Inge de Zaaijer
Inge de Zaaijer Communicatie
Pampushout 6, 3823 CM Amersfoort
[email protected] 06 - 50254250 KvK 58960597 btw NL037220627B01
CURRICULUM VITAE
Persoonlijke gegevens Ir. I.J.J. (Inge) de Zaaijer (1959) Adviseur voor organisatie en communicatie
Kennis en ervaring Sinds augustus 2013 ben ik actief als zelfstandig adviseur op het gebied van organisatie en communicatie onder de bedrijfsnaam Inge de Zaaijer Communicatie. Daarvoor werkte ik 15 jaar als senior managing consultant voor Berenschot in Utrecht. Ook als zelfstandige adviseer ik opdrachtgevers binnen de overheid en het bedrijfsleven op het gebied van organisatie en communicatie in brede zin: projectcommunicatie, verandercommunicatie, crisiscommunicatie, positionering en branding, lobby-, stakeholder- en omgevingsmanagement, maar ook op het gebied van management van organisaties en afdelingen, communicatiemanagement en organisatie van de communicatie. In mijn opdrachten combineer ik graag strategisch en tactisch advies met concrete uitvoeringstaken. Ik ontwikkel en realiseer regelmatig organisatie- en communicatiestrategieën en werk dat uit in toegesneden plannen. Daarbij ben ik graag betrokken bij en medeverantwoordelijk voor de realisatie van dergelijke plannen, waar mogelijk door het aansturen van uitvoerende medewerkers en afdelingen, maar ook door dit zelf te doen. In mijn opdrachten is vaak sprake van complex opdrachtgeverschap en ingewikkelde samenwerkingsverbanden rond bestuurlijk, politiek of maatschappelijk gevoelige thema’s. Daarnaast adviseer ik de top van een project of organisatie in veel gevallen persoonlijk. Verder ben ik, naast kortlopende adviesopdrachten, vaak langer bij een organisatie betrokken. Zo ondersteun ik organisaties regelmatig langdurig in interim-opdrachten, bijvoorbeeld als interim hoofd communicatie, met name rond complexe projecten, reorganisaties en in verandertrajecten.
Inhoud en communicatiekennis Ik werk vanuit de overtuiging dat effectieve communicatie alleen tot stand kan komen als de communicatieadviseur niet alleen beschikt over een ruimte kennis en ervaring in het eigen communicatievakgebied, maar daarnaast bereid is zich actief inhoudelijk in de inhoud van het project te verdiepen. Naar mijn mening is een aantal van mijn vakgenoten soms te veel bezig met de ‘verpakking’ en te weinig met de inhoud. Communicatiemiddelen en -activiteiten kunnen alleen succesvol zijn als sprake is van een goed samengaan van beide deelgebieden. Een communicatieadviseur moet, om effectief te kunnen adviseren, inhoudelijk steeds goed op de hoogte zijn van de ontwikkelingen in een project. Een nauwe samenwerking met de projectleiding is daarvoor onontbeerlijk.
Inge de Zaaijer Communicatie
Overige vaardigheden en eigenschappen
Allround communicatieprofessional met ruim 20 jaar ervaring
Strategisch en tactisch communicatie- en organisatieadvies
Teamwerker, mensgericht, verbinder, enthousiasmerend
Combineert strategisch denken met overtuigings- en realisatiekracht
Organisatorische en adviesvaardigheden
Denkende doener
Bestuurlijke en (bedrijfs)politieke sensitiviteit, helicopterview
Diplomatiek en strategisch, bruggenbouwer
Stevig, snel, betrokken, besluitvaardig, flexibel en stressbestendig
Creatief, snelle denker, initiatiefrijk, pro-actief
Maatschappelijk bewust en geïnteresseerd
Ervaring
Thema’s: ־
Projectcommunicatie
־
Positionering en branding
־
Fusies en reorganisaties
־
Interne verandertrajecten
־
Crisiscommunicatie
־
Organisatie- en communicatiemanagement
־
Organisatie van de communicatie
־
Interim-opdrachten
Branches: ־
Overheid (rijk, provincie en gemeenten)
־
Non-profitorganisaties
־
Bedrijfsleven
־
Complexe projecten met meervoudige opdrachtgevers en/of samenwerkingsverbanden van meerdere partijen
2
Inge de Zaaijer Communicatie
Referenties Enkele uitgevoerde projecten/opdrachten Adviesopdrachten in het kader van Inge de Zaaijer Communicatie
Provincie Flevoland – Communicatieadvies en-realisatie project Flevokust Tweede Kamer der Staten Generaal - Organisatie van de communicatiefunctie van de Tweede Kamer Museum Speelklok – Onderzoek naar interne situatie, plan van aanpak voor intern verandermanagement en coaching management Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard – Strategisch communicatieplan en redactie meerjarenprogramma Gemeente Zeewolde – Publieksbijeenkomst Hans Alders rond uitbreidingsplannen voor luchthaven Lelystad Fair Food International - Coaching hoofd Communicatie
Projectcommunicatie •
Provincie Flevoland – Senior communicatieadviseur project Flevokust (deeltijd, sinds november 2013, loopt nog) Eind 2013 verzocht de provincie Flevoland Inge de Zaaijer Communicatie om communicatieadvies te geven voor het op dat moment grootste en zeer dynamische project Flevokust. De provincie had op dat moment besloten om een meer actieve rol in het project te gaan spelen en de gemeente Lelystad financieel te ondersteunen in de realisatie. Tijdens de betrokkenheid van Inge de Zaaijer Communicatie is het project flink veranderd: na het afwijzen van de plannen in de gemeenteraad eind 2013 hebben Provinciale Staten het voortouw genomen in de realisatie van Flevokust. Communicatie was altijd al een van de kritische succesfactoren, maar sinds die tijd ligt ook op dit gebied het voortouw bij de provincie. En de provincie is daarin ook succesvol hetgeen onder meer blijkt uit het inmiddels verbeterde imago van het project (bijvoorbeeld bij inwoners van Lelystad, maar ook bij de tegenstanders) en uit de unanieme positieve besluitvorming van Provinciale Staten op het voorstel voor een haalbaar, alternatief plan. In de communicatie is gewerkt aan een nieuwe strategie en aan de realisatie daarvan. Advisering van de betrokken gedeputeerde en de projectleiding horen tot de dagelijkse activiteiten. Onderwerpen die aan de orde zin geweest: communicatiestrategie en -uitvoering, communicatieadvies, lobby/public affairs en draagvlakverwerving. Ook de vaak complexe samenwerking tussen de provincie en haar partners (met name met de gemeente) heeft veel aandacht gevergd. Kenmerkend voor dit project is de vaak zeer korte termijn waarop activiteiten en middelen moeten worden gerealiseerd. Dat vergt een sterke hands-on mentaliteit waarbij ook onderwerpen aan de orde komen die meestal niet op het bord van de communicatieadviseur liggen, zoals het schrijven van notities en brieven aan bijvoorbeeld gemeenteraad en college van B&W namens Gedeputeerde Staten. Provincie Flevoland – Senior communicatieadviseur project OostvaardersWold (vrijwel fulltime, 10 maanden) OostvaardersWold was als groot nieuw natuur- en recreatiegebied destijds het grootste ruimtelijke en economische project in Flevoland. De realisatie kwam in de herfst van 2010 onder druk door het nieuwe natuurbeleid van het Rijk. Inge de Zaaijer werd (met enkele collega’s) 3
Inge de Zaaijer Communicatie
gevraagd om de projectorganisatie te ondersteunen bij de communicatie en public affairs. Gedurende ruim 10 maanden is, in een zeer dynamische periode van het project, vrijwel de volledige communicatiefunctie ingevuld. De werkzaamheden liepen uiteen van een strategische adviesrol richting de CdK, de gedeputeerden en de programmamanager tot en met de realisatie van communicatiemiddelen en activiteiten voor enkele uitvoeringsprojecten. Public affairs richting Tweede en Eerste Kamer en Provinciale Staten speelde een belangrijke rol. Ook advisering over mediacontacten en woordvoering hoorden tot het takenpakket, net als schrijven van speeches en presentaties, onder meer voor de CdK en gedeputeerde tijdens de mondiale VN-diversiteitsconferentie in Japan in oktober 2010. Richting het ministerie van EL&I en de staatssecretaris zijn brieven en (onderhandelings)notities geschreven. In de hele periode is een groot aantal communicatiemiddelen gerealiseerd. In de laatste periode is gewerkt aan de samenwerking met het Wereld Natuur Fonds (WNF) en Flevolandschap dat moest uitmonden in een consortium van publieke en private partijen voor de realisatie van het OostvaardersWold.
Coördinatie Stationseiland Amsterdam Centraal - Projectleider/hoofd Communicatie (deeltijd, looptijd 5 jaar) Het project Stationseiland Amsterdam Centraal is/was een samenwerkingsverband van de gemeente Amsterdam, NS en het Ministerie van I&M (toen: Verkeer en Waterstaat). Het gebied rond Amsterdam Centraal wordt in een periode van ruim 15 jaar volledig verbouwd. Er zijn veel partijen (vanuit de opdrachtgevers Amsterdam, NS en ProRail) en in- en externe actoren actief bij de realisatie van de Noord/Zuidlijn, de IJtram, een nieuw busstation, autotunnels, et cetera. De partijen werken samen in een projectorganisatie met de Coördinatie Stationseiland. Het integrale plan wordt gerealiseerd in een complexe omgeving met veel partijen met uiteenlopende belangen. Inge de Zaaijer was van december 1999 tot en met februari 2005 betrokken bij het Stationseiland. Daarbij was zij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een in- en externe communicatiestrategie, corporate communicatie, bouwputcommunicatie, uitwerking in een plan van aanpak en begeleiding van de implementatie en realisatie. Uitvoering gebeurde meestal door gespecialiseerde, door haar aangestuurde bureaus en eigen communicatiemedewerkers. Daarnaast zij verantwoordelijk voor de organisatie van de communicatie en voor alle vormen van in- en externe communicatie. De projectleider Communicatie had een sterke adviserende rol richting de projectmanager(s), de betrokkenen namens de opdrachtgevers en in de diverse overleggremia.
Gemeente Utrecht – Senior communicatieadviseur Fietsparkeren rond het project Stationsgebied (deeltijd, ca. 4 maanden) Ontwikkelen van een strategisch communicatieplan en een aanpak voor public affairs en marketingcommunicatie voor Het Nieuwe (betaald) Fietsparkeren rondom de nieuwe OVterminal in Utrecht centrum met het oog op positionering/reputatiemanagement gemeente Utrecht. Lobby richting partners NS en gemeenteraad. Advisering projectwethouders en projectmanagers. Realisatie van communicatiemiddelen rond besluitvormingsmomenten in de gemeenteraad van Utrecht. ProRail - Senior communicatieadviseur/projectleder Communicatie voor Strategische communicatie aanpak Nieuwe Sleutelprojecten (deeltijd ca. 1,5 jaar) ProRail was/is als spoorbouwer in opdracht van V&W één van de partijen betrokken bij de ontwikkeling van de Nieuwe Sleutelprojecten (NSP): grote, impactvolle verbouwingen van OVknooppunten, in het kader van de HSL en de ontwikkeling van enkele binnensteden. ProRail had 4
Inge de Zaaijer Communicatie
behoefte aan een gestructureerde aanpak van de communicatie waarmee de rol van ProRail duidelijker wordt, het bedrijf een meer professionele positie krijgt, de samenwerking met de partners wordt verbeterd en de communicatie met de diverse doelgroepen effectiever wordt. In samenwerking met de verantwoordelijke projectmanagers en projectvoorlichters is een aanpak ontwikkeld die deels onder leiding van Berenschot werd geïmplementeerd. Daarnaast is gewerkt aan een betere organisatorische inbedding van de communicatie binnen de afdeling Stations & Transfer, onderdeel van ProRail Infraprojecten. Ontwikkelen en implementeren van een strategische communicatieaanpak voor de Nieuwe Sleutelprojecten, interne verandercommunicatie, organisatie van de communicatie, positionering en reputatieverbetering, communicatie met samenwerkingspartners (NS, gemeenten, ingenieursbureaus en aannemers). Advisering van opdrachtgever en projectleiding Sleutelprojecten.
•
De Uitweg – Senior communicatieadviseur/projectleider Communicatie (deeltijd, ca. 6 maanden) In De Uitweg werkten 10 partijen (provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland, Amsterdam en Almere, Natuurmonumenten, gezamenlijke natuur en milieuorganisaties, Gewest Gooi en Vechtstreek, VNO-NCW West en het ROA) samen aan het verbeteren van de vervoersrelatie (bereikbaarheid) tussen Amsterdam/Schiphol en Almere/'t Gooi én het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied. De procesleiding heeft Inge de Zaaijer gevraagd een strategisch communicatieplan op te stellen, inclusief implementatie. In dat kader is leiding gegeven aan een communicatieteam, zijn beperkte trainingssessies verzorgd, is een adviesrol vervuld richting de procesmanager, de projectgroep en het bestuurlijk platform en zijn diverse communicatieactiviteiten en -middelen ontweikkeld en gerealiseerd. Verder is vormgegeven aan de eindpresentatie en mogelijke crisiscommunicatie. Gemeente Utrecht – Senior communicatieadviseur Bouwputcommunicatie (deeltijd, ca. 8 maanden) Het gebied rond station Utrecht Centraal wordt fors verbouwd. De Projectorganisatie Stationsgebied (POS) en haar partners hadden behoefte aan inzicht hoe de bouw met zo min mogelijk hinder voor gebruikers en functies kan verlopen. In hoeverre kan bouwputcommunicatie bijdragen aan een, ook tijdens de bouw, effectief functionerend stationsgebied? De POS acht goede communicatie onontbeerlijk en heeft Inge de Zaaijer gevraagd, in nauw overleg met alle betrokken partijen, een handleiding voor de bouwputcommunicatie op te stellen. Daarin is onder meer aandacht besteed aan: informatievoorziening op/bij de bouwplaatsen, bewegwijzering, klachtenmeldpunt/lijn, informatiecentrum, website, nieuwsbrieven, huis-aan-huisbladen, inrichting van en bezoek aan bouwplaatsen, tijdelijke middelen als lichtkranten en videoschermen, kunst en cultuurprojecten, evenementen, communicatie met de diverse partijen, crisis- en risicocommunicatie en een brand-manual. Naast de handleiding is een richtlijn Uitstraling ontwikkeld. Ministerie van VROM – Senior Communicatieadviseur voor de Creatie van Lokaal Maatschappelijk Draagvlak voor CCS (Carbon Capture Storage: opslag van CO2 in de bodem) (deeltijd, ca. 4 maanden) De Taskforce CCS was een publiekprivaat samenwerkingsverband op initiatief van de toenmalige ministeries van VROM en Economische Zaken. Doelstelling was het ontwikkelen van condities waarmee CCS in 2015 in twee grootschalige demonstratieprojecten zou kunnen worden toegepast als fundament voor de verdere uitrol in 2015-2020. De Taskforce achtte lokaal draagvlak van cruciaal belang voor deze projecten. Het ontbreken van lokaal draagvlak, bijvoorbeeld als gevolg van onzekerheid over de veiligheid van ondergrondse opslag van CO2, zou naar hun mening gemakkelijk kunnen leiden tot het niet doorgaan van een pilot, maar zou naar verwachting ook impact hebben op het landelijke imago en op het slagen van CCS als 5
Inge de Zaaijer Communicatie
totaal. Daarom heeft de Taskforce Inge de Zaaijer in 2008 gevraagd een voorstel te maken met het oog op het gewenste lokale draagvlak. In korte tijd is een plan van aanpak ontwikkeld met onderwerpen als draagvlak, omgevingsanalyse, format communicatieplan, uitwerking in communicatiemiddelen en de organisatie van de communicatie. Daarnaast is aandacht besteed aan de drie hoofddoelgroepen: koplopers, middengroep en achterblijvers en de manier waarop de communicatie met hen moet worden ingericht. Inge de Zaaijer is slechts beperkt betrokken geweest bij de realisatie van het strategisch communicatieplan. Daarnaast was er gedurende de opdracht sprake van een adviesrol richting de projectleiding, de taskforce en (beperkt) richting te top van de ministeries.
Gemeente Rotterdam en ketenpartners sociale huisvesting – Senior communicatieadviseur (deeltijd, ca. 6 maanden) Eind 2007 is het Convenant preventie huisuitzetting Rotterdam ondertekend door de gemeente en negen woningbouwcorporaties. Doel daarvan was het minimaliseren van het aantal huisuitzettingen als gevolg van betalingsachterstand. Daarvoor wilden de ketenpartners veel nauwer gaan samenwerken, ook op het gebied van communicatie. Daarom heeft Inge de Zaaijer, in opdracht van de regiegroep Preventie Huisuitzettingen, waarin alle partijen vertegenwoordigd waren, een strategisch communicatieplan opgesteld en geadviseerd over de realisatie daarvan. Het plan werd gekenmerkt door een pragmatische strategie: met een beperkte inspanning in tijd en geld maximaal bijdragen aan het succes van het convenant. Dit betekende ook dat er soms keuzes gemaakt moesten worden ten aanzien van de in te zetten communicatieacties. De grootste aandacht ligt bij de prioritaire doelgroepen: hulpverleners en huurders. Advisering van de projectwethouder en de projectleider, lobby richting partners in het project, contacten met zorgveld. Realisatie van een beperkt aantal communicatiemiddelen en -activiteiten. De Nederlandsche Bank en het Bureau Euro-Omwisseling (BEO) – senior communicatieadviseur voor de begeleiding en realisatie van communicatie over de chartale omwisseling (deeltijd, ca. 1 jaar) Binnen De Nederlandsche Bank (DNB) was in opdracht van de minister van Financiën het Bureau Euro-omwisseling (BEO) actief. BEO was belast met de chartale omwisseling van de gulden in de euro. Daarvoor is een omwisselscenario ontwikkeld en waren er veel contacten met de partijen die betrokken zijn bij de fysieke omwisseloperatie. Binnen BEO was een communicatiemanager aangesteld die ondersteuning nodig had. Inge de Zaaijer heeft een communicatiestrategie en plan van aanpak voor het relatiemanagement ontwikkeld. De realisatie daarvan was een continu proces. Inge de Zaaijer ondersteunde met adviezen voor de realisatie van activiteiten en middelen en het overleg met de diverse gremia. Na het vertrek van de communicatiemanager heeft Berenschot met een aantal medewerkers de realisatie van de communicatie geheel verzorgd.
Enkele adviesopdrachten
Diverse kleinere gemeenten - Uitvoeren van een door Berenschot ontwikkelde Communicatiescan naar de organisatie en professionaliteit van de communicatiefunctie bij diverse kleinere gemeenten. Gemeenten in de Hoeksche Waard – Opstellen van een strategische communicatieaanpak en actorenanalyse voor de vijf gemeenten in de Hoeksche Waard die vrijwillig voor intergemeentelijke samenwerking hebben gekozen. 6
Inge de Zaaijer Communicatie
GGD Nederland – Ontwikkelen van een communicatieplan voor de interne communicatie rond een nieuw te ontwikkelen en te implementeren strategische benchmark binnen de GGD-en in Nederland. TNT Post (nu PostNL) – In- en externe verandercommunicatie rond grote reorganisaties (afbouw personeel) met grote in- en externe impact, public affairs, reputatiemanagement. Cition B.V. – Positionering en (internal) branding, communicatiestrategie, interne verandercommunicatie en implementatie rond verzelfstandiging van het parkeerbedrijf van de gemeente Amsterdam. Bestuursacademie Nederland – Communicatiestrategie rond verzelfstandiging (management buy-out), incl. realisatie/implementatie. Positionering en branding als hoofdthema’s. Ministerie van SoZaWe - Ontwikkeling en implementatie van een Monitor voor scholing en activering in de G25. De Nederlandsche Bank – Ontwikkeling van diverse communicatieplannen, onder meer rond de positionering van DNB in het kader van de invoering van de euro. Agis Groep – Communicatieve begeleiding van een fusie tussen drie zorgverzekeraars, positionering, opstellen communicatiestrategie en interim hoofd communicatie.
Opleiding
Landbouwuniversiteit Wageningen - doctoraal Landschapsarchitectuur (met lof – 1985)
ISW Leiden - NGPR – PR en Voorlichting (1988)
Diverse relevante trainingen/cursussen: Adviesvaardigheden, Projectmanagement, Effectief adviseren, Presentatietechnieken, Social Media
Loopbaan Augustus 2013 – heden Zelfstandig gevestigd adviseur op het gebied van organisatie en communicatie onder de bedrijfsnaam Inge de Zaaijer Communicatie September 1998 – augustus 2013 Berenschot B.V. Senior managing consultant op het gebied van communicatie en organisatie. Advies- en interimopdrachten voor opdrachtgevers bij de overheid en in het bedrijfsleven. 1996 - 1998 N.V. Nederlandse Spoorwegen: Plaatsvervangend hoofd Persvoorlichting. Persvoorlichting, woordvoering voor Raad van Bestuur, directies en management, advisering en beleidsvoorbereiding externe communicatie (persvoorlichting), samenwerking met P.R., P.A. en interne communicatie. Leiding over afdeling van zes personen. Rapporterend aan de voorzitter Raad van Bestuur.
7
Inge de Zaaijer Communicatie
1987 - 1995 Pon’s Automobielhandel B.V., importeur Volkswagen, Audi en Porsche. Verantwoordelijk voor product-PR voor de verschillende automerken, voorlichting, woordvoering, representatie, interne communicatie. Leiding over afdeling van 3 – 9 personen. 1985 - 1987 Ontwerpbureau voor Tuin en Landschap Wageningen Zelfstandig gevestigd landschapsarchitect. Ontwerpen voor de buitenruimte (tuinen, parken en dergelijk voor particulieren, bedrijven en lokale overheden).
Nevenfuncties Lid Raad van Adviseurs Hivos Publicaties
Mede-auteur “Managementmodellen voor communicatie” - 2003
Mede-auteur “Managementverhalen voor communicatie” - 2005
8
