GEMEENTE MONTFERLAND Notulen van de openbare vergadering van de raad van de gemeente Montferland, gehouden op donderdag 23 september 2010 in het gemeentehuis te ‘s-Heerenberg. Voorzitter:
C.C. Leppink-Schuitema, burgemeester;
Griffier:
D. Berends;
Aanwezig:
M.H.C.T. Berendsen, R.O.F.M. Berns, T.J.C. Bolder, M.A.H. Fränzel, M.B.M. Frerix-Roes, H.J. Groote, J.H.M. van Halteren, A.E.H. van HelvoirtLooman, H.A.T.M. Jansen, O.G. van Leeuwen, G.J.W. van Lent, T.J.H. Melissen, C.C.M. van Pelt, H.L.M. Peters, C.M.W. Reesing-Som, B.G. Rosendaal, A.E.M. Schotgerrits, S.A. van de Schuur-van Dijk, W.G.H. Sinderdinck, M.G.E. Som, J.B.A.M. Stein, F.G.J.M. Tiemessen, R.F. Verstegen; G.J.M. van de Werff;
Afwezig met kennisgeving:
B.A.C. Büttner;
Wethouders:
T.J.H.M. Loeff-Hageman, W.A.R. Visser, F.S.A. Wissink, I.T.J.M. Wolsing;
Notulist:
J. Slingerland (Notuleerservice Nederland).
1. Opening en mededelingen De voorzitter spreekt het ambtsgebed uit en opent de vergadering om 19.30 uur. Zij heet allen hartelijk welkom. Op verzoek van vijf raadsleden is deze extra vergadering aangevraagd, om de raad te informeren over de kwestie rond Eventus Bouw. De vergadering is bedoeld als informatieverstrekking en niet voor een inhoudelijke discussie. Mededelingen De voorzitter deelt mee dat bericht van verhindering is ontvangen van mevrouw Büttner. De appeltaart op de tafels is afkomstig van de heer Stein, die op 6 augustus 65 jaar is geworden. De heer Sinderdinck (BB) heeft het voornemen een of enkele moties in te dienen. Primus bij stemming is de heer Jansen. 2. Vaststellen agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 3. Burgerspreekrecht Er hebben zich vier insprekers aangemeld. Dit zijn de heren Van Elk, Gerritsen senior, Gerritsen junior en Abbing. De heer Van Elk meldt dat uit een onlangs gehouden onderzoek blijkt dat in de Achterhoek in het algemeen een goede verhouding bestaat tussen gemeenten en bevolking. De ambtenaren zijn daarvoor verantwoordelijk. Zij zijn geen koffiedrinkende nietsnutten die uit het raam kijken en burgers pesten. Dit imago past niet bij de gemeente. De ambtenaren zijn aangesteld ten dienste van de burger. Zij werken met protocollen en doen dat op een fatsoenlijke manier. De ambtenaren doen hun best om de klant, dat is de burger, zo goed mogelijk te helpen en zij verdienen daarvoor respect. Het kan niet zo
1
zijn dat ambtenaren om hun functioneren worden beschimpt en bedreigd omdat een besluit de burger niet aanstaat. De heer Van Elk woont nabij het bouwproject dat op deze avond aan de orde is en hij heeft de ontwikkelingen meegemaakt. Hij is ernstig telefonisch bedreigd door de projectontwikkelaar die in 2006 het initiatief voor dit bouwplan nam en de vergunningen heeft aangevraagd. Hij had bezwaar ingediend tegen de manier waarop de bouwplannen werden uitgevoerd, niet tegen de bouw. “Ik maak je kapot als jullie niet stoppen met je bezwaar,” zijn de woorden waarmee hij is bedreigd. Van deze woorden hebben zijn vrouw en hij maandenlang last gehad, maar hij kan hier nu over spreken. Een ambtenaar kan dat niet en moet binnen de geldende normen zijn diensten blijven verzorgen. Hij toont een tekening die door deze aanvrager was gevoegd bij een vergunningaanvraag uit 2007 voor de verandering van een pui van een garage. Het aannemingsbedrijf heeft hierin een prostituerende dame getekend, een uiting van belediging en minachting voor de beoordelende ambtenaar. Vlak voor de bouwvak plaatste de aannemer voor het nog niet voltooide gebouw twee stoelen achter het raam, waarbij in het donker rode en roze verlichting werd ingeschakeld. Het kwetsende tafereel hebben ze met veel moeite na enkele dagen weg kunnen laten halen. De vrees voor mogelijke toekomstige ontwikkelingen blijft. De ambtenaren moeten dit slikken en ze durven in dit dossier niets meer te zeggen. Het zou de raad sieren als daar vanavond over wordt gesproken, en niet over het mogelijk wippen van een wethouder. Hij roept de raad op om zijn menselijke gezicht te tonen en niet het politieke. Hij vraagt om op te komen voor de mensen, de ambtenaren die zich niet kunnen verdedigen. De gemeente moet haar ambtenaren niet laten bedreigen. Dit is niet Italië, waar een burgemeester werd doodgeschoten omdat iemand zijn doel niet kon bereiken. Hij vraagt de raad om de werknemers niet te laten gijzelen door intimiderende aannemers en projectontwikkelaars. De heer Sinderdinck (BB) stelt bij interruptie dat hij bezwaar heeft tegen de inhoudelijke discussie die de heer Van Elk wil voeren. Dat is niet aan de orde. De voorzitter vraagt de heer Van Elk zijn verhaal af te ronden. De heer Van Elk hoopt dat iemand in de raad om een schorsing durft te vragen om van onderwerp te veranderen ter bescherming van de werknemers. Dat heeft een veel hogere prioriteit dan deze poging om het college te laten struikelen. De heer J.G. Gerritsen wil in deze vergadering, waarin een debat wordt gevoerd naar aanleiding van een reportage in Netwerk, zelf zijn eigen ervaringen naar voren brengen. Hij heeft de leden van de raad zijn rapport toegezonden. Hierin zitten ook de bewijzen waaruit blijkt dat hij niet op correcte wijze is behandeld en dat er onverklaarbare fouten zijn gemaakt, mogelijk bewust. Door mee te werken aan Netwerk en in zijn rapport probeert hij inzicht te geven in wat hem is overkomen. Hij wil niemand zwart maken, maar helder maken wat er mis is gegaan in zijn dossier. Tweeënhalf jaar heeft hij moeten procederen over een fout van de gemeente. Hij zou 43 cm achter de bebouwingsgrens hebben gebouwd. Zelfs nadat uit het rapport van Grontmij bleek dat de gemeente een fout gemaakt had, werd deze niet erkend. Met erkennen bedoelt hij het onderzoeken wat er in de metingen is fout gegaan. De gemeente maakt hem nog altijd zwart. Zelf heeft hij fouten gemaakt en ook de ambtenaren, de wethouder en het college hebben dat gedaan. Niemand is perfect. Maar uit fouten moet lering getrokken worden en ze moeten niet terzijde geschoven worden met algemene termen als “Het verdient de schoonheidsprijs niet.” De heer Gerritsen vindt het schandalig. Hij wil de fouten benoemen, erkennen, onderzoeken en daarvan leren. Het gaat hem niet alleen om de bouwstop, het gaat om tegenwerken en kapotmaken op alle denkbare manieren. De gemeente en de betrokken ambtenaren willen gelijk krijgen, ongeacht of ze het hebben of niet. Hij hoopt dat vanavond in het debat wordt gesproken over het ambtelijk en bestuurlijk functioneren van de gemeente en niet over hemzelf. De burgers van Montferland willen weten wat er binnen de organisatie van de gemeente is misgegaan. Velen herkennen zich in zijn verhaal. Hij roept de raadsleden op om ervoor te zorgen dat de gemeenteambtenaren en wethouders de burgers fair behandelen. Over de gang van zaken in zijn dossier mogen zij zich een oordeel vormen. De burgers van Montferland luisteren hiernaar, iedereen. Hij hoopt dat de gemeenteraad iets doet en niet
2
wegkijkt of geen daden koppelt aan mooie volzinnen. De gemeenteraad controleert het college en het college controleert de ambtenaren en behoort uitleg te geven indien fouten worden gemaakt. Hij is er voor 99,9% zeker van dat zijn conflict is ontstaan omdat er helemaal geen meting plaatsgevonden heeft voor de bouwstop. Als het college vandaag niet in staat is om uit te leggen wat er mis is gegaan, dan is helder dat dit college zich niet bekommert om fouten en ze zo weer zal maken. Dat mag de raad niet accepteren en dan moet de raad optreden. Hij heeft aan de uitzending van Netwerk meegewerkt. In de vaststellingsovereenkomst stond dat er een gemeenschappelijk persbericht uitgebracht zou worden en dat de inhoud voor het overige vertrouwelijk zou zijn. De wethouder heeft echter meteen aan de pers laten weten dat hij een schadeloosstelling van 20.000 euro zou krijgen. Dat is een fooi vergeleken met de werkelijke schade voor hem en voor Eventus Bouw, minder zelfs dan de renteschade. Dat weet iedereen. De schade is hoger nog dan 65.000 euro en daarnaast is er ook sprake van imagoschade en advocaatkosten. In totaal zijn er zeven procedures gevoerd, inclusief de kort gedingen, zelfs nog nadat hij bij de Raad van State gelijk kreeg. De schade is niet te begroten. Met het sluiten van de overeenkomst wilde hij de strijdbijl begraven en weer aan een goede toekomst met Eventus Bouw werken, zonder tegenwerking. Hij wilde na het behalen van zijn gelijk vrede sluiten. In het dossier is te lezen dat Eventus Bouw enkele maanden later middels een brief is weggejaagd van het terrein van zijn vader. Daar was het bedrijf al jaren gevestigd, met medeweten van de gemeente. Legalisatie was niet mogelijk. Is het geen bevoegdheid van de gemeente om een bestemmingsplanaanpassing vast te stellen? De betreffende ambtenaar vond dat hij dat zelf kon doen. De uitlatingen van de wethouder in de pers staan niet op zichzelf. Het is een doorkijk in hoe er achter de schermen wordt gesproken en hoe hij wordt behandeld. Hij weet al heel lang hoe de heer Wissink over hem spreekt. De bal ligt bij de raad. Hij wenst de raadsleden wijsheid toe en hij hoopt dat het debat iets oplevert voor de burgers van Montferland. De heer F. Gerritsen uit Lengel is als vader van Joost nauw betrokken bij het Eventusdrama met de gemeente Montferland. Hij is ervan overtuigd dat het bouwbedrijf van zijn zoon, Eventus Bouw, door enkele ambtenaren tot een faillissement is gedreven. Hij heeft hierover een brief geschreven aan deze mensen, waarin hij zijn standpunt duidelijk maakt en namen noemt. Het sarrend handelen in de richting van Joost en Eventus Bouw noemt hij ten hemel schreiend. Zijn brief is opgenomen in verslagen en in kopie aan het college, alle raadsleden en anderen gezonden. Hij heeft gevraagd of B en W op de hoogte zijn van het onheil dat vanuit het gemeentehuis wordt aangericht. Een reactie heeft hij niet ontvangen. Twee raadsleden hebben wel gereageerd. De heer Sinderdinck (BB) heeft gevraagd hoe hij en zijn gezin dit konden doormaken en ook gezegd dat het zijn aandacht heeft. De heer Stein (CDA) liet na de uitspraak van de Raad van State weten dat hij wethouder Kok ernstig zou toespreken. Pas na drie jaar is wethouder Kok gekomen om te kijken aan de Walsteeg. Hij vindt het jammer dat wethouder Wissink zich voor volk en vaderland zo laatdunkend over het oordeel van de Raad van State heeft uitgelaten. Hij vindt het erg dat de gemeente na de duidelijke uitspraak is blijven sarren en de herstart van de bouw maandenlang traineert. Het maakte een nieuwe gang naar de rechtbank noodzakelijk. Er wordt onderzoek gedaan naar allerlei kleine afwijkingen, die later zonder problemen vergund werden. De veroorzakers binnen de gemeente van alle ellende hebben met succes geprobeerd om Joost eronder te krijgen. Hij begrijpt dit niet, na alles wat er is gebeurd. Hij vraagt zich af hoe de burgemeester, die hoofd is van de politie, dit heeft kunnen laten gebeuren. Waar was ze en waar staat ze nu? Hij vraagt zich af of de burgemeester en het college het eens zijn met de ondoordachte en minderwaardige uitlatingen die de wethouder in de pers heeft gedaan. Hij wijst wethouder Wissink op een spreekwoord: met modder gooien helpt niet… spoedig heb je geen grond meer om op te staan. De heer Gerritsen vraagt zich af waarom er na de uitspraak van de Raad van State niet meteen opdracht is gegeven tot verwijderen van de hekken. Veel energie en geld zijn verloren gegaan.
3
Bijna alle aannemers van de gemeente zijn al veertig jaar klant van zijn bedrijf Quo Vadis.. Hij kan een boek schrijven over al hun ervaringen over toestanden op bouwplekken. Veel mensen zijn onjuist behandeld. Hij maakt zijn excuses naar de buren voor het jarenlange ongemak in de Walsteeg. Hij verwacht dat ze begrijpen dat deze eerste bouw voor Joost vaak een nachtmerrie is geweest. Hij is dankbaar dat Joost overeind is gebleven. Op het gemeentehuis wordt door velen kundig gewerkt en sociaal gedacht. Ondanks alles heeft hij veel respect voor ambtenaren en onder hen heeft hij vrienden en kennissen. Velen balen van wat door sommigen wordt aangericht. Het gemeentehuis is van de burgers en het personeel wordt door hen betaald. Hij roept de gemeente op om Joost eindelijk de overeengekomen vergoeding te betalen, hem excuses aan te bieden en hem te rehabiliteren. De voorzitter geeft het woord aan de heer Abbing. De heer Som (VVD) vraagt of de heer Abbing spreekt als burger of als commissielid van Burgerbelangen. De heer Abbing spreekt als burger uit Beek. Hij heeft lang in de raad gezeten voor BB. In zijn eerste vergadering in 1987 sprak de heer Jeuken de wens uit dat in deze raadszaal alleen wijze besluiten genomen werden. Dat ging toen meteen mis. Hij zal dit later in een boek uiteenzetten. Hij kent wethouder Wissink als leerling van de school, als wethouder en als een ijverig mens in Stokkum. Hij spreekt hier over zaken. In 2000 heeft hij hem het voordeel van de twijfel gegeven inzake de achterstand in het dossier van bouwwerken. De voorzitter vraagt hem zich tot het onderwerp van de vergadering te beperken. De heer Abbing is van mening dat er veel moet gebeuren in de gemeente in procedures van ruimtelijke ordening en handhaving. Er moet beter worden samengewerkt en gecommuniceerd. Hij hoopt dat de wethouder heeft geleerd van de uitzending van Netwerk, waarin aan de orde is gesteld dat in Montferland sprake is van Kafka-achtige methoden. Hij hoopt dat de wethouder erkent dat dingen fout zijn gegaan. Hij hoopt dat vanavond wijze besluiten genomen worden, zoals de heer Jeuken al zei en dat men zo tot een betere weg komt. Raadsvoorstel 4. Opheffen geheimhouding schriftelijk verslag bespreking Eventus Bouw BV in seniorenconvent De voorzitter licht toe dat om te komen tot bespreking van agendapunt 5 de geheimhouding moet worden opgeheven van een deel van het verslag van het seniorenconvent op 28 april 2009, over de onderwerpen die zijn besproken inzake Eventus Bouw. Het verslag is niet besloten omdat de onderwerpen geheim zijn, maar omdat de inhoud voor enige tijd niet naar buiten mag komen. De raad wordt verzocht om de geheimhouding van het bewuste deel van het verslag op te heffen en de inhoud openbaar te maken. De heer Groote (LBM) heeft gevraagd om het gehele verslag te mogen inzien. Hij gaat ervan uit dat dit het geval is. De voorzitter zegt dat het de opheffing van de geheimhouding op dit onderwerp betreft. De raad gaat over de geheimhouding van de andere onderwerpen uit die vergadering. De heer Sinderdinck (BB) stelt bij interruptie dat in de brief is gevraagd om het gehele betreffende verslag van het seniorenconvent openbaar te maken. De voorzitter zegt dat deze beslissing aan de raad is. De heer Sinderdinck kan desgewenst een amendement indienen.
4
De heer Groote (LBM) gaat ervan uit dat het volledig is en wat hem betreft kan het daarbij blijven. De voorzitter geeft aan dat als de heer Sinderdinck de geheimhouding op het gehele verslag wil opheffen dat er dan formeel een amendement moet worden ingediend. De heer Sinderdinck (BB) dient geen amendement in. Hij stelt vast dat iets anders wordt voorgesteld dan waarom is gevraagd. Interruptie van de heer Van Pelt (PvdA). Hij bevestigt dat het volledige deel van het verslag is uitgereikt dat op het onderwerp van vanavond betrekking heeft. De voorzitter zegt dat dit correct is. Zij constateert dat de raad unaniem instemt met het voorstel. Bespreekpunt 5. Bespreking inzake Eventus Bouw BV De voorzitter stelt het onderwerp over de berichtgeving van het college aan de raad over het onderwerp Eventus Bouw BV aan de orde. De heer Stein (CDA) blijft bij het onderwerp van de avond, de vraag of er sprake is van onvolledig voorlichten. Hij had graag aan de heer Joost Gerritsen willen vragen of hij weet wat finale kwijting betekent. Dat betekent dat het boek gesloten is en er niet meer over wordt gesproken, niet in financiële zin en ook niet op een andere manier. Over de brief met het verzoek om een extra vergadering constateert hij dat er niet op staat aan wie de brief is gericht. Dat vindt hij slordig. Hij gaat ervan uit dat deze aan de raad is gericht. De vraag wordt gesteld of de raad volledig is ingelicht. Er is sprake van een afspraak tussen twee partijen. Daartoe is het college bevoegd. De vaststellingsovereenkomst is door beide partijen ondertekend en geheimhouding is overeengekomen. In het seniorenconvent van 28 april 2009 heeft wethouder Kok dit in vertrouwen toegelicht, hoewel hij de bevoegdheid had om deze overeenkomst te sluiten. De fractie van toen nog Gemeentebelangen Didam was daarbij niet aanwezig. De heer Sinderdinck heeft op 28 mei 2009 in de raad zijn ongenoegen uitgesproken over de wijze van afdoening door het college en over de wijze waarop de raad door het college is voorgelicht. Wethouder Kok is verplicht tot geheimhouding en hij heeft de heer Sinderdinck erop gewezen dat hij zich tot het seniorenconvent kon wenden. Als dat was gedaan, had de geheimhouding toen al opgeheven kunnen worden en had de uitzending van Netwerk niet gemaakt hoeven worden. Hij vindt dit slordig van de heer Sinderdinck. De fractie van het CDA is eenstemmig van mening dat het college heeft gehandeld zoals door de raad aan wethouder Kok was gevraagd: los deze kwestie op. Dat is gedaan door beide partijen, tegen finale kwijting. Mevrouw Fränzel (BB) heeft enkele vragen. De stukken in de krant waarin wethouder Wissink zich verdedigt, zijn gebaseerd op emotionele uitlatingen van de heer Gerritsen en niet op de inhoud. Betekent dit dat de wethouder toegeeft dat inhoudelijk de verkeerde weg is doorlopen? Waarom is er gekozen voor een overeenkomst onder geheimhouding? De betaling geschiedt uit algemene middelen en gaat elke burger aan. Door het toepassen van geheimhouding wordt het wantrouwen in de politiek versterkt. Hoe denkt het college dit probleem voor de gemeente op te lossen? Mevrouw Schotgerrits (D66) kondigt twee moties aan. Frans Kafka heeft in 1925 het boek Het Proces geschreven. Het handelt over een man die wordt vervolgd door een ondoorgrondelijke overheidsinstantie. Hij wordt zonder onderbouwing en op onverklaarbare wijze beschuldigd. Uiteindelijk wordt van hem gevraagd zichzelf te doden. Hij besluit dit niet te doen en wordt vervolgens door twee agenten gedood. Deze situatie staat model voor een onbeschrijflijke en ondoorzichtige gang van zaken van een overheid, gericht op een burger. De nationale ombudsman is tot de conclusie gekomen dat in de situatie tussen wethouder Wissink en de heer Gerritsen sprake is
5
van een kafkaëske situatie. Dat is een niet mis te verstaan oordeel. De NCRV heeft hierover op 31 augustus 2010 de documentaire Kafka in de polder uitgezonden. De voorzitter corrigeert dat niet de NCRV, maar de EO de uitzending heeft gemaakt. Bovendien geldt de uitzending niet de situatie tussen wethouder Wissink en de heer Gerritsen, maar de zaak Eventus Bouw. Mevrouw Schotgerrits zegt dat hem geen blaam treft. Samen met enkele andere raadsleden heeft ze over dit onderwerp een extra raadsvergadering aangevraagd. Zij is het na lezing van door de heer Gerritsen aangeleverde informatie eens met het oordeel van de nationale ombudsman. Deze kafkaëske situatie zorgt ervoor dat haar fractie geen vertrouwen meer heeft in de betrokken wethouder. De nationale ombudsman geeft een oordeel, maar de wethouder en de raad moeten de conclusies trekken. De reacties van de wethouder zijn onvoldoende onderbouwd om het oordeel van de ombudsman terzijde te stellen. Zij dient een motie van wantrouwen in tegen de wethouder. De heer Brenninkmeijer heeft de gemeente opgeroepen om de zaak verder uit te zoeken en tot conclusies te komen. De Gemeentewet geeft in artikel 155a tot f bevoegdheid tot het instellen van een onderzoek. Haar fractie dient een motie in met een voorstel tot een onderzoek. Het onderzoek moet mede betrekking hebben op de vaststellingsovereenkomst tegen finale kwijting. Er is in de overeenkomst een ontbindende voorwaarde verbonden die zich onttrekt aan de invloed van de heer Gerritsen, namelijk het afgeven van een vergunning. Zij wil graag de juridische merites laten onderzoeken vanwege de ontbindende voorwaarde. Daarnaast spreken de vragen van de heer Gerritsen voor zich. De heer Van Lent (LBM) zegt dat de extra raadsvergadering nodig is om de raad een goed beeld te geven van de feiten om tot een goed oordeel te komen over de voorliggende zaak. Het college heeft wettelijk een actieve inlichtingenplicht. Actief moet het college informatie verstrekken over alle zaken die de raad nodig heeft voor zijn controlerende taak. Op basis van artikel 149 lid 4 van de Gemeentewet heeft het college de plicht om de raad vooraf te informeren over de voorgenomen uitoefening van een bestuursbevoegdheid. Het college moest dan ook bij het aangaan van een privaatrechtelijke vaststellingsovereenkomst met Eventus Bouw dit vooraf, voor 16 april 2009, melden aan de raad. Hij vraagt waarom het college de raad niet voor 16 april 2009 heeft geïnformeerd. Op 27 april 2009 verscheen in de krant een artikel, getiteld “Twee jaar procederen na een meetfout.” Waarom heeft het college het seniorenconvent pas een dag hierna vertrouwelijk geïnformeerd? De senioren hadden een spreekverbod en konden de raad niet inlichten. Dat is de verantwoordelijkheid van het college. Waarom moest de vaststellingsovereenkomst geheim zijn? Eventus Bouw heeft daar niet om gevraagd. Waarom is de 65.000 euro van de overeenkomst niet in de financiële tussenrapportages van de gemeente gemeld? Hoe is de begrotingsrechtmatigheid van dit bedrag vast te stellen? Bestaat er in de begroting een door de raad goedgekeurde post voor legeskortingen? Voorziet de legesverordening in de mogelijkheid van een legeskorting van 65.000 euro. Zijn er meer van deze vaststellingsovereenkomsten getekend? Er wordt onder vermelding legeskorting een bedrag van 20.000 euro vergoed. Betreft het niet een vergoeding voor uitgevoerd archeologisch onderzoek? Volgens de overeenkomst wordt 45.000 euro zonder vergoeding van rente vastgehouden. Hoe zag deze constructie er feitelijk uit? Is er een speciale bankrekening? Hoe wordt het depot in de boeken verantwoord? Hij vraagt of het college de volgende constateringen wil bevestigen of ontkennen: De accountant heeft geen inzage gekregen in de niet geboekte gemeentelijke verplichting van 65.000 euro. De burgemeester heeft persoonlijk de machtiging tot het aangaan van de vaststellingsovereenkomst getekend. Welke collegeleden hebben de overeenkomst getekend? Het betreft de machtiging van 14 april 2009, waarover hij al twee keer vergeefs om inzage heeft gevraagd. In de boekhouding wordt de 20.000 euro niet als legeskorting gemeld, maar als bouwcontrolehandhavingskosten. Het betrof feitelijk een vergoeding voor archeologisch onderzoek. Wat is waar? LBM vindt dat openheid en transparantie centraal moeten staan. De overheid geeft geld uit waar burgers voor moeten werken. Optimale communicatie en informatievoorziening zijn absolute
6
voorwaarden. LBM zal altijd verzoeken om extra bijeenkomsten waar dit leidt tot meer openheid en transparantie en betere informatie en communicatie naar raad en burgers. De heer Van Pelt (PvdA) sluit zich aan bij wat door de heer Stein is gezegd. Er is hier geen sprake van een zaak tussen BB, toen nog GBD, versus het college, maar het is een interne zaak. GBD had bij de vaststelling van het verslag, een maand later, een tweede kans om op deze zaak terug te komen. Hij is zeer verbaasd over de bijdrage van mevrouw Schotgerrits. Hij zit al twintig jaar in de politiek en wil altijd het verhaal van twee kanten horen, dus ook vanuit het college. Het gaat hier om een bevoegdheid van het college en het gaat er vanavond om of de raad tijdig en volledig is geïnformeerd. De heer Van Pelt stelt voor om de bespreking van een dergelijk onderwerp bij voorkeur niet in het seniorenconvent te doen, maar in een besloten deel van een commissievergadering of een raadsvergadering. Een motie van wantrouwen vindt hij op dit moment ongepast, onverstandig en hoogst onbeleefd. De discussie vindt plaats in de raad en niet op de tv. Aan de hand van wat hier in de raad naar voren wordt gebracht, kan een motie worden ingediend en niet op basis van uitingen in de krant of op de televisie. De heer Sinderdinck (BB) vindt het niet iets om trots op te zijn als een zaak als die over Eventus Bouw de tv haalt. De heer Brenninkmeijer spreekt van Kafka-achtige praktijken. Dan moet er iets aan de hand zijn. Hij heeft een vraag voor de heer Van Pelt, die hem verwijt dat hij onzin vertelt, in reactie op een uiting op omroep Gelderland. Hij wijst erop dat hij in het algemeen op basis van feiten spreekt en niet zomaar wat zegt. De heer Van Pelt zegt bij interruptie dat hij het woord onzin niet heeft gebruikt over zijn collega. De partij van de heer Sinderdinck had beter op de hoogte kunnen zijn. De heer Sinderdinck heeft het woord onzin gehoord. Hij vindt dat de heer Van Pelt zijn boekje te buiten is gegaan door in de genoemde uitzending te citeren en zelfs onjuist te citeren uit het vertrouwelijke verslag. Hij zei onterecht dat de heer Baakman zonder kennisgeving afwezig was. Hij begrijpt uit een uiting in de Gelderlander dat de wethouder heeft gezegd dat hij er is ingeluisd door Netwerk. Op welke wijze is dat gebeurd? Ambtenaren hebben volgens de wethouder bedreigingen van de heer Gerritsen als bedreigingen met de dood ervaren. Hiervan is geen aangifte gedaan, omdat de bedreigingen telefonisch waren geuit en dus niet te bewijzen zijn. Hiernaar is echter onderzoek mogelijk. Er is aangifte gedaan tegen de heer Gerritsen. Waarom wordt er pas zo lang na de aangifte daaraan gerefereerd? De wethouder kon weten dat de politie geen enkel bewijs heeft kunnen vinden en dat er geen vervolging heeft plaatsgevonden. De uitlatingen plaatsen de heer Gerritsen zonder reden in een kwaad daglicht. Zijn deze uitspraken namens het college gedaan? Het verslag is nu openbaar. Er wordt gesproken over ten onrechte gemaakte kosten voor archeologisch onderzoek. Op 28 mei 2009 heeft de heer Sinderdinck gevraagd welke kosten er gemoeid waren met deze zaak. Toen werd in de beantwoording niet gerept over juridische kosten. De vraag om inzicht in de gemaakte kosten is niet beantwoord. In de vaststellingsovereenkomst wordt gesproken over 65.000 euro. Dat is een groot verschil. In april 2009 is de schikking getroffen. Er is sprake van een boeteclausule in geval een van de partijen in gebreke blijft. Heeft wethouder Kok deze overeenkomst geschonden toen hij in een persconferentie bekend maakte dat een schikking was getroffen en hij het bedrag van 20.000 euro noemde? Heeft de gemeente de 5000 euro boete betaald? De heer Groote (LBM) heeft opmerkingen over de openbare brief die oproept tot de openbare vergadering. Hij zegt dat de vergadering is gevraagd om te constateren of de raad al of niet onjuist is geïnformeerd. Deze conclusie lijkt in de brief al bij voorbaat getrokken. De Gelderlander van 21 september 2010 heeft dat naar aanleiding van de brief ook gedaan en hij distantieert zich van deze stellingname. De brief waarin om de extra vergadering werd gevraagd, is persoonlijk overhandigd aan de griffier en daarmee duidelijk geadresseerd. In punt 1 van de vaststellingsovereenkomst wordt melding gedaan van de rechtspersoon. Hij vraagt of de geheimhouding zich beperkt tot het college en de tegenpartij.
7
Naar aanleiding van de legeskorting vraagt hij of het college bevoegd is om in afwijking van de legesverordening te handelen of dat dit een bevoegdheid is van de raad. Hij vraagt hoe de kosten zijn onderbouwd. De gemeente is bereid tot een bijdrage in de kosten tot 65.000 euro. Betekent dat dat de werkelijke kosten hoger liggen? Hoe heeft de gemeente onderzocht wat de realiteitswaarde van de totale kosten is? Moeten de legeskosten ook in de overeenkomst worden meegeteld? De vraag naar het verschil in de kosten tussen de raadsvergadering van 28 mei 2009 en de vrijgegeven notulen van het seniorenconvent is al gesteld. De heer Van der Werff (LBM) vraagt waarom het bedrag van 45.000 euro niet is opgenomen in het verslag van het seniorenconvent. Dit doet vermoeden dat het bedrag niet is genoemd. Hoe kan een misverstand over een meetfout twee jaar blijven bestaan? Er zijn nieuwe metingen gedaan. Ligt de fout bij de gemeente of bij Arcadis? En is er verhaal mogelijk als de eventuele fout bij Arcadis ligt? Wat zijn de kosten van de meting door Arcadis? Op 27 april 2009 is de vaststellingsovereenkomst gesloten. Op 15 oktober 2009 wordt de heer Gerritsen gesommeerd om de activiteiten in Lengel binnen zes weken te staken wegens strijdigheid met het bestemmingsplan. Waarom was er ineens zoveel haast en was er geen plaats voor een oplossing in overleg? Mogelijk is dit mede van invloed geweest op het faillissement van Eventus Bouw. Wat gebeurt er met de verrekening van het bedrag van 45.000 euro bij een doorstart? De heer Som (VVD) memoreert dat door vijf leden van de fracties van BB, LBM en D66 om de extra raadsvergadering is gevraagd naar aanleiding van de uitzending Kafka in de polder van Netwerk. Daar wordt suggereert dat de ondernemer Gerritsen door tegenwerking van de gemeente en door het falen van het systeem van wet en regelgeving failliet zou zijn gegaan. Het raadslid Sinderdinck werd om zijn mening gevraagd en hij concludeerde meteen dat wethouder Wissink vanwege onjuiste informatie aan de raad op diende te stappen. De heer Sinderdinck geeft nu aan dat hij er niet trots op is dat hij op de tv is gekomen. De heer Sinderdinck zegt bij interruptie dat hij erover sprak dat de gemeente Montferland niet trots hoeft te zijn op deze wijze op de tv te komen. De heer Som leest in de nieuwsbrief van BB dat zijn partij er heel trots op is dat hij in het nieuws is geweest. Hij vindt de conclusie echter veel te snel en niet gebaseerd op hoor en wederhoor. Tot 7 september bleef het vervolgens stil. Toen kwam bij de griffie de brief met het verzoek van vijf raadsleden om een extra raadsvergadering. Hij vraagt persoonlijk aan iedere indiener in welke hoedanigheid wethouder Wissink wordt aangesproken. Is dat als huidig wethouder, opvolger van wethouder Kok of als locoburgemeester en destijds ondertekenaar van de overeenkomst? Hij vraagt om een antwoord op deze vraag in de tweede termijn. De VVD heeft indertijd wethouder Kok opgeroepen om eruit te komen met Eventus Bouw. Met de bespreking in het seniorenconvent en de beantwoording van de vragen op 28 mei 2009 is het dossier wat de heer Som betreft afgesloten. Als er aanvullende informatie nodig was, had hij dat eerder laten weten. Nu pas geeft de heer Sinderdinck aan dat de vergadering van 28 mei 2009 onbevredigend was. Hij vraagt zich af wat deze verder heeft gedaan, behalve na een jaar in een uitzending van Netwerk roepen dat de wethouder moet opstappen. De VVD meent dat de raad voldoende en juist is geïnformeerd. Het college is naar zijn mening niet in gebreke gebleven. Hij concludeert dat vanaf het begin door de heer Gerritsen niet altijd volgens de geldende regels is gehandeld. De gemeente heeft geprobeerd om de zaken toch in goede banen te leiden. De indruk dat Eventus door het handelen van de gemeente failliet is gegaan, vindt hij onjuist, hoe betreurenswaardig het faillissement ook is. Hij maakt ernstig bezwaar tegen de woorden van de heer Gerritsen senior, waarin hij de ambtenaren letterlijk verwijt schuldig te zijn aan het faillissement van het bedrijf van zijn zoon. Hij bespreekt graag de mogelijkheden om tot verbetering van de dienstverlening van de gemeente te komen en om tot goede aansluiting bij bedrijfsprocessen te komen. Hij stelt voor om als gemeentebestuur hierover in gesprek te gaan met de nationale ombudsman, ingekaderd door de juiste regels.
8
De zaak is naar de mening van de fractie geen schoolvoorbeeld van een kafkaëske situatie. Er is geen sprake van verdwalen in regels en onzichtbare machten. De heer Gerritsen weet heel goed dat hij zich aan de regels dient te houden en ook dat hij misschien de grens hiervan heeft overschreden. Interruptie van de heer Sinderdinck. Hij wijst erop dat het in deze vergadering gaat over de informatie. De heer Som denkt dat Netwerk heeft geprobeerd om een geschil tussen een burger en de overheid in een kafkakader te brengen. Het verhaal is daarmee wellicht gekleurd weergegeven. Bij de burger blijft het beeld van de uitzending hangen, maar wie zich ook maar enigszins in deze zaak verdiept, merkt dat het stempel Kafka niet op deze zaak past. Wethouder Wissink wijst ten overvloede naar de titel boven het onderwerp: bespreekpunt. Het gaat hier om de vraag of de raad door het college onjuist en onvolledig is ingelicht. Hij gaat in op de rol van het college en de verantwoording naar de raad. Het inhoudelijk dossier is een bevoegdheid van het college en valt buiten de orde van de vergadering. Het college wijst een nader onderzoek naar het dossier niet op voorhand af. Een persoonlijk gesprek van raad en college met de nationale ombudsman is gepland. De gemeente zal zich waar mogelijk beraden op verbeterpunten. Het college heeft in de zaak Eventus-Gerritsen gehandeld conform haar wettelijke, privaatrechtelijke en publiekrechtelijke bevoegdheden. Artikel 169 van de Gemeentewet geeft het college de verantwoordelijkheid om het gevoerde bestuur mondeling of schriftelijk toe te lichten. Het seniorenconvent heeft in de periode 2005-2010, volgens wat door de raad is vastgesteld, bijzondere bestuurlijke aangelegenheden besproken. Het seniorenconvent bestaat uit alle fractievoorzitters en het college gaf hier informatie over kwesties die zich op dat moment niet voor openbare behandeling leenden. De kwestie Gerritsen-Eventus Bouw betreft een wettelijke bevoegdheid van het college. Het college heeft de raad ondanks dat actief ingelicht, conform artikel 169 van de Gemeentewet. De gemeente had de wens om de langlopende kwestie goed en in der minne op te lossen. Het heeft ertoe geleid dat beide partijen op 16 april 2009 een vaststellingsovereenkomst hebben ondertekend. Tijdens het seniorenconvent van 28 april 2009 heeft voormalig wethouder Kok het dossier toegelicht en op 19 mei 2009 is het verslag hiervan vastgesteld. Alle fractievoorzitters zijn in de gelegenheid gesteld om kennis te nemen van dit dossier. Het college is ervan overtuigd dat adequaat is geïnformeerd en verantwoord aan de raad. Hij bedankt de heer Stein voor zijn steun. De inhoudelijke vragen van de heer Sinderdinck beantwoordt de wethouder niet. De geheimhouding van de zaak is door beide partijen overeengekomen en ondertekend. Mevrouw Schotgerrits sprak over geen blaam treffen. Hij bedoelt dat het college de raad en het seniorenconvent van informatie voorziet. Goede informatie is de kern van deze avond. De heer Van Lent vraagt daarnaar. Op 14 april 2009 is een besluit genomen en op 16 april 2009 is de overeenkomst gesloten. Twaalf dagen later heeft de wethouder adequaat en actief uitleg gegeven. De heer Van Lent zegt bij interruptie dat in artikel 169 lid 4 wordt gesproken over vooraf informeren. De voorzitter vraagt om interrupties te bewaren voor de tweede ronde. Wethouder Wissink geeft aan dat andere vragen niet relevant zijn voor deze vergadering. In de periode van 1 tot 26 april 2009 was de burgemeester met vakantie in het buitenland. Deze periode is zorgvuldig en in goed overleg gekozen. Wethouder Wissink is door de burgemeester aangemeld bij de commissaris van de koningin als waarnemend burgemeester voor deze periode. Hij dankt de heer Van Pelt voor zijn steun. Het is goed om een klankbord te hebben in de raad, maar de raad mag beslissen over de manier waarop. De wethouder reageert niet op het programma Netwerk en op de aangifte. Een vraag over uren en interne kosten is gisteravond laat bij de wethouder binnengekomen. Er wordt geen tijd geschreven door ambtenaren voor antwoorden aan burgers, bedrijven en dossiers. De Handhavingsnota is twee weken geleden in de commissie behandeld. Daarin zijn de uren verantwoord. Wethouder Kok heeft de overeenkomst niet geschonden. De vraag van de heer Groote is per e-mail beantwoord en hij heeft daar niets aan toe te voegen. De heer Groote wenst bij interruptie serieus genomen worden en een antwoord op zijn vraag te krijgen.
9
De heer Van Lent zegt bij interruptie dat de opmerkingen van de wethouder in strijd zijn met de wet op de actieve informatieverstrekking. De voorzitter verwijst de heer Van Lent voor aanmerkingen naar zijn tweede termijn. Wethouder Wissink heeft niets aan zijn antwoord toe te voegen. De legesverordening is een zaak van de raad. Over de vaststellingsovereenkomst meldt hij dat deze het resultaat is van onderhandelingen tussen twee partijen. Op de vraag van de heer Van der Werff over de 45.000 euro en het niet vermelden van bedragen, geeft de wethouder aan dat hij niet aanwezig was bij het seniorenconvent. Hij verwijst naar de deelnemers van die vergadering en naar het verslag. Hij kan niet ingaan op inhoudelijke vragen over het dossier. Het is zowel ambtelijk als bestuurlijk gesloten. Hij dankt de heer Som voor zijn steun. De voorzitter zegt dat zij een brief heeft gestuurd aan de nationale ombudsman. Na een telefonisch onderhoud heeft deze een brief aan raad en college gestuurd. De voorzitter leest voor uit de brief. Daarin betreurt de heer Brenninkmeijer dat de naam van een ambtenaar van de gemeente zo in de uitzending is genoemd. De redactie van Netwerk erkent hier onjuist te hebben gehandeld. Hij onderstreept dat zijn woorden niet zijn bedoeld om een individuele ambtenaar te veroordelen. Hij sprak over contacten met de overheid en de betrokken aannemer. Hij respecteert de journalistieke vrijheid van een programma als Netwerk. In dat kader kan zijn visie en oordeel worden gevraagd. Hij gaat in op de uitnodiging om in Montferland op bezoek te komen. Hij spreekt dan graag met college en raad. Tweede termijn Mevrouw Schotgerrits (D66) is blij dat de nationale ombudsman met college en raad komt spreken. Zijn oordeel over kafkaëske toestanden heeft hij niet teruggenomen en dat zal hij ook niet doen, heel concreet bijvoorbeeld over de asbestverwijdering. Zij vraagt zich af of de vaststellingsovereenkomst die getekend is, juridisch houdbaar is. Het is niet duidelijk of aan de vereisten is voldaan. Zij twijfelt daaraan omdat onder punt 10 het woord ‘bijvoorbeeld’ wordt genoemd. Dat kan niet in een dergelijke overeenkomst. En er zijn meer punten waar zij vragen bij stelt. Zij vraagt om een onderzoek. De heer Van Lent (LBM) heeft veel vragen gesteld. Hij vindt het teleurstellend dat er maar weinig antwoorden zijn gegeven. De raad heeft de controlerende taak en de raad bepaalt of een vraag relevant is om gesteld te worden en hij vraagt van de wethouder om daarop op een correcte wijze te antwoorden. Wettelijk is bepaald in de 149 lid 4-procedure dat de raad vooraf moet worden geïnformeerd over de overeenkomst. Dit is pas achteraf gedaan, na het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst en dat is fout. Hij vraagt om dit vast te stellen en het in het vervolg beter te doen. De overige vragen wil hij beantwoord hebben door de wethouder. De heer Groote (LBM) mist het antwoord over de rechtspersoon bij de ondertekening van de overeenkomst. B en W vertegenwoordigen de rechtspersoon, maar de gemeenteraad heeft de hoogste zeggenschap. Hij wil een antwoord op zijn vraag. Hij concludeert dat de raad niet volledig is geïnformeerd, want het besluit is 14 april 2009 genomen, 16 april getekend en pas op 28 april 2009 is het seniorenconvent geïnformeerd. Dat is snel, maar niet volledig, want slechts een deel van de raad is daarmee geïnformeerd. De heer Sinderdinck (BB) geeft antwoord op de vraag van de heer Som. Hij had graag de informatie van de vorige wethouder ontvangen. Via de pers heeft de burgemeester laten weten dat het huidige college verantwoordelijk is. Verder geeft de heer Som aan dat hij vertrouwen heeft in de ombudsman, maar vervolgens wel onderzoek wil doen. Hoe selectief is dat vertrouwen? De heer Sinderdinck vindt dat de wethouder buiten zijn boekje is gegaan. In de overeenkomst staat dat partijen zich tot geheimhouding verplichten, behoudens wettelijke verplichtingen. Toen wethouder Kok sprak over een vergoeding van 20.000 euro, overtrad hij zijn geheimhoudingsplicht.
10
De 45.000 euro is als bedrag opgenomen om Eventus Bouw te stimuleren om projecten in Montferland te ontwikkelen. Het is wrang om dan heel kort daarna als bedrijf een mededeling te krijgen over een illegale vestiging, die al jaren had geduurd en waar de gemeente nadrukkelijk van op de hoogte was. Dit blijkt uit controles en vergunningen op het adres. Hij vraagt zich af of er sprake is van rancune. De heer Som (VVD) is blij met de mededeling van de voorzitter over de ombudsman. Hij ziet geen aanleiding om te veronderstellen dat de raad onjuist is geïnformeerd. Tot de heer Groote en de heer Sinderdinck zegt hij dat de vragen over de rol van de heer Wissink juist voor deze verwarring zorgen. De vaststellingsovereenkomst heeft wethouder Wissink namens het college ondertekend. De informatie is door wethouder Kok, de voorganger van wethouder Wissink op dit onderwerp. De informatie in het programma Netwerk is niet het resultaat van onderzoek van de nationale ombudsman, zoals de heer Sinderdinck heel kort door de bocht suggereert. Er is geen sprake geweest van wederhoor en ook niet van een oordeel. Het is in het algemeen goed om te bekijken of processen bij de gemeente en bij bedrijven beter op elkaar afgestemd kunnen worden. De ombudsman kan hierin wellicht adviseren. De heer Van Halteren (LBM) maakt een opmerking over de tv-uitzending, naar aanleiding waarvan deze zaak is begonnen. Hij heeft met kromme tenen naar de uitzending gekeken, als raadslid en als burger van Montferland. Mensen hebben hem vragen gesteld. Hij is door een journaliste van Netwerk gebeld. Hij heeft drie kwartier met haar gesproken en ze heeft doorgevraagd op een aantal onderwerpen. Hij heeft niets meer van Netwerk gehoord en hij veronderstelt dat ze niet het door haar gewenste antwoord heeft gekregen. De heer Stein (CDA) zegt dat de zaak al is begonnen voor het seniorenconvent. De VVD heeft toen opgeroepen om de kwestie op te lossen en dat heeft de wethouder gedaan. BB had dat kunnen weten. Nu is het te laat. De kwestie is opgelost en de twee partijen zijn dat samen overeengekomen, bij vol bewustzijn. Middels het seniorenconvent zijn de fracties geïnformeerd. Wethouder Kok heeft bij vragen daarnaar verwezen, maar niemand is daar te rade gegaan, ook de heer Sinderdinck niet. Hij is blij dat de kwestie is opgelost. Er wordt nu van alles bijgesleept. Hij raadt mensen aan om het faillissementsverslag van Eventus via Google op te zoeken. Aannemers worden gehinderd door regels, maar die worden gemeenschappelijk opgesteld. De heer Gerritsen is gestart met bouwen zonder vergunning en vier weken geleden is een aanvraag gedaan voor een muur, die er voor uitgifte van de bouwvergunning al was geplaatst. Zo gaan aannemers soms om met regels. Hij heeft geen behoefte om hier meer woorden aan te wijden. De voorzitter stelt dat zij geen enkele mededeling heeft gedaan aan de pers. Wethouder Wissink gaat opnieuw niet in op de inhoudelijke vragen van mevrouw Schotgerrits. Hij zegt tot de heer Groote dat hij gisteren per e-mail zeven vragen van de fractie heeft beantwoord. Nu beperkt hij zich tot de vragen die volgens de agenda van deze avond aan de orde zijn. Hij verwijst naar zijn antwoorden in de eerste termijn. De raad is het hoogste orgaan, maar ook aan het college zijn bevoegdheden toegekend. Hij weet wat er in de overeenkomst staat. Hij heeft daaraan niets toe te voegen. Er is geen sprake van rancune. Er zijn geen vragen aan hem gesteld door de heer Stein en de heer Som en de wethouder is content met de bijdrage van de heer Van Halteren. De voorzitter sluit de bespreking af. Er is gelegenheid tot het indienen van de aangekondigde moties. De heer Sinderdinck (BB) vraagt om een schorsing van tien minuten voor overleg. De voorzitter schorst de vergadering voor tien minuten. De voorzitter heropent de vergadering.
11
Ze verzoekt de indieners van de motie om deze in te dienen. Mevrouw Schotgerrits (D66) zegt dat zij niet zal bereiken met de moties wat zij daarmee wil bereiken. De uitspraak dat er sprake is van een kafkaëske situatie staat echter nog overeind. Zij stelt de moties uit tot na het bezoek van de ombudsman. Wellicht kan zij dan samen met andere partijen iets bereiken. De voorzitter concludeert dat D66 nu geen moties indient. De heer Sinderdinck (BB) deelt mee dat zijn fractie geen moties zal indienen. De heer Van Halteren (LBM) wil graag nog enkele vragen aan het college stellen. Vragen over goedkeuring voor- of achteraf aan besluiten. Hij vraagt het college om uit te zoeken hoe de regelgeving exact in elkaar zit. De voorzitter stelt vast dat het dossier is gesloten. De vragen over informatieverstrekking zijn gesteld en beantwoord. De wethouder heeft gesteld dat het een bevoegdheid is van het college om deze overeenkomst te sluiten. Volledigheidshalve is de raad geïnformeerd. Zij belooft te kijken hoe het onderwerp over het uitvoeren van actieve informatieplicht te agenderen is. De heer Van Pelt (PvdA) herinnert aan zijn voorstel om de informatie in een besloten gedeelte van een raadsvergadering of een commissievergadering te geven en niet in het seniorenconvent. 6. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 21.45 uur, na het uitspreken van het ambtsgebed.
’s-Heerenberg, 28 oktober 2010. De raad van de gemeente Montferland, De griffier, De voorzitter,
D. Berends
C.C. Leppink-Schuitema
12
