren bruggen en viaducten 5A1.8 Beheren wegen 5A1.9 Uitvoeren straatreiniging en graffitibestrijding 5A1.10 Inzamelen huishoudelijk afval 5A1.11 Beheren walmuren 5A1.12 Beheren straatmeubilair 5A1.13 Beheren contracten buitenreclame 5A1.14 Handhaven gebruik openbare ruimte 5A1.15 Inzamelen bedrijfsafval 5A1.16 Verminderen van overlast in eigen wijk

5A1.2 Realiseren beleid verbetering kwaliteit openbare ruimte Het beleidsplan openbare verlichting, de implementatie basis registratie ondergrond , het project beheerproces en beheersysteem, de maatregelen aanpak meeuwenoverlast en de afbouw chemische onkruidbestrijding zijn volgens planning gerealiseerd. De voorbereiding van het plan voor het opknappen van de openbare ruimte in de overige delen van Leiden Noord heeft vanwege de samenhang met het Kooiplein en een complexe vergunningenprocedure langer geduurd. Hierdoor is de aanbesteding ook later uitgevoerd. De aanbesteding van het deelproject Prinsessenbuurt en Hoven is in 2014 net afgerond. Het werk is gestart in 2015. Voor het deelproject Sophiastraat is de aanbesteding in januari 2015 gestart, de uitvoering gebeurt in mei. Het deelproject Noorderkwartier West zal qua ontwerp in het voorjaar van 2015 zijn afgerond, daarna volgen bestek en aanbesteding. Naar verwachting zal de uitvoering najaar/winter 2015 zijn. De uitvoering van de nieuwe nota hondenbeleid is vertraagd. Eind 2014 is op de gemeentelijke website een enquête gehouden over de voorgenomen wijziging in het beleid voor hondenuitlaatstroken en uitrengebieden. Met ruim 1000 ingevulde enquêtes kost de uitwerking met name van de open vragen meer tijd dan gepland. De afronding volgt in de eerste helft van 2015. 5A1.3 Realiseren beleid inzamelen huishoudelijk afval De Tweede Kamer heeft de keuze voor het al dan niet afschaffen van statiegeld op grote plastic flessen uitgesteld tot medio 2015. Alle in 2014 hiervoor geplande acties schuiven daarmee op naar 2015. 5A1.6 Beheren openbare verlichting Het in 2014 gemaakte uitvoeringsplan openbare verlichting is gedeeltelijk uitgevoerd. Het restant voltooien we conform planning in 2015. In de binnenstad is klassieke verlichting aangebracht. Het aanbrengen van historische verlichting aan de Haarlemmerweg wordt uitgevoerd met het project Trekvaartplein. 5A1.7 Beheren bruggen en viaducten In 2014 is voor ca. € 2 miljoen aan verplichtingen afgesloten voor werk dat gedeeltelijk in 2014 en in 2015 zal worden uitgevoerd. Voor ca. € 1 miljoen zijn werkzaamheden al daadwerkelijk afgerond en betaald, waaronder de automatisering van de Stationspleintunnel en de conservering van tunnels en bruggen. Hiermee is een grote inhaalslag gerealiseerd. Het project Churchillbrug is complexer dan verwacht. Hierdoor is de voorbereiding uitgelopen. De uitvoering van het werk zal in 2015 plaatsvinden. Het brugdek moet bij nader inzien worden aangebracht in twee delen en de constructie vraagt extra voorzieningen voor de stevigheid.

54 | Jaarverslag

5A1.8 Beheren wegen Het project Busperron Stationsplein is een voorbeeld van goede samenwerking binnen de gemeente tussen beheer en ontwikkeling. In 2014 is het project Rondweg Merenwijk uitgevoerd. Hiermee heeft de hoofdstructuur van de wegen in de Merenwijk weer een flinke up-grading gekregen. De actualisatie van het meerjaren vervangingsplan wegen gebeurt nadat de weginspecties in maart 2015 zijn gedaan. In 2014 was het nieuwe beheersysteem nog niet operationeel, hierdoor hebben de weginspecties nog niet plaatsgevonden. Het meerjarenplan vervanging wegen wordt gemaakt voor de komende 10-15 jaar. De resultaten van een onderzoek naar grondverzakking op buurtniveau worden opgenomen in de nieuwe beheerplannen 2017-2021. In de beheerplannen worden ook de kosten voor voorbereiding, administratie en toezicht opgenomen. In het huidige beheerbudget is met deze kosten geen rekening gehouden. De Raad heeft in december 2012 besloten om niet € 4,5 miljoen extra maar € 2,25 miljoen extra beschikbaar te stellen als vervangingsbudget voor wegen. Onder dit raadsbesluit waarbij 50% beschikbaar is gesteld lag de aanname dat vervangingsinvesteringen in wegen ook gedekt worden uit gemeentebrede projecten. Gebleken is dat dit in veel mindere mate het geval is. Daardoor is nu onvoldoende dekking aanwezig voor langjarige, volledige uitvoering van het MOP Wegen. 5A1.9 Uitvoeren straatreiniging en graffitibestrijding Niet in alle gevallen is bij de onkruidbestrijding op verhardingen de gewenste beeldkwaliteit gerealiseerd. Dit is een gevolg van het stoppen van chemische bestrijding en het daarom moeten inregelen van mechanische onkruidbestrijding. Nu er meer ervaring is opgedaan met de mechanische bestrijding is de verwachting dat het gewenste beeldkwaliteitsniveau voor 2015 wel haalbaar is, maar het oude niveau zal niet meer worden gehaald. 5A1.10 Inzamelen huishoudelijk afval De uitrol van de plaatsing van ondergrondse containers voor restafval loopt volgens planning. Zoals het er nu naar uitziet zal voor de zomer van 2015 het project in de binnenstad kunnen zijn afgerond (in plaats van eind 2015). In 2014 zijn twee pilots uitgevoerd met ondergrondse perscontainers voor kunststof verpakkingsmateriaal. Hiermee vergroot inzamelcapaciteit met een factor vijf tot zes. De resultaten zijn zo positief, dat we dit systeem in 2015 verder gaan uitrollen. Hiermee onstaat een aanzienlijke toename in inzamelcapaciteit voor kunststof verpakkingen. 5A1.11 Beheren walmuren Er is voor ca. € 0,3 miljoen op de markt gezet aan contracten voor reparaties aan de beschoeiingen. Deze werkzaamheden zijn in 2014 uitgevoerd en lopen ook in 2015 conform het meerjarenonderhoudsplan door. Het reinigen van de walmuren en het herstellen van voegen van gemetselde walkanten blijken arbeidsintensiever dan verwacht waardoor de kosten hoger uitvallen dan geraamd. 5A1.12 Beheren straatmeubilair Het toetsen van objecten in de openbare ruimte op functionaliteit is in 2014 voortgezet. Mede vanuit de visie ‘Ruimte om te leven’ is, bij groot onderhoudswerken, gestart met het verwijderen van alle palen die geen verkeersfunctie hebben. In 2014 is voor een deel invulling gegeven aan deze prestatie door het toetsen van verkeersborden aan de verkeersbesluiten en het verwijderen van overbodige borden. 5A1.13 Beheren contracten buitenreclame Door het faillissement van de exploitant van de driehoeksborden heeft de gemeente dit reclameproduct opnieuw aanbesteed. De jaarlijkse opbrengsten liggen nu echter lager dan in de periode voor het faillisement. In de projectopgave Ontsluiting Bio Science Park moet de huidige reclamemast A44 te worden verwijderd/ verplaatst. Er bestaat een risico dat deze jaarlijkse reclame inkomsten structureel komen te vervallen. 5A1.15 Inzamelen bedrijfsafval Alle prestaties zijn in 2014 gerealiseerd. De kostendekkendheid van de inzameling van bedrijfsafval is verbeterd door routeoptimalisaties en doorgevoerde efficiencyverbeteringen. 5A1.16 Verminderen van de overlast in eigen wijk In 2014 is één schouw voor de openbare ruimte uitgevoerd. De gemiddelde beeldkwaliteit scoort ruimschoots op de door de gemeente gewenste eisen (B-niveau in de CROW-systematiek). Effectindicatoren bij 5A Verharde openbare ruimte Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

6,9

-

6,9

-*

Streefwaarde 2014

Bron

-

Stadsenquête

Doel 5A1 Schoon, heel en veilig 5A1.a Rapportcijfer onderhoud openbare ruimte

Jaarverslag | 55

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

5A1.b Rapportcijfer woonomgeving

7,3

7,3

7,3

7,3

7,4

Veiligheidsmonitor

5A1.c Percentage inwoners dat zegt overlast te ervaren van zwerfvuil

-

-

40%

-*

-

Stadsenquête

5A1.d Percentage inwoners dat zegt overlast te ervaren van hondenpoep

-

-

40%

-*

-

Stadsenquête

5A1.e Percentage inwoners dat zegt overlast te ervaren van onkruid

-

-

27%

-*

-

Stadsenquête

5A1.f Percentage inwoners dat zegt overlast te ervaren van drijfvuil

-

-

26%

-*

-

Stadsenquête


Beleidsterrein 5B Openbaar water Doelen en prestaties bij 5B Openbaar water Doel

Prestatie

5B1 Waterkwantiteit

5B1.1 Realiseren beleid voorkomen wateroverlast 5B1.2 Beheren riolering en gemalen

5B2 Verbeteren waterkwaliteit

5B2.1 Opstellen beleidskader water en baggeren 5B2.2 Baggeren en schoonhouden watergangen

5B3 Recreatieve waarde water vergroten

5B3.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid gebruik openbaar water 5B3.2 Realiseren beleid gebruik openbaar water 5B3.3 Exploiteren havens en waterwegen 5B3.4 Verlenen ligplaatsvergunningen 5B3.5 Handhaven gebruik openbaar water

5B1.2 Beheren riolering en gemalen Er is voortvarend gewerkt aan het Uitvoeringsprogramma Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2014-2018. In 2014 is gestart met de voorbereiding van de geplande aansluiting op het gemeentelijk rioolstelsel van elf niet op het riool aangesloten panden. Volgens de planning zal de uitvoering in 2015 plaatsvinden. Het onderzoek naar het maatregelenplan voor de waterknelpunten Houtkwartier is afgerond. De maatregelen worden in 2015 voorbereid. Bij zes (knelpunt) overstorten zijn meetpunten geïnstalleerd. Met de monitoring is een start gemaakt, het project duurt vijf jaar. Op basis van uitgevoerde inspecties worden geen maatregelen uitgevoerd aan de riolering Uiterstegracht en Middelstegracht. Dit geld zetten we in om de persleidingen Gemaal Rosmolen in de Merenwijk te vervangen. 5B2.2 Baggeren en schoonhouden watergangen Vanwege een bezwaarprocedure in het aanbestedingsproces wordt het project “achterstallig baggeren fase 2” naar verwachting in februari 2015 aanbesteed. Het project Overdracht oppervlaktewater tweede fase loopt en gaat verder in 2015. 5B3.3 Exploiteren havens en waterwegen In 2014 zijn de steigers van de Passantenhaven vernieuwd en is de aansluiting voor water en elektra voor de boten verbeterd. Het havengeld innen we niet meer contant maar digitaal. Er is intensiever samengewerkt tussen beheer (civiele kunstwerken) en beleid (water)toerisme om het nautisch beheer meer vorm te geven. 5B3.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid gebruik openbaar water De besluitvorming van de nota Waterkracht (na inspraak) zal pas in het tweede kwartaal van 2015 zijn afgerond. De aanzienlijke vertraging hangt samen met de beperkte beleidscapaciteit en met het geven van prioriteit aan het onderdeel bedrijfsvaart. Dit laatste als gevolg van het hierover ingewonnen juridisch advies. 5B3.2 Realiseren beleid gebruik openbaar water De nota Waterkracht heeft in de tweede helft van 2014 voor inspraak gelegen en gaat in 2015 naar de raad voor behandeling. Na vaststelling volgt implementatie van de uitgangspunten uit deze nota. Ook ligt de hiermee nauw verband houdende notitie “Scenario’s ter versterking van de bedrijvigheid op het Leidse water”

56 | Jaarverslag

voor inspraak. Op basis van de keuzes die de raad naar aanleiding hiervan maakt zal deze laatste notitie de opmaat zijn voor de nieuwe verordening op de bedrijfsvaartuigen en een nieuw ligplaatsenplan. Effectindicatoren bij 5B Openbaar water Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

6,6

-

6,7

-*

-

Stadsenquête

-

-

6,6

-*

-

Stadsenquête

Doel 5B2 Verbeteren waterkwaliteit 5B2.a Beoordeling onderhoud watergangen Doel 5B3 Recreatieve waarde water vergroten 5B3.a Rapportcijfer recreatieve kwaliteit van groen en water in Leiden * De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Beleidsterrein 5C Openbaar groen Doelen en prestaties bij 5C Openbaar groen Doel

Prestatie

5C1 Behoud en verbetering van de kwaliteit van het openbaar groen

5C1.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid openbaar groen 5C1.2 Opstellen beheerbeleid groen 5C1.3 Uitbreiden en herinrichten begraafplaats Rhijnhof 5C1.4 Beheren openbaar groen 5C1.5 Verlenen kapvergunningen 5C1.6 Uitvoeren telling stadsnatuurmeetnet

5C2 Recreatieve waarde groen vergroten

5C2.1 Ontwikkelen beleid regionaal groen 5C2.2 Realiseren beleid verbetering gebruik openbaar groen 5C2.3 Uitvoeren groenplan Oostvlietpolder 5C2.4 Aanleggen Singelpark 5C2.5 Aanbieden natuur- en milieueducatie 5C2.6 Aanleggen van natuurvriendelijke oevers 5C2.7 Beheren van natuurvriendelijke oevers

5C1.2 Opstellen beheerbeleid groen In 2014 is een start gemaakt met het beeldkwaliteitsplan groene hoofdstructuur. Dit is nog niet afgerond. In de planning is prioriteit gegeven aan projecten als Singelpark. In 2015 ronden we het beeldkwaliteitsplan af. 5C1.3 Uitbreiden en herinrichten begraafplaats Rhijnhof Door het respecteren van de grafrust is een gedeelte van de werkzaamheden in 2014 niet uitgevoerd. De verwachting is dat in 2015 herinrichting van het restant wel zal kunnen plaatsvinden. 5C1.4 Beheren openbaar groen Alle maatregelen zijn volgens planning uitgevoerd, met uitzondering van de evaluatie nota overlastbomen. 5C2.1 Ontwikkelen beleid regionaal groen Op 19 december 2014 hebben de gemeenten van het samenwerkingsverband Leidse Ommelanden de samenwerking verlengd tot 2020. Leiden, Teylingen, Katwijk, Oegstgeest, Leiderdorp, Kaag en Braassem, Zoeterwoude en de federatie van agrarische natuurverenigingen De Groene Klaver werken samen op het gebied van groen en recreatie. Met het nieuwe meerjarig Uitvoeringsprogramma Leidse Ommelanden 2014-2020 zetten de gemeenten zich in voor het behoud en het toegankelijk maken van het landschap in de Leidse regio. 5C2.2 Realiseren beleid verbetering gebruik openbaar groen Met het opstellen van het beeldkwaliteitsplan groene hoofdstructuur is een begin gemaakt met het operationaliseren van het beleid rond het gebruik van openbaar groen. Dit zal voltooid zijn in 2015 en geeft dan een handvat bij het strategisch omgaan met het aanwezige groen in de stad volgens "versterken en verbinden". Concrete invullingen daarvan die nu al zijn gerealiseerd:

Jaarverslag | 57

- Het Kooipark is heringericht en daarmee weer aantrekkelijk gemaakt voor gebruikers in de stad; - Er ligt een schetsontwerp voor het doen van kleine aanpassingen in het Heempark. Deze maken onder andere het beheer eenvoudiger. Ook is het beheerplan voor dit park opgepakt. De uitvoering moet nog plaatsvinden; - De vervangingsinvesteringen in de Groene Singelrand verlopen volgens planning. 5C2.4 Aanleggen Singelpark De gemeenteraad heeft eind 2013 het kaderbesluit Singelpark vastgesteld. In 2014 zijn acht deelprojecten opgestart te weten: Begraafplaats Groenesteeg (restauratie), Singelpark route, brugverbindingen, Morspoort/ park de Put, herinrichting openbare ruimte Lammermarkt, Lakenpark, Energiepark (herinrichting Nuon terrein) en verbeterde bereikbaarheid Hortus. Begraafplaats Groenesteeg is al in uitvoering. De deelprojecten worden uitgewerkt en naar uitvoeringsbesluiten gebracht. De uitvoering zal gefaseerd plaatsvinden en naar verwachting over een langere periode uitgesmeerd zijn. Het college van BenW heeft in 2014 een aantal documenten vastgesteld: het beeldkwaliteitsplan Singelpark, de participatieleidraad en het convenant samenwerking met Vrienden van het Singelpark. 5C2.5 Aanbieden natuur- en milieueducatie Het gemeentelijk centrum voor natuur- en milieueducatie is getransformeerd tot voorlichting- en kenniscentrum Duurzaam Leiden. Voor het onderwijs en buitenschoolse groepen heeft Duurzaam Leiden in 2014 een gevarieerd en flexibel educatief programma geboden over duurzame thema's zoals natuur, biodiversiteit, voeding, water, energie en afval. Effectindicatoren bij 5C Openbaar groen Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 5C1 Behoud en verbetering van de kwaliteit van het openbaar groen 5C1.a Beoordeling onderhoud groen

6,8

-

6,9

-*

-

Stadsenquête

-

-

7,3

-*

-

Stadsenquête

Doel 5C2 Recreatieve waarde groen vergroten 5C2.a Rapportcijfer recreatieve kwaliteit van groen en water in de omgeving van Leiden * De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Beleidsterrein 5D Duurzaamheid Doelen en prestaties bij 5D Duurzaamheid Doel

Prestatie

5D1 Duurzaam Leiden

5D1.1 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid 5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit 5D1.3 Uitvoeren geluidsanering 5D1.4 Uitvoeren bodemsanering 5D1.5 Uitvoeren duurzaamheidbeleid 5D1.6 Uitvoeren maatregelen milieubeheer

5D1.1 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid In 2014 is gewerkt aan het opstellen van de Duurzaamheidsagenda 2015, mede op basis van de speelveldennotitie van de Leidse Milieuraad. In het traject van de Duurzaamheidsagenda is een splitsing aangebracht. Voor de korte termijn is een beknopte Duurzaamheidsagenda 2015 in het eerste kwartaal van 2015 aangeboden aan de raad. Hierin staan duurzaamheidsacties die al in gang zijn gezet of die in 2015 van start kunnen gaan met de daaraan verbonden prestaties. Parallel hieraan wordt in 2015 via een interactief proces een Ambitiedocument voor de lange termijn opgesteld, alsmede een daarop gebaseerde Duurzaamheidsagenda 2016-2020. Besluitvorming hierover zal eind 2015 plaatsvinden. 5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit In 2014 is verder uitvoering gegeven aan het Luchtkwaliteitsplan, waarin onder meer maatregelen zijn opgenomen ten aanzien van het stimuleren van duurzame mobiliteit. Er zijn elektrische oplaadpunten geplaatst. Groen vervoer voor collegeleden is gerealiseerd. Voor het gemeentelijk wagenpark is een deel van het oude wagenpark vervangen door elektrische scooters en elektrische bestelbusjes. Oplaadpalen en zonnepanelen zorgen er voor dat deze nieuwe vervoermiddelen energieneutraal rijden. De gemeente voldoet per 2015 aan de resultaatafspraken ten aanzien van NO2 (stikstofdioxide) met het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De milieuzone voor vrachtverkeer is verlengd.

58 | Jaarverslag

5D1.3 Uitvoeren geluidsanering In 2014 is de administratie op orde gebracht. Vanaf 2007 tot en met 2014 is inzichtelijk gemaakt welke woningen zijn gesaneerd of juridisch afgeschreven. Tussen de gemeente en de Omgevingsdienst is periodiek overleg over nieuwe projecten, de voortgang en den aanpak van de projecten. Dit werkt goed. Er zijn drie projecten opgestart. Het eerste project is de Steenstraat, dit is een juridische afschrijving in verband met de verkeersluwheid van deze straat. Het tweede project is het Kort Rapenburg en omgeving en het derde project is het Levendaal. Het gaat om 163 woningen van de saneringsvoorraad. De projecten lopen door in 2015. Daarnaast worden 63 extra adressen aangeschreven omdat een gevel van deze woningen aan dezelfde weg ligt als de woningen die voor gevelsanering in aanmerking komen maar niet als A-lijst of B-lijst woning zijn gelabeld. De reden hiervoor is dat deze woningen boven of naast te saneren woningen zijn gelegen, maar het adres is veelal aan de achterzijde in bijvoorbeeld een steeg. 5D1.4 Uitvoeren bodemsanering De sanering van het gebied rond de voormalige gasfabriek aan de Langegracht is afgerond. Hiermee is de sanering van het Gasfabriekterrein voltooid. Eerder zijn het Huigpark, de Maresingel en Nieuw Leyden al gesaneerd. 5D1.5 Uitvoeren duurzaamheidbeleid In 2014 zijn inwoners van Leiden op verschillende manieren geïnformeerd over de Duurzaamheidfondsen. Duurzaam Leiden speelde een belangrijke rol in de voorlichting hierover en in het stimuleren van lokale duurzame initiatieven. In de zomer van 2014 zijn particuliere woningeigenaren in zes wijken in Leiden huisaan-huis bezocht met advies over energiebesparende maatregelen en subsidie- en leenmogelijkheden. Door Erfgoed Leiden is de brochure ‘Energiebesparing in een historische woning’ ontwikkeld, met daarin ‘quick wins’, adviezen en aandachtspunten. Ook wordt in deze brochure, die overigens digitaal is in te zien via de gemeentelijke website, aandacht besteed aan de vraag wanneer precies een vergunning nodig is. Relevante partijen in de stad, zoals wijkverenigingen, corporaties, makelaars en bouwmarkten zijn aangeschreven over de (financiële) mogelijkheden en ondersteuning die de gemeente biedt om het eigen huis te verduurzamen (woningeigenaren en huurders) en duurzame initiatieven in de stad te realiseren (externe partners). Inmiddels zijn verschillende duurzame initiatieven in de stad gerealiseerd met een bijdrage uit het fonds ‘lokale initiatieven’. Gezamenlijke initiatieven van gemeente en externe partners zoals voorlichting over ‘fondsenwerving en regels daaromtrent’ met Fonds 1818, de Klimaatstraatfeestdag met Energiek Leiden, de conferentie over energiebesparing met Tertium in het Level-gebouw en activiteiten in het kader van ‘Groen doet goed’, zijn enthousiast ontvangen door de stad. De bijeenkomst over het realiseren van een Green Deal energiebesparing met de stad leverde diverse ideeën op, waarvan een aantal wordt uitgewerkt tot concrete voorstellen voor de Green Deal. 5D1.6 Uitvoeren maatregelen milieubeheer Er zijn drie voertuigen met een euro 6 motor aangeschaft voor het legen van ondergrondse containers. Ook zijn twee inzamelvoertuigen voor het inzamelen van bedrijfsafval vervangen door voertuigen met een euro 6 motor (de nieuwste norm voor is dieselmotoren, die het milieu het minst belast). De aanbesteding voor het vervangen van veegmachines is gestart. De afronding heeft vertraging opgelopen omdat de productie van veegmachines met een euro 6 motor nog niet voor alle types in 2014 beschikbaar waren. Twintig scooters met een brandstofmotor zijn vervangen door zeventien elektrische exemplaren. Tevens zijn drie kleine vervoersmiddelen voor personen en goederen vervangen door twee elektrische bestelvoertuigen. Effectindicatoren bij 5D Duurzaamheid Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

16%

Veiligheidsmonitor

Doel 5D1 Duurzaam Leiden 5D1.a Percentage inwoners dat vindt dat geluidsoverlast door verkeer in de buurt vaak voorkomt

16%

30%

5D1.b Percentage groente-, fruit- en tuinafval dat gescheiden wordt ingezameld

22%

30%

26%

Sorteeranalyse

5D1.c Percentage papier en karton dat gescheiden wordt ingezameld

62%

58%

65%

Sorteeranalyse

5D1.d Percentage glas dat gescheiden wordt ingezameld

63%

62%

64%

Sorteeranalyse

5D1.e Percentage kunststofverpakkingen dat gescheiden wordt ingezameld

0%

geen 10% gegevens

Sorteeranalyse

5D1.f Percentage textiel dat gescheiden wordt ingezameld

24%

18%

Sorteeranalyse

27%

Jaarverslag | 59

Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

5D1.g Percentage klein gevaarlijk afval dat gescheiden wordt ingezameld

57%

66%

60%

Sorteeranalyse

5D1.h Percentage grof huishoudelijk afval dat gescheiden wordt ingezameld

33%

51%

36%

Sorteeranalyse

5D1.i Aantal gemeentelijke hoofdwegen waarvan de normen voor luchtkwaliteit worden overschreden (meer dan 40,5 ug/m3 aan NO2 gemiddeld per jaar)

-

1

Ministerie IenM

4

0

* Kunststof verpakkingen zijn niet geanalyseerd omdat er geen duidelijke doelstellingen in het landelijk afvalbeheerplan staan. Uit de sorteeranalyse kwam wel naar voren dat het percentage kunststofverpakkingen in het restafval is gedaald van 21,2% in 2011 naar 19,8% in 2014.

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

RV 14.0130 8ste wijziging gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst West-Holland RV 14.0121 Verordening op de heffing en invordering van rioolheffing 2015 RV 14.0115 Verordening op de heffing en invordering van binnenhavengeld 2015 RV 14.0114 Verordening op de heffing en invordering van afvalstoffenheffing 2015 RV 14.0100 Uitvoeringsbesluit herinrichting Betaplein fase 1 RV 14.0098 Renovatie Staatsspoorbrug RV 14.0063 Concept begroting Gevulei 2015 RV 14.0053 Uitbreiding van het evenementenbeleid met het vergroten van locatie 3: het water van de Nieuwe Rijn, ten behoeve van de jaarlijkse ijsbaan en Kerstmarkt (inspraak verwerkt) RV 14.0048 Jaarverslag 2013 Omgevingsdienst west-Holland RV14.0047 Begroting 2015 en Meerjarenraming 2016-2018 Omgevingsdienst West-Holland RV 14.0036 Uitvoeringsbesluit 2e fase aanleg groen en recreatieve voorzieningen Oostvlietpolder RV 14.0017 Kaderbesluit herinrichting Bètaplein RV 14.0013 Beschikbaar stellen krediet realisatie groene daken

60 | Jaarverslag

Programmabudget Omgevingskwaliteit bedragen x € 1.000,-

Verharde openbare ruimte

Rekening 2013

74.352

70.876

3.476

Baten

-15.372

-16.278

651

-15.628

-15.588

-40

32.402

28.878

29.846

58.724

55.288

3.436

Lasten

9.339

9.037

-332

8.705

8.714

-9

Baten

-6.186

-6.315

119

-6.196

-6.543

347

3.153

2.722

-212

2.509

2.171

338

Lasten

11.195

8.980

22.211

31.191

29.744

1.448

Baten

-1.121

-52

-162

-214

-878

664

10.074

8.928

22.049

30.978

28.866

2.112

Lasten

4.031

4.087

2.635

6.722

4.698

2.024

Baten

-234

-127

127

0

-552

552

3.797

3.960

2.762

6.722

4.146

2.576

Lasten

72.339

67.260

53.711

120.971

114.032

6.939

Baten

-22.913

-22.772

735

-22.037

-23.560

1.523

49.426

44.488

54.446

98.934

90.471

8.462

Toevoeging

6.376

74

20.356

20.430

20.606

-176

Onttrekking

-3.985

-102

-13.801

-13.903

-11.035

-2.868

2.391

-28

6.555

6.527

9.571

-3.044

51.817

44.460

61.001

105.461

100.043

5.418




Reserve herhuisvesting MB

Rekening 2013

Verschil 2014

0

0

0

Onttrekking

-57

-57

-665

-722

-722

0

-31

-57

-665

-722

-722

0

Toevoeging

266

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.366

0

-6.500

-6.500

-6.500

0

-1.100

0

-6.500

-6.500

-6.500

0

Toevoeging

0

-176

282

106

282

-176

Onttrekking

-730

0

-539

-539

-715

176

-730

-176

-257

-433

-433

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-183

0

-217

-217

-47

-170

-183

0

-217

-217

-47

-170

Toevoeging

3.274

0

4.000

4.000

4.000

0

Onttrekking

-344

0

-400

-400

-25

-375

2.930

0

3.600

3.600

3.975

-375

140

0

0

0

0

0

Saldo Reserve ontsluiting van groengebieden

Rekening 2014

0

Saldo Reserve groene singels


0

Saldo Reserve groen Oostvlietpolder

Wijziging Begroting

26

Saldo Reserve asbestsanering

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Reserve kap.lasten grond Oostvlietpolder

Verschil 2014

29.196

Saldo Programma

Rekening 2014

45.156

Saldo Duurzaamheid


47.774

Saldo Openbaar groen

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Openbaar water

Begroting 2014

Toevoeging

Jaarverslag | 61


Rekening 2013

Onttrekking

0

0

140

0

0

0

0

0

Toevoeging

280

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

280

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

Toevoeging

420

0

7.000

7.000

7.000

0

Onttrekking

0

0

-2.030

-2.030

-565

-1.465

420

0

4.970

4.970

6.435

-1.465

Toevoeging

70

0

80

80

80

0

Onttrekking

-25

0

-425

-425

-235

-190

45

0

-345

-345

-155

-190

Toevoeging

1.900

250

8.994

9.244

9.244

0

Onttrekking

-1.280

-45

-1.025

-1.070

-225

-844

620

205

7.969

8.174

9.019

-844

Toevoeging

6.376

74

20.356

20.430

20.606

-176

Onttrekking

-3.985

-102

-13.801

-13.903

-11.035

-2.868

2.391

-28

6.555

6.527

9.571

-3.044

Saldo Totaal


Verschil 2014

0

Saldo Res. onderh kap.goed en herinr openb rui

Rekening 2014

0

Saldo Reserve klimaatmaatregelen


0

Saldo Reserve duurzaamheidsfondsen

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve ondergrondse afvalcontainers

Begroting 2014

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Reserve Reserve groene singels Het verschil in realisatie van € 375.000 is het gevolg van relatief geringe uitgaven voor het Singelpark waardoor de onttrekking aan de reserve als dekking eveneens beperkt kon blijven. Reserve duurzaamheidsfondsen Het verschil in realisatie van € 1.465.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig zijn onttrokken. Het gaat om de projecten investeringen in huis, lokale initiatieven en laadpalen elektrisch vervoer. Reserve onderhoud kapitaalgoederen en herinrichting openbare ruimte Het verschil in realisatie van € 844.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig zijn onttrokken. Dit betreft de projecten kwaliteitsverbetering Breestraat en de begraafplaats Groenesteeg. Algemeen Het positieve resultaat op dit programma bedraagt € 1.303.000 (2,3 % van de lastenbegroting) waarvoor hieronder per beleidsterrein een verklaring wordt gegeven. Er is een verschil tussen het voordeel van € 1.303.000 en het resultaat zoals in bovenstaande tabel gepresenteerd wordt (€ 5.418.000). Dit bestaat uit een bedrag van € 4.115.000 bijdragen aan investeringen waarvan de projecten bij dit programma horen en die in de begroting bij de beleidsterreinen zijn opgenomen. Deze bijdragen worden gedekt door onttrekkingen aan reserves die in andere programma's tot uiting komen. Het nadeel op deze onttrekkingen bedraagt eveneens € 4.115.000 en worden met name zichtbaar bij programma 4 Bereikbaarheid en programma 11 Algemene Dekkingsmiddelen. Binnen programma 5 gaat het in totaal om de volgende bijdragen (€ 7.159.000) die begroot waren per beleidsterrein en die door een onttrekking aan een reserve (binnen of buiten programma 5) gedekt waren. Verharde openbare ruimte € 3.225.000, Openbaar groen € 1.853.000 en Duurzaamheid € 2.081.000. Doordat de onderliggende projecten nog niet of niet geheel tot uitvoering zijn gekomen ontstaat er zowel een positief resultaat (op beleidsterrein) als negatief resultaat (per reserve).

62 | Jaarverslag

Eén van de speerpunten van het collegeprogramma is samenwerken met de stad. Dit wordt concreet gemaakt door het ontwikkelen van een visie op de openbare ruimte. Daarmee worden achterstanden weggewerkt en in de toekomst voorkomen. Daarnaast zetten we in op integraal werken, wat betekent dat slimme combinaties worden gemaakt tussen de verschillende beheerdomeinen. Dit levert aanzienlijke kwaliteitsvoordelen op en geeft ruimte om de ingeboekte taakstelling te realiseren. Beleidsterrein Verharde Openbare Ruimte Het te verklaren verschil bedraagt € 211.000 voordelig (€ 251.000 V lasten, € 40.000 N baten) Realiseren beleid verbeteren kwaliteit openbare ruimte, Schoon, Heel en Veilig (lasten € 80.000 V) Een bedrag van € 20.000 is voor de uitvoering van de nieuwe nota Hondenbeleid waarvan de uitvoering plaats vindt in 2015. Een bedrag van € 60.000 is voor de frictiekosten tijdens de looptijd van de plaatsing van ondergrondse containers. Realiseren beleid verbeteren kwaliteit openbare ruimte, Gemeente Schoon kenniscentrum (lasten € 132.000 V, baten €140.000 N) Er is een landelijke vergoeding (€ 140.000) beschikbaar voor de aanpak van zwerfafval. De bijdrage komt pas in 2015 waardoor er sprake is geweest van zeer beperkte uitgaven in 2014. Implementeren kadernota/handboek kwaliteit openbare ruimte, Kadernota Handboek Kwaliteit Openbare Ruimte (lasten € 396.000 V) Bij de perspectiefnota 2012-2015 heeft de raad incidenteel budget ter beschikking gesteld om het effect van de Kadernota kwaliteit openbare ruimte 2025 en het Handboek kwaliteit openbare ruimte 2025 in de praktijk te kunnen toepassen. Om de afgesproken prestaties zo goed mogelijk te realiseren moet er een goede voorbereiding zijn. We kiezen ervoor om gelijk op te lopen met rioolprojecten of een combinatie te maken met herstraatwerkzaamheden. Omdat de grote rioleringsprojecten in de planning zijn uitgelopen is inzet van het budget in 2014 niet mogelijk geweest. Deze werkzaamheden worden op dit moment door de Stadsingenieurs grootschalig voorbereid en aanbesteed. De planning is dat de uitvoering van deze werkzaamheden in 2015 zal starten. Beheren openbare verlichting (€ 96.000 V) In de afgelopen jaren heeft er een inhaalslag plaatsgevonden in het schilderen/conserveren van lichtmasten. Hiervoor is budget beschikbaar gesteld in de voorziening achterstallig onderhoud openbare verlichting. Dit heeft als gevolg dat incidenteel ruimte is ontstaan in de reguliere exploitatie. Gedeeltelijk komt dit doordat de werkzaamheden onderdeel zijn geweest van die inhaalslag, gedeeltelijke door een aanbestedingsvoordeel op het klein en groot onderhoud aan openbare verlichting. Beheren wegen (€ 492.000 N lasten, € 377.000V baten) Een nadeel van € 352.000 heeft betrekking op hogere kosten voor het dichtstraten van verharding als gevolg van werkzaamheden voor kabels en leidingen. Dit is werk dat gefactureerd wordt aan derden, zodat in de baten een voordeel is ontstaan van nagenoeg eenzelfde bedrag. Een nadeel van € 127.000 kon ontstaan door vorstschades aan wegen tijdens de winter 2013/2014. Hiervoor is met een raadsbesluit bij de beheerplannen aangegeven dat geen structureel budget beschikbaar komt. Kosten voor voorbereiding, administratie en toezicht die niet zijn opgenomen in de huidige beheerplannen geven een nadeel van € 158.000. Dit gaat hersteld worden bij de te actualiseren beheerplannen. Een voordeel van € 144.000 heeft betrekking op het beschikbare budget voor calamiteiten. Er hebben zich minder dan gemiddeld calamiteiten voorgedaan en er hoefde minder gebruik gemaakt te worden van externe expertise in het oplossen daarvan. Uitvoeren straatreiniging en graffitibestrijding (€ 131.000 V) Het vuilverwerkingscontract is tot stand gekomen met lagere tarieven dan begroot. Dit is voor 2014 een incidenteel voordeel omdat hiermee op termijn structureel invulling gegeven kan worden aan een deel van de opgelegde taakstelling. Het voordeel op vuilverwerking wordt deels teniet gedaan door een nadeel bij onkruidbestrijding. Omdat sinds 2014 de onkruidbestrijding op milieuvriendelijke wijze moet plaatsvinden heeft dit hogere uitvoeringkosten tot gevolg, namelijk € 45.000 meer dan de al extra beschikbare gelden van jaarlijks € 100.000. Inzamelen huishoudelijk afval (€ 95.000 V) Door een daling van de ingezamelde hoeveelheid afval, grotendeels vanwege een koppeling van deze hoeveelheden aan de conjunctuur, is een voordeel ontstaan door de lagere verwerkingskosten. Daarnaast is er een voordeel op de aanbesteding van de vuilverwerkingstarieven. Beheren walmuren en monumenten (€ 62.000 N) Voor het in beheer nemen van nieuwe fonteinen is geen beheerbudget overgedragen of beschikbaar gesteld. Bij het actualiseren van de beheerplannen zal hiermee rekening worden gehouden.

Jaarverslag | 63

Beheren straatmeubilair (€ 152.000 N lasten, € 48.000N baten) Het onderhoud aan het straatmeubilair heeft in 2014 vertraging opgelopen door het ontbreken van contracten. Hierdoor is een voordeel van € 74.000 ontstaan. Door een opgelegde taakstelling van € 142.000 voor de vermindering van inhuur bij verkeersmaatregelen is een nadeel ontstaan omdat het realiseren van de vermindering niet mogelijk bleek. In 2015 stellen we dit bij. Door het afboeken van oninbare bedragen voor werkzaamheden derden in het kader van verkeersmaatregelen is een nadeel van € 38.000 opgenomen. Inzamelen bedrijfsafval (€ 125.000 V lasten, € 307.000 N baten) Vanwege de structureel lagere omzet bleek er minder inzet van personeel en materieel nodig. Tegenover het nadeel op de omzet staan ook lagere kosten (€125.000 V). Doordat de aanpassing van deze inzet niet voor heel 2014 heeft kunnen plaatsvinden is er een tekort ontstaan. In 2015 is de begroting voor het gehele jaar zowel op omzet als op kosten bijgesteld, waarmee deze activiteit kostendekkend is. Daarnaast bestaat een bedrag van € 3.225.000 uit niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor de projecten Leiden Noord (€ 2,155 miljoen), herinrichting Breestraat (€ 0,5 miljoen), Programma Binnenstad Kwaliteit Openbare Ruimte (€ 0,444 miljoen) en Schoon, Heel en Veilig (€ 0,125). Beleidsterrein Openbaar water Baggeren en schoonhouden watergangen (€ 491.000 V) Uit de voorziening baggeren is een bedrag vrijgevallen dat beschikbaar was voor het beveiligd baggeren op locaties met dumpmunitie. Hierdoor is een incidenteel voordeel ontstaan. Beleidsterrein Openbaar groen Opstellen beheerbeleid groen (€ 368.000 N) In 2011 heeft de raad via RV 11.0064 besloten om voor de ontwikkeling van begraafplaats Rhijnhof een aantal kredieten beschikbaar te stellen, waaronder voor het aanpassen van de portiersloge. Omdat de portiersloge geen eigendom van de gemeente Leiden is mogen deze kosten niet worden geactiveerd, ook niet als bijdrage aan activa in eigendom van derden. Daarom worden de kosten in één keer ten laste van het resultaat gebracht. Tegelijk wordt een voordeel geboekt doordat we dit geld in het Investeringsprogramma (dat al was vastgesteld) niet uitgeven en kunnen gebruiken om een deel van een taakstelling op investeringen in te vullen. Beheren openbaar groen (€ 223.000 N lasten, €137.000 V baten) De overschrijding kent verschillende oorzaken waaronder tegenvallende kosten voor uitbesteed werk, kosten voor voorbereiding en toezicht die niet in de budgetten zijn meegenomen en een eenmalige investering in het op orde krijgen van de volledigheid van het beheersysteem. Daarnaast is sprake van kosten als gevolg van stormschade en de herinrichting van Kloosterpoort die niet in de planning voorzien waren. Het voordeel bij de baten is ontstaan doordat rekeningen voor groenonderhoud van percelen van de woningbouwvereniging de Sleutels over voorgaande jaren in 2014 zijn verrekend. Bomenfonds (€ 409.000 N lasten, €409.000 V baten) De meeropbrengsten van 409.000 zijn gestort in de voorziening bomen. Aanbieden natuur- en milieueducatie (€ 500.000 V) Het voordeel is ontstaan door de vertraging in het project Duurzaamheidsfondsen I 'Investeren thuis' waarin volgens RV 13.0093 subsidie wordt verleend aan huiseigenaren voor energiebesparende maatregelen. Beheren van natuurvriendelijke oevers (€ 82.000 V) In afwachting van het onderzoek naar een efficiënter beheer van de walkanten is het onderhoud aan de beschoeiing het afgelopen jaar geminimaliseerd. Een bedrag van € 1.853.000 is het gevolg van niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor de projecten Groenrecreatie, Tuin van Noord, Oostvlietpolder, groene daken en diverse projecten duurzaamheidsfondsen I en II . Beleidsterrein Duurzaamheid Het te verklaren verschil bedraagt € 495.000 voordelig (€ 57.000 N lasten, € 552.000 V baten) Ontwikkelen duurzaamheidsbeleid (€ 240.000 V lasten, € 99.000 V baten) Het budget was meer dan toereikend in vergelijking met de begroting van de Omgevingsdienst. Voor 2015 en verder zal deze ruimte worden gebruikt voor de invulling van de algemene taakstelling op de gemeenschappelijke regelingen die gemeente leiden heeft opgelegd aan de Omgevingsdienst, daarmee is de begroting van Leiden weer in overeenstemming met de begroting van de Omgevingsdienst. Verbeteren luchtkwaliteit (€ 389.000 N lasten, € 388.000 V baten)

64 | Jaarverslag

De uitgaven en inkomsten zijn per saldo budgettair neutraal. De uitgaven die gemaakt zijn worden gedekt door een rijksbijdrage. Uitvoeren geluidsanering (baten € 65.000V) In het kader van de gevelsanering wordt jaarlijks een bedrag aan de omgevingsdienst ter beschikking gesteld . Deze middelen hebben zij niet volledig gebruikt, waardoor er een bedrag teruggestort is. Daarnaast betreft een bedrag van € 2.081.000 niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor milieubeheer (€ 907.000) en voor luchtkwaliteitsplan (€ 1.174.000). INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten die zijn afgesloten met een opvallend overschot 7100322 Aanschaf vri Dr. Lelylaan-Vierlinghlaan Op 11 november 2014 heeft de raad besloten dit krediet zonder realisatie af te sluiten en beschikbaar te stellen voor een nieuw krediet Aanschaf VRI Rijnsburgerblok. (RB14.0096 Bestuursrapportage 2014) Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 7100107 Integraal waterplan Het Waterplan uitvoeringsplan (RV07.0150) heeft een doorlooptijd tot en met 2015. Enkele ambities uit het Waterplan (o.a. waterspeelplaatsen en overdracht beheer en onderhoud polders) zijn nog niet afgerond en vragen nog middelen in 2015. Deze onderdelen zijn ook opgenomen in de in 2014 door het Hoogheemraadschap van Rijnland en Leiden ondertekende "Samenwerkingsagenda hoogheemraadschap van Rijnland-Gemeente Leiden 2014 - 2018". 7100027 Verkeersvoorzieningen Elk jaar wordt een krediet ter beschikking gesteld voor de uitvoering van diverse verkeersmaatregelen, zoals drempels, bebording en kleine reconstructies. 7100064 Verkeersregelinstallatie kwaliteitscentrale De centrale is aangeschaft en er wordt in 2015 nog geïnvesteerd in de praktische toepasbaarheid. De verwachting is dat het project eind 2015 kan worden afgesloten. 7100082 Vervanging verkeerslichten Elk jaar wordt een bedrag beschikbaar gesteld. Hiervan worden twee of drie verkeerslichten vervangen. 7100096 Herinrichting binnenstad De werkzaamheden zijn al enige tijd afgerond. Het project banken van de oude bomen van de Kaiserstraat is in 2015 klaar, daarna kan dit krediet worden afgesloten. 7100097 Ontsluiting weg en brug Poelgeest Trekvaartplein Vanwege de samenhang met werk van Oegstgeest en met de woonwagenlocatie Trekvaartplein is het project vertraagd. 7100098 Valkbrug Dit project is qua planning geïntegreerd met de parkeergarage Lammermarkt en de bijbehorende maaiveldinrichtingen daardoor naar 2016 verschoven in de planning. 7100101 Walsstrooiers Op basis van de recente organisatieontwikkeling en analyse van de werkzaamheden is de noodzakelijke vervanging van bedrijfsvoertuigen vastgesteld. Inmiddels zijn diverse Europese aanbestedingen gestart. Omdat het om specialistische bedrijfsvoertuigen gaat is er sprake van lange levertijden. In 2015 maken we de balans op van de totale inzet van bedrijfsvoertuigen en het daarbij behorende vervangingsschema.

Jaarverslag | 65

7100105 Rhijnhof overige werkzaamheden Het krediet kan nog niet worden afgesloten. Door het respecteren van de grafrust is een gedeelte van de werkzaamheden in 2014 niet uitgevoerd, de verwachting is dat in 2015 het restant her in te richten gebied 1b en 1c wel zal kunnen plaats vinden. 7100118 Vervanging installatie op inzamelvoertuig In 2015 worden de zogenaamde zijladers (inzamelvoertuigen huishoudelijk afval) vervangen. Onderdeel van deze vervanging is het weegsysteem dat op enkele van de te vervangen bedrijfsvoertuigen moet worden aangebracht. 7100120 Milieustraat In verband met gewijzigde wetgeving moeten er meer fracties op de milieustraat apart worden ingezameld. Dit vraagt aanpassing van de inrichting van de milieustraat. De herinrichting van de milieustraat moet er ook voor zorgen dat het gebruik en de doorstroming van particuliere voertuigen verbetert. Het krediet blijft noodzakelijk. 7100122 Vervanging riolering Van de investering ouder dan drie 3 jaar (€ 4.767.205) is 60% in 2015 bestemd voor de rioolvervanging Willem de Zwijgerlaan/Hoven. Het resterende krediet is bedoeld voor het vervangen van de riolering Noorderkwartier conform VGRP 2014-2018 (RV 130144). 7100285 Wissellocatie pa-containers Kenauweg Dit investeringskrediet blijft noodzakelijk en is onderdeel van het totaalplan herhuisvesting. Momenteel loopt de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Na verkrijgen van de omgevingsvergunning start de aanbesteding. 7100318 vervanging wijkcontainers Het krediet kan nog niet worden afgesloten omdat we momenteel nog met de uitvoering bezig zijn. We verwachten dat het project in 2015 is afgerond. 7100323 Herinrichting Marnixstraat/Molenstraat/Pasteurstraat e.o. Het werk en het krediet is onderdeel van het nieuw te maken krediet voor de afronding van de werkzaamheden rond Nieuw Leyden. 7100483 Verv. Riolering Genestetstraat 2de fase In 2014 is 65% van de geplande werkzaamheden uitgevoerd. De resterende werkzaamheden volgen in 2015. 7100484 Verv. Riolering Middelste gracht en 7100485 Verv. Riolering Uiterste Gracht De geplande investering in het VGRP 2009-2013 voor het afkoppelen van de riolering Uiterstegracht en Middelstegracht van € 1.332.000,- vervalt omdat afkoppeling niet nodig is. We voldoen aan de basisinspanning. Daarom is bij besluitvorming VGRP 2014-2018 (RV130144) dit geld bestemd voor het vervangen van de rioolpersleidingen Merenwijk Rosmolen. Het werk vervanging rioolpersleidingen Merenwijk Rosmolen is aanbesteed en in uitvoering. De verwachte oplevering is derde kwartaal 2015. 7100514 Vervangen val Churchillbrug Zodra de variantkeuze voor het nieuwe val van de brug is vastgesteld, zal de voorbereidingsfase verder worden afgerond waarna het werk kan worden aanbesteed. De realisatie vindt naar verwachting in 2015 plaats. 7100607 Vervangen meerpalen Het krediet blijft noodzakelijk in de planperiode 2014-2017, conform het door de Raad vastgestelde beheerplan Kunstwerken en de vastgestelde Perspectiefnota 2014-2017. 7100744 Parkbruggen Merenwijk/Stevenshof De vijftien stuks parkbruggen zullen in het voorjaar van 2015 worden aangelegd.

66 | Jaarverslag

Jaarverslag | 67

6 Stedelijke ontwikkeling

68 | Jaarverslag

Stedelijke ontwikkeling Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

6 Ruimte en regio Ruimtelijke ordening, binnenstad en publiekszaken

De missie van het programma Stedelijke ontwikkeling luidt: De gemeente Leiden staat voor een optimale ruimtelijke ontwikkeling van de beschikbare, schaarse ruimte van stad en regio die gericht is op een kwalitatief hoogwaardige woon-, werken leefomgeving.

Ontwikkelingen in 2014 Het programma Stedelijke Ontwikkeling richt zich op de ruimtelijke planvorming en plantoetsing, het gemeentelijk vastgoed en wonen. In de begroting 2014 zijn voor de realisatie van deze doelen 35 prestaties opgenomen. Hiervan krijgen 29 prestaties een groen stoplicht en 9 een oranje. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn vertraging van projecten door marktomstandigheden en het uitlopen van de planning omdat meer tijd nodig is voor afstemming, overleg en het maken van afspraken met partners. Zie verder de toelichting bij de afzonderlijke prestaties. Samengevat zijn de belangrijke ontwikkelingen en resultaten in 2014: ■ Het samenwerken met de buurgemeenten in de Leidse regio bij de revisie van de ruimtelijke structuurvisie; ■ De oplevering van het Waagblok binnen het Aalmarktproject; ■ Het uitvoeren van de stimuleringsregeling wonen boven winkels waardoor 23 woningen zijn gerealiseerd en 40 woningen in de planvormingsfase zitten; ■ Er zijn belangrijke stappen gezet voor de ontwikkeling van het Stationsgebied; ■ Aanbesteding parkeergarages Lammermarkt en Garenmarkt en start bouwvoorbereiding Lammermarkt; ■ Start deelprojecten project Singelpark ; ■ Het doorvoeren van een groot aantal verbeteringen in de processen rondom de grondexploitaties met als resultaat transparantere verantwoording en betere beheersing van risico’s ; ■ Vaststellen van het Beleidskader Vastgoed waardoor goede mogelijkheden ontstaan om, samen met de subsidieverstrekkende afdelingen, met huurders in gesprek te gaan over efficiënt gebruik van vastgoed en middelen ; ■ Bij de volgende projecten is in 2014 concreet gebouwd in de stad : Islamitisch Centrum Haagweg, 600 studentenwoningen en 65 starterskoop- en huurwoningen project Leidse Schans, renovatie 252 woningen en vervanging 119 woningen in Tuinstadwijk, nieuwbouw Bèta Faculteit Universiteit Leiden, start bouw 178 appartementen op de Van Voorthuijsenlocatie, start woningbouw in 3 deelgebieden Kooiplein en woningbouw op het voormalige Groenoordhallenterrein.

Jaarverslag | 69

Beleidsterrein 6A Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Doelen en prestaties bij 6A Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Doel

Prestatie

6A1 Toedelen van ruimte

6A1.1 Opstellen structuurvisies en gebiedsvisies als kaderstelling voor de ruimtelijke ontwikkeling 6A1.2 Actualiseren ruimtelijke agenda 6A1.3 Opstellen thematisch ruimtelijk beleid 6A1.4 Stimuleren ruimtelijke kwaliteit 6A1.5 Adviseren complexe ruimtelijke initiatieven 6A1.6 Opstellen van bestemmingsplannen 6A1.7 Actualiseren ruimtelijk instrumentarium

6A2 Ruimtelijke kwaliteit van de bebouwde ruimte

6A2.1 Behandeling verzoeken van omgevingsvergunningen

6A3 Veilig bouwen en veilig gebruiken van bebouwde ruimte

6A3.1 Toezicht en handhaving op veilig bouwen en gebruiken

6A4 Aantrekkelijke binnenstad door ruimtelijke ontwikkeling

6A4.1 Uitvoeren Aalmarktproject

6A2.2 Het voeren van vooroverleg

6A4.2 Realisatie terrassenplein Beestenmarkt 6A4.3 Wonen boven winkels 6A4.4 Ontwikkeling stationsgebied 6A4.5 Ontwikkeling Meelfabriek 6A4.6 Bouw parkeergarages Garenmarkt en Lammermarkt 6A4.7 Aanpak illegale gevelreclame 6A4.8 Project Singelpark 6A4.9 Programmasturing Binnenstad

6A1.1 Opstellen structuurvisies en gebiedsvisies In 2014 is volop gewerkt aan de ruimtelijke structuurvisie (door een wetswijziging heet deze inmiddels omgevingsvisie). De herziening van de omgevingsvisie moet kansen voor ruimtelijke ontwikkeling meer zichtbaar maken. Omdat ruimtelijke ontwikkelingen over de stadsgrenzen heen reiken zoeken we hierbij de samenwerking met de gemeenten in de Leidse regio . Deze samenwerking heeft in 2014 geresulteerd in de opstelling van een Manifest voor het Metropolitane gebied in Leiden. Door het aanhaken van de buurgemeenten is de planning voor de vaststelling van de omgevingsvisie doorgeschoven naar 2015. Daarnaast heeft de gemeenteraad in 2014 ingestemd met de gebiedsvisie van de Zeeheldenbuurt. 6A1.2 Actualiseren ruimtelijke agenda De ruimtelijke agenda is de uitvoeringsagenda van de ruimtelijke structuurvisie Leiden 2025. De agenda volgt uit de structuurvisie. In 2014 is gewerkt aan de koppeling van de ruimtelijke agenda aan het beheersysteem van Stedelijk Beheer om het combineren van werkzaamheden te vergemakkelijken. Die gegevens worden voor de monitoring bij de begroting en rekening in de begrotingscyclus samengebracht. 6A1.4 Stimuleren ruimtelijke kwaliteit In het najaar is een technische wijziging van de Welstandsnota vastgesteld. Naar aanleiding hiervan zijn er twee onderwerpen waarover de raad nader wil discussiëren om zo mogelijk nieuw beleid vast te stellen. Die onderwerpen zijn welstandsvrij bouwen in delen van de stad en het gebruik van zonnepanelen in de beschermde stadsgezichten. In 2015 vindt hierover een debat plaats. 6A4.1 Uitvoeren Aalmarktproject Het Aalmarktproject bestaat uit het Waagblok, Haarlemmerstraatblok en het Stadsgehoorzaalblok. Het Waagblok is opgeleverd en de winkels zijn geopend. Ook de Waagstalling is volop in bedrijf. De horeca in de Waag is opgeleverd en verhuurd aan Debuut. Voor het Haarlemmerstraatblok bleek begin 2014 dat ontwikkelaar ASR geen invulling kan geven aan het bouwplan. Dat komt doordat de beoogde huurder haar beleid voor nieuwe winkels heeft aangepast. Inmiddels is er opnieuw belangstelling getoond voor retail in het Haarlemmerstraatblok. De gemeente is met partijen hierover in gesprek. Voor het Stadsgehoorzaalblok ligt een concept koopovereenkomst met ontwikkelaar ASR klaar. Deze kan ondertekend worden zodra ASR de

70 | Jaarverslag

getekende contracten van de huurders heeft ontvangen. Als de uitvoering Stadsgehoorzaalblok is gestart volgt de vervanging van Waaghoofdbrug door de Catharinabrug. 6A4.2 Terrassenplein Beestenmarkt Deze prestatie is stopgezet omdat er de komende jaren nog geen duidelijkheid is over de routering van het (H)OV. Ondernemers hebben nog wel de mogelijkheid om terrassen uit te breiden. 6A4.3 Wonen boven winkels Eind 2012 is gestart met de stimuleringsregeling wonen boven winkels, onderdeel van het programma Binnenstad. Het doel van deze regeling is om private eigenaren te stimuleren leegstaande verdiepingen weer in gebruik te nemen als woonruimte. De ambitie was om met het budget van € 1 miljoen, vijftig à zeventig woningen te laten realiseren. Tot en met januari 2015 zijn er vijf projecten volledig afgerond. Daarmee zijn 23 woningen gerealiseerd. Er zitten vijf projecten in de planvormingsfase, deze vijf projecten omvatten ongeveer veertig woningen. Dit betekent dat de doelstellingen worden gehaald. De looptijd van het project was tot eind november 2014. 6A4.4 Ontwikkeling stationsgebied Het stationsgebied bestaat uit de volgende onderdelen : Start bouw Rijnsburgerblok In mei 2014 heeft de gemeente de exclusieve positie van OVG en Syntrus Achmea Real Estate & Finance (Syntrus) voor het Rijnsburgerblok beëindigd. Op voordracht van Syntrus heeft Van Wijnen Projectontwikkeling West (Van Wijnen) de wens uitgesproken om het Rijnsburgerblok te ontwikkelen. Daarop hebben gemeente, Van Wijnen en Syntrus in september 2014 een Akkoord op Hoofdlijnen II gesloten met een looptijd tot 1 januari 2015. Omdat de totstandkoming van de gronduitgifteovereenkomst tussen partijen meer tijd vraagt, is de exclusieve positie van Van Wijnen en Syntrus verlengd tot 1 april 2015. Het voorontwerp bestemmingsplan Rijnsburgerblok is in mei 2014 vrijgegeven voor inspraak. De ter inzage legging van het ontwerp bestemmingsplan wordt verwacht in 2015. De aanvraag omgevingsvergunning is in december 2014 door Van Wijnen ingediend. De start bouw van fase 1 is gepland in het eerste kwartaal van 2016. Start herinrichting stationsplein zeezijde De herinrichting van het stationsplein zeezijde is gestart en eind 2014 afgerond. Businesscase fietsparkeren vaststellen De formele gesprekken tussen de gemeente, NS en Prorail over het fietsparkeren in het Stationsgebied zijn pas in het derde kwartaal weer opgestart. Dat komt door de gemeenteraadsverkiezingen en het uitwerken van de nieuwe visie van de NS op het gebied van fietsparkeren. De oplevering van de gezamenlijke businesscase wordt in de eerste helft van 2015 verwacht. Deze zal input zijn voor de onderhandelingen tussen de partijen over de verdeling van de integrale kosten. Een definitief onderhandelingsresultaat verwachten we in de tweede helft van 2015. Positionerings- en marketingstrategie Stationsgebied vaststellen In 2014 is de creatieve conceptontwikkeling voor de positionerings- en marketingstrategie voor het Stationsgebied afgerond en in de sturingsdriehoek vastgesteld. De daadwerkelijk uitvoering van de positionerings- en marketingstrategie is gekoppeld aan de start van de bouw van het Rijnsburgerblok, het feitelijke begin van de gebiedsontwikkeling rond Leiden CS. YNS-pand Ymere en NS hebben de gemeente eind 2013 verzocht het YNS-pand te kopen voor een bedrag ver boven de marktwaarde. Op dit verzoek tot aankoop is de gemeente in maart 2014 niet ingegaan. Aan Ymere en NS is dringend verzocht om alsnog uitvoering te geven aan het “Akkoord op hoofdlijnen (tijdelijke) herontwikkeling YNS-pand met studentenwoningen”. Hierover was in oktober 2012 overeenstemming bereikt. Ymere en NS bepalen in 2015 hun definitieve standpunt over de eventuele (her-) ontwikkeling van de locatie. 6A4.5 Ontwikkeling Meelfabriek Eind 2014 is door de eigenaar/ontwikkelaar een bouwaanvraag ingediend voor de eerste fase. Het gaat om de ontwikkeling van een wellness & spa en de realisatie van 57 studentenappartementen aan de Waardgracht. Het ontwerp is van architect Jan Splinter in opdracht van corporatie DUWO. Het hele plan zal in deelfasen worden gerealiseerd en loopt van 2014 – 2020. 6A4.6 Bouw parkeergarages Garenmarkt en Lammermarkt Zie de tekst bij de prestaties 4D1.3 en 4D1.4 onder het programma Bereikbaarheid.

Jaarverslag | 71

6A4.8 Project Singelpark Zie de tekst bij de prestatie 5C2.4 onder het programma Omgevingskwaliteit.

Beleidsterrein 6B Gemeentelijk vastgoed Doelen en prestaties bij 6B Gemeentelijk vastgoed Doel

Prestatie 6B1.1 Voeren van een erfpachtbedrijf

6B1 Optimale exploitatie van gemeentelijk vastgoed

6B1.2 Uitvoeren PRIL 6B1.3 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed

6B1.2 Uitvoeren PRIL In 2014 is hard gewerkt aan een groot aantal verbeteringen in de processen rondom de grondexploitaties. Het doel hiervan was een transparante verantwoording en een betere beheersing van risico’s. De afdeling VAG speelt hierbij een belangrijke rol door het leveren van (financiële) advisering en ondersteuning. De eindverantwoordelijkheid voor de projectresultaten ligt bij het Project Bureau. Dit alles heeft geleid tot een directe en heldere verantwoording van de cijfers in de jaarrekening 2013 (paragraaf Grondbeleid) en tot een transparante onderbouwing van de projectresultaten in de vernieuwde rapportage PRIL – Grondexploitaties 2014. De nadruk ligt nu weer bij een heldere verantwoording van, en toelichting op, de grondexploitaties. Ook is in 2014 de aansluiting van het vermogensbeheer grondexploitaties op de gemeentebegroting fors verbeterd. De ruimtelijke ambities, afgezet tegen de financiële mogelijkheden, zijn als vanouds gerapporteerd in het PRIL – Vermogensbeheer 2014-2018. 6B1.3 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed De verbeterpunten voor goede verantwoording en sturing, zoals in 2013 geformuleerd, zijn geïmplementeerd. De opgave is om dit verder te handen en voeten te geven. Alle meerjaren-onderhoudsplannen voor ambtelijk en maatschappelijk vastgoed , inclusief monumenten met en zonder exploitatie, zijn in 2014 in kaart gebracht. Het Beleidskader Vastgoed (BKV) is in oktober 2014 door de raad vastgesteld. De uitvoering van het BKV is gestart en biedt goede mogelijkheden om samen met de subsidieverstrekkende afdelingen met huurders in gesprek te gaan over efficiënt gebruik van vastgoed. We willen daarmee het financieel tekort als gevolg van (te) lage huurprijzen, administratieve omissies en niet (volledig) doorbelasten van kosten terug dringen en de portefeuille beter aan laten sluiten op de beleidsdoelstellingen van de gemeente.

Beleidsterrein 6C Wonen Doelen en prestaties bij 6C Wonen Doel

Prestatie

6C1 Hogere kwaliteit en toename woningvoorraad

6C1.1 Uitvoeren van de nota Wonen 6C1.2 Actualiseren van de prestatieafspraken met corporaties 6C1.3 Bijdrage aan opstellen regionale woonvisie en woonruimteverdeling 6C1.4 (Laten) uitvoeren van woningbouwprojecten (inclusief studentenhuisvesting)

6C2 Opheffen illegale huisvesting

6C2.1 Toezien en handhaven op onrechtmatige bewoning

6C3 Beter leefklimaat in Leiden Noord

6C3.1 Kooiplein 6C3.2 Alexanderstraat 6C3.3 Van Voorthuijsenlocatie 6C3.4 Groenoordhallen e.o. 6C3.5 Nieuw Leyden 6C3.6 Oude Kooi 6C3.7 Horecavoorziening en buurtmuseum Tuin van Noord 6C3.8 Programmasturing WOP Leiden Noord

72 | Jaarverslag

6C1.2 Actualiseren van de prestatieafspraken met corporaties De prestatieafspraken met de corporaties zijn in 2014 nog niet volledig geactualiseerd. Wij verwachten het onderhandelingsakkoord met de Leidse corporaties binnenkort. De gemeenteraad kan dan vóór 1 juli 2015 het akkoord vaststellen. 6C1.3 Bijdrage aan opstellen regionale woonvisie en woonruimteverdeling De volgende resultaten zijn bij deze prestatie gerealiseerd: ■ Op 1 april 2014 is WoningNet, de opvolger van Woonzicht, van start gegaan. Dit als uitvoering van de regionale huisvestingsverordening 2014; ■ Eind 2014 heeft het algemeen bestuur van Holland Rijnland de regionale Woonagenda vastgesteld ; ■ Halverwege 2014 heeft Holland Rijnland de regionaal afgestemde woningbouwprogrammalijst ter goedkeuring voorgelegd aan de provincie. De provincie heeft met deze lijst ingestemd. 6C1.4 (Laten) uitvoeren van woningbouwprojecten (inclusief studentenhuisvesting) Ananasweg Initiatiefnemer De Raad b.v. heeft inmiddels een nieuw plan ontwikkeld. Door de huidige marktomstandigheden was aanpassing noodzakelijk om het plan haalbaar te maken. Er zal in 2015 een anterieure overeenkomst worden opgesteld en ondertekend. Daarna zal de bestemmingsplanprocedure worden opgestart. Dieperhout Project Dieperhout omvat totaal 140 woningen. Voor het deelplan ROC-locatie is in februari 2013 een uitvoeringsbesluit genomen en in juni 2013 een overeenkomst ondertekend met Smit's Bouwbedrijf BV. Het gaat om de ontwikkeling en realisatie van zestig woningen, waarvan twaalf appartementen. In 2015 werkt de ontwikkelaar in samenwerking met de gemeente het stedenbouwkundig plan verder uit. Voor het deelplan Agnes-locatie is in 2014 een uitvoeringsbesluit genomen, gevolgd door het ondertekenen van een overeenkomst voor de ontwikkeling van tachtig woningen, waarvan veertig appartementen. De start van de woningbouw op de Agnes-locatie staat voor 2015 gepland. Haagwegkwartier-west Project Haagwegkwartier kent drie deellocaties: het Islamitisch Centrum, de ROC-locatie en de Noordelijke Sportvelden. De bouw van het islamitisch centrum is in 2014 gestart. De oplevering van de ruwbouw is voorzien medio 2015. De gemeente is vervolgens verantwoordelijk voor het inrichten van het openbare plein. Voor de ROC-gebouwen die niet zijn gesloopt is een tijdelijke huurder gevonden. Villex gaat vanaf begin 2015 voor een periode van vijf jaar studenten in de gebouwen huisvesten. Een deel van deze gebouwen is in 2014 tot gemeentelijk monument aangewezen. Dit is mogelijk aanleiding om de voorgenomen sloop en ontwikkeling van nieuwe woningen op deze locatie te zijner tijd te herzien. De noordelijke sportvelden zijn in 2014 voor een groot deel verkocht aan ontwikkelaar Amvest. De gemeente levert in het tweede kwartaal van 2015 de bouwrijpe grond aan Amvest. Aansluitend start Amvest met de bouw van de woningen in twee fasen. De gemeente is met Topaz (zorgorganisatie) in gesprek over de ontwikkeling van ongeveer 60 zorgeenheden op het resterende perceel. Herensingel Ontwikkelaar Ecoplicity Ontwikkeling BV heeft de samenwerkingsovereenkomst voor de bouw van 24 starterswoningen met de Stichting Huisvesting Werkende Jongeren opgezegd en gaat de woningen zelf op de markt zetten. Lakenplein Portaal heeft rond de zomer van 2014 de bestaande 59 woningen gesloopt en vervangende nieuwbouw van 64 appartementen voorbereid. Het grootste deel van het Lakenplein zal hierbij onbebouwd blijven. Om dit plan te kunnen realiseren wordt de oude Samenwerkingsovereenkomst met Portaal op grond van het onderhandelingsakkoord van december 2013 ontbonden, om plaats te maken voor een anterieure overeenkomst. Naar verwachting kunnen de nieuwe woningen vanaf medio 2015 gebouwd worden. Herinrichting van het onbebouwd blijvende deel van het Lakenplein wordt als deelproject van het Singelpark apart voorbereid in samenhang met de aanpak van het Katoenpark en herinrichting Kaarsenmakersplein. Lammenschanspark Begin 2014 is met grote voortvarendheid door de ontwikkelcombinatie gestart met de bouw van fase 1 van de Leidse Schans. Deze fase bestaat uit 65 starterskoop- en huurwoningen en 600 studentenwoningen. Fase 2, met onder andere 88 starterskoopwoningen, is medio 2014 gestart. De gunstige verkoopprijzen en de uitstekende financieringsmogelijkheden leiden tot snelle verkoop. Het verstrekken van startersleningen gefinancierd door gemeente en rijk draagt hier flink aan bij. Daarmee loopt de uitvoering fase 1 zelfs voor op de planning. Eind 2014 is door de ontwikkelaar ook gestart met de inrichting van het openbaar gebied. In ontwerp en

Jaarverslag | 73

materiaalgebruik is een combinatie gemaakt met de herinrichting van het aansluitende Betaplein. De uitvoering van de eerste fase Betaplein start begin 2015. Hiervoor is de tijdelijke fietsenstalling op het Betaplein eind 2014 verplaatst naar een andere (tijdelijke) locatie. Langebrug Aan de Langebrug heeft sloop en archeologisch onderzoek plaatsgevonden waardoor de bouw van ruim 200 nieuwe studenteneenheden in 2015 kan starten. Eind 2014 stuurden wij de gemeenteraad een brief met onderzoeksrapporten over de vraag naar studentenhuisvesting. De vraag naar studentenwoningen lijkt af te nemen door de invoering van het leenstelsel. Wij blijven met jaarlijkse monitoring de ontwikkelingen nauwlettend volgen. Over de toekomst van de bij dit project betrokken (brand)slangen(droog)toren zullen in 2015 definitieve besluiten worden genomen. Lorentzhof In 2014 heeft overleg met zorginstellingen en corporatie geen levensvatbare alternatieven voor een vervolg van de samenwerkingsovereenkomst van 2010 opgeleverd. De overeenkomst wordt ontbonden. Libertas Leiden heeft met instemming van de drie partners besloten om de Lorentzhof te renoveren. Vooralsnog blijft de optie om zorgwoningen te bouwen in de zone langs de Lammenschansweg open. Ipse de Bruggen zoekt voor het orthopedagogisch behandel centrum aan de Zoeterwoudsesingel 34 een nieuwe bestemming (gemeentelijk monument). Oppenheimstraat Bij de start van de procedure voor de omgevingsvergunning zijn er bezwaren van omwonenden ontvangen over de omvang van de functies en de daarbij behorende parkeer- en verkeersdruk. Tijdens het verkiezingsdebat voorafgaand aan de gemeenteraadverkiezingen is er door enkele politieke partijen stelling genomen tegen de omvang. De gemeente heeft een breed verkeersonderzoek toegezegd, dit was na de zomer afgerond. De conclusie uit dit onderzoek was dat er geen onoverkomelijke bezwaren zijn tegen doorzetten van het ontworpen plan. Gesprekken tussen wijkvertegenwoordigers en de gemeente hebben geleid tot nieuwe onderzoeken. Deze hebben betrekking op het verminderen van de parkeerdruk. Ook wordt gekeken of een "kiss en ride" op het kavel in de bestemming groen mogelijk is. Tuinstadwijk Woningcorporatie De Sleutels voert gefaseerd een groot herstructureringsproject uit in de Tuinstadwijk. Alle ruim 400 woningen komen aan de beurt. In 2014 rondt De Sleutels de 2e fase af met 252 woningen groot onderhoud inclusief energie- en keuzepakketten. In 2014 is gestart met het vervangen van 119 boven/ benedenwoningen door nieuwbouw, de sloop hiervan werd voor de zomer uitgevoerd. Begin 2015 start de bouw van 84 nieuwe woningen, 40 appartementen en 44 eengezinswoningen. Van Vollenhovenkade Voor het deelproject Du Rieustraat is met de ontwikkelaar een aanpassing van de overeenkomst uit 2007 overeengekomen. Daarmee is de bouw van 5 woningen mogelijk. De aannemer start in 2015 de verkoop en neemt de grond af. Bij voldoende voorverkoop gaan de bouwwerkzaamheden van start. De gemeente en de ontwikkelaar zijn nog met elkaar in onderhandeling over planaanpassing voor het deelproject van 39 appartementen aan de Van Vollenhovenkade. De inzet is om met een kleiner woningtype, binnen de kaders van het bestemmingsplan, tot een uitvoerbaar alternatief voor het overeengekomen plan te komen. Onderzoek nieuwbouw Universiteit Leiden Witte Singel / Doelcomplex De Universiteit Leiden onderzoekt de mogelijkheid om de Faculteit der Geesteswetenschappen te concentreren langs/rondom de Witte Singel. In 2014 is het participatieproces gestart en is een cultuurhistorisch onderzoek uitgevoerd. Eind 2014 heeft het College van Bestuur van de Universiteit Leiden zich uitgesproken over de herontwikkeling van de huisvesting Faculteit der Geesteswetenschappen. In de voorkeursvariant van de herontwikkeling wordt uitgegaan van een plot-gebonden configuratie van de huidige gebouwen en gebouwclusters. Het Vastgoedbedrijf van de Universiteit Leiden onderzoekt nog de mogelijkheid om het complex van de Sleutels van Zijl en Vliet (64 sociale huurwoningen) te betrekken in de herontwikkeling. Het project krijgt in 2015 een vervolg met een Nota van Uitgangspunten, een gebiedsvisie met een stedenbouwkundig plan en de start van de uitvoering van de herontwikkeling van het Doelencomplex. In het participatietraject blijft de gemeente nadrukkelijk betrokken, voor de wijzigingen in het bestemmingsplan is de gemeente faciliterend. 6C3.1 Kooiplein Om te voldoen aan de aanbestedingsregelgeving heeft de gemeente met de marktpartij Proper-Stok/Heijmans en woningbouwcorporatie de Sleutels de gesloten raamovereenkomst in 2014 op onderdelen uitgewerkt . De gemeente neemt de verantwoordelijkheid voor het doorlopen van de aanbestedingsprocedures en voor het opdrachtgeverschap voor de realisatie van de publieke voorzieningen. In 2014 is gestart met de realisatie van de deelgebieden 3a, 3b en 5 inclusief een gebouwde openbare parkeervoorziening. Er is een aanbestedingsprocedure doorlopen en de uitvoering van de aansluiting van de Kooilaan op de Willem de

74 | Jaarverslag

Zwijgerlaan en de aanleg van de riolering is gestart. Om aansluiting te houden op de markt wordt het project gefaseerd uitgevoerd. Daarom is ook in 2014 besloten om het moment waarop de planuitwerking begint en de uitvoering van deelgebieden 1 en 2 later te starten. Realisatie van deelgebied 4a zal in het najaar van 2015 beginnen. 6C3.3 Van Voorthuijsenlocatie De Van Voorthuijsenlocatie omvat de realisatie van nieuwe openbare ruimte, nieuwbouw van het Stedelijk Gymnasium (afgerond en in 2014 uitgebreid), een Moskee (afgerond) en woningen. Begin 2014 heeft Groenoord CV (Ymere) het woningbouwproject van 229 appartementen overgedragen aan De Sleutels. De Sleutels is medio 2014 gestart met de eerste twee fasen (178 appartementen) van de woningbouw. De Sleutels is van plan om de derde en laatste fase van de woningbouw (koop of markt-huur), te verkopen aan een andere ontwikkelaar. Hierover vinden gesprekken plaats tussen De Sleutels, de gemeente en derde partijen. De verkoop van de derde fase aan een derde partij heeft consequenties voor het projectresultaat. De openbare ruimte is voor een deel al ingericht door de gemeente (vijver, waterspeeltuin, skatebaan). Na oplevering van de woningbouw wordt de inrichting van de resterende openbare ruimte afgerond. 6C3.4 Groenoordhallen e.o. Fase 1 van de nieuwe woonwijk op het voormalige Groenoordhallenterrein komt steeds meer tot ‘volwassenheid’. Woningen zijn in aanbouw genomen en de verkoop is gestart. De watergangen in de woonwijk zijn op de Slaaghsloot aangesloten. Ymere heeft aangegeven de ontwikkeling van fase 2 uit te willen stellen tot na 2017. Het bouwterrein wordt nu tijdelijk ingericht. De aanleg van de watergangen door bedrijventerrein De Hallen hebben geleid tot hogere kosten. Dit kwam door de aanwezige bodemverontreiniging en de vondst van asbest. Voor verkoop van de bouwkavel aan de Gabriel Metzustraat (Groenoord Noord) is een verkoopprocedure voorbereid. Het definitief ontwerp voor de aanleg van de Floris Versterlaan is vastgesteld, aanleg volgt in 2015. 6C3.5 Nieuw Leyden Officieel is de projectorganisatie Nieuw Leyden en de bijbehorende BV/CV-constructie per 5 december 2014 opgeheven. De gemeentelijke grondexploitatie is per 31-12-2014 beëindigd. Een aantal woningen moet daarna in fase IV, onder toezicht van het team Stadsingenieurs, woonrijp worden gemaakt en gebouwd. Er wordt een restkrediet ingericht om de wijk af te bouwen volgens het door partijen vastgestelde stedenbouwkundig plan voor de openbare ruimte. Binnen deze fase vindt de oplevering plaats van de laatste particuliere kavels en realiseert Portaal de laatste hoogbouwblokken 3&4 (Skyline-next) langs de Willem de Zwijgerlaan. Portaal is ook verantwoordelijk voor de uitgifte van lofts in het voormalige 50KV-station. Ondanks de vastgoedcrisis is er een prachtige wijk verrezen waarbij de door particulier opdrachtgeverschap gerealiseerde woningen landelijke bekendheid genieten. Dit heeft Leiden op de kaart gezet. Het positieve resultaat van de Nieuw Leyden CV gebruiken we elders in Leiden Noord om het openbaar gebied van het Kooiplein in te richten. Voor de definitieve cijfers verwijzen we naar de stukken die bij het MPG 2015 worden gepresenteerd. 6C3.6 Oude Kooi Voor de aanpak van haar 572 woningen in de Oude Kooi heeft De Sleutels een gebiedsaanpak vastgesteld. Dit plan bevat een gemengde aanpak van groot onderhoud, renovatie en deels nieuwbouw. Eind 2014 is de sloop van de Noordelijk Blokken gestart. Onder de bewoners was voldoende draagvlak voor de door de corporatie voorgestelde sloop/nieuwbouw van alle 91 woningen. Na uithuizing van de zittende bewoners wordt de bouw van 63 nieuwe eengezinswoningen en 10 boven/benedenwoningen in uitvoering genomen. Effectindicatoren bij 6C Wonen Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

6C1.a Toename aantal huurwoningen

291

734

529

171*

989

Nieuwbouwmonitor

6C1.b Toename aantal koopwoningen

149

302

137

64

317

Nieuwbouwmonitor

6C1.c Aantal vernietigde woningen

19

108

31

261

184

Nieuwbouwmonitor

55

57

50

52

50

Afdeling Handhaving

6,9

-

6,5

-**

-**

Veiligheidsmonitor

Doel 6C1 Hogere kwaliteit en toename woningvoorraad

Doel 6C2 Opheffen illegale huisvesting 6C2.a Aantal opnieuw beschikbaar gekomen woningen na opheffen illegale woonsituatie Doel 6C3 Beter leefklimaat in Leiden Noord 6C3.a Rapportcijfer woonomgeving Leiden Noord

* Realisatie 2014 blijft ver af van prognose onder andere door late oplevering 1e deel Lammenschanspark (700 woningen, januari 2015). ** De Veiligheidsmonitor wordt alleen in de oneven jaren op districtsniveau gehouden.

Jaarverslag | 75

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ RV 13.0149, Vaststelling bestemmingplan Leiden Bio Science Park en station ■ RV 13.0134, Vaststelling bestemmingsplan 'Trekvliet nabij Corbuloweg', 'Partiële herziening ligplaatsenplan woonschepen 2000 (P13)' en omgevingsvergunning ‘Woonschip Corbuloweg’ ■ RV 14.0002, Bestemmingsplan Rijnlandblok ■ RV 14.0005, Vaststelling bestemmingsplan Museum De Lakenhal ■ RV 13.0114, Uitvoeringsbesluit Rijnsburgerblok ■ RV 13.0143, Bestemmingsplan Oostvlietpolder ■ RV 13.0145, Uitvoeringsbesluit Kwaliteitsverbetering Breestraat ■ RV 14.0014, Uitvoeringsbesluit Herontwikkeling Lammenschanspark Fase 2, Blok D ■ RV 14.0010, Bestemmingsplan Dieperhout ■ RV 14.0011, Uitvoeringsbesluit Agneslocatie ■ RV 14.0017, Kaderbesluit herinrichting Bètaplein ■ RV 14.0086, Inspraakreactie op de Regionale Woonagenda Holland Rijnland ■ RV 14.0064, Vaststelling bestemmingsplan Kikkerpolder & Da Vinci. ■ RV 14.0093, Uitvoeringsbesluit Haagwegkwartier deelgebied Noordelijke Sportvelden ■ RV 14.0037, Uitwerking Beleidskader Vastgoed ■ RV 14.0049, Actualisatie Welstandsnota Leiden ■ RV 14.0113, Kaders herontwikkeling Zeeheldenbuurt; Wijkvisie en uitvoeringsprogramma Zeeheldenbuurt

Programmabudget Stedelijke ontwikkeling bedragen x € 1.000,-

Ruimtelijke planvorming en plantoetsing

Rekening 2013

8.441

8.177

264

Baten

-3.100

-4.088

176

-3.912

-3.852

-60

4.920

4.291

238

4.529

4.325

204

Lasten

56.377

43.667

57.785

101.452

62.793

38.658

Baten

-35.066

-35.340

-22.124

-57.464

-50.991

-6.473

21.311

8.328

35.660

43.988

11.802

32.186

Lasten

1.028

1.077

417

1.494

933

561

Baten

-18

-277

178

-99

-16

-83

1.010

800

595

1.395

917

478

Lasten

65.425

53.123

58.264

111.387

71.904

39.484

Baten

-38.185

-39.705

-21.770

-61.475

-54.859

-6.616

27.240

13.419

36.494

49.912

17.045

32.868

Toevoeging

37.910

10.286

35.104

45.390

46.735

-1.345

Onttrekking

-56.437

-11.961

-66.429

-78.390

-50.213

-28.177

-18.527

-1.675

-31.325

-32.999

-3.478

-29.521

8.713

11.744

5.169

16.913

13.567

3.346



Vereveningsreserve grondexploitatie

Saldo

76 | Jaarverslag

Verschil 2014

62


Rekening 2014

8.379

Saldo Programma


8.020

Saldo Wonen

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Gemeentelijk vastgoed

Begroting 2014

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Toevoeging

26.108

2.453

12.540

14.993

16.576

-1.583

Onttrekking

-39.085

-5.095

-11.492

-16.587

-10.198

-6.389

-12.977

-2.642

1.049

-1.593

6.378

-7.971


Reserve bovenwijkse voorz. grondbedrijf

Rekening 2013

321

100

221

Onttrekking

-5

0

-149

-149

-12

-138

154

223

-52

171

88

83

Toevoeging

0

0

13.781

13.781

13.781

0

Onttrekking

-750

-537

-239

-776

-776

0

-750

-537

13.541

13.004

13.004

0

Toevoeging

0

20

-19

1

1

0

Onttrekking

-3

-23

20

-3

-3

0

-3

-3

1

-2

-2

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-56

-25

-170

-195

-87

-108

-56

-25

-170

-195

-87

-108

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-30

-536

-566

-40

-526

0

-30

-536

-566

-40

-526

Toevoeging

107

101

9

110

110

0

Onttrekking

0

0

-540

-540

-400

-140

107

101

-531

-430

-290

-140

Toevoeging

143

136

3

139

139

0

Onttrekking

-336

-456

0

-456

-354

-102

-193

-320

3

-317

-215

-102

Toevoeging

1.376

1.271

-156

1.115

1.115

0

Onttrekking

-1.383

-4.579

-11.652

-16.231

-5.779

-10.452

-7

-3.308

-11.808

-15.116

-4.664

-10.452

Toevoeging

29

0

0

0

0

0

Onttrekking

-66

-23

-782

-805

-805

0

-37

-23

-782

-805

-805

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-84

84

0

0

0

0

-84

84

0

0

0

Toevoeging

225

58

152

210

210

0

Onttrekking

-639

-394

-5.684

-6.078

0

-6.078

-414

-336

-5.532

-5.868

210

-6.078

Toevoeging

1.294

142

38

180

180

0

Onttrekking

-596

0

-1.142

-1.142

0

-1.142

698

142

-1.104

-962

180

-1.142

Toevoeging

250

250

-250

0

0

0

Onttrekking

-750

-475

475

0

0

0

-500

-225

225

0

0

0

1.839

136

40

176

176

0

Saldo Reserve herstruct. Woongebieden Portaal

Saldo Reserve strategische aankopen

Saldo Reserve bodemsanering

Saldo Reserve vastgoedexpl. Stadsgehoorzaal

Saldo Reserve onrend.inv. op onderwijsgeb.

Saldo Reserve herstruct.woongebieden SvZ&V

Saldo Reserve herstruct.woongebieden Ons Doel

Saldo Reserve renterisico erfpachtsbedrijf

Saldo Reserve risico's projecten in uitvoering

Verschil 2014

98

Saldo Reserve sociale huurwoningen

Rekening 2014

223

Saldo Egalisatiereserve inkomsten bouwleges


159

Saldo Reserve afkoop adm.kst. Erfpacht

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve afkoopsommen erfpacht

Begroting 2014

Toevoeging

Jaarverslag | 77


Rekening 2013

Onttrekking

-4.033

0

1.839

136

-3.993

-3.857

-3.857

0

Toevoeging

78

77

693

770

770

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

78

77

693

770

770

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

Toevoeging

4.029

24

3.225

3.249

3.232

17

Onttrekking

-2.684

-796

-5.451

-6.248

-3.144

-3.104

1.345

-772

-2.226

-2.998

88

-3.086

Toevoeging

0

3.967

600

4.567

4.567

0

Onttrekking

-9.776

600

-12.920

-12.320

-12.320

0

-9.776

4.567

-12.320

-7.753

-7.753

0

Toevoeging

590

1.408

-1.101

307

307

0

Onttrekking

-308

0

-8.308

-8.308

-8.308

0

282

1.408

-9.408

-8.000

-8.000

0

Toevoeging

582

20

0

20

20

0

Onttrekking

0

-44

-559

-603

-603

0

582

-23

-559

-582

-582

0

Toevoeging

900

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-900

-900

-900

0

900

0

-900

-900

-900

0

Toevoeging

200

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

200

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

450

450

450

0

Onttrekking

0

0

-450

-450

-450

0

0

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Toevoeging

37.910

10.286

35.104

45.390

46.735

-1.345

Onttrekking

-56.437

-11.961

-66.429

-78.390

-50.213

-28.177

-18.527

-1.675

-31.325

-32.999

-3.478

-29.521

Saldo Res. weerstandsverm.parkeren en sted.Inv

Saldo Res. kap.lasten brede school Merenwijk

Saldo Res.kap.lasten gym.lok.Oppenh.str.

Saldo Reserve exploitatie Oppenheimstraat

Saldo res.kap.lstn uitbr.foyer Leidse Schouwb.

Saldo Reserve Stedelijke Ontwikkeling

Saldo Totaal


Verschil 2014

-4.033

Saldo Reserve voorziene investeringen

Rekening 2014

-4.033

Saldo Reserve Lammenschanspark


0

Saldo Reserve NV stadsherstel

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve risico's bijzondere projecten

Begroting 2014

Algemene toelichting Vereveningsreserve grondexploitaties In overeenstemming met het beleidskader reserves en voorzieningen (RB 12.0011, besluitpunt 9) is de mutatie in de voorziening negatieve grondexploitaties (een vrijval van € 2.041.925) verrekend met de vereveningsreserve grondexploitaties. Het verschil in realisatiekomt verder voornamelijk door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd en dus ook niet volledig worden onttrokken (in totaal een bedrag van € 5.929.541). Daarnaast zijn de kapitaallasten voor Breestraat 46-48 € 7.629 lager dan geraamd.

78 | Jaarverslag

Reserve sociale huurwoningen Het verschil in onttrekkingen van € 525.718 wordt veroorzaakt door een geraamde exploitatiebijdrage aan project ‘uitvoeren nota Wonen’ die nog niet volledig is uitgevoerd en dus ook niet volledig is onttrokken. Reserve bodemsanering Het verschil in realisatie van € 10.451.734 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Dit betreft de projecten bodemsanering (algemeen), Hallenweg, terrein gasfabriek, Dieperhout-ROC en -Agneslocatie. Reserve herstructurering woongebieden SvZ&V Het verschil in realisatie van € 6.077.682 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen met betrekking tot project Kooiplein die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Reserve herstructurering woongebieden Ons Doel Het verschil in realisatie van € 1.142.421 wordt voornamelijk veroorzaakt door een geraamde exploitatiebijdrage aan een investering met betrekking tot project Lorentzhof die nog niet is uitgevoerd, dus ook niet wordt onttrokken. De uitvoering van dit project is afhankelijk van aanpassing van de samenwerkingsovereenkomst locatie Lorentzhof. Reserve Lammenschanspark Het verschil in realisatie wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken (in totaal een bedrag van € 3.068.885). Daarnaast is een grondopbrengst € 17.406 lager dan geraamd. Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Het voordeel van € 0,2 miljoen op dit beleidsterrein is voornamelijk het saldo van meer interne uren voor omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen (nadeel van € 0,6 miljoen), minder uitbestede werkzaamheden voor realisatie van verbeteringen in de openbare ruimte en programma binnenstad (voordeel van € 0,6 mln), en de exploitatiebijdrage aan krediet gebiedsvisie die niet volledig is uitgegeven omdat dit project conform planning doorloopt naar volgende jaren (voordeel van € 162.000). Gemeentelijk vastgoed Uitsplitsing beleidsterrein naar prestaties: Omschrijving

Lasten 2014

Baten 2014

Saldo 2014

Begroting 2014

Verschil

6.539

-6.595

-56

340

396

Uitvoeren PRIL

42.470

-30.736

11.734

40.589

28.855

Exploiteren gemeentelijk vastgoed

13.784

-13.660

124

3.058

2.934

Totaal

62.793

-50.991

11.802

43.987

32.185

Voeren erfpachtbedrijf

Prestatie voeren erfpachtbedrijf Erfpacht heeft een voordelig saldo van € 0,4 miljoen. Dit saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door suppletievergoedingen van woningbouwverenigingen Portaal en Ons Doel voor het omzetten van erfpachtpercelen met sociale huurwoningen naar erfpachtpercelen met koopwoningen. Daarnaast zijn er incidentele opbrengsten als gevolg van verkoop van erfpachtgronden naar vol eigendom. Prestatie uitvoeren PRIL De voornaamste afwijkingen binnen prestatie uitvoeren PRIL: Exploitatiebijdragen Het budget exploitatiebijdragen aan investeringen heeft een voordeel van € 26 miljoen. Het gaat om circa zestig verschillende reservebijdragen aan kredieten die nog niet volledig zijn uitgegeven en die worden doorgeschoven. Het merendeel van dit bedrag is opgenomen in een bestemmingsvoorstel om te worden overgeheveld naar 2015. Het resultaat op exploitatiebijdragen geeft een vertekend beeld omdat de ramingen van de bijdragen aan projecten Groenoordhallen en Kooiplein in het verleden dubbel zijn verlaagd. Dit heeft op dit budget een structureel nadeel tot gevolg van € 0,4 miljoen. (in feite zou het voordeel op

Jaarverslag | 79

exploitatiebijdragen aan investeringen dus € 26,4 miljoen moeten zijn). In de programmabegroting 2015 is deze structurele omissie gerepareerd. Rijnsburgerweg 124 (Nieuweroord) Het pand Rijnsburgerweg 124 is de laatste jaren verhuurd als studentenhuisvesting. In 2014 is een projectopdracht door het college vastgesteld om te komen tot een ontwikkeling op deze locatie. Ook is besloten tot sloop van het pand. Als gevolg hiervan is conform BBV de boekwaarde van het pand afgewaardeerd tot aan de grondwaarde. Het totale bedrag van de afwaardering is € 3.453.290. De herziene boekwaarde is gebaseerd op een taxatierapport voor project Nieuweroord (en een second opinion), waarvoor in de eerste helft van 2015 een kaderbesluit wordt voorgelegd. Via een bestemmingsvoorstel zal de afwaardering worden aangemeld als onttrekking uit de vereveningsreserve grondexploitaties. BV/CV Nieuw Leyden Op 31 december 2014 is Nieuw Leyden geliquideerd. Als gevolg hiervan is er een vordering ontstaan op de verschillenden onderdelen van Nieuw Leyden. Volgens de voorschriften van de BBV moeten deze vorderingen opgenomen staan op de balans. Deze vordering wordt ingeschat op € 316.498. LUMC bovenwijkse voorzieningen In het kader van de afwikkeling van de bijdrage van het LUMC voor bovenwijkse voorzieningen RGL is in 2011 tussentijds een rekening verstuurd aan het LUMC. In deze rekening is echter een bedrag gefactureerd dat al eerder met het LUMC was verrekend. LUMC heeft begin 2015 verzocht het teveel betaalde bedrag van € 150.000 terug te betalen. Met deze terugbetaling was nog niet eerder rekening gehouden en wordt als ‘nog te betalen’ opgenomen in jaarrekening 2014. De definitieve financiële afwikkeling van de overeenkomst volgt naar verwachting in 2017 waarbij het LUMC nog een bijdrage zal betalen van circa € 100.000. Project Matilo Project Matilo heeft een nadeel van € 53.788 door een lagere cofinanciering van Holland Rijnland. De hoogte van de cofinanciering wordt bepaald op basis van 25% van de gerealiseerde declarabele inrichtingskosten. Daarnaast is er een overschrijding van plankosten wegens intensieve begeleiding van dit project. Vrijval voorziening herinrichting Trekvaartplein Ultimo boekjaar 2014 moet volgens de accountant de voorziening herinrichting Trekvaartplein afgesloten te worden omdat de lasten rechtstreeks in de grondexploitatie Trekvaartplein moeten worden geboekt. Dit geeft een vrijval van € 648.299 binnen prestatie uitvoeren PRIL. Dit voordeel voor de rekening 2014 voegen we via een bestemmingsvoorstel toe aan de vereveningsreserve grondexploitaties. Als gevolg van het boeken van de lasten in de grondexploitatie Trekvaartplein zal het resultaat van deze grondexploitatie namelijk verslechteren en is het bedrag dat in de vereveningsreserve grondexploitaties is gestort nodig om de voorziening negatieve grondexploitaties aan te vullen. Bijdrage ontwikkeling winkelcentrum Stevensbloem Vanuit het budget revitalisering werklocaties is een bedrag van € 75.000 overgeheveld naar grondexploitaties algemene dienst als bijdrage voor de ontwikkeling van winkelcentrum Stevensbloem. Voor de realisatie van dit project was grondverkoop noodzakelijk, met de bijdrage van € 75.000 is deze grondopbrengst geoptimaliseerd. Bij de jaarrekening levert deze bijdrage een voordeel op van € 75.000 binnen prestatie uitvoeren PRIL. Betreffend bedrag zal via een bestemmingsvoorstel als storting in de vereveningsreserve grondexploitaties worden aangemeld. Saldo afgesloten grondexploitaties Bij de jaarrekening sluiten we drie grondexploitaties af, De Nobel, Nieuw Leyden en Het Gebouw. Het saldo van deze grondexploitaties is in de exploitatie geboekt op grondexploitaties algemene dienst voor een totaal bedrag van €1.589.534 positief. Via bestemmingsvoorstellen zullen de positieve resultaten van Nieuw Leyden (€ 885.043) en Het Gebouw (€ 1.618.209) naar vereveningsreserve grondexploitaties worden overgeheveld. Het negatieve resultaat van De Nobel (€ 913.718) was voorzien in de voorziening negatieve grondexploitaties en zal uit deze voorziening vrijvallen (inclusief rente 2014 een bedrag van € 1.303.712). La Linea In 2014 is € 125.000 in rekening gebracht bij La Linea voor de uitvoering van de exploitatieovereenkomst met de gemeente Leiden. Dit is de 3e termijn voor de bijdrage van La Linea voor de bovenwijkse voorzieningen. Dit bedrag moet, volgens de exploitatieovereenkomst met La Linea, gestort worden in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen. Hiermee is geen rekening gehouden in de begroting zodat deze bijdrage een voordeel van € 125.000 oplevert binnen de prestatie uitvoeren PRIL. Bij jaarrekening 2014 zal een bestemmingsvoorstel worden ingediend om dit bedrag in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen te storten.

80 | Jaarverslag

Afboeken oninbare debiteur Conform notitie ‘stringenter invorderingsbeleid’ is een vordering van € 90.015 uit 2009 oninbaar verklaard omdat er volgens het ingeschakelde advocatenkantoor geen verhaalsmogelijkheid meer is. Betreffende afboeking heeft geen gevolgen voor de resultaatbepaling bij jaarrekening 2014 door een vrijval uit de voorziening dubieuze debiteuren voor hetzelfde bedrag. Beheer strategisch vastgoed De lasten voor strategisch vastgoed (behalve kapitaallasten) zijn bij verwerving niet geraamd. Dit heeft een nadeel van € 1,2 miljoen tot gevolg. Het nadeel wordt veroorzaakt door energiekosten, OZB en onderhoud, waarbij Nieuweroord (nadeel van € 473.066) en NUON-terrein (nadeel van € 513.732) een zeer groot negatief effect hebben. Dit tekort is niet oplosbaar, maar zal de komende jaren aanzienlijk afnemen als gevolg van verkoop strategisch vastgoed en overhevelen van panden naar grondexploitaties en projecten. Het volledige nadeel in beheerlasten zal via twee separate bestemmingsvoorstellen (beheerlasten strategisch vastgoed en saldo exploitatie NUON-terrein) worden aangemeld als onttrekking uit de vereveningsreserve grondexploitaties. Wernink-terrein Met RV13.0101 is een krediet beschikbaar gesteld voor de verwerving van het Wernink-terrein. Volgens de accountant heeft het de voorkeur om deze transactie als afkoopsom te beschouwen die niet geactiveerd mag worden. Zodoende is bij jaarrekening 2013 een bedrag van € 2,5 miljoen als budget in de exploitatie geraamd. De concept koopovereenkomst voor de afkoop van de erfpacht is niet getekend omdat het huidige businessplan van de ontwikkelaar op het terrein van Wernink Beton B.V. niet haalbaar is. Voor 2014 betekent dit een positief effect van € 2,5 miljoen binnen prestatie uitvoeren PRIL. Het bedrag van € 2,5 miljoen zal worden aangemeld als budgetoverheveling naar 2015 in afwachting van afronding van de overleggen met de erfpachter en nadere afspraken over de voortzetting van de rechten van erfpacht gevestigd op percelen aan de Amphoraweg. Overige opbrengsten Incidentele, niet geraamde verkopen van o.a. percelen en gronden hebben per saldo een voordeel van € 286.140 opgeleverd. Dit voordeel zal conform beslispunt 11 van RB 06.0122 (implementatie vermogensbeheer grondexploitaties) via een bestemmingsvoorstel worden aangemeld als storting in de vereveningsreserve grondexploitaties. Vrijval uit voorziening negatieve grondexploitaties Bij het opmaken van het Meerjaren perspectief Grondexploitaties 2015 blijkt dat er € 2 miljoen kan vrijvallen uit de voorziening negatieve grondexploitaties, voornamelijk door het afsluiten van de grondexploitatie de Nobel (vrijval van € 1,3 miljoen). Daarnaast is er circa € 0,88 miljoen minder aan voorziening nodig voor de projecten Haagwegkwartier en Dieperhout omdat de deelplannen Haagwegkwartier Noordelijke Sportvelden en Dieperhout Agneslocatie in uitvoering zijn gegaan. Beide hebben een positief resultaat waardoor voor deze projecten per saldo nauwelijks nog een voorziening nodig is (slechts € 44.732 voor Dieperhout). Bovendien is door een verbetering van het saldo van de grondexploitatie Aalmarkt ook voor deze grondexploitatie € 0,4 miljoen minder voorziening nodig. In het saldo van € 2 miljoen zijn ook enkele projecten opgenomen die een verslechtering van het resultaat laten zien: Trekvaartplein € 0,4 miljoen en Lorentzschool € 0,13 miljoen. Overhead De gerealiseerde overhead bij prestatie ‘uitvoeren PRIL’ heeft een voordeel van € 155.303 omdat vanuit teams Projectondersteuning, Projectmanagement en Ruimte- en milieubeleid minder uren op deze prestaties zijn geschreven. Prestatie exploiteren van gemeentelijk vastgoed De voornaamste afwijkingen binnen prestatie exploiteren gemeentelijk vastgoed: Project verkoop gemeentelijk vastgoed Opbrengsten van de verkoop van het gemeentelijk vastgoed zijn niet geraamd. De netto-opbrengst (verkoopsom minus boekwaarden panden, ambtelijke uren en verkoopkosten) is voor 2014 een bedrag van € 3,3 miljoen. Voor deze opbrengst zal een bestemmingsvoorstel worden ingediend omdat dit bedrag is geoormerkt als voeding van de vereveningsreserve grondexploitaties. Daarnaast zal conform BW 12.0545 vk Breestraat 46-48/Boommarkt 16’ (Rijnlandblok) € 720.000 van de opbrengst via resultaatbestemming in de reserve parkeren worden gestort als compensatie voor de 36 openbare parkeerplaatsen.

Jaarverslag | 81

Maatschappelijk vastgoed Bij exploitatie van maatschappelijk vastgoed is een voordeel van € 0,3 miljoen gerealiseerd, voornamelijk door hogere huuropbrengsten (nieuwe huurcontracten) en lagere kosten voor contractonderhoud. Algemene kosten beheerpanden De kostenplaats algemene kosten beheerpanden heeft een nadeel van € 0,5 miljoen. Dit komt door een overschrijding op de WOZ. De BSGR stuurt de aanslagen voor alle gemeentelijke panden en gronden naar VAG. Deze facturen moeten worden doorbelast naar de juiste afdeling of eigenaar (sportbedrijf, scholen, speeltuinen e.d.). Van de circa € 2,1 miljoen aan aanslagen is ultimo 2014 een bedrag van € 0,5 miljoen nog niet via een memoriaal overgeheveld naar de juiste afdeling omdat de gemeente voor een aantal panden in bezwaar is gegaan tegen de vastgestelde WOZ-waarde. Doorbelasting zal plaatsvinden na de definitieve uitspraak. Daarnaast zijn eind januari 2015 nog € 150.000 aan WOZ-heffingen m.b.t. voorgaande jaren binnengekomen die niet meer doorbelast konden worden in verband met het afsluiten van de administratie. Overhead De gerealiseerde overhead bij prestatie ‘exploiteren van gemeentelijk vastgoed’ heeft een nadeel van € 226.890. Dat komt voornamelijk doordat aan enkele grote huurcontracten (NUON-terrein, vernieuwing huurcontract panden voor kinderopvang), het hertaxeren van de portefeuille en een groter aantal verkopen meer interne uren zijn besteed dan vooraf was voorzien. Wonen Het voordeel van € 0,5 miljoen op dit beleidsterrein is voornamelijk het gevolg van een niet gerealiseerde exploitatiebijdrage aan krediet ‘uitvoering nota wonen 2020’ van € 525.718 omdat de geplande bestedingen gebundeld in 2015 aangeboden zullen worden. Kredieten die afgesloten zijn met een overschot van € 50.000 of meer dan 10% van het investeringskrediet worden hieronder toegelicht. 7100127 Vervanging BARS (Bouwaanvraagregistratiesysteem) & 7100128 Vervanging HIS (Handhavingsinformatiesysteem) Het huidige vergunningensysteem BARS is met twee jaar te verlengd tot januari 2018 (B&W 14.0670). Het huidige investeringskrediet is eind 2014 afgesloten en zal weer worden opgenomen in het meerjareninvesteringsprogramma jaarschijf 2017. Omdat HIS gekoppeld is met BARS zal HIS ook later worden vervangen. Ook dit investeringskrediet is ultimo 2014 afgesloten en zal weer worden opgenomen in het meerjareninvesteringsprogramma jaarschijf 2017. 7100317 ROC-locaties Lammenschans + Ter Haarkade Het krediet is afgesloten met een overschot van € 3,1 miljoen omdat bij jaarrekening 2011 een verplichte afwaardering met € 3,1 miljoen heeft plaatsgevonden van betreffende panden en gronden in verband met de komst van een studentencampus. In vergelijking met marktwoningen moest gerekend worden met lagere grondopbrengsten. 7100130 Herstructurering Trekvaartplein Op dit moment worden de kosten van de herinrichting van het Trekvaartplein op drie verschillende manieren verantwoord: via de grondexploitatie Herinrichting Trekvaartplein, via de voorziening Herinrichting Trekvaartplein en tenslotte via krediet 7100130 Herstructurering Trekvaartplein. Ultimo boekjaar 2014 zal deze situatie worden vereenvoudigd door het krediet Herstructurering Trekvaartplein en de voorziening Herinrichting Trekvaartplein beide af te sluiten/op te heffen. Dit is gebeurd op advies van de accountant. Met ingang van 2015 zullen alle lasten en baten van de herinrichting Trekvaartplein (begroting en realisatie) via de grondexploitatie Herinrichting Trekvaartplein geadministreerd worden. 7100623 grond langs Hallenweg 2 en 6 Het krediet sluit met een overschot van € 260.000 omdat de boekwaarde van het krediet na uitgifte van de grond in erfpacht is overgeheveld naar krediet erfpachtsbedrijf (7100176). De overheveling is noodzakelijk om de rubricering op de balans te veranderen van 030 Gronden en terreinen naar 031 Gronden in erfpacht uitgegeven.

82 | Jaarverslag

7100692 Steenstraat-Rode Loper naar binnenstad Het krediet wordt zonder uitgaven afgesloten omdat conform raadsvoorstel 14.0132 het bedrag van € 556.000 is overgeheveld naar reserve programma binnenstad om bij begroting 2016 beschikbaar te stellen voor alternatieve aanwending. Overschrijdingen op investeringskredieten Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 7100126 plankn won.Van Vollenhovenk.+Du Rieustr. Dit project is nog steeds in uitvoering, betreft plankosten die contractueel door aannemer aan gemeente dienen te worden betaald. Met de ontwikkelaar zijn gesprekken gaande over planaanpassingen van de Van Vollenhovenkade. Die gesprekken gaan ook over de betaling van de verschuldigde plankosten. Voor de Du Rieustraat heeft dat traject tot concreet resultaat geleid. 7100129 planvoorb.rec.Haarlemmerweg/-dijk Het krediet kan nog niet worden afgesloten. Er moeten nog diverse werkzaamheden worden verricht. Momenteel word gewerkt aan een ontwerp bestemmingsplan en uitvoeringsbesluit. 7100158 Brede School LN (kap.last tlv res), 7100182 Brede School LN (kap.last tlv expl.) en 7100468 grond brede school LN (Het Gebouw) De vastgoedkredieten Brede School Leiden Noord (Het Gebouw) kunnen nog niet worden afgesloten bij de jaarrekening 2014 omdat in het pand nog een claim speelt voor de verbetering van akoestiek. De rekeningen zijn nog niet betaald omdat deze als garantiestelling zijn achter gehouden. Daarnaast loopt er in verband met beheeraspecten nog een aantal optimalisaties (o.a. verbetering toegankelijkheid minder validen). 7100151 planvorming geb.ontw.Lammenschanspark Betreffend project is nog in voorbereiding/uitvoering. De bouwblokken en het openbaar gebied worden gefaseerd in gebruik genomen. De oplevering eerste woningen en eerste deel openbaar gebied staan gepland voor het eerste kwartaal 2015. Het project loopt door t/m 2018/2019. 7100154 Kooiplein uitvoering Het project Kooiplein is volop in de uitvoering en zal nog een aantal jaar doorlopen. 7100135 exploitatieovk Haagwegterrein (La Linea) Ten gevolge van de stagnatie op de woningmarkt loopt dit project langer door dan verwacht. Dit project loopt in elk geval door tot 2016. 7100148 aanpassingen parkeerterrein Haagweg Met La Linea staat de afspraak dat er nog werkzaamheden te verrichten zijn in 2015 in de afscherming van het parkeerterrein; die kosten moeten nog ten laste gebracht kunnen worden van dit krediet. 7100150 bijdrage aan Ons Doel ivm Lorentzhof De samenwerkingsovereenkomst ontwikkeling Lorentzhof locatie wordt in 2015 formeel ontbonden, er moet nog rekening gehouden worden met een verrekening van claims van Ons Doel met vetrekking tot gemaakte plankosten. 7100171 Bijdrage overheadkosten WOP Noord van Kooiplein In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100164 GEO - uitvoering sociaal statuut In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100165 GEO - bijdrage aan overhead bureau WOP Noord In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100166 GEO - bijdrage aan sociaal programma WOP Noord In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100156 Tuin van Noord In verband met de discussie omtrent de doorsteek bij Ons Buiten zijn de werkzaamheden in de Tuin van Noord opgeschort. De discussie is in 2014 beslecht. Hierdoor zijn de werkzaamheden pas vanaf eind 2014 opgepakt en loopt het project tot eind 2015 door. Inclusief afronding zal dit project naar verwachting worden beëindigd in het eerste kwartaal 2016.

Jaarverslag | 83

7100144 taxeren panden In 2015 zullen opnieuw taxaties moeten worden gemaakt waarvoor de resterende middelen zullen worden ingezet. 7100149 scheidingswand+sanering Garenmarkt 36-44 De werkzaamheden zijn in principe afgerond. Tot de grond is overgedragen loopt de gemeente nog een risico op extra kosten zodat het krediet moet worden opengehouden. Door onvoorziene omstandigheden is er enige vertraging opgetreden. Naar verwachting zal overdracht tweede kwartaal 2015 alsnog plaatsvinden. 7100155 Bodemsanering Breestraat-Botermarkt Het krediet voor de bodemsanering van de Breestraat-Botermarkt moet minimaal tot 2015 open blijven in verband met nazorg op dit project. 7100179 Renovatie De Waag Uitvoering van werkzaamheden zijn nog niet volledig afgerond en vinden gelijktijdig plaats met het project Levendige Waag. 7100306 grond Seinp.str-Spoorln-Biels.str-Nassau Het krediet is bestemd voor de aankoop grond van de NS. De concept-overeenkomst is klaar en het streven is erop gericht de grond in 2015 over te dragen. 7100152 Gevelsanering woningen De gemeente heeft vanuit de Rijksoverheid de verplichting om met dit krediet voor de zogenaamde Alijstwoningen het geluid te saneren en heeft hiervoor de tijd tot 2020. Daarnaast zal in 2018 op rijksniveau nieuw beleid voor geluid worden vastgesteld. Naar verwachting wordt de termijn waarbinnen woningen gesaneerd mogen worden met dertig jaar verlengd. 7100244 LVC Met het uitvoeringsbesluit Renovatie en uitbreiding Lakenhal is door B&W besloten om het bestaande krediet LVC autonoom na oplevering van Muziekcentrum De Nobel niet af te sluiten. Het blijft ook mede beschikbaar als additionele risico-buffer voor de restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal. 7100167 Openbare ruimte Aalmarktproject en 7100762 Nieuwe Waagbrug De ontwikkeling van het Aalmarktproject is nog in volle gang dus het krediet kan niet worden afgesloten. 7100316 Planvoorbereiding Kaasmarkt Met de wisseling van het college is een nieuwe studiefase ingezet om een keuze te maken tussen de verschillende opties voor de Kaasmarkt. Wij verwachten na het zomerreces 2015 een concreet besluit te kunnen nemen over deze ontwikkellocatie in de binnenstad. 7100329 Bouwkundige aanpassingen De Waag De laatste werkzaamheden vinden begin 2015 plaats en moeten nog betaald worden. 7100153 Planvoorbereiding Leiden Bio Science Park Dit krediet is beschikbaar gesteld voor de projectperiode die duurt tot 2016. Van 2016 tot en met 2018 is in de meerjarenbegroting een bijdrage beschikbaar gesteld om de projectperiode en daarmee het krediet te verlengen. 7100136 LBSP externe plankosten Dit krediet is beschikbaar gesteld voor de projectperiode die duurt tot 2016.

84 | Jaarverslag

Jaarverslag | 85

7 Jeugd en onderwijs

86 | Jaarverslag

Jeugd en onderwijs Programmanummer

7

Commissie

Onderwijs en samenleving

Portefeuille(s)

Jeugd, Welzijn & Zorg Onderwijs, Sport en Milieu

De missie van het programma Jeugd en onderwijs luidt: In Leiden krijgen kinderen en jongeren de kans gezond en veilig op te groeien in een stimulerende omgeving, zodat zij hun talenten kunnen ontwikkelen en volwaardig aan de samenleving kunnen deelnemen.

Ontwikkelingen in 2014 2014 heeft voor jeugd betreft vooral in het teken gestaan van de voorbereiding op de transitie van de jeugdhulp. Dit gebeurde in samenhang met de andere decentralisaties en met de veranderingen als gevolg van Passend Onderwijs. (Zie ook Bijzonder programma 3 decentralisaties). In regionaal verband betekende het een intensieve samenwerking binnen Holland Rijnland, met als eindresultaat het beleidsplan als kloppend ‘Hart voor de Jeugd’. Transformatie Jeugdhulp Om de transformatie van de jeugdhulp daadwerkelijk in gang te zetten is er in 2014 veel dialoog geweest met alle belanghebbenden. Er is over de domeinen onderwijs, zorg, veiligheid en welzijn gesproken met ouders, jongeren, professionals (zowel uitvoerend als management) en raadsleden. Zorgcontinuïteit was een belangrijk uitganspunt bij de contractering. Vooral door de introductie van de jeugd- en gezinsteams (JGT's) is de wens om de jeugdhulp ook daadwerkelijk anders te organiseren zichtbaar. Het werken met een proeftuin JGT in Leiden Noord heeft veel opgeleverd dat wij voor het vervolg kunnen benutten. In het najaar van 2014 is op basis van de evaluatie van zes proeftuinen in Holland Rijnland de uitrol opgestart. Op 1-1-2015 functioneren er in Leiden zes zelforganiserende teams, begeleid door vier coaches. Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Met de komst van de JGT’s is de taak van het CJG verbreed Het omvat daarmee jeugdgezondheidszorg (JGZ), opvoedingsondersteuning en een aantal taken op het gebied van jeugdhulp. Het CJG heeft nu de capaciteit/ kennis om alle vragen, van licht tot zwaar, over opvoeden en opgroeien op te pakken. Het gaat daarbij alleen om zorgvragen zonder verwijsindicatie. De JGZ heeft in 2014 de flexibilisering in het basistakenpakket ingevoerd en is gestart met de omvorming naar zelforganiserende teams. Dit gebeurde op basis van de GIZ(Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften). Dit is een werkwijze waarbij ouders en zorgverleners samen de zorgbehoefte en daarmee de frequentie van het consult bepalen. 1Gezin1Plan Werken volgens de principes van 1Gezin1Plan en de burger (ouder) centraal, vraagt om medewerkers die “doen wat nodig is” en op zoek gaan naar de ondersteuning in het eigen netwerk. Meer nog dan voorheen is dit de rode draad voor alle professionals in het sociale domein. In 2014 zijn vijf sociale wijkteams (SWT's) in Leiden van start gegaan en in 2015 starten er nog drie. De JGT’s en SWT’s gaan nauw samenwerken.

Jaarverslag | 87

Samenhang met Passend Onderwijs Sinds 1 augustus 2014 is de wet op Passend Onderwijs van kracht. Alle scholen werken in lijn met de ondersteuningsplannen die door de samenwerkingsverbanden in het primair en voortgezet onderwijs zijn opgesteld. In de Leidse regio zijn vier samenwerkingsverbanden actief. Het wettelijk verplichte OOGO (op overeenstemming gericht overleg) tussen gemeente en samenwerkingsverbanden heeft dit jaar twee maal plaats gevonden. Er is een groot aantal issues dat gemeenten en samenwerkingsverbanden gezamenlijk uitwerken. Dit is vastgelegd in een ontwikkelagenda voor de Leidse regio en die loopt tot 1 januari 2016. Aandachtspunten in de ontwikkelagenda zijn o.a. samenwerking met de JGT’s, het toezicht op naleving van de leerplicht , de overgangen tussen PO en VO, VO en MBO, VSO/Praktjjkschool en arbeidsmarkt, leerlingenvervoer en onderwijshuisvesting. Er is voor de ondersteuning duidelijkheid gekomen over verdeling van verantwoordelijkheid tussen onderwijs en de gemeente. Het Regionaal Bureau Leerplicht heeft het initiatief genomen tot het opstellen van een handleiding voor het voorkomen van schoolverzuim en thuiszitten. Deze is met de inbreng van de samenwerkingsverbanden van de regio vastgesteld. De samenwerkingsverbanden van de Leidse regio en Duin en Bollenstreek hebben gezamenlijke afspraken gemaakt over het toelatingsbeleid in het speciaal onderwijs. Vanuit het actieplan Jeugdwerkloosheid is er samenwerking met het VSO en de Praktijkscholen in de regio over voorbereiding op de arbeidsmarkt. Hiervoor is een ESF-subsidie ten behoeve van o.a. extra stagebegeleiding toegekend. De gemeenten in de Leidse regio hebben gezamenlijk besloten om voor de uitvoering van het passend onderwijs aan te sluiten bij de criteria van de onderwijsinspectie en geen eigen criteria (daarnaast) op te stellen. Risico’s. De transformatie Jeugdhulp biedt veel kansen maar er zijn ook risico’s. Zie hiervoor de risicoparagraaf. Onderwijs en kennisstad In 2014 zijn stakeholdergesprekken met onderwijs- en kennispartners gevoerd over de kansen en kwaliteiten van onderwijs in onze stad. Doel was om te komen tot concrete voorstellen voor de toedeling vanaf 2016 van de in het Collegeakkoord beschikbaar gestelde extra middelen voor het onderwijsbeleid. Daarbij ligt er een uitdrukkelijke relatie met de pijler Internationale Kennis uit de ‘Ontwikkelingsvisie 2030, Leiden, Stad van Ontdekkingen’ (een ‘onderwijsagenda’). Daarnaast is er gewerkt aan concrete projecten op het raakvlak van Leiden Kennisstad en onderwijs. Zo krijgt het project “De Leidse Aanpak voor Talentonwikkeling” dankzij de inzet van vele partners nu verder vorm. Er is een symposium over meertaligheid georganiseerd en gestart met verkenningen naar internationaal georiënteerd basisonderwijs. Ook is er een opstart gemaakt richting een vernieuwende aanpak van buitenschools leren vanuit het VMBO is er een wetenschap- en techniekpaspoort ontwikkeld en een start gemaakt om te komen tot een “Vitalab” gericht op zorgvernieuwing. Vitalab daagt VMBO- en MBO-leerlingen uit om hieraan bij te dragen.

Beleidsterrein 7A Opvoedingsondersteuning en preventieve jeugd(gezondheids)zorg Doelen en prestaties bij 7A Opvoedingsondersteuning en preventieve jeugd(gezondheids)zorg Doel

Prestatie

7A1 Een goede gezondheid voor de jeugd

7A1.1 Uitvoeren Wet Collectieve Preventie Volksgezondheidszorg voor de jeugd (inclusief flexibiliseren basistakenpakket jeugdgezondheidszorg)

7A2 Goede ondersteuning en hulp aan jeugd en gezin

7A2.1 Door het CJG doen organiseren van: informatie en advies, opvoedingsondersteuning, licht pedagogische hulp, toeleiding naar zorg en coordinatie van zorg 7A2.2 Uitvoeren methodiek veilig opgroeien 7A2.3 Betrekken van de jeugd via projecten jeugdparticipatie

7A3 Goede transitie jeugdzorg naar gemeente

7A3.1 Deels in regioverband de transitie van de jeugdzorg voorbereiden en in uitvoering nemen

7A1.1 Uitvoeren Wet Collectieve Preventie Volksgezondheidszorg voor de jeugd (inclusief flexibiliseren basistakenpakket jeugdgezondheidszorg) Alle medewerkers van de JGZ zijn getraind in de methodiek GIZ (Gezamenlijk met ouders Inschatten van Zorgbehoefte ). De teams in het CJG zijn nu resultaatgericht georganiseerd en kunnen samen met ouders de frequentie en inhoud van het contactmoment vaststellen (met instemming van de inspectie JGZ biedt dit de mogelijkheid om risico gezinnen extra aandacht te geven binnen het basistakenpakket).

88 | Jaarverslag

7A2.2 Uitvoeren van de methodiek veilig opgroeien De resultaten van de jongerenpeiling, gehouden door de GGD, zijn gepresenteerd. De cijfers en trends uit deze peiling zijn onderlegger voor het gemeentelijk preventieve jeugdbeleid. Dit beleid vindt deels op wijkniveau plaats. 7A3.1 Deels in regioverband de transitie van de jeugdzorg voorbereiden en in uitvoering nemen Het toekomstmodel Jeugdhulp, vastgesteld in 2013, is vertaald in het regionaal beleidskader ”Hart voor de Jeugd". Nadere uitwerking is opgenomen in bijbehorende uitvoeringsbesluiten waaronder: Verordening (en nadere regels) Mandatering, Regionaal Opdrachtgeversschap. Van deelname aan de proeftuin Jeugd & Gezinsteams is veel geleerd. In regionaal verband is de inkoop van de jeugdhulp georganiseerd. Met als bereikte einddoelen de start van 6 Jeugd en Gezinsteams op 1-1-2015, zorgcontinuïteit voor jeugdigen, en beschikbaarheid van jeugdhulp voor nieuwe aanvragen. De gemeente Leiden is in 2014 als eerste gemeente in Zuid-Holland gestart met het kennisnetwerk Social Brokers (familieleden, vrienden/vriendinnen, sportcoaches, rij-instructeurs, etc.). Hiermee is een belangrijke stap gezet om de gewenste transformatie van de jeugdhulp te realseren omdat echte versterking moet komen uit meer inzet op preventie en eigen kracht.

Beleidsterrein 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang Doelen en prestaties bij 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang Doel

Prestatie

7B1 Kwalitatief goed en toegankelijk aanbod van kindercentra

7B1.1 Zorgdragen voor voldoende aanbod peuterspeelzaalwerk 7B1.2 Waarborgen kwaliteit kinderopvang / peuterspeelzalen

Het Rijk heeft in 2014 besloten om de financiering van het peuterspeelzaalwerk per 1-1-2017 onder de Wet Kinderopvang te brengen. Tweeverdieners betalen dan zelf de (peuter)opvang en krijgen een bijdrage via de belastingdienst (kinderopvangtoeslag). Omdat dit de gemeente een besparing oplevert, doet het Rijk een uitname uit het Gemeentefonds per 1 januari 2017. Voor Leiden bedraagt die uitname naar verwachting € 170.000,-. Samen met stadspartners werkt de gemeente in 2015 uit wat het rijksbeleid betekent voor het peuterspeelzaalwerk en hoe toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk in Leiden eruit moet zien. 7B1.1 Zorgdragen voor voldoende aanbod peuterspeelzaalwerk Het beoogde aanbod peuterspeelzaalwerk is voor 2014 gerealiseerd. De pilot peuteropvang heeft door lage bezettingscijfers niet geheel aan de verwachtingen voldaan. In 2015 passen we deze aan. 7B1.2 Waarborgen kwaliteit kinderopvang/peuterspeelzalen In 2014 zijn 32 Leidse kindercentra van houder gewisseld door de landelijke overname van Estro door Smallsteps. Estro heeft daarnaast vijf locaties afgestoten. Andere kinderopvangaanbieders hebben een deel van deze locaties overgenomen of nieuwe locaties geopend. Binnen het budget zijn op deze centra extra inspecties uitgevoerd om de kwaliteit te bewaken. Ten opzichte van 2013 is het totale aantal plaatsen kinderdagopvang nagenoeg gelijk gebleven en het totale aantal plaatsen buitenschoolse opvang licht gestegen. Effectindicatoren bij 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

83%

80%

*

Streefwaarde 2014

Bron

95%

Smallsteps, SPL, GBA, LRKP

Doel 7B1 Kwalitatief goed en toegankelijk aanbod van kindercentra 7B1.a Percentage 2- en 3-jarigen dat gebruikmaakt van een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal

92%

* Cijfer is nog niet beschikbaar. De streefwaarde van deze effectindicator is voor 2014 waarschijnlijk niet gehaald. De realisatiecijfers over 2012 en 2013 zijn sinds medio 2014 bekend. In 2012 was het bereik 83% en in 2013 was het bereik 80%. Het gebruik van de ongesubsidieerde kinderopvang bepaalt de uitkomst van deze indicator voor een groot deel. Deze is daarom slechts beperkt beïnvloedbaar door de gemeente. De indicator geeft een maatschappelijke trend weer, die als input kan dienen voor beleid. In lijn met de realisatiewaarden van 2012 en 2013 is de streefwaarde in de Programmabegroting 2015 aangepast naar 85%

.

Jaarverslag | 89

Beleidsterrein 7C Onderwijsbeleid Doelen en prestaties bij 7C Onderwijsbeleid Doel

Prestatie

7C1 Goede onderwijskansen voor doelgroepkinderen tot twaalf jaar

7C1.1 Waarborgen van aanbod, kwaliteit en deelname aan vooren vroegschoolse educatie 7C1.2 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod op onderwijskansenscholen 7C1.3 Doen bevorderen ouderbetrokkenheid bij doelgroepkinderen

7C2 Goede onderwijsondersteuning en samenwerking in het onderwijs

7C2.1 Ondersteunen zorg voor leerlingen met specifieke behoeften

7C3 Talentontwikkeling in het onderwijs

7C3.1 Stimuleren van het aanbod waarin leerlingen kennismaken met hun eigen talenten én met techniek, science, ICT en ondernemerschap

7C4 Zo veel mogelijk leerlingen worden behouden voor het onderwijs en halen een startkwalificatie

7C4.1 Sturing geven op uitvalcijfers met RMC werkplan en het gericht inzetten van projecten

7C2.2 Stimuleren samenwerking en voorzieningen in het onderwijs

7C4.2 Tegengaan verzuim leerplichtigen

Prestatie 7C1.1 Waarborgen van aanbod, kwaliteit en deelname aan vooren vroegschoolse educatie Het Onderwijskansenbeleid ligt grotendeels op koers. Alleen twee deelprestaties liggen iets achter op schema. Daar waar de digitale overdracht van voorschool naar basisschool goed loopt, blijft het tot stand komen van stevige wijknetwerken VVE kwaliteit nog achter. Hierop investeren wij in 2015 extra. Daarnaast is er vertraging opgetreden in het opleiden van alle medewerkers in een voorschoolse VVE locatie tot het gewenste taalniveau. Naar verwachting is medio 2015 de vertraging weggewerkt. Prestatie 7C4.1 Sturing geven op uitvalcijfers met RMC werkplan en het gericht inzetten van projecten Het voortgezet onderwijs in Zuid-Holland Noord voldoet volgens de voorlopige cijfers in 2013-2014 aan de uitvalsnormen van het ministerie. Het mbo in Zuid-Holland Noord scoort weliswaar boven de streefwaarde, toch een dalende lijn merkbaar de afgelopen jaren. Het aantal vsv’ers van mbo 2 en mbo 3/4-opleidingen is wel gedaald, maar niet voldoende om onder de maximale uitvalpercentages te blijven. De definitieve cijfers worden per 1-10-2015 bekend. Effectindicatoren bij 7C Onderwijsbeleid Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 7C1 Goede onderwijskansen voor doelgroepkinderen tot twaalf jaar 7C1.a Gemiddelde CITO-score van de onderwijskansenscholen

533,5

533,0

530,9

530,6

534,0

PLATO

7C1.b Percentage gewichtenpeuters dat deelneemt aan VVE-voorzieningen (lokale meting) *

70%

80%

65%

75%

70%

PLATO

Doel 7C4 Zo veel mogelijk leerlingen worden behouden voor het onderwijs en halen een startkwalificatie** 7C4.a Gemiddelde uitval MBO niveau 2

-

-

13,2%

11,9%

11,5%

DUO

7C4.b Gemiddelde uitval MBO niveau 3/4

-

-

4,0%

3,8%

3,5%

DUO

7C4.c Gemiddelde uitval bovenbouw VMBO

-

-

1,2%

1,7%

4,0%

DUO

7C4.d Gemiddelde uitval bovenbouw havo/vwo

-

-

0,5%

0,5%

0,5%

DUO

* ‘Gewichten’ is een maat op basis van het opleidingsniveau van ouders om achterstand te voorspellen. De gemeente heeft de wettelijke taak tot een inspanningsverplichting van 100% doelgroepbereik. Sinds 2008 heeft de gemeente de doelgroep voor VVE lokaal uitgebreid met zogeheten ‘sterretjes’-kinderen: kinderen die geen formeel gewicht hebben, maar wel een risico lopen op (taal)achterstand. In de afgelopen jaren hebben 141 (2009), 126 (2010), 125 (2011), 106 (2012), 65 (2013) en 124 (2014) ‘sterretjes’-kinderen deelgenomen aan een VVE voorziening. Deze zijn niet meegerekend in de bovenstaande indicator zoals door het Rijk gesteld. ** De cijfers voor 2013 zijn definitief en die voor 2014 voorlopig.

90 | Jaarverslag

Beleidsterrein 7D Spelen en opgroeien Doelen en prestaties bij 7D Spelen en opgroeien Doel

Prestatie

7D1 Kinderen en jongeren groeien op in een uitdagende omgeving

7D1.1 Waarborgen kwaliteit (openbare) speelruimte 7D1.2 Ondersteunen spelbevordering 7D1.3 Het laten uitvoeren van jongerenwerkactiviteiten in de wijken

7D1.3 Het laten uitvoeren van jongerenwerkactiviteiten in de wijken. De stedelijke jongeren voorziening ExposeYour is verder aan het ontwikkelen in de richting van zowel een fysiek steunpunt als een digitale community, aansluitend bij de belevingswereld van de jongeren. Diverse projecten zijn in 2014 tot uitvoer gebracht in de openbare ruimte. Daardoor is de bekendheid met ExposeYour vergroot. Samenwerking is verkend bij diverse organisaties in de stad die een rol spelen bij de uiteindelijke vorm die ExposeYour gaat krijgen. Omdat de huisvesting aan Stationsplein tijdelijk is zoekt ExposeYour nog naar een andere ruimte. Effectindicatoren bij 7D Spelen en opgroeien Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 7D1 Kinderen en jongeren groeien op in een uitdagende omgeving 7D1.a Percentage inwoners dat vindt dat er goede speelplekken zijn

-

59%

57%

60%

58%

Veiligheidsmonitor

7D1.b Percentage inwoners dat vindt dat er goede voorzieningen voor jongeren zijn

-

27%

26%

22%

22%

Veiligheidsmonitor

Beleidsterrein 7E Onderwijshuisvesting Doelen en prestaties bij 7E Onderwijshuisvesting Doel

Prestatie

7E1 Goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting

7E1.1 Realisatie van nieuwbouw, uitbreiding en vervanging van lesgebouwen en gymnastieklokalen 7E1.2 In stand houden van de bestaande gebouwenvoorraad door onderhoud en aanpassingen 7E1.3 Uitvoering van de overige wettelijke taken zoals OZB, schadeherstel en bekostiging gymnastiekonderwijs

7E1.1 Realisatie van nieuwbouw, uitbreiding en vervanging van lesgebouwen en gymnastieklokalen Vijf van de negen geplande activiteiten behorende bij deze prestatie zijn in 2014 volgens plan verlopen: ■ ■ ■ ■ ■

Uitbreiding van Socrates (Stedelijk Gymnasium Leiden) Leonardo College Gymnastiekzaal binnenstad Nieuwbouw Telders en Sleutelbloem Uitbreiding Da Vinci, locatie Kagerstraat 7

De volgende vier activiteiten zijn vertraagd: ■ Verbetering gymnastiekcapaciteit De uitbreiding van de gymnastiekcapaciteit in het Roodenburgdistrict heeft net als het gehele project Oppenheimstraat waar dit deel van uitmaakt, vertraging opgelopen. ■ Nieuwbouw Leo Kannerschool De start van de bouw in 2014 is nog niet gelukt, omdat het aanbestedingsresultaat het schoolbestuur heeft gedwongen nog enkele bezuinigingen te vinden, voor verlening van de opdracht. In 2015 zal wel worden begonnen met de bouw.

Jaarverslag | 91

■ Nieuwbouw voor de school voor voortgezet onderwijs De Driestar (inclusief vier gymzalen) en de bouw van twee gymnastieklokalen in de Kikkerpolder Door de lopende bezwaar- en beroepsprocedures is er vertraging in de uitvoering ontstaan. De opdracht is inmiddels gegund, zodat wanneer de omgevingsvergunning definitief is de bouw kan starten. Voor de Kikkerpolder staat inmiddels het bestemmingsplan vast, het verder klaar maken van het ontwerpbestek volgt zo snel als mogelijk. ■ Onderwijshuisvesting in de Lage Mors (Pacelli/De Morskring) De locatie waarop de nieuwbouw was gedacht, is definitief geen eigendom van de gemeente geworden. Daarom is teruggevallen op een alternatief plan. Voor de basisschool Pacelli wordt nu de afweging gemaakt tussen sloop-nieuwbouw of renovatie-uitbreiding. De Morskring heeft het gebouw aan de Stormbuysingstraat 18A als dislocatie in gebruik genomen. Dit gebouw moet echter nog wel worden aangepast. Dit wordt nu voorbereid. 7E1.2 In stand houden van de bestaande gebouwenvoorraad door onderhoud en aanpassingen Het jaar 2014 is het laatste jaar geweest dat de schoolbesturen vergoedingen voor onderhoud en aanpassing van hun schoolgebouwen bij de gemeente konden aanvragen. Vanaf 1 januari 2015 zijn de taken en middelen van de gemeente naar de schoolbesturen overgeheveld. De schoolbesturen krijgen nu rechtstreeks de financiële middelen hiervoor in de lump sum bekostiging. Voor de materiële instandhouding van de gymnastieklokalen blijft de gemeente nog wel verantwoordelijk. Deze prestatie is in 2014 geheel volgens planning verlopen. 7E1.3 Uitvoering van overige wettelijke taken zoals OZB, schadeherstel en bekostiging gymnastiekonderwijs Er zijn nog een aantal betalingen aan schoolbesturen over 2014 achterstallig. Dit wordt in het 1e kwartaal 2015 alsnog afgewikkeld. Effectindicatoren bij 7E Onderwijshuisvesting Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

7E1.a Rapportcijfer inwoners voor de hoeveelheid schoolgebouwen

-

-

6,3

-*

-*

Stadsenquête

7E1.b Rapportcijfer inwoners voor de kwaliteit van schoolgebouwen

-

-

7,2

-*

-*

Stadsenquête

7E1 Goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting


Kaderstellende beleidsstukken In 2013 zijn op de beleidsterreinen van Jeugd en onderwijs de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ Visie Jeugdhulp "Iedereen doet mee" en Beleidsplan "Hart voor de Jeugd -Holland Rijnland op wet naar de transitie Jeugdzorg" (RV 13.0014) ■ Onderwijskansenbeleid 2014-2017 ‘Samenwerken aan OnderwijsKansen’ (RV 13.0077) ■ Regiovisie Geweld in Huiselijke Kring Hollands Midden 2014-2018 (RV 13.0151) ■ Gemeentelijk Kader Passend Onderwijs (B&W 13.0880) ■ Concept beleidsplan Transitie Jeugdzorg "Hart voor de Jeugd" versie Leiden (B&W 13.1004)

92 | Jaarverslag

Programmabudget Jeugd en onderwijs bedragen x € 1.000,-

Opvoed.onderst.en prev.jeugdgez.zorg

Rekening 2013

2.336

2.280

56

Baten

-12

0

0

0

26

-26

3.601

3.572

-1.236

2.336

2.306

30

Lasten

1.799

1.892

20

1.912

1.791

120

Baten

0

0

0

0

0

0

1.799

1.892

20

1.912

1.791

120

Lasten

9.107

8.958

363

9.321

9.397

-76

Baten

-4.037

-4.082

30

-4.052

-4.442

390

5.070

4.875

394

5.269

4.955

314

Lasten

1.098

535

349

884

649

235

Baten

0

0

0

0

0

0

1.098

535

349

884

649

235

Lasten

14.112

13.652

-49

13.603

13.390

214

Baten

-346

-482

104

-379

-238

-141

13.765

13.170

55

13.224

13.152

73

Lasten

29.729

28.608

-553

28.056

27.506

550

Baten

-4.395

-4.565

134

-4.431

-4.653

223

25.334

24.043

-418

23.625

22.853

772

Toevoeging

8.653

265

407

672

577

95

Onttrekking

-3.511

-1.649

-34.422

-36.070

-35.816

-254

5.142

-1.384

-34.015

-35.399

-35.239

-159

30.476

22.659

-34.433

-11.774

-12.387

613

Saldo Programma




Reserve vastgoedexploitatie BSLN

Rekening 2013

Rekening 2014

Verschil 2014

0

183

170

13

Onttrekking

-198

-535

-5.418

-5.953

-5.881

-72

52

-352

-5.418

-5.770

-5.711

-59

Toevoeging

2.074

0

0

0

0

0

Onttrekking

-693

-289

-12.637

-12.925

-12.925

0

1.381

-289

-12.637

-12.925

-12.925

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-210

-655

-43

-698

-643

-55

-210

-655

-43

-698

-643

-55

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-100

-100

-100

0

0

0

-100

-100

-100

0

Toevoeging

120

52

0

52

0

52

Onttrekking

-210

-72

1.278

1.206

1.258

-52

Saldo Reserve onderwijshuisvesting


183

Saldo Reserve centra voor jeugd en gezin

Wijziging Begroting

250

Saldo Reserve combinatiefuncties

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Reserve kap. lasten Da Vinci

Verschil 2014

-1.236

Saldo Onderwijshuisvesting

Rekening 2014

3.572

Saldo Spelen en opgroeien


3.613

Saldo Onderwijsbeleid

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Peuterspeelzalen en kinderopvang

Begroting 2014

Jaarverslag | 93


Rekening 2013

Saldo Reserve onderwijshuisvesting (Nuon)


Rekening 2014

Verschil 2014

1.278

1.258

1.258

0

Toevoeging

1.322

30

383

413

383

30

Onttrekking

-2.200

-63

-12.581

-12.644

-12.614

-30

-878

-33

-12.198

-12.231

-12.231

0

Toevoeging

1.000

0

24

24

24

0

Onttrekking

0

-35

-1.007

-1.042

-1.024

-18

1.000

-35

-983

-1.018

-1.000

-18

Toevoeging

3.887

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-3.913

-3.913

-3.887

-27

3.887

0

-3.913

-3.913

-3.887

-27

Toevoeging

8.653

265

407

672

577

95

Onttrekking

-3.511

-1.649

-34.422

-36.070

-35.816

-254

5.142

-1.384

-34.015

-35.399

-35.239

-159

Saldo Totaal


-20

Saldo Reserve kap.lasten Marecollege

Wijziging Begroting

-90

Saldo Reserve kap. lasten gymzaal binnenstad

Begroting 2014

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 BELEIDSTERREIN Onderwijsbeleid Onderwijsachterstandenbeleid In 2011, 2012 en 2013 zijn de uitgaven lager geweest dan de rijksbijdrage. Deze middelen staan gereserveerd op de balans. In 2014 zijn de uitgaven op het onderwijskansenbeleid ruim € 4 ton hoger dan de rijksbijdrage in 2014. Deze uitgaven zijn gedekt door een gelijk bedrag te onttrekken aan de hierboven genoemde reservering op de balans. Overig onderwijsbeleid Er is per saldo op de lasten een nadeel van € 76.000 zichtbaar. Dit komt omdat er tegenover de overschrijding op het onderwijsachterstandenbeleid van ca. € 4 ton, voordelen zijn gerealiseerd à € 324.000 o.a. op; - het leerlingenvervoer door de nieuwe aanbesteding van € 190.000, - de kosten van de combinatiefunctionarissen zijn lager uitgevallen dan begroot. De onttrekking uit de reserve combinatiefuncties is hiermee ook lager geweest. - de Onderwijsmonitor heeft in 2014 een voordeel opgeleverd van € 48.000 binnen het budget Onderwijsvernieuwing - op het VSV platform VMBO/MBO heeft een onderbesteding plaatsgevonden van € 23.000, omdat de kosten daarvan binnen het programma Werk en Inkomen (actieplan Jeugdwerkloosheid) zijn gedekt. RESERVES reserve combinatiefuncties De kosten van de combinatiefunctionarissen zijn lager uitgevallen dan begroot doordat er ook afrekeningen zijn geweest van subsidies à € 13.000. De begrotingswijziging van € 43.000 is de bestemming van het resultaat uit de jaarrekening 2013. Reserve onderwijshuisvesting De oplevering van de Brede School Leiden Noord heeft in januari 2013 plaatsgevonden. Nu de Brede School is opgeleverd zijn de portacabins afgebroken en verwijderd. De restwaarde was, doordat de tijdelijke huisvesting langer in stand is gebleven, niet hoger dan de kosten van de sloop. De verkoopopbrengst wordt daarom niet gerealiseerd. Dit betekent dat deze geplande verkoopopbrengst 2014 niet toegevoegd kan worden aan de reserve Onderwijshuisvesting. Reserve onderwijshuisvesting (Nuon) Beide bedragen van € 30.000 hebben betrekking op kapitaallasten gymzaal Oppenheimstraat. Er heeft in 2014 geen onttrekking uit deze reserve plaatsgevonden voor kapitaallasten gymzaal Oppenheimstraat omdat de investering gymzaal oppenheimstraat 4 is vertraagd en in 2014 niet heeft geleid tot uitgaven.

94 | Jaarverslag

Reserve vastgoedexploitatie BSLN Bij de bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen. Omdat de investering in de vastgoed BSLN nog niet afgerond zijn in 2014 zijn de kapitaallasten 2014 lager dan geraamd. In 2015 zullen de kredieten vastgoed BSLN worden afgesloten. INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31 december 2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 7100180 Brede School LN (kap.last naar 642111) en 7100183 kosten verhuisplan Brede School LN De vastgoedkredieten Brede School Leiden Noord (Het Gebouw) kunnen nog niet worden afgesloten bij de jaarrekening 2014 omdat: ■ In het pand nog een claim speelt voor de verbetering van de akoestiek. De rekeningen zijn nog niet betaald omdat ze als garantiestelling zijn achtergehouden. ■ I.v.m. beheeraspecten nog een aantal optimalisaties loopt. De toegankelijkheid voor mindervaliden zou nog verbetering behoeven, zeker nu het sociaal wijkteam ook gehuisvest is in Het Gebouw. 7100190 aankoop nieuwbouw Da Vinci Lammenschans Finale afrekening met CCL/ROC zal in de loop van 2015 plaats vinden. Daarom kan dit krediet nog niet worden afgesloten. 7100187 nieuwbouw Leo Kanner College Aan de nieuwbouw van de Leo Kannerschool, op de Cesar Franckstraat 9, wordt al lange tijd gewerkt. Vorig jaar is de kavel bouwrijp gemaakt, zijn de bouwplannen verder uitgewerkt en zijn de vergunningen verstrekt. Begin dit jaar is het bouwplan aanbesteed. Na een bezuinigingsronde zal in 2015 de opdracht worden gegund en kan de aannemer aan de slag. Het bouwtraject is in volle gang. Het krediet “7100187 nieuwbouw Leo Kanner College” (ouder dan 3 jaren) kan daarom niet worden afgesloten. 7100195 Nieuwbouw Driestar College Kagerstraat De nieuwbouw van het Driestar College wordt in één bouwstroom ontwikkeld met de bouw van 2 sportzalen (4 gymzalen) en een parkeervoorziening. Het uitvoeringsbesluit is vastgesteld. De bouw start in 2015 en de oplevering zal plaatsvinden in 2016. Daarom kan dit krediet niet afgesloten worden. 7100196 Gymnastiekzalen Houtkwartier De nieuwbouw van de gymnastieklokalen Houtkwartier wordt in één bouwstroom ontwikkeld met de bouw van het Driestar College en een parkeervoorziening. Het uitvoeringsbesluit is vastgesteld. De bouw start in 2015 en de oplevering zal plaatsvinden in 2016. Daarom kan dit krediet niet afgesloten worden 7100313 2 Gymnastiekzalen Kikkerpolder Begin 2013 is een uitvoeringsbesluit genomen voor de bouw van 2 gymzalen in de Kikkerpolder. In 2014 is het bestemmingsplan gewijzigd. De uitvoering start in 2015, de opleveringvindt plaats in 2016. Daarom kan dit krediet niet afgesloten worden. 7100186 St Joseph Oppenheimstraat nieuwbouw De laatste afronding van de bouw en inrichting van de ruimte om de Josephschool kan pas plaatsvinden na de afronding van fase 2. De afwikkeling van verkeer (ook voor de school) wordt gecombineerd met de inrichting voor fase 2 uitgevoerd.

Jaarverslag | 95

8 Cultuur, sport en recreatie

96 | Jaarverslag

Cultuur, sport en recreatie Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

8 Onderwijs en Samenleving, Werk en Middelen Cultuur, Werk en Inkomen Onderwijs, Sport en Milieu

De missie van het programma Cultuur, sport en recreatie luidt: "Cultuur, cultuurhistorie, sport en evenementen zijn van grote waarde voor de versterking van de positie van Leiden in de regio Randstad. Bovendien zijn sport, recreatie, evenementen en cultuur, belangrijk voor de sociale structuur van de stad. Het aanbod van voorzieningen zal toegankelijk zijn om de ontwikkeling en ontspanning van inwoners te verzekeren en onderscheidend om de centrumfunctie voor bezoekers te benutten."

Ontwikkelingen in 2014 De ontwikkelingen in 2014 zijn, voor zover van belang, opgenomen binnen de toelichtingen op de doelen en prestaties in de verschillende beleidsterreinen.

Beleidsterrein 8A Cultuur Doelen en prestaties bij 8A Cultuur Doel

Prestatie

8A1 Een breed en divers cultuuraanbod met meer kwaliteit en vernieuwing en een regionaal en/of nationaal bereik

8A1.1 Doen aanbieden van een breed en divers kunst- en cultuurprogramma door de gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen 8A1.2 Nieuwbouw Muziekcentrum de Nobel 8A1.3 Exploitatie Stedelijk Museum de Lakenhal 8A1.4 Restauratie en nieuwbouw Stedelijk Museum de Lakenhal

8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van de (binnen)stad

8A2.1 Doen bevorderen van de culturele levendigheid van de (binnen)stad door met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken te maken over: 1. het gebruik van de stad als podium, 2. het ontwikkelen van het Cultuurkwartier als kloppend hart, 3. het verbinden van cultuur met kennis en historie 8A2.2 Meer plek en aandacht creëren voor beeldende kunst in de openbare ruimte 8A2.3 Beschikbaar stellen van incidentele subsidie voor bijzondere kunst- en cultuurprojecten en -initiatieven

8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden stad van ontdekkingen

8A3.1 Doen aanbieden van een breed en divers cultuureducatief programma door de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen 8A3.2 Afspraken maken met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen over: 1. speciale aandacht voor de ontdekking en ontwikkeling van talent en 2. speciale aandacht voor jongeren, kenniswerkers en expats

Jaarverslag | 97

Doel

Prestatie 8A3.3 Bevorderen van een productieklimaat waarin makers en amateurkunst zichtbaar zijn in de stad

8A1.1 Doen aanbieden van een breed en divers kunst- en cultuurprogramma door de gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen Exploitatie Muziekhuis In 2014 kon de exploitant van het Muziekhuis/Qbus geen verbeterplan realiseren voor de huurachterstand en de exploitatie voor de toekomst. Daarnaast stond nog steeds de oude afspraak met de buurt dat bij de opening van Gebr. de Nobel de concertprogrammering bij het Muziekhuis zou stoppen om overlast in de buurt terug te dringen. Daarom is de huur per 1 mei 2015 opgezegd. De inspanningen zijn erop gericht een nieuwe exploitant te vinden die zorg kan dragen voor de exploitatie van de lesruimtes en de oefencabines. Stadspodia Leiden Stadspodia heeft duidelijk invulling gegeven aan het “Verbeterplan Stadspodia” en de eerste resultaten daarvan zijn merkbaar. Er is een gestage groei van het theater- en concertpubliek en van het aantal verhuringen. De stijging van de bezoekersaantallen is echter nog gering. Stadspodia heeft dit publiek nodig, niet alleen financieel, maar ook voor de positie in de stad en de betekenis van de zalen. Ook op het gebied van commerciële verhuur valt er nog wat te winnen. 8A1.2 Nieuwbouw Muziekcentrum de Nobel Medio oktober 2014 is Muziekcentrum de Nobel door Du Prie Bouw & Ontwikkeling aan de gemeente opgeleverd en is het pand aan Gebr. de Nobel in gebruik gegeven. Na een voorbereidingsperiode is Gebr. de Nobel op 4 december officieel geopend. 8A1.4 Restauratie en nieuwbouw Stedelijk Museum de Lakenhal Op 28 november 2014 werd het Definitief Ontwerp voor de restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal gepresenteerd. Het gevelontwerp van het nieuwe gebouw aan de kant van de Lammermarkt heeft een eigenzinnig postuur. Dit uitgesproken gevelbeeld heeft eind 2014 tot veel discussie geleid met en tussen vooren tegenstanders van het ontwerp. De realisatie van de restauratie en uitbreiding is voorzien in de periode 2015-2017. 8A2.1 Doen bevorderen van de culturele levendigheid van de (binnen)stad door met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken te maken over: 1. het gebruik van de stad als podium, 2. het ontwikkelen van het Cultuurkwartier als kloppend hart, 3. het verbinden van cultuur met kennis en historie Signatures In 2011 organiseerden Leiden Marketing, Cultuurfonds Leiden en Museumgroep Leiden in samenwerking met een groot aantal festivals, musea, organisatoren en theatermakers voor het eerst de Cultuurmaand, het nieuwe sleutelfestival Cultuur. Alle culturele activiteiten in het voorjaar waren gebundeld en gemeenschappelijk naar buiten gebracht, een aanpak die uitstekend past bij de stadsvisie. De edities van de Cultuurweken in 2011 en 2012 lieten het enorme cultuuraanbod in Leiden in al zijn facetten zien. Dit aanbod werd zelfs zo groot en divers, dat het steeds moeilijker werd om een gerichte marketingcampagne te kunnen voeren. Daarom hebben Leiden Marketing en Cultuurfonds Leiden in 2013 gekozen voor een onderscheidend hoofdprogramma onder de titel ‘Signatures, Cultuurweken’. Dit hoofdprogramma omvatte de tien meest in het oog springende evenementen. De keuze voor een duidelijk hoofdprogramma maakte de boodschap van ‘Signatures, Cultuurweken’ sterker en compacter en dat bood betere mogelijkheden voor kwalitatieve marketing. Dit concept was ook in 2014 de basis voor Signatures (van 17 mei tot 9 juni 2014) met Summerjazz, Hofjesconcerten, Olympus, Beelden in Leiden, Fields of Wonder Slapen in de Open lucht, Schemerstad, Nacht van de Viool, Museumnacht, Summerspecial Filmfestival en de Veenbriek. In 2014 werd Signatures bezocht door 31.000 personen. Met ‘Signatures, Cultuurweken’ heeft Leiden laten zien wat zij aan culturele parels in huis heeft. We hebben ons nationaal op de kaart gezet als dé cultuurstad bij uitstek en Leiden wist wederom meer bezoekers naar haar historische binnenstad te trekken. Nacht van Kunst en Kennis Tijdens de Nacht van Kunst & Kennis gaan de bezoekers in de historische binnenstad van Leiden op ontdekkingstocht naar nieuwe kennis, kunst, muziek, en revolutionaire uitvindingen. Wat is er in de toekomst allemaal mogelijk? Kunnen we over een aantal jaar ons eigen DNA programmeren, woont een deel van de wereldbevolking straks op Mars en worden we op onze oude dag liefdevol verzorgd door robots? Kunstenaars en wetenschappers gingen op zaterdag 14 september 2014 op zoek naar antwoorden op deze en vele andere vragen. Er kon gegeten worden in het wetenschapsrestaurant, geleerd hoe je 1000 kan worden en wat de invloed van muziek op je gemoedsrust is. Leidse musea en podia zetten tijdens de Nacht hun deuren open. Vanaf 20.00u waren er op diverse locaties talkshows, de Ig Nobel Night, lezingen, muziek, literatuur, theater, dans, experimenten, (moleculair) eten en drankjes. De Nacht werd afgesloten met een afterparty in de Stadsgehoorzaal, waar werd gedanst tot in de vroege uurtjes.

98 | Jaarverslag

8A3.1 Doen aanbieden van een breed en divers cultuureducatief programma door de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen BplusC BplusC heeft afgelopen jaren haar eigen vermogen weer op kunnen bouwen. Naar verwachting komt dit eind 2014 weer boven de € 300.000. In 2014 is gewerkt aan de plannen voor het toekomstbestendig maken van de organisatie. Met een nieuwe missie en visie en de voorbereidingen voor organisatieontwikkeling verwacht BplusC de opgaven in de toekomst weer aan te kunnen. Effectindicatoren bij 8A Cultuur Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 8A1 Een breed en divers cultuuraanbod met meer kwaliteit en vernieuwing en een regionaal en/of nationaal bereik 8A1.a Aantal culturele bezoeken door Nederlanders aan Leiden (x 1.000)

872

829

636

618

750


8A1.b Percentage inwoners dat per jaar een culturele voostelling of voorziening bezoekt

78%

-

79%

-*

-*

Stadsenquête

8A1.c Aantal bezoeken aan gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen (x 1.000)

207

198

149

180

Jaaropgave culturele instellingen

8A1.d Rapportcijfer voor de kwaliteit van concerten en voorstellingen

7,2

-

7,3

-*

-*

Stadsenquête

8A1.e Rapportcijfer voor de variatie in het aanbod van concerten en voorstellingen

7,1

-

7,1

-*

-*

Stadsenquête

Doel 8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van de (binnen)stad 8A2.a Percentage inwoners dat vindt dat er voldoende te beleven is in Leiden

76%

-

78%

-*

-*

Stadsenquête

8A2.b Rapportcijfer voor de levendigheid van Leiden

7,3

-

7,1

-*

-*

Stadsenquête

43%

-*

-*

Stadsenquête

Doel 8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden stad van ontdekkingen 8A3.a Percentage inwoners dat actief participeert in kunst en cultuur

43%

-


Toelichting bij realisatiewaarde Continue Vakantie Onderzoek (CVO) Het CVO is een onderzoek waarbij Nederlanders wordt gevraagd welke steden zij de afgelopen jaren hebben bezocht. Deze percentages worden vervolgens geëxtrapoleerd voor de gehele bevolking. Uit het onderzoek is veel informatie beschikbaar over bezoekersmotieven van ‘de Nederlander ‘. De dalende bezoekersaantallen is een landelijke trend; het aantal bezoeken aan de 4 grote steden tussen 2006-2008 en 2012-2014 is met 27 % gedaald, het gemiddeld aantal bezoeken aan middelgrote steden met 29 % en aan Leiden met 22 %. De afname wordt vooral veroorzaakt door een afname van het winkelen. Omdat in Leiden relatief minder wordt gewinkeld, en cultuur meer het doel van het bezoek is, is de afname van het totaal aantal bezoeken in Leiden waarschijnlijk daardoor beperkter dan in andere steden. Er komt nog een nadere vergelijking van Leiden met andere steden analyse op basis van het CVO onderzoek. Bij gebrek aan andere onderzoeken is het CVO zeker informatief. Voor de begroting 2016 gaan we echter werken met verbeterde informatie en indicatoren uit de binnenstadindex.

Beleidsterrein 8B Cultureel erfgoed Doelen en prestaties bij 8B Cultureel erfgoed Doel

Prestatie

8B1 Het Leids verleden wordt duurzaam ingezet als onderscheidende kracht: kennis en collecties op het gebied van cultureel erfgoed zijn bruikbaar voor diverse groepen en het cultureel erfgoed wordt behouden voor toekomstige generaties

8B1.1 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden en Omstreken 8B1.2 Exploitatie en beheer Molen de Valk 8B1.3 Toezicht en handhaven op monumenten 8B1.4 Uitvoeren erfgoednota

Jaarverslag | 99

8B1.1 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden en Omstreken In 2014 heeft Erfgoed Leiden na tien jaar van onderzoek een Leidse oplossing gevonden voor het ruimtegebrek in de depots: het wettelijk depot aan de Zaalbergweg is in gebruik genomen. Ook aan de Boisotkade zijn de verbouwingen afgerond die het mogelijk hebben gemaakt om archeologen én ‘hun’ collectie te huisvesten. Het Archeologisch bezoekerscentrum is in november definitief gesloten. De Provincie heeft haar collectie Leidse bodemschatten overgedragen aan de gemeente. Deze brengen we onder in de Leidse depots. Erfgoed Leiden heeft in 2014 een eigen website ontwikkeld, die het (digitale) gebruik van alle collecties moet vergroten. De waardering van de gebruikers heeft direct geleid tot een nominatie voor en het winnen van de Overheidswebsite van 2014. Een onderdeel van de website is de Cultuur Historische Atlas, wettelijk verplicht als informatiebron maar in Leidse vorm toonaangevend voor Nederland. 8B1.2 Exploitatie en beheer Molen de Valk Molenmuseum de Valk ontving de erkenning van bezoekers met het ontvangen van het Certificaat van Uitmuntendheid als erkenning voor het consequent ontvangen van uitmuntende feedback op Trip Advisor. De werkzaamheden aan de Lammermarkt zijn begonnen. Deze hebben directe invloed op de bereikbaarheid van en het bezoek aan het museum; in december had de Molen 50% minder bezoekers ten opzichte van voorgaande jaren. 8B1.4 Uitvoeren erfgoednota Diverse inspanningen onder 8B1.1 maken tevens deel uit van de Erfgoednota 2014-2020 met daarin ambities op het gebied van (I) kennis en collecties, (II) historische omgevingskwaliteit en (III) erfgoedbeleving. Aan alle drie de ambities wordt de komende jaren gewerkt. In de Erfgoednota is voorgesteld de krachten van diverse partners in de stad ten aanzien van Leidse geschiedenis te bundelen. Erfgoed Leiden heeft ter inspiratie van de partners en een ‘Leids erfgoedcluster’ een werkconferentie over diverse vormen van clustering georganiseerd. Daarnaast is de samenwerking gestart om collecties met Leidse geschiedenis digitaal aan elkaar koppelen in het project Gedeeld Erfgoed Leiden. Het park Matilo neemt deel aan het landelijke traject richting Unescostatus voor de Limes (voormalige grens van het Romeinse Rijk). In 2014 is ten behoeve van het publieksbereik de stichting Mooi Matilo opgericht. De subsidieaanvraag bij de landelijke Limessamenwerking is gericht op een startbudget voor deze stichting. In overleg met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is ook de Unescostatus voor de Leidse Binnenstad verkend. Deze lijkt helaas niet haalbaar. Allereerst staan de aanmeldingen vanuit Nederland voor de komende 10 jaar vast. Daarnaast wijst men op het groot aantal Middeleeuwse Europese steden dat de Unescostatus reeds heeft en dus als categorie oververtegenwoordigd is. Een eventuele voordracht past derhalve nu – en waarschijnlijk ook in de toekomst - niet in het Rijksbeleid en het mondiaal beleid van Unesco. Wel werd gewezen op de mogelijkheid om bijvoorbeeld samen met Universiteitssteden als Leuven en Oxford e.a. te onderzoeken of gezamenlijke kandidatuur haalbaar en wenselijk is, voor erfgoed dat specifiek terug te voeren is op het zijn van een oude Universiteitsstad. Ook dan geldt dat dit alsdan een kandidatuur zal zijn voor 2025 en verder en moet passen in het dan geldende Rijks- en Unescobeleid. Effectindicatoren bij 8B Cultureel erfgoed Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 8B1 Het Leids verleden wordt duurzaam ingezet als onderscheidende kracht: kennis en collecties op het gebied van cultureel erfgoed zijn bruikbaar voor diverse groepen en het cultureel erfgoed wordt behouden voor toekomstige generaties 8B1.a Percentage Leidenaren met belangstelling voor cultureel erfgoed

-

-

81%

-*

-*

Stadsenquête

8B1.b Aantal bezoekers Archeologisch Centrum

7.205

7.800

7.462

6.007

7.000

Erfgoed Leiden en Omstreken

8B1.c Aantal bezoekers website Erfgoed Leiden en Omstreken (x 1.000)

370

400

403

495

425


8B1.d Aantal bezoekers Boisotkade

6.800

7.244

5.700

6.879**

7.000


* De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden. **Dit is inclusief de bezoekers aan het Famillement 8 oktober 2014.

100 | Jaarverslag

Beleidsterrein 8C Sport Doelen en prestaties bij 8C Sport Doel

Prestaties

8C1 Voldoende en kwalitatief goede sportvoorzieningen

8C1.1 Exploiteren, beheren en onderhouden van de gemeentelijke sportaccommodaties 8C1.2 Uitvoering geven aan het sportaccommodatieplan

8C2 Voldoende kwalitatieve en kwantitatieve ondersteuning van sportverenigingen

8C2.1 Organiseren van cursussen en scholingen voor sportverenigingen 8C2.2 Ondersteunen van sportverenigingen in het werven en begeleiden van vrijwilligers 8C2.3 Verstrekken van subsidies sportevenementen

8C3 Voldoende sportstimuleringsactiviteiten voor Leidenaren

8C3.1 Organiseren van kennismakingscursussen voor volwassenen 8C3.2 Organiseren van kennismakingscursussen schoolsport 8C3.3 Organiseren van scholingen bestuurkader sportverenigingen 8C3.4 Verstrekken van sportstimuleringssubsidies

8.C.1.1 Exploiteren, beheren en onderhouden van de gemeentelijke sportaccommodaties In 2014 is het onderhoud aan de buitensportaccommodaties overgegaan van het Sportbedrijf naar Stedelijk Beheer. Het in gebruik geven van deze accommodaties en het onderhoud aan de gemeentelijke kleedkamers is door het Sportbedrijf uitgevoerd. Er zijn gesprekken gaande om te onderzoeken of het mogelijk is om de gemeentelijke tennisparken te privatiseren. Het onderzoeken naar realisatie van een combibad bij zwembad De Vliet, ter vervanging van het Vijf Meibad, is in gang gezet. 8C1.2 Uitvoering geven aan het sportaccommodatieplan v.w.b. de jaarschijf 2014 De acties, zoals beschreven in het uitvoeringsplan jaarschijf 2014, zijn in gang gezet of uitgevoerd overeenkomstig het jaarplan. Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden om binnen de grenzen van de wijk een oplossing te vinden voor het tekort aan velden bij hockey en tennis (LHC Roomburg en TC Roomburg). Medio 2015 ontvangt de Raad hierover verdere informatie. De sportparken Noord (Roodenburg) en Boshuizerkade (FC Boshuizen en GOL Sport) zijn aangewezen voor recreatief medegebruik, maar ook op andere sportparken vindt recreatief medegebruik plaats. Door dit meer intensieve gebruik kan bij de verenigingen extra schade aan verenigingseigendommen ontstaan. Er is een start gemaakt met het zoeken naar mogelijkheden om een calamiteitenfonds in te stellen om verenigingen tegemoet te komen in de geleden schade. Er is een regeling in concept opgesteld waarin beschreven wordt welke vereniging wanneer recht kan doen gelden op een tegemoetkoming. 8C3.1 Organiseren van kennismakingscursussen voor volwassenen Het aanmelden en betalen voor kennismakingscursussen is in 2014 volledig digitaal gegaan. Gedurende het kalenderjaar zijn er 85 kennismakingscursussen georganiseerd. 8C3.2 Organiseren van kennismakingscursussen schoolsport Het aanmelden en betalen voor kennismakingscursussen is in 2014 volledig digitaal gegaan. Er zijn 89 kennismakingscursussen georganiseerd met in totaal 2.041 deelnemers. Er vonden 26 toernooien plaats waaraan 6.940 leerlingen deelnamen.

Jaarverslag | 101

8C3.3 Organiseren van scholingen bestuurlijk kader sportverenigingen e In 2014 is voor de 3 maal het Leidse sportcongres georganiseerd. De belangstelling hiervoor groeit nog steeds. Deze keer waren er 103 deelnemers. In vervolg op dit congres wordt een aantal scholingen aan het bestuurlijk kader van verenigingen aangeboden. Gedurende het kalenderjaar zijn er 27 scholingen georganiseerd. In samenwerking met de KNVB is een proces gestart dat een actieplan moet opleveren om een vitale en gezonde voetbalsector te ontwikkelen. Effectindicatoren bij 8C Sport Effectindicator

Realisatie 2010

2011

2012

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 8C1 Voldoende en kwalitatief goede sportvoorzieningen 8C1.a Rapportcijfer van inwoners voor de hoeveelheid sportaccommodaties

7,2

-

7,3

-*

-*

Stadsenquête

8C1.b Rapportcijfer van inwoners voor de kwaliteit van de sportaccommodaties

7,0

-

7,2

-*

-*

Stadsenquête

8C1.c Aantal bezoekers zwembaden (*1.000)

393

394

418

414**

415

Sportbedrijf Leiden

-

73%

-*

-*

Stadsenquête

Doel 8C3 Leiden stimuleert dat alle inwoners meer sporten en bewegen 8C3.a Percentage inwoners dat sport

66%

* De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden. **Vijf Meibad 102.977, De Vliet 70.061, De Zijl 240.759.

Beleidsterrein 8D Recreatie Doelen en prestaties bij 8D Recreatie Doel

Prestaties

8D1 Voldoende recreatieve mogelijkheden voor Leidenaren

8D1.1 Beheer en exploitatie van Jeugddorp Zuid-west 8D1.2 Beheer en exploitatie van volkstuinen 8D1.3 Verstrekken van subsidie aan amateurtuinders

8D2 Voldoende onderscheidende evenementen ter versterking van de levendigheid in de stad, het aantrekken van extra bezoekers en versterking van de lokale economie

8D2.1 Evenementencoördinatie 8D2.2 Be/afhandelen van aanvragen evenementenvergunning 8D2.3 Ondersteunen van de drie grootschalige en overige evenementen 8D2.4 Verstrekken van evenementensubsidie 8D2.5 Meerjarige resultaatafspraken met organisatoren van identiteitversterkende evenementen

8D1.2 Beheer en exploitatie van volkstuinen De Leidse Bond van Amateurtuinders huurt de zes volkstuincomplexen. Er is een convenant waarin is afgesproken dat voor afgestoten volkstuinen compensatie aan de Bond plaatsvindt. Op basis hiervan heeft de Leidse Bond van Amateurtuinders nog ongeveer 5 hectare tegoed. Eind 2014 is het proces in gang gezet om hiervoor nieuwe volkstuinen te gaan realiseren. Effectindicatoren bij 8D Recreatie Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 8D2 Voldoende onderscheidende evenementen ter versterking van de levendigheid in de stad, het aantrekken van extra bezoekers en versterking van de lokale economie 8D2.a Rapportcijfer voor de levendigheid van de binnenstad

7,3

-

7,1

-*

-*


Kaderstellende beleidsstukken Er zijn in 2014 geen kaderstellende beleidsstukken voor dit programma vastgesteld.

102 | Jaarverslag

Stadsenquête

Programmabudget Cultuur, sport en recreatie bedragen x € 1.000,-

Cultuur

Rekening 2013

15.496

15.741

-245

Baten

-2.018

-728

-81

-808

-1.474

665

14.706

14.870

-183

14.688

14.268

420

Lasten

5.861

5.808

1.046

6.855

6.509

346

Baten

-156

-110

-252

-362

-310

-52

5.705

5.699

794

6.493

6.198

295

Lasten

12.067

11.882

623

12.506

12.215

290

Baten

-3.038

-3.336

187

-3.149

-3.159

10

9.029

8.547

810

9.357

9.056

301

Lasten

1.512

1.146

412

1.558

1.592

-34

Baten

-301

-260

-2

-262

-373

111

1.211

886

410

1.296

1.219

77

Lasten

36.164

34.435

1.980

36.415

36.058

358

Baten

-5.513

-4.433

-148

-4.581

-5.317

735

30.651

30.002

1.832

31.834

30.741

1.093

Toevoeging

5.744

190

3.726

3.916

3.916

0

Onttrekking

-2.625

-599

-18.904

-19.503

-19.321

-182

3.119

-409

-15.178

-15.587

-15.405

-182

33.771

29.593

-13.346

16.247

15.335

911




Reserve publicaties Erfgoed Leiden e.o.

Rekening 2013

Verschil 2014

2

2

0

Onttrekking

-88

0

0

0

0

0

-88

0

2

2

2

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-351

0

0

0

0

0

-351

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-53

0

-17

-17

-17

0

-53

0

-17

-17

-17

0

Toevoeging

13

0

0

0

0

0

Onttrekking

-13

-16

-363

-379

-379

0

0

-16

-363

-379

-379

0

Toevoeging

48

0

0

0

0

0

Onttrekking

-164

-115

-1.148

-1.263

-1.263

0

-115

-115

-1.148

-1.263

-1.263

0

Toevoeging

11

10

-9

1

1

0

Onttrekking

-531

0

-21

-21

-21

0

Saldo Reserve Archeologischpark Matilo

Rekening 2014

2

Saldo Reserve Haagweg 4


0

Saldo Reserve investering Molen de Valk

Wijziging Begroting

0

Saldo Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Reserve aankopen kunst De Lakenhal

Verschil 2014

-102

Saldo Programma

Rekening 2014

15.598

Saldo Recreatie


16.725

Saldo Sport

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Cultureel erfgoed

Begroting 2014

Jaarverslag | 103


Rekening 2013

Saldo Reserve herontwikkeling sportvelden

-21

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.023

-115

-1.478

-1.592

-1.592

0

-1.023

-115

-1.478

-1.592

-1.592

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-1.000

-1.000

-1.000

0

0

0

-1.000

-1.000

-1.000

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-15

-14

-35

-49

-18

-32

-15

-14

-35

-49

-18

-32

Toevoeging

249

0

0

0

0

0

Onttrekking

-51

-1

-1.649

-1.650

-1.650

0

198

-1

-1.649

-1.650

-1.650

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-50

-50

0

-50

-50

0

-50

-50

0

-50

-50

0

Toevoeging

5.422

180

0

180

180

0

Onttrekking

-287

-288

0

-288

-288

0

5.136

-108

0

-108

-108

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-9.564

-9.564

-9.564

0

Saldo Reserve Pieterskerk

Saldo Reserve kap. lasten sportaccommodaties

Saldo reserve kap.lasten Museum De Lakenhal

0

0

-9.564

-9.564

-9.564

0

Toevoeging

0

0

3.479

3.479

3.479

0

Onttrekking

0

0

-3.479

-3.479

-3.479

0

0

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

254

254

254

0

Onttrekking

0

0

-150

-150

0

-150

0

0

104

104

254

-150

Toevoeging

5.744

190

3.726

3.916

3.916

0

Onttrekking

-2.625

-599

-18.904

-19.503

-19.321

-182

3.119

-409

-15.178

-15.587

-15.405

-182

Saldo Reserve bedrijfsvoering ELO

Saldo Totaal


Verschil 2014

-21

Saldo Reserve jeugdsportfonds Leiden

Rekening 2014

-31

Saldo Reserve kapitaallasten De Nobel


10

Saldo Reserve exploitatie De Nobel

Wijziging Begroting

-520

Saldo Reserve uitbreiding foyer Schouwburg

Begroting 2014

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Cultuur Het voordeel op de cultuursubsidies is ongeveer € 190.000. De grote voordelen worden hier toegelicht. Doordat het huurcontract voor de Leidse Schouwburg pas eind 2014 is gesloten, is de huursubsidie van € 90.000 aan Stadspodia BV niet besteed. Voor de reorganisatie van LVC naar Gebr. De Nobel was nog € 35.000 gereserveerd in de reserve 'exploitatie de Nobel'. Hiervan is € 3.880 nodig geweest. Het restant blijft in de reserve beschikbaar. Bij de laatste tranche van het LAK-theater is in 2014 een voordeel van € 59.000 ontstaan. In het collegevoorstel “Bezuinigingen op cultuursubsidies en toekomst Cultuurfonds Leiden" (Collegebesluit nummer 141155 van 16 december 2014) is voorgesteld om dit incidentele voordeel te bestemmen voor een “zachte landing” bij het invoeren van de bezuinigingen op de cultuursubsidies. De hogere baten bij Museum De Lakenhal van ruim € 600.000 zijn grotendeels ontvangen ter dekking van de hogere lasten bij projecten en tentoonstellingen van ruim € 400.000. Daarnaast is voor de tentoonstelling

104 | Jaarverslag

Utopia het gehele project in 2013 begroot terwijl een deel van de lasten en baten in 2014 viel. Ook zijn de inkomsten uit entreegelden hoger dan begroot doordat er meer bezoekers zijn gekomen dan voorzien. Er zijn met name meer bezoekers geweest bij de tentoonstelling Gerrit Dou. Gezien de naderende sluiting van het museum zijn dit geen structurele afwijkingen. Naast het hier getoonde voordeel van € 200.000 is er nog een nadeel op de personele lasten bij Museum De Lakenhal. Per saldo resteert dit voor het museum in een storting in de bedrijfsreserve van €115.000. Cultureel Erfgoed In 2014 is € 150.000 onttrokken aan de reserve bedrijfsvoering met oog op een uitspraak met financiële gevolgen (boete), in het kader van de rechtszaak die aangespannen is door Lira en Pictoright. Er is echter besloten tot een schikking waardoor deze onttrekking wellicht niet gerealiseerd hoeft te worden en weer toegevoegd dient te worden aan de reserve. De incidentele onderschrijding van €50.000 hangt samen met het tijdelijk toevoegen van deze €150.000 euro. Feitelijk is hier sprake geweest van een incidentele overschrijding op de exploitatie van €100.000 euro.” De afrekening van de 'subsidies op termijn' met het Nationaal Restauratiefonds heeft een voordeel opgeleverd van € 80.000 doordat enkele beschikkingen waren verjaard en door de aanvrager niet meer werd geclaimd. Daarnaast zijn twee subsidietoezeggingen komen te vervallen omdat de betreffende restauraties niet worden uitgevoerd, hetgeen een voordeel heeft opgeleverd van € 65.000. Sport Binnen sport is een voordeel gerealiseerd van € 300.000. Het bestaat nagenoeg volledig uit een incidenteel voordeel op de lasten. Een bedrag van € 180.000 komt door uit het vrijvallen van een (exploitatie)bijdrage voor de verplaatsing van de verenigingen naar de Zuidelijke Sportvelden. De bijdrage was bedoeld als dekking van het krediet voor verplaatsing sportverenigingen naar de Zuidelijke Sportvelden. Deze verplaatsing is voordeliger uitgevallen dan indertijd begroot. Daarnaast is er op het dagelijks onderhoud, met name op de sportvelden, een voordeel van circa € 100.000 ten opzichte van de begroting gerealiseerd. Dit bestaat uit diverse kleinere vooren nadelen. Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 8: Reserve exploitatie De Nobel De gerealiseerde onttrekking voor reorganisatieontwikkeling van de Gebr. de Nobel is in 2014 € 31.594 lager dan geraamd. Reserve bedrijfsvoering ELO De geraamde onttrekking aan de reserve van €150.000 is niet gerealiseerd omdat de proceskosten in 2014 niet betaald zijn. INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting af te sluiten kredieten Kredieten die afgesloten zijn met een overschot van € 50.000 of meer dan 10% van het investeringskrediet staan hieronder toegelicht. 7100446 Installatie zwembad De Vliet 7100443 Plafond-Sanitair De Zijl 7100445 Installatie waterbehandeling De Zijl 7100207 Sporthal De Zijl-install.techn.verv. Op 18 december 2014 heeft de raad besloten (de restanten) van deze kredieten in te zetten voor de aanschaf van een installatie voor zoutelektrolyse voor sportcomplex De Zijl. (RB14.0127) 7100336 VVI11 LSB Expeditiedeur Het krediet kan met een voordeel van € 28.821,- worden afgesloten. Er is minder besteed omdat er vroegtijdig een compromis is bereikt waarbij de diverse problemen zijn opgelost. Investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014

Jaarverslag | 105

7100006 Digitalisering extern depot archief Dit krediet kan niet worden afgesloten. De raad is over dit krediet geïnformeerd bij de 2e bestuursrapportage 2013. Daaruit blijkt dat er nog werkzaamheden nodig zijn voor de digitaliseringsactiviteiten. Daarom kan dit krediet niet worden afgesloten. 7100229 Vervanging machines sportbedrijf In 2015 wordt het de inzet van materieel geanalyseerd op basis waarvan de noodzakelijke vervanging wordt vastgesteld. 7100236 Vervanging van de koelingsbuffetten Leidse Schouwburg Voor de vervanging van de koelingsbuffetten is € 30.000 beschikbaar gesteld. Deze vervanging wordt gelijktijdig uitgevoerd met de uitbreiding van de foyer van de Leidse Schouwburg in 2015. 7100257 Herstel metsel- en voegwerk de Burcht Op dit moment doen we onderzoek naar de oorzaak van steeds terugkerende zettingen en verzakkingen, waardoor schade aan metselwerk ontstaat. De middelen zijn hiervoor nodig en moeten zeker in 2015 nog beschikbaar blijven. 7100258 VV106 Acco/ Renovatie Molen de Valk Momenteel is er wederom sprake van een toetsingsperiode. Hieruit volgen eventuele vervolg werkzaamheden in 2015. Het krediet kan dus niet worden afgesloten. 7100245 Muziekcentrum De Nobel Het gebouw is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100311 De Nobel - theatertechniek (10 jr) Het gebouw met daarbinnen de theatertechniek is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100312 De Nobel - theatertechniek (5 jr) Het gebouw met daarbinnen de theatertechniek is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100438 verv.toplaag gravel tennis Merenwijk De vervanging is nog niet geheel afgerond. Verwachting is dat in 2015 het project wordt afgerond. 7100205 Drie Oktoberhal - Verv. dakbedekking Door uitval van een technisch beheerder is dit project meerdere malen noodgedwongen verschoven naar 2015. 7100217 nieuwbouw Scylla tafeltennis In 2014 heeft de BTW verrekening met de fiscus plaatsgevonden waarmee de nieuwbouw is afgerond. Het krediet kan naar verwachting in 2015 met een positief saldo worden afgesloten. 7100444 bouwkundig herstel Vijf Meibad Deel luchtbehandeling wordt in 2015 vervangen. 7100447 bouwkundig herstel Pieterskerkgracht Op basis van rapport Monumentenwacht worden werkzaamheden in 2015 uitgevoerd. 7100328 renovatie kleedkamers VV Leiden Momenteel wordt de renovatie van de kleedkamers uitgevoerd. Medio 2015 zal de rennovatie worden affgerond. Hierdoor is het noodzakelijk dat het krediet nog niet wordt afgesloten. 7100439 dakveiligheidsvoorzieningen gebouwen Opdrachten zijn uitgezet uitvoering start 1e kwartaal 2015. 7100228 Montgomerystraat In verband met nog beperkte werkzaamheden na oplevering dient het restant budget behouden te blijven.

106 | Jaarverslag

Jaarverslag | 107

9 Maatschappelijke ondersteuning

108 | Jaarverslag

Maatschappelijke ondersteuning Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

9 Onderwijs en Samenleving Jeugd, Welzijn & Zorg

De missie van het programma Maatschappelijke ondersteuning luidt: 'De gemeente Leiden wil een stad zijn waarin alle mensen, inclusief die met een zorgbehoefte, actief kunnen participeren en zelf de regie in handen hebben bij de wijze waarop hun zorgbehoefte wordt vervuld. Het gemeentelijke beleid is gericht op het activeren van mensen om hen in staat te stellen zelf deel te nemen aan de samenleving. Daarnaast organiseren we een vangnet voor de ondersteuning van zeer kwetsbare burgers die onvoldoende in staat zijn om voor zichzelf te zorgen.'

Ontwikkelingen in 2014 2014 was een enerverend jaar voor het sociale domein. Belangrijkste onderwerp voor wat betreft programma 9 was de overname door de gemeente van de uitvoering van het extramurale deel van de AWBZ als onderdeel van de WMO. De voorbereiding van die transitie, één van de Drie D’s, gebeurde in samenhang met de andere twee decentralisaties: de transitie jeugdzorg en de uitvoering van de participatiewet. De decentralisatie van de AWBZ/WMO is gelijktijdig opgepakt met de oprichting van de sociale wijkteams (SWT's). De SWT's zijn vanaf 1 januari 2015 de toegang tot de WMO. In 2014 zijn vijf SWT's in Leiden van start gegaan. Met in gang van 1 januari 2015 starten er nog drie SWT's , waardoor er in totaal acht SWT's zullen zijn. De ontwikkeling van de SMT's en de rol die ze spelen bij de uitvoering van de WMO is verder toegelicht bij prestatie 9C. Een tweede onderwerp dat de aandacht vroeg was het rekenkameronderzoek ‘Grip op nieuwe taken van Leiden’ naar de stand van zaken met betrekking tot de voorbereiding van de decentralisatie van de jeugdzorg en delen van de AWBZ naar de gemeente. Ook de ambtelijke organisatie was in beweging. Op een organische manier werden de verschillende losse organisatiedelen die in het sociale domein opereren samengevoegd tot een cluster Participatie en Maatschappelijke Ontwikkeling. Zo kunnen we de transformatie van het sociaal domein nog beter - mede vormgeven. Een ontwikkeling die in 2015 verder gestalte moet krijgen.

Beleidsterrein 9A Sociale binding en participatie Doelen en prestaties bij 9A Sociale binding en participatie Doel

Prestatie

9A1 Sociale binding

9A1.1 Doen organiseren van een passend voorzieningenaanbod dat aansluit op de sociale situatie van de wijk

9A2 Participatie

9A2.1 Doen organiseren van activiteiten ter bevordering van maatschappelijke participatie 9A2.2 Doen organiseren van emancipatiebevorderende activiteiten

Jaarverslag | 109

Doel

Prestatie

9A3 Ontmoeting en sociale netwerken

9A3.1 Doen organiseren van sociale cohesie bevorderende activiteiten 9A3.2 Doen organiseren van activiteiten ter voorkoming van sociaal isolement

9A4 Actief burgerschap

9A4.1 Doen bevorderen van cliëntbetrokkenheid en publieksparticipatie

9A5 Stevig vrijwilligersnetwerk

9A5.1 Ondersteuning van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties 9A5.2 Opdracht geven voor het uitvoeren van de vijf basisfuncties ter ondersteuning van vrijwilligerswerk: ■ vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen ■ verbinden en makelen van vrijwilligers ■ versterken van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties ■ verbreiden van vrijwilligerswerk ■ verankeren van best practices

Effectindicatoren bij 9A Vrijwilligersondersteuning en informele zorg Effectindicator

Realisatie

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

2014

9A1.a Percentage inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt

89%

-

-

-*

-*

Stadsenquête

9A1.b Percentage Leidenaars dat actief is in de buurt

16%

-

10%

-*

-*

Stadsenquête

9A1.c Schaalscore sociale cohesie in de buurt

5,8

5,7

5,7

5,8

6,0

Veiligheidsmonitor

29%

-

32%

-*

-*

Stadsenquête

Doel 9A1 Sociale binding

Doel 9A5 Stevig vrijwilligersnetwerk 9A1.a Percentage Leidenaren dat vrijwilligerswerk doet * De Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden.

Beleidsterrein 9B Preventie Doelen en prestaties bij 9B Preventie Doel

Prestatie

9B1 Burgers zijn (zo lang mogelijk) zelfredzaam en goed geïnformeerd

9B1.1 Doen organiseren van een samenhangend aanbod van informatieverstrekking, advies en clientondersteuning aan burgers 9B1.2 Doen uitvoeren van maatschappelijke dienstverlening

9B2 Goed ondersteunde en geïnformeerde mantelzorgers

9B2.1 Doen uitvoeren van het Leids Mantelzorgakkoord 2013

9B3 Gezondheidsproblemen worden (zo veel mogelijk) voorkomen

9B3.1 Doen uitvoeren van wettelijke basistaken gezondheidszorg

9B2.2 Het vergroten van de bekendheid en de mogelijkheden van ondersteuning van mantelzorgers

9B3.2 Uitvoeren van bijzondere opdrachten (JOGG, alcoholbeleid) 9B3.3 Doen uitvoeren van Collectieve Preventie GGZ

Effectindicatoren bij 9B Preventie Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

-

19%

-*

Streefwaarde 2014

Bron

-*

Stadsenquête

Doel 9B2 Goed ondersteunde en geïnformeerde mantelzorgers 9B2.a Percentage mantelzorgers dat zich tamelijk zwaar, zeer zwaar of overbelast voelt

18%


Beleidsterrein 9C Maatwerk en kwaliteit Doelen en prestaties bij 9C Maatwerk en kwaliteit Doel

Prestatie

9C1 Eén integraal plan voor zorg en ondetsteuning op maat

9C1.1 Organiseren integrale toegang naar ondersteuning en zorg

110 | Jaarverslag

9C1.2 Geintegreerde uitvoering

Doel

Prestatie 9C1.3 Inrichten sociale wijkteams

9C2 Kwalitatief goed aanbod

9C2.1 Doen uitvoering geven aan het werken volgens kwaliteitsstandaarden 9C2.2 Doen organiseren van kwaliteitscontrole 9C2.3 Doen bevorderen samenwerking 0de, 1ste en 2de lijnszorg

9C3 Mensen met een beperking zijn in staat zelfstandig te leven en te participeren

9C3.1 Ontwikkelen algemeen en collectief aanbod 9C3.2 Aanbieden van individuele WMO-voorzieningen

9C1.3 Inrichten sociale wijkteams In 2014 zijn acht sociale wijkteams ingericht. Hierdoor kan elke Leidse inwoner bij een wijkteam terecht. De wijkteams bieden ondersteuning bij vragen over het brede terrein van welzijn en zorg. In 2014 is geïnvesteerd in de zichtbaarheid en vindbaarheid van de wijkteams, vooral door contacten in de wijk op te bouwen. Vanaf eind december is er ook bredere publiekscommunicatie. Daarnaast is veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van de teams, waarin professionals uit verschillende organisaties werken. Zij delen expertise met elkaar, ontwikkelen op basis van casuïstiek een nieuwe werkwijze en zijn geschoold in de nieuwe wetgeving en veranderende opgave 9C3.1 Ontwikkelen algemeen en collectief aanbod 9C3.2 Aanbieden van individuele WMO-voorzieningen Uitbreiding WMO - vanuit de nieuwe WMO is de gemeente vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor: ■ Het bevorderen van sociale samenhang, de mantelzorg, het vrijwilligerswerk en de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente en het voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld. ■ Het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van personen met een beperking of met chronische, psychische of psychosociale problemen, zoveel mogelijk in de eigen leefomgeving. ■ Het bieden van opvang (hieronder vallen maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, beschermd wonen en verslavingszorg). In 2014 is toegewerkt naar deze grote verandering in het sociaal domein (één van de drie decentralisaties). De voorbereiding was erop gericht om vanaf 1 januari 2015 ‘klaar te staan’ voor de inwoners van Leiden: ■ ■ ■ ■

De toegang voor bestaande en nieuwe cliënten is geregeld. “Niemand valt tussen wal en schip”: Een goede overgang is gewaarborgd. De financiën zijn inzichtelijk (inclusief de risico’s) en worden zo optimaal mogelijk benut. De communicatie over de transitie is geregeld richting cliënten, aanbieders, raad, organisaties in de stad en ambtenaren.

Hiervoor zijn de onderstaande resultaten behaald: ■ De toegang voor de WMO verloopt vanaf 1 januari 2015 via de Sociale Wijkteams. Er zijn acht sociale wijkteams in Leiden. Voor beschermd wonen is de toegang geregeld voor alle Holland Rijnland gemeenten. Leiden is hierbij centrumgemeente voor beschermd wonen. ■ Alle klanten hebben een brief van de gemeente ontvangen over de veranderingen vanaf 1 januari 2015. ■ De contracten met de aanbieders zijn getekend voor begeleiding (individueel en groep), beschermd wonen en huishoudelijk ondersteuning. De monitoring is geborgd. ■ De WMO-verordening is vastgesteld door de Raad. De beleidsregels en financieel besluit zijn vastgesteld door het college. ■ Voor huishoudelijke ondersteuning is een nieuwe aanpak vastgesteld door de Raad (Leids Regio Model). Hierin werken we met een algemene voorziening en een maatwerkvoorziening. Dat is in de uitvoering voorbereid, zodat de nieuwe aanpak vanaf 1 januari van start gaat voor nieuwe klanten (bestaande klanten vanaf 1 juli 2015). ■ Er is vanuit VWS voor 2015 en 2016 een bedrag van 2.9 mln euro extra beschikbaar gesteld voor hulp bij het huishouden. Dat bedrag is toegekend op basis van een spoedaanvraag die we gedaan hadden. Bovenstaande resultaten dragen bij aan de transformatie. Dat proces is nu ingezet en zetten we voort in 2015 en de jaren daarna.

Jaarverslag | 111

Beleidsterrein 9D Kwetsbare groepen Doelen en prestaties bij 9D Kwetsbare groepen Doel

Prestatie

9D1 Stabiele leefsituatie voor kwetsbare groepen t.a.v. huisvesting, financiën en dagactiviteiten en gezondheid

9D1.1 Doen uitvoering geven aan: ■ preventie t.a.v. verslaving en daken thuisloosheid; ■ signalering, vroeginterventie en toeleiding naar zorg van mensen met problemen rond verslaving, dakloosheid, psychiatrische problematiek en exgedetineerden; ■ zorg en begeleiding t.b.v. herstel aan mensen met problemen rond verslaving, dakloosheid, psychiatrische problematiek en ex-gedetineerden en vreemdelingen in nood; ■ opvang en huisvesting aan mensen met problemen op gebied van dakloosheid in combinatie met bijvoorbeeld verslaving en/of psychiatrische problematiek en opvang van ex-gedetineerden

9D2 Voorkomen van geweld in huiselijke kring, het stoppen van geweld en herstel van veiligheid in het huishouden of gezin

9D2.1 Doen uitvoering geven aan: ■ preventie, signalering en vroeginterventie t.a.v. geweld in huiselijke kring; ■ stoppen van geweld en waarborgen van veiligheid in het huishouden of gezin; ■ zorg en hulpverlening aan en zo nodig opvang van slachtoffers van geweld in huiselijke kring

Effectindicatoren bij 9D Kwetsbare groepen Effectindicator

Realisatie 2014

Streefwaarde 2014

Bron

2011

2012

2013

9D1.a Aantal feitelijk daklozen

294

-

212

125

GGD

9D1.b Aantal huisuitzettingen Leiden

31

22

36

12

GGD

9D1.c Gemiddelde verblijfsduur in nachtopvang (dagen)

64

70

69

50

Binnenvest

Doel 9D1 Stabiele leefsituatie voor kwetsbare groepen

Doel 9D2 Voorkomen van geweld in huiselijke kring, het stoppen van geweld en herstel van veiligheid in het huishouden of gezin 9D2.a Gemiddelde verblijfsduur in crisisopvang (dagen)

191

92

79

90

Binnenvest

9D2.b Gemiddelde verblijfsduur in vrouwenopvang (maanden)

5

6

6

6

Rosa Manus

Kaderstellende beleidsstukken Er zijn in 2014 geen kaderstellende beleidsstukken voor dit programma vastgesteld.

112 | Jaarverslag

Programmabudget Maatschappelijke ondersteuning bedragen x € 1.000,-

Vrijwilligersonderst.en inform.zorg

Rekening 2013

0

0

0

Baten

-114

0

0

0

0

0

1.130

0

0

0

0

0

Lasten

9.973

0

0

0

0

0

Baten

-53

0

0

0

0

0

9.920

0

0

0

0

0

Lasten

3.011

0

0

0

0

0

Baten

-19

0

0

0

0

0

2.992

0

0

0

0

0

Lasten

14.629

0

0

0

0

0

Baten

-1.692

0

0

0

0

0

12.937

0

0

0

0

0

Lasten

12.523

0

0

0

0

0

Baten

-474

0

0

0

0

0

12.050

0

0

0

0

0

Lasten

0

6.625

-364

6.261

6.131

130

Baten

0

-48

0

-48

-49

1

0

6.577

-364

6.213

6.082

131

Lasten

0

6.943

1.648

8.591

8.755

-164

Baten

0

-551

0

-551

-537

-14

0

6.392

1.648

8.040

8.218

-179

Lasten

127

16.622

3.178

19.800

18.491

1.310

Baten

0

-1.516

0

-1.516

-1.759

242

127

15.106

3.178

18.284

16.732

1.552

Lasten

0

11.973

125

12.098

11.486

612

Baten

0

-148

0

-148

-110

-38

0

11.825

125

11.950

11.376

574

Lasten

41.508

42.163

4.588

46.750

44.863

1.888

Baten

-2.352

-2.264

0

-2.264

-2.454

190

39.156

39.899

4.588

44.487

42.408

2.078

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-302

-208

-966

-1.174

-690

-484

1.020

-208

-966

-1.174

-690

-484

40.177

39.691

3.621

43.312

41.718

1.594

Saldo Sociale binding en participatie

Saldo Preventie

Saldo Maatwerk en kwaliteit

Saldo Kwetsbare groepen

Saldo Programma




Reserve gemeentelijk deel GSB OGGZ

Verschil 2014

0

Saldo Prev., opvang en onderdak kwetsbare grp

Rekening 2014

0

Saldo Individuele WMO-voorzieningen


1.245

Saldo Gezondheidspreventie en -bescherming

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Ontmoeting en participatie

Begroting 2014

Rekening 2013

Toevoeging

0

Begroting 2014

0

Wijziging Begroting

0

Begroting 2014 na wijziging 0

Rekening 2014

0

Verschil 2014

0

Jaarverslag | 113


Rekening 2013

Onttrekking


Rekening 2014

Verschil 2014

-150

-358

-151

-207

-231

-208

-150

-358

-151

-207

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-42

0

-817

-817

-540

-277

1.280

0

-817

-817

-540

-277

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-29

0

0

0

0

0

-29

0

0

0

0

0

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-302

-208

-966

-1.174

-690

-484

1.020

-208

-966

-1.174

-690

-484

Saldo Totaal


-208

Saldo Res.financ.bijdr.woningonttrek.

Wijziging Begroting

-231

Saldo Reserve soc.-maatsch. En cult. Voorz

Begroting 2014

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of de baten) > € 250.000 Maatwerk en Kwaliteit Er is een voordeel van € 388.000 op Hulp bij het huishouden. Het voordeel is ontstaan doordat er minder uren zijn toegekend en dat er gemiddeld tegen lagere tarieven is ingekocht. Er is minder gebruik gemaakt van de Regiotaxi waardoor een voordeel is ontstaan van € 167.000. Op Overige vervoersvoorzieningen (o.a. rolstoelen, scootmobielen) is een voordeel ontstaan van € 105.000. Daarnaast zijn er meer aanvragen voor Woningaanpassingen ontvangen waardoor er een nadeel is ontstaan van € 280.000. Het voordeel op de baten van € 242.000 komt doordat er meer aan eigen bijdragen voor huishoudelijke hulp is ontvangen. Het voordeel is deels ontstaan doordat er nog eigen bijdragen uit 2013 zijn ontvangen. Ook zijn er relatief meer gebruikers met een hoger inkomen waardoor een hogere eigen bijdrage is verschuldigd. De hiervoor genoemde WMO-voorzieningen zijn alle zogenaamde open-einde regelingen. Gesaldeerd bedraagt het voordeel op de WMO-voorzieningen € 622.000 op een budget van € 13,3 miljoen. In de bestuursrapportage was een voordeel geprognosticeerd van € 450.000. Er is een voordeel van € 767.000 op het incidentele invoeringsbudget 3D doordat niet alle voorgenomen invoeringsactiviteiten in 2014 zijn afgerond. Een structurele Leidse taakstelling (tweede tranche) voor de RDOG is foutief begroot op dit beleidsterrein. Dit is niet tijdig gesignaleerd waardoor een nadeel is ontstaan van € 101.000. De taakstelling hoort eigenlijk thuis op het beleidsterrein Preventie. Kwetsbare groepen Het incidentele invoeringsbudget van € 100.000 voor Beschermd Wonen (3D) is niet helemaal gebruikt in 2014. Er zijn minder hulpvragen ontvangen voor Ondersteunende begeleiding waardoor een voordeel is ontstaan van € 70.000. Net als in 2013, is het in 2014 niet gelukt om geschikte locaties voor bijzondere woonvoorzieningen te vinden. Het incidentele budget van € 150.000 is daarom niet besteed in 2014. Door de zachte winter in 2014 was minder winteropvang nodig. Daarnaast is in 2013, doorlopend in 2014, geïnvesteerd in innovatie waardoor een nieuwe investering niet noodzakelijk was. Er is hierdoor een voordeel ontstaan van € 116.000. Niet alle geplande projecten voor ex-gedetineerden zijn afgerond in 2014. Daardoor is een voordeel ontstaan van € 85.000. Van het Rijk zijn extra middelen ontvangen voor zorgvernieuwing. Deze middelen zijn laat toegevoegd aan de begroting waardoor er in 2014 nog geen extra innovatief beleid is ontwikkeld en er € 40.000 is overgehouden. Reserve gemeentelijk deel GSB/OGGZ Er is € 150.000 niet onttrokken omdat er in 2014 geen locaties zijn gevonden voor de bijzondere woonvoorzieningen (RV 12.0003). De kosten van activering van daken thuislozen zijn lager uitgevallen waardoor de onttrekking € 57.000 lager is dan begroot. Reserve sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen Er is € 184.000 minder onttrokken voor versterking van de buurtfunctie speeltuinen (RV 13.0080). Het multifunctioneel beschikbaar maken van de speeltuingebouwen zetten we in 2015 voort. Op de te realiseren jongerenvoorziening Stevenshof is in 2014 minder geïnvesteerd dan was voorzien. Daardoor is de onttrekking aan de reserve € 93.000 lager uitgevallen. De investeringsbijdrage is opgenomen in programma 7 Jeugd en Onderwijs.

114 | Jaarverslag

INVESTERINGEN Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten ouder dan drie jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 Binnen dit programma zijn geen kredieten ouder dan 3 jaar die niet afgesloten worden.

Jaarverslag | 115

10 Werk en Inkomen

116 | Jaarverslag

Werk en Inkomen Programmanummer Commissie Portefeuille(s)

10 Werk en Middelen Werk en inkomen, Wijken en Financiën

De missie van het programma Werk en Inkomen luidt: "De gemeente Leiden stimuleert haar inwoners om door werk zelfstandig in het bestaan te voorzien, bevordert maatschappelijke participatie en biedt waar nodig een financieel vangnet."

Ontwikkelingen in 2014 Het aantal bijstandsuitkeringen is in 2014 opnieuw gestegen. De trend uit 2013 heeft zich doorgezet. De oorzaak daarvan is de nog steeds kwakkelende economie. Het aantal in Leiden woonachtige niet-werkende werkzoekenden (ingeschreven bij het UWV, geen werk of een baan voor minder dan 12 uur per week) is gestegen van 5.629 eind 2013 naar 6.452 eind 2014. Een deel van deze groep krijgt bij het zoeken naar werk ondersteuning van de gemeente. Degenen die een uitkering ontvangen van het UWV (WW, Wajong en WIA) krijgen die ondersteuning van het UWV. De groei van het aantal mensen in de bijstand was minder dan gemiddeld in Nederland. Omdat het Rijks(macro)-budget meegroeit met de toename van de werkloosheid zijn de financiële gevolgen voor Leiden beperkt gebleven. Om de toename van het aantal bijstandsaanvragers beter te kunnen opvangen is de intake-procedure doorontwikkeld en verbeterd. Met de in het najaar doorgevoerde aanpassingen is de intake-procedure klaar voor de Participatiewet. Beleidsmatig stond 2014 in het teken van de voorbereiding op de Participatiewet en de uitvoering van het coalitieakkoord 'Samenwerken en Innoveren'. De komst van de Participatiewet en de daarmee samenhangende Wet maatregelen WWB had tot gevolg dat de lokale regelgeving (verordeningen en beleidsregels) ingrijpend moest worden gewijzigd. Met uitzondering van de Verordening individuele studietoeslag die in januari 2015 is vastgesteld en een aantal kleine technische wijzigingen is dat allemaal vóór 1 januari 2015 gelukt. Wat betreft de Participatiewet volgt Leiden de doelstelling van de wet: zoveel mogelijk mensen met beperkingen gaan aan het werk bij reguliere werkgevers, zonodig met loonkostensubsidie. Leiden kiest er uitdrukkelijk voor om ook beschut werk aan te bieden. Regionaal is gewerkt aan de oprichting van het Werkbedrijf van de arbeidsmarktregio Holland-Rijnland, het samenwerkingsverband van gemeenten, UWV, werkgevers en werknemers dat als primaire taak heeft om de invulling van de garantiebanen te faciliteren en daarbij de werkgevers te ontlasten. Met de vaststelling van de nota Minimabeleid 2015 en de verdubbeling van de subsidie aan het Jeugdsportfonds is de afspraak in het coalitieakkoord om de doelgroep van het minimabeleid uit te breiden en de ondersteuning aan minimagezinnen met kinderen te intensiveren gerealiseerd.

Jaarverslag | 117

In november is een seminar met alle ketenpartners (woningcorporaties, nutsvoorzieningen, ziektekostenverzekeraars) over het vroegtijdig signaleren dan wel het voorkomen van schulden georganiseerd. De resultaten worden verwerkt in een preventieplan dat in de loop van 2015 wordt vastgesteld. Er is onderzocht op welke wijze de fraudebestrijding verder kan worden geïntensiveerd. Op 20 januari 2015 heeft het college een brief over dit onderwerp aan de raad gestuurd. In september is Re-integratie Leiden in samenwerking met uitzendbureau Randstad gestart met het project 'Leidse kracht powered by Randstad'. Doel van het project is om mensen in de bijstand voor wie in beginsel geen belemmeringen bestaan om te werken snel aan een baan te helpen.

Beleidsterrein 10A Werken naar vermogen Doelen en prestaties bij 10A Werken naar vermogen Doel

Prestatie

10A1 Leidenaren werken naar vermogen en zijn daardoor minder uitkeringsafhankelijk

10A1.1 Bijdragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt 10A1.2 Inzetten Re-integratie Leiden (participatiecentrum, participatieplaatsen, opstapbanen, trajecten naar werk en werkgeversbenadering, WIW- en ID-banen) 10A1.3 Inzetten overige trajecten 10A1.4 Uitvoeren Wet Inburgering 10A1.5 Aanbieden volwasseneneducatie

10A2 Jongeren tot 27 jaar werken naar vermogen of volgen onderwijs en zijn daardoor niet uitkeringsafhankelijk

10A2.1 Inzetten Jongerenloket en Project JA

10A3 WSW'ers werken zo regulier mogelijk

10A3.1 Inzetten van door het Rijk beschikbaar gestelde WSW-formatie

10A1.1 Bijdragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt De meeste onderdelen waaruit deze prestatie is opgebouwd (verbinding onderwijs arbeidsmarkt, inzicht verwerven in ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, vraaggericht opleiden) worden opgepakt binnen Economie'71. Verbetering van werkgeversdienstverlening valt onder de arbeidsmarkteregio en (lokaal) onder de prestaties van DZB/Re-integratie Leiden. 'Bijdragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt' is daarom in de begroting 2015 niet meer als afzonderlijke prestatie opgenomen. 10A1.2 Inzetten Re-integratie Leiden (participatiecentrum, participatieplaatsen, opstapbanen, trajecten naar werk en werkgeversbenadering, WIW- en ID-banen) Prestatie-indicatoren

Realisatie 2012

Streefwaarde 2014

Realisatie volledig 2014

Bron

10A1.2a Uitstroom naar (gesubsidieerd) werk/scholing door inzet instrumentarium Participatiecentrum

33%

30%

47%

DZB

Van de werkzoekenden die een traject in het Participatiecentrum hebben gevolgd is 47 procent uitgestroomd naar werk of opleiding of heeft afgezien van een uitkering. In/uitstroom Participatiecentrum Instroom 2014: 633, Uitstroom 2014: 489 Naast nieuwe instroom in de uitkering zijn 143 mensen uit het zittend bestand en 19 mensen vanuit het Exodushuis aangemeld voor een traject naar werk. Resultaat Re-integratie Leiden WWB 2014 In 2014 zijn van de nieuwe instroom 298 Leidse werkzoekenden uitgestroomd uit de uitkering: 256 naar een betaalde baan, 17 naar een opleiding (BBL of met studiefinanciering) en 25 hebben afgezien van de uitkering. Naast deze 298 uitstroom zijn 15 werkzoekenden uitgestroomd uit het zittend bestand en 7 uit de EKT trajecten (exodus). In totaal is dat een aantal van 320 uit de uitkering in 2014. Gemiddelde verblijfsduur in Participatiecentrum Ook in 2014 begon elke werkzoekende in het Participatiecentrum zijn of haar traject met een periode van 6 weken op de Startwerklocatie (SWL) in combinatie met het volgen van workshops. Langer dan zes weken op de SWL verblijven kan alleen met toestemming (handtekening) van de werkzoekende. Gemiddeld 10% van de werkzoekenden in traject verblijft langer dan zes weken 'effectief' op de SWL.

118 | Jaarverslag

Aantal opstapsubsidies In 2014 zijn 134 nieuwe Leidse opstapsubsidies verstrekt. In hetzelfde jaar zijn er 136 beëindigd. 55 personen zijn uitgestroomd naar een reguliere betaalde baan. Participatieplaatsen In 2014 zijn zeven nieuwe participatieplaatsen tot stand gekomen. Leerwerkplekken In 2014 hebben dertig personen een leerwerktraject doorlopen, grotendeels in de sectoren Horeca en Orde & Veiligheid. Ook hebben een aantal individuele werkzoekenden een stageplek gehad. Zeventien deelnemers zijn uitgestroomd naar betaald werk en één naar een opleiding met studiefinanciering. Scholing Ingezette scholing 2014 t/m december Opleiding met startkwalificatie

17

Cursus met certificaat

89

Vaardigheidstraining

47

Social return In 2014 zijn in totaal zestig mensen met inzet van Social Return geplaatst op betaald werk en op leerwerkconstructies met perspectief op betaald werk. Van deze zestig plaatsingen zijn in totaal twintig personen doorgestroomd naar duurzaam werk (langer dan een half jaar betaalde arbeid) en/of ingezet op meerdere opdrachten. Deze plaatsingen komen voort uit diverse aanbestedingen werken, diensten én leveringen van de gemeente Leiden waar een sociaal maatschappelijke contractvoorwaarde Social Return, wordt gevraagd aan de opdrachtnemers. In 2014 zijn de nota 'Social Return bij Inkoop en Aanbesteding ' en de Uitvoeringsregels Social Return voorbereid. Beide zijn op 20 januari 2015 door het college vastgesteld. Hiermee is aan de bestaande uitvoeringspraktijk een beleidsmatige grondslag gegeven. 10A2.1 Project JA Voorlichting Het Jongerenloket is per 1 januari 2014 gewijzigd. Jongeren die een WWB-uitkering aanvragen krijgen groepsgewijs een voorlichting van een medewerker van Project JA. In de voorlichting is er aandacht voor de procedure van een eventuele aanvraag. Er wordt gesproken over de invulling van de wachttijd. Jongeren met een HBO/WO-opleiding krijgen informatie over project Stage Nieuwe Stijl. De effectiviteit van deze activiteit is hoog. Het aantal jongeren dat de voorlichtingsbijeenkomst van Project JA heeft bijgewoond was 678. Daarvan hebben 345 jongeren hun aanvraag doorgezet. Dat komt neer op 50,8%. Jongeren met een HBO- of WO-opleiding maakten nauwelijks gebruik van de WWB-uitkering, maar kiezen in de voorlichtingsbijeenkomst voor de Stage Nieuwe Stijl. Project JA De streefwaarde van aantallen jongeren in begeleiding (550) is in 2014 behaald. Er zijn 609 Leidse jongeren in begeleiding (geweest) bij Project JA. Het aantal jongeren in Leiden met een uitkering in week 1 was 208. In week 52 waren het er 187. Het hoogste aantal was in week 19 (245). Het laagste aantal was in week 38 (169). 10A3.1 Inzetten van door het Rijk beschikbaar gestelde WSW-formatie Er zijn in 2014 meer standaardeenheden (SE) gerealiseerd dan aangegeven in de taakstelling. Hiervoor is, naast het rijksbudget, het budget ‘Irrgang/Bussemaker-gelden’ ingezet. DZB had dit ter beschikking voor het oplossen van problemen met de wachtlijst. Hierdoor zijn uiteindelijk 2,2 SE's extra gerealiseerd. De wachtlijst bestond op 31 december 2014 uit 82 mensen. Van deze 82 zijn er 25 die zich in de loop van 2014 weer hebben aangemeld voor de wachtlijst, omdat ze nog wel een lopende indicatie hadden, maar door verschillende oorzaken daarvoor niet beschikbaar waren voor arbeid. Zij wilden wel graag in beeld blijven voor het ‘doelgroepenregister’ voor de invulling van garantiebanen vanaf 2015. De realisatie van een zo groot mogelijk aantal mensen dat is gedetacheerd of 'Begeleid Werkt' bij een andere organisatie dan DZB, is uitgekomen op 37%. 45% blijkt voor nu te ambitieus. We denken toch dat we dit nog kunnen verbeteren, door het realiseren van nog enkele groepsdetacheringen (voor beschut) en door nauwere samenwerking met andere partijen in het kader van bijvoorbeeld catering. Overigens was de landelijke benchmark 2013 voor detachering/begeleid werk 35%.

Jaarverslag | 119

Effectindicatoren bij 10A Werken naar vermogen Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

4,0%

Team Werk en Inkomen / CBS

Doel 10A1 Leidenaren werken naar vermogen en zijn daardoor minder uitkeringsafhankelijk 10A1.a Percentage inwoners 18-64 jaar met uitkering WWB/ Ioaw/ Ioaz

3,9%

4,0%

4,3%

4,4%

Doel 10A2 Jongeren tot 27 jaar werken naar vermogen of volgen onderwijs en zijn daardoor niet uitkeringsafhankelijk 10A2.a Aantal jongeren met uitkering

241

222

209

187

200

Team Werk en Inkomen

732

-

707

702

703

DZB

37%

36%

37%

37%

45%

DZB

Doel 10A3 WSW'ers werken zo regulier mogelijk 10A3.a Aantal volledige banen in de WSW uitgedrukt in standaardeenheden (SE) Prestatie-indicator 10A3.1b Realisatie beweging van 'binnen naar buiten' WSW in % detachering/begeleid werken

Beleidsterrein 10B Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Doelen en prestaties bij 10B Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Doel

Prestatie

10B1 Minima doen mee in de samenleving en raken niet in een sociaal isolement

10B1.1 Verstrekken declaratieregeling, de vrij besteedbare uitkering voor ouderen en overige participatiebevorderende voorzieningen

10B2 Armoedebestrijding

10B2.1 Behandelen aanvragen individuele en categoriale bijzondere bijstand 10B2.2 Verstrekken kinderopvang op Sociaal Medische Indicatie 10B2.3 Kwijtschelding gemeentelijke heffingen 10B2.4 Subsidies minimabeleid

Naast de Leidse minimaregelingen is in 2014 aan de huishoudens met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm een landelijke koopkrachttegemoetkoming verstrekt. Alleenstaanden ontvingen € 70, alleenstaande ouders € 90 en gezinnen € 100. De koopkrachttegemoetkoming werd aan 4056 huishoudens toegekend. Van deze huishoudens was bekend dat zij aan de voorwaarden voldeden. 324 huishoudens ontvingen de tegemoetkoming op aanvraag. Omdat de aanvraagperiode doorliep tot 1 januari 2015 zijn ook in 2015 nog aanvragen afgehandeld. Naar aanleiding van de afspraak in het coalitieakkoord om de declaratieregeling open te stellen voor minima met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm en de gewijzigde wetgeving (afschaffen van de categoriale bijzondere bijstand en het vervallen van de 110%-grens) is het minimabeleid herzien. Onderdeel van het nieuwe beleid is ook de uitbreiding van de Collectieve Ziektekostenverzekering Minima met voorzieningen die specifiek gericht zijn op chronisch zieken en gehandicapten. Dit is compensatie voor het wegvallen van een groot deel van de Wtcg-voorzieningen voor minima. Op 27 november 2014 heeft de raad ingestemd met het per 1 januari 2015 gewijzigde beleid. Er is ook een motie aangenomen waarin het college wordt verzocht jaarlijks een armoedemonitor op te stellen. Het Rijk stelde extra middelen beschikbaar voor armoedebestrijding, voor Leiden € 605.000. Hiervan wordt € 487.000 toegevoegd aan het budget voor 2015. 10B1.a Aantal verstrekte tegemoetkomingen op grond van de declaratieregeling Deze indicator meet de omvang van het gebruik van het minimabeleid aan de hand van het aantal ingediende declaraties. De 4966 gehonoreerde declaraties werden ingediend door 3578 'unieke personen'. In feite is het aantal individuen dat hiervan gebruik maakt hoger omdat ouders de aanvragen voor hun kinderen indienen.Het gebruik is ten opzichte van voorgaande jaren flink gestegen. Het aantal tegemoetkomingen voor chronisch zieken was 1225. 1188 chronisch zieken met een minimuminkomen ontvingen daarnaast eenmalig een tegemoetkoming van €175,= (uit WMO-middelen in verband met het vervallen van de CER, Compensatie Eigen Risico).

120 | Jaarverslag

Eind 2014 was het aantal deelnemers aan de Collectieve Ziektekostenverzekerng Minima 4269. Daarvan hadden 3028 gekozen voor AV-gemeente TOP, de uitgebreide aanvullende verzekering, waarvoor de klant een eigen bijdrage betaalt. Effectindicatoren bij 10B Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 10B1 Minima doen mee in de samenleving en raken niet in een sociaal isolement 10B1.a Aantal verstrekte tegemoetkomingen op grond van de declaratieregeling

3.878

3.190

3.990

4.966

3.400

Team W&I

1.519

1.402

1.463

1.457

1.450

Team W&I

Doel 10B2 Armoedebestrijding 10B2.a Aantal toekenningen langdurigheidstoeslag

Beleidsterrein 10C Inkomensvoorzieningen Doelen en prestaties bij 10C Inkomensvoorzieningen Doel

Prestatie

10C1 Leidenaren (18 t/m 64 jaar) voor wie een financieel vangnet nodig is, ontvangen inkomensondersteuning

10C1.1 Behandelen aanvragen en beheer uitkeringen WWB, Ioaw, Ioaz, Bbz inkomensvoorzieningen 10C1.2 Uitvoeren van controle en preventie 10C1.3 Toezicht en Handhaving / Opsporen uitkeringsfraude 10C1.4 Uitvoeren terugvordering en verhaal

10C1.1. Behandelen aanvragen en beheer uitkeringen WWB, Ioaw, Ioaz, Bbz inkomensvoorzieningen Het aantal WWB/Ioaw/Ioaz uitkeringen steeg van 3156 in week 1 naar 3302 in week 52. Het percentage afgehandelde aanvragen binnen vier weken was 70%. 10C1.2 Uitvoeren van controle en preventie Het college heeft een 'Protocol huisbezoeken' vastgesteld. Hiermee is geborgd dat toepassing van dit middel op een zorgvuldige wijze plaatsvindt. De wethouder heeft toegezegd het aantal huisbezoeken bij een vermoeden van fraude te zullen rapporteren. Voor 2014 moeten we volstaan met een schatting: door de fraudemedewerkers zijn ongeveer 45 huisbezoeken afgelegd. Vanaf 2015 kunnen we het exacte aantal melden (zie ook onder 10C1.3). De fraudemedewerkers hebben in 2014 251 onderzoeken afgesloten. De meest onderzochte fraudesoort was 'woonfraude'(130) . In iets meer dan de helft van de gevallen leidde het onderzoek tot beëndiging of aanpassing van de uitkering of afwijzing van de aanvraag. 10C1.3 Toezicht en Handhaving / Opsporen uitkeringsfraude De Sociale Recherche heeft in 2014 74 zaken afgehandeld. Bij de meeste onderzoeken (55) gaat het om woon-, adres of partnerfraude. 41 onderzoeken leidden tot een wijziging, beëindiging of afwijzing van de uitkering. De Sociale Recherche legde volgens een schatting 52 huisbezoeken af. Eind 2014 is een nieuw systeem in gebruik genomen waarin onder meer het aantal huisbezoeken wordt geregistreerd. Op basis van de eerste registraties in dit systeem is het aantal voor 2014 geschat. Vanaf 2015 wordt het exacte aantal gemeld. 10C1.4 Uitvoeren terugvordering en verhaal De raad heeft in een motie verzocht om in de begroting en verantwoording de incassoquote weer op te nemen. Daarbij is een streefwaarde gesteld die in de periode 2015-2018 oploopt tot 22%. In dezelfde motie werd verzocht te rapporteren over het percentage personen met wie nog geen afspraken over aflossing zijn gemaakt en daarbij een streefwaarde te stellen van 15% in de periode 2015-2018. Vanaf de begroting 2016 worden beide effectindicatoren in de programmabegroting opgenomen. Voor 2014 was de incassoquote 15% (het bedrag van de debiteurenontvangsten €1.841.244 in heel 2014 tegen een uitstaand saldo op 1 januari 2014 van €12.639.006). In 2014 had de gemeente in totaal op 2899 personen ten minste één vordering. 699 mensen (24%) hebben op geen enkele vordering afgelost.

Jaarverslag | 121

Effectindicatoren bij 10C Inkomensvoorzieningen Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

Doel 10C1 Leidenaren (18 t/m 64 jaar) voor wie een financieel vangnet nodig is, ontvangen inkomensondersteuning 10C1.a Gemiddeld aantal uitkeringen per jaar

2.809

2.832

2.924

3.263

2.920

Team Werk en Inkomen

Beleidsterrein 10D Schuldhulpverlening Doelen en prestaties bij 10D Schuldhulpverlening Doel

Prestatie

10D1 Het ontstaan dan wel escalatie van problematische schuldensituaties is voorkomen

10D1.1 Uitvoeren van budgetbeheer, stabilisatietrajecten en aanbieden budgetteringscursussen

10D2 Problematische schuldensituaties zijn beheersbaar gemaakt en (zo mogelijk) opgelost

10D2.1 Uitvoeren schuldhulpverlening

Het aantal aanmeldingen bij de Stadsbank in 2014 is ten opzichte van 2013 gedaald van 908 mensen naar 745, een verschil van 163. Meer aandacht voor vroegsignalering, de inzet van de vrijwilligers van Schuldhulpmaatje en de actievere samenwerking met partners zoals Kwadraad, Humanitas en de Woningbouwcorporaties hebben aan deze daling bijgedragen. Nieuw is de inzet van een bedrijf dat een toets uitvoert op de belastingaangiften en het gebruik van de toeslagen die via de belastindienst kunnen worden aangevraagd (huur-. zorgen kinderopvangtoeslag). Net als door de inzet van Schuldhulpmaatje wordt hierdoor een aantal problematische schulden al aan de poort van de Stadsbank (gedeeltelijk) opgelost. In november 2014 is er een seminar georganiseerd met als doel samen met de partners de verdere mogelijkheden van vroegsignalering en preventie verder te verkennen. De resultaten hiervan worden meegenomen in de ontwikkeling van het preventieplan dat in 2015 wordt vastgesteld. 10D1.a Aantal deelnemers aan preventieve trajecten Aantal lopende budgetbeheerrekeningen : 516 Aantal toegekende aanvragen budgetbeheer: 236 Aantal deelnemers budgetteringscursussen: 81. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van 2013 maar een nog verdere toename is gewenst. Aantal klanten waarvoor stabilisatie is gestart: 99 Effectindicatoren bij 10D Schuldhulpverlening Effectindicator

Realisatie 2011

2012

2013

2014

Streefwaarde 2014

Bron

450

Stadsbank

Doel 10D1 Het ontstaan dan wel escalatie van problematische schuldensituaties is voorkomen 10D1.a Aantal deelnemers aan preventieve trajecten

393

262

353

416

Doel 10D2 Problematische schuldensituaties zijn beheersbaar gemaakt en (zo mogelijk) opgelost 10D2.a Aantal gestarte schuldhulpverleningstrajecten en saneringskredieten

207

144

256

207

250

Stadsbank

10D2.b Aantal geslaagde schuldhulpverleningstrajecten en saneringskredieten

109

90

117

122

125

Stadsbank

Kaderstellende beleidsstukken In 2014 zijn de volgende kaderstellende beleidsstukken vastgesteld: ■ ■ ■ ■ ■

RV 14.0108 Beleidsplan Participatiewet RV 14.0107 Re-integratieverordening Participatiewet, Ioaw, Ioaz RV 14.0106 Afstemmingsverordening Participatiewet, Ioaw, Ioaz RV 14.0105 Notitie en verordening tegenprestatie Leiden 2015 RV 14.0141 Verordening individuele Studietoeslag Participatiewet 2015 (vastgesteld op 22 januari 2015)

122 | Jaarverslag

■ RV 14.0101 Nota Minimabeleid 2015 ■ RV 14.0111 Verordening Individuele Inkomenstoesslag

Programmabudget Werk en inkomen bedragen x € 1.000,-

Werken naar vermogen

Rekening 2013

55.833

55.185

647

Baten

-52.284

-51.534

-843

-52.377

-54.219

1.842

4.054

4.160

-705

3.456

967

2.489

Lasten

8.610

8.406

1.568

9.974

10.023

-50

Baten

-260

-267

0

-267

-238

-28

8.350

8.140

1.568

9.707

9.785

-78

Lasten

55.644

57.372

2.097

59.469

59.394

75

Baten

-48.590

-47.394

-127

-47.521

-49.718

2.197

7.053

9.979

1.970

11.948

9.676

2.273

Lasten

2.593

2.610

160

2.770

2.770

0

Baten

-336

-364

0

-364

-346

-18

2.257

2.246

160

2.406

2.424

-18

Lasten

123.185

124.084

3.962

128.046

127.373

673

Baten

-101.471

-99.559

-970

-100.528

-104.521

3.993

21.714

24.525

2.993

27.518

22.852

4.666

Toevoeging

45

315

2.124

2.439

2.439

0

Onttrekking

-284

-369

-44

-413

-303

-110

-239

-54

2.080

2.026

2.136

-110

21.475

24.471

5.073

29.543

24.988

4.556




Reserve frictiekosten ID/WIW-banen

Rekening 2013

0


959

Onttrekking

0

0

-44

0

0

916

Toevoeging

45

45

1.164

Onttrekking

-76

-9

-31 Toevoeging Onttrekking

Begroting 2014 na wijziging 959

Rekening 2014

Verschil 2014

959

0

-44

-44

0

916

916

0

1.209

1.209

0

0

-9

-9

0

36

1.164

1.200

1.200

0

0

270

0

270

270

0

-208

-360

0

-360

-250

-110

-208

-90

0

-90

20

-110

Toevoeging

45

315

2.124

2.439

2.439

0

Onttrekking

-284

-369

-44

-413

-303

-110

-239

-54

2.080

2.026

2.136

-110

Saldo Totaal

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve zachte landing rijksbez. Wsw/ dzb

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Bedrijfsreserve dzb-Leiden wsw

Verschil 2014

138

Saldo Programma

Rekening 2014

55.695

Saldo Schuldhulpverlening


56.338

Saldo Inkomensvoorziening

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Maatsch.werk en ondersteuning mimima

Begroting 2014

Jaarverslag | 123

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 Werken naar vermogen Er zijn meer baten Participatiebudget (€ 471.000) ontstaan doordat er meer uitgaven re-integratie (€ 390.000) en inburgering (€ 81.000) ten laste van het Participatiebudget konden worden gebracht. Dit was nodig om terugbetaling aan het Rijk te voorkomen. Er mag maximaal 25% van het Participatiebudget 2014 in de reserveringsregeling worden opgenomen en die grens dreigde overschreden te worden. Het Participatiebudget dat wij van het Rijk ontvangen, wordt in eerste instantie op de balans gezet. Uitgaven die verantwoord mogen worden op het Participatiebudget komen vanaf de balans rechtstreeks ten gunste van de exploitatie. Aan het eind van het boekjaar zijn de uitgaven die ten laste van het Participatiebudget worden gebracht en de baten Participatiebudget exact gelijk aan elkaar. De middelen die ultimo 2014 nog op de balans staan (circa € 1,3 miljoen) zijn voor dekking van de kosten die DZB maakt voor het project Leidse kracht powered by Randstad (2015 t/m 2017). Dit is conform de besluitvorming van de bestuursrapportage 2014. Via resultaatbestemming 2013 is incidenteel € 450.000 beschikbaar gesteld voor dit project in 2014. Omdat het project pas laat in 2014 is gestart, is de € 450.000 niet nodig geweest. De kosten ontstaan pas in 2015. In de bestuursrapportage 2014 is besloten om de € 450.000 over te hevelen naar 2015 ter dekking van de projectkosten maar de begroting is hierop nog niet aangepast. Het regionale project voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid heeft € 230.000 minder gekost dan begroot. Door de lagere kosten zijn de baten ook € 230.000 lager. De systematiek die geldt bij het Participatiebudget geldt ook voor de middelen jeugdwerkloosheid (rijkssubsidie en ESF-middelen). De middelen die ultimo 2014 op de balans staan (circa € 1 miljoen) zijn bestemd voor dekking van het regionale project in 2015, of als cofinanciering voor nieuw aan te vragen subsidies. Doordat de wet Participatiebudget per 1 januari 2015 is ingetrokken, vervalt daarmee ook de Meeneemregeling. In de Meeneemregeling (een balanspost) zit € 1,3 miljoen. Dat valt nu vrij ten gunste van de algemene middelen. In de bestuursrapportage 2014 was de Meenneemregeling al volledig ingezet als dekking voor het project Leidse kracht powered by Randstad voor de periode 2015 t/m 2017. Het exploitatieresultaat van DZB komt per saldo uit op een voordeel van € 635.000 ten opzichte van de bijgestelde begroting. Het voordeel op de baten van € 254.000 is toe te schrijven aan een hogere WSW omzet onder meer als gevolg van een hoger omzetvolume bij grote opdrachtgevers. Het voordeel op de lasten van per saldo € 381.000 wordt veroorzaakt door a) diverse bedrijfsvoeringsvoordelen voor in totaal € 431.000 b) een voordeel op de frictiekosten van € 110.000 en c) de voorziening groot onderhoud gebouwen ten behoeve van het huurdersdeel die extra verhoogd moest worden met €160.000. De frictiekosten werden gedekt vanuit de reserve zachte landing rijksbezuinigingen. Doordat de frictiekosten in 2014 lager zijn dan begroot, is de onttrekking ook lager uitgevallen waardoor er een nadeel op de opbrengst vanuit reserves is ontstaan van € 110.000. Bij de bestuursrapportage werd al een voordeel aangemeld van € 456.000 dat inmiddels in de bedrijfsreserve van DZB is gestort. Over heel 2014 komt het DZB exploitatieresultaat uit op €1.091.000 voordelig (€ 635.000 + € 456.000). Met dit resultaat behaalt DZB ruimschoots haar ombuigingsdoelstellingen. Rekening houdend met het nadeel op de reserve wordt als resultaat € 981.000 (=€ 1.091.000- € 110.000) geboekt. Voor een gedetailleerde analyse over 2014 wordt verwezen naar de DZB-kwartaalrapportage die aan uw Raad ter kennisgeving is aangeboden. Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Op dit beleidsterrein zijn er geen afwijkingen groter dan € 250.000. Inkomensvoorziening Eind september heeft het Rijk het definitieve uitkeringenbudget 2014 vastgesteld. De bijstelling heeft geleid tot een voordeel op de rijksbaten van € 572.000 (gebundelde uitkering die voorheen bekend als inkomensdeel) . Het uitkeringenbestand is vanaf augustus fors gaan dalen, met name jongeren stroomden uit voornamelijk naar school. Hoewel het bestand vanaf oktober weer is gaan stijgen heeft de daling tot een voordeel geleid van € 545.000. De lagere uitkeringskosten zijn mede veroorzaakt doordat een extern bedrijf het uitkeringsbestand doorgelicht heeft op zogenaamde voorliggende voorzieningen. Dat betekent dat bijstandsuitkeringen en/of toeslagen beëindigd of verlaagd zijn omdat men recht had op een uitkering van het UWV. De doorlichting heeft € 80.000 gekost. De opbrengst is hoger want het ontvangt een deel van de besparing. Er is € 993.000 meer aan vorderingen bijstand dan begroot. Het gaat onder andere om een hogere opbrengst aan leenbijstand en opgelegde boeten. Als gevolg hiervan heeft in het programma Algemene dekkingsmiddelen ook een hogere storting van € 364.000 in de voorziening oninbaar plaatsgevonden. De uitvoering van de BBZ (bijstandsverlening voor zelfstandigen) heeft geleid tot meer advies- en uitkeringskosten (€ 390.000) die grotendeels declarabel zijn. De extra baten bedragen € 351.000. Van het Rijk is tevens een aanvullende uitkering BBZ ontvangen over 2012 (€ 121.000) en 2013 (€ 116.000). In de jaarlijkse verantwoording moet gebruik gemaakt worden van genormeerde baten. Op basis van de werkelijke landelijke uitgaven worden achteraf de genormeerde baten door het Rijk bijgesteld en kunnen gemeenten een aanvullende uitkering BBZ krijgen. Deze aanvullende uitkering kan niet worden aangevraagd maar wordt ambtshalve verstrekt door het Rijk.

124 | Jaarverslag

Bij de bestuursrapportage werd nog een nadeel gemeld op het beleidsterrein Inkomensvoorziening van € 2,5 miljoen en daarop is de begroting aangepast. Ten opzichte van de gewijzigde begroting is op dit beleidsterrein nu een voordeel behaald van € 2,3 miljoen. Daarnaast is op de Oninbare bijstandsvorderingen in programma Algemene dekkingsmiddelen nog een voordeel behaald van per saldo € 0,7 miljoen. Dat saldo bestaat uit een voordeel van € 1,06 miljoen als gevolg van het individueel beoordelen van oude oninbare vorderingen (eerder gemeld via RV 14.0138) en een nadeel van de hiervoor genoemde € 364.000 als gevolg van hogere vorderingen in 2014. Schuldhulpverlening Op dit beleidsterrein zijn er geen afwijkingen groter dan € 250.000. Reserve zachte landing rijksbezuinigingen Er is € 110.000 minder onttrokken omdat de frictiekosten bij DZB lager zijn uitgevallen. Investeringen Kredieten met een overschot van € 50.000 of meer, of meer dan 10% van het investeringskrediet DZB Vervanging bedrijfsmiddelen 2013 DZB bestemt jaarlijks het investeringsbudget op basis van verwachtingen aan het begin van het begrotingsjaar. Voordat in de loop van het jaar de investering wordt gedaan, vindt een definitieve beoordeling plaats over de noodzaak hiervan. Mede in verband met de verwachte ontwikkelingen die leiden tot een krimp van de populatie, wordt binnen de WSW een terughoudend beleid gevolgd bij het doen van investeringen. Hierdoor wordt bijvoorbeeld een vervanging voor zover dat mogelijk is doorgeschoven naar een volgend begrotingsjaar. Overschrijdingen op investeringskredieten Binnen dit programma zijn per 31-12-2014 geen overschrijdingen op investeringskredieten. Toelichting op investeringskredieten ouder dan 3 jaar die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014 Niet van toepassing.

Jaarverslag | 125

3.2.11 Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Inleiding In de begroting en rekening maken we onderscheid tussen specifieke en algemene dekkingsmiddelen. Specifieke dekkingsmiddelen zijn bijvoorbeeld opbrengsten voor het ophalen van afval, het verstrekken van vergunningen, het onderhouden van het riool en het vertrekken van reisdocumenten. Zij hangen samen met een concreet beleidsveld en staan opgenomen in de betreffende programma’s. Deze dekkingsmiddelen verlagen het saldo van lasten en baten op de betreffende programma’s in de begroting. Anders dan de specifieke dekkingsmiddelen zijn de algemene dekkingsmiddelen vrij aan te wenden. De besteding van deze inkomsten is niet aan een bepaald programma (doel) gebonden. De algemene dekkingsmiddelen leveren de financiële dekking van de bestedingen van de programma’s 1 tot en met 10 en zijn ingedeeld naar de voorgeschreven categorieën en onvoorzien. Lokale heffingen In de paragraaf Lokale heffingen is een toelichting gegeven op de opbrengst van belastingen en is aangegeven welk beleid ten aanzien van de verschillende belastingen wordt gevoerd. De kosten van invordering van de belastingen en de waardebepaling van de onroerende zaken zijn geraamd in programma 1 Bestuur en dienstverlening. Algemene uitkering uit het gemeentefonds Jaarlijks ontvangt elke gemeente volgens het in de Financiële verhoudingswet opgenomen verdeelstelsel een uitkering uit het gemeentefonds. Het verdeelstelsel houdt rekening met onderlinge verschillen in de kosten waar de gemeenten voor staan en met verschil in draagkracht van de gemeenten (de belastingcapaciteit). De algemene uitkering is bestemd voor de bekostiging van autonome taken van de gemeente. Dat zijn taken die veelal dicht bij de burger liggen. De grootte van het gemeentelijk aandeel is voor de gemeenten een gegeven, maar zij is vrij in het besteden daarvan. De groei of krimp van het gemeentefonds hangt af van de ontwikkeling van de netto gecorrigeerde rijksuitgaven. Eenvoudig gezegd: als het Rijk meer uitgeeft, dan groeit het gemeentefonds navenant mee, en andersom. De ontwikkeling van de algemene uitkering staat verder toegelicht in de financiële rekening. Dividend De belangrijkste deelnemingen van Leiden zijn productie- en leveringsbedrijf Nuon Energy NV, netwerkbedrijf Alliander NV, Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (DUNEA) en NV Bank voor Nederlandse Gemeenten. De ontvangen dividcenden worfden bij de prestatie van deze deelnemingen verantwoord. Leiden draagt de laatste tranche van haar aandelen in Nuon Energy NV op 1 juli 2015 over aan Vattenfall. Financiële functie In de paragraaf Financiering wordt ingegaan op de financiering van de gemeente respectievelijk de ontwikkelingen op de gelden kapitaalmarkt. Voor een uitgebreide toelichting op de ontwikkeling van het resultaat op geldleningen en op bespaarde rente verwijzen wij naar die paragraaf. Overige algemene dekkingsmiddelen De overige algemene dekkingsmiddelen zijn de stelposten concern, oninbare vorderingen, saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering en plankosten. ■ Op stelposten concern worden de budgetten en taakstellingen opgenomen die nog niet direct aan een specifieke prestatie kunnen worden toebedeeld. Leiden streeft er naar (conform een eis van de provincie) om zo min mogelijk en tegelijk zo kort mogelijk stelposten in de begroting op te nemen. Als een stelpost niet concreet en realiseerbaar is, dan kan de toezichthoudende provincie oordelen dat deze niet bijdraagt aan een structureel sluitende begroting en meerjarenraming. Wij voeren regelmatig overleg met de provincie over de voortgang en invulling van de stelposten. ■ Oninbare vorderingen betreft de mutatie op de voorziening oninbare vorderingen voor de vorderingen op reguliere debiteuren en de vorderingen op (ex-)bijstandsgerechtigden. ■ Op saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering worden de lasten en baten verantwoord die volgens de systematiek niet rechtstreeks ten gunste of ten laste van prestaties binnen de programma's kunnen worden gebracht. Met een eenduidige en integrale kostenverdeelsystematiek worden zo lasten en baten van (ondersteunende) afdelingen toegewezen aan de prestaties en dus aan de programma's. ■ Het budget voor de plankosten definitiefase komt voort uit de nota Plankosten Leiden (RB 12.0153).

126 | Jaarverslag

Onvoorzien Het budget onvoorzien wordt ingezet voor uitgaven die als onuitstelbaar en onvermijdbaar worden aangemerkt en waarvoor in de begroting geen raming is opgenomen. Als de uitgave een structureel karakter heeft, dan worden de meerjarige consequenties als autonome ontwikkeling in de volgende begroting verwerkt.

Programmabudget Algemene middelen bedragen x € 1.000,-

Lokale heffingen

Rekening 2013

0

0

0

Baten

-54.868

-53.541

-4

-53.545

-51.719

-1.826

-54.624

-53.541

-4

-53.545

-51.719

-1.826

Lasten

0

838

-454

384

55

329

Baten

-162.281

-150.432

-2.152

-152.584

-153.050

466

-162.281

-149.594

-2.606

-152.200

-152.995

795

Lasten

3.137

1.961

0

1.961

1.967

-7

Baten

-4.158

-3.168

0

-3.168

-4.221

1.053

-1.021

-1.207

0

-1.207

-2.254

1.047

Lasten

530

217

6

223

217

6

Baten

-17.462

-15.452

-1.013

-16.465

-16.814

349

-16.932

-15.235

-1.007

-16.242

-16.597

355

Lasten

3.043

-2.536

7.290

4.754

884

3.869

Baten

-1.578

-1.557

105

-1.452

2.477

-3.929

1.465

-4.093

7.394

3.301

3.361

-59

Lasten

0

233

-40

193

0

193

Baten

0

0

0

0

0

0

0

233

-40

193

0

193

Lasten

6.953

713

6.802

7.515

3.124

4.391

Baten

-240.346

-224.149

-3.065

-227.214

-223.327

-3.887

-233.392

-223.436

3.736

-219.700

-220.203

504

Saldo Onvoorzien

Saldo Programma


Toevoeging

30.075

9.441

22.705

32.146

32.391

-245

Onttrekking

-99.407

-2.821

-83.723

-86.544

-79.134

-7.410

-69.333

6.620

-61.018

-54.398

-46.743

-7.655

-302.725

-216.816

-57.282

-274.098

-266.946

-7.152


Reserves AD bedragen x € 1.000,-

Reserve compensatie dividend Nuon

Rekening 2013

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

0

4.062

0

4.062

4.062

0

Onttrekking

-53.328

0

-55.200

-55.200

-55.200

0

-53.328

4.062

-55.200

-51.138

-51.138

0

Toevoeging

24.741

1.739

19.800

21.539

21.784

-245

Onttrekking

-38.816

-1.289

-15.460

-16.749

-16.994

245

-14.075

450

4.340

4.790

4.790

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-3.381

0

-198

-198

0

-198

Saldo Reserve opbrengst verkoop aandelen NUON

Begroting 2014

Toevoeging

Saldo Concernreserve

Verschil 2014

0

Saldo Overige alg.dekkingsmiddelen

Rekening 2014

0

Saldo Saldo financieringsfunctie


244

Saldo Dividend

Wijziging Begroting

Lasten

Saldo Algemene uitkering

Begroting 2014

Jaarverslag | 127


Rekening 2013

Saldo Reserve gsb-middelen ISZ/EZ

0

-198

Toevoeging

3.044

1.861

0

1.861

1.861

0

Onttrekking

-2.535

-1.532

-9.924

-11.456

-6.229

-5.227

508

329

-9.924

-9.595

-4.368

-5.227

Toevoeging

2.290

1.779

-513

1.267

1.267

0

Onttrekking

-1.347

0

-1.884

-1.884

-706

-1.177

943

1.779

-2.396

-617

560

-1.177

Toevoeging

0

0

859

859

859

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

859

859

859

0

Toevoeging

0

0

1.058

1.058

1.058

0

Onttrekking

0

0

-1.058

-1.058

-5

-1.053

0

0

0

0

1.053

-1.053

Toevoeging

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Toevoeging

0

0

1

1

1

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

1

1

1

0

Toevoeging

30.075

9.441

22.705

32.146

32.391

-245

Onttrekking

-99.407

-2.821

-83.723

-86.544

-79.134

-7.410

-69.333

6.620

-61.018

-54.398

-46.743

-7.655

Saldo Reserve verv.inv. maatschappelijk nut

Saldo Totaal

Reserves AD

Verschil 2014

-198

Saldo Reserve kap. lasten econ. investeringen

Rekening 2014

-198

Saldo Reserve Zaakgewijs werken


0

Saldo Reserve zachte landing 3D's

Wijziging Begroting

-3.381

Saldo Reserve bedrijfsvoering plankosten

Begroting 2014

Toelichting op beleidsterreinen met financiële afwijkingen (op de lasten en/of baten) > € 250.000 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Lokale heffingen Op algemene dekkingsmiddelen worden de baten en lasten van de OZB en precario verantwoord. De toeristenbelasting staat verantwoord op het programma Economie en toerisme en de afvalstoffenheffing en rioolrechten op het programma Omgevingskwaliteit. Kwijtscheldingen voor de diverse heffingen zijn opgenomen in het programma Werk en inkomen. Het saldo op het beleidsterrein lokale heffingen bedraagt aan de batenkant € 1.826.000 nadelig. Dit nadeel is nagenoeg geheel veroorzaakt door het achterblijven van OZB-opbrengsten bij de ramingen. Dit nadeel van € 1.748.000 betreft zowel 2014 als de oude jaren 2012 en 2013. De respectievelijke nadelen per jaar zijn € 516.000, € 606.000 en € 626.000. Oorzaak van deze afwijking voor is onder andere een arrest van de Hoge Raad, waardoor een aantal als woning aangemerkte objecten toch als niet-woning aangemerkt moest worden. Dit had een lagere OZB-opbrengst tot gevolg. Een andere oorzaak is een bijstelling van de verwachte leegstand. Verder was een aantal in 2014 toegekende verminderingen als gevolg van terechte bezwaren niet eerder voorzien. Voor meer toelichting wordt verwezen naar de paragraaf 3.3.1. Lokale heffingen. Algemene uitkering Het saldo op het beleidsterrein algemene uitkering bedraagt afgerond € 400.000 voordelig. Dit voordeel is vertekenend doordat de bedragen voor de decentralisatieuitkeringen 'transitiekosten WMO' ( € 216.000) en 'Centra voor jeugd en gezin' ( € 87.485) nog naar de betrokken beleidsvelden moeten worden overgeheveld.

128 | Jaarverslag

De algemene uitkering zelf komt voor 2014 afgerond € 200.000 hoger uit dan begroot. De eindafrekening over 2012 leverde een nadeel op van € 188.000. Dividend Het saldo aan de batenkant op het beleidsterrein dividend bedraagt € 1.047.000 voordelig. Netwerkbedrijf Alliander NV heeft over 2013 een hoger dividend uitgekeerd dan waar in de begroting rekening mee was gehouden. Financieringsfunctie Het saldo aan de batenkant op het beleidsterrein financieringsfunctie is € 349.000 voordelig. Dat komt onder andere door de lage rentestand en doordat langlopende financiering later in het jaar werd aangetrokken dan begroot. Ook niet- voorziene ontwikkelingen van de activa, reserves en voorzieningen hadden een positieve invloed op de bespaarde en de doorberekende rente. Voor meer toelichting verwijzen we naar paragraaf 3.3.4. Financiering. In de bestuursrapportage 2014 was al een voordeel op het deelterrein Beleggingen gemeld van € 367.000. De begroting is hierop aangepast. Dit voordeel ontstond door de gewijzigde omvang van de reserves en voorzieningen, wat van invloed was op de gerealiseerde bespaarde rente. In de bestuursrapportage 2014 is ook een voordeel gemeld op het deelterrein Geldleningen van € 550.000. Ook hierop is de begroting aangepast. Overige algemene dekkingsmiddelen Het saldo op de overige algemene dekkingsmiddelen bedraagt aan de lastenkant € 3.869.000 voordelig en aan de batenkant € 3.929.000 nadelig. Dat geeft per saldo een klein nadeel van € 59.000. De grootste afwijkingen worden hieronder toegelicht. Stelposten concern Op de begrote uitgaven en inkomsten is niets gerealiseerd. Daardoor is op de post knelpuntenpot bezuinigingen aan de lastenkant een voordeel van € 282.000 ontstaan en aan de batenkant een nadeel van € 263.000. Oninbare vorderingen Over 2014 valt er per saldo € 2.775.000 vrij uit de voorziening voor dubieuze debiteuren. Dit is een voordeel aan de lastenkant. Een aantal vorderingen is definitief oninbaar verklaard, met de vordering van € 3.533.000 op een een failliet bouwbedrijf als grootste post. In eerdere jaren is een voorziening getroffen voor deze vorderingen. Daardoor kunnen deze afboekingen budgettair neutraal plaatsvinden. Het met dit voordeel corresponderende nadeel (de afboeking) is opgenomen onder saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering. Tegelijk moest er voor andere debiteuren een voorziening worden getroffen voor een bedrag van € 760.000. Saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering Door besluitvorming bij de bestuursrapportage 2014 is de onderuitputting van de kapitaallasten voor investeringen in bedrijfsmiddelen voor een deel toegevoegd aan de stelpost bedrijfsvoering. Aangezien deze verrekening eind 2014 plaatsvond en de middelen op die korte termijn niet meer ingezet konden worden, resteert per saldo een voordeel van € 617.000 (€ 741.000 voordeel op lasten en € 124.000 nadeel op baten). Door de gehanteerde kostenverdeelsystematiek is van afdelingskostenplaatsen en hulpkostenplaatsen naar de programma's niet meer doorverdeeld dan is begroot. De verschillen tussen begroting en realisatie zijn verantwoord op saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering. De som van de verschillen bedraagt over 2014 € 670.000 nadelig. Per 1 januari 2015 is een stelselwijziging doorgevoerd voor voorraden, met name voor het wagenpark bij Stedelijk Beheer. Deze wijziging leidt in 2014 tot een nadeel van € 307.000. Onvoorzien In 2014 is € 40.000 uit het bedrag voor onvoorzien van € 233.000 besteed voor het organiseren van de autoloze zondag, zodat een voordeel van € 193.000 resteert.

Jaarverslag | 129

Reserves: Concernreserve Het betreft hier een technisch verschil. Dit heeft geen invloed op de jaarrekening. Reserve opbrengst verkoop aandelen NUON Het verschil komt door twee geraamde onttrekkingen die niet zijn uitgevoerd. De eerste onttrekking volgde uit het uitvoeringsbesluit herhuisvesting en uitbreiding Marecollege. Deze herhuisvesting ging uiteindelijk niet door, waarna bij de bestuursraportage 2014 besloten is het bedrag in te zetten voor de aansluiting van de Kooilaan op de Willem de Zwijgerlaan. Die werkzaamheden zijn nog niet uitgevoerd, zodat de feitelijke onttrekking nog niet heeft plaatsgevonden. Reserve gsb-middelen ISZ/EZ De verschillen binnen deze reserve zijn voornamelijk veroorzaakt doordat geplande werkzaamheden vertraagd zijn. Ook zijn sommige projecten beeindigd. Reserve bedrijfsvoering plankosten De jaarlijkse onttrekking aan de reserve is afhankelijk van de gemaakte plankosten in de definitiefase van de ruimtelijke projecten (krediet 7100523). De onderschrijding van de begrote onttrekking met € 1.177.000 is het bedrag dat projectleiders ultimo 2014 nog aan plankosten verwachten te moeten maken voor projecten in de definitiefase. Reserve Zaaksgewijs werken Deze reserve is eind 2014 ingesteld. De uitgaven zullen voornamelijk vanaf 2015 worden gedaan. Vandaar dat de feitelijke onttrekking € 1.053.000 lager is dan geraamd. INVESTERINGEN Toelichting op investeringskredieten die ouder zijn dan drie jaar en die niet afgesloten worden bij de jaarrekening 2014: 7100271 Aanleg autowasplaats SB De technische eisen voor de vervanging van de installatie zijn vastgesteld. In 2015 volgt aanbesteding en realisatie. 7100273 Meubilair 2011 Vooruitlopend op de Ambtelijke herhuisvesting in 2020 zal in het stadhuis een pilot flexwerken starten. De start van deze pilot is vertraagd, maar is voorzien in 2015, gekoppeld aan de organisatieontwikkeling van Leiden. Daarom blijft het krediet beschikbaar. 7100275 Vervanging toegangscontrole en tijdregistratie Stadhuis Een interne risicoanalyse geeft aanleiding om in het stadhuis een project te starten om de beveiliging te verbeteren. Het gaat om het realiseren van een aantal quick wins door fysieke en organisatorisch maatregelen. De start van dit project is voorzien in maart 2015. Daarom blijft het krediet beschikbaar. 7100277 Risicokaart SP VIC In 2014 is er een grote stap voorwaarts gemaakt met de wettelijk verplichte bijdrage aan de provinciale risicokaart. Er staan nu actuele Leidse data in de kaart en daardoor worden overheden bij rampen van de juiste informatie voorzien. In 2015 wordt verder gewerkt om de informatievoorziening op een hoger plan te brengen. 7100281 CENTRIC-systeem Het investeringskrediet Centric kan nog niet worden afgesloten. In 2015 doen zich nog aanvullende kosten voor in verband met de koppeling met het data-distributiesysteem (DDS). Ook het project Digitalisering parkeervergunningen zal nog voor kosten zorgen die op dit krediet worden verantwoord. De verwachting is dat het krediet voldoende zal zijn en dat het eind 2015 wel kan worden afgesloten. 7100286 Handterminals stadstoezicht 2011-2012 De aanbesteding voor o.a. de vervanging van de handterminals is eind 2014 gestart. De aanbesteding heeft betrekking op hard- en software voor fiscale en brede handhaving (kortgenoemd handhaafsysteem). In 2015 is dit krediet ook nodig voor verdere digitalisering van handhaven in de openbare ruimte. Het krediet kan daarom nog niet worden afgesloten.

130 | Jaarverslag

7100287 Mobilofoonnetwerk Alle bedrijfsvoertuigen zijn voorzien van communicatieapparatuur. Ook in nieuwe voertuigen wordt dit aangebracht. 7100289 en 7100290 Wagenpark 6 en 8 jaar, 7100657 DAF FA en 7100658 Williams aanhangwagen Op basis van de recente organisatieontwikkeling en de analyse van werkzaamheden wordt de noodzakelijke vervanging van bedrijfsvoertuigen bepaald. Inmiddels zijn diverse Europese aanbestedingen gestart. Omdat het om specialistische bedrijfsvoertuigen gaat is er sprake van lange levertijden. In 2015 zal de totale inzet van bedrijfsvoertuigen en het daarbij behorende vervangingsschema bekend zijn. 7100293 t/m 7100295 Kenauweg De voorbereiding voor de herinrichting is in volle gang. In 2015 wordt de omgevingsvergunning aangevraagd en kan de uitvoering van de werkzaamheden van start. 7100298 Representatieve ruimten Vooruitlopend op de Ambtelijke herhuisvesting in 2020 zal in het stadhuis een pilot flexwerken starten. De start van deze pilot is vertraagd, maar is voorzien in 2015 (zie hierboven). Onderdeel van het flexwerkconcept is de inrichting van een aantal representatieve ruimten. Daarom blijft het krediet beschikbaar. 7100319 Vervanging ondergrondse tank Op basis van de jaarlijkse inspectie en keuring wordt de noodzaak tot het vervangen van de tank bepaald. Wanneer de keuringsuitslag negatief is, is het nodig om de tank direct te vervangen. 7100268 SBL aanschaf beheersprogrammatuur Door reorganisatie van het sportbedrijf en de inpassing in de Cluster Beheer in de organisatie is de keuze voor het beheerprogramma uitgesteld tot 2015. 7100321 Vervanging Adlib In verband met het integreren van ICT-collectiebeheer programmatuur is er een project gestart. De uitgaven zijn nog niet op gang gekomen. Daarom is budget nog nodig.

Jaarverslag | 131

3.3 Paragrafen 3.3.1 Lokale heffingen 1. Inleiding In deze paragraaf staan de opbrengsten en het beleid ten aanzien van de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen in 2014 opgenomen. Eerst zullen de heffingen worden behandeld die deel uitmaken van de woonlasten, te weten de onroerende-zaakbelastingen, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. Daarbij wordt een overzicht gegeven van de lokale lastendruk. Vervolgens wordt ingegaan op de toeristenbelasting, de precariobelasting, de parkeerbelasting, rechten en het kwijtscheldingsbeleid. In 2014 is de gehele uitvoering van de onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolheffing, precariobelasting en toeristenbelasting gedaan door de Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR). Geraamde en werkelijke belastingopbrengsten 2014

Werkelijk 2013

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

OZB-eigenaren

34.384

33.251

32.649

-602

OZB-gebruikers

12.134

12.211

11.065

-1.146

5.773

5.746

5.606

-140

10.171

10.556

10.642

86

402

380

590

210

8.094

8.078

8.181

103

Rioolheffing Afvalstoffenheffing Toeristenbelasting Precariobelasting

Totaal

70.958

70.222

68.733

-1.489

Kwijtschelding

1.385

1.260

1.290

-30

Bedragen * € 1.000

2. Heffingen die deel uitmaken van de woonlasten 2.1. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Onroerende-zaakbelastingen worden op grond van de verordening op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen 2014 geheven van gebruikers van niet-woningen en van eigenaren van woningen en niet-woningen binnen de gemeente Leiden. Belastingplichtig is de gebruiker/eigenaar op 1 januari van enig jaar. Grondslag voor de heffing 2014 is de waarde van de onroerende zaak naar de prijspeildatum van 1 januari 2013. Deze waarde is vastgesteld met een WOZ-beschikking. Met de heffing van OZB worden algemene inkomsten verkregen. De OZB-tarieven in Leiden zijn hoger dan gemiddeld. De kosten van het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval en de rioleringskosten worden gedeeltelijk bestreden uit de OZB-opbrengsten. De OZB niet-woningen is ten opzichte van 2013 verhoogd met de index van 1,6%. In het kader van de vergroening (het principe ‘de vervuiler betaalt’) is de opbrengst OZB woningen niet geïndexeerd maar heeft daarvoor in de plaats een extra verhoging van de afvalstoffenheffing plaatsgevonden. Verschil Begroting 2014 en Rekening 2014 OZB Heffing

2012

2013

2014

Totaal

-420.773

-366.723

-153.206

-940.702

13.958

15.438

308.978

338.374

OZB gebruiker nietwoningen

-199.194

-275.081

-672.015

-1.146.290

Totaal

-606.009

-626.366

-516.243

-1.748.618

OZB eigenaar nietwoningen OZB eigenaar woningen

132 | Jaarverslag

De opbrengsten OZB zijn in totaal € 1.748.000 lager dan begroot. Het verschil wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de aanslagen over oude jaren uiteindelijk tot minder opbrengsten hebben geleid dan vorig jaar door de BSGR verwacht. Een arrest van de Hoge Raad in 2014 heeft er toe geleid dat een verschuiving plaatsgevonden heeft van OZB niet-woningen naar OZB woningen. Daarnaast is OZB gebruikers lager dan verwacht, onder andere door leegstand. 2.2. Rioolheffing Op grond van de verordening op de heffing en invordering van rioolheffing 2014 wordt de rioolheffing bij woningen geheven naar huishoudengrootte (met drie verschillende tarieven, namelijk een éénpersoons-, een tweepersoons- en een drie-of meerpersoonstarief) en bij niet-woningen naar waterverbruik met een vast bedrag voor gebruik van maximaal 250 m3. Met de heffing zijn de kosten van het riool deels gedekt (63%). De geraamde opbrengst 2014 was ten opzichte van die van 2013 met 1,6% trendmatig verhoogd. De opbrengst rioolheffing is in totaal € 5.606.000 en daarmee € 140.000 lager dan geraamd. 2.3. Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing wordt geheven op grond van de verordening op de heffing en invordering van afvalstoffenheffing 2014. De grondslag is de omvang van een huishouden. Er zijn drie verschillende tarieven, namelijk een éénpersoons-, een tweepersoons- en een drie-of meerpersoonstarief. De tarieven 2014 zijn ten opzichte van die van 2013 verhoogd met 3,7%. Deze verhoging bestaat uit de trendverhoging, een extra verhoging die samenhangt met het gemis aan opbrengsten in verband met het ‘bevriezen’ van het OZB-tarief voor eigenaren van woningen. Met de heffing zijn de kosten van ophalen en verwerken van huishoudelijk afval deels gedekt (65%). De opbrengst afvalstoffenheffing was in totaal € 10.642.000 en daarmee € 86.000 hoger dan begroot. 2.4. Aanduiding van de lokale lastendruk Onderstaand is de lokale lastendruk in de jaren 2013 en 2014 aangegeven. De lasten zijn weergegeven voor een huurwoning en een koopwoning en opgesplitst in de huishoudengrootten waarvoor Leiden verschillende tarieven kent. Het betreft de tarieven voor eenpersoonshuishoudens (1PH); voor tweepersoonshuishoudens (2PH) en voor drie- of meerpersoonshuishoudens (MPH). Bij een huurwoning bestaan de lasten uit rioolheffing (RIO) en afvalstoffenheffing (ASH). Bij een koopwoning bestaan de lasten uit de genoemde gebruikerslasten en de door eigenaren verschuldigde onroerendezaakbelastingen (OZB). Uitgangspunten zijn een woning met een gemiddelde WOZ-waarde en de door een huishouden verschuldigde afvalstoffenheffing en rioolheffing. De gemiddelde WOZ-waarde van een woning in Leiden was voor het belastingjaar 2014 circa € 208.000 (herleid uit Coelo, Kerngegevens belastingen grote gemeenten 2014). Woningsoort

Belastingsoort

2013 1PH

2014 1PH

2013 2PH

2014 2PH

2013 MPH

2014 MPH

Huurwoning

OZB

-

-

-

-

-

-

RIO

64

144

92

207

120

270

ASH

139

65

200

93

261

120

totaal

203

209

292

300

381

390

Koopwoning

OZB

371

364

371

364

371

364

RIO

64

144

92

207

120

270

ASH

139

65

200

93

261

120

totaal

574

573

663

664

752

754

Jaarverslag | 133

3. Heffingen die geen deel uitmaken van de woonlasten 3.1. Toeristenbelasting Toeristenbelasting wordt op grond van de verordening op de heffing en invordering van toeristenbelasting 2010 geheven voor overnachtingen in hotels, pensions of andere vakantieonderkomens binnen de gemeente Leiden door niet-ingezetenen. Degene die de gelegenheid tot overnachting biedt (de hotelier, pensionhouder, e.d.) betaalt de belasting en mag deze doorberekenen aan degene die overnacht. Op verzoek van de belastingplichtigen wordt de toeristenbelasting niet jaarlijks verhoogd omdat zij daarvoor steeds aanpassingen moeten doen. Verhoging gebeurt in beginsel eens in de drie jaar. De definitieve aanslagen 2014 worden achteraf, als het totaal aantal overnachtingen vaststaat, opgelegd. Naar verwachting zal de opbrengst € 210.000 hoger uitvallen dan begroot. Dit heeft te maken met het feit dat aanslagen over oude, nog openstaande, jaren zijn opgelegd. Daarnaast is het aantal kamers, en dus het aantal overnachtingen, toegenomen. 3.2. Precariobelasting Precariobelasting wordt op grond van de verordening op de heffing en invordering van precariobelasting 2014, geheven voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. De belasting is verschuldigd door degene die de voorwerpen daar heeft of ten behoeve van wie ze daar zijn. Met de heffing van precariobelasting worden algemene inkomsten verkregen. De tarieven zijn in 2014 trendmatig verhoogd (verhoging van 1,6%). De naar verwachting te realiseren opbrengst precariobelasting is € 8.181.000 en daarmee € 103.000 hoger dan de begrote opbrengst. 3.3. Parkeerbelastingen Parkeerbelastingen worden op grond van de verordening op de heffing en invordering van parkeerbelastingen 2013 (en per 1 april 2014 de verordening parkeerbelastingen 2014) geheven voor het parkeren van een voertuig op een aangewezen plaats en tijdstip of voor verleende parkeervergunningen. Met de heffing van parkeerbelastingen worden algemene inkomsten verkregen. 3.4. Rechten Op grond van verschillende verordeningen worden rechten geheven ter bestrijding van de kosten van gebruik van gemeentevoorzieningen en diensten. Voorbeelden hiervan zijn leges voor vergunningen en andere producten, binnenhavengeld en markten staangelden. 4. Kwijtscheldingsbeleid In Leiden komen in beginsel de volgende heffingen in aanmerking voor kwijtschelding: ■ ■ ■ ■

onroerende-zaakbelastingen; rioolheffing; afvalstoffenheffing; precariobelasting ter zake van woonboten als de aanslag wordt opgelegd aan een belastingplichtige die de woonboot als permanente woning gebruikt; ■ binnenhavengeld ter zake van woonboten als de belastingplichtige de woonboot als permanente woning gebruikt. De mogelijkheden tot kwijtschelding zijn wettelijk geregeld. Het is gemeenten niet toegestaan een ruimer kwijtscheldingsbeleid te hanteren. Wel is toegestaan om in het geheel geen dan wel gedeeltelijk kwijtschelding te verlenen. Kwijtschelding kan worden verleend als een belastingplichtige de aanslag slechts "met buitengewoon bezwaar" kan voldoen. Om te beoordelen of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding wordt gekeken naar de hoogte van zijn vermogen en naar zijn betalingscapaciteit. Is er voldoende vermogen dan wordt geen kwijtschelding verleend. De berekening van de betalingscapaciteit gebeurt door het netto besteedbaar inkomen (het inkomen na (gedeeltelijke) aftrek van m.n. huur en ziektekosten) te verminderen met de genormeerde kosten van bestaan. Deze genormeerde kosten van bestaan zijn een percentage van de uitkering die de belastingschuldige naar de normen van de bijstandsregelgeving zou kunnen krijgen. Wettelijk is geregeld dat 90% van de genormeerde kosten als kosten van bestaan worden aangemerkt. Het is echter toegestaan om dit percentage te verhogen

134 | Jaarverslag

tot 100%. Leiden kent in het kader van het kwijtscheldingsbeleid die 100%-norm zodat hierin voor het ruimst mogelijke kwijtscheldingsbeleid is gekozen. Is de vastgestelde betalingscapaciteit positief, dan moet 80% daarvan worden gebruikt voor de betaling van de belastingschuld. Is er geen betalingscapaciteit en geen vermogen dan wordt het aanslagbedrag kwijtgescholden. Ook gedeeltelijke kwijtscheldingen komen voor, namelijk als het vermogen en/of 80% van de betalingscapaciteit er wel toe leiden dat iets kan worden betaald, maar dat het niet toereikend is om de volledige belastingschuld te voldoen. De kwijtscheldingen in 2014 zijn op basis van dit beleid verleend. Uiteindelijk zal naar verwachting over 2014 € 30.000 meer dan het geraamde bedrag worden kwijtgescholden.

3.3.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing Uit deze paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing blijkt dat het weerstandsvermogen van de gemeente Leiden op dit moment 'ruim voldoende' is. De vergelijking tussen de uitkomsten van de risicosimulatie en de beschikbare weerstandscapaciteit levert immers een ratio weerstandsvermogen op van 1.93. 1. Risico’s Een risico is een mogelijke gebeurtenis met een negatief gevolg voor de organisatie. Met behulp van een risicomanagementinformatiesysteem prioriteert, analyseert en beoordeelt de gemeentelijke organisatie risico's op systematische wijze. Door een goed systeem van risicomanagement kunnen bestuurders en managers vervolgens in voor risico’s, die het behalen van de doelstellingen van de organisatie bedreigen, passende beheersmaatregelen nemen. Op basis van de inventarisatie is een risicoprofiel voor 2015 opgesteld. Conform het beleidskader weerstandsvermogen en risicomanagement (RV11.0007) toont het onderstaande overzicht de tien grootste risico's met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit aangevuld met de getroffen beheersmaatregel. Onderaan de tabel is het totaalbedrag voor de overige risico’s opgenomen. Tabel 1 Belangrijkste financiële risico's Prgr.

Risico

Gevolgen

Maatregelen

Kans

Maximale impact

Invloed

6

Vereveningsreserve is ontoereikend om alle projecten en ambities zoals door de raad is besloten, te kunnen dekken.

Andere middelen moeten worden gevonden om de Vereveningsreserve sluitend te krijgen of er moet een herprioritering plaatsvinden binnen de projecten en ambities.

1. Prioritering binnen MPG zodat de Vereveningsreserve Grondexploitaties op termijn voldoet. 2. Risicomanagementsystematiek binnen het MPG.

50%

€ 5.000.000

27.65%

11

De gemeente Leiden staat momenteel garant voor de rente en aflossing van leningen tot een totaalbedrag van € 77 miljoen. Het risico is dat de instelling zijn betalingsverplichting niet kan nakomen.

Gemeente moet de rente en aflossing over de leningen betalen

1. Het jaarlijks beoordelen van de financiële gegevens (minimaal de jaarrekening) van de geldnemende organisaties. 2. De financiële instellingen (geldgevers) jaarlijks wijzen op de plicht om betalingsachterstanden op geborgde geldleningen te melden.

12%

€ 27.300.000

18.01%

10

Verlaging gebundelde uitkering voorheen WWB inkomensdeel

Budgetoverschrijding en imagoschade

1. De gemeente heeft nauwelijks invloed op de hoogte van het Wwbinkomensdeel. 2. Monitoren ontwikkelingen om snel structureel bij te kunnen sturen.

50%

€ 2.500.000

7.29%

11

Algemene Uitkering Gemeentefonds valt lager uit dan geraamd

(Structurele) begrotingstekorten en noodzaak tot bezuinigingen

1. Monitoring van ontwikkeling binnen het Gemeentefonds om snel te kunnen bijsturen. 2. De gemeente heeft nauwelijks invloed op de hoogte van de Algemene Uitkering.

30%

€ 3.000.000

4.95%

Jaarverslag | 135

Prgr.

Risico

Gevolgen

Maatregelen

Kans

4

Ontsluiting Leiden Bio Science Park (OBSP): onvoldoende ruimte beschikbaar

Extra kosten

1. Monitoren en (bij)sturen van het project 2. Zorgvuldige besluitvorming

15%

€ 4.068.483

3.39%

7/9/10

3D: Onvoldoende budget om benodigde aanbod voor zorg/ondersteuning te realiseren

Budgetoverschrijding.

1. permanente monitoring budget om actie te kunnen ondernemen in april ligt een monitoringsagenda in de commissie 2. inventariseren aantallen lopende trajecten 3. Er is een financiële reserve 3D 4. verschuiving in prioriteiten gemeentebegroting 5. kosten baten op lange termijn onderzoeken 6. samenwerking op financieel gebied, spreiding financiële risico's in regio, bijv. bij financiële gevolgen incidenten jeugdzorg 7. juiste prikkel aan zorgaanbieders geven bij contractering, opdrachten en toetsing / contractbeheer 8. bevorderen van participatie en inzet sociaal netwerk 9. In het regionale risicobudget van 5 mln. is een reservering gemaakt van 2,5 mln voor PGB jeugdzorg

50%

€ 1.000.000

2.76%

7/9/10

3D: Zorgaanbieders gaan failliet en/of er zijn onvoldoende alternatieven voor zorgaanbod beschikbaar

Extra kosten om goed zorgaanbod te realiseren , toename klachten en incidenten, cliënten krijgen geen zorg meer, gemeente kan niet voldoen aan wettelijke taak

1. vroegtijdig voorkomen frictiekosten (tijdig beleidskeuzes aankondigen, instellingen kunnen anticiperen) 2. budgetschommelingen verminderen (budgetgaranties aanbieders, meerjarige aanbestedingstermijnen en subsidies) 3. coördinatie (gemeente kan instellingen wijzen op het flexibeler maken kostenstructuur, bijv flexschil personeel) 4. goed contractbeheer om preventief en permanent te kunnen sturen 5. gebruik maken van ervaringen toezicht WMO via BORL (Beheerorganisatie regio Leiden)

50%

€ 1.000.000

2.75%

6

Asbestinventarisatie leidt tot investeringen waarvoor geen middelen (meer) gereserveerd zijn in de reserve asbestsanering.

Overschrijding van beschikbare middelen voor asbestsanering

1. Uitvoeren pilotproject om meer inzicht te krijgen in de te verwachten kosten zodat vroegtijdig kan worden bijgestuurd.

50%

€ 1.000.000

2.73%

136 | Jaarverslag

Maximale impact

Invloed

Prgr.

Risico

Gevolgen

Maatregelen

Kans

Maximale impact

Invloed

7/9/10

3D: Incidenten in de zorg na 1 januari 2015 waar de gemeente niet voor is toegerust

Optreden van incidenten door tijdelijke of spoedmaatregelen kosten geld ten gevolge van claims. Daarnaast kunnen incidenten de verdere inrichting van 3 D's gaan bepalen (dus uitzonderingen) i.p.v. ambities gekozen scenario voor de langere termijn

1. Nadere afspraken maken hoe om te gaan met incidenten 2. vooraf zijn afspraken gemaakt met B&W en raad 3. proactieve benadering media 4. gebruik maken van kennis en ervaring eerdere situaties (bijv evaluatie nav scholenincident 2013) 5. inhoudelijk borgen van signalering potentiële incidenten en leren van voorkomende situaties 6. Klachtenafhandeling in beleidsregels Wmo vastgelegd, verdere ontwikkeling hiervan wordt 5 februari met de Raad besproken.

50%

€ 1.000.000

2.73%

11

Organisatie kan lening niet terugbetalen aan gemeente

Verlies van vermogen

1. Het jaarlijks beoordelen van de financiële gegevens (minimaal de jaarrekening) van de geldnemende organisaties.

10%

€ 3.600.000

2.00%

Impact 10 belangrijkste financiële risico's

€ 49.468.483

Impact overige financiële risico's

€ 25.488.502

Totale impact alle financiële risico's

€ 74.956.985

Ten opzichte van de laatste aan de gemeenteraad geresenteerde risico-inventarisatie (Programmabegroting 2015) zijn twee risico's rondom de drie decentralisaties naar beneden bijgesteld waardoor ze uit de top tien vallen. Dit zijn het risico op het niet tijdig beschikken over juiste informatie voor informeren cliënten, beleidsontwikkeling en begroting, en het risico op onvoldoende expertise en capaciteit binnen de lijnorganisatie. Hierdoor zijn het risico op onvoldoende dekking voor asbestsanering en het risico op verstrekte leningen in de top tien gekomen. Als alle risico's zich gelijktijdig zouden voordoen, zou een nadeel optreden van € 74.956.985. Het reserveren van een dergelijk groot bedrag als buffer voor alle risico's is echter ongewenst, omdat het niet waarschijnlijk is dat alle risico's zich gelijktijdig en in hun maximale omvang voordoen. Daarom is op basis van de ingevoerde risico's een risicosimulatie uitgevoerd. Bij deze simulatie is gerekend met een zekerheidspercentage van 90%. Het resultaat is dat met een benodigde weerstandscapaciteit van € 14.403.925 het voor 90% zeker is dat alle risico's kunnen worden afgedekt. De benodigde weerstandscapaciteit wordt bepaald door alle risico's waarvoor geen of onvoldoende beheersmaatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Onderstaande tabel bevat een overzicht van de meest relevante zekerheidspercentages en de daarmee corresponderende benodigde weerstandscapaciteit.

Jaarverslag | 137

Tabel 2 Benodigde weerstandscapaciteit bij verschillende zekerheidspercentages Percentage

Bedrag

75%

€ 10.541.753

80%

€ 11.241.914

85%

€ 12.249.207

90%

€ 14.403.925

95%

€ 23.341.526

2. Weerstandscapaciteit In theorie beschikt een gemeente over incidentele en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de concernreserve, de bestemmingsreserves, de langlopende voorzieningen, de begrotingspost onvoorzien en aanwezige stille reserves. De structurele weerstandscapaciteit wordt bepaald door de omvang van toekomstige bezuinigingsmogelijkheden en het onbenutte deel van de belastingcapaciteit. Het is een politieke afweging om te bepalen welke delen van de incidentele en structurele componenten men tot de weerstandscapaciteit wil rekenen. De raad heeft in het beleidskader weerstandsvermogen en risicomanagement (RV11.0007) de concernreserve aangemerkt als weerstandscapaciteit. Hierbij heeft de raad besloten dat wanneer de benodigde weerstandscapaciteit groter is dan de beschikbare weerstandscapaciteit, het college in de paragraaf weerstandsvermogen een voorstel doet over de wijze hoe het hiermee om wil gaan. Wanneer de benodigde weerstandscapaciteit groter is dan 2% van de begrotingslasten, kan het college in zijn voorstel overwegen ook andere vermogensbestanddelen mee te nemen in de berekening van de weerstandscapaciteit. Conform het beleidsakkoord 2014-2018 is bij de vaststelling van de Bestuursrapportage 2014 de weerstandscapaciteit versterkt door overheveling van € 20.000.000 van de Reserve compensatie dividend Nuon naar de Concernreserve. Per 31 december 2014 is de stand van de concernreserve € 27.600.000. Dit bedrag is meegenomen in de bepaling van de beschikbare weerstandscapaciteit. Tabel 3: Beschikbare weerstandscapaciteit Weerstand

Startcapaciteit

'Harde ondergrens' concernreserve

€ 10.000.000

Overig deel concernreserve per 31/12/2014

€ 17.600.000

Totale weerstandscapaciteit

€ 27.600.000

3. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is de relatie tussen de weerstandscapaciteit (de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen wordt uitgedrukt in een ratio weerstandsvermogen en afgezet tegen de algemeen geldende weerstandsnorm. Die ratio geeft de verhouding weer tussen de financieel gekwantificeerde risico's en de daarbij horende benodigde weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie tussen beide componenten is in onderstaande figuur weergegeven.

Ratio weerstandsvermogen =

Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandcapaciteit

=

€ 27.600.000 € 14.403.925

= 1.92

Leiden streeft een weerstandsvermogen na dat tenminste voldoende is. Dit vereist een ratio weerstandsvermogen dat gelijk is of hoger is dan 1. Tabel 4: Weerstandsnorm Waarderingscijfer

Ratio

Betekenis

A

>2.0

uitstekend

B

1.4-2.0

ruim voldoende

C

1.0-1.4

voldoende

D

0.8-1.0

matig

E

0.6-0.8

onvoldoende

F

<0.6

138 | Jaarverslag

ruim onvoldoende

4. Relatie met MPG Naast de gemeentebrede risico-inventarisatie en het daaruit voortvloeiende risicoprofiel en de benodigde weerstandscapaciteit, wordt in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) verantwoording afgelegd over de grondexploitatieprojecten. Het risicomanagement van deze projecten en het zorg dragen voor een toereikend weerstandsvermogen voor deze projecten maken deel uit van het MPG. Pas als risico's binnen het MPG niet meer afgedekt kunnen worden, ontstaat er een risico dat betrokken moet worden in de gemeentebrede inventarisatie.

3.3.3 Onderhoud kapitaalgoederen In deze paragraaf geven we aan hoe kapitaalgoederen in gemeentelijk eigendom worden beheerd. Met raadsbesluitnummer 10.0037 d.d. 27-05-2010 is het vernieuwde beleidskader onderhoud kapitaalgoederen vastgesteld. Het beleidskader onderhoud kapitaalgoederen geeft aan om welke kapitaalgoederen het gaat. Er is in 2014 sprake van de volgende elf vastgestelde beleidskaders kapitaalgoederen: 1. Water ( baggeren) 2. Openbare verlichting 3. Groen ( incl. bomen) 4. Kunstwerken 5. Walmuren, beschoeiingen en natuurvriendelijke oevers 6. Straatmeubilair incl. verkeersregelinstalaties 7. Spelen 8. Riolering 9. Wegen 10.Sportaccommodaties 11.Vastgoed Per beleidskader gaan we in ieder geval in op: ■ De actualiteit van de beleidskaders voor de beoordeling van de onderhoudsniveaus en de hiervan af te leiden beheerplannen met bijbehorende financiële consequenties voor wat betreft de onderhoudsvoorzieningen; ■ De voortgang van het geplande onderhoud en het eventuele achterstallig onderhoud per beheerplan. De beleidskaders van de kapitaalgoederen bevatten per kapitaalgoed: ■ De werkzaamheden die in het kader van de instandhouding van het kapitaalgoed gedaan moeten worden; ■ Het gewenste onderhoudsniveau van het kapitaalgoed; ■ De kosten voor de instandhouding van het kapitaalgoed zoals klein en groot onderhoud en vervangingskosten; ■ De huidige staat van onderhoud zoals een technische beoordeling en schouw van de kwaliteit van het kapitaalgoed; ■ Een scenario voor het onderhoud van kapitaalgoederen. Stand voorzieningen groot onderhoud Voor de stand van de voorzieningen groot onderhoud wordt verwezen naar de Balans en de Toelichting bij reserves en voorzieningen. Openbare ruimte Voor de beleidskaders Openbare ruimte ( nr. 1 t/m 9 ) is conform de vastgestelde beleidskaders onderhoudsniveau B bepaald. Voor een aantal kapitaalgoederen is vastgesteld dat een voorziening moet worden ingesteld omdat groot onderhoud na verloop van jaren aan de orde zal zijn en/of bij het vaststellen van de beheerplannen gebleken is dat sprake is van onderhoudsachterstand. De beleidskaders geven inzicht in de benodigde budgetten over een reeks van jaren. De vastgestelde beleidskaders van de kapitaalgoederen zijn nader uitgewerkt in beheerplannen. Ook zijn deze onderdeel van het gemeentelijke OIB traject, het ontwikkelen, inrichten en beheren van de openbare ruimte. Binnen dit traject wordt gestreefd naar een duurzame inrichting van de openbare ruimte tegen zo laag mogelijke kosten. Het door de verschillende afdelingen nauw met elkaar samenwerken is hierbij een essentieel onderdeel. Dat geldt ook voor het uniformeren van materiaalgebruik op basis van de vastgestelde beleidskaders ‘Kadernota Openbare Ruimte’ en ‘Handboek Kwaliteit Openbare Ruimte’ De beheerplannen geven op de middellange termijn aan welke onderhouds- en vervangingsmaatregelen in welk jaar genomen moeten worden om het kapitaalgoed in stand te houden. De beheerplannen zijn gebaseerd op een technische controle en/of schouw van het areaal in het terrein en geven een realistisch beeld van de uit te voeren werkzaamheden en de benodigde budgetten om deze werkzaamheden uit te voeren. Ook het achterstallige onderhoud is daarbij geïnventariseerd. Inhoudelijk

Jaarverslag | 139

zijn de beheerplannen door een extern bedrijf getoetst (second opinion in mei 2012) en voldoen, op een paar kleine aantekeningen en verbeterpunten na, aan de eisen en eigenschappen van een beheerplan. Onderstaand wordt per kapitaalgoed ingegaan op: Beleidskader, Financiën en de Stand van Zaken. Water Beleidskader Het beleidskader staat verwoord in het Beleidskader Openbare Ruimte, kapitaalgoed Water. Daarnaast is in een aantal andere gemeentelijke beleidsnota’s het waterbeheerbeleid opgenomen, zoals in het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (waarin niet alleen de riolering maar ook het stedelijk oppervlaktewater wordt benoemd) en het gemeentelijk waterplan. Dit laatste is een gezamenlijk plan van Leiden en het Hoogheemraadschap van Rijnland en is een stedelijke visie op water in Leiden inclusief een uitvoeringsprogramma 2008 – 2015. De overkoepelende doelstelling uit het Waterplan is zorgen dat het water in de stad voor alle bewoners en bezoekers van Leiden nog aantrekkelijker is om te gebruiken en van te genieten. De kwaliteit van Leiden als woonstad, werkstad en vrijetijdsstad neemt daarmee toe. Om dit te bereiken moet het watersysteem aan drie basisvoorwaarden voldoen: veilig, geen overlast en schoon. Daarnaast is een goede beleving van het water door de bezoekers van belang. Op deze uitgangsputen is het beheerbeleid gebaseerd. Het beheerbeleid van het water heeft ook een raakvlak met het watertoerisme en de vaarfunctie van het water (zoals opgenomen in de beleidsvisie Watertoerisme 2000-2020; RV 00.0098). Financiën Het waterbeheer heeft de afgelopen decennia een behoorlijke achterstand opgelopen in het baggeren van watergangen. De overige activiteiten; bladvissen, verwijderen welvaartsvuil en verwijderen slootvuil zijn seizoensgebonden en worden jaarlijks uitgevoerd. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 Het project “Baggeren achterstallig onderhoud watergangen Leiden fase1” is in planjaar 2014 afgerond. De voorbereiding voor “Baggeren onderhoud watergangen fase2” is gestart in 2014 en de aanbesteding heeft in het tweede kwartaal plaatsgevonden. Vanwege een bezwaarprocedure op de aanbesteding is het werk “Baggeren onderhoud watergangen fase2” in het eerste kwartaal 2015 gegund aan de aannemer. Gelet op de Motie “Baggeren buiten broedseizoen” zal de uitvoering van fase2 plaatsvinden in de planjaren 2015-2016. In 2015 zal gestart worden met de voorbereiding van “Baggeren onderhoud watergangen fase3” met een geplande uitvoering in 2016. In 2015 ondertekenen het bestuur van de gemeente Leiden en het bestuur van het HHRS Rijnland de overeenkomst “Overdracht polders fase2”. De overname Polders fase2 zal vanaf 2017 plaatsvinden. Bladvissen In 2014 is het contract Bladvissen aanbesteed en gegund aan de aannemer en wordt regulier conform Beheerplan Water gevist op bladafval. Verwijderen welvaartsvuil Dit is het verwijderen van al het afval dat niet naar de groenafvalverwerking kan (zwerfafval en afval als gevolg van markten, evenementen, etc.). Verwijdering van welvaartsvuil is van belang voor een goede doorstroming van het water, voor het ‘aangezicht’ van de stad en voor het voorkomen van schade aan boten. Het schonen van de watergangen in het centrum behoort niet tot het kapitaalgoed Water. Verwijderen van slootvuil Verwijderen van slootvuil is het verwijderen van het groene afval. Het vindt plaats voor het beheer van de waterkwailiteit en/of waterkwantiteit. Het resultaat is schoon en helder water met een rijke flora en fauna door het natuurlijk, zelfreinigende vermogen van de watergangen. De werkzaamheden worden jaarlijks uitgevoerd. In de periode november en december wordt door het hoogheemraadschap van Rijnland in het kader van de schouw gecontroleerd op de uitvoering van de werkzaamheden. Ook in 2014 zijn de werkzaamheden weer uitgevoerd.

140 | Jaarverslag

Openbare verlichting Beleidskader Goede openbare verlichting levert een bijdrage aan een sociaal veilige, leefbare en verkeersveilige situatie. Als eigenaar en beheerder is de gemeente Leiden verantwoordelijk voor een goede verlichting van de openbare wegen en straten en de openbare ruimten binnen de gemeentegrenzen. Additioneel beleidskader Op basis van het vastgestelde Energieakkoord van de SER voor duurzame groei, het nieuwe illuminatiebeleid en het gepresenteerde Beleidsakkoord 2014-2018 is er in 2014 gewerkt aan een additionele beleidsnota (amendement Beleidsplan). Deze nota wordt in 2015 aangeboden. Illuminatiebeleid In 2014 is een begin gemaakt met het opstellen van het nieuwe illuminatie beleid, VerLEIDEN met Licht 2015. Deze nota wordt in 2015 aangeboden. Financiën In de Exploitatie is ca. € 900.000 gereserveerd voor de jaarschijf 2014. In de Investering is ongeveer € 1.170.000 budget gereserveerd voor de jaarschijf 2014. In de Voorziening is € 343.000 gereserveerd om de geconstateerde achterstand in te lopen. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 Het Beheerplan openbare verlichting 2012-2016 en het Beleidsplan 2013 openbare verlichting zijn vastgesteld. Met het vaststellen van het Beleidsplan is er ingespeeld op de laatste ontwikkelingen en inzichten. Hiermee kan Leiden blijven voldoen aan wat van haar wordt gevraagd: het realiseren van een veilige en comfortabele omgeving voor alle gebruikers van de openbare ruimte. In 2014 is een overeenkomst aangegaan voor het vernieuwen van de lichtbron van de Leidse Lantaarn. Hiermee kan invulling worden gegeven aan een vastgesteld kernpunt, bevorderen van energie besparende verlichting, uit het Beleidsplan openbare verlichting 2013. In 2014 is de installatie verantwoordelijkheid voor de openbare verlichting uitbesteed. Daarnaast heeft er een aanbesteding plaatsgevonden voor de installatie verantwoordelijkheid 2015 inclusief 2 x 1 optie jaar. Het preventief onderhoud (groot en vervanging) en correctief onderhoud (dagelijks klein) is in 2014 uitgevoerd door middel van het bestek klein en groot onderhoud openbare verlichting voor de gemeente Leiden 2014-2015 inclusief 2 x 1 optie jaar. Hierin is ook een aantal werkzaamheden van de gemeente Zoeterwoude meegenomen. De inhaalslag schilderen van lichtmasten is in 2014 afgerond. Op basis van eerder onderzoek moet er een aantal maatregelen aan het kabelnet uitgevoerd worden. Hiermee voldoet dit weer aan de wettelijke veiligheidseisen en normen. Vervolgonderzoeken hebben in 2013 plaatsgevonden en maatregelen zijn deels uitgevoerd. De resterende aanpassingen aan het net (kabelwerkzaamheden) zijn in 2014 inzichtelijk gemaakt en worden in 2015 uitgevoerd. In 2013 heeft de aanbesteding Vervangen openbare verlichting 2013 op diverse locaties in Leiden plaatsgevonden. De uitvoering hiervan is in 2014 gebeurd. In 2014 is er een begin gemaakt met het vervangen van armaturen door LED armaturen, o.a. op basis van leeftijd. Hiermee wordt invulling gegeven aan een vastgesteld kernpunt, bevorderen van energie besparende verlichting, uit het Beleidsplan openbare verlichting 2013. De energielevering van elektriciteit (2015-2016 inclusief optiejaren) is geregeld in een contract met een leverancier. De lampen van de openbare verlichtingsinstallatie binnen Leiden branden elke nacht. Leiden koopt haar elektriciteit 100% duurzaam in. Met de beheerders uit de regio en de Omgevingsdienst West-Holland is afgesproken om ongeveer twee keer per jaar bijeen te komen om ontwikkelingen binnen de openbare verlichting regionaal te volgen.

Jaarverslag | 141

Groen Beleidskader Het beleidskader wordt verwoord in het Beleidskader Openbare Ruimte, kapitaalgoed Groen. Dit beleidskader is in 2012 vertaald in een beheerplan Groen (MOP groen). Met het beheerplan dragen we er zorg voor dat het groen in Leiden volgens de vastgestelde ambities onderhouden wordt. In 2013 is de nota Versterken en verbinden van groen in Leiden vastgesteld en daaraan gekoppeld de nota Overlast van bomen, duurzaam boombeheer in relatie tot overlastklachten. Voortvloeiend uit de Nota “Versterken en verbinden van het groen in Leiden” wordt in 2015 een Beeldkwaliteitsplan voor groene hoofdstructuren opgesteld. Financiën Binnen het product groen is nagenoeg geen achterstand waarneembaar. Naar aanleiding van diverse bezuinigingsrondes is er op dit moment minder budget beschikbaar dan volgens het beheerplan nodig is. In 2013 is de structurele bijdrage (420.000 euro) vanuit de bomennota komen te vervallen. Hierdoor heeft in 2013 een overschrijding van het budget plaatsgevonden en kan vanaf 2014 structureel minder werk worden uitgevoerd. Momenteel heeft dit tekort nog niet tot waarneembare achterstanden geleid. Mocht dit in de toekomst wel het geval zijn dan zullen er keuzes gemaakt moeten worden die invloed hebben op de ambities van het beleidskader. In 2014 zijn de werkzaamheden conform beheerplan uitgevoerd, mede dankzij een goede aanbesteding. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 In 2014 zijn alle werkzaamheden zoals in het “MOP groen” opgenomen, ook uitgevoerd. De komende jaren wordt gerapporteerd over de voortgang van het beheerplan. In 2015 wordt het Beeldkwaliteitsplan groene hoofdstructuren opgeleverd. Met dit Beeldkwaliteitsplan kan gericht ingezet worden op projecten in of aan groene hoofdstructuren en kunnen de werkzaamheden ter plekke over meerdere jaren gepland worden. Kunstwerken Beleidskader Het beleidskader wordt verwoord in het Beleidskader Openbare Ruimte, kapitaalgoed Kunstwerken. Alle overige vastgestelde nota's gaan niet specifiek over kunstwerken maar hebben hier wel betrekking op. De meest relevante zijn de ‘beleidsvisie Watertoerisme Leiden 2000-2020 en het beleidsplan Openbare Verlichting 2004. Financiën Onder het product civiele kunstwerken vallen naast de financiën voor de bruggen, de tunnels en de viaducten ook de financiën voor de Taxistandplaats en de Stationspleintunnel. De structurele kosten voor het dagelijks beheer en onderhoud komen ten laste van de exploitatie terwijl voor het incidenteel terugkerende groot onderhoud een gezamenlijke voorziening is ingesteld. De voorziening kunstwerken bestaat uit de volgende drie objecten: ■ Kunstwerken ■ Taxistandplaats ■ Stationspleintunnel Per object wordt er jaarlijks vanuit de exploitatie een dotatie van totaal € 624.500 aan de voorziening gedaan om te sparen voor de kosten voor het uitvoeren van groot onderhoud. Daarnaast heeft er een extra storting voor achterstallig onderhoud plaatsgevonden. De vervangingen van bruggen worden gedekt vanuit het inversteringsprogramma kunstwerken. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 Het product Kunstwerken heeft te maken met behoorlijk deel achterstallig onderhoud. Dit is in het beheerplan Kunstwerken 2012-2016 verwoord en financieel geregeld. In 2012 is begonnen met de voorbereiding van deze werken om het achterstallig onderhoud in te halen. In 2013 zijn naast de reguliere werkzaamheden ook werkzaamheden verricht om het achterstallig onderhoud in te lopen. De verwachting is dat eind 2016 de achterstanden zijn weggewerkt.

142 | Jaarverslag

Onderstaand een globale impressie van de in 2014 uitgevoerde projecten, de projecten die in uitvoering zijn en de projecten die momenteel (2015) in voorbereiding zijn. Uitgevoerd: ■ Groot onderhoud & conserveren 19 tunnels ■ Conserveren 29 houten bruggen ■ Conserveren 47 stalen kunstwerken ■ Herstel hydraulica Stevenshofbrug (calamiteit) ■ Vervangen mechanische en elektrische onderdelen in de Stationspleintunnel ■ Vervangen meerpalen en geleidewerken ■ Vernieuwen brug 810 en Zuse Groenewegbrug ■ Vervangen 3 havensteigers ■ Onderzoek NEN3140 elektra kunstwerken In uitvoering: ■ Preventief onderhoud watertappunten havens t.b.v. legionellabestrijding ■ Preventief onderhoud fecaliën- en olie/water pompen ■ Vervangen meerpalen en geleidewerken ■ Groot onderhoud Morspoortbrug ■ Groot onderhoud Koornbrug ■ Vervangen 9 brugdekken en leuningen ■ Herstel 34 gemetselde brugdekken ■ Onderhoud slijtlagen brugdekken ■ Vervangen 15 parkbruggen (Stevenhof en Merenwijk) ■ Inspectie t.b.v. opstellen beheerplan Kunstwerken (2017-2021) ■ Onderzoek & analyse constructieve veiligheid kunstwerken In voorbereiding: ■ Groot onderhoud Marebrug en Grote Havenbrug ■ Groot onderhoud Schrijversbrug en Haagse Schouwbrug ■ Groot onderhoud Zijlpoortbrug ■ Groot onderhoud Kleine Havenbrug en Scheluwbrug ■ Groot onderhoud en conserveren 6 viaducten en 1 fietstunnel ■ Groot onderhoud drainage Plesmantunnel ■ Groot onderhoud constructieve en civiele onderdelen in de Stationspleintunnel ■ Groot onderhoud molen De Put (Galgewater) ■ Groot onderhoud Admiraalsbrug, Rijnzichtbrug, Rijnbrug en Stevenshofbrug ■ Groot onderhoud brugwachtershuisjes ■ Conserveren diverse houten bruggen 2015 ■ Conserveren diverse stalen bruggen 2015 ■ Groot onderhoud elektronica/mechanica/hydraulica beweegbare bruggen conform richtlijnen ■ Veiligheidsverbetering bediening beweegbare bruggen conform richtlijnen ■ Vervangen 7 parkbruggen (Merenwijk) ■ Vervangen brugdek Churchillbrug ■ Vervangen Staatsspoorbrug ■ Vervangen Waagbrug voor Katherinabrug Walmuren en beschoeiingen Beleidskader Het beleidskader wordt verwoord in het Beleidskader Openbare Ruimte, kapitaalgoed Walmuren, beschoeiingen en natuurvriendelijke oevers. Financiën De structurele kosten voor het onderhouden van de walmuren en beschoeiingen komen ten laste van de exploitatie. Om het groot onderhoud uit te kunnen voeren (in deze het vervangen van beschoeiingen) wordt jaarlijks een bedrag van € 633.000 gedoteerd uit de exploitatie naar de voorziening. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 Uitgevoerd: ■ OMOP beschoeiingen 2014

Jaarverslag | 143

In uitvoering: ■ OMOP beschoeiingen 2015 ■ Inspectie t.b.v. opstellen beheerplan Walkanten (2017-2021) In voorbereiding: ■ Vervangen houten damwanden (verspreid over Leiden) ■ Vervangen walmuur Rembrandtstraat (t.b.v. Singelparkproject) ■ Herstel houten beschoeiing Het Plantsoen (Zuidoostkant Singel) ■ OMOP beschoeiingen ■ OMOP walkanten ■ Vervangen houten damwand Waardeiland (delen) ■ Vervangen damwand Haarlemmertrekvaart ■ Vervangen damwand Zijlsingel ■ Vervangen damwand Herensingel ■ Damwand Groene Maredijk Straatmeubilair Beleidskader Het beleidskader Straatmeubilair is verwoord in het beleidskader openbare Ruimte, kapitaalgoed Straatmeubilair. Financiën De onderhouds- en vervangingswerkzaamheden aan de objecten die deel uitmaken van het domein Straatmeubilair komen ten laste van de exploitatie. Voor het deel achterstallig onderhoud op straatnaamborden en verkeersborden is in de Voorziening Straatmeubilair € 31.000 opgenomen. Daarnaast is in de voorziening een bedrag van € 30.000 opgenomen voor het opstellen van een saneringsplan Straatmeubilair. Stand van Zaken 2014 Naar aanleiding van de schouw zijn diverse werkzaamheden uitgevoerd. Onder andere zijn er straatnaamborden opnieuw gespoten en van nieuwe tekst voorzien, verkeersborden en flespalen zijn vervangen, verkeersborden zijn op alle doorgaande wegen schoongemaakt, zitbanken zijn schoongemaakt en geschuurd en in opdracht van Verkeer zijn op diverse plaatsen fietsvoorzieningen geplaatst. Vanuit de visie op openbare ruimte zijn op de Kaasmarkt als pilot alle Leidse palen verwijderd. In 2014 zijn de verkeersregelinstallaties kruispunt Hooigracht/Ir. Driessenstraat en kruispunt Klokpoort/ Langegracht vervangen. De verkeersregelinstallatie in de Breestraat/Maarsmansteeg is verwijderd. Verwachting 2015 In 2015 wordt vervolg gegeven aan het schouwen en de daaruit voortkomende werkzaamheden. Ook in 2015 worden er straatnaamborden opnieuw gespoten en van nieuwe tekst voorzien, verkeersborden en flespalen vervangen, verkeersborden gereinigd, zitbanken schoongemaakt en geschuurd en oude banken vervangen voor nieuwe banken conform handboek. Op de asfaltwegen waar geen vervangingen of onderhoud staat gepland wordt de markering en belijning waar nodig opgehaald en nieuw thermoplast aangebracht. Ook in 2015 wordt verder invulling gegeven om de stad terug te geven aan de burger door op verschillende locaties waar onderhoud wordt uitgevoerd de Leidse palen te verwijderen. De budgetten in de voorziening worden ingezet voor het inhalen van de achterstand op de straatnaamborden en verkeersborden en er zal invulling worden gegeven aan een saneringsplan straatmeubilair. In de 2015 wordt de vervanging van de volgende verkeerslichtinstallaties voorbereid en uitgevoerd: ■ Schuttersveld/Dellaertweg ■ Rijnsburgerweg/Bargelaan ■ Oegstgeesterweg/Boerhavelaan ■ W. vd Madeweg/Hoge Rijndijk ■ W. vd Madeweg/ Fortunaweg ■ Lage Rijndijk/ Herensingel ■ Hoge Rijndijk/Utrechtsebrug ■ Churchilllaan/Kennedylaan Verder worden in 2015 verkeerslichten bij de Ommedijkseweg gerealiseerd en wordt de verkeersregelinstallatie aan de Haarlemmerstraat verwijderd.

144 | Jaarverslag

Spelen Beleidskader Voor het beleidsveld Spelen is in 2012 het beleidskader spelen en het bijbehorende beheerplan vastgesteld. De dagelijkse onderhoudswerkzaamheden zijn in 2014 volgens beheerplan uitgevoerd. Er heeft viermaal een schouw plaatsgevonden van alle speeltoestellen door eigen medewerkers en eenmaal een inspectieronde door een extern bureau. Waar nodig zijn toestellen vervangen of gerepareerd. Stand van zaken 2014 Het vervangingsplan zou in 2014 zijn aanbesteed. Het proces om tot het contract te komen (inhoudelijk) bleek ingewikkelder dan van tevoren ingeschat. Het heeft daarom langer geduurd om het contract inhoudelijk rond te krijgen. Vervolgens is het contract aanbesteed. De aanbesteding heeft plaatsgevonden waarbij door een marktpartij een kort geding is aangespannen tegen de aanbestedingsuitslag. Het gevolg hiervan is dat de aanbesteding herbeoordeeld dient te worden. Dit heeft het proces aanzienlijk vertraagd. Verwachting 2015 De verwachting is dat medio mei 2015 het contract definitief gegund kan zijn en er op basis van dit contract begonnen kan worden met het vervangen van speeltoestellen. Tot die tijd wordt er alleen vervangen wat strikt noodzakelijk is (toestellen zijn onveilig of niet meer te herstellen door vandalisme). De verwachting is dat het te vervangen areaal toestellen in 2015 alsnog in zijn geheel vervangen kan worden. Kanttekening hierbij is wel dat de contracten in mei definitief gegund zijn en dat de participatietrajecten goed doorlopen kunnen worden. Wegen Beleidskader Het beleidskader Wegen is verwoord in het vastgestelde Beleidskader Openbare Ruimte, kapitaalgoed Wegen. Financiën Op basis van weginspecties en de gegevens uit het beheersysteem Mi2 is het beheerplan wegen 2012-2016 opgesteld. Dit vormt de basis voor de uitvoering van het groot onderhoud aan de verhardingen per planjaar. Het groot onderhoud aan de verhardingen wordt uitbesteed op basis van de huidige raamcontracten asfaltverhardingen en elementenverhardingen. Er is een voorziening groot onderhoud wegen ingesteld waaruit de onderhoudswerken ten laste van worden gebracht. In het beheerplan is opgenomen dat er voor het uitvoeren van groot onderhoud aan wegen voor de planperiode 2012-2016 gemiddeld € 3.600.000 per jaar nodig is die uit de voorziening wordt onttrokken. Volgens het planningsschema groot onderhoud zal uitvoering plaatsvinden. Stand van Zaken 2014 Op basis van de raamcontracten onderhoud asfalt- en elementenverhardingen zijn diverse groot onderhouden vervangingswerkzaamheden uitgevoerd: In 2014 zijn werkzaamheden uitgevoerd op de volgende wegen; Morssingelterrein, Schipholweg, Bushalte Stationsplein, Zwartemeerlaan, Veluwemeerlaan, Vondellaan, Admiraal Banckertweg, Gabriel Metzustraat, Wetstraat, Papiermolen, Van der Werfstraat en 60% van het programma in de Fortuinwijk. Voor de fietspaden zijn op de volgen paden onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd; Lage Morsweg, Lange Gracht, Smaragdlaan, Wassenaarseweg, Heinekenpad Op de Krefeldlaan en Park Die Leythe is de asfaltverharding vervangen voor elementenverharding conform het Handboek. Verwachting 2015 In 2015 worden werkzaamheden uitgevoerd op de volgende wegen: Lammeschansweg, Levendaal-Plantage, Burgravenlaan-Sitterlaan, Schipholweg (laatste deel). In samenwerking met verkeer wordt de Oegstgeesterweg en Maresingel-Rijnsburgersingel heringericht, afronding herstraatprogramma Fortuinwijk.

Jaarverslag | 145

De Bilderdijkstraat, Hugo de Grootstraat, Gerrit Doustraat en Jan van Gooijenkade worden vanuit de integrale wijkaanpak Vreewijk uitgevoerd. De Falckstraat, Julianakade, Van der Duynstraat, maken onderdeel uit van het project Prinsenbuurt en worden na vervanging van de riolering herstraat met handboek materialen. Voor het onderhoud aan de fietspaden staan de volgende paden op de planning: Delfts Jaagpad, Rozenpad, Cronesteinpad, Molenpad, Bloemenpad, Kapellenpad, Spreeuwenpad, Forellenpad, Visserspad, Vijf Meilaan, Liesbeth Ribbiuspad, Dobbedreef, Maartje Offerspad, Tinne Tammepad. Riolering Beleidskader Het beleidskader is het Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan (VGRP) 2009-2013. De gemeente heeft de volgende drie zorgplichten: ■ het inzamelen en transporteren van afvalwater binnen haar grondgebied naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI); ■ het reguleren en monitoren van de grondwaterstand; ■ het inzamelen en transporteren van hemelwater. Zo veel mogelijk via afkoppelen naar het oppervlaktewater en het overige niet afgekoppelde naar de AWZI. In het VGRP geeft de gemeente aan hoe zij invulling geeft aan deze zorgplichten. Met de uitvoering van de afkoppel projecten van Willem de Zwijger Noord en Zuid en de verwachte afkoppeling in de Oude Kooi wordt voldaan aan de zogenaamde ‘basisinspanning’ van het Hoogheemraadschap van Rijnland. In samenwerking metHHRS van Rijnland in de OAS studie (Optimalisatie Afvalwater Stromen) is de conclusie dat Leiden voldoet aan de “Basisinspanning”. Dit betekent dat Leiden alleen bij nieuwe ontwikkelingen nog af moet koppelen en dit in geval van wateroverlastlocatie als maatregel kan inzetten. Financiën De financiering van de zorg voor de riolering, het grondwater en het hemelwater wordt voor ongeveer 60% van de exploitatiekosten doorbelast via de rioolheffing. De overige 40% wordt gedekt uit de Algemene Middelen van de gemeente Leiden. Via de rioolheffing brengt de gemeente kosten in rekening voor het beheer en onderhoud van het rioleringsstelsel bij diegene die direct of indirect zijn aangesloten op de riolering. De kosten die in de rioolheffing zijn ondergebracht betreffen onder andere investeringskosten en exploitatiekosten. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat Leiden momenteel voor jaarlijkse investeringen kleiner dan 5 miljoen activeert. Hiervan worden de kapitaallasten doorberekend in de exploitatie en dus (deels)in de rioolheffing. Stand van Zaken 2014 en verwachting 2015 Vanwege de integrale aanpak van diverse projecten resulteert dit een lange voorbereidingstijd. Projecten die in 2013 in voorbereiding zijn weggezet en in 2014 worden uitgevoerd/gestart met werkzaamheden zijn. Uitgevoerd 2014 Reiniging en Inspectie circa 45km, Renovatie 19 gemalen, Renovatie Boshuizerkade, Sweelinklaan, Renovatie Burgravenlaan, Renovatie persleidingen gemaal Gerengracht, Renovatie transportriool Maresingel Herensingel, Renovatie Einsteijnweg, Vervangen vd Sterrepad en Rijnstraat, Vervangen Marktsteeg. Uitvoering 2015 Vervangen persleidingen gemaal Rosmolen, Vervangen Burgravenlaan en de Sitterlaan, Afkoppelen W. de Zwijgerlaan NZ en ZZ, Renovatie Hooigracht(deel), Vervangen Witte Singel en Bloemistenlaan(deel) . In januari 2014 is het GRP 2014-2018 vastgesteld als basis voor het beleid financiering en maatregelen voor de komende periode van 5 jaar. Daarnaast is het uitvoeringsbesluit Wateroverlast oude Kooi vastgesteld. Op basis van dit besluit kunnen de werkzaamheden worden voorbereid. Sportbedrijf accommodaties en velden Beleidskader Het beleidskader Verleiden tot bewegen is in de Sportnota in 2012 vastgesteld. Daarin zijn de volgende ambities vastgesteld: het is de verwachting dat in 2016 meer Leidenaren zijn gaan sporten en bewegen en voldoet 75%

146 | Jaarverslag

van de Leidenaren aan de beweegnorm uit het Olympisch Plan. Dit is van belang omdat sport het bewegen, gezond zijn, ontmoeten, plezier hebben en participeren stimuleert. Leiden maakt het voor iedereen mogelijk te bewegen en te sporten. In georganiseerd en ongeorganiseerd verband. Er zijn diverse sportvelden, sporthallen en zwembaden met gebouwen die bij het sportbedrijf in het beheer zijn. Het beleidskader omschrijft het ter beschikking stellen van panden/verhuurbare ruimten met een redelijke staat van onderhoud aan doelgroepen om het gemeentelijk beleid hiermede vorm te geven. Financiën In 2014 is conform rv. nr. 12.0118 € 1,517 mln. gestort in de voorziening voor groot onderhoud sportaccommodaties. Deze jaarlijkse storting is voldoende voor het groot onderhoud binnen sport. In 2014 is het beheerplan geactualiseerd.. Stand van Zaken Op basis van het onderhoudsrapport Kraan vindt jaarlijks op de sportaccommodaties groot onderhoud plaats. Conform het rapport was er in 2014 voor circa € 0,8 mln. aan groot onderhoud gepland. Hiervan is € 0,8 mln. uitgevoerd. .In 2014 is nieuwe duurzame dakbedekking aangebracht op Sporthal “De Zijl”, vervanging armaturen naar ledverlichting partitioneel bij zwembad “de Zijl”, legionella beheersplannen geactualiseerd, aanpassing kleedkamer bij Docos, aanpassing 4 gravelbanen bij de Leidse Hout, vervanging installaties bij Rijnland, Docos en Leiden atletiek en groot onderhoud hoofdveld Leidsche Boys Stand van zaken 2014 en verwachting 2015 De overdracht van sportvastgoed in 2015 naar VAG is uitgesteld omdat het Domein Sport wordt toegevoegd in het Cluster Beheer Stad en Vastgoed. In 2015 is Circa € 1,8 mln. aan groot onderhoud gepland waaronder aanpassing tribunes UVS, renovatie kleedkamers Broekplein, Trigon, zoutelectrolyse Zwembad “De Zijl”, dakveiligheidvoorzieningen. Vastgoed Beleidskader (RB. 09.0108) In 2014 is het beleidskader vastgoed vastgesteld. Het beleidskader vastgoed doet uitspraken over de exploitatie en beheer van vastgoed en bijbehorende ondersteuning. Met het rapport Beleidskader Vastgoed geeft de gemeente duidelijke richting aan de omvang van de gemeentelijke maatschappelijk vastgoedportefeuille; hoe deze moet worden beheerd en geëxploiteerd en binnen welke kaders het gemeentelijk vastgoedbeleid moet worden uitgevoerd. Komend jaar staat in het teken van de implementatie van het beleidskader. Beheerplannen vastgoed ( B&W 13.0350) In 2014 heeft de gemeente Leiden 165 beheerplannen (meerjaren onderhoudsplannen) voor het maatschappelijk en ambtelijk vastgoed vastgesteld. Hierin zijn de kosten van groot onderhoud op instandhoudingsniveau opgenomen. Uit de doorrekening van de kosten blijkt dat voor de komende tien jaar de kosten – bij een gelijkblijvende portefeuille – kunnen worden gedekt uit de beschikbare financiële middelen in de Voorziening groot onderhoud gebouwen voor ambtelijke huisvesting en de Voorziening overige panden en accommodaties voor het maatschappelijk vastgoed, en de jaarlijks geraamde stortingen in genoemde voorzieningen. De Beheerplannen van de Rijksmonumenten (zowel de gebouwen als de objecten) zijn uitgebreid met een overzicht van de noodzakelijke restauratiebehoefte op basis van een zogenaamde gebrekenopname. Een gebrekenopname was noodzakelijk omdat de conditiemeting gebaseerd op de NEN 2767 onvoldoende transparantie bood voor een goede inrichting van de voorziening voor de Rijksmonumenten. Gewenst onderhoudsniveau Kapitaalgoederen De beheerplannen zijn de vertaling van beleid en weten regelgeving naar operationeel niveau en aansluiting op de financiële administratie. Het gewenste onderhoudsniveau (ambitieniveau) is een belangrijk onderwerp. Het basiskwaliteitsniveau is een sober en doelmatig niveau zonder franje (duurzaam en veilig). Het basiskwaliteitsniveau is te beschouwen als een minimaal niveau en is gesteld op Conditieniveau 3 (sober en doelmatig) zoals beschreven in de vigerende normering NEN 2767 en is als ondergrens acceptabel waarbij aangetekend dat voor de Rijksmonumenten een gebrekenopname de noodzakelijke transparantie geeft voor het bepalen van het basiskwaliteitsniveau voor monumentaal vastgoed.

Jaarverslag | 147

Het vastgoed is in grote lijn te onderscheiden naar het volgende type gebouwen: ■ Ambtelijke huisvesting – eigen huisvesting ■ Maatschappelijk vastgoed - beleidsondersteunend vastgoed ■ Strategisch en tijdelijk vastgoed - ter ondersteuning van gewenste ruimtelijke ontwikkelingen. Financiën In de begroting is een jaarlijkse storting van circa € 3,0 mln opgenomen voor planmatig onderhoud van ambtelijke huisvesting en maatschappelijk vastgoed. Op basis van de beschikbare reguliere budgetten en de stand van de voorzieningen voor ambtelijk en maatschappelijk vastgoed is de conclusie dat bij gelijke omvang van de portefeuille de financiële middelen tot 2023 toereikend zijn om de doorgerekende kosten van groot (planmatig) onderhoud te dekken. Gezien in het Beleidskader vastgoed het uitgangspunt is opgenomen dat ‘overbodig’ vastgoed zal worden afgestoten is de verwachting dat ook vanaf 2023 de voorziening toereikend zal zijn. Bij elke jaarrekening zal worden gerapporteerd over de meerjaren saldi van de onderhoudsvoorzieningen vastgoed in relatie tot ontwikkelingen in de omvang van de vastgoedportefeuille. Prestaties 2014 De onderhoudsplanningen zijn voor de komende tien jaar financieel op orde gebracht. De in de meerjarenonderhoudsplannen gestelde uitgangspunten voor het omgaan met de kapitaalgoederen gebouwen is verwerkt tot een planning en vastgestelde budgetbehoefte. Volgens het werkproces Planmatig onderhoud van de afdeling VAG wordt een jaaronderhoudsplan (JOP) opgesteld. De uitvoering verloopt volgens de beschreven kaders en werkprocessen dagelijks (klein) onderhoud, planmatig (groot) onderhoud en de inkoopen aanbestedingsvoorwaarden van de gemeente Leiden. Op dit moment is er nog een achterstand op de in de meerjarenplanningen en voorziening opgenomen werkzaamheden. Dat heeft te maken met de wens om de wijze van aanbesteden te professionaliseren (minder aanbestedingen, minder administratieve last, gebruik maken van innovatiekracht van de markt, overgang van prestatiecontractering). De voorbereiding daarvan is arbeidsintensief en is in het afgelopen jaar ten koste gegaan van de realisatie. Het in de markt zetten (aanbesteden) van de onderhoudswerkzaamheden en (nog) beter de regie kunnen voeren op de onderhoudswerkzaamheden heeft in 2015 prioriteit. De veroudering van elementen gaat natuurlijk gewoon door. Dat betekent dat sommige elementen niet aan de gewenste conditie voldoen. Een of twee jaar uitstel van onderhoud is in de meeste gevallen geen probleem, maar uiteindelijk dient het niet uitgevoerde onderhoud ingehaald te worden. Storingen aan bedrijfskritische elementen worden via het niet planmatig onderhoud verholpen. Bijzonder element in de geplande onttrekking in 2014 is de restauratie van de rijksmonumenten. Die werkzaamheden zullen in de komende jaren gespreid uitgevoerd worden. Overige panden De vorig jaar in de programmabegroting 2014 vermelde overdracht van de ambtelijke panden van de DZB en diverse panden/ objecten van Stedelijk Beheer is gestart. In samenwerking met de gebruikers worden de onderhoudsactiviteiten van de DZB panden en de parkeergarage aan de Middelstegracht 50 geïmplementeerd in de werkprocessen van VAG. Overdracht is in afrondende fase.

3.3.4 Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering worden de ontwikkelingen en beleidskeuzes toegelicht voor het boekjaar 2014 in een onderdeel "algemene ontwikkelingen" en een onderdeel "ontwikkelingen gemeente Leiden". Onder de "algemene ontwikkelingen" komen de renteontwikkelingen en ontwikkelingen van de weten regelgeving aan de orde. De "ontwikkelingen gemeente Leiden" richten zich specifiek op de renterisiconorm, de kasgeldlimiet en de financiering van de gemeente Leiden.

148 | Jaarverslag

Algemene ontwikkelingen Renteontwikkelingen De gemiddelde kapitaalmarktrente voor rentevaste en lineaire leningen met een looptijd van 10 jaar is over 2014 uitgekomen op 1,55% (over 2013 was de gemiddelde rente 2,03%). Uit de renteontwikkeling gedurende 2014 is een dalende trend zichtbaar. In begroting 2014 werd in eerste instantie rekening gehouden met een rente van 3%. Het rentepercentage is gedurende 2014 naar beneden bijgesteld op 1,65% De rente op de geldmarkt wordt voornamelijk bepaald door het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De rentestand wordt door de ECB gebruikt om te sturen op de inflatie. Het belangrijkste tarief van de ECB is de herfinancieringsrente. De herfinancieringsrente is in 2014 twee keer aangepast. In juni 2014 is dit rentetarief verlaagd van 0,25 % naar 0,15%, in september 2014 is het tarief verder verlaagd naar 0,05%. De depositorente die de ECB hanteert is voor de geldmarkt de ondergrens. De depositorente is in 2014 in twee stappen verlaagd van 0% naar -0,20%. Als gekeken wordt naar de rentarieven op kasgeldleningen met de looptijd van 1 maand, dan vertoonde deze een dalend verloop op een laag niveau. In de begroting 2014 werd een rente op kortlopende financiering verwacht van 1,00%.

Wet- en regelgeving: SEPA (Single European Payment Area) implementatie In 2014 is het Europese betalingsverkeer overgegaan op de SEPA standaarden met het bijbehorende IBAN rekeningnummer. Binnen de gemeente Leiden is medio 2014 het migratieproject met succes afgerond. Alle applicaties voldeden op tijd aan de SEPA standaarden. Ontwikkelingen gemeente Leiden Beleidsvoornemen treasury In de financiële verordening (RV 11.0032) zijn de kaders voor de treasuryfunctie door de raad bepaald. In de nota Treasury (B&W11.0573) zijn die kaders verder uitgewerkt. Met de ontvangst van de vierde tranche van de verkoop van de NUON aandelen in het vooruitzicht (juli 2015), was het beleid erop gericht om binnen de kasgeldlimiet een korte termijn schuldpositie aan te houden. De keuze voor een vlottende schuld komt voort uit de lagere rente op de kortlopende middelen, in verhouding tot de rente op langlopende middelen. Ook wordt, door het aanhouden van een kortlopende schuld, voorkomen dat na juli 2015 een overschot op de rekening courant ontstaat. Dat geeft een lager rendement. Kasgeldlimiet De gemiddelde vlottende schuld, over drie maanden gezien, is voor een gemeente gelimiteerd op 8,5% van het begrotingstotaal. Een gemeente mag twee kwartalen achter elkaar deze limiet overschrijden. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de kasgeldlimiet in 2014 weergegeven:

Jaarverslag | 149

Tabel 1 Omschrijving

Gemiddelde netto vlottende schuld

Kasgeldlimiet

Ruimte (=+) of Overschrijding

eerste kwartaal 2014

33.353

36.991

3.638

tweede kwartaal 2014

47.290

36.991

-10.299

derde kwartaal 2014

37.531

36.991

-540

vierde kwartaal 2014

33.877

36.991

3.114

Bedragen x € 1.000

In het tweede en derde kwartaal is de kasgeldlimiet overschreden. De overschrijding van de kasgeldlimiet gedurende twee kwartalen komt voort uit het beleidsvoornemen om de financieringsbehoefte zoveel als mogelijk af te dekken met kortlopende financiering, vooruitlopend op de ontvangst van de vierde tranche van de verkoop van de NUON aandelen. De overschrijding van de kasgeldlimiet heeft geen gevolgen. De wet FIDO schrijft voor dat de toezichthouder vooraf geïnformeerd dient te worden indien de kasgeldlimiet drie opeenvolgende kwartalen wordt overschreden. Renterisiconorm Over de langlopende schuld mogen de jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen niet meer bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de renterisiconorm in 2014 weergegeven: Tabel 2 Omschrijving

2013

2014

542.480

435.192

20%

20%

108.496

87.038

Bedrag waarover renterisico wordt gelopen (aflossingen)

32.475

20.413

Ruimte onder renterisiconorm

76.021

66.625

Begrotingstotaal Wettelijk percentage Renterisconorm


Het bedrag aan langlopende leningen, waarover de gemeente Leiden een renterisico liep, bedroeg in 2014 € 20,4 miljoen. Dat bedrag blijft ruimschoots binnen de wettelijke norm (volgens de wet FIDO), zoals blijkt uit de tabel. Schuldquote Voor de beheersing van de renterisico’s gelden twee wettelijke normen; de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De schuldquote vormt een extra aangrijpingspunt om het renterisico te duiden. Met de schuldquote wordt de schuldpositie uitgedrukt in een percentage van het begrotingstotaal. Tabel 3 Omschrijving

2013

2014

Langlopende schuld

184.387

188.974

Begrotingstotaal

542.480

435.192

34%

43%

Schuldquote Bedragen x € 1.000

Indien de schuldquote hoger is dan 100% geven de rentelasten en het risico van rentestijgingen er aanleiding toe dat de gemeente het afbouwen van schulden in overweging gaat nemen. Indien de schuldquote ligt tussen de 80% en 100% is voorzichtigheid geboden. Ondanks de stijging van de schuldquote bevindt deze zich nog steeds op een relatief laag niveau. Financiering De ontwikkeling van de leningenportefeuille is in onderstaande tabel gegeven (De stand van de leningenportefeuille is eveneens terug te vinden bij de toelichting op de balans):

150 | Jaarverslag

Tabel 4 Ontwikkeling leningenportefeuille

Bedrag

Stand per 1 januari 2014

184.387

Nieuwe leningen

25.000

Reguliere aflossingen

-18.440

Vervroegde aflossingen

-1.973

Stand per 31 december 2014

188.974


In 2014 is één langlopende geldlening aangetrokken: Tabel 5 Instelling

Bedrag

Periode

Rente

ING Investment

25.000.000

28-11-2014 t/m 28-11-2034

1,46

Rentemethodiek en renteresultaat Voor de toerekening van de rentelasten maakt de gemeente Leiden gebruik van de rente-omslag-methode. Het totaal van de rentelasten wordt ‘omgeslagen’ over het geheel van de investeringen, waarbij als rentelasten worden beschouwd: ■ Voor de externe financiering: het totaal van de rentelasten op de langlopende geldleningen en de kortlopende financiering minus de renteopbrengsten van overtollige middelen. ■ Voor de interne financiering: de bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen, te weten de reserves en voorzieningen. Door toepassing van de rente-omslag-methode worden de rentelasten, aan de hand van de stand van de investeringen, toegerekend aan de prestaties en/of producten in de programmabegroting. De gedachte achter het toerekenen van bespaarde rente over de reserves en voorzieningen is dat het voor de kostprijsberekening van een gemeentelijke taak niet uitmaakt of hiervoor externe financiering is aangetrokken of dat dit uit eigen middelen gefinancierd is. Als omslagrente veel afwijkt van rente die de gemeente (gemiddeld) op haar opgenomen leningen betaald ontstaat een groot renteresultaat. De gemeente hanteert een omslagpercentage van 3,5%. Op grond van het renteresultaat kan worden geconcludeerd dat de gemeente aan haar investeringen een reëel rentepercentage toerekent. Tabel 6 Omschrijving

2014 %

2013

2014

Rentelasten vreemd vermogen

3,2%

6.857

5.915

Rentelasten eigen vermogen

3,5%

18.797

18.930

Doorberekende rente

3,5%

-26.724

-25.825

- 421

0

-1.491

-1.021

Overige rente (incidenteel) Renteresultaat

De begroting bevat jaarlijks een raming van het verwachte renteresultaat en de bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen. Het renteresultaat wordt begroot onder de prestatie geldleningen. De rentelasten van het eigen vermogen worden als bate verantwoord onder de prestatie beleggingen (bespaarde rente). Ten opzichte van de begroting, is in 2014 het volgende resultaat gerealiseerd: Tabel 7 Onderdeel Geldleningen Beleggingen Totaal resultaat t.o.v. de begroting (voordeel)

Resultaat 2013

Resultaat 2014

222

349

0

0

222

349


Jaarverslag | 151

Op de prestatie geldleningen is, ten opzichte van de begroting, een positief resultaat ontstaan van € 349.000. Dit resultaat is hoofdzakelijk veroorzaakt door: ■ In begroting 2014 is rekening gehouden met de rentelasten op nieuw aan te trekken geldleningen met een totale hoofdsom van € 50 miljoen. Bij de bestuursrapportage is ervan uitgegaan dat € 25 miljoen in september aangetrokken zou worden en € 25 miljoen in november. Uiteindelijk is alleen € 25 miljoen in november aangetrokken, tegen een een lager rentepercentage dan verwacht. Hierdoor is een financieel voordeel ontstaan op de rentelasten op langlopende geldleningen (voordeel € 140.000). ■ Medio 2014 heeft een renteherziening plaatsgevonden op een langlopende annuitaire geldlening. Het nieuwe rentepercentage was lager dan verwacht, waardoor er een voordeel is ontstaan op de rentelasten op langlopende geldleningen (voordeel € 50.000). ■ In de begroting is een bedrag opgenomen voor rentelasten op aan te trekken kortlopende financiering. Gezien de lage rentestand is er op de deze rentelasten een financieel voordeel ontstaan (voordeel € 50.000). ■ Er is meer rente doorbelast naar door prestaties middels de doorberekende kapitaallasten dan vooraf was voorzien (voordeel € 98.000). In de bestuursrapportage 2014 is een voordeel gemeld op Beleggingen van € 367.000. De begroting is hierop aangepast. Het voordeel is ontstaan als gevolg van de gewijzigde omvang van de reserves en voorzieningen, wat van invloed is op de gerealiseerde bespaarde rente. In de bestuursrapportages 2014 is eveneens een voordeel gemeld op Geldleningen van € 550.000. De begroting is hierop aangepast. Het voordeel is veroorzaakt door diverse ontwikkelingen, onder andere de lage rentestand, het aantrekken van langlopende financiering later in het jaar dan begroot en niet voorziene ontwikkelingen van de activa, reserve en voorzieningen, die van invloed zijn op de bespaarde en doorberekende rente. Schatkistbankieren De gemeente Leiden heeft gedurende 2014 geen positief banksaldo gehad. De gemeente Leiden was dan ook niet verplicht om, in het kader van het verplicht schatkistbankieren, middelen af te storten in 's Rijks schatkist. Conform de vereisten in het BBV (art 52c), zal in de toelichting op de balans het drempelbedrag en, per kwartaal, het bedrag aan middelen dat door de gemeente Leiden buiten ’s Rijks schatkist is aangehouden, worden vermeld. Overig Liquiditeitsbegroting en -prognose Overeenkomstig de nota Treasury moet de gemeente beschikken over een liquiditeitsplanning voor het komende jaar en voor de komende 10 jaar. De liquiditeitsplanning is actueel en wordt periodiek bijgewerkt. Complexe financiële producten De gemeente Leiden maakt geen gebruik van complexe financiële producten zoals derivaten. Uitzettingen Leiden kende in 2014 geen uitzettingen in de vorm van beleggingen en verstrekte geldleningen in het kader van de treasuryfunctie. Met de implementatie van het wettelijk verplicht schatkistbankieren zijn deze uitzettingen niet meer toegestaan. Leiden kent wel enkele deelnemingen en leningen aan woningbouwcorporaties en derden uit hoofde van de publieke taak. Risico's op deze kapitaalverstrekkingen zijn aanwezig maar gering. Relatiebeheer Met de BNG en de ING wordt periodiek contact onderhouden. Met een aantal tussenpersonen, die voldoen aan de criteria van de Nederlandse Bank, is er periodiek telefonisch contact. Aansluitend ontvangt de gemeente via de e-mail regelmatig informatie over tarieven. Geldstromenbeheer De betalingen van de gemeente worden zo veel mogelijk via de BNG geleid omdat door de BNG de kortlopende financieringsbehoefte voor de gemeente Leiden wordt afgedekt. Met de BNG is daartoe een ruime kredietfaciliteit van € 75 miljoen overeengekomen. Via de ING worden een aantal bulk-mutaties, zoals bijvoorbeeld parkeervergunningen en parkeergelden, afgehandeld. De betalingen uit hoofde van de gemeenteheffingen lopen via de bank van de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking GouweRijnland die de opbrengsten vervolgens periodiek afstort naar de gemeente. Saldobeheer Het saldobeheer wordt dagelijks uitgevoerd op de bankrekeningen bij de BNG, de bankrekeningen bij de ING en de rekening courant bij de Schatkist. Het saldo op de ING rekeningen wordt dagelijks afgeroomd/aangevuld tot nul respectievelijk ten gunste/ten laste van de BNG hoofdrekening. De rekeningen van de BNG worden

152 | Jaarverslag

afgeroomd/aangevuld tot nul respectievelijk ten gunste/ten laste van de schatkist gebracht met in achtneming van het drempelbedrag en voor zover het saldo op de rekening courant toereikend is. Administratieve organisatie In overeenstemming met de kaders van de nota Treasury is de administratieve organisatie ten aanzien van de treasury vastgelegd. Informatievoorziening Via de aanbieding van de financieringsparagraaf bij de jaarrekening respectievelijk de begroting wordt halfjaarlijks gerapporteerd als onderdeel van de planningen control cyclus.

Jaarverslag | 153

3.3.5 Bedrijfsvoering De gemeente streeft een efficiënte, doelmatige en kwalitatief hoogwaardige bedrijfsvoering na. Daarmee faciliteren we de realisatie van de beleidsdoelstellingen in de verschillende programma’s. We onderscheiden de volgende beleidsterreinen: ■ ■ ■ ■ ■

Planning & Control Financiën HRM Organisatieontwikkeling en informatievoorziening Huisvesting en facilitaire zaken

Planning en control P&C-instrumenten Met behulp van de instrumenten van de planning & controlcyclus plannen en verantwoorden we de wijze waarop we werkzaamheden voor de stad sturen en beheersen. Dat stelt ons in staat om vast te stellen of we 'de goede dingen goed doen'. In 2014 hebben we het P&C proces verder kunnen verbeteren. We hebben een basis gelegd voor meer samenhang tussen de verschillende P&C-instrumenten. Over de prestaties in de jaarrekening wordt nu op dezelfde manier gerapporteerd als in de bestuursrapportage. Navolgbaarheid en betrouwbaarheid, twee ambities uit het beleidsakkoord waarborgen we door de P&C producten consequent en herkenbaar op te bouwen en in te delen volgens de drie W-vragen: wat willen we bereiken, wat gaan we daarvoor doen en wat kost het? De toegankelijkheid van de P&C-producten is verbeterd door een webversie van de Programmabegroting en de bestuursrapportage aan te bieden. Doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken Doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken maken zoveel mogelijk onderdeel uit van de beleidscyclus. Elk beleidsterrein kent zo'n cyclus van plannen, uitvoeren en evalueren van beleid. Voor sommige onderwerpen laat het college door de auditpool een onderzoek uitvoeren (ex art. 213a Gemeentewet). In 2014 is de auditpool zoals afgesproken verder geregionaliseerd. Met ingang van 2015 werken ambtenaren uit de gemeente Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude samen om de doelmatigheidsen doeltreffendheidsonderzoeken voor alle vier de SP71-gemeenten uit te voeren. Conform het jaarplan 2014 heeft de auditpool voor de gemeente Leiden een follow-up onderzoek uitgevoerd naar de opvolging van aanbevelingen uit de auditonderzoeken uit 2010 en twee onderzoeken naar ‘nieuwe’ onderwerpen. Het onderzoek naar het ambtelijk proces rond de afhandeling van schriftelijke raadsvragen is in 2014 afgerond. In de eerste helft van 2015 zal de auditpool ook het onderzoek naar energiecoördinatie afronden. In het jaarplan 2014 van de auditpool stond een onderzoek opgenomen naar de Stadsbank. In 2014 heeft de branchevereniging NVVK echter ook een audit uitgevoerd naar de Leidse Stadsbank. Een aanvullend onderzoek door de auditpool zou hierop weinig toegevoegde waarde hebben gehad. Daarom is de uitvoering van dit onderzoek stopgezet. Het college heeft het audit-jaarplan 2015 vastgesteld. Bij de opstelling van het Jaarplan 2015 heeft de auditpool actief het ambtelijk management betrokken. Hierdoor is niet alleen de bekendheid van de auditpool vergroot, maar wordt ook gewaarborgd dat de auditpool onderzoeken uitvoert waaraan in de organisatie behoefte bestaat. Dit versterkt het lerend vermogen van de organisatie. In control (getrouwheid en rechtmatigheid) Het meerjarige doel is om als organisatie meer in control te zijn en te blijven en om een lerende organisatie te zijn. 'In control' zijn betekent waarborgen dat doelen worden bereikt, kosten juist zijn, opbrengsten volledig, conform wet en regelgeving. Daartoe voert de organisatie systematisch interne controles uit, constateert zij zelf fouten en verbeterpunten en draagt zij daarvoor ook zelf oplossingen aan. Het jaar 2014 heeft voor het In control-traject in het teken gestaan van het verbeteren van de aanpak van de verbijzonderde interne controles. Die controles liggen ten grondslag aan de vaststelling of Leiden 'in control' is. Het afgelopen jaar hebben de interne auditfunctie en de lijnorganisatie veel tijd gestoken in het inventariseren van de belangrijkste risico’s per proces, het bediscussiëren daarvan en het bepalen van welke

154 | Jaarverslag

beheersingsmaatregelen nodig zijn. Op grond daarvan is het Intern Controleplan (ICP) opgesteld. Dat was een forse tijdsinvestering aan de voorkant, maar die heeft in de organisatie geleid tot meer begrip voor de audits en tot diverse (noodzakelijke) aanscherpingen in de samenwerking rondom de audits. In 2014 is door de lijnorganisatie en de interne auditfunctie extra aandacht gegeven aan het opvolgen van de (uit voorgaande jaren) nog openstaande verbeterpunten met een hoog risico-classificatie. Alle organisatieonderdelen laten zien dat er vooruitgang zit in het opvolgen van deze verbeterpunten. Ook nemen zij verantwoordelijkheid voor eventueel aanvullend werk dat nodig is om een totaalconclusie te kunnen trekken over de getrouwheid en rechtmatigheid van de procesoutput zolang de verbeterpunten nog niet volledig zijn opgevolgd. Dit heeft ertoe geleid dat ons college in deze jaarrekening opnieuw een in control-verklaring heeft kunnen afgeven. De interne auditfunctie heeft tussentijds (via de interne managementletter) en over het gehele jaar (via het interne verslag van bevindingen) een mooi totaalbeeld kunnen geven van de uitvoering van de verbeterpunten aan management, college en raad. 'Leiden in control' leeft in organisatie en bestuur en draagt actief bij aan het creëren van een wendbaarheid en de slagvaardigheid van ons optreden. Inbedden Ruimtelijke Investeringsagenda in de P&C-cyclus In 2014 is de Ruimtelijke Investeringsagenda geactualiseerd. Ook zijn de voorbereidingen getroffen om een koppeling te leggen tussen administratieve processen die verbonden zijn met de agenda en de werkprocessen rondom de P&C-cyclus. Dit alles vraagt om een digitalisering van de informatie. Dit is complex omdat data en kaartinformatie gekoppeld worden met beheerssystemen die in ontwikkeling zijn. Als de agenda eenmaal werkt weten we wat er ‘op de rol’ staat en kunnen we de planning in het volgende jaar naast de realisatie leggen. Ook kunnen we de afstemming van de uitvoering van de projecten onderling verbeteren. Als onderdeel van het Programma Verbetering Financiën en Control is de aansluiting van grexen op de planning en control verder versterkt.

Financien Realisatie van de financiële taakstellingen In de Programmabegroting 2015-2018 is voor het eerst een aparte paragraaf Taakstellingen en Reserveringen opgenomen. Daarin staan de taakstellingen voor de komende jaren opgesomd. Voor de taakstellingen van vóór de kaderbrief 2015-2018 zijn afspraken gemaakt voor de invulling ervan. Voor het invullen van de nieuwe taakstellingen en bijsturingsmaatregelen, die zijn opgenomen in de kaderbrief 2015-2018, zal het college in de kaderbrief 2016-2019 met voorstellen komen. Bij het invoeren van de toekomstige bezuinigingsmaatregelen is als voorheen de ambitie om de taken van de gemeente zoveel als mogelijk uit te blijven voeren zodat de taakuitoefening ten behoeve van de burger niet wordt geraakt. Dit realiseren wij door efficiencyverbeteringen in de taakuitvoeringen (beleidsarme keuzes). Soms zal het echter nodig zijn om de uitvoering van taken ter discussie te stellen. In het eerste halfjaar van 2015 zal het college aangeven hoe de bezuinigingen op de bedrijfsvoering in 2016 en verder kunnen worden ingevuld. Als sprake is van het laten vervallen van taken (beleidsrijke keuzes), dan zullen deze aan de raad worden voorgelegd. In de afgelopen jaren heeft de organisatie een groot aantal taakstellingen ingevuld. De oorspronkelijke opgave (op 1 januari 2011) bedroeg voor de periode 2011-2014 voor het jaar 2014 in totaal € 19 miljoen. Sindsdien zijn er regelmatig taakstellingen aan de opgave toegevoegd. Ten tijde van het opstellen van deze jaarstukken loopt de resterende opgave voor 2016-2018 op tot ongeveer € 15 miljoen in 2018. Bij de Programmabegroting 2015 was dat nog ongeveer € 20 miljoen. Bij het opstellen van de Programmabegroting 2014 in 2013 bedroeg het saldo van de voor 2014 nog in te vullen taakstellingen € 6,1 miljoen. Ook in 2014 is er stevig gestuurd op het realiseren van deze taakstellingen. Uiteindelijk is er per saldo € 351.000 als begrote post 'taakstelling' blijven staan. Voor € 226.000 betreft dit het restsaldo van taakstellingen op formatie en externe inhuur van alle organisatieonderdelen. Door bewuste sturing is het grootste deel van dit saldo opgevangen door overgebleven ruimte binnen diverse afdelingsbudgetten. Deze taakstellingen zijn voor het overgrote deel structureel van aard, zullen in 2015 worden ingevuld en uiterlijk bij de 1e bestuursrapportage 2015 administratief worden verwerkt.

Jaarverslag | 155

Uitvoering programma verbetering Financiën en Control Ter verbetering van de financiële informatievoorziening en het wegnemen van een aantal gesignaleerde tekortkomingen is in 2013 een Plan van aanpak programma verbetering Financiën en Control opgesteld en in uitvoering genomen. In 2014 is de uitvoering van het programma doorgezet. Over de voortgang van het verbeterprogramma heeft het college conform afspraak met de raad in 2014 een aantal keren gerapporteerd. Belangrijke onderwerpen in 2014 waren: ■ Verbetering van een aantal financiële processen, zoals formatiebeheer, begrotingswijzigingen, beheer balansdossiers en contractregisters. ■ Verbeteringen in het ‘in control traject’ (zie onderdeel 'Planning en control' van deze paragraaf). ■ Forse vermindering van het aantal reserves door ‘balansverkorting’. ■ Verkenning van de mogelijkheid ‘revolverende fondsen’ in te zetten; dit wordt in 2015 verder uitgewerkt. ■ Verdere verbetering van de financiële advisering o.a. door in te zetten op standaardisering van managementinformatie, een goede kwaliteit en kwantiteit van de budgetgesprekken met managers en inhoudelijke trainingen voor financieel adviseurs. ■ Verbetering van de financiële administratie van grondexploitaties (onderdeel van VAG verbeterprogramma): ■ vereenvoudiging van de administratie van de vereveningsreserve, verbetering van de ontsluiting van de informatie via de nota’s vermogensbeheer en het MPG (Meerjaren Perspectief Grondexploitaties); ■ investeren in de applicatie Grex10 (software om de grondexploitaties op een eenduidige wijze door te rekenen). Transparantie en beheersing van plankosten In 2013 lag de nadruk op de implementatie van nieuwe werkwijzen en het gebruik van aangepaste systemen. Gekozen is voor kostenbewaking via een krediet voor plankosten, met dekking uit een reserve bedrijfsvoering plankosten. Dat maakt het mogelijk om transparant te monitoren en de kosten te bewaken. Op deze wijze vindt projectportfoliomanagement plaats voor projecten in de definitiefase. In 2014 heeft deze methode om nooit plankosten te maken waar geen dekking tegenover staat in de meeste gevallen goed gewerkt. Om steeds een actueel beeld te hebben van de kosten van planvorming is het nodig om continu aandacht te hebben voor het tijdig doorbelasten van de plankosten.

HRM We staan stil bij een aantal belangrijke doelen op het gebied van HRM. Zij komen voort uit de ontwikkelvisie op de organisatie en voor een deel zijn zij afgesproken met de andere deelnemende gemeenten aan SP71. Ook als gevolg van veranderingen in de CAO en in personeelsregelingen. ■ Mobiliteit en flexibiliteit Het Flexpunt is sinds 2011 actief voor Leiden en is sinds 2013 in SP71 opgenomen. Het Flexpunt werkt voor alle deelnemende gemeenten. Dit vergroot de schaal waarop we medewerkers mobiel kunnen inzetten op tijdelijke klussen (zogenaamde flexatures). Sinds 2013 is de sollicitatiecode vastgesteld waardoor alle medewerkers van de deelnemende gemeenten en SP71 bij vacatures als interne kandidaat worden beschouwd. Alle tijdelijke klussen worden eerst als “flexature” aan alle interne medewerkers aangeboden, voordat eventueel extern wordt ingehuurd. Dit heeft de volgende resultaten opgeleverd voor 2014 in Leiden:

2014

Aantal flexatures

Aantal opdr. vervuld

Aantal medew. gematcht

131

24

Flexatures extern vervuld, raamovereenkomst Flexatures extern vervuld, marktplaats

Flexatures interne match of match andere overheid

156 | Jaarverslag

Kosten (Loonkosten van de interne medewerker (op basis van max. huidige loonschaal

Geschatte besparing t.o.v. extern (Reële loonkosten vermenigvuldigd met de omrekenfactor van extern

Geschatte besparing t.o.v. situatie geen marktplaats (het tarief van de gunning wordt afgezet tegen het gemiddelde marktconforme tarief)

27

€ 702.033

€ 526.526

36

47

€ 587.200

40

42

€ 2.539.907

€ 325.933

Aantal flexatures

Flexatures, eigen aanbreng

Aantal opdr. vervuld

Aantal medew. gematcht

Kosten (Loonkosten van de interne medewerker (op basis van max. huidige loonschaal

Geschatte besparing t.o.v. extern (Reële loonkosten vermenigvuldigd met de omrekenfactor van extern

Geschatte besparing t.o.v. situatie geen marktplaats (het tarief van de gunning wordt afgezet tegen het gemiddelde marktconforme tarief)

12

12

€ 316.506

€ 4.145.146

€ 526.526

€ 325.933

Aantal flexatures, ingetrokken en/of niet vervuld

-19

0

0

Totalen

112

112

128*

*het kan voorkomen dat er meerdere medewerkers op één flexature gematcht worden. Dit geeft het verschil aan tussen het aantal opdrachten vervuld en aantal medewerkers gematcht. Besparing* vergeleken met vorige jaren: 2011

2012

2013

2014

€ 156.462

€ 267.194

€ 801.065

€ 852.460

*Deze besparingen zijn efficiencywinst en leiden tot een vermindering van de anders noodzakelijke inhuur. De instrumenten van het Flexpunt om meer interne mobiliteit te bereiken (nu ook regionaal) en de externe inhuur centraal te laten verlopen, werpen hun vruchten af zoals valt af te lezen aan de stijgende besparingsopbrengsten. In 2014 is verder uitvoering gegeven aan Strategische Personeelsplanning binnen de afdelingen en teams en is eind 2014 gestart met het project “Matchingscarroussel”. Hierbij wordt gekeken hoe al geanticipeerd kan worden op het vertrek van medewerkers en het inzetten van bovenformatieve medewerkers op de vrijkomende functies. Dit zetten wij voort in 2015. Strategische personeelsplanning wordt ingezet om in beeld te krijgen hoe de stand van het personeel nu is (kwalitatief en kwantitatief) en wat, gezien de ontwikkelingen, nodig is aan formatie en functies over 2 tot 3 jaar, ook in relatie tot de krimp van de organisatie. Het totaal beeld dat hierdoor ontstaat kan gebruikt worden als basis voor meer mobiliteit, gericht opleiden en eerder anticiperen op vertrek van medewerkers vanwege natuurlijk verloop. ■ Instroom Jongeren en Stages In 2014 is ingezet op het aantrekken van meer stagiairs (streefcijfer van 120 toegezegd door het college) en het aantrekken van jongeren op vacatures. Met name stages zijn van belang om meer jongeren in de organisatie te laten instromen omdat er vanwege de taakstellingen veel vrijkomende formatieplekken (voor het aantrekken van jongeren/nieuwe medewerkers) worden geschrapt. In 2015 zetten we daarom eveneens actiever in op vrijwillige uitstroom van oudere medewerkers. Vanaf 2014 zijn stages (o.a. het opleidingsniveau en soorten stages) beter geregistreerd. Bovendien is er eind 2014 een onderzoek gestart door twee “stagiaires nieuwe stijl”, naar stage mogelijkheden binnen de verschillende teams en afdelingen en naar de wensen van de onderwijsinstellingen. Dit naar aanleiding van een aangenomen raadsmotie om de banden met de onderwijsinstellingen te versterken en meer stageplekken op (v)mbo niveau te creëren. De uitslagen zullen het eerste kwartaal van 2015 bekend worden. Uit onderstaande resultaten kan afgeleid worden dat ruim de helft van de nieuwe instroom uit jongeren bestaat. Ook het aantal stageplekken laat een positief beeld zien.

Jaarverslag | 157

Resultaten stages: Het streefcijfer van 120 stages is gerealiseerd. Het totaal aantal stages bij de gemeente Leiden is 143 (waarvan 83 betaalde stages en 60 onbetaalde stages). Overzicht soorten stages en opleidingsniveau: Soorten stages & opleidingsniveau

Betaalde stages

Snuffelstages en overige onbetaalde stages

Stage Nieuwe Stijl (betaald)

Totaal

VSO

4

4

VMBO

8

8

HAVO

10

10

MBO

13

22

1

36

HBO

31

10

10

51

WO

12

2

16

30

4

4

56

60

27

143

Overig/onbekend Totaal

Instroom jongeren: Totale instroom

60 medewerkers

Instroom jongeren (t/m 35 jaar)

32 medewerkers

Instroom ouderen (ouder dan 62 jaar)

0 medewerkers

■ Sturen op resultaat De nieuwe gesprekscyclus “het goede gesprek” die in 2012 als pilot is geïntroduceerd, is in 2014 als regulier instrument voor de gehele organisatie ingezet. Gepland waren een start-/resultaatgesprek en een functioneringsgesprek gericht op resultaatsturing en de ontwikkeling van medewerkers. In totaal is met 87,64% van de uitgenodigde medewerkers een start-, functionerings- of beoordelingsgesprek gevoerd. Hierbij is uitgegaan van 1003 medewerkers die een uitnodiging hebben gekregen voor een gesprek van de in totaal 1269 medewerkers. De medewerkers die geen gesprek hebben gehad zijn medewerkers die bijvoorbeeld tijdens het jaar uit dienst zijn gegaan of aan het eind van het jaar in dienst zijn gekomen, langdurig ziek of bovenformatief zijn. Als we uitgaan van alle medewerkers (1269) heeft 81,2% een gesprek gehad. ■ Integriteit Op basis van de aanbevelingen uit de Quick Scan Integriteitsbeleid van juli 2013 is het integriteitsbeleid in 2014 geactualiseerd vastgesteld. Nu het integriteitsbeleid goed op papier staat, gaan we het verankeren in onze houding en gedrag. Dat is een proces dat, gezien de veelsoortigheid van het begrip integriteit, veelal om maatwerk zal vragen, op teamniveau, maar soms ook op individueel niveau. Ook de Leidse gedragscode voor medewerkers uit 2005 is geëvalueerd en aangepast. De ambtseed/ belofte voldoet, is niet gewijzigd en wordt afgenomen zoals voorheen. Er is een manifest integriteit opgesteld voor Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude en voor Servicepunt71. Dit manifest is een hulpmiddel om het gesprek in de organisaties over integriteit te faciliteren. Als zich onverhoopt een (vermoedelijke) integriteitsinbreuk voordoet, dan willen we dat dit gemeld wordt. Bij Servicepunt71 wordt in 2015 een regionaal Meldpunt Integriteit ingericht. Het meldpunt krijgt als taak interne meldingen te registeren en de intake te verzorgen zodat meldingen eenduidig en professioneel worden afgehandeld. Daarnaast blijft de mogelijkheid bestaan zich te wenden tot de leidinggevende in geval van (vermoedelijke) misstanden. Vertrekpunt voor de werkwijze van Meldpunt Integriteit is een uniforme regeling voor melding van vermoeden van misstanden voor de vijf organisaties. Servicepunt71 stelt deze regeling op en hanteert daarbij de modelregeling van de VNG van november 2013. Geregeld wordt hoe te handelen bij het melden van een (vermeende) misstand. Belangrijk aandachtspunt is dat degene(n) over wie wordt gemeld wordt beschermd.

158 | Jaarverslag

De vijf organisaties bepalen zelf hoeveel vertrouwenspersonen integriteit zij willen benoemen. Leiden is van plan twee vertrouwenspersonen te werven, op basis van een functieprofiel dat vanuit het Servicepunt71 wordt voorbereid, in samenspraak met de andere organisaties. Bij deze vertrouwenspersonen kan niet worden gemeld. Wel vervullen zij de rol van klankbord en gids voor medewerkers die een (vermoedelijke) misstand hebben geconstateerd, maar hiermee niet naar hun leidinggevende willen of kunnen. In 2013 maakte integriteit al onderdeel uit van het Algemeen Controleplan. Bij de interne controle van 2014 is dit meer expliciet en concreet gemaakt door te werken met een handreiking en checklist risicoanalyse integriteit. Met behulp hiervan brengen proceseigenaren/ -verantwoordelijken kwetsbare activiteiten, factoren en omstandigheden op integriteitsgebied in kaart. Vervolgens wordt in overleg met de interne auditfunctie van de gemeente Leiden bekeken in hoeverre in het proces al voldoende waarborgen aanwezig zijn en of aanvullende maatregelen nodig zijn. ■ Personeelslasten en externe inhuur Deze analyse is gebaseerd op een dwarsdoorsnede van afdelingsbudgetten met alle uitgaven en inkomsten op het gebied van personeelslasten en externe inhuur van de gemeentelijke afdelingen en instellingen. Deze analyse is exclusief gegevens van DZB, de gegevens van DZB zijn in zijn geheel opgenomen onder programma 10 ‘Werk en Inkomen’. Totaal begroot budget

Totaal uitgaven/ inkomsten

Vrije ruimte

€ 74.246.151

€ 74.800.583

€ -554.432

€ 512.610

€ 1.077.484

€ -564.875

€ 10.375.014

€ 11.028.182

€ -653.168

€ -18.589.641

€ -20.407.581

€ 1.817.939

€ 66.544.134

€ 66.498.668

€ 45.465

Percentage inhuur

GEMEENTEBREED TOTAAL personeelskosten eigen personeel uitzendkrachten inhuur extern dekking salarislasten en externe inhuur Totaal

14,2%

Excl. DZB (te vinden in programma 10) Toelichting tabel De analyse van het resultaat salarislasten en externe inhuur van de gemeentelijke afdelingen en instellingen komt totaal uit op een voordeel ten opzichte van de begroting van € 45.465. Het bij de prognose verwachte nadeel van € 63.986 is omgebogen in een klein voordeel. Belangrijkste conclusie is dat er meer kosten zijn gemaakt dan begroot, maar dat deze meerkosten volledig worden gedekt door doorberekeningen aan projecten en externe organisaties. De meerkosten hebben o.a. te maken met extra medewerkers voor projecten in zowel het fysieke als het sociale domein. Voor projecten en activiteiten in die domeinen is veel mankracht nodig. Hieronder volgt een toelichting per onderdeel. Personeelskosten eigen personeel. Het resultaat op deze post komt uit op een nadeel van € 554.432. Bij de salarislasten zijn twee punten te noemen die een groot effect hebben op het resultaat: 1. De gemeente is bezig met een organisatie-ontwikkeltraject. Als gevolg hiervan en in anticipatie op de toekomstige taakstellingen wordt op meer plaatsen vacatureruimte niet bezet of wordt ingehuurd. Gemeentebreed is het bezettingspercentage nu 94,7%. 2. De salarisbegroting wordt sinds 2008 begroot op formatie in eindschaal met eindanciënniteit 11 (= periodiek of trede) met daarnaast een stelpost van 5,5%. Dit komt overeen met een begroting op formatie in eindschaal met anciënniteit 8. Het verschil in betaling tussen anciënniteit 8 en eindanciënniteit 11 moet binnen de eigen afdeling worden opgelost. Omdat er steeds meer medewerkers worden betaald in eindanciënniteit 11 leidt dit tot een groter nadeel bij de werkelijke salarislasten ten opzichte van de begroting.

Jaarverslag | 159

Daarnaast is er vanwege de bezuinigingen op de formatie het verschil tussen beschikbaar budget en te betalen salarislasten steeds moeilijker binnen de afdeling te dekken. Bij de prognose werd nog een voordelig resultaat verwacht op dit onderdeel. De genoemde factoren leiden toch tot een negatief resultaat. De prognosecijfers zijn gebaseerd op de gegevens per mei 2014. Mutaties in bezetting na die datum hebben tot het nadelige verschil geleid. Daarnaast zijn er in 2014 nog meer taakstellingen op de formatie ingevuld, onder andere bij Stedelijk beheer (van ca. € 650.000). Het nadeel kan volledig worden gedekt door het voordeel op de inkomsten gerubriceerd onder ‘dekking salarislasten en externe inhuur’. ■ Uitzendkrachten en externe inhuur. Het resultaat inhuur uitzendkrachten geeft een overschrijding van € 564.875. Voor verschillende afdelingen is het noodzakelijk om een constante bezetting te hebben om het werk te kunnen uitvoeren, zoals bij afvalinzameling en bij baliemedewerkers. Bij ziekteverzuim en tijdelijke vacatureruimte is het dan nodig om extern personeel in te huren. Dat gebeurt bij uitzendbureaus waarmee mantelcontracten zijn afgesloten. De grote afdelingen hebben budget voor uitzendkrachten bij ziektevervanging gereserveerd, maar dat budget is niet altijd voldoende om de kosten te dekken. Bij de andere afdelingen, als ziektevervanging nodig is, geen budget beschikbaar. Bij tijdelijke vacatureruimte is dekking te vinden in het budget voor personeelskosten eigen personeel. Verder wordt dekking gevonden in overige exploitatiebudgetten van de afdeling. Het resultaat op de uitgaven voor externe inhuur komt uit op een nadeel van € 653.168 ten opzichte van de begroting. De uitgaven voor uitzendkrachten en externe inhuur samen bedragen in totaal ruim € 12 miljoen. Dit is hoger dan bij de prognose werd verwacht. De meeruitgaven worden gedekt door meeropbrengsten uit projectgelden en externe doorberekeningen. Meer inhuur is gedaan vanwege een veelheid aan projecten bij vooral de units Backoffice Dienstverlening, vanwege de wijzigingen bij de sociale uitkeringen, bij verschillende projecten (vooral in het fysieke domein) van het Projectbureau, het project Jeugdwerkloosheid en voor de verschillende onderhoudswerkzaamheden bij Stedelijk Beheer. Ook is meer ingehuurd voor het organisatieontwikkelingstraject. Het percentage inhuur ten opzichte van het beschikbare budget salarislasten en externe inhuur komt op 14,2%. Dit is boven de door de raad gestelde norm van het landelijke gemiddelde van gemeenten van vergelijkbare grootte (13% voor 100.000+ gemeenten in 2013, volgens VNG personeelsmonitor). In 2014 zijn er geen externen ingehuurd die meer hebben verdiend dan de zogenaamde Lenferink-norm van € 150 per uur. ■ Bijdragen t.b.v. dekking salarislasten en externe inhuur De hogere kosten op de bovenstaande drie onderdelen zijn volledig gedekt door het positieve resultaat i.v.m. met extra dekking voor salarislasten en externe inhuur ad € 1.817.939. Deze inkomsten komen voort uit gefactureerde kosten voor uitgeleend personeel, doorbelastingen van interne uren naar projecten of investeringen en met ontvangen uitkeringen ziektewet. ■ Opleiding en ontwikkeling, stages In 2014 lag de nadruk op trainingen die goed aansluiten bij de veranderingen in de organisatie, o.a. voor het werken voor en met de burger zoals “Overheidsparticipatie als werkwijze” en “politiek bestuurlijke sensitiviteit”. Door de inzet van eigen docenten vindt meer kennisuitwisseling plaats. Deze trainingen, maar ook cursussen op het gebied van persoonlijke vaardigheden en bijv. kennis op het gebied van ICT-software (Word, Excel, Outlook) zijn vanuit de Academie71 beschikbaar voor alle regiogemeenten. Naast het hierboven vermelde individuele trainingsaanbod, is in 2014 weer een succesvolle kennis dag georganiseerd voor alle medewerkers. Op deze dag deelden vele medewerkers de kennis van hun eigen vakgebied met andere collega’s door middel van creatieve sessies, presentaties, workshops en trainingen. Ook bij en in samenwerking met de partners uit de stad.

160 | Jaarverslag

Een andere belangrijke ontwikkeling is het concern brede trainingsaanbod dat twee geselecteerde bureaus (Hiemsta & de Vries en 2KnowHow) hebben geboden in het kader van de organisatieontwikkeling. Zij zijn in 2014 gestart met trainen/begeleiden van leidinggevenden, het geven van teamtrainingen op maat, maar ook door het trainen van de zogenaamde “Leidse Lopers” en “Facilitators”. Leidse Lopers zijn medewerkers die het goede voorbeeld geven in de organisatie wat betreft vaardigheden en werkwijze. Zij worden gebruikt om de cultuurverandering van onderop mede vorm te geven. Facilitators zijn medewerkers die intern getraind worden om uiteindelijk zelf te kunnen trainen en begeleiden. Hiermee dragen we de kennis van het trainingsbureau over op onze eigen medewerkers en behouden we deze expertise voor onze eigen organisatie. ■ Gezondheid Organisatieonderdelen met een hoog ziekteverzuim werken volgens een specifiek plan van aanpak. Bij andere onderdelen wordt de ontwikkeling van het ziekteverzuim nauwlettend gevolgd. In 2014 is in de gehele organisatie met Sociaal Medische Teams gewerkt. In 2014 jaar is het vernieuwde ziekteverzuimprotocol in gebruik genomen. Medewerkers melden zich niet zomaar ziek, maar vragen afwezigheid vanwege ziekte aan en bespreken dat met de leidinggevende. Dat verhoogt de drempel voor ziekmelding. In de volgende tabel kunt u de ontwikkeling van het ziekteverzuim in de laatste jaren zien. Ontwikkeling Ziekteverzuim

2014

2013

2012

Ziekteverzuimpercentage*

5,5%

5,3%

6,0%

* Het derde ziektejaar is buiten beschouwing gelaten (definitie gemeentelijke benchmark) Het gemiddelde percentage ziekteverzuim is dit jaar licht gestegen ten opzichte van vorig jaar en nog niet op het gestelde niveau van ons streefcijfer van 5,1% (gemiddelde van 100.000+ gemeenten). Ondanks een aantal goede ontwikkelingen en een gerichte aanpak op afdelingen met een traditioneel hoog ziekteverzuim (Handhaving en Stedelijk Beheer laten een sterke tot goede daling van het ziekteverzuim zien), is de stijging met name te verklaren door een toename van het langdurig ziekteverzuim bij een aantal andere afdelingen. Hierop wordt een gerichte aanpak ingezet. Kengetallen HRM 31-12-2012

31-12-2013

31-12-2014

1.244,7

1.193,2

1.187,13

1409

1359

1337

70

54

60

Instroom medewerkers (aantal)

184

95

82

Uitstroom medewerkers (aantal)

-114

-51

-6

Ontwikkeling bezetting t.o.v. vorig jaar (afname/toename aantal medewerkers)

678

651

720

Aantal deeltijders

731

708

617

Aantal voltijders

666

644

631

Aantal vrouwen

743

715

706

Aantal mannen

47,0

47,6

48,1

Gemiddelde leeftijd

6,4

5,7

6,20%

Gemiddeld ziekteverzuim%

6,0

5,3

5,50%

Gemiddeld ziekteverzuim% zonder derde ziektejaar

74%

71,8%

87,64%*

Bezetting in fte Totale bezetting in aantal medewerkers

% functionering en beoordelingsgesprekken (dus totaal van start, functionering en beoordelingsgesprekken).

Toelichting: - meegenomen dienstverbanden: vast, tijdelijk, oproepkrachten, trouwambtenaren - medewerkers met dubbel dienstverband maar één keer meegenomen - Griffie en Gevulei niet meegenomen - DZB meegenomen in de algemene cijfers, niet in de verzuimstatistieken en functioneringsgesprekken

Jaarverslag | 161

Organisatieontwikkeling en informatievoorziening Organisatieontwikkeling In lijn met de visie Leiden Stad van Ontdekkingen werken we aan de inrichting van de organisatie volgens de ambities van de stad. We zetten daarbij in op drie sporen. Leiden als bestuurskrachtige centrumgemeente in een economische en culturele topregio, Leiden als sociale en dynamische stad en Leiden als voorbeeld voor efficiënte en transparante bedrijfsvoering. Begin 2014 bekrachtigde het college de visie op de ontwikkeling van de ambtelijke organisatie met de vaststelling van het aangepaste organisatiebesluit dat op 1 januari 2015 van kracht is geworden. Vanaf maart 2014 is in de kwartiermakersfase verder vorm en inhoud gegeven aan de ontwikkeling van de organisatie. De uitkomst hiervan is het organisatieplan ‘Met hart voor de stad’ dat eind 2014 verscheen. Met het gereedkomen van het organisatieplan staan we aan de vooravond van een belangrijke volgende stap in het organisatieontwikkelingsproces. Door de herinrichting van de structuur van de organisatie wordt deze inzichtelijker en daarmee toegankelijker voor inwoners en partners. Ook werken we aan de verbetering van de werkwijzen van medewerkers. Er komen minder leidinggevenden en medewerkers krijgen meer verantwoordelijkheden. Begin juli 2015 is de inrichting voltooid. De totale veranderopgave loopt ook na 1 juli 2015 door. Informatievoorziening Het informatiebeleidsplan is in 2014 niet geactualiseerd. Het Bedrijfsvoeringsoverleg van de gemeenten in de Leidse regio heeft de opdracht gegeven om een regionale visie en regionaal beleid op het gebied van informatievoorziening te maken. Dat zal in 2015 gebeuren. Realiseren i-NUP (Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid) Het i-NUP is een overheidsbrede implementatie-agenda dienstverlening e-overheid die liep tot en met 2014. De realisatie verliep langs twee sporen: het verbeteren van de e-dienstverlening en de realisatie van de basisadministraties. I-NUP is nu afgerond en hiermee is bij Leiden een groot gedeelte van het programma gerealiseerd. Voor de verdere afronding biedt KING in opdracht van VNG tot 1 november 2015 extra ondersteuning aan bij de implementatie. Met dit programma is de basis gelegd voor een Generieke Digitale Infrastructuur (GDI), die onder regie van de Digicommissaris (Nationaal Commissaris Digitale Overheid) verder vorm zal krijgen. Zaakgewijs werken en digitalisering van de werkprocessen en archieven De implementatie van zaakgericht en digitaal werken verloopt volgens planning. Het digitaliseren van het bouwarchief is opgepakt als onderdeel van het programma Zaakgericht Werken. In 2014 zijn de eerste 21 meter van de bouwdossiers geordend en gedigitaliseerd, bij wijze van pilot. De resultaten van deze pilot vormden de input voor de aanbesteding van het scannen van de resterende 900 meter, in samenwerking met DZB. Afronding van de aanbesteding en de start van de werkzaamheden zal plaats vinden in het eerste half jaar van 2015. Voor wat betreft de digitalisering van de cliëntendossiers is in 2014 besloten dat er een wijziging in de aanpak plaats vindt. Het opschonen van het stadsbankarchief heeft vertraging opgelopen. Er is geen start gemaakt met het digitaliseren van dit archief, omdat er nog geen middelen beschikbaar waren. In 2015 zal dit alsnog worden opgepakt. Ondanks deze verschuivingen blijven de oorspronkelijke doelstelling en de eindplanning van het programma echter ongewijzigd. State of the art ICT In 2014 is een aantal belangrijke infrastructurele wijzigingen doorgevoerd. ■ ■ ■ ■

Om mobiel werken te ondersteunen is Wifi beschikbaar binnen alle gemeentelijke panden. In 2014 is een pilot uitgevoerd met ultrabooks om mobiel werken mogelijk te maken. Modernisering van de ICT infrastructuur. Vooral de ‘achterkant’ (backend) die niet zichtbaar is bij gebruikers. ICT Backend is geheel dubbel uitgevoerd op twee locaties, zodat bij uitval van de één de bedrijfsvoering gewoon door kan gaan.

162 | Jaarverslag

Ontwikkeling informatievoorziening t.b.v. 3 decentralisaties Het belangrijkste uitgangspunt bij het organiseren van de informatievoorziening voor de decentralisaties was continuïteit van zorg voor klanten van Jeugdzorg, Wmo en Werk en inkomen. Omdat hiervoor alle capaciteit nodig was, is ervoor gekozen om het onderzoek naar ICT ondersteuning voor integraal werken over de domeinen Jeugd, Wmo en Werk en inkomen heen, uit te stellen naar 2015. Wel is bij de keuze voor oplossingen in de verschillende domeinen, rekening gehouden met de wens om meer integraal te werken in de toekomst.

Huisvesting en facilitaire zaken Bij het beleidsakkoord 2014-2018 is vastgelegd dat het stadhuis behouden blijft als bestuurscentrum en dat onderzoek zal plaatsvinden naar nieuwe centrale huisvesting voor ambtenaren. In 2014 is in een nota een aantal uitgangspunten geformuleerd voor de nieuwe centrale huisvesting. Deze Nota van Uitgangspunten is begin 2015 aan ons college en de raad voorgelegd. De uitgangspunten vormen de basis voor nadere uitwerking in een kaderbesluit. In 2014 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om het stadhuis aan te passen aan het Nieuwe Werken. Dit onderzoek zal, samen met de door de raad vastgestelde uitgangspunten, de basis vormen voor een concreet uitwerkingsplan dat wij in 2015 opstellen.

3.3.6 Verbonden partijen Algemeen Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente Leiden een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Van een financieel belang is sprake indien Leiden risico loopt met aan deze partijen beschikbaar gestelde middelen of als Leiden aangesproken kan worden als de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Van bestuurlijk belang is sprake als Leiden zeggenschap heeft, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij uit hoofde van stemrecht. De raad heeft bij besluit van 25 april 2013 het beleidskader verbonden partijen vastgesteld (RV 13.0016). Dit herziene beleidskader legt meer nadruk op de sturing op gemeenschappelijke regelingen, op governance en op risicobeheersing. Ook besteedt het aandacht aan het wettelijke kader, de visie op verbonden partijen en de kaders voor deelname aan en vertrek uit een verbonden partij, aansturing, beheer en toezicht op verbonden partijen. Binnen de organisatie is de monitoring en sturing op gemeenschappelijke regelingen aangescherpt in de door het college op 5 februari 2013 (BW13.0097) vastgestelde Nota Sturen op gemeenschappelijke regelingen: een kwestie van anders denken en goed organiseren. Om de doelstellingen opgenomen in de gemeentebegroting te realiseren kunnen samenwerkingsverbanden worden aangegaan als dat meerwaarde heeft voor het publieke belang. De grondhouding ten aanzien van de publiekrechtelijke samenwerkingsvormen is positief mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. De grondhouding voor private samenwerkingsvormen is die van “nee, tenzij” er bijzondere redenen zijn om van de regel af te wijken. Voor het participeren in een verbonden partij is altijd een risicoanalyse vereist. De risicoanalyse vormt een deel van de input bij de opstelling van het toezichtregime per verbonden partij. Vanuit de harmonisatieslag door het Servicepunt71 is de vormgeving van de paragraaf Verbonden partijen in de Jaarrekening 2013 afgestemd tussen de verschillende regiopartners. Naast de efficiëntievoordelen waartoe dit leidt, is de paragraaf vooral compacter en overzichtelijker geworden en zijn hyperlinks toegevoegd. Waar de Leidse paragraaf Verbonden partijen voorheen per verbonden partij een risicobeschrijving zag, is deze nu opgenomen onder het 'financieel belang'. Daarnaast bevat de paragraaf nu ook een overzicht van Stichting Dataland. Deelname in nieuwe verbonden partijen vanaf 2015: - Stichting Bio Science Park Leiden - Coöperatie Startersfonds

Jaarverslag | 163

Overzicht verbonden partijen Totaal overzicht Leiden van de bijdragen aan verbonden partijen Verbonden partij

Bijdrage Leiden

x € 1.000

Werkelijk 2014

Begroot 2014

Holland Rijnland

4.665

4.663

Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

2.253

2.380

22.436

20.755

Veiligheidsregio Hollands Midden

9.595

9.595

Gevulei

4.199

4.753

Omgevingsdienst West-Holland

2.750

2.613

RDOG Hollands Midden

3.267

3.295

4

4

Servicepunt71

Coöperatieve Zakelijke Post Nederland UA

(Bedragen * € 1.000) Holland Rijnland

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Doelstelling/Publiek belang

Holland Rijnland is een samenwerking van en voor vijftien gemeenten in het hart van de Randstad. Deze gemeenten werken vanuit een gezamenlijke strategische visie op de verdere ontwikkeling van de regio om de kwaliteit van wonen, werken, ondernemen en recreëren van burgers, bedrijven en instellingen in het gebied te bevorderen.

Bestuurlijk belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. Het Algemeen Bestuur bestaat uit 46 leden waarvan 7 leden afkomstig uit de gemeente Leiden. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 2 leden waarvan 1 lid afkomstig uit de gemeente Leiden.

Financieel belang

Jaarlijkse deelnemersbijdrage op basis van aantal inwoners, in 2014 is een bijdrage van € 4.665.000 betaald. Deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.

Kerncijfers

Bedragen * € 1.000 Eigen vermogen Vreemd Vermogen Resultaat 2014

Overige informatie

www.hollandrijnland.net

1-1-2014 875 30.601

1

31-12-2014 1.376 33.819 601

Dit betreft concept jaarcijfers Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm


Doelstelling/Publiek Belang

De Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) is een samenwerkingsverband op het gebied van belastingen tussen het hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeenten: Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Katwijk, Leiden, Oegstgeest, Voorschoten, Wassenaar en Zoeterwoude. De BSGR voert namens de deelnemers de heffing en invordering van lokale belastingen uit. Ook bepaalt de BSGR de hoogte van de WOZ-waarde voor alle onroerende zaken in deze gemeenten.

Bestuurlijk belang

Het Algemeen Bestuur bestaat uit 11 leden waarvan 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 4 leden waarvan geen bestuursleden afkomstig van de gemeente Leiden.

Financieel belang

Jaarlijkse bijdrage volgens in het bedrijfsplan opgenomen verdeelsleutel, in 2014 is een bijdrage van € 2.253.000 betaald. Deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.

Kerncijfers


Overige informatie

www.bsgr.nl

Servicepunt71 Vestigingsplaats

164 | Jaarverslag

Leiden

1-1-2014 1.319 7.574

31-12-2014 3.082 5.505 2.003

Servicepunt71

1

Rechtsvorm



Samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering tussen de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude. De bedrijfsvoering betreft de dienstverlening op de gebieden financiën, human resource management, inkoop, informatie en communicatie-technologie, juridische zaken en, voor Leiden en Leiderdorp, facilitaire zaken.

Bestuurlijk belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. Het algemeen bestuur bestaat uit 4 leden waarvan 1 lid afkomstig uit de gemeente Leiden. Het dagelijks bestuur bestaat ook uit 4 leden, die door het algemeen bestuur worden benoemd.

Financieel belang

De begroting van Servicepunt71 is de basis voor de bijdrage van Leiden en wordt bepaald met een vastgestelde verdeelsleutel. Een eventueel nadelig saldo van de gemeenschappelijke regeling wordt gedekt door aanvullende bijdragen op basis van deze verdeelsleutel. De gemeente Leiden heeft in 2014 een standaardbijdrage van € 20.566.000 betaald (inclusief facilitair maatwerk) en voor meerwerk een bedrag van € 1.870.000. Dit meerwerk bestond in 2014 met name uit kosten voor het programma doorontwikkeling gezamenlijke bedrijfsvoering, kosten voor de inrichting van contractregistratie, contractbeheer en contractmanagement én kosten voor verbetering van de financiële kolom.

Kerncijfers


Overige informatie

www.servicepunt71.nl

1-1-2014 1.678 14.680

1

31-12-2014 1.774 12.414 2

Dit betreft concept jaarcijfers Veiligheidsregio Holland Midden

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm


Doelstelling/Publiek belang

In de Veiligheidsregio Hollands Midden werken hulpverleningsdiensten en gemeenten samen aan de veiligheid. Ze bereiden zich voor op rampen en ernstige ongelukken. Daarnaast nemen ze maatregelen om toenemende risico's beter te beheersen

Bestuurlijk Belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. De 19 burgemeesters uit de regio Hollands Midden vormen samen het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Hollands Midden. Het Dagelijks Bestuur is samengesteld uit 7 burgemeesters en een voorzitter waarvan 1 burgemeester uit de gemeente Leiden.

Financieel belang

Jaarlijkse deelnemersbijdrage op basis van aantal inwoners. Deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten. Vanuit de gemeente Leiden is in 2014 een bijdrage van € 9.595.000 betaald.

Kerncijfers


Overige informatie

www.vrhm.nl

1-1-2014 10.120 22.828

1

31-12-2014 10.396 21.998 2.430

Dit betreft concept jaarcijfers Gemeenschappelijke vuilverwerking Leiden e.o. (Gevulei)

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm



Voordeel behalen uit het gezamenlijk laten verwerken van ingezameld huisvuil. Bevorderen van hergebruik goederen door middel van het kringloopbedrijf en recycling.

Bestuurlijk belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. Het dagelijks bestuur bestaat uit 4 leden waarvan 1 lid afkomstig uit de gemeente Leiden. Het algemeen bestuur bestaat uit 16 leden, waarvan 2 leden uit de gemeente Leiden afkomstig.

Financieel belang

Jaarlijkse bijdrage op basis van tonnage. Deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten. Vanuit de gemeente Leiden is in 2014 een bijdrage van € 4.199.000 betaald.

Kerncijfers


Overige informatie

Per 2015 zal deze Gemeenschappelijke regeling ophouden te bestaan

1-1-2014 438 2.156

1

31-12-2014 778 1.925 379

Dit betreft concept jaarcijfers

Jaarverslag | 165


1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm



Uitvoering van de wettelijke taken zoals de vergunningverlening en handhaving van de Wet milieubeheer en de Wet bodembescherming (m.n. bouwstoffenbesluit), en adnisering van de deelnemende gemeenten bij de uitvoering van hun taken, zoals ruimtelijke planvorming en verkeersbeleid.

Bestuurlijk belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. De stemverhouding wordt jaarlijks vastgesteld door het AB en is afhankelijk van de gemeente bijdrage in verhouding met de totale begroting. Het dagelijks bestuur bestaat uit 5 leden waarvan 1 bestuurslid afkomstig uit de gemeente Leiden. Het algemeen bestuur bestaat uit 22 leden waarvan 2 bestuursleden afkomstig uit de gemeenten Leiden.

Financieel belang

Jaarlijkse bijdrage op basis van uren, in 2014 is een eigen bijdrage van € 2.750 betaald. De deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.

Kerncijfers


Overige informatie

www.odwh.nl

1-1-2014 1.138 6.202

1

31-12-2014 1.372 5.012 88

Dit betreft concept jaarcijfers Nieuw Leyden Beheer BV

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm

Besloten Vennootschap


De stedelijke vernieuwing in Leiden Noord stimuleren via samenwerking met Stichting Portaal in de vorm van een commanditaire vennootschap (CV-BV-model). Vanwege het risico van dubbele overdrachtsbelasting is voor de CV/BV de status van wijkontwikkelingsmaatschappij (WOM) aangevraagd.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 3 leden waarvan 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden.

Financieel belang

Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 90.000 bestaande uit 90.000 aandelen van € 1 nominaal. Er zijn volgestort 18.000 aandelen in contanten. Hiervan heeft de gemeente Leiden 50% in haar bezit.

Kerncijfers


Overige informatie

www.nieuwleyden.nl/nieuwleyden/ Deze BV is per 31-12-2014 ontbonden.

1-1-2014 18 29

1

31-12-2014 18 7 22

Dit betreft concept jaarcijfers Leiden naar Nieuw Leyden BV

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm

CV Wijkontwikkelingsmaatschappij


De stedelijke vernieuwing in Leiden Noord stimuleren via samenwerking met Stichting Portaal in de vorm van een commanditaire vennootschap (CV-BV-model). Vanwege het risico van dubbele overdrachtsbelasting is voor de CV/BV de status van wijkontwikkelingsmaatschappij (WOM) aangevraagd.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden.

Financieel belang

Gemeente Leiden is 100% aandeelhouder van Leiden naar Nieuw Leyden B.V. Langlopende schulden. Dit betreft een geldlening van de Gemeente Leiden met een looptijd van 10 jaar ter financiering van de kapitaaldeelname in Nieuw Leyden C.V. Het gehanteerde rentepercentage bedraagt 3-maands Euribor per jaareinde vermeerderd met een opslag van 25 basispunten. De geldlening wordt jaarlijks met de rente verhoogd. Vervroegde aflossing van de geldlening gedurende de looptijd is toegestaan.

Kerncijfers


Overige informatie

www.nieuwleyden.nl/nieuwleyden/ Deze BV is per 31-12-2014 ontbonden.

1-1-2014 4 239

Dit betreft concept jaarcijfers Stichting stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Vestigingsplaats

Hoevelaken

Rechtsvorm

Stichting zonder winstoogmerk

166 | Jaarverslag

1

31-12-2014 18 238 322

Stichting stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten

1


Het stimuleren van kwaliteits-verbetering in de volkshuisvesting door het verstrekken van laagrentende leningen via het SVN aan door de gemeente Leiden aangewezen instellingen.

Bestuurlijk belang

Het bestuur wordt door de deelnemende gemeenten benoemd en bestaat uit 5 leden, de directie bestaat uit 2 leden. Geen van de bestuursleden zijn afkomstig van de gemeente Leiden. Als deelnemer heeft de gemeente zeggenschap in de voordracht van bestuursleden.

Financieel belang

Leiden heeft afgerond € 3,9 miljoen op de Gemeentelijke rekening in dit fonds gestort. Via het SvN is het mogelijk een lening aan te vragen voor diverse initiatieven die bijdragen aan een beter woon- en leefklimaat in Leiden. Leiden beslist zelf aan wie de leningen via het SVN worden verstrekt.

Kerncijfers


Overige informatie

www.svn.nl

1-1-2014 54.760 913.462

1

31-12-2014 57.689 1.005.011 2.929

Dit betreft concept jaarcijfers Stadspodia Leiden

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm



Stadspodia Leiden BV is de culturele organisatie in Leiden waarin de Leidse Schouwburg en Stadsgehoorzaal Leiden zijn samengegaan.

Bestuurlijk belang

Gemeente is 100% aandeelhouder. Het bestuur bestaat uit 7 leden, waarvan er één van de gemeente Leiden afkomstig is

Financieel belang

De gemeente heeft als aandeelhouder 400 aandelen à € 45,- plus een wettelijke reserve van € 151,-. De aandeelhouder is niet aansprakelijk voor de schulden van de BV.

Kerncijfers


Overige informatie

www.stadspodia.nl

1-1-2014 207 3.210

1

31-12-2014 395 306 188

Dit betreft concept jaarcijfers Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden (RDOG HM) Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm



De RDOG Hollands Midden bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en het welbevinden van de burgers in de regio Hollands Midden in zowel reguliere als crisisomstandigheden.

Bestuurlijk belang

Vertegenwoordigers in het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling. Het Algemeen Bestuur bestaat uit 23 leden van de 19 gemeenten in de regio Hollands Midden waarvan 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 7 leden waarvan 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden.

Financieel belang

Jaarlijkse deelnemersbijdrage op basis van aantal inwoners. Deelnemers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten. Vanuit de gemeente Leiden is in 2014 een bijdrage van € 3.267.000 betaald.

Kerncijfers


Overige informatie

www.rdoghm.nl/

1-1-2014 2.217 26.465

31-12-2014 5.787 24.793 2.976

Coöperatieve Zakelijke Post Nederland UA Vestigingsplaats

Alkmaar

Rechtsvorm

Cööperatie


Kennisuitwisseling ter ondersteuning van de exploitatie van post activiteiten door DZB.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 3 leden waarvan geen bestuursleden afkomstig van de gemeente Leiden. Door haar lidmaatschap kan de gemeente haar stem uitbrengen tijdens de ledenvergadering van de coöperatie.

Financieel belang

De gemeente heeft een belang van 4% in de vorm van inleggeld ad € 20.000. Jaarlijks betaalt de gemeente daarnaast een contributie. De contributie over 2014 was € 4.109.

Jaarverslag | 167

Coöperatieve Zakelijke Post Nederland UA

1

Kerncijfers


1-1-2014 209 51

Overige informatie

http://www.businesspost.nu/nl/betrouwbare-postbezorging-tegen-lage-kosten

1

31-12-2014 209 28 -15

Dit betreft concept jaarcijfers DZB Partycatering BV Leiden

1

Vestigingsplaats

Leiden

Rechtsvorm



Het behartigen van het publieke belang op het gebied van de gesubsidieerde arbeid.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 1 lid afkomstig van de gemeente Leiden.

Financieel belang

Aandelenkapitaal ad € 18.000. De gemeente Leiden is voor 100% aandeelhouder. De aandeelhouder is niet aansprakelijk voor eventuele verliezen van de BV.

Kerncijfers


Overige informatie

www.dzbpartycatering.nl/

1-1-2014 235 128

1

31-12-2014 231 132 -4

Dit betreft concept jaarcijfers Alliander N.V. Vestigingsplaats

Arnhem

Rechtsvorm

Naamloze Vennootschap


Via energienetwerken zorgt Alliander voor de distributie van gas en elektriciteit in een groot deel van Nederland. Alliander brengt een open en duurzame energiemarkt dichterbij.

Bestuurlijk belang

De raad van bestuur bestaat uit 3 leden waarvan geen bestuursleden afkomstig uit de gemeente Leiden. De gemeente Leiden is aandeelhouder.

Financieel belang

Jaarlijks keert Alliander 45% van het resultaat uit in dividend aan de aandeelhouders. De gemeente Leiden ontving in 2013 € 1.689.731,84. De gemeente Leiden heeft 3.106.811 aandelen in Alliander. Als aandeelhouder is de gemeente niet aansprakelijk voor eventuele verliezen van de NV.

Kerncijfers


Overige informatie

www.alliander.com/nl/alliander/overalliander/bedrijfsprofiel/index.htm

1-1-2014 3.375.000 4.173.000

31-12-2014 3.579.000 4.093.000 323

Nuon Energy NV Vestigingsplaats

Amsterdam

Rechtsvorm



Nuon, onderdeel van Vattenfall, ontwikkelt een duurzaam en divers samengesteld Europees energieportfolio. Deze biedt stabiele winstgevendheid voor de lange termijn en heeft een aanzienlijk groeipotentieel.

Bestuurlijk belang

De raad van bestuur bestaat uit 2 leden waarvan geen bestuursleden afkomstig uit de gemeente Leiden. Het belang van de gemeente als aandeelhouder is minder dan 1,5%. De gemeente Leiden bezit per 1 juli 2013 0,467% van de aandelen. Dit resterende deel wordt op 1 juli 2015 overgedragen aan Vattenfall.

Financieel belang

Op 1 juli 2009 heeft Vattenfall AB een belang van 49% van het aandelenkapitaal in Nuon Energy verkregen. Op 1 juli 2011 is dit belang uitgebreid met 15%. Dit belang is vervolgens op 29 juni 2012 uitgebreid met 3% en op 1 juli 2013 met 12%. Door deze laatste uitbreiding heeft Vattenfall 79% van de aandelen in bezit.

Kerncijfers


Overige informatie

www.nuon.com

Dunea N.V. Vestigingsplaats

168 | Jaarverslag

Zoetermeer

1-1-2014 2.922.000 -

31-12-2014 2.657.000 191.000

Dunea N.V. Rechtsvorm



Dunea produceert en levert aan circa 1,2 miljoen klanten lekker en betrouwbaar drinkwater in het westelijk deel van Zuid-Holland.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 1 lid welke niet afkomstig uit de gemeente Leiden. De gemeente is aandeelhouder.

Financieel belang

De gemeente Leiden heeft 377.188 aandelen tegen een nominale waarde van € 5. Als aandeelhouder is de gemeente niet aansprakelijk voor eventuele verliezen van de NV. Dunea keert geen dividend uit.

Kerncijfers


Overige informatie

www.dunea.nl/dunea

1-1-2014 169.357 349.809

31-12-2014 n.n.b. n.n.b. n.n.b.

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Vestigingsplaats

Den Haag

Rechtsvorm



BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.

Bestuurlijk belang

De raad van bestuur en de directie bestaan beiden uit 3 leden waarvan geen leden afkomstig uit de gemeenten. De gemeenten zijn aandeelhouders, de gemeente Leiden is voor 0,62% aandeelhouder. De gemeente Leiden heeft 347.646 aandelen (€ 441.510,42) in de BNG. Jaarlijks wordt dividend verstrekt over de in het bezit zijnde aandelen. De BNG is een NV. De aandeelhouders zijn niet aansprakelijk voor eventuele tekorten bij de BNG.

Financieel belang

Jaarlijks wordt dividend verstrekt over de in het bezit zijnde aandelen. De BNG is een NV. De aandeelhouders zijn niet aansprakelijk voor eventuele tekorten bij de BNG.

Kerncijfers


Overige informatie

www.bng.nll

1-1-2014 3.430.000 127.753.000

31-12-2014 3.582.000 149.923.000 126.000

Stichting administratiekantoor DataLand Vestigingsplaats

Gouda

Rechtsvorm

Stichting zonder winstoogmerk


Dataland verzorgt de toegankelijkheid van gemeentelijke vastgoed, geo- en WOZ-informatie voor publieke en private afnemers in Nederland. Dit leidt tot efficiëntie en kennisvoordelen op het gebied van toegankelijkheid van overheidsinformatie, overheidsloket, e-government, dienstverlening, een transparante en betrouwbare overheid evenals de stroomlijning van basisgegevens.

Bestuurlijk belang

Het bestuur bestaat uit 7 leden waarvan geen bestuursleden afkomstig van de gemeente Leiden. De gemeente is als participant vertegenwoordigd in de certificaathoudersvergadering.

Financieel belang

Het financieel risico beperkt zich tot het in certificaten geïnvesteerde bedrag, voor de gemeente Leiden is dit € 6.000. Het betreft een eenmalige storting. Er zijn geen jaarlijkse kosten aan deelname verbonden. Verstrekking van gegevens aan afnemers vindt plaats tegen verstrekkingskosten. Deze inkomsten worden door DataLand gebruikt om de drieledige taken van de organisatie uit te voeren. Jaarlijks wordt een vergoeding aan deelnemende gemeenten uitgekeerd voor het leveren van de gemeentelijke gegevens. Het eventuele overschot aan inkomsten wordt daarnaast aan certificaathoudende gemeenten uitgekeerd.

Kerncijfers


Overige informatie

www.dataland.nl

1-1-2014 495 248

31-12-2014 846 628 318

Regionale ontwikkelingsmaatschappij Zuidvleugel BV , inmiddels Innovation Quarter geheten. Vestigingsplaats

Den Haag

Rechtsvorm

Besloten Vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

Jaarverslag | 169

Regionale ontwikkelingsmaatschappij Zuidvleugel BV , inmiddels Innovation Quarter geheten.

1


De vennootschap heeft ten doel het stimuleren van de economische ontwikkeling in de regio Zuid-Holland en hiermee het versterken van de positie en de internationale concurrentiekracht van Zuid-Holland (ZH) en Nederland door o.a. : - het positioneren en profileren van de regio ZH en het uitvoeren van marktstrategieen; - het bevorderen van het vestigingsklimaat in de regio ZH door het op enigerlei wijze deelnemen in, financieren, besturen, toezicht houden op, advisering en begeleiden van ondernemingen; - het stimuleren en faciliteren van innovatie en het verbinden van partijen voor economische structuurversterking; het structureren en organiseren van toegang tot financiering voor startende en snel groeiende ondernemingen die zich bezig houden met technologische innovatie

Bestuurlijk belang

Gemeente Leiden (3,7%) heeft samen met diverse andere gemeenten, de provincie Zuid-Holland, Ministerie van Economische Zaken en enkele universiteiten deze BV opgericht. Er is een bestuurslid (niet afkomstig uit Leiden).

Financieel belang

De Gemeente Leiden is in het bezit van 1.000.000 aandelen op naam à € 1,00. Voorkomen moet worden dat de Participatie in de loop der jaren minder waard wordt. Het bestuur van het Participatiefonds zal daar op sturen door een goede spreiding van de participaties in de verschillende sectoren en bedrijven. Ook is er een garantieregeling van het ministerie van EZ van toepassing. In het businessplan van de ROM wordt zonder meer uitgegaan van het revolverende karakter. Toch kan het zijn dat het revolverend karakter van het Fonds te zijner tijd niet haalbaar zal blijken. Dat kan pas na 10 jaar definitief vastgesteld worden als duidelijk is wat er van de verschillende participaties geworden is. Een en ander kan gevolgd worden door de kennis te nemen van de jaarrekeningen van de ROM. De rentekosten voor de participatie in de ROM zullen minstens 10 jaar in de gemeente begroting beschikbaar moeten blijven. De participatie van 1 miljoen wordt op basis van de kostprijs op de balans opgenomen. Risico's : - na 10 jaar bestaat het risico dat een deel van de investering moet worden worden afgewaardeerd; - het niet halen van het beleidsdoel versterken van Leiden Bio Science Park.

Kerncijfers


Overige informatie

http://www.innovationquarter.nl

Dit betreft concept jaarcijfers

170 | Jaarverslag

1-1-2014 n.v.t. n.v.t.

1

31-12-2014 27.700 1.307 -427

3.3.7 Grondbeleid Algemeen Grondbeleid is ondersteunend en dienend aan de (ruimtelijke) ambities en doelstellingen van marktpartijen, investeerders en particulieren. Daarnaast is grondbeleid ook van belang voor het realiseren van de diverse doelstellingen van de gemeente zelf. De gemeente Leiden heeft ambities op het gebied van ruimtelijke ordening, wonen, economie, voorzieningen en dergelijke. Deze staan beschreven in de diverse structuurvisies en beleidsnota’s zoals Leiden Stad van Ontdekkingen, de Nota Wonen en het beleidskader Vastgoed. Het grondbeleid is erop gericht het sectorale beleid te ondersteunen. Grondbeleid gemeente Leiden In 2014 is gewerkt aan een nieuwe Nota Grondbeleid met als thema ‘ruimte voor kansen, kansen voor ruimte’. Deze Nota zal in 2015 worden aangeboden aan de gemeenteraad. Uitgangspunt is dat in de huidige tijd meer sprake zal zijn van faciliterend beleid en in mindere mate van actief grondbeleid. Door de huidige financiële en economische stand van zaken en de drastisch gewijzigde marktomstandigheden moeten we de eerdere visie, het voeren van actief grondbeleid, heroverwegen. Dit geldt onder andere voor risicobereidheid, prioritering en de regierol in gebiedsontwikkeling. Grond is en blijft in Nederland een kapitaalsintensief schaarsteproduct. De huidige marktsituatie in het vastgoed is bijzonder. Regionale verschillen tekenen zich af en er is een te groot aanbod aan gronden, bouwlocaties en projecten. In sommige landsdelen zullen deze locaties niet meer tot ontwikkeling komen. In andere regio’s, zoals in Leiden, is sprake van marktherstel. De verwachting is dat dit tot een andere vastgoedvraag en andere samenwerkingsvormen tussen gemeente, marktpartijen en eindgebruikers zal leiden. Nu het marktherstel goed zichtbaar wordt, moeten we zoeken naar een zorgvuldig evenwicht tussen vraag en aanbod Diverse ontwikkelingen zijn van invloed op het functioneren van de vastgoedmarkt: 1. de mate van financierbaarheid en funding van vastgoedprojecten en hypotheken; 2. de toenemende zekerheden die financiers daarbij eisen als opslag om de risico’s af te dekken; 3. demografische effecten die leiden tot een bijstelling van de vermeende klassieke verhouding tussen vraag en aanbod en daarmee ook bijstelling van de waardering van vastgoed; 4. het Nieuwe Werken en vernieuwing van werkvormen die leiden tot een andere vraag en behoefte aan kantoren; 5. de economische situatie die zich laat kenmerken door een periode van lagere groei. De partijen die actief zijn in de vastgoedmarkt zijn in de afgelopen jaren sterk veranderd. Grote ontwikkelende vastgoedpartijen en vastgoedfinanciers zijn grotendeels verdwenen en zijn gedeeltelijk of zelfs geheel in overheidshanden terecht gekomen. In de recente publicatie van het Rijk – financiële positie van gemeentelijke grondbedrijven- staat dat de gemeentelijke grondbedrijven in Nederland al jaren verliezen nemen en dat de trend van daling van het verlies in 2011 is ingezet. Ook nu zijn er nog steeds verliezen, bestaande uit directe verliezen (afboekingen) en het opnemen van voorzieningen (verwachte toekomstige verliezen). Voor de komende vijf jaar zijn er landelijk verliezen voorzien op de woningmarkt en de bedrijfsterreinenmarkt, veroorzaakt door een prijseffect (lagere grondprijzen voor woningbouw en bedrijventerreinen) en door overaanbod aan bedrijfsterreinen. Voor de kantorenmarkt geldt dat de moeilijkheden zich vooral voordoen bij de gebouweigenaren (leegstand) en in mindere mate voor de gemeenten als grondeigenaar. Omdat Leiden geen omvangrijke grondposities heeft (geen voorraad), gelden deze prijs- en overaanbod ontwikkelingen voor ons in mindere mate. Daarbij geldt dat met name in de woningmarkt dat voor bepaalde typen het aanbod schaars is. Daardoor zal de Leidse woningmarkt ook de komende jaren aantrekkelijk zijn voor investeerders. De trend is dat projecten meer ‘op maat’ ontwikkeld worden, kleiner zijn en meer in gezamenlijkheid met de bewoner of de eindgebruiker (‘organisch’) tot stand komen. Particulieren, beleggers en exploitanten creëren nieuwe werkvormen door collectieve initiatieven van ondernemers en particulieren. De woonconsument en de eindgebruiker zijn aan zet!

Jaarverslag | 171

Gronduitgifteprijzen De grondprijzen zijn evenals voorgaande jaren vastgelegd in een aparte notitie die in 2015 een andere naam heeft gekregen: de Grondprijzenbrief 2015. De Grondprijzenbrief 2015 is beknopter dan de eerdere notities doordat beleidszaken zoveel als mogelijk zijn verplaatst naar de nieuwe nota Grondbeleid 2015 die medio 2015 aan de raad ter vaststelling zal worden aangeboden. Tot dat moment geldt het beleid zoals vastgelegd in de nota Grondbeleid 2005 en de Grondprijzennotitie 2014. De Grondprijzenbrief 2015 is door het college van B en W op 13 januari 2015 vastgesteld. Actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie (BIE) Tabel 1 Resultaten BIE op netto contante waarde (NCW) 1-1-2015 in vergelijking met 1-1-2014 Project

NCW 2014

NCW 2014 per 1-1-2015

NCW 2015

€ -6.275.933

€ -6.495.591

€ -6.921.570

€ 774.858

€ 801.978

€ 696.245

€ 72.306

€ 74.836

wordt afgesloten

€ 1.110.774

€ 1.149.651

€ 1.021.631

€ -779.826

€ -807.120

€ -44.732

€ -1.259.625

€ -1.303.712

wordt afgesloten

8

Trekvaartplein Wonen

13

A4/W4

18

Nieuw Leyden

19

Groenoordhallenterrein / v Voorthuijsenlocatie

22

Haagwegkwartier - Islamitisch centrum en Noordelijke Sportvelden

23

De Nobel grondexploitatie

28

Dieperhout (ROC- en Agnes-locatie)

€ -111.578

€ -115.483

€ 523.792

30

Lorentzschool

€ -599.510

€ -620.493

€ -749.112

37

Oppenheimstraat fase II

€ 147.214

€ 152.367

€ 19.990

39

Het Gebouw (Brede School Leiden Noord)

€ 9.260

€ 9.584

wordt afgesloten

45

Stationsgebied - Rijnsburgerblok (RBB)

In 2014 in uitvoering genomen

€ 678.103

73

Aalmarkt

€ -19.783.856

€ -20.476.291

€ -20.061.349

Totaal BIE

€ -26.695.916

€ -27.630.274

€ -24.837.002

€ 28.810.328

€ 29.818.690

€ 27.776.763

Benodigde voorziening negatieve grondexploitaties

De BIE (Bouwgronden In Exploitatie) ofwel de projecten na uitvoeringsbesluit tonen in totaliteit een tekort van € -24,8 mln. op netto contante waarde (NCW) per 1 januari 2015. Per 31-12-2014 is de benodigde voorziening voor projecten in uitvoering met een tekort € 27,8 mln. tegen € 28,8 mln. in de jaarrekening 2013. Met inbegrip van de benodigde rentecompensatie die inherent is aan de gehanteerde NCW-systematiek (circa € 1,0 mln. in 2014), kan worden gesteld dat er € 2,0 mln. minder voorziening nodig is. Dit bedrag zal derhalve terugvloeien naar de Vereveningsreserve Grondexploitaties. Dit zijn onvoorziene mutaties op deze centrale reserve van grondzaken die het gevolg zijn van niet eerder voorziene ontwikkelingen binnen projecten. De gedeeltelijke vrijval van de voorziening voor de negatieve grondexploitaties met circa € 2,0 mln., kent in hoofdlijnen twee oorzaken: 1. afgesloten projecten waarvoor een voorziening klaarstond van € 1,30 mln. (De Nobel) welke nu vrijvalt; 2. deelprojecten die in 2014 in uitvoering zijn gegaan en die samen met andere deelprojecten die in de jaarrekening 2013 reeds BIE waren, leiden tot afname van tekorten per complex en dus tot een lager benodigde voorziening (€ 0,88 mln.). Het restant verschil wordt verklaard door wijzigingen in projectresultaten van de overige BIE's met een negatief exploitatieresultaat (per saldo € -0,18 mln.). Wat betreft Trekvaartplein dient nog te worden opgemerkt dat de verslechtering van het resultaat voornamelijk is veroorzaakt doordat de Voorziening Trekvaartplein is opgeheven en de kosten die hieruit gedekt werden zijn opgenomen in de grondexploitatie. De extra voorziening in de Voorziening Negatieve Grondexploitaties wordt geheel gedekt door de vrijval van de Voorziening Trekvaartplein.

172 | Jaarverslag

De voorziening voor BIE’s met een negatief saldo heeft tot doel dat het geprognostiseerde tekort wordt afgedekt, waarmee het eindresultaat voor de betreffende projecten nihil en dus (financieel) gegarandeerd is. Het feitelijk verwachte eindresultaat van de BIE’s wordt veroorzaakt door de projecten met een positief eindresultaat. In onderstaande tabel is de geprognostiseerde saldo weergegeven van de positieve grondexploitatieprojecten in uitvoering per 1-1-2015. In totaal gaat het om vijf grondexploitaties met een verwacht positief resultaat van bijna € 3 mln. op NCW. Tabel 2 Balanswaarden (boekwaarden) en verwacht exploitatieresultaat BIE's met positief exploitatieresultaat Project

Balanswaarde per 31-12-2014

Nog te maken kosten

13

A4/W4

19

Groenoordhallenterrein / v Voorthuijsenlocatie

28

Dieperhout (ROC- en Agnes-locatie)

37

Oppenheimstraat fase II

45

Stationsgebied - Rijnsburgerblok (RBB)

€ 12.513.252 € 6.962.776

Totaal BIE

Nog te verwachten opbrengsten

Verwacht resultaat op EW

Verwacht resultaat op NCW

€ -560.791

€ 1.321.495

€ 1.481.250

€ 720.546

€ 696.245

€ 935.963

€ 1.767.128

€ 3.950.922

€ 1.247.834

€ 1.021.631

€ 6.185.254

€ 4.273.349

€ 11.084.389

€ 625.787

€ 523.792

€ -

€ 427.093

€ 449.258

€ 22.165

€ 19.990

€ 20.281.402

€ 805.373

€ 678.103

€ 19.073.678 € 15.632.865 € 38.128.221

€ 2.939.761

Af te sluiten projecten Meerjaren Perspectief Grondexploitaties 2015 Voorgesteld wordt om drie projecten af te sluiten: ■ Nieuw Leyden (complex 18) ■ De Nobel - grondexploitatie (complex 23) ■ Het Gebouw (complex 39, voorheen Brede School Leiden Noord) Tabel 3 Resultaat af te sluiten projecten in vergelijking met PRIL 2014 Project

Boekwaarde per 31-12-2013

EW PRIL 2014

Resultaat bij afsluiten

Verschil

18

Nieuw Leyden

€ 464.366

€ 74.836

€ 885.043

€ 810.207

23

De Nobel grondexploitatie

€ 697.694

€ -1.303.712

€ -913.717

€ 389.995

39


€ -2.432.547

€ 9.584

€ 1.618.208

€ 1.608.624

Ten opzichte van PRIL 2014 is er bij alle drie de projecten sprake van verbetering van het resultaat. Om de Nobel – grondexploitatie af te kunnen sluiten, zullen de middelen die in de voorziening negatieve grondexploitaties waren gereserveerd, worden aangewend. Aangezien er vorig jaar gerekend is op een tekort van € 1,3 mln. en nu bij de daadwerkelijke afsluiting slechts sprake is van een tekort van ruim € 0,9 mln. kan er een kleine € 0,4 mln. vrij vallen in de Vereveningsreserve Grondexploitaties. Ook de positieve saldi bij Nieuw Leyden en Het Gebouw vallen vrij in de Vereveningsreserve Grondexploitaties. De formele besluitvorming gericht op het afsluiten van deze projecten alsook eventuele bestemming van vrijvallende middelen, vindt plaats binnen de kaders van het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties en/of Vermogensbeheer Grondexploitaties (voormalig PRIL – Perspectief). Waardering BIE 2015 versus 2014 Om een goede vergelijking te kunnen maken tussen de resultaten zoals gepresenteerd in de jaarrekening 2013 en de resultaten in onderhavige jaarrekening 2014, is in onderstaande tabel een vergelijking gemaakt van boekwaarde en resultaat op eindwaarde (EW). Tevens is de verwachte einddatum weergegeven.

Jaarverslag | 173

Tabel 4 Boekwaarden en resultaten op eindwaarde (EW) BIE MPG 2015 in vergelijking met PRIL 2014 Project

Boekwaarde 31-12-2013

EW PRIL 2014*

Verwachte einddatum*


EW MPG 2015

Verwachte einddatum

verschil

Trekvaartplein Wonen

€ 2.045.778

€ -6.958.895

2016

€ 3.372.385

€ -7.674.070

2017

€ -715.175

€ 719.973

€ 830.047

2015

€ -560.791

€ 720.546

2015

€ -109.501

€ 4.779.913

€ 1.365.553

2019

€ 935.963

€ 1.247.834

2019

€ -117.719

€ -32.522

€ -864.689

2016

€ 786.227

€ -47.918

2016

€ 816.771

28 Dieperhout (ROC- en Agneslocatie)

€ 5.120.314

€ -132.532

2018

€ 6.185.254

€ 625.787

2018

€ 758.319

30 Lorentzschool

€ 2.289.733

€ -664.751

2016

€ 2.399.415

€ -830.554

2016

€ -165.803

€ -

€ 157.700

2015

€ -

€ 22.165

2017

€ -135.535

45 Stationsgebied - Rijnsburgerblok (RBB)

€ 1.034.750

€ 1.536.829

2019

€ 12.513.252

€ 805.373

2019

€ -731.456

73 Aalmarkt

€ 18.936.976 € -22.704.569

2017

€ 23.916.274 € -22.242.375

2017

€ 462.194

8

13 A4/W4 19 Groenoordhallenterrein / v Voorthuijsenlocatie 22 Haagwegkwartier - Islamitisch centrum en Noordelijke Sportvelden

37 Oppenheimstraat fase II

NB EW PRIL 2014 en verwachte einddatum betreft voor Haagwegkwariter en Dieperhout sec de deelplannen die vorig jaar reeds in exploitatie waren. Dat zijn ook de enige deelplannen, waarvoor een grondexploitatie beschikbaar was.

Trekvaartplein kent een aanzienlijke verslechtering in het resultaat hetgeen zoals eerder vermeld het gevolg is van het opheffen van de voorziening Trekvaartplein waardoor de investeringen die vanuit deze voorziening werden gedekt nu zijn opgenomen in de grondexploitatie. De projecten Haagwegkwartier en Dieperhout hebben zoals eerder vermeld een gunstiger resultaat doordat deelexploitaties met een positief resultaat in uitvoering zijn gekomen in 2014. In tegenstelling tot vorig jaar is er nog slechts bij een tweetal projecten sprake van vertraging, in de meeste gevallen blijft de horizon hetzelfde als in 2014. Ondanks de aantrekkende economie blijft het voorlopig nog wel spannend of planningen waarop wordt ingezet, ook zullen worden gehaald. Iin de risicoparagraaf van het MPG wordt derhalve nog wel rekening gehouden met risico van vertraging. Voor een gedetailleerde analyse van de verschillen wordt verwezen naar de rapportage Meerjaren Perspectief Grondexploitaties 2015. Projecten na kaderbesluit - Niet In Exploitatie Genomen Gronden (NIEGG) Tabel 5 Boekwaarden NIEGG MPG 2015 in vergelijking met PRIL 2014 Project



Boekwaarde per m2 per 31-12-2014

€ 2.029.274

€ 2.551.356

€ 112

19

Groenoordhallen - bedrijventerrein en Groenoord-Noord

22

Haagwegkwartier - ROC-Terhaarkade

€ 202.534

€ 268.020

€ 17

45

Stationsgebied (m.u.v. Morssingelblok en Rijnsburgerblok)

€ 757.550

€ 1.630.831

€ 18

Het gaat om drie projecten; Groenoordhallen (deelplannen bedrijventerrein en Groenoord-Noord), Haagwegkwartier ROC-locatie en Stationsgebied met uitzondering van de deelplannen Rijnsburgerblok en Morssingelblok. Al deze NIEGG's hadden ook in de jaarrekening 2013 al een kaderbesluit. Voor Groenoordhallen is een taxatie door een externe taxateur uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat de marktwaarde van de betreffende gronden hoger was dan de boekwaarde, waardoor afwaardering van deze gronden niet aan de orde is. Bij Haagwegkwartier alsook Stationsgebied is de boekwaarde per m2 dusdanig laag dat ook hier geen reden is tot afwaarderen. Projecten voor kaderbesluit Voor kaderbesluit is er alleen nog het project Stationsgebied-deelplan Morssingelblok. Voor dit deelplan wordt pas een kaderbesluit voorbereid op het moment dat er zicht is op een haalbare propositie. Een onderbouwing van de geraamde winstneming Winst is het positieve resultaat dat vrijkomt bij het afsluiten van de grondexploitatie, dus als de investeringen en opbrengsten zijn uitgevoerd en de winst daadwerkelijk is gerealiseerd. Deze valt vrij in de Vereveningsreserve (Nota Vermogensbeheer Grondzaken, RB 05.0052). Bij raadsbesluit RB 08.0027 zijn kaders vastgesteld waarbinnen tussentijdse winstneming mogelijk is. In 2014 is er geen (tussentijdse) winst genomen.

174 | Jaarverslag

Beleidsuitgangspunten reserves grondzaken in relatie tot de risico’s van de grondexploitatie In de Nota Vermogensbeheer Grondzaken (RB 05.0052/RB06.0122/) wordt beschreven hoe het vermogensbeheer is ingericht in aansluiting op de ruimtelijke en stedenbouwkundige projecten. Bij het PRIL 2008 zijn risicoreserves ingesteld en bij PRIL 2012 is hierin nog een verandering doorgevoerd om doel en werking van de reserves te verbeteren. De bestemmingsreserves met betrekking tot beheersen van risico’s in de jaarrekening 2014 zijn: ■ de reserve risico’s projecten in uitvoering ■ de reserve risico’s bijzondere projecten In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt ook ingegaan op het weerstandsvermogen van grondzaken. Parameters grondkosten- en grondopbrengsten-ontwikkeling 2015 2015

2016

2017

2018

2019

2,0%

2,0%

2,0%

2,0%

2,0%

grondgebonden woningen (EGW)

0,0%

1,0%

1,0%

1,0%

1,0%

appartementen (MGW)

0,0%

1,0%

1,0%

1,0%

1,0%

bedrijfsruimte (comparatief, residuee)

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

kantoorruimte (comparatief, residueel)

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

winkels (comparatief, residueel)

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

kosten

grondkosten

opbrengsten

woningbouw vrije sector

bedrijfsmatig / commercieel

Toelichting Algemeen ■ De keuze van de uiteindelijke index is per functie en per project maatwerk; ■ De meerjaren presentatie van indexen is gelet op marktsituatie onzeker maar wel nodig voor de (grond)exploitaties; ■ Uitgangspunt bij deze parameters is een marktconforme onderliggende grondwaarde per iedere opvolgende jaarsnede; ■ In projecten / grondexploitaties kunnen contractueel bepaalde indexen worden voorgeschreven die afwijkend zijn (onderbouwen); ■ In projecten / grondexploitaties kunnen vaste grondsommen zijn overeengekomen die niet geïndexeerd worden; ■ Grondwaarden die residueel worden bepaald, zijn gevoelig voor waarde- en kostenfluctuaties; ■ Bronnen: kwartaalpublicaties Rabobank, marktbarometers DTZ, NVM, JLL, monitor Koopwoningmarkt Q3 2014. Kosten Verwachting is dat de GWW index inflatietrend volgend is. In verleden was deze boven inflatie. Aanbestedingsvoordelen niet op voorhand inrekenen (Bron: CBS, BDB) Opbrengsten De index geldt voor nieuwbouw, de markt trekt aan (zie Rabobank, NVM) en Leiden zit in de kopgroep van Nederland (zie NVM). De index van 1% op korte termijn weerspiegelt het voorzichtigheidsprincipe temeer daar de vertaalslag naar de trendmatige doorwerking van aantrekkende markt naar de grondwaarden nog niet is hard te maken. Regionaal zijn er grote verschillen in Nederland, Leiden is onderdeel van een sterkere regio.

Jaarverslag | 175

Bedrijfsmatig Veel aanbod oud en nieuw vastgoed, beleggings- en huurwaarde staan onder druk, groot verschil tussen marktsegmenten, eensluidende index niet reëel. Positief onderscheidend in winkels / retail is belevenissegment en 'dagelijks'. In retail zijn de locatie- en projectkenmerken sterk bepalend, gekozen wordt voor parameter 0% omdat er op basis van huidige inzichten geen aanleiding is om uit te gaan van positieve prijsontwikkeling in de grondwaarde de komende jaren.

176 | Jaarverslag

Staat kredieten grondbedrijf incl. af te sluiten

Jaarverslag | 177

3.3.8 3 Decentralisaties Inleiding Het bijzonder programma 3 decentralisaties heeft tot doel invulling te geven aan de uitvoering van de drie decentralisaties op 1 januari 2015. Het gaat hierbij om: ■ de invoering van de Participatiewet waardoor de ondersteuning aan inwoners met een arbeidsbeperking voor een belangrijk deel naar de gemeenten wordt overgeheveld en er wijzigingen plaatsvinden in de Wajong en de sociale werkvoorziening; ■ de decentralisatie van de extramurale begeleiding en beschermd wonen vanuit de AWBZ, waardoor de WMO wordt uitgebreid; ■ de decentralisatie van de Jeugdzorg, waardoor gemeenten verantwoordelijk worden voor alle jeugdzorg. Het gaat bij de decentralisaties om participatie aan de samenleving en om hulpverlening en het bieden van een veilige en gezonde leefomgeving. De opdracht die vanuit de wet Passend Onderwijs bij scholen is neergelegd – ieder kind een zo goed mogelijke plek in het onderwijs bieden (ingangsdatum schooljaar 2014/2015) - sluit hierbij aan. Schoolbesturen, verantwoordelijk voor Passend Onderwijs en gemeenten (vanuit de Jeugdwet) hebben beiden baat bij overeenstemming in visie en inzet van specifieke expertise en ondersteuning. Al deze ontwikkelingen hebben grote gevolgen voor de mensen in onze stad. Burgers zijn voor een breder scala aan ondersteuningsvragen in het sociale domein op de gemeente aangewezen. Zo zullen door beperking van de instroom bij de Wajong en het niet kunnen instromen in de sociale werkvoorziening meer mensen met een arbeidsbeperking bij een reguliere werkgever geplaatst moeten worden. Bewoners met behoefte aan ondersteuning in het kader van de Wmo en de Jeugdzorg zullen voortaan met hun vragen gaan aankloppen bij Sociale Wijkteams en Jeugd & Gezinsteams. In de gesprekken met bewoners over hun ondersteuningsvragen zijn de kernelementen: ■ ■ ■ ■ ■

de eigen mogelijkheden van de inwoners en hun netwerk; het centraal stellen van de vraag van de inwoner; één plan per ondersteuning ontvangend huishouden; efficiëntere inzet aanvullend op eigen kracht van inwoner en diens omgeving; sturen op resultaat.

Voorbereiding De gemeente heeft te maken gehad met een korte voorbereidingstijd tot de invoeringsdatum van 1 januari 2015. Heel 2014 stond in het teken van de grote noodzakelijke voorbereiding, zowel beleidsmatig als organisatorisch. Daarbij speelde de landelijke context parten: tot ver in 2014 bestond er nog grote onzekerheid door de langdurige besluitvorming rondom de wetsvoorstellen en de budgetten. Wijzigingen in de landelijke besluitvorming hebben diverse malen tot aanpassingen in het gemeentelijke voorbereidingstraject van de 3 decentralisaties geleid. Leiden heeft zich in 2014 net als in 2013 verder voorbereid op de nieuwe taken in dialoog met inwoners, aanbieders van AWBZ-zorg en van jeugdhulp, de adviesraad WMO Leiden, de adviesraad Werk & Inkomen Leiden - Leiderdorp, het onderwijs, UWV en andere maatschappelijke organisaties. Daarnaast is samengewerkt of afgestemd met andere gemeenten. Voor de participatiewet betrof dit een intensieve samenwerking met de gemeenten en de SW-bedrijven in Holland Rijnland. Ook voor de Jeugdzorg vond de regionale samenwerking net als in het voorgaande jaar op de schaal van Holland Rijnland plaats, terwijl dat bij de Wmo op de schaal van de Leidse regio was. Financiën De nieuwe taken brengen ook financiële gevolgen met zich mee. De gemeentelijke begroting bestaat vanaf 2015 voor het merendeel uit de sociale programma’s. Door de overheveling van rijkstaken met bijbehorend budget zal de algemene uitkering met circa 40% toenemen. Zowel aan de lasten- als aan de batenkant betekent dit een ophoging met ongeveer € 80 miljoen. De gemeente krijgt voor zowel de nieuwe taken als een deel van de bestaande taken minder geld van de rijksoverheid dan er nu aan deze taken wordt uitgegeven: er is sprake van aanzienlijke rijksbezuinigingen. Met name de forse korting op het budget voor huishoudelijke hulp, de afschaffing van een aantal regelingen zoals de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en het noodzakelijkerwijze langer thuis blijven wonen door aanscherping systeem zorgzwaartepakketten hebben grote gevolgen voor bewoners. Uitgangspunt van het herontwerp van het sociale domein is het zoveel als mogelijk realiseren van de opgave per 1 januari 2015 binnen de door het Rijk beschikbaar gestelde budgetten. Dat geldt in ieder geval vanaf 2018, tot die tijd zijn er middelen gereserveerd in het kader van 'een zachte landing”. Een deel van het toekomstige

178 | Jaarverslag

sociale domein zal, net als voor 2015 (WWB, minimabeleid, WMO individuele voorzieningen), bestaan uit regelingen met een open-einde karakter. Beleid De grote inhoudelijke en financiële opgave is beleidsmatig in samenhang ontwikkeld. In de notitie "Toekomst van het sociaal domein" zijn drie scenario’s uitgewerkt om de opgaven in het sociaal domein zo integraal mogelijk aan te pakken. De notitie is vastgesteld in de raadsvergadering van 23 januari 2014. Hiermee is gekozen voor het scenario ' herontwerp van het sociale domein’. Dit scenario is vervolgens uitgewerkt in de notitie "Uitwerking herontwerp van het sociaal domein: de uitwerking op hoofdlijnen". De uitgangspunten uit deze notitie zijn vastgesteld in de raadsvergadering van 13 februari 2014. De betreffende uitgangspunten hebben betrekking op de sturing, de toegang en het opdrachtgeven, als ook een aantal specifiek op de Participatiewet en de Wmo. Na deze 3D-brede kaderstellende beleidsnota’s met uitgangspunten heeft in de loop van 2014 verdere uitwerking per decentralisatie afzonderlijk plaatsgevonden in de vorm van uitvoeringsnota’s, verordeningen, beleidsregels en financiële besluiten. Ook zijn aan de hand van inkooptrajecten – methodiek bestuurlijk contracteren / regionale inkoop – de benodigde aanbieders gecontracteerd. Herinrichting organisatie en bedrijfsvoering Mede op basis van de bevindingen van de eerste vijf sociale wijkteams is besloten om in Leiden met ingang van 2015 in totaal acht sociale wijkteams met toegangstaken tot de Wmo daadwerkelijk in te richten. Ook in het nieuwe model voor de jeugdhulp is gekozen voor wijkgericht werken met behulp van jeugd- en gezinsteams. In Leiden gaat het hierbij om de inrichting van in totaal zes jeugd & gezinsteams m.i.v. 2015. Voor het op te richten Werkbedrijf en de daarmee bij de werkgevers te realiseren arbeidsplaatsen voor mensen met een arbeidsbeperking (als aangekondigd in de Participatiewet) zijn de noodzakelijke voorbereidingen getroffen zodat het Werkbedrijf per 1 januari 2015 operationeel is. Het bestuurlijk overleg van dit Werkbedrijf bestaat uit vertegenwoordigers van gemeenten, UWV, werkgevers- en werknemersorganisaties. Ook heeft er een pilot plaatsgevonden om ervaringen op te doen om de activiteiten van sw-beschut en arbeidsmatige dagbestedingen (nu nog AWBZ) te combineren. In 2014 is er ook veel aandacht besteed aan de bedrijfsvoeringsaspecten om de nieuwe werkwijze vanaf 2015 in te kunnen voeren en daarna periodiek te kunnen bijsturen. Zo is er onder meer invulling gegeven aan de opzet van een systeem voor risicomanagement en zijn de nodige randvoorwaarden ingevuld op het gebeid van ICT, informatievoorziening, deskundigheid van medewerkers en communicatie. Rekenkamerrapporten e In de 2 helft van 2014 is in opdracht van de Rekenkamercommissie Leiden het rapport ’Grip op nieuwe taken van Leiden’ met betrekking tot de decentralisaties van de AWBZ en de Jeugdzorg opgesteld. Het rapport is eind 2014 aan de raad gepresenteerd. Uit het onderzoeksrapport blijkt dat de gemeente de voorbereiding van de decentralisatieopgaven voortvarend heeft opgepakt. De gedane aanbevelingen naar aanleiding van de geconstateerde risico’s zijn opgepakt. Het gaat met name om het bestuurlijke aspect van een grotere structurele betrokkenheid van de raad, de afstemming tussen de jeugdzorg en de Wmo en de monitoring van zowel de kwaliteit van dienstverlening als de uitgaven. Eind 2014 is het rapport ‘Re-integratie in Leiden met het oog op e de Participatiewet' opgesteld. Dit is dus een 2 rekenkamerrapport in het kader van de 3 Decentralisaties. Tot slot De afzonderlijke verantwoordingen voor de Jeugdzorg, Wmo en Participatiewet zijn beschreven bij de programma’s Jeugd en onderwijs (7), Welzijn en Zorg (9), en Werk en inkomen (10). 2015 is het jaar van de implementatie van de drie decentralisaties. Vanaf de ingangsdatum vormen de 3 decentralisaties geen bijzonder programma meer. De grote uitdaging in dat jaar is het verder vormgeven van de transformatie en het opstellen en uitvoeren van een adequate sturings-, monitorings- en verantwoordingsagenda.

3.3.9 Subsidies Subsidiëring is één van de middelen die de gemeente heeft voor het verwezenlijken van de gestelde doelen. In 2014 zijn alle aanvragen afgehandeld conform de ‘nieuwe’ ASV 2012, die in 2011 is vastgesteld (RV 11.0082). In de ASV 2012 is gekozen voor uniformering en vereenvoudiging van de uitvoering en verantwoording van de subsidieverstrekking. De subsidieverstrekking is verdeeld in drie arrangementen. Eén arrangement is voor subsidies tot € 5.000, één voor subsidies van € 5.000 tot € 50.000 en één voor subsidies van € 50.000 euro of meer. Hierbij is aangesloten op de VNG-modelverordening.

Jaarverslag | 179

Van het totaal aan subsidies wordt een aanzienlijk deel gefinancierd door inkomsten vanuit het rijk of de provincie. Ook cofinancieringen komen voor. In 2014 is voor een totaalbedrag van € 44.907.563 aan subsidies verstrekt. Dat is € 843.176 minder dan het subsidieplafond inclusief begrotingswijzigingen (zie tabel 1). In tabel 2 is een overzicht van de verstrekte subsidies gespecificeerd naar prestatie en project opgenomen. Analyse begrotingsrechtmatigheid – door de raad vastgestelde subsidieplafond 2014 per beleidsterrein De gemeenteraad van Leiden heeft voor 2014 een subsidieplafond per beleidsterrein vastgesteld. Dit betekent dat de raad niet op programmaniveau, maar op beleidsterreinniveau voor 2014 het subsidieplafond heeft gemaximeerd. In 2014 hebben zich op verschillende beleidsterreinen overschrijdingen voorgedaan van het subsidieplafond. Aangezien deze overschrijdingen niet meer in 2014 aan de raad voor akkoord zijn voorgelegd, tellen deze mee als fouten in het kader van begrotingsonrechtmatigheid (deze worden in tabel 1 met een * aangegeven). Tabel 1: Subsides per programma en beleidsterrein Programma

Beleidsterrein

Begroting 2014 # na wijziging

Rekening 2014

Resultaat 2014

56.428

-

56.428

56.428

-

56.428

63.116

64.622

-1.506

63.116

64.622

-1.506

1.868.097

1.965.130

-97.033

720.928

765.200

-44.272

1.088.104

1.190.433

-102.328

59.065

9.497

49.568

30.000

30.000

-

30.000

30.000

-

157.403

532.311

-374.909

104.874

508.335

-403.461

52.529

23.976

28.553

93.118

47.295

45.823

-

-12.705

12.705


30.000

60.000

-30.000

Wonen

63.118

-

63.118

10.225.612

9.935.568

290.043

6.441.094

6.672.995

-231.901

50.000

-

50.000


1.786.713

1.652.091

134.622

Peuterspeelzalen en kinderopvang

1.611.221

1.471.101

140.120

336.584

139.382

197.203

11.307.240

10.983.002

324.237

514.925

379.661

135.264

10.448.789

10.256.338

192.451

29.504

34.204

-4.700

314.021

312.799

1.222

21.605.547

20.933.214

672.332

11.170.888

10.715.972

454.915

Preventie

4.831.028

4.668.201

162.827

Sociale binding en participatie

5.603.632

5.549.041

54.590

Bestuur en dienstverlening Bestuur Veiligheid Sociale veiligheid *) Economie en toerisme Faciliteren/Stimuleren van ondernemen Marketing en promotie Ruimte om te ondernemen Bereikbaarheid Parkeren Omgevingskwaliteit Openbaar groen *) Verharde openbare ruimte Stedelijke ontwikkeling Gemeentelijk vastgoed

Jeugd en onderwijs Onderwijsbeleid *) Onderwijshuisvesting

Spelen en opgroeien Cultuur, sport en recreatie Cultureel erfgoed Cultuur Recreatie *) Sport Maatschappelijke ondersteuning Kwetsbare groepen

180 | Jaarverslag

Programma

Beleidsterrein

Werk en inkomen Inkomensvoorziening Maatsch.werk en ondersteuning mimima *) Werken naar vermogen Eindtotaal

Begroting 2014 # na wijziging

Rekening 2014

Resultaat 2014

344.179

351.769

-7.590

20.636

18.053

2.583

285.817

306.716

-20.899

37.726

27.000

10.726

45.750.739

44.842.912

907.827

#) Naast raadsbesluiten waarin subsidiebudgetten zijn gewijzigd, zijn in 2014 voor in totaal € 2 miljoen verminderingen doorgevoerd op subsidiebudgetten waarop bij nader inzien onterecht uitgaven als subsidies waren begroot. Voor deze technische wijzigingen is geen raadsvoorstel aangeboden.

De belangrijkste afwijkingen (groter dan € 100.000 per beleidsterrein) worden hierna verklaard. Afwijkingen per programma en beleidsterrein: Programma 3 Economie en toerisme Marketing en promotie Het nadeel van € 102.000 wordt veroorzaakt doordat een deel van de subsidie samenhangt met de ontvangen toeristenbelasting. Het hogere subsidie bedrag is niet onrechtmatig omdat deze rechtstreeks is gekoppeld aan een grotere opbrengst. Programma 5 Omgevingskwaliteit Openbaar groen Het grootste deel van de overschrijding van € 403.461 van het budget van Openbaar Groen is een bijdrage van € 368.450 aan de bouw van de Portiersloge op de begraafplaats Rhijnhof, die achteraf als subsidie gekwalificeerd is maar niet als zodanig begroot was. Programma 7 Jeugd en onderwijs Onderwijsbeleid In 2014 zijn de uitgaven op het onderwijskansenbeleid ruim € 400.000 hoger dan de rijksbijdrage in 2014. Deze uitgaven zijn gedekt door een gelijk bedrag te onttrekken aan de vooruit ontvangen bijdragen van het rijk van 2001-2013. Er is per saldo op de lasten een nadeel van € 231.000 zichtbaar. Dit komt doordat er tegenover de overschrijding op het onderwijsachterstandenbeleid, voordelen zijn gerealiseerd. De kosten van de combinatiefunctionarissen zijn € 55.000 lager uitgevallen dan begroot. De onttrekking uit de reserve combinatiefuncties is hiermee ook € 55.000 lager geweest. De Onderwijsmonitor is in 2014 op een andere leest geschoeid in het kader van het Onderwijskansenbeleid. Financiering daarvan heeft binnen het laatstgenoemd budget plaatsgevonden, inclusief monitor ‘oud’ 2014. Dit geeft een voordeel van € 48.000 binnen het budget Onderwijsvernieuwing. Daarnaast is op het VSV platform VMBO/MBO € 23.000 minder verantwoord doordat de kosten daarvan binnen het programma Werk en Inkomen (actieplan Jeugdwerkloosheid) zijn gedekt. Opvoedondersteuning en preventieve jeugdgezondheidszorg Het uitvoeringsbudget Jeugdhulp is een incidenteel budget, bedoeld om de organisatie om te vormen voor deze nieuwe taak. Dit zowel binnen de gemeente als in het veld. Bij de bestuursrapportage 2014 is het in de meicirculaire voor dit doel beschikbaar gekomen budget 2014 toegevoegd aan het beleidsterrein Jeugdhulp (€ 144.500). Het beschikbare budget in 2014 is niet geheel besteed omdat de overgang van één naar zes teams, en daarmee de daadwerkelijk invoering en overheveling van jeugdhulp naar de gemeente, pas in 2015 plaatsvindt. Peuterspeelzalen en kinderopvang Het overschot 2014 op het onderdeel peuterspeelzaalwerk van €140.000 wordt grotendeels verklaard door peuterspeelzalen (€ 123.000). Dit overschot houdt verband met de pilot peuteropvang. Vijf peuterspeelzalen worden niet meer gefinancierd door de gemeente, maar via ouderbijdragen en kinderopvangtoeslag. De besparing bedraagt € 280.000. Deze is beschikbaar gebleven voor de kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk en is daarvoor grotendeels, maar niet geheel ingezet. Spelen en opgroeien Conform RV 13.0080 zijn er incidentele middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het project “versterking buurtfunctie speeltuinen”. Het project is reeds gestart maar nog niet alle kosten zijn gemaakt in 2014. Hierdoor is een bedrag van € 184.000 nog niet uitgegeven.

Jaarverslag | 181

Programma 8 Cultuur, sport en recreatie Cultureel erfgoed De afrekening van de 'subsidies op termijn' met het Nationaal Restauratiefonds heeft een voordeel opgeleverd van € 80.000 doordat enkele beschikkingen waren verjaard en door de aanvrager niet meer werd geclaimd. Daarnaast zijn er twee subsidies ad € 64.652 niet tot uitkering gekomen, reden is dat de restauratie aan de panden niet is doorgegaan. Cultuur Het voordeel op de cultuursubsidies is ongeveer € 190.000. De grotere voordelen worden hier toegelicht: Doordat het huurcontract voor de Leidse Schouwburg pas eind 2014 is gesloten, is de subsidie voor huur aan Stadspodia BV van € 90.000 niet besteed. Voor de reorganisatie van LVC naar Gebr. De Nobel was nog € 35.000 gereserveerd in de reserve 'exploitatie de Nobel'. Hiervan is € 3.880 benodigd geweest. Het restant blijft in de reserve beschikbaar. De laatste tranche van de bezuiniging op het LAK-theater is in 2014 niet besteed, hierdoor is een voordeel van € 59.000 ontstaan. In het collegevoorstel “Bezuinigingen op cultuursubsidies en toekomst Cultuurfonds Leiden" (Collegebesluit nummer 141155 van 16 december 2014) is voorgesteld om dit te laten bestemmen voor een “zachte landing” bij het invoeren van de bezuinigingen op de cultuursubsidies. Programma 9 Maatschappelijke ondersteuning Kwetsbare groepen Doordat er minder hulpvragen zijn ontvangen voor Ondersteunende begeleiding ontstond een voordeel van € 70.000. Door de zachte winter in 2014 was minder winteropvang nodig en in 2013 is geïnvesteerd in innovatie wat doorliep in 2014. Daardoor was een nieuwe investering niet noodzakelijk en is een voordeel ontstaan van € 76.000. Conform RV 12.0003 zijn er incidentele middelen beschikbaar gesteld voor de activering. Het project is al gestart maar nog niet alle kosten zijn gemaakt in 2014. Hierdoor is een bedrag van € 57.000 nog niet uitgegeven. Vanuit het Rijk zijn extra middelen ontvangen voor maatschappelijke opvang. Deze middelen zijn laat toegevoegd aan de begroting waardoor en in 2014 nog geen extra beleid is ontwikkeld en € 80.000 wordt overgehouden. Er is € 71.000 als een gemeentelijke bijdrage in de kosten verstrekt. Het voornemen was om het als een subsidie te verstrekken, waardoor er nu een voordeel op de post subsidies is ontstaan van € 71.000. Op het onderdeel vrouwenopvang en huiselijk geweld is een onderbesteding van € 44.000. Preventie Het voordeel is ca. € 162.000. De significante voordelen worden hier toegelicht: Het Rijk heeft incidenteel extra middelen beschikbaar gesteld voor het ontwikkelen van activiteiten om de mantelzorgondersteuning naar een hoger niveau te tillen. Doordat deze eind van het jaar beschikbaar zijn gesteld heeft dit nog niet geleid tot een uitgave waardoor er € 35.000 niet is besteed. Op preventieprojecten is een onderbesteding ontstaan van € 62.000. Het restant wordt verklaard doordat in overleg met stichting Kwadraad minder beschikt is dan begroot voor sociale raadslieden. Dit is in overeenstemming met de bezuinigingstaakstelling uit de Perspectiefnota 2013-2016. Tabel 2: Overzicht verstrekte subsidies 2014 per prestatie Beleidsterrein

Prestatie

Project

Bestuur

01A208 Adviseren bestuur over communicatie

917100 overige subsidies niet overheid

Programma Bestuur en dienstverlening Sociale veiligheid

02B201 Activiteiten Veiligheidshuis

917032 St J&J-werk MH

Programma Veiligheid

Marketing en promotie

182 | Jaarverslag

-

917159 St. dierentehuizen Leiden eo

Faciliteren/ Stimuleren van ondernemen

Rekening 2014

2.500 62.122 64.622

03B105 Verbeteren aansl onderwijs/ arbeidsmarkt

910300 overige kosten/onvoorzien

5.000

03B201 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigh

917041 Centrummanagement

2.500


757.700

917120 St. Stadspartners

446.000


588.886

03C104 Marketing- en actcampagne bezoek retail

917042 WFIA

100.000

03C105 Stimuleren toeristische aantrekkelijkh


03C101 Citymarketing

5.247

Ruimte om te ondernemen

03C106 Binnenstad aantrekkelijk tijdens de bouw


50.300

03A102 Uitvoeren lokaal en reg beleid en adv


9.497

Programma Economie en toerisme Parkeren

04D106 Uitvoeren maatregelen parkeren

1.965.130 917100 overige subsidies niet overheid

Programma Bereikbaarheid Openbaar groen

05C102 Opstellen beheerbeleid groen

30.000 917100 overige subsidies niet overheid 918900 De Limissie Leidse Ommelanden 918902 LEADER 2013


30.000

376.570 6.877 10.750

918906 Uitvoeringsprogramma Leidse Ommelanden

7.358

918907 Stad-Klant van het Ommeland

8.570

918911 Limissie Leidse Ommelanden fase 2

65.836

05C205 Aanbieden natuur- en mileueducatie


32.374

05A102 Realiseren beleid verb kwal openb ruimte


6.000

05A110 Inzamelen huishoudelijk afval


17.976

Programma Omgevingskwaliteit

532.311

Gemeentelijk vastgoed

06B103 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed

910100 voorbereiding en toezicht


06A104 Stimuleren ruimtelijke kwaliteit

917041 Centrummanagement

20.000

06A107 Actualiseren ruimtelijk instrumentarium


30.000

06A409 Programmasturing Binnenstad


10.000

Programma Stedelijke ontwikkeling Onderwijsbeleid

07C101 Kwaliteit en aanbod voorsch educatie

47.295 917035 Kinderopvangorganisaties 917147 DV peuterspeelzaalwerk en VVE 917100 overige subsidies niet overheid 917036 RDOG

07C102 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod

07C201 Ondersteunen zorg voor leerlingen

07C202 Stimuleren samenw en voorz in onderwijs

55.094 1.171.023 4.273 16.926

917043 JES

133.173

917002 Schoolbesturen bao

890.512

917004 BplusC

90.000

917025 Onderwijsadvies

10.350

917043 JES

07C103 Bevorderen ouderbetrokkenheid dgkinderen

-12.705

400.412


44.096


68.371

917009 St. Kwadraad

111.100

917043 JES

581.152

917003 Schoolbesturen vo

185.907


268.620


35.484


14.289

917009 St. Kwadraad

55.550


405.889

Jaarverslag | 183

07C301 Stimuleren kennismaking met talenten


249.000


61.868

917148 DV subsregeling combinatiefuncties

855.677


120.669

917005 Bright Kids (hoogbegaafden)


07C401 Sturing geven op uitvalcijfers


608.023

07C402 Tegengaan verzuim leerplichtigen

917006 Dwp

212.060


2.777

07A101 Uitvoeren wet coll prev volkgsgezh jeugd


9.965

07A201 Door CJG doen organiseren info/advies


28.279


12.420

917043 JES 917009 St. Kwadraad 07A202 Uitvoeren methodiek veilig opgroeien

917036 RDOG

14.725


115.398

07A301 Voorbereiden transitie jeugdzorg

917009 St. Kwadraad

161.617

07B101 Voldoende aanbod peuterspeelzaalwerk

07D101 Waarborgen kwal openbare speelruimte

07D102 Ondersteunen spelbevordering


16.716

917029 Subs St. peuterspeelzalen leiden(spl)

17.125


917116 Speel-o-theken

Programma Jeugd en onderwijs

1.453.976 56.458 7.370 70.004 5.550 9.935.568

08B101 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden eo


9.500

08B102 Proj en subsidie historisch stadsbeeld


20.938

08B103 Toezicht en handhaven op monumenten


115.085

917141 Historische winkelpuien

120.162

917142 Historische kleuren 917143 Historische Gevelreclame

08A101 Aanbieden kunst- en cultuurprogramma

84.805 2.736

917144 Historische onderd. openb. ruimte

26.435

917044 Leids Filmfestival

60.000

917100 overige subsidies niet overheid 917110 Imperium theater 917127 Veenfabriek 917130 Nacht van Rembrandt 917131 Schemerstad 917138 Stukafest

184 | Jaarverslag

249.770

07A203 Betrekken jeugd via jeugdparticipatie

917118 Leidse bond van speeltuinver.

Cultuur

31.692

3.140

917160 Speeltuinverenigingen

Cultureel erfgoed

691.745


917147 DV peuterspeelzaalwerk en VVE Spelen en opgroeien

316.624

917022 GGZ Rivierduinen

917036 RDOG


20.700

107.030 3.132 90.000 5.000 12.500 2.000

917161 Scheltema Leiden 917107 Stadspodia 917106 Gebr. de Nobel

726.744 9.406

917109 Jazz-zolder hot house

7.159

917112 Muziekhuis

50.098

917113 Pieterskerk

42.025

917129 Werfpop 917132 Leidse draaiorgeldagen 917133 Muziek in de Hofjes

2.000 20.000 5.000 15.000

917134 Jazz festival

7.500

917135 Jazz Award

2.000

917136 Gouden Pet festival

4.000

917137 Museumnacht

5.000

917140 Summer Jazz

10.000

917146 Popronde

5.500

917113 Pieterskerk

339.000

917039 SieboldHuis

70.335

917149 DV Cultuursubsidies

48.900

08A201 Bevorderen culturele levendigheid

917162 St. Cultuurfonds Leiden

200.000

08A203 Incidentele subsidie kunst-/cultuurproj

917165 Museum de Lakenhal

150.000


73.335

08A301 Aanbieden cultuureducatief programma

917004 BplusC 917100 overige subsidies niet overheid

08A303 Bevorderen productieklimaat

5.331.902 4.023

917114 Ars aemula naturale

47.519

917125 jeugdtheaterorganisaties

88.000

917163 Stichting Cultuureducatiegroep

55.000


14.900

917004 BplusC

18.500

917150 DV amateurkunstsubsidie

Sport

2.431.423

917108 Cultureel centrum de x

917128 Muziek Play In

Recreatie

30.000

162.409

08D102 Beheer en exploitatie volkstuinen

914012 verhuur verenigingen

08D204 Verstrekken evenementensubsidie


4.700

08C203 Verstrekken subsidies sportevenementen


29.993

917104 Stichting marathon

18.151

917151 DV incidentele subsidies sportevenement

11.410

917153 DV Subsidie Participatie en Ontmoeting

29.504

1.297

08C301 Organiseren kennismcursussen volwassenen


10.047

08C304 Verstrekken sportstimuleringssubsidies

917001 Schoolsportcie Leiden

33.644

917103 leidse sportfederatie

5.924

917156 Stichting ijshal leiden 917152 DV Subsidiëring Jeugdsport.

100.000 48.855

Jaarverslag | 185

917100 overige subsidies niet overheid Programma Cultuur, sport en recreatie Kwetsbare groepen

09D101 prev. verslaving, daken thuisloosheid

10.983.002 917022 GGZ Rivierduinen

394.652


765.507

917036 RDOG

460.794

917031 Activite 917012 Binnenvest 917037 Platform Kocon Katwijk 917013 St. exodus 917021 Brijder Verslavingsgroep

09D201 Prev. Sign. Interv. Huiselijk geweld

1.271.962

917036 RDOG

911.925


122.301 66.025 2.959.800

917024 Libertas

564.929

917028 Radius

945.950

917010 Leidse rechtswinkel

22.705


14.026

917009 St. Kwadraad

121.500

917014 St. inloophuis

136.635

09B102 Uitvoeren maatschapp. dienstverlening

917009 St. Kwadraad

09B201 Uitvoeren Leids Mantelzorgakkoord 2013

917008 Leidse ver. van mantelzorg

93.942 123.100 1.481.844 9.996


154.418

917031 Activite

331.000

917028 Radius 917100 overige subsidies niet overheid

117 3.392

917036 RDOG

101.509


109.853

917031 Activite

175.477

09B303 Uitvoeren Collectieve Preventie GGZ


277.808

09A101 Passend voorzieningenaanbod


255.643


933.114

917026 Platform vluchtelingen

6.196

917016 St. onderwijswinkel leiden

42.856

917019 VTV

46.000

917030 Vkc de spiegeling

15.764

917016 St. onderwijswinkel leiden 917024 Libertas

186 | Jaarverslag

135.000

18.550

917038 GGZ ZON

Sociale binding en participatie

76.083

917009 St. Kwadraad

917033 GGZ Informatiepunt

09B302 Uitvoeren bijz. opdr. (JOGG, alcoholbel)

3.381.978

86.385

917011 Rosa manus 09B101 Org. informatieverstrekking aan burgers

65.010

917034 De Brug


Preventie

53.478

1.026 2.037.408

09A201 Organiseren activ. maatsch. Participatie

917018 St. Platform gehandicapten

39.710


24.481

917024 Libertas

499.339


7.398

917153 DV Subsidie Participatie en Ontmoeting

136.249

917012 Binnenvest 09A202 Organiseren emancipatie bevorderende act

21.005


160.403

917015 St. meldpunt discriminatie

35.432


133.306

917026 Platform vluchtelingen 09A301 Organiseren sociale cohesie

10.783

917024 Libertas

5.390


73.779

917028 Radius

09A302 Org. Activit. ter voork. Soc. isolement

387.739

917155 Verordening Subs. Wijk- en Buurtverenig

92.633

917024 Libertas

37.326

917154 DV Subsidiëring Bejaardensociëteiten

775


3.394

09A401 Bevorderen clientbetrokkenheid


82.129

09A501 Onderst. vrijwilligers en organisaties

917024 Libertas

09A502 Uitv. basisfuncties onderst. Vrijw.werk

222.500


50.840

917024 Libertas

11.000


172.923


2.500

Programma Maatschappelijke ondersteuning

20.933.214

Inkomensvoorziening10C101 Behandelen aanvragen uitk WWB, Ioaw e.d.


18.053

Maatsch.werk en ondersteuning mimima


44.328

10B201 Behandelen aanvragen bijzondere bijstand

917164 St. Jeugdcultuurfonds Zuid-Holland


9.104

10B204 Subsidies minimabeleid


253.284

10A106 Aanbieden volwasseneneducatie


27.000

Programma Werk en inkomen

351.769

Eindtotaal

44.842.912

Overzicht Uitvoeringsovereenkomsten De Uitvoeringsovereenkomst (Uvok) geeft nadere bepalingen ter uitvoering van de verleningsbeschikking. Uitvoeringsovereenkomsten hebben een tweezijdig karakter, waarbij van de zijde van de gemeente vooral de beleidsdoelstellingen nader worden omschreven, en de instelling aangeeft op welke wijze die worden gerealiseerd. Denk hierbij o.a. aan een nadere uitwerking van de doelen en inzet van middelen, een verwijzing naar de beleidsnota’s waarin deze doelen hun basis vinden, en een nadere uitwerking van de activiteiten en de gemaakte resultaatafspraken. Organisaties waaraan in 2014 een subsidiebedrag van € 100.000 of meer is toegekend en waarmee de Gemeente Leiden een of meerdere Uitvoeringsovereenkomsten heeft afgesloten:

Jaarverslag | 187

Naam van de Instelling

Subsidiebedrag

St. Jeugd- Jongerenwerk Midden Holland

856.092

Libertas Leiden

3.313.693

Leids Vrijetijds Centrum

722.857

Stadspodia

2.431.423

Centrummanagement Leiden

180.000

Leiden Marketing

198.240

Rivierduinen Servicebedrijf

1.054.488

Vrouwenopvangcentrum Rosa Manus

2.959.800

Stichting Pieterskerk Leiden

381.025

BplusC

5.440.402

JES Rijnland

1.219.280

Samenwerkingsverband VO/SVO Leiden e.o.

232.000

Stichting Radius

1.333.689

Vereniging van Gebruikers BS Het Gebouw

143.000

Leyden Academy on Vitality and Ageing

175.000

Stichting Peuterspeelzalen Leiden e.o.

1.946.828

Brijder Verslavingszorg

1.273.878

Stichting Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord

329.725

Kwadraad

2.169.706

Stichting De Binnenvest

3.400.000

Totaal bedrag

29.761.126

3.3.10 Binnenstad Integraal beeld Het programma Binnenstad werkt aan een steeds beter functionerende economie in de binnenstad en stelt in de uitvoeringsstrategie de “bezoeker” centraal. De beoogde effecten zijn meer bezoekers naar de binnenstad van Leiden te trekken, daar een groter economisch rendement uit te halen en een hogere waardering voor de binnenstad te krijgen. Het programma heeft een meerjarenaanpak, gericht op de verbetering van de kwaliteit en op promotie van de binnenstad. De prestaties die daarvoor worden geleverd, zijn opgenomen in de verschillende begrotingsprogramma’s. Dit hoofdstuk heeft tot doel een integraal beeld van het programma Binnenstad weer te geven over 2014. Monitoring van het programma Binnenstad In de diverse begrotingsprogramma’s zijn de inspanningen van het programma Binnenstad opgenomen. Monitoring op de doelen van het programma Binnenstad vindt plaats aan de hand van de in de programmabegroting opgenomen indicatoren. In overzicht: Doel

Indicator

Nummer in PB2014

Streefwaarde 2014

Resultaat 2014

Meer bezoekers

Aantal dagbezoeken aan Leiden door Nederlanders

3C1.k

2.000.000

verwacht in april 2015

Aantal hotel- en campingovernachtingen in Leiden

3C1.c

210.000

2013: 245.400

Meer bestedingen

Gemiddelde bestedingen van dagbezoekers aan Leiden per bezoek per persoon

3C1.d

€ 37

verwacht in april 2015

Hogere waardering

Rapportcijfer Leidenaren voor historische binnenstad Leiden

3C1.e

-

- (Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden)

188 | Jaarverslag

Doel

Indicator

Nummer in PB2014

Streefwaarde 2014

Resultaat 2014

Beoordeling door Leidenaren van Leidse binnenstad op 7 aspecten

3C1.f

-

- (Stadsenquête wordt alleen in de oneven jaren gehouden)

Programma 2015 - 2018 Naar aanleiding van het nieuwe coalitieakkoord is een nieuw programmaplan opgesteld voor 2015 – 2018. Tevens is in 2014 het programma geëvalueerd, waarbij de aanbevelingen in het nieuwe programma zijn verwerkt. De uitvoeringsstrategie Om in 2017 de verkiezing “Beste Binnenstad van Nederland” daadwerkelijk te winnen moet de Leidse binnenstad goed scoren op de thema’s van de verkiezing. Op hoofdlijn het resultaat per thema: Thema

Resultaat

■

Aantrekkelijk winkelaanbod en toeristisch aanbod met toeristische trekpleisters

Onmiskenbaar is de aantrekkelijkheid van de Leidse binnenstad verbeterd door de vele initiatieven uitgevoerd door de partners van het programma Binnenstad, in de vorm van evenementen, campagnes en programmering. De eerste fase van de Aalmarkt is opgeleverd met de renovatie van de VenD en de Sting. De winkeliers van Hart van Leiden hebben gewerkt aan een retailstrategie en diverse acties uitgevoerd om het winkelaanbod beter te laten aansluiten bij de doelgroep.

■

Prettige fysieke omgeving met sfeer

De herinrichting van de Breestraat, het Gangetje en Korevaarstraat is gerealiseerd. Ook is de Van der Werfstraat vernieuwd. Er zijn veel projectresultaten (ontwerpen, besluiten, voorbereidingen, etc) behaald in langlopende projecten, die nu nog niet zichtbaar zijn in de binnenstad. Alle prullenbakken zijn gecoat. De eerste ondergrondse afvalcontainers zijn geplaatst.

■

Bereikbaarheid en Parkeren

Er is gestart met de bouw van de parkeergarage Lammermarkt. Er is gewerkt aan de voorbereidingen voor de parkeergarage Garenmarkt. Ook is de HOVroute verder ontwikkeld en is gewerkt aan het uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar.

■

Citymarketing

De marketing van de bestemming binnenstad verloopt goed met de vele initiatieven van Leiden Marketing en de stadspartners. Onder meer wederom de Signatures Cultuurweken en de Nacht van Kunst en Kennis georganiseerd.

■

Gunstig Ondernemersklimaat

Hoewel met de sturing van programma Binnenstad en de acties van het Centrummanagement er veel voor ondernemen in de binnenstad is gedaan, overschaduwt de zorgelijke staat van de economie in de Nederlandse binnensteden dit beeld.

De beschikbare middelen Het merendeel van de inspanningen is uitgevoerd met middelen die zijn opgenomen in de diverse begrotingsprogramma’s. Voor de periode 2008-2014 zijn extra middelen uit het College Uitvoering Programma (CUP) beschikbaar gesteld (RV08.0091). In de financiële doorvertaling van de bestuursovereenkomst Samen Leiden 2010-2014, onderdeel beleidsakkoord, zijn voor de periode 2011 t/m 2014 toevoegingen gedaan ten behoeve van het programma Binnenstad, structureel jaarlijks € 500.000. Daarnaast zijn middelen uit de reguliere begroting beschikbaar. En ook zijn Nuonmiddelen gekoppeld aan Binnenstad. De tabel biedt een overzicht van de in 2013 beschikbare middelen en bestedingen exclusief de Nuonmiddelen. Omschrijving

Besluit

Begroting 2014 Bedragen x € 1.000,-

Bestemmingsvoorstel

Totaal

CUP coalitie-akkoord 2007

RV 08.0091

900

Accent coalitie-akkoord 2010

RV 10.0113

500

Perspectiefnota 2010

RV 09.0068

132

Perspectiefnota 2014

RV 13.0064

556

Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2014

RV 13.0095

518

Jaarrekening 2013

RV 14.0061

1.043

Totaal dekkingen

2.606

1.043

3.649

Totaal

Besteed

Saldo

Programmabureau

Begroot

357

Toegevoegd 35

Jaarverslag | 189

Omschrijving

Begroting 2014 Bedragen x € 1.000,-

Bestemmingsvoorstel

Totaal

775

353

Citymarketing

349

1107

Historische gevels en monumenten

393

34

Kwaliteit openbare ruimte

582

461

Winkelbeleving

150

50

Totaal bestedingen

2.606

1.043

3.649

2.800

849

Entree van de Stad

1

Besluit

1

Inclusief motie rode loper Steenstraat

Het saldo is opgebouwd uit de volgende elementen: In het Uitvoeringsprogramma 2014 Binnenstad zijn naast de begrote jaarlijkse inspanningen ook incidentele inspanningen opgenomen die worden gedekt uit doorgeschoven middelen uit 2013. Omdat de zekerheid over de beschikbaarheid van die middelen pas gegeven wordt bij het vaststellen van de bestemmingsvoorstellen in juli van het boekjaar, zijn een aantal van die inspanningen – weliswaar gestart – maar niet tot afronding gekomen. Daarmee ontstaat een jaarlijkse “boeggolf” van middelen. Dat betrof een totaal saldo van € 1.043. Ook in 2014 zijn inspanningen gestart die nog niet zijn afgerond. Het gaat hier om diverse buitenruimteprojecten zoals de looproutes, Morsstraat, Waterplein, Haven en nog wat kleine ingrepen in de openbare ruimte. Ook gaat het over het verbeteren van ons winkelaanbod zoals het aantrekken van de winkelformules en retailstrategie. Samen voor een bedrag van € 849.000. Voor de inspanningen van deze saldi zijn ook bestemmingsvoorstellen opgesteld. Het uitvoeringsprogramma Het resultaat van de specifieke inspanningen van het programma Binnenstad is beschreven in het hoofdstuk van het betreffende begrotingsprogramma. Hier wordt een overzicht gegeven van de beoordeling van alle inspanningen. De inspanningen die op oranje staan betreffen hebben als oorzaak dat het langer duurt dan een jaar om de betreffende inspanning te realiseren. Voor wat betreft de rode beoordeelde inspanningen is bij het raadsbesluit Programma Binnenstad 2015-2018 (RV 14.00132) besloten om de gereserveerde middelen voor de Beestenmarkt en Steenstraat anders in te zetten. Thema Beste Binnenstad van Nederland

Prestatie omschrijving

Doel

Uitvoering

I - Aantrekkelijk winkelaanbod en toeristisch aanbod met toeristische trekpleisters

Evenementen

Doorontwikkeling Leiden Internationaal Film Festival

8A1.1

Leiden International Film Festival

Identiteitsversterkende evenementen

8D2.5

Cultuurfonds

Goed winkelen

Bestemmingsplan Binnenstad I

6A1.6

Gemeente Leiden

Beter beleving winkelaanbod in de binnenstad

3C1.3

Gemeente Leiden, Centrummanagement Leiden

Betere functies Steenstraat (motie rode loper)

6A4.10

Gemeente Leiden

Marketing- en activiteitencampagne tbv bezoek aan retail binnenstad

3C1.4

Centrummanagement/JLL

Ontwikkeling Aalmarkt (ontwikkellocatie)

6A4.1

Gemeente Leiden

Goede horeca

Terrassenplein Beestenmarkt/Turfmarkt (ontwikkellocatie)

6A4.2

Gemeente Leiden

Toerisme en cultuur

Ontwikkeling muziekcentrum de Nobel

8A1.2

Gemeente Leiden

Restauratie en uitbreiding de Lakenhal

8A1.4

Gemeente Leiden

Route Leidse Ontdekkingen

3C1.5

Stichting Route Leidse Ontdekkingen

Verbetering Leidse Haven (ontwikkellocatie)

3C1.5

Gemeente Leiden

II - Prettige fysieke omgeving met sfeer

190 | Jaarverslag

Thema Beste Binnenstad van Nederland

Prestatie omschrijving

Doel

Uitvoering

Mooie gevels en gebouwen

Aanpak illegale gevelreclame

6A4.7

Gemeente Leiden

Historische winkelpuien en kleuren

8B1.1

Gemeente Leiden

Mooie inrichting

Aanleggen Singelpark (ontwikkellocatie)

5C2.4 6A4.8

Gemeente Leiden

Aanpak uitstraling winkelgebied (Hartebrugkerk Haarlemmerstraat, Morsstraat)

5A1.5

Gemeente Leiden

Bordenschouw (verkeersborden en straatnaamborden) en implementatie

6A4.11

Gemeente Leiden

Fleurige aanblik van de binnenstad

5A1.5

Gemeente Leiden

Inrichting Breestraat (ontwikkellocatie)

5A1.5

Gemeente Leiden

Schoon, heel en veilig

Beter gebruik van de openbare ruimte

5A1.14

Gemeente Leiden

Diversen beheer na investering

5A1.12

Gemeente Leiden

Gele vuilniszakken

5A1.2

Gemeente Leiden

Ondergrondse containers

5A1.3

Gemeente Leiden

Schoonhouden Stationsplein

5A1.9

Gemeente Leiden

Stedelijke ontwikkeling

Begeleiding ontwikkeling Meelfabriek (ontwikkellocatie)

6A4.5

Gemeente Leiden

Ontwikkeling Stationsgebied (ontwikkellocatie)

6A4.4

Gemeente Leiden

III - Bereikbaarheid en Parkeren

Autoparkeren

Realisatie parkeergarage Garenmarkt (ontwikkellocatie)

4D1.3 6A4.6

Gemeente Leiden

Realisatie parkeergarage Lammermarkt (ontwikkellocatie)

4D1.4 6A4.6

Gemeente Leiden

Bereikbare binnenstad

Uitvoeringsnota bewegwijzering

3C1.1

Gemeente Leiden

IV – Citymarketing

Binnenstad aantrekkelijk tijdens de bouw

3C1.6

Cultuurfonds, Centrummanagement Leiden


3C1.2


Cityhospitality instrumenten

3C1.1

Leiden Marketing

Citymarketing (Leiden Marketing)

3C1.1

Leiden Marketing

V - Gunstig Ondernemersklimaat

Programmasturing Binnenstad

6A4.9

Gemeente Leiden

3.3.11 Bereikbaarheid Het Uitvoeringsprogramma Bereikbaarheid is in 2014 in een stroomversnelling geraakt. Een aantal belangrijke ontwikkelingen zijn de besluitvorming over de Rijnlandroute en de start van R-Net op Provinciaal- en Rijksniveau, een heldere keuze voor de uitwerking van de oplossing uit LAB071, de aanbesteding van de bouw van de Parkeergarages (Lammermarkt en Garenmarkt) en van het project ‘Ontsluiting van het BioSciencepark’. Zowel de werkzaamheden op de Lammermarkt als op de Plesmanlaan zijn gestart en de Raad is met een aantal voortgangsrapportages op de hoogte gehouden van de vorderingen. Met de herinrichting van de Breestraat zijn de eerste stappen gezet voor de vermindering van het aantal bussen. Ook de voorbereiding van besluitvorming over het HOV tracés door de binnenstad en naar Leiderdorp is gestart. Delen van de Hooigracht zijn in dat kader reeds uitgevoerd. Door de vele besluiten die nu na jaren van onduidelijkheid genomen worden is de weg vrij om een nieuwe uitgewerkte integrale visie op de verbetering van de bereikbaarheid op te stellen en een bijbehorende uitvoeringsagenda te presenteren. De voorbereiding en participatie voor beide producten is in 2014 gestart.

Jaarverslag | 191

De resultaten zullen in het voorjaar van 2015 in de vorm van een nieuwe Mobiliteitsnota en een bijbehorend Investeringsplan (voor de periode 2016 – 2022) aan de raad worden gepresenteerd.

192 | Jaarverslag

3.3.12 Kennisstad De aanleiding: Leiden, internationale kennisstad Leiden is talent, Leiden is kennis, Leiden is innovatie. Ontdekkingen en innovatie zitten in het DNA van Leiden. De stad is een internationale ontmoetingsplaats voor talent, kennis en innovatie. En juist om die reden een vestigingsplaats voor talloze wetenschapsinstituten en –bedrijven van wereldklasse. Ertoe doen. Blijvend toegevoegde waarde leveren. “Out of the box” durven denken om vervolgens duurzaam en verantwoord te doen. Leiden als internationale kennisstad fungeert als laboratorium en als podium voor innovatieve onderzoekers, vrije denkers en geïnspireerde doeners. Voortbouwend op het rijke verleden wordt continu gewerkt aan de toekomst van de stad, het land, Europa …. de wereld. En dat wil de stad laten zien en uitdragen.

“Internationale Kennis” en “Historische Cultuur” zijn de twee pijlers van de Ontwikkelingsvisie 2030, “Leiden, Stad van Ontdekkingen”. Ter versterking van de pijler “Internationale Kennis” is in 2012 gestart met het bijzonder programma Kennisstad. Succesvolle kennissteden zijn dit niet alleen op economisch en technologisch gebied, maar scoren vaak ook goed op maatschappelijk relevante gebieden als duurzaamheid, veiligheid, gezondheid en welzijn. Sociale innovaties door een goede samenwerking tussen onderwijs/onderzoek, ondernemers en overheid (de zogenoemde 3 O's in de Triple Helix) bieden zodoende ook goed zicht op de maatschappelijke relevantie van wetenschappelijk onderzoek. Een praktijk die we in Leiden, onder andere in de Life Science & Health, dagelijks tegenkomen. Zeker in tijden van economische crisis heeft dit zijn waarde voor onze stad en regio bewezen. Samenwerken en innoveren Door de programmatische samenwerking tussen gemeente en kennispartners is gericht gewerkt aan inspanningen die de positie van Leiden op het gebied van de kennis(economie) verder versterken. Daarmee is bijgedragen aan behoud en groei van welvaart en welzijn van de stad, de regio en haar inwoners. Een regio die een duurzame positie verovert en behoudt in de top van Europese kennisregio’s. Het in 2014 gesloten beleidsakkoord “Samenwerken en Innoveren” onderschrijft dit nogmaals. In lijn met ons streven Leiden als kennisstad verder tot ontwikkeling te brengen, spreken de in 2014 vastgestelde beleidsakkoorden van Leiden en Delft ook van een strategische alliantie tussen deze twee gemeenten. Leiden en Delft hebben immers veel gemeen: middelgrote steden met een rijke historie, gelegen in de zuidvleugel van de Randstad, met bloeiende, elkaar aanvullende universiteiten. In dat verband willen we de “bestuurlijke Europatafel in Leiden” noemen, waar wij samen met de Universiteit Leiden, het LUMC en de provincie Zuid-Holland daar waar nodig verbinding, versterking, versnelling, verdieping en verbreding veroorzaken op het gebied van Europese fondsenwerving en –positionering. De gemeente Delft neemt sinds 2014 ook deel aan dit overleg. Tot slot is vermeldenswaard dat de burgemeester van Leiden in 2014 is toegetreden tot het Comité van de Regio’s, een politiek adviesorgaan van de Europese Commissie. De doelen Het programma Kennisstad heeft twee hoofddoelen: ■ Kennisinstituten en kennisbedrijven floreren optimaal in Leiden; ■ Leiden (de stad en haar inwoners) heeft maximaal voordeel van de kennisinstellingen in de stad. De uitvoeringsstrategie Als uitvoeringsstrategie van dit programma hebben wij gekozen voor een brede aanpak, waarbij de gemeente zich primair richt op het organiseren van medeverantwoordelijkheid tussen partners. Dat vergt sturing op samenhang bij gemeentelijke inspanningen en op betrokkenheid van partners bij de gezamenlijke koers. Het programma kent een zestal programmalijnen, te weten: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Kennisvalorisatie, ondernemingsklimaat en acquisitie Aantrekkelijke studentenhuisvesting en woonmilieus Kennis en Cultuur Zorg- en gezondheidsinnovatie / Sociale innovatie Internationale branding en marketing Voortreffelijk onderwijs en aansluiting op de arbeidsmarkt.

Door te werken met aparte programmalijnen kunnen we gerichter afspraken maken over werkzaamheden en activiteiten. Betrokken partijen hebben immers vaak hun eigen tempo en dynamiek.Vrijwel alle gemeentelijke inspanningen uit het bijzonder programma Kennisstad zijn ondergebracht in de respectieve gemeentelijke begrotingsprogramma’s. Daarmee is zichtbaar dat de pijler “Internationale Kennis” betrokkenheid van alle portefeuilles vergt. Inspanningen die (mede) uitvoering geven aan de doelen van programma Kennisstad vinden we onder andere terug in de begrotingsprogramma's 3, 6, 7, 8, 9 en 10.

Jaarverslag | 193

Onze inspanningen binnen dit programma waren ook in 2014 voornamelijk te kenschetsen als het faciliteren van onze kennispartners om resultaat te kunnen behalen. De resultaten Enkele opvallende initiatieven / resultaten in de gemeente Leiden en de regio in 2014 waren: ■ De start van Generade, het Centre of Expertise Genomics in Leiden, waarin de Hogeschool Leiden, de Universiteit, het LUMC, Naturalis Biodiversity Center en het Biotechnologiebedrijf BaseClear samenwerken op het gebied van nieuwe ontwikkelingen en toepassingen van DNA-technieken; ■ Het Holland Space Cluster, dat een platform biedt waarin bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden in Nederland (Triple Helix) samenwerken aan het versterken van de Nederlandse ruimtevaartsector. Een sector die juist ook voor Leiden van groeiend belang is. Inmiddels heeft het kabinet, na een uitgebreide lobby, in de nota Ruimtevaartbeleid 2014-2020 bekend gemaakt vanaf 2018 extra te zullen investeren in de ruimtevaart, waarmee de eerder aangekondigde bezuinigingen op dit terrein zijn teruggedraaid; ■ De zelfstandige positionering van Leiden als innovatieve stad in de Europese prijsvraag iCapital 2014. De titel is uiteindelijk naar Barcelona gegaan, maar de Leidse propositie heeft als resultaat dat stad en partners beter kunnen voorsorteren op de mogelijkheden van het Europese Kaderprogramma Horizon 2020 (Europese innovatiestrategie); ■ De toekenning door het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT) van zeer grote subsidies aan twee consortia en daarmee de erkenning van hun leidende rol in Europa, te weten: - InnoLife, een consortium van 144 Europese bedrijven en instellingen waarvan het LUMC en de Universiteit Leiden deel uitmaken. De subsidie is bedoeld voor de ontwikkeling van innovaties op het gebied van gezondheidzorg, onderwijs en het aanpakken van uitdagingen die ontstaan door demografische veranderingen in Europa. - RawMatTERS waarin partners uit 20 Europese landen deelnemen. Onder hen vallen behalve de Universiteit Leiden ook de TU Delft en TNO. In dit consortium wordt gezocht naar (nieuwe) mogelijkheden voor duurzaam gebruik, winning, hergebruik of vervanging van grondstoffen, ook wel ‘raw materials’ genoemd. ■ De doorontwikkeling van de pilotprojecten “Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn”, “Leiden Biobased / Bio Solar Cells” en “Leren over Leven: Life Sciences in Leiden (Technolab)”; ■ Financiering van de nieuwbouw/uitbreiding van de Leidse instrumentmakers School; ■ De oprichting van het Leiden Convention Bureau, gericht op het binnenhalen van internationale (wetenschappelijke) congressen; ■ De uitvoering van de Economie071, waarin de kenniscomponent nadrukkelijk als economische drijfveer is gepositioneerd; e ■ De 2 Nacht van Kunst en Kennis; ■ De start van enkele bijzondere investeringsprojecten zoals een Biotech Training Facility op het Leiden Bio Science Park (LBSP), een nieuwe ontsluiting van het LBSP door de ongelijkvloerse kruising met de Plesmanlaan, en een verdergaande realisatie van studenten- en startershuisvesting op onder ander de locatie Lammenschanspark. De beschikbare gemeentelijke middelen Alle inspanningen zijn in 2014 uitgevoerd met regulier beschikbare middelen en personele inzet die zijn opgenomen in de diverse begrotingsprogramma’s. Voor de verantwoording daarvan wordt dan ook verwezen naar de betreffende begrotingsprogramma’s. Daarnaast is in 2013 en 2014 gebruik gemaakt van het zogenoemde Cofinancieringsfonds Leiden, Stad van Ontdekkingen. Daaruit zijn de volgende projecten gecofinancierd: ■ ■ ■ ■

Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn; (gemeente: € 435.000 / projectpartners: € 575.000 voor 3 jaar); “Leren over Leven: Life Sciences in Leiden” (gemeente: € 140.000 / projectpartners: € 175.000 voor 3 jaar),; “Leiden Biobased / Bio Solar Cells” (gemeente: € 85.000 / projectpartners: € 125.000 voor 2 jaar); “Uitbreiding/nieuwbouw LiS” (gemeente: € 340.000 / projectpartners: ca. € 7,5 miljoen eenmalig).

3.3.13 Wijkontwikkelingsprogramma (WOP) Noord Het Wijkontwikkelingsprogramma “Op weg naar 2010” is een integraal en gebiedsgericht programma, gericht op het structureel verbeteren van het functioneren van Leiden Noord in de toekomst en het tegengaan van ongewenste ontwikkelingen op langere termijn. De wijkontwikkeling is gestart in 2003 en het duurt zeker nog tot 2018 voordat alle fysieke inspanningen gereed zijn. In het Meerjaren Uitvoeringsprogramma 2011 t/m 2018 is een vervolg geschreven op het oorspronkelijke document. De ambitie is hierin aangepast in lijn met de inspanningen die de komende jaren gaan worden uitgevoerd.

194 | Jaarverslag

De ambitie voor 2018 luidt: Leiden Noord is in 2018 een aantrekkelijke woonwijk met veel verschillende aantrekkelijke typen woningen die aansluiten bij de woonwensen van de verschillende bewoners. De bewoners wonen er prettig samen en voelen zich vertrouwd met de overige bewoners. Jongeren hebben een startkwalificatie of zijn aan het werk. De leefomgeving is aantrekkelijk, schoon en heel en de bewoners hebben een veilig gevoel. Er zijn voldoende vanzelfsprekende ontmoetingsplekken waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en de voorzieningen sluiten aan bij de behoeften van de bewoners. Bewoners nemen eigen verantwoordelijkheid voor hun omgeving en voor hun toekomst en die van hun kinderen. De hoofddoelen zijn: ■ Versterken van de sociaal-economische positie ■ Realiseren van aantrekkelijke woonmilieus met nieuwe woonproducten ■ Vergroten van sociale samenhang en wederzijds respect Effectindicatoren Op basis van deze drie doelen zijn in het programma tien smartdoelen geformuleerd die als de effectindicatoren kunnen worden beschouwd. De hoofdeffectindicator die opgenomen is in de begroting is: 6C3.a Rapportcijfer woonomgeving Leiden Noord Het streefcijfer Rapportcijfer woonomgeving Leiden Noord is afkomstig uit de Veiligheidsmonitor en dit is nog niet beschikbaar. Voor de overige effectindicatoren geldt dat de cijfers in de begroting stedelijke cijfers zijn. De meeste cijfers kunnen ook per district worden uitgesplitst. Dit wordt apart gerapporteerd in de beleidsmonitor WOP Noord. Uitvoeringsstrategie Samen met de corporaties, bewoners en ondernemers en organisaties in de wijk is tussen 1997 en 2000 een intensief traject gevoerd om te komen tot een samenhangend integraal programma. Dit is uiteindelijk uitgemond in het programma “Op weg naar 2010”. Het is nog steeds de leidraad voor de uitvoering van het programma. Met de wijkverenigingen is een participatiestatuut afgesloten waarin het Voorzittersoverleg Leiden Noord, ondersteund door een onafhankelijk voorzitter, gevraagd en ongevraagd adviseert over alle plannen van het WOP. De voorzitters van de wijkverenigingen zorgen voor achterbanraadpleging. Er is een programmaorganisatie die de samenhang van het geheel aan inspanningen bewaakt en zorgt voor het draagvlak met de bewoners, winkeliers en overige organisaties. De programmasturing WOP Noord blijft voortgezet tot en met 2016 in beperkte vorm. ■ Fysieke inspanningen: de nieuwbouwprojecten zijn allemaal projecten die door een ontwikkelaar/corporatie worden uitgevoerd, waarbij de gemeente in haar regierol blijft om de publiekrechtelijke procedures te coördineren. De Willem de Zwijgerlaan, de Tuin van Noord en de maatschappelijke voorziening van de brede school het Gebouw wordt door de gemeente uitgevoerd. ■ De beheerinspanningen worden allemaal door de gemeente uitgevoerd. ■ Ten aanzien van de sociale inspanningen is de strategie dat waar mogelijk deze door de bewoners zelf worden uitgevoerd, eventueel ondersteund door Libertas. Anders worden ze uitgevoerd door organisaties die al in de wijk professioneel werkzaam zijn. Afstemming werkzaamheden Een belangrijk onderdeel van programmasturing is het op elkaar afstemmen van de werkzaamheden, waarbij het voorkomen van overlast en het zorgen voor een zo veilig mogelijke situatie het uitgangspunt zijn. De wijkmanager opereert daarin als belangrijke spil. Er is een frictiepot beschikbaar om de wijk tegemoet te komen als de situatie daarom vraagt. De belangrijkste communicatiemiddelen zijn: bewonersbrieven, de WOPNieuwsbrief en de website. In 2013 is veel aandacht besteed aan de verkeersveiligheid rondom de Brede School. Omdat de omgeving van de Brede School nog niet kan worden heringericht en de Surinamestraat voorlopig nog dient als omleiding voor de Willem de Zwijgerlaan, is de verkeersveiligheid voor het langzaam verkeer een belangrijk aandachtspunt. Ook is de website van Leiden Noord vernieuwd, dit is de website van alle wijkverenigingen. Het is van groot belang dat de wijkverenigingen weten wat er in de achterban leeft en dat bewoners goed geïnformeerd zijn. In september is gestart met communitymanagement. Hiermee wordt beoogd om een digitale omgeving te creëren voor bewoners; een plek om elkaar te spreken, te reageren, te weten wat er leeft. Mooi Noord Samen met de ontwikkelaars en corporaties participeert de gemeente in een gezamenlijke marketingcampagne. Dit is bedoeld om Leidenaren en bewoners in de regio te interesseren voor de nieuwe woningen. Tegelijkertijd straalt de campagne uit dat bewoners uit Leiden Noord trots zijn op de wijk. Dit is in 2014 geeindigd.

Jaarverslag | 195

Financiën Ten behoeve van het WOP zijn er twee kredieten beschikbaar, afkomstig van de grondexploitaties van de drie grote ontwikkelprojecten. Begroot zijn in 2014 conform het Meerjaren Uitvoeringsprogramma Wijkontwikkeling Leiden Noord 2011- 2018 ( BenW nr. 11.0368) de volgende totaalbedragen: ■ Programmasturing en communicatie € 130.000 ■ Sociale en beheerinspanningen € 151.000 jaarlijks en € 55.000 eenmalig bijdrage theehuis In 2014 is uitgegeven: ■ Programmasturing en communicatie € 130.000 ■ Sociale en beheerinspanningen € 111.000 plus € 55.000 Voor de sociale projecten is minder uitgegeven. Dit had onder andere te maken met de begrote kosten voor de veiligheidscoördinator die het hele jaar 2014 langdurig ziek was. Een andere reden is dat projecten goedkoper waren dan begroot. Een succesvol project in de afgelopen anderhalf jaar was het werkgelegenheidsproject waarbij de DZB samen met de wijkvoorzitter de Kooi spreekuur houdt voor iedereen die aan het werk wil. Dit project kon niet meer gefinancierd worden, maar wordt vanwege het succes komend jaar voortgezet vanuit Werkgelegenheid. Ook is in 2014 de bijdrage aan het theehuis in de Tuin van Noord uitgekeerd. Met het Voorzittersoverleg is een nieuwe begroting opgesteld voor 2015 – 2018 om een aantal succesvolle sociale projecten nog door te zetten van het restant krediet. Het betreft de drie huiskamers Meet en Greet, Sue en Ann en t Trefpunt, de ondersteuning voor het voorzittersoverleg, het project buurtterras en een bijdrage aan stichting jeugd en welzijn voor vakantieactiviteiten voor kinderen. Ook de veiligheidscoördinator kan nog in 2015 en 2016 in de wijk actief blijven. ■ Inspanningen Hieronder zijn de inspanningen geformuleerd die onderverdeeld zijn naar fysieke ontwikkelingen, beheerinspanningen en sociale inspanningen. Deze inspanningen zijn terug te vinden in de begrotingsprogramma’s als prestaties of als een onderdeel van een prestatie Prestatie Programmabegroting

Uitwerking in Prestatie-overzicht

Fysieke inspanningen

Kooiplein

6C3.1

Van Voorthuijsen

6C3.3

Groenoordhallen en omgeving

6C3.4

Nieuw Leyden

6C3.5

Oude Kooi Noordelijke Blokken

6C3.6

Horecavoorziening en buurtmuseum Tuin van Noord

6C3.7

Verkoop locaties Springplank, Dolfijn en Singel

6B1

Beheerinspanningen Tuin van Noord

5C2.2

Kooipark

5C1.4

Plein Driftstraat

5C2.2

Buitenruimteplan opknappen openbare ruimte in overige delen Leiden Noord (ISV3)

5A1.2

Waterhuishouding Oude Kooi

5B1.1

Toezichthouders in de wijk

5A1.14

Sociale inspanningen

Buurtterras

9A3.1

Tam Tamfestival

9A3.1

Buurtontmoetingscentrum Meet en Greet

9A3.1

Huiskamerproject Su en An

9A3.1

Huiskamerproject 't Trefpunt

9A3.1

196 | Jaarverslag

Resultaat

Prestatie Programmabegroting Extra sport en spel op pleinen Leiden buitengewoon veilig

Uitwerking in Prestatie-overzicht

Resultaat

7D1.2 2B1.7

Onderzoek haalbaarheid weekmarkt Kooiplein

3A1.3

Ondersteuning bewonerskader

9A5.1

Inhoudelijk programma brede school

7C2.2

Stimulering werkgelegenheid

10A1.1/10A2.1

Programmasturing en communicatie inclusief campagne Mooi Noord

6C3.8

De verantwoording van de prestaties uit de eerste kolom zijn in de begroting terug te vinden onder het betreffende programma. Verantwoording overige prestaties die oranje zijn of rood: Plein Drifstraat: dit plein is dit jaar weer terug gegeven aan de wijk, nadat de tijdelijke school is verwijderd. De belofte aan de wijk is dat het plein kan worden heringericht met de wijk. Dit is nog niet gebeurd, in eerste instantie omdat het mogelijk nodig was voor het waterplan. Dit bleek niet nodig. Omdat het plein mogelijk komende tijd nodig is voor de bouwwerkzaamheden van de Noordelijke Blokken kan het pas daarna worden heringericht. Dit jaar heeft het Tam Tam festival een laatste keer geprogrammeerd. Het onderzoek haalbaarheid weekmarkt op het Kooiplein heeft nog niet plaats gevonden.

Jaarverslag | 197

3.4 Rapportage interbestuurlijk toezicht Rapportage interbestuurlijk toezicht (IBT): een nieuw onderdeel in de jaarstukken In oktober 2012 is een nieuwe wet in werking getreden: de Wet Revitalisering Generiek Toezicht. De essentie hiervan is: minder toezicht door het rijk, en meer toezicht door de provincie en de gemeenteraad op de naleving van weten regelgeving. De verantwoording van de gemeente begint bij de horizontale verantwoording van het college van B en W aan de gemeenteraad. De provincie zal het toezicht zo sober mogelijk houden en maakt jaarlijks een totaaloverzicht van alle gemeenten in de provincie. Als er aanleiding toe bestaat zal de provincie bestuurlijk interveniëren. In Zuid Holland is aan de gemeenten een Bestuursovereenkomst voorgelegd, die ook door de gemeente Leiden is getekend. Hiermee hebben we ingestemd met de volgende procedure: ■ Jaarlijks een Rapportage interbestuurlijk toezicht op te stellen, volgens de structuur van Bijlage B van de Bestuursovereenkomst; ■ Deze met de reguliere planningen controlcyclus d.m.v. de Jaarstukken aan te bieden aan de gemeenteraad; ■ Deze jaarlijks uiterlijk 15 juli aan te bieden aan de provincie (digitaal); ■ Eventuele tekortkomingen in de naleving van de weten regelgeving moeten aan de gemeenteraad worden gemeld en toegelicht in de Jaarstukken; daarna wordt dit schriftelijk aan de provincie gemeld . De provincie is op dit moment het bevoegd gezag voor toezicht op naleving van de weten regelgeving op de volgende domeinen: ■ ■ ■ ■ ■ ■

Financiën Ruimtelijke ordening * Omgevingsrecht Externe veiligheid Archief- en informatiebeheer * Huisvesting verblijfsgerechtigden bij de gemeente *.

Voor de met een * aangegeven domeinen kan ook worden volstaan met het aanleveren van een aantal vastgelegde gegevens in www.waarstaatjegemeente.nl. Domein Financiën

Rood/Oranje/Groen

Toelichting

De begroting is materieel in evenwicht.

De begroting 2015 is in evenwicht.

De meerjarenbegroting is materieel in evenwicht.

Het college is van mening dat sprake is van een materieel sluitend meerjarenbeeld. Echter in de ramingen zijn taakstellingen opgenomen die nog niet op programmaniveau zijn opgenomen en die naar het oordeel van de provincie ook (nog) niet voldoende zijn geconcretiseerd. Deze taakstellingen heeft de provincie voor haar beoordeling gecorrigeerd op de begrotingssaldi van de diverse jaarschijven. Op basis hiervan concluderen zij dat de meerjarenramingen geen sluitend perspectief hebben en een oplopend tekort laten zien. In lijn daarmee is hier de kleur oranje gegeven. Conform de aanbeveling van de provincie zal het college deze taakstellingen tijdig concretiseren en op programmaniveau in de begroting verwerken zodat weer sprake is van een structureel en reëel evenwicht in deze jaren.

Is er reden voor extra aandacht? Ruimtelijke ordening

Nee

De provinciale ruimtelijke belangen zijn opgenomen in de gemeentelijke ruimtelijke plannen.

Is er reden voor extra aandacht? Omgevingsrecht (Toezicht, handhaving en vergunningverlening milieu, bouwen en wonen)

198 | Jaarverslag

De gemeente Leiden heeft in 2014 vier voorontwerpbestemmingsplannen, zes ontwerpbestemmingsplannen opgesteld en vijf bestemmingsplannen door de raad laten vaststellen. Bij twee voorontwerpbestemmingsplannen heeft de provincie een vooroverlegreactie ingediend. Het plan wordt hierop aangepast of de gemeente is in overleg getreden met de provincie.

Nee

Domein

Rood/Oranje/Groen

Toelichting

Er is een door de gemeenteraad vastgestelde zelfevaluatie.

Nee. Ondanks het feit dat het landelijke traject is afgesloten gaan wij als gemeente Leiden in gezamelijkheid met de Omgevingsdienst West-Holland, gemeente Zoeterwoude en Leiderdorp door om aan de hand van de zelfevaluatie een gezamenlijk verbeterplan op te stellen. Dit proces loopt nog en de verwachting/planning is dat er in het 2e of 3e kwartaal van dit jaar een plan ligt. Dit plan zal t.z.t. aan de raad gepresenteerd worden.

Er is een door de gemeenteraad vastgesteld verbeterplan.

Nee. Ondanks het feit dat het landelijke traject is afgesloten gaan wij als gemeente Leiden in gezamelijkheid met de Omgevingsdienst West-Holland, gemeente Zoeterwoude en Leiderdorp door om aan de hand van de zelfevaluatie een gezamenlijk verbeterplan op te stellen. Dit proces loopt nog en de verwachting/planning is dat er in het 2e of 3e kwartaal van dit jaar een plan ligt. Dit plan zal t.z.t. aan de raad gepresenteerd worden.

Vanaf 1-1-2015: er is een door de gemeenteraad vastgestelde eindmeting.

n.v.t.

Is er reden voor extra aandacht?

Nee

Externe veiligheid De gemeente levert actuele en volledige informatie voor de provinciale risicokaart.

Archief- en informatiebeheer

Nee

Het archief- en informatiebeheer zijn op orde.

Leiden heeft vanwege een grootschalige archiefinspectie van de archiefruimtes onder beheer van Team Documenten uitstel hiervoor aangevraagd bij de Provincie Zuid Holland.

Is er reden voor extra aandacht? Huisvesting verblijfsgerechtigden

Alle wettelijk verplichte gegevens van risicovolle en kwetsbare objecten voor de Provinciale Risicokaart waarvoor de gemeente bevoegd gezag is, zijn na januari 2013 ingevoerd en geautoriseerd.

Is er reden voor extra aandacht?

Deze indicator komt te vervallen, aangezien het landelijk traject is afgesloten en er geen eindmeting wordt gefaciliteerd.

Ja

Ja, de gemeente Leiden is in afwachting van het (al dan niet) toekennen van het uitstel (d.d. 12 maart 2015).

Er is volledig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand.

Er is niet volledig voldaan aan de taakstelling. Dat komt omdat in de loop van 2014 de taakstelling flink is verhoogd. Stand van zaken: Voorsprong/achterstand per 1 januari van het verantwoordingsjaar: -10 Fase interventieladder: signaleren Taakstelling eerste halfjaar van het verantwoordingsjaar: 46 In het eerste halfjaar gehuisveste verblijfsgerechtigden/ vergunninghouders: 49 Voorsprong/achterstand per 1 juli van het verantwoordingsjaar: -7 Fase interventieladder: signaleren Taakstelling tweede halfjaar van het verantwoordingsjaar: 64 In het tweede halfjaar gehuisveste verblijfsgerechtigden/ vergunninghouder: 47 Voorsprong/achterstand per 31 december van het verantwoordingsjaar: -24

Er is tijdig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand.

Het COA registreert op dit moment nog niet het gemiddeld aantal weken waarbinnen een verblijfsgerechtigde / vergunninghouder wordt gehuisvest. Dit betekent dat er geen informatie is ten aanzien van het tijdig voldoen aan de halfjaartaakstelling.

n.v.t.

Is er reden voor extra aandacht? Ja

Ja. Het aantal statushouders neemt flink toe en het is niet mogelijk om binnen de gestelde termijn de huisvesting te regelen. De woningcorporaties hebben onvoldoende woningen die vrij komen. De gemeente denkt na over aanvullende/ alternatieve maatregelen om vooral de groep alleenstaande mannen sneller te kunnen huisvesten.

Jaarverslag | 199

200 | Jaarverslag

Hoofdstuk 4 4 Jaarrekening

Jaarrekening | 201

4.1 Balans per 31 december ACTIVA (bedragen x € 1.000)

2013

2014

Vaste activa Materiële vaste activa

608.411

560.216

Investeringen met economisch nut In erfpacht uitgegeven

176.892

176.519

10.745

14.039

Niet in erfpacht uitgegeven

310.205

302.502

Investeringen in openbare ruimte met maatschappelijk nut

110.569

67.156

Inv. met econ.nut, waarvoor een heffing kan worden geheven

Financiële vaste activa

89.423

67.146

Kapitaalverstrekkingen aan: -Deelnemingen

10.144

10.117

20

20

5.325

2.498

257

0

7.187

7.016

Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd ≥ 1 jaar

47.043

47.043

Bijdragen aan activa in eigendom van derden

19.446

451

-Overige verbonden partijen Leningen aan: -Woningbouwcorporaties -Deelnemingen -Overige langlopende leningen

Totaal vaste activa

697.834

627.362

9.915

26.393

Vlottende activa Voorraden -Grond- en hulpstoffen

5.078

4.496

-Onderhanden werk inclusief bouwgronden in exploitatie

3.749

21.897

-Gereed product en handelsgoederen

306

0

-Vooruitbetalingen

781

0

Uitzettingen met een rentetypische looptijd<1 jaar -Vorderingen op openbare lichamen -Rekening-courant verhoudingen met niet fin. Instellingen -Overige vorderingen

Liquide middelen Overlopende activa

Totaal vlottende activa

TOTAAL ACTIVA

202 | Jaarrekening

62.012

64.119

19.498

24.689

115

89

42.400

39.341

2.599

472

293

462

74.820

91.446

772.653

718.808

PASSIVA (bedragen x € 1.000)

2013

2014

Vaste passiva Eigen vermogen

467.138

391.605

Reserves -Algemene reserve -Bestemmingsreserves -Saldo van de rekening van baten en lasten

5.497

27.747

444.181

355.192

17.460

8.667

Voorzieningen -Egalisatievoorzieningen -Voorz.derden verkregen middelen met specifieke bestemming -Voorzieningen toekomstige verplichtingen

44.917

44.111

38.037

37.160

161

1.490

6.718

5.462

Vaste schulden met een rentetypische looptijd ≥ één jaar

184.556

189.202

Onderhandse leningen van: -Binnenlandse banken en overige financiële instellingen -Binnenlandse bedrijven Door derden belegde gelden Waarborgsommen

184.384

188.971

3

3

103

104

66

124

Totaal vaste passiva

696.611

624.919

58.630

71.051

Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar -Banksaldi

25.108

40.439

-Overige schulden

33.523

30.613

Overlopende passiva

17.411

22.838

Totaal vlottende passiva

76.042

93.889

772.653

718.808

63.981

64.230

TOTAAL PASSIVA

Borg-en garantstellingen

Jaarrekening | 203

4.2 Overzicht van baten en lasten Programma bedragen x € 1.000,-

L/B

Bestuur en dienstverlening

Lasten

30.521

28.885

771

29.656

28.233

1.422

Baten

-2.698

-2.798

10

-2.788

-2.912

124

27.823

26.087

781

26.868

25.322

1.546

Lasten

13.028

12.345

761

13.106

13.174

-68

Baten

-897

-435

129

-306

-439

132

12.131

11.910

890

12.799

12.735

64

Lasten

7.893

6.669

1.687

8.356

7.842

514

Baten

-921

-819

-123

-942

-1.094

152

6.972

5.850

1.564

7.414

6.748

666

Lasten

12.499

11.781

27.301

39.082

33.642

5.440

Baten

-8.646

-10.131

528

-9.603

-9.081

-522

3.853

1.649

27.829

29.479

24.561

4.918

Lasten

72.339

67.260

53.711

120.971

114.032

6.939

Baten

-22.913

-22.772

735

-22.037

-23.560

1.523

49.426

44.488

54.446

98.934

90.471

8.462

Lasten

65.425

53.123

58.264

111.387

71.904

39.484

Baten

-38.185

-39.705

-21.770

-61.475

-54.859

-6.616

27.240

13.419

36.494

49.912

17.045

32.868

Lasten

29.729

28.608

-553

28.056

27.506

550

Baten

-4.395

-4.565

134

-4.431

-4.653

223

25.334

24.043

-418

23.625

22.853

772

Lasten

36.164

34.435

1.980

36.415

36.058

358

Baten

-5.513

-4.433

-148

-4.581

-5.317

735

30.651

30.002

1.832

31.834

30.741

1.093

Lasten

41.508

42.163

4.588

46.750

44.863

1.888

Baten

-2.352

-2.264

0

-2.264

-2.454

190

39.156

39.899

4.588

44.487

42.408

2.078

Lasten

123.185

124.084

3.962

128.046

127.373

673

Baten

-101.471

-99.559

-970

-100.528

-104.521

3.993

21.714

24.525

2.993

27.518

22.852

4.666

Lasten

6.953

713

6.802

7.515

3.124

4.391

Baten

-240.346

-224.149

-3.065

-227.214

-223.327

-3.887

-233.392

-223.436

3.736

-219.700

-220.203

504

Saldo Veiligheid

Saldo Economie en toerisme

Saldo Bereikbaarheid

Saldo Omgevingskwaliteit

Saldo Stedelijke ontwikkeling

Saldo Jeugd en onderwijs

Saldo Cultuur, sport en recreatie

Saldo Maatschappelijke ondersteuning

Saldo Werk en inkomen

Saldo Algemene middelen

Saldo

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Totaal

Lasten

439.245

410.066

159.275

569.340

507.750

61.590

Totaal

Baten

-428.337

-411.629

-24.541

-436.170

-432.218

-3.952

10.908

-1.564

134.733

133.170

75.532

57.638

Toevoeging

40.876

0

1.299

1.299

1.299

0

Onttrekking

-6.127

-3.865

-1.741

-5.607

-5.604

-2

34.748

-3.865

-442

-4.308

-4.305

-2

TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN RESERVES Bestuur en dienstverlening

Saldo

204 | Jaarrekening

Programma bedragen x € 1.000,-

L/B

RESERVES Economie en toerisme

Toevoeging

0

0

5.402

5.402

5.402

0

Onttrekking

0

0

-1.348

-1.348

-1.138

-210

0

0

4.055

4.055

4.265

-210

Toevoeging

26.263

4.555

53.583

58.139

59.279

-1.140

Onttrekking

-12.953

-1.988

-53.390

-55.378

-53.589

-1.789

13.311

2.567

193

2.761

5.690

-2.930

Toevoeging

6.376

74

20.356

20.430

20.606

-176

Onttrekking

-3.985

-102

-13.801

-13.903

-11.035

-2.868

2.391

-28

6.555

6.527

9.571

-3.044

Toevoeging

37.910

10.286

35.104

45.390

46.735

-1.345

Onttrekking

-56.437

-11.961

-66.429

-78.390

-50.213

-28.177

-18.527

-1.675

-31.325

-32.999

-3.478

-29.521

Toevoeging

8.653

265

407

672

577

95

Onttrekking

-3.511

-1.649

-34.422

-36.070

-35.816

-254

5.142

-1.384

-34.015

-35.399

-35.239

-159

Toevoeging

5.744

190

3.726

3.916

3.916

0

Onttrekking

-2.625

-599

-18.904

-19.503

-19.321

-182

3.119

-409

-15.178

-15.587

-15.405

-182

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-302

-208

-966

-1.174

-690

-484

1.020

-208

-966

-1.174

-690

-484

Toevoeging

45

315

2.124

2.439

2.439

0

Onttrekking

-284

-369

-44

-413

-303

-110

-239

-54

2.080

2.026

2.136

-110

Toevoeging

30.075

9.441

22.705

32.146

32.391

-245

Onttrekking

-99.407

-2.821

-83.723

-86.544

-79.134

-7.410

-69.333

6.620

-61.018

-54.398

-46.743

-7.655

Saldo RESERVES Bereikbaarheid

Saldo RESERVES Omgevingskwaliteit

Saldo RESERVES Stedelijke ontwikkeling

Saldo RESERVES Jeugd en onderwijs

Saldo RESERVES Cultuur, sport en recreatie

Saldo RESERVES Maatschappelijke ondersteuning

Saldo RESERVES Werk en inkomen

Saldo RESERVES Algemene middelen

Saldo

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Totaal

Toevoeging

157.263

25.126

144.706

169.833

172.643

-2.811

Totaal

Onttrekking

-185.631

-23.562

-274.768

-298.330

-256.842

-41.488

-28.368

1.564

-130.062

-128.498

-84.199

-44.299

Lasten/Toev.

596.508

435.192

303.981

739.173

680.393

58.779

Baten/Onttr.

-613.968

-435.192

-299.309

-734.501

-689.060

-45.441

-17.460

0

4.672

4.672

-8.667

13.339

TOTAAL MUTATIE IN RESERVES

RESULTAAT

Dit is een andere presentatie dan in tabel 1 van paragraaf 3.1.1 Financieel resultaat 2014 is weergegeven. In bovenstaande tabel geven wij het rekeningresultaat ten opzichte van de bestuursrapportage aan. Het geraamde resultaat van € 4,7 miljoen nadelig is het resultaat, zoals dit bij de bestuursrapportage werd verwacht. Het resultaat van de jaarrekening is € 8,7 miljoen voordelig. Het verschil bedraagt € 13,3 miljoen.

Jaarrekening | 205

4.3 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgesteld met inachtneming van het 'Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeente' (BBV). Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn in vergelijking met voorgaand jaar niet gewijzigd. Wel zijn onderstaande twee zaken ten aanzien van de jaarrekening 2014 relevant te vermelden in vergelijking met de jaarrekening 2013. 1. Eenmalige doorbreking van de consistente gedragslijn: balansverkorting In 2014 is gehoor gegeven aan een verzoek van de gemeenteraad om te zorgen voor meer transparantie en vermindering van het aantal reserves. Hiertoe is bij de Bestuursrapportage 2014 door de raad goedkeuring gegeven om voor € 47 miljoen aan activa met maatschappelijk nut en € 19 miljoen aan bijdragen aan activa in eigendom van derden versneld af te schrijven: deze actie is in de Bestuursrapportage 2014 omschreven als balansverkorting. Het beleid van Leiden richting de toekomst voor activering en afschrijving wijzigt hierdoor niet. Het is dus geen stelselwijziging in de zin van de BBV. Wel is in 2014 de consistente gedragslijn voor activering en afschrijving van activa met maatschappelijk nut (onderdeel materiële vaste activa) en bijdragen aan activa in eigendom van derden (onderdeel financiële vaste activa) eenmalig doorbroken. Het BBV schrijft voor dat een gemeente de keuze heeft om dit te activeren en af te schrijven, of ineens ten laste van het exploitatiesaldo te brengen. Het beleid van gemeente Leiden is om deze activa in beginsel niet te activeren, tenzij de raad anders besluit. 2. Presentatiewijziging In tegenstelling tot voorgaande jaren is besloten om de presentatie van de jaren in de Balans om te draaien. Voor een betere leesbaarheid is er voor gekozen om aansluiting te zoeken bij de Toelichting op de Balans. Eerst het oude jaar (2013) en vervolgens de cijfers van het huidige verslagjaar (2014) vermelden. Met ingang van begrotingsjaar 2014 is artikel 35 van de BBV gewijzigd. In de balans moet nu onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen te worden: a. Investeringen met een economisch nut; b. Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven c. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Achtergrond van deze aanpassing is dat de huidige regelgeving bij riool- en afvalstoffenheffing tot onduidelijkheden bij fiscale procedures leiden, met name op het gebied van kostentoerekening. Uitgangspunt is nu dat we investeringen activeren. Als gemeenten in de heffing bijdragen hebben opgenomen voor toekomstige vervanging van deze investeringen, komen deze gelden in een vervangingsvoorziening. Indien de investering wordt gerealiseerd vindt activering plaats, waarna de daartoe bestemde gelden uit de vervangingsvoorziening direct rechtstreeks in mindering op het geactiveerde bedrag komen. Als gevolg van deze wijziging is op de balans een afsplitsing van de betreffende activa objecten gerealiseerd. Het effect hiervan is zichtbaar in het verloopoverzicht van de investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, dat is opgenomen in de paragraaf 4.1.1.toelichting op de activa. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarden. De verkrijgingprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte gronden hulpstoffen en de overige kosten, die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen verder worden opgenomen een redelijk deel van de indirecte kosten. Alle bedragen in de jaarrekening staan weergegeven in duizenden euro’s, tenzij anders vermeld. Grondslagen voor waardering ACTIVA Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Materiële

206 | Jaarrekening

vaste activa worden geactiveerd bij een aanschafwaarde groter dan € 25.000 en een minimale gebruiksduur van drie jaar. Uitzondering hierop zijn Gronden en terreinen, deze worden altijd geactiveerd. Op gronden wordt niet afgeschreven. Op vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt jaarlijks afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. De afschrijving van een activum start op de eerste dag van het jaar volgend op het jaar waarin het object bedrijfsvaardig is opgeleverd. Afschrijvingen geschieden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. Aankoop en vervaardiging van activa in de openbare ruimte met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen uit reserves geactiveerd. Bijdragen uit reserves ten behoeve van economische investeringen worden ingezet ter dekking van de kapitaallasten. De in erfpacht uitgegeven gronden zijn gewaardeerd tegen uitgifteprijs van eerste uitgifte. De in eeuwigdurende erfpacht uitgegeven gronden zijn gewaardeerd tegen registratiewaarde. Maximale afschrijvingstermijnen voor materiële vaste activa Maximale levensduur

Soort activa

60 jaar

Aanleg riolering

40 jaar

Nieuwbouw woonruimten en bedrijfsgebouwen; aanleg wegen, bruggen en walmuren, sportvelden, volkstuinen en zwembaden

25 jaar

Renovatie, restauratie en aankoop woonruimten en bedrijfsgebouwen; reconstructie wegen, bruggen, rioleringen en walmuren

20 jaar

Stenen bergplaatsen en loodsen; openbare verlichting

15 jaar

Centrale verwarming; bijzondere voertuigen als brandweerauto’s

10 jaar

Houten bergplaatsen en loodsen; technische- en veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen; telefooninstallaties; kantoormeubilair; schoolmeubilair; verkeerslichteninstallaties, motorvoertuigen en machines

5 jaar

Zware transportmiddelen; aanhangwagens; schuiten; personenauto’s; lichte motorvoertuigen; automatiseringsapparatuur

niet

Gronden en terreinen

De afschrijvingsmethode is vastgelegd in de door de raad vastgestelde financiële verordening en is in principe lineair. Bij bedrijfsmiddelen met een levensduur van maximaal 10 jaar wordt de afschrijving op basis van de annuïtaire systematiek bepaald. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. Deelnemingen worden in afwijking hiervan gewaardeerd tegen marktwaarde indien deze waarde lager is dan de verkrijgingprijs. De bijdragen in activa in eigendom van derden worden gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met afschrijvingen. De afschrijvingstermijn wordt, afhankelijk van de soort activa, bepaald volgens bovenstaande afschrijvingstabel. Onder overige uitzettingen worden aandelen, obligaties, maar ook leningen en vorderingen verstaan. Uitzettingen met een looptijd korter dan één jaar worden opgenomen onder de vlottende activa. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen. Voorzieningen wegens oninbaarheid van leningen worden in mindering gebracht op de nominale waarde van de leningen. Voorraden De nog niet in exploitatie genomen (bouw)gronden (NIEGG) zijn gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingprijs of de lagere marktwaarde. - Een grondpositie kwalificeert als NIEGG indien wordt voldaan aan de in het BBV gestelde voorwaarde “Voor deze grond moet een reëel en stellig voornemen bestaan dat deze in de nabije toekomst zal worden bebouwd. Deze verwachting moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit”. In de Leidse situatie zijn dat projecten waarvoor een kaderbesluit is genomen. Als norm voor "nabije toekomst" wordt een periode van 4 jaar gehanteerd (de huidige meerjarenbegroting). In deze situatie is activering van uitgaven en rente mogelijk tot maximaal de marktwaarde van de grond bij huidige bestemming. - Uitgaven en rente op NIEGG’s kunnen worden geactiveerd tot maximaal de marktwaarde van de grond bij toekomstig gebruik mits voldaan is aan de in het BBV gestelde voorwaarden (“Wanneer na een raadsbesluit meer duidelijkheid bestaat over de nadere invulling van de toekomstige bouwlocatie en de daartoe nog te maken kosten, kan de voorzichtig geraamde verwachte marktwaarde in de toekomstige bestemming als toets worden gebruikt.”)

Jaarrekening | 207

De bouwgronden in exploitatie zijn opgenomen tegen de daaraan bestede kosten, inclusief de bijgeschreven rente en verminderd met de opbrengst wegens gerealiseerde grondverkopen. Winstneming vindt plaats op het moment dat de exploitatie van een complex wordt beëindigd of wanneer tussentijds met redelijke zekerheid vast te stellen is, dat er winst gerealiseerd wordt. Het bepalen van de hoogte van tussentijdse winstnemening en de voorwaarden daarvoor liggen vast in het besluit van de raad van 22 april 2008 (RB 08.0027). Dit besluit luidt als volgt: 1) De hoogte van de tussentijdse winstneming bij grondexploitatieprojecten te bepalen door de laagste stand te nemen van de volgende kengetallen: a. de kasstand per 31 december van enig jaar b. de stand van zaken cashflow + nog te realiseren kosten en opbrengsten, dus de geprognosticeerde kasstand op einddatum en c. de netto contante waarde per 31 december van datzelfde jaar en deze te verminderen met het bedrag dat is herleid uit de risicoanalyse, onder voorwaarde dat dit uiteindelijke saldo positief is 2) Tussentijds winst te nemen bij grondexploitatieprojecten die aan de volgende voorwaarden voldoen: a. het project is in de uitvoeringsfase (er is door de raad een uitvoeringsbesluit genomen) b. voor het project is op basis van een risicoanalyse bepaald dat tussentijdse winstneming mogelijk is Voor de bouwgronden in exploitatie en een geprognosticeerd negatief eindresultaat wordt een voorziening getroffen die in mindering wordt gebracht op de post Bouwgrond in exploitatie. De gehanteerde parameters voor kosten, opbrengsten en rente zijn terug te vinden in de paragraaf grondbeleid. De overige voorraaden, inclusief de vooruitbetalingen op onderhanden werk zijn gewaarderd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de lagere marktwaarde. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de nominale waarde van de vorderingen. PASSIVA Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het nog te bestemmen resultaat volgend uit de programmarekening. Afkoopsommen erfpacht Van derden ontvangen afkoopsommen voor erfpachtcanons worden gestort in de reserve afkoopsommen erfpacht. Gedurende de contractperiode valt jaarlijkse een deel van de afkoopsom vrij ten gunste van de exploitatie om de rentelasten over de grondwaarde te dekken. Voorzieningen In het BBV worden vier mogelijkheden aangereikt waarvoor voorzieningen gecreëerd kunnen worden: 1. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten. 2. op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten. 3. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. 4. de bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven als bedoeld in artikel 35, eerste lid, onder b. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Een uitzondering hierop zijn de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren. Conform Artikel 49 BBV worden deze sinds 2008 onder de overlopende passiva opgenomen.

208 | Jaarrekening

Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. De gemeente Leiden kent één voorziening die tegen de 'netto contante waarde' is gewaardeerd. De voorziening pensioenen wethouders is contant gemaakt tegen een rekenrente van 2,5% voor toekomstige pensioenaanspraken en tegen een rekenrente van 2,0% voor lopende aanspraken van gepensioneerden. Grondslagen voor resultaatbepaling De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Onder baten worden verstaan de baten die rechtstreeks aan het jaar zijn toe te rekenen en die in het jaar als gerealiseerd kunnen worden beschouwd. Dividend-opbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment van besluitvorming door de AvA (Algemene Vergadering van Aandeelhouders) van de betreffende deelneming. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hierboven vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Confom het BBV worden de mutaties in reserves, zowel bij de begroting als bij de rekening, separaat verantwoord (via functie 980 in de programmarekening). Zowel het totaal van saldo van baten en laten als het resultaat zijn hierdoor inzichtelijk.

Jaarrekening | 209

4.4 Toelichting op de balans 4.4.1 Toelichting op de activa Vaste activa Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Boekwaarde 31-12-2013 In erfpacht uitgegeven gronden


176.892

176.519

10.745

14.039

Overige investeringen met een economisch nut

310.205

302.502

Totaal investeringen economisch nut

497.842

493.060

Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut

110.569

67.156

Totaal

608.411

560.216

Investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

De boekwaarde per 31 december 2014 is als gevolg van het besluit tot balansverkorting aanzienlijk gedaald. In totaal is besloten om voor € 66 miljoen aan boekwaarde af te ramen ten opzichte van een evenredig bedrag aan reserves. Hiervan heeft € 47 miljoen betrekking op materiele vaste activa en € 19 miljoen op financiele vaste activa. In onderstaande overzichten is de waardevermindering op de materiele vaste activa zichtbaar onder de noemer desinvesteringen Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarden van de investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, weer: Boekwaarde Investeringen DesAfschrijvingen Bijdragen Afwaardering Boekwaarde 31-12-2013 investeringen van derden duurzame 31-12-2014 waardevermindering Grond - ,weg - en waterbouwkundige werken

7.691

2.371

616

9.446

Vervoermiddelen

1.155

1.052

470

1.738

Machines, apparaten en installaties

1.888

634

199

2.323

11

521

0

532

10.745

4.578

1.284

14.039

Overige materiele vaste activa Totaal investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarden van de overige investeringen met economisch nut weer: Boekwaarde Investeringen DesAfschrijvingen Bijdragen Afwaardering Boekwaarde 31-12-2013 investeringen van derden duurzame 31-12-2014 waardevermindering In erfpacht uitgegeven gronden

Gronden en terreinen (excl. in erfpacht uitgegeven) Woonruimten Bedrijfsgebouwen

210 | Jaarrekening

176.892

-373

55.003

-492

6.435 222.455

18.961

176.519

8.969

125

5.253

31

3.343

9.711

45.418 1.150

43

228.318

Boekwaarde Investeringen DesAfschrijvingen Bijdragen Afwaardering Boekwaarde 31-12-2013 investeringen van derden duurzame 31-12-2014 waardevermindering Grond - ,weg - en waterbouwkundige werken

631

792

46

1.377

Vervoermiddelen

2.025

576

772

1.828

Machines, apparaten en installaties

8.958

2.433

1.353

10.037

14.699

1.307

21

1.561

50

14.374

Subtotaal overige investeringen met economisch nut

310.205

23.576

17.586

13.474

218

302.502

Totaal overige investeringen met economisch nut

487.097

23.203

17.586

13.474

218

479.021

Overige materiele vaste activa

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan de investering. Conform artikel 63 lid 3 van de BBV dient melding te worden gemaakt van investeringen waaraan rente wordt toegevoegd. Deze situatie doet zich niet meer voor. De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop: Boekwaarde Investeringen DesAfschrijvingen Bijdragen Afwaardering Boekwaarde 31-12-2013 investeringen van duurzame 31-12-2014 derden waardevermindering Grond - ,weg - en waterbouwkundige werken Machines, apparaten en installaties Totaal

101.620

8.340

41.436

3.906

8.948

1.329

5.767

784

110.569

9.669

47.202

4.690

1.189

63.430 3.726

1.189

67.156

Bij de Bestuursrapportage 2014 is de boekwaarde van een groot aantal objecten afgeboekt naar aanleiding van het besluit tot 'balansverkorting'. Tevens vloeien desinvesteringen voort uit diverse besluiten tot sloop danwel verkoop. Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan het betrokken actief.

Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2014 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Boekwaarde 31-12-2013

Toename

Aflossingen

Afschrijvingen


Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen - overige verbonden partijen

10.144

27

10.117

20

20

Leningen aan: - woningbouwcorporaties - deelnemingen Overige langlopende leningen

5.325

2.826

2.498

257

2

259

0

7.187

3.520

3.691

7.016

Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar

47.043

47.043

Bijdragen aan activa in eigendom van derden

19.446

-18.972

Totaal

89.423

-15.450

6.804

23

451

23

67.146

Jaarrekening | 211

Deelnemingen B.V. Exploitatie en Beheer Stadsgehoorzaal/de Waag

31-12-2013

31-12-2014 18

18

9

0

18

0

DZB Partycatering BV Leiden

135

135

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten

789

789

N.V. Alliander

8.175

8.175

Regionale ontwikkelingsmij. Zuidvleugel

1.000

1.000

10.144

10.117

Nieuw Leyden Beheer B.V. Leiden naar Nieuw Leyden B.V.

Totaal deelnemingen

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Nieuw Leyden Beheer BV en Leiden naar nieuw Leyden BV zijn geliquideerd per 31-12-2014. Met de vrij gekomen gelden uit de liquidatie vloeien de gelden geïnvesteerd in de deelnemingen in de vorm van aandelen terug naar de gemeente Leiden. Deze post is opgenomen onder de kortlopende vorderingen. Woningbouwcorporaties Een groot deel van de verstrekte geldleningen is verstrekt aan woningbouwcorporaties en instellingen of bedrijven met een bepaald gemeentelijk belang. Het actief (door) verstrekken van leningen woningbouw is bij RB 04.0018 beëindigd. De nu nog lopende leningen betreffen gemeentelijke voorschotten met looptijden van 50 tot 75 jaar uit de jaren 1948 tot 1969 en financiering sociale woningen, waarbij leningen onder dezelfde conditities zijn doorverstrekt aan corporaties in de jaren 1982 tot en met 1992. Als gevolg van reguliere of vervroegde aflossing, door de woningbouwcorporaties, neemt de omvang van de opgenomen en doorverstrekte geldleningen af. Langlopende leningen aan deelnemingen Leiden naar nieuw Leyden BV is geliquideerd per 31-12-2014. Met de vrij gekomen gelden uit de liquidatie wordt de door de gemeente Leiden aan nieuw Leyden BV verstrekte lening in zijn geheel afgelost. Deze post is opgenomen onder de kortlopende vorderingen. Overige langlopende leningen De mutaties in de overige langlopende leningen bestaan uit verstrekkingen van en aflossingen op relatief kleine leningen die lopen via de Stadsbank en het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVN). In 2014 zijn budgetten beschikbaar gekomen voor het verstrekken van SVN startersleningen voor de bouwprojecten Clusius, Skyline en de Leidse schans. Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar Onder de overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar is een vordering op Vattenfall opgenomen voor € 47 miljoen. Dit betreft het nog te ontvangen bedrag voor de verkoop aandelen NUON. De aandelen worden in vier tranches geleverd. De eerste tranche van 49% heeft in 2009 plaatsgevonden. De tweede tranche van 15% is afgerekend in 2011, de derde tranche, eveneens 15% (€ 33,6 miljoen), is afgerekend in 2013. De laatste vierde tranche, 21% (€ 47 miljoen), wordt afgerekend in 2015. Bijdragen aan activa in eigendom van derden De opgenomen financiële activa betreffen de realisatie in 2013 van de fietsenstalling bij V&D ad € 439.000 en vervangingsinvesteringen voor de Leidse Schouwburg voor een totaal van € 35.000. Op deze activa wordt vanaf 2014 afgeschreven. Het grootste aandeel van de bijdragen aan activa in eigendom van derden op de beginbalans 2014 is de bijdrage ad € 19 miljoen die is betaald aan de Provincie voor het HOV-NET Zuid Holland Noord. Op 15 mei 2012 hebben GS van de Provincie Zuid-Holland en de diverse colleges van BenW van gemeenten gelegen aan het tracé van de RijnGouweLijn de hoofdlijnen aangegeven in plaats van de RijnGouweLijn voor een ander OV-concept in Zuid Holland Noord te kiezen. Dit voorstel is nader uitgewerkt en in 2013 zijn nieuwe overeenkomsten aangegaan voor HOV-NET Zuid Holland Noord. De eerder voor de RijnGouweLijn betaalde bijdrage maakt onderdeel uit van de nieuwe overeenkomst. De gehele bijdrage aan de provincie is voldaan en het krediet is afgesloten bij de jaarrekening 2013. In de bestuursrapportage is besloten dit activum mee te nemen in het voorstel van balansverkorting. De geactiveerde bijdrage is in 2014 in één keer afgeschreven door reserves vrij te laten vallen.

212 | Jaarrekening

Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: Boekwaarde 31-12-2013


Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden

5.011

4.450

67

46

5.078

4.496

3.749

21.897

Gereed product en handelsgoederen

306

0

Vooruitbetalingen

781

0

9.915

26.393

- overige gronden hulpstoffen

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

Totaal

De balanspost Gereed product en handelsgoederen bestond uit de voorraad onderdelen van de garage van Stedelijk Beheer en is in 2014 volledig afgeboekt. De aanwezige voorraad onderdelen van de garage is niet verhandelbaar, voegt geen waarde toe aan aanwezige activa en wordt niet terugverdiend. Feitelijk is de voorraad dus niets waard en de uitgaven ervoor worden beschouwd als reguliere onderhoudsuitgaven. Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven: Boekwaarde 31-12-2013

Groenoordhallen e.o. Dieperhout Stationsgebied e.o. Haagwegkwartier Totaal

2.029

Bestedingen

Opbrengsten

Afwaardering

Naar gronden in exploitatie

522


Boekwaarde 31-12-2014 per m2

2.551

730

730

0

112

1.792

919

14

1.067

1.631

18

460

77

2

267

268

17

5.011

1.519

16

2.064

4.450

Alle niet in exploitatie genomen gronden zijn getaxeerd. Dit heeft geen aanleiding gegeven voor het doorvoeren van een afboeking. Specificatie onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Boekwaarde 31-12-2013 DZB onderhanden werk


185

126

Bouwgronden in exploitatie incl. voorziening negatieve grondexploitaties

3.564

21.771

Totaal

3.749

21.897

Jaarrekening | 213

Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2014 het volgende overzicht worden weergegeven: Boekwaarde 31-12-2013

Bestedingen

Opbrengsten

4.780

770

4.614


-2.433

1.084

269

Lorentzschool

2.290

110

Aalmarkt e.o.

18.937

5.222 716

Groenoordhallen e.o.

Dieperhout De Nobel

4.962

Van niet in exploitatie genomen gronden

730

Winstuitname

1.618


Voorziening verlieslatend complex

Balanswaarde 31-12-2014

936

936

0

0

2.399

749

1.650

243

23.916

20.061

3.855

222

6.185

6.185

0

0

698

216

2.046

1.665

338

3.373

A4/W4

720

208

1.489

-561

-561

Nieuw Leyden

464

66

1.415

0

0

Haagwegkwartier

-89

267

648

40

786

0

1.067

11.456

10

12.513

Totaal

32.375

2.064

22.161

8.640

Correctie voorziening negatieve grondexploitaties

28.810

Trekvaartplein

Stationsgebied e.o.

Balanswaarde 31-12-2013

-914

885

1.590

49.548

6.922

45

-3.549

741 12.513

27.777

21.771

3.564

De bestedingen voor Stationsgebied e.o. bestaan voornamelijk uit boekwaarden van gronden (€ 9,0 miljoen) en bedrijfsgebouwen (€ 1,9 miljoen) die in dit project zijn ingebracht. De bestedingen voor Aalmarkt e.o. bestaan voor € 2,9 miljoen uit aankopen van onroerend goed. Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op programma 6 en de paragraaf grondbeleid. Hier wordt volstaan met de constatering dat de boekwaarde als gevolg van investeringen is toegenomen met € 17,2 miljoen. De hoogte van de voorziening negatieve grondexploitaties bedroeg per 31-12-2013 € 28,8 miljoen. In 2014 is hier € 1,0 miljoen aan onttrokken. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een vrijgevallen bedrag voor De Nobel (€ 1,3 miljoen). Dit project is in 2014 afgesloten met een nadelig resultaat ad € 0,9 miljoen. Het in de voorziening negatieve grondexploitaties opgenomen bedrag voor dit project is vrijgevallen en samen met de andere mutaties in deze voorziening verrekend met de vereveningsreserve. (RB12.0011) De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2014 is gebaseerd op geactualiseerde berekeningen en uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses. Dit betreft de beste schatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die jaarlijks worden herzien. Deze herziening kan – mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve exploitaties. Dat geldt zowel voor de nog te maken kosten als voor de fasering en de raming van de opbrengsten. De grootste risico’s zitten daarbij aan de opbrengstenkant en zijn inzichtelijk gemaakt in de paragraaf grondbeleid.

214 | Jaarrekening

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Balanswaarde 31-12-2013 Vorderingen op openbare lichamen


Voorziening oninbaarheid

Balanswaarde per 31-12-2014

19.498

24.689

24.689

115

89

89

Overige vorderingen

42.400

53.698

14.357

39.341

Totaal

62.012

78.476

14.357

64.119

Rekening-courant verhoudingen met niet-financiële instellingen

Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Boekwaarde 31-12-2013 Kassaldi


15

19

Banksaldi

2.583

453

Totaal

2.599

472

Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: Boekwaarde 31-12-2013


Van de EU, het Rijk en provincies nog te ontvangen uitkeringen

140

337

Overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen

153

124

Totaal

293

462

De in de balans opgenomen van EU, Rijk en Provincies nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel kunnen als volgt worden gespecificeerd: Uitsplitsing Overlopende Activa Provincie Zuid-Holland - PZH-2013-422509188 (Matilo) Provincie Zuid-Holland - PZH-20008-903923 (Maresingel)

Saldo 31-12-2013

Toevoegingen

Bestedingen/ terugbetalingen

20

Saldo 31-12-2014 20

120

94

26

Provincie Zuid-Holland - Diversen

106

106

Provincie Zuid-Holland - PZH-2013-440611968 kruispunt Langegracht

100

100

85

85

Provincie Zuid-Holland - PZH-2013-451847935 Bushalte lokaties Totaal

140

291

94

337

Jaarrekening | 215

4.4.2 Toelichting op de passiva Vaste passiva Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: Boekwaarde 31-12-2013 Algemene reserve Bestemmingsreserves Saldo van de rekening van baten en lasten Totaal


5.497

27.747

444.181

355.192

17.460

8.667

467.138

391.605

Het verloop in 2014 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven: Voor een verdere toelichting op de mutaties van de reserves wordt verwezen naar paragraaf 6.6. Boekwaarde 31-12-2013

Prg

Toevoeging

Onttrekking

Bestemming resultaat vorig boekjaar


ALGEMENE RESERVES 11

8100908 concernreserve

11

8100909 reserve opbrengst verkoop aandelen NUON

5.350

21.784

16.994

17.460

27.600

147

0

0

5.497

21.784

16.994

151

28

0

179

147 17.460

27.747

BESTEMMINGSRESERVES 1

8100060 reserve raad

1

8100062 reserve Holland Rijnland

48.118

0

3.077

45.041

1

8100063 reserve flankerend beleid

1.565

0

543

1.022

1

8100064 bedrijfsvoeringsreserve concern

1.082

1.251

1.552

781

1

8100065 reserve brandschadefonds

283

0

283

0

1

8100066 egalisatiereserve verkiezingen

200

0

150

50

1

8101247 reserve rekenkamer

0

20

0

20

3

8101284 Reserve co-financieringsfonds

0

848

638

210

3

8101286 Reserve programma binnenstad

0

2.555

0

2.555

3

8101305 Reserve economische impulsen

0

2.000

500

1.500

4

8100156 reserve parkeren

7.241

3.626

3.874

6.992

4

8100157 reserve bereikbaarheid

4

8100158 reserve Ringweg Oost

4

14

0

14

0

40.721

1.425

42.147

0

8100159 res. Kap.lasten parkeergarage Kooiplein

2.956

0

2.956

0

4

8100160 reserve bereikbaarheidsprojecten

5.964

48.795

2.367

52.391

4

8100161 reserve fietsenstalling station

4.000

5.000

0

9.000

4

8100976 reserve Ontsluiting Bio Science Park

7.590

0

1.798

5.792

4

8101020 reserve afbouwregeling SSL

2

433

433

2

5

8100297 reserve herhuisvesting

722

-0

722

0

216 | Jaarrekening


Prg

Toevoeging

Onttrekking



5

8100300 reserve kap.lasten grond Oostvlietpolder

6.500

0

6.500

0

5

8100303 reserve asbestsanering

1.683

282

715

1.249

5

8100304 reserve groen Oostvlietpolder

217

0

47

170

5

8100305 reserve groene singels

10.514

4.000

25

14.489

5

8100306 reserve ontsluiting van groengebieden

1.140

0

0

1.140

5

8100307 reserve ondergrondse afvalcontainers

2.280

0

2.000

280

5

8100308 reserve duurzaamheidsfondsen

3.420

7.000

565

9.855

5

8100309 reserve klimaatmaatregelen

345

80

235

190

5

8100310 res. onderh kap.goed en herinr openb rui

620

9.244

225

9.638

6

8100359 vereveningsreserve grondexploitatie

403

16.576

10.198

6.781

6

8100360 reserve bovenwijkse voorz. grondbedrijf

304

100

12

392

6

8100361 reserve afkoopsommen erfpacht

92.158

13.781

776

105.162

6

8100362 reserve afkoop adm.kst. Erfpacht

211

1

3

209

6

8100364 egalisatiereserve inkomsten bouwleges

244

0

87

157

6

8100365 reserve sociale huurwoningen

586

0

40

546

6

8100367 reserve herstruct. Woongebieden Portaal

3.157

110

400

2.868

6

8100368 reserve strategische aankopen

1.950

139

354

1.735

6

8100369 reserve bodemsanering

15.306

1.115

5.779

10.642

6

8100370 reserve vastgoedexpl. Stadsgehoorzaal

805

0

805

0

6

8100372 reserve herstruct.woongebieden SvZ&V

6.003

210

0

6.213

6

8100373 reserve herstruct.woongebieden Ons Doel

5.154

180

0

5.335

6

8100376 Reserve risico's projecten in uitvoering

8.799

176

4.033

4.942

6

8100377 reserve risico's bijzondere projecten

3.984

770

0

4.754

6

8100378 Reserve NV stadsherstel

2.000

0

2.000

0

6

8100379 reserve Lammenschanspark

3.897

3.232

3.144

3.985

6

8100380 reserve voorziene investeringen

7.753

4.567

12.320

0

6

8101103 Reserve weerst.verm. Park & Sted.invest.

8.782

307

8.308

781

6

8101116 Res. kap.lasten Brede School Merenwijk

582

20

603

0

6

8101234 Reserve exploitatie Oppenheimstraat

200

0

0

200

6

8101283 res.kap.lstn uitbr.foyer Leidse Schouwb.

0

450

450

0

6

8101303 Reserve stedelijke ontwikkeling

0

5.000

0

5.000

Jaarrekening | 217


Prg

Toevoeging

Onttrekking



7

8100555 reserve vastgoedexploitatie BSLN

5.711

170

5.881

0

7

8100556 reserve kap. lasten Da Vinci

12.925

0

12.925

0

7

8100557 reserve combinatiefuncties

1.244

0

643

601

7

8100558 reserve centra voor jeugd en gezin

200

0

100

100

7

8100559 Reserve onderwijshuisvesting

680

1.617

360

1.937

7

8100560 reserve onderwijshuisvesting (Nuon)

12.231

383

12.614

0

7

8101100 res.kap.lasten gymzaal binnenstad

1.000

24

1.024

0

7

8101233 Res.kap.lasten gym.lok.Oppenh.str.

900

0

900

0

7

8101237 reserve kapitaallasten Marecollege

3.887

0

3.887

0

8

8100059 Reserve publicaties Erfgoed Leiden e.o.

170

2

0

172

8

8100666 Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal

527

0

17

511

8

8100668 reserve investering Molen de Valk

380

0

380

0

8

8100670 reserve Haagweg 4

1.263

0

1.263

0

8

8100671 reserve Archeologischpark Matilo

32

1

21

12

8

8100672 reserve herontwikkeling sportvelden

1.592

0

1.592

0

8

8100674 reserve uitbreiding foyer Schouwburg

1.000

0

1.000

0

8

8100677 reserve exploitatie De Nobel

282

0

18

264

8

8100678 reserve kapitaallast muziekhuis De Nobel

1.650

0

1.650

0

8

8100970 reserve jeugdsportfonds Leiden

67

0

50

17

8

8101035 reserve Pieterskerk

5.136

180

288

5.028

8

8101101 res. kapitaallasten sportaccomodaties

9.564

0

9.564

0

8

8101270 reserve kap.lasten Museum De Lakenhal

0

3.479

3.479

0

8

8101272 reserve bedrijfsvoering ELO

0

254

0

254

9

8100784 reserve gemeentelijk deel GSB OGGZ

805

0

151

654

9

8100785 reserve soc.-maatsch. En cult. Voorz.

5.282

0

540

4.743

10

8100855 reserve frictiekosten ID/WIWbanen

44

959

44

959

10

8100857 bedrijfsreserve dzb-Leiden wsw

2.538

1.209

9

3.737

10

8101090 Reserve zachte landing WSW

552

270

250

572

11

8100907 reserve compensatie dividend Nuon

51.373

4.062

55.200

235

11

8100910 reserve gsb-middelen ISV/EZ

12.599

1.861

6.229

8.231

11

8101102 reserve bedrijfsvoering plankosten

943

1.267

706

1.503

11

8101278 reserve zachte landing 3D's

0

859

0

859

218 | Jaarrekening


Prg

Toevoeging

Onttrekking



11

8101285 Reserve zaakgewijs werken

0

1.058

5

1.053

11

8101304 Reserve kap.lasten economische inv.

0

1.500

0

1.500

11

8101306 Reserve verv.inv. maatschappelijk nut

0

1

0

1

444.181

152.477

241.466

0

355.192

449.678

174.261

258.459

17.460

382.939

TOTAAL

Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2014 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Voor een toelichting op de mutaties binnen de voorzieningen wordt verwezen naar paragraaf 6.7. Boekwaarde 31-12-2013

Prg

Toevoeging

Aanwending

Vrijgevallen bedragen


EGALISATIEVOORZIENINGEN 2

8105060 Voorziening veiligheidsbeleid

401

32

109

324

5

8105162 Voorziening groot onderh.gemalen

0

254

0

254

5

8105004 voorziening riolering toek.investeringen

5.315

867

426

5.756

5

8105025 Voorziening waterkwaliteit

3.357

162

1.226

5

8105026 Voorziening groot onderhoud kunstwerken

2.817

604

1.432

1.989

5

8105027 Voorz.groot onderh.walm. en beschoeiing

2.474

618

322

2.770

5

8105028 Voorziening groot onderhoud wegen

5.330

2.665

2.959

5.036

5

8105029 Voorz. groot onderh.openbare verlichting

328

0

257

71

5

8105030 Voorziening groot onderhoud spelen

1.651

0

207

1.444

5

8105031 Voorziening groot onderh.straatmeubilair

62

0

0

62

6

8105009 voorziening onderh.maatschappelijk vastg

6.198

1.614

871

6.941

8

8105007 voorziening groot onderhoud lakenhal

456

63

329

190

8

8105160 Voorziening groot onderhoud sportacc.

923

1.523

829

1.617

9

8105011 voorziening oggz/regionaal kompas

148

0

0

148

AD

8105012 Voorziening onderhoud gebouwen DZB

664

160

425

399

AD

8105013 voorziening onderhoud ambt.huisvesting

7.080

1.798

522

8.357

37.205

10.360

9.914

Totaal Egalisatievoorzieningen

492

492

1.802

37.160

Jaarrekening | 219


Prg

Toevoeging

Aanwending



VOORZIENING VAN DERDEN VERKREGEN MIDDELEN MET SPECIFIEKE BESTEMMING 1

8105159 Voorziening internationale samenwerking

161

4

0

166

5

8105003 voorziening boomregeling wijk

833

614

123

1.324

Totaal voorziening van derden verkregen middelen met specifieke bestemming

994

619

123

4.722

66

10

4.778

373

0

73

300

1.181

0

0

58

0

58

0

384

0

0

384

6.718

66

142

1.181

5.462

44.917

11.045

10.178

1.673

44.111

0

1.490

VOORZIENINGEN TOEKOMSTIGE VERPLICHTINGEN 1

8105151 voorziening pensioenen wethouders

4

8105154 voorz. Afwikkeling voc-gelden

6

8105150 voorziening herinrichting trekvaartplein

7

8105155 voorziening Jeugdbeleid/CtC

AD

8105153 voorziening loga-gelden Totaal voorzieningen toekomstige verplichtingen

TOTAAL

1.181

0

Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar is als volgt (de stand van de leningenportefeuille is nader gespecificeerd in de paragraaf Financiering): Boekwaarde 31-12-2013


Onderhandse leningen - binnenlandse banken en overige financiële instellingen

184.384

188.971

3

3

184.387

188.974

103

104

66

124

184.556

189.202

- binnenlandse bedrijven

Door derden belegde gelden Waarborgsommen Verplichtingen uit hoofde van financial leaseovereenkomsten Totaal

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar over het jaar 2014: Saldo 31-12-2013 Onderhandse leningen Door derden belegde gelden Waarborgsommen Totaal

220 | Jaarrekening

Vermeer deringen

Aflossingen

Saldo 31-12-2014

Rentelast 2014

184.387

25.000

20.413

188.974

5.702

103

1

0

104

1

66

59

2

124

184.556

25.060

20.415

189.202

5.703

Toelichting In 2014 is er één langlopende lening aangetrokken voor 25 miljoen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de financieringsparagraaf. Daar wordt ook inzicht gegeven in de rentelasten van de vaste schulden.

Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: Boekwaarde 31-12-2013


Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

58.630

71.051

Overlopende passiva

17.411

22.838

Totaal

76.042

93.889

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: Boekwaarde 31-12-2013


Bank- en girosaldi

25.108

40.439

Overige schulden

33.522

30.613

Totaal

58.630

71.051

Schatkistbankieren Conform de wet FIDO is de gemeente Leiden verplicht om overtollige middelen, boven de doelmatigheidsdrempel, aan te houden in 's Rijks Schatkist . Voor 2014 bedraagt de doelmatigheidsdrempel € 3.263.940. De middelen die, in het kader van de doelmatigheidsdrempel, buiten 's Rijks Schatkist zijn gehouden zijn: Bedrag buiten 's Rijks Schatkist

2014

Kwartaal 1

0

Kwartaal 2

0

Kwartaal 3

0

Kwartaal 4

0

Jaarrekening | 221

Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: Boekwaarde 31-12-2013


- Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume

7.055

7.454

- De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel.

5.582

11.372

- Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen

4.774

4.012

17.411

22.838

Totaal

De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, kunnen als volgt worden gespecificeerd: Saldo 31-12-2013 Vooruitontvangen participatiebudget Ontvangen voorschotten overheid Vooruitontvangen Subsidies Provincie: Vooruitontvangen van diverse ministeries

Toevoegingen


Saldo 31-12-2014

1.762

-203

1.560

0

936

154

247

843

1.000

7.484

543

7.941

520

1.670

552

1.638

413

951

3.316

11.372

Vooruitontvangen onderwijsachterstanden beleid

1.364

Totaal

5.582

9.105

Door wijziging van weten regelgeving moet het participatiebudget als vrij besteedbaar worden gezien. Om die reden is het saldo vrij gevallen ten gunste van het rekeningresultaat 2014. De in de balans opgenomen vooruit ontvangen voorschotbedragen van diverse Ministeries en Provincie kunnen als volgt worden gespecificeerd: Saldo 31-12-2013 PZH 2010-218542599 Dellaertsweg

Toevoegingen


Saldo 31-12-2014

88

88

PZH 2013-368162212 Groenoord

145

0

PZH 2009-525083Brug Poelgeest

240

PZH-Regionale groen projecten

528

PZH-2010-175782917 Bio Science park

145 240

528 7.300

7.300

101

101

PZH-Diverse Molens

12

12

PZH-2014-499247949 Oostvlietpolder

79

PZH-Lakenhal

79

PZH-2014-489158825 Naturalispark

Vooruitontvangen Subsidies Provincie:

Actieplan jeugdwerk

79

7.571

631

7.941

-45

1.195

63

1.087

475

ESF

564

Vooruitontvangen van diverse ministeries

520 1.521

222 | Jaarrekening

64

1.000

Overgangssubsidie verkeerslawaai

Totaal

15

475 489

75

1.670

552

1.638

9.241

1.183

9.579

4.4.3 Garanties Het onder de balans opgenomen bedrag voor verstrekte garanties bestaat uit de volgende garantstellingen: Geldnemer

Hoofdsom

%

Schuldrestant per 1-1-2014


231

100%

120

109

6.022

100%

5.295

5.158

230

100%

55

38

Verstrekte leningen NRF

5.005

100%

3.223

2.864

Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden

1.134

100%

788

753

Denksportcentrum Leiden

427

100%

173

160

Leidse Hockey Club Roomburg

454

100%

231

213

60

100%

12

10

Tennis Vereniging Unicum

182

100%

71

65

Tennisvereniging Zuidwest

113

50%

39

26

Voetbalvereniging Leiden

92

100%

29

24

Boerhaave

15.000

100%

-

5.500

DUWO

21.470

100%

11.846

10.742

Stichting Huisvesting Werkende Jongeren

24.122

100%

18.918

18.092

Stichting Portaal

5.131

100%

5.131

5.131

Stichting Werk en Onderneming

2.212

100%

1.793

1.738

Woningstichting Ons Doel

9.076

100%

3.219

2.186

Stichting Libertas

7.460

100%

2.612

2.084

Stichting RK Zorgcentrum Roomburgh

6.580

100%

4.211

4.079

10.210

100%

4.686

4.244

Stichting Topaz

3.009

100%

456

-

Woon- en Zorgcentrum 't Huis op de Waard

1.664

100%

1.073

1.014

63.981

64.230

Directe borgstellingen

Stichting Diogenes Stichting Pieterskerk, Leiden Stichting St Anna Aalmoeshuis

RKSV Docos

Stichting Schouwenhove

Totaal directe borgstellingen

119.884

Waarborgfonds Sociale Woningbouw

DUWO

98.832

achtervang

103.086

97.983

4.000

achtervang

4.000

4.000

Stichting Portaal

281.226

achtervang

291.127

278.164

Woningbouwvereniging De Sleutels

159.651

achtervang

121.212

140.730

62.595

achtervang

64.417

59.934

Woonzorg Nederland

6.534

achtervang

4.789

4.602

Vestia groep

1.679

achtervang

604

537

614.517

achtervang

589.235

585.950

Noordwijkse Woningstichting

Woningstichting Ons Doel

Totaal Waarborgfonds Sociale Woningbouw

Jaarrekening | 223

Geldnemer Totaal Waarborgfonds Eigen Woning (NHG)

Totaal dir. borgstellingen + Waarborgfondsen

Hoofdsom

%



608.000

achtervang

632.000

608.000

1.285.216

1.258.180

1.342.401

Rechtstreekse borgstelling door de gemeente: (per 31 december 2014: € 64 miljoen) De gemeente kan borg staan voor de betaling van rente en aflossing van geldleningen van instellingen die binnen het grondgebied van de gemeente actief zijn. Hierin heeft de gemeente Leiden een terughoudend beleid. Het terughoudende beleid komt tot uiting in de verordening gemeentegaranties (RV 13.0129). Ten behoeve van een aantal zogenoemde toegelaten woningbouwcorporaties (die momenteel alleen garantstelling via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw, het WSW, kunnen verkrijgen) zijn nog een aantal leningen rechtstreeks door de gemeente Leiden gewaarborgd. Vanaf 2007 moeten deze leningen worden geherfinancierd door het WSW. Als gevolg hiervan loopt deze borging door de gemeente Leiden in de loop der jaren geleidelijk af. Wat op termijn overblijft aan borgstellingen, zijn de borgstellingen ten behoeve van het gemeentelijk publiek belang van instellingen die niet via een waarborgfonds borging kunnen krijgen. In 2014 zijn geen betalingen op borgstellingen ingeroepen. In 2014 heeft besluitvorming plaatsgevonden ten aanzien van één aanvraag voor het verstrekken van een borgstelling: -Stichting Huisvesting Werkende Jongeren voor herfinanciering van een reeds geborgde geldlening (B&W 14.0060) In 2014 zijn een tweetal aanvragen voor een borgstelling ontvangen. Besluitvorming zal in 2015 plaatsvinden: -Stichting Huisvesting Werkende Jongeren voor de bouw van 119 appartementen, borgstellingsbedrag € 11,5 miljoen -St. Jacobshof voor de bouw van 40 zorgappartementen, borgstellingsbedrag voor € 3,5 miljoen. (50% van de lening) In 2014 is de gewaarborgde geldlening van Topaz vroegtijdig afgelost. In 2013 heeft besluitvorming plaatsgevonden ten aanzien van vier garantieaanvragen. De status van deze projecten is de volgende : -De Meelfabriek CV: De akte van borgstelling is nog niet ondertekend, het plan is nog in ontwikkeling -St. Universitaire Woonwijk Boerhaave: De bouw is gestart, de akte van borgstelling is getekend en de lening deels gestort. -'t Huis op de Waard. De akte van borgstelling is getekend, de lening is nog niet verstrekt en de bouw is nog niet gestart. -Stichting Huisvesting Werkende Jongeren (SHWJ): Het project Herensingel zal geen doorgang vinden. In 2015 zal het garantiebesluit worden ingetrokken. Garantstelling via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW): (per 31 december 2014: € 586 miljoen) Binnen het grondgebied van de gemeente Leiden zijn een aantal toegelaten instellingen actief die vanaf december 2007 borging van leningen moeten laten lopen via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Het WSW biedt corporaties de mogelijkheid om leningen aan te trekken tegen een lagere rente, door middel van borgstelling. Borgstelling door het WSW is echter alleen mogelijk als de Rijkoverheid en de gemeenten een minimaal garantieniveau van het WSW garanderen. Dit heet de achtervang. De achtervang biedt financiers zekerheid, waardoor het rendement voor de financiers volledig gegarandeerd is. De zekerheidsstructuur van het WSW bestaat uit drie lagen: Primaire zekerheid: de financiële middelen van de corporatie De financiële positie van de corporatie vormt de eerste zekerheid. Het WSW stelt eisen aan de kredietwaardigheid van (aspirant-) deelnemers. Zijn de financiële middelen van de corporatie op langere

224 | Jaarrekening

termijn niet toereikend, dan kan de corporatie onder voorwaarden saneringssteun krijgen van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV). Secundaire zekerheid: het garantievermogen van het WSW Als corporaties hun rente- en aflossingsverplichtingen niet nakomen, dan kan de financier het WSW aanspreken. Hiertoe beschikt het WSW over een borgstellingsreserve. Als de borgstellingsreserve van het WSW onder een bepaald garantieniveau komt of dreigt te komen, dan heeft het WSW de plicht obligo’s op te vragen bij de corporaties. De obligo is een financiële bijdrage die de corporatie verschuldigd is op basis van een overeenkomst tussen de corporatie en het WSW. Het garantievermogen bestaat dus uit de borgstellingsreserve van het WSW plus de obligoverplichting. Als een financier het WSW aanspreekt, en het WSW betaalt voor een corporatie, dan krijgt het WSW een vordering op de desbetreffende deelnemer (regresrecht). De deelnemende corporatie heeft onroerende zaken in onderpand gegeven bij het WSW. De corporatie heeft zich verplicht deze onroerende zaken vrij van hypotheek te houden, en er op eerste verzoek van het WSW een hypotheekrecht te vestigen voor het WSW. Daarnaast kan het WSW ook een aanspraak doen op het overige bezit. Zo wordt de schade bij het WSW zo veel mogelijk beperkt. Tertiaire zekerheid: Rijksoverheid en gemeenten De achtervangpositie van Rijk en gemeenten vormt de derde zekerheid. Indien, na het opvragen van de obligo’s en het uitoefenen van het regresrecht, het WSW nog steeds niet kan voldoen aan de verplichting, dan moeten de Rijkoverheid en de gemeenten renteloze leningen aan het WSW verstrekken. Dit is geregeld in de achtervangovereenkomsten die het WSW heeft met de gemeenten en de Rijksoverheid. In het geval dat de achtervangers op hun achtervangpositie worden aangesproken, geldt een vooraf bepaalde verdeling, waarbij de Rijkoverheid 50% voor haar rekening neemt en de overige 50% van de leningen door gemeenten zullen worden verstrekt. De tertiaire zekerheid is nog nooit ingeroepen. Garantstelling via het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) Naast de 100% garantiestellingen en de achtervang bij de door het WSW verstrekte garantstellingen, heeft de gemeente Leiden ook een achtervangfunctie bij het Waarborgfonds Eigen Woning (WEW), beter bekend als Nationale Hypotheekgarantie. De achtervangfunctie bij het WEW is gerealiseerd door middel van een achtervangovereenkomst tussen het WEW en de Rijksoverheid en (standaard) achtervangovereenkomsten tussen het WEW en alle gemeenten. Op basis van deze overeenkomsten kan het WEW bij dreigende liquiditeitstekorten een beroep doen op achtergestelde, renteloze leningen verstrekt door het Rijk (50%) en verstrekt door de gemeenten (50%). De achtervangfunctie kan door het WEW worden aangesproken indien het fondsvermogen kleiner is dan anderhalf maal het gemiddeld verliesniveau. Per 1 januari 2011 is de achtervangfunctie van de gemeenten, voor nieuw af te geven hypotheekgaranties, vervallen. Vanaf deze datum is, voor nieuw af te geven hypotheekgaranties, sprake van een 100% achtervang door het Rijk. In dit verband zijn de achtervangovereenkomsten per 1 januari 2011 zodanig aangepast dat de gemeenten niet worden aangesproken op de risico’s die voortvloeien uit hypotheekgaranties die zijn verstrekt na 31 december 2010. Jaarlijks verstrekt het WEW een liquiditeitsprognose over de voorliggende vijf jaar Op basis meest recente liquiditeitsprognose is de verwachting dat voor de periode van 2014 tot en met 2019 geen aanspraken worden gedaan op de achtervangfunctie van gemeenten en Rijk (bron: Jaarrekening WEW 2013). Jaarlijks verstrekt het WEW tevens een opgave van de nominale gegarandeerde bedrag per gemeente. Het nominaal door de gemeente Leiden gegarandeerde bedrag bedraagt € 608 miljoen. (hoofdsom van de verstrekte NHG hypotheken tot 2011)

4.4.4 Niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen Omschrijving van de verplichtingen

Laatste jaar van de verplichting

Verplichting (x 1000)

Opgebouwde vakantierechten juni - december 2014

2015

2.369

Uitstaande FPU/FLO-gelden per 31/12/2014

2015

122

Uitstaande wachtgeld-verplichtingen per 31/12/14

2022

272

Uitstaande WW-verplichtingen per 31/12/14

2022

795

Investeringsfonds Holland Rijnland

2022

45.035

48.593

TOTAAL

Jaarrekening | 225

In aanvulling op de balans wordt een overzicht van niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen opgemaakt om inzicht te verschaffen in de meerjarige verplichtingen waaraan de gemeente voor toekomstige jaren gebonden is. Een gedetailleerd overzicht is hierboven opgenomen. Het totaal van deze verplichtingen bedraagt € 48,6 miljoen. De gemeente heeft een meerjarige verplichting die vergelijkbaar is met de meerjarige last in het geval de gemeente de investering zelf had gedaan. De lasten die betrekking hebben op het verslagjaar zijn overigens wel in de rekening verwerkt. Ook worden hier de verplichtingen opgenomen voor de opgebouwde vakantierechten over de periode juni tot en met december van het boekjaar. De lasten die op deze vakantierechten rusten worden in het komende boekjaar als loonkosten in de rekening van baten en lasten verwerkt. De grootste post betreft de verplichtingen aan het investeringsfonds Holland Rijnland. Bij de instelling in 2006 is besloten om van 2008 tot en met 2022 jaarlijks € 3.077.000 bij te dragen. In 2010 is besloten t.b.v. de rijnlandroute nog eens € 20.423.000 bij te dragen. Overigens is in de dekking van deze verplichting volledig voorzien in de reserve Holland Rijnland. Niet uit de balans blijkend recht In verband met de in 2014 toegepaste balansverkorting is de bijdrage HOV-net van € 19 miljoen (bijdrage aan activa in eigendom van derden) versneld afgeschreven. Het project is echter nog niet door de derde partij afgerond waardoor de gemeente Leiden op grond van de achterliggende overeenkomst formeel nog wel het recht heeft om deze gelden terug te vorderen als de afgesproken prestatie niet gerealiseerd wordt. Op basis van de huidige inzichten is dit echter niet waarschijnlijk, waardoor geen aanleiding is om een vordering te verantwoorden.

226 | Jaarrekening

4.5 Toelichting op het overzicht van baten en lasten 4.5.1 Toelichting financiële afwijkingen programma's Inleiding Het systeem van budgetbeheer en -bewaking moet waarborgen dat de baten en de lasten binnen de begroting blijven en dat belangrijke wijzigingen of dreigende overschrijdingen tijdig worden gemeld aan de gemeenteraad. Essentieel is dat de raad nadere regels heeft gesteld in het kader van begrotingsrechtmatigheid. Wanneer kostenoverschrijdingen worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten valt dit binnen de kaders van rechtmatigheid. Voorwaarde is wel dat deze kostenoverschrijdingen goed herkenbaar in de jaarrekening zijn opgenomen. Extra kosten die worden gemaakt omdat extra opbrengsten daarvoor de ruimte bieden, zijn onrechtmatig wanneer deze lasten niet direct zijn gerelateerd aan de extra opbrengsten of de raad over de aanwending van deze opbrengsten nog geen besluit heeft genomen. Daarnaast is het zo dat in de rekening alleen toevoegingen en onttrekkingen aan de bestemmingsreserves mogen worden verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd. Verder kunnen er raadsbesluiten zijn die inhouden dat specifiek benoemde resultaatafhankelijke saldi ook nog in het lopende begrotingsjaar ten gunste of ten laste van een specifieke bestemmingsreserve mogen worden gebracht. Dit is alleen het geval voor de mutatie in de voorziening negatieve grondexploitaties, die direct met de vereveningsreserve grondexploitatie wordt verrekend. Hieronder wordt op beleidsterreinniveau bij afwijkingen tussen begroting en rekening > € 250.000 een toelichting gegeven. Rechtmatigheid De werkelijke lasten van programma 2 Veiligheid zijn ten opzichte van de begroting na wijziging met € 68.000 overschreden. Deze overschrijding wordt veroorzaakt, doordat de niet-geraamde kosten van inzet door Gouda inzake het Veiligheidshuis voortaan in de Leidse administratie worden verantwoord. Tegenover deze kosten staat een niet-geraamde bijdrage van Gouda van € 115.000. Deze bijdrage heeft een directe relatie met de overschrijding. Er is derhalve geen sprake van begrotingsonrechtmatigheid bij de programma's. PROGRAMMA 1 BESTUUR EN DIENSTVERLENING Bestuur en dienstverlening bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

29.656

28.233

1.422

4,80 %

Baten

-2.788

-2.912

124

-4,45 %

Saldo

26.868

25.322

1.546

5,76 %

bedragen x € 1.000,-

Afwijking Begroting - Rekening (- is nadeel) Lasten

Baten

Saldo

Bestuur

784

-31

752

Dienstverlening

639

155

794

1.422

124

1.546

Totaal

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Bestuur Bij de behandeling van de bestuursrapportage 2014 in november is aanvullend budget beschikbaar gesteld voor het invoeren van Zaakgericht werken van € 1.058.000,-. Er is nog nauwelijks tijd geweest om hierop uitgaven te doen. Daarom bedraagt het voordeel op dit budget € 1.053.000. Door frictiekosten voor personeel ontstaat er een nadeel van € 211.000. Het is gebruikelijk dit nadeel te dekken door een onttrekking uit de reserve flankerend beleid. Dienstverlening Medio december 2013 is de taak Registratie niet-ingezetenen (RNI) van het Rijk overgekomen naar de gemeente. Dat was veel later dan verwacht. De hiervoor ontvangen rijksvergoeding was veel hoger dan de

Jaarrekening | 227

gemaakte kosten. Het voordeel 2013 van € 158.000 is daarom via resultaatbestemming toegevoegd aan de begroting 2014. De extra kosten zijn er niet gekomen in 2014. Op het reguliere RNI-budget is € 37.000 minder uitgegeven waardoor in totaal een voordeel is ontstaan van € 195.000. Eind 2014 zijn er nog verplichtingen aangegaan voor aanpassingen bij de balie. Aan rijksafdrachten (paspoorten, rijbewijzen etc.) is € 149.000 meer uitgegeven. Daar staat tegenover dat er € 110.000 meer aan leges (paspoorten, rijbewijzen etc.) is ontvangen. De digitalisering van het bouwen cliëntenarchief is niet in 2014 afgerond. Dit was ook de verwachting, maar het budget was hier nog niet op aangepast. De onderbesteding bedraagt € 428.000. De uitgaven ten behoeve van de basisregistraties (GBA, BAG etc.) waren € 202.000 lager dan begroot doordat bepaalde aanpassingen wachten op landelijke ontwikkelingen. Afwikkeling heeft plaatsgevonden van oude invorderingskosten van de toenmalige afdeling gemeentebelastingen inzake dwangbevelen. De niet-geraamde kosten bedragen € 76.000. PROGRAMMA 2 VEILIGHEID Veiligheid bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

13.106

13.174

-68

-0,52 %

Baten

-306

-439

132

-43,17 %

Saldo

12.799

12.735

64

0,50 %



Baten

Saldo

Fysieke veiligheid

76

8

84

Sociale veiligheid

-144

124

-20

-68

132

64

Totaal

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Er zijn geen afwijkingen groter dan € 250.000. Sociale veiligheid Het verschil bij de lasten van € 115.000,- komt doordat we in Leiden de kosten verantwoorden van de inzet van het Veiligheidshuis door Gouda. Tegenover deze kosten staat een bijdrage van Gouda van € 115.000. PROGRAMMA 3 ECONOMIE EN TOERISME Economie en toerisme bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

8.356

7.842

514

6,15 %

Baten

-942

-1.094

152

-16,11 %

Saldo

7.414

6.748

666

8,98 %



Ruimte om te ondernemen Faciliteren/Stimuleren van ondernemen Marketing en promotie Totaal

Baten

Saldo

39

71

109

379

-5

374

96

86

182

514

152

666

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Ruimte om te ondernemen Het budget revitalisering werklocaties is aanvankelijk alleen ingezet ten behoeve van bedrijventerreinen. Later is het ook ingezet voor andere soorten werklocaties zoals kantorenlocaties en winkelcentra. De dynamiek van

228 | Jaarrekening

die projectontwikkeling is soms moeilijk voorspelbaar en daarom zijn de uitgaven lastig te ramen. Het gevolg is dat de lasten lager zijn uitvallen dan begroot. Het voordelige resultaat op de baten is behaald door bijdragen van externe partijen aan de Economische Agenda Leidse regio 2020 'Kennis & Werk #071'. Voor dit samenwerkingsverband voert gemeente Leiden de organisatorische en financiële regie. In 2014 bestond het uit twaalf partijen waaronder de zes gemeenten in de Leidse regio, ondernemers en onderwijsinstellingen. Faciliteren/Stimuleren van ondernemen De lasten binnen faciliteren/ stimuleren van ondernemen laten een onderuitputting zien van € 379.000. Onderbesteding zorgt voor een positief resultaat van bijna vijf ton. Deze onderbesteding heeft drie oorzaken. Als eerste heeft het College via B en W besluit 13.0384 besloten om voor drie projecten cofinanciering beschikbaar te stellen gedurende drie jaar tot 1 juni 2016. Door de systematiek van de cofinanciering is het noodzakelijk om de niet bestede maar wel verplichte middelen door te schuiven. Hierdoor ontstaat een voordeel omdat de bedragen wel begroot zijn maar niet uitgegeven. Daarnaast heeft het voordeel betrekking op de niet gerealiseerde bijdrage aan het krediet cofinancieringfonds dat bij de bestuursrapportage 2014 is ingesteld. Het hele bedrag is wel beschikbaar gesteld, maar nog niet volledig uitgegeven. Bijdragen die wel zijn gerealiseerd waren projecten als proeftuin, groei Leidse Instrumentenmakersschool, 2e fase bio based en Leiden over life science. Tot slot is het incidentele budget voor Kennisstad, bestaande uit bijdragen van universiteitssteden voor kennisuitwisseling en lobby, slechts voor een klein gedeelte benut. Het Netwerk heeft, na een periode van weinig activiteiten, pas in het najaar 2014 een doorstart gemaakt. Ook is het incidentele budget voor programma Kennisstad nog niet besteed omdat de samenwerkingspartners nog in overleg zijn over de in te dienen voorstellen. Naast deze voordelige verschillen is er een nadeel op de uitgaven aan het Ondernemersfonds Leiden(OFL) van € 130.000. Extra ingevorderde OZB gelden op niet-woningen (5,3%) vormen de dekking voor deze uitgave. Tegenover dit nadeel in programma 3 staat een voordeel op programma 11 "Algemene Dekkingsmiddelen". Marketing en promotie Binnen Citymarketing is er extra subsidie aan Leiden Marketing betaald als gevolg van de extra opbrengsten toeristenbelasting. Daar tegenover staat dat de budgetten van het programma Binnenstad voor marketingen activiteitencampagne voor "bezoek retail" maar voor een deel zijn besteed doordat de opdracht aan een extern bureau aanzienlijk is teruggebracht. Dat was mogelijk omdat onderdelen van die activiteitencampagne tegen lagere kosten zijn uitgezet bij het Centrummanagement. Bij elkaar levert dat een voordeel op van bijna € 100.000. Het voordelige resultaat op de baten is gehaald door een hogere opbrengst van de toeristenbelasting. Dat is gerealiseerd door meer hotelkamers en een betere bezetting. Deze hogere opbrengst van circa € 86.000 is als extra subsidie aan Leiden Marketing uitbetaald zoals besloten in raadsbesluit RB12.0132 Structuur citymarketing Leiden 2013-2016. PROGRAMMA 4 BEREIKBAARHEID Bereikbaarheid bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

39.082

33.642

5.440

13,92 %

Baten

-9.603

-9.081

-522

5,44 %

Saldo

29.479

24.561

4.918

16,68 %



Baten

Saldo

Langzaam verkeer

96

0

96

Openbaar Vervoer

29

0

29

4.016

0

4.016

Parkeren

916

-595

321

Leefomgeving

383

73

456

5.440

-522

4.918

Autoverkeer

Totaal

Jaarrekening | 229

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Autoverkeer Het voordeel op de lasten van € 4,0 miljoen. heeft betrekking op de niet gerealiseerde bijdragen aan investeringen op infrastructurele werken. Dekking hiervan vindt plaats uit diverse reserves. Het gaat om de ontsluiting BioSciencePark, spooronderdoorgang Kanaalweg en Hallenweg. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage van € 6,3 miljoen. De realisatie bedraagt € 2,5 miljoen. Parkeren De prestatie parkeren heeft een voordelig resultaat van € 321.000. Dit komt vooral door een niet gerealiseerde bijdrage aan de investering parkeerregulering schilwijken van € 298.000. Dit project loopt volgens planning door naar 2015. Daarnaast is er een nadeel van € 0,6 miljoen op de parkeerbaten (met name straatbelasting) en een voordeel van € 0,6 miljoen op de parkeerlasten als gevolg van lagere kapitaallasten en interne kostenverdeling. Leefomgeving Het voordeel op de lasten van € 383.000 heeft betrekking op de niet gerealiseerde bijdragen (gedekt uit reserves). Het gaat om onderzoekskosten voor de Rijnlandroute, de programmaopzet HOV Leiden en de kosten van de voorbereiding en uitvoering van een overeenkomst met Leiderdorp over de bouwvergunning voor het aquaduct met de Tunnelbak W4. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage van € 477.000. De realisatie bedraagt € 155.000. PROGRAMMA 5 OMGEVINGSKWALITEIT Omgevingskwaliteit bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

120.971

114.032

6.939

5,74 %

Baten

-22.037

-23.560

1.523

-6,91 %

Saldo

98.934

90.471

8.462

8,55 %




Baten

Saldo

3.476

-40

3.436

Openbaar water

-9

347

338

Openbaar groen

1.448

664

2.112

Duurzaamheid

2.024

552

2.576

Totaal

6.939

1.523

8.462

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Algemeen Het positieve resultaat op dit programma bedraagt € 1.303.000 (2,3 % van de lastenbegroting) waarvoor hieronder per beleidsterrein een verklaring wordt gegeven. Er is een verschil tussen het voordeel van € 1.303.000 en het resultaat zoals in bovenstaande tabel gepresenteerd wordt (€ 8.462.000). Verschil is € 7.159.000. Dit bestaat voor een bedrag van € 4.115.000 uit bijdragen aan investeringen waarvan de projecten bij dit programma horen en die in de begroting bij de beleidsterreinen zijn opgenomen. Deze bijdragen worden gedekt door onttrekkingen aan reserves die in andere programma's tot uiting komen. Het nadeel op deze onttrekkingen bedraagt eveneens € 4.115.000 en worden met name zichtbaar bij programma 4 Bereikbaarheid en programma 11 Algemene Dekkingsmiddelen. Binnen programma 5 gaat het in totaal om de volgende bijdragen (€ 7.159.000) die begroot waren per beleidsterrein en die door een onttrekking aan een reserve (binnen of buiten programma 5) gedekt waren. Verharde openbare ruimte € 3.225.000, Openbaar groen € 1.853.000 en Duurzaamheid € 2.081.000. Doordat de onderliggende projecten nog niet of niet geheel tot uitvoering zijn gekomen ontstaat er zowel een positief resultaat (op beleidsterrein) als negatief resultaat (per reserve). Eén van de speerpunten van het collegeprogramma is samenwerken met de stad. Dit wordt concreet gemaakt door het ontwikkelen van een visie op de openbare ruimte. Daarmee worden achterstanden weggewerkt en in

230 | Jaarrekening

de toekomst voorkomen. Daarnaast zetten we in op integraal werken, wat betekent dat slimme combinaties worden gemaakt tussen de verschillende beheerdomeinen. Dit levert aanzienlijke kwaliteitsvoordelen op en geeft ruimte om de ingeboekte taakstelling te realiseren. Beleidsterrein Verharde Openbare Ruimte Het te verklaren verschil bedraagt € 211.000 voordelig (€ 251.000 V lasten, € 40.000 N baten) Realiseren beleid verbeteren kwaliteit openbare ruimte, Schoon, Heel en Veilig (lasten € 80.000 V) Een bedrag van € 20.000 is voor de uitvoering van de nieuwe nota Hondenbeleid waarvan de uitvoering plaats vindt in 2015. Een bedrag van € 60.000 is voor de frictiekosten tijdens de looptijd van de plaatsing van ondergrondse containers. Realiseren beleid verbeteren kwaliteit openbare ruimte, Gemeente Schoon kenniscentrum (lasten € 132.000 V, baten €140.000 N) Er is een landelijke vergoeding (€ 140.000) beschikbaar voor de aanpak van zwerfafval. De bijdrage komt pas in 2015 waardoor er sprake is geweest van zeer beperkte uitgaven in 2014. Implementeren kadernota/handboek kwaliteit openbare ruimte, Kadernota Handboek Kwaliteit Openbare Ruimte (lasten € 396.000 V) Bij de perspectiefnota 2012-2015 heeft de raad incidenteel budget ter beschikking gesteld om het effect van de Kadernota kwaliteit openbare ruimte 2025 en het Handboek kwaliteit openbare ruimte 2025 in de praktijk te kunnen toepassen. Om de afgesproken prestaties zo goed mogelijk te realiseren moet er een goede voorbereiding zijn. We kiezen ervoor om gelijk op te lopen met rioolprojecten of een combinatie te maken met herstraatwerkzaamheden. Omdat de grote rioleringsprojecten in de planning zijn uitgelopen is inzet van het budget in 2014 niet mogelijk geweest. Deze werkzaamheden worden op dit moment door de Stadsingenieurs grootschalig voorbereid en aanbesteed. De planning is dat de uitvoering van deze werkzaamheden in 2015 zal starten. Beheren openbare verlichting (€ 96.000 V) In de afgelopen jaren heeft er een inhaalslag plaatsgevonden in het schilderen/conserveren van lichtmasten. Hiervoor is budget beschikbaar gesteld in de voorziening achterstallig onderhoud openbare verlichting. Dit heeft als gevolg dat incidenteel ruimte is ontstaan in de reguliere exploitatie. Gedeeltelijk komt dit doordat de werkzaamheden onderdeel zijn geweest van die inhaalslag, gedeeltelijke door een aanbestedingsvoordeel op het klein en groot onderhoud aan openbare verlichting. Beheren wegen (€ 492.000 N lasten, € 377.000V baten) Een nadeel van € 352.000 heeft betrekking op hogere kosten voor het dichtstraten van verharding als gevolg van werkzaamheden voor kabels en leidingen. Dit is werk dat gefactureerd wordt aan derden, zodat in de baten een voordeel is ontstaan van nagenoeg eenzelfde bedrag. Een nadeel van € 127.000 kon ontstaan door vorstschades aan wegen tijdens de winter 2013/2014. Hiervoor is met een raadsbesluit bij de beheerplannen aangegeven dat geen structureel budget beschikbaar komt, maar dat de lasten gemeld worden als overschrijding bij de jaarrekening. Kosten voor voorbereiding, administratie en toezicht die niet zijn opgenomen in de huidige beheerplannen geven een nadeel van € 158.000. Dit gaat hersteld worden bij de te actualiseren beheerplannen. Een voordeel van € 144.000 heeft betrekking op het beschikbare budget voor calamiteiten. Er hebben zich minder dan gemiddeld calamiteiten voorgedaan en er hoefde minder gebruik gemaakt te worden van externe expertise in het oplossen daarvan. Uitvoeren straatreiniging en graffitibestrijding (€ 131.000 V) Het vuilverwerkingscontract is tot stand gekomen met lagere tarieven dan begroot. Dit is voor 2014 een incidenteel voordeel omdat hiermee op termijn structureel invulling gegeven kan worden aan een deel van de opgelegde taakstelling. Het voordeel op vuilverwerking wordt deels teniet gedaan door een nadeel bij onkruidbestrijding. Omdat sinds 2014 de onkruidbestrijding op milieuvriendelijke wijze moet plaatsvinden heeft dit hogere uitvoeringkosten tot gevolg, namelijk € 45.000 meer dan de al extra beschikbare gelden van jaarlijks € 100.000. Inzamelen huishoudelijk afval (€ 95.000 V) Door een daling van de ingezamelde hoeveelheid afval, grotendeels vanwege een koppeling van deze hoeveelheden aan de conjunctuur, is een voordeel ontstaan door de lagere verwerkingskosten. Daarnaast is er een voordeel op de aanbesteding van de vuilverwerkingstarieven. Beheren walmuren en monumenten (€ 62.000 N) Voor het in beheer nemen van nieuwe fonteinen is geen beheerbudget overgedragen of beschikbaar gesteld. Bij het actualiseren van de beheerplannen zal hiermee rekening worden gehouden.

Jaarrekening | 231

Beheren straatmeubilair (€ 152.000 N lasten, € 48.000N baten) Het onderhoud aan het straatmeubilair heeft in 2014 vertraging opgelopen door het ontbreken van contracten. Hierdoor is een voordeel van € 74.000 ontstaan. Door een opgelegde taakstelling van € 142.000 voor de vermindering van inhuur bij verkeersmaatregelen is een nadeel ontstaan omdat het realiseren van de vermindering niet mogelijk bleek. In 2015 stellen we dit bij. Door het afboeken van oninbare bedragen voor werkzaamheden derden in het kader van verkeersmaatregelen is een nadeel van € 38.000 opgenomen. Inzamelen bedrijfsafval (€ 125.000 V lasten, € 307.000 N baten) Vanwege de structureel lagere omzet bleek er minder inzet van personeel en materieel nodig. Tegenover het nadeel op de omzet staan ook lagere kosten (€125.000 V). Doordat de aanpassing van deze inzet niet voor heel 2014 heeft kunnen plaatsvinden is er een tekort ontstaan. In 2015 is de begroting voor het gehele jaar zowel op omzet als op kosten bijgesteld, waarmee deze activiteit kostendekkend is. Daarnaast bestaat een bedrag van € 3.225.000 uit niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor de projecten Leiden Noord (€ 2,155 miljoen), herinrichting Breestraat (€ 0,5 miljoen), Programma Binnenstad Kwaliteit Openbare Ruimte (€ 0,444 miljoen) en Schoon, Heel en Veilig (€ 0,125). Beleidsterrein Openbaar water Baggeren en schoonhouden watergangen (€ 491.000 V) Uit de voorziening baggeren is een bedrag vrijgevallen dat beschikbaar was voor het beveiligd baggeren op locaties met dumpmunitie. Hierdoor is een incidenteel voordeel ontstaan. Beleidsterrein Openbaar groen Opstellen beheerbeleid groen (€ 368.000 N) In 2011 heeft de raad via RV 11.0064 besloten om voor de ontwikkeling van begraafplaats Rhijnhof een aantal kredieten beschikbaar te stellen, waaronder voor het aanpassen van de portiersloge. Omdat de portiersloge geen eigendom van de gemeente Leiden is mogen deze kosten niet worden geactiveerd, ook niet als bijdrage aan activa in eigendom van derden. Daarom worden de kosten in één keer ten laste van het resultaat gebracht. Beheren openbaar groen (€ 223.000 N lasten, €137.000 V baten) De overschrijding kent verschillende oorzaken waaronder tegenvallende kosten voor uitbesteed werk, kosten voor voorbereiding en toezicht die niet in de budgetten zijn meegenomen en een eenmalige investering in het op orde krijgen van de volledigheid van het beheersysteem. Daarnaast is sprake van kosten als gevolg van stormschade en de herinrichting van Kloosterpoort die niet in de planning voorzien waren. Het voordeel bij de baten is ontstaan doordat rekeningen voor groenonderhoud van percelen van de woningbouwvereniging de Sleutels over voorgaande jaren in 2014 zijn verrekend. Bomenfonds (€ 409.000 N lasten, €409.000 V baten) De meeropbrengsten van 409.000 zijn gestort in de voorziening bomen. Aanbieden natuur- en milieueducatie (€ 500.000 V) Het voordeel is ontstaan door de vertraging in het project Duurzaamheidsfondsen I 'Investeren thuis' waarin volgens RV 13.0093 subsidie wordt verleend aan huiseigenaren voor energiebesparende maatregelen. Beheren van natuurvriendelijke oevers (€ 82.000 V) In afwachting van het onderzoek naar een efficiënter beheer van de walkanten is het onderhoud aan de beschoeiing het afgelopen jaar geminimaliseerd. Een bedrag van € 1.853.000 is het gevolg van niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor de projecten Groenrecreatie, Tuin van Noord, Oostvlietpolder, groene daken en diverse projecten duurzaamheidsfondsen I en II . Beleidsterrein Duurzaamheid Het te verklaren verschil bedraagt € 495.000 voordelig (€ 57.000 N lasten, € 552.000 V baten) Ontwikkelen duurzaamheidsbeleid (€ 240.000 V lasten, € 99.000 V baten) Het budget was meer dan toereikend in vergelijking met de begroting van de Omgevingsdienst. Voor 2015 en verder zal deze ruimte worden gebruikt voor de invulling van de algemene taakstelling op de gemeenschappelijke regelingen die gemeente leiden heeft opgelegd aan de Omgevingsdienst, daarmee is de begroting van Leiden weer in overeenstemming met de begroting van de Omgevingsdienst. Verbeteren luchtkwaliteit (€ 389.000 N lasten, € 388.000 V baten) De uitgaven en inkomsten zijn per saldo budgettair neutraal. De uitgaven die gemaakt zijn worden gedekt door een rijksbijdrage.

232 | Jaarrekening

Uitvoeren geluidsanering (baten € 65.000V) In het kader van de gevelsanering wordt jaarlijks een bedrag aan de omgevingsdienst ter beschikking gesteld . Deze middelen hebben zij niet volledig gebruikt, waardoor er een bedrag teruggestort is. Daarnaast betreft een bedrag van € 2.081.000 niet gerealiseerde bijdragen aan de investeringen voor milieubeheer (€ 907.000) en voor luchtkwaliteitsplan (€ 1.174.000). PROGRAMMA 6 STEDELIJKE ONTWIKKELING Stedelijke ontwikkeling bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

111.387

71.904

39.484

35,45 %

Baten

-61.475

-54.859

-6.616

10,76 %

Saldo

49.912

17.045

32.868

65,85 %



Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Gemeentelijk vastgoed Wonen Totaal

Baten

Saldo

264

-60

204

38.658

-6.473

32.186

561

-83

478

39.484

-6.616

32.868

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Het voordeel van € 0,2 miljoen op dit beleidsterrein is voornamelijk het saldo van meer interne uren voor omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen (nadeel van € 0,6 miljoen), minder uitbestede werkzaamheden voor realisatie van verbeteringen in de openbare ruimte en programma binnenstad (voordeel van € 0,6 mln), en de exploitatiebijdrage aan krediet gebiedsvisie die niet volledig is uitgegeven omdat dit project conform planning doorloopt naar volgende jaren (voordeel van € 162.000). Gemeentelijk vastgoed Uitsplitsing beleidsterrein naar prestaties: Omschrijving

Lasten 2014

Baten 2014

Saldo 2014

Begroting 2014

Verschil

6.539

-6.595

-56

340

396

Uitvoeren PRIL

42.470

-30.736

11.734

40.589

28.855

Exploiteren gemeentelijk vastgoed

13.784

-13.660

124

3.058

2.934

Totaal

62.793

-50.991

11.802

43.987

32.185

Voeren erfpachtbedrijf

Prestatie voeren erfpachtbedrijf Erfpacht heeft een voordelig saldo van € 0,4 miljoen. Dit saldo wordt voornamelijk veroorzaakt door suppletievergoedingen van woningbouwverenigingen Portaal en Ons Doel voor het omzetten van erfpachtpercelen met sociale huurwoningen naar erfpachtpercelen met koopwoningen. Daarnaast zijn er incidentele opbrengsten als gevolg van verkoop van erfpachtgronden naar vol eigendom. Prestatie uitvoeren PRIL De voornaamste afwijkingen binnen prestatie uitvoeren PRIL: Exploitatiebijdragen Het budget exploitatiebijdragen aan investeringen heeft een voordeel van € 26 miljoen. Het gaat om circa zestig verschillende reservebijdragen aan kredieten die nog niet volledig zijn uitgegeven en die worden doorgeschoven. Het merendeel van dit bedrag is opgenomen in een bestemmingsvoorstel om te worden overgeheveld naar 2015. Het resultaat op exploitatiebijdragen geeft een vertekend beeld omdat de ramingen van de bijdragen aan projecten Groenoordhallen en Kooiplein in het verleden dubbel zijn verlaagd. Dit

Jaarrekening | 233

heeft op dit budget een structureel nadeel tot gevolg van € 0,4 miljoen. (in feite zou het voordeel op exploitatiebijdragen aan investeringen dus € 26,4 miljoen moeten zijn). In de programmabegroting 2015 is deze structurele omissie gerepareerd. Rijnsburgerweg 124 (Nieuweroord) Het pand Rijnsburgerweg 124 is de laatste jaren verhuurd als studentenhuisvesting. In 2014 is een projectopdracht door het college vastgesteld om te komen tot een ontwikkeling op deze locatie. Ook is besloten tot sloop van het pand. Als gevolg hiervan is conform BBV de boekwaarde van het pand afgewaardeerd tot aan de grondwaarde. Het totale bedrag van de afwaardering is € 3.453.290. De herziene boekwaarde is gebaseerd op een taxatierapport voor project Nieuweroord (en een second opinion), waarvoor in de eerste helft van 2015 een kaderbesluit wordt voorgelegd. Via een bestemmingsvoorstel zal de afwaardering worden aangemeld als onttrekking uit de vereveningsreserve grondexploitaties. BV/CV Nieuw Leyden Op 31 december 2014 is Nieuw Leyden geliquideerd. Als gevolg hiervan is er een vordering ontstaan op de verschillenden onderdelen van Nieuw Leyden. Volgens de voorschriften van de BBV moeten deze vorderingen opgenomen staan op de balans. Deze vordering wordt ingeschat op € 316.498. LUMC bovenwijkse voorzieningen In het kader van de afwikkeling van de bijdrage van het LUMC voor bovenwijkse voorzieningen RGL is in 2011 tussentijds een rekening verstuurd aan het LUMC. In deze rekening is echter een bedrag gefactureerd dat al eerder met het LUMC was verrekend. LUMC heeft begin 2015 verzocht het teveel betaalde bedrag van € 150.000 terug te betalen. Met deze terugbetaling was nog niet eerder rekening gehouden en wordt als ‘nog te betalen’ opgenomen in jaarrekening 2014. De definitieve financiële afwikkeling van de overeenkomst volgt naar verwachting in 2017 waarbij het LUMC nog een bijdrage zal betalen van circa € 100.000. Project Matilo Project Matilo heeft een nadeel van € 53.788 door een lagere cofinanciering van Holland Rijnland. De hoogte van de cofinanciering wordt bepaald op basis van 25% van de gerealiseerde declarabele inrichtingskosten. Daarnaast is er een overschrijding van plankosten wegens intensieve begeleiding van dit project. Vrijval voorziening herinrichting Trekvaartplein Ultimo boekjaar 2014 moet volgens de accountant de voorziening herinrichting Trekvaartplein afgesloten te worden omdat de lasten rechtstreeks in de grondexploitatie Trekvaartplein moeten worden geboekt. Dit geeft een vrijval van € 648.299 binnen prestatie uitvoeren PRIL. Dit voordeel voor de rekening 2014 voegen we via een bestemmingsvoorstel toe aan de vereveningsreserve grondexploitaties. Als gevolg van het boeken van de lasten in de grondexploitatie Trekvaartplein zal het resultaat van deze grondexploitatie namelijk verslechteren en is het bedrag dat in de vereveningsreserve grondexploitaties is gestort nodig om de voorziening negatieve grondexploitaties aan te vullen. Bijdrage ontwikkeling winkelcentrum Stevensbloem Vanuit het budget revitalisering werklocaties is een bedrag van € 75.000 overgeheveld naar grondexploitaties algemene dienst als bijdrage voor de ontwikkeling van winkelcentrum Stevensbloem. Voor de realisatie van dit project was grondverkoop noodzakelijk, met de bijdrage van € 75.000 is deze grondopbrengst geoptimaliseerd. Bij de jaarrekening levert deze bijdrage een voordeel op van € 75.000 binnen prestatie uitvoeren PRIL. Betreffend bedrag zal via een bestemmingsvoorstel als storting in de vereveningsreserve grondexploitaties worden aangemeld. Saldo afgesloten grondexploitaties Bij de jaarrekening sluiten we drie grondexploitaties af, De Nobel, Nieuw Leyden en Het Gebouw. Het saldo van deze grondexploitaties is in de exploitatie geboekt op grondexploitaties algemene dienst voor een totaal bedrag van €1.589.534 positief. Via bestemmingsvoorstellen zullen de positieve resultaten van Nieuw Leyden (€ 885.043) en Het Gebouw (€ 1.618.209) naar vereveningsreserve grondexploitaties worden overgeheveld. Het negatieve resultaat van De Nobel (€ 913.718) was voorzien in de voorziening negatieve grondexploitaties en zal uit deze voorziening vrijvallen (inclusief rente 2014 een bedrag van € 1.303.712). La Linea In 2014 is € 125.000 in rekening gebracht bij La Linea voor de uitvoering van de exploitatieovereenkomst met de gemeente Leiden. Dit is de 3e termijn voor de bijdrage van La Linea voor de bovenwijkse voorzieningen. Dit bedrag moet, volgens de exploitatieovereenkomst met La Linea, gestort worden in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen. Hiermee is geen rekening gehouden in de begroting zodat deze bijdrage een voordeel van € 125.000 oplevert binnen de prestatie uitvoeren PRIL. Bij jaarrekening 2014 zal een bestemmingsvoorstel worden ingediend om dit bedrag in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen te storten. Afboeken oninbare debiteur Conform notitie ‘stringenter invorderingsbeleid’ is een vordering van € 90.015 uit 2009 oninbaar verklaard omdat er volgens het ingeschakelde advocatenkantoor geen verhaalsmogelijkheid meer is. Betreffende afboeking heeft geen gevolgen voor de resultaatbepaling bij jaarrekening 2014 door een vrijval uit de voorziening dubieuze debiteuren voor hetzelfde bedrag. Beheer strategisch vastgoed

234 | Jaarrekening

De lasten voor strategisch vastgoed (behalve kapitaallasten) zijn bij verwerving niet geraamd. Dit heeft een nadeel van € 1,2 miljoen tot gevolg. Het nadeel wordt veroorzaakt door energiekosten, OZB en onderhoud, waarbij Nieuweroord (nadeel van € 473.066) en NUON-terrein (nadeel van € 513.732) een zeer groot negatief effect hebben. Dit tekort is niet oplosbaar, maar zal de komende jaren aanzienlijk afnemen als gevolg van verkoop strategisch vastgoed en overhevelen van panden naar grondexploitaties en projecten. Het volledige nadeel in beheerlasten zal via twee separate bestemmingsvoorstellen (beheerlasten strategisch vastgoed en saldo exploitatie NUON-terrein) worden aangemeld als onttrekking uit de vereveningsreserve grondexploitaties. Wernink-terrein Met RV13.0101 is een krediet beschikbaar gesteld voor de verwerving van het Wernink-terrein. Volgens de accountant heeft het de voorkeur om deze transactie als afkoopsom te beschouwen die niet geactiveerd mag worden. Zodoende is bij jaarrekening 2013 een bedrag van € 2,5 miljoen als budget in de exploitatie geraamd. De concept koopovereenkomst voor de afkoop van de erfpacht is niet getekend omdat het huidige businessplan van de ontwikkelaar op het terrein van Wernink Beton B.V. niet haalbaar is. Voor 2014 betekent dit een positief effect van € 2,5 miljoen binnen prestatie uitvoeren PRIL. Het bedrag van € 2,5 miljoen zal worden aangemeld als budgetoverheveling naar 2015 in afwachting van afronding van de overleggen met de erfpachter en nadere afspraken over de voortzetting van de rechten van erfpacht gevestigd op percelen aan de Amphoraweg. Overige opbrengsten Incidentele, niet geraamde verkopen van o.a. percelen en gronden hebben per saldo een voordeel van € 286.140 opgeleverd. Dit voordeel zal conform beslispunt 11 van RB 06.0122 (implementatie vermogensbeheer grondexploitaties) via een bestemmingsvoorstel worden aangemeld als storting in de vereveningsreserve grondexploitaties. Vrijval uit voorziening negatieve grondexploitaties Bij het opmaken van het Meerjaren perspectief Grondexploitaties 2015 blijkt dat er € 2 miljoen kan vrijvallen uit de voorziening negatieve grondexploitaties, voornamelijk door het afsluiten van de grondexploitatie de Nobel (vrijval van € 1,3 miljoen). Daarnaast is er circa € 0,88 miljoen minder aan voorziening nodig voor de projecten Haagwegkwartier en Dieperhout omdat de deelplannen Haagwegkwartier Noordelijke Sportvelden en Dieperhout Agneslocatie in uitvoering zijn gegaan. Beide hebben een positief resultaat waardoor voor deze projecten per saldo nauwelijks nog een voorziening nodig is (slechts € 44.732 voor Dieperhout). Bovendien is door een verbetering van het saldo van de grondexploitatie Aalmarkt ook voor deze grondexploitatie € 0,4 miljoen minder voorziening nodig. In het saldo van € 2 miljoen zijn ook enkele projecten opgenomen die een verslechtering van het resultaat laten zien: Trekvaartplein € 0,4 miljoen en Lorentzschool € 0,13 miljoen. Overhead De gerealiseerde overhead bij prestatie ‘uitvoeren PRIL’ heeft een voordeel van € 155.303 omdat vanuit teams Projectondersteuning, Projectmanagement en Ruimte- en milieubeleid minder uren op deze prestaties zijn geschreven. Prestatie exploiteren van gemeentelijk vastgoed De voornaamste afwijkingen binnen prestatie exploiteren gemeentelijk vastgoed: Project verkoop gemeentelijk vastgoed Opbrengsten van de verkoop van het gemeentelijk vastgoed zijn niet geraamd. De netto-opbrengst (verkoopsom minus boekwaarden panden, ambtelijke uren en verkoopkosten) is voor 2014 een bedrag van € 3,3 miljoen. Voor deze opbrengst zal een bestemmingsvoorstel worden ingediend omdat dit bedrag is geoormerkt als voeding van de vereveningsreserve grondexploitaties. Daarnaast zal conform BW 12.0545 vk Breestraat 46-48/Boommarkt 16’ (Rijnlandblok) € 720.000 van de opbrengst via resultaatbestemming in de reserve parkeren worden gestort als compensatie voor de 36 openbare parkeerplaatsen. Maatschappelijk vastgoed Bij exploitatie van maatschappelijk vastgoed is een voordeel van € 0,3 miljoen gerealiseerd, voornamelijk door hogere huuropbrengsten (nieuwe huurcontracten) en lagere kosten voor contractonderhoud. Algemene kosten beheerpanden De kostenplaats algemene kosten beheerpanden heeft een nadeel van € 0,5 miljoen. Dit komt door een overschrijding op de WOZ. De BSGR stuurt de aanslagen voor alle gemeentelijke panden en gronden naar VAG. Deze facturen moeten worden doorbelast naar de juiste afdeling of eigenaar (sportbedrijf, scholen, speeltuinen e.d.). Van de circa € 2,1 miljoen aan aanslagen is ultimo 2014 een bedrag van € 0,5 miljoen nog niet via een memoriaal overgeheveld naar de juiste afdeling omdat de gemeente voor een aantal panden in bezwaar is gegaan tegen de vastgestelde WOZ-waarde. Doorbelasting zal plaatsvinden na de definitieve uitspraak. Daarnaast zijn eind januari 2015 nog € 150.000 aan WOZ-heffingen m.b.t. voorgaande jaren binnengekomen die niet meer doorbelast konden worden in verband met het afsluiten van de administratie.

Jaarrekening | 235

Overhead De gerealiseerde overhead bij prestatie ‘exploiteren van gemeentelijk vastgoed’ heeft een nadeel van € 226.890. Dat komt voornamelijk doordat aan enkele grote huurcontracten (NUON-terrein, vernieuwing huurcontract panden voor kinderopvang), het hertaxeren van de portefeuille en een groter aantal verkopen meer interne uren zijn besteed dan vooraf was voorzien. Wonen Het voordeel van € 0,5 miljoen op dit beleidsterrein is voornamelijk het gevolg van een niet gerealiseerde exploitatiebijdrage aan krediet ‘uitvoering nota wonen 2020’ van € 525.718 omdat de geplande bestedingen gebundeld in 2015 aangeboden zullen worden. PROGRAMMA 7 JEUGD EN ONDERWIJS Jeugd en onderwijs bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

28.056

27.506

550

1,96 %

Baten

-4.431

-4.653

223

-5,03 %

Saldo

23.625

22.853

772

3,27 %




Baten

Saldo

56

-26

30


120

0

120

Onderwijsbeleid

-76

390

314

Spelen en opgroeien

235

0

235

Onderwijshuisvesting

214

-141

73

Totaal

550

223

772

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Onderwijsbeleid Onderwijsachterstandenbeleid In 2011, 2012 en 2013 zijn de uitgaven lager geweest dan de rijksbijdrage. Deze middelen staan gereserveerd op de balans als vooruit ontvangen bijdrage voor dit doel. In 2014 zijn de uitgaven op het onderwijskansenbeleid ruim € 4 ton hoger (nadeel op de lasten) dan de rijksbijdrage in 2014. Deze uitgaven zijn gedekt door een gelijk bedrag te onttrekken aan de vooruit ontvangen bijdragen van het rijk (€ 4 ton voordeel op de inkomsten). Er is per saldo op de lasten een nadeel van € 76.000 zichtbaar. Dit komt omdat er tegenover de overschrijding op het onderwijsachterstandenbeleid van ca. € 4 ton, voordelen zijn gerealiseerd op het leerlingenvervoer door de nieuwe aanbesteding van € 190.000. De kosten van de combinatiefunctionarissen zijn € 55.000 lager uitgevallen dan begroot. De onttrekking uit de reserve combinatiefuncties is hiermee ook € 55.000 lager geweest. De Onderwijsmonitor is in 2014 op een andere leest geschoeid in het kader van het Onderwijskansenbeleid. Financiering heeft daarvan, inclusief monitor ‘oud’ 2014, binnen het laatstgenoemd budget plaatsgevonden. Dit geeft een voordeel van € 48.000 binnen het budget Onderwijsvernieuwing. Daarnaast heeft op het VSV platform VMBO/MBO een onderbesteding plaatsgevonden van € 23.000, omdat de kosten daarvan binnen het programma Werk en Inkomen (actieplan Jeugdwerkloosheid) zijn gedekt. Overige afwijkingen (< € 250.000) Peuterspeelzalen en kinderopvang Het overschot 2014 op het onderdeel peuterspeelzaalwerk wordt grotendeels verklaard door Peuterspeelzalen (€123.000). Dit overschot houdt verband met de pilot peuteropvang. Vijf peuterspeelzalen worden niet meer gefinancierd door de gemeente, maar via ouderbijdragen en kinderopvangtoeslag. De besparing bedraagt € 280.000. Deze is beschikbaar gebleven voor de kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk en is daarvoor grotendeels, maar niet geheel ingezet.

236 | Jaarrekening

Spelen en opgroeien Conform RV 13.0080 zijn er incidentele middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het project “versterking buurtfunctie speeltuinen”. Het project is reeds gestart maar nog niet alle kosten zijn gemaakt in 2014. Hierdoor is een bedrag van € 184.000 nog niet uitgegeven. Een voordeel van € 53.000,-- wordt veroorzaakt doordat er minder is gestort in het krediet jongerenvoorziening Stevenshof (RB 13.0073) wat wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve. De uitgaven lopen echter over meerdere jaren door en zijn slechts deels in 2014 gedaan. PROGRAMMA 8 SPORT, CULTUUR EN RECREATIE Cultuur, sport en recreatie bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

36.415

36.058

358

0,98 %

Baten

-4.581

-5.317

735

-16,05 %

Saldo

31.834

30.741

1.093

3,43 %



Cultuur

Baten

Saldo

-245

665

420

Cultureel erfgoed

346

-52

295

Sport

290

10

301

Recreatie

-34

111

77

Totaal

358

735

1.093

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Cultuur Het voordeel op de cultuursubsidies is ongeveer € 190.000. De grote voordelen worden hier toegelicht. Doordat het huurcontract voor de Leidse Schouwburg pas eind 2014 is gesloten, is de huursubsidie van € 90.000 aan Stadspodia BV niet besteed. Voor de reorganisatie van LVC naar Gebr. De Nobel was nog € 35.000 gereserveerd in de reserve 'exploitatie de Nobel'. Hiervan is € 3.880 nodig geweest. Het restant blijft in de reserve beschikbaar. Bij de laatste tranche van het LAK-theater is in 2014 een voordeel van € 59.000 ontstaan. In het collegevoorstel “Bezuinigingen op cultuursubsidies en toekomst Cultuurfonds Leiden" (Collegebesluit nummer 141155 van 16 december 2014) is voorgesteld om dit incidentele voordeel te bestemmen voor een “zachte landing” bij het invoeren van de bezuinigingen op de cultuursubsidies. De hogere baten bij Museum De Lakenhal van ruim € 600.000 zijn grotendeels ontvangen ter dekking van de hogere lasten bij projecten en tentoonstellingen van ruim € 400.000. Daarnaast is voor de tentoonstelling Utopia het gehele project in 2013 begroot terwijl een deel van de lasten en baten in 2014 viel. Ook zijn de inkomsten uit entreegelden hoger dan begroot doordat er meer bezoekers zijn gekomen dan voorzien. Er zijn met name meer bezoekers geweest bij de tentoonstelling Gerrit Dou. Gezien de naderende sluiting van het museum zijn dit geen structurele afwijkingen. Naast het hier getoonde voordeel van € 200.000 is er nog een nadeel op de personele lasten bij Museum De Lakenhal. Per saldo resteert dit voor het museum in een storting in de bedrijfsreserve van €115.000. Cultureel Erfgoed Op de exploitatie en het beheer van Erfgoed Leiden is het bij de 2e bestuursrapportage beschikbare budget voor de proceskosten à € 150.000 in 2014 nog niet benut. Verder is er een onderschrijding op overige kosten van ca. € 50.000. De afrekening van de 'subsidies op termijn' met het Nationaal Restauratiefonds heeft een voordeel opgeleverd van € 80.000 doordat enkele beschikkingen waren verjaard en door de aanvrager niet meer werden geclaimd.Daarnaast zijn twee subsidietoezeggingen komen te vervallen omdat de betreffende restauraties niet worden uitgevoerd, hetgeen een voordeel heeft opgeleverd van € 65.000. Sport Binnen sport is een voordeel gerealiseerd van € 300.000. Het bestaat nagenoeg volledig uit een incidenteel voordeel op de lasten. Een bedrag van € 180.000 komt door uit het vrijvallen van een (exploitatie)bijdrage voor

Jaarrekening | 237

de verplaatsing van de verenigingen naar de Zuidelijke Sportvelden. De bijdrage was bedoeld als dekking van het krediet voor verplaatsing sportverenigingen naar de Zuidelijke Sportvelden. Deze verplaatsing is voordeliger uitgevallen dan indertijd begroot. Daarnaast is er op het dagelijks onderhoud, met name op de sportvelden, een voordeel van circa € 100.000 ten opzichte van de begroting gerealiseerd. Dit bestaat uit diverse kleinere vooren nadelen. PROGRAMMA 9 MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING Maatschappelijke ondersteuning bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

46.750

44.863

1.888

4,04 %

Baten

-2.264

-2.454

190

-8,41 %

Saldo

44.487

42.408

2.078

4,67 %



Sociale binding en participatie Preventie Maatwerk en kwaliteit Kwetsbare groepen Totaal

Baten

Saldo

130

1

131

-164

-14

-179

1.310

242

1.552

612

-38

574

1.888

190

2.078

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000

Maatwerk en Kwaliteit Er is een voordeel van € 388.000 op Hulp bij het huishouden. Het voordeel is ontstaan doordat er minder uren zijn toegekend en dat er gemiddeld tegen lagere tarieven is ingekocht. Er is minder gebruik gemaakt van de Regiotaxi waardoor een voordeel is ontstaan van € 167.000. Op Overige vervoersvoorzieningen (o.a. rolstoelen, scootmobielen) is een voordeel ontstaan van € 105.000. Daarnaast zijn er meer aanvragen voor Woningaanpassingen ontvangen waardoor er een nadeel is ontstaan van € 280.000. Het voordeel op de baten van € 242.000 komt doordat er meer aan eigen bijdragen voor huishoudelijke hulp is ontvangen. Het voordeel is deels ontstaan doordat er nog eigen bijdragen uit 2013 zijn ontvangen. Ook zijn er relatief meer gebruikers met een hoger inkomen waardoor een hogere eigen bijdrage is verschuldigd. De hiervoor genoemde WMO-voorzieningen zijn alle zogenaamde open-einde regelingen. Gesaldeerd bedraagt het voordeel op de WMO-voorzieningen € 622.000 op een budget van € 13,3 miljoen. In de bestuursrapportage was een voordeel geprognosticeerd van € 450.000. Er is een voordeel van € 767.000 op het incidentele invoeringsbudget 3D doordat niet alle voorgenomen invoeringsactiviteiten in 2014 zijn afgerond. Een structurele Leidse taakstelling (tweede tranche) voor de RDOG is foutief begroot op dit beleidsterrein. Dit is niet tijdig gesignaleerd waardoor een nadeel is ontstaan van € 101.000. De taakstelling hoort eigenlijk thuis op het beleidsterrein Preventie. Kwetsbare groepen Het incidentele invoeringsbudget van € 100.000 voor Beschermd Wonen (3D) is niet helemaal gebruikt in 2014. Er zijn minder hulpvragen ontvangen voor Ondersteunende begeleiding waardoor een voordeel is ontstaan van € 70.000. Net als in 2013, is het in 2014 niet gelukt om geschikte locaties voor bijzondere woonvoorzieningen te vinden. Het incidentele budget van € 150.000 is daarom niet besteed in 2014. Door de zachte winter in 2014 was minder winteropvang nodig. Daarnaast is in 2013, doorlopend in 2014, geïnvesteerd in innovatie waardoor een nieuwe investering niet noodzakelijk was. Er is hierdoor een voordeel ontstaan van € 116.000. Niet alle geplande projecten voor ex-gedetineerden zijn afgerond in 2014. Daardoor is een voordeel ontstaan van € 85.000. Van het Rijk zijn extra middelen ontvangen voor zorgvernieuwing. Deze middelen zijn laat toegevoegd aan de begroting waardoor er in 2014 nog geen extra innovatief beleid is ontwikkeld en er € 40.000 is overgehouden.

238 | Jaarrekening

PROGRAMMA 10 WERK EN INKOMEN Werk en inkomen bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

128.046

127.373

673

0,53 %

Baten

-100.528

-104.521

3.993

-3,97 %

Saldo

27.518

22.852

4.666

16,96 %



Baten

Saldo


647

1.842

2.489

Maatsch.werk en ondersteuning mimima

-50

-28

-78

Inkomensvoorziening

75

2.197

2.273

Schuldhulpverlening

0

-18

-18

673

3.993

4.666

Totaal

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Werken naar vermogen Er zijn meer baten Participatiebudget (€ 471.000) ontstaan doordat er meer uitgaven re-integratie (€ 390.000) en inburgering (€ 81.000) ten laste van het Participatiebudget konden worden gebracht. Dit was nodig om terugbetaling aan het Rijk te voorkomen. Er mag maximaal 25% van het Participatiebudget 2014 in de reserveringsregeling worden opgenomen en die grens dreigde overschreden te worden. Het Participatiebudget dat wij van het Rijk ontvangen, wordt in eerste instantie op de balans gezet. Uitgaven die verantwoord mogen worden op het Participatiebudget komen vanaf de balans rechtstreeks ten gunste van de exploitatie. Aan het eind van het boekjaar zijn de uitgaven die ten laste van het Participatiebudget worden gebracht en de baten Participatiebudget exact gelijk aan elkaar. De middelen die ultimo 2014 nog op de balans staan (circa € 1,3 miljoen) zijn voor dekking van de kosten die DZB maakt voor het project Leidse kracht powered by Randstad (2015 t/m 2017). Dit is conform de besluitvorming van de bestuursrapportage 2014. Via resultaatbestemming 2013 is incidenteel € 450.000 beschikbaar gesteld voor dit project in 2014. Omdat het project pas laat in 2014 is gestart, is de € 450.000 niet nodig geweest. De kosten ontstaan pas in 2015. In de bestuursrapportage 2014 is besloten om de € 450.000 over te hevelen naar 2015 ter dekking van de projectkosten maar de begroting is hierop nog niet aangepast. Het regionale project voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid heeft € 230.000 minder gekost dan begroot. Door de lagere kosten zijn de baten ook € 230.000 lager. De systematiek die geldt bij het Participatiebudget geldt ook voor de middelen jeugdwerkloosheid (rijkssubsidie en ESF-middelen). De middelen die ultimo 2014 op de balans staan (circa € 1 miljoen) zijn bestemd voor dekking van het regionale project in 2015, of als cofinanciering voor nieuw aan te vragen subsidies. Doordat de wet Participatiebudget per 1 januari 2015 is ingetrokken, vervalt daarmee ook de Meeneemregeling. In de Meeneemregeling (een balanspost) zit € 1,3 miljoen. Dat valt nu vrij ten gunste van de algemene middelen. In de bestuursrapportage 2014 was de Meenneemregeling al volledig ingezet als dekking voor het project Leidse kracht powered by Randstad voor de periode 2015 t/m 2017. Het exploitatieresultaat van DZB komt per saldo uit op een voordeel van € 635.000 ten opzichte van de bijgestelde begroting. Het voordeel op de baten van € 254.000 is toe te schrijven aan een hogere WSW omzet onder meer als gevolg van een hoger omzetvolume bij grote opdrachtgevers. Het voordeel op de lasten van per saldo € 381.000 wordt veroorzaakt door a) diverse bedrijfsvoeringsvoordelen voor in totaal € 431.000 b) een voordeel op de frictiekosten van € 110.000 en c) de voorziening groot onderhoud gebouwen ten behoeve van het huurdersdeel die extra verhoogd moest worden met €160.000. De frictiekosten werden gedekt vanuit de reserve zachte landing rijksbezuinigingen. Doordat de frictiekosten in 2014 lager zijn dan begroot, is de onttrekking ook lager uitgevallen waardoor er een nadeel op de opbrengst vanuit reserves is ontstaan van € 110.000. Inkomensvoorziening Eind september heeft het Rijk het definitieve uitkeringenbudget 2014 vastgesteld. De bijstelling heeft geleid tot een voordeel op de rijksbaten van € 572.000 (gebundelde uitkering die voorheen bekend als inkomensdeel) . Het uitkeringenbestand is vanaf augustus fors gaan dalen, met name jongeren stroomden uit voornamelijk naar school. Hoewel het bestand vanaf oktober weer is gaan stijgen heeft de daling tot een voordeel geleid van

Jaarrekening | 239

€ 545.000. De lagere uitkeringskosten zijn mede veroorzaakt doordat een extern bedrijf het uitkeringsbestand doorgelicht heeft op zogenaamde voorliggende voorzieningen. Dat betekent dat bijstandsuitkeringen en/of toeslagen beëindigd of verlaagd zijn omdat men recht had op een uitkering van het UWV. De doorlichting heeft € 80.000 gekost. De opbrengst is hoger want het ontvangt een deel van de besparing. Er is € 993.000 meer aan vorderingen bijstand dan begroot. Het gaat onder andere om een hogere opbrengst aan leenbijstand en opgelegde boeten. Als gevolg hiervan heeft in het programma Algemene dekkingsmiddelen ook een hogere storting van € 364.000 in de voorziening oninbaar plaatsgevonden. De uitvoering van de BBZ (bijstandsverlening voor zelfstandigen) heeft geleid tot meer advies- en uitkeringskosten (€ 390.000) die grotendeels declarabel zijn. De extra baten bedragen € 351.000. Van het Rijk is tevens een aanvullende uitkering BBZ ontvangen over 2012 (€ 121.000) en 2013 (€ 116.000). In de jaarlijkse verantwoording moet gebruik gemaakt worden van genormeerde baten. Op basis van de werkelijke landelijke uitgaven worden achteraf de genormeerde baten door het Rijk bijgesteld en kunnen gemeenten een aanvullende uitkering BBZ krijgen. Deze aanvullende uitkering kan niet worden aangevraagd maar wordt ambtshalve verstrekt door het Rijk. ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Algemene middelen bedragen x € 1.000,-

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil

Afwijking %

Lasten

7.515

3.124

4.391

58,43 %

Baten

-227.214

-223.327

-3.887

1,71 %

Saldo

-219.700

-220.203

504

-0,23 %



Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Overige alg.dekkingsmiddelen Onvoorzien Totaal

Baten

Saldo

0

-1.826

-1.826

329

466

795

-7

1.053

1.047

6

349

355

3.869

-3.929

-59

193

0

193

4.391

-3.887

504

De toelichting op de algemene dekkingsmiddelen is opgenomen in de hierna volgende paragraaf (4.5.2).

240 | Jaarrekening

4.5.2 Gerealiseerde dekkingsmiddelen Hieronder treft u aan het overzicht van algemene dekkingsmiddelen conform het Besluit Begroting en Verantwoording. Beleidsterrein bedragen x € 1.000,Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Overige alg.dekkingsmiddelen Onvoorzien Totaal

Rekening 2013

Lasten 2014

Baten 2014

Saldo 2014

Begroting 2014

Verschil 2014

-54.624

0

-51.719

-51.719

-53.545

-1.826

-162.281

55

-153.050

-152.995

-152.200

795

-1.021

1.967

-4.221

-2.254

-1.207

1.047

-16.932

217

-16.814

-16.597

-16.242

355

1.465

884

2.477

3.361

3.301

-59

0

0

0

0

193

193

-233.392

3.124

-223.327

-220.203

-219.700

504

Toelichting op beleidsterreinen met afwijkingen > € 250.000 Lokale heffingen Op algemene dekkingsmiddelen worden de baten en lasten van de OZB en precario verantwoord. De toeristenbelasting staat verantwoord op het programma Economie en toerisme en de afvalstoffenheffing en rioolrechten op het programma Omgevingskwaliteit. Kwijtscheldingen voor de diverse heffingen zijn opgenomen in het programma Werk en inkomen. Het saldo op het beleidsterrein lokale heffingen bedraagt aan de batenkant € 1.826.000 nadelig. Dit nadeel is nagenoeg geheel veroorzaakt door het achterblijven van OZB-opbrengsten bij de ramingen. Dit nadeel van € 1.748.000 betreft zowel 2014 als de oude jaren 2012 en 2013. De respectievelijke nadelen per jaar zijn € 516.000, € 606.000 en € 626.000. Oorzaak van deze afwijking voor is onder andere een arrest van de Hoge Raad, waardoor een aantal als woning aangemerkte objecten toch als niet-woning aangemerkt moest worden. Dit had een lagere OZB-opbrengst tot gevolg. Een andere oorzaak is een bijstelling van de verwachte leegstand. Verder was een aantal in 2014 toegekende verminderingen als gevolg van terechte bezwaren niet eerder voorzien. Voor meer toelichting wordt verwezen naar de paragraaf 3.3.1. Lokale heffingen. Algemene uitkering Het saldo op het beleidsterrein algemene uitkering bedraagt afgerond € 400.000 voordelig. Dit voordeel is vertekenend doordat de bedragen voor de decentralisatieuitkeringen 'transitiekosten WMO' ( € 216.000) en 'Centra voor jeugd en gezin' ( € 87.485) nog naar de betrokken beleidsvelden moeten worden overgeheveld. De algemene uitkering zelf komt voor 2014 afgerond € 200.000 hoger uit dan begroot. De eindafrekening over 2012 leverde een nadeel op van € 188.000. Dividend Het saldo aan de batenkant op het beleidsterrein dividend bedraagt € 1.047.000 voordelig. Netwerkbedrijf Alliander NV heeft over 2013 een hoger dividend uitgekeerd dan waar in de begroting rekening mee was gehouden. Financieringsfunctie Het saldo aan de batenkant op het beleidsterrein financieringsfunctie is € 349.000 voordelig. Dat komt onder andere door de lage rentestand en doordat langlopende financiering later in het jaar werd aangetrokken dan begroot. Ook niet- voorziene ontwikkelingen van de activa, reserves en voorzieningen hadden een positieve invloed op de bespaarde en de doorberekende rente. Voor meer toelichting verwijzen we naar paragraaf 3.3.4. Financiering. In de bestuursrapportage 2014 was al een voordeel op het deelterrein Beleggingen gemeld van € 367.000. De begroting is hierop aangepast. Dit voordeel ontstond door de gewijzigde omvang van de reserves en voorzieningen, wat van invloed was op de gerealiseerde bespaarde rente. In de bestuursrapportage 2014 is ook een voordeel gemeld op het deelterrein Geldleningen van € 550.000. Ook hierop is de begroting aangepast.

Jaarrekening | 241

Overige algemene dekkingsmiddelen Het saldo op de overige algemene dekkingsmiddelen bedraagt aan de lastenkant € 3.869.000 voordelig en aan de batenkant € 3.929.000 nadelig. Dat geeft per saldo een klein nadeel van € 59.000. De grootste afwijkingen worden hieronder toegelicht. Stelposten concern Op de begrote uitgaven en inkomsten is niets gerealiseerd. Daardoor is op de post knelpuntenpot bezuinigingen aan de lastenkant een voordeel van € 282.000 ontstaan en aan de batenkant een nadeel van € 263.000. Oninbare vorderingen Over 2014 valt er per saldo € 2.775.000 vrij uit de voorziening voor dubieuze debiteuren. Dit is een voordeel aan de lastenkant. Een aantal vorderingen is definitief oninbaar verklaard, met de vordering van € 3.533.000 op een een failliet bouwbedrijf als grootste post. In eerdere jaren is een voorziening getroffen voor deze vorderingen. Daardoor kunnen deze afboekingen budgettair neutraal plaatsvinden. Het met dit voordeel corresponderende nadeel (de afboeking) is opgenomen onder saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering. Tegelijk moest er voor andere debiteuren een voorziening worden getroffen voor een bedrag van € 760.000. Saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering Door besluitvorming bij de bestuursrapportage 2014 is de onderuitputting van de kapitaallasten voor investeringen in bedrijfsmiddelen voor een deel toegevoegd aan de stelpost bedrijfsvoering. Aangezien deze verrekening eind 2014 plaatsvond en de middelen op die korte termijn niet meer ingezet konden worden, resteert per saldo een voordeel van € 617.000 (€ 741.000 voordeel op lasten en € 124.000 nadeel op baten). Door de gehanteerde kostenverdeelsystematiek is van afdelingskostenplaatsen en hulpkostenplaatsen naar de programma's niet meer doorverdeeld dan is begroot. De verschillen tussen begroting en realisatie zijn verantwoord op saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering. De som van de verschillen bedraagt over 2014 € 670.000 nadelig. Per 1 januari 2015 is een stelselwijziging doorgevoerd voor voorraden, met name voor het wagenpark bij Stedelijk Beheer. Deze wijziging leidt in 2014 tot een nadeel van € 307.000. Onvoorzien In 2014 is € 40.000 uit het bedrag voor onvoorzien van € 233.000 besteed voor het organiseren van de autoloze zondag, zodat een voordeel van € 193.000 resteert.

242 | Jaarrekening

4.5.3 Toelichting financiële afwijkingen reserves Het resultaat 2014 bedraagt € 8,7 miljoen positief. In de jaren 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013 waren de resultaten resp. € 6 en € 25,8 miljoen voordelig, € 6,4 miljoen nadelig, € 9,7 miljoen voordelig, € 1,0 miljoen nadelig en € 17,5 miljoen voordelig. bedragen x € 1.000,-

Rekening 2013

Begroting 2014

Rekening 2014

Verschil 2014

Lasten

439.245

564.668

507.750

56.918

Baten

-428.337

-436.170

-432.218

-3.952

10.908

128.498

75.532

52.965

- toevoegingen

157.263

169.833

172.643

-2.811

- onttrekkingen

-185.631

-298.330

-256.842

-41.488

-17.460

0

-8.667

8.667

Totaal van saldo van baten en lasten

Mutaties in reserves:

Resultaat

Het aanwenden van een reserve (m.u.v. reserves bedrijfsvoering) vereist een raadsbesluit waarin de reden van aanwending wordt aangegeven, die correspondeert met het doel van de reserve. In de rekening zijn alleen toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd. Hieronder worden alle afwijkingen voor wat betreft de mutaties in reserves per programma toegelicht. PROGRAMMA 1 Reserves programma 1 bedragen x € 1.000,-

Reserve raad

Rekening 2013

28

28

0

Onttrekking

-90

0

0

0

0

0

1

0

28

28

28

0

Toevoeging

39.253

0

0

0

0

0

Onttrekking

-3.077

-3.077

0

-3.077

-3.077

0

36.176

-3.077

0

-3.077

-3.077

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-575

-15

-530

-545

-543

-2

-575

-15

-530

-545

-543

-2

Toevoeging

1.432

0

1.251

1.251

1.251

0

Onttrekking

-1.501

-624

-928

-1.552

-1.552

0

-69

-624

323

-301

-301

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-885

0

-283

-283

-283

0

-885

0

-283

-283

-283

0

Toevoeging

100

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-150

0

-150

-150

0

100

-150

0

-150

-150

0

Toevoeging

0

0

20

20

20

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

Saldo Egalisatiereserve verkiezingen

Saldo Reserve rekenkamer

Verschil 2014

28

Saldo Reserve brandschadefonds

Rekening 2014

0

Saldo Bedrijfsvoeringsreserve concern


91

Saldo Reserve flankerend beleid

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve Holland Rijnland

Begroting 2014

Jaarrekening | 243


Rekening 2013

Saldo Totaal

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

0

0

20

20

20

0

Toevoeging

40.876

0

1.299

1.299

1.299

0

Onttrekking

-6.127

-3.865

-1.741

-5.607

-5.604

-2

34.748

-3.865

-442

-4.308

-4.305

-2


Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 1; Reserve flankerend beleid De uitgaven voor het project Verbetering postafhandeling zijn € 2.435 lager dan de geraamde € 515.600. Daarom is de onttrekking aan de reserve iets lager dan geraamd. PROGRAMMA 2 Reserves programma 2 bedragen x € 1.000,-

Totaal

Rekening 2013

Begroting 2014

Wijziging Begroting


Rekening 2014

Verschil 2014

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0


PROGRAMMA 3 Reserves programma 3 bedragen x € 1.000,-

Reserve Cofinancieringfonds Kennisstad

Rekening 2013


Rekening 2014

Verschil 2014

0

848

848

848

0

Onttrekking

0

0

-848

-848

-638

-210

0

0

0

0

210

-210

Toevoeging

0

0

2.555

2.555

2.555

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

2.555

2.555

2.555

0

Toevoeging

0

0

2.000

2.000

2.000

0

Onttrekking

0

0

-500

-500

-500

0

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Toevoeging

0

0

5.402

5.402

5.402

0

Onttrekking

0

0

-1.348

-1.348

-1.138

-210

0

0

4.055

4.055

4.265

-210

Saldo Totaal


0

Saldo Reserve economische impulsen Kennisstad

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve programma Binnenstad

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 3: Reserve Cofinancieringsfonds Kennisstad Het verschil in realisatie van € 210.000 komt voornamelijk door exploitatiebijdragen aan investeringen die in 2014 waren geraamd, maar die nog niet volledig zijn uitgevoerd. Dit leidt tot een even grote lagere onttrekking aan de reserve. Het gaat om de projecten Leidse proeftuin Zorg & Welzijn, Leren over Leven: Life Sciences in Leiden en Leiden Biobased / Bio Solar Cells.

244 | Jaarrekening


Reserve parkeren

Rekening 2013

2.412

3.626

-1.214

Onttrekking

-6.325

-1.481

-1.488

-2.969

-3.874

905

-266

595

-1.152

-557

-248

-309

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-49

0

-15

-15

-14

-1

-49

0

-15

-15

-14

-1

Toevoeging

12.875

1.974

-549

1.425

1.425

0

Onttrekking

0

0

-42.147

-42.147

-42.147

0

12.875

1.974

-42.696

-40.721

-40.721

0

Toevoeging

2.956

74

0

74

0

74

Onttrekking

0

-74

-2.956

-3.030

-2.956

-74

2.956

0

-2.956

-2.956

-2.956

0

Toevoeging

1.984

0

48.795

48.795

48.795

0

Onttrekking

-5.046

0

-3.785

-3.785

-2.367

-1.417

-3.063

0

45.010

45.010

46.427

-1.417

Toevoeging

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Toevoeging

2.090

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.145

0

-3.000

-3.000

-1.798

-1.202

945

0

-3.000

-3.000

-1.798

-1.202

Toevoeging

300

431

2

433

433

0

Onttrekking

-388

-433

0

-433

-433

0

-88

-2

2

0

0

0

Toevoeging

26.263

4.555

53.583

58.139

59.279

-1.140

Onttrekking

-12.953

-1.988

-53.390

-55.378

-53.589

-1.789

13.311

2.567

193

2.761

5.690

-2.930

Saldo Reserve fietsenstalling station

Saldo Reserve Ontsluiting Bio Science Park

Saldo Reserve afbouwregeling SSL

Saldo Totaal


Verschil 2014

336

Saldo Reserve bereikbaarheidsprojecten

Rekening 2014

2.076

Saldo Res. Kap.lasten parkeergarage Kooiplein


6.059

Saldo Reserve Ringweg Oost

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve bereikbaarheid

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 4; Reserve parkeren De afwijkingen op zowel de onttrekkingen als de stortingen zijn administratief van aard. De ramingen zijn beide € 1.214.000 te laag. Het werkelijke saldo op de stortingen is nihil, terwijl het saldo op de onttrekkingen € 309.000 moet zijn. Dit verschil wordt veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken (verbetering wijk Transvaal van € 11.000 en parkeren regulering schilwijken van € 298.000). Reserve kapitaallasten Parkeergarage Kooiplein Bij de bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen. Omdat de investering in de parkeergarage Kooiplein is vertraagd heeft in 2014 geen onttrekking aan deze reserve ter dekking van de kapitaallasten plaatsgevonden. Reserve bereikbaarheidsprojecten Door niet gerealiseerde bijdragen aan investeringen in de infrastructuur is een voordeel op de lasten ontstaan. Doordat er een lagere onttrekking uit de reserve plaatsvindt ontstaat op de baten een nadeel.

Jaarrekening | 245

Reserve ontsluiting Bio Science Park Het nadelig saldo van € 1,1 miljoen door de lagere onttrekking uit reserve ontsluiting Bio Science Park is het gevolg van niet gerealiseerde bijdragen aan de investering ontsluiting BioSciencePark. De onttrekking is daardoor niet nodig. PROGRAMMA 5 Reserves programma 5 bedragen x € 1.000,-


Rekening 2013

0

0

0

Onttrekking

-57

-57

-665

-722

-722

0

-31

-57

-665

-722

-722

0

Toevoeging

266

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.366

0

-6.500

-6.500

-6.500

0

-1.100

0

-6.500

-6.500

-6.500

0

Toevoeging

0

-176

282

106

282

-176

Onttrekking

-730

0

-539

-539

-715

176

-730

-176

-257

-433

-433

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-183

0

-217

-217

-47

-170

-183

0

-217

-217

-47

-170

Toevoeging

3.274

0

4.000

4.000

4.000

0

Onttrekking

-344

0

-400

-400

-25

-375

2.930

0

3.600

3.600

3.975

-375

Toevoeging

140

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

140

0

0

0

0

0

Toevoeging

280

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

280

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

Toevoeging

420

0

7.000

7.000

7.000

0

Onttrekking

0

0

-2.030

-2.030

-565

-1.465

420

0

4.970

4.970

6.435

-1.465

Toevoeging

70

0

80

80

80

0

Onttrekking

-25

0

-425

-425

-235

-190

45

0

-345

-345

-155

-190

Toevoeging

1.900

250

8.994

9.244

9.244

0

Onttrekking

-1.280

-45

-1.025

-1.070

-225

-844

620

205

7.969

8.174

9.019

-844

Toevoeging

6.376

74

20.356

20.430

20.606

-176

Onttrekking

-3.985

-102

-13.801

-13.903

-11.035

-2.868

2.391

-28

6.555

6.527

9.571

-3.044

Saldo Reserve ontsluiting van groengebieden

Saldo Reserve ondergrondse afvalcontainers

Saldo Reserve duurzaamheidsfondsen

Saldo Reserve klimaatmaatregelen

Saldo Res. onderh kap.goed en herinr openb rui

Saldo Totaal


246 | Jaarrekening

Verschil 2014

0

Saldo Reserve groene singels

Rekening 2014

0

Saldo Reserve groen Oostvlietpolder


26

Saldo Reserve asbestsanering

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve kap.lasten grond Oostvlietpolder

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 5; Reserve asbestsanering De afwijking van € 176.000 op zowel de toevoeging als de onttrekking uit deze reserve heeft een puur administratieve oorzaak. Een taakstelling (strategisch huisvestingsplan) is hierbij niet als onttrekking, maar als ‘negatieve’ storting geraamd. Reserve groen Oostvlietpolder Het verschil in realisatie van € 170.000 wordt veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Dit betreft het project Oostvlietpolder fase 2. Reserve groene singels Het verschil in realisatie van € 375.000 is het gevolg van relatief geringe uitgaven voor het Singelpark waardoor de onttrekking aan de reserve als dekking eveneens beperkt kon blijven. Reserve duurzaamheidsfondsen Het verschil in realisatie van € 1.465.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig zijn onttrokken. Dit betreft de projecten investeringen in huis, lokale initiatieven en laadpalen elektrisch vervoer. Reserve klimaatmaatregelen Het verschil in realisatie van € 190.000 wordt veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Dit betreft de projecten realisatie groene daken en geothermie. Reserve onderhoudkapitaalgoederen en herinrichting openbare ruimte Het verschil in realisatie van € 844.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Dit betreft de projecten kwaliteitsverbetering Breestraat en de begraafplaats Groenesteeg.

Jaarrekening | 247


Vereveningsreserve grondexploitatie

Rekening 2013

14.993

16.576

-1.583

Onttrekking

-39.085

-5.095

-11.492

-16.587

-10.198

-6.389

-12.977

-2.642

1.049

-1.593

6.378

-7.971

Toevoeging

159

223

98

321

100

221

Onttrekking

-5

0

-149

-149

-12

-138

154

223

-52

171

88

83

Toevoeging

0

0

13.781

13.781

13.781

0

Onttrekking

-750

-537

-239

-776

-776

0

-750

-537

13.541

13.004

13.004

0

Toevoeging

0

20

-19

1

1

0

Onttrekking

-3

-23

20

-3

-3

0

-3

-3

1

-2

-2

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-56

-25

-170

-195

-87

-108

-56

-25

-170

-195

-87

-108

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-30

-536

-566

-40

-526

0

-30

-536

-566

-40

-526

Toevoeging

107

101

9

110

110

0

Onttrekking

0

0

-540

-540

-400

-140

107

101

-531

-430

-290

-140

Toevoeging

143

136

3

139

139

0

Onttrekking

-336

-456

0

-456

-354

-102

-193

-320

3

-317

-215

-102

Toevoeging

1.376

1.271

-156

1.115

1.115

0

Onttrekking

-1.383

-4.579

-11.652

-16.231

-5.779

-10.452

-7

-3.308

-11.808

-15.116

-4.664

-10.452

Toevoeging

29

0

0

0

0

0

Onttrekking

-66

-23

-782

-805

-805

0

-37

-23

-782

-805

-805

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

-84

84

0

0

0

0

-84

84

0

0

0

Toevoeging

225

58

152

210

210

0

Onttrekking

-639

-394

-5.684

-6.078

0

-6.078

-414

-336

-5.532

-5.868

210

-6.078

Toevoeging

1.294

142

38

180

180

0

Onttrekking

-596

0

-1.142

-1.142

0

-1.142

698

142

-1.104

-962

180

-1.142

Saldo Reserve sociale huurwoningen

Saldo Reserve herstruct. Woongebieden Portaal

Saldo Reserve strategische aankopen

Saldo Reserve bodemsanering

Saldo Reserve vastgoedexpl. Stadsgehoorzaal

Saldo Reserve onrend.inv. op onderwijsgeb.

Saldo Reserve herstruct.woongebieden SvZ&V

Saldo Reserve herstruct.woongebieden Ons Doel

Saldo

248 | Jaarrekening

Verschil 2014

12.540

Saldo Egalisatiereserve inkomsten bouwleges

Rekening 2014

2.453

Saldo Reserve afkoop adm.kst. Erfpacht


26.108

Saldo Reserve afkoopsommen erfpacht

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve bovenwijkse voorz. grondbedrijf

Begroting 2014


Reserve renterisico erfpachtsbedrijf

Rekening 2013

0

0

0

Onttrekking

-750

-475

475

0

0

0

-500

-225

225

0

0

0

Toevoeging

1.839

136

40

176

176

0

Onttrekking

0

0

-4.033

-4.033

-4.033

0

1.839

136

-3.993

-3.857

-3.857

0

Toevoeging

78

77

693

770

770

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

78

77

693

770

770

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

0

0

-2.000

-2.000

-2.000

0

Toevoeging

4.029

24

3.225

3.249

3.232

17

Onttrekking

-2.684

-796

-5.451

-6.248

-3.144

-3.104

1.345

-772

-2.226

-2.998

88

-3.086

Toevoeging

0

3.967

600

4.567

4.567

0

Onttrekking

-9.776

600

-12.920

-12.320

-12.320

0

-9.776

4.567

-12.320

-7.753

-7.753

0

Toevoeging

590

1.408

-1.101

307

307

0

Onttrekking

-308

0

-8.308

-8.308

-8.308

0

282

1.408

-9.408

-8.000

-8.000

0

Toevoeging

582

20

0

20

20

0

Onttrekking

0

-44

-559

-603

-603

0

582

-23

-559

-582

-582

0

Toevoeging

900

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-900

-900

-900

0

900

0

-900

-900

-900

0

Toevoeging

200

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

200

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

450

450

450

0

Onttrekking

0

0

-450

-450

-450

0

0

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

5.000

5.000

5.000

0

Toevoeging

37.910

10.286

35.104

45.390

46.735

-1.345

Onttrekking

-56.437

-11.961

-66.429

-78.390

-50.213

-28.177

-18.527

-1.675

-31.325

-32.999

-3.478

-29.521

Saldo Reserve voorziene investeringen

Saldo Res. weerstandsverm.parkeren en sted.Inv

Saldo Res. kap.lasten brede school Merenwijk

Saldo Res.kap.lasten gym.lok.Oppenh.str.

Saldo Reserve exploitatie Oppenheimstraat

Saldo res.kap.lstn uitbr.foyer Leidse Schouwb.

Saldo Reserve Stedelijke Ontwikkeling

Saldo Totaal


Verschil 2014

-250

Saldo Reserve Lammenschanspark

Rekening 2014

250

Saldo Reserve NV stadsherstel


250

Saldo Reserve risico's bijzondere projecten

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve risico's projecten in uitvoering

Begroting 2014

Jaarrekening | 249

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 6; Vereveningsreserve grondexploitaties In overeenstemming met het beleidskader reserves en voorzieningen (RB 12.0011, besluitpunt 9) is de mutatie in de voorziening negatieve grondexploitaties (een vrijval van € 2.041.925) verrekend met de vereveningsreserve grondexploitaties. Het verschil in realisatie komt verder voornamelijk door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd en dus ook niet volledig worden onttrokken (in het totaal een bedrag van € 5.929.541). Daarnaast zijn de kapitaallasten voor Breestraat 46-48 € 7.629 lager dan geraamd. Reserve bovenwijkse voorzieningen grondbedrijf Het verschil in onttrekkingen van € 137.790 wordt veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn uitgevoerd, dus ook niet volledig worden onttrokken. Daarnaast is de storting van € 220.760 (financiële vergoeding exploitatie overeenkomst TNO) foutief in 2014 geraamd. Conform RV 10.0114 (PRIL, het Perspectief 2010 – 2013) zou deze ontvangst in 2015 moeten plaatsvinden. Egalisatiereserve inkomsten bouwleges Het verschil in onttrekkingen van € 107.727 wordt veroorzaakt door de geraamde exploitatiebijdragen aan project W4 aquaduct die nog niet volledig is gerealiseerd en dus ook niet volledig is onttrokken. Reserve sociale huurwoningen Het verschil in onttrekkingen van € 525.718 wordt veroorzaakt door een geraamde exploitatiebijdrage aan project ‘uitvoeren nota Wonen’ die nog niet volledig is gerealiseerd en dus ook niet volledig is onttrokken. Reserve herstructurering woongebieden Portaal Het verschil in onttrekkingen van € 140.000 wordt veroorzaakt door een geraamde exploitatiebijdrage aan project Dieperhout die nog niet volledig is gerealiseerd en dus ook niet volledig is onttrokken. Reserve strategische aankopen Het verschil in onttrekkingen wordt veroorzaakt door € 101.547 lagere kapitaallasten dan geraamd voor kredieten Morsweg en Schutterveld. Reserve bodemsanering Het verschil in realisatie van € 10.451.734 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn gerealiseerd, dus ook niet volledig zijn onttrokken. Dit betreft de projecten bodemsanering (algemeen), Hallenweg, terrein gasfabriek, Dieperhout-ROC en -Agneslocatie.. Reserve herstructurering woongebieden SvZ&V Het verschil in realisatie van€ 6.077.682 wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen met betrekking tot project Kooiplein die nog niet volledig zijn gerealiseerd en dus ook niet volledig zijn onttrokken. Reserve herstructurering woongebieden Ons Doel Het verschil in realisatie van € 1.142.421 wordt voornamelijk veroorzaakt door een geraamde exploitatiebijdrage aan een investering met betrekking tot project Lorentzhof die nog niet is uitgevoerd, dus ook niet wordt onttrokken. De uitvoering van dit project is afhankelijk van aanpassing van de samenwerkingsovereenkomst locatie Lorentzhof. Reserve Lammenschanspark Het verschil in realisatie wordt voornamelijk veroorzaakt door geraamde exploitatiebijdragen aan investeringen die nog niet volledig zijn gerealiseerd en dus ook niet volledig zijn onttrokken (in totaal een bedrag van € 3.068.885). Daarnaast is een grondopbrengst € 17.406 lager dan geraamd.

250 | Jaarrekening



Rekening 2013

183

170

13

Onttrekking

-198

-535

-5.418

-5.953

-5.881

-72

52

-352

-5.418

-5.770

-5.711

-59

Toevoeging

2.074

0

0

0

0

0

Onttrekking

-693

-289

-12.637

-12.925

-12.925

0

1.381

-289

-12.637

-12.925

-12.925

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-210

-655

-43

-698

-643

-55

-210

-655

-43

-698

-643

-55

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-100

-100

-100

0

0

0

-100

-100

-100

0

Toevoeging

120

52

0

52

0

52

Onttrekking

-210

-72

1.278

1.206

1.258

-52

-90

-20

1.278

1.258

1.258

0

Toevoeging

1.322

30

383

413

383

30

Onttrekking

-2.200

-63

-12.581

-12.644

-12.614

-30

-878

-33

-12.198

-12.231

-12.231

0

Toevoeging

1.000

0

24

24

24

0

Onttrekking

0

-35

-1.007

-1.042

-1.024

-18

1.000

-35

-983

-1.018

-1.000

-18

Toevoeging

3.887

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-3.913

-3.913

-3.887

-27

3.887

0

-3.913

-3.913

-3.887

-27

Toevoeging

8.653

265

407

672

577

95

Onttrekking

-3.511

-1.649

-34.422

-36.070

-35.816

-254

5.142

-1.384

-34.015

-35.399

-35.239

-159

Saldo Reserve onderwijshuisvesting (Nuon)

Saldo Reserve kap. lasten gymzaal binnenstad

Saldo Reserve kap.lasten Marecollege

Saldo Totaal


Verschil 2014

0

Saldo Reserve onderwijshuisvesting

Rekening 2014

183

Saldo Reserve centra voor jeugd en gezin


250

Saldo Reserve combinatiefuncties

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve kap. lasten Da Vinci

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 7 Reserve vastgoedexploitatie BSLN De lagere onttrekking wordt veroorzaakt doordat de werkelijke uitgaven van investeringen t.b.v. vastgoed BSLN achterblijft bij de begrote uitgaven. Hierdoor zijn de kapitaallasten t.l.v. deze reserve lager dan geraamd. Dit leidt tot een lagere onttrekking uit de reserve. Daarnaast is er € 13.000 te weinig gestort voor de te lang geraamde (huur)opbrengsten. Reserve Combinatiefuncties De bestedingen zijn nagenoeg conform de begroting in 2014 uitgevoerd. Reserve centra voor jeugd en gezin De bestedingen zijn conform de begroting 2014 ingezet voor de overgang van de decentralisatie jeugdzorg.

Jaarrekening | 251


Reserve publicaties Erfgoed Leiden e.o.

Rekening 2013

2

2

0

Onttrekking

-88

0

0

0

0

0

-88

0

2

2

2

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-351

0

0

0

0

0

-351

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-53

0

-17

-17

-17

0

-53

0

-17

-17

-17

0

Toevoeging

13

0

0

0

0

0

Onttrekking

-13

-16

-363

-379

-379

0

0

-16

-363

-379

-379

0

Toevoeging

48

0

0

0

0

0

Onttrekking

-164

-115

-1.148

-1.263

-1.263

0

-115

-115

-1.148

-1.263

-1.263

0

Toevoeging

11

10

-9

1

1

0

Onttrekking

-531

0

-21

-21

-21

0

-520

10

-31

-21

-21

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-1.023

-115

-1.478

-1.592

-1.592

0

-1.023

-115

-1.478

-1.592

-1.592

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-1.000

-1.000

-1.000

0

0

0

-1.000

-1.000

-1.000

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-15

-14

-35

-49

-18

-32

-15

-14

-35

-49

-18

-32

Toevoeging

249

0

0

0

0

0

Onttrekking

-51

-1

-1.649

-1.650

-1.650

0

198

-1

-1.649

-1.650

-1.650

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-50

-50

0

-50

-50

0

-50

-50

0

-50

-50

0

Toevoeging

5.422

180

0

180

180

0

Onttrekking

-287

-288

0

-288

-288

0

5.136

-108

0

-108

-108

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

0

0

-9.564

-9.564

-9.564

0

0

0

-9.564

-9.564

-9.564

0

0

0

3.479

3.479

3.479

0

Saldo Reserve Archeologischpark Matilo

Saldo Reserve herontwikkeling sportvelden

Saldo Reserve uitbreiding foyer Schouwburg

Saldo Reserve exploitatie De Nobel

Saldo Reserve kapitaallasten De Nobel

Saldo Reserve jeugdsportfonds Leiden

Saldo Reserve Pieterskerk

Saldo Reserve kap. lasten sportaccommodaties

Saldo reserve kap.lasten Museum De Lakenhal

252 | Jaarrekening

Verschil 2014

2

Saldo Reserve Haagweg 4

Rekening 2014

0

Saldo Reserve investering Molen de Valk


0

Saldo Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve aankopen kunst De Lakenhal

Begroting 2014

Toevoeging


Rekening 2013

Onttrekking


Rekening 2014

Verschil 2014

0

-3.479

-3.479

-3.479

0

0

0

0

0

0

0

Toevoeging

0

0

254

254

254

0

Onttrekking

0

0

-150

-150

0

-150

0

0

104

104

254

-150

Toevoeging

5.744

190

3.726

3.916

3.916

0

Onttrekking

-2.625

-599

-18.904

-19.503

-19.321

-182

3.119

-409

-15.178

-15.587

-15.405

-182

Saldo Totaal

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve bedrijfsvoering ELO

Begroting 2014


Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 8: Reserve exploitatie De Nobel De gerealiseerde onttrekking voor reorganisatieontwikkeling van de Gebr. de Nobel is in 2014 € 31.594 lager dan geraamd. Reserve bedrijfsvoering ELO De geraamde onttrekking aan de reserve van €150.000 is niet gerealiseerd omdat de proceskosten in 2014 niet betaald zijn. PROGRAMMA 9 Reserves programma 9 bedragen x € 1.000,-

Reserve gemeentelijk deel GSB OGGZ

Rekening 2013


Rekening 2014

Verschil 2014

0

0

0

0

0

Onttrekking

-231

-208

-150

-358

-151

-207

-231

-208

-150

-358

-151

-207

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-42

0

-817

-817

-540

-277

1.280

0

-817

-817

-540

-277

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-29

0

0

0

0

0

-29

0

0

0

0

0

Toevoeging

1.322

0

0

0

0

0

Onttrekking

-302

-208

-966

-1.174

-690

-484

1.020

-208

-966

-1.174

-690

-484

Saldo Totaal


0

Saldo Res.financ.bijdr.woningonttrek.

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Reserve soc.-maatsch. En cult. Voorz

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 9: Reserve gemeentelijk deel GSB/OGGZ Er is € 150.000 niet onttrokken omdat er in 2014 geen locaties zijn gevonden voor de bijzondere woonvoorzieningen (RV 12.0003). De kosten van activering van daken thuislozen zijn lager uitgevallen waardoor de onttrekking € 57.000 lager is dan begroot. Reserve sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen Er is € 184.000 minder onttrokken voor versterking buurtfunctie speeltuinen (RV 13.0080). Het multifunctioneel beschikbaar maken van de speeltuingebouwen zetten we in 2015 voort. Op de te realiseren jongerenvoorziening Stevenshof is in 2014 minder geïnvesteerd dan was voorzien. Daardoor is de onttrekking aan de reserve € 93.000 lager uitgevallen. De investeringsbijdrage is opgenomen in programma 7 Jeugd en Onderwijs.

Jaarrekening | 253


Reserve frictiekosten ID/WIW-banen

Rekening 2013

Rekening 2014

Verschil 2014

0

959

959

959

0

Onttrekking

0

0

-44

-44

-44

0

0

0

916

916

916

0

Toevoeging

45

45

1.164

1.209

1.209

0

Onttrekking

-76

-9

0

-9

-9

0

-31

36

1.164

1.200

1.200

0

Toevoeging

0

270

0

270

270

0

Onttrekking

-208

-360

0

-360

-250

-110

-208

-90

0

-90

20

-110

Toevoeging

45

315

2.124

2.439

2.439

0

Onttrekking

-284

-369

-44

-413

-303

-110

-239

-54

2.080

2.026

2.136

-110

Saldo Totaal


0

Saldo Reserve zachte landing rijksbez. Wsw/ dzb

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Bedrijfsreserve dzb-Leiden wsw

Begroting 2014


Toelichting afwijkingen mutaties in reserves programma 10: Reserve zachte landing rijksbezuinigingen Er is € 110.000 minder onttrokken omdat de frictiekosten bij DZB lager zijn uitgevallen. ALGEMENE RESERVES Reserves AD bedragen x € 1.000,-


Rekening 2013

4.062

4.062

0

Onttrekking

-53.328

0

-55.200

-55.200

-55.200

0

-53.328

4.062

-55.200

-51.138

-51.138

0

Toevoeging

24.741

1.739

19.800

21.539

21.784

-245

Onttrekking

-38.816

-1.289

-15.460

-16.749

-16.994

245

-14.075

450

4.340

4.790

4.790

0

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

Onttrekking

-3.381

0

-198

-198

0

-198

-3.381

0

-198

-198

0

-198

Toevoeging

3.044

1.861

0

1.861

1.861

0

Onttrekking

-2.535

-1.532

-9.924

-11.456

-6.229

-5.227

508

329

-9.924

-9.595

-4.368

-5.227

Toevoeging

2.290

1.779

-513

1.267

1.267

0

Onttrekking

-1.347

0

-1.884

-1.884

-706

-1.177

943

1.779

-2.396

-617

560

-1.177

Toevoeging

0

0

859

859

859

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

859

859

859

0

0

0

1.058

1.058

1.058

0

Saldo Reserve zachte landing 3D's

Saldo Reserve Zaakgewijs werken

254 | Jaarrekening

Verschil 2014

0

Saldo Reserve bedrijfsvoering plankosten

Rekening 2014

4.062

Saldo Reserve gsb-middelen ISZ/EZ


0

Saldo Reserve opbrengst verkoop aandelen NUON

Wijziging Begroting

Toevoeging

Saldo Concernreserve

Begroting 2014

Toevoeging


Rekening 2013

Onttrekking

Reserves AD

Rekening 2014

Verschil 2014

-1.058

-1.058

-5

-1.053

0

0

0

0

1.053

-1.053

Toevoeging

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

1.500

1.500

1.500

0

Toevoeging

0

0

1

1

1

0

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

0

0

1

1

1

0

Toevoeging

30.075

9.441

22.705

32.146

32.391

-245

Onttrekking

-99.407

-2.821

-83.723

-86.544

-79.134

-7.410

-69.333

6.620

-61.018

-54.398

-46.743

-7.655

Saldo Totaal


0

Saldo Reserve verv.inv. maatschappelijk nut

Wijziging Begroting

0

Saldo Reserve kap. lasten econ. investeringen

Begroting 2014

Toelichting afwijkingen mutaties in reserves tbv algemene dekking: Concernreserve Het betreft hier een technisch verschil. Dit heeft geen invloed op de jaarrekening. Reserve opbrengst verkoop aandelen NUON Het verschil komt door twee geraamde onttrekkingen die niet zijn uitgevoerd. De eerste onttrekking volgde uit het uitvoeringsbesluit herhuisvesting en uitbreiding Marecollege. Deze herhuisvesting ging uiteindelijk niet door, waarna bij de bestuursraportage 2014 besloten is het bedrag in te zetten voor de aansluiting van de Kooilaan op de Willem de Zwijgerlaan. Die werkzaamheden zijn nog niet uitgevoerd, zodat de feitelijke onttrekking nog niet kon plaatsvinden. Reserve gsb-middelen ISZ/EZmiddelen ISZ/EZ De verschillen binnen deze reserve worden voornamelijk veroorzaakt doordat de werkzaamheden waarvan de uitgaven gedekt worden door de begrote onttrekkingen nog niet zijn uitgevoerd. Er wordt slechts onttrokken voor zover de kosten daadwerkelijk gemaakt zijn. Ook zijn voorgenomen onttrekkingen niet uitgevoerd als gevolg van het beeindigen van projecten. Reserve bedrijfsvoering plankosten De jaarlijkse onttrekking aan de reserve is afhankelijk van de bij de ruimtelijke projecten van de gemeente gemaakte plankosten in de definitiefase (krediet 7100523). De onderschrijding van de begrote onttrekking met € 1.177.000 is het bedrag dat projectleiders ultimo 2014 nog aan plankosten verwachten te maken voor de dan lopende projecten in de definitiefase. Reserve Zaaksgewijs werken Deze reserve is eind 2014 ingesteld. De uitgaven zullen voornamelijk vanaf 2015 worden gedaan. Vandaar dat de feitelijke onttrekking € 1.053.000 lager is dan geraamd.

4.5.4 Overzicht aanwending onvoorzien Product Onvoorzien In 2014 is € 40.000 uit het bedrag voor onvoorzien besteed voor het organiseren van de autoloze zondag. Deze aanwending is bij de bestuursrapportage 2014 reeds gemeld. Andere bestedingen zijn er in 2014 niet geweest zodat op het totale budget van € 233.000 een voordeel van € 193.000 resteert. Evaluatie budget onvoorzien De afspraken over de aanwending van het budget voor onvoorzien door het college en rapportage hierover in de P&C producten, gaan naar tevredenheid. Er wordt terughoudend omgegaan met de aanwending van het budget en er zijn geen discussies geweest over eerdere bestedingen ten laste van dit budget.

Jaarrekening | 255

4.5.5 Overzicht incidentele baten en lasten In verband met de aanscherping van het financieel toezicht is de Gemeentewet gewijzigd met de introductie van structureel en reëel evenwicht. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is ter nadere uitwerking van die wetswijziging aangepast, zodat de raad en de financieel toezichthouder in staat zijn om vast te stellen of sprake is van een structureel en reëel evenwicht. Van structureel evenwicht is sprake als de structurele lasten worden gedekt door structurele baten. De bepaling van het structureel evenwicht verloopt als volgt: Totaal van de lasten en lasten van de programma's en algemene dekkingsmiddelen af: de incidentele lasten en baten per programma en algemene dekkingsmiddelen Blijft over het totaal van de structurele lasten en baten programma's en algemene dekkingsmiddelen bij: de structurele verrekeningen met de reserves Geeft het totaal structureel begrotingssaldo en meerjarenraming

De uitgewerkte tabel voor de bepaling van het structureel evenwicht is hierna opgenomen. Die tabel bevat het voorgeschreven: ■ overzicht van de incidentele baten en lasten per programma; ■ overzicht van de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves; De mutaties 2014 zijn beoordeeld op het incidentele karakter. Voor 2014 is er structureel evenwicht aangezien de structurele lasten worden gedekt door (hogere) structurele baten. Programma

Lasten/ baten

I/S

Realisatie2014

TOTAAL EXPLOITATIE PROGRAMMA'S

Lasten

Totaal

516.417

TOTAAL EXPLOITATIE PROGRAMMA'S

Baten

Totaal

-432.218

SALDO LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA

84.199

BESTUUR EN DIENSTVERLENING

Lasten

I

392


Baten

I

0

SALDO BESTUUR EN DIENSTVERLENING

392

VEILIGHEID

Lasten

I

401

VEILIGHEID

Baten

I

0

SALDO VEILIGHEID

401

ECONOMIE EN TOERISME

Lasten

I

2.410


Baten

I

-114

SALDO ECONOMIE EN TOERISME

2.296

BEREIKBAARHEID

Lasten

I

22.027

BEREIKBAARHEID

Baten

I

0

SALDO BEREIKBAARHEID

22.027

OMGEVINGSKWALITEIT

Lasten

I

50.189

OMGEVINGSKWALITEIT

Baten

I

-492

SALDO OMGEVINGSKWALITEIT

49.697

256 | Jaarrekening

Programma

Lasten/ baten

I/S

Realisatie2014

STEDELIJKE ONTWIKKELING

Lasten

I

18.516


Baten

I

-8.826

SALDO STEDELIJKE ONTWIKKELING

9.690

JEUGD EN ONDERWIJS

Lasten

I

483

JEUGD EN ONDERWIJS

Baten

I

0

SALDO JEUGD EN ONDERWIJS

483

CULTUUR, SPORT EN RECREATIE

Lasten

I

259


Baten

I

-329

SALDO CULTUUR, SPORT EN RECREATIE

-70

WELZIJN EN ZORG

Lasten

I

568

WELZIJN EN ZORG

Baten

I

0

SALDO WELZIJN EN ZORG

568

WERK EN INKOMEN

Lasten

I

328

WERK EN INKOMEN

Baten

I

-1.321

SALDO WERK EN INKOMEN

-993

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

Lasten

I

706


Baten

I

-1.360

SALDO ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

-654

TOTAAL LASTEN

420.137

TOTAAL BATEN

-419.776

SALDO STRUCTUREEL LASTEN EN BATEN

361


Toevoegingen

S

0


Onttrekkingen

S

-3.077

SALDO BESTUUR EN DIENSTVERLENING

-3.077

VEILIGHEID

Toevoegingen

S

0

VEILIGHEID

Onttrekkingen

S

0

SALDO VEILIGHEID

0


Toevoegingen

S

0


Onttrekkingen

S

0

SALDO ECONOMIE EN TOERISME

0

BEREIKBAARHEID

Toevoegingen

S

3.626

BEREIKBAARHEID

Onttrekkingen

S

-3.874

SALDO BEREIKBAARHEID

-248

Jaarrekening | 257

Programma

Lasten/ baten

I/S

Realisatie2014

OMGEVINGSKWALITEIT

Toevoegingen

S

0

OMGEVINGSKWALITEIT

Onttrekkingen

S

-150

SALDO OMGEVINGSKWALITEIT

-150


Toevoegingen

S

1.831


Onttrekkingen

S

-2.067

SALDO STEDELIJKE ONTWIKKELING

-235

JEUGD EN ONDERWIJS

Toevoegingen

S

142

JEUGD EN ONDERWIJS

Onttrekkingen

S

-1.042

SALDO JEUGD EN ONDERWIJS

-900


Toevoegingen

S

180


Onttrekkingen

S

-534

SALDO CULTUUR, SPORT EN RECREATIE

-354

WELZIJN EN ZORG

Toevoegingen

S

0

WELZIJN EN ZORG

Onttrekkingen

S

-450

SALDO WELZIJN EN ZORG

-450

WERK EN INKOMEN

Toevoegingen

S

0

WERK EN INKOMEN

Onttrekkingen

S

0

SALDO WERK EN INKOMEN

0


Toevoegingen

S

0


Onttrekkingen

S

0

SALDO ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

0

TOTAAL TOEVOEGINGEN AAN RESERVES

5.779

TOTAAL ONTTREKKINGEN AAN RESERVES

-11.193

STRUCTUREEL REKENING

Lasten

425.917

STRUCTUREEL REKENING

Baten

-430.970

STRUCTUREEL SALDO VAN DE REKENING

-5.053

STRUCTUREEL EVENWICHT

JA


Overzicht belangrijkste posten per programma Programma

Toelichting/Prestatie

Totaal exploitatie

1 Bestuur en dienstverlening

Investeringsbijdrage

258 | Jaarrekening

Lasten

Baten

515.416.874

-432.218.087

4.959

Programma


Lasten


01A206 Organiseren verkiezingen


68.041

01B102 Eenduidige/klantvr dv via alle kanalen

56.108


12.707

2 Veiligheid


3 Economie en toerisme




198.936

03A101 Regionale en lokale beleidsontw en adv

102.500


32.760


188.677


500.000


80.000


5.000

03C102 Faciliteren Centrummanagement Leiden

75.000

03C103 Uitvoering activ kadernota winkelvoorz

70.000


2.866


40.000


60.900

4 Bereikbaarheid




05C104 Beheren openbaar groen

819.419


207.182

05C205 Aanbieden natuur- en mileueducatie

244.093

Baten

4.404 245.547

401.244

1.053.310 -113.541

22.026.799

48.918.205 -491.879



06B101 Voeren erfpachtbedrijf

18.516.025 -140.292

06B103 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed

-4.474.414

06B102 Uitvoeren PRIL

-3.215.467


-648.299


-347.210



80.098


190.000


212.602



90.659

Jaarrekening | 259

Programma


Lasten

Baten

08A103 Exploitatie Stedelijk Museum de Lakenhal

62.579

-329.412

08C304 Verstrekken sportstimuleringssubsidies

9 Welzijn en Zorg


09A202 Organiseren emancipatie bevorderende act

24.000


62.429

10 Werk en Inkomen

10A102 Inzetten Re-integratie Leiden

105.924

481.945

328.294

10A101 Bijdragen aan goed funct arbeidsmarkt



-1.321.458

706.220

11A012 oninbare vorderingen

11A013 Saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering

11A001 Baten OZB-gebruikers

11A007 deelnemingen nutsbedrijven

11A006 Algemene uitkering

11A009 geldleningen

-2.078.512 3.456.049 217.093 -1.138.791 -794.852 -1.020.859

Totaal incidenteel exploitatie

96.279.433

-12.441.842

Totaal structureel exploitatie

420.137.441

-419.776.245

Stortingen

Onttrekkingen

172.643.174

-256.841.961

0

-3.076.525

3.625.783

-3.874.002

0

-150.000

282.026

-176.000

56.181

-351.567

6.072

0

0

-776.500

110.497

0

39.009

-354.413

306.119

0

Reserves

Omschrijving

Totaal mutaties in reserves Structurele mutaties in reserves 1 Bestuur en dienstverlening

reserve Holland Rijnland

4 Bereikbaarheid

reserve parkeren


reserve klimaatmaatregelen


reserve asbestsanering

vereveningsreserve grondexploitatie

reserve bovenwijkse voorz. grondbedrijf

reserve afkoopsommen erfpacht

reserve herstruct. Woongebieden Portaal

reserve strategische aankopen

reserve bodemsanering

reserve vastgoedexpl. Stadsgehoorzaal

0

-36.750

reserve herstruct.woongebieden SvZ&V

210.094

0

reserve herstruct.woongebieden Ons Doel

180.401

0

Reserve risico's projecten in uitvoering

175.981

0

Reserve risico's bijzondere projecten

79.682

0

reserve Lammenschanspark

77.947

-371.629

reserve weerstandsverm.parkeren en sted.Inv

307.362

0


reserve vastgoedexploitatie BSLN

117.721

-448.544

260 | Jaarrekening

Reserves

Omschrijving

Stortingen

Onttrekkingen

reserve kap. lasten Da Vinci

0

-288.600

24.072

-24.072

reserve kap.lasten Marecollege

0

-280.506

reserve investering Molen de Valk

0

-16.500

reserve Haagweg 4

0

-115.390

645

0

0

-114.662

179.749

-287.708

0

-450.000

Totaal incidenteel in reserves

166.863.831

-245.648.592

Totaal structurele lasten en baten

425.916.784

-430.969.613

reserve kap. lasten gymzaal binnenstad


reserve Archeologischpark Matilo

reserve herontwikkeling sportvelden

reserve Pieterskerk

9 Welzijn en Zorg

reserve soc.-maatsch. en cult. Voorz.

Structureel saldo Structureel evenwicht

-5.052.829 Ja

Jaarrekening | 261

4.5.6 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Openbaarmakingsverplichting Wet Normering Topinkomens (WNT) In 2014 is de regeling 2014-000315901 en de aanpassing 2014-0000571120 van toepassing. De WNT geldt voor topfunctionarissen in de publieke en semi publieke sector. Deze sectoren zijn op grond van de WNT verplicht om bezoldigingsgegevens van topfunctionarissen openbaar te maken. Daarbij is gesteld dat het inkomen van de topfunctionaris maximaal 130% van het ministersalaris mag zijn. Dit komt neer op maximaal € 230.474 inclusief belaste onkostenvergoedingen en pensioenbijdrage. Topfunctionarissen zijn diegenen die behoren tot het hoogste uitvoerende of toezichthoudende orgaan, of de laag daaronder, en in die rol verantwoordelijk zijn voor de gehele instelling of rechtspersoon. Voor topfunctionarissen zonder dienstbetrekking geldt het 6 maanden criterium. Dat betekent dat ook ingehuurde topfunctionarissen vallen onder de WNT zodra zij in een aaneengesloten periode van 18 maanden 6 maanden of meer de functie van topfunctionaris vervullen. Voor de gemeente geldt dat de gemeentesecretaris en de griffier als topfunctionarissen worden aangemerkt. Er zijn geen ingehuurde topfunctionarissen die onder het criterium vallen. Topfunctionarissen (in euro's)

2013

Functie(s)

gemeentescretaris

Naam

Nauta J

Deeltijdfactor

100%

100%

Duur dienstverband

onbepaald

onbepaald

Beloning

132.302

123.339

Onkostenvergoedingen

468

9.600

Beloning betaalbaar op termijn

22.162

20.978

Uitkering beëindiging dienstverband

Jaar beëindiging dienstverband

Topfunctionarissen (in euro's)

2013

Functie(s)

griffier

Naam

Vlist EHT van der

Deeltijdfactor

100%

100%

Duur dienstverband

onbepaald

onbepaald

Beloning

100.573

83.796

Onkostenvergoedingen

1.170

0

Beloning betaalbaar op termijn

16.549

0

Uitkering beëindiging dienstverband

Jaar beëindiging dienstverband

262 | Jaarrekening

2014

2014

Jaarrekening | 263

264 | Jaarrekening

4.6 SISA-verantwoording 4.6.1 SISA-tabel

Jaarrekening | 265

266 | Jaarrekening

Hoofdstuk 5 5 Overigen 5.1 Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich geen materiële gebeurtenissen voorgedaan.

Overigen | 267

5.2 In control Sinds boekjaar 2011 is in de jaarrekening van de gemeente Leiden een in control-verklaring opgenomen. Deze verklaring is het gevolg van de afspraak die tussen de gemeenteraad en het college B&W van de gemeente Leiden is gemaakt zoals vastgelegd in artikel 21 lid 2 van de Financiële verordening (ex artikel 212 GW). Voortaan van drie naar één in control-verklaring in de jaarrekening: een bewuste keuze naar aanleiding van het in 2014 gestarte organisatieontwikkelingstraject Vanaf 2014 wordt in de jaarrekening van de gemeente Leiden één in control-verklaring door het college B&W afgegeven voor de organisatie als geheel. Vorig jaar waren drie in control-verklaringen opgenomen (per eindverantwoordelijke directie ressorterend onder de gemeentesecretaris). Leiden is in 2014 een organisatieveranderingstraject gestart. Eind 2014 is een belangrijke mijlpaal in dat traject gerealiseerd door vaststelling van het organisatieplan ‘Met hart voor de stad – zo werken wij als gemeentelijke organisatie’. Hierin zijn de kaders voor de nieuwe inrichting van de organisatie en het ontwikkeltraject van leidinggevenden en medewerkers gesteld. Het plan beschrijft de (inmiddels grotendeels gerealiseerde) noodzakelijke aanpassingen van de organisatie om slagvaardig en gericht op de samenleving ons werk nog beter te kunnen doen. Door kortere lijnen tussen bestuur, management en medewerkers zijn verantwoordelijkheden beter belegd en is een ieder aanspreekbaar. Als gevolg van bovenstaande is per jaareinde 2014 niet langer sprake van drie eindverantwoordelijke directies (zoals vorig jaar het geval was). De nieuwe organisatiestructuur met daarin vier clusters, een projectbureau, een drietal intern verzelfstandigde instellingen (DZB, Erfgoed Leiden en omstreken en Museum de Lakenhal) en een Concernstaf is ingegaan per 1 januari 2015. Als gevolg hiervan is voor 2014 één in control-verklaring voor de gehele organisatie opgenomen. In de in control-verklaring is wel een diversificatie opgenomen naar de verschillende organisatieonderdelen die in 2014 in de reikwijdte van Leiden in control vielen; dat wil zeggen dat het projectbureau, Erfgoed Leiden en omstreken en Museum de Lakenhal nog geen onderdeel uitmaken van de in control-verklaring over 2014. Vanaf 2015 een interne in control-verklaring voor elk organisatieonderdeel. Deze vormen de basis voor de door het college B&W af te geven in control-verklaring in de jaarrekening 2015 Per jaareinde 2015 zal intern een in control-verklaring per cluster worden afgegeven. Ook voor de overige onderdelen die deel uitmaken van de gemeente zal dan een afzonderlijke interne in control-verklaring worden afgegeven. Dit betreft de organisatieonderdelen Concernstaf, het projectbureau en de intern verzelfstandigde instellingen DZB, Erfgoed Leiden en omstreken en Museum de Lakenhal. De interne in control-verklaringen per organisatieonderdeel vormen de basis voor de door het college B&W af te geven in control-verklaring in de jaarrekening 2015. Reikwijdte in control-verklaring In het kader van Leiden in control heeft de organisatie voor de belangrijkste (financiële) processen in 2014 op systematische en risicogerichte wijze (verbijzonderde) interne controlewerkzaamheden uitgevoerd om de mate van in control per proces vast te kunnen stellen. De risicogerichte aanpak heeft de beperking in zich dat fouten nooit helemaal uitgesloten kunnen worden. In control betekent niet dat er geen fouten meer worden gemaakt of dat de administratieve organisatie op sommige punten geen verbetering behoeft. Het betekent dat Leiden interne controles heeft uitgevoerd om die fouten of verbeterpunten zelf te constateren, op te pakken en de voortgang van de verbeteringen te bewaken. Ook kosten-batenafwegingen begrenzen de ruimte om op alle beheersmatige aspecten voor een ‘100%-score’ te gaan. In control-verklaring gemeente Leiden – controlejaar 2014 Deze in control-verklaring markeert de opdracht van het college van Burgemeester en Wethouders om verantwoording te kunnen en willen afleggen over de mate waarin de gemeente Leiden in control is en daarmee haar belangrijkste processen beheerst. Het college van Burgemeester en Wethouders is van mening dat de processen, die hieronder per organisatieonderdeel zijn opgenomen, over het algemeen afdoende zijn ingericht met passende maatregelen van interne controle (opzet) om de getrouwheid en rechtmatigheid van uit de processen voortvloeiende baten, lasten en balansmutaties te kunnen garanderen. Tevens is het college van Burgemeester en Wethouders van mening dat deze maatregelen van interne controle afdoende daadwerkelijk aanwezig zijn (bestaan) en in controlejaar 2014 afdoende hebben gefunctioneerd (werking). Voor de volgende specifieke processen/procesonderdelen zijn in het controlejaar 2014 vanuit de (verbijzonderde) interne controle verbeterpunten in de opzet, het bestaan en/of de werking geconstateerd, waarvan het bijbehorende risico een classificatie ‘urgent’ of ‘hoog’ heeft meegekregen:

268 | Overigen

Concernstaf: Proces

Samenvatting verbeterpunten met classificatie urgent of hoog

(Europees) aanbesteden

Terugdringen van bestaande rechtmatigheidsfouten door onrechtmatig tot stand gekomen contracten zo snel mogelijk op juiste wijze aan te besteden. Daarnaast het voorkomen van nieuwe rechtmatigheidsfouten door altijd advies van centrale inkooporganisatie in te winnen (waarbij gezamenlijk juiste classificatie en aanbestedingsvorm wordt bepaald) en conform te handelen.

Algemene uitkering

Geen verbeterpunten met classificatie urgent of hoog

Totstandkoming jaarrekening (incl. SiSabijlage)

Complexiteit van het proces dient te worden verminderd en efficiency te worden verhoogd. Hierbij dient samenwerking tussen lijnorganisatie en staforganisatie/servicepunt te worden verbeterd omdat er in praktijk nog te vaak ‘ruis’ bestaat wie waarvoor (inhoudelijk) verantwoordelijk is. In 2014 zijn hierin al wel belangrijke stappen gezet, maar in 2015 dient dit traject te worden doorgepakt door ook de budgethouders meer te betrekken bij de jaarrekeningposten en –dossiers waarvoor zij (deels) verantwoordelijk zijn. Ten aanzien van de SiSa-verantwoordingssystematiek dient er meer systematisch in de processen borging te komen voor deze regelgeving. Dit is nu nog teveel een eenmalige actie tijdens het jaarrekeningtraject waarbij het totaaloverzicht intern ontbreekt.

Regie op verbonden partijen

Centrale registratie en monitoring op eventuele nieuwe verbonden partijen dienen aangescherpt te worden om te voorkomen dat in de jaarrekening ten onrechte (verplichtingen aan) verbonden partijen niet worden opgenomen.

Beheer en bewaking reserve(mutatie)s

In 2014 is ingezet op vergroting van transparantie en vermindering van aantal reserves om dit beter beheersbaar en minder arbeidsintensief te maken. Voor 2015 ligt de uitdaging in het nog beter beheersbaar te maken van de meerjarige (verwachte) mutaties per reserve en deze eenduidig te registreren. Hiertoe is tevens aanbeveling gedaan om het meerjarig verloop van de reserves (mutaties in de toekomst die nu al worden voorzien) ook periodiek ter vaststelling door de raad aan te bieden zodat deze toekomstige ‘beklemmingen’ voor alle partijen inzichtelijk en duidelijk zijn. Dit laatste maakt het dan ook mogelijk dat Servicepunt 71 deze meerjarige mutaties kan begroten / plannen in de financiële administratie.

Fiscale control / Horizontaal toezicht

Het opstellen en implementeren van een Tax Control Framework (TCF). Deze verplichting vloeit voort uit het in 2012 getekende convenant Horizontaal Toezicht tussen Leiden en de Belastingdienst. Leiden is in 2014 gestart met het opstellen van dit TCF, maar de voorgang is een aandachtspunt. Dit wordt in 2015 weer verder opgepakt.

IT Governance / Informatiebeveiliging

Het aanwijzen van één functionaris die verantwoordelijk is voor kaderstelling ten aanzien van informatievoorziening, ICT en de belangrijkste aandachtsgebieden van daaruit in de strategie en organisatie. Daarnaast het uniformeren van wijzigingsbeheer ten aanzien van IT-applicaties door een gemeente brede wijzigingsbeheerprocedure in te voeren. Tot slot het aanscherpen van het uitdiensttredingsproces waarbij expliciet de afmelding van de IT-applicaties, waartoe de vertrekkende medewerker toegangsrechten had, vast te stellen.

Beheersing inkomende subsidies

Het inrichten van één uniform proces voor inkomende subsidies dat moet waarborgen dat het gehele traject van de aanvraag van een subsidie tot en met de definitieve vaststelling door de subsidieverstrekker wordt beheerst. Hierbij ook zorgen dat hiervoor één coördinator wordt aangesteld die de taak heeft om de budgethouders hierin zoveel mogelijk te ‘ontzorgen’, zonder dat verantwoordelijkheden onterecht worden overgenomen.

Opdrachtgeverschap gemeenschappelijke regeling Servicepunt 71 (hierna: SP71) voor uitvoering van de processen: ■ Financieel beheer ■ Inkoop en aanbesteding ■ Betalingsorganisatie ■ Personele kosten ■ Treasury/garanties ■ IT-processen voor applicaties Decade Financials, BNG Electronic Banking, Beaufort en BPMOne


Opdrachtgeverschap gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Gouwe Rijnland (hierna: BSGR) voor uitvoering van het proces lokale heffingen/belastingen


Overigen | 269

Cluster Publiekszaken: Proces



Het voorkomen van nieuwe rechtmatigheidsfouten door altijd advies van centrale inkooporganisatie in te winnen (waarbij gezamenlijk juiste classificatie en aanbestedingsvorm wordt bepaald) en conform te handelen.

Wabo (omgevingsvergunningen)

Aanscherpen interne controle op juistheid en volledigheid van in rekening gebrachte leges, om te voorkomen dat voor uitgevoerde activiteiten ten onrechte geen legesbedragen in rekening worden gebracht. Daarnaast het aanscherpen van de periodieke interne controle op de toegekende gebruikersaccounts in de IT-applicatie.

Parkeren (m.n. vergunningen en naheffingen)

Structureel inbedden van periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking. Daarnaast structureel inbedden van zichtbare uitvoering van gedetailleerde cijferanalyses per opbrengstensoort. Tot slot het aanscherpen van de interne controle die wordt uitgevoerd op de voorraad kraskaarten waarbij explicieter de toelaatbare foutmarge wordt gedefinieerd en er per jaareinde een totaalanalyse wordt opgesteld en van een conclusie wordt voorzien die ter autorisatie naar eindverantwoordelijk teamleider gaat.

Burgerzaken


Cluster Stedelijke Ontwikkeling: Proces




Erfpacht

Het jaarlijks vaststellen van de volledigheid van mutaties in erfpachtobjecten in de subadministratie versus bronregistraties derden zoals Kadaster.

Grondexploitatie / Leids Planproces

Financiële verwerking van begrotingsmutaties in financiële administratie dient te worden gebaseerd op de ramingen zoals deze per jaarschijf zijn opgenomen in de grondexploitatieberekeningen. Nu is nog sprake van ramingen in financiële administratie op basis van beschikbare ruimte van totale kredieten die beschikbaar zijn gesteld. Daarnaast het bewaken van contractuele afspraken en verplichtingen t.a.v. de projecten op één centrale plek.

Aan- en verkoop vastgoed

Verbeteren van interne beheersing ter waarborging van juistheid, volledigheid en tijdigheid van aanen verkoopmutaties in subadministratie gedurende het jaar, alsmede de volledigheid van bijbehorende dossiervorming.

Exploitatie vastgoed

Verbeteren van interne beheersing ter waarborging van juistheid, volledigheid en tijdigheid van contractgegevens, verhuurdersmutaties, herindexaties, etc. in subadministratie gedurende het jaar, alsmede de volledigheid van bijbehorende dossiervorming. Daarnaast het verbeteren van borging betrouwbaarheid lijstwerk uit subadministratie, zodat geen handmatige aanpassingen in exportbestanden meer mogelijk zijn. Tevens het inbedden en structureel uitvoeren van een periodieke toets op (af)waarderingsrisico’s van het gemeentelijk vastgoed, voorzien van achterliggende brondocumenten als (externe) taxatieverslagen. Tot slot het zorgen voor actuele meerjaren onderhoudsplannen (MJOP’s) voor de panden waarvoor deze nu nog ontbreken en het bepalen van de impact daarvan op de meerjarenbegroting van Leiden.

Parkeren (m.n. parkeermanagement)

Structureel inbedden van periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking. Maken van duidelijke afspraken met interne en externe partijen over verantwoordingsinformatie (incl. controleverklaringen) ter vaststelling van volledigheid opbrengsten die via die partijen lopen. Daarnaast structureel inbedden van zichtbare uitvoering van gedetailleerde cijferanalyses per opbrengstensoort.

Subsidieverstrekkingen

Het verder concretiseren en completeren van toetsvragen in subadministratie voor behandeling van aanvragen om te borgen dat alle elementen uit ASV, maar ook fiscale vereisten, worden geraakt. Daarnaast het inbedden van een periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking.

Cluster Participatie & Maatschappelijke Ontwikkeling: Proces



Het voorkomen van nieuwe rechtmatigheidsfouten door altijd advies van centrale inkooporganisatie in te winnen (waarbij gezamenlijk juiste classificatie en aanbestedingsvorm wordt bepaald) en conform te handelen.

Wmo-verstrekkingen

Het invoeren van periodieke logging van (mutaties in) stamgegevens in de subadministratie, alsmede het aanbrengen van technische functiescheiding in de applicatie tussen de invoer en goedkeuring van dossiers. Daarnaast aanscherpen van interne controle rondom juistheid BTW labeling van nieuwe kostenplaatsen rondom Wmo.

270 | Overigen

Proces


WWB (sociale zaken)

Het verbeteren van zichtbare interne beheersing in het proces door toetsers in het primaire werkproces de bestaande audit-software te laten gebruiken zoals ook wordt gebruikt door de Verbijzonderde Intern Controleurs. Hiermee wordt lerend vermogen van het team groter omdat er tijdiger inzicht komt in eventuele fouten in het proces. Dit tevens in combinatie met verbeterpunt dat in uitkeringssysteem enkele gebruikers vergaande rechten hebben cq. soms bewust geen functiescheiding meer is in het proces vanwege het werken met zogeheten ‘zelfbeslissers’. Hierop dient echter wel conform afspraak steekproefsgewijze controle te worden uitgevoerd en deze is in 2014 niet in alle gevallen uitgevoerd alsmede niet in de audit-software gedocumenteerd. Tot slot dient de interne beheersing ten aanzien van herbeoordeling van cliënten met een tijdelijke ontheffing van arbeidsverplichtingen en t.a.v. het tijdig afwerken van vermogenssignalen te worden verbeterd om achterstanden weg te nemen en in de toekomst te voorkomen. Hiertoe zijn in 2014 al de eerste stappen gezet, dit wordt doorgezet in 2015.

Subsidieverstrekkingen

Het verder concretiseren en completeren van toetsvragen in subadministratie voor behandeling van aanvragen om te borgen dat alle elementen uit ASV, maar ook fiscale vereisten, worden geraakt. Daarnaast het inbedden van een periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking.

Cluster Beheer: Proces




Exploitatie Sportbedrijf

Het verder implementeren van de nieuwe centrale subadministratie / verhuurregistratie, waarin tevens de noodzakelijke functiescheidingen worden aangebracht die thans op sommige punten ontbreken in het proces. Structureel inbedden van periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking. In 2014 is hard gewerkt aan de implementatie van de nieuwe applicatie, in 2015 zal de werking hiervan worden getoetst. Tot slot het zorgen voor actuele meerjaren onderhoudsplannen (MJOP’s) voor de sportaccomodaties en het bepalen van de impact daarvan op de meerjarenbegroting van Leiden.

Parkeren (m.n. exploitatie straat/garage)

Structureel inbedden van periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking. Maken van duidelijke afspraken met interne en externe partijen over verantwoordingsinformatie (incl. controleverklaringen) ter vaststelling van volledigheid opbrengsten die via die partijen lopen. Daarnaast structureel inbedden van zichtbare uitvoering van gedetailleerde cijferanalyses per opbrengstensoort. In 2014 is wel een traject gestart om een gedeelte van deze taken uit te besteden aan een gespecialiseerde derde partij.

Bedrijfsafval

Structureel inbedden van periodieke uitvoering van een zichtbare aansluiting van cumulatieve gegevens uit subadministratie met financiële administratie ter vaststelling van de juiste en volledige verwerking. Structureel inbedden van periodieke zichtbare gedetailleerde cijferanalyses in het kader van volledigheid opbrengsten.

Applicatiebeheer AfvalRIS

Het aanscherpen van wachtwoordinstellingen zodat die voldaan aan minimum eisen, het beperken van rechten van gebruikers tot strikt noodzakelijke rechten alsmede het verwijderen van gebruikers die inmiddels niet meer in dienst zijn (aanscherpen van uitdiensttredingsproces).

Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR)

Het zorgen voor actuele beheerplannen voor alle kapitaalgoederen. Hiertoe zijn in 2015 al wel de eerste acties uitgezet. Zodra de uitkomsten van deze actuele beheerplannen bekend zijn dient de impact daarvan op de meerjarenbegroting van Leiden te worden bepaald.

Instellingen - DZB: Proces


(Europees) aanbesteden + DZB – inkopen / aanbesteden


DZB – uitvoering Wsw

Er is nog sprake van te weinig zichtbare interne controlewerkzaamheden in het proces en tevens dienen zaken als functiescheiding en kwaliteitstoetsing te worden aangescherpt. Het aanbrengen van functiescheiding geldt voornamelijk ten aanzien van het doorvoeren en autoriseren van een salarismutatie in de salarisadministratie, waarbij thans ook geen onafhankelijke controle achteraf in het proces wordt uitgevoerd.

DZB – verkopen


DZB – memoriaalboekingen


DZB – re-integratie Leiden

Aanscherping van interne controle / werkinstructies op juistheid van te volgen / gevolgde modules door cliënten die vervolgens dienen te leiden tot facturatie.

Overigen | 271

Via aanvullende controlewerkzaamheden achteraf is voor genoemde verbeterpunten voor controlejaar 2014 aannemelijk gemaakt dat, ondanks het feit dat bijbehorende urgente en/of hoge risico’s niet via beheersingsmaatregelen in de opzet, het bestaan en/of de werking van het proces zijn ondervangen, zich geen fouten van materieel belang hebben voorgedaan inzake getrouwheid en rechtmatigheid van uit de processen voortvloeiende baten, lasten en balansmutaties. Intern over 2014 voor € 3,2 miljoen aan financiële rechtmatigheidsfouten geconstateerd. Ook hieruit volgen verbetermaatregelen om herhaling in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. Uitzondering hierop zijn: 1. organisatiebreed geconstateerde fouten inzake het in een aantal gevallen niet-naleven van Europese aanbestedingsregels (€ 2,5 miljoen); 2. overschrijding van het door de raad in 2014 vastgestelde subsidieplafond op beleidsterrein-niveau (€ 0,5 miljoen); 3. overige kleinere rechtmatigheidsfouten in diverse processen (tesamen € 0,1 miljoen) Ad 1. In totaal is in 2014 voor € 5,3 miljoen aan rechtmatigheidsfouten geconstateerd vanuit een gegevensgerichte controle die in opdracht van de interne accountant is uitgevoerd. Hiervan heeft € 2,8 miljoen betrekking op zogeheten formele rechtmatigheidsfouten en € 2,5 miljoen op financiële rechtmatigheidsfouten die in 2014 meetellen in het oordeel van de externe accountant. Om deze rechtmatigheidfouten in de nabije toekomst zoveel mogelijk te kunnen wegnemen zijn deze rechtmatigheidsfouten eind 2014 per geval toegewezen aan één eindverantwoordelijk organisatieonderdeel, waarbij de opdracht is om voor 1 augustus 2015 per rechtmatigheidsfout een notitie te klaar te hebben hoe deze fout binnen afzienbare termijn kan worden opgelost. Ad 2. In totaal is in 2014 bij zes beleidsterreinen het door de raad vastgestelde subsidieplafond overschreden. Dit resulteert in een totale overschrijding van € 0,5 miljoen. Ook deze rechtmatigheidsfout telt mee in het oordeel van de externe accountant. De fout is ontstaan doordat intern gedurende 2014 tijdens de financiële toets die voorafgaat aan een subsidietoekenning onvoldoende is getoetst of hiermee het subsidieplafond op beleidsterrein niveau werd overschreden. Hierbij is namelijk alleen getoetst of het subsidieplafond op programmaniveau niet werd overschreden. Voor 2015 wordt een dergelijke fout niet meer verwacht; de raad heeft via de begroting 2015 een subsidieplafond op programma-niveau vastgesteld. Afsluiting en vooruitblik naar 2015 In control zijn en/of komen betekent niet alleen dat een organisatie systematisch interne controles uitvoert en dat de organisatie fouten en verbeterpunten zelf constateert, maar ook dat de organisatie de verbeteringen in gang zet en bewaakt. Uit de (verbijzonderde) interne controle over controlejaar 2014 komt ten aanzien van het opvolging geven van verbeterpunten door de organisatie het beeld naar voren dat bij alle organisatieonderdelen voor alle processen zichtbaar stappen worden gezet ter verdere opvolging van de geconstateerde verbeterpunten. Regels en controles die nodig zijn voor in control ten aanzien van getrouwheid en rechtmatigheid komen de efficiëntie van processen veelal niet ten goede. Het college van Burgemeester en Wethouders wil processen doelmatig en doeltreffend inrichten en kiest daarbij soms bewust voor iets minder regels en controle. Het college van Burgemeester en Wethouders onderkent echter wel dat er nog de nodige ruimte voor verbetering aanwezig is, zowel ten aanzien van de (preventieve) borging van betrouwbaarheid van informatie via strikt en uniform nageleefde procedures als ten aanzien van de juistheid, transparantie en actualiteit van de financiële administratie en (interne) informatievoorziening. De belangrijkste uitdaging voor het controlejaar 2015 en verder is het vasthouden van de stijgende lijn in de opvolging van de (belangrijkste) verbeterpunten per proces en nog concreter aan te kunnen geven wanneer deze verbeterpunten volledig geïmplementeerd kunnen zijn. Daarbij rekening houdend met het uitgangspunt dat de beschikbare middelen maximaal aangewend worden voor de primaire taken van de gemeente Leiden als decentrale overheidsorganisatie.

272 | Overigen

5.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de gemeenteraad van de gemeente Leiden Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in deze jaarstukken opgenomen jaarrekening 2014 van de gemeente Leiden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en het overzicht van baten en lasten over 2014 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SISA-bijlage met verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2 lid 7 Bado is deze goedkeuringstolerantie door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 10 juli 2014 vastgesteld. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de toleranties gehanteerd zoals vastgelegd in het Controleprotocol WNT. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Overigen | 273

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de Leiden een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder d van de Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Den Haag, 4 juni 2015 Ernst & Young Accountants LLP w.g. S.B. Spiessens RA

274 | Overigen

Hoofdstuk 6 6 Bijlagen 6.1 Conversie programma, beleidsterrein, prestatie Programma 01

Begroting 2014 na wijzigingen

Rekening 2014


lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

01A101 Raad en cie's vergaderen volgens cyclus

1.275

-1

1.274

1.273

0

1.273

01A103 Onderst Raad door griffie e.d.

1.202

0

1.202

1.184

0

1.184

01A201 Dagelijks bestuur gemeente door College

1.613

0

1.613

1.613

0

1.613

01A202 Ondersteuning College door BDO

1.511

0

1.511

1.511

0

1.511

01A203 Dagelijks managen door de CD

2.221

0

2.221

1.369

-7

1.362

01A204 Uitvoeren concerncontrol

1.486

-281

1.204

1.276

-105

1.170

01A205 Informeren en betrekken burgers e.d.

1.085

0

1.085

1.238

-37

1.201

01A206 Organiseren verkiezingen

488

0

488

546

-8

538

01A207 Strategisch beleidsadvies en onderzoek

936

0

936

881

0

881


427

-34

393

547

-107

440

01A209 Organiseren van medezeggenschap

127

0

127

157

0

157

67

0

67

67

0

67

4.620

3

4.622

4.613

-18

4.595

17.058

-314

16.745

16.275

-282

15.992

01B101 Leveren prod/diensten publieke dv

7.575

-2.422

5.153

7.578

-2.598

4.980


1.865

-7

1.858

1.427

-1

1.426

01B103 Op orde houden basisregistraties

2.019

-45

1.974

1.816

-30

1.786

01B201 Doorontwikkelen van het KCC

560

0

560

560

0

560

01B202 Invoeren van zaakgewijs werken

385

0

385

385

0

385

01B203 Omzetten papieren archieven in digitale

192

0

192

192

0

192

0201 Dienstverlening

12.597

-2.474

10.123

11.959

-2.630

9.329

Totaal programma 01

29.656

-2.788

26.868

28.233

-2.912

25.322

Programma 02


01A301 Sturing en toezicht op samenw.verbanden 01A302 Bevorderen intergem samenwerking 0101 Bestuur


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

125

0

125

125

0

125

10.395

-305

10.090

10.319

-314

10.006

50

0

50

50

0

50

10.571

-305

10.266

10.495

-314

10.181

571

0

571

797

-126

671

02B102 Inzet Burgernet

70

0

70

57

0

57

02B103 Inzet Veilig Uitgaan

52

0

52

52

0

52

02B104 Inzet vermindering overvallen

50

0

50

50

0

50

02B105 Preventie woninginbraken

55

0

55

50

0

50

02A101 Gem inzet voor optimale crisisorg 02A102 Afspraken maken en toezicht VRHM 02A103 Afspraken maken en toezicht reg BRW 0102 Fysieke veiligheid 02B101 Activiteiten Veiligheidshuis

Bijlagen | 275

Programma 02 bedragen x € 1.000,-


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

02B107 Inzet steun- en meldpunten HG/kindermish

23

0

23

23

0

23

02B108 Bijdrage aan Keurmerk Veilig Ondernemen

20

0

20

20

0

20

02B109 Best maatregelen onderzoek RIEC/BIBOB

31

0

31

31

0

31

410

-1

409

368

1

369

02B202 Aanpak verslaafde daken thuislozen

23

0

23

23

0

23

02B203 Opleggen gebiedsverbod dakl en drugsd

50

0

50

50

0

50

02B204 Handhaven prost- en coffeeshopbeleid

136

0

136

136

0

136

02B206 Handhaving alcoholbeleid

214

0

214

214

0

214

02B301 Analyse evenementen (risicoanalysemodel)

69

0

69

69

0

69

02B302 Coördinatie en vergunningen evenementen

145

0

145

145

0

145

02B303 Opstellen calamiteitenplan risicovol ev.

162

0

162

156

0

156

02B304 Handhaven bij evenementen

452

0

452

436

0

436

0202 Sociale veiligheid

2.535

-1

2.534

2.679

-125

2.554

Totaal programma 02

13.106

-306

12.799

13.174

-439

12.735

Programma 03


02B201 Activiteiten Veiligheidshuis


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

03A101 Regionale en lokale beleidsontw en adv

497

0

497

493

-74

418


478

0

478

444

-28

415

03A103 Stimuleren warenmarkten

388

-439

-51

387

-407

-19

1.362

-439

923

1.324

-510

814

259

0

259

273

0

273

22

0

22

22

0

22

952

0

952

952

0

952

1.102

0

1.102

1.233

0

1.233

202

0

202

165

0

165

2.055

0

2.055

1.568

5

1.573

20

0

20

20

0

20

0203 Faciliteren/Stimuleren van ondernemen

4.612

0

4.612

4.232

5

4.237


1.051

-503

547

1.101

-590

511

03C102 Faciliteren Centrummanagement Leiden

200

0

200

200

0

200

03C103 Uitvoering activ kadernota winkelvoorz

100

0

100

90

1

91


314

0

314

163

0

163

03C105 Stimuleren toeristische aantrekkelijkh

592

0

592

606

0

606


60

0

60

61

0

61

03C201 Acquisitie kennisintensieve bedrijven

64

0

64

64

0

64

0303 Marketing en promotie

2.382

-503

1.879

2.286

-590

1.697

Totaal programma 03

8.356

-942

7.414

7.842

-1.094

6.748

0103 Ruimte om te ondernemen 03B101 Faciliteren van bedrijvigheid 03B102 Stroomlijnen horecaprocessen 03B103 Informeren en verstrekken vergunningen 03B104 Faciliteren Ondernemersfonds Leiden 03B105 Verbeteren aansl onderwijs/arbeidsmarkt 03B201 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigh 03B202 Stimuleren en faciliteren netwerken



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

04A101 Opstellen fietsbeleid

287

0

287

241

0

241

04A102 Uitvoeren maatregelen fiets

543

0

543

527

0

527

276 | Bijlagen



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

04A201 Opstellen voetgangersbeleid

28

0

28

2

0

2

04A202 Uitvoeren maatregelen looproutes

60

0

60

52

0

52

918

0

918

822

0

822

68

0

68

61

0

61

04B102 Uitvoeren maatregelen openbaar vervoer

20.119

0

20.119

20.097

0

20.097

0204 Openbaar Vervoer

20.187

0

20.187

20.158

0

20.158

455

0

455

478

0

478

0

0

0

0

0

0

04C103 Leidse Agglomeratie Bereikbaar (LAB71)

1.641

0

1.641

591

0

591

04C104 Ontsluiting BioSciencePark

3.318

0

3.318

1.816

0

1.816

148

0

148

72

0

72

04C106 Uitvoeren maatregelen autoverkeer

2.693

0

2.693

1.283

0

1.283

0304 Autoverkeer

8.256

0

8.256

4.239

0

4.239

04D101 Opstellen parkeerbeleid

166

0

166

117

0

117

04D102 Uitvoeren proef blauwe zones

458

-143

315

345

-154

191

04D105 Parkeermanagement

2.887

0

2.887

2.870

0

2.870

04D106 Uitvoeren maatregelen parkeren

4.557

-9.459

-4.902

3.819

-8.853

-5.033

0404 Parkeren

8.069

-9.602

-1.533

7.152

-9.007

-1.854

385

0

385

160

0

160

1.075

-2

1.073

969

-74

895

77

0

77

48

0

48

117

0

117

93

0

93

1.654

-2

1.652

1.270

-74

1.196

Totaal programma 04

39.082

-9.603

29.479

33.642

-9.081

24.561

Programma 05


0104 Langzaam verkeer 04B101 Opstellen openbaar vervoer beleid

04C101 Opstellen beleid autoverkeer 04C102 Rijnlandroute

04C105 Uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar

04E101 Opstellen verkeersveiligheidsbeleid 04E102 Uitvoeren verkeersveiligheidsmaatregelen 04E201 Opstellen duurzaam mobiliteitsbeleid 04E202 Uitvoeren maatregelen duurzame mob 0504 Leefomgeving


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

05A101 Ontwikkelen kaderst beleid openb ruimte

50

0

50

35

0

35


711

-140

571

419

0

419

05A103 Realiseren beleid inzamelen huish afval

144

0

144

95

0

95

05A104 Impl kadernota/handboek kw openb ruimte

3.513

0

3.513

2.658

0

2.658

05A105 Realiseren openb ruimte proj Binnenstad

1.659

0

1.659

1.176

0

1.176

05A106 Beheren openbare verlichting

8.097

-37

8.060

8.001

-31

7.971

05A107 Beheren bruggen en viaducten

13.464

-15

13.449

13.433

0

13.433

05A108 Beheren wegen

11.088

-300

10.789

9.425

-676

8.748

5.837

0

5.837

5.705

-17

5.689

14.006

-12.450

1.556

13.993

-12.552

1.442

05A111 Beheren walmuren en monumenten

9.266

0

9.266

9.327

-10

9.317

05A112 Beheren straatmeubilair

2.539

-101

2.438

2.690

-53

2.638

53

-787

-734

61

-762

-701

05A114 Handhaven gebruik openbare ruimte

2.337

-152

2.185

2.361

-150

2.211

05A115 Inzamelen bedrijfsafval

1.549

-1.646

-97

1.424

-1.338

85

05A109 Uitvoeren straatrein en graffitibestr 05A110 Inzamelen huishoudelijk afval

05A113 Beheren contracten buitenreclame

Bijlagen | 277



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

42

0

42

72

0

72

74.352

-15.628

58.724

70.876

-15.588

55.288

0

0

0

0

0

0

5.950

-5.746

204

5.954

-5.600

354

05B201 Opstellen beleidskader water en baggeren

21

0

21

40

0

40

05B202 Baggeren en schoonhouden watergangen

1.137

0

1.137

1.151

-497

654

05B301 Ontw kaderst beleid gebruik openb water

39

0

39

36

0

36

05B302 Realiseren beleid gebruik openbaar water

42

0

42

78

0

78

1.154

-450

705

1.092

-446

646

05B304 Verlenen ligplaatsvergunningen

159

0

159

159

0

159

05B305 Handhaven gebruik openbaar water

204

0

204

204

0

204

8.705

-6.196

2.509

8.714

-6.543

2.171

44

0

44

43

0

43

20.403

0

20.403

20.248

-20

20.228

6.193

-205

5.988

6.825

-752

6.073

169

-6

164

210

-14

196

42

0

42

43

0

43

05C201 Ontwikkelen beleid regionaal groen

132

0

132

133

0

133

05C202 Realiseren beleid verb openbaar groen

272

0

272

130

0

130

05C203 Uitvoeren groenplan Oostvlietpolder

175

0

175

107

0

107

05C204 Aanleggen Singelpark

127

0

127

180

0

180

2.764

-3

2.762

1.038

-92

945

0

0

0

0

0

0

870

0

870

788

0

788

31.191

-214

30.978

29.744

-878

28.866

05D101 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid

4.147

0

4.147

3.001

-99

2.902

05D102 Verbeteren luchtkwaliteit

1.945

0

1.945

1.160

-388

771

05D103 Uitvoeren geluidsanering

105

0

105

77

-65

13

05D104 Uitvoeren bodemsanering

10

0

10

3

0

3

451

0

451

416

0

416

65

0

65

41

0

41

6.722

0

6.722

4.698

-552

4.146

120.971

-22.037

98.934

114.032

-23.560

90.471

05A116 Verminderen van overlast in eigen wijk 0105 Verharde openbare ruimte 05B101 Realiseren beleid voork wateroverlast 05B102 Beheren riolering en gemalen

05B303 Exploiteren havens en waterwegen

0205 Openbaar water 05C101 Ontwikkelen kaderst beleid openb groen 05C102 Opstellen beheerbeleid groen 05C104 Beheren openbaar groen 05C105 Verlenen kapvergunningen 05C106 Uitvoeren telling stadsnatuurmeetnet

05C205 Aanbieden natuur- en mileueducatie 05C206 Aanleggen van natuurvriendelijke oevers 05C207 Beheren van natuurvriendelijke oevers 0305 Openbaar groen

05D105 Uitvoeren duurzaamheidbeleid 05D106 Uitvoeren maatregelen milieubeheer 0405 Duurzaamheid Totaal programma 05



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

06A101 Opstellen structuur- en gebiedsvisies

748

0

748

632

0

632

06A102 Actualiseren ruimtelijke agenda

293

0

293

149

0

149

06A103 Opstellen thematisch ruimtelijk beleid

121

0

121

43

0

43

06A104 Stimuleren ruimtelijke kwaliteit

593

0

593

297

0

297

06A105 Advseren complexe ruimt initiatieven

187

0

187

190

0

190

06A106 Opstellen van bestemmingsplannen

559

-78

480

730

-120

610

278 | Bijlagen



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

109

0

109

118

0

118

3.336

-3.707

-371

3.789

-3.700

89

400

0

400

192

0

192

1.247

-127

1.120

1.307

9

1.315

41

0

41

8

0

8

5

0

5

21

-7

14

06A407 Aanpak illegale gevelreclame

37

0

37

37

0

37

06A409 Programmasturing Binnenstad

769

0

769

665

-33

632

0106 Ruimtelijke planvorming en plantoetsing

8.441

-3.912

4.529

8.177

-3.852

4.325

06B101 Voeren erfpachtbedrijf

6.733

-6.393

340

6.539

-6.595

-56

84.802

-44.213

40.589

42.470

-30.736

11.734

9.917

-6.858

3.058

13.784

-13.660

124

101.452

-57.464

43.988

62.793

-50.991

11.802

06C101 Uitvoeren van de nota Wonen

186

0

186

184

0

184

06C104 (Laten) uitvoeren woningbouwprojecten

918

-90

828

413

-11

402

93

0

93

104

0

104

06C103 Bijdrage opst reg woonvisie en woonrverd

194

0

194

131

0

131

06C201 Toezicht/hha op onrechtmatige bewoning

102

-9

93

101

-5

97

1.494

-99

1.395

933

-16

917

111.387

-61.475

49.912

71.904

-54.859

17.045

06A107 Actualiseren ruimtelijk instrumentarium 06A201 Behandeling verzoeken omgvergunningen 06A202 Het voeren van vooroverleg 06A301 Toezicht/hha op veilig bouwen/gebruiken 06A402 Realisatie terrassenplein Beestenmarkt 06A405 Ontwikkeling Meelfabriek

06B102 Uitvoeren PRIL 06B103 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed 0206 Gemeentelijk vastgoed

06C102 Actualiseren prestatieafspr corporaties

0306 Wonen Totaal programma 06



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

195

0

195

202

0

202

1.417

0

1.417

1.422

0

1.422

07A202 Uitvoeren methodiek veilig opgroeien

97

0

97

93

26

120

07A203 Betrekken jeugd via jeugdparticipatie

137

0

137

136

0

136


489

0

489

426

0

426

0107 Opvoed.onderst.en prev.jeugdgez.zorg

2.336

0

2.336

2.280

26

2.306

07B101 Voldoende aanbod peuterspeelzaalwerk

1.625

0

1.625

1.524

0

1.524

286

0

286

267

0

267

0207 Peuterspeelzalen en kinderopvang

1.912

0

1.912

1.791

0

1.791

07C101 Kwaliteit en aanbod voorsch educatie

1.470

-534

936

1.579

-1.489

90

0

0

0

0

0

0

603

0

603

782

0

782

07C102 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod

1.428

-2.691

-1.263

1.527

-2.151

-623

07C201 Ondersteunen zorg voor leerlingen

1.322

-86

1.236

1.050

-11

1.039


2.351

0

2.351

2.323

0

2.323

455

0

455

415

0

415

1.432

-740

692

1.485

-791

694

259

0

259

235

0

235

9.321

-4.052

5.269

9.397

-4.442

4.955

07A101 Uitvoeren wet coll prev volkgsgezh jeugd 07A201 Door CJG doen organiseren info/advies

07B102 Kwaliteit kinderopvang/peuterspeelzalen

07C102 Bevorderen deelname VVE dgkinderen 07C103 Bevorderen ouderbetrokkenheid dgkinderen

07C301 Stimuleren kennismaking met talenten 07C401 Sturing geven op uitvalcijfers 07C402 Tegengaan verzuim leerplichtigen 0307 Onderwijsbeleid

Bijlagen | 279



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

608

0

608

453

0

453

78

0

78

76

0

76

07D103 Laten uitvoeren jongerenwerkactiviteiten

198

0

198

120

0

120

0407 Spelen en opgroeien

884

0

884

649

0

649

07E101 Realisatie nieuwbouw e.d. lesgebouwen

130

0

130

97

0

97

12.070

2

12.073

12.191

-3

12.188

1.403

-381

1.022

1.102

-235

868

0507 Onderwijshuisvesting

13.603

-379

13.224

13.390

-238

13.152

Totaal programma 07

28.056

-4.431

23.625

27.506

-4.653

22.853

Programma 08


07D101 Waarborgen kwal openbare speelruimte 07D102 Ondersteunen spelbevordering

07E102 In stand houden gebouwenvoorraad onderw 07E103 Uitvoering overige wettelijke tkn onderw

Rekening 2014


lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

08A101 Aanbieden kunst- en cultuurprogramma

5.020

0

5.020

4.817

0

4.817

08A103 Exploitatie Stedelijk Museum de Lakenhal

4.046

-808

3.237

4.520

-1.474

3.047

20

0

20

20

0

20

220

0

220

220

0

220

90

0

90

74

0

74

310

0

310

305

0

305

5.549

0

5.549

5.547

0

5.547

240

0

240

237

0

237

15.496

-808

14.688

15.741

-1.474

14.268

5.287

-278

5.009

5.102

-226

4.876

338

0

338

-515

0

-515

08B103 Adviescommissie Cultuurhistorie Leiden

7

0

7

2

0

2

08B104 Voorl, publ en tentoonstellingen erfgoed

0

0

0

0

0

0

08B105 Huisvesting Arch Centrum in Weeshuis

0

0

0

2

0

2

63

0

63

75

-11

65

08B102 Exploitatie en beheer Molen de Valk

448

-84

364

437

-74

363

08B103 Toezicht en handhaven op monumenten

711

0

711

1.404

0

1.404

6.855

-362

6.493

6.509

-310

6.198

11.685

-3.142

8.544

11.382

-3.158

8.224

192

0

192

180

0

180

08C201 Organiseren cursussen sportverenigingen

40

0

40

40

-1

39

08C202 Ondersteunen sportver tav vrijwilligers

45

0

45

45

0

45

08C203 Verstrekken subsidies sportevenementen

83

-7

75

102

0

102

08C301 Organiseren kennismcursussen volwassenen

55

0

55

54

0

54

08C302 Organiseren kennismcursussen schoolsport

111

0

111

111

0

111

11

0

11

11

0

11

285

0

284

290

0

290

12.506

-3.149

9.357

12.215

-3.159

9.056

91

-25

66

77

-30

47

110

-163

-53

72

-171

-100

08A104 Restauratie en nieuwbouw de Lakenhal 08A201 Bevorderen culturele levendigheid 08A202 Aandacht beeldende kunst openbare ruimte 08A203 Incidentele subsidie kunst-/cultuurproj 08A301 Aanbieden cultuureducatief programma 08A303 Bevorderen productieklimaat 0108 Cultuur 08B101 Exploitatie en beheer Erfgoed Leiden eo 08B102 Proj en subsidie historisch stadsbeeld

08B106 Beheer Regionaal Archief

0208 Cultureel erfgoed 08C101 Exploiteren gem sportaccommodaties 08C102 Uitvoeren sportaccommodatieplan

08C303 Organiseren scholingen bestuursk sportv 08C304 Verstrekken sportstimuleringssubsidies 0308 Sport 08D101 Beheer en expl Jeugddorp Zuid-west 08D102 Beheer en exploitatie volkstuinen

280 | Bijlagen



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

11

0

11

11

0

11

08D201 Evenementencoördinatie

280

0

280

296

-45

251

08D202 Behandelen aanvragen evenementenverg.

139

-74

65

152

-99

54

08D203 Ondersteunen 3 grote/overige evenementen

867

0

867

924

-29

895

08D204 Verstrekken evenementensubsidie

39

0

39

40

0

40

08D205 Resultaatafspr organisatoren evenementen

20

0

20

20

0

20

1.558

-262

1.296

1.592

-373

1.219

Totaal programma 08

36.415

-4.581

31.834

36.058

-5.317

30.741

Programma 09


08D103 Verstrekken subsidies amateurtuinders

0408 Recreatie


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

0109 Vrijwilligersonderst.en inform.zorg

0

0

0

0

0

0

0209 Ontmoeting en participatie

0

0

0

0

0

0

0309 Gezondheidspreventie en -bescherming

0

0

0

0

0

0

0409 Individuele WMO-voorzieningen

0

0

0

0

0

0

0509 Prev., opvang en onderdak kwetsbare grp

0

0

0

0

0

0

3.827

-35

3.793

3.724

-35

3.690

09A201 Organiseren activ. maatsch. Participatie

735

-13

722

806

-12

793

09A202 Organiseren emancipatie bevorderende act

366

0

366

363

0

363

09A301 Organiseren sociale cohesie

638

0

638

561

-2

559

57

0

57

41

0

41

09A401 Bevorderen clientbetrokkenheid

105

0

105

105

0

105

09A501 Onderst. vrijwilligers en organisaties

319

0

319

320

0

320

09A502 Uitv. basisfuncties onderst. Vrijw.werk

214

0

214

210

0

210

0609 Sociale binding en participatie

6.261

-48

6.213

6.131

-49

6.082

09B101 Org. informatieverstrekking aan burgers

2.117

-205

1.912

2.046

-203

1.843

09B102 Uitvoeren maatschapp. dienstverlening

1.528

0

1.528

1.528

0

1.528

582

-120

461

546

-114

431

0

0

0

0

0

0

3.550

-5

3.545

3.877

-12

3.865

09B302 Uitvoeren bijz. opdr. (JOGG, alcoholbel)

497

0

497

457

0

457

09B303 Uitvoeren Collectieve Preventie GGZ

318

-221

96

301

-208

93

8.591

-551

8.040

8.755

-537

8.218

67

0

67

67

0

67

09C102 Geintegreerde uitvoering

553

0

553

505

0

505

09C103 Inrichten sociale wijkteams

445

0

445

468

0

468

1.129

0

1.129

1.093

0

1.093

09C302 Aanbieden indiv. WMO-voorzieningen

17.607

-1.516

16.091

16.357

-1.759

14.599

0809 Maatwerk en kwaliteit

19.800

-1.516

18.284

18.491

-1.759

16.732


7.826

-148

7.678

7.381

-110

7.271

09D201 Prev. Sign. Interv. Huiselijk geweld

4.172

0

4.172

4.105

0

4.105

100

0

100

0

0

0

09A101 Passend voorzieningenaanbod

09A302 Org. Activit. ter voork. Soc. isolement

09B201 Uitvoeren Leids Mantelzorgakkoord 2013 09B202 Ondersteuning van mantelzorgers 09B301 Uitv. wettelijke basistaken gezondheidsz

0709 Preventie 09C101 Org. Integr. toegang onderst. en zorg

09C301 Ontwikkelen algemeen, collectief aanbod

09D998 Overig

Bijlagen | 281

Programma 09


Rekening 2014


lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

0909 Kwetsbare groepen

12.098

-148

11.950

11.486

-110

11.376

Totaal programma 09

46.750

-2.264

44.487

44.863

-2.454

42.408

Programma 10



Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

346

-5.568

-5.221

350

-7.360

-7.010

6.592

0

6.592

6.402

-13

6.389

10A103 Inzetten overige trajecten

47

0

47

47

0

47

10A104 Uitvoeren Wet Inburgering

27

0

27

81

-6

75

573

0

573

549

0

549

1.929

-1.000

929

1.819

-776

1.043

10A301 Inzetten WSW-budget

46.319

-45.809

510

45.938

-46.063

-125

0110 Werken naar vermogen

55.833

-52.377

3.456

55.185

-54.219

967

340

0

340

340

0

340

7.903

-267

7.636

7.792

-238

7.554

307

0

307

325

0

325

1.265

0

1.265

1.290

0

1.290

159

0

159

277

0

277

9.974

-267

9.707

10.023

-238

9.785

56.183

-47.521

8.662

56.107

-49.718

6.390

10C102 Uitvoeren van controle en preventie

181

0

181

181

0

181

10C103 Toezicht, hha, opsporen uitkeringsfraude

255

0

255

255

0

255

2.850

0

2.850

2.850

0

2.850

59.469

-47.521

11.948

59.394

-49.718

9.676

10D101 Uitvoeren budgetbeheer en dergelijke

1.113

0

1.113

1.113

0

1.113

10D201 Uitvoeren schuldhulpverlening

1.657

-364

1.293

1.657

-346

1.311

0410 Schuldhulpverlening

2.770

-364

2.406

2.770

-346

2.424

128.046

-100.528

27.518

127.373

-104.521

22.852

10A101 Bijdragen aan goed funct arbeidsmarkt 10A102 Inzetten Re-integratie Leiden

10A106 Aanbieden volwasseneneducatie 10A201 Inzetten Jongerenloket en Project JA

10B101 Verstrekken declaratieregeling e.d. 10B201 Behandelen aanvragen bijzondere bijstand 10B202 Verstrekken kinderopv Soc Med Indicatie 10B203 Kwijtschelding gemeentelijke heffingen 10B204 Subsidies minimabeleid 0210 Maatsch.werk en ondersteuning mimima 10C101 Behandelen aanvragen uitk WWB, Ioaw e.d.

10C104 Uitvoeren terugvordering en verhaal 0310 Inkomensvoorziening

Totaal programma 10

Programma AD bedragen x € 1.000,-


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

11A001 Baten OZB-gebruikers

0

-12.214

-12.214

0

-10.988

-10.988

11A002 Baten OZB-eigenaren

0

-33.248

-33.248

0

-32.549

-32.549

11A005 baten precariobelasting

0

-8.083

-8.083

0

-8.181

-8.181

LOK Lokale heffingen

0

-53.545

-53.545

0

-51.719

-51.719

11A006 Algemene uitkering

384

-152.584

-152.200

55

-153.050

-152.995

ALG Algemene uitkering

384

-152.584

-152.200

55

-153.050

-152.995

1.933

-2.641

-708

1.939

-3.780

-1.841

28

-527

-499

28

-442

-413

1.961

-3.168

-1.207

1.967

-4.221

-2.254

11A009 geldleningen

223

-891

-668

217

-1.240

-1.023

11A010 Beleggingen

0

-15.574

-15.574

0

-15.574

-15.574

223

-16.465

-16.242

217

-16.814

-16.597

11A007 deelnemingen nutsbedrijven 11A008 Deelnemingen DIV Dividend

FIN Saldo financieringsfunctie

282 | Bijlagen

Programma AD bedragen x € 1.000,-


Rekening 2014

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

11A011 Stelposten concern

266

-266

0

0

0

0

11A012 oninbare vorderingen

797

0

797

-1.978

0

-1.978

11A013 Saldi kostenplaatsen bedrijfsvoering

1.807

-1.187

620

2.156

2.477

4.632

11A014 Plankosten definitiefase

1.884

0

1.884

706

0

706

OVE Overige alg.dekkingsmiddelen

4.754

-1.452

3.301

884

2.477

3.361

11A015 Onvoorzien

193

0

193

0

0

0

ONV Onvoorzien

193

0

193

0

0

0

7.515

-227.214

-219.700

3.124

-223.327

-220.203

Totaal programma AD

6.2 Samenstelling stadsbestuur Gemeenteraad De gemeenteraad van Leiden bestaat uit 39 raadsleden. Raadsleden van een zelfde politieke partij vormen een fractie in de raad. Momenteel zijn er 9 fracties in de Leidse raad. De zetelverdeling ná de verkiezingen van 19 maart 2014 is als volgt: Partij Democraten 66 (D66)

Aantal zetels 12

Partij van de Arbeid (PvdA)

5

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD)

5

Socialistische Partij (SP)

5

Christen Democratisch Appèl (CDA)

4

GroenLinks (GL)

4

Leefbaar Leiden (LL)

2

ChristenUnie (CU)

1

Partij voor de Dieren (PvdD)

1

E.H.T. (Noor) van der Vlist, griffier College van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders is gezamenlijk verantwoordelijk voor het gevoerde gemeentelijke beleid. Het uitgangspunt hierbij is het bestuur- en beleidsakkoord. Het college bestaat uit de burgemeester, vijf wethouders en de gemeentesecretaris. Het college legt verantwoording af aan en wordt gecontroleerd door de gemeenteraad.

Bijlagen | 283

De portefeuilleverdeling van het nieuwe college van burgemeester en wethouders ziet er als volgt uit: Burgemeester Henri Lenferink Bestuur, Veiligheid en Handhaving Wethouder Robert Strijk (D66) Bereikbaarheid, Economie, Binnenstad en Cultuur 1e loco-burgemeester Wethouder Frank de Wit (D66) Onderwijs, Sport en Duurzaamheid 2e loco-burgemeester Wethouder Roos van Gelderen (SP) Jeugd, Zorg en Welzijn 3e loco-burgemeester Wethouder Paul Laudy (VVD) Bouw en Openbare Ruimte 4e loco-burgemeester Wethouder Marleen Damen (PvdA) Werk en Inkomen, Wijken en Financiën 5e loco-burgemeester Jan Nauta Gemeentesecretaris/algemeen directeur

V.l.n.r. Wethouders Paul Laudy, Roos van Gelderen, Frank de Wit, Robert Strijk, burgemeester Henri Lenferink, gemeentesecretaris Jan Nauta en wethouder Marleen Damen. Foto: Hielco Kuipers

284 | Bijlagen

6.3 Kerngegevens De ramingen in deze jaarstukken zijn gebaseerd op onderstaande kerngegevens en uitgangspunten. Kerngegevens van Leiden Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

119.800

118.811

121.163

van 0 - 19 jaar

24.320

23.675

24.397

van 20 - 64 jaar

79.495

78.544

80.334

van 65 jaar en ouder

15.985

16.592

16.432

3.154

3.100

3.303

3.038

3.000

3.158

115

100

144

1

0

1

542

600

689

935

1.014

883

2.195 ha

2.195 ha

2.195 ha

Binnenwater

131 ha

131 ha

131 ha

Historische stads- of dorpskern

125 ha

125 ha

125 ha

2

55.202

53.633

55.184

-

1.596

A. Sociale structuur 1

Aantal inwoners *): waarvan:

Aantal periodieke bijstandsgerechtigden: waarvan: Wet Werk en Bijstand (WWB) Werknemers en Zelfstandigen (IOAW/IOAZ) Regeling Opvang Asielzoekers (ROA) Bijzondere bijstand: Aantal tewerkgestelde inwoners in de sociale werkgemeenschappen: B. Fysieke structuur Oppervlakte gemeente: waarvan:

Zelfstandige verblijfsobjecten Bijzondere woongebouwen Wooneenheden

2

2

-

4.986

Aantal woonschepen

2

222

203

225

Aantal woonwagens

2,3

138

131

164

304 km

304 km

304 km

Hoofdontsluitingswegen

37 km

37 km

37 km

Verzamelwegen/industrie

47 km

47 km

47 km

220 km

220 km

220 km

Lengte van vrijliggende fiets- en wandelwegen

22 km

22 km

22 km

Lengte van de waterwegen

32 km

32 km

32 km

Aantal m2 openbaar groen

3.933.431 m2

3.358.809 m2

3.945.440m2

Lengte van de wegen: waarvan:

Woonstraten/winkelstraten

Bijlagen | 285

Aantal bomen 1 2

3 4

4

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

50.000

38.307

44.171

De peildatum voor de realisatie in 2014 van deze kerngegevens is 1 januari. Voor de overige kerngegevens is de peildatum 31 december. De systematiek van “woningen tellen” is per 1-1-2012 drastisch gewijzigd. Per 1-1-2012 worden bijzondere woongebouwen en onzelfstandige wooneenheden niet meer meegeteld in de officiële woonstatistieken van het CBS. Het begrotingscijfer 2014 is nog berekend volgens de oude systematiek met als peildatum 1-1. Ook voor het aantal woonwagens en woonschepen geldt dat voor het begrotingscijfer 2014 als peildatum nog 1-1-2014 is gehanteerd. Het aantal standplaatsen zal tot en met 2017 dalen tot 133. In verband met lopende werkzaamheden aan het Trekvaartplein wisselt het aantal standplaatsen voortdurend. Een nieuwe inventarisatie van het aantal bomen heeft in 2014 plaatsgevonden.

Ontwikkeling woningvoorraad Stand per 1-1 Toename

1

Sloop Overige Stand per 31-12 1

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

54.400

60.215

55.202

819

1.306

245

-2

-184

-263

-15

0

55.202

61.337

55.184

De oplevering van een deel van Lammenschanspark (700 woningen) in 2015 i.p.v. in 2014 zorgt (deels) voor een lager realisatiecijfer dan begroot.

Ontwikkeling Bedrijvenvoorraad Realisatie 2013 Ontwikkeling Nieuwbouw Bedrijvenvoorraad in m2 1 2

756

1

Begroting 2014 21.615

Realisatie 2014 2,1

-127.504

De realisatie cijfers van 2013 en 2014 zijn gebaseerd op de CBS BAG gegevens van van niet-woningen. Het CBS realisatie cijfer voor het jaar 2014 (en straks 2015) is fors beïnvloed door de verplichte BAG oppervlakte correctie. De oppervlakte was gebaseerd op de bruto WOZ oppervlakte maar moet door middel van nameten gecorrigeerd worden naar een netto BAG oppervlakte.

286 | Bijlagen

6.4 Staat investeringskredieten incl. af te sluiten Datum besluit

Krediet

Uitgaven t/m lopend dienstjaar

Restant krediet

Te Inkomsten Nog te Af te realiseren t/m realiseren sluiten inkomsten lopend inkomsten dienstjaar

Ouder 3 jaar

Programma: Bestuur en dienstverlening Beleidsterrein: Bestuur 7100001 Beaufort (salarisadministratie)

21-sep-2010

101

0

101

0

0

0

Ja

7100003 electronische overheid

4-nov-2005

2.000

2.009

-9

0

0

0

Ja

7100539 Nieuwe geluidsinstallatie raadszaal

5-nov-2013

215

215

0

0

0

0

Ja

7100750 zaakgewijs werken organisatieontw.

11-nov-2014

588

5

583

588

5

583

7100751 zaakgewijs werken software

11-nov-2014

470

2

468

470

0

470

3.374

2.231

1.143

1.058

5

1.053

Totaal Bestuur Beleidsterrein: Dienstverlening 7100004 applicatie basisregistraties

11-nov-2008

300

218

82

0

0

0

7100005 van GBKN naar basisregistratie

12-nov-2009

1.000

1.051

-51

0

15

-15

7100339 modernisering GBA 2013

20-sep-2012

192

0

192

0

0

0

7100340 basisregistratie ondergrond 2013

13-nov-2012

192

0

192

0

0

0

7100383 basisregistratie adressen gebouwen

17-sep-2013

103

3

100

0

0

0

7100384 tachymeters 2 stuks

17-sep-2013

134

68

66

0

0

0

Totaal Dienstverlening

1.921

1.341

580

0

15

-15

Totaal Bestuur en dienstverlening

5.295

3.572

1.723

1.058

20

1.038

Ja Ja

Programma: Economie en toerisme Beleidsterrein: Ruimte om te ondernemen 7100009 investering donderdagmarkt

21-sep-2010

50

46

4

0

0

0

7100540 elektrische installatie vrijdagmarkt

17-sep-2013

50

0

50

0

0

0

100

46

54

0

0

0

848

638

210

848

638

210

Totaal Faciliteren/Stimuleren van ondernemen

848

638

210

848

638

210

Totaal Economie en toerisme

948

684

264

848

638

210

Totaal Ruimte om te ondernemen

Ja

Beleidsterrein: Faciliteren/Stimuleren van ondernemen 7100741 cofinanciering kennisinitiatieven

11-nov-2014

Programma: Bereikbaarheid Beleidsterrein: Langzaam verkeer 7100013 inrichting fietsenstalling V&D

21-apr-2011

758

272

486

0

0

0

Ja

7100071 diverse fietsvoorzieningen

10-nov-2011

1.449

82

1.367

0

0

0

Ja

7100680 fietsenst.Rijnsburgerblokstichtingskstn

13-feb-2014

4.750

0

4.750

0

0

0

7100681 fietsenst.Rijnsburgerblokinrichtingskst

13-feb-2014

1.450

0

1.450

0

0

0

7100682 fietsenst.Rijnsburgerblok-brm +onvoorzien

13-feb-2014

1.715

0

1.715

0

0

0

7100722 onderdoorgang Niels Bohrweg

18-sep-2014

955

49

906

887

49

838

Bijlagen | 287

Datum besluit

7100755 diverse fietsvoorzieningen 2011

10-nov-2010

Totaal Langzaam verkeer

Krediet


Restant krediet


335

335

0

0

0

0

11.412

738

10.674

887

49

838

Ouder 3 jaar

Ja

Beleidsterrein: Openbaar vervoer 7100063 busr.Churchillln ihkv Bosh.kade 30km/uur

11-nov-2008

300

103

197

0

0

0

7100513 Uitw.HOV-NET ZH Noord en Leids OV progr.

14-maa-2013

750

746

4

750

746

4

7100586 nieuwe ov-terminal CS Zeezijde

11-nov-2014

80

0

80

0

0

0

1.130

849

281

750

746

4

Totaal Openbaar vervoer

Ja

Beleidsterrein: Autoverkeer 7100015 OBSP Projectmanagement

21-apr-2009

3.154

2.044

1.109

3.154

2.044

1.109

Ja

7100016 OBSP contract

2-dec-2010

771

301

470

771

301

470

Ja

7100017 OBSP omgeving

2-dec-2010

732

248

484

732

248

484

Ja

7100018 OBSP verkeer en techniek

2-dec-2010

2.093

1.582

511

2.093

1.582

511

Ja

7100019 OBSP ruimtelijke ordening

2-dec-2010

367

268

99

367

268

99

Ja

7100029 RWO projectmanagement PMB

21-apr-2009

1.778

1.222

556

1.778

1.222

556

Ja

7100030 RWO algemeen

21-apr-2009

1.984

1.208

777

1.984

1.208

777

Ja

7100031 RWO wegvakken Leiden algemeen

21-apr-2009

1.441

135

1.306

1.441

135

1.306

Ja

7100032 RWO Kanaalwg tsn L'schanspln en spoor

21-apr-2009

95

1

94

95

1

94

Ja

7100033 RWO Kanaalweg tussen spoor en JC-brug

21-apr-2009

193

0

193

193

0

193

Ja

7100034 RWO Kanaalweg verschoven as JC-brug

21-apr-2009

147

0

147

147

0

147

Ja

7100035 RWO Kanaalweg tussen JCbrug en Hoge RD

21-apr-2009

49

0

49

49

0

49

Ja

7100036 RWO Hoge Rijndijk kruisp. zonder linksaf

21-apr-2009

1.011

19

992

1.011

19

992

Ja

7100037 RWO De Waard wegvak brugtunnel

21-apr-2009

5.788

1

5.787

5.788

1

5.787

Ja

7100038 RWO Sumatrastraat-Lage Rijndijk

21-apr-2009

122

0

122

122

0

122

Ja

7100039 RWO tijdelijke situaties De Waard

21-apr-2009

23

0

23

23

0

23

Ja

7100040 RWO tijd.sit. Sumatrastr. +hoek Lage RD

21-apr-2009

73

0

73

73

0

73

Ja

7100041 RWO Wijkcirculatie prof-/ burg.wijk

21-apr-2009

6

0

6

6

0

6

Ja

7100043 RWO Leiderdorp ventweg Zijldijk

21-apr-2009

7

0

7

7

0

7

Ja

7100044 RWO Leiderdorp kp Splinterln-Valk B.weg

21-apr-2009

23

0

23

23

0

23

Ja

7100045 RWO Leiderdorp Zijldijk rotonde/tunnel

21-apr-2009

35

0

35

35

0

35

Ja

7100046 RWO Leiderdorp rotonde Zijldijk/Rietsch.

21-apr-2009

42

0

42

42

0

42

Ja

7100047 RWO Leiderdorp herinrichting Rietschans

21-apr-2009

41

0

41

41

0

41

Ja

288 | Bijlagen

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


Ouder 3 jaar

7100048 RWO Leiderdorp Rietsch/ Engelend rechth.

21-apr-2009

143

0

143

143

0

143

Ja

7100049 RWO Leiderdorp Rietsch/ Engelend aand.HOV

21-apr-2009

18

0

18

18

0

18

Ja

7100050 RWO Leiderdorp N445/ Engelend vf tunnel

21-apr-2009

49

0

49

49

0

49

Ja

7100051 RWO Leiderdorp tijd.sit.ventweg Zijldijk

21-apr-2009

7

0

7

7

0

7

Ja

7100052 RWO Leiderdorp tijd.sit.kp vd Valk Bouwm

21-apr-2009

7

0

7

7

0

7

Ja

7100053 RWO tunnel onder spoor

21-apr-2009

18.900

621

18.279

4.000

621

3.379

7100054 RWO Fietsbrug Hoge Rijndijk

21-apr-2009

371

0

371

0

0

0

Ja

7100055 RWO aanpassen Wilhelminabrug

21-apr-2009

15

0

15

15

0

15

Ja

7100056 RWO vernieuwen Wilhelminabrug

21-apr-2009

307

50

256

307

50

256

Ja

7100057 RWO Autobrug Nieuwe Rijn

21-apr-2009

3.210

124

3.087

2.842

124

2.718

Ja

7100058 RWO Tunnel Oude RijnZijldijk

21-apr-2009

2.546

151

2.395

151

151

0

Ja

7100059 RWO Spanjaardsbrug

21-apr-2009

17

0

17

7

0

7

Ja

7100060 RWO Brugbedieningscentrum

21-apr-2009

4

0

4

4

0

4

Ja

7100061 RWO Variantenstudie

21-apr-2009

117

112

5

117

112

5

Ja

1.225

1.203

22

0

105

-105

Ja

7100068 hooigracht-route (kruispunten)

1-jan-2003

Ja

7100070 rooseveltstraat (vijfmeilntelderskade

20-dec-2005

261

34

227

150

0

150

Ja

7100072 W4 - aquaduct met tunnelbak

26-sep-2006

500

142

358

500

142

358

Ja

7100074 reconstructie Maresingel

12-nov-2009

1.107

347

760

382

249

133

Ja

7100078 aanleg Hallenweg 1e fase

30-sep-2010

2.721

1.381

1.340

2.721

1.381

1.340

Ja

7100079 investeringen wegen

5-nov-2013

2.751

1.296

1.455

0

170

-170

7100080 herinrichting Kaarsemakersplein

4-jul-2006

400

0

400

400

0

400

Ja

7100085 wijkactieplannen en parkeren

12-nov-2009

559

131

428

0

0

0

Ja

7100304 RWO nadere uitw. variant Sumatrastraat

21-apr-2009

668

421

248

668

421

248

Ja

7100448 RWO Participatie

21-apr-2009

323

37

286

323

37

286

Ja

7100471 RWO bereikbaarheid Leidse agglomeratie

21-apr-2009

1.791

1.120

671

1.791

1.120

671

7100516 RWO Hoge Rijndijk 152

21-apr-2009

550

409

141

550

0

550

7100520 OBSP verkeersregelinstallatie

14-maa-2013

1.350

0

1.350

850

0

850

7100537 ventwegen Willem de Zwijgerlaan

9-jul-2013

573

0

573

0

0

0

7100592 Willem de Zwijgerlaan afr.werkzaamh.

9-jul-2013

2.833

1.613

1.220

0

0

0

7100627 OBSP afwikkeling ovk universiteit

10-okt-2013

626

0

626

626

0

626

7100628 OBSP bijkomende werkzaamheden

10-okt-2013

1.586

261

1.325

523

225

298

7100629 OBSP contract opdrachtnemer excl VRI

10-okt-2013

27.791

0

27.791

21.864

0

21.864

Ja Ja

Bijlagen | 289

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100630 OBSP risicoreservering

10-okt-2013

3.795

0

3.795

0

0

0

7100691 wijkactieplannen en parkeren 2007

14-nov-2006

100

100

0

0

0

0

Ja

7100756 investeringen wegen 2011

31-maa-2011

899

899

0

0

0

0

Ja

7100757 wijkactieplannen en parkeren 2008

13-nov-2007

100

100

0

0

0

0

Ja

7100758 wijkactieplannen en parkeren 09.0025

21-apr-2009

66

66

0

0

0

0

Ja

98.262

17.647

80.615

58.992

11.938

47.055

Totaal Autoverkeer

Ouder 3 jaar

Beleidsterrein: Parkeren 7100089 aanschaf en plaatsing 10 park.automaten

10-maa-2011

150

119

31

0

0

0

7100091 Kooiplein aankoop parkeergarage

18-feb-2010

9.850

1.617

8.233

0

0

0

Ja

7100092 park.garage Garenmarkopdrachtg.kn.

21-apr-2011

4.665

2.086

2.579

250

250

0

Ja

7100093 park.garage Lammermarktopdrachtg.kn.

21-apr-2011

4.704

2.900

1.804

250

250

0

Ja

7100284 vervanging parkeerapparatuur 2012 e.v.

20-sep-2011

890

176

714

0

0

0

Ja

7100451 park.garage Lammerm.-OR projectmanagemnt

13-nov-2012

1.445

8

1.436

0

0

0

7100644 bouw parkeergarage Lammermarkt

28-nov-2013

24.897

780

24.117

0

0

0

7100645 verpl.riolering ivm park.gar.Lammermarkt

28-nov-2013

18

0

18

0

0

0

7100646 techn.installaties park.gar.Lammermarkt

28-nov-2013

2.702

0

2.702

0

0

0

7100647 directieleveringen park.gar.Lammermarkt

28-nov-2013

655

0

655

0

0

0

7100649 bouw parkeergarage Garenmarkt

28-nov-2013

30.821

0

30.821

0

0

0

7100650 verpl.riolering park.gar.Garenmarkt

28-nov-2013

713

0

713

0

0

0

7100651 techn.installaties park.gar.Garenmarkt

28-nov-2013

3.485

0

3.485

0

0

0

7100652 directieleveringen park.gar.Garenmarkt

28-nov-2013

681

0

681

0

0

0

7100653 inr.openb.ruimte park.gar.Garenmarkt

28-nov-2013

1.462

0

1.462

0

0

0

7100669 park.garage Lammerm.cond.werkzaamh.

28-nov-2013

226

8

218

0

0

0

7100670 park.garage Lammerm.risicoreservering

28-nov-2013

8.935

0

8.935

0

0

0

7100671 park.garage Garenmarktcond.werkzaamh.

28-nov-2013

347

0

347

0

0

0

7100672 park.garage Garenmarktrisicoreservering

28-nov-2013

1.697

0

1.697

0

0

0

7100737 digitaliseren parkeercontrole

11-nov-2014

1.750

30

1.720

0

0

0

7100738 parkeerapparatuur garage Kooiplein

11-nov-2014

135

0

135

0

0

0

7100743 voorb.parkeerregulering schilwijken

11-nov-2014

350

52

298

350

52

298

290 | Bijlagen

Ja

Datum besluit

Totaal Parkeren

Krediet


Restant krediet


100.578

7.776

92.802

850

552

298

Ouder 3 jaar

Beleidsterrein: Leefomgeving 7100014 aanpak black spots

10-nov-2011

1.578

181

1.397

0

0

0

7100020 verkeerscirculatieplan

21-apr-2009

410

410

0

410

410

0

7100022 rotonde KetelmeerlaanGooimeerlaan

10-nov-2010

452

157

295

0

0

0

Ja

7100062 uitv.progr.verkeersveiligheid scholen

10-nov-2010

513

146

367

0

0

0

Ja

7100084 rec.krpt.lammenschwgtomatenstr

20-dec-2005

738

9

729

0

0

0

Ja

7100472 Herinrichting parkeerterrein Haagweg

15-maa-2012

700

684

16

0

0

0

7100490 Onderzoek Rijnlandroute

29-nov-2012

400

290

110

400

290

110

7100686 aanpak black spots 2011

10-nov-2010

443

443

0

0

0

0

7100746 HOV Leiden Centraal-Leiden Lammenschans

11-nov-2014

125

0

125

125

0

125

7100747 HOV Leiden Centraal-KatwijkNoordwijk

11-nov-2014

15

0

15

15

0

15

7100748 HOV Leiden CentraalLeiderdorp

11-nov-2014

10

0

10

10

0

10

5.384

2.320

3.064

960

699

261

216.766

29.330

187.436

62.439

13.984

48.455

Totaal Leefomgeving Totaal Bereikbaarheid

Ja Ja

Ja

Ja

Programma: Omgevingskwaliteit Beleidsterrein: Verharde openbare ruimte 7100027 verkeersvoorzieningen

1-jan-2011

605

215

390

0

52

-52

Ja

7100064 VRI kwaliteitscentrale

11-nov-2008

100

68

32

0

0

0

Ja

7100075 rehabilitatie wegen Waardeiland

14-nov-2006

844

844

0

0

0

0

7100082 vervanging verkeerslichtinstallaties

5-nov-2013

793

419

374

0

0

0

7100095 vervanging openbare verlichting 2013 ev

13-nov-2012

1.747

425

1.322

0

2

-2

7100096 herinrichting binnenstad

2-dec-2008

2.005

1.996

9

627

627

0

Ja

7100097 ontsl.weg+brug PoelgeestTrekvaartplein

8-jul-2008

450

418

32

0

0

0

Ja

7100098 valkbrug

1-jan-1999

0

47

-47

0

0

0

7100099 investeringen bruggen 2014 e.v.

5-nov-2013

159

61

98

0

0

0

7100101 walsstrooiers

12-sep-2010

46

0

46

0

0

0

Ja

7100118 vervanging DIFTAR

11-nov-2008

100

0

100

0

0

0

Ja

7100119 inzamelmiddelen 2013 e.v.

13-nov-2012

964

143

821

125

0

125

7100120 milieustraat

12-nov-2009

260

18

242

0

0

0

Ja

7100285 wissellocatie pa-containers kenauweg

20-dec-2007

300

0

300

0

0

0

Ja

7100318 vervanging wijkcontainers

20-sep-2011

2.857

874

1.983

0

0

0

Ja

7100322 aanschaf vri Dr.Lelylaan Vierlinghlaan

10-nov-2011

153

0

153

0

0

0

7100323 herinr.Marnixstr.Molenstr.Past.str.Mus.s

10-nov-2011

969

53

916

0

0

0

Ja

Ja Ja

Bijlagen | 291

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100390 auto stadsontwerp

17-sep-2013

26

0

26

0

0

0

7100420 Staatsspoorbrug

11-nov-2014

1.770

7

1.763

0

0

0

7100487 aanschaf ondergrondse containers

6-nov-2012

2.000

513

1.487

0

0

0

7100488 projectkosten aansch.ondergr.containers

6-nov-2012

250

226

24

250

226

24

7100514 vervangen val churchillbrug

14-nov-2006

800

65

735

0

0

0

7100589 kwaliteitsverbetering Breestraat fase 2

13-feb-2014

938

0

938

301

0

301

7100607 Vervangen meerpalen

10-nov-2010

130

15

115

0

0

0

7100687 inzamelmiddelen 2012

20-sep-2011

382

382

0

0

0

0

Ja

7100688 verkeersvoorzieningen 2012

10-nov-2011

140

140

0

0

0

0

Ja

7100689 vervanging openbare verlichting 2011

10-nov-2010

558

558

0

0

0

0

Ja

7100690 vervanging openbare verlichting 2012

10-nov-2011

418

418

0

0

0

0

Ja

7100742 vri Rijnsburgerblok

11-nov-2014

153

0

153

0

0

0

7100744 parkbruggen (15st) Merenwijk/Stevenshof

10-nov-2011

426

0

426

0

0

0

7100759 verv.verkeerslichtinstallaties 2012

10-nov-2011

121

121

0

0

0

0

Ja

7100760 verv.verkeerslichtinstallaties 2013

13-nov-2012

127

127

0

0

0

0

Ja

20.591

8.153

12.438

1.303

907

396

Totaal Verharde openbare ruimte

Ouder 3 jaar

Ja Ja

Ja

Ja

Beleidsterrein: Openbaar water 7100122 vervanging riolering

10-nov-2010

5.182

415

4.767

0

14

-14

Ja

7100483 verv. Riolering Genestetstraat 2de fase

10-nov-2010

382

229

153

0

0

0

Ja

7100484 verv. Riolering Middelste gracht

10-nov-2010

670

179

491

0

1

-1

Ja

7100485 verv. Riolering Uiterste gracht

10-nov-2011

670

38

632

0

0

0

Ja

7100486 Rioolrenovatie zuid-west

24-sep-2012

1.718

1.214

504

0

0

0

7100626 wateroverlast Oude Kooi

10-okt-2013

7.160

493

6.667

3.960

493

3.467

7100633 verv.riolering Burggravenlaan-Sitterlaan

5-nov-2013

1.500

89

1.411

0

0

0

7100634 ren.riolering BurggravenlaanSitterlaan

5-nov-2013

455

188

267

0

0

0

7100635 ren.riolering MaresingelHerensingel

5-nov-2013

1.060

549

511

0

0

0

7100636 ren.riolering Hooigracht

5-nov-2013

215

0

215

0

0

0

7100637 vervanging riolering Hooigracht

5-nov-2013

480

0

480

0

0

0

7100638 renovatie riolering Einsteijnweg

5-nov-2013

158

16

141

0

0

0

7100639 verv.riolering Witte SingelBloemistenln

5-nov-2013

235

41

194

0

0

0

7100640 verv.riolering Eimerspoelstraat

5-nov-2013

128

0

128

0

0

0

7100641 ren.riolering Noord.str./Oude V/WdZ

5-nov-2013

240

3

237

0

0

0

292 | Bijlagen

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


Ouder 3 jaar

7100642 vervanging Lammenschansweg

5-nov-2013

315

0

315

0

0

0

7100643 renovatie riolering Vreewijk

5-nov-2013

150

0

150

0

0

0

7100663 waterrechten Rijn

7-nov-2013

760

758

2

0

0

0

Ja

7100685 vervanging riolering jaarschijf 2010

18-feb-2010

1.217

1.217

0

0

0

0

Ja

22.694

5.428

17.265

3.960

508

3.452

854

461

393

0

0

0

Ja Ja

Totaal Openbaar water Beleidsterrein: Openbaar groen 7100105 Rhijnhof overige werkzaamheden

8-sep-2011

7100107 integraal waterplan

20-dec-2007

1.625

1.374

251

800

773

27

7100112 Kooipark

13-nov-2012

809

806

3

0

30

-30

7100360 Heempark 2013

13-nov-2012

51

3

48

0

0

0

9-jul-2013

275

128

147

275

128

147

7100631 verbetering wijk Transvaal

19-dec-2013

150

140

10

150

140

10

7100667 groene daken

13-feb-2014

200

85

115

200

85

115

7100721 Oostvlietpolder fase 2

10-jul-2014

984

62

922

954

62

892

7100749 Van der Werfpark

11-nov-2014

350

0

350

0

0

0

5.298

3.058

2.239

2.379

1.218

1.161

7100595 groene recreatieve ondersteuning

Totaal Openbaar groen Beleidsterrein: Duurzaamheid 7100489 onderzoek geothermie regio Leiden

18-dec-2012

100

25

75

100

25

75

7100594 duurzaamheidsfonds 2

10-okt-2013

1.000

151

849

1.000

151

849

7100761 laadpalen voor elecrisch vervoer

18-sep-2014

250

0

250

250

0

250

1.350

176

1.174

1.350

176

1.174

49.932

16.816

33.116

8.992

2.809

6.183

Totaal Duurzaamheid Totaal Omgevingskwaliteit Programma: Stedelijke ontwikkeling Beleidsterrein: Ruimtelijke planvorming en plantoetsing 7100124 extra kwal.impuls Steenstr. +Stationsweg

12-nov-2009

295

287

8

295

287

8

Ja

7100127 vervanging BARS

13-nov-2007

218

0

218

0

0

0

Ja

7100128 Verv. HandhavingsInformatieSysteem (HIS)

11-nov-2008

66

0

66

0

0

0

Ja

7100459 wonen boven winkels

13-sep-2012

1.000

544

456

1.000

544

456

7100517 kwaliteitsverbetering Breestraat

14-maa-2013

4.525

3.183

1.342

2.050

1.550

500

7100524 subsidie hospices Issoria en Xenia

4-apr-2013

134

134

0

134

134

0

7100608 singelpark - Overall

7-nov-2013

550

175

375

550

175

375

7100609 singelpark - Participatie

7-nov-2013

243

47

196

243

47

196

7100610 singelpark Brugverbindingen

7-nov-2013

423

151

272

423

151

272

7100611 singelpark - Singelroute

7-nov-2013

80

80

0

80

80

0

7100612 singelpark - Nuon

7-nov-2013

319

204

115

319

204

115

7100613 singelpark - Arsenaalplein

7-nov-2013

34

2

32

34

2

32

Ja

Bijlagen | 293

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100614 singelpark - Morspoort

7-nov-2013

58

58

0

58

58

0

7100615 singelpark - Bleekerspark

7-nov-2013

87

1

86

87

1

86

7100616 singelpark - Ankerpark

7-nov-2013

57

1

56

57

1

56

7100617 singelpark - Katoenpark

7-nov-2013

22

6

16

22

6

16

7100618 singelpark - Hortus

7-nov-2013

27

1

25

27

1

25

7100620 Singelpark - Begraafplaats Groenesteeg

7-nov-2013

600

235

365

600

235

365

7100666 bijdragen opstellen gebiedsvisies

13-feb-2014

440

277

163

440

277

163

9.178

5.387

3.791

6.419

3.753

2.666

Totaal Ruimtelijke planvorming en plantoetsing

Ouder 3 jaar

Beleidsterrein: Gemeentelijk vastgoed 7100135 exploitatieovk Haagwegterrein (La Linea)

31-maa-2009

1.790

512

1.278

1.790

512

1.278

Ja

7100136 LBSP externe plankosten

28-jun-2011

545

100

445

545

100

445

Ja

7100138 Luifelbaan

28-jun-2011

116

169

-53

116

169

-53

8.167

2.162

6.005

8.167

2.162

6.005

Ja

7100139 bodemsanering

5-jul-2012

7100144 taxeren panden

10-nov-2010

600

528

72

600

528

72

7100145 bouw acco. zuidelijke sportveldn

30-sep-2010

2.091

2.090

1

0

0

0

7100148 aanpassingen parkeerterrein Haagweg

31-maa-2009

500

475

25

0

0

0

Ja

7100149 scheidingswand+sanering Garenmarkt 36-44

27-mei-2010

416

348

68

416

348

68

Ja

7100150 bijdrage aan Ons Doel ivm Lorentzhof

27-mei-2010

1.181

39

1.142

1.181

39

1.142

Ja

7100151 planvorming geb.ontw.Lammenschanspark

8-jul-2009

8.178

3.045

5.133

8.178

3.045

5.133

Ja

7100152 Gevelsanering woningen

3-dec-2009

1.300

393

907

1.300

393

907

Ja

7100153 planvoorb. Leiden Bio Science Park

10-nov-2010

1.525

1.289

236

1.525

1.289

236

Ja

7100154 Kooiplein uitvoering

18-feb-2010

16.999

5.461

11.538

16.652

5.461

11.191

Ja

7100155 bodemsanering BreestraatBotermarkt

12-nov-2009

95

32

63

95

32

63

Ja

7100156 Tuin van Noord

27-mei-2008

3.567

1.243

2.324

2.447

1.243

1.204

Ja

8-jul-2008

4.605

4.317

287

0

0

0

Ja

7100162 herinrichting Haagwegkwartier Noord

13-sep-2012

2.339

1.996

343

1.300

1.304

-4

7100163 bijdrage aan Kooiplein (GSB 2007-2008)

19-dec-2006

1.586

1.586

0

1.586

1.586

0

7100164 geo - uitvoering sociaal statuut

19-dec-2006

504

476

28

504

476

28

Ja

7100165 geo - bijdr.aan overhead bur. WOP noord

19-dec-2006

565

556

9

565

556

9

Ja

7100166 geo - bijdr.aan soc.progr.WOP noord

19-dec-2006

400

385

15

400

385

15

Ja

7100167 openbare ruimte aalmarktproject

7-dec-2004

500

38

462

0

0

0

Ja

7100171 bijdr.overheadkn WOP-noord van Kooiplein

15-jun-2006

565

555

10

565

555

10

Ja

7100158 Brede School LN (kap.last tlv res)

294 | Bijlagen

Ja Ja

Ja

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


Ouder 3 jaar

7100177 herontw. Gymzaal/ metselloods Haagweg 6-8

18-feb-2010

990

989

1

0

0

0

7100179 renovatie De Waag

12-nov-2009

700

610

90

0

0

0

Ja

7100182 Brede School LN (kap.last tlv expl.)

29-nov-2005

20.607

18.759

1.848

14.969

13.908

1.061

Ja

7100244 LVC (autonoom)

13-nov-2007

555

68

487

0

0

0

Ja

7100251 gemeentelijke monumentenzorg

18-nov-2002

956

959

-3

956

959

-3

7100306 grond Seinp.str-SpoorlnBiels.str-Nassau

8-nov-2011

700

0

700

0

0

0

Ja

7100316 planvoorbereiding Kaasmarkt

1-dec-2011

110

44

66

110

44

66

Ja

7100317 ROC-locaties Lammenschans + Ter Haarkade

22-dec-2011

20.810

20.789

21

7.960

11.060

-3.100

7100329 bouwkundige aanpassingen De Waag

1-dec-2011

1.125

1.102

23

0

0

0

7100330 Roomburg

3-jul-2012

1.785

1.186

599

1.785

1.186

599

7100331 Bargelaan

3-jul-2012

2.495

2.666

-171

2.395

2.574

-179

7100332 Dellaertweg

3-jul-2012

253

234

19

253

234

19

7100337 verb.kwaliteit openb.ruimte Leiden Noord

14-maa-2013

2.472

316

2.156

2.472

316

2.156

7100455 san.deelgeb.A vrm.gasfabr.ter.Langegr.

24-mei-2012

9.000

5.240

3.760

9.000

5.240

3.760

7100468 grond brede school LN (Het Gebouw)

8-jul-2008

1.962

1.741

221

0

0

0

7100469 tijdelijk beheer ROC Lammenschans

5-jul-2012

500

179

321

500

179

321

7100492 bijdrage realisatie stud.won.YNS-pand

18-dec-2012

400

0

400

400

0

400

7100515 technische installaties De Waag

22-jan-2013

750

215

535

0

0

0

7100519 bodemsan.voorm.ROC-loc. Dieperhout

14-feb-2013

200

0

200

200

0

200

7100526 BSO Oppenheimstraat

30-mei-2013

950

73

877

0

0

0

7100527 peuterspeelzaal Oppenheimstraat

30-mei-2013

600

0

600

0

0

0

7100528 kinderdagverblijf Oppenheimstraat

30-mei-2013

650

0

650

0

0

0

7100534 Afrondende werkzaamheden Matilo

9-jul-2013

993

1.118

-126

993

1.118

-126

7100535 coördinatie uitvoering WOP Noord

9-jul-2013

410

255

155

410

255

155

7100538 aansluiting Kooilaan op W.de Zwijgerlaan

9-jul-2013

4.133

128

4.004

4.083

128

3.955

7100622 Kunst in openbare ruimte

9-jul-2013

130

0

130

130

0

130

7100623 grond langs Hallenweg 2 en 6

28-nov-2013

260

146

114

0

146

-146

7100660 bestrating park.plaats Sted. Gymnasium

19-dec-2013

50

0

50

0

0

0

7100661 woonrijpmaken Prins Clausweg

19-dec-2013

131

0

131

0

0

0

7100683 bodemsanering Agnes-locatie

13-maa-2014

60

0

60

60

0

60

7100684 Dieperhout - Bijdrage in ext.kn. Portaal

13-maa-2014

140

0

140

140

0

140

Ja

Ja

Ja Ja

Ja

Ja

Bijlagen | 295

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


Ouder 3 jaar

7100692 Steenstraat-Rode Loper naar binnenstad

8-jul-2014

556

0

556

556

0

556

7100693 Uitbreiding foyer Leidse Schouwburg

10-jul-2014

450

0

450

0

0

0

7100752 UB herinrichting Betaplein fase 1

11-nov-2014

712

44

668

712

44

668

7100754 Nieuweroord

11-nov-2014

50

17

33

50

17

33

1.500

105

1.395

0

0

0

136.278

84.779

51.499

96.066

57.593

38.473

1.825

781

1.044

1.825

781

1.044

Ja Ja

7100762 nieuwe Waagbrug

7-dec-2004

Totaal Gemeentelijk vastgoed

Ja

Ja

Beleidsterrein: Wonen 7100126 plankn won.Van Vollenhovenk.+Du Rieustr.

17-okt-2006

7100129 planvoorb.rec.Haarlemmerweg/-dijk

8-jul-2008

353

342

11

353

342

11

7100130 herstructurering Trekvaartplein (voorz)

7-jul-2009

2.530

1.211

1.320

2.530

1.211

1.320

566

40

526

566

40

526

5.275

2.374

2.901

5.275

2.374

2.901

150.731

92.539

58.192

107.759

63.719

44.040

7100536 uitvoering nota wonen

14-feb-2013

Totaal Wonen Totaal Stedelijke ontwikkeling

Ja

Programma: Jeugd en onderwijs Beleidsterrein: Spelen en opgroeien 7100560 speeltoestellen

5-nov-2013

353

172

181

0

0

0

7100739 grond Socrates Nwe Marnixstraat 90

11-nov-2014

288

0

288

0

0

0

641

172

469

0

0

0

Totaal Spelen en opgroeien Beleidsterrein: Onderwijshuisvesting 7100180 Brede School LN (kap.last naar 642111)

8-jul-2008

8.785

8.825

-40

0

0

0

Ja

7100183 kosten verhuisplan Brede School LN

29-nov-2005

1.300

875

425

0

0

0

Ja

7100186 2007.056 StJoseph Oppenheimstr nieuwbouw

10-jul-2007

8.523

7.554

969

641

401

241

Ja

7100187 nieuwbouw Leo Kanner College

10-nov-2010

5.177

854

4.323

0

0

0

Ja

7100188 nieuwb./uitbr. Weerklank +Korte Vliet

12-nov-2009

949

990

-41

0

0

0

17.398

17.262

136

2.225

555

1.670

7100190 aankoop nieuwbouw Da Vinci Lammenschans

7-jul-2009

Ja Ja

7100192 bijkomende kosten Marecollege

30-sep-2010

450

366

84

450

366

84

Ja

7100193 Marecollege (Sumatrastraat 120)

30-sep-2010

5.574

5.525

49

0

0

0

Ja

7100194 2011.019 Bona Burggr.ln 2 uitbr.3 groepn

20-jan-2011

650

650

0

0

0

0

Ja

7100195 nieuwbouw Driestar Kagerstr.nnb 2007.070

10-jul-2007

5.854

89

5.764

0

0

0

Ja

7100196 Kagerstraat nnb nieuwb.4 gymzalen

13-nov-2007

4.178

555

3.623

70

0

70

Ja

7100197 1e inrichting diverse schoolgebouwen

10-nov-2011

40

0

40

0

0

0

296 | Bijlagen

Ja

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100313 Oegstgeesterweg nnb nieuwb.2 gymzalen

10-nov-2010

1.891

196

1.695

0

0

0

7100371 vervanging riolering sportaccomm 2013

13-nov-2012

339

125

214

0

0

0

3.300

3.118

182

0

0

0

Ouder 3 jaar

Ja

7100452 2012.034 Socrates Nwe Marnixstr.90 uitbr

3-jul-2012

7100518 nieuwbouw Lage Mors (Pacelli/Morskring)

22-jan-2013

300

11

289

0

0

0

7100521 gymzaal Caeciliastraat 13

25-apr-2013

1.000

800

200

0

0

0

7100522 Oegstgeesterweg nnb 1e inr.2 gymzalen

4-apr-2013

100

0

100

0

0

0

7100525 gymzaal Oppenheimstraat

30-mei-2013

900

0

900

0

0

0

7100561 parkeervoorziening Houtkwartier

13-maa-2014

692

8

684

0

0

0

7100564 Nieuwb.Kiljanpad Teldersschool

19-dec-2013

1.754

0

1.754

0

0

0

7100565 Nieuwb.Kiljanpad Sleutelbloem+gymz.

19-dec-2013

2.610

22

2.588

0

0

0

7100566 Nieuwbouw Da Vinci Kagerstraat

19-dec-2013

2.811

0

2.811

0

0

0

7100573 openb.voorz.sportzaal Houtkwartier

13-maa-2014

546

0

546

0

0

0

7100659 grond Kiljanpad 2

19-dec-2013

224

0

224

0

0

0

7100674 1e inrichting sportzalen Houtkwartier

13-maa-2014

206

0

206

0

0

0

Totaal Onderwijshuisvesting

75.551

47.826

27.726

3.386

1.322

2.065

Totaal Jeugd en onderwijs

76.192

47.998

28.194

3.386

1.322

2.065

30

0

30

0

0

0

Ja Ja

Programma: Cultuur, sport en recreatie Beleidsterrein: Cultuur 7100236 vvi09 LSB vervanging koeling buffetten

11-nov-2008

7100245 muziekcentrum De Nobel

6-feb-2007

12.012

10.055

1.956

1.039

1.039

0

7100254 restauratie en uitbr. Lakenhal (25jr)

3-dec-2009

1.000

1.008

-8

0

0

0

7100258 VVI06 Acco/ Renovatie Molen de Valk

6-maa-2007

732

639

94

0

193

-193

Ja

7100311 De Nobel - theatertechniek (10 jr)

1-dec-2011

1.311

832

479

0

0

0

Ja

7100312 De Nobel - theatertechniek (5 jr)

1-dec-2011

42

0

42

0

0

0

Ja

7100336 VVI11 LSB Expeditiedeur

21-sep-2010

53

24

29

0

0

0

7100373 uitbreiding Lakenhal (40jr)

13-feb-2014

6.854

501

6.352

0

0

0

7100482 Aankoop Lammermarkt 25-27

31-mei-2012

500

480

20

0

0

0

7100533 MDV audiovisuele apparatuur

20-dec-2012

25

25

0

0

0

0

7100579 VVI Stadspodia

13-nov-2012

465

0

465

0

0

0

7100621 LKH Vernieuwen website

17-sep-2013

150

115

35

0

0

0

7100632 LKH Publieksvoorzieningen

13-nov-2012

90

0

90

0

0

0

7100675 renovatie Lakenhal (30jr)

13-feb-2014

4.835

121

4.714

0

0

0

7100676 ren.+uitbr. Installaties Lakenhal (20jr)

13-feb-2014

3.461

97

3.363

225

0

225

Ja

Ja

Ja

Bijlagen | 297

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100677 verh. Inr. En ov.kstn Lakenhal (25jr)

13-feb-2014

630

80

550

0

0

0

7100678 verh. Inr. En ov.kstn Lakenhal (GAWR)

13-feb-2014

1.314

32

1.283

1.314

0

1.314

7100679 Lakenhal overig (10jr)

13-feb-2014

410

0

410

0

0

0

33.914

14.009

19.905

2.579

1.232

1.347

Totaal Cultuur

Ouder 3 jaar

Beleidsterrein: Cultureel erfgoed 7100006 digitalisering extern depot archief

24-sep-2009

240

75

165

0

0

0

7100247 historische waardenkaart

20-dec-2007

100

100

-0

100

100

-0

Ja

7100249 historische winkelpuien

20-dec-2007

190

190

0

190

190

0

Ja

7100257 herstel metsel- en voegwerk de burcht

27-mei-2003

1.323

990

333

189

204

-15

7100624 inrichting archeol.centrum Boisotkade

10-okt-2013

50

39

11

0

0

0

7100625 verbouwing archeol.centrum Boisotkade

10-okt-2013

650

468

182

0

0

0

7100662 archiefkasten

24-sep-2009

80

80

-0

0

0

0

2.633

1.942

691

479

495

-16

Totaal Cultureel erfgoed

Ja

Ja

Ja

Beleidsterrein: Sport 7100202 renovatie Leidse Hout atletiek

21-sep-2010

33

32

1

0

0

0

7100205 Drie Oktoberhal - Verv. dakbedekking

21-sep-2010

30

21

9

0

0

0

7100207 Sporthal De Zijl install.techn.verv.

21-sep-2010

16

10

6

0

0

0

7100217 nieuwbouw Scylla tafeltennis

13-nov-2007

948

925

23

0

0

0

7100226 Verpl.sportver. Zuidel.sportvelden

7-jul-2009

315

134

181

315

134

181

7100228 gebouwen Montgomerystraat

2-dec-2010

1.776

1.770

5

0

0

0

Ja

7100229 vervanging machines sportbedrijf

21-sep-2010

131

124

7

0

0

0

Ja

7100328 renovatie kleedkamers VV Leiden

10-nov-2011

152

95

57

0

0

0

Ja

7100372 toplaag kunstgras 3 korfbalver 2013

13-nov-2012

186

0

186

0

0

0

7100438 verv.toplaag gravel tennis Merenwijk

20-sep-2011

36

9

27

0

0

0

Ja

7100439 dakveiligheidsvoorzieningen gebouwen

20-sep-2011

44

0

44

0

0

0

Ja

7100443 plafond-Sanitair De Zijl

20-sep-2011

34

9

25

0

0

0

7100444 bouwkundig herstel Vijf Meibad

20-sep-2011

17

4

13

0

0

0

7100445 installatie waterbehandeling De Zijl

20-sep-2011

61

0

61

0

0

0

Ja

7100446 installatie zwembad De Vliet

20-sep-2011

25

0

25

0

0

0

Ja

7100447 bouwkundig herstel Pieterskerkgracht

20-sep-2011

27

19

7

0

0

0

7100567 toplaag kunstgras sportpark De Vliet

18-sep-2014

217

225

-8

0

0

0

7100568 toplaag kunstgras Morskwartier I

18-sep-2014

217

245

-28

0

0

0

298 | Bijlagen

Ja Ja Ja Ja Ja

Ja Ja

Ja

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


7100569 toplaag kunstgras Kikkerpolder II

18-sep-2014

379

245

134

0

0

0

7100576 machines sportbedrijf 2013-2014

17-sep-2013

210

0

210

0

0

0

0

37

-37

0

0

0

264

0

264

0

0

0

5.117

3.905

1.212

315

134

181

515

0

515

0

0

0

515

0

515

0

0

0

42.179

19.857

22.322

3.373

1.861

1.512

7100673 combibad De Vliet

1-jan-1999

7100745 aanschaf installatie zoutelectrolyse

18-dec-2014

Totaal Sport

Ouder 3 jaar

Beleidsterrein: Recreatie 7100405 nieuwbouw huisvesting Jeugddorp

5-nov-2013

Totaal Recreatie Totaal Cultuur, sport en recreatie Programma: Maatschappelijke ondersteuning Beleidsterrein: Ontmoeting en participatie 7100338 jongerenvoorziening Stevenshof

15-maa-2012

150

97

53

150

97

53

7100465 verbeteringen openbare ruimte Slaaghwijk

22-jan-2013

678

466

212

678

466

212

7100466 overige verbeteringen Slaaghwijk

22-jan-2013

153

93

60

153

93

60

7100467 verbouw brede school De Merenwijk

22-jan-2013

704

541

163

122

122

0

1.686

1.197

489

1.103

778

326

40

0

40

40

0

40

40

0

40

40

0

40

1.726

1.197

529

1.143

778

366

478

404

74

0

0

0

485

302

183

0

0

0

Totaal Werken naar vermogen

963

706

257

0

0

0

Toaal Werk en inkomen

963

706

257

0

0

0

Totaal Ontmoeting en participatie Beleidsterrein: Sociale binding en participatie 7100736 externe plankn stedelijk jongerencentrum

13-maa-2014

Totaal Sociale binding en participatie Totaal Maatschappelijke ondersteuning Programma: Werk en inkomen Beleidsterrein: Werken naar vermogen DZB vervanging bedrijfsmiddelen 2013 DZB vervanging bedrijfsmiddelen 2014

5-nov-2013

Ja

Programma: Algemene dekkingsmiddelen Beleidsterrein: Overige alg.dekkingsmiddelen 7100268 SBL aanschaf beheersprogrammatuur

11-nov-2008

21

0

21

0

0

0

7100270 koelinstallatie Tweelinghuis

19-mei-2011

900

1.445

-545

0

546

-546

7100271 aanleg autowasplaats SB

12-sep-2010

91

0

91

0

0

0

Ja

7100273 meubilair 2011

21-sep-2010

264

108

156

0

0

0

Ja

7100275 verv.toeg.contr. +tijdregistratiesyst.STH

11-nov-2008

140

33

107

0

0

0

Ja

7100277 risicokaart SP VIC

11-nov-2008

60

1

59

0

0

0

Ja

3-dec-2009

600

598

2

600

598

2

12-nov-2009

153

34

119

0

0

0

7100280 verbetering postafhandeling 7100281 CENTRIC-systeem

Ja Ja

Ja Ja

Bijlagen | 299

Datum besluit

Krediet


Restant krediet


Ouder 3 jaar

7100286 handterminals stadstoezicht 2011-2012

10-nov-2010

483

153

330

0

0

0

Ja

7100287 mobilifoonnetwerk 2007

14-nov-2006

30

18

12

0

0

0

Ja

7100289 Wagenpark 6 jaar

12-nov-2009

2.049

0

2.049

0

0

0

Ja


20-sep-2011

201

0

201

0

0

0

Ja

7100293 Kenauweg 2006 10 jaar

4-jul-2006

796

213

583

0

0

0

Ja


4-jul-2006

744

604

141

0

0

0

Ja


4-jul-2006

115

31

84

0

0

0

Ja Ja

7100298 representatieve ruimten sh

18-maa-2003

1.153

1.034

119

0

0

0

7100300 vvi kunstinstellingen/ accommodaties

27-sep-2013

17

0

17

0

0

0

7100301 aanschaf beheersysteem openbare ruimte

19-jun-2008

1.055

1.105

-50

0

55

-55

7100319 vervanging ondergrondse tank

20-sep-2011

185

0

185

0

0

0

7100320 vervanging DMS (3 jaar)

20-sep-2011

168

169

-1

0

0

0

7100321 vervanging Adlib

20-sep-2011

48

0

48

0

0

0

7100379 vervanging tanks afgewerkte olie

20-sep-2012

52

0

52

0

0

0


20-sep-2012

74

0

74

0

0

0

Ja Ja Ja Ja

7100523 plankosten definitiefase

9-jul-2013

3.231

2.054

1.177

3.231

2.054

1.177

7100593 restauratie koffiekamer stadhuis

7-mei-2013

38

20

18

0

0

0

7100658 Williams aanhangwagen 71WK-PN

20-sep-2011

5

5

0

0

0

0

Ja

7100763 Daf 72-BJF-6

20-sep-2011

351

351

0

0

0

0

Ja

7100764 Daf 91-BFH-9

20-sep-2012

351

351

0

0

0

0

Ja

7100765 Daf 95-BFK-1

20-sep-2012

351

351

0

0

0

0

Ja

7100766 Volvo 34-VFJ-7

20-sep-2012

162

162

0

0

0

0

Ja

7100767 Volvo 93-BFJ-9

20-sep-2012

162

162

0

0

0

0

Ja

7100768 Alhmann shovel ZA85t (1020)

20-sep-2012

45

45

0

0

0

0

Ja

7100769 Nissan VL-309-G

20-sep-2012

14

14

0

0

0

0

Ja

7100770 Nissan VL-312-G

20-sep-2012

14

14

0

0

0

0

Ja

7100771 Takeichi minigraver TB228LSA

20-sep-2012

34

34

0

0

0

0

Ja

7100772 Stingray/Dolphin predator (Rubberboot)

12-nov-2009

13

13

0

0

0

0

Ja

7100773 19 scooters

12-nov-2009

15

15

0

0

0

0

Ja

Totaal Overige alg.dekkingsmiddelen

14.187

9.138

5.049

3.831

3.252

579

Totaal Algemene dekkingsmiddelen

14.187

9.138

5.049

3.831

3.252

579

558.919

221.837

337.082

192.830

88.383

104.447

Totaal

300 | Bijlagen

6.5 Investeringen De gemeente investeert jaarlijks vele miljoenen euro’s in onder andere fysieke infrastructuur, groenvoorzieningen, onderwijshuisvesting, ICT en overige bedrijfsmiddelen. Het kenmerk van een investering is dat zij hun nut over meerdere jaren afwerpen. Daarom mogen de (kapitaal)lasten van een investering (rente en afschrijving) over meerdere jaren verdeeld worden. Hierin verschilt een investeringskrediet van een regulier budget in de exploitatiebegroting. In deze paragraaf wordt ingegaan op de af te sluiten investeringen in 2014. Specifiek zal worden ingegaan op de af te sluiten investeringen ouder dan drie jaar. Vervolgens wordt ingegaan op de onderhanden zijnde investeringen. Gestart wordt met de overschrijdingen op investeringen per 31-12. Overschreden investeringskredieten Er zijn geen kredieten die met meer dan € 50.000 en/of 10% van het investeringskrediet zijn overschreden. Hieronder worden deze overschrijdingen toegelicht. Af te sluiten investeringen Bij de jaarrekening worden in totaal 104 investeringen afgesloten. Een nadere specificatie van de afgesloten investeringen is opgenomen in de bijlagen (onder bijlage 6.4: staat van voortgang investeringen). Hieronder volgt een toelichting op de kredieten waarbij sprake is van grotere voordelen: Programma 1 Bestuur en dienstverlening 7100001 Beaufort (salarisadministratie) Beaufort is een softwarepakket dat door Servicepunt 71 wordt gebruikt en onderhouden ten behoeve van de deelnemende gemeenten. Investeringen worden daarom voortaan door SP71 verricht. Programma 4 Bereikbaarheid Diverse nummers: Ringweg Oost Op 11 november 2014 heeft de raad besloten deze kredieten af te sluiten (RB14.0096 bestuursrapportage 2014). Daarbij is het nog vigerende kaderbesluit Ringweg Oost uit 2010 ingetrokken. Hierdoor is er ruimte gemaakt voor verdere uitwerking van LAB071 (Leidse Agglomeratie Bereikbaar). De middelen van Ringweg Oost blijven beschikbaar voor het investeringsprogramma Bereikbaarheid. 7100089 aanschaf en plaatsing 10 park.automaten De uiteindelijke prijs voor aanschaf en plaatsing van de 10 parkeerautomaten was lager dan geraamd waardoor € 31.000 van het krediet niet is gebruikt. Programma 5 Omgevingskwaliteit 7100322 Aanschaf vri Dr. Lelylaan-Vierlinghlaan Op 11 november 2014 heeft de raad besloten dit krediet zonder realisatie af te sluiten en beschikbaar te stellen voor een nieuw krediet Aanschaf VRI Rijnsburgerblok. (RB14.0096 Bestuursrapportage 2014) Programma 6 Stedelijke ontwikkeling 7100127 Vervanging BARS (Bouwaanvraagregistratiesysteem) & 7100128 Vervanging HIS (Handhavingsinformatiesysteem) Door het College is besloten om het huidige vergunningensysteem BARS met twee jaar te verlengen tot januari 2018 (B&W 14.0670). Het huidige investeringskrediet is ultimo 2014 afgesloten en zal weer worden opgenomen in het meerjareninvesteringsprogramma jaarschijf 2017. Omdat HIS gekoppeld is met BARS zal HIS ook later worden vervangen. Ook dit investeringskrediet is ultimo 2014 afgesloten en zal weer worden opgenomen in het meerjareninvesteringsprogramma jaarschijf 2017. 7100317 ROC-locaties Lammenschans + Ter Haarkade Krediet wordt afgesloten met een overschot van € 3,1 mln omdat bij jaarrekening 2011 een verplichte afwaardering met € 3,1 mln heeft plaatsgevonden van betreffende panden en gronden in verband met de komst van een studentencampus (in vergelijking met marktwoningen moest gerekend worden met lagere grondopbrengsten).

Bijlagen | 301

7100130 Herstructurering Trekvaartplein Op dit moment worden de kosten van de herinrichting van het Trekvaartplein op drie verschillende manieren verantwoord: deels via de grondexploitatie Herinrichting Trekvaartplein, deels via de voorziening Herinrichting Trekvaartplein en tenslotte deels via krediet 7100130 Herstructurering Trekvaartplein. Ultimo boekjaar 2014 zal deze situatie worden vereenvoudigd door het krediet Herstructurering Trekvaartplein en de voorziening Herinrichting Trekvaartplein beide af te sluiten/op te heffen. Dit is gebeurd op advies van de accountant. Met ingang van 2015 zullen alle lasten en baten van de herinrichting Trekvaartplein (begroting en realisatie) via de grondexploitatie Herinrichting Trekvaartplein geadministreerd worden. 7100623 grond langs Hallenweg 2 en 6 Krediet wordt afgesloten met een overschot van € 260.000 omdat de boekwaarde van het krediet na uitgifte van de grond in erfpacht is overgeheveld naar krediet erfpachtsbedrijf (7100176). De overheveling is noodzakelijk om de rubricering op de balans te veranderen van 030 Gronden en terreinen naar 031 Gronden in erfpacht uitgegeven. 7100692 Steenstraat-Rode Loper naar binnenstad Het krediet wordt zonder uitgaven afgesloten omdat conform raadsvoorstel 14.0132 het bedrag van € 556.000 is overgeheveld naar reserve programma binnenstad om bij begroting 2016 beschikbaar te stellen voor alternatieve aanwending. Programma 8 Cultuur, sport en recreatie 7100336 VVI11 LSB Expeditiedeur Het krediet kan met een voordeel van € 28.821,- worden afgesloten. Er is minder besteed omdat er vroegtijdig een compromis is bereikt waarbij de diverse problemen zijn opgelost. 7100446 Installatie zwembad De Vliet Op 18 december 2014 heeft de raad besloten (de restanten) van deze kredieten in te zetten voor de aanschaf van een installatie voor zoutelektrolyse voor sportcomplex De Zijl. (RB14.0127) 7100443 Plafond-Sanitair De Zijl Op 18 december 2014 heeft de raad besloten (de restanten) van deze kredieten in te zetten voor de aanschaf van een installatie voor zoutelektrolyse voor sportcomplex De Zijl. (RB14.0127) 7100445 Installatie waterbehandeling De Zijl Op 18 december 2014 heeft de raad besloten (de restanten) van deze kredieten in te zetten voor de aanschaf van een installatie voor zoutelektrolyse voor sportcomplex De Zijl. (RB14.0127) 7100207 Sporthal De Zijl-install.techn.verv. Op 18 december 2014 heeft de raad besloten (de restanten) van deze kredieten in te zetten voor de aanschaf van een installatie voor zoutelektrolyse voor sportcomplex De Zijl. (RB14.0127) 7100202 renovatie Leidse Hout atletiek De renovatie van de Leidse Hout atletiek zijn afgerond. Hiermee kan het krediet met een restant van € 616 worden afgesloten. 7100226 Verpl.sportver. Zuidel.sportvelden Het krediet Zuidelijke sportvelden kan met een saldo van € 180.000 worden afgesloten. De laatste werkzaamheden zijn afgerond. De totale kosten van de verplaatsing zijn lager uitgevallen dan indertijd begroot. Programma 10 Werk en Inkomen DZB Vervanging bedrijfsmiddelen Voor het doen van investeringen is een jaarlijks budget geraamd dat bij aanvang van het begrotingsjaar door DZB wordt bestemd op basis van verwachtingen. Voordat in de loop van het jaar de investering wordt gedaan vindt een definitieve beoordeling plaats over de noodzaak hiervan. Mede ivm de verwachtte ontwikkelingen die mogelijk zal leiden tot een krimp van de populatie, wordt binnen de WSW een terughoudend beleid gevolgd bij het doen van investeringen. Hierdoor wordt bijvoorbeeld een vervanging voor zover dat mogelijk is door geschoven naar een volgend begrotingsjaar.

302 | Bijlagen

Bijzondere afwikkelingsverschillen Omschrijving

Bedrag

Afboeking boekwaarde bedrijfsgebouwen als gevolg van inbrengen in grondexploitatie

1.884

Afboeking boekwaarde gronden als gevolg van inbrengen in grondexploitatie

8.969

Afboeking boekwaarde bedrijfsgebouwen als gevolg van verkoop

1.459

Afboeking boekwaarde woonruimten ivm afwaardering Rijnsburgerweg 124 (Nieuweroord)

3.453

Afboeking boekwaarde materiele vaste activa als gevolg van verkoop

21

Balansverkorting (RB14.0096 Bestuursrapportage 2014)

66.174

TOTAAL

81.960


Kredieten ouder dan drie jaar Van 117 investeringen ouder dan drie jaar is gemotiveerd aangegeven waarom deze niet kunnen worden afgesloten. In de nota beleidskader investeringen is aangegeven dat een door de raad beschikbaar gestelde investering drie jaar open mag staan. Als na drie jaar niet gemotiveerd wordt aangegeven waarom de investering nog niet is afgerond wordt de investering met het vaststellen van de jaarrekening afgesloten. Programma 1 Bestuur en Dienstverlening 7100277 risicokaart SP VIC In 2014 is er eindelijk een grote stap voorwaarts gemaakt met de wettelijk verplichte levering aan de provinciale risicokaart. Er staat nu actuele Leidse data, die zorgt dat overheden bij rampen van juiste informatie worden voorzien. In 2015 wordt er verder gewerkt om de informatievoorziening op een hoger plan te brengen. 7100004 van GKBN naar basisregistratie In het krediet is rekening gehouden met de ontsluiting van de basisregistraties. Deze ontsluiting d.m.v. het geo-magazijn is door verschillende omstandigheden nog niet gelukt. De landelijke partijen (Kadaster, Kamer van Koophandel) hebben vertraging opgelopen in hun planning en daarom kon Leiden nog niet aansluiten. In 2014 ie er een gezamenlijke aanbesteding geweest van de regio-gemeenten en het Servicepunt voor de Digikoppeling. Wij hopen in 2015 de Digi-koppeling operationeel te hebben. De ontsluiting via een geo-viewer wordt in 2015 ook in gezamenlijkheid opgepakt. Programma 4 Bereikbaarheid 7100013 Inrichting fietsenstalling V&D In 2014 is de fietsenstalling V&D in gebruik genomen. De werkzaamheden voor de inrichting zijn nog niet volledig afgerond. In 2015 wordt beoordeeld of er nog (aanvullende) werkzaamheden voor de plaatsing van van fietsrekken nodig is en zal het krediet worden afgesloten. 7100014 Aanpak black spots Het project Rijnsburgerweg wordt in fases uitgevoerd. De eerste fase is in 2013 uitgevoerd. De tweede fase in 2015. Het project ongevallen locaties uit het uitvoeringsprogramma fietsroutes is opgestart. De voorbereiding en uitvoering neemt meerdere jaren in beslag. De verwachting is dat uiterlijk in 2016 het krediet afgesloten kan worden. Diverse nummers Ontsluiting Bio Science Park Het werk is in juli 2014 gegund. In 2014 zijn de eerste werkzaamheden buiten gestart met het kappen van bomen en het dempen van sloten. De werkzaamheden zullen conform planning aannemer tot begin 2017 duren. 7100022 Rotonde Ketelmeerlaan-Gooimeerlaan Er is een aantal maatregelen aan de rondweg uitgevoerd. In 2014 is een motie ingediend met betrekking tot rotondes aan de rondweg. Naar aanleiding hiervan is over de problematiek van de Merenwijk een enquete en een informatie-avond gehouden. De uitkomsten hiervan worden nu verwerkt. Het resultaat en de uitvoering volgt in 2015.

Bijlagen | 303

7100053 Kanaalweg-Zuid In september 2014 is het uitvoeringsbesluit vastgesteld voor de realisatie van de spoorwegonderdoorgang en de revitalisering van de aansluitende wegvakken. In 2015 zal het aanbestedingstraject doorlopen worden. Conform planning wordt dan eind 2015 gestart met conditionerende werkzaamheden en zal het werk aan de spoorwegonderdoorgang starten in 2016. Het werk zal begin 2018 worden opgeleverd. 7100062 Uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid scholen Door ontwikkelingen in de omgeving van de scholen kan het soms lang duren voor het tot uitvoering komt. Er zijn nog 4 scholen waar een onderzoek naar de verkeersveiligheid moet worden gehouden. Dit wordt in 2015 uitgevoerd. De infrastructurele aanpassingen naar aanleiding van dit onderzoek volgen in 2015 met een uitloop naar 2016. 7100063 Busroute Churchilllaan in het kader van Boshuizerkade 30 km/uur De bouwactiviteiten worden in 2016 afgerond, zoals het er nu naar uitziet. De wens is om de hele Boshuizerkade als 30 km weg in te richten. Echter op dit moment is er onvoldoende budget, mogelijk komt medio 2015 voldoende dekking en kan de herinrichting na afronding van de bouw in 2016 worden uitgevoerd. 7100068 Hooigracht-route (kruispunten) Er volgt nog een eindafrekening van de aannemer, daarna kan het project worden afgesloten. 7100070 Rooseveltstraat De procedure voor de vestiging van een MacDonalds loopt nog. De verwachting is dat dit in 2015 wordt afgeronden er met de herinrichting kan worden begonnen. 7100071 Diverse fietsvoorzieningen Elk jaar wordt er een bedrag beschikbaar gesteld. Het uitvoeringsprogramma fietsroutes en maatregelen voor fietsparkeren wordt hieruit gefinancierd. Dit neemt meerdere jaren in beslag. 7100072 W4 - aquaduct met tunnelbak Het werk is opgeleverd maar de complexe afrekening met andere gemeenten en Zoeterwoude kunnen pas in 2015 gedaan worden. 7100074 Maresingel Het ontwerp voor de Maresingel hangt nauw samen met de herinrichting van het Singelpark. Afstemming hiermee heeft veel tijd in beslag genomen evenals een te nemen verkeersbesluit. UItvoering is daarom vertraagd en zal nu in 2015 plaatsvinden. 7100078 aanleg Hallenweg 1e fase Krediet kan niet afgesloten worden: hieruit wordt de aanleg Floris Versterlaan bekostigd en daarna ook nog de definitieve aanleg van de Hallenweg. 7100080 Herinrichting Kaarsemakersplein De samenwerkingsovereenkomst Oranje-/Waardgracht met Portaal, in het kader waarvan een krediet van € 1 ton werd gevoteerd t.b.v. herinrichting wordt ontbonden. Het doel waarvoor de middelen beschikbaar werden gesteld blijft: herinrichting van het Kaarsenmakersplein, ter dekking van voorbereidingskosten moet dit krediet beschikbaar gehouden worden. 7100084 Lammenschans-Tomatenstraat Door diverse bouwactiviteiten in de omgeving is het nog niet wenselijk om dit kruispunt aan te pakken. De verwachting is dat dit in 2015 mogelijk 2016 zal zijn. 7100085 Wijkactieplannen parkeren De wijkactieplannen Merenwijk zijn veelomvattend, diverse maatregelen zijn uitgevoerd. De werkzaamheden lopen nog door in 2015. 7100091 Kooiplein aankoop parkeergarage Het project Kooiplein waarvan de aanleg van parkeergarages onderdeel uitmaakt is volop in de uitvoering en zal nog een aantal jaar doorlopen. 7100092 Parkeergarage Garenmarkt Eind 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met het gevraagde krediet op basis van het uitvoeringsbesluit van het college van B&W. Medio 2013 is de selectiefase inzake de Europese Aanbestedingsprocedure voor het Design, Build en Maintain contract voor de realisatie afgerond. De geselecteerde aannemers hebben in het eerste kwartaal van 2014 aanbiedingen gedaan die zijn beoordeeld op basis van Economisch Meest Voordelige

304 | Bijlagen

Inschrijving criteria. Op basis hiervan is aan de combinatie Dura Vermeer – Besix de opdracht voor de Pre Design werkzaamheden vergund. Deze gunning is aangevochten maar door de rechtbank bekrachtigd. Tijdens de Pre Design fase wordt het ontwerp geverifieerd, gevalideerd en wordt het Voorlopige Ontwerp afgerond. Begin 2015 wordt deze fase afgerond en het DBM contract ondertekend. Op basis van de winnende aanbieding is het Voorontwerp Bestemmingsplan aangepast tot een Ontwerp Bestemmingsplan. Aansluitend aan de Lammermarkt wordt eind 2016, begin 2017 gestart met bouwen. 7100093 Parkeergarage Lammermarkt Eind 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met het gevraagde krediet op basis van het uitvoeringsbesluit van het college van B&W. Medio 2013 is de selectiefase inzake de Europese Aanbestedingsprocedure voor het Design, Build en Maintain contract voor de realisatie afgerond. De geselecteerde aannemers hebben in het eerste kwartaal van 2014 aanbiedingen gedaan die zijn beoordeeld op basis van Economisch Meest Voordelige Inschrijving criteria. Op basis hiervan is aan de combinatie Dura Vermeer – Besix de opdracht voor de Pre Design werkzaamheden vergund. Deze gunning is aangevochten maar door de rechtbank bekrachtigd. Tijdens de Pre Design fase wordt het ontwerp geverifieerd, gevalideerd en wordt het Voorlopige Ontwerp afgerond. Zomer 2014 is deze fase afgesloten en is het DBM contract ondertekend. Eind 2014 is gestart met bouwvoorbereiding. Wegen zijn omgelegd, tijdelijke parkeerplaatsen zijn ingericht en het informatiecentrum is geopend. Start bouw Lammermarkt heeft eind 2014 plaatsgevonden. Eind 2016 wordt de garage op de Lammermarkt in gebruik genomen. 7100284 Vervanging parkeerapparatuur 2012 ev Het krediet dient behouden te blijven hangende de ontwikkelingen van projecten Parkeermanagement, parkeerregulering in de schilwijken (uitbreiding parkeerapparatuur) en digitalisering van de parkeerketen. 7100471 Leidse agglomeratie bereikbaar (LAB071) De laatste stap van de Verkenning LAB071 wordt in het voorjaar van 2015 gezet. De oplossing die voortkomt uit de verkenning wordt dan bestuurlijk vastgelegd door raadsbesluiten in Leiden en Leiderdorp. Daarna wordt een Samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de betrokken gemeenten. Vervolgens wordt het onderdeel “Leidse Ring” van de oplossing verder uitgewerkt tot het niveau van Kaderbesluit. Naar verwachting kan dit besluit rond de zomerperiode van 2015 genomen worden. Bij het kaderbesluit wordt een nieuw krediet aangevraagd voor de vervolguitwerking. Dit krediet kan dan worden afgesloten. Programma 5 Omgevingskwaliteit 7100318 vervanging wijkcontainers Het krediet kan nog niet worden gesloten omdat we momenteel nog met de uitvoering bezig zijn. We verwachten dat het project in 2015 wordt beëindigd. 7100027 Verkeersvoorzieningen Elk jaar wordt een krediet ter beschikking gesteld voor de uitvoering van diverse verkeersmaatregelen, zoals drempels, bebording en kleine reconstructies. 7100064 Verkeersregelinstallatie kwaliteitscentrale De centrale is aangeschaft en er wordt in 2015 nog geïnvesteerd in de praktische toepasbaarheid. De verwachting is dat het project eind 2015 kan worden afgesloten. 7100082 Vervanging verkeerslichten Elk jaar wordt een bedrag beschikbaar gesteld. Hiervan worden 2 of 3 verkeerslichten vervangen. 7100096 Herinrichting binnenstad De werkzaamheden zijn al enige tijd afgerond. Het project banken van de oude bomen van de Kaiserstraat wordt in 2015 afgerond en daarna kan dit krediet worden afgesloten. 7100097 Ontsluiting weg en brug Poelgeest Trekvaartplein Vanwege de samenhang met werk van Oegstgeest en met de woonwagenlocatie Trekvaartplein is het project vertraagd. 7100098 Valkbrug Dit project is qua planning geïntegreerd met de parkeergarage en de bijbehorende maaiveldinrichtingen is daardoor in de planning naar de jaren 2016-2017 verschoven. 7100101 Walsstrooiers Op basis van de recente organisatieontwikkeling en analyse van de werkzaamheden wordt de noodzakelijke vervanging van bedrijfsvoertuigen vastgesteld. Inmiddels zijn diverse Europese aanbestedingen gestart. Maar

Bijlagen | 305

omdat het om specialistische bedrijfsvoertuigen gaat is er sprake van lange levertijden. In 2015 wordt de balans opgemaakt van de totale inzet van bedrijfsvoertuigen en het daarbij behorende vervangingsschema. 7100105 Rhijnhof overige werkzaamheden Het project is uitgevoerd maar de laatste meerwerkdiscussie belet het afsluiten van het krediet. 7100107 Integraal waterplan Het Waterplan uitvoeringsplan (RV07.0150) heeft een doorlooptijd tot en met 2015. Enkele gemeentelijke onderdelen en ambities uit het Waterplan (o.a. waterspeelplaatsen en overdracht beheer en onderhoud polders) zijn nog niet afgerond en vragen nog middelen in 2015. Deze onderdelen zijn ook opgenomen in de in 2014 door het Hoogheemraadschap van Rijnland en Leiden ondertekende "Samenwerkingsagenda hoogheemraadschap van Rijnland-Gemeente Leiden 2014 - 2018". 7100118 Vervanging installatie op inzamelvoertuig In 2015 worden de zogenaamde zijladers (inzamelvoertuigen huishoudelijk afval) vervangen. Onderdeel van deze vervanging is het weegsysteem, Diftar, dat op enkele van de te vervangen bedrijfsvoertuigen moet worden aangebracht. 7100120 Milieustraat In verband met gewijzigde wetgeving moeten er meer fracties op de milieustraat apart worden ingezameld. Hierdoor moet de inrichting van de milieustraat worden aangepast. De herinrichting van de milieustraat moet er tevens voor zorgen dat het gebruik en de doorstroming van particuliere voertuigen wordt verbeterd. Het krediet blijft noodzakelijk. 7100122 Vervanging riolering Van de investering > 3 jaar (€ 4.767.205) wordt 60% in 2015 ingezet en gerealiseerd voor de rioolvervanging W. de Zwijgerlaan/Hoven. Het resterende krediet wordt ingezet voor het vervangen van de riolering Noorderkwartier conform vGRP 2014-2018 (RV 130144). 7100285 Wissellocatie pa-containers kenauweg Dit investeringskrediet blijft noodzakelijk en is onderdeel van het totaalplan herhuisvesting. Momenteel loopt de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Na verkrijgen van de omgevingsvergunning start aanbesteding. 7100323 Herinrichting Marnixstraat/molenstraat/Pasteurstraat e.o. Het werk en het krediet worden meegenomen in het nieuw te maken krediet voor de afronding van de werkzaamheden rond Nieuw Leyden. 7100483 Verv. Riolering Genestetstraat 2de fase In 2014 is 65% van de geplande werkzaamheden uitgevoerd. De resterende werkzaamheden worden in 2015 vorm gegeven. 7100484 Verv. Riolering Middelste gracht en 7100485 Verv. Riolering Uiterste Gracht De geplande investering in het VGRP 2009-2013 voor het afkoppelen van de riolering (afkoppelen niet nodig in verband met voldoen aan basisinspanning) Uiterstegracht en Middelstegracht van € 1.332.000,(7100484 en 7100485) is bij besluitvorming vGRP 2014-2018 (RV130144) bestemd voor het vervangen van de rioolpersleidingen Merenwijk Rosmolen. Het werk vervanging rioolpersleidingen Merenwijk Rosmolen is aanbesteed en in uitvoering. De verwachte oplevering is Q3 2015. 7100514 Vervangen val Churchillbrug Zodra de variantkeuze voor het nieuwe val van de brug is vastgesteld, zal de voorbereidingsfase verder worden afgerond waarna het werk kan worden aanbesteed. De realisatie vindt naar verwachting in 2015 plaats. 7100607 Vervangen meerpalen Het krediet blijft noodzakelijk in de planperiode 2014-2017, conform het door de Raad vastgestelde beheerplan Kunstwerken en de vastgestelde Perspectiefnota 2014-2017. 7100744 Parkbruggen (15 st) Merenwijk/Stevenshof De 15 stuks parkbruggen zullen in het voorjaar van 2015 worden aangelegd. Programma 6 Stedelijke ontwikkeling 7100126 plankn won.Van Vollenhovenk.+Du Rieustr. Project is nog steeds in uitvoering, betreft plankosten die contractueel door aannemer aan gemeente dienen te worden betaald. Met de ontwikkelaar zijn gesprekken gaande over planaanpassingen Van Vollenhovenkade. In

306 | Bijlagen

die gesprekken wordt ook de betaling van de verschuldigde plankosten betrokken. Voor de Du Rieustraat heeft dat traject tot concreet resultaat geleid. 7100129 planvoorb.rec.Haarlemmerweg/-dijk Het krediet kan nog niet worden afgesloten. Er moeten nog diverse werkzaamheden worden verricht. Momenteel word gewerkt aan een ontwerp bestemmingsplan en uitvoeringsbesluit. 7100158 Brede School LN (kap.last tlv res), 7100182 Brede School LN (kap.last tlv expl.) en 7100468 grond brede school LN (Het Gebouw) De vastgoedkredieten Brede School Leiden Noord (Het Gebouw) kunnen nog niet worden afgesloten bij de jaarrekening 2014 omdat in het pand nog een claim speelt voor de verbetering van akoestiek, daartoe zijn rekeningen nog niet betaald. Deze zijn als garantie stelling achter gehouden. Daarnaast lopen i.v.m. beheeraspecten nog een aantal optimalisaties (o.a. verbetering toegankelijkheid minder validen). 7100151 planvorming geb.ontw.Lammenschanspark Betreffend project is nog in voorbereiding/uitvoering. De bouwblokken en het openbaar gebied worden gefaseerd in gebruik genomen. De oplevering eerste woningen en eerste deel openbaar gebied staan gepland voor het eerste kwartaal 2015. Het project loopt door t/m 2018/2019. 7100154 Kooiplein uitvoering Het project Kooiplein is volop in de uitvoering en zal nog een aantal jaar doorlopen. 7100135 exploitatieovk Haagwegterrein (La Linea) Ten gevolge van de stagnatie op de woningmarkt loopt dit project langer door dan verwacht. Dit project loopt in elk geval door tot 2016. 7100148 aanpassingen parkeerterrein Haagweg Met La Linea staat de afspraak dat er nog werkzaamheden te verrichten zijn in 2015 in de afscherming van het parkeerterrein; die kosten moeten nog ten laste gebracht kunnen worden van dit krediet. 7100150 bijdrage aan Ons Doel ivm Lorentzhof De samenwerkingsovereenkomst ontwikkeling Lorentzhof locatie wordt in 2015 formeel ontbonden, er moet nog rekening gehouden worden met een verrekening van claims van Ons Doel mbt gemaakte plankosten. 7100171 Bijdrage overheadkosten WOP Noord van Kooiplein In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100164 GEO - uitvoering sociaal statuut In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100165 GEO - bijdrage aan overhead bureau WOP Noord In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100166 GEO - bijdrage aan sociaal programma WOP Noord In het kader van het uitvoeringsprogramma WOP-Noord 2011 – 2018 moet dit krediet beschikbaar blijven. 7100156 Tuin van Noord In verband met de discussie omtrent de doorsteek bij Ons Buiten die in 2014 beslecht is, zijn de werkzaamheden in de Tuin van Noord opgeschort. Hierdoor zijn de werkzaamheden pas vanaf eind 2014 opgepakt en loopt het project tot eind 2015 door. Inclusief afronding zal dit project naar verwachting worden beëindigd in het eerste kwartaal 2016. 7100144 taxeren panden In 2015 zullen wederom taxaties moeten worden gemaakt, waarvoor de resterende middelen zullen worden ingezet. 7100149 scheidingswand+sanering Garenmarkt 36-44 De werkzaamheden zijn in principe afgerond, maar tot de grond is overgedragen loopt de gemeente nog een risico op extra kosten zodat het krediet moet worden opengehouden. Door onvoorziene omstandigheden is er enige vertraging opgetreden. Naar verwachting zal overdracht tweede kwartaal 2015 alsnog plaatsvinden. 7100155 Bodemsanering Breestraat-Botermarkt Het krediet voor de bodemsanering van de Breestraat-Botermarkt moet mininaal tot 2015 open blijven in verband met nazorg op dit project.

Bijlagen | 307

7100179 Renovatie De Waag Uitvoering van werkzaamheden zijn nog niet volledig afgerond en vinden gelijktijdig plaats met het project Levendige Waag. 7100306 grond Seinp.str-Spoorln-Biels.str-Nassau Krediet is voor aankoop grond van NS. De concept-overeenkomst is gereed en streven is dat de grond in 2015 zal worden overgedragen. 7100152 Gevelsanering woningen De gemeente heeft vanuit de Rijksoverheid de verplichting om met dit krediet de zogenaamde A-lijstwoningen geluid te saneren en heeft hiervoor de tijd tot 2020. Daarnaast zal in 2018 op rijksniveau nieuw geluidsbeleid worden vastgesteld en naar verwachting wordt het termijn waar binnen woningen gesaneerd mogen worden met 30 jaar verlengd. 7100244 LVC Met het uitvoeringsbesluit Renovatie en uitbreiding Lakenhal is door B&W besloten om het bestaande krediet LVC autonoom na oplevering van Muziekcentrum De Nobel niet af te sluiten en tevens mede beschikbaar te houden als additionele risico-buffer voor de restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal. 7100167 Openbare ruimte Aalmarktproject en 7100762 Nieuwe Waagbrug De ontwikkeling van het Aalmarktproject is nog in volle gang dus het krediet kan niet worden afgesloten. 7100316 Planvoorbereiding Kaasmarkt Met de wisseling van het college is een nieuwe studiefase ingezet om een keuze te maken tussen de verschillende opties voor de Kaasmarkt. Het college verwacht na het zomerreces 2015 een concreet besluit te kunnen nemen over deze ontwikkellocatie in de binnenstad. 7100329 Bouwkundige aanpassingen De Waag De laatste werkzaamheden vinden begin 2015 plaats en moeten nog betaald worden. 7100153 Planvoorbereiding Leiden Bio Science Park Dit krediet is beschikbaar gesteld voor de projectperiode die duurt tot 2016. Van 2016 tot en met 2018 is in de meerjarenbegroting een bijdrage beschikbaar gesteld om de projectperiode en daarmee het krediet te verlengen. 7100136 LBSP externe plankosten Dit krediet is beschikbaar gesteld voor de projectperiode die duurt tot 2016. Programma 7 Jeugd en onderwijs 7100180 Brede School LN (kap.last naar 642111) en 7100183 kosten verhuisplan Brede School LN De vastgoedkredieten Brede School Leiden Noord (Het Gebouw) kunnen nog niet worden afgesloten bij de jaarrekening 2014 omdat: ■ In het pand speelt nog een claim voor de verbetering van akoestiek, daartoe zijn rekeningen nog niet betaald. Deze zijn als garantiestelling achter gehouden. ■ I.v.m. beheeraspecten lopen nog een aantal optimalisaties, toegankelijkheid mindervaliden zou nog een verbetering behoeven, zeker nu het sociaal wijkteam ook gehuisvest is in Het Gebouw. 7100190 aankoop nieuwbouw Da Vinci Lammenschans Finale afrekening met CCL/ROC zal in de loop van 2015 plaats vinden. Daarom kan dit krediet nog niet worden afgesloten. 7100187 nieuwbouw Leo Kanner College Aan de nieuwbouw van de Leo Kannerschool, ter plaatse van de Cesar Franckstraat 9, wordt al lange tijd gewerkt. Vorig jaar is het kavel bouwrijp gemaakt, zijn de bouwplannen verder uitgewerkt en zijn de vergunningen verstrekt. Begin dit jaar is het bouwplan aanbesteed. Na een bezuinigingsronde zal de opdracht worden gegund en kan de aannemer aan de slag. Het bouwtraject is in volle gang. Het krediet “7100187 nieuwbouw Leo Kanner College” (ouder dan 3 jaren) kan derhalve niet worden afgesloten. 7100195 Driestarcollege en gymlokalen De nieuwbouw van het Driestar College wordt in één bouwstroom ontwikkeld met de bouw van 2 sportzalen (4 gymzalen) en een parkeervoorziening. Het uitvoeringsbesluit is vastgesteld. De bouw start in 2015 en oplevering zal plaatsvinden in 2016. Daarom moet dit krediet gehandhaafd blijven.

308 | Bijlagen

7100196 Gymnastieklokelen Houtkwartier De nieuwbouw van de gymnastieklokalen Houtkwartier wordt in één bouwstroom ontwikkeld met de bouw van het Driestar College en een parkeervoorziening. Het uitvoeringsbesluit is vastgesteld. De bouw start in 2015 en oplevering zal plaatsvinden in 2016. Daarom moet dit krediet gehandhaafd blijven. 7100313 Gymnastieklokalen Kikkerpolder Begin 2013 is een uitvoeringsbesluit genomen voor de bouw van 2 gymzalen in de Kikkerpolder. In 2014 is het bestemmingsplan gewijzigd. De uitvoering zal in 2015 starten en de oplevering zal plaatsvinden in 2016. daarom moet dit krediet gehandhaafd blijven. 7100186 St Joseph Oppenheimstraat nieuwbouw De laatste afronding van de bouw en inrichting van de ruimte om de Josephschool kan pas plaatsvinden na de afronding van fase 2. De afwikkeling van verkeer (ook voor de school) wordt gecombineerd met de inrichting voor fase 2 uitgevoerd. Programma 8 Cultuur, sport en recreatie 7100006 Archiefkasten Dit krediet kan niet worden afgesloten. De raad is over dit krediet geïnformeerd bij de 2e bestuursrapportage 2013, waaruit blijkt dat er de komende jaren nog werkzaamheden verricht moeten worden t.b.v. de digitaliseringsactiviteiten. 7100236 Vervanging van de koelingsbuffetten Leidse Schouwburg Voor de vervanging van de koelingsbuffetten is € 30.000, beschikbaar gesteld. Bedoelde vervanging wordt gelijktijdig uitgevoerd met de uitbreiding van de foyer van de Leidse Schouwburg. Dit betekent dat de vervanging in 2015 wordt uitgevoerd. 7100229 Vervanging machines sportbedrijf In 2014 is het Sportbedrijf onderdeel geworden van het Cluster Beheer. In 2015 wordt de inzet van materieel geanalyseerd op basis waarvan de noodzakelijke vervanging wordt vastgesteld 7100245 Muziekcentrum De Nobel Het gebouw is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100311 De Nobel - theatertechniek (10 jr) Het gebouw met daarbinnen de theatertechniek is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100312 De Nobel - theatertechniek (5 jr) Het gebouw met daarbinnen de theatertechniek is eind 2014 opgeleverd. De financiele afhandeling volgt nog in 2015. 7100673 Combibad De Vliet Verwacht wordt dat het college van Burgemeester en Wethouders in het eerste kwartaal 2015 een definitieve projectopdracht zal vaststellen. Voornemen is om de raad vervolgens medio maart 2015 een voorbereidingskrediet te vragen voor de verwachtte kosten tot aan kaderbesluit. Dit krediet zal op kostenplaats 7100673 geadministreerd worden. Daarom het krediet handhaven. 7100438 verv.toplaag gravel tennis Merenwijk De vervanging is nog niet geheel afgerond. Verwachting is dat in 2015 het projec wordt afgerond. 7100205 Drie Oktoberhal - Verv. dakbedekking Door uitval van een technisch beheerder is dit project meerdere malen noodgedwongen verschoven naar 2015. 7100444 bouwkundig herstel Vijf Meibad Deel luchtbehandeling wordt in 2015 vervangen. 7100447 bouwkundig herstel Pieterskerkgracht Op basis van rapport Monumentenwacht worden werkzaamheden in 2015 uitgevoerd. 7100328 renovatie kleedkamers VV Leiden Momenteel wordt de renovatie van de kleedkamers uitgevoerd. Medio 2015 zal de rennovatie worden affgerond. Hierdoor is het noodzakelijk dat het krediet nog niet wordt afgesloten.

Bijlagen | 309

7100439 dakveiligheidsvoorzieningen gebouwen Opdrachten zijn uitgezet uitvoering start 1e kwartaal 2015. 7100257 Herstel metsel- en voegwerk de Burcht Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de oorzaak van steeds terugkerende zettingen en verzakkingen, waardoor schade aan metselwerk ontstaat. De middelen zijn hiervoor nodig en moeten zeker in 2015 nog beschikbaar blijven. 7100258 VV106 Acco/ Renovatie Molen de Valk Momenteel is er wederom sprake van een toetsingsperiode. Hieruit volgen eventuele vervolg werkzaamheden in 2015. Het krediet kan derhalve niet worden afgesloten. 7100229 Vervanging machines sportbedrijf In 2015 wordt het de inzet van materieel geanalyseerd op basis waarvan de noodzakelijke vervanging wordt vastgesteld. 7100217 nieuwbouw Scylla tafeltennis In 2014 heeft de TW verrekinging met de fiscus plaatsgevonden waarmee de nieuwbouw is afgerond. Het krediet kan met een positief saldo van € 24.530 worden afgesloten. 7100228 Gebouwen Montgomerystraat In verband met nog beperkte werkzaamheden na oplevering dient het restant budget behouden te blijven. Programma algemene dekkingsmiddelen 7100271 Aanleg autowasplaats SB De technische eisen met betrekking tot de vervanging van de installatie zijn vastgesteld. In 2015 volgt de aanbesteding en realisatie. 7100281 CENTRIC-systeem Het investeringskrediet Centric kan nog niet worden afgesloten. In 2015 komen er nog aanvullende kosten in verband met de tot stand gebrachte koppeling met het data-distributiesysteem (DDS). Ook het project Digitalisering parkeervergunningen zal nog voor kosten zorgen die op dit krediet worden verantwoord. De verwachting is dat het krediet voldoende zal zijn en dat het eind 2015 kan worden afgesloten. 7100286 Handterminals stadstoezicht De aanbesteding voor o.a. de vervanging van de handterminals is eind 2014 gestart. De aanbesteding heeft betrekking op hard- en software voor fiscale en brede handhaving (kortgenoemd handhaafsysteem). In 2015 wordt dit krediet ook besteed aan verdere digitalisering van handhaven in de openbare ruimte.Het krediet kan derhalve niet worden afgesloten. 7100287 Mobilofoonnetwerk Alle bedrijfsvoertuigen zijn voorzien van communicatieapparatuur. Ook in nieuwe voertuigen moet dit nog worden aangebracht. 7100289 en 7100290 Wagenpark 6 en 8 jaar, 7100657 DAF FA en 7100658 Williams aanhangwagen Op basis van de recente organisatieontwikkeling en analyse van de werkzaamheden wordt de noodzakelijke vervanging van bedrijfsvoertuigen vastgesteld. Inmiddels zijn diverse Europese aanbestedingen gestart. Maar omdat het over het algemeen om specialistische bedrijfsvoertuigen gaat is er sprake van lange levertijden. In 2015 wordt de balans opgemaakt van de totale inzet van bedrijfsvoertuigen en het daarbij behorende vervangingsschema. 7100293 t/m 7100295 Kenauweg De voorbereiding voor de herinrichting is in volle gang. In 2015 wordt de omgevingsvergunning aangevraagd en zal gestart worden met de uitvoering van de werkzaamheden. 7100319 Vervanging ondergrondse tank Op basis van de jaarlijkse inspectie en keuring wordt de noodzaak tot het vervangen van de tank bepaald. Wanneer de keuringsuitslag negatief is zal de tank direct moeten worden vervangen. 7100273 meubilair: vooruitlopend op de Ambtelijke herhuisvesting in 2020 zal in het stadhuis een pilot flexwerken starten. De start van deze pilot is vertraagd, maar is voorzien in 2015, gekoppeld aan de organisatie ontwikkeling van Leiden. Daarom blijft het krediet beschikbaar.

310 | Bijlagen

7100275 toegangscontrole en tijdregistratie: naar aanleiding van interne risicoanalyses zal in het stadhuis een project starten om de beveiliging te verbeteren. Het gaat om het realiseren van een aantal quick wins door fysieke en organisatorisch maatregelen. De start van dit project is voorzien in maart 2015. Daarom blijft het krediet beschikbaar. 7100298 representatieve ruimten: vooruitlopend op de Ambtelijke herhuisvesting in 2020 zal in het stadhuis een pilot flexwerken starten. De start van deze pilot is vertraagd, maar is voorzien in 2015, gekoppeld aan de organisatie ontwikkeling van Leiden. Onderdeel van het flexwerkconcept is de inrichting van een aantal representatieve ruimten. Daarom blijft het krediet beschikbaar. 7100268 SBL aanschaf beheersprogrammatuur Door reorganisatie van het sportbedrijf en inpassing in cluster beheer keuze voor beheerprogramma uitgesteld tot 2015. 7100321 Adlib In verband met het integreren van ICT collectiebeheer programmatuur is er een project gestart en zijn deze uitgaven nog niet verricht en moet het budget behouden blijven.

Bijlagen | 311

6.6 Toelichting reserves 6.6.1 Toelichting reserves programma 1 Naam

Reserve raad

Nummer/Afd.

8100060

Raadsbesluit

02.0081

Programma

Programma 1 Bestuur en dienstverlening

Doel

Belangrijkste doelstelling van de reserve is de financiering van de uitgaven voor verkiezingen en de opleiding en begeleiding van nieuwe raadsleden. Deze uitgaven worden voornamelijk in een verkiezingsjaar gemaakt en hoogte van de uitgaven kan per verkiezingsjaar variëren. De reserve is ook bedoeld om de financiering van de technische apparatuur zoals geluid en opname apparatuur voor commissie en raadsvergaderingen te dekken. De gemeenteraad kan ook aanspraak op het budget in de reserve doen voor de financiering van een raadsonderzoek, dan wel het uitvoeren van een second opinion bij voorstellen.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Voeding van de reserve vindt plaats vanuit het overschot op het van de budget griffie/raad. Bij de bestemming jaarrekening zal het restbudget van de griffie/raad gestort worden in de reserve raad. In 2014 is gestort: - RB14.0061 Bv.26 aanvulling uit griffiebudget € 27.870.

Besteding

Na Raadsbesluit. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€179.142

Maximale omvang

€ 150.000

Minimale omvang

€ 100.000

Bijzonderheden

Er volgt een voorstel tot wijziging van het maximale bedrag

Naam

Reserve Holland Rijnland

Nummer/Afd.

8100062

Raadsbesluit

06.0117 en 06.0173

Programma


Doel

De reserve is ingesteld bij de vaststelling van de begroting 2007 met het doel de gemeentelijke bijdrage aan de regionale investeringsbehoefte in infrastructuur en groen te kunnen opvangen. Met RB 06.0173 (06-02-2007) is besloten tot de instelling van een regionaal investeringsfonds binnen Holland Rijnland. Leiden draagt van 2008-2022 jaarlijks € 3.076.652 bij. Bij raadsbesluit 10.0127 is de bijdrage aan het investeringsfonds nog eens met € 20.422.700 verhoogd. Deze bijdrage wordt voor € 16.372.700 betaald per 1 april 2015. Voor de resterende € 4.050.000 wordt de jaarlijkse bijdrage na 2022 voortgezet tot dit bedrag is volgestort. De bijdragen worden gedekt uit deze reserve.

Functie

Financieringsfunctie

Datum realisatie

2007

Datum opheffing

2022

Voeding

In 2014 is niets gestort.

Besteding

De besteding van deze reserve dient om de bijdrage aan het regionaal investeringsfonds van Holland Rijnland te dekken. In 2014 is onttrokken: - RB06.0173/12.0056 regionaal investeringsfonds Holland Rijnland € 3.076.525

Omvang per 1-1-2015

€ 45.041.469

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

312 | Bijlagen

Griffie

Concern

Naam

Reserve flankerend beleid

Nummer/Afd.

8100063

Raadsbesluit

95.0168 / 04.0051

Programma


Doel

Middelen in deze reserve zijn bestemd voor: het flankerend beleid bij de taken- en efficiencydiscussie; organisatie en bijkomende kosten bij Ruimte voor nieuw Beleid, daaronder de Regie op Maat projecten en Anders werken.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

-

Datum opheffing

-

Voeding

Het totaal beschikbare bedrag voor het flankerend beleid taken en efficiency is indertijd geraamd op € 7,9 miljoen. Dat bedrag is in fasen ook in deze reserve gestort. In het kader van ‘Ruimte voor Nieuw Beleid’ is in 2007 een bedrag gereserveerd van € 5 miljoen, dat ook bij deze reserve is gevoegd. Voor Anders Werken is een bedrag van € 1,068 miljoen gereserveerd en gestort in deze reserve. In 2014 is niets gestort.

Besteding

In 2014 is onttrokken: - RB11.0002 naar een toonaangevende organisatie € 33.700 - RB09.0095 verbetering postafhandeling € 173.061 - RB14.0061 Bv.5 reg.bovenf.pers. € 335.884.

Omvang per 1-1-2015

€ 1.021.875

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Concern

Bijzonderheden

Naam

Bedrijfsvoeringreserve concern

Nummer/Afd.

8100064

Raadsbesluit

08.0051

Programma


Doel

De doelstelling van de bedrijfsreserve is de egalisatie van resultaten op de bedrijfsvoering ten opzichte van de begroting over meerdere jaren en om incidentele knelpunten in de bedrijfsvoering op te lossen. Met dit instrument wordt beoogd de integrale managementverantwoordelijkheid te concretiseren en de budgetdiscipline te vergroten. Zie ook RB 12.0011.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2008

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

In 2014 is gestort: - RB14.0061/Bv100 aanvullingtot minimum niveau € 756.168 - RB14.0061/Bv99 dekking zaakgewijs werken € 495.000.

Besteding

In 2014 is onttrokken: - RB12.0068 bijdrage aan Servicepunt71 € 547.732 - RB12.0070 digitalisering cliënten archief € 26.000 - RB12.0120 (zie b&w 12.0600 horizontaal toezicht) € 50.000 - RB13.0127 formatie € 30.000 - RB13.0127 programma control doorontwikkeling € 29.000 - RB13.0127 verbeterplan kwestie van doen € 340.000 - Berap 2014 meerwerk Servicepunt71 € 364.306 - Berap 2014 postregistratie € 94.809 - Berap 2014 doorontwikkeling sportbedrijf € 70.000.

Omvang per 1-1-2015

€ 781.180

Maximale omvang

3,5% van de personele lasten van de ambtelijke organisatie

Minimale omvang

1,0% van de personele lasten van de ambtelijke organisatie

Concern

Bijzonderheden

Naam

Reserve brandschadefonds

Nummer/Afd.

8100065

Concern

Bijlagen | 313

Naam

Reserve brandschadefonds

Raadsbesluit

11.0056

Programma


Doel

Egalisatie van de afwijkingen tussen de werkelijke en de gebudgetteerde kosten voor de verzekering tegen branden stormschade over meerdere jaren, taxatiekosten en kosten voor preventieve maatregelen.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2010

Datum opheffing

1-1-2014

Voeding

In 2014 is niets gestort.

Besteding

In 2014 onttrokkken: - RB14.0061/Bv23 vrijval/opheffing reserve € 283.149.

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Egalisatiereserve verkiezingen

Nummer/Afd.

8100066

Raadsbesluit

11.0086

Programma


Doel

Verkiezingen vinden niet jaarlijks plaats. Het houden van verkiezingen is een wettelijke taak en de middelen daarvoor zijn jaarlijks opgenomen in de algemene uitkering, ook al vindt er geen verkiezing plaats. De reserve zorgt ervoor dat er middelen beschikbaar zijn ter dekking van de kosten van de verkiezingen.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Het verkiezingsschema zal niet altijd hetzelfde ritme hebben omdat het kabinet niet altijd de volledige termijn volmaakt. Mogelijk dat de storting aangepast moet worden om de egalisatie te realiseren. In 2014 is niets gestort.

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB11.0047/ pn 2012-2015 € 150.000

Omvang per 1-1-2015

€ 50.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Service en Informatie

Bijzonderheden

Naam

Reserve Rekenkamer

Nummer/Afd.

8101247

Raadsbesluit

13.0095

Programma


Doel

Belangrijkste doelstelling van de reserve Rekenkamer is de mogelijkheid voor een meer flexibele financiering van de uitgaven voor onderzoek en de mogelijkheid tot extra onderzoek. De uitgaven van de onderzoeken van de Rekenkamer lopen vaak over de jaargrens heen en het aantal onderzoeken kan per jaar variëren.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2013

Datum opheffing

n.v.t.

314 | Bijlagen

Griffie

Naam

Reserve Rekenkamer

Voeding

Voeding van de reserve vindt plaats vanuit het overschot op het budget van de Rekenkamer. Bij raadsvoorstel bestemming jaarrekening kan de raad indien nodig besluiten tot een extra storting in de reserve Rekenkamer. De omvang van de reserve Rekenkamer bedraagt per 1 januari minimaal € 20.000 en maximaal € 40.000. In 2014 is gestort: - RB14.0061 BV.25 Aanvulling rekenkamerbudget

Besteding

Na Raadsbesluit. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€19.994

Maximale omvang

€ 40.000

Minimale omvang

€ 20.000

Bijzonderheden

6.6.2 Toelichting reserves programma 2 Er zijn geen reserves binnen dit programma.

6.6.3 Toelichting reserves programma 3 Naam

Reserve Cofinancieringsfonds Kennisstad

Nummer/Afd.

8101284

Raadsbesluit

14.0096

Programma

Programma 3 Economie en toerisme

Doel

Het doel van het Cofinancieringsfonds is om initiatieven op gebied van kennis in de stad mede te financieren.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

Vanaf 2014.

Datum opheffing

Vooralsnog per 2018.

Voeding

De reserve wordt gevoed uit de beschikbare middelen van het Cofinancieringsfonds. In 2014 is gestort: - RB14.0096 Instellen reserve € 847.700

Besteding

College is bevoegd orgaan. Bestedingen vinden plaats na collegebesluit. Het college toetst aanvragen aan het door de raad vastgestelde kader voor cofinanciering. In 2014 is onttrokken: - RB14.0096 Initiatieven kennis € 637.700

Omvang per 1-1-2015

€ 210.000

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen

Bijzonderheden

Aanwending van de reserve Cofinancieringsfonds Kennisstad kan, zonder voorafgaand raadsbesluit, door het College van B&W plaatsvinden.

Naam

Reserve Programma Binnenstad

Nummer/Afd.

8101286

Raadsbesluit

14.0096

Programma


Doel

Het doel van Programma Binnenstad is een steeds beter functionerende economie in de binnenstad waarbij in de uitvoering de bezoeker centraal staat.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

2019

Strategie , Middelen en Concern


Bijlagen | 315

Naam

Reserve Programma Binnenstad

Voeding

De reserve wordt gevoed uit de beschikbare middelen van de jaarlijkse budgetten Uitvoeringprogramma Binnenstad, effectuering Handboek openbare ruimte en de jaarlijkse bijdrage vanuit de collegeonderhandelingen 2014. In 2014 is gestort: - RB14.0096 Dotatie budget Beestenmarkt € 498.572 - Berap 2014 Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 1.500.000 - RB14.0132 Bijdrage van vereveningsreserve grondexploitaties € 556.000

Besteding

De in de reserve aanwezige middelen zullen worden besteed aan incidentele acties binnen het programma Binnenstad. In 2014 is niets onttrokken aan deze reserve.

Omvang per 1-1-2015

€ 2.554.572

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen

Bijzonderheden

Naam

Reserve economische impulsen en kennisstad

Nummer/Afd.

8101305

Raadsbesluit

14.0096

Programma


Doel

Geven van financiële impulsen t.b.v. economische ontwikkelingen en initiatieven in de stad.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

-

Voeding

Verdeling Nuonmiddelen conform beleidsakkoord. 1e actualisatie Programmabegroting 2015-2018 vanuit algemene middelen in de jaren 2015-2019. In 2014 is gestort: - Berap 2014 Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 2.000.000

Besteding

Financiële impulsen t.b.v. economische ontwikkelingen en initiatieven in de stad, zoals Uitvoering Economische agenda 071, impuls kennisintensieve bedrijvigheid en impuls programma Binnenstad. In 2014 is onttrokken: - RB14.0102 Subsidie aanpassing Biopartner 4 gebouw € 500.000

Omvang per 1-1-2015

€ 1.500.000

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen


Bijzonderheden


Reserve parkeren

Nummer/Afd.

8100156

Raadsbesluit

Programma

Programma 4 Bereikbaarheid

Doel

Egalisatie van de exploitatieresultaten parkeervoorzieningen over meerdere jaren.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De vermeerderingen en verminderingen hangen samen met het resultaat op de prestatie parkeren die bij de jaarrekening ten gunste of ten laste van de reserve wordt gebracht. Bij de perspectiefnota 2010 - 2013 is besloten om jaarlijks een oplopend bedrag te storten in de reserve parkeren. Dit om de bijdrage van de parkeerreserve aan de algemene middelen in de jaren 2010 tot 2018 geleidelijk naar nul te brengen. In 2014 gestort: - Dotatie conform geldend rentepercentage € 144.810 - Div.besluiten Resultaat parkeerexploitatie € 3.480.973

316 | Bijlagen

Vastgoedontwikkeling en Grondzaken

Naam

Reserve parkeren

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB11.0137 Storting in reserve afbouwregeling SSL € 433.000 - RB13.0127 Verbetering wijk Transvaal € 64.064 - RB14.0082 Parkeerregulering schilwijken € 51.901 - Div.besluiten Resultaat parkeerexploitatie € 3.325.037

Omvang per 1-1-2015

€ 6.992.287

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve bereikbaarheid

Nummer/Afd.

8100157

Raadsbesluit

10.0056

Programma


Doel

Bestemmen van specifieke gelden voor de realisatie van de doelen binnen het programma Bereikbaarheid.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2014

Voeding

In RV 09.0029 is besloten € 1.880.000 beschikbaar te stellen voor het programma Bereikbaarheid

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB10.0078 Verkeerscirculatieplan € 13.833

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Realisatie

Bijzonderheden

Naam

Reserve Ringweg Oost

Nummer/Afd.

8100158

Raadsbesluit

09.0118

Programma


Doel

Bestemmen van specifieke gelden voor de aanleg van de Ringweg Oost of projecten die voortkomen in het kader van LAB071.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2014

Voeding

Bijdrage Leiden vanuit de NUON reserve, bijdrage van de provincie en de decentralisatie-uitkering Spoorse doorsnijdingen. Jaarlijks wordt rente in de reserve gestort. In de perspectiefnota 2014 is besloten om de reserve rentedragend te maken tot en met 2022. In 2010 is € 25.500.000 gestort uit de reserve verkoop aandelen Nuon. In 2013 heeft er een storting plaats gevonden van € 11.900.000 vanuit middelen die ontvangen zijn in het kader van de decentralisatie-uitkering Spoorse doorsnijdingen. Daarnaast zijn er dotaties gerealiseerd voor de rente. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 1.425.244

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB14.0096 Storting in reserve bereikbaarheidsprojecten € 42.146.514

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

PMB

Bijzonderheden

Bijlagen | 317

Naam

Reserve kapitaallasten parkeergarage Kooiplein

Nummer/Afd.

8100159

Raadsbesluit

10.0003

Programma


Doel

Dekking van de kapitaallasten die voortvloeien uit het vastgoedkrediet ten behoeve van de genoemde parkeergarage.

Functie


Datum realisatie

2013/2014

Datum opheffing

2014

Voeding

De reserve wordt gevoed uit het uitvoeringsbesluit RV 10.0114 Kooiplein waarin is opgenomen dat er een krediet beschikbaar komt van € 9,85 mln. Een deel van de investering wordt gedekt uit het investeringsprogramma; een deel van de afschrijvingslasten wordt gedekt uit deze reserve. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Dekking van de kapitaallasten die verband houden met de investering in de parkeergarage Kooiplein. In 2014 onttrokken: - RB14.0096 Opheffing/balansverkorting € 2.956.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

€ 2.956.000

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Bij de bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen.

Naam

Bestemmingsreserve Bereikbaarheidsprojecten

Nummer/Afd.

8100160

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Het voorkomen van knelpunten bij de realisatie van belangrijke bereikbaarheidsprojecten.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

Nader te bepalen.

Voeding

Bestemmingsreserve “Opbrengst verkoop aandelen Nuon”. In 2014 gestort: - RB14.0096 Bijdrage van reserve Ringweg Oost € 42.146.514 - RB14.0096 Bijdrage van reserve voorziene investeringen € 12.235.003 - RB14.0096 Beheerskosten LAB071 € 167.161 - RB14.0096 Terugbetaling reseve afkoopsommen erfpacht € 5.753.940 (negatief)

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. Op 9 juli 2013 heeft de raad bij de bestemming van het resultaat van de jaarrekening 2012 een amendement aangenomen waarin € 1.983.500 van de bestemmingsreserve Bereikbaarheidsprojecten als dekking voor de kosten van het ongelijkvloers maken van de kruising Julius Ceasarbrug/Kanaalweg wordt geoormerkt. Er zijn kredieten beschikbaar gesteld voor Kwaliteitsverbetering Breestraat (€ 1.175.000), voorbereiding HOV-NET ZuidHolland (€ 750.000) en begeleiding van het traject voor de aanleg van de Rijnlandroute (€ 400.000) welke (deels) gedekt zijn door deze reserve. In 2014 onttrokken: - RB12.0092 Rijnlandroute € 78.479 - RB13.0019 HOV-NET ZH € 406.733 - RB13.0063 Kwaliteitsverbetering Breestraat € 1.075.000 - RB14.0096 Taakstelling OV € 301.200 - RB14.0096 Onderdoorgang spoor Kanaalweg (spodo) € 195.586 - RB14.0096 Bereikbaarheid Leidse agglomeratie (LAB071) € 310.475

Omvang per 1-1-2015

€ 53.390.827

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

PMB

Realisatie

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve fietsenstalling station

Nummer/Afd.

8100161

318 | Bijlagen


Naam

Bestemmingsreserve fietsenstalling station

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Het realiseren van een structurele oplossing voor het fietsparkeren in het stationsgebied.

Functie


Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Uit de bestemmingsreserve “Opbrengst verkoop aandelen Nuon” is bij B&W voorstel 11.0205 d.d. 30 juni 2011 gestort € 4,0 mln. in het kader van de bestemming restant aandelen NUON. In 2014 gestort: - Berap 2014 Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 5.000.000

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. Bij RV 13.0114 "uitvoeringsbesluit Rijnsburgerblok" is besloten de kapitaallasten van de stichtingskosten en de inrichtingskosten te dekken via jaarlijkse onttrekking uit deze reserve. In RV 13.0114 "Uitvoeringsbesluit Rijnsburgerblok" is besloten de verwachte negatieve exploitatieresultaten van het realistische scenario in de aanloopjaren 2017 (-/- € 157.000,-), 2018 (-/- € 159.000,-) en 2019 (-/- € 53.000,-) te verrekenen met de reserve “fietsenstalling station”. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 9.000.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve Ontsluiting Bio Science Park

Nummer/Afd.

8100976

Raadsbesluit

Bestemming resultaat jaarrekening 2011 (RB12.0059)

Programma


Doel

Ontsluiting Bio Science Park

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Voor het project Ontsluiting Bio Science Park is in 2009 een subsidiebeschikking ontvangen van het ministerie van Economische Zaken voor een bedrag van € 10.000.000. In 2011 heeft het ministerie een voorstel gedaan om de subsidie om te zetten in een decentralisatie-uitkering. Hiermee heeft B&W ingestemd. In de septembercirculaire 2011 is opgenomen dat de gemeente in 2012 € 8.000.000 en in 2015 € 2.000.000 ontvangt via de decentralisatie-uitkering SR Bio Science Park Leiden. In 2014 is niets gestort.

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB13.0096 Ontsluiting Bio Science Park € 1.797.766

Omvang per 1-1-2015

€ 5.792.233

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

PMB

Bijzonderheden

Naam

Reserve afbouwregeling SSL

Nummer/Afd.

8101020

Raadsbesluit

Meerjarige overeenkomst SSL voor de periode 2012 – 2016 (RB 11.0137)

Programma


Doel

De reserve afbouwregeling SSL dient om de bijdragen aan de Stichting Stadsparkeerplan Leiden (SSL) voor de jaren 2012 tot en met 2016 vast te leggen.

Functie


Datum realisatie

2012


Bijlagen | 319

Naam

Reserve afbouwregeling SSL

Datum opheffing

01/01/2017. Deze reserve is per 1 januari 2012 ingesteld en beëindigd op het moment dat aan de huidige dienstverlening van SSL geen behoefte meer is (thans voorzien in 2017)

Voeding

In 2014 gestort: - RB11.0137 Bijdrage van reserve parkeren € 433.000

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB11.0037 SSL bijdrage exploitatie € 433.000

Omvang per 1-1-2015

€ 2.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden



Nummer/Afd.

8100297

Raadsbesluit

06.0068

Programma

Programma 5 Omgevingskwaliteit

Doel

De bestemmingsreserve is ingesteld voor (her)inrichting huisvesting van de voormalige dienst Milieu en Beheer en heeft betrekking op de panden Adm. Banckertweg en Kenauweg.

Functie


Datum realisatie

2006

Datum opheffing

2014

Voeding

De bestemmingsreserve is in 2006 gevoed vanuit dotaties uit vereveningsreserve grondexploitaties. (€ 2.874.000) In 2014 is niets gestort.

Besteding

Om de kapitaallasten van het herhuisvestingsplan voormalig Milieu en Beheer (nu Stedelijk Beheer) te dekken wordt een jaarlijkse onttrekking aan de reserve gedaan gedurende 40 jaar. In 2014 onttrokken: - Rapportage 2007 Herhuisvesting voorm. Milieu en Beheer € 57.080 - RB14.0096 Balansverkorting € 665.051

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Reserve kapitaallasten grond Oostvlietpolder

Nummer/Afd.

8100300

Raadsbesluit

10.0080

Programma


Doel

Dekken van jaarlijkse rentelasten voor de verworven gronden bij Oostvlietpolder.

Functie


Datum realisatie

01-11-2010

Datum opheffing

31-12-2014

Voeding

Eenmalige storting bij oprichting van € 7.600.000 (RB 10.0149) In 2014 is niets gestort.

Besteding

Rentelasten verworven gronden Oostvlietpolder. In 2014 onttrokken: - RB14.0096 Balansverkorting € 6.500.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

320 | Bijlagen

PMB

Naam

Reserve kapitaallasten grond Oostvlietpolder

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve asbestsanering

Nummer/Afd.

8100303

Raadsbesluit

11.0044

Programma


Doel

Reservering voor sanering asbest in gemeentelijk vastgoed

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2011

Datum opheffing

-

Voeding

Jaarlijkse structurele storting van € 106.026 vanuit de exploitatie. In 2014 is gestort: - Werkbegroting 2014 Jaarlijkse storting € 282.026

Besteding

Sanering van asbest in gemeentelijk vastgoed. In 2014 onttrokken: - RB12.0120 Strategisch huisvestingsplan € 176.000 - RB14.0067 Storting in reserve bodemsanering ter compensatie asbestsanering 2013 € 244.233 - Berap 2014 Pilot asbestinventarisatie € 20.000 - Berap 2014 Asbestsanering Rijnlandblok € 275.000

Omvang per 1-1-2015

€ 1.249.298

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Reserve groen Oostvlietpolder

Nummer/Afd.

8100304

Raadsbesluit

11.0044

Programma


Doel

Reservering beheerkosten Oostvlietpolder

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2011

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 400.000 (RB11.0044) In 2014 is niets gestort.

Besteding

Beheerkosten van de Oostvlietpolder. In 2014 onttrokken: - RB14.0036 2de fase Oostvlietpolder € 46.927

Omvang per 1-1-2015

€ 169.825

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve Groene Singels

Nummer/Afd.

8100305

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Stedelijk Beheer

Bijlagen | 321

Naam

Bestemmingsreserve Groene Singels

Doel

Een doorgaande ring van parken, openbare ruimten, speelplekken, industriële monumenten en andere interessante locaties te creëren.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 7.683.728 (RB11.0047) uit reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. In 2013 is in verband met de herinrichting van de Lammermarkt € 2.200.000 aan de reserve gedoteerd vanuit de reserve parkeren (zie RB 13.0098). Tevens is vanuit resultaatbestemming 2012 in 2013 € 1.073.500 aan de reserve gedoteerd. In 2014 gestort: - Berap 2014 verdeling gelden coalitieakkoord 2014-2018 € 4.000.000,- (uit reserve compensatie dividend NUON, berap 2014).

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 onttrokken: - RB11.0129 Singelpark € 24.839

Omvang per 1-1-2015

€ 14.489.017

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve ontsluiting van groengebieden

Nummer/Afd.

8100306

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Reserveren voor het ontwikkelen van een ecologisch en recreatief netwerk vanuit de stad richting kust en landgoederen en richting Duinhorst en Weide

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 1.000.000 (RB 11.0047) uit de reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. Bij de jaarrekening 2012 (RB 13.0061/Bestemmingsvoorstel 104/Motie 12.0098/31) een extra dotatie van € 140.000 aan de reserve vanuit de Nuongelden. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 1.140.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve Ondergrondse afvalcontainers

Nummer/Afd.

8100307

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Reserveren voor implementatie van een ophaalsysteem door middel van het gebruik van ondergrondse containers.

Functie


Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

322 | Bijlagen

Stedelijk Beheer

Naam

Bestemmingsreserve Ondergrondse afvalcontainers

Voeding

Eenmalige storting van € 2.000.000 (RB 11.0047) uit de reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. Bij de jaarrekening 2012 (RB 13.0061/Bestemmingsvoorstel 104/Motie 12.0098/31) een extra dotatie van € 280.000 aan de reserve vanuit de Nuongelden. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 onttrokken: - Berap 2014/Balansverkorting € 2.000.000

Omvang per 1-1-2015

€ 280.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Indien een pilot de positieve effecten van ondergrondse afvalcontainers op de kwaliteit van de openbare ruimte aantoont, kan deze bestemmingsreserve voor uitbreiding van het aantal ondergrondse containers benut worden.

Naam

Bestemmingsreserve Duurzaamheidsfondsen

Nummer/Afd.

8100308

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

1. Oprichting van een ‘fonds duurzaamheid” ter grootte van € 2.000.000 voor de financiering, via een revolving fund constructie, van onderzoek en advies op maat voor eigenaren-bewoners van monumenten, voor eventuele bijdragen aan corporaties en voor een door Bouwend Nederland bepleite stimuleringsregeling. 2. Het oprichten van een fonds voor het eenmalig ondersteunen van lokale initiatieven op het terrein van duurzaamheid.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 3.000.000 (RB 11.0047) uit de reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. Bij de jaarrekening 2012 (RB 13.0061/Bestemmingsvoorstel 104/Motie 12.0098/31) een extra dotatie van € 420.000 aan de reserve vanuit de Nuongelden. In 2014 gestort: - Berap 2014 - Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 7.000.000

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 is onttrokken: - RB13.0094 Duurzaamheidsfonds 2 Lokale initiatieven € 151.478 - RB13.0093 Investeren in thuis € 333.593 - RB14.0013 Bijdrage aan reserve klimaatmaatregelen € 80.000

Omvang per 1-1-2015

€ 9.854.929

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Ruimte- en Milieubeleid

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve Klimaatmaatregelen

Nummer/Afd.

8100309

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Het plaatsen van zonnepanelen op het dak van Muziekcentrum De Nobel en de realisatie van groene daken op publieke gebouwen, waaronder scholen.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 500.000 (RB 11.0047) uit de reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. Bij de jaarrekening 2012 (RB 13.0061/Bestemmingsvoorstel 104/Motie 12.0098/31) een extra dotatie van € 70.000 aan de reserve vanuit de Nuongelden. In 2014 gestort: - RB14.0013 Bijdrage van de reserve duurzaamheidsfondsen € 80.000

Ruimte- en milieubeleid

Bijlagen | 323

Naam

Bestemmingsreserve Klimaatmaatregelen

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 onttrokken: - RB14.0013 Realisatie groene daken € 85.139 - RB13.0142 Storting in reserve kapitaallasten Lakenhal € 150.000

Omvang per 1-1-2015

€ 189.961

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve onderhoud kapitaalgoederen en herinrichting openbare ruimte

Nummer/Afd.

8100310

Raadsbesluit

11.0088

Programma


Doel

Reserveren voor het onderhoud van kapitaalgoederen en voor de noodzakelijke investeringen in de Nieuwe Beestenmarkt, herinrichting van de Breestraat en de begraafplaats Groenesteeg.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Ten laste van het saldo in de meerjarenbegroting, verdeeld over de jaren 2013: € 1.900.000; 2014: € 250.000; 2015: € 500.000, 2016 e.v. € 250.000. In 2014 gestort: - RB11.0088 Periodieke dotatie € 250.000 - Berap 2014 Bijdrage van de reserve compensatie dividend NUON € 9.000.000 - RB14.0096 Meerkosten abri's € 6.000

Besteding

Ter dekking van de lasten van klein en groot onderhoud inclusief kapitaallasten van vervangingsinvesteringen, zoals opgenomen in de beleidskaders en beheerplannen op kapitaalgoederen. In 2014 onttrokken: - RB13.0006 Kwaliteitsverbetering Breestraat € 73.425 - RB13.0098 Restauratie begraafplaats Groenesteeg € 151.944

Omvang per 1-1-2015

€ 9.638.361

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

PMB

Bijzonderheden


Vereveningsreserve grondexploitaties

Nummer/Afd.

8100359

Raadsbesluit

05.0052

Programm

Programma 6 Stedelijke Ontwikkeling

Doel

In de Vereveningsreserve grondexploitaties worden alle winsten die kunnen worden genomen ondergebracht. De vereveningsreserve is de overkoepelende reserve van het Grondbedrijf waaruit de onderliggende voorzieningen en bestemmingsreserves gevoed kunnen worden. Tevens worden vrijvallende gelden uit de onderliggende voorzieningen en reserves teruggestort in de vereveningsreserve om herbestemd te worden. De vereveningsreserve vormt het onbelegde vermogen van het Grondbedrijf.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

324 | Bijlagen


Naam

Vereveningsreserve grondexploitaties

Besteding

Jaarlijks wordt in Vermogensbeheer Grondexploitaties de stand van het vermogen herzien. Hierbij wordt door middel van een raadsvoorstel aangegeven hoe het stelsel van reserves en voorzieningen binnen dit vermogensbeheer moet worden geactualiseerd. Daar waar nodig zullen de bestemmingsreserves en de Voorziening Negatieve Grondexploitaties worden aangevuld volgens de inzichten die in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) worden gepresenteerd. Tevens zal bij ieder projectbesluit en uitvoeringsbesluit, dat door de raad dient te worden vastgesteld, bekeken worden of er een dotatie vanuit de Vereveningsreserve of de bestemmingsreserves noodzakelijk is. Zowel onttrekkingen als stortingen vinden dus plaats conform het meest recente MPG en Vermogensbeheer Grondexploitaties. In 2014 gestort: - Dotatie conform geldend rentepercentage € 31.681 - RB09.0069 Bijdrage van reserve bodemsanering € 500.000 - Mutatie voorziening negatieve grondexploitaties € 2.041.925 - Begroting 2014 - correctie kap.lasten Seinpaalstraa/Spoorlaan € 24.500 - Resultaat erfpacht - € 1.169.475 - RB14.0042 Tijd.herbest. ROC gebouw Haagweg € 423.644 - RB14.0060 Bijdrage van reserve risico's projecten in uitvoering € 3.343,174 - RB14.0067 Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 200.000 - RB14.0067 Bijdrage van concernreserve (Afkoopsom Werninkterrein) € 2.500.000 - RB14.0061 Resultaat erfpacht 2013 € 547.190 - RB14.0061 Anterieure overeenkomst Vondellaan 47 € 73.500 - RB14.0061 Verkoop gemeentelijk vastgoed 2013 € 2.147.179 - RB14.0061 Incidentele verkopen 2013 € 171.792 - RB14.0061 Opbrengst grondverkoop Vondellaan 47 € 288.511 - Berap 2014 Verplaatsing Marecollege € 3.113.500

Voeding

De vereveningsreserve wordt gevoed - deels via bestemming bij de jaarrekening - door de positieve resultaten van grondexploitaties, de verkoop van panden en het resultaat op erfpacht. In 2014 onttrokken: - RB12.0057 Bargelaan € 471.494 - RB12.0057 Dellaertweg € 16.475 - RB05.0129 Verkoop vastgoed inclusief taakstellingen € 98.103 - RB11.0023 Compensatie herhuisvesting GGZ-instellingen € 33.785 - RB08.0050 Storting ivm renterisico erfpacht € 250.000 - RB10.0114 Planvoorbereiding LBSP € 345.985 - RB10.0114 Storting in reserve strategische aankopen € 100.000 - RB10.0114 Taxeren panden € 132.165 - RB11.0042 Luifelbaan € 20.679 - RB11.0088 Kap.lasten Breestraat 46-48 € 73.297 - RB11.0088 Kap.lasten Ir. Driessenstraat 1-5 € 19.250 - RB10.0083 Hallenweg € 41.683 - RB07.0099 Kap.lasten De Wissel € 84.000 - RB12.0057 Roomburg € 222.808 - RB11.042 LBSP externe plankosten € 23.657 - RB12.0058 Tijdelijk beheer ROC Lammenschans € 12.036 - RB12.0058 Verhuizing RAP Jaarlijkse bijdrage € 30.000 - RB12.0120 Garenmarkt 36-44 € 5 - RB13.0062 Aansluiting Kooilaan/Willem de Zwijgerlaan € 97.035 - RB13.0062 Coördinatie WOP-Noord € 206.512 - Begroting 2014 correctie kap.lasten Ter Haarkade € 175.020 - RB13.0127 Herinrichting Kaarsemakersplein € 194 - RB13.0127 GEO - Bijdrage aan soc.progr. WOP Noord € 83.135 - RB13.0127 Uitvoering Kooiplein € 1.781.797 - RB13.0127 Planvoorb. gebiedsontwikkeling Lammenschanspark € 108.980 - RB13.0127 Sloop/Bouwrijpmaken voorm. Da Vinci € 7.795 - RB13.0065 Beheerskosten strategisch vastgoed € 572.367 - RB13.017 Opheffen reserve renterisico erfpacht € 225.000 - Resultaat erfpacht € 853.182 - RB14.0060 Bijdrage aan reserve bodemsanering € 564.389 - RB14.0067 Afkoopsom huurders Hooglanse Kerkgracht 2/2a € 20.000 - RB14.0061 Aankoop Werninkterrein € 2.500.000 - RB14.0061 Exploitatieresultaat NUON-terrein 2013 € 106.014 - RB14.0061 Haalbaarheidsstudies € 48.134 - RB14.0061 Verlaging wateroverlast Kooi € 300.000 - RB14.0096 Nieuweroord € 17.224 - RB14.0132 Bijdrage aan reserve programma Binnenstad € 556.000

Omvang per 1-1-2015

€ 6.781.065

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve bovenwijkse voorzieningen grondbedrijf

Nummer/Afd.

8100360

Raadsbesluit

n.v.t.


Bijlagen | 325

Naam

Reserve bovenwijkse voorzieningen grondbedrijf

Programma


Doel

Leiden zit aan de grenzen van zijn ruimtelijke mogelijkheden. Daarmee komt ook de klassieke werking bij de aanleg van voorzieningen waarvan het nut een enkel exploitatiegebied overschrijdt, te vervallen. In verband daarmee wordt het doel van de reserve omgebogen naar het bekostigen van het realiseren van een extra kwaliteitsimpuls aan de openbare ruimte, aangepast aan het monumentale karakter van de stad. Te denken valt aan kunstobjecten, een fontein, illuminatie, een en ander in een orde van grootte qua kosten die past bij de over het algemeen bescheiden inkomstenbronnen van deze reserve. Jaarlijks wordt bij Vermogensbheer Grondexploitaties een voorstel meegenomen voor de te honoreren objecten.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De reserve wordt met name gevoed door de uit exploitatieovereenkomsten voortvloeiende bijdrage in plankosten en bovenwijkse voorzieningen. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 6.072 - RB13.0061 La Linea € 93.804

Besteding

Conform doelstelling. In 2014 onttrokken: - RB09.0096 Reconstructie Maresingel € 11.606

Omvang per 1-1-2015

€ 391.892

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve afkoopsommen erfpacht

Nummer/Afd.

8100361

Raadsbesluit

Op aanbeveling van de accountant in de rekening 1996 opgenomen

Programma


Doel

De reserve is opgenomen om het inzicht in bezittingen en schulden van de gemeente te verbeteren. In 1996 is besloten de verantwoording van de afkoopsommen zodanig aan te passen dat over de contractperiode jaarlijks een deel van de afkoopsom vrijvalt ten gunste van de exploitatie om de rentelasten over de grondwaarde te dekken.

Functie

Inkomensfunctie

Datum realisatie

Gedurende de periode waarover de canon is afgekocht.

Datum opheffing

75 jaar na laatst ontvangen afkoopsom

Voeding

De ontvangen afkoopsommen erfpachtcanon worden aan de reserve toegevoegd. In 2014 gestort: - RB14.0061 Uitgifte/Verkoop erfpacht 2013 € 26.603 - RB14.0096 Terugstorting van reserve weerstandsvermogen Parkeren en Stedelijke Investeringen € 8.000.000 - RB14.0096 Terugstorting van reserve bereikbaarheidsprojecten € 5.753.940

Besteding

Op grond van een annuïtaire berekening vindt de vrijval plaats. In 2014 onttrokken: -RB08.0101 Resultaat regulier erfpacht € 537.000 - RB13.0127 Herziene erfpachtexploitatie € 239.500

Omvang per 1-1-2015

€ 105.162.029

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

326 | Bijlagen


Naam

Reserve afkoopsommen erfpacht

Bijzonderheden

In 2012 is een bedrag van € 25 mln uit de reserve afkoopsommen erfpacht overgeheveld naar de reserve weerstandsvermogen parkeren en stedelijke investeringen als dekking van: - de tijdelijke cashflowproblemen in de vereveningsreserve grondexploitaties - eventuele cashflowproblemen bij de realisatie van de parkeergarages Garen- en Lammermarkt Op basis van de uitgangspunten van het BBV (notitie erfpacht van de commissie uit 2013) zal de € 25 mln die door reserve afkoopsommen erfpacht is 'geleend' aan de reserve weerstandsvermogen parkeren en stedelijke investeringen (WPSI) moeten worden terugbetaald om de noodzakelijke omvang van de reserve afkoopsommen erfpacht te garanderen. Bij de bestuursrapportage 2014 is vooruitlopend € 8 mln overgeheveld naar de reserve afkoopsommen erfpacht. De volledige financiele afwikkeling en opheffen van de reserve WPSI zal plaatsvinden bij Vermogenbeheer grondexploitaties 2015. In 2012 is € 16,5 mln vanuit reserve WPSI onttrokken om de cashflow-problematiek bij de vereveningsreserve grondexploitaties op te lossen. In 2013 is € 292.000 teruggestort naar reserve WPSI en in de periode 2015-2018 zal € 10,5 mln worden teruggestort naar de reserve afkoopsommen erfpacht.

Naam

Reserve afkoop administratiekosten erfpachtbedrijf

Nummer/Afd.

8100362

Raadsbesluit

09.0024

Programma


Doel

Voor erfpachters die gebruik maken van de afkoop van de canon is met ingang van 1990 de mogelijkheid geboden de jaarlijkse vergoeding voor administratiekosten eveneens af te kopen voor een periode van 75 jaar. Deze afkoopsom wordt bepaald door de jaarlijks te betalen vergoeding contant te maken tegen het bij uitgifte geldende canonpercentage. Vanuit de reserve vindt jaarlijks een bijdrage plaats ten gunste van de exploitatie erfpachtgronden om de gemaakte administratiekosten te dekken.

Functie

Inkomensfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

Termijn is afhankelijk van de nog af te kopen canons. Bovendien zal (bij voorkeur jaarlijks) toetsing plaats moeten vinden van aanwezige gelden en benodigde dekking. Daarbij zal een calculatie moeten worden gemaakt van de nog af te kopen canons.

Voeding

De ontvangen afkoopsommen administratiekosten worden aan de reserve toegevoegd. In 2014 gestort: - RB14.0061 Administratiekosten koop/verkoop 2013 € 1.077

Besteding

Jaarlijks valt een evenredig deel van de reserve vrij. In 2014 onttrokken: - Reguliere jaarlijkse vrijval € 3.000

Omvang per 1-1-2015

€ 209.099

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Egalisatiereserve inkomsten bouwleges

Nummer/Afd.

8100364

Raadsbesluit

06.0063

Programma


Doel

Niet geraamde incidentele uitgaven mogelijk maken voor de optimalisatie van de omgevingsvergunningverlening, onderdeel bouwactiviteiten, en het tegengaan van fluctuaties in de tariefstelling.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

31/12/2004

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Wanneer in enig jaar de inkomsten uit de leges voor omgevingsvergunningen, onderdeel bouwactiviteiten, na aftrek van de hogere uitgaven ten opzichte van de begrote uitgaven samenhangend met deze omgevingsvergunningen, hoger zijn dan de begrote inkomsten in dat jaar, vindt toevoeging aan de reserve plaats. Omgekeerd wanneer in enig jaar de inkomsten uit leges voor deze vergunningen, na aftrek van de hogere uitgaven ten opzichte van de begrote uitgaven, lager zijn dan de begrote inkomsten in dat jaar, vindt onttrekking uit de reserve plaats. In 2014 niets gestort.

Backoffice Dienstverlening

Bijlagen | 327

Naam

Egalisatiereserve inkomsten bouwleges

Besteding

Jaarlijks en afhankelijk van de hoogte van de meerinkomsten middelen beschikbaar stellen om de omgevingsvergunningverlening, onderdeel bouwactiviteiten, te optimaliseren. In 2014 onttrokken: - RB11.0079 Extra inhuur handhaving/bouwtoezicht € 25.000 - RB06.0106 W4 aquaduct € 62.215

Omvang per 1-1-2015

€ 157.055

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve sociale huurwoningen

Nummer/Afd.

8100365

Raadsbesluit

06.0063

Programma


Doel

Voor een aantal met name genoemde bestemmingen was in het kader van de volkshuisvesting een voorziening ingesteld. De op 31 december 2003 daarvoor ingestelde voorziening is op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) op 31 december 2005 opgeheven.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

1 januari 2006

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

n.v.t.

Voeding

De voeding is in 2006 conform BBV in de reserve gestort. Het betrof gelden voor particuliere woningen en later zijn daar locatiesubsidies aan toegevoegd. In 2014 geen gestort.

Besteding

Met RB 12.0111 is deze reserve ingezet voor de "Uitvoering Nota Wonen". In 2014 onttrokken: - RB12.0111 Uitvoering nota wonen € 40.435

Omvang per 1-1-2015

€ 545.718

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Sociaal- en Economisch Beleid

Bijzonderheden

Naam

Reserve herstructurering woongebieden Portaal

Nummer/Afd.

8100367

Raadsbesluit

05.0052

Programma


Doel

Het verrekenen van de hogere grondprijs met Portaal, indien Portaal bij bepaalde woninglocaties meer dan 20% sociale huurwoningen realiseert. Het geld wordt dan uitgekeerd aan de gemeente (zie verder raadsvoorstel/besluit betreffende de uitwerking van de Raamovereenkomst Stedelijke herstructurering Portaal, met name het deel dat de overeenkomst vaststelling Herstructureringsprojecten beslaat).

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Jaarlijkse rentedotatie. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 110.497

Besteding

Conform raamovereenkomst Portaal. In 2014 onttrokken - RB14.0042 Bijdrage aan vereveningsreserve € 275.000 - RB14.0042 Tijdelijke herbestemming ROC-gebouw Haagweg € 60.000 - RB14.0061 Plankosten Oranjegracht-Waardgracht € 65.000

328 | Bijlagen


Naam

Reserve herstructurering woongebieden Portaal

Omvang per 1-1-2015

€ 2.867.568

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve strategische aankopen

Nummer/Afd.

8100368

Raadsbesluit

05.0052

Programma


Doel

Verwerven en beheren van strategische aankopen conform de Nota Strategisch Grondbeleid (RB 05.0051 van 08-06-2005)

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De structurele voeding uit de vereveningsreserve grondexploitaties betreft een bedrag van € 100.000 en jaarlijkse rentedotatie. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 39.009 - RB10.0114 Bijdrage van de vereveningsreserve € 100.000

Besteding

Conform doelstelling. In 2014 onttrokken: - RB09.0123 Kap.lasten Morsweg 1 € 77.913 - RB11.0088 Rente grond Schuttersveld € 276.500

Omvang per 1-1-2015

€ 1.735.065

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve bodemsanering

Nummer/Afd.

8100369

Raadsbesluit

05.0052

Programma


Doel

Het ondersteunen van projecten waarbij bodemverontreiniging wordt aangetroffen.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De structurele jaarlijkse voeding uit de vereveningsreserve grondexploitaties is vanaf 2014 opgeheven conform besluitvorming bij PRIL-vermogensbeheer 2014. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 306.119 - RB14.0060 Bijdrage van vereveningsreserve € 564.389 - RB14.0067 Bijdrage van reserve asbestsanering ter compensatie van kosten 2013 € 244.233

Besteding

Met name de sanering van het voormalige Nuon-terrein zal uit deze reserve worden gedekt. In 2014 onttrokken: - RB09.0069 Bijdrage aan vereveningsreserve € 500.000 - RB12.0041 Sanering gasfabriekterrein € 4.541.056 - RB13.0063 Tekort bodemsanering € 79.000

Omvang per 1-1-2015

€ 10.641.750

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijlagen | 329

Naam

Bestemmingsreserve bodemsanering

Bijzonderheden

In 2014 stonden twee exploitatiebijdragen (onttrekkingen) geraamd van € 15,2 mln aan de kredieten bodemsanering en sanering gasfabriek. Deze bedragen zijn echter niet volledig uitgegeven in 2014, maar zullen bij de jaarrekening 2014 voor een deel worden doorgeschoven naar volgende jaren. Bij de algemene uitkering voor 2015 wordt een extra bedrag voor bodemsanering verwacht dat deels in de reserve gestort zal worden waarmee de reserve ultimo 2018 niet meer negatief zal zijn.

Naam

Reserve vastgoedexploitatie Stadsgehoorzaal

Nummer/Afd.

8100370

Raadsbesluit

n.v.t.

Programma


Doel

Bestemmen van specifieke gelden voor de dekking van een nog in te stellen krediet voor investeringen in de Stadsgehoorzaal.

Functie


Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

2014

Voeding

Bestemmen van specifieke gelden ten behoeve van dekking nog in te stellen krediet voor investeringen in de Stadsgehoorzaal. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Dekking kapitaallasten . In 2014 onttrokken: - RB09.0096 Kap.lasten Stadsgehoorzaal € 22.750 - RB13.0127 Kap.lasten Stadsgehoorzaal € 14.000 - Berap 2014/Balansverkorting € 768.121

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Reserve herstructurering woongebieden De Sleutels van Zijl en Vliet

Nummer/Afd.

8100372

Raadsbesluit

06.0122

Programma


Doel

Het verrekenen van tekorten op de grondexploitatie bij herstructureringsplannen van woongebieden van De Sleutels van Zijl en Vliet met De Sleutels van Zijl en Vliet, waarbij de corporatie zelf de grondexploitatie voert, conform de Raamovereenkomst met DSvZeV (zie verder raadsvoorstel/ besluit betreffende de Raamovereenkomst Stedelijke Herstructurering Ons Doel, RB 07.0023).

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Conversie van erfpachtovereenkomsten en jaarlijkse rentedotatie. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 210.094

Besteding

Conform raamovereenkomst DSZ&V. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 6.212.779

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Vastgoedontwikkeling en Grondszaken

Bijzonderheden

Naam

Reserve Herstructurering Woongebieden Ons Doel

Nummer/Afd.

8100373

330 | Bijlagen


Naam

Reserve Herstructurering Woongebieden Ons Doel

Raadsbesluit

RV 06.0122

Programma


Doel

Het verrekenen met Ons Doel van tekorten op de grondexploitatie bij herstructureringsplannen van woongebieden van Ons Doel, waarbij de corporatie zelf de grondexploitatie voert (conform de Raamovereenkomst Stedelijke Herstructurering Ons Doel).

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding


Besteding

Het dekken van de tekorten die ontstaan in de grondexploitatie bij herstructureringsplannen van woongebieden van Ons Doel, waarbij de corporatie zelf de grondexploitatie voert. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 5.334.705

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve risico’s projecten in uitvoering

Nummer/Afd.

8100376

Raadsbesluit

RV 08.0050

Programma


Doel

Dekking van algemene- en projectspecifieke risico’s binnen grondexploitaties in uitvoering (BIE).

Functie

Bufferfunctie

Datum realisatie

N.v.t.

Datum opheffing

N.v.t.

Voeding


Besteding

In te zetten bij het plaatsvinden van de genoemde risico’s in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) van de projecten in uitvoering door middel van besluitvorming bij het MPG. In 2014 onttrokken: - RB14.0060 Storting in reserve risico's bijzondere projecten € 690.200 - RB14.0060 Bijdrage aan vereveningsreserve € 3.343.174

Omvang per 1-1-2015

€ 4.941.676

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Reserve risico’s bijzondere projecten

Nummer/Afd.

8100377

Raadsbesluit

RV 08.0050

Programma


Doel

Dekking van risico’s bij bijzondere projecten (Leiden Centraal Project / Oostvlietpolder / Kooiplein / Lammenschanspark, inclusief Betaplein / Leiden BioScience Park en parkeergarages Garenmarkt & Lammermarkt).

Functie

Bufferfunctie

Datum realisatie

N.v.t.

Datum opheffing

N.v.t.


Bijlagen | 331

Naam

Reserve risico’s bijzondere projecten

Voeding

Jaarlijkse rentedotatie. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 79.682 - RB14.0060 Bijdrage van reserve risico's projecten in uitvoering € 690.200

Besteding

In te zetten bij het plaatsvinden van de genoemde risico’s in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) van de projecten voor uitvoering door middel van besluitvorming bij het MPG. In 2014 niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 4.753.992

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve NV Stadsherstel

Nummer/Afd.

8100378

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Deze bestemmingsreserve kan aangewend worden ter financiering van het gemeentelijk aandeel in het startkapitaal van de NV Stadsherstel.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

2014

Voeding

Bestemmingsreserve “Opbrengst verkoop aandelen Nuon” In 2014 is niets gestort.

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. In 2014 onttrokken: - RB13.0142 Storting in reserve kap.lasten Lakenhal € 2.000.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve Lammenschanspark

Nummer/Afd.

8100379

Raadsbesluit

11.0053

Programma


Doel

Dient ter dekking van de plankosten en kapitaallasten voortvloeiende uit het project Lammenschanspark.

Functie


Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De reserve wordt conform RV11.0053 gevoed door een dotatie van € 2,7 mln. uit de Vereveningsreserve Grondexploitaties. Dotatie uit de Vereveningsreserve Grondexploitaties conform RV 11.0069 ad. € 6.100.000. Grondtransactie opbrengsten van in delen uit te geven blokken. In de nota vermogensbeheer (RB 05.0052) is afgesproken dat alle reserves en voorzieningen uit het vermogensbeheer rentedragend zullen worden. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 77.947 - RB12.0120/RB14.0061 Lammenschanspark € 3.154.010

332 | Bijlagen


Naam

Bestemmingsreserve Lammenschanspark

Besteding

Kosten verwervingen pand Lammenschansweg 134 - 134B van € 1,2 mln. Dekking van de plankosten voortvloeiende uit het project Lammenschanspark. In 2014 onttrokken: - RB11.0069 Planvoorbereiding Lammenschanspark € 310.434 - RB12.0059 Afwaardering ROC-locaties € 2.418.119 - RB14.0067 Kap.lasten ROC-locatie Lammenschans € 371.629 - RB14.0100 Herinrichting Betaplein fase 1 € 43.859

Omvang per 1-1-2015

€ 3.985.292

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve voorziene investeringen

Nummer/Afd.

8100380

Raadsbesluit

08.0091 (vaststelling begroting 2009)

Programma


Doel

De reserve is ingesteld bij samenstelling van de begroting 2009. Via deze reserve wordt een voordelige ontwikkeling in het meerjarenbeeld als gevolg van een herberekening van de kapitaallasten beschikbaar gehouden voor de dekking van voorziene grote investeringsopgaven.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2008

Datum opheffing

2014

Voeding

Ontwikkeling in de kapitaallasten respectievelijk de afroming van de stelpost grote investeringen. In 2014 gestort: - PPN 2014 Terugstorten lening uit bestemmingsvoorstel 2013 € 4.566.854

Besteding

Conform doelstelling. De reserve is geheel ingezet ter dekking van het project Ringweg Oost. Het beschikbaar gestelde voorbereidingskrediet wordt hieruit gedekt. In 2014 onttrokken: - RB09.0118 Ringweg Oost € 84.549 - RB14.0096 Storting in reserve bereikbaarheidsprojecten € 12.235.003

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Concernstaf

Bijzonderheden

Naam

Reserve weerstandsvermogen Parkeren en Stedelijke investeringen

Nummer/Afd.

8101103

Raadsbesluit

12.0058

Programma


Doel

Belangrijkste doelstelling van de reserve is in eerste instantie de tijdelijke dekking van de cashflowproblemen in de Vereveningsreserve Grondexploitaties, daarna de tijdelijke cashflowproblemen van de parkeergarages Garenmarkt en Lammermarkt, waarna deze middelen worden teruggestort in de reserve afkoopsommen erfpacht.

Functie

Bufferfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Reserve afkoopsommen erfpacht en jaarlijkse rentedotatie. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 307.362

Besteding

Onttrekkingen kunnen plaatsvinden middels raadsbesluit. In 2014 onttrokken: - RB13.0127 Herziene erfpachtexploitatie € 307.720 - RB14.0096 Storting in reserve afkoopsommen erfpacht € 8.00.000


Bijlagen | 333

Naam

Reserve weerstandsvermogen Parkeren en Stedelijke investeringen

Omvang per 1-1-2015

€ 781.422

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Op basis van de uitgangspunten van het BBV (notitie erfpacht van de commissie uit 2013) zal de € 25 mln die door reserve afkoopsommen erfpacht is 'geleend' aan de reserve weerstandsvermogen parkeren en stedelijke investeringen (WPSI) moeten worden terugbetaald om de noodzakelijke omvang van de reserve afkoopsommen erfpacht te garanderen. Bij de bestuursrapportage 2014 is vooruitlopend € 8 mln overgeheveld naar de reserve afkoopsommen erfpacht. De volledige financiele afwikkeling en opheffen van de reserve WPSI zal plaatsvinden bij Vermogenbeheer Grondexploitaties 2015.

Naam

Reserve kapitaallasten Brede School De Merenwijk

Nummer/Afd.

8101116

Raadsbesluit

12.0149

Programma


Doel

Dient ter dekking van de kapitaallasten voortvloeiende uit het krediet "verbouwing Brede School De Merenwijk".

Functie


Datum realisatie

2013

Datum opheffing

2014

Voeding

Dotatie uit bestemmingsreserve GSB-middelen ISV-EZ conform RB 12.0149 ad. € 500.000. In de nota beleidskader "reserves en voorzieningen" (RB 12.0011) is afgesproken dat alle reserves die ter dekking van de kapitaallasten zijn ingesteld de omslagrente vergoed zullen krijgen. In 2014 gestort: - RB12.0149 Kap.lasten Brede School Merenwijk € 20.386

Besteding

Dekking van de kapitaallasten voortvloeiende uit het krediet "verbouwing Brede School De Merenwijk". In 2014 onttrokken: - RB12.0149 Kap.lasten Brede School Merenwijk € 20.386 - Berap 2014 Balansverkorting € 582.450

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve exploitatie Oppenheimstraat

Nummer/Afd.

8101234

Raadsbesluit

13.0038

Programma


Doel

Bijdrage aan exploitatie Oppenheimstraat.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2013

Datum opheffing

2053

Voeding

Eenmalige dotatie vanuit programma 7 (€ 100.000) en een eenmalige dotatie vanuit vereveningsreserve. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Jaarlijkse bijdrage aan de exploitatie Oppenheimstraat ter compensatie van het exploitatietekort. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 200.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

334 | Bijlagen



Naam

Reserve kapitaallasten uitbreiding foyer Leidse Schouwburg

Nummer/Afd.

8101283

Raadsbesluit

14.0061

Programma


Doel

Dekking van kapitaallasten ten gevolge van de investering in de uitbreiding van de foyer van de Leidse Schouwburg

Functie


Datum realisatie

2014

Datum opheffing

2014

Voeding

Eenmalige dotatie reserve sociaal maatschappelijke en culturele voorzieningen ( € 450.000). Jaarlijks rentedotatie op basis van stand reserve op 1 januari. In 2014 gestort: - RB14.0038 Storting van reserve sociaal maatsch. & cult.voorz. € 450.000

Besteding

Jaarlijkse kapitaallasten vanaf 2016. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 450.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve stedelijke ontwikkeling

Nummer/Afd.

8101303

Raadsbesluit

14.0067

Programma


Doel

Geven van een financiële impuls bij investeringsinitiatieven in de stad.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

-

Voeding

Onttrekking reserve compensatie dividend Nuon conform beleidsakkoord 2014-2018. In 2014 gestort: - Berap 2014 Bijdrage van reserve compensatie dividend NUON € 5.000.000

Besteding

Geven van een financiële impuls bij investeringsinitiatieven in de stad. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 5.000.000

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen


Ruimte- & Milieubeleid

Bijzonderheden



Nummer/Afd.

8100555

Raadsbesluit

08.0047

Programma

Programma 7 Jeugd en Onderwijs

Doel

De reserve vastgoedexploitatie Brede School Leiden Noord dient om de kapitaallasten die voortvloeien uit het vastgoedkrediet voor investeringen van de Brede School Leiden Noord te dekken.

Functie



Bijlagen | 335

Naam


Datum realisatie

-

Datum opheffing

2014

Voeding

De reserve wordt gevoed uit de vereveningsreserve: a. De verwachte eindwaarde van de grondexploitatie Brede School Leiden Noord van € 4.146.789 is in 2011 gestort in de reserve vastgoedexploitatie Brede School Leiden Noord; b. De bijdrage uit de Vereveningsreserve Grondexploitaties ter dekking van het vastgoedkrediet BSLN van € 1.500.000 (RV 08.0050, PRIL 2008) is in 2009 gestort in de reserve vastgoedexploitatie Brede School Leiden Noord; c. De opbrengsten tijdelijke huisvesting van € 52.000 (huuropbrengsten) worden gestort in de reserve vastgoedexploitatie Brede School Leiden Noord. In 2014 gestort: - Te laag geraamde huuropbrengst € 52.000 - Begroting 2014 Correctie kap.lasten Brede School Leiden Noord € 117.721

Besteding

Een deel van de kapitaallasten van de Brede School Leiden Noord wordt gedekt uit de reserve (zie RV 08.0047). In 2014 onttrokken: - RB08.0047 Kap.lasten Brede School Leiden Noord € 379.874 - Begroting 2014 Correctie kap.lasten grond Brede School Leiden Noord € 68.670 - Berap 2014 Balansverkorting € 5.431.966

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve kapitaallasten nieuwbouw Da Vinci

Nummer/Afd.

8100556

Raadsbesluit

09.0073

Programma


Doel

Bestemmen van specifieke gelden voor de nieuwbouw van de VMBO-school Da Vinci College nabij station Lammenschans.

Functie


Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2014

Voeding

Dotatie uit Vereveningsreserve per 01-07-2009 van € 5.244.000 Opbrengst grondverkoop aan CCL april 2009 € 2.000.000 Dekking vrijval behoedzaamheidsreserve 2007 (RB 07. 0016) € 2.300.000 Reservering Vereveningsres. Grondexploitaties (RB 06.0137) € 2.000.000 In 2014 is niets gestort.

Besteding

In te zetten voor de nieuwbouw en rentebetalingen van het Da Vinci College, gerealiseerd binnen de nieuwbouw van het ROC-complex nabij het station Lammenschans. Vanaf 2012 wordt jaarlijks € 288.600 onttrokken. In 2014 onttrokken: - RB09.0073 Afschrijving Da Vinci Lammenschans € 288.600 - Berap 2014 Balansverkorting € 12.636.800

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

-

Minimale omvang

-

Bijzonderheden


Naam

Reserve combinatiefuncties

Nummer/Afd.

8100557

Raadsbesluit

09.0120

Programma


336 | Bijlagen

Realisatie/Onderwijshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

Realisatie/Stadskennis en Cultuur

Naam

Reserve combinatiefuncties

Doel

Vanaf 2008 is de rijksregeling Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur in werking getreden. Via deze regeling ontvangt de gemeente een bijdrage voor het realiseren van combinatiefuncties in enerzijds het onderwijs en anderzijds in de sectoren sport en cultuur. De belangrijkste doelstellingen van het Rijk bij deze regeling zijn: - De uitbreiding van het aantal brede scholen met een sporten cultuuraanbod in zowel het primair als het voortgezet onderwijs; - De versterking van sportverenigingen met oog op hun maatschappelijke functie en de inzet van sport voor het onderwijs, de naschoolse opvang en de wijk; - Het stimuleren van een dagelijks sporten beweegaanbod op en rond scholen voor alle leerlingen; - Het bevorderen dat de jeugd tot 18 jaar vertrouwd raakt met een of meer kunst- en cultuurvormen.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

-

Voeding

Deze reserve is gevoed met de rijksbijdragen 2008 en 2009 van € 465.000, de onderuitputting BOS-projecten van € 50.000 en een onttrekking uit de inmiddels opgeheven voorziening risico GSB € 563.000. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Op de combinatiefuncties zit in de jaren 2010 t/m 2015 een begroot tekort. Met deze reserve wordt dit tekort jaarlijks aangevuld. Het is evenwel ook mogelijk dat een overschot in enig jaar aan de reserve wordt toegevoegd. In 2014 onttrokken: - RB09.0120 Dekking budget combinatiefuncties € 642.861

Omvang per 1-1-2015

€ 600.803

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve Centra voor Jeugd en Gezin

Nummer/Afd.

8100558

Raadsbesluit

10.0056

Programma


Doel

Het egaliseren van de jaarlijkse kosten die betrekking hebben op het realiseren van vier nieuwe centra voor jeugd en gezin.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2016

Voeding

Tot en met 2011 zijn vanuit het Rijk middelen voor de realisatie van Centra voor Jeugd en Gezin als brede doeluitkering verstrekt. Hierna zijn deze middelen via de algemene uitkering als decentralisatie-uitkering verstrekt. Bij de jaarrekening 2009 is voorgesteld om een bedrag van € 200.000 in de reserve te storten. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Bij de 2e bestuursrapportage 2013 is voorgesteld deze reserve in te zetten voor de overgang van de decentralisatie jeugdzorg in 2014 en 2015 € 100.000. In 2014 is € 100.000 onttrokken, conform begroting. In 2014 onttrokken: - RB13.0127 Prev. act. jeugdzorg € 100.000

Omvang 1-1-2015

€ 100.000

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Realisatie

Bijzonderheden

Naam

Reserve Onderwijshuisvesting

Nummer/Afd.

8100559

Raadsbesluit

11.0044

Programma


Doel

Dekking van kosten voor beleid en uitvoering onderwijshuisvesting

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2011/2012

Realisatie

Bijlagen | 337

Naam

Reserve Onderwijshuisvesting

Datum opheffing

-

Voeding

Incidenteel uit exploitatiemiddelen. In 2014 is niets gestort. - Berap 2014 Balansverkorting € 1.617.486

Besteding

Dekking van kosten voor beleid en uitvoering onderwijshuisvesting. In 2014 onttrokken: - RB12.0018 Int.huisv.plan onderw. 2012-2027 € 72.000 - Berap 2014 Storting in reserve onderwijshuisvesting NUON € 287.820

Omvang per 1-1-2015

€ 1.937.370

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve Onderwijshuisvesting Nuon

Nummer/Afd.

8100560

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Met de middelen in deze bestemmingsreserve kunnen verschillende onderwijsvoorzieningen (versneld) gerealiseerd worden.

Functie


Datum realisatie

2012

Datum opheffing

2014

Voeding

Bestemmingsreserve “Opbrengst verkoop aandelen Nuon”. In 2014 gestort: - RB12.0078/RB14.0061 Groot onderhoud gymzaal Er Riseleh € 95.000 - -Berap 2014 Bijdrage van reserve onderwijshuisvesting € 287.820

Besteding

Onttrekkingen t.b.v. onderwijshuisvesting kunnen plaatsvinden wanneer de raad daartoe besluit via het beschikbaar stellen van een krediet. E.e.a. is In het Integraal huisvestingsplan Onderwijs 2012 e.v. vastgelegd. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 12.614.306

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Bij het Integraal huisvestingsplan Onderwijs (RV 12.0018) zijn diverse investeringen aangewezen waarbij deze reserve als dekking dient. Bij de bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen.

Naam

Reserve kapitaallasten gymzaal Binnenstad

Nummer/Afd.

8101100

Raadsbesluit

13.0031

Programma


Doel

Jaarlijkse onttrekking van de kapitaallasten (onderdeel afschrijving) van de geactiveerde investering voor de gymnastiekzaal in de binnenstad.

Functie


Datum realisatie

2013

Datum opheffing

2014

Voeding

Onttrekking per 1 januari 2013 van € 1.000.000 aan de reserve onderwijshuisvesting NUON. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 24.072

338 | Bijlagen

Realisatie

Realisatie

Naam

Reserve kapitaallasten gymzaal Binnenstad

Besteding

Jaarlijkse onttrekking van de kapitaallasten (onderdeel afschrijving) van de geactiveerde investering voor de gymnastiekzaal in de binnenstad. In 2014 onttrokken: - RB13.0031 Kap.last Caecilia gymlokaal € 24.072 - Berap 2014 Balansverkorting € 1.000.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve kapitaallasten gymnastieklokaal Oppenheimstraat

Nummer/Afd.

8101233

Raadsbesluit

13.0038

Programma


Doel

Jaarlijkse onttrekking van de kapitaallasten van de geactiveerde investering voor de gymnastiekzaal Oppenheimstraat.

Functie


Datum realisatie

2013

Datum opheffing

2014

Voeding

Onttrekking per 1 januari 2013 van € 900.000 aan de reserve onderwijshuisvesting NUON. Jaarlijkse rentedotatie 3,5% (omslagrente) conform het Beleidskader Reserves en Voorzieningen (RB12.0011) In 2014 is niets gestort.

Besteding

Jaarlijkse onttrekking van de kapitaallasten van de geactiveerde investering voor de gymnastiekzaal Oppenheimstraat. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 900.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve kapitaallasten verplaatsing Marecollege

Nummer/Afd.

8101237

Raadsbesluit

13.0127

Programma


Doel

Jaarlijkse onttrekking ter dekking van de kapitaallasten van de geactiveerde investering voor de verplaatsing van het Marecollege.

Functie


Datum realisatie

2013

Datum opheffing

2014

Voeding

Onttrekking per 1 januari 2013 van € 3.886.572 aan de vereveningsreserves grondexploitaties. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Jaarlijkse onttrekking ter dekking van de kapitaallasten van de geactiveerde investering voor de verplaatsing van het Marecollege. In 2014 onttrokken: - RB10.0073 Marecollege € 280.506 - Berap 2014 Balansverkorting € 3.606.066

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Realisatie

Realisatie

Bijlagen | 339

Naam

Reserve kapitaallasten verplaatsing Marecollege

Bijzonderheden



Reserve publicaties Erfgoed Leiden en omstreken

Nummer/Afd.

8100059

Raadsbesluit

1987

Programma

Programma 8 Cultuur, sport en recreatie.

Doel

De opbrengsten van publicaties en schenkingen etc. worden ingezet voor nieuwe initiatieven van publicaties etc.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Inkomsten uit publicaties en subsidies, schenkingen, legaten e.d. - RB14.0061 Resultaat 2013 € 2.110

Besteding

Conform doelstelling. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 172.307

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Archief

Bijzonderheden

Naam

Bedrijfsreserve Museum De Lakenhal

Nummer/Afd.

8100666

Raadsbesluit

09.0034

Programma

Programma 8 Cultuur, sport en recreatie

Doel

De doelstelling is de egalisatie van resultaten op de bedrijfsvoering en afgesloten projecten over meerdere jaren en om incidentele knelpunten in de bedrijfsvoering op te lossen. Met dit instrument wordt beoogd de integrale managementverantwoordelijkheid te concretiseren en de budgetdiscipline te vergroten.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Op basis van het bedrijfsresultaat wordt jaarlijks de dotatie/onttrekking bepaald. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Concrete bestedingsdoelen zijn: • Opvangen van fluctuaties in bedrijfsresultaat en -risico's • Afdekken risico’s van de organisatie tentoonstellingen In 2014 onttrokken: RB14.0061 Bedrijfsresultaat 2013 € 16.531

Omvang per 1-1-2015

€ 510.562

Maximale omvang

€543.491

Minimale omvang

€54.349

Bijzonderheden

geen

Naam

Reserve Investering Molen de Valk

Nummer/Afd.

8100668

Raadsbesluit

07.0012

Programma


340 | Bijlagen

Museum de Lakenhal


Naam

Reserve Investering Molen de Valk

Doel

Dekking van afschrijvingen.

Functie


Datum realisatie

2007

Datum opheffing

2014

Voeding

Eenmalig bij RV 07.0012 van € 412.500. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Dekking van afschrijvingslasten herstel en restauratiewerkzaamheden aan Molen de Valk (krediet 7100258) voor een bedrag van € 16.500. In 2014 onttrokken: - RB07.0012 Afschrijving Renovatie Molen de Valk € 16.500 - Berap 2014 Balansverkorting € 363.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve Haagweg 4

Nummer/Afd.

8100670

Raadsbesluit

09.0004

Programma


Doel

Dekking van de kapitaallasten van de renovatie Haagweg 4.

Functie


Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2014

Voeding

Reserveringen binnen het PRIL, uit de Vereveningsreserve Grondexploitaties van € 1.350.000; Reserve Atelierbeleid (product 540.04 Reserve Atelierbeleid) van € 91.000; Beschikbare middelen 2008 ten behoeve van het Cultuurfonds 2008 (product 540.01 Theater) van € 100.000,- bij resultaatbestemming jaarrekening 2008; Beschikbare middelen 2008 ten behoeve van de kunst in de openbare ruimte (product 540.03 Beeldende Kunst) van € 75.000,- bij resultaatbestemming jaarrekening 2008. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Kapitaallasten herinrichting en het brandveilig maken van het Haagweg 4 complex. In 2014 onttrokken: - RB09.0004 Kap.last Haagweg 4 € 115.390 - Berap 2014 Balansverkorting € 1.147.916

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

-

Minimale omvang

-

Bijzonderheden


Naam

Reserve Archeologisch park Matilo

Nummer/Afd.

8100671

Raadsbesluit

08.0073

Programma


Doel

Bestemmen van specifieke gelden voor de dekking van het project inrichting Park Matilo.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

Het project inrichting Park Matilo zal naar verwachting einde 2015 worden afgerond.



Bijlagen | 341

Naam

Reserve Archeologisch park Matilo

Voeding

Dotatie uit vereveningsreserve van drie gelijke jaarschijven voor totaal een bedrag van € 3,75 mln. In de nota vermogensbeheer (RB 05.0052) is afgesproken dat alle reserves en voorzieningen uit het vermogensbeheer rentedragend zullen worden. In 2014 gestort: - Rente conform geldend rentepercentage € 645

Besteding

In te zetten voor de realisatie van de investeringen in het wijkpark Matilo in de ruimste zin van het woord. In 2014 onttrokken: - RB13.0062 Matilo € 21.201

Omvang per 1-1-2015

€ 11.680

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Bij de perspectiefnota's 2010 (€ structureel € 64.192) en 2011 (structureel € 68.287) zijn financiële middelen voor het beheer beschikbaar gesteld.

Naam

Reserve herontwikkeling sportvelden

Nummer/Afd.

8100672

Raadsbesluit

10.0056

Programma


Doel

Deze reserve heeft tot doel de middelen te reserveren die zijn toegekend voor de ontwikkeling van de Zuidelijke sportvelden en het Montgomery terrein. De middelen dienen een gedeelte van de kapitaallasten voor de Zuidelijke sportvelden en het Montgomeryterrein te dekken.

Functie


Datum realisatie

2009

Datum opheffing

2014

Voeding

De reserve wordt voornamelijk gevoed door een winstneming op de ontwikkeling van het Haagwegkwartier. in 2014 is niets gestort.

Besteding

(Her)ontwikkeling van Sportvelden. Een deel van de kosten van de noordelijke sportvelden en herinrichting Montgomerystraat zullen uit deze reserve worden gedekt. In 2014 onttrokken: - RB10.0117 Afschrijving kunstgras Montgomery € 23.142 - RB10.0076 Kap.lasten sportvelden Boshuizerkade € 91.520 - Berap 2014 Balansverkorting € 1.477.831

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

In het PRIL 2013 (RB13.0065) heeft er een eenmalige ontrekking uit de reserve plaatsgevonden (1.000.000). Bij de bestuursrapportage 2014 (RV 14.0096) is besloten deze reserve in het kader van de balansverkorting op te heffen.

Naam

Bestemmingsreserve Uitbreiding foyer Schouwburg

Nummer/Afd.

8100674

Raadsbesluit

11.0047

Programma


Doel

Ter verbetering van de financiële exploitatie van de Schouwburg dient meer ruimte gerealiseerd te worden voor ontvangst van gasten. Daartoe dient de foyer uitgebreid te worden.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

2014

Voeding

Eenmalige storting van € 1.000.000 (RB 11.0047) uit reserve opbrengst verkoop aandelen Nuon. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Volgens raadsbesluit RV 13.0142 heeft de raad besloten € 1.000.000 aan de bestemmingsreserve Uitbreiding Foyer Schouwburg te onttrekken en toe te voegen aan de bestemmingsreserve Kapitaallasten Museum De Lakenhal. In 2014 onttrokken: - RB13.0142 Storting in reserve kap.lasten Lakenhal € 1.000.000

342 | Bijlagen

Realisatie/Stadsleven


Naam

Bestemmingsreserve Uitbreiding foyer Schouwburg

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve exploitatie De Nobel

Nummer/Afd.

8100677

Raadsbesluit

10.0144

Programma


Doel

Bijdrage aan de bijsturingsopgave voor de exploitatie van muziekcentrum De Nobel.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

2011

Datum opheffing

2053

Voeding

Dotatie vanuit reserve muziekcentrum de Nobel van € 346.180 - RB11.0101 In 2014 is niets gestort.

Besteding

Jaarlijkse bijdrage van € 13.000 aan de exploitatie van muziekcentrum De Nobel en 2x € 50.000 ten behoeve de organisatieondersteuning LVC bij de overgang naar de Nobel (2013, 2014). In 2014 onttrokken: - RB11.0101 Reorganisatie ontwikkeling van Gebr. de Nobel € 3.887 - RB11.0101 Exploitatiesaldo De Nobel € 13.897

Omvang per 1-1-2015

€ 263.877

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Realisatie

Bijzonderheden

Naam

Reserve kapitaallasten De Nobel

Nummer/Afd.

8100678

Raadsbesluit

11.0101

Programma


Doel

Dekking van kapitaallasten ten gevolge van de investering in het gebouw en de theatertechniek.

Functie


Datum realisatie

2011

Datum opheffing

2014

Voeding

Dotatie vanuit reserve muziekcentrum De Nobel € 852.820 - RB11.0101 en Jaarschijf 2011 Subsidie op Termijn regeling € 199.927 - RB11.0101. In 2013 betreft het een bedrag van € 198.000. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Dekking van de kapitaallasten. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 1.649.535

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve Jeugdsportfonds Leiden

Nummer/Afd.

8100970

Raadsbesluit

10.0144

Realisatie


Bijlagen | 343

Naam

Reserve Jeugdsportfonds Leiden

Programma


Doel

Een reserve Jeugdsportfonds Leiden in te stellen, met als doel aan die reserve jaarlijks bedragen te onttrekken die benodigd zijn voor het financieren van Jeugdsportfonds Leiden door de gemeente Leiden.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige storting van € 222.740 In 2014 is niets gestort.

Besteding

De aanwending van de gevormde reserve wordt ingezet voor de financiering van het Jeugdsportfonds Leiden. In 2014 onttrokken: - RB11.0127 verh. budet bijz. bijstand € 50.000

Omvang per 1-1-2015

€ 16.930

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

Naam

Reserve Pieterskerk

Nummer/Afd.

8101035

Raadsbesluit

RB.12.0139

Programma


Doel

Jaarlijkse subsidiëring van de kapitaallasten (onderdeel afschrijving) van de bij de stichting Pieterskerk geactiveerde investering in de restauratie Pieterskerk.

Functie


Datum realisatie

2012

Datum opheffing

Uiterlijk 2020.

Voeding

Onttrekking per 1 januari 2013 van € 5.239.000 aan de reserve compensatie dividend Nuon. Storting 2014: - Rente conform geldend rentepercentage € 179.749

Besteding

Jaarlijkse subsidiëring van de kapitaallasten (onderdeel afschrijving) van de bij de stichting Pieterskerk geactiveerde investering in de restauratie Pieterskerk. In 2014 onttrokken: - RB13.0063 Kapitaallasten Pieterskerk € 287.708

Omvang per 1-1-2015

€ 5.027.731

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Realisatie

Bijzonderheden

Naam

Reserve kapitaallasten sportaccomodaties

Nummer/Afd.

8101101

Raadsbesluit

12.0118

Programma


Doel

Dekking van een deel van de kapitaallasten van investeringen uit de Sportnota, zijnde de kapitaallasten die voortvloeien uit een investeringsvolume van € 9.654.000 voor de vervangingen van het Vijf Meibad en een klein deel van de Vijf Meihal.

Functie


Datum realisatie

2012

Datum opheffing

2014

344 | Bijlagen

Realisatie

Naam

Reserve kapitaallasten sportaccomodaties

Voeding

Diverse incidentele middelen die in 2011-2013 beschikbaar zijn gesteld voor investeringen in sport en terecht zijn gekomen in verschillende reserves, voorzieningen en het programma Algemene dekkingsmiddelen II. RB 12.0058 € 9.654.000 In 2014 is niets gestort.

Besteding

Vanaf 2018 jaarlijks gelijk aan de kapitaallasten van een investeringsvolume van € 9.654.000 en een afschrijvingstermijn van 40 jaar. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 9.564.000

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve kapitaallasten Museum de Lakenhal

Nummer/Afd.

8101270

Raadsbesluit

13.0142

Programma


Functie


Doel

Dekking van een deel van de kapitaallasten van het project restauratie en uitbreiding Museum de Lakenhal in aanvuling op de beschikbare kapitaallasten uit het IP.

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

2014

Voeding

In 2014 gestort: - RB13.0142 Bijdrage van de reserve stadsherstel € 2.000.000 - RB13.0142 Bijdrage van de reserve foyer Schouwburg € 1.000.000 - RB13.0142 Bijdrage van de reserve klimaatmaatregelen € 150.000 - RB13.0142 Bijdrage van de voorziening groot onderhoud museum De Lakenhal € 329.412

Besteding

Jaarlijkse kapitaallasten. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Balansverkorting € 3.479.412

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden


Naam

Reserve bedrijfsvoering ELO

Nummer/Afd.

8101272

Raadsbesluit

14.0067

Programma


Functie

Egalisatiefunctie

Doel

Het op kunnen vangen van jaarlijkse fluctuaties in de exploitatie. Om die reden heeft deze reserve dus een egaliserend karakter.

Datum realisatie

Vanaf 2014

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Het exploitatieoverschot van ELO wordt gestort in deze reserve. In 2014 is gestort: - RB14.0061 Exploitatiesaldo ELO 2013 € 254.115

Besteding

Het exploitatietekort van ELO wordt onttrokken aan deze reserve. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 254.115

Museum de Lakenhal

Concern

Bijlagen | 345

Naam

Reserve bedrijfsvoering ELO

Maximale omvang

10% van de begrote exploitatielasten.

Minimale omvang

geen

Bijzonderheden


Reserve gemeentelijke deel GSB Openbare Geestelijk GezondheidsZorg (OGGZ)

Nummer/Afd.

8100784

Raadsbesluit

00.0124

Programma

Programma 9 Maatschappelijke Ondersteuning

Doel

Het opheffen van knelpunten bij de uitvoering van de (regionale) plannen voor Maatschappelijke opvang en Verslavingszorg

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Functie

Bestedingsfunctie

Voeding

In het verleden is een aantal maal besloten om het niet bestede deel van de OGGZ-middelen in deze bestemmingsreserve te storten. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Conform doelstelling. In 2014 onttrokken: - RB11.0023 Compensatie herhuisvesting GGZ-instellingen € 24.015 - RB12.0003 Storting in voorziening OGGZ/Reg. compas € 126.534

Omvang per 1-1-2015

€ 654.419

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.


Bijzonderheden

Naam

Bestemmingsreserve Sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen

Nummer/Afd.

8100785

Raadsbesluit

11.0047

Programma

Programma 9 Maatschappelijke Ondersteuning

Doel

De bestemmingsreserve biedt mogelijkheden om een aantal leemtes in het aanbod aan sociaal-maatschappelijke voorzieningen te vullen, dit vooruitlopend op de later dit jaar te verschijnen Sociaal-maatschappelijke structuurvisie.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Bestemmingsreserve “Opbrengst verkoop aandelen Nuon” In 2014 is niets gestort.

Besteding

De aanwendig van de gevormde reserve worden ingezet voor de financiering van de sociaal-maatschappelijke structuurvisie. In 2014 onttrokken: - RB11.0140 Jongerenvoorziening Stevenshof € 73.258 - RB13.0080 Versterken buurtfunctie speeltuinen € 16.268 - RB14.0038 Storting in reserve kap.lasten uitbreiding foyer Schouwburg € 450.000

Omvang per 1-1-2015

€ 4.742.501

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Bijzonderheden

346 | Bijlagen

Realisatie


Bestemmingsreserve frictiekosten ID/WIW-banen

Nummer/Afd.

8100855

Raadsbesluit

14.0019

Programma

Programma 10 Werk en Inkomen

Doel

Dekking van de kosten die gemoeid zijn met het raadsbesluit dat geleid heeft tot "geen gedwongen ontslagen WIWmedewerkers"

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

31-12-2025

Voeding

In 2014 gestort: - RB14.0061 Restant frictiekosten WIW DZB 2013 € 389.468

Besteding

Conform bestedingsplan. Het verschil tussen de eenmalige storting en de omvang per 1-1-2015 is nog een restant van een eerder bestedingsdoel. Dat restant is vrij gevallen ten gunste van de algemene middelen. Dit is opgenomen in de bestuursrapportage 2014. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Vrijval budget frictiekosten € 43.647.

Omvang per 1-1-2015

€ 959.430

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

DZB

Bijzonderheden

Naam

Bedrijfsreserve DZB-Leiden WSW

Nummer/Afd.

8100857

Raadsbesluit

09.0034

Programma


Doel

Het opvangen van jaarlijkse schommelingen in de bedrijfsvoeringkosten en om knelpunten in de exploitatie op te lossen.

Functie

Egalisatiefunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Een voordelig exploitatieresultaat. De minimale omvang van de bedrijfsreserve bedraagt 1% en de maximale omvang 10% van de totale exploitatielasten (RV 09.0034). In 2014 gestort: -Bij bestemming van het rekeningsaldo 2013 € 707.801 en bij de bestuursrapportage 2014 € 456.000 (geprognosticeerd voordeel 2014 op de WSW) en conform raming primitieve begroting € 45.016.

Besteding

In 2014 onttrokken: - Jaarlijks wordt € 9.349 onttrokken dat verband houdt met een destijds hogere investeringen bij de nieuwbouw van de Kas Kwekerij. Besloten is de hiermee samenhangende hogere kapitaallasten te onttrekken uit de bedrijfsreserve DZB (RV 09.0037 ). De Kas wordt afgeschreven in 20 jaar.

Omvang per 1-1-2015

€ 3.737.401

Maximale omvang

(RB 12.0011)

Minimale omvang

(RB 12.0011)

DZB

Bijzonderheden

Naam

Reserve zachte landing WSW

Nummer/Afd.

8101090

Raadsbesluit

12.0097

Programma


Concernstaf

Bijlagen | 347

Naam

Reserve zachte landing WSW

Doel

Dekking kosten herstructurering DZB.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

2016

Voeding

Er is een dotatie geweest van € 1.000.000 bij de 2e Bestuursrapportage 2012 (RB 12.0120). In 2014 is gestort: - Conform de perspectiefnota 2014-2017 is een bedrag gestort van € 270.000.

Besteding

Frictiekosten die ontstaan bij de herstructering (RB 12.0097) in 2014. In 2014 onttrokken: -Eenmalige kosten ad € 250.000 die verband houden met hersturctureren binnen DZB.

Omvang per 1-1-2015

€ 572.388

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

-

Bijzonderheden

Eerst zou de concernreserve worden ingezet voor oormerking van dit bedrag. Door de val van het kabinet Rutte I zijn de ontwikkelingen op het terrein en inkomen, die verband hielden met de concept wet Werken naar Vermogen op PM gezet. Om de geoormerkte bedragen binnen de concernreserve € 1.000.000 veilig te stellen is een afzonderlijke reserve ingesteld. Nu zullen de herstructureringskosten gedekt worden via deze aparte bestemmingsreserve.

6.6.11 Toelichting reserves algemene dekkingsmiddelen Algemene reserve Naam

Concernreserve

Nummer/Afd.

8100908

Raadsbesluit

05.0055

Programma

Programma Algemene Dekkingsmiddelen

Doel

De concernreserve dient als buffer voor de afdekking van niet-kwalificeerbare risico’s en de egalisatie van exploitatieresultaten. De minimale omvang van de concernreserve is vastgesteld op € 10 miljoen.

Functie

Bufferfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Rekeningsresultaten worden toegevoegd aan de Concernreserve. Verder wordt de Concernreserve gebruikt voor het sluitend maken van het meerjarenbeeld bij de Begroting of Perspectiefnota waarbij toevoegingen kunnen voorkomen. In 2014 gestort: - sluitboeking meerjarenbeeld € 1.626.549 - RB12.0118 sportnota 2013-2018 € 157.000 - berap14 storting van reserve compensatie dividend Nuon € 20.000.000

Besteding

De concernreserve is in principe vrij besteedbaar met inachtneming van het weerstandsvermogen van € 10 miljoen; dit is een harde ondergrens. Jaarlijks wordt met het bestemmingsvoorstel het meerdere aangewend. Verder wordt de Concernreserve gebruikt voor het sluitend maken van het meerjarenbeeld bij de Begroting of Perspectiefnota waarbij onttrekkingen kunnen voorkomen. In 2014 onttrokken: - RB09.0096 bruidschat onderwijs € 50.000 - RB0.0114 projectbureau LBSP € 250.000 - RB09.0097 overheveling opleidingsbudget € 450.000 - RB12.0120 strategisch huisvestingsplan € 159.000 - ame12.0098/5 geen taakstelling sport € 350.000 - ame12.0098/7 versterking minimabeleid € 200.000 - RB13.0063 RAS activiteiten € 75.000 - Begroting 2014 inrichting sociale wijkteams € 150.000 - RB14.0019 storting naar reserve frictiekosten ID/WIW € 569.962 - RB14.0019 afkoopsom Werninkterrein vereveningsreserve € 2.500.000 - RB14.0061 bestemmingsvoorstel 2013 totaal overheveling € 7.775.622 - RB14.0061 bestemmingsvoorstel 2013 totaal bestemming € 4.203.201 - RB14.0061 bestemmingsvoorstel 2013 totaal overig € 260.784

Omvang per 1-1-2015

€ 27.600.001

Maximale omvang

n.v.t.

348 | Bijlagen

Concernstaf

Naam

Concernreserve

Minimale omvang

€ 10 miljoen

Bijzonderheden

Naam

Reserve Verkoop aandelen Nuon

Nummer/Afd.

8100909

Raadsbesluit

09.0038

Programma


Doel

Het reserveren van de verkoopopbrengst aandelen Nuon in afwachting van nadere besluitvorming door de gemeenteraad.

Functie

Bufferfunctie

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Deel van de verkoopopbrengst aandelen Nuon. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Het vrij besteedbare bedrag wordt na besluitvorming door de raad over de bestemming van de verkoopopbrengst onttrokken of geoormerkt. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 146.882

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Concernstaf

Bijzonderheden

Bestemmingsreserves Naam


Nummer/Afd.

8100907

Raadsbesluit

09.0111

Programma


Doel

Het reserveren van een deel van de verkoopopbrengst aandelen Nuon Energy voor compensatie van het wegvallende dividend in de begroting. In het geval de reserve wordt aangesproken voor andere doeleinden moet het renteverlies gecompenseerd worden.

Functie

Inkomensfunctie

Datum realisatie

2009

Datum opheffing

-

Voeding

Deel van de verkoopopbrengst aandelen Nuon. In 2014 gestort: - RB12.0098 retour storting concernreserve € 4.062.000

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB14.0067 dotatie vereveningsreserve conform 2iv6 rb10.0003 € 200.000 - Berap14 storting naar concernreserve € 20.000.000 - Berap14 storting naar groene singels € 4.000.000 - Berap14 storting naar fietsenstalling station € 5.000.000 - Berap 14 storting naar reserve onderhoud kapitaalgoederen en herinrichting openbare ruimte € 9.000.000 - Berap14 storting naar reserve economische impulsen € 2.000.000 - Berap14 storting naar reserve programma binnenstad € 1.500.000 - Berap14 storting naar reserve stedelijke ontwikkeling € 5.000.000 - Berap14 storting naar reserve duurzaamheidsfondsen € 7.000.000 - Berap14 storting naar reserve kapitaallasten economische investeringen € 1.500.000

Omvang per 1-1-2015

€ 235.300

Maximale omvang

€ 117.500.000

Minimale omvang

€ 0

Concernstaf

Bijzonderheden

Bijlagen | 349

Naam

Reserve GSB-middelen ISV en EZ

Nummer/Afd.

8100910

Raadsbesluit

10.0056

Programma


Doel

Middelen om projecten te dekken voor de realisatie van prestatieafspraken in het kader van GSB met het Rijk.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2010

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Resterende middelen van de GSB-periode 2005-2009 als gevolg van de afrekening ISV I, ISV II en de BDU EZ met het Rijk. In 2014 gestort: - RB10.0113 reserveringen vanuit AU ISV € 1.861.231

Besteding

In 2014 onttrokken: - RB12.0036 haagwegkwartier € 434.051 - RB13.0025 subsidie issoria/xenia € 26.800 - RB13.0005 verbetering OR L-N ISV3 € 183.596 - RB11.0129 diversen Singelpark € 670.082 - RB09.0121 tuin van noord € 48.812 - RB09.0119 groenrecr. onderst. € 104.044 - RB07.0137 historische waardenkaart € 13.045 - RB07.0137 historische winkelpuien € 6.600 - Diverse raadsbesluiten gemeentelijke monumentenzorg € 64.537 - RB06.0161 kooiplein € 3.730.978 - RB12.0098 beleidskader winkelv.bin.st.BWKB € 15.557 - RB12.0045 wonen boven winkels € 264.200 - RB14.0001 gebiedsvisies € 277.130 - RB14.0042 storting naar vereveningsreserve € 148.644 - RB14.0061 bv.66/12.0149 Slaaghwijk € 241.110

Omvang per 1-1-2015

€ 8.231.160

Maximale omvang

n.v.t.

Minimale omvang

n.v.t.

Concernstaf

Bijzonderheden

Naam

Reserve bedrijfsvoering plankosten

Nummer/Afd.

8101102

Raadsbesluit

12.0153

Programma

Programma Algemene dekkingsmiddelen

Doel

De primaire functie van deze reserve is de dekking van de plankosten van projecten in de definitiefase. De secundaire functie van deze reserve is het oplossen van knelpunten met betrekking tot de nieuwe plankostensystematiek.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2013

Datum opheffing

Vooralsnog niet ter sprake.

Voeding

De reserve wordt jaarlijks (structureel) gevoed door de budgettaire verschuiving die teweeg wordt gebracht als gevolg van de invoering van de Nota Plankosten Leiden. Daarnaast kunnen plankosten in de definitiefase bij het nemen van een kaderbesluit eventueel terugvloeien naar de reserve (rekening houden met BBV voor het activeren van plankosten). In 2014 gestort: - RB12.0153 Nota plankosten Leiden € 1.266.685 In 2014 heeft er vanuit projecten geen terugstorting in de reserve plaatsgevonden (revolving fund systematiek).

Besteding

College is bevoegd orgaan. Bestedingen vinden plaats na collegebesluit. In 2014 onttrokken: - RB13.0063 Plankosten in definitiefase € 706.220

Omvang per 1-1-2015

€ 1.503.250

Maximale omvang

Een optelsom van de storting in deze reserve van de afgelopen twee jaar.

Minimale omvang

geen.

350 | Bijlagen

Concernstaf

Naam

Reserve bedrijfsvoering plankosten

Bijzonderheden

Aanwending van de reserve bedrijfsvoering plankosten kan, zonder voorafgaand raadsbesluit, door het College van B&W plaatsvinden. Verantwoording vindt plaats bij de bestuursrapportage(s) en de jaarrekening. Indien het saldo van de reserve bedrijfsvoering in enig jaar boven het maximum komt, wordt het meerdere bij de jaarrekening toegevoegd aan de concernreserve.

Naam

Reserve zachte landing 3D's

Nummer/Afd.

8101278

Raadsbesluit

14.0061

Programma


Doel

Conform de bestuurlijke afspraken rondom een zorgzame stad (zie beleidsakkoord 2014-2018) worden extra middelen beschikbaar gesteld voor de "zachte landing" van de decentralisaties

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

2014

Datum opheffing

2019

Voeding

De initiële storting maakt onderdeel uit van het vrij besteedbare deel van de concernreserve. Indien er sprake is van een onderbesteding van het beschikbare budget ter uitvoering van de nieuwe taken vanuit de drie decentralisaties zullen jaarlijks bij resultaatbestemming of tussentijds bij de bestuursrapportage voorstellen worden gedaan om de onderbesteding te doteren aan de reserves zachte landing 3 D's. In 2014 gestort: - RB14.0061 storting vrij deel concernreserve € 35.511 - Berap 2014 zachte landing hulp bij huishouden € 663.381 - Berap 2014 voordeel vrouwenopvang 2014 € 160.000

Besteding

Reserve is beschikbaar voor zowel transitiekosten als overige uitgaven aan de (nieuwe) beleidstaken vanuit de drie decentralisaties (Jeugzorg, uitbreiding WMO en Participatiewet). In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 858.892

Maximale omvang

n.v.t

Minimale omvang

n.v.t

Bijzonderheden

De reserve dient niet voor het dekken van de overschrijdingen op het I-deel van het Participatiebudget. Dit is immers geen nieuwe taak en de risico's hieromtrent zijn al meegenomen in het weerstandsvermogen.

Naam

Reserve zaakgewijs werken

Nummer/Afd.

8101285

Raadsbesluit

14.0067

Programma


Doel

Het doel van de te vormen reserve en krediet Zaakgewijs werken is om de beschikbare middelen voor het project Zaakgewijs werken meerjarig te kunnen bewaken en overzicht te houden. De reserve dient ter dekking van investeringen in de organisatie die nodig zijn om tot een goed functionerend zaaksysteem te komen. Dit zijn bijvoorbeeldprocesaanpassingen en aanpassingen van de software . De reserve dient niet ter dekking van de kapitaallasten van bedrijfsmiddelen.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

Vanaf 2014.

Datum opheffing

Vooralsnog per 2017.

Voeding

De reserve wordt gevoed uit de beschikbare middelen door verheveling van de onderuitputting kapitaallasten in bedrijfsvoeringsmiddelen 2013. In 2014 gestort: - Berap 2014 Onderuitputting kapitaallasten bedrijfsvoeringsmiddelen 2013 € 1.058.000

Besteding

De reserve wordt ingezet ter dekking van de kosten voor het project zaakgewijs werken. In 2014 onttrokken: - Berap 2014 Zaakgewijs werken € 4.959

Omvang per 1-1-2015

€ 1.053.041

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen

Concernstaf

Concern

Bijzonderheden

Bijlagen | 351

Naam

Reserve kapitaallasten economische investeringen

Nummer/Afd.

8101304

Raadsbesluit

14.0067

Programma


Doel

Ter dekking van jaarlijkse kapitaallasten van nader aan te wijzen economische investeringen.

Functie


Datum realisatie

Vanaf 2014.

Datum opheffing

-

Voeding

Incidentele middelen ter dekking van kapitaallasten van investeringen met een economisch nut waarover de raad heeft besloten. In 2014 gestort: Berap 2014 Storting van reserve compensatie dividend Nuon € 1.500.000

Besteding

Dekking kapitaallasten van investeringen met een economisch nut. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 1.500.000

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen

Concern

Bijzonderheden

Naam

Reserve vervangingsinvesteringen maatschappelijk nut

Nummer/Afd.

8101306

Raadsbesluit

14.0067

Programma


Doel

Dekking van vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

Functie

Bestedingsfunctie

Datum realisatie

Vanaf 2014.

Datum opheffing

-

Voeding

Aanvullend voordeel balansverkorting ten opzichte van de kaderbrief dat in de meerjarenbegroting ontstaat door balansverkorting. In 2014 gestort: - Berap 2014 Balansverkorting € 699

Besteding

Dekking van (verangings)investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut vanaf 2018. In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 699

Maximale omvang

geen

Minimale omvang

geen

Bijzonderheden

352 | Bijlagen

Concernstaf

6.7 Toelichting voorzieningen Toelichting Voorzieningen Programma 1 Naam

Voorziening pensioenen wethouders

Nummer/Afd.

8105151

Raadsbesluit

-

Programma

Prorgamma 1 Bestuur en dienstverlening

Doel

Voorziening om de toekomstige pensioenverplichtingen van (oud)-wethouders af te dekken.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Conform actuariële berekening van de pensioenen wordt jaarlijks de dotatie bepaald om de voorziening op niveau te houden. In 2014 gestort: € 66.304

Besteding

In 2014 onttrokken: € 10.470

Omvang per 1-1-2015

€ 4.777.735

Concernstaf

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Internationale Samenwerking

Nummer/Afd.

8105159

Raadsbesluit

12.0073

Programma


Doel

Inzet ten behoeve van projecten geoormerkt in het kader van de Internationale Samenwerking.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De voorziening wordt gevoed vanuit ontvangen projectgelden van derden in het kader van de internationale samenwerking.

Besteding

Projecten geoormerkt binnen het kader van de Internationale Samenwerking.

Omvang per 1-1-2015

€ 165.871

Sociaal- en Economisch Beleid

Bijzonderheden

Toelichting Voorzieningen Programma 2 Naam

Voorziening Veiligheidsbeleid (VB)

Nummer/Afd.

8105060

Raadsbesluit

Raadsbesluit begroting 2013

Programma

Programma 2 Veiligheid

Doel

Egalisatie van kosten programma veiligheid, cameratoezicht en tussentijdse evaluatie veiligheidsprogramma.

Datum realisatie

-

Datum opheffing

-

Voeding

Voor de kosten van het cameratoezicht is een voorziening voor zeven jaar onderhoud gerealiseerd, waarbij jaarlijks € 50.000 uit de voorziening kan worden onttrokken om dekking hieraan te geven. Daarnaast zijn er nog gelden t.b.v. RIEC, inbraakpreventie en fietsendiefstal. Stortingen in 2014: - RIEC (Crisisruimte rampenbestrijding) € 32.107

Besteding

Onttrekkingen 2014: - RIEC (Crisiruimte rampenbestrijding) € 27.594 - Cameratoezicht € 81.817

Service en Informatie

Bijlagen | 353

Naam

Voorziening Veiligheidsbeleid (VB)

Omvang per 1-1-2015

€ 323.525

Bijzonderheden

Deze voorziening vormde tot en met 2012 onderdeel van de Voorziening MO/VB/OGG. Omdat er meerdere budgethouder waren, is besloten om de Voorziening MO/VB/OGGZ te splitsen. Dit betreft restantbedragen t.b.v. deze doelen die zijn toegekend bij RB 08.0125 (Cameratoezicht) en BW besluit 08.1057 (tussentijdse evaluatie veiligheidsprogramma 2005-2009 (RIEC, inbraakpreventie en fietsendiefstal).

Toelichting Voorzieningen Programma 3 Er zijn geen voorzieningen binnen dit programma. Toelichting Voorzieningen Programma 4 Naam

Voorziening Afwikkeling VOC-gelden

Nummer/Afd.

8105154

Raadsbesluit

-

Programma


Doel

Afwikkeling van nog lopende zaken in de overdracht van de vervoersautoriteit van Leiden naar de provincie ZuidHolland en de afwikkeling van nog lopende zaken in de door Leiden verleende en inmiddels verlopen openbaar vervoersconcessie.

Datum realisatie

01/01/2006

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

De voeding is eenmalig en bestaat uit de saldi van de hernoemde ‘Voorziening VOC-gelden toegankelijkheidsfonds’ (0814101/BoWo) en de opgeheven voorzieningen ‘Voorziening VOC-gelden infrastructuurfonds’ (0814102/BoWo), ‘Voorziening VOC-gelden productiefonds’ (0814103/BoWo) en ‘Voorziening VOCgelden innovatiefonds (experimenten)’ (0814104/BoWo). In 2014 is niets gestort.

Besteding

Onttrekkingen 2014: € 73.057

Omvang per 1-1-2015

€ 299.978

Realisatie/Stadsontwerp

Bijzonderheden


Voorziening Boomregeling Wijk

Nummer/Afd.

8105003

Raadsbesluit

96.0075

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten voor het duurzaam in stand houden van bepaalde monumentale, bijzondere of waardevolle bomen, boomgroepen of houtopstand en dergelijke.

Datum realisatie

9-7-1996

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

Bomenverordening en Meerjaren Onderhoudsprogramma Groen.

Voeding

Egalisatie van de kosten voor het duurzaam instandhouden van bepaalde monumentale, bijzondere of waardevolle bomen, boomgroepen of houtopstand e.d. De grootste stortingen in 2014 betreffen de Colignylaan, het Kooiplein, Vreewijk, de Churchilllaan en de Lammermarkt.

Besteding

Herplantbijdrage en vergoedingen wegens toegebrachte schade. Er is in 2014 ca.€ 122.500 onttrokken. Het grootste deel hiervan is besteed in de wijk Transvaal.

Omvang per 1-1-2015

€ 1.324.291

Realisatie/Stadsruimte

Bijzonderheden

Naam

Voorziening riolering toekomstige investeringen

Nummer/Afd.

8105004

354 | Bijlagen

Stedelijk beheer

Naam

Voorziening riolering toekomstige investeringen

Raadsbesluit

-

Programma


Doel

Spaarvoorziening voor toekomstige vervangingsinvesteringen rioleringen, overeenkomstig regelgeving in het BBV.

Datum realisatie

16-9-2009

Datum opheffing

-

Onderhoudsplan

Het rioleringsplan is de basis voor de vervanging van rioleringen en voor groots onderhoudsmaatregelen. De werkelijke vervanging per jaar is deels afhankelijk van verbeteringen reconstructiewerk, waardoor de omvang van het onderhoudswerk per jaar kan verschillen.

Voeding

Jaarlijkse dotatie ten laste van de rekening van baten en lasten en eenmalig t.b.v. project Oude Kooi.

Besteding

Is overeenkomstig besluitvorming VGRP en het uitvoeringsbesluit Oude Kooi.

Omvang per 1-1-2015

€ 5.756.278

Bijzonderheden

Naam

Voorziening groot onderhoud gemalen

Nummer/Afd.

8105162

Raadsbesluit

-

Programma


Doel

Deze voorziening dient voor het groot onderhoud van de gemalen

Datum realisatie

31-12-2014

Stedelijk Beheer

Datum opheffing Voeding

Jaarlijkse dotatie ten laste van de rekening van baten en lasten.

Besteding

Is overeenkomstig besluitvorming vGRP

Omvang per 1-1-2015

€ 254.243

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Waterkwaliteit

Nummer/Afd.

8105025

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de waterkwaliteit voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Jaarlijkse dotatie ad € 162.300 ten laste van de rekening van baten en lasten, alsmede het gereserveerde bedrag voor het project beveiligd baggeren. In 2014 is gestort: - Begroting 2014 Reguliere storting € 162.300

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud. In 2014 is besteed: - Wegwerken van achterstallig onderhoud baggeren € 213.000 - Onderhoud baggeren Niet Gesprongen Explosieven € 101.000 - Vrijgevallen € 491.879 - Overige mutaties € 911.569

Omvang per 1-1-2015

€ 1.802.334

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Kunstwerken

Nummer/Afd.

8105026

Bijlagen | 355

Naam

Voorziening Groot onderhoud Kunstwerken

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de kunstwerken voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Jaarlijkse dotatie ten laste van de rekening van baten en lasten ad € 624.500. In 2014 is gestort: - Begroting 2014 Reguliere storting € 624.500 - Taakstelling € 20.000 negatief

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud. In 2014 is besteed: - Renovatie automatisering Stationspleintunnel € 605.000 - Raamovereenkomst conserveren 19 \(fiets)tunnels € 128.639 - Herstel metselwerk 34 stenen bruggen € 127.700 - Conserveren 47 metalen bruggen € 128.900 - Groot onderhoud Koornbrug € 100.000 - Groot onderhoud Morspoortbrug € 100.000 - Overige mutaties € 242.197

Omvang per 1-1-2015

€ 1.989.222

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Walmuren en Beschoeiing

Nummer/Afd.

8105027

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van walmuren en beschoeiingen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Jaarlijkse dotatie ten laste van de rekening van baten en lasten ad. € 633.000. In 2014 is gestort: - Begroting 2014 Reguliere storting € 633.000 - Taakstelling € 15.000 negatief

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud In 2014 is besteed: - Meerjarenonderhoudsplan beschoeiingen 2 € 123.000 - Meerjarenonderhoudsplan beschoeiingen 3 € 112.000 - Overige mutaties € 87.375

Omvang per 1-1-2015

€ 2.769.573

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Wegen

Nummer/Afd.

8105028

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van de wegen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

356 | Bijlagen

Stedelijk Beheer

Naam

Voorziening Groot onderhoud Wegen

Voeding

Jaarlijkse dotatie ten laste van de rekening van baten en lasten ad. € 2.700.000. In 2014 is gestort: - Begroting 2014 Reguliere storting € 2.700.000 - Taakstelling € 35.000 negatief

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud. In 2014 is € 2.958.842 besteed

Omvang per 1-1-2015

€ 5.036.165

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Openbare Verlichting

Nummer/Afd.

8105029

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van openbare verlichting voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

-

Voeding

Eenmalige dotatie ad. € 343.000. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Besteding in conform het Beheerplan Groot Onderhoud. In 2014 is besteed: - Inhaalslag schilderen lichtmasten € 228.480 - Maatregelenpakket eigen kabelnet € 28.039

Omvang per 1-1-2015

€ 71.264

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Spelen

Nummer/Afd.

8105030

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van spelen voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Eenmalige dotatie ad € 1.204.000 en eenmalig een aanvullende dotatie ten behoeve van het toekomstig beheer uit de besluitvorming speeltuinverenigingen ad. € 461.000 (restant van € 600.000 uit begrotingsjaar 2012 in samenspraak met de Leidse bond van speeltuinen) in 2014 is niets gestort.

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud. In 2014 is € 206.951 besteed

Omvang per 1-1-2015

€ 1.443.820

Stedelijk Beheer

Bijzonderheden

Naam

Voorziening Groot onderhoud Straatmeubilair

Nummer/Afd.

8105031

Raadsbesluit

12.0141

Programma


Doel

Het doel van de voorziening is het wegwerken van de onderhoudsachterstand en voor het op orde houden van straatmeubilair voor die onderdelen die groot onderhoud nodig hebben, waarvan de omvang jaarlijks niet gelijk is.

Stedelijk Beheer

Bijlagen | 357

Naam

Voorziening Groot onderhoud Straatmeubilair

Datum realisatie

2012

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Eenmalige dotatie ad. € 61.500. In 2014 is niets gestort.

Besteding

Besteding is conform het Beheerplan Groot Onderhoud/achterstalligheid In 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 61.500

Bijzonderheden


Voorziening onderhoud Maatschappelijk Vastgoed

Nummer/Afd.

8105009

Raadsbesluit

1994

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten voor (groot)onderhoud van panden maatschappelijk vastgoed en overig vastgoed zoals Schouwburg en Molen de Valk.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

Voor panden die langduring in beheer zijn, zijn de beheerplannen geactualiseerd, aan de hand waarvan groot onderhoud wordt uitgevoerd. Bij de overige panden van de lijst te verkopen panden wordt het onderhoud voor zover mogelijk geminimaliseerd.

Voeding

Jaarlijkse storting vanuit de exploitatie. Voor 2014 een bedrag van € 1.613.569.

Besteding

Conform doelstelling en vastgestelde beheerplannen en inrichting Planon, het softwaresysteem voor sturing en beheersing van het meerjaren (planmatig) onderhoud. In 2014 zijn er onderhoudskosten onttrokken ad. € 870.657

Omvang per 1-1-2014

€ 6.941.177

Bijzonderheden

Op dit moment is er nog een achterstand op de in de meerjarenplanningen en voorziening opgenomen werkzaamheden. Dat heeft te maken met de wens om de wijze van aanbesteden te professionaliseren (minder aanbestedingen, minder administratieve last, gebruik maken van innovatiekracht van de markt, overgang van prestatiecontractering). De voorbereiding daarvan is arbeidsintensief en is in het afgelopen jaar ten koste gegaan van de realisatie. Het in de markt zetten (aanbesteden) van de onderhoudswerkzaamheden en (nog) beter de regie kunnen voeren op de onderhoudswerkzaamheden heeft in 2015 prioriteit. De veroudering van elementen gaat natuurlijk gewoon door. Dat betekent dat sommige elementen niet aan de gewenste conditie voldoen. Een of twee jaar uitstel van onderhoud is in de meeste gevallen geen probleem, maar uiteindelijk dient het niet uitgevoerde onderhoud ingehaald te worden.

Naam

Voorziening herinrichting Trekvaartplein

Nummer/Afd.

8105150

Raadsbesluit

98.0129

Programma


Doel

De herinrichting van het Trekvaartplein inclusief de bodemsanering van het gebiedsdeel, waarop in het verleden een autosloperij was gevestigd. Het Leidse aandeel in het gemeenschappelijke fonds dat binnen de GR Regionaal Woonwagen Centrum wordt opgebouwd wordt geraamd op € 1.089. Aangezien het gemeenschappelijke fonds nog niet operationeel is, worden de geraamde bijdragen voorlopig in deze voorziening gestort.

Datum realisatie

-

Datum opheffing

2014

Onderhoudsplan

n.v.t.

Voeding

ISV Woonwagens.

Besteding

Financieren van de plannen t.b.v. de bodemsanering in het kader van de herinrichting van het Trekvaartplein. Het uitvoeringsbesluit voor de herinrichting van het Trekvaartplein is genomen in juni 2009 (RV 09.0070).

Omvang per 1-1-2015

€ 0

358 | Bijlagen

Beheer en Onderhoud Vastgoed (VAG)


Naam

Voorziening herinrichting Trekvaartplein

Bijzonderheden

Deze voorziening is bij de Jaarrekening 2014 opgeheven en het resterende budget wordt ter beschikking te houden voor het Trekvaartplein door met het restantbedrag mee te nemen in de aan te passen grondexploitatie.


Voorziening Jeugdbeleid/CtC

Nummer/Afd.

8105155

Raadsbesluit

05.0160

Programma

Programma 7 Jeugd en onderwijs

Doel

Inzet voor de invoering van de systematiek volgens Communities that Care/investeren conform Jeugdfonds.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

2014

Voeding

Uit het jaarbudget voor jeugdbeleid en de beschikbaar gestelde provinciale subsidie. In 2007 zijn daarnaast bijdragen vanuit het Jeugdfonds ten behoeve van een Cruyff Court (€ 50.000), Delltaplan Speeltuinen (€ 40.000) en Jongerenlocaties (€ 75.000) in de voorziening gestort. in 2014 is niets gestort.

Besteding

In de voorziening CTC/Jeugdbeleid zit nog budget voor de uitvoering van veilig Opgroeien plannen voor Zuid/West en Morskwartier. In 2014 is besteed: - Bijdrage spelen Kooipark € 38.000 - Bijdrage gez.school € 20.379

Omvang per 1-1-2015

€ 0

Bijzonderheden

€ 38.000 van deze middelen is bestemd voor de aanleg van het trapveld in het kooipark en € 20.000 is bestemd voor CJG/jongerenlocaties.Beide projecten zijn in 2014 uitgevoerd. De voorziening is nu leeg en kan worden afgesloten.

Realisatie/Stadskennis en cultuur


Voorziening groot onderhoud Lakenhal

Nummer/Afd.

8105007

Raadsbesluit

1986

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten voor onderhoud van de Lakenhal en voorzien in dekking voor meerjarige uitgaven in beveiligingssysteem en -apparatuur.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

Conform noodzakelijk onderhoud mede op basis van de rapportage van de Monumentenwacht. Het meerjaren onderhoudsplan wordt volledig herzien voor de periode na Restauratie en uitbreiding.

Voeding

Binnen de begrote kosten voor en beveiliging is een spaarcomponent opgenomen waardoor jaarlijks een bedrag vrijvalt voor de storting in de voorziening onderhoud.

Besteding

Ten behoeve van incidentele uitgaven aan onderhoud en meerjarige uitgaven en verbetering beveiligingssysteem en apparatuur.

Omvang per 1-1-2015

€ 189.571

Bijzonderheden

geen.

Naam

Voorziening groot onderhoud sportaccomodaties

Nummer/Afd.

8105160

Raadsbesluit

12.0118

Programma


Doel

Het egaliseren over meerdere jaren van kosten van het groot onderhoud aan de sportaccomodaties die in het eigendom zijn van de gemeente Leiden. De omvang van de voorziening per balansdatum is gebaseerd op het beheerpan groot onderhoud. Hierin is voor de periode 2013-2025 het benodigd groot onderhoud opgenomen.

Datum realisatie

n.v.t.


Sportbedrijf

Bijlagen | 359

Naam

Voorziening groot onderhoud sportaccomodaties

Datum opheffing

n.v.t.

Voeding

Middels een jaarlijkse voeding van € 1.517.000 is de voorziening toereiken om het beheerplan Groot onderhoud sportaccomodaties 2013-2025 uit te voeren. Deze middelen zijn onder programma 8 van de begroting structureel beschikbaar.

Besteding

Op basis van de onderhoudswerkzaamheden conform het Beheerplan Groot Onderhoud Sportaccommodaties 2013-2025.

Omvang per 1-1-2015

€ 1.616.680

Bijzonderheden

In 2014 zal een herijking plaatsvinden van het meerjaren onderhoudsplan.


Voorziening OGGZ/ Regionaal Kompas

Nummer/Afd.

8105011

Raadsbesluit

-

Programma

Programma 9 Maatschappelijke ondersteuning

Doel

Dekking van specifieke verplichtingen en risico’s waarvan de omvang onzeker is, op het terrein van Maatschappelijke Opvang, Verslavingsbeleid en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.n.b.

Voeding

De voorziening word gevoed vanuit de producten Maatschappelijke Opvang en Ambulante Verslavingszorg. in 2014 is niets gestort.

Besteding

Specifieke verplichtingen en risico’s doen zich voor op het onderdelen: Verdeelmodel maatschappelijke opvang, Project Nieuwe Energie, afwikkeling medische heroïne en verhuisbijdragen. in 2014 is niets onttrokken.

Omvang per 1-1-2015

€ 148.343


Bijzonderheden

Toelichting Voorzieningen Programma 10 Er zijn geen voorzieningen binnen dit programma. Toelichting Voorzieningen Algemene Dekkingsmiddelen Naam

Voorziening groot onderhoud gebouwen (ambtelijke huisvesting DZB)

Nummer/Afd.

8105012

Raadsbesluit

00.0025

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten voor groot onderhoud van de bedrijfspanden aan Le Pooleweg 6 en 11.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

De beheerplannen zijn in 2012 geactualiseerd.

Voeding

Jaarlijkse storting vanuit de exploitatie.

Besteding

Conform doelstelling en vastgestelde beheerplannen.

Omvang per 1-1-2015

€ 398.861

Beheer en Onderhoud Vastgoed

Bijzonderheden

Naam

Voorziening groot onderhoud gebouwen (ambtelijke huisvesting)

Nummer/Afd.

8105013

360 | Bijlagen

Beheer en Onderhoud Vastgoed

Naam

Voorziening groot onderhoud gebouwen (ambtelijke huisvesting)

Raadsbesluit

-

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten voor (groot)onderhoud van panden t.b.v. de ambtelijke huisvesting.

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

n.v.t.

Onderhoudsplan

De beheerplannen (meerjarige onderhoudsplanningen) zijn in 2012 geactualiseerd.

Voeding

Jaarlijkse storting vanuit de exploitatie. Voor 2014 een bedrag van € 1.798.317.

Besteding

Conform doelstelling en vastgestelde beheerplannen. In 2014 zijn er onderhoudskosten onttrokken ad. € 521.614 met name voor Stadhuisplein 1.

Omvang per 1-1-2015

€ 8.356.951

Bijzonderheden

Op dit moment is er nog een achterstand op de in de meerjarenplanningen en voorziening opgenomen werkzaamheden. Dat heeft te maken met de wens om de wijze van aanbesteden te professionaliseren (minder aanbestedingen, minder administratieve last, gebruik maken van innovatiekracht van de markt, overgang van prestatiecontractering). De voorbereiding daarvan is arbeidsintensief en is in het afgelopen jaar ten koste gegaan van de realisatie. Het in de markt zetten (aanbesteden) van de onderhoudswerkzaamheden en (nog) beter de regie kunnen voeren op de onderhoudswerkzaamheden heeft in 2015 prioriteit. De veroudering van elementen gaat natuurlijk gewoon door. Dat betekent dat sommige elementen niet aan de gewenste conditie voldoen. Een of twee jaar uitstel van onderhoud is in de meeste gevallen geen probleem, maar uiteindelijk dient het niet uitgevoerde onderhoud ingehaald te worden.

Naam

Voorziening loga-gelden

Nummer/Afd.

8105153

Raadsbesluit

97.0130

Programma


Doel

Egalisatie van de kosten die voortvloeien uit spaarcontracten met personeel voor verlofrecht en dergelijke (voorheen M&B).

Datum realisatie

n.v.t.

Datum opheffing

t.z.t.

Voeding

Door het afschaffen van de loga-regeling zal er geen voeding meer zijn.

Besteding

De opgebouwde voorziening wordt aangewend voor de bekostiging van de vervanging in die jaren dat de in het verleden opgebouwde verlofrechten worden opgenomen. Besteding zal dan plaatsvinden wanneer een werknemer de opgebouwde verlofrechten wil opnemen. In de meeste gevallen zal dit aan einde van de loopbaan plaatsvinden.

Omvang per 1-1-2015

€ 384.081

Concern/ Middelen en Control

Bijzonderheden

Bijlagen | 361

6.8 Begrippenlijst Begrippen: Begrip

Omschrijving

Activa (vaste)

Bezittingen die langer dan één jaar meegaan en die om die reden in meerdere jaren worden afgeschreven (bijv. gebouwen, rollend materieel). Activa staan op de balans.

Afschrijving

De uitgaven aan activa worden over meer jaren verdeeld en niet in één keer in de exploitatie opgenomen. Dit noemt men afschrijven. Door afschrijving lopen de kosten in de loop van de jaren parallel met de baten voortvloeiend uit het gebruik en houdt tevens de boekwaarde gelijke tred met de werkelijke, steeds dalende waarde.


Algemene dekkingsmiddelen zijn inkomsten zonder vooraf bepaald bestedingsdoel die de gemeente vrij kan besteden. Het gaat behalve om de uitkering uit het gemeentefonds ook om bijvoorbeel gemeentebelastingen en deelnemingen/dividend. Ze zijn bedoeld voor de uitvoering van de programma’s waarin het beleid tot uitvoering wordt gebracht dat de gemeenteraad heeft vastgesteld.

Areaalbudgetten

Dit zijn de noodzakelijke extra bedragen die samenhangen met de groei van de stad, zoals het onderhoud van het toegenomen openbare gebied.

Balans

De balans toont een overzicht van de bezittingen, de schulden en het eigen vermogen van de gemeente op een bepaald moment.

Baten en Lasten (stelsel van)

Een begrotingssysteem van baten en lasten houdt in dat alle ontvangsten en uitgaven worden toegerekend aan het begrotingsjaar waarop zij betrekking hebben.

Begroting

Een begroting geeft aan welke beleidsvoornemens de gemeente heeft, hoeveel middelen daarmee zijn gemoeid en uit welke bronnen die middelen afkomstig zijn.

Beleidsintensiveringen

Relatief kleine verhogingen van uitgaven en/of verlagingen van ontvangsten ten opzichte van de begroting en/of de meerjarencijfers.

Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Het BBV is het kader waaraan de begroting en en jaarverslaggeving van de gemeente dient te voldoen. Met het BBV wordt beoogd de raad in haar kaderstellende en controlerende taak te ondersteunen en de financiële functie te versterken.

Brede school

Samenwerkingsverband tussen partijen die zich bezighouden met opgroeiende kinderen. Doel van het samenwerkingsverband is de ontwikkelingskansen van de kinderen te vergroten. Onderwijs en welzijn zijn in ieder geval participanten. Voorschoolse voorzieningen, peuterspeelzaal, sport, cultuur, bibliotheek en andere instellingen kunnen ook een onderdeel van de brede school zijn.

BTW compensatiefonds

Als gemeenten en provincies diensten of goederen extern inkopen, betalen zij daarover btw. In tegenstelling tot bedrijven kunnen zij die btw niet (geheel) terugvorderen van de Belastingdienst. Extern ingekochte diensten zijn daarom al snel duurder dan intern uitgevoerde activiteiten. Sinds 2003 kunnen gemeenten en provincies met het btw-compensatiefonds toch de btw terugvragen die ze hebben betaald over uitbesteed werk.

Budgettair neutrale mutatie

Een financiële mutatie (begroot of werkelijk) het saldo van de begroting of de jaarrekening niet beïnvloedt.

Dividend

Periodieke uitkering van winst aan de aandeelhouders van een onderneming.

Doelmatigheid

Mate waarin de productie is geleverd in relatie tot de inzet van middelen, afgezet tegen een vooraf bepaalde norm (bijv. minuten per paspoort, kosten per strekkende kilometer).

Doeltreffendheid

Mate waarin de beoogde effecten zijn gerealiseerd.

Doeluitkering

Uitkering door het Rijk aan een lagere overheid voor een nauw omschreven wettelijk vastgesteld doel of taak. De gelden zijn niet vrij besteedbaar. In veel gevallen is een specifieke verantwoording over de besteding één van de voorwaarden voor het verkrijgen van de uitkering.

Efficiency en effectiviteit

Efficiency is doelmatigheid (is de uitvoering goed, met gebruik van zo min mogelijk middelen). Effectiviteit is doeltreffendheid (doen we de goede dingen, bereiken we het gestelde doel).

EMU saldo

Het EMU-saldo is het saldo van de inkomsten en uitgaven van de overheid voor de unie van landen die de euro als betaalmiddel hebben (Economische en Monetaire Unie).

Financiële rechtmatigheid

Met financiële rechtmatigheid wordt bedoeld dat de financiële beheershandelingen in overeenstemming met de geldende weten regelgeving zijn uitgevoerd.

Financieringsmiddelen

Kort- of langlopende geldmiddelen die nodig zijn om de kosten van uitgaven te betalen. Behalve van eigen financieringsmiddelen (bijvoorbeeld reserves) worden ook financieringsmiddelen van anderen gebruikt, zoals opgenomen geldleningen en het saldo van crediteuren en debiteuren.

Gemeentefonds (algemene uitkering)

Uitkering van het Rijk die de gemeenten in principe vrij mogen besteden. Dit ter onderscheid van doeluitkeringen met een gebonden besteding.

Grondexploitatie

Een grondexploitatie bevat een berekening van de kosten en opbrengsten gemeentelijk grondontwikkelingsplan.

Incidentele weerstandscapaciteit

Het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat deze invloed heeft op de hoogte van de voorzieningenniveaus van de programma’s.

362 | Bijlagen

Begrippen: Begrip

Omschrijving

Indirecte kosten

Betreft kosten waarbij de directe samenhang met de producten ontbreekt. Door middel van één of meer verdeelsleutels worden de indirecte kosten aan de verschillende prestaties en programma's toegerekend.

Investering

Een investering is een opoffering in tijd, geld en/of mankracht (personeel) ten behoeve van een doel dat meestal pas later wordt behaald.

Investeringsplan

Een overzicht van de geplande investeringen en de daaraan verbonden geraamde exploitatielasten voor de komende jaren.

Jaarrekening

De jaarrekening is een onderdeel van de jaarstukken en bestaat uit de balans, het overzicht van baten en lasten en toelichtingen daarop.

Jaarstukken

De jaarstukken is de totale verantwoording die over een boekjaar wordt afgelegd en bestaat uit een jaarversalg, een jaarrekening en overige informatie.

Jaarverslag

Het jaarverslag is de tegenhanger van de beleidsbegroting en gaat met name in op de uitkomsten van de programma's over het afgelopen jaar. Het jaarverslag is een onderdeel van de jaarstukken en bestaat uit de programmaverantwoording en de paragrafen.

Kapitaallasten

Investeringen in vaste activa (zoals de aanschaf van een gebouw) leiden tot afschrijvingen en rentekosten. Samen vormen de afschrijvingen en de rentekosten de kapitaallasten. De afschrijvingen betreffen de jaarlijkse waardevermindering van de investering. Door middel van de afschrijving worden lasten van de investering uitgespreid over de jaren dat er van de investering gebruik wordt gemaakt. De rente betreft het eigen of geleende geld dat bestemd wordt om de investering te financieren.

Kasstroomverwachtingen

De planning van toekomstige betalingen en ontvangsten.

Leges

Betaling voor een gemeentelijk goed of een dienst op publiekrechtelijke grondslag (bijv. leges paspoort, leges rijbewijs). Leges zijn retributies maar worden wettelijk tot de belastingen gerekend. Leges mogen maximaal kostendekkend zijn.

Meerjareninvesteringsplan (MIP)

In het meerjareninvesteringsplan wordt de planning van de investeringen voor de komende jaren inzichtelijk gemaakt.

Meerjarenraming

Een prognose van de voor meerdere jaren, na het begrotingsjaar, te verwachten baten en lasten alsmede mutaties in reserves

Overhead

De kosten van werkzaamheden of faciliteiten die slechts een indirecte relatie vertonen met de prestaties (v.b. leidinggeven, afdelingsadministratie, de kantine of de huisvesting).

Overzicht van baten en lasten

Overzicht in de begroting of jaarrekening waarin totalen van baten en lasten alsmede toevoegingen en onttrekkingen aan reserves per programma’s worden weergegeven

Paragrafen

Een paragraaf geeft volgens het BBV een dwarsdoorsnede van de begroting (of jaarrekening) op financiële aspecten. Het gaat dan om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die belangrijk zijn, financieel, politiek of anderszins. De paragrafen zijn onderdeel van zowel de beleidsbegroting als het jaarverslag.

Planning- en controlcyclus

De jaarlijks terugkerende werkzaamheden die samenhangen met het opstellen, bespreken, bewaken en verifiëren van budgetten.

Precariobelasting

Belasting voor het gebruiken van openbare grond of water. De belasting kan worden geheven van degenen die voorwerpen onder, op of boven openbare gemeentegrond of water hebben of van degene voor wie dit gebeurt, v.b. haven- en liggelden, marktgelden en parkeergelden.

Prestatie

Het meetbare resultaat van activiteiten.

Prestatie-indicator

Kwantitatieve en kwalitatieve gegevens die inzicht geven in de resultaten van het gevoerde beleid van de gemeente

Programma

Een samenhangende verzameling van beleidsterreinen, activiteiten en geldmiddelen gericht op het bereiken van vooraf bepaalde maatschappelijke effecten.

Rechtmatigheid

Rechtmatigheid is voldoen aan aan relevante weten regelgeving

Reserve

Een reserve is onderdeel van het eigen vermogen van de gemeente. Reserves worden onderverdeeld in algemene reserves en reserves met een specifieke bestemming (bestemmingsreserves).

Specifieke uitkering

Rechtstreekse uitkering aan een instelling of een lagere overheid te besteden aan een specifiek doel. Het is een verzamelbegrip voor subsidies, bijdragen van het rijk of provincie en doeluitkeringen.

Verbonden partij

Een verbonden partij is een derde rechtspersoon waarbij de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft.

Vereveningsreserve grondexploitaites

Binnen de vereveningsreserve grondexploitaties worden postitieve en negatieve resultaten van projecten met een grondexploitatie met elkaar verrekend. Hierdoor worden schommelingen in het resultaat van de gemeente niet beïnvloed door het resultaat van projecten.

Vervangingsinvesteringen

Vervangingsinvesteringen dienen ter vervanging van bestaande voorzieningen die technisch en/of economisch aan vervanging toe zijn. Vervanging vindt plaats uit het oogpunt van instandhouding van het bestaande voorzieningenniveau binnen de gemeente. Het doen van vervangingsinvesteringen behoort daarmee tot de reguliere bedrijfs- en taakuitvoering van de gemeente.

Bijlagen | 363

Begrippen: Begrip

Omschrijving

Voorziening

Een voorziening is een reservering voor toekomstige uitgaven die voortvloeit uit een gebeurtenis in het verleden. Voorzieningen zijn aan specifieke voorschriften gebonden.

Weerstandscapaciteit

In theorie beschikt een gemeente over incidentele en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de concernreserve, de bestemmingsreserves, de langlopende voorzieningen, de begrotingspost onvoorzien en aanwezige stille reserves. De structurele weerstandscapaciteit wordt bepaald door de omvang van toekomstige bezuinigingsmogelijkheden en het onbenutte deel van de belastingcapaciteit. Het is een politieke afweging om te bepalen welke delen van de incidentele en structurele componenten men tot de weerstandscapaciteit wil rekenen.

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is de relatie tussen de weerstandscapaciteit (de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.

364 | Bijlagen

6.9 Afkortingenlijst Afkorting

Betekenis

Afkorting

Betekenis

AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

LBSP

Leiden Bio Science Park

BAG

Basisregistratie Adressen en Gebouwen

LSB

Leidse Schouwburg

BARS

Bouwaanvragenregistratiesysteem

MBO

Middelbaar beroepsonderwijs

Bbp

Bruto binnenlands product

NHG

Nationale Hypotheekgarantie

BBV

Besluit Begroting & Verantwoording

NIEGG

Niet in exploitatie genomen bouwgrond

Bbz

Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen

OBSP

Ontsluiting Bio Science Park

BIE

Bouwgronden in exploitatie

OCW

Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen

BNG

Bank Nederlandse Gemeenten

ODWH


BRP

Basisregistratie Personen

OGGZ

Openbare Geestelijke Gezondheidszorg

Bvo

Bruto VloerOppervlak

ORZ

Oude Rijn Zone

BZK

Ministerie van binnenlandse zaken en Koninkrijkrelaties

OV

Openbaar vervoer

CAO

Collectieve Arbeids Overeenkomst

OV

Openbare Verlichting

CBS

Centraal Bureau voor de Statistiek

OZB

Onroerende zaakbelasting

CJG

Centrum voor Jeugd en Gezin

PRIL

Programma Ruimtelijke Investeringen Leiden

CROW

Centrum voor regelgeving en onderzoek in de grond-, water- en wegenbouw en de verkeerstechniek

RDOG

Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg

DB

Dagelijks bestuur

RMC

Regionale Meld- en Coördinatie

DMS

Document Management Systeem

ROC

Regionaal Opleidingen Centrum

DNB

De Nederlandse Bank

SEPA

Single European Payment Area

DURP

Digitale uitwisseling in Ruimtelijke Processen

SOT

Subsidie op termijn

DZB

De Zijlbedrijven

SP71

Servicepunt71

ECB

Europese Centrale Bank

Svn

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten

EMU

Economsiche en Monetaire Unie

SvZ&V

Sleutels van Zijl en Vliet

Fido

Wet Financiering decentrale overheden

UWV

Uitvoeringsinstituut Werknemers-verzekeringen

FLO

Functioneel LeeftijdsOntslag

VGRP

Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan

Fte

Fulltime-equivalent

VNG

Vereniging van Nederlandse Gemeenten

GBA

Gemeente Basisadministratie

VO

Voortgezet Onderwijs

GEO

Groenoordhallen en omgeving

VVE

Voor- en vroegschoolse educatie

GEVULEI

Gemeenschappelijke Vuilverwerking Leiden e.o.

W4

W4 Project Wonen, Werken, Water en Wegen

GFT

Groente-, fruit- en tuinafval

WABO

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

GGZ

Geestelijke Gezondheidszorg

Wajong

Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening voor jonggehandicapten

GHOR

Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen

WIW

Wet Inschakeling Werkzoekenden

GSB

Grote Steden Beleid

WMO

Wet maatschappelijke ondersteuning

HHRS

Hoogheemraadschap

WOP

Wijkontwikkelingsplan

HOF

Houdbare Overheids Financiën

WOZ

Wet Waardering Onroerende Zaken

HOV

Hoogwaardig Openbaar Vervoer

Wpg

Wet publieke gezondheid

HRM

Human Resource Management

Wro

Wet ruimtelijke ordening

ICT

Informatie en Communicatie Technologie

Wsw

Wet sociale werkvoorziening

Bijlagen | 365

Afkorting

Betekenis

Afkorting

Betekenis

IOAW

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers

WSW

Waarborgfonds sociale woningbouw

IOAZ

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen

WW

Werkeloosheidswet

KCC

Klantcontactcentrum

Wwb

Wet werk en bijstand

LAB71

Leidse Agglomeratie Bereikbaar

366 | Bijlagen

Hoofdstuk 7 7 Colofon Gemeente Leiden Mei 2015 www.leiden.nl/gemeente Informatie over de foto op de omslag: 'Als de lantarens branden op de Breestraat' Fotograaf: Hielco Kuipers

Colofon | 367

368 | Colofon

Jaarstukken Versie:

Recommend Documents