Onderdeel BESIX Group

Magazine najaar 2011

08

Onderdeel BESIX Group Nederlands eerste LNG-terminal operationeel Sluiscomplex Born

“Een parel van een project”

OVT Utrecht

Franki Grondtechnieken bouwt mee!

08

NewsNL

Sluiscomplex Born “Een parel van een project”

// Beste lezer, Voor u ligt het najaarsnummer van BESIX News NL, het relatiemagazine van BESIX Nederland waarmee wij u graag informeren over de wereld van BESIX. Sinds het najaar van 2008 ondergaat onze westerse wereld een nooit eerder geziene diepe crisis. Eerst de bankencrisis en nu de crisis van de openbare schuld zorgen ervoor dat de bouwsector voor extreme uitdagingen komt te staan: enorme vraaguitval, krimpende markten, stijgende prijsdruk, moordende concurrentie. Maar één zaak is zeker in de economie: aan elke crisis komt een einde. Dus stelt zich ook meteen de vraag: wat ná deze crisis? Zullen we nog in staat zijn om de draad dan weer op te pakken? Het antwoord op deze vraag is simpel: onze mensen zijn het kapitaal van onze onderneming, zij maken het verschil op onze projecten, zij bezitten de kennis en de knowhow. Het behoud van onze mensen is in tijden van crisis dus meer dan ooit een prioriteit. Dankzij een voorzichtig beleid, een hoge mate van flexibiliteit en de inzet van allen is BESIX er tot op heden in geslaagd iedereen aan boord te kunnen houden. Wij prijzen ons hierin zeer gelukkig. De rode draad in dit magazine wordt dan ook gevormd door onze mensen: getuigenissen van nieuwe medewerkers, onze specialisten aan het woord, het leven van onze expats, een opdrachtgever aan het woord. Daarnaast heeft BESIX ook oog voor de mensen om ons heen: de bijdrage aan het behoud van de Oukopermolen of de deelname aan ‘Climbing for Life’ zijn net zo goed uitingen van de maatschappelijke betrokkenheid van BESIX en haar werknemers. Het is dankzij de enorme gedrevenheid, de vakbekwaamheid en het enthousiasme van onze medewerkers dat wij de projecten kunnen maken die we maken. Over deze boeiende projecten leest u meer in dit nummer. Het is dankzij onze fantastische mensen dat wij de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Wij wensen u veel leesplezier en begroeten u graag in onze stand op de Betondag op 17 november in De Doelen te Rotterdam.

Ir. Jean Polet Directeur BESIX Nederland

2.

04 // NEWS 04//

www.besixnederland.com online!

04//

BESIX bouwt de vierde sluis in Ternaaien

05// Drukste stuk snelweg van Nederland op de schop

06//

 ESIX in de bergen B van de Zwitserse Confederatie

07//

Bouw Stationsplein West gestart

07// Socogetra Geeft de asfaltfabriek in Aubange een facelift

NewsNL

Breaking News Op 26 oktober 2011 heeft BESIX Nederland officieel niveau 5 van de CO2Prestatieladder bereikt!

12

Nederlands eerste LNG-terminal operationeel

16

Aanleg keersluis Heumen voortvarend gestart

08 // nederland

17 // people

24 // international

08// Sluiscomplex Born

17// BESIX op top van

24// BESIX Group

09// Bouwers A2 garanderen

18//

uitzicht op Oukopermolen

10// Franki Grondtechnieken Bouwt mee aan Openbaar Vervoer Terminal Utrecht 12// Nederlands eerste LNG-terminal operationeel

14//

 weede Coentunnel T Brengt multidisciplinaire kant van BESIX voor het voetlicht

16//

 anleg keersluis Heumen A voortvarend gestart

BIM?... BIM!

Col du Galibier

“Een parel van een project”

20//

 at Hoogstraten A blikt terug op 45-jarige carrière in beton- en waterbouw

26// BESIX Group

 ESIX rouwt na overlijden B sleutelfiguur Afscheid van Werner Dekkers

28//

22// BESIX: een aantrekkelijk bedrijf voor wie carrière wil maken!

Aanleg pijpleidingen in de Rode Zee  ix Construct S North Manama Causeway, cruciale verbinding tussen Manama en Bahrein Bay

30// BESIX Vlaanderen Bouw nieuwe stadshal in hartje Gent

31// Cobelba De Belgen gaan shoppen!

3.

// News

www.besixnederland.com online! De nieuwe websites van BESIX zijn online. Dat laat commercieel directeur van BESIX Nederland, Henk Post, met gepaste trots weten. Elke werkmaatschappij binnen de BESIX Group heeft haar eigen site, zonder aan de huisstijl van de groep voorbij te gaan. Simpel, overzichtelijk, dynamisch en snel. Dat is waar de websites van BESIX Group aan voldoen. Anno 2011 zeker een must, omdat een website vaak het eerste contact is met het bedrijf. En die eerste indruk is van doorslaggevend belang.

BESIX Nederland Ook BESIX Nederland heeft nu haar eigen website. Hierop is terug te vinden waar BESIX Nederland voor staat, hoe zij omgaat met gezondheid en veiligheid, en wat zij doet aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. De disciplines en projecten waarin BESIX Nederland actief is, worden extra uitgelicht. “In september en oktober zijn de laatste puntjes op de i gezet”, vertelt Post. “BESIX Nederland heeft zich bij het ontwerpen van haar website gehouden aan de vormgevingsrichtlijnen van de groep. Zo is qua layout één lijn getrokken met de andere werkmaatschappijen en ontstaat er een herkenbaar, eenduidig geheel.”

Gebruiksvriendelijk en up-to-date Met de nieuwe website is sterk de nadruk gelegd op gebruiksvriendelijkheid en het gebruik van multimedia als foto’s en video’s. Door het hanteren van een nieuw besturingssysteem zijn ook de laatste nieuwtjes, vacatures en recente projecten snel op de site te zetten. Kortom, de site is en blijft up-to-date! //

Scan deze QR-code met uw smartphone en ga direct naar onze website!

BESIX bouwt de vierde sluis in Ternaaien Ternaaien, 7 september 2011 – De officiële starthandeling van de vierde sluis in Ternaaien (België) werd gevierd in aanwezigheid van Benoît Lutgen (Waalse minister van Openbare Werken), SOFICO, de Waalse Overheid en de vertegenwoordiger van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Milieu. Met de bouw van de vierde sluis in Ternaaien (op amper 10 kilometer ten zuiden van Maastricht) zal het mogelijk zijn meer scheepvaartverkeer toe te laten (schepen tot 9.000 ton in plaats van de huidige 2.000 ton) en de mobiliteit te verhogen. De nieuwe sluis wordt 225 meter lang, 25 meter breed en heeft een verval van 13,6 meter. Het contract

4.

heeft een waarde van € 85 miljoen. Met het binnenhalen van dit contract bewijst BESIX nogmaals haar onbetwiste leiderschap in sluizenbouw. Op de Maasroute realiseert BESIX momenteel nog sluisprojecten in Born, Maasbracht, Heel en Heumen. Het project van de vierde sluis van Ternaaien wordt deels gefinancierd door Nederland. //

News NL // News

Drukste stuk snelweg van Nederland op de schop De verkeersas Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA) ondergaat de komende jaren een metamorfose. Op de A1 en ringweg A10 Oost wordt de weg verbreed van 2x3 naar 2x4 rijstroken, over een lengte van 7 kilometer. Combinatie CADICOM (Capaciteitsvergroting Amsterdam Diemen COMbinatie) verwierf de opdracht van circa € 84,1 miljoen. BESIX werkt namens CADICOM1 Civiel aan de civieltechnische onderdelen van het project, goed voor ongeveer de helft van het totale budget. Binnen dit deelproject worden veertien viaducten aangepast en verbreed, één viaduct wordt nieuw gebouwd. Verder komen er 11,8 kilometer glazen geluidsschermen en er wordt 2 kilometer aan grondkerende constructies gebouwd ter voorbereiding op de verbreding. Beperking verkeershinder “De beperking van de verkeershinder loopt sinds de aanbestedingsfase als rode draad door het project”, vertelt

projectmanager Ernst Mol van CADICOM Civiel. “Het is van invloed geweest bij de gunning van de opdracht en in combinatie met de technische complexiteit vormt het de grootste uitdaging tijdens de uitvoering. Veroorzaken we uiteindelijk meer verkeershinder dan we tijdens de aanbesteding hebben aangegeven, dan worden er door Rijkswaterstaat kortingen opgelegd.” Onaangename verrassingen voorkomen Om de vaart in het project te houden en de verkeershinder te minimaliseren, wordt de verbreding van de kunstwerken in prefab beton uitgevoerd. Mol: “Het

blijft een uitdaging om alle activiteiten op en langs het drukste stuk snelweg van Nederland in goede en veilige banen te leiden. Door goede afstemming met de disciplines wegen en installaties, maar ook door intensief overleg met de wegbeheerder en lokale autoriteiten, moeten we onaangename verrassingen tijdens de uitvoering voorkomen.” In het voorjaar van 2012 starten de werkzaamheden buiten. De oplevering staat gepland in het voorjaar van 2014. // 1. CADICOM is een combinatie van Dura Vermeer Infra, BESIX en Cofely.

5.

// News

BESIX in de bergen van de Zwitserse Confederatie BESIX werkt samen met Andermatt Swiss Alps, dochteronderneming van Orascom Hotels & Development, aan de ontwikkeling en de bouw van het Radisson Blu Hotel: een gebouwencomplex en hotel in Andermatt, een dorp in het kanton Uri dat centraal in Zwitserland ligt. Dit is het eerste contract voor BESIX in Zwitserland.

Het Radisson Blu Hotel maakt deel uit van een groter ontspanningsoord met golfbaan, skidomein, villa’s en hotels. Het 4-sterrenhotel omvat 8 verdiepingen met conferentieruimte, 43 kamers en 154 appartementen. Deze laatste, verkocht aan particulieren, zullen worden uitgebaat door het Radisson Blu Hotel. Het project ligt in lijn met de visie van de lokale autoriteiten om de toeristische economie van het gebied Andermatt verder te ontwikkelen en dit alles in ‘harmonie met de natuur’. Uitdagende werkomstandigheden BESIX, verantwoordelijk voor de bouw

6.

van het hotel en de appartementen (die zich in het midden van het schitterende berggebied bevinden), gaat de uitdaging aan met klimatologisch en logistiek precaire omstandigheden. De werkzaamheden voor de gesloten ruwbouw gaan van start in het voorjaar van 2012. De afwerking is gepland voor de winter en de voltooiing voor eind 2014. De waarde van het bouwcontract wordt geschat op ongeveer 112 miljoen Zwitserse frank (€ 91,6 miljoen). BESIX bouwt niet alleen het hotel, maar participeert ook voor 50% in de financiering van het project. //

// News

Bouw Stationsplein West gestart Op 21 oktober jongstleden is BESIX gestart met de bouw van het project ‘Stationsplein West’ in Utrecht, vlak naast de nieuwe OV-Terminal. Het project omvat een fietsenstalling voor 4.500 fietsen, inclusief afwerking en technische installaties. De buitenzijde doet dienst als publieke ruimte.

Socogetra geeft de asfaltfabriek in Aubange een facelift

Volgens projectleider Dennis Niemeijer ligt de grootste uitdaging in de beperkte ruimte, de fasering van de werkzaamheden, en de vele stakeholders waarmee de bouwactiviteiten afgestemd moeten worden. Dit heeft niet alleen zijn weerslag op de veiligheid, maar ook op technisch gebied. Niemeijer: “Om de overlast voor de omgeving tot een minimum te beperken, werken we met grondverdringende schroefpalen. Ook zijn de damwandprofielen geminimaliseerd en worden de bekistingen aan de buitenzijde van de bouwkuip slechts eenzijdig geschoord.” De oplevering van Stationsplein West staat gepland in september 2013. //

Om de asfaltproductie van Socogetra te verhogen, werd de fabriek van Aubange in het zuiden van de provincie Luxemburg (België) gemoderniseerd. Ideaal gelegen op het drielandenpunt bestrijkt het werkterrein van de fabriek het zuiden van de provincie Luxemburg (B), het Groothertogdom Luxemburg en de Franse grensstreek in een straal van ongeveer 60 kilometer. Aangepast aan de nieuwe kwaliteitsnormen De belangrijkste aanpasssing betreft de bouw van een nieuwe asfaltcentrale. Het betreft een Marini-centrale van 200 ton/u die ontworpen is voor het gebruik van recyclingmateriaal tot 40% van het eindproduct. Door de nauwkeurigheid

van de dosering, de granulometrische curven en de temperaturen, beantwoordt deze centrale beter aan de nieuwe kwaliteitsnormen. De nieuwe generatie gasverwarmingsinstallaties verlaagt de productiekosten en de uitstoot van koolstofdioxide aanzienlijk. Deze nieuwe installatie vertegenwoordigt een investering van meer dan € 3 miljoen. Hergebruik van de droogtrommel De voorbereidende bouwwerken gingen van start in juni, en de eigenlijke bouw van de installatie zelf startte op 18 juli. De droogtrommel (een belangrijk onderdeel van de installatie) die onlangs nog werd vernieuwd in de oude fabriek, zal worden hergebruikt in de nieuwe installatie. Dat zorgde er wel voor dat de productie op 19 augustus moest worden stilgelegd. De tests rond de inbedrijfstelling vonden plaats op 20 september en de industriële productie werd hervat op 15 oktober. //

7.

// Nederland

Sluiscomplex Born:

“Een parel van een project”

In Limburg voert Combinatie BESIX-Mourik diverse werkzaamheden uit aan de sluiscomplexen Born, Maasbracht en Heel. BESIX neemt hierin de civiele taken voor haar rekening, waaronder het stabiliseren van kolkwanden en het verlengen van sluiskolken. In Born zijn de werkzaamheden inmiddels met succes afgerond. De laatste maanden is in Born vooral aan de kolkverlenging gewerkt. De middelste sluiskolk is verlengd van 140 naar zo’n 225 meter lengte. Om dit te realiseren, moest het oude bovenhoofd, het sluishoofd aan de kant waar het water het hoogst staat, deels gesloopt worden. 85 meter verder stroomopwaarts is een nieuw bovenhoofd gebouwd. Nieuw bovenhoofd “Het betonwerk van het nieuwe bovenhoofd vond in zes grote fasen plaats”, legt ontwerpcoördinator Ken Watzeels van BESIX uit. “De eerste stort gebeurde onder water: dit is het gewapende onderwaterbeton dat ook dient als definitieve vloer voor het bovenhoofd. Na het droogzetten van de bouwput stortten we de omloopriolen in de diepten van het nieuwe bovenhoofd, plus de kolommen van de woelkelder. Daarna volgde het massieve dak van de woelkelder. De wanden van het nieuwe hoofd zijn in twee storts opgetrokken. Hierin passen de nieuwe deuren, hun scharnieren en hun aanslagen.

8.

De inlaten van de omloopriolen vormden een behoorlijke uitdaging met bekisten. Vanwege hun bijzondere glooiende 3D-vormen konden onze timmerlieden zich nog eens echt uitleven in hun ambacht!” In de vijfde en laatste grote stort zijn de nieuwe ruimtes gemaakt voor de bewegende delen, zoals de aandrijfcilinders van de deuren en de hefmechanismen van de schuiven. Vervolgens stelden de partners van Mourik de in te storten onderdelen en werd het beton aangestort. Tot slot werden deuren, schuiven en aandrijfmechanismen, alsook de elektrotechische installaties ingebracht. Minimale toleranties Watzeels vervolgt: “Er golden bijzonder scherpe toleranties (tot 0,5 millimeter) voor de in te storten onderdelen om het goed functioneren van de bewegende delen te borgen en de lekkage via kieren en spleten zo veel mogelijk te beperken. Wij speelden hierop in met speciaal ontwikkelde kistsystemen met stelmogelijkheden, die dankzij hun prefab karakter en hun hoge stijfheid de beoogde toleranties hielpen

te behalen.” Tijd was eveneens een bepalende factor. Aangezien de sluiskolk zo snel mogelijk weer beschikbaar moest zijn voor de scheepvaart, lag de werkdruk zeer hoog, vooral bij de betonwerkzaamheden. Door in ploegen te werken en de planning te optimaliseren, werd het project op tijd opgeleverd. “Zonder zware incidenten”, benadrukt Watzeels. “Dit laatste is voornamelijk te danken aan de continue aandacht die naar veiligheid uit gaat, zowel vanuit de directie als op de werkvloer.” Buffet aan technieken Een parel van een project. Zo noemt Watzeels de kolkverlenging in Born. “Het was als een buffet aan technieken waar een ingenieur naar hartenlust van kon proeven. Het droogzetten van de bouwkuipen, wanneer de moeilijkste strijd tegen water en de diepte eindelijk is gestreden, was een hoogtepunt. Het meest bijzonder vond ik het moment waarop de deuren zich voor het eerst openden en het water in de kolk voor de eerste keer zakte.” //

// Nederland

Bouwers A2 garanderen uitzicht op Oukopermolen Wie over de A2 tussen Breukelen en Abcoude rijdt, kan genieten van het fraaie uitzicht op de Oukopermolen. Ondanks alle veranderingen aan de A2 is rekening gehouden met het behoud van dit cultuurhistorisch erfgoed en haar prachtige landschap. Een goed voorbeeld van hoe serieus BESIX omgaat met MVO. De A2 is jarenlang een bron geweest van files en vertragingen. Door de verbreding naar vijf banen, de aanleg van viaducten en de realisatie van een landtunnel wordt de doorstroming van het verkeer sterk verbeterd. Hiermee is een flinke bijdrage geleverd aan de economie, welvaart en welzijn. Tegelijkertijd is de Oukopermolen, en het fraaie uitzicht hierop, gespaard. Oer-Hollands natuurschoon De Oukopermolen is een wipwatermolen die gebouwd is in 1644. Hij ligt enkele kilometers ten noorden van Nieuwersluis en ten oosten van de A2. Na een aantal uitvoerige restauraties, waarvan de laatste in 1994 heeft plaatsgevonden, is de molen weer maalvaardig. Met het behoud van dit stukje cultuurerfgoed hebben BESIX en andere bouwers hart getoond voor de omgeving. Samen gaven zij meer dan honderdduizend euro aan een onderhoudsfonds voor deze molen. Zo is het onderhoud van de molen op lange termijn verzekerd. En kan elke automobilist nog lang genieten van dit oer-Hollandse stukje natuurschoon! //

// MVO Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) heeft betrekking op mensen, milieu en opbrengst. Binnen een harmonieuze combinatie van deze drie aspecten zet BESIX hoog in op het welzijn van mensen. Onze eigen mensen, maar zeker ook onze medemens. Op milieugebied besteden we aandacht aan energiebesparing, CO2-reductie, afvalscheiding en effectiever gebruik van onze producten. Binnen ons netwerk, maar ook daarbuiten, vindt een continue informatieuitwisseling plaats op het gebied van MVO en duurzame ontwikkeling. Leveranciers, overheden, opdrachtgevers en andere relaties houden we actief op de hoogte van onze ontwikkelingen.

9.

// Nederland

Franki Grondtechnieken bouwt mee aan Openbaar Vervoer Terminal Utrecht

Installatie van schroefpalen met verloren punt met de Fundex F2800

Installatie van geschroefde stalen buispalen met de omgebouwde Atlas BT60

BESIX heeft de opdracht binnengehaald voor de bouw van de nieuwe Openbaar Vervoer Terminal in Utrecht. Het totale project OVT Utrecht bestaat uit de uitbreiding en vervanging van de stationshal, de bouw van twee busstations en een tramstation, uitbreiding en bouw van overdekte fietsenstallingen, verbreding van de perrons, verlegging van de sporen, vernieuwing van de perronkappen en een aantal kleinere werkzaamheden. Franki Grondtechnieken kreeg van BESIX de opdracht om een deel van de palen uit te voeren.

10.

NewsNL

Combinatie van technieken Jan-Wim Verhoeff, projectmanager vertelt: “De opdracht van Franki Grondtechnieken bestaat uit twee verschillende technieken. De eerste techniek betreft schroefpalen met verloren punt. Bij dit systeem wordt een gladde buis, trillingsvrij en grondverdringend, in de grond geschroefd. De buis is aan de onderkant voorzien van een water- en gronddicht afgesloten boorpunt. Nadat de buis tot de juiste diepte is ingeboord, wordt een wapeningskorf in de buis geplaatst en vervolgens wordt de buis gevuld met beton. Nadien trekt men de buis terug waarbij de boorpunt in de grond achterblijft.” (Zie figuur 1.) De eerste fase werd uitgevoerd in januari 2011 waarbij de planning, ondanks de voorgaande vorstperiode, volledig werd gerespecteerd. “De werkzaamheden zijn uitgevoerd met een Fundex F2800. Het tweede deel van de opdracht betreft de uitvoering van geschroefde stalen buispalen. Deze techniek komt overeen met de eerder beschreven techniek met het verschil dat de buis niet meer wordt getrokken. Nadat de buis is ingeboord blijft deze in de grond achter. De benodigde wapening wordt in de buis geplaatst en vervolgens wordt deze met beton afgestort”, aldus Jan-Wim Verhoeff. (Zie figuur 2.) Groutinjectie “De geschroefde stalen buispalen worden geïnstalleerd met behulp van grout­injectie. Hierbij injecteert men door een centrale injectielans, tijdens het inboren van de paal, cementgrout onder de punt. Door toepassing van groutinjectie wordt de draagkracht van de paal sterk verbeterd. De grout vormt een schil rond de paal waardoor de paaldiameter aanzienlijk wordt vergroot. Een bijkomend voordeel is een verbetering van de productie doordat de grout tijdens het inboren voor smering zorgt. Door deze smering wordt de wrijving verminderd en blijft

Figuur 1: Installatie van geschroefde, grondverdringende stalen buispalen met verloren punt

Figuur 2: Installatie van geschroefde, grondverdringende stalen buispalen met verloren punt en buis

het volledige boormoment beschikbaar voor het verdringen van de grond. Voor de uitvoering van de palen is een van de standaard Atlasmachines speciaal omgebouwd. De machine is hiertoe voorzien van een andere boorkast, inclusief de nodige aanpassingen aan het hydraulische systeem. De volledige aanpassing werd in korte tijd uitgevoerd in eigen huis.”

“

Er wordt gewerkt met twee technieken: schroefpalen met verloren punt en geschroefde stalen buispalen

”

Complementaire partners Het werk OVT Utrecht is een goed voorbeeld van de manier waarop BESIX en Franki Grondtechnieken samenwerken. BESIX maakt hierbij gebruik van de expertise van een ervaren en deskundige partner. Jan-Wim Verhoeff: “Naar de buitenwereld toe wordt een visitekaartje afgegeven van BESIX’ mogelijkheden wat betreft het uitvoeren van alle disciplines bij een project van deze omvang.” //

11.

// Nederland

Nederlands eerste LNG-terminal operationeel De GATE LNG receiving terminal van Gasunie-Vopak, de eerste Nederlandse importterminal voor vloeibaar gas, is in bedrijf. Deze terminal op de Rotterdamse Maasvlakte fungeert als onafhankelijk distributiepunt van vloeibaar gas voor Europese energiebedrijven. Combinatie BESIX-Mourik droeg van begin tot eind bij aan het betonwerk van deze terminal.

In september 2010 leverde Combinatie BESIX-Mourik diverse funderingswerkzaamheden en betonnen structuren op voor de GATEterminal. Tegelijkertijd startten de onderhandelingen voor een omvangrijk meerwerk. Projectmanager Boudewijn Bartholomeeusen: “Vóór juni 2011 moesten nog diverse extra betonnen structuren gerealiseerd worden. De werkzaamheden dienden dus snel van start te gaan. De opdrachtgever, TS LNG BV, had er vertrouwen in dat wij dit konden en ging direct met ons in onderhandeling. In oktober 2010 kregen we de opdracht gegund.” Ondersteunende constructies Het meerwerk omvatte het uitvoeren van diverse ondersteunende constructies voor LNG-leidingen. “Deze werkzaamheden

12.

NewsNL

waren vergelijkbaar met het werk dat we reeds hadden opgeleverd”, aldus Bartholomeeusen. “We kwamen voor dezelfde uitdagingen te staan. Zo werkten we met veel verschillende aannemers op een kleine ruimte, wat een goede onderlinge afstemming vergde. Niet alleen om de werkzaamheden naadloos op elkaar te laten aansluiten, maar ook om bijvoorbeeld de kraanbewegingen te coördineren.” Tijdsdruk “Al in februari 2011 stonden de eerste deelopleveringen gepland”, vervolgt Bartholomeeusen. “Dit betekende dat we alle werkzaamheden, op vier verschillende locaties, zo snel mogelijk moesten opstarten. Om te voorkomen dat het winterse weer voor te veel oponthoud zou zorgen, hebben we een deel van het

werk in prefab beton uitgevoerd.” Op 1 juni 2011 leverde Combinatie BESIXMourik het werk geheel volgens planning op. Inclusief de restpunten en zonder noemenswaardige incidenten. “Vooral dat laatste is van belang”, benadrukt Bartholomeeusen. “Zoals op al onze projecten is hier veel aandacht besteed aan veiligheid.”

// LNG GATE aan het werk Op 12 juni 2011 is de eerste cargo, British Trader, gearriveerd op het project Gate. De aankomst van dit schip diende ruim een jaar vooraf te worden bevestigd door het projectteam van de opdrachtgever.

Officiële opening Begin juli meerde een testschip met vloeibaar gas bij GATE aan en werd de eerste LNG afgetankt. Inmiddels is de plant volledig operationeel. De officiële opening door koningin Beatrix vond plaats op 23 september jongstleden. Met een symbolische draai aan de gaskraan en onder luid applaus van de aanwezigen stelde zij de eerste LNG-terminal van Nederland in werking. //

13.

// Nederland

Vrijwel alles in het project waar een draadje bij komt kijken, valt onder VTTI.

Luchtfoto oktober 2011

14.

NewsNL

Tweede Coentunnel brengt multidisciplinaire kant van BESIX voor het voetlicht Sinds 1 juli 2008 werkt BESIX binnen Coentunnel Company en Coentunnel Construction aan de DBFM-opdracht Capaciteitsuitbreiding Coentunneltracé. Dit omvangrijke project omvat de realisatie van de Tweede Coentunnel, de renovatie van de Eerste Coentunnel, de aansluitingen op de A8 en A10, en de bouw/ renovatie van 36 kunstwerken. Een bijzonder onderdeel hiervan is de realisatie van de verkeerskundige- en tunneltechnische installaties (VTTI). Royal Haskoning levert hiervoor het systeem- en definitieve ontwerp, Croon Elektrotechniek het uitvoeringsontwerp. BESIX begeleidt de ontwerptrajecten. Jan Van Steirteghem is sinds medio 2009 namens BESIX bij het Coentunnelproject betrokken. Eerst als manager systeemontwerp, daarna als manager ontwerp VTTI. Dat BESIX, van oorsprong betonbouwer, haar steentje bijdraagt aan de systemen in en om de tunnel, vindt Van Steirteghem niet vreemd: “Onze eigen Design Department is onze troef. Van hieruit zijn mensen opgeleid om integrale projecten te begeleiden. Wij zijn geen installatieadviseur, maar we hebben wél alle kennis en ervaring in huis om het installatietraject te sturen.” Systeemontwerp Vrijwel alles in het project waar een draadje bij komt kijken, valt onder VTTI. Denk aan verlichting, pompen, ventilatie, de aansturing van de installaties, et cetera. Aan het VTTI-ontwerp ligt een systeemontwerp ten grondslag. Dit is een multidisciplinair ontwerp waarin voornamelijk wordt gekeken naar VTTI, maar ook naar fundamentele raakvlakken en samenwerking met het civiele deel en de wegen. Van Steirteghem: “De ontwerpfase begint met de vraag: ‘Hoe gaat de infrastructuur gebruikt worden?’

Ook onze prestatie-eisen – gericht op betrouwbaarheid, beschikbaarheid en onderhoud – worden in het systeemontwerp meegenomen.” VTTI-ontwerp Het VTTI-ontwerp van de Tweede Coentunnel kenmerkt zich door een veertigtal installaties in de tunnel, die allemaal met elkaar moeten samenwerken en worden bediend vanuit de verkeerscentrale in Velsen. “Ook bij het VTTI-ontwerp zijn we begonnen met het beschrijven van scenario’s”, vertelt Van Steirteghem. “Bijvoorbeeld voor calamiteiten als brand, vrijkomende zure gassen, een pechgeval of kettingbotsing. Eerst is het zaak de calamiteit te detecteren. Stilstand van een auto, rookvorming of het openen van een hulpkast moet het systeem in werking stellen. De ventilatie start op, de noodverlichting gaat aan, pictogrammen en geluidssignalen leiden de mensen naar de vluchtgang. Vervolgens wordt de hulpverlening opgestart. De installaties buiten de tunnel zorgen ervoor dat het verkeer op de snelweg niet de tunnel inrijdt.”

Standaard VTTI-systemen zijn een hot item in de bouw- en politieke wereld. Tunnelrampen, maar ook de ervaringen bij eerder gebouwde tunnels in Nederland, doen de vraag rijzen: ‘Wanneer is een tunnel veilig? Hoe weet je zeker dat het systeem daar volledig aan bijdraagt?’ Omdat hier nog geen duidelijk antwoord op is, zijn Rijkswaterstaat en enkele marktpartijen bezig met het opstellen van een standaard. BESIX, waaronder Van Steirteghem, is hier nauw bij betrokken: “Ons uiteindelijke doel is om tot eenduidige uitgangspunten te komen voor tunnelrichtlijnen. Omdat het Coentunnelproject parallel loopt aan de totstandkoming van de standaard, vormt het een prima platform voor het bespreken van de uitgangspunten. De principes die wij gebruiken zie je terug in de standaard.” Het definitieve ontwerp en het uitvoeringsontwerp van de Tweede Coentunnel zijn inmiddels gereed, op 5 oktober jongstleden zijn de eerste werkzaamheden gestart. Na de Tweede Coentunnel wordt de Eerste Coentunnel gerenoveerd en gaan alle buizen open. //

15.

// Nederland

Aanleg keersluis Heumen voortvarend gestart De bouw van de keersluis in het Gelderse Heumen is in volle gang. Met de aanleg van deze keersluis, die aan de oostzijde van de reeds bestaande sluis komt te liggen, wordt de capaciteit ten behoeve van de scheepvaart in het MaasWaalkanaal vergroot. Opdrachtgever van dit Design & Build project is Rijkswaterstaat Maaswerken, BESIX is hoofdaannemer.

// Verhuizing dassenfamilie

Met werkvoorbereider Ralph van den Elshout blikken we terug op de eerste werkzaamheden, beginnend bij het bouwrijp maken van het terrein. “We hebben in totaal zo’n 180 bomen gekapt”, vertelt hij. “Een deel van deze bomen wordt herplant in een daarvoor aangewezen gebied. Inmiddels is ook tweederde van het gebied onderzocht en vrijgegeven van niet-gesprongen explosieven.” Dassencompensatiegebied In het zuidelijke gedeelte van het werkgebied is een dassenkraamburcht gevonden. In lijn met de richtlijnen van de Flora- en faunawet is er voor de dassenfamilie een geheel dassencompensatiegebied van zeven hectare ingericht met onder meer een hoofd- en zomerburcht. Het vangen en verplaatsen van de dassen is cruciaal voor de planning. Het zuidelijke gebied mag namelijk pas ontgraven worden als alle dassen uit de bestaande burcht verwijderd zijn. Daarna wordt het nieuwe onderkomen aan de familie voorgesteld. Om het geheel nog complexer te maken, moet de uitvoering rekening houden

16.

met de dijksluitingsperiode. In deze winterperiode mag er, omwille van mogelijk hoog water, niet in de primaire dijk gegraven worden. Bouwkuip gereed De werkzaamheden in Heumen verlopen gestaag. Van den Elshout: “Naast de genoemde voorbereidingen hebben we een tijdelijke dijk geplaatst, die tijdens de bouw van de keersluis de waterkerende functie overneemt. Verder zijn de damplanken in de grond getrild, zijn de bouwkuipen ontgraven en zijn de GEWI-palen aangebracht. De grootste uitdaging tot nu toe was het aanbrengen van de damplanken. Door de zwerfkeien in de grond was het vrij lastig om de zware en lange damplanken de grond in te trillen. Verder biedt de grondslag weinig problemen.” Na het plaatsen van de GEWI-palen is inmiddels ook het onderwaterbeton gestort. Dit is de fundatie voor de bouw van de twee heftorens, waar uiteindelijk de hefdeur tussen wordt geplaatst. Dit zal naar verwachting in mei 2012 plaatsvinden, de oplevering staat nog altijd gepland in januari 2013. //

Sinds de eerste week van september is de vangactie van de dassen in volle gang. Er is om de burcht een hekwerk met kooien voorzien van webcams geplaatst. De gevangen dassen worden voorlopig opgevangen bij Stichting Das en Boom waar ze verzorgd worden totdat de familie weer compleet is. Het hele gezin wordt vervolgens uitgezet in het nieuwe terrein. Om de das toegang te geven tot een nabijgelegen natuurgebied wordt door BESIX nog een tunnel geboord onder een provinciale weg.   De vangactie heeft inmiddels tot een goed resultaat geleid: van de vier aanwezige dassen zijn er al drie gevangen. Het laatste familielid houdt zich waarschijnlijk schuil in een nabijgelegen maisveld. Als alle dassen gevangen zijn óf wanneer duidelijk is dat de laatste das zich niet laat vangen, wordt het werkterrein vrijgegeven.

News NL // People

BESIX op top van Col du Galibier Adembenemend, onvergetelijk en een groots succes. Zo kan het fietsevenement Climbing For Life zeker omschreven worden. 2.500 deelnemers bedwongen op 3 september jongstleden de Col du Galibier in Frankrijk. Ook BESIX was goed vertegenwoordigd. Met maar liefst 27 fietsliefhebbers, onder wie 10 deelnemers uit Nederland. Een topprestatie voor een goed doel! De Col du Galibier ligt in de Franse Alpen en vormt een verbinding tussen SaintMichel-de-Maurienne en Briançon. Met zijn 2.645 meter is deze bergpas een van de hoogst befietsbare cols van Europa. Om te vieren dat de Galibier in 2011 exact 100 jaar geleden voor het eerst in de Tour de France werd beklommen, heeft Golazo Sports een gloednieuw evenement georganiseerd: Climbing For Life – Col du Galibier.

Opbrengst Met de opbrengst van dit unieke fietsevenement steunt Climbing For Life wetenschappelijke projecten rondom astma, taaislijmziekte (mucoviscidose) en andere longaandoeningen. Maar ook worden sportprojecten voor jonge astmaen mucopatiënten gefinancierd. //

17.

© Foto: Jane van Raaphorst

// People

Aat Hoogstraten blikt terug op 45-jarige carrière in beton- en waterbouw:

© Foto: Rijkswa

terstaat

“Rijkswaterstaat en marktpartijen moeten te allen tijde met elkaar blijven praten”

18.

Viaduct Lage Weide

Al bijna twintig jaar bouwt BESIX aan Nederland. In die periode is er heel wat veranderd. Binnen de bouwwereld, maar ook binnen een van BESIX’ grootste opdrachtgevers: Rijkswaterstaat. Iemand die daar alles over kan vertellen, is Aat Hoogstraten.

NewsNL Fietsverbinding Maarssenbroek-Haarzuilens

Zelf afkomstig uit een aannemersfamilie kent hij het klappen van de zweep in de bouw. Bovendien werkte hij ruim 37 jaar bij Rijkswaterstaat en deed hij en passant ook nog de nodige ervaring op in het bedrijfsleven. Inmiddels is Hoogstraten met pensioen, maar zijn passie voor het vak is er niet minder op geworden. “Voorspanning heeft altijd mijn interesse gehad. Vanaf de eerste keer dat ik ermee in aanraking kwam, ben ik erdoor geboeid. Binnen Rijkswaterstaat, waar ik in 1967 ging werken, heb ik me dan ook veel beziggehouden met ontwikkelingen op dit gebied. Eind 1990 verliet ik Rijkswaterstaat om bij een voorspanbedrijf te gaan werken, gevolgd door een functie bij een ingenieursbureau. In 1999 ben ik naar Rijkswaterstaat teruggekeerd. Ik werd Onderafdelingshoofd beton- en waterbouw bij de toenmalige Bouwdienst in regio Noord-West.” Externe kwaliteitsborging Bij zijn terugkeer kwam Hoogstraten niet bepaald in een gespreid bedje terecht. Binnen Rijkswaterstaat waren meerdere afdelingen gefuseerd en er werd op een andere manier met kwaliteit omgegaan. Het was niet langer de opzichter van Rijkswaterstaat, maar de aannemer die verantwoordelijk werd gesteld voor de kwaliteit van het werk. Onder het motto ‘externe kwaliteitsborging’ moest de aannemer aantonen dat aan de gestelde kwaliteitseisen voldaan werd. Hij moest zelf keuringen uitvoeren en aan de hand daarvan documenten invullen, die door Rijkswaterstaat beoordeeld werden. Hoogstraten: “Het grote verschil met de oude situatie was dat er veel meer papierwerk bij kwam kijken en minder overleg. Dit kwam de onderlinge sfeer niet ten goede. Ik heb me altijd ingezet voor een gezonde dialoog met de marktpartijen.” Systeemgerichte contractbeheersing Met de ontwikkeling van het ‘Markt tenzij’-principe in 2003 werden aannemers nog meer geprikkeld om zelf de regie over projecten te nemen. De organisatie van Rijkswaterstaat verkleinde met dertig tot veertig procent. Externe kwaliteitsborging werd steeds belangrijker en vormde de basis voor ‘systeemgerichte contractbeheersing’: een wijze van

contractbeheersing waarbij risicogestuurd gebruik wordt gemaakt van de gegevens die voortkomen uit het gecertificeerde kwaliteitsmanagementsysteem van de opdrachtnemer. Tijdens het A2-project Haarrijn-Spoorlijn (HASP), dat BESIX en Dura Vermeer uitvoerden en waarin Aat Hoogstraten voor het eerst met BESIX in aanraking kwam, werd eveneens volgens systeemgerichte contractbeheersing gewerkt. Samenwerking binnen HASP Als onderafdelingshoofd was Hoogstraten nauw betrokken bij de voorbereiding en realisatie van Haarrijn-Spoorlijn. Zijn devies? Opdrachtgever en opdrachtnemer moeten met elkaar in gesprek blijven. En dat gebeurde ook, tot grote tevredenheid van alle partijen. Hoogstraten: “In het begin was er sprake van een meningsverschil met de combinatie BESIX-Dura Vermeer. Voor viaduct Lage Weide had ik voorgespannen liggers van het systeem P3 van Spanbeton voorgeschreven. Dit systeem was volledig afgestemd op het bijzondere ontwerp, dat uitging van twee hele grote overspanningen in plaats van vier kleinere. Gezien de krappe deadline was er geen tijd meer om een ander liggersysteem door te rekenen. Ik wilde dus per se met dit systeem doorgaan. Toch kwamen BESIX en Dura Vermeer met een goedkoper alternatief, wat tot discussie leidde. Ondanks dat we niet op één lijn zaten, bleven we met elkaar praten. Dat leidde uiteindelijk tot een oplossing, op zowel technisch als financieel gebied. De uitvoeringsfase verliep uitstekend.”

de fietsbrug over de A2, tussen Maarssenbroek en Haarzuilens. “Mijn laatste overleg met de mensen van BESIX had betrekking op de staalconstructie van de fietsbrug en de samenstelling van het beton voor het dek”, aldus Hoogstraten, die positief op de samenwerking met BESIX terugkijkt. “Ik heb BESIX leren kennen als een partij die flink aan de weg timmert in Nederland. Op sommige punten is zij haar Nederlandse concullega’s zelfs een stapje voor. In België is het bijvoorbeeld gebruikelijk dat de aannemer zelf een inspectiebureau inschakelt. In Nederland gebeurt dat nu pas sinds kort, bijvoorbeeld op project Coentunnel in Amsterdam.” Vindingrijkheid Op de vraag wat typisch Belgisch is aan BESIX, antwoordt Hoogstraten: “Hun vindingrijkheid. BESIX durft te kijken naar nieuwe technieken, iets wat in Nederland wat mij betreft vaker mag gebeuren. Het ‘Markt tenzij’-principe, maar ook de EMVI-methode sturen naar mijn idee nog te weinig op innovatie. Mijn visie hierop? Pas de ‘Economisch Meest Voordelige Inschrijving’ aan naar ‘Economisch Maatschappelijk Verantwoorde Investering’. Oftewel: geld uitgeven aan ontwikkelingen die zichzelf uiteindelijk terugverdienen. Alleen zo kun je aannemers prikkelen om met andere ideeën te komen. Of dit ook gaat gebeuren? Dat weet ik niet. Maar ik blijf het interessant vinden om, na 45 jaar actief te zijn geweest in de branche, over dergelijke zaken mee te denken en mijn kennis over te dragen.” //

Voorsprong op Nederlandse markt Hoogstraten en BESIX troffen elkaar eveneens bij de ontwikkeling van

19.

// People

BESIX rouwt na overlijden sleutelfiguur

Afscheid van Werner Dekkers Het lijkt haast onmogelijk om BESIX Group voor te stellen zonder Werner Dekkers. Werner Dekkers stond immers aan de wieg van de diversifiëring van onze groep en nam het initiatief voor een groot aantal projecten, waardoor de onderneming haar huidige positie bekleedt.

20.

Van Werners vele kwaliteiten staken er twee echt bovenuit: zijn volharding en zijn beschikbaarheid. Hij verstond de kunst zijn medewerkers te motiveren om een precies doel te bereiken, want volgens hem was niets onmogelijk. Hij was bovendien uitermate luisterbereid en stond steeds voor iedereen klaar met kostbaar advies. Naast Chief Development Officer was hij ook lid van het directiecomité, van het redactiecomité van BESIX News en nog zo veel meer. Met zijn 35 jaar ervaring binnen de groep was Werner Dekkers dan ook een man met veel competenties.

“Tijdens één van zijn bezoeken aan Botswana in 1990 vernam Werner Dekkers van een Consultant dat er huisvestingsproblemen waren op Mauritius. Meermaals trachtte hij de goedkeuring te krijgen van dhr. JeanPierre Sorel, de toenmalige Algemeen Directeur van BESIX, om naar Mauritius te reizen. Jean-Pierre Sorel wou evenwel niet weten van deze ontdekkingsreis naar het eiland Mauritius. Hij vond immers dat BESIX nog nooit zeer succesvol geweest was met projecten op ‘paradijselijke eilanden’.

Zijn bemachtiging van Mauritius Vanaf 1990 was Werner Dekkers verantwoordelijk voor alle activiteiten in Zuid-Afrika, Oost-Azië en de Indische Oceaan. In 1993 werd er een opdracht toegekend voor de bouw van een appartementencomplex op Mauritius.

Werner zette door en kon uiteindelijk naar Mauritius afreizen om er de Minister van Huisvesting, Jayen Cuttaree, te ontmoeten. Na nog wat over en weer gereis, het afstemmen van een financieringspakket met de Belgische regering, en met heel wat geduld en vastberadenheid keerde hij

terug naar Brussel met een Memorandum van Overeenstemming (MOU). Dat werd eind 1992 ondertekend, waarop het eerste contract volgde voor de bouw van 704 middelgrote appartementen. Ondertussen werd ingeschreven op een aanbesteding van de Mauritius Marine Authority voor de uitbreiding van de kaaimuren in de haven van Port Louis. Na een lange ‘concurrentiestrijd’ met een ander Belgisch bouwbedrijf, slaagde hij er uiteindelijk in om het tweede project binnen te halen, terwijl BESIX nog steeds de handen vol had met het eerste. Toen deze twee projecten achter de rug waren – en bovendien financieel rendabel bleken – kon hij het jonge team warm maken om na de werkuren en tijdens het weekend op andere aanbestedingsprojecten in te schrijven. Dankzij zijn doorzettingsvermogen en de begeleiding van dit jonge team kon BESIX

NewsNL

veertien projecten op Mauritius uitvoeren (Fort George elektriciteitscentrale, de hotels Residence, Sugar Beach en Coco beach, twee scholen, drie bruggen, enzovoorts). Dankzij zijn getalenteerde leiderschap, zijn menselijkheid, harde werken, gezond verstand en zijn andere kwaliteiten heeft hij heel wat jonge ingenieurs opgeleid om de toekomst van het bedrijf voor te bereiden. Hij werd ook door de Mauritiaanse Autoriteiten geprezen als een ‘man van zijn woord’. Zijn trouw en oprechte houding lagen aan de basis van vele vriendschapsbanden die hij op Mauritius had gesmeed.” Toen een aantal van die vrienden op de hoogte werd gebracht van zijn overlijden, waren ze allen – zonder uitzondering – bijzonder dankbaar voor het werk dat Werner geleverd had en voor de fijne samenwerking met hem”, verklaart Carlo Schreurs, Deputy General Manager, BESIX. “Dergelijke problemen zijn we gewend. Business as usual! Met z’n witte zandstranden, groene palmen, blauwe oceaan en warme, multiculturele samenleving die de Belgische bouwbedrijven warm onthaalt, lijkt Mauritius op een echt paradijs”, zei Werner Dekkers voor het BESIX news in april 1993.

// Terugblik op zijn carrière 1975 Hij gaat aan de slag als ingenieur bij de Calculatiedienst van de groep B.B.M.

1984-1986 Algerije, Adjunct-projectdirecteur. Cementfabriek van Ain Touta

1976 Ingenieur Technische afdeling. Prijsberekeningen voor het project Haven van Zeebrugge

1986-1987 B.B.M. GROUP, Hoofdingenieur, coördinatie tussen het hoofdkantoor van Brussel en de filialen in Rwanda, Burundi & Botswana

1977 Ingenieur bij de Calculatiedienst 1979 Hoofdcalculator 1980-1981  Tijdelijk weg bij BESIX om bij Guy Atkinson Company (Walsh Construction Company Division) Connecticut U.S.A te gaan werken 1981-1984 Ingenieur, afdeling Overzeese gebieden, België

1988-1992 Projectdirecteur, verantwoordelijk voor het projecttoezicht in Rwanda, Burundi, Botswana en Angola 1993-1994 Zonedirecteur. Verantwoordelijk voor alle activiteiten in Zuid-Afrika en OostAzië 1994-1999 Directeur van BESIX 1999-2011  Lid van het Management Committee van BESIX

Tweede Coentunnel De laatste jaren was Werner Dekkers voor BESIX de motor achter onze PPS-ambities. Het PPS-contract van de Tweede Coentunnel lag Werner dan ook na aan het hart. In het heetst van de diverse discussies, zowel intern binnen de Combinatie als met onze opdrachtgever Rijkswaterstaat, wist Werner steeds de rust te bewaren en vertrouwen uit te stralen. Zijn luisterbereidheid en pertinente analyses zorgden vaak voor een doorbraak in de vaak moeilijke discussies. Er is een gentleman van ons heengegaan, een gentleman die we echt zullen missen. //

Met Jayen Cuttaree, de Minister van Huisvesting van Mauritius

21.

// People

BESIX: een aantrekkelijk bedrijf voor wie carrière wil maken! De BESIX Groep stelt ongeveer 19.000 medewerkers tewerk in vijftien landen, verspreid over drie continenten. Eén van de belangrijkste redenen waarom kandidaten elk jaar solliciteren is dat ze de mogelijkheid krijgen om zich verder te ontwikkelen. Onze lijnmanagers erkennen en waarderen goede vaardigheden en ervaring. Een internationale aanwezigheid, multidisciplinariteit, concrete realisaties, resultaatgerichtheid, teamwerk, aandacht voor veiligheid, milieu en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit zijn nog maar een paar van de belangrijke positieve punten die werknemers van de BESIX Groep noemen.

Ruben Boni

Marc Becht

Werkvoorbereider,

KAM Coördinator,

Buitenring Parkstad Limburg

Keersluis Heumen

Drie jaar geleden vertrok ik naar Abu Dhabi (VAE). Als jonge ingenieur kwam ik er terecht op het technisch bureau van een omvangrijk infrastructuurproject op Yas Island. Een ware droomervaring! Na een tussenstop bij het studiebureau in Brussel, werk ik vandaag op een project in Nederland. De internationale context en impact van de projecten die BESIX aandurft, maken mijn job heel boeiend. En de mobiliteit en carrièremogelijkheden binnen BESIX zie ik als een echte troef. Bouwen is mijn drijfveer. Daarom zit ik bij deze grote aannemer helemaal op mijn plaats!

22.

BESIX is, naast een groot en internationaal bouwbedrijf met interdisciplinaire projecten, vooral een betrokken werkgever. De projectorganisaties (Sluizen Limburg en Keersluis Heumen) waarin ik als KAM-coördinator in het afgelopen jaar heb mogen werken, zijn sterk gericht op teamgeest. Deze teamgeest, wat mij als voormalig (top)sporter zeer aanspreekt, is naar mijn mening de belangrijke basis voor vernieuwing, (werk)mentaliteit en flexibiliteit. BESIX creëert hiermee de mogelijkheid om me volledig te kunnen ontplooien.

NewsNL

Walter Loonen Junior Werkvoorbereider, OVT Utrecht Toen ik in 2010 als ingenieur afstudeerde aan de Technische Universiteit Eindhoven zocht ik een uitdagende baan waarbij ik mijn opgedane kennis goed kon gebruiken. BESIX kende ik van toonaangevende projecten uit de Arabische Emiraten maar ook van recente hoogbouw in Rotterdam. Deelnemen aan een uitvoeringsteam van dergelijke bouwprojecten is een hele eer. Ook spreekt het me aan dat BESIX je opleidt tot zowel civiel als bouwkundig techneut. Dit in tegenstelling tot wat mogelijk is bij overige Nederlandse aannemers. En verder zijn de buitenlandse mogelijkheden een uitkomst om veel ervaring op te doen. Solliciteren was daarom een logische keuze. Aan het begin van lange carrière in de bouw kan ik me geen betere start voorstellen.

Marieke Duineveld Omgevingsmanager, OVT Utrecht Ongeveer zeven jaar geleden heb ik kennis gemaakt met de bouwsector. Voor mijn overstap naar BESIX heb ik ruim vijf jaar gewerkt bij de belangenorganisatie voor de bouw- en infrabedrijven. In mijn vorige baan heb ik met diverse infrabedrijven en opdrachtgevers zoals Rijkswaterstaat en ProRail samengewerkt om nieuw beleid vorm te geven. Interessant werk maar ik had ook behoefte om met beide benen in de praktijk te staan. Na een aantal gesprekken met BESIX was de keuze snel gemaakt. BESIX heeft in Nederland interessante grote projecten uitgevoerd. Op dit moment ben ik actief als omgevingsmanager op het project OV Terminal in Utrecht. Eén van de belangrijkste stations van Nederland, met dagelijks ruim 200.000 reizigers. Onze uitdaging is om een geheel nieuw station te bouwen terwijl het trein- en busverkeer gewoon blijft rijden. Het project en de collega’s maken dit tot een geweldige werkplek!

Jetske de Jong Junior Planner, Buitenring Parkstad Limburg Tijdens de afronding van mijn studie Civiele Techniek, ben ik via een detacheringsbureau bij BESIX als documentcontroller begonnen. Ik heb tijdens die periode veel gezien van de praktijk en veel geleerd. Na een jaar elders gewerkt te hebben, ben ik toch weer teruggekomen als documentcontroller bij BESIX. Het zou tijdelijk zijn, voor vervanging tijdens de vakantieperiode. Toen ik er bij het einde van het project nog zat, kwam de vraag vanuit BESIX wat ik erna zou gaan doen en of ik eventueel interesse had om als projectplanner bij BESIX in dienst te komen. Dat besluit was snel genomen. Ik had al een aantal jaar ervaring met het bedrijf en de collegiale, ongedwongen sfeer en de mogelijkheid om mij verder te ontwikkelen, waren voor mij reden genoeg om op dit aanbod van BESIX in te gaan. Nu doe ik de planning voor meerdere projecten. Het leuke is dat ik vanaf het begin tot het einde bij projecten betrokken ben en dat maakt het een interessante en uitdagende functie.

Marcel Hoogmans Assistent Uitvoerder, Sluizen Limburg Na mijn studie Civil Management ben ik me uitgebreid gaan oriënteren en via een detacheringsbureau bij BESIX terechtgekomen. Met name door de omvangrijke, complexe en grensoverschrijdende projecten die door BESIX worden uitvoerd, leek me dit een perfect bedrijf om mijn carrière op te starten. Nu meer dan een jaar later heb ik nog steeds geen enkele spijt van deze keuze. Naast het feit dat iedere dag een nieuwe uitdaging is, biedt BESIX mij ook voldoende mogelijkheden om door te groeien en mezelf verder te ontwikkelen. De leuke uitstapjes die worden georganiseerd en een organisatie als Jong BESIX Nederland, geeft ook aan dat er een goede bedrijfscultuur heerst en BESIX veel aandacht heeft voor haar medewerkers.

23.

// BESIX Group

BIM...? BIM! De bouwsector is vandaag een zeer inefficiënte sector1. Recent onderzoek in de Verenigde Staten, Scandinavië en het Verenigd Koninkrijk geeft aan dat tot 30% van de bouwactiviteit verloren gaat aan het rechtzetten van fouten. Bovendien worden werkkrachten slechts voor 40 à 60% van hun volledig potentieel gebruikt, nemen arbeidsongevallen 3 à 6% van de totale projectkosten in en wordt ten minste 10% van het bouwmateriaal verspild2. BIM of Building Information Modeling biedt echter een passende oplossing voor deze problematiek. 1. C. Eastman, P. Teicholz, R. Sacks, K. Liston, ‘BIM Handbook – A guide to Building Information Modeling for Owners, Managers, Designers, Engineers, and Contractors’, Jonh Wiley & Sons, USA, 2008, 490 pages 2. Report of the Construction Task Force of the Deputy Prime Minsiter, John Prescott, Department of Trade and Industry,‘Rethinking Construction’, London, 1998, 37 pages.

Behoefte aan efficiëntie Deze inefficiënte situatie kan enigszins verklaard worden door de aard van de bouwactiviteit zelf, de schaal van bouwprojecten, de constante veranderingen, de bijzondere werkomstandigheden en de hieraan verbonden risico’s. Andere sectoren genieten bijvoorbeeld van een vast programma, een te beheersen werkomgeving en een grote graad van repetitieve activiteiten. Desalniettemin worden projecten binnen de bouwwereld steeds opnieuw geconfronteerd met soortgelijke uitdagingen: het respecteren van een planning, binnen een opgelegd budget en het afleveren van kwaliteitswerk. Helaas worden al te vaak late beslissingen genomen, op basis van te onnauwkeurige en weinig visuele gegevens, en worden fouten niet vroeg genoeg opgespoord en verbeterd.

dient te worden, is duidelijk: hoe beheerst men de talrijke en voortdurend evoluerende informatie van een project? Het verkrijgen en doorgeven van de juiste informatie, van en aan de juiste partijen en op het juiste ogenblik, wordt de cruciale problematiek. Building Information Modeling of BIM kan hiervoor een oplossing bieden. BIM is niets anders dan het proces van genereren en beheersen van projectgegevens gedurende de hele levenscyclus van een project. Het gaat dus niet over een computerprogramma (zoals nog te vaak wordt gedacht), maar over het opstellen van werkmethoden om informatie te delen over de hele levensduur van een project en door alle betrokken partijen. In die zin vormt BIM het instrument, of beter de denkwijze, bij uitstek naar een meer geïntegreerde aanpak waarbij alle stakeholders zo vroeg mogelijk betrokken (kunnen) worden in het project.

Er is dus marge voor verbetering en de essentiële vraag die hierbij beantwoord

Het basisidee is duidelijk: laten we zo snel mogelijk samen zitten en afspraken maken over wie, wat wanneer en hoe moet doen. BIM-model als driedimensionale visuele database Bijzonder handig hierbij zijn de verschillende zogenaamde BIMsoftwarepakketten (zoals Revit, Tekla en Navisworks) die toelaten die enorme hoeveelheid informatie op meer intuïtieve en gebruiksvriendelijke wijze te beheren en te organiseren. Een BIM-model kan gezien worden als een driedimensionale visuele database, waarin ieder gemodelleerd object die informatie bevat die nodig is voor het project waarin het wordt gebruikt. Zonder in detail te gaan op de meer technische aspecten, draait het in de

24.

NewsNL

Quantity calculation Material take of

4D planning Phasing

Structural analysis

BIM Model Drawing production

Coordination of trades

Project visualization Improved comunication

praktijk vaak om goede afspraken maken over hoe men verschillende modellen (van verschillende partijen) dezelfde taal kan laten spreken en wat deze juist aan elkaar moeten vertellen. Wanneer die spelregels goed worden vastgelegd en gerespecteerd, resulteert het BIM-proces (en het hiermee gepaard gaande conglomeraat van BIM-modellen) in een zeer nuttige bron van informatie. In dit perspectief gebruikt BESIX meer en meer BIM-modellen in verschillende stadia en voor variërende types projecten. Driedimensionale BIM-modellen worden bijvoorbeeld gebruikt voor commerciële, communicatieve en vooral technische doeleinden. BIM-modellen voor projecten Voor de uitbreiding van het stadion van RSC Anderlecht laat het BIM-model niet alleen de uiteindelijke situatie beter zien, maar ook het uitzicht gedurende de opeenvolgende fases van de bouwwerken. Het toevoegen van de dimensie ‘tijd’ aan een 3D BIM-model door het meenemen van de planning in de objectinformatie heet 4D BIM. Tijdens de aanbestedingsfase van The Grand Egyptian Museum (Cairo) werden diezelfde instrumenten ingezet om intern en extern duidelijk te communiceren over hoe het project er zal uitzien en welke bouwmethodiek er werd gekozen. De ‘intelligente’ modelobjecten laten bovendien toe om rechtstreeks de zogenaamde betonhistogrammen op te stellen. Die bepalen wanneer welke hoeveelheid beton op de werf dient te worden gestort. Dit zorgt voor een

betere toekenning van arbeidskrachten, materiaal en materieel en vormt zodoende een eerste stap naar een betere kostencontrole. 5D BIM verwijst naar het toevoegen van de dimensie kost aan een BIM-model en modelgebaseerde budgetcontrole en prognoses. Voor de keersluis van Heumen in Nederland wordt 3D BIM bijvoorbeeld gebruikt bij de synthese/coördinatie tussen de diverse disciplines. Clash detection vormt hier een essentieel aspect: verschillende modellen worden samengebracht om een conflictencontrole uit te voeren en te rapporteren. Het vooraf virtueel inspecteren van het project vermijdt immers laattijdige problemen op het werk, die vaak veel moeilijker en tegen hoge kosten recht te zetten zijn. Vanuit het 3D-model worden ook rechtstreeks sneden, aanzichten en planzichten gegenereerd en voorzien van de nodige maatgegevens voor de productie van bekistings- en wapeningstekeningen. Dit zorgt niet alleen voor tijdwinst maar

vooral voor een waarborg van consistentie tussen verschillende documenten. Verder worden deze instrumenten nog gebruikt voor de sluis van Ternaaien, de parkeergarage Kruisplein in Rotterdam (faseringsanimatie of 4D BIM), en bij de productie van bekistingstekeningenen voor de Carpe Diem toren in Parijs. De voordelen van BIM liggen duidelijk in het potentieel om drastisch het aantal bouwfouten te beperken, met de significante besparing op kosten en middelen die hiermee gepaard gaat. BIM maakt een meer ‘what if’ analyse mogelijk en biedt zo het instrument bij uitstek om vroeger en beter te kunnen beslissen. Het laat ook toe veel sneller in te grijpen bij mogelijke problemen. In een notendop leidt BIM tot een betere controle over de informatie gedurende de hele duur van een project, en dus tot een beter project. //

25.

// BESIX Group

Aanleg pijpleidingen in de Rode Zee De vraag naar elektriciteit in Egypte groeit onophoudelijk. Tegen deze achtergrond besliste het ministerie van Energie een bijkomende elektriciteitscentrale van twee keer 650 MW te bouwen in El Ain El Sokhna, een badplaats gelegen aan de Rode Zee op 50 kilometer ten zuiden van Suez en 130 kilometer ten oosten van Caïro. In juli 2010 werd de uitvoering van de maritieme werkzaamheden voor dit project toegewezen aan BESIX, in samenwerking met Orascom Construction Industries.

// Eerste leiding met Seahorse In Egypte levert en installeert de joint venture BESIX-OCI de leidingen en de waterinlaten en -uitlaten (drie pijpleidingen van drie meter diameter en 1.200 meter lang) voor de thermische krachtcentrale in El Ain El Sokhna. Het eerste gedeelte van de drie leidingen werd geplaatst op 3 augustus 2011. De leidingen worden vastgemaakt, de Seahorse wordt verplaatst en is klaar om het volgende stuk pijpleiding te installeren. Wordt vervolgd!

26.

NewsNL

Zeewaterintake en -uitlaat De thermische krachtcentrale is uitgerust met een systeem voor de intake en uitlaat van zeewater om het proces te koelen. Het gaat hier om pijpleidingen in versterkt glasvezel van drie meter diameter, die gemiddeld vijf meter onder de zeebodem liggen. Het zeewater wordt in volle zee opgepompt via drie leidingen van 1,3 kilometer lang. Nadat het door de warmtewisselaars is gestroomd, wordt het water vervolgens weer afgevoerd via drie soortgelijke leidingen van 300 meter lang. Die leidingen monden uit in een bouwwerk van gewapend beton dat voor een gelijkmatige verdeling zorgt in een geul die zal worden uitgebaggerd vanaf de kust. De werkzaamheden omvatten het baggerwerk, het leveren en aanleggen van de leidingen, de aanvulling alsook de uitvoering van de constructie in gewapend beton stroomopwaarts van de intake en stroomafwaarts van de uitlaat. The Seahorse… een fraai en geavanceerd werkpaard! Voor de installatie van de buizen op zee ontwikkelde het team met de steun van het Marine Department een werktuig voor het heffen en plaatsen van de buizen dat de naam ‘Seahorse’ meekreeg. Dit

werktuig werd in Italië gebouwd en getest door Deal, in een container vervoerd en daarna ter plaatse weer geassembleerd. Als de installatie op de zeebodem staat, wordt deze bediend vanuit een besturingscabine op een schip. De Seahorse kan in één keer drie segmenten van twaalf meter buis plaatsen. Volgens planning moet deze operatie vier keer per week worden herhaald, goed voor 144 meter buis. Dit werktuig is bedoeld om het aantal onderwaterverbindingen te verminderen en het inzetten van duikers zoveel mogelijk te beperken. De volledige vloot (barges en sleepboten) is beveiligd. De tijdelijke haven is gebouwd en uitgerust met aanleg-, koppelings- en laadinrichtingen. Team spirit In een land in rep en roer is een uitstekende teamgeest absoluut noodzakelijk om de moeilijkheden van elke dag het hoofd te bieden. In die optiek moet elk bereikt doel met de hele staf en de arbeiders passend worden gevierd. Vanaf de installatie van de eerste pijp, heeft iedereen ter plaatse dit evenement gevierd volgens de lokale gebruiken met het offeren van een os! //

// Het dagelijkse leven van gezinnen van expats Sokhna kan worden omschreven als een afgelegen plaats waar de voorbije jaren slechts enkele fabrieken en vakantiedorpen werden gebouwd. Gezien de afstand (3,5 uur heen en terug) en het gevaar van de wegen, wonen alleen de gezinnen met kinderen in Caïro. De andere medewerkers en gezinnen wonen in het vakantiedorp Stella Di Mare. Voor de medewerkers uit Caïro die niet elke dag het verkeer willen trotseren, is er ook nog een ‘guest house’. De huidige politieke instabiliteit uit zich in de traagheid van de administratieve rompslomp en de bankverrichtingen, een duidelijke onveiligheid en de beperkingen in de verplaatsingen. Toch houden de gezinnen zich sterk en proberen zij er samen het beste van te maken in dit nieuwe Egypte.

27.

// Six Construct

North Manama Causeway, cruciale verbinding tussen Manama en Bahrein Bay De North Manama Causeway, één van de grootste projecten ooit gerealiseerd in Bahrein, is toegewezen aan de groepering Six Construct- Haji Hassan Group-Rizzani de Eccher. Het contract voorziet zeer strikte milestones. Onder andere een termijn van nauwelijks tien maanden vanaf opdrachtdatum, waarin 1,1 kilometer nieuwe wegen en twee bruggen van 50 meter moeten worden gebouwd.

28.

In juni 2010 wees het Ministerie van Openbare Werken van het Koninkrijk Bahrein de opdracht voor de North Manama Causeway toe aan de groepering Six Construct-Haji Hassan Group-Rizzani de Eccher. De North Manama Causeway zal het centrum van de hoofdstad Manama verbinden met Bahrein Bay, een nieuwe financiële- en vastgoedpool. Het project, goed voor € 196 miljoen, omvat de aanleg van 2,5 kilometer nieuwe wegen en verschillende bruggen, waaronder een viaduct van 1,42 kilometer. Voor de uitvoering van de kunstwerken ging Six Construct een joint venture aan met de Italiaanse onderneming Rizzani de Eccher. Deze firma is gespecialiseerd in de bouw van nagespannen bruggen in vooruitbouw. Race tegen de klok Six Construct, dat aan het hoofd staat van de groepering, heeft besloten de werkzaamheden uit te in een snel tempo. Het contract voorzag namelijk een eerste, zeer krappe milestone in mei 2011, nauwelijks tien maanden na de opdracht. Dan moesten 1,1 kilometer nieuwe wegen

NewsNL

en twee bruggen van 50 meter over een kanaal worden opgeleverd. Alle teams mobiliseren was dus cruciaal voor het halen van dit doel. Binnen enkele weken werden reeds de eerste teams ingezet in Bahrein en twee schepen van 8.000 ton bevracht vanuit de zeebasis van Ajman (VAE), geladen met kranen, graafmachines, vrachtwagens, boormateriaal, steigers en bekistingen. Een primeur voor Franki Foundations De Directie van de Groep besloot bovendien de uitvoering van 1.100 palen voor het project toe te vertrouwen aan Franki Foundations. Voor zijn eerste opdracht in het Midden-Oosten kreeg Franki een uitdaging van formaat voorgeschoteld. Maar dankzij een vlekkeloze samenwerking met de teams van Six Construct werden de eerste palen al in juli 2010 geboord. Ondertussen zetten de boormachines hun werk onverstoorbaar voort. De verschillende zones van het bouwproject bevinden zich op de drukste wegen van Manama. Daarom

was het noodzakelijk wegomleggingen te voorzien en het verkeer efficiënt om te leiden. Tijdens de eerste maanden van het project bleek dit een race tegen de klok. Naast al deze activiteiten komt de voorbereiding van de bouwmethoden voor het segmentviaduct volop op gang. In september 2010 plaatst het consortium de bestellingen voor de productie van tien metalen bekistingen, een portaal van 130 ton en de lanceerbalk, die nodig zijn voor de prefabricage en de plaatsing van de segmenten. De bouwteams volgen het strakke tempo, want er zijn niet minder dan 159 pijlers nodig voor de structuur van het viaduct. Tijdelijk oponthoud In maart 2010, twee maanden voor de eerste milestone, maakte de joint-venture zich klaar om het eerste brugsegment te gieten in een gloednieuwe prefabricageinstallatie. Maar onverwachte politieke gebeurtenissen dwongen de groepering de bouwplaats gedurende enkele dagen te sluiten en de gezinnen van de medewerkers te evacueren. Maar ondanks alle logistieke moeilijkheden door de instelling van de noodtoestand, werden de

werkzaamheden geleidelijk aan hervat. Op 4 april werd het eerste segment gegoten en een maand later werden de inspanningen van de 80 stafmedewerkers en de 1500 arbeiders van het consortium beloond met de voorlopige oplevering van het eerste deel van het project. In juni 2011 brak eindelijk het langverwachte moment aan dat de lanceerbalk van 127 meter in stelling kon worden gebracht. Het plaatsen van de segmenten kon beginnen. De werkzaamheden eindigden met drie maanden voorsprong met de loop fly-over, een ter plaatse gegoten nagespannen brug van 240 meter lang met acht overspanningen. Vandaag zijn alle ogen gericht op de tweede milestone, die gepland is voor 8 januari 2012. Op die datum moeten 400 meter viaduct en twee opritten worden overgedragen aan de klant. Gezien de dynamiek die er heerst op de bouwplaats kan het consortium er het volste vertrouwen in hebben dat ook deze mijlpaal zal worden gehaald. //

29.

// BESIX Vlaanderen

Bouw nieuwe stadshal in hartje Gent De stad Gent (België) heeft BESIX aangesteld voor de heraanleg van het Emile Braunplein in het centrum van Gent, naast het stadhuis. Het opnieuw aangelegde plein zal ruimte geven aan een slenterpark van maar liefst 300 m², een fonkelnieuwe open stadshal (dé feestlocatie van de toekomst), horeca-aangelegenheden, fietsenstallingen en publiek sanitair. Het Emile Braunplein – waar zich momenteel een bovengrondse parkeergarage bevindt – zal er binnenkort helemaal anders uitzien, met twee niveaus in plaats van één. Een verhard plein zal plaats bieden aan een fonkelnieuwe, multifunctioneel open stadshal, waaronder ook nog een fietsenstalling, publiek sanitair en artiestenruimtes komen. De stadshal zal bovendien een halfondergronds ‘grand café’ herbergen dat uitzicht biedt op een lager gelegen park: de ‘green’. Dat stadsparkje beslaat het tweede lager gelegen niveau en zal zowat 300 m² groen toevoegen aan het hart van de stad. Green wordt kuierpark De ‘green’ wordt een lager gelegen groenzone, afgebakend met een stenen muur. Trappen en hellingen verbinden het parkje met de hoger liggende straatniveaus. De bestaande kunstelementen – de Minnebeelden en de Mathildisklok – krijgen een nieuwe plaats.

30.

Stadshal De stadshal, van de hand van architect Paul Robbrecht van Robbrecht en Daem, is een constructie van ongeveer 40 meter lang op 15 meter breed die steunt op vier betonnen sokkels. De gevels en daken zijn met hout bekleed en kenmerken zich door kleine gaten die natuurlijk licht laten binnenvallen. Op de daken liggen glazen dakpannen om het hout te beschermen. In de sokkels zitten liften, beluchtingskokers, nutsvoorzieningen voor de onderliggende ruimten en een open haard. De stadshal krijgt twee spitse daken, een verwijzing naar de gelijkvormige daken van het stadhuis. De hoogte van de stadshal verhoudt zich evenwaardig tot de omliggende gebouwen. BESIX zal het project, goed voor een totaalbesteding van meer dan € 11 miljoen (BESIX: € 7 miljoen), in samenwerking met Stadsbader-Flamand uitvoeren. Tegen de zomer van 2012 zullen de werkzaamheden klaar zijn. //

// Bouw stadshal Op 18 augustus 2011 zijn de verticale wanddelen (circa 60 ton) – reeds geassembleerd – door twee mobiele kranen op twee betonnen sokkels van circa vijf meter hoog geplaatst.

// Cobelba

De Belgen gaan shoppen! Sinds 300 dagen werken Cobelba en BESIX actief samen aan de uitbreiding van het Shopping Center van Nijvel (België) en de bouw van een ondergrondse parkeergarage. Dit is een project van het architectenbureau Van Haeren voor rekening van de Groep Wereldhave Belgium. Het doel is op termijn het BREEAMcertificaat ‘very good’ te halen. Wereldhave Belgium is een dochteronderneming van de Nederlandse vastgoedgroep Wereldhave, opgericht in 1930. De groep belegt in vastgoed in diverse landen in Europa en in de VS. De focus ligt op winkelcentra, kantoren en woningen. Voor het shoppingcenter in Nijvel realiseert de groep momenteel een uitbreiding van 12.000 m2 welke door BESIX en Cobelba worden gerealiseerd. De ruwbouw is momenteel voor 70% voltooid. Fase I (bouw van een ondergrondse parkeergarage onder een deel van de bestaande parkeergarage) is beëindigd en Fase II (de eigenlijke

uitbreiding van het Shopping Center door verlenging van de bestaande galerij), die is opgesplitst in vier delen, is in uitvoering. De ruwbouw van de eerste zone is klaar; momenteel worden de speciale technieken en het binnenmetselwerk, alsook het glasdak en de afdichting uitgevoerd. De ruwbouw van de tweede zone bevindt zich in de voltooiingsfase. Er moeten ter plaatse alleen nog enkele balken worden gestort. De ruwbouw van de derde zone loopt gewoon door. De opening van de uitbreiding van het winkelcentrum is gepland op 1 april 2012. //

31.

NewsNL

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-001-523569

gedrukt

Opmaak en productie: www.conquest.nl

BESIX realiseert in Nederland al bijna 20 jaar prestigieuze werken in civiele betonbouw, industriële bouw, specialistische utiliteitsbouw en maritieme bouw. Ook wereldwijd bouwt BESIX aan uitdagende projecten, al dan niet volgens het design & construct principe, die het uiterste vergen van haar calculators, constructeurs en bouwers. Daarin worden beproefde en vernieuwende methoden toegepast. De beste prestaties worden namelijk geleverd op het snijvlak van stabiliteit en dynamiek. BESIX investeert constant in haar kwaliteitsbelofte, zowel op menselijk als materieel vlak. Daarom schakelen overheden, de industrie en projectontwikkelaars BESIX in voor hun projecten.

BESIX Nederland Trondheim 22-24 Postbus 8, 2990 AA Barendrecht Telefoon +31 (0)180 64 19 90 Fax +31 (0)180 64 19 91 [email protected] www.besixnederland.com BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel België Telefoon +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 00 www.besixgroup.com