Jaarstukken Jaarrekening Jaarverslag
2014
-3-
bladzijde 5
Raadsvoorstel Jaarverslag 1.
Algemene gegevens 1.1 Samenstelling bestuur met portefeuilleverdeling 1.2 Kerngegevens
11 13 15
2.
Programma’s 2.0 Programmaverantwoording 2.0 Specificatie Programmaverantwoording 2.1 Programma 1 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 2.2 Programma 2 Onderwijs en kinderopvang 2.3 Programma 3 Ruimtelijke ordening en milieu 2.4 Programma 4 Wonen 2.5 Programma 5 Volksgezondheid 2.6 Programma 6 Veiligheid 2.7 Programma 7 Verkeer en openbare ruimte 2.8 Programma 8 Cultuur, sport en recreatie 2.9 Programma 9 Economische structuur 2.10 Programma 10 Bestuur en middelen (uitgaven)
17 19 21 23 29 33 39 43 47 51 55 63 69
3.
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
73
4.
Paragrafen 4.1 Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing 4.2 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen 4.3 Paragraaf financiering 4.4 Paragraaf bedrijfsvoering 4.5 Paragraaf verbonden partijen 4.6 Paragraaf grondbeleid 4.7 Paragraaf gemeentelijke heffingen 4.8 Paragraaf programmaoverstijgende projecten
77 79 97 99 105 111 121 127 131
5.
Jaarrekening 5.1 Balans 5.2 Overzicht baten en lasten in de rekening 5.3 Waarderingsgrondslagen en resultaatbepaling 5.4 Toelichting op balans 5.5 Publicatie Wet normering topinkomens 5.6 SiSa verantwoording (single information, single audit)
135 136 139 141 145 155 157
6.
Overige gegevens 6.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 6.2 Vaststellingsbesluit
161 163 165
Bijlagen 1a Staat van reserves en voorzieningen 1b Recapitulatie mutaties reserves en voorzieningen 2 Resultaatbepaling 3 Overheveling jaarbudgetten 2014 4 Incidentele baten en lasten 5 Begrippenlijst
Jaarstukken 2014
167 169 171 175 177 179 181
-4-
Colofon: Uitgave gemeente Nunspeet Markt 1 Postbus 79 8070 AB Nunspeet Telefoonnummer: (0341) 25 99 11 E-mailadres:
[email protected] Samenstelling en informatie: Afdeling Financiën Foto’s en informatie: Afdeling Bestuur en Maatschappij Opmaak: Afdeling Facilitair Kopieer- en bindwerk: De Kopieerderij in Nunspeet Nunspeet, mei 2015
Jaarstukken 2014
-5-
RAADSVOORSTEL Agendapunt Nr. Datum college Raadsvergadering Commissie Datum commissie Portefeuillehouder Onderwerp
: : : : : : : :
12 mei 2015. 25 juni 2015. Maatschappij en Middelen. 4 juni 2015. L. van der Maas. Programmarekening 2014.
Voorstel De Programmarekening 2014 vaststellen. Het rekeningresultaat na bestemming 2014 van € 2.285.868,-- toevoegen aan de algemene reserve. Ten laste van de algemene reserve is al een bedrag van € 1.801.850,-- overgeheveld naar de budgetten in de begroting 2015. Ten laste van de algemene reserve een bedrag van € 233.400 toevoegen aan de reserve toekomstige WMO uitgaven. Ten laste van de algemene reserve een bedrag van € 250.618 toevoegen aan de reserve grondexploitatie om toekomstige tegenvallers te kunnen opvangen.
Geachte raad,
Inleiding Hierbij presenteren wij u de Programmarekening 2014. De programmarekening is het sluitstuk van de planning- & controlcyclus 2014 die begon met de Programmabegroting 2014. In de hoofdlijnrapportages hebben wij u gedurende het jaar op de hoogte gesteld van de voortgang van de uitvoering van de begroting en eventuele financiële bijzonderheden. In de Programmarekening 2014 leggen wij verantwoording af over het uiteindelijke resultaat en de financiële gevolgen daarvan. In opdracht van de raad zijn de jaarstukken gecontroleerd door een onafhankelijke accountant. De controleverklaring is in de Programmarekening 2014 opgenomen. Het verslag van bevindingen van de accountant en de schriftelijke reactie van het college op de bevindingen, waarvan u een exemplaar hebt ontvangen, liggen ter inzage. De accountant heeft geconstateerd dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie op 31 december 2014. Daarnaast heeft hij geconstateerd dat het overzicht van de baten en lasten over 2014 in overeenstemming is met algemeen aanvaarde grondslagen voor de financiële verslaglegging in Nederland en voldoet aan de wettelijke bepalingen zoals die zijn opgenomen in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De accountant heeft bovendien een goedkeurende verklaring afgegeven met betrekking tot de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Voor een nader inzicht in de bevindingen die hebben geleid tot deze tweevoudige verklaring verwijzen wij u naar het genoemde verslag van bevindingen. Voor de verantwoording van de uitvoering van de begroting 2014 en de financiële bijzonderheden die daarbij horen, verwijzen wij u naar de bijgevoegde jaarstukken. De jaarstukken hebben zoals gebruikelijk eenzelfde opzet als de Programmabegroting 2014.
Jaarstukken 2014
-6-
Het rekeningresultaat Het BBV verplicht ons onderscheid te maken tussen het rekeningresultaat: vóór toevoegingen en onttrekkingen aan de gemeentelijke reserves; ná toevoegingen en onttrekkingen aan die reserves. Het rekeningresultaat vóór toevoegingen en onttrekkingen aan de gemeentelijke reserves is niet meer of minder dan het saldo van de gerealiseerde baten en lasten per programma en de gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen. Dit bedraagt in de jaarstukken 2014 € 474.905,-- voordelig. Dit bedrag wordt door het BBV het ‘gerealiseerde resultaat voor bestemming’ genoemd. Het gerealiseerde resultaat voor bestemming levert geen compleet beeld op. Het houdt immers geen rekening met de toevoegingen en onttrekkingen aan de gemeentelijke reserves, waartoe de raad eerder heeft besloten. Het saldo van die toevoegingen en onttrekkingen bedraagt voor het jaar 2014 € 1.810.963,-- voordelig. Combineren wij het gerealiseerde resultaat voor bestemming (€ 474.905,-- voordelig) met het saldo van toevoegingen en onttrekkingen aan reserves (€ 1.810.963,-- voordelig) dan resteert het gerealiseerde resultaat na bestemming. In de Programmarekening 2014 is dat € 2.285.868,-voordelig. Dit gerealiseerde resultaat na bestemming is het bedrag dat kortweg het rekeningresultaat wordt genoemd. In de onderstaande tabel zijn de cijfers samengevat (afgerond in duizendtallen met als vergelijking de resultaten 2013 en de begroting 2014).
Bedragen x 1.000 -/- betekent: nadeel of last
Rekening 2013
Lasten in programma's Baten in programma's
Begroting 2014
Rekening 2014
-50.999 48.270
-49.893 47.154
-53.684 54.159
Resultaat voor bestemming
-2.729
-2.739
475
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
-2.218 6.207
-2.043 4.785
-3.231 5.042
Resultaat na bestemming
1.260
3
2.286
Jaarstukken 2014
-7-
Het behaalde rekeningresultaat 2014 is exclusief de doorbelaste organisatiekosten op hoofdlijnen als volgt te verklaren: Bedragen x € 1.000,--/- betekent: nadeel of last Programma 1 Programma 2
Programma 3
Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Programma 8 Programma 9 Programma 10
Algemene dekkingsmiddelen
Rekening 2014
Overheveling budgetten naar 2015 WMO voorzieningen lagere uitgaven/hogere inkomsten Overheveling budgetten naar 2015 Onderwijs lagere uitgaven derden Leerlingenvervoer, hogere uitgaven derden Overheveling budgetten naar 2015 Hogere uitgaven planschades Lagere uitgaven uitvoering milieuwerkplan Overheveling budgetten naar 2015 Vergunningen, lagere legesopbrengsten Preventieve gezondheidszorg, lagere uitgaven derden Centrum Jeugd en gezin lagere uitgaven Hogere uitgaven integrale veiligheid Overige brandweer Verkeer en openbare ruimte, diversen Overheveling budgetten naar 2015 Rentederving verkoop vrijkomende locaties MFA Grondexploitatie, lopende exploitaties Lagere toerekening personele lasten aan projecten Overheveling budgetten naar 2015 Algemene uitkering, niet bestede stelpost specifieke taken Actualisatie voorziening pensioenaanspraken wethouders Uitvoering middelentaken RNV/ODNV Hogere uitgaven GBA
60 467 110 136 -66 175 -58 85 188 -165 45 50 -36 115 49 443 -81 107 -110 36 302 -77 163 -47
Overheveling budgetten naar 2015 bedrijfsvoering Algemene uitkering hogere rijksbijdrage Hogere rente naar reserves Storting in voorziening juridische procedures Niet verwerkt resultaat hoofdlijnrapportages, geen onttrekking aan de algemene reserve Hogere kapitaallasten exploitatieproducten Niet geraamde kapitaallasten Hogere opbrengsten belastingen Verdelingsverschillen bedrijfsvoeringstaken Overige/verdelingsverschillen
811 195 -51 -100
Rekeningresultaat 2014
-365 -57 112 49 -90 -109 2.286
Voor een uitsplitsing van het rekeningresultaat en de analyse van de oorzaken ervan verwijzen wij u naar de Programmarekening 2014. Daarin treft u een overzicht programmaverantwoording met een specificatie per programma aan. Een verdere financiële toelichting op hoofdlijnen en de samenstelling en achtergrond van de toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves wordt vervolgens per programma en in de balans met toelichting weergegeven.
Jaarstukken 2014
-8-
Nadere bestemming van het rekeningresultaat Het BBV en zoals ook is weergegeven bij ambitie 18, programma 10, van het collegeprogramma 2014-2018, voorziet erin dat het gerealiseerde resultaat na bestemming (dus het uiteindelijke rekeningresultaat) ten laste of ten gunste wordt gebracht van de algemene reserve, al naargelang er sprake is van een tekort of een overschot. In het geval van de Jaarrekening 2014 gaat het dus om een toevoeging aan de algemene reserve van € 2.285.868,--. Vooruitlopend op het besluitvormingsproces van de Programmarekening 2014 hebt u in de raadsvergadering van februari 2015 al ingestemd met het overhevelen van een aantal restantbudgetten 2014 naar 2015. Het totaalbedrag van de overgehevelde budgetten bedraagt € 1.801.850,--. In bijlage 3 van de Jaarstukken 2014 is het overzicht gepresenteerd van deze overgehevelde budgetten. In het ter inzage liggende raadsvoorstel van februari 2015 wordt de overheveling van jaarbudgetten per onderwerp toegelicht. Het na overheveling resterende resultaat 2014 van € 484.018,-- kan worden aangewend voor nader te bepalen doelen. Bij ambitie 19, programma 10 van het collegeprogramma 2014-2018 is aangegeven dat overblijvende middelen Algemene Reserve ingezet kunnen worden ten behoeve van het verlagen van de boekwaarde van activa met een maatschappelijk nut. Zo nodig vindt versnelde afschrijving plaats met als dekking het gebruiken van financiële meevallers, zoals bijvoorbeeld een voordelig rekeningresultaat. Deze verlaging van de boekwaarde van activa met een maatschappelijk nut heeft als gevolg dat er langere tijd (10 tot 15 jaar, afhankelijk van de normale afschrijvingsduur) geen beslag wordt gelegd op middelen en er financiële ruimte wordt gecreëerd. Ten aanzien van het restantrekeningresultaat 2014 wordt hiervan afgeweken en wordt voorgesteld een andere invulling te geven aan de besteding van dit resultaat. In de jaarlijkse uitkering gemeentefonds zijn regelmatig extra bedragen beschikbaar die verband houden met nieuwe of aanvullende taken voor de gemeente. In afwachting van nadere besluitvorming worden deze bedragen in eerste instantie in de vorm van een stelpost “geparkeerd” . In 2014 zijn middelen ontvangen die niet uitgegeven zijn en hierdoor onderdeel uitmaken van het rekeningsaldo. Een bedrag van € 43.000 betreft de overgang van AWBZ taken (pakketmaatregel) naar de gemeente. Een bedrag van € 190.400 hangt samen met de maatwerkvoorzieningen en extramuralisering van het zorgzwaartepakket (toevoeging aan de integratie uitkering WMO binnen het Gemeentefonds). Voorgesteld wordt om deze bedragen met een totaal van € 233.400 toe te voegen aan de reserve toekomstige WMO uitgaven. Bij het vaststellen van de nieuwe nota reserves en voorzieningen zal nadere besluitvorming plaatsvinden om deze reserve WMO en de reserve sociale knelpunten op te heffen en het saldo te storten in een nieuw te vormen reserve Sociaal domein . In de diverse grondexploitaties zijn inmiddels forse bedragen geïnvesteerd waarover de gemeente de nodige risico’s loopt. De huidige economische omstandigheden zijn nog steeds van dien aard dat een verdere buffervorming nodig is om toekomstige verliezen op te vangen. Voorgesteld wordt dan ook om het resterende bedrag van € 250.618,-- toe te voegen aan de reserve grondexploitatie.
Jaarstukken 2014
-9-
Cijfermatige samenvatting Wat in de Programmarekening 2014 en dit raadsadvies wordt voorgesteld, is cijfermatig als volgt samen te vatten: Bedragen x € 1.000,--
Rekening 2014
A. Rekeningresultaat
2.286
Toevoegen aan algemene reserve
-2.286 0
B. Incidentele budgettoevoegingen begroting 2015 Toevoegen aan de reserve toekomstige WMO uitgaven Toevoegen aan de reserve Grondexploitatie Onttrekking aan de algemene reserve
1.802 233 250 -2.286 0
Aanpassing BBV voorschriften Onlangs heeft de commissie BBV een tweetal notities herzien inzake verbonden partijen en riolering, waarvan de gevolgen zijn verwerkt bij het samenstellen van de jaarrekening 2014. Voor verbonden partijen is het wettelijk kader aangepast waarover in de jaarrekening moet worden verantwoord. Ten aanzien van de notitie riolering heeft een verschuiving plaatsgevonden binnen de reserves en voorzieningen. Er is een nieuwe voorziening gevormd met als doel te sparen voor toekomstige vervangingsinvesteringen. Bovendien is de bestemmingsreserve riolering is omgezet in een voorziening bedoeld voor egalisatie van de kosten voor groot onderhoud en renovatie van het rioleringsstelsel. Paragraaf weerstandsvermogen Door verschillende partijen (de provincie, de accountant en de gemeenteraad) is aandacht gevraagd voor het inzichtelijk maken van het weerstandsvermogen en de risico’s die hieraan zijn verbonden. In de paragraaf weerstandsvermogen is hier gevolg aan gegeven. In de paragraaf is een overzicht gevoegd met risico’s die niet door specifieke reserves of voorzieningen zijn afgedekt. Technische vragen over de Programmarekening 2014 De ervaring leert dat een document als de Programmarekening 2014 de nodige technische vragen oproept: vragen over administratieve en beleidsmatige feitelijkheden of vragen over ‘hoe de tekst te lezen of te verstaan’. Bij zulke vragen is de tussenkomst van het college niet nodig en volstaat een ambtelijke technische toelichting. Om te vermijden dat de technische vragen het politiek-bestuurlijke debat tijdens de commissie- en raadsvergadering ophouden, hebben wij voor u als raadsleden ook dit jaar de digitale vraagbaak
[email protected] in het leven geroepen. Deze is beschikbaar van vrijdag 22 mei tot donderdag 18 juni 2015. Technische vragen die via dit e-mailadres worden gesteld, worden zo spoedig mogelijk, kon het zijn binnen een of twee werkdagen, ambtelijk via de e-mail beantwoord. De antwoorden aan de vragenstellers worden uiteraard in kopie aan de hele raad gemaild. Zo wordt bewerkstelligd dat alle raadsleden over dezelfde informatie beschikken.
Jaarstukken 2014
- 10 -
Stukken ter inzage In het duale stelsel is de begroting door de raad vastgesteld op programmaniveau. Ook de jaarrekening wordt daarom op programmaniveau aangeboden. Wij hebben voor de bedrijfsvoering de programmabegroting uitgewerkt in een productenraming en de programmarekening in een productenverantwoording. De volgende stukken liggen ter inzage of u hebt een exemplaar van een van de volgende stukken ontvangen: Programmarekening 2014; Bijlagen Jaarrekening 2014; verslag van bevindingen van Ernst & Young Accountants; schriftelijke collegereactie op het verslag van bevindingen van Ernst & Young Accountants; bestuursbrief tussentijdse controle van Ernst & Young Accountants; bevestiging bij de jaarrekening aan Ernst & Young Accountants; Commissievoorstel overheveling jaarbudgetten 2014 van februari 2015.
Standpunt commissie Dit onderwerp is in de commissie Maatschappij en Middelen tijdens haar vergadering van 4 juni 2015 aan de orde geweest.
Burgemeester en wethouders van Nunspeet, de secretaris, de burgemeester, J.J. Kerkhof
ir. D.H.A. van Hemmen
Jaarstukken 2014
- 11 -
Algemene gegevens 1.1
Samenstelling bestuur met portefeuilleverdeling
1.2
Kerngegevens
Jaarstukken 2014
- 12 -
Jaarstukken 2014
- 13 -
1.1 Samenstelling bestuur met portefeuilleverdeling Portefeuilleverdeling burgemeester en wethouders Burgemeester de heer ir. D.H.A. van Hemmen - Openbare orde en veiligheid - Bestuur en juridische zaken - Economie en economische zaken - Externe betrekkingen - Ontwikkelingssamenwerking - Publiek - Personeel en organisatie - Kernen - Streekarchivariaat - Communicatie en voorlichting - Project Centrum - Programma Integrale handhaving Wethouder de heer E. H. van der Geest (Eerste locoburgemeester) - Ruimtelijke ontwikkeling (waaronder verkeer, vervoer en water) - Sociaal (participatie en werkgelegenheid) - Omgeving - Afval - Economie, recreatie en toerisme - Sport en bewegen - Project transities in het sociale domein - Project Westelijke rondweg Stationsplein Centrum - Project Elspeet Noord-West - Project Centrum - Project de Wiltsangh - Programma Nieuwe overheid inclusief excellente informatievoorziening Wethouder de heer G. van den Berg (Tweede locoburgemeester) - Sociaal (maatschappelijke ondersteuning) - Milieu en Duurzaamheid - Maatschappelijke ontwikkeling (waaronder Jeugd en gezin, Volksgezondheid, Welzijn, Kunst en Cultuur) - Natuur- en landschapsontwikkeling - Dagelijks bestuurslid Regio Noord-Veluwe - Project transities in het sociale domein AWBZ, WMO en Jeugdzorg - Project deregulering
Wethouder de heer L van der Maas (Derde locoburgemeester) - Middelen (waaronder Financiën, Aandeelhouderschappen, Huisvesting,) - Facilitair en ICT) - Onderwijs en Economie - Agrarische sector (waaronder agrarische enclave) - Gemeentelijke voorzieningen - Monumenten - Algemeen bestuurslid Regio Noord-Veluwe - Project bedrijventerrein De Kolk - Project Oostelijke rondweg - Project bedrijvenstrip/Brink Elspeet - Project integrale bezuinigingstaakstelling - Programma Nieuwe overheid inclusief excellente informatievoorziening Wethouder de heer J. Groothuis - Omgeving - Bouw en toezicht - Ruimtelijke ordening - Wonen - Grondverwerving - Project Centrum
Groothuis
Jaarstukken 2014
- 14 -
Jaarstukken 2014
- 15 -
1.2 Kerngegevens Bestuurlijke structuur
31-12-2014
31-12-2014
Raadsleden
Wethouders
SGP
7
1,6
Gemeentebelang
5
1
ChristenUnie
4
1
CDA
2
VVD
2
Partij van de Arbeid
1
*
Rekening 2013 (31-12)
Begroting 2014(1-1)
Rekening 2014 (31-12)
Financiële structuur (x € 1.000) Baten Lasten Saldo baten minus lasten Dotaties respectievelijk onttrekkingen reserves Batig saldo jaarrekening/saldo begroting
48.271 -50.641 -2.370 3.630 1.260
45.564 -45.473 -91 -281 -372
54.159 -53.684 475 1.811 2.286
Balans (x € 1.000) Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Saldo jaarrekening Voorzieningen Langlopende schulden Vlottende passiva
43.328 6.956 29.298 47.577 1.260 2.084 22.672 5.989
Sociale structuur Inwoners Jongeren (< 20 jaar) Ouderen (> 64 jaar) Minderheden Bijstandsgerechtigden Huishoudens met een laag inkomen
26.628 6.975 4.756 250 234 2.760
26.650 7.057 4.621 260 238 2.730
26.680 6.918 4.859 260 254 2.770
Aantal leerlingen 4 tot en met 12 jaar: - openbaar basisonderwijs - bijzonder basisonderwijs
2.669 27 2.642
2.728 67 2.661
2.588 24 2.564
Leerlingen speciaal (basis)onderwijs Leerlingen speciaal voortgezet onderwijs Leerlingen bijzonder voortgezet onderwijs Fysieke structuur Oppervlakte land in hectare Oppervlakte binnenwater in hectare Woonruimten Historische woningen in bewoonde oorden
590 122 318
557 168 309
577 112 371
12.879 74 11.681 579
12.879 74 11.681 579
12.879 74 11.713 579
42.658 6.648 29.273 46.119 2.286 3.168 19.647 7.359
Voor de cijfers sociale en fysieke structuur is gebruikgemaakt van de gegevens van de Algemene uitkering Gemeentefonds.
Jaarstukken 2014
- 16 -
Jaarstukken 2014
- 17 -
2.
Programma’s 2.0
Programmaverantwoording
2.1
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
2.2
Onderwijs
2.3
Ruimtelijke ordening en milieu
2.4
Wonen
2.5
Volksgezondheid
2.6
Veiligheid
2.7
Verkeer en openbare ruimte
2.8
Cultuur, sport en recreatie
2.9
Economische structuur
2.10 Bestuur en middelen (lasten)
Jaarstukken 2014
- 18 -
Jaarstukken 2014
- 19 -
2.0 Programmaverantwoording De staat van baten en lasten sluit met een voordelig saldo van
€ 2.285.868
Dit saldo is overeenkomstig artikel 42 van het BBV afzonderlijk opgenomen in de balans. Dit saldo is inclusief de mutaties in de (bestemmings)reserves die gedurende het jaar ten gunste en/of ten laste van de rekening baten en lasten zijn gebracht. In onderstaand overzicht wordt het brutoresultaat weergegeven (saldo voor verwerking mutaties in de (bestemmings)reserves). Na verwerking van de desbetreffende mutaties ontstaat het rekeningresultaat. Totaal baten, exclusief mutaties in bestemmingsreserves
54.158.855
Totaal lasten, exclusief mutaties in bestemmingsreserves
-53.683.950
Exploitatieresultaat voor mutaties in (bestemmings)reserves
474.905
Dotaties (bestemmings)reserves (begroot)
-2.042.634
Onttrekkingen (bestemmings)reserves (begroot)
4.785.359
Exploitatieresultaat na begrote mutaties in (bestemmings)reserves
3.217.630
Meer aan dotaties
-1.188.332 256.570
Meer aan onttrekkingen Exploitatieresultaat na mutaties in (bestemmings)reserves
2.285.868
Toelichting resultaat op hoofdlijnen: verschillen boven de € 25.000,-- per product zijn toegelicht. De toelichtingen zijn per product onder de verschillende programma's te vinden. Saldo begroting 2014
5.200 V
Uitkomsten 1e hoofdlijnenrapportage
8.152 V
Uitkomsten 2e hoofdlijnenrapportage
-365.020 N
Niet onttrokken aan de Algemene reserve
-356.868 N
Verschil tussen 3e hoofdlijnenrapportage en rekening
2.642.736 V
Saldo jaarrekening
2.285.868 V
Jaarstukken 2014
- 20 -
Jaarstukken 2014
- 21 -
2.0 Specificatie Programmaverantwoording Rekening 2013
Programma Lasten 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Paragraaf bedrijfsvoering Totaal lasten
Baten 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Paragraaf bedrijfsvoering Totaal baten Gerealiseerde totaal van saldo van baten en lasten
Programma Toevoeging aan reserves 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Totaal toevoegingen
Programma
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
14.010.296 3.829.367 5.461.173 1.410.670 1.158.521 3.323.741 7.124.616 4.576.858 2.512.742 5.299.545 2.292.167
14.007.626 3.618.846 5.347.111 1.554.918 1.157.097 2.073.029 5.590.985 3.849.355 1.287.567 5.556.584 1.623.997
14.364.688 3.799.673 5.605.955 1.746.651 1.161.097 2.174.027 5.691.418 4.206.858 1.885.012 5.413.185 3.843.129
13.735.484 3.565.195 5.067.403 1.644.829 1.082.891 2.216.115 6.074.232 3.942.078 8.055.719 5.576.224 2.723.782
629.204 234.478 538.552 101.822 78.206 42.088382.813264.780 6.170.707163.0391.119.347
50.999.696
45.667.115
49.891.693
53.683.950
3.792.257-
Rekening 2013
Programma
Primitieve begroting
Primitieve begroting
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
8.042.138221.1364.170.468565.40625.5051.487.164456.190702.846822.8731.067.34030.709.593-
8.182.830199.1803.836.767714.37819.763124.330389.220114.475779.853797.96430.405.706-
8.417.989199.1804.059.507728.37819.763124.330485.148114.475779.853872.96431.352.578-
8.120.678230.3054.350.877584.14347.598225.319576.295203.8977.266.8941.124.59431.428.254-
297.31131.125 291.370 144.23527.835 100.989 91.147 89.422 6.487.041 251.630 75.676
48.270.660-
45.564.466-
47.154.165-
54.158.855-
7.004.690
474.905-
3.212.433
2.729.036
Rekening 2013
102.649
Primitieve begroting
188.718 8.050 44.474 5.000 208.468 261.413 1.502.181 2.218.304
Rekening 2013
Onttrekking aan reserves 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Totaal onttrekkingen
68.05074.500384.993374.41924.947143.5001.209.632370.2651.568.744302.3001.686.3226.207.672-
Gerealiseerde resultaat
1.260.332-
2.737.528
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
183.000
441.630
258.630-
4.091 52.680
4.091 52.680
261.410 727.125 1.045.306
225.410 1.577.453 2.042.634
8.184 44.000 5.000 884.893 225.413 1.621.845 3.230.966
4.0938.680 5.000884.893344.3921.188.332-
Primitieve begroting
Begroot 2014
Rekening 2014
216.88325.50242.82059.5001.122.0001.520.631-
40.000160.600311.750320.8864.54015.500261.230495.322588.456183.8002.403.2754.785.359-
40.000160.600257.887273.5058.09215.500290.367488.2651.406.028152.4231.949.2625.041.929-
372.676-
5.197-
2.285.868-
53.386540-
Jaarstukken 2014
Saldo 2014
53.86347.3813.552 29.137 7.057817.572 31.377454.013256.570 2.280.672
- 22 -
Jaarstukken 2014
- 23 -
PROGRAMMA 1 - Sociale voorziening en maatschappelijke dienstverlening Omschrijving programma Het programma richt zich op het tijdig helpen van inwoners met een verhoogd risico op problemen en met de minste mogelijkheden om elders een oplossing voor hun vragen en problemen te vinden. Speerpunten daarbij zijn arbeids(re-)integratie, armoedebestrijding en (financiële) zelfredzaamheid
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Beleidsnota Wet maatschappelijke Ondersteuning 2012-2015, Meedoen! Besluit Maatschappelijke ondersteuning 2013 Verordening bijdrageregeling minima 2009 Verordening Langdurigheidstoelage 2009 Verordening afstemming Wet werk en bijstand 2009 Beleidsregels terugvordering en verhaal Beleidsplan Wet werk en bijstand en voorzieningen WMO 2013 WMO tarieven hulp bij het huishouden
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 1.1 Burgers stimuleren volwaardig mee te doen in de samenleving en er voor elkaar te zijn. De burgers en hun omgeving zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het oplossen van problemen. Degenen die onvoldoende zelfredzaam zijn, biedt de gemeente een helpende hand Prioriteit Resultaat 1.1.1 Transitie extramurale begeleiding, persoonlijke − Implementatie van de transitie vindt plaats verzorging en kortdurend verblijf van AWBZ naar − De verordening en beleidsregels voor deze transitie WMO worden vastgesteld 1.1.2 Wet maatschappelijke ondersteuning 2012-2015 − Er wordt uitvoering gegeven aan de beleidsnota WMO 2012-2015 met bijbehorende uitvoeringsnota’s − Er vindt een jaarlijkse WMO-bijeenkomst plaats. 1.1.3 Inzet in de maatschappelijke zorg (prestatievelden − Er is een lokaal sociaal vangnet actief. 7, 8 en 9 van de WMO) − Er wordt een regionaal convenant maatschappelijke zorg 2014-2017 getekend als vervolg op het convenant maatschappelijke zorg 2010-2013. 1.1.4 Schuldhulpverlening − Nu de gemeenteraad het gemeentelijke beleidsplan schuldhulpverlening heeft vastgesteld wordt voor 2014 uitvoering hieraan gegeven. 1.1.5 Minimabeleid − Er wordt niet bezuinigd op de gemeentelijke minimavoorzieningen. De inkomensgrens blijft staan op 110% van het sociaal minimum. 1.1.6 Arbeidsverplichtingen − De bestaande sollicitatieplicht komt tegemoet aan de ‘eigen verantwoordelijkheid’ van burgers. Maatwerk wordt toegepast bij alleenstaande ouders met kinderen tot twaalf jaar. 1.1.7 Keuzevrijheid hulp bij het huishouden en hulpmidde- − Een grote keuzevrijheid voor de hulp bij het huishoulen (WMO) den is het uitgangspunt De aanvrager kan kiezen uit verschillende aanbieders of een persoonsgebonden budget. − Uitgangspunt bij het verstrekkingenbeleid is de goedkoopst adequaat compenserende oplossing. Kiest de aanvrager voor een duurdere variant, dan zijn de meerkosten voor eigen rekening (continuering bestaand beleid). 1.1.8 De behoefte centraal; geen claim maar compensatie − Er komt meer aandacht voor het compensatiebeginsel binnen de WMO. De aanvrager wordt voor de indicatiestelling thuis bezocht (het zogenoemde ‘gesprek aan de keukentafel’). Doel hierbij is de ondersteuningsvraag meer integraal in beeld brengen. Hierbij
Jaarstukken 2014
- 24 -
1.1.9 Eigen bijdrage en vermogen
−
wordt meer rekening gehouden met de mogelijkheden in de omgeving van de aanvrager zoals het beschikbare welzijnsaanbod, woonzorgzones, klussendiensten, boodschappendiensten et cetera. Voor een WMO-voorziening geldt een eigen bijdrage met (als dat mogelijk is) een vermogensbijtelling.
Doelstelling 1.2 Het ondersteunen van mantelzorg, daaronder begrepen steun bij het vinden van adequate oplossingen als zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers. Prioriteit 1.2.1 Mantelzorgondersteuning
1.2.2 Ondersteuning vrijwillige inzet
Resultaat − Er wordt uitvoering gegeven aan de uitvoeringsnota ‘Mantelzorg 2013-2016’. − Vanuit regionale projecten wordt extra ingezet op jonge mantelzorgers, respijtzorg en de afstemming tussen de formele en informele zorg. − Er is een steunpunt mantelzorg actief. − Meer inwoners in de gemeente Nunspeet verrichten vrijwilligerswerk. − Meer verenigingen en organisaties zijn actief op het gebied van maatschappelijke stages. − Meer (potentiële) vrijwilligers weten waar zij terecht kunnen voor informatie, advies en ondersteuning. − Meer jongeren verrichten, naast hun maatschappelijke stage, vrijwilligerswerk.
Doelstelling 1.3 Het bevorderen van de zelfredzaamheid en participatie van ouderen in de samenleving. Hiervoor wordt de samenhang tussen wonen, welzijn en zorg versterkt. De gemeente heeft hierin een regietaak. Prioriteit Resultaat 1.3.1 Afstemming wonen, welzijn en zorg − In het lokaal platform wonen, welzijn en zorg vindt afstemming over deze onderwerpen plaats. − Welzijnsactiviteiten voor ouderen worden uitgevoerd.
Wat is gedaan? Doelstelling 1.1 Transitie extramurale begeleiding, persoonlijke verzorging en kortdurend verblijf van AWBZ naar WMO De transitiefase is gereed. Vanaf 1 januari 2015 kunnen burgers voor deze ondersteuningsmogelijkheden terecht bij de gemeente. Wet maatschappelijke ondersteuning Er is ingezet op voorkomen van zorg (preventie), ondersteuning is geboden en is een vangnet geboden. Zo is er ingezet op Welzijn Nieuwe Stijl en de Kanteling en is dit verwerkt in subsidieafspraken. Het sociaal vangnetoverleg was actief zodat een vangnet geboden kon worden voor multi-probleemsituaties. Er heeft een klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden onder mantelzorgers en vrijwilligers. Daarnaast is met cliënten en organisaties gesproken en heeft de jaarlijkse Wmo-netwerkbijeenkomst plaatsgevonden. Deze bijeenkomst heeft op 4 maart 2014 in het Kulturhus in Elspeet plaatsgehad. Aandacht was er met name voor lokale, vernieuwende initiatieven, voor netwerken (formeel en informeel) en is informatie gegeven over de (toen) laatste stand van zaken rond de transities in het sociaal domein. Inzet in de maatschappelijke zorg (prestatievelden 7, 8 en 9 van de WMO) Eens per 6 weken komen professionals, die betrokken zijn bij zorgelijke situaties in Nunspeet, bij elkaar onder voorzitterschap van de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD). Op 17 januari 2014 is een nieuw convenant Maatschappelijke zorg 2014-2015 getekend. Dit convenant geldt voor een kortere periode vanwege de grote veranderingen – en daarmee onzekerheden - die de transities met zich meebrengen.
Jaarstukken 2014
- 25 -
Schuldhulpverlening Een groot deel van de intake wordt nu verzorgt door de gemeente Nunspeet zelf. Bij de aanvraag tekent de klant ook de machtigingen voor doorbetalingen die nodig zijn voor het verdere verloop van het traject zodat dit geen onnodige vertraging geeft als de aanvraag voor de daadwerkelijke schuldhulpverlening en budgettering door de gemeente Zwolle in behandeling wordt genomen. Na afloop van elk traject wordt met een klant besproken hoe deze na afloop van de schuldhulpverlening verder kan zonder opnieuw in de schulden te komen. Hierbij wordt gekeken naar handige tips (bijvoorbeeld automatische overschrijvingen) een budgetteringscursus of dat misschien zelfs langere tijd bewindvoering noodzakelijk is. Minimabeleid Op het minimabeleid is niet bezuinigd. Doordat er meer uitkeringen verstrekt werden is ook het aantal aanvragen voor minima gestegen. Eerder is er al uitvoering gegeven aan vereenvoudiging van de aanvraag door een gecombineerd aanvraagformulier en een meerjarige toekenning. Arbeidsverplichtingen Er wordt een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van de klant om zelf te kunnen voorzien in het bestaan door te gaan werken. Algemene ontheffing van de arbeidsverplichtingen kan alleen voor volledig arbeidsongeschikten en op verzoek voor alleenstaande ouders met kinderen jonger dan vijf jaar. Voor ouders met kinderen tot twaalf jaar moet op grond van de wet altijd gekeken worden naar de mogelijkheid van kinderopvang en de belastbaarheid. Het opleggen van de arbeidsverplichtingen is dus maatwerk waarbij gekeken wordt naar de omstandigheden, de mogelijkheden en de belastbaarheid. Doelstelling 1.2 Mantelzorgondersteuning Er is uitvoering gegeven aan de uitvoeringsnota “Mantelzorg 2013 – 2016” door met name het lokaal steunpunt mantelzorg. Stichting Het Venster heeft voor het lokaal steunpunt mantelzorg subsidie ontvangen om hieraan uitvoering te geven. Ook is er meer aandacht voor mantelzorgers bij de keukentafelgesprekken met de gemeente zelf, bijvoorbeeld hoe zij hun mantelzorgtaken op een goede manier kunnen volhouden. Hiervoor zijn drie projecten uitgevoerd in 2014. Thema’s waar in 2015 een vervolg aan wordt gegeven, mede gezien de hervorming van de langdurige zorg en de informele zorg die hierin een belangrijke rol speelt. Stichting Het Venster heeft in 2014 een subsidie ontvangen voor een steunpunt mantelzorg. Deze was in 2014 actief. Ruim 900 mantelzorgers zijn in beeld bij het lokaal steunpunt mantelzorg. Er zijn bijvoorbeeld familieavonden gehouden, gesprekken met mantelzorgconsulenten, lotgenotencontact, ontzorgen door bijvoorbeeld oppasservice en een klussendienst. Ondersteuning vrijwillige inzet Vanuit onderzoek door de GGD (monitor ouderen / volwassen / jeugd) kan geconcludeerd worden dat het aantal inwoners, dat als vrijwilliger actief is, gelijk is gebleven. Het Servicepunt vrijwilligers doet geen monitoring op exacte aantallen vrijwilligers. Op 2 oktober 2014 is er een bijeenkomst georganiseerd voor organisaties om hen te informeren over de maatschappelijke stages. Deze bijeenkomst is georganiseerd in samenwerking met de gemeenten Elburg en Oldebroek. De werkwijze van de vacaturebank maatschappelijke stages zijn toegelicht. Met nieuwe organisaties is contact opgenomen om ze te helpen om vacatures te plaatsen. Oude organisaties hebben hun vacatures vernieuwd. Binnen de vacatures is er een breed aanbod aan mogelijkheden voor jongeren. Het aantal jongeren, dat als vrijwilliger actief is, is ongeveer gelijk is gebleven. Het servicepunt vrijwilligers doet geen monitoring op exacte aantallen vrijwilligers. Wel is bekend dat het aantal jongeren dat deelneemt aan Nl DOET en MaS gelijk is gebleven. Van een aantal jongeren is
Jaarstukken 2014
- 26 -
bekend dat zij daarna als vrijwilliger actief blijven op de plek waar ze hun maatschappelijke stage hebben gelopen. Via het servicepunt vrijwilligers en de diverse activiteiten (deelname aan netwerkoverleg, workshop carrousels, vrijwilligersprijs, Nl DOET, media) weten vrijwilligers in Nunspeet de weg naar informatie over vrijwilligerswerk, -organisaties en alles wat daar mee samen hangt. Doelstelling 1.3 Afstemming wonen, welzijn en zorg In 2014 heeft elk kwartaal een afstemmingsoverleg lokaal platform wonen, welzijn en zorg plaatsgevonden. Afstemming heeft met name plaatsgevonden in het kader van de hervorming van de langdurige zorg en welke betekenis dit in de gemeente Nunspeet heeft. In 2014 ontvingen Stichting Welzijn Ouderen Nunspeet, Stichting Het Venster en zorgcentrum Oranjehof subsidie voor het uitvoeren van welzijnsactiviteiten voor ouderen. Zij hebben hiervoor vele activiteiten uitgevoerd zoals open inloop, themabijeenkomsten, bewegings- en culturele activiteiten, gezondheidsmarkt en preventieve huisbezoeken. Nieuw beleid en uitgaven programma 1 Drie transities: begeleiding, werk en jeugd In 2014 heeft de voorbereiding plaatsgevonden om per 1 januari 2015 de burgers voor de drie transities vanuit de gemeente kunnen bedienen. Daarvoor zijn ook in 2014 kaders gesteld door de gemeenteraad en het college op beleids- en uitvoeringsniveau. Tabel 1.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 1.1
Doelstelling 1.2 Doelstelling 1.3
Indicator 1. Niet gebruik sociale voorzieningen In de raadsperiode 2010-2014 20% meer bereikt ten opzichte van 2008. 2. Schulphulpverlening In de raadsperiode 2010-2014 wordt het aantal deelnemers aan budgetteringscursussen verdubbeld.
Vanaf 2010 is er zowel een steunpunt Vrijwilligers als een steunpunt Mantelzorg. Percentage thuiswonende 75+’ers blijft minimaal gelijk aan 2008 (2008: 92,4%).
Resultaat 2012 2008: 156; 2012: 220 Stijging van 41%.
Resultaat 2013 2008: 156; 2013: 235, stijging met 51%.
Resultaat 2014 2008: 156; 2014: 265 een stijging met 70%
In 2011 is al gebleken dat het aantal aanmeldingen beperkt blijft. Deze trend heeft zich in 2012 voortgezet. In het kader van de nieuwe wet Schuldhulpverlening heeft uw raad in 2012 het Beleidsplan schuldhulpverlening vastgesteld. Volgens dit plan wordt individueel maatwerk geleverd in de vorm van een plan van aanpak waarbij passende instrumenten worden ingezet. In Nunspeet is er zowel een servicepunt vrijwilligers als een Steunpunt Mantelzorg. Geen cijfers beschikbaar
Uitvoering conform beleidsplan schuldhulpverlening als omschreven bij resultaat 2012.
Uitvoering conform beleidsplan schuldhulpverlening als omschreven bij resultaat 2012.
In Nunspeet is er zowel een servicepunt vrijwilligers als een Steunpunt Mantelzorg. Geen cijfers beschikbaar
In Nunspeet is er zowel een servicepunt vrijwilligers als een Steunpunt Mantelzorg. Geen cijfers beschikbaar
Jaarstukken 2014
- 27 -
Wat heeft het gekost? Tabel 1.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013
Primitieve begroting
begroting 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
14.010.296 8.042.1385.968.158
14.007.626 8.182.8305.824.796
14.364.688 8.417.9895.946.699
13.735.484 8.120.6785.614.806
629.204297.311 331.893-
68.0505.900.108
5.824.796
40.0005.906.699
40.0005.574.806
331.893-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0600 Wet werk en bijstand; overschrijding € 288.300,-De uitgaven op de bijstand zijn gestegen vanwege een verdergaande stijging van het aantal bijstandsgerechtigden. Product 0605 Bijstandsbesluit zelfstandigen; onderschrijding € 329.600,-Er zijn minder kredieten en uitkeringen verstrekt aan zelfstandig ondernemers dan geraamd. Product 0612 Minimabeleid; overschrijding € 34.200,-De hogere uitgaven worden veroorzaakt door een stijging van het aantal bijstandsgerechtigden waardoor ook meer uitkeringen bijzondere bijstand, schuldhulpverlening en minima zijn verstrekt. Product 0620 Voorziening gehandicapten; onderschrijding € 309.900,-Dit betreft met name onderschrijdingen op de woonvoorzieningen (€ 190.000,-) en de hulp bij het huishouden (€ 105.000,-). Door het jaarlijks zeer wisselende aantal woningaanpassingen en wisselende omvang van de aanpassingen is het budget moeilijk te ramen. 2014 was een jaar met weinig kostbare woningaanpassingen. Onderschrijding op het budget voor hulp bij het huishouden is grotendeels het effect van de Kantelingsmethodiek. Product 0640 Sociale werkvoorziening; onderschrijding € 355.200,-De lagere uitgaven worden veroorzaakt door een neerwaartse bijstelling van de taakstelling waardoor uitgestroomde werknemers niet zijn vervangen en een verlaging van de rijksbijdrage per werknemer. Product 0641 Arbeidsmarktaangelegenheden; overschrijding € 30.900,-De uitgaven zijn hoger dan geraamd door een stijging van het aantal bijstandsontvangers en in diezelfde verhouding een stijging van de kosten van re-integratie. Product 0660 Gecoördineerd ouderenwerk; overschrijding € 110.700,--; De subsidie voor mantelzorgondersteuning is in 2014 verantwoord op product 0660 Gecoördineerd ouderenwerk. In voorgaande jaren werd deze subsidie verantwoord op product 0663 Wet maatschappelijke ondersteuning. Omdat het budget bij het product Wet maatschappelijke ondersteuning staat, wordt het product voor ouderwerk overschreden. Product 0663 Wet maatschappelijke ondersteuning; onderschrijding € 87.200,-De subsidie voor mantelzorgondersteuning is verantwoord onder het product voor ouderenwerk. Dit heeft geleid tot een onderschrijding op het product voor uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Jaarstukken 2014
- 28 -
Baten Product 0600 Wet werk en bijstand; € 222.600,-- meer Door een stijging van het aantal bijstandsgerechtigden is de rijksbijdrage voor de uitkeringen hoger vastgesteld dan geraamd. Product 0605 Bijstandsbesluit zelfstandigen;€ 284.300,-- minder Als gevolg van de lagere uitgaven op de kredieten en uitkeringen aan zelfstandig ondernemers is ook de rijksbijdrage (75% van de uitgaven) lager dan geraamd. Product 0615 Asielzoekers/statushouders; € 29.200,-- meer De uitgaven zijn hoger dan geraamd als gevolg van een ingevoerde en niet geraamde rijksbijdrage van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) voor begeleiding van in de gemeente gevestigde statushouders. Product 0620 Voorziening gehandicapten; € 30.600,-- meer Het betreft hier voornamelijk hogere ontvangsten eigen bijdragen. Product 0640 Sociale werkvoorziening; € 360.500,-- minder De ontvangsten vallen lager uit als gevolg van een door het Rijk doorgevoerde verlaging van de taakstelling en de jaarbijdrage voor loonkosten per werknemer. Product 0641 Arbeidsmarktaangelegenheden; € 38.000,-- meer De rijksbijdrage voor re-integratie is hoger vastgesteld dan geraamd. Toevoegingen aan reserves Geen toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Geen significante afwijkingen Onder het programma ‘Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening’ vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 1.3 – Producten Productnr. Omschrijving 06.00 Wet werk en bijstand 06.05 Bijstandsbesluit zelfstandigen 06.10 Wet IOAW en IOAZ 06.12 Minimabeleid 06.15 Zorg voor asielzoekers/statushouders 06.20 Voorzieningen WMO 06.40 Sociale werkvoorziening 06.41 Arbeidsmarktaangelegenheden 06.45 Maatschappelijke dienstverlening 06.55 Ontwikkelingssamenwerking 06.60 Gecoördineerd ouderenwerk 06.61 Extramuraal ouderenwerk 06.63 Wet maatschappelijke ondersteuning
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest G. van den Berg G. van den Berg E.H. van der Geest E.H. van der Geest G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg
- 29 -
PROGRAMMA 2 - Onderwijs en kinderopvang Omschrijving programma De gemeente streeft een integraal onderwijs- en jeugdbeleid na. Beleidsnota’s worden dan ook zo veel mogelijk op elkaar afgestemd. De volgende ontwikkelingen doen zich voor: - onderwijshuisvesting voor de in de gemeente Nunspeet gevestigde scholen, in de vorm van een integraal huisvestingsplan, met daarin ook aandacht voor de huisvesting van peuterspeelzalen; - voortzetten van het Onderwijs Achterstandenbeleid (OAB), met de nadruk op de voor- en vroegschoolse periode; - meer afstemming tussen onderwijs en jeugdbeleid door het verbeteren van de leerlingenzorg en door projecten op scholen; - handhaving van de leerplicht; - leerlingenvervoer; - beleid op het terrein van volwasseneneducatie en inburgering.
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Verordening onderwijshuisvesting gemeente Nunspeet, vastgesteld in 2009 Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2014-2017 Lokale educatieve agenda gemeente Nunspeet 2011-2014 Verordening ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen gemeente Nunspeet Afwegingskader handhaving kinderopvang Verordening leerlingenvervoer gemeente Nunspeet Beleidsregel leerlingenvervoer gemeente Nunspeet
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 2.1 Faciliteren van behoud en mogelijk uitbouw van voortgezet onderwijs Prioriteit Resultaat 2.1.1. Behoud en eventuele uitbouw van het voortgezet Bereidheid tot facilitering van schoolbesturen als de onderwijs wens bestaat om huidige voortgezet onderwijsinstellingen uit te breiden met een bovenbouw in Nunspeet. Bereidheid om bemiddelende rol richting ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap te vervullen voor realisatie van uitbreiding van voortgezet onderwijsinstellingen. Doelstelling 2.2 Zorg dragen voor een adequate huisvesting voor alle in Nunspeet gevestigde onderwijsinstellingen Prioriteit Resultaat 2.2.1. Herschikking van schoolgebouwen met gecom- Realisatie van de herschikking van schoolgebouwen in bineerd en multifunctioneel ruimtegebruik 2013 en verder. 2.2.2. Beheersbaarheid van de kosten op korte en Zorg dragen voor kwalitatief goede onderwijshuisvesmiddellange termijn ting (onderhoudsniveau 3). Uitvoering van het onderhoud overeenkomstig het IHP 2014-2017. Uitbreiding/nieuwbouw; meerjaarlijkse actualisatie op basis van leerlingenprognoses.
Jaarstukken 2014
- 30 -
Doelstelling 2.3 Zoeken naar een verbreding van de financiële draagkracht voor speciaal onderwijs Prioriteit Resultaat 2.3.1. Beheersbaarheid van de kosten van het speciaal Kritisch volgen van de ontwikkelingen door invoering onderwijs van het passend onderwijs. Kostenbeheersing zal minder aan de orde zijn. Doelstelling 2.4 Bestrijden en zo mogelijk voorkomen van ontwikkelingsachterstanden Prioriteit Resultaat 2.4.1. Implementatie wet ontwikkelingskansen door In 2013 is de nota ‘Vooruit’ vastgesteld. In 2014 wordt kwaliteit en educatie (Wet OKE) gewerkt aan de uitvoering van deze nota. 2.4.2. Kwalitatief goed peuterspeelzaalwerk Uitvoering van de nota ‘Vooruit’.
Wat is gedaan? Doestelling 2.1 Behoud en eventueel uitbouw van het voortgezet onderwijs De gemeente heeft in het kader van deze doelstelling geen stappen kunnen nemen. Doelstelling 2.2 Herschikking schoolgebouwen In 2014 zijn voorbereidingen getroffen en conform collegeprogramma zal in 2015 het strategisch huisvestingsplan worden opgesteld. Beheersbaarheid van de kosten op korte en middellange termijn In 2014 is uitvoering gegeven aan het Integraal Huisvesteringplan zoals dit door de raad is vastgesteld. Vanaf 2015 is het onderhoud van schoolgebouwen geen gemeentelijke taak meer. Deze taak is door het Rijk overgeheveld naar de scholen. In het kader van een meerjarige actualisatie van het huisvestingsvraagstuk zal in 2015 een strategisch integraal huisvestingsplan aan de raad worden aangeboden. Doelstelling 2.3 Verbreding financiële draagkracht voor speciaal onderwijs In regionaal verband is met de drie samenwerkingsverbanden het wettelijk verplichte op overeenstemming gericht overleg (OOGO) geweest waarbij de wederzijdse belangen en verantwoordlijkheden zijn besproken en op elkaar afgestemd. Dit overleg is structureel en zal ook de komende periode worden voortgezet. Doelstelling 2.4 Bestrijden en mogelijk voorkomen van onderwijsachterstanden In de raad van 18 december 2014 is de notitie van Oberon vastgesteld. De uitvoering hiervan zal in 2015 ter hand worden genomen. Uitvoering van de nota Vooruit vindt plaats volgens de stappen van de notitie van Oberon. In overleg met ICARE /JGZ zal gewerkt worden aan een betere indicering van de doelgroep VVE en toeleiding naar de peuterspeelzaal via de maatwerkgericht aanpak.
Jaarstukken 2014
- 31 -
Tabel 2.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 2.4
Indicator Het percentage doelgroepkinderen (twee- tot vierjarigen) dat een voorschoolse voorziening bezoekt waar VVE wordt aangeboden. Doelstelling is 100% bereik.
Resultaat 2012 Onbekend; in 2012 is samen met het Centrum voor jeugd en gezien veel inzet gepleegd richting ICARE/JGZ. In principe ziet ICARE/JGZ alle peuters en zou indicering van de doelgroep via deze route eenvoudig te realiseren moeten zijn. Echter de praktijk blijkt weerbarstiger te zijn. Aangezien geen enkele instantie verder de doelgroep in beeld kan brengen, wordt het in Nunspeet problematisch zicht te krijgen op de doelgroep. Dit probleem speelt al jaren.
Resultaat 2013 10% van de doelgroepkinderen wordt bereikt; er wordt nog steeds intensief overleg gevoerd met ICARE/JGZ. Dit leidt meer een meer tot resultaten. Inmiddels zijn er bij ICARE/JGZ 54 doelgroepkinderen in beeld. Echter de toeleiding naar de voorschoolse voorziening laat nog te wensen over. Ouders kiezen in principe niet voor een voorschoolse voorziening maar voor logopedie.
Resultaat 2014 10% van de doelgroepkinderen wordt op de VVE peuterspeelzalen bereikt; intensief overleg met ICARE/JGZ heeft geleid tot sluitende afspraken. Dit leidt nog niet tot resultaten. ICARE/JGZ geeft aan nagenoeg alle doelgroepkinderen in beeld te hebben; echter de toeleiding naar de voorschoolse voorzieningen laat nog te wensen over. Ouders kiezen in principe niet voor een voorschoolse voorziening maar voor logopedie. De raad heeft in december 2014 besloten een maatwerkgerichte aanpak voor VVE op te starten.
Wat heeft het gekost? Tabel 2.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013
Primitieve begroting
begroting 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
3.829.367 221.1363.608.231
3.618.846 199.1803.419.666
3.799.673 199.1803.600.493
3.565.195 230.3053.334.890
234.47831.125265.603-
74.5003.533.731
3.419.666
160.6003.439.893
160.6003.174.290
265.603-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0402 Bijzonder speciaal onderwijs; overschrijding €48.100,-Overschrijding is veroorzaakt door het toenemende aantal schades aan schoolgebouwen. In 2014 is bij nagenoeg alle schoolgebouwen sprake geweest van looddiefstal. Het totale bedrag aan schades bedroeg € 33.000,--. Extra afschrijving Product 0440 Leerlingenvervoer; overschrijding €59.200,-Het aantal leerlingen in het leerlingenvervoer is in 2014 gelijk aan 2013. De hogere kosten worden verklaard doordat sommige leerlingen over grotere afstanden worden vervoerd, bijvoorbeeld naar Lochem, Hoenderloo en Hoevelaken. Product 0470 Overige onderwijsaangelegenheden; onderschrijding € 251.300,-De uitvoering van de nota “Vooruit” heeft in 2014 niet volledig plaatsgevonden. De raad heeft ingestemd met een overheveling van het budget naar 2015. Het budget zal in 2015 alsnog worden besteed aan de invoering van voor- en vroegschoolse educatie thuis in zowel Elspeet als Nunspeet en overige implementatiekosten voortvloeiend uit de nota “Vooruit”. Daarnaast is een deel van de subsidie 2014 voor de combinatiefunctionarissen gedekt door niet-ingezette subsidie 2012. Hierdoor is er in 2014 sprake van een onderschrijding van € 78.000,--.
Jaarstukken 2014
- 32 -
Product 0480 Volwasseneducatie; onderschrijding € 25.000,-De avondschool voor moeilijk lerende kinderen bestaat niet meer. Daarom is de geraamde subsidie (€ 5.200,--) niet uitbetaald. De subsidie van het Rijk wordt één op één doorbetaald. Doordat de rijkssubsidie lager is dan geraamd, heeft er ook een lagere doorbetaling naar de uitvoerende instantie plaatsgevonden. Product 0670 Kinderopvang; onderschrijding € 29.000,-Alle verplichte inspecties van de kinderopvang, buitenschoolse opvang, gastouderbureaus, gastouders en peuterspeelzalen zijn op één na uitgevoerd. Er waren in 2014 geen handhavingstrajecten die extra nader onderzoek noodzakelijk maakten. Baten Product 0401 Bijzonder basisonderwijs; € 36.200,-- meer De hogere inkomsten houden verband met uitkering van verzekeringsgelden door de verzekeraar voor schades aan scholen (€ 21.000,--). Daarnaast worden er niet-geraamde huurinkomsten (€ 15.000,--)ontvangen. Product 0402 Bijzonder speciaal onderwijs; € 28.600,-- meer De hogere inkomsten houden verband met uitkering van verzekeringsgelden door de verzekeraar voor schades aan scholen (€ 26.000,--). Toevoegingen aan reserves Geen toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Geen significante afwijkingen Onder het programma Onderwijs vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 2.3 – Producten Productnr. Omschrijving 04.00 Openbaar onderwijs 04.01 Bijzonder onderwijs 04.02 Bijzonder speciaal onderwijs 04.03 Bijzonder voortgezet onderwijs 04.10 Schoolbegeleiding 04.20 Schoolzwemmen 04.30 Gymnastiekonderwijs 04.40 Leerlingenvervoer 04.50 Leerplicht 04.70 Overige onderwijszaken 04.80 Volwasseneneducatie 06.70 Kinderopvang 06.75 Peuterspeelzaalwerk
Jaarstukken 2014
Opmerkingen L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas
- 33 -
PROGRAMMA 3 – Ruimtelijke ordening en milieu Omschrijving van het programma Het programma omvat stedenbouwkundige advisering, het maken van ruimtelijke beleidsplannen, het vaststellen van bestemmingsplannen voor nieuwe woon- en werkgebieden en het actualiseren van verouderde bestemmingsplannen. Ook het uitvoeren van de gemeentelijke milieutaken inclusief de beleidsadvisering over het beheer en onderhoud en de aanleg van riolering, zowel in de kernen als in de buitengebieden, de afvalstoffeninzameling en verwerking, behoren tot dit programma.
Bestaand beleid
Bestuurlijke kaders: Milieuactieplan 2012-2015 Deelverordening duurzaamheid Beleidskader geluid en bestemminsplannen Besluit bodemkwaliteit Verordening geurhinder en veehouderij Regionaal Milieu-uitvoeringsprogramma (Regio Noord-Veluwe (RNV)), vastgesteld in 2009 Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2001-2011 Lozingenbesluit (Bodembescherming), vastgesteld in 1997 Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie Nunspeet 2015, vastgesteld in 2003 Nota ‘Integrale handhaving gemeente Nunspeet’, vastgesteld in 2007 Nota Centrumvisie Nunspeet Procedureverordening voor advisering tegemoetkoming in planschade 2008 Beleidsregels laadpalen automobiliteit Wijzigingsverordening afvalstoffenheffing 2013 Verordening rioolheffing 2013 Verordening rioolaansluitrecht 2013
Wat waren de doelstellingen? 3.1 Doelstelling Nunspeet is een vitale gemeente en wil dat blijven Prioriteit 3.1.1 Nunspeet is een vitale gemeente en wil dat blijven
Resultaat Opstellen structuurvisie in 2014. Verdere uitwerking en fasering van het bestemmingsplan Molenbeek.
3.2 Doelstelling Actueel en efficiënt ruimtelijke beleid dat optimaal inspeelt op de algemeen maatschappelijke behoefte Prioriteit Resultaat 3.2.1 Actuele bestemmingsplannen In 2014 zijn alle bestemmingsplannen actueel. 3.2.2 Inspelen op maatschappelijke behoefte Aandacht in bestemmingsplannen voor maatschappelijke voorzieningen in wijken. Bij nieuwe bestemmingsplannen het inrichten van woonzorgzones bekijken. 3.3 Doelstelling Leefbaar platteland Prioriteit 3.3.1 Bevordering leefbaarheid van het platteland
3.4 Doelstelling Nunspeet is en blijft een groene gemeente Prioriteit 3.4.1 Beschermde status van monumentale en beeld bepalende bomen
Resultaat Toepassing van de aangepaste regeling functieverandering in het buitengebied ter voorkoming van woonwijkjes in het buitengebied.
Resultaat In elk nieuw bestemmingsplan opname van 100% van de monumentale en beeldbepalende bomen. Bezien wijziging Kapverordening.
Jaarstukken 2014
- 34 -
3.5 Doelstelling Nunspeet biedt ruimte aan bedrijvigheid Prioriteit 3.5.1 Verbeteren ruimtelijke structuur Elspeet
3.6 Doelstelling Optimaal kostenverhaal Prioriteit 3.6.1 Maximaal gebruikmaken ruimtelijke ontwikkelingen
3.7 Doelstelling Behouden van de donkere nacht Prioriteit 3.7.1 Veluwe donker en stil
3.8 Doelstelling Invulling milieuactieplan Prioriteit 3.8.1 Opstellen Milieuactieplan
van
kostenverhaal
Resultaat Opstellen gebiedsvisie ruimtelijke structuur. Onderzoek naar mogelijkheden Bedrijvenstrip. Herinrichting van de Brink.
Resultaat Sluiten anterieure- en posterieure overeenkomsten waarmee 100% van de kosten kan worden verhaald. Opstellen exploitatieovereenkomsten.
Resultaat Het geformuleerde beleid is geïmplementeerd in het beleidsplan Openbare verlichting en wordt uitgevoerd.
Resultaat Het milieuactieplan 2012-2015 wordt in 2014 uitgevoerd volgens het geformuleerde ambitieniveau in het plan.
Wat is gedaan? Doelstelling 3.1 Nunspeet is een vitale gemeente en wil dat blijven Volgens het collegeprogramma 2014-2018 zou de Structuurvisie in 2014 worden opgesteld. Dit is verschoven naar maart 2015. Doelstelling 3.2 Actualisatie bestemmingsplannen Door tijdige vaststelling van het bestemmingsplan Spoorzone zijn alle bestemmingsplannen actueel. Doelstelling 3.3 Bevordering leefbaarheid van het platteland De functieveranderingsregeling is zodanig aangepast dat maximaal twee woningen gebouwd mogen worden. Deze regeling is verankerd in het bestemmingsplan Buitengebied. Doelstelling 3.4 Herziening kapverordening Op 8 december 2015 is de herziene bomenverordening behandeld in commissie Ruimte en Wonen. Tijdens deze commissie vergadering is geconcludeerd dat het eindresultaat teveel regels rondom het kappen van bomen bevat. Op basis van deze uitkomsten in de commissie Ruimte en Wonen is besloten om deze bomenverordening niet in de raadsvergadering van december 2014 te behandelen. De opdracht van de commissie Ruimte en Wonen is te komen met een nieuw voorstel met verdere vermindering van regels rondom kappen van bomen. Doelstelling 3.5 Verbeteren ruimtelijke structuur Elspeet In september 2014 is aan de commissie meegedeeld dat het onderzoek naar de Bedrijvenstrip Elspeet opnieuw wordt gestart waarbij naar alternatieve locaties wordt gekeken. Ten aanzien van de Brink Elspeet is aan de commissie meegedeeld dat de planontwikkeling wordt gestart zodat het voorstel kan volgen in 2015.
Jaarstukken 2014
- 35 -
Doelstelling 3.6 Kostenverhaal ruimtelijke ontwikkelingen Kostenverhaal op ruimtelijke ontwikkelingen is opgenomen in de standaardwerkwijze. Bij het vaststellen van bestemmingsplannen waaraan voor de gemeente financiële consequenties zijn verbonden wordt zoveel mogelijk overgegaan tot het sluiten van anterieure overeenkomsten. Bij partiële herzieningen is een dergelijke overeenkomst een randvoorwaarde voor vaststelling van het plan. Doelstelling 3.7 Uitvoering beleidsplan Openbare Verlichting Het geformuleerde beleid wordt de komende jaren uitgevoerd. Doelstelling 3.8 Milieuactieplan De uitvoering van de taken zoals die zijn vastgelegd in het milieuactieplan 2014-2017. De kern van de gemeentelijke taken zijn vergunningverlening, toezicht en handhaving bij inrichtingen. Deze taken zijn in 2013 overgedragen aan de ODNV. De ODNV programmeert, voert uit en verantwoordt deze taken. Ten aanzien van de saneringsverplichting kan worden gemeld dat de uitvoering van het schermproject langs de spoorlijn is afgerond. De duurzaamheidsdoelstellingen uit het milieuactieplan worden hieronder separaat verantwoord. Innovatiecentrum groene economie Noord-Veluwe Nunspeet participeert in het Innovatiecentrum Groene Economie Noord-Veluwe (IGEV). IGEV is een programmatische samenwerking tussen ondernemers, onderzoek, onderwijs en overheid en legt via een eigen jaarverslag verantwoording af. Klimaatactieplan 2014 en 2015 Ook in 2014 werd de isolatiesubsidie voor particuliere woningeigenaren van kracht. Subsidie wordt verleend voor isolatie van de gevel, vloer en dak. Daarnaast komt ook het plaatsen van HR++ glas in aanmerking. In totaal werd 179 keer subsidie aangevraagd waarvan 23 aanvragen moesten worden afgewezen. In de meeste gevallen werd dit gedaan omdat de aanvraag werd gedaan na het nemen van de maatregel. In totaal is in 2014 afgerond € 18.000,-- subsidie weggezet tegen een totale particuliere investering van afgerond € 104.000,--. Duurzaamheidslening In 2014 is de Duurzaamheidslening van kracht geworden. Hiermee wordt het voor particuliere huiseigenaren mogelijk om onder gunstige voorwaarden geld te lenen voor duurzame ingrepen. Achterliggende gedachte is dat de lening wordt afgelost met de besparing op de energierekening.
Jaarstukken 2014
- 36 -
Tabel 3.2 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 3.2
Doelstelling 3.3 Doelstelling 3.4
Doelstelling 3.6
Doelstelling 3.7 Doelstelling 3.8
Indicator In 2013 voldoet 100% van de bestemmingsplannen aan de wettelijke verplichting. Vanaf 2011 ontstaan er geen woonwijkjes meer in het buitengebied. In elk nieuw bestemmingsplan wordt 100% van de monumentale en beeldbepalende bomen opgenomen. Door sluiten van anterieure- en posterieure overeenkomsten wordt 100% van de kosten verhaald. Behoud van de donkere nacht en stille gebieden. In 2012 heeft de gemeente Nunspeet een milieuactieplan.
Resultaat 2012 In 2012 voldeed 75% van de bestemmingsplannen aan de wettelijke verplichtingen. In 2012 zijn geen woonwijkjes gerealiseerd in het buitengebied. In alle nieuwe bestemmingsplannen zijn de monumentale en beeldbepalende bomen opgenomen. In alle mogelijke gevallen zijn de kosten via een overeenkomst verhaald.
Resultaat 2013 In 2013 voldeed 90% van de bestemmingsplannen aan de wettelijke verplichting In 2013 zijn geen woonwijkjes gerealiseerd in het buitengebied. In alle nieuwe bestemmingsplannen zijn de monumentale en beeldbepalende bomen opgenomen In alle mogelijke gevallen zijn de kosten via een overeenkomst verhaald.
Resultaat 2014
In 2014 zijn geen woonwijkjes gerealiseerd in het buitengebied. In alle nieuwe bestemmingsplannen zijn de monumentale en beeldbepalende bomen opgenomen In alle mogelijke gevallen zijn de kosten via een overeenkomst verhaald.
Uitvoering van het beleidsplan Openbare verlichting. Gerealiseerd in 2012
Uitvoering van het beleidsplan Openbare verlichting. Gerealiseerd in 2013
Uitvoering van het beleidsplan Openbare verlichting. Gerealiseerd in 2014
Wat heeft het gekost? Tabel 3.3 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 5.461.173 4.170.4681.290.705 188.718 384.9931.094.431
Primitieve begroting
begroting 2014
5.347.111 3.836.7671.510.344
1.510.344
5.605.955 4.059.5071.546.448 183.000 311.7501.417.698
Rekening 2014 5.067.403 4.350.877716.525 441.630 257.887900.268
Saldo 2014 538.552291.370829.923258.630 53.863 517.430-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0720 Afvalinzameling/afvalverwerking; overschrijding € 45.800,-Als voortvloeisel uit de nieuwe raamovereenkomst verpakkingen heeft de gemeente een deelnemersovereenkomst afgesloten met Nedvang. Hierin zijn de kosten van de afvalverwerker voor de kunststofnascheiding verhoogd. Product 0730 Riolering; onderschrijding € 124.800,-De onderschrijding wordt veroorzaakt door een aantal zaken: - Lagere kapitaallasten (€ 46.000,--) doordat activa in 2014 volledig werd afgeschreven terwijl de kapitaallasten voor een heel jaar zijn geraamd. - In november 2014 heeft de raad een besluit genomen over omleggen van het rioolsysteem bij Mosterdveen. De kosten worden voor € 60.000,-- gedekt uit de reserve bosexploitatie. De onttrekkingen aan de reserve moeten via de exploitatie lopen. Doordat in 2014 geen kosten zijn gemaakt heeft de geraamde onttrekking aan de reserve niet plaatsgevonden.
Jaarstukken 2014
- 37 -
-
Enkele onderwerpen ten aanzien van waterbeleid stonden gepland voor 2014. Het afkoppelen verhard oppervlak (€ 20.000,--) is niet uitgevoerd. De raad is voorgesteld dit budget over te hevelen naar 2015.
Product 0740 Uitvoering milieuwerkplan; onderschrijding € 114.900,-De onderschrijding kent een aantal oorzaken: In verband met de inrichting van het vergunningverleningsproces drank en horeca in Squit XO is ondersteuning verleend aan de afdeling Bestuur en Maatschappij voor de afdoening van deze aanvragen. Deze uren zij op het product geboekt waaronder de Drank- en Horecawet valt. De afrekening van de Omgevingsdienst Noord-Veluwe (ODNV) heeft over 2013 een positief saldo van ruim € 20.000,-- opgeleverd. Er zijn taken voor de vergunningverlening van de provincie naar de gemeente gegaan. Hiervoor zijn gelden vanuit het provinciefonds overgeheveld naar het gemeentefonds. Op basis van een hiervoor vastgestelde formule heeft de gemeente een vergoeding van € 60.000,-ontvangen. De werkzaamheden zijn verricht door de ODNV. De vergoeding aan de ODNV heeft plaatsgevonden op basis van werkelijke kosten. Deze bedroegen in 2014 € 30.000,-Product 0805 Structuur-/bestemmingsplannen; onderschrijding € 202.000,-Het betreft een combinatie van factoren. Enerzijds is er veel tijd besteed aan projecten zoals Molenbeek en de Kolk. Dit betreffen projecten waar de inzet van ambtelijke uren worden bijgeschreven. Dit leidde tot een onderschrijding. Daarnaast is minder inzet van ambtelijke uren geweest op eigen bestemmingsplannen. Product 0810 Vastgoedinformatiesystemen; onderschrijding € 173.700,-Onderschrijding heeft betrekking op een vertraging in het opzetten van de Basisregistratie grootschalige topografie (BGT). Door vertraging binnen de landelijke implementatie is er nog geen beroep gedaan op dit budget. Dit leidt bij dit product tot een onderschrijding van € 90.000,-. Daarnaast heeft de uitstel van de BGT geleid tot een onderschrijding op de ambtelijke uren. Baten Product 0720 Afvalinzameling/afvalverwerking; € 284.200,-- meer De inkomsten van de vergoeding afvalstromen zijn (ondanks de verhoogde raming in begroting 2014) hoger uitgevallen door afgesloten deelnemersovereenkomst met Nedvang. Hierin krijgen gemeenten meer kosten vergoed voor de inzameling van verpakkingsafval, zoals glas, papier en plastic. Dit heeft geleid tot een fors hogere afrekening over 2013 en meeropbrengsten over 2014. Product 0730 Riolering; € 31.000,-- meer De hogere inkomsten houden verband met hogere inkomsten afvalstoffenheffing. Product 0805 Structuur-/bestemmingsplannen; € 28.700,-- minder Omdat er minder bestemmingsplannen in procedure zijn gebracht zijn de opbrengsten achtergebleven bij de raming. Toevoeging aan reserves Product 0720 Afvalinzameling/afvalverwerking; € 201.000,-- meer Het saldo op dit product wordt toegevoegd of onttrokken aan de reserve egalisatie tarieven afvalstoffenheffing. Over 2014 is er € 201.000,- meer toegevoegd aan de reserve. Product 0730 Riolering; € 66.900,-- meer Het saldo op dit product wordt toegevoegd of onttrokken aan de reserve egalisatie tarieven rioolrecht. Over 2014 is er € 67.000,- meer toegevoegd aan de reserve. Onttrekking aan reserves Product 0730 Riolering; € 60.000,-- minder In november 2014 heeft de raad een besluit genomen over omleggen van het rioolsysteem bij
Jaarstukken 2014
- 38 -
Mosterdveen. De kosten worden voor € 60.000,-- gedekt uit de reserve bosexploitatie. De onttrekkingen aan de reserve moeten via de exploitatie lopen. Doordat in 2014 geen kosten zijn gemaakt heeft de geraamde onttrekking aan de reserve niet plaatsgevonden. Onder het programma Ruimtelijke ordening en milieu vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 3.4 – Producten Productnr. 07.20 07.30 07.40 08.05 08.10
Omschrijving Afvalinzameling/-verwerking Riolering Uitvoering milieuprogramma Structuur- en bestemmingsplannen Vastgoedinformatiesystemen
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder E.H. van der Geest E.H. van der Geest G. van den Berg J. Groothuis J. Groothuis
- 39 -
PROGRAMMA 4 - Wonen Omschrijving programma Het programma omvat enerzijds het zorg dragen voor een zo evenwichtig mogelijke werking van de lokale woningmarkt in een regionale context. Anderzijds voorziet het programma in het reguleren van een goede bouwkwaliteit en ruimtelijke ordening door het verlenen/weigeren van bouwvergunningen in samenhang met de handhaving van de verleende vergunningen. Verbetering van de woonomgeving in de breedste zin van het woord, inclusief het in stand houden van de historische en monumentale gebouwen in de gemeente.
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Convenant Handhaving Gelderland, vastgesteld in 1999. Huisvestingsverordening, vastgesteld in 1994. Woonvisie, vastgesteld in 2008. Bouwverordening, vastgesteld in 2012. Reclameverordening, vastgesteld in 1994. Nota inwoonsituaties, vastgesteld in 1998. Welstandnota, vastgesteld in 2004. Nota Belvédère (landelijk), vastgesteld in 2000. Nota Belvoir (provinciaal), vastgesteld in 2000. Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie Nunspeet 2015, vastgesteld in april 2003. Regionale samenwerkingsovereenkomst woonruimteverdeling, vastgesteld in 2006 Verordening Stimuleringsfonds Startersleningen, vastgesteld in 2005. Gemeentelijke uitvoeringsregels startersleningen, vastgesteld in 2005. Kwalitatief Woningbouwprogramma 3, vastgesteld in 2010 Erfgoedverordening, vastgesteld in 2010 Nota Grondbeleid en Uitvoeringsnota Grondprijsbeleid, vastgesteld in 2010 Gewoon Gemak subsidieregeling, vastgesteld in 2012
Wat waren de doelstellingen? 4.1 Doelstelling Voor de inwoners van de gemeente zijn voldoende, betaalbare en passende koop- en huurwoningen beschikbaar. Prioriteit Resultaat 4.1.1 Woningbehoefte per kern Op basis van de uitkomsten van de regionale woonvisie en de lokale uitwerking vindt een herijking plaats van de kwantitatieve en kwalitatieve woningbouwopgave per kern. 4.1.2 Regionale toewijzingsregels voor huurwoningen Zoeken naar een oplossing voor de problematiek van de middeninkomens. Daarnaast in regionaal verband de toewijzingsregels actualiseren op basis van de verwachte wijziging van de Huisvestingswet. 4.1.3 Levensloopbestendig bouwen In de rol van toetser, overlegpartner en (mede)opdrachtgever bevordert de gemeente dat 50% van de nieuw te bouwen woningen levensloopbestendig worden uitgevoerd of eenvoudig levensloopbestendig kunnen worden gemaakt. 4.1.4 Collectief Particulier Opdrachtgeverschap Bij nieuwbouwprojecten van enige omvang wordt bevorderd dat ten minste 15% van de woningen in (collectief) particulier opdrachtgeverschap is uitgevoerd. Blijvend investeren in CPO-projecten. 4.1.5 Woonvisie Bij toetsing van nieuwbouwprojecten is aansluiting bij de behoefte uitgangspunt. Specifiek aandacht voor starterswoningen en goedkope bouwconcepten bij de ontwikkeling van nieuwbouwplannen. Bij regionale bestuurlijke besluitvorming over woning-
Jaarstukken 2014
- 40 -
-
-
toewijzing en bij gemeentelijke uitgifte van woningbouwprojecten hanteren wij het uitgangspunt dat bindingseisen worden gesteld, ongeacht de woningcategorie. Bij de herijking van het woningbouwprogramma zoals bedoeld onder 4.1.1 wordt uitdrukkelijk aandacht geschonken aan vergroting van het aanbod voor eenpersoonshuishoudens. In regionaal verband is aandacht voor het geven van prioriteit aan eenpersoonshuishoudens die een eengezinswoning willen verlaten en in aanmerking willen komen voor een beter passende woning. Er wordt een regionale woonvisie opgesteld met lokale uitwerkingen voor alle regiogemeenten. Voor Nunspeet wordt ook een uitsplitsing per kern nagestreefd.
Wat is gedaan? Doelstelling 4.1 Woningbehoefte per kern De herijking van de kwantitatieve en kwalitatieve woningbouwopgave per kern uitgevoerd in het kader van de gemeentelijke woonvisie. Regionale toewijzingsregels voor huurwoningen De problematiek van middeninkomens kan alleen op landelijk niveau worden opgelost. De toewijzingsregels worden herzien in het kader van de nieuwe Huisvestingswet. Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) De subsidieregeling is gecontinueerd, maar er zijn geen aanvragen geweest. Er is wel extra aandacht aan geschonken in Vierhouten (vereniging Langer Wonen) maar dit heeft niet tot resultaat geleid. Woonvisie Vanwege de veranderende marktomstandigheden (meer vraag- dan aanbod gestuurd) is aansluiting bij de directe behoefte een bijna vanzelfsprekend aspect. Er is aandacht voor starterswoningen en goedkope woningconcepten maar dit leidt tot vergroting van de mogelijk te bouwen aantallen (KWP problematiek) en de vraag of het op lange termijn een goede aanvulling op de voorraad is. De regionale woonvisie is in 2014 vastgesteld. De gewenste uitsplitsing per kern is gebeurd in het kader van de gemeentelijke woonvisie. Tabel 4.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 4.1
Indicator Voor elke inwoner van de gemeente Nunspeet is een passende koop- en huurwoning beschikbaar.
Resultaat 2012 Gerealiseerd
Resultaat 2013 Gerealiseerd
Resultaat 2014 Gerealiseerd
Wat heeft het gekost? Tabel 4.2 – Baten en lasten Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013
Primitieve begroting
begroting 2014
Rekening 2014
1.478.258 566.048912.210
1.554.918 714.378840.540
1.746.651 728.3781.018.273
1.644.829 584.1431.060.686
374.419537.791
53.386787.154
320.886697.387
273.505787.181
Jaarstukken 2014
Saldo 2014 101.822144.235 42.413 47.381 89.794
- 41 -
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0555 Stads- en dorpsvernieuwing/monumentenbeleid; onderschrijding € 129.500,-In 2014 zijn minder subsidies voor monumenten uitbetaald. In enig jaar wordt een monumentensubsidie toegezegd. De subsidie wordt na afronding van de werkzaamheden uitbetaald. Hierdoor ontstaat een overloop tussen boekjaren. Vanuit 2014 is € 92.500,-- overgeheveld naar 2015 voor toegezegde, maar niet uitbetaalde monumentensubsidies. Daarnaast zijn de kosten voor beheer en onderhoud van eigen gemeentelijke monumenten lager uitgevallen dan geraamd. Product 0830 Vergunningen; overschrijding € 36.100,-De overschrijding op dit product wordt veroorzaakt door een hogere inzet van ambtelijke uren op de onderdelen vergunningverlening en volkshuisvestingsbeleid. Hiertegenover staan nietuitgegeven budgeten (€ 68.000,--) voor een toezicht- en toetsingsprotocol. Het toezicht- en toetsingsprotocol moet worden gebaseerd op het recent vastgestelde beleidsplan Veiligheid, toezicht en handhaving (VTH) en de evaluatie van het integraal handhavingsplan. De raad heeft ingestemd met een overheveling van budgeten naar 2015. Baten Product 0830 Vergunningen; € 158.400,-- minder De geraamde legesinkomsten zijn niet gerealiseerd. Dit komt enerzijds doordat de vergunningaanvragen achter blijven bij de geraamde aantallen. Anderzijds is er sprake van (relatief veel) kleine vergunningaanvragen. Dit leidt tot lagere legesopbrengsten. Toevoeging aan reserves Geen toevoegingen aan reserves Onttrekking aan reserves Product 0555 Stads- en dorpsvernieuwing/monumentenbeleid; € 50.000,-- minder Door de lagere uitkering van monumentensubsidies heeft onttrekking aan de reserve monumenten niet hoeven plaatsvinden. Onder het programma Wonen vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 4.3 – Producten Productnr. Omschrijving 05.55 Stads- en dorpsvernieuwing/monumentenbeleid 08.30 Vergunningverlening bouw- en woningtoezicht 08.35 Handhaving/controle bouw- en woningtoezicht 08.50
Volkshuisvestingsbeleid
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder L. van der Maas J. Groothuis J. Groothuis/ir. D.H.A. van Hemmen J. Groothuis
- 42 -
Jaarstukken 2014
- 43 -
PROGRAMMA 5 - Volksgezondheid Omschrijving van het programma Op basis van de Wet publieke gezondheid heeft de gemeente taken op het gebied van de publieke gezondheidszorg. Om tot een regionale afstemming van het beleid te komen, is besloten in regioverband en op het gebied van de gemeenschappelijke gezondheidsdienst (GGD) met de regio noord- en oostGelderland samen te werken. Daarnaast heeft de gemeente eigen verantwoordelijkheid in het lokale gezondheidsbeleid.
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Beleidsnota gezondheid 2012-2015, ‘Gezondheid dichterbij: goed bezig!’ (eind 2012) Beleidsnota Wet maatschappelijke Ondersteuning 2012-2015, Meedoen! Drank- en Horecaverordening Nunspeet 2013 Preventie en Handhavingsplan Alcohol (per 1 juli 2014)
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 5.1 Het scheppen en behouden van voldoende aanbod, toegankelijkheid van en samenhang in de (openbare) gezondheidszorg. Prioriteit Resultaat 5.1.1. Nunspeets gezondheidsbeleid Uitvoering van activiteiten vanuit de nieuwe nota gezondheidsbeleid 2012-2015. Het aanbod aan preventie en voorlichting over volks5.1.2. Vergroten van bekendheid bij burgers van het gezondheid is bekend bij en beschikbaar voor alle inaanbod aan preventie en voorlichting over volks woners van de gemeente Nunspeet in 2014. Informagezondheid tie hierover is voor alle inwoners van de gemeente Nunspeet toegankelijk. Doelstelling 5.2 Het bevorderen van een gezonde leefstijl en het bereiken van bewustwording op het gebied van gezond leefgedrag bij inwoners van de gemeente Nunspeet, met speciale aandacht voor de jeugd en hun ouders. Deze doelstelling heeft een relatie met programma 8 Cultuur, sport en recreatie Prioriteit Resultaat Jaarlijks aanbieden van het project GEDRAG aan alle 5.2.1. Weerbaar maken van kinderen en jongeren in scholen. hun gedrag met een nadruk op verslavende middelen 5.2.2. Antiverslavingsbeleid In de beleidsnota gezondheid 2012-2015 is alcoholmatiging een van de vier pijlers. Bij de uitvoering van de activiteitenplannen wordt aandacht besteed aan vier beleidspijlers: publiek draagvlak, regelgeving, handhaving en vroegsignalering. Toepassen van een zerotolerancebeleid met betrekking tot coffeeshops. In de uitvoeringsnota van de nieuwe nota gezond5.2.3. Stimuleren dat kinderen gezonder gaan eten en heidsbeleid 2012-2015 zijn bewegingsactiviteiten voor meer plezier krijgen in beweging ter voorkoming jongeren in Nunspeet opgenomen. van overgewicht Doorlopend stimuleren van beweging. Op het gebied van speelruimte en sport beweging stimuleren door voortzetting van het huidige breedtesportbeleid (combinatiefunctionarissen).
Wat is gedaan? Doelstelling 5.1 Bekendheid gezondheidsaanbod bij burgers Preventie en voorlichting over volksgezondheid is in 2014 beschikbaar gesteld voor de inwoners van Nunspeet via de gemeentelijke website en de website van de GGD Noord- en OostGelderland. Via de gemeentepagina wordt gecommuniceerd over actuele gezondheidsonderwerpen.
Jaarstukken 2014
- 44 -
Lokaal gezondheidsbeleid De lokale en regionaal opgepakte activiteiten van de nota gezondheidsbeleid 2012-2015 liggen voor de 4 pijlers (Overgewicht, Schadelijk middelengebruik, Depressiepreventie en Seksuele gezondheid) op schema voor 2014. Doelstelling 5.2 Kinderen en jongeren weerbaarder maken bij confrontatie met genotsmiddelen Het project GEDRAG, waarin scholen preventielessen krijgen aangeboden, is ook in het schooljaar 2014/2015 aangeboden aan de scholen. 14 basisscholen en 3 scholen voor voortgezet onderwijs in de gemeente Nunspeet nemen dit schooljaar deel aan het project. Uitvoering antiverslavingsbeleid In april 2014 is het Preventie- en Handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet 2014-2016 vastgesteld. Dit plan is gedeeltelijk een voortzetting van de Nunspeetse nota Alcoholmatiging 2010-2013. Activiteiten uit de laatstgenoemde nota hebben een vervolg gekregen in het nieuwe Preventie- en Handhavingsplan DHW en liggen op schema qua uitvoering. Stimulering van kinderen om gezonder te eten en meer te bewegen ter voorkoming van overgewicht Met de start van het JOGG-project (Jongeren op Gezond Gewicht) in 2014 in de regio en Nunspeet worden jongeren aangespoord meer te bewegen en gezonder te eten. De combinatiefunctionaris Volksgezondheid in de gemeente Nunspeet is de lokale JOGG-regisseur. De combinatiefunctionarissen hebben bijgedragen aan het stimuleren van beweging door het aanbieden van beweegactiviteiten op onder andere de scholen in de gemeente Nunspeet. Tabel 5.1 - Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 5.1
Doelstelling 5.2
Indicator Aanbieden van faciliteiten op het gebied van de jeugdgezondheidszorg. Aanbieden van overige gezondheidszorg, zoals infectieziektebestrijding, bevolkingsonderzoeken en medische milieukunde. De meerderheid van de leerlingen die meedoen aan de gezondheidsprogramma’s B-Fit of Lekker Fit! geeft aan plezier te hebben in bewegen. De meerderheid van de leerlingen geeft aan zich bewuster te zijn geworden van hun leefstijl door het project GEDRAG.
Resultaat 2012 In 2012 is dit onderdeel uitgevoerd door de GGD en Icare.
-
Dit onderdeel heeft de GGD uitgevoerd vanuit het basispakket.
De docenten en leerlingen waarderen de gezondheidsprojecten waardoor een bewuste leefstijl en meer bewegen wordt bevorderd onder de jeugd.
Resultaat 2013 In 2013 is dit onderdeel uitgevoerd door de GGD en Icare.
Resultaat 2014 In 2014 is dit onderdeel uitgevoerd door de GGD en Icare.
-
-
Dit onderdeel heeft de GGD uitgevoerd vanuit hun basispakket.
De gezondheids- en preventieprojecten die plaatsvinden op de scholen maken jongeren bewust van de keuze voor een gezonde leefstijl.
Jaarstukken 2014
Dit onderdeel heeft de GGD uitgevoerd vanuit hun basispakket.
De keuze voor een gezonde leefstijl wordt door het JOGGproject (Jongeren op Gezond Gewicht) extra onder de aandacht gebracht van jongeren. Het project GEDRAG maakt leerlingen bewuster van hun leefstijl; bijna alle scholen in Nunspeet doen hieraan mee.
- 45 -
Wat heeft het gekost? Tabel 5.2 - Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 1.158.521 25.5051.133.015 8.050 24.9471.116.118
Primitieve begroting
begroting 2014
1.157.097 19.7631.137.334 4.091 5401.140.885
1.161.097 19.7631.141.334 4.091 4.5401.140.885
Rekening 2014 1.082.891 47.5981.035.294 8.184 8.0921.035.386
Saldo 2014 78.20627.835106.0404.093 3.552105.499-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0700 Uitvoering wet collectieve preventie; onderschrijding € 72.500,-De onderschrijding wordt veroorzaakt door het feit dat de transitie jeugdzorg in 2014 alle prioriteit heeft gekregen. Binnen het Centrum voor jeugd en gezin (CJG) heeft het experiment Jeugdzorg Dichtbij (onderdeel van de transitie jeugdzorg) alle aandacht gevraagd. Voordeel van het experiment was, dat balie-uren die voorheen door de gemeente werden bekostigd, nu als onderdeel van het experiment werden gezien en grotendeels niet in rekening zijn gebracht door de aanbieders. Naast uitvoering van het experiment was er nauwelijks ruimte voor overige activiteiten vanuit het CJG waardoor de overige kosten laag waren. Hierdoor zijn ook minder ambtelijke uren dan begroot ingezet voor (verdere doorontwikkeling van) het CJG. Baten Geen significante afwijkingen Toevoeging aan reserves Geen significante afwijkingen Onttrekking aan reserves Geen significante afwijkingen Onder het programma Volksgezondheid vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 5.4 – Producten Productnr. Omschrijving 07.00 Uitvoering Wet publieke gezondheid 07.10 Lokaal gezondheidsbeleid
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder G. van den Berg G. van den Berg
- 46 -
Jaarstukken 2014
- 47 -
PROGRAMMA 6 - Veiligheid Omschrijving van het programma Integraal veiligheidsbeleid – de term zegt het al – is breed en veelomvattend en heeft als kracht dat verschillende veiligheidsproblemen en risico’s in hun onderlinge verband worden bezien. Dit maakt het mogelijk de verschillende activiteiten en aanpakken (beter) op elkaar af te stemmen. Het beleid is erop gericht het gevoel van veiligheid bij de burgers te vergroten en gaat uit van medeverantwoordelijkheid van de burgers en organisaties.
Bestaand beleid
Bestuurlijke kaders: Regionaal beleidsplan Rampenbestrijding en Crisisbeheersing Noord- en Oost-Gelderland 2012-2015 Regionaal Crisisplan Noord- en Oost-Gelderland 2012-2015 Regionaal Risicoprofiel VNOG 2011 Rampbestrijdingsplannen voor lpg-stations (drie), vastgesteld in 2005 Brandbeveiligingsverordening 2012 Project leefbaarheid en veiligheid (leefbaarheidsmonitor) Integraal Veiligheidsplan 2012-2015 Gebiedsscan Criminaliteit & overlast Nunspeet 2011 Nota Integrale Handhaving gemeente Nunspeet 2011-2014 Regionaal bestuursconvenant Horeca 2011-2015 Verordening brandweerrechten 2013
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 6.1 De gemeente houdt de veilige en leefbare status van Nunspeet in stand en gaat deze zo mogelijk verder verbeteren. Prioriteit Resultaat 6.1.1. Terugdringen van onveiligheidsgevoelens en Uitvoeren van de Integrale Veiligheidsnota 2012verbeteren van de leefbaarheid 2015. 6.1.2. Beheersbaar uitgaansklimaat Uitvoeren van het regionaal bestuursconvenant Horeca. 6.1.3. Tegengaan hinderlijke overlast door toezicht op Inzet en begeleiden van de BOA. straat Doelstelling 6.2 Het terugdringen van de feitelijke aantasting van de veiligheid en het verkleinen van veiligheidsrisico’s Prioriteit Resultaat 6.2.1. Coördinatie evenementen Actualiseren van het evenementenbeleid. 6.2.2. Continuering kwaliteit van brandweer- en ram Uitvoeren van het regionaal beleidsplan crisisbeheerpenbestrijdingsorganisaties onder de VNOG sing. Uitvoeren van het regionaal crisisplan. Een tijdelijke standplaats voor een ambulancepost in 6.2.3. Blijvende inspanning voor behoud en verbetering Nunspeet nabij de A28. aanrijtijden hulpverleningsdiensten in de hele gemeente Nunspeet Doelstelling 6.3 Integrale handhaving blijft ook de komende jaren prioriteit houden. Prioriteit Resultaat 6.3.1. Toezicht en handhaving Jaarlijks deelnemen aan de Gelderse Handhavingsweek. Jaarlijks vaststellen van het uitvoeringsprogramma handhaving. Uitvoeren van nota ‘Integrale handhaving’ vanaf 2011 (overeenkomstig de planning in de nota). 6.3.2. Brandveiligheid Toezicht- en handhavingsbeleid brandveiligheid 6.3.2. Brandweerkazerne Elspeet Realiseren van een nieuwe brandweerkazerne in Elspeet in de periode 2010-2014.
Jaarstukken 2014
- 48 -
Wat is gedaan? Doelstelling 6.1 Terugdringen van onveiligheidsgevoelens en verbeteren van leefbaarheid Er is met betrokken ketenpartners uitvoering gegeven aan de Integrale Veiligheidsnota 20122015. In de 2e helft van 2014 is de (landelijke) veiligheidsmonitor 2014 uitgevoerd. Resultaten worden in 2e kwartaal 2015 verwacht. Beheersbaarheid uitgaansklimaat Er is overeenstemming over het regionale Horecaconvenant. Dat wordt in 2015 vertaald naar het lokale convenant. Tegengaan van hinderlijke overlast door toezicht op straat In verband met ziekte van de buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) dreigde onderbezetting op het onderdeel controle en toezicht Drank en Horecawet. Om dit te voorkomen is besloten over te gaan tot tijdelijke inhuur van een BOA tot 1 januari 2015. Doelstelling 6.2 Actualisatie evenementenbeleid De nota ‘Richtlijnen voor het organiseren van evenementen’ is in 2012 vastgesteld. Verder heeft het college in april 2013 besluit genomen over terrassen en evenementen op het marktplein. Doelstelling 6.3 Integrale handhaving De gemeente Nunspeet heeft in 2014 niet deelgenomen aan de Gelderse handhavingsweek. Tabel 6.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 6.1
Indicator Handhaving van de score in de leefbaarheidsmonitor op 7,8.
Resultaat 2012 In 2012 is geen leefbaarheidsmonitor gehouden.
Resultaat 2013 In 2013 is geen leefbaarheidsmonitor gehouden.
In 2014 is de veiligheidsmonitor 2014 uitgevoerd. Uitkomsten worden in 2e kwartaal 2015 verwacht.
Wat heeft het gekost? Tabel 6.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013
Primitieve begroting
begroting 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
3.323.741 1.487.1641.836.577
2.073.029 124.3301.948.699
2.174.027 124.3302.049.697
2.216.115 225.3191.990.795
42.088 100.98958.901-
143.5001.693.077
1.948.699
15.5002.034.197
15.5001.975.295
58.901-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0100 Openbare orde en veiligheid; overschrijding € 53.100,-De gemaakte kosten voor de jaarwisseling zijn € 18.000,- hoger uitgevallen dan geraamd. Daarnaast zijn de kosten voor buurtbemiddeling € 36.000,-- hoger uitgevallen dan geraamd. De ambtelijke uren zijn niet geraamd geweest in 2014. Dit komt doordat voorgaande jaren buurtbemiddeling door extern personeel werd uitgevoerd. Na samenstelling van de begroting 2014 is besloten deze taak intern op te lossen en is een medewerker voor deze specifieke taak aangenomen. De kosten voor de ambtelijke inzet zijn hoger dan de externe kosten.
Jaarstukken 2014
- 49 -
Baten Product 0100 Openbare orde en veiligheid; € 29.200,-- minder Voorgaande jaren werd buurtbemiddeling extern personeel uitgevoerd. In 2013 is besloten deze taak intern uit te voeren waarvoor personeel is aangenomen. De uitvoering van buurtbemiddeling vindt tevens plaats voor andere partijen (o.a. gemeente Oldebroek en Elburg). De doorbelasting van de personeelskosten is niet verantwoord op het product Openbare orde en veiligheid maar bij de inkomsten uit personeel op het product Personeelskosten. Product 0140 Brandweer; € 130.200,-- meer In 2014 is de stichting voor de brandweerhuisvesting opgeheven. De brandweerkazerne is bij de gemeente teruggekomen. Door de opheffing van de stichting is het stichtingsvermogen ten gunste van de gemeente gekomen. Dit heeft geleid tot een extra bate van € 140.000,-Toevoeging aan reserves Geen toevoegingen aan reserves Onttrekking aan reserves Geen significante afwijkingen Onder het programma Veiligheid vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 6.3 – Producten Productnr. Omschrijving 01.00 Openbare orde en veiligheidszaken 01.40 Brandweer 01.50 Rampenbestrijding
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen
- 50 -
Jaarstukken 2014
- 51 -
PROGRAMMA 7 – Verkeer en openbare ruimte Omschrijving van het programma Het programma omvat de beleidsadvisering over het beheer en onderhoud, de aanleg en reconstructie van de wegen, openbare verlichting, waterlossingen, speelterreinen, parken en vijvers, het openbaar groen en de begraafplaatsen. Ook bevat het programma de zorg voor bereikbaar openbaar vervoer, de aanleg van verkeersvoorzieningen en het parkeren in de dorpskernen. Het beleid voor het beheer en onderhoud en de investeringen in de infrastructuur is gericht op een schoon, heel en (verkeers)veilig woon-, leef- en winkelmilieu.
Bestaand beleid
Bestuurlijke kaders: Beleidsplan openbare verlichting 2011-2020 Verkeersplan Centrum Nunspeet (VPCN), vastgesteld in december 2006 Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP), vaststelling eind 2009 Parkeerbeleidsplan Nunspeet, vastgesteld in 2006 Groen- en beheerplan 2011-2017 Wegenbeheerplan 2005-2010 (jaarlijkse evaluatie) Wijzigingsverordening begraafrechten 2013
Wat waren de doelstellingen? 7.1 Doelstelling Veilige en doelmatige infrastructuur blijven belangrijk. Ingezet wordt op wat echt nodig is: aanleg van oostelijke rondweg en realisatie van voldoende parkeergelegenheid Prioriteit Resultaat 7.1.1 Een veilige en doelmatige infrastructuur Aanleg oostelijke rondweg in 2014. Herinrichting Oenenburgweg naar 30 km/uurzone in 2014. Opstellen en uitvoeren buurtverkeersplannen in 2014. Uitbreiding van fietsparkeervoorzieningen in 2014. Aanleg parkeerplaats voor vrachtauto’s in Nunspeet in 2014. Kwaliteitsverbetering fietspad Staverdenseweg in Elspeet. 7.2 Doelstelling Centrumvisie Nunspeet: leefbaar, aantrekkelijk en bereikbaar. Prioriteit Resultaat 7.2.1 Een leefbaar centrum van Nunspeet Evalueren parkeerplaatsen in de blauwe zone, uitvoeren parkeeronderzoek. 7.2.2 Een aantrekkelijk centrum van Nunspeet Uitbreiden parkeerduur blauwe zone in 2014. 7.2.3 Een bereikbaar centrum van Nunspeet Uitvoering aanpassingen in gedeelte van de Stationslaan in 2014. Uitbreiden fietsparkeervoorzieningen. 7.3 Doelstelling Het beheer en onderhoud van de infrastructuur (onder andere groen en wegen) zodanig inrichten dat het openbaar groen onderhoudsarm wordt en het temporiseren van onderhoudswerkzaamheden aan wegverhardingen. Prioriteit Resultaat 7.3.1 Beheer en onderhoud openbaar groen onder- Beleid- en beheerplan openbaar groen. houdsarm Aanleggen hondenuitlaatplaatsen. 7.3.2 Temporiseren van onderhoudswerkzaamheden De onderhoudswerkzaamheden via het wegbeheeraan wegverhardingen systeem worden getemporiseerd waarbij de prioriteit komt te liggen bij de asfaltverhardingen.
Wat is gedaan? Doelstelling 7.1 Een veilige en doelmatige infrastructuur In 2014 zijn de volgende zaken opgepakt: - Het fietspad Staverdenseweg is aangelegd; - Er zijn diverse denkrichtingen geformuleerd voor de inrichting van de Oenenburgweg - Er is gestart met een onderzoek naar vrachtwagenparkeren; - De parkeernota is in 2014 vastgesteld; - De projecten uit het buurtverkeersplan zijn gerealiseerd: extra parkeervoorzieningen; aanpassing Harderwijkerweg-Nijverheidsweg.
Jaarstukken 2014
- 52 -
Doelstelling 7.2 Een leefbaar aantrekkelijk en bereikbaar centrum in Nunspeet De meeste doelstellingen voor 2014 zijn bereikt: - Er heeft een parkeeronderzoek plaatsgevonden; - De blauwe zone is uitgebreid (parkeerterrein Kerkendriest zit in de parkeerschijfzone); - Het aantal fietsparkeervoorzieningen is voldoende om de druk op te vangen. De aanpassingen in de Stationslaan zijn in 2014 niet uitgevoerd. Dit is gedaan omdat hiermee wordt gewacht tot na de vaststelling van de detailhandelsvisie. Doelstelling 7.3 Beheer en onderhoud groen en wegen Het beheer en onderhoud van groen en wegen heeft zich in 2014 gericht op het meer onderhoudsarm maken van het groen en de wegen. Hiermee is de in 2013 ingezette lijn voortgezet. Tabel 7.1 - Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 7.1
Doelstelling 7.2
Doelstelling 7.3
Indicator Vanaf 2012 moet het aantal verkeersdoden teruggebracht zijn naar maximaal 1 per jaar. Het aantal ziekenhuisgewonden als gevolg van een verkeersongeval moet vanaf 2012 teruggebracht worden naar maximaal 37. De parkeernorming voldoet van de CROW-normen*. 75% van bezoekers (inwoners en gasten) vindt dat Nunspeet een leefbaar, aantrekkelijk en bereikbaar centrum heeft. Het onderhoud wegen voldoet aan de CROW-normen. De straatverlichting voldoet aan de Nederlandse Stichting voor Verlichting (NSVV)-normen. De gladheidsbestrijding voldoet aan het gladheidsbestrijdingsplan.
-
-
Het openbaar groen, parken en vijvers voldoen aan de vastgestelde normen volgens het groenbeheersplan. De speelterreinen voldoen aan het attractiebesluit (wettelijk bepaald).
Resultaat 2012 Resultaat 2011 (bekend in 2012): 3
Resultaat 2013
Resultaat 2014
100%
100%
100%
Niet bekend. De onderzoekscyclus is vastgesteld op drie jaar. Het laatste onderzoek betrof het jaar 2011. Het onderhoud wegen wordt uitgevoerd conform CROW-normen. In het beleidsplan 2011-2020 zijn de (NSVV-)normen opgenomen. De straatverlichting voldoet hieraan. De gladheidbestrijding wordt conform het gladheidsbestrijdingsplan uitgevoerd. Het onderhoud wordt volgens de vastgestelde normen volgens het groenbeheerplan uitgevoerd. Het onderhoud van de speelterreinen wordt uitgevoerd volgens het attractiebesluit.
Niet bekend.
Niet bekend.
-
Conform CROWnormen uitgevoerd.
Resultaat 2011 (bekend in 2012): 2
-
-
-
-
Jaarstukken 2014
Het onderhoud wegen wordt uitgevoerd conform CROW-normen. In het beleidsplan 2011-2020 zijn de (NSVV-) normen opgenomen. De straatverlichting voldoet hieraan. De gladheidbestrijding wordt conform het gladheidsbestrijdingsplan uitgevoerd. Het onderhoud wordt volgens de vastgestelde normen volgens het groenbeheerplan uitgevoerd. Het onderhoud van de speelterreinen wordt uitgevoerd volgens het attractiebesluit.
Straatverlichting voldoet aan (NSVV)normen. Conform gladheidsbestrijdingsplan uitgevoerd. Conform het groenbeheersplan uitgevoerd.
Speeltuinen voldoen aan attractiebesluit.
- 53 -
* De naam CROW is oorspronkelijk een afkorting van Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek. Dit dekte de lading niet goed meer toen CROW steeds meer een platformfunctie kreeg. Sinds 2004 staat CROW daarom bekend als het kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. CROW is niet langer een afkorting, maar een eigen naam.
Wat heeft het gekost? Tabel 7.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 7.124.616 456.1906.668.425 44.474 1.209.6325.503.267
Primitieve begroting 5.590.985 389.2205.201.765 52.680 216.8835.037.562
begroting 2014 5.691.418 485.1485.206.270 52.680 261.2304.997.720
Rekening 2014 6.074.232 576.2955.497.936 44.000 290.3675.251.569
Saldo 2014 382.813 91.147291.666 8.68029.137253.849
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0200 Wegen; overschrijding € 327.200,-De overschrijding wordt veroorzaakt door de volgende zaken: - Op het onderhoud is sprake van een overschrijding van € 60.000,--. Er is in 2014 een raamovereenkomst gesloten voor onderhoud aan de Stakenbergweg. Dit betrof echter ook onderhoud voor het Ermelose deel. Dit deel van het onderhoud is gefactureerd aan de gemeente Ermelo en leidt aan de batenkant tot meer inkomsten. - Het onderhoud van recreatieve fietspaden was niet geraamd. Dit heeft geleid tot een overschrijding van € 25.000,--. De onttrekking aan de reserve onderhoud recreatieve fietspaden voor het onderhoud heeft wel plaatsgevonden. - De raad heeft ingestemd met de aanleg van de fietsverbinding kern Nunspeet-Veluwemeer. De onttrekking aan de reserve ten gunste van de investering moet op grond van de geldende financiële verantwoording via de exploitatie lopen. De kosten over 2014 bedroegen € 40.000,en leiden aan de lastenkant tot een overschrijding. Hier tegenover staat een hogere onttrekking aan de reserves. - Hogere inzet van ambtelijke uren (€ 180.000,--) voor o.a. de voorbereiding van de Oostelijke rondweg. Product 0210 Straatreiniging; overschrijding € 33.800,-De overschrijding wordt veroorzaakt door de hogere onderhouds- en reparatiekosten aan de veegmachine. Product 0220 Straatverlichting; overschrijding € 39.200,-De geraamde kosten voor schadegevallen zijn € 15.000,-- hoger uitgevallen. Hier tegenover staan hogere inkomsten uit verzekeringsgelden of verhaalde schade. Daarnaast is het elektriciteitsverbruik € 17.000,-- hoger dan geraamd. Product 0230 Gladheidsbestrijding; onderschrijding € 41.400,-Door de relatief zachte winter is sprake van een lagere inzet van ambtelijke uren. Daarnaast is minder aankoop van strooizout nodig geweest. Product 0240 Verkeersvoorzieningen; overschrijding € 35.600,-Bij de herinrichting van de Markt is geen structureel budget geraamd voor het onderhoud van de fontein en de verzinkbare palen. De gemaakte kosten voor deze onderdelen hebben geleid tot een overschrijding op dit product.
Jaarstukken 2014
- 54 -
Product 0560 Groenvoorzieningen; onderschrijding € 55.300,-Dit jaar zijn minder groenrenovaties uitgevoerd door inzet van externe partijen. Dit heeft geleid tot minder inzet van externe partijen en een hogere inzet van ambtelijke uren. Product 0750 Beheer en onderhoud begraafplaatsen; overschrijding € 46.200,-Overschrijding houdt verband met extra kosten (€ 16.000,--) voor de vervanging van straatmeubilair (aankoop meubilair, straatwerk, plaatsingskosten) op de begraafplaatsen en hogere kosten voor grafdelving. Tevens was er extra inzet van ambtelijke uren (€ 35.000,--). Er heeft extra inboet plaatsgevonden in verband met doodgaan van beplanting. Baten Product 0200 Wegen; € 82.900,-- meer Aan de lastenkant is sprake van een overschrijding op onderhoudskosten. Dit houdt verband met een raamovereenkomst voor onderhoud aan de Stakenbergweg. De overschrijding houdt verband met door te factureren kosten voor het Ermelose deel. Deze doorbelasting leidt tot meer baten op het product Wegen. Daarnaast zijn er meer degeneratievergoedingen (€ 20.000,--) in rekening gebracht dan geraamd Toevoeging aan reserves Geen significante afwijkingen Onttrekking aan reserves Product 0200 Wegen; € 41.100,-- meer Deze hogere onttrekking houdt verband met de aanleg fietsverbinding kern NunspeetVeluwemeer. Aan de lastenkant is sprake van een overschrijding op dit product. Deze overschrijding wordt gecompenseerd door een hogere onttrekking aan de reserve IRTV. Onder het programma Verkeer en openbare ruimte vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 7.3 – Producten Productnr. Omschrijving 02.00 Wegen 02.10 Straatreiniging 02.20 Straatverlichting 02.30 Gladheidbestrijding 02.40 Verkeersvoorzieningen 02.50 Verkeersveiligheid 02.60 Openbaar vervoer 02.70 Bewegwijzering 02.80 Parkeren 02.90 Beheer waterpeilen 05.60 Openbaar plantsoen 05.61 Parken en vijvers 05.65 Speelterreinen 07.50 Begraafplaatsen
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest
- 55 -
PROGRAMMA 8 - Cultuur, sport en recreatie Omschrijving van het programma Cultuur, sport en recreatie zijn van belang voor het welbevinden en welzijn van de inwoners en bezoekers van de gemeente. Doelstelling is dat alle inwoners toegang hebben tot culturele, sport- en recreatieve voorzieningen. Daarbij heeft het gebruik van de voorzieningen een waardevolle en positieve uitwerking op het welzijn en welbevinden van inwoners en bezoekers.
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Nota ‘Sporten en bewegen in Nunspeet’ 20132016 Beleidsnota cultuur ‘samen stralen’ 2012-2015 Beleidsnota Wet maatschappelijke Ondersteuning 2012-2015, Meedoen! Nota Budgetsubsidiëring 2010-2013 gemeente Nunspeet ‘Sturen op resultaten’ Landschapsontwikkelingsplan (2007-2014)
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 8.1 Cultuur wordt ingezet om bewoners van de gemeente Nunspeet met elkaar te verbinden en het welbevinden te bevorderen. Cultuur stelt inwoners in staat zich op persoonlijk en sociaal niveau te ontwikkelen en te ontplooien. Alle inwoners hebben toegang tot culturele basisvoorzieningen. Prioriteit Resultaat 8.1.1. Bevorderen van de leescultuur Vanaf 2010 vindt overleg plaats met de openbare bibliotheek over het boekenbestand in relatie tot de diversiteit van de bevolking. Het bibliotheekcharter 2010-2012 bij deze stimulering betrekken met name gericht op bibliotheekinnovatie. 8.1.2. Ontwikkelen van gemeentelijk cultuurbeleid Opstellen van een cultuurnota. Opstellen cultuurhistorische atlas. 8.1.3. Ontwikkelen van cultuureducatie Uitvoeren en versterken kunstmenu in 2014 8.1.4. Kunst in de openbare ruimte Starten van het traject voor plaatsing van een kunstvoorwerp in wijk De Marsse en bedrijventerrein De Feithenhof. Uitwerken van de visie op het Kunstsnoer in relatie tot de Centrumvisie. Aanvang realisatie kunstsnoer in 2014. Doelstelling 8.2 Nunspeet profileert zich door cultuur als een aantrekkelijke gemeente voor zowel inwoners als bezoekers. Hierbij wordt het begrip ‘Nunspeet Kunstenaarsdorp’ als uitgangspunt genomen. Prioriteit 8.2.1. Meewerken aan de vestiging en samengaan van de stichting oudheidkamer Nunspeet met het museum Nunspeet 8.2.2. Meewerken aan de realisatie van een Schilders museum. Deze prioriteit bevordert de profilering van Nunspeet als Kunstenaarsdorp
Resultaat Stichting Oudheidkamer Nunspeet gaat samen met museum Nunspeet.
-
Medewerking verlenen aan de realisatie van een schildersmuseum. Uitgangspunten zijn particulier initiatief en budgettaire neutraliteit. Gemeentelijke schilderijencollectie verbeteren en eventueel tentoonstellen in het museum.
Doelstelling 8.3 Inwoners van Nunspeet worden gestimuleerd om te sporten en te bewegen op een actieve, gezonde en verantwoorde wijze. Hierbij ligt het accent op het versterken door verbinden. Prioriteit 8.3.1. Voortzetten van breedtesport
Resultaat Jaarlijks aanbieden van de huidige breedtesportactiviteiten, waaronder Nunspeet Beweegt (minimaal 300 kinderen), Kies je Sport (minimaal 100 kinderen), schoolsportdag (minimaal 300 kinderen) en buurtsportactiviteiten (de Sportbus). Deze activiteiten laten uitvoeren door of in overleg met combinatiefunctionarissen (Impuls Brede School, sport en cultuur).
Jaarstukken 2014
- 56 -
Doelstelling 8.4 Binnen de gemeente Nunspeet zijn voldoende en kwalitatief goede sportaccommodaties aanwezig om te kunnen sporten en bewegen. Prioriteit Resultaat 8.4.1. Masterplan De Wiltsangh Verder ontwikkelen en uitvoeren van Masterplan Revitalisering Sportpark De Wiltsangh. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de huidige knelpunten, toegankelijkheid, gebruik, binnensportaccommodatie en de financiën. 8.4.2. Toekomstvisie De Brake Verder ontwikkelen en uitvoeren van integrale toekomstvisie (inclusief mogelijkheden buitenbad) voor Sport- en recreatiecentrum De Brake. Doelstelling 8.5 De gemeente Nunspeet stelt zich tot taak zorg te dragen voor een breed aanbod van activiteiten en voorzieningen gericht op jeugd en hun ouders. Prioriteit Resultaat 8.5.1. Centrum voor jeugd en gezin (CJG) − Zorg dragen voor bekendheid bij betrokken organisaties zoals onderwijs, voorschoolse voorzieningen, jeugd- en jongerenwerk, kerken. − Opstellen van een jaarplan CJG. − Voorbereiden van transitie Jeugdzorg Dichtbij per 1 januari 2015. − Deelnemen aan experiment Jeugdzorg vanaf 1 januari 2014. − Vorm en inhoud geven van transformatieproces op basis van transitie jeugdzorg. 8.5.2. Vormgeven van integraal jeugdbeleid − Uitvoering geven aan uitvoeringsprogramma Jeugd (2013-2016). − Aansluiten integraal jeugdbeleid op transformatie Jeugdzorg. 8.5.4. Inzet van het straathoekwerk Doorlopend actief benaderen van (groepen) jongeren door straathoekwerkers, zowel in de preventieve sfeer als ook bij problemen als gevolg van alcohol- en/of middelengebruik. Doelstelling 8.6 Bevorderen van natuurvriendelijke vormen van toerisme en recreatie die passen bij het groene karakter van de gemeente Nunspeet. Prioriteit Resultaat 8.6.1. Verbeteren toegang zandwegen Verplaatsen van vier afsluitingen (inclusief voorzieningen) in de periode 2010-2014. Doel hiervan is om mensen met een beperking meer natuurbeleving te bieden door hen de mogelijkheid te geven dieper het bos in te rijden. Aanleg van acht parkeerplaatsen nabij bossen en natuur. 8.6.2. In ere herstellen oude kerkpaden en wandelroutes Realiseren van vier paden en/of routes in de periode 2010-2014. 8.6.3. Nieuwe wandel- en recreatieve routes agrarisch Realiseren van drie wandel- en/of recreatieve routes gebied in de periode 2010-2014. 8.6.4. Landschapsontwikkeling (LOP) Realiseren van het uitvoeringsprogramma LOP in de periode 2010-2014.
Wat is gedaan? Doelstelling 8.1 Bevorderen van de leescultuur In overleg met de gemeente probeert de bibliotheek maatwerk aan te bieden. De bibliotheek wordt gesubsidieerd door middel van een budgetsubsidie. Innovatie is onderdeel van het nieuwe subsidiekader.
Jaarstukken 2014
- 57 -
Ontwikkelen van gemeentelijk cultuurbeleid en cultuureducatie De startnotitie voor de nieuwe cultuurnota is gereed. De nota zal begin 2015 ter vaststelling worden aangeboden aan de gemeenteraad. Het opstellen van de cultuurhistorische atlas is in 2013 e gestart en wordt in het 3 kwartaal 2015 afgerond. Kunst in de openbare ruimte Het kunstwerk op De Feithenhof is in 2014 verder gerealiseerd. Volgens planning wordt het kunstwerk begin 2015 afgerond en opgeleverd. Daarna wordt gestart met het kunstwerk op de Marsse. Op het kunstsnoer is een visie ontwikkeld in 2014. De gemeenteraad heeft het krediet voor de realisatie van het kunstsnoer beschikbaar gesteld. De uitvoering zal in 2015 plaatsvinden. Doelstelling 8.2 Medewerking verlenen aan realisatie van een Schildersmuseum De stichting Oudheidkamer Nunspeet en museum Nunspeet zijn samengegaan. Het nieuwe museum is in 2014 opgeleverd. Doelstelling 8.3 Voortzetting breedtesport De activiteiten (zoals Nunspeet Beweegt, Kies je Sport, schoolsportdag en buurtsportactiviteiten) in het kader van breedtesport hebben in 2014 plaatsgevonden. Deze activiteiten zijn in 2014 uitgevoerd door de combinatiefunctionarissen (ondergebracht bij Stichting Educare). Naast genoemde activiteiten heeft ook een uitbreiding van activiteiten plaatsgevonden met intensieve samenwerking met sportverenigingen. Tweemaal per jaar wordt via een voortgangsverslag gerapporteerd over de activiteiten. Doelstelling 8.4 Masterplan De Wiltsangh In februari 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Masterplan revitalisering van sportpark De Wiltsangh. Daarnaast is een procesplan vastgesteld voor uitvoering van het masterplan tot en met het jaar 2017. Op dit moment wordt conform dit procesplan uitvoering gegeven aan de revitalisering van het sportpark. Toekomstvisie voor sport- en recreatiecentrum de Brake Op grond van een raadsbesluit van februari 2014 heeft de gemeenteraad een second opinion uitgevoerd op het dossier van de Brake. In november 2014 is het eindrapport ontvangen. Mede op basis van dit rapport volgt een besluitvormingsproces in het voorjaar 2015 om te komen tot een toekomstvisie op sport- en recreatiecentrum De Brake. Doelstelling 8.5 Centrum voor jeugd en gezin In het kader van de transitie jeugd is het Centrum voor jeugd en gezien (CJG) de belangrijkste, gemeentelijke toegang. De werkzaamheden van het CJG zijn in 2014 in belangrijke mate bepaald door de transitie terwijl het reguliere werk ook is doorgegaan. Zowel in de reguliere vergaderingen als in andere bijeenkomsten is aandacht besteed aan het aanbod van activiteiten en voorzieningen gericht op de jeugd en hun ouders vooruitlopend op de transitie jeugdhulp op 1 januari 2015. Daarnaast is door middel van een huis-aan-huis krant de transitie onder de aandacht van de inwoners gebracht. In 2014 zijn de verordening jeugdhulp, de nota preventief jeugdbeleid en het Uitvoeringspro-
Jaarstukken 2014
- 58 -
gramma jeugdhulp door de gemeenteraad vastgesteld. Hiermee zijn de kaders gesteld voor de uitvoering van de Jeugdwet. Tevens zijn contracten gesloten met jeugdhulpaanbieders voor 2015. Op uitvoerend niveau is op 1 januari 2014 gestart met het experiment Jeugdzorg Dichtbij. Het CJG is uitgebreid met een flink aantal medewerkers, die in 2014 al een aantal toegangstaken hebben opgepakt. Dit team zal vanaf 2015 de toegang tot de jeugdzorg vormen. Jeugdbeleid en straathoekwerk De nota preventief jeugdbeleid is integraal onderdeel van het uitvoeringsprogramma jeugdhulp. Preventie wordt daarbij gezien als het fundament voor de (zware) jeugdhulp. Door de drie betrokken organisaties (SPCJ Radix, Landstede Welzijn en Straathoekwerk Nunspeet) is conform de afspraken ingezet op de preventie van alcohol- en middelengebruik. Doelstelling 8.6 Landschapsontwikkeling Uitgangspunt bij landschapsontwikkeling is voortzetting van de ingezette ontwikkeling. Tabel 8.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 8.1
Indicator Realiseren van een kunstwerk in wijk De Marsse en in bedrijventerrein Feithenhof
Resultaat 2012 Traject Feithenhof is gestart, opdracht wordt gegund, de Marsse wordt gestart
Resultaat 2013 Traject Feithenhof loopt, Marsse ambtelijke voorbereiding.
Doestelling 8.2
Realisatie van een schildersmuseum in de periode 2010-2014.
Museum is in aanbouw.
Doelstelling 8.3
Handhaven van de bereikte aantallen met de volgende activiteiten: Nunspeet Beweegt: minimaal 300 kinderen; Kies je Sport: minimaal 100 kinderen; Schoolsportdag: minimaal 300 kinderen.
Raadsbesluit is genomen, pand aan de Stationslaan is verkocht en er is een subsidie beschikbaar gesteld. Kies Je Aangepaste Sport (minimaal 100 kinderen - regionaal) Schoolsportdag: 650 kinderen Nunspeet Beweegt heeft niet plaatsgevonden ivm afstemming andere breedtesportactiviteiten, waaronder deelname aan project Richard Krajicek: Tennisclinic Nunspeet Elspeet : 150 kinderen Badmintonclinic 100 kinderen
-
-
-
Sportkennismakinglessen door sportverenigingen (judo, hockey, watersport, badminton) tijdens bewegingsonderwijs: 701 kinderen Naschoolse sportactiviteiten (Beweeg Mee, Beweeg zo, Move 4 Fun, Scool on wheels, beweeginstuif en Zwarte Pietengym): 217 kinderen Gemeentebrede breedtesportactiviteiten (Nunspeet Beweegt 550, Koningsspelen 1500, Nationale Sport-
Jaarstukken 2014
Resultaat 2014 Kunstwerk Feithenhof is in uitvoering, Kunstwerk De Marsse wordt ambtelijk voorbereid, Kunstwerk Stationslaan/Winckelweg is voorbereid. In 2015 is de plaatsing gepland. Kunstwerk Tranferium/Markt wordt aanbesteed. Uitvoering gepland voor in 2015. Museum is geopend.
-
Nunspeet Beweegt: 450 kinderen Kies je Sport / Sportinstuif: 1.000 kinderen
- 59 -
-
Doelstelling 8.5
Het jeugd- en jongerenwerk bereikt jaarlijks minimaal 5.000 deelnemers (0-23 jaar).
Doelstelling 8.6
-
-
-
-
Vier gerealiseerde verplaatsingen van afsluitingen zandwegen in de periode 20102014 Acht gerealiseerde parkeerplaatsen nabij bossen en natuur in 2010. Vier gerealiseerde (in ere herstelde) oude kerkpaden en/of wandelroutes in de periode 20102014 Drie gerealiseerde wandel- en recreatieve routes in de periode 2010-2014
Volleybalclinic: 70 kinderen Tafeltennis: 80 kinderen Straatvoetbaltoernooi: 150 kinderen Wekelijkse jongerensportinstuif (jan-juni 2012): 20 kinderen per week. Exacte gegevens niet bekend, maar aantal jongeren is bereikt.
week 1000: 3.050 kinderen. Totaal: 4.885 kinderen.
Voor 2013 is exacte verdeling (nog) niet bekend (verantwoording moet nog worden ingediend, maar het totaal aantal is bereikt. Verplaatsingen nog niet gerealiseerd
Voor 2014 is exacte verdeling (nog) niet bekend (verantwoording moet nog worden ingediend), maar het totaal aantal is bereikt. -
Verplaatsingen nog niet gerealiseerd
-
Verplaatsingen nog niet gerealiseerd
-
Parkeerplaatsen nog niet gerealiseerd
-
Parkeerplaatsen nog niet gerealiseerd
-
Parkeerplaatsen nog niet gerealiseerd
-
Drie ommetjes gerealiseerd.
-
Drie ommetjes gerealiseerd.
-
Drie ommetjes gerealiseerd.
-
Wandelroutes zijn gerealiseerd
-
Wandelroutes gerealiseerd
-
Wandelroutes gerealiseerd
zijn
zijn
Wat heeft het gekost? Tabel 8.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 4.509.269 702.2043.807.065 5.000 370.2653.441.800
Primitieve begroting
begroting 2014
3.849.355 114.4753.734.880
4.206.858 114.4754.092.383
25.5023.709.378
495.3223.597.061
Rekening 2014 3.942.078 203.8973.738.181 5.000 488.2653.254.916
Saldo 2014 264.78089.422354.2025.000 7.057 342.145-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0511 Binnensportaccommodaties; onderschrijding € 330.400,-In 2013 is een bedrag (€ 300.000,--) overgeheveld naar 2014 als niet ingezet nieuw beleid voor meerjarenonderhoud Sport- en recreatiecentrum De Brake. Zoals bekend is het jaar 2014 gebruikt voor het uitvoeren van een second opinion. Daarnaast zijn, voornamelijk bij gymnastiekzaal Piersonstraat, minder onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd dan begroot (meest urgent), gelet op de besluitvorming van De Brake.
Jaarstukken 2014
- 60 -
Product 0530 Subsidie muzikale vorming en kunstbeoefening; onderschrijding € 160.000,-De onderschrijding wordt veroorzaakt door de volgende zaken: - Budget voor subsidie ten behoeve van muziekschool is niet volledig uitbetaald. Het faillissement van de muziekschool Noordwest Veluwe is nog niet afgerond. Hier volgen mogelijk nog kosten uit in het kader van de garantstelling, onder meer voor juridische ondersteuning. In afwachting van nadere ontwikkelingen is een bedrag (€ 110.000,--) overgeheveld naar 2015. - Budget voor cultuur historisch beleid (waaronder cultuuratlas, project van drie jaar) is in 2014 niet volledig ingezet. Het is een langlopend project waarvan het laatste gedeelte plaats zal vinden in 2015. Voor het laatste gedeelte is een bedrag (€ 20.000,--) overgeheveld naar 2015. - Budget voor onder andere realiseren van kunstsnoer (€ 9.000,--) is niet in 2014 ingezet en is overgeheveld naar het jaar 2015. - Het budget voor de voorbereiding en afronding van het museum is niet volledig besteed. Het gaat hierbij onder meer om het budget voor de inzet van de gemeentelijke kunstcollectie. De raad heeft ingestemd met een overheveling (€ 20.000,--) naar 2015. Product 0585 Multifunctionele accommodatie; overschrijding € 153.100,-Door de stagnatie in verkoop van de vrijkomende locaties blijft de investering in de Veluvine hoog. Hierdoor ontstaat een hogere rentelast dan geraamd. Deze hogere rentelast bedraagt over 2014 ruim € 146.000,--. Product 0650 Vormings- en ontwikkelingswerk; overschrijding € 45.500,-De overschrijding wordt veroorzaakt door de toegezegde subsidie voor de verbouwing van dorpshuis De Wieken. Tegenover deze overschrijding staat een onttrekking aan de algemene reserve. Baten Product 0585 Multifunctionele accommodatie; € 65.600,-- meer De afnemer van de gronden van vrijkomende locaties heeft uitstel van afname gevraagd en gekregen van de gemeente. Voorwaarde is dat hiervoor rente wordt vergoed. Deze rentebate wordt op dit product verantwoord. Toevoeging aan reserves Geen significante afwijkingen Onttrekking aan reserves Product 0650 Vormings- en ontwikkelingswerk; € 38.500,-- meer De toegezegde subsidie voor de verbouwing van dorpshuis de Wieken is ten laste van de algemene reserve gebracht. Hierdoor is sprake van een hogere onttrekking ten gunste van dit product.
Jaarstukken 2014
- 61 -
Onder het programma Cultuur, sport en recreatie vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 8.4 – Producten Productnr. Omschrijving 05.00 Openbare bibliotheek 05.05 Streekarchivaris 05.10 Buitensportaccommodaties 05.11 Binnensportaccommodaties 05.20 Sport 05.30 Subsidie muzikale vorming en kunstbeoefening 05.31 Accommodatie voor kunstbeoefening 05.40 Subsidie volksfeesten 05.70 Handhaving natuurschoon 05.71 Natuur- en milieueducatie 05.85 Veluvine 06.50 Vormings- en ontwikkelingswerk 06.65 Beroepsmatig sociaal cultureel werk
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder G. van den Berg ir. D.H.A. van Hemmen E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg G. van den Berg E.H. van der Geest G. van den Berg G. van den Berg
- 62 -
Jaarstukken 2014
- 63 -
PROGRAMMA 9 - Economische structuur Omschrijving van het programma Het betreffen activiteiten die gericht zijn op ondersteuning en uitbouw van het bestaande economisch potentieel. Het gaat daarbij om een faciliterende en coördinerende rol waarbij dat doel via efficiënt overleg met de economische sector concrete resultaten oplevert.
Bestaand beleid Bestuurlijke kaders: Regiovisie Care-Valley Veluwe 2030 Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie Nunspeet 2015 Economisch Programmerings- en Ontwikkelingsdocument (EPO) van de regio, Structuurvisie bedrijventerreinen en werklocaties van de provincie (2010) en Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB) 2011-2020. Actieplan ‘Toerisme en Recreatie’ gemeente Nunspeet, vastgesteld in 2005 Plan van aanpak revitalisering Lepelingen I (2010) ‘Bestemmingen en beheer van de bossen’, vastgesteld in 2000 Notitie Bedrijvenloket (2008)
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 9.1 Versterking van de ontwikkeling van werkgelegenheid, economische ontwikkeling en duurzaam ruimtegebruik. Prioriteit Resultaat 9.1.1. Ontwikkeling en herstructurering bedrijfslocaties Starten met aanleg bedrijventerrein De Kolk (inclusief ontsluitingsweg). Afronden van relevante onderzoeken en procedures voor een bedrijvenstrip Elspeet (in combinatie met herinrichting van de Brink). Uitgangspunt voor realisatie van beide projecten is in beginsel kostenneutraliteit. Uitvoeren herstructurering Lepelingen I. Mogelijkheden van realisatie of gebruik van een bedrijfsverzamelgebouw en gemeenschappelijke opslagruimte voor ZZP’ers op De Kolk worden blijvend verkend. 9.1.2. Duurzaamheid bedrijventerreinen Invoeren van parkmanagement op bedrijventerrein De Kolk. Na invoering op De Kolk in overleg met het bedrijfsleven de toepassing of uitbreiding van het parkmanagementconcept op andere bedrijventerreinen nagaan. 9.1.3. Verbreden economische activiteiten Een paraplubestemmingsplan opstellen voor het mogelijk maken van kleinschalig en schoon werk aan huis (bijvoorbeeld kappers, pedicures) in alle kernen en wijken. Stimuleren van de recreatieve bestemming in vrijkomende agrarische gebouwen/percelen. 9.1.4. Afstemming onderwijs en arbeidsmarkt Onderzoek naar realisatie van een kleinschalige campus. Realisatie vindt plaats in samenwerking met regionale instellingen voor beroepsonderwijs en hogescholen. Vaststellen condities en randvoorwaarden voor het aantrekken van kennisintensieve bedrijven. Doelstelling 9.2 Optimale service en dienstverlening aan (startende) ondernemers. Prioriteit Resultaat Digitaal ondernemersloket maakt deel uit van de 9.2.1. Servicegerichte dienstverlening aan het lokale gemeentelijke website. bedrijfsleven. Periodieke informatieverstrekking (bijvoorbeeld via
Jaarstukken 2014
- 64 -
-
-
bedrijvengids). Reductie administratieve lastendruk: Met de invoering van de Wabo is dit voor bedrijven al behoorlijk verminderd. Er wordt bezien of nog meer winst te behalen is. Deelname aan project ‘IkStartSmart’ wordt in 20122015 voortgezet.
Doelstelling 9.3 Sterker positioneren van de bedrijfstak toerisme en recreatie Prioriteit Resultaat 9.3.1. Kwaliteitsverbetering verblijfsrecreatie Actualiseren van het actieplan Toerisme en Recreatie van de gemeente Nunspeet. Recreatieve ontwikkeling gebied ‘Nunspeet aan Zee’ (mogelijk als pilot in convenant met de provincie) 9.3.2. Stimuleren dagrecreatieve voorzieningen Faciliteren van particuliere aanvragen voor de realisatie van slechtweeraccommodaties. Het verzoek tot verplaatsing van de schaapskooi wordt positief tegemoet getreden. Realisatie moet uiterlijk in 2015 gereed zijn in het kader van regiocontract. Realisatie/uitvoering van de gemaakte keuzes ten aanzien van de invulling van het Veluwetransferium. 9.3.3. Regionale aanpak Uitvoering van lokale uitvoeringsmaatregelen in het kader van het regionale project Zuiderzeestraatweg.
Wat is gedaan? Doelstelling 9.1 Bedrijventerrein De Kolk Enkele bedrijven zijn inmiddels gevestigd op De Kolk. De Raad van State heeft op 24 december 2014 uitspraak gedaan op het beroepschrift tegen de Natuurbeschermingsvergunning. Deze uitspraak is voor de gemeente negatief uitgevallen. Bedrijvenstrip Elspeet In september 2014 is aan de commissie meegedeeld dat het onderzoek naar de Bedrijvenstrip Elspeet opnieuw wordt gestart waarbij naar alternatieve locaties wordt gekeken. Ten aanzien van de Brink Elspeet is aan de commissie meegedeeld dat de planontwikkeling wordt gestart zodat het voorstel kan volgen in 2015. Stimulering recreatieve bestemming vrijkomende agrarische gebouwen/percelen Mogelijkheden van recreatie in vrijkomende agrarische gebouwen worden in voorkomende gevallen verkend aan de hand van de regeling Functieverandering. Doelstelling 9.2 Dienstverlening aan het bedrijfsleven In 2014 is op dit onderdeel veel inzet gepleegd: informatievoorziening (o.a. via de website), rol van de bedrijfscontactfunctionaris, regelmatig ambtelijk en bestuurlijk overleg met ondernemersverenigingen, enzovoorts. Deelname aan project ‘IkStartSmart’ Deelname aan IkStartSmart was ook in 2014 mogelijk. Doelstelling 9.3 Kwaliteitsverbetering verblijfsrecreatie Nunspeet neemt als RNV-gemeente actief deel aan het programma Vitale Vakantieparken. Stimulering dagrecreatie De herinrichting van het Veluwetransferium is in 2014 bijna afgerond.
Jaarstukken 2014
- 65 -
Tabel 9.1 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling Doelstelling 9.1
Doelstelling 9.2 Doelstelling 9.3
Indicator Realiseren en herstructureren van in totaal 48 hectare (bruto) bedrijventerrein: De Kolk, 30 hectare; bedrijvenstrip, Elspeet 4 hectare; Lepelingen I (herstructurering), 14 hectare.
Resultaat 2012 De Kolk: eerste kavels zijn verkocht. Bedrijvenstrip Elspeet: Projectorganisatie ingesteld en actueel behoefteonderzoek gevraagd. De eerste fase van revitalisering Lepelingen is afgerond. De beplanting (fase 2) is ook aangebracht.
Deelname ondersteuningstraject IkStartSmart: maximaal 21 personen. Minimaal handhaven van het aantal toeristische overnachtingen op grond van werkelijke cijfers 2009 bij totaal 120 objecten (kampeerbedrijven, hotels enzovoorts): 530.000 losse overnachtingen; 1700 jaarplaatsen; 1900 seizoenplaatsen.
Deelname met 5 trajecten
Deelname met 1 traject.
Gegevens bekend.
Gegevens zijn niet bekend.
zijn
Resultaat 2013
Resultaat 2014 De Kolk: In 2014 heeft zich 1 bedrijf op de Kolk gevestigd. Raad van State heeft in december 2014 NB-vergunning vernietigd, waardoor realisatie van De Kolk weer wordt vertraagd. Bedrijvenstrip Elspeet: Gesprekken gevoerd met Ondernemersvereniging Elspeet. Project wordt in 2015 verder uitgevoerd. Lepelingen: Nagenoeg gereed. In 2015 worden resterende werkzaamheden onder regie van team Infra uitgevoerd.
niet
Wat heeft het gekost? Tabel 9.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 2.512.742 822.8731.689.869 208.468 1.568.744329.593
Primitieve begroting
begroting 2014
1.287.567 779.853507.714
1.885.012 779.8531.105.159
42.820464.894
588.456516.703
Rekening 2014 8.055.719 7.266.894788.824 884.893 1.406.028267.689
Saldo 2014 6.170.707 6.487.041316.335884.893 817.572249.014-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,-- op de producten.
Jaarstukken 2014
- 66 -
Lasten Product 0350 Beheer bossen; overschrijding € 34.900,-In 2014 is extra aandacht gegeven aan bosverjonging. Hierdoor is een overschrijding (€ 12.000,--) ontstaan op plantmateriaal en op de inzet van ambtelijke uren. Daarnaast heeft een hogere inzet van ambtelijke uren plaatsgevonden in het kader van de houtverkoop. Product 0580 Recreatieve voorzieningen; overschrijding €198.700,-De raad heeft in november 2013 voor opwaardering van de recreatiedoelen van de Stakenberg een krediet beschikbaar gesteld. Dit krediet wordt voor een deel gedekt door een onttrekking aan de reserve bosexploitatie. Op basis van de geldende financiële verslaggevingsregels moeten onttrekkingen aan reserves via de exploitatie worden verantwoord. Dit heeft in 2014 een overschrijding veroorzaakt van € 143.000,--. Deze overschrijding valt weg tegen een hogere onttrekking aan de reserve bosexploitatie. Daarnaast heeft de opwaardering van de Stakenberg en de revitalisering van het Veluwetransferium geleid tot een hogere inzet (€ 69.000,--) van ambtelijke uren dan aanvankelijk geraamd. Product 0856 Overige gemeentelijke eigendommen; overschrijding € 5.969.100,-Onttrekkingen aan reserves moeten op grond van de geldende financiële verslaggevingsregels via de exploitatie worden verantwoord. Voor de oostelijke rondweg is € 610.000,-- onttrokken aan de reserve grondexploitatie. In februari 2014 heeft de raad het bestemmingsplan voor Elspeet Noordwest vastgesteld. Het negatieve exploitatiesaldo heeft geleid tot een geraamde onttrekking aan de reserve grondexploitatie van € 359.000,--. Gezien het tijdstip van vaststelling moest de onttrekking op grond van de geldende verslaggevingsregels verwerkt worden in de jaarstukken 2013. De grondexploitatie van Elspeet Noordwest is herzien en vastgesteld in de raadsvergadering van januari 2015. Dit heeft geleid tot een afwaardering van € 247.000,--. Op grond van de geldende wet- en regelgeving moet de lasten en baten verband houdende met grondexploitaties in de exploitatie worden verantwoord en via een tegenboeking naar de balans gemuteerd. Dit leidt in 2014 tot een overschrijding aan de lasten- en aan de batenkant van bijna € 5,5 miljoen. Baten Product 0856 Overige gemeentelijke eigendommen; € 6.480.900,-- meer De herziening van de grondexploitaties heeft geleid tot het afsluiten van een aantal projecten (Zoomweg, Winckelweg, Elspeet vierde kwadrant). Dit heeft geleid tot een extra bate van € 730.000,--. Daarnaast is in 2014 voor ruim € 300.000,-- aan gronden verkocht wat geleid heeft tot een niet-geraamde bate. Op grond van de geldende wet- en regelgeving moet de lasten en baten verband houdende met grondexploitaties in de exploitatie worden verantwoord en via een tegenboeking naar de balans gemuteerd. Dit leidt in 2014 aan de batenkant tot meer baten voor bijna € 5,5 miljoen. Toevoeging aan reserves Product 0350 Beheer bossen; € 62.200,-- meer Conform de nota reserves en voorzieningen herijking 2014 is een toevoeging aan de reserve bosexploitatie geboekt. De toevoeging aan de reserve is bij opstelling van de begroting abusievelijk niet geraamd. Dit leidt ertoe dat werkelijk € 62.200,-- meer wordt toegevoegd dan geraamd. Product 0583 Beheer heide, vennen, natuurterreinen; € 109.100,-- meer In de nota reserves en voorzieningen herijking 2014 is vastgesteld dat het saldo van het product wordt toegevoegd of onttrokken aan de reserve bosexploitatie. Door een lager kostenniveau is meer toegevoegd aan de reserve. Product 0856 Overige gemeentelijke eigendommen; € 713.600,-- meer De positieve resultaten op afgesloten grondexploitaties is toegevoegd aan de reserve grondexploitatie.
Jaarstukken 2014
- 67 -
Onttrekking aan reserves Product 0350 Beheer bossen; € 141.600,-- meer In de nota reserves en voorzieningen herijking 2014 is vastgesteld dat het saldo van het product wordt toegevoegd of onttrokken aan de reserve bosexploitatie. Door een hoger kostenniveau is meer onttrokken aan de reserve bosexploitatie. Product 0580 Recreatieve voorzieningen; € 143.200,-- meer Aan de lastenkant is een overschrijding gerapporteerd voor opwaardering van de Stakenberg. Op basis van de geldende financiële verslaggevingsregels moeten onttrekkingen aan reserves via de exploitatie worden verantwoord. Dit heeft in 2014 geresulteerd in een onttrekking aan de reserve bosexploitatie. Product 0856 Overige gemeentelijke eigendommen; € 532.700,-- meer Onttrekkingen aan reserves moeten op grond van de geldende financiële verslaggevingsregels via de exploitatie worden verantwoord. Voor de oostelijke rondweg is € 610.000,-- onttrokken aan de reserve grondexploitatie. De geraamde onttrekking aan de reserve grondexploitatie naar aanleiding van de vaststelling bestemmingsplan Elspeet Noordwest (€ 359.000,--) is al in de jaarstukken 2013 verwerkt. Hier tegenover staat een onttrekking aan de reserve grondexploitatie (€ 247.000,--) voor het verlies naar aanleiding van de herziening van de grondexploitatie Elspeet Noordwest. Onder het programma Economische structuur vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 9.3 – Producten Productnr. Omschrijving 03.00 Exploitatie weekmarkt 03.10 Economische zaken 03.50 Beheer bossen 05.80 Recreatieve voorzieningen 05.81 Subsidie VVV 05.83 Beheer, heide, vennen en natuurterreinen 05.90 Schaapskudden 08.56 Overige onroerende goederen
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest L. van der Maas
- 68 -
Jaarstukken 2014
- 69 -
PROGRAMMA 10 - Bestuur en Middelen (uitgaven) Bestaand beleid
Omschrijving van het programma Het programma omvat de interne en externe dienstverlening van de gemeentelijke organisatie en de ondersteuning van het bestuur.
Bestuurlijke kaders: Rapportage Kwaliteitszorg Nunspeet, vastgesteld in 2004 Beleidsagenda raad Beleidsplan Communicatie, vastgesteld in 2000 Realisatieplan EI-Nunspeet Nota Inrichting Dienstverlening Gemeente Nunspeet 2007-2010 ‘Alles voor de klant’ Uitwerking voor het Nunspeetse nieuwe werken.
Wat waren de doelstellingen? Doelstelling 10.1 Kwaliteit, maatwerk en heldere communicatie zijn relevante uitgangspunten in de relatie met burgers. Prioriteit Resultaat 10.1.1. Optimale service en dienstverlening aan het Realisatie Nunspeetse nieuwe werken. publiek Doorlopende uitvoering van het E-gem-realisatieplan tijdens de raadsperiode 2010-2014. Het aanbieden van diensten op afspraak intensiveren. 10.1.2. Invoering van projectmanagement Opvoeren in regioverband van het onderwerp ‘projectmanagement bij gezamenlijke projecten in RNVverband’. Realiseren van een projectmanagementsysteem voor regionale projecten. Evalueren (en eventueel aanpassen) van het projectmanagementsysteem in 2013. 10.1.3. Communicatie met de burgers Uitwerken van de geformuleerde uitgangspunten in de geactualiseerde Communicatienota 2010. Doelstelling 10.2 Het formuleren van een visie op de toekomst van de gemeente Nunspeet Prioriteit Resultaat 10.2.1. Toekomstvisie gemeente Nunspeet 2015-2030 Volgen van het interactief proces voor de toekomstvisie. Nadere besluitvorming en vaststelling van de toekomstvisie. Starten met de uitvoering van de toekomstvisie in 2014 en verder. Doelstelling 10.3 Het integreren van functies en voorzieningen die behoren tot de basisbehoeften van burgers in een gemeenschapsvoorziening. Prioriteit Resultaat 10.3.1. Realisatie Kulturhus Elspeet Realisatie van zorgappartementen. Aanleg van overige infrastructuur rond de gebouwen. Doelstelling 10.4 Inzetten op heroverwegingen om te komen tot een gezond financieel evenwicht. Prioriteit Resultaat 10.4.1. Financiële heroverwegingen Binnen het kader van wet- en regelgeving en regionale afspraken bij aanbestedingen het plaatselijke midden- en kleinbedrijf gelijkwaardige kansen bieden. Aanvullende herziening van de financiële effecten van het coalitieakkoord in 2012 (naast de jaarlijkse Programmabegroting) met een doorkijk naar de volgende raadsperiode.
Jaarstukken 2014
- 70 -
Wat is gedaan? Doelstelling 10.1 Verbetering dienstverlening Het Nunspeetse nieuwe werken is volgens de planning voor onderdelen gerealiseerd. Verdere realisatie volgt in 2015. Het E-gem-realisatieplan loopt en het aanbieden van diensten op afspraak is ingevoerd. Projecten en beleid Voor een tijdig informeren van de raad is een uniform beleid- en projectproces ontwikkeld en geintroduceerd. Bij diverse, grote beleidsonderwerpen is dit proces toegepast. Doelstelling 10.2 Toekomstvisie 2015-2030 In 2013 is de Integrale toekomstvisie (ITV) vastgesteld. In navolging hierop wordt gewerkt aan de Structuurvisie. Doelstelling 10.3 Realisatie multifunctionele accommodaties Deze doelstelling is geformuleerd in het collegeprogramma 2010-2014. Deze doelstelling is reeds in 2011 gerealiseerd. Doelstelling 10.4 Het nieuwe werken Het Nunspeetse nieuwe werken is volgens de planning voor onderdelen gerealiseerd. Verdere realisatie volgt in 2015. Het E-gem-realisatieplan loopt en het aanbieden van diensten op afspraak is ingevoerd. Tabel 10.2 – Indicatoren Indicatoren Doelstelling 10.3 Het integreren van functies en voorzieningen die behoren tot de basisbehoeften van burgers in een gemeenschapsvoorziening.
Indicator Realisatie van het Kulturhus Elspeet in 2010.
Resultaat 2012 Kulturhus is gerealiseerd.
Resultaat 2013 Subsidieproces dorpshuis De Wieken in Hulshorst is afgerond.
Resultaat 2014 Geen ontwikkelingen
Wat heeft het gekost? Tabel 10.2 – Baten en lasten (x € 1.000,--) Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 5.299.545 1.067.3404.232.205 261.413 302.3004.191.318
Primitieve begroting 5.556.584 797.9644.758.620 261.410 59.5004.960.530
Jaarstukken 2014
begroting 2014 5.413.185 872.9644.540.221 225.410 183.8004.581.831
Rekening 2014 5.576.224 1.124.5944.451.630 225.413 152.4234.524.620
Saldo 2014 163.039 251.63088.5913 31.377 57.211-
- 71 -
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen van over- en onderschrijdingen groter dan € 25.000,- op de producten. Lasten Product 0020 Burgerlijke stand; overschrijding € 65.000,-De overschrijding houdt verband met extra inzet van ambtelijke uren. Daarnaast is de doorbelasting van de huisvestingskosten naar dit product € 8.000,-- hoger dan geraamd. Bij samenstelling van de begroting is de kostenverdeling bepaald op de budgetten exclusief ambtelijke uren. De werkelijke kostenverdeling vindt plaats op de kosten inclusief ambtelijke uren. Dit leidt tot een hogere doorbelasting. Product 0050 Verkiezingen; overschrijding €84.200,-De overschrijding houdt verband met dubbele verkiezingen in 2014 (Gemeenteraad en Europese verkiezingen). Dit heeft geleid tot extra inzet van ambtelijke uren. Product 0060 Rijbewijzen; onderschrijding € 35.600,-Door inzet van een werkervaringsproject zijn de doorbelaste ambtelijke uren op dit product aanmerkelijk lager dan geraamd. Product 0080 Raad- en raadscommissies; overschrijding € 138.000,-Hierin zit een bedrag van € 52.000,-- aan overschrijding van ambtelijke uren. Dit heeft te maken met de extra inzet die gepleegd is bij de coalitievorming na de gemeenteraadsverkiezingen. Daarnaast is de doorbelasting van de huisvestingskosten naar dit product € 70.000,-- hoger dan geraamd. Bij samenstelling van de begroting is de kostenverdeling bepaald op de budgetten exclusief ambtelijke uren. De werkelijke kostenverdeling vindt plaats op de kosten inclusief ambtelijke uren. Dit leidt tot een hogere doorbelasting. Product 0081 College van Burgemeester & Wethouders; overschrijding € 65.100,-De doorbelasting van de huisvestingskosten naar dit product is € 20.000,-- hoger dan geraamd. Bij samenstelling van de begroting is de kostenverdeling bepaald op de budgetten exclusief ambtelijke uren. De werkelijke kostenverdeling vindt plaats op de kosten inclusief ambtelijke uren. Dit leidt tot een hogere doorbelasting. Daarnaast is er een overschrijding op de inzet van ambtelijke uren (€ 45.000,--). Product 0086 Bestuurs- en beleidscoördinatie; overschrijding € 39.800,-De overschrijding wordt veroorzaakt door een hogere inzet van ambtelijke uren. Het gaat hier om extra uren op de onderdelen ondersteuning bestuur en juridische werkzaamheden. Product 0860 Beheer en onderhoud gebouwen; overschrijding € 95.700,-De kapitaallasten zijn € 50.000,-- hoger dan geraamd. Dit heeft te maken met hogere lasten vanuit de startersleningen (€ 19.000,--) en kapitaallasten vanuit de aankoop F.A. Molijnlaan 166 (€ 32.000,--). Daarnaast zijn extra kosten gemaakt voor het gemeentelijke gebouw Laan 27 (€ 24.000,--). Product 0900 Algemene uitkering uitgaven; onderschrijding € 318.800,-Binnen de Algemene uitkering zijn middelen beschikbaar voor specifieke taken. Tegenover deze middelen worden in de begroting de verwachte uitgaven als stelpost geraamd. Aan het eind van het jaar is voor bepaalde taken geen beleid geformuleerd. De raad heeft in de vergadering van februari 2015 ingestemd met een overheveling van een deel van de budgetten.
Jaarstukken 2014
- 72 -
Baten Product 0070 Reisdocumenten; € 53.300,-- meer De leges voor paspoort en identiteitskaarten zijn halverwege het jaar verhoogd naar aanleiding van de langere geldigheidsduur van de reisdocumenten. Dit heeft geleid tot meer legesopbrengsten op dit product. Product 0085 Intergemeentelijke samenwerking; € 162.900,-- meer - In het kader van de uitvoering van de middelentaken voor de Regio Noord-Veluwe (RNV) heeft Nunspeet voor extra dienstverlening meer in rekening gebracht dan geraamd op basis van de overeenkomst. - De inkomsten voor de uitvoering van de middelentaken voor de ODNV zijn te laag geraamd in de begroting. Dit heeft geleid tot € 100.000,-- meer inkomsten dan geraamd. Product 0860 Beheer en onderhoud gebouwen; € 36.400,-- minder De geraamde huuropbrengsten van enkele gemeentelijke gebouwen (o.a. Laan 27) zijn achtergebleven. Product 0910 Onroerende zaakbelasting uitgaven; € 35.500,-- meer Per saldo heeft invordering een positief saldo opgeleverd. De invorderingskosten zijn meer dan gecompenseerd door de opbrengsten uit invordering. Toevoeging aan reserves Product 0081 College van Burgemeester & Wethouders; € 76.600,-- meer Op basis van de actuariële berekening van de opgebouwde pensioenrechten heeft een extra dotatie aan de voorziening pensioenverplichtingen wethouders plaatsgehad. Onttrekking aan reserves Geen significante afwijkingen Onder het programma ‘Bestuur en Middelen’ vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 10.4 – Producten Productnr. Omschrijving 00.10 Verordeningen bijzondere wetten 00.15 Bezwaar- en beroepschriften 00.20 Burgerlijke stand 00.30 Bevolkingsregister 00.50 Verkiezingen 00.60 Rijbewijzen 00.70 Reisdocumenten 00.80 Raad en Raadscommissies 00.81 College van burgemeester en wethouders 00.85 Intergemeentelijke samenwerking (RNV) 00.86 Bestuurs- en beleidscoördinatie 00.90 Representatie 00.95 Communicatie en PR 08.60 Beheer en onderhoud gemeentelijke gebouwen 09.00 Algemene uitkering (uitgaven) 09.10 Onroerende-zaakbelastingen (uitgaven) 09.20 Toeristenbelasting (uitgaven) 09.21 Forensenbelasting (uitgaven) 09.40 Deelnemingen en beleggingen (uitgaven)
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen G. van der Berg ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen E.H. van der Geest L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas
- 73 -
3.0 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Inleiding In dit hoofdstuk worden de inkomsten van de gemeente toegelicht die niet direct aan een programma zijn toe te rekenen. De bekostiging van het voorzieningenniveau in de gemeente wordt onder meer gevonden in algemene dekkingsmiddelen. Het gaat hierbij om belastingen, de algemene uitkering uit het Gemeentefonds en deelnemingen. De lasten van deze posten, zoals de kosten van de belastingheffing en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken, zijn opgenomen in het programma 10 Bestuur en middelen. In dit hoofdstuk gaat het met name over de onroerende zaak-, toeristen- en forensenbelasting, de deelnemingen en de uitkeringen uit het Gemeentefonds. Deze middelen hebben geen vastgesteld bestedingsdoel. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing en de rioolrechten die verantwoord worden in programma 3 Ruimtelijke ordening en milieu. Wat heeft het gekost? Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Toevoeging reserve Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013 2.292.167 30.709.59328.417.4252.762.513 1.686.32227.341.234-
Primitieve begroting 1.623.997 30.405.70628.781.909727.125 1.122.00029.176.584-
begroting 2014 3.843.129 31.352.57827.509.4491.577.453 2.403.27528.335.271-
Rekening 2014 2.723.782 31.428.25428.704.4721.621.845 1.949.26229.031.889-
Saldo 2014 1.144.36975.6761.220.04544.392 454.013 721.640-
Financiële analyse De financiële analyse bevat verklaringen voor over- en onderschrijdingen op de producten groter dan € 25.000,--. Lasten Product 0960 Overige dekkingsmiddelen; onderschrijding € 699.300,-Op het onderdeel verdelingsverschillen is een onderschrijding van € 966.000,--. Dit wordt o.a. veroorzaakt doordat op diverse onderdelen van de algemene bedrijfsvoering de werkelijke kosten in totaliteit lager (€ 228.000,--) zijn uitgevallen dan de geraamde doorbelasting. Daarnaast is hier het effect van de afwaardering van de grondexploitaties geraamd. Doordat werkelijk de rentebate niet is verwerkt in de grondexploitaties (zie verklaring hieronder bij lagere baten) is bij de lasten ook sprake van een onderschrijding (€ 765.000,--). Op het product zijn de financiële effecten van een aantal te behalen heroverwegingen geraamd. Doordat de realisatie op een ander product heeft plaatsgevonden leidt dit op de overige dekkingsmiddelen tot een overschrijding van € 238.000,--. Product 0970 - Onvoorziene uitgaven; onderschrijding € 444.900,-De gereserveerde (kapitaal)lasten voor geplande investeringen/activiteiten zijn geraamd op het product Onvoorziene uitgaven. Voor 2014 is sprake van een onderuitputting op de gereserveerde kapitaallasten van € 445.000,--. De raad heeft in zijn vergadering van februari 2015 ingestemd een deel van de jaarbudgetten uit de gereserveerde kapitaallasten over te hevelen naar het volgende boekjaar. Baten Product 0901 Algemene uitkering inkomsten; € 194.800,-- meer Bij de raming van de inkomsten Algemene uitkering is rekening gehouden met de uitkering over het boekjaar 2014. In 2014 zijn echter ook verrekeningen over voorgaande jaren verantwoord. Diverse maatstaven worden na afloop van een boekjaar definitief vastgesteld. De verrekeningen resulteren in een hoger verantwoorde uitkering.
Jaarstukken 2014
- 74 -
Product 0911 Onroerend zaakbelasting; € 48.700,-- meer De hogere inkomsten zijn marginaal ten opzichte van de raming. Product 0919 Toeristenbelasting; € 60.500,-- meer De voorlopige aanslagen 2014 en de raming van de nog te ontvangen bedragen zijn gebaseerd op de aantallen definitieve aanslagen 2013. Dit geeft een hogere opbrengst van de begrote toeristenbelasting. Bij de definitieve aanslagen zal blijken of het nog te ontvangen bedrag juist is ingeschat. Product 0923 Forensenbelasting; € 48.700,-- minder In maart 2014 zijn de aanslagen forensenbelasting 2013 opgelegd. Bij de begroting was een inschatting gemaakt van het aantal objecten dat in aanmerking komt voor de forensenbelasting. Vanuit de inventarisatie in 2013 is gebleken dat het ingeschatte aantal te hoog is geweest. In 2014 worden weer controlewerkzaamheden uitgevoerd. Mogelijk neemt het aantal aanslagen hierdoor toe. Blijft de vraag of de geraamde opbrengst wordt gerealiseerd. Product 0941 Deelnemingen/beleggingen; € 33.500,-- meer De hogere opbrengst wordt veroorzaakt doordat bij de begroting abusievelijk de ontvangen rente van Vitens voor de langlopende geldlening niet was geraamd Product 0960 Overige dekkingsmiddelen; € 213.100,-- minder De werkelijke stand van de reserves waarover de bespaarde rente is berekend, was hoger dan de begrote stand van de reserves. Dit heeft geleid tot een hogere rentebate. Echter de afwaardering van de grondexploitaties is gecompenseerd door het afzien van rentebijschrijving op de grondexploitaties. Dit leidt tot een nadeel in de rentebaten vanaf de grondexploitaties. Toevoeging aan reserves Product 0960 Overige dekkingsmiddelen: € 144.400,-- meer toegevoegd De werkelijke stand van de reserves waarover de bespaarde rente is berekend, was hoger dan de begrote stand van de reserves. Dit heeft geleid tot een hogere toevoeging aan de reserves. Daarnaast is de voorziening voor juridische procedures extra gedoteerd voor € 100.000,--. Onttrekking aan reserve Product 0941 Deelnemingen/beleggingen : € 107.400,-- meer onttrokken Als dekking van de kosten lening preferente aandelen Vitens wordt het jaarlijks circa € 107.000,-onttrekken uit de bestemmingreserve preferente aandelen Vitens. Deze onttrekking was bij de begroting abusievelijk niet geraamd. Product 0960 Overige dekkingsmiddelen: € 561.400,-- minder onttrokken Op het product is het voorlopige effect van de hoofdlijnenrapportages via begrotingswijziging verwerkt. Bij de tweede hoofdlijnenrapportage 2014 is een onttrekking geraamd van € 365.000,--. Deze geraamde onttrekking heeft niet plaatsgevonden maar is meegenomen in het rekeningresultaat. Daarnaast heeft de raad in haar vergadering van januari 2014 ingestemd met een onttrekking aan de reserve restauratie monumenten van € 270.000,-- ten behoeve van de verbouw (klimaatinstallatie en toiletgroepen) van het gemeentehuis. De werkelijke onttrekking is lager (€ 70.000,--) omdat niet alle kosten in 2014 gemaakt zijn.
Jaarstukken 2014
- 75 -
Onder dit hoofdstuk ‘Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien’ vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 2 – Producten Productnr. Omschrijving 09.01 Algemene uitkering (inkomsten) 09.11 Onroerende-zaakbelastingen (inkomsten) 09.19 Toeristenbelasting (inkomsten) 09.23 Forensenbelasting (inkomsten) 09.41 Deelnemingen en beleggingen (inkomsten) 09.60 Overige dekkingsmiddelen 09.70 Onvoorziene uitgaven
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas
- 76 -
Jaarstukken 2014
- 77 -
4. Paragrafen 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8
Weerstandsvermogen en risicobeheersing Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Gemeentelijke heffingen Programma overstijgende projecten 4.8.1 Heroverwegingen 4.8.2 Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie 2015
Jaarstukken 2014
- 78 -
Jaarstukken 2014
- 79 -
4.1
Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing
Inleiding Om inzicht te verschaffen in de robuustheid van de begroting van de gemeente bepaalt artikel 11 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dat in de paragraaf weerstandsvermogen een relatie wordt gelegd tussen de gemeentelijke weerstandscapaciteit en de risico’s. Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de aanwezige middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwacht en aanzienlijk zijn, af te dekken. Weerstandsvermogen is dat deel van de weerstandscapaciteit dat niet nodig is voor afdekking van alle risico’s ofwel: Weerstandsvermogen is weerstandscapaciteit minus totaal van alle risico’s. De omvang van de weerstandscapaciteit is van belang voor de beoordeling van de financiële positie van de gemeente. De weerstandscapaciteit omvat de mogelijkheden voor een gemeente om financiële tegenvallers (risico’s) op te kunnen vangen. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen structurele en incidentele weerstandscapaciteit. Met het eerste worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de programma’s. Met de incidentele weerstandscapaciteit wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed op de voortzetting van taken op het geldende niveau. Gemeente Nunspeet gebruikt in eerste instantie de incidentele weerstandscapaciteit om zowel incidentele als structurele tegenvallers te dekken. Mochten zich gedurende een jaar structurele tegenvallers voordoen, zonder dat daar meevallers tegenover staan, dan mogen deze eerst incidenteel worden afgedekt door middel van incidentele weerstandscapaciteit. Vervolgens zal hiervoor bij de eerstvolgende begroting structurele dekking gezocht worden. Lukt dit niet dan wordt de structurele weerstandscapaciteit als dekkingsmiddel ingezet. De weerstandscapaciteit bestaat uit: Structurele weerstandcapaciteit De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit: 1. Onvoorziene uitgaven structureel. 2. Onbenutte belastingcapaciteit. Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit: 1. Het vrije deel van de algemene reserve 2. De bestemmingsreserves. 3. Stille reserves (gesteld op nihil). 4. Onvoorzienbare uitgaven incidenteel. Ad 1 Onvoorziene uitgaven Artikel 8 (lid 1 en lid 6) van het BBV verplicht iedere gemeente een bedrag voor onvoorziene uitgaven op te nemen in de begroting. De post onvoorzien is een buffer voor externe onvoorzienbare tegenvallers. Het dekt uitgaven die voldoen aan de drie “O’s” (Onvoorzien, Onvermijdbaar en Onuitstelbaar). Er is een bedrag geraamd van € 88.900. Dit bedrag wordt gesplitst in onvoorzienbare uitgaven incidenteel € 63.500 en onvoorzienbare uitgaven structureel € 25.400. In 2014 is een bedrag van € 55.862 aan onvoorzienbare uitgaven incidenteel uitgegeven. Aan onvoorzienbare uitgaven structureel is niets uitgegeven.
Jaarstukken 2014
- 80 -
Ad 2 Onbenutte belastingcapaciteit Opbrengst onroerende-zaakbelastingen (OZB) versus normtarief OZB-artikel 12 van de Financiele verhoudingswet (FVW). Wanneer de algemene middelen van de gemeente aanmerkelijk en structureel tekort zullen schieten om in noodzakelijke behoeften te voorzien, kan een aanvullende uitkering worden aangevraagd. Wel moeten de eigen inkomsten zich op een redelijk peil bevinden. Onderstaand is de berekening weergegeven tussen dit ‘redelijke’ peil en de werkelijke begrote opbrengsten OZB. In de Meicirculaire 2014 (paragraaf 2.4.3 Maatstaf OZB) staat aangegeven dat de WOZ-waarde 0,1790% bedraagt voor toelating tot artikel 12 van de FVW.
Woonruimten Niet-woonruimten, eigenaar Niet-woonruimten, gebruiker
WOZ-waarde 1-1-2014 2.645.530.000 540.532.998 499.552.997
TOTAAL
3.685.615.995
Maximale opbrengst volgens de uitzendpunten artikel 12 van de FVW Begrote opbrengst 2014 OZB (inclusief dekkingsvoorstel)
6.597.253 3.631.000
Onbenut (uitgaande van netto opbrengsten)
2.966.253
In vorige berekeningen van de onbenutte belastingcapaciteit werd er niet rekening gehouden met het deel van de niet-woonruimten gebruiker. De provincie houdt in haar berekening daar wel rekening mee. In de bepaling van onze onbenutte belastingcapaciteit wordt daarom voortaan de berekeningswijze van de provincie aangehouden. Ad 3 Het vrije deel van de algemene reserve, de vrije reserve en de bestemmingsreserve Algemene reserve De doelstelling van de algemene reserve is het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van onvoorziene ontwikkelingen waarvoor geen voorziening is getroffen. Het saldo van de algemene reserve bedraagt per 1 januari 2015 € 4.750.000 (per 1 januari 2014:€ 5.135.000). De algemene reserve bestaat uit drie onderdelen: - Het beslag in de algemene reserve per 1 januari 2015 bedraagt € 1.791.000 (1 januari 2014: € 2.592.000). Dit gedeelte maakt geen deel uit van het weerstandsvermogen, het is immers bestemd voor een ander doel. - Het bodembedrag voor 1-1-2015 is berekend op € 1.633.000,-- (per 1-1-2014 was dat € 1.561.000). De renteopbrengst van dit deel van de algemene reserve wordt ingezet als dekkingsmiddel en kan zonder een gat in de begroting te schieten, niet voor andere doeleinden worden ingezet. Het bodembedrag is daarom geen onderdeel van het weerstandsvermogen. - Het vrij besteedbare deel van de algemene reserve bedraagt per 1-1-2015 € 1.325.000 (1-1-2014 € 962.000) en maakt deel uit van het weerstandsvermogen.
Jaarstukken 2014
- 81 -
Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves kunnen worden verdeeld in geblokkeerde of beklemde reserves en overige bestemmingsreserves. Onder geblokkeerde of beklemde reserves verstaan we reserves waarover niet (geheel of gedeeltelijk) vrij kan worden beschikt, omdat deze reserves worden gebruikt om structurele dekkingsmiddelen voor de gemeente begroting genereren. Deze geblokkeerde of beklemde reserves maken geen onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. De overige bestemmingsreserves zijn gevormd voor een bepaald doel. De raad heeft de bevoegdheid de bestemming te wijzigen en deze in te zetten voor het opvangen van tegenvallers. De stand van de bestemmingsreserves op 31 december 2014 € 42,0 miljoen (31 december 2013: € 38,4 miljoen). Een belangrijk deel van de bestemmingsreserves is geblokkeerd vanwege de structurele inzet van de renteopbrengst als dekkingsmiddel. In onderstaand overzicht is aangegeven welke overige bestemmingsreserves niet geblokkeerd of beklemd zijn. tabel overige bestemmingsreserves (niet geblokkeerd of beklemd) bedrag
Soort reserve
Egalisatie tarieven afvalstoffenheffing
1.121.000
Egalisatiereserve wegen
0
Egalisatiereserve bouwleges
0
Egalisatie tarieven rioolrecht
703.000
Reserve automatisering
115.000
Reserve restauratie eigen monumenten
127.000
Reserve restauratie gem monumenten
158.000
Bestemmingsreserve riolering
0
Reserve bodemverontreiniging
1.104.000
Reserve onderhoud graven Nunspeet
9.250
Reserve onderhoud graven Nunspeet West
19.300
Reserve afkoop onderhoud graven Elspeet
5.300
Reserve IRTV
99.000
Reserve bosexploitatie
980.000
Reserve grondexploitatie
324.000
Reserve wachtgeldverplichtingen
445.000
Reserve sociale knelpunten
212.000
Reserve toekomstige WMO uitgaven
727.000
Reserve stimulering goedkope woningbouw
122.000
Reserve BWS gelden
0
Reserve opbrengst verkoop Nuon
0
Reserve herontwikkeling gemeentegebouwen
27.000
Reserve onderhoud recreatieve fietspaden
0 6.297.850
Ad 4 Stille reserves Bij stille reserves moet worden gedacht aan bezittingen die beneden de marktwaarde in de boeken staan en die zonder bezwaar direct te verkopen zijn. De gemeente heeft echter nauwelijks nog panden anders dan panden en gronden die nodig zijn voor de grondexploitatie. De gemeente is aandeelhouder van NV Bank Nederlandse Gemeente (BNG), NV Alliander en waterleidingmaatschappij Vitens. Aangenomen kan worden dat de aandelen bij een eventuele verkoop meer opbrengen dan de boekwaarde. Er is hier dus sprake van een stille reserve. Deze ruimte kan echter niet direct benut worden onder het huidige beleid en de huidige taakuitvoering, omdat de inkomsten uit deze aandelen structureel geraamd zijn in de begroting.
Jaarstukken 2014
- 82 -
Weerstandscapaciteit In onderstaande tabel wordt de weerstandscapaciteit voor de begroting 2015 weergegeven:
tabel weerstandscapaciteit onderdeel weerstandscapaciteit
bedrag
Structurele weerstandscapaciteit 1. Onvoorzien structureel
25.400
2. Onbenutte belastingcapaciteit
2.966.253
Structurele weerstandscapaciteit
2.991.653
Incidentele weerstandscapaciteit 3. Vrije deel algemene reserve
1.325.000
3. Vrije deel bestemmingsreserves
6.297.850
4. Stille reserves
0
5. Onvoorzien incidenteel
63.500
Incidentele weerstandscapaciteit
7.686.350
Totale weerstandscapaciteit
10.678.003
Risico’s Tegenover de hierboven geïnventariseerde weerstandscapaciteit staan de risico’s die de gemeente loopt. Deze risico’s zijn van uiteenlopende aard en hangen samen met onder andere de schaalgrootte en gemeente specifieke factoren. Het managen van deze risico’s wordt risicomanagement genoemd. Risicomanagement in relatie tot het weerstandsvermogen Bij risicomanagement gaat het om het uitvoeren van een systematische en periodiek terugkerend proces van identificeren, beoordelen, kwantificeren van risico’s, het bepalen en uitvoeren van activiteiten en maatregelen die de kans van optreden en/of de gevolgen van risico’s, beheersbaar houdt en het evalueren en rapporteren over de verschillende stappen in het proces. Doelstellingen De volgende doelstellingen streeft gemeente Nunspeet met risicomanagement: a. b. c. d. e.
Reduceren van de gevolgen van risico’s Voldoen aan wet- en regelgeving Actualisering van het weerstandsvermogen Verhogen van risicobewustzijn Beoordelen en optimaliseren van het weerstandsvermogen
Jaarstukken 2014
- 83 -
Indeling Risico’s Gemeente Nunspeet hanteert voor de identificatie van de risico’s de volgende indeling: a. b. c. d. e. f. g. h.
Juridische risico’s; Financiële risico’s; Personele / organisatorische risico’s Grondexploitatie en strategische aankopen risico’s Milieurisico’s Verbonden partijen Risico’s sociaal domein Reguliere risico’s
Analyse en beoordelen van de risico’s Om risico’s te kunnen beoordelen worden de kans en het (financiële) gevolg van elk risico bepaald. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van zogenaamde referentiebeelden. Als wordt geschat dat een risico zich bijvoorbeeld eenmaal in de tien jaar zal voordoen is de kans op optreden 10%. Als een risico zich eenmaal per jaar kan voordoen is de kans 90%. Bij 100% is het geen risico meer. Daarna wordt per risico het financiële gevolg ingeschat in het geval het risico zich daadwerkelijk zou voordoen. Hierna treft u twee tabellen de indeling van de kansen en financiële gevolgen aan. Voor de beoordeling van de kans dat een risico daadwerkelijk optreedt hanteren we vijf klassen met de volgende referentiebeelden: Klasse 1 2 3 4 5
Aantal keren dat risico, zich naar verwachting voordoet < 1 x per 10 jaar 1 x per 5 – 10 jaar 1 x per 2 – 5 jaar 1 x per 1 – 2 jaar 1 x per jaar of <
Kans 10% 30% 50% 70% 90%
Voor het bepalen van de financiële gevolgen wordt gebruik van de volgende indeling: Klasse 0 1 2 3 4 5
Bandbreedte Geen gevolgen € 0 < € 5.000 € 5.000 < € 25.000 € 25.000 < € 75.000 € 75.000 < € 250.000 >€ 250.000
Financieel gevolg Geen Zeer laag Laag Midden Hoog Zeer hoog
Het reële financiële gevolg wordt dus bepaald door de ‘Kans’ en het ‘Financiële gevolg’ met elkaar te vermenigvuldigen. De risico’s met het grootste financiële gevolg krijgen de hoogste prioriteit bij het beheersen van de risico’s.
Jaarstukken 2014
- 84 -
Ad a Juridische risico’s Dwangsom Op 1 oktober 2009 is de Wet dwangsom en beroep bij niet-tijdig beslissen in werking getreden. Als gevolg hiervan kunnen burgers de gemeente in gebreke stellen en verbeurt de gemeente na ontvangst van de ingebrekestelling een dwangsom als niet tijdig op een aanvraag is beslist. Er zijn intern diverse werkafspraken gemaakt om beslistermijnen te bewaken en ontvangst van ontvankelijke ingebrekestellingen zo veel mogelijk te voorkomen. In 2014 is er één keer een dwangsom van € 40 uitgekeerd. Griffierechten Het kabinet had het voornemen de rechtspraak kostendekkend te maken. Het wetsvoorstel is nog steeds in behandeling. De burger zou bij een procedure fors meer moeten betalen. Ook de gedaagde (de gemeente) zou dan meer moeten bijdragen in een procedure wanneer de burger in het gelijk zou worden gesteld. Om de toegang tot de rechter te waarborgen heeft de Tweede Kamer besloten de griffierechten niet te verhogen. Het financiële risico voor de gemeente is daarom beperkt. Het risico wordt daarom op nihil gesteld bij de vertaling van dit financiële risico. Proceskosten Voor bezwarenprocedures en (hoger) beroepsprocedures waarin de gemeente in het ongelijk wordt gesteld, wordt de gemeente veroordeeld in de proceskosten. De hoogte van de proceskostenvergoeding is gerelateerd aan het aantal proceshandelingen dat in de betreffende procedure is verricht. Het afgelopen is er in elf zaken beroep, hoger beroep of voorlopige voorziening ingesteld. Hierbij is de gemeente vier keer in het ongelijk gesteld. Aan griffiekosten is € 440 vergoed en bedrag van € 3.180 aan proceskosten betaald. Inkoop en aanbesteding Door de invoering van de Aanbestedingswet 2012 is het risico van een juridische procedure toegenomen. Voor de keuze van inkoopprocedure wordt uitgegaan van indicatieve bedragen. Dit geeft ruimte voor verschillen van inzicht en is daardoor een risico. Daarnaast is de economische situatie nog steeds zo, dat partijen eerder bereid zijn gunning via de rechter af te dwingen. Er zijn 2014 geen nieuwe procedures gestart. Op dit moment loopt er een procedure tegen de zes RNV gemeenten. Dit wordt mogelijk opgelost door soort aandeelhouderschap aan te gaan met Omrin. De verwachting is dat de procedure die loopt, gestaakt gaat worden. Van de voordelige tarieven wordt al gebruik gemaakt. Claims van derden Bij het opstellen van de jaarrekening 2013 is een inventarisatie gehouden van de op dat moment bekende verzoeken of te verwachte verzoeken voor planschade en de diverse juridische procedures (afkoopbedrag; schadeclaims). Hiervoor is voorziening Planschades en Juridische procedures gevormd. De risico’s voor planschade zijn zo veel mogelijk bij de initiatiefnemer ondergebracht. (Plan)schades die onvermijdelijk ten laste van de gemeente komen, worden ten laste van het rekening resultaat gebracht. Ook de kosten van het opstellen van een schadeanalyse komen ten laste van de gemeente. Omdat steeds meer juridisch adviesbureaus zich gaan specialiseren in planschaden, is het risico van schade-analysekosten steeds groter. In de begroting is hiermee geen rekening gehouden. In de voorziening is wel rekening gehouden met schade-analysekosten waarvan de melding bekend is. Er kunnen nog claims binnenkomen.
Jaarstukken 2014
- 85 -
tabel juridische risico's Risico
S=Structureel I=Incidenteel S of Kans van Financieel I optreden gevolg
Reëel financieel gevolg
Dwangsom
I
20%
7.500
Griffierechten
I
0%
0
0
Proceskosten
I
50%
7.000
3.500
Inkoop en aanbesteding
I
50%
40.000
20.000
Claims van derden
I
50%
20.000
10.000 35.000
Totaal juridische risico's
Ad b
1.500
Financiële risico’s
Heroverwegingen De restant taakstelling eigen organisatie voor 2014 was circa € 50.000. Deze is gerealiseerd door natuurlijk verloop van medewerkers en efficiency voordelen binnen de organisatie. Het restant van de heroverweging taakstelling eigen organisatie bedraagt voor 2015 ongeveer € 52.000. (2016: € 177.000; 2017: € 177.000; 2018: € 302.000). Wanneer er rekening gehouden wordt met natuurlijk verloop van onze medewerkers is deze taakstelling te realiseren. Dit risico wordt daarom op nihil gesteld. Rente Eind 2013 is door de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor het zogenaamde Schatkistbankieren aangenomen. Dit houdt in dat decentrale overheden verplicht hun liquide middelen aanhouden bij de Nederlandse schatkist. Tijdelijke overschotten aan liquide middelen kunnen niet meer uit oogpunt van een optimaal liquiditeitsbeheer in deposito uitgezet of tegen een gunstige rente op een spaarrekening bij een commerciële bank gezet worden. Dit kan in situaties met hogere rentetarieven een negatief effect op de rendementsverwachting hebben. Wel biedt de staat de mogelijkheid om overtollige gelden voor langere periode in depot weg te zetten. Echter de rentevergoeding is aanzienlijk lager dan die bij commerciële banken. De gemeente had in 2014 een financieringstekort. Door de uitzonderlijk lage korte rente is er in 2014 met kort geld gefinancierd. De hiervoor geldende rentepercentages liggen ver onder de door de gemeente gehanteerde renteomslag. In geval van een overschot zouden de te behalen rentevergoedingen de waardevermindering door inflatie niet eens kunnen compenseren Gezien de gemiddelde rentelast van het per 31 december 2015 met vreemd vermogen gefinancierde deel kan worden geconcludeerd dat de geraamde financieringsstructuur en in relatie hiermee ook het weerstandsvermogen van onze gemeente op 1 januari 2015 als redelijk kan worden beoordeeld. Omslagrente berekening van de renterisiconorm is opgenomen in de paragraaf financiering. Uit dit overzicht blijkt dat de gemeente vrijwel geen renterisico loopt. Wanneer de omslagrente lager is dan de marktrente, ontstaat er een risico. Dit is een gevolg van het feit dat hieruit een financieel nadeel voortvloeit voor de begroting. Als het rentepercentage van aan te trekken leningen lager is dan de geraamde omslagrente van 3.25, blijft het renterisico het komende jaar acceptabel. In het komende jaar zal de ECB (Europees centrale bank) een ruim monetair beleid blijven voeren. Verwacht wordt dat de kapitaalmarktrente (lange rente), gezien de verwachte economische ontwikkelingen (zoals lichte economische groei, inflatie) in het komende jaar iets gaat stijgen (BNG-nieuwsbrief 14 juli 2014). Op grond van deze verwachting is er, naar het zich nu laat aanzien, vrijwel geen renterisico te verwachten
Jaarstukken 2014
- 86 -
Er zijn in 2014 geen leningen aangetrokken. Financiering heeft binnen de geldende kaders plaats gevonden met zogenaamd kort geld Algemene uitkering In de programmabegroting 2014-2017 is de raming gebaseerd op de Meicirculaire 2013. De gevolgen van het regeerakkoord zijn hierin verwerkt. Vanaf 2012 is de normeringsystematiek weer van toepassing. Dus lagere rijksuitgaven betekenen lagere inkomsten voor de gemeente (en andersom). Onzekerheden op dat moment vormen nog steeds de decentralisaties in het sociaal domein, de herverdeling /groot onderhoud van het gemeentefonds en de te verwachten aanvullende bezuiniging van zes miljard door het Rijk. In verband met de te verwachten efficiencykortingen en de herverdeling is als bestaand beleid in de raming op basis van de meicirculaire 2013 een stelpost opgenomen van € 400.000 in 2015; van € 800.000 in 2016 en € 1.200.000 in 2015. In het dekkingsvoorstel bij de Programmabegroting 2014-2017 zijn deze bedragen gehalveerd. Verder is in verband met de te verwachten bezuiniging bij het Rijk van zes miljard vanaf 2014 een stelpost opgenomen van € 300.000,-- structureel. Na het opmaken van de programmabegroting 2014-2017 zijn via een aantal circulaires aanpassingen van de gemeentefondsuitkering bekend gemaakt. In de september-circulaire 2013 zijn de bezuinigingen van het Rijk van 6 miljard verwerkt. Na inzet van de hiervoor al opgenomen stelpost van € 300.000 is het resterende verschil ten opzichte van de meicirculaire 2013 zodanig dat geen bijstelling van de programmabegroting heeft plaatsgevonden. De mutaties voor 2014 in de december-circulaire 2013, de meicirculaire 2014 en de september-circulaire 2014 zijn beperkt geweest en via de hoofdlijnenrapportages gerapporteerd. Verstrekte garanties In totaal zijn voor € 115.565.000 (per 31 dec 2013 was dat € 106.827.000) aan gemeentegaranties aan instellingen verstrekt (peildatum 31 december 2014). Het grootste deel hiervan zijn garanties voor geldleningen waar de gemeente samen met het Rijk een achtervangpositie inneemt (€ 102.767.000) (per 31 dec 2013 was dat € 92.145.000,--). Deze garanties zijn in eerste instantie gegarandeerd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Het restant van de garanties heeft betrekking op geldleningen van instellingen binnen de gemeente en Vitens. Aan particulieren is voor € 2.214.000 (peildatum 31 december 2014) aan gemeentegaranties verstrekt (was € 2.520.000 per 31 december 2013). Deze leningen zijn in eerste instantie gegarandeerd door de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). De gemeente heeft voor deze leningen een achtervangpositie. Gezien de kredietwaardigheid van de geldnemers van zowel instellingen als particulieren is het aan de garanties verbonden risico zeer gering. Verkoop aandelen NUON In 2009 heeft de gemeenteraad ingestemd met de verkoop van de aandelen NV Nuon Energy aan Vattenfall. In juni 2009 is de eerste tranche van 49% ontvangen. De tweede tranche van 15% is ontvangen in 2011. De derde tranche van ook 15% is vervroegd ontvangen in 2012 en de uitbetaling van de vierde (en laatste) tranche van 21% is gepland in juli 2015. Het netwerk NV Alliander is niet verkocht. De gemeente Nunspeet blijft hiervan aandeelhouder. Bij de uitbetaling van de eerst tranche is een deel door Vattenfall op een afzonderlijke bankrekening gestort. Dit bedrag, dat ook wel escrow wordt genoemd, dekte garanties af die aandeelhouders van Vattenfall gaven. Eventuele claims zouden betaald worden uit de escrow. De escrow-gelden zijn inmiddels in verschillende tranches aan de gemeente uitbetaald. De aansprakelijkheidstermijn is in 2014 afgelopen. Er is dus geen risico meer dat de gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor mogelijke claims vanuit het verleden.
Jaarstukken 2014
- 87 -
tabel financiële risico's Risico
S=Structureel I=Incidenteel Kans van optreden Financieel gevolg
Heroverwegingen
S
0%
0
0
Rente
S
30%
90.000
27.000
Reëel financieel gevolg
Omslagrente
S
0%
0
0
Algemene uitkering
S
30%
50.000
15.000
Verstrekte garanties
S
0%
0
0
Tegenvallende subsidieverwachtingen
I
0%
0
0
Verkoop aandelen Nuon
I
0%
0
0 42.000
Totaal financiële risico's
Ad c Personele / organisatorische risico’s Ziektekosten/knelpunten De gemeente Nunspeet is eigen risicodrager voor kosten die het gevolg zijn van ziekteverzuim. Hiervoor is geen bedrag in de begroting geraamd. Het financiële risico om onverwachte personele knelpunten op te vangen wordt geschat op € 150.000, -. Er is in 2014 bedrag van € 55.000 uitgegeven aan onverwachte knelpunten. Korps vrijwillige brandweer Voor inkomstenderving van zelfstandige ondernemers in het korps vrijwillige brandweer was een ongevallenverzekering afgesloten. Dit gaf de zekerheid dat er een basisuitkering is voor de vrijwilliger. Het betekende niet dat alle schade werd vergoed. De gemeente loopt risico over de restschade. Wanneer wij niet aansprakelijk zijn, blijft de restschade in principe voor rekening van de vrijwilliger. Ondanks de overgang van de vrijwillige brandweer naar de VNOG is het risico van toekomstige schadeclaims als gevolg van schade uit het verleden, niet uitgesloten en wordt deze geschat op maximaal € 350.000, -. Er is in 2014 geen schadeclaim binnengekomen. tabel personele/organisatorische risico's Risico
S=Structureel I=Incidenteel Kans van optreden Financieel gevolg
Ziektekosten/knelpunten
S
50%
150.000
75.000
Kosten vrijwillige brandweer
I
20%
350.000
70.000
Reëel financieel gevolg
145.000
Totaal personele/organisatorische risico's
Ad d Grondexploitatie en strategische aankopen risico’s Grondexploitatie Voor de grondexploitaties is een berekening opgesteld van de nog te verwachten kosten en opbrengsten, resulterend in een bijstelling van de verwachte winst c.q. verlies. Deze bijstelling vindt plaats aan de hand van de laatste inzichten (waaronder contractuele verplichtingen en geformuleerde beleidsuitgangspunten) op het gebied van de ontwikkeling van de markt aan de kosten- en opbrengstenkant. Als dit resulteert in een neerwaartse bijstelling van de resultaten, wordt onderzocht op welke wijze dit kan worden gecompenseerd. Daarnaast wordt binnen de reserve grondexploitatie een bodembedrag (financiële buffer) aangehouden dat varieert met de omvang van de risico’s die worden gelopen. Naarmate grondexploitaties vorderen, dalen vaak de onzekerheden (immers een steeds groter deel is gerealiseerd) en daalt ook het bodembedrag. Jaarlijks vindt op grond van artikel 12, lid 1 van de Verordening en artikel 212 van de Gemeentewet de bijstelling plaats na het vaststellen van de jaarrekening.
Jaarstukken 2014
- 88 -
De afgelopen jaren zijn er op diverse grondexploitaties diverse bedragen afgeboekt. De oorzaak hiervan is de verslechterde marktsituatie voor grondverkoop en dure grondaankopen in het verleden. Daarnaast zijn de rentelasten, die normaal gesproken worden gebracht ten laste van de diverse grondexploitaties, niet verder doorbelast. Deze zijn opgevangen binnen de exploitatie van de gemeente Nunspeet en zijn in feite verliesnemingen op deze grondexploitaties. Met uitzondering van het project Molenbeek en het project vrijkomende locaties MFA is van alle lopende grondexploitaties een herberekening gemaakt. Een aantal van deze berekeningen komt negatief uit. Hiervoor is de Voorziening risico's grondexploitatie getroffen voor een bedrag van in totaal € 1.208.000,-- Van dit bedrag is € 1.000.000,-- bedoeld om toekomstige verliezen vanuit het project Molenbeek te dekken en € 208.000,-- ten behoeve van de verliezen vanuit het project Stationslaan. Van de overige projecten (lopende en afgesloten) is het financiële (tussen) resultaat positief en is het resultaat toegevoegd aan de reserve grondexploitaties. Naast bovengenoemd risico van herziening berekening kosten en opbrengsten doen zich nog twee risico’s voor binnen de grondexploitatie. Het Kwalitatief Woonprogramma (KWP) heeft als doel het woningaanbod op regionaal niveau, zowel kwantitatief als kwalitatief zo goed mogelijk af te stemmen op de behoefte (vraag) aan woningen. De provincie heeft als opvolger van dit KWP, de Kwantitatieve Opgaven Wonen vastgesteld. Dit geeft de regionale woonbehoefte aan tot het jaar 2025. Het blijft natuurlijk een risico wanneer er anders wordt gebouwd dan de behoefte naar een bepaalde soort woningen. Een ander risico is dat de boekwaarde van de aangekochte gronden en/of objecten die niet deel uitmaken van een exploitatieplan, stijgen, boven de actuele marktwaarde. Bij de actualisatie per 31 december 2014 was er één vastgoed/object (Bovenweg) dat naar beneden bijgesteld moest worden. De afwaardering heeft plaats gevonden ten laste van de reserve grondexploitatie. Het financiële gevolg en de kans van optreden van de risico’s in de grondexploitatie zijn in navolgende tabel weergegeven. Het financiële gevolg is gebaseerd op het worst case scenario. Dit is de boekwaarde van grondexploitatie.
tabel Grondexploitatie en strategische risico's
S=Structureel I=Incidenteel
Risico
optreden
Molenbeek fase 1
I
gevolg 50%
financieel
11.618.000
Voorziening Molenbeek
5.809.000 -1.000.000
Weversw eg
I
30%
1.659.000
497.700
De Kolk
I
30%
7.722.000
2.316.600
30%
440.000
132.000
30%
860.000
258.000
30%
1.963.000
Vrijkomend MFA locaties Stationslaan
I
Voorziening Stationslaan
I
Elspeet Noord West Totaal grondexploitatie en strategische risico's
I
-208.000 588.900 8.394.200
Molenbeek wordt door de uitspraak van de Raad van State als geheel opnieuw onder de loep genomen en daarom is er geen sprake meer van fase 1 en 2. Het risico bij beide fases is daarom dan ook gelijk. De kans van optreden is ook groot omdat er vermoedelijk meer kosten voor planontwikkeling gemaakt gaan worden en er waarschijnlijk minder huizen gepland worden dan in het oorspronkelijke plan. Hierdoor is de kans groot dat er meer kosten gemaakt worden en lagere opbrengsten gerealiseerd worden.
Jaarstukken 2014
- 89 -
Ad e Milieurisico’s Milieu en bodemverontreiniging Het algemeen beleid op dit punt is dat de kosten van een eventuele sanering worden verhaald op de veroorzaker. Is dit niet meer mogelijk, dan wordt bij een mobiele verontreiniging (een zich verplaatsende verontreiniging) gesaneerd en bij een immobiele verontreiniging nagegaan of er gevaren zijn voor de volksgezondheid. Is dit het geval, dan volgt sanering (zo mogelijk binnen de begrote budgetten). Is dit niet het geval, dan wordt nagegaan of op een nader geschikt moment sanering mogelijk is op een manier die effectief en doelmatig is (ook in relatie tot de hiermee gepaard gaande financiële middelen). Voor de bekende bodemverontreinigingen is de reserve bodemverontreiniging gevormd. De verwachting is dat deze niet meer volledig noodzakelijk is. Voor niet bekende bodemverontreinigingen zijn de financiële gevolgen lastig in te schatten. Deze zijn afhankelijk van de aard en omvang van de verontreiniging en het tijdstip van het ontstaan van de verontreiniging, na 1987 is een nieuw geval en moet volledig opgeruimd worden en voor 1987 is een oud geval en mag functioneel gesaneerd worden. Daarnaast is het afhankelijk van de mogelijkheid om de kosten te verhalen op de veroorzaker. De gevormde reserve hoger is dan het mogelijke financiële gevolg.Er hebben in 2014 geen onttrekkingen plaatsgevonden. tabel milieu en bodemverontreiniging risico's
S=Structureel I=Incidenteel
Risico
optreden
Milieu en bodemverontreiniging Totaal milieu en bodemverontreiniging risico's
I
gevolg 10%
financieel 300.000
30.000 30.000
Ad f Verbonden partijen Verbonden partijen De gemeente is financieel mede aansprakelijk voor een aantal samenwerkingsverbanden (paragraaf Verbonden partijen). Directe deelnemingen in vennootschappen: - Bank Nederlandse Gemeenten NV; - NV Alliander; - Vitens NV. Overige deelnemingen: - Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe; - Regio Noord-Veluwe; - Omgevingsdienst Noord-Veluwe; - Recreatiegemeenschap Veluwe; - Coöperatie Gastvrije randmeren - Stichting Muziekschool Noordwest-Veluwe; - Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland; - NV Inclusief Groep; - Stichting Primair Openbaar Onderwijs Noord-Veluwe; - Gemeentelijke of gemeenschappelijke gezondheidsdienst (GGD) Gelre-IJssel. Per verbonden partij is een risicoanalyse gemaakt. Via deze risicoanalyse wordt gekeken naar de mate van risico dat de gemeente bij de verbonden partijen loopt. Bij sommige verbonden partijen is een beoordeling op cijfers lastig. Soms komt dit doordat recente cijfers nog niet voorhanden zijn. Bij deze verbonden partijen is gekeken naar de bijdrage die de gemeente levert en het financiële nadeel dat de gemeente loopt bij een eventueel faillissement. Hierbij is een inschatting gemaakt van de kans dat een faillissement zich voordoet. Van de directe deelnemingen in vennootschappen is de nominale waarde van het belang van onze gemeente in de vennootschap als risico opgenomen verhoogd met de ontvangen dividenden. Van de overige deelnemingen in vennootschappen is als financieel gevolg opgenomen de
Jaarstukken 2014
- 90 -
jaarbijdrage. In de paragraaf weerstandsvermogen van de jaarrekening zijn we nog uitgegaan van twee keer de jaarlijkse bijdrage, maar dat is wel erg voorzichtig geschat. De kans van optreden wordt geclassificeerd met risico laag, gemiddeld of hoog. Per verbonden partij is het risico (kans van optreden) op grond daarvan, uitgedrukt in een percentage. De toelichting op de belangen voor onze gemeente vindt u terug in de paragraaf verbonden partijen. In onderstaande tabel zijn de risico’s per verbonden partij uitgedrukt in geld. Bij een kans van optreden die als “laag” is gekwalificeerd is rekening gehouden met een percentage van 10%. Bij een ‘hoge’ kwalificatie is een percentage van 30%, 50% of 70% aangehouden, afhankelijk van de inschatting van de kans van optreden. Er zijn drie deelnemingen waarbij het risico voor de gemeente Nunspeet als “hoog” wordt ingeschat. Stichting Muziekschool Noordwest Veluwe Op 30 juni 2011 heeft de gemeenteraad ingestemd met de kaders voor de bestuurlijke ontvlechting van de muziekschool. Een garantstellingsovereenkomst vormt de basis van de bestuurlijke ontvlechting. Conform de overeenkomst, staan de gemeentes voor een periode van 15 jaar (tot en met 2026) garant, voor uitkeringsverplichtingen voortvloeiend uit de rechtspositiebepalingen, zoals die van toepassing zijn op werknemers, die op 1 oktober 2011 in dienst zijn van de muziekschool. De gemeente Nunspeet staat garant voor € 767.692,--. Op 30 oktober 2013 is de Muziekschool failliet verklaard. Nieuwe initiatieven zijn gerealiseerd. Een aantal werknemers heeft inmiddels een andere dienstbetrekking. Het risico wordt hoog ingeschat. NV Inclusief Groep Als gevolg van het in werking treden van de Particratie wet stromen er geen nieuwe mensen in de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Wat de gevolgen zijn voor de Inclusief Groep is nog niet duidelijk. Wel kunnen we stellen door deze grote mater van onzekerheid dat het risico voor de gemeente hoog is. Stichting Primair Openbaar Onderwijs Noord-Veluwe De financiële situatie bij de stichting PrOo was de afgelopen jaren zorgelijk. De stichting heeft een aantal maatregelen genomen om te komen tot een oplossing van deze zorgelijke situatie. Eén van de openbare scholen in Nunspeet is gesloten. Deze ontwikkeling geeft aan dat het draagvlak onder het openbaar onderwijs wijzigt. Hoe dit in de toekomst verder gaat, is onduidelijk. Het risico voor de gemeente wordt als hoog geschat. tabel risico's verbonden partijen Risico
S=Structureel I=Incidenteel Kans van optreden Financieel gevolg
NV Bank Nederlandse Gemeenten
I
10%
285.000
28.500
NV Alliander
I
10%
345.000
34.500
NV Vitens
I
10%
90.000
9.000
Streekarchivariaat Noordwest Veluwe
I
10%
80.000
8.000
Regio Noord Veluwe
I
10%
302.000
30.200
Omgevingsdienst Noord Veluwe
I
10%
300.000
30.000
Recreatiegemeenschap Veluwe
I
10%
0
0
Coöperatie Gastvrije randmeren
I
10%
0
0
Stichting Muziekschool Noordwest-Veluwe
I
50%
768.000
384.000
Veiligheidsregio Noord Oost Gelderland
I
10%
1.551.000
155.100
Inclusief Groep Stichting Primair Openbaar Onderwijs Noord Veluwe
I
50%
863.000
431.500
I
50%
83.000
41.500
GGD Gelre-IJssel
I
10%
365.000
Reëel financieel gevolg
36.500 1.188.800
Totaal risico's verbonden partijen
Jaarstukken 2014
- 91 -
Ad g
Risico’s sociaal domein
Openeindefinanciering Openeindefinanciering betekent dat het uit te keren bedrag afhangt van het aantal ingediende aanvragen. Hierdoor is geen maximum van het uit te keren bedrag aan te geven. Voorbeelden van Openeindefinanciering zijn de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) en de Wet werk en bijstand (WWB). Tegenover de te verwachten uitgaven aan WWB-uitkeringen is een gelijk bedrag als rijksbijdrage geraamd. Evenals vorige jaren is dus sprake van een budgettair neutrale raming. Voor de WWB-uitkeringen is het definitieve budget voor de uitkeringen in 2014 vastgesteld op € 3.075.160,--, de uitgaven bedroegen daartegenover (geprognotiseerd) € 3.500.000,--. Het tekort op de uitkeringen is over 2014 € 424.840,--. Voor het tekort boven 10% van het toegekende budget ad € 307.516, - wordt een aanvraag ingediend bij het ministerie van SZW voor een aanvullende rijksbijdrage. Voor eigen rekening blijft altijd een bedrag van € 117.324,-- (10% van het budget). Het voorlopig budget over 2015 is nog niet bekendgemaakt. Wel is voor 2015 opnieuw uitgegaan van een budgettair neutrale raming. Als blijkt dat de rijksbijdrage uiteindelijk lager uitvalt dan de te verstrekken uitkeringen, kan onder voorwaarden een aanvullende uitkering worden aangevraagd, waarbij het wel zo is dat in ieder geval 10% van de rijksuitkering voor rekening van de gemeente blijft. Een eventueel resterend tekort moet ten laste gebracht worden ten laste van de lopende exploitatie. Via de tussenrapportages worden eventuele afwijkingen aangegeven. tabel risico's sociaal domein Risico
S=Structureel I=Incidenteel Kans van optreden Financieel gevolg
openeinde WWB/WIJ regeling
S
50%
212.500 212.500
Totaal risico's sociaal domein
Ad h
425.000
Reëel financieel gevolg
Reguliere risico’s
Btw-compensatiefonds Per 1 januari 2003 is het btw-compensatiefonds ingevoerd. Uit het fonds krijgen gemeenten de betaalde btw op nota’s van derden gecompenseerd met uitzondering van de btw die wordt betaald over onderwijsuitgaven en de btw die samenhangt met de subsidiëring van derden. Tegenover deze lagere lasten voor de gemeente staat een uitnamen uit het Gemeentefonds. Dit houdt in dat de invoering van het btw-compensatiefonds voor de gemeenten gezamenlijk geen voordeel heeft. Voor een individuele gemeente kan de invoering van het btw-compensatiefonds echter wel gevolgen hebben. Gezien de duur van het btw-compensatiefonds, worden op dit moment geen financiële gevolgen verwacht. De verhoging van de btw per 1 oktober 2012 heeft geen gevolg voor het weerstandsvermogen. In 2014 heeft dit risico geen financieel gevolg gehad. Tegenvallende subsidieverwachtingen Een risico dat er gelopen wordt, is dat projecten of activiteiten worden uitgevoerd die (deels) gedekt worden door subsidies vanuit de Provinicie. Wanneer achteraf blijkt dat er niet voldaan wordt aan de subsidievoorwaarden, ontstaat het risico van een dekkingstekort. Dit risico wordt beperkt door de aanstelling van een subsidiecoordinator. In 2014 is voldaan aan de subsidievoorwaarden. Voor de bepaling van het weerstandsvermogen wordt daarom het risico op vooralsnog op nihil gesteld.
Jaarstukken 2014
- 92 -
Asbestsanering schoolgebouwen Bij alle scholen die gebouwd zijn voor 1994 zijn in 2012 een asbestinventarisaties uitgevoerd. In Nunspeet zijn er 24 schoolgebouwen onderzocht op asbestsanering. De asbestsaneringen zijn uitgevoerd. De kosten van de saneringen zijn binnen de beschikbare middelen gerealiseerd. In 2014 hebben geen asbestsanering aan scholen plaatsgevonden. Gemeentelijke gebouwen De gemeente heeft verschillende gebouwen in eigendom. Er worden daarbij verschillende risico’s gelopen. De belangrijkste risico’s zijn: asbest, legionellabesmetting, brandveiligheid, veilig werken op daken en wateraccumulatie. De risico’s worden per gebouw geïnventariseerd en in kaart gebracht. Op het gebied van asbest worden de grootste risico’s gelopen. Van de meeste gemeentelijke gebouwen is de asbestsanering uitgevoerd. Van enkele gemeentelijke woningen en kleine objecten moeten de inventarisaties nog plaatsvinden. In 2014 hebben er geen noemenswaardige incidenten plaatsgevonden binnen de gemeentelijke gebouwen. tabel reguliere risico's
S=Structureel I=Incidenteel
Risico
optreden
gevolg
financieel
Btw compensatiefonds
I
0%
0
Tegenvallende subsidieverw achtingen
I
0%
0
0 0
Asbestsanering schoolgebouw en
I
0%
0
0
Gemeentelijke gebouw en Totaal reguliere risico's
I
10%
20.000
2.000 2.000
Beheersing van risico’s Voor elk risico moet een keuze gemaakt worden uit de volgende maatregelen: - Vermijden Het beleid waar een risico door ontstaat, wordt beëindigd. Op een andere manier wordt vormgegeven of wordt geen beleid gestart dat een risico met zich meebrengt. - Verminderen Het risico afdekken via een verzekering, een voorziening of een ander budget in de begroting; de gevolgen van een risico worden beperkt. - Overdragen Dit kan door het beleid dat een risico met zich meebrengt, te laten uitvoeren door een andere betrokken partij, die daarbij ook de financiële risico’s overneemt. - Accepteren Risico’s kunnen ook bewust genomen worden. Als een risico niet wordt vermeden, verminderd of overgedragen, wordt een risico geaccepteerd en moet de eventuele financiële schade volledig via de weerstandscapaciteit worden Financiële vertaling van de risico’s Voor vrijwel alle financiële risico’s die zijn te voorzien en kwantificeerbaar zijn, zijn toereikende voorzieningen of bestemmingsreserves gevormd. Van de risico’s die van materiële betekenis en niet goed te kwantificeren zijn, is een financiële vertaling gemaakt zodat deze risico’s meegenomen worden bij het bepalen van het weerstandsvermogen. Van onderstaande risico’s is de kans van optreden uitgedrukt in een percentage. Het reële financiële gevolg wordt berekend door dit percentage te vermenigvuldigen met het financiële gevolg.
Jaarstukken 2014
- 93 -
Tabel totalen incidentele en structurele risico's Reëel financieel gevolg
Risico Structurele risico's:
Financiële risico's
42.000
Personele risico's
75.000
Sociaal domein
212.500
Totaal structureel
329.500
Incidentele risico's
Juridische risico's
35.000
Financiële risico's
0
Personele risico's
70.000
Grondexploitaties
8.394.200
Milieu en bodemverontreiniging
30.000
Verbonden partijen
1.188.800
Reguliere risico's
2.000
Totaal incidenteel
9.720.000 10.049.500
Totaal risico's
Beoordeling weerstandsvermogen Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, moet de relatie gelegd worden tussen de hierboven genoemde financieel vertaalde risico’s en de eerder genoemde beschikbare weerstandscapaciteit. Dit wordt uitgedrukt in een ratio. De berekeningswijze van de ratio weerstandsvermogen is als volgt: Ratio weerstandsvermogen:
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit
Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen wordt gebruikt gemaakt van onderstaande waarderingstabel: Ratio < 2,0 1,4 tot 2,0 1,0 tot 1,4 0,8 tot 1,0 0,6 tot 0,8 < 0,6
Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
Kwantificering van de incidentele risico’s in tijd en geld, waarvoor de gemeente geplaatst zou kunnen worden is arbitrair. Geconstateerd kan worden dat het incidentele weerstandsvermogen onvoldoende. Daartegenover is het structurele weerstandsvermogen ruim voldoende. In onderstaande tabel is de structurele en incidentele weerstandscapaciteit versus de structurele en incidentele risico’s, weergegeven. ratio weerstandsvermogen
10.678.003
=
1,1
10.049.500
Met een uitkomst van het ratio weerstandsvermogen van 1,1 kan worden geconcludeerd worden dat het totale weerstandsvermogen als voldoende kan worden aangemerkt.
Jaarstukken 2014
- 94 -
Tabel totaal incidenteel en structureel weerstandsvermogen weerstandscapaciteit
Weerstandsvermogen
Risico's
Incidenteel
7.686.350
9.720.000
-2.033.650
Structureel
2.991.653
329.500
2.662.153
10.678.003
10.049.500
628.503
Totaal
Toekomstige ontwikkelingen Grondexploitatie en strategische aankopen In de komende jaren worden de volgende projecten verder ontwikkeld: het bedrijventerrein De Kolk, rondweg Oost en het plan Molenbeek. Daar tegenover staat de gevormde reserve grondexploitatie waarmee in de berekening van het weerstandsvermogen geen rekening is gehouden. Het saldo van deze reserve bedraagt per 1 januari 2015 € 4,6 miljoen. Transities Een andere ontwikkeling waar de gemeente mee te maken gaat krijgen is de verantwoordelijkheid met ingang van 1 januari 2015 voor grote delen van de niet-medische ondersteuning in het sociaal domein. Naast de jeugdzorg en de participatiewet worden de gemeenten verantwoordelijk voor ondersteuning van burgers (18+) met relatief ernstige beperkingen in hun zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie die voorheen extramurale begeleiding en kortdurend verblijf vanuit de AWBZ ontvingen. Deze taken worden onder het wettelijk kader van de (vernieuwde) Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 gebracht. Op deze nieuwe WMO-taken wordt vanaf 1 januari 2015 landelijk 25% gekort ten opzichte van het huidige budget. De extra gelden die het kabinet beschikbaar stelt zullen mogelijk niet genoeg zijn. Daarnaast vormen het overgangsregime in 2015, de openeindregeling en het minder brede takenpakket (AWBZ-taak persoonlijke verzorging die uiteindelijk niet overgaat naar gemeenten), financiële risico’s voor ons als gemeente. Omdat deze transities pas gaan spelen in 2015 hebben die op dit moment geen invloed op het weerstandsvermogen. De Participatiewet gaat in op 1 januari 2015. Met de Participatiewet wil het kabinet bereiken dat meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk gaan (participeren). De Wajong is alleen nog maar toegankelijk voor volledig arbeidsongeschikten. De instroom in de Wet sociale werkvoorziening (WSW) stopt en er wordt een korting op de rijksbijdrage ingevoerd over een periode van zes jaar voor de huidige WSW-werknemers. De gemeente krijgt door de wijzigingen in de Wajong en de WSW een nieuwe doelgroep waarbij meer middelen ingezet moeten worden dan bij de huidige doelgroep zoals beschut werken, loonkostensubsidies, begeleidingskosten, job coaches en no riskpolissen. In relatie tot de korting op het participatiebudget brengen deze wijzigingen financiële risico’s met zich mee. De prognose van de risico’s voor de komende jaren voor de gemeente Nunspeet is als volgt: De verwachting is dat de totale weerstandscapaciteit voorlopig voldoende is voor de financiële gevolgen van de risico’s.
Jaarstukken 2014
- 95 -
Tabel prognose meerjarige incidentele en structurele risico's Risico
financieel gevolg 2015
2016
2017
2018
Structurele risico's
Financiële risico's
42.000
50.000
57.000
Personele risico's
75.000
75.000
75.000
65.000 75.000
Sociaal domein
212.500
212.500
212.500
212.500
Totaal structurele risico's
329.500
337.500
344.500
352.500
Juridische risico's
35.000
36.000
36.000
36.000
Financiële risico's
0
0
0
0
Incidentele risico's
Personele risico's
70.000
70.000
70.000
70.000
Grondexploitaties
8.394.200
8.394.200
8.394.200
8.394.200
Milieu en bodemverontreiniging Verbonden partijen Reguliere risico's
30.000
30.000
30.000
30.000
1.188.800
1.188.800
1.188.800
1.188.800
2.000
2.000
2.000
2.000
9.720.000
9.721.000
9.721.000
9.721.000
10.049.500
10.058.500
10.065.500
10.073.500
Totaal incidenteel Totaal risico's verbonden partijen Totaal reëel financieel gevolg
Jaarstukken 2014
- 96 -
Jaarstukken 2014
- 97 -
4.2 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen De gemeente Nunspeet is qua oppervlakte uitgestrekt (ruim 12.500 ha) en een groot deel hiervan is bij de gemeente als openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten vinden plaats zoals wonen, werken en recreëren. Voor de activiteiten zijn veel kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, verlichting, openbaar groen, gebouwen en bossen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. Het beleid van de gemeente Nunspeet voor het onderhoud van de kapitaalgoederen is onder meer opgenomen in de nota’s: - ‘Afvalwaterketenplan Nunspeet-Elburg’(2013-2020); - ‘Beleids- en beheerplan wegen’ (2014-2018); - ‘Beleids- en beheerplan gemeentelijke gebouwen’ (2014-2017); - ‘Beleidsplan openbare verlichting’ (2011-2020); - ‘Bestemming en beheer van de bossen gemeente Nunspeet’; - ‘Landschapsontwikkelingsplan’ (2007-2014); - ‘Groenbeleids- en beheerplan’ (2011-2017); - ‘Beheerplan heideterreinen gemeente Nunspeet’ (2011-2021). Waterbeheer Het Afvalwaterketenplan is het resultaat van een planproces met de gemeente Elburg en het waterschap Vallei&Veluwe en omvat o.a. de aan de riolering te stellen doelen, de maatregelen om deze doelen te bereiken en de daarvoor in te zetten middelen. Het Afvalwaterketenplan is opgesteld voor de periode 2013-2020 met een evaluatie in 2017. Het onderhoud en het doen van nieuwe investeringen alsmede de verbetermaatregelen worden overeenkomstig de kaders van het Afvalwaterketenplan uitgevoerd. Onderhoudsbudget rioleringen Voor het onderhoud/overige werkzaamheden aan rioleringen was binnen de begroting 2014 een budget beschikbaar van € 357.000,--. De werkelijke kosten voor onderhoud riolering bedragen € 371.000,--. Wegenbeheer In 2014 is een geactualiseerd beleids- en beheerplan wegen opgesteld voor de periode 20142018. In het plan wordt onder meer aangegeven dat het gemiddelde onderhoudsniveau in de gemeente Nunspeet redelijk tot goed te noemen is. Om dit niveau te handhaven dan wel te verbeteren is een aanzienlijke onderhoudsbudget, voor met name grootonderhoud asfaltverhardingen, nodig. De financiële gevolgen van het Wegenplan zijn vanaf 2015 verwerkt in de begroting. Tweejaarlijks worden de wegen door derden geïnspecteerd om een zuiver beeld te krijgen van de staat van onderhoud. De andere jaren vindt inspectie plaats door eigen medewerkers. De inspectiegegevens worden telkens toegevoegd aan het wegenbeheerssysteem en op basis daarvan worden uitvoeringsmaatregelen voorgesteld. De uitvoeringsmaatregelen worden getoetst aan de praktijk (kan onderhoud van een weg nog worden uitgesteld ten gunste van een andere weg?) en op basis van deze toets wordt het noodzakelijke onderhoud uitgevoerd. Op deze wijze wordt dus niet puur theoretisch onderhoud gepland maar op een efficiënte wijze gewerkt. Onderhoudsbudget wegen Voor het onderhoud aan wegen was binnen de begroting 2014 een budget beschikbaar van € 981.000,--. De werkelijke kosten voor onderhoud van de wegen zijn uitgekomen op € 1.027.000,-In het beheer- en beleidsplan wegen (opgesteld in mei 2014) is berekend dat het benodigde budget voor 2014 € 1.175.000,- bedraagt. De werkelijke kosten 2014 zijn lager uitgekomen dan de geraamde kosten in het beheer- en beleidsplan wegen.
Jaarstukken 2014
- 98 -
Openbaar groen Het onderhoud van het openbaar groen wordt zowel door derden als in eigen beheer uitgevoerd. De door derden uit te voeren werken zijn opgenomen in vijf onderhoudsbestekken. Het huidige onderhoudsniveau is, gelet op het beschikbare budget, redelijk tot goed. Voor het beheer in de buitengebieden is een Landschapsontwikkelingsplan (LOP 2006-2014) opgesteld dat in de raad van maart 2006 is vastgesteld. In juni 2006 is ook het Uitvoeringsprogramma LOP door de raad vastgesteld. De uitvoering van het programma is een doorlopend proces waarvan de financiële consequenties zijn verwerkt in de programmabegroting. In het collegeprogramma 2014-2018 is geen nieuw Landschapsontwikkelingsplan opgenomen. Wel worden nog beperkte individuele landschapsplannen uitgevoerd op basis van provinciale subsidie. Openbare verlichting Het Beleidsplan openbare verlichting (2011-2020) is in 2011 door de raad vastgesteld. Het vervangingsschema maakt hier deel van uit en geeft aan welke vervanging er in een bepaald jaar moet plaatsvinden. De gemeente Nunspeet telt momenteel ruim 4300 lichtmasten van diverse typen, kwaliteit en leeftijd. Afhankelijk van de wegfunctie wordt gekozen voor een verlichtingsniveau gerelateerd aan minimaal de normen van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde. Deze richtlijnen worden door de meeste gemeenten en nutsbedrijven gehanteerd. Het vervangen van verouderde armaturen en lichtmasten wordt de komende jaren verder voortgezet. In het Beleidsplan openbare verlichting is in het kader van energie- en onderhoudskostenbesparing een zo neutraal mogelijk lichtniveau aangehouden met gebruikmaking van de meest efficiënte verlichtingsmiddelen. Hierbij worden verkeersveiligheid, openbare orde, sociale beleving en de woon- en leefbaarheid gewaarborgd. In het kader van de financiële heroverwegingen is rekening gehouden met de verwachte besparingen door gebruik van duurzame producten. In 2014 is gestart met de vervanging van e oudere armaturen door energiezuinige led-armaturen (o.a. 1 fase Harderwijkerweg - Elburgerweg). De komende jaren wordt hieraan een vervolg gegeven. Onderhoudsbudget openbare verlichting Voor het onderhoud aan straatverlichting is binnen de begroting 2014 een budget beschikbaar van € 78.000,--. In het beleidsplan Openbare verlichting 2011-2020 is het onderhoudsbudget 2014 berekend op afgerond € 87.000,--. De werkelijke onderhoudskosten 2014 zijn uitgekomen op € 76.000,--. (FIN) Bossen en natuurterreinen De gemeente Nunspeet heeft een groot areaal aan bos- en natuurterreinen (circa 3200 ha) en het beheer en onderhoud ervan vergt een grote inspanning. Sinds 2002 is voor het bosbeheer het FSC-certificaat (Forrest Stewardship Council) verkregen. De onderhoudswerkzaamheden worden overeenkomstig de voorwaarden hieruit uitgevoerd. In 2011 is het Beheerplan heideterreinen 2011-2021 vastgesteld en wordt hieraan inmiddels uitvoering gegeven. 3
Jaarlijks wordt circa 5000 m hout uit de gemeentelijke bossen middels aanbesteding verkocht aan houthandelaren die zelf zorg dragen voor het oogsten en verwijderen van dit hout. Gebouwen In 2014 is het Beleids- en beheerplan gemeentelijke gebouwen door de raad vastgesteld. Een onderdeel hiervan is het meerjarenonderhoudsplan dat jaarlijks wordt bijgesteld en de basis vormt voor het bepalen van de onderhoudsbudgetten. Naast adequaat onderhoud is het aspect veiligheid van groot belang. Veiligheid is een blijvend punt van aandacht. In de komende tijd wordt ingezet (uit financiële motieven en ter reducering van de milieubelasting) om de energieverbruiken verder omlaag te brengen door het uitvoeren van energiebesparende maatregelen.
Jaarstukken 2014
- 99 -
4.3 Paragraaf financiering Algemeen De financieringsparagraaf is samen met het financieringsstatuut (treasurystatuut) een belangrijk instrument voor het transparant maken van het treasurybeheer. De treasuryfunctie houdt in dat de geldstromen van en naar de gemeente zo optimaal mogelijk op elkaar worden afgestemd, met als resultaat dat de rentelasten zo laag mogelijk of de rentebaten zo hoog mogelijk zijn. In het financieringsstatuut van de gemeente Nunspeet dat op 29 september 2009 is vastgesteld, zijn de uitgangspunten, de doelstellingen en de beleidsmatige en organisatorische kaders (inclusief toezicht op de uitvoering van treasury) bepaald. De voor de gemeente Nunspeet relevante uitvoeringsregels zijn hierin opgenomen. (Op 17 februari 2015 is door het college van burgemeester en wethouders een aangepast financieringsstatuut vastgesteld). De financiering- en beleggingsactiviteiten van de gemeente Nunspeet vinden plaats binnen het formele kader van het financieringsstatuut en de financiële verordening van de gemeente Nunspeet. De uitvoering van het treasurybeleid vindt zijn weerslag in de financieringsparagraaf van de begroting en het jaarverslag. In de begroting komen de concrete beleidsplannen aan de orde. In het jaarverslag gaat het om de realisatie van de plannen en om een verschillenanalyse tussen de plannen en de uitkomsten. Schatkistbankieren Eind 2013 is door de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor het zogenaamde schatkistbankieren aangenomen. Het heeft een wettelijke basis in de wet Financiering decentrale overheden (Fido). Schatkistbankieren houdt in dat decentrale overheden hun liquide middelen aanhouden bij ’s Rijks schatkist. Dit leidt tot een verminderde externe financieringsbehoefte van het Rijk, met als gevolg een lagere staatsschuld en een lagere EMU schuld van de collectieve sector. Er is een drempel van toepassing welke is vastgesteld op 0,75% van het begrotingstotaal met een minimum van € 250.000 en een maximum van € 2.500.000. De invoering van het schatkistbankieren heeft voor de gemeente een negatieve uitwerking op de rendementsverwachting. De hoogte van het negatieve effect is afhankelijk van de afwijking tussen de door het Rijk gehanteerde rentepercentages en de percentages van marktconforme partijen. Wel worden mogelijkheden geboden om overtollige liquiditeiten in deposito’s bij het Rijk weg te zetten. Kredietverlening door en roodstaan bij het Rijk is niet mogelijk. Uitzettingen (verstrekken van leningen) uit hoofde van de publieke taak blijven mogelijk. Ook het onderling lenen tussen decentrale overheden biedt wellicht mogelijkheden voor een hoger rendement of het tegen een gunstig tarief aantrekken van een lening. Voorwaarde hierbij is dat er geen toezichtrelatie mag zijn tussen de betrokken decentrale overheden. Risicobeheer Het treasurybeleid van onze gemeente is erop gericht binnen de financiële mogelijkheden een zo optimaal mogelijk rendement te verkrijgen dan wel de lasten zo veel mogelijk te reduceren. Hierbij moeten de risico's zo goed mogelijk worden beheerst. Het tot nu toe gehanteerde beleid bij de gemeente is dat het eigen vermogen volledig wordt ingezet als intern financieringsmiddel en niet wordt belegd. Ook wordt geen gebruik gemaakt van rente-instrumenten. Dit beleid is in 2014 voortgezet. Binnen de in het financieringsstatuut opgenomen randvoorwaarden zijn eventuele tijdelijke financieringsoverschotten of -tekorten tegen gunstige rentepercentages uitgezet of aangetrokken. Tijdelijke overschotten aan liquide middelen werden uit oogpunt van een optimaal liquiditeitsbeheer in deposito uitgezet. Rentebeleid (renterisico's) Toerekening rente aan investeringen Onze gemeente streeft naar een evenwichtige samenstelling van de balans. Er wordt in een aantal gevallen gewerkt met een vast rentepercentage voor de toerekening van de rentelasten aan investeringen (bijvoorbeeld rioleringsinvesteringen). Dit rentepercentage blijft gedurende de hele levensduur van de investering aan deze investering gekoppeld.
Jaarstukken 2014
- 100 -
Daarnaast maken wij voor de aan de producten toe te rekenen rente gebruik van de zogenoemde ‘renteomslag’. Deze methodiek van rentetoerekening is ook in 2014 toegepast. Rentetoerekening reserves Met betrekking tot de rente over de reserves wordt gewerkt met het systeem van bespaarde rente. Omdat het eigen vermogen als intern financieringsinstrument wordt aangemerkt, kan het aantrekken van externe financieringsmiddelen achterwege blijven, waardoor te betalen rente over aan te trekken geldleningen wordt voorkomen. In de rekening 2014 wordt evenals in voorgaande jaren de rente berekend over de boekwaarde van de reserves per 1 januari 2014. In de ‘Nota reserves en voorzieningen, is per reserve aangegeven of de rente wordt toegevoegd aan de desbetreffende reserve dan wel ten gunste van de exploitatie wordt verantwoord. Het renteresultaat reserves voor 2014 is als volgt berekend: Het totale bedrag aan bespaarde rente bedroeg € 1.355.150,--, waarvan a. een bedrag van € 226.232,-- is toegevoegd aan de reserves; en b. een bedrag van € 1.128.918-- ten gunste van de exploitatie is verantwoord. Financieringspositie De financieringspositie per 1 januari 2014 betreft een begroot financieringstekort van bijna 9.6 miljoen euro. Opgemerkt moet worden dat hierbij de middelen van ruim € 18,5 miljoen uit de reserve verkoopopbrengst NUON-aandelen buiten beschouwing zijn gelaten. In het algemeen wordt geprobeerd een financieringstekort tijdelijk aan te vullen door het aantrekken van kort geld. Dit is niet altijd toegestaan in verband met de zogenoemde kasgeldlimiet. Op grond van de Wet Fido is de gemeente verplicht per kwartaal de gemiddelde netto vlottende schuld te berekenen. Als deze gemiddelde liquiditeitspositie van drie achtereenvolgende kwartalen de kasgeldlimiet overschrijdt, moet de gemeente de drie kwartaalrapportages toezenden aan de toezichthouder, vergezeld van een plan om weer aan de kasgeldlimiet te voldoen. De gemiddelde netto vlottende schuld in elk van de kalenderkwartalen 2013 in verhouding tot de kasgeldlimiet is in onderstaand overzicht weergegeven: Netto vlottende schuld (x € 1000) Gemiddelde schuld Toegestane kasgeldlimiet Ruimte(+)/Overschrijding (-)
e
1 kw. -2.918 3.970 1.052
e
2 kw. -858 3.970 3.112
e
3 kw. 53 3.970 4.023
e
4 kw. -1.163 3.970 2.807
De werkelijke financieringspositie en de daarbij behorende financieringsbehoefte zijn, ondanks de periodieke berekening van de liquiditeitspositie, veelal moeilijk in te schatten. Dit heeft onder andere te maken met de voortgang van en de diversiteit in projecten en de daaruit voortvloeiende investeringen. Ook uitgaven als gevolg van de in exploitatie zijnde bestemmingsplannen spelen hierbij een belangrijke rol. Bij de grondexploitatie moet overigens enerzijds rekening worden gehouden met het aankopen van grond, de kosten van bouw- en woonrijp maken en anderzijds met de verkoop van grond. Liquiditeitspositie Door een goed beheer van de dagelijkse saldi wordt gestreefd naar een optimaal rendement en wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie steeds voldoende is om aan de betalingsverplichtingen te voldoen. Het betalingsverkeer verloopt daarbij voornamelijk via onze huisbankier de Bank Nederlandse Gemeenten. Bij het optimaliseren van het renteresultaat kunnen voor het aantrekken of uitzetten van geld als gevolg van de liquiditeitspositie in overeenstemming met het financieringsstatuut meerdere marktpartijen benaderd worden voor offertes. Aan de hand van deze offertes wordt een keuze gemaakt.
Jaarstukken 2014
- 101 -
Doordat de rentepercentages van kort geld aanzienlijk lager liggen dan die van langlopende leningen wordt zo veel mogelijk met kort geld gefinancierd. Voor zover dit mogelijk is binnen de kasgeldlimiet en de voorwaarden waaronder de rekening-courantovereenkomst met de huisbankier dit toestaat. Leningenportefeuille Voor 2014 werd een financieringstekort geraamd van ruim € 9,6 miljoen, exclusief de middelen uit de verkoopopbrengst van de NUON-aandelen. Voor 2014 zijn geen aan te trekken langlopende leningen geraamd. Een overzicht van de lopende leningen is opgenomen in het bijlagenboek van de jaarrekening 2014. Op basis van de bovenstaande gegevens was het totaal van de geraamde opgenomen langlopende geldleningen per 31 december 2014 ruim 19,7 miljoen euro. Door de forse verschillen in rentepercentages is ook in 2014 maximaal met kort geld gefinancierd. De werkelijke stand van de opgenomen leningen komt per ultimo 2014 op een bedrag van € 19.733.778--. Geïnvesteerd vermogen/financieringsstructuur Het geïnvesteerd vermogen per 1 januari en 31 december 2014 bedraagt respectievelijk bijna € 74,8 en ruim € 74,9 miljoen. Het gaat hierbij om de totale boekwaarde van de geactiveerde kapitaaluitgaven. Een bedrag van ruim € 5,1 miljoen heeft betrekking op het geactiveerde kapitaal van de nog in 2015 te ontvangen tranche verkoop Nuon-aandelen. Deze vordering is in de berekening van de rentelast buiten beschouwing gelaten. Van het geïnvesteerde vermogen maken ook de verstrekte geldleningen aan derden deel uit die nagenoeg geen budgettaire gevolgen voor de gemeente hebben (onder andere de verstrekte hypothecaire geldleningen aan het personeel). Het gaat hierbij per 31 december om een totaalbedrag van € 1.283.734,--. Over deze verstrekte leningen wordt rente en aflossing betaald. Het deel van het per 1 januari 2014 geïnvesteerde vermogen dat budgettaire lasten voor de gemeente veroorzaakt, is berekend op € 68,1 miljoen (€ 74,8 -/- 5,1 -/- € 1,3 miljoen). Het totaal in vaste activa geïnvesteerd vermogen per 1 januari 2014 wordt voor € 22,7 miljoen gefinancierd met vreemd vermogen (opgenomen langlopende geldleningen) en het restant van € 45,4 miljoen met eigen en met kortlopende financieringsmiddelen. Gezien de gemiddelde rentelast van het per 31 december 2014 met vreemd vermogen gefinancierde deel kan geconcludeerd worden dat de geraamde financieringsstructuur en in relatie hiermee ook het weerstandsvermogen van onze gemeente op 1 januari 2014 als redelijk kan worden beoordeeld. Omslagrente De berekening van de huidige renterisiconorm is opgenomen in bijgaand overzicht. Uit dit overzicht blijkt dat de gemeente vrijwel geen renterisico loopt. Wanneer de omslagrente lager is dan de marktrente, ontstaat er een risico. Dit is een gevolg van het feit dat hieruit een financieel nadeel voortvloeit voor de begroting. Als het rentepercentage van aangetrokken leningen lager is dan de omslagrente van 3,5%, blijft het renterisico in de rekening acceptabel. Verwacht wordt dat de kapitaalmarktrente (lange rente), gezien de verwachte economische ontwikkelingen in het komende jaar nagenoeg gelijk blijft. Bij een lichte economische groei kan een lichte stijging het gevolg zijn. Op grond van deze verwachting is er, naar het zich nu laat aanzien, vrijwel geen renterisico te verwachten. De rentegevoeligheid – het renterisico – kan worden gedefinieerd als de mate waarin het saldo van de rentelasten en rentebaten verandert door wijziging in het rentepercentage op leningen en uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Bij de inwerkingtreding van de Wet FIDO (financiering decentrale overheden) is het begrip ‘renterisiconorm’ ingevoerd. Uitgangspunt hierbij is om zo veel mogelijk spreiding in de looptijden van leningen aan te brengen. De norm bedraagt 20% van het begrotingstotaal.
Jaarstukken 2014
- 102 -
Renterisico per 2014 (x € 1.000) 1. 2. 3. 4. 5.
Renteherziening op vaste schuld o/g Te betalen aflossingen Renterisico op vaste schuld (1+2) Renterisiconorm Ruimte (+)/Overschrijding (-); (4-3) Berekening renterisiconorm 4a. Begrotingstotaal lasten (2014) 4b. Percentage 4. Renterisiconorm berekend op basis van cijfers 2014 (4ax4b)
Begroot 2014 0 3.025 3.025 9.342 6.317
Begroot 2015 0 3.037 3.037 9.114 6.077
Begroot 2016 0 2.350 2.350 9.097 6.747
Begroot 2017 0 2.352 2.352 9.095 6.044
46.712 20%
45.570 20%
45.485 20%
45.474 20%
9.342
9.114
9.097
9.095
De renterisiconorm bij aanvang van het komende jaar (2015) bedraagt € 9.114.000,-- (20% van € 45.570.000,--). Beheer beschikbare liquiditeiten Kasbeheer Saldo- en liquiditeitsbeheer Voor het liquiditeitsbeheer zijn overeenkomsten met de BNG (geïntegreerde dienstverlening) en de Rabobank gesloten. Hierdoor kunnen tekorten aan middelen op een voordelige wijze worden geleend en kan de gemeente tegen voordelige voorwaarden snel over voldoende middelen beschikken. Daarnaast is van belang dat het Rijk alle financiële transacties met de gemeente verrekend bij de BNG (dit geldt overigens voor alle gemeenten). Als gevolg van de invoering van het schatkistbankieren is het eventueel uitzetten van overtollige liquide middelen niet meer bij commerciële banken toegestaan, maar alleen bij ’s Rijks schatkist of andere lokale overheden waarbij geen toezichtsrelatie bestaat. Geldstromenbeheer Voor een optimaal beheer van de geldstromen is een goede liquiditeitsprognose onontbeerlijk. Dit brengt een inspanningsverplichting voor de totale organisatie met zich mee. Een continu bijstellen van de liquiditeitsprognose met als basis de planning van de investeringen is daarbij van groot belang. Het beheersen van de risico’s van mogelijke wijzigingen in de liquiditeitsplanning en meerjarige investeringsplannen waardoor de financieringskosten hoger kunnen uitvallen dan geraamd, vergt enige inspanning. Het verkrijgen van betrouwbare informatie is hierbij cruciaal. Ook het aanscherpen van het debiteurenbeheer en de invordering van belastingen speelt hier een belangrijke rol. Het niet nakomen van betalingsverplichtingen heeft invorderingsmaatregelen tot gevolg. In eerste fase een aanmaning en in tweede fase (dwang)invordering, door gebruik te maken van een (gerechts)deurwaarder. Deze activiteiten worden regelmatig met succes uitgevoerd, resulterend in het afboeken van al lang openstaande vorderingen. Duurzame toegang tot financiële markten Een gemeente heeft als overheidsinstelling een zogenoemde AAA-rating. Dit houdt in dat een gemeente door geldverstrekkers als zeer kredietwaardig wordt beschouwd. Als gevolg hiervan is de toegang tot financiële markten gegarandeerd en kan een gemeente tegen voordelige voorwaarden lenen. Bovendien heeft de gemeente Nunspeet door de overeenkomsten met de banken een zeer snelle toegang tot de financiële markten. Overigens worden bij transacties voor het aantrekken van leningen meerdere offertes gevraagd bij diverse geldverstrekkers.
Jaarstukken 2014
- 103 -
Leningenportefeuille Onderstaande tabel geeft inzicht in de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen leningen. De mutaties als gevolg van nieuwe leningen, aflossingen en rente zijn: Mutaties in leningenportefeuille Stand per 1 januari 2014 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Stand per 31 december 2014
Bedrag in € 1.000,-22.672 2.938 19.734
Gemiddelde rente 4,21%
4,47%
Voor de komende jaren moeten, gezien de investeringen volgens het overzicht ‘investeringen en uitgaven per product’, nog een aantal geldleningen worden aangetrokken. Gelet op de huidige rentestanden en de overheidsbemoeienis betreffende de rentepercentages zal de rentelast niet stijgen. Organisatie In het financieringsstatuut en de financiële verordening is opgenomen welke personen bevoegd zijn tot het aantrekken en uitzetten van middelen. In het kader van het gemeente brede project ‘Risicomanagement’ is de administratieve organisatie van de treasuryfunctie beschreven. Gemeentefinanciering De financiering van de gemeentelijke activiteiten is de verantwoordelijkheid van de afdeling Financiën. Hierbij wordt de gemeente als één geheel beschouwd. Dit houdt in dat bij het bepalen van de financieringsbehoefte alle inkomsten en uitgaven betrokken worden. De achterliggende gedachte daarbij is dat tijdelijke overschotten van de ene activiteit kunnen worden ingezet voor het financieren van een andere activiteit. Deze wijze van financieren wordt ook wel aangeduid als ‘totaalfinanciering’. Op deze wijze worden de rentekosten beperkt. Projectfinanciering wordt in principe niet toegepast. Voor het bepalen van de liquiditeitspositie – dit is de mate waarin op korte termijn aan de opeisbare verplichtingen kan worden voldaan – is de zogenoemde kasgeldlimiet belangrijk. Hieronder wordt verstaan het bedrag dat maximaal als kasgeld mag worden opgenomen. Dit bedrag wordt berekend door een door het ministerie van Financiën vastgesteld percentage (voor 2014 e.v. 8,5%) vermenigvuldigd met het totaal van de jaarbegroting van de gemeente bij aanvang van het jaar. Per kwartaal wordt de gemiddelde liquiditeitspositie bepaald en getoetst aan de kasgeldlimiet. Als de gemiddelde liquiditeitspositie van drie achtereenvolgende kwartalen de kasgeldlimiet overschrijdt, moet de gemeente de drie kwartaalrapportages toezenden aan de provincie als toezichthouder, vergezeld van een plan om weer aan de kasgeldlimiet te voldoen. Voor het begrotingsjaar 2014 bedroeg de berekende kasgeldlimiet € 3.970.000,--. Hieronder treft u een berekening van de begrote kasgeldlimiet voor de jaren 2014 tot en met 2017. Kasgeldlimiet 2014 (x € 1.000)
2014
Begrotingstotaal Begrotingsomvang 1 januari (= grondslag) Toegestaan kasgeldlimiet Kasgeldlimiet in bedrag
2015
2016
2017
46712
45.570
45.485
45.474
8,5% 3.970
8,5% 3.873
8,5% 3.866
8,5% 3.865
Jaarstukken 2014
- 104 -
De gerealiseerde kasgeldlimiet in 2014 Raming Kasgeldlimiet 2014(x € 1.000) Exploitatie-uitgaven Omvang begroting per 1 januari (= grondslag) Toegestane kasgeldlimiet 1. Kasgeldlimiet in bedrag 2. Vlottende korte schuld Opgenomen gelden < 1 jaar Schuld in rekening-courant Gestorte gelden door derden < 1 jaar Overige vlottende geldleningen 3. Vlottende middelen Contante gelden in kas Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar 4. Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld (2-3) Toegestane kasgeldlimiet Ruimte (+)/overschrijding (-)
2014 46.712
Werkelijk per 31-12 2014 53.659
8,5% 3.970
4.561
0 2.000 0 0 2.000
0 2.474 0 0 2.474
1 0 0 1
1 17 0 18
-2.000 3.970 +1.970
-2.456 3.970 +1.514
In 2014 is zo optimaal mogelijk gebruik gemaakt van de kasgeldlimiet. Het financieren met kort geld was aanzienlijk goedkoper dan het aantrekken van langlopende leningen.
Jaarstukken 2014
- 105 -
4.4 Paragraaf bedrijfsvoering Inleiding Nadat de gemeenteraad in de programmabegroting en beleidsnotities heeft bepaald wat de gewenste maatschappelijke effecten en doelstellingen van het beleid zijn en welke budgetten daarvoor beschikbaar zijn, neemt het college de uitvoering ter hand. Het geheel van uitvoeringsmaatregelen – inclusief de effectieve en efficiënte inzet van middelen, het hanteren van een systeem van planning & control en de voorbereiding van raadsbesluiten – noemen wij de gemeentelijke bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering is een bevoegdheid en verantwoordelijkheid van burgemeester en wethouders. Toch heeft de wetgever het goed gedacht om in de programmabegroting, het document waarin college en gemeenteraad afspraken maken over het komende jaar, een nadere toelichting op de bedrijfsvoering op te laten nemen. Bestuurs- en managementmodel Zien wij het college van burgemeester en wethouders als de bestuurder van de bedrijfsvoering, dan is de ambtelijke organisatie de motor. De organisatiestructuur binnen de gemeente Nunspeet voorziet in een directieteam als ambtelijk topmanagement en zeven afdelingen die functioneren als resultaatverantwoordelijke eenheden. De organisatie kent twee managementlagen: twee directieleden en zeven afdelingshoofden. De organisatiestructuur is gericht op de klant, integraal werken en integraal management. Binnen de structuur wordt gewerkt volgens een bestuurs- en managementmodel dat zich heeft laten vertalen in de volgende missie: “De organisatie ontwikkelen tot een samenwerkende eenheid gericht op realisatie van gewenst maatschappelijk effect, waarbij de klant centraal staat, de cultuur vooral taakgericht en innovatief is en het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties leidraad is.” Om de missie te kunnen realiseren, wordt van directie en afdelingshoofden verwacht dat zij op betrokken wijze coachend leiding geven, gericht op het ontwikkelen van oplossingen en op problemen of stabilisatie en stagnatie. Het management laat taakvolwassen medewerkers voldoende ruimte voor het invullen van hun verantwoordelijkheden maar intervenieert wanneer de afgesproken prestaties (structureel) niet worden gerealiseerd. De cultuur is er een van vertrouwen en resultaten, waarbij het belang van de gemeente als geheel vóór het afdelingsbelang gaat. De kwaliteit van de gemeentelijke organisatie is niet uitsluitend een ambtelijke aangelegenheid. Een goede lijn in planning en uitvoering begint op bestuurlijk en politiek niveau. In het Nunspeetse bestuurs- en managementmodel worden gemeenteraad, college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie dan ook in nauwe samenhang betrokken. Samen, elk vanuit de eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden, vormen ze immers de gemeente Nunspeet. Naast een passende cultuur is ook een goede overlegstructuur essentieel voor het realiseren van de missie. Ook daarin voorziet het bestuurs- en managementmodel. In de jaarlijkse cyclus van planning & control wordt de combinatie van beleidsdoelstellingen en middelen besproken met management, bestuur en gemeenteraad. Wekelijks voeren collegeleden overleg met de hoofden van de afdelingen die (een deel van) hun bestuurlijke portefeuille ambtelijk beheren. Dit portefeuillehoudersoverleg is bedoeld om een goede politiek bestuurlijke en ambtelijke afstemming te waarborgen. De directie houdt wekelijks een directieberaad, waarin de directeuren de uitvoering van de directietaken afstemmen en besluiten nemen over zaken zoals de planning van de organisatie, de borging van de kwaliteit van het ambtelijke werk en de inzet van organisatiebrede middelen.
Jaarstukken 2014
- 106 -
De beide directeuren hebben, elk voor zich, wekelijks bilateraal overleg met alle afdelingshoofden over alles wat hun werk als afdelingshoofd betreft. De gemeentesecretaris richt zich daarin vooral op zaken die bestuurlijk relevant zijn. De directeur/griffier richt zich vooral op zaken die de bedrijfsvoering aangaan. Afdelingshoofden en directie hebben wekelijks een managementoverleg, waarin wordt teruggekoppeld uit de collegevergadering en het directieberaad. In het managementoverleg worden ook managementaangelegenheden (in de brede zin van het woord) afgestemd en worden ervaringen gedeeld. Organisatievisie ‘Werken voor de burger’ De visie op de organisatieontwikkeling van de gemeente Nunspeet is door de directie vastgelegd in het document ‘Werken voor de burger’. Dit visiedocument is gebaseerd op het ervaringsgegeven dat excellent presterende gemeenten jarenlang systematisch werken aan het verbeteren van hun organisatie en hun werk. Met visie, enthousiasme en langdurig doorzettingsvermogen zijn ze erin geslaagd effectiviteit en efficiëntie te ontwikkelen. De gemeente Nunspeet wil een lerende organisatie zijn. Organisatieontwikkeling en prestatieverbetering vragen om continue en langdurige aandacht: een reis waarin stap voor stap betere resultaten worden geboekt. Nunspeet heeft voor die reis het overheid ontwikkelmodel voor overheidsorganisaties gekozen als routeplanner. Dit model gaar ervan uit dat een organisatie voor haar kwaliteit een aantal ontwikkelingsstadia doorloopt. De zeven afdelingen worden door externe auditoren, begeleid door de Bestuursacademie, systematisch doorgelicht aan de hand van het model. Er vindt een interne beoordeling plaats, gevolgd door de externe audit, het aanpakken van de adviezen die uit die audit naar voren komen, gevolgd door een audit enzovoorts. Kwaliteitszorg Het lijnmanagement is verantwoordelijk voor de succesvolle groei van het eigen organisatieonderdeel. Daarnaast is de kwaliteitscoördinator de eerstverantwoordelijke voor de ondersteuning in het door-ontwikkelen van de organisatie. Hij zoekt daarbij aansluiting bij landelijke initiatieven die geborgd worden in het in juni 2009 opgerichte Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING), een initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), waarin het kwaliteitsmanagement voor gemeenten wordt georganiseerd. Op deze manier kunnen specifieke kennis, capaciteit, en netwerken bijdragen aan de verbetering van het kwaliteitsniveau van de gemeentelijke dienstverlening. Een van de activiteiten van het KING is het verzamelen van kwalitatief hoogwaardige benchmark gegevens via www.waarstaatje-gemeente.nl. De gemeente Nunspeet neemt actief deel aan dit project. Personeel- en organisatiebeleid Het bestuurs- en managementmodel onderkennen dat personeel het belangrijkste productiemiddel van de gemeente is. Binnen de kaders die de gemeenteraad stelt en in opdracht van burgemeester en wethouders ontwikkelen ambtenaren het gemeentelijke beleid en leveren ambtenaren de gemeentelijke diensten. De moderne maatschappij en het moderne bestuur vragen om taakvolwassen ambtenaren. De moderne ambtenaar is een deskundige sparringpartner voor politiek en bestuur, is een publiek entrepreneur en een netwerker. De moderne ambtenaar heeft een omgeving nodig waarin hij of zij goed uit de verf komt en resultaten kan behalen. De gemeente Nunspeet kiest daarom voor een organisatiebeleid dat daarop is afgestemd. In de samenwerking tussen ambtenaren en college is respect voor elkaars inbreng, is er ruimte om inhoud te geven aan de eigen verantwoordelijkheden, en wordt ingespeeld op de wederzijdse afhankelijk- en duidelijkheid over de grenzen van elkaars handelen. Er is een humanresourcesmanagement (hrm) dat zorgt dat elke individuele bijdrage van een organisatielid leidt tot het behalen van de strategische doelen.
Jaarstukken 2014
- 107 -
Een breed inwerkprogramma moet ervoor zorgen dat ambtenaren de bijzonderheden van hun ambtenarenstatus inzien. Verder wordt ingezet op voldoende ontwikkelingsmogelijkheden, personeelsplanning, competentiemanagement, een coachende manier van leidinggeven en het belonen van kwaliteit. Bureaupolitiek en verkokering worden tegengegaan. Afdelingen moeten zo veel mogelijk elkaars taal spreken en als eenheid naar buiten treden. Het personeelsbeleid van de gemeente Nunspeet wordt in de praktijk vormgegeven door de afdelingshoofden in hun hoedanigheid van integraal manager. Zij worden daarin ondersteund door de directie en het team P&O van de afdeling Facilitair. Dat team is ook de initiator en de concernbewaker van het hrm. Elk afdelingshoofd wordt ondersteund door een personeelsconsulent. De gemeente Nunspeet staat voor een modern en gedifferentieerd hrm, gericht op het binnenhalen en -houden van medewerkers uit diverse groepen die bijvoorbeeld gebaseerd zijn op leeftijd, cultuur of geslacht. De gemeente investeert in leren en kwaliteit en gaat uit van een volwassen werkrelatie. De medewerker kan niet achterover leunen maar wordt zelf verantwoordelijk geacht voor zijn of haar competenties, loopbaan en prestatie, waarbij de werkgever faciliteert en stimuleert. Personeelsinstrumenten worden geïntegreerd toegepast: werving en selectie, personeelsplanning, het opstellen van functieprofielen en opleidingsplannen staan in directe relatie tot elkaar. Het hrm is geborgd in de organisatie door een cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken alsmede door een cyclus van opleidingsplannen en door protocollen voor werving en selectie en voor de introductie van nieuwe medewerkers. Planning & control Voor de beheersing en de regie van werkprocessen is een systeem van planning & control nodig. Zoals hierboven al is aangegeven, is in het bestuurs- en managementmodel rekening gehouden met frequent overleg tussen de diverse spelers: collegeleden, directie en afdelingen. Daarnaast kent de organisatie een systeem waarin adviezen aan college en gemeenteraad door (staf)afdelingen, concerncontroller en kwaliteitscoördinator worden getoetst op bijvoorbeeld de juridische en financiële kwaliteit. En in de derde plaats is er de periodieke rapportage van de organisatie aan directie, college en gemeenteraad - uiteraard gestart met de programmabegroting en afgesloten met de programmarekening. Planning & control is een belangrijk instrument voor een continue verbetering van de bedrijfsvoering. Hierbij moet – naast de instrumentele kant – het accent vooral worden gelegd op de verantwoordelijkheid en gedragskant. Instrumenten zijn belangrijk, maar nog belangrijker is hoe deze gehanteerd worden binnen de organisatie. Planning & control is ook een gezamenlijke mentaliteit: zeggen wat je doet (planning) en doen wat je zegt (control/verantwoording). Daar hoort ook transparantie bij: fouten maken mag, als er maar open over wordt gecommuniceerd en als er maar van wordt geleerd. Kengetallen en prestatiegegevens Bedrijfsvoering gaat om het behalen van de afgesproken resultaten. Dat betekent dat vooraf (in de begroting), tussentijds (in voortgangsrapportages) en achteraf (in de jaarrekening) zo duidelijk mogelijk moet worden gecommuniceerd over die te behalen resultaten en de omstandigheden waaronder die moeten worden behaald. Dat kan met woorden. Maar nog duidelijker wordt het als doelstellingen en omstandigheden worden gekwantificeerd. Wat betreft de omstandigheden gaat het dan om budgetten en kengetallen, voor de doelen om prestatiegegevens. De ervaring leert dat het kwantificeren van budgetten en kengetallen weinig problemen oplevert. Maar de dingen waar het uiteindelijk om draait, de doelen, zijn aanmerkelijk lastiger te kwantificeren in prestatiegegevens. Toch zijn prestatiegegevens (ook wel genoemd: prestatie-indicatoren) een aanwinst voor planning & control, inclusief de politiek bestuurlijke discussie.
Jaarstukken 2014
- 108 -
Met de verkiezingen van volgend jaar in het vooruitzicht hebben wijzigingen in de informatieverstrekking minder aandacht gekregen. Wij willen bij aanvang van de nieuwe raadsperiode nadrukkelijk aandacht schenken aan de huidige opzet van de programmabegroting. In de aanloop naar de nieuwe raadsperiode hebben we het voornemen een bijeenkomst te beleggen waarin de fracties zich kunnen uitspreken over de huidige opzet van de programmabegroting. Daarbij wordt gekeken welke onderdelen moeten worden gehandhaafd en welke onderdelen moeten worden verbeterd of gewijzigd. Administratieve organisatie en interne controle Een van de speerpunten voor de bedrijfsvoering is de zogenoemde interne controle als onderdeel van het gemeentelijke risicomanagement. In 2013 heeft de externe accountant opnieuw het zelf controlerende vermogen van de gemeente bezien. Hij stelde vast dat de nieuwe interne controle door de in de afgelopen jaren stapsgewijze genomen maatregelen op voldoende niveau is om de risico’s te beheersen. De omgeving waarin de gemeente opereert, is continu aan verandering onderhevig en daarom moet ook de interne controle blijven evolueren. Screening Een gemeente brede inventarisatie van processen die in principe voor verbijzonderde interne controle in aanmerking komen, een risicoanalyse van deze processen om de prioritering te kunnen vaststellen, gevolgd door een keuze van processen waarop verbijzonderde interne controle moet plaatsvinden. Voorbereiding - Per gekozen proces een inventarisatie van de beheersingsrisico’s. - Per gekozen proces een inventarisatie van de in de organisatie getroffen beheersmaatregelen. - Per gekozen proces vaststellen welke beheersmaatregelen getoetst moeten worden door middel van verbijzonderde interne controle. - Een vertaling van het bovenstaande naar een werkprogramma voor de verbijzonderde interne controle, inclusief het bepalen van de aard en diepgang van de verbijzonderde interne controlemaatregelen. Uitvoering Uitvoering van de werkzaamheden en het vastleggen ervan (audittrail). Met dit plan is het zelf controlerende vermogen van de gemeente voorlopig up-to-date gebracht. Aan de hand van ervaringen in de eigen en de andere gemeenten – niet in de laatste plaats naar voren gebracht door de accountant – blijven wij waar nodig de maatregelen ook in de toekomst bijstellen. Doelmatig- en doeltreffendheidonderzoeken De effectiviteit en efficiëntie van de bedrijfsvoering vormen een rode draad door het dagelijks bestuur van de gemeente. De middelen zijn beperkt en er is een groot scala aan doelen te behalen. Kritisch doelgericht werken en verspilling voorkomen, zijn dan ook aandachtspunten waarvan nagenoeg al het gemeentelijke handelen is doortrokken. Zo niet, dan worden doelstellingen niet gehaald en budgetten nodeloos overschreden. De Nunspeetse bedrijfsvoering staat daarom sinds jaar en dag in het teken van voorzichtig- en zuinigheid. Omdat met beperkte middelen, die bovendien nauwelijks kunnen worden beïnvloed, een heel groot takenpakket moet worden uitgevoerd hebben de gemeenten doelmatig- en doeltreffendheid over het algemeen hoog in het vaandel staan. Toch heeft de wetgever gemeend om in artikel 213a van de Gemeentewet ook te moeten voorschrijven dat het college regelmatig onderzoek doet naar de doelmatig- en doeltreffendheid van het gevoerde beleid. Ook de manier waarop dat moet gebeuren, wordt ten dele voorgeschreven. Dit blijkt voor gemeenten een forse administratieve lastenverzwaring met zich mee te brengen. Middelgrote en kleinere gemeenten komen in de praktijk niet of nauwelijks toe aan de voorgeschreven onderzoek cyclus. Zij zijn wel degelijk bezig
Jaarstukken 2014
- 109 -
met doelmatig- en doeltreffendheid, maar voldoen formeel niet aan artikel 213a van de Gemeentewet. Daar staat geen sanctie tegenover en overigens wordt een wijziging van de wet verwacht waarbij artikel 213a wordt geschrapt of minder verplichtend gemaakt. In Nunspeet wordt de toepassing van artikel 213a uitgevoerd door koppeling aan de Kwaliteitszorg en de hoofdlijnenrapportages. Daarnaast komt de doelmatigheid aan de orde in de onderzoeken van de rekenkamercommissie en de accountant. Informatiebeleid Naast geld en mensen is ook informatietechnologie een onmisbaar productiemiddel van de gemeente. Burgers en bedrijven vragen om een overheid die snel, efficiënt en klantgericht werkt en niet steeds naar de bekende weg vraagt: betere dienstverlening met minder administratieve lasten. Om dat te bereiken brengen de verschillende overheden samenhang aan in de ontwikkeling van de basisinfrastructuur van de elektronische overheid (e-overheid). Deze basisinfrastructuur omvat elektronische toegang tot de overheid, elektronische authenticatie, eenduidige informatienummers, basisregistraties en elektronische informatie-uitwisseling. Een en ander is neergelegd in het Nationaal uitvoeringsprogramma (NUP) betere dienstverlening en e-overheid, getiteld ‘Burger en bedrijf centraal’, waaraan rijksoverheid, provincies, gemeenten en waterschappen zich hebben gecommitteerd. De gemeente Nunspeet onderschrijft de doelstellingen van het NUP. Ze passen goed bij het gekozen bestuurs- en managementmodel, waarin de burger centraal staat. De doelstellingen zijn bovendien logisch. Maar dat betekent niet dat ze eenvoudig zijn te realiseren. De effecten van de maatregelen doortrekken de gehele gemeentelijke organisatie. De invoering van de e-overheid zorgt voor een onomkeerbare verandering binnen de gemeente. Dit wordt projectmatig aangepakt met ondersteuning door EGEM-i. Subsidies Volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb) moeten incidentele subsidies jaarlijks worden verantwoord. Daarnaast moeten volgens de Algemene subsidieverordening het gebruik van de hardheidsclausule worden verantwoord. Beide verantwoordingen worden opgenomen in de jaarrekening. In 2014 zijn de volgende incidentele subsidies verstrekt: Ontvanger
Bedrag
VV Nunspeet
€ 735,--
Hardheidsclausule of incidentele subsidie? Hardheidsclausule
Stichting hin DO
€ 750,--
Hardheidsclausule
Mis-
Toelichting op toepassen hardheidsclausule of verlenen incidentele subsidie Subsidie is bedoeld voor het organiseren van een sportactiviteit. Deze stichting is door college gelijkgesteld met sportverenigingen en daarom is een subsidie voor sportactiviteit toegekend.
Jaarstukken 2014
- 110 -
Wat is gedaan? Gemeentehuis Zonne-energie installatie gemeentehuis De realisatie van een zonne-energie installatie op het gemeentehuis stond gepland voor 2014. In verband met de invoering van het Nunspeets werken en de daarmee samenhangende verbouwing is de realisatie van de installatie uitgesteld naar 2015. Invoering Nunspeets werken Het Nunspeetse nieuwe werken is volgens de planning voor onderdelen gerealiseerd. Verdere realisatie volgt in 2015. Het E-gem-realisatieplan loopt en het aanbieden van diensten op afspraak is ingevoerd. Informatievoorziening Diverse investeringen informatievoorziening (hard- en software) Voor 2014 stonden een fors aantal investeringen in de informatievoorziening gepland. Een groot deel van deze investeringen zijn uitgevoerd. Een deel van deze investeringen worden doorgeschoven naar 2015. Wat heeft het gekost?
Omschrijving Lasten Baten Resultaat voor bestemmming Onttrekking reserve Resultaat na bestemming
rekening 2013
Primitieve begroting
begroting 2014
38.044.272 38.044.2731-
35.014.281 35.014.2843-
37.878.035 37.878.0383-
1-
3-
3-
Rekening 2014
Saldo 2014
37.883.665 37.883.6641 1
204.335 204.3323 3
Onder de paragraaf Bedrijfsvoering vallen de volgende in de productenbegroting opgenomen producten: Tabel 1.3 producten Productnr. Omschrijving 50.00 Personeelskosten (inclusief salarissen) 50.05 Gemeentehuis 50.10 Informatievoorziening 50.30 Financiën 50.31 Financiële ondersteuning 50.32 Kapitaallasten 50.35 Interne zaken 50.40 Administratie- en bureaukosten 50.45 Personeelszaken 50.50 Verzekeringen 50.55 Overheadkosten binnendienst 50.56 Overheadkosten buitendienst 50.70 Opleidingskosten 50.72 Bestuursdienst 50.75 Werklieden 50.76 Werkplaatsen/schaftgelegenheden 50.77 Kleine materialen 50.78 Tractie 50.79 Werken voor derden 50.90 Nazorg De Kril
Jaarstukken 2014
Portefeuillehouder ir. D.H.A. van Hemmen L. van der Maas E.H. van der Geest L. van der Maas L. van der Maas L. van der Maas ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen ir. D.H.A. van Hemmen L. van der Maas L. van der Maas ir. D.H.A. van Hemmen L. van der Maas ir. D.H.A. van Hemmen E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest E.H. van der Geest G. van den Berg
- 111 -
4.5 Paragraaf verbonden partijen Deze paragraaf gaat over samenwerkingsvormen van de gemeente met andere partijen waarmee de gemeente een financiële en bestuurlijke relatie heeft. Het gaat hierbij specifiek om die combinatie van financiële en bestuurlijke inbreng. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of financiële problemen verhaald kunnen worden op de gemeente. Aan de orde komen: Directe deelnemingen in vennootschappen: • Bank Nederlandse Gemeenten NV; • NV Alliander; • Vitens NV. Overige deelnemingen: • Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe; • Regio Noord-Veluwe; • Omgevingsdienst Noord-Veluwe; • Recreatiegemeenschap Veluwe; • Coöperatie Gastvrije randmeren • Stichting Muziekschool Noordwest-Veluwe (in afronding); • Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland; • NV Inclusief Groep; • Stichting Primair Openbaar Onderwijs Noord-Veluwe; • Gemeentelijke of gemeenschappelijke gezondheidsdienst (GGD) Gelre-IJssel. Per verbonden partij wordt een risicoanalyse opgenomen. Via deze risicoanalyse wordt gekeken naar de mate van risico dat de gemeente bij de verbonden partijen loopt. Een manier van risicometing is te kijken naar de solvabiliteit. De solvabiliteit is de mate waarin de onderneming in staat is het totale vreemd vermogen terug te betalen. Het is de verhouding tussen het eigen vermogen en het totale vermogen van een onderneming. Men berekent de solvabiliteit als verhouding tussen eigen vermogen/totaal vermogen. Een solvabiliteit wordt goed genoemd als deze hoger is dan 25% (eigen vermogen is meer dan 25% van het balanstotaal). Bij sommige verbonden partijen is een beoordeling op cijfers lastig. Soms komt dit doordat recente cijfers nog niet voorhanden zijn. Bij deze verbonden partijen zal gekeken worden naar de bijdrage die de gemeente levert en het financiële nadeel dat de gemeente loopt bij een eventueel faillissement. Hierbij wordt een inschatting gemaakt van de kans dat een faillissement zich voordoet. Bank Nederlandse Gemeenten NV Publiek belang De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Bestuurlijk belang De gemeente heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht op de aandelen die zij bezit (één stem per aandeel van € 2,50). Het aandelenbezit wordt gezien als een duurzame belegging. Gedurende het afgelopen jaar hebben zich geen veranderingen voorgedaan in het belang van onze gemeente in de BNG.
Jaarstukken 2014
- 112 -
Financieel belang De gemeente Nunspeet bezit een aandelenbelang van 0,13% in de BNG, met een nominale waarde van € 187.688,--. De gemeente bezit 75.075 aandelen van nominaal € 2,50. In 2014 is over boekjaar 2013 een dividend uitgekeerd van € 95.350,--. Beleidsvoornemens Geen beleidswijzigingen voorzien. Risicoanalyse Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2013: Achtergestelde schulden per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 3.582 miljoen € 149.891 miljoen € 32 miljoen € 126 miljoen
Op basis van de verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen zou geconcludeerd kunnen worden dat de solvabiliteit niet goed is. Dat zou betekenen dat het risico hoog is. Echter het eigenaarschap ligt bij gemeenten, provincies en de Staat. De bank heeft een (door de statuten) beperkt werkterrein. Dit biedt de financiers vertrouwen en hierdoor is het risico van kredietverlening aan de BNG beperkt. Dit zorgt ervoor dat de bank tegen gunstige tarieven gelden kan aantrekken. Daarnaast vermeldt de BNG in zijn jaarrekening 2014 dat zij een sterke solvabiliteitspositie heeft. Dit komt tot uitdrukking in een hoge zgn. Common Equity Tier 1-ratio. Deze naar risico gewogen kapitaalratio is in 2014 relatief stabiel gebleven en kwam per eind 2014 uit op 23,7%. Per saldo wordt geconcludeerd dat het risico van de BNG bank laag is. NV Alliander Publiek belang Het veiligstellen van de levering van elektriciteit onder alle omstandigheden en het genereren van dividend door belegging van middelen. Deze middelen kunnen in beginsel vrij worden aangewend voor gemeentelijke taken (algemeen dekkingsmiddel). Bestuurlijk belang De zeggenschap die met het aandelenbezit verband houdt, komt tot uiting in de algemene vergadering van aandeelhouders. Financieel belang Het financiële belang bij aandelenbezit in het algemeen is het risico van koersschommelingen en/of winstdalingen (lager dividend). Sinds 2004 is het dividend gelijk aan het pay-outpercentage van 45 van de nettowinst uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen. De gemeente bezit 339.318 aandelen met een nominale waarde van € 34.424,--. Het dividend 2013 dat in 2014 is uitgekeerd bedroeg voor Nunspeet € 310.000,--. Beleidsvoornemens Geen beleidswijzigingen te voorzien. Risicoanalyse Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 3.579 miljoen € 4.093 miljoen € 323 miljoen
De verhouding eigen vermogen/totaal vermogen bedraagt 46,7%. Algemeen genomen worden een minimaal percentage van 25% als goed of gezond aangemerkt. Het resultaat over 2014 bedraagt € 323 mln. Over 2013 bedroeg het resultaat € 288 miljoen. Dit betekent een verbetering van het resultaat en daarmee de dividenduitkering. Gezien het hoge eigen vermogen wordt geconcludeerd dat het risico van NV Alliander als laag aangemerkt.
Jaarstukken 2014
- 113 -
NV Vitens Publiek belang De gemeente Nunspeet is aandeelhouder van NV Vitens, het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland. Bij het leveren van vers en betrouwbaar drinkwater wil Vitens respectvol blijven omgaan met de natuur. Om waterbronnen te beschermen werkt het bedrijf samen met waterschappen, natuurorganisaties, gemeenten en provincies. Om verdroging te voorkomen, verplaatst het bedrijf waar nodig waterwingebieden. Ook werkt het bedrijf zo veel mogelijk met milieuvriendelijke installaties. Dit past bij de verantwoordelijkheden van de aandeelhouders: de provincies en gemeenten. Bestuurlijk belang De zeggenschap die met het aandelenbezit verband houdt, komt tot uiting in de algemene vergadering van aandeelhouders. Financieel belang De gemeente Nunspeet bezit een aandelenpakket van 24.035 aandelen met een nominale waarde van € 4.062,--. Het financiële belang bij aandelenbezit in het algemeen is het risico van koersschommelingen en/of winstdalingen (lager dividend). Als de solvabiliteit hoger of gelijk is aan de streefsolvabiliteit (een eigen vermogen (EV) minimaal gelijk aan 25% van het balanstotaal en een garantievermogen (EV + achtergestelde leningen) minimaal gelijk aan 30% van het balanstotaal) en als de winst toereikend is, wordt aan de houders van gewone aandelen een dividend uitgekeerd van minimaal 40% en maximaal 75% van het netto resultaat. Over 2013 heeft Nunspeet van Vitens in 2014 een dividend uitgekeerd gekregen van € 65.375,--. Dit dividend lag hoger dan de geraamde dividenduitkering van € 55.600,--. Beleidsvoornemens Geen beleidswijzigingen te voorzien. Risicoanalyse Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 421,2 miljoen € 1.292,5 miljoen € 42,1 miljoen
De verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen bedraagt 33% (2013: 34%). Gezien het percentage kan geconcludeerd worden dat hiermee de solvabiliteit op orde is. Vitens is daarnaast bewust bezig met het verhogen van de solvabiliteit en de versterking van het eigen vermogen. Vitens houdt zich bezig met een primair product waar altijd vraag naar zal zijn: schoon drinkwater. Dit zorgt voor een stabiele en continue afzetmarkt. Op basis van deze argumenten en de bewuste verhoging van de solvabiliteit wordt het risico van Vitens als laag aangemerkt. Overzicht overige deelnemingen (gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen) Gemeenschappelijke regeling Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe Publiek belang Deelnemende gemeenten zijn Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Oldebroek. Deze gemeenten werken samen voor de uitvoering van het bepaalde in hoofdstuk V van de Archiefwet 1995. Het beheer van en het toezicht op archiefbescheiden gebeurt op gemeenschappelijke basis. Bestuurlijk belang De gemeente Elburg is centrumgemeente. De Archiefcommissie Streekarchivariaat NoordwestVeluwe adviseert het gemeentebestuur van Elburg over beleidzaken. De gemeente is door de burgemeester vertegenwoordigd in de Archiefcommissie.
Jaarstukken 2014
- 114 -
Financieel belang De gemeenten betalen een jaarlijkse bijdrage aan het streekarchivariaat. In 2014 is een bijdrage geraamd van € 78.500,-- De werkelijke bijdrage 2014 is uitgekomen op € 107.000,--. De gemeente is financieel medeaansprakelijk voor de gemeenschappelijke regeling. Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens. Risicoanalyse De gemeente loopt een beperkt risico. De kans op een faillissement van het streekarchivariaat wordt ook laag ingeschat. Het totale risico wordt laag ingeschat. Regio Noord-Veluwe Publiek belang De Regio Noord-Veluwe (RNV) is een samenwerkingsverband van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten. Die gemeenten werken samen aan de ontwikkeling van een gebied waar het goed wonen, werken en recreëren is. De activiteiten van de RNV richten zich op diverse terreinen van overheidszorg, zoals economie, toerisme en recreatie, milieu, volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, openbare werken, arbeidsmarktbeleid, sociale werkvoorziening, welzijn en onderwijs. De RNV biedt de gemeenten een solide basis voor duurzame vrijwillige samenwerking, met het doel om gezamenlijk taken efficiënter uit te voeren, kosten te besparen en een sterkere positie in te nemen. De gemeenten Epe, Hattem, Heerde, Nijkerk en Zeewolde nemen voor bepaalde taken ook deel aan de regionale samenwerking. Bestuurlijk belang De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in het dagelijks bestuur. Een raadslid en de burgemeester zijn lid van het algemeen bestuur. Financieel belang Voor het algemene deel (Platform en Ontwikkeling) is in 2014 via voorschotten € 297.000,--. Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens. Onderliggende cijfers zijn ontleend aan de conceptjaarrekening 2014 van de RNV: Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 3,7 miljoen € 11,9 miljoen € 303.000,--
De verhouding eigen vermogen/totaal vermogen bedraagt 23,7%. Dit is redelijk tot goed. Bij een mogelijk faillissement zal de gemeente moeten meebetalen in de financiële afwikkeling. Daarnaast zullen de taken die de RNV voor de gemeente uitvoert, naar de gemeente terugkomen. De kans op een faillissement wordt laag ingeschat. De RNV voert een (groot) aantal taken voor de gemeenten uit die bij een faillissement anders georganiseerd moeten worden. Dit zal niet snel gebeuren. Per saldo wordt het risico laag ingeschat. Omgevingsdienst Noord-Veluwe Publiek belang Omgevingsdienst Noord-Veluwe voert vanaf 1 april 2013 de milieutaken op de Noord-Veluwe uit. Dit gebeurt in opdracht van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Hattem, Heerde, Nunspeet, Oldebroek en Putten en van de Provincie Gelderland. De adviseurs van ODNV bieden
Jaarstukken 2014
- 115 -
hoogwaardige kennis en expertise op het gebied van vergunningverlening, toezicht, handhaving en milieuadvies. Bestuurlijk belang De portefeuillehouder Milieu is lid van het dagelijks bestuur. Financieel belang De gemeenten betalen een bijdrage aan de omgevingsdienst voor het uitvoeren van de taken. In 2014 is een bijdrage betaald van € 400.000,--. Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens. Risicoanalyse Onderliggende cijfers zijn ontleend aan de jaarrekening 2014 van de ODNV: Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 668.000,€ 1.110.000,-€ 585.000,--
De verhouding eigen vermogen/totaal vermogen bedraagt 37,6%. Dit is redelijk tot goed. Bij een mogelijk faillissement zal de gemeente moeten meebetalen in de financiële afwikkeling. Daarnaast zullen de taken die de ODNV voor de gemeente uitvoert naar de gemeente terugkomen of moeten op een andere manier georganiseerd worden. De kans op een faillissement wordt laag ingeschat. De ODNV voert milieutaken voor de gemeenten uit die bij een faillissement anders georganiseerd moeten worden. Dit zal niet snel gebeuren. Per saldo wordt het risico laag ingeschat. Recreatiegemeenschap Veluwe/Leisurelands Publiek belang De gemeente Nunspeet neemt deel aan de Recreatiegemeenschap Veluwe (RGV). RGV beheert en exploiteert de volgende recreatiegebieden: Berendonck, Bussloo, Groene Heuvels, Haven Hattem, Heerderstrand, Surfoever Hoge Bijssel, Strand Horst, Kievitsveld, Mookerplas, Nieuw Hulckesteijn, Strand Nulde, Rhederlaag, Wylerbergmeer, Zandenplas en Zeumeren. Onder RGV Holding vallen drie verschillende B.V.’s. RGV Onroerend Goed B.V. en RGV Bad- en Zweminrichtingen B.V. houden zich bezig met de kernactiviteit van RGV, namelijk het exploiteren van recreatievoorzieningen. De activiteiten van Interhuis B.V. met haar dochtervennootschappen SchatEiland Zeumeren B.V., Interhuis Nieuw Hulckesteijn B.V., Interhuis Rhederlaag B.V., RGV Delfstoffen B.V. en Katerbosch B.V. zijn niet direct gerelateerd aan dagrecreatie, maar zijn erop gericht de kernactiviteit te ondersteunen. Door deze inkomsten kunnen de recreatieve projecten beter worden ingevuld. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door de portefeuillehouder recreatie. Financieel belang De gemeente verstrekt geen bijdrage in de exploitatielasten. Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens Risicoanalyse Onderstaande cijfers zijn ontleend aan de jaarrekening 2013 van de RGV. De jaarrekening 2014 is op dit moment niet voorhanden:
Jaarstukken 2014
- 116 -
Eigen vermogen per 31 december 2013: Vreemd vermogen per 31 december 2013: Resultaat 2013:
€ 49,9 miljoen € 20,8 miljoen € 3,6 miljoen
De verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen bedraagt 240%. Dit veronderstelt een laag risico voor de eigenaren. Het resultaat van de RGV is sterk afhankelijk van opbrengsten uit vermogensbeheer. Uit de winst- en verliesrekening blijkt dat dergelijke financiële baten noodzakelijk zijn om de RGV financieel gezond te houden. Het operationele resultaat over 2013 is namelijk negatief (- € 1.400.000,-). Ditzelfde gold overigens voor 2012 en 2011. Toen bedroegen de operationele resultaten - € 488.000,-- resp. - € 471.000,--. Uit de cijfers blijkt dat de RGV afhankelijk is van de resultaten op het vermogensbeheer. Dit brengt een risico met zich mee. De resultaten zijn sterk afhankelijk van de ontwikkeling in de markt. Alles overziend wordt het risico van het RGV als laag ingeschat. Coöperatie gastvrije randmeren Vestigingsplaats Harderwijk Publiek belang Gastvrije Randmeren is een samenwerkingsverband voor de Randmeren, in de vorm van een coöperatieve vereniging. De deelnemers zijn in eerste instantie de gemeenten Almere, Blaricum, Bunschoten, Dronten, Eemnes, Elburg, Ermelo, Harderwijk, Huizen, Kampen, Naarden, Nijkerk, Nunspeet, Oldebroek, Putten en Zeewolde. De coöperatie heeft de volgende taken: • Hoofdtaak van de coöperatie is het structureel onderhouden van de recreatieve voorzieningen in de Randmeren. Het gaat daarbij onder andere om het onderhouden van aanlegplaatsen voor de recreatievaart, het verminderen van de overlast door waterplanten in dieper water en het uitvoeren van overig klein onderhoud. • De Randmeren staan bekend om hun natuurschoon, rust en ruimte. Er wordt veel aan gedaan om de natuurwaarden in het gebied te versterken. Veel vogels profiteren van het heldere water en de overvloed aan voedsel. De natuur maakt de Randmeren aantrekkelijk voor de recreant, maar is ook kwetsbaar. De coöperatie Gastvrije Meren vindt het belangrijk dat bij de inrichting van het gebied de balans tussen natuur en recreatie voorop staat. Gastvrije Randmeren rekent het bewaren en bevorderen van het natuur- en landschapsschoon in het gebied tot één van haar taken. • Een andere belangrijke taak van de coöperatie is het op de recreatieve kaart zetten van de Randmeren via gebiedspromotie. In het kader hiervan zijn in het voorjaar van 2013 onder het logo 'Randmeren, eindeloos meer....' de eerste producten gelanceerd: een recreatieve kaart en de website. De gebiedspromotie 'Randmeren, eindeloos meer ... zal de komende jaren verder worden uitgebouwd. • Afronding van het project Integrale Inrichting Veluwerandmeren (IIVR) vindt plaats onder verantwoordelijkheid van Gastvrije Randmeren. Daarnaast moet de ontwikkelingsvisie 2030 Zuidelijke Randmeren (Blauwe As) verder vorm gegeven worden. • Verder vormt Gastvrije Randmeren een platform waar ruimtelijke-economische ontwikkelingen kunnen worden afgestemd. Ook kan het samenwerkingsverband gecoördineerd haar deskundigheid op het gebied van vergunningen en procedures inzetten en het gezamenlijk belang van gemeenten inbrengen in regionale en landelijke projecten. Voorbeelden zijn de maatregelen rond de zwemwaterkwaliteit, het Delta-programma, etc. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in de algemene ledenvergadering door de portefeuillehouder recreatie. Financieel belang De gemeente participeert in het eigen vermogen van de coöperatie. De gemeente verstrekt geen bijdrage in de exploitatielasten.
Jaarstukken 2014
- 117 -
Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens. Risicoanalyse De gemeente betaalt geen bijdrage in de exploitatielasten van de coöperatie. De coöperatie beheert ontvangen subsidiegelden en voert daarvoor werkzaamheden uit. Het risico van de coöperatie wordt laag ingeschat. Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Gelre-IJssel Publiek belang De GGD Gelre-IJssel is de gezondheidsdienst van 21 gemeenten, waaronder Nunspeet. GGD Gelre-IJssel bewaakt de gezondheid van de inwoners van de gemeenten in de regio. Bestuurlijk belang De gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door de portefeuillehouder Volksgezondheid. Financieel belang De gemeente betaalt een jaarlijkse exploitatiebijdrage in de vorm van een bedrag per inwoner. Voor 2014 is € 362.000,-- geraamd voor de gemeentelijke bijdrage aan de GGD. Beleidsvoornemens Geen bijzondere beleidsvoornemens. Risicoanalyse Onderstaande cijfers zijn ontleend aan de jaarrekening 2013 van de GGD. De jaarrekening 2014 is niet voorhanden: Eigen vermogen per 31 december 2013: Vreemd vermogen per 31 december 2013: Resultaat 2013:
€ 3,5 miljoen € 3,0 miljoen € 391.000,--
De verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen bedraagt 117%. Dit veronderstelt een laag risico voor de eigenaren. De GGD Gelre-IJssel voert taken uit voor de gemeente. Bij een faillissement zal de gemeente moeten meebetalen in de financiële afwikkeling. Daarnaast zullen de taken die de GGD voor de gemeente uitvoert naar de gemeente terugkomen of moeten op een andere manier georganiseerd worden. De kans op een faillissement wordt laag ingeschat. De GGD voert taken op het gebied van volksgezondheid voor de gemeenten uit die bij een faillissement anders georganiseerd moeten worden. Dit zal niet snel gebeuren. Per saldo wordt het risico laag ingeschat. Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland Algemeen Per 1 april 2004 is door samenvoeging van de drie brandweerregio’s en de twee GHORorganisaties (Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen) in de Achterhoek, Noordwest-Veluwe en Stedendriehoek de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) ontstaan. In de VNOG werken GHOR en brandweer nauw samen, ieder vanuit een eigen invalshoek, maar met een gezamenlijke missie: een veilige leefomgeving. De VNOG wil een herkenbare bijdrage leveren aan het creëren van meer veiligheid voor de bewoners, instellingen en bedrijven binnen haar grenzen. Met ingang van 1 januari 2010 is in het kader van de regionalisering van de brandweer het brandweercluster Veluwe-West van start gegaan. In dit cluster zijn de gemeenten Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Putten vertegenwoordigd.
Jaarstukken 2014
- 118 -
Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur van de VNOG bestaat uit alle burgemeesters van de gemeenten in de regio. Het dagelijks bestuur wordt gekozen uit het algemeen bestuur. De burgemeester van Harderwijk heeft zitting in het dagelijks bestuur namens het cluster Veluwe-West. Financieel belang Jaarlijkse exploitatiebijdrage in de vorm van een bedrag per inwoner. Voor 2014 is een bijdrage aan de VNOG geraamd van € 609.000,--. Dit bedrag is inclusief de bijdrage aan het brandweercluster Veluwe-West (€ 375.000,--) en het Veluws bosbrandcomité (€ 4.000,--) Beleidsvoornemens Per 1 januari 2014 wordt een volgende stap in de regionalisering gemaakt. Alle brandweermaterieel wordt dan overgedragen aan de VNOG. Financieel belang De gemeente heeft over 2014 een bijdrage van € 1.439.000,-- betaald. De afrekening 2014 vindt in 2015 plaats. Beleidsvoornemens Als gevolge van de regionalisering van de brandweer is met ingang van 1 januari 2013 het vaste brandweerpersoneel in dienst getreden bij de VNOG. Met ingang van 1 januari 2014 is dit ook gebeurd met de brandweervrijwilligers. Daarnaast is per 1 januari 2014 het materieel overgedragen aan de VNOG. Alleen de huisvesting is bij de gemeente achtergebleven. Risicoanalyse Onderliggende cijfers zijn ontleend aan de (niet-vastgestelde) jaarrekening 2014 van de VNOG: Eigen vermogen per 31 december 2014: Vreemd vermogen per 31 december 2014: Resultaat 2014:
€ 6,2 miljoen € 32,6 miljoen € 1,6 miljoen
De VNOG voert taken uit voor de gemeente. De taken die de VNOG voor de gemeente uitvoert zullen naar de gemeente terugkomen of moeten op een andere manier georganiseerd worden. De kans op een faillissement wordt laag ingeschat. De VNOG voert brandweertaken voor de gemeenten uit die bij een faillissement anders georganiseerd moeten worden. Dit zal niet snel gebeuren. Per saldo wordt het risico laag ingeschat. NV Inclusief Groep Algemeen De NV Inclusief Groep (Ondernemer in passend werk) is een geprivatiseerde organisatie die belast is met de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (WSW) voor de bij de RNV aangesloten gemeenten en Nijkerk. De Dienst Sociale Werkvoorziening Noordwest-Veluwe (DSW) is opdrachtgever voor de uitvoering van de wet. De praktische uitvoering is in handen van de Inclusief Groep. Men begeleidt mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt naar werk en biedt hen daarbij scholing en/of leerwerktrajecten. De werkzaamheden voor de doelgroep worden verricht in vier werkbedrijven die eigendom zijn van de Inclusief Groep. Die bedrijven opereren in de sectoren industrie (metaal, hout, elektra, verpakken, montage), dienstverlening (schoonmaak, groen, kwekerij, schilderwerken) en (groeps)detachering. Bestuurlijk belang Enig aandeelhouder van de Inclusief Groep is de RNV. Een vertegenwoordiging uit het algemeen bestuur van de RNV vormt de algemene vergadering van aandeelhouders van NV Inclusief Groep.
Jaarstukken 2014
- 119 -
Inclusief Groep krijgt de opdrachten van de DSW (onderdeel van de RNV). Het dagelijks bestuur van de DSW wordt gevormd door de bestuurscommissie: de wethouders sociale zaken van de zeven deelnemende gemeenten. Financieel belang Via de RNV is de gemeente Nunspeet financieel medeverantwoordelijk voor Inclusief Groep. Beleidsvoornemens Geen beleidswijzigingen te voorzien. Risicoanalyse Onderstaande cijfers zijn ontleend aan de jaarrekening 2013 van de Inclusief Groep. De jaarrekening 2014 is niet voorhanden: Eigen vermogen per 31 december 2013: Vreemd vermogen per 31 december 2013: Resultaat 2013:
€ 6,1 miljoen € 10,1 miljoen € 102.000,--
Op 1 januari 2015 wordt de Participatiewet ingevoerd en stopt de instroom in de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Met de Participatiewet krijgen de gemeenten te maken met een bredere doelgroep. Tegelijkertijd wordt er bezuinigd op het Re-integratiebudget dat gemeenten van het rijk ontvangen om de totale doelgroep vallend onder de Participatiewet te "bedienen". De stuurgroep transities heeft de projectgroep Toekomst Sociale Werkvoorziening, bestaande uit vertegenwoordigers van 7 bij de Inclusief Groep (IG) betrokken gemeenten, de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de toekomst sociale werkvoorziening (Wsw). Gezien de onzekerheden en onduidelijkheden wordt het risico als hoog aangemerkt. Stichting primair openbaar onderwijs Noord-Veluwe (Proo) Algemeen De gemeenteraden van Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten hebben in december 2002 besloten het bevoegd gezag van het openbaar primair onderwijs per 1 januari 2003 over te dragen aan de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Noordwest-Veluwe. Door het onderbrengen van het bevoegde gezag in een stichting komt het openbaar onderwijs in een vergelijkbare positie als het bijzonder onderwijs, in die zin dat er een autonoom bestuur is dat zowel beleidsinhoudelijk als vermogensrechtelijk zelfstandig opereert. Het toezicht op de stichting is overgedragen aan de RNV. De stichting Proo heeft voor de periode 2004-2008 een strategisch beleidsplan opgesteld, waarin de visie en missie worden beschreven voor het openbaar basisonderwijs in de regio Noordwest-Veluwe. Vanwege de toetreding van de gemeente Heerde per 1 januari 2006 heet de stichting voluit: Stichting primair Openbaar onderwijs Noord-Veluwe. Bestuurlijk belang Het toezicht op de stichting is overgedragen aan de RNV en de gemeente is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur van de RNV. Financieel belang Aan de stichting wordt door de gemeente geen financiële bijdrage verstrekt. De stichting ontvangt financiële middelen rechtstreeks van de rijksoverheid. De gemeenten blijven financieel aansprakelijk voor de stichting. Beleidsvoornemens Het belang van het openbaar onderwijs in de deelnemende gemeenten (blijven) behartigen. Risicoanalyse Onderstaande cijfers zijn ontleend aan de jaarrekening 2013 van de GGD. De jaarrekening 2014 is niet voorhanden:
Jaarstukken 2014
- 120 -
Eigen vermogen per 31 december 2013: Vreemd vermogen per 31 december 2013: Resultaat 2013:
€ 2,0 miljoen € 3,2 miljoen € 937.000,--
De financiële situatie bij de stichting PrOo was de afgelopen jaren zorgelijk. De stichting heeft een aantal maatregelen genomen om te komen tot een oplossing van deze zorgelijke situatie. Één van de openbare scholen in Nunspeet is gesloten. Ondanks verbeteringen blijft de vermogenspositie van stichting PrOo zorgelijk. Zo bedraagt het weerstandsvermogen -1%. De norm bedraagt 10% tot 40%. De gemeenteraad heeft naar aanleiding hiervan een zienswijze ingediend bij de stichting. Deze zienswijze vraagt de stichting werk te maken van de verdere verbetering van de vermogenspositie. Op basis van bovengenoemde punten wordt het risico voor de stichting PrOo als hoog ingeschat.
Jaarstukken 2014
- 121 -
4.6 Paragraaf grondbeleid Inleiding Het grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van programma’s, zoals op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu, verkeer en openbare ruimte, cultuur, sport en recreatie en economische structuur. Het grondbeleid heeft daarnaast een grote financiële impact. De grondexploitatie (inclusief de resultaten hieruit) is een onderdeel van de totale exploitatie van de gemeente. Gelet op de risico’s in relatie tot de omvang van de bedragen waarover het op dit terrein gaat, is een afzonderlijke paragraaf over het grondbeleid verplicht gesteld. Bestaand beleid In het verleden werd een actief grondbeleid gevoerd bij het realiseren van bestemmingsplannen voor zowel woningbouw als bedrijventerrein. Op verzoek van derden wordt medewerking verleend (passief grondbeleid) aan het ontwikkelen van vaak kleinschalige projecten. Van dit gevoerde actieve grondbeleid is in 2010 (ten dele) afgestapt. Met het vaststellen van de nieuwe nota ‘Grondbeleid’ is gekozen om per project de keuze te maken voor een actief of een faciliterend grondbeleid. Het belang van een actief grondbeleid voor de mogelijkheid voor kostenverhaal inclusief een bijdrage aan de infrastructuur is door de invoering van de nieuwe wet Ruimtelijke Ordening in 2008 van minder belang geworden. Voor actief grondbeleid wordt waar mogelijk gekozen als de gemeente minimaal budgetneutraal kan ontwikkelen of er moet sprake is van een specifiek maatschappelijk belang waarbij een andere partij deze ontwikkeling niet tot stand zal brengen. Beleid in ontwikkeling Het grondbeleid van de gemeente Nunspeet is vastgelegd in de nota ‘Grondbeleid’. Deze nota is in oktober 2010 door de gemeenteraad vastgesteld. In deze nota is de te volgen grondpolitiek vastgelegd, waarbij het gaat om bijvoorbeeld aan- en verkoopbeleid ter uitvoering van bestemmingsplannen, prijsvorming, kostenverhaal en risico’s. Deze paragraaf gaat vooral in op de uitvoering van het grondbeleid. In de Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie (IRTV), de vastgestelde uitgangspunten voor het financieel beleid en de nota ‘Reserves en voorzieningen’ is ook beleid vastgelegd dat betrekking heeft op het grondbeleid. Als project uit de IRTV is een Woonvisie ontwikkeld waarin de toekomstige woningbehoefte is vastgelegd. De herziene Woonvisie is in 2014 door de gemeenteraad vastgesteld. In 2004 heeft de gemeente Nunspeet de wettelijke mogelijkheid gekregen de Wet voorkeursrecht gemeenten (WVG) in het kader van een actief grondbeleid in te zetten. Het in de nabije toekomst te ontwikkelen woongebied Molenbeek en het bedrijventerrein De Kolk zijn door de gemeenteraad aangewezen als gebied waarop de WVG van toepassing is. Eigenaren van onroerende goederen in dit gebied die tot verkoop willen overgaan, mogen het alleen aan de gemeente te koop aanbieden. Binnen twee jaar na het besluit tot aanwijzing voor het desbetreffende gebied moet een structuurplan en vervolgens een bestemmingsplan worden vastgesteld (zo niet, dan vervalt het voorkeursrecht). Deze termijnen zijn gehaald, zodat het voorkeursrecht van kracht blijft. Financieel kader Zoals weergegeven in de nota ‘Grondbeleid’ is het grondbeleid in onze gemeente gebaseerd op minimaal sluitende exploitatieopzetten waarin een substantiële bijdrage aan de infrastructuur is verwerkt. Grondverkopen geschieden tegen marktconforme prijzen. Als incidenteel een prijssubsidie noodzakelijk is, gebeurt dat alleen als het hiermee gediende doel tegelijkertijd wordt gewaarborgd.
Jaarstukken 2014
- 122 -
Van oudsher was al gekozen voor het realiseren van exploitaties met een positief resultaat of ten minste kostendekkendheid. Door de jaren heen heeft dit geleid tot een saldo in de grondexploitatie (reserve grondexploitatie). Hiervan is een deel niet-besteedbaar, omdat dit nodig is om exploitatierisico’s te kunnen afdekken. In de door de raad op 29 januari 2004 vastgestelde nota ‘Reserves en voorzieningen’ (2003) is uitgebreid ingegaan op deze reserve. Vooral is stilgestaan bij de onderbouwing van het bodem- en plafondbedrag. De jaarlijkse herijking van het bodem- en plafondbedrag vindt op grond van artikel 12, lid 1 van de Verordening en artikel 212 van de Gemeentewet plaats na het vaststellen van de jaarrekening. De stand van de reserve bedraagt per 31 december 2014 € 4.383.204,--. Het bodembedrag is gebaseerd op een in de nota ‘Reserves en voorzieningen 2015’ opgenomen berekening. Het plafondbedrag is berekend om een buffer te hebben voor mogelijke strategische aankopen. Er is een beslag op deze reserve gelegd van € 1.863.000,-- waarvan € 1.520.000,-- bestemd is voor de oostelijke rondweg. Het bodembedrag is berekend op € 2.195.000,-- zodat per saldo een bedrag van afgerond € 332.000,-- voor het doen van strategische aankopen. Door de veranderde economische omstandigheden is er naast bovengenoemde reserve, een voorziening getroffen voor het afdekken van de risico’s in de grondexploitatie. Deze voorziening heeft per 31 december 2014 een saldo van € 1.208.000,--. Dit bedrag is opgebouwd om de verliezen te dekken voor een bedrag van € 1.000.000,-- ten behoeve van het plan Molenbeek en een bedrag van € 208.000,-- ten behoeve van het project Stationslaan 48. Het instellen van deze voorziening is nodig omdat uit de berekeningen voor de grondexploitatie een aantal verliezen naar voren komen. De herziene BBV geeft heeft hierbij de mogelijkheid om de diverse exploitatie meteen af te boeken of hiervoor een voorziening te treffen. Voor dit laatste middel is gekozen omdat de diverse verliezen nog niet zijn gerealiseerd en de economische omstandigheden in de toekomst nog kunnen veranderen. De kostendekkendheid van exploitaties is een vereiste om deze tot ontwikkeling te brengen. Hiervan kan slechts worden afgeweken als sprake is van een specifiek maatschappelijk belang of als de ontwikkeling door een derde gebeurt en de gemeente geen (financiële) risico’s loopt bij de ontwikkeling ervan. Risico’s grondexploitatie In de diverse grondexploitaties zijn inmiddels forse bedragen geïnvesteerd waarover de gemeente een risico loopt. Op dit moment werkt de marktsituatie in het nadeel. De belangrijkste risico’s in de grondexploitatie zijn: - Daling van grondprijzen - Niet of later verkopen van gronden - Sterke stijging van kosten Deze risico’s kunnen zich op verschillende wijze voordoen. De risico’s van daling van grondprijzen en het stijgen van kosten zijn algemene risico’s waarop vooral de marktsituatie van invloed is. De marktsituatie voor grondverkoop is op dit moment wel dusdanig dat daling van grondprijzen een hoog risico vormt. Het niet of later verkopen van gronden kan op verschillende wijzen ontstaan. Enerzijds door de marktsituatie waardoor grond te duur is geworden of dat een bepaalde woningen geen behoefte is. Anderzijds kan dit ook ontstaan door het niet of later goedkeuren van bestemmings- en exploitatieplannen. Hierbij speelt ook het KWP een rol. Door de grote hoeveelheid aan plannen is het KWP inmiddels overschreden en zullen er keuzes gemaakt moeten worden binnen deze plannen. Hierover wordt u afzonderlijk geïnformeerd.
Jaarstukken 2014
- 123 -
Actualiteit exploitatiegebieden Bij dit punt staan de volgende onderwerpen: 1. bestaande exploitatiegebieden; 2. in exploitatie te nemen gebieden. Ad 1. Bestaande exploitatiegebieden De basis voor de bestaande gebieden zijn de kostprijsberekeningen die bij het in ontwikkeling nemen van het gebied zijn vastgesteld. Het zijn de gebieden industrieterrein De Kolk, Weversweg Hulshorst, Stationslaan 48, en Elspeet NoordWest. Bij de jaarrekening wordt jaarlijks volledige verantwoording afgelegd over de mutaties in de grondexploitatie in het jaar waarop de rekening betrekking heeft. Dit gebeurt als volgt: - In het jaarverslag wordt op hoofdlijnen een tekstuele toelichting gegeven. - Als bijlage bij de jaarrekening is de cijfermatige onderbouwing van de grondexploitatie tot en met het desbetreffende jaar opgenomen. De desbetreffende bijlage is voor het inzicht in het totaal van de grondexploitatie gesplitst in de verschillende paragrafen. Paragraaf 4.1 gaat in op de ruwe gronden en toekomstige complexen. Voor deze gronden is nog geen exploitatieopzet opgesteld. Paragraaf 4.2 (Bouwrekening complexen in uitvoering) is een van de belangrijkste onderdelen. Per complex wordt aangegeven: de in het boekjaar en het totaal tot en met het boekjaar verantwoorde inkomsten en uitgaven, het restant van de aangegane verplichtingen, calculatieverschillen en nog te besteden en te ontvangen bedragen. Daarnaast wordt nog een toelichting op het desbetreffende complex gegeven. - De tekstuele toelichting per project in de paragraaf grondbeleid. Zo nodig worden ontwikkelingen ook gerapporteerd via de viermaands rapportages. Bij de lopende projecten is er een planning gehanteerd van verkopen van woningen en gronden voor 2014. Deze planning voor 2014 is als volgt: 2014 planning realisatie Weversweg seniorenwoningen luxe eensgezinswoningen koop middenduur eensgezinswoningen koop duur Elspeet NoordWest seniorenwoningen betaalbare huur jongerenappartementen eensgezinswoningen koop betaalbaar eensgezinswoningen koop middenduur eensgezinswoningen koop duur eensgezinswoningen huur betaalbaar De Kolk hectares grond
6 3 3
0 0 0
3 3 5 6 7 4
0 0 0 0 0 0
2,7
0,3
De afwijkingen van realisatie ten opzichte van de planning zijn veroorzaakt door de procedure bij de Raad van State voor de Oostelijke Rondweg en daarmee samenhangend het bedrijventerrein De Kolk, door de langere voorbereiding van het plan Elspeet NoordWest en de langere tijd stagnerende verkoop binnen het plan Weversweg. Hieronder worden de ontwikkelingen per exploitatie weergegeven.
Jaarstukken 2014
- 124 -
Project Stationslaan 48 Op de grond van het voormalige tankstation Van Espelo is een plan ontwikkeld om huizen te bouwen en is een bestemmingsplanwijziging vastgesteld. Verwacht wordt dat de ontwikkelaar dit jaar de gronden nog zal afnemen. Indien deze grond niet afgenomen wordt, loopt de gemeente wel een extra risico omdat bij nieuwe onderhandelingen ook een nieuwe prijs gehanteerd zal worden. De exploitatieberekening van dit complex laat een negatief saldo zien van afgerond € 208.000,--. Dit verlies wordt voornamelijk veroorzaakt door de dure aankoop van samen met de eerdere rentebijschrijving op deze grond. Hiervoor is reeds een voorziening gevormd van € 208.000,--. Elspeet NoordWest Voor dit project worden momenteel voorbereidingen getroffen voor het bouwrijp maken. Naar verwachting zullen in de loop van 2015 de eerste kavels worden uitgegeven. Voor dit project is de grondexploitatie opnieuw berekend. Uit deze berekening komt een negatief saldo van € 247.000,--. Dit saldo is inmiddels onttrokken aan de reserve grondexploitatie waarmee de boekwaarde van het project is afgeboekt. Er is een onderzoek gedaan naar de gehanteerde prijzen voor Elspeet NoordWest. De uitkomsten vanuit dit onderzoek zijn in deze berekening verwerkt. Hierdoor heeft er een aanpassing naar beneden plaatsgevonden van de uitgifteprijzen waardoor het negatieve saldo is ontstaan. Weversweg Hulshorst De exploitatieberekening is ten opzichte van het voorgaande jaar geactualiseerd naar de laatste stand van zaken. Hierbij is rekening gehouden met gemaakte kosten en het verschuiven van de planning. De grondverkopen liggen bij dit project op dit moment volledig stil. De planning is hierop aangepast door een deel van de grondverkopen en werkzaamheden door te schuiven naar 2015 en verder. Het resultaat binnen deze berekening is € 17.000,-- negatief. Dit wordt veroorzaakt door de rentelasten voor de reeds gedane investeringen en een aantal andere kostenposten die wel doorlopen terwijl hier geen inkomsten tegenover staan. Voorgesteld wordt om het negatieve resultaat te dekken door een onttrekking uit de reserve grondexploitatie. Op dit project worden risico’s gelopen omdat de kosten wel doorlopen terwijl er geen opbrengsten binnekomen. Daarnaast is een extra risico dat door een aanpassing van het bouwprogramma en door een aanpassing van de grondprijzen de opbrengsten zullen dalen. Bezien moet worden om naar de geplande categorieën woningen te kijken en deze eventueel aan te passen zodat deze beter aansluiten op de huidige marktsituatie. Bedrijventerrein De Kolk Voor het bedrijventerrein De Kolk is een nieuwe exploitatieberekening opgesteld. Deze heeft een positief saldo van afgerond € 1.104.000,--. Dit is een (positief) verschil van € 70.000,-- ten opzichte van de laatste vastgestelde exploitatieberekening die een positief saldo van afgerond € 1.036.000,-- vertoonde. Dit verschil wordt veroorzaakt door het lagere rentepercentage wat gehanteerd is bij de herziening van de berekening en de eerdere realisatie van opbrengsten. De berekeningen zijn tot nu toe gemaakt op basis van bepaalde normen voor zowel de kosten als voor de verdeling tussen openbaar gebied en uitgeefbare gronden. In 2015 zal voor het bedrijventerrein een verkavelingsplan worden vastgesteld. Deze verkaveling kan gevolgen hebben voor de exploitatieberekeningen en het uiteindelijke resultaat. Vierde Kwadrant Elspeet Dit project is afgerond op enkele kleine werkzaamheden na. Inmiddels is afgerekend met de ontwikkelaar. Dit project is afgesloten met een positief saldo van afgerond € 496.000,--. Project Winckelweg Dit project gaat over de voorheen braakliggende gronden aan de Winckelweg. Omnia Wonen heeft seniorenwoningen gebouwd op deze gronden. De gronden zijn inmiddels overgedragen en het project is nagenoeg gereed. Dit project is afgesloten met een positief resultaat van afgerond € 10.000,--.
Jaarstukken 2014
- 125 -
Ad 2. In exploitatie te nemen gebieden Voor in exploitatie te nemen gebieden worden verschillende deelplannen opgesteld. Het vooroverleg eindigt uiteindelijk in een voorstel aan u. Hierbij wordt dan eveneens, op basis van de beschikbare gegevens, een eerste globale kostprijsberekening opgesteld. Deze wordt voortschrijdend bijgesteld met als doel bij de start van de realisatie een kosten- en opbrengstenberekening ter beschikking te hebben die up-to-date is. Als deze fase is afgelopen en besluitvorming over het in exploitatie te nemen gebied heeft plaatsgevonden, gaat de actualisatie hiervan meelopen in de jaarlijkse verslaglegging. Vooruitlopend op de besluitvorming wordt de waarde van de diverse nog niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) jaarlijks tegen het licht gehouden. Hiertoe wordt de boekwaarde van de NIEGG geconfronteerd met de marktwaarde. Mocht de boekwaarde de marktwaarde overstijgen dan wordt de boekwaarde teruggebracht tot het niveau van de marktwaarde. Hiertoe is begin 2014 een bedrag van € 35.000,-- op de NIEGG afgeboekt ten laste van de reserve grondexploitatie. Molenbeek Op 27 november 2013 vernietigde de Raad van State het Uitwerkingsplan fase 1 Molenbeek. Met het sneuvelen van het uitwerkingsplan is ‘automatisch’ ook het exploitatieplan vernietigd. Door deze uitspraak is de grondpositie in Molenbeek overgeheveld naar de NIEGG. Momenteel wordt er gewerkt aan een nieuwe opzet van het plan Molenbeek. Een uitgewerkte strategische nota met een bijbehorende financiële onderbouwing is begin 2015 aan de Raad aangeboden.
Jaarstukken 2014
- 126 -
Jaarstukken 2014
- 127 -
4.7 Paragraaf gemeentelijke heffingen Algemeen De gemeente ontvangt de financiële middelen waarmee de gemeentelijke taken moeten worden uitgevoerd in hoofdzaak van de rijksoverheid, in de vorm van een algemene uitkering uit het Gemeentefonds en diverse doeluitkeringen. Daarnaast beschikt de gemeente over een relatief klein eigen belastinggebied dat uiteenvalt in belastingen en rechten. Overzicht op hoofdlijnen In de gemeente Nunspeet zijn de volgende belastingen en heffingen te onderscheiden: - onroerende-zaakbelastingen; - forensenbelasting; - toeristenbelasting; - rioolheffing; - rechten (leges, begraafplaatsrechten, marktgelden, rioolaansluitrechten); - afvalstoffenheffing. De onroerende-zaakbelastingen, forensenbelasting en toeristenbelasting dienen in principe tot het verkrijgen van algemene dekkingsmiddelen. De rechten, rioolheffing en de afvalstoffenheffing mogen maximaal kostendekkend zijn. Uitvoering Wet waardering onroerende zaken Volgens de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) zijn gemeenten verantwoordelijk voor de taxatie van onroerende zaken (gebouwen en grond). In de Wet WOZ is bepaald dat de waarde van onroerende zaken jaarlijks opnieuw moet worden vastgesteld, onafhankelijk van de voorafgaande waardevaststellingen. Dit betekent voor gemeentelijke organisaties een flinke hoeveelheid hooggekwalificeerd werk. De werkzaamheden worden zo veel mogelijk modelmatig uitgevoerd met behulp van de hiervoor beschikbare software. De waardepeildatum ligt een jaar voor de ingangsdatum. Voor het jaarlijks modelmatig waarderen is onder andere het bijhouden van de marktontwikkeling van groot belang. Deze wordt uitgevoerd op basis van de hiervoor in de Wet WOZ opgenomen uitgangspunten. De Waarderingskamer is een onafhankelijk orgaan en houdt toezicht op de waardebepaling en waardevaststelling van onroerende zaken en op de overige in de Wet WOZ geregelde onderwerpen. De herwaarderingswerkzaamheden worden zo ingepland dat de Waarderingskamer op tijd toestemming kan geven de beschikkingen (uiterlijk) in februari, aansluitend aan het jaar waarin de herwaardering is uitgevoerd, te verzenden. Het algemene oordeel van de Waarderingskamer is dat de gemeente Nunspeet tot de beperkte groep gemeenten behoort waar de uitvoering van de Wet WOZ goed verloopt. Onroerende-zaakbelastingen De tarieven voor de ozb worden berekend naar een percentage van de vastgestelde WOZwaarde. De ozb zijn als algemeen dekkingsmiddel verreweg de belangrijkste belastingsoort. Het voorgenomen beleid over de ozb is overeenkomstig de begroting uitgevoerd. Recreatieve heffingen De forensenbelasting wordt geheven van natuurlijke personen die, zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, meer dan negentig dagen van het belastingjaar voor zichzelf of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. De gemeente Nunspeet heft toeristenbelasting voor het houden van verblijf binnen de gemeente door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie zijn ingeschreven. Heffing vindt conform de verordening plaats per overnachting per persoon, voor vaste standplaatsen kan een forfaitair tarief gekozen voor een jaar- of seizoensplaats. Het voorgenomen beleid over de forensenbelasting en toeristenbelasting is overeenkomstig begroting uitgevoerd.
Jaarstukken 2014
- 128 -
Rioolheffing De gemeente Nunspeet legt de rioolheffing op aan de eigenaar van een direct of indirect op het riool aangesloten onroerende zaak in het kader van de WOZ-wetgeving. Het uitgangspunt voor de rioolheffing is een 100%-dekking van de in begroting opgenomen kosten. Het voorgenomen beleid over de rioolheffing is overeenkomstig de begroting uitgevoerd. Rechten De gemeente Nunspeet hanteert bij de rechten in principe de maximale norm van 100% voor de berekening van de tarieven. a. Leges Leges worden geheven voor een door de gemeente te verlenen individuele dienst (zoals het verstrekken van een paspoort of uittreksel uit het bevolkingsregister) maar ook voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verlenen van een vergunning (zoals een bouw- of exploitatievergunning). b. Begraafplaatsrechten Onder de naam ‘begraafrechten’ worden in Nunspeet rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door of vanwege de gemeente verlenen van daarop betrekking hebbende diensten. De gemeenteraad heeft ingestemd met aanpassing van de tarieven per 1 juli 2014 tot kostendekkend niveau. Het betreft de tarieven voor het uitsluitend recht op een graf, het begraven en het bijzetten van een asbus/urn (de hoofdstukken 1, 2 en 3 van de tarieventabel). c. Marktgelden Onder de naam 'marktgelden' worden in Nunspeet rechten geheven voor het innemen van een standplaats op de voor markt aangewezen plaatsen gedurende de voor markt aangewezen tijd. d. Rioolaansluitrechten Dit recht wordt geheven voor het genot van de door of vanwege het gemeentebestuur verleende dienst, bestaande uit het aanleggen van de aansluitbuis tussen het riool en de grens van de openbare weg. e. Brandweerrechten De verordening op de heffing en de invordering van brandweerrechten is vervallen aangezien de gemeente per 1 januari 2014 geen eigen brandweer meer heeft en geen diensten meer verleent. Afvalstoffenheffing Om de kosten voor het ophalen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen te verhalen, heft de gemeente Nunspeet de afvalstoffenheffing. Het uitgangspunt voor de afvalstoffenheffing is een 100%-dekking van de in begroting opgenomen kosten. Het voorgenomen beleid over het heffen van afvalstoffenheffing is overeenkomstig begroting uitgevoerd. Kwijtschelding Het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid maakt integraal deel uit van het gemeentelijk minimabeleid. Kwijtschelding is alleen mogelijk voor de afvalstoffenheffing. Hierbij wordt maximaal gebruikgemaakt van de wettelijke vrijheden op dit gebied. Het beleid is overeenkomstig begroting uitgevoerd. Lokale lastendruk De Atlas van de lokale lasten wordt jaarlijks uitgegeven door het Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden (Coelo). Hierin worden de belastingen van gemeenten, provincies en waterschappen in kaart gebracht. Zij onderzoeken jaarlijks het niveau en ontwikkelingen van de lokale lasten en publiceren dit.
Jaarstukken 2014
- 129 -
De gemeente Nunspeet beschikt over een relatief klein ‘eigen belastinggebied’. Dit gegeven, gecombineerd met de tot op heden gehanteerde tariefstelling, zorgt ervoor dat de lokale lasten in 1 Nunspeet al jaren onder het landelijk gemiddelde zitten. Overzicht gemeentelijke belastingen 2014 Werkelijke Geraamde Werkelijke Productnr. Kostenplaats Omschrijving opbrengst 2013 opbrengst 2014 opbrengst 2014 00.10 Verordeningen en bijz. wetten 6022020 Overige vergunningen 28 00.20 Burgerlijke stand 6621010 Naturalisatie 8.622 5.390 42.753 6621011 Optie 570 6004090 Burg. stand div. aang. en aktes 3.347 4.000 3.788 6004080 Huwelijksvoltrekkingen 44.818 35.000 42.606 00.30 Bevolkingsregister 6004000 Aanvragen VOG (verkl.gedrag) 4.890 3.850 4.367 6004064 Rijksleges aanvraag VOG 14.703 11.590 13.184 6004070 Secretarieleges 26.961 26.720 25.183 00.60 Rijbewijzen 6004010 Rijbewijzen 44.672 43.700 47.116 6004050 Eigen verklaring 14.202 12.250 9.933 6004060 Rijbewijzen rijksleges 21.297 19.000 22.248 00.70 Reisdocumenten 6004020 Paspoorten rijksleges 54.137 59.500 69.943 6004061 Paspoorten 46.764 58.750 82.833 6004040 Nederlandse identiteitskaart 51.165 65.720 57.840 6004063 Nederlandse identiteitskaart rijksleges 30.960 34.490 60.859 6004062 Rijksleges vreemdelingen/vluchtelingen 562 274 00.86 Bestuurs- en beleidscoördinatie 6002170 Telecomwet 19.370 14.000 13.655 01.00 Openbare orde en veiligheidszaken 6823020 Gebruiksvergunningen 5.650 03.00 Exploitatie weekmarkt 6311000 Marktgeld 49.028 53.583 47.464 6310000 Exploitatie weekmarkt 970 1.200 1.125 05.70 Handhaving natuurschoon 6550070 Kapverordeningen 642 3.500 2.126 07.20 Afvalinzameling / afvalverwerking 6725180 Afvalstoffenheffing 2.069.456 2.008.530 1.986.417 07.30 Riolering 6722310 Rioolaansluitrecht 13.738 4.210 10.656 6726030 Rioolheffing 1.692.345 1.677.267 1.690.141 07.40 Uitvoering milieuwerkplan 6723281 Leges bodemgesteldheidsonderzoek 2.000 6723010 Handhaving geluidsnormen 617 07.50 Begraafplaatsen 6724060 Leges rechten/retributies Eperweg 51 580 1.100 774 6724270 Leges rechten/retributies Nunsp-west 4.244 4.700 3.299 6724300 Leges rechten/retributies Elspeet 751 2.200 758 6732910 Begrafenisrechten 215.628 223.983 265.951 08.05 Structuur-/bestemmingsplannen 6810000 Bijdrage bestemmingsplannen 8.533 92.000 14.902 08.10 Vastgoedinformatiesystemen 6002480 Kadaster 115 2.300 264 6002120 Meetwerk algemeen 7.078 6.899 08.30 Verg.verl. Bouw- en woningtoezicht 6823000 Bouwvergunningen 461.887 640.000 433.218 6823020 Gebruiksvergunningen 5.650 6823030 Welstandsleges 43.040 41.250 44.161 6822040 Brandpreventie bouwvergunningen 1.840 2.753 6822160 Bouwvergunningen bodemtoets 2.493 2.744 6823015 Verg.verl. Planalogische afwijking 5.888 20.949 09.10 Onroerende-zaakbelastingen 6931000 Gebruikersbelasting 538.474 530.700 551.956 6932000 Eigenarenbelasting 2.994.231 3.019.800 3.047.217 09.20 Toeristenbelasting 6936000 Opbrengst toeristenbelasting 413.477 498.600 559.127 09.21 Forensenbelasting 6935000 Opbrengst forensenbelasting 493.878 531.000 482.254 9.405.431 9.743.753 9.671.737 1
Voor meer informatie verwijs ik u naar de website www.coelo.nl.
Jaarstukken 2014
- 130 -
Jaarstukken 2014
- 131 -
4.8 Paragraaf programmaoverstijgende projecten In een aparte paragraaf worden een aantal belangrijke meerjarige programmaoverstijgende thema’s toegelicht. In de begroting 2014 zijn dat: - heroverwegingen; - IRTV. 5.8.1 Heroverwegingen Inleiding In het Coalitieakkoord en het Collegeprogramma 2010-2014 is een aantal heroverwegingen vastgelegd om te komen tot een gezond financieel evenwicht. Per programma wordt een korte omschrijving van de diverse heroverwegingen weergegeven. Ook is de stand van zaken en het begrote financiële effect van de heroverweging weergegeven. Programma 1 Verlaging budget uitvoering WMO/WVG Structureel is rekening gehouden met een verlaging van € 150.000,-- van het budget. De taakstelling is gerealiseerd. De onderschrijding van het budget uitvoering WMO is in 2014 zelfs hoger. Programma 4 Verlaging subsidiebijdrage voor restauratie van monumenten Door aanpassing van de Subsidieverordening stads- en dorpsvernieuwing 1994 wordt het te ontvangen subsidiebedrag per aanvraag aangepast. Dit levert een structurele bezuiniging op van € 50.000,--. De taakstelling is in 2014 gerealiseerd. Programma 5 Taakstellende bezuiniging bijdrage Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) De verlaging van het budget voor de gemeentelijke bijdrage aan de GGD is in het Collegeprogramma 2010-2014 geraamd op € 60.000,--. In 2011 heeft de GGD bezuinigingsvoorstellen voor begrotingsjaar 2012 en volgende jaren vastgesteld. Op basis van deze bezuinigingsvoorstellen is de heroverweging naar beneden bijgesteld. Met ingang van 2012 bedraagt de verlaging van de bijdrage aan de GGD € 32.000,--. Bij de vaststelling van het dekkingsplan bij de begroting 2012 is deze verlaagde taakstelling verwerkt. Wel blijft er een inspanningsverplichting voor verdere besparingen. Voor 2014 is er een onderschrijding van de gemeentelijke bijdrage van circa € 15.000,-. € 12.500,-- als gevolg van een gunste afrekening 2013 en € 2.500,-- lagere bijdrage 2014 dan was begroot. Programma 6 Taakstellende bezuiniging bijdrage Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) De verlaging van de gemeentelijke bijdrage aan de VNOG is in het Collegeprogramma 2010-2014 geraamd op € 50.000,--. In 2011 heeft de VNOG bezuinigingsvoorstellen vastgesteld voor de komende jaren. Op basis van deze bezuinigingsvoorstellen is geconstateerd dat de heroverweging niet kan worden gerealiseerd. De inwonersbijdrage is gehandhaafd op het niveau van begrotingsjaar 2013. Bij de vaststelling van het dekkingsplan bij de begroting 2012 is de niet gerealiseerde taakstelling verwerkt. Wel blijft er een inspanningsverplichting voor verdere besparingen. Voor 2014 is er, als gevolg van een gunste afrekening 2013, een onderschrijding van de gemeentelijk bijdrage van € 9.000,--.
Jaarstukken 2014
- 132 -
Programma 7 Temporisering van onderhoudswerkzaamheden aan wegen via het wegbeheersysteem Als taakstelling voor 2014 was opgenomen dat het onderhoudsbudget voor wegen verlaagd zou worden met € 100.000,--. Deze verlaging zou gerealiseerd kunnen worden door een soberder uitvoering van onderhoud via het wegbeheersysteem. Bij de begroting 2013 was via nieuw beleid de taakstelling al verlaagd met € 50.000,--. Bij het vaststellen van de programmabegroting 20142018 is de gehele taakstelling ongedaan gemaakt, zodat er geen versobering van de uitvoering onderhoud wegen doorgevoerd hoeft te worden. Snellere aansprakelijkheidstelling bij schade aan infrastructuur Een snellere aansprakelijkheidstelling bij schade moet leiden tot meer schadeverhaal. Gerekend wordt op structureel € 10.000,-- meer inkomsten. De hogere inkomsten zijn verwerkt in de budgetraming 2014. De extra inkomsten zijn gerealiseerd door hogere degeneratievergoeding inzake (her)straatwerkzaamheden van nutsbedrijven. Onderhoudsarme groeninrichting Een soberder en onderhoudsarme inrichting van het openbaar groen moet leiden tot minder onderhoud. Het onderhoudsbudget voor groen is structureel met € 75.000,-- verlaagd. Gebruik van duurzame straatverlichting; energiebesparing door gebruik van Led-verlichting Het systematisch vervangen van lichtmasten door energiezuinige Led-verlichting levert vanaf 2014 een energiebesparing op. Het begrote, financiële voordeel in 2014 en verder bedraagt € 10.000,--. In de Programmabegroting 2014-2017 is dit voordeel verwerkt vanaf jaarschijf 2014. Het is niet afzonderlijk inzichtelijk wat het effect is van het overgaan naar energiezuinige Ledverlichting. Programma 9 Verlaging gemeentelijke subsidie Veluws Bureau voor Toerisme (VBT) In het kader van de heroverwegingen is de subsidie aan het VBT met ingang van 2013 structureel met € 25.000,-- verlaagd. In de Programmabegroting 2014-2017 is deze verlaging structureel verwerkt. Na het faillissement van het VBT zijn de werkzaamheden voor de invulling van het lokaal gastheerschap in Nunspeet voor een periode uitgevoerd door T.I.N. B.V. Hiervoor is binnen het totale beschikbare budget subsidie beschikbaar gesteld. Verlaging gemeentelijke subsidies voor Stichting Schaapskudde gemeente Nunspeet Bij de vaststelling van de begroting 2014-2017 is, via motie, besloten de structurele subsidieverlaging vanaf 2014 van € 10.000,-- ongedaan te maken en vervolgens de aangekondigde subsidieverlaging gefaseerde in te voeren met € 2.500,-- per jaar ingaande 1 januari 2014. Hierdoor is in 2014 € 59.000,-- aan subsidie uitbetaald aan de stichting. Afschaffing budget voor toeristisch actieplan Jaarlijks stond in het kader van uitvoering van het toeristisch actieplan een budget geraamd van € 13.250,--. Vanaf 2012 is dit budget volledig vervallen. Programma 10 Taakstellende bezuiniging algemene bijdrage Regio Noord Veluwe De verlaging van de gemeentelijke bijdrage aan RNV was in het Collegeprogramma 2010-2014 geraamd op € 45.000,--. In 2011 heeft RNV bezuinigingsvoorstellen gedaan. Deze zijn bij vaststelling van de begroting vastgesteld. Op basis van deze bezuinigingsvoorstellen is de heroverweging naar beneden bijgesteld. Met ingang van 2012 bedroeg de verlaging van de bijdrage aan de RNV € 10.500,--. Bij de vaststelling van het dekkingsplan bij de begroting 2012 is de niet gerealiseerde taakstelling verwerkt. Wel blijft er een inspanningsverplichting voor verdere besparingen. Voor 2014 heeft dit niet geleidt tot een verlaging van bijdrage. In 2014 is wel de gunste afrekening 2013 van € 43.000,-- verantwoord.
Jaarstukken 2014
- 133 -
Paragraaf bedrijfsvoering Terugbrengen van formatie/efficiencyslag In de begroting is voor deze onderdelen een totale taakstelling(collegeprogramma en al bestaande taakstellingen programmabegroting 2010 en 2011) opgenomen van € 1,3 miljoen vanaf 2014. Het grootste deel is al gerealiseerd. Voor 2014 was nog een restant taakstelling van € 62.000,-blijven staan. Uitgangspunt is via natuurlijk verloop en uitstroom invulling te geven aan deze heroverweging. Dit houdt het volgende in: • Als geen sprake is van een uitbreiding van taken, vindt geen uitbreiding van het personeelsbestand plaats. • Alleen invulling van vacatures als dit noodzakelijk is uit het oogpunt van een goede bedrijfsvoering en bestuurlijke wenselijkheid. Om invulling te geven aan de efficiencyslag in de gemeentelijke bedrijfsvoering is een visie op het gebied van ‘het nieuwe werken’ opgesteld voorzien van een maatregelenpakket. Deze maatregelen worden in de relevante commissies besproken. Door daadwerkelijk gebruik te maken van bestaande vacatures, natuurlijk verloop en enkele efficiencymaatregelen is invulling gegeven aan de taakstelling voor 2014. Vermindering inhuur derden In het kader van de gemeentelijke heroverwegingsoperatie is het budget voor inhuur van derden verlaagd. Deze verlaging bedraagt € 350.000,-- vanaf 2014 en is voor € 150.000,-- verwerkt door het verlagen van het budget inhuur als gevolg van ziekte naar nihil. De resterende taakstelling is gerealiseerd door lager uitgaven van geraamde budgetten van uitbesteding expertise bij diverse producten. Programmaoverstijgende heroverwegingen Meeropbrengsten leges In de gemeentelijke heroverwegingen is rekening gehouden met een hogere legesopbrengst van € 50.000,--. De hogere inkomst is in 2014 niet gerealiseerd. In tegendeel de legesopbrengst voor omgevingsvergunningen is aanzienlijk lager dan de raming. Verlaging budgetsubsidies In het kader van de gemeentelijke heroverwegingsoperatie is op het totaal van de gemeentelijke budgetsubsidies een verlaging geraamd van 2,5% in 2011 en oplopend naar 10% in 2014. Bij toepassing van deze percentages op het totale budget voor subsidies bedraagt de verlaging in 2011 € 50.000,-- oplopend tot en met 2014 tot 200.000,--. Dit is verwerkt in de diverse ramingen voor subsidiebudgetten 2014 en is gerealiseerd door de aangepaste subsidies te beschikken. Samenvattend Het totale, financiële effect van de heroverwegingen bedraagt vanaf 2014 € 2,56 miljoen. De heroverwegingen bevatten naast heroverwegingen vanuit het collegeprogramma een taakstelling voor formatie vanuit de Programmabegroting 2010-2013 en een verlaging van organisatielasten ter dekking van loonontwikkelingen uit de Programmabegroting 2011-2014. 5.8.2 Integrale Ruimtelijke Toekomstvisie Nunspeet 2015 Inleiding Het is van belang een heldere focus te hebben en te houden op de koers die voor de langere termijn voor de Nunspeetse gemeenschap wenselijk is. Een nieuwe (kaderstellende) Integrale Toekomstvisie Nunspeet is opgesteld om een ontwikkelingsrichting te hebben op het gebied van voorzieningen, werkgelegenheid, woonklimaat en bereikbaarheid. De looptijd van de nieuwe visie is tot 2030. Het gaat om een integrale visie die het ruimtelijke, economisch en sociaal beleid met elkaar verbindt. De Integrale Toekomstvisie Nunspeet is de paraplu voor onderliggende visies zoals een ruimtelijke, economische en/of een sociale structuurvisie.
Jaarstukken 2014
- 134 -
Stand van zaken reserve IRTV Voor het bekostigen van investeringen die gedaan kunnen worden op basis van het Uitvoeringsprogramma IRTV 2003-2015 is de reserve IRTV in het leven geroepen. De reserve voor IRTVprojecten is toereikend om alle nog op stapel staande zaken hieruit te kunnen uitvoeren. Volgens de in 2007 aangescherpte spelregels wordt gewerkt volgens het principe dat per project wordt gekeken of onttrekking aan de reserve nog mogelijk is. Daarnaast is een prioritering in de projecten aangebracht. De beschikking over de reserve gebeurt op basis van de voortgang van de projecten en voor zover de stand van de reserve toelaat. De stand van de reserve IRTV bedraagt per 31 december 2014 € 1.299.820,--. Tegenover dit gereserveerde bedrag staat een aantal claims. Het totaalbedrag van deze claims bedraagt € 1.200.000,--. Hieruit wordt geconcludeerd dat de reserve op voldoende niveau is.
Jaarstukken 2014
- 135 -
5.
Jaarrekening 5.1
Balans
5.2
Overzicht baten en lasten in de rekening
5.3
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
5.4
Toelichting op de balans
5.5
Publicatie Wet normering topinkomens
5.6
SiSa verantwoording (Single information, Single audit)
Jaarstukken 2014
- 136 -
5.1 Balans ACTIVA
31-12-2013 (bedragen x €1.000)
Vaste activa
Investeringen met een economisch nut
31-12-2014 (bedragen x €1.000)
23.500
23.599
3.553
3.797
Investeringen met een maatschappelijk nut
16.275
15.262
Materiële vaste activa
43.328
42.658
Investeringen met een economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing wordt geheven.
Kapitaalverstrekkingen deelnemingen Leningen personeelsleden Leningen verbonden partijen Overige leningen
226
226
308 752 5.670
165 644 5.613
Financiële vaste activa
6.956
6.648
50.284
49.306
Niet in exploitatie genomen gronden
10.431
10.973
Overige gronden Bouwgronden in exploitatie Voorraden
2.409 10.463 23.303
1.356 12.096 24.425
1.147
779
400 0
463 145
141
0
1.688
1.387
30
17
4.277
3.444
Totaal vlottende activa
29.298
29.273
TOTAAL ACTIVA
79.582
78.579
Totaal vaste activa Vlottende activa
Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen Rekening courant met niet financiële instellingen (SVN) Uitzettingen in 's Rijks schatkist Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Liquide middelen Overlopende activa
Jaarstukken 2014
- 137 -
PASSIVA
31-12-2013 (bedragen x €1.000)
31-12-2014 (bedragen x €1.000)
Vaste passiva Saldo na bestemming
1.260
2.286
5.135 42.442 48.837
4.750 41.369 48.405
2.084
3.168
22.672
19.647
73.593
71.220
Crediteuren Overige schulden Banksaldi Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar
3.139 778 163 4.080
3.027 517 474 4.018
Overlopende passiva
1.909
3.341
5.989
7.359
79.582
78.579
Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal eigen vermogen Voorzieningen Onderhandse leningen banken Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer Totaal vaste passiva
Vlottende passiva
Totaal vlottende passiva
TOTAAL PASSIVA
Gewaarborgde leningen
€
Jaarstukken 2014
95.618
€
104.981
- 138 -
Jaarstukken 2014
- 139 -
5.2 Overzicht baten en lasten in de rekening Een analyse en nadere toelichting per programma is opgenomen in de programmaverantwoording. Rekening 2013
Programma Lasten 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Paragraaf bedrijfsvoering Totaal lasten
Baten 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Paragraaf bedrijfsvoering Totaal baten Gerealiseerde totaal van saldo van baten en lasten
Programma Toevoeging aan reserves 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Totaal toevoegingen
Programma
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
14.010.296 3.829.367 5.461.173 1.410.670 1.158.521 3.323.741 7.124.616 4.576.858 2.512.742 5.299.545 2.292.167
14.007.626 3.618.846 5.347.111 1.554.918 1.157.097 2.073.029 5.590.985 3.849.355 1.287.567 5.556.584 1.623.997
14.364.688 3.799.673 5.605.955 1.746.651 1.161.097 2.174.027 5.691.418 4.206.858 1.885.012 5.413.185 3.843.129
13.735.484 3.565.195 5.067.403 1.644.829 1.082.891 2.216.115 6.074.232 3.942.078 8.055.719 5.576.224 2.723.782
629.204 234.478 538.552 101.822 78.206 42.088382.813264.780 6.170.707163.0391.119.347
50.999.696
45.667.115
49.891.693
53.683.950
3.792.257-
Rekening 2013
Programma
Primitieve begroting
Primitieve begroting
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
8.042.138221.1364.170.468565.40625.5051.487.164456.190702.846822.8731.067.34030.709.593-
8.182.830199.1803.836.767714.37819.763124.330389.220114.475779.853797.96430.405.706-
8.417.989199.1804.059.507728.37819.763124.330485.148114.475779.853872.96431.352.578-
8.120.678230.3054.350.877584.14347.598225.319576.295203.8977.266.8941.124.59431.428.254-
297.31131.125 291.370 144.23527.835 100.989 91.147 89.422 6.487.041 251.630 75.676
48.270.660-
45.564.466-
47.154.165-
54.158.855-
7.004.690
474.905-
3.212.433
2.729.036
Rekening 2013
102.649
Primitieve begroting
188.718 8.050 44.474 5.000 208.468 261.413 1.502.181 2.218.304
Rekening 2013
Onttrekking aan reserves 1. Soc.voorzien./maatsch.dienstverl. 2. Onderwijs 3. Ruimtelijke ordening en milieu 4. Wonen 5. Volksgezondheid 6. Veiligheid 7. Verkeer en openbare ruimte 8. Cultuur, sport en recreatie 9. Economische structuur 10. Bestuur en middelen(uitgaven) Algem. dekkingsmiddelen & Onvoorzien Totaal onttrekkingen
68.05074.500384.993374.41924.947143.5001.209.632370.2651.568.744302.3001.686.3226.207.672-
Gerealiseerde resultaat
1.260.332-
2.737.528
Begroot 2014
Rekening 2014
Saldo 2014
183.000
441.630
258.630-
4.091 52.680
4.091 52.680
261.410 727.125 1.045.306
225.410 1.577.453 2.042.634
8.184 44.000 5.000 884.893 225.413 1.621.845 3.230.966
4.0938.680 5.000884.893344.3921.188.332-
Primitieve begroting
Begroot 2014
Rekening 2014
216.88325.50242.82059.5001.122.0001.520.631-
40.000160.600311.750320.8864.54015.500261.230495.322588.456183.8002.403.2754.785.359-
40.000160.600257.887273.5058.09215.500290.367488.2651.406.028152.4231.949.2625.041.929-
372.676-
5.197-
2.285.868-
53.386540-
Jaarstukken 2014
Saldo 2014
53.86347.3813.552 29.137 7.057817.572 31.377454.013256.570 2.280.672
- 140 -
Jaarstukken 2014
- 141 -
5.3 Waarderingsgrondslagen en resultaatbepaling Met ingang van 2012 zijn de voorzieningen voor de grondexploitatie en dubieuze debiteuren gesaldeerd met de balansposten Grond en Debiteuren. Dit conform de voorschriften van het BBV die vereisen dat deze voorzieningen verwerkt worden als een waardecorrectie op de genoemde activaposten Grond en Debiteuren. Grondslagen voor waardering Activa Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingprijs. De verkrijgingprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingprijs kan verder een redelijk deel van de indirecte kosten worden opgenomen. Als in de vervaardigingprijs is opgenomen de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend, moet worden toegelicht dat deze rente is geactiveerd. Op vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt jaarlijks afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. Eerste afschrijving vindt plaats in het jaar van (gedeeltelijke) realisatie van het actief op basis van de begrote bedragen, tenzij het werkelijke investeringsbedrag lager is als de begrote afschrijving. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs verminderd met de afschrijvingen en/of eventuele beschikkingen over reserves voor zover het investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut betreft. De afschrijvingstermijn op kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en disagio is maximaal gelijk aan de looptijd van de lening. De afschrijvingstermijn van kosten voor onderzoek en ontwikkeling bedraagt ten hoogste vijf jaar. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingprijs verminderd met afschrijvingen en/of bijdragen van derden (voor zover een directe relatie bestaat met het actief) en/of beschikkingen over reserves (voor zover het investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut betreft). Tot en met 2003 zijn eventuele beschikkingen over de reserves op alle geactiveerde investeringen in mindering gebracht. De in erfpacht uitgegeven gronden zijn gewaardeerd tegen uitgifteprijs van eerste uitgifte. De in eeuwigdurende erfpacht uitgegeven gronden zijn gewaardeerd tegen registratiewaarde. De investeringen in activa met een maatschappelijk nut zijn geactiveerd op basis van het gestelde in de Verordening ex artikel 212 dan wel op basis van afzonderlijke raadsbesluiten. De afschrijvingsmethode is vastgelegd in de door de raad vastgestelde Verordening ex artikel 212. Als hierop extra wordt afgeschreven, wordt dit toegelicht. Voor investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven geldt, dat wanneer deze investeringen worden gedaan voor riolering of het inzamelen van huishoudelijk afval, deze afzonderlijk worden gecategoriseerd op de balans als, de investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. Deelnemingen worden in afwijking hiervan gewaardeerd tegen marktwaarde als deze waarde lager is dan de verkrijgingprijs. De bijdrage in activa in eigendom van derden wordt gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met afschrijvingen.
Jaarstukken 2014
- 142 -
Onder uitzettingen worden aandelen, obligaties, maar ook leningen en vorderingen verstaan. Uitzettingen met een looptijd korter dan één jaar worden opgenomen onder de vlottende activa. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden met de nominale waarde van leningen verrekend. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs dan wel tegen lagere marktwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden met de nominale waarde van de vorderingen verrekend. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Overlopende activa De overlopende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Passiva Voor zover niet anders vermeld, zijn passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd ter afdekking van: - verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar welke redelijkerwijs is in te schatten; - op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; - kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt, als het maken van die kosten zijn oorsprong ook vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Grondslagen voor resultaatbepaling Onder baten worden verstaan de baten die rechtstreeks aan het jaar zijn toe te rekenen en die in het jaar als gerealiseerd kunnen worden beschouwd. Verwachte baten zijn voorzichtigheidshalve niet als baten verantwoord. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor al vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Baten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd en/of de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De afschrijvingen gebeuren tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op aanschaffingen in het verslagjaar wordt naar tijdsbeslag afgeschreven. Afschrijvingen gebeuren onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. De volgende afschrijvingstermijnen zijn gehanteerd zoals deze zijn omschreven in artikel 10 van de Financiële Verordening:
Jaarstukken 2014
- 143 -
Artikel 10 – Waardering en afschrijving vaste activa 1. Geactiveerde kosten voor onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief het saldo van agio en disagio worden lineair in maximaal vijf jaar afgeschreven. 2. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. 3. De materiële vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het BBV, worden lineair afgeschreven in: Automatisering - hardware (voor zover niet geleased); - software
5 jaar 7 jaar
Begraafplaatsen - voorzieningen
10 jaar
Brandweer - brandblus- en reddingsmiddelen (materiaal, kleding)
10 jaar
Gebouwen (exclusief ondergrond) - stenen gebouwen - andere gebouwen - verbouwing (uitbreiding) - renovatie gebouwen (onderhoud) - woonwagens/woonwagencentra - installaties (lift, cv et cetera) - inrichting speelzalen
40 jaar 25 jaar 20 jaar 15 jaar 15 jaar 15 jaar 15 jaar
Terreinen - sportterreinen - speelterreinen
15 jaar 10 jaar
Installaties
10 jaar
Kantoorinrichting - inventaris - communicatiemiddelen
10 jaar 5 jaar
Machines en gereedschappen
10 jaar
Onderwijs - noodlokalen - eerste inrichting - uitbreiding inrichting - leer- en hulpmiddelen
15 jaar 15 jaar 15 jaar 10 jaar
Riolering - drukriolering (BBL) - vrijvervalriolering - baggerwerk - pompen en gemalen
25 jaar 25 jaar 15 jaar 15 jaar
Jaarstukken 2014
- 144 -
Speeltoestellen en voorzieningen
10 jaar
Vervoermiddelen
5-15 jaar
*
Gronden Op gronden en ondergrond van gebouwen wordt niet afgeschreven. Activa met een verkrijgingprijs van meer dan € 20.000,-- worden geactiveerd. Activa met een waarde kleiner dan € 20.000,-- kunnen worden geactiveerd. Gronden en terreinen worden altijd geactiveerd. 4. Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het BBV, worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) waterwegen; waterbouwkundige werken, permanente terreinwerken, wegen, straten, fietspaden, voetpaden, bruggen, viaducten, tunnels, verkeerslichtinstallaties, openbare verlichting, straatmeubilair, reconstructie openbare ruimte, parken, overig openbaar groen. 5. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden en bestemmingsreserves ten laste van de exploitatie gebracht. Hiervan kan bij raadsbesluit worden afgeweken. In geval van activering bij raadbesluit wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere, door de raad aan te geven tijdsduur. 6. In afwijking van dit artikel, lid 1 tot en met 5, worden vaste activa, die op 31 december 2003 op een andere wijze zijn gewaardeerd en afgeschreven dan gesteld in dit artikel, volgens de op dat moment aanwezige boekwaarde voor de rest van de periode afgeschreven volgens de gehanteerde afschrijvingsmethodiek.
Jaarstukken 2014
- 145 -
5.4 Toelichting op de balans Tenzij aangegeven, zijn alle bedragen x € 1.000,-- weergegeven ACTIVA Materiële vaste activa Boekwaarde per 1 januari Vermeerderingen Verminderingen Desinvesteringen Bijdragen derden Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december
2013 44.209 7.958 -5.219 -856
2014 43.328 3.579 -843 -718 -2.688 42.658
-2.764 43.328
Per specifiek onderdeel kan van de materiële vaste activa het volgende verloopoverzicht worden gegeven per 31 december: Omschrijving
Gronden en terreinen (incl. bossen) Bedrijfsgebouwen Woonruimten Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Grond-, weg- en waterbouwkundige werken (riolering) waarvoor een heffing wordt geheven Vervoermiddelen Machines, apparaten Overige materiële vaste activa Overige materiële vaste activa waarvoor een heffing wordt geheven TOTAAL ECONOMISCH NUT Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa TOTAAL MAATSCHAPPELIJK NUT TOTAAL GENERAAL
Boekwaarde 1-1-2014 3.581
Vermeerderingen 30
Verminderingen -284
15.484
1.386
29
Bijdragen derden
Afschrijvingen -12
Boekwaarde 31-12-2014 3.315
-1
-945
15.924
5
0
-1
33
109
63
-11
-10
151
3.363
677
-58
-369
3.613
103
110
0
-50
163
858
280
0
-357
781
3.336
193
0
-297
3.232
190
13
0
-19
184
27.053
2.757
-354
-2.060
27.396
4.874
569
-46
-407
4.272
11.401
253
-442
-222
10.990
16.275
822
-488
-629
15.262
43.328
3.579
-843
-2.689
42.658
Jaarstukken 2014
-718
-718
- 146 -
Voor een gedetailleerd overzicht van de vaste activa, inclusief de investeringen en afschrijvingen, wordt verwezen naar de Staat van investeringen (bijlage 2.1) en voor een overzicht van de bestedingen en mate van realisatie wordt verwezen naar de bijlage Overzicht restantkredieten (bijlage 2.2) in het boekwerk Bijlagen jaarrekening 2014. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. Deelnemingen worden in afwijking hiervan gewaardeerd tegen marktwaarde als deze waarde lager is dan de verkrijgingprijs. De bijdrage in activa in eigendom van derden wordt gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met afschrijvingen. Onder uitzettingen worden aandelen, obligaties, maar ook leningen en langlopende vorderingen verstaan. Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar worden opgenomen onder de vlottende activa. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan een jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Samenstelling Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten Aandelen Vitens NV Aandelen Alliander NV Totaal
2013 188 4 34 226
Het totale effectenbezit bedraagt eind 2014 75.075 aandelen BNG met een nominale waarde van 24.035 aandelen Vitens met een nominale waarde van - 339.318 aandelen Alliander met een nominale waarde van
2014 188 4 34 226 € 187.687,50 € 4.061,92 € 34.423,64
Verstrekte langlopende leningen aan verbonden partijen Samenstelling 2013 2014 Achtergestelde Geldlening Vitens 752 644 - Van de achtergestelde geldlening Vitens wordt met ingang van 2007 elk jaar een gedeelte afgelost. Overige verstrekte langlopende leningen Samenstelling Hypothecaire leningen personeelsleden Langlopende vordering Vattenfall AB (Nuon-aandelen) Startersleningen (Renteloze) leningen aan instellingen en dergelijke
2013 308 5.138 531 1
2014 164 5.138 475 0
Totaal 5.978 5.777 - De langlopende vordering betreft het nog te ontvangen bedrag voor de laatste tranche van de aandelenleverantie in 2015.
Jaarstukken 2014
- 147 -
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs dan wel lagere marktwaarde. De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2014 is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitaties per 1 januari 2015 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake. Dit betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (jaarlijks) worden herzien. Deze periodieke herziening kan - mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. Voor een gedetailleerde toelichting van de gehanteerde uitgangspunten alsmede risico’s en onzekerheden van grondexploitaties (en niet in exploitatie genomen gronden) verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid. De nog niet in exploitatie genomen gronden zijn overeenkomstig de gestelde eisen genoemd in de in 2012 bijgestelde notitie grondexploitatie gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woningrijp maken) alsmede een redelijk te achten aandeel in de administratie- en beheerskosten. Winsten worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Grondexploitatie Molenbeek is voor Nunspeetse begrippen een groot project. Het onderliggende uitwerkingsplan en het daaruit volgende exploitatieplan zijn echter door de Raad van State vernietigd. Hierdoor is het noodzakelijk dat er een nieuw plan wordt opgesteld voor Molenbeek waarin rekening wordt gehouden met de woonbehoefte in Nunspeet. Hieruit zal een nieuwe exploitatieopzet volgen waarvan de uitkomst op dit moment onzeker is. Gelet op deze situatie is er per einde 2014 geen sprake van een in exploitatie genomen grondpositie. De boekwaarde van Molenbeek was daarom ultimo 2013 overgeheveld naar de niet in exploitatie genomen gronden. Er is een voorziening ‘risico’s grondexploitaties’ gevormd. Periodiek wordt bezien of de voorziening toereikend is en eventueel moet worden aangepast. Medio december 2014 is de Nb-wet vergunning vernietigd voor de aanleg van de Oostelijke rondweg. Hierdoor wordt de aanleg van deze rondweg en het bedrijventerrein De Kolk vertraagd. Dit kan gevolgen hebben voor de exploitatie. De financiële gevolgen waren ultimo 2014 nog niet duidelijk. De voorschriften geven aan dat voldoende financiële buffer nodig is om eventuele toekomstige verliezen te kunnen opvangen. Dit heeft geleid tot de vorming van een voorziening risico’s grondexploitaties voor een bedrag van € 208.000,-- voor het plan op de locatie van Stationslaan 48. Voorraad grond voor grondexploitatie Samenstelling a. Gronden zonder kostprijsberekening b. Overige gronden c. Complexen in exploitatie d. Voorziening grondexploitatie Totaal
2013 11.431 2.409 10.671 -1.208 23.303
2014 11.973 1.356 12.304 -1.208 24.425
Jaarstukken 2014
- 148 -
Specificatie verloop boekwaarden Gronden Overige Comzonder gronden plexen in kostprijsexploitatie berekening 11.431 2.409 10.671 453 18 387 1 414 91 23 1.660 -389 136 -172 -1213 -287 -1.000 -208 10.973 1.356 12.096
Boekwaarde 1 januari 2014 Aankopen Rente- en beheerskosten Bouw- en woonrijp maken Reservering Verkopen Voorziening grondexploitatie Boekwaarde 31 december 2014
Voor een verdere toelichting van de grondexploitatie wordt verwezen naar de bijlagen 4.1 tot en met 4.3 in het boekwerk Bijlagen Jaarrekening 2014. Met ingang van 2012 is conform de voorschriften van het BBV de voorziening voor de grondexploitatie gesaldeerd met de balanspost Grond. De gemiddelde boekwaarde van de niet in exploitatie genomen gronden en overige gronden is 2 € 40,93 per m . Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Samenstelling per 31 december Debiteuren overig Voorziening dubieuze debiteuren Vorderingen op openbare lichamen Belastingdebiteuren Voorziening dubieuze belastingdebiteuren Verstrekte voorschotten Uitzettingen in ’s Rijks schatkist (SKB) Rekening courant met niet financiële instelling Totaal
2013 308 -77 1.147 205 -40 4 141 0 1.688
2014 197 -53 779 351 -36 4 0 145 1.387
De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Met ingang van 2012 zijn conform de voorschriften van het BBV de voorzieningen voor dubieuze debiteuren gesaldeerd met de balanspost Debiteuren overig en belastingdebiteuren. Schatkistbankieren(SKB) Decentrale overheden zijn verplicht om hun overtollige middelen in 's Rijks schatkist aan te houden. Om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen is er een drempelbedrag, afhankelijk van het begrotingstotaal, dat buiten de schatkist mag worden gehouden. Het drempelbedrag is gelijk aan 0,75% van het begrotingstotaal indien het begrotingstotaal lager is dan € 500 miljoen. Indien het begrotingstotaal hoger is dan € 500 miljoen is de drempel gelijk aan € 3,75 miljoen plus 0,2% van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat. De drempel is nooit lager dan €250.000. De benutting van het drempelbedrag wordt berekend als gemiddelde over alle dagen in het kwartaal. Gemiddeld mag een decentrale overheid dus maximaal het drempelbedrag buiten de schatkist hebben gehouden.
Jaarstukken 2014
- 149 -
Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren (bedragen x € 1000) Verslagjaar (1) Drempelbedrag 350,34 Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks (2) 15 27 22 schatkist aangehouden middelen (3a) = (1) > (2) Ruimte onder het drempelbedrag 350 335 324 328 (3b) = (2) > (1)
Overschrijding van het drempelbedrag
-
-
-
-
(1) Berekening drempelbedrag (4a) (4b) (4c)
Begrotingstotaal verslagjaar Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen Het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat
(1) = (4b)*0,0075 + (4c)*0,002 met een Drempelbedrag minimum van €250.000
Verslagjaar 46.712 46.712 -
350,34
(2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Som van de per dag buiten 's Rijks (5a) 1.388 2.439 2.057 schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil) (5b) Dagen in het kwartaal 90 91 92 92 (2) - (5a) / (5b)
Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
-
15
27
22
Overlopende activa De overlopende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Samenstelling per 31 december Nog te ontvangen derden Diverse nog te ontvangen bedragen Vooruitbetaalde bedragen Totaal
2013
2014
1 4.129 147 4.277
0 3.146 223 3.369
Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Samenstelling per 31 december Rekening-courantsaldi banken en giro
Jaarstukken 2014
2013
2014 30
17
- 150 -
PASSIVA Voor zover niet anders vermeld, zijn passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening. De samenstelling van het eigen vermogen is als volgt: 2013 2014 Algemene reserves 5.135 4.750 Bestemmingsreserves 42.442 41.369 Rekeningsaldo na bestemming 1.260 2.286 Totaal reserves 48.837 48.405 Op grond van de BBV notitie riolering zijn een tweetal nieuwe voorzieningen met een totaalbedrag van ruim € 881.000,-- gevormd die ten laste zijn gebracht van de bestemmingsreserves. Het verloop van de algemene reserve is als volgt: Algemene reserve Saldo 1 januari 2014 Toevoegingen in 2014: Beschikkingen in 2014: Stand per 31 december 2014 (exclusief resultaat 2013)
€
€ 5.135
2.723 -3.108 4.750
Tijdens de raadsbehandeling van de nota ‘Reserves en Voorzieningen 2014’ is een bedrag van € 1.561.000,-- vastgesteld als bodembedrag voor de algemene reserve. Voor het verdere verloop van de reserves en voorzieningen wordt verwezen naar bijlage 1 van dit boekwerk. De toevoegingen aan de algemene reserve betreffen: Bespaarde rente Toevoeging rekeningsaldo 2013 e Toevoeging overheveling 2015 2 hoofdlijnrapportage Opheffing reserve Saleba Dekkingsplannen 2012-2015 en 2014-2017 Totaal toevoegingen
67 1.260 100 79 1.217 2.723
De beschikkingen uit de algemene reserve betreffen: Dekkingsplan 2011-2014 Dekkingsplan 2012-2015 Dekkingsplan 2013-2016 Dekkingsplan 2014-2017 Belastingverordening begraafplaatsen Kwekerij de Bloemkampen Dorpsplan Vierhouten Hoofdlijnrapportage overheveling budgetten Jaarrekening 2013 overheveling budgetten Monumentensubsidies De Wieken Vierhouten Totaal onttrekkingen
Jaarstukken 2014
963 10 87 86 86 4 30 550 1.173 67 52 3.108
- 151 -
Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd ter afdekking van: verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten; op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt, als het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Voorzieningen Saldo 1 januari Dotaties Onttrekkingen Stand per 31 december
2013 2.030 321 -267 2.084
2014 2.084 1.274 -190 3.168
Met ingang van 2012 zijn conform de voorschriften van het BBV de voorzieningen voor de grondexploitatie en dubieuze debiteuren gesaldeerd met de balansposten Grond en Debiteuren. Voor het verloop van de voorzieningen wordt verwezen naar bijlage 1. Op grond van de BBV notitie riolering zijn een tweetal nieuwe voorzieningen gevormd welke worden aangewend bij vervangingsinvesteringen, groot onderhoud en renovatie Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer De samenstelling is als volgt: Vaste geldleningen
2013 22.672
2014 19.647
Vaste geldleningen Restantschuld leningen per 1 januari Gesloten geldleningen Af: normale aflossing Restantschuld leningen per 31 december
2013 25.610 0 -2.938 22.672
2014 22.672 0 -3.025 19.647
De aflossingsverplichting voor 2015 bedraagt € 3.321.245,--. VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar De samenstelling is als volgt: Crediteuren Banksaldo BNG Overige schulden: Waarborgsommen derden Transitorische rente Dwangsommen Betalingen onderweg Totaal
Jaarstukken 2014
2013 3.139 163 1 505 63 209 4.080
2014 3.027 474 6 445 63 3 4.018
- 152 -
Overlopende passiva 2013 De samenstelling is als volgt: Kasgeldleningen 0 Nog te betalen 815 Vooruit ontvangen bedragen 621 Vooruit ontvangen parkeervoorzieningen 0 Vooruit ontvangen bedragen (rijks)overheid 473 Totaal 1.909 Specificatie verloop vooruit ontvangen bedragen (rijks)overheid: Omschrijving
Saldo 1-1 43 20 3 83 0 10 297 4 12 472
Toevoegingen
Hiervan kan het volgende overzicht worden gegeven:
Rekening
Bijdrage participatiebudget Bijdrage BPU/CJG Bijdrage OAB 2011-2014 Subsidie raillawaai Subsidie voorbereiding raillawaai Subsidie herinrichting Stationsplein Subsidie aanleg fietspaden Subsidie geluidwerende gevelmaatregelen Subsidie verkeersmaatregelen Oenenburg Totaal
2014 2.000 458 245 50 588 3.341 Onttrekkingen 31 20
125 26
-43 15 10 2
151
35
Saldo 31-12 12 0 3 251 11 0 297 2 12 588
RENTELASTEN
2013 1.009 551 1.397 2.957
Rente langlopende geldleningen Rente kortlopende geldleningen Rente eigen financieringsmiddelen Totaal
Begroting incl. wijz. 2014 954 203 1.259 2.416
Rekening 2014 897 277 1.354 2.528
Langlopende geldleningen Er zijn in 2014 geen langlopende leningen aangetrokken. Voor zover binnen de kasgeldlimiet was toegestaan, werd in 2014 met kort geld gefinancierd gezien de aanzienlijk lagere rentetarieven ten opzichte van de kapitaalmarkt. Rente kortlopende geldleningen Het was gezien de lage rentestand op de geldmarkt in 2014 heel aantrekkelijk om investeringen met zogenoemd kort geld te financieren. Binnen de gestelde kaders is hier zo optimaal mogelijk gebruik van gemaakt. Daarbij is de kapitaalmarkt nauwlettend in het oog gehouden om bij een rentestijging te gaan consolideren van kasgeldleningen naar vaste geldleningen. Rente eigen financieringsmiddelen De rente over eigen financieringsmiddelen bestaat uit de rente over de reserves en voorzieningen. De rente wordt berekend over het saldo per 1 januari 2014.
Jaarstukken 2014
- 153 -
Afschrijvingen Hiervan kan het volgende overzicht worden gegeven:
Rekening 2013
Totale afschrijvingslasten
4.275
Begroting incl. wijz. 2014 2.995
Rekening 2014 2.940
In de werkelijke afschrijvingen 2013 is een bedrag van ruim € 1.200.000,-- verantwoord voor de aflossing van de lening Stichting Saleba en de overdracht van brandweermaterieel naar de Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland. Gewaarborgde leningen Het buiten de balanstelling opgenomen bedrag voor gewaarborgde leningen is als volgt te specificeren: Naam geldnemer Doel geldlening Restant per Restant per Gewaarborgd 01-01-2014 31-12-2014 door gemeente Vitens, Zwolle Drinkwatervoorziening 12.701.309 10.927.028 198.269 Inclusief Groep Nun- Werkvoorziening 2.578.815 2.413.654 344.927 speet Stichting Habion Sociale woningbouw 5.297.228 5.293.033 5.293.033 Omnia wonen Sociale woningbouw 87.157.045 96.891.266 96.891.266 VVV Nunspeet Nieuwbouw VVV kan44.922 39.930 39.930 toor Garanties particulie- Aankoop woning 2.520.227 2.214.141 2.214.141 ren Totaal 110.299.546 117.779.052 104.981.566 Een nadere detaillering van de leningen is als bijlage 2.5 en 2.6 opgenomen in het Bijlagenboek Jaarrekening 2014. Doorbelasting bestuursdienst/werklieden Via de kostenverdeelstaat worden de kosten van de bestuursdienst, werklieden en tractie op basis van de urenbesteding en de uurtarieven doorberekend aan de producten. De bestuursdienst is een verzamelnaam voor de kosten van personeel (salarissen), gemeentehuis, documentbeheer en ondersteuning, personeel en organisatie, informatievoorziening en automatisering, financiën, verzekeringen en opleidingen. Voor doorberekening naar de producten zijn in 2014 de volgende tarieven gehanteerd: Directie € 128,41 Groep I, niveau 10 en hoger € 93,41 Groep II, niveau 7 tot en met 9 € 69,23 Groep III, niveau 1 tot en met 6 € 50,28 In 2014 heeft geen nacalculatie van het uurtarief plaatsgevonden. De producten zijn belast met het voorcalculatorisch berekende uurtarief. Niet in de balans opgenomen verplichtingen Voor langlopende leasecontracten zijn geen verplichtingen aangegaan.
Jaarstukken 2014
- 154 -
Jaarstukken 2014
- 155 -
5.5
Publicatie Wet normering topinkomens
Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) van kracht. Deze nieuwe wet vervangt de Wet openbaarmaking van uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT). Binnen de WNT wordt de bezoldiging van topfunctionarissen genormeerd. Onder het begrip topfunctionarissen vallen bij een gemeente o.a. de gemeentesecretaris en de griffier. Onafhankelijk van de bezoldiging geldt voor deze functionarissen de verplichting tot openbaarmaking van de bezoldiging in de jaarrekening, opgesplitst in vier onderdelen: beloning, sociale verzekeringspremies, belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen en voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn. Een overschrijding van de WNT norm van € 230.474 gebaseerd op een fulltime dienstverband, inclusief loon in natura en het werkgeversdeel in de pensioenpremie, is voor het overschreden deel onverschuldigd betaald en moet door de betrokkene worden terugbetaald. Niet terugbetaalde overschrijdingen moeten door de gemeente bij de minister worden gemeld. Voor de topfunctionarissen zijn tevens grenzen gesteld aan de contractuele ontslagvergoeding (€ 75.000). Voor medewerkers (niet zijnde topfunctionarissen) geldt tevens een publicatieverplichting, indien de bezoldiging boven het maximum van € 230.474 uitkomt. Onder medewerkers wordt in dit kader ook verstaan inhuur van personeel, waarbij de bezoldiging gelijk staat aan het factuurbedrag. Voor deeltijdmedewerkers (of tijdelijke inhuur) geldt dat een analyse moet worden gemaakt van de bezoldiging over het hele jaar door de deeltijdfactor naar rato om te rekenen tot een jaarsalaris. Indien het op deze wijze berekende jaarsalaris boven het bezoldigingsmaximum uitkomt, geldt ook hier een publicatieverplichting. Voor 2014 gelden de volgende bedragen: € 187.340 (bruto beloning) € 8.263 (onkostenvergoeding) € 34.871 (voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn) € 230.474 (Totaal) Voor 2014 is geen sprake van overige functionarissen van wie de bezoldiging boven het WNT maximum ligt. Ook zijn er geen uitkeringen gedaan aan topfunctionarissen wegens beëindiging van het dienstverband.
Jaarstukken 2014
- 156 -
De volgende gegevens over 2014 van topfunctionarissen, gewezen topfunctionarissen en toezichthouders moeten in het financieel jaarverslag openbaar worden gemaakt en elektronisch worden opgegeven bij de vakminister: a. de naam b. de beloning c. de door de werkgever betaalde sociale-verzekeringspremies d. de belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen e. de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (pensioenpremies) f. de functie of functies g. de duur van het dienstverband in het boekjaar de omvang van het dienstverband in het boekjaar h. de in het boekjaar verrichte uitkeringen wegens beëindiging van het dienstverband i. de naam en functie of functies die tijdens het dienstverband zijn bekleed
J.J. Kerkhof
A. Heijkamp
J. van den Broek
93.262
9.440
7.325
3.940
168
5.789
15.947
1.538
1.149
Gemeentesecretaris
Griffier
Griffier
Vanaf 1-1-2014 Tot en met 31-12-2014
Vanaf 1-1-2014 Tot en met 31-12-2014
Vanaf 1-1-2014 Tot en met 31-12-2014
36 uur per week
4 uur per week
4 uur per week
n.v.t
n.v.t.
n.v.t.
Gemeentesecretaris
Griffier
Griffier
J.J. Kerkhof
A. Heijkamp
J. van den Broek
95.950
9.168
6.963
Ter vergelijking zijn onderstaand de cijfers van 2013 opgenomen: a. de naam b. de beloning c. de door de werkgever betaalde sociale-verzekeringspremies d. de belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen e. de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (pensioenpremies) f. de functie of functies g. de duur van het dienstverband in het boekjaar de omvang van het dienstverband in het boekjaar h. de in het boekjaar verrichte uitkeringen wegens beëindiging van het dienstverband i. de naam en functie of functies die tijdens het dienstverband zijn bekleed
350
4.619 1.612
16.787
1.158
Gemeentesecretaris
Griffier
Griffier
Vanaf 1-1-2013 Tot en met 31-12-2013
Vanaf 1-1-2013 Tot en met 31-12-2013
Vanaf 1-1-2013 Tot en met 31-12-2013
36 uur per week
4 uur per week
4 uur per week
n.v.t
n.v.t.
n.v.t.
Gemeentesecretaris
Griffier
Griffier
Jaarstukken 2014
- 157 -
5.6
SiSa verantwoording (Single information, Single audit)
Jaarstukken 2014
- 158 -
BZK
C7C
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 Cumulatieve bestedingen ten Overige bestedingen (jaar T) Hieronder per regel één Besteding (jaar T) ten laste laste van provinciale middelen beschikkingsnummer en in de van provinciale middelen tot en met (jaar T) kolommen ernaast de Provinciale beschikking verantwoordingsinformatie Deze indicator is bedoeld voor en/of verordening de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid Project-gemeenten van de (SiSa tussen verantwoordingsinformatie medeoverheden) Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 01
1 2007-016755 2 2010-016954 3 2005-004863 4 Kopie beschikkingsnummer
OCW
D9
1 2 3 4 Onderwijsachterstanden beleid 2011-2015 (OAB)
Gemeenten
Aard controle R Indicatornummer: C7C / 02
E3
€ 53.655 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 05
€ 2.671.071 €0 €0
€ 558.250 € 423.378 €0
€ 2.671.071 € 103.595 €0
Eindverantwoording Ja/Nee
Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
Activiteiten stedelijke vernieuwing
Afspraak
Realisatie
Toelichting afwijking
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project
Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 07 Indicatornummer: C7C / 08 2007-016755 Ja 24 2010-016954 Ja 25 2005-004863 Nee
Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 04
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 10
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 11
24 25
Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02
€ 16.745 Besteding (jaar T) ten laste van rijksmiddelen
Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 09
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 03
€ 20.551 Overige bestedingen (jaar T)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04
€0 Eindverantwoording Ja/Nee
Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 01
1 IenM/BSK-2013/25409 2 3 4 Kopie beschikkingsnummer
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 02
-€ 43.278
E26
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 04
Nee
Cumulatieve overige Cumulatieve Kosten ProRail bestedingen tot en met (jaar T) tot en met (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze Deze indicator is bedoeld voor regeling ten laste van rijksmiddelen Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid Deze indicator is bedoeld voor van de juistheid en volledigheid van de de tussentijdse afstemming van de verantwoordingsinformatie van de juistheid en volledigheid verantwoordingsinformatie van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 07
1 IenM/BSK-2013/25409 € 1.146.712 2 3 4 Spoorse Aantal projecten (waarvoor een Aantal afgeronde projecten (jaar T) doorsnijdingen, tranche beschikking ontvangen is) 1 Afspraak Realisatie Regeling eenmalige uitkeringen spoorse doorsnijdingen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 08
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 09
€ 1.146.712
Eindverantwoording Ja/Nee
Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: E26 / 01
1
Aard controle R Indicatornummer: E26 / 02
0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E26 / 03
Nee
Jaarstukken 2014
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 05
-€ 43.278
Cumulatieve bestedingen ten laste van rijksmiddelen tot en met (jaar T)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 06
I&M
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 03
€0
Toelichting afwijking
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
€ 558.250 € 7.870 €0
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01
I&M
Aard controle R Indicatornummer: C7C / 03
januari 2015 Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 06
Project niet afgerond
- 159 -
I&M
E27B
Brede doeluitkering Hieronder per regel één verkeer en vervoer SiSa beschikkingsnummer en in de tussen medeoverheden kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Provinciale beschikking en/of verordening
Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen
Overige bestedingen (jaar T)
Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 01
1 2013-009353 2 3 4 Kopie beschikkingsnummer
Aard controle R Indicatornummer: E27B / 02
SZW
SZW
G1
G1A
Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.
SZW
G2
G3
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen
Aard controle R Indicatornummer: E27B / 04
€ 33.022
Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T)
Toelichting Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T)
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 07
€ 198.343
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 08
Aard controle R Indicatornummer: E27B / 05
Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 09
€ 664.233
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 10
Ja
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 02
Nee Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01
1 60302 Nunspeet 2 3 Gebundelde uitkering Besteding (jaar T) algemene op grond van artikel 69 bijstand WWB_gemeente 2014 Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het I.1 Wet werk en bijstand gemeentedeel over (WWB) (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar Aard controle R lichaam opgericht op Indicatornummer: G2 / 01 grond van de Wgr. € 3.418.262 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03
146,52
12,92
Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) IOAW
Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03
€ 53.483 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
€ 214.766 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07
SZW
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen
€ 3.184
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 06
1 2013-009353 2 3 4 Wet sociale Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat werkvoorziening een dienstbetrekking heeft of (Wsw)_gemeente 2014 op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een Wet sociale werkvoorziening (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op Alle gemeenten verantwoorden hier het 31 december (jaar T) gemeentedeel over Aard controle R (jaar T), ongeacht of er Indicatornummer: G1 / 01 in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam waren bij een Openbaar lichaam 0,00 o.g.v. de Wgr. Wet sociale Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) werkvoorziening selecteren en in de kolommen (Wsw)_totaal 2013 ernaast de verantwoordingsinformatie voor Wet sociale werkvoorziening (Wsw) die gemeente invullen
Aard controle R Indicatornummer: E27B / 03
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen
€ 37.727 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief Aard controle R levensonderhoud Indicatornummer: G3 / 01 beginnende zelfstandigen)_gemeent € 18.263 e 2014 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Besluit
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08
€ 1.314 Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09
€0 Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
Ja Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
€0
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05
€ 383 € 47.336 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04
€ 30.000 € 1.800 € 16.225 Volledig zelfstandige uitvoering Besteding (jaar T) aan Ja/Nee uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07
€0
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09
Ja
Jaarstukken 2014
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) Bob
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05
€ 7.625
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06
€0
- 160 -
SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014
Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
Wet participatiebudget (WPB)
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01
573 Besteding (jaar T) participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02
€ 381.619
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€ 69.999
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
€ 33.146
Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1 )
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
Jaarstukken 2014
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 07
Ja
- 161 -
6.
Overige gegevens 6.1
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
6.2
Vaststellingsbesluit
Jaarstukken 2014
- 162 -
Jaarstukken 2014
- 163 -
6.1
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: de gemeente Nunspeet Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in deze jaarverantwoording opgenomen jaarrekening 2014 van de gemeente Nunspeet gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en het overzicht van baten en lasten over 2014 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SISA-verantwoording met verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen. Verantwoordelijkheid van het College van Burgemeester en Wethouders Het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Nunspeet is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten . Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het College van Burgemeester en Wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado), het controleprotocol dat op 26 september 2013 is vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Nunspeet en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiele rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Jaarstukken 2014
- 164 -
De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2 lid 7 Bado is deze goedkeuringstolerantie door de Gemeenteraad bij raadsbesluit van 26 september 2013 vastgesteld. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de toleranties gehanteerd zoals vastgelegd in het Controleprotocol WNT. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Nunspeet een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Arnhem, 12 mei 2015 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. J. Schuurkamp-Spijkerboer RA
Jaarstukken 2014
- 165 -
6.2
Vaststellingsbesluit
De raad van de gemeente Nunspeet; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van gelet op artikel 198 van de Gemeentewet; besluit: de rekening over 2014 vast te stellen met de volgende bedragen: Totaal baten Totaal lasten Voordelig rekeningsaldo
€ 59.200.784,-€ 56.914.916,-€ 2.285.868,--
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Nunspeet op 25 juni 2015, de griffier,
de voorzitter,
Jaarstukken 2014
juni 2015, nr.
;
- 166 -
Jaarstukken 2014
- 167 -
Bijlagen 1a
Staat van reserves en voorzieningen
1b
Recapitulatie mutaties reserves en voorzieningen
2
Resultaatbepaling
3
Overheveling jaarbudgetten
4
Incidentele baten en lasten
5
Begrippenlijst
Jaarstukken 2014
- 168 -
Jaarstukken 2014
- 169 -
Bijlage 1a - Staat reserves en voorzieningen Omschrijving
Saldo per 01-01 2014
Toevoeging rente
Vermeerdering 2014
Algemene reserve algemene reserve Totaal algemene reserve
5.135.104 5.135.104
66.958 66.958
2.655.946 2.655.946
Egalisatiereserves tarieven afvalstoffenheffing brandweergarage wegen bouwleges tarieven rioolrecht dekking kapitaallasten
1.104.233 77.072 155.790 321.750 786.335 42.225
22.085 1.541 3.116
195.985
15.727 845
63.645
Herwaarderingsreserves preferente aandelen Vitens voormalige aandelen Vitens Overige bestemmingsreserves automatisering opbrengsten verkoop aandelen Nuon wachtgeldverplichtingen wethouders kunstvoorwerpen 5 mei viering restauratie eigen monumenten gemeentelijke monumenten (van derden) knelpunten sociale voorzieningen toekomstige WMO-uitgaven bespaarde rente Van Beuningenfonds riolering bodemverontreiniging realisatie uitbreiding begr.pl. Nunspeet afkoop onderhoud graven Nunspeet afkoop onderhoud graven Nunspeet-W. afkoop onderhoud graven Elspeet IRTV 2003-2015 stimulering goedkope woningbouw BWS-gelden bosexploitatie grondexploitatie herontwikkeling gemeentegebouwen onderhoud recreatieve fietspaden Reserve nazorg "De Kril" Vermogen in beheer vermogen st. D.G. van Beuningenfonds
751.895 859.305 211.446 24.467.067 348.652 5.189 15.000 412.870 375.739 208.459 727.000 0 682.066 1.104.379 0 34.801 24.783 10.857 1.316.856 182.368 37.884 1.669.634 4.626.596 135.100 1.360.886 140.185
Vermindering 2014
3.108.018 3.108.018
78.614 75.000 13.100 3.386 107.413 107.413
4.229 6.973
118.000
28.123 4.335
5.000 71.852 4.169 0 13.641
4.092 182.000
0
44.000 6.165 1.247 1.235 43.372
26.337
33.393
171.311 713.582
27.218
245.727
4.092 877.708
2.619 397.984 956.974 107.500 35.000 25.456
4.092
Saldo per 31-12 2014 4.749.990 4.749.990 1.322.303 0 83.905 321.750 852.606 39.684 644.482 966.718 215.675 24.467.067 445.502 854 20.000 341.018 375.739 212.628 727.000 0 0 1.104.379 44.000 28.636 23.536 9.622 1.299.822 182.368 35.265 1.476.354 4.383.204 27.600 1.353.103 114.729
249.819
Totaal bestemmingsreserves
42.442.149
159.273
1.609.120
2.841.175
41.369.367
Totaal eigen vermogen
47.577.252
226.231
4.265.066
5.949.193
46.119.356
76.618 194.300
107.900
121.762
82.012
24.380 51.092 265.384
1.469.691 368.265 220.220 228.300 1.208.000 868.708 13.100 36.393 53.424 4.466.101
6.214.577
50.585.457
Voorzieningen pensioenaanspraken wethouders groot onderhoud De Brake MFA planschades/juridische procedures grondexploitatie riolering vervanging riolering dubieuze belastingdebiteuren dubieuze debiteuren Totaal voorzieningen Generaal totaal
1.393.073 281.865 220.220 188.550 1.208.000
39.962 77.044 3.408.714
0
868.708 13.100 20.811 27.472 1.322.771
50.985.966
226.231
5.587.837
Jaarstukken 2014
- 170 -
Jaarstukken 2014
- 171 -
Bijlage 1b – Recapitulatie mutaties reserves en voorzieningen Omschrijving
Toevoegingen Beschikkingen Mutaties reserves
Algemene reserve Bespaarde rente Jaarrekening 2013 rekeningsaldo Dekkingsplan 2012-2015 Dekkingsplan 2014-2017 Overheveling 2015 2e hoofdlijnrapportage Opheffing reserve brandweer garage/Saleba Jaarrekening 2013; overheveling budgetten 2013-2014 2e hoofdlijnrapportage 2013 overheveling incidentele budgetten 2013-2014 Dekkingsplan 2011-2014 Dekkingsplan 2012-2015 Dekkingsplan 2013-2016 Dekkingsplan 2014-2017 Belastingverordening begraafplaatsen Monumentensubsidies Dorpsplan Vierhouten De Wieken Vierhouten Kwekerij De Bloemkampen Totaal mutaties Egalisatiereserves Egalisatie tarieven afvalstoffenheffing Bespaarde rente Toevoeging van product afvalstoffeninzameling/-verwerking Totaal mutaties Brandweergarage Opheffing reserve a.g.v. opheffing St. Saleba Bespaarde rente Totaal mutaties
67 1.260 552 665 100 79 1.173 550 963 10 87 86 86 68 30 52 4
22 196
22 196 218
79 2
Reserve wegen Bespaarde rente Beschikking volgens primiteve begroting Totaal mutaties
67 1.260 552 665 100 79 -1.173 -550 -963 -10 -87 -86 -86 -68 -30 -52 -4 -386
3 75
-79 2 -77
3 -75 -72
Egalisatiereserve bouwleges Geen mutaties in 2013 Egalisatie tarieven rioolrecht Bespaarde rente Toevoeging saldo product riolering voorziening vervanging riolering Totaal mutaties
16 64 13
Egalisatiereserve dek k ing k apitaallasten Bespaarde rente Dekking kapitaallasten kerktoren Totaal mutaties
1 3
Herwaarderingsreserve Reserve preferente aandelen Vitens Administratieve storting i.v.m. preferente aandelen Totaal mutaties
107
Reserve voormalige aandelen Vitens Jaarlijkse storting door Vitens (15 jaar) Totaal mutaties
Bestemmingreserves Reserve automatisering Bespaarde rente Totaal mutaties
Jaarstukken 2014
16 64 -13 67
1 -3 -2
-107 -107
107
107 107
4
4 4
- 172 -
Omschrijving
Toevoegingen Beschikkingen Mutaties reserves
Reserve wachtgeldverplichitingen wethouders Bespaarde rente Toevoeging volgens primitieve begroting Toevoeging aan exploitatie Totaal mutaties
7 118 28
Reserve k unstvoorwerpen Inventarisatie kunstcollectie Totaal mutaties
4
Reserve 5 mei viering Dotatie jaarbijdrage 2014 Totaal mutaties
5
Reserve eigen monumenten derden Verbetering klimaatbeheersing Totaal mutaties Reserve herontwik k eling gemeentegebouwen Kwaliteitsimpuls Veluwetransferium Totaal mutaties Reserve k nelpunten sociale voorzieningen Bespaarde rente Totaal mutaties
72
-72 -72
108
-108 -108
4 4
4 4
Reserve riolering Bespaarde rente Reservering op grond van Belastingverordening 2014 Reservering toekostige investeringen Rioolaansluiting Bovenweg 93 Overheveling naar voorziening Riolering Totaal mutaties
14 150 32 9 868
Reserve onderhoud recreatieve fietspaden Bespaarde rente Beheerplan onderhoud fietspaden Totaal mutaties
27 35
Reserve realisatie uitbreiding begraafplaats Nunspeet Bespaarde rente Toevoeging koopsommen van grafrechten Totaal mutaties
-4 -4
5 5
4
Reserve bespaarde rente Van Beuningenfonds Rente opbrengst van Beuningenfonds Slachtofferhulp Totaal mutaties
7 118 -28 97
0 44
4 -4 0
14 150 32 -9 -868 -681
27 -35 -8
0 44 44
Reserve afk oop onderhoud graven Nunspeet Onttrekking volgens primitieve begroting Totaal mutaties
6
-6 -6
Reserve afk oop onderhoud graven Nunspeet-W. Onttrekking volgens primitieve begroting Totaal mutaties
1
-1 -1
Reserve afk oop onderhoud graven Elspeet Onttrekking volgens primitieve begroting Totaal mutaties
1
-1 -1
Reserve IRTV 2003-2015 Bespaarde rente Kroonlaan Fietsverbinding Nunspeet Veluwemeer Kosten Stationslaan Oost Totaal mutaties
26 1 40 2
Jaarstukken 2014
26 -1 -40 -2 -17
- 173 -
Omschrijving
Toevoegingen Beschikkingen Mutaties reserves
Reserve Nazorg de Kril kosten tbv nazorg Totaal mutaties Reserve BWS-gelden Gewoon gemak Totaal mutaties Reserve bosexploitatie Bespaarde rente Toevoeging saldo product Beheer heide Dekkingsplan begroting 2013-2016 Dekkingsplan begroting 2013-2016 Bijdrage schaapskudde Dekking product Beheer bossen Herinrichting Stakenberg Totaal mutaties
26
-26 -26
3
-3 -3
33 109 62 62 45 147 143
Reserve grondexploitatie Resultaat Zoom Storting reserve Sloop Haverweg Bijdrage Oostelijke rondweg Afwaardering Bovenweg Afwaardering Elspeet Noordwest Totaal mutaties
224 490 12 610 88 247
Vreemd vermogen in beheer Vermogen St. D.G. van Beuningenfonds Toevoeging van rente Totaal mutaties
33 109 62 -62 -45 -147 -143 -193
224 490 -12 -610 -88 -247 -243
4
Totaal mutaties reserves
4.491
4 4 5.948
-1.457
Mutaties voorzieningen Mutaties voorzieningen
Voorzieningen Voorziening pensioenaansprak en wethouders Actualistie voorziening o.g.v. berekening pensioenaanspraken Totaal mutaties Voorziening groot onderhoud De Brak e Dotatie volgens primitieve begroting Onttrekking kosten groot onderhoud Totaal mutaties
77
77 77
194 108
Voorziening planschades en juridische procedures Dotatie voorziening Dotatie voorziening ivm arbeidsconflict Uitkeringen planschades 2014 Totaal mutaties
21 100 82
Voorziening vervanging riolering Toevoeging uit reserve tarieven rioolrecht Totaal mutaties Voorziening riolering Toevoeging uit reserve riolering Totaal mutaties Voorziening dubieuze belastingdebiteuren Dotatie voorziening dubieuze belastingdebiteuren Afboeking voorziening Totaal mutaties
13 13
869
869 869
24
21 -24 -3
51
27 -51 -24
265
1.057
27
Totaal mutaties voorzieningen
1.322
Jaarstukken 2014
21 100 -82 39
13
21
Voorziening dubieuze debiteuren Dotatie voorziening dubieuze belastingdebiteuren Afboeking voorziening Totaal mutaties
194 -108 86
- 174 -
Jaarstukken 2014
- 175 -
Bijlage 2 - Resultaatbepaling De rekening van baten en lasten sluit met een voordelig saldo van € 2.310.890,-Dit saldo is overeenkomstig artikel 30 van de comptabiliteitsvoorschriften afzonderlijk opgenomen in de balans. Dit saldo is inclusief de mutaties in de (bestemmings)reserves die gedurende het jaar ten gunste c.q. ten laste van de rekening baten en lasten zijn gebracht. In onderstaand overzicht wordt het brutoresultaat weergegeven (saldo voor verwerking mutaties in de (bestemmings)reserves). Na verwerking van de desbetreffende mutaties ontstaat het rekeningresultaat Totaal baten, exclusief mutaties in bestemmingsreserves (kostencategorie 860…mutaties reserves)
54.158.855
Totaal lasten, exclusief mutaties in bestemmingsreserves (kostencategorie 460…mutaties reserves)
-53.683.950
474.905
Exploitatieresultaat voor mutaties in (bestemmings)reserves Dotaties (bestemmings)reserves (begroot)
-2.042.634
Onttrekkingen (bestemmings)reserves (begroot)
4.785.359
Exploitatieresultaat na begrote mutaties in (bestemmings)reserves
3.217.630
Meer aan dotaties
-1.188.332 256.570
Meer aan onttrekkingen
2.285.868
Exploitatieresultaat na mutaties in (bestemmings)reserves
Specificatie van de onttrekkingen aan de reserves Product P00811 P01001 P02001 P02003 P02501 P02801 P03101 P03501 P04701 P04702 P05201 P05301 P05551 P05552 P05601 P05651 P05701 P05704 P05801 P05802 P05804 P05901
Omschrijving Burgemeester en wethouders Opnebare orde en veiligheidszaken Wegen binnen de kom Wegen buiten de kom Verkeersveiligheid Parkeren Economische zaken Beheer bossen Onderwijsachterstandenbeleid Diversen overig onderwijs Sport algemeen Kunst en cultuur Restauratie monumenten Beheer en onderhoud monumenten Plantsoenen c.a. Speelterreinen Bescherming en handhaving natuurschoon Landschapsbeleidsplan Banken, picknick- en dagrecr. terreinen Recreatievoorzieningen Recreatie algemeen Schaapskudden
Begroting -59.500 -15.500 -75.000 -35.000 -10.000 -10.000 -4.300 0 -158.400 -2.200 -300.000 -63.400 -117.500 -3.386 -11.880 -20.000 -15.100 -10.402 0 -9.720 -107.500 -45.300
Jaarstukken 2014
Werkelijk -28.123 -15.500 -75.698 -75.373 -10.000 -10.000 -4.300 -141.601 -158.400 -2.200 -300.000 -42.735 -67.500 -3.386 0 -20.000 0 -620 -143.243 -9.720 -107.500 -45.300
Programma 10 6 7 7 7 7 9 9 2 2 8 8 4 4 7 7 8 8 9 9 9 9
- 176 -
Product P06501 P06631 P06652 P07101 P07301 P07303 P07400 P07405 P07501 P07503 P07504 P07505 P07506 P08051 P08054 P08101 P08301 P08351 P08501 P08502 P08561 P08601 P09001 P09201 P09211 P09402 P09601
Omschrijving Vorming en ontwikkelingswerk Wet Maatschappelijke Ondersteuning Lokaal jeugdbeleid Overige gezonsheidsactiviteiten Riolering Waterbeleid Geluidhinderbestrijding Bodembeheer Begraafplaats Eperweg Begraafplaats Nunspeet West Begraafplaats Elspeet Opstal begraafplaatsen Begraafrecht Bestemmingsplannen algemeen Handhaving bestemmingsplannen Vervaardiging kaarmateriaal Vergunningverlening Bouw&Woning Handhaving en controle bouw&woningtoez. Volkshuisvestingsbeleid Subsidie volkshuisvesting Overige gemeentelijke eigendommen Beheer en onderhoud gebouwen Algemene uitkeringen uitgaven Toeristenbelasting uitgaven Forensenbelasting uitgaven Deelnemingen beleggingen inkomsten Overige dekkingsmiddelen
Begroting -73.120 -40.000 -33.300 -4.540 -60.000 -69.500 -10.000 -2.250 -6.250 -1.225 -1.225 -5.000 -85.650 -30.000 -50.000 -90.000 -70.000 -100.000 -30.000 0 -421.636 -2.000 -108.300 -6.000 -8.000 0 -2.403.275
Werkelijk Programma -111.610 9 -40.000 1 -33.300 8 -8.092 5 0 3 -69.500 3 -10.000 3 -2.250 3 -6.165 7 -1.247 7 -1.235 7 -5.000 7 -85.650 7 -36.137 3 -50.000 3 -90.000 3 -70.000 4 -100.000 4 -30.000 4 -2.619 4 -954.364 9 -2.000 10 -108.300 10 -6.000 10 -8.000 10 -107.413 Alg. dekkingsmiddelen -1.841.849 Alg. dekkingsmiddelen
-4.785.359
-5.041.930
Begroting 118.000 0 0 0 4.091 0 183.000 52.680 0 107.410 1.577.453
Werkelijk 118.000 62.200 5.000 109.111 8.184 195.985 245.645 44.000 713.582 107.413 Alg. Alg. 1.621.845 Alg.
2.042.634
3.230.965
256.571
Specificatie van de stortingen in de reserves Product P00811 P03501 P05401 P05831 P07101 P07201 P07301 P07506 P08561 P09401 P09402 P09601
Omschrijving Burgemeester en wethouders Beheer bossen Subsidie volksfeesten Beheer heide, vennen, natuurterreinen Overige gezonsheidsactiviteiten Afvalinzameling / afvalverwerking Riolering Begraafrecht Overige gemeentelijke eigendommen Deelnemingen beleggingen uitgaven Deelnemingen beleggingen inkomsten Overige dekkingsmiddelen
Jaarstukken 2014
Programma 10 9 8 9 5 3 3 7 9 dekkingsmiddelen dekkingsmiddelen dekkingsmiddelen
-1.188.331
- 177 -
Bijlage 3 Overheveling jaarbudgetten 2014 Product Programma 1 Sociale voorzieningen en 0640 0663 0663
Omschrijving maatschappelijke dienstverlening Onderzoek toekomst Inclusiefgroep Uitvoeringszaken Wmo-beleid 2012-2015 Kwartiermaker sociaal domein
Programma 2 Onderwijs en kinderopvang 0470 Toekomst peuterspeelzaalwerk en voor-/vroegschoolse educatie
Programma 3 Ruimtelijke ordening en milieu 0730 Afkoppelen verhard oppervlak/benchmark riolering 0740 Milieuactieplan (Klarenweg) 0740 Implementatie bodeminformatiesysteem IBIS 0805 Opstellen nota van uitgangspunten plan Woongebieden 0805 Onderzoek dubbele bewoning 0805 Opstellen structuurvisie
Bedrag
€ 10.000 € 25.000 € 25.000 € 60.000
€ 110.000 € 110.000
€ 20.500 € 13.100 € 2.500 € 8.500 € 10.000 € 30.000 € 84.600
Programma 4 Wonen 0555 0830 0830 0830 0850
Toegekende monumentensubsidies t/m 2014 Handhaving buitengebied Toetsingsprotocol Toezichtsprotocol Onderzoek volkshuisvestingsbeleid
€ 92.500 € 25.000 € 23.000 € 45.000 € 2.500 € 188.000
Programma 8 Cultuur, sport en recreatie 0511 0530 0530 0530 0530 0530 0665
Meerjarenonderhoud de Brake Cultuurhistorische atlas Muziekonderwijs Kunst en cultuur Portret koning Voorbereiding museum Experiment Jeugdzorg dichterbij
€ 429.000 € 20.000 € 74.000 € 9.200 € 5.000 € 20.400 € 14.000 € 571.600
Programma 10 Bestuur en Middelen 0900 0920 0921
Algemene uitkering; niet ingezette deel voor voorbereiding transities Wmo en jeugdzorg Controle toeristenbelasting Controle forensenbelasting
€ 26.000 € 5.000 € 5.000 € 36.000
Paragraaf bedrijfsvoering 5000 5000 5000 5000 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5010 5070
Loon naar werken 2014 Inhuur tijdelijk personeel zaakgericht werken Inhuur tijdelijk personeel transities Inhuur functioneel applicatiebeheerder Midoffice Onderhoud/vervanging werkplekomgeving Actualiseren informatiebeveiligingsbeleid en -plan Implementatie CMI Business Objects Implementatie LIAS Enterprise Uitbreiding telefonische bereikbaarheid Digitalisering dossiers Upgrade Corsa Implementatie zaakgericht werken ICT-voorzieningen afdeling Ruimtelijke ordening Implementatie NedBRK SquitXO Implementatie Basisregistratie Grootschalige Topografie Onderhoud digikoppeling Invoering Nederlands Handelsregister Implementatie BAG Implementatie iBurgerzaken Aanpak binnengemeentelijk gebruik BAG Aansluiting landelijke voorziening WOZ Automatiseringskosten Klantcontactcentrum Strategisch opleidingsplan
Totaal voorgestelde overhevelingen 2014
Jaarstukken 2014
€ 18.000 € 25.000 € 73.400 € 40.000 € 17.500 € 10.000 € 12.000 € 40.000 € 4.500 € 128.000 € 8.200 € 50.000 € 25.000 € 12.000 € 18.000 € 161.000 € 8.400 € 10.500 € 18.500 € 23.950 € 5.500 € 2.700 € 10.000 € 50.000 € 772.150 € 1.822.350
- 178 -
Jaarstukken 2014
- 179 -
Bijlage 4 – Incidentele baten en lasten Voor het beoordelen van de financiële positie is het van belang om inzicht te hebben in de omvang van de incidentele baten en lasten. Er is sprake van incidentele baten en lasten wanneer deze maximaal voor een periode van vier jaar voorkomen. Het aanwenden van algemene en bestemmingsreserves worden als incidentele baten beschouwd. In onderstaand overzicht zijn de incidentele baten en lasten opgenomen die voor begroting 2014 ten laste of ten gunste van de reserves worden gebracht. (+/+ = kosten ; -/- = opbrengsten) Omschrijving
Begroting 2014
Programma 3 Ruimtelijke ordening en milieu Omzetting grootschalige basiskaart naar basisregistratie grootschalige topografie Innovatiecentrum groene ecnomie Noord-Veluwe Klimaatactieplan 2014 en 2015 Omlegging rioolsysteem Mosterdveen Verplaatsing kwekerij Bloemkampen Parkeerterrein Stationslaan Oost Parkeerterrein Kroonlaan Programma 7 Verkeer en openbare ruimte Renovatie Zwolsewegje Fietsverbinding Nunspeet-Veluwerandmeer Vervallen dekking leges begraafrecht
Begrotings Werkelijk 2014 wijziging 2014
87.000 5.000 10.800
10.800 60.000 3.800 2.300 700
40.000 85.700
Programma 8 Cultuur, sport en recreatie Inventarisatie kunstcollectie Kwaliteitsimplus Veluwetransferium Dorpsplan Vierhouten Ontwikkeling Haverweg 18 Elspeet Subsidie dorpshuis de Wieken
40.000 40.400 85.700
4.300 25.000 30.000 25.100
Programma 9 Economische structuur Herinrichting Stakenberg Bestemmingsplan Elspeet NoordWest Bovenweg 93 Afwaardering grond Bovenweg Aanleg Rondweg Oost Saldo grondexploitatie Zoomweg Saldo grondexploitatie Winckelweg, Elspeet vierde kwadrant en Weversweg Programma 10 Bestuur en middelen (uitgaven) Aanschaf extra toga buitengewone ambtenaar burgelijke stand Betaling wachtgeldverplichtingen
Jaarstukken 2014
358.900 62.750
3.800 59.500
30.000 11.600 52.000
143.200 247.000 62.750 34.600 609.800 -223.900 -489.600
3.800 28.100
- 180 -
Omschrijving
Begroting 2014
Begrotings Werkelijk 2014 wijziging 2014
10.000
9.000
5.000 1.500 1.500 18.500
5.000 1.500
Bedrijfsvoering Actualiseren informatiebeveiligingsbeleid/-plan BAG-audit Aansluiting BAG-WOZ Aanschaffen certificaten externe toegang Opwaarderen OS400 iSeries Verbeteren kwaliteit gegevensbeheer BAG Klimaatinstallatie en renovatie toiletgroepen gemeentehuis Saldo Inzet reserves Algemene reserve Reserve riolering Reserve bosexploitatie Reserve IRTV Reserve kunstvoorwerpen Reserve grondexploitatie Reserve wachtgeldverplichtingen wethouders Reserve restauratie eigen monumenten
270.000
71.900
242.600
917.450
784.750
-183.100
-115.700 -9.000 -60.000 -25.000
-270.000
-241.600 -9.000 -143.200 -43.400 -4.300 -243.250 -28.100 -71.900
-242.600
-917.450
-784.750
0
0
0
-437.750 -59.500
Saldo Saldo na inzet reserves
Jaarstukken 2014
- 181 -
Bijlage 5 – Begrippenlijst Deze begrippenlijst geeft voor een aantal begrippen een omschrijving. Balans
Onderdeel van de jaarrekening. De balans geeft een overzicht van de bezittingen, vreemd en eigen vermogen (activa en passiva) van de gemeente.
Baten en lasten (stelsel van)
Een begrotingssysteem van baten en lasten houdt in dat alle ontvangsten en uitgaven worden toegerekend aan het begrotingsjaar waarop zij betrekking hebben.
Begroting
Een begroting geeft aan welke beleidsplannen de gemeente heeft, hoeveel middelen daarmee zijn gemoeid en uit welke bronnen die middelen afkomstig zijn. Het conceptbesluit begroting en verantwoording 2004 onderscheidt een beleidsbegroting en een financiële begroting.
Beleidsbegroting
De beleidsbegroting gaat volgens het Besluit begroting en verantwoording 2004 met name in op de (doelstellingen van de) programma’s en via de zogenoemde paragrafen op belangrijke onderdelen van het beheer. De beleidsbegroting bestaat uit: 1. het programmaplan; 2. de paragrafen.
Bestuurlijk belang
Een bestuurlijk belang heeft een gemeente wanneer zij een zetel heeft in het bestuur van een derde rechtspersoon of als zij stemrecht heeft.
Categoriale indeling
Een categoriale indeling is een indeling van baten en lasten naar soorten zoals salarissen, rente en belastingen. Het Besluit comptabiliteitsvoorschriften 1995 stelt het verplicht dat de begroting en jaarrekening ook een categoriale indeling kennen. Het Besluit begroting en verantwoording 2004 stelt verplicht dat gemeenten de begroting converteren naar categorieën in een apart document. Dit document wordt naar de toezichthouder en het CBS gezonden. De voorgeschreven categorieën worden niet meer bij de comptabiliteitsvoorschriften zelf bepaald, maar bij ministeriële regeling.
Collegeprogramma
Het college geeft in een collegeprogramma de inhoudelijke invulling van belangrijke onderwerpen die in de zittingsperiode tot uitvoering moeten komen. Het gaat als regel om onderwerpen die naar het oordeel van het college politiek relevant zijn. In een dualistisch stelsel ligt het in de lijn dat de wethouders het collegeprogramma ondertekenen en dat de fractieleiders van de coalitiepartijen niet (mede)ondertekenen.
Comptabiliteitsvoorschriften
De comptabiliteitsvoorschriften zijn bij Koninklijk Besluit uitgevaardigde voorschriften voor de inrichting van de begroting en de jaarrekening en het jaarverslag van de gemeente. Op 17 januari 2003 zijn nieuwe comptabiliteitsvoorschriften in werking getreden, namelijk het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze voorschriften worden met ingang van het begrotingsjaar 2004 van kracht.
Jaarstukken 2014
- 182 -
Dualisme
Een dualistisch stelsel kenmerkt zich doordat de posities en bevoegdheden ontvlecht zijn. De raad richt zich primair op de kaderstellende en controlerende functie, het college op de uitvoerende functie. De wethouders zijn geen lid van de raad.
Financieel belang
Een financieel belang heeft een gemeente als de middelen die deze ter beschikking stelt, verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij (een derde rechtspersoon) en/of als financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente.
Financiële begroting
De financiële begroting gaat volgens het Besluit begroting en verantwoording 2004 met name in op de budgettaire aspecten en op de financiële gevolgen van de beleidsbegroting. De financiële begroting bestaat uit: 1. het overzicht van de baten en de lasten en toelichting; 2. de uiteenzetting van de financiële positie en toelichting.
Financiële positie
Onderdeel van de financiële begroting, ook de tegenhanger van de balans. De financiële positie van een gemeente geeft de grootte en samenstelling van het vermogen in relatie tot de baten en lasten.
Functie (functionele indeling)
Een functie is een eenheid waarin de begroting en jaarstukken worden onderverdeeld volgens bet Besluit comptabiliteitsvoorschriften 1995. Dit besluit definieert tachtig functies. Het Besluit begroting en verantwoording 2004 laat de indeling van de begroting aan de gemeente vrij, maar stelt verplicht dat gemeenten de begroting converteren naar functies in een apart document. Dit document wordt naar de toezichthouder en het CBS gezonden. De voorgeschreven functies zullen niet meer bij de comptabiliteitsvoorschriften zelf worden bepaald, maar bij ministeriële regeling.
Jaarrekening
De jaarrekening is de tegenhanger van de financiële begroting; de jaarrekening gaat in op de realisaties van het afgelopen begrotingsjaar. De jaarrekening is een onderdeel van de jaarstukken en bestaat uit: 1. de programmarekening en toelichting; 2. de balans en toelichting.
Jaarstukken
De jaarstukken zijn onderverdeeld in het jaarverslag en de jaarrekening en is de tegenhanger van de begroting.
Jaarverslag
Het jaarverslag is de tegenhanger van de beleidsbegroting en gaat met name in op de uitkomsten van de programma’s over het afgelopen begrotingsjaar. Het jaarverslag is een onderdeel van de jaarstukken en bestaat uit: 1. de programmaverantwoording; 2. de paragrafen.
Overzicht van baten en lasten
Onderdeel van de financiële begroting dat een overzicht geeft van alle baten en lasten die in de programma’s zijn opgenomen.
Jaarstukken 2014
- 183 -
Paragrafen
Een paragraaf geeft volgens het Besluit begroting en verantwoording 2004 een dwarsdoorsnede van de begroting op financiële aspecten. Het gaat dan om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die belangrijk zijn, financieel, politiek of anderszins. De paragrafen zijn onderdeel van zowel de beleidsbegroting als het jaarverslag.
Product
Een product van een productenraming of productenrealisatie kan omschreven worden als het resultaat van samenhangend handelen, meetbaar gemaakt in tijd, geld en kwaliteit. Een product wordt in de handreiking ruim geïnterpreteerd. Het kan zijn: een voorziening, een dienst, een goed of een activiteit. Een kern is dat er taakstellende afspraken aan verbonden kunnen worden. Een product omvat zo veel mogelijk kwantitatieve normen voor zowel financiële als niet-financiële prestatieindicatoren.
Productenraming
De productenraming wordt volgens het Besluit begroting en verantwoording 2004 opgebouwd vanuit de programmabegroting en geeft alle gemeentelijke activiteiten weer in termen van producten. De productenraming is het begrotingsdocument van het college en heeft met name een beheersfunctie voor de uitvoering van de begroting.
Productenrealisatie
Een productenrealisatie is de tegenhanger van de productenraming en wordt na afloop van het begrotingsjaar opgesteld.
Programma
Een samenhangende verzameling van producten, activiteiten en geldmiddelen gericht op het bereiken van vooraf bepaalde maatschappelijke effecten, waaraan idealiter indicatoren kunnen worden gekoppeld.
Programmabegroting
Een programmabegroting is een typering voor de nieuwe beoogde begroting doordat de programma's in de begroting centraal staan. In het Besluit begroting en verantwoording 2004 wordt het woord programmabegroting niet gebruikt. Het kenmerk van de begroting volgens het concept van de nieuwe comptabiliteitsvoorschriften is dat de begroting is onderverdeeld in programma's, daarom wordt naar de begroting volgens de nieuwe voorschriften ook wel verwezen als programmabegroting. Een programmabegroting bestaat idealiter uit tien tot vijftien programma’s. De gemeente is vrij in de keuze van de programma’s en het aantal.
Programmaplan
Een programmaplan behandelt per programma expliciet de maatschappelijke effecten en de wijze waarop ernaar gestreefd wordt die effecten te verwezenlijken. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende drie vragen: Wat willen wij? Wat gaan wij ervoor doen? Wat gaat het kosten?
Programmarekening
Onderdeel van de jaarrekening. De programmarekening geeft een overzicht van de gerealiseerde baten en lasten van het begrotingsjaar.
Jaarstukken 2014
- 184 -
Programmaverantwoording
Onderdeel van het jaarverslag. In de programmaverantwoording wordt per programma expliciet ingegaan op de beoogde maatschappelijke effecten en de wijze waarop getracht is deze effecten te verwezenlijken. De vragen ‘Wat wilden wij? Wat hebben wij ervoor gedaan? Wat heeft het gekost?’ zijn de centrale vragen die in dit deel worden beantwoord.
Raadsprogramma
De raad geeft in een raadsprogramma een agendering van de onderwerpen die in de raadsperiode aan de orde moeten komen. Het gaat als regel met name om de onderwerpen die in de visie van de raad politiek relevant zijn. Het raadsprogramma is de basis voor de planning en control van de raad. In een dualistisch stelsel kunnen alle raadsfracties een raadsprogramma ondertekenen.
Verbonden partij
Een verbonden partij is een derde rechtspersoon waarbij de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft.
Vernieuwingsimpuls
De vernieuwingsimpuls biedt ondersteuning aan gemeenten die zich goed willen voorbereiden op de invoering van het dualistische bestuursmodel, dat bij de raadsverkiezingen in 2002 zijn intrede doet. Meer informatie vindt u op de website www.vernieuwingsimpuls.nl.
Weerstandscapaciteit
De weerstandscapaciteit is het geheel van geldmiddelen (zoals de algemene reserve) waaruit tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden, zonder dat de begroting en het beleid (direct) aangepast hoeven te worden.
Incidentele weerstandscapaci- Het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvalteit lers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de hoogte van de voorzieningenniveaus van de programma’s. Structurele weerstandscapaci- Hiermee worden de middelen bedoeld die permanent ingezet teit kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de programma’s. Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen is de weerstandscapaciteit in relatie tot de risico’s.
Jaarstukken 2014