BESIXNewsNL Onderdeel BESIX Group
Magazine
Najaar2010
6
Bouw Tweede Coentunnel is geometrische tijdspuzzel New Orleans staat fier overeind Wethouder Karakus vertelt over zijn ervaringen met BESIX Spectaculaire uitbreiding Utrecht Centraal van start
content
NewsNL
Gate: 34 deelopleveringen in 6 maanden
p20
Bouw Tweede Coentunnel is geometrische tijdspuzzel
p26
2.
p22
p21
NewsNL
New Orleans staat fier overeind
Wethouder Karakus vertelt over zijn ervaringen met BESIX p23
Sluizen Limburg: “Heiwerk is één van de risicofactoren” p24
p27
Foto omslag: www.spinsekt.nl
3.
Kruisplein: Ruim veertig meter de grond in
Artist impression: Benthem Crouwel Architecten
Spectaculaire uitbreiding Utrecht Centraal van start
NewsNL
Editorial p6 Jean Polet
Directeur BESIX Nederland
International p7 p8 p9 p10 p12 p14
Kameroen Abu Dhabi (Cleveland Clinic) Egypte (elektriciteitscentrale) Abu Dhabi Expats: werken in het buitenland Bahrein (North Manama Causeway)
Benelux-France p15 p16 p17 p18 p19
België (Fortis Kanselarij) België (Gewestelijk Expressnet) België (ecoduct Wuustwezel) Frankrijk (Carpe Diem) BESIX Foundation
Nederland p20 p21 p22 p23 p24 p26 p27
Gate Parkeergarage Kruisplein Tweede Coentunnel New Orleans Interview wethouder Karakus Sluizen Limburg OV Terminal Utrecht
entiteiten p28 p29 p30 p31
West Construct (Antwerpen Moerstraat) Vanhout (AZ Groeninge Kortrijk) Cobelba (ecowijk Erpent) Jacques Delens (Villa Empain)
Participatie van BESIX Group in Parkeerbeheer Begin juli nam BESIX Group een participatie van 75% in Parkeerbeheer, een onderneming die gespecialiseerd is in het beheer van parkeerplaatsen. Parkeerbeheer beheert op dit ogenblik ongeveer 1.000 privéparkeerplaatsen en 20.000 openbare parkeerplaatsen via concessies. In 2009 haalde de onderneming een omzet van € 6 miljoen en een nettoresultaat van € 700.000. Parkeerbeheer profileert zich als middelgrote speler, na grote groepen die in België actief zijn, zoals VINCI, Interparking, Apcoa en Q-Park. De keuze voor een dergelijk project kwam er omdat BESIX Group zich nog meer wil focussen op zijn diversificatiestrategie en zich wil profileren als Group die verschillende diensten aanbiedt, waaronder ook het beheer van parkeerplaatsen. De BESIX Group werkt bovendien al samen met Parkeerbeheer, dat in partnerschap met Vanhout het beheer verzorgt van een ondergrondse parkeergarage in Lier, en ook een concessie heeft met de stad Lier voor het bovengronds parkeren. “De doelstelling bestaat erin om op termijn nieuwe mogelijkheden en synergieën te creëren tussen BESIX Group en Parkeerbeheer, door de activiteiten van de onderneming uit te bouwen in binnen- en buitenland”, verklaart Steven De Bie, Senior Manager Merger & Acquisition, BESIX Group. “Dankzij de financiële steun van BESIX Group kan de onderneming zich verder ontwikkelen op het vlak van privéparkeerplaatsen, een activiteit waarvoor heel wat financiële middelen nodig zijn.”
4.
“Het is onze bedoeling om uit te groeien tot een referentie in de parkeersector door totaaloplossingen te bieden voor de bouw en het beheer van parkeergelegenheden”, voegt Johan Beerlandt, CEO van BESIX Group, eraan toe.
BESIX wint WOW-prijs
NewsNL
Burj Khalifa: Erkenning voor een uitzonderlijke prestatie
De groeiende mobiliteit op het Nederlandse wegennet maakt de onderlinge samenwerking en afstemming tussen wegbeheerders noodzakelijk. Deze samenwerking groeit met als doel effectiever, efficiënter en met meer kwaliteit te werken. Daarbij is behoefte aan goede voorbeelden die kunnen dienen als gedeelde aanpak en werkwijze en kunnen uitgroeien tot een landelijke standaard. Wegbeheerders Ontmoeten Wegbeheerders (WOW), (sinds oktober 2007) levert daarin een bijdrage door wegbeheerders elkaar te laten ontmoeten en te laten kennismaken met elkaars vorderingen en goede voorbeelden.
Op 21 oktober 2010, ter gelegenheid van de negende jaarlijkse erkenningen van de CTBUH (Council on Tall Buildings and Urban Habitat) in Chicago, werd BESIX vertegenwoordigd door de Contractors Group die de Burj Khalifa uitgevoerd hebben. BESIX mocht twee prijzen ontvangen voor de Burj Khalifa toren: de eerste is de ‘2010 Best Tall Building Middle East & Africa Region’ Award en de tweede is de ‘2010 Best Tall Building Overall’ Award. De Raad reikt ieder jaar zeven Tall Building Awards uit; twee Lifetime Achievement Awards en vijf Best Tall Building Awards die uitmuntendheid in het ontwerp en de bouw erkennen.
2010 Best Tall Building Middle East & Africa Region 2010 Best Tall Building Overall
In het wegbeheer staat de gebruiker meer en meer centraal. Als gezamenlijke wegbeheerders is het belangrijk deze denkwijze te volgen. Tijdens de werkzaamheden rond Eindhoven hebben alle partijen hier aan bijgedragen en goed samengewerkt. Om deze reden is de samenwerking omtrent het project ‘Afstemming werkzaamheden rond Eindhoven’ dan ook beloond met de WOW-prijs 2010 in de categorie ‘Gebruiker Centraal’.
Dit jaar waren er nog twee andere projecten van BESIX genomineerd voor de Best Tall Building: Voor Europa de ‘Maastoren’ in Rotterdam en voor het Midden-Oosten & Afrika was dit ‘The Address’ in Dubai.
BESIX bedankt Mourik Groot-Ammers, Heijmans, Rijkswaterstaat, Provincie Noord-Brabant en diverse gemeenten en hulpdiensten dan ook voor de prettige en goede samenwerking.
BESIX behaalt certificaat ISO 14001 Met trots kunnen wij aankondigen dat BESIX het certificaat ISO 14001 voor haar milieuzorgsysteem behaald heeft. Door toepassing van dit milieuzorgsysteem toont BESIX aan dat zij alle activiteiten wenst uit te voeren op basis van de door haar vastgelegde normen en waarden en met nauwgezette naleving van de toepasselijke wetgeving.
5.
De milieudoelstellingen voor 2011 zijn vooral gericht op gedragswijziging, bewustwording en training, CO2-reductie en milieuvriendelijke toepassingen op de bouwplaats. Samen kunnen we BESIX verder ontwikkelen tot een milieubewuste onderneming.
editorial
Beste Lezer, Aan de vooravond van de Betondag 2010 ligt voor u het najaarsnummer van BESIX News NL. Graag informeren wij u over de wereld van BESIX, zowel binnen als buiten Nederland. Zoals ook weer uit dit nummer blijkt, blijft BESIX een internationaal opererende groep met vandaag de dag activiteiten in 15 verschillende landen over de wereld. Deze geografische spreiding in combinatie met onze diversiteit aan specialismen garandeert de groep de nodige stabiliteit in woelige tijden. Met name in het Midden-Oosten, vorig jaar nog sterk getroffen door de crisis in Dubai, mocht de groep in de eerste helft van dit jaar enkele mooie contracten bijschrijven. Meer daarover in dit magazine. Maar ook in Nederland timmert BESIX gestaag verder aan de weg, getuige het recent ondertekende contract voor het nieuwe Centraal Station Utrecht. Daarnaast bieden al deze projecten over de wereld onze medewerkers de kans om zich breed te ontwikkelen. Zo vertrekken momenteel diverse van onze Nederlandse collega’s naar het verre buitenland om er internationale ervaring op te doen en komen anderen weer terug, een hele ervaring rijker. Enkelen van hen getuigen over hun ervaringen in dit magazine. Dichter bij huis vonden we Hamit Karakus, wethouder in Rotterdam, bereid zijn ervaringen met BESIX met u te delen. Opgemerkt is zijn oproep om meer aandacht te besteden aan duurzaamheid. Dat BESIX hier reeds uitgebreid ervaring in heeft en deze ervaring constant verder wil vergroten, getuigen de diverse projecten in dit magazine waarin duurzaamheid een belangrijke rol speelt. Zo kaderen ook de inspanningen van BESIX voor het behalen van het ISO 14001 certificaat in een overtuiging dat duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen een essentieel onderdeel zullen vormen van de bouwpraktijk van morgen. BESIX is er in elk geval klaar voor! Wij wensen u veel leesplezier en begroeten u graag op onze stand op de Betondag op 18 november in de Doelen in Rotterdam.
6.
Ir. Jean Polet Directeur BESIX Nederland
Meer dan dertig jaar vriendschap tussen de Republiek Kameroen en BESIX “We gingen op zoek naar nieuwe projecten, waarvan het volume het behoud van onze activiteiten in dit land zou rechtvaardigen, en dat op domeinen waar onze knowhow en onze expertise een echte toegevoegde waarde betekenden en konden wedijveren met de buiten- en binnenlandse concurrentie”, licht Patrick De Wilde toe, Gedelegeerd Bestuurder van Six International en Regiodirecteur. “Deze analyse bracht ons ertoe om geleidelijk aan de bouwsector te verlaten, waarin wij niet meer competitief waren in vergelijking met de Kameroense ondernemingen, en ons op civiele bouwwerken te focussen: het watervoorzieningsproject op de as Mokolo-Mora, de kademuur in Limbe, een brug over de Moungo, de uitbreiding van de cementfabriek in Douala, een hoogwateroverlaat voor Edea, Pont de l’enfance, de kademuur in de haven van Douala, enzovoorts.”
Six International overleefde de jaren 90, onder andere dankzij de activiteiten van de Société industrielle de Produits Pharmaceutique (S.I.P.P.), die voor 75% in handen was van BESIX. Deze onderneming vervaardigde injecteerbare oplossingen en werd circa twee jaar geleden verkocht aan een groep Kameroense investeerders. Tijdens die moeilijke jaren droegen kleinere opdrachten (hoofdzakelijk renovatiewerkzaamheden van kleine gebouwen) er ook toe bij dat de algemene onkosten gedekt werden, in afwachting van betere tijden. Nieuwe impuls Begin 2000 kregen de structurele aanpassingsprogramma’s tussen Kameroen, de internationale fondsverstrekkers en de instellingen van Bretton Woods een nieuwe ‘boost’. De lancering van het project Pipe Line Tchad (1.500 kilometer) in Kameroen was het echte signaal dat de activiteiten daadwerkelijk weer op gang kwamen. Dankzij dit project zagen ook nieuwe Kameroense bedrijven het daglicht.
Sommige van die projecten konden worden binnengehaald op basis van een onderhands contract van de Autorité Camerounaise des Marchés en dankzij Belgische financieringen die zeer snel en tegen zeer voordelige tarieven voor Kameroen konden worden afgesloten. Inzake kwaliteits- en veiligheidscontrole hebben onze teams de laatste vijf jaar aanzienlijke inspanningen geleverd. Deze meer dan bemoedigende HSE (VGM)statistieken zijn het resultaat van de initiatieven die Jef Snackaert en David Ghys namen en van de acties op het terrein van Adrien Theunissen, François Guiot en al hun medewerkers en collega’s. Ook al tonen nieuwe spelers - zoals de Chinese bedrijven - zich bereid om zich in tal van Afrikaanse landen te vestigen, toch wil BESIX aanwezig blijven in Kameroen en die aanwezigheid zelfs nog versterken. “Wij hopen dat de knowhow van onze teams, onze kennis op het terrein en ons doorzettingsvermogen ons zullen toelaten om onze activiteiten in dit land voort te zetten”, aldus P. De Wilde. “Wij zijn ook van oordeel dat Six International nog lang een rol van leerschool en springplank kan vervullen voor beginnende ingenieurs en bouwplaatsdirecteuren die met tal van uitdagingen te maken krijgen. Tot slot konden wij dankzij onze aanwezigheid en onze reputatie in Kameroen ook openbare en privéprojecten opvolgen en binnenhalen in het buurland, Equatoriaal-Guinea, waar wij sinds 2000 aanwezig zijn”.
7.
De aanwezigheid van BESIX in Kameroen via haar filiaal Six International richt zich op de lange termijn. De onderneming kende een steile ontwikkeling tot in de loop van de jaren 80. Het land belandde toen in een zware financiële crisis. Six International was niet uit het lood geslagen door deze situatie en behield haar aanwezigheid in het land.
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION Cleveland Clinic Abu Dhabi, een ultramodern topziekenhuis Six Construct bouwt in combinatie de Cleveland Clinic in Abu Dhabi (CCAD) die als ‘absolute top’ wordt beschouwd onder de ziekenhuizen. De afgelopen dertig jaar deed de Group wereldwijd heel wat ervaring op in de ziekenhuisbouw, waardoor het dit gigantische topziekenhuis kan bouwen. De redactie sprak met Didier Bosredon, Project Director van dit uitzonderlijke bouwproject.
8.
Six Construct heeft met ALDAR een contract afgesloten voor de bouw van de ‘Cleveland Clinic’ in Abu Dhabi. Waaruit bestaat dit project? Wat is de precieze rol van Six Construct? Didier Bosredon: “Het contract werd met ALDAR, het filiaal van Mubadala dat instaat voor development ondertekend. Het project bevindt zich op het eiland Sowwah en de volledige inrichting (appartementen,
kantoren, financieel centrum, infrastructuur, ziekenhuis) werd aan Mubadala toevertrouwd. Voor de bouw en het beheer van het ziekenhuis sloot Mubadala Healthcare, een filiaal van Mubadala, een partnership af met de Amerikaanse instelling ‘Cleveland Clinic’. De medische apparatuur wordt geleverd door Genesis, onderaannemer van Mubadala Healthcare. Six Construct treedt als ‘general contractor’ op voor het volledige project (met uitzondering van de levering en installatie van het medische materiaal), van de funderingen (de heipalen worden door een ander bedrijf geplaatst) tot en met de turnkey-oplevering.” Cleveland Clinic wordt het grootste contract ooit door de BESIX Group getekend: € 940 miljoen met een aandeel van 60% voor Six Construct.
Dit ziekenhuis wordt beschouwd als een medische instelling van ‘topkwaliteit’. Kunt u dit even toelichten? “Het Cleveland ziekenhuis zal inderdaad een hoogwaardige zorgkwaliteit leveren (minstens vergelijkbaar met een vijfsterrenhotel). Het zal de modernste medische en managementtechnieken toepassen, en daarbij op vijf disciplines focussen: maag- en darmziekten, oogheelkunde, hart- en vaatziekten, neurologie, ademhalingsziekten en intensieve zorgen.”
NewsNL
BESIX International BESIX-OCI bouwt een elektriciteitscentrale aan de Rode Zee Na een succesvol aanbestedingsproces kreeg de bouwcombinatie BESIX-OCI op 12 juli 2010 de offshore-werkzaamheden toegewezen voor de superkritische, thermische elektriciteitscentrale in El Ain El Sokhna in Egypte. Deze centrale, die werd ontworpen door de East Delta Electricity Company, zal bestaan uit twee stoomgeneratoren en twee stoomturbinegeneratoren van 650 MW en condensatoren. De offshore-werkzaamheden betreffen vooral de levering en de installatie van de toevoer- en afvoerleidingen, samen met de relevante toevoerkoppen en de lozingsstructuur.
IN ACTION
Wat is er zo bijzonder aan deze bouwplaats? “De logistiek is nóg complexer dan die van de Burj Khalifa (en dat was al een serieuze uitdaging), rekening houdend met de dagelijkse flows en de ligging in het stadscentrum. De voorbereiding en coördinatie van plannen maakt het gebruik op grote schaal noodzakelijk van een 3D-model met behulp van een BIM-platform dat door topspecialisten van ‘Gehry Technologies’ wordt beheerd. Bovendien vraagt het aantal werkstations en pc’s ook een doorgedreven organisatie op het vlak van IT. De verspreiding van informatie en het aantal te behandelen en te archiveren documenten is indrukwekkend. En daarbij hebben we het nog niet eens over de uit te voeren controles. Die zijn maandelijks gelijkwaardig aan alle handelingen die op een klassieke bouwplaats in de V.A.E. één jaar in beslag nemen!”
8 gebouwen (het hoogste telt 22 verdiepingen) met 7.353 lokalen (waarvan 364 kamers en 25 operatiezalen) 3.000 parkeerplaatsen op 3 niveaus.
De onshore- en offshore ondergrondse leidingen zijn RFP-buizen met een diameter van drie meter. De drie toevoerleidingen zijn 1.200 meter lang en de afvoerleiding ongeveer 300 meter. Het project ligt aan de Rode Zee, tussen de steden Suez en Sokhna en op een afstand van tien kilometer van de steiger die de joint venture BESIX-OCI enkele jaren geleden bouwde. Na de annulering van de steigerprojecten in Monaco, in Wilhelmshaven en voor BHP Billiton, staat de afdeling maritieme werken eindelijk weer voor een nieuwe uitdaging. Dit is een belangrijke gelegenheid want er zullen de komende jaren nog veel meer elektriciteitscentrales worden gebouwd in Egypte en ze zullen allemaal watertoevoer- en afvoerleidingen nodig hebben.
9.
Is de milieu-impact van dit project ook cruciaal? “Dit project beantwoordt aan de nieuwe milieunormen die onlangs in Abu Dhabi werden ingevoerd (afval sorteren, afwezigheid van stof, respect voor het milieu). Het zou de Gold-certificering moeten ontvangen volgens het Amerikaanse LEED-programma (Leadership in Energy and Environmental Design) en dat betekent dat het ontwerp energiebesparingen oplevert, dat de gebruikte materialen recycleerbaar zijn (hout van gecontroleerde oorsprong, minimum aan afval). Concreet betekent dit een bijkomende inspanning bij de aanschaf van de materialen en de selectie van de onderaannemers, evenals bij het normale bouwplaatsbeheer (selectief sorteren, versterkte hygiëne, controle van de verontreiniging, in situ behandeling van het afvalwater en van de luchtkwaliteit in het gebouw).
IN ACTION
Abu Dhabi, het nieuwe beloofde land ? De Group haalde begin dit jaar meerdere belangrijke contracten binnen in Abu Dhabi. Wij vroegen aan Philippe Quoilin, Chief Operating Officer, BESIX Group, waaraan we deze plotse toestroom van orders te danken hebben.
BESIX ondertekende onlangs meerdere nieuwe contracten in Abu Dhabi. Hoe komt het dat BESIX al die contracten tegelijkertijd behaalde? Is het toeval of is dit het resultaat van een werk van lange adem? Philippe Quoilin: “De beslissing om nieuwe contracten toe te kennen, hangt uiteraard van de klanten zélf af. In 2009 schoven sommige klanten hun investering voor zich uit om zo van betere prijzen te kunnen profiteren in de nasleep van de economische crisis, die een prijsdaling in de bouw teweegbracht. Sommigen stelden ook hun project uit omdat de financiering ervan te moeilijk of te duur was. De nieuwe contracten die we begin van het jaar binnenhaalden, zijn ook het resultaat van een werk van lange adem, aangezien het merendeel ervan toegekend werd op basis van onze meer dan veertigjarige reputatie in de regio en van de kwaliteit van onze prestaties.”
10.
Wat is de sleutel voor succes in een economische context waarin iedereen een afwachtende houding aanneemt ? En waarom werd er specifiek voor het Emiraat van Abu Dhabi gekozen ? Welke strategie volgde de Group daarbij ? “Abu Dhabi is het meest welvarende Emiraat, en zijn bedrijfsleiders zijn betrouwbaar en voorzichtig. De crisis trof voornamelijk Dubai, waar tal van projecten gewoon werden stopgezet. Abu Dhabi lanceerde twee jaar geleden zijn ontwikkelingsplan 2030, en brengt dat plan nu in de praktijk. De strategie bij Six Construct was altijd om in alle Emiraten actief te zijn, zonder dat het
zich tijdens de ‘boom’ op Dubai concentreerde. Daarom waren wij automatisch aanwezig om de vraag vanuit de markt te beantwoorden.” Kunnen we stellen dat de BESIX Group, dankzij deze recente contracten, opnieuw een goed gevulde portefeuille heeft en terug kan groeien ? “We zouden eenzelfde hoeveelheid als, of zelfs meer bestellingen moeten hebben dan in 2007, wat een verhoging van 50% betekent vergeleken met 2009. We kunnen dan ook terecht opnieuw van groei spreken.” Is deze strategie (van gediversifieerde geografische positionering) het resultaat van de recente problemen in Dubai ? “Deze strategie van gediversifieerde geografische positionering volgen we al lang. Dit is zeker geen gevolg van de problemen die Dubai kende, maar eerder de wil van de Group om ons buiten onze thuismarkt te ontwikkelen.” Wat zijn de specifieke kenmerken van het Emiraat van Abu Dhabi op politiek en economisch niveau ? Gaat het een beloftevolle toekomst tegemoet met zijn belangrijke olie- en gasreserves ? “Abu Dhabi is de hoofdstad én het symbool van de eenheid van het land. Het beschikt over buitengewone financiële reserves. Abu Dhabi zal zich dan ook steeds meer als het economische hart van het land positioneren.”
Heel wat projecten kaderen in een politiek van duurzame ontwikkeling. Kunt u ons deze politiek wat nader toelichten ? “Enkele jaren geleden al legde Abu Dhabi een milieureglementering op aan de bouwsector, zowel voor het verkrijgen van bouwvergunningen als voor de opvolging van de uitgevoerde projecten. Steeds vaker (Cleveland Clinic is er een voorbeeld van) wordt ons een LEED-reglementering opgelegd. Abu Dhabi bouwt momenteel ook aan een nieuwe stad zonder CO2uitstoot : Masdar. Wij nemen deel aan dit project als projectmanagement-consultant voor de ontwikkelaar ALDAR.” Is Abu Dhabi een belangrijke uitvalsbasis geworden voor de ontwikkeling van de BESIX Group in het Midden-Oosten, net zoals andere landen als Qatar en Saudi-Arabië? “De Emiraten blijven onze uitvalsbasis voor het Midden-Oosten. Onze ononderbroken aanwezigheid van de afgelopen tien jaar in Qatar bezorgt ons op een weliswaar kleinere markt, tóch een interessante continuïteit. Onze gerichte uitbreiding naar de naburige landen wordt voortgezet; Oman en Bahrein volgen. En wat Saudi-Arabië betreft, hopen we er een bestendige activiteit te kunnen opstarten.” Hoeveel weegt het Midden-Oosten in de totale omzet van de BESIX Group ? “In 2010 zal het Midden-Oosten ongeveer 50% vertegenwoordigen van onze jaarlijkse omzet.”
Twee nieuwe grote projecten in het Emiraat van Abu Dhabi In een partnership met het bedrijf NMDC (National Marine Dredging Company) werkt Six Construct ook mee aan het Zakum Artificial Island-project in Abu Dhabi. Six Construct heeft een aandeel van 49% in het contract ter waarde van € 282 miljoen. Het project omvat een offshoreolieveld, vier eilanden van 1,4 miljoen m2, kademuren en kustbescherming waarvoor 415.000 m3 beton zal worden gestort. Six Construct bouwt in Abu Dhabi in de V.A.E. het nieuwe hoofdkantoor van het bedrijf ADNOC. Het ontwerp van het hoofdkantoor van ADNOC (Abu Dhabi National Oil Company) voorziet meer dan 65 verdiepingen. Het omvat een torengebouw, een Corniche Club, een managementcentrum, een erfgoedmuseum en ondersteunende faciliteiten. Het project ter waarde van € 131,8 miljoen betreft de ruwbouw van de toren en ook de afwerking met marmer en graniet. Beide projecten zullen naar verwachting begin 2013 worden opgeleverd.
11.
Zijn Abu Dhabi en Dubai volledig anders ? “De economie van Dubai steunt uitsluitend op toerisme en handel (op de tertiaire sector). Het kan evenwel niet terugvallen op grondstoffenreserves, en is dus veel brozer en afhankelijk van de wereldeconomie.”
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION Werken in het buitenland: een springplank voor je carrière Door haar sterke internationale aanwezigheid stuurt BESIX heel wat expats uit om haar projecten te verwezenlijken. Werken in het buitenland is een unieke en verrijkende ervaring. De redactie van BESIX News NL interviewde jonge en ervaren collega’s in het buitenland en vroeg naar hun ervaringen. Een expat is een werknemer die tijdelijk of permanent in een land verblijft waar de cultuur verschillend is van die in zijn of haar land van oorsprong.
Ilse Luypaert, Civil engineer architect, BESIX Contracting, nu werkzaam in EquatoriaalGuinea Deze zomer ben ik vertrokken naar Equatoriaal-Guinea als verantwoordelijke van het technisch bureau. De sfeer op een buitenlandse bouwplaats is uniek. Het kleine team is op elkaar aangewezen om het project tot een goed einde te brengen. Heel snel krijg je verantwoordelijkheid en boeiende uitdagingen aangeboden.
360 expats 300 expats (Emiraten, Qatar, Kameroen, EquatoriaalGuinea, Egypte, Marokko, Bahrein) en ongeveer 60 expats in de Benelux en Frankrijk. De meeste
12.
van onze collega’s die actief zijn in het buitenland, hebben een Belgische of Nederlandse identiteit, maar dit zijn lang niet de enige nationaliteiten. Het gaat bovendien om allerlei soorten functies. Op de eerste plaats natuurlijk ingenieurs, maar daarnaast oefenen heel wat expats ook een ondersteunende functie uit, en dat zowel in de hoofdkantoren van onze dochterondernemingen als op de bouwterreinen zelf. Afhankelijk van hun ervaring overeenstemmend met hun profiel, kiezen deze expats een land of wordt hun een land toegewezen waar ze al dan niet samen met hun gezin gaan wonen en werken. Hun motivaties zijn divers : zowel de aantrekkingskracht van het land als de uitdagingen van de projecten spelen een rol. Het is een keuze die niet alleen meer vrijheid meebrengt, maar ook meer verantwoordelijkheid, financiële voordelen, collegialiteit binnen de lokale teams et cetera.
Jan Callens, Deputy project manager, SIX International, voorheen werkzaam aan Gate Rotterdam, nu in Kameroen Het ideale profiel? Je moet in staat zijn om autonoom te werken, je snel weten aan te passen aan het land en haar cultuur, relaties op te bouwen en te leren om sommige dingen anders te bekijken. Communicatie en taalvaardigheden zijn een must in het buitenland want je werkt er met een multiculturele omgeving, echter vertrouwen kunnen geven is de troef.
Patrik Peynsaert, BIM manager, Six Construct, voorheen werkzaam aan Maastoren Rotterdam, nu aan Cleveland Clinic in Abu Dhabi
Dennis Niemeijer, Technical Office specialist, Six Construct, voorheen werkzaam aan Shell Rijswijk, nu aan Ferrari World in Abu Dhabi
Als je zin hebt om te bouwen is het expatriate leven een boeiende uitdaging. Andere landen en culturen hebben andere ideeën, zowel over techniek als over bijvoorbeeld de tijdsbeleving. Dat leidt tot onverwachte situaties. Met wat gezond verstand en initiatief kom je al een heel eind. Communicatie met partners uit Korea, Frankrijk, Egypte en met werknemers en onderaannemers uit alle mogelijke landen vereist andere vaardigheden dan je in Nederland of België nodig zou hebben.
Dat de activiteiten van Besix verder reiken dan Nederland alleen, heeft mij doen besluiten om in 2007 naar de Arabische Emiraten te vertrekken. Dit heeft mij de kans geboden om mijn horizon in culturele en professionele zin te verbreden.
Men zegt soms wel dat de wereld een groot dorp is, in de grote steden is in ieder geval altijd alles te vinden wat je wilt. Soms moet je moeite doen om de ‘couleur locale’ op te snuiven, maar als dat lukt is dat zeker de moeite waard.
De afgelopen drie jaar heb ik in Abu Dhabi gewerkt aan de realisatie van Ferrari World attractiepark, een ongekende ervaring van het begin tot het einde, waarbij mijn verantwoordelijkheden gaandeweg het project aanzienlijk zijn gegroeid. Persoonlijk heb ik mij gedurende de periode in het buitenland enorm kunnen ontwikkelen, mede door de intensiteit van het werk. En hoewel het een goede stap is gebleken om naar het buitenland te gaan, zal ik binnenkort weer terugkeren naar Nederland, een vertrouwde omgeving. Maar vaak zal ik nog met een goed gevoel terugdenken aan mijn tijd in de Emiraten. Een ervaring die naar ik nu merk, moeilijk in een paar regels is samen te vatten.
13.
Six Construct neemt alleen uitzonderlijke projecten aan, de voorbeelden zijn bekend. De uitdagingen zijn daarom zeer groot en het resultaat geeft des te meer voldoening. De band met de collega’s is steeds uitstekend, ook na het werk, en makkelijker dan op het eerste gezicht zou lijken.
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION
Echte uitdaging De North Manama Causeway is het grootste infrastructuurproject dat ooit in Bahrein werd uitgevoerd. Jammer genoeg werd het project door de economische malaise in de Golfregio in 2009 uitgesteld tot mei 2010. De opdrachtgever (het ministerie van Openbare Werken) wees het contract begin juni 2010 officieel toe aan een consortium bestaande uit Six Construct en de Haji Hassan Group.
North Manama Causeway, het grootste infrastructuurproject in Bahrein Het Koninkrijk Bahrein is een klein eiland in de Arabische Golf, ongeveer 20 kilometer ten oosten van Saudi-Arabië. Dankzij een eerste succesvol project in dit land kreeg een joint venture met Six Construct de bouw van de North Manama Causeway toegewezen. Bahrein had vroeger een heel bijzondere eigenschap: het eiland had een zoetwaterlaag onder de zoute bovenlaag en werd daardoor al sinds 2000 voor Christus bewoond. Bahrein heeft heel wat beschavingen gekend, van de Portugese zeevaarders die in de 16e eeuw een fort bouwden op het Manama-eiland tot de bedoeïenen uit de Saudische woestijn en de Perzische overheersers in de 17e en de 18e eeuw.
14.
Eerste succesvolle project In de jaren 2001-2002 bouwde Six Construct samen met haar lokale partner, de Haji Hassan Group, de Sheikh Khalifa Bridge en Causeway, die de luchthaven verbinden met de hoofdstad Manama. Dankzij het grote succes van dit project besloten Six Construct en de Haji Hassan Group om hun partnership voort te zetten en dienden ze in maart 2009 met succes een offerte in voor de North Manama Causeway. Het project heeft een waarde van ongeveer € 185 miljoen en de bouwperiode zal 36 maanden bedragen.
“Het project omvat de bouw van een dubbele brug over een kunstmatig kanaal in het herwonnen gebied van de nieuwe Bahrain Financial Harbour en een dubbel viaduct met twee bruggen over een lengte van 1,4 kilometer langs de drukste weg in Manama,” verduidelijkt projectdirecteur Bruno Mendiaux. Franki Foundations: eerste ervaring in het MiddenOosten Voor het project moeten ongeveer 1.000 boorpalen worden geplaatst met een diameter tot 1.500 millimeter. Het management van BESIX Group besloot om dit belangrijke contract ter waarde van ongeveer € 5 miljoen (zonder de levering van beton en wapening) toe te kennen aan een bedrijf uit onze Group, namelijk Franki Foundations. Dit is het eerste buitenlandse project voor Franki Foundations als onderdeel van BESIX Group, en we zijn ervan overtuigd dat dit een gouden kans is voor het bedrijf om activiteiten te ontwikkelen in het Midden-Oosten. Creatieve methode Voor de bouw van de brug wordt een techniek toegepast waarbij gewerkt wordt met prefabsegmenten. De methode kan als volgt kort worden omschreven: De prefabonderdelen van de bruggen (gewicht tot 120 ton - ongeveer 2.250 delen in totaal) worden gestort in een betonfabriek die speciaal daarvoor werd ontworpen. De segmenten, die volgens de zogenaamde ‘matchcast-methode’ worden gefabriceerd, worden dan met vrachtwagens over het reeds gebouwde deel van de brug naar de lanceerbrug vervoerd. Die installeert de elementen door het principe van een weegschaal toe te passen. Dit wordt schematisch voorgesteld in de tekening hieronder. Het betreft een zeer speciale bouwmethode, en Six Construct besloot dan ook om voor dit uiterst technische en moeilijke werk samen te werken met de Italiaanse aannemer Rizzani de Eccher.
Project Fortis Kanselarij: wat denkt de klant ervan ? Momenteel werkt BESIX in hartje Brussel volop aan het nieuwe hoofdkantoor van BNP Paribas Fortis. In dat kader heeft BESIX News NL Philippe Monserez, division manager BNP Paribas Fortis, Corporate Real Estate Projects Brussels, ontmoet. Hij legt enkele elementen uit over zijn ervaring met BESIX. Is het gebouw nu milieuvriendelijk ? “Vanaf dag één van het ontwerp heeft de opdrachtgever geopteerd voor het inschakelen van een specialist ‘duurzaamheid’ tijdens het ontwerp. Caubergh-Huyghen uit Nederland kreeg als taak de milieuvriendelijkheid van het ontwerp te bewaken. Ruime aandacht is besteed aan zowel bouwfysische als technische ingrepen.” Om welke reden werd BESIX geselecteerd voor de realisatie van het project? “De selectie van BESIX is het resultaat van een tweeledig traject : de opdrachtgever heeft geopteerd om een design & build proces op te starten, gezien de complexiteit van het ontwerp en de uitdagingen qua sloopwerkzaamheden, funderingswerkzaamheden, en algemene timing voor het project. Na een zestal maanden ‘design’ is het tweede traject gestart in september 2008, met name ‘build’.” Kunt u de balans opmaken van de samenwerking ? “Elke projectmatige samenwerking start met het ‘aftasten’ van het terrein: elk project is immers uniek qua omvang, qua moeilijkheidsgraad, maar ook qua teamleden aan ontwerpzijde, aan de zijde van de opdrachtgever en aan de aannemerszijde. Het designproces heeft iedereen de kans gegeven om de samenwerking op te bouwen, alvorens tot daadwerkelijke uitvoering over te gaan. Gezien de omvang van het project zijn de teams van de drie belangrijkste partijen (aannemer, ontwerper en opdrachtgever) relatief groot, met de gebruikelijke rotatie om verschillende redenen. Door de uniformiteit van de processen en de documenten, en door de gezamenlijke unieke uitdaging, is de samenwerking zeer behoorlijk te noemen. De samenwerking kan omschreven worden als een partnerschap, waarbij elke partij de visie van de andere partij wil begrijpen en ermee wil omgaan. Partnerschap is een beter woord voor de relatie tussen de opdrachtgever, de ontwerpers en de aannemer.
“De combinatie van jonge, talentrijke, ambitieuze karakters, met zeer ervaren materiedeskundigen werpt dagelijks zijn vruchten af.”
15.
Kunt u het concept van het nieuwe hoofdkantoor van BNP Paribas Fortis in Brussel toelichten ? Philippe Monserez: “Het gebouwencomplex dat in het kader van ‘Cluster Kanselarij’ wordt gerealiseerd, gaat in feite over een verbouwings- en nieuwbouwproject waarbij de gebouwen, eigendom van BNP Paribas Fortis bank in België (of langdurig binnen een huurovereenkomst onderworpen) optimaal gestructureerd worden binnen de cluster Koningsstraat, Warandebergstraat, Kanselarijstraat en Koloniënstraat. Op een geheel van ongeveer 75.000 m2 wordt nagenoeg 45.000 m2 binnen het project door BESIX aangepakt. Vanaf de start van het ontwerp is gestreefd, in overleg met de opdrachtgever en de Stad Brussel, naar een open en transparant ontwerp te komen waarbij vijf geografische en technische onafhankelijke gebouwen ontworpen zijn. Dit met aandacht voor open ruimte, toegankelijkheid en duurzaamheid. Omdat het zogenaamde ‘gelijkvloers’ het resultaat is van een optimalisatie, is in het eindontwerp rekening gehouden met een funderingsaanzet die zich beduidend onder de funderingen van de naastgelegen gebouwen bevindt. Dankzij deze ingreep kon het aantal parkeerplaatsen behouden blijven, in combinatie met meer ‘edele’ kantooroppervlakte door het gebruik van patio’s en atria.”
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION
Het GEN, een belangrijk project voor de toekomstige mobiliteit BESIX kreeg twee contracten toegewezen binnen het Gewestelijk Expressnet (GEN) rond Brussel. Het doel van het GEN is snelle en frequente spoorverbindingen realiseren in een straal van ongeveer 30 kilometer rond Brussel. Het eerste project betreft de opwaardering van lijn 161 naar vier sporen tussen het station van Watermael en het knooppunt in Louvain-la-Neuve; het tweede betreft de bouw van de spoorlijn Ukkel-Bigarreaux (tussen Brussel en Nijvel). De twee projecten werden toevertrouwd aan twee jonge projectmanagers, Fabian Boucher en Fabian Sinapi, die worden bijgestaan door Jean-Marie Genonceaux, BESIX director of works. Andere entiteiten van de Group, Socogetra en Franki Foundations, spelen ook een belangrijke rol in dit project. Infrabel, de Belgische spoorinfrastructuurbeheerder, kende verschillende onderdelen van het GEN-project aan BESIX toe. Het ging daarbij om complexe opdrachten waarvoor de projectplanning zo goed als perfect moest zijn, vooral wanneer lijnen tijdelijk moesten worden gesloten. Ukkel-Bigarreaux, verbetering in zicht In het zuidwesten van Brussel werkt BESIX actief aan lijn 124 tussen Ukkel en de toekomstige terminus Braine-Alliance. De bedoeling is om de nominale snelheid van de treinen op te trekken tot 160 kilometer per uur. Het project ging van start op 12 oktober 2009 en zal naar verwachting worden afgerond in april 2011.
16.
“Het bijzondere aan deze opdracht is dat we in een zeer besloten ruimte werken, dichtbij treinsporen die in gebruik zijn. We hebben al vaak kleine machines moeten gebruiken”, licht projectmanager Fabian Sinapi toe. “Recent nog, werd op onze bouwplaats een HSE-audit uitgevoerd. We slaagden met vlag en wimpel, en tijdens onze maandelijkse veiligheidsvergadering kregen we
van opdrachtgever Tuc Rail felicitaties voor het beheer van onze bouwplaats. De werkzaamheden waarvoor 22.240 werkuren nodig waren, werden uitgevoerd zonder één enkel ongeval. We kozen ervoor om zoveel mogelijk met BESIX-werknemers te werken en zo weinig mogelijk een beroep te doen op onderaannemers. En de resultaten zijn echt zeer positief. Het klopt dat ik geluk heb gehad om te kunnen samenwerken met Raoul Delval, die een zeer ervaren hoofduitvoerder is. Voor dit project, met name voor een variatie op het ontwerp, hebben we samengewerkt met Franki Foundations om een wand met een diameter van 80 centimeter met secanspalen te bouwen.” Bosvoorde-Hoeilaart, dichtbij de natuur In het zuidoosten van Brussel is de combinatie BESIXSocogetra gestart met de werkzaamheden aan twee spoorlijnen met een totale lengte van meer dan 4,5 kilometer. Bijzonder is dat die lijnen door de drie regio’s van het land lopen: de eerste lijn doorkruist het Zoniënwoud in de Brusselse en de Vlaamse regio, de tweede doorkruist de gemeenten Hoeilaart (Vlaams grondgebied) en La Hulpe (Waals grondgebied). Er moeten kleine civiele constructies worden afgebroken of uitgebreid, en in het Zoniënwoud moeten nieuwe oversteekplaatsen voor wild (ecobruggen) en groene beschermingsmuren worden gebouwd. Het belangrijkste onderdeel van het project is echter de bouw van een cut and cover-tunnel van 500 meter. Fabian Boucher, projectmanager : “De grootste uitdaging vormen de werkzaamheden in het Zoniënwoud. Dat is namelijk een zeer beschermd (Natura 2000- en archeologisch waardevol gebied) en bewaakt gebied (gemeentelijke autoriteiten, IBIM, Natuur en Bos, verenigingen, enzovoorts). De milieubeperkingen stellen ons voor grote moeilijkheden. Vooral ervoor zorgen dat tijdens het kappen van bomen de winterslaap van vleermuizen en het nestelen
BESIX Vlaanderen bouwt met haar ecoduct mee aan een groene toekomst BESIX Vlaanderen bouwt mee aan een ecoduct over de E19 in Wuustwezel. Tot ver in de jaren tachtig lag de overheid niet wakker van de weerslag die grote infrastructuurwerkzaamheden hadden op de natuur. Eén van de zichtbare gevolgen is de honderd meter brede en ondoordringbare verkeersmuur die de snelweg E19 en de parallelle spoorlijn van de hogesnelheidstrein vormen in de Voorkempen.
Niet alleen Socogetra is betrokken bij het project (voor werkzaamheden ter waarde van € 6,5 miljoen op een totale projectwaarde van € 28 miljoen). Er zullen ook subcontracten worden afgesloten met Franki Foundations en West Construct. De werkzaamheden zijn van start gegaan in maart, en het eerste beton zal in mei worden gestort. De oplevering is gepland voor augustus 2012. Er zitten nog andere projecten voor Infrabel in de pijplijn. BESIX hoopt ook nog andere contracten binnen te halen (Bakenbos/La Hulpe).
Ondertussen is de overheid overtuigd dat grote infrastructuurwerkzaamheden gepaard kunnen gaan met een goed ecologisch beleid. Daarom besliste de Vlaamse overheid in 2000 om op het grondgebied van de gemeente Wuustwezel het ecoduct ‘De Munt’ te bouwen, dat dieren de kans moet geven om zich veilig te verplaatsen in hun leefgebied. In augustus 2009 startte BESIX Vlaanderen, in combinatie, met de bouw van het ecoduct. Het wordt gebouwd voor rekening van Infrabel en het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse overheid. Tuc Rail volgt de uitvoering van de werkzaamheden op. Het ecoduct bestaat uit drie overspanningen van elk 35 meter lang en 60 meter breed. Eén veld overspant de HSL-lijn, de twee andere overspanningen lopen over de E19 richting Nederland en Antwerpen.
17.
van vogels niet worden verstoord is moeilijk, evenals vervuilde grond verwijderen (volgens verschillende normen naar gelang van gebied van afkomst/ bestemming) en woekerende planten verwijderen. De bouwplaats is een ‘openlucht showroom’ voor verschillende civiele technieken: uitgravingen, Berliner wanden, damwanden, beschoeide sleuven, micro- en secanspalen, trillen en heien en tunnelwerken onder sporen die in gebruik zijn. De jonge technische afdeling zal heel wat ervaring opdoen !”
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION
Carpe Diem, een nieuw icoon in Parijs ! BESIX France haalde samen met de groep Spie Batignolles (SCGPM) het Carpe Diem-project binnen, voor de bouw van een toren die werd ontworpen door de New Yorkse Robert A.M. Stern Architects en de Franse SRA Architectes. De toren zal worden opgetrokken in de zakenwijk La Défense, vlak naast de CBX-Dexia-toren, die BESIX eerder realiseerde.
18.
Studio am for Robert A.M. Stern Architects
Op 31 maart jongstleden tekende BESIX een intentieverklaring voor de bouw van een gebouw van 162 meter, evenals een uitvoeringsopdracht voor het ontwerp. De toewijzing gebeurt in twee fases, omdat de klant assistentie wil bij het aanduiden van de onderaannemers die samen in totaal acht onderdelen zullen krijgen. De toren heeft twee verticale en twee afgeschuinde gevels. Er worden onder meer kantoren, een auditorium en retailruimtes ondergebracht op 35 verdiepingen en met een totale oppervlakte van 47.000 m². Dit HEQ (High Environmental Quality)-project zou uiteindelijk het LEED/Gold-certificaat moeten behalen. Een langlopend verhaal Op MIPIM 2009 werden de eerste contacten gelegd met Aviva Investors Real Estate France, de vijfde grootste verzekeraar ter wereld (klant van het project). “Na het aanbestedingsproces werden wij samen met Spie geselecteerd. De link met een lokale Franse partner is een sterk punt dat ons ongetwijfeld heeft geholpen om het contract binnen te halen. Het klopt dat we goed voorbereid waren, dat we een agressieve prijszetting hanteerden en dat we overtuigend overkwamen”, zegt René Jordens, BESIX commercial director. “Maar het waren vooral de knowhow van BESIX, de betrokkenheid van de aanbestedingsafdeling en vooral van Guy Durnez, Tony Tytgat en Michel Borgenon, evenals de ervaring van Jean-Marie de Bel, projectmanager Engineering, die het verschil maakten.” Het contract is goed voor ongeveer € 130 miljoen, waarvan 50% voor BESIX. De duur van het project is 31 maanden.
Het eerste 100% BESIX-project voor de stichting
IN ACTION
NewsNL
De BESIX Foundation heeft u en uw ideeën nodig! Neem snel een kijkje op www.besixfoundation.com
Guarderia Infantil Deelnemen aan de projecten van BESIX Foundation, zelfs vanaf afstand, dat was de wens van de teams in Equatoriaal-Guinea. Projectmanager Adrien Theunissen van BESIX presenteert het project voor de bouw van een kleuterschool vlakbij hun meest recente bouwplaats. Het Guarderia Infantil-project in Baney is geboren !
Hoe hebben jullie het project opgestart ? Het team van BESIX werkte het project uit in overleg met de autoriteiten via onze contactpersonen bij het ministerie van Openbare Werken en Infrastructuur. Ze speelden in op de politieke wil van het land om buitenlandse bedrijven te betrekken bij de lokale ontwikkeling.
Wat bracht jullie ertoe om dit project op te starten ? Theunissen: “BESIX kan niet actief zijn in CentraalAfrika zonder oog te hebben voor de menselijke dimensie van de bouwwereld. Onze arbeiders leven in omstandigheden die we ons in Europa niet kunnen voorstellen. De mensen in Equatoriaal-Guinea willen hun land echter absoluut verder ontwikkelen. Elke dag krijgen we vragen van arbeiders om hun loon vroeger uit te betalen, om verlof te krijgen omdat er problemen zijn in de familie, om een stuk bouwafval te mogen meenemen. We zagen in dat Equatoriaal-Guinea de perfecte plaats is om een project op te zetten voor de stichting.
Onze technische afdeling bedacht en ontwikkelde de uitvoeringsplannen en volgde de aankoop van de materialen op bij lokale leveranciers. De prijsberekening werd uitgevoerd door het reeds aanwezige projectteam dat ook op zoek ging naar de nodige fondsen. BESIX Foundation heeft bevestigd dat ze het project steunt, en de lokale autoriteiten hebben zich geëngageerd om de school te beheren ten voordele van de allerarmsten.
19.
Waarom dachten jullie aan een kleuterschool ? Baney, vlakbij onze meest recente bouwplaats en op 20 kilometer van de hoofdstad Malabo, is een bloeiend dorp dankzij de komst van elektriciteit, individueel aangevoerd drinkwater, stenen huizen en een beroepsschool. Dat er ook een kleuterschool komt, zal uiteraard de dorpskinderen ten goede komen, maar we willen met de school ook de status van de vrouwen verbeteren, vooral van de armste. We willen hen de mogelijkheid bieden om geld te verdienen in plaats van thuis te blijven en voor hun kinderen te zorgen.
En hoe waren de reacties op de lancering van het project ? Zeer enthousiast! We zijn blij dat we de levensomstandigheden kunnen helpen verbeteren in de dorpen waar we werken. Enkele van onze arbeiders komen zelfs uit het dorp waar we de kleuterschool bouwen. Dat maakt hen uiteraard nog meer gemotiveerd ! Dat we het project zelf kunnen beheren van a tot z, verzekert BESIX Foundation ervan dat elke CFA-frank optimaal zal worden besteed om het best mogelijke gebouw op te trekken voor de bevolking. Dat is ook goed voor onze relaties omdat er echt een politieke wil is om het land verder te ontwikkelen. Als we in Guinea kunnen blijven werken, kunnen we ook waken over het onderhoud van de school. De lokale omstandigheden (nabijheid van de zee, hoge vochtigheidsgraad, zware regens, enzovoorts) doen de gebouwen immers geen goed.
nederland
Veiligheid voorop In het naleven van de veiligheidsnormen ging de opdrachtgever een stuk verder dan de regels van de Arbo-wetgeving. Bartholomeeusen: “Een uitgraving van drie meter diep werd bijvoorbeeld al gezien als besloten ruimte. We moesten dus ook de daarvoor geldende regels toepassen, inclusief het aanstellen van een mangatwacht.” Met enige trots voegt de projectmanager toe dat BESIX in oktober 2009 door Gasunie-Vopak werd benoemd tot veiligheidsaannemer van de maand. Hij ziet dit als een aangename erkenning voor de ambitie van BESIX om zichzelf continu te verbeteren op veiligheidsgebied.
Gate: 34 deelopleveringen in 6 maanden De uitbreiding van de Rotterdamse Maasvlakte met de Gate LNG* receiving terminal van GasunieVopak neemt steeds concretere vormen aan. De werkzaamheden van combinatie Besix-Mourik zijn, met uitzondering van enkele meerwerken, afgelopen september opgeleverd. Onder leiding van projectmanager Boudewijn Bartholomeeusen realiseerde BESIX diverse funderingswerken en betonnen constructies in en rondom de terminal, in totaal goed voor 16.000 m3 beton. Bartholomeeusen kijkt terug op een geslaagd project met de nodige technische uitdagingen. “We hebben vier bouwkuipen van tientallen meters diep uitgevoerd op een kleine 25 meter van de LNG-tanks. Met het verlagen van de grondwaterstand moesten we oppassen dat we geen schade toebrachten aan de reeds bestaande constructies.” De bouwkuipen werden met geheide damplanken en onderwaterbeton gerealiseerd. De betonnen constructies voor onder andere de kabel- en leidingenkokers werden ter plaatse gestort.
20.
Onderlinge afstemming In de uitvoering van het betonwerk had BESIX rekening te houden met een twaalftal andere aannemers die ook op de bouwplaats werkzaam waren. “Op een gegeven moment liep er bijna negenhonderd man op dit project” vertelt Bartholomeeusen. “Ongeveer 140 daarvan waren van BESIX. Je kunt je voorstellen dat een goede onderlinge afstemming noodzakelijk was voor een veilig en efficiënt verloop van de werkzaamheden. Denk hierbij aan het afstemmen van de kraanbewegingen, maar bijvoorbeeld ook het maken van afspraken om van elkaars kranen gebruik te maken. En dat allemaal binnen een petrochemische omgeving waar de strengste veiligheidseisen gelden.”
Tijdsdruk Naast de uitdagingen in techniek, logistiek en veiligheid had BESIX te maken met een behoorlijke tijdsdruk. Begin 2010 werden 34 deelopleveringen vastgesteld die BESIX tussen februari en augustus moest realiseren. “Deze deelopleveringen hadden betrekking op de verschillende betonconstructies die wij binnen dit project realiseerden”, legt Bartholomeeusen uit. “Wij hebben ons hieraan verbonden en bijna alles gehaald – op één deelproject na. Die leverden we twee dagen na de vastgestelde datum op.” Optimalisaties BESIX behaalde de 34 deelopleveringen door in alle stadia van het bouwproces optimalisaties door te voeren. Zo werd het eigen ontwerpbureau ingeschakeld om van tevoren eventuele technische problemen te lokaliseren en op te lossen, en zo de voortgang van de uitvoering veilig te stellen. Ook werd gewerkt met geprefabriceerde wapening, zodat de vloerplaten in hoog tempo gestort konden worden. Bartholomeeusen: “We werkten met meer mensen, meer kranen en op verschillende plaatsen tegelijk. In de weekenden werd doorgewerkt en ook als het vroor gingen we door. Met diverse verwarmingsapparatuur zorgden we ervoor dat het beton op de juiste temperatuur bleef.” Bartholomeeusen is trots op het resultaat en op zijn team dat alles op alles heeft gezet om aan de wensen en eisen van de opdrachtgever te voldoen. En dat heeft zijn vruchten afgeworpen. BESIX is inmiddels alweer in gesprek voor het realiseren van een aantal nieuwe constructies op de terminal. * Gate staat voor Gas Access to Europe.
LNG is de afkorting voor Liquefied Natural Gas.
Ruim veertig meter de grond in Franki Grondtechnieken realiseert diep- en trekwanden voor parkeergarage Kruisplein In opdracht van de gemeente Rotterdam bouwt BESIX de parkeergarage Kruisplein. De garage wordt 20 meter diep en krijgt 5 parkeerlagen voor 750 auto’s. In mei 2009 zijn de werkzaamheden van start gegaan, drie maanden later is begonnen met de bouw van de waterdichte bouwput. Hiervoor zijn zogenoemde diepwanden toegepast, die tot wel 42 meter in de grond reiken. Voor het aanbrengen van deze diepwanden huurde BESIX dochterbedrijf Franki Grondtechnieken in, die de bouwkuip eind mei 2010 opleverde.
Vliegtuigbom
in
plein bouwput Kruis
plein in het t op het Kruis pu uw bo de In nderdag 28 otterdam is do centrum van R uigbom gevonden tijdens iegt oktober een vl heden. m aa kz er graafw
log, de Wereldoor ig uit de Twee st m ko n af ve , ie m De bo de Explos gemaakt door met is onschadelijk D) en daarna O (E e si enst Defen maakt ge lijk de ha Opruimingsdi onsc de raketklem vondst een zogenoem sen. Door de he ge en ag w ht ac en vr n ge ee en in enkele uren as gedurende w se m am bo rd te de ot n va ar het R oer van en na t lig in le sp openbaar verv ui Het Kr ion mogelijk. er is Centraal Stat r. De 250-pond ve no ge te t ch re lakte ijk el sv m aa hier na D naar de M d door de EO en acht. ht br oc ge ag ng ijd vr tot ontploffi ar da en d er getransporte
BESIX Group, waarbinnen regelmatig wordt opgetreden als onderaannemer van diverse prestigieuze projecten. De diepwanden van parkeergarage Kruisplein zijn onder leiding van projectmanager Danny Custers gerealiseerd. “De omtrekwanden zijn 120 centimeter dik en de trekdiepwanden 80 centimeter”, zegt hij. “Ze vormen de fundering en de van binnenuit zichtbare buitenwand van de parkeergarage.” Aanbrengen diepwanden Custers legt uit hoe de wanden gerealiseerd worden: “De diepwanden worden in verschillende stappen gemaakt. Eerst graven we een sleuf van 5,5 à 7,5 meter lengte en 42 meter diepte. Hiervoor gebruiken we een kabelkraan met een hydraulische of mechanische grijper. Tijdens het graven wordt de sleuf gevuld met bentoniet om te voorkomen dat de zijwanden instorten. Als de sleuf op diepte is, wordt het graafbentoniet vervangen door zuivere bentoniet en plaatsen we er wapeningskorven in. Daarna vullen we de sleuf van onderaf met beton. Het bentoniet, dat door het beton naar boven wordt gedrukt, wordt weer teruggepompt. Het graafdiepwandbentoniet wordt ontzand en vervolgens weer gebruikt voor de volgende sleuf. Zo wordt in totaal 350 meter omtrekdiepwand en 300 meter trekdiepwand gemaakt. Omvang als uitdaging Volgens Custers is het niet zozeer de techniek, maar de omvang van het werk die de uitdaging vormt. “We hebben het hier over 14.500 vierkante meter aan diepwanden en eenzelfde oppervlakte aan trekwanden”, benadrukt hij. “Daar komt nog eens bij dat de bouwplaats van de parkeergarage van beperkte omvang is. We moesten dus heel efficiënt met onze ruimte omgaan.” Toch kijkt Custers tevreden op het werk terug: “Alles is goed verlopen en we hebben op tijd opgeleverd. De eindoplevering van de parkeergarage, die gepland staat op 28 juni 2013, is nog steeds haalbaar.”
21.
Franki Grondtechnieken is gespecialiseerd in diepwanden en paalfunderingen. Het Oosterhoutse bedrijf heeft uitgebreide expertise in onder andere waterkerende schermen, diverse soorten wanden, hei-, buis- en schroefpalen, et cetera. Sinds begin 2009 is Franki Grondtechnieken onderdeel van de
nederland
NewsNL
nederland
Bouw Tweede Coentunnel is geometrische tijdspuzzel Eén van de meest prestigieuze civiele werken die in Nederland wordt uitgevoerd, is de Tweede Coentunnel in Amsterdam. Tot eind 2013 bouwt Coentunnel Construction, onderdeel van Coentunnel Company, een tunnel naast de bestaande Coentunnel. Daarnaast is het bouwconsortium – een combinatie van nv BESIX sa, CFE Nederland, Dura Vermeer Infra, TBI Bouw, Dredging International en VINCI Construction – verantwoordelijk voor het renoveren van de bestaande Coentunnel, het bouwen van diverse kunstwerken en de uitbreiding van de aanvoerwegen A8 en A10. Coentunnel Company draagt zorg voor het financiële gedeelte, alsmede het beheer en onderhoud van beide tunnels tot 2037. “Een geometrische puzzel”, zo noemt Christophe Bauduin, directeur ontwerp namens BESIX, het Coentunnelproject. “We werken in één van de drukste verkeersgebieden van Nederland, op een beperkt bouwterrein met verschillende partijen naast elkaar.” Bauduin is betrokken bij alle ontwerpactiviteiten, zowel voor de tijdelijke als de definitieve constructies en indirect ook voor de technische installaties. “De verkeers- en tunneltechnische installaties worden ontwikkeld door Croon Elektrotechniek BV, wij ondersteunen hen hierin en zorgen voor de afstemming met het bouwkundige ontwerp. VTTI-systemen zijn momenteel een veelbesproken onderwerp in de politiek en de media, voornamelijk met het oog op de veiligheid van de eindgebruiker.”
22.
Open toeritten Bauduin vertelt dat de werkzaamheden aan de Tweede Coentunnel in volle gang zijn: “De aanleg van de open toeritten vordert gestaag. De bouwkuipen, per toerit zo’n 250 meter lang, zijn inmiddels gereed. Het maken van goede, waterdichte bouwkuipen is nog een delicate klus. We hebben het hier over kuipen van bijna twintig meter diep, die door middel van vibro-combipalen, combiwanden en onderwaterbeton zijn gerealiseerd. Omdat de werkzaamheden niet allemaal gelijktijdig kunnen plaatsvinden, zijn de bouwkuipen in compartimenten verdeeld.” Onlangs is ook gestart met de bouw van de dienstgebouwen op het dak van de overgangsconstructies aan zowel de noord- als zuidzijde van de Tweede Coentunnel. De overgangsconstructies bevinden zich ter hoogte van de gesloten delen van de toe- en afrit.
Scheidingswand Een andere belangrijke activiteit betreft de bouw van de scheidingswand tussen de Eerste en de Tweede Coentunnel. Bauduin geeft uitleg: “De nieuwe Coentunnel bevindt zich op tien meter afstand van de bestaande tunnel en komt twee tot drie meter dieper te liggen. Als we geen maatregelen nemen, kunnen er tijdens de uitgravingen verplaatsingen in de grond ontstaan die eventuele vervormingen aan de Eerste Coentunnel veroorzaken. De scheidingswand houdt deze vervormingen in bedwang.” In de huidige Coentunnel is een monitorsysteem aangebracht dat in beeld brengt wat er gebeurt bij zowel het maken van de scheidingswand als het graven van de zinksleuf voor de nieuwe tunnel. De baggerwerken zijn inmiddels gestart. Mijlpalen “Naast een geometrische puzzel is dit project ook een tijdspuzzel”, zegt Bauduin. “De werkzaamheden zijn zo nauwgezet op elkaar afgestemd, dat een wijziging in de planning vergaande consequenties heeft. Om enkele tegenslagen uit de beginperiode te compenseren, moesten we bijvoorbeeld gelijktijdig gaan ontwerpen en uitvoeren.” Op de vraag welke mijlpalen er in het verschiet liggen, antwoordt Bauduin: “Naast de tunnel bouwen we nog diverse andere infrastructurele werken, zoals wegen en kunstwerken. De complexiteit hiervan wordt bepaald door de vele faseringen en de daarvoor benodigde verkeersomleggingen. Die faseringen worden gecoördineerd door een speciale werkgroep en zijn nodig voor zowel de voortgang van de werkzaamheden als de doorstroming van het verkeer.” Een andere mijlpaal betreft het afzinken van de tunnelelementen die in het bouwdok in Barendrecht gebouwd worden. In Amsterdam is men al enige tijd bezig met het graven van de zinksleuf en ook de ankerpalen zijn al geheid. Bauduin: “Het gaat hier om een flinke hoeveelheid grond en in maart 2011 worden de elementen al uitgevaren. Aansluitend zullen zij in april/mei worden afgezonken en daarna kan de afbouw beginnen.”
New Orleans staat fier overeind Ze is 158 meter hoog, heeft 45 verdiepingen, biedt ruimte aan bijna 240 appartementen, bevat onder andere een theater en zwembad en is afgelopen oktober opgeleverd. Na een niet altijd even makkelijke bouwperiode staat de New Orleans, één van de absolute blikvangers op de Rotterdamse Wilhelminapier, fier overeind. ‘Dame aan de kade’, zo wordt dit imposante gebouw met piramidevormige kroon, elegante glazen voet en zandkleurige gevelbekleding ook wel genoemd. Deze door BESIX gebouwde hoogste woontoren van Nederland levert dan ook een wezenlijke bijdrage aan de skyline van Rotterdam. Een project om trots op te zijn? Volgens assistent projectmanager Laurent Janssen van BESIX wel. Samen met hem blikken we terug op de bouw, die in 2007 begon. “Dankzij de enorme inzet van de staf en de mensen op de bouwplaats hebben we het werk tijdig kunnen realiseren. Het was af en toe behoorlijk spannend en er zijn heel wat nachtelijke uurtjes aan dit project gespendeerd, maar het resultaat mag er zijn. Wat de grootste uitdaging was? Om met een krappe planning en budget aan de wensen en eisen van de opdrachtgever te blijven voldoen. Planningtechnisch gezien zorgden de kroon en de hoofdentree voor de grootste uitdagingen. Ook de afgelopen strenge winter heeft een behoorlijke impact op ons werk gehad.” 158 meter de lucht in De woontoren is tot aan de 39e bouwlaag opgebouwd met een dubbele klimkist, één deel voor de centrale kern en één deel voor de buitengevels. De bovenste acht lagen, die samen de kroon vormen, bestaan uit een centrale kern en prefabelementen. In mei 2010 werd met 158 meter het hoogste punt bereikt, een positieve opsteker na een eerder dieptepuntje.
nederland
Kroon op het werk Begin 2010 is BESIX gestart met de bouw van de kroon: de bovenste acht bouwlagen van de New Orleans, waarvan de laatste zeven steeds in oppervlakte verminderen en een piramidevormig geheel vormen. “We wilden de kroon eerst laag voor laag afwerken”, aldus Janssen, “maar besloten toch om eerst de kern voor te trekken en daarna de prefabwandelementen te plaatsen. Dit om de liften zo snel mogelijk operationeel te krijgen.” Volgens de assistent projectmanager verliepen de werkzaamheden aan de kroon voorspoediger dan verwacht: “Het plaatsen van zware prefabelementen op zo’n 150 meter hoogte is geen eenvoudige klus, zeker niet in de winter, maar eigenlijk is alles probleemloos verlopen. De gevelbouwer, die het gebouw van haar karakteristieke zandkleurige natuurstenen bekleding voorzag, ondervond echter wel problemen. Door de terrasopbouw van de kroon waren sommige delen moeilijk te bereiken en dat leverde wat vertraging op. Laatste loodjes Doordat het gevelwerk iets langer duurde dan gepland, gingen andere werkzaamheden later van start. De afwerking van de loggia’s bijvoorbeeld, maar ook de luifel van de hoofdentree. “Die was niet bereikbaar zolang de steiger ervoor stond”, legt Janssen uit. “Toch moesten we er hoe dan ook voor zorgen dat de hoofdentree, het zwaartepunt van het gebouw, op tijd gereed was. Uiteindelijk hebben we de luifel in twee weken tijd afgewerkt en is de hoofdentree, met zijn marmeren vloeren en fraai afgewerkte plafond, één van de mooiste gedeelten van het gebouw.” In november opent de New Orleans officieel haar deuren en zal zelfs de Koningin een bezoek aan de markante woontoren brengen. “Een mooie afsluiting van een hectisch, maar interessant project”, concludeert Janssen. “We hebben enkele tegenslagen moeten incasseren en de relatie met de opdrachtgever stond bij tijd en wijle onder druk, maar uiteindelijk hebben we met elkaar een mooi eindresultaat neergezet.”
23.
Foto: Airphoto Corné Netten
Janssen vertelt: “Door de koude winter hadden we vorstschade opgelopen. Van de sprinklerinstallatie, die in de betonvloeren is gestort, waren enkele leidingen gesprongen. Een behoorlijke tegenslag. Tussen niveau 20 en 35 moesten we beton uithakken om de leidingen te herstellen. Intussen gingen de afbouwwerkzaamheden gewoon door. Het gebeurde dat er op niveau 32 al werd afgewerkt, terwijl op niveau 31 beton werd uitgehakt.”
nederland 24.
“Hoogbouwprojecten vinden vaak plaats op een beperkt aantal vierkante meters, midden in de stad, en hebben te maken met korte bouwperioden. Om deze risico’s het hoofd te bieden, heb je een aannemer nodig die over de juiste kennis, kunde en capaciteit beschikt. Zo’n aannemer is BESIX.”
Kwaliteitsslag in woningbouw Rotterdam legt de lat hoog. Binnen vier jaar moet de uitstroom van bewoners met tien procent gedaald zijn. En dat lijkt te lukken. Sinds 2008 kent Rotterdam een groei in inwonersaantal. “Er was een kwaliteitsslag nodig”, aldus Karakus, die zelf al bijna 25 jaar in de Maasstad woont. “In bepaalde delen van de stad is een enorme behoefte aan wonen in wijken. Dit resulteert in de ambitie om drieduizend gezinswoningen in de binnenstad te realiseren. Daarnaast creëren we woonzorgzones en woonservicegebieden voor ouderen en betaalbare woningen voor jongeren.” Ontwikkeling hoogbouw Een nieuw fenomeen in Rotterdam is de ontwikkeling van hoogbouwprojecten, wat in vergelijking met laagbouw een hele andere manier van organiseren vereist. Karakus: “Hoogbouwprojecten vinden vaak plaats op een beperkt aantal vierkante meters, midden in de stad, en hebben te maken met korte bouwperioden. Om deze risico’s het hoofd te bieden, heb je een aannemer nodig die over de juiste kennis, kunde en capaciteit beschikt. Zo’n aannemer is BESIX.” Verwachtingen waarmaken “Ik ken BESIX sinds de bouw van de Montevideo”, vervolgt Karakus. “In die periode was BESIX voor Rotterdam een geheel nieuwe aannemer, en dan ook nog eens een Belgische. Met buitenlandse bouwbedrijven is het toch altijd even afwachten hoe ze een Nederlands project aanpakken. Het vertrouwen in BESIX was er natuurlijk wel, anders ga je niet met elkaar in zee. Vooral hun werk in Dubai, waaronder de ruim 800 meter hoge Burj Khalifa, schiep positieve verwachtingen. En die verwachtingen heeft BESIX
Aandacht voor duurzaamheid BESIX staat bij gemeente Rotterdam vooral bekend als hoogbouw-bouwer. Kan de aannemer ook op civiel gebied van betekenis zijn voor de stad? Karakus: “Op dit moment bouwt BESIX parkeergarage Kruisplein. Als dat goed verloopt, en daar ziet het vooralsnog naar uit, biedt dat perspectieven voor de toekomst.” De wethouder geeft aan dat er nog veel staat te gebeuren in Rotterdam. Duurzaamheid gaat hierin een steeds belangrijkere rol spelen. Projecten als Central Post, het Blaakgebouw en de energieneutrale woningen op het Noordereiland zijn hiervan een goed voorbeeld. “Binnenkort start de aanbesteding van ons stadskantoor, dat eveneens hoog zal scoren op duurzaamheid. En de ontwikkelingen rond het Centraal Station en op de Wilhelminapier gaan natuurlijk ook gewoon door. Er is dus nog volop werk in Rotterdam.”
OVG Projectontwikkeling / Pho2graphy.nl
‘Bouwen is leuk, wonen kan nog veel beter’, zei wethouder Karakus (ruimtelijke ordening, wonen, herstructurering en grondbedrijf) een aantal jaar geleden al. En die uitspraak is volgens hem nog steeds actueel: “Het is zaak om de stad zodanig te organiseren, dat ze aantrekkelijk is en blijft voor gezinnen, jongeren en ouderen. Dit vereist een integrale aanpak op het gebied van wonen, werken, onderwijs, veiligheid en ruimtelijke ordening.”
Onvergetelijke ervaring Op de vraag wat hij goed vindt aan BESIX, antwoordt Karakus: “Ze gaan netjes met de omgeving om, letterlijk en figuurlijk. De bouwplaats ziet er altijd keurig uit en hun informatievoorziening is duidelijk en compleet. Rotterdammers zijn betrokken bij hun stad en daar gaat BESIX goed mee om. BESIX noemt zichzelf een Rotterdamse aannemer en daar kan ik me prima in vinden.” Aan de oplevering van de Maastoren houdt Karakus een bijzondere herinnering over. Hij vertelt: “Het heeft heel wat voeten in aarde gehad om dit project van de grond te krijgen. Ik heb destijds eens tegen ontwikkelaar OVG gezegd: ‘Als jullie het project durven te starten, ga ik er abseilend vanaf.’ Zelf was ik deze uitspraak al snel vergeten, maar OVG niet! En toen het eenmaal in de krant had gestaan, kon ik er echt niet meer omheen. Op de bewuste dag werd ik opgewacht door een menigte van toeschouwers en journalisten en als je dan eenmaal in de lift naar boven staat, ja, dan moet je jezelf wel even moed inspreken.” Het eerste stapje vond Karakus het spannendst. Daarna liet hij de touwen vieren en kon hij zelfs nog van het uitzicht genieten. “Het was een onvergetelijke ervaring.”
nederland
Terwijl Amsterdam een bouwstop heeft, verrijst in Rotterdam het ene nieuwbouwproject na het andere. Sinds 2001 bouwt BESIX er prestigieuze woon- en werktorens die de stad en haar skyline nieuw elan geven en tegelijkertijd aan de marktvraag voldoen. Vooral dat laatste staat hoog op de agenda van gemeente Rotterdam.
waargemaakt. De Montevideo is erg geliefd onder haar bewoners en ook de Maastoren en New Orleans liggen goed in de markt.” De wethouder benadrukt dat het niet zozeer de gebouwen, maar de eindgebruikers zijn die betekenis geven aan een omgeving. “Je moet er dus voor zorgen dat een gebouw zo aantrekkelijk mogelijk is, met de juiste plattegronden, een uitnodigende entree en plekken om elkaar te treffen.”
25.
Van Belgische aannemer naar Rotterdamse hoogbouwer
nederland
Sluizen Limburg: “Heiwerk is één van de risicofactoren” In Limburg werkt BESIX in combinatie met Mourik aan de sluiscomplexen van Born, Maasbracht en Heel onder leiding van projectdirecteur Koen De Mey. Tot eind 2012 is BESIX bezig met het stabiliseren van de kolkwanden, het aanpassen van de remming- en geleidewerken en het verlengen van drie sluiskolken. Per complex wordt één sluiskolk verlengd, van 140 naar 225 meter. Op deze manier wordt de vaarweg van de Maasroute geschikt gemaakt voor de tweebaks duwvaart. “De remmingwerken op de drie locaties zijn inmiddels afgerond en de kolkwanden in Maasbracht en Born zijn gestabiliseerd”, vertelt projectleider Dieter Behaeghel, die namens BESIX de civiele werkzaamheden leidt. “Het stabiliseren was nodig omdat de vijftig jaar oude kolkwanden niet meer aan de huidige eisen voldeden. Ter ondersteuning hebben we een ontlastconstructie langs de bestaande wanden gebouwd.” De kolkwanden in Heel zijn in de jaren 70 gebouwd en hoefden aanvankelijk niet gestabiliseerd te worden. Uit nadere berekeningen van BESIX bleek echter dat ook deze constructies niet langer voldeden. Zij worden momenteel door de bouwcombinatie aangepakt.
26.
Waterdichte bodembekleding De meeste activiteiten vinden momenteel in Born plaats. Behaeghel vertelt dat het heiwerk van de 2000 ton damwanden en 500 ton buispalen juist achter de rug is, naar zijn zeggen één van de meest risicovolle aspecten van het project. “We hebben hier onder meer te maken met de waterdichte bodembekleding van het Julianakanaal”, legt hij uit. “Dit kanaal ligt boven het maaiveld, de bodembekleding wordt gevormd door klei en asfalt. Hierin mag absoluut geen lekkage optreden. Voor het plaatsen van de damwanden hebben we daarom eerst sleuven gefreesd. Deze hebben we opgevuld met kleikorrels, die uitzetten zodra ze met
water in aanraking komen. Vervolgens hebben we de damwanden ingetrild en het kleiwerk hersteld met colloïdaal beton.” Moeilijke ondergrond “Onder de waterdichte bodem van het Julianakanaal bevinden zich harde grondlagen en zwerfkeien”, vervolgt Behaeghel. “Vanwege deze moeilijke ondergrond hebben we eind 2008 reeds een heiproef gedaan om de juiste heimethode vast te stellen. Wat hieruit voortkwam? We konden de damwanden het beste intrillen en vervolgens naheien. Dit mocht niet overhaast gebeuren, dan gaan de damplanken namelijk stuk. Aan de andere kant hadden we ook te maken met een uitdagende planning, waarbij we ons moesten houden aan de vooraf afgesproken stremmingsdata voor het scheepvaartverkeer.” Mooi project Ondanks de heiproeven en gemaakte inschattingen liep het heiwerk enige vertraging op. Behaeghel is echter niet ontevreden: “Het heien is goed gelukt. Alle damwandplanken zijn uiteindelijk in de bodem geraakt. Enkele daarvan lopen onderin uit het slot, maar dat hadden we vanwege de moeilijke ondergrond al voorzien.” Het werk aan de sluiscomplexen laat zich het beste omschrijven als een continu spanningsveld tussen planning en uitvoering, waarbij ook nog eens rekening gehouden moet worden met de omgeving en het scheepvaartverkeer. “Bovendien krijgen we regelmatig controle op de naleving van onze vergunningen”, voegt Behaeghel toe. “Genoeg uitdagingen dus, zeker als je bedenkt dat dit mijn eerste werk als projectleider is. Maar dat maakt het juist ook weer mooi. Het gaat hier om een technisch interessant werk op het water, midden tussen het scheepvaartverkeer en sluizen die in dienst blijven. Bovendien kan ik rekenen op een zeer enthousiast en dynamisch team. Veel meer kan ik me als projectleider niet wensen.”
nederland
Artist impression: Benthem Crouwel Architecten
NewsNL
Spectaculaire uitbreiding Utrecht Centraal van start Station Utrecht Centraal, ooit gebouwd voor jaarlijks 35 miljoen reizigers, wordt momenteel gebruikt door circa 65 miljoen mensen per jaar. De ‘draaischijf van Nederland’ zal over een twintigtal jaren niet minder dan 100 miljoen reizigers per jaar tellen. Een spectaculaire verbouwing van de bestaande infrastructuur kon dan ook niet uitblijven. Op 14 juni 2010 verkreeg BESIX de opdracht voor de uitbreiding van het station, een project van ProRail met een totale aanneemsom van bijna 95 miljoen euro.
functioneel is en een golvend dak heeft dat moet functioneren als een soort vijfde gevel. Braeckman: “Ons werk bestaat in hoofdzaak uit de bouw van het stationsgebouw inclusief technische installaties, het technisch gebouw West, een kabel- en leidingentunnel en diverse technische ruimtes. Ook de commerciële ruimtes en de sloop van een sporthal en de Jaarbeurstraverse behoren tot onze opdracht.” Begin oktober is BESIX gestart met de bouwplaatsinrichting, de sloop van de sporthal volgt daarna. De eerste paal zal in 2011 de grond in gaan.
Projectdirecteur van dit omvangrijke werk is Emiel Braeckman, die wordt bijgestaan door twee projectleiders. “Het contract kende grote belangstelling in de bouwwereld”, vertelt hij. “De keuze voor BESIX heeft voor een groot deel met prijsvorming te maken, maar ook onze wereldwijde ervaring en uitgebreide knowhow speelden mee in de keuze van ProRail. Projecten als Station Amsterdam Bijlmer ArenA zijn natuurlijk prachtige referenties.”
Enthousiasme en knowhow Op de vraag waar de uitdagingen liggen, antwoordt Braeckman: “Het werken in een bijzonder druk stationsgebied met behoud van al zijn functies en minimale verstoring van het dagelijks leven.” Omdat het treinverkeer ongestoord moet doorgaan, zijn er zes uitvoeringsfasen nodig om dit ingrijpende project te realiseren. Treinvrije periodes en nacht- en weekendwerk zijn onvermijdelijk. Braeckman verwacht dan ook dat de komende vijf jaar zeer hectisch en tegelijkertijd boeiend worden: “Heel veel coördinatie, overleg met instanties en de omgeving zijn een must om deze klus tot een goed einde te brengen.” Aan het enthousiasme van het team zal het volgens Braeckman niet liggen: “We zijn zeer gemotiveerd om in dit prestigieuze werk de naam en faam van BESIX hoog te houden. De knowhow en ervaring zijn in ieder geval aanwezig om ook dit project toe te voegen aan de indrukwekkende referentielijst van BESIX Nederland!”
Ultramoderne staalstructuur Het station wordt flink uitgebreid, met een oppervlakte van ongeveer 200 voetbalvelden en een transparant dak met 3500 vierkante meter aan zonnecellen. Het nieuwe gedeelte is laagbouw en wordt te midden van deels bestaande en deels nog te realiseren hoogbouw gepositioneerd. De architecten van Benthem Crouwel en Movares ontwierpen dit nieuwe gedeelte als een ultramoderne staalstructuur, die heel transparant en
27.
Projectdirecteur Emiel Braeckman verwacht vijf hectische, maar boeiende jaren
IN ACTION Antwerpen Moerstraat, een gloednieuwe brug West Construct vervangt de bestaande metalen spoorbrug door een prefab betonbrug tijdens één weekend. De bestaande metalen overbrugging over de Moerstraat en de aangrenzende spoorweg was in een zeer slechte, verroeste staat en werd vervangen door een nieuwe, betonnen prefab overbrugging. De fundering van de bestaande middenpijler werd versterkt met extra micropalen. De bestaande ronde pijlers met een diameter van 1,2 meter worden verbonden met een massieve betonconstructie als draagstructuur. De landhoofden worden gedeeltelijk verlaagd/afgebroken en vernieuwd met prefabelementen als basis voor de betonnen bakbruggen. De voorgespannen brugdekken worden geconstrueerd in een schuine vorm die aangepast is aan de schuine spoorwegkruising en de schuine opbouw van de bestaande landhoofden. De totale lengte van de overbrugging bedraagt ongeveer 50 meter. De bestaande sporen, dwarsliggers en ballast worden eveneens vernieuwd in het geheel van de constructie.
28.
De sloop van de bestaande metalen brug, de vernieuwing van de landhoofden, de plaatsing van de betonnen brugdekken en de vervanging van de sporen werden uitgevoerd tijdens één weekend met een spoorwegonderbreking van slechts 48 uur.
“De aanvang van de buitendienststelling van de sporen werd op zaterdagochtend door Infrabel bevestigd. Voorafgaand aan de demontage van de bestaande brug werden de sporen en ballast boven de landhoofden verwijderd. Bij de operatie om de bestaande brug, met een gewicht van 160 ton in één geheel weg te nemen en de plaatsing van de twee nieuwe prefabelementen met een gewicht van ongeveer 190 ton per stuk voor de nieuwe brug werd een mobiele telescoopkraan van 1.200 ton ingezet. Zondagochtend waren beide prefabdekken geplaatst, inclusief het staalwerk, en werd begonnen met de heraanvulling van de ballast ter plaatse van de landhoofden. Als laatste operatie en afwerking van de brug dienden de ballast op de brug, de nieuwe sporen, een uitzettoestel voor de sporen, de bijhorende laswerkzaamheden en uitlijning van de sporen te gebeuren”, verklaart Ludo Mariën, projectleider. Het geheel van de werkzaamheden met de vernieuwde brug en sporen werd maandagochtend door Infrabel terug in dienst genomen voor het spoorwegverkeer. Als afwerking werden eveneens de aansluitingen van de vleugelwanden, de bijhorende leuningen en omgeving vernieuwd en aangepast aan de vernieuwde brug. Deze afwerking werd uitgevoerd gedurende de normale werkdagen met buitendienststelling van het benedenspoor onder de vernieuwde brug.
AZ Groeninge Kortrijk: dynamische, mensgerichte zorg staat centraal
Door de cost & fee formule werd de mogelijkheid geboden om technische en medische innovatieve projecten in het gebouw verder uit te bouwen. Praktisch wil dit zeggen dat het bouwteam tijdens de uitvoering van het project nog nieuwe zaken ontwerpt. Het bouwteam kan op deze manier inspelen op aangepaste eisen van de opdrachtgever. Hun enthousiasme en gedrevenheid werkten aanstekelijk op de samenwerking bij de meeste van onze onderaannemers. Hierdoor verliepen de werkzaamheden en besprekingen vlotter en aangenamer.
“De opdrachtgever heeft zich tot doel gesteld dat elke patiënt een dienstverlening verdient op maat. Voor de inrichting van het gebouw werd gekozen voor een moderne, functionele infrastructuur en werd er gestreefd naar een ‘huiselijke’ sfeer,” aldus Dirk De Prins, projectmanager. “Via lichtschachten in de gangen stroomt daglicht ongehinderd binnen, het parket in kamers en kantoren creëert een gevoel van warmte en gezelligheid. Alle eenpersoonskamers hebben een douchecel. In de tweepersoonskamers heeft elke patiënt zijn eigen wasruimte en toilet. De bedden van de patiënten staan niet meer naast, maar tegenover elkaar waardoor de patiënten meer privacy hebben. Het wordt mogelijk via een camera in de ziekenzaal beelden door te sturen naar bijvoorbeeld moeders die nog niet bij hun kindje mogen. Eind maart liepen de werkzaamheden aan het ziekenhuis AZ Groeninge ten einde.
29.
Sinds oktober 2007 stond Vanhout in voor de afwerking van het Academisch Ziekenhuis (AZ) Groeninge in Kortrijk (€ 21 miljoen) en voor de technische coördinatie ervan (€ 20 miljoen). Samen met wereldvermaarde architecten uit Vaduz / Liechtenstein Baumschlager-Eberle Ziviltechniker en met de architectengroep Osar zette Vanhout haar schouders onder dit project. Begin 2009 werden bovendien de werkzaamheden gestart aan het CLT gebouw dat als Conferentie, Logisitiek- en Technisch Centrum moet fungeren.
IN ACTION
NewsNL
IN ACTION
De eerste ecowijk in Erpent
De eerste ecowijk in Erpent is een feit. Dit project is een première op het grondgebied van de stad Namen.
Door Cobelba zijn echter afspraken gemaakt met de andere wijken, zodat ook deze bewoners van de winkels en groene ruimtes kunnen genieten.
Het wordt gebouwd op een terrein van 2,3 hectare dat ingesloten zit tussen de N4 en de oude verkavelingen. Vandaag past dit project in de nieuwe filosofie van ruimtelijke ordening, die opgelegd is door het masterplan van Erpent, met name sterke woondichtheid, mix van activiteiten, gedeelde ruimtes, beperkt autoverkeer, en de volledige lijst met ecologische variabelen, van waterzuivering tot energiebesparingen.
Nathalie Henry, verantwoordelijke voor de vastgoedprojecten, onderhandelde intensief met de technische diensten van de stad, maar ook met de bewoners (over toegang) en met de directie van de regionale wegen. Op 23 oktober 2010 is de eerste steen gelegd.
De ecowoningen verschillen compleet van de naburige verkavelingen, die mooie huizen met een tuin rondom bezitten. De ecowoningen worden dicht tegen elkaar gebouwd om centraal een collectieve groene ruimte te voorzien. De daken zijn plat en voorzien van zonnepanelen, de straten worden ontmoetingsplaatsen waar de voetganger voorrang heeft en de wagens worden verplicht om maximaal 20 kilometer per uur te rijden.
30.
Het gevaar bestond dat deze nieuwe wijk een gesloten woonerf zou worden dat enkel via de N4 bereikbaar zou zijn. Een soort reservaat voor bobo’s: buurtwinkels, kinderopvang en speeltuin, kwalitatieve natuurlijke omgeving, met als extraatje dat ze hun stroom kunnen verkopen in plaats van aankopen.
Villa Empain: restauratie van een meesterwerk uit het Brusselse patrimonium
Eén van de parels van de moderne Belgische architectuur In 1930 gaf Baron Empain, kunstliefhebber en mecenas, opdracht voor de bouw van deze monumentale villa vlakbij de ULB in Elsene aan architect Michel Polak. Deze indrukwekkende villa is sinds 2007 geklasseerd als patrimonium van het Brussels Gewest, en bestaat uit één ondergrondse en twee bovengrondse verdiepingen, een pergola, een conciërgewoning en een zwembad. Dankzij de verscheidenheid en rijkdom van de gebruikte materialen is dit een prachtig Art Déco kunstwerk geworden. Vernuftige oplossingen voor onvoorziene moeilijkheden Jacques Delens nam deel aan dit prestigieuze project dat in twaalf maanden werd afgewerkt. De restauratiewerkzaamheden omvatten het volledige bouwwerk, met uitzondering van het zwembad en de omgevingsprojecten. De grootste uitdaging was om vaklui uit verschillende disciplines samen te brengen en te coördineren, stuk voor stuk specialisten in de restauratie van de talrijk aanwezige kostbare materialen. Houtwerk, faiencetegels, mozaïeken, marmer, smeedwerk, glaswerk, vergulding, alles werd met veel zin voor precisie en raffinement gerestaureerd op basis van oude foto’s. Je moet evenwel nog kunnen beschikken over de oorspronkelijke materialen, ook al zijn die tegenwoordig niet meer te krijgen. Dat is het geval voor de marmeren vloeren, waarvoor onze vindingrijkheid op de proef werd gesteld. We losten
dit op door de marmeren vloertegels ter plekke uit te breken en ze in dwarsrichting door te snijden. De twee verkregen vlakken werden vervolgens geschuurd om eenzelfde kleur te krijgen. Op die manier konden de ‘nieuwe’ tegels worden gebruikt om de ‘gaten’ te vullen of de beschadigde stukken te vervangen. Oog voor detail Het gebouw heeft de afgelopen decennia belangrijke verbouwingswerkzaamheden ondergaan, waardoor het noodzakelijk was om het gebouw zijn oorspronkelijke stijl en structuur terug te geven. Op de bovenverdieping werden de oorspronkelijke volumes op identieke wijze hersteld. Ook werden er opnieuw valse plafonds voorzien, en de parketvloeren werden opnieuw aangelegd. Niets werd aan het toeval overgelaten. Een voorbeeld hiervan is de kleine fontein in de vorm van een vis op de begane grond, die verdwenen was en volledig opnieuw gebouwd werd. Identieke reconstructie Voorbeelden van de identieke reconstructie zijn: - 25.000 velletjes bladgoud op raam- en deurkozijnen en gevelranden. - 6 vernislagen op het houtwerk om de oorspronkelijke kleuren zo dicht mogelijk te benaderen. - Glasdakconstructie van Ingrand (meester glazenier uit het begin van de 20e eeuw) en binnensmeedwerk van Brandt (beroemde ijzersmid uit het begin van de 20e eeuw). Echt teamwerk Om dit grootse project tot een goed einde te brengen, was een uitstekende samenwerking tussen de vaklieden en technische teams van fundamenteel belang. Iedereen werkte in onderling respect samen, met dit ene doel voor ogen: deze prachtige woning nieuw leven inblazen. Jacques Delens, die het project sponsorde voor een bedrag van € 100.000, overweegt om dit project voor te dragen bij de volgende Caïus-wedstrijd. Die wedstrijd wordt georganiseerd door de vereniging Promethea en beloont jaarlijks de bedrijven die bijdragen aan de culturele en nationale ontwikkeling van ons patrimonium.
31.
Onder impuls van de Stichting Boghossian restau-reerde Jacques Delens in combinatie de villa Empain in haar oorspronkelijke staat. De werkzaamheden aan deze geklasseerde site werden grotendeels gefinancierd door de stichting met de steun van het Brussels Gewest. Het gaat hier om een investering van circa € 6 miljoen. De villa Empain zal in haar nieuwe hoedanigheid creatie en dialoog op gang brengen tussen de verschillende westerse en oosterse culturen. In diezelfde geest zullen er ook tijdelijke tentoonstellingen en andere evenementen van culturele, artistieke, pedagogische of wetenschappelijke aard plaatsvinden.
IN ACTION
NewsNL
NewsNL Opmaak en productie: www.conquest.nl
BESIX realiseert in Nederland al bijna 20 jaar prestigieuze werken in civiele betonbouw, specialistische utiliteitsbouw en maritieme bouw. Ook wereldwijd bouwt BESIX aan uitdagende projecten, al dan niet volgens het design & construct principe, die het uiterste vergen van haar calculators, constructeurs en bouwers. Daarin worden beproefde en vernieuwende methoden toegepast. Omdat de beste prestaties worden geleverd op het snijvlak van stabiliteit en dynamiek. BESIX investeert constant in haar kwaliteitsbelofte, zowel op menselijk als materieel vlak. Daarom schakelen overheden, de industrie en projectontwikkelaars BESIX in voor hun projecten.
BESIX Nederland Trondheim 22-24 Postbus 8, 2990 AA Barendrecht Telefoon +31 (0)180 64 19 90 Fax +31 (0)180 64 19 91
[email protected] www.besix.com BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel België Telefoon +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 00 www.besixgroup.com
