BESIXNewsNL. Onderdeel BESIX Group. Winter2008

BESIXNewsNL Onderdeel BESIX Group

Magazine

Winter2008

2

Sluizen Limburg ondergaan metamorfose Convenant-A2 levert tijdwinst van 7 jaar New Orleans vs. Burj Dubai Kunstwerken Haarrijn: vijf unieke uitdagingen

content

NewsNL

Maastoren zet prestigieuze parkeergarage in de kijker “Je ziet steeds meer vorm in het gebouw komen”, aldus assistent projectmanager en hoofd werkvoorbereider Patrik Peynsaert.

p16 p18

Coentunnel wordt tot in de puntjes voorbereid In 2013 moeten de werkzaamheden gereed zijn, waarna het traject nog 26 jaar onderhouden dient te worden.

p17

p17

2.

Sluizen Limburg ondergaan metamorfose

BESIX gaf Schiecentrale de u we voor ogen hadden

NewsNL

Kunstwerken Haarrijn: vijf unieke uitdagingen

“Het werk verloopt zeer vlot”, zegt hoofd uitvoerder Jean Marie van Schoorisse tevreden.

Landtunnel A2: 25 meter tunnelmoot per week p24

New Orleans vs. Burj Dubai Aan het woord is operations manager grote gebouwen Ivan Bruyninckx, die al 34 jaar meedraait bij BESIX. De bouwwerkzaamheden van de New Orleans lopen iets achter op de planning, maar: “Als we blijven draaien zoals we nu doen, zullen we zeker niet verder uitlopen”, weet de projectdirecteur uit ervaring.

p23

Projectteam Ekkersrijt blijft gefocust op mijlpalen

uitstraling die

Knooppunt A50/A58 en de aansluiting Ekkersrijt te Eindhoven en Son worden grondig aangepakt. Doel hiervan is een betere verkeerdoorstroming en het realiseren van een aparte ontsluiting voor industrieterrein Ekkersrijt.

p19

3.

p22



Directeur BESIX Nederland

International p6 p7 p8-9 p10 p10 p11 p11

Station Amsterdam Bijlmer ArenA driemaal in de prijzen

Inhoud

Editorial p5 Jean Polet

BreakingNews

NewsNL

Bioko (Micropalen) Yas Island (Management Contracting) Caraïben (Trinidad & Tobago) Dubai (Burj Dubai Tower) Dubai (brandoefening) Afrika (ontziltingsinstallatie) Groep BESIX (nieuwe activiteiten)

Benelux-France p12 p13 p14 p14 p14 p15

België (Congrespaleis) BESIX Group (Organisatie 2008) Frankrijk (St-Avold) BESIX (inventiviteit) BESIX group (orderboek) Benelux-Frankrijk (40 jaar BESIX)

Nederland p16 p17 p17 p18 p19 p19 p20 p21 p22 p23 p24 p25

Maastoren Coentunnel Sluizen Limburg New Orleans Schiecentrale Fietstocht Lourdes Convenant A2 Project Start Up Ekkersrijt DODO Haarrijn Bouwput van het jaar

entiteiten

4.

p26 p27 p28 p29 p29 p30 p31

Lux TP & BESIX (samenwerkingsproject) Six Construct (Al Garhoud brug) Sanotec (afvalwaterzuiveringsinstallatie) Six Construct (Yas-eiland) Socogetra (“Carrière des Limites”) Van Britsom & Verheye (spiraalbrug) Sanotec (waterzuiveringsstation)

Station Amsterdam Bijlmer ArenA is een bijzonder project. Zelfs zo bijzonder dat dit nieuwe trein- en metrostation tot drie keer toe een architectuurprijs in de wacht wist te slepen. In april werd het station, ontworpen door Jan van Belkum (ARCADIS Architecten) en Neven Sidor (Grimshaw Architects) uitgeroepen tot BNA Gebouw van het Jaar 2008. Het Amsterdamse bouwproject liet in de finaleronde vierentwintig andere prestigieuze projecten achter zich. De jury onder leiding van Geert Dales was buitengewoon onder de indruk van het dak dat met zijn weergaloze dynamiek, lichttoetreding en ruimtelijkheid in een even genereus als adembenemend gebaar het station vormt. Het was de derde keer dat de Bond van Nederlandse Architecten (BNA) deze prijs uitreikte. Eerdere winnaars waren onder meer de woontoren in Eindhoven van Jo Coenen (2007) en Museum Belvedere in Oranjewoud van INBO architecten (2006). Op 28 juni kwam Station Amsterdam Bijlmer ArenA wederom als winnaar uit de bus. Ditmaal ontving het project de zogenoemde RIBA-Architectuurprijs. Het Koninklijk Instituut van Britse Architecten (RIBA) kende het ontwerp van Van Belkum en Sidor één van de tien onderscheidingen toe voor Europese gebouwen. Volgens de jury van de RIBA-architectuurprijzen had het project om twee

Trots op onze blikvangers Voor u ligt het inmiddels tweede nummer van BESIX News NL. Na de vele positieve reacties op het eerste exemplaar willen wij u in dit nummer ook weer enthousiast meenemen in de wereld van BESIX Nederland. Maar ook in de wereld van BESIX buiten Nederland nemen wij u graag mee naar een wereld vol schitterende verwezenlijkingen.

Ook de Brunel Award kon in september worden toegevoegd aan het rijtje. De Brunel Award is een internationale prijs die wordt uitgereikt voor spoorwegarchitectuur en -ontwerp met een uitzonderlijk karakter. Station Amsterdam Bijlmer ArenA won de prijs in de categorie architectuur. Volgens de jury representeert het station een goede relatie met de stedelijke omgeving en zorgt de open structuur van het gebouw voor een optimale transparantie.

De rode draad in dit nummer is trots. De trots die onze medewerkers uitdragen voor al die fantastische projecten die ze realiseren willen we graag met u delen. Zoals voor het project Schiecentrale in Rotterdam dat op 21 november 2008 feestelijk zal worden geopend en een nieuwe architecturale blikvanger vormt voor de skyline van Rotterdam. Of voor Station Amsterdam Bijlmer ArenA dat alweer drie prestigieuze architectuurprijzen in ontvangst mocht nemen. Of voor onze hoogbouw-blikvangers Maastoren en New Orleans die op 25 oktober 2008 respectievelijk de eerste en de tweede prijs wegkaapten op het bouwputtenfestival in Rotterdam. Aan de vooravond van haar 100-jarig bestaan gaat het BESIX voor de wind, ook in Nederland. Niettegenstaande de uitdagingen die de huidige kredietcrisis ons in de nabije toekomst zal geven, ziet BESIX de toekomst positief tegemoet. Dit dankzij een team van goede en gemotiveerde medewerkers en een correct gevuld, kwalitatief goed orderboek. Verdere interesse in BESIX Nederland? Graag ontmoeten wij u op onze stand op de Betondag in De Doelen te Rotterdam op 20 november of op de Infra Tech in Ahoy Rotterdam van 13 tot en met 16 januari 2009. Wij wensen u veel leesplezier, Jean Polet Directeur BESIX Nederland

5.

redenen iets heroïsch. Ten eerste omdat de architecten een groot en complex stuk stad betekenis hebben gegeven, maar ook omdat het een samenwerking betreft tussen een Nederlands en Brits architectenbureau.

editorial

NewsNL

DISCOVER

Micropalen, een bijzondere techniek voor specifieke topografie Micropalen zijn palen met een diameter die vaak kleiner is dan 30 cm en die gebruikt worden voor bijzondere gevallen. De techniek is een goed alternatief voor de conventionele funderingsconcepten. We lichten hier één van onze projecten in Equatoriaal Guinea toe om u een concreet voorbeeld te geven van deze methode. In Equatoriaal Guinea bouwt BESIX drie bruggen gelegen op het traject van Malabo naar Riaba. De bruggen worden ingepast in het meest heuvelachtige deel van het traject, wat al van bij het begin van de studies de nodige uitdagingen met zich meebracht op gebied van ontwerp, materieel en methodes. Fundamenteel voor de ondersteuning van een brug zijn de funderingen van de pijlers en de landhoofden. Eind juni 2007 werd door het BESIX team van Jean-Louis Vieslet, Hoofd Geotechnische Dienst, begonnen met het uitgebreide geotechnische onderzoek van de eerste brug: “De resultaten van het grondonderzoek gaven aan dat het een zeer heterogene ondergrond betrof, met een grote diversiteit in de grondeigenschappen. In tegenstelling tot wat verhoopt was werd bovendien geen uitgesproken dragende rotslaag aangetroffen in de onderzochte diepte van 50 meter. De eerste berekeningen toonden aan dat een fundering op staal aanvaardbaar was op het vlak van stabiliteit van de ondergrond, maar de bekomen zettingen waren te groot om de stabiliteit van de brug zelf te garanderen“, legt J.L Vieslet uit. Na uitgebreide discussies met de geotechnische specialisten van Greisch en BESIX, en rekening houdend met het voorhanden zijnde materieel, werd uiteindelijk gekozen voor een fundering op micropalen. Voor de eerste brug werden in totaal 190 verticale palen (71 per pijler en 24 per landhoofd) voorzien met

een lengte van 30 meter en een draagvermogen van ongeveer 100 ton. Om de horizontale en torsionele lasten tengevolge van wind, temperatuur en kruip op te vangen werden bovendien 70 hellende palen van 25 meter geheid (22 per pijler en 13 per landhoofd). Na het oplossen van de initiële opstartproblemen wordt er momenteel aan het vooropgestelde ritme geboord, en wordt binnenkort gestart met de bouw van de funderingzolen van de pijlers. Als dit stadium bereikt is zal men zich eindelijk volledig kunnen concentreren op de bovenbouw van de brug. Deze praktische oplossing is tot stand gekomen door een nauwe samenwerking tussen het technisch bureau van het project, de materieeldienst van BESIX, het ingenieursbureau Greisch en de geotechnische specialisten van het ingenieursbureau van BESIX.

Hoe micropalen definiëren? “Micropalen zijn betonnen palen met een kleine diameter (in dit geval werd voor 200 mm gekozen voor de verticale palen en 165 mm voor de hellende palen) die hoofdzakelijk op kleef werken. Ze kunnen al dan niet steunen op een dragende laag, of als grondverbetering gebruikt worden. De wapening van de palen bestaat uit stalen buizen (buitendiameter 127 mm, wanddikte 12,5 mm in dit geval) die in het midden van de paal geplaatst worden. Deze buis kan dan gebruikt worden om het beton van onderaan te injecteren om zo de finale paal te realiseren. Een speciaal type van micropalen zijn de zelfborende palen, waarbij de boorkop geïntegreerd wordt op de buis van de paal. Dit biedt als voordeel dat het boren van het gat en het plaatsen van de buis in één operatie kan gebeuren. Omdat de boorkop niet kan gerecupereerd worden, is de kostprijs in dit geval hoger. Voor de fundering van de bruggen in Bioko werd dit laatste type niet gekozen, dus werd eerst het boorgat geboord, en daarna de buis ingebracht,” verklaart Sven Dumortier, Project Manager - Engineering.

Pijlers op maat voor elke brug

6.

Na het bepalen van het profiel van het traject op basis van een gedetailleerde topografische studie, werden, in samenspraak met ingenieursbureau Greisch, de definitieve layout en lengte (185 meter, 139 meter en 192 meter) van de bruggen midden 2007 vastgelegd. Elke brug bestaat uit twee pijlers - waarvan de hoogste bijna 50 meter bedraagt - en twee landhoofden en wordt gerealiseerd vanuit de pijlers in vrije voorbouw.

Yas Island BESIX - ALDAR LLC Het eerste “Management Contracting” contract voor de BESIX Groep ! Tegenwoordig is management contracting in de bouwsector een erkende en goed omlijnde organisatievorm. Essentie van deze contractvorm is dat de verantwoording voor het sturen van de uitvoering wordt losgekoppeld van de uitvoeringsactiviteiten zelf.

Definitie Management contracting wordt niet zomaar toegepast. Wanneer een management contractor zou moeten worden ingeschakeld, is afhankelijk van een aantal voorwaarden. Volgens het Joint Contracts Tribunal (JCT), de partij die deze voorwaarden opstelde, is toepassing van management contracting aan te raden wanneer: • • •

Er sprake is van grootschalige projecten waarbij de uitvoerende werkzaamheden vroeg opgestart moeten worden. Het ontwerp werd gemaakt in opdracht van de opdrachtgever, maar kan niet volledig worden afgewerkt voordat de werkzaamheden starten. Het gedetailleerde ontwerp is complex of innovatief en vereist exclusieve, door specialisten ontwikkelde systemen of componenten. Er sprake is van een project waarbij de opdrachtgever de management contractor de tekeningen en specificaties moet overhandigen. Er sprake is van een project waarbij een management contractor de voorwaarden moet bepalen.

Kostengericht Voor zijn geleverde diensten ontvangt de management contractor een commissie, die als de projectkost moet worden beschouwd. Deze commissie is logisch gezien een bijkomende kostenpost op managementniveau, maar bezorgt een flinke besparing op uitvoeringsniveau. De managementgerichte taken van alle afzonderlijke aannemers, onderaannemers en leveranciers worden immers geheel of gedeeltelijk overgenomen door de managament contractor. Management contracting resulteert dus in lagere consultancy kosten, lagere kosten voor voorbereidend werk en management én minder prijsstijgingen vanwege de verschillende aannemers, onderaannemers en leveranciers die bij het project betrokken zijn. Contract management moet ook de eigen administratieve bedrijfskosten van de opdrachtgever verminderen.

AWARDS

Construction Contract TO

ALDAR - BESIX LLC Management Contractor

Volgens JCT is deze samenwerkingsvorm ook geschikt voor projecten die in delen worden uitgevoerd. Daarom is management contracting bijzonder geschikt voor het project Yas Island.

Shareholders Al Raha Properties LLC 51%

BESIX UAE Branch 49% Appoint

Board of Directors B Directors (2 Directors appointed by each shareholder) May appoint

Executive Management Committee CEO and CFO + 4 Executive representatives Heading

Project Site Organization

AWARDS CONTRACTS TO

Works Contractors

7.

Meestal wordt de rol van management contractor aangenomen door een ervaren aannemersbedrijf. De management contractor verzorgt de bouwlogistiek, de planning, eventueel het ontwerp, het beheer en de supervisie van de bouwplaats van het betreffende project. Genoemde taken worden in traditionele projecten uitgevoerd door de verschillende aannemers en onderaannemers, consultants en (in mindere mate) de opdrachtgever. Door de management taken zo veel mogelijk bij één partij onder te brengen, worden tijd én kosten bespaard. Patrice Daens, BESIX UAE General Manager, licht deze contractvorm toe.

IN ACTION

NewsNL

IN ACTION TRINIDAD & TOBAGO

International

BESIX op de Caraïben Sinds eind vorig jaar prijkt er nog een stipje meer op de wereldkaart van BESIX. Na Jamaica palmden we de Caraïben verder in op het grootste van de kleine tweelingeilanden Trinidad & Tobago. Trinidad & Tobago liggen in het zuidelijke deel van de Caraïbische zee, op een afstand van ongeveer 11 km ten oosten van Venezuela. Het land bestaat uit twee eilanden, Trinidad en Tobago. Met een oppervlakte van 5.128 km² is Trinidad het grootste eiland van de twee. De vegetatie bestaat uit een mengeling van tropisch regenwoud en vooral verlaten suikerplantages.

De opdrachtgever is de National Energy Corporation (NEC), een overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van industriële havenfaciliteiten. Het oorspronkelijke project bestond, in de aanbestedingsfase, uit de constructie van een kademuur en een steiger in de bestaande Port of Brighton, als onderdeel van de verdere industriële uitbouw van het La Brea Industrial Estate in het zuiden van Trinidad. De constructie van de steiger werd echter uitgesteld. Het project omvat nu dus enkel de haveninrichting voor de nieuwe aluminiumsmelterij die momenteel gebouwd wordt.

Trinidad kent een tropisch klimaat. De temperatuur varieert tussen 21°C en 37°C. Er is een duidelijk regenseizoen van juni tot november dat gepaard gaat met dagelijkse hevige regenbuien. Nog net op de grens van het typische orkaanpad van de orkaan gelegen, worden de eilanden zelden direct door orkanen getroffen maar ze kunnen wel te maken krijgen met enorme stortbuien. Trinidad & Tobago hebben ongeveer 1,3 miljoen inwoners die uit vele uithoeken van de wereld afkomstig zijn: Afrika, India, Europa, het Middellandse Zeegebied, het Midden-Oosten en China. De belangrijkste bronnen van inkomsten zijn olie en gas. In het zuiden van Trinidad bevindt zich één van de enige twee teermeren ter wereld. Petroleum sijpelt er in de vorm van teer op een natuurlijke manier naar de oppervlakte. Elk jaar in februari of maart wordt in Trinidad op een zeer extravagante manier carnaval gevierd. Velen vergelijken het met de carnavals van Rio en New Orleans.

8.

Project BESIX zal de bestaande kademuur van de Port of Brighton uitbreiden in combinatie met E. Pihl & Søn A.S als belangrijkste leidende partner. BESIX heeft al met Pihl samengewerkt in Bioko (combinatie) en Jamaica (onderaannemer).

In het kort: - Een 307 meter lange kademuur van damplanken, met een initiële gebaggerde diepte van 12,8 meter (om ertsschepen met een Dead Weight Tonnage tot 60.000 ton te ontvangen). De baggerwerken worden onder een afzonderlijk contract door derden uitgevoerd; - een betonnen steigerdek aan de waterkant met een breedte van 15,5 meter en een hoogte van 4 meter boven Chart Datum (reductievlak); - een reeks kraanrails langs de kade; - een vlakke opslagplaats dichtbij de aanlegplaats van het schip voor metaal en containers en voor gebruik om plaats te bieden aan een transportband om petroleumcokes en aluminium aan te voeren naar de silo’s (door derden).

IN ACTION

NewsNL

Na de plaatsing van de tijdelijke wand kunnen de ophogingswerken starten, waarbij het weggenomen materiaal van de uitgravingen gebruikt wordt voor de nieuwe opslagplaats. Het ophogingsmateriaal voor de kade zal ook bestaan uit geïmporteerde heraanvullingen zand en delfstenen. De kademuur is gebaseerd op een HZ/ AZ-combiwand.

Alutrint Dock en Storage Yard De Alutrint dok- en opslagfaciliteiten zijn ontworpen voor het verschepen, tijdelijk opslaan en vervoeren van aluminium, petroleumcokes en vloeibaar teer voor een nieuwe aluminiumsmelterij. Naast de bouw van een kademuur moet ongeveer 4,1 hectare grond opgehoogd worden en moet nog eens 11 hectare heuvelachtig achterland geruimd, uitgegraven en genivelleerd worden voor de opslagplaats. Methodologie Vanaf een schip wordt een tijdelijke wand van damplanken geheid. In het zeegebied achter de tijdelijke wand wordt grond gestort. Alle verdere werken kunnen vanaf het land uitgevoerd worden. De damplanken van de tijdelijke wand zullen later gebruikt worden voor de ankerwand. Een tijdelijke wand van damplanken biedt het voordeel dat er minder grond moet worden gestort voor de start van de resterende werken. Hierdoor hoeft er achteraf minder gebaggerd worden. Het zorgt eveneens voor een droog werkplatform voor dekbalkenkroonbalken, en zou een aanzienlijke tijdwinst moeten opleveren. Bovendien - en dat is belangrijk uit milieuoogpunt - zal er nauwelijks vulgrond verloren gaan.

Het kadedek aan de waterkant zal een betonnen plaat zijn en is ontworpen om materiaal te kunnen laden en lossen. Er zal een aantal kraanrails met een tussenruimte van 12 meter langs de kade geïnstalleerd worden. Deze transportband zal zich 4 m boven het gemiddelde laagwaterpeil bij springtij bevinden. De fundering wordt gebouwd met 420 prefabbetonpalen van 39 meter lang. De tijdelijke wand van damplanken zal weggehaald worden, en de damplanken zullen opnieuw gebruikt worden voor de ankerwand die via trekankers verbonden is met de kademuur. De plaatsing van kathodische bescherming (510 anoden), 14 bolders, 14 fenders, 7 ladders, enz. maakt eveneens deel uit van het project. De geplande duur van het project was 15 maanden. De eerste doelstellingmijlpaal, de toekenning van een milieuvergunning of Certificate of Environmental Conditions (CEC) door de overheid van T&T, werd verschillende keren uitgesteld. We kregen de vergunning uiteindelijk midden juni, en de bouw van de tijdelijke wand kon op 13 juli aangevangen worden. Ondertussen werden twee bijkomende orders voor grondwerken van samen 300.000 m³ uitgevoerd.

- 420 prefabbetonpalen van 39 meter lang - 7.200 m³ beton - 750 ton betonwapening - 977 ton AZ-damplanken - 1.071 ton metalen palen - 14 bolders - 14 cell fenders - 7 ladders - 500 meter rails A100 - 300.000 m³ grondwerken - 60.000 m³ heraanvullingen

9.

Indeling van het project. Het Alutrint havengebied wordt in de linkerbenedenhoek gebouwd.

IN ACTION V.A.E.

630 m hoogte voor de Burj Dubai Tower

V.A.E.

Op 8 april 2008 vierde de klant (Emaar) met het hele team van de joint venture, Turner and Consultants, de realisatie van de 160e verdieping. Zo werd de Burj Dubai Tower met een hoogte van 630 meter het hoogste door de mens opgetrokken gebouw ooit ter wereld. In de komende 6 maanden zullen we de top bereiken! Momenteel zitten we al op 707 meter.

Brandoefening op de Burj Dubai Tower

Op dinsdag 11 maart 2008 werd een brandoefening gehouden in aanwezigheid van het Civil Defensepersoneel en werden alle arbeiders uit de toren geëvacueerd. In 35 minuten werden 6.500 mensen uit de toren geleid of naar verzamelplaatsen op enkele specifieke verdiepingen gebracht (zie foto’s).

10.

Een geslaagde dag voor alle veiligheids- en brandweerteams, rekening houdend dat er binnenkort ongeveer 8.000 mensen aan het werk zullen zijn.

IN ACTION

Succes voor de De BESIX Group ontziltingsinstallatie in zijn nieuwe van Hamma : activiteiten Nieuwe concessie getekend de grootste in Abu Dhabi van Afrika ! De ontziltingsfabriek van Hamma werd eind april 2008 voorlopig opgeleverd. Ze werd op 24 februari officieel geopend door de Algerijnse president Abdelaziz Bouteflika. BESIX werkte samen met OCI (Orascom Construction Industries) een centrale af voor zeewaterontzilting via omgekeerde osmose. Het verwerkingsstation heeft een capaciteit van 200.000 m³ water per dag, in overeenstemming met de internationale kwaliteitsnormen. Het ligt op het strand “Les Sablettes” in El Hamma, bij de ingang van de haven van Algiers. Het omvat drie elementen (een voorbehandelingseenheid, een ontziltingseenheid via omgekeerde osmose en een nabehandelingsen remineralisatie-eenheid), met negen lijnen die een capaciteit hebben van 25.126 m³/dag. De eerste werkzaamheden, namelijk de grondversterkingswerken en de bouw van 5.500 grindkernen, begonnen in de eerste maanden van 2005.

Water voor bijna een derde van de bevolking van Algiers BESIX nam alle offshorewerken voor zijn rekening, plus de twee waterwinningspunten en het lozingspunt om het concentraat weer af te voeren in zee. Als het water eenmaal uit volle zee is gepompt, wordt het opgeslagen in drie grote reservoirs en naar het waterdistributienet van de stad Algiers gestuurd. Het netwerk voorziet ongeveer een derde van de bevolking (ongeveer twee miljoen inwoners) van drinkwater. Kostprijs van de werken: EUR 204 miljoen. BESIX en Orascom waren volledig verantwoordelijk voor het project en besteedden voor EUR 90 miljoen werken uit aan General Electric. Het gaat om een EPC-contract (Engineering, Procurement & Construction) voor het Algerijnse bedrijf HWD (Hamma Water Desalination), een partnerschap tussen de Amerikaanse groep GE Ionics (70%) en de Algerijnse onderneming Algerian Energy Company (30%). GE zal de fabriek gedurende 25 jaar exploiteren en onderhouden.

Project Wathba

Abu Dhabi – 29 juli 2008. De BESIX Group boekt alweer een succes in zijn nieuwe activiteiten door het ondertekenen van een contract in consortium van het type BOOT (Build, Own, Operate, and Transfer), met het Emiraat van Abu Dhabi, aangaande het financieren, het ontwerpen, de bouw en de exploitatie van twee nieuwe waterzuiveringsinstallaties voor de steden Abu Dhabi en Al Ain. Verschillende entiteiten van de BESIX Group zullen aan de uiteenlopende aspecten van dit project deelnemen. BESIX is mede-investeerder in de bouw. De civiele bouwwerken zullen worden gerealiseerd door BESIX en door Six Construct en de elektromechanische installaties door BESIX Sanotec in combinatie met OTV van de groep VEOLIA. Na het afronden van de bouwwerken zal BESIX voor een derde participeren in de uitbating van de nieuwe installaties gedurende een periode van 22,5 jaar. De twee waterzuiveringsinstallaties zullen over een capaciteit van 300.000 m³/dag (Abu Dhabi) en 130.000 m³/dag (Al Ain) beschikken. Ze zullen een complete behandeling ontwikkelen die zal toelaten om het gezuiverde water, te hergebruiken voor irrigatie van de groene zones van de twee steden, dit geheel volgens de eisen van de ADWEA.

Project Saad

11.

ALGERIJE

NewsNL

IN ACTION BelgiË

Het Congrespaleis krijgt een grondige facelift Het aftellen is begonnen. De renovatie van Het Congrespaleis in Brussel is volop aan de gang, en iedereen werkt koortsachtig verder aan het project. De officiële heropening is gepland voor 20 september 2009. Het gaat om een uitzonderlijk tijdelijk samenwerkingsproject tussen BESIX en Jacques Delens. Tegelijk is het een mooi voorbeeld van integratie en van synergie tussen de twee ondernemingen van de Groep. Het Congrespaleis van Brussel sloot in 2003 zijn deuren, omdat het sterk verouderd was en met asbestproblemen kampte. Er werd een oproep tot kandidaatstelling gelanceerd, in het kader van een onderhandelde procedure. Er werden drie groepen geselecteerd, en uiteindelijk viel de keuze op de combinatie tussen BESIX en Jacques Delens. “Er zijn drie redenen voor deze keuze: de creatieve projectorganisatie, het naleven van de planning (tegenslagen buiten onze wil om niet meegerekend!) en de ervaring met grote projecten”, aldus Marc Joway, Gedelegeerd Bestuurder van Jacques Delens. Een uiterst complex project Typisch voor dit project in hartje Brussel is de enorme complexiteit op alle niveaus: complexe werken, krappe termijnen en moeilijke toegankelijkheid (de Kunstberg werd afgezet, niet alleen om opslagruimte vrij te maken, maar ook en vooral om een nieuwe conferentiezaal te bouwen onder het bestaande wegdek). De fresco’s van Magritte, Delvaux en Van Lint moesten wel toegankelijk blijven, om ze tijdens de werken te kunnen restaureren.

12.

Het project is niet zomaar een gewone renovatie van het complex, want het krijgt een complete metamorfose. Het complex zal toegankelijk zijn via een glazen kubus van 15 meter hoog en 15 meter breed, die geïnspireerd is op de piramide van het Louvre. Dit centrale element zal dienst doen als lobby en vitrine, en zal na afloop van het project ook de enige vernieuwing zijn die van buitenaf zichtbaar is. Het “Square Brussels Meeting Centre”, zo luidt de nieuwe naam van het gebouw, krijgt 3 auditoria die plaats bieden aan respectievelijk 1.200, 500 en tussen 250 en 300 personen, een polyvalente tentoonstellingsruimte van 4.000 m² en 5,5 meter hoog, en een twintigtal vergaderzalen in de aangrenzende gebouwen. Het nieuwe Paleis zal een totale oppervlakte hebben van ± 50.000 m², met 15.000  m² parkeerruimte, en zal 20.000 m² gebouwen tellen die in totaal 4,5 ha beslaan.

Het Congrespaleis van Brussel opende in 1958 zijn deuren, naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling in Brussel. De werken startten in 1952 en vielen samen met de renovatie van de Kunstberg - opgedragen aan Albert I - en de bouw van de Albertina-bibliotheek. Het groeide al heel snel uit tot internationaal conferentiecentrum. Thierry Galand, projectleider bij Jacques Delens en verantwoordelijke voor het gebouw en voor de renovatie van twee ondergrondse conferentiezalen (Albert en Benelux I), licht toe: “We werden belast met een heel bijzonder stabiliteitsproject. De bouwheer vertrouwde ons de stabiliteitswerken toe en gaf ons een forfait voor het beton. Het probleem is dat de uitvoering tegelijk moet gebeuren met de stabiliteitsstudies en dus de uitvoeringsplannen.” Veeleisend termijn De grootste uitdaging is de deadline. Het project moet absoluut klaar zijn tegen 31 juli 2009. “Het eerste deel van het project - de afbraak- en ruwbouwwerken - was uiterst complex. Het stabiliteitsdossier was niet precies genoeg, wat extra werk vereiste en het project vertraagde, want het kon pas van start gaan op 25 augustus 2008. Het is een project dat sterk evolueert”, analyseert Francis Postelmans, projectleider bij BESIX en verantwoordelijke voor de parking, de glazen kubus en de bouw van de nieuwe zaal Benelux II. “Het vergt voortdurend gepuzzel om aan de parkings te kunnen werken. De eerste fase van de parkings -1,-2,-3 (9.000 m²) werd op 28 mei opgeleverd aan de Regie der Gebouwen (de exploitant is Interparking). De tweede fase (-3) werd opgeleverd op 11 september 2008.” De betonnen ruwbouw werd uitgevoerd door 150 vaklui, onder wie ongeveer 70 bekisters, en het overgrote deel was klaar bij de start van het bouwverlof (18 juli 2008). Er restte dan nog één jaar om de rest van de werken te voltooien. De plaatselijke teams werkten in bijzonder moeilijke omstandigheden. Het grootste deel van de ruwbouwwerken gebeurde in bestaande, overdekte of ondergrondse gebouwen. Vandaar dat alles met de hand moest worden vervaardigd in traditionele materialen. Andere uitdaging: de afwerkingswerken. Daarbij zullen verschillende geavanceerde elementen gebruikt worden, zoals mobiele iconen en akoestische schermen.

BESIX Group Organisatie 2008 De BESIX Group organisatie 2008 herziet de structuur van 2006, zodat het bedrijf zijn ambitie kan waarmaken en zijn ondersteunende activiteiten kan versterken. De herziene organisatie 2008 geeft een beter beeld van de doelstellingen en uitdagingen van de Groep, die verder evolueert naar een multidisciplinaire dienstengroep en diversifieert naar nieuwe markten en activiteiten. Dankzij de organisatie 2008 kan de Groep zich klaarstomen voor de komende jaren.

FORYOU

NewsNL

BESIX Group wordt geleid door Johan Beerlandt, CEO van de Groep. De BESIX Group organisatie 2008 is gebaseerd op 4 pijlers:

Concessions

Real Estate

Contracting Philippe Quoilin

Werner Dekkers

Jean-Jacques Delens

Construction Benelux-France

Construction International & Large Projects

Gaëtan Peeters

Jules Janssen

Construction Middle East

Environmental Contracting

Plilippe Dessoy Patrice Daens Bechara Soussou

Stefan Pousset

Corporate Services Finance

Group Human Resources

Group Development

Paul Mouton

Geert Aelbrecht

Werner Dekkers

De BESIX Group organisatie 2008 voerde ook wijzigingen door in de verschillende beslissingscomités en in de Raad van Bestuur van het bedrijf.

Frédéric de Schrevel

Zo kan BESIX Group beter en sneller beslissingen nemen op het juiste niveau. Eind juni werd de organisatie 2008 aan alle personeelsleden meegedeeld. Momenteel werkt elke verantwoordelijke zijn organisatie, de functies en verantwoordelijkheden verder uit. De BESIX Group organisatie 2008 ging in op 26 juni 2008.

13.

De belangrijkste ideeën achter deze organisatie zijn: - gezamenlijke focus op de Contracting/Construction organisatie ; - oprichting van een International & Large Projects divisie ; - een duidelijkere rol voor de Construction Middle East divisie ; - groepering van de regionale entiteiten en dochterondernemingen onder de Benelux-France organisatie ; - steun van Corporate Services aan de hele Groep.

Legal, Contract, Insurance, ICT and Business & Project Support

IN ACTION

water-cement factor. Door de samenstelling cementvliegas te laten conformeren (testen) aan de Europese cementnorm kan het mengsel cementvliegas volledig als cement (CEM V 42,5 PMES) worden aangezien. Hierdoor is het beton gemaakt met dit cement conform de Europees-Franse betonnorm NF-EN 206-1. Natuurlijk weet je dan niet welke temperatuur vrijkomt bij zo’n beton. Daarom is op het project een geïsoleerde kubus van 1,5 meter gemaakt voorzien van thermokoppels en data-logger. De maximale temperatuur liep op tot 57°C, wat een geaccepteerde waarde is.

“Low Heat” beton met hoge sterkte voor het project St-Avold

Concreet voorbeeld van de inventiviteit van BESIX Om een elektrische gasturbine te funderen is veel beton nodig. Bij de bouw van de krachtcentrale in St-Avold (Fr) in opdracht van Siemens, zijn funderingen voorzien van ca 50 x 10 meter en 2,5 meter dik. Tevens is het belangrijk dat deze funderingen “scheurvrij” gemaakt worden om de dynamische belastingen aan te kunnen. BESIX heeft een innovatieve oplossing voorgesteld. Hierdoor zijn temperatuurbeperkingen in de specificaties voorzien. Normaal worden deze funderingen gegoten met een betonkwaliteit C25/30. Omdat op het project in St-Avold de sulfaatconcentraties te hoog opliepen diende de betonkwaliteit aangepast te worden naar een C40/50 XA3 met een minimum cementgehalte van 385 kg sulfaatbestendig cement. Hierdoor waren de temperatuursspecificaties zeer moeilijk haalbaar. De beschikbare cementen om zo’n beton te maken geven teveel warmte af bij zulke cementdoseringen (berekend op 70°C terwijl de limiet 60°C is).

14.

BESIX heeft daarom - in overleg met Siemens - een alternatief voorgesteld door zelf een cement samen te stellen en te laten testen conform de Europese Cement norm EN 197-1. De truc bestaat erin om een deel van het cement te vervangen door witvliegas. Echter kan je deze witvliegas niet volledig meer meetellen in de

Een andere zorg van Siemens was de verandering van de E-modulus door de verhoging in betondruksterkte. Een verhoging van de E-modulus zou leiden tot de verandering van de eigen frequentie met zeer zware trillingen tijdens uitbating van de krachtcentrale tot gevolg. BESIX heeft bij Labo-Magnel op drie cilinders de E-modulus laten bepalen om onze klant te verzekeren dat de eigenfrequentie niet in het gedrang kwam. Tijdens de stort zijn 9 thermokoppels ingebracht en continue opgemeten. BESIX bewijst hier alweer mee dat het beschikt over de nodige technologische kennis om aan de individuele behoeften van de klant tegemoet te komen.

EUR 3,4 miljard BESIX Group orderboek (op 30.06.08)

Top 225 Global Contractors (1)

Een significante groei voor BESIX dat een sprong maakt van de 96ste plaats naar de 85ste plaats in de rankschikking van prestigieuze globale aannemers. De wereldwijde bouwindustrie kent de jongste jaren een enorme groei en wordt gekenmerkt als een markt waarin megabedrijven elkaar beconcurreren. In de lijst van Energy News Record “Top 225 Global Contractors” staan 160 bedrijven uit 29 landen, die minstens USD 1 miljard inkomsten boekten in 2007, onder hen zijn er 26 aannemers die een inkomst genereerden van meer dan USD 10 miljard. De omzet van alle projecten uitgevoerd door de 225 bedrijven bedroegen in 2007 USD 900,19 miljard. (1)

Gebaseerd op de “Total Firm Contracting Revenue” (18/06/08)

Na 39 jaar goede en trouwe diensten gaat Luc Hemeryck, Adjunct-Directeur-generaal van BESIX Benelux-Frankrijk en één van de steunpilaren van BESIX, met welverdiend pensioen. Hij doet ons het relaas van de gebeurtenissen, projecten en werven waarmee ons bedrijf de afgelopen decennia op de voorgrond trad. Deze carrière begon aan de kust met de uitvoering van de werken en berekenen van prijzen met de hulp van ons toen reeds sterk uitgebouwd engineeringbureau. Na 1970 kwamen er snel verschillende nieuwe werken bij zoals golfbrekers in De Haan, oeverbescherming in Brugge, een visserijdok in Oostende, grote brug Mannekesvere, enz. In 1976 werd ik door J.M. Gruslin aangesteld als Adjunct-Directeur en nadien als Directeur voor het realiseren van de Zeesluis in Zeebrugge. Ik denk dat er geen werk is dat een ingenieur zo kan boeien! Het was een verbluffend vernieuwend engineeringwerk van ons eigen ingenieursbureau. De uitvoering ervan, hervoeding op grote schaal, diepe waterdichte wanden en slibwanden, bouwen van boven naar beneden van de brugkelders, fabriceren en heien van duizenden betonpalen, heien van cellenwanden, enz. was al even vernieuwend! Vele jonge ingenieurs en kaderleden, nu nog bij BESIX, kregen hun opleiding vooral na 1970 in Zeebrugge zoals o.a. Luc Maertens, Dirk Bourlon, Werner Dekkers, Jules Janssen, Bart Wuyts, Henri De Neve, Danny Custers, Herman Vermeire, Marcel Van Hoye, Francis Vandermeeren en Rudi Van Vaerenbergh.

“Het was een waren aangenmooie loopbaan, het samenwerken ame jaren, we konden mensen. Moch met vele goede overdoen, dan t ik mijn carrière bij BESIX voor solliciteer ik opnieuw uitvoeren van dezelfde functie: het met waardevo grote projecten omringd lle medewerke rs!” Een dergelijke basis als jong ingenieur meekrijgen versterkt je kennis en ervaring. Door het uitvoeren van vele moeilijke projecten doet een ingenieur een ongelofelijke knowhow op waardoor hij nadien elk groot en moeilijk project aankan en ook aanzien krijgt. Net zoals onze jongere ingenieurs van nu die gaan meewerken aan de Ring in Antwerpen en de hoogbouwprojecten in Rotterdam. Na de Zeesluis begeleidde ik als hoofdingenieur voor de zone Vlaanderen de civiele werken samen met F. Rossey zoals de verbreding van het Albertkanaal, het tweede militair dok te Zeebrugge, dokken in Gent, enz. Na 1995 haalden we de prachtige TGV-werken binnen maar nadien was er weinig werk voor de civiele bouw in België. België werd te klein om hier continu grote werken uit te voeren. Het werkdomein moest vergroten, waardoor ik met mijn koffer naar Nederland vertrok om er vanaf 1998 voortdurend werken van civiele bouw te kunnen uitvoeren met goed resultaat. BESIX Nederland werd aldus een feit. In de afgelopen jaren hebben we talloze prachtige werken opgeleverd in deze lage landen. Van Station Bijlmer ArenA tot de overkapping over de A2, van de kademuren in Hartelhaven en Beerkanaal tot de Maastoren en van de Coentunnel tot de Schiecentrale. Stuk voor stuk prestigieuze projecten waarmee we onszelf in Nederland op de kaart gezet hebben. Later werd ook BESIX Vlaanderen opgericht.

Jean Polet, Direc teur BESIX Nede rland “Ik moch

t Luc Hemeryck ler en kennen op mijn de TGV-werf 1302 eerste project voor in Antoing. Wat me BESIX in 1994, teen opviel was zijn bouwkunde, zijn ga grote kennis in bu ve om de zaken ter rgerlijke ug te brengen tot om vooral overal de hun eenvoud en de nodige humor in te kunst brengen. Dat laatst goed van pas in Ne e kwam vooral lat derland. Hoe hij zic er h vaak wist te red discussies of zware den in ingewikkeld onderhandelingen e door er een Westv is ronduit schitteren laamse draai aan d. Het is ook mede te geven dankzij de visie en Luc Hemeryck da t BESIX in Nederla de jarenlange inzet nd staat waar het van Hij was destijds de nu staat. pionier die vanuit België naar Nederla Ik zal hem vooral mi nd tro ssen als klankbord, inspiratiebron en als k, en met succes. Ik wens Luc en Ge rda nog vele geluk de man met de erv kige jaren toe!” aring.

En nadien, toen BESIX mijn 35-jarige loopbaan huldigde, kon J. Beerlandt niet nalaten mij erop te wijzen dat ik het tennis beter kon vervangen door golf. Gezien het gezegde dat je onder handicap 20 je werk verliest is het dus maar beter om te stoppen met werken als je een goed golfer wilt worden. Daar ik veel vrije tijd zal hebben, ben ik nu lid geworden van de “Royal Ostend Golf Club”. En zo komt er een einde aan een rijk gevulde loopbaan.

15.

Grasduinen in bijna 40 jaar BESIX

Our history

NewsNL

nederland

Maastoren zet prestigieuze parkeergarage in de kijker Met een hoogte van 47 meter is de Maastoren al op ruim een kwart van zijn uiteindelijke hoogte van 165 meter. De klimbekisting bevindt zich op de 22e verdieping, met de ruwbouw is de 15e verdieping bereikt en de afbouwwerkzaamheden zijn onlangs gestart. ‘Je ziet steeds meer vorm in het gebouw komen’, aldus assistent projectmanager en hoofd werkvoorbereider Patrik Peynsaert. “Met betrekking tot de afbouw zijn we gestart met de gevelbekleding’, vervolgt Peynsaert. ‘Medio november zullen we de twaalfde verdieping bereiken, waarna we gaan starten met de droge afbouw. De parkeergarage, die de eerste twaalf lagen van het gebouw omvat, begint dus al aardig op te schieten.”

16.

Ondergronds en bovengronds De parkeergarage loopt van niveau -2 tot niveau 10. De bovengrondse parkeerlagen zijn aangelegd volgens het split-level systeem. Bijzonder aan de parkeergarage is dat deze gedeeltelijk open blijft. Op deze manier kan de wind door het gebouw waaien, waardoor de windbelasting geminimaliseerd wordt. Een andere bijzonderheid betreft de ‘zwevende’ hellingbaan met glazen wanden, die dóór de entreehal van het gebouw loopt. Glazen wanden De hellingbaan is grotendeels voorzien van glazen wanden, waardoor je van binnen naar buiten kunt kijken en andersom. Peynsaert: “Ten behoeve van de akoestiek zijn deze wanden zo’n 5 cm dik. In de entreehal en de vergaderruimtes mag natuurlijk geen geluidsoverlast optreden.

Initieel was een dubbele glazen wand voorzien, maar met het oog op de onderhouds- en schoonmaakwerkzaamheden is uiteindelijk voor het dikke glas gekozen. Ten behoeve van de veiligheid wordt een stalen aanrijdbeveiliging aangebracht.” Zwevende hellingbaan “De staalconstructie van de hellingbaan is driedimensionaal geëngineerd”, vervolgt Peynsaert. De combinatie van 15 meter lange vrij hangende overspanningen, tweedimensionale zijvlakken en een betonnen onder- en bovenzijde, doen de hellingbaan eruitzien als een soort koker. Door deze constructie lijkt het eveneens alsof de hellingbaan zweeft. Maar de constructie heeft ook een functioneel doel: het beton en staal zorgen ervoor dat vervormingen en trillingen beperkt worden.’ Ter plaatse gestort prefab De wanden voor de parkeergarage waren bedacht in prefab beton, maar door ontwerptechnische omstandigheden werd gekozen voor ter plaatse gestort beton. Het ontwerp zélf diende echter wel gehandhaafd te worden. Peynsaert: “We hebben toen besloten de wapeningskorven te laten prefabriceren en het beton ter plaatse te storten. Ter plaatse gestort prefab noemen we dat.” De assistent projectmanager laat verder weten dat de hoeveelheid wapening met 450 kg/m3 erg groot was: “Normaal gesproken heb je al genoeg aan minder dan 150 kg/m3. Door deze zware wapening waren we genoodzaakt te werken met zelfverdichtend beton.” 46 wandelementen per week De eerste vier lagen van de parkeergarage zijn volledig voorzien van ter plaatse gestort prefab. De verdiepingen daarna zijn voor zo’n 35% op deze manier uitgevoerd. Vanaf de dertiende verdieping wordt volledig met prefab gewerkt, zoals voorzien in het ontwerp. “Per week monteren we een 46-tal wandelementen die per stuk tot 26 ton wegen”, aldus Peynsaert. “Om dit aantal te behalen, werken we al enige maanden volgens aangepaste werktijden. In twee shifts wordt van 6 uur ‘s morgens tot tien uur ‘s avonds gebouwd. Zo kunnen we in vlot tempo doorgaan richting de oplevering september volgend jaar.”

Deze Design, Build, Finance & Maintain opdracht van Rijkswaterstaat wordt volgens systems engineering uitgevoerd. Coentunnel Company, met daaronder o.a. Coentunnel Construction, nam dit omvangrijke project aan. BESIX speelt in beide partijen een belangrijke rol, voornamelijk met betrekking tot de civiele delen (tunnels en kunstwerken). Projectmanager namens BESIX is Marc Debandt. Fasering Debandt: “Sinds de overdracht op 1 juni 2008 verzorgen we het onderhoud van de bestaande Coentunnel en de engineering van de tweede Coentunnel. Tussen medio 2009 en eind 2011 wordt de nieuwe Coentunnel aangelegd. Tegelijkertijd voeren we de engineering uit voor de renovatie van de bestaande tunnel. Deze renovatie vindt plaats tussen 2011 en 2013 en in deze zelfde periode verzorgen we het onderhoud van de tweede Coentunnel. Naast deze fasering hebben we te maken met bijkomende planningen voor de wegen en kunstwerken. Dat vereist nauwkeurige coördinatie.” Afzinktunnel Het afzinken van de tweede Coentunnel vormt, naast de renovatiewerkzaamheden, het hart van het project. Vier tunnelelementen - elk 178 meter lang - worden in een bouwdok in Barendrecht vervaardigd, via de Noordzee uitgevaren en vervolgens in het Noordzeekanaal afgezonken. Het transport over zee en het afzinken op deze drukke vaarroute vormen hierin de uitdagingen. Uitdagingen “De grootste uitdagingen voor BESIX hebben echter geen betrekking op het afzinken”, aldus Debandt. “Onze belangrijkste aandachtspunten op dit moment zijn het waarborgen van de stabiliteit van de bestaande Coentunnel tijdens het onderhoud, het beschikbaar houden van het traject en de implementatie van de systems engineering. Voor dat laatste is optimale samenwerking vereist tussen alle betrokken partijen.” Volgens de projectmanager zit dat wel goed: “Er heerst een goede onderlinge sfeer, waardoor ik alle vertrouwen heb in een succesvol resultaat.”

Sluizen Limburg ondergaan metamorfose Sinds juni dit jaar heeft BESIX er een maritiem project bij. Samen met Mourik BV werd de opdracht getekend voor het verlengen en renoveren van drie sluiscomplexen in het Limburgse Born, Maasbracht en Heel. Het betreft een Design & Construct opdracht die onder Systems Engineering ontworpen en uitgevoerd wordt. BESIX draagt hierin zorg voor het civiele gedeelte en Mourik neemt de werktuigbouwkundige zaken op zich. Overige werkzaamheden, waaronder elektrotechnische, worden uitbesteed.

nederland

Het project ‘Coentunnel’ omvat het renoveren van de bestaande Coentunnel, de aanleg van een tweede Coentunnel, het bouwen van diverse kunstwerken, de uitbreiding van de aanvoerwegen A8 en A10 en het realiseren van een modern traffic management systeem. In 2013 moeten de werkzaamheden gereed zijn, waarna het traject nog 26 jaar onderhouden dient te worden.

Opdrachtgever Rijkswaterstaat Maaswerken wil de vaarweg van de Maasroute geschikt maken voor grotere binnenvaartschepen. Hiertoe dient per sluiscomplex één kolk verlengd te worden met ca. 80 meter. De drie sluiscomplexen ondergaan tevens een algemene renovatie en diverse onderhouds- en vervangingswerkzaamheden. Zo worden de sluisdeuren en bewegingswerken geheel vervangen, terwijl de besturing, bediening en voorhavens worden aangepast. Van de sluizen in Maasbracht en Born worden bovendien de kolkwanden gestabiliseerd. Vergunningen cruciaal ‘Qua uitvoering is dit een uitdagend project, waarbij de moeilijkheid is gelegen in de zware ondergrond’, vertelt tendermanager en projectdirecteur Jeroen Philtjens. Op 26 juni jl. ging het project van start. Op dit moment worden de vergunningen aangevraagd, met als bedoeling in september 2009 met de uitvoering aan te vangen. Het aanvragen van de vergunningen lijkt een formaliteit, maar het op tijd verkrijgen ervan is bij dit project van cruciaal belang. Philtjens: “In onze aanbieding hebben we moeten aangeven wanneer en hoeveel we als gevolg van onze werkzaamheden de vaarweg stremmen. Wijken we van deze planning af, dan kunnen we rekenen op een flinke boete. We mogen in de vergunningfase dus geen vertraging oplopen.” Aandacht voor de omgeving “Een ander belangrijk aspect is de omgang met de omgeving”, vervolgt Philtjens. “Vanzelfsprekend zullen we nauwe contacten onderhouden met de vaarwegbeheerder, maar we hebben ook aandacht voor de omwonenden en andere omgevingspartijen.”

17.

Coentunnel wordt tot in de puntjes voorbereid

NewsNL

nederland

New Orleans vs. Burj Dubai

Nederlands hoogste woontoren is in essentie vergelijkbaar met grote broer in de Emiraten De contouren van de New Orleans, de hoogste woontoren van Nederland, zijn zichtbaar. De vloer op niveau twee is inmiddels gestort. “Eind oktober zal niveau drie klaar zijn en dan kunnen we met de klimkist de hoogte in.” Aan het woord is projectdirecteur Ivan Bruyninckx, die al 34 jaar meedraait bij BESIX. De bouwwerkzaamheden van de New Orleans lopen iets achter op de planning, maar: “Als we blijven draaien zoals we nu doen, zullen we zeker niet verder uitlopen”, weet de projectdirecteur uit ervaring. Ivan Bruyninckx kwam in 1974 bij BESIX terecht en heeft sinds die tijd uiteenlopende projecten begeleid in o.a. de Verenigde Arabische Emiraten, Irak, Rwanda, Kameroen, India, Brussel en Nederland. Van stuwdammen tot tunnels, van raffinaderijen tot waterbedelingscentra en van cargoterminals tot hoge (woon)torens. “Tijdens mijn loopbaan heb ik alle soorten bouwtechnieken meegemaakt en een heleboel menselijke ervaring opgedaan”, aldus Bruyninckx. Vandaag de dag past hij zijn kennis en ervaring toe in het hoogbouwsegment van BESIX.

18.

U was verantwoordelijk voor de coördinatie en uitvoering van ’s werelds hoogste toren, de Burj Dubai. Sinds februari 2008 begeleidt u de bouw van de New Orleans, de hoogste woontoren in Nederland. Zijn deze torens met elkaar te vergelijken? Bruyninckx: “Beide gebouwen zijn een hoogbouwproduct, dus in essentie hetzelfde. Ze hebben dezelfde logistieke uitdagingen, zoals het naar boven transporteren van mensen en goederen. Bij de 800 meter hoge Burj Dubai is alles echter veel extremer dan bij de New Orleans, die 158 meter hoog wordt. Om je een voorbeeld te geven: we hadden telkens twee bouwliften nodig om het bovenste gedeelte van de toren bereikbaar te maken. Bouwliften gaan immers tot maximaal 400 meter. Dat houdt in dat je op die hoogte een transferzone moet inpassen, waar mensen kunnen overstappen en goederen kunnen worden overgeladen.” Waar blijken die extremen nog meer uit? “Bij de Burj Dubai is alles vier tot zes keer zo groot of zo veel als bij de New Orleans”, aldus de projectdirecteur. ‘Neem bijvoorbeeld de torenkranen. Die hebben in Nederland genoeg aan 200 meter kabel. Voor de toren in Dubai hadden we een kilometer nodig! Daarnaast is voor de Burj Dubai een speciale betonsoort ontwikkeld, die in vergelijking met het Nederlandse beton aan veel strengere eisen voldoet. Omdat dit extreem hoge gebouw nogal wat krachten op de constructie uitoefent, is een zeer hoge betonsterkte vereist van 100N/mm2.

Aan de andere kant moet het beton heel lang soepel blijven, aangezien het vanuit de vrachtwagen een eind omhoog gepompt moet worden. Daarna moet het binnen de 24 uur voldoende uitharden om verder te kunnen klimmen op de wanden. Je ziet dat zo’n groot gebouw extra hoge eisen stelt aan je planning en organisatie, maar ook zeker aan je materieel en middelen.’ Wordt voor de New Orleans dezelfde bouwtechniek toegepast als destijds bij de Burj Dubai? Bruyninckx: “De type verdiepingen van de New Orleans zijn qua opzet en repetitie een stuk simpeler, omdat de centrale kern alsook de buitenwanden met een klimkist gebouwd worden, terwijl de vloerplaten in fases met de buitenwanden worden uitgevoerd. Bij de Burj Dubai lag dat meer ingewikkeld; alhoewel de kern en de wervelkolommen van de drie vleugels van de toren met een klimkist werden uitgevoerd, dienden op een aantal verdiepingen zware stalen overgangsconstructies te worden ingebouwd, omdat de draaglast verdeeld moest worden. Het stervormige gebouw – met drie vleugels – vertoont terrassen op een aantal tussenverdiepingen waarna het gebouw iedere keer in breedte inkrimpt. De toren loopt dus taps toe, hij start op een grondoppervlak van 3.500 m2 en beslaat op het hoogste toegankelijke punt nog maar 300 m2. Hier in Rotterdam doen we vijf dagen over het realiseren van een verdieping, maar in Dubai hadden we daarvoor slechts drie dagen. Opmerkelijk is verder wel dat in Dubai alles in situ gestort wordt, terwijl in Nederland veel meer met prefabbeton wordt gewerkt.” BESIX heeft al heel wat hoogbouwprojecten op haar naam staan. Kan gesproken worden van een specialisatie? “De Montevideo, de Maastoren en de New Orleans zijn inderdaad mooie referenties en ook in het buitenland doen we het goed”, antwoordt Bruyninckx. “Bovendien hebben we nog wel een paar binnen- en buitenlandse hoogbouwprojecten op ons verlanglijstje staan. Dat betekent echter niet dat we ons alleen op deze sector richten. We leggen ons bijvoorbeeld ook steeds meer toe op de maritieme bouw. Juist die brede marktbenadering maakt BESIX succesvol.”

nederland

NewsNL

Architect Robert Winkel: “BESIX gaf Schiecentrale de uitstraling die we voor ogen hadden.” Dit jaar werd de Schiecentrale opgeleverd. En daarmee is Rotterdam een bijzonder gebouw rijker. Het gebouw is zelfs zó bijzonder dat de architect, Robert Winkel, er zelf is gaan wonen. Volgens de eigenaar van Mei Architecten is de Schiecentrale – met haar prachtige uitzichten, zeer veel lichtinval en flexibele indeling – een ideale plek om te wonen. De Schiecentrale was voorheen een belangrijke energiecentrale in het Lloydkwartier, een echt Rotterdams havengebied gekenmerkt door grote boten en industrie. “Dit stoere, robuuste karakter wilde ik in het nieuwe ontwerp laten voortleven”, aldus Winkel. “Bunkerbouw, offshore en procesindustrie waren de uitgangspunten; beton, staal, glas en niet weggewerkte pijpleidingen de gebruikte materialen. De Schiecentrale ademt de typische sfeer uit van het Rotterdamse havengebied.”

Perfecte uitvoering BESIX Om zijn ontwerp letterlijk goed van de grond te krijgen, werkte de architect nauw samen met BESIX. “Het gebouw is precies zo geworden als we voor ogen hadden”, aldus Winkel. “BESIX heeft onze ontwerpen goed aangevoeld en de moeilijkheden in het ontwerp prima uitgevoerd. De bergingen, het geweven doek dat tegen de gevel zit en de grote puien zorgden namelijk voor de nodige bouwkundige uitdagingen.” Winkel besluit: “Er worden tegenwoordig niet meer zulke grote gebouwen gemaakt. De imposante Schiecentrale, met een oppervlakte van maar liefst 55.000 m2, is een gebouw waar Rotterdam, wij en BESIX trots op mogen zijn!”

19.

Kenmerkend Typerend voor de Schiecentrale zijn de bergingen die als cabines aan de buitenzijde van het gebouw hangen, het 3.000 m2 tellende binnenplein met o.a. kinderdagverblijf en picknickplaats, en de enorme puien die volledig open gezet kunnen worden. Winkel: “Die puien zijn echt waanzinnig. Ze zorgen voor een ultieme beleving van het havengebied. Of je ze nu open of dicht hebt, je bent altijd buiten.”

nederland

Convenant-A2 levert tijdwinst van 7 jaar

Diverse initiatieven voor betere samenwerking, meer transparantie en een gezamenlijke ambitie Sinds de ondertekening van het Convenant A2 door het ministerie van Verkeer en Waterstaat, ONRI, Bouwend Nederland en PSIBouw op 1 november 2005, is er veel gebeurd rondom het Convenant A2. Het project ligt vol op stoom om de ambitie ‘2010 gereed’ waar te maken, in plaats van de eerder geplande einddatum in 2017. Het project en de vier partners hebben zich gecommitteerd aan een aantal stevige doelstellingen die naast versnellen ook raken aan beter samenwerken en transparantie. Om dit mogelijk te maken geeft het Convenant aan het project een status waardoor het mogelijk wordt om te experimenteren met processen die zich op bouwprojecten van dit kaliber afspelen. Wanneer je een project op deze wijze onder druk zet moeten er zo min mogelijk verstoringen optreden en moeten zaken dus anders georganiseerd worden dan standaard. Juist daar wordt de werking van het Convenant gevoeld. Beter samenwerken, transparantie en een gezamenlijke ambitie van zowel opdrachtgever als aannemers dragen daar in hoge mate toe bij.

20.

Ontplooide activiteiten Vanuit het Convenantteam worden acties ontplooid om juist dát te faciliteren. Te denken valt dan aan de spelsimulatie LINK, het actief bezig zijn en

experimenteren met Project Start Up’s, communicatief risicomanagement, virtueel bouwen en veel communiceren. Allemaal ingrediënten die ten goede komen aan de doelen van het Convenant. Binnen dit Convenant speelt PSIBouw een actieve, inhoudelijke en initiërende rol. Leerervaringen delen met de sector Er is veel gedaan en dus veel geleerd op meerdere niveaus. Naast de leerervaringen vanuit de acties die zijn ondernomen om de processen te optimaliseren, valt er ook inmiddels genoeg te zeggen over de werking van een Convenant in relatie tot een project in uitvoering en wat dat bijdraagt aan het primaire proces namelijk het aanleggen van een weg. Wanneer je vervolgens iets meer afstand neemt zijn er ook inzichten opgedaan over hoe we met elkaar omgaan in de bouw, hoe dat nog beter kan en hoe we beter van elkaar zouden kunnen leren. Al deze informatie is in verschillende vormen beschikbaar bij de direct betrokken partijen en via PSIBouw en vindt nu al zijn weg naar andere organisaties, andere projecten en naar vele personen die werkzaam zijn binnen onze mooie sector. PSIBouw zal hierover in het komende half jaar nog vaak van zich laten horen. BESIX maakt deel uit van het convenant en is er trots op om mee te werken aan dit leerproces. Ook zij acht een grote waarde aan het anders samenwerken met elkaar.

Ga terug naar Start: Waarom niet vaker investeren in de Project Start Up?

Samenwerking klinkt vanzelfsprekend maar in de bouw komt het nog al eens voor dat opdrachtgever en opdrachtnemer met ieder hun eigen belang een project verschillend benaderen met alle gevolgen van dien. Toch zijn alle partijen het altijd wel eens over het gemeenschappelijk belang: het verkrijgen van een goed resultaat. Om de kans hierop te vergroten en het bouwproces soepel te laten verlopen introduceerde PSIBouw in het kader van het Convenant A2 het instrument van de PSU als pilot bij de verschillende projectteams op de A2. De publicatie ‘Ga terug naar Start’ bevat inspirerende ervaringen, methoden en veel praktische tips. Projectteams kunnen er zo mee aan de slag. Tijdens een intensieve kennismakingsdag kregen de projectteamleden inzicht in elkaars belangen en werden ze zich bewust van de projectrisico’s. Kennis van doelstellingen en verwachtingen van het project van zowel de aannemer als opdrachtgever maakt de kans op een geslaagd project alleen maar groter. De betrokkenen leerden elkaar als professional en als ‘mens’ kennen en kregen inzicht in de organisatie van hun (tijdelijke) partner in het gemeenschappelijke projectteam. In feite werd het hele project gezamenlijk ‘voorbedacht’ waardoor tot een echt projectteam is gekomen. Niets is zo hard als de softe aspecten. De PSU had tot voor kort de naam een ‘softe’ benadering te zijn van een bouwproject, maar communicatie blijkt in de praktijk allesbehalve soft. Eerlijk en open zijn over risico’s, belangen en doelen levert immers harde resultaten op. Bij de A2 tussen Holendrecht en Oudenrijn waarbij de rijksweg onder meer naar 2x5 rijstroken wordt verbreed, is filevorming als gevolg van het werken aan de weg een risicofactor voor de omgeving en daarmee voor Rijkswaterstaat. Dit werd tijdens de PSU duidelijk uitgesproken. Door dit te benoemen zijn beide partijen

er van doordrongen geraakt dat iedereen op de hoogte moet zijn van de planning en op tijd weet wat er moet gebeuren en zo ontstaat er een gezamenlijke ambitie. Tussen gunning en de eerste spade in de grond is nog veel tijd te winnen. Een risico voor de aannemer bleek tijdens de PSU de voorfinanciering van het project die ontstaat als de facturering niet soepel verloopt. Het lijkt voor de hand liggend, maar door dit in een vroeg stadium kenbaar te maken, kan de opdrachtgever ervoor zorgen dat de juiste mensen binnen de organisatie de facturering afhandelen. Dit is een opsteker voor de aannemer, maar ook voor de opdrachtgever die geen aanpassingen hoeft te maken met het vaststellen van de jaarlijkse budgetten. Zo levert de PSU al op voorhand winst op en wordt de kans op bijvoorbeeld renteclaims beperkt. De A2 heeft dus duidelijk baat ondervonden van deze nieuwe aanpak. Toch laat de pilot zien dat alleen een PSU niet altijd volstaat. Het blijkt noodzakelijk om ook Project Fresh Ups (PFU), ofwel tussentijdse overleg te houden. Mensen lijken geneigd terug te vallen in traditionele rollenpatronen, zeker als een project onder druk komt te staan. Een vooroverleg van een dag is dan ook voor grote werken als de A2 niet genoeg. Wat de pilot vooralsnog wel heeft aangetoond, is dat de PSU de bouwsector als geheel een grote dienst kan bewijzen. Een PSU is maatwerk. Afhankelijk van de grootte van een project kan een projectteam in korte tijd een gedegen projectplan in elkaar zetten. Tegelijkertijd werkt het team aan het professioneel en praktisch samenwerken. Overleg, kennismaken en elkaars risico’s kennen dragen altijd bij aan een beter resultaat. En dan maakt het niet uit of het nu om een omvangrijk project als de A2 gaat of het bouwen van een huis. PSIBouw staat voor Proces- en Systeeminnovatie in de Bouw. Dit innovatieprogramma is van en voor alle opdrachtgevers, bouwbedrijven, adviseurs en wetenschappers. PSIBouw brengt kennis en ervaring samen en stelt deze beschikbaar voor de hele bouwsector. BESIX heeft samen met de Opdrachtgever al diverse PSU-en en PFU-en georganiseerd en vindt dit een hele goede en belangrijke start van een werk.

Door: Paul Kuijpers (Balance & Result), Gerard van der Heijden (contractmanager Rijkswaterstaat), Alex Jansen (Movisense) Alle drie voor de psu betrokken bij het convenant A2 (PSIBouw, Rijkswaterstaat, Bouwend Nederland, ONRI). De publicatie ‘Terug naar start’ kunt u downloaden via: www.lerenvandea2.nl

21.

Goed teamwork maakt het verschil tussen een goed en een slecht project. Het samenspel tussen opdrachtgever en de diverse projectspelers is geen toevallige chemie maar kan heel gericht worden bevorderd met het instrument van de Project Start Up (PSU). Het teamwork komt snel op gang en daar heeft het projectteam veel profijt van. Zo bleek uit ervaringen vanuit het Convenant A2 op het project A2 Utrecht Amsterdam.

nederland

NewsNL

nederland Projectteam Ekkersrijt blijft gefocust op mijlpalen Knooppunt A50/A58 en de aansluiting Ekkersrijt te Eindhoven en Son worden grondig aangepakt. Doel hiervan is een betere verkeerdoorstroming en het realiseren van een aparte ontsluiting voor industrieterrein Ekkersrijt. Het project omvat een aanpassing van het knooppunt, de aanleg van diverse kunstwerken en het vernieuwen van de openbare verlichting, verkeerskundige draagconstructies en DVM-systemen. Het werk is medio 2007 aangenomen door Combinatie Mourik-BESIX (CMB). De werkzaamheden van BESIX zijn effectief in februari 2008 begonnen. Onder leiding van projectmanager Ernst Mol en hoofd werkvoorbereiding Karel Deprez zorgt BESIX voor de detailengineering en uitvoering van acht nieuwe viaducten, een overkluizing van de huidige fietstunnel en een 200 meter lange keerwand. Viaduct over de A58 In de vorige editie van dit magazine bespraken we de uitdagingen van het project. Eén daarvan betrof het plaatsen van de liggers van het viaduct over de A58 (viaduct 46). Inmiddels hebben deze werkzaamheden plaatsgevonden. Ernst Mol: “Het ruwe betonwerk is af. Zoals verwacht zorgden de hoge ronde wanden voor de nodige uitdagingen met betrekking tot het bekisten en betonstorten, maar het eindresultaat mag er zijn. Vervolgens heeft Mourik de landhoofden aangevuld met zand, waarna we de liggers over de weg hebben geplaatst. Op dit moment zijn we bezig met de afbouw van het viaduct.”

Zeven liggers per nacht “In twee nachten hebben we veertien liggers geplaatst met elk een gewicht van zo’n 100 ton”, vervolgt Mol. “Om deze balken te hijsen hadden we twee kranen nodig, een van 700 ton en een van 500 ton. De grootste kraan stond op de A58, die deels afgesloten is vanwege de wegwerkzaamheden. De andere kraan was op het noordelijke landhoofd gepositioneerd. Op de afgesloten rijstrook werden de liggers voorgereden. Op het moment dat de ligger was opgetild, legde de politie het verkeer stil. Zo kon de balk veilig over de weg gehesen en op de landhoofden geplaatst worden. Vervolgens, na ongeveer een kwartier, werd het verkeer weer vrijgegeven. Voor het plaatsen van de volgende ligger werd het verkeer opnieuw tegengehouden, in totaal dus zeven keer per nacht.” Kunstwerk 41: grootste dek Een andere uitdaging, en tevens tweede mijlpaal in dit project, betreft de betonstort van het dek van viaduct 41 aan de Stamweg te Son. Dit is het viaduct dat zich onder de hoogspanningskabel bevindt. “De stort staat gepland op medio november”, aldus de projectmanager. “Op dit moment worden de voorspanningen aangebracht. Daarna zullen we de rest van de wapening plaatsen en dan kan het dek vervaardigd worden. Het zal ongeveer tien uur duren voordat we de 1.000 m3 beton gestort hebben. Het zal je niet verbazen dat dit het grootste dek binnen het project is.” Vooruitzichten Mol: “Voor kunstwerk 43 (het ‘hoogste punt’ van het werk) hebben we afgelopen juni de heiwerkzaamheden verricht. We hebben wat opstartproblemen gehad bij dit kunstwerk, maar nu we gestart zijn met het betonwerk proberen we de verloren tijd weer in te halen.”

22.

Volgend voorjaar hoopt de Combinatie CMB de volgende grote verkeersstroom in dienst te stellen. Nadat deze operationeel is, kan BESIX door met de bouw van de nog 5 resterende viaducten. Wordt vervolgd dus!

De eerste kilometer van de 1.600 meter lange overkapping over de A2 is gereed. “Het werk verloopt zeer vlot”, zegt hoofduitvoerder Jean Marie van Schoorisse tevreden. ‘Ondanks dat we door te laat geleverde bekistingen drie maanden later startten dan gepland, liggen we nu een maand voor op schema.’ Deze inhaalslag van maar liefst vier maanden is te danken aan een aantal slimme oplossingen en technieken waarmee iedere dag flink bespaard wordt in manuren, materiaal en materieel. Zo werden voor dit project speciale wand- en dekbekistingen ontwikkeld. Hiermee wordt in slechts twee weken een tunnelmoot van 50 meter lang en 80 meter breed gerealiseerd, één week sneller dan met een traditionele bekisting. Van Schoorisse: “Voor dit traject vinden in totaal 66 betonstorten plaats van 25 meter lengte. Je kunt je dus wel voorstellen hoeveel tijd en kosten er in totaal bespaard worden.”

Wandbekistingen De vijf wandbekistingen die voor de overkapping worden ingezet, zijn eenvoudig bedienbaar, uitwisselbaar en zelfrijdend. Van Schoorisse: “De bekistingen hangen in een traverse en zijn volledig hydraulisch op hoogte te stellen. Normaal gesproken heb je na het storten en uitharden van het beton een kraan nodig om de panelen weg te halen, schoon te maken en naar de nieuwe stortlocatie te vervoeren. Nu hoeft dat niet, omdat de panelen eenvoudig in de traverse kunnen blijven hangen. Na het schoonmaken rijdt de bekisting, aangedreven door een elektrische motor, zelf naar de nieuwe bestemming op het traject. Zo wordt iedere keer 25 meter wand gerealiseerd.” Dekbekisting Net als de wandbekistingen is de dekbekisting zelfrijdend en door middel van hydraulische vijzels op hoogte te stellen. Met hydraulisch uitschuifbare zijpanelen wordt de stalen kist passend gemaakt op de wanden. De gehele tunnelbreedte wordt in een keer meegenomen over een lengte van 25 meter. Voor het storten van dit gigantische oppervlak is maar liefst 1.600 m3 beton en 200 ton staal nodig. Elke dag storten Iedere maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag wordt er een wand gestort. Donderdags vindt de betonstorting van het dek plaats. Gezien de enorme hoeveelheid beton die voor deze stort nodig is, zijn speciale afspraken met de betoncentrale gemaakt: op die dag wordt alleen aan Combinatie DODO geleverd. De weekcyclus met betrekking tot het storten van het dek is als volgt: op maandag en dinsdag wordt de wapening aangebracht, op woensdag wordt de stort voorbereid en op donderdag wordt het dek gestort met inzet van drie betonpompen (waarvan één standby). Vrijdags worden de kop- en zijkisten weggehaald en zaterdags worden de vier tunnelkisten naar de nieuwe bestemming gebracht, zodat de betonvlechters ‘s maandags weer aan de slag kunnen. Optimale inzet van techniek en mens “Iedereen moet mee in het denkpatroon van die 25 meter per week”, aldus Van Schoorisse. “Bijvoorbeeld de betonvlechters; firma WTB, 200 ton vlechtwerk in twee normale dagen ,zonder overuren is niet niks! Zij maken daarom gebruik van een zogenoemde spinmat: speciaal voor dit project ontwikkelde vlechtmatten die worden uitgerold, waardoor de wapeningsstaven direct in de juiste verhouding en afstand liggen. Van de totale wapening is 100 ton spinmat en 100 ton losse wapening geleverd door Besix wapeningscentrale. Verder werken we met Portugese en Ierse bekisters. Deze mannen werken heel georganiseerd en zijn altijd positief. En dat is precies wat we van de mensen hier verwachten. De samenwerking op dit project, tussen combinanten en onderaannemers is eveneens zeer goed en door de combinatie van techniek en menselijke inzet zal het betonwerk ruim voor de gestelde einddatum klaar zijn.” Foto: Henk de Jong Luchtfotografie

23.

Landtunnel A2: 25 meter tunnelmoot per week

nederland

NewsNL

nederland Kunstwerken Haarrijn: vijf unieke uitdagingen Ten noorden van het project Landtunnel A2 (DODO) wordt over ongeveer 8 kilometer de weg tussen tankstation Haarrijn en de spoorlijn verbreed. De weg gaat van 2x3 naar 2x5 rijstroken. Het project bestaat uit vier deelbestekken: grond en wegen, kunstwerken, portalen en technische installaties. De kunstwerken vallen onder de verantwoording van Combinatie Kunstwerken Utrecht (CKU), een samenwerkingsverband tussen BESIX en Dura Vermeer Beton- en Waterbouw.

24.

Het deelbestek kunstwerken omvat drie nieuwe viaducten, één verbreding van een viaduct en een ecoduiker. Twee viaducten, ter hoogte van knooppunt Lage Weide en de Reactorweg, zijn nieuw gebouwd. Deze kunstwerken zijn op 21 december 2007 al opgeleverd, nog geen jaar na de start van de bouw. Het nieuwe viaduct ‘Verbindingsweg’ is op 1 mei 2008 in gebruik genomen en de verbreding van het bestaande viaduct ‘Noordelijke Randweg Utrecht’ is voor de bouwvak afgerond. Van de ‘Ecoduiker Haarrijn’ is de westzijde inmiddels opgeleverd en in gebruik. Op dit moment wordt de oostzijde gerealiseerd, die naar verwachting in februari 2009 gereed is. Fasering leidend voor oplevering De opleveringsdata van de kunstwerken hadden voornamelijk te maken met de fasering van het traject. Niels Ramkema, projectcoördinator namens Dura Vermeer, licht dit toe: “De oplevering van het viaduct bij Lage Weide rond kerst 2007 had bijvoorbeeld alles te maken met de ingebruikname van het gelijknamige knooppunt. Ook de oplevering van viaduct ‘Verbindingsweg’ was cruciaal voor de voortgang van het project. Pas na deze oplevering konden onze collega’s van Infra verder met de verbreding van de A2. Hieruit blijkt wel dat de afstemming tussen de diverse partijen en werken zeer goed moet zijn.”

Unieke ontwerpen Ramkema vervolgt: “Alle kunstwerken zijn uniek. Bij ieder viaduct is de vormgeving van het betonwerk anders. Zo heeft het viaduct ‘Verbindingsweg’ een landhoofd waar je doorheen kunt kijken, springwerk noemen we dat. Ook het middensteunpunt van viaduct ‘Lage Weide’ heeft een bijzondere vorm. Deze twee viaducten waren vrij lastig te bekisten, temeer omdat de middenpijler van laatstgenoemd kunstwerk geen stortnaden mocht bevatten. We hebben dit viaduct uiteindelijk toch in twee keer gestort en de naad netjes weggewerkt. Verder bestaan alle brugdekken, ook die van de verbredingen, uit over de rijksweg geplaatste prefabbalken. Voor de vier viaducten zijn balken van 20 tot 48 meter gebruikt. De ecopassage is van een andere orde. Daarvan zijn de balken slechts zes meter lang.” Mooi project Na de oplevering van de ecopassage in 2009 is het deelbestek kunstwerken afgerond. Alvast terugkijkend op de afgelopen twee jaar spreekt de projectcoördinator over een mooi project: “Het ontwerp en de fasering van de stuk voor stuk unieke kunstwerken vormden een uitdaging, maar óók het ‘s nachts monteren van de liggers over de A2. De grote kranen, zware transporten en het stilleggen van het verkeer zorgden iedere keer weer voor spannende momenten.” Ramkema vermeldt verder dat de samenwerking binnen het projectteam uitstekend verloopt: “Het is voor mij de eerste keer dat ik met BESIX samenwerk en dat bevalt zeer goed.” Ook BESIX is tevreden. Dat laat Emiel Braeckman weten, die als projectdirecteur bij DODO met een schuin oog meekijkt op dit project: “Het feit dat BESIX en Dura Vermeer in meerdere projecten samenwerken, bijvoorbeeld bij de Coentunnel, is daarvan het onomstotelijke bewijs.”

NewsNL

Een mooie bouwput is niet lelijk!

IN ACTION

eve Bjorn Walgrnaager Maastoren) (projectma als team ij w n e ll u z s ij pr “ Dankzij deeezre plezier en trots verderroject met nog m n dit toonaangevende p bouwen aa line van Rotterdam.” voor de sky

Maastoren en New Orleans vallen in de prijzen

In totaal waren twaalf bouwputten genomineerd voor de verkiezing ‘Bouwput van het jaar’. Via internet kon er gestemd worden op de favoriete bouwput. Elk project had zijn eigen ambassadeur die op internet vertelde waarom hun hart sneller gaat kloppen van de bouwput. Hoogbouw op bijzondere locatie Jan Klerks, voorzitter van de Stichting Wolkenkrabbers en ambassadeur voor De Maastoren: “De Maastoren is een terechte winnaar van de verkiezing vanwege de bijzondere locatie in de haven. En omdat het het hoogste project is! Met 165 meter mag je hier gerust van hoogbouw spreken. Straks als er ook nog een kraan op staat wordt het zelfs eventjes 180 meter.”

Mediterraans ontwerp Léon La Rivière, hoogbouwliefhebber en ambassadeur van New Orleans: “Het ontwerp heeft iets mediterraans. En het wordt de allerhoogste woontoren van Nederland. Als het straks vol staat, is de Wilhelminapier met recht een plek waar alle Rotterdammers trots op mogen zijn. Een mooie strook hoogbouw aan het water met een fantastisch uitzicht.”

Lieven Van Sa (projectmanagnde er New Orlean s) “Ik voel mij ver gebouw gewaa eerd dat dit ambitieuze waardevolle to rdeerd wordt als van Rotterdamevoeging aan de etalage .”

25.

Aan het einde van de zesde editie van het Rotterdamse Bouwputtenfestival is op 25 oktober het project De Maastoren verkozen tot ‘Bouwput van het jaar’. Het project New Orleans eindigde in een nek aan nek race op een mooie tweede plaats. BESIX is trots als hoofdaannemer te werken aan deze prestigieuze projecten die zorgen voor een nog mooier Rotterdam.

‘Just in time’ In het stadscentrum is er geen enkele beschikbare opslagruimte die naam waardig, waardoor het team ‘just in time’ moet werken, samen met leveranciers die op hun beurt afhankelijk zijn van het drukke stadsverkeer. Het team moet de taken dan ook strak plannen en één voor één afwerken, en een groot aanpassingsvermogen aan de dag leggen, kwestie van alles zo vlot mogelijk te laten verlopen. Daarnaast werden alle afwerkingswerken en technieken lang vooraf bestudeerd, om de planningsrisico’s zo veel mogelijk te beperken.

Achtergrond, v.l.n.r.: Geoffroy Bekkers, Project Manager - BESIX en Yves Richet, Verantwoordelijk voor Afwerkingen - BESIX Voorgrond, v.l.n.r.: Catherine Thill, Secretaresse Lux TP en Alexandre Gil, Werfleider - Lux TP

Het kantoorgebouw Royal Monterey in het hart van Luxemburg-stad zal een grondoppervlakte hebben van 900 m², met 6 ondergrondse en 8 bovengrondse verdiepingen, 3 liften, een hoogspanningscabine van 630 kVA, koude verlaagde plafonds en een gezeefdrukte glazen gevel.

Ziehier in één zin de grootste uitdaging van dit project: “de planning tot een goed einde brengen in een bijzonder veeleisende werkomgeving”, aldus Geoffroy Bekkers, Project Manager bij BESIX.

26.

Eén enkele kraan voor een strakke planning De ruwbouw moet binnen 10 maanden klaar zijn, en in die tijd moeten er 14 verdiepingen komen. Dat alles met slechts één enkele kraan met 70 meter haakhoogte, ingebouwd in een liftkooi van 2,15 op 2,30 meter. Vandaar dat de werkmethoden aangepast werden aan het aantal manschappen. Om een optimaal rendement te krijgen, werd de toegangshelling van de parking ter plaatse gestort, zodat de kraan niet te veel prefabelementen moest monteren. Om prefabelementen te verslepen, moet het gebruiksschema van de kraan per uur vastgelegd worden. Het contract met de verhuurder bepaalt dat eventuele storingen binnen het uur moeten worden hersteld, om onvoorziene problemen tijdig te kunnen opvangen.

Een doeltreffende synergie Om al die uitdagingen met succes aan te gaan, gingen Lux TP en BESIX met elkaar in zee en deelden ze hun knowhow. Ze stelden ook een multicultureel team samen op het project. In de kantoren werken twee Belgen, één Luxemburger, één Portugees en twee Fransen. Op het project zijn Luxemburgers, Portugezen, Italianen, Fransen en één Belg actief. Deze combinatie Lux TP - BESIX is de sleutel tot het welslagen van het project. Lux TP kent immers het terrein, beschikt over uitstekend personeel, beheerst de regelgeving, de normen en andere lokale gewoonten, is goed vertrouwd met de ingewikkelde Luxemburgse administratie. BESIX van zijn kant reikt zijn ervaring aan met grote projecten, en dat in alle vakgebieden, zijn strikte werkmethoden en zijn goede relaties met de klant. Wilskracht en de nodige luister- en compromisbereidheid kunnen echter bergen verzetten, en er bestaan dan ook weinig twijfels dat het team op 30 mei 2009 de sleutels zal kunnen bezorgen aan de klant, zoals gepland. “Ik hoop dat BESIX Group nog andere synergieën zal aangaan in de toekomst, want ik ben er zeker van dat ze voor iedereen een bron van verrijking zijn”, zo besluit G. Bekkers.

Achtergrond, van links naar rechts : Bruno, Joel, Fonseca, Jean-Claude, Altino, Antonio Voorgrond, van links naar rechts : José, Fabrice, Steffano, Roger, Miguel

IN ACTION

Royal Monterey : Een Belgisch-Luxemburgs samenwerkingsproject

Dubai is één van de meest dynamische steden ter wereld. De plaats veranderde van een kleine handelsnederzetting aan de kust in een adembenemend internationaal centrum. De stad groeit echter zo snel dat haar infrastructuur niet kan volgen. Daarom wordt met het project rond de nieuwe Al Garhoud brug een grote inspanning geleverd om de verkeersproblemen te verhelpen. De nieuwe brug, die de oude Al Garhoud brug met 3 rijstroken in elke richting vervangt, is een combinatie van 2 onafhankelijke brugdekken, en heeft in elke richting 7 rijstroken. Ze is in totaal 520 meter lang en heeft 7 overspanningen. De brug, die voor een navigatiekanaal met een hoogte van 16 meter zorgt, rust op 12 pijlers waarvoor 490 palen met een diameter van 1,5 meter moesten worden uitgevoerd. Binnen de werken voor dit project vielen ook de bouw van de aanloopdijk en de wegenwerken. Hiervoor was een kritieke volgorde van activiteiten vereist, waarbij in elke fase een eigen wegomleiding nodig was om die fase met succes te voltooien. De afbraakwerken maakten eveneens deel uit van het project. Het project ging van start op 25 februari 2006 en werd enkele dagen eerder dan gepland voltooid. Opdrachtgever was de Roads and Transport Authorithy (RTA) in Dubai.

27.

Op 3 maart 2008 werd de Al Garhoud brug officieel geopend in beide richtingen en op beide dekken (oost- en westdek). Felicitaties aan het GAB-team voor de succesvolle en tijdige voltooiing van het project!

IN ACTION

Verbreding Al Garhoud brug  in Dubai: Op tijd volledig voltooid !

V.A.E.

NewsNL

IN ACTION

‘s Werelds grootste MBR afvalwaterzuiveringsinstallatie ‘Jumeirah Golf Estates - Dubai’ Palm Water heeft in samenwerking met MaxQuarie Bank, aan het consortium BESIX Sanotec, Six Construct en Degrémont het indrukwekkende en prestigieuze contract toegekend voor het ontwerp, de constructie, de bedrijfsvoering en het onderhoud van de grootste afvalwaterzuiveringsinstallatie van het Membraan Bio Reactor (MBR)– type. Het contract behelst ook de exploitatie en het onderhoud van het afvalwatercollectornetwerk en het irrigatienetwerk. Het vastgoedproject Jumeirah Golf Estates, gelegen op 22 km ten zuidwesten van het zakencentrum van Dubai, is echt een nieuwe stad die residentiële wijken afwisselt met golfbanen. Deze laatste zullen geïrrigeerd worden met gerecycled water van de nieuwe zuiveringsinstallatie. Nakheel, de voornaamste vastgoedontwikkelaar in Dubai, heeft een concessie van 30 jaar toevertrouwd aan Palm Water om dit project te ontwikkelen. De installatie Als we de waterstroom volgen, vinden we stroomopwaarts een uitgebreid netwerk van collectoren en pompstations die het afvalwater naar het zuiveringsstation voeren.

De waterzuiveringsinstallatie zal het afvalwater van 19 vrijetijdscomplexen behandelen. De ontwerpcapaciteit bedraagt 222.000 m³ afvalwater per dag, wat overeenkomt met een capaciteit van ongeveer 900.000 inwoners. De zuiveringsinstallatie wordt het grootste MBR-project ter wereld. De MBR-technologie is één van de meest doeltreffende technieken die er momenteel bestaan. De ultrafiltratiemembranen leveren water van een superieure kwaliteit wat totaal hergebruik voor irrigatie mogelijk maakt. Spitstechnologie De sliblijn bestaat uit de volgende stappen: slibindikking, thermische slibhydrolyse (Cambi technologie), anaërobe digestie, ontwatering en slibdroging. De combinatie van aangewende technologieën staat borg voor een minimale slibproductie, een maximale biogasproductie, een maximale energieterugwinning en de productie van een volledig herbruikbaar eindproduct. Stroomafwaarts van het waterzuiveringsstation zijn het effluent pompstation en een irrigatienetwerk het sluitstuk van dit uitzonderlijke project. Deze verzekeren de distributie van het behandelde water naar alle percelen.

Project: Palm Water – Jumeirah Golf Estates DUBAI (permanente installatie) Capaciteit: - 220.000 m³/d - 900.000 inwoner equivalent Effluent kwaliteit: onbeperkt irrigatie water Waterzuivering: pompstation-voorbehandelingbuffertank-anoxie-aerobie-membraantankchlorinatie-pompstation Sliblijn: indikking-thermische hydrolyseanaerobe digestie-ontwatering-thermische droging

28.

Luchtbehandeling: biologisch-chemisch

Het Shahama-Saadiyat Freeway en Yas Freeway Crossings-project maken deel uit van het nieuwe ontwikkelingsproject Yas-eiland waar in november 2009 de eerste Formule 1 - Grand Prix van Abu Dhabi zal plaatsvinden. Het Freewayproject betreft de bouw van een verkeerswisselaar op de bestaande autosnelweg en de uitvoering van infrastructuurwerken op het Yas-eiland zelf. De werken gingen in maart 2007 van start en het hele project zal afgerond zijn in juni 2010. Tot nog toe werd reeds 100.000 m³ van de 200.000 m³ beton gestort. De eerste doelstelling die moet worden gehaald, is de opening van de verkeerswisselaar zodat verkeer naar het eiland mogelijk is vanaf januari 2009. Als onderdeel van de betonwerken worden 19 bruggen in nagespannen beton gebouwd over een totale lengte van meer dan 3,8 km, 10 brugdekken met behulp van 40 meter lange voorgespannen balken en 5 tunnels met een totale lengte van 600 meter. Een prefabbetoninstallatie zal 20.000 steunpanelen, 1.600 vangrails, 2.000 prefabplaten en 300 kroonstukken produceren. De meeste ophogings- en wegenwerken zullen worden uitgevoerd door M/s Al Jaber, met wie Six Construct een consortium heeft opgericht voor de verwezenlijking van het project. In totaal zal tegen eind dit jaar 6.000.000 m³ grond opgehoogd en gewalst worden. Voor de bouw van het talud over de bestaande faciliteiten moeten verschillende werken ter bescherming uitgevoerd worden om de deadline te halen. Tegelijkertijd zullen bijvoorbeeld 1.600 mmwaterleidingen en 132 kV-kabels omgelegd worden. Hiervoor zijn boringen via horizontaal gestuurd boren en microtunneling onder bestaande gasleidingen noodzakelijk. Onlangs bevestigde de opdrachtgever ALDAR dat de landscaping van het gebied rond de verkeerswisselaar nog aan het project zal worden toegevoegd, zodat de verkeerswisselaar in de toekomst de nieuwe toegangspoort tot Abu Dhabi kan worden.

Gebroken kalkstenen in alle mogelijke korrelgrootten ‘Carrière des Limites’ ligt aan de poorten van de Ardennen en dankt haar vreemde naam aan haar geografische ligging, op de grens van de provincies Namen en Luxemburg enerzijds en van de gemeenten Tellin, Wellin en Rochefort anderzijds. Het familiebedrijf ‘Carrière des Limites’ werd sinds januari 1961 uitgebouwd door een ondernemersduo. Begin 1990 namen de Belgische groep Socogetra en de Franse groep Lafarge de onderneming samen over om het een nieuw elan te bezorgen, dankzij aanzienlijke investeringen. Huidige productie ‘Carrière des Limites’ produceert en commercialiseert jaarlijks 900.000 ton granulaten en kalksteenzand, waaronder 50.000 ton natriumcarbonaat. Deze producten worden onderworpen aan een strenge controle, omdat ze moeten voldoen aan verschillende normen. Ze worden gebruikt voor tal van toepassingen: stortklaar beton, prefabbouw, wegen, openbare werken, asfaltcentrales, gebouwen, spoorwegen, buiteninrichting, dierenvoeding, industrie, enz. De belangrijkste afzetmarkten liggen in België (75%), Luxemburg (22%) en in mindere mate in Nederland (2%) en Frankrijk (1%). Sinds 2005 heeft ‘Carrière des Limites’ er ook een grindzandcentrale bij die gestabiliseerd zand, cementlagen en schraal beton produceert. Al die eenheden haalden in 2007 een omzet van ongeveer EUR 6 miljoen. ‘Carrière des Limites’ hecht bijzonder veel belang aan veiligheid en nam dan ook verschillende maatregelen in die zin (risicoanalyses, hoogtewerkmodules, instelling van veiligheidsperimeters, opleidingen, enz.). En met succes, want het bedrijf kan ondertussen trots zijn op meer dan 1.000 dagen zonder werkongeval!

Blauwe kalksteen De blauwe kalksteen van ‘Carrière des Limites’ werd aanvankelijk geëxploiteerd als marmer (dankzij zijn mooie glans), maar is na het breken en zeven een begeerde kwaliteitsgrondstof voor de bouwsector. En dankzij zijn kalkrijkdom vindt het fijngemalen product ook veel afzet in landbouw en industrie. Carrière des Limites, rue de Ave, 97 - B-6920 Wellin Tel +32 (0)84 38 84 85 Fax +32 (0)84 38 87 94 [email protected]

29.

Yas-eiland en zijn bruggen

‘Carrière des Limites’

IN ACTION

NewsNL

IN ACTION

De Spiraalbrug Van Britsom & Verheye bouwde in Roeselare (België) de spiraalbrug die 230 meter lang en 5 meter hoog is. Dankzij de brug kunnen de fietsers, wandelaars, busgebruikers en 1.500 leerlingen de Koning-Albert I laan in Roeselare veilig oversteken om het stadscentrum te bereiken. Een tunnel kon er niet gegraven worden, want net op die plaats stroomt De Mandel. Deze brug was dan dé oplossing.

30.

De werkzaamheden omvatten de volgende fasen: - het realiseren van een inkokering van een gedeelte van de Mandel. Dit gebeurde door het inheien van betonnen damplanken en een afdekking met voorgespannen gewelven met druklaag; - graafwerkzaamheden en het aanbrengen van micropalen. Per funderingspoer werden minimaal 4 micropalen voorzien. Deze werden gerealiseerd door onze collega’s van Proffund; - aanbrengen van geprefabriceerde wapeningskorven en het betonneren van de funderingszolen; - het realiseren van de 2 landhoofden; - de eigenlijke montage van de kolommen op de funderingszolen, daarna werden de brugdelen op de kolommen geplaatst;

- het betonneren van de aanloophellingen; - plaatsing van de leuningen, met ingebouwde LED-verlichting, en toegangstrappen voor voetgangers; - aanbrengen van de waterdichte bedekking in vloeibaar aangebracht epoxyhars met ingestrooide bauxietkorrels. Ondanks enkele onverwachte elementen, zoals harde lagen in de ondergrond en een niet nader gekende watercollector onder de bodem van de Mandel, werden de werkzaamheden tijdig beëindigd en opgeleverd zodat de Roeselaarse jeugd het komende schooljaar veilig de Koning-Albert-I laan zal kunnen kruisen.

Waterzuiveringsstation in Sharjah Six Construct is al vele jaren de bevoorrechte partner voor civiele werken van de gemeente Sharjah voor de verschillende fasen en upgrades van hun waterzuiveringsstation.

vastgoedsector, de bevolking van Sharjah en om het snelgroeiende bestaande zuiveringsstation te ontlasten, vroeg de gemeente eind 2006 om de werken te versnellen en dus een vroegere gedeeltelijke oplevering van de fase 7-werken toe te laten.

IN ACTION

NewsNL

BESIX Sanotec en Six Construct besloten in 2006 hun krachten te bundelen en kregen een contract ter waarde van 350 miljoen AED (civiele en elektromechanische werken) toegewezen voor de bouw van fase 7 van het waterzuiveringsstation van Sharjah. Halcrow International Partnership werd door het gemeentebestuur van Sharjah tot leidend ingenieur aangesteld om de uitvoering van het project technisch en financieel op te volgen. Milieuvisie De fase 7-faciliteiten zijn ontworpen om 75.000 m³ afvalwater per dag (of 500.000 inwonerequivalenten) te behandelen, en beschikken over een energiezuinig beluchtingsysteem (beluchting met fijne bellen gecombineerd met centrifugale blazers), geurbestrijdingsinstallaties (chemische scrubbers) en geavanceerde UV-desinfectie om de impact op het milieu te beperken.

In het kader van deze overeenkomst, exploiteert en onderhoudt BESIX Sanotec eveneens met succes het bestaande waterzuiveringsstation en draagt het bedrijf zo aanzienlijk bij tot het verbeteren van de efficiëntie van het algemene waterzuiveringsstation. Op 31 maart 2008 werd een algemene inspectie uitgevoerd in aanwezigheid van de eindgebruiker (het gemeentebestuur van Sharjah) en de consultant (Halcrow). De teams van BESIX Sanotec & Six Construct zetten hun samenwerking voort om het station eind juni 2008 volledig af te werken en finaal op te leveren.

31.

Het behandelde afvalwater wordt hergebruikt voor irrigatie, zodat de behoefte aan duur ontzilt water in Sharjah aanzienlijk verminderd wordt. De voltooiing van de werken was aanvankelijk voorzien voor 30 juni 2008, maar om tegemoet te komen aan de snelgroeiende

* SMDD (Sharjah Municipality Drainage Department), onze klant

Van links naar rechts : Amr Salah (Halcrow), Stéphane Jarrige (Sanotec), Erik Calewaert (Sanotec), Frédéric Brunelle (Sixco), Ortwin Duschek (Sanotec), Bernard Simonin (Sanotec)

Van links naar rechts : Abdulaziz Al Mansouri (SMDD Director of Drainage Department), Ali Jaffar (SMDD Section Head), Iqbal Akhtar (SMDD Plant Manager)

Snellere oplevering Alle partijen kwamen tot een akkoord, en na een nauwe samenwerking tussen BESIX Sanotec en Six Construct kon het waterzuiveringsstation op 31 maart 2008 het eerste afvalwater ontvangen, drie maanden voor de oorspronkelijke contractuele opleverdatum.

Opmaak en productie: ConQuest reclamegroep, Oud-Beijerland

NewsNL

BESIX realiseert in Nederland al ruim 15 jaar prestigieuze werken in civiele betonbouw, specialistische utiliteitsbouw en maritieme bouw. Ook wereldwijd bouwt BESIX aan uitdagende projecten, al dan niet volgens het design & construct principe, die het uiterste vergen van haar calculators, constructeurs en bouwers. Daarin worden beproefde en vernieuwende methoden toegepast. Omdat de beste prestaties worden geleverd op het snijvlak van stabiliteit en dynamiek. BESIX investeert constant in haar kwaliteitsbelofte, zowel op menselijk als materieel vlak. Daarom schakelen overheden, de industrie en projectontwikkelaars BESIX in voor hun projecten.

BESIX Nederland Trondheim 22-24 Postbus 8, 2990 AA Barendrecht Telefoon +31 (0)180 64 19 90 Fax +31 (0)180 64 19 91 [email protected] www.besix.com

BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel België Telefoon +32 (0) 2 402 62 11 Fax +32 (0) 2 402 62 00 www.besixgroup.com