Oktober 2011
Decentralisatie begeleiding naar de Wmo Plan van aanpak TransitieBureau
Inhoudsopgave Aanleiding Ambitie en Visie van het TransitieBureau Werkwijze TransitieBureau Activiteiten TransitieBureau Overzicht Handreikingen Vooruitblik op activiteiten 2012 Contact
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
(titel)
2
Aanleiding De decentralisatie van begeleiding naar de Wmo biedt kansen om op lokaal niveau deze ondersteuning bij zelfredzaamheid en participatie dichterbij de burger te organiseren. Gemeenten zijn in staat de eigen kracht en mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk aan te spreken, en maatwerk in de directe omgeving te realiseren. Ook kunnen zij verbindingen leggen met andere Wmo-voorzieningen en andere gemeentelijke domeinen, zoals jeugd, re-integratie, de bijstand of het woonbeleid. Gemeenten worden vanaf 1 januari 2013 verantwoordelijk voor de nieuwe aanvragers, voor cliënten van wie de indicatie afloopt in 2013 en voor cliënten waarbij de situatie verandert en daarom een nieuwe indicatie nodig hebben. Vanaf 2014 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die op dit moment al extramurale begeleiding ontvangen in de AWBZ. Over de decentralisatie zijn afspraken gemaakt in het Regeer- en Gedoogakkoord en tussen gemeenten en het Rijk zijn vervolgens de randvoorwaarden vastgelegd in Bestuursafspraken voor de periode 2011-2015. VWS en de VNG hebben vanuit hun gezamenlijke verantwoordelijkheid om de decentralisatie van de functie begeleiding goed te laten verlopen het TransitieBureau begeleiding opgericht. Dit Transitiebureau richt zich op gemeenten, aanbieders, patiënten- en cliëntenorganisaties en andere relevante actoren.
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
3
Ambitie en Visie van het TransitieBureau Gemeenten moeten vanaf 2013 adequate ondersteuning bieden aan hen die dat nodig hebben. De gemeente doet dat niet alleen. Zij organiseert die ondersteuning in samenspraak met zorg- en welzijnsaanbieders, burgers, clientorganisaties en vrijwilligers en mantelzorgers. Gemeenten doen dit vanuit het gedachtengoed en met het instrumentarium van de Wmo (denk aan Welzijn Nieuwe Stijl en de Kanteling). Wij als Transitiebureau bieden gemeenten, aanbieders, professionals en cliëntorganisaties het noodzakelijke gereedschap aan en faciliteren het lokale proces. Voor ons is uitgangspunt dat de creativiteit en de trekkracht op lokaal niveau zit en dat we geen landelijke formats en blauwdrukken willen. Daarom luisteren we goed naar wat er lokaal gebeurt: hiervoor wordt een netwerk van ogen en oren opgezet. We willen naar alle gebruikers van het TransitieBureau transparant zijn in wat we doen en tijdig communiceren wat men van ons kan verwachten. Over het aanbod en de werkwijze van het Transitiebureau wordt regelmatig overlegd met landelijke organisaties van zorgaanbieders, patiënten/cliënten en andere betrokkenen.
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
4
Werkwijze TransitieBureau Het Transitiebureau laat de ontwikkeling van (nieuwe) aanpakken zoveel mogelijk op het lokale niveau plaatsvinden, in interactie tussen gemeenten, aanbieders en cliënten. Als dat niet kan zullen we op centraal niveau de noodzakelijke zaken laten ontwikkelen. Terreinen waar het TransitieBureau zich in ieder geval op gaat richten zijn: - informatieverschaffing en publieksvoorlichting - logistiek rond de overgang van bestaande cliënten naar Wmo - vormen van contractering / inkoop (gemeente – aanbieder) - inhoudelijke ontwikkeling en innovatie (beleid, aanbod) Het TransitieBureau zal waar nodig ook afstemmen met aanpalende operaties, zoals de decentralisatie van de jeugdzorg, wet werken naar vermogen, de IQ-maatregel en scheiden wonen-zorg. Daarnaast overleggen we periodiek met organisaties van aanbieders, patiënten/cliënten en andere relevante actoren (zoals ZN, MEE Nederland, CIZ) over hoe het loopt en wat er nodig is. Deze gesprekken zullen de komende tijd bijdragen aan de agenda en de activiteitenplanning van het TransitieBureau voor 2012.
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
5
Activiteiten TransitieBureau 2011 De activiteiten van het T-bureau in 2011 staan in het teken van opstarten, feiten verzamelen, voorlichting, leren van elkaar (Wmo vs AWBZ), gegevensoverdracht. En plannen te maken voor het grote voorbereidingsjaar 2012. We noemen de belangrijkste activiteiten in 2011: • Factfinding; diverse onderzoeken en handreikingen, bijvoorbeeld naar aard en omvang van de doelgroep; actorenanalyse; innovatiemogelijkheden per doelgroep; juridische thema's; regionale samenwerking. • Kennismaken in de praktijk; afleggen werkbezoeken bij zowel gemeenten, welzijnsaanbieders en awbz-aanbieders en andere betrokkenen (bv. sociale werkvoorziening, sportclubs, wmo-raden, clientorganisaties) die nu bij begeleiding een rol spelen. • Uitwerken specifieke groepen; welke groepen vereisen speciale aandacht en welke maatregelen zijn daarvoor geëigend? • De landelijke spelers bij elkaar brengen; gesprekken over plannen, mogelijkheden en risico's met landelijke koepelorganisaties (aanbieders, cliënten, overige).
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
6
Activiteiten TransitieBureau 2011 (vervolg) • Informeren gemeenten en aanbieders; we hebben in juni 32 bijeenkomsten voor gemeenten en aanbieders georganiseerd en in september drie wethoudersbijeenkomsten; • Gegevensoverdracht; Met de ‘leveranciers’ van gegevens of hun landelijke koepels, zoals CIZ, CAK, Jeugdzorg Nederland en Zorgverzekeraars Nederland worden/zijn landelijke afspraken gemaakt over de overdracht van gegevens. In 2011 gaat het om beleidsinformatie (aantallen). Medio oktober verschijnt de eerse beleidsinformatie van CIZ en CAK, in november/december van de zorgkantoren en Bureau’s Jeugdzorg. In de tweede fase (2013) zal het gaan om individuele cliëntgegevens (dossiers); • Ogen en oren; het organiseren van de signalen uit het veld. Per regio gaan gemeentelijke rapporteurs ons op de hoogte houden van de vorderingen en knelpunten. Ook branche en cliëntenorganisaties zorgen voor continue terugkoppeling uit de praktijk. Zo kan het TransitieBureau snel reageren; • Acties gericht op specifieke thema’s als inkopen, verantwoording, toegang Wmo, kwaliteit, vormen van ondersteuning, innovatie, administratieve lasten, mededinging en vervoer; • Communicatie; verzamelen goede voorbeelden, website www.invoeringwmo.nl, helpdesk (
[email protected]); • Samenhang met andere trajecten (decentralisatie Jeugdzorg, wet werken naar vermogen, IQ-maatregel, hulpmiddelen).
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
7
Overzicht handreikingen In de periode zomer 2011 tot einde 2011 worden de volgende handreikingen uitgebracht. De handreikingen sluiten aan bij de signalen en behoeften die het TransitieBureau ontvangt. • Handreiking tijdpad voor gemeenten en aanbieders. In deze handreiking wordt beschreven welke stappen gemeenten en aanbieders doorlopen bij de voorbereiding en binnen welk tijdsbestek; • Begrippenlijst voor zowel aanbieders als gemeenten, waarin de belangrijkste kernbegrippen van begeleiding en het gemeentelijk proces in een overzichtelijke en beknopte vorm worden weergegeven; • Factsheet en handreiking over aanbesteden en subsidiëren. Deze documenten beschrijven de mogelijkheden van gemeenten om de extramurale begeleiding in te kopen; • Factsheet mededinging; • Handreiking sociaal overwogen aanbesteden. Deze handreiking gaat in op het proces en de keuzes die gemaakt worden om te komen tot een goede inkoop van de extramurale begeleiding; • Handreiking beschrijving cliëntgroepen.
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
8
Vooruitblik op activiteiten 2012 In 2012 staan in elk geval onderstaande activiteiten gepland: • • • • • •
Netwerk van ogen & oren; Plan van aanpak gegevensoverdracht (dossiers); Communicatieplan naar burgers; Intervisiebijeenkomsten en werksessies in het land; Werksessies over opdrachtgeven en aanbesteden; Consultaties over regionale samenwerking.
Handreikingen, zoals: • Basisset verantwoording; • Format klanttevredenheidsonderzoek; • Vervoer; • Hulpmiddelen; • Handreiking mogelijkheden begeleiding en de Wmo-aanpak; • Handreiking rondom de toegang tot de Wmo. Deze handreiking beschrijft de mogelijkheden voor gemeenten om de toegang te regelen; • innovatie in de uitvoeringspraktijk. TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
9
Contact met het TransitieBureau Het TransitieBureau bestaat uit medewerkers van het ministerie van VWS, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en een drietal gemeenten, namelijk Amsterdam, Boxtel en Groningen. Heeft u vragen of wilt u meer informatie nalezen? Of heeft u ideeën voor een handreiking of wilt u een goed voorbeeld wil aandragen? U kunt contact opnemen met het TransitieBureau via
[email protected], 070-340 6100. Informatie kunt u nalezen via www.invoeringwmo.nl.
TransitieBureau Begeleiding in de Wmo
Plan van aanpak TransitieBureau versie 1.0
10
Oktober 2011 – versie 1.0