(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
l'
Zevende
MAANDELIJKSE
Jaargang
NAR 1955
UITGAVE
No 7
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
SNELLE BERICHTGEVING
VOLLEDIGE SPORTVERSLAGEN DE MEDEDELINGEN
VAN UW VERENIGING
11 0
IN
" Het Laatste Nieuws REDACTIE
Kantoor:
AANKONDIGINGEN
"
ABONNEMENTEN
Ommeganckstraat, 35, Antwerpen - Tel. 33.01.37
WIEL'S WIELEMANS
KOLEN
PIUL DE MAN MAZOUT KEROZENE
!llat..... i4 go.ed !
7-10, VLAAMSE ANTWERPEN
KAAI
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
1
MAANDELIJKSE
lJI'"fGAVE
van de FEDERATIE
DER LIBERALE
ARRONDISSEMENT
REDAKTIE
& BEHEER:
Hopland,
JEUGD
ANTWERPEN
1, Antwerpen
MEDEWERKERS: K Poma, R Gondry, M. Adriaenssens, Y. Bart. F. Boey, A. De Smet, A. Grootjans, G. Pieraets, G. Van Alphen E. Van Hee, F. De Bruyn.
-
In het Raam van de SChoolstrijd Plegen de Vlaamse Liberalen zelfmoord Het Liberaal Vlaams Studente.nverbond de eer. Viering van het vijfde Lustrum Gent.
--- Het Belgisch Episcopaat liet het masker Politieke -
'/ aan
te
vallen
leiders in Soutane.
De Geboorte van het Zenuwstelsel. Hebben de Planten en lagere Diersoorten ze-
nuwen '/ -
De C.V.P. op het Oorlogspad. Bescherming tegen de Atoombom.
-
LOS NUMMER : 5.- fr. P.C.R. nr 1215.16 van Robert Gondry
----_._---------
Mededelingen.
ABONNEMENT : Leden v. d. federatie : Niet leden V.d. federatie: Steunabonnement :
--------------------------Verantwoordelijke uitgpver: R. Gondry - Hopland
1, Antwerpen.
15.-- fr. 25.- fr. 100.- fr.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
2
In het
raam
van de Schoolstrijd
~lIu"nlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll11111111111111111111111111111111111111111111111111111110111111111111111111111111111111
(
Plegen de Vlaamse
"iilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllill1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIINllllllili
GESPANNEN VERHOUDINGEN
../
Het is overduidelijk dat men in ons land, in verband met het onderwijsvraagstuk, een «tweede koningskwestie» gaat beleven, tenzij onverwacht nog een kentering ten goede zou intreden. De C.V.P. heeft deze opschudding omheen onze onderwijsinstellingen gewild, want ze heeft er behoefte aan. Na de nederlaag van 11 April 1954 vertoonde haar partij structuur barsten, die blijkbaar slechts met de grootste moeite zouden kunnen dicht gemaakt worden. Om de verloren eenheid te herstellen mochten geen middelen onbeproefd gelaten worden. Derhalve werd besloten gebruik te maken van het godsdienstig element. Voortaan zal de C.V.P. politiek eri godsdienst zoveel mogelijk met mekaar mengen. Nu de bisschoppen aan het debat deelnemen lijken de reeds gespannen verhoudingen tussen de regeringspartijen en de C.V.P. zich met het uur nog toe te spitsen. Stellig zijn er katholieken die dit optreden van de kerkelijke overheid zullen betreuren. Voor de godsdienst zelf ware het inderdaad veel beter geweest indien de kerkelijke dignitarissen zich niet op het politieke terrein hadden gewaagd. Want indien de C.V.P. deze strijd niet wint dan komt meteen het prestige van de kerk en de toekomst van het catholicisme in de Vlaamse gewesten in het gedrang. Inderdaad, vele gelovigen, die bij de laatste verkiezingen hun stem uitbrachten op een Iibera Ie of een socialistische lijst, worden vandaag, ingevolge de openbare verklaring van de bisschoppen, VOOreen gewetenskwestie gesteld. Zo dienen ze de vraag te beantwoorden : moeten we . voortaan de niet-confessionele partijen ons vertrouwen weigeren ? In verscheidene ons omringende landen hebben vele katholieken deze vraag reeds ontkennend beantwoord. In 1958 zal men weten in hoever de kerkelijke overheid op de geesten in de Vlaamse gewesten nog vat heeft. Ondertussen hebben de liberale partijleiding en vooral haar leiders in Vlaanderen zonder verwijl te onderzoeken in hoever de schoolpolitiek van de regering sommige kiezers zou kunnen ontgoochelen. DUIDELIJKE TAAL/' Niemand zal kunnen beweren d;t de liberale mandatarissen, door de huidige schoolpolitiek goed te keuren, afbreuk doen aan het liberaal
kiespro.gram~a. Integendeel, de liberale partij hee.~t ZIch, tijdens de laatste kiesstrijd even duidelijk als vroeger, in alle landsdelen op de meest ond~bbelzinnige wijze voorop gesteld als de verdedigstor van het officieel vinderwijs. Het gaat niet op te betogen dat de jongste kiesstrijd niet in het teken heeft gestaan van de te voeren schoolpolitiek. Op schier alle volksvergaderingen werd het schoolvraagstuk door de liberale woordvoerders behandeld. Zeer duidelijk werd te versta.~l1 gegeven dat de liberale gekoz~nen zouden IJveren voor een grondige herzienmg van de onderwijspolitiek van de h. Harrnel wiens belangstelling al te zeer was uit gegaan naar het vrij onderwijs. Dit was, naar we menen, zeer duidelijke taal. De cijfers waarover we thans beschikken tonen overduidelijk aan dat de C.V.P.-regering inderdaad het officieel onderwijs al te zeer heeft verwaarloosd. De huidige regering heeft dus zeker het recht alleree.rst het onder het C.V.P.-beleid verbroken even~llcht te herstellen. Bovendien lijkt ons de regermg evenzeer gemachtigd een stel maatre~~len u~~te werken die voor goed en op een eerlijke WIJze de verhoudingen bepaalt tussen het vrij onderwijs en de Staat. Indien deze maatregelen uiteindelijk tot resultaat zouden hebben . dat voortaan de spanning rondom het schoolvraagstuk zou worden opgeheven dan verdient deze regering alleen reeds voor deze politiek de erkentelijkheid van alle onafhankelijke geesten. Natuurlijk staan we daar nog ver af, juist omdat de C.V.P. geen schoolvrede wil. Ondertussen kan niet genoeg herhaald dat de regering tot nog toe blijk geeft van begrip voor de noden van het katholiek onderwijs vermits ook in 1955 een bedrag van 3 milliard 185 millioen voorzien wordt als toelage aan de vrije scholen. Dit bedrag is nog altijd het dubbele van datgene wat de h. Eyskens, als eerste-rmnister, in 1949 voldoende achtte om het vrij onderwijs een behoorlijk bestaan te verzekeren. Waarom dan al die herrie ? Bovendien verzekert de regering aan de katholieke leerkrachten die het vereiste . diploma kunnen voorleggen, dezelfde wedde als aan de leerkrachten in het officieel onderwijs. Kortom, zowel op financieel als op sociaal gebied, is de regering blijkbaar bereid billijk en tegemoetkomend tezijn.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
3
1IIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUllUIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIUlllllllllllllllllllllllllllntllllllllNIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIII"III11I1I111II1UIIIIIIIIIII/III,,~
Liberalen zelfmoord
J?,!, ,
?
11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 ÎIIIII 1111111111111111111UIIUIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Herleidt heel de spanning omheen de schoolpolitiek zich dan niet tot de uiting van een kenschetsende geldhonger van de zijde van het Belgisch clericalisme ? DE VRIJHEI 0 VOORAAN
Uit hetgeen vooraf gaat mag niet wor~ afgeleid dat wij tot diegenen behoren die,' hoe dan ook, het vrij onderwijs de plaats niet zouden gunnen waarop het onbetwistbaar recht heeft. In «De Standaard» van verleden Dinsdag verscheen een artikel dat als het ware een oproep moest zijn tot de liberale Vlamingen. Ons werd de vraag gesteld of wij van plan waren «Ieerken te blijven staan» VOOrde marxistische staatstotalitairen ! Er werd daarbij te verstaan gegeven dat de Vlaamse liberalen bezig zijn zelfmoord te plegen, door zich niet krachtdadig' te verzetten tegen een socialistische politiek, gericht op de stichting van een eenheidssyndicaat, het bouwen van huurkazernes waar de massa uiteindelijk onder de plak van de overheid (eigenaar) komt te staan enz. En dan volgt natuurlijk de vraag of de Vlaamse liberalen gereed staan om de socialisten ook de eenheidsschool te bezorgen. Van een eenheidsschool kan voor ons geen spraak zijn. De enkeling heeft het recht die school te kiezen die hem het meest geschikt voorkomt. Uit dit recht putten we trouwens ons pleidooi voor meer officiele onderwijsinstellingen in de Vlaamse gewesten. We zijn al evenmin gewonnen VOOreen eenheidssyndicaat. Blijkbaar vergeten sommige christen-democraten dat de liberalen van de erkenning van hun syndicaat een regeringskwestie gemaakt hebben. Kortom, alle politieke, sociale en economische maatregelen die de redelijke vrijheid van de enkeling zouden kunnen beknottên worden .door de liberale Vlamingen verworpen. Juist daardoor trouwens onderscheiden wij ons zowel van de socialisten als van de christen-democraten. Op ieder gebied plaatsen wij de vrijheid vooraan. De kloof tussen liberalisme en S(1ciálisme ligt in de eerste plaats op het economisch plan ; tussen liberalen en christen-democraten moet ze veeleer op het geestelijk terrein worden gezocht al zal men in dit land niet zo
r:
1
,
'
lfFr
lIill
licht vergeten dat onder de regering SpaakEyskens de christen-democraten zich ook in zake staathuishoudkunde als ware marxisten hebben doen kennen. Vandaag doen de christen-democraten zich voor alsof zij en niemand anders de verdediging van de vrijheid van de enkeling op zich hebben te nemen. «De Standaard» wil de Vlaamse liberalen zelfs voorhouden dat «zolang er naast de staatsschool een bloeiende vrije school in leven kan blij ven het marxisme er niet zal in slagen de geesten te embrigaderen en te onderjukken en dat dan de mogelijkheid blijft bestaan op een geestelijk verzet dat de etatisatie en het staatstotalitarisme de pas afsnijdt». We herhalen dat we van dat verzet jammer genoeg niets te zien hebben gekregen toen de socialisten en de christen-democraten hand in hand het land bestuurden. De geestelijke vrijheid js in de rangen van de C.V.P. ver zoek geraakt. En we veroorloven ons er aan te twijfelen dat juist de vrije scholen onafhankelijk denkende geesten zouden opleiden. Voor ons blijft de officiele school de verzamelplaats van alle jongeren, dragers van de meest uiteenlopende opvattingen, die bereid worden gevonden, in een geest van samenhorigheid, eerbied te hebben voor de mening van elkeen. Deze vorm van onderwijs heeft onze onverdeelde voorkeur omdat we er de grondslag in zien van een gezonde samenleving. We achten deze vorm ook van grote betekenis in de strijd voor de verdere geestelijke vrijmaking van ons volk. Het is steeds de rol van de liberale Vlamingen geweest mede te arbeiden aan deze ontvoogding. Deze taak is lang nog niet ten einde. De kans die ons thans geboden wordt mag niet ongebruikt gelaten worden. Vastberadenheid en bezinning laten ons juist vandaag niet in de steek. We kunnen thans mede werken aan de grondige wijzing van het geestelijk klimaat 'in Vlaanderen. Dit niet inzien betekent inderdaad: zelfmoord. F. Grootjans Volksvertegenwoordiger.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
4 .:!:!JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIII"IIIIIIUIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IlIlIlljl:illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIHIII'III;
(, Het Liberaal Vlaams Stu] ~IIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11II1II11I1111!llIllIlIllIIlIlIlnllIIllIIlIIlIlIIlIlIlIIlIlIIlIlIUIAIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIII
VIERING Van 27 tot 30 Januari 11.had te Gent de vijfde lustrumviering plaats van het L.V,S.V. Deze viering werd een waar succes zonder voorgaande. Want er was geestdrift en Liberaal vuur bij de aanwezigen, en de niet-liberale waarnemers die deze lustrumviering van nabij gevolgd hebben, zullen met spijt moeten toegeven dat de Liberale gedachte door de L.V.S.-ers intens beleefd en doorvoeld wordt! Het begon en eindigde in Academische stijl, zoals past bij een plechtigheid waarbij ministers en grootwaardigheidsbekleders tegenwoordig zijn Maar de kern van de gehele viering was volledig studentikoos. ONTVANGST
TEN STADHUIZE.
//-"
De inzet was een hartelijke ontvangst ten stadhuize. De burgemeester, Prof. Dr Merchiers, omringd door talrijke Liberale schepenen en leden van het stadsbestuur, ontving de studenten bizonder hartelijk. In zijn rede wees hij op het belang van de Liberale studenten aan de Gentse Universiteit. Hij sprak met lof over het studentenblad «Neohumanisme». De burgemeester bood ten slotte namens het schepencollege zijn hartelijke gelukwensen aan. Piet van Brabant, Praeses van het L.V.S.V. Gent, dankte en bood de burgemeester de herinneringsmédaille van deze lustrumherdenking aan als blijk van erkentelijkheid. Aan de aanwezigen werd verzocht het guldenboek te ondertekenen, waarna de erewijn gedronken werd op het heil van het L.V.S. DE ACADEMISCHE
ZITTING.
De publieke belangstelling voor de acadernische zitting in de Aula der Rijksuniversiteit was zeer bevredigend. Talrijke vooraanstaande Liberalen waren aanwezig. In de zaal merkte men op: Senator J. van Impe, de volksvertegenwoordigers Frans Grootjans (Antwerpen) en Victor Tahon (Kortrijk), Burgemeester Merchiers, l.eden van het stadsbestuur, de Professoren P. de Keyser. Cl. H. Uyttersprot, Limpens, Hegmans, De Vreker, en De Busscher, de Heer Bots, algemeen secretaris van het Willemsfonds, verder bestuursleden van het Faculteitenconvent, van de Nationale Studentengroepering, en... van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond.
VAN HET VIJF I
DE REDE VAN PROFESSOR VAN WERVEKE.
Prof. van Werveke schetste de moeilijkheden waarmee het Liberalisme onmiddellijk na de eerste wereldoorlog af te rekenen had. Het Liberalisme van toen dreigde te zullen verstarren, en de aantrekkingskracht ervan was bij de studerende jeugd zeer verzwakt. Zich op universitair plan verplaatsend, vervolgt spreker : Toen in 1930 de Gentse Universiteit werd vernederlandst, was de geest der studenten eerder extremistisch te noemen, De bezinning die achteraf intrad schrijft Prof. van Werveke vooral toe aan de herleving van de Liberaal-Vlaamse gedachte. In Vlaams opzicht is de strijd nog niet uitgestreden. Het volstaat niet onze posities te behouden, wij moeten ze verstevigen en uitbouwen. Spreker waarschuwt tegen de gevaren die de moderne maatschappij bedreigen. MINISTER
LILAR
11
AAN HET WOORD
.
De stichting van het L.V.S.V. op het ogenblik van de Vervlaamsing van de Universiteit, was op zichzelf reeds een uitdaging, aldus de minister. Immers : het Liberalisme moest bij het VOLK verdedigd worden en in de VLAAMSE taal. Het L.V.S.V. heeft zich boven het plan van de studentikoziteit weten te verheffen. Het kende een bestendige groei en een hoog cultureel peil. Zekere politieke partijen of groepen, vervolgt spreker, gebruiken de jeugd als een soort stoottroepen. Het L.V.S.V. WILDE ECHTER IETS MEER ZIJN DAN DE VOORPOST VAN DE LIBERALE PARTIJ VAN BELGIE. Het L.V.S.V. zag de noodzakelijkheid in om een aantal beginselen met aandacht te bestuderen, maar wilde critisch te werk gaan. Het nam geen pragmatische, doch wel een bespiegelende houding aan. Het Liberaal Vlaams Studentenverbond wilde de grote principes van het Liberalisme omschrijven. En in «NEOHUMANISME» gebeurde dit, met klaarheid en diversiteit. In dit studentenblad krijgen wij een waar overzicht van een homogeen Liberaal Vlaams programma. Want het zijn de jongeren die moeten aan politiek doen, oordeelde de minister. Het zijn inderdaad zij die de politieke en economische leer moeten verjongen en aanpassen in de tijd waarin zij leven. Zij moeten de nieuwe opvattingen van de vrije-Markt theorie verdedigen, en hierdoor
(
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
/
11II'1I111111111111KIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111l1II1II1I1I1I11II11i1l1!!:.
/
Ldentenverbond aan de eer) 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111II11II1II1II1II1I1I111II1111111I111I1I1111Fr
~DE LUSTRUlVI TE GENrr bewijzen dat Liberalisme geen synoniem is van Kapitalisme, zoals vaak door de tegenpartij wordt beweerd i : HET LIBERALISME IN ..:'\L ZIJN ASPECTEN MOET EEN SOCIALE LEER ZIJN. Het Politiek Liberalisme wil de persoonlijke vrijheid vrijwaren. Onze instellingen moeten tegen gevaren beschermd worden. Het Liberalisme is een economische en politieke doctrine, waarvan alle aspecten slechts een toepassing zijn. .Daarnaast noemt minister Lilar vrijzinnigheid : openheid van de geest. Hij brengt ten slotte hulde aan al diegenen, die steeds de taak op zich namen om deze doctrine te verspreiden. DE TOESPRAAK
VAN VICTOR
SABBE.
De laatste spreker was de Heer Victoc-Sabbe, voorzitter van het Liberaal Vlaams Verbond. Hij haalde herinneringen aan uit de eerste periode van de Vervlaamsing der Universiteit. Thans moet de standing van de Vlaamse intellectueel zo hoog mogelijk opgedreven worden. De VERFIJNING moet intreden in de Vlaamse Kultuur. Want, besluit spreker zijn betoog, de openbare ambten staan in het bereik van de Vlamingen als ze hun verfijning verder doorvoeren. De Academische zitting werd besloten met een vurig «Hoog Banier» en een even geestdriftige «Vlaamse Leeuw», door al de aanwezigen rechtstaande gezongen. CAFE RALLYE
EN TONZITTING
DER EEUW:
De Vrijdag stond geheel in het teken van het bier. Veel meer wil ik daar niet over zeggen. En ik ben ervan 'overtuigd dat velen zich ook niet veel meer dan dat zullen herinneren ... DE STUDENTENREVUE ({GENTSE NACHTEN)).
•
's Anderendaags werd de revue «Gentse Nachtem> opgevoerd, VAN, VOOR en DOOR studenten. Zeventien studenten traden hierin op. Het bestuur van het L.V.S.V. is op dit ogenblik aan het werk om de teksten van de revue een volledig neutraal karakter te geven. Er zijn nl. ,onderhandelingen aan gang om een bizondere opvoering te geven, waarvan de GEHELE OPBRENGST zou overgedragen worden aan de SO-
-:
CIALE DIENST VOOR STUDENTEN. Hierdoor zullen de Liberale studenten eens te meer bewijzen, dat de Liberaal breeddenkend en sociaalvoelend is. HET BANKET.
De lustrumfeesten van het L.V.S.V. werden besloten met een banket dat door talrijke leden en oud-leden werd bijgewoond. Ook talrijke personaliteiten bewezen door hun aanwezigheid, dat zij het L.V.S.V. en zijn werking zeer op prijs stelden. Tijdens dit banket werd het woord gevoerd door Minister Liebaert, door Willy de Clercq, adjunct-secretaris van de Liberale Partij, door E. Janssens, voorzitter van de Oud-Iedenbond, door Volksvertegenwoordiger Tahon en door de Heer van Hauwaert, ere-algemeen voorzitter van het Willemsfonds. DE SPREEKBEURTEN.
De Heer de CI.ercq wees erop dat de Heer Destenay, van bij zijn aanstelling tot voorzitter van de Liberale Partij, de samenwerking tussen jongeren en ouderen bevorderd heeft. Immers : de Heer Destenay heeft meerdere jongeren in de kaders van de partij doen opnemen. Minister Liebaert gaf daarop een overzicht van het totnogtoe gepresteerde werk van de regering en haar plannen voor de toekomst. De minister bewees dat de houding van de oppositie t.o.v. de schoolpolitiek niet verantwoord was. De regering wil in de schoolkwestie verdraagzaam blijven, vervolgde de Heer Liebaert. Dat wordt eerst voor goed duidelijk, wanneer men de cijfers nagaat. In 1955 werd door de regering drie milliard tweehonderdvijftig millioen voor het Katholiek onderwijs toegestaan. Dit is ruim één milliard méér dan de toelagen, die aan het Vrij onderwijs werden toegekend onder de regering Eyskens . Wij willen geen schooloorlog, besluit de Minister. Wij willen slechts de stoffelijke, zedelijke en geestelijke belangen van de bevolking van het lan I helpen bevorderen. De Heer Emiel Janssens verklaarde zich eensgezind met Willy de Clercq, waar hij de betekenis van de jeugd in de Liberale Partij toegelicht had. De Partij moet echter haar beste medewerkers beter leren kennen, en vooral bij het behan-
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
delen van bepaalde vraagstukken MEER REKENING HOUDEN MET DE VLAMINGEN! Het is de taak van de Oud-Iedenbond de aandacht van de Partij daarop te vestigen. volksvertegenwoordiger Tahon behandelde voornamelijk het schoolvraagstuk. Hij schetste de evolutie van de C.V.P. in deze kwestie. De C.V.P. zal het schoolvraagstuk doen beschouwen als een gevoelskwestie. Er is in de Kamer te veel gesproken over gelovigen en niet-gelovigen. Dit heeft immers geen zin, want veel Katholieken zenden hun kinderen naar het officieel onderwijs, daar ze overtuigd zijn van de degelijkheid ervan. De katholieken willen meester worden van de geesten door meester te worden van het lichaam. Het groot publiek, besloot volksvertegenwoordiger Tahon, kent de grond van het schoolvraagstuk niet. Ook hier ligt voor de L.VS.-ers een taak weggelegd. En de Heer Tahon eindigde zijn betoog met de W00rden: «In Vlaanderen moet de strijdkreet van de Liberale Vlamingen zijn: Klauwaert ende Geus ! l» De Heer Oscar van Hauwaert bracht hulde aan de vorige sprekers. Deze dynamische 86-jarige richtte zich in een vurige rede tot de jeugd. Wij richten ons niet genoeg tot het volk meende de Heer van Hauwaert. Wij moeten als Liberalen het land, de grote massa dienen. Ten slotte hield de Heer Noortman, afgevaardigde van de Liberale studenten van Amsterdam nog een gelegenheidstoespraak, waarin hij zijn vreugde uitdrukte kennis te hebben gemaakt met het Belgisch studentenleven, dat in grote mate verschilt met het studentenleven in Nederland. Hij dankte V00r het hartelijk onthaal en wenste het L.V.S.V. een glansrijke toekomst toe. Aldus eindigde de vijfde Lustrumviering van het L.V.S.V. Marcel BROCATU3
Zo' ging ,t vroeger: met zandstrooier ol vloeipapier! maar de moderne mens gebruikt nu
Goodwill
inkt,
de inkt die.
-te:snel opdroogt op papier maal nooit in de pen; .• ~c:makkdijk v loert maal nooit loopt, il U W pen al schrijvend reinigt; •. oude restanten van vuile inkten oplost , .• gccli .net aal of .I ubber aantast
VerknJJ!,baal rn
tn
L
ooor ge'woflt:
lrcbt-waste
soorten . voor vulpen
}'1:1/,
teder
UI
I
rijkt:
1171~_
\)\\.1" t,\,ä. \,vbl\\lruud nler\:>\'WW ~ll.J\a"W
De wijze woorden, die door verscheidene Liberale Voormannen tijdens deze lustrumviering tot de Liberaal-Vlaamse studenten werden gericht, gelden ook voor de Liberale Jongeren.
\ "r\Wu" J~",vcll \ J. t"" .•
v.; J,rt
\)llI\l""U
\I IL,\Ct
Jaarlijks Winterteest , 27 MAART
te 19.30 uur in het Arenbergstraat
)chn}j()()UHaa71
1955
Koninklijk
Kunstverbond,
28, Antwerpen:
met
GOODWILL de inkt van goede wil Te koop in alk goede papeterles
Inlichtingen
: zie rubriek {(Mededelingen»
Fabr ..
GLUCOLLIN
N. V. Antwerpen
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
7 ?
Het Belgisch Episcopaat liet het Masker vallen
1 '71 . .-/I -
f
/, 11° .)
POLITIEKE LEIDERS IN SOUTANE Door
ele
betaalde leer van jVlechelen: separatisme bijten de hand die hun voedt. gemeensdwp
geestelijken bedreigen de regering. / De in hei land. 'l)e Belgische bisschoppen
.«" .De bisschoppen behouden zich voor hun bisschoppelijke macht aan te wenden om de maatregelen te treffen. welke de toestand zal vergen». Aldus luidde de slotparagraaf van het schrijven van het Belgische episcopaat aan de regering, dd. 10 Februari. Gedaan met er doekjes omheen te doen, gedaan met de zalvende woorden en de schijnheilige verklaringen : zij hebben het masker afgeworpen, en zich vertoond in hun ware gedaante van POLITIEKE INTRIGANTEN. Wat, op de keper beschouwd, een eigenaardige toestand in het leven roept, Inderdaad, jaarlijks betaalt de Staat DRIEHONDERD MILLIOEN uit, enkele aan bezoldiging der geestelijken. Dat geld is natuurlijk afkomstig van de belastingbetalers, waarvan de helft katholiek is. Wat krijgt nu de andere bevolkingshelf't in ruil voor haar geld ? Niets ? Ja, toch wel : zij stelt vast hoe die geestelijkheid dat geld aanwendt om er de meerderheid van het volk mee te BENADELEN. orn zijn rechtmatige wensen te dwarsbomen en cm zijn instellingen. te saboteren. In totaal strijkt de katholieke kerk vele: MILLIARDEN op, bedrag, dat zou moeten dienen om de katholieke godsdienst in ons land te steunen, wordt grotendeels aangewend VOOR POLITIEKE DOELEINDEN. DE WARE
LEIDING.
/"
Door het bisschoppelijk schrijven zijn thans twee dingen eens te meer met verpletterende duidelijkheid naar voren getreden. In de eerste plaats dat in üns land politiek en godsdienst ünverbreekbaar verbonden zijn, en in de tweede plaats dat de leiding van de katholieke partij TE MECHELEN huist. Zij hebben het thans openlijk toegegeven : op 10 Februari jl. klapte kardinaal Van Roey met de zweep, en prompt sprongen de verschillende geknechte partij-bladen in het geweer. Practisch allen stonden de ganse voorpagina af voor het episcopaal ultimatum. Ja, want zo. ver is het reeds 'gekomen : niet enkel mengen de bisschoppen zich openlijk in zaken die hun niet aangaan, niet slechts veropen,baren zij zich als ware partij-leiders in soutane,
-i.
bovendien durven zij het aan bedreigingen te uiten tegenover een door het volk verkozen regering. Zij stellen een ultimatum ! De «maatregelen» waarmee Mechelen dreigt kennen wij overigens stilaan wel. Het gaat i'Jfwel om een «mars op Brussel», die later --- voorzichtigheidshalve - maar weer wordt afgeschaft. ofwel om het in het spel brengen van opgehitste kinderen en snotneuzen, die net aan de eerste lange broek toe zijn. Zoals bijvoorbeeld onlangs bij de eerste steenlegging van het nieuwe atheneum te Brugge, of zoals tijdens die grote manifestatie, die de muren van het parlement deed beven". Dit laatste bewijst overigens eens te meer dat de klerikalen die taktiek nog lang niet verleerd zijn. Het is dan ook een beproefde taktiek. Leverde zij de jongste wereldoorlog al geen resultaten
ûp ? .. ,
HUN BEDOELINGEN. /' Op 17 Februari jl. sprak voor het N.I.R. Jefke Deschuyffeleer, voorzitter van de Vlaamse' vleu-, gel der C.V.P. Ook hij verhief zijn stemmetje in de schoolstrijd. Ik haal dit feit hier alleen maar aan omwille van een bepaald gedeelte van zijn toespraak, namelijk deze waarin hij met heilige verontwaardiging de beweringen weerlegt, als zou het de katholieken in de schoolstrijd slechts «om de centen» te doen zijn. Wij geloven hem. Weliswaar is het motief «geld» niet helemaal weg te cijferen (dat is het nooit, wanneer het om de katholieke kerk gaat), doch in hoofdzaak is het inderdaad daar om te doen. Waar het wel om gaat, is hetgeen de proost van het A.C.V., monseigneur Brijs - die óók op kosten van de gemeenschap leeft - zo. klaar uiteenzette te Leuven : «Het gaat er om, door de sterkte van het katholicisme in België, te komen tot het bouwen van een staat in een staat» ! Nog een ietsje verder, en monseigneur preekte de revolutie ... Thans al bijt monseigneur de hand die hem voedt : de staat houdt hem in leven, zodat Brijs beide handen vrij heeft om diezelfde staat te ondermijnen. (Vervolg bladz. 10)
~r
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
8
De Geboorte van Hebben de planten en De Geboorte van het Zenuwstelsel.
Alle levende wezens bezitten de zeven levensnoodwendigheden ; beweging, gevoeligheid, keuze en opname van het voedsel, ademhaling, groei, voortplanting, ontwikkeling, Hieruit volgt dan, dat allen een zenuwstelsel moeten bezitten. Dit is heel juist voor de hoger ontwikkelde diersoorten en voor de mens, Moet men echter uit die laatste zin besluiten, dat de planten en de lagere diersoorten geen zenuwen hebben? \; ooraleer hierop te antwoorden geven wij u de stamboem van de zenuwcel : Vanaf het ogenblik, dat de cellen in eng verband gingen samenleven, verging net hen JUIst zoals de mensen in de gemeenschap. Stilaan kreeg ieder zijn bijzondere taak toegedeeld, ook de cellen. De buitenste laag werd celast met de bescherming der binnenlagen en ZIj ve-deelden deze opdracht als volgt : het grootste aantal onder hen rijdden zich aaneen om de beschermende laag : de huidcellen te vormen. De anderen moesten de binnenlagen op de hoogte houden van wat er in de buitenwereld omging. Dat werden dan de huid-zintuig-spiercellen. Nadien wer• den de bevoegdheden van deze groep verder gesplitst en ontstonden afzonderlijke zintuigcellen en spiercellen. Uit de zintuigcellen ontstonden dan verder : 1) buitenwaarts : de gevoels-, gehoor-, gezichts-, smaak- en reukcellen, dus deze die de prikkels opnemen ; 2) binnenwaarts : de zenuwcellen. die de prikkels verder moesten leiden. Nadien ontwikkelden zich dan nog de zenuwvezels en de verschillende vertakkingen, wat tenslotte tot het zenuwstelsel voerde, zoals wij het nu kennen. (F. Kahn). Hieruit blijkt, dat alleen reeds voor een zenuwstelsel talrijke cellen noodzakelijk zijn. Men verstaat dus wel, dat zulk stelsel niet bij eencelligen of zelfs bij de eenvoudige cellenkolonién kan bestaan. Maar ook, volgens de botan.ca, hebben de planten geen zenuwstelsel. En toch zien wij, dat ook de lagere diersoorten, zowel als de planten zich ontwikkelen, voeden, voortplanten, groeien, ademen, leven, slijten en sterven en het is slechts in een opzicht dat de planten zich van de dieren onderscheiden. Zij kunnen zich niet vrij bewegen. Ook hier best~étn afwijkingen. Zo bijv. in de dierenwereld : de mossel sterft meestal daar waar ze zich in haar jeugd vasthechtte
de sponsen blijven steeds vastzitten vop stenen. brugpeilers of boomwortels; de steenkoralen kunnen slechts maar zeer beperkte bewegingen uitvoeren op de onwrikbare koraalrots en wanneer wij een koraaltak zien waaron uitgespreide koraaldiertjes vastgehecht zijn. zouden wij stellig aannemen. dat het hier om een eigenaardig boompje gaat. En de zoetwaterpoliep, die ondanks al haar tuimelingen, toch grotendeels vastgehecht leeft aan waterplanten. Deze dieren draaien en keren zich onder water om zich voedsel te verschaffen. (Van den Bosch). Ook deze diertjes beschikken dus niet over de vrije bewegingsmogelijkheid. In hoeverre dit de vooropzetting van het al of niet bestaan van zenuwen bevestigd of aanvecht, zien wij verder. Hebben de planten en lagere diersoorten zenuwen 'I Over 't algemeen zal men hierop antwoorden : «neen». Maar houdt dit wel "tand ? Wél moet men toegeven, dat lagere dieren en planten in dit opzicht niet bijzonder ingericht lijn en, dat wij van geen wel afgebakende zenuwcellen en dus nog veel minder van een zenuwstelsel kunnen spreken! Wel houden de cel der eéncelligen en de cellen van de meercelligen, een zekere stof in, die de prikkelbaarheid als overheersende eigenschap bezit. Want zowel de lagere diersoorten als de planten reageren op prikkels, zij ondergaan de invloed van het midden. Het enige onderscheid tussen de hogere dieren enerzijds en de lagere dieren en de planten é.!Dderzijds is, dat bij de eersten de zenuwstof samengetrokken is tot bijzondere organen, de zenuwmiddens en zenuw draden, terwijl bij de anderen meestal geen specialisatie is ingetreden, zodat de prikkelbare zenuwstof in alle weefselcellen verspreid ligt. Immers, wat zien wij gebeuren bij v . bij de bomen ? Zijn wortels verspreiden zich niet volgens een wel bepaald plan of naar een bepaalde vorm onder de grond. Zij richten hun vertakkingen naar de voedzame plaatsen, kruipen soms ver door om een rijke buit te vinden. Wat zien wij in de lente gebeuren ? De jonge bladeren richten zich naar het licht, dat een eerste noodzakelijkheid is voor het leven van de plant, naar de zon waarvan de warmte onontbeerlijk is voor de splijting der koolzuren. Dit laatste is niet alleen
{
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
9
het Zenuwstelsel diersoorten zenuwen van groot belang voor de planten maar nok voor de mensen, zoals blijkt uit de kringloop van de koolzuren .. Immers, het is het zonlicht, dat de koolzuren van de bladeren der planten splijt in koolstof en zuurstof. De koolstof dringt in de vrucht en deze als voedsel in de maag der mensen. De zuurstof wordt met de lucht ingeademd en dringt in de longen. In het bloed en in de weefsels verenigt zich de koolstof en tIE: zuurstof en door de verbranding veranderen Lij eens te meer in koolzuur, dewelke dan met de adem uitgestoten en aan de atmosfeer teruggegeven wordt. Het koolzuur wordt door de planten opgenomen en het gehele proces herbegint doordat de zon deze splijt als hiervoor aangeduid. Het is de eeuwigdurende beweging, de zich steeds herhalende kringloop. Moesten wij geen planten hebben, zouden wij reeds lang verstikt zijn door de koolzuren die wij aanhoudend uitademen. Wanneer wij de bladeren of een ander gedeelte van het «kruidje-roer-mij-niet», de mimosa pudica, aanraken, vouwt het zijn blaadjes samen en buigt zijn takjes, en dit isgeen mecanische beweging maar wel een zeer systematische. Want. raakt men een der uiterste blaadjes zeer voorzichtig aan, dan klapt dit met het andere blaadje van hetzelfde juk naar boven samen; bij een iets ruwere aanraking volgt nà enkele seconden het volgende bladjuk, daarna de daaropvolgende, enz. - Prikkelt men krachtig genoeg. bijv. door het uiterste bladpaar even te schroeien, dan klappen niet alleen alle blaadjes van het blad dicht. maar het hele blad klapt naar beneden en even later kunnen er meer bladeren volgen. (Prof Weevers) . Dit is dus geen over-geërfde gewoontebeweging, maar wel een goed-geordende. waarvan elk onderdeel zich inschakelt al naargelang de intensiteit van de prikkel. De eerste beweging zouden wij kunnen vergelijken met ons ruggemergreflex, waarbij de gewaarwording door de gevoelszenuw opgevangen en naar het merg geleid wordt. Doordat de prikkel niet hevig is, zal dit sein niet verder langs de zenuwgeleidingen van het ruggemerg naar de hersenen overgedragen worden, maar over de reflexboog in de merg aan de bewegingszenuw overgezet, met als gevolg een beweging, dus een reflectorische actie. Wanneer de prikkel echter te hevig is, zal het opgevangen gevoel verder naar de hersenen door-
~
•
gezonden en van hieruit zullen dan de verschillende bewegingen geordend en door de bewegingszenuwen uitgevoerd worden. Hier is het geen reflectorische actie meer, wel een willekeurige, een bewuste reflectorische beweging. De eerste poging om tot een werkelijk afgezonderd zenuwstelsel te komen, vinden wij bij een der lage diertjes : de Aktinie, bij ons bekpnd onder de namen : zee-anemone, zee-roos of ook wel zee-netel, omdat haar aanraking met onze huid een brandend gevoel met opzwelling verwekt. De Vlaamse benamingen zijn misleidend omdat men de indruk krijkt, dat het hier om een plant gaat in plaats van over een diertje en nog duidelijker over een bekerdiertje. Het lichaam der Aktinie bestaat uit twee soorten cellen : huid- en darmcellen. Uit de huidcellen ontwikkelden zich de spiercellen, zij vormden om zo te zeggen een tussenlaag, die zich tussen huid- en darmcellen uitbreidde. Enkele huidcellen hebben zich dan verder omgezet in zintuigcellen. die doorheen de huidcellen drongen en alzo de buitenwaartse prikkels opvingen en hen door een plasmadraadje naar de spiercellen overbrachten. Wanneer wij een Aktinie met een mensendarm vergelijken, dan vinden wij in hun bouwtrant, zowal als voor het bewegingsmechanisme geheel gelijkaardige vlokken. Het vangen van een kleine vis door de Aktinie, zowel als het opvangen van een naald in de darm, vertonen hetzelfde bewegingsbeeld. Er bestaat omzeggens geen verschil tussen het sterk onder de microscoop vergroot beeld van de zintuigcellen der Aktinie en de zenuwcellen van onze darm gedurende de hiervoor aangehaalde bewegingen. Dit waren dan de eerste pogingen om tot een zenuwstelsel te komen. In de verdere ontwikkeling van de diersoorten zal dan het ontstaan van een heel afzonderlijk zenuwstelsel stilaan meer vorm krijgen. Op de gestelde vraag kunnen wij dus antwoorden, dat planten en lagere diersoorten ofwel zenuwcellen, willekeurig tussen de andere cellen verspreid, ofwel zenuwstof hebben, die zich in de enkele of meervoudige cellen bevindt. Een zenuwwerking is er dus bij allemaal. A. Van den Cruyce.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
ro
i
JIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
illllllllnlllllllllllllllllllill
11111111111111111111111111111111111111111111 11111111111111111111111111111111111
De C.V.P. op
"illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilillllllllill11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Wij hebben de eerste ronde gewonnen schreef de C.V.P. na de verzoenende daad der regering, inzake.ide uitbetaling der leerkrachten van het vrij onderwijs. De C.V.P. vergelijkt blijkbaar de strijd tussen de regering en de oppositie met een boksmatch in zoveel ronden. En van die match eist de C.V.P. de eer op, de eerste ronde voor zich genomen te hebben. Inderdaad, de C.V.P. heeft de eerste ronde gewonnen .: Maar voegen wij er ogenblikkelijk aan toe : de regering werd verrast, de regering verwachtte zich niet aan een geweldig offensief. Om een vergelijking te maken in een andere sportterm, en waarbij wij ons beroepen op de voetbalsport : de oppositie, de C.VP. heeft de eerste goal gemaakt, op een ogenblik dat de regering nog achter haar samenspel zocht. En de C.V.P. mag er gerust aan toe voegen: wij hebben de tweede ronde gewonnen. met het geval Van Glabbeke. In die tweede ronde poogde de C.v.P. de regering uit te slaan. Maar zover kwam het niet. Zeggen wij dat in die tweede ronde .de C.V.P. een afleidingsmanoeuvre ondernomen heeft, waardoor zij het voordeel voor zich . kon nemen, daar waar de aandacht van de regering op het hoofdprobleem gesteld was. Want het heeft er alle schijn van dat ons leven, VOOrde volgende drie jaar, en wellicht voor nog vele jaren, verpest zal worden door de schoolstrijd, die door de C.V.P. ingezet is. .Voor de oorlog : de ziel van het kind. Na de oorlog: de koningskwestie. Thans : de schoolstrijd. HetIs voor de C.V.P. het enige redmiddel om de onen:igheiddie in haar rangen heerst, en die met de dag groter wordt, te bestrijden. De schoolstrijd moet voor de C.V.P. hetzelfde bindmiddel :VOrden als destijds de koningskwestie. De school-
strijd moet hetzelfde propagandawapen worden als voorheen de koningskwestie. Door de schoolstrijd hoopt de C.V.P. terug de absolute meerderheid te veroveren zoals dit het geval was met de koningskwestie. De C.V.P.-propaganda zal het voortaan voor 95% hebben over de schoolstrijd en voor 5% over de regeringspolitiek op elk ander gebied, alhoewel de schoolpolitiek slechts 5% uitmaakt van de regeringspolitiek, die zich zal bezighouden met de werkloosheid, de investeingspolitiek, de belastingen. de pensioenkwestie, enz De C.V.P. houdt niet van een ernstige propaganda. Zij wil de zaken vereenvoudigen, vergemakkelijken. Daarom schotelt zij haar kiezers één enkel probleem voor, en verzwijgt de rest. Dat deed zij in 1950, toen zij beloofde koning Leopold III terug te brengen. maar hem niet terug bracht, en in de plaats daarvan haar programma verwezenlijkte tijdens haar vierjarig bestaan, al had de C.V.P. tijdens de kiesstrijd van 1950 daar geen woord over gerept. De C.V.P. voert de schooloorlog. Wij staan terug in 1878, waar onze voorouders stonden. De C.V.P. zet ons een eeuw achteruit. De C.V.P. is niet conservatief, zij is reactionnair . De C.V.P. hoopt de schoolstrijd te winnen door. zoals in 1878, beroep te doen op de hartstochten en de gevoelens, door het verstand te bedwelmen en de blinde hartstochten der massa op te roepen. De C.V.P. hoopt dat het fanatisme en de partijdigheid het zullen halen, zoals in 1878. op de verdraagzaamheid en de rechtschapenheid. De C.V.P. zal, zoals in 1878,de schoolstrijd voeren met leugens en valse gegevens. Thans spreekt zij van de gewetensvrijheid van de huisvader. Gewetensvrijheid? Daarvoor hebben de vrijzinnigen in het verleden moeten voor vechten.
Politieke Leiders in Soutane Een staat in een staat! Bij een dergelijke grenzelozebrutaliteit, ingegeven door een onverzadigbaar verlangen naar immer grotere macht staat men werkelijk sprakeloos. Nu is het reeds zover DAT MECHELEN SEPARATISME PREEKT ! «Ons verenigen tot een hecht blok, onder het oppergezag der geestelijkheid, om aldus de meerderhei.dder bevolking en haar vrij verkozen regering te dwingen» - ziedaar de n .euwste leer van Christus' vertegenwoordigers op aarde en in België (voor dit laatste driewerf helaas !). De bevolking verdelen in twee scherp afgescheiden partijen, aan de ene zijde de brave gelovigen, aan de andere zijde
vervolg
van blz. 7
de vervloekte ketters. En dan maar terug naar de inkwisi tie ... Spijtig, monseigneur Brijs. dat het Belgische volk intussen evolueerde, en - op weinige uitzonderingen na - thans best weet wat het vaatje inhoudt! Alleen nog dit: het wordt HOOG TIJD dat al diegenen, die zich tot nog toe vergenoegden te lachen om de fanatieke en kleinzielige politiek van het klerikalisme hun houding wijzigen, en de klerikalen aan het verstand brengen dat er grenzen zijn. En dat die grenzen thans gevaarlijk dicht worden benaderd.
Evan.
•
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
11
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII~
het Oorlogspad
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
"
11111111111 1II111111111111111111'IIJF
I
Onze grondwet waarborgt.de gewetensvrijheid. Maar twee pausen uit de vorige eeuw: hebben onze grondwet en de gewetensvrijheid voorgesteld als afgrijselijke dwalingen. En tot nog toe werd dit niet herroepen. Gewetensvrijheid ? Is diezelfde C.V.P.-huisvader vrij het dagblad te lezen dat hij verkiest, vrij aan te sluiten bij het syndikaat of de mutualiteit die hij het best acht, vrij de boeken te lezen die op de index staan. vrij de filmen te zien die hij verkiest ? Gewetensvrijheid ? In de Aula der Rijksuniversiteit te Gent staan de namen gegrifd van hen die, door de eeuwen heen, de roem van Vlaanderen hebben uitgemaakt op wetenschappelijk gebied. Doch al die namen behoren aan mannen die in hun tijd, af te rekenen hadden met de Katholieke Kerk die hen uitschold voor ketters! Gewetensvrijheid? Wie zich aan de Gevaert fabrieken te Oude God bij Antwerpen gaat aangeven als kuisvrouw moet een formulier invullen waarop vermeld staat welk dagblad zij leest! Alsof dat iets te maken heeft met het werk dat men moet verrichten.Maar de Gevaert fabrieken eisen, vooraleer iemand te aànvaarden, een diploma van politieke en filosofische onderdanigheid, zij willen de pédigré nazien van de christelijke overtuiging van hun werknemers. Indien er een partij het recht niet heeft over de gewetensvrijheid te spreken, dan is het de C.V.P. die in het verleden de gewetensvrijheid als een dwaling aanzien heeft.
Laten wij ons niet beetnemen door woorden. Trouwens, de regering waarborgt de gewetensvrijheid van elke huisvader, zoals de C.V.P. alleen de gewetensvrijheid waarborgt van de katholieke huisvader die de vrije scholen verkiest. De regering wil maatregelen treffen om ook voldoening te schenken aan ouders die leven in katholieke gemeenten die hun kinderen niet naar een officiële school kunnen zenden omdat die katholieke gemeenten, uit onverdraagzaamheid, weigeren een officiële school op te richten. Wij moeten b.v. kijken naar Duffel, hoofdplaats van een belangrijk kanton. bewoond door meer dan tien duizend mensen. In dit belangrijk centrum bestaat, onder geen enkele vorm, een officiële school voor meisjes ! Zo vat volksvertegenwoordiger Van Hamme. tevens burgemeester van deze gemeente. de gewetensvrijheid op voor de huisvaders die niet denken zoals hij ! Thans begint de derde ronde. Gedaan met afleidingsmanoeuvres, gedaan met compromis. De C.V.P. wil van geen vrede weten. Goed. De regering is thans vast besloten haar wil door te zetten. De regering heeft daartoe het volledigste recht, omdat zij de meerderheid van het land achter zich heeft. Wij leven in een democratisch land. De minderheid, d.i. de C.V.P. heeft zich te schikken naar de wet van de meerderheid. . Dat hebben wij ook gedaan, vier jaar lang. Daardoor bewezen wij goede democraten te zijn. De C.V.P. moet thans het bewijs lever en eveneens goede democraten te bevatten.
K. Poma.
"VRIJ"
Lezers ·van
uw «EIGEN Sehlltter~hofstraat,
13,
M Utuali tei t VOORZORG» Antwerpen
Tel.
') ') .) - 1 ')
.}
~) ••••.•• ,.
. i-J
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
12
BELANGRIJKE Aan alle ernstige en deftige ARBEIDERS, BEDIENDEN,
OPROEP
PERSONEEL
IN OPENBARE
Wendt U in vertrouwen LIBERALE Hoofdz. : Isabellalei VAKBOND LIBERALE BOND
VOOR
-
SOCIALE
POSTZEGELKRING
OUDERDOMSGEPENSIONNEERDEN LOON-EN
naar de : WERKEN.
14, Antwerpen.
ZIEKENKAS
WEDDETREKKENDEN
DIENSTEN
-
Tel. 39.64.72
PENSIOENKAS «FRATERNITAS» DER LIBERALE
SOCIALE
WERKEN
ALLER BEDRIJVEN
Het is nu het ogenblik een kordaat besluit te treffen ! Met ons hand in hand gewl·rkt om de uitbreiding der
Liberale Sociale Werken Het is méér dan hoog tijd dat we bewust zij n van onze PLICHT. VERANTWOORDELIJKHEID. SOLIDARITEIT
'
Voor Antwerpen, Berchem en Borgerhout . open alle dagen van 9 tot 12 uur, en van 14 tot 17 u. 30. Zaterdagnamiddag gesloten. Voor Hoboken en Wilrijk: Kioskplaats 117. Hoboken, tel. 37.43.98. Open alle dagen van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 u. 30. Woens- Vrij- en Zaterdagnamiddag gesloten. Voor Deurne. Wijnegem en Schilde : Turnr-outsebaan 40, Deurne. tel. 35.03.49. open alle dagen van 14 tot 17 u. 30. Zaterdag gesloten. Voor Merksem en Schoten : Heirmanstraat 80. Merksem. tel. 45.90.80. Open alle dagen van 9 tot 12 uur. Voor Brasschaat en omliggende: Verhoeven-lei 84, tel. 81.80.58. Open alle dagen van 9 tot 12 uur, alsook de Maandag en Donderdag van 14 tot 17 u. 30. Edegem - Hagedoornlei 3. Kontich - Jordaensstraat 2. Zandvliet - Bakkerstraat 26. Kalmthout - ThiJlostraat 42. Kapellen - Hoevensebaan 96. DE LIBERALE VAKBONDEN GEWEST ANTWERPEN houden eraan de afdelingen uit de provincie Antwerpen eveneens te vermelden ten titel van propaganda : Aartselaar - Kapellestraat 39. Herentals - Grote Markt 26. Boom - Groenhofstraat 25. Lier - Grote Markt 22. Beersel - Hoogstraat A53. Mechelen - Befferstraat 57. Niel Heideplaats 14. Geel - Statiestraat 69. Schelle - Poortstraat 7. Heist op den Berg - Borgstraat 272. Willebroek - Floridastraat 50. Hem ik tem - Dr De Backerstraat 42. Voor alle andere gemeenten
komt ons raadplegen
!
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
13
Bescherming Afstand van punt (J.
- 630 m. Gevolg : 100 p.h. dodelijk. H30 - 1100 m. Gevolg 1100 Gevolg 1300 Gevolg 1450 Gevolg plus Gevolg
Kracht.
ongeveer
: dodelij k. -- 1300 m.WO : 50 p.h. dodelijk - 1450 m. : ware stralenziekte - 1750 m. : ongesteldheid. 1750 m. :
gCt'1\
tegen
6()()
10.000 r. -
10.()OOr. - 600 r.
200 - 400
I'.
;")0 - 200
r.
;")0 r.
gevaar.
Buiten het gevaar van deze rechtstreekse bestralingen op het ogenblik der ontploffing, blijft er de nawerkende radioactiviteit van dl' splitsingsproducten en de geïnduceerde Radioactivitei t. De sterkte en de hoeveelheid van deze stralingen kunnen gemeten worden met speciale toestellen die ons toelaten bescherming te zoeken en in alle veiligheid in de besmette zones te 'werken. 111. Individuele
en Gezamenlijke
Bescherming
Het gebruik van de atoombom op het einde van de laatste wereldoorlog heeft destijds in heel de wereld opschudding verwekt door het overgrote aantal slachtoffers. Vele mensen lieten hierbij het leven, hetzij door verbranding, hetzij door instortingen van hun woonhuizen of gebouwen, hetzij door stralenziekte. Het staat echter vast dat een groot ten honderd van deze slachtoffers gevallen zijn omdat de ontploffing een nooit gekende paniekstemming veroorzaakte, omdat de uitwerking niet gekend was, en er bijgevolg geen enkel beschermingsmiddel was aangewend. Zoals in de Loop der eeuwen steeds, zoniet een tegenwapen, dan toch altijd een beschermingsmiddel werd gevonden, zo heeft men thans ook proefondervindelijk bewezen dat er tegen elke uitwerking van de atoombom tot op een zekere afstand een voldoende bescherming kan worden verzekerd.
de
Atoombom
(Slot)
De eerste noodzakelijkheid is de vaste wil van elk individu zich niet door paniek te laten aangrijpen en vertrouwen te hebben in de beschermingsmaatregelen die zowel voor ieder individu als voor een hele gemeenschap worden aangewezen. Het beste middel is te voorkomen dat een atoombon ons kan treffen. Dit kan gebeuren: 1) 0,00: te beletten van de aanval of de luchtontploffing boven het doel. Deze maatregel hangt rechtstreeks af van onze gewapende macht : de Luchtmacht en (of) de Luchtafweer. Een zeer ernstig probleem wordt hier echter gesteld indien wapens van het rackettype die een atoombom inhouden, zouden gebruikt worden. 2) Door het verwijderen van de bevolking uit elke zone die voor een atoomaanval vatbaar is. Het evacuatieprobleem stelt echter op gebied van economisch- en militair potentieel zulke zware eisen dat zoiets praktisch niet te verwezenlijken is. Alleen zou het verspreiden van het niet-renderend deel der bevolking (ouderlingen, kinderen en gedeeltelijk vrouwen) hiervoor in aanmerking kunnen komen. Het besluit dat hieruit getrokken kan worden, is het aanwenden van alles wat tussen de bom en de persoon als scherm en dus als bescherming kan dienen. Een zaak die we hierbij niet uit het oog mogen verliezen is dat een voldoende bescherming te·· gen één der gevolgen (hittegolf) niet altijd ge.. noeg is voor de andere gevolgen. Beschouwen we daarom de radioactiviteit als gevaarlijkste uitwerking, omdat de gammastralen een sterke doordringingskracht hebben. Deze kracht is echter beperkt en wordt beïnvloed door de aard van het materiaal, waardoor ze worden opgeslorpt. Een deel van hun energie wordt door het materiaal afgenomen. De dikte en het soort materiaal is van belang. Zo slorpen baksteen en beton de stralen meer op dan hout of aarde, voor eenzelfde hoeveelheid materiaal. De beste opslorpende stof is lood. Om een degelijke bescherming te bekomen zouden we van volgende stoffen de aangegeven hoeveelheid als dikte van het scherm moeten aannemen :
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
14-, ..
~~--------------------------------------~~-_~-------------------..
Staal : 30 mmo Beton: 1 m. Gestampte aarde : 2 tot 2,5 m.
Het is natuurlijk mogelijk een deel van elk der materialen te gebruiken, Wanneer we deze gegevens als basis nemen voor het bouwen van een schuilplaats, dan mogen we hier aan toevoegen dat die schuilplaats ook bescher.ming zal bieden tegen de andere gevolgen van de atoombom, namelijk de luchtdruk en de hittegolf. Wanneer we ons echter in de onmogelijkhei« bevinden ons naar een schuilplaats te begeven en we door een atoomontploffing verrast worden dan moeten we ons onmiddellijk ten gronde 'werpen, zo mogelijk in een gracht, een put, zelfs een goot. het aangezicht onder de armen beschermend, en zo blijven liggen tot het einde van het alarm. Het is wel aan te raden tegen de hittegolf gelijk welk voorwerp als scherm te gebruiken of een speciale lichtkleurige kleding te dragen maar dan zijn deze maatregelen enkel van nut indien de hitte niet groot genoeg is om die kleren te-doen ontvlammen. Aan de atoombom is echter nog een gevaar verbonden dat haar eigen is, namelijk de nawerkende radioactiviteit. Er bestaan geen kleding of maskers die de stralingen weerhouden. Enkel is het masker nuttig opdat het personen beveiligt tegen het inademen van radioactieve stofdeeltjes, welke zeer schadelijk op het organisme inwerken. Het is echter niet mogelijk met de zintuigen de besmette zone af te bakenen. Hiertoe zal men speciale instrumenten gebruiken. Hierbij geven we enkele voorzorgen en 'raadgevingen die van zeer groot nut zijn voor onze bescherming. 1) Wanneer U een schuilplaats kiest, houdt dan rekening met al de factoren die we hebben gegeven over de graad van bescherming die ze bieden. • 2) Heb in de schuilplaats het volgende voorhanden: Een verbandkastje voor eerste zorgen. . Zaklampen met reserve batterijen. Gewone emmer met deksel. Hermetisch gesloten bocalen met drinkwater. Hermetisch gesloten bocalen met '(oejsel. Rubber over-all en rubber schoeisel (overtrek) Hoed en handschoenen (voor de mannen) Radiotoestel (indien mogelijk).
3) Zorg er voor dat ieder lid van het huisgezin zijn taak kent in geval van alarm. 4) Op het ogenblik van het alarm : Let op het doven van het licht, het gas en de haarden. Vul de waterbocalen. Plaats U tegen' de buitenmuur "van de schuilplaats, niet in het midden. Zorg er voor dat uw arm onder het hoofd Iigt en dit naar de grond gekeerd. Na het alarm: VOOrde schuilplaats te. verlaten wacht de instructies aî. Indien deze niet worden gegeven moet men evenwel 1~ tot 20 minuten in de schuilplaats blijven. 5) Alarm moet worden gegeven voor elke luchtaanval, zelfs al gebeurt deze alleen met één vliegtuig. 6) Bij het alarm moet iedereen zich als rechttreeks bedreigd beschouwen. 7) De hulptroepen moeten vooral met de moderne oorlogsvoering rekening houden en op elk ogenblik, dus ook in vredestijd opgeleid en ge· oefend worden. : . 8) De hulptroepen zullen verspreid worden rondom elke zone met een speciaal doelpunt. 9) Alle andere maatregelen zullen tijdig getroffen worden om zich te weer te kunnen stellen tegen zulke voorvallen. Het besluit dat we uit dit overzicht kunnen trekken is dat er met een sterk vertrouwen in de voorgeschreven maatregelen en de strikte toepassing ervan, we elk afzonderlijk onze veiligheid kunnen verzekeren en op die wijze onze familie. onze werkkring en al onze medeburgers kunnen helpen om van een atoomaanval de uitwerking te verminderen en op die wijze het economische en militair potentieel alsmede het cultureel leven van ons vaderland te behouden. F. Re,"eys~n. <
MEDEDELINGEN (VerI!o[g
(Ion
hl::: 1 '5)'
JEUGDGROEP «DOOR CLAES» - Borgerhout. Naar men ons mededeelt, is deze afdeling terug in haar uitgebreide aktiviteit hersteld .. Turnen, dans, zang, toneel worden weer druk beoefend en dit brengt een heel leventje mee in het lokaal «Au Caveau». Het is met een groot genoegen, .dat deze wederinrichting van één der meest bloeiende kringen van .het arrondissement be-groet wordt. __ .. .
oIO
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
, I
MEDEDELINGEN FEDERATIENIEUWS Revue
Het jaarlijks winterfeest van de Federatie der Liberale Jeugd van het Arrondissement Antwerpen, dat zoals gemeld doorgaat in het Koninklijk Kunstverbond. Arenbergstraat, 28 Antwerpen, op Zondag 27 Maart 1955 te 19.30 uur stipt, belooft een schitterend sukses te zullen hebben. De gloednieuwe revue «OMDAT WE BLAU"": ZIJN ... 'N REVUE VOOR GROOT EN KLEIN». vol van sprankelende humor en levendige scherts heef~ een zulkdanigebelangstelling gewekt, dat de Uitverkoop van de zaal in een hoog tempo verloopt. . Daarom is het aan te raden ten spoedigste Uw kaarten te bestellen bij Robert GONDRY, Hopland, 1, Antwerpen, aan de prijs van 25, 35, 40 en 53 Fr. (P.C.R. nr 1215.16). HAAST U ! BELGISCHE
LIBERALE
Dag van de Liberale
MIDDE'NKLASSE
Middenstand.
Op Zaterdag, 26 Februari 11.,voor een bomvolle zaal, gaf de Heer O. Bossaert, Minister van de Middenstand, een korte samenvatting van de activiteit van zijn departement. De Middenstand wo:dt beschermd tegen indringing door vreemdelmgen ; zo werden in de loop van 1954, 60' van de aanvragen tot het bekomen van een be roepskaart, ingediend door personen van een vreemde nationaliteit, geweigerd. Kredieten worden aan de Middenstanders in ruime mate aangeboden, door de Nat. Kas voor Beroepskrediet. om hen toe te laten hun materiaal en inrichtingen te moderniseren. Het inrichten van een Centraal Handelsregister, dat de gegevens van de arrondissementele burelen zal verzamelen, maakt een doeltreffende strijd tegen de zwarte handel en oneerlijke mededinging mogelijk. Als blijk van waardering verleende hij het ereteken lste klasse «Bevorderaar van Middenstandsverenigingen» aan de Voorzitter van B.L. M., Mter. A. Van Peeterssen. De Heer Cnudde, schepen van de Middenstand der Stad Gent, riep de aanwezigen op, nauw aaneen te sluiten, om samen te strijden voor de verdediging van hun belangen. ~e ~eer Delvaux, uit Kapellen, kondigde de oprichting van de Federatie van Liberale Middenstands-verenigingen aan. De Heer Ryckeman, voorzitter van de Liberale Federatie van het arrondissement Brugge, belicht in een sappige West-Vlaamse, gloedvolle rede het fiscaal probleem dat de Middenstand bekneld: Hij waarschuwt voor de gevaren verbonden aan het project van «forfaitaire. belasting» der kleine inkomens. Hij vraagtdàt de «comedie» van de fiscale commissie, waar de controleur, die geen
handteken van een middenstander onder een ge.. wijzigde aangifte heeft kunnen bekomen. tegelijk optreedt als aanklager en rechter, nu eens eindelijk zou ophouden. Deze «commissie's» dienen afgeschaft, ofwel grondig gewijzigd. Herhaald applaus onderbrak zijn redevoering meermaals, hetgeen duidelijk bewijst dat velen der aanwezigen de noodzaak tot wijziging volledia bijtraden. . De Heer Volksvertegenwoordiger Grootjans. behandelde het «plan Rey» ter financiering van de kleir:e en middelgrote bedrijven, en wenst dat dit plan spoedig een feit zal worden. Hij belicht het ontwerp van de Heer Lahaye tot wijziging van de alcohol-wet ; uit een opinie-onderzoek is gebleken dat velen de huidige wet in voege willen houden ; dat anderen haar willen afschaffen en dat er velen deze zelfs willen strenger maken. Een feit is dat het gemiddeld verbruik per hoofd van de bevolking de laatste 50 jaar sterk verminderd is.. .. Nog lang zal deze namiddag, als een mijlpaal. op de lange weg van de organisatie van de Middenklasse vernoemd worden. Elke ..Middenstander ..wordt dringend opgeroepen de rangen van de Liberale Middenklasse 12 vervoegen: iedere Vrijdag zetelt, 's namiddags en 's avonds, de kosteloze Inlichtingsdienst van B.L. M., in het Lokaal Liberator. U zijt er hartelijk welkom. L.J.W. HOBOKEN
De Kabaretavond van Zaterdag, 26 Februari 1955, ingericht in het lokaal «Minister Pecher» in samenwerking met de Dames- & Juffersbond. heeft alweer een prachtige bijval genoten. Het afwisselend programma, verzorgd door de toneelafdeling en de danskring «De Vlinderkens», wist iedereen tevreden te stellen. Na het kabaretgedeelte konden de danslustigen hun hartje ophalen en steeg de stemming helemaal ten top, zodat velen niet veel lust voelden om huiswaarts te keren, wanneer de tijd er hen toe noopte. Op Zaterdag, 26 Maart 1955, te 20 uur, gaat het volgende feest door, eveneens in het lokaal «Minister Pecher», Kioskplaats, 115, te Hoboken. De opbrengst hiervan zal ten goede komen aan de sociale werken van de Federatie der Vrijzinnige Mutualiteiten der Provincie Antwerpen. .. ONZE MEISJES
Op Zondag, 13 Maart 1955 te 19.30 Uur wordt ter. gelegenheid van de 48e verjaring der turnafdelmgen een feest ingericht in de feestzaal «Palladium», Offerandestraat, gevolgd van bal. Kaarten kunnen bekomen worden aan 15 Fr. bij Mw. M. GOGO, Ooivaarstraat, 14, Antwerpen. Tel. 35.72.05: . Vervolg hlz: 14
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
16
SUIKER TIENEN BRODENSUIKER KLONTENSUIKER PERELSUIKER GRIES-
EN
POEDERSUIKER
BLOEMSUIKER
Eist ze in oorspronkelijke
AANDACHT!
!!
Adresverandering
,
.
van 1 Februari
JACQUES
19,)5 af
VERDYCK
VERZEKERINGEN
-
NIEUW ST. ROCHUSSTRAAT,
verpakkingen
Jr
HYPOTHEKEN ADRES
174 - DEURNE-Z.
-
ANTWERPEN
-
Tel. 39.06.07
Alle VERZEKERINGEN - STAATSLENINGEN (met bouwpremie) van 4'J,; af - HYPOTHEKEN en LENINGEN voor Handelaars en Vrije Beroe - Alls inlichtingen - Geen kosten op voorhand.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
Federatie van Vrijzinnige Mutualiteiten van de provincie Antwerpen LANGE
LOZANASTRAAT,
229,
ANTWERPEN
R.angelJdc'eD MutualifeifeD Mutualiteit: Mutualiteit:
«Eigen Voorzorg» Schuttershofstraat, 13 ANTWERPEN «Ziekenkas der Liberale Vakbonden van Groot Antwerpen» Isabellalei, 14 ANTWERPEN Bijkantoren te: Kioskplaats, 117 HOBOKEN 'I'urnhoutsebaan, 40 DEURNE Heirmanstraat, 80 MERKSEM Verhoevenlei, 84 BRASSCHAAT Mechelsesteenweg, 32 KONTICH Oudstrijderslaan, 33, LILLO Keyzerstraat, 93, ZANDVLIET Mutualiteit : «De Toekomst» Plantijn Moretuslei, 110,ANTWERPEN Mutualiteit : «Help U Zelve» Hoevelei, 29, AARTSELAAR Mutualiteit : «Help U Zelve» Groenhofstraat, 25, BOOM Mutualiteit: «Hulp in Nood» Kapellensteenweg, 235, KALMPTHOUT Mutualiteit : «Hulp in Nood» Hoevensebaan, 96, KAPELLEN Mutualiteit : «Zorgen voor later» Hagedoornlei, 3, EDEGEM Mutualiteit : «Hulp in Nood» Statiestraat, 89, GEEL Mutualiteit : «Help U Zelve» Provincialesteenweg, 5, HEMIKSEM Mutualiteit : «Edw. Peehert Grote Markt, 26, HERENTALS Bijkantoren te : Violetstraat, 9, MEERHOUT Nieryck, 33, GROBBENDONK Paterstraat, 201, TURNHOUT Bergstraat, 272, HEIST OID BERG Statieplein, 272, MOL Raduinstraat, 9, OLEN Molenstraat, 10, HERENTHOUT Dorp, 262, BOISSCHOT Dorp, PULLE Kuiperstraat, 28, VOSSELAAR Molenstraat, WESTMEERBEEK Kapellebaan, 18, NIJL EN Dorp, ITEGEM Gornmerijstraat, 2, SCHRIEK Mutualiteit: «Helpt Elkander» Grote Markt, 22, LIER Bijkantoren te : BERLAAR BOECHOUT KONINGSHOOIKT HOVE Mutualiteit : «Edw. Pechers Befferstraat, 37, MECHELEN Bijkantoren te : BEERSEL PUTTE Mutualiteit: «Liberale Ziekenbond» Jaak Blockxstraat, 5, MORTSEL Mutualiteit : «Liberale Ziekenbeurs» NIEL Heideplaats, 14, Mutualiteit : «Liberale Ziekenbeurs» Provo Steenweg, 162, SCHELLE Mutualiteit : «Liberale Ziekenbeurs» Kloosterstraat, 2B, WILLEBROEK Oudaan, 12 Mutualiteit : «Help U Zelve» ANTWERPEN Overwinningstraat, 97, WILLEBROEK Mutualiteit : «Help U Zelve»
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
Brasserie
Pief 'Hein
DE CONINCPLEIN 16 - ANTWERPEN Ç1ezelligheid 7
11
muziek 7
Het Groot Vlaams Dagblad
De Nieuwe Gazet Korte Nieuwstraar. 28, Antwerpen -
HUIS
Telefoon 32.05.05- 32.37.58
MEIRE
Ste Kathelijnevest, 24 - A N T W E R PEN Telefoon: 33.27.87 NIEUW TWEEDEHANDS Alle schrijf- en rekenmachines Onderhoud van alle bureelmachines Herstellingen
BURH~JLlIIEUBELEN
Kopijwerken
Bureelbenodigdheden Drukkerij
GUST JANSSENS. Kerkstr:aat
9 Antwerpen
REBUILT Huur
Tel. : 31.'18.15