JAARSTUKKEN 2013
Jaarverslag en Jaarrekening
Stad met een hart
GEMEENTE AMERSFOORT
INHOUDSOPGAVE KLIK OP EEN HOOFDSTUK OM ER DIRECT HEEN TE GAAN
Inleiding
4
De verantwoording over 2013
6
Jaarverslag
8
1 Bestuur en Public Affairs
8
2 Veiligheid en handhaving
13
3 Stedelijk beheer en milieu
18
4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
25
5 Onderwijs
34
6 Sport
39
7 Ruimtelijke ontwikkeling
44
8 Mobiliteit
52
9 Cultureel klimaat
58
10 Economie en wonen
64
11 Werk en inkomen
69
12 Financiën en belastingen
74
Paragraaf Duurzaamheid
78
Paragraaf Amersfoort 2.0
79
Paragraaf Vathorst
80
Paragraaf Stadshart
82
Paragraaf Jeugd
83
Paragraaf Amersfoort Vernieuwt
86
2
JAARVERSLAG 2013
KLIK OP EEN HOOFDSTUK OM ER DIRECT HEEN TE GAAN
Lokale lasten
94
Subsidies
100
Gemeentelijk grondbeleid
106
Onderhoud van Kapitaalgoederen
111
Bedrijfsvoering
117
Communicatie
125
Risicomanagement en weerstandvermogen
127
Verbonden Partijen
133
Treasury
139
Jaarrekening
142
1 Financieel Resultaat 2013
143
2 Programmarekening
146
3 Reserves en Voorzieningen
150
4 Balans met Toelichting
160
5 Wet Normering Topinkomens
185
6 Sisa-bijlage
186
Bestuur en organisatie
188
De ambtelijke organisatie
191
Amersfoort in cijfers 2013
192
Bedrijfsvoeringsverklaring
193
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
194
Colofon
197
3
GEMEENTE AMERSFOORT
INLEIDING
In het coalitieakkoord zijn ook nieuwe ambities voor met name 2013 vastgelegd. De afspraken uit dat coalitieakkoord zijn vrijwel volledig waargemaakt. Soms is een opgave anders aangepakt dan in het coalitieakkoord voorzien; soms ook hebben (externe) ontwikkelingen er voor gezorgd dat de ambities niet geheel gerealiseerd zijn. Een voorbeeld van een niet geheel gerealiseerde ambitie betreft de woningmarkt. Onze ambitie was dat de woningmarkt meer in beweging zou moeten komen met als uitgangspunt meer keuzevrijheid. Dit is niet geheel gelukt vanwege landelijke wetgeving en landelijke maatregelen.
Het jaar 2013 was een bijzonder jaar. Niet alleen werd de 150.000e inwoner van onze stad ingeschreven; het is ook het jaar voorafgaand aan het verkiezingsjaar. Bovendien is in februari 2013 een nieuwe coalitie aangetreden.
NIEUW COALITIEAKKOORD Op 12 februari 2013 is het Coalitieakkoord 2013/2014 ‘Samenwerken in vertrouwen’ gesloten tussen de VVD, PvdA, D66 en Groen Links. De titel van dit coalitieakkoord is zeer bewust gekozen. Terugkijkend op het afgelopen jaar is de samenwerking tussen de verschillende coalitiepartners uitermate goed verlopen waardoor vele onderwerpen (versneld) tot uitvoering gekomen zijn.
In het oog springende zaken die in 2013 hebben gespeeld, zijn: Vathorst, Sportcomplex Hogekwartier, Sociale wijkteams en de regionale samenwerking. Op deze zaken gaan we hieronder kort in. Het bouwtempo in Vathorst is sterk teruggevallen. De financiering van de wijk stond hierdoor flink onder druk. Wij hebben, met succes, gesprekken gevoerd met de betrokken marktpartijen, de provincie en uw gemeenteraad. Die gesprekken hebben geleid tot nieuwe (financiële) afspraken over een sluitende grondexploitatie voor Vathorst. Daarmee is het financiële risico sterk verminderd, terwijl de wijk toch op een kwalitatief niveau in een aangepaste programmering kan worden afgebouwd. Uit het coalitieakkoord sprak de ambitie om zorg, welzijn en voorzieningen op wijkniveau dicht bij de inwoners te organiseren. Ons College heeft het afgelopen jaar daarom Steun- en Informatiepunten (STIP’s) gerealiseerd in Kruiskamp, Liendert, Hoogland en Schuilenburg. De STIP in het Soesterkwartier is voorbereid en opent binnenkort. Daarnaast heeft de gemeente, samen met de inwoners, in Liendert, Hoogland, Randenbroek/ Schuilenburg en in Zielhorst activiteitencentra opgezet. In het kader van de ‘beweging in het sociaal domein’ zijn het afgelopen jaar ook sociale wijkteams opgezet. Deze wijkteams vereenvoudigen de samenwerking
INHOUD
4
JAARVERSLAG 2013
domein zijn wij ‘gastgemeente’ geworden voor de regio. In 2013 is ook de strategische agenda van de regio herijkt. Daarbij zijn prioriteiten in zeven pijlers benoemd, waaronder economische zaken, recreatie & toerisme, ruimte en wonen, het sociale domein en verkeer & vervoer. Om de samenwerking te bevorderen hebben wij veel geïnvesteerd in persoonlijke en open verhoudingen en laagdrempeligheid in de contacten, zowel ambtelijk als bestuurlijk. Een sterke regio is goed voor Amersfoort.
tussen hulpverleners en zijn ook nodig om de taken op te kunnen vangen die in het kader van de decentralisaties op de gemeente afkomen. Centraal staat daarbij wat mensen zelf kunnen doen, met hulp van mantelzorgers, zodat men zelf zoveel mogelijk de regie kan behouden. Daarna komt pas de vraag waar professionele hulp bij nodig is. In de wijkteams werken hulpverleners van allerlei organisaties samen. Daar waar nodig wordt specialistische zorg ingeschakeld. De sociale wijkteams zijn inmiddels in bedrijf in het Soesterkwartier, Schothorst/Zielhorst, Kruiskamp/Koppel, Vathorst, Liendert en Amersfoort-Zuid.
GELEERDE LESSEN In dit jaarverslag kijken we ook terug op 2013 om te leren van dat jaar. Om te leren van zaken die niet helemaal goed zijn gegaan en wellicht beter kunnen. Of om te leren van zaken die juist wel goed zijn gegaan. Daarom treft u per programma één of meerdere geleerde lessen aan. Als we kijken naar de lessen die we geleerd hebben, zien we daar een rode draad in. Deze rode draad kan in één woord geduid worden met ‘samenwerking’. Als gemeente werken we samen met onze regiogemeenten, onder andere in het kader van de uitvoering van de drie grote decentralisaties die in 2015 op ons af komen, en waarvoor we het afgelopen jaar al de nodige voorbereidingen hebben getroffen. We werken samen met de schoolbesturen waardoor er meer wederzijds begrip en vertrouwen is. We kiezen daarbij telkens bewust voor een faciliterende rol waarbij we meer over laten aan inwoners en/of marktpartijen.
Het afgelopen jaar heeft ons College samen met uw Raad de wensen, eisen en financiële kaders voor het Sportcomplex Hogekwartier doorgenomen. Dit heeft geleid tot een aanbesteding die op innovatieve wijze plaats zal vinden, waarbij marktpartijen uitgedaagd worden om zoveel mogelijk van de wensen te realiseren, binnen de vastgelegde budgettaire kaders. Over enkele jaren zal Amersfoort daardoor mooie nieuwe sportvoorzieningen gerealiseerd hebben en een duurzaam zwembad en sporthal rijker zijn. In 2013 kon al het nieuwe viaduct in gebruik worden genomen, dat de Verbinding (de buurtas) vormt tussen twee wijken en tegelijk het verkeer op de Hogeweg een mooie en snelle stadsentree naar Amersfoort bezorgt. Op diverse gebieden werkt onze gemeente samen met andere gemeenten in de regio. Het belang voor een goede samenwerking in de regio neemt toe door de decentralisatie van rijkstaken, met name binnen het sociale domein. Voor de uitvoeringstaken van het sociale
INHOUD
5
GEMEENTE AMERSFOORT
DE VERANTWOORDING OVER 2013
JAARVERSLAG EN JAARREKENING: DE EINDVERANTWOORDING OVER 2013
jaarstukken staan echter niet op zichzelf. Gedurende het afgelopen jaar heeft ons College verantwoording afgelegd aan uw Raad en aan de inwoners van deze prachtige stad, via de tweewekelijkse debatten in de Ronde en het Besluit, via Raadsinformatiebrieven, door middel van beantwoording van mondelinge en schriftelijke vragen, via persberichten, persvragen of informatiebijeenkomsten. Slechts een beperkt aantal onderwerpen hiervan komt terug in de jaarstukken, die daarmee het sluitstuk van 2013 vormen. Wat is terechtgekomen van de zichtbare resultaten die we in de begroting 2013 hadden beloofd en hoeveel geld heeft dat gekost? En wat hebben wij daarvan geleerd? Deze vragen staan centraal en daar geven we in deze jaarstukken (verder te noemen: jaarverslag) een antwoord op.
Door middel van deze jaarstukken, bestaande uit het jaarverslag en de jaarrekening, legt ons huidige College voor de laatste maal verantwoording af over de financiën en het gevoerde beleid aan de gemeenteraad, de stad en haar inwoners. Deze
EEN DOCUMENT In tegenstelling tot de voorgaande jaren, presenteren we het jaarverslag in één document, dat nu voor u ligt. In dit document zijn alle verplichte onderdelen van het jaarverslag opgenomen en voldoet daarmee aan de wettelijke eisen. Daarnaast bieden wij op onze website nadere specificaties en beleidsmatige achtergronden.
DEMISSIONAIR COLLEGE, NIEUWE RAAD De bestuurlijke constellatie van dit moment is dusdanig dat het demissionaire, zittende college u als nieuwe Raad een jaarverslag aanbiedt en daarmee verantwoording aflegt over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar. Echter, wanneer uw Raad dit jaarverslag vaststelt, bestaat de kans dat u daarmee het nieuwe college decharge verleent.
INHOUD
6
JAARVERSLAG 2013
HOE KOMT DE GEMEENTE AAN HAAR GELD?
GEMEENTEFONDS
TOTAAL 410.324.398
154.724.365
SPECIFIEKE UITKERINGEN
79.455.296
LEGES
16.122.723
GRONDEXPLOITATIES
36.971.018
RENTE EN DIVIDENDEN
21.596.746
BELASTINGEN
33.070.067
BIJDRAGE DERDEN
19.758.161
RETRIBUTIES
23.121.481
INTERNE VERREKENINGEN
25.504.542
TOTAAL
410.324.398
HOE WORDT HET GELD BESTEED?
TOTAAL 422.643.841
P1 ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS
25.141.943
P2 VEILIGHEID EN HANDHAVING
17.124.109
P3 STEDELIJK BEHEER EN MILIEU
55.433.045
P4 ZORG WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING
50.525.161
P5 ONDERWIJS
26.255.245
P6 SPORT P7 RUIMTELIJK ONTWIKKELING
86.017.739
P8 MOBILITEIT
12.018.507
P9 CULTUREEL KLIMAAT
20.698.365
P10 ECONOMIE EN WONEN P11 WERK EN INKOMEN P12 FINANCIEN EN BELASTINGEN TOTAAL
INHOUD
7.718.378
7
5.838.426 90.756.434 25.116.487 422.643.841
GEMEENTE AMERSFOORT
BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS
bijzondere locaties in de stad traden tien stellen tegelijkertijd in het huwelijksbootje. De belangen van velen kwamen hier samen: natuurlijk de trouwwens van de 20 betrokken mensen, landelijke mediaaandacht voor unieke locaties die de stad te bieden heeft voor feesten en evenementen, brede en positieve belangstelling voor de stad Amersfoort. Het project kwam tot stand dankzij intensieve samenwerking tussen Citymarketing, de betrokken locaties en gemeentelijke afdelingen als Burgerzaken en Communicatie.
MÉÉR ‘ONLINE GEMAK’ We willen méér klantcontacten via onze website af kunnen handelen. Dat is fijn voor de klant en het scheelt in de kosten. In 2013 hebben we een aantal nieuwe digitale producten gerealiseerd: Amersfoorters kunnen nu digitaal hun verhuizing doorgeven, een uitreksel uit gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA) aanvragen of een ’afschrift burgerlijke stand’. Ook is de gemeentelijke website verbeterd waarbij het aantal pagina’s is teruggebracht en de zoekmachine is geoptimaliseerd.
COLLEGE EN GEMEENTERAAD In 2013 zijn zowel in het college als in de gemeenteraad personele wisselingen geweest. Op 26 februari werd het college geïnstalleerd. De griffie heeft een separaat jaarverslag gemaakt, waar eveneens informatie te vinden is. Hier willen wij alleen memoreren de vermissing van raadslid Smits Alvarez en zijn onverwachte overlijden op 21 oktober. Na de uitvaart in Spanje vond op 1 november een herdenkingsbijeenkomst plaats in de St. Joriskerk. Naar aanleiding van zaken die daarna aan het licht kwamen gaf wethouder Van Muilekom aan onterecht vertrouwen in dit raadslid te hebben gehad en hij is op 3 december afgetreden, evenals de fractievoorzitter van de PvdA, de heer Hinloopen.
Meer klantgemak: Amersfoort doet mee aan pilots Sinds juli van dit jaar hoeven Amersfoorters niet meer naar de balie om hun paspoort of ID-kaart op te halen. Klanten kunnen ervoor kiezen om het document thuis of op het werk te laten bezorgen. Dat gebeurt door een hierin gespecialiseerd bedrijf tegen een meerprijs van €4,95. Amersfoorters die hiervan gebruik maken zijn erg enthousiast want waarderen de proef met een 9,5. Een andere proef die meer klantgemak oplevert is de ‘pilot vermissing reisdocumenten’. Sinds oktober hoeven burgers die hun rijbewijs, paspoort of identiteitskaart kwijt zijn geen aangifte meer te doen bij de Politie. Zij vullen bij Burgerzaken een vermissingverklaring in en kunnen direct een nieuw document aanvragen. Tot slot was er de pilot ‘voormelding WOZ-waarde’. Daarin kreeg een geselecteerde groep van Amersfoortse woningeigenaren de mogelijkheid om de WOZ-waarde van hun woning vooraf in te zien en wijzigingen of
GETROUWD IN AMERSFOORT Amersfoort is een stad met een hart, luidt al jarenlang onze slogan. Op 11-12-13 om 14:15 uur gaf de stad daar op een nieuwe manier invulling aan. Op tien
INHOUD
8
JAARVERSLAG 2013
opmerkingen door te geven. Pas daarna vindt definitieve vaststelling van de waarde plaats. Doel hiervan is een betere kwaliteit van de dienstverlening en van de woninggegevens, meer vertrouwen van de burgers door transparantie en daardoor een vermindering van het aantal bezwaarschriften.
MINDER BALIES, ALLEEN BETALEN PER PIN We hebben aantal balies in het stadhuis verder teruggebracht. Zo is de informatiebalie in de centrale hal gesloten, evenals het loket aan de Hellestraat. We sturen nu meer op ‘zelfbediening’ door de klant, maar helpen daar wel graag bij. In de hal van het stadhuis staat nu vaak een gastvrouw die klanten helpt gebruik te maken van de zelfbedieningszuil van Burgerzaken. Ook is er een besparing gerealiseerd door de contante betaling af te schaffen. Voortaan pint iedereen of betaalt een digitaal product via internet.
FAMILIE SCHRIJVER MET 150.000STE INWONER TIJN
PORTAL AMERSFOORT.NL
ACTIE WIJ ZIJN AMERSFOORT NAAR AANLEIDING VAN DE 150.000e INWONER
De website www.amersfoort.nl is eind 2013 veranderd in een portaal naar de stad. De site biedt nu een eerste overzicht met relevante informatie voor inwoners en bezoekers. Daarbij wordt direct doorgelinkt naar achterliggende websites. In totaal bevat de portal drie blokken, waarvan er nu twee inhoudelijk gevuld zijn: één blok met links naar gemeentelijke informatie en één blok met links naar websites over de stad. Het derde blok is beschikbaar voor een platform voor bewonersinitiatieven waarvoor een aantal inwoners de handen ineen geslagen heeft. Daarmee biedt www.amersfoort.nl voortaan een completer informatieaanbod voor iedereen die in Amersfoort geïnteresseerd is.
Hoe staan we stil bij de bijzondere mijlpaal van 150.000 inwoners in Amersfoort, terwijl niet ‘de macht van het getal’ maar de kracht van mensen in onze stad centraal staat? Twee uitgangspunten stonden centraal in de voorbereidingen voor het nieuwe hoofdstuk in de historie van de stad: het zijn de 149.999 Amersfoorters die gezamenlijk de 150.000e mogelijk maken en welkom heten, én we willen precies weten wie het is: geen lukraak uitgekozen nieuwe inwoner, maar nauwkeurig
WIJKGERICHT AANBIEDEN VAN GEMEENTELIJKE BEKENDMAKINGEN Met de verhuizing van Stadsberichten naar de Stad Amersfoort/BDU per 1 december 2013 zijn de ‘officiële publicaties’ gewijzigd in ‘bekendmakingen’. Sindsdien worden deze bekendmakingen zo veel mogelijk per wijk gepresenteerd zodat lezers de informatie makkelijker kunnen vinden (wat gebeurt er in mijn buurt?). Zo worden alle wabo-vergunningen en ook zoveel mogelijk andere onderwerpen nu per wijk bekendgemaakt, of er wordt bij de wijk een verwijzing geplaatst naar het onderwerp. Deze wijziging is een tussenstap naar een verdere uitwerking op internet, waarbij een inwoner op basis van de postcode of een klik op de kaart kan zien wat er bij hem of haar in de buurt speelt op het gebied van vergunningen en overige bekendmakingen.
INHOUD
ILSE EN FABIAN GAVEN ELKAAR OP 11-12-13 OM 14.15 UUR HUN JA-WOORD
9
GEMEENTE AMERSFOORT
DE LES UIT 2013: DIGITAAL GAAT NIET VANZELF
berekenen wie de 150.000e wordt. Gevolg was dat in de eerste maanden van 2013 langer dan verwacht werd uitgekeken naar die inwoner, maar die tijd werd nuttig gebruikt voor het samenstellen van het digitale Stadsportret Amersfoort Dat Zijn Wij. Foto’s, filmpjes, bijzondere verhalen, enquêtes, bijeenkomsten, volop media-aandacht: de stad stond stil bij haar unieke kwaliteiten. Totdat Tijn op 15 april 2013 om 10:39 werd ingeschreven: de peuter die met zijn ouders en zus Lotte vanuit Barcelona naar het Eemplein verhuisde. Meer informatie op www.amersfoortdatzijnwij.nl.
Sinds medio vorig jaar kunnen klanten digitaal bij ons hun verhuizing doorgeven, een uittreksel aanvragen of een afschrift uit de burgerlijke stand. Bij de uittreksels en afschiften koos ongeveer 20% voor de digitale variant, bij de verhuizingen was dat ongeveer een derde. Veel klanten komen dus toch nog naar de balie van het stadhuis, ondanks de beschikbaarheid van een digitaal alternatief. Wat we hiervan leren is dat het beschikbaar stellen van een digitaal product alleen niet voldoende is. Klanten moeten worden verleid om méér gebruik te maken van de digitale variant. Door deze mogelijkheid nog nadrukkelijker aan te bieden via de website en gerichte promotie van nieuwe producten/diensten online.
ZICHTBARE RESULTATEN INVULLING RESTERENDE BEZUINIGINGSOPGAVE 2014 - 2016 Ons uitgangspunt is: “geen bezuinigingen zonder gedegen plan”. Actieve inbreng van betrokkenen uit de stad is daarvoor nodig. De taakstelling van € 6 miljoen leidt tot principekeuzen die in 2013 moeten worden gemaakt.
Uitgevoerd
ANTICIPEREN OP NIEUW BELEID KABINET De ambities uit het nieuwe regeerakkoord moeten hoogstwaarschijnlijk in 2013 worden doorvertaald naar de rijksbegroting. Daaruit zullen beleidsmatige en financiële consequenties voortvloeien voor ons gemeentelijke beleid.
Uitgevoerd
VERNIEUWING PLANNING & CONTROL CYCLUS Een belangrijk onderdeel van de Vernieuwing P&C is de nieuwe vorm van beleidsevaluatie. In de nieuwe aanpak staat ‘het gesprek’ tussen gemeenteraad, collegeleden en maatschappelijke partijen centraal. In dat gesprek wordt niet alleen teruggekeken, maar ook veel aandacht besteed aan lessen voor de toekomst. In 2013 zijn – evenals in 2012 –vier beleidsdossiers op vernieuwde wijze geëvalueerd (Ruimtelijke Ordeningsbeleid, Mileubeleid, Wijkwelzijnsbeleid en Economiebeleid).
Uitgevoerd
VERSTERKING DIENSTVERLENING VIA INTERNET We zorgen er in 2013 onder andere voor dat inwoners hun verhuizing binnen Amersfoort digitaal kunnen doorgeven, dat zij via internet producten van de gemeente kunnen bestellen en betalen en dat zij ook via Twitter en andere sociale media steeds beter geholpen worden. Ook via hun smartphone: in 2013 willen we het mogelijk gaan maken dat een melding openbare ruimte via een ‘app’ gedaan kan worden.
Uitgevoerd Alleen (nog) geen app melding openbare ruimte.
IN ÉÉN KEER GOED Veel vragen van burgers komen binnen op het Klant Contact Centrum (KCC), bijvoorbeeld via telefoonnummer 14 033. In 2013 willen we ervoor gaan zorgen dat steeds meer vragen hier direct kunnen worden afgedaan, dus zonder tussenkomst van andere gemeentelijke afdelingen.
Uitgevoerd lopend
EFFICIËNTER WERKEN AAN DE GEMEENTELIJKE BALIES We brengen het aantal locaties gemeentelijke balies verder terug. Ook gaan wij steeds meer sturen op ‘zelfbediening’ door de klant, onder andere door hen te helpen meer gebruik te maken van de zelfbedieningszuil bij Burgerzaken. Voortaan pint iedereen of betaalt via internet.
Uitgevoerd
OPENINGSTIJDEN BURGERZAKEN Voor 2013 zijn de burgerzakenbalies langer open in de drukke maanden en vanaf augustus gaat het weer terug naar de standaard tijden. Door onze medewerkers anders in te roosteren kan dit met de beschikbare capaciteit worden gerealiseerd.
Uitgevoerd
afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
10
JAARVERSLAG 2013
1 ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
15.773
15.908
16.972
-1.064
8.020
8.020
8.170
-150
23.793
23.928
25.142
-1.214
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
442
442
747
305
Dienstverlening
2.609
2.609
2.504
-105
TOTAAL BATEN
3.051
3.051
3.250
199
Saldo exclusief mutaties reserves
15.331
15.466
16.225
-759
5.411
5.411
5.666
-255
20.742
20.877
21.892
-1.015
20.742
20.877
21.892
-1.015
Toevoegingen reserves
0
0
0
0
Ontrekkingen aan reserves
0
0
0
0
20.742
20.877
21.892
-1.015
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES Bestuur Dienstverlening TOTAAL LASTEN
Bestuur
Bestuur Dienstverlening TOTAAL SALDO SALDO PROGRAMMA 1 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 1 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
11
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) PUBLIEKE DIENSTVERLENING
(SUB)
TOTAAL
Lagere opbrengsten leges burgerzaken
-0,1
Meer afdrachten rijksleges
-0,1
Uitstel salarisstijging a.g.v. groei van de stad
0,1
Verandering fiscale regiem onkostenvergoedingen
0,1
Accountantskosten
0,1
Salaris gemeentesecretaris
-0,1
Detacheringen
0,1
Kosten SCMA
-0,1
Detacheringen personeel
0,1
Storting voorziening pensioenen wethouders
-0,7
Storting voorziening wachtgelden wethouders
-0,6
Nog geen uitvoering aan rapport commissie Dijkstal
0,1
Diverse mee/tegenvallers
0,1
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 1
-1,0
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
BUREAU REGIO AMERSFOORT BURGERZAKEN (PASPOORTEN ETC.)
TOTAAL 25.142
RAAD EIGEN ORGANISATIE COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS GRIFFIE OVERIGE TOTAAL
INHOUD
12
725 8.170 1.243 11.562 2.371 810 261 25.142
JAARVERSLAG 2013
VEILIGHEID EN HANDHAVING
WONINGINBRAKEN In 2013 is het aantal woninginbraken met 4% gedaald ten opzichte van 2012, waarbij de grootste daling plaatsvond in de maanden januari t/m april (-18%). In de maanden september t/m december nam het aantal woninginbraken echter weer toe (+12%). In samenwerking met de politie en woningcorporaties heeft de gemeente Amersfoort zich stevig ingezet om het aantal woninginbraken tegen te gaan. Zo is het Digitaal Opkopers Register (DOR) ingevoerd. In dit systeem moeten ondernemers de in- en verkoop van tweedehands goederen registreren. Gemeentelijke toezichthouders en de politie controleren hierop. Met de invoering van het DOR willen we de afzetmarkt voor helers verstoren, de opsporing van gestolen goederen vereenvoudigen en de pakkans van stelers en helers vergroten. In 2013 zijn hiermee de eerste successen behaald; zo is een heler op heterdaad betrapt en is een aantal zaken (woninginbraken/diefstal) opgelost met gestolen goederen die zijn teruggevonden bij opkopers.
JEUGDOVERLAST In 2013 was publieksvoorlichting een belangrijk middel om woninginbraak te voorkomen. In verschillende wijken zijn in samenwerking met de politie en een ex-inbreker, bijeenkomsten georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten werden bewoners zich meer bewust van hun eigen gedrag en kregen ze bruikbare tips om woninginbraak te voorkomen. Met de in totaal acht georganiseerde bijeenkomsten hebben we ongeveer 1.040 bewoners persoonlijk bereikt.
In 2013 is het aantal meldingen jeugdoverlast afgenomen met 8% ten opzichte van 2012. Om de jeugdoverlast tegen te gaan, werken we al een aantal jaren met de Groepsaanpak Jongerenoverlast. Volgens de shortlistmethodiek Beke/Ferweda worden jaarlijks in de stad alle jeugdgroepen in beeld gebracht. We maken hierbij gebruik van de classificering: hinderlijk, overlastgevend of crimineel. In 2011 waren er nog 15 problematische jeugdgroepen in beeld (10 hinderlijk, 5 overlastgevend). In 2012 waren dat 7 jeugdgroepen (3 hinderlijk, 4 overlastgevend). In 2013 waren er weer 7 jeugdgroepen in beeld, waarvan 1 crimineel, 5 hinderlijk en 1 overlastgevend. In de Jeugdgroepenoverleggen (JGO’s) bespreken jongerenwerk, politie, hulpverlening (jeugdinterventieteam / JIT) en gemeente de actuele zorgen, overlast en ander gedrag van jongeren en maken ze afspraken over concrete acties. In het kader van de groepsaanpak hebben we in 2012 de Kopstukkenaanpak geïmplementeerd voor zorgmijdende gezinnen en
Verder hebben wij gratis woningscans aangeboden en is – naast extra politie-inzet – door zowel de veiligheidsambassadeurs als de politie geflyerd bij ‘donkere’ woningen en heeft de politie potentiële inbrekers thuis bezocht en gewaarschuwd.
INHOUD
13
GEMEENTE AMERSFOORT
GEMEENTELIJK INTERVENTIETEAM
jongeren die niet willen meewerken en blijvend voor overlast en criminaliteit zorgen. In de periode 2012/2013 zijn 10 jongeren als kopstuk aangewezen en besproken in het Veiligheidshuis (kopstukkenoverleg). Al deze jongeren zijn naar een gedwongen hulpverleningstraject toegeleid.
In juli 2013 heeft het college besloten in navolging van het wijkinterventieteam te starten met het gemeentelijke interventieteam (GIT). Het gemeentelijk interventieteam is een samenwerkingsverband tussen lokale handhavingspartners: Vergunningen, Toezicht en Handhaving, Burgerzaken, Sociale Zekerheid, Brandweer en Politie. Het GIT heeft tot doel het voorkomen en bestrijden van fraude en misstanden achter de voordeur, zoals adres- en woonfraude, uitkerings- of toeslagenfraude, illegale kamerverhuur, brandonveilige situaties enzovoort. Wij hebben gekozen voor multidisciplinair handhaven via een GIT om de volgende redenen: – Samen één gezicht laten zien en één onderzoek uitvoeren is minder belastend voor de klant. – Verschillende invalshoeken en bevoegdheden combineren, verhoogt de pakkans. – Het delen van informatie met korte lijnen tussen partijen vergroot het inzicht in de situatie en de mogelijkheden. – Het op elkaar afstemmen van bestuurlijk-juridische maatregelen ontkokert. – We leren van elkaar. Hierbij verwachten wij dat we effectiever en efficiënter kunnen optreden. In de loop van 2014 zullen de resultaten hiervan zichtbaar worden.
Omdat de werkwijze succesvol is gebleken, is besloten om in 2014 deze persoonsgerichte aanpak uit te breiden naar alle andere doelgroepen in het Veiligheidshuis, zoals straatrovers, overvallers, woninginbrekers, veelplegers en notoire overlastplegers. De aanpak gaat verder onder de naam Top X.
Op 8 januari 2014 is de gemeenschappelijke regeling Regionale Uitvoeringdienst Utrecht 2.0 opgericht. De voorbereidende werkzaamheden lagen echter in 2013, daarom kijken we in dit jaarverslag terug.
GEMEENTELIJK INTERVENTIETEAM
REGIONALE UITVOERINGDIENST
De straatcoaches hebben de afgelopen jaren de jongeren actief aangesproken en hen beboet voor overtredingen.
De organisatie heeft uiteindelijk als doel de kwaliteit van vergunningverlening en handhaving op milieugebied te waarborgen, om op die manier de zorg voor de veiligheid en leefbaarheid van de inwoners van de provincie Utrecht – en dus in Amersfoort – te optimaliseren.
AANPAK OVERLAST HANDEL IN (HARD)DRUGS
De vorming van een nieuwe organisatie voor milieutaken ging niet vanzelf. Op 4 juli 2013 besloten 27 bestuurders in de provincie Utrecht het vormingsproces van de RUD in tweeën te knippen. Los van de al bestaande ‘Omgevingsdienst Regio Utrecht’, maakten de provincie, de SB|G-gemeenten en de gemeenten Utrecht, Lopik, Nieuwegein en Houten een herstart. In een aantal maanden tijd is het proces op de rit gezet, met een nieuwe gemeenschappelijke regeling als resultaat. De doelstelling is dat de organisatie op 1 juli 2014 operationeel is. In die periode krijgt de RUD Utrecht 2.0 ook een nieuwe naam.
In 2013 is er twee maal een woning gesloten voor een periode van 3 maanden, omdat vanuit de woning gehandeld werd in verdovende middelen. De grondslag voor een dergelijke sluiting is (overtreding van) de Opiumwet. Het sluiten van een woning is een zeer zware maatregel, die inbreuk maakt op iemands persoonlijke levenssfeer en op het huisrecht van de bewoners. In beide gevallen was de overlast zo groot en was de veiligheid zodanig in het geding, dat de burgemeester besloot de woningen te sluiten, in het belang van de omwonenden.
INHOUD
14
JAARVERSLAG 2013
DE LESSEN UIT 2013
Daar waar alle betrokken partijen hun specifieke deskundigheid inbrengen en zich volledig inzetten op hun werkterrein, is één instantie/persoon die het overzicht bewaakt, die aanjaagt, verbindingen aanbrengt, daadkrachtig stuurt, doorzettingsmacht heeft en die uiteindelijk knopen doorhakt, essentieel om de gezamenlijke aanpak effectief te laten zijn.
Amersfoort is een regiegemeente. En hoewel dit op verschillende manieren kan worden ingevuld, is het soms nodig om de regie stevig in handen te hebben. Daarom hebben wij in maart/april van 2013 als gemeente de regie op woonoverlast terug genomen en hebben wij een duidelijke aanpak ontwikkeld. Hierbij werd al snel duidelijk dat juist bij complexe, multidisciplinaire zaken één partij die stevig regie voert een grote toegevoegde waarde heeft.
ZICHTBARE RESULTATEN UITVOEREN VAN HET JAARPLAN 2013 VAN HET INTEGRAAL VEILIGHEIDSPROGRAMMA 2011-2014. HET DEKKINGSPLAN VAN DE VRU. De VRU werkt aan een nieuw dekkingsplan binnen het project Veiligheidszorg op Maat. Het dekkingsplan wordt vastgesteld in het Algemeen Bestuur, daaraan voorafgaand krijgen de gemeenteraden de gelegenheid hun mening erover te geven. PROGRAMMABEGROTING VRU 2013 In de programmabegroting geeft de VRU aan welke ambities zij heeft en welke inspanningen ze meetbaar gaat verrichten. SERVICEBUREAU|GEMEENTEN (SBG) EN VEILIGHEIDSREGIO UTRECHT (VRU) In dienstverleningsovereenkomsten met het SBG en de VRU hebben we vastgelegd welke taken op het gebied van vergunningverlening en handhaving, aangaande milieuactiviteiten en brandveiligheid, zij tegen welke prijs- en prestatieverhouding voor de gemeente uitvoeren. In het jaarlijks door het college vastgestelde HandhavingsUitvoering Programma (HUP) staan de concrete taken beschreven. DIGITALISERING In 2013 stimuleren we de mogelijkheid om via de website digitaal een vergunningaanvraag of verzoek om handhaving in te dienen. Ook zal op de website het procesverloop van de vergunningaanvraag te volgen zijn. Daarnaast blijft het fysieke vergunningenloket open.
HANDHAVINGSTRATEGIE In het HandhavingsUitvoering Programma 2012 (HUP) hebben we vastgelegd: de keuzen voor de wettelijke taken, de basistaken en de themagerichte handhavingzaken, gekoppeld aan de inzet van beschikbare middelen. In 2013 is een nieuw HUP gemaakt, gebaseerd op een aangepaste strategie. REGIONALE UITVOERINGSDIENST (RUD) Om de kwaliteit van de uitvoering en handhaving van het omgevingsrecht te waarborgen, in het bijzonder op het gebied van milieutaken, gaan gemeenten, het SBG en de provincie Utrecht per 1 januari 2013 één Regionale Uitvoerings Dienst starten. We onderzoeken en beoordelen nog de komende periode of en zo ja welke taken van het SBG mogelijk weer terug kunnen naar de gemeente. afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
15
De RUD start 1 juli 2014
GEMEENTE AMERSFOORT
2 VEILIGHEID EN HANDHAVING (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
fysieke veiligheid
9.317
9.317
9.601
-284
sociale veiligheid
3.794
4.017
3.843
174
Vergunning toezicht en handhaving
3.850
3.850
3.679
171
16.961
17.184
17.124
60
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
fysieke veiligheid
0
0
52
52
sociale veiligheid
88
88
137
49
Vergunning toezicht en handhaving
2.911
2.911
2.576
-335
TOTAAL BATEN
2.999
2.999
2.765
-234
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
fysieke veiligheid
9.317
9.317
9.549
-232
sociale veiligheid
3.706
3.929
3.706
223
939
939
1.103
-164
13.962
14.185
14.359
-174
13.962
14.185
14.359
-174
Toevoegingen reserves
0
0
0
0
Ontrekkingen aan reserves
0
0
0
0
13.962
14.185
14.359
-174
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
TOTAAL LASTEN
Vergunning toezicht en handhaving TOTAAL SALDO SALDO PROGRAMMA 2 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 2 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
16
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -)
(SUB)
TOTAAL
SOCIALE VEILIGHEID Minder uitgaven IVP, camera’s en nazorg ex-gedetineerden
0,2
FYSIEKE VEILIGHEID
Meer uitgaven FLO en afwikkeling vorig dienstjaar
-0,2
Niet geraamde uitgaven t.b.v. Bommenregeling (taakmutatie)
-0,1
Diverse mee/tegenvallers
0,1
VERGUNNINGEN, TOEZICHT EN HANDHAVING Lagere bijdrage VRU ivm minder brandadviezen bouw
0,1
Vergunningsverlening
-0,2
Diverse mee/tegenvallers
-0,1
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 2
-0,2
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
TOTAAL 17.123
ONTVLECHTING BRANDWEER
535
VEILIGHEIDSREGIO UTRECHT
8.689
KOSTEN OMGEVINGSVERGUNNINGEN
2.662
HANDHAVING IN DE OPENBARE RUIMTE
2.871
OVERIGE ACTIVITEITEN
272
ALGEMEEN BEHEER
718
CRISISBEHEERSING
373
VEILIGHEID
906
TOTAAL
INHOUD
96
KOSTEN HORECA EN EVENEMENTEN (IE VERGUNNINGEN)
17
17.123
GEMEENTE AMERSFOORT
STEDELIJK BEHEER EN MILIEU
STEDELIJK BEHEER
op 19 juni werd georganiseerd door aannemers SIGHT Landscaping en Reimert, de gemeente Amersfoort en de Vrienden van het Waterwingebied. Deze laatste groep heeft ook een grote rol gespeeld in het maken van het groenbeheerplan van het gebied en blijft in de toekomst ook nauw betrokken bij het beheer van het gebied.
OPENING VERNIEUWD WATERWINGEBIED EN NIEUWE NATUURSPEELPLAATS Het Waterwingebied is na de uitvoering van eenmalige maatregelen nu een mooier en groener park, waar bewoners van de omliggende wijken kunnen recreëren en genieten van de natuur. Ook kunnen kinderen klimmen, klauteren en spelen met water in de natuurspeelplaats. Op woensdag 19 juni 2013 opende de wethouder deze nieuwe speelplek en stond hij stil bij de afronding van de werkzaamheden. Daarnaast werden rondleidingen georganiseerd, was er een fototentoonstelling van de werkzaamheden en konden volwassenen en kinderen deelnemen aan een aantal activiteiten in het park.
START SAMENWERKING UITWERKEN EENMALIGE MAATREGELEN PARK SCHOTHORST In 2013 is een groep van ruim 90 bewoners samen met de gemeente gestart met hun samenwerking in Park Schothorst. Samen werken ze in kleinere groepen eenmalige maatregelen die in het beheerplan staan, verder uit. Deze maatregelen zijn nodig om het park vitaal te houden. De eerste werkgroep is gestart met een plan om de ecologische verbinding te verbeteren die loopt van de Maatweg via het moerasje naar de parkeerplaatsen aan de Schothorsterlaan waar de bomen het niet goed doen. Daarna start een volgende groep met de uitwerking van een plan van aanpak voor enkele bomenlanen. De bomen die hier staan, gaan in gezondheid achteruit. Als een werkgroep klaar is, start een volgende werkgroep met een volgende maatregel uit het beheerplan. Via een nieuwsbrief worden omwonenden en belangstellenden op de hoogte gehouden.
De uitvoering van de eenmalige maatregelen werd mede mogelijk gemaakt door de Provincie Utrecht en Amersfoort Vernieuwt. De organisatie van de opening
ONDERGRONDSE AFVALINZAMELING Vrijwel alle bewoners in de binnenstad van Amersfoort maken nu gebruik van ondergrondse containers voor hun restafval; in 2013 zijn de laatste twee ondergrondse afvalcontainers geplaatst. Hiermee is de beeldkwaliteit in de binnenstad verbeterd, want er staan geen containers met huishoudelijk afval meer op straat. Bedrijven kunnen kiezen of zij meedoen met de ondergrondse afvalinzameling. Als zij niet meedoen, mogen zij hun eigen rolcontainers alleen naar buiten brengen op het moment dat hun bedrijfsafval inzamelaar komt.
BOOMFEESTDAG ST. JORISSCHOOL: OUD WETHOUDER ROB VAN MUILEKOM PLANT MET LEERLINGEN EEN BOOM
INHOUD
18
JAARVERSLAG 2013
Deze containers mogen een beperkte tijd op straat staan. Daardoor is de handhaving van het onjuist aanbieden van afval veel beter aan te pakken. Rondom de binnenstad zijn in de wijken Kruiskamp, Randenbroek, Vermeerkwartier, Zonnehof, Schimmelpenninckbuurt en Koppel in 2013 ruim 70 ondergrondse afvalcontainers geplaatst. In deze wijken komen er alleen ondergrondse containers bij hoogbouw. In totaal gaat het in deze wijken om ruim 100 containers. De laatste containers worden in 2014 geplaatst.
DE LESSEN UIT 2013 PARK RANDENBROEK Park Randenbroek en omgeving wordt een levendige ontmoetingsplek waar heel Amersfoort kan recreëren, sporten en genieten van de natuur. Eind 2012 is gestart met de werkzaamheden in het park. Na een periode van vorst zijn de werkzaamheden begin februari 2013 hervat in Park Randenbroek en omgeving. Na meldingen van bewoners en organisaties zijn de kapwerkzaamheden (tijdelijk) stilgelegd. Ondanks de gedetailleerde aanpak blijken bomen onrechtmatig gekapt te zijn. In opdracht van het college van burgemeester en wethouders heeft bureau Eelerwoude onderzoek verricht naar de wijze van projectsturing en uitvoering. Dit heeft geleid tot onder meer nieuwe procedureafspraken in de omgang met meldingen van bewoners. Inmiddels zijn de werkzaamheden hervat en al verschillende onderdelen van het park uitgevoerd, zoals de aanleg van de nieuwe Honk- en Softbalvelden bij BSC Quick, de aanleg van nieuwe wandelpaden, de eerste nieuwe aanplant, de aanleg van de natuurlijke oevers en een vistrap. De uitvoering is eind 2013 nog niet helemaal klaar en zal in 2014 worden voortgezet. Voor het beheer van het park is een klankbordgroep beheer opgericht. Dit was een van de aanbevelingen uit het onderzoek van Eelerwoude evenals het compenseren met 134 bomen.
IN DEZE NATUURSPEELPLAATS KUNNEN KINDEREN ZICH UITLEVEN
bijvoorbeeld bij geluid, luchtkwaliteit en externe veiligheid. Dat ligt anders als het gaat om een groene en klimaatbestendige stad of terugdringen van de CO2-uitstoot. Daar zijn veel partijen bij betrokken en is de gemeente een van de spelers. De gemeente werkt met deze partijen samen en faciliteert hen waar nodig en mogelijk. De Toekomstagenda Milieu bevat vijf uitgangspunten: gezonde en veilige leefomgeving, klimaatbestendige stad, afvalloze stad, CO2-neutrale stad en groene stad. Voor elk uitgangspunt zijn ambities en doelstellingen uitgewerkt. Aangegeven wordt wat de resultaatsverplichtingen, inspanningsverplichtingen en budgetten zijn voor de komende jaren. Daarmee geeft het richting aan het werk van de gemeente en de samenwerkingsrelaties met partners uit de stad. De Toekomstagenda bevat tot slot een korte beschrijving van tien projecten die illustratief zijn voor de Amersfoortse manier van werken.
MILIEU TOEKOMSTAGENDA MILIEU In 2013 is de Toekomstagenda Milieu opgesteld. Met de Toekomstagenda Milieu wil de gemeente er voor zorgen dat de stad gezond en veilig blijft om voorbereid te zijn op het veranderende klimaat. Dat is deels een wettelijke taak van de gemeente,
INHOUD
19
GEMEENTE AMERSFOORT
SMART GRIDS: EERSTE CONCRETE RESULTATEN GEBOEKT Het project ‘Smart Grid, rendement voor iedereen’ ontwikkelt en test een serie nieuwe smart grid-diensten rond elektriciteitsnetten van de toekomst. In 2013 is hard gewerkt aan de ontwikkeling van vier diensten: E-car4all, Insight4all, Advice4all en Flex4all. Deze diensten leveren stuk voor stuk direct rendement op voor verschillende doelgroepen. De dienst E-car4all, bijvoorbeeld, biedt via een reserveringssysteem toegang tot het gebruik van de Nissan Leaf, een elektrische deelauto. Insight4all geeft inzicht in het verbruik en de opwekking van energie per huishouden. Voor huishoudens met eigen zonnepanelen is er Advice4all, dat advies geeft over op welk moment de zelf opgewekte energie optimaal benut kan worden. Tot slot biedt de dienst Flex4all de mogelijkheid om op afstand het tijdstip te beïnvloeden waarop huishoudelijke apparatuur aan gaat. Hiermee wordt het energiegebruik van een huishouden afgestemd op het aanbod van de zelf geproduceerde zonnestroom. Meer informatie over deze diensten staat op www.smartgridrendement.nl. De eerste ervaringen zijn opgedaan in de Amersfoortse wijk Nieuwland en de gebruikers zijn enthousiast. Op deze manier werken we aan een blijvende ‘smart grid’ in Nieuwland met honderd gebruikers, waardoor op een rendabele wijze duurzame stroom die in de wijk is opgewekt ook in de wijk wordt gebruikt.
WETHOUDER CEES VAN EIJK WEKT OP EEN ENERGIEFIETS STROOM OP VOOR EEN FÖHN
PILOT GESTART OM VLEERMUIZEN TE BESCHERMEN BIJ ISOLATIE We zijn in 2013 met rijkssubsidie een pilot gestart om vleermuizen te beschermen bij isolatie van woningen. Twee milieudoelstellingen komen hier samen: het verduurzamen van woningen door te isoleren en het beschermen van vleermuizen die door isolatie hun verblijfsplaats kwijtraken. Deze pilot voeren we uit via drie lijnen: 1. Communicatie over vleermuizen: hiervoor wordt gebruikgemaakt van een website, sociale media, brochures, posters, informatiebijeenkomsten en een samenwerking met aannemers en projectontwikkelaars van het consortium 033Energie. Op vrijdag 15 november 2013 vond het jaarlijkse symposium ‘Vleermuizen in de stad’ plaats in Amersfoort, met ongeveer 150 deelnemers. 2. Stadsbreed onderzoek naar vleermuizen: een getrainde vrijwilligersgroep doet onder begeleiding van experts onderzoek in de hele gemeente en gaat op zoek naar de verblijfplaatsen van vleermuizen. 3. Wet- en regelgeving over vleermuizen: in overleg met Dienst Regelingen van het Ministerie van Economische Zaken ontwikkelen we een landelijke richtlijn voor aannemers, dat handvatten biedt voor hoe zij bij isolatie rekening kunnen houden met beschermde dieren.
INHOUD
DE LESSEN UIT 2013 WERKEN MET NETWERKEN De gemeente heeft onder de noemer ‘Samen Duurzaam’ al enkele jaren ervaring met het in netwerken samenwerken aan thema’s die leven in de stad en passen binnen de beleidsontwikkelingen van milieu en duurzaamheid. Het werken in netwerken bleek in de praktijk niet altijd even makkelijk. Er was soms onduidelijkheid over eigenaarschap, rollen, verantwoordelijkheden, doelen en dergelijke. Universiteit Wageningen heeft de gemeente geholpen om beter in die duurzaamheidsnetwerken te opereren. De gemeente heeft geleerd meer los te laten, aan te sluiten bij behoeften en netwerken meer verantwoordelijkheid te geven. De kennis over en ervaringen met werken met netwerken gaat de gemeente nu ook bij andere onderwerpen inzetten. Het blijkt een in de praktijk beproefde methode te zijn, ook bij andere overheden.
20
JAARVERSLAG 2013
WAT BEHEREN WE ZOAL?
Groningen
Berlijn
Warschau
Nürnberg Brussel
Praag
Parijs
Bern
Hoofdriolering: 1015 km Wegen: 650 km Voetpaden: 850 km Fietspaden: 200 km Waterlopen: 160 km Bomen in wijken en parken: 770 km (om de 10 m een boom) Lichtmasten: 500 km (om de 25 m een lichtmast) Strooiroutes: 650 km (1 ronde strooien op wegen en fietspaden
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN? AFVALPREVENTIE EN -VERWIJDERING
TOTAAL 55.433
WEGEN EN VERKEERSBORDEN
6.571
AFWATERING CIVIEL
1.067
BEGRAVEN EN CREMEREN
2.476
ONDERHOUD OPENBARE RUIMTES
5.338
CENTRUM VOOR NATUUR- EN MILIEU-EDUCATIE
1.514
STRAATREINIGING
2.603
SERVICE BUREAU GEMEENTEN
1.127
KOSTEN AVU
2.054
KOSTEN ROVA
7.030
MILIEUBEHEER
2.434
ONDERHOUD OPENBAAR GROEN
7.190
OPENBARE VERLICHTING
2.096
KOSTEN RIOOL
9.230
OVERIGE TOTAAL
INHOUD
612
21
4.091 55.433
GEMEENTE AMERSFOORT
ZICHTBARE RESULTATEN BOMENBEHEERPLAN SOESTERWEG In samenwerking met de bewonersgroep “de Soesterweg kan mooier” wordt het beheerplan voor de bomen aan de Soesterweg uitgevoerd. Het beheerplan omvat verschillende maatregelen zoals: groeiplaatsverbetering, vergroten boomspiegels en vervangen van dode bomen. BEHEERPLAN PARK SCHOTHORST Met bewoners en belangengroepen worden de eenmalige maatregelen uit het beheerplan voor park Schothorst uitgewerkt. PLANVOORBEREIDING EVERARD MEIJSTERWEG/GASTHUISLAAN De werkzaamheden voor herriolering en herinrichting worden voorbereid VERVANGING BRUGGEN STOUTENBURGERLAAN EN KOEDIJKERWEG Beide bruggen liggen in het buitengebied en zijn toe aan vervanging. Na realisatie van de nieuwe bruggen wordt de huidige aslastbeperking opgeheven. AANBRENGEN BODEMBESCHERMING ONDER 5 BRUGGEN VALLEIKANAAL Op de bodem van het kanaal wordt bescherming aangebracht, om te voorkomen dat door uitspoeling van de bodem de aansluitende verharding verzakt. VERVANGING VERLICHTINGSARMATUREN WIJK KATTENBROEK. Oriëntatie op een passend en energiezuinig alternatief voor armaturen, waarna in het 4e kwartaal van 2013 met de uitvoering wordt gestart CONTINUEREN VAN HET WIJKONDERHOUD VATHORST DOOR HET ONTWIKKELBEDRIJF VATHORST (OBV) EN TOEVOEGEN VAN HET WIJKONDERHOUD IN HOOGLANDERVEEN VOOR EEN PERIODE VAN 3 JAREN. Aanbesteding van het wijkonderhoud voor Vathorst en Hooglanderveen door het Ontwikkelbedrijf Vathorst. ACTUALISERING MILIEUBELEIDSPLAN: TOEKOMSTAGENDA MILIEU 2014-2020 De insteek is één geïntegreerd strategisch plan waarin zowel de milieubeleidsvelden aan bod komen als de Samen Duurzaam-strategie voor een breed draagvlak en het bevorderen van integraal en samen met de stad werken aan duurzaamheid. OPSTELLEN GRONDSTOFFENPLAN Om te voldoen aan de landelijke doelstelling van 60% hergebruik in 2015 is een andere wijze van afvalinzameling nodig. PROEFTUIN ECOSYSTEEMDIENSTEN De baten van groen, water en ondergrond worden ecosysteemdiensten genoemd (bijvoorbeeld waterberging, leveren van zuurstof, en bestrijden hittestress in de stad). We bekijken hoe de kosten en baten van groen eerlijker kunnen worden verdeeld. VERSTERKEN VAN HET GROENE NETWERK Met een groene dag en andere activiteiten, georganiseerd voor en door milieuorganisaties in de stad, wordt het groene netwerk versterkt en uitgebreid. ENERGIEBESPARING Als lid van het consortium 033Energie werken we mee aan het energiezuiniger maken van minimaal 800 woningen in 2013. Daarnaast worden in de pilot ‘Alle lichten op groen’ 20 woningen energieneutraal gerenoveerd. Hierbij worden oplossingen gezocht voor belemmeringen op het gebied van proces, techniek, financiering en vergunning. DUURZAME ENERGIEOPWEKKING Lokale initiatieven voor het opwekken van duurzame energie worden door de gemeente gefaciliteerd en waar mogelijk en/of gewenst ondersteund. In 2013 werkt de gemeente mee aan initiatieven voor collectieve zonnestroom op een school en een sporthal. afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
22
school sporthal
JAARVERSLAG 2013
3 STEDELIJK BEHEER EN MILIEU (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
Milieu
16.387
16.522
15.198
1.324
Stedelijk beheer
38.602
38.522
40.235
-1.713
TOTAAL LASTEN
54.989
55.044
55.433
-389
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
336
336
516
180
Stedelijk beheer
4.959
4.959
6.331
1.372
TOTAAL BATEN
5.295
5.295
6.847
1.552
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
Milieu
16.051
16.186
14.682
1.504
Stedelijk beheer
33.643
33.563
33.904
-341
TOTAAL SALDO
49.694
49.749
48.586
1.163
49.694
49.749
48.586
1.163
Toevoegingen reserves
1.476
1.476
1.400
76
Ontrekkingen aan reserves
2.107
2.107
987
1.120
49.063
49.118
48.999
119
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
Milieu
SALDO PROGRAMMA 3 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVE
SALDO PROGRAMMA 3 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
23
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
STEDELIJK BEHEER Gladheidbestrijding: effect afrekening winter 2012/2013
-0,3
Asfaltering: meer onderhoud uitgevoerd dan geraamd
-0,1
Herstelwerk bij riool en nutswerkzaamheden
0,1
Stormschade
-0,1
Opbrengst verkoop groenstroken
0,1
Diverse mee/tegenvallers
-0,1
MILIEU Afval: voordeel door afrekening 2012 en hogere opbrengsten op inzameling restproducten
0,9
Servicebureau Gemeenten: positief resultaat op dvo onderdeel leefomgeving, zie bestemmingsvoorstel
0,3
Onderuitputting ISV budgetten door vertraging projecten (Kersenbaan/bodemsanering)
0,3
MUTATIE RESERVES Verlaging decentralisaties uitkering bodem
0,1
Lagere onttrekking reserve door lagere uitgaven AV en Centrumontwikkeling t.l.v. ISV3 (zie ook programma7, onderdeel: Ruimtelijke Ordening)
-0,7
Lagere onttrekking reserve door lagere uitgaven Milieu inz bodem en geluid tlv WBB (zie ook onderdeel: Milieu)
-0,4
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 3
INHOUD
24
0,1
JAARVERSLAG 2013
ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING
WELZIJN
de regionaal vastgestelde kaders is het aan elke gemeente om op maat de inhoudelijke uitwerking vorm te geven. Er is in 2013 ook een regionaal projectplan geformuleerd, waarin vraagstukken zijn benoemd en ambtelijk een verdeling is gemaakt wie waarvan trekker is. We waren en zijn voortdurend alert op wat lokaal en regionaal opgepakt moet worden.
JEUGD REGIONALE TRANSITIE ARRANGEMENTEN In oktober 2013 heeft regio Eemland in samenwerking met alle Utrechts regio’s regionale transitie arrangement afgesloten met de huidige jeugdzorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg. Deze arrangementen waren een verplichte stap in het transitie- en transformatie proces met als doel: continuïteit van zorg in 2015, behoud van infrastructuur en beperking van frictiekosten. In deze arrangementen hebben wij voor alle doelgroepen (nieuwe cliënten, bestaande cliënten en cliënten op de wachtlijst) afspraken gemaakt. Met het transitiearrangement is de basis gelegd voor de samenwerking tussen de gemeenten en de huidige jeugdzorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg.
OPERATIE AMERSFOORT JONG II Operatie Amersfoort Jong heeft lange termijn doelstellingen die per jaar worden uitgewerkt. De uitwerkingsthema’s voor het huidige programma gaan over de verbinding tussen Jeugd en Vrije tijd, Jeugd en Zorg (Jeugd op school (Lokaal Educatieve Agenda) en Jeugd aan het werk. De rode draad door het totale programma is ‘zorg’. Een paar doelstellingen die in 2013 zijn behaald zijn: – Vroegsignalering op BS’s en zinzet professionals voorkomt zwaardere zorg; – Beroepsvoorlichting in het VO over vervolgopleiding is beter vormgegeven; – Actieplan Jeugdwerkloosheid opgesteld.
Belangrijke resultaten zijn: – Er zijn gedeelde inhoudelijke uitgangspunten tussen gemeenten, zorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg; – Er is een gezamenlijk commitment voor de continuïteit van zorg en het borgen van de infrastructuur; – Er is een balans gevonden tussen het creëren van ruimte voor vernieuwing en borgen van continuïteit van zorg.
REGIONALE SAMENWERKING JEUGDZORG De gemeenten in de regio Eemland hebben in 2013 nauw samengewerkt in de voorbereidingen op de decentralisatie van de jeugdzorg. We hebben op basis van gezamenlijk vastgestelde principes een regionaal plan van aanpak uitgewerkt voor zowel de inhoudelijke vernieuwing van de jeugdzorg als gezamenlijke inkoop en subsidiëring van regionale jeugdzorgtaken. Binnen
INHOUD
25
GEMEENTE AMERSFOORT
GEZOND EN WEL? RESULTATEN VAN DE GEZONDHEIDSMONITOR AMERSFOORT
N VE GE
11% 14%
36% 77%
RI S
49% 41% SIE ES PR
ER V
EIGEN KRACHT EN PARTICIPATIE
GEZONDHEID
18% 39%
VOL WA
T CH LE
EN
EN EN SS
SENI OR
42% 51%
GEZONDHE ID EN S AR
EENZAAM
ANGST EN OP DE
23% 11%
O IC
MOEITE M ET
CR H ZIEK SC NI O
MANTELZO RG
OMEN DK ON R
9% 6%
3
GENOTSMIDDELEN
GEZOND GEWICHT
42% 55% RO
24% 13%
39% 34%
7% 8%
T
2
NI E
1 Overmatig alcoholgebruik: mannen minimaal 21 glazen per week, vrouwen minimaal 14 glazen per week 2 Bingedrinken: vrouwen (wel eens) binnen een paar uur 4 of meer glazen drinken, mannen 6 glazen 3 Overgewicht: BMI tussen 25 en 30. Ernstig overgewicht: BMI van 30 of hoger. BMI: body mass index = (gewicht/lengte2) 4 Beweegnorm: tenminste vijf dagen per week een half uur matig intensief bewegen
INHOUD
26
IG ALCOHOL AT GE RM
4 ORM GN E E
EN K
EN AAN LDO BE VO W
OV E
UIK BR
ICHT EW RG
KEN 1 RIN ED G
(ERNSTIG) OV E
BI N
JAARVERSLAG 2013
voeren. Doel hiervan is om werkende weg te leren wat wel en niet werkt voor onze inwoners en op basis van deze ervaringen beleid te ontwikkelen.
Naast een positief oordeel van de inhoudelijke behaalde doelstellingen in 2013 hebben we vastgesteld dat we in 2014 met een concreet voorstel komen hoe verder? Daarin stemmen we het op te stellen beleidskader Jeugdzorg en Operatie Jong II (waaronder de Lokaal Educatieve Agenda en de passend onderwijs) goed op elkaar af. Dat kan eventueel leiden tot een (integraal) kader en agenda voor de gehele jeugd.
SAMENWERKING REGIOGEMEENTEN Om goede resultaten te behalen is samenwerking en het gezamenlijk delen en oppakken van de (ontwikkel) vraagstukken binnen de regio van cruciaal belang. Waarom? Partijen in de regio zijn sterk afhankelijk van elkaar als het gaat om inhoud en financiën. Neem bijvoorbeeld de sociale wijkteams. Als een gemeente besluit dat in bepaalde gevallen bepaalde specialistische inzet nodig is en een andere gemeente niet, terwijl we wel gezamenlijk de kosten hiervoor dragen (gezamenlijke inkoop) ontstaat er een onevenwichtige besteding van de middelen en misschien zelf ‘shopgedrag’ tussen verschillende gemeenten. Deze inhoudelijke besluiten moeten gezamenlijk voorbereid en afgestemd worden en bieden de ruimte om lokaal vervolgens in te kleuren.
RESULTATEN ENQUÊTE JONGERENPARTICIPATIE De gemeente wil weten wat er leeft onder jongeren in Amersfoort en hen betrekken bij zaken die hen aangaan. Zijn jongeren bereid om mee te denken en zo ja, over welke onderwerpen en op welke wijze? Jongeren in de leeftijd van 13 tot 23 jaar zijn hiervoor via een digitaal onderzoek benaderd. Ruim 600 jongeren hebben het digitaal enquêteformulier ingevuld. Ongeveer 200 jongeren hebben aangegeven dat de gemeente hierover contact met hen mag opnemen. Deze jongeren willen vooral via internet en sociale media meedenken. Daarnaast willen zij graag meehelpen met het organiseren van activiteiten of evenementen voor jongeren. Op basis van de uitkomsten wordt, samen met de jongeren, in 2014 jongerenparticipatie in Amersfoort vormgegeven.
EVALUATIE SUBSIDIEREGELING BUURTBUDGET In 2013 is de subsidieregeling geëvalueerd. Het buurtbudget geniet een nog steeds groeiende bekendheid. In alle wijken organiseren bewonersgroepen organiseren zelf de werving en selectie van initiatieven en zij regelen ook zelf de financiële afwikkeling. De gemeente heeft hierin een zeer beperkte rol. Op basis van de evaluatie is een aantal regels geschrapt. Wij zien er wel vanaf dit jaar strenger op toe dat de bewonersgroepen zorgen voor transparantie naar de wijk over de gemaakte afwegingen en het toekennen van bijdragen aan initiatieven in de wijk. Bij eventuele meningsverschillen of klachten letten we op een goede afhandeling van een geschil.
DE LESSEN UIT 2013 ANDERE WERKWIJZE GEMEENTE IS NODIG OM DE DECENTRALISATIE JEUGDZORG TE REALISEREN. Gemeenten worden in 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Het idee is dat de gemeente het dichtst bij de inwoners staat en zo kan zorgen dat deze zorg effectiever, met minder bureaucratie en goedkoper kan worden. 2013 stond in het teken van de voorbereidingen op deze nieuwe taken. Zorg effectiever, goedkoper en met minder bureaucratie leveren, vraagt een integrale benadering van de verschillende vraagstukken. In 2013 is meer dan duidelijk geworden dat we de doelstellingen uitsluitend kunnen halen als er binnen de gemeentelijke organisatie op zowel bestuurlijk, ambtelijk en financieel gebied wordt samengewerkt vanuit een brede blik. Investeren in zorg voor de inwoners bijvoorbeeld kan alleen voldoende effect hebben als ook andere thema’s zoals huisvesting en schuldhulpverlening hierop aansluiten. De gemeente moet, net als haar maatschappelijke partners, meebewegen in de veranderingen die het sociaal domein vraagt. In 2013 zijn experimenten/proeftuinen gestart om vanuit de praktijk te leren hoe wij vanaf 2015 de nieuwe taken uit kunnen
INHOUD
BUURTBUDGET VOOR DE SOESMOES IN HET SOESTERKWARTIER: ELKAAR ONTMOETEN, LEKKER BUITEN BEZIG ZIJN, VEEL PLEZIER EN VOLOP OOGST!
27
GEMEENTE AMERSFOORT
GEZONDHEIDSZO RG
BEWEGING IN HET SOCIAAL DOMEIN
HOSPITAL
Specialistische zorg en ondersteuning
WIJKTEAM
WIJKTEAM
Het wijkteam
SCHOOL
DIGITAAL LOKET
STIP
HUISARTS GGD
WELZIJN
Basiszorg, ondersteuning en informatie
Zelfredzaamheid en ondersteuning uit de omgeving WAAR GA IK NAAR TOE VOOR INFORMATIE, HULP EN ONDERSTEUNING? WIJKTEAMS ALS SCHAKEL TUSSEN DE EIGEN KRACHT VAN INWONERS EN HUN OMGEVING EN GESPECIALISEERDE ZORG EN ONDERSTEUNING.
Meer dan 150.000 Amersfoorters wonen en leven in onze stad. Het is belangrijk dat de mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben, dit krijgen op een manier die echt helpt. Ook moet die hulp betaalbaar zijn, nu en in de toekomst. Om dit goed te regelen, verandert er een en ander in de manier waarop we zorg en ondersteuning in onze stad hebben georganiseerd. Dit noemen we de Beweging in het Sociaal Domein.
VOOR DE GEMEENTE: NIEUWE TAKEN Taken die voorheen door de Rijksoverheid of de Provincie werden gedaan, komen naar de gemeente toe: – Jeugdzorg: hulp aan kinderen, jongeren of gezinnen bij het opgroeien. – Begeleiding van AWBZ naar WMO; ondersteuning aan mensen om zo lang mogelijk zelfstandig te wonen, bijvoorbeeld voor mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking. – De Participatiewet: vervanging van een aantal bestaande regelingen om zoveel mogelijk mensen te laten meedoen op de arbeidsmarkt. Voor mensen die helemaal niet kunnen werken, blijft er een vangnet in de vorm van een bijstandsuitkering. VOOR PROFESSIONALS: 1 HUISHOUDEN 1 PLAN – Professionals zetten helemaal zich in voor de taken waarvoor ze nodig zijn. Dat zijn taken die echt niet door mensen zelf of door hun omgeving kunnen worden opgepakt. – Wat mensen wel zelf kunnen, doen ze vooral zelf, eventueel samen met hun omgeving, met vrijwilligers of als dat nodig is, met professionals. – Zo weinig mogelijk hulpverleners in één huishouden – Beter en slimmer samenwerken
WAT VERANDERT ER DAN PRECIES IN ZORG EN ONDERSTEUNING? VOOR INWONERS: – Zelfredzaamheid van inwoners staat centraal – Niet elke hulpvraag is voor professionals. Mensen kunnen voor hulp soms ook terecht bij buren, familie of vrienden. Of bij sportverenigingen, speeltuinen, politieke, culturele of kerkelijke verenigingen – Maar: altijd een vangnet voor inwoners die ondersteuning nodig hebben
INHOUD
28
JAARVERSLAG 2013
ZICHTBARE RESULTATEN UITWERKING WELZIJNSVISIE 2010-2015 – Instellen wijk- of gebiedsgerichte teams waarin professionele organisaties en informele aanbieders samenwerken op wijkniveau met als doel een afgestemd aanbod van zorg- en welzijnsdiensten. – Implementatie sociale agenda’s, Implementatie bezuinigingen: haalbaarheidsonderzoeken naar de mogelijkheden voor het verplaatsen van welzijnsactiviteiten naar andere locaties, maatschappelijk aanbesteden van een aantal wijkaccommodaties en eventueel verkoop/verhuur wijkaccommodaties. – Afbouwen subsidiëring wijkaccommodaties. – Het Makelpunt is vanaf 1 januari 2013 operationeel. VRIJWILLIGERSBELEID EN MAATSCHAPPELIJK BETROKKEN ONDERNEMEN Vrijwillige inzet kan je niet afdwingen, ze is immers vrijwillig. Wel voelen wij ons verantwoordelijk voor een ondersteunende infrastructuur voor vrijwilligers en maatschappelijk betrokken ondernemers. In 2013 verkennen wij nader hoe we deze infrastructuur nog effectiever kunnen maken, bijvoorbeeld met behulp van social media. INVULLING VAN ONZE ROL ALS BONDGENOOT In oktober introduceerden we de eerste Week van de Mix. Daarmee brachten we vele initiatieven onder de aandacht, waardoor mensen met verschillende leeftijden, culturen, religies en levensbeschouwingen, met en zonder beperking, elkaar ontmoeten. Op Coming Outdag hesen we samen met veertig gemeenten de regenboogvlag en organiseerden we een stadsontbijt met besturen van sportverenigingen en scholen. Ook organiseerden we met Art. 1 Midden Nederland de ZoDom campagne tegen discriminatie (www.zodom.nl). BORGING VAN AANDACHT VOOR DIVERSITEIT IN REGULIER BELEID Borging van aandacht voor diversiteit in regulier beleid werd onder andere zichtbaar in: – Het uitgangspunt drempelloos sporten in het geactualiseerde sportbeleid ‘Amersfoort F!t’; – De subsidieregeling diversiteit in het kader van de Lokale Educatieve Agenda; – Het inhoudelijke uitgangspunt oplossingen per persoon, soms samen dat is vastgesteld voor de beweging in het sociaal domein; – De landelijke lancering in Amersfoort van de voorbeeldaanpak discriminatie bij woonoverlast. MAATSCHAPPELIJKE (DAKLOZEN)OPVANG Voorbereiden van de realisatie van twee alternatieve opvanglocaties voor dak- en thuislozen en alcoholverslaafde dak- en thuislozen. ACTIEPLAN WMO (WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING) Actieplan maatschappelijke opvang, verslavingszorg, OGGZ (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg), huiselijk geweld en vrouwenopvang (als uitvoering van het WMO-beleidskader). TOEKOMST GGD Het gemeentebestuur moet een besluit nemen over de toekomst van de GGD, naar aanleiding van de wettelijke eis voor territoriale congruentie (Wet Veiligheidsregio’s). Volgens deze wet moeten de GGD’s qua gebied overeenkomen met de veiligheidsregio’s. Dit betekent een samengaan van de GGD Midden-Nederland en de GG&GD Utrecht. ACTIEPLAN WMO In het beleidskader WMO zijn de uitgangspunten voor ons WMO-beleid vastgelegd. De concrete uitwerking met bijbehorende acties worden vastgelegd in het actieplan WMO. Dit actieplan wordt vastgesteld voor de looptijd van het beleidskader. Wij rapporteren jaarlijks op basis van het beleidskader en actieplan. In deze rapportage worden, indien nodig, aanpassingen op het actieplan gedaan. DECENTRALISATIE BEGELEIDING AWBZ Indien een volgend kabinet besluit tot het voortzetten van de decentralisatie van de AWBZ, zullen wij – afhankelijk van de voorgenomen planning – in 2013 de voorbereidingen treffen voor de implementatie daarvan De beleidsmatige uitgangspunten voor een te organiseren of te vernieuwen ondersteuningsaanbod nemen wij op in het nieuwe WMO-beleidskader.
INHOUD
29
GEMEENTE AMERSFOORT
VOORBEREIDING DECENTRALISATIE JEUGDZORG In 2015 is de decentralisatie van een groot deel van de jeugdzorg een feit. In 2013 gaan we verder met de voorbereiding van deze decentralisatie. Dit doen we onder andere met een experiment in het Soesterkwartier. Hierbij zoeken we de samenhang met andere belangrijke ontwikkelingen, waaronder passend onderwijs. JONGERENPOOL Vanaf 2013 wordt er door de combinatiefunctionarissen, jongerenwerkers en sportbuurtwerkers op een eenduidige wijze gesignaleerd, geanalyseerd, geïntervenieerd en doorverwezen. In 2013 wordt nagegaan op welke wijze de betrokken combinatiefunctionarissen ook organisatorisch een eenheid gaan vormen. OMVORMING PEUTERSPEELZAALWERK NAAR PEUTEROPVANG Het reguliere peuterspeelzaalwerk wordt per 2013 afgeschaft. De organisaties die vanaf 1 januari 2013 voorschoolse educatie gaan aanbieden, doen dat in de vorm van een voorziening die onder de Wet kinderopvang valt. In 2013 zullen we de eerste resultaten en effecten monitoren. UITVOERING AGENDAPUNTEN WIJKAGENDA’S Hiermee geven we snel richting aan wat er speelt in de wijken en de vertaling daarvan voor de gemeentelijke inzet. Onderdeel van de wijkagenda is de sociale agenda die sturend is voor de inzet van het welzijnswerk (conform de Welzijnsvisie). DOORONTWIKKELING WIJKAGENDA’S: BURGERS AAN ZET 2014 Eigen kracht van burgers stimuleren en vergroten. AMERSFOORT VERNIEUWT SOCIAAL: WIJKECONOMIE Ontwikkelen van wijkondernemerscentra. afgerond
in uitvoering
niet uitgevoerd
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN? AMERSFOORT VERNIEUWT
TOTAAL 50.525
1.275
ALGEMENE GEZONDHEIDSZORG
1.090
BUURTWERK
3.397
CENTRUM JEUGD EN GEZIN
2.263
HUISHOUDELIJKE ZORG
9.343
JEUGDZORG
3.200
JONGERENWERK
3.120
PARTICIPATIEBUDGET INBURGERING
3.140
PERSOONSGEBONDEN BUDGET PEUTERSPEELZALEN EIGEN ORGANISATIE
723 94 1.352
VERSLAVINGSZORG
2.352
VERSTREKKINGEN LEEFVOORZIENINGEN
3.339
VERVOER WMO
1.440
MAATSCHAPPELIJKE OPVANG / VROUWENOPVANG
5.373
WIJKONTWIKKELING ALGEMEEN MO
1.233
OUDERENBELEID
696
VRIJWILLIGERSWERK
823
UITVOERINGSKOSTEN SOCIAAL DOMEIN OVERIGE TOTAAL
INHOUD
50
ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK WERK
30
2.022 4.200 50.525
JAARVERSLAG 2013
4 ZORG WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
integratie
1.751
1.513
3.480
-1.967
kwetsbare groepen
8.000
8.326
7.836
490
senioren
791
791
703
88
vrijwilligers
886
886
823
63
8.979
10.029
9.627
402
zorg
28.687
30.121
28.057
2.064
TOTAAL LASTEN
49.093
51.665
50.525
1.140
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
800
800
3.004
2.204
kwetsbare groepen
0
0
48
48
senioren
0
0
0
0
vrijwilligers
0
0
0
0
wijkwelzijn wijkontwikkeling
0
0
128
128
zorg
2.956
2.956
2.790
-166
TOTAAL BATEN
3.756
3.756
5.971
2.215
951
713
476
237
8.000
8.326
7.788
538
senioren
791
791
703
88
vrijwilligers
886
886
823
63
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
wijkwelzijn wijkontwikkeling
integratie
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES integratie kwetsbare groepen
INHOUD
31
GEMEENTE AMERSFOORT
PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
8.979
10.029
9.499
530
zorg
25.731
27.165
25.267
1.898
TOTAAL SALDO
45.338
47.910
44.556
3.354
45.337
47.909
44.556
3.354
Toevoegingen reserves
242
1.646
1.646
0
Ontrekkingen aan reserves
186
2.238
2.439
-201
45.393
47.317
43.762
3.555
wijkwelzijn wijkontwikkeling
SALDO PROGRAMMA 4 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 4 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
ZORG Transitiekosten WMO (taakmutatie)
0,3
Wmo: lagere kosten pgb
0,5
-0,2
0,4
-0,5
0,5
-0,1
Invoeringskosten Jeugdzorg DU
0,2
Centrum voor jeugd en gezin (extra prov. Middelen)
0,2
Jeugdgezondheidszorg GGD (o.a. extra contactmoment)
0,4
Verslavingszorg (Victas en alg subsidie, uitruil met Kwintes)
0,1
Inspecties kinderopvang/basistaken GGD
0,2
Wmo: lagere eigen bijdrage wmo door daling aantallen Wmo: minder huishoudelijke zorg Wmo: collectief vervoer (te laag begroot) Wmo: minder verstrekkingen leefvoorzieningen Wmo: voormalige AWBZ pakketmaatregel (extra subsidies)
INHOUD
32
JAARVERSLAG 2013
(SUB)
TOTAAL
2,0
SENIOREN flankerend ouderbeleid
0,1
0,1
VRIJWILLIGERS vrijwilligerswerk
0,1
0,1
INTEGRATIE taakmutatie Inburgering
0,2
KWETSBARE GROEPEN maatschappelijke opvang ( o.a.vertraging investering locaties, vrouwenopvang)
0,3
Peuterspeelzalen/ kinderopvang overig
0,3
Diverse mee/tegenvallers
-0,1
0,5
WIJKWELZIJN EN WIJKONTWIKKELING Projecten Amersfoort Vernieuwt
-0,3
Programmakosten / Buurtbudgetten
0,0
Nog niet besteed budget Stips
0,4
Nog niet besteed budget Activiteitencentra (2X)
0,3
Diversen Jongerenwerk/Buurtwerk
0,0
0,4
RESERVES Extra onttrekking kapitaallasten en vrijval reserve wijkbudgetten conform nota
0,3
reserves
0,3
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 4
INHOUD
33
3,6
GEMEENTE AMERSFOORT
ONDERWIJS
ONDERWIJSBELEID
GEZONDE SCHOLEN Gemeente, Longfonds en GGD regio Utrecht hebben in 2013 een convenant met elkaar afgesloten waarbij afspraken zijn gemaakt hoe basisscholen in Amersfoort gestimuleerd kunnen worden om Gezonde Scholen te worden. Het doel van de samenwerking is het bevorderen van gezond gedrag en een structurele invoering hiervan in het bestaande schoolgezondheidsbeleid op Amersfoortse basisscholen. We streven er naar per schooljaar 5 scholen voor (speciaal) basisonderwijs het vignet behalen. De eerste twee scholen zijn inmiddels in 2013 gestart.
LOKAAL EDUCATIEVE AGENDA De Lokaal Educatieve Agenda (onderdeel van Operatie Amersfoort Jong II) kent lange termijn doelstellingen die per jaar verder worden uitgewerkt. De evaluatie van de doelstellingen en de te behalen resultaten in 2013 geven een positief beeld: veruit de meeste resultaten zijn behaald, zoals het beleid rond de Voor- en Vroegschoolse Educatie en het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters. De meer sturende rol vanuit een agendacommissie LEA (projectleiders, vanuit het veld en gemeente) werkt goed. De vertegenwoordiging vanuit het MBO en het HBO is een aandachtspunt voor 2014.
ONDERWIJSCAFÉ’S Op initiatief van de gemeente is gestart met Onderwijscafés. Deze informele netwerkbijeenkomsten zijn bedoeld voor directeuren van basisscholen en, afhankelijk van het onderwerp, andere betrokkenen. De eerste bijeenkomst stond in het teken van Ouderbetrokkenheid. Een thema dat erg bijdraagt aan het pedagogisch klimaat in de stad. De opkomst was erg goed met ruim 40 professionals. In 2014 worden nog twee cafés georganiseerd.
ONDERWIJSVOORZIENINGEN INTEGRAAL HUISVESTINGPLAN Afgelopen jaar is er door de schoolbesturen en gemeente een visie op onderwijshuisvesting ontwikkeld. Deze is in februari door de gemeenteraad vastgesteld. Daarna hebben gemeente en schoolbesturen een gezamenlijke nota onderwijshuisvesting opgesteld. Deze bevat de uitgangspunten voor het Integraal Huisvestingsplan (IHP). De status van alle gebouwen voor PO en SBO is uitgebreid geïnventariseerd. Tegelijkertijd zijn nieuwe Meer Jaren Onderhoud Programma’s opgesteld.
WETHOUDER LUBBINGE OPENT DE GEZONDE SCHOOLKANTINE VAN PRAKTIJKSCHOOL ACCENT AMERSFOORT
INHOUD
34
JAARVERSLAG 2013
ARTIST IMPRESSION ABC-SCHOOL LIENDERT
DE LESSEN UIT 2013
Daarmee zijn nu alle kosten voor onderhoud aan deze gebouwen de komende jaren inzichtelijk. Bij andere gemeenten zijn ervaringen opgehaald met doordecentralisatie. Het gesprek met de schoolbesturen is hierover gestart.
INVESTEREN IN SAMENWERKING We constateren dat in 2013 de samenwerking tussen schoolbestuurders en gemeente is verbeterd. Gezamenlijke belangen zijn benoemd, waardoor er meer wederzijds begrip en vertrouwen is. Dit geldt met name voor onderwerpen met financiële gevolgen, zoals huisvestingszaken. In die gevallen waar nog geen gezamenlijk belang wordt ervaren door schoolbestuurders en gemeente, bijvoorbeeld bij meer inhoudelijke gespreksthema’s, is de samenwerking minder ontwikkeld. In contact met directeuren van het primair onderwijs is de samenwerking op deze inhoudelijke thema’s vanzelfsprekender en vindt op constructieve wijze overleg plaats in bijvoorbeeld het onderwijscafé.
NIEUWBOUW VO-SCHOLEN In 2013 zijn 3 scholen voor Voortgezet Onderwijs uitgebreid: het Corderius College, Mavo Muurhuizen en de Amersfoortse Berg. Mavo Muurhuizen is ook volledig gerenoveerd. Waar mogelijk zijn bij de andere schoolgebouwen ook aanpassingen gedaan. Dit alles is gebeurd binnen de beschikbare gelden en met aandacht voor duurzaamheid. In Amersfoort Zuid is De Joost van de Vondelschool uitgebreid en de Koningin Wilhelminaschool verplaatst, andere projecten zijn nog in ontwikkeling. Het Johan van Oldenbarneveltgymnasium is nog met de gemeente in gesprek over hun knelpunt in de huisvesting.
In 2013 is eens te meer gebleken dat door tijd en energie te steken in samenwerking de resultaten verbeteren.
Voor het ABC-cluster Liendert is nu een duurzaam ontwerp gemaakt samen met de gebruikers. Hiermee krijgt de wijk een voorziening voor alle kinderen in de wijk en een plek waar de gebruikers hun samenwerking vorm kunnen geven.
INHOUD
35
GEMEENTE AMERSFOORT
ZICHTBARE RESULTATEN OMVORMING PEUTERSPEELZAALWERK NAAR PEUTEROPVANG Het reguliere peuterspeelzaalwerk wordt per 2013 afgeschaft. De organisaties die vanaf 1 januari 2013 voorschoolse educatie gaan aanbieden doen dat in de vorm van een voorziening die onder de Wet kinderopvang valt. In 2013 zullen we de eerste resultaten en effecten monitoren. ROL ONDERWIJS BINNEN EEN SAMENHANGEND JEUGDBELEID Door de invoering van het Passend Onderwijs in 2014 en de decentralisatie van de jeugdzorg op 1 januari 2015 en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen is een goede, efficiënte en effectieve samenwerking tussen alle partners bij de zorg voor het kind nog urgenter geworden NIEUWE AFSPRAKEN AANPAK VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN Onlangs is er een nieuw convenant aanpak voortijdig schoolverlaten afgesloten. De doelstelling is dat er eind 2016 landelijk jaarlijks nog maximaal 25.000 nieuwe schoolverlaters zijn. Nadrukkelijk aandachtspunt is de groep 18 plussers, de activiteiten zijn dan ook voor een deel op hen gericht. INTEGRALE HUISVESTINGSVISIE ONDERWIJS Na overleg met alle betrokken schoolbesturen stellen we een integrale visie vast op de ontwikkeling van de huisvesting van het primair en voortgezet onderwijs in Amersfoort. START REALISATIE ABC-SCHOOL LIENDERT In 2013 wordt verder gewerkt aan de ontwikkeling en bouw van een ABC-school in de wijk Liendert en aan de herontwikkeling van de vrijkomende schoollocaties voor woningbouw. UITVOERING HUISVESTINGSPLAN AMERSFOORT-ZUID In 2011 stelden wij met betrokken schoolbesturen een plan op dat moet resulteren in adequate huisvesting van het primair onderwijs in Amersfoort-Zuid. In 2012 is gestart met de uitbreiding van de Joost van den Vondelschool. In 2013 en 2014 volgt de verdere uitvoering van het plan voor de Bilalschool, Koningin Wilhelminaschool, Anne Annemaschool/ Opmaat/ Kingmaschool, Vrije School, Caeciliaschool, Scholencomplex De Vosheuvel UITBREIDING CORDERIUS COLLEGE Oplevering van de uitbreiding is in 2013 gerealiseerd. UITBREIDING AMERSFOORTSE BERG Oplevering van de uitbreiding is in 2013 gerealiseerd. afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
36
JAARVERSLAG 2013
5 ONDERWIJS (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
Onderwijsbeleid
10.428
10.367
8.985
1.382
onderwijsvoorzieningen
19.584
19.163
17.270
1.893
TOTAAL LASTEN
30.013
29.531
26.255
3.276
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
5.398
5.398
5.193
-205
38
38
135
97
5.436
5.436
5.328
-108
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
5.030
4.969
3.792
1.177
onderwijsvoorzieningen
19.546
19.125
17.135
1.990
TOTAAL SALDO
24.576
24.094
20.927
3.167
24.576
24.094
20.927
3.167
31
31
31
0
1.073
1.073
1.073
0
23.534
23.052
19.885
3.167
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
Onderwijsbeleid onderwijsvoorzieningen TOTAAL BATEN
Onderwijsbeleid
Saldo programma 5 exclusief mutaties reserves
Toevoegingen reserves Ontrekkingen aan reserves SALDO PROGRAMMA 5 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
37
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
ONDERWIJSBELEID
Onderuitputting kapitaallasten onderwijsvoorzieningen
1,8
Vandalismeschade
0,2
2,0
ONDERWIJSVOORZIENINGEN Jeugdzorg: subsidie PITSTOP
0,9
Onderuitputting budget Onderwijsachterstanden
0,2
Overschot budget Volwasseneneducatie
0,1
1,2
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 5
3,2
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
EIGEN ORGANISATIE LASTEN SCHOOLGEBOUWEN GYMNASTIEKONDERWIJS
TOTAAL 26.252
HUREN / SUBSIDIES
13 2.291
ONDERWIJSACHTERSTANDEN
6.141
VANDALISME OVERIGE TOTAAL
38
1.511
LEERLINGENVERVOER
SCHOOLZWEMMEN
INHOUD
1.597 11.444
0 184 3.072 26.252
JAARVERSLAG 2013
SPORT
ACTUALISATIE SPORTBELEID In december 2013 heeft de raad unaniem de nota “Amersfoort F!t” vastgesteld. Hiermee is voor Amersfoort de richting voor een geactualiseerd en toekomstbestendig sportbeleid bepaald. Bij de totstandkoming van de nota hebben de ‘expertteams’ en de georganiseerde sport (via de Amersfoortse Sport Federatie) een belangrijke rol gespeeld. Met het nieuwe sportbeleid willen we bereiken dat zoveel mogelijk Amersfoorters gaan sporten en bewegen. De ‘brede sportverenigingen’ spelen daarbij een centrale rol. De samenwerking met en in de stad krijgt vorm in een ‘sportnetwerk’, waarbij ook een belangrijke rol is weggelegd voor de buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen. Andere ambities in het nieuwe beleid zijn een effectief en efficiënt gebruik van de gemeentelijke sportvoorzieningen en het ‘sportinclusief denken’. Dit laatste betekent dat de sport actief wordt betrokken bij de inrichting van de openbare ruimte en andere beleidsterreinen, zoals onderwijs en gezondheid.
uitbreiding van de hockeycapaciteit in Vathorst door de aanleg van twee extra hockeyvelden ten behoeve van HC Eemvallei.
In 2014 wordt de uitwerking van de ambities verder vorm gegeven in op te stellen actieplannen, zoveel mogelijk in overleg met de georganiseerde sport.
Met het ‘wachtlijstenbudget’ zijn daarmee de grootste knelpunten, die in 2011 in beeld waren, opgelost.
WEGWERKEN WACHTLIJSTEN IN DE SPORT
START AANBESTEDING SPORTCOMPLEX HOGEKWARTIER
De bestrijding van de wachtlijsten vormde na de verkiezingen van 2010 één van de beleidsprioriteiten in de sport. Met de aanpak is in 2012 gestart door de aanleg van kunstgrasvelden bij vv Hoogland en AFC Quick en de renovatie en uitbreiding van de atletiekaccommodatie.
Op 9 juli 2013 heeft de raad een besluit genomen door in te stemmen met de realisatie van het sportcomplex Hogekwartier en de aanbesteding daarvan in gang te zetten. De aanbesteding is kort daarop gestart met een selectiefase van de Design&Build-aanbesteding. Op basis van gebleken geschiktheid wordt in 2014 de gunningsfase gestart met vijf marktpartijen uit de selectiefase. Een besluit over de gunning is te verwachten in het derde kwartaal van 2014.
In 2013 volgde de tweede fase: in de zomer van 2013 zijn nieuwe kunstgrasvelden gerealiseerd bij CJVV en vv Amsvorde en werd een belangrijke stap gezet in de
INHOUD
39
GEMEENTE AMERSFOORT
DE LES UIT 2013: ACTUALISATIE SPORTBELEID Het geactualiseerde sportbeleid , zoals vastgelegd in de nota ‘Amersfoort F!t’ , kwam niet zonder slag of stoot tot stand. Tijdens het proces is gebleken hoe belangrijk draagvlak en inbreng vanuit de samenleving was. Dit vergde tijd, maar het resultaat was er ook naar: Na aanvankelijke ‘hobbels’ is met de inzet van de ‘expertteams’ uiteindelijk een product tot stand gekomen dat unaniem door de Raad kon worden vastgesteld. De les is dat het in een vroegtijdig stadium betrekken van verschillende partijen uit de samenleving niet altijd direct op korte termijn resultaat oplevert, maar dat het op de langere termijn wel leidt tot een resultaat met een breed draagvlak.
DE KIDSRUN VAN MARATHON AMERSFOORT 2013
Het sportcomplex Hogekwartier wordt het tweede zwembad in Nederland dat beschikt over een 50-meterbad met 10 wedstrijdbanen. Daarnaast heeft de raad in juli 2013 tevens besloten dat de sporthal van het complex een hoogte krijgt van 11 meter met een flexibele tribunecapaciteit voor topevenementen. Daarmee is een brede wens vervuld voor een hal die geschikt is voor evenementen.
SPORTSTIMULERING Om de ambitie te realiseren om zoveel mogelijk Amersfoorters aan het sporten en bewegen te krijgen is het soms nodig om mensen te stimuleren om daadwerkelijk in beweging te komen. We zetten daarvoor verschillende instrumenten in, zoals schoolsport en Kies je sport, aangepast sporten, naschoolse sportactiviteiten en TopFit groepen voor senioren. Dit is zoveel mogelijk gericht op die inwoners die nu nog onvoldoende bewegen. Wekelijks zijn 15 combinatiefunctionarissen / buurtsportcoaches samen met de Citytrainers in de wijken actief om uitvoering te geven aan de sportstimuleringsactiviteiten samen met partijen in de stad zoals sportverenigingen, scholen en zorginstellingen.
INHOUD
40
JAARVERSLAG 2013
ZICHTBARE RESULTATEN TERUGDRINGEN WACHTLIJSTEN In januari 2012 is een besluit genomen over de besteding van het ‘wachtlijstenbudget’. Uitbreiding van de capaciteit in Amersfoort geschiedt in een aantal fases: In de zomer van 2012 is de capaciteit bij AFC Quick, Hoogland en de atletiekbaan uitgebreid. In 2013 vindt uitbreiding van capaciteit plaats door de aanleg van 2 extra kunstgrashockeyvelden in Vathorst en de aanleg van kunstgras bij Amsvorde en CJVV. GEACTUALISEERD SPORTBELEID In 2013 gaan wij een stadsbrede sportscan uitvoeren. Deze scan vormt de basis voor verdere actie(s) met betrekking tot het laagdrempelig sportaanbod en de accommodaties. De buurtsportcoach krijgt een sleutelrol, ook als ‘verbindingsofficier’ tussen gemeente, wijk, scholen, zorgcentra en sportverenigingen. De mogelijkheden voor verdere samenwerking tussen sportverenigingen, wijken en scholen worden met de aanbevelingen van de ‘expertteams’ verder verkend. Verder evalueren wij de bestaande subsidieregelingen (1/3e-regeling, bijzondere sportevenementen en grootschalige sportevenementen). Wij willen in een vijftal wijken een hardlooproute cq. wandelroute inrichten. Wij gaan in overleg met de provincie en regiogemeenten over het sportief-recreatief gebruik van de openbare ruimte in de regio. Ook werken wij aan een communicatieplan voor het totale aanbod van sport- en beweegactiviteiten en beweegmogelijkheden in de stad. SPORTCOMPLEX HOGEKWARTIER Voor het sportcomplex Hogekwartier is gekozen voor een Design& Build-aanbesteding: alle betrokken partijen (ontwerpers, adviseurs, uitvoerders) hebben samen een voorstel ingediend voor het ontwerp en de bouw. Daardoor worden kennis en innovatiekracht gebundeld, wordt efficiënt gewerkt en heeft de gemeente te maken met één contractpartij die ontwerpt en bouwt. afgerond
in uitvoering
niet uitgevoerd
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
TOTAAL 7.718
ZWEMBADEN
3.072
BUITENSPORT
2.317
BINNENSPORT
969
SPORTSTIMULERING
799
SUBSIDIE 1/3 REGELING
326
SUBSIDIE SPORTEVENEMENTEN EIGEN ORGANISATIE GROOTSCHALIGE SPORTEVENEMENT TOTAAL
INHOUD
41
43 123 71 7.718
GEMEENTE AMERSFOORT
6 SPORT (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
Sport
7.889
7.931
7.718
213
TOTAAL LASTEN
7.889
7.931
7.718
213
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
Sport
326
326
341
15
TOTAAL BATEN
326
326
341
15
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
Sport
7.563
7.605
7.377
228
TOTAAL SALDO
7.563
7.605
7.377
228
7.563
7.605
7.377
228
2
32
32
0
210
290
176
114
7.355
7.347
7.233
114
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
SALDO PROGRAMMA 6 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES Toevoegingen reserves Ontrekkingen aan reserves SALDO PROGRAMMA 6 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
42
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
SPORT Onderuitputting rente sportcomplex Hogeweg
0,2
-0,2
Onderuitputting kapitaallasten overige (incl. VOP)
0,1
Diverse mee/tegenvallers
0,1
Extra kosten onderhoud zwembaden
0,2
RESERVES Lagere onttrekking reserve dekking kapitaallasten
0,1-
0,1
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 6
INHOUD
43
0,1
GEMEENTE AMERSFOORT
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING
BENOEMING STADSBOUWMEESTER EN OMVORMING COMMISSIE RUIMTELIJKE KWALITEIT
sturingsfilosofie voor gebiedsontwikkeling die uitgaat van geleidelijke, kleinschalige en flexibele ontwikkeling. Uitnodigingsplanologie, organische gebiedsontwikkeling en Amersfoort Principes zijn kernbegrippen in de nieuwe sturingsfilosofie.
Na de zomervakantie is Loes Oudenaarde als de nieuwe stadsbouwmeester van Amersfoort aangesteld. Zij beoordeelt bouwaanvragen op welstandsaspecten en is voorzitter van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. De commissie adviseert over kaders en beeldkwaliteitsplannen en wordt met name om advies gevraagd bij de grotere opgaven binnen de stad.
BESTEMMINGSPLAN ELISABETHLOCATIE De gemeenteraad heeft op 17 december 2013 het bestemmingsplan Elisabethlocatie vastgesteld. Dit bestemmingsplan maakt de aanleg van een stadspark op deze locatie mogelijk. Het park zal worden gerealiseerd na de sloop van de gebouwen van het ziekenhuis Meander Medisch Centrum. Dit ziekenhuis is eind 2013 verplaatst naar een nieuwe plek aan de Maatweg.
VASTSTELLING STRUCTUURVISIE AMERSFOORT 2030 De Structuurvisie Amersfoort 2030 is vastgesteld op 9 juli 2013. Deze structuurvisie biedt een nieuwe sturingsfilosofie voor de ruimtelijke ontwikkeling in de stad. De Structuurvisie geeft een nieuwe
De manier waarop het gebied groen wordt ingericht is vastgelegd in een Inrichting- en beheerplan. Dat plan is in nauwe samenwerking met de omwonenden en de betrokken partijen opgesteld. De aanleg van een stadspark op de Elisabethlocatie is onderdeel van het project Park Randenbroek XL, waarmee een aaneengesloten groen beekdal ontstaat.
START UITVOERING LAAKZONE Met het project Laakzone wordt een recreatieve zone gerealiseerd voor wandelen, fietsen en varen tussen Vathorst en randmeer langs de Laak en Rengerswetering. Het is een samenwerkingsproject tussen gemeente Amersfoort, Nijkerk en Bunschoten, Waterschap vallei en Eem en provincie utrecht. In mei 2013 is de uitvoering van de werkzaamheden begonnen.
PELGRIMSDEUR ONZE-LIEVE-VROUWETOREN De Amersfoortse Stichting Open Oog heeft in 2013 het initiatief genomen om de Onze-Lieve-Vrouwetoren te verrijken met figuratieve bronzen deuren. Het doel
BEWONERS ONTWIKKELEN SAMEN MET DE GEMEENTE HET PLAN VOOR DE ONTWIKKELING VAN DE ELISABETHLOCATIE
INHOUD
44
JAARVERSLAG 2013
van deze Stichting is om de geschiedenis van Amersfoort zichtbaar te maken in de stad. De bekende beeldend kunstenaar Eric Claus maakte het ontwerp voor de deuren, met een bronsreliëf in de vorm van een eigentijdse Mariafiguur (verwijzend naar de naam van de toren), aangevuld met kleinere voorstellingen over ondermeer het pelgrimsverleden van de toren met een verwijzing naar de hedendaagse vluchtelingenproblematiek. De stichting is er in 2013 geslaagd om de benodigde middelen voor de financiering te vinden en samen met de gemeente zijn de plannen uitgewerkt. Een mooi voorbeeld van de eigen kracht van de inwoners in onze stad.
ALGEMENE MARKTONTWIKKELINGEN WONINGEN In 2013 zijn de woningprijzen minder gedaald en zijn meer woningen verkocht dan in voorgaande jaren. Bovendien is door de prijsdalingen van de afgelopen jaren de betaalbaarheid van de woningen verbeterd en is het vertrouwen van consumenten in de woningmarkt toegenomen. Hierdoor bestaat een voorzichtige verwachting dat de “bodem” nu nagenoeg bereikt is. Of de markt vervolgens snel aantrekt en er sprake zal zijn van structurele prijsstijging is nog de vraag. De economische situatie, de strengere normen voor het verkrijgen van een hypotheek en de vele woningen die “onder water” staan zijn nog steeds van invloed op de woningprijzen. In 2014 wordt licht herstel verwacht. Dit zal zich niet direct uiten in stijging van de woningprijzen maar wel in een toename van de transactieaantallen. KANTOREN- EN BEDRIJVENMARKT De kantorenmarkt is en blijft een moeilijke markt. Het vertrek van een aantal grote partijen uit bestaande kantoorgebouwen geeft een hoger leegstandspercentage. Amersfoort blijft ondanks de lastige situatie een aantrekkelijke vestigingsplaats. Er zijn dan ook lichtpuntjes, zoals de komst van Philadelphia. De ruimtebehoefte is anders geworden met een meer genuanceerde vraag naar kantoorruimte. De huurprijzen, met name van grote kantoorpanden, lijken hun bodem bereikt te hebben. Ook geeft de markt blijk van een grotere interesse in transformatie van kantoorpanden.
Bij leegstand van bedrijfspanden gaat het vaak om deelverhuur of om grote incourante panden. De verkoop van bedrijventerreinen lijkt op dit moment aan te trekken, gezien recente transacties op Vathorst. Er is echter nog steeds sprake van een groot regionaal aanbod en een beperkte afname. Hierdoor wordt de uitgifte van nieuwe terreinen nog steeds getemporiseerd.
STRATEGISCH VASTGOED Het strategische vastgoed is tot op heden altijd als 1 categorie objecten benaderd waarbij plussen en minnen met elkaar verrekend zijn. Deze methode is echter niet meer acceptabel. De commissie BBV kijkt strenger naar het voorzichtigheidsprincipe. Dit houdt in dat voor alle te verwachten tekorten een voorziening
De markt voor bedrijventerreinen wordt ook beïnvloed door de economische situatie waarin minder geïnvesteerd wordt. De regio kent een behoorlijk aanbod aan bedrijfslocaties, de leegstand op bedrijventerreinen is echter beduidend lager dan op kantorenlocaties.
INHOUD
45
GEMEENTE AMERSFOORT
CHECKLIST UITNODIGINGSPLANOLOGIE EN RUIMTELIJKE INITIATIEVEN U HEEFT EEN GOED IDEE OF INITIATIEF Om invulling te geven aan de uitnodigingsplanologie geven we ruimte aan nieuwe initiatieven van inwoners en andere partijen. We laten meer los, maar geven tegelijkertijd wel richting aan de ruimtelijke ontwikkeling van de stad. Die richting hebben we vastgelegd in de Structuurvisie Amersfoort 2030.
GA VERDER NAAR VRAAG 1
NOMIE ECO
RHEID AA B IK
BE RE
JA, GA VERDER NAAR VRAAG 3
LEEFK LIM
Elk ruimtelijke ontwikkeling moet voldoen aan vier uitgangspunten. Grote gebiedsontwikkelingen worden naast deze vier uitgangspunten ook getoetst aan een aantal Amersfoortse principes van de Structuurvisie.
DIVERSITEIT DUURZAAMHEID WAARDECREATIE DENKEN VANUIT PLEK EN CONTEXT
T AA
VRAAG 1: PAST UW PLAN IN DE UITGANGSPUNTEN VAN DE STRUCTUURVISIE?
NEE, KAN HET PLAN AANGEPAST WORDEN?
VRAAG 2: PAST UW PLAN IN EEN VAN DE AANGEWEZEN ONTWIKKELINGSGEBIEDEN? In onze Structuurvisie kiezen we voor intensivering van de binnenstad en ‘knooppunten’, voor functiemenging in de woonwijken en werkgebieden, voor verbetering van de landschappelijke structuren en verbindingen in en om de stad, voor aantrekkelijke publieke ruimte en het optimaliseren van de infrastructuur.
STEDELIJKE ONTWIKKELING VANUIT STATION
STEDELIJKE ONTWIKKELING VANUIT ZIEKENHUIS
STEDELIJKE ONTWIKKELING VANUIT STADSHART
JA, GA VERDER NAAR VRAAG 3
INHOUD
NEE, KAN HET PLAN AANGEPAST WORDEN?
46
JAARVERSLAG 2013
VRAAG 3: VOLDOET UW PLAN AAN DE PRINCIPES DIE IN DE STRUCTUURVISIE VOOR DIE PLEK OPGESTELD ZIJN? De Amersfoortse principes geven aan wat onze ambitie is voor een bepaalde plek of bepaald gebied. Initiatiefnemers worden uitgedaagd om een bijdrage te leveren deze Amersfoortse principes waar te maken.
EFKLIMAAT LE
ID HE
IE OM ON C
LEVENDIGHEID
GEVARIEERD WONINGAANBOD
GOED VERBINDEN
2 RUIMTE VOOR DE FIETS
E
DIVERSITEIT DUURZAAMHEID WAARDECREATIE DENKEN VANUIT PLEK EN CONTEXT
4
KNOOPPUNTEN
5
IE
LE E
KENNISECONOMIE
NOMIE ECO
AANGENAAM VERPLAATSEN
6
FUNCTIEMENGING
INNOVATIE
LEEFK LIM
DIVERSITEIT DUURZAAMHEID WAARDECREATIE DENKEN VANUIT PLEK EN CONTEXT
3
ECO NO M
AAT LIM FK
VERBINDEN
1
KBAARHE REI ID BE
T AA
EID ARH BA IK
MENGEN
BEREIK BA AR
DIVERSITEIT DUURZAAMHEID WAARDECREATIE DENKEN VANUIT PLEK EN CONTEXT
INTENSIVEREN
7
8
BE RE
JA, GA VERDER NAAR VRAAG 4
9 NEE, KAN HET PLAN AANGEPAST WORDEN?
URGENTIE/POTENTIE VAN PARTIJEN
VRAAG 4: WELKE ROL ZAL DE GEMEENTE INNEMEN? De gemeente bepaalt haar rol afhankelijk van het belang van het initiatief voor de stad en de mogelijkheden en capaciteiten van de betrokken partijen.
LAAG
FACILITEREN
REGISSEREN
ROL VAN DE OVERHEID
AFWACHTEN
ACTIEF
URGENTIE/POTENTIE GEBIEDEN
AFWACHTENDE HOUDING, KAN HET PLAN AANGEPAST WORDEN?
INHOUD
47
GEMEENTE AMERSFOORT
worden doorlopen, hierdoor is verkoop lastig. In 2013 stonden 12 objecten met een maatschappelijke bestemming en 7 woningen te koop. In 2013 heeft 1 verkoop plaatsgevonden en zijn diverse onderhandelingen gestart die na verwachting in 2014 tot een daadwerkelijke verkoop leiden. De verkoop is in de huidige vastgoedmarkt lastig maar sinds eind van 2013 lijkt er meer beweging in de markt te komen.
of een afboeking moet plaatsvinden terwijl de te verwachten opbrengsten pas als dekking ingezet mogen worden als deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Bovendien is het niet meer toegestaan om de boekwaarde te verhogen met gemaakte kosten zoals beheer en rente. Deze kosten zullen voortaan in programma 12 van de begroting worden geraamd.
VERKOOP GEMEENTELIJK VASTGOED
DE LES UIT 2013
Alle gemeentelijke panden die verkocht worden, worden te koop aangeboden via www.amersfoort.nl/stadsmakelaar. In de huidige vastgoedmarkt is de verkoop van het gemeentelijk vastgoed een flinke opgave. Het te verkopen vastgoed kent een grote diversiteit met bijzondere bestemmingen. Het zijn in het algemeen minder courante objecten waarbij ook een bestemmingsplanwijziging voor moet
Langlopende contracten tussen gemeente en private partijen dienen op onderdelen flexibel te kunnen meebewegen met ontwikkelingen in de markt. In de paragraaf Vathorst wordt de geleerde les over de onderhandelingen Vathorst 2013 nader uiteengezet.
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
AMERSFOORT VERNIEUWT BESTEMMINGSPLANNEN BSG DE LICHTENBERG GROENE STAD
TOTAAL 86.018
GRONDEXPLOITATIE
38 3.255 413 1.571 36.906
GSB FYSIEKE PIJLERS
1.259
STIMULERING STEDELIJKE VERNIEUWING
3.010
AMBTELIJKE ORGANISATIE
2.456
MUTATIES RESERVES PROGRAMMA -7VASTGOED TE VERKOPEN VATHORST WIEKEN VINKENHOEF TOTAAL
INHOUD
14.472
48
0 2.093 17.586 2.959 86.018
JAARVERSLAG 2013
ZICHTBARE RESULTATEN STRUCTUURVISIE De structuurvisie ‘Stad met een hart’ wordt vastgesteld, met daarin uitgangspunten voor de ruimtelijke toekomst van de stad op het gebied van wonen, werken, bereikbaarheid en voorzieningen. NIEUWE VORM VOOR WELSTAND- EN MONUMENTENZORG. BESTEMMINGSPLANNEN Herziening van diverse bestemmingsplannen op grond van de wettelijke taak (Binnenstad, Vathorst, Bedrijventerreinen, Park Schothorst). Bestemmingsplannen in het kader van projecten o.a. Westelijke ontsluiting en het Elisabeth terrein. PARK RANDENBROEK Herinrichten van Park Randenbroek en omgeving en het Waterwingebied. RECREATIEZONE (LAAKZONE) Ontwikkelen van een recreatiezone voor wandelen, fietsen en varen langs en op de Laak en Rengerswetering. GREBBELINIE Herstel van de Grebbelinie van Maatweg tot in Hoogland-West, inclusief een fiets- en wandelpad langs de Eem GEMEENTELIJKE GRONDEXPLOITATIES In het kader van de vaststelling van de jaarrekening worden de grondexploitaties jaarlijks per 1 november geactualiseerd. Gezien de zeer slechte vastgoedmarktmarkt en de daaruit voortvloeiende verslechteringen van de grondexploitatieprojecten, monitoren wij voortdurend en houden wij u tussentijds op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en inzichten. De ontwikkelingen binnen enkele grondexploitatieprojecten lopen ondanks de slechte vastgoedmarkt door, weliswaar vertraagd. Te denken valt aan de afronding van het Eemplein, gronduitgiftes op de bedrijventerreinen Wieken / Bloeidaal en Vathorst en de planontwikkeling voor bedrijventerrein Wieken Noord. We verwachten dat in 2013 enkele particuliere ontwikkelingen in uitvoering zullen komen. Onze rol is daarbij vooral een faciliterende. VASTGOED Het proces van afstoten en eventueel herontwikkelen van gemeentelijk (niet meer benodigd) vastgoed wordt in 2013 voortgezet. Het betreft zowel gronden en panden die in het verleden om ruimtelijke (strategische) redenen zijn verworven, als om af te stoten maatschappelijk vastgoed. De huidige slechte vastgoedmarkt en de diversiteit aan vastgoed vormen een risico voor de afzetbaarheid. Door bij verkoop eventueel bestemmingsverruiming als mogelijkheid aan te bieden wordt getracht goed aan te sluiten bij marktvragen. Indien verkoop niet (spoedig) lukt worden ook opties voor langer “tijdelijk gebruik” ingezet. afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
49
GEMEENTE AMERSFOORT
7 RUIMTELIJKE ONTWIKKELING (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
1.003
703
1.571
-868
53.133
53.133
80.694
-27.561
4.586
4.683
3.752
931
58.722
58.519
86.018
-27.499
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
Groene stad
0
0
0
0
53.035
53.035
61.018
7.983
0
0
110
110
53.035
53.035
61.128
8.093
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
1.003
703
1.571
-868
98
98
19.676
-19.578
Ruimtelijke Ontwikkeling
4.586
4.683
3.642
1.041
TOTAAL SALDO
5.687
5.484
24.889
-19.405
5.687
5.484
24.889
-19.405
Toevoegingen reserves
150
150
150
0
Ontrekkingen aan reserves
374
374
374
0
5.463
5.260
24.665
-19.405
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES Groene stad Grondexploitaties Ruimtelijke Ontwikkeling TOTAAL LASTEN
Grondexploitaties Ruimtelijke Ontwikkeling TOTAAL BATEN
Groene stad Grondexploitaties
SALDO PROGRAMMA 7 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 7 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
50
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -)
(SUB)
TOTAAL
GRONDEXPLOITATIES Herziening grondexploitaties- afwaardering in verband actualisering
-2,6
– Wieken zuid €0,7 miljoen door aanpassing infrastructuur – De Lichtenberg door aanpassing grondprijzen €1,5 miljoen
Overige aanpassingen exploitaties BSG en bedrijventerreinen €0,35 miljoen AV: uitgaven 2013 t.b.v. fysieke project (waterwingebied en Ariaweg) en projectcoördinatie (t.l.v. RRI), Zie ook mutaties reserves programma 7
-0,6
Vathorst – voorziening t.b.v. kapitaalstorting OBV
-8,8
Afwaardering strategisch vastgoed ogv BBV
-7,6
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ISV 3 : Lagere uitgaven inzake AV en centrumontwikkelingen (zie ook Mutatie reserves programma 3)
0,7
Niet ingezette middelen uit bedrijfsvoeringsreserve voor wettelijke herzieningen (zie ook Mutatie reserves programma 12)
0,1
Onderbesteding op inhuur adviesdiensten bestemmingsplannen
0,1
Structuurvisie niet besteed budget zie ook bestemmingsvoorstel voor € 94.000,-
0,1
GROENE STAD Doorgeschoven werkzaamheden Park Randenbroek vanuit 2012
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 7
INHOUD
-0,8
51
-19,4
GEMEENTE AMERSFOORT
MOBILITEIT
NIEUW VERKEER- EN VERVOERSPLAN
– samenwerking zoeken met de provincie over de realisatie en financiële dekking; – het opschuiven van het tracé richting defensie; – het uit de onderdoorgang halen van de fietsers en deze met een fietsviaduct over het spoor leiden.
In een onzekere economische situatie is het belangrijk om onze eigen middelen zo effectief mogelijk in te zetten en initiatieven van derden optimaal te benutten. Dat hebben we zo goed mogelijk vastgelegd in het nieuwe Verkeer- en Vervoerplan. Om Amersfoort ook in de toekomst goed bereikbaar te houden, focussen we op een integraal mobiliteitsbeleid en een multifunctioneel maatregelenpakket. Zo worden nu activiteiten en maatregelen gepresenteerd die de toekomstige bereikbaarheid en mobiliteit in de stad en regio ‘sturen’ in de richting van keuzevrijheid in de mogelijkheden voor reizen en in de richting van alternatieve mogelijkheden ter vervanging van huidige autoverplaatsingen.
De periode na het raadsbesluit heeft in het teken gestaan van ambtelijk en bestuurlijk overleg met de provincie en defensie. Dit heeft er toe geleid dat op 17 december 2013 een raadsbesluit is genomen over de definitieve tracékeuze, het vrijgeven van het krediet van € 67,1 miljoen, de verdere uitwerking door de gemeente en de te volgen planologische procedure. Het vrijgegeven krediet is hoger dan de reeds beschikbare € 60 miljoen uit VERDER. Er is aanvullende financiering gevonden uit Beter Benutten en Randstadspoor. De Provincie heeft zich garant gesteld voor deze aanvullende financiering van € 7,1 miljoen. Eind december was er nog geen definitieve overeenstemming met defensie over het opschuiven van het tracé op defensieterrein.
Er wordt ingezet op een meer duurzame benadering van mobiliteit, waarbij de gebruiksmogelijkheden voor fiets en openbaar vervoer worden vergroot en het beheer en de inrichting van de openbare infrastructuur (inclusief parkeervoorzieningen) wordt afgestemd op de capaciteit van de verschillende stadsdelen. Dit betekent dat vooral aan de stadsranden de goede doorstroming van de auto wordt geaccommodeerd. In de meer centrale stadsdelen wordt ingezet op bereikbaarheid per fiets en bus. In regionaal verband wordt autobereikbaarheid weliswaar gegarandeerd, maar wordt door onder andere de realisatie van nieuwe/betere fietsroutes ingezet op substitutie van autogebruik, waar mogelijk.
De voorbereidingen voor de uitwerking om tot een definitief ontwerp te komen zijn inmiddels gestart. Daarvoor is een aantal avonden met bewoners georganiseerd om hen te informeren en te raadplegen over hun wensen over de detailuitwerking.
VERBREDING RIJKSWEG A28 De aanleg van spitsstroken op de A28 op het gedeelte tussen knooppunt Hoevelaken en Rondweg Zuid is afgerond. Op het traject Amersfoort – Utrecht en vice versa is de doorstroming van het verkeer daardoor aanmerkelijk verbeterd, waardoor er ook minder sprake is van sluipverkeer door Amersfoort. Ook zijn geluidschermen langs dit deel van de A28 geplaatst. De leefbaarheid in de wijken Schuilenburg en Dorrestein is daardoor verbeterd. Omdat er in de verbindende aansluiting van de A28 naar de A1 (van Utrecht naar Apeldoorn) een tweede rijstrook is aangelegd, moest vanwege verkeersveiligheid de afrit A1-Hoevelaken
WESTELIJKE ONTSLUITING Voor de Westelijke ontsluiting (project uit het pakket VERDER) is een aantal grote stappen gezet in 2013. In het in februari 2013 nieuw gesloten coalitieakkoord is een te onderzoeken tracé vastgelegd en zijn randvoorwaarden meegegeven waaraan dit tracé moet voldoen. Het onderzoek naar dit tracé heeft geleid tot een raadsbesluit op 9 juli waarin variant 7B als voorkeursvariant is vastgesteld. Er was een aantal onderzoeksopdrachten in het besluit opgenomen, de belangrijkste daarvan zijn:
INHOUD
52
JAARVERSLAG 2013
Rijkswaterstaat is in het kader van Beter Benutten ook gestart met de procedure om een derde rijstrook aan te leggen op de A1, tussen aansluiting Bunschoten en knooppunt Hoevelaken. Deze rijstrook moet in 2015 worden aangelegd vooruitlopend op de wegverbredingen in het kader van planstudie Hoevelaken.
voor vanuit de richting Amsterdam en Zwolle worden afgesloten. Het verkeer uit deze richting gaat nu via afrit A28 – Hogeweg naar Hoevelaken en het bedrijventerrein De Wieken – Vinkenhoef.
KNOOPPUNT HOEVELAKEN De verbreding van de A28 is een voorloper op een grootschalige reconstructie van knooppunt Hoevelaken en verbreding van het Amersfoortse deel van de A1 en de A28. Deze reconstructie is gepland in de periode 2018-2022. Samen met het Rijk, de provincies Utrecht en Gelderland en gemeente Nijkerk is in 2013 een bestuursovereenkomst afgesloten waarin afspraken zijn vastgelegd over wensen en ambities van deze partijen. In deze overeenkomst zijn ook de contouren vastgelegd waarbinnen de reconstructie en de wegverbredingen moeten plaatsvinden. De gemeenteraad besloot om voor de Amersfoortse wensen € 10 miljoen co-financiering (naast de € 10 miljoen van de provincie Utrecht) bij te dragen. Te besteden aan wensen op het vlak van geluidreductie en het verbeteren van fietsverbindingen en ecologie. Bij de aanbesteding van het werk wordt duidelijk of deze wensen ook daadwerkelijk worden vervuld en de Amersfoortse bijdrage ook wordt benut. Afgesproken is dat de aansluiting A1 – Hoevelaken van en naar Amsterdam en Apeldoorn als eis behouden blijft. De richtingen Zwolle en Utrecht zitten in het wensendeel.
INHOUD
DE LESSEN UIT 2013 Bij de totstandkoming van het Verkeer- en Vervoerplan hebben we vroegtijdig al een beroep gedaan op onze inwoners. Het abstractieniveau sprak in die fase echter weinigen aan. Verderop in het proces bij de detailuitwerking van het plan bleek de inhoud meer tot de verbeelding te spreken. We hadden beter vanaf dat moment een beroep kunnen doen op onze inwoners om mee te denken. Langlopende complexe projecten krijgen soms door (onvoorziene) omstandigheden, zoals in dit geval een nieuw coalitieakkoord, een andere wending. Daarbij is het belangrijk om te zorgen dat deze nieuwe wendingen bekend worden gemaakt aan inwoners, zodat zij de juiste verwachtingen kunnen hebben. Voor de gemeente Amersfoort is het een steeds meer voorkomende werkwijze om bewust te kiezen voor een faciliterende rol en meer over te laten aan inwoners of marktpartijen.
53
GEMEENTE AMERSFOORT
ZICHTBARE RESULTATEN VERKEER- EN VERVOERPLAN Het nieuwe Verkeer- en Vervoerplan (VVP) is op 10 september 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. Hiermee zijn de kaders voor het gemeentelijk handelen op verkeer- en vervoergebied vastgelegd. Ook is de aan het VVP verbonden uitvoeringsagenda bepaald, waarbij korte termijn acties en langere termijn perspectieven zijn vastgelegd. KERSENBAAN In 2013 heeft de aanbesteding van het project Kersenbaan plaatsgevonden en zijn de benodigde vergunningen aangevraagd. De daadwerkelijke start van de uitvoering vindt plaats in januari 2014. De uitvoering duurt tot juni 2015. HOGEWEGZONE Binnen het Amersfoort Vernieuwt-project Hogewegzone zijn de onderdelen ‘reconstructie Hogeweg’ en de ‘ongelijkvloerse kruising Buurtas’ uitgevoerd. UITVOERING VERDER-MAATREGELEN – Westelijke Ontsluiting: in 2013 is – op basis van het nieuwe coalitieakkoord van februari 2013 – gewerkt aan de verdere uitwerking van het daarin benoemde tracé, hetgeen geleid heeft tot de vaststelling van de definitieve voorkeursvariant die in 2014 in een bestemmingsplan wordt opgenomen. Tevens starten in 2014 de voorbereidingen voor de aanbesteding/uitvoering. – Voor de Energieweg – Outputweg zijn afspraken gemaakt met Rijkswaterstaat over een gecombineerde aanbesteding/uitvoering met Planstudie Hoevelaken. – De businfrastructuur Maatweg – als onderdeel van de route Amersfoort Station – Amersfoort Noord/Vathorst – is uitgevoerd. – De voorbereiding van diverse (fiets)projecten is gestart – Station Vathorst ‘ontwikkeling tot regionale OV-knoop’ – realisatie P&R-voorzieningen – fietstunnel Coelhorsterweg VERBREDING RIJKSWEG A28 Het Wegaanpassingsbesluit is door de minister van I&M genomen. Een groot deel van de wegverbredingen en de aanpassingen aan kunstwerken van de A28 zijn – in combinatie met groot onderhoud – in 2012 al uitgevoerd. In 2013 zijn de overige werkzaamheden uitgevoerd inclusief het realiseren van geluidwerende maatregelen. In de zomer van 2013 zijn dan de spitsstroken bij Amersfoort in gebruik worden genomen. PLANSTUDIE KNOOPPUNT HOEVELAKEN Met planstudie Knooppunt Hoevelaken werken we samen met Rijkswaterstaat, de Provincies Utrecht en Gelderland en de gemeente Nijkerk aan een toekomstvaste oplossing voor de verbetering van de doorstroming van het hoofdwegennet en een verbetering van de bereikbaarheid van de regio Amersfoort. In 2012 is er een bestuursovereenkomst (BOK1) gesloten waarin afspraken zijn gemaakt over het samenwerkingsproces. In 2013 is een bestuursovereenkomst (BOK2) afgesloten waarin afspraken zijn gemaakt over de opdracht die wordt gegeven aan de markt, en de wensen en eisen van de verschillende partijen die aan de opdracht worden meegegeven. Besloten is dat de gemeente Amersfoort voor de aanvullende wensen, met name op gebied van geluid fietsverbindingen en ecologie, € 10 miljoen als co-financiering beschikbaar stelt. De uitvoeringsperiode is 2018-2022.
INHOUD
54
JAARVERSLAG 2013
BETER BENUTTEN In het programma ‘Beter Benutten’ werken rijk, regio en bedrijfsleven samen om de bereikbaarheid over weg, water en spoor te verbeteren. De voorstellen stimuleren slimmer gebruik van de bestaande wegen en meer gebruik van de fiets en het openbaar vervoer. Er zijn vijf maatregelen waarvoor Amersfoort bevoegd gezag is. Voor deze maatregelen is binnen het programma een bijdrage gereserveerd. Uitvoering (en financiering) van deze projecten gebeurt na toetsing door rijk en regio. Het gaat om de maatregelen: Fietsparkeren op station Amersfoort: samen met NS en ProRail werken we aan een structurele oplossing voor het fietsparkeerprobleem op het station Amersfoort. Westelijke ontsluiting: bijdrage aan de realisatie van de ongelijkvloerse kruising met het spoor. Deze bijdrage komt bovenop de bijdrage vanuit het pakket VERDER. Of de Beter Benutten bijdrage daadwerkelijk geleverd wordt is afhankelijk van de voorkeursvariant en de termijn van uitvoering. Dit is nog onderwerp van gesprek met provincie en ProRail en Rijk. Verbeteren doorstroming Hogeweg: binnen dit project gaan we de doorstroming verbeteren voor bus- en autoverkeer. Groene golven op doorstroomroutes: op een aantal belangrijke routes in de stad wordt de doorstroming verbeterd door aanpassingen aan de verkeerslichten. Busstation Schothorst: aanleg van meerdere bushalten, zodat meerdere bussen in elke richting onafhankelijk van elkaar kunnen wegrijden. Door de verplaatsing van de fietsenrekken van de “Schothorst”kant naar “de Hoef”-kant wordt extra ruimte gecreëerd op het voorplein. Het verblijfskarakter van het plein en het busstation wordt hierdoor verbeterd. MOBILITEITSMANAGEMENT/DYNAMISCH VERKEERSMANAGEMENT In 2013 zijn de eerste regelscenario’s voor de regio Amersfoort operationeel geworden en zijn de eerste maatregelen vanuit het project Gebiedsgerichte Uitwerking en van het programma Beter Benutten uitgevoerd. Het inwinsysteem voor verkeersintensiteiten en reistijden wordt verder uitgebreid en ontsloten in de regionale verkeerscentrale. VERGROTEN VERKEERSVEILIGHEID Wegnemen van (nieuwe) blackspots/ongevalsconcentraties. Verkeerseducatie/voorlichting: verkeersveilig gedrag stimuleren, met aandacht voor diverse kwetsbare groepen. Schoolomgevingen: In overleg met scholen vergroten we de verkeersveiligheid voor schoolgaande jeugd. Hierbij valt vooral te denken aan kleine verkeersmaatregelen, gedragsbeïnvloeding en aansluiting bij pilotprojecten uit het VVP.
afgerond
in uitvoering
niet uitgevoerd
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
PARKEREN
TOTAAL 12.019
1.727
STEDELIJK VERKEER
6.795
VERKEERS- EN VERVOERSPLAN
1.518
OVERIGE
1.043
TOTAAL
INHOUD
55
934
PARKEERSERVICE AMERSFOORT N.V.
12.019
GEMEENTE AMERSFOORT
8 MOBILITEIT (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
Bereikbaarheid
22.366
22.366
12.019
10.347
TOTAAL LASTEN
22.366
22.366
12.019
10.347
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
Bereikbaarheid
4.495
4.495
4.696
201
TOTAAL BATEN
4.495
4.495
4.696
201
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
Bereikbaarheid
17.871
17.871
7.323
10.548
TOTAAL SALDO
17.871
17.871
7.323
10.548
17.871
17.871
7.323
10.548
8.403
8.403
8.403
0
Ontrekkingen aan reserves
15.100
15.100
7.108
7.992
SALDO PROGRAMMA 8 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
11.174
11.174
8.618
2.556
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
SALDO PROGRAMMA 8 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES Toevoegingen reserves
INHOUD
56
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -)
(SUB)
TOTAAL
BEREIKBAARHEID Parkeren Parkeren maaiveld
0,2
Overige kleine verschillen
0,1
Minder kapitaallasten, investering is uitgesteld
0,1
VVP: Stedelijke distributie in Verder ondergebracht
0,1
Minder besteding RSV (zie ook Mutatie reserves programma 8) dan begroot
2,7
Subsidie uitwisseling met RSV OV project, zie bestemmingsvoorstel
2,0
Minder besteding VERDER (zie ook Mutatie reserves programma 8) dan begroot. Zie Jaarrekening tabel Verder
1,2
VERKEERSREGELINSTALLATIES
MUTATIES RESERVES PROGRAMMA 8 RSV minder onttrokken aan reserve, zie ook onderdeel Bereikbaarheid
-2,7
VERDER minder onttrokken aan reserve, zie ook onderdeel: Bereikbaarheid
-1,2
Verschil VERDER onttrekking (admin. correctie met Concernmiddelen)
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 8
INHOUD
0,1
57
2,6
GEMEENTE AMERSFOORT
CULTUREEL KLIMAAT
OPLEVERING EEMHUIS
het functioneren van het Eemhuis als cultureel centrum van onze stad. Deze samenwerking heeft zijn beslag gekregen in de oprichting van een gebruikerscoöperatie
De bouwkundige oplevering van het Eemhuis op 20 december 2013 was opnieuw een mijlpaal in de realisatie van het project Eemplein/Eemhuis. De afbouw is binnen het (aanvullende) taakstellende budget uitgevoerd. De exploitatiebegrotingen van het Eemhuis, zowel voor de gemeente (eigenaar) als de gebruikers zijn vastgesteld, na toetsing aan de door de raad meegegeven kaders. De afspraken met Scholen in de Kunst, Bibliotheek Eemland en Amersfoort in C over het gebruik, het beheer en de exploitatie van het Eemhuis zijn opgenomen in de subsidiebeschikking en prestatieafspraken en in de begrotingen van de instellingen voor 2014. Met Archief Eemland, onderdeel van de gemeente Amersfoort, zijn de afspraken over gebruik, beheer en exploitatie verwerkt in de gemeentelijke meerjarenbegroting voor 2014. In november 2013 hebben de vier gebruikers een gezamenlijk ondernemingsplan vastgesteld getiteld ‘Bruisend Eemhuis’. Dit plan illustreert de belangrijke stappen die het afgelopen jaar zijn gezet in het proces van samenwerking van de partners in het Eemhuis. Zowel op het gebied van de gezamenlijke uitgangspunten en ambities als op het terrein van de praktische samenwerking en organisatie (waaronder beheer, hospitality, programmering en communicatie). Deze intensieve samenwerking is van cruciaal belang voor
CULTUUR IN HET RIETVELDPAVILJOEN Sinds mei 2013 is het Rietveldpaviljoen als cultuurfabriek in gebruik genomen. Terts Brinkhoff heeft als programmeur gezorgd voor een afwisselend scala aan culturele activiteiten: van dans (tangoschool, Diptico,workshop) tot beeldende kunst/exposities (Dutch design/Deltamart, Amersfoorts Palet, This Is It, Art for Sale;); van modeshow (‘Most Fragile)’ tot kunstproductie ter plekke (Ode aan Amersfoort); van lezing (Denksnack) tot toneelvoorstellingen (Stuttheater en Thalia); van (muziek) repetities (Diner der Componisten) tot de Winterparade.
PODIA DE FLINT De Flint heeft in 2013 een plan gepresenteerd voor revitalisering van het theater en de congresvoorziening op de huidige locatie. Het plan is erop gericht, om door bouwkundige aanpassingen en verduurzaming de exploitatie te verbeteren en, ondanks een te realiseren bezuiniging, structurele tekorten te voorkomen. De kosten voor de revitalisering worden voor het overgrote deel gedekt binnen de exploitatie van De Flint. De raad heeft het plan unaniem goedgekeurd. De uitvoering van de verbouwing vindt plaats in de zomer van 2014. De Aegtenkappel (als onderdeel van de exploitatie van De Flint) zal nadrukkelijk geschikt worden gemaakt voor (muzikale) uitvoeringen. Het gebouw zal daartoe beter geschikt worden gemaakt. DE KELDER In 2013 heeft de zoektocht naar een blijvende plek voor een popfunctie in Amersfoort een vervolg gekregen. De ontwikkelingen rond De Nieuwe Stad aan het
INHOUD
58
JAARVERSLAG 2013
WINNAAR FOTOWEDSTRIJD 25 JAAR KATTENBROEK’
De Flint en de Lieve Vrouw (De Lieve Flint), de Lieve Vrouw en de Kelder, Lieve Vrouw met Global Village Summer Festival en Amersfoort International Jazzfestival. De podia werken volop samen. Dit gebeurt voor de schermen op het gebied van de programmering en promotie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de samenwerking van Theater De Lieve Vrouw en De Flint onder de naam “De Lieve Flint”, programmering van De Kelder binnen en samen met zowel De Flint als Theater de Lieve Vrouw en het gezamenlijk vullen van de cultuur- en muziekpagina’s in de Stad Amersfoort. Dit draagt bij aan een gevarieerd, op elkaar afgestemd en breed uitgedragen podiumaanbod. Maar ook achter de schermen wordt samengewerkt. Bijvoorbeeld bij de inkoop of het uitwisselen van (technisch) personeel. Dit draagt bij aan kostenbesparingen en wederzijdse versterking. De samenwerking tussen het Amersfoort Jazz Festival en het Global Village Festival van Theater De Lieve Vrouw heeft sinds 2012 geresulteerd in een samensmelting en daarmee een kwalitatief hoogstaand festival.
Oliemolenkwartier lijken hiervoor goede kansen te bieden. De gemeente Amersfoort heeft met Stichting Cultureel Podium De Kelder een aantal afspraken vastgelegd op basis waarvan de laatste in december een intentieverklaring heeft ondertekend met de eigenaar van de voormalige Prodentfabriek voor huisvesting op deze locatie. De haalbaarheid hiervan is in de eerste helft van 2014 onderzocht. HOLLAND OPERA Met ingang van 2013 zijn twee belangrijke meerjarige subsidies weggevallen voor Holland Opera. De provincie heeft naar aanleiding van een kerntakendiscussie de subsidies voor podiumkunsten beëindigd. Een bij het Fonds podiumkunsten (FPK) aangevraagde meerjarige subsidie is, ondanks een positieve beoordeling, niet toegekend. Holland Opera is in beroep gegaan tegen het besluit van het FPK. De meervoudige bestuurskamer in de Rechtbank Midden-Nederland heeft in december 2013 in een tussenuitspraak geoordeeld dat het Fonds Podiumkunsten zijn besluit op belangrijke punten moet aanvullen en beter moet motiveren. Hierna volgt een definitieve uitspraak. Holland Opera heeft diverse samenwerkingsvormen gerealiseerd met andere productiehuizen in het land en Amersfoortse onderwijsinstellingen.
Voor de totstandkoming van het revolverend fonds voor cultuurleningen is vanuit de gemeente samenwerking gezocht met het Amersfoorts Cultuur Fonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de provincie Utrecht en de gemeente Utrecht. Het netwerk rondom evenementen is geïntensiveerd (de jaarlijkse startbijeenkomst en twee maal per jaar een evenementenplatform) en de procedure voor vergunningaanvraag is gestroomlijnd. Hierdoor is de samenwerking tussen festivalorganisaties, hulpdiensten en gemeente verbeterd en versterkt, maar ook denken de evenementen onderling na over vormen voor verdergaande samenwerking. Dat zien
SAMENWERKING In de cultuurnota “Samen werken aan een sterk cultureel klimaat” is het belang van samenwerking (verbreding en versterking) nadrukkelijk onderstreept. Daarvan beginnen zich de contouren steeds meer af te tekenen, soms nog vooral achter de voordeur (backoffice), maar soms al heel zichtbaar.
INHOUD
59
GEMEENTE AMERSFOORT
Ook op het gebied van het cultureel erfgoed is afgelopen jaar een start gemaakt met intensivering van de (ambtelijke) samenwerking in de zogeheten Erfgoedconnectie (cultuur, archief Eemland, monumentenzorg, archeologie, toerisme, citymarketing). In het kader van het vertrek van de Armandocollectie naar Utrecht wordt er ook gewerkt aan een culturele en museale samenwerking met Utrecht. Een voorbeeld daarvan was de samenwerking met stichting FOTODOK voor de Dag van de (amateur)fotografie. De Stadsgalerij is ingegaan op de uitnodiging van de wethouder Cultureel Klimaat om een dependance in het stadhuis te vestigen. Jonge of nog niet zo bekende kunstenaars krijgen de gelegenheid om hier solo te exposeren. Stadhuis en Stadsgalerij werken hier met plezier samen. De Stadsgalerij heeft bovendien ook een samenwerkingsproject met kunsthal KAdE in voorbereiding.
JONGE STERREN VAN SCHOLEN IN DE KUNST
we onder andere bij het periodieke overleg van de vier grote festivals in de stad. De samenwerking die tot stand kwam om het 25-jarig jubileum Kattenbroek te vieren, was verrassend spontaan en enthousiast waarbij veel partijen zich hebben ingezet (tijd) om een klein maar zeer veelzijdig jubileumprogramma te organiseren.
DE LESSEN UIT 2013 Alle culturele basisinstellingen hebben de afgelopen jaren te maken gehad met de uitvoering van aanzienlijke bezuinigingstaakstellingen. Het voortduren van de economische crisis en ook het afschaffen van de Idee-banen, leverden risico’s op voor de financiële weerbaarheid van de instellingen. In sommige gevallen leidde dat tot exploitatietekorten (Amersfoort in C en De Kelder) of was dat bijna het geval. Een geleerde les is, dat het belangrijk is dat in een dergelijke situatie de gemeente dicht langszij komt om, met inbegrip van de
De amateurkunstverenigingen hebben gezamenlijk voorstellen gedaan om de bezuinigingen op de amateurkunst op te vangen constructief uitgewerkt in het rapport ‘Amateurkunst, het zout van de stad’. Er wordt nu uitvoering gegeven aan de diverse aanbevelingen van het rapport.
OOK IN 2013 WAS HET WEER GENIETEN BIJ STRUINEN IN DE TUINEN
INHOUD
60
JAARVERSLAG 2013
of haalbaarheidsonderzoeken hebben laten uitvoeren met het oog op hun toekomstbestendigheid1. De uitwerking en uitvoering van de daaruit voortvloeiende aanbevelingen wordt periodiek in het bestuurlijke overleg met de instellingen besproken.
eigen verantwoordelijkheid van de instellingen, tot een gezamenlijke inzet te komen om het toekomstperspectief en de financiële weerbaarheid te verbeteren. Zeker daar waar het gaat om de culturele instellingen die wij tot de basisinfrastructuur rekenen. Concreet betekende dit dat we voor een aantal instellingenaudits
1 Denk aan de audit voor Scholen in de Kunst, die leidde tot een aangepast transitieplan, het onderzoek bij Amersfoort in C ter vergroting van de financiële weerbaarheid en de businesscase voor de versterking van poppodium De Kelder.
ZICHTBARE RESULTATEN VERSTEVIGING SAMENWERKING Versteviging van de samenwerking en programmering tussen de verschillende culturele instellingen in de stad (podia, musea, festivals). Organisatorische samenwerking tussen de diverse podia. Bestuurlijke en beleidsmatige samenwerking met de gemeente Utrecht, ondermeer in het kader van Utrecht Culturele Hoofdstad 2018. TALENT Stimuleren van (nieuw) cultureel talent door initiatieven op dit gebied te ondersteunen, met een prioriteit op cultuur door en voor jongeren. BESCHERMING RIJKSSTADSGEZICHTEN Actualisatie van het instrumentarium van de rijksstadgezichten Berg en Binnenstad. MONUMENTEN Aanwijzing nieuwe monumenten (Boerderijen, wederopbouw, industrieel erfgoed). BEHOUD EN BEHEER BELANGRIJKE ARCHEOLOGISCHE VINDPLAATSEN. Waar behoud in de grond niet haalbaar is: archeologisch onderzoek en publicatie. Uitgevoerd
ARCHIEVEN Acquisitie, beheer en (digitale) toegankelijkheid archieven en collecties afgerond
in uitvoering
niet uitgevoerd
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
TOTAAL 20.698
ARCHIEF EEMLAND
1.431
BIBLIOTHEKEN
3.399
CULTUUREDUCATIE
3.511
EEMCENTRUM
2.294
LOKALE OMROEPEN MONUMENTENZORG
2.717
THEATERS EN ANDERE PODIA
3.972
OVERIGE TOTAAL
61
630
MUSEA EN EXPOSITIERUIMTEN
EIGEN ORGANISATIE
INHOUD
132
272 2.341 20.698
GEMEENTE AMERSFOORT
9 CULTUREEL KLIMAAT (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
Cult erfgoed archief Eemland
1.727
1.727
1.550
177
Cult erfgoed mon zorg archeologie
1.175
1.175
1.148
27
Kunst en cultuur
17.944
18.741
18.001
740
TOTAAL LASTEN
20.847
21.644
20.698
946
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
332
332
208
-124
0
0
0
0
Kunst en cultuur
2.308
2.308
1.020
-1.288
TOTAAL BATEN
2.640
2.640
1.228
-1.412
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
Cult erfgoed archief eemland
1.395
1.395
1.342
53
Cult erfgoed mon zorg archeologie
1.175
1.175
1.148
27
Kunst en cultuur
15.636
16.433
16.981
-548
TOTAAL SALDO
18.206
19.003
19.471
-468
18.207
19.004
19.470
-466
Toevoegingen reserves
5.723
5.723
4.338
1.385
Ontrekkingen aan reserves
1.201
1.201
707
494
22.729
23.526
23.101
425
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES
Cult erfgoed archief Eemland Cult erfgoed mon zorg archeologie
SALDO PROGRAMMA 9 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 9 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
62
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -)
(SUB)
TOTAAL
KUNST EN CULTUUR Incidentele subsidie Scholen in de Kunst voor reorganisatievoorziening
-0,2
Fasering bezuiniging Amateurkunst
-0,1
Niet realiseren verhuur/verkoop RCE-gebouw en Elleboogkerk
-0,3
Niet realiseren verkoop Muurhuizen 1-3 in 2013
-1,4
Geen storting in reserve Eemhuis i.v.m. Muurhuizen
1,4
Onderuitputting kapitaallasten Eemhuis
0,9
-0,5
Restant budget popcultuur 2013-2014 (collegeakkoord)
0,1
Onderuitputting kapitaallasten overige
0,2
Onderuitputting aanvullende subsidie De Kelder
0,1
Onderuitputting bedrijfsvoering Archief Eemland budgetten
0,1
Onderuitputting huisvesting Archief Eemland vanwege uitgestelde verhuizing
0,1
Geen onttrekking reserve door onderuitputting kapitaallasten
Omdat het depot bij Archief Eemland nog niet beschikbaar is, kunnen de geraamde huurbaten niet gerealiseerd worden
-0,1
De gerealiseerde inkomsten vanuit het Archief Eemland blijven achter bij de raming.
-0,1
Diverse kleinere mee/tegenvallers
0,2
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 9
INHOUD
63
0,4
GEMEENTE AMERSFOORT
ECONOMIE EN WONEN
800 mensen de Innovation Day in De Nieuwe Stad (de voormalige Prodent-fabriek), een evenement dat we samen met EBU hebben georganiseerd.
VERRUIMING VESTIGINGSBELEID Voldoende en passende ruimte voor bedrijvigheid is van groot belang voor bedrijven om hier te ondernemen. In tal van situaties willen bedrijven verhuizen of verbouwen: als ze starten, groeien, krimpen, nieuwe activiteiten ontplooien of zich hier nieuw willen vestigen. Het gemeentelijk vestigingsbeleid bepaalt de ruimtelijke randvoorwaarden. Om het voor bedrijven vanuit beleid en regelgeving makkelijker te maken om te verhuizen of te verbouwen hebben we ons vestigingsbeleid verruimd. Zo bieden we in de Visie Werklocaties meer ruimte om leegstand op te lossen en voor functiemenging. In de geactualiseerde Horecanota bieden we meer mogelijkheden voor vestiging van horeca en hanteren we ruimere sluitingstijden. Ook bieden we meer mogelijkheden voor terrassen waarbij we de regels sterk vereenvoudigd hebben en op onderdelen verruimd. Zo hebben we in de binnenstad een warm weer regeling ingevoerd waarbij terrassen op dagen dat het minimaal 25 graden is één uur langer open mogen. We werken nog aan de actualisatie van de Nota Detailhandel. Om winkeliers meer kansen te bieden hebben we dit jaar ook de koopzondagen vrij gegeven.
EEN KEUR AAN SMAAK EN GEUR OP DE BOERENMARKT
ECONOMIE VERSTERKEN REGIONALE KENNISECONOMIE Voor een vitale economie is investeren in kennis en innovatie essentieel. Het is aan bedrijven om te innoveren, waarbij overheden samen met kennis- en onderwijsinstellingen bedrijven kunnen faciliteren. In 2013 hebben we het (meerjarige) project Amersfoort Innovatief Sterk, met projecten als Amersfoort Creatieve Stad en AmersfoortBreed, succesvol afgerond. In 2013 is de Economic Board Utrecht (EBU) opgericht. Samen met de provincie Utrecht, andere gemeenten, bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen hebben we een toekomstagenda gemaakt om de regio groener, gezonder en slimmer te maken. We bouwen daarmee voort op het succes van Amersfoort Innovatief Sterk en geven zo invulling aan het versterken van onze kansrijke, innovatieve clusters, zoals ICT, advies, bouw en zorg (de Amersfoortse Ruit). In december bezochten circa
INHOUD
DE LES UIT 2013: BLIJF KRITISCH OP EIGEN BELEID We hebben dit jaar de Visie Werklocaties geactualiseerd. Aanleiding was onder andere de roep vanuit het bedrijfsleven om meer flexibiliteit in ons beleid, met name voor de vestiging van kantoren in bestaande gebouwen. De discussie ontstond toen bleek dat ons beleid de concrete vestiging van bedrijven verhinderde en daarmee de herinvulling van leegstaande bedrijfsgebouwen. Vanuit praktijkcasussen zijn we met een andere bril naar ons kantorenbeleid gaan kijken en
64
JAARVERSLAG 2013
hebben het flexibeler gemaakt. We hebben het beleid eerder geactualiseerd dan gebruikelijk (na twee jaar in plaats van circa vijf jaar). Het is van belang om ook na de vaststelling kritisch te blijven kijken naar ons beleid en het gesprek daarover met de stad te blijven voeren. Pas in de praktijk blijkt of beleid daadwerkelijk goed uitpakt.
WONEN REGIONALE WOONRUIMTEVERDELING Om woningzoekenden in staat te stellen met één inschrijving in de hele regio een sociale huurwoning te kunnen krijgen, hebben de meeste regiogemeenten en de woningcorporaties ingestemd met invoering van regionale woonruimteverdeling in de loop van 2014. In samenhang hiermee heeft de gemeenteraad in 2013 een nieuwe Huisvestingsverordening vastgesteld.
bijgedragen aan de realisering van de volgende projecten: het laten rijden van een toeristentreintje van station Amersfoort CS via het Eemplein naar de binnenstad; de in juni 2013 voor het eerst gehouden Amersfoortse Havendagen. Dit is een evenement om het gebied Eemhaven/Eemplein meer bekendheid te geven bij inwoners van Amersfoort en omstreken; het WinterparadIJS op het Eemplein. In december 2013 organiseerde de Stichting Eem-on-ice het WinterparadIJS op het Eemplein met als grote publiektrekker een tijdelijke kunstijsbaan.
GEZAMENLIJKE AGENDA MET DE WONINGCORPORATIES De marktomstandigheden en het rijksbeleid maken het lastig om te komen tot meetbare prestatieafspraken. Daarom is gekozen voor het formuleren van een gezamenlijke agenda, waarin de onderwerpen waar gemeente en woningcorporaties elkaar vinden worden vastgelegd.
OUDE GLORIE IN DE EEMHAVEN De komst van de Oude Glorie in de zomer van 2013 (2 tot 5 augustus) was een groot succes. Het evenement trok klassieke schepen uit het hele land en er waren veel bezoekers. De stadskanonniers hebben met een kanonschot op vrijdagavond het evenement officieel geopend. Jong en oud hebben genoten van prachtig versierde schepen, themamarkten, attracties en feestelijkheden in en rond de Eemhaven en op het Eemplein, met als hoogtepunt de vlootschouw.
TOERISME EN RECREATIE CITYMARKETING We stimuleren doorlopend het versterken van de positie van Amersfoort op het gebied van het zakelijk toerisme (congressen, beurzen, vergaderingen en andere zakelijke evenementen). Dit doen we door de projecten te ondersteunen die de Stichting Citymarketing samen met hotellerie, congres- en vergaderwezen in en om Amersfoort ontwikkelt om meer bezoekers aan te trekken. De collectieve toeristische marketing (campagne ‘Locatie Amersfoort’) heeft bijgedragen aan een meer dan gemiddelde groei in toeristische bestedingen. In 2013 steeg (regio) Amersfoort onder zakelijke reizigers naar de zevende plek van de meest aantrekkelijke locaties.
VERSTERKING TOERISTISCH AANBOD We scheppen voorwaarden voor toeristische ontwikkeling. In dat kader hebben we in 2013 financieel
INHOUD
ELKE ZONDAG KOOPZONDAG IN AMERSFOORT
65
GEMEENTE AMERSFOORT
ZICHTBARE RESULTATEN ECONOMISCHE AGENDA – Projecten op de Economische Agenda zijn regionaal. Thema’s zijn dienstverlening en accountmanagement, werklocaties en bereikbaarheid, kennis en innovatie, arbeidsmarkt, citymarketing. Verdere verbetering van onze dienstverlening en accountmanagement richting bedrijven; – Versterken van de samenwerking binnen Regio Amersfoort, onder andere op het gebied van duurzame werklocaties en het versterken van kansrijke economische clusters; – Versterken van de samenwerking met strategische partners in Noordvleugel Utrecht, onder andere op het gebied van kennis en innovatie; – Afronding van het EFRO project Amersfoort Innovatief Sterk. Dit was onder andere gericht op het stimuleren van de creatieve economie (Amersfoort Creatieve Stad) en innovatie met breedband en ICT (Amersfoort Breed). UITVOERINGSAGENDA BINNENSTAD De Uitvoeringsagenda Binnenstad bevat diverse projecten waarin we samen met partners werken aan een aantrekkelijke, vitale binnenstad. De partners zijn verenigd in het Platform Economie Binnenstad (PEB). Concrete resultaten in 2013 zijn onder andere de evaluatie van het Ondernemersfonds (uitvoering start 2012) en het verbeteren van binnenstadsentrees (Arnhemsestraat en Utrechtsestraat). WOONVISIE 2011-2020 Over verschillende onderwerpen uit de Woonvisie gaan we met marktpartijen in gesprek: zoals woonmilieus, beschikbaarheid van woningen, functiemenging (wonen en werken), Amersfoort in de regio, en kwaliteit en duurzaamheid. PRESTATIEAFSPRAKEN WONEN Een deel van de uitvoering van het beleid uit de Woonvisie wordt in prestatieafspraken met de corporaties overeengekomen: kansen voor actief woningzoekenden verbeteren, urgentiebeleid, doorstroming bevorderen, kwaliteitsafspraken woningbouw, verkoopafspraken, maken hier onderdeel van uit. In 2013 beginnen we met de uitvoering van de afspraken. SERVICE LEVEL AGREEMENT In 2013 leggen we het accent op het bevorderen van het zakelijk toerisme (congressen, beurzen, vergaderingen en andere zakelijke evenementen). Hiervoor hebben we samen met de Stichting Citymarketing een programma ontwikkeld en dat wordt in 2013 uitgevoerd. afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
66
JAARVERSLAG 2013
10 ECONOMIE EN WONEN (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
2.418
2.418
2.945
-527
875
875
776
99
Wonen algemeen beleid
2.156
2.156
2.118
38
TOTAAL LASTEN
5.450
5.450
5.838
-388
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
288
380
929
549
0
0
70
70
Wonen algemeen beleid
350
350
514
164
TOTAAL BATEN
638
730
1.513
783
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
2.130
2.038
2.016
22
875
875
706
169
Wonen algemeen beleid
1.806
1.806
1.604
202
TOTAAL SALDO
4.811
4.719
4.326
393
4.812
4.720
4.325
395
Toevoegingen reserves
0
0
0
0
Ontrekkingen aan reserves
0
0
0
0
4.812
4.720
4.325
395
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES Economie Toerisme
Economie Toerisme
Economie Toerisme
SALDO PROGRAMMA 10 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 10 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
67
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
TOERISME Vrijval kapitaallasten (m.n. uitstel fietspad aan de Eem)
0,1
Ontvangen Provinciale Subsidie en een bijdrage van Waterschap die niet waren geraamd
0,1
WONEN ALGEMEEN BELEID Uitstel investeringen studentenhuisvesting
0,6
Verplaatsing woonschepen
-0,5
Mutatie woonwagens
-0,1
0,2
0,4
Subsidiebeschikking project De Handerij Alliantie is ingetrokken. De hiervoor beschikbare vooruit ontvangen bedragen BLS-gelden (Besluit Locatiegebonden Subsidies) kunnen vrijvallen. Doorbetalingsverplichting vervallen.
TOTALE AFWIJKING PROGRAMMA 10
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
EIGEN ORGANISATIE HAVEN
TOTAAL 5.838
453
RECREATIE
243
TOERISME
OVERIGE TOTAAL
68
110
MARKTEN
WONEN
INHOUD
1.575
533 2.118 807 5.838
JAARVERSLAG 2013
WERK EN INKOMEN
RELATIEF BEPERKTE STIJGING CLIËNTENBESTAND BIJSTAND Binnen het beleidsterrein Werk en Inkomen hadden we in 2013 te maken met veel werkzoekenden die nog relatief weinig kansen biedt, zeker voor burgers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze inwoners hadden veel concurrentie van het ruime aanbod van goed gekwalificeerde werkzoekenden door de relatief hoge werkloosheid. Gemiddeld hadden er maandelijks circa 2650 huishoudens een WWB-uitkering voor levensonderhoud. Circa 950 huishoudens stroomden dit jaar in de uitkering en circa 800 huishoudens verlieten de bijstand. Daarnaast waren er nog circa 250 huishoudens die gebruik maken van regelingen voor specifieke groepen zoals bijvoorbeeld bijstand voor zelfstandigen, daklozen of mensen in een instelling. Verder hebben in 2013 nog circa 1000 huishoudens gebruik gemaakt van aanvullende regelingen zoals de bijzondere bijstand. In totaal hebben circa 4750 huishoudens een vorm van financiële ondersteuning ontvangen in 2013. We zien hierbij een relatief beperkte toename van het aantal inwoners met een bijstandsuitkering (prognose circa 6% t.o.v. landelijk circa 9%). In het participatiebeleid zijn we vooral gericht op de kwetsbare burgers. De zelfredzame burgers hebben we vroegtijdig (bijvoorbeeld al tijdens de WW-periode) met een stringent poortwachtersbeleid gestimuleerd om weer aan het werk te gaan. Zeker jongeren en volwassenen tot circa 45 jaar zijn succesvol geweest in het op eigen kracht re-integreren op de arbeidsmarkt of in het onderwijsveld.
AMBASSADEUR AANPAK JEUGDWERKLOOSHEID MIRJAM STERK, WETHOUDER CEES VAN EIJK, WERKGEVERS EN JONGEREN BIJ DE PRESENTATIE VAN HET REGIONALE ACTIEPLAN JEUGDWERKLOOSHEID’
gestart met een campagne “2xpech”om de groep “nieuwe armen” tijdig te adviseren om stapeling van problemen te beperken. Aanvullend heeft de raad eind 2013 besloten het pakket aan maatregelen uit te breiden overeenkomstig het collegeprogramma van het nieuwe college, met onder meer het sociaal fonds (snelfonds bij acute nood en een ontwikkelfonds), ondersteuning van de sociale banken, subsidie voor Stichting Leergeld. Voor de meest kwetsbare burgers hebben we een vangnet geboden. Hierbij hebben we de totale situatie van de klant als uitgangspunt genomen. We hebben gekeken naar werk, inkomen, welzijn en zorg vanuit het perspectief van de eigen kracht en het eigen netwerk van de cliënt. Ter ondersteuning hebben we een pakket aan maatregelen ingezet bestaande uit o.a. arbeidsbemiddeling, activering, het maatwerkvangnet, bijzondere bijstand, inzet van de minimacoach, het bieden van schuldhulpverlening, en de inzet van het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds. Het doel van de ondersteuning is de grip op het eigen leven te
SOCIALE MAATREGELEN De eigen kracht van zelfredzame burgers kan als buffer aardig wat tegenslagen opvangen, maar in 2013 zagen we ook steeds meer zogenaamde nieuwe armen een beroep doen op schuldhulpverlening. Veel mensen kunnen het best een tijdje met iets minder doen, maar als de problemen zich opstapelen en de financiële buffer de bodem heeft bereikt zal ook de groep zelfredzame burgers te maken krijgen met o.a. schulden. We zijn
INHOUD
69
GEMEENTE AMERSFOORT
vrije publiciteit gezocht en is een website gerealiseerd. Met een sluitende aanpak willen we in 2014 alle jongeren in beeld hebben en daar waar nodig begeleiding bieden om de stap naar de arbeidsmarkt te maken. Het werkgeversservicepunt legt hiervoor de contacten met het bedrijfsleven.
vergroten en participatie van zowel volwassenen als kinderen te stimuleren. We hebben hierbij de instellingen in de stad betrokken. We ervaren hierbij ook dat de verbinding tussen professionals in het sociaal domein noodzakelijk is om te voorkomen dat te veel partijen naast in plaats van met elkaar binnen 1 gezin hulp bieden. We hebben daarom de verbinding gemaakt met de wijkteams die dichtbij en samen met de inwoners problemen aanpakken onder het motto “1-gezin-1plan”. Om de verbinding tussen hulpverleners te versterken hebben we een netwerkbijeenkomst georganiseerd.
WIJK- EN GEMEENTELIJK INTERVENTIETEAM Naast de integrale aanpak van het hulpaanbod via o.a. de wijkteams zijn we ook integraler gaan handhaven. Hiervoor is het afgelopen jaar het gemeentelijk interventieteam gestart. Zij handhaven op samenloopsignalen van o.a. sociale zaken, burgerzaken, woningbouw, politie. Het team richt zich dus niet alleen op fraude maar draagt ook bij aan het stimuleren van de veiligheid en het verminderen van overlast in de wijken.
TERUG NAAR WERK Ondanks de recessie is het de gemeente gelukt om circa 150 inwoners met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt te plaatsen op regulier werk. Een nog grotere groep van circa 250 personen zijn nog voordat ze een uitkering krijgen al terug naar werk begeleid. Deze groep is tijdens de zoekperiode begeleid vanuit het programma Workfast. Een andere belangrijke pijler bij het thema “terug naar werk”is het Actieplan Jeugdwerkloosheid. Ondanks dat we veel jongeren al snel weer richting werk begeleiden zijn er ook de nodige kwetsbare jongeren, die het niet lukt om de overstap van het onderwijs naar de arbeidsmarkt te maken. Voor deze jongeren is aandacht in het kader van het actieplan jeugdwerkloosheid door o.a. begeleiding via het Jongerenloket en bijvoorbeeld het verzorgen van leerwerkplaatsen. Daarnaast zijn er voor dit actieplan twee druk bezochte bijeenkomsten georganiseerd,
DE LESSEN UIT 2013 In 2013 hebben we gezien dat de weg naar maatwerk (in plaats van generieke regelingen) een lange weg is. Hoewel het gebruik van maatwerkregelingen toeneemt blijkt het toch ingewikkeld om alle unieke schrijnende situaties in beeld te krijgen. We werken daarom nauw samen met instellingen in de stad om burgers die dat nodig hebben de noodzakelijke ondersteuning te brengen. Ook zijn er acties uitgevoerd om een bredere doelgroep te bereiken zoals de campagne “2xpech”.
BIJSTAND: VAN VANGNET NAAR TRAMPOLINE 250
BETAALD WERK
950 ONBETAALD WERK
G AA VR N
T CH RE
AA
BETAALD WERK MET ONDERSTEUNING
G RAA ANV N A VA
EN GE
EN ZI AF
1500
SNEL NAA R WER K
300
BETAALD WERK
ND TA JS BI
DEELNAME GEORGANISEERDE ACTIVITEITEN
SOCIALE CONTACTEN
INTAKE
INHOUD
ONDERSTEUNING NAAR WERK INKOMEN MAATWERK VANGNET AANPAK FRAUDE
70
JAARVERSLAG 2013
ZICHTBARE RESULTATEN PREVENTIE Burgers die het risico lopen op bijstandsafhankelijkheid zullen we actief begeleiden om instroom in de bijstand te voorkomen, bijvoorbeeld door begeleiding tijdens de WW-periode. HANDHAVING Naast handhaving om bijstandsfraude te voorkomen, zal handhaving ook ingezet worden om eigen verantwoordelijkheid te stimuleren. Dit alles met het doel om iedereen die dat kan ook zelf in zijn inkomen te laten voorzien. PARTICIPATIEBELEID Kwetsbare burgers kunnen rekenen op ondersteuning vanuit het maatwerkvangnet. Het grip krijgen op eigen leven is hierbij essentieel. De ondersteuning voor deze burgers is gebaseerd op maatwerk en integraal. afgerond
in uitvoering
niet uitgevoerd
11 WERK EN INKOMEN (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
48.064
48.094
52.218
-4.124
8.940
10.414
8.801
1.613
0
0
0
0
Werk
31.869
31.648
29.738
1.910
TOTAAL LASTEN
88.873
90.156
90.756
-600
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
37.567
37.867
46.513
8.646
417
417
430
13
0
0
0
Werk
26.882
26.882
25.044
-1.838
TOTAAL BATEN
64.866
65.166
71.987
6.821
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES Inkomen Minimabeleid Mutatie voorzieningen
Inkomen Minimabeleid Mutatie voorzieningen
INHOUD
71
GEMEENTE AMERSFOORT
PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
10.497
10.227
5.705
4.522
Communicatie
8.523
9.997
8.371
1.626
Dienstverlening
0
0
0
0
4.987
4.766
4.694
72
24.007
24.990
18.770
6.220
24.007
24.990
18.769
6.221
160
160
1.660
-1.500
0
0
0
0
24.167
25.150
20.429
4.721
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES Inkomen
Werk TOTAAL SALDO SALDO PROGRAMMA 11 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES Toevoegingen reserves Ontrekkingen aan reserves SALDO PROGRAMMA 11 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
WAAR HEBBEN WE ONS GELD AAN UITGEGEVEN?
TOTAAL 90.756
EIGEN ORGANISATIE
3.352
GEMEENTELIJK MINIMABELEID
1.002
BEMIDDELING /SOLLICITATIEBEGELEIDING
41.411
KOSTEN IVM VERSTREKKING UITKERINGEN
13.769
VERSTREKKINGEN BIJSTAND VOORZIENING RIJKSBIJDRAGE WSW OVERIGE TOTAAL
INHOUD
893
DIVERSE UITKERINGEN
72
1.980 21.981 6.368 90.756
JAARVERSLAG 2013
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) TOELICHTING AFWIJKINGEN
(SUB)
TOTAAL
INKOMEN Hogere rijksbijdrage BUIG gesaldeerd met lagere overige opbrengsten Hogere uitkeringslasten bijstand en overige inkomensvoorzieningen (BUIG)
8,6
-4,1
4,5
SUB-TOTAAL
MINIMABELEID
Per saldo minder uitgaven Minimabeleid na toevoeging aan reserve t.b.v. vorming sociaal fonds
0,3
Extra uitgaven armoede- en schuldenproblematiek i.v.m. taakmutatie
-0,1
Diverse mee/tegenvallers
-0,1
0,1
SUB-TOTAAL
WERK
Lagere uitgaven re-integratie
1,0
Hogere rijksbijdrage Participatiebudget
0,5
Storting in de voorziening W-deel
-1,4
Hogere bijdrage in tekort RWA/Amfors
-0,3
0,5
-0,1
Lagere bijdrage reorganisatie Amfors Werkgeversdienstverlening (taakmutatie) Diverse mee/tegenvallers
0,1 0,1
SUB-TOTAAL
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 11
INHOUD
73
4,7
GEMEENTE AMERSFOORT
FINANCIËN EN BELASTINGEN
12 FINANCIËN EN BELASTINGEN (Bedragen x € 1.000) PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
3.705
4.506
8.996
-4.490
0
0
0
0
3.104
3.104
3.103
1
Geldleningen en beleggingen
11.705
11.405
13.017
-1.612
TOTAAL LASTEN
18.514
19.015
25.116
-6.101
BATEN EXCLUSIEF ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
4.545
4.489
8.831
4.342
154.009
154.860
154.700
-160
Belastingen en heffingen
56.253
56.253
56.396
143
Geldleningen en beleggingen
21.028
21.028
25.344
4.316
235.835
236.630
245.271
8.641
LASTEN EXCLUSIEF TOEVOEGINGEN AAN RESERVES Algemene baten en lasten Algemene uitkering gemeentefonds Belastingen en heffingen
Algemene baten en lasten Algemene uitkering gemeentefonds
TOTAAL BATEN
INHOUD
74
JAARVERSLAG 2013
PROGRAMMA
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/- REKENING
-840
17
166
-149
-154.009
-154.860
-154.700
-160
-53.149
-53.149
-53.293
144
-9.323
-9.623
-12.327
2.704
-217.321
-217.615
-220.155
2.540
-217.321
-217.615
-220.155
2.540
Toevoegingen reserves
11.816
15.544
15.593
-49
Ontrekkingen aan reserves
22.890
29.655
28.810
845
-228.395
-231.726
-233.372
1.646
SALDO EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES Algemene baten en lasten Algemene uitkering gemeentefonds Belastingen en heffingen Geldleningen en beleggingen TOTAAL SALDO SALDO PROGRAMMA 12 EXCLUSIEF MUTATIES RESERVES
SALDO PROGRAMMA 12 INCLUSIEF MUTATIES RESERVES
INHOUD
75
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING AFWIJKINGEN (bedragen x € 1.000.000,-; nadeel is -) (SUB)
TOTAAL
Fasering voorzieningen Vathorst
0,7
Saldo bedrijfsvoering MO
0,1
Saldo bedrijfsvoering SOB
0,8
Subsidies groei van de stad
0,1
-0,1
Onderhoud, beheer en exploitatie gemeentelijke eigendommen Boekwinst verkoop vastgoed
0,6
Pachten: hogere pacht door betalingsregeling voorgaande jaren
0,1
Onderuitputting kapitaallasten (Sportcomplex Hogekwartier + ABC school Liendert)
0,3
Overige verschillen
0,1
Bedrijfsvoeringsreserve SOB – lagere onttrekking door lagere lasten inhuur derden voor wettelijke herziening bestemmingsplannen (zie programma 7, Ruimtelijke ontwikkeling)
0,1
Onbenut gebleven stelpost onvoorzien incidenteel
0,1
Stelpost realistisch ramen (elders te realiseren)
-1,0
Stelpost blanco (nullijn salarissen
-0,5
Stelpost knelpunten
0,1
Onderuitputting (elders te realiseren)
-4,0
Taakstelling ombuigingen
-0,3
Onderuitputting kapitaallasten
1,4
Inhuur derden
0,3
Opleidingen
0,1
Assurantiebelasting en brandverzekering
-0,2
Projectadministratie FZ
0,5
Overige baten en lasten
0,5
Algemene uitkering gemeentefonds
-0,2
Reclame belasting
-0,1
INHOUD
76
JAARVERSLAG 2013
(SUB) OZB
0,2
Precariobelasting
0,1
Meevallende dividendopbrengsten
0,6
Bespaarde rende
0,3
Lage rente geld- en kapitaalmarkt
1,7
Lagere onttrekking reserve (wordt gecompenseerd bij SOB door lagere kosten Groen/Blauw en Wonen Boven Winkels) Onttrekking ter dekking kosten WWC De Birkt
-0,8
0,1
Afrondingsverschil
-0,1 1,6
TOTAAL AFWIJKING PROGRAMMA 12
INHOUD
TOTAAL
77
GEMEENTE AMERSFOORT
DUURZAAMHEID
PROGRAMMA DUURZAME ONTWIKKELING
3 Partnerprojecten De partnerprojecten – initiatieven van de stad (in het kader van duurzame ontwikkeling) – komen voort uit de behoeften en belangen van de partners. Partners zijn bereid te handelen en te investeren als het helder is dat het mede hun belang dient. De gemeente heeft binnen deze projecten een faciliterende rol, door bijvoorbeeld in uren of middelen een bijdrage te leveren. Partnerprojecten worden getrokken door de initiatiefnemer uit de stad.
Het programma Duurzame Ontwikkeling heeft als doel het transitieproces naar een duurzame samenleving te stimuleren. Vanuit het programma wordt ingezet op het ondersteunen van de beweging in de stad en het inzetten van (communicatie)instrumenten om dit te bewerkstelligen. Hierdoor verbinden, versterken en versnellen wij initiatieven in de stad. Naast het feit dat duurzaamheid steeds een vanzelfsprekender onderdeel wordt van alle beleidsprogramma’s, is ook in 2013 ingezet op een aantal integrale projecten om de beweging naar een duurzame stad te versterken. Voor de uitvoering van projecten is de gemeente niet altijd aan zet en werkt hiervoor samen met partners in de stad.
De samenwerking met partners uit de stad is een voortdurend proces. Door middel van rapportages wordt de raad op de hoogte gehouden van de voortgang van de projecten en van deze samenwerking. Begin 2014 heeft het college de rapportage van het programma Duurzame Ontwikkeling vastgesteld. De rapportage is te vinden op www.amersfoort.nl/4jaarduurzameontwikkeling
INZET Het programma is voorjaar 2011 van start gegaan. Jaarlijks stelt het college een uitvoeringsagenda vast. In deze agenda wordt de beweging naar een duurzaam Amersfoort zichtbaar in concrete projecten met partners in de stad.
DE LES UIT 2013 Het programma duurzame ontwikkeling heeft in de afgelopen vier jaar binnen de gemeentelijke organisatie gezorgd dat duurzaamheid onderdeel is geworden van afwegingen en beleidskaders. Met en in de stad hebben we laten zien dat samenwerking essentieel is om te komen tot een duurzame stad Amersfoort. Binnen deze samenwerking heeft ook de gemeente een duidelijke rol, die in de afgelopen jaren is verschoven naar een faciliterende rol. De intensieve samenwerking met initiatieven in de stad vraagt om zichtbaar maken en een langdurige inzet op deze relatie.
Binnen de projecten heeft de gemeente steeds een andere rol: 1 “Eigen huis op orde” Projecten vanuit “Eigen huis op orde” zijn projecten waarbij de gemeente voor 100% invloed op heeft. Het gaat om projecten waarbij de gemeente vanuit zijn eigen bedrijfsvoering en beleidsuitvoering 100% duurzame keuzes kan maken. 2 Instrumenteel of kaderstellend Projecten onder de kop “Instrumenteel en kaderstellend” zijn projecten waarbij vanuit de gemeente ondersteunende kaders worden opgesteld om duurzame initiatieven mogelijk te maken.
INHOUD
78
JAARVERSLAG 2013
AMERSFOORT 2.0
SAMENWERKEN Amersfoort wil anders samenwerken met de inwoners en bedrijven van de stad, met een open stijl die meer ruimte geeft aan de eigen kracht van burgers. Er wordt gestreefd naar een goede dienstverlening tegen lagere kosten en minder bureaucratie door minder regels en lagere administratieve lasten. We willen de gemeentelijke organisatie inrichten en faciliteren volgens de principes van Het Nieuwe Werken. Zo willen we de resultaten van de organisatie verder verbeteren en bovendien een bijdrage leveren aan duurzaam en bereikbaar Amersfoort.
WAT HEBBEN WE GEDAAN In Amersfoort 2.0 worden verschillende wensen uit het coalitieakkoord 2010-2014 samengebracht in één programma. Onze inzet richt zich op de gemeentelijke dienstverlening, ICT, huisvesting, personeelsbeleid, communicatie en participatie. In het programma worden deze zaken met elkaar verbonden. De acties lopen dus dwars door verschillende hoofdstukken van de begroting.
de komende periode de afhandeling van klantcontacten verder te stroomlijnen en professionaliseren, vooral via het Klant Contact Centrum. Ook gaan we onze digitale dienstverlening verder uitbouwen zodat méér producten en diensten 24/7 beschikbaar zijn en bijvoorbeeld vanuit huis kunnen worden afgenomen. De gemeentelijke organisatie wordt ingericht volgens de principes van Het Nieuwe Werken door de 3 G’s (Gebouw, Gegevens en Gedrag) in samenhang op te pakken.
Het toepassen van en experimenteren met 2.0 technieken. Amersfoort gaat door op de reeds ingeslagen weg: meer gebruik maken van social media, de kracht van (virtuele) netwerken en platforms, chat en webcare, nieuwe digitale participatievormen en het verder ontwikkelen van de digitale vaardigheden van de ambtelijke organisatie. Om de ambitie goede dienstverlening tegen lagere kosten waar te kunnen maken willen we zoveel mogelijk klantcontacten in één keer goed afdoen. Dat is prettig voor de klant en leidt tot lagere kosten voor de gemeente. Dit doen wij door
INHOUD
Het gemeentehuis is aan een renovatie toe. We willen deze renovatie combineren met een aanpassing van het inrichtingsconcept aan Het Nieuwe Werken en het gebouw kostenbewust verduurzamen. Dat kan op verschillende manieren, in totaal zijn zes verschillende scenario’s uitgewerkt: het is aan de gemeenteraad om daar een keuze in te maken. Het Nieuwe Werken vraagt daarnaast om passende ICT-voorzieningen (zodat medewerkers overal en altijd kunnen werken, bijvoorbeeld ook thuis) en daarnaast om zaken op het gebied van de bedrijfscultuur, aansturing en ‘gedrag’.
79
GEMEENTE AMERSFOORT
VATHORST
tot laagbouw, van rijtjeswoningen tot vrijstaande villa’s. Waar mogelijk is en wordt, bestaand groen ingepast in de diverse ontwikkelingen, vanuit duurzaamheidsperspectief en om direct al een volwassen groenstedelijke uitstraling te creëren. Vanwege de huidige marktomstandigheden is het woningbouwprogramma bijgesteld om zodoende beter aan te kunnen sluiten bij de huidige marktvraag. Er worden minder dure en meer goedkope en middel dure koopwoningen gerealiseerd. Daarnaast worden meer vrije kavels uitgeven. Ook het uitgiftetempo is vanwege de situatie op de woningmarkt aangepast. Was de gedachte enige jaren geleden nog dat Vathorst ‘klaar’ zou zijn rond 2018, nu gaan we uit van 2025. Deze aanpassingen zorgen er voor dat de oorspronkelijke inzet voor Vathorst overeind blijft, namelijk de ontwikkeling van een kwalitatief en gevarieerd woningbouwprogramma in een duurzame wijk met een sluitende grondexploitatie.
DE OPGAVE Werken aan Vathorst is een nieuw stadsdeel realiseren waar uiteindelijk ongeveer 25.000 Amersfoorters wonen, werken en leven. We zijn een heel eind op weg. Meer dan 2/3 van Vathorst is gerealiseerd. De opgave is nu ook het resterende deel het kenmerk van Vathorst “een wereld van verschil” mee te geven. Dat was en blijft de ambitie voor Vathorst. De feitelijke ontwikkeling van Vathorst is in handen van het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst (OBV), een publiek-private samenwerking (PPS) van de gemeente met een vijftal private partijen, verenigd in Vathorst Beheer.
In Vathorst worden in totaal bijna 10.000 woningen gerealiseerd, 7000 hiervan zijn inmiddels opgeleverd. De komende jaren liggen de grootste opgaven in de wijk De Bron en De Laak.
GELEERDE LESSEN UIT 2013 Het contract tussen gemeente en private partijen is eind jaren negentig gesloten in een periode van een optimistische kijk op de ontwikkeling van Vathorst. Weliswaar werden financiële risico’s voorzien, die echter als overzienbaar en beheersbaar werden gekenmerkt. De garantstelling voor de financiering door de gemeente werd daarom ook niet als extra risicovol gezien. De keus om de ontwikkeling van Vathorst op afstand te zetten past ook in dat beeld. De sterk verslechterde woningmarkt van de afgelopen jaren, met alle consequenties van dien voor de exploitatie en financiering van Vathorst en OBV, heeft de onevenwichtige risicoverdeling tussen beide contractpartners bloot gelegd. De contractuele
Vathorst bestaat uit 4 wijken; De Bron, De Laak, De Velden en Vathorst Centrum. Daarnaast ligt bijna midden in Vathorst ook het bestaande dorp Hooglanderveen. Iedere wijk binnen Vathorst heeft een ander karakter en een andere uitstraling. Om daarmee de wereld van verschil tot uiting te brengen. Het woningaanbod is sterk gevarieerd in type, prijs en uitstraling: van stedelijk tot aan dorps wonen, van wonen aan grachten tot aan wonen aan het Waterhart of aan een stadspark, van hoogbouw
INHOUD
80
JAARVERSLAG 2013
rechten en plichten laten echter geen ruimte om tot een herverdeling daarin te komen. De les die we daaruit leren is dat voor dit soort zeer langjarige, complexe en risicovolle ontwikkelingen andere vormen van samenwerking, zeggenschap en risicodeling nodig zijn. Voor Vathorst komt het er de komende jaren op aan, gegeven de publiek private samenwerking, de ontwikkeling scherp en van dichtbij te blijven volgen en zo nodig bij te sturen. Dat vraagt een continuering van de verscherpte bestuurlijke en ambtelijke inzet van de afgelopen jaren. Gedurende het hele jaar 2013 hebben we intensief overleg gevoerd met onze private partners in Vathorst. Het gezamenlijke doel hierbij was te komen tot een gezonde financiële uitgangspositie voor de realisatie van de nog resterende opgave in Vathorst. Er is momenteel weinig doorstroming op de woningmarkt waardoor het aantal woningverkopen lager ligt dan gepland. Daarnaast dalen ook de verkoopprijzen van woningen. Deze ontwikkelingen zorgen enerzijds voor minder inkomsten en anderzijds voor een lagere jaarlijkse gronduitgifte dan eerder gepland (meer kosten). Maatregelen waren nodig om een goed en realistisch uitzicht te hebben op de afronding van Vathorst, zowel in kwalitatieve als in financiële zin.
DE LESSEN UIT 2013 – Langlopende contracten tussen gemeente en private partijen dienen op onderdelen flexibel te kunnen meebewegen met ontwikkelingen in de markt – Vanaf begin gemeenteraad in positie brengen en rol geven
Een van de genomen maatregelen is het optimaliseren van kosten en opbrengsten en het treffen van een financiële voorziening. Daarnaast is voor de resterende woningen (ca. 3000) het programma bijgesteld aan de huidige woningmarkt. Gezamenlijk met de Vathorst Beheer partijen en het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst hebben we besloten om minder dure koopwoningen te realiseren en dit programma te verschuiven naar het goedkope en midden koopsegment. Ook zullen meer vrije kavels worden aangeboden en wordt het jaarlijkse productietempo aangepast.
Wat proces lastig maakt is: – Onevenwichtigheid in risicoverdeling als gevolg van bestaande contractuele kaders – Belangen individuele marktpartijen/ ondernemingen stonden boven het private aandeelhoudersbelang OBV
Met betrokken partijen hebben we ook nieuwe afspraken gemaakt over de wijze van samenwerking. Op veel punten hebben we een verbetering aan kunnen brengen waardoor risico’s beter te beheersen zijn en processen efficiënter kunnen verlopen waardoor de gebieds- en opstalontwikkeling optimaal op elkaar afgestemd zijn. Al deze maatregelen hebben geleid tot een sluitende grondexploitatie voor Vathorst en een solide financiële basis voor de toekomst. Toch blijven er financiële risico’s bestaan, alertheid op de financiële uitvoerbaarheid zal de komende jaren een punt van aandacht blijven. OPENING ABC-SCHOOL DE BRON
INHOUD
81
GEMEENTE AMERSFOORT
STADSHART
STADSHART
die de gemeente trekt, als projecten die door partijen uit de stad worden geleid. De agenda is een dynamisch document, partijen uit de stad kunnen aansluiten door initiatieven aan te dragen die passen binnen de gewenste ontwikkelingen.
Amersfoort heeft het regulier beleid waar mogelijk aangepast aan de ambities van het programma Stadshart. In toenemende mate zijn naast de initiatieven uit de stad ook gemeentelijk beleid ingezet in lijn met de ambities van het Stadshart. Daarbij kan het gaan om de inzet van kunst in de openbare ruimte of bijvoorbeeld de locaties waar evenementen plaatsvinden.
Daarnaast heeft de gemeente initiatieven ondersteund en aangejaagt. Om initiatieven ook financieel te ondersteunen, is een ‘matching fund’ beschikbaar. Uit dit fonds kunnen projecten die grotendeels door derden worden gefinancierd, rekenen op een bijdrage van de gemeente.
De agenda Stadshart is opgesteld als verzameldocument van allerlei projecten die aansluiten bij het programma. Deze agenda bevat zowel projecten
INHOUD
82
JAARVERSLAG 2013
JEUGD
ALGEMEEN In een kind- en gezinsvriendelijke omgeving doet en telt iedereen mee. Een dergelijk omgeving maakt meedoen, meedenken en meebeslissen mogelijk en daagt daartoe uit. Dit vraagt voor jong en oud ruimte voor opgroeien en ontplooien. En een beroep op iedereen tot het (naar eigen vermogen)leveren van een bijdrage. Uitgangspunt is dat voor jeugdigen hun woonplaats een goede plek is om op te groeien. Daarbij moeten zij kunnen rekenen op de (lokale) gemeenschap (samenleving en overheid), voldoende goede basisvoorzieningen en een adequate zorgstructuur. Samen bieden ouders en de gemeenschap zo de voor de kinderen en jeugdigen gewenste en noodzakelijke ruimte voor en ondersteuning bij het spelen, het leren, het experimenteren, het ontplooien, het presteren en het participeren. De overheid en samenleving gezamenlijk bieden ondersteuning in de vorm van diensten en voorzieningen om de recreëren, te leren, te socialiseren etc. OPENING HOCKEYCLUB EEMVALLEI
WAT HEBBEN WE BEREIKT Ook in het derde jaar van Operatie Amersfoort Jong II zijn activiteiten uitgevoerd, gericht op de verbetering van de samenwerking tussen de verschillende beleidsterreinen. We komen in 2014 met een plan, waarin Operatie Amersfoort Jong, inclusief de Lokaal Educatieve Agenda (LEA) en een beleidskader Jeugd(zorg) worden geïntegreerd. In 2014 gaan we verder met de voorbereiding op de decentralisatie jeugdzorg. Wij beogen een beweging op gang te brengen naar een betere en goedkopere zorg voor de jeugd. Een beweging van o.a. aanbod- en systeemgericht naar vraag- en mensgericht, van problematiseren naar ontzorgen en normaliseren. De zorg en bescherming is in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van ouders of verzorgers. Daar waar ouders/verzorgers onvoldoende hun verantwoordelijkheid (kunnen) nemen bieden gemeenten en instellingen aanvullende ondersteuning of zorg waarbij de inzet van de sociale context wordt
INHOUD
benut. Daar waar de veiligheid van het kind in het geding is, worden ouders/ verzorgers gemotiveerd en eventueel gedwongen om mee te werken. De aanpak van problemen is niet vrijblijvend. Bij tegenstrijdige belangen tussen ouders en kinderen staat het belang van het kind voorop en wordt ingegrepen, zo nodig met een kinderbeschermingsmaatregel . Deze ambitie heeft zich vertaald in de door de Raad vastgestelde leidende principes en vertrekpunt en een basisorganisatiestructuur. De leidende principes en vertrekpunt vormen de basis van waaruit de verdere voorbereiding op de decentralisatie van de zorg voor jeugd vorm gegeven wordt. Daarnaast zal in 2014 het in 2013 vastgestelde regionale Transitiearrangement Jeugd verder uitgewerkt worden. Inmiddels werken we met 8 wijkteams. In 2014 nemen we besluiten over het definitieve aantal wijkteams, de samenstelling etc.
83
GEMEENTE AMERSFOORT
TIJDENS DE AVONDVIERDAAGSE ORGANISEERDE B.SLIM EEN WEDSTRIJD GEZOND SNOEPEN’
schoolverlaten zijn belangrijke onderwerpen die een directe link hebben met het de thema’s die binnen de LEA centraal worden gesteld. De LEA maakt deel uit van Operatie Amersfoort Jong II en wordt in het verlengde van dit programma uitgewerkt voor het thema ‘Jeugd op school’.
Tevens hebben we op een groot aantal vraagstukken richtinggevende antwoorden gevonden, die we in 2014 verder moeten uitwerken. Het betreft onderwerpen als kwaliteitsborging, cliëntenparticipatie, kennisontwikkeling- en behoud, uitwerking eigen kracht en basiszorgstructuur en de verbinding met de SAVEteams en veiligheid. Veel vraagstukken worden samen met de regio en in relatie tot andere decentralisaties opgepakt. Belangrijk onderdeel van de decentralisaties is, naast de transitie, de transformatie, waaraan de komende jaren verder vorm gegeven moet worden.
Vanaf 2013 is het peuterspeelzaalwerk afgeschaft en wordt voorschoolse educatie aangeboden door drie kinderopvangorganisaties in de stad die hiertoe subsidie ontvangen van de gemeente. De voorschoolse voorzieningen zijn zodanig over de stad verspreid dat er voldoende aanbod is voor de doelgroepkinderen. We hanteren een brede doelgroepdefinitie, die niet alleen is gebaseerd op de gewichtenregeling maar ook aansluit bij de risicosignalering van de jeugdgezondheidszorg. Door de VVE-peuterspeelzalen om te zetten naar plekken binnen de kinderdagopvang, vallen zij onder de Wet Kinderopvang en kunnen werkende ouders in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Voor niet-werkende ouders en gezinnen met eenverdieners die vallen binnen de doelgroep, worden 310 plekken gesubsidieerd. Daarnaast vult de gemeente de bijdrage aan van ouders met doelgroepkinderen die vanwege hun inkomen niet de maximale kinderopvangtoeslag ontvangen.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN Om de ambities ten aanzien van het onderwijsbeleid uit te werken, is in de Lokale Educatieve Agenda (LEA) samen met de partners in het veld afgesproken waar de komende jaren inhoudelijk op wordt ingezet, wat de gemeente en partners willen bereiken en wie waar verantwoordelijk voor is. Het thema zorg staat voor de onderwijspartners hoog op de agenda de komende jaren. Met name de invoering van het passend onderwijs, de veranderde wet- en regelgeving voor de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en de blijvende aandacht voor het voorkomen van voortijdig
INHOUD
84
JAARVERSLAG 2013
afhankelijkheidsrelaties. De Wet Meldcode geldt voor alle vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Hieronder valt ook seksueel geweld, vrouwelijk genitale verminkingen (meisjesbesnijdenis), eergerelateerd geweld en ouderenmishandeling. De meldcode is een vijfstappenplan waarin staat wat een professional het beste kan doen bij een vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling. Doel van de meldcode is om huiselijk geweld en kindermishandeling meer dan nu vroegtijdig te signaleren, zodat een passende aanpak kan worden ingezet. De voorbereidingen voor de integratie van het AMK en het Steunpunt Huishoudelijk Geweld hebben in 2013 plaatsgevonden en worden in 2014 geïmplementeerd.
Kinderen en jongeren van 5 t/m 17 jaar vallen onder de leerplichtwet, waaronder de kwalificatieplicht (16- en 17 jarigen). Verzuimmeldingen komen binnen via het landelijk verzuimloket, maar scholen kunnen ook proactief advies inwinnen bij leerplicht. Leerplicht werkt preventief, curatief en repressief, afhankelijk van de individuele situatie van het verzuimende kind/ zijn ouders. Leerplicht levert bijdragen aan de Zorgadviesteams van alle relevante onderwijsvormen. Leerplicht geeft samen met de Individuele Leerlingenbegeleiding van Sovee (1 2-18 jaar) in het voortgezet- en het Trajectbureau Opleiding & Werk (16 - 23 jaar) in het middelbaar beroepsonderwijs, invulling aan de wettelijke gemeentelijke taken. Verder worden de mogelijkheden onderzocht om de leerplichtfunctie te regionaliseren.
Het programma B.Slim beweeg meer, eet gezond is een landelijk erkend programma waarin publieke en private partijen samenwerken. Het gezondheidsbeleid is effectief door de samenwerking met andere partners in de stad, waarbij iedereen de B.Slim boodschap uitdraagt. De samenwerking met private partners zoals Friesland Campina is uitgebreid met zes lokale ondernemers die in het laatste weekend van januari 2013 The Power of Food hebben georganiseerd. Hierbij ging het bestuur 24 uur aan tafel om aandacht te vragen voor eerlijk, gezond eten en bewegen. Voor deze eet-marathon zijn zij gesponsord door Amersfoorters en ondernemers. De totale opbrengst van €13.000,- heeft het bestuur beschikbaar gesteld aan B.Slim. Met deze middelen zijn jeugdactiviteiten zoals loopclinics op scholen voor voortgezet onderwijs georganiseerd in de aanloop naar de Cityrun.
In het onderwijs is een zelfde ontwikkeling te zien als bij de jeugdzorg. In het Passend Onderwijs krijgen scholen vanaf augustus 2014 een zorgplicht die inhoudt dat alle leerlingen een zo goed mogelijk onderwijsaanbod krijgen op de school van aanmelding of een andere school in de regio. Daarmee is het passend onderwijs onderdeel van de decentralisatie en dus één van de actoren naast de andere (zorg)aanbieders. Daarmee komen er meer taken naar de gemeente. De samenhang in dit aanbod en samenwerking op operationeel niveau moet verder vorm krijgen in samenspraak met de partners die zich bezig houden met jeugd en onderwijs. De gemeente blijft investeren in het stimuleren van jongerenparticipatie. Jongerenparticipatie is geen doel op zich, maar een middel om jongeren te bereiken en te betrekken. In 2013 is een enquête gehouden, waarin gevraagd is hoe en of jongeren betrokken willen worden bij activiteiten en beleid/ Begin 2014 is een bijeenkomst georganiseerd, waarin een start is gemaakt met de uitwerking van de resultaten. De jeugdoverlast wordt aangepakt conform de landelijke ‘Beke-methodiek’, een methodiek die maatregelen omvat gericht op jeugdgroepen, de buurt, het gezin en de individuele jongere. De groepsaanpak vormt het operationele kader waarbinnen het jeugd- en veiligheidsbeleid concreet vorm krijgt door middel van concrete interventies, activiteiten en projecten. In de Wet Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld wordt vastgelegd dat professionals in de gezondheidszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning, onderwijs, kinderopvang en justitie verplicht zijn om met een meldcode te gaan werken wanneer ze beroepshalve te maken hebben met een signaal geweld in
INHOUD
85
GEMEENTE AMERSFOORT
AMERSFOORT VERNIEUWT INLEIDING
FYSIEK PROGRAMMA
De gemeente heeft uitvoering gegeven aan het programma Amersfoort Vernieuwt 2011-2014. Naast het reguliere werk is er vanuit Amersfoort Vernieuwt met een “plus” ingezet op de thema’s wonen, veiligheid, onderwijs en wijkeconomie (werk). Er heeft een monitoring van de gestelde doelstellingen plaatsgevonden door een tweede meting van Amersfoort Vernieuwt.
HOGEKWARTIER Aan weerszijden van de Hogeweg ontwikkelen woningcorporatie de Alliantie en de gemeente het grootste project van Amersfoort Vernieuwt. Hier komen in de toekomst circa 800 nieuwe woningen en een nieuw sportcomplex. In 2013 zijn een aantal belangrijke mijlpalen bereikt en zijn de werkzaamheden in volle gang. Om te voorkomen dat de Hogeweg het Hogekwartier door midden snijdt, is een viaduct aangelegd. Deze dwarsverbinding zorgt ervoor dat bewoners eenvoudig en veilig van de ene wijk naar de andere kunnen komen. Om het viaduct te kunnen aanleggen is een deel van de Hogeweg verdiept; het verkeer rijdt daar door een tunnel. De nieuwe situatie zorgt voor een betere en veilige doorstroming van het verkeer en daarmee een betere bereikbaarheid van de stad. Voor de aanleg van het viaduct is Europese subsidie verleend. In 2012 heeft de Europese aanbesteding plaatsgevonden voor de civiele werkzaamheden. In juni 2012 is gestart met de uitvoering van de werkzaamheden. De Hogeweg is toen gedeeltelijk afgesloten en voor automobilisten, fietsers en voetgangers zijn verkeersomleidingen gemaakt. In het najaar van 2013 is de Hogeweg weer opengesteld. Het autoverkeer rijdt inmiddels weer onder het nieuwe viaduct door.
WONINGBOUW EN HUIS VAN BARTELS In 2013 is gestart met het bouwrijp maken van het Eerste Kwartier van het Hogekwartier. De Alliantie bouwt in deze eerste fase van de woningbouw 90 woningen; 42 in de sociale huur en 48 koopwoningen en een hostel van het Leger des Heils. Aan de Hogeweg is in 2013 het Huis van Bartels geopend. Het huis dient als thuishaven van bewoners uit de omliggende wijk. Met verschillende activiteiten georganiseerd door vrijwilligers uit de buurt, wordt de sociale samenhang tussen de oude en nieuwe wijk bevorderd.
STARTENDE ONDERNEMER MUSTAFA YILMAZ MET ZIJN MEDEWERKERS VOOR ZIJN STARTERSRUIMTE’
INHOUD
86
JAARVERSLAG 2013
SPORTCOMPLEX De gemeenteraad heeft op 9 juli 2013 een besluit genomen over het programma van eisen voor het Sportcomplex Hogekwartier. Dat heeft geleid tot de start van het aanbestedingstraject per 16 juli 2013. In de 2e helft 2014 zal het winnende ontwerp bekend zijn.
PROGRAMMA SOCIAAL EN WIJKECONOMIE In het sociale programma is een belangrijk uitgangspunt dat met ‘het aanbod’ vanuit de partners van AV wordt aangesloten op het initiatief dat bewoners zelf nemen. De wijkagenda’s die in 2012 door bewoners en werkers in de wijk zijn opgesteld, bepalen voor een belangrijk deel de focus van de inzet. Dit onderdeel van het AV-programma wordt inmiddels vrijwel geheel gedekt uit reguliere middelen. Een paar voorbeelden uit de AV-wijken: het wijkcentrum Klokhuis in Randenbroek de culturele huiskamers in de Groene Stee van Liendert Kruiskamp Onderneemt Wijkeconomie gaat over het faciliteren van mensen in het ontwikkelen van hun eigen kansen op sociaaleconomisch terrein. Concrete voorbeelden hierbij zijn: het stimuleren en begeleiden van werklozen naar een baan in loondienst, het ontwikkelen van ondernemerspotentie bij potentiële ondernemers en het ondersteunen van actieve ondernemers in de buurt. Een greep uit de inspanningen in 2013:
HOGEWEG-BUURTAS IN VOGELVLUCHT. DE BUURTAS IS DE BRUG DIE LIENDERT EN SCHUILENBURG VERBINDT
– De Plaatsen In de wijk Schothorst, De Plaatsen, is in 2013 gestart met het experiment zelfbeheer. Het doel van het experiment is om de bewoners te stimuleren richting zelfstandig ondernemerschap door beheertaken door buurtondernemers uit te laten voeren. Zo kan bijvoorbeeld met het schoonmaakbudget van de woningcorporaties een buurtondernemer met een eigen schoonmaakbedrijf de schoonmaak uitvoeren.
– AV Werkpunt Vanuit het AV Werkpunt in Liendert is in 2010 de coördinatie opgepakt over de startersruimten in Havikshorst. Daarnaast is AV Werkpunt een inspirerend verbindingspunt waar activiteiten op wijk-en buurtniveau op elkaar worden afgestemd. – Startersruimte Havikshorst In 2013 is het aantal startersruimten uitgebreid van 5 naar 12. Er is veel belangstelling voor de ruimten. Van deze 41 aanmeldingen (tot half november 2013) hebben 8 prospects een ondernemingsplan ingediend bij het Ondernemersloket. Zeven daarvan zijn inmiddels als ondernemer gestart. – Het Ondernemersloket Het Ondernemersloket bestaat uit gevestigde ondernemers, die op vrijwillige basis starters begeleiden en coachen. Zo screenen zij bijvoorbeeld ondernemersplannen.
INHOUD
DE LESSEN UIT 2013 Uit de eerste resultaten van de 2-jaarlijkse meting (heeft eind 2013 plaats gevonden) blijkt dat de investeringen in de AV-buurten nog steeds leiden tot goede cijfers voor de buurten. Hieruit leren wij dat langdurige en integrale aandacht voor een duurzame ontwikkeling van buurten zorgt. Zelfs in een tijd van economische recessie gaan de cijfers voor de buurten niet achteruit.
87
GEMEENTE AMERSFOORT
RESULTATEN AMERSFOORT VERNIEUWT
AMERSFOORT VERNIEUWT
Bewoners, organisaties, de Alliantie, Portaal en gemeente Amersfoort verbeteren buurten.
Amersfoort Vernieuwt verbetert buurten. Bewoners, organisaties, woningcorporaties en gemeente steken samen energie in prettig en veilig wonen, werken en leven in buurt en wijk. Gemeente en corporaties investeren in totaal 400 miljoen in de verbetering van buurten verdeeld over verschillende projecten. Deze projecten zijn bij de start van het programma in 2007 samen met bewoners bedacht. In totaal gaat het om 130 projecten en sociale activiteiten (uit de originele wijkplannen van 2007). Alle informatie over gerealiseerde projecten en geplande activiteiten leest u op onze website www.amersfoortvernieuwt.nl
Liendert Rustenburg Randenbroek Schuilenburg De Koppel Kruiskamp
RAPPORTCIJFERS DAT BEWONERS GEVEN VOOR HUN BUURT/WOONOMGEVING 8 7
7,4 7,2 7,3 7,3
6
7,3 7,3
6,1
7,6 7,7 6,7
6,3 6,2 6,4
7,1
6,9
7,1
7,1 6,2
6,4 6,3
6,6
7,4 6,8
6,6
6,7 6,8 6,7 6,3
5 4 3 2 1 0
INHOUD
’07 ’09 ’11 ’13
’07 ’09 ’11 ’13
’07 ’09 ’11 ’13
’07 ’09 ’11 ’13
’07 ’09 ’11 ’13
’07 ’09 ’11 ’13
Amersfoort
Liendert
Rustenburg
Randenbroek
Schuilenburg
De Koppel
88
’07 ’09 ’11 ’13
Kruiskamp
JAARVERSLAG 2013
WONEN
ONDERWIJS
“In Randenbroek-Zuid worden tussen 2012 en 2016 279 nieuwe koop- en huurwoningen gebouwd. Het aanbod varieert van eengezinswoningen tot appartementen. Daarnaast zijn er ook vrije kavels te koop. De woningen van de eerste fase zijn in 2013 opgeleverd. Deze wijk was vroeger nogal vervallen, geen plek waar je snel zou gaan kijken. Nu zijn het fijne huizen, goed opgeleverd ook, de sfeer is heel positief…”
Het nieuwe schoolgebouw in Liendert biedt plek aan 2 groepen voor de peuterschool, 9 groepen voor basisschool De Wiekslag en 6 a 7 groepen voor basisschool De Windroos. Het schoolplein wordt tevens ontmoetingsplein voor de buurt. Over de inrichting hiervan hebben in 2013 leerlingen en buurtbewoners meegedacht in workshops. De school en het plein zijn in 2015 klaar. Met nog twee andere kinderen uit de klas werd ik gekozen voor de leerlingenwijkraad die heeft meegedacht over de inrichting van het plein.
Binnen Amersfoort Vernieuwt worden in totaal 2000 nieuwe woningen gebouwd, 900 gesloopt en 1500 gerenoveerd. Alle gerenoveerde woningen krijgen door de renovatie een hoger energielabel waardoor ze energiezuiniger zijn.
3
niewe scholen Het aantal nieuwe Scholen binnen het totale programma is drie: Vlindervallei in Kruiskamp, de ABC-school in Liendert en 't Spectrum in Schuilenburg.
2000 nieuwe woningen
WIJKECONOMIE VEILIGHEID “In mijn winkel op het Neptunusplein hoor ik steeds meer positieve geluiden. Met elkaar hebben we veel gedaan aan het verbeteren van veiligheid, surveillanten, wijkagenten, buurtcoaches, alcoholverbod op het plein, van alles, totale samenwerking. Wij hebben als winkeliers de 06 nummers van de wijkagenten en kunnen ze altijd bellen. Het is veel rustiger op straat. Op een bepaald moment waren we zelfs de veiligste buurt van Amersfoort! Ik krijg nu mensen in de winkel die destijds zijn verhuisd en die nu zeggen: was ik maar nooit weggegaan.”
Tot en met 2013 investeren gemeente en corporaties Portaal en de Alliantie jaarlijks 130.000 euro in wijkeconomie. Concrete voorbeelden hierbij zijn: het stimuleren en begeleiden van werklozen naar een baan in loondienst, het ontwikkelen van ondernemerspotentie bij potentiële ondernemers en het ondersteunen van actieve ondernemers in de buurt. In 2013 is het aantal startersruimten uitgebreid van 5 naar 12. Er is veel belangstelling voor de ruimten. In 2013 zijn 7 nieuwe ondernemers gestart.
tot en met 2013 46 startende ondernemers begeleid
INHOUD
89
GEMEENTE AMERSFOORT
ZICHTBARE RESULTATEN Uitvoeren programma Amersfoort Vernieuwt Lemaire, nieuwbouw in Kruiskamp Randenbroek-Zuid driehoek, sloop en nieuwbouw Start gebiedsontwikkeling ABC-school Liendert en woningbouw, bestemmingsplanprocedure en participatie wijkplein Waterwingebied, afronding en opening van recreatie en natuurpark met natuurspeelplaats Orion, nieuwbouw in Kruiskamp-Koppel inclusief inrichting van openbare ruimte Ganskuyl, stedenbouwkundig plan en bestemmingsplan Renovatie flats de Horsten in Liendert Start sloop en nieuwbouw Liendertseweg Operaplein, stedenbouwkundig plan Hogekwartier, woningbouw, viaduct en verdieping Hogeweg, sportcomplex (zie de informatie hierboven bij ‘uitgelicht’) Jeruzalem/Jericho, ontwikkelen van visie in samenspraak met bewoners Wijkeconomie, startersruimten, AV-werkpunt, ondernemersloket, De Plaatsen (zie de informatie hierboven bij ‘uitgelicht’) Aanpak leefomgeving Kruiskamp, Liendert en Soesterkwartier afgerond
INHOUD
in uitvoering
niet uitgevoerd
90
JAARVERSLAG 2013
LIENDERT EN RUSTENBURG PROJECTEN
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
Sociaal programma
819
184
0
184
819
Budget AV-programma
ABC-school Liendert
77
779
359
420
436
RSV, budget AV, WWI 40+
1.000
0
0
0
1.000
De Horsten
208
192
0
192
208
TOTAAL
2.104
1.155
359
796
2.463
ABC-school Rustenburg
DEKKINGSBRON
RSV WWI 40+
RANDENBROEK EN SCHUILENBURG PROJECTEN
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
1.064
0
0
0
1.064
Budget AV-programma
300
500
0
500
300
Fonds stedelijk bouwen en wonen
Operaplein
0
0
0
0
0
TOTAAL
1.364
500
0
500
1.364
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
1.103
25
0
25
1103
Studiecentrum de Roef/ Vlindervallei
206
0
0
0
206
Provincie Utrecht
Winkelcentrum Neptunusplein
200
0
0
0
200
Provincie Utrecht
Ondergrondse afvalcontainers Vlindervallei
36
0
0
0
36
1.545
25
0
25
1.545
Sociaal programma Randenbroek Zuid (geluidsscherm)
DEKKINGSBRON
RRI
KRUISKAMP PROJECTEN
Sociaal programma
TOTAAL
INHOUD
91
DEKKINGSBRON
Budget AV-programma/ GSB
LNV
GEMEENTE AMERSFOORT
HOGEKWARTIER PROJECTEN
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
DEKKINGSBRON
Zwembad
522
1.500
1.605
-105
2.127
Verkoop sporthal, huidige exploitatie zwembad, RSV, Overig
TOTAAL
522
1.500
1.605
-105
2.127
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
Ganskuijl/Schothorst/ leefbaarheid/veiligheid
19
-
-
-
19
Eigen kracht
50
50
50
-
100
702
700
697
3
1.399
RRI
Bijdrage Openbare Ruimte en gebouwd parkeren
4.724
867
239
628
4.963
ISV-BLS, RRI
Tekort bijdrage Openbare Ruimte en gebouwd parkeren
-
-
-
-
-
1.925
260
226
34
2.151
-
-
-
-
-
AV-teams
2.529
-
-
-
2.529
TOTAAL
9.949
1.877
1.212
665
11.161
OVERIGE PROJECTEN PROJECTEN
Waterwingebied
Wijkeconomie
Projectgebieden
INHOUD
92
DEKKINGSBRON
reserve AV sociaal
taakmutatie
RRI, corporaties, WWI 40+, Min EZ, reserve AV Sociaal Ganskuijl, Soester kwartier, Plaatsen en Koppel WWI 40+, AV budget, Reserve AV sociaal
JAARVERSLAG 2013
PROJECTORGANISATIE PROJECTEN
SOB MO
Bijdrage bezuinigingsoperatie 2010
TOTAAL
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
3.409
250
45
205
3.454
265
0
0
0
265
0
0
0
0
0
3.674
250
45
205
3.719
DEKKINGSBRON
AV-sociaal, RRI Programma Zorg, welzijn en wijkontwikkeling Herschikking budgetten
INVESTERINGEN NAAR DEELPROGRAMMA PROJECTEN
T/M 2012
RAMING 2013
REALISATIE 2013
VERSCHIL RAMING REALISATIE
GEREALISEERD T/M 2013
Fysiek
9.135
2.317
981
1.336
10.116
Sociaal
8.098
2.730
2.013
716
10.111
Economie
1925
260
226
34
2.151
19.158
5.307
3.220
2.087
22.378
TOTAAL
DEKKINGSBRON
NOOT Het Tekort bijdrage Openbare Ruimte en gebouwd parkeren is ontstaan omdat de gemeente, in het kader van de financiële afspraken op hoofdlijnen Amersfoort Vernieuwt, de verplichting aangegaan is om bij te dragen aan de kosten van de aanleg van openbare ruimte en gebouwde parkeeroplossingen in Amersfoort Vernieuwt. Het tekort, dat geraamd was op €1,8 miljoen, kan vanwege vertraagde fasering en vanwege het benutten van beschikbare middelen vanuit Randenbroek Zuid naar beneden bijgesteld worden naar €1,3 mln. Dit tekort doet zich naar verwachting mogelijk voor vanaf 2019. Dit tekort kan verder verlaagd worden als blijkt dat De Alliantie geen volledige aanspraak maakt op de subsidie voor het gebouwd parkeren (à € 4,1 miljoen).
INHOUD
93
GEMEENTE AMERSFOORT
LOKALE LASTEN
WAT HEBBEN WE BEREIKT
een besluit van de raad. Bij de afvalstoffenheffing en rioolheffing geldt dat er als gevolg van de afschaffing van de egalisatiereserves een teruggaaf van respectievelijk € 0,833 mln. en € 0,05 mln. heeft plaatsgevonden. Daardoor waren de twee heffingen technisch niet kostendekkend.
De woonlasten zijn voor huurders gemiddeld met 0,4% gedaald, voor eigenaren met 6,0% gestegen. Voor bedrijven stegen de lasten licht, ongeveer 1,5%. Voor het jaar 2013 is ervoor gekozen de woonlasten terug te brengen naar het niveau 2010. Dat betekent, los van de inflatiecorrectie, een gemiddelde verhoging van de woonlasten van ongeveer € 30. (Inclusief inflatiecorrectie € 35). De verhoging is opgenomen in de OZB, waardoor deze met 14,5% is gestegen. Voor bedrijven lag de stijging op 2%.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN De aanslagen zijn binnen de wettelijke termijn en de met de raad afgesproken termijn verzonden, te weten met dagtekening 31 januari 2013.
De rechten en bestemmingsheffingen zijn zoveel mogelijk kostendekkend vastgesteld. Daarop zijn vier uitzonderingen. De leges voor reisdocumenten zijn niet kostendekkend, omdat er wettelijk vastgestelde maximumtarieven gelden. Ook de leges voor evenementen zijn niet kostendekkend, dit volgens
INHOUD
Bezwaren zijn (ruim) binnen de wettelijke termijn afgehandeld. De beroepen zijn afgehandeld binnen de door de gerechtelijke instantie gestelde termijn. De meest ruime kwijtscheldingsmogelijkheden zijn gehanteerd, dus ook voor de privéaanslag van ondernemers.
94
JAARVERSLAG 2013
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2009
2010
2011
2012
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
EFFECTINDICATOREN Lastenontwikkeling eenpersoonshuishoudens (eigenaren/bewoners)
Gemeentelijk jaarverslag
-2,0%
-0,3%
-2,1%
-0,6%
+6,2%
+6,2%
Lastenontwikkeling meerpersoonshuishoudens (eigenaren/bewoners)
Gemeentelijk jaarverslag
-2,3%
-0,4%
-4,0%
-0,9%
+5,7%
+5,7%
Lastenontwikkeling bedrijven (eigenaren/gebruikers)
Gemeentelijk jaarverslag
+0,9%
+0,3%
+0,8%
+1,4%
+1,5%
+1,5%
Kostendekkendheid afvalstoffenheffing
Gemeentelijk jaarverslag
100,2%
98,2%
93,0%
94,7%
93,3%
93,2%
Kostendekkendheid rioolrecht/ rioolheffing
Gemeentelijk jaarverslag
98,6%
100%
100%
100%
99,5%
99,7%
In bovenstaande tabellen is kernachtig weergegeven welke doelstellingen, die voortvloeien uit en in lijn zijn met het coalitieakkoord, wij ter zake van de gemeentelijke belastingen en heffingen hadden in 2013 en wat daarvan de realisatie is.
ALGEMEEN
In 2013 zijn, voorafgaand aan de aanslagoplegging 2014, voormeldingen verstuurd aan ongeveer 6.000 eigenaren van woningen. Bij een voormelding wordt de berekende WOZ-waarde al vóór de aanslagoplegging bekend gemaakt, waarbij de eigenaar via een DigiD-inlog in een internetomgeving kan beoordelen op basis van welke gegevens de waarde tot stand is gekomen. Via de site kan op de waarde, als ook de daaraan ten grondslag liggende gegevens, worden gereageerd. De voormelding moet ervoor zorgen dat het aantal bezwaarschriften afneemt en het begrip en de transparantie ten aanzien van de waardebepaling toeneemt. Amersfoort participeert in dit kader in een pilot van een vijftal gemeenten, waaronder Tilburg.
De aanslagen gemeentelijke belastingen/WOZbeschikking zijn op 31 januari 2013 aan de eigenaren en gebruikers van woningen en niet-woningen bekend gemaakt. De Wet WOZ verlangt verzending door de gemeente binnen acht weken na aanvang van het kalenderjaar. Het betrof een WOZ-waarde naar peildatum 1 januari 2012. De waardeontwikkeling van de woningen was tussen de peildatum en de vorige peildatum (1 januari 2011) gemiddeld -4,4%. Bij nietwoningen lag de waardeontwikkeling gemiddeld op -5,8%. Feitelijk gaat het dus om de waardeontwikkeling in 2011. Niet eerder was de waardedaling zo fors. Tegen de waardebeschikkingen zijn 2.093 bezwaren binnengekomen (op 72.873 beschikkingen). Dat is 2,87%. De bezwaarschriften waren vóór de wettelijke termijn van 31 december 2013 afgehandeld. De Waarderingskamer, wettelijke toezichthouder op de uitvoering van de Wet WOZ, heeft in 2013 voor het zesde achtereenvolgende jaar aan Amersfoort het oordeel ‘goed’ gegeven. De WOZ-waarde wordt niet alleen gebruikt voor de gemeentelijke OZB, en in Amersfoort ook de rioolheffing, maar ook voor de watersysteemheffing (waterschap), eigenwoning forfait inkomstenbelasting, verhuurdersheffing, erfbelasting, hypotheekaanvragen etc.
INHOUD
WOONLASTEN In 2013 zijn de woonlasten in Amersfoort voor het eerst in jaren gestegen. Als maatregel in het kader van de bezuinigingen zijn de woonlasten teruggebracht op het niveau 2010. De woonlasten waren toen gemiddeld per huishouden € 30,- hoger. De daling van de woonlasten de afgelopen jaren werd met name veroorzaakt door een daling van de kosten voor afvalinzameling en -verwerking. Het had in lijn gelegen de verhoging van
95
GEMEENTE AMERSFOORT
Volgens het Centrum voor Onderzoek van de Economie van Lagere Overheden (Coelo) van de Rijksuniversiteit Groningen is Amersfoort van de grote steden in 2013 de achtste goedkoopste stad. In het onderzoek zijn de 35 provinciehoofdsteden en 90.000+ steden opgenomen. Wanneer het om alle gemeenten in Nederland gaat is Amersfoort op plaats 40 van de 429 (inclusief stadsdelen) te vinden, waarbij de nummer 1 de goedkoopste is.
de lasten dan ook daar te laten plaatsvinden, ware het niet dat voor de afvalstoffenheffing een opbrengst norm geldt. De opbrengst mag niet hoger zijn dan de kosten. De enige mogelijkheid om de woonlasten op het niveau 2010 terug te brengen was verhoging van de OZB. Daardoor is de verhoging van de woonlasten terechtgekomen bij eigenaren van woningen. Huurders van woningen betalen geen OZB en zijn derhalve ontzien. Voor bedrijven geldt dat er geen verhoging van de OZB heeft plaatsgevonden. Zij hebben immers nooit geprofiteerd van een lastendaling, omdat zij geen afvalstoffenheffing betalen. In onderstaand overzicht is per categorie aangegeven van welke lastenontwikkeling gemiddeld genomen sprake was.
ONTWIKKELING WOONLASTEN Bij de bepaling van de gemiddelde woonlasten is uitgegaan van een WOZ-waarde van € 231.000, zijnde de gemiddelde WOZ-waarde van een woning in Amersfoort.
EENPERSOONSHUISHOUDENS
2012
2013
0
0
47
46
Afvalstoffenheffing
173
173
Lasten huurders
220
219
OZB-eigenarendeel
236
270
58
57
514
546
2012
2013
0
0
47
46
Afvalstoffenheffing
223
223
Lasten huurders
270
269
OZB-eigenarendeel
236
270
58
57
564
596
OZB-gebruikersdeel Rioolheffing-gebruikersdeel
Rioolheffing-eigenarendeel
LASTEN EIGENAREN/BEWONERS
MEERPERSOONSHUISHOUDENS
OZB-gebruikersdeel Rioolheffing-gebruikersdeel
Rioolheffing-eigenarendeel
LASTEN EIGENAREN/BEWONERS
INHOUD
96
-0,4%
+6,2%
-0,4%
+5,7%
JAARVERSLAG 2013
Voor bedrijven zijn de lasten als volgt, waarbij uitgegaan is van een waarde van het bedrijfspand van € 739.000: NIET-WONINGEN
2012
2013
OZB-gebruikersdeel
1.355
1.382
338
336
Lasten huurders
1.693
1.718
OZB-eigenarendeel
1.659
1.692
455
453
Lasten eigenaren
2.114
2.145
+1,5%
LASTEN EIGENAREN/GEBRUIKERS
3.807
3.863
+1,5%
Rioolheffing-gebruikersdeel
Rioolheffing-eigenarendeel
+1,5%
ONROERENDE-ZAAKBELASTINGEN De daadwerkelijke opbrengst OZB laat een positief saldo zien van € 0,137 mln. Dit wordt met name veroorzaakt door een iets hogere autonome groei bij niet-woningen en een iets grotere leegstand bij woningen.
AFVALSTOFFENHEFFING KENGETALLEN (bedragen x € 1.000,-) BEGROOT
REALISATIE
VERSCHIL
Kosten Rova
7.124
6.582
542
Kosten Avu
2.332
2.036
296
673
612
61
1.976
1.957
19
Kosten zwerfafval
700
700
0
Kosten kwijtschelding
800
793
7
Oninbaarverklaringen
90
90
0
13.695
12.770
925
12.851
-11
Overige kosten Compensabele BTW
Kostenbasis Uitname egalisatiereserve
833 12.862
OPBRENGST
914
TOTAAL VERSCHIL
INHOUD
97
GEMEENTE AMERSFOORT
SALDO EGALISATIERESERVE AFVAL Saldo op 31-12-2012
1.500
Saldo op 31-12-2013
0
Bij de afvalstoffenheffing loopt aan de opbrengstenkant de realisatie nagenoeg synchroon met de begroting. Aan de kostenkant is een voordeel te zien van € 0,9 mln. als gevolg van lagere kosten voor verwerking en inzameling. Ten aanzien van de compensabele BTW dient te worden opgemerkt dat in de begroting nog rekening was gehouden met het 19% tarief. De landelijke besluitvorming om het tarief te verhogen naar 21% was te laat om nog te verwerken in de Amersfoortse begroting voor 2013.
RIOOLHEFFING KENGETALLEN (bedragen x € 1.000,-) BEGROOT
REALISATIE
VERSCHIL
Kapitaallasten investeringen
1.729
1.729
0
Dotatie voorzieningen
4.160
4.160
0
Onderhoudskosten
3.116
3.212
-96
Kosten grondwaterbeheersing
65
45
21
Kosten kwijtschelding
97
91
6
Oninbaarverklaringen
55
55
0
Compensabele BTW
1.107
1.226
-117
10.329
10.518
-189
10.271
-8
Kostenbasis Uitname egalisatiereserve
50
Opbrengsten
10.279
-197
TOTAAL VERSCHIL
INHOUD
98
JAARVERSLAG 2013
SALDO EGALISATIERESERVE RIOOL Saldo op 31-12-2012
300
Saldo op 31-12-2013
0
voor het kwijtscheldingsbeleid. Van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren is bewust geen gebruik teneinde ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Sinds 2012 is het ook mogelijk voor ondernemers om voor kwijtschelding van de privéaanslag in aanmerking te komen. Aan bijstandsgerechtigden, inwoners die uitsluitend een AOW-uitkering hebben en ondernemers met een BBZ-uitkering is in de regel geautomatiseerd kwijtschelding verleend. Deze groep, groot ongeveer 3.500 belastingschuldigen, hoefde dus geen verzoek om kwijtschelding in te dienen.
Ook bij de rioolheffing lopen de gerealiseerde inkomsten nagenoeg synchroon met de begroting. De kosten voor onderhoud bleken echter € 0,1 mln. hoger dan geraamd. Tevens geldt dat voor de BTW sprake was van een hoger percentage dan begroot: 21% in plaats van 19%.
KWIJTSCHELDING Evenals in voorgaande jaren zijn de maximale mogelijkheden tot het verlenen van kwijtschelding benut. Kwijtschelding is mogelijk voor de OZB, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting (max.1 hond). Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingplichtigen. Bij de bepaling daarvan houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals die normatief zijn opgenomen in de landelijke richtlijnen
Aanvragen
4.957
Afgewezen
367
Toegekend
4.587
BEDRAG (X € 1000,-)
1.002
OVERZICHT BELASTINGOPBRENGSTEN (Bedragen x € 1.000,-) BELASTINGSOORT
BEGROOT
REALISATIE
VERSCHIL
OZB
32.241
32.378
137
Afvalstoffenheffing
12.862
12.851
-11
Rioolheffing
10.279
10.271
-8
Hondenbelasting
581
625
44
Precario
111
168
57
INHOUD
99
GEMEENTE AMERSFOORT
SUBSIDIES
WAT HEBBEN WE BEREIKT In de begroting 2012-2015 is aangegeven dat het subsidieproces, mede in het licht van de gedachtevorming rond de P&C cyclus, nader wordt onderzocht op onder andere vermindering van administratieve lasten voor betrokkenen, zoals vereenvoudiging van de processen en stroomlijning van de verantwoording. In 2012 is hieraan uitvoering gegeven middels het project Vereenvoudiging subsidies.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN
De gemeente Amersfoort heeft een structurele subsidierelatie met ruim 100 instellingen en verstrekt daarnaast bijna 400 incidentele subsidies per jaar. Het wettelijk kader is vastgelegd in de Algemene Subsidieverordening Amersfoort 2013 (ASV) en in de nadere subsidieregelingen. In deze regelingen worden ondermeer de eisen vastgelegd voor de indiening van de subsidieaanvraag en de inhoudelijke en financiële verantwoording van subsidieverstrekkingen. De volgende nadere subsidieregelingen zijn van toepassing:
In 2013 zijn onder meer de Algemene Subsidie Verordening (ASV) 2013, de beleidsregel Financiële spelregels subsidiëring, het Controleprotocol subsidies en Invulling social return voor subsidies vastgesteld. Meer informatie is te vinden op: www.amersfoort.nl/subsidies.
INHOUD
100
JAARVERSLAG 2013
REGELING
DOEL/ACTIVITEITEN
DOELGROEP/SUBSIDIEPLAFOND
1. Subsidieregeling sportvoorzieningen 2010 (ook wel de 1/3 regeling)
– Kosten van aanleg, nieuwbouw, verbouwing, uitbreiding, ‘upgrading’ en aankoop van sportaccommodaties, inclusief gebouwen of lokaliteiten die worden gebruikt als bestuursen vergaderruimte, kantine, tribune, als kleed- wasaccommodatie en de kosten van aankoop, aanleg, ‘upgrading’ en uitbreiding van veldverlichtingsinstallaties en dug-outs; – Kosten van (aanpassing van) voorzieningen die gericht zijn op het (mede) geschikt maken voor de gehandicaptensport van sportaccommodaties; – Kosten van aan te schaffen duurzaam sportinventaris.
Vereniging of stichting die is aangesloten bij een door NOC NSF erkende sportbond, die als doelstelling heeft het zonder winstoogmerk organiseren, initiëren en/of stimuleren van activiteiten op het terrein van sportbeoefening en haar activiteiten daadwerkelijk binnen Amersfoort en voor de inwoners van Amersfoort verricht. Subsidieplafond 2013: € 325.000
2. Subsidieregeling bijzondere sportevenementen 2008
Organiseren van bijzondere sportevenementen zoals: – Nationale of internationale kampioenschappen voor de hoogste afdeling van de desbetreffende tak van sport; – Wedstrijden, toernooien, demonstraties, waaraan nationale of internationale topteams of topatleten deelnemen; – Wedstrijden, toernooien, demonstraties die een eenmalig karakter hebben en van dermate hoog niveau zijn, dat gesproken kan worden van een belangrijke propagandistische waarde voor de betreffende tak van sport.
In Amersfoort gevestigde verenigingen of instellingen die ingeschreven staan bij de KvK en die lid zijn van een bij NOC*NSF aangesloten sportbond. Subsidieplafond 2013: € 53.500
3. Subsidieregeling grootschalige sportevenementen
Mogelijk maken van grootschalige sportevenementen binnen de gemeente.
Organisatoren van grootschalige sportevenementen. Subsidieplafond 2013: € 100.000
4. Subsidieregeling deskundigheidsbevordering vrijwilligers 2010
Scholing en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers.
Organisaties op het hele maatschappelijke terrein, uitgezonderd kerken en politieke partijen, die (ook) met vrijwilligers werken. Subsidieplafond 2013: € 11.000
5. Subsidieregeling VVE in de kinderopvang
Mogelijk maken dat het geven van Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) voor doelgroepkinderen ter verkleining van onderwijsachterstanden ook door instellingen in kinderopvang in de zin van de Wet Kinderopvang kan worden uitgevoerd.
Kindercentrum zoals bedoeld in de Wet Kinderopvang, anders dan gastouderopvang. Subsidieplafond 2013: € 2.515.000
6. Subsidieregeling Meerjarige Subsidies Cultureel Klimaat 2012
Subsidies voor terugkerende activiteiten en meerjarige voorzieningen op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, podiumkunst, culturele festivals en evenementen.
Rechtspersonen voor de organisatie van beeldende kunst en vormgeving, podiumkunst, culturele festivals, evenementen. Uitgesloten zijn o.a. reeds gesubsidieerde basisvoorzieningen en instellingen met een winstoogmerk. Subsidieplafond 2013: beeldende kunst/vormg. € 78.700 podiumkunst € 176.700 culturele festivals en evenementen € 268.000.
7. Subsidieregeling Incidentele Subsidies Cultureel Klimaat 2012
Incidentele activiteiten of producten die bijdragen aan de ontwikkeling en versterking van het cultureel klimaat op het gebied van de beeldende kunst en vormgeving, podiumkunst, cultuurproductie en -participatie van, voor en door jongeren.
Rechtspersonen voor de Organisaties op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, podiumkunst, cultuurproductie en –participatie van, voor en door jongeren. Uitgesloten zijn o.a. reeds gesubsidieerde basisvoorzieningen en instellingen met een winstoogmerk. Subsidieplafond 2013: beeldende kunst/vormg. € 30.000, waarvan € 6.000 voor jongerenparticipatie. Podiumkunst € 64.800 waarvan € 10.000 voor jongerenparticipatie en € 14.800 voor incidentele subsidie amateurkunst.
INHOUD
101
GEMEENTE AMERSFOORT
REGELING
DOEL/ACTIVITEITEN
DOELGROEP/SUBSIDIEPLAFOND
8. Er komt een voorstel voor een subsidieregeling voor incidentele subsidies amateurkunst.
Activiteiten van: – Amateurkunstenaars – (semi-) professionele kunstenaars op het gebied van toneel, muziek, dans, letteren en film.
Subsidieplafond 2013: Zie hiervoor bij 7.
9. Subsidieregeling meerjarensubsidie voor amateurkunstverenigingen 2008 Er komt een voorstel voor een aangepaste regeling.
Activiteiten in verenigingsverband gericht op de voorbereiding van voorstellingen op het gebied van muziek, zang, dans, toneel en beeldende kunst waarbij de activiteiten gericht zijn op enigerlei vorm van presentatie aan de voorstelling aan het publiek.
Rechtspersonen met als voornaamste doel de beoefening van amateurkunst in verenigingsverband. Niet van toepassing op verenigingen die zich vooral bezighouden met cursorische activiteiten of liturgische vieringen. Ook niet van toepassing op verenigingen met kunstbeoefening in beroepsmatig verband of beroepsmatige pretenties. Subsidieplafond 2013 € 174.800
10. Subsidieovergangsregeling presentatie Armando Collectie 2012
Het mogelijk maken van de overgang van het exposeren van de Collectie van de Armando Stichting en de Kerncollectie van de gemeente Amersfoort naar het Museum Oud Amelisweerd
Subsidieplafonds 2013 € 182.000 2014 € 130.000 2015 € 100.000 2016 € 75.000
11. Subsidieregeling incidentele subsidie media-innovatie 2012
– initiatieven die zich richten op het maken van (ver)nieuw(end)e content voor de lokale media in Amersfoort; – initiatieven die op innovatieve wijze de (bestaande) content onder de aandacht brengt bij inwoners of specifieke doelgroepen in Amersfoort.
Alleen rechtspersonen kunnen subsidie aanvragen. Subsidieplafond 2013 € 46.400
12. Subsidieregeling Buurtbudget 2012
Activiteiten die tot doel hebben: – Het behoud en de verbetering van de leefbaarheid en sociale cohesie; – Mogelijk maken dat bewoners meedoen; – Zorgen dat bewoners zich betrokken voelen bij de buurt(bewoners). Structurele kosten zijn niet subsidiabel
Bewonersorganisaties die rechtspersoon zijn en die voldoen aan de gestelde eisen. Subsidieplafond 2013 € 305.200
13. Subsidieregeling ISV/BLS 2008
Op stedelijk gebied gerichte inspanningen die leiden tot verbetering van de kwaliteit van de stedelijke woon-, werk- en leefomgeving door middel van een samenhangend pakket van fysieke maatregelen die betrekking hebben op wonen, ruimte, milieu, groen en fysieke stadseconomie.
Projectontwikkelaars en particuliere initiatiefnemers.
14. Subsidieregeling Jongeren en studentenhuisvesting 2008
Realiseren van huisvesting met bij jongeren en studenten passende huurprijzen. De subsidie is een bijdrage in onrendabele investeringen bij nieuw te bouwen woningen of verbouw van bestaande woningen of kantoorpanden tot onzelfstandige kamers, zelfstandige 1-kamerwoningen of zelfstandige woningen.
Jongeren en studenten. Subsidieplafond: € 4,2 miljoen (conform raming RSV 1)
15. Subsidieregeling Bodemsanering bedrijfsterreinen
Sanering van de bodem van een bedrijfsterrein dat gebruikt wordt en in gebruik blijft.
Zowel rechtspersonen als natuurlijke personen. Subsidieplafond: geen
16. Subsidieregeling Voorzieningen monumenten en beeldbepalende gebouwen
De kosten voor het treffen van voorzieningen ten behoeve van: – Restauratie van rijksmonumenten met grote monumentale waarde en waarbij tevens sprake is van een restauratie-urgentie; – Gemeentelijke monumenten; – Beeldbepalende gebouwen.
Zowel rechtspersonen als natuurlijke personen die eigenaar zijn van een monument of beeldbepalend gebouw in Amersfoort. Subsidieplafond: € 75.344
INHOUD
102
JAARVERSLAG 2013
OVERZICHT VERSTREKTE SUBSIDIES In 2013 heeft de gemeente Amersfoort 504 subsidies verstrekt. Van deze subsidies waren 387 incidentele subsidies en 117 structurele subsidies. Onderstaand een overzicht van de aantallen verstrekte subsidies per beleidsveld:
INCIDENTELE SUBSIDIES
STRUCTURELE SUBSIDIES
AANTAL
BEDRAG (X € 1.000)
AANTAL
BEDRAG (X € 1.000)
8
94,5
1
9,9
1
1,2
2
265,7
Integratie
5
12,4
1
632,2
Kwetsbare groepen
8
369,5
19
6.672,7
Senioren
4
74,0
8
491,1
Vrijwilligers
16
21,6
3
712,0
Wijkwelzijn, wijkontwikkeling
46
993,1
15
4.895,1
Zorg
22
3.455,0
19
4.606,2
Onderwijsbeleid
65
5.542,1
7
1.847,7
Onderwijsvoorzieningen
94
3.038,2
1
140,1
36
895,7
5
4.844,6
1
3,8
Cult. erfg. mon zorg archeologie
10
71,9
Kunst en cultuur *
52
1.407,6
15
12.629,5
PROGRAMMA 2 VEILIGHEID EN HANDHAVING Sociale veiligheid Programma 3 Stedelijk beheer en milieu Milieu PROGRAMMA 4 ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING
PROGRAMMA 5 ONDERWIJS
PROGRAMMA 6 SPORT Sport (inkoop SRO) * PROGRAMMA 7 RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Groene stad PROGRAMMA 9 CULTUREEL KLIMAAT
INHOUD
103
GEMEENTE AMERSFOORT
INCIDENTELE SUBSIDIES AANTAL
BEDRAG (X € 1.000)
Economie
4
259,2
Toerisme en recreatie
6
170,0
STRUCTURELE SUBSIDIES AANTAL
BEDRAG (X € 1.000)
2
306,1
1
19,4
PROGRAMMA 10 ECONOMIE EN WONEN
PROGRAMMA 11 WERK EN INKOMEN Inkomen Minimabeleid
3
76,3
5
2.178,3
Werk
6
294,5
13
22.166,6
387
16.780,6
117
62.417,2
TOTAAL
* Een aantal subsidieregelingen wordt uitgevoerd door gesubsidieerde instellingen. Het totale subsidiebudget wordt aan deze instellingen toegekend, waarna zij de subsidieregelingen voor de gemeente uitvoeren.
Een gedetailleerd overzicht van de verstrekte subsidies is te vinden in het online subsidieregister via www.amersfoort.nl/subsidies. Het register wordt wekelijks geactualiseerd. De subsidies in bovenstaand overzicht zijn verstrekt in het subsidiejaar 2013. Alle per boekjaar uitbetaalde subsidies zijn vastgelegd in de financiële administratie en sluiten aan bij de jaarrekening over dat boekjaar.
INHOUD
104
JAARVERSLAG 2013
ONTWIKKELINGEN
SUBSIDIEPROCES
SUBSIDIEBEHEER De subsidiemodule van ons financiële systeem heeft in het afgelopen jaar zijn diensten bewezen. De voordelen van de digitale werkwijze zijn: – Alle documenten die betrekking hebben op een subsidie zijn digitaal beschikbaar en gekoppeld aan de subsidie. Alle documenten zijn dus op ieder moment vanaf de werkplek benaderbaar. – Van elke subsidieaanvraag is direct informatie beschikbaar over de stand van zaken in het proces, bij wie ligt het document (digitaal) en hoe is het verloop tot dat moment geweest. – Doorlooptijd kan worden gevolgd. – Het systeem genereert automatisch herinneringen als kritieke termijnen naderen. – Het proces verloopt volgens de vooraf bepaalde procedure zodat er meer zekerheid ontstaat over de rechtmatige afhandeling. – Het systeem is gekoppeld met de financiële administratie. – Het systeem genereert (management)informatie. Zo is naar aanleiding van een door de raad aangenomen motie op de gemeentelijke website een openbaar subsidieregister opgenomen.
INHOUD
Het programma Subsidies heeft de volgende verbeteringen in het subsidieproces ingevoerd: – aanscherping financiële controle bij subsidieverantwoording conform de Algemene subsidieverordening (controleprotocol, invoering controleverklaring); – gemeentebreed gebruik van standaard beschikkingen, brieven en formats; – naast social return voor inkoop is ook social return voor subsidierelaties ingevoerd; – het subsidiebeheer in de digitale subsidiemodule is verder verfijnd en gecompleteerd; – de subsidieregelingen en beleidsregels zijn aangepast aan de Algemene subsidieverordening.
ACCOUNTTEAM & ACCOUNTMANAGEMENT Instellingen die vanuit meerdere programmaonderdelen subsidie aanvragen en daardoor verschillende aanspreekpunten binnen de organisatie hebben, worden sinds 2012 begeleid door een accountteam. In 2013 is de functie van het accountteam en de rol van de accounthouder verder geprofessionaliseerd. Doel van een accountteam is het coördineren van afspraken met de instelling en het sturen op de te realiseren afspraken, met de laagst mogelijk financiële inzet. Een accounthouder binnen het accountteam is het aanspreekpunt voor de instelling.
105
GEMEENTE AMERSFOORT
GEMEENTELIJK GRONDBELEID
WAT HEBBEN WE BEREIKT Het realiseren en faciliteren van ruimtelijke projecten en gebiedsontwikkelingen ter uitvoering van gemeentelijk beleid en het in dat verband verwerven, (tijdelijk) beheren en verkopen van vastgoed binnen de financiële, juridische kaders.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN In de structuurvisie en de diverse beleidsnota’s is een keuze gemaakt waar en op welke wijze de stad Amersfoort zou moeten ontwikkelen. De structuurvisie geeft een nieuwe ruimtelijke sturingsfilosofie waarbij gebruik gemaakt wordt van uitnodigingsplanologie. De structuurvisie is geen blauwdruk maar een visie waarmee de stad en de markt wordt uitgenodigd om de stad verder te ontwikkelen. De rol van de gemeente bij de ontwikkeling van de stad is veranderd. Het grondbeleid zal daar op moeten aansluiten en daarom wordt een nieuwe nota grondbeleid voorbereid. Het beleid zal zich meer richten op faciliteren, regisseren, verbinden en verleiden en minder zelfstandig ontwikkelingen realiseren. Gebruik maken van de kracht van de stad en de markt met maatwerk per ontwikkeling. De raad zal bij de start van een ontwikkeling de gewenste principes benoemen en zich uitspreken over de gewenste rol in het proces. Een actieve rol van de gemeente kan ingezet worden om een gebiedsontwikkeling op gang te brengen. Of als een sterke beleidswens niet door de stad/markt opgepakt wordt. Een actieve rol zal altijd vooraf gegaan worden door een uitgebreide risico- en financiële analyse.
CONTEXT In 2013 zijn de woningprijzen minder gedaald en zijn meer woningen verkocht als voorgaande jaren. Bovendien is door de prijsdalingen van afgelopen jaren de betaalbaarheid van de woningen verbeterd en is het vertrouwen van consumenten in de woningmarkt
INHOUD
toegenomen. Hierdoor bestaat een voorzichtige verwachting dat de “bodem” nu nagenoeg bereikt is. Of de markt vervolgens snel aantrekt en er sprake zal zijn van structurele prijsstijging is nog de vraag. De economische situatie, de strengere normen voor het verkrijgen van een hypotheek en de vele woningen die “onder water” staan zijn nog steeds van invloed op de woningprijzen. In 2014 wordt licht herstel verwacht. Dit zal zich niet direct uiten in stijging van de woningprijzen maar wel in een toename van de transactieaantallen. Het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen in 2013 is met 644 woningen het laagste aantal van de afgelopen drie jaar (2013: 644, 2012: 702, 2011: 730). De mogelijkheden van ontwikkelende en bouwende partijen om te investeren en financiële risico’s te nemen zijn sterk verminderd. De aangescherpte regelingen voor de woningcorporaties maken ontwikkelingen lastiger. Succesvolle gebiedsontwikkelingen zijn kleiner, flexibeler, hebben een duidelijke identiteit en zijn sterk gefocust op de eindgebruiker. Dit vraagt creativiteit en grote mate van flexibiliteit in het ontwikkeling- en bouwproces. Grote ontwikkellocaties zoals Vathorst hebben het hierdoor extra moeilijk. De kantorenmarkt is en blijft een moeilijke markt. Het vertrek van een aantal grote partijen uit bestaande kantoorgebouwen geeft een hoger leegstandspercentage. Amersfoort blijft ondanks de lastige situatie een aantrekkelijke vestigingsplaats. Er zijn dan ook lichtpuntjes, zoals de komst van Philadelphia. De ruimtebehoefte is wel anders geworden, met een meer genuanceerde vraag naar kantoorruimte. De huurprijzen, met name van grote kantoorpanden, lijken echter wel hun bodem bereikt te hebben. Ook geeft de markt blijk van een grotere interesse in transformatie van kantoorpanden. De markt voor bedrijventerreinen wordt ook beïnvloed door de economische situatie waarin minder
106
JAARVERSLAG 2013
geïnvesteerd wordt. De regio kent een behoorlijk aanbod aan bedrijfslocaties, de leegstand op bedrijventerreinen is echter beduidend lager dan op kantorenlocaties. Bij leegstand van bedrijfspanden gaat het vaak om deelverhuur of om grote incourante panden. Deze leegstand lijkt op een keerpunt te zijn gekomen, zo heeft het distributiecentrum van Mediq zich in 2013 op De Hoef gevestigd. De verkoop van bedrijventerreinen lijkt op dit moment aan te trekken, gezien recente transacties op Vathorst. Er is echter nog steeds sprake van een groot regionaal aanbod en een beperkte afname. Hierdoor wordt de uitgifte van nieuwe terreinen nog steeds getemporiseerd. In 2013 is een marktonderzoek afgerond naar de afzet en afzetbaarheid van de verschillende grote bedrijventerreinen in ontwikkeling in Amersfoort. De bedrijventerreinen die in dit onderzoek zijn betrokken zijn Vathorst Bedrijventerrein, Wieken Zuid en Wieken Noord. De conclusies zijn o.a. dat er te weinig vraag is om het huidige aanbod van de genoemde bedrijventerreinen op te nemen. Deels vissen de bedrijventerreinen in dezelfde vijver en er is ook sprake van een (lichte) kwalitatieve mismatch. Uit de vraag – aanbod confrontatie blijkt dat de afzet periode van hoogwaardige bedrijventerreinen, vooral op Vathorst Bedrijven, bij ongewijzigd beleid langer is dan 30 jaar. Het beschikbare aanbod van modern functioneel bedrijventerrein, vooral Wieken Zuid en Wieken Noord, kan mogelijk afgezet worden binnen 10 jaar. Er zal door de gemeente wel meer ingezet worden op de afzet van bedrijventerreinen. Ook de grondexploitaties in Amersfoort hebben last van de huidige situatie. Het financieel perspectief van de ruimtelijke ontwikkelingen Amersfoort is niet rooskleurig. En het is bovendien een beeld met de nodige onzekerheden en onvoorspelbaarheden. Wij voeren daarom een terughoudend beleid ten aanzien van strategische aankopen en streven naar een reductie van (financiële) risico’s.
In 2013 zijn de prijzen in de grondverzet, wegen- en waterbouwsector voor grondstoffen als beton en staal de sterk gedaald. Dit werd o.a. veroorzaakt door de economische situatie in Azië. De loonkosten zijn licht gestegen. Bij de herziening van de grondexploitaties zijn bij de kosten de parameters voor de jaren 2014 t/m 2016 naar beneden bijgesteld. En zijn de volgende parameters gehanteerd: 2014 0%, 2015 en 2016 1,5% en daarna 2,5%
PARAMETERS In verband met de situatie op de woningmarkt is bij de herziening van de grondexploitaties voor de jaarrekening 2013 het percentage van de jaarlijks geraamde opbrengstijging voor de woningbouw voor de jaren 2014-2015 op -1% gehouden en daarna met een lichte stijging op 0%. De bedrijventerreinen hebben minder te maken met prijsdalingen, maar wel met een langere afnameperiode. De parameter voor de opbrengststijging voor bedrijvenpark Vathorst is voor de jaren 2014 en 2015 -1% en daarna 0%. En bij de Wieken voor 2014 en 2015 0% en daarna 1%.
INHOUD
Voor de grondexploitaties wordt aangesloten bij de gemeentebrede rekenrente. De is voor 2014 en 2015 4,0% en hierna 4,5%.
ITVOERING EN U ACTUELE PROGNOSES Ten behoeve van de jaarrekening zijn de cijfers van het strategisch vastgoed (niet in exploitatie genomen gronden), de initiële projecten, de vastgestelde grondexploitaties en de exploitatieplannen/particuliere
107
GEMEENTE AMERSFOORT
grondexploitaties herzien. Tijdens het jaar wordt in de rapportages “Grote projecten” de actuele stand van de belangrijkste projecten gerapporteerd. Bij de zomerrapportage worden eventuele afwijkingen meegenomen. De grondexploitaties van de Publiek Private Samenwerkingen OBV Vathorst en VOF Podium zijn opgenomen in de Paragraaf Verbonden Partijen. STRATEGISCH VASTGOED (NIET IN EXPLOITATIE GENOMEN GRONDEN) De gemeente beschikt over een grote hoeveelheid vastgoed voor diverse doeleinden. – Maatschappelijk vastgoed (sport, cultuur, welzijnspanden en gronden) – Monumenten – Strategisch vastgoed – Vastgoed t.b.v. gebiedsontwikkelingen (initieel en in grondexploitaties) – Overig (te verkopen vastgoed) De financiële verantwoording van het maatschappelijke vastgoed en de monumenten vindt plaats via programma 12.
Het strategisch vastgoed is tot op heden altijd als 1 complex benaderd waarbij plussen en minnen met elkaar verrekend zijn. Deze methode is echter niet meer acceptabel. De commissie BBV kijkt strenger naar het voorzichtigheidsprincipe. Dit houdt in dat voor alle te verwachten tekorten een afboeking heeft plaatsgevonden. De te verwachten opbrengsten van verkopen met een positief saldo mogen pas worden ingeboekt als deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Voor het strategisch vastgoed was een afboeking van 7,6 miljoen noodzakelijk. De boekwaarde is daarmee gedaald tot € 24,4 miljoen. Hier tegenover staat echter een “stille reserve” van € 4,5 miljoen. Bovendien is het niet meer toegestaan om de boekwaarde te verhogen met gemaakte kosten zoals beheer en rente. Deze kosten zullen voortaan ten laste worden gebracht van de begroting. Alle gemeentelijke panden die verkocht worden, worden te koop aangeboden via www.amersfoort.nl/stadsmakelaar. In de huidige vastgoedmarkt is de verkoop van het gemeentelijk vastgoed een flinke opgave gebleken. Daar komt bij dat het te verkopen vastgoed een grote diversiteit kent met bijzondere bestemmingen. Om oplopende kosten te vermijden is en wordt naast verkoop ook gekeken naar de mogelijkheden van tijdelijke verhuur. INITIËLE PROJECTEN Initiële projecten zijn projecten in voorbereiding waarvoor nog geen bestemmingsplan en grondexploitatie is vastgesteld. Voor deze projecten worden wel planontwikkelingskosten gemaakt. Jaarlijks worden de gemaakte kosten geïnventariseerd en wordt er afgewogen of er een reële kans bestaat dat de kosten terugverdiend kunnen worden door middel van grondexploitaties dan wel overeenkomsten met derden. De belangrijkste initiële projecten zijn; Amersfoort Vernieuwt projecten, voor zover niet in vastgestelde grondexploitaties verwerkt, Maatweg, Vathorst West en - Noord. Amersfoort Vernieuwt (€ 4,6 miljoen (credit)) betreft voornamelijk gereserveerde middelen ter hoogte van voor de bijdrage van € 7.200 per nieuwbouwwoning voor de inrichting van de openbare ruimte. De boekwaarde (gerealiseerde baten – gerealiseerde lasten) per 1 november 2013 van de overige initiële projecten bedraagt € 3,3 miljoen. Per saldo bedraagt de boekwaarde per 1 november 2013 € 1,3 miljoen (credit).
INHOUD
108
JAARVERSLAG 2013
VASTGESTELDE GRONDEXPLOITATIES Bij de vaststelling van een bestemmingsplan worden de financiële kaders van een ontwikkeling vastgelegd in een grondexploitatie. Ten behoeve van het opstellen van de jaarrekening zijn de exploitaties (per 1-11) geactualiseerd. Exploitaties zijn getoetst aan de huidige marktsituatie: zowel het prijsniveau als de planningen zijn, waar nodig, bijgesteld. Het verloop van grondexploitaties is telkens minder voorspelbaar geworden. Planningen worden beïnvloed door de (achterblijvende) verkoop en (afnemende) financieringsmogelijkheden van het toekomstige vastgoed. Afgelopen jaren zijn de exploitaties hier op aangepast. Het blijft een onzekere factor die van grote invloed is op het uiteindelijke saldo. Vaak hebben aangepaste planningen negatieve (financiële) effecten. GRONDEXPLOITATIES: Per 2013 zijn 5 vastgestelde grondexploitaties operationeel: - Amersfoort Vernieuwt; - Bestaand Stedelijk Gebied (BSG en CSG); - Lichtenberg; - Vathorst - Bedrijventerrein; - Wieken - Bloeidaal.
RIOOLINSPECTIE
(bedragen x € 1.000.000) BOEKWAARDE (GEREALISEERDE BATEN -/- LASTEN PER 1-11-2013)
TE VERWACHTEN (NA 1-11-2013) INKOMSTEN
UITGAVEN
EINDWAARDE
"NCW (PER 31-12-2013)
6,7
16,5
23,2
0,0
0,0
Bestaand Stedelijk Gebied
-28,7
31,1
28,5
-26,1
-15,4
Bedrijventerrein Vathorst
-16,9
41,4
29,4
-4,9
-2,0
-1,2
31,8
32,6
-2,0
-1,5
Wieken/Bloeidaal
-31,4
48,4
32,1
-15,1
-13,1
TOTAAL GRONDEXPLOITATIES
-71,5
169,2
145,8
-48,1
-32,0
Amersfoort Vernieuwt
Lichtenberg
De negatieve saldi van de grondexploitaties bedraagt € 32,0 miljoen. Hier tegen staat de voorziening onderhanden werk van € 29,4 miljoen. Deze wordt bij de jaarrekening aangevuld met € 2,6 miljoen. Dit jaar is de uitkomsten van de herziene grondexploitatie Lichtenberg meegenomen in het totaal van de grondexploitaties. In de paragraaf Vathorst en in de paragraaf Verbonden partijen wordt een nadere toelichting over de grondexploitatie Vathorst gegeven.
INHOUD
EXPLOITATIEPLANNEN / PARTICULIERE GRONDEXPLOITATIES Ten behoeve van de gebiedsontwikkeling Hogeweg is een exploitatieplan opgesteld. Wettelijk zou deze jaarlijks herzien moeten worden. Omdat alle gronden in bezet zijn van de gemeente of De Alliantie, met wie een overeenkomst van grondexploitatie is afgesloten, vervalt de noodzaak voor de herziening hiervan.
109
GEMEENTE AMERSFOORT
RISICO’S EN WEERSTANDSVERMOGEN Ruimtelijke ontwikkelingen zijn vaak complexe, langjarige trajecten waar veel geld mee gemoeid is. Dergelijke projecten kennen grote risico’s. Bij de herzieningen van de grondexploitaties worden de risico’s gekwantificeerd om uiteindelijk op concernniveau het benodigde weerstandsvermogen te kunnen bepalen. Voor de risico’s van de grondexploitaties is geen afzonderlijke reserve aanwezig. Deze risico’s worden opgenomen in het gemeentebrede weerstandvermogen.
Het risicomanagement is afgelopen jaar verder uitgewerkt. Met behulp van de Rismanmethodiek zijn de risico’s voor alle grote projecten nader geïdentificeerd en voorzien van beheersmaatregelen. Hierdoor kan nog beter gestuurd worden op de projecten. RESERVE RUIMTELIJKE INVESTERINGEN (RRI) De RRI is één van de (financiële) instrumenten die wordt ingezet voor het realiseren van gebiedsontwikkeling.
TAND VAN ZAKEN RESERVE RUIMTELIJKE INVESTERINGEN S PER 31 DECEMBER 2013 (bedragen x € 1.000.000,-)
BEGINSTAND
2013
2014 EV
2,89
2,89
ONTTREKKINGEN: Woonschepen
-0,48
Initiële plankosten
-0,53
AV programmakosten coördinatie
-0,48
AV fysieke projecten
-0,77
AV Operaplein
-0,50
Relatie Eemplein-Binnenstad
-0,10
2,89
SALDO
0,03
RELATIES BINNEN DE BEGROTING: Paragraaf Verbonden partijen: De grondexploitaties die zijn ondergebracht in een Publiek-Private Samenwerking (PPS), te weten Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV en de deelneming in de VOF Podium Kantorenpark Vathorst worden verantwoord in deze paragraaf. Paragraaf Risicomanagement en weerstandsvermogen: In deze paragraaf wordt het totale overzicht van risico’s voor de gemeente inclusief de risico’s van de grondexploitatie weergegeven.
INHOUD
110
JAARVERSLAG 2013
ONDERHOUD VAN KAPITAALGOEDEREN
WAT HEBBEN WE BEREIKT
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN
Amersfoort wil haar kapitaalgoederen in de stad, zoals gebouwen en voorzieningen in de openbare ruimte bijvoorbeeld wegen, groen, civiele kunstwerken, riolen, water en verlichting zo goed mogelijk beheren, onderhouden, in stand houden en zo nodig vervangen.
BEHEERASPECT
De gemeente zet zich in voor een openbare ruimte die veilig en heel is. Amersfoort geeft uitvoering aan verschillende beheerplannen (groen en civiel) en er vinden onderhoudsmaatregelen plaats aan de kapitaalgoederen zoals vervanging van bruggen, werkzaamheden aan de riolering op verschillende locaties en het vervangen van verlichtingsarmaturen. Amersfoort geeft uitvoering aan het Beheer Vastgoed Implementatie beheerprogramma. Passend binnen de ontwikkelingen van park Randenbroek wordt een renovatie van restauratie van Huize Randenbroek voorbereid.
BEOORDELINGSKADER
KWALITEIT O.B.V. SCHOUWRESULTATEN HUIDIGE KWALITEIT (2013)
PROGNOSE BIJ LEVENSDUURVERLENGEND ONDERHOUD 2014
2015
2016
2017
Bomen
VTA
6,9
6,4
6,2
6,2
6,2
Overig groen
Inspectie
6,7
6,2
6,3
6,3
6,2
Oevers
Leeftijd + inspectie
5,5
4,9
4,8
4,7
5,2
Speelvoorzieningen
Attractiebesluit
7,3
7,0
7,0
7,0
7,0
Wegen
CROW
6,7
6,6
6,5
6,4
6,3
Riolering
NEN
7,5
7,5
7,5
7,4
7,3
Water/bagger
Slibdikte
6,0
6,0
6,0
6,5
6,7
Kunstwerken
Leeftijd + inspectie
7,2
7,5
7,5
7,3
7,2
Verlichting
ROVL-2011
6,6
6,6
6,6
6,6
6,5
INHOUD
111
GEMEENTE AMERSFOORT
TOELICHTING PER “BEHEERASPECT”
SPEELVOORZIENINGEN
BOMEN Bomen worden volgens de Kwaliteitseisen Beheerrichtlijnen Bomen (KBB 2007) beheerd. Als bomen toch vervangen moeten worden, kijken we allereerst naar de groeikansen. Liever minder bomen met voldoende groeikansen, dan veel bomen met minder groeikansen en een korte levensduur.
OVERIG GROEN Voor het overige groen werken we met de CROW kwaliteitscatalogus. In de beleidsvisie Groen Blauwe Structuur is de gewenste ontwikkeling van het stedelijk groen vastgelegd. Voor grotere groengebieden zijn groenbeheerplannen opgesteld, met de uitvoering over een langere periode. Beheerplannen zijn bij uitstek een instrument om zicht te krijgen op noodzakelijke en gewenste vervangingsinvesteringen en kapitaalvernietiging te voorkomen. Uitvoering van groenbeheer biedt kansen voor verdere uitbouw van bewonersinzet (“de kracht van de stad”). Onder “overig groen” valt ook straatmeubilair zoals banken, afvalbakken, picknick- en tennistafels. Voor straatmeubilair is levensduurverlengend onderhoud maar beperkt mogelijk. Doelstelling is vooral verloedering van de openbare ruimte te voorkomen. Als reparatie niet meer mogelijk is en er te weinig geld is voor vervanging, wordt de voorziening weggehaald.
OEVERS In het ontwerp voor watergangen en vijvers is gekozen voor aanleg van harde beschoeiingen of natuurlijke oevers. De komende periode zijn nogal wat oeverbeschoeiingen in Amersfoort Noord aan vervanging toe. Hiervoor is onvoldoende budget beschikbaar. Zolang er geen problemen zijn met paden langs de oever en de functionaliteit voor het afvoeren van het water niet in gevaar komt, is er functioneel geen probleem en kunnen we de vervangingsinvesteringen uitstellen. Bij voldoende fysieke ruimte kan gekozen worden voor omvorming naar een natuurlijke oever, waardoor er in de overgang tussen water en land een interessant gebied ontstaat voor flora en fauna. Dan gaan besparing op investeringskosten en verbetering van de ecologische kwaliteit hand in hand.
INHOUD
De Amersfoortse Beleidsregel Spelen geeft het streefbeeld voor speelplekken in de stad. Bij aanleg en herstructurering van een wijk, is de beleidsregel norm voor de ruimte die beschikbaar moet zijn als speelruimte voor kinderen. De eisen waaraan speeltoestellen moeten voldoen zijn vastgelegd in het Attractiebesluit. Vooral door uitvoering van de Operatie Amersfoort Jong 2006-2010 is het mogelijk geweest fors te investeren in speel- en sportvoorzieningen. Daarnaast is vanuit de buurtbudgetten geïnvesteerd. In beide gevallen betreft het incidentele middelen. Als de voorzieningen versleten zijn, is er geen geld voor vervanging. Door de toename van het aantal speel- en sportvoorzieningen is het structureel beschikbare beheerbudget nodig voor beheer- en onderhoud volgens de normen van het Attractiebesluit. Als de kwaliteit niet meer voldoet aan het Attractiebesluit moeten speelvoorzieningen worden weggehaald of vernieuwd. Daarbij wordt voorrang gegeven aan het in stand houden van voorzieningen voor jongeren boven de 12 jaar. Daarnaast is het niet mogelijk de speeltoestellen voor kinderen onder de 12 te vervangen. Afhankelijk van het aantal kinderen en andere speelmogelijkheden in een wijk, worden bij het weghalen, andere onderhoudsarme spelaanleidingen geplaatst zoals een boomstam, betonnen poefs, duikelstangen of bogen van wilgentenen. Zie ook het Werkdocument aanpak speelvoorzieningen
WEGEN Na gemiddeld 15 jaar zijn de toplagen van asfaltwegen versleten. Die periode is afhankelijk van het soort asfalt en de verkeersbelasting. Stil asfalt moet al na ongeveer 7 jaar vervangen worden, gewoon asfalt kan bij levensduurverlengend onderhoud ook 20 tot 25 jaar meegaan. Naarmate het asfalt ouder wordt, ontstaan er meer en sneller scheuren en gaten in de toplaag. Vooral de kans op vorstschade neemt dan toe. Door scheuren en gaten onmiddellijk te repareren, kan het vervangen van de toplaag worden uitgesteld en schade aan de onderconstructie voorkomen. Dit soort (nood)reparaties maakt de weg minder vlak en minder comfortabel om op te rijden, maar de Voor de kwaliteitsaanduiding van de wegen in Amersfoort is de hoofdinfrastructuur maatgevend voor het totaal. In stand houden van de hoofdinfrastructuur heeft prioriteit. Klinkerverhardingen kunnen met onderhoudsmaatregelen lang meegaan. Als er echter grote vervormingen in de ondergrond ontstaan zijn kleine maatregelen niet meer afdoende.
112
JAARVERSLAG 2013
RIOLERING De Wet Milieubeheer verplicht de gemeente tot vaststellen van een Gemeentelijk Rioleringsplan. Meest recent is het Gemeentelijk rioleringsplan 2012 – 2021. Rioleringsplannen gaan niet alleen meer over de werking van het riool, maar ook over maatregelen voor regenwater en grondwater. Naast genoemde wet moet het rioolstelsel voldoen aan NEN-normen en Europese normen. Voor uitvoering van het rioleringsplan betekent inzet op levensduurverlengend onderhoud dat rioolvervanging minder vaak zal voorkomen. In eerste instantie wordt waar mogelijk van binnenuit een kunststofbekleding aangebracht, waardoor bestaande buizen weer tientallen jaren meekunnen, het zogenoemde “relinen”. Veiligheid en de functionaliteit zijn niet in het geding. Het niet of later vervangen van riolering kan in de praktijk betekenen dat maatregelen voor het beperken van wateroverlast en gemeentelijke milieudoelstellingen voor scheiding van regen- en afvalwater niet of later worden uitgevoerd.
Bij toepassing van levensduurverlengend onderhoud wordt eerst onderzocht of kan worden volstaan met het vervangen van belangrijke onderdelen. Bij vervanging van houten bruggen wordt in principe gekozen voor duurzamer materialen als staal en beton. De investeringskosten zijn dan wel hoger, maar de levensduur is veel langer en de beheerkosten zijn lager. Soms kan ook gekozen worden voor vervanging door een eenvoudiger voorziening, zoals een brug door een dam met een duiker. In sommige situaties kunnen noodmaatregelen tijdelijk een oplossing bieden. Zo is op de brug in de Stoutenburgerlaan een aslastbeperking ingesteld, waardoor de vervanging enige tijd kan worden uitgesteld. Voor deze brug is de vervanging nu eind 2013 voorzien. Het dek van de brug in de Kwekersweg is dit jaar nauwkeurig geïnspecteerd. De vervanging van het dek kan verantwoord worden uitgesteld tot eind 2013.
Door het relinen van riolen ontstaat financiële druk op het onderhoud van wegen, want (herinrichtings-) werkzaamheden aan riolen, groen,wegen en verlichting worden niet meer integraal aangepakt .
WATER / BAGGER Voor watergangen met een belangrijke waterafvoerende functie is het op diepte houden van de bodem essentieel. De belangrijkste functie van de overige gemeentelijke watergangen is het tijdelijk bergen van water. Daarvoor is de diepte van de watergang niet echt van belang. De waterdiepte en de sliblaag zijn wel belangrijk voor de ecologische kwaliteit van het water. De doelstellingen voor waterbeheer en baggeren zijn vastgelegd in respectievelijk het Waterplan Amersfoort 2005 – 2015 en het Baggerplan Amersfoort. Voor watergangen geldt als basiskwaliteit maximaal 20 cm slib met een minimale waterdiepte van 1 meter. De slibaanwas in watergangen is niet beïnvloedbaar. De sliblaag wordt ieder jaar zo’n 1,5 cm dikker. Door een dikkere sliblaag te accepteren, kan het baggeren worden uitgesteld.
KUNSTWERKEN Civiele kunstwerken als bruggen, viaducten en kademuren moeten voldoen aan algemeen geldende, wettelijke eisen rond veiligheid en aansprakelijkheid, zowel constructief, als in gebruik.
INHOUD
113
GEMEENTE AMERSFOORT
VERLICHTING Het beleidskader voor verlichting is vastgelegd in de nota Verlicht Amersfoort 2007 – 2012. De kwaliteit van de verlichting moet zowel de verkeersveiligheid als de veiligheid van de verblijfsfunctie van de openbare ruimte ondersteunen. De ontwikkelingen om verlichting energieefficiënter te maken gaan snel, zoals LED-verlichting en vraaggestuurde verlichtingsniveaus. Toepassen van moderne verlichtingstechniek levert een lager energieverbruik en lagere onderhoudskosten op. Om die nieuwe technieken toe te passen zijn echter hoge investeringen nodig.
De uit 2005 daterende nota “Permanent beheer van private gemeente eigendommen op orde” ligt ten grondslag aan het uit te voeren beleid. De gemeente heeft circa 25 monumentale objecten in eigendom, o.a. de OLV-toren en Monnikendam. Het betreft met name objecten die een cultuurhistorische en/of maatschappelijke functie binnen de gemeente hebben. Het eigendom is onlosmakelijk aan de gemeente Amersfoort verbonden, waardoor de gemeente verplicht is om deze goed te beheren en zo goed mogelijk in stand te houden. De exploitatie van deze groep panden kan door hun kenmerkende karakter niet kostendekkend gebeuren.
VOORZIENING OPENBARE RUIMTE Via de Voorziening Openbare Ruimte worden bedragen planmatig gereserveerd en besteed voor kapitaalgoederen in de openbare ruimte zoals wegen, riolering, groen, water en verlichting. Het betreft groot onderhoud, instandhouding en/of vervangingen. De voorziening kan schommelingen in bestedingen en de stortingen over de jaren opvangen. De voorziening heeft ieder jaar tenminste een neutrale stand.
GEBOUWEN Onderhoud gebouwen met een maatschappelijke functie De gemeente heeft de regie over het beheer van een groot aantal panden met een maatschappelijke functie. Daarbij moet gedacht worden aan o.a. sporthallen, sportparken, zwembaden en panden waarin voornamelijk gesubsidieerde instellingen hun taken uitvoeren. Het beheer en de exploitatie zijn uitbesteed aan SRO Amersfoort NV. Hiervoor zijn huurovereenkomsten opgesteld waarin ook zaken als staat van onderhoud en exploitatierisico zijn opgenomen.
INHOUD
MONUMENTAAL OF BEELDBEPALEND VASTGOED BELEIDSKADER
Om hierin goede afwegingen te kunnen maken wordt het verlichtingsplan geactualiseerd.
Daarnaast heeft de gemeente het economisch claimrecht op de onderwijsgebouwen voor primair, speciaal en voortgezet onderwijs. De gemeente is vanuit de onderwijswetgeving verantwoordelijk voor het onderhoud aan de buitenkant van de gebouwen van het primair- en speciaal onderwijs. Het intern onderhoud is de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Om het noodzakelijk onderhoud in beeld te brengen wordt periodiek van alle schoolgebouwen een onderhoudsrapport opgesteld.
Voor alle gebouwen voor het primair onderwijs zijn in 2013 nieuwe rapporten opgesteld. Jaarlijks wordt in het Onderwijshuisvestingsplan aangegeven welke onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag in het onderhoudsfonds gestort.
Dit komt vooral door het specialistische onderhoud en het niet- of slechts gedeeltelijk kunnen verhuren van deze objecten. Om het tekort op de exploitatie in deze groep te verkleinen is een structurele bijdrage in de begroting gereserveerd. Het restant van het exploitatietekort dient gedekt te worden uit de verkoop van niet te behouden onroerend goed.
NDERHOUD GEBOUWEN EN O INSTALLATIES STADHUISCOMPLEX Door middel van een voorziening worden de kosten van groot onderhoud van het stadhuiscomplex over de jaren heen geëgaliseerd. Uitgangspunten van het beheer van de gebouwen en installaties zijn soberheid en doelmatigheid. Hiervoor is een meerjaren onderhoudsplan opgesteld. Dit plan is bedoeld om prognoses te maken voor het groot onderhoud op korte, middellange en lange termijn (tot 15 jaar). Zo kunnen we de functionaliteit van het gebouw en zijn voorzieningen waarborgen en is de besteding van beschikbare middelen beter te beheersen. Op deze manier voldoen we ook aan de door het ABP in de huurovereenkomst opgenomen voorwaarde dat voor de kantoorgebouwen meerjaren onderhoudsplannen worden opgesteld en uitgevoerd.
114
JAARVERSLAG 2013
In 2011 en 2012 zijn plannen ontwikkeld over de huisvesting van de ambtelijke organisatie. Op verzoek van de Raad is een aantal scenario’s uitgewerkt die varieerden van renovatie van de gebouwen Stadhuisplein 1 en 3 en Molenstraat 2 tot huisvesting in een nieuw gebouw. Onderdeel van de plannen vormde de overgang naar een innovatief (flexibel) huisvestingsconcept en het uitvoeren van maatregelen die leiden tot meer duurzaamheid en CO2-neutraliteit. In het coalitieakkoord 2013-2014 is over het stadhuis bepaald dat de komende periode alleen de hoogstnoodzakelijke onderhoudsmaatregelen en aanpassingen uitgevoerd worden. Daarnaast is opgenomen dat er door concentratie van ambtelijke diensten aan het Stadhuisplein en afstoten van decentrale panden kosten kunnen worden bespaard. In het collegeprogramma 2013-2014 is aangegeven dat wij mogelijkheden zien om met ingang van 2015 Arbeidsintegratie in het stadhuis te huisvesten. Dit levert een meeropbrengst op van € 150.000 structureel. De incidentele taakstelling voor 2014 zal binnen de gemeentebrede huisvestingbudgetten gerealiseerd moeten worden. De gemeentelijke organisatie en de Raad zijn geïnformeerd over de uitwerking van de plannen voor huisvesting en onderhoud aan het stadhuis, welke zullen plaatsvinden in de periode 2013-2017. In de plannen wordt rekening gehouden met de mogelijkheden om de duurzaamheid van het pand te verbeteren. Het uitgangspunt hierbij is dat de we voor duurzame alternatieven zullen kiezen voor zover deze zich in periode 2013-2017 terug verdienen. Daarnaast spelen ook de criteria; bedrijfscontinuïteit, Arboomstandigheden en veiligheid een belangrijke rol bij gemaakte keuzes. In de nieuwe raadsperiode 2014 -2018 zullen wij de Raad een principebesluit vragen over de huisvesting op lange termijn. Wij doen de Raad hiertoe een voorstel op een dusdanig tijdstip dat realisatie van een nieuw gebouw of ander gebouw c.q. de renovatie van het bestaande gebouw in 2017 kan worden gestart.
INHOUD
WAARDERING EN AFSCHRIJVING VAN ACTIVA INVESTERINGEN Bij gemeenten worden twee soorten investeringen onderscheiden namelijk investeringen met een meerjarig economisch nut en investeringen met een maatschappelijk, maar geen economisch nut. Investeringen met een economisch nut moeten worden geactiveerd en afgeschreven. In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) worden deze investeringen gedefinieerd als die investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid middelen te verwerven en/of die verhandelbaar zijn. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de mogelijkheid middelen te verwerven. Het hoeft dus niet. Een vergelijkbare redenering geldt voor de verhandelbaarheid. Het gaat om de mogelijkheid de activa te verkopen, niet om de vraag of de gemeente het actief ook daadwerkelijk wil verkopen. Op investeringen met een economisch nut mogen geen reserves in mindering worden gebracht. Daarnaast mag er op deze investeringen niet resultaatafhankelijk extra worden afgeschreven. Wel is het volgens het BBV mogelijk om bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief op de waardering van het actief in mindering te brengen. Dit kan betekenen dat het te activeren bedrag daarmee per saldo op nul uitkomt en niet wordt geactiveerd en afgeschreven. Wat investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut betreft, maar geen economisch nut, geldt dat deze geactiveerd mogen worden mits gedaan in de openbare ruimte. Wel is het wenselijk dat, indien dergelijke investeringen worden geactiveerd, de afschrijving binnen een redelijke termijn plaatsvindt. Dat is de reden dat op deze investeringen reserves in mindering mogen worden gebracht en dat er ook resultaat afhankelijk op mag worden afgeschreven. Nieuwe investeringen in de openbare ruimte worden niet geactiveerd maar ineens gedekt via de grondexploitaties. Ook de vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte worden niet geactiveerd maar ineens gedekt uit de “voorziening openbare ruimte”. Alleen investeringen in verkeersregelinstallaties, kademuren en bruggen en op beperkte schaal in wegen worden nog geactiveerd. De kapitaallasten (afschrijving en rente) van te activeren investeringen, worden in het eerste jaar voor de helft begroot. De veronderstelling die hieraan ten grondslag ligt is dat gemiddeld genomen een investering halverwege het jaar zal plaatsvinden. In de volgende jaren worden de jaarlijkse kapitaallasten volledig in aanmerking genomen totdat de investering geheel is afgeschreven.
115
GEMEENTE AMERSFOORT
OVERZICHT MEEST GANGBARE AFSCHRIJVINGSTERMIJNEN CATEGORIEËN
AFSCHRIJVINGS TERMIJN
CATEGORIEËN
INVESTERINGEN MET EEN ECONOMISCH NUT IMMATERIËLE VASTE ACTIVA
AFSCHRIJVINGS TERMIJN
OVERIGE MATERIËLE VASTE ACTIVA
maximaal 5 jaar
Trekkenwand/tribune de Flint
25 jaar
MATERIËLE VASTE ACTIVA
Investeringsimpuls sport
15 jaar
GRONDEN EN TERREINEN
1e inrichting en onderwijsleerpakketten
10 jaar
AUTOMATISERING:
Op gronden en terreinen wordt conform de voorschriften van de BBV niet afgeschreven. GROND-, WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN
Netwerkbekabeling
10 jaar
‘thin clients’ en overige systemen
6 jaar
Aanleg begraafplaatsen
25 à 40 jaar
servers, software en licenties
3 à 5 jaar
Sportterreinen
40 jaar
Printers
4 jaar
Speelterreinen
25 jaar
INVENTARIS:
WOONRUIMTEN
40 jaar
Meubilair
10 jaar
overige voorzieningen
5 à 15 jaar
BEDRIJFSGEBOUWEN Scholen
40 à 60 jaar
sporthallen/gymzalen
40 jaar
Theatervoorzieningen en overige gebouwen
25 à 50 jaar
kleed- en wasaccommodaties
25 jaar
Noodlokalen
15 jaar
INVESTERINGEN MET EEN MAATSCHAPPELIJK NUT GROND-, WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN
VERVOERMIDDELEN: dienstauto’s
5 jaar
MACHINES, APPARATEN EN INSTALLATIES
reconstructie wegen
40 jaar
kademuren/bruggen
40 jaar
Verkeersregelinstallaties
10 jaar
openbare verlichting
25 jaar
Skatepark
10 jaar
OVERIGE MATERIËLE VASTE ACTIVA
Klimaatinstallaties
40 jaar
Monumenten
10 à 40 jaar
Luchtbehandelingsinstallaties
15 jaar
Kunst
10 jaar
diverse installaties
10 à 25 jaar
INHOUD
116
JAARVERSLAG 2013
BEDRIJFSVOERING
PERSONEEL EN ORGANISATIE WAT HEBBEN WE BEREIKT Wij werken aan een gemeentelijke organisatie die weet wat er in de stad leeft, die kansen en problemen in de stad kent en actief samenwerkt met partijen in de stad om kansen te grijpen en problemen op te lossen. Een organisatie van medewerkers die open staan naar elkaar, het bestuur en de samenleving. Daarnaast willen we een goed werkgever zijn; een organisatie waar mensen met veel plezier en betrokkenheid een bijdrage kunnen leveren aan het beter maken van de stad.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN In 2013 hebben wij met het organisatie ontwikkeltraject de bewustwording van medewerkers vergroot op de thema’s werken voor het bestuur, samenwerking (intern en met externe partijen) en vraaggericht/‘horizontaal’ werken. In ‘al doende leren’ sessies hebben we deze thema’s vertaald naar het dagelijkse werk en hebben medewerkers met elkaar verbeterafspraken gemaakt. In de tweede helft van 2013 hebben we de discussie verbreed naar aansturing en structuur van de organisatie. Dit heeftin december 2013 geleid tot het collegebesluit ‘2014, het jaar van de verandering’, waarin de koers en het vervolg van de organisatie ontwikkeling is vastgelegd. Dit besluit leidt in het veranderjaar 2014 tot concrete aanpassingen van cultuur, structuur, aansturing en leiderschap van de organisatie: – Het Gemeenschappelijk Management Team (GMT) wordt vanaf 1 januari 2014 omgevormd naar een klein directieteam, dat als eenheid de gehele ambtelijke organisatie aanstuurt. – De huidige sectoraansturing verdwijnt geleidelijk in 2014 en maakt plaats voor samenhangende, vraaggestuurde beleids- en uitvoeringsafdelingen en
INHOUD
een organisatie onderdeel voor interne dienstverlening. We gaan werken vanuit meervoudige sturing, horizontaal op strategische thema’s en complexe vraagstukken, verticaal op enkelvoudige producten. – Aan de hand van de uitwerking van aandachtsgebieden (Leefomgeving, Sociaal Domein, Dienstverlening, Ondersteuning en bedrijfsvoering, Ruimte, economie en wonen) gaan we interne samenhang en samenwerking verbeteren en waar nodig en mogelijk afdelingen clusteren. Daarbij is het versterken van samenhang en integratie in de beleidsprocessen belangrijk, net als het ‘horizontaal werken’. – Daarnaast starten we met een beleidspool en een flexpool. Beide pools geven invulling aan onze ambitie om effectief, flexibel en wendbaar aan de slag te kunnen zijn met onze bestuurlijke opgaven. Met de flexpool beogen we het verminderen van externe inhuur en bieden van ontwikkelperspectief aan medewerkers. – Aan de hand van lean six sigma worden de komende jaren de werkprocessen van de hele organisatie doorgelicht. Op het gebied van goed werkgeverschap hebben we in 2013 onder andere de volgende acties ondernomen: – We hebben een werkbelevingsonderzoek gehouden onder onze medewerkers. Dat gaf over het grote geheel een heel positief beeld van de gemeente Amersfoort als werkgever. De verdiepende resultaten en aandachtspunten worden begin 2014 per team besproken in het werkoverleg, waar nodig worden verbeterafspraken gemaakt. – Binnen de Amersfoortse Loopbaanacademie (ALA) hebben we in 2013 weer een aantrekkelijk aanbod neergelegd van workshops, trainingen en loopbaanadvisering voor medewerkers. – Medewerkers die boventallig zijn als gevolg van bezuiningen, zijn van werk-naar-werk begeleid. Daarbij maken we dankbaar gebruik van ons regionaal samenwerkingsverband met andere
117
GEMEENTE AMERSFOORT
topfunctionarissen worden deze gegevens ongeacht de hoogte gepubliceerd. Als topfunctionarissen zijn in elk geval aangewezen de Griffier en de Gemeentesecretaris. Van overige functionarissen dienen de gegevens gepubliceerd te worden als deze het bezoldigingsmaximum van de WNT te boven gaan. Daarbij dienen de overschrijdingen gemotiveerd te worden. In Amersfoort overschrijden andere topfunctionarissen het bezoldigingsmaximum van de WNT niet en hoeven derhalve niet gepubliceerd.
overheidswerkgevers in het ‘Hart van Nederland’. Bij dit regionaal netwerk sluiten zich steeds meer organisaties aan. – De risico’s in het werk zijn in beeld gebracht via een update van de Risico Evaluatie en Inventarisatie (RI&E conform Arbowet). Verbeterpunten zijn in een plan van aanpak opgenomen en inmiddels uitgevoerd of in gang gezet. – Alle leidinggevenden hebben in 2013 een training verzuimmanagement gevolgd. Sinds 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) van kracht. Deze wet regelt onder meer dat overheidsinstellingen jaarlijks de bezoldigingsgegevens en eventuele ontslagvergoedingen van hun functionarissen dienen te publiceren. Voor topfunctionarissen en gewezen
FUNCTIE
BEZOLDIGING IN 2013
Griffier
€ 90.241,80
Gemeentesecretaris
€ 119.653,44
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
STREEFWAARDE 2013
2012
REALISATIE 2013
Effectindicatoren Ziekteverzuimpercentage
Intern
Werkbelevingsonderzoek
Internetspiegel
4,5%
4,8%
4,8%
4%
4,96%
nvt
nvt
nvt
Hoger dan de benchmark
4,1 (*)
(*) Een score van 4,1 op een vijfpuntsschaal geeft aan dat de medewerkers de gemeente Amersfoort als werkgever positief waarderen. Met deze score zit gemeente Amersfoort in de hoogst scorende 10% werkgevers in de benchmark van non-profit organisaties. TOELICHTING BIJ ZIEKTE VERZUIM: Het ziekteverzuim is hoger dan de streefnorm van 4%. De afgelopen jaren zien we een lichte stijging van het ziekteverzuim, met name het aantal langdurig zieken (>6 weken). Overigens ligt het verzuimcijfer van de gemeente Amersfoort nog onder het landelijk gemiddelde van 100.000+ gemeenten. De ambtelijke organisatie is voortdurend in beweging als gevolg van bezuinigingen en organisatie ontwikkeling. Dit vraagt
INHOUD
steeds meer van medewerkers als het gaat om efficiency, prestatie, aanpassingsvermogen en flexibiliteit. Deze toenemende belasting heeft in een aantal gevallen geleid tot disbalans met als gevolg uitval door ziekte. Het gaat hierbij om complexe verzuimsituaties waarbij terugkeer naar de eigen werkplek niet altijd mogelijk is. Leidinggevenden en P&O adviseurs zijn afgelopen jaar getraind in het aansturen en begeleiden van complexe verzuimcasussen. INTEGRITEIT In 2013 zijn er 5 (vermoedens van) integriteitschendingen geregistreerd waar één of meerdere medewerkers van de gemeente bij betrokken waren. In onderstaand overzicht vindt u aard en afdoening van deze incidenten.
118
JAARVERSLAG 2013
AARD INCIDENT
AANGETOOND
AFDOENING
Misbruik bevoegdheden ambtenaar
Niet aangetoond
Ambtelijk afgedaan
Ongewenste omgangsvormen
Ja
Schriftelijke berisping en coachingstraject
Misbruik van bedrijfsmiddelen en belangenverstrengeling
Ja
Onvoorwaardelijk strafontslag, schriftelijke berisping
Lekken, misbruik van informatie
Klacht weerlegd, wel sprake van een ongeoorloofde handeling
Ambtelijk afgedaan, waarschuwingsbrief
Misbruik van informatie
Ja
Ambtelijk afgedaan, waarschuwingsbrief
PLANNING EN CONTROL WAT HEBBEN WE BEREIKT
De gemeentebegroting en jaarverslag nieuwe stijl omvatten een compact boekwerkje met daarin de financiële situatie op hoofdlijnen en de beeldbepalende activiteiten voor het komende jaren. Daarnaast is er een digitaal deel met daarin de achtergronden en specificaties.
Het aanleveren van kwalitatief hoogwaardige informatie zodat de gemeenteraad in staat is haar kaderstellende en controlerende taak uit te oefenen.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN Daarnaast hebben we een zomerrapportage gemaakt, waarin een prognose wordt gegeven voor het te verwachten resultaat van het lopende jaar.
In 2013 hebben wij een Collegeprogramma 2013-2014 gepresenteerd, met een concrete invulling voor 2013, een Kadernota voor 2014 en een doorkijk naar 2015-2017, waarin werd ingegaan op de financiële situatie van dat moment en de wijze waarop Amersfoort de ambities uit het coalitieakkoord wil gaan realiseren.
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
2012
positief
positief
onthouding
STREEFWAARDE 2013
Prestatie-indicatoren Oordeel accountant getrouwheid en rechtmatigheid jaarrekening
INHOUD
Accountant
119
positief
REALISATIE 2013
GEMEENTE AMERSFOORT
JURIDISCHE KWALITEITSZORG WAT HEBBEN WE BEREIKT
de best practices zal het JKO in 2014 een voorstel opstellen de aanpassing van het huidige systeem.
Systematische borging en verbetering van de juridische kwaliteit van het gemeentelijk handelen. Wat hebben we daarvoor gedaan De juridische toolkit is verder uitgebreid met voorbeelden en nieuwe onderwerpen. Met name op het thema ‘oplegging geheimhouding op bestuurlijke stukken’ is een verbeterslag gemaakt. In 2013 was sprake van een toename van Wobverzoeken. Met name omvangrijke verzoeken zonder duidelijk doel van de aanvrager leken vaker voor te komen. Dit is aanleiding geweest om de instructies en formats voor de afhandeling van Wob-verzoeken nog eens aan te scherpen. Verder is een register aangemaakt waarin is bijgehouden wat voor soort Wob-verzoeken er werden ingediend en hoeveel tijd was gemoeid met de afhandeling hiervan. Het Juridisch kwaliteitszorgoverleg (JKO) is niet tevreden over het huidige bevoegdhedensysteem. Hoewel dit systeem in 2012 aanmerkelijk is vereenvoudigd en verbeterd, is het nog altijd erg omvangrijk en leidt het bij gebruikers tot veel vragen. Om die reden is een inventarisatie gemaakt in den lande om te kijken wat er van andere gemeenten te leren valt. Op basis van
Het JKO heeft voorbereidingen getroffen voor de implementatie van de Wet Markt en Overheid en de betrokken afdelingen geadviseerd over noodzakelijke aanpassingen van de werkwijze om te voldoen aan de gedragsregels. In 2014 wordt de implementatie voltooid en leggen wij de raad een voorstel voor om een aantal diensten en producten van de gemeenten Amersfoort uit te zonderen van de gedragsregels van de Wet Markt en Overheid. Het JKO heeft zich in 2013 georiënteerd op een systeem voor de elektronische bekendmaking van algemeen verbindende voorschriften. Dit heeft geleid tot de aanschaf van De Gemeenschappelijke Voorziening Overheidspublicaties van het agentschap KOOP van het Ministerie van BZK. Vanaf 1 januari 2014 vindt elektronische bekendmaking van algemeen verbinden voorschriften plaats via dit systeem. In het kader van de rechtmatigheidtoetsing van de accountant is het rechtmatigheidkader aangepast en is de inhoud van de databank decentrale regelgeving aangevuld en verbeterd.
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
Oordeel accountant rechtmatigheid jaarrekening
INHOUD
BRON
Accountant
REALISATIE 2010
2011
2012
Positief
Positief
positief
120
STREEFWAARDE 2014
REALISATIE 2013
Positief
positief
JAARVERSLAG 2013
INKOOP WAT HEBBEN WE BEREIKT Amersfoort koopt doelmatig, rechtmatig en duurzaam in. Wat hebben we daarvoor gedaan Amersfoort koopt structureel 100% duurzaam in. De gemeente ondersteunt de organisatie bij het behalen van goede inkoopresultaten en zorgt dat aanbestedingen resulteren in goede prijskwaliteitverhoudingen waarbij rekening wordt gehouden met de kansen voor het (regionale) MKB.
minstens 1 regionale leverancier zal worden uitgenodigd. In het inkoopbeleid is duurzaam inkopen de basis; voor kansrijke aanbestedingen zal een duurzaam stapje extra worden gezet. Verder jaarlijks meten van het % duurzaam inkopen is hiermee overbodig geworden. In 2013 is de volwassenheid en doelmatigheid van de inkoopfunctie onderzocht. Dit is niet langer d.m.v. de MSU+ audit gedaan, aangezien dat onderzoek te weinig concrete verbeterpunten opleverde. Uit het gedane onderzoek komt naar voren dat de inkoopfunctie zich heeft ontwikkeld tot een professionele ondersteunende bedrijfsfunctie. Het inkoopproces wordt vakkundig uitgevoerd. Het specificeren van de inkoopbehoefte, het selecteren van partijen en het contracteren ervan gebeurt op een goede wijze. Verbeterpunten zijn er aan de voorkant (inkoopstrategievorming per productgroep) en aan de achterkant (een operationeel bestelsysteem). Hierop de komende jaren inzetten brengt de gemeente Amersfoort op inkoopgebied op het hoogste niveau.
In april 2013 is de Aanbestedingswet in werking getreden. Centraal hierin stonden proportionaliteit en vermindering administratieve lastendruk, met name voor het MKB. De effecten daarvan zijn verwerkt en opgenomen in de nieuwe Nota Inkoopbeleid die begin 2014 is vastgesteld. In het nieuwe Inkoopbeleid vormen MKB, maatschappelijke waarde en maatwerk de rode draad. Door verhoging van de drempelbedragen zullen meer opdrachten onderhands worden aanbesteed, waarbij
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
2012
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
nvt
nvt
Effectindicatoren % duurzaam inkopen
Monitor Amersfoort
Beoordeling volwassenheid inkoopfunctie
MSU+ audit /
Beoordeling accountant inkoopproces
Accountant
% van inkoopvolume besteed aan lokale/regionale leveranciers
Inkoopfacturen 2013
INHOUD
93%
22
-
-
Goed
Goed
goed
goed
goed
goed
goed
30%
32% 6%
26% 3%
121
GEMEENTE AMERSFOORT
INHUUR VERSUS ADVIES INKOOPGROEPEN
INHUUR
ADVIES
EINDTOTAAL
Interim management
€ 122.182
€ 1.000.434
€ 1.122.616
Uitzendkrachten
€ 352.515
€ 5.343.756
€ 5.696.271
Organisatie- en formatieadvies
€ 376.759
€ 2.280
€ 379.039
Beleidsondersteunende diensten
€ 922.602
€ 469.027
€ 1.391.629
ICT diensten en advies
€ 170.120
€ 371.651
€ 541.771
Juridisch onderzoek en advies
€ 543.305
€ 80.956
€ 624.261
Marketing / pr / communicatie
€ 275.264
€ 543.439
€ 818.703
Accountant
€ 150.388
€ 150.388
Overig financieel advies
€ 116.459
€ 107.951
€ 224.409
€ 85.824
€ 25.500
€ 111.324
€ 2.897.697
€ 1.680.398
€ 4.578.096
Milieukundige diensten
€ 509.330
€ 28.460
€ 537.790
Overige diensten
€ 186.630
€ 58.079
€ 244.709
€ 15.194
€ 15.194
€ 441.535
€ 28.962
€ 470.497
€ 64.731
€ 68.200
€ 132.931
€ 5.518
€ 235.569
€ 241.087
€ 7.236.053
€ 10.044.662
€ 17.280.715
Inkoopadvies Ingenieursdiensten
Notaris Architectdiensten Makelaars en taxateurs Archeologische diensten en inhuur EINDTOTAAL
INHOUD
122
JAARVERSLAG 2013
INFORMATIEBELEID EN INFORMATIETECHNOLOGIE WAT HEBBEN WE BEREIKT Met effectieve en efficiënte Informatievoorzieningen leveren we toegevoegde waarde aan de gemeentelijk producten. We doen dit door standaardisering en uitbereiding van elektronische dienstverlening en het tijden plaatsonafhankelijk ondersteunen van medewerkers door middel van compacte IT systemen. Wat hebben we daarvoor gedaan Bestaande en nieuwe digitale diensten worden op een uniforme wijze aangeboden op de website. Met uniforme formuleren, uniforme authenticatie en statusinformatie vergroten we het gebruiksgemak voor burgers en bedrijven. Informatie wordt in toenemende mate geografisch beschikbaar via ‘Amersfoort op de kaart’. Gemeentelijke datasets die daar voor in aanmerking komen, worden als ‘open data’ beschikbaar gesteld. Wij ondersteunen het tijd- en plaatsonafhankelijk werken door flexibele IT werkplekken op kantoor en door medewerkers buiten kantoor 24/7 toegang te geven tot hun gemeentelijke informatievoorzieningen. Het digitaliseren van informatie zetten we onverminderd voort. Voor medewerkers die mobiel werken stellen wij een nieuwe selectie van mobiele apparaten beschikbaar.
Continuïteit van onze IT systemen heeft de hoogste prioriteit. Onze inzet is daar primair op gericht. Om deze systemen compacter te krijgen en te houden zullen we met het project complexiteitsreductie onze hardware en software herijken en waar mogelijk ‘leaner’ maken. In dit kader ontwikkelen we eveneens een ‘cloudstrategie’. Om onze informatiebronnen effectiever te benutten ontwikkelen we een visie op het gebruik van datawarehouse oplossingen. Informatiebeveiliging vraagt onverminderd de aandacht. Het monitoren en auditten van onze IT systemen en de activiteiten ter bevordering van bewustwording van de risico’s binnen onze organisatie worden vastgelegd in het Informatiebeveiligingsjaarplan 2013. De invoering van de basisregistraties gaat ondertussen gestaag verder, waarbij in 2013 onder meer het project voor de invoering van de Basiskaart Grootschalige Topografie zal starten.
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
2012
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
Prestatie-indicatoren % bedrijfsprocessen waarvan de documenten volledig en uitsluitend digitaal is opgeslagen
Gemeente Amersfoort
25%
0%
Minimum% van de tijd dat een informatievoorziening per jaar beschikbaar is.
Gemeente Amersfoort
99,5
99,9%
TOTALE KOSTEN ICT
Gemeente Amersfoort
20%
pm
INHOUD
123
GEMEENTE AMERSFOORT
Voor de levering van een standaardplatform (zaaksysteem) voor de digitale ontsluiting van gemeentelijke diensten is in 2013 een nieuwe leverancier geselecteerd. Dit platform is succesvol geïnstalleerd en in 2014 zullen de meeste gemeentelijke diensten met gebruik van deze voorziening digitaal beschikbaar komen.
Voor het digitaliseren van documenten is in 2013 eveneens een nieuwe leverancier geselecteerd. Doel is dat met deze nieuwe partner begin 2015 een volledig digitale documenthuishouding is gerealiseerd. Het niet nakomen van afspraken van de vorige leverancier heeft er toe geleid dat het streefcijfer voor het digitaliseren van documenten in 2013 niet is gehaald.
Voor het ontsluiten van geografische informatie is een generieke geoviewer in gebruik genomen. Op de website wordt geografische informatie via deze viewer ontsloten.
Onderzoek naar complexiteit in onze IT voorzieningen heeft uitgewezen dat er geen onnodig complexe informatiestromen zijn. De infrastructuur is goed op orde, een belangrijke randvoorwaarde voor de continuïteit van onze informatievoorziening.
Gemeentelijke informatievoorzieningen voor medewerkers zijn inmiddels op elke plaats en tijd toegankelijk (24/7). De Blackberry smartphones zijn vervangen door een breder assortiment smartphones (Nokia, IPhone en Samsung). Daarnaast zijn er aan ongeveer 350 medewerkers tablets geleverd voor mobiel en digitaal (samen)werken.
INHOUD
Op het vlak van de basisregistraties zijn belangrijke vorderingen gemaakt. De invoering van de gemeentelijke basisregistraties (BR Wet Onroerende Zaken en BR Grootschalige Topografie) en de aansluiting op andere basisregistraties (BR Nederlands Handelsregister en BR Kadaster) verloopt volgens planning.
124
JAARVERSLAG 2013
COMMUNICATIE
WAT HEBBEN WE BEREIKT De gemeente heeft de betrokkenheid van Amersfoorters bij de samenleving versterkt en het vertrouwen in het openbaar bestuur onderhouden. Er is gestreefd naar een zorgvuldige en doelmatige communicatie aan de stad (voorlichten/informeren), een open communicatie met de stad (participatie, signaleren), en een trotse communicatie over de stad (citymarketing). Het geoefende niveau in de crisis- en rampencommunicatie is op peil gehouden. Daarnaast heeft de gemeente ingezet op het communicatief begeleiden van grote veranderingen zoals: taakwijzigingen voor decentralisaties vanuit het rijk, meer eigen verantwoordelijkheid voor burgers en implementatie van bezuinigingen (die ook de communicatiecapaciteit en -middeleninzet van de gemeente raakt). De Amersfoortse Attente Ambtenaar is een civil servant die de burger centraal stelt, ook waar het informeren/ communiceren en inspelen op signalen vanuit de samenleving betreft.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN De gemeente voert vanaf 2013 het geactualiseerde communicatiebeleid uit. De (wijk)wethouders zijn aanspreekbaar en de bestuurstijl slagvaardig. Amersfoort voert acties uit op de visie op online media, waaronder internet portal, webcare, digitale participatie, open data, meer digitale dienstverlening en gepersonaliseerde informatie. Er worden citymarktingactiviteiten uitgevoerd
INHOUD
samen met partners uit de stad op het gebied van wonen, bedrijvenacquisitie, (zakelijk) toerisme en vrijetijdsmarketing.
KENGETALLEN In de begrotingsprogramma’s zijn doelen opgenomen waarin communicatie een (hoofd)rol speelt en als beleidsinstrument wordt ingezet. Voor een aantal doelen zijn ook resultaatcijfers meetbaar en beschikbaar. De belangrijkste zijn: – % inwoners dat vindt voldoende te zijn betrokken bij de totstandkoming en uitvoering van gemeentelijke plannen; – % inwoners dat vertrouwen heeft in het college van B&W; – Tevredenheidscijfer van contacten via de balie, telefoon, digitaal en schriftelijk; – Nalevingsniveau brandveiligheidsregels; – % inwoners dat vindt dat de gemeente te weinig aandacht heeft voor problemen in de buurt; – % inwoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de leefbaarheid in de buurt; – Het aantal toeristische bezoeken aan Amersfoort. In de beoordeling van de gemeentelijke communicatiekwaliteit zullen deze cijfers betrokken worden. Daarnaast is nog één andere effectindicator beschikbaar die niet al elders wordt genoemd:
125
GEMEENTE AMERSFOORT
OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
2012
nvt *
68% **
nvt*
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
75% ***
66% ****
Effectindicatoren % inwoners dat vindt dat de gemeente over het algemeen duidelijke informatie geeft.
Stadspeiling
* De stadspeiling wordt eens in de twee jaar gehouden, in dit geval in 2011 en 2013. ** In de vorige begroting was nog een percentage voor 2011 genoemd van 70%. Dit kwam doordat toen is gewerkt met een weging, die voor de Burgerpeiling destijds was voorgeschreven. Dit is nu losgelaten. O&S heeft voor gekozen voor een meer nauwkeurige weging. Het percentage voor 2011 komt daardoor iets lager uit (68%). *** Het streefcijfer (75%) zou om die reden in de komende begroting ook iets bijgesteld kunnen worden. **** Het cijfer van 2011 (68%) is exclusief ‘weet niet / geen mening’. De rest van de bewoners is hierover neutraal (25%) of vindt de informatie over het algemeen niet duidelijk (7%). Voor 2013 gaat het dus om 66% die de info duidelijk vindt exclusief ‘weet niet / geen mening’. De rest van de bewoners is hierover neutraal (24%) of vindt de informatie over het algemeen niet duidelijk (10%).
INHOUD
126
JAARVERSLAG 2013
RISICOMANAGEMENT EN WEERSTAND VERMOGEN RISICOMANAGEMENT
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN
WAT HEBBEN WE BEREIKT Op basis van het Beleid voor Risicomanagement wil de gemeente inzicht krijgen in de risico’s die zij loopt en daarmee eventuele risico’s afdekken. Er moet worden gezorgd dat het optreden van risico’s zo weinig mogelijk effect heeft op de uitvoering van het bestaande beleid. Amersfoort wil het risicobewustzijn (van medewerkers) in de organisatie verder stimuleren en maatregelen treffen ter voorkoming of beperking van risico’s. Daarnaast beoordeelt de gemeente het weerstandsvermogen.
Ter voorbereiding op de jaarafsluiting voeren we een uitgebreide risico-inventarisatie uit. Hiertoe voeren we gesprekken met afdelingshoofden. Daarnaast maken we voor de zomerrapportage en voor de begroting een update van deze inventarisatie. Naast een gemeentebrede inventarisatie wordt er ook jaarlijks een specifiek thema onder de loep genomen. Risico’s met financiële effecten worden meegenomen bij de bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit. Bewustwording van risico’s is een belangrijke stap in het beheersen van risico’s. Daarom is het van belang regelmatig stil te staan bij de risico’s die het bereiken van de doelstellingen in de weg staan en het gesprek hierover te organiseren. Met name de cultuur rondom het beheersen en sturen op risico’s heeft in 2013 extra aandacht gehad.
KENGETALLEN OMSCHRIJVING
BRON
REALISATIE 2010
2011
2012
1,87
1,02
0,74
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
1
1,2
Effectindicatoren Weerstandsvermogen (=beschikbare weerstandscapaciteit gedeeld door benodigde weerstandscapaciteit)
Gemeentebrede risicoanalyse
BENODIGDE WEERSTANDSCAPACITEIT Op basis van de risico-inventarisatie bedraagt de benodigde weerstandscapaciteit, bij een zekerheidspercentage van 90%, € 36 miljoen miljoen. Dit betekent dat er € 36 miljoen nodig is om de risico’s financieel af te dekken.
INHOUD
127
GEMEENTE AMERSFOORT
DE TOP 10 AAN RISICO’S IS ALS VOLGT.
1
RISICO
ACTIES EN TOELICHTING
BIJDRAGE AAN WEERSTANDSCAPACITEIT
BEWEGING IN HET SOCIALE DOMEIN/ 3 DECENTRALISATIES Risico’s rondom de drie decentralisaties: – WMO – Jeugdzorg – Participatiewet
Toelichting zie ook RIB’s sociaal domein
17%
Acties
10%
Hieronder worden per decentralisatie de belangrijkste financiële risico’s beschreven. WMO Het wetsvoorstel WMO 2015 moet nog behandeld en goedgekeurd worde door de beide kamers. Het ministerie koerst nog steeds aan op invoering per 1-1-2015, maar dit tijdspad staat onder druk. De belangrijkste financiële risico’s zijn: 1. Nieuw beleid/maatregelen leveren onvoldoende besparingen op, door – te geringe beleidsvrijheid – Jurisprudentie – onvoldoende zicht op effecten maatregelen 2. Onvoldoende budget om benodigde ondersteuningsaanbod te organiseren door – bezuinigingen rijk op huidig budget – Aanvullende bezuinigingen vanuit het rijk – Verdeelmodel pakt ongunstig uit. – Ambitieniveau sluit niet aan bij financiële mogelijkheden – Gemeenteraad kent onvoldoende budget toe. 3. Grotere ondersteuningsvraag dan waar vooraf rekening mee is gehouden, door: – Hogere instroom. – Niet realiseren van de verwachte beperking door terugverwijzing naar onderste delen piramide.
JEUGDZORG Onduidelijkheid over het budget is nog steeds actueel. De belangrijke financiële risico’s zijn: 1. Onvoldoende budget om benodigde zorgaanbod te realiseren. Benodigde zorginnovatie – met behoud van kwaliteit en voldoende aanbod – die nodig is om efficiencykorting van Rijk te halen, wordt niet gerealiseerd of blijkt niet mogelijk. 2. Grotere zorgvraag dan waarmee rekening is gehouden 3. Kosten overdracht lopende trajecten na 2015
Risico 1 – Strikte monitoring bij start, zodat snelle bijstelling mogelijk is. – Indicaties voor relatief korte periode afgeven. – Bij raad vast mogelijk bijstelling beleid aankondigen. Risico 2 – Lobby via VNG/G-32 – Zorg anders organiseren – basisinfrastructuur en burgerkracht versterken – sterk kostenbewustzijn laag in de organisatie te creëren. – bij inkoop naast kwaliteit ook prijs als selectiecriterium mee te laten wegen. – afspraken maken over tarief – sturen op volume en/ of tarieven Risico 3 – Budgetbewaking. – Investeren in burgerkracht en lokale basis(zorg) infrastructuur. – Budget voor preventie niet afhankelijk maken van eventueel overschot op ander taken. – Niet bezuinigen op preventie (politiek risico) Acties Risico 1 – Lobby door VNG. Overleg met en lobby door G32 – Anders te gaan werken door de zorg anders te organiseren o.a. door: – De 0- en 1ste lijn te versterken, een betere mix van aanbod en betere coördinatie – Inkoop: sterk kostenbewustzijn laag in de organisatie te creëren – Bij inkoop zorgaanbieders naast de kwaliteit ook de prijs, als selectiecriterium mee te laten wegen Risico 2 – Budgetbewaking – Afspraken met huisarts – Verminderen doorstroom naar 2e lijn door investeren in 0 en 1e lijn. (innovatie hierop in proeftuin Soesterkwartier) – Budget voor preventie niet afhankelijk maken van eventueel overschot op andere taken – Beleid aanpassen Risico 3 – Inzicht in aantallen lopende trajecten – Afspraken over indicatie stellingen vanaf heden
INHOUD
128
4%
JAARVERSLAG 2013
RISICO
ACTIES EN TOELICHTING
PARTICIPATIEWET: In het Sociaal Akkoord is afgesproken dat de nieuwe Participatiewet op 1 januari 2015 in werking treedt. De invoering van de Participatiewet gaat gepaard met bezuinigingen op de Wsw en het re-integratiebudget. Er komt één budget voor de Wwb, Wsw en de Wajongers met arbeidsvermogen. Voor de doelgroep wordt een systeem van loonkostensubsidie mogelijk gemaakt.
Toelichting Maatregelen regeerakkoord verwerkt: aanvullende bezuinigingen op het rëintegratiebudget en WSW budget.
De belangrijkste financiële risico’s zijn: 1. De afbouw van de WSW middelen binnen het participatiebudget gaat gepaard met behoudt van de rechten van de bestaande doelgroep. Dit zal leiden tot hogere subsidietekorten. Als deze niet worden opgevangen door verbeterde operationele resultaten van Amfors, zullen de tekorten gedekt moeten worden uit de algemene middelen en/of het participatiebudget. In dat laatste geval blijft er minder budget over voor re-integratie van bestaande en de nieuwe doelgroepen (nieuwe Wajong-ers met arbeidsvermogen en doelgroep beschut werken); 2. De invoering van nieuwe verdeelmodel voor de re-integratie en WSW- middelen per 2015 kan leiden tot negatieve herverdeeleffecten; 2
DEELNEMING OBV VATHORST Met het onderhandelingsresultaat Vathorst en de uitwerking daarvan in de actuele grondexploitatie 2013/2014 zijn de risico’s aanzienlijk beperkt ( Zie RIB 2013-141). De resterende risico’s betreffen vooral die ten aanzien van de grondwaarden voor winkels, woningen, kantoren.
BIJDRAGE AAN WEERSTANDSCAPACITEIT
3%
Acties: 1. Monitoren en zonodig bijsturen begroting en bedrijfsplan Amfors en begroting. 2. Zorg dragen voor een adequate financiële buffer, bijvoorbeeld in de vorm van de voorziening WWB W-deel.
Acties 1. Verhogen afzettempo (eerdere opbrengsten, verkorting doorlooptijd) 2. Kostenreducties op civiele werken 3. Gunstige aanbestedingen en prijsvoordelen
17%
Toelichting: Zie ook projectenrapportage grote fysieke projecten 2014-1 3
ONDERWIJSHUISVESTING Het kabinet heeft besloten dat voor Amersfoort de Algemene uitkering vanaf 2015 met €3,1 mln. wordt verlaagd (Onderwijshuisvesting; motie van Haersma Buma). Overheveling hiervan naar schoolbesturen is mogelijk niet haalbaar.
Toelichting In de begroting 2014 is opgenomen dat wij bezien of wij deze bezuiniging binnen het kader van de taken van het onderwijsveld en van de totale onderwijsbegroting van de gemeente Amersfoort kunnen opvangen. Deze middelen kunnen ‘lump sum’ van gemeenten naar de schoolbesturen overgeheveld worden. We realiseren ons dat de haalbaarheid hiervan met de nodige risico’s is omgeven.
7%
4
ALGEMENE UITKERING Er komt vanuit de algemene uitkering minder geld binnen dan waarmee we in de meerjarenbegroting rekening hebben gehouden.
Acties: In de gaten houden van de ontwikkelingen op dit terrein onder andere ook in samenwerking met andere gemeenten via het 100.000+ overleg.
5%
5
WIEKEN BLOEIDAAL Dreigend tekort op lopende grondexploitatie: De Wieken-Bloeidaal.
Toelichting: Betreft 1 van de 5 lopende grondexploitaties. Het risico is overgenomen uit herziening 2013, zie ook de toelichting op de herziening 2013.
3%
De belangrijkste risico’s zijn: 1. Vertraagde gronduitgifte wegens slechte economische omstandigheden. 2. Lagere grondopbrengsten als gevolg van de economische omstandigheden. 3. Bestemmingsplan treedt niet of later in werking 4. Civiele werken zijn duurder dan voorzien.
INHOUD
Het risicoprofiel is afgenomen doordat het budget onvoorzien is toegenomen. Hierdoor kunnen meer risico’s binnen de grondexploitatie worden opgevangen. Als alle grote risico’s zich voordoen is het onvoorzien in de grondexploitatie onvoldoende.
129
GEMEENTE AMERSFOORT
6
RISICO
ACTIES EN TOELICHTING
LICHTENBERG Dreigend tekort op de grondexploitatie.
Toelichting: Betreft 1 van de 5 lopende grondexploitaties. Het risico is overgenomen uit herziening 2013, zie ook de toelichting op de herziening 2013.
Risico’s: 1. Tegenvallende woningmarkt leidt tot lagere grondprijzen in de grex. 2. Uitgifteproces vertraagt ten opzichte waarmee rekening gehouden in de grondexploitatie 3. Vertraging door bezwaren bij RO procedure van herziening bestemmingsplan en uitwerkingsplan
7
VATHORST BEDRIJVENTERREIN Dreigend tekort op de grondexploitatie. Risico’s: 1. Vertraagde tot geen grondverkoop door slechte marktomstandigheden en concurrentie andere bedrijventerreinen (binnen en buiten Amersfoort) 2. Herontwikkeling van bestaande plannen en concepten door veranderende planconcepten 3. Een aanpassing van de bestaande infrastructuur is nodig omdat o.a. de bestaande verkeerscapaciteit onvoldoende is a.g.v. meer verkeersaantrekkende bedrijven op het bedrijventerrein
8
PROJECT HOGEWEG-NIEUWBOUW ZWEMBAD/ SPORTCOMPLEX 1. Het mislukken van de aanbesteding door: – te weinig inschrijvingen, – marktpartij krijgt gevraagd PvE niet gerealiseerd binnen budget. 2. Design & Build proces wordt voor het eerst toegepast. Nieuwe contractvorm voor de gemeente. 3. Er zijn nog geen contracten inzake beheer & exploitatie van de parkeer- en de horecavoorziening. Eventuele exploitatierisico’s zijn daarmee nog niet afgedekt.
9
INKOMENSDEEL WWB De ontwikkeling van het aantal klanten is een onzekerheid (open eindregeling). De conjunctuur, wetswijzigingen en recent de effecten van maatregelen uit het regeerakkoord (WWB - maatregelen, een verdere bezuiniging op het re-integratie budget en omvang instroom nieuwe doelgroepen m.i.v. 2015 o.b.v. de Participatiewet) kunnen leiden tot een stijging van het bijstandsvolume. Indien de ontwikkeling in Amersfoort ongunstig is t.o.v. het landelijk gemiddelde kan dit tot een financieel nadeel t.o.v. de begroting leiden. De opzet is dat in 2015 een nieuw verdeelmodel wordt geïntroduceerd door het Rijk, waarbij o.a. de arbeidsmarktfactoren beter worden verwerkt. Dit kan gepaard gaan met negatieve herverdeeleffecten die tot een lagere rijksbijdrage leiden.
INHOUD
BIJDRAGE AAN WEERSTANDSCAPACITEIT
2%
Acties: 1. Bandbreedte creëren in flexibiliteit aanbod binnen de kaders van het bestemmingsplan (kavelgroottes, percentages) + eventueel aanpassing aan marktwensen. 2. Bij jaarlijkse grex-herziening, prognose toetsen aan de markt en indien nodig keuze voorleggen tussen langer faseren of dalen met prijzen. 3. Goede communicatie over doel en gevolgen. Toelichting: Betreft 1 van de 5 lopende grondexploitaties. Het risico is overgenomen uit herziening 2013, zie ook de toelichting op de herziening 2013.
2%
Acties: 1. Onderzoeken of de ruimtelijke mogelijkheden voor de walkavels versoepeld moeten en kunnen worden. 2. Sturen op tijdsbesteding; opzetten klantmanagementsysteem 3. Periodiek toetsen of verkeerscapaciteit afdoende is; verkoop actief sturen o.b.v. verkeersaantrekkende werking nog te vestigen bedrijven; Accepteren (daadwerkelijk aanpassen van de infrastructuur) Toelichting: Risico top drie overgenomen uit projectrapportage grote fysieke projecten 2014-1.
2%
Risico is gelijk gebleven. Acties: 1. – Aanpassen van de procedure/ selectiecriteria: zorgt voor vertraging. – Aanpassen van het PvE ter goedkeuring Raad. 2. Alle D&B documenten zijn beoordeeld door Houthoff en AT Osborne. In Ontwerp- en realisatiefase inhuur door gemeente van ervaren contractmanager ter bewaking proces & contract. 3. Exploitatierisico’s d.m.v. tijdige contracten met marktpartijen wegnemen. Acties: Inzet op voorkomen instroom in de bijstand/ bevorderen uitstroom (volledig of tegen loonwaarde).
130
2%
JAARVERSLAG 2013
10
RISICO
ACTIES EN TOELICHTING
SERVICEBUREAU GEMEENTEN Mogelijke frictiekosten door wijziging of stopzetten van werkzaamheden door SBG.
Acties: –T ijdig consequenties en mogelijke maatregelen in beeld brengen. –Z o veel mogelijk inzetten van huidige mensen en middelen (ict-systemen, etc.) ten behoeve van nieuwe taken Beweging in het sociale domein.
BIJDRAGE AAN WEERSTANDSCAPACITEIT
2%
Ten opzichte de vorige inventarisatie is ons risicoprofiel, in financiële zin, flink gedaald. Dit komt door een aantal financiële maatregelen bij OBV Vathorst, maatschappelijk en strategisch vastgoed en bij een aantal grondexploitaties.
BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Amersfoort bestaat uit: – Algemene – en bestemmingsreserves, behalve: – De post “exploitatie stadhuiscomplex” die de kosten van dit complex afdekt. – De algemene dekkingsreserve. De rente hierover wordt namelijk gebruikt als dekkingsbron voor de begroting. – Reserve dekking kapitaallasten. Deze dekt de kapitaallasten van de investeringen. – € 4 miljoen van de saldireserve vanwege de post onderuitputting. – Bezuinigingsmogelijkheden van maximaal de structurele rente op reserves en voorzieningen. Wij houden in de begroting rekening met structurele rente op reserves en voorzieningen. Voor 2013 was dit € 2 miljoen. Mocht dit bedrag lager uitvallen, dan gaan we ervan uit dat we dit op kunnen vangen met bezuinigingen.
INHOUD
De stand van de reserves per 31-12-2013 was als volgt: (bedragen x € 1.000,-) TOTAAL RESERVES Af: Exploitatie stadhuiscomplex Af: Algemene dekkingsreserve Af: Reserve dekking kapitaallasten
102.012 587 9.045 49.815
Af: Buffer i.v.m. onderuitputting BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT
42.564
De reserve dekking kapitaallasten is met 7,8 mln. toegenomen is vanwege het samenvoegen van de reserve Eemcentrum met de reserve afdekking kapitaallasten Eemcentrum. Daarnaast corrigeren we bij de begroting de Algemene dekkingsreserve met de post voor onderuitputting. Omdat deze onderuitputting bij de jaarrekening is gerealiseerd, vormt dit geen risico meer. Deze correctie nemen we daarom in de jaarrekening niet mee.
131
GEMEENTE AMERSFOORT
WEERSTANDSVERMOGEN Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, leggen we de relatie tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit enerzijds en de beschikbare weerstandscapaciteit anderzijds. De relatie tussen beide wordt in onderstaande figuur weergegeven.
RISICO’S
GEWENSTE WEERSTANDSCAPACITEIT
BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT
WEERSTANDSVERMOGEN
De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, zetten we af tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.
De ratio weerstandsvermogen bedraagt € 43 /€ 36 = 1,2. Hiermee voldoet de ratio weerstandsvermogen weer aan de norm van groter of gelijk aan 1.
BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT WEERSTANDSRATIO BENODIGDE WEERSTANDSCAPACITEIT
INHOUD
132
JAARVERSLAG 2013
VERBONDEN PARTIJEN
WAT HEBBEN WE BEREIKT Een stabiele bedrijfseconomische ontwikkeling van de verbonden partijen. De gemeente streeft naar een bevordering van de good governance van de verbonden partijen en borgt de marktconformiteit van prijs-kwaliteit van diensten/producten van verbonden partijen.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN De gemeente wil een actieve participatie als aandeelhouder en deelnemer. Er daartoe heeft er minimaal twee keer per jaar met de directie van de verbonden partijen een overleg plaats gevonden. De gemeente bepaalt en monitort binnen haar bevoegdheden de strategische koers van een bedrijf conform het Amersfoortse deelnemingenbeleid. Wij maken als opdrachtgever in enkele gevallen gebruik van de juridische mogelijkheid om op basis van inbesteding opdrachten onderhands te gunnen aan onze verbonden partijen. Amersfoort toetst daarbij de marktconformiteit van de aanbieding van de verbonden partij. Wij doen dit bijvoorbeeld door een onafhankelijke contra expertise te laten uitvoeren op de offerte van de verbonden partij. Een andere manier om de marktconformiteit te toetsen, is om een deel van het werkpakket aan te besteden.
BESTUURLIJKE ONTWIKKELINGEN – De Flint: De Gemeenteraad heeft ingestemd met het Masterplan De Flint. Dit plan voorziet in de revitalisering van De Flint op de bestaande locatie. Met dit plan wordt geïnvesteerd in de foyers en de horeca. Op langere termijn voorziet het plan in de upgrading van het gebied aan de Coninkstraat en de herontwikkeling van het door de Scholen in de Kunst te verlaten bouwdeel. Verder wordt gewerkt aan een nieuwe invulling van de Stadszaal, zowel ten behoeve van jongeren als voor de zakelijke markt. – RWA/Amfors: Het kabinet heeft in grote lijnen de plannen voor de nieuwe Participatiewet 2015 aangekondigd, maar de precieze invulling blijft nog
INHOUD
onduidelijk. De portefeuillehouders Sociale Zaken bereiden in regionaal verband de implementatie van deze Wet voor. – In 2014 heeft Amfors uitvoering gegeven aan het bedrijfsplan 2012-2015. Er zijn verbeteringen gerealiseerd in de kostenstructuur, maar de omzetontwikkeling blijft achter bij de prognoses. In het jaarplan Amfors 2014 zijn de commerciële ambities bijgesteld en wordt voor het overige vastgehouden aan de koers zoals uitgezet in het bedrijfsplan. De begroting heeft een positief operationeel resultaat van ruim € 2,3 miljoen. Het subsidieresultaat bedraagt € 3,6 miljoen negatief. Uiteindelijk resulteert dit in een geconsolideerd exploitatieresultaat van RWA-Amfors van ruim € 1,25 miljoen negatief. – Servicebureau gemeenten: De verplichte overdracht van de wettelijke taken op het gebied van leefomgeving naar de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) Utrecht is in voorbereiding en per 8 januari 2014 is een bestuurlijke RUD gevormd. De organisatorische en operationele start volgt daarna. Met Raadsinformatiebrief 2013-86 hebben we u geïnformeerd over de maatregelen die zijn getroffen om dit uiteindelijk in de vorm van één RUD voor de provincie Utrecht te kunnen realiseren. De gemeenteraad heeft in november toestemming verleend voor de toetreding tot deze gemeenschappelijke regeling. – GGD: Binnen Het bestuur van de GGD heeft een herstructurering voorbereid van het takenpakket in de regio. Deze herstructurering vloeit voort uit de nieuwe Wet Publieke Gezondheidszorg. Kern van de herstructurering is de synchronisatie van de GGD Utrecht met de veiligheidsregio. Een belangrijke consequentie hiervan is de toetreding van de gemeente Utrecht tot de regeling. De gemeenteraad heeft in november toestemming verleend voor deze wijziging van de gemeenschappelijke regeling. – Recreatieschap: Op basis van de Koersnotitie van de Stuurgroep Toekomst Recreatie(schappen) heeft het Algemeen Bestuur van het schap op de vergadering
133
GEMEENTE AMERSFOORT
De aanleiding hiervoor was de eerdere verkoop van het onderdeel ‘ParkeerService’ aan de coöperatie ParkeerService. Hierdoor was de duale structuur met een moederbedrijf en één dochterbedrijf (Parkeergarages) niet langer nodig. Het bedrijf is omgevormd tot een besloten vennootschap met de naam ‘Parkeren Amersfoort BV’.
van 4 juli 2013 besloten tot het opstellen van een Plan van Aanpak Liquidatie recreatieschap. Begin 2014 verwacht het AB dit plan van aanpak met een concreet advies tot opheffing van het schap, inclusief alle consequenties, ter besluitvorming te kunnen voorleggen aan de deelnemers c.q. raden en staten. – De vennootschapsrechtelijke structuur van ParkeerService Amersfoort is vereenvoudigd.
OVERZICHT VAN DE VERBONDEN PARTIJEN In de meeste gevallen zijn de jaarrekeningen over 2013 nog niet vastgesteld. In onderstaand overzicht is uitgegaan van de werkelijke cijfers over 2012, tenzij anders aangegeven. (bedragen x € 1.000,-) VERBONDEN PARTIJ
RECHTSVORM
BELANG
RESULTAAT 2012
EIGEN VERMOGEN EIND 2012
VREEMD VERMOGEN EIND 2012
NV SRO
Naamloze vennootschap
50%
€1.504
€ 8.359
€ 14.240
NV De Flint let op: (gebroken) boekjaar van juni 2012 tot juni 2013.
Naamloze vennootschap
100%
€ 16
€ 368
€ 1.985
NV ROVA
Naamloze vennootschap
18%
€ 5.204
€ 22.322
€ 51.580
NV REMU-Houdstermaatschappij
Naamloze vennootschap
5%
-€ 9
€ 1.434
€9
Parkeerservice Amersfoort Holding NV
Naamloze vennootschap
100%
€ 634
€ 7.842 1
€ 1.965
ParkeerService Coöperatie UA
Coöperatie UA
1/12
€ 401
€ 683
€ 2.861
Vitens NV
Naamloze vennootschap
2,62%
€ 29.600
€ 386.100
€ 1.296.000
Amfors Holding
Besloten vennootschap
70%
- € 5.180
€ 2.467
€ 7.102
NV NUON Energy
Naamloze vennootschap
0,007%
€ 716.000
€ 3.333.000
€ 3.501.000
Alliander (netwerk)
Naamloze vennootschap
0,007%
€ 224.000
€ 3.203.000
€4.211.000
Bank Nederlandse Gemeenten
Naamloze vennootschap
0,5%
€ 332.000
€ 2.752.000
€ 139.476.000
Grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV
Besloten vennootschap
100%
- € 1.8
€ 713
€ 1.6
Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV
Commanditaire vennootschap
50%
- € 18.000
€0
€ 135.780
Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV
Besloten vennootschap
50%
- € 701
- € 292
€ 310
VOF Podium (cijfers 2011)
Vennootschap onder Firma
33,3%
€ -31
€ 5.434
€ 1.178
Servicebureau gemeenten
Gemeenschappelijke regeling
51%
€ -123
€ 158
€ 15.184
INHOUD
134
JAARVERSLAG 2013
VERBONDEN PARTIJ
RECHTSVORM
BELANG
RESULTAAT 2012
EIGEN VERMOGEN EIND 2012
VREEMD VERMOGEN EIND 2012
GGD Midden Nederland
Gemeenschappelijke regeling
16%
-141
€ 1.945
€ 11.260
Afvalverwijdering Utrecht (AVU)
Gemeenschappelijke regeling
12%
132
332
€ 8.472
Veiligheidsregio Utrecht (VRU)
Gemeenschappelijke regeling
8,7%
€ 193
€ 2.123
€ 54.555
Recreatieschap
Gemeenschappelijke regeling
5,78%
€207
€ 734
€ 1.079
RWA
Gemeenschappelijke regeling
70%
€0
€0
€ 18.658
1 Betreft vermogen vóór winstbestemming; op AvA juni 2013 is besloten € 780.000 dividend uit te keren.
VERBONDEN PARTIJEN
VERPLICHTE AFDEKKING VAN HET TEKORT
VERSTREKTE GARANTIES EN GELDLENINGEN EN AANDELEN KAPITAAL 1
RISICO’S AFGEDEKT DOOR ANDERE PARTNERS
OVERIGE RISICO’S BIJ FAILLISSEMENT
MONITORING VAN RISICO’S
NV SRO (Amersfoort)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
– Aandelenkapitaal van € 45.000,-; – Wachtgeld- verplichtingen voor een deel van het personeel bij faillissement of betalingsonmacht – Gezamenlijke inspannings- verplichting bij calamiteiten waaronder gerekend wordt een substantiële wijziging van het takenpakket SRO als gevolg van een verandering in de afname van producten / diensten door de gemeente Amersfoort.
N.V.T.
– Exploitatie en beheer van de accommodaties komen weer voor rekening van de gemeente; – De gemeente loopt het risico dat de betreffende voorzieningen door de financiële druk slecht worden onderhouden.
Beoordeling van begroting en jaarrekening.
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
– Aandelen kapitaal van € 45.000,-; – Achtergestelde lening van € 90.756 – Wachtgeld verplichtingen voor deel van het personeel bij faillissement of betalingsonmacht;
N.V.T.
– Exploitatie en beheer van het theater komt weer voor rekening van de gemeente; – De gemeente loopt het risico dat het theater door de financiële druk slecht wordt onderhouden; – Voor de prestaties moet een andere exploitant voor het theater worden gezocht.
Beoordeling van begroting en jaarrekening;
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
– Aandelenkapitaal van € 174.032-; – Opgebouwd vermogen in ROVA is omgezet in een achtergestelde lening waarvan per 31 december 2012 nog een bedrag van afgerond € 3,4 miljoen resteert.
Deelnemende gemeenten hebben een evenredig pakket aan aandelen.
Voor de uit te voeren prestaties moet een andere leverancier worden gezocht.
Beoordeling van de begroting en de jaarrekening;
NV De Flint (Amersfoort)
NV ROVA (Zwolle)
INHOUD
135
Beoordeling van het nakomen van prestaties (inclusief het op een voldoende niveau houden van de voorzieningen).
Beoordeling van het nakomen van prestaties (inclusief het op een voldoende niveau houden van het theater).
Beoordeling van het nakomen van de prestaties.
GEMEENTE AMERSFOORT
VERBONDEN PARTIJEN
VERPLICHTE AFDEKKING VAN HET TEKORT
VERSTREKTE GARANTIES EN GELDLENINGEN EN AANDELEN KAPITAAL 1
RISICO’S AFGEDEKT DOOR ANDERE PARTNERS
NV REMU Houdstermaatschappij (Utrecht)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
De vennootschap heeft in 2003 haar aandelen in REMU NV in eigendom overgedragen aan NV ENECO.
N.V.T.
ParkeerService Amersfoort Holding NV (Amersfoort)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
– Aandelenkapitaal van € 4.995.000,-;
N.V.T.
ParkeerService Coöperatie UA
Nee, de gemeente is niet aansprakelijk voor schulden van de coöperatie
Jaarlijkse Lidmaatschapsbijdrage van € 20. 000 welke wordt verrekend met DVO
N.V.T.
ParkeerService NV heeft een lening verstrekt aan de coöperatie. Hierop vindt een jaarlijkse aflossing plaats in tien termijnen. In 2013 heeft een de laatste aflossing plaatsgevonden. Vitens NV (Utrecht)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
Aandelenkapitaal van € 131.691,-
Amfors BV
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
Aandelenkapitaal van € 18.000
NUON energy
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
Aandelenkapitaal van € 18.000
Alliander (Amsterdam)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
Aandelenkapitaal van € 45.000,-
Bank Nederlandse Gemeenten (Den Haag)
Nee, de aandeelhouder van een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV.
Aandelenkapitaal van € 680.550,-
INHOUD
OVERIGE RISICO’S BIJ FAILLISSEMENT
MONITORING VAN RISICO’S
Na afwikkeling van de verkoop aandelen REMU NV in 2007, beperkt de rol van de Houdstermaatschappij zich thans tot die van belangenbehartiger in het kader van een eventueel nog van ENECO te ontvangen vergoeding Momenteel vindt overleg plaats met Eneco over deze privatiseringsvergoeding. – Voor de uitvoering van het contract moet een andere leverancier worden gezocht; – Er bestaat het risico dat onder de financiële druk de garages slecht worden onderhouden.
Goedkeuring begroting en jaarverslag;
Voor de uitvoering van het contract moet een andere leverancier worden gezocht; – Er bestaat het risico dat onder de financiële druk de garages slecht worden onderhouden.
Goedkeuring begroting en jaarverslag;
Voorzieningen in het kader van de WSW in de regio moet bij andere partijen worden ingekocht/afgenomen
Zie opmerking onder kopje ‘bestuurlijke ontwikkelingen’
Beoordeling van het nakomen van prestaties.
Beoordeling van het nakomen van prestaties.
Aandeel NUON wordt verkocht in vier tranches en zal per 1 juli 2015 geheel zijn overgedragen aan Vattenfall
136
JAARVERSLAG 2013
VERBONDEN PARTIJEN
VERPLICHTE AFDEKKING VAN HET TEKORT
VERSTREKTE GARANTIES EN GELDLENINGEN EN AANDELEN KAPITAAL 1
RISICO’S AFGEDEKT DOOR ANDERE PARTNERS
OVERIGE RISICO’S BIJ FAILLISSEMENT
Grondexploitatie- bedrijf Amersfoort BV (Amersfoort)
Nee, de aandeelhouder van een besloten vennootschap is niet aansprakelijk voor de schulden van de BV.
– Aandelenkapitaal van € 45.000,-; – Via deze BV wordt deelgenomen in Vathorst CV en VOF Podium; – Garantie van € 1,2 miljoen ten behoeve van de deelneming in VOF Podium; – Gemeente staat garant voor de nakoming van de verplichting van de BV in VOF Podium (met verhaalrecht van 2/3 op de partners in VOF).
Zie 4e aandachtspunt vorige kolom.
N.V.T.
Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV (Amersfoort) Zie ook Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV
De beherend vennoot, Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV, is aansprakelijk voor de schulden van de CV.
Participatie via grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV (stille vennoot) en via Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV (beherend vennoot)
Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV (Amersfoort)
Nee, de aandeelhouder van een besloten vennootschap is niet aansprakelijk voor de schulden van de BV.
– De gemeente is samen met Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV een financieringsovereenkomst tot een maximum van € 175 miljoen aangegaan met BNG, waarvan per heden € 80 miljoen is opgenomen door Ontwikkelings-bedrijf Vathorst CV. Voor deze € 80 miljoen staat de gemeente borg; – Aandelenkapitaal van € 9.000,-; – Via deze BV wordt deelgenomen in Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV.
VOF Podium (Amersfoort)
Hoofdelijke aansprakelijkheid van Grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV met een verhaalsrecht van 2/3 deel op de private partners.
– Zie grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV; – Gemeente staat borg voor een lening opgenomen door VOF Podium ad € 19 miljoen.
Servicebureau gemeenten
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
INHOUD
MONITORING VAN RISICO’S
1. D e vennootschap kan niet aan haar verplichtingen voldoen wat leidt tot een bijstortingsplicht voor de gemeente 2. N iet realiseren van het geplande afzettempo wat leidt tot een langere doorloop en hogere faserings- en rentekosten. 3. R ealisatie geplande grondopbrengsten, voornamelijk in het duurdere woningsegment.
Goedkeuring jaarverslag en grondexploitatie;
De private partners hebben gezamenlijk eveneens een aandelenkapitaal van € 9.000,ingebracht.
– Er is sprake van een niet afgemaakte wijk. Wellicht moet een nieuwe grondexploitatie worden opgestart, met een mogelijk tekort, c.q. grote risico’s; – De gemeente kan de aangekochte gronden niet inbrengen in de grondexploitatie. De aanwezige boekwaarde moet (gedeeltelijk) als verlies worden afgeboekt.
Goedkeuring jaarverslag en grondexploitatie;
Hoofdelijke aansprakelijkheid van de private partners met een verhaalsrecht van 1/3 deel op Grondexploitatie- bedrijf Amersfoort BV.
De gemeente is weer verplicht om de gronden ten behoeve van de kantorenlocatie van OBV af te nemen, met als risico geen kostendekkende ontwikkeling van de gronden.
Beoordeling exploitatieoverzicht en jaarverslag.
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
137
Van te voren omschreven aandeelhoudersbesluiten moeten aan de gemeente worden voorgelegd.
GEMEENTE AMERSFOORT
VERBONDEN PARTIJEN
VERPLICHTE AFDEKKING VAN HET TEKORT
VERSTREKTE GARANTIES EN GELDLENINGEN EN AANDELEN KAPITAAL 1
RISICO’S AFGEDEKT DOOR ANDERE PARTNERS
OVERIGE RISICO’S BIJ FAILLISSEMENT
MONITORING VAN RISICO’S
GGD Midden Nederland
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
Bekostiging via jaarlijkse bijdrage
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
Afvalverwijdering Utrecht (Nieuwegein)
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
Bekostiging via jaarlijkse bijdrage.
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
Veiligheidsregio Utrecht (Utrecht)
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
Bekostiging via jaarlijkse bijdrage.
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
Recreatieschap (Utrecht)
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
Bekostiging via jaarlijkse bijdrage.
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
Regionaal werkvoorzieningschap Amersfoort en omstreken (RWA) (Amersfoort)
Ja, de deelnemers in een gemeenschappelijke regeling zijn gezamenlijk aansprakelijk voor ontstane tekorten.
Bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling. Door verslechtering van het operationeel resultaat kan Amfors minder bijdragen in het subsidietekort van RWA. Hierdoor stijgt de verplichte bijdrage van de gemeente Amersfoort aan RWA in 2014 van € 524.000,- naar € 960.000,-. De gemeentelijke begroting 2014-2018 biedt dekking voor een tekort van € 600.000. Dat betekent dat € 360.000 aanvullende dekking moet worden gevonden. Wij nemen dit mee bij de zomerrapportage 2014 en betrekken daarbij het verwachte positieve saldo op de Inkomensvoorzieningen bijstand binnen het programma Werk en Inkomen.
Andere gemeenten nemen naar evenredigheid deel.
Gemeenten moeten het tekort aanvullen.
Beoordeling begroting en jaarrekening.
2 NB: voor alle partijen die op grond van de Algemene subsidieverordening susbidie ontvangen, geldt dat de calamiteitenregeling uit de beleidsregels ‘financiële spelregels subsidiëring van toepassing is (zie www.amersfoort.nl/subsidies.)
RISICO’S De risico’s zoals die benoemd zijn in de paragraaf verbonden partijen worden meegenomen in de risico-inventarisatie bij de paragraaf Risicomanagement en weerstandsvermogen.
INHOUD
138
JAARVERSLAG 2013
TREASURY
WAT HEBBEN WE BEREIKT
– het beperken van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities.
Op behoedzame wijze voorzien in voldoende financiële middelen om de programma’s uit te kunnen voeren.
De uitvoering van het financieringsbeleid vindt plaats binnen de kaders zoals gesteld in de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet FIDO). Om vooral de financieringsrisico’s te beperken is in de Wet FIDO een tweetal instrumenten opgenomen, te weten de kasgeldlimiet en de rente risiconorm.
In 2013 zijn 2 langlopende geldleningen, beiden ad € 20 miljoen, voor 10 jaar afgesloten tegen de respectievelijke rentepercentages van 1,875 en 1,88.
WAT HEBBEN WE DAARVOOR GEDAAN Amersfoort heeft uitvoering gegeven aan de treasuryfunctie binnen de normen van de Wet FIDO en het Treasurystatuut. De liquiditeitsontwikkeling van de gemeente en de renteontwikkelingen op de gelden van de kapitaalmarkt in Nederland is gevolgd. Op basis hiervan is financiering (kort en lang geld) optimaal gerealiseerd.
KASGELDLIMIET
WETTELIJK KADER Het gemeentelijk financieringsbeleid is er op gericht om: – te voorzien in de financieringsbehoefte op korte en lange termijn; – het beheersen van de risico’s die met deze transacties verbonden zijn; – het zoveel mogelijk beperken van de rentekosten van de leningen;
OMSCHRIJVING
De kasgeldlimiet is in de wet FIDO opgenomen om de negatieve gevolgen van een snelle rentestijging te beperken. De kasgeldlimiet bepaalt dat gemeenten hun financieringsbehoefte voor slechts een beperkt bedrag met kort geld (looptijd < 1 jaar) mogen financieren. De norm is in de wet gesteld op 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten (excl. de stortingen in de reserves). Voor Amersfoort bedraagt de limiet in 2013 daarmee € 33,7 miljoen. Wij hebben de kasgeldlimiet zo optimaal mogelijk benut vanuit de situatie dat rente van kortlopend geld (bijv. daggeld en kasgeld) in 2013 lager was dan de rente op langlopende leningen. De gemiddelde netto vlottende schuld was per kwartaal als volgt:
1E KWARTAAL
2E KWARTAAL
3E KWARTAAL
4E KWARTAAL
Kasgeldlimiet
33,767 mln.
33,767 mln.
33,767 mln.
33,767 mln.
Netto vlottende schuld
53,985 mln.
28,791 mln.
27,313 mln.
31,285 mln.
-20,218 mln.
4,976 mln.
6,454 mln.
2,482 mln.
RUIMTE
INHOUD
139
GEMEENTE AMERSFOORT
De hoge netto vlottende schuld in het eerste kwartaal van 2013 is door het aantrekken van een vaste geldlening van € 20 mln. geconsolideerd. Daardoor is in de resterende kwartalen van 2013 de overschrijding van de kasgeldlimiet in het eerste kwartaal omgebogen tot een per saldo positieve ruimte. Hiermee hebben we aan de eisen zoals gesteld in de Wet Fido voldaan.
RENTE RISICONORM Een andere norm uit de Wet FIDO is de rente risiconorm. De rente risiconorm bepaalt dat jaarlijks maximaal 20% van het begrotingstotaal onderhevig mag zijn aan renteherziening en herfinanciering. Hiermee is een maximumgrens gesteld aan het renterisico dat een gemeente loopt op de langlopende leningportefeuille.
OMSCHRIJVING
BRON
Rente risiconorm
Van renteherziening is sprake als in de leningsovereenkomst is bepaald dat de rente gedurende de looptijd in een bepaald jaar zal worden aangepast. Herfinanciering is het aangaan van een nieuwe lening om de oude af te lossen. De rente risiconorm beperkt dus de aflossingen op de bestaande leningenportefeuille. Op een begrotingstotaal in 2013 van € 397,3 miljoen bedraagt de rente risiconorm voor onze gemeente € 79,4 miljoen. In 2013 zijn twee langlopende geldleningen aangetrokken voor in totaal € 40 miljoen wegens herfinanciering. Het is gangbaar beleid om te onderzoeken of het verstandig is om de leningportefeuille te herzien en tegen een lager percentage af te sluiten. Dit bleek het afgelopen jaar niet rendabel. In 2013 hebben geen renteherzieningen plaatsgevonden. Wij zijn dus ruim binnen de voor 2013 gestelde rente risiconorm gebleven.
STREEFWAARDE 2013
REALISATIE 2013
Wet FIDO
< 79,4
40,0
Kasgeldlimiet
Wet FIDO
< 33,7
35,3
Kredietwaardigheid financiële instellingen uitgezette middelen
Treasury statuut
Triple A / AA+ stabiel
Geen gelden uitgezet
De triple A status (de hoogste status voor wat betreft de kredietwaardigheid) die de Nederlandse Staat had, is eind november 2013 vanwege de moeite die de Nederlandse economie heeft met het ontworstelen aan de financiële en economische crisis mede onder andere door de “zeepbel” op de huizenmarkt, gedowngrade naar AA+ stabiel. Hierdoor kan de rente waarvoor de Nederlandse Staat en ook de overige kredietinstellingen geld lenen, op een iets hoger niveau komen te liggen.
SCHATKISTBANKIEREN Op 16 december 2013 is de Wet HOF in werking getreden, waardoor het door het kabinet in het begrotingsakkoord voor 2013 voorgestelde verplicht schatkistbankieren voor lager overheden is ingevoerd. Door deze wet worden de lagere overheden verplicht alle geldelijke overschotten bij het ministerie van Financiën te parkeren. Doel hiervan is een verlagend effect te verkrijgen op de totale EMU-schuld van de totale Nederlandse overheid. Om de lagere overheden enige speelruimte te geven is vastgesteld dat 0,75% van het begrote totaal buiten beschouwing mag worden gelaten. Voor Amersfoort is dit 0,75% van € 397,3 mln. is € 2,9 mln. Omdat wij, zoals eerder gesteld, inzetten op een zo optimaal mogelijke benutting van de kasgeld- limiet heeft Amersfoort deze geldelijke overschotten niet. Derhalve zijn wij niet verplicht geld bij het ministerie van Financiën te stallen.
INHOUD
140
JAARVERSLAG 2013
LENINGEN
doen aan een bank of verzekeraar. Dit bleek evenwel kostentechnisch niet interessant.
De gemeente Amersfoort heeft een aantal leningen afgesloten, maar heeft zelf ook leningen verstrekt. Onderstaande tabellen geven een overzicht van het verloop van de leningenportefeuilles in 2013: LENINGENPORTEFEUILLE OPGENOMEN GELD Stand per 1-1
(X €1.MLN)
RENTE RESULTAAT 2013
484,6
Nieuwe leningen
40,0
Aflossingen
36,0
Stand per 31-12
De aflossingen van € 15,6 miljoen komen voor de helft op het conto van de woningbouwcorporaties. Voor de rest betreffen het aflossingen van hypothecaire geldleningen aan ambtenaren.
Het resultaat op de rentedienst is € 3,8 mln. voordelig. Bij het opstellen van de begroting 2013 was reeds een voordeel van € 2,0 mln geraamd, vanwege het handhaven van het renteomslag-percentage van 4,5% in de begroting, terwijl de daadwerkelijke rentelasten lager geraamd zijn. Daarbovenop is een extra rentevoordeel ontstaan van € 1,8 mln.
488.6
Uit deze tabel blijkt dat er in 2013 voor een bedrag van € 36,0 miljoen is afgelost op de leningenportefeuille en dat er nieuwe leningen van totaal € 40 miljoen aangegaan is. Het bedrag van € 488,6 miljoen per ultimo 2013 bestaat uit leningen bij binnenlandse banken en financiële instellingen van € 466,5 miljoen; een financial leaseovereenkomst van € 14,8 mln.; leningen afgesloten bij binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen van € 5,2 miljoen en leningen bij een buitenlandse instelling van € 2,0 miljoen. Naast leningen die we zelf zijn aangegaan, hebben we in het verleden ook leningen verstrekt. In 2013 hebben we geen nieuwe leningen meer verstrekt. LENINGENPORTEFEUILLE UITGELEEND GELD Stand per 1-1 Nieuwe leningen Aflossingen STAND PER 31-12
(X €1.MLN)
279,6 15,6 264,0
Het betreft leningen aan woningbouwcorporaties ad € 108,7 mln., deelnemingen onder andere aan gemeenschappelijke regelingen e.d. ad € 7,3 mln. en overige langlopende geldleningen ad € 148,0 mln., waaronder is begrepen € 141,2 mln. aan hypothecaire geldleningen ambtenaren. De hypothecaire geldlening aan ambtenaren maakt een relatief groot deel uit van de totale leningenportefeuille. In het verleden is onderzocht of het mogelijk was om deze portefeuille over te
INHOUD
Dit voordeel is ontstaan door de fors lagere rentes op de geld- en kapitaalmarkt, n.l. geldmarktrente geraamd 1,0%, werkelijk 0,1% en kapitaalmarktrente geraamd 3,75% en werkelijk 1,8%.
EMU-SALDO Europese afspraken over de begrotingsdiscipline zijn vanaf 1 januari 2014 opgenomen in de wet. Ook de belangrijkste uitgangspunten en randvoorwaarden van het Nederlandse budgettaire beleid zijn dan wettelijk verankerd. Indien decentrale overheden de afgesproken norm structureel overschrijden en het niet mogelijk blijkt met elkaar passende maatregelen af te spreken om terug te keren naar het verbeterpad, kan het kabinet maatregelen nemen. De EMU-schuld bestaat uit de staatsschuld plus de schulden van decentrale overheden en sociale fondsen. De onderlinge schulden van deze partijen tellen niet mee. De EMU-schuld wordt weergegeven in een percentage: de EMU-schuldquote. Deze geeft de verhouding weer tussen de EMU-schuld en het Bruto Binnenlands Product (BBP). De Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF) maakt dat het sturen op het EMU-saldo ook voor gemeenten essentieel wordt. Het sturen op het EMU-saldo stelt hoge eisen aan een (goede) liquiditeitsplanning. In de realisatie van 2013 geeft het EMU-saldo van de gemeente Amersfoort een overschot te zien van € 27,4 mln. De referentiewaarde voor het EMU-saldo is door het Rijk voor 2013 bepaald op een tekort van € 18,4.mln. Het verschil is te verklaren door een forse afname van de boekwaarden van de grondexploitaties, achterblijvende investeringen en een toename van de voorzieningen.
141
GEMEENTE AMERSFOORT
JAARREKENING
INHOUD
142
JAARVERSLAG 2013
FINANCIEEL RESULTAAT 2013
BELANGRIJKSTE MEEVALLERS (X € 1 MILJOEN)
Vanwege de voortdurende en steeds hoger oplopende rijksbezuinigingen die ook hun weerslag hebben op de Amersfoortse financiën, in combinatie met een verdere afwaardering van de grondexploitaties, is ons College er niet in geslaagd om het jaar 2013 positief af te sluiten. Mede als gevolg van strengere wet- en regelgeving ten aanzien van de waardering van het strategische vastgoed heeft daar een afwaardering plaats moeten vinden. Hierdoor resteert een negatief saldo van € 3,9 miljoen in de jaarrekening. Ons College heeft echter geanticipeerd op deze risico’s en heeft hiervoor incidenteel € 26 miljoen apart gezet. De verwachtingen van ons College zijn dus deels uitgekomen. De risico’s hebben zich inderdaad voorgedaan, echter voor een lager bedrag dan we verwacht hadden. Dat betekent dat van die € 26 miljoen er slechts € 16,4 miljoen nodig is geweest. Door de inzet van deze incidentele middelen resteert er € 12,5 miljoen. In combinatie met reeds geplande onttrekkingen aan de reserves ter grootte van € 2,2 miljoen, ontstaat er een te verdelen ruimte van € 14,7 miljoen.
Bijstand/minimabeleid Onderuitputting kapitaallasten
4,9
Bedrijfsvoeringsvoordelen
2,2
Rentevoordeel
2,0
Vrijval RSV 1 vw afronding projecten
2,0
WMO
1,7
Subsidie Pitstop
0,9
Afvalinzameling
0,9
Jeugdzorg
0,8
Stips/Activiteitencentra
0,7
Dividend
0,6
Saldo overige ontwikkelingen
0,5
TOTAAL
INHOUD
143
10,4
27,6
GEMEENTE AMERSFOORT
BELANGRIJKSTE TEGENVALLERS (X € 1 MILJOEN) Additionele kapitaalstorting OBV
8,8
Afwaardering strategisch vastgoed
7,6
Afboeking grondexploitaties
2,6
Stelpost onderuitputting
4,0
hogere uitkeringslasten en uitgaven aan armoedebeleid
4,2
storting in voorziening werkdeel
1,4
Wachtgeld- en pensioenverplichtingen wethouders
1,1
WMO
0,8
Diversen
1,0
TOTAAL
31,5
een nog ontvangen subidie voor Pitstop. Aangezien nog niet alle Activiteitencentra en Stips gerealiseerd zijn die we hadden willen realiseren, hebben we daar € 0,7 miljoen nog niet besteed. Andere meevallers deden zich voor bij de rente (€ 2 miljoen), afvalinzameling (€ 0,9 miljoen) en dividenden (€ 0,6 miljoen). De gemeentebrede bedrijfsvoering leverde een meevaller op van € 2,2 miljoen in 2013. Vanwege uitgestelde, achtergebleven of gefaseerde investeringen is er sprake van een onderuitputting op de kapitaallasten van € 5 miljoen. Een deel daarvan heeft betrekking op de al eerder genoemde onderwijsinvesteringen; een deel hangt samen met investeringen in hard- en software van ICT. Andere oorzaken hangen samen met het sportcomplex Hogekwartier, de ABC-school Liendert en het Eemhuis. Lagere kosten en een positieve eindbeschikking op een subsidiebijdrage voor uitvoeringstrajecten vanuit het uitvoeringsprogramma bereikbaarheid, leiden tot een vrijval van € 2 miljoen uit het compartiment bereikbaarheid van de reserve RSV 1. In bovenstaande tabel is een samenvatting gegeven van de belangrijkste meevallers in onze jaarrekening. Daarbij hebben wij reeds enige posten die o.a. hun oorsprong vinden in reservemutaties, reeds gesaldeerd (dat geldt mutatis mutandis ook voor het overzicht van de tegenvallers).
MEEVALLERS De belangrijkste financiële meevaller1 in 2013 deed zich voor op het gebied van werk en inkomen. Onder andere op grond van onze scores op het verdeelmodel waarmee de bijstandsgelden over de gemeenten worden verdeeld, pakt dit model nog steeds gunstig uit voor Amersfoort. Dat leverde in 2013 een voordeel op van € 8,6 miljoen. Daarnaast hielden we € 0,3 miljoen over bij het minimabeleid, nadat we op grond van het collegeprogramma middelen (€ 1,5 miljoen en € 0,3 miljoen) toegevoegd hebben aan het sociaal fonds. Lagere uitgaven aan re-integratie en hogere rijksbijdragen uit het participatiebudget leverden een voordeel op van € 1,5 miljoen. Samen goed voor € 10,4 miljoen aan meevallers ten opzichte van de begroting, welke dous met name veroorzaakt zijn door de verdeelsystamatiek van het Rijk.
TEGENVALLERS In het kader van de onderhandelingen met de betrokken partijen in het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst (OBV), heeft ons College besloten om € 8,8 miljoen bij te dragen in het tekort van de grondexploitatie. OBV krijgt voor dit bedrag een vordering op de gemeente Amersfoort welke uiterlijk 31 december 2025 opeisbaar wordt of zoveel eerder als het laatste bouwrijpe perceel geleverd wordt. Wij hebben daarom dit bedrag in een voorziening gestort.
Andere grote meevallers binnen het sociale domein deden zich voor op het terrein van de WMO (€ 1,7 miljoen aan lagere uitgaven aan o.a. persoonsgebonden budgetten en huishoudelijke zorg en hogere inkomsten) en op het gebied van onderwijs (€ 3,2 miljoen). Het grootste voordeel bij onderwijs wordt veroorzaakt door een onderuitputting op de kapitaallasten van € 1,8 miljoen. Verder hebben de lagere uitgaven aan volwasseneneducatie en onderwijsachterstanden ook een positief effect op het positieve saldo bij onderwijs, evenals
Strengere eisen die voortvloeien uit het Besluit Begroting en Verantwoording stellen ons verplicht om (strategisch) vastgoed met een economische functie, dat lager gewaardeerd is dan de boekwaarde, af te waarderen tot de lagere (taxatie)waarde. Voorheen mocht dit vastgoed nog gecompenseerd worden door vastgoed met een hogere waarde. Dat is nu niet meer toegestaan, waardoor we genoodzaakt zijn om nog eens € 7,6 miljoen extra af te boeken op dit vastgoed. In verband met de herziening van de grondexploitaties De Wieken zuid, Lichtenberg en overige aanpassingen bij BSG en bedrijventerreinen moeten we € 2,6 miljoen afwaarderen.
1 Daar waar we in dit hoofdstuk spreken van mee- of tegenvallers, bedoelen we hiermee financiële mee- en tegenvallers. Dat laat onverlet dat een financiële meevaller een maatschappelijke tegenvaller kan betekenen (of omgekeerd).
INHOUD
144
JAARVERSLAG 2013
In de begroting was ook een stelpost opgenomen van € 4 miljoen waarin geanticipeerd werd op het achterblijven van investeringen. Deze verwachtingen zijn uitgekomen want de kapitaallasten blijken bij de jaarrekening lager te zijn dan begroot. Op het terrein van de bijstand en minimabeleid staat tegenover de hierboven genoemde meevaller van € 10,4 miljoen een tegenvaller van € 4,2 miljoen aan met name hogere uitkeringslasten bijstand en overige inkomensvoorzieningen. De storting in de voorziening wachtgelden en pensioenen voor wethouders kost € 0,6 miljoen respectievelijk € 0,7 miljoen. Aan de WMO hebben we hogere uitgaven en lagere inkomsten vanwege hogere kosten aan collectief vervoer en een lagere eigen bijdrage omdat er minder aanvragen zijn.
KAPITAALLASTEN Zoals reeds eerder aangegeven hebben wij in de begroting reeds geanticipeerd op het feit dat niet alle investeringen gerealiseerd zouden worden. Wij hadden er op gerekend dat de onderuitputting van de kapitaallasten ongeveer € 4 miljoen zou bedragen. Deze verwachting is overtroffen, aangezien er voor een bedrag van bijna € 5 miljoen aan onderuitputting op de kapitaallasten is in 2013. Zie ook onderstaande tabel. KAPITAALLASTEN ONDERUITPUTTING (X € 1 MILJOEN) ICT en facilitaire zaken
1,4
onderwijs
1,8
Eemhuis
0,4
overig kunst en cultuur
0,2
sport
0,1
VRI
Over het algemeen hebben de afwijkingen in de jaarrekening 2013 geen doorwerking naar latere jaren. Voor de vergunningverlening verwachten we dat het aantal grote vergunningen af neemt. De inkomsten van deze vergunningen dekken grotendeels de kosten van de kleinere vergunningen. Hier verwachten we structureel een nadeel. De hogere opbrengsten van de afvalinzameling die we nu al enkele jaren hebben, lijken deels een structureel karakter te hebben, al blijft dit natuurlijk ook marktafhankelijk en kunnen de prijzen volgend jaar ook weer dalen. Vooralsnog gaan we er van uit dat een deel van deze hogere opbrengsten toch structureel is. Dit alles betekent dat de ontwikkelingen uit de jaarrekening 2013 niet ingrijpend zullen doorwerken in de begroting 2014 of 2015. Met betrekking tot de rente is in de lopende meerjarenbegroting (evenals in de begroting 2013) reeds rekening gehouden met een te verwachten rentevoordeel. Hiervan is een groot deel dus al structureel ingeboekt.
ONTWIKKELINGEN NA DE ZOMERRAPPORTAGE Een groot aantal van de ontwikkelingen zoals die zich nu voordoen bij de jaarrekening, zagen we van tevoren al aankomen en zijn zodoende al gemeld in de Zomerrapportage. Dat geldt uiteraard niet voor alle meeen tegenvallers. In de Zomerrapportage calculeerden we een voordelig saldo van € 8,3 miljoen. Na het verschijnen van de Zomerrapportage hebben zich nog enkele majeure ontwikkelingen voorgedaan, zoals de extra kapitaalstorting voor het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst van € 8,8 miljoen; de afboeking op de grondexploitaties van € 2,6 miljoen; maar ook voordelen bij de jeugdzorg (€ 0,9 miljoen), WMO (€ 0,8 miljoen) en maatschappelijke opvang (0,5 miljoen). De bedrijfsvoeringsvoordelen zijn pas na de Zomerrapportage in beeld gebracht.
0,15
fietspad Eem
0,1
sport Hogekwartier, ABC Liendert
0,6
PRIS
0,1
TOTAAL
4,9
INHOUD
STRUCTURELE DOORWERKING VAN DE AFWIJKINGEN BIJ DE REKENING
145
GEMEENTE AMERSFOORT
PROGRAMMAREKENING
PROGRAMMA (BEDRAGEN X € 1.000)
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/REKENING
01 Algemeen Bestuur en Public Affairs
23.793
23.928
25.142
-1.214
02 Veiligheid en handhaving
16.961
17.184
17.124
60
03 Stedelijk beheer en milieu
54.989
55.044
55.433
-389
04 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
49.093
51.665
50.525
1.140
05 Onderwijs
30.013
29.531
26.255
3.276
7.889
7.931
7.718
213
07 Ruimtelijk ontwikkeling
58.722
58.519
86.018
-27.499
08 Mobiliteit
22.366
22.366
12.019
10.347
09 Cultureel klimaat
20.847
21.644
20.698
946
5.450
5.450
5.838
-388
11 Werk en inkomen
88.873
90.156
90.756
-600
12 Financiën en belastingen
18.514
19.015
25.116
-6.101
397.510
402.433
422.642
-20.209
LASTEN
06 Sport
10 Economie en wonen
TOTAAL
INHOUD
146
JAARVERSLAG 2013
PROGRAMMA (BEDRAGEN X € 1.000)
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/REKENING
01 Algemeen Bestuur en Public Affairs
3.051
3.051
3.250
199
02 Veiligheid en handhaving
2.999
2.999
2.765
-234
03 Stedelijk beheer en milieu
5.295
5.295
6.847
1.552
04 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
3.756
3.756
5.970
2.214
05 Onderwijs
5.436
5.436
5.328
-108
326
326
341
15
53.035
53.035
61.128
8.093
08 Mobiliteit
4.495
4.495
4.696
201
09 Cultureel klimaat
2.640
2.640
1.228
-1.412
638
730
1.513
783
64.866
65.166
71.987
6.821
12 Financiën en belastingen
235.835
236.630
245.271
8.641
TOTAAL
382.372
383.559
410.324
26.765
BATEN
06 Sport 07 Ruimtelijk ontwikkeling
10 Economie en wonen 11 Werk en inkomen
INHOUD
147
GEMEENTE AMERSFOORT
PROGRAMMA (BEDRAGEN X € 1.000)
ONTWERP BEGROTING
BEGROTING 2013 NA WIJZIGING
REKENING 2013
AFWIJKING BEGROTING -/REKENING
01 Algemeen Bestuur en Public Affairs
20.742
20.877
21.892
-1.015
02 Veiligheid en handhaving
13.962
14.185
14.359
-174
03 Stedelijk beheer en milieu
49.694
49.749
48.586
1.163
04 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
45.337
47.909
44.556
3.353
05 Onderwijs
24.577
24.095
20.927
3.168
06 Sport
7.563
7.605
7.377
228
07 Ruimtelijk ontwikkeling
5.687
5.484
24.890
-19.406
08 Mobiliteit
17.871
17.871
7.323
10.548
09 Cultureel klimaat
18.207
19.004
19.470
-466
4.812
4.720
4.325
395
24.007
24.990
18.769
6.221
-217.321
-217.615
-220.155
2.540
TOTAAL RESULTAAT VOOR BESTEMMING
15.138
18.874
12.319
6.555
Toevoegingen aan reserves
28.003
33.165
33.253
-88
Onttrekkingen aan reserves
43.141
52.038
41.673
10.365
0
1
3.899
-3.899
SALDO
10 Economie en wonen 11 Werk en inkomen 12 Financiën en belastingen
TOTAAL SALDO INCL. RESERVEMUTATIES RESULTAAT NA BESTEMMING
Zoals reeds gezegd, geeft het saldo van € 3,9 miljoen negatief enigszins een vertekend beeld. We hadden reeds rekening gehouden met het feit dat zich risico’s zouden voordoen binnen de grondexploitaties. Daarvoor hebben we € 26 miljoen apart gezet. De omvang van de risico’s die zich hebben voor gedaan binnen de grondexploitaties, is echter slechts € 16,4 miljoen.
INHOUD
De negatieve effecten kunnen dus ruimschoots binnen de € 26 miljoen worden opgevangen. In combinatie met reeds geplande onttrekkingen aan de reserves ter grootte van € 2,2 miljoen, ontstaat er een te verdelen ruimte van € 14,7 miljoen. De toelichting op bovenstaande cijfers is in het jaarverslag per programma opgenomen.
148
JAARVERSLAG 2013
IJKPUNTEN Bij de begroting 2014 heeft uw Raad de nota IJkpunten financiële positie ontvangen. Afgesproken is dat we bij begroting en jaarrekening rapporteren over deze ijkpunten. Hieronder staat het overzicht van onze scores op de ijkpunten bij deze jaarrekening. Zoals ook reeds opgemerkt bij de presentatie van de nota IJkpunten financiële positie gaat het niet zozeer om de score op dit moment op de ijkpunten, maar om de ontwikkeling in de tijd. We zullen de komende jaren dan ook bij begroting en jaarrekening de scores op de ijkpunten volgen en daarover rapporteren. Het is dan ook niet schrikbarend wanneer onze score bepaalde ijkpunten op dit moment overschrijdt. De scores op de onbenutte belastingcapaciteit en de lastendruk ten opzichte van het gemiddelde, hebben we nu bij dit jaarverslag niet herrekend. Dit doen we weer bij de begroting 2015. IJKPUNT
SCORE
WETTELIJK OF NIET
> 1,00
1,2
Eigen ijkpunt
Structureel begrotingssaldo
> € 0 mln.
-€ 3,9 mln.
Wettelijke norm
VOLATILITEIT
< 47,5%
43,0%
Eigen ijkpunt
EMU-saldo
€ -18 mln.
€ 27,4 mln.
Wettelijke norm
WEERBAARHEID Weerstandsratio STABILITEIT
FLEXIBILITEIT
– Kostendekkendheid leges
< 100%
100%
Wettelijke norm
– Onbenutte belastingcapaciteit
€ 7,4 mln.
€ 7,4 mln.
Wettelijke norm
– Lastendruk tov landelijk
€ 5,6 mln.
€ 5,6 mln.
Eigen ijkpunt
Belastingen
Schuld
– Netto schuldquote VNG
< 130%
165%
Advies VNG
– Netto schuldquote Amersfoort
< 130%
99%
Eigen ijkpunt
– Bruto Rentequote
< 5%
5,2%
Eigen ijkpunt
– Netto Rentequote
< 2,5%
2,4%
Eigen ijkpunt
– Renterisiconorm
< € 79 mln.
€ 40 mln.
Wettelijke norm
– Kasgeldlimiet
< € 33,7 mln.
€ 35,3 mln.
Wettelijke norm
– Bedrijfsvoering en exploitatie
< 10%
– Kapitaallastenquote
< 15%
7,0%
Eigen ijkpunt
– Vast personeelquote
< 15%
12,5%
Eigen ijkpunt
– Structurele subsidiequote
< 2,5%
14,8%
Eigen ijkpunt
4,0%
Eigen ijkpunt
– Incidentele subsidiequote
INHOUD
149
GEMEENTE AMERSFOORT
RESERVES EN VOORZIENINGEN
GECOMPRIMEERDE STAAT VAN RESERVES SALDO BEGIN 2013
TOEVOEGING RENTE
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
MUTATIES BESTEMMING SALDO REKENING 2012
SALDO EIND 2013
16.073.959
0
1.767.527
-5.952.208
-4.029.000
7.860.278
B. Reserve i.v.m. meerjarig beleid
5.628.966
0
1.810.000
-3.717.941
1.381.300
5.102.325
C. Reserve voor beleidsprioriteiten
29.017.758
12.700
13.971.705
-16.118.686
-7.449.798
19.433.679
2.987.130
0
0
-1.800.300
30.000
1.216.830
58.829.251
739.554
11.189.721
-16.884.668
12.829.654
66.703.511
F. Reserve ombuigingen
1.794.615
0
600.000
-100.000
-599.000
1.695.615
TOTAAL RESERVES
114.331.678
752.254
29.338.953
-44.573.803
2.163.156
102.012.238
BEDRAGEN (X € 1)
A. Reserve ter afdekking van risico’s
D. Egalisatiereserve E. Financieel technische reserve
INHOUD
150
JAARVERSLAG 2013
UITGEBREIDE STAAT VAN RESERVES BEDRAGEN (X € 1)
SALDO BEGIN 2013
TOEVOEGING RENTE
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
MUTATIES BESTEMMING SALDO REKENING 2013
SALDO EIND 2013
1.607.527
-2.010.000
-999.870
6.038.112
A. RESERVE TER AFDEKKING VAN RISICO’S Saldireserve Bedrijfsvoeringsreserve Archief
7.440.455 49.018
49.018
810.455
810.455
Bedrijfsvoeringsreserve Griffie
47.991
47.991
Bedrijfsvoeringsreserve SOB
809.768
Bedrijfsvoeringsreserve MO
859.635
859.635
Reserve ontvlechting brandweer
244.055
244.055
Bedrijfsvoeringsreserve CBA
876.250
876.250
Bedrijfsvoeringsreserve CM
Calamiteiten budgetsubsidiëring WMO Rekeningsaldo TOTAAL RISICORESERVES
-43.380
1.318.523
160.000
1.478.523
680.679 2.937.130 16.073.959
766.388
0
1.767.527
-92.000
588.679
-3.898.828
-2.937.130
-3.898.828
-5.952.208
-4.029.000
7.860.278
-1.977.015
852.000
-4.987.567
B. RESERVE I.V.M. MEERJARIG BELEID wijkse voorzieningen vathorst reserve ruimtelijke investeringen
-3.862.552 2.885.241
2.885.241
kunstaankopen/beeldende vormgeving
506.631
reserve maatschappelijke opvang
747.351
reserve wijkbudgetten
234.295
-234.295
4.808.000
-1.000.000
reserve av sociaal programma sociale reserve TOTAAL RESERVES MEERJARIG BELEID
INHOUD
-506.631
1.404.000
310.000 5.628.966
0
0 -874.700
1.810.000 0
151
1.810.000
2.151.351
2.933.300 2.120.000
-3.717.941
1.381.300
5.102.325
GEMEENTE AMERSFOORT
BEDRAGEN (X € 1)
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
MUTATIES BESTEMMING SALDO REKENING 2013
SALDO EIND 2013
-832.082
5.223.305
-2.861.266
567.000
2.096.957
-5.572.893
2.467.000
-96.410
-3.202.303
8.407.504
2.228.000
-9.400.000
1.235.504
SALDO BEGIN 2013
TOEVOEGING RENTE
C. RESERVE VOOR BELEIDSPRIORITEITEN specifieke beleidsreserve rsv (comp overige) reserve stedelijke voorz. -2 reserve knooppunt Hoevelaken reserve verkoop gerest woningen rsv (comp bereikbaarheid)
0
0
106.033
-18.235
87.798
15.883.990
3.403.400
-3.368.775
15.918.615
rsv (comp groen)
2.908.408
150.000
-374.000
2.684.408
eemcentrum
7.834.798
reserve Armandomuseum TOTAAL RESERVE BELEIDSPRIORITEITEN
282.000
12.700
500.000
29.017.758
12.700
13.971.705
-16.118.686
-7.834.798
0
-182.000
612.700
-7.449.798
19.433.679
30.000
1.216.830
D. EGALISATIERESERVE reserve 1/3 regeling sport
1.186.830
tariefsegalisatiereserve afval
1.500.300
-1.500.300
0
tariefsegalisatiereserve riool
300.000
-300.000
0
TOTAAL EGALISATIERESERVES
2.987.130
INHOUD
0
152
0
-1.800.300
30.000
1.216.830
JAARVERSLAG 2013
BEDRAGEN (X € 1)
SALDO BEGIN 2013
TOEVOEGING RENTE
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
MUTATIES BESTEMMING SALDO REKENING 2013
SALDO EIND 2013
E. FINANCIEEL TECHNISCHE RESERVE algemene dekkingsreserve egalisatiereserve btw comp.fonds reserve kapitaallasten sob bodembescherming/stedelijke vernieuwing reserve Verder
12.778.586
651.836
-4.385.000
9.045.422
2.540.627
0
-769.000
1.771.627
814.311
0
9.000.000
-40.947
9.773.364
3.660.286
0
1.399.821
-986.778
4.073.329
5.000.000
-3.739.476
1.260.524
-4.844.856
0
-1.072.500
365.500
0
eemcentrum
4.844.856
0
abc school overig
4.438.000
0
-3.000.000
sportfondsenbad
5.000.000
0
-5.000.000
18.900.000
0
3.789.900
jongerenvoorzieningen
568.767
0
-176.275
392.492
kunst aan de Eem
100.000
0
0
100.000
speelvoorzieningen
672.511
0
0
672.511
2.375.453
0
-237.386
2.138.067
uitbreiding hc Eemvallei
800.000
0
0
800.000
gym.lokalen Soesterkw.
204.000
0
dekkingsreserve eemcentrum 2007
investeringsimpuls sport
reserve maatschappelijk vastgoed exploitatie stadhuiscomplex TOTAAL FINANCIEEL TECHNISCHE RESERVES
0
0 12.679.654
0
0 1.131.853
87.718
58.829.251
739.554
35.369.554
0
204.000
150.000
150.000
-632.450
587.121
11.189.721
-16.884.668
12.829.654
66.703.511
600.000
-100.000
-599.000
1.695.615
F. RESERVE OMBUIGINGEN reserve ombuigingsoperatie
1.794.615
TOTAAL RESERVE OMBUIGINGEN
1.794.615
0
600.000
-100.000
-599.000
1.695.615
114.331.678
752.254
29.338.953
-44.573.803
2.163.156
102.012.238
TOTAAL RESERVES
INHOUD
153
GEMEENTE AMERSFOORT
DE RESERVES NADER TOEGELICHT
RESERVE WMO Via deze reserve worden eventuele overschotten bij de uitvoering van de WMO beschikbaar gehouden om daarmee eventuele tekorten te kunnen afdekken. De reserve kan worden gezien als een (verbrede) voortzetting van de reserve WVG. Door de stijging van de uitgaven en daling van de beschikbare rijksbudgetten staat de reserve onder druk.
A. RESERVES TER AFDEKKING VAN RISICO’S SALDIRESERVE Het doel van deze reserve is het fungeren als buffer voor mogelijke tekorten bij de begrotingsuitvoering. Aan de reserve is een minimumnorm gesteld van € 6 miljoen. De saldireserve voldoet aan de norm.
B. RESERVES I.V.M. MEERJARIG BELEID
SECTORALE BEDRIJFSVOERINGSRESERVES Doel van deze reserves is het opvangen van extra bedrijfsvoeringskosten, zoals ziektevervanging, tijdelijke vacaturevervulling, opvang van piekbelastingen e.d. Verder zullen de implementatiekosten van de ombuigingen op de organisatie (in het kader van de € 10 miljoen-operatie) uit deze reserve worden afgedekt. De maximale omvang is door de raad bepaald op 5% van de loonsom.
RESERVE WIJKSE VOORZIENINGEN VATHORST Deze reserve is gevormd ter dekking van (incidentele) gemeentelijke kosten samenhangend met de realisering van wijkse voorzieningen in Vathorst. De reserve wordt gevoed met (incidentele) restanten op de begrotingsposten die dienen ter dekking van de structurele lasten van de betreffende voorzieningen. Met de gereserveerde bedragen moeten de voorziene faseringskosten worden opgevangen.
RESERVE ONTVLECHTING BRANDWEER Deze reserve is de voortzetting van de bedrijfsvoeringsreserve Brandweer. De reserve is bedoeld om eventuele bedrijfsvoeringstekorten bij de Veiligheidsregio Utrecht (VRU), waarmee wij in de beginjaren van deze nieuwe organisatie wellicht te maken krijgen, te kunnen opvangen. Uiterlijk bij de volgende nota reserves en voorzieningen zal de reserve worden opgeheven.
RESERVE RUIMTELIJKE INVESTERINGEN De reserve is gevormd als instrument voor de ruimtelijke ontwikkelingsstrategie. Via deze reserve kunnen voordelen in de sfeer van de grondexploitaties opzij worden gezet om daaruit later kosten te kunnen dekken die niet via exploitaties kunnen worden goedgemaakt, een en ander in zoverre passend binnen de door de raad vast te stellen ruimtelijke financieringsagenda. Voor de aparte toelichting op (het verloop van) deze reserve zie de toelichting bij het programma Ruimtelijke ontwikkeling.
BEDRIJFSVOERINGRESERVE CREMATORIUM EN BEGRAAFPLAATSEN AMERSFOORT Deze reserve is ingesteld voor de dekking van aanloopverliezen op de exploitatie van het CBA. Nu de periode van aanloopverliezen voorbij is fungeert deze reserve, conform de nota reserves en voorzieningen 2010-2013, als bedrijfsreserve voor het CBA. RESERVE CALAMITEITEN BUDGETSUBSIDIËRING Doel van de reserve is afdekking van calamiteiten bij instellingen met budgetsubsidiëring. Als aan bepaalde criteria is voldaan kan een instelling bij eventuele calamiteiten op deze reserve een beroep doen. Jaarlijks wordt circa 1% van het te ontvangen subsidiebedrag in de reserve gestort.
INHOUD
RESERVE SOCIAAL PROGRAMMA AMERSFOORT-VERNIEUWT Deze reserve is bij de nota reserves en voorzieningen 2010-2013 door de raad ingesteld. De reserve vergroot de flexibiliteit van de projecten over de jaargrenzen heen en helpt om de beschikbaarheid van budget voor de doelstellingen van Amersfoort-Vernieuwt te garanderen. RESERVE KUNSTAANKOPEN/BEELDENDE VORMGEVING Doel van de reserve is het bekostigen van kunstaankopen, -opdrachten en -projecten. RESERVE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG Doel van de reserve is het verstrekken van incidentele subsidies ten behoeve van de maatschappelijke opvang.
154
JAARVERSLAG 2013
RESERVE VERKOOP GERESTAUREERDE WONINGEN De reserve wordt gebruikt ter dekking van uitvoeringskosten voortvloeiend uit de nota Monumentenzorg.
RESERVE WIJKBUDGETTEN Doel van de reserve is het beschikbaar houden van restanten op buurtbudgetten en het afdekken van eventuele tekorten op de buurtbudgetten. SOCIALE RESERVE Deze reserve is door de raad ingesteld om gewenste effecten van bezuinigingsmaatregelen voor kwetsbare groepen te compenseren. Jaarlijks wordt een bedrag van € 310.000 in deze reserve gestort.
RESERVE ARMANDO Met het Raadsbesluit ‘Verplaatsing Armando Museum naar Oud Amelisweerd’(reg.nr. 3931924) d.d. 6 december 2011 heeft de raad budget gereserveerd om de overgang van het Armando Museum naar het nieuwe Museum Oud Amelisweerd mogelijk te maken. Daarmee kan een structurele bezuiniging op de Amersfoortse musea gerealiseerd worden met ingang van 2014. Belangrijk doel is dat de collectie van de Armando Stichting en de kerncollectie van de gemeente Amersfoort ook in de toekomst voor het publiek toegankelijk blijven. De tijdelijke steun van de gemeente Amersfoort maakt het voor het nieuwe museum mogelijk om zich te ontwikkelen tot een geheel zelfstandige stichting.
C. RESERVES VOOR BELEIDSPRIORITEITEN RESERVE EEMHUIS De in deze reserve aanwezige middelen maken onderdeel uit van de beschikbare middelen voor het Eemhuis. Deze reserve is samengevoegd met de dekkingsreserve Eemcentrum. RESERVE STEDELIJKE VOORZIENINGEN (1) Deze reserve is in het leven geroepen ter dekking van grootschalige investeringen. Elders in dit jaarverslag wordt uitgebreid ingegaan op het verloop van de reserve.
D. EGALISATIERESERVES TARIEFSEGALISATIERESERVE AFVAL Op grond van het Collegeprogramma en de Kadernota is deze reserve opgeheven.
RESERVE STEDELIJKE VOORZIENINGEN (2) Deze reserve is gevormd als ”opvolger”van de RSV-1 ter dekking van grootschalige investeringen. De in deze reserve aanwezige middelen worden de komende jaren ingezet binnen de huidige meerjarenbegroting.
TARIEFSEGALISATIERESERVE RIOLERING Op grond van het Collegeprogramma en de Kadernota is deze reserve opgeheven.
RESERVE KNOOPPUNT HOEVELAKEN De reserve is in het leven geroepen voor de dekking van co-financiering Planstudie Hoevelaken tbv Amersfoortse wensen (€ 10 miljoen). De dekking komt voor de helft uit de verhoging van de OZB in de periode van 2014 t/m 2030 en voor de andere helft uit bezuinigingen en incidentele meevallers. Die incidentele meevallers kunnen ook voor 100% van de jaarlijkse bijdrage zorgen. Hierdoor hoeft er niet te worden bezuinigd cq de lasten te verhogen.
SPECIFIEKE BELEIDSRESERVE Het doel van deze reserve is het beschikbaar houden van middelen voor geraamde incidentele begrotingssaldi en voor (incidentele) beleidsprioriteiten die specifiek door de raad zijn benoemd. De geraamde omvang van de reserve is precies toereikend om de (door de raad vastgelegde) bestemmingen te kunnen afdekken.
INHOUD
RESERVE 1/3 REGELING SPORT Deze reserve is ingesteld om de kosten van de 1/3 regeling sport te kunnen egaliseren. Naar zijn aard leidt uitvoering van de regeling immers tot overschotten in het ene jaar en tekorten in het andere.
E. FINANCIEEL-TECHNISCHE RESERVES ALGEMENE DEKKINGSRESERVE Het doel van de algemene dekkingsreserve is het genereren van renteopbrengsten ter dekking van de exploitatie (in 2013 € 0,7 miljoen). Verder is in 2013 een bedrag onttrokken ten gunste van de Reserve Stedelijke Voorzieningen (1). RESERVE BTW-COMPENSATIEFONDS De reserve is in 2003 gevormd om de budgettaire effecten van het BTW-compensatiefonds op te vangen. Jaarlijks vindt er een (aflopende) onttrekking plaats ten
155
GEMEENTE AMERSFOORT
afdekking kapitaallasten gevormd. Uit deze reserve worden, nu afdekking ineens niet meer is toegestaan, de afschrijvingslasten van deze investeringen gedekt. Op die manier kan, met inachtneming van de nieuwe regels, worden bereikt dat deze lasten (ook in de toekomst) budgettair neutraal zijn. De reserve heeft derhalve slechts administratieve, financieel-technische achtergronden. RESERVE VERDER De reserve is in het leven geroepen voor de dekking van de bijdrage aan programma Verder RESERVE MAATSCHAPPELIJK VASTGOED Deze reserve is gevormd als buffer voor risico’s (kosten tijdelijk beheer, huurderving) bij het maatschappelijk vastgoed. De voeding vindt plaats via de netto verkoopopbrengsten van het maatschappelijk vastgoed.
laste van de reserve. In 2013 bedroeg deze € 769.000. De omvang van de reserve is toereikend voor de tot en met 2017 benodigde onttrekkingen. EXPLOITATIE STADHUISCOMPLEX Doel van de reserve is gedeeltelijke dekking van de exploitatielasten van het stadhuiscomplex. De omvang van de reserve is toereikend om gedurende de termijn van de leaseconstructie “oudbouw stadhuis” met het ABP (d.w.z. t/m 2014) te beschikken over deze reserve (jaarlijks € 632.000) ter dekking van een deel van de leasekosten. RESERVE DEKKING KAPITAALLASTEN Deze reserve is in het leven geroepen omdat het in bepaalde gevallen niet meer is toegestaan investeringen in 1 keer af te dekken via reserves. Waar het gaat om zogenoemde investeringen met economisch nut moet de betreffende investering worden geactiveerd en in de loop van een aantal jaren worden afgeschreven. Vanaf 2004 is deze nieuwe regel van toepassing geweest op diverse investeringen waarvoor bedragen waren gereserveerd. Voor deze gevallen is de reserve
INHOUD
RESERVE BODEMBESCHERMING EN STEDELIJKE VERNIEUWING Doel van deze reserve is het gereserveerd houden van de middelen die wij de komende jaren zullen ontvangen voor de uitvoering van de Wet Bodembescherming en voor stedelijke vernieuwing (ISV-3). Deze reserve is wenselijk vanwege het meerjarig karakter van de uitkeringen en van de betreffende kosten (die vaak moeilijk in de tijd zijn te plannen en vaak over de jaargrenzen heen lopen). De betreffende rijksuitkeringen zullen aan de reserve worden toegevoegd (op programma 12). De betreffende uitgaven zullen op de inhoudelijke programma’s worden verantwoord, met daartegenover een even grote onttrekking aan deze reserve. In zowel de begroting als het jaarverslag zal jaarlijks een separaat overzicht worden opgenomen van het verloop van de inkomsten en uitgaven (zie programma 3, onderdeel milieu).
F. OVERIGE RESERVES RESERVE OMBUIGINGEN De bedoeling van deze reserve is het reserveren van middelen ter dekking van invoerings- en overgangsmaatregelen en faseringskosten van de ombuigingsoperatie van € 10 miljoen (begroting 20112014) en van de ombuigingsoperatie van € 20 miljoen (begroting 2012-2015). Voor de € 10 miljoen-operatie zijn toereikende middelen aanwezig en voor de € 20 miljoen operatie zijn de faseringskosten in de begrotingsramingen 2012-2015 afgedekt.
156
JAARVERSLAG 2013
GECOMPRIMEERDE STAAT VAN VOORZIENINGEN BEDRAGEN (X € 1)
SALDO BEGIN 2013
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
SALDO EIND 2013
Onderhoudsegalisatie
21.727.011
12.208.511
-6.011.820
27.923.702
486.787
0
-26.945
459.842
4.567.595
10.376.757
-652.932
14.291.420
26.781.393
22.585.268
-6.691.697
42.674.964
SALDO BEGIN 2013
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
SALDO EIND 2013
577.635
670.316
-1.009.190
238.761
5.850
742.100
-708.456
39.494
groot onderh openb ruimte riolering
7.819.462
4.159.827
-1.659.669
10.319.620
groot onderh openb ruimte wegen
4.780.153
2.962.569
-940.398
6.802.324
groot onderh openb ruimte verlichting
1.826.298
311.402
32.000
2.169.700
onderhoud buitenkant schoolgebouwen
1.409.682
869.300
-612.787
1.666.195
474.400
24.700
-102.633
396.467
onderhoud gebouwen stadhuisplein
2.342.057
1.064.332
57.098
3.463.487
voorziening groot onderhoud cba
1.542.320
100.165
-995.785
646.700
0
1.208.200
-72.000
1.136.200
949.154
95.600
21.727.011
12.208.511
Middelen derden Verplichtingen, verliezen, risico’s TOTAAL
UITGEBREIDE STAAT VAN VOORZIENINGEN BEDRAGEN (X € 1)
ONDERHOUDSEGALISATIE groot onderh openb ruimte baggerwerken groot onderh openb ruimte groen
voorz onderhoud de dissel
begraafplaatsen en afkoopsommen onderhoud graven voorz onderh geb brandweer TOTAAL ONDEROUDSEGALISATIEVOORZIENINGEN
INHOUD
157
1.044.754 -6.011.820
27.923.702
GEMEENTE AMERSFOORT
BEDRAGEN (X € 1)
SALDO BEGIN 2013
OVERIGE TOEVOEGINGEN T.L.V. EXPLOITATIE
ONTTREKKINGEN T.G.V. DE EXPLOITATIE
SALDO EIND 2013
62.483
0
0
62.483
MIDDELEN DERDEN rijksuitkeringen voorziening openbaar vervoer
143.130
-8.802
134.328
voorziening openbaar vervoer ris
281.174
-18.143
263.031
TOTAAL MIDDELEN DERDEN
486.787
0
-26.945
459.842
implementatiekosten
204.418
189.000
-163.596
229.822
regeling verlofsparen
5.400
VERPLICHTINGEN, VERLIEZEN, RISICO’S
wachtgelden wethouders
364.411
voorziening brandschades
36.527
voorziening pensioenen wethouders
3.956.840
voorziening grondexploitatie TOTAAL VERPLICHTINGEN, VERLIEZEN, RISICO’S TOTAAL VOORZIENINGEN
610.189
777.568
-339.014
635.586
-36.527
0
-113.795
4.620.613
8.800.000
8.800.000
4.567.595
10.376.757
-652.932
14.291.420
26.781.393
22.585.268
-6.691.697
42.674.964
DE VOORZIENINGEN NADER TOEGELICHT DE VOORZIENINGEN Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen is vooral van belang omdat voorzieningen te beschouwen zijn als vreemd vermogen en reserves als eigen vermogen. Aan voorzieningen kleven verplichtingen. De gemeente heeft daarom weinig keus als het gaat om de vraag welke voorzieningen aanwezig moeten zijn en welke omvang deze moeten hebben. De voorschriften uit het Besluit Begroting en Verantwoording zijn hiervoor bepalend. De feitelijke situatie ten aanzien van de voorzieningen is dat wij, waar deze noodzakelijk zijn, voorzieningen hebben die de benodigde omvang hebben. Dit betekent dat alle voorzienbare en kwantificeerbare risico’s en verplichtingen zijn afgedekt.
INHOUD
5.400
ONDERHOUDSEGALISATIEVOORZIENINGEN GROOT ONDERHOUD OPENBARE RUIMTE Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van groot onderhoud van voorzieningen in de openbare ruimte. De voorziening bestaat uit een vijftal onderdelen, te weten: wegen, riolering, baggerwerken, groen- en speelvoorzieningen en openbare verlichting. ONDERHOUD BUITENKANT SCHOOLGEBOUWEN Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van het onderhoud van de buitenkant van scholen, waarvan de onderhoudsplicht bij de gemeente ligt.
158
JAARVERSLAG 2013
VOORZIENING ONDERHOUD DE DISSEL Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van groot onderhoud van De Dissel. ONDERHOUD GEBOUWEN STADHUISPLEIN Het doel van deze voorziening is het egaliseren van de (groot)onderhoudskosten van de kantoorgebouwen rondom het Stadhuisplein. VOORZIENING GROOT ONDERHOUD CBA Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van groot onderhoud ten behoeve van het Crematorium. In 2013 is € 1 miljoen onttrokken aan de voorziening Groot onderhoud CBA. Deze is gestort in de voorziening begraafplaatsen en afkoopsommen onderhoud graven. VOORZIENING BEGRAAFPLAATSEN EN AFKOOPSOMMEN ONDERHOUD GRAVEN Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van onderhoud aan graven door het Crematorium en de Begraafplaatsen Amersfoort. In 2013 is in deze reserve € 1 miljoen gestort, afkomstig uit de Voorziening groot onderhoud CBA.
VERPLICHTINGEN, VERLIEZEN EN RISICO’S VOORZIENING IMPLEMENTATIEKOSTEN Doel van deze voorziening is het dekken van de kosten van boventallige medewerkers en andere kosten die voortvloeien uit de reorganisatie en de ombuigingen per 1-1-1997.
Voorziening onderhoud gebouwen brandweer Het doel van deze voorziening is het gelijkmatig over de jaren verdelen van de kosten van (groot) onderhoud van de gebouwen, zoals opgenomen in het meerjarig onderhoudsplan.
REGELING VERLOFSPAREN Tot 2006 werd medewerkers van de gemeente Amersfoort de gelegenheid geboden om verlof te sparen. Hierdoor is bij de gemeente Amersfoort een latente betalingsverplichting ontstaan.
MIDDELEN DERDEN VOORZIENING SPECIFIEKE UITKERINGEN Doel van deze voorziening is het beschikbaar houden van niet bestede middelen van derden waar toch een bestedingsverplichting aan is gekoppeld. VOORZIENING OPENBAAR VERVOER (INCL. RIS) Doel van deze voorziening is het voor het openbaar vervoer beschikbaar houden van dat deel van de rijksbijdrage openbaar vervoer dat als vrije beheersruimte wordt aangewend. Vanaf 2006 is de Voorziening vervanging reizigersinformatiesysteem (RIS) hierin opgenomen.
WACHTGELDEN EN PENSIOENEN WETHOUDERS Dit betreft een voorziening voor (latente) wachtgeld- en pensioenverplichtingen voor wethouders. Jaarlijks wordt een berekening gemaakt van de benodigde omvang van deze voorziening. BRANDSCHADES Deze voorziening is ten behoeve van de dekking van het eigen risicogedeelte van de brandverzekering. VOORZIENING GRONDEXPLOITATIE Ten behoeve van de extra kapitaalstorting in OBV welke in de toekomst voldaan moet worden, is een voorziening ter grootte van dit bedrag gevormd.
INHOUD
159
GEMEENTE AMERSFOORT
BALANS MET TOELICHTING
BALANS GEMEENTE AMERSFOORT PER 31 DECEMBER 2013 (BEDRAGEN X € 1) ACTIVA
ULTIMO 2013
ULTIMO 2012
VASTE ACTIVA
IMMATERIËLE VASTE ACTIVA
-
3.868
3.868
351.182.738
343.757.962
299.997.942
289.715.931
51.184.796
54.042.031
278.617.131
292.289.712
6.167.660
6.167.660
3.040
3.040
108.666.420
116.378.142
7.283.118
8.369.300
148.134.920
154.851.782
8.075.588
6.175.588
286.385
344.200
629.799.869
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
0
MATERIËLE VASTE ACTIVA Investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut FINANCIËLE VASTE ACTIVA Kapitaalverstrekkingen aan: – deelnemingen – gemeenschappelijke regelingen Leningen u/g aan: – woningbouwcorporaties – deelnemingen Overige langlopende leningen u/g Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van ≥ 1 jaar Bijdrage aan activa in eigendom van derden TOTAAL VASTE ACTIVA
INHOUD
160
636.051.542
JAARVERSLAG 2013
VLOTTENDE ACTIVA
Voorraden
ULTIMO 2013
ULTIMO 2012
125.460.947
168.338.384
VOORRADEN
Grond-en hulpstoffen:
1.587.946
23.906.741
-
-
109.622.492
144.419.505
14.250.509
12.138
29.467.922
27.670.125
– niet in exploitatie genomen bouwgronden – overige grond-en hulpstoffen Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen UITZETTINGEN MET EEN RENTETYPISCHE LOOPTIJD < 1 JAAR
Vorderingen op openbare lichamen
17.565.784
15.944.690
Overige vorderingen
11.902.138
11.725.435
134.407
94.179
LIQUIDE MIDDELEN Kassaldi
10.558
58.019
Banksaldi
123.849
36.160
OVERLOPENDE ACTIVA
10.099.542
10.630.560
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA
165.162.818
206.733.248
TOTAAL ACTIVA
794.962.687
842.784.790
INHOUD
161
GEMEENTE AMERSFOORT
BALANS GEMEENTE AMERSFOORT PER 31 DECEMBER 2013 PASSIVA
ULTIMO 2013
ULTIMO 2012
VASTE PASSIVA 102.012.237
114.331.678
7.440.455
-
1.800.300
– Overige bestemmingreserves
99.872.954
102.153.793
Saldo van de rekening van baten en lasten
3.898.829-
2.937.130
26.781.393
EIGEN VERMOGEN Algemene reserve
6.038.112
Bestemmingreserves: – Voor egalisatie van tarieven
42.674.963
VOORZIENINGEN Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s
14.291.420
4.567.595
Onderhoudsegalisatievoorzieningen
27.923.701
21.727.011
459.842
486.787
579.943.426
5.257.497
5.408.714
466.507.625
459.241.272
85.208.012
94.250.280
4.000.000
14.843.828
15.979.540
356.620
1.063.620
Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting
574.173.582
VASTE SCHULDEN MET EEN RENTETYPISCHE LOOPTIJD ≥ 1 JAAR Onderhandse leningen van: – binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen – binnenlandse banken en overige financiële instellingen – binnenlandse bedrijven – buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren
2.000.000
– verplichtingen uit hoofde van fin.-lease overeenkomsten Waarborgsommen
TOTAAL VASTE PASSIVA
INHOUD
162
718.860.782
721.056.497
JAARVERSLAG 2013
VLOTTENDE PASSIVA
ULTIMO 2013
ULTIMO 2012
33.329.247
62.537.732
-
25.000.000
Banksaldi
22.715.029
24.461.209
Overige schulden
10.614.218
13.076.523
VLOTTENDE SCHULDEN MET EEN RENTETYPISCHE LOOPTIJD < 1 JR. Kasgeldleningen
OVERLOPENDE PASSIVA
42.772.658
59.190.561
Ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel
11.603.839
12.526.655
Overige overlopende passiva
31.168.819
46.663.906
TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA
76.101.905
121.728.293
TOTAAL PASSIVA
794.962.687
842.784.790
TOELICHTING OP DE BALANS VASTE ACTIVA VASTE ACTIVA
STAND PER 01-01-2013
INVESTERING/ OPNAME 2013
DESINVESTERING 2013
AFSCHRIJVING AFLOSSING 2013
3.868
0
0
3.868
0
289.715.931
23.000.623
1.492.836
11.225.776
299.997.942
54.042.031
1.781.863
191.511
4.447.587
51.184.796
Financiële vaste activa
292.289.712
1.900.000
15.572.581
278.617.131
TOTAAL
636.051.542
26.682.486
1.684.347
31.249.812
629.799.869
Immateriële vaste activa Materiële vaste activa met econ. nut Materiële vaste activa met maatschappelijk nut
STAND PER 31-12-2013
Uit de staat van de reserves blijkt welke investeringen (gedeeltelijk) gedekt worden uit de dekking reserve kapitaallasten. Bij de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling is de afschrijvingssystematiek toegelicht. Eveneens is hier bijgevoegd een tabel met afschrijvingstermijnen.
INHOUD
163
GEMEENTE AMERSFOORT
IMMATERIËLE VASTE ACTIVA KOSTEN VAN ONDERZOEK EN ONTWIKKELING
2013
2012
Boekwaarde 01-01-2012
3.868
11.599
Investering
0
0
Desinvestering
0
0
3.868
7.731
0
3.868
2013
2012
21.853.388
20.517.092
9.673.556
8.524.650
12.873
16.393
255.126.409
246.028.162
8.511
14.781
1.376.651
1.307.318
11.946.554
13.307.535
299.997.942
289.715.931
Afschrijving BOEKWAARDE 31-12-2013
MATERIËLE VASTE ACTIVIA MET ECONOMISCH NUT Gronden en terreinen Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Woonruimten Bedrijfsgebouwen Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa TOTAAL
INHOUD
164
JAARVERSLAG 2013
MACHINES, EN INSTAL LATIES
OVERIGE MAT ERIËLE VASTE ACTIVA
TOTAAL
14.781
1.307.318
13.307.535
289.715.931
18.092.401
196.506
1.010.496
23.000.623
625.000
14.779
1.492.836
Afschrijving
591.018
3.520
8.141.097
6.270
127.173
2.356.698
11.225.776
BOEKWAARDE 31-12-13
21.853.388
9.673.556
12.873
255.126.409
8.511
1.376.651
11.946.554
299.997.942
WOONRUIMTEN
BEDRIJFSGEBOUWEN
GRONDEN EN TERREINEN
GROND-, WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN
Boekwaarde 01-01-2013
20.517.092
8.524.650
16.393
246.028.162
correctie presentatie beginbalans
Investering
1.336.296
2.364.924
Desinvestering
Bijdragen van derden
853.057
VERVOERMID DELEN
GRONDEN EN TERREINEN Deze investering betreft de aankoop gronden ten behoeve van zwembad De Hogeweg (€ 1,3 mln). GROND-, WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN De belangrijkste investeringen betreffen: – De aanleg van sportstrook Randenbroek (€ 1,1 mln) Deze investering is deels gedekt (€ 0,6 mln) vanuit een herinrichtingsproject, mede gefinancierd door de provincie Utrecht. – De uitbreiding van HC Eemvallei (€ 0,8 mln) – De aanleg van kunstgrasveld bij voetbalvereniging Amsvorde (€ 0,3 mln) – De uitbreiding Rusthof (€ 0,15 mln)
INHOUD
165
GEMEENTE AMERSFOORT
BEDRIJFSGEBOUWEN De grootste investeringen betreffen o.a.: 2013 Eemcentrum
10,3 mln
Uitbreiding Amersfoortseberg
2,7 mln
Zwembad Hogekwartier
0,7 mln
De Bron
0,7 mln
ABC school Liendert
0,5 mln
Elleboogkerk
0,4 mln
De Flint
0,4 mln
Corderius college
0,4 mln
Uitbreiding Joost vd Vondel
0,4 mln
Uitbreiding begraafplaatsen
0,3 mln
Verbouw MAVO muurhuizen
0,3 mln
INHOUD
Tegenover de investering van de Elleboogkerk staat de verzekeringsuitkering ( 0,8 mln)welke is geboekt als desinvestering. OVERIGE MATERIËLE VASTE ACTIVA De belangrijkste investeringen betreffen met name investeringen in automatisering/informatisering: Vervanging data opslag voorziening (€ 0,6 mln), het project website CMS (€ 0,2 mln), digitaal Amersfoort (€ 0,3 mln) en mobiele telefonie (€ 0,1 mln).
166
JAARVERSLAG 2013
MATERIËLE VASTE ACTIVA MET MAATSCHAPPELIJK NUT Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa TOTAAL
2013
2012
50.844.711
53.472.083
340.085
569.948
51.184.796
54.042.031
GROND-, WEG EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN
OVERIGE MATERIËLE VASTE ACTIVA
53.472.083
569.948
54.042.031
1.769.363
12.500
1.781.863
191.511
191.511
4.205.224
242.363
4.447.587
50.844.711
340.085
51.184.796
Boekwaarde 01-01-2013 Investering Desinvestering Afschrijving BOEKWAARDE 31-12-13
TOTAAL
Er zijn geen bijdragen van derden aan de materiële vaste activa met maatschappelijk nut. De belangrijkste investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken met maatschappelijk nut zijn:
De belangrijkste investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut welke niet tot activering op de balans hebben geleid zijn:
Verkeers- en vervoersplan
1,6 mln
Projecten openbare ruimte
4,4 mln
Verkeersregelinstallaties
0,1 mln
AV Hogeweg
3,4 mln
Verder Verdubbeling Energieweg
2,5 mln
Laakzone
1,2 mln
Verder Ontsluiting Westerlijkerandweg onderzoek
0,7 mln
Randenbroek
0,7 mln
Verder Busstraat maatweg
0,7 mln
Verder overig
0,4 mln
INHOUD
167
GEMEENTE AMERSFOORT
FINANCIËLE VASTE ACTIVA Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
2013
2012
6.167.660
6.167.660
3.040
3.040
108.666.420
116.378.142
7.283.118
8.369.300
148.134.920
154.851.782
8.075.588
6.175.588
286.385
344.200
278.617.131
292.289.712
Kapitaalverstrekking aan gemeensch. regelingen Leningen u/g aan woningbouwcorporaties Leningen u/g aan deelnemingen Overige langlopende leningen u/g Overige uitzettingen looptijd ≥ 1 jaar Bijdrage aan activa in eigendom van derden TOTAAL
KAPITAAL VERSTREK KING AAN DEEL NEMINGEN
KAPITAALVERSTREKKING AAN GEMEENSCH. REGELINGEN
LENINGEN U/G AAN WONING BOUW CORPORATIES
LENINGEN U/G AAN DEEL NEMINGEN
OVERIGE LANG LOPENDE LENINGEN U/G
OVERIGE UITZET TINGEN ≥ 1 JAAR
BIJDRAGE AAN ACTIVA IN EIGENDOM VAN DERDEN
TOTAAL
3.040
116.378.142
8.369.300
154.851.782
6.175.588
344.200
292.289.712
Boekwaarde 01-01-2013
6.167.660
Opname / storting
0
0
0
0
0
1.900.000
0
1.900.000
Kortlopend deel
0
Aflossing
0
0
7.711.722
1.086.182
6.716.862
0
57.815
15.572.581
BOEK WAARDE 31-12-2013
6.167.660
3.040
108.666.420
7.283.118
148.134.920
8.075.588
286.385
278.617.131
INHOUD
168
JAARVERSLAG 2013
KAPITAALVERSTREKKING AAN DEELNEMINGEN DEELNEMINGEN
NOMINALE WAARDE PER 31-12-2013
Aandelen N.V. ROVA Holding
NOMINALE WAARDE PER 31-12-2012
174.000
174.000
5.000
5.000
Aandelen B.N.G.
681.000
681.000
Aandelen N.V. VITENS
132.000
132.000
Aandelen N.V. De Flint
45.000
45.000
Aandelen N.V. S.R.O.
45.000
45.000
0
0
45.000
45.000
9.000
9.000
4.995.000
4.995.000
36.660
36.660
Aandelen N.V. REMU houdstermij.
CSG-Eemkwartier Grondexploitatie bedrijf Amersfoort OBV-beheer Parkeerservice A’foort Holding N.V. Amfors B.V.
KAPITAALVERSTREKKING AAN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
STAND PER 31-12-2013
Amfors B.V.
STAND PER 31-12-2012
3.040
3.040
2013
2012
Portaal Eemland
14.112.326
17.757.678
Alliantie
94.554.094
98.620.464
108.666.420
116.378.142
LENINGEN U/G AAN WONINGBOUWCORPORATIES
TOTAAL
De corporaties losten in totaal voor € 7.7 mln af in 2013.
INHOUD
169
GEMEENTE AMERSFOORT
LENINGEN U/G AAN DEELNEMINGEN 2013
2012
GGD Eemland
1.824.140
1.986.552
Servicebureau Gemeenten
1.809.414
1.963.007
de ROVA
2.722.681
3.403.352
893.644
949.913
33.238
66.476
7.283.117
8.369.300
2013
2012
141.232.032
147.783.420
5.672.253
5.672.253
Monumentenzorg - NV. Stadsherstel
980.611
1.050.707
Kunst - NV De Flint
136.134
181.512
0
50.000
113.890
113.890
148.134.920
154.851.782
de Veiligheidsregio Utrecht Parkeerservice Amersfoort N.V. TOTAAL
In 2013 is totaal € 1,1 mln afgelost.
OVERIGE LANGLOPENDE LENINGEN U/G
Hypothecaire geldleningen Stimuleringsfonds volkshuisvesting
Sociaal cultureel werk - SWA Sport - BSC Quick TOTAAL
Kunst betreft een verstrekte geldlening aan NV De Flint.
De boekwaarde van de hypothecaire geldleningen is met € 6,5 miljoen gedaald tot € 141,2 miljoen. € 1,8 mln is regulier afgelost en € 4,7 mln is vervroegd / algeheel afgelost. Het totaal aantal hypothecaire geldleningen op 31-12-2013 is 1.728.
Sociaal Cultureel Werk betreft een verstrekte geldlening aan SWA. De lening is in 2013 geheel afgelost.
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting betreft deelname aan een fonds uit 2006 waaruit leningen in het kader van de volkshuisvesting worden verstrekt. Hierop wordt niet afgelost.
In 1997 is de gemeente aangesproken om op basis van een verstrekte garantie de lening van BSC Quick over te nemen. In 2001 is met BSC Quick overeengekomen deze lening af te lossen. Aflossing vindt plaats indien het resultaat van BSC Quick dit toelaat. In 2013 heeft er geen aflossing op de lening plaatsgevonden.
Monumentenzorg betreft verstrekte geldleningen aan de NV. Stadsherstel.
INHOUD
170
JAARVERSLAG 2013
OVERIGE UITZETTINGEN ≥ 1 JAAR
Rohm en Haas Startersleningen SVN Nuon - Vattenfäll TOTAAL
2013
2012
300.000
300.000
7.650.000
5.750.000
125.588
125.588
8.075.588
6.175.588
Begin 2013 is het besluit genomen een derde tranche van € 3,5 miljoen binnen de regeling startersleningen open te stellen. Hiervan is € 1,0 mln besteed.
Rohm en Haas betreft een uitgestelde betaling wegens verkoop gebouw (met zekerheid hypotheekrecht). Begin 2011 is het besluit genomen, wegens de stagnerende woningmarkt, om de regeling startersleningen voort te zetten en daarvoor maximaal € 3,5 miljoen beschikbaar te stellen. Hiervan is inmiddels € 3,15 mln besteed. Eind 2011 is het besluit genomen een nieuwe tranche van € 3,5 miljoen binnen de regeling startersleningen open te stellen. De gehele tranche ad € 3,5 mln is inmiddels besteed.
Nuon betreft de vordening op Vattenfäll wegens verkoop aandelen Nuon in 2009. Deze vordering zal in 2015 worden ingelost.
BIJDRAGE AAN ACTIVA IN EIGENDOM VAN DERDEN Boekwaarde 01-01
Opname / storting Afschrijving BOEKWAARDE 31-12
2013
2012
343.200
448.389
0
19.250
57.815
124.439
285.385
343.200
Betreft bijdragen aan Juliana showband, Flehite, verplaatsing msv Salz, buzz sportstimulering (verv.bus) en wijkcentrum de Roef.
INHOUD
171
GEMEENTE AMERSFOORT
VLOTTENDE ACTIVA VOORRADEN Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen TOTAAL
2013
2012
1.587.946
23.906.741
109.622.492
144.419.505
14.250.509
12.138
125.460.947
168.338.384
NIET IN EXPLOITATIE GENOMEN BOUWGRONDEN In de paragraaf gemeentelijk grondbeleid is een verdere toelichting opgenomen. 01-012013
OVERHEVELING NAAR GROND-EXPLOITATIE
LASTEN 2013
BATEN 2013
AFWAARDERING 2013
OVERHEVELING NAAR VOORRAAD IN VERKOOP
BOEKWAARDE 31-122013
GROND EN OPSTALLEN
Vathorst West
23.323.025
277.873
12.898
23.588.000
afgewaardeerd
-17.300.000
-17.300.000
32.531.976
1.814.772
970.377
-33.376.371
0
-11.500.000
11.500.000
0
27.055.001
0
2.092.645
983.275
0
-21.876.371
6.288.000
-4.718.742
-520.900
481.911
501.270
-5.259.001
1.570.482
2.460.306
3.471.841
558.947
TOTAAL INITIËLE PLANKOSTEN
-3.148.260
-520.900
2.942.217
3.973.111
0
0
-4.700.054
TOTAAL GENERAAL
23.906.741
-520.900
5.034.862
4.956.386
-21.876.371
1.587.946
OMSCHRIJVING
Overig Vastgoed afgewaardeerd TOTAAL GROND EN OPSTALLEN Initiële plankosten Amersfoort Vernieuwt Diverse projecten
Op grond van de vereisten van de BBV heeft een overheveling plaatsgevonden van niet in exploitatie genomen vastgoed naar voorraden handelsgoederen. In de paragraaf gemeentelijk grondbeleid is een verdere toelichting opgenomen.
INHOUD
172
JAARVERSLAG 2013
ONDERHANDEN WERK, WAARONDER BOUWGRONDEN IN EXPLOITATIE Boekwaarden grondexploitaties Overige onderhandenwerken SOB
2013
2012
117.299.506
143.129.473
-8.085.217
1.140.824
408.203
149.208
109.622.492
144.419.505
Onderhanden werken gebouwen en voorzieningen TOTAAL
BOEKWAARDEN GRONDEXPLOITATIES OMSCHRIJVING
LASTEN 2013
BATEN 2013
HERZIENING 2013
BOEK WAARDE 31-12-2013
Bestaand Stedelijk Gebied (BSG)
28.706.447
3.916.913
3.985.506
28.637.854
De Wieken
33.020.414
3.494.720
8.180.212
28.334.922
Amersfoort vernieuwt
-7.156.616
14.018.491
16.090.217
-8.707.442
927.527
489.115
1.416.642
Vathorst (bedrijventerrein)
21.699.313
17.585.917
24.727.297
14.557.933
Subtotaal grondexploitaties
77.197.085
39.505.156
52.983.232
0
64.239.909
Bestaand Stedelijk Gebied (BSG)
-14.700.000
661.500
-35.000
-15.326.500
De Wieken
-11.900.500
535.523
680.000
-13.116.023
0
1.539.000
-1.539.000
-1.700.000
76.500
373.000
-2.149.500
GRONDEXPLOITATIES:
De Lichtenberg
VOORZIENING VOORRAAD ONDERHANDEN WERK:
De Lichtenberg Vathorst (bedrijventerrein) Subtotaal voorziening TOTAAL GRONDEXPLOITATIES
INHOUD
BOEK WAARDE 01-01-2013
IN EXPLOITATIE GENOMEN
520.900
520.900
-28.300.500
0
0
1.273.523
2.557.000
-32.131.023
48.896.585
520.900
39.505.156
54.256.755
2.557.000
32.108.886
173
GEMEENTE AMERSFOORT
OMSCHRIJVING
BOEK WAARDE 01-01-2013
IN EXPLOITATIE GENOMEN
LASTEN 2013
BATEN 2013
HERZIENING 2013
BOEK WAARDE 31-12-2013
3.513.092
12.555.360
85.190.620
Grond Vathorst (OBV)
94.232.888
TOTAAL GROND VATHORST (OBV)
94.232.888
0
3.513.092
12.555.360
0
85.190.620
143.129.473
520.900
43.018.248
66.812.115
2.557.000
117.299.506
TOTAAL GENERAAL
In de paragraaf gemeentelijk grondbeleid is een verdere toelichting opgenomen over de geactualiseerde prognose naar aanleiding van de herziening van de grondexploitaties per 1-11-2013.
GEREED PRODUCT EN HANDELSGOEDEREN
2013
2012
Voorraad vastgoed
14.238.371
0
Overige voorraden
12.138
12.138
14.250.509
12.138
TOTAAL
OMSCHRIJVING 01-01-2013
OVERHEVELING NAAR GRONDEXPLOITATIE
LASTEN 2013
BATEN 2013
AFWAARDERING 2013
OVERHEVELING VAN NIEGG
BOEKWAARDE 31-12-2013
Voorraad vastgoed
21.876.371
21.876.371
Getroffen voorziening in 2013 voor correctie marktwaarde vastgoed
7.638.000
-7.638.000
BOEKWAARDE VOORRAAD PER 31 DECEMBER 2013
7.638.000
21.876.371
14.238.371
Op grond van de vereisten van de BBV heeft een overheveling plaatsgevonden van niet in exploitatie genomen vastgoed naar voorraden handelsgoederen. In de paragraaf gemeentelijk grondbeleid is een verdere toelichting opgenomen.
VLOTTENDE ACTIVA UITZETTINGEN MET EEN RENTETYPISCHE LOOPTIJD < 1 JAAR
2013
2012
Vorderingen op openbare lichamen
17.565.784
15.944.690
Overige vorderingen
11.902.138
11.725.435
TOTAAL
29.467.922
27.670.125
INHOUD
174
JAARVERSLAG 2013
OVERIGE VORDERINGEN
2013
2012
7.036.515
6.246.427
-1.521.101
-1.112.402
1.193.840
1.183.210
-174.000
-174.000
Vorderingen Sociale Zekerheid
10.277.270
10.569.514
Voorziening debiteuren Sociale Zekerheid
-4.910.386
-4.987.314
11.902.138
11.725.435
2013
2012
Kassaldi
10.558
58.019
Banksaldi
123.849
36.160
TOTAAL
134.407
94.179
2013
2012
Nog te ontvangen bedragen
8.248.244
7.562.109
Vooruitbetaalde bedragen
1.851.298
3.068.451
10.099.542
10.630.560
Debiteuren Voorziening dubieuze debiteuren Belastingdebiteuren Voorziening dubieuze belastingdebiteuren
Overige uitzettingen TOTAAL
LIQUIDE MIDDELEN
OVERLOPENDE ACTIVA
TOTAAL
INHOUD
175
GEMEENTE AMERSFOORT
NOG TE ONTVANGEN BEDRAGEN (bedragen x € 1,000,000 )
2013
2012
Nog te ontvangen rente U/G leningen
3,6
3,9
Nog te ontvangen OBV bijdrage voorzieningen Vathorst
1,7
1,0
Nog te ontvangen Wet Maatschappelijke Ondersteuning
1,0
0,7
Nog te ontvangen dividendbelasting
0,6
0,7
Nog te ontvangen eigen bijdrage CAK
0,6
Nog te ontvangen provinciale bijdrage CVV vervoer
0,5
0,4
Nog te ontvangen dividend Parkeerservice NV 2011
0,2
2013
2012
Vooruitbetaalde lease ABP
0,8
0,8
Vooruitbetaald Quick Win
0,3
0,3
Vooruitbetaalde factuur PSA
0,2
Vooruitbetaalde contributie VNG
0,2
Koopsom huurrecht schoolwoningen
0,1
0,2
Vooruitbetaald leerlingenvervoer
0,1
Vooruitbetaalde brandverzekeringspolis
0,9
Vooruitbetaalde kosten NS
0,2
Vooruitbetaalde overige verzekeringspolissen
0,2
VOORUITBETAALDE BEDRAGEN (bedragen x € 1,000,000)
INHOUD
176
JAARVERSLAG 2013
EIGEN VERMOGEN RESERVES
2013
2012
6.038.112
7.440.455
0
1.800.300
Overige bestemmingsreserve
99.872.954
102.153.793
Saldo van de rekening van baten en lasten
-3.898.829
2.937.130
102.012.237
114.331.678
Algemene reserve Bestemmingsreserve voor egalisatie van tarieven
TOTAAL
HET VERLOOP VAN HET EIGEN VERMOGEN IN 2013 IS ALS VOLGT:
ALGEMENE RESERVE
BESTEMMINGS RESERVE VOOR EGALISATIE VAN TARIEVEN
OVERIGE BESTEMMINGSRESERVES
7.440.455
1.800.300
102.153.793
-4.037.000
3.403.455
12.700
1.607.527
44.632.634
-2.010.000
-1.800.300
-46.926.173
Mutaties bestemming saldo rekening 2013
3.037.130
0
SALDO 31-12-2013
6.038.112
0
99.872.954
Saldo 01-01-2013 Saldo rekening 2012 Toevoeging rente Overige toevoegingen t.l.v. exploitatie Onttrekkingen t.g.v. exploitatie
Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar het hoofdstuk reserves en voorzieningen.
INHOUD
177
GEMEENTE AMERSFOORT
VOORZIENINGEN
2013
2012
Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico’s
14.291.420
4.567.595
Onderhoudsegalisatievoorziening
27.923.701
21.727.011
459.842
486.787
42.674.963
26.781.393
VOORZIENING VOOR VERPLICHTINGEN, VERLIEZEN EN RISICO’S
ONDERHOUDSEGALISATIEVOORZIENING
DOOR DERDEN BEKLEMDE MIDDELEN MET EEN SPECIFIEKE AANWENDINGSRICHTING
Boekwaarde 01-01-2013
4.567.595
21.727.011
486.787
Storting t.l.v. de exploitatie
10.376.757
11.252.311
0
88.230
72.000
0
564.702
4.983.621
26.945
14.291.420
27.923.701
459.842
Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting BOEKWAARDE 31-12-2013
HET VERLOOP VAN DE VOORZIENINGEN IS ALS VOLGT:
Vrijval t.g.v. de exploitatie Aanwending BOEKWAARDE 31-12-2013
Voor het verloopoverzicht per voorziening wordt verwezen naar het hoofdstuk reserves en voorzieningen.
VASTE SCHULDEN MET EEN RENTETYPISCHE LOOPTIJD ≥ 1 JAAR Onderhandse leningen van: – Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen – Binnenlandse banken en overige financiële instellingen – Binnenlandse bedrijven – Buitenlandse instellingen etc. – verplichtingen u.h.v. financial lease overeenkomst Waarborgsommen TOTAAL
INHOUD
178
2013
2012
5.257.497
5.408.714
466.507.625
459.241.272
85.208.012
94.250.280
2.000.000
4.000.000
14.843.828
15.979.540
356.620
1.063.620
574.173.582
579.943.426
JAARVERSLAG 2013
HET VERLOOP VAN DE VAST SCHULDEN MET EEN RENTE TYPISCHE LOOPTIJD > 1 JAAR IS ALS VOLGT: BINNENLANDSE PENSIOENFONDSEN EN VERZEKERINGSINSTELLINGEN
BINNENLANDSE BANKEN EN OVERIGE FINANCIËLE INSTELLINGEN
BINNENLANDSE BEDRIJVEN
BUITENLANDSE INSTELLINGEN
VERPLICHTINGEN U.H.V. FINANCIAL LEASE OVEREENKOMST
WAARBORGSOMMEN
TOTAAL
5.408.714
459.241.272
94.250.280
4.000.000
15.979.540
1.063.620
579.943.426
Opname / storting
0
40.000.000
3.513.092
0
0
0
43.513.092
151.217
32.733.647
12.555.360
2.000.000
1.135.712
707.000
49.282.936
5.257.497
466.507.625
85.208.012
2.000.000
14.843.828
356.620
574.173.582
Boekwaarde 01-01-2013
Aflossing BOEKWAARDE 31-12-2013
De rentelast over de vaste schulden in 2013 bedroeg € 22.008.292.
BINNENLANDSE PENSIOENFONDSEN EN VERZEKERINGSINSTELLINGEN Betreft een tweetal geldleningen van Nationale Nederlanden Levensverzekeringsmaatschappij. BINNENLANDSE BANKEN EN OVERIGE FINANCIËLE INSTELLINGEN Betreft geldleningen met een boekwaarde op 31-12 van NV. Bank Nederlandse Gemeenten ad € 338.479.639; van de Nederlandse Waterschaps Bank NV ad. € 126.212.865 en de Rabobank ad € 1.815.121. In 2013 zijn, vanwege het wettelijk verplicht omzetten van de vlottende schuld naar de vaste schuld, twee vaste geldleningen afgesloten. Eén vaste geldlening bij NV. Bank Nederlandse Gemeenten ad € 20 mln. en één vaste geldlening bij de NV. Waterschapsbank ad € 20 mln.
BUITENLANDSE INSTELLINGEN Betreft een geldlening afgesloten in 2004 bij de Landesbank Nordrhein Westfalen in Duitsland.
VERPLICHTINGEN UIT HOOFDE VAN FINANCIAL LEASE VEREENKOMST Deze langlopende verplichting betreft de contante waarde van de verplichtingen van het stadhuiscomplex inzake het financial-lease contract. WAARBORGSOMMEN Betreft gelden in consignatie in verband met ingehouden koopsommen en waarborgsommen. Betreft waarborgsom Inzake verkoop sporthal Schuilenburg € 350.000 en verkoop Verzetsplein 4 ad € 6.620. In 2013 is de waarborgsom € 707.000 wegens verkoop van een perceel grond in bedrijvenpark Vathorst terugbetaald.
BINNENLANDSE BEDRIJVEN Deze post betreft de financiering van de gronden in Vathorst. Dit vindt plaats door het ontwikkelingsbedrijf Vathorst.
INHOUD
179
GEMEENTE AMERSFOORT
VOORUITONTVANGEN VOORSCHOTBEDRAGEN VAN OVERHEIDSLICHAMEN MET EEN SPECIFIEK BESTEDINGSDOEL DIE DIENEN TER DEKKING VAN VOLGENDE JAREN OMSCHRIJVING
SALDO 01-01-2013
INKOMSTEN
DEKKING UITGAVEN
SALDO 31-12-2013
-0,49
-275.000,00
235.097,33
-39.903,16
-84.722,00
0,00
0,00
-84.722,00
-164.034,00
0,00
0,00
-164.034,00
egal spec. uitk. onderwijskansenbeleid
-1.718.481,55
-3.887.285,75
2.972.853,00
-2.632.914,30
egalisatie sp. uitk. gsb convenant
-4.644.021,00
0,00
1.552.071,37
-3.091.949,63
egalisatie sp. uitk. rmc middelen
-839.622,88
-1.095.242,86
986.856,00
-948.009,74
egalisatie sp. uitk. oudkomers nw regel
-232.254,09
0,00
232.254,09
0,00
egalisatie sp. uitk. gsb iii
-431.641,92
0,00
431.641,92
0,00
-0,18
0,00
0,18
0,00
-2.024.252,12
-5.075.661,00
3.549.387,57
-3.550.525,55
voorz. rijksbijdrage wsw
-104.640,00
-21.380.972,00
21.393.626,00
-91.986,00
provinciale middelen jeugd
-925.262,00
0,00
784.262,00
-141.000,00
voorziening leren en werken
-162.214,00
0,00
0,00
-162.214,00
vooruitontv. verzameluitk. lnv
-117.932,75
0,00
0,00
-117.932,75
0,00
-420.315,00
420.315,00
0,00
-52.110,62
-735.888,00
787.998,62
0,00
0,29
0,00
-0,29
0,00
-60.885,80
0,00
0,00
-60.885,80
vooruitontvangen binnenklimaat scholen
-361.518,00
0,00
361.518,00
0,00
subs.verl. prov. av kruiskamp
-393.500,00
0,00
85.300,00
-308.200,00
vooruitontv proj actief jong esf2009
-209.562,00
0,00
0,00
-209.562,00
-12.526.655,11
-32.870.364,61
33.793.180,79
-11.603.838,93
vooruitontv. efro proj. amf innov sterk vooruitontv bedragen stim wonen vrom egalisatie sp. uitk. jeugdzorg hulpverl.
pilot no-risk polis voorz ontv rijksbijdr werkdeel wwb
participatiefonds volwassen educatie participatiefonds wet inburgering vooruitontv. werken naar vermogen vrouwenopvang (rijksuitkering)
TOTAAL
INHOUD
180
JAARVERSLAG 2013
VLOTTENDE PASSIVA NETTO VLOTTENDE SCHULDEN MET EEN RENTETYP. LOOPTIJD < 1 JAAR
2013
2012
0
25.000.000
Banksaldi
22.715.029
24.461.209
Overige schulden
10.614.218
13.076.523
TOTAAL
33.329.247
62.537.732
Kasgeldleningen
De overige schulden bestaan uit crediteuren. De openstaande posten zijn ultimo 1e kwartaal 2013 nagenoeg afgewikkeld.
OVERLOPENDE PASSIVA
2013
2012
Ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel
11.603.839
12.526.655
Overige overlopende passiva
31.168.819
46.663.906
TOTAAL
42.772.658
59.190.561
ONTVANGEN VOORSCHOTBEDRAGEN VOOR UITKERINGEN MET EEN SPECIFIEK BESTEDINGSDOEL
ONTVANGEN VOORSCHOTBEDRAGEN VOOR UITKERINGEN MET EEN SPECIFIEK BESTEDINGSDOEL
Saldo 01-01-2013
12.526.656
inkomsten
32.870.364
uitgaven
33.793.181
Vrijgevallen bedragen t.g.v. resultaat
0 11.603.839
SALDO 31-12-2013
Dit omvat de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen, maar nog niet bestede voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van de volgende begrotingsjaren.
Voor een nadere specificatie verwijzen we naar het overzicht van de vooruitontvangen rijksbijdragen dat is opgenomen in de paragraaf reserves en voorzieningen (….) van dit jaarverslag.
INHOUD
181
GEMEENTE AMERSFOORT
OVERIGE OVERLOPENDE PASSIVA De belangrijkste overlopende passiva zijn: (bedragen x € 1,000,000 )
2013
2012
Transitorische rente leningen o/g
8,0
8,3
Nog af te dragen BTW
3,5
0,7
Belastingen en premies inzake salarissen
3,3
3,5
Terugbetaalverplichting debiteuren uitkeringen
3,2
3,2
Nog te besteden aan uitvoeringsprojecten
1,4
13,0
Vooruitontvangen rsv-gelden
1,1
Belastingen en premies inzake uitkeringen
1,0
0,8
Vooruitontvangen verzekeringsuitkering brand Elleboogkerk
0,6
1,3
Nog te betalen VRU inzake de DVO
0,3
0,3
Reorganisatiekosten RWA
2,2
Nog te betalen Onderwijshuisvesting/-beleid 2012
2,0
Wijkonderhoud 2010
1,4
Vooruitontvangen parkeerbaten 2013
0,3
Beweging 3.0 frictiekosten
0,3
Nog te betalen aan de VRU inzake beheer en onderhoud kazernes
0,3
Te verrekenen met ministerie inzake te veel ontvangen voorschot BBZ
0,2
Nog te betalen facturen AGIS
0,2
Nog te besteden reedsontvangen gelden projecten Archief Eemland
0,2
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN ACTIVA EN VERPLICHTINGEN Ten aanzien van de vakantiegelden en de verlofdagen zijn slechts de feitelijke jaarlasten in de rekening opgenomen. Het opgebouwde vakantiegeld en de nog openstaande verlofdagen zijn niet als verplichting op de balans opgenomen. Van de pensioenen van gewezen wethouders die vóór 2009 tot uitbetaling zijn gekomen, zijn de jaarlasten in de rekening verwerkt. Toekomstige lasten zijn niet afgedekt. Voor de nieuwe pensioenen die sinds 2009 tot uitbetaling zijn gekomen of in de toekomst nog tot uitkering zullen komen, is in 2011 een voorziening getroffen, welke jaarlijks geactualiseerd wordt.
INHOUD
SPECIFICATIE GEWAARBORGDE GELDLENINGEN TOELICHTING De gemeente heeft zich tegenover derden garant gesteld. Het gaat hier om leningen en garanties in de sfeer van de volkshuisvesting, het verenigingsleven en stichtingen die het algemeen belang behartigen. Er is tot nu toe vrijwel geen beroep gedaan op de garantstelling door de gemeente.
182
JAARVERSLAG 2013
SPORTVERENIGINGEN EN SOCIAAL CULTURELE INSTELLINGEN
daarna 25% renteloze lening schadegemeenten. Deze systematiek en berekening is op 4 juli 2012 aan de Raad gepresenteerd.
De gemeente Amersfoort had afgelopen jaar 31 gewaarborgde geldleningen voor sportverenigingen en sociaal culturele instellingen. Bij 3 verenigingen blijven de inkomsten achter bij de verwachtingen. De financiële posities zijn stabiel maar wel risicovol. Het bedrag waarover we een verhoogt risico lopen is € 2.585.018. De verenigingen, de banken en de Stichting Waarborgfonds Sport blijven de financiële positie monitoren. SOCIALE WONINGBOUW Voor wat betreft de Sociale Woningbouw is de Raad geïnformeerd in raadsinformatiebrief 2012-88 met de titel “Achtervangpositie Sociale Woningbouw en de situatie bij Portaal”. De Sociale Woningbouw kent twee grote woningcoöperaties, namelijk De Alliantie en Portaal. De Alliantie kent een oorspronkelijk en restantbedrag voor ultimo 2013 € 321 miljoen (2012 € 321 miljoen). Portaal kent een oorspronkelijk bedrag van € 209 miljoen (2012 € 231 miljoen) en het restantbedrag bedraagt € 198 miljoen (2012 € 222 miljoen). In 2013 heeft het college voor 3 herfinancieringen een besluit genomen. Het betrof 2 aanvragen van De Alliantie (totaal € 35 miljoen) en 1 van Woonzorg Nederland (€ 1,2 miljoen). Omdat het herfinancieringen betreft is door deze besluiten niks gewijzigd in de omvang en het risico van de achtervang. Het risico dat er door het WSW aanspraak wordt gemaakt op onze achtervangpositie, met als gevolg jaarlijkse rentederving op te verstrekken renteloze leningen, is opgenomen in de berekening van de gewenste weerstandscapaciteit met een kans van 10 % en een financieel gevolg van € 2 miljoen. Zie paragraaf 13 risicomanagement en weerstandsvermogen. Het bedrag van € 2 miljoen is gebaseerd op het beschikbaar moeten stellen van een renteloze lening van € 16 miljoen, uitgaande van rentederving van 5 %, maal factor 2,5 voor structurele risico’s. Een renteloze lening van deze omvang is aan de orde als op onze totale achtervangpositie een aanspraak wordt gedaan, als bijvoorbeeld Portaal failliet gaat en ook voor andere corporaties aanspraak op onze achtervang wordt gedaan. De systematiek is dat allereerst de borgstellingsreserve van het WSW wordt aangesproken, € 470 miljoen, vervolgens wordt de onderlinge borg corporaties aangesproken van € 3,3 miljard en voor de restant schade: 50 % renteloze lening Rijk, 25 % renteloze lening alle gemeenten in achtervang en
INHOUD
PARTICULIEREN HYPOTHEKEN Met de raadsinformatiebrief 2012-113 met de titel ‘Achtervangfunctie Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is de Raad geïnformeerd over de achtervangfunctie die gemeente Amersfoort heeft voor de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). Zowel het Rijk als deelnemende gemeenten staan voor 50 % garant voor een eventueel liquiditeitstekort bij de WEW. De kans dat er op onze achtervangfunctie een beroep wordt gedaan schatten wij in op klein, gezien het eigen vermogen en inkomsten WEW. Daarnaast is deze garantstelling een aflopende zaak, leningen die na 1 januari 2011 zijn verstrekt vallen niet meer onder de gemeentelijke achtervang. Het WEW geeft in haar liquiditeitsprognose aan dat zij de komende 5 jaar geen beroep verwacht op de achtervangposities. In de meest recente liquiditeitsprognose (juni 2013) geeft het WEW aan dat de kans dat de achtervang aangesproken moet worden in de komende jaren (t/m 2018) onwaarschijnlijk is. Hierdoor is de kans onveranderd op 1% bepaald. Het risico, zoals gekwantificeerd in de RIB, dat er aanspraak wordt gemaakt op onze achtervangpositie door het WEW, met als gevolg jaarlijkse rentederving op de te verstrekken renteloze leningen, maakt onderdeel uit van de gewenste weerstandscapaciteit. Zie paragraaf 13 risicomanagement en weerstandsvermogen. Dit risico is opgenomen met een kans van 1 % en een financieel gevolg van € 800.000. Er is uitgegaan van een aanname van 5 % (2012:0,32 %) van alle huishoudens met NHG hypotheek een beroep doet op het WEW, dit zijn 48.500 huishoudens, en het verliesbedrag loopt op tot € 50.000 (2012: € 33.000). Dit komt neer op een bedrag van € 2,4 miljard. Het eigen vermogen WEW van € 810 miljoen wordt als eerste aangesproken. Resteert € 1,6 miljard voor deelnemende gemeenten, waarbij het aandeel gemeente Amersfoort 0,35% hiervan is: € 5,6 miljoen. De rentederving (rente 5%) is ca € 0,3 miljoen per jaar maal de factor 2,5 voor structurele risico’s € 0,8 miljoen. ONTWIKKELINGSBEDRIJF VATHORST C.V. De gemeente heeft zich in 1998 hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de BNG financiering van Ontwikkelingsbedrijf Vathorst. De aansprakelijkheid is in 2011 verlaagd tot € 175 miljoen.
183
GEMEENTE AMERSFOORT
Binnen deze financieringovereenkomst is in november 2013 is een nieuwe langlopende lening afgesloten van € 60 miljoen (10 jaar). Om de renterisico’s te verkleinen is in dit kader door OBV een lening aangetrokken van € 80 miljoen (aangetrokken in 2011), waar de gemeente borg voor staat. Op 31-12-2013 resteert een schuld van € 55 miljoen te splitsen in € 35 lang en € 20 voor kortlopende schuld.
ZIEKENHUIZEN Ten behoeve van de realisering van één nieuw ziekenhuis heeft de gemeente grond verworven en doorverkocht aan het Meander Medisch Centrum. Daarnaast is de gemeente contractueel verplicht de locaties Lichtenberg en Elisabeth van het Meander Medisch Centrum over te nemen op het moment dat het nieuwe ziekenhuis in gebruik is genomen. Ten aanzien van de locaties geldt dat de gronden in 2014 naar de gemeente komen.
LEASEAUTO’S Er worden 10 bedrijfsauto’s geleased. De totale resterende verplichting bedraagt per 31-12-2013 € 0,2 mln.
TOELICHTING GEWAARBORGDE GELDLENINGEN EN BORGSTELLINGEN OMSCHRIJVING
Sociaal culturele instellingen
OORSPRONKELIJK BEDRAG
PERCENTAGE WAARVOOR BORG VERLEEND IS (1)
RESTANT BEDRAG ULTIMO 2012
RESTANT BEDRAG ULTIMO 2013
GEWAARBORGD ULTIMO 2013
14.231.666
100%
7.768.742
7.339.337
7.339.337
636.174.000
100%
588.941.000
560.586.000
560.586.000
224.744.384
50%
22.925.886
19.884.256
9.942.128
80.000.000
100%
75.000.000
55.000.000
55.000.000
955.150.050
694.635.628
642.809.593
632.867.465
Sociale Woningbouw Particuliere Hypotheken Ontwikkelingsbedrijf Vathorst C.V
1. Het Rijk neemt hierin voor 50% deel
INHOUD
184
JAARVERSLAG 2013
WET NORMERING TOPINKOMENS
WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN (SEMI) PUBLIEKE SECTOR De Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (semi) publieke sector (WNT) is eind 2011 in de Tweede Kamer aangenomen en stelt maxima aan de bezoldiging van bestuurders en hoogste leidinggevenden in de (semi) publieke sector. De WNT zegt dat de bezoldiging van bestuurders en hoogste leidinggevenden niet mag uitstijgen boven een beloningsmaximum, gebaseerd op 130 procent van het brutosalaris van een minister. Dit komt neer op een bedrag van € 187.340,- vermeerderd met componenten voor onkostenvergoeding en het werkgeversdeel van het pensioen. Deze componenten houden voor 2013
Gemeente Amersfoort heeft qua (top)functionarissen die onder deze wet vallen de gemeentesecretaris en de griffier. In de wet was in eerste instantie ook een publicatieplicht voor externe niet-topfunctionarissen opgenomen. Deze publicatieplicht is later weer vervallen.
OMVANG DIENSTVERBAND
BELONING
DOOR WERKGEVER BETAALDE SVPREMIE
BELASTBARE KOSTENVERGOEDING
VOORZIENINGEN BETAALBAAR OP TERMIJN
BEËINDIGINGSUITKERINGEN
JAAR BEËINDIGING
MOTIVERING
1-12013 t/m 30-112013
100% (36 uur)
148.119
26.396
186
0
0
2013
-
1-12013 t/m 31-122013
100% (36 uur)
100.568
19.878
1.650
0
0
n.v.t.
-
NAAM
FUNCTIE
DUUR DIENSTVERBAND
Han Bekkers
Gemeentesecretaris
Wil van der Vlies
Griffier
INHOUD
respectievelijk in: € 8.069,- (onkostenvergoeding minister-president) en € 33.190 (ABP-pensioenpremie bij € 187.340). Een nieuw element is de hoogte van de ontslagvergoeding. Deze wordt, overeenkomstig het regeerakkoord, gemaximeerd op € 75.000. Dit beloningsregime geldt voor de publieke sector en voor semipublieke instellingen.
185
SISA-BIJLAGE
SISA BIJLAGE VERANTWOORDINGSINFORMATIE 2013 OP GROND VAN ARTIKEL 3 VAN DE DEPARTEMENT
NUMMER
SPECIFIEKE UITKERING JURIDISCHE GRONDSLAG ONTVANGER
INDICATOREN
V&J
A1
Verzameluitkering Veiligheid & Justitie
Besteding (jaar T)
Regeling verzameluitkering Gemeenten Aard controle R Indicatornummer:A1 / 01 € 61.351 BZK
C1
Verzameluitkering BZK
Besteding (jaar T)
Regeling verzameluitkering Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: C1 / 01 € 54.962 OCW
D1
Regionale meld- en coördinatiecentra voortijdig schoolverlaten
Besteding (jaar T)
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1)
Besluit regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: D1 / 01
Indicatornummer: D1 / 02
Gemeenten
OCW
D9
Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 (OAB)
€ 1.041.596
€ 839.622
Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
Gemeenten
I&M
E3
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: D9 / 01
Indicatornummer: D9 / 02
€ 1.462.210
€ 2.602.989
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Besteding (jaar T) ten laste van rijksmiddelen
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
I&M
E27B
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E3 / 01
Indicatornummer: E3 / 02
1 BSV 2008053348
€0
2 BSV 2011057837
€0
Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
GEMEENTE AMERSFOORT Provinciale beschikking en/of verordening
Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen
Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E27B / 01
Indicatornummer: E27B / 02
1 AF 0702
€0
2 AF 0706
€0
3 4 702 0598
€ 1.084.878
4 80A0AD62
€0
5 80A0B100
€ 972
6 80B8510A
€0
7 80EEEEBB
€ 648
8 80E28BAB
€ 38.400
9 80ED4995
€ 22.049
10 80ED4996
€ 51.955
Kopie beschikkingsnummer
Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
I&M
E28C
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: E27B / 06
Indicatornummer: E27B / 07
1 AF 0702
€ 400.000
2 AF 0706
€0
3 4 702 0598
€ 5.945.005
4 80A0AD62
€0
5 80A0B100
€ 1.441
6 80B8510A
€0
7 80EEEEBB
€ 648
8 80E28BAB
€ 38.400
9 80ED4995
€ 22.049
10 80ED4996
€ 51.955
Regionale mobiliteitsfondsen SiSa tussen medeoverheden
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Provinciale beschikking, verordening of overeenkomst
Gerealiseerd Ja/Nee
Gemeenten Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E28C / 01
Indicatornummer: E28C / 02
1 2011-007959
Nee
Kopie beschikkingsnummer
Toelichting
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: E28C / 06
Indicatornummer: E28C / 07
1 2011-007959 I&M
E29
Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Besteding (jaar T)
Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water Gemeenten Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E29 / 01
Indicatornummer: E29 / 02
1 STE090000029U SZW
G1
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam waren bij een Openbaar lichaam o.g.v. de Wgr.
SZW
G1A
€ 947.662
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T)
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2012 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G1 / 01
Indicatornummer: G1 / 02
0,00
0,78
Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1);
Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.
inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: G1A / 01
Indicatornummer: G1A / 02
1 0307 (Amersfoort) SZW
G2
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren
1.083,75
Besteding (jaar T) algemene bijstand
Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013
Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
SZW
G3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2013
Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G2 / 01
Indicatornummer: G2 / 02
€ 39.987.618
€ 942.427
Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G2 / 07
Indicatornummer: G2 / 08
€ 316.757
€ 27.486
Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G3 / 01
Indicatornummer: G3 / 02
€ 205.800
€ 187.915
Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G3 / 07
Indicatornummer: G3 / 08
€0 SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013
€0
Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01 2305 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Besteding (jaar T) participatiebudget
De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze
Ja
INHOUD
186
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: G5 / 02
Indicatornummer: G5 / 03 € 7.849.021
REGELING INFORMATIEVERSTREKKING SISA
Besteding (jaar T) aan afspraken over vooren vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: D9 / 03
Indicatornummer: D9 / 04
€ 26.772
€ 1.241.249
Overige bestedingen (jaar T)
Eindverantwoording Ja/Nee
Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen
Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E3 / 03
Indicatornummer: E3 / 04
Indicatornummer: E3 / 05
€0
Ja
€0
€0
Nee
€0
Overige bestedingen (jaar T)
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen
JAARVERSLAG 2013
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: E27B / 03
Indicatornummer: E27B / 04
Indicatornummer: E27B / 05
€ 674.153 €0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T)
Toelichting
Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: E27B / 08
Indicatornummer: E27B / 09
Indicatornummer: E27B / 10
€ 853.251
Ja
€0
Nee
€0
Nee
€0
Nee
€0
Nee
€0
Nee
€0
Nee
€0
Ja
€0
Nee
€0
Nee
Besteding (jaar T)
Cumulatieve besteding tot en met (jaar T)
Te verrekenen met provincie
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Indicatornummer: E28C / 03
Indicatornummer: E28C / 04
Indicatornummer: E28C / 05
€ 58.861
€ 338.861
€ 38.861
Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor het komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E28C / 08 Nee Eindverantwoording Ja/Nee
Cumulatieve bestedingen tot en met (jaar T)
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: E29 / 03
Indicatornummer: E29 / 04
Nee
€ 1.243.081
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03 Nee Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel
inclusief deel openbaar
inclusief deel openbaar lichaam
openbaar lichaam
lichaam Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G1A / 03
Indicatornummer: G1A / 04
Indicatornummer: G1A / 05
58,73
860,59
31,82
Besteding (jaar T) IOAW
Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) IOAZ
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G2 / 03
Indicatornummer: G2 / 04
Indicatornummer: G2 / 05
Indicatornummer: G2 / 06
€ 1.223.744
€ 8.727
Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Gemeente
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.
€ 87.500
€ 2.664
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) Bob
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: G2 / 09
Indicatornummer: G2 / 10
€0
Ja
Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G3 / 03
Indicatornummer: G3 / 04
Indicatornummer: G3 / 05
Indicatornummer: G3 / 06
€ 31.867
€ 316.272
€ 208.627
€0
Baten (jaar T) (niet-Rijk) participatiebudget
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Besteding (jaar T) Regelluw
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09 Ja
Waarvan besteding (jaar T) van educatie bij roc’s
Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G5 / 04
Indicatornummer: G5 / 05
Indicatornummer: G5 / 06
Indicatornummer: G5 / 07
€ 506.108
€0
INHOUD
€0
€0
187
GEMEENTE AMERSFOORT
BESTUUR EN ORGANISATIE
COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Het college van burgemeester en wethouders zorgt voor het dagelijks bestuur van de gemeente en bereidt de gemeenteraadsbesluiten voor. Als de gemeenteraad een besluit heeft genomen, zorgen burgemeester en wethouders voor de uitvoering ervan. Het college heeft ook de bevoegdheid om zelf beslissingen te nemen, zoals het verlenen van vergunningen. Het college van Amersfoort bestaat uit de burgemeester en zes wethouders.
SAMENSTELLING Per 1 januari 2013 bestond het College van Burgemeester en Wethouders uit: – Burgemeester Lucas Bolsius – Wethouder Hans Buijtelaar (VVD) – Wethouder Gert Boeve (CDA) – Wethouder Sebastiaan van ’t Erve (GroenLinks) – Wethouder Pim van den Berg (D66) – Wethouder Menno Tigelaar (ChristenUnie)
Op 14 februari 2013 is het nieuwe coalitieakkoord ‘Samenwerken in vertrouwen’ gepresenteerd door de fracties van VVD, PvdA, GroenLinks en D66. Op 26 februari 2013 zijn vier nieuwe wethouders benoemd om samen met wethouders Buijtelaar en Van den Berg en burgemeester Bolsius uitvoering te geven aan dit nieuwe akkoord. Het college van burgemeester en wethouders is in februari 2013 aangetreden en bestond eind 2013 uit: – Burgemeester Lucas Bolsius – Wethouder Hans Buijtelaar (VVD) – Wethouder Bert van der Werff (VVD) – Wethouder Cees van Eijk (GroenLinks) – Wethouder Pim van den Berg (D66) – Wethouder Bert Lubbinge (PvdA) Wethouder Rob van Muilekom (PvdA) heeft in november 2013 zijn ontslag ingediend als wethouder. Per 1 februari 2014 heeft Herke Elbers Han Bekkers opgevolgd als gemeentesecretaris.
Na de vertrouwensbreuk in dit college van eind 2012 heeft begin 2013 Sebastiaan van ’t Erve zijn portefeuille ter beschikking gesteld. De rest van het College is demissionair aangebleven tot eind februari 2013.
INHOUD
188
JAARVERSLAG 2013
| BURGEMEESTER | LUCAS BOLSIUS | (CDA)
| WETHOUDER | BERT VAN DER WERFF | (VVD) Wijkwethouder van: Vathorst en Hooglanderveen
Verantwoordelijk voor: – Algemeen bestuur en public affairs (waaronder archiefinspectie, voorzitterschap bestuurlijk overleg regio Amersfoort, Europa, communicatie, voorzitterschap Stichting CityMarketing Regio Amersfoort, lobby, coordinatie Nieuw Perspectief) – Bestuurlijke coordinatie regionale samenwerking – Openbare orde & veiligheid
| WETHOUDER | HANS BUIJTELAAR | (VVD)
Verantwoordelijk voor: – Economische ontwikkeling (waaronder Economische Agenda, Raad voor Economische Ontwikkeling) – Citymarketing, toerisme en recreatie – Vathorst (duo-portefeuille met wethouder Lubbinge) – Stadhuis – Deregulering – Amersfoort Vernieuwt, Wonen en Wijken (waaronder wijkvoorzieningen, wijkgericht werken, woonvisie, Hogekwartier) – Jeugd en Jongeren
| WETHOUDER | BERT LUBBINGE | (PVDA)
Wijkwethouder voor: Hoogland, Schothorst, Kattenbroek en Zielhorst Verantwoordelijk voor: – Financien, belastingen en grondzaken – Mobiliteit – Westelijke ontsluiting (duo-portefeuille met wethouder Van Eijk) – Sport Eerste Locoburgemeester
INHOUD
Wijkwethouder voor: Soesterkwartier, Vermeer-, Berg- en Leusderkwartier Verantwoordelijk voor: – Zorg en welzijn (waaronder GGD, opvang, gezondheid, zorg, Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), coordinatie sociaal domein, toekomst Servicebureau|Gemeenten) – Transformatie jeugdzorg – Personeel & Organisatie, publieke dienstverlening (waaronder vernieuwing werkwijze organisatie, dienstverlening) – Vathorst (duo-portefeuille met wethouder Van der Werff) – ICT / Amersfoort 2.0
189
GEMEENTE AMERSFOORT
| WETHOUDER | PIM VAN DEN BERG | (D66)
| GEMEENTESECRETARIS | HAN BEKKERS tot 1 december 2013 | NICO KAMPHORST vanaf 1 december 2013 (a.i.)
Wijkwethouder voor: Stadshart, Liendert-Rustenburg en Randenbroek-Schuilenburg,
Taken: – Algemeen directeur ambtelijke organisatie – Secretaris college van B en W
Verantwoordelijk voor: – Ruimtelijke ontwikkeling (waaronder vergunningverlening, toezicht en handhaving) – Cultureel klimaat – Economie: vestigingsbeleid & stadshart (waaronder economische uitvoeringsagenda Binnenstad)
| WETHOUDER | CEES VAN EIJK | (GROENLINKS) Wijkwethouder voor: Nieuwland, Kruiskamp-Koppel
Verantwoordelijk voor: – Sociale zekerheid – Onderwijs – Diversiteit – Duurzaamheid – Milieu en afval (waaronder Regionale Uitvoeringsdienst) – Dierenwelzijn – Westelijke ontsluiting (duo-portefeuille met wethouder Buijtelaar) – Stedelijk beheer (waaronder wijkbeheer)
INHOUD
190
JAARVERSLAG 2013
DE AMBTELIJKE ORGANISATIE
De ambtelijke organisatie vormt het werkapparaat van het college en staat onder leiding van de algemeen directeur, tevens gemeentesecretaris. Ze omvat vijf zelfstandige eenheden: – Sector Stedelijke Ontwikkeling en Beheer (SOB) – Sector Maatschappelijke Ontwikkeling (MO) – Concernmiddelen – Afdeling Strategie & Bestuur – Archief Eemland De gemeentelijke organisatie bestaat vanaf 1 januari 2012 uit de sector Maatschappelijke Ontwikkeling (MO) – voorheen WSO –, de sector Stedelijke Ontwikkeling en Beheer (SOB) en Concernmiddelen. In Concernmiddelen zijn de ondersteunende staf- en middelenafdelingen van de gemeente ondergebracht. Het Gemeenschappelijk Managementteam (GMT), de algemeen directeur en het college worden op het vlak van strategie geadviseerd en ondersteund door de afdeling Strategie & Bestuur. Daarnaast heeft Archief Eemland een zelfstandige positie.
De directeuren van SOB, MO en Concernmiddelen vormen samen met de gemeentesecretaris het Gemeenschappelijk Managementteam (GMT). Het college stuurt de organisatie aan op basis van contracten met de directeuren. Deze contracten worden gebaseerd op de programmabegroting die door de gemeenteraad wordt vastgesteld.
COLLEGE VAN B&W
GEMEENTERAAD
GEMEENTESECRETARIS/ ALGEMEEN DIRECTEUR
GRIFFIER
AFDELING STRATEGIE & BESTUUR
SECTOR MAATSCHAPPELIJK ONTWIKKELING
INHOUD
Amersfoort heeft een relatief kleine ambtelijke organisatie. De keuze voor klein, slagvaardig en flexibel is al jaren bewust beleid. Hierbij hoort dat veel uitvoerende taken op contractbasis worden verricht door andere organisaties zoals ROVA (huisvuilinzameling), Eemfors (wijkonderhoud), SRO (sport- en onderwijsvoorzieningen), Parkeerservice Amersfoort (parkeren), de Flint (theater en congrescentrum) en Stichting Welzijn Amersfoort (SWA). Omvangrijke uitvoerende taken die nog wel zelf worden verricht, zijn bijvoorbeeld Burgerzaken en Sociale zekerheid.
ARCHIEF EEMLAND
SECTOR STEDELIJKE ONTWIKKELING EN BEHEER
191
CONCERNMIDDELEN
GEMEENTE AMERSFOORT
AMERSFOORT IN CIJFERS 2013
BEVOLKING OP 31 DECEMBER 2013
150.899
GESLACHT
Mannen Vrouwen
LEEFTIJD
Jeugd (0-14) Potentiële beroepsbevolking (15-64) Senioren (65 jaar en ouder)
HUISHOUDENS
Totaal Alleenstaand (echt)paar zonder kind(eren) (echt)paar met kind(eren) Eenouder gezin
ETNICITEIT
Nederlands Overig westers Turks Marokkaans Overig niet-westers
WONEN
Aantal woningen per 1 januari Aantal koopwoningen
63.856 37.036
WERKEN EN LEREN
Arbeidsplaatsen Bedrijven Werkzoekenden Aantal bijstandgerechtigden
72.110 12.725 4.459 2.881
Aandeel hoogopgeleiden (hbo/wo) Gemiddeld per huishouden
38% 36.385
LEEFSITUATIE Opleidingsniveau Besteedbaar inkomen FINANCIEEL
INHOUD
74.177 76.722
Algemente uitkering gemeentefonds Specifieke uitkeringen Belastingopbrengst Leges en retributies
192
30.645 100.359 19.895 66.971 25.377 16.622 20.181 4.791 115.781 13.112 6.138 4.841 11027
154.724 79.455 33.070 31.690
JAARVERSLAG 2013
BEDRIJFSVOERINGSVERKLARING
Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van de gemeentelijke organisatie. Dat betreft alle bedrijfsprocessen die nodig zijn om de beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren, te sturen en te beheersen. In de bedrijfsvoeringsparagraaf legt het college van burgemeester en wethouders verantwoording af over de interne besturing van de gemeentelijke organisatie. Kortheidshalve wordt daar naar verwezen. Het college verantwoordt zich voor het gevoerde bestuur aan de raad via het verantwoordingsdebat.
Het college van burgemeester en wethouders van oordeel dat het systeem van interne besturing van de gemeentelijke organisatie met de interne risicobeheersingen controlesystemen afdoende heeft gewerkt. De werkprocessen worden zo beheerst, dat kan worden gesteld dat de organisatie effectief en efficiënt heeft geopereerd. Naar ons oordeel is de jaarverantwoording juist en volledig, is de geldende weten regelgeving nageleefd en zijn de waarden voldoende beveiligd.
Amersfoort, april 2014
Het college van burgemeester en wethouders,
INHOUD
H.B.P. Elbers,
L.M.M. Bolsius,
Gemeentesecretaris
Burgemeester
193
GEMEENTE AMERSFOORT
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Hier komt de controleverklaring van de accountant. Zodra deze beschikbaar is, zal die hier ingevoegd worden.
INHOUD
194
JAARVERSLAG 2013
INHOUD
195
GEMEENTE AMERSFOORT
INHOUD
196
JAARVERSLAG 2013
COLOFON
OVERZICHT VAN FOTO’S Op de aangegeven pagina’s staan foto’s van onderstaande fotografen: Petra van Asselt: 27 José Belgers: 64 Saskia Berdenis van Berlekom: 18, 20, 34, 65, 81, 84, 86 Petra Bork: 39 Jan van Dijk: 59 Wil Groenhuijsen: 4, 5, 6, 65, 124, 155, 186, 187 L.J. Kraamer: 45, 79, 82, 107, 108, 113, 124, 126, 158, 165, 184 Henny Krul: 60 Conny Meslier: 9 OBV Vathorst: 80, 81 Bernd Oschelda: 60 Luc Reefman: voorpagina, 58 Petra van Schaik: 14, 25, 69 Theo Slijkerman: 19 Vortex Luchtfotografie: 53 Gemeente Amersfoort: 7, 8, 9, 10, 44, 109, 113
WEBSITE Op de website van de gemeente zijn zowel het jaarverslag als de achtergronden en specificaties beschikbaar, via: www.amersfoort.nl/financien.
COLOFON Tekst: gemeente Amersfoort Vormgeving: Brayn Amersfoort, 22 april 2014
INHOUD
197
GEMEENTE AMERSFOORT Concernmiddelen Afdeling Financiën en Bedrijfsvoering
POSTADRES Postbus 4000 3800 EA Amersfoort
BEZOEKADRES Stadhuisplein 1 3811 LM Amersfoort
T 14 033 F 033 469 54 54 E
[email protected] I www.amersfoort.nl