Inhoudsopgaaf. Inhoud. Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland

1

2

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland

Inhoudsopgaaf Hoofdstuk

pagina

Inhoud 1. 1.1 1.2 1.3 01 02 03 04 05 06 07 08 1.4 1.5 A. B. C. D. E. F. G. H. 2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3. 3.1 4. 4.1 4.2 4.3 4.4

Jaarverslag....................................................................................................................... 5 Inleiding ....................................................................................................................... 5 Resultaatbepaling en -bestemming .................................................................................. 9 Programma’s ............................................................................................................... 11 Relatie inwoners en bestuur .......................................................................................... 12 Wonen ....................................................................................................................... 17 Beheer leefomgeving.................................................................................................... 25 Economie en toerisme .................................................................................................. 32 Leefbaarheid, veiligheid en cultuur ................................................................................. 36 Bevordering gezonde leefstijl ........................................................................................ 41 Jeugd en onderwijs ...................................................................................................... 46 Zorgzame samenleving................................................................................................. 50 Algemene dekkingsmiddelen ......................................................................................... 58 Paragrafen .................................................................................................................. 63 Weerstandsvermogen en risicobeheersing ....................................................................... 64 Onderhoud kapitaalgoederen......................................................................................... 68 Financiering ................................................................................................................ 71 Bedrijfsvoering ............................................................................................................ 73 Verbonden partijen ...................................................................................................... 79 Grondbeleid ................................................................................................................ 82 Lokale heffingen .......................................................................................................... 92 Rechtmatigheid ........................................................................................................... 95 Jaarrekening..................................................................................................................101 Balans per 31 december 2014 ......................................................................................102 Toelichting op de balans per 31 december 2014 .............................................................104 Overzicht van baten en lasten over begrotingsjaar 2014 ..................................................123 Waarderingsgrondslagen .............................................................................................124 Programma’s analyse 3e w-vraag ..................................................................................127 Overzicht incidentele baten en lasten ............................................................................149 Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves .......................................................151 Wet Normering Topinkomens .......................................................................................152 Specifieke uitkeringen SISA-bijlage ...............................................................................153 Overige gegevens ..........................................................................................................155 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ......................................................156 Bijlagen ........................................................................................................................159 Kerngegevens ............................................................................................................160 Overzicht MUC’s .........................................................................................................161 Kredietoverzicht per 31 december 2014.........................................................................162 Producten per programma ...........................................................................................164

3

4


1.

Jaarverslag

1.1

Inleiding

Hierbij bieden wij u, als sluitstuk van de planning en control cyclus, de jaarstukken 2014 van de gemeente Montferland aan. Wij hebben 2014 afgesloten met een positief resultaat (na de door u voor het begrotingsjaar 2014 geaccordeerde mutaties in de reserves) van € 363.000. Een tiental werkzaamheden is in 2014 nog niet (volledig) uitgevoerd. Daarom stellen wij u voor deze restantbudgetten voor een totaalbedrag van € 692.000 over te hevelen naar 2015. Deze doorschuiving van budgetten is zowel qua aantal als qua bedrag aanzienlijk lager dan in voorgaande jaren. Na deze overheveling bedraag het uiteindelijke nadeel € 329.000. Wij stellen u voor dit bedrag, conform bestendige gedragslijn, te onttrekken aan de Algemene Reserve. Begrotingstechnisch was 2014 al een lastig jaar met een begrotingstekort van € 359.000. Tijdens het afgelopen jaar is deze verwachting uitgekomen. Tussentijds hebben we bij de bestuursrapportage een aanvullend tekort gemeld van € 781.000. Bij de MUC over de 3e managementrapportage hebben wij nog melding gemaakt van verdere budgetbijstellingen ten bedrage van € 198.000 nadelig. Het saldo is ook in deze lijn, want uiteindelijk hebben we een tekort van € 329.000. Een belangrijke oorzaak van dit nadeel ten opzichte van de begroting (na wijziging) is een tekort op het onderdeel informatie en automatisering voor een bedrag van € 403.000. Veel van deze kosten zijn gerelateerd aan de verhuizing, de nieuwe manier van werken en het flexconcept in het nieuwe gemeentehuis. Dit concept heeft op het onderdeel informatie en automatisering budgetoverschrijdingen opgeleverd maar heeft structureel voordeel voor de gemeente. Mede door dit concept kon bijvoorbeeld worden volstaan met een beperkte aanbouw, minder werkplekken (flexratio van 70%) en geen archiefruimte. De kosten horen thuis in de exploitatie en niet in het huisvestingskrediet, hoewel ze daar niet los van kunnen worden gezien. Een en ander is reeds gemeld in de berap en in de MUC 3e marap. Een ander nadeel betreft de stelpost onderuitputting. In de begroting, na wijziging, is geanticipeerd op te verwachten voordelen in de begroting van € 300.000, met name kapitaallasten. Uiteindelijk is bij de jaarrekening een bedrag van € 100.000 daadwerkelijk gerealiseerd, zodat een nadeel resteert van € 200.000. De jaarstukken 2014 vormen de bestuurlijke verantwoording over de uitvoering van het voorgenomen beleid en beheer in het jaar 2014. Onderstaand is de P&C cyclus voor 2014 weergegeven.

Kwartaal

2014

2013

Jaar

1

2

Juni Kadernota 2014

3

4

1

2

3

2015 4

September Berap 2014 (stand 1/7)

November Programmabegroting 2014

5

1

2

3

4

Mei Jaarverslag/ - rekening 2014

Resultaat In de onderstaande tabel zijn het saldo van lasten en baten, het saldo van de geaccordeerde mutaties in de reserves en het resultaat na bestemming weergegeven.

Bedragen x € 1.000 Omschrijving Saldo van lasten en baten Saldo geaccordeerde mutaties in de reserves Resultaat Af: door te schuiven budgetten naar 2015 Resultaat na overheveling (restant) budgetten naar 2015

-

-

Bedrag € 6.148 € 6.511 € 363 € 692 € 329

Met de vaststelling van de begroting en gedurende het jaar heeft u voor diverse zaken besloten gelden te reserveren. Deze gelden zijn in de reserves gestort. Tevens heeft u besloten tot het dekken van diverse uitgaven uit de reserves. Per saldo is er gedurende het jaar een bedrag van € 6.511.000 onttrokken aan reserves. In de onderstaande tabel zijn de belangrijkste afwijkingen (> € 100.000) toegelicht die tot het nadeel van € 329.000 hebben geleid.

Bedragen x € 1.000 Omschrijving

Onderdeel jaarstukken

Inkomensvoorzieningen (voorziening dubieuze debiteuren) Sociale werkvoorziening Stelpost onderuitputting Verkoop gemeentewerf ‘s-Heerenberg Informatie en automatisering Doorbelasting interne uren aan investeringen en grondexploitatie Overig Totaal V = voordeel, N = nadeel I = incidenteel, S = structureel

2.5.08 2.5.08 2.5.09 2.5.50 2.5.50 2.5.50

Bedrag

V/N I/S *

205 109 200 193 403 173

V/I V/I N/I V/I N/I/S N/I/

60 329

N/I/S N/I/S

Na zorgvuldige screening van het resultaat zijn wij tot de conclusie gekomen dat de bovengenoemde verschillen in de jaarrekening ten opzichte van de begroting na wijziging grotendeels incidenteel van aard zijn. Voor zover de overschrijding op het onderdeel informatie en automatisering structureel van aard is, is deze zoveel mogelijk verwerkt in de begroting 2015 en de bijbehorende meerjarenbegroting. De stelpost onderuitputting is in de begroting 2015 inmiddels teruggebracht tot een bedrag van € 200.000 in 2017 en tot € 100.000 ingaande 2018.

6

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland In het onderstaande diagram presenteren wij de jaarresultaten over de periode 2011 tot en met 2014.

Jaarresultaten 2011 t/m 2014 4.000 2.000

x € 1.000

0 -2.000 -4.000 -6.000 -8.000

2011

2012

2013

2014

Saldo van lasten en baten

-1.832

-3.294

-7.425

-6.148

Gerealiseerd resultaat

2.711

333

-647

363

Resultaat na doorschuiving budgetten

1.318

-689

-1.890

-329

Uit deze grafiek kunnen de volgende conclusies worden getrokken:  De saldi van lasten en baten zijn alle jaren negatief. De laatste jaren zijn de resultaten sterk negatief beïnvloed door de vorming van voorzieningen voor de grondexploitatie.  De aanwending van de reserves blijkt uit het verschil tussen de reeksen “saldo van lasten en baten” en “Gerealiseerd resultaat”. Met name in 2013 en 2014 is een aanzienlijk beroep gedaan op onze reservepositie.  De “Resultaten na doorschuiving budgetten” zijn de laatste drie jaar negatief. Deze bedragen zijn onttrokken aan de Algemene Reserve. De tekorten leveren ook een bijdrage aan de verslechtering van onze vermogenspositie in de laatste jaren.

Financieel resumé Het jaar 2014 is een jaar geweest met grote veranderingen. Een nieuwe gemeenteraad, een nieuw college en nieuwe huisvesting. Ondanks al deze veranderingen hebben we dit jaar veel kunnen bereiken:  De revitalisering van het centrum in ’s-Heerenberg is verder uitgevoerd;  Herinrichting Lockhorstpark in Didam is verder opgepakt;  Realisatie en ingebruikname van de nieuwe huisvesting aan de Bergvredestraat in Didam;  Aanleg van de ongelijkvloerse spoorkruising in Didam;  In gebruik name Brede School Noord in Didam;  We hebben een bijdrage verstrekt om de aanleg van kunstgrasvelden bij SV Loil en DVC’26 te kunnen realiseren;  Verkoop gemeentewerf in ’s-Heerenberg; en last but not least:  We hebben voorbereidingen getroffen om vanaf 1 januari 2015 uitvoering te kunnen geven aan de decentralisaties op de terreinen zorg, jeugd en participatie. Voor het bekostigen van deze voorzieningen is de nodige financieringsbehoefte ontstaan. Dit blijkt enerzijds uit de afname van onze reservepositie en anderzijds uit een toename van onze schulden. We zien in deze jaarstukken dat onze Algemene Reserve en de bestemmingsreserves lager zijn dan ultimo 2013. De ratio van ons weerstandsvermogen is weliswaar toegenomen van 1,15 naar 1,29, maar dit wordt veroorzaakt door een overheveling van € 1.500.000 van de reserve Nuon naar de reserve grondexploitatie. Deze laatste reserve wordt betrokken bij de bepaling van de weerstandscapaciteit van de gemeente en de eerste niet.

7

In 2014 is het rapport van de Adviescommissie Vernieuwing van de begroting en verantwoording van gemeenten (commissie Depla) opgesteld. De commissie adviseert o.a. de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad te versterken. Dit kan volgens de commissie o.a. door kengetallen te gebruiken die de financiële positie van gemeenten weergeven en die kunnen dienen ter vergelijking met andere gemeenten. De gemeenten zullen pas met ingang van de begroting 2016 (of 2017) verplicht worden om deze kengetallen in hun begroting en jaarstukken te vermelden. De provincie Gelderland heeft op deze ontwikkeling geanticipeerd door de voorgestelde kengetallen op te nemen in de brief die we van de provincie hebben ontvangen over de toezichtsvorm voor 2015. De betreffende kengetallen zijn: 1. Structurele exploitatieruimte 2. Netto schuldquote 3. Solvabiliteit 4. Lokale lasten 5. Grondexploitatie In de komende jaren zullen deze kengetallen dus een steeds belangrijker rol spelen in de beoordeling van de financiële positie van gemeenten. In deze jaarstukken wordt in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing nader ingegaan op de (kern)indicatoren zoals schuldontwikkeling en komen deze kengetallen van de provincie ook aan de orde. Hieruit blijkt dat wij onvoldoendes behalen op de onderdelen structurele exploitatieruimte en solvabiliteit. De uitkomsten van de resultaatontwikkeling en de vermogensontwikkeling staan niet op zich, maar zijn volledig in lijn met de uitkomst van onze begroting 2015 en de bijbehorende meerjarenbegroting voor verwerking van de besluitvorming van de kerntakendiscussie. Het toont het belang aan van de maatregelen die zijn genomen bij de kerntakendiscussie.

8


1.2 Resultaatbepaling en -bestemming Gerealiseerd resultaat Werkelijk 2013 Lasten Baten Saldo van lasten en baten

(Bedragen x € 1.000) Begroting Werkelijk na wijz. 2014 2014 76.421 82.547 69.185 76.399 -7.236 -6.148

88.118 80.692 -7.426

Begroting primair 2014 69.112 66.774 -2.338

-4.095 11.520 7.425

-1.585 3.921 2.336

-4.806 12.041 7.235

-5.603 12.114 6.511

1

0

0

363

(Geautoriseerde) mutaties reserves Toevoegingen Onttrekkingen Saldo mutaties reserves

Gerealiseerd resultaat Resultaat

In de kolom werkelijk 2013 is het gerealiseerd resultaat reeds toegevoegd aan de Algemene Reserve (saldo rekening 2013) Bij de bestuursrapportage heeft u besloten het nadeel van € 781.000 te onttrekken aan de Algemene Reserve. Enkele grote posten uit deze rapportage waren:  Hogere kosten wegenonderhoud (nadeel € 116.000);  Hogere Algemene uitkering uit het gemeentefonds (€ 87.000 voordeel);  Lagere leges omgevingsvergunning (€ 500.000 nadeel);  Bijstelling kosten bedrijfsvoering, m.n. als gevolg van hogere huisvestingslasten (€ 493.000 nadeel);  Vrijval middelen voor combinatiefuncties en uitkijktoren (€ 230.000 voordeel). In december 2014 hebben wij u budgetbijstellingen gemeld met een nadelig saldo van € 198.000. De posten die tot dit nadeel leidden waren:  Een voordeel op de Algemene uitkering uit het gemeentefonds van € 50.000;  Een nadeel van € 116.000 op het onderdeel minimabeleid (dekking via de Algemene uitkering uit het gemeentefonds;  Een nadeel van € 132.000 op de bedrijfsvoering. Tevens hebben wij toen gewezen op het risico dat de meerjarige aanvullende uitkering (MAU) mogelijk niet zou worden uitgekeerd (€ 900.000). Bij nader inzien hebben wij in de rekeningcijfers 2014 een bedrag van € 1.000.000 opgenomen als nog te ontvangen in het kader van de MAU 2014. Resultaat Het saldo van baten en lasten van de jaarrekening 2014 bedraagt € 6.148.000 nadelig. De geautoriseerde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves leiden per saldo tot een voordeel van € 6.511.000. Het gerealiseerd resultaat bedraagt daardoor € 363.000 voordelig. Resultaatbestemming Wij stellen u voor dit resultaat als volgt te bestemmen. Nr

Omschrijving

Bedrag

1

Programma 1 Relatie inwoners en bestuur Managementinformatiesysteem

26.000

2

Programma 2 Wonen Opstellen Masterplan Didam

50.000

3

Programma 3 Beheer leefomgeving Werkzaamheden IVVP (Integraal Verkeers- en Vervoersplan)

4

Programma 4 Economie en toerisme Bijdrage onderzoek tweede verbinding A3

50.000

5

Programma 5 Leefbaarheid, veiligheid en cultuur RP Security

35.000

9

136.000

Nr

Omschrijving

Bedrag

6

Programma 6 Bevordering gezonde leefstijl Speellocatiebeleid

7

Programma 7 Jeugd en onderwijs Pilot integrale kindcentra

8 9

Programma 8 Zorgzame samenleving Ré-integratiemiddelen Implementatie alarmeringssysteem eerste hulpverlening

264.000 20.000

Programma 9 Interne bedrijfsvoering Digitalisering Subtotaal

50.000 692.000

43.000

10

18.000

Onttrekking aan de Algemene Reserve Totaal

329.000 363.000

De beschikbaar gestelde budgetten (1 tot en met 10) zijn in 2014 niet (volledig) uitgegeven. Veelal zijn hier wel verplichtingen voor aangegaan en een aantal werkzaamheden is momenteel al uitgevoerd / in uitvoering.

10


1.3 Programma’s Indeling programma’s In de programmaverantwoording wordt uiteengezet waar het programma uit bestaat. De volgende programma’s zijn vastgesteld: 1. Relatie inwoners en bestuur 2. Wonen 3. Beheer leefomgeving 4. Economie en toerisme 5. Leefbaarheid, veiligheid en cultuur 6. Bevordering gezonde leefstijl 7. Jeugd en onderwijs 8. Zorgzame samenleving De programma’s hebben een vaste opzet. Het programma gaat in op: Wat hebben we bereikt? Hier worden per programmaonderdeel de belangrijkste doelstellingen die in de programmabegroting zijn opgenomen geëvalueerd. De nadruk ligt hierbij op de doelstellingen die genoemd zijn in het coalitieprogramma en in het nieuw beleid voor 2014. Hierbij zijn de indicatoren gekoppeld aan deze w-vraag. Wat hebben we daarvoor gedaan? Hier wordt aangegeven welke activiteiten hebben plaatsgevonden om de voorgenomen doelstellingen te realiseren. Wat heeft het gekost? De totale lasten, baten, de mutaties in de reserves alsmede het Resultaat staan hier vermeld. In de jaarrekening vindt u bij het onderdeel “overzicht van baten en lasten over 2014” een analyse van de belangrijkste verschillen per programma. Indicatoren en prestatiegegevens. Evenals in de begroting 2014 hebben we de indicatoren gekoppeld aan de w-vraag “Wat hebben we bereikt?” De prestatiegegevens zijn gekoppeld aan de activiteiten die zijn verricht om de doelstellingen te realiseren. Schematisch ziet het bovenstaande er als volgt uit: Programmabegroting:  Wat willen we bereiken?  Wat gaan we daarvoor doen?  Wat mag het kosten?

Jaarstukken:  Wat hebben we bereikt?  Wat hebben we daarvoor gedaan?  Wat heeft het gekost?

11

Meetgegevens:  Indicatoren  Prestatiegegevens 

€

01

Relatie inwoners en bestuur

12


01.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 2 programmaonderdelen n.l. 1. Burgerparticipatie 2. Dienstverlening

01.1.1

Burgerparticipatie

Wat hebben we bereikt? 

 

Een goed functionerend netwerk van wijken dorpsraden waarbij rollen en verantwoordelijkheden doorgaans bij alle betrokkenen duidelijk zijn. Dit blijkt mede uit de resultaten van de uitgevoerde tevredenheidsenquête onder de wijken dorpsraden m.b.t. de samenwerking met de gemeente. Van de 12 retour ontvangen enquêtes, hebben 10 wijken dorpsraden aangegeven dat hun rol op voorhand bij projecten duidelijk was. Er ontbreekt echter nog vertegenwoordiging in een aantal wijken van Didam en een gedeelte van ’s-Heerenberg. Door het vooraf betrekken van wijken dorpsraden en inwoners bij beleid en projecten, is zoveel mogelijk draagvlak en betrokkenheid gecreëerd. De gemeente Montferland heeft daarnaast inmiddels een goed functionerende Sociale Raad, die het college gevraagd en ongevraagd adviseert over zaken die de voorbereiding en uitvoering van het gemeentelijk sociaal - maatschappelijk beleid betreft. Indicatoren Burgerparticipatie

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Tevredenheid Wijk- en Dorpsraden

7,0

7,3

-

Tevredenheid advies en cliëntenraden

7,0

-*

*De tevredenheid onder de Sociale Raad is nog niet gemeten aangezien deze raad pas in 2014 is opgestart. In 2015 zal een meting plaatsvinden.

Wat hebben we daarvoor gedaan? Wijk- en kerngericht werken:  De wijken dorpsraden zijn op voorhand betrokken bij nieuwe projecten, waarbij (indien nodig) afstemmening heeft plaats gevonden over de rollen en taken.  Er zijn in 2014 in totaal in ieder geval 18 projecten in voorbereiding genomen, waarbij de wijken/of dorpsraden betrokken zijn.  De wijkcoördinator/coördinator kleine kernen hebben minimaal 3 vergadermomenten gehad met alle wijken dorpsraden.  De samenwerking met de gemeente is getoetst onder de wijken dorpsraden middels een tevredenheidsenquête (4e kwartaal 2014). De uitkomst was een 7,3 (streven was minimaal een 7 te behalen). Ouderen en handhaving scoorden het laagst, te weten een 6,2 ten aanzien van de samenwerking. Er zal nader onderzocht worden waar dit aan ligt.  In 2014 zijn voorbereidingen getroffen voor een bijeenkomst met alle wijken dorpsraden, de gemeenteraad en het college van B&W op 13 januari 2015. Uit deze bijeenkomst en de opvolgende bijeenkomst is overigens gebleken dat er behoefte is aan betere communicatie, meer openheid en het vooraf betrekken van wijken dorpsraden in het proces. Sociale Raad: De gemeenteraad heeft de Verordening Sociale Raad Montferland 2014 vastgesteld en vervolgens heeft het college 15 leden voor de Sociale Raad benoemd. Naast het bestuur is er ook een ambtelijk secretaris aangewezen. De Sociale Raad is hiermee geïnstalleerd en stelt zich tot doel om het college gevraagd en ongevraagd van advies te voorzien over zaken die de voorbereiding en uitvoering van het gemeentelijk sociaal-maatschappelijk beleid betreffen. In 2014 heeft de Sociale Raad inmiddels 8 maal een vergadering gehouden en heeft zij het college 19 maal geadviseerd (16 maal gevraagd en 3 maal ongevraagd).

13

01.1.2

Dienstverlening

Wat hebben we bereikt?    

Nieuwe toegankelijke en overzichtelijke website opgeleverd waarbij de focus ligt op de handelswijze van de klant en het direct zaken kunnen doen met de gemeente. Het gebruik van het digitaal loket is toegenomen. In 2013 ontving de gemeente 638 digitale aanvragen. In 2014 is dit opgelopen tot 2040 digitale aanvragen. Het kwaliteitshandvest “Dienstverlenen doen we zo”, waarin onze servicenormen staan weergegeven, is vastgesteld, uitgereikt aan bezoekers van de open dag, in de publiekshal gelegd en op de website geplaatst. We scoorden bij het klanttevredenheidsonderzoek gelijk aan de landelijke benchmark (6,6). Volgens TNS-NIPO is 70% van de inwoners van de gemeente voornamelijk te spreken over hoe gemakkelijk het aanvragen of voorleggen is, de mate waarin men kreeg wat men wilde en in hoeverre de medewerker zelf de vraag zo goed mogelijk heeft beantwoord.

Indicatoren Dienstverlening

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Waardering dienstverlening in Klanttevredenheidsonderzoek

7,5

6,6*

7,5

Aantal ongemotiveerde overschrijdingen van de servicenormen

0

N.t.b.

700

2040

Stijging van het aantal afgenomen digitale diensten en producten

638

* Voorgaande jaren werd het klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau Tötta. In 2014 is echter gekozen om hiervan af te stappen en deel te nemen aan het befaamde onderzoek van Waar staat je gemeente, waardoor een beter vergelijk met andere gemeenten in Nederland mogelijk is.

Wat hebben we daarvoor gedaan?   

   

Het bestaande kwaliteitshandvest is herzien en extern gecommuniceerd. Hierin zijn nieuwe servicenormen vastgesteld welke worden gemonitord en hierop wordt intern gestuurd. In 2014 zijn er 14 digitale formulieren bijgekomen, waarmee burgers direct online zaken kunnen doen met onze gemeente. Daarmee komt het totaal aantal uit op 79 digitale formulieren. Er is aan kanaalsturing gedaan. Dit door in het kwaliteitshandvest te sturen richting digitaal contact, door ambtenaren zijn klanten verwezen naar de digitale formulieren, er zijn advertenties geplaatst in het huis-aan-huis blad om het digitale contact te promoten en een aantal bestaande digitale formulieren is vereenvoudigd. Dit heeft geresulteerd in een stijging van 638 digitale aanvragen in 2013 naar 2040 digitale aanvragen in 2014. Er is in april 2014 een nieuwe website opgeleverd, welke is gebouwd vanuit de insteek dat het voor de burgers en bedrijven eenvoudig moet zijn om online zaken met de gemeente te doen. Aan de persoonlijke internet pagina zijn producten van diverse afdelingen toegevoegd. In december 2014 is de rapportage van TNS-NIPO van het klanttevredenheidsonderzoek ontvangen. Op basis hiervan zal worden bezien op welke vlakken onze medewerkers van het KCC het beste geschoold kunnen worden. De organisatiestructuur is aangepast. Thans bestaat de organisatie uit twee sectoren, te weten de sector Beleid en de sector Dienstverlening. De afdelingen met frequente klantcontacten zijn geclusterd in de sector Dienstverlening.

14


01.2

Wat heeft het gekost?

Lasten Baten Saldo van lasten en baten

Rekening

Begroting

2013

2014

5.646 437

6.134 521

6.471 1.058

6.403 988

-5.209

-5.613

-5.413

-5.415

0 0

0 25

0 50

0 0

-5.209

-5.588

-5.363

-5.415

Mutaties reserves Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat

01.3

(bedragen x € 1.000) Begroting na Rekening wijziging 2014 2014

Prestatiegegevens programma

Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Burgerparticipatie

Raming 2014

Werkelijk 2014

Aantal projecten voorbereid i.h.k.v. wijken kerngericht werken

15

18

Aantal raadsvoorstellen die worden voorgelegd aan de advies- en cliëntraden in het sociale domein

15

19*

Aantal digitaal geleverde producten

70

79

Aantal producten en diensten digitaal te raadplegen via persoonlijke internetpagina “Mijn Montferland”.

50

31

02

Dienstverlening

Gemiddelde doorlooptijd afhandeling meldingen/klachten m.b.t. de openbare ruimte

9,3 werkdagen

*Sociale Raad adviseerde het college in 2014 19 maal. In de loop van 2014 is afgesproken dat alle adviezen van de Sociale Raad (als categorie 4) naar de gemeenteraad worden gezonden.

15

Toelichting bij de prestatiegegevens Projecten voorbereid i.h.k.v. wijken kerngericht werken 1) Vrachtverkeersverbod Azewijn 2) Herinrichting Langestraat – Braamt 3) Vrachtverkeersverbod Braamt 4) Speellocatie Steegseweg - Beek 5) Speellocatie Meester Vermeulenstraat - Loerbeek 6) Schoolroute Loerbeek - Beek 7) Rolstoel uitleenpunten 8) Transities (bijeenkomst sept.) 9) Hondentoilet Kerkwijk (zat niet in beleid) 10) Hondentoilet Lupinenstraat (was vergeten ivm brede school) 11) Aanpassing omgeving Mariaschool ´s Heerenberg 12) Rioleringsproject achter de Kom- Nekkum ´s Heerenberg 13) Omgeving Kompas Nieuwbouw woningen e.d. 14) Stadspark Didam achter Albertusgebouw (centrumpark) 15) Openstelling tunnel in combi met realisatie randweg Didam - Wijkraad Zuid en De Kom 16) Beweegtuin Didam 17) Beweegtuin ’s-Heerenberg 18) Vrachtverkeersverbod Kilder

16


02

Wonen

17

02.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 6 programmaonderdelen n.l. 1. Ruimtelijke ordening 2. Volkshuisvesting 3. Natuur- en landschapsontwikkeling 4. Monumenten 5. Vergunningverlening

02.1.1

Ruimtelijke ordening

Wat hebben we bereikt? Aantrekkelijk Centrum ’s-Heerenberg.  In het centrum van ’s-Heerenberg heeft de herinrichting verder vorm gekregen. Zo is de herinrichting van het stadsplein opgeleverd, de tweede fase van de herinrichting Klinkerstraat afgerond en de Parklaan heringericht. Voorts is een herinrichtingsplan opgesteld voor de Emmerikseweg dat in 2015 in uitvoering genomen kan worden.

  

Voorts is de planvorming afgerond voor de historische herinrichting van de Plantage door stichting Huis Bergh en de inrichting van het buitenterrein van het voormalig Bonifatiusklooster door Woonzorg Nederland. De herontwikkeling van diverse locaties is opgestart dan wel afgerond, waaronder: Zorgcentrum Gertrudis, Herontwikkeling Zeddamseweg 13-19, Berghstede, Stadspark, Kellenstraat en het Bonifatiusklooster. Het gemeentehuis in ’s-Heerenberg wordt verkocht nadat nog aan een aantal voorwaarden is voldaan, waaronder een planologische wijziging. In 2014 zijn hiervoor overeenkomsten gesloten.

Aantrekkelijk Centrum Didam.  Voor het Masterplan Didam is een plan van aanpak herinrichting centrum Didam vastgesteld.  Plannen voor herontwikkeling van diverse centrumlocaties zijn opgesteld, waaronder: Coop- / Gemeentewerflocatie, Nettorama, hetzij uitgevoerd, waaronder Lockhorststraat 4-6. 18

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland  

Het historische gedeelte van het voormalige gemeentehuis Didam is onder voorwaarden verkocht, waardoor deze locatie een nieuwe invulling kan krijgen. Het Albertuspark is heringericht.

Inrichting Montferland.  Diverse plannen zijn onherroepelijk geworden, waaronder Euregionaal bedrijventerrein, ontbrekende schakel N316, dan wel vastgesteld, zoals 1e herziening bestemmingsplan Buitengebied.  Diverse functieveranderingsplannen in het buitengebied zijn planologisch geregeld en vergund.  De ondertunneling van het spoor in Didam is gerealiseerd en met realisatie van de randweg is een aanvang genomen.  Diverse bouwplannen zijn gerealiseerd, dan wel in aanbouw genomen, waaronder: Kerkwijk, Lupinenstraat, Heeghstraat, Lockhorststraat, kinderboerderij te Didam, Plantsoensingel Noord en Midden te ’s-Heerenberg, het sportveld en Zinderberg te Kilder, Eltenseweg te Stokkum, Vinkhof en Carpe Diem te Zeddam. Indicatoren Ruimtelijke ordening

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Tevredenheidscijfer burger/klant centrum ‘sHeerenberg

7

6,7

n.n.b.

Tevredenheidscijfer ondernemer centrum ‘sHeerenberg

7

7,7

5,7

Tevredenheidscijfer burger/klant centrum Didam

7

6,3

n.n.b.

Tevredenheidscijfer ondernemer centrum Didam

7

6,7

n.n.b.

Tevredenheidscijfer burger t.a.v. goede ruimtelijke ordening/behoeftevoorziening

7

6,5

n.n.b.

Tevredenheidscijfer ondernemer t.a.v. goede ruimtelijke ordening/ behoeftevoorziening

7

6,9

n.n.b.

Meningen van burgers, klanten en ondernemers over ruimtelijke ordening in het algemeen en de centra van Didam en ’s-Heerenberg in het bijzonder, zijn via een enquête begin 2015 voor het eerst gepeild. Vandaar dat er, behoudens de mening van de ondernemer over het centrum van ’s-Heerenberg, geen voorlaatste metingen beschikbaar zijn, ofwel niet nader bepaald (n.n.b.).

Wat hebben we daarvoor gedaan? 





Uitvoeren Masterplan ’s-Heerenberg: o Herinrichting Stadsplein, 2e fase Klinkerstraat en Parklaan en planvorming herinrichting Emmerikseweg; o Nieuwbouw zorgcentrum Zeddamseweg 13-19, zorgcentrum Gertrudis, bouwplan Stadspark, voormalige dierenkliniek Kellenstraat, afronding Bonifatiusklooster en Berghstede; o Verbeteren beeldkwaliteit door herstel daglonershuisje, herontwikkelingsvisie opgesteld voor drietal panden in historisch centrum; o Subsidieverlening (regiosubsidie) afgerond voor herinrichting historische plantage door stichting Huis Bergh en inrichting van het buitenterrein van het voormalig Bonifatiusklooster door Woonzorg Nederland; o Planontwikkeling verzorgd c.q. begeleid ter plaatse van deelgebied 3 (Villersgengske) en Lidllocatie (Gasthuisstraat); o De actualisatie van het bestemmingsplan centrum ’s-Heerenberg is vastgesteld waarin concrete ontwikkelingen zoals aangegeven in het Masterplan ’s-Heerenberg, die inmiddels zijn gerealiseerd dan wel in voldoende mate zijn geconcretiseerd (bijvoorbeeld plan Stadswal), planologisch zijn verankerd. Begeleiden en uitvoeren van dorpsplannen/-visies: o Herinrichting openbaar gebied centrum Loil; o Ontwikkeling woningbouwplan Smallestraat / Bosstraat Nieuw-Dijk; o Begeleiding particulier herontwikkelingsplan centrum Braamt; o Ontwikkeling woningbouwplan Eltenseweg / Heuvelstraat Stokkum. Uitwerken ruimtelijk beleid in ontwikkelingsplannen: o Bestemmingsplanprocedure afgerond van onherroepelijke plannen voor de ontbrekende schakel N316 (rondweg ’s-Heerenberg) en Euregionaal bedrijventerrein; o Bestemmingsplan 1e herziening plan Buitengebied vastgesteld;

19

Planologische en vergunningsprocedures afgerond voor diverse functieveranderingsplannen in het buitengebied; Herijking structuurvisie Montferland o Niet uitgevoerd wegens ontbreken budget. Verbetering centrum Didam o Plan van aanpak vastgesteld voor het Masterplan centrum Didam. o

 

02.1.2

Volkshuisvesting

Wat hebben we bereikt? Een woningaanbod dat aansluit bij de behoeften van onze inwoners.  Er zijn 113 woningen gerealiseerd, waarvan 83% in de betaalbare sfeer (< € 172.000);  Een eigen woning is voor een grotere groep gegadigden mogelijk gemaakt door continuering van de starterslening. Een woningaanbod dat past in de demografische ontwikkelingen in Montferland.  Ons woningbouwprogramma is afgestemd op de behoefte die op ons af komt en op de aard en schaal van de kernen. Het woningbouwprogramma voor de periode 2014 – 2020 is (sub)regionaal afgestemd;  Het woningbouwprogramma biedt de nodige flexibiliteit om in te kunnen spelen op veranderingen in de woningmarkt;  De bestemmingsplannen zijn flexibel ingericht, hetgeen betekent dat binnen ‘woonbestemmingen’ diverse verkavelingen en woning typologieën mogelijk zijn;  Met het project ‘Thuis in Montferland’ is geanticipeerd op de demografische veranderingen (in het bijzonder de vergrijzing) door mensen te stimuleren om hun woning zo aan te passen zodat ze langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Handhaving van de leefbaarheid op het platteland en de kleine kernen.  Woningbouwplannen zijn in aanbouw, dan wel in ontwikkeling in elke kern binnen de gemeente;  Woningbouwplannen zijn vormgegeven naar aard en schaal van de kern;  Diverse functieveranderingsinitiatieven in het buitengebied zijn planologisch vastgesteld Indicatoren Volkshuisvesting

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

>0

2014: 225

2013: 195

7

2014: 6,5

2013: n.n.b.

Migratiesaldo Leefbaarheid (o.b.v. monitor)

Wat hebben we daarvoor gedaan? De startersregeling verder uitbouwen.  De startersregeling is financieel aangevuld en tevens geschikt gemaakt voor doorstromers;  In februari 2014 is een derde tranche van € 75.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van de continuering van de starterslening;  In 2014 zijn 27 startersleningen toegewezen, waarvan 21 ten behoeve van de koop van een bestaande woning en 6 van een nieuwbouw woning. Afstemmen woningbouwprogramma in stads- en sub regionaal verband. Het woningbouwprogramma herijken aan de hand van een nieuwe behoefteprognose.  Op 18 december 2014 is een akkoord bereikt over het woningbouwprogramma in de Liemers voor de periode 2014 – 2020 in samenspraak met de provincie Gelderland, de stadsregio Arnhem Nijmegen en de gemeenten Westervoort, Doesburg, Rijnwaarden, Zevenaar en Duiven;  Het woningbouwprogramma van de gemeente Montferland is herijkt aan de hand van het zogenaamde stoplichtmodel en (sub)regionaal afgestemd. Samenwerking met volkshuisvestingspartners continueren en uitbouwen.  In 2014 is op constructieve en diverse wijze samengewerkt met onze volkshuisvestingspartners Woningstichting Bergh (WSB) en Laris wonen en Diensten (Laris), zowel op het gebied van woonruimteverdeling, behoeftebepaling als ten aanzien van concrete bouwprojecten;  Middels toepassing van de regionale huisvestingsverordening is voorzien in maximale vrijheid en zelfregie voor mensen die passende woonruimte zoeken; 20


In overleg met onze volkshuisvestingspartners is, via het woonruimte verdeelsysteem van Enserve en Thuis in de Achterhoek (TiA), in de behoefte aan geschikte woonruimte voorzien; Wij hebben een positieve bijdrage verleend aan de fusie van WSB en Laris tot corporatie Plavei per 01.01.2015.

02.1.3

Natuur- en landschapsontwikkeling

Wat hebben we bereikt? Een aantrekkelijk landschap en diversiteit in natuur.  Vaststelling van een uitvoeringsagenda in het kader van het project Levend Landschap samen met de kontaktraad en de inwoners van Loil, om het landschap in de omgeving te versterken;  Inpassing van nieuwe ontwikkelingen en uitbreidingen in het landschap.  Een subsidietoekenning van de provincie van € 55.777 voor de periode 2014-2017 voor cofinanciering van landschappelijke initiatieven. Indicatoren Natuur- en landschapsontwikkeling

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

>0

0,5 ha.

n.n.b.

Uitbreiding kenmerkende natuur o.b.v. LOP) in ha (gesaldeerd)

Wat hebben we daarvoor gedaan? Behoud en versterking van kenmerkende natuur en landschap.  Intensief overleg voeren met Tennet, waardoor Tennet in het landschapsplan, behorend bij het inpassingsplan 380 kV, ter compensatie en inpassing van de hoogspanningsleiding, een groot deel van de realisatie van de droge verbindingszone Montferland-Slangenburg heeft opgenomen;  In de winter van 2013-2014 zijn in onze gemeente in totaal 15 landschapselementen, waaronder 57 fruitbomen, 1552 m1 struweelhaag/houtsingel en 34 stuks knotbomen. met geld van de provincie en gemeente opgeknapt en hersteld;  Beoordeling van 10 individuele verzoeken voor uitbreiding/ ontwikkeling landschappelijke inpassingsplannen;  Verkenning mogelijkheden realisatie klimaatcorridor (Didamse Leigraaf) via het instrument kavelruil. Uitkijktoren Montferland.  Een subsidie van € 200.000 binnengehaald van de Stadsregio voor cofinanciering van een uitkijktoren in de Montferlandse bossen;  In samenspraak met Natuurmonumenten plannen voor realisatie van de uitkijktoren uitgewerkt.

02.1.4

Monumenten

Wat hebben we bereikt? Behoud en herstel van monumenten en karakteristieke dorpsgezichten.  Behoud en herstel (instandhouding) van karakteristieke dorpsgezichten, cultuurhistorisch erfgoed (gemeentelijke – en rijksmonumenten) en cultuurhistorisch waardevolle landschapselementen;  Kennis van en belangstelling voor oudheidkunde is waar mogelijk bevorderd (lezing vanuit monumentencommissie op scholen, jaarlijkse informatieavond aan monumenteneigenaren). Behoud van archeologisch en cultureel erfgoed.  Door onderzoek en conservering is de instandhouding van het cultureel erfgoed, waaronder ook archeologie, bevorderd. Indicatoren Monumenten

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

7

2014: 7

n.n.b.

Rapportcijfer staat van onderhoud monumenten (monumentenwacht/monumentencommissie)

21

Wat hebben we daarvoor gedaan? Ontwikkelen thematische routes.  Het project Monumenteninformatieborden is zo goed als afgerond. Ca. 35 informatieborden zijn ontwikkeld (met medewerking van de lokale oudheidkundige verenigingen voorzien van teksten) en gerealiseerd. Vanuit recreatie & toerisme worden deze borden – in overleg met de eigenaren op/aan/nabij monumenten en gebieden geplaatst. Hieraan gekoppeld worden thematische routes ontwikkeld. Actualisatie archeologische waardenkaart.  De uitwerking van de actualisering van de archeologische waardenkaart en cultuurhistorische waardenkaart, in het kader van de in 2012 vastgestelde Nota Cultuurhistorie, is afgerond. Monumentenbeleid behouden.  Dankzij de gemeentelijke subsidieregeling is er in 2014 ruim € 200.000,- (instandhoudingskosten die voor subsidie in aanmerking komen) in de gemeente geïnvesteerd in instandhouding van gemeentelijke monumenten;  In 7 gevallen is een omgevingsvergunning verleend voor werkzaamheden aan of bij een beschermd monument;  In nauw overleg met Natuurmonumenten is de aanwijzing van de gebieden “Byvanck” en “’t Peeske” tot gemeentelijk monument in procedure;  Opdracht is verstrekt om de lijst van gemeentelijke monumenten verder te actualiseren. Met name de wederopbouwperiode (1945-1960) zijn door de 2 plaatselijke oudheidkundige verenigingen in beeld gebracht en worden uitgewerkt. Herstel Montferlandse molens.  Naast de reguliere werkzaamheden voor onderhoud van de molens, zijn eind 2014 subsidiemogelijkheden beschikbaar gekomen voor verdergaand onderhoud c.q. restauratie van gemeentelijke- en rijksmonumenten (instandhouding).

02.1.5

Vergunningverlening

Wat hebben we bereikt?  

Vereenvoudigde regelgeving en betere dienstverlening; Vergunningverlening wordt positief gewaardeerd. Indicatoren Vergunningsverlening Klantwaardering omgevingsvergunning Bouwen

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

6,4

6,8* (2014)

6,2 (2012)

* Onderzoeksresultaat d.d. 28 februari 2014, slechts indicatief i.v.m. lage respons.

Wat hebben we daarvoor gedaan? Evaluatie proef informatievoorziening bestemmingsplan en vergunningverlening.  Na positieve evaluatie proef uitbreiding en intensivering dienstverlening m.b.t. uitleg/advisering mogelijkheden bestemmingsplan en vergunningsvrij bouwen is deze (extra) service definitief ingevoerd; (Monitoring) klantwaardering.  Een klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd;  Het planologisch afwijkingenbeleid (beleid afwijking bestemmingsplan) is vergaand gedereguleerd;  Via de website mogelijkheden gecreëerd voor burgers om een afspraak met de gemeente te maken;  Mediation vaardigheden (effectieve gesprekstechnieken) zijn ingezet in relevante werkprocessen. Volgen ontwikkeling kwaliteitseisen vergunningverlening.  De ontwikkeling van (wettelijke) kwaliteitseisen vergunningverlening is en wordt gevolgd.

22


02.2


Lasten Baten Saldo van lasten en baten Mutaties reserves Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat

02.3

Rekening

Begroting

2013

2014


12.088 8.591

4.230 1.608

4.333 1.602

10.294 7.942

-3.497

-2.622

-2.731

-2.352

-2.084 3.443

0 541

-1.791 780

-2.241 1.239

-2.138

-2.081

-3.741

-3.354


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 02 Volkshuisvesting Totaal aantal te bouwen woningen

Raming 2014

Werkelijk 2014

130

113

Aandeel betaalbaar (>=50% van totaal) (prijs maximaal €172.000,- v.o.n..)

.>. 65 %

83%

10*

1

15

2

n.v.t.

n.v.t.

35*

2

20

21

Aantal verleende monumentenvergunningen

15*

7

05 Vergunningverlening Aantal verleende omgevingsvergunningen (activiteit bouwen)

178

154

03 Natuur- en landschapsontwikkeling Aantal verleende subsidieaanvragen natuurontwikkeling Aantal gehonoreerde aanvragen functieverandering met landschappelijke inpassing 04

Monumenten

Actualisatie archeologische waardenkaart Uitbreiding monumentenlijst Aantal verleende monumentensubsidies

Toelichting bij de kengetallen 02 Volkshuisvesting Aantal gebouwde woningen is ondanks de crisis op de woningbouwmarkt uiteindelijk op 113 uitgekomen. Iets minder dan gepland als gevolg van stagnerende markt. 03 Natuur- en landschapsontwikkeling Er is 1 subsidieverzoek binnengekomen en toegekend voor natuurontwikkeling. Meer verzoeken hebben we niet ontvangen. Aan het landschapsherstelproject hebben 12 grondeigenaren meegedaan. Het geschatte aantal gehonoreerde functieveranderingsinitiatieven is niet gehaald als gevolg van het uitblijven van aanvragen. 04 Monumenten De 35 geïnventariseerde objecten binnen het voormalige Didamse gedeelte van de gemeente, zijn in de loop van 2012 en 2013 in procedure gebracht tot aanwijzing als gemeentelijk monument. De daadwerkelijke onherroepelijkheid van deze aanwijzingen is in 2014 geëffectueerd. 2 objecten (’t Peeske en gebied ’t Byvanck) zijn in nauw overleg met Natuurmonumenten inhoudelijk uitgewerkt en in procedure gebracht.

23

Toelichting bij de kengetallen Ook t.a.v. rijks- en gemeentelijk monumenten is wettelijk aangegeven dat voor bepaalde wijzingen geen (uitgebreide) vergunningsplicht meer geldt. 05 Vergunningverlening Minder aanvragen omgevingsvergunningen (activiteit bouwen) i.v.m. crisis, personele capaciteit is verminderd.

24


03

Beheer leefomgeving

25

03.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 4 programmaonderdelen n.l. 1. Milieu 2. Afval 3. Handhaving 4. Openbare ruimte

03.1.1

Milieu




In onze ontwikkelingen hebben wij een bijdrage geleverd in bestrijding van klimaatverandering. Duurzaam bouwen hebben wij regionaal en lokaal ondersteund door zelf het goede voorbeeld te geven in ontwikkelingen waar wij zelf invloed op hebben. In het kader van onze voorbeeld functie zijn in het nieuwe gemeentehuis veel duurzame maatregelen getroffen en is voor de zichtbaarheid een sunflower voor het gemeentehuis geplaatst. Tevens zijn twee kleine windmolens aangeschaft die op het dak van de gemeentewerf zullen worden geplaatst. Wij hebben duurzaam bouwen bij onze burgers en bedrijven gestimuleerd. Indicatoren Milieu Aandeel duurzame (electrische) energie in % van gemeentelijke inkoop (electrische) energie

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

100%

100% (2014)

100% (2013)




 





Participatie in de AGEM t.b.v. opwekking duurzame energie. Zowel bestuurlijk als ambtelijk nauw betrokken bij de AGEM organisatie. In het najaar 2014 is er een gemeentelijke klantenwervingscampagne geweest. Ontwikkelen beleid m.b.t. productie biogas (biogastransitie Achterhoek). In 2013 is de “Strategie Biogastransitie Achterhoek 2020” vastgesteld. In de Achterhoek zijn een aantal initiatieven voor grootschalige biogas opwek. Afgelopen jaar is geprobeerd om de business case hiervan rond te krijgen. Tot op heden is dit nog niet gelukt en zijn de projecten dan ook nog niet gerealiseerd; Energiezuiniger maken van de bestaande bouw: diverse activiteiten gericht op diverse doelgroepen in samenwerking met de Stichting Achterhoek Duurzaam Verbouwen (ADV). In samenwerking met de Stichting Achterhoek Duurzaam Verbouwen is in september gestart met het Impulsproject Gildebongerd Zeddam. De huurwoningen in deze buurt worden energiezuiniger gemaakt door de corporatie. Omdat er naast huurwoningen ook veel particuliere woningen staan met potentie om te verduurzamen is een project opgezet om deze woningeigenaren te benaderen en te interesseren voor het energiezuiniger maken van de woning. De reacties van woningeigenaren uit het project zijn positief. Het project loopt in 2015 nog door en mogelijk krijgt dit in 2015 elders in de gemeente een vervolg; Implementatie convenant Duurzaam Bouwen Stadsregio Arnhem-Nijmegen 2013. In het laatste kwartaal van 2014 is een start gemaakt met het opstellen van een plan van aanpak; Stimuleren en faciliteren van initiatieven van particulieren, instellingen en bedrijven m.b.t. duurzaamheid (o.a. verstrekken (provinciale) subsidie in kader actie woningisolatie Achterhoek Bespaart). De gemeente heeft al een aantal jaren een subsidieregeling voor isolatie van bestaande eigen woningen gefinancierd met geld van de provincie. Begin 2014 was het budget voor deze regeling op. Met de regeling 2013-2014 zijn in totaal 345 woningen geïsoleerd. Na de zomer heeft de provincie opnieuw geld beschikbaar gesteld en begin oktober is een nieuwe regeling opengesteld, nu voor 600 woningen met een looptijd tot eind 2015. In totaal zijn in 3 maanden tijd ruim 130 aanvragen toegewezen; In samenwerking met woningstichting Bergh realiseren van energie neutrale woningen. Begin 2014 zijn alle energiezuinige woningen opgeleverd. In april is het project afgesloten met een symposium voor beroepsmatig geïnteresseerden en is het eerste GPR certificaat in Nederland voor het project uitgereikt. De komende twee jaar zal het project nog gemonitoord worden en zullen de resultaten uit het project worden gedeeld; Het duurzaam inkopen in de inkoopprocessen verankeren. Ook in 2014 is het inkoopproces op duurzaamheid gevolgd door de inkoopcoördinator.

26

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland 



In samenwerking met woningstichting Bergh realiseren van energie neutrale woningen. Eind 2013 / begin 2014 worden 28 energie neutrale woningen opgeleverd (4 in Stokkum en 24 in ’s-Heerenberg) in het kader van “Energiesprong Montferland”. Vervolgens zullen de resultaten van de monitoring nauwlettend worden gevolgd en indien nodig aanpassingen aan de woningen worden aangebracht. Ook zal de kennis die is opgedaan in dit project worden gedeeld met andere partijen, zoals corporaties, overheden en bouwende partijen. Het duurzaam inkopen in de inkoopprocessen verankeren. Duurzaamheid is in de belangrijkste inkoopprocessen reeds verankerd. Ook in 2014 zal het inkoopproces gevolgd blijven worden op dit thema.

03.1.2

Afval


Afvalinzameling en –verwijdering heeft zodanig plaatsgevonden dat zwerfvuil/overlast zoveel mogelijk werd beperkt. In het klanttevredenheidsonderzoek (KTO) werd een score 7,4 op schaal 10 (3,7 op schaal 5) behaald op de stelling: “Mijn buurt is schoon”; Ook in 2014 is weer een hoog rendement behaald m.b.t. afvalscheiding en hergebruik/recycling (zie indicatoren). Indicatoren Afval

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Tenminste normen Landelijk Afvalstoffenplan realiseren: verbranden/storten restafval huishoudens

<35%

35% (2014)

34% (2013)

hergebruik/nuttige toepassing van huishoudelijke afvalstoffen

>65%

65% (2014)

66% (2013)

hergebruik/nuttige toepassing afvalstromen aanbiedstation

>85%

88% (2014)

88% (2013)

7

7,4 (2014)

n.v.t.

Waardering verwerken zwerfvuil in Klanttevredenheidsonderzoek




   

Op 4 en 5 april 2014 vond in Montferland een zwerfafval opruimdag plaats waaraan 516 leerlingen op vijf scholen en een twaalftal verenigingen meededen. Door de gemeente is hierbij volop gefaciliteerd door het beschikbaar stellen van middelen zoals handschoenen, hesjes, afvalgrijpers etc. en consumpties. Evaluatie proef op het aanbiedstation Didam-Zevenaar met het gescheiden aanbieden van piepschuim: boven verwachting. Er werd maar liefst circa 6 ton piepschuim gescheiden aangeboden. Reden om de inzameling daar te continueren en uit te breiden met een aanbiedpunt op het aanbiedstation in ’s-Heerenberg (na verhuizing aanbiedstation). In het vierde kwartaal van 2014 zijn twee ondergrondse restafvalcontainers in ’s-Heerenberg in gebruik genomen bij de woon-zorgcomplexen aan de Klinkerstraat en het Stadsplein. klanttevredenheidsonderzoek (KTO). Digitalisering afvalkalender. Uitgebreide voorzieningen en een goed serviceniveau voor de inwoners om hun afval gescheiden te kunnen aanbieden.

27

03.1.3

Handhaving

Wat hebben we bereikt?   

Overlast (als gevolg van overtredingen) voor burgers en bedrijven is beperkt gebleven. De toezichtlast voor burgers en bedrijven is beperkt gebleven. Handhaving is vooral preventief ingezet, meer dan repressief. Indicatoren Handhaving

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Aantal vooraankondigingen handhaving

<6

8 (2014)

16 (2013)

Aantal sancties (dwangsom/bestuursdwang/bouwstop)

<6

15 (2014)

6 (2013)

Wat hebben we daarvoor gedaan?    

Het Handhavingsprogramma 2014 is uitgevoerd. Milieucontroles hebben deels branchegericht plaatsgevonden. Mediation vaardigheden (effectieve gesprekstechnieken) zijn ingezet in relevante werkprocessen. De ontwikkeling van (wettelijke) kwaliteitseisen toezicht en handhaving omgevingsrecht is en wordt gevolgd.

03.1.4

Openbare ruimte

Wat hebben we bereikt?        

 

 

De openbare ruimte is veiliger en duurzamer gemaakt. Ook nodigt het meer uit om buiten te recreëren. Dit blijkt uit tal van fysieke ingrepen die we in 2014 hebben gepleegd. Bij deze ingrepen houden we telkens rekening met wensen van specifieke doelgroepen, omdat we die betrekken bij de uitvoering van fysieke ingrepen. De verschillende aspecten van openbare ruimte benaderen we inmiddels integraal. Dit blijkt uit plannen als iBor, GRP, GSP en wegenbeheersplan, die we inmiddels telkens in integraliteit opstellen. Ondanks de uitbreiding van het aantal lampen (van 7100 st naar 7250 st) in de Openbare Verlichting hebben wij een daling in het energieverbruik gerealiseerd van 1422 Mwh naar 1400 Mwh, betekent omgerekend naar 7100 lampen 1370 Mwh. Het groenbeheer van ca. 50% van de rotondes is overgedragen aan derden. Opvallend voor 2014 is dat het aantal verkeersklachten is afgenomen. Toenamen van de veiligheid door de bouw van een ongelijkvloerse spoorkruising. Aanwonenden van de Schaapsdrift in Beek (tussen de Peeskesweg en de St.Jansgildestraat/Eltenseweg ondervinden veel stofoverlast van passerend doorgaand autoverkeer. In 2014 is in samenspraak met aanwonenden en belanghebbenden een plan ontwikkeld voor het afsluiten van het pad (uitvoering in 2015). Op aandringen van de gemeente Montferland heeft de provincie Gelderland langs de parallelweg van de Arnhemseweg de bermen voorzien van beton. Dit is een verbetering van de verkeersveiligheid van fietsverkeer. Met het gereedkomen van het westelijk deel van de randweg en de tunnel is de druk op de wegen in Oud Dijk licht verhoogd. Teneinde deze wegen niet onnodig te laten beschadigen en het wooncomfort van de aanwonenden te verzekeren is in nauw overleg met de wijkraad een verbod ingesteld voor doorgaand vrachtverkeer. De beide brede Scholen in Didam zijn in gebruik genomen. Teneinde de verkeersveiligheid van de schoolgaande kinderen te verzekeren zijn nog enkele aanpassingen gedaan (uitvoering aanvullende maatregelen omgeving BSN in 2015). De parkeerdruk rond gezondheidscentrum Meulenvelden is de laatste jaren toegenomen met als gevolg dat bezoekers van het centrum op afstand moeten parkeren. In overleg met de het gezondheidscentrum en de wijkraad is gekozen voor het instellen van een blauwe zone rond het centrum. Hierdoor kunnen patiënten op korte afstand van het centrum parkeren.

28

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Indicatoren Openbare ruimte

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

3.000 (2014)

1.644 (2014)

3.450 (2012)

1.337 Mwh (2014)

1.370 Mwh (2014)

n.v.t.

Vermindering van het aantal ongevallen tot maximaal

175 (2014)

187 (2013)

181 (2012)

Betrekken aanwonenden bij grote aanpassingen in de openbare ruimte

100%

100%

-

8

7,25

-

Daling aantal attentie – en risicobomen Naar 10% van het totale areaal ca. 20.000 bomen Energie besparing OV (7.100 lampen met berekend vermogen van 1.422 Mwh)

Oordeel gebruikers openbare ruimte (schaal 110) via KTO






    



  

De uitbreidingen en de vervangingen van openbare verlichting is uitgevoerd met led-verlichting. Uitbreiding heeft plaatsgevonden bij de volgende nieuwbouwplannen: Steegseweg, trainingsveld Kilder, Parklaan, Lupinenstraat. Vervangingen hebben plaatsgevonden bij de volgende projecten: Park Gouden Handen, Lockhorstpark, Stadsplein en kruispunt en tunnel Hengelderweg / randweg; Om meer grip op het energieverbruik te krijgen en deze te kunnen monitoren heeft er een aanbesteding plaatsgevonden met de Achterhoekse gemeenten voor plaatsing van de zgn. “slimme meter” inclusief de meetdienst. Het project voor het plaatsen van deze meters zal worden uitgevoerd in 2015; In 2014 is op vele fronten ingezet op het robuust maken van het wegennet en het bevorderen van de verkeersveiligheid. Onder andere is dit gebeurd door de aanleg van het westelijk deel van de randweg Didam, de ingebruikname van de tunnelbak bij Didam en de aanpassingen aan de Hengelderweg. Daarnaast zijn vrachtverkeerverboden ingesteld in diverse kernen, zijn fietsverlichtingsacties uitgevoerd en zijn snelheidsmetingen in samenwerking met de politie uitgevoerd; Om een duidelijk beeld te houden van de verkeersstromen is ook in 2014 weer een telprogramma gevolgd. Op basis van de resultaten kunnen we ook voor 2015 gericht maatregelen treffen; Herinrichting Lockhorstpark is gerealiseerd; Plaatsen van hondentoiletten en afvalbakken conform het hondenbeleid; Oudere gebruikers van fietsen met trapondersteuning zien we steeds vaker terug in ongevallenstatistieken. In 2014 zijn daarom door de gemeente Montferland weer praktijkdagen gehouden voor ouderen met elektrische fietsen; De komst van de ongelijkvloerse spoorkruising in Didam is in 2014 opgeleverd. Een forse impuls in de verkeersveiligheid van spoorkruisend verkeer; Vooruitlopend op de komst van de A12Hengelderwegaansluiting is de Hengelderweg alvast voorbereid op die aansluiting. Het kruispunt met Kollenburg en de Randweg is voorzien van meerdere rij- en opstelstroken en verkeerslichten. Tevens is een aanzet gemaakt voor een tweerichtingenfietspad langs de Hengelderweg. Dit om kinderen naar de nieuwe locatie van het Liemerscollege in Zevenaar een veilige route te bieden; In nauwe samenwerking met buurtbewoners, ouders, schooldirectie, politie is een plan gemaakt voor het verbeteren van de verkeersveiligheid voor scholieren van de OBS ‘t Montferland in ’s-Heerenberg; De verkeersveiligheid voor overstekend fietsverkeer van de rotondes in Braamt kon beter. In samenspraak met de gemeente Montferland heeft de provincie Gelderland plannen ontwikkeld voor aanpassingen van de rotondes (uitvoering in 2015); Teneinde beter zicht te hebben op het schoolgaande kinderen op de St. Jansgildestraat in Loerbeek is een aantal bomen gekapt in de bochten van de weg;

29

03.2



03.3

Rekening

Begroting

2013

2014


17.657 6.846

14.601 5.885

18.674 8.792

17.854 8.719

-10.811

-8.716

-9.882

-9.135

-31 3.542

-500 1.464

-568 3.416

-550 2.945

-7.298

-7.751

-7.034

-6.740


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Milieu

Raming 2014

Werkelijk 2014

Verleende subsidies woningisolatie (Achterhoek Bespaart)

300 (incl. 2013)

345

5050 3400 2400 850 415

5222 2807 2531 846 502

Aantal bezwaarschriften

4

4

Aantal gegronde bezwaarschriften

0

0

15 Km

30 Km

Verkeerstelling snelheid 60 Km/u

≤60 Km/u


≤50 Km/u


≤30 Km/u

Totaal aantal ongevallen Waarvan met dodelijke slachtoffers ziekenhuis opname overige ongevallen uitsluitend materiele schade

175

33 metingen / gemiddelde 67 Km/h 7 metingen / gemiddelde 55 Km/h 35 metingen / gemiddelde 37 Km/h 192*

0 0 0 0

0 24 8 160

02

Afval

Tonnage ingezameld huishoudelijk afval: Restafval Groente-, Fruit- en Tuinafval Papier/Karton Glas Kunststof verpakkingsafval 03 Handhaving

04

Openbare ruimte

Het inspecteren en reinigen van de riolering op basis van 5% van het totaal

30

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Toelichting bij de kengetallen 04) Het inspecteren van de riolering is gebaseerd op het totaal van 5% van 308 Km riolering. * Doordat verzekeraars medio 2014 ook de ongevallen zijn gaan registreren is er beter zicht op het totaal aantal ongevallen. De stijging wordt dan ook veroorzaakt door een verbeterde registratie.

31

04

Economie en toerisme

32


04.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 2 programmaonderdelen nl. 1. Economie 2. Toerisme

04.1.1

Economie






De economische ontwikkeling van Montferland is versterkt, blijkende uit onder andere: o Versterking van de hoofdinfrastructuur van de gemeente; o Een onherroepelijk bestemmingsplan voor uitbreiding van het Euregionaal BedrijvenTerrein in ’sHeerenberg; o Een onherroepelijk bestemmingsplan voor de doortrekking van de N316 (Ontbrekende Schakel); o Een actief en intensief relatiebeheer van ondernemers(-verenigingen); o 7 Montferlandse deelnemers in het project IkStartSmart; Wij hebben de economische samenwerking in de West-Achterhoek, Achterhoek, Arnhem-Nijmegen, Euregio en met Emmerik versterkt, krachtig voortgezet en geïntensiveerd, blijkend uit o.a.: o Voortzetting van de samenwerking Bedrijventerreinen West-Achterhoek (EBT/A18 bedrijvenpark); o Deelname aan het overleg Duurzame Economie; o Een gezamenlijk met Emmerich gestart project over de Duits/Nederlandse samenwerking, o.a. in het kader van EMMMO door de Fachhochschule Kleve en Hogeschool Arnhem-Nijmegen om de Unique Selling Points van het gebied De Liemers tot Rees in beeld te brengen; Wij hebben de economische activiteiten in Montferland ondersteund, via onder andere: o Het starten van projecten in het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen voor zowel bedrijventerreinen als winkelgebieden; o Het aantrekkelijker maken van het centrum van ’s-Heerenberg voor zowel ondernemers als consumenten; o Invoering van een Ondernemersfonds in Didam, onder meer ten behoeve van gezamenlijke promotieactiviteiten.

Ondanks de economische crisis is het aantal arbeidsplaatsen beperkt gedaald. Indicatoren Economie Toename aantal arbeidsplaatsen Toename aantal bedrijfsvestigingen

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

>14.170

2014: 13.730

2013: 14.150

>2.460

2014: 2.640

2013: 2.550

Wat hebben we daarvoor gedaan?           

De daadwerkelijke aanleg van de zuidelijke randweg in Didam; De planologische ontwikkeling van doortrekking van de N316 en het sluiten van een overeenkomst met de provincie over de realisatie daarvan; Voorbereiding van het bouwrijpmaken en de daadwerkelijke uitgifte van de 2e fase van het Euregionaal BedrijvenTerrein in ’s-Heerenberg van 26 ha. netto; Deelname aan beurzen en conferenties; Ontvangst van (buitenlandse) delegaties; Diverse bedrijfsbezoeken; Organisatie van en deelname aan bijeenkomsten in het kader van de actie IkStartSmart, waarbij startende ondernemers actief worden bereikt en waardoor hun kansen op een succesvolle start worden vergroot; Promotiewerkzaamheden op diverse economische terreinen, waarbij met name de vestigingsmogelijkheden voor logistiek en transport binnen onze gemeente extra onder de aandacht zijn gebracht. Met name in het kader van EBT-II zijn enkele grote logistieke bedrijven actief benaderd; Bestaande bedrijven in Montferland gefaciliteerd in hun zoektocht naar verplaatsing en/of uitbreiding van vestigingslocaties. Onderzoek naar de mogelijkheden om te komen tot aanleg van glasvezel in het buitengebied. Onderzoek naar een directe ontsluiting van en naar het EBT op de A3 en de (container-)haven in Emmerik; 33



Participatie in projecten met betrekking tot elektrificatie (baanvak Zevenaar-Winterwijk) en verdubbeling (baanvak Zevenaar-Didam) van de spoorlijn Arnhem-Winterswijk, doortrekking van de A15 en verbreding van de A12, inclusief een nieuwe open afrit ter hoogte van Didam;

In het kader van versterking van de regionale economie, hebben wij samenwerking gezocht via o.a.:  Mede organisatie/gastheerschap Techniekdag Achterhoek / De Liemers;  Participatie in het project ‘Quickscan detailhandel hoofdkernen regio Achterhoek’;  Participatie in het project Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Achterhoek;  Participatie in het project ‘Logistiek Expertise Centrum’ Liemers, dat op zijn beurt onderdeel uitmaakt van ‘Logistics Valley’.

04.1.2

Toerisme




Het wandel-, fiets-, ruiter- en menaanbod is uitgebreid met nieuwe routes; Omdat we formulenemer zijn van VVV Nederland hebben we nieuwe communicatiemiddelen om Montferland landelijk te promoten. Te denken valt aan thema routes of evenementen, die staan in de top 5 van de landelijke VVV Nederland tips! Ook is er een VVV-app ontwikkeld, die beschikbaar is voor IOS en Android; Daarnaast hebben we een herfstactie uitgevoerd waarbij het promotieteam van de VVV het gebied is ingegaan om mensen te verwijzen en te attenderen op bijzondere activiteiten en bezienswaardigheden van Montferland. Dit werd ondersteund door een landelijke advertentie campagne via social media. Indicatoren Toerisme Toename aantal arbeidsplaatsen T&R Toename aantal overnachtingen

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

>1200

2014: 1200

2013: 1200

>300.496

2014: 288.275

2013: 300.496

Wat hebben we daarvoor gedaan?      

(Financieel) Ondersteunen van projecten en evenementen (als het Wielerfestival Montferland, participatie in het Achterhoekse regionale wandelknooppuntennetwerk, het Oogstfeest en het lokaal en regionaal initiatief rondom Bevrijdingsroutes); Extra ruimte ingekocht voor Montferland in het Achterhoek Magazine (jaargids van St. Achterhoek Toerisme). Redactioneel geadverteerd in het blad Route.nl met een fietsroute door Montferland; Voorbereidingen getroffen voor de digitale doorontwikkeling en promotie van VVV Montferland in 2015 (Duitse website, webshop, informatiezuilen op locatie); Actief geparticipeerd op diverse beurzen en de VVV geprofileerd en gepromoot bij lokale evenementen. Het VVV promotieteam ingezet tijdens de herfstvakantie om de bezoekers in het veld actief te informeren over de recreatieve mogelijkheden van Montferland.

34


04.2



04.3

Rekening

Begroting

2013

2014


9.172 7.623

799 113

1.858 113

2.362 629

-1.549

-686

-1.745

-1.733

0 19

0 2

0 990

0 1.020

-1.529

-684

-755

-713


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Economie Deelnemers IkStartSmart

35

Raming 2014

Werkelijk 2014

8

7

05

Leefbaarheid, veiligheid en cultuur

36


05.1

Programmaonderdelen

Het programma kent de volgende 4 programmaonderdelen: 1. Cultuur 2. Leefbaarheid 3. Veiligheid 4. Brandweerzorg

05.1.1

Cultuur

Wat hebben we bereikt?      

De gemeente beschikt over een breed cultureel aanbod. Dit blijkt uit het grote aantal verenigingen en instellingen op het gebied van cultuur in onze gemeente. Inwoners van de gemeente hebben gebruik gemaakt en deelgenomen aan activiteiten op het terrein van kunst en cultuur, zoals Kunst en Kunstig en de 11-dorpentoer; In Montferland zijn twee vaste bibliotheekvestigingen, alsmede acht halteplaatsen van de Bibliobus; Een bibliotheek die uitvoering heeft gegeven aan de diverse inhoudelijke afspraken van wat de gemeente van de bibliotheek aan prestaties verwacht; Beide bibliotheekvestigingen zijn verbouwd en heringericht. Er is zelfservice ingevoerd. Daarmee is de kwaliteit van dienstverlening verbeterd en toekomstbestendig; De bibliotheken hebben een SCOB-certificering. Indicatoren Cultuur Percentage van de Montferlandse bevolking dat lid is van de basisbibliotheek

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

27 %

25,1 % (2014)

27 %

Wat hebben we daarvoor gedaan?        

Er zijn gesprekken gevoerd met de muziekscholen over de invoering van een gelijkvormig aanbod van het muziekonderwijs in Montferland. Tevens is er overleg geweest met de andere deelnemende gemeenten over dit onderwerp, zowel in Achterhoeks als in Liemers verband; We hebben een cultuurpact gesloten met alle Achterhoekse gemeenten om activiteiten en evenementen op het gebied van cultuur- en erfgoed in de Achterhoek te ondersteunen ; De cultuurcoördinator heeft onder andere de 11 dorpen en een stad-toer ondersteund. Hierbij wordt per kern aandacht gevraagd voor de culturele instellingen van die plaats; Samen met Welcom en het Musiater zijn voorbereidingen getroffen voor een cultureel aanbod voor mensen met een beperking om ze zodoende te betrekken bij kunst en cultuur. Hiervoor is een financiële bijdrage aan het ouderenfonds gevraagd. De uitvoering van het project is begin 2015; Wij hebben gesprekken gevoerd met alle Achterhoekse gemeenten om te komen tot een eensluidend aanbod voor cultuur en erfgoed in de Achterhoekse gemeenten; Afspraken gemaakt met de Bibliotheek, zowel financieel als inhoudelijk, over het vestigingsbeleid, zowel waar het betreft de vaste als de mobiele voorzieningen; Monitoring prestatieafspraken zoals vastgelegd in Budgetovereenkomst 2012-2015; Er is medewerking verleend, en subsidie beschikbaar gesteld, om de vaste bibliotheekvestigingen toekomstbestendig te maken.

05.1.2

Leefbaarheid


Verder behoud van de sociale samenhang in de dorpen en kernen van de gemeente; Ook in 2014 had iedere kern een welzijnsaccommodatie. Bij de kerntakendiscussie is als kader geformuleerd dat iedere kern één voorziening / accommodatie beschikbaar heeft. Deze voorziening / accommodatie dient niet persé gemeentelijk te zijn; Ouderen en inwoners met een beperking zijn in 2014 in staat gesteld om langer in hun leefomgeving te blijven wonen door continuering van de subsidieregeling “Thuis in Montferland”. Met oog hierop worden ook Wmo-voorzieningen verstrekt; Er bestaat een netwerk van wijken dorpsraden, die op ieder hun eigen wijze invulling geven aan het leefbaar houden van hun buurt of wijk.

37

Indicatoren Leefbaarheid Welk cijfer geeft u de leefbaarheid in de gemeente Montferland?1

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

7,5

6,5

0-meting in 2014


Inventarisatie per kern van de welzijnsaccommodaties; Per gemeentelijke welzijnsaccommodatie zijn ten behoeve van de kerntakendiscussie en het nieuw te ontwikkelen beleid bezetting, functie en kosten in kaart gebracht. De website “Thuis in Montferland“ online; Instandhouden Stimuleringsregeling woningaanpassingen; Het geven van woonvoorlichting, zowel groepsgewijs, als individueel; In ’s-Heerenberg hebben we een pilot gehouden met Sociale Teams.

05.1.3

Veiligheid


De gemeente is – net als vorig jaar – in objectieve en subjectieve zin veilig te noemen en is toegerust op de bestrijding van rampen en calamiteiten, omdat wij (onder andere in regionaal verband) een organisatie hebben die hiervoor volledig toegerust is. Indicatoren Veiligheid Het percentage inwoners dat zich veilig voelt in de gemeente2

Streefwaarde

Laatste meting

78 %

77,4 % (2010)

Voorlaatste Meting


  

  

Opstellen van het Jaarprogramma Integrale Veiligheid 2014 dat is vastgesteld door het college en waarin onder andere de afspraken met de politie zijn opgenomen; De ‘veiligheidsmonitor’ is opgestart, waarvan het ‘veldwerk’ in het najaar 2014 is uitgevoerd, de rapportage zelf is in het voorjaar 2015 gereed; Voortzetting van de deelname aan het ‘Veiligheidsarrangement treintracé Arnhem-Winterswijk’ met een nadere uitwerking in het ‘lokaal veiligheidsarrangement station Didam’, met voortzetting menselijk toezicht op het treinstation Didam & directe omgeving en daarnaast een fiets-graveeractie op station Didam om fietsendiefstal tegen te gaan; Voortzetting deelname aan het Veiligheidshuis NOG, waarin diverse instanties samenwerken aan opsporing, vervolging, berechting en hulpverlening met als doel het terugdringen van overlast, huiselijk geweld en criminaliteit; Het project buurtbemiddeling is omgezet in een structurele voortzetting in ieder geval voor de duur van deze coalitieperiode in samenwerking met alle partners; Om burgers bewuster te maken van de eigen woonsituatie en vragen alert te zijn op vreemde situaties is in samenspraak met de politie en Achterhoekse gemeenten een informerende brief opgesteld. Deze brief kan op aangeven van de politie worden verzonden, als in een buurt meerdere inbraken in een korte tijd hebben plaatsgevonden; Twee informatieavonden zijn gehouden over ‘veilig wonen’ om belangstellende inwoners te informeren over woninginbraak en brandpreventie; Uitvoering gegeven aan de (regionale) uitrol van het landelijke Slachtoffer Informatie Systematiek (SIS) en het organiseren van diverse opleidingen voor bestuurders en diverse (gemeentelijke) functionarissen die betrokken zijn bij de crisisbeheersing; Wijziging van functie en inzet van de ‘AOV-er’ in Officier van Dienst Bevolkingszorg, Informatiemanager en Adviseur Crisisbeheersing;

Voor de uitvoering van het KTO wordt deze vraag verder gespecificeerd naar de verschillende aspecten van leefbaarheid, dat willen zeggen openbare ruimte, culturele voorzieningen, sportvoorzieningen, winkels etc. 2 In 2014 heeft een nieuwe veiligheidsanalyse plaatsgevonden. De rapportage veiligheidsanalyse is in april/mei 2015 gereed. Vanaf dat moment is het percentage inwoners dat zich veilig voelt in de gemeente bekend. 1

38


Voortzetting ambtelijke participatie in regionale werkgroepen zoals ‘opleiden, trainen, oefenen gemeentelijke kolom’, ‘risicocommunicatie’, ‘beleidskader rampbestrijdingsplannen’ en ‘website www.crisisbeheersing.info’; Continuering van het intergemeentelijk piket voor OvD-Bz en Communicatieadviseurs voor de gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek, zodat te allen tijde in geval van een ramp/crisis deze twee functionarissen beschikbaar zijn. Eind 2014 hebben de voorbereidingen plaatsgevonden om met ingang van 1 januari 2015 ook voor incidenten op het gebied van jeugdzorg en WMO inzetbaar te zijn.

05.1.4

Brandweerzorg


De gemeente beschikt over een brandweerorganisatie die zorgdraagt voor de veiligheid van mensen, dieren, goederen en de leefomgeving in situaties van brand, rampen en andere calamiteiten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?  

De gemeente Montferland is onderdeel van Brandweer Achterhoek West (BAW), hiermee is onze brandweertaak kwalitatief ingevuld; Brandweer Achterhoek West heeft in 2014 zich op het volgende gericht: o Vergroten van het risicobewustzijn van burgers, bedrijven en instellingen. Met name ‘voorlichting na brand’, waarbij kort na een brand voorlichting wordt gegeven aan omwonenden en andere betrokkenen, heeft nadrukkelijk aandacht gehad, bijvoorbeeld bij een brand in Loil. Ook zijn er, net als in 2013, woningchecks bij mensen uitgevoerd; o Investeren in een risicogerichte benadering van adviseren en (bedrijfs-)bezoeken (voorheen preventiecontroles). Regels vormen soms slechts een wankele basis voor een brandveilig pand en brandveilig gebruik. Er blijven risico’s over die met regels niet gedekt worden. De risicogerichte benadering van BAW streeft er naar de resterende risico’s weg te nemen, te beperken, te beheersen dan wel om betrokkenen er bewust van te maken; o Terugdringen van het aantal ongewenste en onnodige meldingen door het regionale project TOOM (Terugdringen Ongewenste en Onnodige Meldingen). Dit heeft opgeleverd dat het aantal van die meldingen is teruggedrongen met 35%. Het zogenaamde contrabellen, waarbij het object van de automatische melding teruggebeld wordt om de melding te controleren, heeft hier in grote mate aan bijgedragen; o Werving van nieuwe vrijwilligers. BAW heeft bijna 20 nieuwe vrijwilligers geworven. Door deze succesvolle werving konden zelfs twee klassen gevuld worden met vrijwilligers alleen afkomstig uit BAW; o Uitvoering geven aan de proef met het Snel Inzetbaar Voertuig (SIV). Eind 2014 is de evaluatie van de proef begonnen. De resultaten worden in 2015 verwacht; o Afronding van het regionale project MOED, waaraan door een aantal BAW-medewerkers een actieve bijdrage is geleverd. De genomen besluiten betekenen een reorganisatie van de VNOG. Deze reorganisatie krijgt in 2015 vorm in het project ‘VNOG Risicogericht’;

05.2



Rekening

Begroting

2013

2014


6.691 864

5.911 400

6.062 335

5.931 397

-5.827

-5.511

-5.727

-5.534

0 80

0 37

0 77

0 77

-5.747

-5.474

-5.650

-5.458

39

05.3


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Cultuur

Raming 2014

Werkelijk 2014

Aantal leerlingen Muziekschool

1057

1290

Aantal leden basisbibliotheek Montferland

9300

8777

260.000

272.127

6

7

2600

1470

120

80

61

80

03 Veiligheid Aantal woninginbraken

85

100

Aantal diefstallen motorvoertuigen

10

14

Aantal fietsendiefstallen

100

113

Aantal bedrijfsinbraken

40

42

Aantal geregistreerde gevallen van burenruzie

90

88

Aantal succesvolle bemiddelingen st. Welcom

35

33

Aantal uitleningen basisbibliotheek Montferland 02

Leefbaarheid

Aantal welzijnsaccommodaties in gemeentelijk beheer Aantal bezoekers website “thuis in Montferland” Aantal aanvragen stimuleringsregeling woningaanpassingen “thuis in Montferland” Aantal toekenningen stimuleringsregeling woningaanpassingen “thuis in Montferland”

Toelichting bij de kengetallen 01) Cultuur Aantal leerlingen muziekschool: Muziekschool Oost Gelderland heeft in 2014 een leerlingen aantal van 769. Dit is exclusief 78 leerlingen voor dans en inclusief 237 leerlingen die AMV in het basisonderwijs volgen. Musiater heeft in 2014 een leerlingenaantal van 521 leerlingen. Dit is inclusief 244 leerlingen die een vorm van AMV/Primo in het basisonderwijs volgen. Aantal leden basisbibliotheek Montferland: Het werkelijke aantal leden is inclusief de leden die gebruik maken van de bibliobus. Aantal uitlening basisbibliotheek Montferland: Het werkelijke aantal uitleningen is inclusief de uitlening van de bibliobus. 02) Leefbaarheid Thuis in Montferland: In 2014 hebben alle aanvragen voor de stimuleringsregeling woningaanpassingen geleid tot een toekenning.

40


06

Bevordering gezonde leefstijl

41

06.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 4 programmaonderdelen n.l. 1. Sportbevordering 2. Sportaccommodaties 3. Speellocaties 4. Leefstijlprojecten

06.1.1

Sportbevordering


Het aantal inwoners dat actief sport is nagenoeg gelijk gebleven. Rekening houdend met vergrijzing en de gevolgen van de economische crisis, is dit een positieve ontwikkeling. Een deel van de sportverenigingen zijn zich meer bewust van de veranderende bevolkingssamenstelling en spelen daar vaker op in. Lokale sportevenementen groeien in aantal en krijgen meer aandacht. Indicatoren Sportbevordering

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Percentage volwassenen, dat voldoet aan de Combi-fit norm (Bron: Gelderse Sportmonitor)

74

65 (2013)

72,9 (2011)

Percentage jongeren t/m 17 jaar dat lid is van een sportvereniging (Bron: afd. MO)

49

42 *) (eind 2013)

41 (2012)

Percentage jongeren t/m 17 jaar dat meer dan 7 uur per week beweegt (Bron: Emovo)

83

82 **) (2012)

---

Percentage inwoners 55 + dat lid is van een sportvereniging (Bron: afd. MO)

16

16 (eind 2013)

14 (2012)

7.300

8407 ***) (eind 2013)

7252 (2012)

Aantal actieve sporters (Bron afd. MO)

*) betreft percentage jongeren als deel van het ledenbestand van de sportvereniging. Stabilisatie of zelfs groei is goed resultaat, gelet op de ontwikkeling van ontgroening en vergrijzing. **) eerstvolgende onderzoek is in 2015, resultaten in 2016. ***) Nieuw digitaal subsidiesysteem maakt geen onderscheid meer in leden die uit Montferland komen en leden van buitenaf. Deze stand is een totaalopgave.


Met sportverenigingen de Nationale Sportweek 2014 georganiseerd (“Sportmarkt” en gedurende een week diverse sportactiviteiten) Met sportverenigingen samenwerken ter ondersteuning van het aanbod (projecten, evenementen) en ter verbetering van de verschillende accommodaties Met scholen en combinatiefunctionarissen samenwerken om meer kinderen te laten sporten. Een steeds groter aantal lokale sportevenementen financieel, facilitair en promotioneel ondersteunen.

06.1.2

Sportaccommodaties


De huidige sportaccommodaties zijn op kwalitatief goed niveau gehandhaafd of verbeterd (financiële steun voor kleedkamers SV Kilder, Pannaveldje Loil). Op kwantitatief niveau zijn de sportaccommodaties gehandhaafd. Op 2 voetbalaccommodaties (Didam en Loil) zijn met steun van de gemeente kunstgrasvelden aangelegd, die door meerdere verenigingen/organisaties gebruikt worden. Op 2 andere voetbalaccommodaties (Nieuw-Dijk en Beek) wordt met steun van de gemeente onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om kunstgrasvelden aan te leggen. In samenwerking met de Gelderse Sportfederatie is onderzoek gedaan naar de sportaccommodaties in Montferland: spreiding, bezetting, kwaliteit en duurzaamheid. Rapport gereed in 2015.

42



Deelname en cofinanciering van het project “Scholder an Scholder” van de Achterhoekse gemeenten, de KNVB en provincie, waarin met voetbalverenigingen gewerkt wordt aan een “toekomstbestendig voetballandschap”. Met voetbalverenigingen in Montferland overleg gevoerd over huidige accommodaties en het resultaat van de Kerntakendiscussie: 20 % korting op onderhoudssubsidies en vanaf 2018 een besparing van € 200.000,- op voerbalaccommodaties. Alle sportaccommodaties in beeld gebracht en beoordeeld op kwaliteit, spreiding, bezetting en duurzaamheid.

06.1.3

Speellocaties


Uitbreiding aantal speellocaties (nieuwe woonwijken) is stopgezet in afwachting nieuw speelbeleid (vast te stellen in 2015). Daarin zal ook de behoefte in relatie tot ontgroening worden betrokken. In Didam is in het Albertuspark een speelgelegenheid in combinatie met Outdoor Fitness voor senioren) ontwikkeld. Indicatoren Speellocaties

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

33

1 (2014)

0

Aantal speellocaties voor jong en oud


3

Met succes is bij de Provincie een bijdrage gevraagd voor de ontwikkeling van Beweegtuinen in Didam en ’s-Heerenberg en een behorend “Beweegprogramma voor senioren”. Voor de ontwikkeling van een Beweegtuin in ’s-Heerenberg zijn voorbereidingen gestart. Gemeente heeft een financiële bijdrage geleverd aan de aanleg van een pannaveld bij SV Loil.

Dit is inclusief 2 beweegtuinen.

43

06.1.4

Leefstijlprojecten

Wat hebben we bereikt?     

Via de sportverenigingen en lokale media neemt het bewustzijn van de bevolking voor de noodzaak van een gezonde leefstijl toe Op 3 basisscholen wordt het project GKGK uitgevoerd ter bevordering van een gezonde leefstijl (meer bewegen, gezonde voeding) Met 3 Duitse scholen wordt het project Vitakom uitgevoerd als grensoverschrijdend project voor een gezonde leefstijl De gemeente regisseert de zgn. “Ketenaanpak Overgewicht Jeugd” en bevordert daarmee de aanpak van overgewicht door een groot aantal organisaties Een eerste beweegtuin voor senioren is gerealiseerd, waarna in 2015 beweegprogramma’s kunnen worden ontwikkeld. Indicatoren Leefstijlprojecten

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Het percentage jongeren met overgewicht t/m 16 jaar (Bron: Gezondheidsmonitor GGD)*)

14

17 (2010)

---

Het percentage volwassenen met overgewicht (Bron: Gezondheidsmonitor GGD)

41

54 (2012)

42 (2010)

Het percentage jongeren t/m 16 jaar dat rookt (Bron: Gezondheidsmonitor GGD)

10

11 (2010)

---

Het percentage jongeren t/m 16 jaar dat alcohol gebruikt (Bron: Gezondheidsmonitor GGD)

50

52 (2010)

---

Percentage kinderen, dat na deelname aan project GKGK4, een passend lichaamsgewicht bereikt (BMI) (Bron: GKGK)

90

---

---

*) De Gezondheidsmonitor jongeren, de zgn. E-Movo, wordt in 2015 uitgevoerd en resultaten zijn beschikbaar in 2016.

Wat hebben we daarvoor gedaan?       

Bij de provincie is met succes een bijdrage gevraagd voor de realisatie van beweegtuinen en de ontwikkeling van zgn. bijbehorende Beweegprogramma’s. In Didam is in het Albertuspark een zgn. Beweegtuin ontwikkeld In ’s-Heerenberg is een begin gemaakt met de de realisatie van een Beweegtuin Op 3 scholen financiert en regisseert de gemeente het Project GKGK ter bevordering van een Gezonde Leefstijl onder de jeugd en hun ouders. De gemeente regisseert de samenwerking op het terrein van Gezonde leefstijl tussen drie scholen in Montferland en 3 scholen in de gemeente Emmerich. De gemeente heeft met succes samen met andere Achterhoeks gemeenten provinciale middelen gevraagd voor de ontwikkeling van leefstijlprojecten, bevordering van publiek-private samenwerking op dit terrein en de inzet van sociale media om een gezonde leefstijl te stimuleren. In de gemeente Montferland werken diverse combinatiefunctionarissen. In het basisonderwijs verzorgen zij op elke school een aantal lessen bewegingsonderwijs, zodat de kwaliteit van het bewegingsonderwijs een enorme impuls heeft gekregen. Ook verzorgen zij naschoolse activiteiten, al dan niet samen met verenigingen. Ook het culturele aanbod is op de scholen vergroot, doordat allerlei activiteiten op en met de scholen worden georganiseerd.

Gesunde Kinder in gesunden Kommunen (Gezonde kinderen in een gezonde leefomgeving (kindomgeving)): internationaal project met als doel in 3 jaar tijd kinderen te begeleiden naar een gezonde leefstijl. 4

44


06.2



06.3

Rekening

Begroting

2013

2014


3.791 526

4.274 552

4.757 451

4.701 489

-3.265

-3.722

-4.306

-4.212

0 241

0 127

0 746

0 746

-3.024

-3.594

-3.560

-3.467


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 04 Leefstijlprojecten Aantal kinderen dat deelneemt aan zorgprogramma “Overgewicht” (Bron afd. MO)

45

Raming 2014

Werkelijk 2014

60

55

07

Jeugd en onderwijs

46


07.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 2 programmaonderdelen n.l. 1. Jeugd 2. Onderwijs

07.1.1

Jeugd

Wat hebben we bereikt?       

Het aantal jeugdigen met een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt is toegenomen. Het aantal leerlingen dat met taalachterstand op de basisschool komt is afgenomen. De randvoorwaarden voor de overgang van de Wet op de Jeugdzorg per 1 januari 2015 zijn gerealiseerd. Het CJG is op sterkte, de beleidsregels zijn vastgesteld, afspraken op regionaal niveau (Achterhoek) zijn gemaakt. Contracten met de zorgaanbieders zijn afgesloten. Op de instellingen voor voor- en vroegschoolse educatie binnen Montferland worden achterstanden bij de kinderen herkend en voorkomen. Door de leerplichtambtenaren worden verzuimmeldingen adequaat opgepakt en verder schoolverzuim voorkomen. De overlast onder de jongeren is behoorlijk afgenomen. 2014 was een rustig jaar. Zo zijn de kosten voor herstel van schade door vandalisme met 75% afgenomen. Door de activiteiten die we hebben uitgevoerd op het gebied van jeugdgezondheid en –veiligheid, kunnen kinderen gezond en veilig opgroeien. De streefwaarden zijn opgenomen in programma 6. Indicatoren Jeugd

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Percentage doelgroepkinderen dat voorschoolse educatie geniet

91,5 % (2017)

78 % * (2014)

90% (2011)

Aandeel jeugdigen tot 23 jaar met een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt

80 % (2014)

78% (2014)

77% (2013)

Percentage leerlingen dat instroomt met een taalachterstand

35 %

33 % (2014)

37% (2012)

*Dit percentage is lager, dan de voorlaatste meting. Dit wordt veroorzaakt door de economische crisis, wachtlijstproblematiek, en moeite met het overbruggen van de afstand naar de VVE locatie.

Wat hebben we daarvoor gedaan? De instellingen voor voor- en vroegschoolse educatie werken met de methode startblokken om achterstanden te voorkomen. De leerplichtambtenaren gaan bij een verzuimmelding snel over tot actie en in gesprek met de jongere en de ouders, om er voor te zorgen, dat terugkeer naar school snel plaats vindt. Voorbereiden van de transitie Jeugdzorg:  Er hebben gesprekken plaatsgevonden met instellingen maar ook met cliënten en de Sociale Raad Montferland om meer zicht te krijgen op de behoeften van de doelgroep. E.e.a. heeft geresulteerd in een door de Raad vastgesteld beleidsplan en de verordening Jeugdzorg Montferland. Het aanleveren van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens verliep zoals in geheel Nederland moeizaam, o.a. veroorzaakt door privacywetgeving en late regelgeving.  In 2014 heeft het CJG binnen het project “ambulante zorg zonder indicatie” onder supervisie van Bureau Jeugdzorg Gelderland 15 gezinsplannen gemaakt en jongeren sneller (en daardoor goedkoper) doorverwezen naar de betreffende zorg. In 2015 is dit onderdeel van de reguliere werkzaamheden CJG. Er is verder onderzocht welke deskundigheden er aan het CJG toegevoegd dienen te worden en er zijn voorbereidingen getroffen om de nieuwe taken in 2015 uit te kunnen voeren (o.a. uitbreiding van kennis op het gebied van GGZ en LVB jeugd).  In 2014 is voor het eerst in regionaal verband de nieuwe jeugdzorg aanbesteed. Dit ondanks de korte termijnen, onduidelijkheid over de in te zetten budgeten per instelling, het aantal en soort cliënten per gemeente, de hoeveelheid instellingen die zich op dit werkgebied bezighouden en de onbekendheid van een aantal voormalig provinciaal gefinancierde instellingen met het fenomeen aanbesteding.  In de 2e helft van 2014 zijn de beleidsregels Montferland verder uitgewerkt en vastgesteld. Hetzelfde geldt voor de taken op het gebied van de nieuwe jeugdbescherming.

47

Het nieuwe vve-beleid is nog niet opgesteld, omdat de Wet op de jeugdzorg prioriteit heeft gehad. Met de kinderopvanginstellingen is afgesproken, dat het beleid onverkort van kracht blijft voor 2015. Het nieuwe beleid wordt ontwikkeld in 2015. In ‘s-Heerenberg is een Jongeren Ontmoeting Plaats gerealiseerd op het bedrijventerrein ’t Goor. Deze wordt goed bezocht door de jongeren en leidt ertoe dat er minder overlast is. De skatevoorzieningen in Didam en ‘s-Heerenberg worden goed gebruikt door de jongeren. Om het gebruik in goede banen te leiden en overlast te voorkomen zijn gebruiksregels opgesteld en geplaatst bij de voorzieningen. Het project voor de hanggroep jongeren, waarbij gewerkt wordt met de short-listmethode is in 2014 voortgezet. Binnen de shortlistmethode wordt samengewerkt door partijen die betrokken zijn bij de jeugd: zoals o.a. jongerenwerk, Jekk, CJG en de gemeente. Er heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden voor een integraal kindcentrum in onze gemeente. Dit heeft ertoe geleid, dat er een pilot gestart is met de scholen uit Beek, Kilder en Braamt. De doorontwikkeling zal plaatsvinden in 2015.

07.1.2

Onderwijs


  





In het kader van de ontgroening in Montferland neemt het leerlingenaantal af. Dit heeft gevolgen voor de bezetting en instandhouding van de onderwijshuisvesting. Samen met de schoolbesturen is een traject opgestart om te komen tot een huisvestingsvisie voor het basisonderwijs. Hierdoor ontstaan binnenkort heldere uitgangspunten voor bereikbaarheid. In de brede scholen is een aantal functies samengebracht binnen het gebouw, zodat leerlingen optimale kansen krijgen zowel op het terrein van onderwijs als naschoolse activiteiten. Het onderhoud van de basisscholen is gedecentraliseerd naar de schoolbesturen. Alle kinderen hebben de school kunnen bezoeken die passend is voor hen. Indien dit scholen voor speciaal onderwijs buiten de gemeente zijn, is er vervoer verzorgd voor de leerlingen. Hiermee is onderwijs toegankelijk voor leerlingen uit Montferland. In Zevenaar is de nieuwe VMBO-school van het Liemers College geopend. Daarin is een nieuwe afdeling transport en logistiek gecreëerd. Deze sector neemt in deze regio een prominente rol in, zodat er een goede aansluiting is tussen onderwijs en de arbeidsmarkt. Inwoners zijn ook op latere leeftijd in de gelegenheid een beroepskwalificatie te behalen.


  

De bouw van de tweede fase van de brede school Noord te Didam is afgerond en in augustus 2014 feestelijk geopend. In september 2014 heeft de opening van De Landeweer (de vervanger van het Vestersbos) plaats gevonden. Hierin is gerealiseerd een afdeling logistiek. Het buitenonderhoud is gedecentraliseerd naar de schoolbesturen. Deze overdracht heeft op basis van consensus plaatsgevonden. Voor een aantal onderhoudszaken zijn nog afspraken gemaakt, zodat een goede overgang gewaarborgd is. Het leerlingenvervoer naar de scholen voor speciaal onderwijs is opnieuw aanbesteed en gegund. De ondersteuningsplannen in het kader van het passend onderwijs zijn tot stand gekomen na overleg en instemming met ons. Er is een plan van aanpak opgesteld voor de huisvestingsvisie. De eerste gesprekken over dit onderwerp hebben in 2014 plaatsgevonden.

48


07.2

Wat heeft het gekost? Rekening

Begroting

2013

2014


6.311 1.127

6.422 1.208

6.222 801

7.157 1.604

-5.184

-5.214

-5.421

-5.553

0 47

-133 0

-133 -3

-151 55

-5.137

-5.347

-5.557

-5.651


07.3


Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Jeugd Aantal bezoekers jongerencentra Aantal schoolverzuimers 02


Raming 2014

Werkelijk 2014

4.100

3.631

140

145

5

8

3.225

2.783

800

803

230

258

235

264

Onderwijs

Aantal scholen met meerdere functies Aantal leerlingen primair onderwijs

1)

Aantal leerlingen voortgezet onderwijs

1)

Aantal leerlingen speciaal onderwijs in eigen gemeente

1)

Aantal leerlingen leerlingenvervoer

Toelichting bij de kengetallen 1) De aantallen voor de leerlingen zijn gebaseerd op de jaarlijkse tellingen uit de leerplichtadministratie. Deze cijfers komen in de loop van het 4e kwartaal beschikbaar.

49

08

Zorgzame samenleving

50


08.1

Programmaonderdelen

Het programma is opgedeeld in 6 programmaonderdelen n.l. 1. Vrijwilligerswerk en mantelzorg 2. Gezondheidsbeleid 3. Participatie en activering 4. Maatschappelijke opvang 5. Uitkeringen, inkomensvoorzieningen en minimabeleid 6. Verstrekkingen Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

08.1.1

Vrijwilligerswerk en mantelzorg




Welcom speelt in op de mogelijkheden en motieven van inwoners die vrijwilligerswerk willen gaan doen; Er is er meer aandacht voor de inzet van het eigen netwerk5 van de mantelzorger, hierdoor worden ze minder belast; De bewustwording over jonge mantelzorgers is toegenomen onder relevante maatschappelijke organisaties en er zijn meer jonge mantelzorgers bereikt. Dit blijkt uit het aantal aanmeldingen / toeleidingen vanuit scholen en zorginstanties bij het steunpunt Mantelzorg en uit het aantal deelnemers aan de activiteiten die voor deze doelgroep worden georganiseerd; Met de resultaten van het herhalingsonderzoek (in navolging van het onderzoeksrapport ‘Mantelzorg in Beeld’ van 2011) krijgt de gemeente beter inzicht in de behoefte en belastbaarheid van mantelzorgers. Indicator Vrijwilligerswerk en mantelzorg

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Aantal vrijwilligers

9.745

8.157 6 (2014)

9.745 (2011)

Aantal mantelzorgers

7580

8.445 7 (2014)

7.580 (2011)

Wat hebben we daarvoor gedaan?        

Met Welcom zijn afspraken gemaakt over het toegankelijk maken van vacatures vrijwilligerswerk, hiertoe is de website van Welcom verbeterd; Het Steunpunt Vrijwilligerswerk heeft een nieuwe naam gekregen: Vrijwilligersplein; Om het vrijwilligerswerk te stimuleren zijn er tal van activiteiten ontplooit, zoals bijeenkomsten, nieuwsbrieven en adviesgesprekken; Met Welcom is afgesproken dat er gebiedsaanjagers starten die inwoners in buurten en wijken activeren om zich meer in te zetten voor een ander; In 2014 heeft de gemeente een herhalingsonderzoek uitgevoerd naar mantelzorg en informele zorg. De uitkomsten zullen in 2015 bekend worden gemaakt en vervolgens worden vertaald naar gemeentelijk beleid; Om mantelzorgers te stimuleren meer gebruik te maken van hun sociale netwerk, zijn er vrijwilligers geschoold tot netwerkcoach. Welcom is in 2014 gestart met deze netwerkcoaches. Het Sociaal Team kan hiernaar doorverwijzen; Welcom organiseert voor Jonge mantelzorgers regelmatig activiteiten waarmee een vaste groep wordt bereikt; Met GGNet-afdeling preventie is afgesproken dat zij hun aanbod op het gebied van mantelzorg actief bekendmaken via diverse media en bijeenkomsten.

familie, vrienden en buurtgenoten Cijfer afkomstig van herhalingsonderzoek Mantelzorgers in beeld. Berekeningswijze: percentage inwoners > 23 jaar dat vrijwilligerswerk verricht is 31,1 %, peildatum 01-08-2014. 7 Cijfer afkomstig van herhalingsonderzoek Mantelzorgers in beeld. Berekeningswijze: percentage inwoners > 23 jaar onder definitie mantelzorger/zorger is 32,2%, peildatum 01-08-2014. 5 6

51

08.1.2

Gezondheidsbeleid


De volgende projecten ter verbetering van de gezondheidstoestand van inwoners zijn opgestart: Dat zijn: GKGK8; Zorgprogramma Overgewicht Jeugd, Vitakom9 en Valpreventie; Ten behoeve van de toekomstige vormgeving van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) heeft er een pilot10 in de gemeente Apeldoorn plaatsgevonden die als basis kan dienen voor de toekomstige organisatie van de JGZ. Vooruitlopend op nadere besluitvorming JGZ heeft de GGD de Jeugdgezondheidszorg voor jongeren in de leeftijd van 4 tot 19 jaar anders georganiseerd waardoor meer lokaal maatwerk mogelijk is; De jeugdgezondheidszorg is voor iedereen toegankelijk; Adolescenten (15/16 jarigen) krijgen voorlichting en advies in het kader van de veranderingen waar zij, gelet op hun leeftijd, mee te maken krijgen. Dit in het kader van het project Extra Contactmoment Adolescenten. De GGD, als JGZ instelling, doet de uitvoering hiervan. Gemeente en eerstelijns (huisartsen) weten elkaar te vinden, met name daar waar het nieuwe taken van de gemeente betreft in het kader van de transities en de veranderende rol van de huisartsen hierbij. De contacten worden in de toekomst geïntensiveerd. Met betrekking tot de spoedeisende hulp bij melding van een hartstilstand is de Frb-brandweertaak in stand gehouden, wordt het project Hartveilig wonen in de kernen Beek en Loerbeek (zogenaamde ‘witte vlekken’) gefaciliteerd. Tot slot worden er AED’s in diverse kernen en bij de EHBO-verenigingen gefaciliteerd, alsook de (bij)scholing van vrijwilligers.

     

Indicatoren Gezondheidsbeleid Percentage volwassenen die zich gezond voelen

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

> 87%

87% (2012)

---


In samenwerking met andere partijen zoals GGD, GSF, scholen, Welcom, regio gemeenten, gemeente Emmerich, en sportverenigingen, zijn gezondheidsprojecten opgestart; Over de toekomst van de JGZ heeft met de daarbij betrokken partijen overleg plaatsgevonden en zijn sub regionaal pilots opgestart waarvan de uitkomsten gebruikt kunnen worden door alle gemeenten van de GGD regio; De wens geuit dat de JGZ meer lokaal of sub regionaal wordt georganiseerd; De gemeente participeert in, en subsidieert, het GGD project “Extra Contactmoment Adolescenten” Er zijn bijeenkomsten belegd met huisartsen, jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen i.v.m. de nieuwe taken en verantwoordelijkheden voor gemeenten en artsen/verpleegkundigen door de transities in het sociaal domein; Onderhoud e.d. bekostigd van door de gemeente gefaciliteerde AED’s c.a., zorgdragen voor goed opgeleide vrijwilligers, bekostiging aansluiting alarmeringssysteem en nazorg na een inzet AED/reanimatie.

    

08.1.3

Participatie en activering

Wat hebben we bereikt?     

8 9

10

De drie bestaande adviesraden in het Sociaal Domein, te weten: Cliëntenraad SZ, de Wmo-raad en de Seniorenraad zijn opgeheven. Daarvoor in de plaats is één adviesraad aan het college van B&W ingesteld: de Sociale Raad Montferland; De Sociale Raad is actief betrokken bij de besluitvorming over de transities; We hebben het re-integratieplan 2014 uitgevoerd; Zowel vanuit het Regionale Werkgeversservicepunt Achterhoek West als door de drie gemeentelijke jobhunters zijn mensen naar werk bemiddeld; Mensen met een beperking hebben ondersteuning gekregen waardoor zij mee kunnen blijven doen in de maatschappij.

Gesunde Kinder Gesunde Kommunen. Vitale Kommunen. Project 3 Montferlandse Basisscholen met Emmerichse Basisscholen. Gericht op voeding, bewegen en ontmoeten. Samenwerking tussen Thuiszorg en GGD vanuit het CJG in een JGZ voor 0 tot 19-jarigen

52



Besluitvorming voorbereid om te komen tot een Sociale Raad Montferland; Het aanzoeken en benoemen van leden voor de Sociale Raad Montferland; Ondersteuning bieden aan de Sociale Raad Montferland.

08.1.4

Maatschappelijke opvang


Voor mensen, individuen en/of gezinnen, die in een meervoudige probleemsituatie zijn beland zijn preventieve maatregelen van toepassing, is regionaal opvang geregeld en wordt maatschappelijk herstel geboden na een eventuele opvangperiode.; Huiselijk geweld en kindermishandeling krijgt regionaal aandacht en wordt regionaal aangepakt; Beschermd Wonen als nieuwe Wmo taak per 1 januari 2015 is geborgd.

 


Er zijn afspraken met woningbouwverenigingen, Stadsbank, maatschappelijk werk om –meervoudige- problematiek in een zo vroeg mogelijk stadium te onderkennen en daar actie op te ondernemen om erger te voorkomen; Er is een Lokaal Zorgnetwerk in stand gehouden waar casussen met multi-problem problematiek worden besproken en daadwerkelijk actie wordt ondernomen; Met de centrumgemeente voor maatschappelijke opvang in de Achterhoek, gemeente Doetinchem, zijn afspraken vastgelegd rond preventie, opvang en maatschappelijk herstel. Daartoe is een nieuw convenant afgesloten; Er is een regiovisie aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling voorbereid en door de gemeenteraad vastgesteld. Voor de concrete uitwerking wordt in 2015 een uitvoeringsplan opgesteld; Er is een AMHK11, werknaam Veilig Thuis, opgericht onder auspiciën van centrumgemeente Apeldoorn. Het werkgebied omvat de NOG regio (22 gemeenten); Met de centrumgemeente voor Beschermd Wonen voor de Achterhoek, gemeente Doetinchem, is door de 7 andere Achterhoekse gemeenten een convenant afgesloten voor de borging van de ondersteuning aan beschermd wonen cliënten.

    

08.1.5

Uitkeringen, inkomensvoorzieningen en minimabeleid


Naast dat we deelnemen aan het regionale werkgeversservicepunt zijn van uit de gemeente drie jobhunters actief; Wij hebben aan degenen die er recht op hebben een bijstandsuitkering verstrekt; Wij hebben bijzondere bijstand verstrekt aan degenen die hier recht op hebben. Hiernaast is het gemeentelijk minimabeleid uitgevoerd. Bijzonder is om te vermelden dat kinderen van minima in december 2014 lokale waardenbonnen hebben ontvangen (loko’s). Indicator Uitkeringen, inkomensvoorzieningen, ca.

Streefwaarde

Laatste meting 2014

Voorlaatse Meting (2013, tm aug.)

Percentage instroom vanwege verlies inkomen uit of gerelateerd aan arbeid

58 %

46%

Percentage instroom vanwege een andere reden (verhuizing, scheiding etc.)

42 %

54%

Aantal jongeren (< 27 jaar) die instromen

59

30

Instroom

Clusterindeling statusoverzicht

12

Advies –en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De gemeente Montferland heeft haar uitkeringsgerechtigden ingedeeld in drie clusters: Cluster 1: Direct bemiddelbaren die in principe zelfstandig kunnen uitstromen naar werk. Cluster 2: De groep bemiddelbaren die een re-integratietraject nodig hebben om uit te kunnen stromen naar werk. Cluster 3: Uitkeringsgerechtigden waarvan het niet waarschijnlijk is dat zij ooit gaan uitstromen naar werk. 11 12

53

Indicator Uitkeringen, inkomensvoorzieningen, ca.

Streefwaarde

Laatste meting 2014

Voorlaatse Meting (2013, tm aug.)

Percentage bijstandscliënten cluster 1

20%

25 %


40%

28 %


40%

47 %

Percentage uitstroom naar werk

40%

23 %

44%

Percentage uitstroom vanwege een andere reden

60%

77 %

56%

Aantal jongeren (< 27 jaar) die uitstromen naar werk

30

33

30

Uitstroom


Het re-integratieplan 2014 uitgevoerd Het beleidsplan integrale schuldhulpverlening 2012-2015 uitgevoerd Het minimabeleid uitgevoerd Aan degenen die er recht op hebben een uitkering verstrekt

08.1.6

Verstrekkingen Wet maatschappelijke ondersteuning


De gemeente Montferland is klaar om de taken, die zij vanuit het rijk overgedragen heeft gekregen in het kader van transitie AWBZ – Wmo uit te voeren; De gemeente Montferland is in staat om inwoners met een beperking nog beter te ondersteunen bij het zelfstandig deelnemen aan de maatschappij.


 



In het kader van de overgang van de taken vanuit het Rijk (AWBZ) naar de gemeenten (Wmo) zijn de volgende stukken opgesteld: o Beleidsplan Wmo 2015 o Verordening Wmo 2015 o Beleidsregels Wmo 2015 Voor de toegang tot ondersteuning is het Sociaal Team opgericht, waarin wordt samengewerkt met partners als MEE, Welcom & Sensire AMW; De acht samenwerkende gemeenten in de Achterhoek13 hebben een aanbesteding voor de nieuwe Wmo-producten individuele ondersteuning, groepsgewijze ondersteuning en kortdurend verblijf uitgeschreven, waarbij Achterhoekbreed 114 zorgaanbieders zijn gecontracteerd. Voor Montferland zijn dit er 83; Inwoners zijn geïnformeerd over de nieuwe taken via de website, (nieuws)brieven en het Montferland nieuws.

Dit zijn de gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost-Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk 13

54


08.2

Wat heeft het gekost? Rekening

Begroting

2013

2014

Lasten Baten

25.910 14.936

26.457 14.438

27.584 14.912

26.745 14.955

-10.974

-12.019

-12.672

-11.790

0 25

0 0

0 50

0 50

-10.949

-12.019

-12.622

-11.740

Saldo van lasten en baten Mutaties reserves Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat

08.3



Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven 01 Vrijwilligerswerk en mantelzorg

Raming 2014

Werkelijk 2014

Aantal bemiddelingen naar vrijwilligerswerk

70

115

Aantal vacatures vrijwilligerswerk

60

71

Aantal begeleidingstrajecten mantelzorgondersteuning

80

191

4

4

90 %

90,2%

02

Gezondheidsbeleid

Aantal projecten voor specifieke risicogroepen Ambulance binnen de norm tijd aanwezig (A1 ritten) Aantal FRB - Brandweer uitrukken t.b.v. AED. 03

2214

Participatie en activering

Aantal bemoeizorg cliënten

40

71

Aantal zorgcoördinatiecliënten

40

63

5

8

Aantal cliënten AMW

400

432

Aantal cliënten SRW

250

209

Aantal plaatsingen WSW (SE’s)

233

235

50

10

Aantal meldingen Zorgnetwerk Montferland

80

93

Aantal opvangplaatsen Daklozen in regionaal verband

60

60

Aantal modulen groepswerk

Aantal personen op de wachtlijst voor WSW-plaatsing 04

14

Maatschappelijke opvang

De brandweerpost Bergh is in 2014 9 keer uitgerukt, de brandweerpost Didam 13 keer.

55

Programmaonderdeel/ omschrijving prestatiegegeven Aantal verdachten van huiselijk geweld

Raming 2014 45

Werkelijk 2014 39

Bestandsverloop WWB en IAOW

580

561

Aantal gebruikers minimabeleid

820

1443

70 %

100 %

05

Uitkeringen inkomensvoorzieningen en minimabeleid

Percentage geslaagde schuldhulpverleningstrajecten 06

Verstrekkingen Wet maatschappelijke ondersteuning

Aantal toekenningen hulp bij het huishouden 

In natura

930

702



PGB

230

198

990

1.482

Aantal voorzieningen c.q. hulpmiddelen

Toelichting bij de kengetallen Aantal ambulance ritten binnen norm tijd: Dit is inclusief de gegevens van Gelderland Midden Aantal cliënten AMW: De aantallen cliënten voor 2014 betreft, als gevolg van “een veranderende werkwijze”, alleen de feitelijke mensen die zichzelf hebben aangemeld. Bij een geholpen gezin wordt dus maar één persoon geteld. Door het ondersteunen, samenwerken en adviseren in netwerken worden er dus veel meer mensen bereikt dan de genoemde aantallen.

56


57

1.4 Algemene dekkingsmiddelen Toelichting In dit onderdeel van de programmaverantwoording presenteren wij, conform de BBV-voorschriften, een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen. De opgenomen bedragen betreffen de baten, gesaldeerd met de lasten, m.n. de toegerekende apparaatskosten.

Overzicht algemene dekkingsmiddelen werkelijk 2013 Saldo baten en lasten: Financiering Deelnemingen/beleggingen/nutsbedrijven Algemene uitkering Overige alg dekkingsmiddelen

Bedragen x € 1.000 begroting na wijzirekening ging 2014 2014

3.540 216

3.229 395

3.204 390

30.105 78

31.343 517

31.359 - 242

5.720 11 264

5.887 6 275

5.874 4 276

Heffingen: OZB Baatbelasting Forensen- en toeristenbelasting Hondenbelasting

203

Reclamebelasting Overig: Uitvoeringskosten wet WOZ/heffingen Saldi van de kostenplaatsen

-

210

204

0

-

14

-

6

306 941

-

458 727

- 335 - 1.151

Subtotaal algemene dekkingsmiddelen

38.890

40.663

39.578

Aanwending reserves: Toevoegingen aan reserves

- 1.980

- 2.313

- 2.660

Onttrekkingen aan reserves

4.122

5.935

5.982

41.032

44.282

42.899

Totaal algemene dekkingsmiddelen

58


Ontwikkelingen uitkering gemeentefonds Zoals verwacht staan onze inkomsten uit het Gemeentefonds onder druk. In de begroting 2014 is rekening gehouden met de informatie zoals opgenomen in de meicirculaire van 2014. In een MUC, voorgelegd aan de commissie R&F op 2 december 2014, is gemeld dat de verwachting was dat de werkelijke inkomsten aan Algemene uitkering € 50.000 hoger zouden uitvallen. Ten opzichte van de raming is er een minimale afwijking (hogere ontvangst) van € 76.000, dus iets gunstiger dan verwacht in de MUC. Hierbij melden we wel dat de definitieve vaststelling pas in 2015 plaatsvindt, waardoor de verantwoording voor een deel is gebaseerd op schattingen.

Mutaties reserves In de verantwoording 2014 zijn in totaliteit de volgende mutaties in reserves verwerkt: begroting 2014 Toevoegingen 01 Relatie inwoners en bestuur 02 Wonen 03 Beheer leefomgeving 04 Economie en toerisme 05 Leefbaarheid, veiligheid en cultuur 06 Bevordering gezonde leefstijl 07 Jeugd en onderwijs 08 Zorgzame samenleving 09 Algemene dekkingsmiddelen Totaal toevoegingen Onttrekkingen 01 Relatie inwoners en bestuur 02 Wonen 03 Beheer leefomgeving 04 Economie en toerisme 05 Leefbaarheid, veiligheid en cultuur 06 Bevordering gezonde leefstijl 07 Jeugd en onderwijs 08 Zorgzame samenleving 09 Algemene dekkingsmiddelen Totaal onttrekkingen Totaal mutaties reserves

-

werkelijk 2014

1.791 568

2.241 550

133

151

2.313 4.806

2.660 5.602

50 780 3.416 990 77 746 3 50 5.935

- 12.041

-

1.239 2.945 1.020 77 746 55 50 5.982

- 12.114

Voor een specificatie van de mutaties per reserve voor het jaar 2014 wordt verwezen naar de toelichting op de balans.

59



Rekening

Begroting

2013

2014


852 39.742

284 42.049

460 41.121

1.098 40.676

38.890

41.765

40.661

39.578

-1.980 4.122

-952 1.725

-2.313 5.935

-2.660 5.982

41.032

42.538

44.282

42.899

60


61

62


1.5 Paragrafen A. B. C. D. E. F. G. H.

Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Lokale heffingen Rechtmatigheid

63

A. Weerstandsvermogen en risicobeheersing 1. Missie De missie van de gemeente Montferland is om over een weerstandsvermogen te beschikken van ten minste een ratio van 1,0 en maximaal 2,0.

2. Context en achtergronden Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen van de gemeente wordt bepaald door de mate waarin de gemeente in staat is om in de toekomst aan haar financiële verplichtingen te kunnen voldoen. waardering A B C D E F

Ratio weerstandsvermogen Groter dan 2,0 1,4 tot 2,0 1,0 tot 1,4 0,8 tot 1,0 0,6 tot 0,8 Kleiner dan 0,6

Kwalificatie Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

Het financieel beleid van de gemeente Montferland is gebaseerd op drie kernindicatoren voor het nastreven van een gezonde financiële gemeente:  een (materieel) sluitende meerjarenbegroting;  voldoende weerstandsvermogen;  een houdbare schuldpositie.

3. Kaderstellende (beleids)nota’s - Nota weerstandsvermogen en risicobeheersing (2014).

4. Ontwikkelingen Beschikbare weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de volgende drie componenten: a. Eigen vermogen; b. Onbenutte belastingcapaciteit en andere onbenutte inkomstenbronnen; c. Begrotingsruimte. Op grond van deze jaarstukken wordt de weerstandscapaciteit in Montferland als volgt berekend: Verwachte weerstandscapaciteit  algemene reserve  reserve grondexploitatie  bestemmingsreserves  stille reserves  onbenutte belastingcapaciteit  onttrekking Algemene Reserve (rekeningsresultaat) Totaal

2014

€ 4,2 € 0,6 € 0,0 € 1,0 € 0,8 -/- € 0,3 € 6,3

2013

mln. mln. mln. mln. mln. mln. mln.

€ 5,2 € 0,1 € 0,0 € 1,0 € 1,0 -/- € 1,9 € 5,4

mln. mln. mln. mln. mln. mln. mln.

Het saldo van de Algemene Reserve bedraagt ultimo 2018 € 4,2 mln. Hierbij is rekening gehouden met toevoegingen en claims in de komende jaren. Dit bedrag is vooralsnog vrij besteedbaar. Het saldo van de Reserve Grondexploitatie bedraagt per ultimo 2014 € 0,6 mln. Omdat mutaties in deze reserve in de komende jaren nog zeer onzeker zijn nemen we de stand van de reserve ultimo 2014 mee in het weerstandsvermogen. Mogelijk wordt de buffer van de reserve grondexploitatie (momenteel € 750.000) ook nog naar boven bijgesteld bij de actualisering van de nota reserves en voorzieningen die in 2015 plaatsvindt. De stille reserves hebben we becijferd op € 1,0 mln. Deze stille reserve zit met name in het gemeentelijk vastgoed. 64

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Ten opzichte van 2013 is de weerstandscapaciteit toegenomen met € 0,9 mln. Deze toename is met name het gevolg van een overheveling van de reserve Nuon naar de reserve grondexploitatie van € 1,5 mln.

Benodigde weerstandscapaciteit Voor de bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit heeft er een inventarisatie van individuele risico’s plaatsgevonden. Omdat niet alle risico’s zich in de praktijk gelijktijdig en in volle omvang zullen voordoen is een minimaal risicobedrag berekend. Het reële risicobedrag is het gemiddeld verwachte risicobedrag dat nodig is op korte termijn. Op basis van de onlangs geactualiseerde risico-inventarisatie zijn 14 risico’s in beeld gebracht. Uit deze risico-inventarisatie en –analyse blijkt een reële risicobedrag van € 4.795.000. Van dit bedrag kan € 4.370.000 worden aangemerkt als incidenteel en € 425.000 als een structurele component. Dit is de benodigde weerstandscapaciteit van de gemeente. Indien de berekende weerstandscapaciteit (€ 6,3 mln.) wordt afgezet tegen de benodigde weerstandscapaciteit (€ 4,8 mln.) dan blijkt dat de ratio 1,31 is. Dit betekent dat de weerstandscapaciteit in Montferland per ultimo 2014 het predicaat “voldoende” krijgt. De omvang van het eigen vermogen en de voorzieningen zijn dus op voldoende niveau om alle mogelijke risico’s op te vangen. De ontwikkeling van de weerstandsratio over de afgelopen jaren is als volgt:

Ratio's weerstandsvermogen 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80

Begroting

0,60

Werkelijk

0,40 0,20 Werkelijk

0,00 2011

2012

Begroting 2013

2014

Risico’s Risicomanagement kijkt per definitie vooruit. Maar de paragraaf weerstandsvermogen is ook voorgeschreven in het jaarverslag. Hierbij rapporteren wij over de drie grootste risico’s die zich in 2014 hebben voorgedaan. Uitbreiding Euregionaal Bedrijventerrein i.r.t. A18 Bedrijvenpark Zoals in de bestuursrapportage vermeld hebben we naar aanleiding van de geactualiseerde risico-analyse in 2014 aanvullend een bedrag van € 1.017.685 aan onze voorziening Grondexploitatie Bedrijventerrein Doetinchem moeten toevoegen. Bouwgrondexploitaties In 2014 hebben we voor een bedrag van € 455.000 aanvullende (verlies)voorzieningen voor de bouwgrondexploitatie moeten treffen. Het betreft de volgende exploitaties: Zinderberg (€ 85.000), Trambaan (€ 25.000), Lupinenstraat (€ 165.000) en Polstraat (€ 180.000).

65

Opbrengst leges omgevingsvergunning De opbrengst leges omgevingsvergunning bedroeg in 2014 € 630.000. Dit is € 485.000 lager dan was opgenomen in de primitieve begroting. Bij de bestuursrapportage is reeds een bedrag van € 500.000 afgeraamd. Het overschot in deze jaarrekening bedraagt € 15.000. Er hebben zich in 2014 geen onvoorziene risico’s voorgedaan. De bovenstaande risico’s waren opgenomen in onze risico-inventarisatie bij de begroting 2014. Op basis van de in 2014 vastgestelde nota “Weerstandsvermogen en risicobeheersing” worden de volgende onderdelen ook opgenomen in deze jaarstukken: 1. De top 3 risico’s met de grootste impact. Dit zijn de volgende met de bijbehorende reële risico’s:  Decentralisaties sociaal domein (€ 1.050.000).  Bouwgrondexploitaties (€ 1.000.000).  Inkomensvoorzieningen (€ 725.000). 2. Nieuw toegevoegde risico’s (reëel risico > € 250.000). Dit betreft alleen het risico inkomensvoorzieningen. In het kader van de MAU (Meerjarig Aanvullende Uitkering) hebben we voor 2014 een risico opgenomen van € 500.000 (50% van het in de jaarrekening opgenomen bedrag van € 1 mln.) en van € 225.000 voor 2015 (25% van het in de begroting 2015 opgenomen bedrag van € 900.000). 3. De stijgers en dalers (stijging/daling reëel risico > € 250.000). Naast het onder 2 genoemde risico van de inkomensvoorzieningen is het reëel risico voor de bouwgrondexploitatie opgetrokken van € 200.000 bij de begroting 2015 naar € 1.000.000 op basis van de uitgewerkte scenario’s voor de meest risicovolle grondexploitaties.

Indicatoren weerstandsvermogen De in de nota weerstandsvermogen en risicobeheersing genoemde indicatoren worden op basis van de jaarrekening 2014 en de begroting 2015 als volgt beoordeeld. Nr. 1a 1b 1c 2a

2b 3a 3b 4a 4b 5 6 7a 7b

7c 7d 7e 8a 8b

Indicator Begroting

(Sub)-Indicator Begroting sluitend Meerjarenraming sluitend Incidentele baten en lasten Incidentele lasten t.o.v. incidentele baten Begrotingsflexibiliteit Flexibiliteit t.o.v. exploitatie Begrotingsflexibiliteit structureel/incidenteel Schuldpositie Schuldratio Netto schuld t.o.v. omzet Netto schuld per inwoner Debt ratio (bruto schuld/balanstotaal) Schuldontwikkeling Stijging/daling netto schuld Rentelasten Rentelasten t.o.v. exploitatie Renterisiconorm Renterisiconorm overschrijdingen (kasgeldlimiet) Grondexploitaties Grex. voorraadquote (risico's) Leningen t.b.v. Grex. NIEGG NIEGG waardering t.o.v. marktwaarde Inkomensafhankelijkheid Afhankelijkheid inkomsten van gemeentefonds Afhankelijkheid inkomsten van rijksbijdragen Lokale lastendruk Lokale lastendruk meerpersoonshuishouden Coelo-lijst lokale lastendruk (rang) Weerstandsvermogen Normtabel weerstandsvermogen VNG/UT Reserves positie Solvbabiliteitsratio Reserves per inwoner Reserves t.o.v. exploitatie Reserve ontwikkeling Reserve ontwikkeling stijging/daling Risicovoorzieningen Risicovoorzieningen oordeel over de hoogte Onderhoudsvoorzieningen Extra stortingen onderhoudsvoorzieningen nodig Verbonden partijen Risico’s verbonden partijen (aantal*hoogte*maatr.) Gegarandeerde geldleningen Gegar. geldleningen t.o.v. AR (Excl. WSW)

Zeer goed

Goed

Voldoende

Matig

Onvoldoende

In de inleiding zijn wij al ingegaan op de kengetallen die de gemeenten met ingang van de begroting 2016 (of 2017) verplicht in hun begroting en jaarstukken op moeten nemen. Als we deze kengetallen berekenen aan de hand van de begroting 2015 en de jaarstukken 2014 komen we uit op de volgende scores. Kengetal Structurele exploitatieruimte Netto schuldquote Solvabiliteit Lokale lasten Grondexploitatie

Uitkomst -1,29% 142% 22% 14% is gelijk aan € 861.000 25%

oordeel Onvoldoende Onvoldoende Onvoldoende Matig N.v.t.

Hieronder volgt een korte uiteenzetting van de beoordeling van deze kengetallen: Structurele exploitatieruimte: In het financieel toezicht wordt de begroting van de gemeente langs de lat gelegd die geldt voor artikel 12- gemeenten. Voor het bedrag voor onvoorzien wordt bij artikel 12-gemeenten uitgegaan van de

66

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland vuistregel die ook de commissie BBV acceptabel vindt van 0,6% van de som van de uitkering Gemeentefonds en de ozb-capaciteit. Een gemeente zou in de begroting dit bedrag aan ruimte moeten ramen om structurele tegenvallers op te kunnen vangen. Met -1,29% scoren we een onvoldoende. Netto schuldquote: In de VNG-uitgave “Houdbare Gemeentefinanciën” is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. Met 142% scoren we een onvoldoende. Betreft de netto schuld ten opzichte van de totale baten (exclusief onttrekkingen reserves). Solvabiliteitsratio: Wanneer de helft of meer van het totaal vermogen uit eigen vermogen bestaat, dan is een gemeente voldoende solvabel. Is het kengetal voor solvabiliteit kleiner dan 30%, dan is er veel vreemd vermogen aanwezig en wordt dat als onvoldoende beoordeeld. Met 22% scoren we een onvoldoende. Lokale lasten: Als de gemeente een OZB-tarief heeft dat ligt tussen het landelijk gewogen gemiddelde en het tarief voor de artikel 12 norm, dan kwalificeren we dat als matig. Hanteert een gemeente een gewogen gemiddeld OZB-tarief dat boven de artikel 12-norm ligt, dan is er geen onbenutte belastingcapaciteit tot deze norm aanwezig. Dit wordt als onvoldoende beschouwd. Is er nog ruimte tot aan het landelijk gewogen gemiddeld OZB-tarief dan vinden we dat voldoende. Met 14% scoren we matig. Onze onbenutte belastingcapaciteit bedraagt € 861.000. Voor dit bedrag zijn er mogelijkheden om de eigen inkomsten te verhogen tot aan de norm voor artikel 12. Grondexploitatie: Een norm bepalen voor het kengetal grondexploitatie is lastig. De boekwaarde van de gronden in bezit zegt namelijk nog niets over de relatie tussen de vraag en aanbod van woningbouw dan wel m2-bedrijventerrein. Maatwerk is hiervoor van toepassing, dat wil onder andere zeggen: hoeveel woningen of m2bedrijventerrein zijn gepland, het type en op welke plek. Daarnaast is het van wezenlijk belang wat de verwachte vraag zal zijn. Dit vergt meer onderzoek dan naar voren komt uit het genoemde kengetal. De boekwaarde van de gronden geeft wel weer of een gemeente veel middelen heeft gestopt in haar grondexploitatie. Dit geld dient namelijk ook nog terugverdiend te worden. Om vorengenoemde redenen is er nog geen norm verbonden aan het kengetal grondexploitatie.

Conclusie De beoordeling van deze kengetallen sluit aan bij de beoordeling van onze (sub)indicatoren. Onze aandachtspunten liggen voornamelijk op de onderdelen schuldpositie en reserveontwikkeling. Met name de uitvoering van de maatregelen die bij de kerntakendiscussie zijn genomen en een sober financieel beleid moeten er voor zorgen dat deze twee onderdelen in de toekomst verbeteren. Ook het daadwerkelijk realiseren van winstnemingen in onze grondexploitatie moet er voor zorgen dat we onze solvabiliteit kunnen verbeteren. Hier zullen wij onze in de komende periode ook sterk op focussen.

67

B.

Onderhoud kapitaalgoederen

1.

Missie

De gemeente Montferland heeft een grote oppervlakte aan openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten vinden plaats zoals wonen, recreëren en werken. Daarvoor zijn kapitaalgoederen nodig zoals wegen, rioleringen, kunstwerken, openbaar groen, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van deze kapitaalgoederen en het onderhoudsniveau ervan is in grote mate bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. We streven hierbij naar een voldoende onderhoud van onze kapitaalgoederen.

2.

Context en achtergronden

In het coalitieakkoord 2014-2018 zijn de volgende onderwerpen opgenomen voor de jaren 2014 tot en met 2018 die betrekking hebben op onze kapitaalgoederen (onderdeel infrastructuur en bereikbaarheid):  Aanleg ontbrekende schakel N316 bij Azewijn (onherroepelijk bestemmingsplan)  Afronden ongelijkvloerse spoorkruising Didam  Aanleg/afronding zuidelijke randweg Didam  Samen met de provincie zorgdragen voor stil asfalt N813  Realisatie dubbel spoor  Veilige schoolroutes

3.          

4.

Kaderstellende beleidsnota’s Het coalitieakkoord 2014-2018 Nota reserves en voorzieningen 2010 Budgetkader College 2014 Wegenbeheersplan 2014-2018 Beleidsplan civiele kunstwerken 2015-2018 Beleidsplan openbare verlichting 2014-2018 Groenstructuurplan 2011 Nota kunstgrasvelden Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 Integraal Verkeer en Vervoersplan (i-VVP)

Ontwikkelingen

Onderstaand een korte toelichting per onderdeel.

Openbare ruimte In november 2014 is het integraal beheersplan openbare ruimte (IBOR) gepresenteerd. In dit plan is het kwaliteitsniveau van onderhoud in de openbare ruimte beschreven en is een financiële vertaalslag gegeven tussen de kwaliteit van de buitenruimte en het onderhoudsniveau.

Wegenbeheersplan Het wegenbeheersplan is begin 2015 geactualiseerd. In 2014 is een bedrag van € 842.476 toegevoegd aan de voorziening. De werkelijke uitgaven bedroegen € 1.177.000. Een bedrag van ruim € 500.000 wordt doorgeschoven omdat deze werkzaamheden worden gecombineerd met o.a. IVVP werkzaamheden en rioleringswerkzaamheden. Het betreft met name werkzaamheden aan de Zeddamseweg, Langestraat, Wehlseweg, St. Jansgildestraat en Plantsoensingel Noord. Er is momenteel geen sprake van achterstallig onderhoud.

68


Openbare verlichting Het beleidsplan Openbare Verlichting is in 2014 geactualiseerd. Een bedrag van € 117.000 is in 2014, conform raming, toegevoegd aan de voorziening vervanging lichtmasten. In 2014 bedroegen de werkelijke uitgaven € 36.000 (raming € 64.000). Het verschil betreft de vervanging van lichtmasten Komhorst en Ganzepeppel in ’s-Heerenberg die in 2015 is afgewikkeld.

Civiele Kunstwerken In 2015 is het beleidsplan civiele kunstwerken 2015-2018 vastgesteld. De financiële consequenties van dit beleidsplan voor de jaren 2015-2018 zijn nog niet financieel vertaald in de begroting 2015, maar wel meegenomen in de risico-inventarisatie. De financiële consequenties zullen in de volgende begroting worden verwerkt.

Verkeer- en vervoersplan In 2014 was een bedrag van € 136.000 beschikbaar voor IVVP werkzaamheden bij de projecten Zeddam-Braamt, Braamt en Kilder. Deze werkzaamheden zijn wel gestart in 2014, maar de werkelijke uitvoering vindt in 2015 plaats. Bij de resultaatbestemming wordt voorgesteld dit bedrag over te hevelen naar 2015.

Openbaar groen De visie voor de inrichting van het openbaar groen in de kernen van de gemeente Montferland wordt beschreven in het groenstructuurplan (gsp). Iedere kern heeft zijn eigen werkboek, waarin een werkkaart is opgenomen, Deze werkkaart geeft de uitgangspunten voor verbetering van de groenkwaliteit in de kern. Naast het visiedocument voor het openbaar groen zijn er een tweetal beleidsdocumenten vastgesteld: 1: het hondenbeleidsplan 2: het boombeheerplan In 2014 zijn de voorzieningen die in het hondenbeleidsplan zijn opgenomen geplaatst en in beheer genomen. Tevens is gestart met de uitvoer en realisatie van het hondenbeleidsplan. Het boombeheerplan is een uitvloeisel van de aanpassing van het boombeleid dat in de APV is opgenomen. Het boombeheerplan is een verantwoording van het gemeentelijk beleid met betrekking tot het beheer van haar eigen bomen. Dit plan geeft een praktische wending aan plannen als het GSP, het integraal verkeers- en vervoersplan en het Landschapsontwikkelingsplan. Naast bovengenoemde plannen is er ook een Dienstverleningsovereenkomst (DVO) gesloten met de Wedeo. In deze overeenkomst is opgenomen dat de medewerkers van de Wedeo die in Montferland werkzaam zijn, voor de komende vier jaar gedetacheerd worden bij de gemeente t.b.v. het openbaar groen. Basis voor deze uitvoer is het bestek (2013) dat in het verleden door de Wedeo werd uitgevoerd. In 2014 is verder gewerkt aan de herinrichting van het Lockhorstpark. Afronding vindt plaats in 2015. Daarnaast zijn het Albertuspark in Didam en het buitenterrein bij het dorpshuis in Didam heringericht.

Sportvelden In 2014 is een bedrag van € 618.000 verstrekt aan de voetbalverenigingen DVC’26 en S.V. Loil voor de aanleg van kunstgrasvelden. Dit bedrag is onttrokken aan de Algemene Reserve.

69

Rioleringen Bij de vaststelling van het verbreed GRP 2011 – 2015 zijn GRP rioolvoorzieningen gevormd voor groot onderhoud en voor vervangingsinvesteringen. Het is de bedoeling dat de voorziening voor vervangingsinvesteringen met ingang van 2017 jaarlijks wordt gevoed vanuit de exploitatie. Via deze voorziening wordt gespaard voor toekomstige vervangingsinvesteringen. In 2014 is een bedrag van € 19.000 ten laste van deze voorziening gebracht. Dit bedrag is ten gunste van de investering “Uitbreiding/vervanging besturing gemalen en drukriolering gebracht. In 2015 zal u een geactualiseerd GRP worden aangeboden.

Onderhoud gemeentelijke gebouwen In 2012 is de huidige meerjarenonderhoudsplanning voor de gemeentelijke gebouwen opgesteld. Deze zal in 2015 worden geactualiseerd. Ten opzichte van de raming groot onderhoud gemeentelijke accommodaties (€ 219.000) bedraagt het restant budget € 90.000. Diverse werkzaamheden zijn (nog) niet uitgevoerd in afwachting van de besluitvorming bij de Kerntakendiscussie. Dit betreft met name werkzaamheden bij de Meikever, ‘t Kelrehuus en het dorpshuis in Zeddam. Zoals uit de beleidsnota “Strategisch vastgoed” blijkt is ons doel is om niet strategisch vastgoed af te stoten of eventueel te slopen. De verkoop van het voormalige aanbiedstation in ’s-Heerenberg heeft in 2014 zijn beslag gekregen. De voormalige gemeentewerf wordt ingericht als aanbiedstation en in gebruik gegeven aan RDL. Voor de gebouwen Stadsplein 70 en het torentje van het voormalig gemeentehuis in ’s-Heerenberg is eind 2014 sprake van achterstallig onderhoud voor bedragen van respectievelijk € 30.000 en € 80.000. Het achterstallig onderhoud aan het gebouw Stadsplein 70 is inmiddels uitgevoerd (1 e kwartaal 2015). De werkzaamheden aan het torentje van het voormalig gemeentehuis zullen zo mogelijk ook nog in 2015 worden uitgevoerd. In 2014 waren de gemeenten nog verantwoordelijk voor het buitenonderhoud van de schoolgebouwen. Dit gaat met ingang van 1 januari 2015 veranderen. Per 1 januari 2015 krijgen de schoolbesturen de verantwoordelijkheid voor het totale onderhoud van hun schoolgebouwen.

70


C.

Financiering

Beleid Voor de uitvoering van de programma’s zijn financiële middelen nodig. Om tijdig en tegen gunstige condities gelden aan te trekken of uit te zetten is de uitvoering van de treasuryfunctie belangrijk. De treasuryfunctie omvat het sturen, beheersen en verantwoording afleggen over de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen en de daaraan verbonden risico’s. De uitvoering ervan vereist snelle beslissingen in een complexer geworden gelden kapitaalmarkt. Er zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie budgettaire gevolgen verbonden, onder meer afhankelijk van het risicoprofiel van de gemeente. Conform de door de Raad op 17 december 2009 vastgestelde financiële verordening 2010 heeft het College op 27 april 2010 het treasurystatuut voor de gemeente Montferland vastgesteld. In het treasurystatuut is de beleidsmatige infrastructuur van de treasuryfunctie vastgelegd in de vorm van uitgangspunten, doelstellingen, richtlijnen en limieten. Het statuut maakt een objectieve en transparante verantwoording vooraf en achteraf mogelijk. De belangrijkste punten van het treasurystatuut zijn:  Overtollige middelen worden uitsluitend aangehouden in rekening courant bij de schatkist of bij overige publiekrechtelijke lichamen, zoals gemeenten, waterschappen en provincies;  Het aantrekken van leningen geschiedt door een offerte aan te vragen bij ten minste twee financiële instellingen, waaronder de huisbankier;  Het college is bevoegd gelden aan te trekken en heeft deze bevoegdheid gemandateerd aan de portefeuillehouder Financiën en de administrateur;  Financieringen worden enkel aangetrokken voor de uitoefening van de publieke taak.

Kasgeldlimiet De Wet Financiering decentrale overheden (Fido) bevat instrumenten om de risico’s te beperken die gemeenten lopen bij het lenen en het uitzetten van financiële middelen. In deze wet zijn bepalingen opgenomen met betrekking tot de kasgeldlimiet en de rente risiconorm. Het gaat bij de kasgeldlimiet om het beperken van renterisico’s op de korte schuld. Korte schuld is bedoeld voor het financieren van de lopende uitgaven. Daarom is de kasgeldlimiet gekoppeld aan het begrotingstotaal, dat wil zeggen de totale lasten van de begroting inclusief de tegelijkertijd met de begroting vastgestelde begrotingswijzigingen. De kasgeldlimiet bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal en bedroeg in 2014 afgerond 6.6 mln. Bij overschrijding van de kasgeldlimiet gedurende drie aaneengesloten kwartalen moet de gemeente overgaan tot consolidatie (= omzetten van kort geld naar lang geld).

Renterisiconorm Openbare lichamen moeten rapporteren over het renterisico dat zij over de vaste schuld gaan lopen. Het renterisico op de vaste schuld is in de Wet financiering decentrale overheden (Fido) beschreven als: “de mate waarin het saldo van de rentelast en de rentebaten van een openbaar lichaam verandert door wijzigingen in het rentepercentage op leningen en uitzettingen met een oorspronkelijke rentetypische looptijd van één jaar of langer. De rente risiconorm houdt in, dat de leningen waarvoor in dat jaar het rentepercentage wordt herzien niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Berekening renterisico (Bedragen x € 1.000) Begrotingstotaal incl. Grondexploitatie Het bij ministeriele regeling vastgestelde percentage Rente risiconorm in bedrag

2014 76.112 20 15.224

Algemene ontwikkelingen Belangrijke ontwikkelingen die invloed hebben op de treasuryfunctie zijn de uit te voeren investeringen, de grondexploitatie, de bedrijfsvoering en de ontwikkelingen op de gelden kapitaalmarkt. Volgens plan staan nog een aantal grote investeringen op de rol, waarvan het tijdstip en de bedragen niet in alle gevallen exact bekend zijn. Voorbeelden zijn de herinrichting van Nekkum in ‘s-Heerenberg, de GRP projecten en het masterplan te ’s-Heerenberg. De kwaliteit van het treasurymanagement is dus afhankelijk van deze informatie, wat moet uitmonden in een adequate liquiditeitsbegroting.

71

Beleid bij nieuwe leningen Bij het aantrekken van langlopende geldleningen wordt de looptijd van een lening afgestemd op de looptijd van de bijbehorende investering. Investeringen voor de grondexploitatie worden gefinancierd met leningen met een kortere looptijd dan voor investeringen in gebouwen of wegen.

Relatiebeheer Voor de uitoefening van de normale bedrijfsvoering is met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG-Bank) een overeenkomst financiële dienstverlening gesloten met een kredietlimiet van € 15 miljoen. Over krediet in rekening-courant c.q. tegoeden wordt rente berekend die gebaseerd is op de basisrente van de 1-maands Euribor. Ingaande 1 januari tot en met 31 december 2015 wordt voor krediet in rekening-courant een opslag van 0,40 procentpunt (+ 40 basispunten) en over tegoeden wordt - 0,25 procentpunt (- 25 basispunten) in rekening gebracht. Bij de Rabobank loopt een bankrekening uitsluitend voor het afstorten van liquide middelen van de afdeling Publiekszaken.

Financieringsbehoefte De financieringsbehoefte is het verschil tussen de boekwaarde van de investeringen en de vaste financieringsmiddelen. Onder vaste financieringsmiddelen verstaan wij de reserves en voorzieningen plus de opgenomen vaste geldleningen. Rekening houdende met diverse investeringen waartoe is besloten, maar die nog niet (geheel) zijn afgerond c.q. in uitvoering zijn genomen en de reguliere aflossingen op bestaande geldleningen zal de financieringsbehoefte toenemen. Op basis van de begroting 2014 werd de financieringsbehoefte voor 2014 geraamd op 25 mln. Dit financieringstekort werd opgevangen door het opnemen van kasgeld (tot de kasgeldlimiet) en door het aantrekken van een vaste lening van 20 mln. met een looptijd van 20 jaar tegen 2.275%.

Leningenportefeuille Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen leningen. De (verwachte) mutaties als gevolg van nieuwe leningen, (vervroegde) aflossingen, renteconversies e.d. en bijzondere transacties worden toegelicht. Bedragen x € 1.000

Totaal langlopende geldleningen Totaal woningbouwleningen

Balans 1-1-2014

78.052 5.642

Opname 2014

20.000

Aflossing 2014

Balans 31-12-2014

7.752 1.337

90.299 4.305

Rente 2014

2.543 237

Gem. perc.

3.02 4.77

In 2014 werd door de gemeente 1 lening opgenomen en werden 5 doorgeleende leningen aan de Woningstichting Bergh afgelost. Op de balansdatum heeft de gemeente 15 langlopende leningen, waarvan er nu nog 5 leningen zijn doorgeleend aan de Woningstichting Bergh. De intentie van de Gemeente en de Woningstichting is om bij herfinanciering in 2015 hiervan 3 leningen af te lossen.

Schuldpositie Goede kengetallen voor het beoordelen van de hoogte van de schuld zijn de debt-ratio en de (netto)schuld als aandeel van de exploitatie. De debt-ratio zegt welk aandeel van de bezittingen, aan de linkerzijde van de balans, is belast met schulden. Voor Montferland gelden in 2014 (t.o.v. 2013) de volgende cijfers en verhoudingsgetallen: Bedragen x € 1.000

Onderdeel Bruto schuld Netto schuld Balanstotaal Debt ratio (= bruto schuld/balanstotaal) Totale uitgaven Netto schuld t.o.v. totaal uitgaven

2013 € € €

114.523 102.625 155.839 73% € 88.118 116%

2014 € € €

121.943 108.177 157.192 78% € 82.547 131%

Eind 2014 is de debt-ratio in Montferland 78%. De hierbij behorende toelichting staat vermeld in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.

72


D. 1.

Bedrijfsvoering Missie

De missie van Montferland sluit af met de zin: “Het dynamische en ondernemende karakter van het gebied komt tot uitdrukking in een bedrijfsmatige organisatie die de burger centraal stelt”. In de organisatie wordt dit vertaald naar een bedrijfsvoering die staat voor betrouwbare en efficiënte werkprocessen die op de wensen van de burger en op elkaar zijn afgestemd.

2.


Bedrijfsvoering is de sturing en beheersing van alle primaire en ondersteunende processen in de organisatie om de in de programma’s gestelde beleidsdoelstellingen te realiseren. Deze doelen zijn ontleend aan zowel de aan de gemeente opgedragen (wettelijke) taken als het door de gemeenteraad vastgesteld beleid. De kosten van de bedrijfsvoering (de apparaatskosten) worden toegerekend aan de programma’s en zijn daardoor niet zichtbaar. In verband hiermee wordt in deze paragraaf inzicht gegeven over het totaal van deze kosten en de ontwikkelingen daarin. Aanvullend gaan we in op een aantal ondersteunende processen namelijk: personeelsbeleid en organisatie, informatisering en automatisering, financiën en controlling en huisvesting. Het aspect integriteit komt tot slot aan bod.

Apparaatskosten In de onderstaande tabel staan de apparaatskosten: Apparaatskosten (bedragen x € 1.000)      

Jaarrekening 2013

Directe personeelskosten Huisvestingkosten Facilitaire kosten Informatisering- en automatiseringskosten Overige personeelskosten Kosten tractie en materieel Totaal

15.139 1.144 437 1.376 606 435 19.137

Begroting 2014 (na wijziging) 16.921 1.299 517 1.364 454 455 21.010

Jaarrekening 2014 16.499 1.133 378 1.789 281 445 20.525

In 2014 zijn de directe en overige personeelskosten inclusief inhuur derden per saldo hoger door tijdelijk extra personeel voor de invoering van de drie transities in het sociaal domein, het gestegen aantal mensen met een sociale uitkering en het inhalen van achterstanden in verband met het hogere aantal uitkeringen. Het verschil t.o.v. de raming wordt veroorzaakt door vacatures. De kosten voor informatisering en automatisering zijn gestegen door structurele en incidentele oorzaken. Voor de verhuizing naar en inrichting van de meer complexe systemen in de nieuw in gebruik genomen panden en vanwege ziekte is extra ondersteuning noodzakelijk geweest. Daarnaast worden we geconfronteerd met hogere licentiekosten.

Personeel Het personeel is het belangrijkste onderdeel binnen de bedrijfsvoering. De medewerkers van de gemeente Montferland geven uiteindelijk in belangrijke mate invulling aan de bestuurlijke doelstelling en de wensen van de klanten. In de jaarrekening vormt dit dan ook een belangrijke uitgavenpost. De omvang van het salarisbudget en de formatie van de ambtelijke organisatie is:

73

Formatie en budget ambtelijke organisatie Salarisbudget (x € 1.000) Kosten inhuur tijdelijk/extern personeel (x € 1.000) Formatie (in fulltime eenheden)  vast  boventallig

Jaarrekening 2013

Jaarrekening 2014

14.833 1.297

Begroting 2014 (na wijz.) 15.555 1.570

226,7 1,0

224,0 2,0

224,0 2,0

15.192 1.568

Het jaar 2014 heeft vooral in het teken gestaan van de kerntakendiscussie en de bezuinigingstaakstelling op de ambtelijke organisatie van € 0,8 miljoen. Hoewel deze taakstelling pas in november definitief is bepaald en ingaande 2018 volledig gerealiseerd moet zijn, is door het management al vanaf begin 2014 gezocht naar mogelijkheden ter realisering van de taakstelling. Er is een integraal afgewogen pakket bij ons college neergelegd waar wij inmiddels ons akkoord op hebben gegeven. Om belendende maatwerkoplossingen mogelijk te maken, worden “overschotten” op de personeelsbegroting in de reserve kwaliteitsimpuls gemeentelijke organisatie gestort; voor 2014 is dat € 90.000. In dit kader is ook van de invoering van de werkkostenregeling (WKR) per 1 januari 2015 als kans gebruik gemaakt. Door het invoeren van deze fiscale regeling kunnen wij als organisatie de vergoedingen en verstrekkingen aan medewerkers zo veel mogelijk onbelast (en dus fiscaal gunstig voor de werkgever) verstrekken. Door middel van een WKR-scan zijn de vergoedingen en verstrekkingen gestructureerd in beeld zijn gebracht. Naar aanleiding hiervan hebben wij keuzes over de vergoedingen en verstrekkingen gemaakt met aanpassing van de cafetariaregeling. Een besparing op deze kosten van circa € 90.000 is daardoor mogelijk als onderdeel van de taakstelling.

Totaal 257

Organisatie De bezuinigingstaakstelling periode 2010-2014 op de personeelskosten van structureel € 1,7 miljoen is gerealiseerd. Door strategische personeelsplanning waarin verdwijnende formatie zo veel mogelijk in verband is gebracht met afvloeiend personeel uitgevoerd is dit grotendeels gerealiseerd. Slechts voor een klein deel door het reduceren van taken. Dit betekent dat op diverse afdelingen binnen de organisatie bezuinigd is op personele kosten door de bedrijfsvoering op een efficiëntere manier in te richten.

74

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Hierbij hebben we ook gebruik gemaakt van de kansen die ontstonden in verband met medewerkers (pensioengerechtigd) die afscheid namen. In het raadsprogramma 2014-2018 en de kerntakendiscussie 2014 is een bezuiniging van 5% op de ambtelijke organisatie vastgesteld, hetgeen neerkomt op € 0,8 miljoen. Deze reductie moet wederom gerealiseerd worden door het beperken van kosten, het niet meer uitvoeren van interne taken en een verminderde dienstverlening of lagere kwaliteit daarvan. Ingaande 2014 is gestart met individuele werkplannen. Hierin leggen de medewerker en leidinggevende vast welke resultaten/prestaties geleverd moeten worden.

Informatisering, automatisering en digitalisering In de periode voor de verhuizing naar het kantoorpand aan de Bergvredestraat, is een groot deel van ons archief gedigitaliseerd. Een belangrijk gegeven want hiermee is een grote stap gezet in het digitaal en zaakgericht werken. In 2014 zijn er 14 digitale formulieren bijgekomen, waarmee burgers direct online zaken kunnen doen met onze gemeente. Daarmee komt het totaal aantal uit op 79 digitale formulieren. De combinatie van o.a. kanaalsturing, een nieuwe website en meer digitale producten heeft geresulteerd in het feit dat we ruim 2.000 digitale aanvragen hebben ontvangen, daar waar we er in 2013 ruim 600 ontvingen. Inmiddels is er een pilot gestart waarbij beschikkingen digitaal aan de klant worden verzonden. In het kantoorpand aan de Bergvredestraat te Didam is in de publiekshal een klant-contact-centrum (KCC) ontwikkeld en ingericht. Daarnaast is er ook in Gouden Handen te 's-Heerenberg een frontoffice ingericht. Aan de hand van het in december opgeleverde rapport van het klanttevredenheidsonderzoek, zal onderzocht worden of de medewerkers van het KCC voldoen aan de gewenste (dienstverlenings) competenties. Mocht er een scholingsbehoefte zijn, dan wordt dit in 2015 opgepakt. De gemeenten gebruiken veel gegevens om producten en diensten aan hun burgers en bedrijven/instellingen te leveren. Veel van deze gegevens zijn vastgelegd in het stelsel van basisregistraties. De gemeenten zijn verplicht gebruik te maken van het stelsel van basisregistraties voor hun processen. Om het gebruik van basisregistraties te meten en om de kwaliteit van de basisregistraties te vergroten maakt de gemeente gebruik van I-spiegel software. Door het meten per kwartaal worden de gegevensbestanden onderling op juist gebruik van basisregistraties vergeleken. Eind 2014 is gemeten dat 98% van de bestanden gebruik maakt van de juiste basisgegevens. In de gemeentelijke ranglijst I-spiegel behoren we hiermee bij de top 5!

Financiën en controlling Doel van de Planning & Control functie is versterking van de bedrijfseconomische functie van de gemeente voor: • de beheersing van de gemeentelijke activiteiten • de bevordering van (financiële) rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid. De uitgangspunten van het financieel beleid en beheer zijn vastgelegd in diverse verordeningen en regelingen. In 2014 zijn de Financiële verordening inclusief het Budgetkader College en de Controleverordening geactualiseerd en vastgesteld. De financiële positie van de gemeente staat onder druk. Het jaar 2014 heeft daarom in het teken gestaan van het sluitend maken van de begroting en meerjarenbegroting. Financiële maatregelen zijn getroffen om de begroting 2015 materieel sluitend te krijgen. De “Kerntakendiscussie 2014” heeft geleid tot een omvangrijke bezuinigingsmaatregelen van € 2,7 miljoen. Hiermee is een structureel en reëel sluitende meerjarenbegroting 2015-2018 gerealiseerd. De aanbesteding van de accountantscontrole over de verslagjaren 2014 tot en met 2017 is in verband met capaciteitsvraag voor de kerntakendiscussie met een jaar uitgesteld. Uw raad heeft besloten het contract met de huisaccountant met een jaar te verlengen. De aanbesteding voor de jaren 2015 tot en met 2017 is inmiddels gestart. In 2014 is een programmamanager resultaatsturing aangesteld. Onder zijn leiding heeft het proces vandoor ontwikkelen van de programmabegroting tot sturingsinstrument met concrete doelen en activiteiten en SMART geformuleerd in inclusief goede indicatoren een extra impuls gekregen.

75

Huisvesting Vanaf 1 april is het nieuwe gemeentehuis aan de Bergvredestraat 10 in gebruik genomen. Op vrijdag 13 juni is de officiële openingshandeling verricht door de commissaris van de koning en de burgemeester.

Gebleken is dat de nieuwe huisvesting een schot in de roos is. Alle medewerkers en bestuurders kunnen optimaal functioneren ondanks het feit dat er niet voor elke medewerker een reguliere werkplek is. Bij de inrichting is uitgegaan van een “flexconcept” van 70%. Met andere woorden, per 10 medewerkers zijn er 7 werkplekken beschikbaar. Op een aantal “topdagen” in de week zijn alle werkplekken bezet en wordt er volop gebruik gemaakt van de tijdelijke werkplekken elders in het gebouw, zoals: de aanlandplekken, het middenterrein en het werkcafé.

Vanwege de transities in het sociaal domein is de vaste formatie per 1 januari 2015 uitgebreid om de nieuwe taken adequaat uit te kunnen voeren. Het Sociaal Team dat belast is met de uitvoering van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning is verdeeld in twee gebiedsteam die opereren vanuit het Albertusgebouw te Didam en Gouden Handen te ’s-Heerenberg. De verkoop van de leeg gekomen oude gemeentehuizen is in een ver gevorderd stadium.

76


Integriteit Per 1 januari 2014 is de integriteitsfunctionaris benoemd. Deze heeft zich bezig gehouden met het, op pragmatische wijze, vormgeven, adviseren, ondersteunen en implementeren van integriteitsbeleid. In dat kader is begonnen met het actualiseren/moderniseren van de integriteitsregelingen. Eén en ander moet, op termijn (medio 2015) leiden tot nieuw Integriteitsbeleid. In 2014 heeft de integriteitsfunctionaris in samenwerking met de griffier een themabijeenkomst voor de (nieuwe) gemeenteraad georganiseerd over het onderwerp Integriteit. Tijdens deze bijeenkomst hebben de deelnemers, mede aan de hand van een zogenaamde dilemmatraining, gewerkt aan het bespreekbaar maken en de bewustwording van het begrip integriteit.

3.       

Kaderstellende (beleids)nota’s

Het coalitieakkoord 2010-2014 Besluiten kerntakendiscussie 2010 Het raadsprogramma 2014-2018 Het informatiebeleidsplan (in bewerking) Kadernota begroting 2014 Kwaliteitshandvest “Dienst verlenen doen we zo” Nota integriteit (2007)

4.

Doelstellingen

Wat hebben we bereikt?      

Een structureel en reëel sluitende (meerjaren)begroting. Een goedkeurende controleverklaring van de accountant bij de jaarrekening voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid. Doelmatige, rechtmatige, betrouwbare en integere uitvoering van de programmabegroting. Fase 3 van Antwoord® – Frontoffice heeft antwoord. Betrouwbare en actuele basisregistraties (personen, adressen, gebouwen, WOZ). Een goedkeurende verklaring van Logius bij de Digid ICT beveiligingsassessment.

Indicatoren

Financieel toezicht begroting van de provincie Controleverklaring accountant i-spiegel1) , minimale score op alle onderdelen

Streefwaarde

Laatste meting

Voorlaatste Meting

Repressief

Repressie (2015)

Repressief (2014)

Goedkeurend

Goedkeurend (2013)

Goedkeurend (2012)

95%

98% (2014)

95% (2013)


In 2014 is de kerntakendiscussie voorbereid en uitgevoerd met als resultaat een raadsbreed genomen KTD-besluit met bezuinigingsmaatregelen oplopend tot € 2,7 miljoen structureel. De noodzakelijke verbijzonderde interne controles zijn uitgevoerd. Het archief in overeenstemming met de geplande fases (tot en met 2016) digitaliseren De doelstellingen en activiteiten in de programmabegroting 2015 zijn concreet geformuleerd conform het SMART-concept. De beoogde resultaten en prestaties van de doelstellingen en activiteiten zijn meetbaar gemaakt d.m.v. indicatoren en/of prestatiegegevens. Deelname aan de i-spiegel van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) ter monitoring van de volledigheid, kwaliteit en gebruik van basisgegevens in de organisatie.

77

5.

Financiën

Lasten Baten

Rekening

Begroting

2013

2014

32.343 32.343

33.676 33.676

34.376 34.376

35.611 35.611

0

0

0

0

0 0

0 0

0 0

0 0

0

0

0

0


6.


Prestatiegegevens bedrijfsvoering

Omschrijving prestatiegegeven

Werkelijk 2013 6,5

Raming 2014 6,6

Werkelijk 2014 6,4



Bruto formatie ambtelijk apparaat (per 1.000 inwoners) 2)



Ziekteverzuim

4,1 %

<4%

4,3%



Factuurbetaling binnen 2 weken

75 %

75 %

74%

Toelichting bij de kengetallen/indicatoren 1) In de i-spiegel wordt de datakwaliteit van de diverse basisregistraties gemeten en in een aantal gevallen ook het binnengemeentelijk gebruik van die gegevens. 2) Bruto formatie ambtelijk apparaat (per 1.000 inwoners) kan worden vergeleken met de Benchmark Berenschot. Deze benchmark voeren we eens per drie jaren uit. De landelijke gegevens over 2013 zijn:  Montferland 6,5 fte  Inwonersklasse 30.000-50.0003 7,0 fte  Alle gemeenten3 7,4 fte 3) Het gemiddelde van de aan de benchmark deelgenomen gemeenten van respectievelijk 31 en 99

78


E.

Verbonden partijen

Bij alle gemeenschappelijke regelingen stelt het algemeen bestuur de begroting vast. College en gemeenteraad hebben vooraf de mogelijkheid een zienswijze op de begroting te geven. Vanaf het begrotingsjaar 2014 is met de gemeenteraad een procedure voor de behandeling van de jaarstukken van de gemeenschappelijke regelingen afgesproken namelijk:  Het college stelt een raadsnotitie met beleidsmatige en financiële informatie en voornemens van alle regelingen inclusief een advies;  De Auditcommissie beoordeelt namens de gemeenteraad de begroting en jaarstukken van de gemeenschappelijke regelingen op basis van de raadsnotitie en bepaalt of een zienswijze van de gemeenteraad noodzakelijk is.  In het vergaderschema van de gemeenteraad wordt hiervoor een extra raadsvergadering ingepland. Voor het begrotingsjaar 2014 zijn door de gemeenteraad twee zienswijzen ingediend. In onderstaande overzichten staan de partijen waarmee de gemeente samenwerkt en wat hun kernactiviteiten zijn. In de bijlage “Samenwerkingsverbanden / verbonden partijen” die als apart onderdeel bij deze jaarstukken is gevoegd staat voor iedere partij een overzicht met informatie over de doelstelling annex het openbaar belang, het bestuurlijk en financieel belang en de risico’s weergegeven.

Gemeenschappelijke regelingen 1.

2.

3.

4. 5.

6.

7.

Kernactiviteiten van de organisatie  Belangen van de, twintig, gemeenten, kennisinstellingen en bedrijven in Europa behartigen binnen de stadsregio;  Verbeteren van de interne en externe bereikbaarheid;  Versterken van het economisch vestigingsklimaat in (inter)nationaal perspectief;  Werken aan een aantrekkelijke vestigingsklimaat voor de inwoners, ondernemers en bezoekers;  Het realiseren van het tijdig beschikbaar hebben van een juiste woning voor iedere (toekomstige) bewoner. Regio Achterhoek  Het behartigen van de regionale belangen van de acht Achterhoekse gemeenten;  De bovenlokale vraagstukken in de Achterhoek effectief en efficiënt regisseren;  Coördinatie van de strategische agenda voor de uitvoering van de Achterhoek 2020 met de door de gemeenten bepaalde speerpunten;  Uitvoeren van de beheersmatige en termijn gebonden taken nazorg stortplaatsen respectievelijk subsidie Besluit Woninggebonden Subsidie. Euregio Rijn-Waal  Verbeteren en intensiveren van de grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van economie en maatschappij voor: 31 Nederlandse en 20 Duitse gemeenten, regionale bestuursorganisatie en kamers van koophandel in de grensregio;  Partners bij elkaar brengen om gezamenlijke initiatieven te starten en zo gebruik te maken van synergie-effecten;  Ondersteunen, adviseren, en begeleiden bij het ontwikkelen en uitvoeren van projecten in het kader van INTERREG (Subsidieprogramma Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling – EFRO). Recreatieschap Achterhoek  Het RAL is per 1 januari 2014 ontmanteld maar is nog niet opLiemers (RAL) geheven. Omgevingsdienst Achterhoek  Het uitvoeren van de vergunningverlening, toezichthouden en (ODA) handhaving van de milieuwetgeving en specialismen uit de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht voor de acht Achterhoekse gemeenten, de gemeenten Zutphen en Lochem en de provincie. Reinigingsdienst de Liemers  Het inzamelen van afvalstoffen, als bedoeld in de Wet milieu(RDL) beheer en de daaruit voortvloeiende verordeningen van de gemeenten Zevenaar en Montferland;  Het exploiteren van een aanbiedstation voor afvalstoffen. Veiligheidsregio Noord en  Het dienen van de veiligheid in de regio op de terreinen van de Stadsregio Arnhem Nijmegen

Oost Gelderland (VNOG)

79

Kernactiviteiten van de organisatie brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing en geneeskundig hulpverlening met behoud;  Via de cluster Brandweer Achterhoek West operationele brandweerzorg en preventie leveren in de gemeenten Doetinchem, Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Montferland. 8. Erfgoedcentrum Achterhoek  het toegankelijk maken en beschikbaar stellen van archiefbeen Liemers (ECAL) waarplaatsen van de deelnemende en andere overheidslichamen;  uitvoeren toezicht op het beheer van de niet naar de centrale archiefbewaarplaats overgebrachte archiefbescheiden;  het in stand houden en bevorderen van het cultureel erfgoed in het gebied van de Achterhoek en de Liemers in de ruimste zin van het woord. 9. Huisvesting Voortgezet On Het uitvoeren, financieren en bekostigen van de huisvesting derwijs in de Liemers van het voortgezet onderwijs in de gemeenten Duiven, Montferland en Zevenaar. 10. GGD Gelre IJssel  Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen en het uitvoeren van taken op het terrein van de openbare gezondheidszorg voor 22 gemeenten in Noord en Oost Gelderland. 11. Werkvoorzieningsschap We Voert voor de gemeenten Doetinchem, Montferland en Oude deo IJsselstreek de Wet Sociale Werkvoorziening uit;  Voert voor de gemeenten activiteiten van gesubsidieerde arbeid uit;  Helpt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij hun ontwikkeling met als doel een zo regulier mogelijke, betaalde arbeidsplaats. 12. Stadsbank Oost Nederland  Levert bijzonder financiële dienstverlening aan consumenten;  Ondersteunt de aangesloten gemeenten in hun sociale beleid, zonder winstoogmerk;  Werkt voor 22 gemeenten uit de Achterhoek en Twente.

Deelnemingen Kernactiviteiten van de organisatie  Activiteiten in het kader van het wettelijke netbeheer zoals aanleg en onderhoud van elektriciteits- en gasnetwerken;  Activiteiten die voor de klant logischerwijs bij regulier netbeheer behoren, zoals levering, installatie en beheer van trafo’s en meters. NV Nuon Energy  Produceert en levert gas, elektriciteit, warmte en koude in Nederland en België aan consumenten, bedrijven en organisaties en biedt haar klanten energiebesparende producten en diensten aan;  Streeft naar een betrouwbare, duurzame en betaalbare energievoorziening en bouwt aan een toonaangevende positie op het gebied van duurzaam ondernemen. Een belangrijk uitgangspunt vormt het realiseren van evenwichtige groei voor alle belanghebbenden: klanten, medewerkers, aandeelhouders, milieu en maatschappij. Vitens  Het leveren van drinkwater tegen lage operationele kosten;  Internationaal betrokken bij de drinkwatervoorziening van nog eens ruim 20 miljoen mensen, overal ter wereld. Bank Nederlandse Gemeen Is de bank van en voor overheden en instellingen voor het ten maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt BNG bij aan het zo laag mogelijk houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burgers;  Verleent financiële diensten op maat voor gemeenten, gemeenschappelijke regelingen, waterschappen, provincies en andere decentrale overheidsinstellingen. CV AGEM  Adviseren en kennis bundelen voor de opwekking, besparing en energielevering in de Achterhoek. NV Cultuur Centrum Am Het in stand houden en exploiteren van theater Amphion te phion Doetinchem.

13. Alliander

14.

15.

16.

17. 18.

80


Overige 19. Rekenkamercommissie BBLM 20. Samenwerkingsovereenkomst West Achterhoek

Kernactiviteiten van de organisatie  Het (laten) uitvoeren van onderzoeken naar de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van gemeentelijk beleid.  Het ontwikkelen van het Regionaal Bedrijventerrein Achterhoek (RBT) te Doetinchem.  Het uitbreiden van het Euregionaal Bedrijventerrein Montferland (EBT) te ’s-Heerenberg.  Het beheren van het fonds voor de herstructurering-, revitaliserings- en transformatieopgaven (HRT-fonds) van de deelnemende gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek.

81

F. 1.

Grondbeleid Missie

We willen een efficiënt en rechtvaardig verloop van activiteiten op de grondmarkt bereiken, met het oog op het realiseren van publieke doelstellingen als bevordering van het maatschappelijk gewenst ruimtegebruik, het bevorderen van een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten bij gebiedsontwikkeling en het verhogen van de kwaliteit van het ruimtegebruik, de zeggenschap voor de burger en de marktwerking op de grondmarkt.

2.


Gemeentelijk grondbeleid De hoofdlijnen van het grondbeleid zijn vastgesteld in de Nota Grondbeleid 2011 (raad 23-12-2010). In deze nota wordt nader ingegaan op: a. een visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting; b. een aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert; c. een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie; d. een onderbouwing van de winstneming; e. de beleidsuitgangspunten betreffende de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s voor de grondzaken. Het grondbeleid heeft een grote invloed op en een samenhang met de realisatie van de programma’s (2) Wonen, (3) Beheer leefomgeving, (4) Economie en toerisme, (5) Leefbaarheid, veiligheid en cultuur en (7) Jeugd en onderwijs. De geformuleerde ambities vertalen zich vaak in een vraag naar ruimte en daarmee dus ook naar een vraag over de verdeling van gronden. Daarnaast heeft het grondbeleid een grote financiële impact. Het gaat in het grondbeleid om grote belangen en grote hoeveelheden geld. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. Een belangrijk uitgangspunt is dat de gemeente afhankelijk van de financiële risico’s en eigendomsverhoudingen voor een actief of een faciliterend grondinstrument kiest. Zo zal op uitbreidingslocaties bij voorkeur een actief beleid worden gevoerd. Voor herstructurerings- en inbreidingslocaties zal meer gebruik worden gemaakt van de mogelijkheden, die de nieuwe Wet ruimtelijke ordening en de daarop gebaseerde Grondexploitatiewet te bieden heeft. De gemeente zal in die gevallen over het algemeen een (actieve) faciliterende insteek kiezen en de kaders stellen. Uitgangspunt is dat de kosten moeten kunnen worden verhaald. Waar noodzakelijk kan de gemeente binnen de beschikbare financiële bandbreedte een bijdrage leveren. De • • • • •

besluitvorming over ontwikkelingslocaties vindt daarom plaats op basis van de overwegingen: wat wil de gemeente bereiken? kunnen de beoogde doelen gehaald worden? wat kan de gemeente financieel en organisatorisch aan? hoeveel risico kan en mag de gemeente lopen in relatie tot het weerstandsvermogen? over welke grondposities beschikt de gemeente en over welke posities kan de gemeente beschikken?

Planning & control grondexploitatie Gebiedsontwikkeling en het voeren van een grondexploitatie gaat in fasen en heeft een (door)looptijd van meerdere jaren. Het past daardoor niet goed in de jaarlijkse budgetcyclus. Gelet op de grote financiële impact is planning & control binnen de grondexploitatie essentieel. In verband hiermee zijn in zowel de nota Grondbeleid 2011 als het Budgetkader College de volgende afspraken gemaakt: a. De gemeenteraad stelt voor aanvang van de realisatiefase van een plan de opzet van de grondexploitatie vast en stelt dan tevens de benodigde kredieten / budgetten voor de uitvoering van het plan beschikbaar. b. De vastgestelde grondexploitaties worden jaarlijks geactualiseerd en verwerkt in de jaarrekening. Door het vaststellen van de jaarrekening, stelt de raad ook de (herziene) exploitatieopzetten vast evenals de eventuele bijstelling van de kredieten / budgetten grondexploitatie. c. Voor het in ontwikkeling nemen van gronden is in de jaarbegroting een budget voor voorbereidingskosten opgenomen. d. Het college kan strategische grondaankopen doen. Hiertoe is een jaarbudget van € 500.000 opgenomen in de begroting. 82

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland e.

Met in achtneming van de budgethoudersregeling wijst het college op basis van de (herziene) grondexploitaties de jaarbudgetten toe aan de budgethouders binnen de door de raad gestelde budgettaire kaders. Binnen de grondexploitatie wordt actief risicomanagement gevoerd door: • de uitgangspunten van de planexploitatie continu te monitoren en zo nodig voorstellen tot bijstelling te doen; • risicobeheersing standaard onderwerp van gesprek te maken bij projectgroepoverleg; • de onderdelen van de planontwikkeling realistisch in te schatten; • activiteiten in het planontwikkelingsproces te toetsen aan vastgestelde financiële kaders en het planresultaat te toetsen aan de mogelijkheden en onmogelijkheden met betrekking tot het weerstandsvermogen van de gemeente.

f.

Grondprijsbeleid De gemeente Montferland past marktconforme uitgifteprijzen toe. In de programmabegroting wordt jaarlijks een voorstel gedaan de uitgifteprijzen aan te passen en vast te stellen voor de lopende exploitaties. De vergelijkingsmethode (vaste prijs per m2) geldt in principe voor grondgebonden woningen en bedrijventerreinen. Voor woningbouw wordt onderscheid gemaakt in sociale / betaalbare woningbouw en overige woningen. Bij stapelbouw (woningbouw en commerciële ruimten) wordt de grondprijs situationeel bepaald met gebruikmaking van de residuele methode c.q. grondquote . Bij nieuwe exploitaties worden eventuele afwijkende uitgifteprijzen ter vaststelling aan u voorgelegd. Hierbij kunnen de prijsmethodieken en prijsdifferentiaties aan de orde komen (te denken valt aan ligging, oppervlaktes, bestemming en andere waardebepalende factoren). De afgelopen jaren is bij twee in exploitatie genomen complexen, Loilseveld en Kerkwijk, deze afwijkende methodiek toegepast. De uitgifteprijzen per m2 met prijspeil 2015 en exclusief belastingen zijn:     

woningbouw vast (sociaal) woningbouw vast (overig) woningbouw gedifferentieerd (Kerkwijk) bedrijventerrein (EBT/Matjeskolk) bedrijventerrein (Uitbreiding EBT)

€ € € € €

175,00 231,00 251,50 129,00 125,00

(was (was (was (was (was

€ € € € €

175,00) 231,00) 251,50) 129,00) 125,00)

Winst- en verliesneming Bij de jaarrekening wordt de grondexploitatie per complex geactualiseerd en - indien van toepassing – worden de ramingen van de nog te verwachten lasten en baten evenals de geprognosticeerde winsten of verliezen bijgesteld. Verliezen worden verantwoord op het moment dat deze voorzienbaar en onafwendbaar zijn. Er wordt dan per balansdatum een voorziening ‘verlies’ gevormd. Winsten worden eerst genomen en verantwoord als ze zijn gerealiseerd. Tussentijdse winstneming is alleen aan de orde indien voldaan wordt aan de volgende drie randvoorwaarden, namelijk:  er is een betrouwbare en actuele kostprijscalculatie voorhanden;  de opbrengsten zijn voldoende zeker (er vinden geen belangrijke verkopen meer plaats);  de nog te maken kosten en risico’s zijn goed in te schatten. In de rekening 2014 heeft dit geleid tot de volgende mutaties t.g.v. / t.l.v. diverse reserves, te weten: I.

Afsluiting van in exploitatie genomen complexen

Complex

Naam complex

Uiteindelijk resultaat

Mutatie reserves

P.380

Didam-Loilseveld

€ 342.317

€ 342.317,22

P.502/ P.503

’s-Heerenberg-Klinkerstraat, deelgebied 4, locaties 4a+4b

€ 1.409.899

P.600

’s-Heerenberg-SCM (Sportcomplex Montferland)

€ 3.537

P.950

Nieuw Dijk-Uitbreiding

€ 145.768 €

Totaal resultaat / mutaties reserves 1.309.813

83

-

1)

€

-2.103,47

€ 3.536,70 -

€ 145.768,48 € 197.981,97

2)

3)

-

4)

II.

Al afgesloten complexen

Complex

Naam complex

Uiteindelijk resultaat

P.410

Kilder-Nijman / Wijdeveld

€ 15.293

Totaal resultaat / toevoeging reserve 15.293

III.

€

Mutatie reserve grondexploitatie € 15.293,19

5)

€ 15.293,19

Verliezen (voorziening conform BBV) – reserve grondexploitatie -

Complex

Naam complex

Verwacht resultaat

P.210

Kilder-Zinderberg

€

P.430

Lengel-Trambaan

P.630

Didam-Lupinenstraat

P.640

Didam-Polstraat

€ 24.712 € 165.602 € 180.261

Totaal verlies / toevoeging voorzieningen 615.767

€

245.192 -

Mutatie reserve grondexploitatie €

85.000

€ 25.000 € 165.000 € 180.000

6))

7)

8)

9)

€ 455.000

1. Bij de jaarrekening 2014 is deze grondexploitatie afgesloten en het positieve resultaat is toegevoegd aan de reserve grondexploitatie. Het geprognosticeerd resultaat bedroeg bij de vaststelling van de grondexploitatieopzet € 97.500. 2. Tot en met 2013 is t.l.v. de reserve Masterplan gebracht in totaal € 1.407.795,35. Bij de afsluiting in de jaarrekening 2014 is aan deze reserve onttrokken een bedrag van € 2.103,47. Het geprognosticeerd resultaat bedroeg bij de vaststelling van de grondexploitatieopzet € 1.245.000. 3. Bij de jaarrekening 2014 is deze grondexploitatie afgesloten en het positieve resultaat is toegevoegd aan de reserve kapitaallasten sportcomplex Montferland. Aan de voorziening afwikkeling SCM is € 68.026 toegevoegd. Het geprognosticeerd resultaat bedroeg bij de vaststelling van de grondexploitatieopzet € 2.275.900. In 2013 is vanuit de algemene reserve € 1.137.000 toegevoegd aan deze reserve. 4. Bij de jaarrekening 2014 is deze grondexploitatie afgesloten om reden dat op deze locatie geen woningbouw zal plaatsvinden o.a. t.g.v. een ingediende zienswijze door de provincie Gelderland. De gemaakte plankosten inclusief interne uren en rentelasten worden afgeboekt t.l.v. de reserve grondexploitatie. 5. Bij de jaarrekening 2010 is € 40.000 toegevoegd aan de voorziening afwikkeling P.410 i.v.m. ‘nog te maken kosten’. De werkzaamheden zijn uitgevoerd en conform afspraak is in 2014 € 16.800 aan de heer Nijman uitbetaald. Deze betaling betreft 50% van de geraamde kosten planschade. Het restant (resultaat) van € 15.293,19 is toegevoegd aan de reserve grondexploitatie. 6. Tot en met 2012 is aan de voorziening ‘verlies Zinderberg’ in totaal € 160.000 toegevoegd. Bij de actualisatie 2014 komt het resultaat uit op € 245.192. In 2014 is € 85.000 bijgestort. 7. Bij de actualisatie 2014 komt het resultaat uit op € 24.712, waarbij de toevoeging aan het fonds bovenwijkse voorzieningen m.i.v. 2015 achterwege wordt gelaten. In 2014 is € 25.000 toegevoegd aan de voorziening ‘verlies Trambaan’. 8. Bij de actualisatie 2014 komt het resultaat uit op € 165.602. In 2014 is € 165.000 toegevoegd aan de voorziening ‘verlies Lupinenstraat’. 9. Bij de actualisatie 2014 komt het resultaat uit op € 180.261. In 2014 is € 180.000 toegevoegd aan de voorziening ‘verlies Polstraat’.

84


Weerstandsvermogen Ten behoeve van de grondexploitaties zijn drie reserves gevormd.  de reserve grondexploitatie, die wordt gevoed door de gerealiseerde winsten van de complexen en kent een ondergrens van € 0,75 mln. en een bovengrens van € 1,0 mln. Het surplus wordt overgeheveld naar de algemene reserve en een tekort wordt aangevuld uit de algemene reserve;  de reserve Masterplan, die dient ter (gedeeltelijke) dekking van het tekort van het Masterplan Centrum ’s-Heerenberg;  de reserve bovenwijkse voorzieningen, die wordt gevoed door het storten van een deel van de grondopbrengst (verkoop van uit te geven gronden t.b.v. woningbouw en bedrijventerreinen). Indien een grondexploitatie een tekort laat zien, hebben wij besloten hierop een uitzondering te maken door af te zien van een toevoeging aan deze reserve. Binnen de algemene reserve zijn middelen geoormerkt, die kunnen dienen als buffer voor het opvangen van risico’s. De risico’s in de grondexploitatie moeten, indien het saldo van de reserve grondexploitatie onvoldoende is, mede hieruit gedekt worden (naast alle andere financiële risico’s, zie ook paragraaf A Weerstandsvermogen).

3.         

Kaderstellende (beleids)nota’s

Raadsprogramma 2014 - 2018 Nota Grondbeleid 2011 Budgetkader College Nota reserves en voorzieningen 2010 De structuurvisie Montferland De structuurvisie Didam Het Masterplan Centrum ’s-Heerenberg Woonvisie Montferland: visie op de woningbouw 2005-2015 De vigerende bestemmingsplannen

4.

Doelstellingen

Het grondbeleid is geen doel op zich. Het is een instrument om andere gemeentelijke beleidsvelden (programma’s) te ondersteunen. Binnen de kaders van het gemeentelijk grondbeleid moeten op economisch verantwoorde wijze onroerende zaken worden beheerd en (nieuwe) bouwlocaties worden (her)ontwikkeld. En wel op een zodanige manier dat ruimtelijk beleid en sectoraal beleid op het gebied van wonen, werken en recreëren kunnen worden gerealiseerd.

5.

Ontwikkelingen

Economische situatie en meerjarenperspectief De gevolgen van de recente financiële crisis en de economische recessie leggen een grote druk op de grondexploitaties. Wij merken dat banken terughoudend zijn bij de financiering. Wat in voorgaande jaren nagenoeg een zekere winstbijdrage aan het gemeentelijke vermogen was, is dat thans voor de middellange termijn niet meer. De uitgifte van grond is vertraagd waardoor er meer rente- en apparaatskosten (doorberekening interne uren) ontstaan en de te realiseren resultaten in jaren opschuiven. Door aanbestedingsvoordelen op bouwrijp en woonrijp maken constateren wij overigens een (gedeeltelijk) compenserend positief effect. De hiervoor genoemde effecten zijn in de jaarrekening 2014 en het meerjarenperspectief 2014-2018 verwerkt. Geconcludeerd kan worden dat per saldo de winstverwachtingen lager uitvallen en vertraagd zijn. Het totaal van de verwachte exploitatieresultaten exclusief het sportcomplex Montferland wordt in de jaarrekening 2014 geprognosticeerd op: 21,236 mln. (overzicht verwachte exploitatieresultaten / uitgebreide toelichting) - € 12,508 mln. (P.840 Uitbreiding EBT / verevening met A18 Bedrijvenpark te Doetinchem, conform SOK en / of storting in HRT-fond) + € 0,679 mln. Masterplan P.505 / Lidl-locatie (nog niet in exploitatie genomen) is € 9,407 mln. t.o.v. € 10,129 mln. in de jaarrekening 2013. Afname met € 0,722 mln.

Masterplan ‘s-Heerenberg Het Masterplan is een in 2003 vastgestelde toekomstvisie voor het centrum van ’s-Heerenberg en directe omgeving. Het plan beoogt de sterke kanten van ’s-Heerenberg verder te ontwikkelen, de kansen te benutten en de zwakke kanten om te zetten in sterke kanten. Dit willen we doen door het centrum een impuls te geven en verschillende potentiële inbreidingslocaties voor woningbouw te ontwikkelen.

85

Het Masterplan onderscheidt negen deelgebieden: 1. Historisch Centrum; 2. Stadshart (het Stadsplein); 3. Kernwinkelgebied (Zeddamseweg, Molenpoortpassage en Molenpoortstraat); 4. De Strip (Klinkerstraat); 5. Parkrand (Plantsoensingel-Zuid); 6. De Poort (Emmerikseweg ter hoogte van het voormalig klooster); 7. Stadspark; 8. Gouden Handen (fase 4: voormalig tuincentrum); 9. Zuidelijke entree (Emmerikseweg tot aan de grens); Elk deelgebied kent zijn specifieke problematiek en mogelijkheden, die samengebracht zijn in een integrale visie. De ontwikkelingen beslaan een periode van zeker 10 á 20 jaren en zullen in grote mate in samenwerking met private partijen uitgevoerd moeten worden. Ter dekking van de kosten en/of nadelige exploitatieresultaten is een reserve gevormd, waarvan het saldo op 01-01-2014 € 50.000 is. De Stadsregio Arnhem Nijmegen heeft op 06-07-2012 de beschikking regiocontract m.b.t. de toegezegde bijdrage van € 2,0 mln. voor het project ‘Masterplan ’s-Heerenberg’ afgegeven. Deze bijdrage dient ter dekking van uitgaven tot een totaal geraamd bedrag van circa € 5,0 mln., zoals: 1. herinrichting openbaar gebied centrum ’s-Heerenberg; 2. realisatie toeristisch recreatieve routes (rode en groene loper); 3. herinrichting historisch groen.

Uitbreiding Euregionaal Bedrijventerrein De gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek hebben een Samenwerkingsovereenkomst Bedrijventerrein West-Achterhoek gesloten voor het ontwikkelen van A18 Bedrijvenpark en Uitbreiding EBT. De resultaten van beide terreinen worden onderling verevend. In de overeenkomst is vastgelegd dat de exploitaties minimaal sluitend moet zijn en de voordelig resultaten in het zogenaamde HRT-fonds worden gestort. Uit het fonds, waarin de provincie Gelderland € 10 mln. heeft gestort, worden Herstructurering, Revitalisering- en Transformatieprojecten gefinancierd. Onze gemeente heeft een trekkingsrecht van 25% uit dit fonds. Deze bijdrage is door de provincie toegewezen aan de bedrijfsverplaatsing en transformatie stationsomgeving Didam, maar zal zo mogelijk elders worden ingezet. Overleg over de besteding van ons aandeel ad € 2,5 mln. is nog gaande.

Onderhanden werk / in exploitatie genomen gronden (IEGG) Hieronder wordt ingegaan op in exploitatie genomen gronden gesplitst in woongebieden, Masterplan en bedrijventerreinen. De prognoses zijn per complex gespecificeerd in de tabellen 1 en 3 van hoofdstuk 6 Financiële bijlagen grondexploitatie. Woongebieden In 2014 zijn 20 complexen voor woningbouw actief, exclusief het Masterplan Centrum ’s-Heerenberg. Deze complexen liggen verspreid over bijna alle kernen en die zich in variërende exploitatiefasen bevinden (zie tabel 1). Bij een 6-tal complexen (P.040, P.380, P.430, P.506, P.600 en P.620) liggen de initiatieven inclusief de uitgifte van kavels / verkoop van woningen bij ontwikkelaars m.u.v. een 3-tal complexen, waar ook de gemeente een grondpositie heeft (verworven), te weten bij P.380: 10 stuks (alle kavels zijn in 2011 verkocht); P.430: 3 stuks (1 kavel in 2013 verkocht) en P.620: 4 stuks (1 kavel in 2014 verkocht). Bij P.360 (Kloosterstraat) worden de kavels door de grondeigenaren zelf uitgegeven. Per saldo wordt een batig saldi verwacht van € 2,537 mln. waarbij rekening is gehouden met getroffen voorzieningen t/m 2014 van € 0,913 mln. (jaarrekening 2013: € 2,578 mln. inclusief € 0,899 zijnde negatief resultaat i.v.m. afsluiting P.160/Van Ditshuizen Zeddam). Het verschil tussen de saldi jaarrekening 2014 en jaarrekening 2013 is € 1.854 mln. en betreft in hoofdzaak € 1,286 mln. nadeel i.v.m. vrijkomende schoollocaties P.630 tot en met P.660 en € 0,484 mln. nadeel i.v.m. afsluiting P.950/Uitbreiding Nieuw-Dijk in 2014. Hieronder lichten we van een aantal complexen enkele specifieke financiële risico’s toe: • Vinkhof-Zeddam: er is t/m 2013 een verlies genomen van € 285.000 vanwege het terugdringen van de milieucontour (n.a.v. uitspraak Raad van State), lagere bijdrage ontwikkelaar i.v.m. het realiseren van 16 betaalbare woningen i.p.v. 2^1 kapwoningen, toename rente en apparaatskosten. • Zinderberg-Kilder: er was geen belangstelling voor de grote bouwkavels t.b.v. vrijstaande woningen. Het bouwplan is bijgesteld en t/m 2014 is een verlies genomen van € 245.000. Het verlies is t.o.v. 2013 opgelopen om reden dat de grondverkopen verder vertragen (toename rentelasten en apparaatskosten). • Kerkwijk-Didam: de verkoop van kavels duurt door de kredietcrisis aanmerkelijk langer dan aanvankelijk verwacht. Thans wordt uitgegaan van een looptijd tot en met 2026 (was: 2015 en nadien 86


•

•

opgerekt tot 2019). Ter dekking van de nadelige financiële effecten (in hoofdzaak toename rentelasten) is bij het vaststellen van de programmabegroting 2013 besloten de toevoeging van € 500.000 aan de reserve zuidelijke randweg achterwege te laten en in ons college van 17-02-2015 is besloten af te zien van de opslag voor bovenwijkse voorzieningen m.i.v. 2015. Lupinen- en Polstraat-Didam (vrijkomende locaties Brede School Noord): in de planontwikkeling en kredietverlening van de brede school noord is uitgegaan van bijdragen vanuit de beide grondexploitaties. I.v.m. de aanpassing in soort / aantal van de te realiseren bouwkavels (Lupinenstraat) en stedenbouwkundige visie is de lagere gronddekking van € 300.000 al verwerkt. Eind 2013 is gestart met de bouw van 16 starterswoningen, die een lagere gronddekking genereren. Naar verwachting worden ook de resterende kavels bebouwd met 12 grondgebonden starterswoningen. De aanvankelijk geraamde grondopbrengst van € 1,2 mln.(Polstraat) is bij nader inzien niet realistisch. Thans wordt uitgegaan van het realiseren van circa 16 grondgebonden woningen. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan Brede School Noord zijn de (globale) exploitatieopzetten door u vastgesteld. Komweg/Ludgerusstraat (’t Kompas) en Turnstraat/Judostraat (’t Raland)-Didam (vrijkomende locaties Brede School Zuid): in de planontwikkeling en kredietverlening van de brede school zuid is woningbouw op deze locaties opgenomen met een verwachte netto grondopbrengst van circa € 1,5 mln. ter gedeeltelijke financiering. In de stedenbouwkundige invulling van ’t Raland wordt (voorlopig) uitgegaan van het realiseren van 5 patiowoningen en 10 appartementen. De grondopbrengst bij ’t Raland zal circa € 389.000 lager uitvallen. Wij zijn thans in gesprek met een marktpartij over een concrete invulling van de locatie ’t Kompas. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan Brede School Zuid zijn de (globale) exploitatieopzetten door u vastgesteld.

Masterplan ’s-Heerenberg De verwachte meerjarige resultaten en kosten zijn: • Per saldo voordelig resultaat grondexploitaties • Kosten herinrichten openbare ruimte e.d. • Werkbudget en overige • Totaal • Reserve Masterplan • Reserve Coalitieakkoord • Prognose resultaat

€ € € € € € €

142.000 16.000 126.000 50.000 250.000 426.000

V N N V V V V

In 2005 hebben wij besloten het taakstellend budget voor de herinrichting van het historisch centrum (deelgebied 1) van € 720.000 aan te merken als buffer binnen het plan (in tabel 3 is dit bedrag tussen haakjes geplaatst). In onze vergadering van 22-05-2012 - n.a.v. de bijgestelde (hogere) ramingen voor het BRM / WRM van het zuidelijk deel van het stadspark – hebben wij besloten € 250.000, zoals opgenomen in het Coalitieakkoord 2010-2014 (jaarschijf 2014), toe te voegen aan de reserve Masterplan. Bij de behandeling en de vaststelling van de Programmabegroting 2013 (raad d.d. 08-11-2012) is besloten € 500.000 toe te voegen aan de reserve Masterplan. Voor het realiseren van de 1e fase van de Lidl-locatie (realisatie circa 7 grondgebonden woningen) is rekening gehouden met de ISV-bijdrage van € 580.000. Deze bijdrage wordt door de provincie betaald als vóór 1-01-2016 met de werkzaamheden is gestart. Rekening houdende met deze bijdrage is nog een bedrag beschikbaar (batig saldo) van € 426.000 (zie tabel 3). Zonder de ISV-bijdrage een tekort in deze reserve van € 154.000 (€ 426.000 - € 580.000). De actuele (mogelijke) risico’s zijn: • Kernwinkelgebied: Voor de inrichting van de Bleek is rekening gehouden met private bijdragen; • De Strip: de gronddekking Klinkerstraat, locatie 1 (verwachte opbrengst € 1,4 mln.) en de ISV-bijdrage (traject van onteigening moet nog worden gestart) zijn onzeker; • Stadspark: voor het noordelijk deel is de hoogte van de gronddekking onzeker. Bedrijventerreinen Er zijn 3 complexen actief. De winstverwachting is circa € 20,381 mln. inclusief € 12,508 mln. P.840/Uitbreiding EBT en € 0,7 mln. tussentijdse winstneming in 2012 bij P.810/EBT (jaarrekening 2013: € 7,884 mln.). De verwachting is dat de exploitaties P.810 en P.830 – wegens geringe belangstelling voor de beschikbare kavels - voorlopig nog niet kunnen worden afgesloten. De actuele (mogelijke) risico’s zijn: De Uitbreiding EBT en het A18 Bedrijvenpark zijn onderdeel van de Samenwerkingsovereenkomst Bedrijventerreinen West-Achterhoek. Een positief resultaat bij de Uitbreiding EBT wordt verevend met het resultaat van het A18 Bedrijvenpark (grondgebied gemeente Doetinchem). Het resterend saldo wordt gestort in het zogenaamde HRT-fonds. 87

De gemeente Doetinchem heeft de grondexploitatie van het zuidelijke en het noordelijke deel in 2014 geactualiseerd. Het geprognosticeerde tekort komt uit op € 7,4 mln. (NCW per 31-12-2014). Het aandeel van onze gemeente bedraagt 25% ofwel € 1.842,685. Bij de jaarrekening 2013 is een (verlies) voorziening getroffen van € 825.000 en bij de bestuursrapportage 2014 verhoogd tot € 1.842.685. De vier gemeenten hebben - op basis van deze gegevens - een (verlies)voorziening getroffen.

Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) In tabel 2 zijn de locaties weergegeven met een boekwaarde per 01-01-2014 van € 721.000 en € 753.000 per 31-12-2014, waarbij rekening is gehouden met afwaarderingen tot een bedrag van € 1.940.000. De omvang is 14 ha. Voor de gemiddelde boekwaarde per m2, na de afwaarderingen, zie tabel 2. De actuele risico’s zijn: • Lengel-Antoniusstraat en ‘s-Heerenberg-Oost / Lengel: omvang is ca. 2,7 ha. Het in 2006 gevestigd voorkeursrecht voor de oostelijke uitbreiding is niet verlengd. In 2013 is opdracht verstrekt voor het opstellen van één stedenbouwkundige visie voor deze 2 locaties. De boekwaarde is bij de jaarrekening 2012 afgewaardeerd met resp. € 170.000 (Lengel-Antoinusstraat) en € 570.000 (’s-Heerenberg-Oost/Lengel) tot de prijs van agrarische gronden. • Nieuw Dijk-Smallestraat: omvang is 15.600 m2. Dit perceel, ten westen van de Smallestraat, is in 1998 aangekocht. In 2008 is besloten het voorkeursrecht op de uitbreiding Nieuw-Dijk te vestigen. De boekwaarde is bij de jaarrekening 2012 afgewaardeerd met € 360.000 tot de prijs van agrarische gronden. • ’s-Heerenberg-Klinkerstraat/Oudste Poortstraat, deelgebied 4, loc. 1 van het Masterplan: omvang is 825 m2 en het betreft de gronden van de in 2009 gesloopte 2^1 kapwoningen (Klinkerstraat 1 en 3), die in 2004 zijn aangekocht. Begin 2009 heeft de Raad van State uitspraak gedaan en de gemeente in het gelijk gesteld, zodat uitvoering gegeven kan worden aan het goedgekeurde bestemmingsplan dat onherroepelijk is. Wij hebben met de eigenaar van het onroerend goed meerdere gesprekken gevoerd en zijn in afwachting van zijn reactie. Om reden dat voor deze locatie nog geen grondexploitatieopzet door u is vastgesteld, is de boekwaarde bij de jaarrekening 2013 afgewaardeerd met € 840.000 tot de marktprijs van deze gronden. De gemeente heeft diverse percelen grond met een omvang van 9,7 ha in eigendom, die ingezet kunnen worden als ruilgronden of ingebracht worden voor woningbouw. De gemiddelde boekwaarde bedraagt < € 3,00 per m2. N.a.v. de toezegging in de commissie Ruimte & Financiën van 9-04-2013 hebben wij op 21-05-2013 besloten om 3 percelen te verkopen, te weten: 6.085 m2 nabij Zuidermarkweg te Beek; 3.450 m2 Langestraat te Braamt en 4.635 m2 Korensingel te ’s-Heerenberg. In 2013 is het perceel aan de Korensingel grotendeels verkocht (4.370 m).

Prognose van het resultaat Het verwachte exploitatieverloop van alle complexen, exclusief het Masterplan (per saldo een voordelig saldo van € 0,144 mln. over de periode 2015 tot en met 2018 e.v. jaren, zie tabel 3) en Uitbreiding EBT (geprognosticeerd resultaat op eindwaarde € 12,508 mln.) wordt aan de reserve grondexploitatie toegevoegd. Aan de reserves kapitaallasten Brede School Noord en Brede School Zuid worden per saldo geen bedragen meer toegevoegd. In de tijd uitgezet komen de resultaten naar verwachting als volgt beschikbaar: Meerjarenperspectief: in 2015 in 2016 in 2017 in 2018 e.v. jaren Totaal exclusief Masterplanen Uitbreiding EBT

€ € € € €

0,246 0,536 0,735 8,193 9,710

mln. mln. mln. mln. mln.

V V V V V

Kortheidshalve verwijzen wij u naar tabel 1, totaalbedrag € 23,041 mln. – € 12,508 mln. (Uitbreiding EBT) - € 0,823 mln. (Masterplan) is € 9,710 mln.

88


6.

Financiële bijlagen grondexploitatie

Tabel 1: prognose resultaten lopende exploitaties C o m ple xnum m e r:

O m s c hrijv ing v a n de c o m ple xe n

La s t e n e n ba t e n t .b.v . re k e ning 2 0 14 B a la ns - / bo e k wa a rde pe r 1- 1- 2 0 14

La s t e n

B aten

Wo o nge bie de n Vinkho f Zeddam 1.052 16 442 Hagelcruijs Sto kkum -50 -2 Zinderberg Kilder 1.149 58 191 Klo o sterstraat Lo il 90 5 Kerkwijk Didam (1e fase) 4.788 494 667 Kerkwijk Didam (fase 2/1e deel) Lo ilseveld Didam 1.040 382 1.820 Trambaan Lengel 145 13 -8 Steegseweg B eek 631 66 M r.Vermeulenstr. L'beek 480 51 Eltenseweg Sto kkum -69 26 Diekmansweide 's-Hberg 56 3 Ro ncallischo o l Zeddam 46 2 Spo rtco mplex 's-Hberg -69 65 Spo rtveld Kilder 259 34 Hartjensho f A zewijn 31 5 95 Lupinenstraat Didam -25 672 190 Klimo p P o lstraat Didam 3 392 't-Ko mpas Didam 157 53 't-Raland Didam 121 41 Uitbreiding Nieuw-Dijk 102 43 s ubt o t a a l wo o nge bie de n 9 .9 3 7 2 .4 19 3 .3 9 7 M a s t e rpla n 's - H e e re nbe rg P .502 Klinkerstraat, lo catie 4a+4b 2) 526 10 534 P .504 Emmerikseweg 433 23 P .506_Z Stadspark Zuid 3) -353 408 544 P .506_N Stadspark No o rd s ubt o t a a l M a s t e rpla n 606 441 1.0 7 8 B e drijv e nt e rre ine n P .810 Euregio naal B edrijventerrein 1 26 P .830 M atjesko lk L'beek 746 33 P .840 Uitbreiding EB T 8.858 494 s ubt o t a a l be drijv e nt e rre ine n 9 .6 0 5 553 T o t a a l wo ne n e n be drijv e n 2 0 .14 8 3 .4 13 4 .4 7 5 1) Vo o r een po sitief resultaat staat een min-teken. 2) to t en met 2013 is aan de reserve M asterplan o nttro kken €1.407.795,35 3) in 2013 is €300.000 to egevo egd aan de reserve M asterplan wegens tussentijdse winstneming P .040 P .200 P .210 P .360 P .370 P .370_f2 P .380 P .430 P .440 P .450 P .460 P .490 P .500 P .600 P .610 P .620 P .630 P .640 P .650 P .660 P .950

P ro gno s e gro nde xplo it a t ie

M ut a t ie re s e rv e s

B a la ns - / bo e k wa a rde o p 3 1- 12 - 2 0 14

29

G e t ro f f e n T e v o o r- m a k e n zie ning k o s t e n

626 -52 1.017 95 4.645

285

165 698 531 -43 59 48

25

245 13

Te o nt v a nge n ink o m s t e n

-4 10 210 141 9.151

337 199 982 229 13.884

200 385 129 100 55 254

340 2.015 656 257 289 538

210 79 218 204 109 232

538 315 508 420 481 570

V e rwa c ht re s ult a a t 1)

-241 -6 -88

398 -932 4 -200 -175 -236

4 3

-146 288

293 -56 456 396 211 162

165 180

9 .2 5 1

9 13

-35 -292 1 -161 -176

11.6 8 3

2 2 .5 5 8

930 528 1.4 5 8

-137 -405 -281 -823

4.617 3.974 30.797 3 9 .3 8 8 6 3 .4 0 4

-4.299 -2.874 -12.508 - 19 .6 8 1 - 2 3 .0 4 1

-2

-33

337 84 247 668

286

28 779 9.352 10 .15 9 19 .3 7 7

290 321 8.937 9 .5 4 8 2 1.8 9 9

89

9 13

T e v e rk o pe n: m2

2016 2015 2019 2015 2015 2020 2014 2016 2018 2017 2016 2016 2017 2014 2017 2017 2015 2017 2016 2017 2014

- 2 .5 3 7

-2 456 -489

Lo o pt ijd t/ m

k a v e ls

2.555 1.080 4.250 1.970 746 4.687

10 1 11 2 2 10

875 3.405 3.048 1.220 1.250 2.328

2 7+20 app. 13 5 6 6

3.075 1.175 2.900

15 3 13

2.741

12

3 7 .3 0 5 2014 2017 2015 2017

4.025

6

4 .0 2 5 2022 2022 2021

35.835 31.310 261.800 3 2 8 .9 4 5 3 7 0 .2 7 5

9 12

Tabel 2: overzicht niet in exploitatie genomen gronden

Niet in exploitatie genomen gronden

P.930 's-Heerenberg-Oost / Lengel P.505 Klinkerstraat-Oudste Poortstraat, loc. 1 P.960 Nieuw-Dijk (Smallestraat) P.910 overige gronden Totaal

(bedragen x € 1.000) Boek- Lasten Baten Boek(Getroffen) Jaar Opper- Kosten Opmerkingen waarde 2014 2014 waarde voorziening van vlakte per m2 01-01-14 31-12-14 afwaardering storting 31-12-14 x € 1,00 905

9

0

914

740

2012

1.032

20

0

1.052

840

2013

455

3

0

458

360

2012

269 2.661

0 32

0 0

269 2.693

n.v.t. 1.940

90

26.640

6,53

825 256,97 15.600

6,28

96.816 139.881

2,78

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Tabel 3: prognose Masterplan ’s-Heerenberg - = baat of een positief resultaat Masterplan 's-Heerenberg Deelgebieden: 1 Historisch centrum bewegwijzering en verlichting 4 De Strip grex Klinkerstr./lococaties 4a+4b grex Klinkerstraat/locatie 1 risico lagere gronddekking locatie 1 5 Parkrand 6 De Poort herinrichting openbaar gebied 7 Stadspark grex Stadspark coalitieakkoord 2010-2014 risico lagere gronddekking noord 8 Gouden Handen-Kloosterhof 9 Zuidelijke entree-Emmerikseweg grex Emmerikseweg Werkbudget saldo lasten en/of resultaten Taakstellend budget (Historisch centrum) Reserve Masterplan: saldo 1-1-2014 rentetoevoegingen 2014-2018 saldo complex Nog beschikbaar taakstellend budget: beschikbaar gesteld budget verwachte tekort incl de risico's feitelijk beschikbaar budget

(bedragen x € 1.000) 2014

2015

2016

2017 2018 e.v.

totaal

0 2

2 679

679 pm

166

-12

-405

-138

16

-281

-686 -250

-250 pm

pm

16 -232

36 -203

-137 667

-556

0 (720)

-137 52 -324 0

-50 -2 -284

-13 -216

-24 643

7 -549

-19 -19

-50 -52 -426

0 -426 -426

91

G.

Lokale heffingen

Algemeen In deze paragraaf geven wij inzicht in de gerealiseerde lokale heffingen en woonlastendruk 2014 in de gemeente Montferland. De heffingen van de gemeente zijn te verdelen in:  belastingen (algemeen dekkingsmiddel);  rechten (vergoeding voor specifiek verrichte diensten);  leges (vergoeding voor verrichte administratieve diensten).

Opbrengst lokale heffingen Bedrag x € 1.000

Begroting 2014 a. Belastingen Onroerende zaakbelastingen Hondenbelasting Toeristenbelasting

Realisatie 2014

totaal belastingen

€ € € €

6.083 255 275 6.613

€ € € €

6.080 252 276 6.608

Totaal rechten en leges

€ € € € € € €

2.306 3.051 6 148 39 1.463 7.013

€ € € € € € €

2.317 2.925 4 125 38 1.383 6.792

b. Rechten en leges Afvalstoffenheffing Rioolheffing Baatbelasting Rechten begraafplaats Marktgelden Leges

a. Belastingen Onroerende zaakbelastingen / WOZ De onroerendezaakbelastingen (OZB) zijn algemene dekkingsmiddelen. Wanneer andere structurele dekkingsmiddelen, inclusief mogelijke bezuinigingsmaatregelen, ontoereikend zijn, kan deze belasting autonoom worden verhoogd. Dit in tegenstelling tot de bestemmingsheffingen zoals afvalstoffenheffing waarvan de opbrengst niet hoger dan kostendekkend mag zijn. De tarieven 2014 zijn berekend naar de nieuwe vastgestelde WOZ-waarde met waarde peildatum 1 januari 2013. Tarieven 2014 (% van de WOZ-waarde): Soort tarief

Woningen

Gebruikerstarief Eigenarentarief

n.v.t. 0,1384 %

Niet-woningen 0,1482 % 0,1839 %

Gelijktijdig met de aanslagen OZB zijn ook de nieuwe waarde beschikkingen verzonden. Tegen de vastgestelde waarde zijn 106 bezwaarschriften binnengekomen. De bezwaren zijn in 2014 afgerond, waarvan 55 bezwaren geheel of gedeeltelijk gegrond zijn verklaard en 51 ongegrond. Bij de rechtbank is 1 keer beroep aangetekend. De beroepzaak heeft niet geleid tot een zitting. Belanghebbende heeft het beroep na mediation ingetrokken. Hondenbelasting Deze belasting is gebaseerd op artikel 226 van de Gemeentewet. De belasting wordt geheven naar het aantal honden dat wordt gehouden. Het tarief voor de eerste hond is lager dan het tarief voor elke volgende hond in een huishouden. Voor kennelhouders die geregistreerd staan bij de Raad van beheer op kynologisch gebied geldt een vast tarief. Er geldt een vrijstelling voor blindengeleidehonden, politiehonden en honden jonger dan drie maanden die bij de moederhond verblijven.

92

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Tarieven 2014:  Eerste hond  Tweede hond  Kennel

€ € €

61,00 88,00 198,00

De opbrengst 2014 is € 252.000,00 en is nagenoeg gelijk aan de raming van € 255.000,00. Toeristenbelasting In de gemeente Montferland wordt toeristenbelasting geheven voor het overnachten in o.a.: recreatiebungalows, campings, hotels etc. De toeristenbelasting is verschuldigd als er tegen betaling een overnachting wordt aangeboden, voor personen die niet in onze gemeente staan ingeschreven. Het tarief toeristenbelasting 2014 bedroeg € 1,00 per overnachting.

b. Rechten en leges Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing wordt ingezameld en doorberekend volgens het “Diftar-principe”. Dat betekent dat naast een vast bedrag tevens een bedrag per lediging in rekening wordt gebracht. Voor de hoogbouwpercelen is het diftar systeem niet mogelijk, aangezien hiervoor nog geen goed werkend systeem bestaat. Hiervoor geldt een vast bedrag. Tarieven 2014:  vast bedrag  bedrag per 280 liter container  bedrag per 180 liter container  hoogbouw eenpersoonshuishouden  hoogbouw meerpersoonshuishouden

€ € € € €

112,00 2,80 1,75 140,00 152,00

De opbrengst 2014 bedraagt € 2.317.000,00. De opbrengst is gelijk aan de raming. Rioolheffing De rioolheffing kunnen worden geheven van de eigenaar en/of de gebruiker van een perceel dat op de gemeentelijke riolering is aangesloten. In onze gemeente wordt de rioolheffing geheven, van de gebruiker, op basis van het waterverbruik. Het tarief voor 2014 bedroeg € 1,69 per kubieke meter waterverbruik. De opbrengst 2014 bedroeg € 2.925.000,00. De lagere opbrengst wordt veroorzaakt doordat men bewuster omgaat met het waterverbruik. Marktgelden In ’s-Heerenberg kennen we een wekelijkse markt, waar voor de gemeente marktgelden in rekening brengt. In Didam heeft de gemeente geen bemoeienis met de wekelijkse markt. In Didam worden uitsluitend leges geheven voor de jaarmarkt. De tarieven zijn ten opzichte van 2014 met 1,75% verhoogd. Leges Onder de naam leges worden rechten geheven voor het verlenen van diensten door de gemeente. De leges staan genoemd in de Legesverordening 2014 en de tarieventabel die daar bij hoort. De lagere opbrengst wordt voor een groot deel veroorzaakt door de crisis. Er zijn minder omgevingsvergunningen verleend en hierdoor ook minder leges in rekening gebracht. Bedrag x € 1.000

Begroting 2014 Rijbewijzen Reisdocument/identiteitskaart (na afdracht rijksleges) Huwelijken Overige leges publieksbalie Omgevingsvergunningen Leges bestemmingsplan (wijziging/vrijstelling) Leges overig Totaal leges

93

€ € € € € € € €

103 469 49 85 620 108 29 1.463

Realisatie 2014 € € € € € € € €

108 366 46 79 630 127 27 1.383

c. Kwijtscheldingsbeleid 2014 De inwoners van de gemeente Montferland met een periodieke WWB-uitkering, A.O.W., W.A.O. Of A.N.W. uitkering hebben tegelijk met de aanslag 2014 een brief ontvangen waarin vermeld stond dat zij de aanslag niet hoefden te betalen maar dat zij kwijtschelding kregen. In totaal zijn dit 421 huishoudens. In 2014 hebben 224 inwoners een aanvraag voor kwijtschelding ingediend. Hiervan hebben 178 inwoners een toekenning ontvangen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding en 46 een afwijzing.

94


H.

Rechtmatigheid

Uitgangspunten van de raad De rechtmatige totstandkoming van de uitgaven en inkomsten in de jaarrekening is, naast de getrouwheid, een aspect dat door de accountant beoordeeld moet worden. De accountant moet expliciet verklaren en dus onderzoeken dat de baten en lasten en de balansmutaties in het overzicht van baten en lasten tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting (het begrotingscriterium) en de relevante externe en interne weten regelgeving (het voorwaardencriterium). Het controleprotocol voor de jaren 2012 en 2013 is ook van toepassing voor de accountantscontrole van de jaarrekening 2014. In dit protocol geeft de gemeenteraad nadere aanwijzingen aan de accountant over  de reikwijdte van de accountantscontrole  de daarvoor geldende normstellingen, en  de daarbij te hanteren goedkeuring- en rapporteringstoleranties. Voor de goedkeuring- en rapporteringtoleranties is uitgegaan van de wettelijk voorgeschreven maatstaven. Strekking controleverklaring accountant m.b.t. de rechtmatigheid en getrouwheid: Met beperOordeel-ontAfkeurend Goedkeurend king houding Goedkeuringstolerantie  fouten in de jaarstukken (% van lasten)  onzekerheden in de controle (% van lasten) Rapporteringstolerantie

a. b.

≤ 1%

> 1% < 3%

-

≥ 3%

≤ 3%

> 3% < 10%

≥ 10%

-

De gemeenteraad heeft als maatstaf gesteld dat de accountant elke fout en onzekerheid vanaf € 50.000 rapporteert. Voor de specifieke uitkeringen die op basis van de SISA verantwoord worden is de rapporteringstolerantie gelijk aan de BADO, namelijk voor uitkeringen met een omvang o tot € 125.000 € 12.500 o van € 125.000 tot 10% van de specifieke uitkering € 1.000.000 o vanaf € 1.000.000 € 125.000

Op basis van de totale werkelijke uitgaven over 2014 van € 88,1 miljoen betekenen de bovengenoemde percentages dat een totaalbedrag aan fouten in de jaarrekening van afgerond € 881.000 en een totaal van onzekerheden van afgerond € 2.643.000 de goedkeurende strekking van de controleverklaring niet zullen aantasten.

Verbijzonderde interne controle In de werkprocessen is ook de AO/IC opgenomen waardoor de mutaties binnen het proces getoetst worden aan de wettelijke- en eigen gemeentelijke regels en uitvoeringsvoorschriften. Door middel van de verbijzonderde interne controle wordt een onafhankelijke controle van buiten het proces uitgevoerd. Hierbij wordt beoordeeld wordt of de opzet van de administratieve organisatie en interne controle daadwerkelijk bestaat en werkt; met andere woorden worden de afspraken daarover nageleefd en wordt er in overeenstemming met de regelgeving gehandeld. De verbijzonderde interne controle vindt gestructureerd en planmatig door het gehele jaar plaats. In principe worden de processen in de controle betrokken waar:  op één of andere wijze uitgaande en inkomende geldstromen plaatsvinden;  registraties of verstrekkingen plaatsvinden waaruit direct of indirect financiële rechten of verplichtingen voort kunnen vloeien;  bij eerdere controles actiepunten zijn geconstateerd. Dit betekent dat niet alle processen vanwege de financiële omvang, het risicoprofiel en/of de regelgeving jaarlijks gecontroleerd worden. Er is onderscheid gemaakt in de reguliere jaarlijkse controle en de periodieke meer jaarlijkse controle.

95

De toetsing van de financiële beheerhandelingen aan het voorwaardencriterium gebeurt op basis van  normenkader financiële rechtmatigheid – externe regelgeving, en  normen- en toetsingskader financiële rechtmatigheid – gemeentelijke regelgeving. De relevante voorwaarden van de gemeentelijke regelgeving zijn: recht, hoogte en duur. Uitkomsten toetsing processen aan het voorwaardencriterium zijn: Processen inkoop en aanbesteding (beïnvloedbaar) salarisadministratie sociale zaken crediteuren (uitgaven/facturen) grondexploitatie belastingontvangsten / leges verstrekte subsidies administratie/verslaglegging bestuur: onkosten en fractie ontvangen subsidies/sisa totale fout / onzekerheid

Omvang € 53 € 16 € 15 € 78 € 4,5 € 13,7 € 8,0 € 15,6 € 0,1

miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen

fout €0 €0 € 37.000 €0 €0 €0 €0 geen €0 €0 €0

onzekerheid € 75.000 €0 € 178.000 €0 €0 €0 €0 geen €0 €0 €0

WMO In de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) zijn geen financiële fouten en onzekerheden geconstateerd. Over de volledigheid van de eigen bijdragen van de WMO van € 967.708 kan onvoldoende zekerheid gegeven worden. De eigen bijdragen worden op wettelijk voorschrift door het CAK berekend, opgelegd en geïncasseerd. Door privacyoverwegingen is de gegevensverstrekking van het CAK aan de gemeente Montferland ontoereikend om de volledigheid en juistheid van de eigen bijdragen te kunnen vaststellen. Van het CAK is wel een zogenaamde “Third Party Mededeling” (TPM) ontvangen. Hieruit blijkt dat de opzet, het bestaan en de werking van de beheersingsmaatregelen voldoende zijn. Alleen de volledigheid, juistheid en tijdigheid van de gegevens die het CAK van de Belastingdienst, Gemeentelijke basisadministratie, de gemeente Montferland en de zorgaanbieders zijn hierin niet betrokken. Op persoonsniveau kan niet volledig op de TPM gesteund worden. Er is wel zekerheid dat het totaalbedrag aan vastgestelde eigen bijdragen gelijk is aan de door het CAK geïnde en doorbetaalde eigen bijdragen aan de gemeente. Aanvullend worden de door het CAK opgegeven aantal zorguren getoetst op basis van de door de gemeente toegekende en aan de zorgaanbieders opgedragen zorguren (totaalcontrole). Er is dus in voldoende mate zekerheid dat de eigen bijdragen in de jaarrekening 2014 juist zijn verantwoord.

Begrotingscriterium Het begrotingscriterium houdt in dat de financiële beheerhandelingen tot stand moeten zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s. Onrechtmatige begrotingsoverschrijdingen die conform de richtlijnen van de Commissie BBV meewegen in het accountantsoordeel zijn daarom: 1) overschrijding niet passend binnen het beleid en tegen beter weten in niet gemeld; 2) overschrijding passend binnen het beleid maar tegen beter weten in niet gemeld; 3) overschrijding gecompenseerd door niet direct gerelateerde extra inkomsten waarbij de raad (nog) geen besluit heeft genomen over die extra inkomsten; 4) overschrijding door activiteiten als boetes, procedures en naheffingsaanslagen tijdens het verantwoordingsjaar; 5) overschrijding op investeringen met als gevolg hogere kapitaallasten in het jaar van investeren. De algemene lijn is dus dat begrotingsoverschrijdingen die binnen het beleidskader van de raad passen niet worden meegewogen in het accountantsoordeel. Begrotingsafwijkingen zijn niet strijdig met het budgetrecht mits deze tussentijds of in de jaarrekening achteraf worden gemeld en toegelicht met bijvoorbeeld een verwijzing naar raadsbesluiten of informatieverstrekking aan de raad. Budgetkader college De in de vorige alinea genoemde richtlijnen van de Commissie BBV zijn in het “Budgetkader College” behorend bij de Financiële verordening concreet uitgewerkt. De essentie hiervan is: a) De raad wordt bij financiële afwijkingen die ontstaan door nieuw beleid altijd en door beleidswijzigingen in het bestaande beleid vanaf de bij c genoemde grensbedragen voorafgaande aan verdere besluitvorming geïnformeerd.

96

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland b) De afwijkingen die passen binnen het bestaande gemeentelijke beleid worden achteraf via de planning & control documenten en/of in een aantal gevallen ook via een mededeling uit het college (MUC), aan de raad gerapporteerd. c) De rapportagegrenzen voor begrotingsafwijkingen in alle p&c documenten zijn:  voor baten en lasten vanaf € 50.000,  voor investeringskredieten vanaf € 100.000,  voor reserves en voorzieningen vanaf € 100.000. d) Het college is gemachtigd budgetten voor activiteiten die het begrotingsjaar overschrijden over te hevelen naar het volgende begrotingsjaar en van een aantal specifiek benoemde reserves de verrekeningen direct te verwerken en de raad daarover in de jaarrekening te informeren. Begrotingsafwijking door: 1) Beleidswijzigingen (budget en krediet): a. nieuw beleid b. bestaand beleid c. investeringen 2) Nominale ontwikkelingen 3) Onontkoombare (kosten)stijgingen 4) Afwijkende baten / meevallende lasten 5) Administratieve correcties en aanpassingen 6) Inzetten a. aangewezen reserves b. overige reserves c. voorzieningen 7) Aanpassingen door beheerbeslissingen 8) Gevolgen bedrijfsvoering/interne organisatie 9) Budgetoverheveling 10) Gronden a. in exploitatie b. niet in exploitatie 11) Onvoorzien

Informeren en/of verantwoorden a. Vooraf b. Achteraf, tenzij > rapportagegrenzen c. Vooraf, tenzij > rapportagegrenzen Achteraf Achteraf Achteraf, tenzij > rapportagegrenzen Achteraf, tenzij > rapportagegrenzen a. Achteraf b. Vooraf, tenzij > rapportagegrenzen c. Achteraf Achteraf Achteraf Achteraf indien voldoet aan criteria a. b.

Achteraf Achteraf tot maximaal € 500.000 (totaal grondexploitatie) Achteraf

Ten slotte is het nog mogelijk dat budgetafwijkingen weliswaar in financiële zin binnen de begroting blijven, maar dat er aanzienlijk minder prestaties geleverd zijn c.q. andere activiteiten ontplooid zijn dan in de begroting specifiek als doelstelling was aangegeven. Het gaat dan om afwijkingen van de beoogde prestaties. Neemt de accountant deze waar, dan heeft dit geen gevolg voor de controleverklaring maar zal hij hiervan wel melding doen. Bevindingen begrotingscriterium 2014 Programma’s De lasten van jaarrekening 2014 zijn op programmaniveau beoordeeld op overschrijdingen. Vier programma’s laten een overschrijding zien. In de onderstaande tabel zijn de geraamde lasten, werkelijke lasten, het verschil hiertussen en de soort afwijking (zie tabel budgetkader) per programma weergegeven. Begrotingsafwijkingen programma’s Programma's 1 Relatie inwoners en bestuur 2 Wonen 3 Beheer leefomgeving 4 Economie en toerisme Leefbaarheid, veiligheid en cultuur 6 Bevordering gezonde leefstijl 5

lasten begroting 6.471

lasten werkelijk 6.403

6.124

bedragen x € 1.000) afwijking toelichting 68

V

12.535

-6.410

N

19.242

18.404

838

V

1.858

2.362

-503

N

6.062

5.882

180

V

geen overschrijding

4.757

4.701

56

V

geen overschrijding

97

geen overschrijding categorieën 6 reserves, 7 beheerbeslissingen en 10 gronden geen overschrijding categorieën 6 reserves en 10 gronden

Programma's

lasten begroting

lasten werkelijk

6.355

7.309

-954

N

27.584

26.745

839

V

2.774

3.758

-985

N

81.227

88.098

-6.871

N

7 Jeugd en onderwijs 8 Zorgzame samenleving Algemene dekkingsmiddelen Totale uitgaven en verschil

afwijking toelichting categorieën 3 onontkoombare kostenstijging en 7 beheerbeslissingen geen overschrijding Categorieën 3 onontkoombare kostenstijgingen, 5 administratie en 6 voorzieningen

Alleen de programma’s en posten met een overschrijding op de lasten (het autorisatieniveau van uw raad) worden hieronder toegelicht. Het totaalbedrag van deze toelichting sluit daarom niet aan bij het totaal van de afwijking op het betreffende programma. Alleen posten die geleid hebben tot een overschrijding zijn weergegeven. De aan de programma’s toegerekende apparaatskosten zijn op basis van een voorcalculatorisch tarief verdeeld. Bij het opstellen van de begroting 2014 is o.a. gebruik gemaakt van de realisatie over 2012 en de urenramingen zijn gebaseerd op een volledige bezetting. Tussen raming en realisatie 2013 kunnen daardoor grote verschillen zitten. De urenramingen worden niet bijgesteld in de loop van het verslagjaar. Afwijkingen vallen daarom in principe onder de categorie 5 “administratieve correcties en aanpassingen” dan wel 7 “aanpassingen door beheerbeslissingen”. Per saldo is de afwijking € 83.000 nadelig. Toelichting overschrijding uitgaven Sub programma Beleidsproduct 2.6 Ontwikkelen woonge- Grondexploitatie bieden

4.3

(bedragen x € 1.000) Afwijking Toelichting -68 Aanvullende stortingen in verliesvoorzieningen voor verlies; -6.110 overige zijn administratieve boekingen -473 Administratieve boekingen

Grondexploitatie

7.1

Ontwikkelen bedrijventerreinen Jeugd

7.2

Onderwijs

Onderwijshuisvesting

Kinderopvang

Leerlingenvervoer 9.4

Overige algemene lasten

Stelposten

Algemene lasten Voormalig personeel

-195 Desinvestering vml. school de Leidraad i.v.m. realisatie brede school noord dat gedekt wordt uit opbrengst grondwaarde. -692 Desinvestering vml. Scholen de Klimop, Springplank en de Leidraad i.v.m. realisatie brede school noord dat gedekt wordt uit opbrengst grondwaarde. -38 Meer aanvragen, verdere meer individuele bestemmingen -557 De stelposten onderuitputting, loonkosten en wachttijd vacatures zijn op rekeningbasis op de diverse posten gerealiseerd. -83 Dubieuze debiteuren -127 Verplichting bovenwettelijke ww-uitkering en afrekening wachtgeldverplichting over 2009 t/m 2012

Binnen de exploitatie is er geen sprake van begrotingsonrechtmatigheid.

98

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Toelichting overschrijding kredieten en projecten Omschrijving Krediet Besteed t/m 2014 Organisatieontwikkeling: digitali1.390 1.454 sering, telefooncentrale, automatisering, software, etc.

Afwijking -64

Op investeringsniveau is geen begrotingsonrechtmatigheid te melden.

99

(bedragen x € 1.000) Toelichting

Door gewijzigde inzichten, meer telefoontoestellen en een meer complexe systematiek dan het traditionele model kost de vervanging van het totale telefoonsysteem meer dan aanvankelijk geraamd; overschrijding zal in 2015 nog oplopen tot € 208.000. De afwijking in 2014 ligt beneden het normbedrag van € 100.000

100


2.

Jaarrekening

Hierna wordt via de balans met toelichting en het overzicht van baten en lasten met toelichting de financiële verantwoording afgelegd over het in het jaar 2014 gerealiseerd beleid.

101

2.1 Balans per 31 december 2014

bedragen X 1.000 ACTIVA

31-12-2014

31-12-2013

Vaste activa Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut - overige investeringen met een economisch nut - investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding v.d. kosten een heffing kan worden geheven Investeringen in de openbare ruimte maatsch. nut Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen Leningen aan: - woningbouwcorporaties - deelnemingen Overige langlopende leningen u/g Bijdragen aan activa in eigendom van derden

108.420

106.025

76.852 28.827

102.999

2.741

3.026 15.778

Totaal vaste activa

17.484

97

97

4.305 8.523 2.250 604

5.641 8.678 2.429 639

124.198

123.509

Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen Uitzettingen met een looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Overige vorderingen

19.228 753 18.462 12

20.432 9.579 10.833 20

10.094 5.498 4.596

Overlopende activa

8.667 5.732 26 2.909

3.673

Totaal vlottende activa Totaal-generaal

102

3.231

32.995

32.330

157.192

155.839


bedragen X 1.000 PASSIVA

31-12-2014

31-12-2013

Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves - Overige bestemmingsreserves Resultaat

35.249 4.914 29.971 363

Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Onderhoudsegalisatievoorzieningen Vaste schulden met een looptijd van één jaar of langer Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en overige fin. instellingen Waarborgsommen Totaal vaste passiva

41.396 10.104 31.940 647-

6.091 2.926 3.165

5.182 1.801 3.381

94.604 94.604 -

83.690 83.693 3-

135.944

130.268

Vlottende passiva Netto vlottende schulden looptijd korter dan één jaar Kasgeldleningen Bank- en girosaldi Overige schulden

18.123 12.841 5.282

Overlopende passiva

21.208 15.000 935 5.273

3.126

Totaal vlottende passiva Totaal generaal

103

4.363

21.248

25.571

157.192

155.839

2.2 Toelichting op de balans per 31 december 2014 (bedragen x 1.000,00. Door deze afronding op veelvouden van duizend kunnen afrondingsverschillen optreden). ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Omschrijving

Boekw. per

Boekw. per

31-12-2014

31-12-2013

Overige investeringen met een economisch nut

76.852

Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de

28.827

102.999

kosten een heffing kan worden geheven * Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Totaal

2.741

3.026

108.420

106.025

* M.i.v. 2014 dienen investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven (art 35 BBV) onder de materiële vaste activa afzonderlijk te worden opgenomen (rioolinvesteringen) Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer: Omschrijving Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Vervoersmiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal

Boekw.

Investe-

Desinves-

Afschrij-

31-12-13

ringen

teringen

vingen

5.243

Bijdragen

Boekw.

van derden 31-12-14

256

104

0

2

59.580

2.813

2.460

1.056

21 2.061

1.366

859

74.775

5.753

102 0

59.933

80

970 6.456

4.987

997

138

832

1

528

7.988

1

3.676

211

2.013 0

76.852

De in het boekjaar gedane investeringen (met economisch nut) staan in onderstaand overzicht vermeld. Omschrijving

Beschikbaar

Werkelijk besteed

gesteld krediet

in 2014

Plan bouw woningen Wilhelminastraat

39-

Gebouw Bredeschool Noord

12.823

Gebouw Bredeschool Zuid Gemeentehuis Bergvredestraat 10 Huisvesting Gouden Handen

Cumulatief besteed in 2014 0

67

2.849

12.317

9.034

701

8.038

11.240

1.229

11.081

970

113

999

Asbestsanering gemeentehuis Didam

50

23

53

Twee kleine windmolens werf Loerbeek

13

12

12

Meubilair ca sociale teams

-

Vervanging telefooncentrale 2013

90

C omputerapparatuur raad / collega

6

6

257

282

65

22

22

518

500

542

C omputerprogrammatuur

76

19

62

Renovatie voetbalvelden 2013

92

21

60

Verkeerstellers

20

1

17

34.952

5.753

33.558

C omputerapparatuur

Totaal

104

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven weer: Omschrijving Grond-, wegen waterbouwkundige werken Totaal

Boekw.

Investe-

Desinves-

Afschrij-

31-12-13

ringen

teringen

vingen

28.223

1.301

19

678

28.223

1.301

19

678

Bijdragen

Boekw.

van derden 31-12-14 28.827 -

28.827

Onder desinvesteringen zijn opgenomen de bijdrage uit de voorziening riolering (vervangingsinv.)

De in het boekjaar gedane investeringen (met economisch nut, met heffing) staan in onderstaand overzicht vermeld. Omschrijving

Beschikbaar

Werkelijk besteed

Cumulatief besteed

gesteld krediet

in 2014

t/m 2014

Investeringen in Riolering /wateroverlast Totaal

4.264

1.301

4.368

4.264

1.301

4.368

De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop: Omschrijving

Boekw.

Investe-

Desinves-

Afschrij-

31-12-13

ringen

teringen

vingen

Bijdragen

Boekw.

van derden 31-12-14

Gronden en terreinen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa Totaal

2.824

28

203

-

296

-

3.026

28

2.556

19 -

184

314

-

2.741

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen, die direct gerelateerd zijn aan het betrokken actief De in het boekjaar gedane investering (met maatschappelijk nut) staat in onderstaand overzicht vermeld. Omschrijving

Beschikbaar

Werkelijk besteed

Cumulatief besteed

gesteld krediet

in 2014

in 2013

Herinrichting Nekkum 's-Heerenberg

406

Totaal

406

28

82

28

82

Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2014 wordt in het onderstaande overzicht weergegeven. Omschrijving Boekw. Investe- Desinves- Aflossingen Boekw. 31-12-13 ringen teringen Afschr. 31-12-14 Kapitaalverstrekkingen aan: Deelnemingen 97 97 Leningen aan: Woningbouwcorporaties 5.641 1.337 4.305 Deelnemingen 8.678 155 8.523 Overige verbonden partijen Overige langlopende leningen 2.429 180 2.250 Overige uitzettingen met een looptijd>1 jaar Bijdragen aan activa in eigendom van derden 639 35 604 Totaal

17.484

105

-

-

1.706

15.778

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën. Omschrijving Boekw. 31-12-14 Grond-en hulpstoffen, gespecificeerd naar: Niet in exploitatie genomen bouwgronden: 2.693 AF: voorziening verlies diverse projecten -1.940 753 Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie AF: voorziening verlies diverse projecten * Balanswaarde Gereed product en handelsgoederen

Boekw. 31-12-13 11.519 -1.940 9.579

19.375 -913 18.462

12.190 -1.357 10.833

12

20

Totaal 19.228 20.432 * na 31-12-13 is a.g.v. afsluiten P160 v Ditshuizen in 2013 899 overgeboekt van voorziening naar gronden in expl.; boekw. per 1-1-14 bedraagt -455.

106

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland mutaties

balans-

boek-

waarde

waarde

31-12-13 31-12-13

getroffen

mutaties boekwaarde

lasten

baten

balans-

voorzieningen

reserves 31-12-14 t/m 2013

waarde

2014

31-12-14

I: WONINGBOUW IN EXPLOITATIE: P.040

Vinkhof Zeddam

767

1.052

16

P.200

Hagelcruijs Stokkum

-50

-50

-2

P.210

Zinderberg Kilder

989

1.149

58

P.360

Kloosterstraat Loil

77

90

5

P.370

Kerkwijk Didam *

4.788

4.788

494

667

29

P.380

Loilseveld Didam

1.040

1.040

382

1.820

398

0

P.430

Trambaan Lengel

145

145

13

-8

0

165

P.440

Steegseweg Beek

631

631

66

698

698

P.450

Mr.Vermeulenstr. L'beek

480

480

51

531

531

P.460

Eltenseweg Stokkum

-69

-69

26

-43

-43

P.490

Diekmansweide 's-Hberg

56

56

3

59

59

P.500

Roncallischool Zeddam

46

46

2

48

48

P.502

Klinkerstraat 's-Hberg

526

526

10

P.504

Emmerikseweg 's-Hberg

433

433

23

P.506_Z

Stadspark Zuid

-353

-353

408

P.506_N

Stadspark Noord

0

0

P.600

Sportcomplex (SC M)

-69

-69

65

P.610

Sportveld Kilder

259

259

34

P.620

Hartjenshof Azewijn

31

31

5

95

P.630

Lupinenstraat Didam

-25

-25

672

190

P.640

Klimop Didam

3

3

P.650

't Kompas Didam

157

157

P.660

't Raland Didam

121

P.950

Uitbreiding Nieuw-Dijk

subtotaal I

442

626

285

341

-52 191

534

-2

544 4 3

-52

1.017

160

95

13

85

772 82

4.645

4.645 0 25

140

0

0

456

456

-489

-489

0

0

0

0

293

293

-56

-56

456

165

291

392

396

180

216

53

211

211

121

41

162

162

102

102

43

10.086

10.544

2.862

4.475

-146

0

286

9.217

0 458

455

8.304

II: BEDRIJVENTERREIN IN EXPLOITATIE: P.810

Eur. Bedr.Terrein

P.830

Matjeskolk

P.840

Uitbreiding EBT **

subtotaal II TOTAAL I+II

1

1

26

28

28

746

746

33

779

779

747

747

553

0

0

10.159

0

0

10.159

10.833

11.291

3.415

4.475

286

19.375

458

455

18.462

494

9.352

9.352

III: WONINGBOUW NOG NIET IN EXPLOITATIE: P.505

Klinkerstraat/loc.1

192

1.032

20

1.051

840

211

P.930

's-Hberg-Oost/Lengel

165

905

9

914

740

174

P.960

Nieuw-Dijk (Toek. Uitbr.)

95

455

3

459

360

99

1.940

0

484

0

269

III: BEDRIJVENTERREIN NIET IN EXPLOITATIE: P.840

Uitbreiding EBT **

subtotaal III

8.858

8.858

9.310

11.250

32

0

0

2.424

0

0

0

269

0

IV: OVERIGE GRONDEN: P.910

Ruilgronden vm Bergh

subtotaal IV TOTAAL III t/m IV TOTAAL I t/m IV

269

269

269

269

269

269

9.579

11.519

32

0

0

2.693

1.940

0

753

20.412

22.810

3.447

4.475

286

22.069

2.398

455

19.216

*) Bij het w aarderen van de grondexploitaties in de jaarrekening 2014 is uitgegaan van de meest recente informatie die beschikbaar is over verw achte vraag en aanbod lokaal en in de regio w aarin de gemeente Montferland zich bevindt. Van de grondexploitatie Kerkwijk is – op basis van de meest recente inzichten, onderbouwd met een aantal verschillende onderzoeken – geconcludeerd dat de afzet past binnen de verwachte vraag op dit moment. Ook de fasering houdt rekening met de meest recente inzichten op dit punt. Op het moment dat de afzet minder snel gaat dan nu gepland of de totale (verw achte) vraag neemt in de toekomst af dan heeft dat direct impact op de resultaten van deze exploitatie. Op basis van de door de raad gekozen uitgangspunten, zijnde het reële scenario, w ordt een licht positief resultaat van € 88.000 verw acht. Ten aanzien van de fasering en de ontwikkeling van deze exploitatie in de periode 2021 – 2026 is een aantal aannames gedaan die vanwege de inschattingen van de toekomstige ontwikkelingen een onzekerheid met zich meebrengt. De ontwikkelingen w orden immers door diverse externe factoren beïnvloed. Op basis van de huidige kennis en inzichten is het college van mening dat het aannemelijk is dat het verw achte resultaat de beste schatting is en derhalve is voor de exploitatie Kerkwijk geen voorziening gevormd. In het geval de afzet in omvang dan wel tempo toch achter blijft ten opzichte van de reële verwachtingen, kan het resultaat van de exploitatie - in het meest negatieve geval w aarbij fasen 6 tot en met 8 niet w orden ontwikkeld oplopen tot circa 2 miljoen euro negatief. In verband hiermee is voor de benodigde w eerstandscapaciteit, paragraaf A Weerstandsvermogen en risicobeheersing, voor de bouwgrondexploitatie een hoger risicobedrag bepaald. **) Uitbreiding EBT is in 2014 overgebracht van bedrijventerrein NIET in exploitatie naar bedrijventerrein in exploitatie

107

Gereed product en handelsgoederen Hierin zijn opgenomen de voorraad toilet- en douchestoelen welke in het kader van de WMO worden verstrekt, dieselvoorraad Openbare Werken en VVV bonnen. Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden. Omschrijving

Saldo per Voorz. 31-12-14 oninbaarh. 5.498 5.613 1.017 11.110 1.017

Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen Overige vorderingen Totaal

Gecorrigeerd saldo 31-12-14 31-12-13 5.498 5.732 26 4.596 2.909 10.094 8.667

De vorderingen op openbare lichamen zijn niet meegenomen bij de bepaling voorziening oninbaarheid, dit is niet noodzakelijk. Verstrekte kasgeldleningen. De overige vorderingen bestaan uit: debiteuren algemeen debiteuren belastingen debiteuren soza totaal

2.729 hiervoor is een voorziening voor oninbaarheid van 351 hiervoor is een voorziening voor oninbaarheid van 2.533 hiervoor is een voorziening voor oninbaarheid van 5.613

4 32 981 1.017

Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: Omschrijving Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totaal De vooruitbetaalde bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Omschrijving Druk- en bindwerk afvalkalender 2015 Automatisering service- onderhouds- en leasecontracten 2015 ev Lidmaatschappen, abonnementen en contributies 2015 Service- onderhouds- dienstverlening en leasecontracten 2015 Pensioenpremie wethouders 2015 energiekosten Bredescholen Didam provinciale subsidie Monumenten onderhoudsubsidie voetbalvereningen Totaal

2014 394 3.279 3.673

bedrag 2 184 56 9 10 77 29 26 394

De nog te ontvangen bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Omschrijving Vitens rentevergoeding 2014 lening creditnota´s bermen maaien, vergoeding diverse kleine posten Vergoeding eigenbijdrage combinatiefuncties bilbiotheek Bijdrage regio Achterhoek regiocontract 2012/2015 Afrekening Diftar 2014 Afrekening afval; RDL en Nedvang plastic Diverse heffingen, belastingen en rechten 2014 Algemene Uitkering def vaststelling maatstaven Provinciale subsidies familienetwerk - GKGK 2014 Afrekening BBZ 2014 Afrekening MAU 2014 regiosubsidie Revalitisering C entrum ´s-Heerenberg Thuis is Montferland Uitkering verzekering inbraakschade Bergvredestraat 10 Pensioenoverdrachten v.m. wethouders afrek bijdrage Achterhoek bespaart 2013/2014 vergoeding diverse kleine posten, ten onrechte ontvangsten Totaal

bedrag 52 18 6 9 657 72 417 53 41 27 1004 500 10 97 286 29 2 3.279

108

2013 310 2.921 3.231

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland PASSIVA EIGEN VERMOGEN Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten: Omschrijving

boekwaarde 31-12-14 boekwaarde 31-12-13

Algemene reserve

4.914

Bestemmingsreserves Subtotaal Resultaat

10.104

29.971

31.940

34.886

42.044

363

Totaal

647-

35.249

41.396

Het verloop per reserve wordt weergegeven in de Toelichting op de Reserves VOORZIENINGEN De in de balans opgenomen Voorzieningen bestaan uit de volgende posten: Omschrijving


Risicovoorzieningen

2.926

Egalisatievoorzieningen

3.165

3.360

6.091

5.182

Totaal

1.822

Voor een verloopoverzicht per voorziening wordt verwezen naar de Toelichting op de Voorzieningen

Toelichting Reserves Saldo per 31-12-2013

Reserve

ResultaatVermeerdering bestemming wegens inflatie2013 correctie

overige vermeerderingen

verminderingen

Saldo per 31-12-2014

Algemene reserves Algemene Reserve Totaal Algemene reserves

10.104

-1.890

53

-3.353

4.914

10.104

-1.890

53

-3.353

4.914

1.858

-1.373

588

762

-762

Bestemmingsreserves Grondexploitatie Coalitieprogramma 2010-2014

102

2

0

Afwikkeling winstbestemming Kwaliteitsimpuls gem.organisatie Zuidelijke Randweg

25

247

5

90

-50

292

2.610

52

500

-414

2.748

Ruimtelijke Ontwikkeling

41

Toerisme

38

1

21.769

653

-2.151

Verkoop aandelen NUON Egalisatiereserve Afvalstoffenheffing

-0

25

41 39 20.271

473

9

-242

241

2.772

55

-12

2.815

Onderwijsachterstandenbeleid

42

1

Egalisatiereserve decentralisties Sociaal Domein

32

1

Kelrehuus Kilder

321

18

-37

Onderhoud riolering en rioolrenovaties

977

20

-997

-0

28

1

-15

14

Onderwijshuisvesting

Monumentenverordening Monumentenzorg Svn Masterplan 's-Heerenberg

-42

1

361

395 302

163

163

50

2

250

-18

284

1.408

67

4

-127

1.351

Volkshuisvesting

386

8

41

-385

50

Bovenwijkse voorzieningen

293

89

-215

166

Leefbaarheid

187

4

25

-30

186

1

0

31.940

898

4.005

-6.871

29.971

951

4.005

-10.223

34.886

Kap.lasten Sportcompl. Montferland (SCM)

Schenking prins Wim 1 Totaal bestemmingsreserves Eindtotaal

42.044

-1.890

1

Hierna worden de mutaties 2014 toegelicht. Alle bedragen zijn afgerond op veelvouden van duizend, derhalve kan een afrondingsverschil optreden.

109

ALGEMENE RESERVES Algemene Reserve De Algemene Reserve fungeert als algemeen dekkingsmiddel. De overschotten dan wel tekorten van de jaarrekening, verschillen tussen boekwaarden en verkoop van bezittingen worden gemuteerd in de Algemene Reserve. Gezien de uitkomsten van de inventarisatie van de risico’s en de overige onderdelen van de weerstandscapaciteit kan de omvang van de Algemene Reserve per ultimo 2014 als voldoende worden gekwalificeerd. Saldo per 1 januari 2014 Toevoegingen Rentetoevoeging Subtotaal toevoegingen Onttrekkingen Resultaatbestemming 2013 Uitgaven openbare ruimte rondom Brede School Noord Reclamebelasting Bijdrage kunstgras voor DVC’26 en Loil Begrotingssaldo 2014 Saldo bestuursrapportage 2014 Bijdrage aan reserve zuidelijke randweg (ipv bijdrage grex Kerkwijk) Tijdelijke verkeersmaatregelen zuidelijke randweg Herinrichting Wehlseweg Loil (openbaar groen) Toevoeging voorziening grex. Bedrijvenpark A18 Doetinchem Subtotaal onttrekkingen Saldo per 31 december 2014

10.104 53 53 -

1.890 50 14 618 359 781 500 3 10 1.018 5.243 4.914

Het saldo van de Algemene Reserve voor bestemming bedraagt per 31 december 2014 € 4.914.000 positief. Dit bedrag is exclusief het saldo van deze jaarrekening 2014. Wij verwachten voor de komende jaren namelijk de volgende toevoegingen en onttrekkingen: Toevoegingen  Rentetoevoegingen;  Teruggave reserve grondexploitatie (i.c. resultaat RBT/EBT) ad. € 179.000 in verband met extra voeding in 2010. Dit betreft een deel van een betaalde bijdrage aan Amphion theater in Doetinchem welke is voorgefinancierd uit de Algemene reserve. Het saldo van de reserve was ontoereikend;  Vrijval voorziening afwaardering grondexploitatie Lengel-’s-Heerenberg Oost ad € 740.000;  Verrekening incidentele lasten reclamebelasting ad. € 14.000;  Positieve saldi begrotingen 2015-2018 na uitvoering Kerntaken discussie van € 407.000. Onttrekkingen  Een bedrag van € 1.900.000 voor de vorming van de nieuw te vormen reserve “Ontvlechtingskosten;  Bijdrage voor kunstgras voor twee voetbalverenigingen voor een bedrag van € 514.000;  Realiseren BGT (Basisregistratie grootschalige Topografie) € 50.000;  Budget voor archeologisch onderzoek in Braamt van € 50.000;  Bijdrage begrotingstekort in 2017 van € 141.000;  Verbreding fietspad Hengelderweg voor een bedrag van € 60.000.

110

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland BESTEMMINGSRESERVES Reserve grondexploitatie Deze reserve fungeert als buffer voor de risico’s van de grondexploitatie. De reserve wordt gevoed door voordelige resultaten op grondexploitaties en bespaarde rente. Voor de reserve is bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2010 een minimaal gewenste omvang van € 750.000 vastgesteld. De reserve heeft een positief saldo van € 588.000 per 31 december 2014 en is hiermee onder de vastgestelde buffer van € 750.000 gekomen. In de bestuursrapportage 2014 is als verwachte stand van deze reserve een bedrag van € 982.000 negatief genoemd. Met het vaststellen van deze bestuursrapportage heeft de gemeenteraad impliciet ingestemd met het feit dat de reserve onder de vastgestelde buffer komt. Met de afwikkeling van winstgevende complexen in de komende jaren wordt verwacht dat deze reserve boven het vastgestelde peil kan worden gebracht. Toevoegingen Rentetoevoeging Afsluiting Loilseveld Overheveling van reserve NUON Vrijval voorziening grex. Nijman-Wijdeveld Totaal

2 343 1.500 15 1.860

Onttrekkingen Rentelasten ruilgronden Afsluiting grondexploitatie Nieuw-Dijk Toevoeging voorziening verlies grex. Polstraat Toevoeging voorziening verlies grex. Lupinenstraat Toevoeging voorziening verlies grex. Trambaan Toevoeging voorziening verlies Zinderberg Dekking uitvoering Coalitieprogramma Totaal

165 -

11 145 180 - -25 25 85 762 1.373

Reserve Coalitieprogramma 2010 - 2014 De maatregelen uit het coalitieprogramma 2010 – 2014 worden jaarlijks opgenomen in de jaarbegrotingen. Dekking van de kosten vindt plaats uit de reserve Grondexploitatie. Vandaar worden de middelen gestort in de reserve Coalitieprogramma. Toevoegingen Reserveringen t.b.v. uitvoering in 2014 Totaal

762 762

Onttrekkingen Project revitalisering centrum ’s-Heerenberg Lastenverlichting voor startende ondernemers Uitvoering GRP (incl. groen, verkeer en wegen) Armoedebeleid Herinrichting Stadsplein ’s-Heerenberg/ Toevoeging reserve Masterplan Herinrichting Lockhorstpark Totaal

-

305 2 22 25 250 158 762

Afwikkeling winstbestemming De reserve is gevormd om budgetten door te schuiven naar volgende jaren. Toevoegingen Doorschuiven budget archeologisch onderzoek Braamt Totaal

25 25

Kwaliteitsimpuls gemeentelijke organisatie De reserve is gevormd ter bekostiging van de aanpak van knelpunten bij de verbetering van de gemeentelijke organisatie. Voeding vindt incidenteel plaats. Toevoegingen Rentetoevoeging Voordelig resultaat loonkosten 2014 Totaal

5 90 95

111

Onttrekkingen Onttrekking t.b.v. werkprocessen afdeling Sociale Zaken Totaal

-

50 50

Zuidelijke randweg Deze reserve is bestemd voor de aanleg van de zuidelijke randweg te Didam. Het overige deel van de aanleg wordt bekostigd middels een onttrekking aan de reserve Bovenwijkse Voorzieningen. Toevoegingen Rentetoevoeging Bijdrage van Algemene Reserve (i.p.v. grex. Kerkwijk) Totaal Onttrekkingen Uitgaven 2014 Totaal

52 500 552 -

414 414

Ruimtelijke ontwikkeling Deze reserve is bestemd om uitgaven in het kader van de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Montferland te bekostigen. De reserve wordt gebruikt ter dekking van incidentele uitgaven in dit kader. In 2014 zijn er geen uitgaven ten laste van deze reserve geweest. Deze reserve valt in 2015 vrij in het kader van de financiële maatregelen begroting 2015. Reserve toerisme Deze reserve is gevormd ter stimulering van het toerisme in de gemeente Montferland en is dus bestemd voor incidentele uitgaven in het kader van dit doel. Voor- en nadelen op de begrotingsbudgeten worden verrekend met de reserve, conform de Nota Reserves en Voorzieningen 2010. . Deze reserve valt in 2015 vrij in het kader van de financiële maatregelen begroting 2015. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

1 1

Verkoop aandelen NUON Deze geblokkeerde reserve is gevormd ter compensatie van de geraamde wegvallende dividendopbrengsten. Rente wordt toegevoegd op basis van een rendement van 3%. Vervolgens wordt deze rente onttrokken aan deze reserve ten gunste van de exploitatie. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

653 653

Onttrekkingen Onttrekking ter compensatie voormalig dividenduitkering NUON Overheveling naar de reserve grondexploitatie Totaal

-

651 1. 500 2.151

Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Deze egalisatiereserve is bij de resultaatbestemming 2008 gevormd uit het voordelig saldo kosten afvalinzameling etc. / opbrengst afvalstoffenheffing. Het saldo van de reserve zal de komende jaren worden ingezet en komt ten gunste van de tarieven afvalstoffenheffing. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

9 9

Onttrekkingen Nadelig saldo afvalinzameling- en verwerking / afvalstoffenheffing Beperking woonlastenstijging Bijdrage Repair Café Aanschaf ondergrondse afvalcontainers in ’s-Heerenberg Totaal

112

-

144 90 1 7 242

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Onderwijshuisvesting Deze reserve is bedoeld om uitgaven inzake onderwijshuisvesting gelijkmatig over de verschillende jaren te verdelen. Deze reserve is na de decentralisatie van de onderwijshuisvesting in 1997 gevormd uit de verschillende onderhoudsvoorzieningen. Het saldo van baten en lasten op onderwijshuisvesting wordt verrekend met deze reserve. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

55 55

Onttrekkingen Verrekening saldo lasten en baten Totaal

-

12 12

Onderwijsachterstandenbeleid De reserve is bestemd voor de dekking van toekomstige uitgaven in het kader van het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

1 1

Onttrekkingen Subsidie VVE (Voor en Vroegschoolse Educatie) Humanitas en ‘t Diemertje Totaal

-

42 42

Centrum Jeugd en Gezin Deze reserve is in eerste instantie gevormd door een deel van de gelden voor het Elektronisch Kind Dossier (EKD) en middelen die zijn overgehouden vanuit de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Aanwending wordt betrokken bij de decentralisatie van de Jeugdzorg. Deze reserve wordt nu omgevormd tot de reserve transities sociaal domein. Toevoegingen Rentetoevoeging Toevoeging voordelen transities Restant budget Centrum Jeugd en Gezin Totaal

1 210 151 362

Kelrehuus Kilder Deze reserve dient ter dekking van de kapitaallasten van het Kelrehuus. De rentetoevoeging bedraagt 5,5 %, overeenkomstig de rente in de berekening van de kapitaallasten. De reserve is toereikend om de kapitaallasten 40 jaar te dekken. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

18 18

Onttrekkingen Dekking kapitaallasten Kelrehuus Totaal

-

37 37

Onderhoud riolering en rioolrenovaties In 2010 is het GRP geactualiseerd. Alle kosten van onderhoud en vervanging van riolering zijn hierin opgenomen over een periode van 60 jaar. De reserve dient ter egalisatie van dekkingstekorten. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

20 20

Onttrekkingen Tekort op kostendekking product “riolering” Totaal

-

Monumentenverordening

113

997 997

De reserve is bestemd voor uitgaven op het gebied van onderhoud van monumenten. Afwijkingen in de realisatie t.o.v. de ramingen worden verrekend met de reserve. In 2015 valt het restant vrij in het kader van de financiële maatregelen begroting 2015. Toevoegingen Rentetoevoeging Totaal

1 5

Onttrekkingen Restant opstellen erfgoednota Totaal

-

15 15

Monumentenzorg SVn Doel van deze reserve is tegenhanger van het revolving fund bij het Bouwfonds welke laagrentende leningen verstrekt voor groot onderhoud en restauraties van monumenten. Voeding heeft eenmalig plaatsgevonden. In 2014 hebben geen mutaties plaatsgevonden. Masterplan ’s-Heerenberg Deze reserve dient ter afdekking van tekorten van de ontwikkeling van het centrumplan te ’s-Heerenberg. De reserve is in 2004 gevormd door een deel van het saldo van de Reserve grondexploitatie te bestemmen voor het masterplan ’s-Heerenberg. Verdere voeding heeft plaatsgevonden in 2010 t.l.v. de reserve Grondexploitatie en in 2013 via de Algemene Reserve. Toevoegingen Rentetoevoeging Bijdrage reserve Coalitieprogramma Totaal

2 250 252

Onttrekkingen Werkbudget Masterplan Verlies locatie (P 502) Totaal

-

16 2 18

Reserve kapitaallasten nieuwbouw SCM Deze geblokkeerde reserve is bestemd voor dekking van de optredende kapitaallasten van het Sportcomplex Montferland. Toevoegingen Rentetoevoeging Afsluiten P 600 Sportcomplex Totaal

67 4 71

Onttrekkingen Kapitaallasten Totaal

-

127 127

Volkshuisvesting Deze reserve is bestemd voor algemeen volkshuisvestelijke doelen en specifieke projecten voor starters en senioren op de woningmarkt. Toevoegingen Rentetoevoeging Verdeling BWS reserves Stadsregio Totaal

8 41 49

Onttrekkingen Volkshuisvestelijke bijdragen diverse projecten Stimuleringsregeling startershuisvesting Project Thuis in Montferland Totaal

114

-

120 225 40 385

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Bovenwijkse voorzieningen Deze reserve is en wordt gevormd door een deel van de opbrengst van de verkoop van bouwrijpe grond te reserveren voor de kosten van bovenwijkse voorzieningen. Onder bovenwijkse voorzieningen worden verstaan: wegen en kunstwerken van meer betekenis dan alleen voor het plangebied, alsmede die voorzieningen van openbaar nut waarvan de betekenis uitgaat boven het belang van de woonwijk. Toevoegingen Diverse grondexploitaties (opslag per m2 uitgifte) Totaal Onttrekkingen Bijdrage Zuidelijke Randweg Totaal

88 88 -

215 215

Leefbaarheid Deze reserve is gevormd bij de jaarrekening 2007 uit de restanten van de werkbudgeten Wijk- en Kerngericht Werken (WKW), Openbare Ruimte en Buitengebied/plattelandsraad. De reserve dient ter dekking van uitgaven in het kader van leefbaarheid in de komende jaren. Toevoegingen Rentetoevoeging Positief saldo exploitatie WKW 2013 Totaal

4 25 29

Onttrekkingen Hondenbeleidsplan Totaal

-

30 30

Reserve schenking prins Wim 1 In 1990 heeft prins Wim I (voormalig wethouder van Bergh) de voormalige gemeente Bergh een bedrag van € 152,17 geschonken. De bedoeling was en is dat dit geld met rentebijschrijvingen over 100 jaar beschikbaar komt voor CV d’ Olde Waskupen voor het openbaar carnaval in ’s Heerenberg. In 2009 is de reserve gevormd en is de spaarrekening opgeheven.

115

Toelichting Voorzieningen Saldo per 31-12-2013

Naam voorziening

overige aanwending vermeerderingen

Saldo per 31-12-2014

vrijval

Risicovoorziening Afwikkeling grondexploitatie

32

Uittreedvergoeding Streekarchief Liemers-Doesburg

33

68

-32

16 537

Verplichtingen personeel

604

59

-127

Verplichtingen wethouders

307

185

-30

Grondexploitatie A18 bedrijvenpark D'chem

825

1.018

1.801

1.330

Totaal Risicovoorziening

68

-16

462 1.843

-173

-32

2.926

Egalisatievoorzieningen Groot onderhoud sportcomplex

184

63

-36

Groot onderhoud wegen

1.092

842

-1.177

Onderhoud gebouwen en accommodaties

1.456

232

-191

Onderhoud onderwijsgebouwen

211 758 -27

1.470

76

44

-24

95

522

117

-36

604

Vervanging materialen voetbalaccommodaties

10

9

Riolering (vervangingsinv.)

19

Vervanging lichtmasten

WSW Wachtlijsttrajecten Totaal Egalisatievoorzieningen

Eindtotaal

20 -19 -5

-9

6

3.381

21 1.308

-1.488

-36

3.165

5.182

2.638

-1.660

-69

6.091

RISICOVOORZIENINGEN Afwikkeling grondexploitatie Deze voorziening is gevormd ten behoeve van nog aan te leggen voorzieningen voor woonrijp maken in reeds afgesloten grondexploitaties. Vermeerderingen Toevoeging i.v.m. afsluiting complex SCM Totaal

68 68

Verminderingen Vrijval voorziening Nijman-Wijdeveld Afwikkeling complex Nijman-Wijdeveld Totaal

-15 -17 -32

Voorziening Uittreedvergoeding Liemers Doesburg Gekozen is voor aansluiting bij alleen het Streekarchief van de Regio Achterhoek en uit te treden bij het Streekarchief Liemers-Doesburg. De voorziening is in 2009 gevormd om de uittreedvergoeding te kunnen bekostigen. Verminderingen Uitbetaling uittreedsom Totaal

-16 -16

Verplichtingen personeel Deze voorziening is gevormd ter oplossing van personele problemen waarvan de financiële omvang bekend is. Op basis van berekening van de verwachte uitgaven wordt de voorziening gevoed, waarna in de volgende jaren de afwikkeling plaatsvindt. Vermeerderingen Aanvullende stortingen 2014 Totaal

59 59

116

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Verminderingen Uitgaven 2014

-127

Totaal

-127

Verplichtingen wethouders Deze voorziening is gevormd om het berekende risico bij wettelijke verplichtingen (pensioenen) af te dekken. In 2014 is het risico voor de gemeente Montferland ingeschat op € 463.000. Vermeerderingen Reguliere storting 2014 Totaal

185 185

Verminderingen Onttrekking werkelijke pensioenuitkeringen t.b.v. gewezen wethouders Totaal

-30 -30

Grondexploitatie A18 Bedrijvenpark Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bepaalt dat voor voorziene verliezen direct een voorziening moet worden getroffen ter grootte van dit verlies. Dit betekent dat de gemeente Doetinchem voor het Bedrijvenpark A18 in de jaarrekening 2014 een voorziening moet treffen van € 7.370.740 op basis van de meeste recente actualisatie. De andere drie gemeenten (Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Montferland) moeten voor hun aandeel in het tekort een voorziening voor de verplichting tot betaling aan de gemeente Doetinchem treffen. Voor Montferland betreft dit een bedrag van € 1.842.685 (25% van het totale tekort). Vermeerderingen Storting 2014 Totaal

1.018 1.018

EGALISATIEVOORZIENINGEN Groot onderhoud sportcomplex Deze voorziening is gevormd om de kosten van groot onderhoud van het Sportcentrum Montferland gelijkmatig over de jaren te spreiden. Vermeerderingen Reguliere storting 2014 Totaal

63 63

Verminderingen Uitgaven 2014 Totaal

-36 -36

Groot onderhoud wegen Deze voorziening is gevormd om de kosten van groot onderhoud wegen gelijkmatig over de jaren te spreiden. Vermeerderingen Reguliere storting 2014 Totaal

842 842

Verminderingen Uitgaven 2014 op basis van het Wegenbeheersplan Totaal

-1.177 -1.177

Onderhoud gebouwen en accommodaties Deze voorziening is gevormd om kosten van groot onderhoud van gemeentelijke accommodaties gelijkmatig over de jaren te spreiden. Begin 2012 is het meerjarig onderhoudsplan geactualiseerd. De volgende actualisatie vindt in 2015 plaats.

117

Vermeerderingen Conform onderhoudsplanningen Totaal

232 232

Verminderingen Uitvoering groot onderhoud gemeentelijke accommodaties Vrijval Totaal

- 191 -27 - 218

Onderhoud onderwijsgebouwen Deze voorziening is gevormd om kosten van groot onderhoud van de onderwijsaccommodaties gelijkmatig over de jaren te spreiden. Het onderhoudsplan voor de onderwijsgebouwen is in 2013 geactualiseerd. Vermeerderingen Reguliere storting 2014 Totaal

43 43

Verminderingen Uitgaven in 2014 Totaal

-24 -24

Vervanging lichtmasten Deze voorziening is gevormd om de kosten die gepaard gaan met de vervanging van lichtmasten (op basis van een vervangingsplan) zoveel mogelijk te egaliseren. Vermeerderingen Conform beleidsplan OV Totaal

117 117

Verminderingen Uitgaven in 2013 Totaal

-36 -36

Vervanging materialen voetbalaccommodaties Uit deze voorziening kunnen jaarlijks de benodigde materialen worden vervangen conform het sportveldenbeleid. De bij een nulmeting/voorzieningen check vastgestelde tekortkomingen in de basisvoorzieningen worden hiermee opgelost. Vermeerderingen Reguliere storting conform begroting Totaal

9 9

Voorziening riolering (vervangingsinvesteringen) In 2010 is het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) voor de periode 2011-2015 vastgesteld. Hierbij is besloten om een voorziening riolering vervangingsinvesteringen te vormen van € 1.000.000 (met als dekking een onttrekking aan de reserve riolering en rioolrenovaties). Bedragen in deze voorziening worden in mindering gebracht op geactiveerde vervangingsinvesteringen. Verminderingen Bijdrage aan krediet “Renovatie gemalen, randvoorz. en drukriolering” Totaal

-19 -19

WSW wachtlijsttrajecten Met ingang van 2013 is deze egalisatievoorziening ingevoerd. Een bedrag van € 6.000 wordt in 2015 nog ingezet voor bonussen naar begeleid werken. Het restant van € 15.000 kan in 2014 vrijvallen in verband met de invoering van de Participatiewet, waardoor er geen nieuwe instroom meer is en dus ook geen wachtlijsttrajecten. Verminderingen Vrijval 2014 Totaal

-15 -15

118

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland VASTE SCHULDEN MET EEN LOOPTIJD LANGER DAN ÉÉN JAAR De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt: Omschrijving


Onderhandse leningen: Binnenlandse banken en overige financiële instellingen

94.604

83.693

Subtotaal

94.604

83.693

Waarborgsommen

-

Totaal

3-

94.604

83.690

In het onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2014, Omschrijving Onderhandse leningen:

Saldo

Vermeer-

Aflos-

Saldo

31-12-13

deringen

singen

31-12-14

83.693

20.000

9.089

4

1

20.004

9.090

Waarborgsommen Totaal

383.690

De totale rentelast voor het jaar 2014 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt:

94.604 94.604 2.645

VLOTTENDE PASSIVA Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: Omschrijving


Schulden < 1 jaar

5.282

Bank- en girosaldi

12.841

935

3.126

4.363

21.248

25.571

Overlopende passiva Totaal

20.273

Netto vlottende schulden, looptijd korter dan één jaar De in de balans opgenomen netto vlottende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: Omschrijving


Kasgeld

-

Overige schulden

5.282

Bank- en girosaldi Totaal

15.000 5.273

12.841

935

18.123

21.208

Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: Omschrijving


Nog te betalen bedragen

1.651

Vooruitontvangen bedragen Ontvangen voorschotten Rijk (art.49) Totaal

119

1.444

469

118

1.006

2.801

3.126

4.363

De nog te betalen bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Omschrijving

bedrag

Transitorische rente

884

Personeel van derden ca.

41

Afrekening energiekosten gemeentehuis, brede scholen Didam

14

Werkzaamheden derden, adviezen, diensten etc

156

Afrekening BBZ

76

Afvalinzameling verwerking c.a.

28

Sociale teams, mantelzorg, familienetwerkberaad

136

Diverse bijdragen en (exploitatie) subsidies

100

Uitkeringen WMO pgb PZN verg Stran65+

22

Beheer / subsidie Albertusgebouw 2014

118

C ombinatiefunctionarissen

35

Pensioenafdrachten wethouders

9

Lokobonnen

95

Afdracht legeskas publiekszaken

6-

Voorschotten-Inhoudingen SOZA

56-

Totaal

1.651

De vooruit ontvangen bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Omschrijving

bedrag

Nedvang zwerfafvalvergoeding 2014

59

C ompensatiebedrag Puck en C o 2015-2019

185

Directeuren Netwerk Achterhoek

8

Rekenkamer

57

Project outdoor Fitness 2014

60

Subsidie uitkijktoren

100

Totaal

469

De ontvangen voorschotten Rijk (art.49) kunnen als volgt worden gespecificeerd: Omschrijving

saldo per

toevoe-

vrijgev.

saldo per

31-12-13

gingen

bedragen

31-12-14

Spec.uitk.: OAB 2011-2014

105

105

Spec.uitk.:Participatiebudget ( vh WWB werkdeel)

443

443

Spec.uitk.:Energietransitie Achterh bespaart prov Gld

24

Spec.uitk.:Ondergrondse spoortunnel Didam

5

2.777

Totaal

2.801

552

-

029

1.800

977

2.348

1.006

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Het jaar 2015 is het laatste jaar van de looptijd budgetsubsidie overeenkomst met de Bibliotheek Montferland. Looptijd 2012 t/m 2015. Vanuit de kerntakendiscussie 2014 is vanaf 2016 een bezuiniging opgelegd van € 80.000 en vanaf 2017 van € 87.000. Voor 2015 is een subsidiebedrag verleend van € 743.119. Het jaar 2015 is het laatste jaar van de looptijd van de budgetsubsidie overeenkomst gemeente Montferland met Sensire MW. De looptijd betreft de periode 2012 t/m 2015. Voor de onderdelen Algemeen Maatschappelijk Werk en Sociaal Raadsliedenwerk wordt in totaliteit € 468.180 aan subsidie verleend. Voor zwembad de Hoevert bestaat een huur- / exploitatie overeenkomst. De overeenkomst loopt door tot 2016 en zal telkens met 5 jaar op dezelfde voorwaarden worden verlengd wanneer zij niet minstens een jaar voor de vervaldatum door middel van een aangetekende brief door een partij is opgezegd. De gemeente Montferland heeft deze eind 2014 ook verstuurd in het kader van de bezuinigingen uit de kerntakendiscussie 2014. In de begroting 2015 is een bedrag opgenomen van € 206.577. In 2015 verlenen we aan Welcom een subsidie van € 1.809.637. Hiermee geeft Welcom uitvoering aan drie beleidsprogramma's van de gemeente Montferland, dit heeft betrekking op beleid t.b.v. jeugd, cultuur, ouderen, leefbaarheid en welzijn. Dit bedrag past binnen wat de raad voor 2015 aan Welcom beschikbaar heeft gesteld.

120

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Dit bedrag is inclusief de subsidiëring van de combinatiefuncties, het Sociaal team, het beheer van het Albertusgebouw en (de aanvulling op) het project Schuldhulpmaatje/De Buitenlijn. Met Welcom is een meerjaren budgetovereenkomst afgesloten tot 2016. Muziekschool Oost-Gelderland hebben we voor 2015 een voorlopig subsidie toegekend voor 1 jaar van € 156.572. Het Musiater hebben wij voor 2015 ook een voorlopig subsidie voor 1 jaar toegekend van € 157.144 (inclusief een subsidie in de extra huur van het Albertusgebouw). Beide bedragen zijn exclusief de subsidies voor de combinatiefunctionarissen en de eigen bijdrage van de muziekschool in deze. Hierbij is tevens rekening gehouden met de resultaten uit de laatste kerntakendiscussie. Het definitieve subsidie zal worden toegekend naar behandeling van de motie rondom de subsidiëring van het muziekonderwijs in de Raad. Op 12 december 2012 heeft het college besloten om de beschikbare subsidiegelden voor muziekonderwijs per 1 januari 2015 evenredig over beide muziekscholen te verdelen. Hierbij wordt de grondslag gehanteerd van het aantal inwoners tot 18 jaar in het verzorgingsgebied van de bewuste muziekschool. Inmiddels zijn wij samen met de Achterhoekse gemeenten die participeren in Muziekschool Oost Gelderland bezig een gezamenlijk format te ontwikkelen voor muziekonderwijs. Hierbij wordt gekeken naar de Handreiking muziekonderwijs 2020 van het ministerie. Het toekomstige cultuur (muziek) onderwijs zal zich rond de scholen gaan afspelen, waarbij gemeente, schoolbestuur, amateurverenigingen en muziekschool een rol hebben. Dit betekent dat de taakstellende bezuiniging van € 150.000 per 1 januari 2015 wordt gehaald. Aangezien Musiater reeds op het beoogde subsidieniveau zit zal de subsidie voor Musiater niet verder worden verlaagd en de subsidie voor MOG zal in 2015 hetzelfde niveau worden bereikt. Voor sportcomplex Montferland bestaat een exploitatieovereenkomst. De overeenkomst loopt door tot 2030. In de begroting 2015 is een bedrag opgenomen van € 421.000. Afvalverwerking: De verwerking van al het restafval uit huishoudens in Montferland geschiedt per 1-1-2015 door Sita ReEnergy Roosendaal B.V.. Daarvoor loopt een contract tot 31-12-2019. Per 1-1-2015 bedraagt het tarief € 72,17 per ton. Het tarief wordt jaarlijks geïndexeerd (loon en prijspeilwijzigingen) overeenkomstig artikel 4.4. van de overeenkomst. Voor de verwerking van het groente-, fruit- en tuinafval loopt sedert 1-1-2003 een contract met Attero (voorheen VAR). Per 1 januari 2015 bedraagt het tarief € 45,45 per ton. Het tarief wordt jaarlijks aangepast op basis van CBS-indexcijfers van de cao-lonen en het CBS-indexcijfers van de gezinsconsumptie reeks voor werknemersgezinnen beneden de loongrens van de ziekenfondsverzekering. Het contract eindigt op 31-12-2017. Vakantiedagen: Eind 2014 bedraagt het saldo verlofuren 15.468. Dit vertegenwoordigt een bedrag van € 505.000, uitgaande van een gemiddeld uurloon. Waarborgen en garanties Het opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden: Geldnemer

Aard/

Oorspronk.

Percent.

Restant

Restant

wv. door

Omschr.

bedrag

Borg stelling

begin jaar

eind jaar

gemeente gewaarb.

Sportverenigingen

uitbr./bouw park/clubgeb.

Stichtingen

diverse

Vitens NV

aansl.sup.onrend. panden

189.200

Laris wonen en diensten

vervolg BNG lening 68857

1.743

100%

stg Woonzorg Nederland

project Gouden Handen

6.000

100%

5.450

5.250

5.250

Woningstichting Bergh

woningb.achtervang WSW

50.329

50%

47.734

49.531

24.765

Laris wonen en diensten


99.200

50%

99.200

104.200

52.100

Vestigia (vh SGBB)


2.000

50%

2.000

2.000

1.000

stg Mooiland (vh Vitalis)


726

50%

455

0

0

Woningstichting Dinxperlo


15.500

50%

15.500

15.500

7.750

stg Woonzorg Nederland


3.926

50%

Gewaarborgde leningen

1.458

100%

898

841

594

540

100%

228

196

196

12.701

10.927

297

1.743

1.743

1.743

370.622

121

1.868

1.868

907

187.779

192.055

94.602

Schatkistbankieren Met de invoering van het schatkistbankieren op 15 december 2013 zijn gemeenten verplicht om hun overtollige middelen aan te houden in ’s Rijks schatkist. Daarvan uitgezonderd zijn de bedragen die gemiddeld genomen per kwartaal het drempelbedrag niet overschrijden. Het drempelbedrag wordt berekend op 0,75% van het begrotingstotaal. Voor Montferland was de drempel voor 2014 € 571.000. Het gemiddelde bedrag aan overtollige middelen per kwartaal wordt hierna weergegeven: 1ste kwartaal 2de kwartaal 3de kwartaal 4de kwartaal

€0 €0 €0 €0

Uit dit overzicht blijkt dat de gemeente Montferland in 2014 niet aan schatkistbankieren heeft gedaan. Ontwikkelingen na balansdatum Er hebben zich geen noemenswaardige ontwikkelingen voorgedaan na balansdatum.

122


2.3 Overzicht van baten en lasten over begrotingsjaar 2014 (Bedragen x € 1.000) Realisatie 2013 Lasten Baten Omschrijving programma Relatie inwoners en bestuur Wonen Beheer leefomgeving Economie en toerisme Leefbaarheid, veiligheid en cultuur Bevordering gezonde leefstijl Jeugd en onderwijs Zorgzame samenleving Sub-totaal programma’s Algemene dekkingsmiddelen Financiering Deelnemingen en beleggingen Algemene uitkering Overige algemene baten en lasten Heffingen en WOZ Saldi kostenplaatsen Sub-totaal Algemene dekkingsmiddelen Saldo van lasten en baten Mutaties reserves Relatie inwoners en bestuur Wonen Beheer leefomgeving Economie en toerisme Leefbaarheid, veiligheid en cultuur Bevordering gezonde leefstijl Jeugd en onderwijs Zorgzame samenleving Algemene dekkingsmiddelen Sub-totaal mutaties reserves Resultaat

Saldo

Begroting 2014 voor wijz. Lasten Baten Saldo

Begroting 2014 na wijz. Lasten Baten Saldo

Realisatie 2014 Lasten Baten

Saldo

5.646 12.088 17.657 9.172 6.691 3.791 6.311 25.910 87.266

437 8.591 6.846 7.623 864 526 1.127 14.936 40.950

-5.209 -3.497 -10.811 -1.549 -5.827 -3.265 -5.184 -10.974 -46.316

6.134 4.230 14.601 799 5.911 4.274 6.422 26.457 68.828

521 1.608 5.885 113 400 552 1.208 14.438 24.725

-5.613 -2.622 -8.716 -686 -5.511 -3.722 -5.214 -12.019 -44.103

6.471 4.333 18.674 1.858 6.062 4.757 6.222 27.584 75.961

1.058 1.602 8.792 113 335 451 801 14.912 28.064

-5.413 -2.731 -9.882 -1.745 -5.727 -4.306 -5.421 -12.672 -47.897

6.403 10.294 17.854 2.362 5.931 4.701 7.157 26.745 81.447

988 7.942 8.719 629 397 489 1.604 14.955 35.723

-5.415 -2.352 -9.135 -1.733 -5.534 -4.212 -5.553 -11.790 -45.724

94 377 0 69 311 0 851

3.634 593 30.105 148 6.203 -941 39.742

3.540 216 30.105 79 5.892 -941 38.891

96 380 0 -602 410 0 284

4.048 613 30.970 0 6.508 -91 42.048

3.952 233 30.970 602 6.098 -91 41.764

93 374 0 -517 510 0 460

3.322 769 31.343 0 6.415 -727 41.122

3.229 395 31.343 517 5.905 -727 40.662

93 371 0 252 382 0 1.098

3.297 761 31.359 10 6.400 -1.151 40.676

3.204 390 31.359 -242 6.018 -1.151 39.578

88.118

80.692

-7.426

69.112

66.774

-2.338

76.421

69.185

-7.236

82.545

76.399

-6.146

0 2.084 31 0 0 0 0 0 1.980 4.095 92.213

0 3.443 3.542 19 80 241 47 25 4.122 11.519 92.214

0 1.359 3.511 19 80 241 47 25 2.142 7.424 1

0 0 500 0 0 0 133 0 952 1.585 70.697

25 541 1.464 2 37 127 0 0 1.725 3.921 70.697

25 541 964 2 37 127 -133 0 773 2.336 0

0 1.791 568 0 0 0 133 0 2.313 4.805 81.227

50 780 3.416 990 77 746 -3 50 5.935 12.041 81.227

50 -1.011 2.848 990 77 746 -136 50 3.622 7.236 0

0 2.241 550 0 0 0 151 0 2.660 5.602 88.149

0 1.239 2.945 1.020 77 746 55 50 5.982 12.114 88.510

0 -1.002 2.395 1.020 77 746 -96 50 3.322 6.512 361

123

2.4 Waarderingsgrondslagen Bij 1. 2. 3.

het samenstellen van de rekening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: wettelijke bepalingen inzake jaarverslaglegging; waarderingsgrondslagen; grondslagen ter bepaling van het saldo c.q. resultaat.

Zowel de verschillen tussen de jaarrekening 2013 en de jaarrekening 2014 alsmede de verschillen tussen de begroting 2014 en de jaarrekening 2014 zijn op de beleidstaken afzonderlijk toegelicht.

Wettelijke bepalingen inzake de jaarverslaglegging De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Het jaarverslag betreft de inhoudelijke verantwoording over hetgeen al dan niet is gerealiseerd. Bij de jaarrekening ligt de nadruk op de financiële verantwoording.

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Afschrijvingstermijnen Immateriële vaste activa

(max.) 5 jaar

Materiële vaste activa Activa derden nieuwbouw gebouwen verbouw / uitbreiding bijdrage restauratie

40 jaar 25 jaar 25 jaar

Gronden en terreinen ondergrond gebouwen, sportvelden en overige ondergrond

geen afschrijving

Woningen/bedrijfsgebouwen nieuwbouw verbouw/uitbreiding en restauratie (kleinere) bouwkundige aanpassingen (w.o. ARBO voorzieningen) aankoop bestaand gebouw semipermanente gebouwen technische installaties gebouwen (CV installaties, liften, afzuigers) airconditioning en beveiliging terreininrichting (hekwerken, tuin, parkeerruimte) meubilair/stoffering (bureaustoelen, koffieautomaten, gordijnen, etc.) bureaus, kasten paternosterkasten

40 25 10 25 15 15 10 20 10 20 15

Woonwagens nieuwbouw en standplaatsen

25 jaar

Schoolgebouwen/gymnastiekaccommodaties 1e inrichting gebouw / lokaal Overige (zie onder woningen / bedrijfsgebouwen)

jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar

20 jaar

Vervoermiddelen brandweervoertuigen overige voertuigen

15 jaar 8 tot 15 jaar

Machines, apparaten en installaties computerapparatuur (servers, printers etc.) computerprogrammatuur (incl. implementatiekosten) verbindingsmiddelen (C2000, telefooncentrale, mobilofoon) brandblusmateriaal overige apparatuur

4 jaar 5 jaar 7 jaar 10 jaar 8 tot 10 jaar

124

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Overige activa Brandweerkleding incl. persoonlijk redding materieel containers vuilverzameling, afvalbakken luchtfoto’s


Grond, wegen waterbouw aanleg/herinrichting wegen incl. fietsen voetpaden(max.) openbare verlichting (armaturen) openbaar groen (parken etc.) straatmeubilair verkeerslichtinstallaties aanleg sportvelden (groene sportvelden, tennisbanen, wetravelden)

20 jaar (max.) 20 (max.) 20 (max.) 10 (max.) 15 (max.) 15

Riolering GRP aanleg en vervanging riool GRP drukriolering GRP elektromechanisch


jaar jaar jaar jaar jaar

Overig  Bij de behandeling van de begroting 2011 is een nieuw gemeentelijke rioleringsplan (GRP) voor de gemeente Montferland vastgesteld voor de jaren 2011 t/m 2015. Rioleringen worden geactiveerd conform dit gemeentelijke rioleringsplan (GRP).  Activa met een verkrijgingprijs van minder dan € 12.500 worden niet geactiveerd, uitgezonderd gronden en terreinen. Deze worden altijd geactiveerd.  Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen; civiele kunstwerken, groen en kunstwerken.  Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden en bestemmingsreserves ten laste van de exploitatie gebracht. Hiervan kan bij raadsbesluit worden afgeweken.  In geval van activering bij raadsbesluit wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere, door de raad aan te geven tijdsduur, met een maximum van 20 jaar.  De immateriële en materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingspijs, verminderd met eventueel ontvangen bijdragen of onttrekkingen aan reserves, voorzieningen en afschrijvingen.  Afschrijving van de activa vindt plaats op lineaire of annuïteiten basis met in achtneming van de verwachte gebruiksduur of nuttigheidsduur van het object.  Het komt voor dat een (vervanging)investering pas in de loop van het jaar plaatsvindt. Het is dan niet reëel om over een volledig jaar af te schrijven. Als uitgangspunt is genomen dat over investeringen die plaatsvinden in de loop van het jaar niet wordt afgeschreven. De eerste afschrijving vindt plaats in het volgende boekjaar.  De waardering van de overige activa en passiva geschiedt in het algemeen tegen de nominale waarden. Wanneer hiervan wordt afgeweken, is dit in de toelichting van de desbetreffende post vermeld.  De in de grondexploitatie ingebrachte gronden zijn te onderscheiden in: nog niet in exploitatie genomen gronden; Deze gronden worden in principe gewaardeerd tegen de historische kostprijs, vermeerderd met de ten laste van deze gronden komende exploitatiekosten; onderhanden werken; Deze zijn verantwoord op basis van de vervaardigingkosten verminderd met de opbrengst van grondverkopen. In deze boekwaarden zijn tevens begrepen donaties aan c.q. afboekingen op reserves en voorzieningen.  De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Hierop wordt in beginsel geen afschrijving toegepast. Wanneer hiervan wordt afgeweken, is dit in de toelichting bij de betreffende post vermeld.  De debiteuren zijn opgenomen voor de nominale waarde. Oninbare posten < 1 jaar en kwijtgescholden belastingen worden functioneel geboekt, d.w.z. rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening; oninbare privaat- en publiekrechtelijke vorderingen (>1 jaar) zijn ten laste geboekt van de voorziening dubieuze debiteuren.  Reserves worden gevormd door de door de raad ter zake genomen besluiten. Ook onttrekkingen aan deze reserves geschieden door conform daartoe strekkende raadsbesluiten. Afwijkingen ten opzichte van de begroting lopen via de winstbestemming.  Bestemmingsreserves zijn voor een specifiek doel afgezonderde bestanddelen van het eigen vermogen.  Voorzieningen worden op grond van meerjarenramingen gevormd om fluctuaties in exploitatiekosten en risico’s te kunnen opvangen. Jaarlijks worden de voorzieningen, zo nodig via extra dotaties, op

125



het gewenste niveau gebracht. Het gewenste niveau betekent niet te hoog, maar zeker niet te laag. Voorzieningen kunnen geen negatief saldo hebben (ook niet tijdelijk). Ter gelijkmatige verdeling van de kosten over langere perioden zijn onder voorzieningen posten opgenomen die het karakter dragen van een egalisatierekening. Alleen de dotaties aan voorzieningen worden functioneel verantwoord.

Grondslagen voor winst - en resultaatbepaling    



De lasten en baten worden tegen de nominale waarde zoveel mogelijk toegerekend naar de periode waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden genomen op het moment dat deze voorzienbaar zijn. Winsten worden eerst verantwoord nadat deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. De dividenduitkeringen, de vakantiegeldverplichtingen aan het personeel, de FPU uitkeringen en een gedeelte van de wethouders pensioenen zijn verwerkt op basis van het kasstelsel. Het restant van de wethouders pensioenen is ten laste van een voorziening gebracht. De afschrijvingen worden conform de afschrijvingstermijn berekend. Indien de boekwaarden bedrijfseconomisch niet meer rendabel zijn worden extra afschrijvingen toegepast. De rentelasten van investeringen van voormalig Bergh worden voornamelijk met een vast rente percentage en de investeringen van voormalig Didam worden voornamelijk via het voorcalculatorische renteomslag percentage ten laste van de exploitatie geboekt. Aan de reserves is, overeenkomstig het vastgestelde percentage in de begroting, rente toegevoegd.

Kostenplaatsen     

De verdeling van de kosten van de kostenplaatsen geschiedt via voorcalculatorische tarieven. De directe kosten, zoals de salarissen en sociale lasten, worden verdeeld volgens de uur verantwoording van de medewerkers. Prijsverschillen (salariskosten) zijn bij de bestuur rapportages, indien bekend, bijgeraamd. Hoeveelheidverschillen zijn niet bijgeraamd en komen tot uiting op de functies. In totaliteit (balans en exploitatie) hebben deze hoeveelheidverschillen geen gevolgen. Het resultaat van de diverse kostenplaatsen wordt op “Overige dekkingsmiddelen en onvoorzien” geboekt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar dit onderdeel. Verder worden de volgende kostensoorten integraal getoetst en niet afzonderlijk toegelicht op de afzonderlijke producten: - loonkosten - advertentiekosten - abonnementen - kosten voor studie en congressen - kapitaallasten

In de jaarrekening zijn uitsluitend de directe kosten toegelicht, niet de doorbelastingen per product.

126


2.5 Programma’s analyse 3e w-vraag 01.



Rekening

Begroting

2013

2014

5.646 437

6.134 521

6.471 1.058

6.403 988

-5.209

-5.613

-5.413

-5.415

0 0

0 25

0 50

0 0

-5.209

-5.588

-5.363

-5.415



Verschillenanalyse “-“ = nadelig

Lasten programma

Baten programma


Verschil

(bedragen x € 1.000) Rekening Verschil 2014

Rekening 2013

Rekening 2014

Begroting 2014

5.646

6.403

-757

6.471

6.403

68

437

988

551

1.058

988

-70

-5.209

-5.415

-206

-5.413

-5.415

-2

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: College van Burgemeester en wethouders  In verband met het wachtgeld voor een voormalig wethouder is er een nadeel ontstaan. Bestuursondersteuning college  In verband met de overdracht/verkoop van de voormalige gemeentehuizen in ’s Heerenberg en Didam zijn er in 2014 diverse onderzoeken uitgevoerd. Bestuurlijke samenwerking  In 2013 is er een eenmalige afrekening ontvangen van het overschot van de afwikkeling van de overdracht van het ambulancevervoer in de Regio Achterhoek Burgerzaken  Ten opzichte van 2013 bedraagt het voordeel € 51.000 aangezien er meer reisdocumenten zijn verstrekt dan in 2013. Het nadeel ten opzichte van de begroting bedraagt € 99.000 aangezien er met name aanzienlijk minder reisdocumenten (met name paspoorten) zijn verstrekt dan waarmee in de raming rekening is gehouden.

127

(Bedragen x € 1.000)

t.o.v. begroting 2014

53

N

63

N

54

N

51

V

59

N

99

N

t.o.v. jaarrek. 2013 Dit betreft een structureel nadeel. In 2014 zijn 1653 minder paspoorten verstrekt dan waarmee in de raming rekening is gehouden en 600 ID kaarten. Kadaster/vastgoed  Het budget voor de BGT (Basiskaart Grootschalige Topografie) van € 50.000 is via een interne begrotingswijziging doorgeschoven naar 2015. Dit bedrag wordt gedekt middels een onttrekking aan de Algemene Reserve. Daarnaast zijn er nog overige exploitatievoordelen ter grootte van € 35.000, dit betreft onder meer minder inzagen kadaster, lagere lasten cyclorama’s en lagere lasten in verband met inhuur personeel voor het beheer van de BAG (Basisregistraties, Adressen en Gebouwen). Verkiezingen  Ten opzichte van 2013 bedraagt het nadeel € 58.000 in verband met de organisatie van 2 verkiezingen in 2014 (Gemeenteraad en Europees Parlement). In 2013 waren er geen verkiezingen. Organisatieontwikkelingen  I.v.m. éénmalige projecten in 2013 vielen de kosten in dat jaar hoger uit. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  N.v.t. Totaal Verschil voor bestemming

128


85

V

58

N

51

V

14

N

71

N

66 206

N N

56 2

N N

0 206

0 N

2

N


02.



Rekening

Begroting

2013

2014


12.088 8.591

4.230 1.608

4.333 1.602

10.294 7.942

-3.497

-2.622

-2.731

-2.352

-2.084 3.443

0 541

-1.791 780

-2.241 1.239

-2.138

-2.081

-3.741

-3.354


Lasten programma

Baten programma


Verschil

Begroting 2014


Rekening 2013

Rekening 2014

12.088

10.294

1.794

4.333

10.294

-5.961

8.591

7.942

-649

1.602

7.942

6.340

-3.497

-2.352

1.145

-2.731

-2.352

379

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Grondexploitatie  Voor een toelichting wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid. Op gronden niet in exploitatie is in 2013 een voorziening afwaardering gevormd voor het Masterplan van € 840.000 ten laste van het resultaat. Verder zijn verliezen en winstnemingen verrekend met de reserves Masterplan en Grondexploitatie. Monumenten  In 2014 heeft een doorbelasting plaatsgevonden van het project revitalisering centrum’s-Heerenberg van € 200.000. Dit verloopt per saldo budgettair neutraal aangezien de dekking (entree Gouden Handen) elders in de jaarrekening is verantwoord. Ten opzichte van 2013 is er meer subsidie verstrekt voor instandhouding van gemeentelijke monumenten. Voor 2014 wordt voor circa € 15.000 onttrokken uit de reserve monumentenverordening. Ruimtelijke Ordening  Bij de resultaatbestemming wordt voorgesteld een bedrag van € 50.000 over te hevelen naar 2015 i.v.m. het

129



1.077

V

167

N

131

V

39

V

t.o.v. jaarrek. 2013 opstellen van het masterplan Didam. Zie hiervoor ook hieronder bij het kopje nieuw beleid.  Door de zogenaamde veegplannen / bezemplan wordt er nog maar 1x per jaar één plan gemaakt waarin alle bestemmingsplannen op verzoek worden meegenomen. Dit leidt tot lagere advieskosten. Daarnaast is meer legesopbrengsten ontvangen dan geraamd. Stads- en dorpsvernieuwing  In 2013 bedroeg de gemeentelijke bijdrage aan Gouden Handen € 290.000 (dekking onttrekking Algemene Reserve). In 2014 heeft een doorbelasting plaatsgevonden van het project revitalisering centrum’s-Heerenberg van € 75.000. Dit verloopt per saldo budgettair neutraal aangezien de dekking elders in de jaarrekening is verantwoord. Volkshuisvesting  In 2014 was € 426.000 beschikbaar voor de stimuleringsregeling startershuisvesting (€ 225.000) en volkshuisvestelijke bijdragen (dekking reserve volkshuisvesting). Werkelijk is er € 345.000 uitbetaald, waardoor een resterend bedrag van € 81.000 voor volkshuisvestelijke bijdragen is doorgeschoven naar 2015. Ten opzichte van 2013 is er € 120.000 meer aan de stimuleringsregeling uitgegeven. Daarnaast hebben we lagere advieskosten en is in 2014 een lager bedrag van de Stadsregio voor Besluit Woninggebonden Subsidies ontvangen dan in 2013. Omgevingsvergunning aanvraag  De economische crisis leidt tot een vermindering van het aantal aanvragen bouwvergunningen. Bij de bestuursrapportage 2014 zijn de leges aanvullend met € 350.000 afgeraamd. De formatie van de afdeling is in overeenstemming gebracht met.de werkomvang.  Met ingang van april 2013 zijn de werkzaamheden voor de vergunningen Milieu ondergebracht bij de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA). Dit leidt ten opzichte van 2013 tot een nadeel van € 74.000. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Het huidige monumentenbeleid behouden en functieverandering ondersteunen / herstel Montferlandse molens  Verbetering centrum Didam  Totaal Verschil voor bestemming

36

V

52

V

182

V

19

V

129

N

91

V

189

N

13

V

74

N

28

V

38

V

381 1.145

V V

54 329

N V

25

V

25 50

V V

379

V

0 1.145

130


V


03.



Rekening

Begroting

2013

2014


17.657 6.846

14.601 5.885

18.674 8.792

17.854 8.719

-10.811

-8.716

-9.882

-9.135

-31 3.542

-500 1.464

-568 3.416

-550 2.945

-7.298

-7.751

-7.034

-6.740


Lasten programma

Baten programma


Verschil


Rekening 2013

Rekening 2014

Begroting 2014

17.657

17.854

-197

18.674

17.854

820

6.846

8.719

1.873

8.792

8.719

-73

-10.811

-9.135

1.676

-9.882

-9.135

747

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Afvalverwijdering en verwerking  Ten opzichte van de begroting zien we minder kosten van de RDL voor de inzameling van huisvuil (€ 27.000), lagere kosten voor afvalverwerking gft (€ 41.000) en lagere lasten voor de verwerking van plantsoenafval (€ 45.000) doordat de overslag nu volledig plaatsvindt op de Luynhorst en een hogere opbrengst afvalstoffenheffing (€ 11.000). Verrekening heeft plaatsgevonden met de egalisatiereserve afvalstoffenheffing. Ten opzichte van 2013 zijn de lasten voor de overslag lager omdat de overslag nu volledig plaatsvindt op de Luynhorst (€ 39.000). Begraafplaatsen  Het voordeel ten opzichte van 2013 betreft de verkoop van het mortuarium aan de Deken Reuvekamplaan in Didam voor een bedrag van € 60.000. Groenvoorzieningen  Ten opzichte van de begroting 2014 bedraagt het voordeel € 95.000. Als oorzaken kunnen worden genoemd: hogere lasten voor herinrichting Albertuspark (€ 32.000), herinrichting

131



42

V

63

V

352

V

126

V

95

V

t.o.v. jaarrek. 2013


buitenruimte dorpshuis Lengel (€ 17.0000, groeninrichting rondom gemeentenhuis (€ 9.000) en lagere opbrengst verkoop groenstroken (€ 18.000) en overige (€ 18.000).. Totaal nadeel op openbaar groen € 94.000. Het voordeel op de herinrichting van het Lockhorstpark van € 94.000 is via een interne begrotingswijziging doorgeschoven naar 2015. De uitgaven worden onttrokken aan de reserve coalitieprogramma. Tenslotte bedraagt het voordeel in verband met nog niet uitvoeren van de herinrichting van Nekkum € 95.000. Dit bedrag is via een interne begrotingswijziging doorgeschoven naar 2015 en wordt onttrokken aan de reserve coalitieprogramma. Ten opzichte van de jaarrekening 2013 kunnen de volgende verschillen worden toegelicht: De doorbelasting van diverse projecten (met name Park Gouden Handen) was in 2013 € 318.000 hoger dan in 2014. Deze uitgaven zijn gedekt middels onttrekkingen aan diverse reserves. De overige verschillen betreffen hogere uitgaven voor het Lockhorstpark (€ 40.000 nadeel) en lagere uitgaven voor openbaar groen (€ 74.000 voordeel) in verband met de afwikkeling van meer groenprojecten in 2013. Milieu 

Het voordeel van € 67.000 heeft betrekking op de hogere lasten voor het hondenbeleidsplan in 2013. Deze lasten zijn gedekt middels een onttrekking aan de reserve leefbaarheid. Openbare verlichting  Het voordeel betreft de afwikkeling van het project Gouden Handen in 2013 (€ 62.000) en lagere lasten in 2014 voor onderhoud en vervanging (€ 11.000 voordeel). Riolering  Conform bestendige gedragslijn is het saldo van lasten en baten onttrokken aan de reserve onderhoud riolering en rioolrenovaties. Het ontvangen rioolrecht is in 2014 € 125.000 lager i.v.m. een lager waterverbruik dan geraamd. Ten opzichte van 2013 is de opbrengst van het rioolrecht € 198.000 hoger, maar zijn de exploitatielasten € 256.000 hoger. Dit komt met name door hogere kapitaallasten als gevolg van nieuwe investeringen (€ 114.000) en hogere uitgaven voor vrijvervalriolering in verband met reparaties die voortvloeien uit de jaarlijkse video-inspecties en als gevolg van enkele calamiteiten (totaal € 142.000). Verkeersmaatregelen  Ten opzichte van de begroting bedraagt het voordeel € 139.000. Een bedrag van € 86.000 in verband met herinrichting Nekkum wordt doorgeschoven naar 2015 aangezien de werkzaamheden in 2015 worden uitgevoerd (dekking reserve coalitieprogramma). Een bedrag van € 32.000 in verband met werkzaamheden Brede school Noord is doorgeschoven naar 2015 (dekking: onttrekking Algemene Reserve). Het restant van € 21.000 betreft lagere uitgaven voor verkeersmaatregelen. Ten opzichte van 2013 bedraagt het nadeel € 107.000. Dit betreft de uitgaven in het kader van de openbare ruimte bij de Brede school Noord van € 50.000 (dekking: onttrekking aan de Algemene Reserve) en hogere

132

67

V

73

V

58

N

113

N

107

N

139

V

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013 kapitaallasten in 2014 in verband met de herinrichting van de ’s-Heerenbergseweg en de Kilderseweg (€ 57.000). Wegen, straten en pleinen  Kredieten en projecten die (mede) gedekt worden middels een onttrekking aan reserves lopen via de exploitatie. Het betroffen in 2013 en 2014 de volgende projecten: revitalisering centrum ’s-Heerenberg, aanleg zuidelijke randweg, en de herinrichtingen en Loil en NieuwDijk. Omgevingsvergunning handhaving  De bijdrage aan de ODA (Omgevingsdienst Achterhoek) was in 2014 hoger dan in 2013 Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Integraal Verkeers en Vervoersplan (IVVP). Voorgesteld wordt het budget van € 136.000 via de resultaatbestemming over te hevelen naar 2015. De werkzaamheden in Braamt, Kilder en Zeddam vinden in 2015 plaats. Totaal Verschil voor bestemming

133


1.442

V

51

N

34

V

44

V

181 1.676

N V

320 611

V V

136

V

136

V

747

V

0 1.676

V

04.



Rekening

Begroting

2013

2014

9.172 7.623

799 113

1.858 113

2.362 629

-1.549

-686

-1.745

-1.733

0 19

0 2

0 990

0 1.020

-1.529

-684

-755

-713




Rekening 2014

Lasten programma

9.172

2.362

6.810

1.858

2.362

-504

Baten programma

7.623

629

-6.994

113

629

516

-1.549

-1.733

-184

-1.745

-1.733

12


Verschil


Rekening 2013

Begroting 2014

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Grondexploitatie industrieterreinen  Zie toelichting paragraaf grondbeleid. Net als in 2013 (€ 825.000) is ook in 2014 een bedrag van € 1.018.000 mln. gestort in de voorziening voor grondexploitatie A18 Bedrijvenpark Doetinchem. Toerisme en recreatie  Ingaande 2014 is er geen gebruik meer gemaakt van externe inhuur bij de VVV. Hier tegenover staat een nadeel op het onderdeel bedrijfsvoering. Daarnaast zijn in 2013 meer projecten uitgevoerd wat een voordeel oplevert van € 39.000. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Onderzoek tweede verbinding A-3 (bij de winstbestemming 2014 wordt voorgesteld een bedrag van € 50.000 over te hevelen naar 2015 i.v.m. de bijdrage voor het onderzoek tweede verbinding A3).

134



112

N

127

V

101

V

12

N

19

N

161 184

N N

146 38

N N

50

V


Totaal

t.o.v. jaarrek. 2013 0

Verschil voor bestemming

184

135

N

t.o.v. begroting 2014 50

V

12

V

05.



Rekening

Begroting

2013

2014

6.691 864

5.911 400

6.062 335

5.931 397

-5.827

-5.511

-5.727

-5.534

0 80

0 37

0 77

0 77

-5.747

-5.474

-5.650

-5.458




Lasten programma

Baten programma


Verschil


Rekening 2013

Rekening 2014

Begroting 2014

6.691

5.931

760

6.062

5.931

131

864

397

-467

335

397

62

-5.827

-5.534

293

-5.727

-5.534

193

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Accommodatiebeheer  T.o.v. de rekening 2013 zien we in 2014 de volgende verschillen. In 2013 is een eenmalige extra bijdrage geleverd in het meerwerk van het Albertusgebouw. Verder heeft in 2013 een afrekening over 2011 en 2012 van de energie plaatsgevonden voor het Willem van de Berghcentrum. Ook heeft een asbestonderzoek plaatsgevonden bij het Willem van de Berghcentrum. Tot slot is in 2013 blokhut Zeddam overgedragen aan de scouting. Muziekonderwijs  In 2014 is de laatste fase van de bezuiniging uit de kerntakendiscussie 2010 door de muziekinstellingen gerealiseerd. Regionale brandweer en rampenbestrijding  In eerste instantie zou de terugontvangst uit het BTW compensatiefonds worden doorbetaald aan Brandweer Achterhoek West. Dit is later teruggedraaid, waardoor er een voordeel is ontstaan. Het structurele voordeel is verwerkt in de begroting 2015. Bibliotheek Montferland

136



162

V

30

V

97

V




In 2014 is de laatste fase van de bezuiniging uit de kerntakendiscussie 2010 door de bibliotheek gerealiseerd. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Sociale Dorpsteams  Thuis in Montferland Totaal Verschil voor bestemming

137

t.o.v. jaarrek. 2013 69

t.o.v. begroting 2014 V

22

V

27

V

50 333

V V

69 193

V V

25 15 40

N N N

0

293

V

193

V

06.



Rekening

Begroting

2013

2014


3.791 526

4.274 552

4.757 451

4.701 489

-3.265

-3.722

-4.306

-4.212

0 241

0 127

0 746

0 746

-3.024

-3.594

-3.560

-3.467


Lasten programma

Baten programma


Verschil


Rekening 2013

Rekening 2014

Begroting 2014

3.791

4.701

-910

4.757

4.701

56

526

489

-37

451

489

38

-3.265

-4.212

-947

-4.306

-4.212

94

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Groene sportvelden en terreinen  Het nadeel ten opzichte van 2013 betreft de bijdrage voor de aanleg van kunstgrasvelden bij DVC’26 en Loil. Deze bijdragen van in totaal € 618.000 zijn gedekt middels een onttrekking aan de Algemene Reserve. Daarnaast zijn in 2013 meerkosten gemaakt als gevolg van de verlate aanbesteding voor groot onderhoud en renovatie van de sportvelden, dit levert een voordeel op van € 51.000 op ten opzichte van 2013. Het nadeel ten opzichte van de begroting bedraagt € 43.000 en wordt veroorzaakt doordat er meer maaiwerkzaamheden zijn uitgevoerd dan waarmee rekening was gehouden (€ 22.000), extra werkzaamheden velden Beek en Zeddam (€ 11.000) en extra beregeningswerkzaamheden in verband met lange droge periodes (€ 10.000). Speelvoorzieningen  Voorgesteld wordt om het voordeel van € 43.000 via de resultaatbestemming door te schuiven naar 2015 in verband met uitvoering van het toekomstige speellocatiebeleid. Het voordeel van € 95.000 ten opzichte van 2013 betreft de aanleg van de skatebaan in Didam.

138



567

N

43

N

95

V

43

V

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013 Sportaccommodaties  Vanaf 2014 komen de kapitaallasten tot uitdrukking van de nieuwe sporthallen Muizenberg en ’t Raland (brede scholen Noord en Zuid). Ten opzichte van 2013 is dit een nadeel van € 335.000. Het nadeel ten opzichte van de begroting betreft met name het exploitatietekort over 2013 van zwembad de Hoevert. Sportbevordering  In 2014 is er een beweegtuin in Meulenvelden aangelegd. Ook zijn de voorbereidingen begonnen voor een beweegtuin in het Albertus Park. Daarnaast heeft voetbalvereniging Kilder een bijdrage gekregen voor de bouw van 2 kleedkamers. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Voorzieningen van de jeugd, zoals aanleg pannaveld, skatebaan, onderzoek “Cruijff Courts” en realiseren van een ontmoetingsplek voor jongeren (doorgeschoven naar 2015, dekking reserve coalitieprogramma)  Sportimpuls Montferland Totaal Verschil voor bestemming

139


335

N

28

N

62

N

21

V

9

V

49 922

N N

113 94

V V

25 25

N N

0

947

N

94

V

07.



Rekening

Begroting

2013

2014

6.311 1.127

6.422 1.208

6.222 801

7.157 1.604

-5.184

-5.214

-5.421

-5.553

0 47

-133 0

-133 -3

-151 55

-5.137

-5.347

-5.557

-5.651




Rekening 2014

Lasten programma

6.311

7.157

-846

6.222

7.157

-935

Baten programma

1.127

1.604

477

801

1.604

803

-5.184

-5.553

-369

-5.421

-5.553

-132


Verschil


Rekening 2013

Begroting 2014

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Jeugdgezondheidszorg  In voorbereiding op de invoering van de Wet op de Jeugdzorg per 1 januari 2015 zijn extra uitgaven gedaan voor implementatie van deze Wet bij het Centrum Jeugd en Gezin. Daar staat tegenover dat het jaar 2013 de uitgaven waren beperkt tot het hoogst noodzakelijke. Daarnaast wordt voorgesteld om € 185.000 (incl. vrijval bestemmingsreserve CJG) toe te voegen aan de egalisatiereserve decentralisaties sociaal domein voor eventuele onvoorziene tegenvallers die de transities met zich mee kunnen brengen. Onderwijshuisvesting  De brede scholen Noord en Zuid zijn opgeleverd. Ten opzichte van 2013 zijn de lasten in 2014 hoger door o.a. hogere kapitaallasten en hogere toevoeging aan de voorziening onderhoud onderwijsgebouwen. Ten opzichte van de begroting zijn inkomsten ter dekking van de brede school op het onderdeel kinderopvang verantwoord.

140



103

N

152

V

63

N

109

N

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013 Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Integrale kindcentra (voorgesteld met de winstbestemming een bedrag van € 18.000 over te hevelen voor integrale kindcentra) Totaal Verschil voor bestemming

141


41

N

150 357

N N

193 150

N N

12

N

18

V

12

N

18

V

369

N

132

N

08.



Rekening

Begroting

2013

2014

25.910 14.936

26.457 14.438

27.584 14.912

26.745 14.955

-10.974

-12.019

-12.672

-11.790

0 25

0 0

0 50

0 50

-10.949

-12.019

-12.622

-11.740




Rekening 2014

Lasten programma

25.910

26.745

-835

27.584

26.745

839

Baten programma

14.936

14.955

19

14.912

14.955

43

-10.974

-11.790

-816

-12.672

-11.790

882


Verschil


Rekening 2013

Begroting 2014

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Gemeentelijk minimabeleid  Het beroep op de bijzondere bijstand, reductieregeling en kwijtschelding is het afgelopen jaar sterk toegenomen. Enerzijds als gevolg van de toename van het aantal cliënten en anderzijds door besteding van een tweetal rijkscompensaties in 2014: - armoedebestrijding € 104.000 - koopkrachttegemoetkoming € 116.000 Deze laatste compensatie maakt onderdeel uit van de septembercirculaire (3e marap) en is derhalve niet meer verwerkt in de raming. Inkomensvoorzieningen  Algemeen: Het resultaat (rijksbudget vs. uitgaven) op de uitvoering van de WWB, IOAW, IOAZ en de BBZ bedraagt € 1,3 mln. negatief. We gaan er van uit dat een aanvullende bijdrage wordt toegekend op grond van de MAU. Deze bedraagt dan € 1 mln. Ten opzichte van de begroting leidt dit niet tot een verschil  Het verschil t.o.v. de begroting op dit product wordt veroorzaakt door een afwaardering van de voorziening dubieuze debiteuren

142



320

N

148

N

67

N

205

V

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013 Ouderenzorg  Project Thuis in Montferland: ten opzichte van 2013 hogere uitgaven. Bij nieuw beleid 2014 is € 15.000 beschikbaar gesteld (dekking invoeringskosten transities). Met de winstbestemming 2013 is € 28.000 overgeheveld naar 2014. Daarnaast zijn bij de bestuursrapportage 2014 extra middelen beschikbaar gesteld ad. € 40.000 (dekking reserve volkshuisvesting). Voorziening voor mensen met beperking  De trend, die in 2013 al zichtbaar was heeft zich in 2014 doorgezet. Het beroep op regelingen is afgenomen. Overigens worden deze voordelen toegevoegd aan de nieuwe egalisatiereserve decentralisaties sociaal domein. Huishoudelijke verzorging  Ook het beroep op deze regeling is enigszins afgenomen in 2014. Sociale werkvoorziening  Wedeo: de geraamde bijdrage in het geraamde begrotingstekort bedroeg € 87.000. De jaarrekening van Wedeo is echter sluitend.  I.v.m. de invoering van de Participatiewet per 2015 kan het restant van de voorziening “wachtlijsttrajecten WSW” vrijvallen Re-integratie werk  Een deel van het budget is in 2014 niet besteed. Het voorstel is om via de resultaatbestemming een bedrag in 2015 te besteden. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  Armoedebeleid Totaal Verschil voor bestemming


81

N

243

V

183

V

123

V

46

V

62

V

109

V

183

N

232

V

16

N

110

V

577 816

N N

145 882

V V

0 816

0 N

882

Naast de analyse 3e w-vraag van deze acht programma’s geven wij u hierna nog een analyse van de verschillen t.o.v. de begroting na wijziging 2014 en rekening 2013 van de onderdelen algemene dekkingsmiddelen (09) en bedrijfsvoering (50).

143

V

09.



Rekening

Begroting

2013

2014


852 39.742

284 42.049

460 41.121

1.098 40.676

38.890

41.765

40.661

39.578

-1.980 4.122

-952 1.725

-2.313 5.935

-2.660 5.982

41.032

42.538

44.282

42.899


Lasten programma

Baten programma


Verschil

Begroting 2014


Rekening 2013

Rekening 2014

852

1.098

-246

460

1.098

-638

39.742

40.676

934

41.121

40.676

-445

38.890

39.578

688

40.661

39.578

-1.083

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. (Bedragen x € 1.000)

t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Algemene uitkering uit het gemeentefonds  Het accres is t.o.v. 2013 fors toegenomen. Dit heeft te maken met rijksinvesteringen in infrastructurele projecten. Het Gemeentefonds stijgt evenredig. Deze stijging blijft overigens beperkt tot het jaar 2014. Deelnemingen/beleggingen/nutsbedrijven  Het voordeel ten opzichte van 2013 betreft een hogere dividenduitkering van Alliander. Financiering  Door de afname van de reservepositie en de verlaging van het rentepercentage is de bespaarde rente gedaald t.o.v. 2013 Overige algemene dekkingsmiddelen  Stelposten Voor € 300.000 betreft het de stelpost voor onderuitputting. Deze is niet direct ingevuld met specifieke maatregelen. Het restant heeft betrekking op stelpost loonkosten, waarvan € 75.000 i.v.m. de wachttijd bij vacaturevervulling en € 182.000 op de afwikkeling van personele bezuinigingen. Op rekeningsbasis komt dit tot

144


1.254

V

-

181

V

-

336

N

-

-

557

N

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013



uiting in lagere personeelskosten. Deze laatste twee bedragen zijn betrokken in de verrekening met de bestemmingsreserve kwaliteitsimpuls gemeentelijke organisatie. Voormalig personeel Aanvullende storting (2014: € 59.000 N/t.o.v. 2013 € 74.000 N) in voorziening knelpunten personeel, met name i.v.m. mogelijke verplichtingen bovenwettelijke WW-uitkering voormalig personeel. Hiervan is in 2014 een bedrag van € 48.000 verrekend met de toevoeging aan de reserve kwaliteitsimpuls gemeentelijke organisatie. Afrekening wachtgeldverplichtingen oud-medewerker over de periode 2009 – 2012 (2014: € 68.000 N/t.o.v. 2013 48.000 N) Algemene baten en lasten In 2013 is een bedrag van € 71.000 ontvangen i.v.m. teveel betaalde basispremie WA Een afrekening van compensabele BTW heeft in 2013 een voordeel opgeleverd van € 55.000. T.o.v. 2013 is er een daling van € 45.000 De toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren leidt tot een nadeel van € 85.000 t.o.v. de begroting 2014. T.o.v. 2013 is er sprake van een nadeel van € 25.000 De overige posten geven een incidenteel nadeel t.o.v. 2013 van € 55.000


123

N

127

N

197

N

85

N

De opbrengsten zijn toegenomen i.v.m. de doorgevoerde tariefsverhoging in 2014. Uitvoering wet WOZ  Door aanvullende afspraken konden de kosten van de hertaxaties in 2014 eenmalig sterk worden beperkt. Dit gaf een incidenteel voordeel in 2014 Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. Totaal Nieuw beleid:  N.v.t. Totaal

182

V

75

V

Verschil voor bestemming

688



OZB 

145

30

V

3

V

303 688

N V

392 1.083

N N

0

0 V

1.083

N

50.


Lasten Baten

Rekening

Begroting

2013

2014


32.343 32.343

33.676 33.676

34.376 34.376

35.611 35.611

0

0

0

0

0 0

0 0

0 0

0 0

0

0

0

0



Rekening 2014

Lasten programma

32.343

35.611

-3.268

34.376

35.611

-1.235

Baten programma

32.343

35.611

3.268

34.376

35.611

1.235

0

0

metriccon verterPro ductID0’0

0

0

0


Verschil

Begroting 2014


Rekening 2013

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de jaarrekening 2013 (> € 50.000) en de begroting 2014 na wijziging (> € 50.000) worden hierna toegelicht. t.o.v. jaarrek. 2013 Bestaand beleid: Loonkosten  Door de beperkte financiële gevolgen van de nieuwe cao, maar met name door de openstaande vacatureruimte vallen de loonkosten in 2014 lager uit dan geraamd. Dit voordeel is verrekend met de bestemmingsreserve kwaliteitsimpuls gemeentelijke organisatie. Ten opzichte van 2013 is er sprake van meerkosten onder andere door tijdelijk personeel i.v.m. achterstanden Sociale zaken en t.b.v. de transities. Derden  Het totaalbudget van € 1.911.000 (incl. € 591.000 t.b.v. het contract met Wedeo) is nagenoeg geheel benut. Naast beperkte overschrijdingen op een enkele afdeling is een gedeelte van het budget niet benut doordat er binnen de afgesproken inhuur minder uren zijn benut. Ten opzichte van 2013 is er een toename van de inhuur. Ook hier is sprake van extra kosten door de achterstanden Sociale zaken en de transities.. Digitalisering

146



456

N

444

V

212

N

71

V

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland t.o.v. jaarrek. 2013 

Van het totale beschikbare budget is een gedeelte nog niet benut in 2014. Via de resultaatbestemming wordt voorgesteld een bedrag van € 50.000 door te schuiven naar 2015. Huisvesting  De belangrijkste oorzaak voor het voordelig resultaat is de verkoop van de oude gemeentewerf in ’s-Heerenberg in 2014. Tegenover de opbrengst staan ook nog enkele uitgaven. Per saldo is het voordeel ca. € 193.000.  De overige huisvestingslasten laten een aantal onder- en overschrijdingen zien. Deels komt dit door de overgang van de oude naar de nieuwe huisvesting. Informatie en automatisering  Met name door de extra autonome stijging van lasten voor licenties kantoorautomatiseringssoftware (+ € 60.000) is er een overschrijding op de post aanschaf en onderhoud software.  Op het onderdeel Ondersteuning derden I&A zien we een belangrijke overschrijding. Enerzijds is er extra ondersteuning geweest i.v.m. ziekte en extra werkzaamheden rond de verhuizing en anderzijds is er sprake van een meer structurele noodzaak tot ondersteuning in verband met de toegenomen complexiteit voor de installatie van programma-aanpassingen van bepaalde toepassingspakketten. Betreft hier o.a. digitalisering dienstverlening, gebruik i-pads, social media etc..  Op het onderdeel telefoonkosten zien we een overschrijding van de raming door enerzijds een andere systematiek dan bij oorspronkelijke raming en anderzijds zijn er meer kosten door gebruik van telefoons door meer medewerkers (o.a. CJG en sociale teams). Ook leidt de sturing op het telefonisch kanaal voor de klantcontacten, verbetering van de bereikbaarheid en het facilitairen van het flex-concept tot meerkosten. Deels zijn deze kosten ook eenmalig.  Na 3 jaar is er een afname van de leasevergoeding voor de kopieermachines. Hierdoor is er een belangrijk voordeel t.o.v. 2013. In 2014 is er nog wel een lichte overschrijding door meer (kleur)kopieën dan verwacht ten opzichte van de reeds verlaagde raming. Daarbij zijn/ waren ook nog niet alle processen optimaal gedigitaliseerd.  Overige kosten aanschaf en onderhoud apparatuur. Hier is er een overschrijding, met name door incidentele meerkosten, waaronder extra voorzieningen t.b.v. de verlenging van de levensduur van servers. Dit leidt wel tot een besparing van kosten op de lange termijn. Diverse producten  Overig Diverse producten bedrijfsvoering  Doorbelasting uren, etc. aan de investeringen voor de grondexploitatie en de overige investeringen is in 2014 € 173.000 lager dan geraamd. Ook ten opzichte van 2013 is er sprake van een lagere doorbelasting als gevolg van minder activiteiten.  De doorbelasting aan de overige producten is in 2014 eveneens lager dan geraamd (€ 606.000 N). Dit is mede het gevolg van een te hoog ingeschat aantal productieve

147

218

V

t.o.v. begroting 2014 105

193

V

193

V

192

N

27

N

61

N

93

N

92

N

136

N

103

N

99

N

87

V

25

N

11

N

50

N

183

N

47

V

57

N

173

N

110

V

838

N

V

t.o.v. jaarrek. 2013 uren bij de herziening van het systeem van kostenverdeling. Er is ook nog enige invloed van de niet vervulde vacatures. Verder is er voor € 238.000 aan uren verantwoord op de hulpkostenplaats Gemeentehuis Bergvredestraat. Deze kosten kunnen niet worden doorbelast naar de reguliere producten en komen dus ten laste van het saldo.  Per saldo is het resultaat op de bedrijfsvoering lager dan geraamd. Daarom leidt dit per saldo tot een hogere afrekening met het product Saldo kostenplaatsen. Totaal Nieuw beleid:  N.v.t. Totaal Verschil voor bestemming

148

759


V

527

0

0

0

0

0

0

V


2.6 Overzicht incidentele baten en lasten Onderstaande tabel geeft een specificatie van de incidentele baten en lasten. Dit overzicht is voorgeschreven in het BBV en geeft inzicht in hoeverre ons begrotingsbeeld wordt beïnvloed door incidentele ontwikkelingen. Programma

(bedragen x € 1.000) Begroting na Realisatie wijzigingen begrotingsjaar

Primaire begroting

2. Wonen Lasten Monumentenbeleid (herstel molens) Advieskosten herinrichting centrum Didam Stimuleringsregeling startershuisvesting en volkshuisvestelijke bijdragen Werkbudget Masterplan Baten Onttrekking reserve coalitieakkoord (monumentenbeleid) Onttrekking reserve volkshuisvesting (stimuleringsregeling startershuisvesting en volkshuisvestelijke bijdragen) Onttrekking reserve Masterplan (werkbudget) 3. Beheer leefomgeving Lasten Werkzaamheden groen, verkeer en water in kader GRP Herinrichting Stadsplein ’s-Heerenberg/ toevoeging reserve Masterplan Uitvoering IVVP Realiseren BGT (Basiskaart Grootschalige Topografie) Openbare ruimte Brede School Noord Didam Wegenonderhoud

-25 -50

-25 -50

0 0

-451 -53

-426 -53

-345 -16

25

25

0

451 53

426 53

345 16

-450 -250

-450 -250

-22 -250

-136

-136

0

-25 -82

-50 -82

0 -50

-116

Baten Onttrekking reserve coalitieakkoord (uitvoering GRP) Onttrekking reserve coalitieakkoord (herinrichting Stadsplein) Onttrekking Algemene Reserve (BGT) Onttrekking Algemene Reserve (Brede School Noord) Leges omgevingsvergunningen 4. Economie en toerisme Lasten Onderzoekskosten tweede verbinding A3 Subsidie parkmanagement De Fluun Toevoeging aan voorziening grondexploitatie A 18 Bedrijvenpark Doetinchem Baten Bijdrage grex. EBT (onderzoek tweede verbinding A3) Onttrekking reserve grondexploitatie (parkmanagement) Onttrekking Algemene Reserve i.v.m. toevoeging grondexploitatie A 18 Bedrijvenpark Doetinchem

149

450

450

22

250 25

250 50

250 0

82 -150

82 -500

50 -487

-50 -30

-50 0

0 0

-1.018

-1.018

50

50

0

30

0

0

1.018

1.018

Programma

Primaire begroting

5. Leefbaarheid, veiligheid en cultuur Lasten Sociale dorpsteams Thuis in Montferland 6. Bevordering gezonde leefstijl Lasten Voorzieningen voor de jeugd Sportimpuls Montferland Bijdrage kunstgras DVC’26 en Loil

Begroting na wijzigingen

Realisatie begrotingsjaar

-25 -15

-25 -15

-25 -15

-55 -25 -618

-55

0

-618

-618

Baten Onttrekking reserve coalitieakkoord (voorzieningen voor de jeugd) Onttrekking Algemene Reserve (bijdrage kunstgras DVC’26 en Loil)

55

55

0

618

618

618

7. Jeugd en onderwijs Lasten Integrale kindcentra

-30

-30

-12

-25

-25

-25

-87 -130

-87 -130

0 -130

Baten Onttrekking reserve coalitieprogramma (armoedebeleid)

25

25

25

Algemene dekkingsmiddelen Lasten Budget NUP (Nationaal Uitvoeringsprogramma) Project digitalisering Personeel Soza

-41 -100 -300

-41 -100 -300

-41 -45 -300

25

25

25

15 359

15 359

15 359

781

781

781

8. Zorgzame samenleving Lasten Armoedebeleid Bijdrage exploitatietekort Sociale Werkvoor ziening Incidentele middelen WIW

Baten Budget invoeringskosten transitie (sociale dorpsteams) Budget invoeringskosten transities (Thuis in Montferland) Bijdrage Algemene Reserve begrotingstekort Bijdrage Algemene Reserve saldo bestuursrapportage

150


2.7 Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves Onderstaande tabel geeft een overzicht van de geraamde en gerealiseerde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves. Dit overzicht is voorgeschreven in het BBV. Door de structurele mutaties in reserves apart te benoemen is het duidelijk dat deze een structureel karakter hebben. Hier kan rekening mee worden gehouden bij de bepaling van het structurele evenwicht (structurele lasten worden gedekt door structurele baten). Programma

(bedragen x € 1.000) Begroting na Realisatie wijzigingen begrotingsjaar

Primaire begroting

2. Wonen Baten - Onttrekking reserve grondexploitatie (advieskosten bouwgrondexploitatie) - Onttrekking reserve grondexploitatie (rente ruilgronden voormalig Bergh) 3. Beheer leefomgeving Baten - Onttrekking reserve afvalstoffenheffing (in verband met beperking woonlastenstijging) - Onttrekking reserve afvalstoffenheffing - Onttrekking reserve onderhoud riolering en rioolrenovaties (verschil tussen baten en lasten riolering)

25

25

0

11

11

11

164

164

144

90

117

98

539

794

997

5. Leefbaarheid, veiligheid en cultuur Baten - Onttrekking reserve Kelrehuus (dekking kapitaallasten Kelrehuus) -Onttrekking reserve kapitaallasten SCM (dekking kapitaallasten SCM)

37

37

37

127

127

127

7. Jeugd en onderwijs Lasten -Toevoeging aan reserve Onderwijshuisvesting (verschil tussen lasten en baten onderwijshuisvesting).

133

75

-12

9. Algemene dekkingsmiddelen Baten - Onttrekking reserve Nuon (compensatie wegvallende dividendinkomsten)

651

651

651

151

2.8 Wet Normering Topinkomens In 2014 heeft de gemeente Montferland geen (top)functionarissen in dienst (gehad) nog op enigerlei wijze ingehuurd waarvan de totale beloning de toegestane grensbedragen van de Wet Normering Topinkomens heeft overschreden. De navolgende bedragen zijn in de jaarrekening 2014 opgenomen ten behoeve van topfunctionarissen. Functie

Naam

Secretaris

T.M.J.M. Evers

Griffier

D. Berends

Dienst-verband 1,0 fte 1-1 t/m 3112-2014 1,0 fte 1-1 t/m 3112-2014

Beloning € 105.040,-€

70.379,--

Kosten-vergoeding € 708,-€

0.--

Beloning op termijn € 17.068,-€ 11.046,--

Er zijn in 2014 geen vergoedingen/afkoopsommen wegens beëindiging dienstverband betaald of overeengekomen die de normering van de wet overschreden.

152


2.9 Specifieke uitkeringen SISA-bijlage

153

OCW

D9

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Onderwijsachterstanden Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) aan overige Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo beleid 2011-2015 (OAB) voorzieningen voor activiteiten (naast VVE) voor afspraken over voor- en (jaar T-1) voorschoolse educatie die leerlingen met een grote vroegschoolse educatie met voldoen aan de wettelijke achterstand in de Nederlandse bevoegde gezagsorganen van Deze indicator is bedoeld voor kwaliteitseisen (conform artikel taal (conform artikel 165 WPO) scholen, houders van de tussentijdse afstemming Gemeenten 166, eerste lid WPO) kindcentra en van de juistheid en volledigheid peuterspeelzalen (conform van de artikel 167 WPO) verantwoordingsinformatie Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01

SZW

G1

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2014 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

SZW

G1A

Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.

SZW

G2

Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02

Aard controle R Indicatornummer: G1 / 01

0,00 Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

G3

G5

inclusief deel openbaar lichaam

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01

1 61955 Montferland Gebundelde uitkering Besteding (jaar T) algemene op grond van artikel 69 bijstand WWB_gemeente 2014 Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het I.1 Wet werk en bijstand gemeentedeel over (WWB) (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar Aard controle R lichaam opgericht op Indicatornummer: G2 / 01 grond van de Wgr. € 7.551.617 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02

12,81 Besteding (jaar T) IOAW

Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB)

Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.

Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Rijk)

Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)

Gemeente

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)



€ 531.305 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief Aard controle R levensonderhoud Indicatornummer: G3 / 01 beginnende zelfstandigen)_gemeent € 80.306 e 2014 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Besluit

Wet participatiebudget (WPB)

Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03

235,50 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

€ 191.709 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 70.487 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)

Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief deel openbaar lichaam


€ 2.844 Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)

€0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen



€0 Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)



€ 846

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10

Ja Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)




€ 9.631 € 43.850 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee

Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)


€ 22.500 € 7.677 € 106.071 Besteding (jaar T) aan Volledig zelfstandige uitvoering uitvoeringskosten Bob als Ja/Nee bedoeld in artikel 56 Bbz 2004


SZW


€0


Nee Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;


SZW


€ 104.998 €0 €0 Het totaal aantal geïndiceerde Volledig zelfstandige uitvoering inwoners van uw gemeente dat Ja/Nee een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T)

Besteding (jaar T) Bob



€ 57.456

€0

Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1 )

Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee


Ja

€0

Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01

536 Besteding (jaar T) participatiebudget


€ 1.096.563

Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget


€ 74.386

Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s


€ 306.463

154


€0

De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06


€0


Ja


3.

Overige gegevens

155

3.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

156


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de gemeenteraad van de gemeente Montferland

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de, in deze jaarstukken opgenomen, jaarrekening 2014 van de gemeente Montferland te Didam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over 2014 met de toelichtingen, waarin opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage.

Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Montferland is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door het college van burgemeester en wethouders op 23 juli 2013 en voor kennisgeving door de raad aangenomen. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2, lid 7 Bado is deze goedkeuringstolerantie door de gemeenteraad vastgesteld. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNTinformatie de toleranties gehanteerd zoals vastgelegd in het Controleprotocol WNT. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

157

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Montferland een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante weten regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen.

Benadrukking van onzekerheid omtrent grondexploitatie Wij vestigen de aandacht op de toelichting bij de post ‘Voorraden’ in de jaarrekening op pagina 107. Daar is uiteengezet dat het college van B&W bij de waardering van de grondexploitatie Kerkwijk schattingen heeft gemaakt waarvan de realisatie als gevolg van onzekerheden ten aanzien van de toekomstige ontwikkelingen van invloed kunnen zijn op de uitkomsten van de grondexploitatie Kerkwijk. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Arnhem, 23 juni 2015 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: M.C.J.M. Bekker RA

158


4.

Bijlagen

159

4.1 Kerngegevens Werkelijk per 1 januari 2014

Werkelijk per 31 december 2014

Sociale structuur Inwoners: van 0 - 20 jaar van 20-64 jaar van 65 jaar en ouder Totaal

7.632 20.114 7.252 __________ 34.998

Totaal

501 523 35 42 4 4 6 8 __________ 546 _________

Bijstandsuitkeringen levensonderhoud: WWB huishoudens I.O.A.W. huishoudens I.O.A.Z. huishoudens B.B.Z. huishoudens

7.849 19.773 7.524 _______ 35.146

577 Werkgelegenheid Aantal arbeidsplaatsen Aantal geregistreerde werklozen Aantal personen werkzaam binnen Wsw

14.150 1.445 274

13.730 1.434 278

Fysieke structuur Aantal woonruimten (incl. woningen met logiesfunctie)

15.214

15.451

182 2.550

216 2.640

10.665 93

10.665 93

Wegen, paden etc. buiten de bebouwde kom (in km.)  Verharde wegen  Onverharde wegen  Fietspaden

179 48 37,2

179 48 37,2

Wegen, paden etc. binnen de bebouwde kom (in km.)  Verharde wegen  Fietspaden

158 9,3

158 9,3

886.976 109.669

886.976 109.669

Bedrijven Bedrijventerreinen in ha. Aantal bedrijfsvestigingen (ingeschreven KvK) Oppervlakte gemeente waarvan binnenwater

Bermen (in m2) Sloten (in m1)

160


4.2 Overzicht MUC’s Hieronder volgt een overzicht van de MUC’s (Mededelingen uit het College) in de periode van januari tot en met december 2014: Nummer

Onderwerp MUC

Behandeling in Commissie / Raad Commissie R&F

Datum

01

Kermissen in Montferland

02

Update plan van aanpak invoering participatiewet Regiocontract (mondeling)

Commissie M&O

3 februari 2014

Commissie R&F

4 februari 2014

Commissie R&F

4 februari 2014

05

Bestemmingsplan centrum ’s-Heerenberg e.o. (mondeling) Startersleningen (mondeling)

Commissie R&F

4 februari 2014

06

Toekenning MAU 2013-2015

Commissie M&O

12 mei 2014

07

Commissie M&O

2 juni 2014

08

Jeugdwet vervolg transitiearrangement Evaluatie re-integratieplan 2013

Commissie M&O

2 juni 2014

09

1 managementrapportage 2014

Commissie R&F

3 juni 2014

10

Commissie R&F

11

Samenwerking bedrijventerrein West Achterhoek Huisvesting Margriet

Commissie R&F

2 september 2014 7 oktober 2014

12

Minimabeleid (mondeling)

Commissie M&O

3 november 2014

13

Commissie M&O

1 december 2014

14

Plan van aanpak onderwijshuisvesting Voortgang transities (mondeling)

Commissie M&O

1 december 2014

15

3 managementrapportage 2014

Commissie R&F

2 december 2014

03 04

e

e

161

7 januari 2014

4.3 Kredietoverzicht per 31 december 2014 Kredietoverzicht jaarrekening 31-12-2014 L Lasten/uitgaven B Baten/bijdragen L/B Order Omschrijving L 700018 Plan bouw woningen Wilhelminastraat

B L

700018 Plan bouw woningen Wilhelminastraat 700090 Infra-structurele voorzieningen Nieuw-Dijk

B L B L B L B L

700090 700313 700313 700351 700351 700360 700360 700397

L

700400 BRP maatregelen Didam 2012

L L

700416 Programmat. Beheer Openbare Ruimten 2011 700418 Programmat. Bevolking (Cipers) 2011

L

Infra-structurele voorzieningen Nieuw-Dijk Voorb.krediet ontbrekende schakel N316 Voorb.krediet ontbrekende schakel N316 Herinrichting Nekkum 's-Heerenberg Herinrichting Nekkum 's-Heerenberg Uitbr/vervang.besturing gemalen&drukriol Uitbr/vervang.besturing gemalen&drukriol Neerslag- en overstortmetingen 20 meetp.

Krediet wordt afgesloten Realisatie verloopt volgens plan Zie opm. omtrent evt. overschrijding c.q. planning Begroting Werkelijk Restant Toelichting/stand van zaken 76 67 9 Het plan is op dit moment in de verkoop, maar er is tot op heden geen belangstelling voor de kavels. We kunnen op dit moment niet aangeven wanneer de verkoopopbrengsten worden verwacht. We gaan -115 0 -115 voorlopig uit van 2016. 120 40 80 De bouwkavels (Pater Smitsstraat) zijn thans nog niet beschikbaar. Er is geen eindtermijn afgesproken dus is nog niet aan te geven of het krediet toereikend -120 0 -120 is. 693 -669 2.713 -8 209 -148 69

738 -620 251 -8 184 -148 59

-45 -49 2.462 0 25 0 9

131

15

116

51 25

32 0

19 25

700424 Blauwe aders Emmerikseweg/Klinkerst 2012

858

750

108

L

700444 Reconstructie Drieheuvelenweg

857

10

847

L

700446 Huisvesting Gouden Handen inrichting

250

405

L

700455 Renovatie velden voetbalaccom. 2013

92

60

L B L L L B L

700464 700464 700465 700466 700467 700467 700470

375 0 20 345 50 0 65

487 -3 11 110 58 -5 22

L

700471 WAKKER Maatregelen

18

0

L

700473 Invest voetbalaccomodaties 2014 (velden)

104

0

L

700474 Knelpunten wateroverlast 2014

200

115

L

700476 Vervanging IBA's door drukriolering 2014

250

249

L L

700477 Twee kleine windmolens gemeentewerf 700478 Herinrichting Langestraat-Zeddamseweg

13 278

12 4

L L L

700483 ICT-hardware t.b.v. Sociale Teams / CJG 700484 Meubilair ca t.b.v. Sociale Teams / CJG 700485 Programmatuur t.b.v. transities

0 0 0

35 6 14

Huisvesting Gouden Handen afbouw Huisvesting Gouden Handen afbouw Huisvesting Gouden Handen RAAS station Huisvesting Gouden Handen Mulitmedia etc Asbestsanering gemeentehuis Didam Asbestsanering gemeentehuis Didam aanschaf computerapparatuur raad/college

162

Het project is afgerond. Start uitvoering voorjaar 2015. De verwachte doorlooptijd van het project is circa een jaar. Het project is afgerond. Bedrag nog benodigd voor analyse kosten door Waterschap Rijn en IJssel en voor het plaatsen van nog twee meetpunten. Begin 2015 is het BRP regenwater Didam gereed gekomen. Hieruit volgen knelpunten die dienen te worden aangepakt. Daarnaast worden uit het BRP 2012 nog enkele maatregelen uitgevoerd in combinatie met andere werkzaamheden. Afwikkeling vindt in 2015 plaats. In afwachting van nieuwe module GBA. Besluitvorming rijk. Restant krediet benodigd voor rioolvervanging aan de Emmerikseweg. Een bedrag van € 30.000 is benodigd voor het hemelwaterriool in de Parklaan. Eigendomsoverdracht heeft plaatsgevonden. Koppeling aan de aanleg parallelweg Ingenieur B. Kersjesweg ten behoeve van landbouwverkeer start na afronding ontbrekende schakel. Start planvorming en uitwerking vanaf 2015.

-155 De Kredieten Gouden Handen (700446, 700464 t/m 700466) laten totaal een overschrijding zien van € 20.000. Met name bij van afbouw en inrichting zijn op het einde uitgaven gemaakt die niet waren voorzien. 32 Na de vaststelling van de KTD is het afwachten hoe de bezuiniging van € 200.000 door de voetbalverenigingen wordt ingevuld. Krediet voorlopig open houden. -112 Zie toelichting krediet 700446. 3 9 Zie toelichting krediet 700446. 235 Zie toelichting krediet 700446. -8 Het project is afgerond. 5 43 Het krediet kan met € 30.000 worden afgeraamd tot € 35.000. Het restant blijft beschikbaar voor vervangingen en evt. uitbreidingen. 18 Momenteel wordt gemonitord, in overleg met Waterschap Rijn en IJssel, welke maatregelen nog dienen te worden uitgevoerd. 104 Na de vaststelling van de KTD is het afwachten hoe de bezuiniging van € 200.000 door de voetbalverenigingen wordt ingevuld. Krediet voorlopig open houden. 85 Uitvoering van maatregelen op diverse locaties. De knelpunten zijn geinventariseerd en de locaties waar de wateroverlast het grootst is worden als eerste aangepakt. 1 De IBA's zijn omgebouwd en enkele zijn vervangen, zodat ze nu voldoen aan de normen. Het resterende budget is gebruikt om acute problemen in de gemalen en drukriolering op te lossen, welke zijn geconstateerd tijdens groot onderhoud. Het betreft ca 35 units. 1 Het project is afgerond. 274 Maatregelen in het kader van het IVVP worden gecombineerd met het wegenonderhoud. -35 Votering krediet bij jaarrekening 2014. -6 Votering krediet bij jaarrekening 2014. -14 Votering krediet bij jaarrekening 2014.

Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland Projectenoverzicht jaarrekening 31-12-2014 L Lasten/uitgaven B Baten/bijdragen L/B Project Omschrijving L B303 Brede school Noord

B L

B303 B304

Brede school Noord Brede school Zuid

L B L B L

B305 B305 B306 B306 W503

Revitalisering centrum 's_heerenberg Revitalisering centrum 's_heerenberg Zuidelijke randweg Zuidelijke randweg Herinrichting Wehlseweg Loil

B L

W503 W510

Herinrichting Wehlseweg Loil Herhuisvest gem.huis Bergvredestraat(I)

L

W512

B

W512

Krediet wordt afgesloten Realisatie verloopt volgens plan Zie opm. omtrent evt. overschrijding c.q. planning Begroting Werkelijk Restant Toelichting/stand van zaken 12.823 12.033 790 Het krediet wordt uiterlijk medio 2015 afgesloten. Het exacte aanbestedingsvoordeel zal via een MUC uiterlijk in de commissie van juni worden 0 -2 2 gecommuniceerd. 9.034

8.273

5.535 -5.033 14.273 -14.271 1.351

4.565 -3.651 9.521 -10.489 1.345

-421 11.240

-356 11.081

Organisatieontwikkeling

1.390

1.454

Organisatieontwikkeling

-100

-100

163

761 Het krediet wordt uiterlijk medio 2015 afgesloten. Het exacte aanbestedingsvoordeel zal via een MUC uiterlijk in de commissie van juni worden gecommuniceerd. 971 Uitvoering loopt conform planning. -1.382 4.751 Uitvoering loopt conform planning. -3.782 6 Het project is afgerond. Lagere dekking veroorzaakt door uitputting reserve reconstructie wegen. -65 159 Restant betreft vertragingsschade Rotsbouw € 85.000 en slottermijn Leerkes € 28.949. Hierdoor kan krediet nog niet worden afgesloten, maar ingaande 2015 start de afschrijving. Voordelig saldo naar verwachting € 45.000. -64 Totaal krediet is niet toereikend. Overschrijding betreft vooral telefonie. Aanvullend nog benodigd een bedrag van € 153.000. Totale kredietverhoging 0 betreft hiermee € 208.000.

4.4 Producten per programma Programma

Product

01

Omschrijving product

K002 K003 K004 K007 K013 K020 K008 K024 K027 K033

Gemeenteraad College van B&W Bestuursondersteuning raad Bestuursondersteuning college Planning en control Bestuurlijke samenwerking Organisatieontwikkeling Burgerlijke stand Burgerzaken Straatnaamgeving/huisnummerin g K037 Kadaster/vastgoed K053 APV en bijzondere wetten K010 Voorlichting en representatie K017 Rechtsbescherming K030 Verkiezingen Totaal lasten K002 K003 K004 K007 K013 K020 K008 K024 K027 K033

Gemeenteraad College van B&W Bestuursondersteuning raad Bestuursondersteuning college Planning en control Bestuurlijke samenwerking Organisatieontwikkeling Burgerlijke stand Burgerzaken Straatnaamgeving/huisnummerin g K037 Kadaster/vastgoed K053 APV en bijzondere wetten K010 Voorlichting en representatie K017 Rechtsbescherming K030 Verkiezingen Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) Toevoegingen aan reserves K471 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Relatie inwoners en bestuur

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 5 27 -58 -511 -82 37 -203 -232 193 -49 36 -20 74 129 30 42 -26 -55 19 5

Rekening

Begroting primair

2013 357 721 407 588 320 358 329 153 1.080 9

2014 335 715 363 567 524 417 282 168 1.291 25

Begroting na wijziging 2014 335 1.174 288 617 562 414 274 141 1.109 23

354 126 665 163 15 5.645

308 132 669 198 140 6.134

464 187 499 219 164 6.470

363 144 528 218 201 6.403

101 43 -29 1 -37 67

-9 -18 137 -55 -186 -758

0 0 -130 -131 -7 60 0 17 619 0

0 0 -216 -127 -8 0 0 3 856 0

0 458 -159 -113 -6 0 0 17 848 0

0 458 -171 -127 -6 0 0 2 815 0

0 0 -12 -14 0 0 0 -15 -33 0

0 458 -41 4 1 -60 0 -15 196 0

0 8 1 0 0 437 -5.209

0 14 0 0 0 522 -5.613

0 14 0 0 0 1.059 -5.413

0 16 1 0 0 988 -5.415

0 2 1 0 0 -71 -2

0 8 0 0 0 551 -206

0 0 -5.209

0 25 -5.588

0 50 -5.363

0 0 -5.415

0 -50 -52

0 0 -206

2014 330 1.232 370 820 369 378 200 111 1.135 4

“-“ = nadeel

164


Programma

Product

02


K111 Natuur en landschap K390 Omgevingsvergunning aanvraag K363 Monumenten K367 Ruimtelijke ordening K370 Volkshuisvesting K373 Stads- en dorpsvernieuwing K380 Grondexploitatie Totaal lasten K111 Natuur en landschap K390 Omgevingsvergunning aanvraag K363 Monumenten K367 Ruimtelijke ordening K370 Volkshuisvesting K373 Stads- en dorpsvernieuwing K380 Grondexploitatie Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K472 Toevoegingen aan reserves K472 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Wonen

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 6 -7 59 15 36 -159 -70 162 136 -55 50 587 -6.178 1.251 -5.961 1.794

Rekening

Begroting primair

2013 136 1.340 255 1.130 632 825 7.769 12.087

2014 63 1.661 189 1.124 911 225 57 4.230

Begroting na wijziging 2014 149 1.384 450 898 823 288 340 4.332

69 836 28 119 385 746 6.408 8.591 -3.497

1 1.140 0 100 365 0 3 1.609 -2.622

37 640 40 90 321 469 5 1.602 -2.731

43 645 40 113 323 469 6.309 7.942 -2.352

6 5 0 23 2 0 6.304 6.340 379

-26 -191 12 -6 -62 -277 -99 -649 1.145

-2.084 3.443 -2.138

0 541 -2.081

-1.791 780 -3.741

-2.241 1.239 -3.354

-450 459 387

-157 -2.204 -1.216

2014 143 1.325 414 968 687 238 6.518 10.293

“-“ = nadeel

165

Programma

Product

03


K055 K391

APV handhaving Omgevingsvergunning handhaving K080 Wegen, straten en pleinen K083 Gladheidsbestrijding K087 Straatreiniging K090 Openbare verlichting K094 Verkeersmaatregelen K097 Openbaar vervoer K110 Groenvoorzieningen K360 Begraafplaatsen K350 Afvalverwijdering en -verwerking K354 Riolering K358 Milieu K081 Werkbudget wijken kerngericht werken Totaal lasten K055 K391

APV handhaving Omgevingsvergunning handhaving K080 Wegen, straten en pleinen K083 Gladheidsbestrijding K087 Straatreiniging K090 Openbare verlichting K094 Verkeersmaatregelen K097 Openbaar vervoer K110 Groenvoorzieningen K360 Begraafplaatsen K350 Afvalverwijdering en -verwerking K354 Riolering K358 Milieu K081 Werkbudget wijken kerngericht werken Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K473 Toevoegingen aan reserves K473 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Beheer leefomgeving

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 66 -102 93 266

Rekening

Begroting primair

2013 31 1.042

2014 37 1.313

Begroting na wijziging 2014 199 869

5.779 165 154 545 405 65 2.884 195 2.265 3.030 839 257

2.360 165 164 462 866 68 2.603 280 2.454 2.949 579 302

6.592 169 175 430 828 66 2.247 260 2.585 3.290 712 253

6.735 86 154 462 539 30 1.968 213 2.564 3.426 601 168

-143 83 21 -32 289 36 279 47 21 -136 111 85

-956 79 0 83 -134 35 916 -18 -299 -396 238 89

17.656

14.602

18.675

17.855

820

-199

0 0

0 0

0 0

0 2

0 2

0 2

1.262 4 0 10 -18 0 77 121 2.506 2.701 185 0

41 0 0 9 3 0 32 175 2.602 3.021 3 0

3.355 0 -7 7 3 0 -643 208 2.740 3.020 109 0

3.378 0 -7 11 2 0 -627 184 2.771 2.892 111 0

23 0 0 4 -1 0 16 -24 31 -128 2 0

2.116 -4 -7 1 20 0 -704 63 265 191 -74 0

6.848 -10.811

5.886 -8.716

8.792 -9.882

8.717 -9.135

-75 747

1.869 1.676

-31 3.542 -7.298

-500 1.464 -7.751

-568 3.416 -7.034

-550 2.945 -6.740

18 -471 294

-519 -597 558

2014 133 776

“-“ = nadeel

166


Programma

Product


K130 K133 K241 K383

Markten en standplaatsen Economische ontwikkeling Toerisme en recreatie Grondexploitatie industrieterreinen Totaal lasten K130 K133 K241 K383

Markten en standplaatsen Economische ontwikkeling Toerisme en recreatie Grondexploitatie industrieterreinen Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K474 Toevoegingen aan reserves K474 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

04

Economie en toerisme

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 2 7 -24 2 -9 56 -473 6.746

Rekening

Begroting primair

2013 69 261 526 8.317

2014 74 282 362 80

Begroting na wijziging 2014 64 235 461 1.098

9.173

798

1.858

2.362

-504

6.811

38 0 94 7.492

39 0 24 50

39 0 24 50

38 0 38 554

-1 0 14 504

0 0 -56 -6.938

7.624 -1.549

113 -686

113 -1.745

630 -1.733

517 12

-6.994 -184

0 19 -1.529

0 2 -684

0 990 -755

0 1.020 -713

0 30 42

0 1.001 816

2014 62 259 470 1.571

“-“ = nadeel

167

Programma

Product


K050 K054

Brandweerzorg Regionale brandweer en rampenbestrijding K058 Openbare orde en veiligheid K200 Bibliotheek Montferland K204 Muziekonderwijs K214 Kunst K247 Overige cultuur K217 Musea/oudheidkunde K244 Overige recreatie K316 Sociaal cultureel werk K250 Accommodatiebeheer Totaal lasten K050 K054

Brandweerzorg Regionale brandweer en rampenbestrijding K058 Openbare orde en veiligheid K200 Bibliotheek Montferland K204 Muziekonderwijs K214 Kunst K247 Overige cultuur K217 Musea/oudheidkunde K244 Overige recreatie K316 Sociaal cultureel werk K250 Accommodatiebeheer Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) Toevoegingen aan reserves K475 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

05

Leefbaarheid, veiligheid en cultuur

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning -44 977 99 -407

Rekening

Begroting primair

2013 1.104 1.191

2014 561 1.240

Begroting na wijziging 2014 83 1.697

186 920 439 151 20 141 229 1.771 540 6.692

161 857 400 142 21 138 192 1.704 496 5.912

200 848 53 507 18 138 190 1.804 523 6.061

146 838 34 513 19 151 224 1.777 504 5.931

54 10 19 -6 -1 -13 -34 27 19 130

40 82 405 -362 1 -10 5 -6 36 761

607 0

-4 0

-27 0

26 0

53 0

-581 0

0 78 11 0 0 0 57 0 111 864 -5.827

0 77 11 0 0 0 59 0 258 401 -5.511

0 67 4 0 0 0 53 21 218 336 -5.727

0 69 7 0 0 0 45 21 230 398 -5.534

0 2 3 0 0 0 -8 0 12 62 193

0 -9 -4 0 0 0 -12 21 119 -466 293

0 80 -5.747

0 37 -5.474

0 77 -5.650

0 77 -5.458

0 0 192

0 -3 289

2014 127 1.598

“-“ = nadeel

168


Programma

Product

06


K114 Speelvoorzieningen K230 Sportbevordering K234 Sportaccommodaties K238 Groene sportvelden en terreinen K326 Leefstijlprojecten Totaal lasten K114 Speelvoorzieningen K230 Sportbevordering K234 Sportaccommodaties K238 Groene sportvelden en terreinen K326 Leefstijlprojecten Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K476 Toevoegingen aan reserves K476 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Bevordering gezonde leefstijl

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 48 92 -50 -145 5 -301 49 -541 2 -15 54 -910

Rekening

Begroting primair

2013 304 612 2.211 633 32 3.792

2014 335 623 2.632 635 50 4.275

Begroting na wijziging 2014 260 707 2.517 1.223 49 4.756

0 44 427 55 0 526 -3.265

0 53 434 52 13 552 -3.722

0 53 332 52 14 451 -4.306

0 74 348 53 14 489 -4.212

0 21 16 1 0 38 94

0 30 -79 -2 14 -37 -947

0 241 -3.024

0 127 -3.594

0 746 -3.560

0 746 -3.467

0 0 93

0 505 -443

2014 212 757 2.512 1.174 47 4.702

“-“ = nadeel

169

Programma

Product

07


K056 K174 K175 K319 K322 K329 K161 K162 K171 K178 K176 K173

HALT Leerplicht Onderwijs achterstandenbeleid Jongerenwerk Kinderopvang Jeugdgezondheidszorg Lokale onderwijstaken Onderwijshuisvesting Voortgezet onderwijs Onderwijsbegeleiding Leerlingenvervoer Ov.gemeenschappelijke uitgaven/inkomsten K177 Volwasseneneducatie Totaal lasten K056 K174 K175 K319 K322 K329 K161 K162 K171 K178 K176 K173

HALT Leerplicht Onderwijs achterstandenbeleid Jongerenwerk Kinderopvang Jeugdgezondheidszorg Lokale onderwijstaken Onderwijshuisvesting Voortgezet onderwijs Onderwijsbegeleiding Leerlingenvervoer Ov.gemeenschappelijke uitgaven/inkomsten K177 Volwasseneneducatie Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K477 Toevoegingen aan reserves K477 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Jeugd en onderwijs

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 0 0 -26 2 15 25 46 15 -204 -244 80 -25 -36 -75 -743 -784 20 17 11 13 -90 51 -16 -13

Rekening

Begroting primair

2013 19 167 131 203 522 1.236 306 2.529 17 105 796 33

2014 19 152 123 213 575 1.255 391 2.588 20 106 699 30

Begroting na wijziging 2014 19 139 121 234 562 1.341 345 2.570 20 103 655 30

247 6.311

250 6.421

82 6.221

76 7.158

6 -937

171 -847

0 0 107 -54 72 77 8 629 0 0 25 22

0 0 105 -1 66 39 11 698 0 0 28 22

0 0 106 -173 -2 39 8 708 0 0 28 12

0 0 106 -245 274 27 11 1.319 0 0 21 16

0 0 0 -72 276 -12 3 611 0 0 -7 4

0 0 -1 -191 202 -50 3 690 0 0 -4 -6

241 1.127 -5.184

240 1.208 -5.214

74 800 -5.421

74 1.603 -5.553

0 803 -132

-167 476 -369

0 47 -5.137

-133 0 -5.347

-133 -3 -5.557

-151 55 -5.651

-18 58 -94

-151 8 -514

2014 19 165 106 188 766 1.261 381 3.313 0 92 745 46

“-“ = nadeel

170


Programma

Product


K280 K275 K279 K283 K278 K290 K312 K314 K285 K286

Inkomensvoorzieningen Bijstand zelfstandigen Re-integratie werk Gemeentelijk minimabeleid Sociale werkvoorziening Inburgering Maatschappelijk werk Ouderenzorg Toeleiding/beleid WMO Voorziening voor mensen met beperking K288 Huishoudelijke verzorging K315 Maatschappelijke opvang K313 Maatschappelijke stages K325 Openbare gezondheidszorg Totaal lasten K280 K275 K279 K283 K278 K290 K312 K314 K285 K286

Inkomensvoorzieningen Bijstand zelfstandigen Re-integratie werk Gemeentelijk minimabeleid Sociale werkvoorziening Inburgering Maatschappelijk werk Ouderenzorg Toeleiding/beleid WMO Voorziening voor mensen met beperking K288 Huishoudelijke verzorging K315 Maatschappelijke opvang K313 Maatschappelijke stages K325 Openbare gezondheidszorg Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) Toevoegingen aan reserves K478 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

08

Zorgzame samenleving

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning -318 -1.252 152 200 280 -353 -150 -268 70 59 -29 142 18 10 47 29 27 63 360 328

Rekening

Begroting primair

2013 8.844 421 1.159 1.245 6.291 209 483 200 363 1.560

2014 9.071 405 1.354 1.205 6.184 40 503 172 529 1.650

Begroting na wijziging 2014 9.778 373 1.792 1.363 6.302 38 491 218 327 1.592

4.583 179 60 314 25.911

4.624 349 83 288 26.457

4.600 326 99 286 27.585

4.476 143 64 246 26.746

124 183 35 40 839

107 36 -4 68 -835

6.683 359 741 42 6.185 108 0 50 0 -12

6.502 294 828 26 6.006 0 0 0 0 -5

7.115 296 543 26 6.128 0 0 0 0 1

7.427 180 533 26 6.193 32 0 -2 0 -24

312 -116 -10 0 65 32 0 -2 0 -25

744 -179 -208 -16 8 -76 0 -52 0 -12

834 -53 0 0 14.937 -10.974

789 0 0 0 14.440 -12.019

972 -168 0 0 14.913 -12.672

833 -242 0 0 14.956 -11.790

-139 -74 0 0 43 882

-1 -189 0 0 19 -816

0 25 -10.949

0 0 -12.019

0 50 -12.622

0 50 -11.740

0 0 882

0 25 -791

2014 10.096 221 1.512 1.513 6.232 67 473 171 300 1.232

“-“ = nadeel

171

Programma

Product

09


K400 K403

Financiering Deelnemingen/beleggingen/nutsb edrijven K410 Onvoorzien K411 Overige alg dekkingsmiddelen K414 Uitvoering wet WOZ K417 OZB K420 Baatbelasting K427 Hondenbelasting K425 Reclamebelasting K440 Saldi van de kostenplaatsen Totaal lasten K400 K403

Financiering Deelnemingen/beleggingen/nutsb edrijven K407 Algemene uitkering K411 Overige alg dekkingsmiddelen K414 Uitvoering wet WOZ K417 OZB K420 Baatbelasting K424 Forensen- en toeristenbelasting K427 Hondenbelasting K425 Reclamebelasting K440 Saldi van de kostenplaatsen Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) K479 Toevoegingen aan reserves K450 Toevoegingen aan reserves K479 Onttrekkingen aan reserves K450 Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

Algemene dekkingsmiddelen

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 0 1 3 6

Rekening

Begroting primair

2013 94 377

2014 96 380

Begroting na wijziging 2014 93 374

0 69 307 0 0 4 0 0 851

35 -637 410 0 0 0 0 0 284

0 -517 458 0 0 0 51 0 459

0 252 335 0 0 0 47 0 1.098

0 -769 123 0 0 0 4 0 -639

0 -183 -28 0 0 4 -47 0 -247

3.634 593

4.048 613

3.322 769

3.297 761

-25 -8

-337 168

30.105 148 0 5.720 11 264 207 0 -941 39.741 38.890

30.970 0 0 5.993 6 300 210 0 -91 42.049 41.765

31.343 0 0 5.887 6 275 210 37 -727 41.122 40.661

31.359 10 0 5.874 3 276 204 42 -1.151 40.675 39.578

16 10 0 -13 -3 1 -6 5 -424 -447 -1.083

1.254 -138 0 154 -8 12 -3 42 -210 934 688

-1.980 0 3.475 647 41.032

-952 0 1.725 0 42.538

-2.313 0 5.935 0 44.282

-2.660 0 5.982 0 42.899

-347 0 47 0 -1.383

-680 0 2.507 -647 1.867

2014 93 371

“-“ = nadeel

172


Programma

Product


K500 K530 K510 K550 K599 K560 K565 K570

Management Dienstverlening Beleid Griffie Vervallen Huisvesting Facilitaire zaken Documentaire informatievoorziening K575 Informatie en automatisering K580 Personeel en organisatie K590 Tractie openbare werken K595 Publiekszaken K585 Financien K597 Planning en control K586 Sociale Zaken K587 Belastingen K555 Kapitaalslasten Totaal lasten K500 K530 K510 K550 K599 K560 K565 K570

Management Dienstverlening Beleid Griffie Vervallen Huisvesting Facilitaire zaken Documentaire informatievoorziening K575 Informatie en automatisering K580 Personeel en organisatie K590 Tractie openbare werken K595 Publiekszaken K585 Financien K597 Planning en control K586 Sociale Zaken K587 Belastingen K555 Kapitaalslasten Totaal baten Saldo programma (excl. mutaties reserves) Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo programma (incl. mutaties reserves)

50

Interne bedrijfsvoering

Rekening

(bedrag x € 1.000) Verschil Verschil begroting rekening - reke- rekening ning 1 -627 171 -2.077 189 -4.629 6 4 0 6.514 -164 -956 31 -76 106 218

Rekening

Begroting primair

2013 135 6.032 3.733 182 6.514 1.397 258 290

2014 140 6.201 2.876 184 6.993 1.734 350 117

Begroting na wijziging 2014 763 8.280 8.551 184 0 2.189 365 178

1.602 326 398 4 56 38 914 463 10.001 32.343

1.382 543 465 3 60 45 882 489 11.211 33.675

1.361 407 462 3 61 35 1.197 491 9.849 34.376

1.783 237 458 8 60 32 1.576 531 10.757 35.612

-422 170 4 -5 1 3 -379 -40 -908 -1.236

-181 89 -60 -4 -4 6 -662 -68 -756 -3.269

135 6.032 3.733 182 6.514 1.397 258 290

140 6.201 2.876 184 6.993 1.734 350 117

763 8.280 8.551 184 0 2.189 365 178

762 8.109 8.362 178 0 2.353 334 72

-1 -171 -189 -6 0 164 -31 -106

627 2.077 4.629 -4 -6.514 956 76 -218

1.602 326 398 4 56 38 914 463 10.001 32.343 0

1.382 543 465 3 60 45 882 489 11.211 33.675 0

1.361 407 462 3 61 35 1.197 491 9.849 34.376 0

1.783 237 458 8 60 32 1.576 531 10.757 35.612 0

422 -170 -4 5 -1 -3 379 40 908 1.236 0

181 -89 60 4 4 -6 662 68 756 3.269 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

2014 762 8.109 8.362 178 0 2.353 334 72

“-“ = nadeel

173

Inhoudsopgaaf. Inhoud. Jaarstukken 2014 Gemeente Montferland

Recommend Documents