JAARSTUKKEN 2012 versie 1.1
Jaarstukken 2012
Waterschap Groot Salland
pagina 2 van 76
Jaarstukken 2012
Inhoudsopgave VOORWOORD ___________________________________________________________ 5 1. SAMENVATTING 2012 ___________________________________________________ 7 1.1. EXPLOITATIE _________________________________________________________ 7 1.2. VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET SALDO _________________________________ 9 DEEL I - JAARVERSLAG 2012 ______________________________________________ 10 2. PROGRAMMAVERANTWOORDING _______________________________________ 11 2.1. PROGRAMMA 1 W ATERSYSTEEMBEHEER ___________________________________ 2.2. PROGRAMMA 2 W ATERKERINGSBEHEER ____________________________________ 2.3. PROGRAMMA 3 ZUIVERINGSBEHEER _______________________________________ 2.4. PROGRAMMA 4 MAATSCHAPPIJ EN ORGANISATIE _____________________________ 2.5. BELASTINGOPBRENGSTEN EN ALGEMENE OPBRENGSTEN _______________________
12 19 23 29 33
3. FINANCIËLE BESCHOUWINGEN _________________________________________ 35 3.1. PARAGRAAF ONTWIKKELINGEN IN HET BEGROTINGSJAAR 2012 ___________________ 3.2. PARAGRAAF KOSTENTOEREKENING _______________________________________ 3.3. PARAGRAAF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES EN VOORZIENINGEN ________________ 3.4. PARAGRAAF INVESTERINGEN ____________________________________________ 3.5. PARAGRAAF FINANCIERING _____________________________________________ 3.6. PARAGRAAF INCIDENTELE BATEN EN LASTEN ________________________________ 3.7. PARAGRAAF RISICO’S __________________________________________________ 3.8. PARAGRAAF WATERSCHAPSBELASTINGEN __________________________________ 3.9. PARAGRAAF UITGANGSPUNTEN RISICOBEREKENING EN WEERSTANDSVERMOGEN _____ 3.10. PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN ______________________________________ 3.11. PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING _________________________________________ 3.12. PARAGRAAF EMU-SALDO _____________________________________________ 3.13. PARAGRAAF TOPINKOMENS ____________________________________________
35 35 35 36 37 40 41 42 43 44 45 46 47
DEEL II- JAARREKENING 2012 _____________________________________________ 48 4. BALANS PER 31 DECEMBER 2012________________________________________ 49 4.1. BALANS PER 31 DECEMBER 2012 _________________________________________ 4.2. TOELICHTING JAARREKENING ____________________________________________ 4.2.1. Grondslagen van waardering en resultaatbepaling ______________________ 4.2.2. Toelichting balans per 31 december 2012 _____________________________ 4.3. STAAT VAN VASTE SCHULDEN ____________________________________________ 4.4. STAAT VAN RESERVES EN VOORZIENINGEN __________________________________ 4.5. NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN ___________________
49 50 50 52 64 64 65
5. EXPLOITATIEREKENING ________________________________________________ 66 5.1. EXPLOITATIEREKENING NAAR PROGRAMMA'S ________________________________ 5.2. EXPLOITATIEREKENING PER KOSTENDRAGER/TAAK ____________________________ 5.3. TOELICHTING EXPLOITATIEREKENING NAAR PROGRAMMA’S PER KOSTENDRAGER/ TAAK _ 5.4. EXPLOITATIEREKENING NAAR KOSTEN- EN OPBRENGSTSOORTEN__________________ 5.5. TOELICHTING EXPLOITATIEREKENING NAAR KOSTEN- EN OPBRENGSTSOORTEN _______ 6.
66 66 67 67 68
OVERIGE GEGEVENS_________________________________________________ 74 6.1. CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT __________________ 74 6.2. VASTSTELLING VAN DE JAARSTUKKEN ______________________________________ 76
Waterschap Groot Salland
pagina 3 van 76
Jaarstukken 2012
Waterschap Groot Salland
pagina 4 van 76
Jaarstukken 2012
VOORWOORD Ingevolge het bepaalde in artikel 103 van de Waterschapswet en artikel 13 van de ‘Verordening met betrekking tot het financiële beheer bij het waterschap Groot Salland’, worden u hierbij de jaarstukken 2012 aangeboden. De jaarstukken zijn onderverdeeld in twee delen: 1. Het jaarverslag 2. De jaarrekening Een belangrijk onderdeel van de jaarstukken is de programmaverantwoording. Een programma is daarbij als volgt gedefinieerd: “Een samenhangend geheel van activiteiten op basis waarvan het algemeen bestuur het beleid van het waterschap vaststelt.” Per programma wordt de volgende informatie verstrekt: inhoud van het programma; de doelstellingen, in het bijzonder de beoogde effecten; de wijze waarop er naar gestreefd zal worden die effecten te bereiken; de netto kosten. De inhoud van de programma’s heeft met name een beleidsmatig karakter. Het betreft hier de beleidsdoelstellingen op het hoogste niveau. Het beleid van het waterschap wordt mede bepaald door externe en interne kaders. Deze verschillende kaders zijn onder meer het (ontwerp) Waterbeheerplan 2010-2015, Waterbeheer 21e eeuw, Nationaal Bestuursakkoord Water, Europese Kaderrichtlijn Water, e Ruimte voor de Rivier, Waterveiligheid 21 eeuw, Inrichting Landelijk Gebied, plannen voor het gebied Rijn-Oost en diverse door het bestuur van Groot Salland vastgestelde beleidsdocumenten. De jaarstukken bevatten verder de financiële beschouwingen over het afgelopen begrotingsjaar. De accountant geeft naast het getrouwheidsoordeel ook een oordeel over de financiële rechtmatigheid van de totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties. De accountant geeft middels zijn controleverklaring een oordeel over de getrouwheid en financiële rechtmatigheid van de jaarrekening. De jaarrekening is geheel financieel van aard.
Waterschap Groot Salland
pagina 5 van 76
Jaarstukken 2012
Waterschap Groot Salland
pagina 6 van 76
Jaarstukken 2012
1. SAMENVATTING 2012 1.1. Exploitatie De totale netto kosten van de programma’s vertonen in 2012 een uitputting welke € 2,2 miljoen lager is dan de begroting. Alle programma’s vertonen een positieve afwijking ten opzichte van de begroting. De grootste afwijkingen worden in hoofdstuk 2 van de programmaverantwoording nader toegelicht. Hieronder staat een overzicht van de exploitatierekening naar programma's en kostendragers: Programma's
Taak Zuiveringsbeheer
TOTAAL REKENING 2012
TOTAAL BEGROTING 2012
22.643.948 6.182.952 0 7.799.192 36.626.093 0 36.626.093 48.616 37.318 -149.500 0
0 0 17.771.334 4.919.776 22.691.109 0 22.691.109 -114.632 -8.659 -92.872 0
22.643.948 6.182.952 17.771.334 12.718.967 59.317.202 0 59.317.202 -66.015 28.659 -242.372 0
22.876.500 6.667.400 18.061.900 13.809.300 61.415.100 100.000 61.515.100
-63.566
-216.163
-279.729
0
36.562.527
22.474.947
59.037.474
61.515.100
35.238.601 -572.552 59.350 113.800 241.300 52.200
25.124.793 -833.530 -118.699 -110.700 0 0
60.363.394 -1.406.082 -59.349 3.100 241.300 52.200
60.665.000 -1.009.000
Totaal baten
35.132.699
24.061.864
59.194.563
59.951.000
Resultaat vóór bestemming
-1.429.828
1.586.918
157.089
-1.564.100
231.407 -33.000
0 0
231.407 -33.000
0 0
-1.231.422
1.586.918
355.496
-1.564.100
1. 2. 3. 4.
Taak Watersysteembeheer
Watersysteembeheer Waterkeringsbeheer Zuiveringsbeheer Maatschappij en Organisatie TOTAAL 4 PROGRAMMA'S Onvoorzien TOTAAL NETTO-KOSTEN PROGRAMMA'S Saldo uitgaven en inkomsten vorige jaren Waardecorrectie overige debiteuren Onttrekking aan voorziening Dividenden & overige algemene opbrengsten SUBTOTAAL
Totaal kosten Inkomsten uit heffing Kwijtschelding en oninbaarverklaring Waardecorrectie heffingsdebiteuren Rente algemene reserve Rente egalisatiereserve Rente bestemmingsreserve beheer en onderh. Vecht
Onttrekking bestemmingsreserves Vecht Rentetoevoeging bestemm.res. vaarwegbeheer Vecht Nog te bestemmen resultaat
2.000 241.000 52.000
De exploitatierekening heeft een voordelig nog te bestemmen resultaat van € 355.496, verdeeld naar taak is dat € 1.231.422 nadelig voor watersysteembeheer en € 1.586.918 voordelig voor zuiveringsbeheer. Het exploitatieresultaat is € 1.919.596 voordeliger dan geraamd, in onderstaande tabel wordt het resultaat per taak weergegeven: Resultaat per taak Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer Totaal Waterschap Groot Salland
Rekening
Begroting
2012 -1.231.422 1.586.918
2012 -2.295.800 731.700
Verschil rek-begr 1.064.378 855.218
355.496
-1.564.100
1.919.596 pagina 7 van 76
Jaarstukken 2012
De kosten van het programma Maatschappij en Organisatie worden verdeeld naar rato van de kosten van de andere programma’s. De taak watersysteembeheer is dan de som van de kosten van de programma's watersysteembeheer, waterkeringsbeheer plus 61,3% van de kosten van het programma maatschappij en organisatie. De taak zuiveringsbeheer bestaat uit de kosten van het programma zuiveringsbeheer en 38,7% van de kosten van het programma maatschappij en organisatie. De kosten op het programma Maatschappij en Organisatie zijn € 1.090.000 lager dan voorzien. Deze daling wordt deels veroorzaakt door diverse versoberingsmaatregelen inzake externe communicatie en interne dienstverlening. Verder heeft de herziening van de afschrijvingstermijnen van enkele activa een incidenteel positief effect op de exploitatie ad. € 324.000. Tevens vallen de exploitatiekosten inzake het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn € 163.000 lager uit. Bovendien vindt een vrijval plaats van een voorziening voor een claim met betrekking tot het belastingpakket ten gunste van de exploitatie ad. € 242.000. Het resultaat voor de taak zuiveringsbeheer wordt beïnvloed door lagere rentelasten dan voorzien en door lagere afschrijvingskosten in verband met vertraging van de oplevering van enkele projecten. Verder zijn de externe advieskosten lager dan voorzien. De opbrengsten zuiveringsbeheer zijn per saldo nagenoeg conform de begroting, deze zijn namelijk per saldo € 12.000 lager dan begroot. De opbrengsten met betrekking tot de zuiveringsheffing voor het belastingjaar 2012 bleven € 614.000 achter. Echter, bij de opbrengsten zijn achteraf aanslagen opgelegd met betrekking tot voorgaande jaren, daardoor zijn deze eenmalig € 876.040 hoger zijn dan begroot. Het resultaat voor de taak watersysteembeheer is gunstiger dan voorzien door achterblijvende uitgaven ten opzichte van de begroting. De uitgaven van de programma's watersysteembeheer en waterkeringsbeheer vallen ruim € 0,7 miljoen lager uit. Dit wordt onder andere veroorzaakt door lagere kosten: • lagere rentelasten beheer- en onderhoudskosten van watergangen (€ 370.000) • lagere rentelasten (€ 128.000) en lagere afschrijvingskosten (€ 160.000) beheer- en onderhoud waterkeringen. • lagere beheer- en onderhoudskosten van gemalen en stuwen in district (€ 97.000) De opbrengsten watersysteemheffing zijn € 746.000 lager dan begroot. De opbrengst met betrekking tot ongebouwd is € 228.000 lager dan begroot, doordat er minder hectares zijn aangeslagen dan begroot. Door een te hoog begrote WOZ waarde is de opbrengst gebouwd € 186.000 lager dan begroot. Door de recessie zijn er meer eenheden kwijtgescholden dan begroot, dit heeft een nadelig effect van € 123.000. De opbrengst ingezetenen is € 103.000 lager door de overgang van meeliften met de waternota Vitens naar zelf heffen en innen door GBLT.
Waterschap Groot Salland
pagina 8 van 76
Jaarstukken 2012
1.2. Voorstel tot bestemming van het saldo Voorstel
Voorgesteld wordt aan het positieve nog te bestemmen resultaat van € 355.496 de volgende bestemming te geven: Verdeling nog te bestemmen resultaat 2012 -1.231.422 Onttrekking egalisatiereserve Watersysteembeheer 1.586.918 Toevoeging algemene reserve Zuiveringsbeheer Totaal
Reserve positie ná bestemming van het saldo
355.496
In onderstaande tabel zijn de mutaties in de algemene reserve en de bestemmingsreserve naar aanleiding van bovenstaand voorstel weergegeven: Saldo 31-12-2012
Algemene reserve Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer
Egalisatiereserve Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer
Totaal
3.500.000 -3.333.337 166.663
Verdeling resultaat
Saldo na resultaat
0 3.500.000 1.586.918 -1.746.419 1.586.918 1.753.581
9.132.870 -1.231.422 0 0 9.132.870 -1.231.422
7.901.448 0 7.901.448
9.299.533
9.655.029
355.496
Rekening houdende met het voorstel tot bestemming van het positieve saldo 2012, bedraagt de algemene reserve voor de taak zuiveringsbeheer eind 2012 € 1,7 miljoen negatief. In de meerjarenbegroting 2013-2017 was een negatieve stand voorzien van € 2,9 miljoen. Het verschil wordt vrijwel geheel veroorzaakt door incidentele belastingopbrengsten (voorgaande dienstjaren). De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves beheer en onderhoud- en vaarwegbeheer de Vecht zijn reeds in het nog te bestemmen resultaat 2012 verwerkt. Het verloop van de bestemmingsreserves is als volgt:
2012
Bestemmingsreserves saldo per 1 januari onttrekkingen rentetoevoeging
2.730.680 -231.407 33.000
saldo per 31 december
2.532.273
Voor verdere specificatie wordt verwezen naar de jaarrekening (deel 2), hoofdstuk 4.2 Toelichting jaarrekening. Waterschap Groot Salland
pagina 9 van 76
Jaarstukken 2012
DEEL I - JAARVERSLAG 2012
Waterschap Groot Salland Dr. van Thienenweg 1 Postbus 60 | 8000 AB Zwolle T (038) 455 72 00 | F (038) 453 01 11
[email protected] | www.wgs.nl
Waterschap Groot Salland
pagina 10 van 76
Jaarstukken 2012
2. PROGRAMMAVERANTWOORDING De programma's die door het waterschap Groot Salland worden gehanteerd zijn bepaald door het algemeen bestuur. Het waterschap gaat uit van de volgende programma-indeling: Watersysteembeheer Waterkeringsbeheer Zuiveringsbeheer Maatschappij en Organisatie Programma's
1. 2. 3. 4.
Watersysteembeheer Waterkeringsbeheer Zuiveringsbeheer Maatschappij en Organisatie TOTAAL 4 PROGRAMMA'S Onvoorzien TOTAAL NETTO-KOSTEN PROGRAMMA'S
Taak Watersysteembeheer
22.643.948 6.182.952 0 7.799.192 36.626.093 0 36.626.093
Taak Zuiveringsbeheer
TOTAAL REKENING 2012
TOTAAL BEGROTING 2012
0 0 17.771.334 4.919.776 22.691.109 0 22.691.109
22.643.948 6.182.952 17.771.334 12.718.967 59.317.202 0 59.317.202
22.876.500 6.667.400 18.061.900 13.809.300 61.415.100 100.000 61.515.100
De kosten van het programma Maatschappij en Organisatie bestaan onder andere uit kosten van bestuur, GBLT, I&A en huisvesting. De opbouw van de kosten staat verder uitgewerkt en toegelicht in hoofdstuk 2.4. Het algemeen bestuur heeft via de verordening financieel beleid en beheer en het delegatiebesluit nadere regels inzake de rechtmatigheid van begrotingsoverschrijdingen vastgesteld. In artikel 9 van het delegatiebesluit is opgenomen dat het budget van een programma uit de begroting met maximaal 5% mag worden overschreden mits de middeleninzet past binnen het gestelde beleid.
Waterschap Groot Salland
pagina 11 van 76
Jaarstukken 2012
Daarnaast is in de verordening financieel beleid en beheer bepaald, dat bij een exploitatieresultaat dat € 1 miljoen ongunstiger is dan begroot, een begrotingswijziging aan het Algemeen Bestuur moet worden voorgelegd. Aangezien de overschrijding van de netto lasten op programmaniveau niet hoger is dan 5% en het exploitatieresultaat niet € 1 miljoen hoger is dan begroot, passen deze overschrijdingen binnen de door het algemeen bestuur gestelde kaders. Ter toelichting: er is sprake van een onderschrijding van het exploitatieresultaat. De vier programma’s worden afzonderlijk nader toegelicht in hoofdstuk 2.1. t/m 2.4. Bij ‘Maatregelen en realisatie in 2012’ zijn de volgende kleuren gebruikt: Kleur
Betekenis: Maatregel is uitgevoerd of loopt volgens schema Maatregel is niet uitgevoerd of loopt achter op schema
Bij ‘Toelichting op de belangrijkste afwijkingen’ zijn de volgende afkortingen/symbolen gebruikt: Afkorting Betekenis: I Incidenteel S Structureel Symbool Betekenis: + Hogere kosten dan begroot Lagere kosten dan begroot 2.1. Programma 1 Watersysteembeheer Beschrijving en aanpak Water heeft ruimte nodig. Krijgt het dit niet, dan neemt het de ruimte zelf een keer. Wateroverlast in de jaren negentig eind vorige eeuw heeft de Nederlanders weer eens met de neus op de feiten gedrukt. Klimaatsveranderingen hebben invloed op het watersysteem. Waterstanden worden te hoog in natte perioden en te laag als het lange tijd droog is. In beide gevallen is dit schadelijk. Het water schikt zich niet naar de functie die mensen aan een gebied geven. Dit betekent dat water een belangrijke plaats moet krijgen in de inrichting van het beheersgebied. Het waterschap zorgt ervoor dat het water gezond is en blijft voor mens, plant en dier. Schoon of gezond water betekent water van een goede chemische en ecologische kwaliteit. Emissies, de afvalwaterketen, de inrichting, het beheer en het onderhoud van het watersysteem en de kwaliteit van waterbodems spelen hierbij een rol. Het belangrijkste kader voor gezond water is de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Doel van de kaderrichtlijn is om in heel Europa gezond water te realiseren. De richtlijn heeft betrekking op de aanwezigheid van al dan niet schadelijke stoffen in het water, maar ook op de duurzame inrichting en beheer van het watersysteem.
Waterschap Groot Salland
pagina 12 van 76
Jaarstukken 2012
Maatregelen en realisatie in 2012 programma Watersysteembeheer Toelichting maatregelen en realisatie in 2012 programma Watersysteembeheer 1. De WABO
1
Actie De WABO
Maatregelen 2012 Gereed Er wordt gewerkt volgens de procedure. Ambitieniveau wordt uitgewerkt in beleid en duidelijk is over welke lozingen nog een advies wordt gegeven. Het beoogde effect is om 90% van de WABO adviezen binnen de daarvoor geldende termijn te verstrekken, mits de aanvraag is aangeleverd binnen de termijn zoals in de DVO (dienstverleningsovereenkomst) is afgesproken. De inhoud van de adviezen dragen bij aan de goede werking van de RWZI en aan de kwaliteit van het oppervlaktewater.
Gerealiseerd: Het vergunningenbeleidsplan is in Rijn-Oost verband afgerond en vastgesteld door het sectorhoofdenoverleg. In 2012 zijn 84% van de WABO adviezen binnen de daarvoor geldende termijn verstrekt. De doelstelling van 90% is niet behaald door minder inzet van personeel vanwege ziekte. 2. Waterbodemsaneringen
2
Actie Waterbodemsaneringen
Maatregelen 2012 Begin 2012 zijn de laatste grote waterbodemsaneringen gestart te weten de Nieuwe Vecht, Willemsvaart en Westerveldse Aa te Zwolle en Oude Beentjesgraven te Nieuwleusen. Eind 2012 zijn deze saneringen afgerond. Vanaf de start van het saneringsprogramma waterbodems in 1999 is hiermee in totaal circa 800.000 m³ zwaar verontreinigd sediment verwijderd.
Gereed
Gerealiseerd: De doelstelling om vanaf de start van het saneringsprogramma waterbodems in totaal circa 800.000 m³ zwaar verontreinigd sediment te verwijderen is gehaald. De sanering van de Westerveldse Aa is afgerond. Het Evaluatieverslag is door bevoegd gezag goedgekeurd. Ook de Nieuwe Vecht is afgerond en het Evaluatieverslag is voor goedkeuring ingediend bij de provincie. De Willemsvaart is afgerond op een kleine hoeveelheid bij een elektriciteitskabel na. Er wordt samen met nutsbedrijf en provincie naar een oplossing gezocht. De Oude Beentjesgraven is afgerond en het evaluatieverslag is in concept opgeleverd.
Waterschap Groot Salland
pagina 13 van 76
Jaarstukken 2012
3. Voortgang “Ruimte om te leven met water” 3
Actie Voortgang “Ruimte om te leven met water”
Maatregelen 2012 In 2012 is voorzien dat de waterlichamen minimaal de volgende mijlpaal bereikt hebben: - voor 1 waterlichaam is het schetsontwerp afgerond; - voor 1 waterlichaam het projectplan in ontwerp door dagelijks bestuur vastgesteld; - voor 3 waterlichamen is het projectplan door het algemeen bestuur vastgesteld; - voor 9 (delen van) waterlichamen is de uitvoering volop bezig of net gestart; - voor 1 (deel van) waterlichaam is de uitvoering gereed.
Gereed
Gerealiseerd: De voorbereiding en realisatie van de waterlichaam projecten verloopt conform de planning. Naar verwachting worden de doelstellingen zoals gesteld in het waterbeheerplan gehaald (o.a. 18 waterlichamen gereed in 2015). De gestelde mijlpalen voor 2012 zijn allemaal behaald. Het volgende is gerealiseerd: - voor 2 waterlichamen is het schetsontwerp afgerond (Kolkwetering en Ramelerwaterleiding); - voor 1 waterlichaam is het projectplan in ontwerp door het dagelijks bestuur vastgesteld (Emmertochtsloot); - voor 3 (delen van) waterlichamen is het projectplan door het algemeen bestuur vastgesteld (Dalmsholterwaterleiding fase 2a, Noord-Zuidleiding en Soestwetering middenloop); - voor 9 (delen van) waterlichamen is de uitvoering volop bezig of net gestart (Averlosche Leide, Kloosterzielstreng, Kostverlorenstreng, Linderte Leide, Mastenbroek, Oosterbroekswaterleiding, Raalterwetering, Westerveldse Aa en Zandwetering Olst-Zuid); - voor 2 (delen van) waterlichamen is de uitvoering gereed (Beentjesgraven en Zandweteringpark). 4. Implementatie B&O visie in noordelijk gebied 4
Actie Implementatie B&O visie in noordelijk gebied
Maatregelen 2012 Gereed Implementatie B&O visie landelijk gebied in 9 deelgebieden en met het oog op het verdere vervolg van de implementatie een evaluatie uitvoeren. Op grond van ervaringen in de praktijk een beslissing nemen over het vervolg van de B&O visie.
Gerealiseerd: De werkzaamheden in de deelgebieden Mandjeswaard, Pieper en Zuiderzeepolder zijn bijna geheel uitgevoerd. De opname van de werken in de voorgaande deelgebieden Zalk, Kamperveen, Haatland, Dronthen, Broek en Maten en Kampereiland zijn gereed en de lijst met de restpunten voor de aannemer zijn voorbereid. De werkzaamheden in het deelgebied Rouveen zijn voorbereid voor de realisatie.
Waterschap Groot Salland
pagina 14 van 76
Jaarstukken 2012
5. Vecht
5
Actie Vecht
Maatregelen 2012 Gereed Het uitwerken van de projecten "Nevengeul Vilsteren" en "Hoogwaterverlagende maatregelen Vechterweerd" en de "Kadeversterking Waterfront Dalfsen" in nauwe samenwerking met de betrokken partners uit het Breed Bestuurlijk Overleg Vecht (provincie, vier gemeenten, drie waterschappen en maatschappelijke organisaties) en particulieren, om daarmee een grote stap te zetten op weg naar de realisatie van een veilige halfnatuurlijke Vecht, zoals verwoord in het 'Masterplan Ruimte voor de Vecht'.
Gerealiseerd: Bij het project ‘Nevengeul Vilsteren’ heeft de provincie de grondverwerving nog niet afgerond. De onderhandelingen zijn in een vergevorderd stadium, evenals de uitwerking van het ontwerpplan. Bij ‘Hoogwaterverlagende maatregelen Vechterweerd’ is het ontwerp van de nevengeul aangepast, omdat er geen overeenstemming is bereikt over de aanpassing van een beheerscontract. De uitvraag voor de brug op de rechteroever is vertraagd als gevolg van een discussie met de gemeente Dalfsen over het bestemmingsplan. Dat is inmiddels opgelost en de uitvraag is in februari 2013 op de markt gezet. Voor het project 'Kadeversterking Waterfront Dalfsen' is op 16 januari 2013 een bestuursovereenkomst getekend. Het algemeen bestuur heeft een voorbereidingskrediet verleend. Het projectvoorstel voor de natuurvriendelijke oevers Vilsteren-Dalfsen wordt in het voorjaar van 2013 aan het algemeen bestuur aangeboden. 6. Afkoppelen Streukelerzijl/ Galgenrak
6
Actie Afkoppelen Streukelerzijl/ Galgenrak
Maatregelen 2012 Gereed Voldoen aan de werknormen door afkoppelen van een deel van het gebied op de Vecht. De landelijke normen van wateroverlast en realisatie van wateraanvoer en herinrichting volgens waternood. Het eerste deeltraject van het afkoppeltracé gaat in 2012 in uitvoering. Er wordt minimaal 4 ha berging ingericht. Bij voorkeur 10 ha in 2012. De bestemmingsplanprocedure voor het gemaal wordt doorlopen in 2012.
Gerealiseerd: De bestekvoorbereiding voor fase 1 en 2 is gereed en de aanbesteding heeft plaatsgevonden. Hiermee hebben we er voor gekozen om niet alleen het eerste deeltracé maar ook fase 2 al in het bestek mee te nemen en hopen hierdoor kosten te besparen. Dit betekent dat het project in 2013 wordt uitgevoerd. De bestemmingsplanprocedure zal nu verder worden doorlopen. Er zijn grote stappen gemaakt in de grondverwerving in 2012. Het inzetten van dwangmiddelen is niet nodig en dat is ook voor de planning een belangrijk resultaat.
Waterschap Groot Salland
pagina 15 van 76
Jaarstukken 2012
7. Eigendommen zijn beter toegankelijk voor recreanten
7
Actie Eigendommen zijn beter toegankelijk voor recreanten
Maatregelen 2012 In projecten en bij initiatieven van derden faciliteert en draagt het waterschap bij aan goede oplossingen voor recreatief medegebruik van onze gronden. Voorbeelden zijn de ontwikkeling van een wandelroute bij Raalte Noord, bijdragen aan het wandelnetwerk Dalfsen (o.a. een wandelroute over de noordelijke Vechtdijk) en wandelnetwerk Salland.
Gereed
Gerealiseerd: De maatregel is gerealiseerd en is nu een doorlopend proces. De onderhoudspaden in eigendom van het waterschap zijn nu toegankelijk voor wandelaars zonder hond conform het vastgestelde beleidskader. Het realiseren van de fysieke aanpassingen, zoals bebording en hekken, is een doorlopend proces. 8. Overname beheer en onderhoud bestaand stedelijk gebied
8
Actie Overname beheer en onderhoud bestaand stedelijk gebied
Maatregelen 2012 Eind 2012 zijn met de gemeente Olst/Wijhe, Staphorst, Hardenberg, Kampen, Raalte, Deventer en Hellendoorn overeenkomsten voor overname van het beheer en onderhoud afgesloten. Met de gemeenten Zwartewaterland en Dalfsen wordt in 2012 de intentie uitgesproken voor overname van het bestaand stedelijk water.
Gereed
Gerealiseerd: De inmeetgegevens van de overgedragen wateren voor de gemeente Kampen, Staphorst, Olst-Wijhe, Hardenberg, Ommen en Deventer zijn opgenomen in het beheerregister. In december 2012 is de overeenkomst overdracht stedelijk water met de gemeente Raalte afgesloten. Met de gemeente Zwolle is de notitie van uitgangspunten ambtelijk vastgesteld (uitgezonderd de beschoeiingsdiscussie). De discussie over uitvoering van de maatregelen, raming en planning is gestart. De uitvoeringsmaatregelen voor de gemeente Kampen zijn afgerond. Bij de gemeente Hellendoorn is in 2012 geen prioriteit gegeven aan de overeenkomst voor beheer en onderhoud van stedelijk water. Het betreft hier ongeveer 100 meter aan water. In het bestuurlijk overleg met gemeente en waterschap is het onderwerp besproken en bepaald dat beide partijen inzetten op een spoedige afronding.
Waterschap Groot Salland
pagina 16 van 76
Jaarstukken 2012
9. Vismigratiebeleid implementeren
9
Actie Vismigratiebeleid implementeren
Maatregelen 2012 Uitvoering geven aan een gedoseerde hoeveelheid vismigratiemaatregelen (vispasseerbaar maken van stuwen en gemalen) buiten de KRW-waterlichamen. Hiermee wordt een start gemaakt met het oplossen van grote vismigratieknelpunten buiten de KRW om daarmee te voldoen aan (inter)nationale afspraken.
Gereed
Gerealiseerd: Dit onderwerp is in de herijkingsdiscussie aan de orde geweest. Het algemeen bestuur heeft besloten dit onderwerp geen deel uit te laten maken van bezuinigingen. De planning is aangepast en het onderwerp is nu geagendeerd voor het algemeen bestuur in 2013.
Begroting 2012: Netto kosten programma Watersysteembeheer € 22.876.500
Jaarrekening 2012: Netto kosten programma Watersysteembeheer € 22.643.948
Waterschap Groot Salland
pagina 17 van 76
Jaarstukken 2012
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)-Toelichting op de belangrijkste afwijkingen programma Watersysteembeheer •
•
•
De kosten beheer- en onderhoud van watergangen zijn lager door o.a. minder onderhoud a.g.v. vertraging overname stedelijk water en omdat een aantal geplande projecten zijn vertraagd, zoals bij de implementatie B&O visie. De beheer- en onderhoudskosten van gemalen en stuwen zijn per saldo 0,1 mln lager. Het project gemaal Ankersmit is later in exploitatie genomen. In één district moest onvoorzien een pompinstallatie vervangen worden, kosten ca. 0,1 mln, maar in de andere districten waren de onderhoudskosten lager. In januari 2012 zijn kosten gemaakt inzake een hoogwaterperiode. Als gevolg van extreme regenval in een gebied rond Deventer moesten diverse maatregelen tot voorkoming van schade genomen worden
-370.000
I
-100.000
I
144.000
I
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)--
Waterschap Groot Salland
pagina 18 van 76
Jaarstukken 2012
2.2. Programma 2 Waterkeringsbeheer Beschrijving en aanpak Het waterschap zorgt ervoor dat mensen in het gebied van Groot Salland veilig kunnen leven met water. Overstromingen, en daarmee de kans op levensbedreigende situaties en economische schade, wil het voorkomen. Als dit onder bijzondere omstandigheden toch voorkomt, draagt het waterschap bij aan het beperken van de eventuele gevolgen. Het Rijk en de provincies hebben normen gesteld waaraan waterkeringen moeten voldoen. Het is echter gebleken dat het in Nederland gehanteerde veiligheidsbeleid tegen overstromingen is achterhaald. Een nieuwe benadering, die de risico’s op en gevolgen van overstromingen scherper in kaart brengt, is noodzakelijk. Uitgangspunt is dat het waterschap voor elke keten van waterkeringen (een dijkringgebied), de overstromingskans, zwakke plekken en de gevolgen van overstromingen inzichtelijk maakt. Op basis daarvan kan het waterschap gericht actie ondernemen en samen met het Rijk een verantwoorde afweging maken van kosten en baten. Maatregelen en realisatie in 2012 programma waterkeringsbeheer 1. Vervolg veiligheidstoetsing/ Calamiteiten-bestrijdingsplannen aanpassen
1
Actie Vervolg veiligheidstoetsing / Calamiteitenbestrijdingsplannen aanpassen
Maatregelen 2012 Gereed Aangeven welke tekortkomingen primaire waterkeringen worden ingediend voor het Hoogwaterbeschermingsprogramma, welke tekortkomingen d.m.v. eigen beheermaatregelen worden opgelost en wat door waterschap zelf en/of met andere instanties worden opgelost. Toetsing 2e ronde regionale waterkering ter goedkeuring aan het bestuur aanbieden. Calamiteitenbestrijdingsplannen aanpassen n.a.v. resultaten uit de 3e ronde veiligheidstoetsing primaire keringen.
Gerealiseerd: De tekortkomingen aan de primaire waterkeringen zijn in kaart gebracht. De beheermaatregelen worden gekoppeld aan de verschillende locaties om de periode tot een definitieve keuze in de aanpak van de veiligheid te waarborgen. De ontwikkelingen met betrekking tot nHWBP zijn volop in beweging, zowel landelijk als intern. De definitieve resultaten veiligheidstoetsing regionale waterkeringen zijn aan het bestuur aangeboden. Verder zijn de calamiteitenbestrijdingsplannen naar aanleiding van de resultaten uit de toetsing geactualiseerd.
Waterschap Groot Salland
pagina 19 van 76
Jaarstukken 2012
2. Populatie muskusratten terugbrengen tot beheersbaar niveau
2
Actie Populatie muskusratten terugbrengen tot beheersbaar niveau
Maatregelen 2012 Extra veegacties, bestand aan vangmiddelen verfijnen en zoveel mogelijk velduren inzetten zodat eind 2012 het resultaat van 0,49 vangsten per uur wordt gehaald.
Gereed
Gerealiseerd: We zijn uitgekomen op 0,50 vangsten per uur of wel 1,43 vangsten per kilometer. Dit is nagenoeg de gestelde norm. Vanaf eind november tot de voorjaarstrek in februari 2013 zijn we bezig geweest met een grootschalige veegactie in de Mastenbroekerpolder, dit is het meest besmette gedeelte van ons gebied. Deze veegactie heeft als doel de vangsten per uur sneller naar beneden te krijgen voor de komende jaren. 3. Bypass Kampen (‘Reevediep’)
3
Actie Bypass Kampen
Maatregelen 2012 Gereed - Als in 2012 bekend is wie de realisator is van de Bypass en welke verantwoordelijkheden en risico’s daarbij horen, zal de organisatie daar op afgestemd moeten worden; - Bijdragen aan de afronding van de voorbereidingsfase (SNIP3); - Het opstellen van het waterkeringsplan en waterhuishoudingsplan; - Het in procedure brengen van het projectplan voor de waterkeringen.
Gerealiseerd: Staatssecretaris Joop Atsma heeft op 13 september 2012 besloten tot het aanleggen van de beperkte bypass. Start van de uitvoering van de bypass (nieuwe naam: ‘Reevediep’) is beoogd in de zomer van 2014, waarna de maatregel in 2017 gereed kan zijn. De bypass kan na 2020 worden uitgebreid (uitvoering van fase 2) zodat kan worden geanticipeerd op een verder toenemende rivierafvoer. Eventuele uitbreiding is onderdeel van besluitvorming en financiering rondom het Deltaprogramma. De provincie koerst op terinzagelegging van de bestemmings- en projectplannen en hoofdvergunningen in mei 2013 (gecoördineerde procedure). Voorafgaand hieraan dienen de plannen in ontwerp vastgesteld te worden door het dagelijks bestuur van WGS. In het najaar van 2013 kan dan het algemeen bestuur het definitieve Projectplan vaststellen nadat de binnengekomen zienswijzen zijn verwerkt en de reactienota door het dagelijks bestuur is vastgesteld. Het projectplan wordt vervolgens goedgekeurd door Gedeputeerde Staten. Er worden twee samenwerkingsovereenkomsten (SOK) afgesloten, namelijk Provincie-Rijk en Provincie-Gemeente Kampen.
Waterschap Groot Salland
pagina 20 van 76
Jaarstukken 2012
4. Voortgang van het project “Ruimte voor de rivier”
4
Actie Voortgang van het project “Ruimte voor de rivier”
Maatregelen 2012 Uitvoeren projecten in opdracht van Rijkswaterstaat, PDR. Voor de Ruimte voor de Rivier projecten bij Zwolle en Deventer zal in 2012 daadwerkelijk de schop in de grond gaan en met de uitvoering worden begonnen.
Gereed
Gerealiseerd: Deventer: De werkzaamheden van het Ruimte voor de Rivier project in Deventer verlopen voorspoedig; de werkzaamheden lopen voor op de officiële planning. De Raad van State heeft op 19 december 2012 de definitieve uitspraak gedaan op de beroepen van de rederijen Thuishaven en Eureka. De Raad van State verklaart de beroepen gegrond, maar de rechtsgevolgen blijven in stand. Verder is ProRail gestart met de aanbesteding van de versterking van de pijlers van de spoorbrug. Zwolle: In november is de opdrachtnemer in Zwolle gestart met de bouw van de dijk; het cunet van de dijk wordt gegraven. De opdrachtnemer geeft in zijn planning aan dat de datum ‘MHW effect bereikt’ van 31 juli 2015 nog net gehaald kan worden. Begroting 2012: Netto kosten programma Waterkeringsbeheer € 6.667.400
Jaarrekening 2012: Netto kosten programma Waterkeringsbeheer € 6.182.952
Waterschap Groot Salland
pagina 21 van 76
Jaarstukken 2012
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)-Toelichting op de belangrijkste afwijkingen programma Waterkeringsbeheer •
•
•
•
•
De kosten beheer en onderhoud vallen lager uit door met name lagere kapitaallasten. Diverse projecten waaronder de Legger Primaire en regionale keringen is later in exploitatie genomen dan geraamd. De netto kosten voor "beleid onderhoud waterkeringen" zijn hoger door een toename in de werkzaamheden. Daarnaast was de inzet voor een ander waterschap lager dan verwacht. De kosten beheer en onderhoud keersluis Ramspol vallen lager uit dan verwacht. Onder andere de kosten van de aanbesteding vielen lager uit, omdat gebruik is gemaakt van expertise die ook bij de Maaslandkering toegepast is. Voor dijkbewaking zijn de kosten “voorlichting en werving” lager omdat de bezetting en informatie op peil is en er dus niet geworven hoefde te worden. De kosten inzake de muskusratbestrijding zijn per saldo lager door o.a. lagere personeelskosten en een onvoorziene bijdrage van het Rijk inzake de bestrijding van de beverrat.
-300.000
I
90.000
I
- 104.000
I
- 57.000
I
- 49.000
I
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)--
Waterschap Groot Salland
pagina 22 van 76
Jaarstukken 2012
2.3. Programma 3 Zuiveringsbeheer Beschrijving en aanpak Het waterschap streeft naar een doeltreffende en duurzame inrichting, beheer en onderhoud van de onderdelen in de afvalwaterketen. Daarbij zoekt het naar een maatschappelijk optimum voor lozen, inzamelen, transporteren en zuiveren van afvalwater. Daarbij is het van belang dat de doelmatigheid van processen in de afvalwaterketen zo min mogelijk wordt beïnvloed door ongewenste lozingen op de keten. Ook dient vermenging van schoon en vuil water in de afvalwaterketen zoveel mogelijk te worden beperkt. Maatregelen en realisatie in 2012 programma Zuiveringsbeheer 1. Energie-efficiency
1
Actie Energie-efficiency
Maatregelen 2012 Afronding projecten uitbreiding RWZI Zwolle, ombouw Sharon installatie Zwolle en plaatsing online metingen.
Gereed
Gerealiseerd: De projecten uitbreiding RWZI Zwolle, ombouw Sharon installatie en plaatsing online metingen zijn voltooid. In augustus zijn de resultaten van het onderzoekrapport opgeleverd, waaruit bleek dat het waterschap een energie-efficiency verbetering van 12% heeft behaald in 2011. Uit dit onderzoek bleek tevens dat het waterschap goed op schema ligt om de doelstellingen uit het EEP 2009-2012 te realiseren. Nu de uitbreiding RWZI Zwolle is voltooid wordt ook verwacht dat de 18% energie-efficiency verbetering behaald zal worden. 2. Voldoen aan lozingseisen Actie 2a Adequaat beheer en sturing op
Maatregelen 2012 De voornaamste zuiveringsprocessen op de RWZI's worden gevolgd met online meters.
Gereed
Gerealiseerd: Op alle zuiveringen zijn online meters geplaatst; de metingen zijn operationeel. De meest essentiële parameters van de diverse zuiveringsprocessen kunnen worden gevolgd.
Waterschap Groot Salland
pagina 23 van 76
Jaarstukken 2012
Actie 2b Actualisatie N en P-verwijdering
Maatregelen 2012 Gereed Een aanvaardbare kwaliteit oppervlaktewater en doelmatige verwijdering van nutriënten wordt beoogd. Op basis van maatregelenstudies 80, 85 en 90% gebiedsrendement wordt in februari 2012 een beleidslijn voorgesteld.
Gerealiseerd: Het onderzoek naar de optimale wijze van N- en P-verwijdering op de RWZI's is afgerond. De resultaten van het onderzoek hebben gediend als basis voor het bestuursvoorstel N- en P-verwijdering RWZI's, welke in november is goedgekeurd en afgerond. 3. SLIK filtert medicijnresten/ Pills
3
Actie SLIK filtert medicijnresten/ Pills
Maatregelen 2012 Afronding rapportage onderzoek naar verwijdering van medicijnresten uit ziekenhuisafvalwater.
Gereed
Gerealiseerd: De inhoudelijke gezamenlijke PILLS-rapportage is afgerond en gepresenteerd op het eindcongres in Gelsenkirchen in september 2012. Deelname aan noPills zou een vervolg op het SLIK-project kunnen zijn. Om die reden heeft het dagelijks bestuur op 5 februari 2013 ingestemd met het verkennen van mogelijkheden voor deelname van WGS aan noPills. NoPills grijpt aan op de bewustwording van medicijngebruik in relatie tot kwaliteit van oppervlaktewater.
Waterschap Groot Salland
pagina 24 van 76
Jaarstukken 2012
4. Uitvoering Bestuursakkoord Waterketen
4
Actie Uitvoering Bestuursakkoord Waterketen
Maatregelen 2012 Gereed Afhankelijk van de resultaten van de bestuurlijke bijeenkomst zullen waterschap en gemeenten in de afvalwaterteams gezamenlijk een aantal activiteiten gaan uitvoeren. In hoofdlijnen zal dit naar verwachting neerkomen op: - het vergroten van de kennis van het functioneren van de afvalwaterketen alsmede het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op de toekomstige afvalwaterketen. - het in beeld brengen van het financiële besparingspotentieel binnen GAWO, bijvoorbeeld door het uitvoeren van een regionaal feitenonderzoek. - het identificeren en realiseren van concrete maatregelen voor het verbeteren van de doelmatigheid en duurzaamheid van het afvalwaterketenbeheer. Vanwege de mogelijkheden voor Real Time Control (RTC) kan de zuiveringskring Dalfsen een concrete case worden in 2012. Mogelijk kan het instrument "assetmanagement" ook een rol spelen bij de continue zoektocht naar verbetering. - gezamenlijke communicatie over de bereikte resultaten. - bestuurlijke bijeenkomst eind 2012.
Gerealiseerd: Op 8 februari 2013 is een bestuurlijke bijeenkomst geweest. Op deze bijeenkomst is de voortgang sinds de bestuurlijke bijeenkomst van juni 2012 toegelicht. Verder is een productplanning van het samenwerkingsverband voor de periode 2013-2015 gepresenteerd. Er is een stuurgroep benoemd bestaande uit de wethouders van de gemeente Deventer, Zwartewaterland en Kampen (voorzitter) en namens Groot Salland dagelijks bestuurslid Oggel. En er zijn ambtelijke trekkers benoemd. Tot slot is er een ambitieverklaring ondertekend waarin onder andere de doelstellingen voor RIVUS (nieuwe naam samenwerking) zijn verwoord. 5. Onderzoek of na realisatie van de basisinspanning aanvullende maatregelen nodig zijn
5
Actie Onderzoek of na realisatie van de basisinspanning aanvullende maatregelen nodig zijn
Maatregelen 2012 Afronden pilots Colmschate en Staphorst. Met alle gemeenten overleg over een gezamenlijke aanpak met betrekking tot het waterkwaliteitsspoor.
Gereed
Gerealiseerd: De pilots Colmschate Zwolle en Staphorst zijn afgerond. Aan de hand van een gezamenlijk plan van aanpak is in nauwe samenwerking met de gemeenten gewerkt aan de invulling van het waterkwaliteitsspoor. De beleidsnota in Rijn-Oost verband is afgerond.
Waterschap Groot Salland
pagina 25 van 76
Jaarstukken 2012
6. Inners
6
Actie Inners
Maatregelen 2012 Gereed Het waterschap participeert in INNERS met twee deelprojecten. Het eerste project is de realisatie van een demonstratieproject warmtelevering van de RWZI Raalte naar het zwembad Tijenraan in Raalte. Het tweede project is een onderzoek naar gescheiden sanitatie van afvalwater in de gemeente Deventer (DEUGD II). Daarnaast is het waterschap de leadpartner in het Inners project.
Gerealiseerd: De rol van het waterschap als lead partner van het Inners project verloopt conform afspraken. In 2012 hebben twee projectpartners hun demonstratieproject gerealiseerd. Het project Deugd II verloopt voorspoedig. In december is het zwart water onderzoek bij Casa Vita afgerond. De ontploffing op de RWZI Raalte heeft geen gevolgen gehad voor het totale project Inners. Door de verhoogde prioriteit aan de herstelwerkzaamheden ten behoeve van deze calamiteit loopt het project restwarmte Raalte wel achter op schema. Echter, dit heeft geen gevolgen voor de eindplanning van Inners. De verwachting is dat de eindplanning van afronding project op 31 december 2014 nog steeds gehaald wordt. 7. Verwerking ontwaterd slib
7
Actie Verwerking ontwaterd slib
Maatregelen 2012 Gereed In 2012 wordt het gezamenlijk onderzoek van de Noordelijke waterschappen naar een lange termijn oplossing voor de verwerking van ontwaterd slib afgerond. Parallel aan dit onderzoek zal een oplossing worden gezocht voor de middellange termijn (5 – 10 jaar), waarbij gedacht wordt aan een aanbesteding van de verwerking van ontwaterd slib.
Gerealiseerd: In 2012 is de slibverwerking binnen WGS middels een slibstrategiestudie bekeken. Het proces om - gezamenlijk met de noordelijke waterschappen - een middellange termijn oplossing te vinden voor de verwerking van ontwaterd slib is in gang gezet. Er is hiervoor een Europees aanbestedingstraject gestart.
Waterschap Groot Salland
pagina 26 van 76
Jaarstukken 2012
Begroting 2012: Netto kosten programma Zuiveringsbeheer € 18.061.900
Jaarrekening 2012: Netto kosten programma Zuiveringsbeheer € 17.771.334
Waterschap Groot Salland
pagina 27 van 76
Jaarstukken 2012
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)-Toelichting op de belangrijkste afwijkingen programma Zuiveringsbeheer •
•
•
•
•
•
153.000 Kosten calamiteiten; - Extra kosten nasleep calamiteit Raalte 2011 (€ 105.000) - Persleidingbreuk IJsselmuiden (€ 30.000) - Stank problemen RWZI Raalte (€ 18.000) - De (extra) kosten als gevolg van de explosie RWZI Raalte in oktober 2012 bedragen in 2012 € 408.000. Tot dit bedrag is het voorschot van de brandverzekeraar (bedroeg totaal € 475.000) hier voor aangewend. Het voorschot van de brandverzekeraar is bestemd voor opruimingskosten en gevolgkosten. Deze kosten lopen door tot in 2013. 100.000 Actualisatie van de vergunningen voor diverse RWZI's, nieuwe vergunningen, generen rapporten uit Aquavision en implementatie software ‘Maximo 7.5’ heeft meer personele inzet gevraagd. - 500.000 De totale kosten zuiveren afvalwater zijn lager door lagere kapitaallasten dan voorzien. Vertraging o.a. in oplevering Optimalisatie RWZI Dalfsen, vervanging WKK Raalte en lagere doorbelasting rentelasten. 110.000 Met ingang van 2012 wordt het grensoverschrijdend afvalwater verrekend op basis van gemiddelde heffingstarieven. Van deze overschrijding heeft € 20.000 betrekking op voorgaande jaren. 121.000 De kosten voor slibverwerking KSO’s (kunstmatige slib ontwatering) zijn hoger uitgevallen vanwege het niet optimaal functioneren van de slibgisting op de RWZI Zwolle. Dit heeft geleid hogere kosten voor chemicaliën en extra personele inzet. -157.000 Er zijn minder kosten gemaakt voor extern advies afvalwaterketenbeleid; doelmatigheidsverbeteringen en optimalisatiestudies afvalwaterketen.
I
I
I
S
I
I
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)--
Waterschap Groot Salland
pagina 28 van 76
Jaarstukken 2012
2.4. Programma 4 Maatschappij en Organisatie Beschrijving en aanpak De kerntaken van het waterschap zijn in de programma's Watersysteembeheer, Waterkeringsbeheer en Zuiveringsbeheer uitgewerkt. Deze programma's zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Waterschap Groot Salland heeft als functioneel overheidsorgaan een bestuurlijke, maatschappelijke en juridische verantwoordelijkheid. Dat houdt onder meer in, dat het bestuur bij de totstandkoming van besluiten een goede afweging maakt van alle relevante belangen. Draagvlak is nodig om beleid en projecten op een vlotte en acceptabele manier te implementeren. Het waterschap kiest bij de voorbereiding van nieuw beleid of projecten vaker voor interactieve planvorming. Niet als doel op zich, maar als middel om draagvlak te krijgen en burgers meer te betrekken bij het werk. De burger is immers goed geïnformeerd over wat er speelt in zijn directe omgeving. De betrokkenheid van burgers kan variëren van een volledige open probleemstelling, tot het laten invullen van doelstellingen binnen vooraf gestelde randvoorwaarden. Van geval tot geval wordt bekeken of een beleidsvoornemen zich leent voor interactieve planvorming en in welke vorm. Verder omvat dit programma het geheel van uit te voeren activiteiten ter ondersteuning van de primaire taakuitoefening (kerntaken). De meest bestuurlijk relevante activiteiten hierin zijn: ondersteuning van bestuur, externe en interne communicatie, de planning en controlcyclus, organisatiebeleid en –beheer (HRM), informatiebeleid en –beheer, elektronische dienstverlening en heffing en invordering van waterschapsbelastingen. Maatregelen en realisatie in 2012 programma Maatschappij en Organisatie 1. MKBA-analyse (maatschappelijke kostenbatenanalyses)
1
Actie MKBA-analyse (maatschappelijke kostenbatenanalyses)
Maatregelen 2012 Toepassen MKBA en op grond daarvan adviseren.
Gereed
Gerealiseerd: In verband met het lopende reorganisatieproces Sober en Slim is bewust gekozen om de toepassing van MKBA even uit te stellen. Het lijkt verstandig om de implementatie op te pakken binnen de nieuwe organisatie. Er wordt echter wel gewerkt aan verdere ontwikkeling van de methodiek. In overleg met de nieuwe afdelingshoofden en de nieuwe directie wordt bekeken op welke wijze hieraan invulling wordt gegeven. Vervolgens kan met de methodiek aan de slag worden gegaan wat de effectiviteit ten goede zal komen.
Waterschap Groot Salland
pagina 29 van 76
Jaarstukken 2012
2. Verlengde bestuursperiode 2013-2014 Actie Maatregelen 2012 Gereed Realiseren en vaststellen van een bestuursprogramma voor Verlengde de periode 2013-2014. bestuursperiode 2013-2014 Gerealiseerd: In het regeerakkoord is aangekondigd dat de bestuursperiode verder zal worden verlengd tot 2015. Hierdoor kunnen op dat moment directe verkiezingen worden gehouden, tegelijk met de verkiezing van provinciale staten. Herijking bestuursprogramma 2009-2014 heeft plaatsgevonden in het algemeen bestuur van 28 juni 2012. Met de herijking van het Bestuursprogramma heeft het algemeen bestuur de ambities op hoofdlijnen voor de periode tot en met 2014 vastgesteld. 2
3. Bestuursakkoord Water
3
Actie Bestuursakkoord Water
Maatregelen 2012 Bijdragen aan het hoogwaterbeschermingsprogramma en vereenvoudigen van interbestuurlijk toezicht.
Gereed
Gerealiseerd: nHWBP: Ter realisering van de maatregelen naar aanleiding van de resultaten uit de 3e toetsronde waterkeringen is een concept wetsvoorstel nieuw Hoogwater beschermingsprogramma (nHWBP) opgesteld. Een voortvloeisel hieruit is dat een landelijk programmabureau nHWBP in oprichting is waarin de gezamenlijke waterschappen en Rijkswaterstaat participeren. De doelstelling ‘vereenvoudiging van interbestuurlijk toezicht’ is niet gehaald. De provincie heeft aangegeven op maat geschreven toezichtsregimes vast te willen leggen in bestuursovereenkomsten met de waterschappen, maar daar nog geen invulling aan gegeven. Dit in het kader van de wet Revalitisering Generiek Toezicht. In het Overijssels Dijkgraven Overleg (ODO) is afgesproken geen initiatieven op dit punt te ontplooien. 4. Waterloket/-loketfunctie
4
Actie Waterloket/ éénloketfunctie
Maatregelen 2012 Gereed Conclusies trekken n.a.v. de pilot Olst-Wijhe en een voorstel doen voor samenwerken met andere gemeenten. Het beoogd effect is om heldere afspraken te hebben hoe waterschap en gemeenten met elkaar samenwerken m.b.t. het waterloket.
Gerealiseerd: De maatregel is gerealiseerd. Alle gemeenten zijn gevraagd om hun ambities in de samenwerking met het waterschap aan te geven. Op deze manier werd duidelijk hoe en met welke gemeenten mogelijk intensief wordt samengewerkt moet worden en welke gemeenten een lagere intensiteit van samenwerking wensen. In oktober is het voorstel in het dagelijks bestuur behandeld en het project Waterloket afgesloten.
Waterschap Groot Salland
pagina 30 van 76
Jaarstukken 2012
5. Rekenkamer
5
Actie Rekenkamer
Maatregelen 2012 Gereed Het waterschap hecht veel belang aan onafhankelijke oordeelsvorming over de effectiviteit van het gevoerde beleid en dat het daarin transparant wil zijn naar de burger. Na instemming van alle 3 beoogde deelnemende waterschappen zal de rekenkamer ingericht worden, zodat in 2012 de eerste opdrachten worden verleend.
Gerealiseerd: In het kader van herijking van het bestuursprogramma 2009-2014 is besloten dat het waterschap pas initiatieven ontplooit voor een onafhankelijke rekenkamer als er minimaal twee andere partijen belangstelling tonen. Begroting 2012: Netto kosten programma Maatschappij en Organisatie € 13.809.300
Jaarrekening 2012: Netto kosten programma Maatschappij en Organisatie € 12.718.967
Waterschap Groot Salland
pagina 31 van 76
Jaarstukken 2012
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)-Toelichting op de belangrijkste afwijkingen programma Maatschappij en Organisatie •
•
• •
•
• •
Voor het reorganisatietraject zijn de kosten verantwoord binnen het werkveld management. Het betreft een groot gedeelte personele inzet vanuit de eigen organisatie. (Concreet zijn op andere afdelingen minder uren verantwoord.) De kosten externe communicatie vallen lager uit. Een gevolg van o.a. versobering publicaties. Verder leidt de inzet van socialmedia en verdere digitalisering tot goedkopere communicatie methoden. Deze trend lijkt zich de komende jaren door te zetten. Voor kwaliteit en inkoop zijn de kosten lager door een verschuiving van personele inzet t.b.v. het reorganisatietraject. De herziening van de diverse afschrijvingstermijnen (schattingswijziging) van dienstauto’s, materieel districten en waterbeheersingswerken heeft een incidenteel positief effect op de exploitatie. De kosten voor informatisering en automatisering vallen lager uit door een afrekening met betrekking tot voorgaande jaren van Het Waterschapshuis en diverse kleinere posten. De kosten van belastingheffing vallen lager uit. De kosten voor interne dienstverlening zijn lager door o.a. uitstel van vervangingen meubilair en vloerbedekking i.v.m. de komende reorganisatie, lagere kosten onderhoud apparatuur en minder extern drukwerk.
158.000
I
- 123.000
S
- 125.000
I
- 388.000
I
- 123.000
I
- 163.000 - 257.000
I I
--Tekst behorende bij de Jaarrekening (Hoofdstuk 5.3)--
Waterschap Groot Salland
pagina 32 van 76
Jaarstukken 2012
2.5. Belastingopbrengsten en algemene opbrengsten Het Algemeen Bestuur heeft de belastingverordeningen vastgesteld. Het vaststellen van een belastingverordening is een wettelijke voorwaarde om belasting te kunnen heffen en invorderen. Een waterschap heeft echter maar beperkte mogelijkheden om binnen de belastingverordening eigen keuzes te maken: de grote meerderheid van de heffingsaspecten is al in de belastingwetten voorgeschreven. Het belastingstelsel bestaat uit de watersysteemheffing (onderverdeeld in de heffing voor ingezetenen, gebouwd, natuur en overig ongebouwd), de zuiveringsheffing en de verontreinigingsheffing.
Waterschap Groot Salland
pagina 33 van 76
Jaarstukken 2012
Watersysteemheffing Jaarrekening 2012 9.613.108 20.245.185 5.308.590 38.369 -48.669 -59.350 -430.099 -23.753 82.017 34.725.398
Opbrengst watersysteemheffing Verdeeld in: ingezetenen gebouwd ongebouwd natuur opbrengsten voorgaande jaren waardecorrectie heffingsdebiteuren kwijtschelding oninbaar verontreinigingsheffing
€ € € € € € € € € €
Begroting 2012 9.716.000 20.432.000 5.537.000 36.000 0 0 -308.000 -23.000 81.000 35.471.000
Opbrengsten watersysteemheffing € 745.602 lager dan begroot.* Grondslag voor de watersysteemheffing Ingezetenen Gebouwd (WOZ-waarde) Ongebouwd, oppervlakte binnendijks Ongebouwd, oppervlakte buitendijks Natuur, oppervlakte
€
Jaarrekening 2012
Begroting 2012
154.155 45.383.624.685 79.159 4.706 14.106
155.800 46.000.000.000 82.485 5.250 13.250
Jaarrekening 2012
Begroting 2012
6.039.032 18.209.721 876.040 -702.393 -131.137 -118.699 24.172.564
6.175.000 18.688.000 0 -576.000 -102.000 0 24.185.000
Jaarrekening 2012 119.989 361.806 481.795
Begroting 2012 122.700 371.300 494.000
Zuiveringsbeheer Opbrengst zuiveringsbeheer Verdeeld in: opbrengst bedrijven opbrengst huishoudens opbrengsten voorgaande jaren kwijtschelding oninbaar waardecorrectie heffingsdebiteuren
€ € € € € € €
Opbrengsten zuiveringsbeheer € 12.436 lager dan begroot.* Grondslag voor de zuiveringsheffing Verontreinigingseenheden bedrijven Verontreinigingseenheden forfaitair Totaal vervuilingseenheden (ve's) Overige algemene opbrengsten Met ingang van 2012 wordt er geen dividendopbrengst van de NWB meer geraamd. De Waterschapsbank moet haar vermogen aansterken om aan de nieuwe internationale kapitaaleisen, de zogenaamde Bazel-III eisen, te kunnen voldoen. Waterschappen kregen tot nu toe een vast dividend per jaar. Pas als aan de kapitaaleisen wordt voldaan zal weer ruimte ontstaan voor het uitkeren van dividend. De verwachting is, dat dit niet op korte termijn zich zal voordoen. *zie Jaarrekening 5.5.2 Toelichting opbrengstsoorten, waterschapsbelastingen voor uitsplitsing van bedragen. Waterschap Groot Salland
pagina 34 van 76
Jaarstukken 2012
3. FINANCIËLE BESCHOUWINGEN De paragrafen die in dit onderdeel van het jaarverslag zijn opgenomen geven gezamenlijk inzicht in de financiële positie van het waterschap. 3.1. Paragraaf ontwikkelingen in het begrotingsjaar 2012 De exploitatierekening heeft een positief resultaat van € 355.496, uitgesplitst per taak is dat € 1.231.422 nadelig voor watersysteembeheer en € 1.586.918 voordelig voor zuiveringsbeheer. Het exploitatieresultaat is € 1.919.596 voordeliger dan geraamd. De opbrengsten uit belastingheffingen vallen € 758.037 lager uit dan voorzien. Daar staat tegenover dat de netto kosten van de programma’s € 2.194.635 lager uitvallen dan voorzien, wat met name veroorzaakt wordt door lagere uitgaven ad € 1.544.444 bij watersysteembeheer en lagere uitgaven ad € 650.191 bij zuiveringsbeheer. Alle programma’s vertonen een positieve afwijking ten opzichte van de begroting. Verder heeft er vrijval van een voorziening plaatsgevonden ad. € 242.372 wat ten gunste van de exploitatie komt. Bij de opbrengsten zuiveringsbeheer zijn er achteraf aanslagen opgelegd met betrekking tot voorgaande jaren, daardoor zijn de opbrengsten eenmalig € 876.040 hoger dan begroot. In 2012 is voor € 19,1 miljoen netto geïnvesteerd (exclusief projecten Ruimte voor de Rivier) en is voor een bedrag van € 10,0 miljoen afgelost op langlopende leningen. 3.2. Paragraaf kostentoerekening In artikel 4.2, lid 4 van het Waterschapsbesluit, is opgenomen dat de kostentoerekening plaats vindt op basis van objectieve, bedrijfseconomische criteria. Daarnaast is in artikel 4.15 opgenomen welke kostendragers in de verslaggeving opgenomen worden. Dit betekent dat de toerekening van programma's naar de kostendragers watersysteembeheer en zuiveringsbeheer plaatsvindt. Voor het beleid inzake kostentoerekening wordt verwezen naar de vastgestelde bestuursnota over dit onderwerp. Hoofdlijn is dat kosten die een directe relatie met een programma hebben ook rechtstreeks onder dit programma worden geraamd en geregistreerd. De programma's Watersysteembeheer, Waterkeringsbeheer en Zuiveringsbeheer vallen direct onder de taken/kostendragers. Toerekening van het programma Maatschappij en Organisatie vindt naar rato van hun netto kosten plaats aan de taken/kostendragers. 3.3. Paragraaf onttrekkingen aan reserves en voorzieningen Voor een toelichting op de reserves en voorzieningen verwijzen wij naar de toelichting op de balans en de staat van reserves en voorzieningen.
Waterschap Groot Salland
pagina 35 van 76
Jaarstukken 2012
3.4. Paragraaf investeringen (Alle onderstaande bedragen zijn bedragen na aftrek van eventuele subsidies) Gedurende 2012 werd in totaal € 19,1 miljoen netto uitgegeven op projecten (excl. de Ruimte voor de Rivier projecten die in opdracht van Rijkswaterstaat worden uitgevoerd). Hiervan had € 17,9 miljoen betrekking op projecten welke op het moment van het opmaken van de begroting waren goedgekeurd, € 0,5 miljoen op daarna goedgekeurde projecten en € 0,7 miljoen op vervangingsinvesteringen. Vertraging in de reeds lopende projecten trad op bij enkele bijdragen in stedelijke gebieden, voorbereiding projecten Ruimte om te leven met water, gemaal Ankersmit, implementatie B&O visie, strategisch energiebeleid, Uitbreiding Dalfsen en optimalisatie RWZI Raalte. De saneringsprojecten Stadswateren Deventer, Willemsvaart Zwolle, Westerveldse Aa, Nieuwe Vecht, uitvoering waterlichaam Beentjesgraven, legger primaire en regionale waterkeringen, toetsing primaire en regionale waterkering zijn de uitgaven lager uitgekomen dan begroot. Het inschatten van de werkelijke investeringen voor projecten, die bij het opmaken van de begroting nog niet zijn goedgekeurd, blijft een moeilijke zaak. De goedkeuring van deze projecten staat dan nog niet vast, laat staan de planning. In de meerjarenbegroting staan investeringsbedragen die indicatief zijn en vermeld worden in het jaar waarin zij op dat moment worden verwacht. Zo is tot en met 2012 een bedrag van € 19,7 miljoen vermeld. In de begroting wordt voor de tariefberekening deze bedragen wel gecorrigeerd met een vertragingsfactor. Van een afgesproken planning is pas sprake na goedkeuring van een project.
Waterschap Groot Salland
pagina 36 van 76
Jaarstukken 2012
3.5. Paragraaf financiering In de Verordening financieel beleid en beheer staan, in artikel 11, richtlijnen voor de wijze waarop het dagelijks bestuur geld aantrekt of uitzet. Het Dagelijks Bestuur heeft in 2002 in een nota Treasurybeleid vastgelegd hoe de financieringsfunctie in de praktijk zal worden uitgevoerd. In grote lijnen wordt dit beleid voortgezet, aangezien het past binnen de richtlijnen van voornoemde Verordening. Met ingang van 1 januari 2009 is de Wet tot wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (Wet FIDO) in werking getreden. Daarin worden iets gewijzigde normen gesteld aan de wijze van financiering. Het gaat dan om de 'kasgeldlimiet' en de 'renterisiconorm'. Het strengere Europese toezicht op het maximale begrotingstekort van landen die deelnemen aan de EMU, dat mede de aanleiding is voor de extra bezuinigingen en lastenverzwaringen van het rijk, heeft geleid tot het voorstel voor een Wet houdbare overheidsfinanciën (HOF). Het EMU-saldo, dat wil zeggen het begrotingstekort, wordt daarin verdeeld over het rijk en de decentrale overheden. Het voorstel van de Wet HOF is in april 2013 door de Tweede Kamer aangenomen. Deze wet kan belemmeringen opwerpen voor investeringen die het waterschap van plan is uit te gaan voeren in komende jaren; zeker wanneer de norm vanuit Europa voor het begrotingstekort – die nu 3% is – naar beneden wordt bijgesteld. Het sturen op het EMU-saldo wordt essentieel en heeft ingrijpende gevolgen voor de bedrijfsvoering. Het adequaat en vroegtijdig anticiperen op het EMU-saldo tekort is essentieel om er voor te zorgen dat het lokale voorzieningenniveau op peil blijft zonder het risico te lopen dat de toegewezen EMU-norm wordt overschreden. Het is daarom van belang dat Waterschap Groot Salland deze ontwikkelingen nauwgezet blijft volgen. Het waterschap behoort eenmaal per jaar informatie aan de toezichthouder te verstrekken over het renterisico. Deze informatie wordt opgenomen in de onderhavige financieringsparagraaf: Realisatie van het treasurybeleid 2012 1. Ontwikkelingen met invloed op de treasuryfunctie en het treasurybeleid 1.1 Ontwikkeling binnen en buiten het waterschap De financiële situatie werd gedurende het hele jaar gemonitord door de treasurycommissie. In de treasurycommissie wordt onder meer besproken het verloop van de liquiditeitspositie, de renteontwikkelingen en de te hanteren rentevisie. Op basis hiervan wordt onder andere bekeken op welke momenten besloten dient te worden tot het aangaan van langlopende leningen. 1.2 Renteontwikkelingen Geldmarkt Medio 2012 daalde de herfinancieringsrente (refi-rente) van de Europese Centrale Bank van 1,0% naar 0,75%. De 3-maand Euribor is in 2012 gedaald van 1,343% naar 1,188%. Kapitaalmarkt De rente voor de tienjarige staatslening daalde sterk in 2012 van 2,2% per ultimo 2011 naar 1,5% per ultimo 2012. 2.
Uitkomsten liquiditeitsprognoses De kasgeldlimiet is in 2012 niet overschreden. Het verloop van de liquiditeit is in 2012 geen aanleiding geweest om gelden voor korte tijd uit te zetten of aan te trekken. Er werden in 2012 ook geen langlopende leningen afgesloten.
Waterschap Groot Salland
pagina 37 van 76
Jaarstukken 2012
Risicobeheer De renterisiconorm bedraagt 30% van het begrotingstotaal. Dit betekent dat jaarlijks niet meer dan 30% van ons begrotingstotaal geherfinancierd mag worden. Het werkelijke rente risicopercentage voor ons waterschap bedraagt in 2012 0,00% wat binnen de norm (30,0%) ligt. Dit lage percentage komt door de opbouw van de leningenportefeuille, waardoor er in 2012 geen nieuwe leningen aangetrokken. Voor het jaar 2012 bedroeg de renterisiconorm, overeenkomstig de wet FIDO, € 21,4 miljoen (30% van het begrotingstotaal). Deze norm is in 2012 niet overschreden. Bedrag Begrotingstotaal 2012 1. Renterisico 30% van begroting
71.405.000 21.421.500
A. Aangetrokken leningen nihil B. Betaalde aflossingen 9.983.000 nihil 2. Herfinanciering (laagste van A en B) 1. Renterisiconorm 2. Renterisico werkelijk
21.421.500 nihil
Percentage Toelichting
30,0 % van begrotingstotaal Leningen in boekjaar 2012 Aflossingen in boekjaar 2012 Berekende renterisico 30,0 % van begrotingstotaal 0,0 % van begrotingstotaal
Financieringspositie De financieringspositie wordt gedefinieerd als het saldo tussen enerzijds de waarde van de zaken waarin financieringsmiddelen langdurig zijn vastgelegd en anderzijds de (langlopende) financieringsmiddelen zelf. De financieringspositie geeft aan in welke mate het waterschap op relatief korte termijn kortlopende leningen om zal moeten zetten in langlopende leningen.
31-12-2012
31-12-2011
Vaste activa nog te bestemmen resultaat 2012 / 2011 Te financieren
162.623.129 - 355.496 162.267.633
165.114.377 1.054.370 166.168.747
Reserves en voorzieningen Langlopende leningen Financieringsmiddelen
13.431.655 124.093.119 137.524.774
15.162.387 134.075.472 149.237.859
Saldo financieringspositie
-24.742.859
-16.249.767
Het financieringstekort is gestegen met € 8.493.092. Dit houdt in, dat er meer met kort geld gefinancierd is.
Waterschap Groot Salland
pagina 38 van 76
Jaarstukken 2012
Langlopende schulden Het verloop van de vaste schuld is in onderstaande tabel weergegeven. Tevens is hierbij aangegeven het effect van de mutaties op de gemiddelde rente. Mutaties vaste schuld in 2012 Beginstand per 1 januari 2012 Nieuwe leningen Aflossingen Eindstand per 31 december 2012
Bedragen x € 1.000 134.075
Gemiddelde rente 4,10
Invloed op gem. rente
0
n.v.t.
n.v.t.
9.983
3,75
+0,03
124.093
4,13
+0.03
Kasbeheer In 2012 bedroeg de kasgeldlimiet volgens de wet FiDO € 16,4 miljoen (23% van de totale lasten van de begroting). Bij de Nederlandse Waterschapsbank had het waterschap een rekening-courant met een maximaal krediet van € 25 miljoen. Beide normen zijn in 2012 niet overschreden.
Waterschap Groot Salland
pagina 39 van 76
Jaarstukken 2012
3.6. Paragraaf incidentele baten en lasten In de begroting 2012 zijn de volgende posten opgenomen als incidentele lasten: € 20.000 • Voorlichtingsmateriaal dijkwachtorganisatie • Materialen werktuigbouwkundig onderhoud zuiveringen € 20.000 Voor dijkbewaking zijn de kosten “voorlichting en werving” lager uitvallen, omdat de bezetting en informatie op peil is en er dus niet geworven hoefde te worden. Zodoende is er dus geen voorlichtingsmateriaal dijkwachtorganisatie uitgegeven. De kosten voor de calamiteit als het gevolg van de explosie RWZI Raalte in oktober 2012 bedragen in 2012 € 408.000. Tot dit bedrag is het voorschot van de brandverzekeraar (bedroeg totaal € 475.000) hier voor aangewend. Het voorschot van de brandverzekeraar was bestemd voor opruimingskosten en gevolgkosten. Deze kosten lopen door tot in 2013. De kosten voor de overige calamiteiten bedroegen € 153.000 in 2012. Deze kosten hadden met name betrekking op nasleep calamiteit Raalte 2011 (€ 105.000), persleidingbreuk IJsselmuiden (€ 30.000) en stankproblemen RWZI Raalte (€ 18.000). De verkoop van niet meer voor het waterschap van belang zijnde onroerende goederen (voornamelijk gronden) heeft in 2012 ca. € 150.000 opgeleverd. Inzake het reorganisatietraject zijn in 2012 € 392.000 aan kosten uitgeven. De totale managementkosten komen daardoor per € 158.000 per saldo hoger uit. De herziening van de afschrijvingstermijnen van dienstauto’s en watergangen heeft een incidenteel positief effect op de exploitatie van per saldo € 324.000. De exploitatiekosten van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn vallen lager uit, wat een exploitatievoordeel voor het waterschap van € 163.000 oplevert. Verder vallen de kosten inzake de claim met betrekking tot het belastingpakket lager uit, waardoor het overige deel (€ 242.000) van de voorziening ten gunste van de exploitatie vrijvalt. Bij de opbrengsten zuiveringsbeheer zijn er achteraf aanslagen opgelegd met betrekking tot voorgaande jaren, daardoor zijn de opbrengsten eenmalig € 876.040 hoger dan begroot.
Waterschap Groot Salland
pagina 40 van 76
Jaarstukken 2012
3.7. Paragraaf risico’s De volgende rechtsgedingen lopen op dit moment: 1. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure; Gevorderde hoofdsom; 2. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure; Gevorderde hoofdsom; 3. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure;
Aannemer tegen Waterschap Groot Salland Vertragingsschade als gevolg van munitievondst Rechtbank Zwolle Tussenvonnis gewezen en hoorzitting geweest Wachten op het vonnis van de rechtbank € 1.131.498 in de dagvaarding bij conclusie van repliek, verminderd met € 35.295 Particulieren tegen Waterschap Groot Salland Belastingclaim n.a.v. opgelegde naheffing i.v.m. onttrekking grondwater Gerechtshof Leeuwarden Hoger beroep, behandeling medio mei 2013 € 34.000
Gevorderde hoofdsom;
Aannemer tegen Waterschap Groot Salland Meerwerkclaim a.g.v. gekozen uitvoeringsmethodiek Rechtbank Zwolle Zitting plaatsgevonden op 25 april 2013, (tussen)vonnis volgt € 126.000
4. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure; Gevorderde hoofdsom;
Particulieren tegen Waterschap Groot Salland Geschil over saneringskosten na verkoop grond Rechtbank Zwolle Comparitie plaatsgevonden, conclusiewisseling volgt € 202.000
5. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure; Gevorderde hoofdsom;
Aannemer tegen Waterschap Groot Salland Meerwerkclaim Rechtbank Zwolle Conclusiewisseling plaatsgevonden, wachten op tussen- dan wel eindvonnis € 665.000
6. Naam van de strijdende partijen; Aard van het geschil; Geschil aanhangig bij; Stand van de procedure; Gevorderde hoofdsom;
Heffingsplichtige tegen Waterschap Groot Salland Heffingsplicht en de omvang van de heffing Rechtbank Zwolle Zitting plaatsgevonden op 18 april 2013, uitspraak volgt € 1.000.000
Waterschap Groot Salland
pagina 41 van 76
Jaarstukken 2012
3.8. Paragraaf waterschapsbelastingen Het belastingstelsel bestaat uit de watersysteemheffing ten behoeve van het watersysteem inclusief veiligheid, de zuiveringsheffing ten behoeve van kosten die zijn verbonden aan het zuiveren van afvalwater en de verontreinigingsheffing voor directe lozingen op oppervlaktewater in beheer van het waterschap, deze laatste heffing komt ten goede aan het watersysteembeheer. Volgens de door het bestuur vastgestelde kostentoedeling worden de kosten binnen de taak watersysteembeheer op een bepaalde wijze aan de onderscheiden categorieën toegerekend. Deze toerekening ziet er als volgt uit: • 27,2% aan de ingezetenen • 57,2% aan eigenaren gebouwd • 15,5% aan eigenaren ongebouwd niet-zijnde natuurterreinen • 0,1% aan natuurterreinen De heffing en inning van de waterschapsbelastingen gebeurt door Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn (GBLT). Ingezetenen met een inkomen op of onder het bijstandsniveau kunnen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding in aanmerking komen. Kwijtschelding kan alleen worden aangevraagd voor zuiveringsheffing en ingezetenenomslag. Tussen Lococensus-Tricijn en de inliggende gemeenten bestaat een samenwerkingsovereenkomst voor wat betreft het aanvragen van kwijtschelding. Tarieven voor heffingen 2012 Heffing Zuiveringsbeheer Zuiveringsbeheer
50,33
per v.e.
Als basis voor de heffing zuiveringsbeheer zijn de volgende aantallen gehanteerd: Verontreinigingseenheden bedrijven 122.700 vervuilingseenheden Verontreinigingseenheden forfaitair 371.300 vervuilingseenheden Watersysteemheffing Ingezetenen Eigenaren gebouwd binnendijks Eigenaren gebouwd buitendijks Eigenaren ongebouwd binnendijks Eigenaren ongebouwd buitendijks Natuur Verontreinigingsheffing
62,36 0,0444% 0,0111% 66,08 16,52 2,72 50,33
per wooneenheid van WOZ-waarde van WOZ-waarde (korting van 75%) per hectare per hectare (korting van 75%) per hectare per v.e.
Als basis voor de watersysteemheffing zijn de volgende aantallen gehanteerd: Ingezetenen 155.800 wooneenheden Eigenaren gebouwd 46.000 miljoen WOZ-waarde Eigenaren ongebouwd binnendijks 82.485 hectare Eigenaren ongebouwd buitendijks 5.250 hectare Natuur 13.250 hectare Directe lozingen op oppervlaktewater 1.600 vervuilingseenheden De belastingopbrengsten zijn verder uitgewerkt in 2.5 van de programmaverantwoording.
Waterschap Groot Salland
pagina 42 van 76
Jaarstukken 2012
3.9. Paragraaf uitgangspunten risicoberekening en weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen enerzijds de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover het waterschap beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en anderzijds alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie (artikel 4.8 Waterschapsbesluit). In de loop van 2009 is met behulp van een extern adviesbureau onderzocht welke financiële risico's Groot Salland loopt en welke financiële buffers het waterschap heeft om deze risico's op te vangen. Het gaat hier om alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Doelstelling van het onderzoek was om inzicht krijgen in: - de belangrijkste risico's die het waterschap nu loopt en in de komende jaren - de omvang van deze risico’s - de financiële middelen die het waterschap heeft om deze risico's op te vangen. Aanpak Naast een bureaustudie zijn er groepsinterviews afgenomen bij de verschillende sectorteams om tot een invulling van de risico-inventarisatie te komen. Tijdens de interviews zijn risico's zoveel mogelijk vastgelegd in oorzaken (en de kans op het voordoen van die oorzaken) en de gevolgen (en de financiële impact van die gevolgen). Ook is nagedacht in hoeverre beheersmaatregelen (waaronder verzekeringen) waren ingericht om de omvang van het risico te beperken en hoe het risico zich in de toekomst zou kunnen ontwikkelen. In het risicoregister zijn uiteindelijk 36 risico's benoemd. De geïdentificeerde risico's komen grotendeels overeen met risico's die andere waterschappen ook geïdentificeerd hebben. Voor het bepalen van de totale omvang van de risico's heeft men een modelmatige methodiek gebruikt (Monte Carlo Simulatie). Uitkomst is een te verwachten schadelast met een betrouwbaarheid van 90% (schadelast in 9 van de 10 jaar gelijk of minder is dan de gevonden uitkomst). Volgens een gangbaar beoordelingsmodel is een aanwezig weerstandsvermogen dat gelijk is aan die verwachte schadelast met een betrouwbaarheid van 90% voldoende. Is het weerstandsvermogen groter dan factor 1, dan spreken we van voldoende tot uitstekend; bij een factor kleiner dan 1 spreken we van onvoldoende weerstandsvermogen. De uitkomst resulteert in de volgende gewenste omvang van de algemene reserve (factor 1): • •
€ 3,5 miljoen voor de taak watersysteembeheer € 1,5 miljoen voor de taak zuiveringsbeheer
Het hiervoor genoemde risicoregister is in 2012 met betrokken functionarissen geactualiseerd. In dit verband zijn de bestaande risico's nader beschouwd en er is nagegaan of mogelijk nieuwe risico's in het register moeten worden opgenomen. Deze actualisaties gaven nu geen aanleiding om de gewenste omvang van algemene reserve bij te stellen. Het komende jaar zal, gelet op de recent opgetreden calamiteiten, opnieuw naar de gewenste omvang van de algemene reserve gekeken worden. Voor de taak watersysteembeheer is er op 31 december 2012 een algemene reserve van € 3,5 miljoen. Voor de taak zuiveringsbeheer is de stand van de algemene reserve per 31 december 2012 € 1,7 miljoen negatief. Beide saldo's zijn na bestemming van het exploitatieresultaat 2012. In de meerjarenbegroting 2013-2017 staat beschreven op welke wijze waterschap Groot Salland de gewenste stand van € 1,5 miljoen wil behalen. Waterschap Groot Salland
pagina 43 van 76
Jaarstukken 2012
3.10. Paragraaf verbonden partijen In het waterschapsbesluit wordt onder een verbonden partij verstaan: een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin het waterschap een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een bestuurlijk belang betekent dat het waterschap op enigerlei wijze zeggenschap heeft. Een financieel belang betekent dat aan de verbonden partij een bedrag ter beschikking is gesteld dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet zou gaan, onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Gemeenschappelijke Regeling Lococensus-Tricijn (GBLT) Vanaf 1 januari 2011 vormt Lococensus samen met Tricijn de Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn (GBLT). Het GBLT is het gemeenschappelijk belastingkantoor, dat is belast met de heffing en inning van waterschapsbelastingen van de waterschappen voor acht waterschappen in Nederland (Groot Salland, Regge en Dinkel. Rijn en IJssel, Reest en Wieden, Velt en Vecht, Vallei & Eem, Veluwe en Zuiderzeeland). Het GBLT heeft een bestuur dat gevormd wordt door leden van het Dagelijks Bestuur van de deelnemende waterschappen. De kosten worden aan de deelnemende waterschappen doorbelast op basis van een overeengekomen verdeelsleutel (WGS 10,1%). De financiële bijdrage aan Gemeenschappelijke Regeling Lococensus-Tricijn bedroeg in 2012 € 1.860.251. Laboratorium Het laboratorium van Groot Salland ontvangt op basis van een overeenkomst met 5 andere waterschappen opdrachten om analyses uit te voeren alsmede voor de eigen organisatie. Verrekening met de deelnemende waterschappen vindt plaats op basis van een overeenkomst volgens het principe kosten voor gemene rekening. Voor waterschappen die eventueel de samenwerking wensen te beëindigen geldt een opzegtermijn van 3 jaar. De waterschappen binnen dit samenwerkingsverband zijn: Reest & Wieden, Zuiderzeeland, Veluwe, Vallei & Eem en Velt & Vecht. Hydro-biologisch laboratorium Op basis van een overeenkomst volgens het principe kosten voor gemene rekening wordt door het hydro-biologische laboratorium van Groot Salland ecologische werkzaamheden uitgevoerd voor de waterschappen Zuiderzeeland, Veluwe, Vallei & Eem en Velt & Vecht. Voor waterschappen die eventueel de samenwerking wensen te beëindigen geldt een opzegtermijn van 3 jaar. Het laboratorium en het hydro-biologisch laboratorium behoren tot het waterschap Groot Salland en hebben geen eigen en vreemd vermogen. Het Waterschapshuis Het Waterschapshuis is de regie- en uitvoeringsorganisatie voor de 26 waterschappen op het gebied van Informatie en Communicatie Technologie. Het Waterschapshuis heeft als doel het bevorderen van samenwerking op het gebied van ICT tussen de waterschappen en andere overheden die actief zijn in de watersector. Onder begeleiding van Het Waterschapshuis spannen de waterschappen zich gezamenlijk in om de kwaliteit van de digitale dienstverlening naar burgers en bedrijven te verbeteren. Daarnaast is het streven gericht op een aanzienlijke kostenbesparing op alle ICT uitgaven. Deze samenwerking vindt plaats op basis van een gemeenschappelijke regeling. De financiële bijdrage aan het Waterschapshuis bedroeg in 2012 € 609.895.
Waterschap Groot Salland
pagina 44 van 76
Jaarstukken 2012
Unie van Waterschappen De Unie van Waterschappen behartigt op nationaal en internationaal niveau de belangen van de waterschappen voor een goede waterstaatsverzorging binnen het waterschapsbestel. De Unie treedt namens de waterschappen op als vertegenwoordiger naar het Parlement, de Rijksoverheid en organisaties als het interprovinciaal Overleg en de Vereniging van Nederlandse gemeenten. In de ledenvergadering hebben de voorzitters van de waterschappen zitting. De financiële bijdrage aan de Unie van Waterschappen bedroeg in 2012 € 263.786. STOWA In de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) nemen alle regionale waterbeheerders in Nederland deel. Dit zijn de waterschappen, provincies en Rijkswaterstaat. De STOWA doet onderzoek op het gebied van afvalwatersystemen, waterketen, watersystemen en waterweren. De leden van het bestuur van de STOWA worden benoemd uit de in de stichting deelnemende organisaties. De financiële bijdrage aan de STOWA bedroeg in 2012 € 184.847. Nederlandse Waterschapsbank De Nederlandse Waterschapsbank N.V. (NWB Bank) is een vooraanstaande financiële dienstverlener voor de overheidssector. Voor gemeenten, provincies, gezondheidszorg, onderwijs en activiteiten op het gebied van water en milieu, arrangeert de bank korte en langlopende kredieten. Waterschap Groot Salland is aandeelhouder. Voor het financieel belang wordt verwezen naar punt C, Financiële Vaste Activa van de jaarrekening. De dividendopbrengst bedroeg in 2012 € 0. 3.11. Paragraaf bedrijfsvoering Onder bedrijfsvoering wordt verstaan het geheel van interne organisatieonderdelen en processen die ondersteunend zijn ten behoeve van de primaire processen van het waterschap. Deze ondersteunende processen worden als essentieel gezien voor een goed verloop van de primaire processen. Daarnaast zijn de ondersteunende processen, en derhalve de bedrijfsvoering, ook van belang bij de waarborging van de rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid van de beleidsuitvoering. Voor meer informatie over bedrijfsvoering wordt verwezen naar het jaarverslag bedrijfsvoering 2012.
Waterschap Groot Salland
pagina 45 van 76
Jaarstukken 2012
3.12. Paragraaf EMU-saldo Lidstaten van de Economische en Monetaire Unie (EMU) hebben afgesproken dat het EMUsaldo geen groter tekort mag laten zien dan 3% van het Bruto Binnenlands Product. Het EMU-saldo is het vorderingensaldo van de totale overheid. Ook waterschappen beïnvloeden of Nederland zich aan de Europese afspraken houdt. Voor waterschappen is het EMU-saldo grofweg te berekenen als het saldo van inkomsten en uitgaven in een jaar. Om het EMUsaldo te kunnen beheersen hebben het kabinet en de decentrale overheden afspraken gemaakt. OPBOUW EMU-SALDO 2012 355.496
1 Exploitatiesaldo 2 Invloed investeringen -/- bruto-investeringsuitgaven + investeringssubsidies + verkoop materiele en immateriele activa + afschrijvingen
-/+ + +
25.696.331 6.576.090 0 11.697.674
3 Invloed voorzieningen + toevoegingen aan voorzieningen t.l.v. exploitatie -/- onttrekkingen aan voorzieningen t.b.v. exploitatie -/- betalingen rechtstreeks uit voorzieningen + evt. Externe vermeerderingen van voorzieningen
+ -/-/+
69.113 439.439 107.628 0
4 Invloed reserves -/- evt. Betalingen rechtstreeks uit reserves + evt. Externe vermeerderingen van reserves
-/+
33.000 231.407
5 Deelnemingen en aandelen -/- boekwinst + boekverlies
-/+
0 0
EMU-saldo volgens jaarrekening
-7.346.618
Het EMU-saldo 2012 voldoet aan de norm, de EMU-referentiewaarde 2012 bedroeg namelijk € 7.687.000. Het begrote EMU-saldo voor 2012 was € 8.000.000.
Waterschap Groot Salland
pagina 46 van 76
Jaarstukken 2012
3.13. Paragraaf topinkomens Organisaties die voor een groot deel met overheidsgeld worden gefinancierd, zijn verplicht om topinkomens openbaar te maken. Het gaat om inkomens die hoger zijn dan het normbedrag, gebaseerd op het gemiddelde salaris van ministers. Het normbedrag varieert elk jaar en wordt vastgesteld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit is vastgelegd in de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt). De Wopt-norm voor 2012 bedraagt € 194.000. Bij het waterschap Groot Salland zijn er geen functies of dienstverbanden, waarvan de som van het belastbaar loon en de voorzieningen het gemiddeld belastbaar jaarloon van de Wopt-norm te boven gaat. Ook het totaal van de uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband bedraagt niet meer dan de Wopt-norm in het jaar waarin het dienstverband is geëindigd.
Waterschap Groot Salland
pagina 47 van 76
Jaarstukken 2012
DEEL II- JAARREKENING 2012
Waterschap Groot Salland Dr. van Thienenweg 1 Postbus 60 | 8000 AB Zwolle T (038) 455 72 00 | F (038) 453 01 11
[email protected] | www.wgs.nl
Waterschap Groot Salland
pagina 48 van 76
Jaarstukken 2012
4. BALANS PER 31 DECEMBER 2012 4.1. Balans per 31 december 2012 ACTIVA
31-12-2012
31-12-2011
ref.
8.049.398 147.312.864 7.260.867 162.623.129
6.594.817 148.843.453 9.676.107 165.114.377
A B C
19.690 5.688.639 1.929.043 7.637.372
2.836.092 4.874.933 1.802.328 9.513.353
D E F
170.260.501
174.627.730
PASSIVA
31-12-2012
31-12-2011
ref.
Vaste passiva Algemene reserve Egalisatiereserve Bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat Eigen vermogen
166.663 9.132.870 2.532.273 355.496 12.187.302
806.751 9.547.152 2.730.680 -1.054.370 12.030.213
G
1.599.849 124.093.119
2.077.804 134.075.473
H I
15.170.361 17.209.870 32.380.231
10.477.539 15.966.072 26.444.240
J K
170.260.501
174.627.730
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Liquide middelen Kortlopende vorderingen Overlopende activa
Totaal der activa
Voorzieningen Vaste schulden Vlottende passiva Netto-vlottende schulden Overlopende passiva
Totaal der passiva
Waterschap Groot Salland
pagina 49 van 76
Jaarstukken 2012
4.2. Toelichting jaarrekening 4.2.1. Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen
De jaarrekening is gebaseerd op de Regeling Beleidsvoorbereiding en Verantwoording waterschappen.
Immateriële vaste activa
De waardering van immateriële vaste activa geschiedt tegen historische kostprijs en/of vervaardigingspijzen en deze activa worden lineair afgeschreven.
Materiële vaste activa
De waardering van de materiële vaste activa geschiedt eveneens tegen historische kostprijs en/of vervaardigingspijzen, vermeerderd met rente tijdens de bouw en verminderd met subsidies en andere bijdragen van derden. De materiële vaste activa worden lineair afgeschreven.
Afschrijvingstermijnen
In de nota “Beleid waardering en afschrijving van activa” is het volgende vastgesteld: 1. De materiële vaste activa worden lineair afgeschreven in: - 40 jaar; waterkeringen (robuust ontworpen), watergangen van voor 2008 en kantoorgebouwen/werkplaatsen - 30 jaar; watergangen vanaf 2008, transportleidingen en gemalen - 25 jaar; rioolwaterzuiveringsinstallaties en gebouw laboratorium - 20 jaar; kunstmatige slibontwateringsinstallaties - 12 jaar; waterkeringen (niet robuust ontworpen) - 10 jaar; baggerwerkzaamheden, kantoorinventaris en dienstauto’s - 7 jaar; tractiemiddelen - 5 jaar; laboratoriumapparatuur, hardware, software (grotere pakketten) en sanering vervuilde waterbodems - 3 jaar; kantoor automatisering 2. De immateriële activa worden in 5 jaar lineair afgeschreven. 3. Investeringen worden veelal verzameld op één project en vervolgens per activasoort geactiveerd. 4. Bovenstaande termijnen zijn richtinggevend. Versnelde afschrijving wordt toegepast als de gebruiksduur tegenvalt.
Financiële vaste activa
De financiële vaste activa zijn verantwoord tegen nominale waarde. De aandelen zijn verantwoord tegen de historische kostprijs.
Vlottende activa
Bij de vlottende activa worden zowel de vorderingen, de overlopende activa als de liquide middelen opgenomen tegen de nominale waarde. De post “dubieuze debiteuren” is als waardecorrectie op de debiteuren onder de kortlopende vorderingen opgenomen.
Algemene reserve
De algemene reserve van het waterschap fungeert als een algemeen weerstandsvermogen en heeft geen specifieke bestemming. De algemene reserve dient om eventuele toekomstige tegenvallers van algemene aard te kunnen opvangen. Elke taak heeft een eigen algemene reserve.
Waterschap Groot Salland
pagina 50 van 76
Jaarstukken 2012
Egalisatiereserve De egalisatiereserve kan worden ingezet voor tariefsegalisatie per taak. Als er
van tariefsegalisatie gebruikgemaakt wordt, dan wordt er alleen onttrokken aan de reserve van de betreffende taak. Overzicht egalisatiereserves: - egalisatiereserve watersysteembeheer - egalisatiereserve zuiveringsbeheer Een egalisatiereserve zuiveringsbeheer is officieel nog niet ingesteld. Bestemmingsreserve
Bestemmingsreserve is een afgezonderd deel van het eigen vermogen, dat is vastgesteld door het algemeen bestuur ter realisering van een bepaald doel. Overzicht bestemmingsreserves: - Beheer en onderhoud de Vecht - Vaarwegbeheer de Vecht
Nog te bestemmen resultaat
Ten aanzien van de resultaatsbepaling zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - de jaarrekening is opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten - de verantwoorde baten en lasten hebben betrekking op het verslagjaar; op voorgaande jaren betrekking hebbende baten en lasten zijn afzonderlijk vermeld - de ten gunste van het boekjaar verantwoorde verontreinigingsheffing voor bedrijven bestaat uit de in het jaar 2012 opgelegde aanslagen en een raming van de nog op te leggen aanslagen - de ten gunste van het boekjaar verantwoorde heffing gebouwd/ongebouwd bestaat uit de in 2012 opgelegde aanslagen en een raming op basis van de in het jaar 2012 nog te verwerken correcties
Voorzieningen
WGS heeft een voorziening inzake arbeidsgerelateerde verplichtingen. De voorziening voor arbeidsgerelateerde verplichtingen is gebaseerd op de contante waarde. De voorzieningen worden gevormd wegens toekomstige verplichtingen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar wel redelijkerwijs te schatten.
Vaste schulden
De vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een looptijd van 1 jaar of langer.
Vlottende passiva
De kortlopende schulden en overlopende passiva zijn opgenomen tegen de nominale waarde.
Waterschap Groot Salland
pagina 51 van 76
Jaarstukken 2012
4.2.2. Toelichting balans per 31 december 2012 ACTIVA A.
Immateriële vaste activa
De samenstelling is als volgt: Onderzoek en ontwikkeling Bijdragen aan activa in eigendom van overheden Overige immateriële vaste activa Totaal onderhanden werk Totaal immateriële activa
Saldo 31-12-2011
Overboeking
Investeringen
Afschrij- Bijdragen vingen van derden
825.087
-33.549
151.091
-272.099
-3.000
667.529
1.436.519 5.104.558 -771.346 6.594.817
0 -5.253 1.084.239 1.045.437
0 2.093.393 - 5.662 2.238.822
-58.732 -1.495.847 0 - 1.826.678
0 0 0 -3.000
1.377.787 5.696.851 307.231 8.049.398
Saldo 31-12-2012
In de kolom Overboeking staan enkele verschuivingen tussen de materiele en immateriële vaste activa. Activering van projecten boven de € 500.000 is in onderstaande tabel opgenomen: 2012
nr. 89064 Hoog Water Beschermingsplan (HWBP)
1.756.553
De bedragen in bovenstaande tabel zijn saldi van de uitgaven -/- ontvangen subsidies +/+ bouwrente in 2012. De verwachting is dat alle onderhanden projecten eind 2013 zijn afgerond. In de boekwaarde “Onderzoek en Ontwikkeling” zijn de volgende projecten opgenomen: 2012 Proefonderzoek nabehandeling effluent Ontwikkeling BOS Zuiveringsplan Dalfsen/Hespenpoort Grondw.model Noord-Nederland Ruimte voor de Vecht Planuitwerking bypass Ruimte voor de Vecht regionale voorkeurs variant Inmeten Overijsselskanaal Nieuwe sanitatie Verbeteren waterkwaliteit Hondemotswetering Onderzoek ontkoppeling Vecht Herstelondezoek Vecht Duits-Nederlandse Vechtvisie Herziening NL IJsseldelta Hoogwatermodel HKV Opstuw.brug Dalfsen Totaal
Waterschap Groot Salland
93.602 82.648 76.876 67.396 67.156 61.600 53.276 41.538 22.244 20.640 18.070 17.159 15.036 11.473 10.028 8.788 667.529
pagina 52 van 76
Jaarstukken 2012
B.
Materiële vaste activa
De samenstelling is als volgt: Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines, apparaten en werktuigen Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa Totaal onderhanden werk Totaal materiële vaste activa
Saldo 31-12-2011
Overboeking
Investeringen
Afschrij- Bijdragen vingen van derden
4.402.673 2.193.944
-149.748 0
0 668.254
-191.736 -94.126
0 0
4.061.189 2.768.072
1.650.960 7.221.527
12.114 -138.334
270.451 413.184
-433.062 -545.494
0 0
1.500.463 6.950.883
118.934.825 4.992.024 9.447.499 148.843.453
314.761 0 -1.084.243 -1.045.449
17.521.721 3.899.142 -6.813.812 15.958.940
-6.986.913 -1.619.657 0 -9.870.988
-4.612.372 -1.960.718 0 -6.573.090
125.172.022 5.310.791 1.549.444 147.312.864
Saldo 31-12-2012
Het bestuur heeft in september 2011 besloten om de afschrijvingstermijnen van dienstauto’s te herzien. De herrekening van de boekwaarden per 1 januari 2012 is middels een inhaalafschrijving verwerkt in de jaarrekening 2012. Voor de boekwaarde van de vervoermiddelen betekent dit een toename van € 388.000. Voor Grond-, weg- en waterbouwkundige werken neemt de boekwaarde af met € 64.000. In de kolom Overboeking staan enkele verschuivingen tussen de materiele en immateriële vaste activa.
Activering van projecten boven de € 500.000 is in onderstaande tabel opgenomen: 2012
nr. 79332 99175 79602 79870 99176 99174 79873 79871 79872
Aanpassing gemaal Ankersmit Uitbreiding RWZI Dalfsen Herinrichting Beentjesgraven Sanering Willemsvaart Zwolle Ombouw Sharon RWZI Zwolle Optimalisatie RWZI Raalte Sanering Oude Beentjesgraven Sanering Westerveldse Aa Sanering Nieuwe Vecht Berkum
4.600.264 2.304.472 1.667.491 803.711 651.991 585.954 512.748 466.044 364.891
De bedragen in bovenstaande tabel zijn saldi van de uitgaven -/- ontvangen subsidies +/+ bouwrente in 2012. Een groot gedeelte van de lopende projecten worden in 2013 afgerond. De projecten welke na 2013 worden afgerond vertegenwoordigen per 31 december 2012 een waarde van -/- € 4.684.535. Dit negatieve saldo wordt veroorzaakt door reeds ontvangen subsidies en voorschotten op enkele van deze projecten.
Waterschap Groot Salland
pagina 53 van 76
Jaarstukken 2012
C.
Financiële vaste activa
De samenstelling is als volgt: Kapitaalverstrekkingen aan bedrijven Leningen aan ambtenaren Leningen aan overheden Leningen aan overigen
31-12-2012
31-12-2011
228.045
228.045
1.045 6.693.353 338.424 7.260.867
5.095 9.099.543 343.424 9.676.107
Het verloop in 2012 is als volgt: Kapitaalverstrekkingen aan bedrijven (Aandelen Nederlandse Waterschapsbank N.V.): - 1388 aandelen A à € 115,00 is 159.620 - 195 aandelen B à € 460,00 nominaal, waarvan 25 % gestort is 22.425 subtotaal 182.045 - 200 aandelen A à € 115,00 nominaal. Deze aandelen zijn aangeschaft tegen een koers van € 230,00 per aandeel. Op grond van de voorschriften op te nemen tegen de werkelijke kosten 46.000 Totaal Aandelen Nederlandse Waterschapsbank 228.045 Leningen aan ambtenaren (geldleningen aan het personeel ter financiering van eigen auto dienstreizen) - Restant vordering 1-1-2012 5.095 - Afgelost in 2012 4.050 - Restant per 31-12-2012 1.045 Leningen aan overheden (geldleningen aan waterschappen) - Restant vordering 1-1-2012 - Afgelost in 2012 - Restant per 31-12-2012
9.099.543 2.406.190 6.693.353
Aan het waterschap Rijn & IJssel (per 1 januari 1997) en de waterschappen Reest en Wieden, Velt en Vecht en Zuiderzeeland (per 1 januari 2000) zijn geldleningen verstrekt als gevolg van een tweetal fusies. Deze leningen hebben een looptijd van 15 jaar en hieraan zijn geen zekerheden ter onderpand gesteld. Leningen aan overigen (geldleningen aan particulieren) - Restant vordering 1-1-2012 - Afgelost in 2012 - Restant per 31-12-2012
343.424 5.000 338.424
In 2012 hebben bij de leningen aan overigen in totaal aan € 5.000 aan aflossingen plaatsgevonden. Dit betreffen hypothecaire leningen van het Waterschap aan particulieren in verband met afgestoten gronden.
Waterschap Groot Salland
pagina 54 van 76
Jaarstukken 2012
Vlottende activa Onder de vlottende activa worden de liquide middelen, de kortlopende vorderingen en de overlopende activa afzonderlijk opgenomen. D.
Liquide middelen 31-12-2012
31-12-2011
5.091 14.599 19.690
6.497 2.829.595 2.836.092
31-12-2012
31-12-2011
3.353.996 2.334.643 5.688.639
1.365.249 3.509.684 4.874.933
De samenstelling is als volgt: Kasmiddelen Tegoeden bank-/girorekeningen Totaal E.
Kortlopende vorderingen
De samenstelling is als volgt: Vorderingen op belastingdebiteuren Overige vorderingen
Vorderingen op belastingdebiteuren Waterzuiveringbeheer Zuiveringsheffing huishoudens Zuiveringsheffing bedrijven Waterkwaliteit (vóór 2009) Verontreinigingsheffing (bedrijven) Vitens (V.H. en I.O.) Te ontvangen van GBLT Watersysteem Gebouwd Ongebouwd Natuur Ingezetenen Verontreinigingsheffing Waterkwantiteit en -kering (vóór 2009) Omslag gebouwd/ ongebouwd Waardecorrectie i.v.m. kwijtschelding/ oninbaar Totaal saldo heffingsdebiteuren
Waterschap Groot Salland
31-12-2012
31-12-2011
666.155 1.313.368
17.237 571.471
1.810 0 11.952
5.500 521.787 20.036
1.182.647 185.091 985 306.957 2.382
312.133 31.257 184 1.326 2.729
3.713
24.604
-321.064 3.353.996
-143.015 1.365.249
pagina 55 van 76
Jaarstukken 2012
De post waardecorrectie in verband met kwijtschelding/ oninbaar is door GBLT op basis van een ouderdomsanalyse belastingdebiteuren voorgesteld als zijnde (waarschijnlijk) oninbare posten ad € 321.064. Uitgangspunt bij de raming is de verwachting, dat voor openstaande aanslagen van 2 jaar en ouder slechts 30% wordt ontvangen. De raming van de op te nemen voorzieningen is in dat geval 70% van het nog openstaande belastingbedrag. De verdeling van de verwachte percentages voorziening oninbaar ziet er dan als volgt uit: Ouderdom van de openstaande bedragen tussen xx en xx dagen 0 – 180 181 – 365 366 – 730 731 en ouder
Verwacht percentage voorziening oninbaar 2,5 % 10 % 30 % 70 %
Specificatie raming voorziening oninbaar aan de hand van ouderdomsanalyse belastingdebiteuren; 2012 213.957 37.244 2011 2010 41.477 292.678 In verband met productiestops is het door GBLT niet mogelijk geweest alle kwijtscheldingen te verwerken, wat tot gevolg heeft dat nog een bedrag van € 28.386 kwijtgescholden gaat worden. Overige vorderingen Debiteuren, overig Debiteuren, personeel Waardecorrectie in verband met dubieuze vorderingen Saldo debiteuren, overig
31-12-2012
31-12-2011
2.355.555 0
3.538.561 316
-20.912 2.334.643
-29.193 3.509.684
Onder deze post zijn alle debiteuren opgenomen die niet vallen onder de heffing en omslag. De totale post nog te ontvangen subsidies en bijdragen van enkele gemeenten en de provincies is gedaald van € 3.145.000 naar € 930.000. Het resterende bedrag ad € 1.425.000 heeft betrekking op verzonden nota's aan diverse bedrijven, instanties en particulieren. Het grootste deel, ruim € 2.165.000 van de totale vorderingen per 31-12-2012 is inmiddels voldaan. Voor de niet voldane nota's zijn invorderingsactiviteiten in gang gezet. De op 16 mei 2013 nog (direct opeisbare) openstaande posten kunnen als volgt worden gespecificeerd: Nog te ontvangen subsidies en bijdragen Posten die nog in een normale afhandelingsfase verkeren Posten waarvoor juridische stappen worden onderzocht €
Waterschap Groot Salland
142.915 26.992 20.912 190.819
pagina 56 van 76
Jaarstukken 2012
F.
Overlopende activa Deze post omvat de hieronder gespecificeerde nog te ontvangen baten en vooruitbetaalde kosten. 31-12-2012
31-12-2011
0
680.220
1.929.043 1.929.043
1.122.108 1.802.328
Nog te ontvangen voorschotbedragen Overige nog te ontvangen/ vooruit betaalde bedragen Totaal
De post nog te ontvangen voorschotbedragen bestaat uit nog te ontvangen DI-subsidie Ramspol. De DI-subsidie Ramspol wordt over de periode 2006/2012 ontvangen. De overeengekomen toekomstige ontvangsten zijn tegen contante waarde geactiveerd. Het verloop gedurende het jaar ziet er als volgt uit: Nog te ontvangen voorschotbedragen Saldo DI-subsidie Ramspol per 1 januari Onttrekkingen Ontvangen bedragen Saldo DI-subsidie Ramspol per 31 december
2012 680.220 0 -680.220 0
De post overige nog te ontvangen/ vooruit betaalde bedragen bestaat uit: -
Vooruit betaalde bedragen Nog op te leggen aanslagen Raming afrekening grensoverschrijdend afvalwater Nog te ontvangen rente Depotbedrag TNT Overige posten
85.144 307.104 4.013 132.818 5.225 1.394.739 1.929.043
De overige posten bestaan uit verschillende declaraties en diverse kleinere transitoria posten.
Waterschap Groot Salland
pagina 57 van 76
Jaarstukken 2012
PASSIVA Vaste passiva G.
Eigen vermogen
Algemene reserve Egalisatiereserve Nog te bestemmen resultaat Bestemmingsreserves Totaal
Saldo 31-12-2011
Verdeling resultaat 2011
Mutaties boekjaar
Nog te bestemmen resultaat 2012
Saldo 31-12-2012
806.751 9.547.152
-640.088 -414.282
0
0 0
166.663 9.132.870
-1.054.370
1.054.370
0
355.496
355.496
2.730.680
0
-198.407
0
2.532.273
12.030.213
0
-198.407
355.496 12.187.302
Algemene reserve Het verloop van de algemene reserve is als volgt: Watersysteem beheer Saldo per 31 december 2011 Exploitatiesaldo 2011 Saldo per 31 december 2012
3.500.000 0 3.500.000
Zuiverings beheer
Totaal
-2.693.249 -640.088 -3.333.337
806.751 -640.088 166.663
Overeenkomstig de voorschriften is het nog te bestemmen resultaat 2012 in vorenstaand overzicht nog niet verwerkt. Indien besloten wordt het exploitatieresultaat te verdelen zoals is voorgesteld, rekening houdend met de gestelde maxima voor algemene reserves, dan zal de algemene reserve als volgt zijn samengesteld.
Saldo per 31 december 2012 Exploitatiesaldo 2012 Saldo per 1 januari 2013
Waterschap Groot Salland
Watersysteem beheer
Zuiverings beheer
Totaal
3.500.000 0 3.500.000
-3.333.337 1.586.918 -1.746.419
166.663 1.586.918 1.753.581
pagina 58 van 76
Jaarstukken 2012
Egalisatie reserve Het verloop van de egalisatiereserve is als volgt: Watersysteem beheer Saldo per 31 december 2011 Exploitatiesaldo 2011 Saldo per 31 december 2012
Zuiverings beheer
Totaal
0 0 0
9.547.152 -414.282 9.132.870
9.547.152 -414.282 9.132.870
De egalisatiereserve kan worden ingezet voor de tariefsegalisatie per taak. Overeenkomstig de voorschriften is het exploitatieresultaat 2012 in vorenstaand overzicht nog niet verwerkt. Indien besloten wordt het exploitatieresultaat te verdelen zoals is voorgesteld, dan zal de egalisatiereserve als volgt zijn samengesteld; Watersysteem beheer
Zuiverings beheer
Totaal
9.132.870 - 1.231.422 7.901.448
0 0 0
9.132.870 -1.231.422 7.901.448
Saldo per 31 december 2012 Exploitatiesaldo 2012 Saldo per 1 januari 2013 Bestemmingsreserves
2012
2011
Beheer en onderhoud de Vecht Saldo per 1 januari Onttrekking kosten beheer en onderhoud Saldo per 31 december
1.682.470 -95.818 1.586.652
1.797.425 -114.955 1.682.470
Vaarwegbeheer de Vecht Saldo per 1 januari Rentetoevoeging Onttrekking kosten vaarwegbeheer Saldo per 31 december
1.048.210 33.000 -135.589 945.621
1.161.334 28.000 -141.124 1.048.210
Bestemmingsreserves
2.532.273
2.730.680
Ten laste van de bestemmingsreserve beheer en onderhoud de Vecht komen de kosten van beheer en onderhoud van de Vecht (werkveld 7295) en peilbeheer van de Vecht (werkveld 7296). In 2005 100% van de kosten en daarna vanaf 2006 elk jaar 10% minder. Voor 2012 is dat 30% van de kosten. Ten laste van de bestemmingsreserve vaarwegbeheer de Vecht komen de kosten van vaarwegbeheer van de Vecht. Deze bestemmingsreserve is bedoeld als eeuwigdurend. Verwacht mag worden dat dit niet gerealiseerd zal worden. De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves zijn reeds in het nog te bestemmen resultaat 2012 verwerkt. Onder 4.4 Staat van reserves en voorzieningen is een nadere specificatie opgenomen van het Eigen vermogen. Waterschap Groot Salland
pagina 59 van 76
Jaarstukken 2012
H
Voorzieningen 31-12-2012 31-12-2011 De samenstelling is als volgt: Voorzieningen voor arbeidsgerelateerde verplichtingen Voorzieningen voor claims Totaal voorzieningen
1.599.849 0 1.599.849
1.727.804 350.000 2.077.804
De voorzieningen voor arbeidsgerelateerde verplichtingen bestaan uit de voorzieningen met betrekking tot voormalig bestuursleden en personeelsleden. Voormalige bestuursleden Saldo per 1 januari Rentetoevoeging Dotatie Uitkeringen, premies en afkoopsommen Vrijval voorziening Saldo per 31 december
2012
2011
1.592.963 63.719 0 -182.752 0 1.473.930
1.769.266 56.000 0 -232.303 0 1.592.963
Voor de uit te betalen pensioenen ten behoeve van (voormalige) bestuurders wordt periodiek de toekomstige verplichting door een actuaris berekend en indien nodig wordt de hoogte van de voorziening aangepast. De voorziening is gebaseerd op de contante waarde van de toekomstige verplichtingen. Er is in 2008 een actuariële berekening opgesteld. Voor het Waterschap Groot Salland is de opbouw van de pensioenen van voormalig bestuursleden aan derden uitbesteed. Aan de pensioenbeheerder wordt de premie per maand en een eventuele aanvulling op de waarde betaald. Voormalige personeelsleden Saldo per 1 januari Rentetoevoeging Dotatie Uitkeringen en premies Vrijval voorziening Saldo per 31 december
2012
2011
134.841 5.393 0 -14.315 0 125.919
145.156 4.000 0 -14.315 0 134.841
Deze voorziening wordt aangehouden voor alle betalingen aan of ten behoeve van voormalig personeel. In 2009 is er op basis van de looptijden een actuele berekening opgesteld en is de voorziening aan de berekening aangepast.
Waterschap Groot Salland
pagina 60 van 76
Jaarstukken 2012
2012
2011
350.000 0 0 107.628 - 242.372 0
0 0 350.000 0 0 350.000
Voorzieningen voor claims Saldo per 1 januari Rentetoevoeging Dotatie Onttrekkingen Vrijval voorziening Saldo per 31 december
Deze voorziening werd aangehouden in verband met een geschil met een derde partij voor de reeds gemaakte kosten van een niet geleverd product, waarbij de verwachting was dat het waterschap deze kosten alsnog diende te vergoeden. In 2012 zijn deze kosten afgerekend en onttrokken aan de voorziening. Het restant van de voorziening is vrijgevallen in de exploitatie van 2012. I
Vaste schulden
Leningen bij financiële instellingen Waarborgsommen Totaal vaste schulden
saldo 31-12-2011
lening 2012
134.071.498 3.975 134.075.473
0 153¹ 153
aflossing 2012
saldo 31-12-2012
9.982.507 124.088.991 0 4.128 9.982.507 124.093.119 ¹ betreft toevoeging rente
Het gaat hier om onderhandse geldleningen bij financiële instellingen (voornamelijk afgesloten bij de Nederlandse Waterschapsbank) met een looptijd langer dan een jaar. Er zijn hierbij geen zekerheden ter onderpand gesteld. In 2012 is er voor een bedrag van € 9.982.507 aan reguliere aflossingen verricht. Er zijn dit jaar geen leningen vervroegd afgelost en er zijn in 2012 geen leningen aangetrokken. In totaal is het saldo bij de financiële instellingen met € 9.982.507 afgenomen. De totale rentelasten van de vaste schulden bij financiële instellingen waren € 5.262.683. Verder zijn er twee waarborgsommen, waarbij in 2012 voor € 153 aan rente wordt toegevoegd. Onder 4.3 Staat van vaste schulden is een nadere specificatie opgenomen.
Waterschap Groot Salland
pagina 61 van 76
Jaarstukken 2012
Vlottende passiva J.
Netto-vlottende schulden
De samenstelling is als volgt: Negatieve bank-/girorekeningen (NWB) Crediteuren Te betalen belastingen en premies Overige kortlopende schulden Totaal netto-vlottende schulden
31-12-2012
31-12-2011
6.595.458 7.069.661 988.449 516.793 15.170.361
0 7.735.483 1.974.697 767.358 10.477.539
De post crediteuren betreft de nog niet betaalde facturen op 31 december 2012. Per 16 mei 2013 bedroeg het openstaande saldo € 217.000 met betrekking tot 2012. De post overige kortlopende schulden bestaat onder andere uit de raming afrekening 2012 van laboratorium, gemeenten, nutsbedrijven, Rijkswaterstaat en grensoverschrijdend afvalwater. K.
Overlopende passiva
De samenstelling is als volgt: verplichtingen ontvangen voorschotten overheid overige ontvangen voorschotten Totaal overlopende passiva
31-12-2012
31-12-2011
8.323.817 8.819.494 66.559 17.209.870
8.705.622 7.261.080 0 15.966.702
Onder de post verplichtingen zijn onder andere de volgende bedragen opgenomen; - € 2.663.000: nog te betalen rente langlopende leningen - € 1.528.000: reeds ontvangen aflossing uitstaande leningen - € 12.000: reservering vakantiegeld - € 2.442.000: saldo verlofuren en IKB - € 1.669.000: vooruit ontvangen bedragen - € 9.817: overige posten De post vooruit ontvangen bedragen betreft posten die in een ander jaar zijn verantwoord dan waarin ze als schuld of vordering zijn opgenomen. Het saldo verlofuren en IKB bevat een stuwmeer aan opgebouwde uren uit het verleden. Deze uren vertegenwoordigen een waarde van € 2.003.197. Deze post zal jaarlijks afgebouwd worden en uiterlijk in 2017 nihil zijn.
Waterschap Groot Salland
pagina 62 van 76
Jaarstukken 2012
De post vooruit ontvangen voorschotten overheid bestaat uit vooraf ontvangen subsidie ILG. Het verloop gedurende het jaar ziet er als volgt uit; Ontvangen voorschotten overheid
2012
Saldo subsidie ILG per 1 januari Ontvangen bedragen Onttrekkingen Saldo subsidie ILG per 31 december
7.261.080 1.562.914 -4.500 8.819.494
De onttrekkingen zijn verantwoord als bijdrage op een aantal projecten op basis van gerealiseerde prestaties. De overige ontvangen voorschotten hebben betrekking op een ontvangen voorschot van de brandverzekeraar met betrekking tot opruimingskosten en gevolgkosten van de explosie RWZI Raalte. Dit voorschot zal in 2013 verder aangesproken gaan worden.
Waterschap Groot Salland
pagina 63 van 76
Jaarstukken 2012
4.3. Staat van vaste schulden Bank van lening
datum van ingang
Vaste Schulden - financiele instellingen Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank BNG (voorheen Ohra) Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank BNG Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank Ned. Waterschapsbank
4-mrt-96 1-mei-96 17-sep-96 1-sep-95 27-sep-96 7-dec-95 29-dec-95 1-feb-96 12-nov-96 21-mrt-96 5-mrt-97 13-okt-97 6-mrt-98 9-dec-98 4-feb-00 30-mei-07 7-nov-07 14-apr-08 20-okt-08 30-nov-08 20-jan-09 12-mrt-09 3-aug-09 8-okt-10 1-nov-10 1-dec-10 15-mrt-11 15-mrt-11 10-aug-11 10-aug-11
Totaal financiele inst.
oorspronkelijk rente % looptijd geleend bedrag in jaren
4.537.802 4.537.802 13.613.406 453.780 680.670 453.780 907.560 453.780 3.630.242 3.403.352 15.882.308 9.075.604 13.613.406 13.613.406 15.882.308 10.000.000 10.000.000 10.000.000 5.000.000 10.000.000 5.000.000 8.000.000 8.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 3.000.000 7.000.000
20 20 20 20 20 25 25 25 25 20 20 20 20 20 20 10 10 5 5 10 5 5 10 6 5 5 1 5 5 4
201.739.208
- w aarborgsom men Hengelsportver. D'ter Consignatiegelden
1.097 1.384
Totaal w aarborgsommen Totaal vaste schulden
6,600 6,490 6,270 6,950 6,240 6,500 6,550 6,420 6,250 6,870 5,670 5,880 5,330 4,470 5,850 3,970 3,970 4,175 4,155 4,520 4,175 4,185 4,470 2,490 2,280 2,335 1,750 3,110 2,620 2,260
restant geleend bedrag begin 2012
afgesloten leningen 2012
1.134.450 1.134.450 3.403.351 90.756 170.167 163.361 326.722 181.512 1.452.097 850.838 4.764.692 2.722.681 4.764.692 4.764.692 7.147.038 10.000.000 10.000.000 10.000.000 5.000.000 10.000.000 5.000.000 8.000.000 8.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 3.000.000 7.000.000
2.591 1.384
extra aflossing 2012
226.890 226.890 680.670 22.689 34.034 18.151 36.302 18.151 145.210 170.168 794.115 453.780 680.670 680.670 794.115
5.000.000
134.071.498
5,900
aflossing 2012
0
9.982.507
0
restant geleend bedrag eind 2012
rente tlv 2012
aflossing verplichting 2013
907.560 907.560 2.722.680 68.067 136.134 145.209 290.419 163.361 1.306.887 680.670 3.970.577 2.268.901 4.084.022 4.084.022 6.352.923 10.000.000 10.000.000 10.000.000 5.000.000 10.000.000 5.000.000 8.000.000 8.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 0 5.000.000 3.000.000 7.000.000
62.395 63.809 200.942 6.308 10.087 10.520 21.400 10.585 89.621 49.198 232.636 154.535 225.237 211.714 375.517 397.000 397.000 417.500 207.750 452.000 208.750 334.800 357.600 124.500 114.000 116.750 18.229 155.500 78.600 158.200
226.890 226.890 680.670 22.689 34.034 18.151 36.302 18.151 145.210 170.168 794.115 453.780 680.670 680.670 794.115 0 0 10.000.000 5.000.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
124.088.991
5.262.683
19.982.507
2.744 1.384
153
0 0
toevoeging rente 153
2.481
3.975
153
0
201.741.689
134.075.473
153
9.982.507
0
4.128
153
124.093.118
5.262.836
19.982.507
4.4. Staat van reserves en voorzieningen Omschrijving
Stand 1-jan-2012
Exploitatieresultaat 2011 rente
Mutaties in 2012 Vermeerderingen interne externe overige
Verminderingen interne externe
Stand 31-dec-2012
Berekende rente die niet aan de reserves/ voorzieningen is toegevoegd bedrag t.g.v. expl.rek.
A. Algemene reserves Watersysteem beheer Zuiveringsbeheer Totaal algemene reserves
3.500.000 -2.693.249 806.751
-640.088 -640.088
3.500.000 -3.333.337 166.663
113.800 -110.700 3.100
9.132.870 0 9.132.870
241.300 0 241.300
1.586.652 945.621 2.532.273
52.200 52.200
0
296.600
B. Egalisatiereserves Watersysteem beheer Zuiveringsbeheer Totaal egalisatie reserves
9.547.152 0 9.547.152
C. Bestemmingsreserves Beheer en onderhoud de Vecht Vaarwegbeheer de Vecht Totaal bestemmingsreserves
1.682.470 1.048.210 2.730.680
33.000 33.000
95.818 135.589 231.407
D. Voorzieningen Voorziening voor claims Voormalig bestuur Voormalig personeel Totaal voorzieningen
350.000 1.592.963 134.841 2.077.804
242.372 182.752 14.315 439.439
107.628
63.720 5.393 69.113
107.628
0 1.473.931 125.919 1.599.850
670.846
107.628
13.431.656
Totaal
15.162.387
-414.282 -414.282
-1.054.370
102.113
0
0
Toelichting: De rente toevoeging aan de voorziengen Voormalig bestuur en Voormalig personeel bedraagt 4%.
Waterschap Groot Salland
pagina 64 van 76
Jaarstukken 2012
4.5. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Lococensus is samen met belastingkantoor Tricijn per 1 januari 2011 onderdeel van de gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn. De besturen van de waterschappen Zuiderzeeland, Vallei & Eem, Veluwe, Velt en Vecht, Groot Salland, Regge en Dinkel, Rijn en IJssel, Reest en Wieden en de provincies waarin deze waterschappen gelegen zijn, hebben ingestemd met de regeling Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus - Tricijn. Samen met deze partijen staat Groot Salland garant voor eventuele verliezen en voor de door Lococensus aangetrokken leningen. Het waterschap staat borg voor de juiste nakoming van de verplichting tot betaling van al het hetgeen de Nederlandse Waterschapsbank van de Stichting Het Waterschapshuis dan wel van haar rechtsopvolger onder algemene titel te vorderen heeft of zal hebben voor een maximum bedrag van € 614.000. Voor de (reguliere) aflossingen in 2013 op langlopende leningen bij financiële instellingen is een bedrag van € 19.983.000 berekend. Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen betreffen met name verplichtingen in algemene zin, zoals huur- en serviceovereenkomsten en overige algemene investeringsverplichtingen die het Waterschap Groot Salland is aangegaan. Dit betreffen allemaal contracten korter dan vier jaar. Hierbij valt te denken aan de volgende overeenkomsten; diensten van Het Waterschapshuis, diverse verzekeringen, schoonmaak, huur multi-functionals, huur archiefruimte en diverse software licenties. De totale waarde hiervan is ongeveer € 1,2 miljoen per jaar. Verder wordt verwezen naar het weerstandsvermogen (deel 1; jaarverslag, hoofdstuk 3.9) en voor wat betreft de lopende juridische procedures naar de risicoparagraaf (deel 1; jaarverslag, hoofdstuk 3.7).
Waterschap Groot Salland
pagina 65 van 76
Jaarstukken 2012
5. EXPLOITATIEREKENING 5.1. Exploitatierekening naar programma's Programma's
1. 2. 3. 4.
Watersysteembeheer Waterkeringsbeheer Zuiveringsbeheer Maatschappij en Organisatie TOTAAL 4 PROGRAMMA'S Onvoorzien TOTAAL NETTO-KOSTEN PROGRAMMA'S
TOTAAL REKENING 2012
TOTAAL BEGROTING 2012
22.643.948 6.182.952 17.771.334 12.718.967 59.317.202 0 59.317.202
22.876.500 6.667.400 18.061.900 13.809.300 61.415.100 100.000 61.515.100
5.2. Exploitatierekening per kostendrager/taak Programma's
Taak Zuiveringsbeheer
TOTAAL REKENING 2012
TOTAAL BEGROTING 2012
22.643.948 6.182.952 0 7.799.192 36.626.093 0 36.626.093 48.616 37.318 -149.500 0
0 0 17.771.334 4.919.776 22.691.109 0 22.691.109 -114.632 -8.659 -92.872 0
22.643.948 6.182.952 17.771.334 12.718.967 59.317.202 0 59.317.202 -66.015 28.659 -242.372 0
22.876.500 6.667.400 18.061.900 13.809.300 61.415.100 100.000 61.515.100
-63.566
-216.163
-279.729
0
36.562.527
22.474.947
59.037.474
61.515.100
35.238.601 -572.552 59.350 113.800 241.300 52.200
25.124.793 -833.530 -118.699 -110.700 0 0
60.363.394 -1.406.082 -59.349 3.100 241.300 52.200
60.665.000 -1.009.000
Totaal baten
35.132.699
24.061.864
59.194.563
59.951.000
Resultaat vóór bestemming
-1.429.828
1.586.918
157.089
-1.564.100
231.407 -33.000
0 0
231.407 -33.000
0 0
-1.231.422
1.586.918
355.496
-1.564.100
1. 2. 3. 4.
Watersysteembeheer Waterkeringsbeheer Zuiveringsbeheer Maatschappij en Organisatie TOTAAL 4 PROGRAMMA'S Onvoorzien TOTAAL NETTO-KOSTEN PROGRAMMA'S Saldo uitgaven en inkomsten vorige jaren Waardecorrectie overige debiteuren Onttrekking aan voorziening Dividenden & overige algemene opbrengsten SUBTOTAAL
Totaal kosten Inkomsten uit heffing Kwijtschelding en oninbaarverklaring Waardecorrectie heffingsdebiteuren Rente algemene reserve Rente egalisatiereserve Rente bestemmingsreserve beheer en onderh. Vecht
Onttrekking bestemmingsreserves Vecht Rentetoevoeging bestemm.res. vaarwegbeheer Vecht Nog te bestemmen resultaat
Taak Watersysteembeheer
2.000 241.000 52.000
De kosten van het programma Maatschappij en Organisatie worden verdeeld naar rato van de kosten van de andere programma’s. De taak watersysteembeheer is dan de som van de kosten van de programma's watersysteembeheer, waterkeringsbeheer plus 61,3% van de kosten van het programma maatschappij en organisatie. De taak zuiveringsbeheer bestaat uit de kosten van het programma zuiveringsbeheer en 38,7% van de kosten van het programma maatschappij en organisatie. De begroting 2012 is niet gewijzigd. Waterschap Groot Salland
pagina 66 van 76
Jaarstukken 2012
5.3. Toelichting exploitatierekening naar programma’s per kostendrager/ taak In het jaarverslag (deel 1) staat een uitgebreide toelichting op de exploitatierekening naar programma’s en per kostendrager/ taak. 5.4. Exploitatierekening naar kosten- en opbrengstsoorten De onderstaande exploitatierekening is bedoeld om meer inzicht te geven in de opbouw van de diverse kostensoorten en opbrengsten. Kostensoort
Rekening
Rekening
Rente en afschrijvingen Personeelslasten Kosten energie Kosten heffen en invorderen Afvalwaterbehandeling door derden Slibverwijdering Goederen en diensten van derden Bijdragen aan derden Toevoegingen aan voorzieningen Onvoorzien Uitgaven m.b.t. voorgaande jaren Exploitatieoverschot
2012 17.867.994 28.161.042 2.762.020 1.861.679 1.359.823 2.142.319 15.126.426 108.575 28.659 0 21.586 355.496
2011 17.379.837 27.671.578 3.013.083 2.025.173 1.306.051 2.065.379 15.061.907 478.822 378.174 0 51.138 0
2012 18.478.000 27.771.965 * 2.984.000 2.023.000 1.111.000 2.110.000 15.458.000 30.000 0 15.000 0 0
Verschil rek-begr -610.006 389.076 -221.980 -161.321 248.823 32.319 -331.574 78.575 28.659 -15.000 21.586 355.496
Totaal
69.795.617
69.431.143
69.980.965
-185.348
Rekening
Rekening
Financiële baten Personeelsbaten Goederen en diensten aan derden Bijdragen van derden Waterschapsbelastingen Onttrekkingen aan voorzieningen Geactiveerde lasten Inkomsten m.b.t. voorgaande jaren Incidentele baten Exploitatietekort
2012 763.861 232.951 5.687.381 66.785 58.897.963 242.372 3.492.254 87.593 324.458 0
2011 1.639.974 151.418 5.487.137 72.745 56.346.411 0 3.974.060 705.028
Begroting 2012 735.000 0 4.764.000 10.000 59.656.000 0 3.251.965 * 0
1.054.370
1.564.000
Verschil rek-begr 28.861 232.951 923.381 56.785 -758.037 242.372 240.289 87.593 324.458 -1.564.000
Totaal
69.795.617
69.431.143
69.980.965
-185.348
Opbrengstensoort
Begroting
* dit is exclusief de geactiveerde kosten voor inhuur van personeel (€ 1.424.035), welke rechtstreeks op de projecten geboekt worden (zie 5.5.1. personeelslasten).
De exploitatierekening heeft een voordelig nog te bestemmen resultaat van € 355.496, verdeeld naar taak is dat € 1.231.422 nadelig voor watersysteembeheer en € 1.586.918 voordelig voor zuiveringsbeheer.
Waterschap Groot Salland
pagina 67 van 76
Jaarstukken 2012
5.5. Toelichting exploitatierekening naar kosten- en opbrengstsoorten 5.5.1. Toelichting kostensoorten Algemeen
De kapitaallasten zijn opgebouwd uit de rente- en afschrijvingskosten van het waterschap. Beide componenten worden hieronder afzonderlijk toegelicht De totale kosten met betrekking tot rente en afschrijvingen zijn € 488.000 hoger ten opzichte van 2011 en zijn € 610.000 lager ten opzichte van de begroting. Rente en afschrijvingen
Rekening
Rekening
Begroting
Rente langlopende geldleningen Rente waarborgsommen Rente rekening courant Overige rentelasten Rente eigen fin.mid.
2012 5.424.761 153 14.188 8.078 398.713
2011 5.656.142 144 103.553 2 342.100
2012 5.808.000 0 240.000 0 387.000
Verschil rek-begr -383.239 153 -225.812 8.078 11.713
Afschrijvingen
12.022.101
11.277.896
12.043.000
-20.899
Totaal
17.867.994
17.379.837
18.478.000
-610.006
Rente kosten
De rentelasten komen € 590.000 lager uit dan begroot. Dit wordt deels veroorzaakt door de steeds maar dalende rentestanden en een positiever saldo op de rekening-courant dan voorzien. Verder zijn er geen nieuwe langlopende leningen aangetrokken, terwijl dit wel was meegenomen in de begroting. De afgeloste langlopende leningen hadden een gemiddeld rente percentage van 3,75%.
Afschrijvingen
De afschrijvingslasten welke opgenomen zijn in de begroting zijn zo’n € 400.000 te laag. Doordat er geplande projecten vertraagd zijn en er een herziening heeft plaats gevonden van de afschrijvingstermijnen wordt er een besparing van ruim € 420.000 gerealiseerd, waardoor de afschrijvingen per saldo € 20.000 lager uit komen dan begroot.
Waterschap Groot Salland
pagina 68 van 76
Jaarstukken 2012
Personeelslasten Om een duidelijk beeld te krijgen ten opzichte van de begroting zouden de
personeelslasten gesaldeerd moeten worden met de personeelsbaten en de geactiveerde personeelslasten. Personeel
Rekening Rekening Begroting 2012 2011 2012
Kostensoort Personeelslasten 28.161.042 27.671.578 27.771.965 Inhuur van pers. voor projecten 1.043.228 1.520.925 1.424.035 Opbrengstensoort Geactiveerde pers.lasten 2.879.410 3.284.295 3.002.142 (te) activeerde lasten inhuur 2012 m.b.t. projecten 1.043.228 1.520.925 1.424.035 Personeelsbaten 232.951 151.418 0 Totaal
25.048.681 24.235.865 24.769.823
Verschil rek-begr 389.076 -380.807 -122.732 -380.807 232.951 278.858
Ondanks de terugloop van het aantal fte zijn de personeelslasten € 279.000 hoger dan begroot. Deze overschrijding heeft een aantal oorzaken; de salarisstijging is hoger dan begroot, de kilometervergoeding woon werk is omhoog gegaan en de sociale lasten zijn eenmalig wat hoger in verband met de overgang naar het IKB. Daarnaast zijn voor vervanging van ziekte meer kosten gemaakt dan begroot € 500.000. Fte-ontwikkeling
De onderstaande gegevens zijn het aantal fte's dat in vaste dienst was bij het Waterschap Groot Salland per ultimo van het desbetreffende jaar;
Directie BJC P&O Middelen Waterbeleid Waterbeheer Waterketen Totaal Kosten energie
2012 1,0 15,6 10,5 40,9 99,1 140,0 52,2 359,3
2011 1,0 14,5 10,5 41,2 99,7 143,1 53,9 363,8
De kosten energie vallen € 222.000 lager uit dan begroot, door de lagere elektriciteitskosten (€ 357.000) dan voorzien. Grotendeels wordt dit veroorzaakt doordat er minder kwh is verbruikt dan voorzien. Daarentegen vielen de kosten inzake benzine, diesel, lpg ruim € 100.000 hoger uit dan voorzien door de hogere brandstofprijzen.
Kosten heffen en De eindafrekening van GBLT is lager dan voorzien, hierdoor vallen de kosten invorderen inzake heffen en invorderen € 161.000 lager uit.
Waterschap Groot Salland
pagina 69 van 76
Jaarstukken 2012
Afvalwaterbeh. door derden
De kosten afvalwaterbehandeling door derden zijn € 249.000 hoger dan begroot, door zowel hogere tarieven (€ 172.000) als meer gezuiverde vervuilingseenheden (€ 77.000) door andere waterschappen. Met betrekking tot voorgaande jaren is er een post geboekt ad € 12.000. Echter de opbrengsten met betrekking tot grensoverschrijdend afvalwater zijn ook € 161.000 hoger, welke verantwoord worden bij ‘goederen en diensten aan derden’. Tevens is er aan de opbrengsten kant nog een post geboekt ad € 35.000 met betrekking tot voorgaande jaren, zodat de kosten afvalwaterbehandeling per saldo € 65.000 hoger uitvallen.
Goederen en diensten van derden
De kosten voor goederen en diensten zijn € 331.000 lager dan begroot. Dit komt voornamelijk door lagere kosten dan voorzien met betrekking tot automatisering, veiligheidsmiddelen, onderhoud gebouwen, onderhoud watergangen, onderhoud keringen en diverse advieskosten. Daarentegen waren de kosten voor onderhoud mechanisch hoger dan begroot.
Bijdragen aan derden
De bijdragen aan derden zijn € 78.000 hoger dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door een bijdrage aan gebiedscoördinatie.
Waterschap Groot Salland
pagina 70 van 76
Jaarstukken 2012
5.5.2. Toelichting opbrengstsoorten Financiële baten
De financiële baten hebben betrekking op ontvangen dividenden van de Nederlandse Waterschapsbank en overige rente opbrengsten: Financiële baten
Rekening
Rekening
Begroting
Rentebaten Dividend NWB
2012 763.861 0
2011 945.743 694.231
2012 735.000 0
Verschil rek-begr 28.861 0
Totaal
763.861
1.639.974
735.000
28.861
De rentebaten bestaan onder andere uit: - Rentebaten leningen aan overheden (Waterschappen) ad € 422.000 - Rentebaten leningen aan overigen ad € 14.000 - Rentebaten eigen financiële middelen ad € 297.000 - Rentebaten voorfinanciering subsidies ad € 31.000 Goederen en diensten aan derden
De opbrengsten goederen en diensten aan derden zijn € 978.000 hoger dan voorzien. Dit wordt met name veroorzaakt door schade-uitkering met betrekking tot de calamiteit Raalte ad € 408.000. Daarnaast zijn er hogere opbrengsten dan voorzien met betrekking tot grensoverschrijdend afvalwater (€ 161.000), laboratoriumwerkzaamheden (€ 142.000), verkoop van gronden (€ 128.000) en storten van afvalstoffen (€ 80.000).
Bijdragen van derden
De bijdragen van derden zijn € 57.000 hoger dan voorzien. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door de bijdragen van diverse partijen aan een onderzoek om de biodiversiteit in sloten te vergroten.
Waterschap Groot Salland
pagina 71 van 76
Jaarstukken 2012
Waterschapsbelastingen
De opbrengsten uit belastingheffingen (inclusief voorgaande jaren) vallen bijna € 758.000 lager uit dan voorzien; Opbrengst per taak
Rekening
Rekening
Begroting
2012
2011
2012
Verschil rek-begr
Opbrengst watersysteemheffing gebouwd ingezetenen ongebouwd natuur verontreinigingsheffing kwijtschelding/oninbaar waardecorrectie heffingsdebiteuren opbrengsten voorgaande jaren
34.725.398 20.245.185 9.613.108 5.308.590 38.369 82.017 -453.853 -59.350 -48.669
33.300.276 19.338.078 9.148.437 5.061.704 39.610 77.471 -496.037 134.470 -3.457
35.471.000 20.432.000 9.716.000 5.537.000 36.000 81.000 -331.000 0 0
-745.602 -186.815 -102.892 -228.410 2.369 1.017 -122.853 -59.350 -48.669
Opbrengst zuiveringsbeheer bedrijven huishoudens kwijtschelding/oninbaar waardecorrectie heffingsdebiteuren opbrengsten voorgaande jaren
24.172.564 6.039.032 18.209.721 -833.529 -118.699 876.040
23.046.136 5.910.173 17.873.092 -888.809 269.515 -117.836
24.185.000 6.175.000 18.688.000 -678.000 0 0
-12.436 -135.968 -478.279 -155.529 -118.699 876.040
Totaal
58.897.962
56.346.411
59.656.000
-758.038
De opbrengsten watersysteemheffing zijn € 746.000 lager dan begroot. De opbrengst met betrekking tot ongebouwd is € 228.000 lager dan begroot, doordat er minder hectares zijn aangeslagen dan begroot. Door een te hoog begrote WOZ waarde is de opbrengst gebouwd € 186.000 lager dan begroot. Door de recessie zijn er meer eenheden kwijtgescholden dan begroot, dit heeft een nadelig effect van € 123.000. De opbrengst ingezetenen is € 103.000 lager door de overgang van meeliften met de waternota Vitens naar zelf heffen en innen door GBLT. De opbrengsten zuiveringsbeheer zijn in totaal € 12.000 lager dan begroot. De opbrengsten met betrekking tot de zuiveringsheffing is € 614.000 lager dan begroot. Dit komt enerzijds door de overgang van meeliften met de waternota Vitens naar zelf heffen en innen door GBLT en anderzijds door het lagere aantal van vervuilingseenheden met betrekking tot bedrijven. Door de recessie zijn er meer eenheden kwijtgescholden dan begroot, dit heeft een nadelig effect van € 156.000. Met betrekking tot voorgaande jaren is de opbrengst € 876.040 hoger dan begroot, dit komt doordat er achteraf aanslagen zijn opgelegd.
Waterschap Groot Salland
pagina 72 van 76
Jaarstukken 2012
Geactiveerde lasten
De geactiveerde lasten bestaan uit geactiveerde personeelslasten en geactiveerde bouwrente. Geactiveerde lasten
Rekening
Rekening
Begroting
Bouwrente Personeelslasten Overig
2012 598.037 2.879.410 14.807
2011 663.968 3.284.295 25.798
2012 276.000 2.977.000 0
Verschil rek-begr 322.037 -97.590 14.807
Totaal
3.492.254
3.974.061
3.253.000
239.254
De totale geactiveerde lasten zijn € 239.000 hoger dan voorzien. Bouwrente is de rente die voortvloeit uit de financiering van uitgaven gedurende de uitvoering van investeringsprojecten. De geactiveerde bouwrente is € 322.000 hoger dan begroot door een langere doorlooptijd bij enkele grotere projecten. De geactiveerde personeelslasten zijn de kosten van de uren van de medewerkers die worden besteed aan de uitvoering van investeringsprojecten. Onder de overige geactiveerde lasten vallen de geactiveerde tractiekosten en laboratoriumkosten.
Inkomsten m.b.t. voorgaande jaren
In de begroting worden de inkomsten voorgaande jaren niet opgenomen, in 2012 zijn deze inkomsten € 87.000. Deze post voor het grootste deel uit de afrekening van muskusrattenbestrijding.
Incidentele baten De incidentele baten zijn € 324.000 hoger dan voorzien. De incidentele baten
bestaan uit de inhaalafschrijvingen welke zijn voortgekomen uit het besluit om de afschrijvingstermijnen te wijzigen.
Waterschap Groot Salland
pagina 73 van 76
Jaarstukken 2012
6. OVERIGE GEGEVENS 6.1. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan het algemeen bestuur van Waterschap Groot Salland te Zwolle Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2012 van Waterschap Groot Salland te Zwolle gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de exploitatierekeningen naar programma’s, naar kostendragers en naar kosten- en opbrengstsoorten over 2012 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van Waterschap Groot Salland is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het in Nederland geldende Waterschapsbesluit. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van het waterschap zelf. Het dagelijks bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit en het controleprotocol d.d. 18 december 2008, voor het laatst gewijzigd d.d. 20 december 2012 zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur van Waterschap Groot Salland. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de Waterschap Groot Salland
pagina 74 van 76
Jaarstukken 2012
omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het waterschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het dagelijks bestuur van het waterschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door het algemeen bestuur op 15 december 2011 en de operationalisering van het normenkader voor rechtmatigheid in de beheersorganisatie van het waterschap. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 5.2, lid 7 Waterschapsbesluit is deze goedkeuringstolerantie door het algemeen bestuur bij ab-besluit van 18 december 2008, Bestuur_1051, laatst gewijzigd op d.d. 20 december 2012 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van Waterschap Groot Salland een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2012 als van de activa en passiva per 31 december 2012 in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2012 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met relevante wet- en regelgeving waaronder de verordeningen van het waterschap/hoogheemraadschap zelf. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 109, lid 3 onder d Waterschapswet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Arnhem, 11 juni 2013 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: M.C.J.M. Bekker RA
Waterschap Groot Salland
pagina 75 van 76
Jaarstukken 2012
6.2. Vaststelling van de jaarstukken Aldus Ingevolge het bepaalde in artikel 103 van de Waterschapswet en artikel 13 van de Verordening met betrekking tot het financiële beheer bij het waterschap Groot Salland, opgemaakt door de financiële ambtenaar van het Waterschap Groot Salland. Zwolle, , de financiële ambtenaar Aldus ontworpen namens het dagelijks bestuur van het Waterschap Groot Salland,
Zwolle, , voorzitter
, secretaris Het dagelijks bestuur van het Waterschap Groot Salland verklaart dat de Jaarrekening 2012 gedurende veertien dagen ter inzage heeft gelegen en dat hiertegen geen bezwaren zijn ingediend. Zwolle, , voorzitter
, secretaris Vastgesteld door het algemeen bestuur van het Waterschap Groot Salland in zijn vergadering van
Het algemeen bestuur voornoemd, , voorzitter , secretaris
Waterschap Groot Salland
pagina 76 van 76