De en wij. Magda Snoeck Inge De Deken. Proef - Copyright Plantyn

De h@ndel en wij

4.2B

Magda Snoeck Inge De Deken

Proef - Copyright Plantyn

INHOUD Kennismaking met PARASOL

7

7

Persoonlijke gegevens

8 Diverse verrichtingen in de boekhouding: personeel 1 Formaliteiten en verplichtingen

1 Het personeelsteam van PARASOL 1 Organogram 2 Personeelsgegevens 2 De sociale zekerheid 3 Verplichtingen van de werkgever bij het in dienst nemen van personeel 1 Aansluiting bij RSZ 2 Het pensioennummer van de werkgever 3 Interne of externe dienst voor preventie en bescherming op het werk 4 Afsluiten van een verzekering tegen arbeidsongevallen 5 Aansluiten van een vakantiefonds 6 Arbeidsreglement

8 8 9 9 10 11 13 14 16 16 16 16 16

2 Van bruto naar netto

17

17 17 18 18 18 19 19 21 21 22 27

1 De brutobezoldiging 2 RSZ-bijdragen 1 RSZ-bijdragen van de werknemer 2 RSZ-bijdragen van de werkgever 3 RSZ-bijdragetabellen 4 De personeelskost 5 RSZ-bijdragen bij PARASOL 3 De inkomstenbelasting 1 Principe 2 Bedrijfsvoorheffing: schalen en regels 3 Loon- en salarisberekening bij PARASOL

3 Administratieve verplichtingen van de werkgever

29

30 30 30 31 31 32 33 33 36 37

1 Verplichtingen i.v.m. de RSZ 1 De multifunctionele aangifte (DmfA) 2 Betaling voorschotten en saldo 2 Verplichtingen i.v.m. bedrijfsvoorheffing 1 Maandelijkse verplichtingen 2 Jaarlijkse verplichtingen 3 Verplichtingen i.v.m. het arbeidsrecht 1 Individuele rekening 2 Loon/Salarisbrief 3 Globale loon- en salarisstaat

4 Boekhoudkundige verwerking

38

38 38 39 39 40 40 43 44

1 Betaling voorschotten aan de arbeiders 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen 2 De globale loon- en salarisstaat 1 Boeking van de brutolonen en -salarissen 2 De afboeking van de vordering voor de voorschotten arbeiders 3 Boeking van de RSZ-werkgeversbijdrage


De h@ndel en wij 4.2 B

3

3 Betaling van de schulden aan de werknemers, aan de RSZ en aan de fiscus 45 1 Betaling van de schulden aan de werknemers 45 2 Betaling voorschotten op schulden aan de RSZ 46 3 Betaling van de schulden aan de fiscus 47 Studiesteun49 Test je kennis 52

9 Financieel beleid in de onderneming 1 Financiële planning

62 62

1 Schematische voorstelling 2 Financiële planning 1 De ontvangsten 2 De uitgaven 3 Klanten- en leverancierskrediet 1 Klantenkrediet 2 Leverancierskrediet

63 63 64 64 65 65 66

2 De bank: een financiële dienstverlener

69

70 71 71 72

1 Beleggingen 1 De spaarrekening 2 Termijnrekening 3 Obligatie

Uit de actualiteit

75

76 80

2 Kaskrediet 3 Investeringskredieten

3 Boekhoudkundige verwerking van beleggingen

82

82 83 84 84 85 86 87 87

1 Boekhoudkundige verwerking van een belegging op een termijnrekening 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen 2 Boekhoudkundige verwerking van de intresten op een termijnrekening 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen

4 Boekhoudkundige verwerking van kredieten

88

1 Boekhoudkundige verwerking van het kaskrediet 88 1 Analyse 88 2 Boekhoudfiche 89 3 Boeking op rekeningen 90 2 Boekhoudkundige verwerking van de terugbetaling van een investeringskrediet 91 1 Analyse 93 2 Boekhoudfiche 93 3 Boeking op rekeningen 94 Studiesteun94 Test je kennis 97

Uit de actualiteit

110


4


10 Eindejaarsverrichtingen in een handelsonderneming 1 Overzicht van de eindejaarsverrichtingen

1 Overzicht van de eindejaarsverrichtingen 2 De proef- en saldibalans vóór eindejaarsverrichtingen

111 111 114 114

2 ‹ De inventaris

115

3 Regularisatieverrichtingen

119

119 122 122 122 123 123 124 124 125 127 128 129 130 130 131 131 132 132 133 134

1 Begrip inventaris 2 Wanneer een inventaris opmaken?

1 De voorraad handelsgoederen 1 De invloed van voorraadwijzigingen op het resultaat 1 Voorraadtoename: invloed op het resultaat 2 Voorraadafname: invloed op het resultaat 2 Boekhoudkundige verwerking van voorraadwijzigingen handelsgoederen 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen 2 Afschrijving van vaste activa 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeken op rekeningen 3 Aanpassing van de schulden op meer dan één jaar 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen 4 Overboeking van de btw-rekeningen 1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen

118 118

4 Berekening van het belastbaar resultaat en de winstbelasting

134

135 136 136

1 Analyse 2 Boekhoudfiche 3 Boeking op rekeningen

5 Berekening en verwerking van het resultaat na belastingen

137

1 Berekening van het resultaat van het boekjaar 2 Bestemming van het resultaat 3 Boekhoudfiche 4 Boeking op rekeningen

139 140 141 142

6 Definitieve proef- en saldibalans 7 De jaarrekening: eindbalans en resultatenrekening

143 145

Studiesteun146 Test je kennis 151 Test je kennis 159

11 De boekhouding als beleidsinstrument 1 Beoordeling van het resultaat

1 Winst relativeren 2 Bedrijfskosten en financiële kosten in functie van de omzet 3 Conclusie voor het geheel

160 160 161 162 163

2 De liquiditeit van een onderneming

165

165 166 166


1 Wat is liquiditeit? 2 Nettobedrijfskapitaal 3 Liquiditeitsratio’s


5

3 De rendabiliteit van het eigen vermogen 4 De solvabiliteit van een onderneming

169 170

Studiesteun173 Test je kennis 174 Test je parate kennis 175

12 In de boekhouding van A’table

177


6


KENNISmAKING mEt PARASOL Persoonlijke gegevens PARASOL is een groothandel met een ruim assortiment waarbij ontspanning en vrije tijd de toon aangeven. Van tuinmeubilair over speeltuigen tot vrijetijdskleding: PARASOL heeft het allemaal in voorraad.

PARASOL Jens Saelens Koopvaardijlaan 51 9000 GENT BE 0401 089 654 RPR Gent KBC BE33 7374 1801 2146, BIC KREDBEBB BNP Paribas Fortis Bank IBAN BE 56 2900 0130 6588, BIC GEBABEBB Belfius BE91 0682 4378 5376, BIC GKCCBEBB ING BE46 3900 4730 5036, BIC BBRUBEBB Telefoon 09 225 36 27 Fax 09 225 36 28 E-mail [email protected] Website www.plantyn.com

Receptie (1)

Boekhouding (4)

Showroom (2)

Aankopen (5)

Verkopen (3)

Controle en Secretariaat (6)

Magazijn en Logistiek (7)

Proef - Copyright Plantyn De h@ndel en wij 4.2 B

7

8

DIVERSE VERRICHtINGEN IN DE BOEKHOUDING: PERSONEEL

1

Formaliteiten en verplichtingen

“Bedrijven zijn net als auto’s. Ze rijden niet uit zichzelf, behalve bergafwaarts. Ze hebben mensen nodig om te kunnen functioneren. En niet zomaar mensen, maar de juiste mensen.” Uit: Leiderschap ontraadseld, door Manfred Kets de Vries. We verdienen allemaal beter De buitensporige salarissen en bonussen van topmanagers die zwart op wit in de pers staan, zorgen voor felle discussies. Terwijl de gewone werknemer enkel kan dromen over kleine verhogingen van zijn loon, worden de topwedden breed uitgesmeerd in de media. Het gras lijkt altijd groener aan de overkant. Uiteraard krijg je het gevoel te weinig te verdienen als je je eigen inkomen vergelijkt met dat van de grote baas. In realiteit zou de doorsnee Belgische werknemer naar schatting ongeveer negentien keer minder incasseren dan de manager die hem tewerkstelt. Zelfs bij de bestbetaalde categorie vinden een groot deel van de werknemers dat de loonkloof tussen de hoog- en laagbetaalden te groot is. De inkomens in een bedrijf variëren, door leeftijd, opleidingsniveau en hiërarchische plaats in het bedrijf. Er is bovendien al veel gezegd en geschreven over de ongelijkheid in verloning tussen mannen en vrouwen. Tegelijk moeten we toegeven dat niemand precies weet hoeveel zijn collega verdient. Welk statuut je ook hebt, over inkomens praat je niet met elkaar, iedereen blijft daar heel mysterieus over. Bovendien is België een van de weinige landen waar het onderscheid tussen bedienden en arbeiders nog bestaat. Nu is er eindelijk een begin gemaakt om dat verschil stapsgewijs weg te werken.

‹

Ontdek

1 De titel van de tekst hierboven is dubbelzinnig. Verklaar de beide betekenissen. 2 In de eerste alinea staan drie woorden die betrekking hebben op wat mensen verdienen met hun arbeid. Over welke woorden gaat het? 3 De tekst noemt allerlei mensen die werken in een bedrijf op verschillende manieren. Geef alle woorden die slaan op actieve = werkende personen in een bedrijf. 4 Ontvangt de werknemer het ‘brutoloon’ op zijn rekening? Verklaar. 5 Zoek op in het woordenboek: • opleidingsniveau • hiërarchie. 6 Verklaar waarom mensen liever niet over inkomens praten met collega’s.

Proef - Copyright Plantyn 8


‹

Ontdek op het web

In België zijn de tewerkgestelde burgers solidair met de burgers die niet kunnen werken of die geen inkomen hebben. Eén centraal instituut zorgt daarvoor: de RSZ. 1 Surf naar www.onssrszlss.fgov.be > NL. Met welke woorden is het letterwoord RSZ samengesteld? 2 Kies Over de RSZ. 2 1 Wat is de missie of de hoofdopdracht van de RSZ? 2 2 Wie moet bijdragen afstaan aan de RSZ? 2 3 Wie moet de RSZ-bijdragen doorstorten aan de RSZ? 2 4 Over hoeveel organisaties verdeelt de RSZ deze bijdragen? 2 5 Waarvoor staan de volgende letterwoorden? • RIZIV • RVP • RKW • RVA

‹‹

Verruim je kennis

1 Het personeelsteam van PARASOL

1 Organogram Bedrijfsleider Jens Saelens

Directiesecretaresse

Controle en Secretariaat

Receptie

Administratief medewerker Tina Torrekens

Facturatie

Boekhouder Jasper De Leenheer

Boekhouding

Verkoper Alex De Greve

Commerciële buitendienst

Katrien Maron

Commercieel medewerker Stefanie Boeykens

Evelien Navaro

Verantwoordelijke showroom Benny Jacobs

Tom Jonassen

Commerciële binnendienst

Ronald Driese

Logistiek medewerker Luc De Clercq

Administratief manager

Expeditie

Verkoopmanager

Medewerker aankoop Sarah Dils

Magazijnmeester

Aankoopafdeling

Aankoopmanager

Receptioniste Sofie Andriessen

Mieke Folon


9

Receptie (1)

Showroom (2)

Boekhouding (4)

Verkopen (3)

Aankopen (5)

Controle en Secretariaat (6)

Magazijn en Logistiek (7)

2 Personeelsgegevens De meeste medewerkers van PARASOL zijn bediende. Ze ontvangen een maandloon. Tom en Luc in het magazijn zijn tewerkgesteld als arbeiders. Zij verdienen een uurloon. Bedienden Naam

Adres

Brutomaandwedde

Gezinstoestand

Jens Saelens Bedrijfsleider

Stijn Streuvelsstraat 21 9840 De Pinte

4 120,00 EUR

3 kinderen schaal 2

Mieke Folon Directiesecretaresse

Kasteeldreef 14 9051 Sint-Denijs-Westrem

1 950,00 EUR

alleenstaande

Ronald Driese Aankoopmanager

Stationsstraat 51 9420 Erpe-Mere

2 450,00 EUR

2 kinderen schaal 2

Sarah Dils Medewerker aankoop

Klimoplaan 115 Bus 4 9032 Wondelgem

1 850,00 EUR

0 kinderen schaal 1

Evelien Navaro Verkoopmanager

Eeklostraat 63 9030 Mariakerke

3 250,00 EUR

1 kind schaal 1

Benny Jacobs Verantwoordelijke showroom

Ommegangstraat 52 9800 Deinze

2 150,00 EUR

2 kinderen schaal 1

Stefanie Boeykens Commercieel medewerker

Dijkstraat 56 9090 Melle

1 910,00 EUR

alleenstaande

Alex De Greve Verkoper

Notelaarstraat 12 9060 Zelzate

2 950,00 EUR

1 kind schaal 2

Katrien Maron Administratief manager

Klaverbeekstraat 31 9940 Evergem

3 100,00 EUR

3 kinderen schaal 2

Jasper De Leenheer Boekhouder

Groendreef 168 9160 Lokeren

2 700,00 EUR

4 kinderen schaal 2

Tina Torrekens Administratief medewerker

Kikvorsstraat 115 9000 Gent

2 000,00 EUR

3 kinderen schaal 1

Sofie Andriessen Receptioniste

Nijverheidsstraat 61 9890 Gavere

1 980,00 EUR

1 kind schaal 1



Arbeiders Naam

Adres

Uurloon

Gezinstoestand

Tom Jonassen Magazijnmeester

Molenstraat 43 9820 Merelbeke

15,00 EUR

3 kinderen schaal 2

Luc De Clercq Logistiek medewerker

Danckaertstraat 18 9230 Wetteren

13,00 EUR

1 kind schaal 1

Verklaring van de schalen: Schaal 1 = de echtgeno(o)t(e) heeft beroepsinkomsten Schaal 2 = de echtgeno(o)t(e) heeft geen beroepsinkomsten Uit het organogram van PARASOL blijkt dat Jens Saelens 12 personeelsleden in dienst heeft: • twee arbeiders, • tien bedienden. Als vergoeding voor hun prestaties ontvangen personeelsleden een bezoldiging. • Arbeiders ontvangen een loon. In de loop van de maand krijgen ze ten minste eenmaal per maand een voorschot op hun maandloon. • Bedienden ontvangen eenmaal per maand een wedde of salaris. In de praktijk worden deze begrippen door elkaar gebruikt. België is nog een van de weinige landen waar het onderscheid arbeider/bediende bestaat. Tegen 2014 zou voor alle werknemers een eenheidsstatuut moeten worden uitgewerkt waarbij de sociale verschillen tussen beide categorieën weggewerkt zijn.

2 De sociale zekerheid België is een verzorgingsstaat. Dat betekent dat de overheid ervoor zorgt dat elke Belgische staatsburger in België met zijn gezin op een menswaardige manier kan leven. De Belgische sociale zekerheid is gebaseerd op solidariteit tussen onder meer: • werkenden en werklozen, • jongeren en ouderen, • gezonden en zieken, • mensen met een inkomen en mensen zonder inkomen, • gezinnen zonder kinderen en gezinnen met kinderen. Die solidariteit is gewaarborgd omdat: • de actieve bevolking (mensen die werken) een bijdrage moet betalen in verhouding tot het loon, • de financiering grotendeels gebeurt door de gemeenschap, dat zijn dus alle burgers samen, • de vakbonden, de ziekenfondsen en de werkgeversorganisaties mee beslissen over de verschillende aspecten van het systeem. De Belgische sociale zekerheid vervult 3 functies: • vervangingsinkomen bij verlies van het arbeidsinkomen (werkloosheid, pensionering, arbeidsongeschiktheid), • aanvulling op inkomen bij bepaalde ‘sociale lasten’ (bijkomende kosten), zoals het opvoeden van kinderen of ziektekosten, • bijstandsuitkeringen voor wie onvrijwillig niet kan beschikken over een beroepsinkomen.



11

Het Belgische socialezekerheidssysteem bestaat uit 3 stelsels: • Een werknemersstelsel Een werknemer is iemand die met zijn werkgever is verbonden door een arbeidsovereenkomst. • Een zelfstandigenstelsel Een zelfstandige is iemand die een beroepsactiviteit uitoefent zonder te zijn aangeworven met een arbeidscontract of statuut. • Een ambtenarenstelsel Een ambtenaar is iemand die onderworpen is aan het statuut van de openbare dienst. Verder omvat de sociale zekerheid 7 takken: 1 Ouderdoms- en overlevingspensioenen 2 Werkloosheid 3 Arbeidsongevallenverzekering 4 Beroepsziekteverzekering 5 Gezinsbijslag 6 Ziekteverzekering en invaliditeitsverzekering 7 Jaarlijkse vakantie Verder is er nog een uitbreiding van de sociale bescherming voor personen die niet in de 7 takken terechtkunnen. De ‘sociale bijstand’ geeft aanleiding tot de sociale uitkeringen: • leefloon • inkomensgarantie voor ouderen • gewaarborgde gezinsbijslag • uitkering aan gehandicapte personen. Bron: www.socialsecurity.fgov.be > NL > Sociale Zekerheid in ’t kort.


12


Schematische voorstelling van de Sociale Zekerheid: Overheid

Werkgevers Werkgevers- en werknemersbijdragen

Subsidies RSZ

Verdelings- en uitbetalingsinstellingen

Vakantiegeld

Kinderbijslag Werknemers met kinderen ten laste

Zieken en invaliden

Arbeiders*

Vergoeding bij ziekte of invaliditeit

Pensioenen Slachtoffers van arbeidsongeval of beroepsziekte

Uitkering bij arbeidsongeval of beroepsziekte

Vergoedingen

Pensioengerechtigden

Werklozen

Werkloosheidsuitkering

Uitkeringen

*Het vakantiegeld voor bedienden wordt rechtstreeks uitbetaald door de werkgever en dus niet door de RSZ.

3 Verplichtingen van de werkgever bij het in dienst nemen van personeel Van zodra een onderneming personeel in dienst neemt, heeft de nieuwe werkgever een aantal administratieve verplichtingen die erop gericht zijn de werknemer sociaal te beschermen. Zo moet de werkgever: • aansluiten bij de RSZ • het pensioennummer activeren • een interne of externe dienst voor preventie op het werk aanduiden • een verzekering tegen arbeidsongevallen afsluiten • aansluiten bij een vakantiefonds • aansluiten bij een kinderbijslagfonds • een arbeidsreglement opstellen.


13

1 Aansluiting bij RSZ Hiertoe surft de werkgever naar www.socialsecurity.be > NL >Werkgevers & Mandatarissen.

Een werkgever moet zich identificeren bij de sociale zekerheid via een module die deze website aanbiedt. Zodra een personeelslid in dienst treedt of er een wijziging optreedt in het personeelsbestand moet de werkgever dit melden via DIMONA. Dimona staat voor déclaration immédiate-onmiddellijke aangifte. Met DIMONA meldt de werkgever de volgende feiten. • Een werknemer treedt in dienst. • Een werknemer krijgt of neemt ontslag. • De periode dat de werknemer in dienst is wijzigt, bijvoorbeeld een contract van bepaalde duur wordt gewijzigd naar onbepaalde duur.



Via deze elektronische tool identificeert de werkgever zich via zijn RSZ-nummer en geeft aan wat het doel is van de aangifte.


15

In de volgende schermen geeft de werkgever volgende gegevens door: • de identificatiegegevens van de werknemer zoals naam, adres, geboortedatum en -plaats, geslacht; • het rijksregisternummer of INSZ-nummer; • het nummer van het paritair comité; • het type werknemer; • de datum van aanvang van indienstneming en, indien van toepassing, de einddatum van het arbeidscontract. Na het elektronisch versturen van de DIMONA ontvangt de werkgever een bevestiging van ontvangst.

2 Het pensioennummer van de werkgever Elke Belg heeft een rijksregisternummer dat vermeld is op de keerzijde van zijn identiteitskaart. Dit rijksregisternummer is ook het pensioennummer. Aan de hand van dat nummer wordt via DIMONA de beroepsloopbaan van de werknemer gevolgd. Op basis van de beroepsactiviteiten die de werknemer gepresteerd heeft, zal later een pensioen worden berekend.

3 Interne of externe dienst voor preventie en bescherming op het werk Een werkgever is verplicht een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk op te richten, met preventieadviseurs en deskundigen. Deze dienst moet instaan voor de arbeidsveiligheid en het medische toezicht, zoals het opsporen van beroepsziekten, het toezicht op de hygiënische voorzieningen en de verstrekking van dringende zorgen. Als het bedrijf te klein is om een preventiedienst op te richten die alle opgelegde taken aankan, moet de werkgever zich aansluiten bij een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. Voorbeelden van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk zijn IDEWE, MEDIMAR, MENSURA, SECUREX.

4 Afsluiten van een verzekering tegen arbeidsongevallen Elke werkgever is verplicht een verzekering tegen arbeidsongevallen af te sluiten. De verzekeringsmaatschappij dekt de schade die voortvloeit uit een arbeidsongeval of uit een ongeval op de weg van en naar het werk.

5 Aansluiten van een vakantiefonds Indien een werkgever arbeiders in dienst heeft, moet hij zich aansluiten bij een vakantiefonds. Die fondsen keren, in opdracht van de RSZ, het vakantiegeld uit aan de arbeiders. Per beroepssector is een vakantiefonds opgericht. • Aansluiten bij een kinderbijslagfonds Zelfs al hebben de personeelsleden geen kinderen, toch moet de werkgever ook hen aansluiten bij een kinderbijslagfonds en daarvoor de nodige bijdragen betalen.

6 Arbeidsreglement Elke werkgever met personeel in dienst is verplicht om een arbeidsreglement op te stellen. Dat bevat een aantal regels, voorschriften en normen die de arbeidsvoorwaarden in de onderneming bepalen. Elke werknemer moet in kennis gesteld worden van het arbeidsreglement. In kleine bedrijven wordt het arbeidsreglement meestal gehecht aan het arbeidscontract. In grote bedrijven hangt het arbeidsreglement meestal goed zichtbaar op een plaats waar alle werknemers voorbij komen, zoals de toegang tot de eetzaal.


16


De en wij. Magda Snoeck Inge De Deken. Proef - Copyright Plantyn

Recommend Documents