BIJBLAD 6 2 STE JAARGANG I 994 BIJ UITGAVE VAN HET BUREAU VOOR DE INDUSTRIËLE EIGENDOM REDACTIE:

BIJBLAD BIJ

DE I N D U S T R I Ë L E UITGAVE

VAN

HET

BUREAU

VOOR

DE

EIGENDOM INDUSTRIËLE

EIGENDOM

REDACTIE: S. BOEKMAN. PROF. MR J. J. BRINKHOF, IR L W. KOOY, MR J. NICAISE E. A. VAN NIEUWENHOVEN HELBACH, PROF. MR C. J. J. C. VAN NISPEN, PROF. MR J. H. SPOOR, MR R J. M. STEINHAUSER EN PROF. MR D. W. F. VERKADE MR

PROF. MR

STE

62

JAARGANG

Bijblad Industriële Eigendom (B.I.E)

62ste jaargang

I 994

Blz. I—481

Rijswijk 1994

BIJBLAD BIJ DE INDUSTRIËLE EIGENDOM

REGISTERS 1994 Index van registers Artikelen, mededelingen en noten Necrologieën Artikelen van Nederlanders in andere tijdschriften Officiële mededelingen Berichten Zakenregister Register van beslissingen van de rechter, de Reclame Code Commissie en de Octrooiraad, gerangschikt naar het college Register van beslissingen van de rechter en de Reclame Code Commissie, gerangschikt naar de partijen Register van beslissingen van de Octrooiraad, de rechter en de Reclame Code Commissie, gerangschikt naar wetsartikel A. Beslissingen van de Octrooiraad I. Rijksoctrooiwet II. E.E.G.-Verordening 1768/92 (Aanvullend beschermingscertificaat voor geneesmiddelen) B. Beslissingen van de rechter Ia. Rijksoctrooiwet Ib. Rijkswet van 29 mei 1987 (Stb. 316) tot wijziging van de Rijksoctrooiwet Ie. Europees Octrooi Verdrag Ha. Benelux Merkenwet Ilb. Uitvoeringsreglement van de Benelux Merkenwet III. Benelux Tekeningen- en Modellenwet

417 418 418 419 420 420 444 447 451 451 451 451 456 456 456 468 468

IV. V. VI. VII. VIII.

Handelsnaamwet Auteurswet 1912 Burgerlijk Wetboek Zaaizaad- en Plantgoedwet Wet bestrijding namaakprodukten (5*. 1992, 642) IX. Warenwet X. Wet op de handelspraktijken (België) Xla. E.E.G.-Verdrag Xlb. E.E.G.-Executieverdrag (E.E.X.) XIc. E.E.G.-Verordening 1898/87 XII. Unieverdrag van Parijs XIII. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering C. Beslissingen van de Reclame Code Commissie I. Nederlandse Code voor het reclamewezen Reglement betreffende de werkwijze II. van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep Wetgeving Boekbesprekingen Boekaankondigingen Boekbesprekingen in andere Nederlandse tijdschriften Litteratuur Verbeteringen

470 471 473 476 476 476 476 476 477 477 477 478

480 480 480 481 481 481 481 481

ARTIKELEN, MEDEDELINGEN EN NOTEN Mr S. Boekman, Een bierglas als merk voor bier?, noot onder Rb. Breda, 17 nov; 1992, nr 3 - , Art. 5 Hnw., resp. art. 13A1 BMW en de toestemming, noot onder Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60 - , Fair use in het auteursrecht?, noot onder Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr92 Prof. Mr J.J. Brinkhof, Een Europees klein octrooi? - , Een klein octrooi in Nederland? - , De onderzoeksexceptie - , Overzicht van de octrooirechtspraak in eerste aanleg in 1992 - , De beslechting van geschillen over inbreuk op en geldigheid van Gemeenschapsoctrooien Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/Lincoln onder de loep Mr Th.C.J.A. van Engelen, Artikel 2 Handelsnaamwet in wetshistorisch perspectief Mevr. Drs G. Gemser en Dr PJ. Kaufmann, De lof der nabootsing revisited Dr Ir H.W. Hanneman, Alappat en zo - octrooibescherming voor software-gerelateerde uitvindingen Ir R. Hoijtink, Een Europees klein octrooi? Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De lof der nabootsing revisited Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen, Misleidende reclame en goodwill eiser, noot onder Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79 - , Gebruik te goeder trouw en op normale wijze, noot onder Pres. Rb. Almelo, 23 dec. 1993, nr 99

14 229 336 85/7 87/8 112/3 113/4 188-194 79-85 279-285 106-111 383/6 211/2 106-111 299 360

Prof. Mr J.H. Spoor, I. Wederverkoop rechtvaardigt reclame, 2. Reclame voor de eigen onderneming, 3. Reclame voor diensten, noten onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44 -, Gebruik van een merk voor waren, noot onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 45 -, Terugwerkende kracht en uitputting, noot onder Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55 -, Levering voor of na de octrooiverlening, noot ') onder Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr78 -, Gemis aan spoedeisend belang, noot 2) onder Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78 -, Terugwerkende kracht van Europees octrooi?, noot onder Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108 Mr PJ.M. Steinhauser, Soortgelijkheid, noot onder Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73 -, Samenloop tussen werken van kunst en werken van wetenschap, noot onder Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74 - , Onderscheiden, misleiden en beschrijven, noot onder Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88 Prof. Mr D.W.F. Verkade, Territoriale beoordeling van onderscheidend vermogen, noot onder Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr 57 -, Appel van een vonnis in executiegeschil, noot onder Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82 - , Tenuitvoerlegging in Frankrijk van een in kort geding in Nederland uitgesproken grensoverschrijdend verbod van octrooiinbreuk, noot onder Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr111

160 173 219 297 297 389 264 268 324 223 306

396

418 - , Vergelijkende reclame en merkenrecht, noot *) onder Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nrll5 - , Gebruik van materiaal en auteursrechtinbreuk, noot 2 ) onder Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115

405

Mr J.H.PJ. Willems, Symposium Europese Octrooirechters te Newport, 6-9 september 1994

386/8

405

NECROLOGIEËN Mr Ir G. Oudemans, In Memoriam -, door Drs LM. Lerner

Mr H.J. van den Hul, In Memoriam -, door Prof. Mr J.J. Brinkhof

187

ARTBKELEN VAN NEDERLANDERS IN ANDERE TIJDSCHRIFTEN Becks, Mevr. KL, "Gebruik" en een "geldige reden" na Daimler-Benz/Haze. BMM-Bulletin april 1994, blz. 24/7. Benthem, J.B. van. Das europaische Patentsystem und die europaische Integration. Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 151/6. Berg, P.K.J. van den, Die Bedeutungdes Neuheitstests für die Prioritat und die Anderung von Patentanmeldungen und Patenten. GRUR Int. 1993, blz. 354-370. Biemans, Mevr. Mr D.Y.M., en Mr R.W. Holzhauer LL.M., Rode draad "Recht en reclame": Een economisch-juridische benadering van reArs Aequi 1993, blz. 786-795. Brinkhof, Prof. Mr J.J., Prozessieren aus Europaischen Patenten - Einige prozessuale Aspekte der Internationalisierung des Patentrechts. GRUR 1993, blz. 177-185. -, Das einstweilige Verfügungsverfahren und andere vorlaufige Massnahmen im Zusammenhang mit Patentverletzungen. GRUR Int. 1993, blz. 387-394. Cock Buning, Mr Drs M., Auteursrecht en "reverse engineering". IER 1993, blz. 129-137. Cohen Jehoram, Prof. Mr H., Urheberrecht: eine Sache des Rechts oder der Opportunitat? GRUR Int. 1993, blz. 118-120. -, Het Phil Collins-arrest: een aardverschuiving in het (inter-)nationale auteursrecht. Informatierecht AMI1994, blz. 83/7. Considine, J.A.F., Artikel 1 BMW - terug naar af. BMM-Bulletin april 1994, blz. 17-23. Dommering, Prof. Mr E.J., Het auteursrecht spoelt weg door het elektronisch vergiet. Computerrecht 1994, blz. 109-113. Grosheide, Prof. Mr F.W., Van de brug af gezien (I). Kroniek van wetgeving, literatuur en rechtspraak 1991/1992. IER 1993, blz. 103/9. - , Van de brug af gezien (II). IER 1993, blz. 138-141. Holzhauer LL.M., Mr R.W., en Mevr. Mr D.Y.M. Biemans, Rode draad "Recht en reclame": Een economisch-juridische benadering van re-

416

184

184

416

184

184 416 184 416 416 416

184 416

Hoyng, Prof. Mr W.A., De nieuwe octrooiprocedure. IER 1994, blz. 70/5. Kabel, Mr J.J.C., Rode draad "Recht en reclame": Grensoverschrijdende reclame en oneerlijke mededinging. Ars Aequi 1993, blz. 714-726. Kaufmann, Dr P.J., Vergelijkende reclame en mededinging. BMM-Bulletin dec. 1993, blz. 15/8. Kooij, Mr P.A.C.E. van der, Klank-, geur-, smaaken tastmerken. BMM-Bulletin aug. 1993, blz. 16-26. Koopmans, Mr T., Intellectuele eigendom, economie en politiek. Informatierecht AMI 1994, blz. 107-111. Laarman, Mevr. Mr A.G.T.M., Wijzigingen Merkenwet: "Lekkere eieren" wordt geweigerd. Account sept. 1994, blz. 52/3. Moss, R, Octrooirecht, registratie en generiek geneesmiddel. Pharmaceutisch Weekblad 1993, blz. 847-850. Nieuwenhoven Helbach, Prof. Mr E.A. van, Het begrip merk voor en na de invoering van de Benelux Merkenwet BMM-Bulletin april 1994, blz. 10/7. Odle, Mr A.R.T., Reclame en andere "Verkoopmethoden" onder artikel 30 EG-Verdrag. IER 1994, blz. 65/9. Ranitz, Jhr Mr R.E.P. de, Rechter en octrooigeschillen onder de toekomstige Rijksoctrooiwet. IER 1994, blz. 6-9. - , Nieuwe Rijksoctrooiwet. IER 1994, blz. 49. Ruijsenaars, Mr H.E., Een onoverwinnelijke Galliër? Enkele opmerkingen t.a.v. de parodie op stripfiguren. Informatierecht AMI 1993, blz. 143-151. Schuijt, Prof. Mr G.A.I., Rode draad "Recht en reclame": Journalistieke onafhankelijkheid, adverteerders en sponsors. Ars Aequi 1993, blz. 855-862. Schutjens, Mr M.-H.D.B., Onderzoek met geneesmiddelen in het kader van het octrooirecht. NJB 1993, blz. 555-562. Vlaar, Mr Drs S.N., BMW en IPR bij inbreuk-

416

416 184 184 416 416 416

416 416

416 416

416

416 416

ZdlCGTl

Ars Aequi 1993, blz. 786-795. Hondius, Prof. Mr E.H., Rode draad "Recht en reclame": Reklame en overlast. Ars Aequi 1993, blz. 616/9.

416 416

IER 1993, blz. 97-102. Vroom-Cramer, Mr B.M., Geografische aanduidingen voor levensmiddelen. IER 1993, blz. 161/9.

184 184

OFFICIËLE MEDEDELINGEN Abonnementsprijzen Hoofdblad en Bijblad I.E. 350 ARIPO, African Regional Industrial Property Organization en P.C.T. 278 Armenië, zie resp. Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) en Herziene Schikking van Madrid 210 Aruba, beëindiging van de opschorting van de toepassing van de Overeenkomst van Nice op 138 Bhoetan toegetreden tot de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom 39 Bibliotheek Octrooiraad, Prijswijziging met betrekking tot inlichtingen uit de gegevensbestanden van het Europees Octrooi Bureau 138 Bolivia toegetreden tot het Verdrag van Parijs 4 Bosnië-Herzegowina, en internationale verdragen 78 - , toegetreden tot de Overeenkomst van Nice 351 Bureau voor de Industriële Eigendom, Overgang van het Centrum voor Kennisbescherming en Octrooi-informatie naar het 38 - , Sluiting van het 2, 78, 106 Centrale Afdeling, Wijziging van de samenstelling van de - van de Octrooiraad 382 China toegetreden tot de Overeenkomst van Nice 278 CKO, Overgang van het Centrum voor Kennisbescherming en Octrooi-informatie naar het Bureau voor de Industriële Eigendom 38 Cuba toegetreden tot het Verdrag van Boedapest 39 El Salvador toegetreden tot het Verdrag van Parijs 39 Estland, toegetreden tot de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom 39 -, toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 210 - , toegetreden tot het Verdrag van Parijs 278 Europees examen voor octrooigemachtigde 210 Europees Octrooi Bureau, Prijswijziging met betrekking tot inlichtingen uit de gegevensbestanden van het 138 Europees Octrooi Verdrag, Akte van herziening van het - , Bekrachtiging door Oostenrijk 3 -, Bekrachtiging door Griekenland en Frankrijk 350/1 Frankrijk bekrachtigt Akte van herziening van het Europees Octrooi Verdrag 350/1 Georgië, zie Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 78 Griekenland, toegetreden tot het Verdrag van Boedapest 4 - , bekrachtigt Akte van herziening van het Europees Octrooi Verdrag 350/1 Honduras toegetreden tot het Verdrag van Parijs 39 Internationale Octrooi Classificatie (IPC) 242 Joegoslavië, toegetreden tot de Modellenschikking van 's-Gravenhage 39 - , toegetreden tot het Verdrag van Boedapest 39 Kenia toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 138 Koninklijke onderscheidingen 138 Kroatië toegetreden tot de Overeenkomst van Nice 351 Kyrgystan, zie resp. het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) en Herziene Schikking van Madrid 138 Liberia, toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 210 - , toegetreden tot het Verdrag van Parijs 350 Litouwen, toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 138 - , toegetreden tot het Verdrag van Parijs 210 Macedonië, Voormalige Joegoslavische Republiek, toegetreden tot de Overeenkomst van Nice 351 Mexico toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 351

Modellenschikking van 's-Gravenhage, Toetreding door Joegoslavië 39 - , Toetreding door Moldavië 138 Moldavië, zie resp. Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) en de Herziene Schikking van Madrid 138 -, treedt toe tot de Schikking van Den Haag 138 Octrooigemachtigde, Inschrijving en doorhaling in het Register van -n 2, 38, 78, 106, 138, 186, 210, 242, 278, 314, 350, 382 - , Europees examen voor 210 - , Nederlands examen resp. proeve voor 2-3, 186 - , Orde van -n 351 - , Raad van Beroep inzake het Toezicht op de -n 382 Octrooiraad, Benoeming en herbenoeming van leden, plaatsvervangende leden en buitengewone leden 186, 242, 382 - , Bevordering, overplaatsing, tewerkstelling, benoeming, vaste aanstelling en ontslag van personeel 78, 106, 138, 186, 242, 278, 314, 350, 382 - , Wijziging van de samenstelling van de Centrale Afdeling van de 382 Oezbekistan en de Herziene Schikking van Madrid 3 Oostenrijk bekrachtigt Akte van herziening van het Europees Octrooi Verdrag 3 Orde van Octrooigemachtigden 351 Overeenkomst van Locamo, Bosnië Herzegowina en de 78 -, Tadzjikistan en de 138 Overeenkomst van Nice, Beëindiging van de opschorting van de toepassing van de - op Aruba 138 -, Toetreding door China 278 -, Toetreding door Slovenië, Kroatië, BosniëHerzegowina en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië; Tadzjikistan en de 351 Overeenkomst van Straatsburg, Tadzjikistan en de 138 Overgang van het Centrum voor Kennisbescherming en Octrooi-informatie naar het Bureau voor de Industriële Eigendom 38 Paraguay toegetreden tot het Verdrag van Parijs 210 Polen trekt verklaring onder art. 64(2)a van het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) in 3 Raad van Beroep inzake het Toezicht op de Octrooigemachtigden 382 Schikking van Madrid, Oezbekistan en de Merkenschikking van Madrid 3 -, Bosnië Herzegowina en de Merkenschikking van Madrid 78 -, Kyrgystan, Moldavië en Tadzjikistan en de Herziene 138 -, Armenië en 210 Slovenië, toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 3 - , toegetreden tot de Overeenkomst van Nice 351 Swaziland toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 278 Tadzjikistan, zie resp. Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.), Overeenkomst van Straatsburg, Herziene Schikking van Madrid en Overeenkomst van Locamo 138 - , en Overeenkomst van Nice 351 Trinidad en Tobago toegetreden tot het Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.) 3 Verdrag tot samenwerking inzake octrooien (P.C.T.), Toetreding door Slovenië, Trinidad en Tobago; Intrekking verklaring onder art. 64(2)a door Polen 3

420 - , Georgië en het - , Kyrgystan, Moldavië en Tadzjikistan en het -, Toetreding door Kenia en Litouwen -, Armenië en het -, Toetreding door Estland en Liberia - , Toetreding door Swaziland - , en Africa Regional Industrial Property Organisation (ARIPO) - , Toetreding door Mexico Verdrag van Boedapest, Toetreding door Griekenland

78 138 210 210 278 278 351

-, Toetreding door Cuba en Joegoslavië Verdrag van Parijs, Toetreding door Bolivia - , Toetreding door Honduras en El Salvador -, Toetreding door Litouwen en Paraguay -, Toetreding door Estland - , Toetreding door Liberia Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, Toetreding door Estland en Bhoetan

39 4 39 210 278 350 39

4

BERICHTEN CIER-lezingen, 36, 136, 348 Collective administration of copyrights in Europe, Symposium 275 Computer/Law Forum - Update 1994 312 Eurasian Patent Convention initialled by eleven successor states of the Soviet Union 136 European patents soon to be valid also in Romania 378 Europees Modellenrecht, P.A.O.-cursus 274 Extension of European patents 312 Extension of European patents to Latvia and Lithuania 101 Ginsburg, Lezing door Jane 180 Intellectuele Eigendom - Europese dimensie, P.A.O.-cursus 312

Intellectuele Eigendomsrechten in Land- en Tuinbouw, Studiemiddag 76 Modellen voor octrooistrategie, CIER-lezing 136 Octrooien, Symposium over - van de KNCV 237 Octrooipublikaties, in de bibliotheek van de Octrooiraad aanwezig op 31 december 1993 102/4 P.A.O.-cursussen 75/6, 101, 274, 312 Recht en Publikatie, Themamiddag 378 Schadevergoedingsrecht, P.A.O.-cursus 274 Sponsoring en Media, CIER-lezing 36 Technologiebeleid, Samenvatting van de brief van de Staatssecretaris van Economische Zaken aan de Tweede Kamer over octrooibeleid in samenhang met technologie- en industriebeleid 273/4

ZAKENREGISTER A&S, zie Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17. Aanduidingen van herkomst, zie Verordening (EEG) Nr 2081/ 92 van de Raad van 14 juli 1992 inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwprodukten en levensmiddelen, wetgeving, blz. 343/8. -, zie Mr B.M. Vroom-Cramer, Geografische aanduidingen voor levensmiddelen, IER 1993, blz. 161/9; G.A. Grippiotti, Protection of Geographical Indications and Designations of Origin in Italy, Trademark World jan. 1994, blz. 29-31; J.F. Heine, Das neue gemeinschaftsrechtliche System zum Schutz geographischer Bezeichnungen, GRUR 1993, blz. 96-103 en W. Tilmann, EG-Schutz für geographische Herkunftsangaben, GRUR 1992, blz. 829-835. Aangrenzende rechten (droits-voisins), zie Prof. Mr D.W.F. Verkade en Mr DJ.G. Visser, Parlementaire geschiedenis van de Wet op de naburige rechten (Stb. 1993, 178), Delft, 1993 en U. Loewenheim, Der Schutz ausübender Künstler aus anderen Mitgliedstaaten der Europaischen Gemeinschaft im deutschen Urheberrecht, GRUR Int. 1993, blz. 105-117. Aanhaken, Geen overeenstemming; geen ongeoorloofd - aan de goodwill van The Bulldog-merken en van de onder de handelsnaam The Bulldog gedreven (horeca)ondernemingen; Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54. -, Vorderingen uitsluitend gebaseerd op handelingen die "inbreuk op een model" opleveren afgewezen nu het model niet is gedeponeerd en op 1 januari 1975 nog niet bestond; het - met de gekozen benaming "Flexi-Clip" aan het voor het modtl gebruikte merk "ZipClip" doet daaraan niet af; Pres. Rechtbank Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Aanvullend Beschermings Certificaat voor geneesmiddelen (ABC), Belang overwegingen in de Verordening; de werkzame stof van het geneesmiddel, hoewel niet genoemd in het octrooi, valt wel onder de beschermingsomvang; de houdster van het basisoctrooi is een juridisch andere per-

soon dan de houdster van de vergunning, doch beide waren ter zitting vertegenwoordigd en traden eenstemmig op; Octrooiraad, Afd. van Beroep, 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373. - , Eén certificaat kan meer dan één produkt betreffen; betekenis van "afschrift van de vergunning"; Octrooiraad, Bijz. Afdeling, 6 jan. 1994, nr 107, blz. 375. -, zie F. Moss, Octrooirecht, registratie en generiek geneesmiddel, Pharmaceutisch Weekblad 1993, blz. 847-850 en P. Mühlens, Das Erganzende Schutzzertiflkat für Arzneimittel, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 213/9. Academie voor de Fotografie, zie Kantonrechter Amsterdam, 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68. Afbrekende reclame, zie reclame. Afgifte, Bevel tot - van kopieën van stukken betreffende inbreukmakende voortbrengselen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Afnemerslijst, Auteursrechthebbenden en fonogrammenproducenten kunnen optreden tegen het op de "bootlegs" voorkomende repertoire; schuld bij gedaagde aangenomen; opgave afnemers ten dele geweigerd; Pres. Rechtbank Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. African Regional Industrial Property Organization, zie officiële mededeling, blz. 278. Afvalcontainer, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. Afvalcontainer I, zelfpersende, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114. Afvalcontainer II, zelfpersende, zie Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 35, blz. 117. Alappat en zo, octrooibescherming voor software-gerelateerde uitvindingen, artikel van Dr Ir H.W. Hanneman, blz. 383/6. Algemene wet bestuursrecht, zie Rijkswet van 22 december 1993 (Aanpasing rijkswetten Awb), wetgeving, blz. 72/3.

421 ANP/NPA, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Anti-rimpel-crème, zie Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr 93, blz. 337. Anton Pieck, zie Hof 's-Hertogenbosch, 6 juli 1992, nr 42, blz. 131. Appel van een vonnis in executiegeschil, noot van Prof. Mr D.W.F. Verkade onder Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303. Armenië, en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 210. - , en de Schikking van Madrid, zie officiële mededeling, blz. 210. Art. 5 Hnw., resp. art. 13A 1 BMW en de toestemming, noot van Mr S. Boekman onder Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227. Artikel 2 Handelsnaamwet in wetshistorisch perspectief, artikel van Mr Th.C.J.A. van Engelen, blz. 279-285. Aruba, en de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 138. Associatiegevaar, Geen associaties tussen de scheermesjes in de verpakking met het teken Schick Confort Plus met het gedeponeerde merk Contour Plus; Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. - , Uitleg Benelux Merkenwet conform het in de E.G.-Richtlijn beoogde resultaat, ook vóór aanpassing van de wet; blijkens het Protocol tot wijziging BMW is het begrip overeenstemming als vastgelegd door het Benelux-Gerechtshof een gemeenschappelijk aanvaarde norm, die is bevestigd door het voorstel het begrip associatie in de wettekst op te nemen; strijd met de Richtlijn is niet aangetoond; Isover heeft onderscheidend vermogen; geen overeenstemming tussen Isover en Isoglass resp. Isgla; Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356. - , De beschermingsomvang van de samengestelde merken Touring Secours en Touring Assistance met kleur is niet beperkt tot deze samenstelling; Touring-Garantie enz. wekken - met deze merken; Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123. - , Wijze van gebruik van het woord "dermoprotector" door Tranova levert associatie op met het merk "Dermoprotector"; Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. - , Het teken is, behoudens de letters, exact gelijk aan het beeldmerk; mogelijkheid van associatie; Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. - , Het Hoegaarden-glas vervult een merkfunctie; - aangenomen; geen belang bij verbod voor het gehele Beneluxgebied; Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr4, blz. 15. - , Het Hoegaarden-glas voldoet aan criteria voor individueel merk; -; Rechtbank Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12 (met noot S.B.). - , De overeenkomsten tussen het beeldmerk van Sanex en de verpakking van Sanicur, waaronder het woord dermoprotector op het etiket, zijn voor de totaalindruk meer bepalend dan de verschillen; er is -; Pres. Rechtbank Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. Auteursrecht, Pres.: Silk Cut-verpakkingen niet auteursrechtelijk beschermd; Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. - , Geen - op het drinktuitje van Bover; twijfel of in een bodemprocedure geoordeeld zou kunnen worden dat het drinktuitje van Bertens op inbreukmakende wijze overeenstemt met het model van Bover; geen verbod; Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. - , Eigendom van auteursrechtelijk beschermde tekeningen; aanduiding als maker; de tekeningen zijn niet vervaardigd naar het ontwerp van De Kruif; vruchten van zelfstandige wetenschappelijke arbeid worden niet begrepen onder de "bepaalde werken" van art. 7 Aw.; Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264 (met noot Ste.). - , Zonder merkdepot geen merkbescherming, wel - ; gebruik van merk Rover door Vikinglease op briefpapier, geen gebruik voor de waren waarvoor het is ingeschreven; wel ander gebruik zonder geldige reden en inbreuk op -; Pres. Rechtbank Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. - , De Dessini-tassen zijn geen oorspronkelijke werken met een eigen persoonlijk karakter; geen modelbescherming nu de

tassen niet zijn gedeponeerd; geen bijkomende omstandigheden leidend tot gekwalificeerde inbreuk; Pres. Rechtbank Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. - , zie Prof. Mr J.H. Spoor en Prof. Mr D.W.F. Verkade, Auteursrecht, 2e druk, Deventer, 1993, besproken door Mr J.J.C. Kabel, blz. 238-240. - , zie Mr W.J. Soetenhorst, De bescherming van de uitgeefprestatie, Zwolle, 1993, besproken door Mr S. Boekman, blz. 379. - , zie Lezing door Jane Ginsburg, mededeling, blz. 180. - , zie Symposium "Collective administration of copyrights in Europe", mededeling, blz. 275. - , zie Themamiddag "Recht en Publikatie", mededeling, blz. 378. -, zie Prof. Mr H. Cohen Jehoram, Kernpunten van Auteursrecht, Nijmegen, 1993 [besproken door Mr E.J. Arkenbout in IER 1994, blz. 10]; S. Gerbrandy, Auteursrecht in de steigers, Arnhem, 1992 [besproken door Prof. Mr J.H. Spoor in Informatierecht AMI 1994, blz. 56/7 en Prof. Mr A.A. Quaedvlieg in RM Themis 1994, blz. 191/2; zie tevens de bespreking door Mr S. Boekman in B.I.E. 1993, blz. 132]; Mr Th. Limperg, Auteursrecht in de hortus der beeldende kunsten, Culemborg, 1992 [besproken door Mr J.J.C. Kabel in Informatierecht AMI 1993, blz. 138/9]; C. Bougeard, J.-F. Cavannagh, I. Cherpillod, C. Colombet, A. Francon, P. Gaudrat, F. Gotzen, J. Martin, M.-A. Perot-Morel en M. Vivant, Le droit d'auteur aujourd'hui, Parijs, 1991 [besproken door A. Dietz in GRUR Int. 1992, blz. 940/1]; Mr Drs M. Cock Buning, Auteursrecht en "reverse engineering", IER 1993, blz. 129-137; Prof. Mr H. Cohen Jehoram, Het Phil Collins-arrest: een aardverschuiving in het (internationale auteursrecht, Informatierecht AMI 1994, blz. 83/ 7; Prof. Mr E.J. Dommering, Het auteursrecht spoelt weg door het elektronisch vergiet, Computerrecht 1994, blz. 109-113; Mr H.E. Ruijsenaars, Een onoverwinnelijke Galliër? Enkele opmerkingen t.a.v. de parodie op stripfiguren, Informatierecht AMI 1993, blz. 143-151; Prof. Mr H. Cohen Jehoram, Urheberrecht: eine Sache des Rechts oder der Opportunitat?, GRUR Int. 1993, blz. 118-120; Th. Hoeren, Charles Dickens und das internationale Urheberrecht, GRUR Int. 1993, blz. 195/9; G. Karnell, Die Problematik der Inlanderbehandlung im Rahmen der neuesten Urheberrechtsentwicklung, insbesondere mit Bliek auf ein Zusatzprotokoll zur Revidierten Berner Übereinkunft, Schweizerische Mitteilungen über Immaterialgüterrecht 1993, blz. 251/8; S. von Lewinski, Der EG-Richtlinienvorschlag zur Harmonisierung der Schutzdauer im Urheber- und Leistungsschutzrecht, GRUR Int. 1992, blz. 724-734 en J. Reinbothe, Der Schutz des Urheberrechts und der Leistungsschutzrechte im Abkommensentwurf GATT/TRIPs, GRUR Int. 1992, blz. 707-715. - , exploitatie, zie H. Vanhees, Een juridische analyse van de grondslagen, inhoud en draagwijdte van auteursrechtelijke exploitatiecontracten. Doctoraal proefschrift, Antwerpen/ Apeldoorn, 1993. - , inbreuk, Het loopfietsje van Van Bueren is een werk met eigen oorspronkelijk karakter; de fiets van Charlimpex is een nabootsing in gewijzigde vorm; Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. - , inbreuk, Overdracht - op kelim-dessin aan Hatefa o.g.v. brief van ontwerper; op het door Hatefa geopenbaarde bloemen-dessin heeft Hatefa het -; inbreuk aangenomen; Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. - , inbreuk, De curator hoeft het gebruik van broncodes i.c. niet om niet af te staan aan afnemer programmatuur; Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. - , inbreuk, Geen - voor op tas toegepaste kleurencombinaties, wel voor O'Hara-logo; logo van gedaagde maakt inbreuk, maar haar treft geen schuld tot aan sommatie; Rechtbank Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. - , inbreuk, Misleidende reclame door de onjuiste indruk in circulaire dat het een vorm van merkregistratie met rechtskracht tegen derden betreft; eiseressen zijn rechtspersonen als bedoeld in 6:196 B.W.; geen schending - door over-

422 name deel circulaire in waarschuwingsbrief; Rechtbank Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333 (met noot S.B.). - , inbreuk, Auteursrechthebbenden en fonogrammenproducenten kunnen optreden tegen het op de "bootlegs" voorkomende repertoire; schuld bij gedaagde aangenomen; opgave afnemers ten dele geweigerd; Pres. Rechtbank Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. - , inbreuk, Auteursrechtelijke bescherming voor de Rode Scheen o.g.v. beschrijvende stijl voor feitelijke informatie en persoonlijke visie bij selectie van op te nemen kunstenaars; ondanks aannemelijkheid van gebruik door Jacobs van feitelijke gegevens uit de Rode Scheen, verbod geweigerd; geschriftenbescherming betreft slechts eenvoudige herhalingen van de opschriftstelling; uitgave van gedaagde stemt verwarrend overeen met de Blauwe Scheen door formaat en titel; Pres. Rechtbank Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. - , inbreuk, Inbreuk op - op documentatiemateriaal; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noten D.W.F. V). - , inbreuk, De winkelinrichting is een auteursrechtelijk werk; het kunstzinnig element is gelegen in ontwerp en uitvoering van verlaagd plafond, display-unit en draagsysteem voor kleding; grondige wijziging daarvan door gedaagde is voldoende; Pres. Rechtbank Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. -, inbreuk, Vraag aan wie het - toekomt wordt bepaald door het recht dat de arbeidsverhouding beheerst, nu het werk is ontworpen in opdracht of in dienstverband; verbod strekt zich tevens uit tot België; gebod tot vernietiging in kort geding niet toewijsbaar; Pres. Rechtbank Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. - , overdracht, Door Anton Pieck ondertekende kwitanties zijn te beschouwen als aktes van overdracht van - ; Hof 's-Hertogenbosch, 6 juli 1992, nr 42, blz. 131. - , overdracht, Overdracht - op kelim-dessin aan Hatefa o.g.v. brief van ontwerper; op het door Hatefa geopenbaarde bloemen-dessin heeft Hatefa het -; inbreuk aangenomen; Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. -, overgang, Art. 25, lid 4 Aw. is niet van openbare orde; Schott kan zich op het aan haar overgedragen persoonlijkheidsrecht beroepen; geen "sound sampling" maar een totale gewijzigde kopie; geen belangenafweging bij een inbreuk als de onderhavige; Pres. Rechtbank Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Auteursrecht op receptuur, Verbod op produktie brandwerend middel geweigerd, omdat ten opzichte van de receptuur van Unicon essentiële verbeteringen zijn aangebracht; voorgebruik door Unicon buiten de Benelux brengt nog geen kwade trouw bij het Beneluxdepot van het merk Burnstop mee; geen - ; Pres. Rechtbank Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Auteursrechtconventie van Bern, zie G. Karnell, Die Problematik der Inlanderbehandlung im Rahmen der neuesten Urheberrechtsentwicklung, insbesondere mit Bliek auf ein Zusatzprotokoll zur Revidierten Berner Übereinkunft, Schweizerische Mitteilungen iïber Immaterialgüterrecht 1993, blz. 251/8. Auteurswet, zie Wet van 7 juli 1994 tot wijziging van de 1912 in verband met de rechtsbescherming van computerprogramma's, wetgeving, blz. 377/8. Babyshampoo, kleur- en beeldmerken, zie Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. Baton du Berger/Béton des Fagnes, zie Rechtbank Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223. Becel Goud, zie Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. Bekend merk, zie J. Ernst-Moll, Die berühmte und die bekannte Marke, GRUR 1993, blz. 8-18. Belang, Art. 25, lid 4 Aw. is niet van openbare orde; Schott kan zich op het aan haar overgedragen persoonlijkheidsrecht beroepen; geen "sound sampling" maar een totale gewij-

zigde kopie; geen belangenafweging bij een inbreuk als de onderhavige; Pres. Rechtbank Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Belangenafweging, Euroworld Airways wijkt slechts in geringe mate af van de oudere handelsnaam Euro World; gevaar voor verwarring aangenomen; merkdepot niet te kwader trouw verricht; - tussen partijen geen grond voor afwijzen vordering; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. Belanghebbende, Verdedigen in rechte van een aangevallen merk is géén normaal gebruik; sommatie in rechte ieder gebruik achterwege te laten is géén geldige reden voor nietgebruik; MCM die vervallenverklaring van het merk vordert, kan niet als - volgens art. 14C BMW worden aangemerkt; Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Benaming van oorsprong, zie aanduidingen van herkomst. Benelux Merkenwet, zie Wet van 25 maart 1994, houdende goedkeuring van het op 2 december 1992 te Brussel tot stand gekomen Protocol houdende wijziging van de eenvormige Beneluxwet op de merken; wijziging van de Wet bestrijding namaakprodukten, wetgeving, blz. 272/3. - , zie Mevr. Mr A.G.T.M. Laarman, Wijzigingen Merkenwet: "Lekkere eieren" wordt geweigerd, Account 1994, blz. 52/3 en Prof. Mr E.A. van Nieuwenhoven Helbach, Het begrip merk voor en na de invoering van de Benelux Merkenwet, BMM-Bulletin 1994, blz. 10/7. Benkard, G., Patentgesetz. Gebrauchsmustergesetz, München, 1993, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/ 7. Benson & Hedges/Dunhill, zie Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Berner Conventie, zie Auteursrechtconventie van Bern. Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/ Lincoln onder de loep, artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, blz. 79-85. Beschermingsduur (octrooi), zie Extension of European patents, mededeling, blz. 312. Beschermingsomvang (merk), Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor fcabyshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens niet-gebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. - (merk), De - van de samengestelde merken Touring Secours en Touring Assistance met kleur is niet beperkt tot deze samenstelling; Touring-Garantie enz. wekken associatiegevaar met deze merken; Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123. - (octrooi), Vrijheid van de rechter de voorziening te weigeren indien "de zaak niet vatbaar is in kort geding genoegzaam te worden toegelicht" en motivering in kort geding; - van het octrooi niet beperkt tot niet-wezenlijk kenmerk; Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. - (octrooi), De aandrijfeenheid bij de rode container van ACE is niet gemakkelijk uitschuifbaar in de zin van het octrooi; geen overtreding eerder verbod; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 35, blz. 117. - (octrooi), Isolux-constructie maakt geen inbreuk, omdat geoctrooieerde gootconstructie als specifiek moet worden aangemerkt, en niet mag worden verruimd tot elke goot die is verkregen door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken; Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. - (octrooi), Produkt van geoctrooieerde werkwijze is wel nieuw; bewijslast t.a.v. (niet-) inbreuk rust op gedaagden; t.b.v. rechtszekerheid van derden mag door eiseres aanvaarde beperking in bescherming niet worden weggeïnterpreteerd door ruime uitleg conclusie; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr66, blz. 245. - (octrooi), Bewijslast t.a.v. inbreuk rust i.v.m. art. 43, lid 5 Row. op eiseres; niet aannemelijk dat produkt van de geoctrooieerde werkwijze nieuw is; gezien behandeling in op-

423 positie is het onjuist de conclusie buiten de letterlijke betekenis uit te leggen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr65, blz. 243. - (octrooi), Uitleg die de gemiddelde vakman zal geven aan het begrip "bodem" in de roede-opneemkamer in goot IV; goot IV maakt inbreuk; stelling dat eiseressen zich niet tegen goot IV kunnen verzetten, omdat zij zich in eerder kort geding bij de visie van de Octrooiraad inzake de - van het octrooi hebben aangesloten, en gedaagde sub 1 in goed vertrouwen daarop deze goot heeft geïntroduceerd, verworpen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. - (octrooi), Octrooiinbreuk aangenomen, o.g.v. de conclusie gelezen in het licht van beschrijving en tekeningen; verbod beperkt tot Nederland; geen onrechtmatige daad van exwerknemers; bevel tot afgifte van kopieën van stukken betreffende inbreukmakende voortbrengselen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. - (octrooi), Uitgangspunt moet zijn dat de goot uit een koker bestaat en dat een speciale fcofervormige goot is geoctrooieerd waarvoor, onder meer, kenmerkend is een zich van de kokerzijwanó (binnenwaarts) uitstrekkende bodem van een roede-opneemkamer; ten opzichte van het breedste deel van de koker is in goot V geen zich binnenwaarts uitstrekkende bodem aanwezig, aldus maakt goot V geen inbreuk; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. - (octrooi), Anticipatie door voorbekende prototype gesteld; vraag of er sprake is van een technisch equivalent dat onder de - valt; spoedeisend belang ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr78, blz. 295 (met noten J.H.S.). - (octrooi), zie J.-G. Kaspar, Auslegung der Patente nach französischem Recht im Vergleich mit dem Europaischen Patentübereinkommen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 359-363; Probleme des europaischen Patentrechts. 6. Symposium europaischer Patentrichter veranstaltet von der niederlandischen Regierung vom 8. bis 11. September 1992 in Den Haag, GRUR Int. 1993, blz. 351-403 en H.P. Walter, Zwischen Skylla und Charybdis,,zur Auslegung der Patentansprüche nach Art. 69 EPÜ, GRUR 1993, blz. 348-352. Beschrijvend merk, Merk Timwear niet beschrijvend, wel zwak; In-wear stemt auditief overeen, daaraan doen begripsmatige en visuele verschillen niet af; Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. - , "Dermoprotector" voor douchegel niet louter beschrijvend; "dermo" stemt niet overeen met merk "Dermoprotector"; wijze van gebruik van het woord "dermoprotector" door Tranova levert associatie op met het merk "Dermoprotector"; Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. - , Geen verval van merkrecht door gebruik in uitvoering die iets van het depot afwijkt; belang bij gebruik van beschrijvend teken dat deel uitmaakt van een merk; geen overeenstemming tussen merk "Collégien" en teken "Les Collégiens de Mélanie"; Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Beschrijving model, Voor de nieuwheid van het traphekje niet beslissend of onderdelen niet nieuw zijn, maar of meer dan ondergeschikte verschillen bestaan met een eerder bekend model; de modelomschrijving in het depot van Huiskens is toereikend; verschillen tussen de modellen van Huiskens en Van Dalfsen zijn ondergeschikt; geen recht op voorgebruik; competentie Rechtbank Roermond aangenomen nu daar voorziening nodig wordt geacht; Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Beslag, Execütiegeschil; uitleg eerder vonnis restrictief; tekst "Scheepers verkoopt geen knollen maar citr..nen" geen overtreding verbod; beroep tegen opheffing - zinloos; Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303 (met noot D.W.F. V). Beslechting van geschillen over inbreuk op en geldigheid van Gemeenschapsoctrooien, De, artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 188-194. Bevoegdheid, zie competentie.

Bewijslast, t.a.v. de juistheid van een advertentie rast op de adverteerder; "advertorial" is niet op zich misleidend, mits blijkt dat het een advertentie is; van rectificatie kan thans nog voldoende effect worden verwacht; Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr 93, blz. 337. -, Produkt van geoctrooieerde werkwijze is wel nieuw; - t.a.v. (niet-) inbreuk rust op gedaagden; t.b.v. rechtszekerheid van derden mag door eiseres aanvaarde beperking in bescherming niet worden weggeïnterpreteerd door ruime uitleg conclusie; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr66, blz. 245. -, t.a.v. inbreuk rust i.v.m. art. 43, lid 5 Row. op eiseres; niet aannemelijk dat produkt van de geoctrooieerde werkwijze nieuw is; gezien behandeling in oppositie is het onjuist de conclusie buiten de letterlijke betekenis uit te leggen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. Bhoetan, toegetreden tot de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, zie officiële mededeling, blz. 39. Bierglas als merk voor bier?, Een, noot van Mr S. Boekman onder Rechtbank Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12. Biotechnologie, zie T. Cook, C. Doyle en D. Jabbari, Pharmaceutical Biotechnology & The Law, New York, 1991; H.C. Wegner, Patent Law in Biotechnology, Chemicals & Pharmaceuticals, New York, 1992 [besproken door S. Leslie Misrock en A.M. Antler in Bio/Technology 1993, blz. 742]; U. Kinkeldey, Die Patentierung von Tieren, GRUR Int. 1993, blz. 394/9; R. Moufang, Patentierung menschlicher Gene, Zeilen und Körperteile?, GRUR Int. 1993, blz. 439450; V. Vossius, Die Beurteilung der Patentfahigkeit von Erfindungen auf dem Gebiet der Biotechnologie, GRUR 1993, blz. 344/8 en A. Wiebe, Gentechnikrecht als Patenthindernis, GRUR 1993, blz. 88-95. -, zie ook kwekersrecht. Biotisan/Bonusan, zie Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot S.B.). Biscane/O'Hara, zie Rechtbank Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Blauwe Scheen, De Rode en de, zie Pres. Rechtbank Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Blue Queen, zie Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr 52, blz. 202. Boedapest, Verdrag van - inzake de erkenning van het depot van micro-organismen, zie micro-organismen. Bolivia, en het Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 4. Boncafé, zie Rechtbank Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr 37, blz. 121. Bonusan/Biotisan, zie Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot S.B.). Bootlegs Interdisc, zie Pres. Rechtbank Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Bosnië-Herzegowina, en internationale verdragen, officiële mededeling, blz. 78. -, toegetreden tot de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 351. Braillecellen I, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Braillecellen II, zie Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (met noot D.W.F. V). Brio, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. Bulldog-merken, zie Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr20, blz. 54. Burgerlijk Wetboek, Boek 9, zie Prof. Mr Ch. Gielen, Volghende het rechte oordeel van redene, Zwolle, 1994, besproken door Prof. Mr CJJ.C. van Nispen, blz. 275/6. Burnstop, zie Pres. Rechtbank Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Calgonit/Sun, zie Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. Calor/Thermo Calor, zie Vz. Rechtbank Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30.

424 Case Law of the Boards of Appeal of the European Patent Office 1987-1992, München, 1993, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. CEM, zie D. Stauder, Die Rechtsstellung und die Arbeit des Centre d'Etudes Internationales de la Propriété Industrielle (CEIPI), Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 233/8. Certificaataanvrage, nr 930003, Octrooiraad, Afd. van Beroep, 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373. - , nr 930030, Octrooiraad, Bijz. Afdeling, 6 jan. 1994, nr 107, blz. 375. Chanel-piraterij, zie Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Chemie, zie P. Spiekermann, Legierungen - ein besonderes patentrechtliches Problem?, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 178-190 en V. Zeiler, Über die Offenbarungsformen der Komponenten chemischer Stoffgemische und ihre materiell-rechtlichen Konsequenzen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 190200. China (Volksrepubliek), toegetreden tot de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 278. - , auteursrecht, zie Z. Chengsi en M. Pendleton, Copyright law in China, North Ryde, Australië, 1992 [besproken door A. Dietz in IIC 1993, blz. 423/6]. - , octrooirecht, zie Yin Xintian, The newly revised Chinese Patent Act - A brief introduction, IIC 1993, blz. 189-200. Chipbescherming, zie P.A.O.-cursussen, De nieuwe Nederlandse Software-wet, mededeling, blz. 75/6. C.I.S. Commercial and Industnal Services, zie Pres. Rechtbank Middelburg, 23 april 1993, nr 41, blz. 129. CIER-lezingen, zie Programma - 1994-1995, mededeling, blz. 348. Citroen/Scheepers I, zie Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. Citroen/Scheepers II, zie Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303. Classificatie van merken, zie Overeenkomst van Nice. Classificatie van octrooien, zie Overeenkomst van Straatsburg. Clien/Green Clean, zie Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261 (met noot Ste.). Collégien/Les Collégiens de Mélanie, zie Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Collin, H., International Patent Systems and Practice, Wenen, 1992, besproken door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 181. Collisie, zie H.D. Gesthuysen, Das Patenthindernis der alteren, jedoch nachveröffentlichten Patentanmeldung, GRUR 1993, blz. 205-211. Color/Persil Color, zie Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. Competentie, Bevoegdheid Nederlandse rechter t.a.v. octrooiinbreuk niet beperkt tot inbreuk op Nederlandse octrooien; octrooiinbreuk in de genoemde landen onvoldoende aannemelijk; Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. -, - Rechtbank Roermond aangenomen nu daar voorziening nodig wordt geacht; Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr61, blz. 230. - , Verwijzing naar rechtbank 's-Gravenhage, waar reeds een verknochte zaak aanhangig is, omdat anders gevaar bestaat dat men tot tegenstrijdige beslissingen komt; Rechtbank Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. - , Een vordering gebaseerd op art. 44 Row. valt onder de competentieregel van art. 54 Row.; er bestaan meer dan ondergeschikte verschillen tussen de trommel van Verburg en het gedeponeerde model; Rechtbank Middelburg, 30 mei 1990, nr 54, blz. 212. - , President niet onbevoegd; artt. 85 en 86 E.E.G.-Verdrag laten weliswaar bestaan en verdediging van kwekersrechten onverlet, maar dit geldt niet voor iedere wijze van uitoefening van die rechten; in casu leiden maatregelen van gedaagden tot beperking van mededinging, prijsverhoging van teeltmateriaal en nadeel voor zowel kleine vermeerderaars als telers, en kunnen aldus de handel tussen de Lidstaten ongunstig beïnvloeden; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339.

Compositum, zie Pres. Rechtbank Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359 (met noot C.V.N.). Computerprogramma, zie programmatuurbescherming. Concurrentiebeding, Octrooiinbreuk aangenomen, o.g.v. de conclusie gelezen in het licht van beschrijving en tekeningen; verbod beperkt tot Nederland; geen onrechtmatige daad van ex-werknemers; bevel tot afgifte van kopieën van stukken betreffende inbreukmakende voortbrengselen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Contour Plus/Confort Plus, zie Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. Counterfeiting, zie nabootsing. Creative Search I, zie Pres. Rechtbank Amsterdam, 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34. Creative Search II, zie Kantonrechter Amsterdam, 11 sept. 1992, nr 13, blz. 34. Cuba, toegetreden tot Verdrag van Boedapest, zie officiële mededeling, blz. 39. Curacao-blue, zie Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. Databank, zie Themamiddag "Recht en Publikatie", mededeling, blz. 378. Davidoff/Suter, zie Rechtbank Brussel, 11 okt. 1991, nr24, blz. 62. Defibrillator, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Dennemeyer/Sager, zie Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr46, blz. 174. Dermoprotector, zie Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. Desbewustheid, Pres.: inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot J.H.S). - , Indienen octrooiaanvrage niet onrechtmatig; uitbrengen desbewustheidsexploiten hangende het beroep in oppositie tegen de aanvrage evenmin onrechtmatig; Rechtbank 'sGravenhage, 7 april 1993, nr 47, blz. 194. Deskundigen, Beoordeling complexe materie in kort geding zonder hulp van onafhankelijke - levert geen onoverkomelijke bezwaren op; defibrillator van gedaagde valt onder beschermingsomvang octrooi; proefnemingen van gedaagden betreffen geen onderzoek van maar onderzoek met het geoctrooieerde, buiten het bedrijf van gedaagden, waardoor de marktpositie van eiser wordt aangetast; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Dessini tasmodellen II, zie Pres. Rechtbank Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. Dienstverband en uitvinding, zie werknemer-uitvinder. Documentatie, zie Octrooipublikaties, in de bibliotheek van de Octrooiraad aanwezig op 31 december 1993, mededeling, blz. 102/4. Doorhaling merkinschrijving, Zwart-wit in merkdepot niet als onderscheidend aangegeven; gebruik van het merk in kleuren is normaal gebruik; vordering tot doorhaling Gallaher's merk geweigerd na eerder oordeel in k.g. betreffende overeenstemming; Rechtbank 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. Drinktuitje, zie Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. Droits-voisins, zie aangrenzende rechten. Duitsland, zie G. Benkard, Patentgesetz. Gebrauchsmustergesetz, München, 1993, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. - , zie A. von Mühlendahl en P. Mühlens, Gewerblicher Rechtsschutz im vereinigten Deutschland, GRUR 1992, blz. 725748. - , aangrenzend recht, zie U. Loewenheim, Der Schutz ausübender Künstler aus anderen Mitgliedstaaten der Europaischen Gemeinschaft im deutschen Urheberrecht, GRUR Int. 1993, blz. 105-117.

425 -, inbreuk, zie G. Würtenberger, Interlocutory Injuctions against Patent and Utility Model Infringements in Germany, European Intellectual Property Review 1993, blz. 55/9. - , voorlopige maatregel, zie Chr. Albrecht, Das EuGVU und der einstweilige Rechtsschutz in England und in der Bundesrepublik Deutschland, Heidelberg, 1991 [besproken in IIC 1993, blz. 680/2]. Dunhill/Benson & Hedges, zie Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Dunhill/Gallaher, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. Duracell/Philips, zie Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Dwanglicentie, zie licentie, gedwongen. Eek, M., Neue Wege zum Schutz der Formgebung, Keulen, 1993, besproken door Prof. Mr D.W.F. Verkade, blz. 414/5. ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, aangekondigd door Mr S. Boekman, blz. 182. - , Trade Marks trom Here to 2000, Londen, 1994, besproken door Mr S. Boekman, blz. 380. E.G., zie Europese Gemeenschappen. E.G.-Executieverdrag, zie Chr. Albrecht, Das EuGVU und der einstweilige Rechtsschutz in England und in der Bundesrepublik Deutschland, Heidelberg, 1991 [besproken in IIC 1993, blz. 680/2]. E.G.-Richtlijn, auteursrechtduur, zie S. von Lewinski, Der EGRichtlinienvorschlag zur Harmonisierung der Schutzdauer im Urheber- und Leistungsschutzrecht, GRUR Int. 1992, blz. 724-734. - , databanken, zie Th. Dreier, Die Harmonisierung des Rechtsschutzes von Databanken in der EG, GRUR Int. 1992, blz. 739-749 en O.-F. Freiherr von Gamm, Rechtsfragen bei Datenbanken - Zum Richtlinienvorschlag der EGKommission, GRUR 1993, blz. 203/5. - , merken, Uitleg Benelux Merkenwet conform het in de beoogde resultaat, ook vóór aanpassing van de wet; blijkens het Protocol tot wijziging BMW is het begrip overeenstemming als vastgelegd door het Benelux-Gerechtshof een gemeenschappelijk aanvaarde norm, die is bevestigd door het voorstel het begrip associatie in de wettekst op te nemen; strijd met de Richtlijn is niet aangetoond; Isover heeft onderscheidend vermogen; geen overeenstemming tussen Isover en Isoglass resp. Isgla; Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356. -, merken, zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, aangekondigd door Mr S. Boekman, blz. 182. -, merken, zie C.-S. Schweer, Die erste MarkenrechtsRichtlinie der Europaischen Gemeinschaft und der Rechtsschutz bekannter Marken, Baden-Baden, 1992 [besproken door G. Ging in GRUR Int. 1993, blz. 274]. -, programmatuurbescherming, zie B. Czarnota en R.J. Hart, Legal Protection of Computer Programs in Europe - A Guide to the EC Directive, Londen, 1991 en H. Haberstumpf, Das Software-Urhebervertragsrecht im Lichte der bevorstehenden Umsetzung der EG-Richtlinie Über den Rechtsschutz von Computerprogrammen, GRUR Int. 1992, blz. 715-724. E.G.-Verdrag, artt. 85 en 86, President niet onbevoegd; artt. 85 en 86 E.E.G.-Verdrag laten weliswaar bestaan en verdediging van kwekersrechten onverlet, maar dit geldt niet voor iedere wijze van uitoefening van die rechten; in casu leiden maatregelen van gedaagden tot beperking van mededinging, prijsverhoging van teeltmateriaal en nadeel voor zowel kleine vermeerderaars als telers, en kunnen aldus de

handel tussen de Lid-Staten ongunstig beïnvloeden; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. El Salvador, toegetreden tot het Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 39. Engeland, voorlopige maatregel, zie Chr. Albrecht, Das EuGVÜ und der einstweilige Rechtsschutz in England und in der Bundesrepublik Deutschland, Heidelberg, 1991 [besproken in IIC 1993, blz. 680/2]. Equivalent, Anticipatie door voorbekende prototype gesteld; vraag of er sprake is van een technisch - dat onder de beschermingsomvang valt; spoedeisend belang ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr78, blz. 295 (met noten J.H.S.). Estland, toegetreden tot de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, zie officiële mededeling, blz. 39. - , en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 210. - , toegetreden tot Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 278. Eurasian Patent Convention initialled by eleven successor States of the Soviet Union, mededeling, blz. 136. Euro World/Euroworld Airways, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. European, The/The European Times, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59. Europees examen voor octrooigemachtigde, officiële mededeling, blz. 210. Europees gebruiksmodel, zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, Een Europees klein octrooi?, blz. 85/7. - , zie het artikel van Ir R. Hoijtink, Een Europees klein octrooi?, blz. 211/2. Europees klein octrooi?, Een, artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 85/7. - , artikel van Ir R. Hoijtink, blz. 211/2. Europees model, zie Gemeenschapsmodel. Europees octrooi, zie het artikel van Dr Ir H.W. Hanneman, Alappat en zo, octrooibescherming voor softwaregerelateerde uitvindingen, blz. 383/6. - , zie Extension of European patents to Latvia and Lithuania, mededeling, blz. 101. - , zie European patents soon to be valid also in Romania, mededeling, blz. 378. - , zie Prof. Mr J.J. Brinkhof, Prozessieren aus Europaischen Patenten - Einige prozessuale Aspekte der Internationalisierung des Patentrechts, GRUR 1993, blz. 177-185 en R. Rogge, Abwandlungen eines europaischen Patents in Sprache und Inhalt - Anderungen und Übersetzungen, GRUR 1993, blz. 284/9. - , beschermingsduur, zie Extension of European patents, mededeling, blz. 312. - , beschermingsomvang, zie J.-G. Kaspar, Auslegung der Patente nach französischem Recht im Vergleich mit dem Europaischen PatentUbereinkommen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 359-363; Probleme des europaischen Patentrechts. 6. Symposium europaischer Patentrichter veranstaltet von der niederlandischen Regierung vom 8. bis 11. September 1992 in Den Haag, GRUR Int. 1993, blz. 351-403 en H.P. Walter, Zwischen Skylla und Charybdis - zur Auslegung der Patentansprüche nach Art. 69 EPÜ, GRUR 1993, blz. 348-352. - , nieuwheid, zie P.KJ. van den Berg, Die Bedeutung des Neuheitstests für die Prioritat und die Anderung von Patentanmeldungen und Patenten, GRUR Int. 1993, blz. 354-370. - , oppositie, zie H.-R. Jaenichen en A. Schrell, Die "HarvardKrebs-maus" im Einspruchsverfahren vor dem Europaischen Patentamt, GRUR Int. 1993, blz. 451/2. - , rechtspraak, zie het artikel van Mr J.H.P.J. Willems, Symposium Europese Octrooirechters te Newport, 6-9 september 1994, blz. 386/8. - , rechtspraak, zie R. Teschemacher, Der Beitrag des Presidenten des Europaischen Patentamts zur Rechtsprechung der Grossen Beschwerdekammer - eine erste Bestandsaufnahme, GRUR 1993, blz. 320/7. - , verlening, zie R. Krasser, Die Anderung von Patentansprüchen wahrend des Prüfungsverfahrens im europaischen Patentrecht, GRUR Int. 1992, blz. 699-707.

426 - , verlening, zie P. Schmitz, Der Grundsatz des rechtlichen Gehörs im Verfahren vor dem EPA, Mitteïlungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 165-170 en R. Schulte, Die Behandlung verspateten Vorbringens im Verfahren vor dem Europaischen Patentamt, GRUR 1993, blz. 300/5. Europees Octrooi Bureau, zie 15 Jahre Europaisches Patentamt, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 149-268 (jubileum-uitgave). -, jurisprudentie, zie Case Law of the Boards of Appeal of the European Patent Office 1987-1992, München, 1993, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. Europees Octrooi Verdrag van München, zie officiële mededeling, blz. 3 en 350. - , zie H. Collin, International Patent Systems and Practice, Wenen, 1992, besproken door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 181. - , zie G. Paterson, The European Patent System. The Law and Practice of the European Patent Convention, Oxford, 1992, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. - , zie H. Bardehle, Das Europaische Patentsystem - Erwartung, Erfiillung und Ausblick, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 208-212; J.B. van Benthem, Das europaische Patentsystem und die europaische Integration, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 151/ 6; B. Boval, Sicherungs- und einstweilige Massnahmen im Zusammenhang mit Patentverletzungsklagen in Frankreich, GRUR Int. 1993, blz. 377-381; P. Braendli, Die Rolle des Europaischen Patentsystems im expandierenden Europa, GRUR Int. dec. 1992, blz. 881/3; G. Gall, Jahresgebühren in Sonderverfahren des EPÜ - Teilanmeldung und internationale Anmeldungen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 170/8; K.E. Heinz, Menschenrechtsbeschwerde gegen Art. 86 EPÜ, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 266/7 en E. Stohr, Aspekte der Schnittstellen zwischen dem Europaischen Patentübereinkommen und dem nationalen Patentrecht der Vertragsstaaten, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 156-161. Europees octrooigemachtigde, zie D. Bemecker, Der europaische Patentvertreter, seine Pflicht und seine Möglichkeiten zur Förderung des europaischen Patenterteilungsverfahrens, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 243253; B. Cawthra, Training of lawyers in the European Patent Office, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 232 en J. D'haemer, Die Ausbildung des Europaischen Patentvertreters, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 226-231. -, examen, zie officiële mededeling, blz. 210. -, examen, zie K.B. Weatherald, The European Qualifying Examination: A review, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 238-243. Europees privaatrecht, zie W. Tilmann, Der gewerbliche Rechtsschutz vor den Konturen eines europaischen Privatrechts, GRUR Int. 1993, blz. 275/9. Europese Gemeenschappen, aanduidingen van herkomst, zie J.F. Heine, Das neue gemeinschaftsrechtliche System zum Schutz geographischer Bezeichnungen, GRUR 1993, blz. 96-103 en W. Tilmann, EG-Schutz fiir geographische Herkunftsangaben, GRUR 1992, blz. 829-835. - , aangrenzend recht, zie U. Loewenheim, Der Schutz ausübender Künstler aus anderen Mitgliedstaaten der Europaischen Gemeinschaft im deutschen Urheberrecht, GRUR Int. 1993, blz. 105-117. - , harmonisatie, zie A.Y. Spencer, European Community Harmonization. Common denominator - Now or ever?, Trademark World juli/aug. 1993, blz. 26-30 en European harmonization. Harmony - or confusion and conflict?, Trademark World jan. 1994, blz. 23/8. - , merkenrecht, zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, aangekondigd door Mr S. Boekman, blz. 182.

- , merkenrecht, zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Trade Marks from Here to 2000, Londen, 1994, besproken door Mr S. Boekman, blz. 380. - , uitputting, zie C.T. Ebenroth, Gewerblicher Rechtsschutz und europaische Warenverkehrsfreiheit. Ein Beitrag zur Erschöpfung gewerblicher Schutzrechte, Heidelberg, 1992. - , vrij verkeer van goederen, zie C.T. Ebenroth, Gewerblicher Rechtsschutz und europaische Warenverkehrsfreiheit. Ein Beitrag zur Erschöpfung gewerblicher Schutzrechte, Heidelberg, 1992. Examen, zie officiële mededeling, blz. 2-3, 186, 210. - , zie K.B. Weatherald, The European Qualifying Examination: A review, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 238-243. Executie vonnis, Verzet tegen tenuitvoerlegging vorenstaand Nederlandse grensoverschrijdend verbod afgewezen; geen strijd met Franse openbare orde; beperkte toetsing buitenlandse procedure o.g.v. E.E.X.; Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (met noot D.W.R V.). Executiegeschil, -; uitleg eerder vonnis restrictief; tekst "Scheepers verkoopt geen knollen maar citr..nen" geen overtreding verbod; beroep tegen opheffing beslag zinloos; Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303 (met noot D.W.F. V). Faillissement, De curator hoeft het gebruik van broncodes i.c. niet om niet af te staan aan afnemer programmatuur; Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Fair use in het auteursrecht?, noot van Mr S. Boekman onder Rechtbank Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Flesstop II, zie Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. Flexi-Clip, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 20 maart 1992, nr 40, blz. 128. Fluidisatiebedden, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr78, blz. 295 (met noten J.H.S.). Frankrijk, bekrachtigt de Akte tot herziening van artikel 63 van het Europees Octrooi Verdrag, zie officiële mededeling, blz. 350/1. - , auteursrecht, zie C. Bougeard, J.-F. Cavannagh, I. Cherpillod, C. Colombet, A. Frangon, P. Gaudrat, F. Gotzen, J. Martin, M.-A. Perot-Morel en M. Vivant, Le droit d'auteur aujourd'hui, Parijs, 1991 [besproken door A. Dietz in GRUR Int. 1992, blz. 940/1]. -, merkenrecht, zie M. Botton en J.-J. Cegarra, Le nom de marque. Création et stratégies de marques, Parijs, 1990. - , octrooirecht, zie B. Boval, Sicherungs- und einstweilige Massnahmen in Zusammenhang mit Patentverletzungsklagen in Frankreich, GRUR Int. 1993, blz. 184; P. Mathély, Le Nouveau Droit Francais des Brevets d'Invention, Parijs, 1991 en J.-G. Kaspar, Auslegung der Patente nach französischem Recht im Vergleich mit dem Europaischen Patentübereinkommen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 359-363. - , tenuitvoerlegging grensoverschrijdend verbod, zie Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (met noot D.W.F. V). Gallaher/Dunhill, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. Garnalensorteerzeef I, zie Rechtbank Middelburg, 30 mei 1990, nr54, blz. 212. Garnalensorteerzeef II, zie Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot J.H.S.). Gateway, zie Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. GATT, zie A. Christians, Immaterialgüterrecht und GATT, Die Initiative zur Fortentwicklung des internationalen Schutzes geistigen Eigentums im Rahmen der Uruguay-Runde, Frankfurt a.M., 1990; P. Crockford, GATT considerations, Trademark World nov. 1993, blz. 24-31 en J. Reinbothe, Der Schutz des Urheberrechts und der Leistungsschutzrechte im Abkommensentwurf GATT/TRIPs, GRUR Int. 1992, blz. 707-715.

427 Gebruik te goeder trouw en op normale wijze, noot van Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen onder Pres. Rechtbank Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359. Gebruik van een merk voor waren, noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 45, blz. 161. Gebruik van materiaal en auteursrechtinbreuk, noot 2 ) van Prof. Mr D.W.F. Verkade onder Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404. Gebruik, handelsnaam, zie handelsnaamgebruik. - , merk, zie merkgebruik. Gebruiksmodel, Europees, zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, Een Europees klein octrooi?, blz. 85/7. - , zie het artikel van Ir R. Hoijtink, Een Europees klein octrooi?, blz. 211/2. -, zie C. Lees, A light in the twilight zone? Proposed protection for "sub-patentable" inventions, Patent World nov. 1993, blz. 30/5. Gebruiksmodellenwet, zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, Een klein octrooi in Nederland, blz. 87/8. Geldige reden, Verdedigen in rechte van een aangevallen merk is géén normaal gebruik; sommatie in rechte ieder gebruik achterwege te laten is géén - voor niet-gebruik; MCM die vervallenverklaring van het merk vordert, kan niet als belanghebbende volgens art. 14C BMW worden aangemerkt; Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. - , Geen verwording tot soortnaam van het merk Pergamano door het gebruik van die aanduiding door Marjo-Arte als de naam voor een bepaalde hobby of een specifieke techniek; gebruik door O Harris, bestaande uit het plakken van een instructie op de verpakking van haar eigen waren met daarop de vermelding "150 grs speciaal papier voor Pergamano-techniek" geen gebruik voor waren in de zin van art. 13 lid A onder 1 BMW; wel gebruik in het economisch verkeer, welk gebruik de mogelijkheid van schade oplevert; geen - voor dit gebruik; Pres. Rechtbank Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Gemeenschapsmodel, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der nabootsing revisited, blz. 106-111. -, zie M. Eek, Neue Wege zum Schutz der Formgebung, Keulen, 1993, besproken door Prof. Mr D.W.F. Verkade, blz. 414/5. - , zie P.A.O.-cursus Europees Modellenrecht, mededeling, blz. 274. -, zie J. Jonkers, P.J. Keuchenius en J.A. Schaap (red.), Bescherming van vormgeving in Europa, Deventer, 1993 [besproken door Mr J.W. Knipscheer in Informatierecht AMI 1994, blz. 75/6]; J. Kroher, EG-Geschmacksmusterschutz für Kraftfahrzeug-Ersatzteile, GRUR Int. 1993, blz. 457465; A. Kur, EG-Geschmacksmusterschutz und KfzErsatzteile - eine Erwiderung, GRUR Int. 1993, blz. 71/6 en The Green Paper's "Design Approach" - What's wrong with it?, European Intellectual Property Review 1993, blz. 374/8; J. Philips, International Design Protection: Who needs it?, European Intellectual Property Review 1993, blz. 431/6 en B. Posner, The Community Design, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 219-226. Gemeenschapsoctrooiverdrag, zie het artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/Lincoln onder de loep, blz. 79-85. -, zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, De beslechting van geschillen over inbreuk op en geldigheid van Gemeenschapsoctrooien, blz. 188-194. - , zie G. Le Tallec, La Cour d'appel commune pour les brevets communautaires, GRUR 1993, blz. 231/5; A. Schafere, Das Gemeinsame Berufungsgericht für Gemeinschaftspatente: völkerrechtliche und verfassungsrechtliche Aspekte, GRUR 1993, blz. 289-299 en D. Young en C. Birss, Forum shopping under the Community Patent Convention, European Intellectual Property Review 1992, blz. 361. Gemis aan spoedeisend belang, noot 2) van Prof. Mr J.H. Spoor onder Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295.

Geneesmiddelenbescherming, zie T. Cook, C. Doyle en D. Jabbari, Pharmaceutical Biotechnology & The Law, New York, 1991; H.C. Wegner, Patent Law in Biotechnology, Chemicals & Pharmaceuticals, New York, 1992 [besproken door S. Leslie Misrock en A.M. Antler in BiolTechnology 1993, blz. 742]; F. Moss, Octrooirecht, registratie en generiek geneesmiddel, Pharmaceutisch Weekblad 1993, blz. 847850 en Mr M.-H.D.B. Schutjens, Onderzoek met geneesmiddelen in het kader van het octrooirecht, NJB 1993, blz. 555-562. - , zie ook Aanvullend Beschermings Certificaat voor geneesmiddelen (ABC). Geneeswijze, zie R. Smither, Patent Protection for Inventions relating to Medical Treatment of Humans and Animals. A study with recommendations, Londen, 1991. Genetische manipulatie, zie B. van Wezenbeek, Patents and DNA, Oss, 1993. Afstudeerscriptie KUB [opgenomen in de bibliotheek van de Octrooiraad]; U. Kinkeldey, Die Patentierung von Tieren, GRUR Int. 1993, blz. 394/9; R. Moufang, Patentierung menschlicher Gene, Zeilen und Körperteile?, GRUR Int. 1993, blz. 439-450 en A. Wiebe, Gentechnikrecht als Patenthindernis, GRUR 1993, blz. 8895. Geografische aanduiding, zie aanduidingen van herkomst. Georgië, heeft een verklaring van voortgezette gebondenheid aan P.C.T. gedeponeerd, zie officiële mededeling, blz. 78. Geschriftenbescherming, Auteursrechtelijke bescherming voor de Rode Scheen o.g.v. beschrijvende stijl voor feitelijke informatie en persoonlijke visie bij selectie van op te nemen kunstenaars; ondanks aannemelijkheid van gebruik door Jacobs van feitelijke gegevens uit de Rode Scheen, verbod geweigerd; - betreft slechts eenvoudige herhalingen van de opschriftstelling; uitgave van gedaagde stemt verwarrend overeen met de Blauwe Scheen door formaat en titel; Pres. Rechtbank Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Geurmerken, zie Mr P.A.C.E. van der Kooij, Klank-, geur-, smaak- en tastmerken, BMM-Bulletin aug. 1993, blz. 1626. Gielen, Prof. Mr Ch., Volghende het rechte oordeel van redene, Zwolle, 1994, besproken door Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen, blz. 275/6. Gier-injector, zie Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. Goede Tijden Slechte Tijden, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. Goot voor plantenkas II, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. Goot voor plantenkas III, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. Gratis admissie octrooiverleningsprocedure, zie wetgeving, blz. 75. Green Clean/Clien, zie Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261 (met noot Ste.). Greenfields, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Grensoverschrijdend verbod, zie het artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/Lincoln onder de loep, blz. 79-85. - , Bevoegdheid Nederlandse rechter t.a.v. octrooiinbreuk niet beperkt tot inbreuk op Nederlandse octrooien; octrooiinbreuk in de genoemde landen onvoldoende aannemelijk; Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. -, Verzet tegen tenuitvoerlegging vorenstaand Nederlandse afgewezen; geen strijd met Franse openbare orde; beperkte toetsing buitenlandse procedure o.g.v. E.E.X.; Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (met noot D.W.F. V). -, Het Hoegaarden-glas vervult een merkfunctie; wezenlijke waarde van Hoegaarden-bier is niet in de vorm van het glas gelegen; het merk is gebruikt zoals het is ingeschreven; associatiegevaar aangenomen; geen belang bij verbod voor het gehele Benelux-gebied; Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15.

428 - , Octrooiinbreuk aangenomen, o.g.v. de conclusie gelezen in het licht van beschrijving en tekeningen; verbod beperkt tot Nederland; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114. - , Verbod tot levering van door octrooi beschermde produkten aan anderen dan de octrooihouder niet in strijd met art. 85, lid 1 E.E.G.-Verdrag; inbreukverbod alleen toewijsbaar voor landen waarvoor het Europese octrooi is verleend; recallbevel beperkt tot Nederland; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. - , Vraag aan wie het auteursrecht toekomt wordt bepaald door het recht dat de arbeidsverhouding beheerst, nu het werk is ontworpen in opdracht of in dienstverband; verbod strekt zich tevens uit tot België; gebod tot vernietiging in kort geding niet toewijsbaar; Pres. Rechtbank Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Griekenland, en het Verdrag van Boedapest, zie officiële mededeling, blz. 4. - , bekrachtigt de Akte tot herziening van artikel 63 van het Europees Octrooi Verdrag, zie officiële mededeling, blz. 350/1. GTI, zie Pres. Rechtbank Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. Haar Zaak, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 27 april 1993, nr 10, blz. 32. Halfgeleiders, zie chipbescherming. Handelsnaamgebruik, Niet aannemelijk dat gedaagde de afkorting NPA slechts ter aanduiding van haar onderneming gebruikt; gebruik van de (handels)naam "Netherlands Press Association" in het verleden levert geen geldige reden op voor het gebruik nu van de niet eerder gehanteerde afkorting NPA als handelsnaam; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21febr. 1994, nr 89, blz. 324. - , Geen depot te kwader trouw van merk Gateway nu van eerder gebruik van de handelsnaam, meer dan incidenteel en kenbaar voor eiser, niet is gebleken; recht op gebruik handelsnaam door korte onderbreking niet vervallen; Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Handelsnaaminbreuk, Geen verwarring te duchten bij gebruik van handelsnaam MAXA ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, alsook van namen MAXA AMSTERDAM en MAXA NEDERLAND enerzijds, en van door Makro eerder gevoerde handelsnamen MAKRO ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, MAKRO AMSTERDAM en MAKRO NEDERLAND anderzijds; aannemelijk dat het op waren door middel van een (prijs)sticker aangebrachte teken MAXIS opgevat zal worden als merk en als handelsnaam van Maxis; het teken MAXA stemt overeen met het merk MAXIS; Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. - , Merken en handelsnamen Bonusan en Biotisan stemmen verwarrend overeen, echter gezien bewezen toestemming voor gebruik van merk en handelsnaam Biotisan verbodsvordering afgewezen; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot S.B.). -, In de handelsnamen Henny Koerselman Creative Search en Voorhuis Creative Search zijn de eigennamen de kenmerkende bestanddelen; de benaming Creative Search leent zich niet voor handelsnaamrechtelijke bescherming gezien de beschrijvende functie; Pres. Rechtbank Amsterdam, 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34. - , De door gedaagde als voornaamste handelsnaam gebruikte afkorting GTI, is identiek aan de handelsnaam van eiseres, die voldoende onderscheidend is; voor verwarring wordt gevreesd; Pres. Rechtbank Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. - , Het teken Thermo-Calor stemt niet overeen met het zwakke merk Calor; evenmin -; Vz. Rechtbank Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. - , "creative search" is geen gangbare en gebruikelijke woordcombinatie; er is onvoldoende verschil tussen de handelsnamen mede gezien vestigingsplaats en werkterrein; Kantonrechter Amsterdam, 11 sept. 1992, nr 13, blz. 34. - , Nu "academie" een algemeen gangbaar woord is voor een opleidingsinstituut, kan "Academie voor de Fotografie"

niet als handelsnaam gemonopoliseerd worden; Kantonrechter Amsterdam, 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68. Handelsnaamoverdracht, zie het artikel van Mr Th.C.J.A. van Engelen, Artikel 2 Handelsnaamwet in wetshistorisch perspectief, blz. 279-285. - , Art. 2 Hnw., overdracht in verbinding met de onderneming, heeft een andere betekenis gekregen en is mogelijk in de praktijk in onbruik geraakt; overdracht onderhavige handelsnaam niet nietig of vernietigbaar; Pres. Rechtbank Middelburg, 23 april 1993, nr41, blz. 129. Harmonisatie, octrooirecht, zie H.C. Wegner, The many faces of Patent Harmonization, European Intellectual Property Review 1993, blz. 3-4. Harvard-muis, zie H.-R. Jaenichen en A. Schrell, Die "HarvardKrebs-maus" im Einspruchsverfahren vor dem Europaischen Patentamt, GRUR Int. 1993, blz. 451/2 en U. Kinkeldey, Die Patentierung von Tieren, GRUR Int. 1993, blz. 394/9. Haze/Mercedes, zie Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139 (met noot J.H.S.). Hepar, zie Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Herkomstaanduiding, zie aanduidingen van herkomst. Herkomstverwarring, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der nabootsing revisited, blz. 106-111. Herstel in de vorige toestand, Bevel tot inschrijving dagvaarding terzake van reeds vervallen octrooiaanvragen geweigerd; herstel o.g.v. art. 17A Row. is niet meer mogelijk; Rechtbank 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. - , Gezien gewijzigde inzichten van de wetgever, blijkend uit het voorstel Rijksoctrooiwet 1993, wordt niet langer vastgehouden aan de restrictieve regeling van art. 17A, lid 2; herstel ingeval van verval ten gevolge van een te late betaling, die na de vervaldag is toegelaten, in beginsel mogelijk geacht; Octrooiraad, Bijz. Afdeling, 4 nov. 1993, nr 14, blz. 35. Hij Mannenmode/Komar, zie Pres. Rechtbank Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Histor/Master, zie Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr87, blz. 321. Hoegaarden-bierglas I, zie Rechtbank Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12 (met noot S.B.). Hoegaarden-bierglas II, zie Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Honduras, toegetreden tot het Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 39. Hop-dobber, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351. Ice tea, zie Vz. Rechtbank Verviers, 17 juli 1992, nr 30, blz. 94. In-Wear/Timwear, zie Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. Inbreuk, zie resp. auteursrechtinbreuk, handelsnaaminbreuk, kwekersrechtinbreuk, merkinbreuk, modelinbreuk en octrooiinbreuk. Inbreukverbod buiten Nederland, zie grensoverschrijdend verbod. Inburgering, Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voorfeafcvshampoodoor - onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens niet-gebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. - , Tekens Renault zijn onderscheidend mede door -; teken van Manger stemt overeen met beeldmerken Renault; waren van Renault zijn niet soortgelijk aan de diensten van Manger; wel gebruik met mogelijkheid van schade; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr48, blz. 195. - , Merk "Oma's Cake" is ingeburgerd en bezit aanmerkelijk onderscheidend vermogen; tekens Mama's Cake en Mama's

429 Vruchtencake stemmen overeen; Pres. Rechtbank Utrecht, 29 april 1993, nr 36, blz. 119. Intellectuele eigendom, zie Studiemiddag "Intellectuele Eigendomsrechten in Land- en Tuinbouw", mededeling, blz. 76. - , zie P.A.O.-cursus - , Europese dimensie, mededeling, blz. 312. - , zie Prof. Mr Ch. Gielen, Volghende het rechte oordeel van redene, Zwolle, 1994, besproken door Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen, blz. 275/6. - , zie Mr E.J. Arkenbout, Mr P.G.F.A. Geerts en Mr P.A.C.E. van der Kooij (red.), Intellectuele Eigendom (wettenpocket), Lelystad, 1993; Mr G. van Empel, Bescherming van de intellectuele eigendom, 2e druk bewerkt door Mr P.G.EA. Geerts, Deventer, 1992 [besproken door Dr J.J.C. Kabel in IER 1993, blz. 109-110]; M.A. Leaffer (ed.), International Treaties on Intellectual Property, Washington, D.C., 1990; H.E. Pearson en C.G. Miller, Commercial Exploitation of Intellectual Property, Londen, 1990; M. Schulze, Materialien zum Urheberrechtsgesetz, Weinheim, 1993; Prof. Mr F.W. Grosheide, Van de brug af gezien (I). Kroniek van wetgeving, literatuur en rechtspraak 1991/1992, IER 1993, blz. 103/9 en Van de brug af gezien (II), IER 1993, blz. 138-141; Mr T. Koopmans, Intellectuele eigendom, economie en politie, Informatierecht AMI1994, blz. 107-111 en D. Stauder, Die Rechtsstellung und die Arbeit des Centre d'Etudes Internationales de la Propriété Industrielle (CEIPI), Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 233/8. Interlas/Lincoln, zie het artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; - onder de loep, blz. 79-85. Internationaal inbreukverbod, zie grensoverschrijdend verbod. Internationaal privaatrecht, zie Lezing door Jane Ginsburg, mededeling, blz. 180. - , zie Mr Drs S.N. Vlaar, BMW en IPR bij inbreukzaken, IER 1993, blz. 97-102. Internationale Octrooi Classificatie (IPC), zie Overeenkomst van Straatsburg. Inventiviteit, zie uitvindingshoogte. Isover/Isoglass, zie Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356. Italië, aanduidingen van herkomst, zie G.A. Grippiotti, Protection of Geographical Indications and Designations of Origin in Italy, Trademark World jan. 1994, blz. 29-31. Japan, octrooiinbreuk, zie L.E Welch, International Patent Infringement suits - Impression of Japanese Patent litigation in comparison with other countries, Journal of the Japanese Group ofAIPPI 1993, blz. 23-54. Joegoslavië, toegetreden tot de Modellenschikking van 's-Gravenhage en het Verdrag van Boedapest, zie officiële mededeling, blz. 39. -, zie S.D. Petosevic, Protection of industrial property rights in former Yugoslavia, BMM-Bulletin 1993, blz. 10/5. Jurisprudentie, zie Case Law of the Boards of Appeal of the European Patent Office 1987-1992, München, 1993, aangekondigd door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. -, zie R. Teschemacher, Der Beitrag des Prasidenten des Europaischen Patentamts zur Rechtsprechung der Grossen Beschwerdekammer - eine erste Bestandsaufnahme, GRUR 1993, blz. 320/7. Kalmerone, zie Pres. Rechtbank Zutphen, 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95. Kanker-muis, zie Harvard-muis. Kenia, toegetreden tot P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 138. Klankmerken, zie Mr P.A.C.E. van der Kooij, Klank-, geur-, smaak- en tastmerken, BMM-Bulletin aug. 1993, blz. 1626. Kledingwinkelinterieur, zie Pres. Rechtbank Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr 43, blz. 134. Klein octrooi, Een - in Nederland?, artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 87/8.

- , zie C. Lees, A light in the twilight zone? Proposed protection for "sub-patentable" inventions, Patent World nov. 1993, blz. 30/5. Kleur- en beeldmerken babyshampoo, zie Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. tüeurmerk, Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor babyshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens nietgebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. - , De wezenlijke waarde van de waar, een zwembad/zandbak in de vorm van een schelp, is vooral gelegen in de schoonheid en aantrekkelijkheid van de vorm van de Sint Jacobsschelp, welke in hoge, in ieder geval belangrijke mate het commercieel succes ervan bepaalt; wanneer de vorm de wezenlijke waarde van de waar bepaalt is die vorm als merk ondeugdelijk, ongeacht of zij onderscheidende kracht heeft of na verloop van tijd krijgt door inburgering; de enkele kleur blauw kan niet gemonopoliseerd worden, ook niet in combinatie met de schelpvorm; geen slaafse nabootsing; voldoende spoedeisend belang bij de ingestelde vorderingen voorzover deze voorzieningen betreffen die in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd, geen spoedeisend belang voorzover voorzieningen in België hun effect zouden moeten hebben; Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Knapperige hapjes I, zie Rechtbank 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. Knapperige hapjes II, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. Know-how, Verbod op produktie brandwerend middel geweigerd, omdat ten opzichte van de receptuur van Unicon essentiële verbeteringen zijn aangebracht; voorgebruik door Unicon buiten de Benelux brengt nog geen kwade trouw bij het Beneluxdepot van het merk Burnstop mee; geen auteursrecht op receptuur; Pres. Rechtbank Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Komar/Hij Mannenmode, zie Pres. Rechtbank Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Kort geding, Beoordeling complexe materie in - zonder hulp van onafhankelijke deskundigen, levert geen onoverkomelijke bezwaren op; defibrillator van gedaagde valt onder beschermingsomvang octrooi; proefnemingen van gedaagden betreffen geen onderzoek van maar onderzoek met het geoctrooieerde, buiten het bedrijf van gedaagden, waardoor de marktpositie van eiser wordt aangetast; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Kosten betaalrekeningen, zie Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr 53, blz. 205. Kroatië, toegetreden tot de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 351. Kruif, De/RLU, zie Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264 (met noot Ste.). Kwekersrecht, zie Studiemiddag "Intellectuele Eigendomsrechten in Land- en Tuinbouw", mededeling, blz. 76. - , zie P. Lange, Abgeleitete Pflanzensorten und Abhangigkeit nach dem revidierten UPOV-Ubereinkommen, GRUR Int. 1993, blz. 137-143. - , zie ook biotechnologie. Kwekersrechtinbreuk, Totale vernietiging van klimroos "Indigoletta" geweigerd, nu deskundige is teruggekomen op eerder oordeel dat in beslag genomen planten onvoldoende onderscheidbaar zijn van de "Blue Queen"; Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr52, blz. 202. - , President niet onbevoegd; artt. 85 en 86 E.E.G.-Verdrag laten weliswaar bestaan en verdediging van kwekersrechten onverlet, maar dit geldt niet voor iedere wijze van uitoefening van die rechten; in casu leiden maatregelen van gedaagden tot beperking van mededinging, prijsverhoging van teeltmateriaal en nadeel voor zowel kleine vermeerderaars als telers, en kunnen aldus de handel tussen de Lid-

430 Staten ongunstig beïnvloeden; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. Kyrgystan, gebonden aan P.C.T. en de Schikking van Madrid, zie officiële mededeling, blz. 138. Lady of Paris/Lady de Paris, zie Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr32, blz. 97. Les Collégiens de Mélanie/Collégien, zie Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Letland, zie Extension of European patents to Latvia and Lithuania, mededeling, blz. 101. Levering voor of na de octrooiverlening, noot*) van Prof. Mr J.H. Spoor onder Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295. Liberia, en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 210. - , toegetreden tot het Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 350. Licentie, gedwongen, Pres.: inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot J.H.S). - , gedwongen,zie G. Julian-Amold, International compulsory licensing: the rationales and the reality, IDEA 1993, blz. 349-400. - , merk, Food was bevoegd om over het woord- en beeldmerk Greenfields te beschikken, depots van Agra komen derhalve na depot van Food; normaal gebruik door nietingeschreven licentiehouder aangenomen; Rechtbank 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. - , octrooi, Octrooiinbreuk na afloop licentie-overeenkomst, indien orders tot plaatsing mesttanks eerst nadien definitief zijn geworden; inbreukverbod voor de toekomst; over periode na afloop licentie-overeenkomst tot verlening octrooi bestaat slechts recht op redelijke vergoeding vanaf dertig dagen na deurwaardersexploit; afdracht winst afgewezen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Lijfsdwang, Gezien strafrechtelijke procedure wordt beslissing over noemen voorman en mededaders aangehouden; - disproportioneel; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. -, Toepasbaarheid BMW op internationale handel in inbreukmakende schoenen door Nederlandse rechtspersoon; bemiddelen bij verkoop van de schoenen is verboden merkgebruik in het economisch verkeer; veroordeling uitvoerbaar bij - ; Pres. Rechtbank Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Lincoln/Interlas, zie het artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/ Lincoln onder de loep, blz. 79-85. Litouwen, toegetreden tot P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 138. - , en Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 210. - , zie Extension of European patents to Latvia and Lithuania, mededeling, blz. 101. Locarno, zie Overeenkomst van - . Lof der nabootsing revisited, De, artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, blz. 106-111. Loopfietsje, zie Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. Lucht-verdeel-plafond, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (met noot J.H.S.). Macedonië, toegetreden tot de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 351. Madrid, zie Schikking van - betreffende de internationale inschrijving van merken. Makerschap, Eigendom van auteursrechtelijk beschermde tekeningen; aanduiding als maker; de tekeningen zijn niet vervaardigd naar het ontwerp van De Kruif; vruchten van zelfstandige wetenschappelijke arbeid worden niet begrepen onder de "bepaalde werken" van art. 7 Aw.; Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264 (met noot Ste.). Makro en Maxis/Maxa, zie Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330.

Mama's Cake/Oma's Cake, zie Pres. Rechtbank Utrecht, 29 april 1993, nr36, blz. 119. Master/Histor, zie Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr87, blz. 321. Maxa/Makro en Maxis, zie Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330. MCM/MOM, zie Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Mededinging, President niet onbevoegd; artt. 85 en 86 E.E.G.Verdrag laten weliswaar bestaan en verdediging van kwekersrechten onverlet, maar dit geldt niet voor iedere wijze van uitoefening van die rechten; in casu leiden maatregelen van gedaagden tot beperking van - , prijsverhoging van teeltmateriaal en nadeel voor zowel kleine vermeerderaars als telers, en kunnen aldus de handel tussen de Lidstaten ongunstig beïnvloeden; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. - , zie F.-K. Beier, E.-M. Bastian en A. Kur (Hrsg.), Wettbewerbsrecht und Verbraucherschutz in Mittel- und Osteuropa. 5. Ringberg-Simposium des Max-Planck-Instituts für auslandisches und internationales Patent-, Urheber- und Wettbewerbsrecht 11. bis 15. Marz 1991 Schloss Ringberg, Tegernsee, Keulen, 1992; Dr P.J. Kaufmann, Vergelijkende reclame en mededinging, BMM-Bulletin dec. 1993, blz. 15/8; F. Henning-Bodewig, Das neue (alte) Recht des unlauteren Wettbewerbs der Niederlande, GRUR Int. 1993, blz. 126-133; W. Tilmann, Der gewerbliche Rechtsschutz vor den Konturen eines europaischen Privatrechts, GRUR Int. 1993, blz. 275/9 en R. VandenBergh en M. Lehmann, Informationsökonomie und Verbraucherschutz im Wettbewerbs- und Warenzeichenrecht, GRUR Int. 1992, blz. 588-599. Mediarecht, zie mededeling CIER-lezing "Sponsoring en Media", blz. 36. - , zie P.A.O.-cursussen, Actueel -, mededeling, blz. 75/6 en 101. Mercedes/Haze, zie Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139 (met noot J.H.S.). Merkdepot (te kwader trouw), Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor babyshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens niet-gebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. - (te kwader trouw), Hoewel noch de kleur blauw, noch de vorm van de houder op de markt van de machinevaatwasmiddelen kan worden gemonopoliseerd, heeft de combinatie van die kleur en vorm onderscheidende kracht; de houder van Benckiser maakt inbreuk; geen - te kwader trouw door Lever; Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. - (te kwader trouw), Geen gebruik te goeder trouw door Hofman van het diergeneesmiddel met de aanduiding Compositum Mk 7; depot van merk Compositum door Virbac niet te kwader trouw; Pres. Rechtbank Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359 (met noot C.V.N.). - (te kwader trouw), Euroworld Airways wijkt slechts in geringe mate af van de oudere handelsnaam Euro World; gevaar voor verwarring aangenomen; - niet te kwader trouw verricht; belangenafweging tussen partijen geen grond voor afwijzen vordering; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr33, blz. 98. - (te kwader trouw), Geen depot te kwader trouw van merk Gateway nu van eerder gebruik van de handelsnaam, meer dan incidenteel en kenbaar voor eiser, niet is gebleken; recht op gebruik handelsnaam door korte onderbreking niet vervallen; Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Merkenclassificatie, zie Overeenkomst van Nice. Merkenrecht, zie P.A.O.-cursussen, Actualiteiten -, mededeling, blz. 75/6. - , zie P.A.O.-cursussen, mededeling, blz. 101.

431 -, zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, aangekondigd door Mr S. Boekman, blz. 182. - , zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners'Association, Trade Marks from Here to 2000, Londen, 1994, besproken door Mr S. Boekman, blz. 380. - , zie J.-N. Kapferer, Les marques, capital de rentreprise, Parijs, 1991; Mevr. K. Becks, "Gebruik" en een "geldige reden" na Daimler-Benz/Haze, BMM-Bulletin 1994, blz. 24/7; J.A.E Considine, Artikel 1 BMW - terug naar af, BMM-Bulletin 1994, blz. 17-23; Mr P.A.C.E. van der Kooij, Klank-, geur-, smaak- en tastmerken, BMM-Bulletin aug. 1993, blz. 16-26; Mevr. Mr A.G.T.M. Laarman, Wijzigingen Merkenwet: "Lekkere eieren" wordt geweigerd, Account 1994, blz. 52/3; Prof. Mr E.A. van Nieuwenhoven Helbach, Het begrip merk voor en na de invoering van de Benelux Merkenwet, BMM-Bulletin 1994, blz. 10/7; J. Erast-Moll, Die berühmte und die bekannte Marke, GRUR 1993, blz. 8-18 en R. VandenBergh en M. Lehmann, Informationsökonomie und Verbraucherschutz im Wettbewerbsund Warenzeichenrecht, GRUR Int. 1992, blz. 588-599. Merkenschikking van Madrid, zie Schikking van Madrid betreffende de internationale inschrijving van merken. Merkgebruik, Aankondiging met gebruik merk terzake van handel in door merkhouder in het verkeer gebrachte waren, zodanig dat deze duidelijk betrekking heeft op door gedaagde verhandelde waar, die door dit gebruik van die van anderen wordt onderscheiden, is gebruik in de zin van 13A,1, sub 1 j ° 3 BMW; indien de indruk wordt gewekt dat het merk in belangrijke mate wordt gebezigd om, door het wekken van kwaliteitssuggestie, reclame te maken voor zijn onderneming, is er ander gebruik cf. 13A.1, sub 2 BMW, zonder geldige reden; Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139 (met noot J.H.S.). - , Vullen van lege, gemerkte, verpakking zonder toestemming merkhouder met niet van de merkhouder afkomstige waar is gebruik in de zin van 13A.1, sub 1 BMW; BeneluxGerechtshof, 20 dec. 1993, nr 45, blz. 161 (met noot J.H.S.). -, Vragen aan Ben.-G.H. of gebruik van zwart-wit gedeponeerd merk uitsluitend in een bepaalde kleurstelling normaal gebruik is; stelling t.a.v. gering onderscheidend vermogen, en dus beschermingsomvang van Gallaher's merk door Hof niet in beoordeling betrokken, waardoor motivering onvoldoende is; Pres.: Silk Cut-verpakkingen niet auteursrechtelijk beschermd; Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. -, Lady of Paris stemt overeen met merk Lady de Paris; teken Lady of Paris is niet alleen als handelsnaam gebruikt, maar ook om lingerie-artikelen te onderscheiden; Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr 32, blz. 97. -, Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor babyshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens niet-gebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. - , Beroep op voor-voorgebruik eerst indien het teken werkelijk is gebruikt ter onderscheiding van diensten; uitsluitend intern gebruik is geen gebruik als merk; Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17. - , Merken en handelsnamen Bonusan en Biotisan stemmen verwarrend overeen, echter gezien bewezen toestemming voor gebruik van merk en handelsnaam Biotisan verbodsvordering afgewezen; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot S.B.). - , Het teken is, behoudens de letters, exact gelijk aan het beeldmerk; mogelijkheid van associatie; gebruik van het teken op een label in een kledingstuk is gebruik ter onder-

scheiding van waren; gebruik van het teken op briefpapier is ander gebruik zonder schade; Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. - , Verdedigen in rechte van een aangevallen merk is géén normaal gebruik; sommatie in rechte ieder gebruik achterwege te laten is géén geldige reden voor niet-gebruik; MCM die vervallenverklaring van het merk vordert, kan niet als belanghebbende volgens art. 14C BMW worden aangemerkt; Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. - , "Baton du Berger" heeft onderscheidend vermogen; gebruik van "BSton du Berger" is geen gebruik van het merk "Le Baton"; er is overeenstemming tussen "Baton des Fagnes" en "BSton du Berger"; Rechtbank Brussel, 7 jan. 1991, nr58, blz. 223. -, Geen verval van merkrecht door gebruik in uitvoering die iets van het depot afwijkt; belang bij gebruik van beschrijvend teken dat deel uitmaakt van een merk; geen overeenstemming tussen merk "Collégien" en teken "Les Collégiens de Mélanie"; Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. -, Food was bevoegd om over het woord- en beeldmerk Greenfields te beschikken, depots van Agra komen derhalve na depot van Food; normaal gebruik door niet-ingeschreven licentiehouder aangenomen; Rechtbank 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. -, Geen gebruik te goeder trouw door Hofman van het diergeneesmiddel met de aanduiding Compositum Mk 7; depot van merk Compositum door Virbac niet te kwader trouw; Pres. Rechtbank Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359 (met noot C.V.N.). - , Toepasbaarheid BMW op internationale handel in inbreukmakende schoenen door Nederlandse rechtspersoon; bemiddelen bij verkoop van de schoenen is verboden - in het economisch verkeer; veroordeling uitvoerbaar bij lijfsdwang; Pres. Rechtbank Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. -, Verhandelen van door TDK merkloos in het verkeer gebrachte spoelen onbespeelde videoband, zg. pancakes, onder het TDK-merk maakt inbreuk op de rechten van TDK; tevens wijziging van de toestand van de waar; vermelding TDK-videoband is, ook naast het Tricorp-merk, gebruik als merk ter onderscheiding van de waar; aan de criteria van het Hoffmann La Roche/Centrafarm arrest is niet voldaan; Pres. Rechtbank Breda, 5 aug. 1991, nr39, blz. 125. -, in prijsvergelijking is ander gebruik zonder geldige reden; inbreuk op auteursrecht op documentatiemateriaal; misleidende reclame o.g.v. geconstateerd kwaliteitsverschil; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noten D.W.F. V). - , Tekens Renault zijn onderscheidend mede door inburgering; teken van Manger stemt overeen met beeldmerken Renault; waren van Renault zijn niet soortgelijk aan de diensten van Manger; wel gebruik met mogelijkheid van schade; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr48, blz. 195. -, Zonder merkdepot geen merkbescherming, wel auteursrecht; gebruik van merk Rover door Vikinglease op briefpapier, geen gebruik voor de waren waarvoor het is ingeschreven; wel ander gebruik zonder geldige reden en inbreuk op auteursrecht; Pres. Rechtbank Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. - , Mededeling dat auto's van het merk Citroen, type Xantia, worden verkocht toegestaan, maar niet om mede reclame te maken voor het eigen bedrijf; dit is ander gebruik zonder geldige reden; Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. - , Geen verwording tot soortnaam van het merk Pergamano door het gebruik van die aanduiding door Marjo-Arte als de naam voor een bepaalde hobby of een specifieke techniek; gebruik door O Harris, bestaande uit het plakken van een instructie op de verpakking van haar eigen waren met daarop de vermelding "150 grs speciaal papier voor Pergamano-techniek" geen gebruik voor waren in de zin van art. 13 lid A onder 1 BMW; wel gebruik in het economisch verkeer, welk gebruik de mogelijkheid van schade

432 oplevert; geen geldige reden voor dit gebruik; Pres. Rechtbank Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. - , zie Mevr. K. Becks, "Gebruik" en een "geldige reden" na Daimler-Benz/Haze, BMM-Bulletin 1994, blz. 24/7. Merkinbreuk, Aankondiging met gebruik merk terzake van handel in door merkhouder in het verkeer gebrachte waren, zodanig dat deze duidelijk betrekking heeft op door gedaagde verhandelde waar, die door dit gebruik van die van anderen wordt onderscheiden, is gebruik in de zin van 13A,1, sub 1 j ° 3 BMW; indien de indruk wordt gewekt dat het merk in belangrijke mate wordt gebezigd om, door het wekken van kwaliteitssuggestie, reclame te maken voor zijn onderneming, is er ander gebruik cf. 13A,1, sub 2 BMW, zonder geldige reden; Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139 (met noot J.H.S.). - , Vullen van lege, gemerkte, verpakking zonder toestemming merkhouder met niet van de merkhouder afkomstige waar is gebruik in de zin van 13A,1, sub 1 BMW; BeneluxGerechtshof, 20 dec. 1993, nr 45, blz. 161 (met noot J.H.S.). - , Geen associaties tussen de scheermesjes in de verpakking met het teken Schick Confort Plus met het gedeponeerde merk Contour Plus; Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. - , Geen overeenstemming; geen ongeoorloofd aanhaken aan de goodwill van The Bulldog-merken en van de onder de handelsnaam The Bulldog gedreven (horeca)ondernemingen); Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54. - , Geen verwarring te duchten bij gebruik van handelsnaam MAXA ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, alsook van namen MAXA AMSTERDAM en MAXA NEDERLAND enerzijds, en van door Makro eerder gevoerde handelsnamen MAKRO ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, MAKRO AMSTERDAM en MAKRO NEDERLAND anderzijds; aannemelijk dat het op waren door middel van een (prijs)sticker aangebrachte teken MAXIS opgevat zal worden als merk en als handelsnaam van Maxis; het teken MAXA stemt overeen met het merk MAXIS; Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. - , Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor èaftyshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op nietigheid wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens niet-gebruik; geen nietigheid wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. - , Beroep op voor-voorgebruik eerst indien het teken werkelijk is gebruikt ter onderscheiding van diensten; uitsluitend intern gebruik is geen gebruik als merk; Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr 5, blz. 17. -, Schade bestaat uit gederfde winst wegens wankoop van een aantal flessen, uit de aantasting van het merk, en uit de kosten die voortvloeien uit de - ; Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. -, "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr69, blz. 251. -, Tussen het zwakke merk Color en het teken Persil Color bestaat, gezien de nadruk op het merk Persil, geen auditieve en visuele overeenstemming; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. -, De beschermingsomvang van de samengestelde merken Touring Secours en Touring Assistance met kleur is niet beperkt tot deze samenstelling; Touring-Garantie enz. wekken associatiegevaar met deze merken; Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123. - , Hoewel noch de kleur blauw, noch de vorm van de houder op de markt van de machinevaatwasmiddelen kan worden

gemonopoliseerd, heeft de combinatie van die kleur en vorm onderscheidende kracht; de houder van Benckiser maakt inbreuk; geen merkdepot te kwader trouw door Lever; Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. - , Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor onderscheidend vermogen; beroep op nietigheid o.g.v. voorgebruik door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V.). - , Merken en handelsnamen Bonusan en Biotisan stemmen verwarrend overeen, echter gezien bewezen toestemming voor gebruik van merk en handelsnaam Biotisan verbodsvordering afgewezen; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot S.B.). -, Het teken is, behoudens de letters, exact gelijk aan het beeldmerk; mogelijkheid van associatie; gebruik van het teken op een label in een kledingstuk is gebruik ter onderscheiding van waren; gebruik van het teken op briefpapier is ander gebruik zonder schade; Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. -, Executiegeschil; uitleg eerder vonnis restrictief; tekst "Scheepers verkoopt geen knollen maar citr..nen" geen overtreding verbod; beroep tegen opheffing beslag zinloos; Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303 (met noot D.W.F. V). - , Het Hoegaarden-glas vervult een merkfunctie; wezenlijke waarde van Hoegaarden-bier is niet in de vorm van het glas gelegen; het merk is gebruikt zoals het is ingeschreven; associatiegevaar aangenomen; geen belang bij verbod voor het gehele Benelux-gebied; Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. -, Het Hoegaarden-glas voldoet aan criteria voor individueel merk; associatiegevaar; Rechtbank Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12 (met noot S.B.). - , Het merk "Trappistenbrood" voor brood niet gebakken volgens een recept van een Trappistenklooster, is misleidend; verbod in de toekomst een merk met "Trappist" te deponeren geweigerd; misleidende reclame; Rechtbank Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297 (met noot C.V.N.). - , Diverse Histormerken bezitten voldoende sterk onderscheidend vermogen om de relatief alledaagse en veelvuldig te gebruiken waar van eiseres (verfwaren) te onderscheiden; tekens van Master stemmen op zoveel punten, juist ook in totaalbeeld, overeen met merken van Histor dat gevaar voor verwarring aannemelijk is; Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr87, blz. 321. -, Toepasbaarheid BMW op internationale handel in inbreukmakende schoenen door Nederlandse rechtspersoon; bemiddelen bij verkoop van de schoenen is verboden merkgebruik in het economisch verkeer; veroordeling uitvoerbaar bij lijfsdwang; Pres. Rechtbank Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. - , Verhandelen van door TDK merkloos in het verkeer gebrachte spoelen onbespeelde videoband, zg. pancakes, onder het TDK-merk maakt inbreuk op de rechten van TDK; tevens wijziging van de toestand van de waar; vermelding TDK-videoband is, ook naast het Tricorp-merk, gebruik als merk ter onderscheiding van de waar; aan de criteria van het Hoffmann La Roche/Centrafarm arrest is niet voldaan; Pres. Rechtbank Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. - , Verbod op produktie brandwerend middel geweigerd, omdat ten opzichte van de receptuur van Unicon essentiële verbeteringen zijn aangebracht; voorgebruik door Unicon buiten de Benelux brengt nog geen kwade trouw bij het Beneluxdepot van het merk Burnstop mee; geen auteursrecht op receptuur; Pres. Rechtbank Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. - , Tussen woord-beeldmerken en teken geen auditieve of visuele gelijkenis; wel begripsmatige gelijkenis tussen woordelementen Yellow & Blue van het teken en de kleurstelling geel/blauw van de merken, doch de kleurstelling is niet onderscheidend voor halfvolle geelsausen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr70, blz. 255.

433 - , Gebruik door gedaagde van de handelsnaam "Haar Zaak" niet zodanig dat schade wordt toegebracht aan de houdster van het merk "Haar Zaak"; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 27 april 1993, nr 10, blz. 32. -, Merkgebruik in prijsvergelijking is ander gebruik zonder geldige reden; inbreuk op auteursrecht op documentatiemateriaal; misleidende reclame o.g.v. geconstateerd kwaliteitsverschil; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noten D.W.F. V.). - , Vervallenverklaring te verwachten van gedaagdes recht op het dienst(woord)merk NPA; overeenstemming aangenomen tussen merk "ANP" en teken "NPA"; niet aannemelijk dat gedaagde de afkorting NPA slechts ter aanduiding van haar onderneming gebruikt; gebruik van de (handels)naam "Netherlands Press Association" in het verleden levert geen geldige reden op voor het gebruik nu van de niet eerder gehanteerde afkorting NPA als handelsnaam; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. - , De leuze "Goede Tijden Slechte Tijden" heeft vooral als titel van de televisieserie grote bekendheid verkregen en moet daarom als een onderscheidend teken worden beschouwd; Pres. Rechtbank Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. - , Mededeling dat auto's van het merk Citroen, type Xantia, worden verkocht toegestaan, maar niet om mede reclame te maken voor het eigen bedrijf; dit is ander gebruik zonder geldige reden; Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. -, Horloge van eiseres, houdster van het merk OLYMPIC, voert de aanduiding OLYMPIC, horloge van gedaagde de aanduiding SEIKO en daaronder, minder prominent, de toevoeging "olympic"; gebruik van deze (beschrijvende) toevoeging gerechtvaardigd door de bijzondere omstandigheid dat gedaagde bevoegd is zich publiekelijk als officieel sponsor van de Olympische Spelen 1992 te afficheren; Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322 (met noot Ste.). - , Geen verwording tot soortnaam van het merk Pergamano door het gebruik van die aanduiding door Marjo-Arte als de naam voor een bepaalde hobby of een specifieke techniek; gebruik door O Harris, bestaande uit het plakken van een instructie op de verpakking van haar eigen waren met daarop de vermelding "150 grs speciaal papier voor Pergamano-techniek" geen gebruik voor waren in de zin van art. 13 lid A onder 1 BMW; wel gebruik in het economisch verkeer, welk gebruik de mogelijkheid van schade oplevert; geen geldige reden voor dit gebruik; Pres. Rechtbank Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. -, zie Mr Drs S.N. Vlaar, BMW en IPR bij inbreukzaken, IER 1993, blz. 97-102 en D.P. Harvey, Efforts under GATT, WIPO and other multinational organisations against trade mark counterfeiting, European Intellectual Property Review 1993, blz. 446-451. Merklicentie, zie licentie, merk. Merkoverdracht, Geen overeenstemming tussen merk en teken; geen strijd met art. 11 onder C BMW; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59. -, Merk Kalmerone is op De Pont overgegaan; weigering mee te werken aan registratie van de overdracht is onrechtmatig; bijlage bij koopovereenkomst geldt als vereiste schriftelijke overdracht; Pres. Rechtbank Zutphen, 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95. Merkverval, "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. - , Verdedigen in rechte van een aangevallen merk is géén normaal gebruik; sommatie in rechte ieder gebruik achterwege te laten is géén geldige reden voor niet-gebruik; MCM die vervallenverklaring van het merk vordert, kan niet als be-

langhebbende volgens art. 14C BMW worden aangemerkt; Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. - , Geen verval van merkrecht door gebruik in uitvoering die iets van het depot afwijkt; belang bij gebruik van beschrijvend teken dat deel uitmaakt van een merk; geen overeenstemming tussen merk "Collégien" en teken "Les Collégiens de Mélanie"; Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Mesttanks, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Method in the madness, bespreking door Mr JJ.C. Kabel van Prof. Mr J.H. Spoor en Prof. Mr D.W.F. Verkade, Auteursrecht, 2e druk, Deventer, 1993, blz. 238-240. Mexico, toegetreden tot P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 351. Micro-organismen, Griekenland toegetreden tot het Verdrag van Boedapest, zie officiële mededeling, blz. 4. - , zie Verdrag van Boedapest, officiële mededeling, blz. 39. Midden-Europa, mededinging, zie F.-K. Beier, E.-M. Bastian en A. Kur (Hrsg.), Wettbewerbsrecht und Verbraucherschutz in Mittel- und Osteuropa. 5. Ringberg-Simposium des MaxPlanck-Instituts für auslandisches und internationales Patent-, Urheber- und Wettbewerbsrecht 11. bis 15. Marz 1991 Schloss Ringberg, Tegernsee, Keulen, 1992. Misleidend merk, "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. - , Het merk "Trappistenbrood" voor brood niet gebakken volgens een recept van een Trappistenklooster, is misleidend; verbod in de toekomst een merk met "Trappist" te deponeren geweigerd; misleidende reclame; Rechtbank Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297 (met noot C.V.N.). Misleidende reclame, zie reclame. Modelbescherming, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der nabootsing revisited, blz. 106-111. - , Vormgeving van het gedeponeerde model is een de gebruiksfunctie wezenlijk beïnvloedend onderdeel daarvan en noodzakelijk voor het verkrijgen van het technisch effect; geen modelrecht; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. - , De Dessini-tassen zijn geen oorspronkelijke werken met een eigen persoonlijk karakter; geen - nu de tassen niet zijn gedeponeerd; geen bijkomende omstandigheden leidend tot gekwalificeerde inbreuk; Pres. Rechtbank Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. - , zie M. Eek, Neue Wege zum Schutz der Formgebung, Keulen, 1993, besproken door Prof. Mr D.W.F. Verkade, blz. 414/5. - , zie P.A.O.-cursus Europees Modellenrecht, mededeling, blz. 274. - , zie J. Jonkers, P.J. Keuchenius en J.A. Schaap (red.), Bescherming van vormgeving in Europa, Deventer, 1993 [besproken door Mr J.W. Knipscheer in Informatierecht AMI 1994, blz. 75/6] en J. Philips, International Design Protection: Who needs it?, European Intellectual Property Review 1993, blz. 431/6. Modelinbreuk, Nieuw voorkomen van een sportuitrusting als textielprodukt is beschermbaar; het "Soccer B-design" is geen herhaling of toepassing van het drie-strepen motief; Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. - , Niet aannemelijk dat vierkante vorm van de testkamers noodzakelijk is voor het verkrijgen van een technisch effect; het bestaan van octrooien (die betrekking zouden hebben op vierkante diagnostische testkamertjes als de onderhavige twee modellen) in landen als de V.S. en Canada op zichzelf onvoldoende om bekendheid in de Benelux aan te nemen; uiterlijk van produkt van HAL en van gedepo-

434 neerde model stemmen in hoofdzaak overeen; Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. - , Geen auteursrecht op het drinktuitje van Bover; twijfel of in een bodemprocedure geoordeeld zou kunnen worden dat het drinktuitje van Bertens op inbreukmakende wijze overeenstemt met het model van Bover; geen verbod; Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. -, Voor de nieuwheid van het traphekje niet beslissend of onderdelen niet nieuw zijn, maar of meer dan ondergeschikte verschillen bestaan met een eerder bekend model; de modelomschrijving in het depot van Huiskens is toereikend; verschillen tussen de modellen van Huiskens en Van Dalfsen zijn ondergeschikt; geen recht op voorgebruik; competentie Rechtbank Roermond aangenomen nu daar voorziening nodig wordt geacht; Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. - , Er bestaan meer dan ondergeschikte verschillen tussen de trommel van Verburg en het gedeponeerde model; Rechtbank Middelburg, 30 mei 1990, nr 54, blz. 212. - , De door gedaagde als voornaamste handelsnaam gebruikte afkorting GTI, is identiek aan de handelsnaam van eiseres, die voldoende onderscheidend is; voor verwarring wordt gevreesd; Pres. Rechtbank Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. - , Vorderingen uitsluitend gebaseerd op handelingen die "inbreuk op een model" opleveren afgewezen nu het model niet is gedeponeerd en op 1 januari 1975 nog niet bestond; het aanhaken met de gekozen benaming "Flexi-Clip" aan het voor het model gebruikte merk "ZipClip" doet daaraan niet af; Pres. Rechtbank Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Modellenschikking van 's-Gravenhage, officiële mededeling, blz. 39 en 138. Moldavië, gebonden aan P.C.T. en de Schikking van Madrid, zie officiële mededeling, blz. 138. -, toegetreden tot de Modellenschikking van 's-Gravenhage, zie officiële mededeling, blz. 138. MOM/MCM, zie Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Motivering, Vrijheid van de rechter de voorziening te weigeren indien "de zaak niet vatbaar is in kort geding genoegzaam te worden toegelicht" en - in kort geding; beschermingsomvang van het octrooi niet beperkt tot nietwezenlijk kenmerk; Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. München, Verdrag van - inzake de verlening van Europese octrooien, zie Europees Octrooi Verdrag van - . Nabootsing, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der - revisited, blz. 106-111. -, Geen slaafse -; voldoende spoedeisend belang bij de ingestelde vorderingen voorzover deze voorzieningen betreffen die in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd, geen spoedeisend belang voorzover voorzieningen in België hun effect zouden moeten hebben; Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. -, zie D.P. Harvey, Efforts under GATT, WIPO and other multinational organisations against trade mark counterfeiting, European Intellectual Property Review 1993, blz. 446-451 en F. Henning-Bodewig, Das neue (alte) Recht des unlauteren Wettbewerbs der Niederlande, GRUR Int 1993, blz. 126-133. Naburige rechten, zie aangrenzende rechten. Nice, zie Overeenkomst van - . Nietigheid (merk), Anders dan voor shampoo zonder meer, heeft de kleur geel voor èafevshampoo door inburgering onderscheidend vermogen; geen beroep op - wegens depot te kwader trouw; de gedeponeerde kleur geel verschilt nauwelijks van de gebruikte; geen merkverval wegens nietgebruik; geen - wegens het ontbreken van kleurcoördinaten in het depot; de kleurtint als ingeschreven in het register bepaalt de bescherming; Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. - (merk), "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde

etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr69, blz. 251. - (merk), Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor onderscheidend vermogen; beroep op - o.g.v. voorgebruik door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V). - (merk), Het merk "Trappistenbrood" voor brood niet gebakken volgens een recept van een Trappistenklooster, is misleidend; verbod in de toekomst een merk met "Trappist" te deponeren geweigerd; misleidende reclame; Rechtbank Breda, 30 nov. 1993, nr79, blz. 297 (met noot C.V.N.). - (merk), Aan Sara Lee is niet verwijtbaar dat zij van het voorgebruik, op beperkte schaal en onopvallend, niet op de hoogte was; gezien de jongere inschrijving van "Boncafé" van Sara Lee heeft Prinsen geen belang bij nietigverklaring oudere inschrijving; Rechtbank Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr37,blz. 121. - (merk), Vervallenverklaring te verwachten van gedaagdes recht op het dienst(woord)merk NPA; overeenstemming aangenomen tussen merk "ANP" en teken "NPA"; niet aannemelijk dat gedaagde de afkorting NPA slechts ter aanduiding van haar onderneming gebruikt; gebruik van de (handels)naam "Netherlands Press Association" in het verleden levert geen geldige reden op voor het gebruik nu van de niet eerder gehanteerde afkorting NPA als handelsnaam; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. - (octrooi), zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, De beslechting van geschillen over inbreuk op en geldigheid van Gemeenschapsoctrooien, blz. 188-194. - (octrooi), Overgangsrecht; vaagheid als nietigheidsgrond geldt niet voor onder de oude wet verleende octrooien; nieuwheidsschadelijkheid moet van elk geschrift afzonderlijk worden bezien, met inbegrip van normale vakkennis en wat de vakman in het geschrift meeleest; Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. - (octrooi), Schorsing geweigerd nu eventuele - octrooi geen invloed heeft op een deel van de vordering; eventuele nietigverklaring werkt niet verder terug dan de wetswijziging van 1 december 1987; Rechtbank 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. - (octrooi), Openbare bekendheid van het hop-dobbersysteem door feitelijke toepassing aangenomen; uitbrengen offerte levert octrooiinbreuk op; verbod geweigerd gezien de kans op nietigverklaring; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. Nieuwheid (model), Nieuw voorkomen van een sportuitrusting als textielprodukt is beschermbaar; het "Soccer B-design" is geen herhaling of toepassing van het drie-strepen motief; Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. - (model), Voor de - van het traphekje niet beslissend of onderdelen niet nieuw zijn, maar of meer dan ondergeschikte verschillen bestaan met een eerder bekend model; de modelomschrijving in het depot van Huiskens is toereikend; verschillen tussen de modellen van Huiskens en Van Dalfsen zijn ondergeschikt; geen recht op voorgebruik; competentie Rechtbank Roermond aangenomen nu daar voorziening nodig wordt geacht; Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. - (octrooi), Produkt van geoctrooieerde werkwijze is wel nieuw; bewijslast t.a.v. (niet-) inbreuk rust op gedaagden; t.b.v. rechtszekerheid van derden mag door eiseres aanvaarde beperking in bescherming niet worden weggeïnterpreteerd door ruime uitleg conclusie; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245. - (octrooi), Beoordeling - werkwijze o.g.v. letterlijke tekst van ieder geschrift afzonderlijk incl. de normale vakkennis en datgene wat de deskundige er in meeleest; beoordeling

435 inventiviteit o.g.v. geciteerde publikaties gezamenlijk; de geoctrooieerde werkwijze is voldoende duidelijk omschreven; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. - (octrooi), Overgangsrecht; vaagheid als nietigheidsgrond geldt niet voor onder de oude wet verleende octrooien; nieuwheidsschadelijkheid moet van elk geschrift afzonderlijk worden bezien, met inbegrip van normale vakkennis en wat de vakman in het geschrift meeleest; Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. - (octrooi), Bewijslast t.a.v. inbreuk rust i.v.m. art. 43, lid 5 Row. op eiseres; niet aannemelijk dat produkt van de geoctrooieerde werkwijze nieuw is; gezien behandeling in oppositie is het onjuist de conclusie buiten de letterlijke betekenis uit te leggen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. - (octrooi), Openbare bekendheid van het hop-dobbersysteem door feitelijke toepassing aangenomen; uitbrengen offerte levert octrooiinbreuk op; verbod geweigerd gezien de kans op nietigverklaring; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. - (octrooi), Anticipatie door voorbekende prototype gesteld; vraag of er sprake is van een technisch equivalent dat onder de beschermingsomvang valt; spoedeisend belang ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295 (met noten J.H.S.). - (octrooi), zie P.K.J. van den Berg, Die Bedeutung des Neuheitstests für die Prioritat und die Anderung von Patentanmeldungen und Patenten, GRUR Int 1993, blz. 354-370 en M. Weaver, N. Perakis en J. Riolo, Novelty - current trends in the jurisprudence of the Boards of Appeal in the European Patent Office, World Patent Information 1993, blz. 81/4. Nieuwheidsonderzoek, octrooi, zie B.O. Harden, Die Neuheitsprüfung - Ihre Bedeutung für die Prüfung der Zulüssigkeit von Anderungen und des Anspruchs auf Prioritat, GRUR Int. 1993, blz. 370/7. Noemen voorman, zie voorman. NPA/ANP, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. O Fortuna, zie Pres. Rechtbank Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Octrooi, nr 0.168.877 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. -, nr 0.168.901 (Europees), Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr86,blz. 317. - , nr 0.192.308 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. -, nr 0.220.030 (Europees), Octrooiraad, Bijz. Afdeling, 4 nov. 1993, nr 14, blz. 35. -, nr 0.237.090 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391 en Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. -, nr 0.246.412 (Europees), Kantonrechter 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr56, blz. 220. -, nr 0.258.302 (Europees), Kantonrechter 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220. -, nr 0.294.909 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388. - , nr 0.316.025 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114 en Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 35, blz. 117. -, nr 0.322.941 (Europees), Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. - , nr 0.332.242 (Europees), Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295. - , nr 159.000, Rechtbank 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353 en Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. - , nr 174.559, Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243, Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245 en Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr67, blz. 247.

- , nr 174.701, Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. - , nr 181.939, Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. - , nr 182.361, Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39 en Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. - , nr 183.432, Rechtbank Middelburg, 30 mei 1990, nr 54, blz. 212 en Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Octrooiaanvrage, nrs 8600880, 8602050 en 8603088, Rechtbank 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. - , kosten, zie S. Helfgott, Patent filing costs around the world, Journal of the Patent and Trademark Office Society 1993, blz. 567-580. - , onrechtmatigheid, Indienen - niet onrechtmatig; uitbrengen desbewustheidsexploiten hangende het beroep in oppositie tegen de aanvrage evenmin onrechtmatig; Rechtbank 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Octrooibeleid, zie Samenvatting van de brief van de Staatssecretaris van Economische Zaken aan de Tweede Kamer over - in samenhang met technologie- en industriebeleid, mededeling, blz. 273/4. Octrooibescherming, Beoordeling nieuwheid werkwijze o.g.v. letterlijke tekst van ieder geschrift afzonderlijk incl. de normale vakkennis en datgene wat de deskundige er in meeleest; beoordeling inventiviteit o.g.v. geciteerde publikaties gezamenlijk; de geoctrooieerde werkwijze is voldoende duidelijk omschreven; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. - , zie Symposium over octrooien van de KNCV, mededeling, blz. 237. Octrooidocumentatie, zie documentatie. Octrooigemachtigde, Europees examen voor -, zie officiële mededeling, blz. 210. - , Nederlands examen resp. proeve voor -, officiële mededeling, blz. 2-3 en 186. - , zie Orde van -n, officiële mededeling, blz. 351. - , zie Raad van Beroep inzake het Toezicht op de -n, officiële mededeling, blz. 382. - , Nationale regeling die taksebetaling t.b.v. octrooihouders door elders in E.G. gevestigde vennootschap verbiedt, omdat zulks is voorbehouden aan -n, is in strijd met art. 59 E.E.G.-Verdrag; Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr 46, blz. 174. - , zie D. Bernecker, Der europaische Patentvertreter, seine Pflicht und seine Möglichkeiten zur Förderung des europaischen Patenterteilungsverfahrens, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 243-253; B. Cawthra, Training of lawyers in the European Patent Office, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 232; J. D'haemer, Die Ausbildung des Europaischen Patentvertreters, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 226-231 en G. Keibel, Die berufs- und standesrechtliche Stellung des Patentanwalts bei einer Mehrfachzulassung, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 253-265. Octrooiinbreuk, zie het artikel van Mr F.W.E. Eijsvogels, Bescherming tegen inbreuk op parallelle octrooien; Interlas/ Lincoln onder de loep, blz. 79-85. - , zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, De onderzoeksexceptie, blz. 112/3. - , zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, De beslechting van geschillen over inbreuk op en geldigheid van Gemeenschapsoctrooien, blz. 188-194. - , Bevoegdheid Nederlandse rechter t.a.v. - niet beperkt tot inbreuk op Nederlandse octrooien; - in de genoemde landen onvoldoende aannemelijk; Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. - , De aandrijfeenheid bij de rode container van ACE is niet gemakkelijk uitschuifbaar in de zin van het octrooi; geen overtreding eerder verbod; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr35, blz. 117. - , Isolux-constructie maakt geen inbreuk, omdat geoctrooieerde gootconstructie als specifiek moet worden aangemerkt, en niet mag worden verruimd tot elke goot die is verkregen

436

-,

-,

-,

-,

-,

-,

-,

-,

-,

-,

door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken; Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. Pres.: voorrang ontleend aan de aanvrage betreffende een plaatvormige zeef geldt ook voor de garnalenrondzeef; uitvinding strekt tot verkrijgen van enige uitkomst; geteste zeeftrommel mag niet worden vereenzelvigd met de trommel volgens de conclusies; inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot J.H.S). Bewijslast t.a.v. inbreuk rust i.v.m. art. 43, lid 5 Row. op eiseres; niet aannemelijk dat produkt van de geoctrooieerde werkwijze nieuw is; gezien behandeling in oppositie is het onjuist de conclusie buiten de letterlijke betekenis uit te leggen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. Beoordeling complexe materie in kort geding zonder hulp van onafhankelijke deskundigen, levert geen onoverkomelijke bezwaren op; defibrillator van gedaagde valt onder beschermingsomvang octrooi; proefnemingen van gedaagden betreffen geen onderzoek van maar onderzoek met het geoctrooieerde, buiten het bedrijf van gedaagden, waardoor de marktpositie van eiser wordt aangetast; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Uitleg die de gemiddelde vakman zal geven aan het begrip "bodem" in de roede-opneemkamer in goot IV; goot IV maakt inbreuk; stelling dat eiseressen zich niet tegen goot IV kunnen verzetten, omdat zij zich in eerder kort geding bij de visie van de Octrooiraad inzake de beschermingsomvang van het octrooi hebben aangesloten, en gedaagde sub 1 in goed vertrouwen daarop deze goot heeft geïntroduceerd, verworpen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. - aangenomen, o.g.v. de conclusie gelezen in het licht van beschrijving en tekeningen; verbod beperkt tot Nederland; geen onrechtmatige daad van ex-werknemers; bevel tot afgifte van kopieën van stukken betreffende inbreukmakende voortbrengselen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Uitgangspunt moet zijn dat de goot uit een koker bestaat en dat een speciale AoAervormige goot is geoctrooieerd waarvoor, onder meer, kenmerkend is een zich van de kokerzijwand (binnenwaarts) uitstrekkende bodem van een roedeopneemkamer; ten opzichte van het breedste deel van de koker is in goot V geen zich binnenwaarts uitstrekkende bodem aanwezig, aldus maakt goot V geen inbreuk; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. Verbod tot levering van door octrooi beschermde produkten aan anderen dan de octrooihouder niet in strijd met art. 85, lid 1 E.E.G.-Verdrag; inbreukverbod alleen toewijsbaar voor landen waarvoor het Europese octrooi is verleend; recallbevel beperkt tot Nederland; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. na afloop licentie-overeenkomst, indien orders tot plaatsing mesttanks eerst nadien definitief zijn geworden; inbreukverbod voor de toekomst; over periode na afloop licentieovereenkomst tot verlening octrooi bestaat slechts recht op redelijke vergoeding vanaf dertig dagen na deurwaardersexploit; afdracht winst afgewezen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Geen inbreuk, nu de Septobox wel de eerste twee kenmerkende maatregelen van het octrooi toepast maar, gezien de ter zitting getoonde Septoboxen, geen gebruik wordt gemaakt van de derde kenmerkende maatregel; hierna geen aanleiding meer gedaagde toe te laten tot het bewijs dat spoedeisend belang bij eiser ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. Openbare bekendheid van het hop-dobbersysteem door feitelijke toepassing aangenomen; uitbrengen offerte levert op; verbod geweigerd gezien de kans op nietigverklaring; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351.

- , Verbod van - op straffe van dwangsom aangezien gedaagden kennelijk bereid zijn het risico te nemen dat hun produkten vallen onder uitsluitende rechten van anderen nu zij de produkten ook na betekening van de octrooiaanvrage zijn blijven leveren; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (met noot J.H.S.). - , Anticipatie door voorbekende prototype gesteld; vraag of er sprake is van een technisch equivalent dat onder de beschermingsomvang valt; spoedeisend belang ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295 (met noten J.H.S.). - , zie Prof. Mr J.J. Brinkhof, Das einstweilige Verfügungsverfahren und andere vorlaufige Massnahmen im Zusammenhang mit Patentverletzungen, GRUR Int. 1993, blz. 387394; P. Traxler, Einstweilige Massnahmen im Patentverletzungsprozess nach österreichischem Recht, GRUR Int. 1993, blz. 381/7 en L.F. Welch, International Patent Infringement suits - Impression of Japanese Patent litigation in comparison with other countries, Journal of the Japanese Group ofAIPPI 1993, blz. 23-54. Octrooiinformatie, zie documentatie. Octrooilicentie, zie licentie, octrooi. Octrooirecht, zie het artikel van Dr Ir H.W. Hanneman, Alappat en zo, octrooibescherming voor software-gerelateerde uitvindingen, blz. 383/6. - , zie Mr M.E. van Ligten, De exporterende voorgebruiker. Doctoraalscriptie, aug. 1993; B. van Wezenbeek, Patents and DNA, Oss, 1993. Afstudeerscriptie KUB [opgenomen in de bibliotheek van de Octrooiraad]; H.C. Wegner, Patent Law in Biotechnology, Chemicals & Pharmaceuticals, New York, 1992 [besproken door S. Leslie Misrock en A.M. Antler in BiolTechnology 1993, blz. 742]; F. Moss, Octrooirecht, registratie en generiek geneesmiddel, Pharmaceutisch Weekblad 1993, blz. 847-850; Mr M.-H.D.B. Schutjens, Onderzoek met geneesmiddelen in het kader van het octrooirecht, NJB 1993, blz. 555-562; P. Spiekermann, Legierungen - ein besonderes patentrechtliches Problem?, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 178190; D. Stauder, Die Freiheit des internationalen Verkehrs im Patentrecht - Schiffsschraube, Gaffelklaue und Sonnenpaddel, GRUR 1993, blz. 305/8; E. Stohr, Aspekte der Schnittstellen zwischen dem Europaischen Patentübereinkommen und dem nationalen Patentrecht der Vertragsstaaten, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 156161; M. Weaver, N. Perakis en J. Riolo, Novelty - current trends in the jurisprudence of the Boards of Appeal in the European Patent Office,,, World Patent Information 1993, blz. 81/4 en V. Zeiler, Über die Offenbarungsformen der Komponenten chemischer Stoffgemische und ihre materiellrechtlichen Konsequenzen, Mitteilungen der deutschen Patentanwalte 1993, blz. 190-200. - , collisie, zie H.D. Gesthuysen, Das Patenthindernis der alteren, jedoch nachveröffentlichten Patentanmeldung, GRUR 1993, blz. 205-211. - , dieren, zie V. Di Cerbo, Die Patentierbarkeit von Tieren, GRUR Int. 1993, blz. 399-403. - , equivalentie, zie D.R. Dunner en J.M. Jakes, The equitable doctrine of equivalents, Journal of the Patent and Trademark Office Society 1993, blz. 857-873. - , geneeswijze, zie R. Smither, Patent Protection for Inventions relating to Medical Treatment of Humans and Animals. A study with recommendations, Londen, 1991. - , harmonisatie, zie H.C. Wegner, The many faces of Patent Harmonization, European Intellectual Property Review 1993, blz. 3-4. -, nieuwheidsonderzoek, zie B.O. Harden, Die Neuheitsprüfung - Ihre Bedeutung für die Prüfung der Zulassigkeit von Anderungen und des Anspruchs auf Prioritat, GRUR Int. 1993, blz. 370/7. Octrooirechtspraak, zie het artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, Overzicht van de - in eerste aanleg in 1992, blz. 113/4. - , zie het artikel van Mr J.H.P.J. Willems, Symposium Europese Octrooirechters te Newport, 6-9 september 1994, blz. 386/8.

437 Octrooiregister, Bevel tot inschrijving dagvaarding terzake van reeds vervallen octrooiaanvragen geweigerd; herstel o.g.v. art. 17A Row. is niet meer mogelijk; Rechtbank 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Octrooireglement, zie Besluit van 17 december 1993, houdende wijziging van het -, wetgeving, blz. 74. Octrooisamenwerkingsverdrag, zie P.C.T. Octrooistrategie, zie CIER-lezing "Modellen voor - " , mededeling, blz. 136. Octrooiwet, zie Prof. Mr W.A. Hoyng, De nieuwe octrooiprocedure, IER 1994, blz. 70/5 en Jhr Mr R.E.P. de Ranitz, Rechter en octrooigeschillen onder de toekomstige Rijksoctrooiwet, IER 1994, blz. 6-9 en Nieuwe Rijksoctrooiwet, IER 1994, blz. 49. Oezbekistan, en Merkenschikking van Madrid, zie officiële mededeling, blz. 3. O'Hara/Biscane, zie Rechtbank Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Olympic, zie Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322 (met noot Ste.). Oma's Cake/Mama's Cake, zie Pres. Rechtbank Utrecht, 29 april 1993, nr36, blz. 119. Ompakken, Verhandelen van door TDK merkloos in het verkeer gebrachte spoelen onbespeelde videoband, zg. pancakes, onder het TDK-merk maakt inbreuk op de rechten van TDK; tevens wijziging van de toestand van de waar; vermelding TDK-videoband is, ook naast het Tricorp-merk, gebruik als merk ter onderscheiding van de waar; aan de criteria van het Hoffmann La Roche/Centrafarm arrest is niet voldaan; Pres. Rechtbank Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. O.M.P.I., Organisation Mondiale de la Propriété Intellectuelle, Estland en Bhoetan toegetreden tot de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, zie officiële mededeling, blz. 39. Onderscheiden, misleiden en beschrijven, noot van Mr PJ.M. Steinhauser onder Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322. Onderscheiden, planten, Totale vernietiging van klimroos "Indigoletta" geweigerd, nu deskundige is teruggekomen op eerder oordeel dat in beslag genomen planten onvoldoende onderscheidbaar zijn van de "Blue Queen"; Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr52, blz. 202. Onderscheidend vermogen, Vragen aan Ben.-G.H. of gebruik van zwart-wit gedeponeerd merk uitsluitend in een bepaalde kleurstelling normaal gebruik is; stelling t.a.v. gering - , en dus beschermingsomvang van Gallaher's merk door Hof niet in beoordeling betrokken, waardoor motivering onvoldoende is; Pres.: Silk Cut-verpakkingen niet auteursrechtelijk beschermd; Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. -, Uitleg Benelux Merkenwet conform het in de E.G.-Richtlijn beoogde resultaat, ook vóór aanpassing van de wet; blijkens het Protocol tot wijziging BMW is het begrip overeenstemming als vastgelegd door het Benelux-Gerechtshof een gemeenschappelijk aanvaarde norm, die is bevestigd door het voorstel het begrip associatie in de wettekst op te nemen; strijd met de Richtlijn is niet aangetoond; Isover heeft - ; geen overeenstemming tussen Isover en Isoglass resp. Isgla; Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356. - , Merkinbreuk; schade bestaat uit gederfde winst wegens wankoop van een aantal flessen, uit de aantasting van het merk, en uit de kosten die voortvloeien uit de merkinbreuk; Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. - , "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. - , Hoewel noch de kleur blauw, noch de vorm van de houder op de markt van de machinevaatwasmiddelen kan worden

gemonopoliseerd, heeft de combinatie van die kleur en vorm onderscheidende kracht; de houder van Benckiser maakt inbreuk; geen merkdepot te kwader trouw door Lever; Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr59, blz. 225. - , Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor -; beroep op nietigheid o.g.v. voorgebruik door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr 57, blz. 221 (met noot D.W.F. V.). -, "Clien" heeft normale onderscheidende kracht voor een reinigingsmiddel; "Green Clean" stemt overeen; "zepen" en reinigingsmiddelen zijn geen soortgelijke waren; Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr73, blz. 261 (met noot Ste.). -, Het Hoegaarden-glas vervult een merkfunctie; wezenlijke waarde van Hoegaarden-bier is niet in de vorm van het glas gelegen; het merk is gebruikt zoals het is ingeschreven; associatiegevaar aangenomen; geen belang bij verbod voor het gehele Benelux-gebied; Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. -, Het Hoegaarden-glas voldoet aan criteria voor individueel merk; associatiegevaar; Rechtbank Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12 (met noot S.B.). -, "BSton du Berger" heeft - ; gebruik van "Baton du Berger" is geen gebruik van het merk "Le BSton"; er is overeenstemming tussen "Baton des Fagnes" en "Baton du Berger"; Rechtbank Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223. -, Zwart-wit in merkdepot niet als onderscheidend aangegeven; gebruik in kleuren van het merk is normaal gebruik; vordering tot doorhaling Gallaher's merk geweigerd na eerder oordeel in k.g. betreffende overeenstemming; Rechtbank 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr7, blz. 26. - , Diverse Histormerken bezitten voldoende sterk - om de relatief alledaagse en veelvuldig te gebruiken waar van eiseres (verfwaren) te onderscheiden; tekens van Master stemmen op zoveel punten, juist ook in totaalbeeld, overeen met merken van Histor dat gevaar voor verwarring aannemelijk is; Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr87, blz. 321. -, De door gedaagde als voornaamste handelsnaam gebruikte afkorting GTI, is identiek aan de handelsnaam van eiseres, die voldoende onderscheidend is; voor verwarring wordt gevreesd; Pres. Rechtbank Breda, 11 aug. 1993, nr62, blz. 233. - , Tussen woord-beeldmerken en teken geen auditieve of visuele gelijkenis; wel begripsmatige gelijkenis tussen woordelementen Yellow & Blue van het teken en de kleurstelling geel/blauw van de merken, doch de kleurstelling is niet onderscheidend voor halfvolle geelsausen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255. -, Tekens Renault zijn onderscheidend mede door inburgering; teken van Manger stemt overeen met beeldmerken Renault; waren van Renault zijn niet soortgelijk aan de diensten van Manger; wel gebruik met mogelijkheid van schade; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. - , De leuze "Goede Tijden Slechte Tijden" heeft vooral als titel van de televisieserie grote bekendheid verkregen en moet daarom als een onderscheidend teken worden beschouwd; Pres. Rechtbank Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. - , Merk "Oma's Cake" is ingeburgerd en bezit aanmerkelijk -; tekens Mama's Cake en Mama's Vruchtencake stemmen overeen; Pres. Rechtbank Utrecht, 29 april 1993, nr 36, blz. 119. - , Onderscheidend karakter van ICE TEA niet evident; beroep op eerdere inschrijving met de woorden ice tea verworpen omdat de houder van die inschrijving behoort tot een ondernemersgroep waartoe ook eiseres behoort; Vz. Rechtbank Verviers, 17 juli 1992, nr30, blz. 94. Onderzoeksexceptie, De, artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 112/3. - , Beoordeling complexe materie in kort geding zonder hulp van onafhankelijke deskundigen, levert geen onoverkomelijke bezwaren op; defibrillator van gedaagde valt onder

438 beschermingsomvang octrooi; proefnemingen van gedaagden betreffen geen onderzoek van maar onderzoek met het geoctrooieerde, buiten het bedrijf van gedaagden, waardoor de marktpositie van eiser wordt aangetast; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. -, zie Mr M.-H.D.B. Schutjens, Onderzoek met geneesmiddelen in het kader van het octrooirecht, NJB 1993, blz. 555562. Oneerlijke mededinging, zie mededinging. Ontvankelijkheid, Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor onderscheidend vermogen; beroep op nietigheid o.g.v. voorgebruik door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V.). Oogdruppels, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr 47, blz. 194. Oorspronkelijkheid, zie auteursrecht. Oost-Europa, mededinging, zie F.-K. Beier, E.-M. Bastian en A. Kur (Hrsg.), Wettbewerbsrecht und Verbraucherschutz in Mittel- und Osteuropa. 5. Ringberg-Simposium des MaxPlanck-Instituts für auslandisches und internationales Patent-, Urheber- und Wettbewerbsrecht 11. bis 15. Marz 1991 Schloss Ringberg, Tegernsee, Keulen, 1992. Oostenrijk, Bekrachtiging Akte van herziening E.O.V., zie officiële mededeling, blz. 3. - , octrooiinbreuk, zie P. Traxler, Einstweilige Massnahmen im Patentverletzungsprozess nach österreichischem Recht, GRUR Int. 1993, blz. 381/7. Openbare bekendheid (model), Niet aannemelijk dat vierkante vorm van de testkamers noodzakelijk is voor het verkrijgen van een technisch effect; het bestaan van octrooien (die betrekking zouden hebben op vierkante diagnostische testkamertjes als de onderhavige twee modellen) in landen als de V.S. en Canada op zichzelf onvoldoende om bekendheid in de Benelux aan te nemen; uiterlijk van produkt van HAL en van gedeponeerde model stemmen in hoofdzaak overeen; Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. Overeenkomst van Locarno, zie Bosnië-Herzegowina en internationale verdragen, officiële mededeling, blz. 78. - , zie officiële mededeling, blz. 138. Overeenkomst van Nice betreffende de internationale classificatie van waren en diensten ten behoeve van de inschrijving van merken, zie officiële mededeling, blz. 138, 278 en 351. Overeenkomst van Straatsburg, betreffende de internationale classificatie van octrooien, zie officiële mededeling, blz. 138. -, zie Internationale Octrooi Classificatie (IPC), officiële mededeling, blz. 242. Overeenstemming (merken), Geen associaties tussen de scheermesjes in de verpakking met het teken Schick Confort Plus met het gedeponeerde merk Contour Plus; Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. - (merken), Geen - ; geen ongeoorloofd aanhaken aan de goodwill van The Bulldog-merken en van de onder de handelsnaam The Bulldog gedreven (horeca)ondernemingen); Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54. - (merken), Lady of Paris stemt overeen met merk Lady de Paris; teken Lady of Paris is niet alleen als handelsnaam gebruikt, maar ook om lingerie-artikelen te onderscheiden; Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr32, blz. 97. - (merken), Uitleg Benelux Merkenwet conform het in de E.G.-Richtlijn beoogde resultaat, ook vóór aanpassing van de wet; blijkens het Protocol tot wijziging BMW is het begrip - als vastgelegd door het Benelux-Gerechtshof een gemeenschappelijk aanvaarde norm, die is bevestigd door het voorstel het begrip associatie in de wettekst op te nemen; strijd met de Richtlijn is niet aangetoond; Isover heeft onderscheidend vermogen; geen - tussen Isover en Isoglass resp. Isgla; Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356.

- (merken), Merk Timwear niet beschrijvend, wel zwak; Inwear stemt auditief overeen, daaraan doen begripsmatige en visuele verschillen niet af; Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. - (merken), "Hepar" is onderscheidend voor mineraalwater; kenmerkende deel "Hepar" van het als merk gedeponeerde etiket niet aangetast door wijzigingen van mededelingen op het etiket; geen verval door niet-gebruik; verwijzing naar geneeskundige kracht van het mineraalwater is niet misleidend; beide merken Hepar stemmen overeen; waren mineraalwater en tisanes zijn soortgelijk; eventuele oudere recht van Denolin verloren gegaan door niet te deponeren in 1971; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr69, blz. 251. - (merken), Tussen het zwakke merk Color en het teken Persil Color bestaat, gezien de nadruk op het merk Persil, geen auditieve en visuele -; Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. - (merken), "Clien" heeft normale onderscheidende kracht voor een reinigingsmiddel; "Green Clean" stemt overeen; "zepen" en reinigingsmiddelen zijn geen soortgelijke waren; Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261 (met noot Ste.). - (merken), "Dermoprotector" voor douchegel niet louter beschrijvend; "dermo" stemt niet overeen met merk "Dermoprotector"; wijze van gebruik van het woord "dermoprotector" door Tranova levert associatie op met het merk "Dermoprotector"; Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. - (merken), Geen - tussen beide verpakkingsmerken; Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. - (merken), "BSton du Berger" heeft onderscheidend vermogen; gebruik van "Baton du Berger" is geen gebruik van het merk "Le Béton"; er is - tussen "BSton des Fagnes" en "Baton du Berger"; Rechtbank Brussel, 7 jan. 1991, nr58, blz. 223. - (merken), Geen verval van merkrecht door gebruik in uitvoering die iets van het depot afwijkt; belang bij gebruik van beschrijvend teken dat deel uitmaakt van een merk; geen - tussen merk "Collégien" en teken "Les Collégiens de Mélanie"; Rechtbank Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. - (merken), Zwart-wit in merkdepot niet als onderscheidend aangegeven; gebruik in kleuren van het merk is normaal gebruik; vordering tot doorhaling Gallaher's merk geweigerd na eerder oordeel in k.g. betreffende - ; Rechtbank 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. - (merken), "Spa" en "Sparx" stemmen noch visueel, noch auditief, noch begripsmatig overeen; Rechtbank Utrecht, 23 sept. 1992, nr51, blz. 201. - (merken), Diverse Histormerken bezitten voldoende sterk onderscheidend vermogen om de relatief alledaagse en veelvuldig te gebruiken waar van eiseres (verfwaren) te onderscheiden; tekens van Master stemmen op zoveel punten, juist ook in totaalbeeld, overeen met merken van Histor dat gevaar voor verwarring aannemelijk is; Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. - (merken), De overeenkomsten tussen het beeldmerk van Sanex en de verpakking van Sanicur, waaronder het woord dermoprotector op het etiket, zijn voor de totaalindruk meer bepalend dan de verschillen; er is associatiegevaar; gebruik van merkrecht niet in strijd met E.G.-Verdrag; de flessen zijn niet identiek aan de Spaanse flessen; Pres. Rechtbank Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. - (merken), Het teken Thermo-Calor stemt niet overeen met het zwakke merk Calor; evenmin handelsnaaminbreuk; Vz. Rechtbank Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. - (merken), Euroworld Airways wijkt slechts in geringe mate af van de oudere handelsnaam Euro World; gevaar voor verwarring aangenomen; merkdepot niet te kwader trouw verricht; belangenafweging tussen partijen geen grond voor afwijzen vordering; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. - (merken), Geen - tussen merk en teken; geen strijd met art. 11 onder C BMW; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59.

439 - (merken), Tussen woord-beeldmerken en teken geen auditieve of visuele gelijkenis; wel begripsmatige gelijkenis tussen woordelementen Yellow & Blue van het teken en de kleurstelling geel/blauw van de merken, doch de kleurstelling is niet onderscheidend voor halfvolle geelsausen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr70, blz. 255. - (merken), Geen - tussen verpakkingen/merken van Wajang en Brio; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. - (merken), Vervallenverklaring te verwachten van gedaagdes recht op het dienst(woord)merk NPA; - aangenomen tussen merk "ANP" en teken "NPA"; niet aannemelijk dat gedaagde de afkorting NPA slechts ter aanduiding van haar onderneming gebruikt; gebruik van de (handels)naam "Netherlands Press Association" in het verleden levert geen geldige reden op voor het gebruik nu van de niet eerder gehanteerde afkorting NPA als handelsnaam; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. - (merken), Tekens Renault zijn onderscheidend mede door inburgering; teken van Manger stemt overeen met beeldmerken Renault; waren van Renault zijn niet soortgelijk aan de diensten van Manger; wel gebruik met mogelijkheid van schade; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. - (merken), Merk "Oma's Cake" is ingeburgerd en bezit aanmerkelijk onderscheidend vermogen; tekens Mama's Cake en Mama's Vruchtencake stemmen overeen; Pres. Rechtbank Utrecht, 29 april 1993, nr36, blz. 119. - (model), Niet aannemelijk dat vierkante vorm van de testkamers noodzakelijk is voor het verkrijgen van een technisch effect; het bestaan van octrooien (die betrekking zouden hebben op vierkante diagnostische testkamertjes als de onderhavige twee modellen) in landen als de V.S. en Canada op zichzelf onvoldoende om bekendheid in de Benelux aan te nemen; uiterlijk van produkt van HAL en van gedeponeerde model stemmen in hoofdzaak overeen; Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. - (model), Geen auteursrecht op het drinktuitje van Bover; twijfel of in een bodemprocedure geoordeeld zou kunnen worden dat het drinktuitje van Bertens op inbreukmakende wijze overeenstemt met het model van Bover; geen verbod; Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. - (model), Voor de nieuwheid van het traphekje niet beslissend of onderdelen niet nieuw zijn, maar of meer dan ondergeschikte verschillen bestaan met een eerder bekend model; de modelomschrijving in het depot van Huiskens is toereikend; verschillen tussen de modellen van Huiskens en Van Dalfsen zijn ondergeschikt; geen recht op voorgebruik; competentie Rechtbank Roermond aangenomen nu daar voorziening nodig wordt geacht; Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Overgangsrecht (Row.), zie Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. Overzicht van de octrooirechtspraak in eerste aanleg in 1992, artikel van Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 113/4. Paraguay en Verdrag van Parijs, zie officiële mededeling, blz. 210. Parallel-import, De overeenkomsten tussen het beeldmerk van Sanex en de verpakking van Sanicur, waaronder het woord dermoprotector op het etiket, zijn voor de totaalindruk meer bepalend dan de verschillen; er is associatiegevaar; gebruik van merkrecht niet in strijd met E.G.-Verdrag; de flessen zijn niet identiek aan de Spaanse flessen; Pres. Rechtbank Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. - , Beroep op art. 30 E.E.G.-Verdrag slechts bij betrokkenheid van rechthebbende eisers bij in het verkeer brengen van de cd's in Duitsland; bij gebreke daarvan geldt de bepaling van art. 36 E.E.G.-Verdrag dat de nationale rechten van industriële en commerciële eigendom kunnen worden gehandhaafd; auteursrechthebbenden en fonogrammenproducenten kunnen optreden tegen het op de "bootlegs" voorkomende repertoire; schuld bij gedaagde aangenomen; opgave afnemers ten dele geweigerd; Pres. Rechtbank Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410.

Parijse Conventie, zie Verdrag van Parijs tot beschenning van de industriële eigendom. Parodie, zie Mr H.E. Ruijsenaars, Een onoverwinnelijke Galliër? Enkele opmerkingen t.a.v. de parodie op stripfiguren, Informatierecht AMI1993, blz. 143-151. Paterson, G., The European Patent System. The Law and Practice of the European Patent Convention, Oxford, 1992, aangekondigd door Prof. Mr JJ. Brinkhof, blz. 206/7. P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 3, 78, 138, 210, 278 en 351. - , en African Regional Industrial Property Organization, officiële mededeling, blz. 278. - , zie H. Collin, International Patent Systems and Practice, Wenen, 1992, besproken door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 181. Pergamano, zie Pres. Rechtbank Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Persil Color/Color, zie Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. Persoonlijkheidsrecht, Art. 25, lid 4 Aw. is niet van openbare orde; Schott kan zich op het aan haar overgedragen beroepen; geen "sound sampling" maar een totale gewijzigde kopie; geen belangenafweging bij een inbreuk als de onderhavige; Pres. Rechtbank Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Philips/Duracell, zie Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Piraterij, zie Wet van 25 maart 1994, houdende goedkeuring van het op 2 december 1992 te Brussel tot stand gekomen Protocol houdende wijziging van de eenvormige Beneluxwet op de merken; wijziging van de Wet bestrijding namaakprodukten, wetgeving, blz. 272/3. Pisa/Spee, zie Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. Plantenrassenbescherming, zie kwekersrecht. Polen, en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 3. Prejudiciële beslissing, zie Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139 (met noot J.H.S.). Prestatiebescherming, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der nabootsing revisited, blz. 106-111. Programmatuurbescherming, zie het artikel van Dr Ir H.W. Hanneman, Alappat en zo, octrooibescherming voor software-gerelateerde uitvindingen, blz. 383/6. - , De curator hoeft het gebruik van broncodes i.c. niet om niet af te staan aan afnemer programmatuur; Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. - , zie Wet van 7 juli 1994 tot wijziging van de Auteurswet 1912 in verband met de rechtsbescherming van computerprogramma's, wetgeving, blz. 377/8. - , zie RA.O.-cursussen, mededeling, blz. 101. - , zie Computer/Law Forum - Update 1994, mededeling, blz. 312. Rangorde, merkdepot, Food was bevoegd om over het woorden beeldmerk Greenfields te beschikken, depots van Agra komen derhalve na depot van Food; normaal gebruik door niet-ingeschreven licentiehouder aangenomen; Rechtbank 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Recall-bevel, zie terughaalgebod. Recht van voorrang, zie voorrangsrecht. Rechterssymposium, zie het artikel van Mr J.H.P.J. Willems, Symposium Europese Octrooirechters te Newport, 6-9 september 1994, blz. 386/8. - , zie Probleme des europaischen Patentrechts. 6. Symposium europaischer Patentrichter veranstaltet von der niederlandischen Regierung vom 8. bis 11. September 1992 in Den Haag, GRUR Int. 1993, blz. 351-403. Reclame, voor de eigen onderneming, zie noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139. - , voor diensten, zie noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139. -, Misleidende - en goodwill eiser, noot van Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen onder Rechtbank Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297.

440 - , Vergelijkende - en merkenrecht, noot*) van Prof. Mr D.W.F. Verkade onder Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404. - , Aankondiging met gebruik merk terzake van handel in door merkhouder in het verkeer gebrachte waren, zodanig dat deze duidelijk betrekking heeft op door gedaagde verhandelde waar, die door dit gebruik van die van anderen wordt onderscheiden, is gebruik in de zin van 13A.1, sub 1 j ° 3 BMW; indien de indruk wordt gewekt dat het merk in belangrijke mate wordt gebezigd om, door het wekken van kwaliteitssuggestie, - te maken voor zijn onderneming, is er ander gebruik cf. 13A,1, sub 2 BMW, zonder geldige reden; Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139 (met noot J.H.S.). - , Bewijslast t.a.v. de juistheid van een advertentie rust op de adverteerder; "advertorial" is niet op zich misleidend, mits blijkt dat het een advertentie is; van rectificatie kan thans nog voldoende effect worden verwacht; Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr93, blz. 337. - , Misleidende - , zie Rechtbank Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333 (met noot S.B.). - , Merkgebruik in prijsvergelijking is ander gebruik zonder geldige reden; inbreuk op auteursrecht op documentatiemateriaal; misleidende - o.g.v. geconstateerd kwaliteitsverschil; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noten D.W.F. V). - , Spoedeisend belang ook na zeven maanden wachten; het produkt op de verpakking van Becel Goud voldoende aangeduid; aanduiding "belegen" en "licht belegen" voor Becel Goud niet ongeoorloofd; geen gevaar van associatie van "Goud" met "Gouda" en "Goudse"; geen, onterechte, suggestie dat Becel Goud echte kaas is; Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. - , Misleiding door in - niet kenbaar te maken dat abonnement op een TV-blad automatisch lidmaatschap van de AVRO betekent; College van Beroep van de Reclame Code Commissie, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372. - , Relativiteitsbeginsel van art. 6:163 B.W. speelt geen rol bij toepassing van de Code; vergelijkende - mocht beperkt blijven tot kostenaspect; geen verwarrende, misleidende -; Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr 53, blz. 205. - , zie Prof. Mr D.W.F. Verkade, Misleidende reclame, Deventer, 1992 [besproken door Mr S. de Wit in IER 1993, blz. 141; zie tevens de aankondiging door Mr P.J.M. Steinhauser in B.I.E. 1992, blz. 396]; Mr R.W. Holzhauer LL.M. en Mevr. Mr D.Y.M. Biemans, Rode draad 'Recht en reclame': Een economisch-juridische benadering van reclame, Ars Aequi 1993, blz. 786-795; Prof. Mr E.H. Hondius, Rode draad 'Recht en reclame': Reklame en overlast, Ars Aequi 1993, blz. 616/9; Mr J.J.C. Kabel, Rode draad 'Recht en reclame': Grensoverschrijdende reclame en oneerlijke mededinging, Ars Aequi 1993, blz. 714-726; Dr P.J. Kaufmann, Vergelijkende reclame en mededinging, BMMBulletin dec. 1993, blz. 15/8; Mr A.R.T. Odle, Reclame en andere "Verkoopmethoden" onder artikel 30 EG-Verdrag, IER 1994, blz. 65/9; Prof. Mr G.A.I. Schuijt, Rode draad 'Recht en reclame': Journalistieke onafhankelijkheid, adverteerders en sponsors, Ars Aequi 1993, blz. 855-862 en W. Tilmann, Grenzüberschreitende vergleichende Werbung, GRUR Int. 1993, blz. 133/7. Rectificatie, Bewijslast t.a.v. de juistheid van een advertentie rust op de adverteerder; "advertorial" is niet op zich misleidend, mits blijkt dat het een advertentie is; van - kan thans nog voldoende effect worden verwacht; Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr 93, blz. 337. Reebok-counterfeit, zie Pres. Rechtbank Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Registratie-octrooi, zie Rijksoctrooiwet 1995. Relativiteit, Relativiteitsbeginsel van art. 6:163 B.W. speelt geen rol bij toepassing van de Code; vergelijkende reclame mocht beperkt blijven tot kostenaspect; geen verwarrende, misleidende reclame; Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr 53, blz. 205. Rijksoctrooiwet 1995, zie Prof. Mr WA. Hoyng, De nieuwe octrooiprocedure, IER 1994, blz. 70/5 en Jhr Mr R.E.P. de

Ranitz, Rechter en octrooigeschillen onder de toekomstige Rijksoctrooiwet, IER 1994, blz. 6-9 en Nieuwe Rijksoctrooiwet, IER 1994, blz. 49. RLU/De Kruif, zie Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr74, blz. 264 (met noot Ste.). Rode en de Blauwe Scheen, de, zie Pres. Rechtbank Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Roemenië, octrooibescherming, zie European patents soon to be valid also in Romania, mededeling, blz. 378. Rover/Vikinglease, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 27 nov. 1992, nr80, blz. 299. Ruit-beeldmerken, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr48, blz. 195. Sager/Dennemeyer, zie Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr46, blz. 174. Samenloop tussen werken van kunst en werken van wetenschap, noot van Mr P.J.M. Steinhauser onder Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264. Sanex/Sanicur, zie Pres. Rechtbank Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. Schade, Merkinbreuk; - bestaat uit gederfde winst wegens wankoop van een aantal flessen, uit de aantasting van het merk, en uit de kosten die voortvloeien uit de merkinbreuk; Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. - , zie Pres. Rechtbank Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr 43, blz. 134. - , zie P.A.O.-cursus Schadevergoedingsrecht, mededeling, blz. 274. Scheepers/Citroen I, zie Pres. Rechtbank 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. Scheepers/Citroen II, zie Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr82, blz. 303. Schelpvormige kinderbadjes, zie Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Schelpzoutje, zie Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V). Schikking van Madrid betreffende de internationale inschrijving van merken, zie officiële mededeling, blz. 3 en 210. - , zie Bosnië-Herzegowina en internationale verdragen, officiële mededeling, blz. 78. - , officiële mededeling, blz. 138. - , zie ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, aangekondigd door Mr S. Boekman, blz. 182. Schikking van Nice, zie Overeenkomst van Nice. Schorsing procedure, Schorsing geweigerd nu eventuele nietigheid octrooi geen invloed heeft op een deel van de vordering; eventuele nietigverklaring werkt niet verder terug dan de wetswijziging van 1 december 1987; Rechtbank 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. Schuld, Geen auteursrecht voor op tas toegepaste kleurencombinaties, wel voor O'Hara-logo; logo van gedaagde maakt inbreuk, maar haar treft geen - tot aan sommatie; Rechtbank Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Shell/Walhout, zie Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 45, blz. 161 (met noot J.H.S.). Slaafse nabootsing, zie nabootsing. Slovenië, en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 3. - , toegetreden tot de Overeenkomst van Nice, zie officiële mededeling, blz. 351. Soccer B-design, zie Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. Soetenhorst, Mr W.J., De bescherming van de uitgeefprestatie, Zwolle, 1993, besproken door Mr S. Boekman, blz. 379. Software, zie programmatuurbescherming. Soortgelijkheid, noot van Mr P.J.M. Steinhauser onder Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261. - , "Clien" heeft normale onderscheidende kracht voor een reinigingsmiddel; "Green Clean" stemt overeen; "zepen" en reinigingsmiddelen zijn geen soortgelijke waren; Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261 (met noot Ste.).

441 - , Tekens Renault zijn onderscheidend mede door inburgering; teken van Manger stemt overeen met beeldmerken Renault; waren van Renault zijn niet soortgelijk aan de diensten van Manger; wel gebruik met mogelijkheid van schade; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Soortnaam, Geen verwording tot - van het merk Pergamano door het gebruik van die aanduiding door Marjo-Arte als de naam voor een bepaalde hobby of een specifieke techniek; gebruik door O Harris, bestaande uit het plakken van een instructie op de verpakking van haar eigen waren met daarop de vermelding "150 grs speciaal papier voor Pergamano-techniek" geen gebruik voor waren in de zin van art. 13 lid A onder 1 BMW; wel gebruik in het economisch verkeer, welk gebruik de mogelijkheid van schade oplevert; geen geldige reden voor dit gebruik; Pres. Rechtbank Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. "Sound sampling", Art. 25, lid 4 Aw. is niet van openbare orde; Schott kan zich op het aan haar overgedragen persoonlijkheidsrecht beroepen; geen " - " maar een totale gewijzigde kopie; geen belangenafweging bij een inbreuk als de onderhavige; Pres. Rechtbank Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Spa/Sparx, zie Rechtbank Utrecht, 23 sept. 1992, nr51, blz. 201. "Spare-parts", zie J. Kroher, EG-Geschmacksmusterschutz für Kraftfahrzeug-Ersatzteile, GRUR Int. 1993, blz. 457-465 en A. Kur, EG-Geschmacksmusterschutz und KfzErsatzteile - eine Erwiderung, GRUR Int. 1993, blz. 71/6. Spee/Pisa, zie Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. Spoedeisend belang, zie Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. -, Voldoende - bij de ingestelde vorderingen voorzover deze voorzieningen betreffen die in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd, geen - voorzover voorzieningen in België hun effect zouden moeten hebben; Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. -, Geen inbreuk, nu de Septobox wel de eerste twee kenmerkende maatregelen van het octrooi toepast maar, gezien de ter zitting getoonde Septoboxen, geen gebruik wordt gemaakt van de derde kenmerkende maatregel; hierna geen aanleiding meer gedaagde toe te laten tot het bewijs dat bij eiser ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. - , Anticipatie door voorbekende prototype gesteld; vraag of er sprake is van een technisch equivalent dat onder de beschermingsomvang valt; - ontbreekt; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr78, blz. 295 (met noten J.H.S.). -, ook na zeven maanden wachten; het produkt op de verpakking van Becel Goud voldoende aangeduid; aanduiding "belegen" en "licht belegen" voor Becel Goud niet ongeoorloofd; geen gevaar van associatie van "Goud" met "Gouda" en "Goudse"; geen, onterechte, suggestie dat Becel Goud echte kaas is; Pres. Rechtbank Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. Spoor, Prof. Mr J.H., en Prof. Mr D.W.F. Verkade, Auteursrecht, 2e druk, Deventer, 1993, besproken door Mr J.J.C. Kabel, blz. 238-240. Straatsburg, Overeenkomst van - betreffende de internationale classificatie van octrooien, zie Overeenkomst van Straatsburg. Strooi-opening, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. Sun/Calgonit, zie Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. Suter/Davidoff, zie Rechtbank Brussel, 11 okt. 1991, nr24, blz. 62. Swaziland toegetreden tot P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 278. Symposium Europese Octrooirechters te Newport, 6-9 september 1994, artikel van Mr J.H.P.J. Willems, blz. 386/8.

Tadzjikistan, gebonden aan P.C.T., de Overeenkomst van Straatsburg, de Schikking van Madrid en de Overeenkomst van Locarno, zie officiële mededeling, blz. 138. - , heeft een verklaring van voortgezette gebondenheid aan de Overeenkomst van Nice gedeponeerd, zie officiële mededeling, blz. 351. Taksebetaling, Nationale regeling die - t.b.v. octrooihouders door elders in E.G. gevestigde vennootschap verbiedt, omdat zulks is voorbehouden aan octrooigemachtigden, is in strijd met art. 59 EJE.G.-Verdrag; Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr 46, blz. 174. - , Gezien gewijzigde inzichten van de wetgever, blijkend uit het voorstel Rijksoctrooiwet 1993, wordt niet langer vastgehouden aan de restrictieve regeling van art. 17A, lid 2; herstel ingeval van verval ten gevolge van een te late betaling, die na de vervaldag is toegelaten, in beginsel mogelijk geacht; Octrooiraad, Bijz. Afdeling, 4 nov. 1993, nr 14, blz. 35. TDK-pancakes, zie Pres. Rechtbank Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. Technisch effect (model), Niet aannemelijk dat vierkante vorm van de testkamers noodzakelijk is voor het verkrijgen van een - ; het bestaan van octrooien (die betrekking zouden hebben op vierkante diagnostische testkamertjes als de onderhavige twee modellen) in landen als de V.S. en Canada op zichzelf onvoldoende om bekendheid in de Benelux aan te nemen; uiterlijk van produkt van HAL en van gedeponeerde model stemmen in hoofdzaak overeen; Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. - (model), Vormgeving van het gedeponeerde model is een de gebruiksfunctie wezenlijk beïnvloedend onderdeel daarvan en noodzakelijk voor het verkrijgen van het - ; geen modelrecht; Pres. Rechtbank Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. Technologiebeleid, zie Samenvatting van de brief van de Staatssecretaris van Economische Zaken aan de Tweede Kamer over octrooibeleid in samenhang met technologieen industriebeleid, mededeling, blz. 273/4. Teeltmateriaal voor chrysanten, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. Teha-broncodes, zie Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Tenuitvoerlegging in Frankrijk van een in kort geding in Nederland uitgesproken grensoverschrijdend verbod van octrooiinbreuk, noot van Prof. Mr D.W.F. Verkade onder Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. Territoriale beoordeling van onderscheidend vermogen, noot van Prof. Mr D.W.F. Verkade onder Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr 57, blz. 221. Territorialiteit, zie D. Stauder, Die Freiheit des internationalen Verkehrs im Patentrecht - Schiffsschraube, Gaffelklaue und Sonnenpaddel, GRUR 1993, blz. 305/8. Terughaalgebod, Pres.: voorrang ontleend aan de aanvrage betreffende een plaatvormige zeef geldt ook voor de garnalenrondzeef; uitvinding strekt tot verkrijgen van enige uitkomst; geteste zeeftrommel mag niet worden vereenzelvigd met de trommel volgens de conclusies; inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/ 3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot J.H.S). -, Verbod tot levering van door octrooi beschermde produkten aan anderen dan de octrooihouder niet in strijd met art. 85, lid 1 E.E.G.-Verdrag; inbreukverbod alleen toewijsbaar voor landen waarvoor het Europese octrooi is verleend; recallbevel beperkt tot Nederland; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Terugwerkende kracht en uitputting, noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Terugwerkende kracht van Europees octrooi?, noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388.

442 Testkamers, zie Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. Textiel dessins, zie Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. The European/The European Times, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59. Thermo Calor/Calor, zie Vz. Rechtbank Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. Thermoplastisch elastomeer I, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. Thermoplastisch elastomeer II, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 27febr. 1991, nr66,blz. 245. Thermoplastisch elastomeer III, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr67, blz. 247. Timwear/In-Wear, zie Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. Titelbescherming, De leuze "Goede Tijden Slechte Tijden" heeft vooral als titel van de televisieserie grote bekendheid verkregen en moet daarom als een onderscheidend teken worden beschouwd; Pres. Rechtbank Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. Touring, zie Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr38, blz. 123. Trage foam, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noten D.W.F. V.). Traphekje, zie Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Trappistenbrood, zie Rechtbank Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297 (met noot C.V.N.). Trinidad en Tobago, en P.C.T., zie officiële mededeling, blz. 3. TRIPs, zie J. Reinbothe, Der Schutz des Urheberrechts und der Leistungsschutzrechte im Abkommensentwurf GATT/ TRIPs, GRUR Int. 1992, blz. 707-715. Uitgeefbescherming, zie Mr W.J. Soetenhorst, De bescherming van de uitgeefprestatie, Zwolle, 1993, besproken door Mr S. Boekman, blz. 379. Uitkomst, Pres.: voorrang ontleend aan de aanvrage betreffende een plaatvormige zeef geldt ook voor de gamalenrondzeef; uitvinding strekt tot verkrijgen van enige - ; geteste zeeftrommel mag niet worden vereenzelvigd met de trommel volgens de conclusies; inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213 (met noot J.H.S). Uitputting, octrooirecht, zie Terugwerkende kracht en - , noot van Prof. Mr J.H. Spoor onder Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213. Uitvinder in dienstverband, zie werknemer-uitvinder. Uitvindingshoogte, Beoordeling nieuwheid werkwijze o.g.v. letterlijke tekst van ieder geschrift afzonderlijk incl. de normale vakkennis en datgene wat de deskundige er in meeleest; beoordeling inventiviteit o.g.v. geciteerde publikaties gezamenlijk; de geoctrooieerde werkwijze is voldoende duidelijk omschreven; Rechtbank 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. - , zie V. Vossius, Die Beurteilung der Patentfahigkeit von Erfindungen auf dem Gebiet der Biotechnologie, GRUR 1993, blz. 344/8. Unieverdrag van Parijs, zie Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom. Universele auteursrechtconventie van Bern, zie Auteursrechtconventie van Bem. UPOV, zie kwekersrecht. Ventilatieluik, zie Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. Verbod buiten Nederland, zie grensoverschrijdend verbod. Verdrag inzake de internationale inschrijving van merken, zie Schikking van Madrid. Verdrag tot oprichting van de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, zie O.M.P.I. Verdrag tot samenwerking inzake octrooien, zie P.C.T.

Verdrag van Boedapest inzake de erkenning van het depot van micro-organismen, zie micro-organismen. Verdrag van München inzake de verlening van Europese octrooien, zie Europees Octrooi Verdrag van München. Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom, zie officiële mededeling, blz. 4., blz. 39, 210, 278 en 350. Verenigde Staten van Amerika, nabootsing, zie het artikel van Dr P.J. Kaufmann en Mevr. Drs G. Gemser, De Lof der nabootsing revisited, blz. 106-111. - , programmatuurbescherming, zie het artikel van Dr Ir H.W. Hanneman, Alappat en zo, octrooibescherming voor software-gerelateerde uitvindingen, blz. 383/6. Vergelijkende reclame, zie reclame. Verkade, Prof. Mr D.W.F., en Prof. Mr J.H. Spoor, Auteursrecht, 2e druk, Deventer, 1993, besproken door Mr J.J.C. Kabel, blz. 238-240. Verpakkingen Wajang en Brio, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. Verpakkingsmerk, Merkinbreuk; schade bestaat uit gederfde winst wegens wankoop van een aantal flessen, uit de aantasting van het merk, en uit de kosten die voortvloeien uit de merkinbreuk; Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr23, blz. 60. - , Geen overeenstemming tussen beide verpakkingsmerken; Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Verwarring, Het loopfietsje van Van Bueren is een werk met eigen oorspronkelijk karakter; de fiets van Charlimpex is een nabootsing in gewijzigde vorm; Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. - , Geen - te duchten bij gebruik van handelsnaam MAXA ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, alsook van namen MAXA AMSTERDAM en MAXA NEDERLAND enerzijds, en van door Makro eerder gevoerde handelsnamen MAKRO ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, MAKRO AMSTERDAM en MAKRO NEDERLAND anderzijds; aannemelijk dat het op waren door middel van een (prijs)sticker aangebrachte teken MAXIS opgevat zal worden als merk en als handelsnaam van Maxis; het teken MAXA stemt overeen met het merk MAXIS; Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. - , Diverse Histormerken bezitten voldoende sterk onderscheidend vermogen om de relatief alledaagse en veelvuldig te gebruiken waar van eiseres (verfwaren) te onderscheiden; tekens van Master stemmen op zoveel punten, juist ook in totaalbeeld, overeen met merken van Histor dat gevaar voor - aannemelijk is; Pres. Rechtbank Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. - , Auteursrechtelijke bescherming voor de Rode Scheen o.g.v. beschrijvende stijl voor feitelijke informatie en persoonlijke visie bij selectie van op te nemen kunstenaars; ondanks aannemelijkheid van gebruik door Jacobs van feitelijke gegevens uit de Rode Scheen, verbod geweigerd; geschriftenbescherming betreft slechts eenvoudige herhalingen van de opschriftstelling; uitgave van gedaagde stemt verwarrend overeen met de Blauwe Scheen door formaat en titel; Pres. Rechtbank Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. - , De door gedaagde als voornaamste handelsnaam gebruikte afkorting GTI, is identiek aan de handelsnaam van eiseres, die voldoende onderscheidend is; voor - wordt gevreesd; Pres. Rechtbank Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. - , Euroworld Airways wijkt slechts in geringe mate af van de oudere handelsnaam Euro World; gevaar voor - aangenomen; merkdepot niet te kwader trouw verricht; belangenafweging tussen partijen geen grond voor afwijzen vordering; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr33, blz. 98. Verwijzing, naar rechtbank 's-Gravenhage, waar reeds een verknochte zaak aanhangig is, omdat anders gevaar bestaat dat men tot tegenstrijdige beslissingen komt; Rechtbank Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. Verzwegen lidmaatschap AVRO, zie College van Beroep van de Reclame Code Commissie, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372.

443 Vikinglease/Rover, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Voorgebraik (merk), Beroep op voor-voorgebruik eerst indien het teken werkelijk is gebruikt ter onderscheiding van diensten; uitsluitend intern gebruik is geen gebruik als merk; Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17. - (merk), Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor onderscheidend vermogen; beroep op nietigheid o.g.v. - door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V.). - (merk), Aan Sara Lee is niet verwijtbaar dat zij van het -, op beperkte schaal en onopvallend, niet op de hoogte was; gezien de jongere inschrijving van "Boncafé" van Sara Lee heeft Prinsen geen belang bij nietigverklaring oudere inschrijving; Rechtbank Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr37, blz. 121. - (merk), Verbod op produktie brandwerend middel geweigerd, omdat ten opzichte van de receptuur van Unicon essentiële verbeteringen zijn aangebracht; - door Unicon buiten de Benelux brengt nog geen kwade trouw bij het Beneluxdepot van het merk Burnstop mee; geen auteursrecht op receptuur; Pres. Rechtbank Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. - (merk), zie Mr M.E. van Ligten, De exporterende voorgebruiker. Doctoraalscriptie, aug. 1993. Voorlopige maatregel, zie Chr. Albrecht, Das EuGVÜ und der einstweilige Rechtsschutz in England und in der Bundesrepublik Deutschland, Heidelberg, 1991 [besproken in IIC 1993, blz. 680/2]; B. Boval, Sicherungs- und einstweilige Massnahmen in Zusammenhang mit Patentverletzungsklagen in Frankreich, GRUR Int. blz. 377-381; Prof. Mr J.J. Brinkhof, Das einstweilige Verfügungsverfahren und andere vorlaufige Massnahmen im Zusammenhang mit Patentverletzungen, GRUR Int. 1993, blz. 387-394; P. Traxler, Einstweilige Massnahmen im Patentverletzungsprozess nach österreichischem Recht, GRUR Int. 1993, blz. 381/7 en G. Würtenberger, Interlocutory Injuctions against Patent and Utility Model Infringements in Germany, European Intellectual Property Review 1993, blz. 55/9. Voorman, Gezien strafrechtelijke procedure wordt beslissing over noemen - en mededaders aangehouden; lijfsdwang disproportioneel; Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Voorrangsrecht, Pres.: voorrang ontleend aan de aanvrage betreffende een plaatvormige zeef geldt ook voor de garnalenrondzeef; uitvinding strekt tot verkrijgen van enige uitkomst; geteste zeeftrommel mag niet worden vereenzelvigd met de trommel volgens de conclusies; inbreuk aangenomen; eventuele dwanglicenties werken terug tot 1992/3, doch nu desbewustheidsexploiten in 1988 reeds zijn uitgebracht, vereist zorgvuldigheid zoveel mogelijk terughalen van onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen; Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213 (met noot J.H.S). Vormmerk, De wezenlijke waarde van de waar, een zwembad/ zandbak in de vorm van een schelp, is vooral gelegen in de schoonheid en aantrekkelijkheid van de vorm van de Sint Jacobsschelp, welke in hoge, in ieder geval belangrijke mate het commercieel succes ervan bepaalt; wanneer de vorm de wezenlijke waarde van de waar bepaalt is die vorm als merk ondeugdelijk, ongeacht of zij onderscheidende kracht heeft of na verloop van tijd krijgt door inburgering; de enkele kleur blauw kan niet gemonopoliseerd worden, ook niet in combinatie met de schelpvorm; geen slaafse nabootsing; voldoende spoedeisend belang bij de ingestelde vorderingen voorzover deze voorzieningen betreffen die in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd, geen spoedeisend belang voorzover voorzieningen in België hun effect zouden moeten hebben; Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. - , Het Hoegaarden-glas vervult een merkfunctie; wezenlijke waarde van Hoegaarden-bier is niet in de vorm van het glas gelegen; het merk is gebruikt zoals het is ingeschreven;

associatiegevaar aangenomen; geen belang bij verbod voor het gehele Benelux-gebied; Rechtbank Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Waarde van de waar, Uiterlijk en vorm van de zoutjes bepalen niet de marktwaarde; schelpvorm is onderscheidend; gebruik van schelpvorm door derden buiten de Benelux is niet relevant voor onderscheidend vermogen; beroep op nietigheid o.g.v. voorgebraik door derden niet-ontvankelijk; Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot D.W.F. V). - , De wezenlijke - , een zwembad/zandbak in de vorm van een schelp, is vooral gelegen in de schoonheid en aantrekkelijkheid van de vorm van de Sint Jacobsschelp, welke in hoge, in ieder geval belangrijke mate het commercieel succes ervan bepaalt; wanneer de vorm de wezenlijke - bepaalt is die vorm als merk ondeugdelijk, ongeacht of zij onderscheidende kracht heeft of na verloop van tijd krijgt door inburgering; de enkele kleur blauw kan niet gemonopoliseerd worden, ook niet in combinatie met de schelpvorm; geen slaafse nabootsing; voldoende spoedeisend belang bij de ingestelde vorderingen voorzover deze voorzieningen betreffen die in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd, geen spoedeisend belang voorzover voorzieningen in België hun effect zouden moeten hebben; Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Wajang, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. Walhout/Shell, zie Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr45, blz. 161 (met noot J.H.S.). Warenclassificatie-overeenkomst van Nice, zie Overeenkomst van Nice. Wederverkoop rechtvaardigt reclame, noot *) van Prof. Mr J.H. Spoor onder Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139. Weigering inschrijving in octrooiregister, zie Rechtbank 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Werken van wetenschap, Eigendom van auteursrechtelijk beschermde tekeningen; aanduiding als maker; de tekeningen zijn niet vervaardigd naar het ontwerp van De Kruif; vruchten van zelfstandige wetenschappelijke arbeid worden niet begrepen onder de "bepaalde werken" van art. 7 Aw.; Rechtbank Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264 (met noot Ste.). Werknemer-auteur, Vraag aan wie het auteursrecht toekomt wordt bepaald door het recht dat de arbeidsverhouding beheerst, nu het werk is ontworpen in opdracht of in dienstverband; verbod strekt zich tevens uit tot België; gebod tot vernietiging in kort geding niet toewijsbaar; Pres. Rechtbank Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Werknemer-uitvinder, Ondanks overschrijding termijn, aangenomen dat dagvaarding binnen vervaltermijn is ingediend; niet aannemelijk is dat Leemans in strijd met de werkelijkheid als uitvinder in het octrooi is vermeld; Leemans heeft in zijn salaris geen vergoeding voor gemis aan octrooi ontvangen; Kantonrechter 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220. Wezenlijke maatregel, Vrijheid van de rechter de voorziening te weigeren indien "de zaak niet vatbaar is in kort geding genoegzaam te worden toegelicht" en motivering in kort geding; beschermingsomvang van het octrooi niet beperkt tot niet-wezenlijk kenmerk; Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. Wijziging toestand van de waar, Verhandelen van door TDK merkloos in het verkeer gebrachte spoelen onbespeelde videoband, zg. pancakes, onder het TDK-merk maakt inbreuk op de reenten van TDK; tevens wijziging van de toestand van de waar; vermelding TDK-videoband is, ook naast het Tricorp-merk, gebruik als merk ter onderscheiding van de waar; aan de criteria van het Hoffmann La Roche/Centrafarm arrest is niet voldaan; Pres. Rechtbank Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. Winkelinterieur, De winkelinrichting is een auteursrechtelijk werk; het kunstzinnig element is gelegen in ontwerp en uitvoering van verlaagd plafond, display-unit en draagsysteem

444 voor kleding; grondige wijziging daarvan door gedaagde is voldoende; Pres. Rechtbank Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Winstafdracht, Octrooiinbreuk na afloop licentie-overeenkomst, indien orders tot plaatsing mesttanks eerst nadien definitief zijn geworden; inbreukverbod voor de toekomst; over periode na afloop licentie-overeenkomst tot verlening octrooi bestaat slechts recht op redelijke vergoeding vanaf dertig dagen na deurwaardersexploit; afdracht winst afgewezen; Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. W.I.P.O., World Intellectual Property Organisation, zie O.M.P.I.

Yofresh/Yellow & Blue, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr70, blz. 255. Zelfpersende afvalcontainer I, zie Pres. Rechtbank 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114. Zelfpersende afvalcontainer II, zie Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 35, blz. 117. ZipClip, zie Pres. Rechtbank Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Zwitserland, programmatuurbescherming, zie R.G. Brines, Ausgewahlte Grundprobleme des Softwareschutzes im neuen URG, Schweizerische Mitteilungen Über Immaterialgüterrecht 1993, blz. 205-212.

REGISTER VAN BESLISSINGEN VAN DE RECHTER, DE RECLAME CODE COMMISSIE EN DE OCTROOIRAAD, GERANGSCHIKT NAAR HET COLLEGE A. RECHTERLIJKE MACHT I. OCTROOIRECHT Hoge Raad 4 juni 1993, nr 77, blz. 286 (Vredo Dodewaard B. V/Veenhuis Machines B.V.) (gier-injector) Hof 's-Gravenhage 16 mei 1991, nr68, blz. 249 (Source Intermarketing Corporation/Vacu Products B.V. e.a.) (flesstop II) 6 mei 1993, nr35, blz. 117 (Kiggen Beheer B.V. e.a./Vekamaf Holding B.V. e.a.) (zelfpersende afvalcontainer II) 13 juli 1993, nr86, blz. 317 (H.G.J. Peeters/Atmos B.V.) (ventilatieluik) 7 okt. 1993, nr55, blz. 213 (S. Koster/Technisch Bureau Verburg-Holland B.V. e.a.) (garnalensorteerzeef II) Cour d'Appel de Paris 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (S.A. Eurosensory/F.J. Tieman B.V. en Blind Equipment Europe B.V.) (braillecellen II) Rechtbank 's-Gravenhage 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245 (Monsanto Company/DSM N.V. e.a.) (thermoplastisch elastomeer II) 27 febr. 1991, nr67, blz. 247 (DSM Kunststoffen B.V./ Monsanto Company) (thermoplastisch elastomeer III) 15 juli 1992, nr 97, blz. 354 (Red Mill Company B.V/General Mills Inc.) (knapperige hapjes II) 7 april 1993, nr47, blz. 194 (Dr. Gerhard Mann, ChemischPharmazeutische Fabrik GmbH/Fisons Plc.) (oogdruppels) 11 maart 1994, nr 109, blz. 390 (J.C. Barendregt/De Octrooiraad) (weigering inschrijving in octrooiregister) Rechtbank 's-Hertogenbosch 4 mei 1990, nr 96, blz. 353 (General Mills Ine/Red Mill Company B.V.) (knapperige napjes I) Rechtbank Middelburg 30 mei 1990, nr54, blz. 212 (Sterkos B.V. e.a./Technisch Bureau Verburg-Holland B.V.) (garnalensorteerzeef I) President Rechtbank 's-Gravenhage 10 mei 1989, nr 65, blz. 243 (Monsanto Company/DSM N.V. e.a.) (thermoplastisch elastomeer I) 8 maart 1990, nr 1, blz. 5 (M. Mirowski/Medtronic Inc. e.a.) (defibrillator) 18 juni 1991, nr 15, blz. 39 (P.L.J. Bom Beheer B.V. en Boal B.V/Alcoa Nederland B.V. e.a.) (goot voor plantenkas II) 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114 (Kiggen Beheer B.V. e.a./Vekamaf Holding B.V. e.a.) (zelfpersende afvalcontainer I) 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42 (P.L.J. Bom Beheer B.V. en Boal B.V/Alcoa Nederland B.V.) (goot voor plantenkas III)

17 aug. 1992, nr 110, blz. 391 (F.J. Tieman B.V./KGS Corporation en Eurosensory en Blind Equipment Europe B.V./ KGS Corporation en Eurosensory) (braillecellen I) 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9 (H.W. Schelfhorst/Braks Bouwmaterialen Odiliapeel B.V. e.a.) (mesttanks) 14 aprü 1993, nr 85, blz. 315 (Wiva Verpakkingen B.V./Van Egmond Mechanisch Transport B.V.) (afvalcontainer) 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351 (B.V. Aannemingsmaatschappij v/h Fa. H.Th. Welling & Zonen/Van Hattum en Blankevoort B.V. e.a.) (hop-dobber) 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (Agricultural Engineering Manufacturing Holding B.V/Nelemans Bouwstoffen B.V. e.a.) (lucht-verdeel-plafond) 8 febr. 1994, nr78, blz. 295 (Redactron B.V./G.S. Knap e.a.) (fluidisatiebedden) Kantonrechter 's-Hertogenbosch 17 juni 1993, nr56, blz. 220 (J.S. Leemans/Nederlandse Wapen- en Munitiefabriek De Kruithoorn B.V.)

II. MERKENRECHT Benelux-Gerechtshof 20 dec. 1993, nr44, blz. 139 (Daimler-Benz A.G. e.a./J.J. Haze en Zoon B.V. e.a.) (Mercedes/Haze) 20 dec. 1993, nr45, blz. 161 (Shell International Petroleum Company Limited e.a./C.P.M. Walhout-de Visser) Hoge Raad 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20 (Alfred Dunhill Ltd. e.aVBenson & Hedges Ltd. en Gallaher Ltd.) Hof Amsterdam 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28 (The Gillette Company e.a./Schick Nederland B.V.) (Contour Plus/Confort Plus) 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54 (H.J.M. de Vries/Fox Productions B.V.) (Bulldog-merken) Hof Antwerpen 10 dec. 1991, nr32, blz. 97 (S.A. Etablissements Bemier/ PVBA Lady of Paris) (Lady of Paris/Lady de Paris) 1 juni 1993, nr 98, blz. 356 (Isover Saint-Gobain S.A. e.a./N.V. Isoglass) Hof Arnhem 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89 (Reinelt GmbH & Co./Kortman Nederland B.V.) (kleur- en beeldmerken babyshampoo) 23 febr. 1993, nr5, blz. 17 (V.o.f. Arnold & Siedsma/A&S Partners in juridische dienstverlening B.V.)(A & S) Hof Brussel 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60 (N.V. Geens Benelux/Tisserand GmbH) (Cura§ao-blue)

445 19 mei 1992, nr 101, blz. 362 (S.A. Devanlay/In-Wear A/S) (Timwear/In-Wear) 16 juni 1992, nr 69, blz. 251 (S.A. Denolin/S.A. Société générale des eaux minérales de Vittel) (Hepar) 16 juni 1992, nr 114, blz. 402 (N.V. Henkei Belgium/N.V. Zeepziederijen J.R. Christeyns) (Color/Persil Color) 5 nov. 1992, nr38, blz. 123 (S.A. Mercedes Benz Belgium/ Touring Club Royal de Belgique) (Touring) Hof 's-Gravenhage 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225 (Benckiser B.V/Lever Nederland B.V.) (Sun/Calgonit) 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (Red Mill Company B.V./Smith Food Group B.V.) (schelpzoutje) 6 mei 1993, nr60, blz. 227 (Bonusan B.V./Kojacks B.V.) (Bonusan/Biotisan) 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261 (Urtekram A/S/Henkel Kommanditgesellschaft auf Aktien) (Clien/Green Clean) Hof 's-Hertogenbosch 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366 (Kortman Intradal B.V/Tranova B.V.) (Dermoprotector) 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257 (George Pisa en Zn. Tailleurs B.V/Maison Spee Born B.V.) 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46 (Plastic Designers & Consultants GmbH e.a./N.V. Induplast e.a.) (schelpvormige kinderbadjes) 30 maart 1993, nr 21, blz. 56 (N.V. Duracell Batteries S.A./ Philips Nederland B.V.) 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397 (MCM Moderne Creation München Reisegepack GmbH/YBM Consumer Products B.V.) (MCM/MOM) 15 maart 1994, nr 82, blz. 303 (Citroen Nederland B.V. e.a./ V.o.f. Garage Cor Scheepers & Zn. e.a.) (Citroen/Scheepers II) Rechtbank Amsterdam 16 dec. 1992, nr4, blz. 15 (Brouwerij De Kluis N.V/Dunkie B.V. en Brouwerij De Raaf B.V.) (Hoegaarden-bierglas II) Rechtbank Breda 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12 (Brouwerij De Kluis N.V./H.L.G.M. Ackermans en Brouwerij De Ridder B.V.) (Hoegaardenbierglas I) 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297 (Abdij der paters Trappisten van de Orde der Cisterciensers van de strenge observantie/ Smarius Bakkerij B.V. e.a.) (Trappistenbrood) Rechtbank Brussel 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223 (Le Jambon Cru d'Aoste S.A./S.A. Hartog) (BSton du Berger/Baton des Fagnes) 5 sept. 1991, nr50, blz. 200 (S.A. Etablissements Olivier Guille & Fils/S.A. Marjatex) (Collégien/Les Collégiens de Mélanie) 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62 (S.A. Davidoff & Cie. e.a./N.V. Suter en Empresa Cubana del Tabaco) Rechtbank 's-Gravenhage 26 juni 1991, nr 7, blz. 26 (Alfred Dunhill Ltd./Gallaher Ltd.) 28 april 1993, nr49, blz. 198 (Agra Trading (U.K.) Ltd. e.a./ Food from Britain) (Greenfields) Rechtbank Leeuwarden 26 nov. 1992, nr 37, blz. 121 (Industrie- en Handelsonderneming Prinsen B.V./Sara Lee/D.E. N.V.) (Boncafé) Rechtbank Utrecht 23 sept. 1992, nr51, blz. 201 (S.A. Spa Monopole N.V./ Melkunie Holland B.V.) (Spa/Sparx) President Rechtbank Almelo 23 dec. 1993, nr99, blz. 359 (Virbac Nederland B.V./Hofman Lieve's Diergeneesmiddelen V.o.f. e.a.) (Compositum)

President Rechtbank Amsterdam 6 aug. 1992, nr87, blz. 321 (Sigma Coatings B.V./Wickes B.V.) (Histor/Master) President Rechtbank Arnhem 12 april 1990, nr 113, blz. 398 (Tresco International B.V. e.a./ Reebok International Ltd.) (Reebok-counterfeit) President Rechtbank Breda 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365 (Kortman Intradal B.V/Tranova B.V. e.a.) (Sanex/Sanicur) 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125 (TDK Corporation e.a./Video Zuid Nederland B.V. e.a.) (TDK-pancakes) Voorzitter Rechtbank Dendermonde 30 april 1991, nr 9, blz. 30 (S.A. Calor/N.V. Thermo-Calor) President Rechtbank 's-Gravenhage 16 april 1992, nr 22, blz. 59 (The European Ltd./Times Newspaper Ltd.) (The European/The European Times) 11 mei 1992, nr 70, blz. 255 (Van den Bergh & Jurgens B.V./ Koninklijke Brinkers Margarinefabrieken B.V.) (Yofresh/ Yellow & Blue) 15 juni 1992, nr 72, blz. 260 (Koninklijke Brinkers Margarinefabrieken B.V./Van den Bergh & Jurgens B.V. e.a.) (verpakkingen Wajang en Brio) 27 april 1993, nr 10, blz. 32 (C. de Reus-Schuring/J. Schonewille) (Haar Zaak) 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (DFC Comfort B.V./C.C. Sandee White Label) (trage foam) 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324 (Stichting Algemeen Nederlands Persbureau ANP/Nederlandse Pers Associatie (NPA) -Netherlands Press Association) President Rechtbank Haarlem 2 juni 1989, nr48, blz. 195 (Régie Nationale des Usines Renault/J.G. Manger) (ruit-beeldmerken) 27 nov. 1992, nr80, blz. 299 (Austin Rover Group Ltd./ Vïkinglease N.V.) 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44 (Grundy/JE Productions V.o.f./ Exploitatiemaatschappij Renimex B.V. e.a.) (Goede Tijden Slechte Tijden) President Rechtbank 's-Hertogenbosch 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360 (J.A. Merkx en Gateway Automation B.V./Compudata B.V. en Gateway Communications Inc.) (Gateway) 12 maart 1993, nr 81, blz. 302 (Automobiles Citroen S.A. e.a./ V.o.f. Garage Cor Scheepers & Zn. e.a.) (Citroen/Scheepers I) President Rechtbank Rotterdam 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322 (I. Arbeid Uurwerken B.V/Seiko Nederland B.V. e.a.) (Olympic) President Rechtbank Utrecht 29 april 1993, nr 36, blz. 119 (De Graaf's Bakkerijen B.V./ Klumpers Verkoop B.V. e.a.) (Oma's Cake/Mama's Cake) Voorzitter Rechtbank Verviers 17 juli 1992, nr 30, blz. 94 (Van den Bergh & Jurgens B.V. e.a./S.A. Douwe Egberts) (Ice tea) President Rechtbank Zutphen 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95 (De Pont Holding B.V./G.C. HoenBorkent) (Kalmerone) President Rechtbank Zwolle 7 mei 1993, nr 19, blz. 51 (Marjo-Arte B.V./0 Harris Import Company B.V.) (Pergamano)

446 Hl. MODELLENRECHT Hof Brussel 9 juni 1993, nr 11, blz. 32 (B.V.B.A. Diasport/Adidas A.G.) (Soccer B-design) Hof 's-Gravenhage 22 april 1993, nr 90, blz. 327 (Van der Bend B.V./Haarlems Allergenen Laboratorium B.V. e.a.) (testkamers) Hof 's-Hertogenbosch 3 nov. 1992, nr25, blz. 63 (Bover B.V./B.J.H.A. Bertens) (drinktuitje) 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230 (Van Dalfsen Textiel/M.A. Huiskens) (traphekje) President Rechtbank Haarlem 20 maart 1992, nr 40, blz. 128 (H Zippel GmbH u. Co. KG e.a./Colourfile B.V. e.a.) (ZipClip) 2 april 1993, nr26, blz. 66 (BJ. van Suntenmartensdijk/ Industriële Drukkerij Chromos B.V.) (strooi-opening)

President Rechtbank Amsterdam 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307 (Musikverlag B. Schott's Söhne GmbH & Co. KG e.a./Indisc Nederland B.V. en Red Bullet International B.V/Stichting Stemra e.a.) (O Fortuna) President Rechtbank Breda 29 april 1992, nr 118, blz. 410 (Nederlandse Vereniging van producenten en importeurs van beeld- en geluidsdragers e.a./G.J. Wortelboer Jr Beleggingen B.V.) (bootlegs Interdisc) 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369 (Tableau Fine Arts Productions B.V/Drs P.M.J.E. Jacobs Uitgeverij B.V.) (de Rode en de Blauwe Scheen) President Rechtbank Leeuwarden 29 nov. 1988, nr43, blz. 134 (F.W.M, van der PijU/Pakiyan Mode I B.V.) (kledingwinkelinterieur) President Rechtbank Utrecht 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236 (A.J.M. van Helden/Steur Lederwaren B.V.) (Dessini tasmodellen II) 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268 (Komar & Cie S.A./Hij Mannenmode B.V.)

IV. HANDELSNAAMRECHT VI. PRIVAATRECHT Hof Amsterdam 30 sept. 1993, nr91, blz. 330 (Maxis B.V. en Makro Zelfbedieningsgroothandel CV/P. Karsten Beheer B.V.) (MAKRO en MAXIS/MAXA) President Rechtbank Amsterdam 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34 (H.A. Koerselman-Tolsma/M.C.E.A. Voorhuis) (Creative Search I) President Rechtbank Breda 11 aug. 1993, nr62, blz. 233 (N.V. G.T.I. Holding/Grease Technology International B.V.) President Rechtbank 's-Gravenhage I okt. 1991, nr33, blz. 98 (Euro World B.V/Euroworld Airways Ltd.) President Rechtbank Middelburg 23 april 1993, nr41, blz. 129 (D.A. Koppelaar/CI.S. Commercial and Industrial Services B.V.) Kantonrechter Amsterdam II sept. 1992, n r l 3 , blz. 34 (H.A. Koerselman-Tolsma/ M.C.E.A. Voorhuis) (Creative Search II) 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68 (Academie voor Photo-DesignStudio's Hans Götze B.V./H. Sieveking) (Academie voor de Fotografie) V. AUTEURSRECHT Hof Amsterdam 29 okt. 1992, nr63, blz. 234 (Charlimpex B.V/Van Bueren Speelgoed) (loopfietsje) Hof 's-Hertogenbosch 6 juli 1992, nr42, blz. 131 (H. van Lier/Kunst Adelt B.V.) (Anton Pieck) 19 mei 1993, nr 117, blz. 408 (Textielfabriek Hatefa B.V./ Kwantum Nederland B.V.) (textiel dessins) 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406 (Breedveld & Schröder B.V./Mr A.J. Keizers, curator Teha Automatiseringsprojecten B.V.) (Teha-broncodes)

Onrechtmatige daad Hof Amsterdam 12 dec. 1991, nr 93, blz. 337 (Stichting Konsumenten Kontakt/ Korff Nederland B.V.) (anti-rimpel-crème) Hof 's-Gravenhage 6 mei 1993, nr 119, blz. 413 (Chanel S.A./K. van Eijk e.a.) (Chanel-piraterij) Rechtbank Amsterdam 10 maart 1993, nr92, blz. 333 (Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht (BMM) e.a./Edition "Die Marke" e.a.) (misleidende reclame) President Rechtbank Breda 16 april 1992, nr 84, blz. 309 (Unicon A.S./A.D. Chemicals B.V. e.a.) (Burnstop) President Rechtbank Rotterdam 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270 (Vereniging Koninklijke Nederlandse Zuivelbond FNZ e.a./Van den Bergh & Jurgens B.V.) (Becel Goud) VII. KWEKERSRECHT Hof 's-Hertogenbosch 28 juni 1993, nr52, blz. 202 (G.L.M. van de Laak/H.A. Verschuren en Zonen B.V.) (Blue Queen) President Rechtbank 's-Gravenhage 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339 (V.o.f. Fa. Kwekerij De Adelaar e.a./Fides Beheer B.V. e.a.) (teeltmateriaal voor chrysanten) Vin. MEDEDINGINGSRECHT Hof van Justitie Europese Gemeenschappen 25 juli 1991, nr 46, blz. 174 (M. Sager/Dennemeyer & Co. Ltd.) B. RECLAME CODE COMMISSIE

Rechtbank Amsterdam 15 mei 1991, nr 28, blz. 68 (H.A. Schlichting B.V. e.a./Makro Zelfbedieningsgroothandel CV.) (O'Hara/Biscane)

College van Beroep 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372 (Medianet B.V./J.H. Otto) (verzwegen lidmaatschap AVRO)

Rechtbank Arnhem 8 april 1993, nr74, blz. 264 (Rijkslandbouwuniversiteit Wageningen/A.P.M. de Kruif)

Reclame Code Commissie 11 mei 1992, nr53, blz. 205 (Leidse Onderwijsinstellingen B.V./Postbank N.V.) (kosten betaalrekeningen)

447 C. OCTROOIRAAD Afdeling van Beroep 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373

Bijzondere Afdeling 4 nov. 1993, nr 14, blz. 35 6 jan. 1994, nr 107, blz. 375

REGISTER VAN BESUSSINGEN VAN DE RECHTER EN DE RECLAME CODE COMMISSIE, GERANGSCHIKT NAAR DE PARTIJEN A&S Partners in juridische dienstverlening B.V./V.o.f. Arnold & Siedsma, Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17. Abdij der paters Trappisten van de Orde der Cisterciensers van de strenge observantie/Smarius Bakkerij B.V. e.a., Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297. Academie voor Photo-Design-Studio's Hans Götze B.V./H. Sieveking, Kr. Amsterdam, 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68. Ackermans, H.L.G.M., h.o.d.n. Café Het Voske, e.a./Brouwerij De Kluis N.V., Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr3, blz. 12. A.D. Chemicals B.V. e.a./Unicon A.S., Pres. Rb. Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Adelaar, V.o.f. Fa. Kwekerij De, e.a./Fides Beheer B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. Adidas A.G./B.V.B.A. Diasport, Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. Agra Trading (U.K.) Ltd. e.a./Food from Britain, Rb. 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Agricultural Engineering Manufacturing Holding B.V./ Nelemans Bouwstoffen B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388. Alcoa Nederland B.V. e.a./P.L.J. Bom Beheer B.V. en Boal B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. -/-, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. Alfred Dunhill Ltd./Gallaher Ltd., Rb. 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. - e.a./Benson & Hedges Ltd. e.a., Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Algemeen Nederlands Persbureau ANP, Stichting/Nederlandse Pers Associatie (NPA) -Netherlands Press Association, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Arbeid Uurwerken B.V, I./Seiko Nederland B.V. e.a., Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322. Arnold & Siedsma, V.o.f./A&S Partners in juridische dienstverlening B.V., Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17. Atmos B.V./H.G.J. Peeters, Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. Austin Rover Group Ltd./Vikinglease N.V., Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Barendregt, J.C./De Octrooiraad, Rb. 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Benckiser B.V./Lever Nederland B.V, Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. Bend B.V, Van der/Haarlems Allergenen Laboratorium B.V. e.a., Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr90, blz. 327. Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht (BMM) e.a./Edition "Die Marke" e.a., Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Benson & Hedges Ltd. e.a./Alfred Dunhill Ltd. e.a., Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz.-20. Bergh & Jurgens B.V, Van den/Koninklijke Brinkers Margarinefabrieken B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255. - e.a./Koninklijke Brinkers Margarinefabrieken B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr72, blz. 260. -/Vereniging Koninklijke Nederlandse Zuivelbond FNZ e.a., Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr76, blz. 270. - e.a./S.A. Douwe Egberts, Vz. Rb. Verviers, 17 juli 1992, nr30, blz. 94. Bernier, S.A. Etablissements/PVBA Lady of Paris, Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr 32, blz. 97. Bertens, B.J.H.A., h.o.d.n. San Pierre Tin Click/Bover B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63.

Blind Equipment Europe B.V./KGS Corporation e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. - e.a./S.A. Eurosensory, Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. Bom Beheer B.V, P.L.J., e.a. en Boal B.V./Alcoa Nederland B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. -/-, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. Bonusan B.V./Kojacks B.V, Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227. Bover B.V./B.J.H.A. Bertens, Lo.d.n. San Pierre Tin Click, Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. Braks Bouwmaterialen Odiliapeel B.V. e.a./H.W. Schelfhorst, h.o.d.n. CIS (Constructie Innovatie Service), Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Breedveld & Schröder B.V./Mr A.J. Keizers, curator Teha Automatiseringsprojecten B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Brinkers Margarinefabrieken B.V, Koninklijke/Van den Bergh & Jurgens B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255. - / - e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. Brouwerij De Kluis/H.L.G.M. Ackermans, h.o.d.n. Café Het Voske e.a., Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12. -/Dunkie B.V. e.a., Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Bueren Speelgoed, Van/Charlimpex B.V, Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. Café Het Voske, H.L.G.M. Ackermans, h.o.d.n., e.a./Brouwerij De Kluis N.V., Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr3, blz. 12. Calor, S.A./N.V. Thermo-Calor, Vz. Rb. Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. Chanel S.A./K. van Eijk e.a., Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Charlimpex B.V/Van Bueren Speelgoed, Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. Christeyns, J.R., N.V. Zeepziederijen/N.V. Henkei Belgium, Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. Chromos B.V, Industriële Drukkerij/BJ. van Suntenmartensdijk, h.o.d.n. Studio Display, Pres. Rb. Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. CIS (Constructie Innovatie Service), H.W. Schelfhorst, h.o.d.n./ Braks Bouwmaterialen Odiliapeel B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. C.I.S. Commercial and Industrial Services B.V./D.A. Koppelaar, Pres. Rb. Middelburg, 23 april 1993, nr41, blz. 129. Citroen S.A., Automobiles, e.a./V.o.f. Garage Cor Scheepers & Zn. e.a., Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. Citroen Nederland B.V. e.a./V.o.f. Garage Cor Scheepers & Zn. e.a., Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303. Colourfile B.V. e.a./H Zippel GmbH u. Co. KG e.a., Pres. Rb. Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Compudata B.V. en Gateway Communications Inc./J.A. Merkx en Gateway Automation B.V, Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Cor Scheepers & Zn., V.o.f. Garage, e.a./Automobiles Citroen S.A. e.a., Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr 81, blz. 302. -/Citroen Nederland B.V. e.a., Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303. Cubatabaco, Empresa Cubana del Tabaco, h.o.d.n., e.a./S.A. Davidoff & Cie. e.a., Rb. Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62.

448 Daimler-Benz A.G. e.a./JJ. Haze en Zoon B.V. e.a., BeneluxGerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139. Dalfsen Textiel, Van/M.A. Huiskens, h.o.d.n. W & M Agenturen Nederland, Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nról, blz. 230. DavidofF & Cie., S.A., e.a./N.V. Suter en Empresa Cubana del Tabaco, h.o.d.n. Cubatabaco, Rb. Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. Dennemeyer & Co. Ltd./M. Sager, Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr46, blz. 174. Denolin, S.A./S.A. Société générale des eaux minérales de Vittel, Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. De Pont Holding/G.C. Hoen-Borkent, Pres. Rb. Zutphen, 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95. Dessini, A.J.M. van Helden, h.o.d.n./Steur Lederwaren B.V., Pres. Rb. Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. Devanlay, S.A./In-Wear A/S, Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. DFC Comfort B.V./C.C. Sandee White Label, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404. Diasport, B.V.B.A./Adidas A.G., Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. Douwe Egberts, S.A./Van den Bergh & Jurgens B.V. e.a., Vz. Rb. Verviers, 17 juli 1992, nr30, blz. 94. DSM N.V. e.a./Monsanto Company, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. -/-, Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245. DSM Kunststoffen B.V/Monsanto Company, Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. Dunkie B.V. e.a./Brouwerij De Kluis N.V., Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Duracell Batteries S.A., N.V./Philips Nederland B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Egmond Mechanisch Transport B.V, Van/Wiva Verpakkingen B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. Eijk, K. van, e.a./Chanel S.A., Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Empresa Cubana del Tabaco, h.o.d.n. Cubatabaco, e.a./S.A. Davidoff & Cie. e.a., Rb. Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. European Ltd., The/Times Newspaper Ltd., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr22, blz. 59. Eurosensory, S.A., e.a./F.J. Tieman B.V en Blind Equipment Europe B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. -/-, Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. Euroworld Airways Ltd./Euro World B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. Fides Beheer B.V e.a./V.o.f. Fa. Kwekerij De Adelaar e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr94, blz. 339. Fisons Plc/Dr. Gerhard Mann, Chemisch-Pharmazeutische Fabrik GmbH, Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. FNZ, Vereniging Koninklijke Nederlandse Zuivelbond, e.a./ Van den Bergh & Jurgens B.V, Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. Food from Britain/Agra Trading (U.K.) Ltd. e.a., Rb. 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr49, blz. 198. Fox Productions B.V/H.J.M. de Vries, Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54. Gallaher Ltd./Alfred Dunhill Ltd., Rb. 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. - e.a./- e.a., Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Gateway Automation B.V e.a./Compudata B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Geens Benelux, N.V/Tisserand GmbH, Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. General Mills Ine/Red Mill Company B.V, Rb. 's-Hertogenboch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. -/-, Rb. 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. George Pisa en Zn. Tailleurs B.V/Maison Spee Bom B.v., Hof 's-Hertogenbosch,25 nov. 1992, nr 71, blz. 257.

Gerhard Mann, Dr., Chemisch-Pharmazeutische Fabrik GmbH/ Fisons Plc, Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Gillette Company, The, e.a./Schick Nederland B.V, Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. Götze, Academie voor Photo-Design-Studio's Hans/H. Sieveking, Kr. Amsterdam, 17 sept. 1992, Nr 27, blz. 68. Graaf's Bakkerijen B.V, De/Klumpers Verkoop B.V. e.a., Pres. Rb. Utrecht, 29 april 1993, nr 36, blz. 119. Grease Technology International B.V/N.V G.T.I. Holding, Pres. Rb. Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. Grundy/JE Productions Vo.f./Exploitatiemaatschappij Renimex B.V. e.a., Pres. Rb. Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. G.T.I. Holding, N.V/Grease Technology International B.V, Pres. Rb. Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. Haarlems Allergenen Laboratorium B.V e.a./Van der Bend B.V, Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. Hartog, S.A./Le Jambon Cru d'Aoste S.A., Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223. Hatefa B.V, Textielfabriek/Kwantum Nederland B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. Hattum en Blankevoort B.V, Van, e.a./Aannemingsmaatschappij v/h Fa. H.Th. Welling & Zonen B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351. Haze en Zoon B.V, J.J., e.a./Daimler-Benz A.G. e.a., BeneluxGerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139. Helden, A.J.M. van, h.o.d.n. Dessini/Steur Lederwaren B.V, Pres. Rb. Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. Henkei Belgium, N.V/N.V Zeepziederijen J.R. Christeyns, Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. Henkei Kommanditgesellschaft auf Aktien/Urtekram A/S, Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261. Hij Mannenmode B.V/Komar & Cie S.A., Pres. Rb. Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Hoen-Borkent, G.C/De Pont Holding B.V, Pres. Rb. Zutphen, 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95. Hofman Lieve's Diergeneesmiddelen V.o.f. e.a./Virbac Nederland B.V, Pres. Rb. Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359. Huiskens, M.A., h.o.d.n. W & M Agenturen Nederland/Van Dalfsen Textiel, Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. In-Wear AS/S.A. Devanlay, Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. Indisc Nederland B.V/Musikverlag B. Schott's Söhne GmbH & Co. KG e.a., Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Induplast, N.V, e.a./Plastic Designers & Consultants GmbH e.a., Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Interdisc Verzenddienst, G.J. Wortelboer Jr Beleggingen B.V, h.o.d.n./Nederlandse Vereniging van producenten en importeurs van beeld- en geluidsdragers e.a., Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Isover Saint-Gobain S.A. e.a./N.V Isoglass, Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr 98, blz. 356. Jacobs Uitgeverij B.V, Drs P.M.J.E./Tableau Fine Arts Productions B.V, Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Jambon Cru d'Aoste S.A., Le/S.A. Hartog, Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223. Karsten Beheer B.V, P./Maxis b.v. e.a., Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. Keizers, Mr A.J., curator Teha Automatiseringsprojecten B.V/ Breedveld & Schröder B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. KGS Corporation e.a./F.J. Tieman B.V. en Blind Equipment Europe B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Kiggen Beheer B.V. e.a./Vekamaf Holding B.V, h.o.d.n. Afvalen Containertechniek Engineering (A.C.E.) B.V, e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114. -/-, Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 35, blz. 117. Kluis N.V, Brouwerij De/H.L.G.M. Ackermans, h.o.d.n. Café Het Voske e.a., Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr3, blz. 12. -/Dunkie B.V. e.a., Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15.

449 Klumpers Verkoop B.V. e.a./De Graaf's Bakkerijen B.V., Pres. Rb. Utrecht, 29 april 1993, nr36, blz. 119. Knap, G.S., e.a./Redactron B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295. Koerselman-Tolsma, H.A./M.C.E.A. Voorhuis, Pres. Rb. Amsterdam, 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34. -/-, Kr. Amsterdam, 11 sept. 1992, nr 13, blz. 34. Kojacks B.V/Bonusan B.V, Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr60, blz. 227. Komar & Cie S.A./Hij Mannenmode B.V, Pres. Rb. Utrecht, 26nov. 1992, nr 75, blz. 268. Konsumenten Kontakt, Stichting/Korff Nederland B.V, Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr93, blz. 337. Koppelaar, D.A./C.I.S. Commercial and Industrial Services B.V, Pres. Rb. Middelburg, 23 april 1993, nr41, blz. 129. Korfif Nederland B.V/Stichting Konsumenten Kontakt, Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr 93, blz. 337. Kortman Intradal B.V/Tranova B.V. e.a., Pres. Rb. Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. -/-, Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. Kortman Nederland B.V/Reinelt GmbH & Co., Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. Koster, S./Technisch Bureau Verburg-Holland B.V. e.a., Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Kruif, A.P.M. de/Rijkslandbouwuniversiteit Wageningen, Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264. Kruithoorn B.V, De, Nederlandse Wapen- en Munitiefabriek/ J.S. Leemans, Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220. Kunst Adelt B.V/H. van Lier, Hof 's-Hertogenbosch, 6 juli 1992, nr 42, blz. 131. Kwantum Nederland B.V/Textielfabriek Hatefa B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. Laak, G.L.M. van de/H.A. Verschuren en Zonen B.V. e.a., Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr 52, blz. 202. Lady of Paris, PVBA/S.A. Etablissements Bernier, Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr32, blz. 97. Leemans, J.S./Nederlandse Wapen- en Munitiefabriek De Kruithoorn B.V, Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220. Leidse Onderwijsinstellingen B.V/Postbank N.V, Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr53, blz. 205. Lever Nederland B.V/Benckiser B.V, Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. Lier, H. van/Kunst Adelt B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 6 juli 1992, nr 42, blz. 131. Makro Zelfbedieningsgroothandel C.V/H.A. Schlichting B.V. e.a., Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. - e.a./P. Karsten Beheer B.V, Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330. Manger, J.G., h.o.d.n. Fa. W. van Orden/Régie Nationale des Usines Renault, Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Marjatex, S.A./S.A. Etablissements Olivier Guille & Fils, Rb. Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Marjo-Arte B.V/O Harris Import Company B.V, Pres. Rb. Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Marke" e.a., Edition "Die/Beneluxvereniging voor Merkenen Modellenrecht (BMM) e.a., Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Maxis B.V. en Makro Zelfbedieningsgroothandel CV/P. Karsten Beheer B.V, Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. MCM Moderne Creation München Reisegepack GmbH/YBM Consumer Products B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Medianet B.V/J.H. Otto, College van Beroep van de Reclame Code Commissie, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372. Medtronic Inc. e.a./M. Mirowski, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Melkunie Holland B.V/S.A. Spa Monopole N.V, Rb. Utrecht, 23 sept. 1992, nr51, blz. 201. Mercedes Benz Belgium, S.A./Touring Club Royal de Belgique, Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123.

Merkx, J.A., en Gateway Automation B.V/Compudata B.V. en Gateway Communications Inc., Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Mirowski, MTMedtronic Inc. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Monsanto Company/DSM N.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. -/-, Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245. -/DSM Kunststoffen B.V, Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. Nederlandse Pers Associatie (NPA) -Netherlands Press Association/Stichting Algemeen Nederlands Persbureau ANP, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Nederlandse Vereniging van producenten en importeurs van beeld- en geluidsdragers e.a./G.J. Wortelboer Jr Belegingen B.V, h.o.d.n. Interdisc Verzenddienst e.a., Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Nelemans Bouwstoffen B.V. e.a./Agricultural Engineering Manufacturing Holding B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388. O Harris Import Company B.V/Marjo-Arte B.V, Pres. Rb. Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Octrooiraad, De/J.C. Barendregt, Rb. 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Olivier Guille & Fils, S.A. Etablissements/S.A. Marjatex, Rb. Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Orden, Fa. W. van, J.G. Manger, h.o.d.n./Régie Nationale des Usines Renault, Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Otto, J.H./Medianet B.V, College van Beroep van de Reclame Code Commissie, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372. Pakiyan Mode I B.V/F.W.M. van der Pijll, h.o.d.n. Fred W.M. van der Pijll, Buro voor Interieurdekoratie, Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Peeters, H.GJ./Atmos B.V, Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr86, blz. 317. Philips Nederland B.V/N.V Duracell Batteries S.A., Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Pijll, F.W.M, van der, h.o.d.n. Fred W.M. van der Pijll, Buro voor Interieurdekoratie/Pakiyan Mode I B.V, Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr 43, blz. 134. Plastic Designers & Consultants GmbH e.a./N.V Induplast e.a., Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Pont Holding B.V, De/G.C. Hoen-Borkent, Pres. Rb. Zutphen, 28 jan. 1993, nr 31, blz. 95. Postbank N.V/Leidse Onderwijsinstellingen B.V, Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr53, blz. 205. Prinsen B.V, Industrie- en Handelsonderneming/Sara Lee/D.E. N.V, Rb. Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr37, blz. 121. Raaf B.V, Brouwerij De, e.a./Brouwerij De Kluis N.V, Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr4, blz. 15. Red Bullet International B.V/Stichting Stemra e.a., Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Red Mill Company B.V/General Mills Inc., Rb. 's-Hertogenboch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. -/-, Rb. 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. -/Smith Food Group B.V, Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr 57, blz. 221. Redactron B.V/G.S. Knap e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295. Reebok International Ltd./Tresco International B.V. e.a., Pres. Rb. Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Reinelt GmbH & Co./Kortman Nederland B.V, Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. Renault, Régie Nationale des Usines/J.G. Manger, h.o.d.n. Fa. W. van Orden, Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Renimex B.V, Exploitatiemaatschappij, e.a./Grundy/JE Productions V.o.f., Pres. Rb. Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. Reus-Schuring, C. de/J. Schonewille, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 27 april 1993, nr 10, blz. 32. Ridder B.V, Brouwerij De, e.a./Brouwerij De Kluis N.V, Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr 3, blz. 12.

450 Rijkslandbouwuniversiteit Wageningen/A.P.M. de Kruif, Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264. Sager, M./Dennemeyer & Co. Ltd., Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr 46, blz. 174. San Pierre Tin Click, B.J.H.A. Bertens, h.o.d.n./Bover B.V., Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. Sandee White Label, C.C./DFC Comfort B.V., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404. Sara Lee/D.E. N.V/Industrie- en Handelsonderneming Prinsen B.V., Rb. Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr37, blz. 121. Schelfhorst, H.W., h.o.d.n. CIS (Constructie Innovatie Service)/ Braks Bouwmaterialen Odiliapeel B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Schick Nederland B.V/The Gillette Company e.a., Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr 8, blz. 28. Schlichting B.V., H.A., e.a./Makro Zelfbedieningsgroothandel C.V., Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Schonewille, J./C. de Reus-Schuring, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 27 april 1993, nr 10, blz. 32. Schott's Söhne GmbH & Co. KG, Musikverlag B., e.a./Indisc Nederland B.V., Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Seiko Nederland B.V. e.a./I. Arbeid Uurwerken B.V., Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr88, blz. 322. Shell International Petroleum Company Limited e.a./C.P.M. Walhout-de Visser, Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr45, blz. 161. Sieveking, H./Academie voor Photo-Design-Studio's Hans Götze B.V., Kr. Amsterdam, 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68. Sigma Coatings B.V/Wickes B.V, Pres. Rb. Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. Smarius Bakkerij B.V. e.a./Abdij der paters Trappisten van de Orde der Cisterciensers van de strenge observantie, Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297. Smith Food Group B.V/Red MUI Company B.V, Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr 57, blz. 221. Source Intermarketing Corporation/Vacu Products B.V. e.a., Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. Spa Monopole N.V., S.A./Melkunie Holland B.V, Rb. Utrecht, 23 sept. 1992, nr 51, blz. 201. Spee Born B.V, Maison/George Pisa en Zn. Tailleurs B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr71, blz. 257. Stemra, Stichting, e.a./Red Bullet International B.V, Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Sterkos B.V. e.a./Technisch Bureau Verburg-Holland B.V, Rb. Middelburg, 30 mei 1990, nr 54, blz. 212. Steur Lederwaren B.V/A.J.M. van Helden, h.o.d.n. Dessini, Pres. Rb. Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. Suntenmartensdijk, B.J. van, h.o.d.n. Studio Display/Industriële Drukkerij Chromos B.V, Pres. Rb. Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. Suter, N.V, e.a./S.A. Davidoff & Cie. e.a., Rb. Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. Tableau Fine Arts Productions B.V/Drs P.M.J.E. Jacobs Uitgeverij B.V, Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. TDK Corporation e.a./Video Zuid Nederland B.V. e.a., Pres. Rb. Breda, 5 aug. 1991, nr39, blz. 125. Teha Automatiseringsprojecten B.V, Mr A.J. Keizers, curator/ Breedveld & Schröder B.V, Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Thermo-Calor, N.V/S.A. Calor, Vz. Rb. Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. Tieman B.V, F.J./KGS Corporation e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. - e.a./S.A. Eurosensory, Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. Times Newspaper Ltd./The European Ltd., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59. Tisserand GmbH/N.V Geens Benelux, Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60.

Touring Club Royal de Belgique/S.A. Mercedes Benz Belgium, Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123. Tranova B.V. e.a./Kortman Intradal B.V, Pres. Rb. Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. -/-, Gerechtshof te 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. Trappisten van de Orde der Cisterciensers van de strenge observantie, Abdij der paters /Smarius Bakkerij B.V e.a., Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297. Tresco International B.V. e.a./Reebok International Ltd., Pres. Rb. Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Unicon A.S./A.D. Chemicals B.V. e.a., Pres. Rb. Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Urtekram A/S/Henkel Kommanditgesellschaft auf Aktien, Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr 73, blz. 261. Vacu Products B.V. e.a./Source Intermarketing Corporation, Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. Veenhuis Machines B.V/Vredo Dodewaard B.V, Hoge Raad, 4 juni 1993, nr77, blz. 286. Vekamaf Holding B.V, h.o.d.n. Afval- en Containertechniek Engineering (A.C.E.) B.V, e.a./Kiggen Beheer B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114. -/-, Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr35, blz. 117. Verburg-Holland B.V, Technisch Bureau/Sterkos B.V. e.a., Rb. Middelburg, 30 mei 1990, nr54, blz. 212. - e.a./S. Koster, Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213. Verschuren en Zonen B.V, H.A., e.a./G.L.M. van de Laak, Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr 52, blz. 202. Video Zuid Nederland B.V. e.a./TDK Corporation e.a., Pres. Rb. Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. Vikinglease N.V/Austin Rover Group Ltd., Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Vïrbac Nederland B.V/Hofman Lieve's Diergeneesmiddelen V.o.f. e.a., Pres. Rb. Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359. Vittel, S.A. Société générale des eaux minérales de/S.A. Denolin, Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Voorhuis, M.C.E.A./H.A. Koerselman-Tolsma, Pres. Rb. Amsterdam, 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34. -/-, Kr. Amsterdam, 11 sept. 1992, nr 13, blz. 34. Vredo Dodewaard B.V/Veenhuis Machines B.V, Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. Vries, H.J.M. de/Fox Productions B.V, Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr 20, blz. 54. W & M Agenturen Nederland, M.A. Huiskens, h.o.d.n./Van Dalfsen Textiel, Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Walhout-de Visser, C.P.M./Shell International Petroleum Company Limited e.a., Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr45, blz. 161. Welling & Zonen B.V, Aannemingsmaatschappij v/h Fa. H.Th./ Van Hattum en Blankevoort B.V. e.a., Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351. Wickes B.V/Sigma Coatings B.V, Pres. Rb. Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. Wiva Verpakkingen B.V/Van Egmond Mechanisch Transport B.V, Pres. Rb. 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. Wortelboer Jr Beleggingen B.V, G.J., h.o.d.n. Interdisc Verzenddienst/Nederlandse Vereniging van producenten en importeurs van beeld- en geluidsdragers e.a., Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. YBM Consumer Products B.V/MCM Moderne Creation München Reisegepack GmbH, Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Zippel GmbH u. Co. KG, H, e.a./Colourfile B.V. e.a., Pres. Rb. Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Zuivelbond FNZ, Vereniging Koninklijke Nederlandse, e.a./ Van den Bergh & Jurgens B.V, Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270.

451 REGISTER VAN BESLISSINGEN VAN DE OCTROOIRAAD, DE RECHTER EN DE RECLAME CODE COMMISSIE, GERANGSCHIKT NAAR WETSARTIKEL A. BESLISSINGEN VAN DE OCTROOIRAAD (A.V.B. = Afdeling van Beroep; Bijz. Afd. = Bijzondere Afdeling)

schouwing nu beide partijen ter zitting vertegenwoordigd waren en - desgevraagd - eenstemmig zijn opgetreden. A.V.B., 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373.

I. Ryksoctrooiwet.

Art. 8, lid 1, aanhef en onder b). Met betrekking tot Nederland is met het "afschrift van de vergunning" bedoeld het bericht van inschrijving in het register van farmaceutische spécialités. Bijz. Afd., 6 jan. 1994, nr 107, blz. 375.

Art. 17A, lid 2. Blijkens de huidige tekst van art.. 17A, lid 2 Row. is geen herstel in de vorige toestand mogelijk ingeval van het niet tijdig verrichten van een betaling die na de vervaldag is toegelaten, zoals de betaling van jaartaxe voor octrooien. Echter, uit de aanvulling met art. 22A van het aanhangige wetsvoorstel Rijksoctrooiwet 1993, én uit de daarop gegeven toelichting blijkt dat de inzichten van de wetgever met betrekking tot de regeling van een herstel in de vorige toestand, en in het bijzonder met betrekking tot de in de huidge regeling vervatte restrictie ten aanzien van het niet tijdig verrichten van een dergelijke betaling, duidelijk zijn gewijzigd. Met het oog op deze veranderde inzichten van de wetgever en op het komend recht, wordt het niet billijk geacht langer vast te houden aan de restrictieve regeling van art. 17A, lid 2. Herstel van verlies van rechten als gevolg van het niet tijdig verrichten van een betaling die na de vervaldag is toegelaten, in beginsel mogelijk geacht. Bijz. Afd., 4 nov. 1993, nr 14, blz. 35.

B. BESLISSINGEN VAN DE RECHTER Ia. Ryksoctrooiwet. Art. 1 i.v.m. art. 6:162 Burgerlijk Wetboek. In het midden gelaten is of en zo ja onder welke omstandigheden het aanvragen van een octrooi in Nederland in het algemeen onrechtmatig kan zijn, in casu is het aanvragen van octrooi niet onrechtmatig geacht omdat ook al is aan Fisons uiteindelijk octrooiverlening geweigerd, de Octrooiraad in eerste instantie in het onderwerp der octrooiaanvrage een uitvinding heeft gezien en Fisons in enkele andere landen voor haar uitvinding wel octrooi heeft verkregen. Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr 47, blz. 194. Art. 2. Of een werkwijze nieuw is moet worden bepaald door elk als nieuwheidsschadelijk bestempeld geschrift afzonderlijk te stellen tegenover de geoctrooieerde werkwijze en dan de vraag te beantwoorden of die werkwijze door dat geschrift voor de gemiddelde vakman wordt geopenbaard, waarbij naast de letterlijke tekst van dat geschrift in aanmerking moeten worden genomen de normale vakkennis en datgene wat de vakman in het geschrift "meeleest", dus wat in het geschrift onmiddellijk mee ligt opgesloten zonder dat de vakman daar verder over behoeft na te denken. Rb. 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354.

IL E.E.G.-Verordening 1768/92 (Aanvullend beschermingscertificaat voor geneesmiddelen) De overwegingen voorafgaande aan de artikelen van de Verordening zijn in beginsel niet bedoeld om de artikelen op een bijzondere wijze of beperkt uit te leggen. A.V.B., 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373. Art. 1 i.v.m. art. 3. De werkzame stof van het geneesmiddel is paroxetine. Hoewel paroxetine niet met zoveel woorden in net octrooi wordt genoemd, valt paroxetine wel onder de beschermingsomvang van het basisoctrooi, zelfs al zou paroxetine hydrochloride hemihydraat beschermd worden door een later (afhankelijk) octrooi. A.V.B., 24 jan. 1994, nr 106, blz. 373.

Aangenomen wordt dat bepaalde feitelijke toepassingen van het hop-dobbersysteem tot openbare bekendheid van de bij dat systeem gebruikte hop-dobber hebben geleid, omdat voor buitenstaanders duidelijk waarneembaar was dat bij die werkzaamheden de hop-dobber werd toegepast en het terrein waarop die werkzaamheden plaatshadden zonder legitimatie te betreden was en van betrokkenen geen geheimhoudingsverklaring werd verlangd. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351.

Art. 1, aanhef en onder b) i.v.m. art. 3. De eventueel in een geneesmiddel aanwezige excipientia, de gekozen toedieningsvorm of de aanwezige gewichtshoeveelheid van de werkzame stof maken geen deel uit van de in de Verordening gegeven definitie van "produkt". Indien een vergunning een samenstelling van werkzame stoffen noemt, worden deze stoffen in de in de vergunning aangegeven verhouding aangemerkt als het "produkt". Waar in casu het geneesmiddel twéé samenstellingen van werkzame stoffen betreft - elk ondergebracht in een apart in te nemen tablet -, betreft de aanvrage twee produkten in de zin van de Verordening. Hoewel een certificaat in het algemeen een enkel produkt betreft, bevat de Verordening geen aanwijzing dat een certificaat niet meer dan één produkt mag betreffen. Voor beide produkten wordt één certificaat afgegeven. Bijz. Afd., 6 jan. 1994, nr 107, blz. 375. Art. 6. Aanvraagster, houdster van het basisoctrooi, is een juridisch andere persoon dan de houdster van de vergunning, tevens houdster van een afhankelijk octrooi dat mogelijk ook als basisoctrooi zou kunnen dienen. De vraag welke titel voorrang zou moeten krijgen indien de houdster van het afhankelijke octrooi een eigen aanvraag voor een aanvullend beschermingscertificaat zou hebben ingediend, blijft buiten be-

De gestelde anticipatie door voorbekende prototypen kan zonder nader voorlopig onderzoek niet zonder meer worden szenasseerd. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295.

I

Artt. 2 en 2A i.v.m. art. 51, lid 1 onder a. Of een werkwijze nieuw is, moet worden bepaald door elk als nieuwheidsschadelijk bestempeld geschrift afzonderlijk te stellen tegenover de geoctrooieerde werkwijze en dan de vraag te beantwoorden of die werkwijze door dat geschrift voor de gemiddelde vakman wordt geopenbaard, waarbij naast de letterlijke tekst van het geschrift in aanmerking moeten worden genomen de normale vakkennis en datgene wat de vakman in het geschrift "meeleest", dus wat in het geschrift onmiddellijk mee ligt opgesloten zonder dat de vakman daar verder over behoeft na te denken. De nieuwheid volgt uit het kenmerk dat het mengsel wordt gekneed, eerst enige tijd zonder en daarna met hardingsmiddel. Juist is dat deze maatregel eerst in de beroepsfase aan de conclusie is toegevoegd, welk argument echter buiten beschouwing kan blijven, omdat eiseres - terecht - geen nietigverklaring heeft gevorderd op de grond dat het

452 onderwerp van het octrooi niet wordt gedekt door de inhoud van de oorspronkelijke aanvrage. Voor de beoordeling van de nieuwheid is evenmin van belang dat de maatregel reeds uit andere publikaties bekend is. Of een werkwijze inventief is moet worden bepaald door na te gaan of die werkwijze voor een deskundige op de voorrangsdatum, gegeven de stand van de techniek voor de hand lag. Daartoe moeten de door eiseres geciteerde publikaties tezamen worden beschouwd. In de meest naastliggende stand van de techniek wordt uitdrukkelijk gewaarschuwd tegen volledige vulcanisatie, omdat deze leidt tot niet-verwerkbare produkten. De vakman die zoekt naar een werkwijze om volledig gevulcaniseerde elastomeer-polyalkeen mengsels te bereiden die goed thermoplastisch verwerkbaar zijn, zal daarom volledige vulcanisatie als een doodlopende weg beschouwen. Niet valt in te zien dat de overige publikaties, hetzij gezamenlijk, hetzij afzonderlijk, de vakman op andere gedachten zullen brengen. Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. Art. 2 i.v.m. art 7. Pres.: De voorrang die eiser ontleent aan zijn eerdere aanvrage geldt ook voor de garnalenrondzeef. Weliswaar worden in die aanvrage plaatvormige zeven getoond en wordt de rondzeef alleen maar als mogelijkheid genoemd, maar een deskundige zal bij lezing van de voorrangsaanvrage begrijpen hoe de vlakke plaatzeef moet worden omgebogen om een op dezelfde wijze werkende trommelzeef te verkrijgen. Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Artt. 2A en 2 i.v.m. art. 51, lid 1 onder a. [Zie hiervoor onder artt. 2 en 2 A i.v.m. art 51, lid onder a]. Art. 3, lid 1. Niet gezegd kan worden dat de uitvinding niet strekt tot het verkrijgen van enige uitkomst. Geïntimeerden maken de fout dat zij de geteste zeeftrommel vereenzelvigen met de inrichtingen zoals geformuleerd in de conclusies van het octrooi. Zij zien over het hoofd dat de inrichtingen volgens de conclusies detailleringen en additionele maatregelen toelaten welke los staan van de uitvinding. Door de videofilm staat vast dat de zeeftrommel die voorzien is van additionele toevoegingen werkt. Dat daarbij wezenlijke elementen van de conclusies volgens het octrooi zijn geëlimineerd is gesteld noch gebleken. Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Art. 7 i.v.m. art. 2. Pres.: De voorrang die eiser ontleent aan zijn eerdere aanvrage geldt ook voor de garnalenrondzeef. Weliswaar worden in die aanvrage plaatvormige zeven getoond en wordt de rondzeef alleen maar als mogelijkheid genoemd, maar een deskundige zal bij lezing van de voorrangsaanvrage begrijpen hoe de vlakke plaatzeef moet worden omgebogen om een op dezelfde wijze werkende trommelzeef te verkrijgen. Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr55, blz. 213. Art. 10, lid 1 i.v.m. art. 12A. Aan het betoog van De Kruithoorn dat Leemans, hoewel als uitvinder resp. mede-uitvinder van de litigieuze octrooien vermeld, niet als uitvinder van de geoctrooieerde voortbrengselen en/of werkwijzen dient te worden aangemerkt, wordt voorbijgegaan omdat art. 12A Row. uitgaat van de gedachte dat aan degene die de uitvinding heeft gedaan doch die op grond van art. 10, eerste lid van die wet geen aanspraak op octrooi kan doen gelden, niettemin het recht toekomt om in het octrooi als uitvinder te worden vermeld en het tegen deze achtergrond uitermate onaannemelijk is te achten dat De Kruithoorn, van wie mag worden verwacht dat zij de draagwijdte van dergelijke bepalingen kent en overziet, in strijd met de werkelijkheid Leemans als (mede)-uitvinder in een octrooi laat vermelden. Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220.

Art. 10, lid 2. Ofschoon is gedagvaard met overschrijding van drie dagen van de in art. 10, lid 2, laatste volzin Row. genoemde vervaltermijn, wordt aangenomen dat het beroep krachtens art. 10, lid 2 Row. binnen de vervaltermijn en mitsdien rechtsgeldig is gedaan, nu de vakorganisatie van Leemans reeds voordien diens aanspraken onder de aandacht van De Kruithoorn heeft gebracht en De Kruithoorn in rechte op de vervaltermijn geen beroep heeft gedaan. Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr56, blz. 220. Leemans kan niet geacht worden in zijn salaris en/of in de aan hem betaalde gratificaties een vergoeding voor het gemis aan octrooi te hebben gevonden, omdat zulks noch uit de arbeidsovereenkomst noch uit de betrekkelijke hoogte van het aan Leemans voor zijn werkzaamheden betaalde salaris kan worden afgeleid. Immers indien een werkgever zich in rechte beroept op de stelling dat alle vergoedingen voor een of meer door een werknemer gedane uitvindingen en/of octrooien geacht moeten worden reeds in het overeengekomen loon te zijn verwerkt, zal daarvan uit een niet voor misverstand vatbaar beding in de arbeidsovereenkomst moeten blijken. Daarnaast biedt ook de hoogte van het aan Leemans maandelijks betaalde salaris - met inbegrip van voor het gehele personeel geldende gratificaties - in verhouding tot de uit de taakomschrijving blijkende werkzaamheden geen enkele aanknopingspunt voor de juistheid van de stellingen van De Kruithoorn. Deskundige bijstand wordt noodzakelijk geacht, ten aanzien van de vraag of het geldelijk belang van de uitvindingen en de omstandigheden waaronder zij plaatshadden, de toekenning aan Leemans van een billijk bedrag voor het gemis aan octrooi rechtvaardigen. Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr56, blz. 220. Art. 12A i.v.m. art. 10, lid 1. Aan het betoog van De Kruithoorn dat Leemans, hoewel als uitvinder resp. mede-uitvinder van de litigieuze octrooien vermeld, niet als uitvinder van de geoctrooieerde voortbrengselen en/of werkwijzen dient te worden aangemerkt, wordt voorbijgegaan omdat art. 12A Row. uitgaat van de gedachte dat aan degene die de uitvinding heeft gedaan doch die op grond van art. 10, eerste lid van die wet geen aanspraak op octrooi kan doen gelden, niettemin het recht toekomt om in het octrooi als uitvinder te worden vermeld en het tegen deze achtergrond uitermate onaannemelijk is te achten dat De Kruithoorn, van wie mag worden verwacht dat zij de draagwijdte van dergelijke bepalingen kent en overziet, in strijd met de werkelijkheid Leemans als (mede)-uitvinder in een octrooi laat vermelden. Kr. 's-Hertogenbosch, 17 juni 1993, nr 56, blz. 220. Artt. 17 en 55. Een bevel tot inschrijving van een dagvaarding in het octrooiregister met terugwerkende kracht tot een tijdstip gelegen voor het eerste verzoek om inschrijving zijdens verzoeker zelf, vindt geen steun in de wet. Bij de inschrijving van een dagvaarding tot veroordeling van de gedaagde tot overdracht aan eiser van zekere ter inzage gelegde octrooi-aanvragen op een datum waarop die aanvragen reeds geruime tijd wegens niet betaling van taxen waren vervallen heeft de verzoeker geen belang, zodat diens verzoek moet worden afgewezen. Rb. 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Art. 17A. Onjuist is de visie van verzoeker dat hij na de inschrijving van een dergelijke dagvaarding alsnog via een request ex art. 17A Row. in de gelegenheid gesteld zou kunnen worden de niet betaalde taxen te betalen en daardoor het vervallen van de aanvragen ongedaan te maken, nu verzoeker niet heeft voldaan aan het vereiste dat hij alle in de gegeven omstandigheden geboden zorgvuldigheid heeft betracht en bovendien de in art. 17A lid 3 Row. bepaalde termijn ruimschoots is overschreden. Rb. 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390.

453 Art. 30 i.v.m. artt 6 en 24 E.E.G.-Executieverdrag. Aan gedaagden kan worden toegegeven dat door de Nederlandse rechter een zekere terughoudendheid betracht moet worden met het uitspreken van een verbod zich uitstrekkend buiten Nederland. In het onderhavige geval is niet aannemelijk gemaakt dat aan de formaliteiten in de verschillende landen is voldaan, terwijl evenmin is aangetoond dat een inbreuk in die landen door ACE te verwachten is. Het verbod zal daarom tot Nederland worden beperkt. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Art. 30, lid 1. Gesteld dat de door de in België gevestigde gedaagde Vanhout gebezigde inrichting zou vallen onder de beschermingsomvang van het octrooi van eiseres, levert het uitbrengen van een offerte voor het op een werk nabij Nijmegen onder water storten van beton met gebruikmaking van die inrichting, octrooiinbreuk op. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. Artt 30, lid 1, 43, lid 2 en 51, lid 1 i.v.m. art. 289 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Nu een redelijke kans - in elk geval een niet te verwaarlozen kans - bestaat dat het octrooi bij gebreke van nieuwheid zal worden nietig verklaard, brengt dat met zich mee dat er voor een verbod als gevorderd in kort geding en a fortiori voor het gevorderde voorschot op de vergoeding van door inbreuk geleden schade, geen plaats is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. Art. 30, lid 2. Gelet op hetgeen over de rode container van ACE is komen vast te staan, kan niet gezegd worden dat daarbij de aandrijfeenheid "gemakkelijk" uitschuifbaar is in de zin van het octrooi. Ook als het mogelijk zou zijn, zoals Kiggen aanvoert, de aandrijfeenheid met slechts twee bouten aan het frame te bevestigen, welke losgemaakt zouden kunnen worden zonder dat daarvoor het bovenluik verwijderd behoeft te worden, kan niet worden gezegd dat de aandrijfeenheid in de zin van het octrooi gemakkelijk uitschuifbaar is. Het uitschuiven van de van het frame losgemaakte aandrijfeenheid over het frame is slechts over een beperkte afstand mogelijk. Uit de tekening van de rode container blijkt immers dat het frame zich niet tot aan het zijluik uitstrekt. Bovendien heeft Kiggen onvoldoende betwist dat het losmaken van de aandrijfeenheid van het frame tot schade kan lijden, reden waarom de componenten van de aandrijfeenheid door de leverancier op een frame worden gemonteerd dat als een geheel wordt getransporteerd en in de container wordt ingebouwd. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr35, blz. 117. De inrichting van geïntimeerden sub 2 en 3 valt onder de hoofdconclusie van appellantes octrooi. Dat hun inrichting is voorzien van een boven het zeefvlak uitstekende spiraal neemt niet weg dat de uitgeselecteerde waterdieren zich over het zeefvlak kunnen bewegen, aangezien deze spiraal als deel van het zeefvlak in de zin van het octrooi is aan te merken. Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213. De uitleg van de woorden in de conclusie "dat men eerst enige tijd kneedt zonder hardingsmiddel en het kneden na toevoeging van voldoende hardingsmiddel om een volledige vulcanisatie te bereiken zo lang voortzet tot..." behoeft enerzijds niet tot de letterlijke tekst te worden beperkt, maar mag anderzijds niet te ruim worden toegepast. Immers zijn de onderhavige woorden met instemming van eiseres in het kenmerk van de octrooiconclusie opgenomen op voorstel van de Afdeling van Beroep en ter afgrenzing van de werkwijze van de stand van de techniek. Het zou met het oog op een redelijke rechtszekerheid voor derden niet aangaan die door eiseres aanvaarde beperking van de reikwijdte van het octrooi weg te interpreteren door een te ruime uitleg daarvan. Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245.

Of de produkten van gedaagden volgens de geoctrooieerde werkwijze worden vervaardigd, hangt af van de interpretatie van de woorden in de conclusie "dat men eerst enige tijd kneedt zonder hardingsmiddel en het kneden na toevoeging van voldoende hardingsmiddel om een volledige vulcanisatie te bereiken zo lang voortzet tot...". In het licht van de behandeling in oppositie wordt het onjuist geacht die woorden buiten de letterlijke betekenis uit te leggen. Wat eiseres thans wil, komt neer op het weginterpreteren van een beperking die moest worden aangebracht om octrooi te krijgen. Dat komt onjuist voor. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. Dat de vakman aan het octrooischrift zal ontlenen dat slechts de amplitude van het signaal van belang is in relatie tot een aan die amplitude gekoppeld drempelniveau, valt niet in te zien. Van een dergelijke beperking is in het octrooischrift geen spoor te vinden, terwijl evenmin bedacht kan worden waarom de octrooihouder zo'n beperking zou hebben gewenst. De defibrillator van gedaagde valt derhalve onder de beschermingsomvang van het octrooi. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Aannemelijk is dat de gemiddelde vakman onder "bodem" van de roede-opneemkamer in goot IV niet zal verstaan het snijpunt van de zijwand van de koker met de condensgoot, maar de onderste delen van de wanden gevormd door het bovenstuk van de zijwand van de koker boven genoemd snijpunt en de condensgoot. Zó verstaan strekt een deel van de bodem van de roede-opneemkamer zich binnenwaarts uit ten opzichte van het breedste deel van de koker. Geoordeeld wordt dat goot IV onder de beschermingsomvang van het octrooi van eiseressen valt. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. Ofschoon de ACE-container niet voldoet aan de letterlijke tekst van conclusie 1, omdat niet gesproken kan worden van een aandrijfeenheid die is opgesteld op een slede, wordt inbreuk aangenomen omdat indien die conclusie wordt gelezen in het licht van de beschrijving en de tekeningen, de derde daaruit niet kan afleiden dat de octrooihouder heeft willen afzien van de bescherming van perscontainers waarbij de aandrijfeenheid niet is opgesteld op een slede maar wel in een afgesloten, een deel van de houder uitmakende, ruimte is beschermd tegen vuil en vocht en bovendien gemakkelijk uit de ruimte naar buiten kan worden geschoven. Voor de inbreukvraag is niet van belang of een of meer van de maatregelen "achter het kenmerk" op de prioriteitsdatum reeds deel uitmaakten van de stand van de techniek. Dat is een nietigheidsargument. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Uitgangspunt moet zijn dat de goot uit een koker bestaat en dat een speciale /fco&ervormige goot is geoctrooieerd waarvoor - onder meer - kenmerkend is een zich van de kokerzijwand (binnenwaarts) uitstrekkende bodem van een roedeopneemkamer. De uiteinden van de condensgootjes liggen niet op de kokerzijwand en spelen dus geen rol bij de beoordeling of de roede-opneemkamers zich binnenwaarts uitstrekken. Ten opzichte van het breedste deel van de koker is in goot V geen zich binnenwaarts uitstrekkende bodem aanwezig. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 28 jan. 1992, nr 16, blz. 42. De Septobox past de eerste twee kenmerkende maatregelen van het octrooi toe; bij de ter zitting getoonde Septoboxen worden bij "permanente vergrendeling" echter de beide aanslagvlakken niet tegen elkaar gedrukt, waarschijnlijk omdat slechts een dunne strook vervormbaar materiaal is aangebracht, zodat dus geen gebruik wordt gemaakt van de derde kenmerkende maatregel. Het gaat te ver om op grond van de enkele mogelijkheid een dikkere strook vervormbaar materiaal in de groef aan te brengen aan te nemen dat met de vooromschreven Septoboxen indirecte inbreuk wordt gepleegd, hetgeen overigens ook niet door eiseres is gesteld. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315.

454 Het is de vraag of de verdamping door decompressiekookpuntverlaging, als technisch equivalent aan die door verwarming, onder de beschermingsomvang van het octrooi valt. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295. Art. 30, lid 2 en art. 69, lid 1 Europees Octrooi Verdrag. De uitvinding is gelegen in de combinatie van twee maatregelen, waarbij de tweede maatregel berust op de gedachte dat men de gewenste goot als gevolg van de toepassing van de U-vormige profielen óók kan vormen door het been aan de bovenzijde van de lamelle in de richting van het midden van de lamelle te verlengen. Het (ruimere) inzicht dat men een goot kan verkrijgen door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken is in het onderhavige octrooi niet geoctrooieerd. Omdat de gootconstructie als specifiek moet worden aangemerkt, en niet mag worden verruimd tot elke goot die is verkregen door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken, moet worden geconstateerd dat in de Isolux-constructie is gekozen voor een andere gootconstructie. Deze is ook principieel anders, omdat zij helpt bereiken dat wind en regen nauwelijks nog in de U-vormige dwarsorganen tussen de deksels kunnen binnendringen. Geen inbreuk aangenomen. Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. Art. 30, lid 2 i.v.m. art. 3:35 Burgerhjk Wetboek. Het betoog van gedaagden dat eiseressen zich niet tegen goot IV kunnen verzetten, omdat eiseressen zich in het eerdere kort geding bij de visie van de Octrooiraad inzake de beschermingsomvang van het octrooi hebben aangesloten, en gedaagde sub 1 in vertrouwen daarop deze goot heeft geïntroduceerd, wordt verworpen. Weliswaar hebben eiseressen zich in het eerdere kort geding aangesloten bij het advies van de Octrooiraad; aangenomen moet echter worden dat dit slechts gold voor de conclusie van dit advies, niet voor de redenering van de Octrooiraad (die door het Hof niet is gevolgd). Pres. Rb. 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. Art. 30, lid 3. Gedaagden komt geen beroep toe op deze bepaling - die een uitzondering inhoudt op het uitsluitend recht van de octrooihouder - nu hun proefnemingen niet onderzoek van, maar veeleer onderzoek met het geoctrooieerde betreffen; ze mede dienen om in de VS goedkeuring te krijgen van de Food and Drug Administration; ze buiten het bedrijf van gedaagden in ziekenhuizen plaatsvinden; en ze de markt en daarmee het octrooi van eiser wezenlijk aantasten. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Art. 30, lid 4 i.v.m. art. 34, lid 4. Hoewel aannemelijk is dat dwanglicenties zullen worden verleend, werken deze slechts terug tot de eind 1992 resp. begin 1993 ingediende verzoeken daartoe, terwijl appellante al in 1988 desbewustheidsexploiten heeft doen uitbrengen aan geïntimeerden. Mede gezien de concurrentie die appellante op de betrekkelijk kleine markt voor inrichtingen als de onderhavige gedurende lange tijd van geïntimeerden heeft ondervonden brengt de zorgvuldigheid mee dat zij zich inspannen om de door hen onrechtmatig in het verkeer gebrachte inrichtingen bij hun afnemers terug te nemen {anders: de President). Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213 (met noot). Art. 34, lid 4 i.v.m. art. 30, lid 4. [zie hierboven onder art. 30, lid 4]. Art. 43. Het in voorraad houden, uitleveren en/of plaatsen van tijdens de licentie-overeenkomst vervaardigde mesttanks levert na afloop van de licentie-overeenkomst en sedert de verlening van het octrooi octrooiinbreuk op. Een redelijke afwikkeling van de licentie-overeenkomst brengt met zich mee dat plaatsing van mesttanks waarvan de orders reeds vóór het einde van de licentie-overeenkomst definitief zijn geworden, geacht moet worden te geschieden met toestemming van de octrooihouder. Een inbreukverbod voor de toekomst wordt toegewezen omdat gedaagde na de verleningsdatum nog mesttanks volgens het

octrooi heeft geplaatst waarvan de orders definitief zijn geworden na het einde van de licentie-overeenkomst en omdat gedaagde zich jegens eiseres handelingen ex art. 30 Row. heeft voorbehouden. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Artt. 43 en 44 i.v.m. art. 6:162 Burgerhjk Wetboek. Het uitbrengen van desbewustheidsexploiten door Fisons aan Mann en Tramedico hangende het beroep van Fisons tegen de beslissing van de Aanvraagafdeling waarbij deze na een door Mann ingestelde oppositie de verlening van octrooi op de openbaargemaakte aanvrage van Fisons heeft geweigerd, wordt jegens Mann en haar Nederlandse distributeur Tramedico niet onrechtmatig geacht, omdat het voor Fisons voor de hand lag om haar mogelijke recht op schadevergoeding bij een voor haar gunstige afloop van de beroepsprocedure bij de Afdeling van Beroep door het uitbrengen van een desbewustheidsexploit zeker te stellen en het voor Mann mogelijk was om het risico van een eventueel in de toekomst aan Fisons te betalen schadevergoeding op een minder ingrijpende wijze af te dekken dan door staking van de distributie van het onder de openbaargemaakte aanvrage van Fisons vallende produkt. Zie voor het laatste nader het vonnis. Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Art. 43 i.v.m. art. 289 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. De vordering tot afdracht van winst en het afleggen van rekening en verantwoording is in kort geding naast het gevraagde voorschot niet toewijsbaar. Wel toewijsbaar is de schriftelijke opgave van de afnemers van de mesttanks en de door gedaagde ingeschakelde derden, beperkt tot de periode na de verlening van het octrooi en aangevuld met opgave van de orderdatum. Voor overdracht van lopende en in portefeuille zijnde orders ontbreekt een rechtsgrond. Het gevorderde voorschot op schadevergoeding wordt afgewezen, omdat de omvang van de inbreuk en van de schade met onvoldoende zekerheid kan worden vastgesteld. Wel wordt toegewezen een voorschot op de nog openstaande nota's. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Art. 43, lid 1 i.v.m. art. 64, lid 1 Europees Octrooi Verdrag en artt. 289 e.v. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Verbod van octrooiinbreuk op straffe van dwangsom toewijsbaar: vast staat dat alle gedaagden [kennelijk: voor het octrooi werd verleend; Red.] voortbrengselen hebben geleverd die vallen onder de beschermingsomvang van het octrooi, terwijl één hunner bovendien in een folder inbreuk op auteursrecht heeft gemaakt, en terwijl twee anderen de voortbrengselen zijn blijven leveren hoewel de octrooiaanvrage aan hen betekend was, zodat met name ten aanzien van deze drie de vrees gerechtvaardigd is dat zij bereid zijn bewust het risico te nemen dat hun produkten vallen onder de uitsluitende rechten van anderen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (met noot). Art. 43, lid 1 i.v.m. artt 289 e.v. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Een verbod tot octrooiinbreuk komt alleen in aanmerking voor de landen waarvoor het Europese octrooi is verleend. Of een verbod tot inbreuk op de Australische en Amerikaanse parallelle octrooien naar Australisch resp. Amerikaans recht toewijsbaar zou zijn is onzeker, nu omtrent dit recht niets is gesteld. Weliswaar geldt dit laatste naar de letter ook voor de in het Europese octrooi aangewezen landen, maar het octrooirecht van die landen is in hoge mate geüniformeerd en bevat dezelfde uitlegregels. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391.

455 Artt 43, lid 2,30, lid 1 en 51, lid 1 i.v.m. art 289 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Nu een redelijke kans - in elk geval een niet te verwaarlozen kans - bestaat dat het octrooi bij gebreke van nieuwheid zal worden nietig verklaard, brengt dat met zich mee dat er voor een verbod als gevorderd in kort geding en a fortiori voor het gevorderde voorschot op de vergoeding van door inbreuk geleden schade, geen plaats is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr 95, blz. 351. Art 43, lid 5. De voortbrengselen van eiseres zijn inderdaad nieuwe voortbrengselen in de zin van art. 43, lid 5 Row. De produkten volgens het octrooi van eiseres zijn in tegenstelling tot de voorbekende werkwijze wel thermoplastisch verwerkbaar en hebben bovendien een grotere treksterkte. Het is daarom aan gedaagden om - indien komt vast te staan dat de Kelproxprodukten voldoen aan de maatstaf van het octrooi - aannemelijk te maken dat de door haar vervaardigde Kelprox-produkten niet volgens de geoctrooieerde werkwijze worden vervaardigd. Allereerst zal daartoe moeten komen vast te staan of de door gedaagden gestelde doch door eiseres betwiste werkwijze door gedaagden wordt gevolgd. Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 66, blz. 245. Indien eiseres een beroep op art. 43, lid 5 Row. toekomt, dienen gedaagden aannemelijk te maken dat haar produkten niet volgens de geoctrooieerde werkwijze zijn vervaardigd. Komt aan eiseres een dergelijk beroep niet toe dan dient zij voorshands aannemelijk te maken dat gedaagden haar produkten volgens de geoctrooieerde werkwijze vervaardigen. Aangezien er in oppositie een afbakening op nieuwheid noodzakelijk werd geacht t.o.v. een werkwijze die tot voortbrengsels leidt met dezelfde eigenschappen als de voortbrengsels verkregen volgens het octrooi van eiseres, met welke afbakening eiseres heeft ingestemd, moet er in kort geding van worden uitgegaan dat niet is komen vast te staan dat de produkten die verkregen worden door toepassing van de geoctrooieerde werkwijze nieuw zijn. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 10 mei 1989, nr 65, blz. 243. Art. 43B. In de periode tussen afloop van de licentie-overeenkomst en de verlening van het octrooi is geen sprake van octrooiinbreuk, doch ontstaat slechts aanspraak op de redelijke vergoeding van art. 43B voor handelingen verricht na verloop van dertig dagen na het uitbrengen van een waarschuwingsexploit. Nu gesteld noch gebleken is dat een dergelijk exploit aan gedaagde is betekend, is gedaagde geen vergoeding ex art. 43B verschuldigd voor in genoemde periode in het verkeer gebrachte mesttanks. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Artt 44 en 43 i.v.m. art. 6:162 Burgerlijk Wetboek. Het uitbrengen van desbewustheidsexploiten door Fisons aan Mann en Tramedico hangende het beroep van Fisons tegen de beslissing van de Aanvraagafdeling waarbij deze na een door Mann ingestelde oppositie de verlening van octrooi op de openbaargemaakte aanvrage van Fisons heeft geweigerd, wordt jegens Mann en haar Nederlandse distributeur Tramedico niet onrechtmatig geacht, omdat het voor Fisons voor de hand lag om haar mogelijke recht op schadevergoeding bij een voor haar gunstige afloop van de beroepsprocedure bij de Afdeling van Beroep door het uitbrengen van een desbewustheidsexploit zeker te stellen en het voor Mann mogelijk was om het risico van een eventueel in de toekomst aan Fisons te betalen schadevergoeding op een minder ingrijpende wijze af te dekken dan door staking van de distributie van het onder de openbaargemaakte aanvrage van Fisons vallende produkt. Zie voor het laatste nader het vonnis. Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Art. 44 i.v.m. art. 54. Een vordering, gebaseerd op artikel 44 Row., valt onder de regeling van de absolute competentie, neergelegd in artikel 54

Row., ook al wordt artikel 44 daarin niet vermeld. Dit artikel heeft immers betrekking op een vordering ex artikel 43 Row., dat wél in artikel 54 Row. wordt vermeld. Rb. Middelburg, 30 mei 1990, nr 54, blz. 212. Artt 51, lid 1, 30, lid 1 en 43, lid 2 i.v.m. art. 289 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Nu een redelijke kans - in elk geval een niet te verwaarlozen kans - bestaat dat het octrooi bij gebreke van nieuwheid zal worden nietig verklaard, brengt dat met zich mee dat er voor een verbod als gevorderd in kort geding en a fortiori voor het gevorderde voorschot op de vergoeding van door inbreuk geleden schade, geen plaats is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351. Art. 51, lid 1 onder a i.v.m. artt. 2 en 2A. Of een werkwijze nieuw is, moet worden bepaald door elk als nieuwheidsschadelijk bestempeld geschrift afzonderlijk te stellen tegenover de geoctrooieerde werkwijze en dan de vraag te beantwoorden of die werkwijze door dat geschrift voor de gemiddelde vakman wordt geopenbaard, waarbij naast de letterlijke tekst van het geschrift in aanmerking moeten worden genomen de normale vakkennis en datgene wat de vakman in het geschrift "meeleest", dus wat in het geschrift onmiddellijk mee ligt opgesloten zonder dat de vakman daar verder over behoeft na te denken. De nieuwheid volgt uit het kenmerk dat het mengsel wordt gekneed, eerst enige tijd zonder en daarna met hardingsmiddel. Juist is dat deze maatregel eerst in de beroepsfase aan de conclusie is toegevoegd, welk argument echter buiten beschouwing kan blijven, omdat eiseres - terecht - geen nietigverklaring heeft gevorderd op de grond dat het onderwerp van het octrooi niet wordt gedekt door de inhoud van de oorspronkelijke aanvrage. Voor de beoordeling van de nieuwheid is evenmin van belang dat de maatregel reeds uit andere publikaties bekend is. Of een werkwijze inventief is moet worden bepaald door na te gaan of die werkwijze voor een deskundige op de voorrangsdatum, gegeven de stand van de techniek voor de hand lag. Daartoe moeten de door eiseres geciteerde publikaties tezamen worden beschouwd. In de meest naastliggende stand van de techniek wordt uitdrukkelijk gewaarschuwd tegen volledige vulcanisatie, omdat deze leidt tot niet-verwerkbare produkten. De vakman die zoekt naar een werkwijze om volledig gevulcaniseerde elastomeer-polyalkeen mengsels te bereiden die goed thermoplastisch verwerkbaar zijn, zal daarom volledige vulcanisatie als een doodlopende weg beschouwen. Niet valt in te zien dat de overige publikaties, hetzij gezamenlijk, hetzij afzonderlijk, de vakman op andere gedachten zullen brengen. Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. Art. 51, lid 1 onder b. De geoctrooieerde werkwijze is voldoende duidelijk in het octrooischrift omschreven. Eiseres heeft haar stelling onvoldoende onderbouwd. De Afdeling van Beroep heeft bovendien overwogen dat de in het octrooischrift genoemde bepalingsmethode op dit gebied van de techniek algemeen gebruikelijk en aanvaard is. Rb. 's-Gravenhage, 27 febr. 1991, nr 67, blz. 247. Art 54 i.v.m. art. 44. Een vordering, gebaseerd op artikel 44 Row., valt onder de regeling van de absolute competentie, neergelegd in artikel 54 Row., ook al wordt artikel 44 daarin niet vermeld. Dit artikel heeft immers betrekking op een vordering ex artikel 43 Row., dat wél in artikel 54 Row. wordt vermeld. Rb. Middelburg, 30 mei 1990, nr54, blz. 212. Artt. 55 en 17. Een bevel tot inschrijving van een dagvaarding in het octrooiregister met terugwerkende kracht tot een tijdstip gelegen voor het eerste verzoek om inschrijving zijdens verzoeker zelf, vindt geen steun in de wet. Bij de inschrijving van een dagvaarding tot veroordeling van de gedaagde tot overdracht aan eiser van zekere ter inzage gelegde octrooi-aanvragen op

456 een datum waarop die aanvragen reeds geruime tij'd wegens niet betaling van taxen waren vervallen heeft de verzoeker geen belang, zodat diens verzoek moet worden afgewezen. Rb. 's-Gravenhage, 11 maart 1994, nr 109, blz. 390. Art. 56, lid 3. Bepalend voor de vraag of een schorsing kan worden verleend is de vraag of voor de beslissing in het geschil een bij de rechtbank te 's-Gravenhage aanhangige rechtsvordering inzake de nietigheid van het octrooi van invloed kan zijn. Geen schorsing nu dit voor een deel van het gevorderde niet het geval is. Rb. 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. Ib. Rijkswet van 29 mei 1987 (Stb. 316) tot wijziging van de Rijksoctrooiwet Art. VI, eerste lid. Het beroep op vaagheid van de omschrijving van de betrokken werkwijze gaat niet op, daar het aangevallen octrooi is verleend vóór het inwerking treden van het huidige artikel 51, lid 1, sub b van de Rijksoctrooiwet, terwijl het toepasselijke overgangsrecht bepaalt dat voor eerder verleende octrooien het oude recht, dat een dergelijke nietigheidsgrond niet kent, blijft gelden. Rb. 's-Gravenhage, 15 juli 1992, nr 97, blz. 354. Art. VI, tweede lid. De rechtbank onderschrijft de uitleg van het in artikel VI, tweede lid van de Rijkswet tot wijziging van de Rijksoctrooiwet bepaalde, erop neerkomend dat een eventuele nietigverklaring van het octrooi in kwestie niet verder terug kan werken dan tot de datum van inwerkingtreding van de betrokken wijziging van de Rijksoctrooiwet, te weten 1 december 1987. Rb. 's-Hertogenbosch, 4 mei 1990, nr 96, blz. 353. Ie. Europees Octrooi Verdrag. Art. 64, lid 1 i.v.m. art. 43, lid 1 Rijksoctrooiwet en artt. 289 e.v. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Verbod van octrooiinbreuk op straffe van dwangsom toewijsbaar: vast staat dat alle gedaagden [kennelijk: voor het octrooi werd verleend; Red.] voortbrengselen hebben geleverd die vallen onder de beschermingsomvang van het octrooi, terwijl één hunner bovendien in een folder inbreuk op auteursrecht heeft gemaakt, en terwijl twee anderen de voortbrengselen zijn blijven leveren hoewel de octrooiaanvrage aan hen betekend was, zodat met name ten aanzien van deze drie de vrees gerechtvaardigd is dat zij bereid zijn bewust het risico te nemen dat hun produkten vallen onder de uitsluitende rechten van anderen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (met noot). Art. 69. Pres.: er wordt uitdrukkelijk gesproken van een voorkeursuitvoering. In de beschrijving valt nergens te lezen dat de aanwezigheid van de in het kenmerk voorkomende "een paar messen" wezenlijk is voor de uitvinding. Een deskundige derde zal onmiddellijk begrijpen dat het bij de uitvinding gaat om middelen voor het aanbrengen van een zodanig smalle snee dat deze niet behoeft te worden dichtgereden, zodat geen losse zode ontstaat en waardoor wordt "voorkomen dat het op het land staande gras wordt beschadigd". De rechter dient zelfstandig, uit de inhoud van de conclusie gelezen in het licht van de beschrijving en de tekeningen, de beschermingsomvang van het octrooi vast te stellen. Hij is daarbij niet gebonden aan het oordeel terzake van de octrooiverlenende instantie. Uit een aanpassing van de tekst van de conclusie om die in overeenstemming te brengen met hetgeen het uitvoeringsvoorbeeld leert, valt niet af te leiden dat Vredo uitdrukkelijk afstand heeft willen doen van een gedeelte van de bescherming waarop de inhoud van de conclusie, indien gelezen in het licht van de beschrijving en de tekeningen, haar recht geeft. Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286.

Art. 69, lid 1 en art. 30, lid 2 Rijksoctrooiwet De uitvinding is gelegen in de combinatie van twee maatregelen, waarbij de tweede maatregel berust op de gedachte dat men de gewenste goot als gevolg van de toepassing van de U-vormige profielen óók kan vormen door het been aan de bovenzijde van de lamelle in de richting van het midden van de lamelle te verlengen. Het (ruimere) inzicht dat men een goot kan verkrijgen door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken is in het onderhavige octrooi niet geoctrooieerd. Omdat de gootconstructie als specifiek moet worden aangemerkt, en niet mag worden verruimd tot elke goot die is verkregen door lamelle en langsprofiel te laten samenwerken, moet worden geconstateerd dat in de Isolux-constructie is gekozen voor een andere gootconstructie. Deze is ook principieel anders, omdat zij helpt bereiken dat wind en regen nauwelijks nog in de U-vormige dwarsorganen tussen de deksels kunnen binnendringen. Geen inbreuk aangenomen. Hof 's-Gravenhage, 13 juli 1993, nr 86, blz. 317. Ha. Benelux Merkenwet. Algemeen. Hoewel de Benelux Merkenwet nog niet is aangepast aan de Europese richtlijn, dient de uitlegging van de bestaande wet te geschieden in de zin van het door de richtlijn beoogde resultaat. Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr98, blz. 356. Art. 1. Aannemelijk is dat de kleur geel niet onderscheidend is voor shampoo zonder meer, gelet op het gebruik van gele flacons door diverse shampoofabrikanten. Kortman maakt echter slechts aanspraak op bescherming van haar kleurmerk voor èafcyshampoo, en voor deze waar bezit de kleur door inburgering onderscheidend vermogen. Het feit dat deze shampoo ook voor anderen dan alleen baby's te gebruiken is doet daaraan niet af, nu Kortman slechts voor die waar bescherming verlangt. Het merkenrechtelijk systeem laat een dergelijke beperking naar doelgroep toe. De bescherming van niet-driedimensionale merken is niet beperkt tot tekens die in een plat vlak geprojecteerd zijn, maar geldt ook voor tekens die op ruimtelijke vormen zijn geprojecteerd. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. "Dermoprotector" voor douchegel is niet een uitsluitend beschrijvend teken. Het woord komt als zodanig niet voor in de Nederlandse taalschat. Wel komen de woorden "dermo" (als onderdeel van een uit verschillende delen samengesteld woord) en "protector" daarin voor. Beide woorden zijn aan een vreemde taal ontleend: "dermo" aan het Grieks, "protector" aan het Latijn. De kring van gebruikers is bijzonder ruim en is niet beperkt tot diegenen die de betekenis vanuit het Latijn of Grieks afkomstige woorden in het algemeen kennen. De betekenis van het woord protector zal door de gemiddelde gebruiker van douchegel niet begrepen worden. Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. Een glas kan dienen om de van een bepaalde onderneming afkomstige waar te onderscheiden. Het door De Kluis NV op de markt gebrachte glas leent zich ertoe het in aanmerking komend publiek (de drinkers van bier in het algemeen en die van witbier in het bijzonder) in staat te stellen het witbier, als van haar afkomstig te herkennen. Zowel met als zonder opdruk van het woord/beeldmerk Hoegaarden voldoet het glas aan de criteria die moeten worden gesteld aan die van individueel merk. Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr3, blz. 12 (met noot). De diverse Histormerken, zoals ook feitelijk door eiseres gebruikt, bezitten voldoende sterk onderscheidend vermogen om de relatief alledaagse en veelvuldig te gebruiken waar van eiseres (verfwaren) te onderscheiden. Deze merken zijn ook niet te eenvoudig om tot merk te dienen. Zij bezitten voldoende individualiteit. Zij worden niet bepaald door de aard

457 van de verfwaar; het betreft geen technisch-functionele vorm die voor verfwaar onontbeerlijk is. Evenmin beïnvloeden de Histormerken de wezenlijke waarde van de waar. Pres. Rb. Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. Wat er zij van het optreden van eiserés tegen een etiket van derden, niet weersproken is dat dit etiket nog steeds wordt gebruikt, hetgeen de President ook uit eigen wetenschap bekend is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255. De tekens van Renault bezitten onderscheidend vermogen. Zij hebben door inburgering grote bekendheid verworven. Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. De leuze "Goede Tijden, Slechte Tijden" heeft vooral als titel van de televisieserie grote bekendheid verkregen en moet daarom als een onderscheidend teken worden beschouwd. Pres. Rb. Haarlem, 11 dec. 1992, nr 17, blz. 44. Het merk Oma's Cake is niet slechts een kwaliteitsaanduiding. Het is dankzij de promotie-activiteiten van eiseres ingeburgerd en bezit een aanmerkelijk onderscheidend vermogen. Pres. Rb. Utrecht, 29 april 1993, nr 36, blz. 119. Artt. 1 en 5, aanhef en onder 4. Het Hof acht het voldoende aannemelijk dat het bij Maxis winkelende publiek het op waren (die geen merkprodukten van anderen zijn) door middel van een (prijs)sticker prominent aangebrachte teken MAXIS zal opvatten als een teken dat ertoe dient deze waren te onderscheiden als afkomstig van Maxis en derhalve als merk. Daaraan doet niet af dat het publiek dit aldus afgebeelde teken tevens zal kunnen opvatten als een aanduiding van de handelsnaam van Maxis. Juist in het geval dat merk en handelsnaam gelijk(luidend) zijn, is het mogelijk dat het teken tot zowel het een als het ander dient. Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr 91, blz. 330. Art. 1 i.v.m. art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1. Blijkens het Juicy Fruit-arrest van het Benelux-Gerechtshof moet, naarmate het onderscheidend vermogen van een merk geringer is, tussen het merk en een teken een grotere mate van gelijkenis bestaan, wil dat teken als overeenstemmend kunnen worden aangemerkt in de zin van dit artikel, en moet voorts bij het bepalen van de beschermingsomvang van een merk aan de hand van zijn onderscheidend vermogen met alle bijzonderheden van het gegeven verband in onderling verband rekening worden gehouden. De stelling van Dunhill dat het onderscheidend vermogen, en dus ook de beschermingsomvang, van het merk van Gallaher zo gering is, dat overeenstemming tussen dat merk en het teken van Dunhill slechts onder bijzondere omstandigheden zou kunnen worden aangenomen, is derhalve van wezenlijke betekenis voor het antwoord op de vraag of van overeenstemming tussen merk en teken sprake is. Nu niet blijkt dat het Hof die stelling in zijn beoordeling heeft betrokken, is het Hof tekortgeschoten in zijn motiveringsplicht. Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Tussen de woord-beeldmerken van eiseres en het teken van gedaagde bestaat geen auditieve of visuele gelijkenis. Wel bestaat er begripsmatige gelijkenis tussen de woordelementen YELLOW & BLUE van het teken en de kleurstelling van de merken. De kleurencombinatie is evenwel gebruikelijk voor de betrokken waren, hetgeen mede blijkt uit het gebruik ervan bij tal van produkten van derden. Aangenomen moet derhalve worden dat voor het winkelend publiek de kleurencombinatie geel/blauw associaties oproept met de aard van de produkten als halfvolle geelsausen en geen herkenningsteken is voor de Yofresh-produkten. Als onderdeel van de merken heeft de kleurencombinatie derhalve geen, althans een gering onderscheidend vermogen. Aangezien de overige elementen van de merken weinig of geen gelijkenis vertonen met het teken is van overeenstemming geen sprake. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255.

Artt 1 en 14 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1. Het woord HEPAR, met of zonder accent, heeft voldoende onderscheidende kracht voor mineraalwater; het is niet waarschijnlijk dat het publiek verband zal zien met de medisch en pharmaceutische termen waarin "hépa" voorkomt als verwijzing naar de lever. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Art. 1, eerste lid. De schelpvorm bezit op zichzelf een zodanig individueel karakter, dat deze geschikt is de waar zoutjes van soortgelijke waren te onderscheiden. Gebruik door derden van de schelpvorm voor zoutjes buiten de Benelux is voor de beoordeling van het onderscheidend vermogen niet relevant. Binnen de Benelux is slechts relevant het gebruik door derden ten tijde van en na het depot door Smith. Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221 (met noot). Het beeldmerk van de enkele kleur blauw heeft in de warenklasse, waarvoor die is gedeponeerd, onvoldoende onderscheidend vermogen. Deze kleur wordt vaker gebruikt op de markt van kunststofbadjes. Het is een van de goedkoopste kleuren en de voor de kleur gebruikte grondstof is ongiftig voor kinderen en daarom juist geschikt voor kinderbadjes. Die kleur kunnen appellanten dan ook niet monopoliseren, ook niet in combinatie met de schelpvorm. Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. De omstandigheid dat er vele glazen zouden zijn die in meerdere of mindere mate op het Hoegaarden-glas gelijken, staat er op zichzelf niet aan in de weg dat het Hoegaarden-glas een merkfunctie vervult. Het gaat om de vraag of het glas zich ertoe leent om het in aanmerking komende publiek in staat te stellen het glas te herkennen als een glas voor witbier dat afkomstig is van De Kluis. In aanmerking genomen dat tot december 1990 alleen door De Kluis een gefacetteerd glas als onderscheidingsteken voor witbier werd gebruikt, dat De Kluis het Hoegaarden-glas in ieder geval sinds 1985 gebruikt, dat het glas in reclame voor Hoegaarden-bier steeds een prominente plaats heeft ingenomen en dat het op grote schaal door het publiek wordt gebruikt, kan geconcludeerd worden dat het Hoegaarden-glas een zodanige bekendheid heeft gekregen bij het relevante publiek, dat het kan dienen om het Hoegaardenwitbier te onderscheiden van witbier van andere ondernemingen. De omstandigheid dat het Hoegaarden-glas veelal is voorzien van het woord- en beeldmerk Hoegaarden, verhindert niet dat het glas op zichzelf, op grond van de hiervoor genoemde omstandigheden, een eigen merkfunctie is gaan vervullen. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Het merk "Baton du Berger" heeft onderscheidend vermogen: "baton" is niet de gebruikelijke wijze van aanduiding van de vorm van het worstje, is noch soortnaam noch een noodzakelijke uitdrukking om het produkt te identificeren en is evenmin beschrijvend. "Baton" roept slechts het beeld op van de vorm. Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr58, blz. 223. Art. 1, eerste lid i.v.m. art. 14 onder A, eerste lid, aanhef en sub la. Onder de omstandigheden dat de term TEA soortaanduiding is, in het buitenland en ook in België een drank ICE TEA onder verschillende merken in de handel wordt gebracht en in Webster's dictionary de uitdrukking ICE WATER is opgenomen met de omschrijving "water gekoeld als met ijs", wordt het onderscheidend karakter van de aanduiding ICE TEA niet evident geacht. Vz. Rb. Verviers, 17 juli 1992, nr 30, blz. 94. Art. 1, tweede lid. Men kan niet serieus volhouden dat de waar zoutjes van dien aard is dat haar uiterlijk en vormgeving door hun fraai-

458 heid of oorspronkelijkheid in belangrijke mate haar marktwaarde bepalen. In elk geval is dat in casu het geval. Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221. De wezenlijke waarde van de onderhavige waar - een zwembad/zandbak in de vorm van een schelp - is vooral gelegen in de schoonheid en de aantrekkelijkheid van de vorm van de Sint Jacobsschelp, welke in hoge, in ieder geval belangrijke mate het commercieel succes ervan bepaalt. Het is de toegevoegde aantrekkelijkheidswaarde van de schelpvorm die aan het badje als waar in de klasse waarvoor deze als vormmerk is ingeschreven zijn bijzondere betekenis geeft en in feite de wezenlijke waarde zomede de marktwaarde van de waar bepaalt. Ook het beroep op inburgering kan appellanten niet baten. Wanneer de vorm de wezenlijke waarde van de waar bepaalt is die vorm als merk ondeugdelijk, ongeacht of zij onderscheidende kracht heeft of na verloop van tijd krijgt door inburgering. De kleur kan aan de schelpvorm niet een merkrechtelijke bescherming verlenen, waarvoor deze vorm zonder die kleurvermelding niet in aanmerking zou komen. Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Niet aannemelijk is dat het Hoegaarden-glas bij de keuze van de consument voorop staat en de inhoud van het glas van ondergeschikte betekenis is. De wezenlijke waarde van het Hoegaarden-witbier is niet in de vorm van het glas gelegen. De "facet-vorm" van het glas kan ook niet worden aangemerkt als onontbeerlijk voor bierglazen als de onderhavige. Art. 1 lid 2 BMW is derhalve niet van toepassing. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr4, blz. 15. Art. 3, tweede lid i.v.m. art. 14 onder B, aanhef en sub 1. Weliswaar is tussen een aantal partijen overleg gevoerd over exclusief gebruik van het merk door een drietal hunner, maar waar dit overleg niet tot resultaat heeft geleid kan, gelet op de verdere omstandigheden, niet worden gezegd dat Food from Britain (gedaagde in conventie) onbevoegd was om over het woord- en beeldmerk te beschikken. De depots van Agra (gedaagde in reconventie) komen in rangorde derhalve na het depot van Food from Britain, zodat de reconventionele vordering tot nietigverklaring moet worden toegewezen. Rb. 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Art. 4, aanhef en onder 1 en 2. De verwijzing naar de geneeskundige kracht van het mineraalwater is geoorloofd en maakt het merk niet misleidend of in strijd met de openbare orde. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Art. 4, aanhef en onder 2. Eiseres heeft een rechtscheppend depot verricht van het merk OLYMPIC. Van misleiding in de zin van artikel 4 onder 2 BMW is geen sprake. Daaraan doet niet af dat eiseres tevens een beeldmerk heeft gedeponeerd waarop mede vijf olympische ringen staan afgebeeld. Bovendien is er geen nietigheidsactie ingesteld. Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322. Art. 4, aanhef en onder 2 i.v.m. art 14. Gezien de bekendheid bij het publiek van het feit dat dranken en voedingswaren door kloostergemeenschappen onder de naam van hun orde in het verkeer worden gebracht, zal bij het publiek dat "Trappistenbrood" in de winkel ziet de indruk worden gewekt dat dit brood vervaardigd is in een Trappistenklooster, of tenminste dat het is vervaardigd volgens een recept dat van een Trappistenklooster is verkregen en dat de betrokken broodfabriek van dat klooster toestemming heeft gekregen om brood volgens dat recept onder het merk "Trappistenbrood" te verkopen. Gelet op de bekendheid van het Trappistenbier van eiseres ligt het temeer voor de hand dat het publiek het "Trappistenbrood" van gedaagden zal associëren met het klooster van

eiseres. Gedaagden hebben ten processe niet gesteld dat het brood vervaardigd is volgens een authentiek recept van een Trappistenklooster al wordt dit op de achterzijde van de verpakking vermeld. Uit het vorenstaande volgt dat gedaagden door hun brood onder het merk "Trappistenbrood" te verkopen het publiek misleiden althans kunnen misleiden omtrent de herkomst van het brood althans omtrent de herkomst van de receptuur volgens welke het brood is vervaardigd. De vordering van eiseres - die ten deze als belanghebbende kan gelden - tot nietigverklaring en doorhaling van de inschrijving van het merk is op basis van art. 14 BMW toewijsbaar. Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297. Art. 4, aanhef en onder 6. Als niet, althans onvoldoende gemotiveerd betwist staat vast dat Sara Lee, op het moment dat zij de merken deponeerde, niet de wetenschap had dat Prinsen het merk "Boncafé" in gebruik had. Ter zake van de vraag of Sara Lee dit behoorde te weten is beslissend of het voorgebruik door Prinsen van het merk "Boncafé" in belanghebbende kringen algemeen bekend was. Op Sara Lee rustte geen onderzoeksplicht. Prinsen heeft ten aanzien van dit voorgebruik gesteld dat de koffiecreamer in juni 1988 in 9 zogenaamde "Kom en Koop"winkels te koop was. Niet gesteld of gebleken is dat aan de verkoop van de koffiecreamer publiciteit is gegeven of dat er reclame voor is gemaakt. Gezien voorts het enorme aantal mogelijke verkooppunten - Sara Lee heeft in dit verband het aantal van 5.000 genoemd - is er naar het oordeel van de rechtbank sprake van een verkoop op een zo beperkte schaal en op een zo onopvallende wijze dat van algemene bekendheid geen sprake was en dat aan Sara Lee geen verwijt kan worden gemaakt dat zij van het voorgebruik van Prinsen niet op de hoogte was. Rb. Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr 37, blz. 121. Virbac's Compositum is ouder dan Hofman's Compositum Mk 7, Virbac is met haar merk marktleider, Virbac heeft voldaan aan haar wettelijke verplichting tot registratie van dit diergeneesmiddel, Virbac levert overeenkomstig de wettelijke verplichting dit middel alleen aan dierenartsen; Hofman c.s. brengen een niet geregistreerd diergeneesmiddel in de handel, de etikettering ervan vermeldt ten onrechte een registratienummer, Hofman c.s. leveren een produkt dat door tussenkomst van dierenartsen moet worden verstrekt, aan de lekenhandel. Voorts komt Hofman's Compositum Mk 7, in tegenstelling tot dat van Virbac, niet voor op de Netherlands Vetindex. Deze feiten beschouwd in onderling verband en samenhang brengen de President tot de beslissing dat van een gebruik te goeder trouw en van een normaal gebruik van het produkt met de aanduiding Compositum Mk 7 niet kan worden gesproken. Het heeft er op zijn minst de schijn van dat het wordt gebruikt in het wat schemerige gebied van de handel in niet-geregistreerde diergeneesmiddelen die eigenlijk geregistreerd behoren te zijn. Hofman c.s. konden of behoorden in 1986 te weten dat Virbac een produkt Compositum op de markt bracht. Dit heeft tot gevolg dat Virbac's depot van 16 november 1993 niet te kwader trouw is geschied. Pres. Rb. Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359 (met noot). Eiser kan niet worden verweten zijn merk te kwader trouw te hebben gedeponeerd nu niet is gebleken dat gedaagde haar met dat merk overeenstemmende handelsnaam vóór de datum van het depot meer dan incidenteel en op een voor eiser kenbare wijze in het Beneluxgebied heeft gebruikt, terwijl ook anderszins van kwade trouw niet is gebleken. Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Art. 4, aanhef en onder 6 i.v.m. art. 14 onder B, aanhef en sub 2. De nietigheid van het depot van het kleurmerk als te kwader trouw gedaan, kan niet worden ingeroepen reeds omdat de derden die eerder een dergelijke kleur voor shampoo of andere detergenten mochten hebben gevoerd niet aan het geding deelnemen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89.

459 Art. 4, aanhef en onder 6, aanhef en sub a. Een beroep van een deposant op voor-voorgebruik van een dienstmerk kan pas slagen indien daadwerkelijk sprake is van gebruik van het teken ter onderscheiding van diensten. In de BMW is geen aanwijzing te vinden dat hierbij de eis gesteld moet worden van een bepaalde mate en intensiteit van gebruik. De eis van "normaal" gebruik geldt hier niet. Een gebruik dat vrijwel uitsluitend gericht is geweest op intern gebruik, waarvan niet aannemelijk is geworden dat het diende ter onderscheiding van de diensten, kan niet worden beschouwd als gebruik als merk. Gebruik op briefpapier, facturen, enveloppen, visitekaartjes, naambord, vermelding in telefoonboek etc. zou wel als gebruik ter onderscheiding van diensten hebben kunnen worden aangemerkt. Hof Arnhem, 23 febr. 1993, nr5, blz. 17.

reden voor niet gebruik in de zin van art. 5 lid 3 BMW, nu die omstandigheid hem niet behoeft te beletten zijn merk normaal te gaan gebruiken, zij het met het risico van verlies van de procedure, verbeurte van dwangsommen en vergeefse investeringen, verbonden aan de introductie en instandhouding van het merk. Het aangevallen worden van een merk in rechte dient te worden beschouwd als te behoren tot een normaal ondernemersrisico. Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. De rechtbank verwerpt het verweer dat het recht op het merk is vervallen omdat De Kluis het glas niet gebruikt zoals het is ingeschreven (het is als merk ingeschreven zonder het woord- en/of beeldmerk en wordt gebruikt met het woorden/of beeldmerk). Het gebruik van het glas dat voorzien is van een woord- en/of beeldmerk, impliceert een gebruik van het glas als zodanig. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15.

Het feit dat Benckiser voordat Lever haar blauwe houder voor vaatwasmiddelen als merk had gedeponeerd, reeds een houder voor vaatwasmiddelen van vrijwel identieke vorm, zij het in witte kleur, in de handel heeft gebracht, heeft niet tot gevolg dat Lever haar depot te kwader trouw heeft verricht, reeds omdat de vorm van de houder van Lever slechts een van de bestanddelen van haar merk is, zodat zich de in art. 4 lid 6 onder a BMW genoemde situatie - waarin de deposant per se te kwader trouw wordt geacht - zich niet voordoet en die situatie zich ook daarom niet voordoet, omdat Benckiser haar witte houder niet als merk heeft gebruikt. Van belang is voorts, dat voordat Benckiser met haar witte houder op de markt kwam, de vorm van die houder als merk is gedeponeerd onder meer in de Benelux, door een met Lever gelieerde vennootschap Lever S.A. en voldoende aannemelijk is dat Lever met toestemming van Lever S.A. het model in gebruik heeft genomen en in blauwe kleur als merk heeft gedeponeerd. Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr59, blz. 225.

Gallaher heeft bij haar depot niet kenbaar gemaakt dat zij de kleuren zwart-wit als onderscheidend kenmerk van haar woord- beeldmerk verlangde. Het gebruik in kleuren dat zij sindsdien van haar merk heeft gemaakt valt derhalve als normaal gebruik van het merk te beschouwen. Rb. 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26. Normaal gebruik als bedoeld in dit artikel kan ook worden gemaakt door een niet-ingeschreven licentiehouder. In casu heeft licentiehoudster Albert Heijn het merk gebruikt op een wijze die de indruk wekt dat men afzet voor de waren wilde vinden en behouden, en dat men niet enkel de bedoeling had het recht op het merk in stand te houden. Rb. 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Art. 5, aanhef en onder 3 i.v.m. art. 6 en art 5 onder C, sub 2 Verdrag van Parijs. Het deponeren van een kleurmerk door middel van een gekleurd vlak ter grootte van het door het Toepassingsreglement bij de BMW aangegeven maximum van 10 x 10 cm is het meest voor de hand liggend, en verplicht niet tot het als merk gebruiken van een dergelijk vierkant. De kleur geel die Kortman heeft gebruikt verschilt nauwelijks van die welke zij heeft gedeponeerd; geen verval wegens niet-gebruik, mede gezien art. 5 lid C sub 2 Verdrag van Parijs, nu de eventuele verschillen het onderscheidend kenmerk van het merk niet wijzigen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89.

Aangenomen dat eiseres, toen zij de depots verrichtte wist of behoorde te weten dat gedaagde in de Benelux zojuist een aanvang had gemaakt met het gebruik van het teken "euroworld" ter aanduiding van haar diensten, zijn naar het oordeel van de president de depots desalniettemin niet als ten opzichte van gedaagde te kwader trouw verricht, nu eiseres al vanaf 1983 de aanduiding "euroworld" ter onderscheiding van haar diensten gebruikte en gedaagde op het moment van deponering nauwelijks een aanvang had gemaakt met het gebruik van het teken in de Benelux. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr33, blz. 98. Art 4, aanhef en onder 6, aanhef en sub b. Ook al zou sprake zijn van voorgebruik buiten de Benelux door Unicon, dan hoeft dit nog niet te betekenen dat het Beneluxdepot door Burnstop B.V. te kwader trouw is geschied. Burnstop B.V. gebruikte het merk met medeweten en kennelijk zonder enig bezwaar van Unicon en uit niets is gebleken van enige wetenschap van Burnstop B.V. omtrent voorgebruik door Unicon buiten de Benelux. Het deponeren van het door haar gebezigde merk door Burnstop B.V. was in die situatie een normaal zakelijk handelen, zodat het depot voor rechtsgeldig moet worden gehouden zolang het niet nietig is verklaard. Pres. Rb. Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309.

Art. 5, aanhef en onder 3 i.v.m. art 5 onder C, sub 2 Verdrag van Parijs. Het recht op het in 1967 internationaal ingeschreven en in 1987 hernieuwde merk van Vittel, met gelding voor de Benelux, is niet door niet-gebruik verloren gegaan enkel omdat enige mededelingen die deel uitmaken van het als merk gedeponeerde etiket in de loop der jaren zijn gewijzigd wegens veranderingen in de nationale of EEG voorschriften of op grond van wijzigingen in de mode; daarmede wordt het kenmerkende deel van het merk - het woord HEPAR - dat als zodanig voor bescherming in aanmerking komt, niet aangetast. Uit niets blijkt dat Vittel op de hoogte was van het gebruik van het - pas in 1986 gedeponeerde - teken en dat zij daarin zou hebben bewilligd. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr69, blz. 251.

Art. 5, aanhef en onder 3. Is er sprake van normaal gebruik als bedoeld in deze bepaling indien een merkhouder een merk dat hij zonder vermelding van kleuren - derhalve in zwart/wit - heeft gedeponeerd uitsluitend in een bepaalde teleurstelling heeft gebruikt? De Hoge Raad stelt vragen aan het Benelux-Gerechtshof. Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Het verdedigen in rechte van een na zijn depot aangevallen nog niet feitelijk in gebruik genomen merk kan niet gelden als normaal gebruik van dat merk in de zin van art. 5 onder 3 BMW. De omstandigheid dat een merk kort na zijn depot in rechte is aangevallen met sommatie aan de depothouder ieder gebruik daarvan achterwege te laten, kan niet gelden als een geldige

Gebruik van het merk "Baton du Berger" geldt niet als gebruik van het merk "Le Baton". Wanneer er geen volledige gelijkheid is tussen het merk zoals het is gedeponeerd en zoals het is gebruikt, kan het laatste niet gelden als het gebruik van het eerste tenzij de vorm van het gedeponeerde merk slechts verschilt in bestanddelen die het onderscheidend kenmerk niet raken. Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223.

II

Het recht op een merk vervalt niet door een bescheiden verschil tussen het merk zoals het is gedeponeerd en het merk zoals het wordt gebruikt. In casu is het merk 'Collégien', hoe-

460 wel gebruikt in een grafisch van het depot afwijkende uitvoering, niet vervallen. Het gebruik van dit enkele woord kan echter niet worden beschouwd als gebruik van de samengestelde, verbaal geheel verschillende merken 'Kid Set Collégien' en ' Collégien', die mitsdien door niet-gebruik zijn vervallen. Rb. Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Art. 5, aanhef en onder 4. Geen verwording tot soortnaam van het merk Pergamano door het gebruik van die aanduiding door Marjo-Arte als de naam voor een bepaalde hobby of een specifieke techniek, omdat hoewel dit gebruik het gevaar van verwording tot soortnaam in zich bergt, niet gebleken is dat het merk Pergamano in het normale taalgebruik de gebruikelijke benaming voor een waar is geworden en evenmin dat de aanduiding Pergamano de algemene benaming is voor de Columbiaanse volkskunst en gelijknamige hobby met perkamentpapier. Pres. Rb. Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Artt. 5, aanhef en onder 4 en 1. Het Hof acht het voldoende aannemelijk dat het bij Maxis winkelende publiek het op waren (die geen merkprodukten van anderen zijn) door middel van een (prijs)sticker prominent aangebrachte teken MAXIS zal opvatten als een teken dat ertoe dient deze waren te onderscheiden als afkomstig van Maxis en derhalve als merk. Daaraan doet niet af dat het publiek dit aldus afgebeelde teken tevens zal kunnen opvatten als een aanduiding van de handelsnaam van Maxis. Juist in het geval dat merk en handelsnaam gelijk(luidend) zijn, is het mogelijk dat het teken tot zowel het een als het ander dient. Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330. Art. 6 i.v.m. art. 5, aanhef en onder 3 en art 5 onder C, sub 2 Verdrag van Parus. Het deponeren van een kleurmerk door middel van een gekleurd vlak ter grootte van het door het Toepassingsreglement bij de BMW aangegeven maximum van 10 x 10 cm is het meest voor de hand liggend, en verplicht niet tot het als merk gebruiken van een dergelijk vierkant. De kleur geel die Kortman heeft gebruikt verschilt nauwelijks van die welke zij heeft gedeponeerd; geen verval wegens niet-gebruik, mede gezien art. 5 lid C sub 2 Verdrag van Parijs, nu de eventuele verschillen het onderscheidend kenmerk van het merk niet wijzigen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. Art. 6 i.v.m. art. 1, lid 6 Uitvoeringsreglement van de BMW. De in art. 1, lid 6 Uitvoeringsreglement geboden bevoegdheid om een beschrijving bij te voegen van (de delen van) het merk met de daarop betrekking hebbende kleuraanduiding is een faciliteit, geen verplichting. Niet-vermelding van kleurcoördinaten maakt het depot dan ook niet nietig. Bovendien bepaalt de kleurtint zoals gedeponeerd voor welk teken de bescherming als merk wordt ingeroepen, welke tint weliswaar niet uit het Benelux Merkenblad kenbaar is, maar wel uit het Benelux Merkenregister. Onjuist is de stelling dat Kortman door haar wijze van deponeren de gehele kleur geel voor de betrokken waren zou hebben gemonopoliseerd. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. Art. 11 onder A. De door G. Borkent en De Pont ondertekende bijlage behorende bij de koopovereenkomst van Borkent Pharmacie, waarin uitdrukkelijk is bepaald dat onder de met Borkent Pharmacie overgedragen lusten tevens zijn begrepen alle rechten op de merkproduktnamen, heeft te gelden als de vereiste schriftelijke overdracht. Pres. Rb. Zutphen, 28 jan. 1993, nr31, blz. 95. Art. 11 onder C. Ofschoon het depot van het gewaarmerkte uittreksel van de akte, waarbij de rechtsvoorgangster van eiseres haar merk aan eiseres heeft overgedragen, nog niet is ingeschreven, mag worden aangenomen dat eiseres zich zeer binnenkort als houdster

van het merk zal kunnen manifesteren en kan daarop in deze zaak, waarin een voorlopige voorziening wordt gevorderd, worden vooruitgelopen, zonder dat daarmede het voorschrift van art. 11C BMW geweld wordt aangedaan. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr 22, blz. 59. Het is voldoende aannemelijk geworden dat met de overdracht van Borkent Pharmacie tevens het merkrecht op de produktnaam Kalmerone op De Pont is overgegaan, zodat De Pont als merkgerechtigde kan worden aangemerkt. HoenBorkent handelt onrechtmatig door haar weigering medewerking te verlenen aan registratie van de overdracht van dit recht in de daartoe bestaande registers. Pres. Rb. Zutphen, 28 jan. 1993, nr31, blz. 95. Art. 12. Het gevraagde verbod om in de toekomst een merk te deponeren waarin het woord 'Trappist(en)" voorkomt is in strijd met art. 12 BMW. Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297. Art. 12 onder A. Geïntimeerde verzet zich tegen de dienstmerken TouringGarantie, Touring-Garantie MB en Touring-Garantie Mercedes Benz op grond van haar dienstmerken Touring Secours en Touring Assistance. Voor de ontvankelijkheid van die vordering is niet vereist dat geïntimeerde het enkele woord Touring als merk heeft gedeponeerd nu dit woord als enige in alle merken voorkomt. Haar merken zijn samengestelde merken, waarvan tevens kleuren deel uitmaken. De beschermingsomvang is niet tot deze samenstelling beperkt. Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr 38, blz. 123. Dit artikel staat in de weg aan een beroep in rechte op bescherming van een teken als merk, zonder dat dit als zodanig is gedeponeerd. De gebruiker van een teken dat als merk kan worden beschouwd, kan evenwel zeer wel zonder depot bescherming van de Auteurswet inroepen voor zover dit teken althans voldoende originaliteit bezit. Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Art. 13 onder A. Er is geen overeenstemming in de zin van art. 13A BMW tussen de woord- en beeldmerken van De Vries enerzijds en de afbeelding van een bulldog-kop zoals Fox die op haar T-shirts aanbrengt anderzijds. Ondanks enige punten van gelijkenis geven zij visueel een zodanige andere totaalindruk dat het voor "overeenstemming" vereiste associatiegevaar niet aannemelijk is en ook is er onvoldoende begripsmatige gelijkenis tussen het teken en het woordmerk The Bulldog. Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr20, blz. 54. Art. 13 onder A i.v.m. art. 3:303 Burgerlijk Wetboek. De Kluis heeft geen feiten of omstandigheden aangevoerd waaruit (dreiging van) merkinbreuk in België en/of Luxemburg zou kunnen worden afgeleid en heeft derhalve geen belang bij het opleggen van een verbod dat geldt voor het gehele Benelux-gebied. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Art. 13 onder A i.v.m. art. 289 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Omdat in hoge mate van waarschijnlijkheid te verwachten is dat in een hoofdprocedure de vervallenverklaring van gedaagdes recht op het merk NPA zal worden uitgesproken met doorhaling van het depot daarvan, zal in dit kort geding verder aan het bestaan van dat depot worden voorbijgegaan. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Art. 13 onder A, eerste en derde lid. VZN betrekt door TDK merkloos geleverde pancakes, d.w.z. grote spoelen onbespeelde videoband, versnijdt deze in stukken van de vereiste lengte, spoelt deze in in merkloze cassettehulzen en brengt deze hulzen in de handel in dozen voorzien van het TDK-merk. Dusdoende maakt VZN inbreuk

461 op de merkrechten van TDK. Onjuist is het verweer van VZN dat het versnijden van de pancakes en het inspoelen in merkloze cassettes niet meer is dan ompakken van de band in een lege cassettehuls. De pancake kan niet als eindprodukt voor enig doel worden gebruikt en is derhalve een halffabrikaat of een onderdeel voor de vervaardiging van het eindprodukt. Even essentieel voor het verkrijgen van het eindprodukt zijn de cassettehuls en de produktiehandelingen bestaande uit het versnijden van de pancake op de vereiste lengte en het inspoelen van de stukken videoband in de cassettehuls, voor welke produktiehandelingen ingewikkelde apparatuur is vereist. Nog afgezien derhalve van het feit dat het VZN niet vrijstaat om de door TDK merkloos in het verkeer gebrachte pancakes zonder toestemming van TDK onder het merk van TDK door te verkopen is er geen sprake van dat de toestand van die pancakes na de bewerkingen die deze hebben ondergaan alvorens zij in de vorm van ingespoelde onbespeelde cassettes de eindverbruiker bereiken, ongewijzigd is gebleven. Pres. Rb. Breda, 5 aug. 1991, nr39, blz. 125. Art 13 onder A, eerste lid. Het merk van appellante Lady de Paris is overeenstemmend met het door geïntimeerde gebruikte teken Lady of Paris, nu merk en teken begripsmatig identiek zijn en tussen beide duidelijk een visuele associatiemogelijkheid bestaat, terwijl het tussen beide bestaande geringe auditieve verschil niet van dien aard is om deze associatiemogelijkheid af te zwakken (anders Rb.). Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr32, blz. 97. Het standpunt van geïntimeerde dat het begrip verwarringsgevaar thans moet worden verstaan in de betekenis van verwarring omtrent de herkomst, wordt verworpen. Uit het protocol houdende wijziging van de BMW blijkt immers dat het begrip overeenstemming, zoals vastgelegd door de rechtspraak van het Benelux-Gerechtshof, een gemeenschappelijk aanvaarde norm is, en dat het protocol heeft beoogd dat begrip, met name ten aanzien van het associatiegevaar, te bevestigen door voor te stellen het begrip "associatie" in de wettekst op te nemen. Dat de aldus door het protocol voorgestelde bepaling niet voldoet aan de richtlijn, heeft geïntimeerde niet aangetoond. Het merk ISOVER moet worden beschouwd als een merk met een onmiskenbaar onderscheidend vermogen, dat aanvankelijk minder sterk was door het beschrijvend karakter van de samenstellende delen, doch dat aan kracht gewonnen heeft door jarenlang, intensief gebruik door de merkhouder vanuit de positie van uitgesproken marktleider. Geen overeenstemming aangenomen tussen ISOVER enerzijds en ISOGLASS en (beeldmerk) ISGLA anderzijds, omdat uit een gehouden marktonderzoek weliswaar blijkt dat 12% van de doe-het-zelvers ISOGLASS associëren met ISOVER, maar slechts 10 a 15% van de produkten door doe-het-zelvers wordt afgenomen en 85 a 90% door vaklui, bij wie associaties, gezien hun kennis van de markt met maar drie produkten, uitgesloten lijkt (7% van de ondervraagden bleken bovendien ISOGLASS te associëren met ROCKWOOL, hetgeen erop wijst dat de associatie veeleer tot stand komt door de aard van de produkten dan door overeenstemming van de tekens). Hof Antwerpen, 1 juni 1993, nr98, blz. 356. Het woord Touring bezit voldoende onderscheidend vermogen voor de onderhavige diensten (hulp bij pech onderweg). Het gebruik door derden voor andere soorten diensten is irrelevant. Het zou niet anders zijn indien dit woord tot de Franse of Nederlandse woordenschat zou behoren. Bij de vergelijking van de wederzijdse merken moet veeleer op de punten van gelijkenis dan van verschil worden gelet, omdat de niet bijzonder oplettende klant eerder door de eerste dan door de tweede wordt getroffen. De wederzijdse merken vertonen een duidelijke auditieve, visuele en begripsmatige gelijkenis, van zodanige aard dat er associatie kan ontstaan tussen merk en teken. Hieraan doet niet af de aanwezigheid van het niet onderscheidende woord Garantie of de handelsnaam van appellante.

Het belangrijkste element in de wederzijdse merken is Touring en om iedere gelijkenis weg te nemen is niet toereikend dit element te combineren met een woord, een kleur, een figuur of een schrijfwijze. Hof Brussel, 5 nov. 1992, nr38, blz. 123. Voor de beoordeling van de overeenstemming wordt slechts de markt van machinevaatwasmiddelen als te dezen relevante markt aangemerkt. De omstandigheid dat op die markt blauwe kleuren veel voorkomen en dat op die markt de kleur blauw van de Lever-houder niet kan worden gemonopoliseerd en dat evenmin de vorm van die houder als merk op die markt monopoliseerbaar is aangezien die vorm op zich geen onderscheidend vermogen (meer) heeft, brengt niet mee dat aan de combinatie van die kleur en vorm met een onderscheidende kracht toekomt. De aanwezige onderscheidende kracht wordt aangetast door de houder van de vorm en met een kleur blauw als die van Benckiser: een niet te verwaarlozen deel van het in aanmerking komende grote, niet steeds woordmerk bewuste en oplettende publiek zal tengevolge van de grote gelijkenis van vorm en kleur de ene houder met de andere verwarren ondanks het verschil tussen de daarop voorkomende etiketten of een eventueel verschil in kleur van de afsluitdoppen. Dit houdt dus (ook) in dat bedoeld deel van het publiek het merk van Lever en de houder van Benckiser met elkaar zal "associëren". Hof 's-Gravenhage, 24 sept. 1992, nr 59, blz. 225. Er zijn zodanige verschillen aanwezig tussen het woord "dermo" en het merk "Dermoprotector" dat van overeenstemming geen sprake is. Gezien de wijze waarop Tranova voornemens is het teken "dermoprotector" op de verpakking aan te brengen, zal dit teken door de gemiddelde gebruiker van douchegel opgevat kunnen worden als onderscheidingsteken en worden geassocieerd met het merk DERMOPROTECTOR. Hof 's-Hertogenbosch, 12 okt. 1992, nr 103, blz. 366. Het teken van Spee, zoals het door deze wordt gebruikt, is met uitzondering van de letters - hier niet Pisa maar Spee exact gelijk aan het door Pisa gedeponeerde beeldmerk. Het lettergedeelte van het teken is typografisch op dezelfde wijze uitgevoerd als bij Pisa en in dezelfde verhoudingen tot het kroontje erboven en het voetstukje eronder, met als resultaat een wapenschildje, waarbij het verschil tussen de namen niet direct opvalt. Pisa's merk en Spee's teken vertonen dan ook elk in zijn geheel en in onderling verband beschouwd visueel zodanige gelijkenis dat reeds daardoor de mogelijkheid van associaties tussen teken en merk wordt gewekt. Plaatsing in sommige uitvoeringen van het teken van Spee van een datum in het voetstukje en plaatsing van de woorden "Maison" of "Born" of "Haute Couture" naast of onder het logo van Spee doen daaraan niet af. Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. Executiegeschil. Pres. en Hof: Het dictum van het eerdere vonnis (zie Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993 nr81, blz. 302; Red.) dient restrictief te worden uitgelegd: aangeknoopt dient te worden bij de bewoordingen. Plaatsing buiten de showroom levert niet overtreding van de door de president verboden 'presentatie' op; het te koop aanbieden van de auto is op zichzelf niet verboden. Pres.: De tekst 'Scheepers verkoopt geen knollen maar citr..nen' (met afbeelding van een citroen) levert geen overtreding op van het bevel ieder onrechtmatig gebruik van de merkinschrijvingen van Citroen te staken. Een (nieuw) verbod hiertegen is pleitbaar, maar niet aan de orde. Het gaat niet aan het dictum ruim op te vatten op grond van het (op zichzelf juiste) gegeven dat de overwegingen in het vonnis een ruimer dictum hadden kunnen rechtvaardigen dan feitelijk is gegeven. Hof: Niet valt in te zien hoe de afbeeldingen van de citroenvrucht inbreuk zouden kunnen maken op het woordmerk van Franse origine, ook al heeft de volledig uitgespelde naam 'letterlijk' een toevallige overeenkomst met de Franse naam.

462 Hof voorts: Het in algemene termen gestelde verbod zou zinloos zijn, immers niets anders inhouden dan een verbod, zoals dit reeds bestaat op grond van de wet. Ook hier dient te worden gelet op de daaraan ten grondslag liggende toenmalige stellingen van Citroen, dat het gebruik van het merk Citroen ongeoorloofd was omdat hij daarmee rechtstreeks reclame maakte voor zijn eigen bedrijf hetgeen niet geoorloofd is. Van zodanige inbreuk is thans geen sprake. Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303. De vermelding op de verpakking aangevende dat de cassettes zijn gevuld met TDK videoband is een wijze van gebruik die niet wezenlijk verschilt van het gebruik als merk, ook al wordt daarnaast het Tricorp-merk gebruikt. Dit gebruik dient immers ter onderscheiding van de waar, meer bepaald ter onderscheiding van de met TDK videoband gevulde cassettes van cassettes waarin videoband van een ander fabrikaat is ingespoeld. Als direct gebruik van het merk is deze wijze van gebruik inbreukmakend, terwijl indien dit anders mocht zijn deze wijze van gebruik in ieder geval onder het verbod van art. 13A sub 2 BMW valt, waarbij niet gezegd kan worden dat VZN voor dat gebruik een geldige reden heeft. Pres. Rb. Breda, 5 aug. 1991, nr 39, blz. 125. Tussen de afgebeelde verpakkingen/merken van Wajang en Brio nieuw wordt geen overeenstemming aanwezig geacht. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 15 juni 1992, nr 72, blz. 260. Het staat Scheepers vrij aan het publiek kenbaar te maken dat hij auto's van het merk Citroen en van het type Xantia verkoopt. In casu wordt echter onmiskenbaar mede reclame gemaakt voor Scheepers' eigen bedrijf door erop te wijzen dat hij eerder dan anderen in staat is de nieuwe auto te leveren. Dit is 'ander gebruik' in de zin van art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en onder 2 ° BMW, waarvoor een geldige reden niet aannemelijk is geworden. Schade is aannemelijk, doordat het publiek kan worden afgetrokken van de officiële Citroendealers en zelfs kan denken met een officiële dealer te maken te hebben. Bevel (o.m.) tot staken van de presentatie van de Citroen Xantia. Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 12 maart 1993, nr81, blz. 302. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 en 2. Aan de hand van de maatstaf van het Union-arrest overeenstemming aanwezig geoordeeld tussen het teken van Manger en de beeldmerken van Renault. Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1. Van gebruik van een merk in de zin van artikel 13A, eerste lid, aanhef en onder 1, BMW, is sprake wanneer iemand een door een afnemer aangeboden lege verpakking - welke is voorzien van een bepaald merk waaronder die verpakking, gevuld met de van de merk- of licentiehouder afkomstige waar, oorspronkelijk in het verkeer is gebracht - zonder toestemming van de merk- of licentiehouder vult met dezelfde of soortgelijke, niet van de merk- of licentiehouder afkomstige waar en deze wederom aan die afnemer aflevert. Dit is ook het geval indien bij die afnemer niet een onjuiste voorstelling van zaken kan worden gewekt omtrent de herkomst van de betreffende waar omdat hij weet dat de waar niet afkomstig is van de merk- of licentiehouder. Daarbij maakt het geen verschil of de verpakking uiteindelijk in handen kan komen van of kan worden waargenomen door anderen dan de afnemer die de verpakking ter vulling heeft aangeboden. Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr45, blz. 161 (met noot). Uitgangspunt dient te zijn dat zowel het gedeponeerde merk CONTOUR PLUS van Gillette als het door Schick in feite gebruikte teken SCHICK CONFORT PLUS elk in zijn geheel en in onderling verband moet worden bezien bij de

beoordeling van de vraag of, in aanmerking genomen de niet geheel gelijke aard van het te verhandelen scheersysteem dit merk en dit teken zodanige gelijkenis vertonen dat reeds daardoor associatiegevaar voor de adspirant koper bestaat. Dit brengt mee dat niet eerst na het oordeel of in visueel, auditief of begripsmatig opzicht tussen CONTOUR PLUS en CONFORT PLUS overeenstemming bestaat, het merk SCHICK mag worden betrokken. Gevaar voor associatie niet aanwezig geacht omdat niet valt aan te nemen dat bij het publiek bij het zien van de wegwerpscheermesjes van Schick in de daarvoor gebruikte verpakking met het teken SCHICK CONFORT PLUS associaties worden gewekt met het gedeponeerde merk CONTOUR PLUS dat Gillette voor haar scheersystemen bezigt. Op onderdelen - de eerste drie letters van de woorden CONTOUR en CONFORT en de toevoeging PLUS - is er enige gelijkenis doch de toevoeging PLUS is zwak omdat dit een woord is met een algemene betekenis en daarop niet de nadruk valt, terwijl de woorden CONTOUR en CONFORT naast gedeeltelijke gelijkenis auditief en visueel ook aanmerkelijke verschillen vertonen en inhoudelijk voor geheel andere begrippen staan. Het daardoor reeds aanwezige verschil wordt voorts benadrukt door de toevoeging van het in opvallende en grote hoofdletters gedrukte woord SCHICK boven en onmiddellijk aansluitend bij de kleinere aanduiding CONFORT PLUS in de door de Rechtbank in haar vonnis weergegeven afbeelding, terwijl bij nadere beschouwing de naam SCHICK ook nog op het produkt zelf kan worden waargenomen. Voorts wijkt de door Schick gebruikte en in beeldvorming sterk overheersende (hoofd)kleur van het apparaat en de verpakking ervan (een bepaald rood) zelfs bij een vluchtige blik opvallend af van de door Gillette gebruikte kleuren (oranje, grijs en zwart). Daarbij komt nog dat niet alleen Schick maar ook Gillette zelf op de verpakking de eigen naam duidelijk toevoegt aan het merk, waardoor behalve de naam Schick ook de naam Gillette - beide algemeen bekend als het om scheerapparatuur gaat - bij het publiek onderscheidende betekenis in het geheel van het opgeroepen totaalbeeld krijgt. Hof Amsterdam, 16 jan. 1992, nr8, blz. 28. Geïntimeerde gebruikt het teken Lady of Paris niet alleen als handelsnaam maar ook om sommige van haar lingerieartikelen te onderscheiden van anderen nu in haar reclamecatalogus meerdere modellen worden te koop aangeboden zonder vermelding van een afzonderlijk merk maar met op bijna elke bladzijde de vermelding van "Lady of Paris", - schijnbaar als handelsnaam - zodat het publiek deze vermelding zal of kan opvatten als het merk voor voormelde waren. Hof Antwerpen, 10 dec. 1991, nr32, blz. 97. Rb.: De wederzijdse merken stemmen overeen. Hof: Onvoldoende duidelijk is, welke kleurtint Reinelt wil gebruiken; comparitie bevolen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr 29, blz. 89. Het merk TIMWEAR kan niet worden beschouwd als beschrijvend maar zijn onderscheidend vermogen is verzwakt door het gebruik als tweede lettergreep van het Engelse woord "wear" dat gangbaar is bij verwijzing naar kledingstukken. De woorden TIMWEAR en IN-WEAR stemmen overeen tengevolge van het feit dat het teken IN-WEAR precies dezelfde structuur aanneemt als het merk TIMWEAR doordat het bestaat uit twee lettergrepen waarvan de tweede identiek is terwijl de eerste auditief wordt gekenmerkt door de klinker I met als laatste letter een nasale medeklinker N gelijkend op de medeklinker M. Derhalve doet het er weinig toe dat er begripsmatig en visueel (door toevoeging van een tekening) zekere verschillen bestaan, nu de auditieve overeenstemming duidelijk is en noodzakelijkerwijs in de geest van het publiek zoal niet tot verwarring, in elk geval tot associatie tussen beide merken moet leiden. (Anders de Rechtbank). Hof Brussel, 19 mei 1992, nr 101, blz. 362. De beide HEPAR merken zijn overeenstemmend in de zin dat bij het publiek associatie tussen beide tekens kan ontstaan. De beide waren - mineraal water en tisanes (kruidenaftreksels)

463 - zijn soortgelijk: beide produkten zijn bestemd om te worden gedronken en beantwoorden aan de behoefte van dat deel van het publiek dat zich bekommert om een goede spijsvertering. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Geïntimeerde gebruikt uitsluitend het woord "COLOR" als merk, in verschillende kleuren en grafische voorstellingen die als dusdanig niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een depot, terwijl appellante de gecombineerde woorden "PERSIL COLOR" gebruikt in steeds dezelfde schikking, met identieke kleurcombinaties en grafische uitwerking. Bij het door appellante gebruikte teken, wordt het woord "COLOR" steeds voorafgegaan door het woord "PERSIL", waardoor auditief de nadruk komt te liggen op dit laatste, terwijl het tweede woord slechts overkomt als een specificatie van het eerste. Die nadruk wordt ongetwijfeld versterkt door het feit dat het merk "PERSIL" op zichzelf reeds lang is ingeburgerd op de markt van de wasmiddelen en een groot onderscheidend vermogen heeft. Deze auditieve preponderantie is ook visueel terug te vinden in de omstandigheid dat ook in het beeldmerk het woord "PERSIL" niet alleen steeds voorafgaat aan het woord "COLOR", maar tevens wordt afgebeeld in veel grotere en uniform rode letters van een totaal verschillend grafisch type. Het merk "COLOR" van geïntimeerde wordt afgebeeld in verschillende kleuren en grafische voorstellingen, zodat het visueel weinig onderscheidend werkt. Daarentegen wordt het woord "COLOR" in het teken "PERSIL COLOR" steeds uniform voorgesteld in een rechthoekig donkergroen veld en gevormd uit tekens van telkens verschillende kleuren. Uit een en ander blijkt dat tussen het (zwakke) woordmerk "COLOR" van geïntimeerde en het teken "PERSIL COLOR" ogenschijnlijk geen zodanige overeenstemming voorhanden is dat de mogelijkheid bestaat dat bij het publiek waarop zij zich richten, associaties zouden ontstaan russen beide. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 114, blz. 402. Het merk CLIEN heeft, ondanks haar zwakte-van-huis-uit, auditief/begripsmatig op zijn minst een "normale" onderscheidende kracht voor een reinigingsmiddel gelet op het dertigjarige intensieve gebruik op de Benelux-markt. Een niet onbelangrijk deel van het publiek zal, bij het horen van CLIEN en GREEN CLEAN voor een reinigingsmiddel, GREEN CLEAN opvatten als een milieuvriendelijke variant van CLIEN, afkomstig uit dezelfde onderneming en wel zo dat beide merken overeenstemmen. Voor het teken URTEKRAM GREEN CLEAN geldt hetzelfde, omdat gesteld noch gebleken is dat URTEKRAM in de Benelux enige naamsbekendheid heeft en URTEKRAM bij het horen van URTEKRAM GREEN CLEAN niet in de herinnering zal beklijven. Voor de vraag of shampoo, zepen en tandpasta soortgelijk zijn aan het reinigingsmiddel waarop CLIEN betrekking heeft, is niet relevant of het publiek zou kunnen menen dat die produkten uit dezelfde bron stammen. In aanmerking genomen dat CLIEN wordt gebruikt voor een vloeibaar reinigingsmiddel voor het schoonmaken van (bijvoorbeeld) tegelwanden in keukens en badkamers, en t.a.v. "zepen" in het bijzonder in aanmerking genomen dat er zepen in vele soorten bestaan, is het niet aannemelijk geworden dat er sprake is van soortgelijke waren. Hof 's-Gravenhage, 19 aug. 1993, nr73, blz. 261 (met noot). Het min of meer duurzaam bevestigen aan de binnenkant van een kledingstuk van een textiele label met Spee's teken levert een gebruik van dat teken op waardoor het betreffende kledingstuk zelf van andere wordt onderscheiden als afkomstig van Spee's onderneming, hetgeen niet anders wordt door het feit dat ook het merk van de maker of ontwerper op dezelfde wijze in het kledingstuk is aangebracht. Tegen dat gebruik verzet Pisa zich terecht op grond van art. 13A onder 1, omdat het gebruik betreft voor waren waarvoor haar merk is ingeschreven. Exclusieve dameskleding en bedrijfskleding en uniformen zijn in dier voege soortgelijk dat zij in de ogen van het publiek zeer wel dezelfde herkomst kunnen hebben. Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257.

Tussen de verpakkingsmerken van Duracell en de Philipsverpakking bestaan ontegenzeggelijk punten van gelijkenis, voornamelijk in de toegepaste kleurstellingen, en daarmee "zit Philips wel dicht naast Duracell", doch de totaalindruk van de Philips-verpakking is duidelijk verschillend van de gedeponeerde Duracell-verpakkingen. Hof 's-Hertogenbosch, 30 maart 1993, nr 21, blz. 56. Het Hoegaarden-glas en het Witte Raaf-glas vertonen een zodanige visuele gelijkenis dat daardoor de mogelijkheid van associatie tussen de merken moet worden aangenomen. De vermelding van de naam en het logo van Witte Raaf doet niet af aan de visuele gelijkenis tussen de beide merken door de overeenstemmende vorm van de glazen. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Door visuele gelijkenis van de beide glazen is associatiegevaar te duchten hetgeen De Kluis NV niet behoeft te dulden. Het beroep op geringe onderscheidende kracht van het merk omdat de vorm van het ingeschreven glas zich slechts tot op zekere hoogte daadwerkelijk onderscheidt van andere glazen wordt verworpen op de grond dat de bedoelde "andere glazen" die zijn, welke op de Nederlandse markt in de handel zijn en niet die welke nu typisch door bierdrinkers gebruikt worden (de verkeerde maatstaf wordt aangelegd). Rb. Breda, 17 nov. 1992, nr3, blz. 12. Door het gebruik van het woord "baton" stemt het merk "Baton des Fagnes" zodanig overeen met het merk "BSton du Berger" dat het daarmee wordt geassocieerd. Hoewel volgens een onderzoek weinig mensen die met een van deze merken worden geconfronteerd, spontane associaties krijgen met het andere merk, sluit dit het associatiegevaar niet uit. Een kwart moest denken aan een ander produkt, 16% (van het totaal; Red.) aan het produkt van eiseres. Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr58, blz. 223. Blijkens het Juicy Fruit-arrest (Benelux-Gerechtshof 5 oktober 1982, B.I.E. 1983, p. 63, nr 24) moet het belang van de concurrenten van de merkhouder om gebruik te maken van een beschrijvend teken dat deel uitmaakt van een merk niet worden achtergesteld bij het belang van de merkhouder zelf. Dit geldt a fortiori indien het geschil een beschrijvend woord betreft dat niet als merk maar als uithangbord wordt gebruikt. Nu de woorden 'Les Collégiens', hoewel visueel benadrukt, in combinatie met het sterk onderscheidende 'Mélanie' en, blijkens het eveneens gebruikte 'Les petites Mélanie', ter aanduiding van de doelgroep van consumenten worden gebruikt, is van overeenstemming tussen het merk 'Collégien' en het teken 'Les Collégiens de Mélanie' geen sprake. Rb. Brussel, 5 sept. 1991, nr50, blz. 200. Ook indien men ervan uitgaat dat Spa een woordmerk is met grote onderscheidende kracht, kan niet gezegd worden dat tussen Spa enerzijds en Sparx anderzijds auditief, visueel of begripsmatig een zodanige gelijkenis bestaat dat iemand die met het woordmerk Sparx wordt geconfronteerd daarbij een verband zal leggen met het woordmerk Spa. Men dient immers de woorden Spa en Sparx elk in zijn geheel te beschouwen en de toevoeging van de letters "rx" bij Sparx slechts dan buiten beschouwing te laten indien ondanks deze letters de vorenbedoelde gelijkenis blijft bestaan. Het gaat daarbij om de totaalindruk. Wat het visuele aspect betreft kan niet worden gezegd dat de eerste drie letters van Sparx in die mate overheersen dat de laatste twee letters van ondergeschikte aard zijn. Mutatis mutandis geldt dit ook voor het auditieve aspect: Sparx wordt nu eenmaal duidelijk anders uitgesproken; zelfs bij Nederlandse dialecten moet worden aangenomen dat het niet voorkomt dat de laatste klanken (r, k en s) zodanig worden verwaarloosd dat men ze niet of nauwelijks hoort. Begripsmatig geldt dat het woord Sparx als zodanig geen betekenis heeft en hoogstens voor degenen die de Engelse taal

464 redelijk machtig zijn een associatie zal wekken met (sparks =) vonken of flonkeringen, maar niet, althans in onvoldoende mate, met Spa. Rb. Utrecht, 23 sept. 1992, nr 51, blz. 201. Het gaat vooral om de vraag waar merk en teken overeenstemmen en niet waar deze verschillen. De namen "Histor" en "Master" stemmen sterk overeen. Bij het TV-spel Lingo zou men drie roze stippen winnen voor de goede letters op de juiste plaats. Met de erkenning van de gelijkenis tussen de uitmonstering van de Masterverf en de Histormerken is tevens erkend dat de tekens van Master op zoveel punten (vooral op het oog, maar ook op het oor en in de geest van de waarnemer) juist ook in totaalbeeld overeenstemmen met de merken van Histor, bij beschouwing van merken en tekens elk in hun geheel en in onderling verband, dat het gevaar voor verwarring bij het grote publiek dat dergelijke verf koopt, aannemelijk is. Als bijzondere omstandigheid die dit associatiegevaar temeer mogelijk maakt, geldt dat gedaagde de kleuren en andere toevoegingen van eiseres aan de merken mede heeft nagevolgd. Nu gevaar voor verwarring aannemelijk is, ligt daarin besloten dat het publiek merken en tekens met elkaar associeert. De merken zijn beoordeeld zoals deze zijn gedeponeerd door de merkhouder. Bij beoordeling van de tekens is enkel uitgegaan van wat door gedaagde als tekens ter onderscheiding van zijn waren in feite wordt gebruikt. Pres. Rb. Amsterdam, 6 aug. 1992, nr87, blz. 321. Internationale handel in schoenen die - naar voorshands moet worden aangenomen - ten onrechte het merk Reebok dragen. Tresco is een Nederlandse rechtspersoon, die ook in Nederland kantoor houdt en Van Eenbergen is haar in Nederland wonende directeur, zodat voorshands voldoende aannemelijk is, dat zij vanuit Nederland hun activiteiten ontplooien die inbreuk maken op de merken, waarop Reebok door depot in de Benelux recht heeft. De Benelux Merkenwet is op die inbreuken wel degelijk van toepassing. Pres. Rb. Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Bij beschouwing van het totaalbeeld van het beeldmerk van SANEX bestaande uit de voorzijde van de grote fles en de verpakking van SANICUR, eveneens de grote fles, komen verschillende overeenkomsten naar voren, die voor de totaalindruk meer bepalend zijn dan de ook aanwezige verschillen. Beide flessen zijn wit met opdruk en dop in dezelfde, in het oog springende kleur blauw. De eerste lettergreep van beide merken luidt SAN-. Op beide flessen staat het in de Nederlandse taal niet gebruikelijke woord "dermoprotector" vermeld. Tot slot vertoont de lay-out van de opdruk van beide flessen een sterke gelijkenis, onder meer door de afmetingen, de schuine plaatsing van het woord "nieuw" in de linkerbovenhoek, het gebruik van blauwe "blokken" en witte "dwarsbalken" en grote en kleine letters. Bijkomende, bijzondere omstandigheden vormen de - geen onderdeel van het geregistreerde beeldmerk vormende - vermeldingen op de achterzijde van de flessen, waar in beide gevallen als mogelijke plaatsen voor gebruik staan genoemd zwembaden, sportzalen, hotels en scholen, en in de spellingswijze van het bestanddeel "trichloor-hydroxydifenylether" dezelfde fout voorkomt, waaruit valt af te leiden dat de uitmonstering van het SANICURprodukt direct is ontleend aan die van het SANEX-produkt. Dit alles leidt tot de slotsom dat de totaalindruk van de beide produkten zozeer gelijk is dat de mogelijkheid zeer wel aanwezig moet worden geacht dat bij het koperspubliek, dat met het produkt van SANICUR wordt geconfronteerd, associaties worden gewekt met het merk van SANEX. Dit geldt temeer nu beide produkten bestemd zijn voor de verkoop via de zelfbedieningswinkel en er rekening mee moet worden gehouden dat dit publiek de produkten slechts oppervlakkig bekijkt. Pres. Rb. Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. Hoewel als gevolg van het in beide voorkomen van het woord "European" sprake is van enige gelijkenis in visueel, auditief en begripsmatig opzicht tussen merk en teken, zijn er

tussen beide echter ook grote verschillen als gevolg van het verschil in gebezigd lettertype en vooral de grote overeenkomst van het teken van gedaagde met het door haar als masthead voor haar blad "The Times" gebruikte logo. Mede in aanmerking genomen dat de aard van het in casu in aanmerking komende publiek geen bijzonderheid vormt op grond waarvan snel overeenstemming moet worden aangenomen en het in merk en teken voorkomende woord "European" een normaal en algemeen woord is dat zowel als zelfstandig als ook als bijvoeglijk naamwoord gebruikt kan worden ter aanduiding van het Europese karakter van de krant en daardoor beperkte onderscheidingskracht heeft, moeten de verschillen de doorslag geven, zodat merk en teken niet overeenstemmen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 16 april 1992, nr22, blz. 59. Niet aannemelijk is dat gedaagde de afkorting NPA slechts ter aanduiding van haar onderneming gebruikt. Het mag als feit van algemene bekendheid worden beschouwd dat persbureaus en andere organisaties die nieuwsvoorziening verzorgen, zoals gedaagde, hun berichten op de telex-, fax- en computernetwerken vergezeld doen gaan van hun, veelal afgekorte naam, die dan niet slechts de nieuwsbron - en daarmede de betreffende onderneming - aanduidt, doch tevens de door die onderneming geleverde dienst onderscheidt. Een aanwijzing daarvoor vormt ook het feit dat gedaagde aanleiding heeft gevonden NPA als dienstmerk te deponeren. Gezien de bijzondere omstandigheden van het geval en met name de onderscheidende kracht van het merk ANP, vertonen dit merk en het teken NPA elk in zijn geheel en in onderling verband beschouwd, auditief, visueel en begripsmatig zodanige gelijkenis dat reeds daardoor de mogelijkheid bestaat dat bij het in aanmerking komende publiek, geconfronteerd met de afkorting NPA associaties worden gewekt met het merk ANP. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Door het gebruik van het merk Rover in het hoofd van alsmede het watermerk in het door haar gebezigde briefpapier heeft Vikinglease geen gebruik gemaakt van dit merk voor waren waarvoor het merk is ingeschreven. Van zodanig gebruik is slechts sprake indien het merk in een zodanig nauw verband met bepaalde verhandelde of aangeboden waar wordt gebezigd dat het merk voor die waar als onderscheidingsmiddel wordt gebruikt. Het gebruik van een merk door het aan te brengen als vignet op, c.q. watermerk in briefpapier, zonder dat duidelijk is aangegeven dat hiermee uitsluitend de aandacht wordt gevestigd op bepaalde waren, doch veeleer een verband wordt gelegd met de gehele onderneming, kan dan ook niet als het gebruik voor die waren worden beschouwd. Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Het horloge van eiseres voert in kapitalen de aanduiding OLYMPIC en het horloge van gedaagde in kapitalen de aanduiding SEIKO en daaronder minder prominent de toevoeging "olympic", waarmee de wijzerplaat van het horloge van gedaagde op dit onderdeel weliswaar in beschrijvende zin overeenstemt met die van eiseres maar niet in zodanige mate dat het horloge van gedaagde zich aldus niet in voldoende mate onderscheidt van dat van eiseres. Mede gelet op de inhoud van de rondom de horloges gevoerde publiciteit, het tijdelijke karakter van gedaagdes verkoopactie en de gelimiteerde oplage van de horloges, is komen vast te staan dat gedaagde de aanduiding "olympic" ook niet gebruikt om zich daarmee te onderscheiden van het horloge van eiseres, doch slechts om daarmee uit te dragen dat zij sponsor is van de Olympische Spelen 1992 en door het I.O.C. is aangewezen als de officiële tijdwaarnemer van die Spelen. Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr88, blz. 322 (met noot). De tekens Mama's Cake en Mama's Vruchtencake stemmen zowel begripsmatig als auditief overeen met het merk Oma's Cake. Pres. Rb. Utrecht, 29 april 1993, nr36, blz. 119.

465 Het gebruik door O Harris, bestaande uit het plakken van een instructie op de verpakking van haar eigen waren met daarop de vermelding "150 grs speciaal papier voor Pergamano-techniek" is geen gebruik voor waren in de zin van art. 13 lid A onder 1 BMW omdat de door O Harris op de sticker afgedrukte tekst niet de conclusie rechtvaardigt dat het merk Pergamano wordt gebruikt ter onderscheiding van de waren waarvoor dit merk is ingeschreven doch ter aanduiding van (een van) de bestemming(en) van het door O Harris verhandelde papier, m.a.w. refererend gebruik van het merk. Pres. Rb. Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51. Art 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 i.v.m. derde lid. Van gebruik van een merk in de zin van artikel 13A, eerste lid, aanhef en onder 1, in verbinding met het derde lid, BMW, is sprake wanneer iemand die niet de houder van het merk noch ook diens licentiehouder is, gebruik maakt van dat merk teneinde aan het publiek aan te kondigen dat hij handel drijft in waren die door de houder van het merk of diens licentiehouder onder het merk in het verkeer zijn gebracht, indien en voor zover hij die aankondiging doet op zodanige wijze dat voor het publiek duidelijk is dat die aankondiging betrekking heeft op bepaalde, door hem verhandelde of ter levering aangeboden waar, welke door dit gebruik van die van anderen wordt onderscheiden. Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 i.v.m. art. 1. Blijkens het Juicy Fruit-arrest van het Benelux-Gerechtshof moet, naarmate het onderscheidend vermogen van een merk geringer is, tussen het merk en een teken een grotere mate van gelijkenis bestaan, wil dat teken als overeenstemmend kunnen worden aangemerkt in de zin van dit artikel, en moet voorts bij het bepalen van de beschermingsomvang van een merk aan de hand van zijn onderscheidend vermogen met alle bijzonderheden van het gegeven verband in onderling verband rekening worden gehouden. De stelling van Dunhill dat het onderscheidend vermogen, en dus ook de beschermingsomvang, van het merk van Gallaher zo gering is, dat overeenstemming tussen dat merk en het teken van Dunhill slechts onder bijzondere omstandigheden zou kunnen worden aangenomen, is derhalve van wezenlijke betekenis voor het antwoord op de vraag of van overeenstemming russen merk en teken sprake is. Nu niet blijkt dat het Hof die stelling in zijn beoordeling heeft betrokken, is het Hof tekortgeschoten in zijn motiveringsplicht. Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Tussen de woord-beeldmerken van eiseres en het teken van gedaagde bestaat geen auditieve of visuele gelijkenis. Wel bestaat er begripsmatige gelijkenis tussen de woordelementen YELLOW & BLUE van het teken en de teleurstelling van de merken. De kleurencombinatie is evenwel gebruikelijk voor de betrokken waren, hetgeen mede blijkt uit het gebruik ervan bij tal van produkten van derden. Aangenomen moet derhalve worden dat voor het winkelend publiek de kleurencombinatie geel/blauw associaties oproept met de aard van de produkten als halfvolle geelsausen en geen herkenningsteken is voor de Yofresh-produkten. Als onderdeel van de merken heeft de kleurencombinatie derhalve geen, althans een gering onderscheidend vermogen. Aangezien de overige elementen van de merken weinig of geen gelijkenis vertonen met het teken is van overeenstemming geen sprake. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 11 mei 1992, nr 70, blz. 255. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 i.v.m. art. 14 onder B, aanhef en sub 1. Nu het gerechtshof te 's-Gravenhage in een inmiddels in kort geding tussen partijen gewezen arrest heeft beslist dat de sinds maart 1989 door Dunhill gebruikte verpakking overeenstemt met Gallaher's in 1972 gedeponeerde merk - bij welk oordeel de rechtbank zich aansluit -, kan de vordering tot doorhaling van Gallaher's later in 1989 gedeponeerde merken niet worden toegewezen. Rb. 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr 7, blz. 26.

Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 i.v.m. art. 39. Geen soortgelijkheid tussen de waren waarvoor Renault haar merken heeft gedeponeerd en de diensten van Manger (adviseurs op het gebied van verzekering, makelaardij in assurantiën waaronder autoverzekeringen). Een zekere consumptieverwantschap ("bij een auto hoort een autoverzekering") is voor soortgelijkheid nog niet voldoende. Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 en art. 5 Handelsnaamwet. De merken en handelsnamen BONUSAN en BIOTISAN (voor homeopathische geneesmiddelen en fytotherapeutische preparaten) stemmen op verwarringscheppende wijze met elkander overeen (anders de President). De verbodsvordering wordt echter toch niet toegewezen omdat het Hof Kojacks geslaagd acht in het bewijs dat haar door Bonusan toestemming is verleend voor het gebruik van dat merk en die handelsnaam voor, resp. terzake van de verhandeling van, die waren. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot). Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 i.v.m. art. 5a Handelsnaamwet. De lettertekens MAX(I) hebben door de daarin besloten, voor de hand liggende verwijzing naar iets wat groot of het grootste is, niet een zodanig onderscheidend vermogen dat ieder gebruik van (een samenstelling met) deze tekens in merk of handelsnaam reeds doet neigen naar de conclusie dat er sprake is van overeenstemmende tekens; nochtans dient het teken MAXA te worden beschouwd als een met het merk MAXIS overeenstemmend teken, omdat het daarvan te weinig onderscheidend is en auditief, visueel en begripsmatig een grote gelijkenis vertoont. Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330. Art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 2. Van gebruik van een merk in de zin van artikel 13A, eerste lid, aanhef en onder 2, is evenwel sprake zodra gerede kans bestaat dat door de wijze waarop de wederverkoper het merk voor meerbedoeld aankondigen gebruikt, bij het publiek de indruk wordt gewekt dat het merk daarbij in belangrijke mate wordt gebezigd teneinde reclame te maken voor zijn onderneming als zodanig door het wekken van een bepaalde kwaliteitssuggestie. Alsdan brengt de enkele omstandigheid dat de waren door de merkhouder of diens licentiehouder onder het in de aankondiging gebruikte merk in het verkeer zijn gebracht, niet mee dat voor dat gebruik van het merk een geldige reden als bedoeld in deze bepaling bestaat, waarbij van geen belang is of het merk op een voor het publiek opvallende wijze, veelvuldig en op vele manieren wordt gebruikt, en evenmin dat de aankondigingen niet alle activiteiten van het bedrijf omvatten maar slechts een belangrijk afzonderlijk deel van die activiteiten. Schade welke slechts het gevolg is van een concurrentieverhouding tussen partijen, alsmede schade die voortvloeit uit gebruik van een merk dat niet onder controle van de merkhouder plaatsvindt en daardoor niet is omkleed met de waarborgen die deze nodig acht, valt onder het begrip "schade" in de zin van deze bepaling. Gerechtshof voorts: de aanduiding "Mercedes Service" voor de aangeboden reparatie- en onderhoudsdiensten kan bij een deel van het publiek de onjuiste indruk wekken dat die diensten worden aangeboden en verleend in het raam van een door de Mercedes-partijen opgezette organisatie. Een geldige reden voor het gebruik van die aanduiding ontbreekt. Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr 44, blz. 139 (met noot). Het gebruik van Spee's teken op briefpapier, op facturen en in advertenties geschiedt niet met betrekking tot en ter onderscheiding van waren; bij dat gebruik wordt slechts verwezen naar Spee's onderneming. Dit geldt ook met betrekking tot de

466 provisorisch aan de ten verkoop aangeboden kledingstukken bevestigde kartonnen labels waardoor die kledingstukken, en speciaal door de daarop gestelde vermeldingen, uitsluitend ten dienste van de verkoop onderling worden onderscheiden naar maat en prijs, ongeacht de herkomst, terwijl er geen aanwijzing is dat het publiek dat anders zou kunnen opvatten. Tegen dat gebruik kan Pisa zich op grond van art. 13A onder 1 niet verzetten en evenmin op de grond van art. 13A onder 2, nu geenszins aannemelijk is geworden dat aan Pisa door dat gebruik schade kan worden toegebracht. Het door Pisa aanwezig geachte gevaar dat degenen, die bij de bedrijven, verenigingen en instanties over Pisa's offertes voor bedrijfskleding en uniformkleding moeten beslissen op grond van het door Spee bewust gehandhaafde zeer hoge prijsniveau de indruk zullen krijgen dat ook Pisa's kleding duur is en op grond van die onjuiste indruk gereserveerd tegen Pisa's offertes zullen staan, geheel denkbeeldig geacht, nu partijen op geheel verschillende markten opereren, waarbij Pisa uitsluitend op bestelling fabriceert en levert aan ondernemingen en instanties van wie moet worden aangenomen dat zij hun bestellingen weloverwogen doen zonder zich te laten leiden door onzakelijke associaties. Hof 's-Hertogenbosch, 25 nov. 1992, nr 71, blz. 257. Van algemene bekendheid is dat het aanhaken aan andermans merk schade tot gevolg kan hebben. Pres. Rb. Almelo, 23 dec. 1993, nr 99, blz. 359. Bemiddelen bij de verkoop van schoenen, waarmee merkinbreuk wordt gepleegd, is wel degelijk een verboden gebruik van het merk in het economisch verkeer. Pres. Rb. Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398. Bij het publiek zal het signaal dat uitgaat van een merk met weinig onderscheidend vermogen (zwak merk) van die aard zijn, dat bij het gebruik van een gelijkwaardig teken het publiek niet aan het merk zal worden herinnerd en derhalve niet de associatie zal maken russen het gelijkwaardig teken en het merk of het produkt of produkten waarvoor het merk wordt gebruikt. Gelet op het zwak onderscheidend vermogen van het woordmerk CALOR, is het (als handelsnaam gebruikte) woord Thermo Calor niet als een overeenstemmend teken in de zin van art. 13A 2 BMW te beschouwen. Vz. Rb. Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. Op grond van de omstandigheid: (a) dat op de klantenlijst van de (in Rotterdam gevestigde) onderneming van eiseres geen woonplaatsen voorkomen in Leiden of omgeving (waar de onderneming van gedaagde gevestigd is), (b) dat eiseres de sedert 1 september 1989 gevoerde handelsnaam van gedaagde eerst in mei 1992 heeft opgemerkt, en (c) dat eiseres niet vermeldt dat zij tegen een derde die dezelfde handelsnaam in 's-Gravendeel voert maatregelen heeft genomen of voornemens is dat te doen, oordeelt de president dat onvoldoende is gebleken dat het gebruik door gedaagde van haar handelsnaam plaatsvindt onder zodanige omstandigheden dat aan eiseres als houdster van het merk "Haar Zaak" schade kan worden toegebracht. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 27 april 1993, nr 10, blz. 32.

lozen deel van het publiek de indruk kan ontstaan dat Renault en Manger in enigerlei opzicht zijn gelieerd). Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Wil er sprake zijn van een geldige reden, dan dient naar heersende rechtsopvatting daartoe de eis te worden gesteld dat er voor de gebruiker van het merk/teken een zodanige noodzaak bestaat juist dat merk/teken te gebruiken dat van hem in redelijkheid niet kan worden gevergd, niettegenstaande de schade die daardoor wordt toegebracht aan de merkhouder, dat hij zich van dat gebruik onthoudt, dan wel dat de gebruiker een eigen recht heeft dit teken te gebruiken dat niet voor dat van de merkhouder behoeft te wijken. Niet kan worden onderschreven dat er voor Vikinglease geen andere mogelijkheid te bedenken was om het publiek op de hoogte te stellen van haar activiteiten dan door middel van de vermelding van het merk Rover in haar logo op en in haar briefpapier. Vikinglease heeft wel een geldige reden bij de vermelding in het handelsregister en in van haar uitgaande correspondentie dat zij auto's van het merk Rover least. Zij geeft op deze wijze niet anders aan dan dat zij zich in het bijzonder bezighoudt met het leasen van Rover-automobielen. Er zijn voor haar nauwelijks andere mogelijkheden om aan het publiek kenbaar te maken dat haar bedrijf - mede - op deze activiteit is gericht. De enkele mogelijkheid van schade, bijvoorbeeld doordat bij het publiek de indruk kan worden gewekt dat Vikinglease deel uitmaakt van de dealerorganisatie dan wel op enige andere wijze verbonden is aan Rover, is voldoende. Hierdoor kunnen immers onjuiste verwachtingen worden gewekt waardoor de reputatie van Rover in discrediet kan geraken en haar merk kan verwateren. Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Het gebruik van de toevoeging "olympic" wordt gerechtvaardigd door de bijzondere omstandigheid, dat gedaagde bevoegd is zich publiekelijk als officieel sponsor van de Olympische Spelen 1992 te afficheren, waardoor van haar in redelijkheid niet kan worden gevergd dat zij zich van dat gebruik onthoudt, ondanks de door dat gebruik mogelijk aan de merkhouder toe te brengen schade. Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr88, blz. 322 (met noot). Bij het gebruik van het merk Pergamano door O Harris is sprake van gebruik in het economisch verkeer, welk gebruik de mogelijkheid van schade oplevert omdat door dat gebruik de indruk wordt gewekt dat het papier waarvoor dit gebruik plaatsvindt, afkomstig is uit een onderneming die met Marjo-Arte economisch of juridisch is gelieerd of door deze wordt gecontroleerd, hetgeen leidt tot verwatering van het merk. O Harris heeft voor dit gebruik geen geldige reden, omdat niet valt in te zien waarom de aanduiding van de bestemming per se door referte aan het merk van Marjo-Arte zou moeten geschieden. Dit wordt niet anders nu Marjo-Arte zelf haar merk gebruikt om daarmede de techniek aan te duiden. Pres. Rb. Zwolle, 7 mei 1993, nr 19, blz. 51.

Het gebruik van de (handels)naam "Netherlands Press Association" in het verleden levert geen geldige reden op voor het gebruik nu van de niet eerder gehanteerde afkorting NPA als handelsnaam. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr89, blz. 324.

Art. 13 onder A, tweede lid. De schade die geïntimeerde heeft geleden door de verkoop van na het depot van het merk door appellante in de handel gebrachte flessen (met het inbreukmakend teken) bestaat enerzijds uit de gederfde winst wegens wankoop van een aantal flessen maar daarenboven uit de aantasting van haar merk, zo ondermeer het onderscheidend vermogen, de aantrekkingskracht, de wervingsmogelijkheden die eraan verbonden zijn; ook de kosten en uitgaven die uit de merkinbreuk voortvloeien zijn elementen van de schade, die terecht door de eerste rechter ex aequo et bono is begroot nu zij moeilijk te becijferen valt. Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60.

Wél gebruik van overeenstemmend teken in het economisch verkeer met mogelijkheid van schade voor Renault (o.a. mogelijkheid van verwarring doordat bij een niet te verwaar-

Art. 13 onder A, derde lid. Het is niet uitgesloten te achten dat het gebruik van het merk in de bedrijfsomschrijving in het handelsregister en de

Gebruik van het merk ten behoeve van prijsvergelijking is 'ander gebruik' waarvoor geen geldige reden bestaat. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404 (met noot).

467 enkele vermelding in van Vikinglease uitgaande correspondentie dat Vikinglease auto's van het merk Rover least, moet worden gezien als gebruik in de zin van art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1, en lid 3, zodat Rover niet het recht heeft zich daartegen te verzetten. Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Art. 13 onder A derde lid i. v.m. eerste lid, aanhef en sub 1. Van gebruik van een merk in de zin van artikel 13A, eerste lid, aanhef en onder 1, in verbinding met het derde lid, BMW, is sprake wanneer iemand die niet de houder van het merk noch ook diens licentiehouder is, gebruik maakt van dat merk teneinde aan het publiek aan te kondigen dat hij handel drijft in waren die door de houder van het merk of diens licentiehouder onder het merk in het verkeer zijn gebracht, indien en voor zover hij die aankondiging doet op zodanige wijze dat voor het publiek duidelijk is dat die aankondiging betrekking heeft op bepaalde, door hem verhandelde of ter levering aangeboden waar, welke door dit gebruik van die van anderen wordt onderscheiden. Benelux-Gerechtshof, 20 maart 1993, nr 44, blz. 139.

men met de omschrijving "water gekoeld als met ijs", wordt het onderscheidend karakter van de aanduiding ICE TEA niet evident geacht. Vz. Rb. Verviers, 17 juli 1992, nr30, blz. 94. Art. 14 onder B. Beroep op nietigheid wegens kwade trouw i.v.m. voorgebruik door derden vereist deelneming aan het geding door deze derden. Bij gebreke daarvan dient ambtshalve de nietontvankelijkheid van het beroep op nietigheid te worden uitgesproken. Hof 's-Gravenhage, 18 maart 1993, nr57, blz. 221. Art 14 onder B, aanhef en sub 1. Het beroep op de eerder ten name van Lipton Limited verrichte inschrijving van een figuurmerk met de woorden ICE TEA verworpen uit overweging dat de rechthebbende op die inschrijving behoort tot dezelfde groep van ondernemingen als eiseres en het zeker is dat die rechthebbende de nietigheid van het depot van eiseres niet zal inroepen. Vz. Rb. Verviers, 17 juli 1992, nr30, blz. 94. Art. 14 onder B, aanhef en sub 1 i.v.m. art 3, tweede

Art. 14 i.v.m. art. 4, aanhef en onder 2. Gezien de bekendheid bij het publiek van het feit dat dranken en voedingswaren door kloostergemeenschappen onder de naam van hun orde in het verkeer worden gebracht, zal bij het publiek dat "Trappistenbrood" in de winkel ziet de indruk worden gewekt dat dit brood vervaardigd is in een Trappistenklooster, of tenminste dat het is vervaardigd volgens een recept dat van een Trappistenklooster is verkregen en dat de betrokken broodfabriek van dat klooster toestemming heeft gekregen om brood volgens dat recept onder het merk "Trappistenbrood" te verkopen. Gelet op de bekendheid van het Trappistenbier van eiseres ligt het temeer voor de hand dat het publiek het "Trappistenbrood" van gedaagden zal associëren met het klooster van eiseres. Gedaagden hebben ten processe niet gesteld dat het brood vervaardigd is volgens een authentiek recept van een Trappistenklooster al wordt dit op de achterzijde van de verpakking vermeld. Uit het vorenstaande volgt dat gedaagden door hun brood onder het merk "Trappistenbrood" te verkopen het publiek misleiden althans kunnen misleiden omtrent de herkomst van het brood althans omtrent de herkomst van de receptuur volgens welke het brood is vervaardigd. De vordering van eiseres - die ten deze als belanghebbende kan gelden - tot nietigverklaring en doorhaling van de inschrijving van het merk is op basis van art. 14 BMW toewijsbaar. Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr79, blz. 297. Artt. 14 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 en 1. Het woord HEPAR, met of zonder accent, heeft voldoende onderscheidende kracht voor mineraalwater; het is niet waarschijnlijk dat het publiek verband zal zien met de medisch en pharmaceutische termen waarin "hépa" voorkomt als verwijzing naar de lever. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Art. 14 onder A, eerste lid, aanhef en sub la. Appellante wijst tevergeefs op de banaliteit van ieder der afzonderlijke elementen zoals de gebruikte kleuren, het lettertype, de vorm en de naam die gecombineerd het als merk beschermde teken uitmaken: een complex teken kan voldoende onderscheidend zijn en dus voor bescherming vatbaar, ook al bestaat het uit het origineel samenvoegen van onderscheiden en afzonderlijk genomen banale onderdelen. Hof Brussel, 27 nov. 1991, nr 23, blz. 60. Art. 14 onder A, eerste lid, aanhef en sub la i.v.m. art. 1, eerste lid. Onder de omstandigheden dat de term TEA soortaanduiding is, in het buitenland en ook in België een drank ICE TEA onder verschillende merken in de handel wordt gebracht en in Webster's dictionary de uitdrukking ICE WATER is opgeno-

lid. Weliswaar is tussen een aantal partijen overleg gevoerd over exclusief gebruik van het merk door een drietal hunner, maar waar dit overleg niet tot resultaat heeft geleid kan, gelet op de verdere omstandigheden, niet worden gezegd dat Food from Britain (gedaagde in conventie) onbevoegd was om over het woord- en beeldmerk te beschikken. De depots van Agra (gedaagde in reconventie) komen in rangorde derhalve na het depot van Food from Britain, zodat de reconventionele vordering tot nietigverklaring moet worden toegewezen. Rb. 's-Gravenhage, 28 april 1993, nr 49, blz. 198. Art. 14 onder B, aanhef en sub 1 i.v.m. art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1. Nu het gerechtshof te 's-Gravenhage in een inmiddels in kort geding tussen partijen gewezen arrest heeft beslist dat de sinds maart 1989 door Dunhill gebruikte verpakking overeenstemt met Gallaher's in 1972 gedeponeerde merk - bij welk oordeel de rechtbank zich aansluit - , kan de vordering tot doorhaling van Gallaher's later in 1989 gedeponeerde merken niet worden toegewezen. Rb. 's-Gravenhage, 26 juni 1991, nr7, blz. 26. Art. 14 onder B, aanhef en sub 2 i.v.m. art. 4, aanhef en onder 6. De nietigheid van het depot van het kleurmerk als te kwader trouw gedaan, kan niet worden ingeroepen reeds omdat de derden die eerder een dergelijke kleur voor shampoo of andere detergenten mochten hebben gevoerd niet aan het geding deelnemen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. Art. 14 onder C. MCM kan niet als belanghebbende in de zin van art. 14C BMW worden aangemerkt, nu zij door in casu vervallen verklaring van het merk van YBM te vorderen jegens YBM onbehoorlijk handelt. Immers zij verbiedt YBM kort na haar depot van haar merk dit te (gaan) gebruiken, waaraan YBM, als zorgvuldig rechtsgenoot, gevolg geeft, omdat zij niet het gevaar wil lopen onrechtmatig jegens het potentiële slachtoffer van de beweerde merkinbreuk te handelen, terwijl YBM vervolgens die zorgvuldigheid afgestraft ziet door inroeping door dat slachtoffer, tevens concurrent, van verval van het merkenrecht, waarna deze concurrent hetzelfde merk aanstonds zelf accapareert. Hof 's-Hertogenbosch, 4 jan. 1994, nr 112, blz. 397. Art. 30. Ook al zou Denolin haar merk reeds sinds 1946 hebben gebruikt, dan nog kan zij zich niet erop beroepen dat haar

468 merkrecht ouder is dan dat van 'Vittel, nu zij haar merk niet in 1971 heeft gedeponeerd en haar eventuele merkrecht mitsdien verloren is gegaan. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Art. 37 onder D. In Nederland is reeds een geschil aanhangig dat verknocht is aan de onderhavige zaak. In de Nederlandse procedure vordert de verweerster - de vrijwillig tussenkomende partij in de Belgische procedure - in reconventie dat eerste eiseres zou veroordeeld worden om het internationale merk DAVIDOFF op verweerster te laten overschrijven. Bijgevolg bestaat het gevaar dat men tot twee tegenstrijdige beslissingen komt indien de onderhavige zaak en voormelde zaak hangend voor de rechtbank te 's-Gravenhage los van elkaar behandeld worden. De verwijzing moet plaatsvinden ongeacht latere eventuele problemen zoals door eiseressen opgeworpen nl. de bevoegdheid van de rechtbank te 's-Gravenhage voor het geheel van de zaak en eventuele problemen van uitvoering van een vonnis ten gronde. Rb. Brussel, 11 okt. 1991, nr 24, blz. 62. Art. 39 i.v.m. art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1. Geen soortgelijkheid tussen de waren waarvoor Renault haar merken heeft gedeponeerd en de diensten van Manger (adviseurs op het gebied van verzekering, makelaardij in assurantiën waaronder autoverzekeringen). Een zekere consumptieverwantschap ("bij een auto hoort een autoverzekering") is voor soortgelijkheid nog niet voldoende. Pres. Rb. Haarlem, 2 juni 1989, nr 48, blz. 195. Ilb. Uitvoeringsreglement van de Benelux Merkenwet. Art. 1, lid 6 i.v.m. art 6 Benelux Merkenwet. De in art. 1, lid 6 Uitvoeringsreglement geboden bevoegdheid om een beschrijving bij te voegen van (de delen van) het merk met de daarop betrekking hebbende kleuraanduiding is een faciliteit, geen verplichting. Niet-vermelding van kleurcoördinaten maakt het depot dan ook niet nietig. Bovendien bepaalt de kleurtint zoals gedeponeerd voor welk teken de bescherming als merk wordt ingeroepen, welke tint weliswaar niet uit het Benelux Merkenblad kenbaar is, maar wel uit het Benelux Merkenregister. Onjuist is de stelling dat Kortman door haar wijze van deponeren de gehele kleur geel voor de betrokken waren zou hebben gemonopoliseerd. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. III. Benelux Tekeningen- en Modellenwet Art. 1. Een sportuitrusting als textielprodukt heeft ongetwijfeld een gebruiksfunctie. Wanneer een dergelijk textielprodukt hetzij wegens zijn vorm, hetzij wegens de tekeningen en de motieven die er op voorkomen, een nieuw voorkomen verwerft, komt dat laatste voor bescherming in aanmerking. Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. Art. 2 onder 1. Niet aannemelijk geacht dat de vierkante vorm van de testkamers die deel uitmaken van het als model gedeponeerde diagnostisch testmateriaal noodzakelijk is voor het verkrijgen van een technisch effect, nu blijkt dat met elke niet ronde ("patchtest")-vorm hetzelfde resultaat kan worden bereikt als met de vierkante. Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. De vormgeving van het gedeponeerde model is een de gebruiksfunctie wezenlijk beïnvloedend onderdeel daarvan en noodzakelijk voor het verkrijgen van het ten processe bedoelde technisch effect. Zo al ter verwezenlijking van het beoogde technisch effect andere even goed bruikbare alternatieven zou-

den bestaan, is dit in ieder geval ter zitting aan de hand van het demonstratiemateriaal niet aannemelijk geworden. Pres. Rb. Haarlem, 2 april 1993, nr 26, blz. 66. Art. 4, aanhef en onder 1, aanhef en sub a. Het "Soccer B-design" is geen loutere herhaling of toepassing van het drie-strepen motief van geïntimeerde, omdat het karakteristieke van de gedeponeerde tekening juist gelegen is in het feit dat zij bestaat uit twee brede strepen en een kleine driehoek in een met de grondkleur van het T-shirt contrasterende kleur, die samen met twee smallere strepen in deze grondkleur op hun beurt een driehoek vormen, aangebracht als schouderstukken met de basis van de driehoek langs de kant van de halsuitsnijding en de driehoek op de bovenarm. Deze tekening onderscheidt zich duidelijk van tal van andere tekeningen die op sportuitrusting van andere producenten zijn aangebracht; wel vindt men telkens bepaalde elementen van de tekening van geïntimeerde terug, bijvoorbeeld een driehoekig schouderstuk, evenwijdige strepen al dan niet in contrasterende kleuren, al dan niet gesloten driehoeken en dergelijke, maar geen van de door appellante aangehaalde voorbeelden toont hetzelfde uiterlijk als het "Soccer B-design" of vertoont hiermede slechts ondergeschikte verschillen. Hof Brussel, 9 juni 1993, nr 11, blz. 32. Zelfs als de door HAL ingeroepen, in landen als de V.S. en Canada verleende octrooien betrekking zouden hebben op vierkante diagnostische testkamertjes als de onderhavige twee modellen of daarmee slechts ondergeschikte verschillen zouden vertonen, is het bestaan van die octrooien in die landen op zichzelf onvoldoende om bekendheid in de Benelux aannemelijk te oordelen. Hetzelfde geldt voor de overige door HAL overgelegde bescheiden: zie nader het arrest. Gezien de gemotiveerde betwisting door Van der Bend van de feitelijke bekendheid in de belanghebbende kring van diagnostische testkamertjes met de vierkante vorm zonder en met hechtpleister in de Benelux voor de depotdata, had het op de weg van HAL gelegen bescheiden over te leggen die die bekendheid alsnog aannemelijk konden maken. Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. Dat op de nieuwheid van diverse onderdelen van het door Huiskens als model gedeponeerde traploos verstelbare traphekje valt af te dingen is niet beslissend. Het gaat er om of het uiterlijk van het model van Huiskens slechts ondergeschikte verschillen vertoont met een eerder in de babybranche van de Benelux bekend model, hetgeen Van Dalfsen wel betoogt, maar niet heeft gestaafd, hetgeen onder de gegeven omstandigheden van hem verwacht had mogen worden. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr61, blz. 230. Art. 4, aanhef en onder 3. Ondanks het betoog van Van Dalfsen dat de uit het depot blijkende eigenschappen van het model van Huiskens, dat het hekje verstelbaar is, uit twee delen bestaat, vier pootjes, een scharnier en een sluiting heeft, te alledaags zijn om kenmerkend te zijn en daardoor het depot voor derden die daarvan kennis nemen niet met voldoende duidelijkheid aangeeft, welke elementen van het uiterlijk waarvoor bescherming wordt verzocht bepalend zijn, aangenomen dat de modelomschrijving van het depot van Huiskens toereikend is. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Art. 14. Het totaalbeeld van het drinktuitje van Bertens is anders dan het totaalbeeld van het gedeponeerde model. Er kan twijfel over bestaan of in een bodemprocedure al dan niet geoordeeld zal worden dat de verschillen voor wat betreft de aspecten die niet nodig zijn voor het verkrijgen van technische effecten, slechts van ondergeschikte aard zijn. Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. Bij vergelijking van beide modellen vastgesteld, dat het model van Van Dalfsen een grote gelijkenis vertoont met het gedeponeerde model van Huiskens en dat de verschillen tussen

469 deze modellen slechts van ondergeschikte aard zijn en wel zodanig, dat het publiek de beide modellen gemakkelijk met elkaar zou kunnen verwarren. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Artt. 14 en 25. Met de onderhavige vorderingen wordt bescherming gevraagd van een model dat op 1 januari 1975 nog niet bestond, zodat het niet valt onder de bescherming ingevolge art. 25 BTMW, en art. 14 lid 5 BTMW het lot van die vorderingen beheerst. Aangezien aan die vorderingen uitsluitend feitelijke gedragingen ten grondslag zijn gelegd - het op de markt brengen van een model dat qua vormgeving identiek is aan de door eiseressen op de markt gebrachte ZipClip, danwei daarmee grote gelijkenis vertoont - die naar hun aard handelingen zijn die vallen aan te merken als "inbreuk op een tekening of model" in de zin van art. 14 lid 1 BTMW, stranden de vorderingen op het bepaalde in art. 14 lid 5 BTMW. Het feit dat gedaagde Atlanta met de voor haar systeem gekozen benaming "Flexi-Clip" aanleunt tegen c.q. aanhaakt aan de door eiseres Jalema gebruikte merkaanduiding "ZipClip" doet daaraan niet af en zou hoogstens grond kunnen zijn voor toewijzing van een tegen het gebruik van de aanduiding "Flexi-Clip" gericht verbod. Pres. Rb. Haarlem, 20 maart 1992, nr40, blz. 128. Art. 14 onder 1. Voor de vraag of slechts sprake is van ondergeschikte verschillen is van belang dat het produkt van HAL en het produkt waarvan het uiterlijk door Van der Bend als model gedeponeerd is, dezelfde gebruiksfunctie hebben. Het feit dat het uiterlijk van het produkt van HAL en het door Van der Bend gedeponeerde model in hoofdzaak overeenstemmen, omdat deze elk in zijn geheel beschouwd, zoveel gelijkenis vertonen dat daardoor, mede gezien voornoemde identieke gebruiksfunctie, het publiek de bedoelde produkten gemakkelijk met elkaar zal kunnen verwarren, is voldoende om aan te nemen dat het produkt van HAL een uiterlijk vertoont dat met het door Van der Bend gedeponeerde model slechts ondergeschikte verschillen vertoont. De door HAL genoemde punten van verschil kunnen daaraan niet afdoen omdat deze van zo ondergeschikte betekenis zijn in het totaalbeeld dat het model en het uiterlijk van het produkt van HAL elk bij het publiek zal achterlaten, dat deze worden overheerst door de punten van overeenstemming daarin. Daarbij komt dat de door HAL genoemde verschillen in grootte van de pleister en die van de kamertjes reeds irrelevant zijn omdat uit het inschrijvingsbewijs van het gedeponeerde model - en daar gaat het om - blijkt dat (bepaalde) afmetingen niet (als kenmerkende eigenschap) zijn vermeld. Hof 's-Gravenhage, 22 april 1993, nr 90, blz. 327. Tussen de trommel van Verburg en het gedeponeerde model bestaan meer dan ondergeschikte verschillen. Rb. Middelburg, 30 mei 1990, nr54, blz. 212. Art. 14 onder 5. Geen bescherming van de Dessini-tassen krachtens de BTMW nu de modellen van de tassen niet zijn gedeponeerd en overigens geen sprake is van bijkomende omstandigheden die leiden tot gekwalificeerde inbreuk. Als bijkomende omstandigheden kunnen niet gelden dat de tassen van Steur een slaafse nabootsing van de Dessini-tassen zijn, en evenmin dat zij van een veel slechtere kwaliteit zijn en tegen een veel lagere prijs worden aangeboden dan de Dessini-tassen. In het algemeen dient ervan te worden uitgegaan dat prijsverschil op zichzelf geen bijkomende omstandigheid als hier bedoeld oplevert, terwijl het verschil in kwaliteit tussen beide produkten in dit geding zich naast uiterlijke kenmerken juist uit in het prijsverschil. Bovendien is de gestelde slaafse nabootsing niet voldoende aannemelijk gemaakt. Pres. Rb. Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236.

Art 14 onder 5 i.v.m. art 6:162 Burgerlijk Wetboek. De vorderingen van appellanten voorzover gebaseerd op slaafse nabootsing zullen niet worden toegewezen. Voorop moet worden gesteld, dat ingeval een model rechtsgeldig had kunnen worden gedeponeerd, daarnaast voor een vordering uit onrechtmatige daad slechts weinig ruimte bestaat. Het is niet aannemelijk dat de T.C.L.A.-schelp is vervaardigd door aftasting van de Flair-schelp of slaafse nabootsing van de Flairmatrijs. Daarvoor is een nieuwe mal gemaakt aan de hand van daartoe gemaakte nieuwe tekeningen. De T.C.L.A.-matrijs is ambachtelijk vervaardigd. Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Art. 15 i.v.m. artt. 289 e.v. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Het inroepen van de nietigheid van een depot dient te geschieden in een bodemprocedure; in kort geding kan niet ten gronde over een beroep op nietigheid worden geoordeeld. Wel kan worden toegegeven dat een op een depot gebaseerde verbodsactie in kort geding kan worden afgewezen indien voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter het inroepen van de nietigheid zal honoreren. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Art. 17. Op in het arrest nader aangegeven gronden aangenomen dat het beroep van Van Dalfsen op een recht van voorgebruik op grond van het bepaalde in art. 17, lid 3 faalt. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr61, blz. 230. Artt. 25 en 14. Met de onderhavige vorderingen wordt bescherming gevraagd van een model dat op 1 januari 1975 nog niet bestond, zodat het niet valt onder de bescherming ingevolge art. 25 BTMW, en art. 14 lid 5 BTMW het lot van die vorderingen beheerst. Aangezien aan die vorderingen uitsluitend feitelijke gedragingen ten grondslag zijn gelegd - het op de markt brengen van een model dat qua vormgeving identiek is aan de door eiseressen op de markt gebrachte ZipClip, danwei daarmee grote gelijkenis vertoont - die naar hun aard handelingen zijn die vallen aan te merken als "inbreuk op een tekening of model" in de zin van art. 14 lid 1 BTMW, stranden de vorderingen op het bepaalde in art. 14 lid 5 BTMW. Het feit dat gedaagde Atlanta met de voor haar systeem gekozen benaming "Flexi-Clip" aanleunt tegen c.q. aanhaakt aan de door eiseres Jalema gebruikte merkaanduiding "ZipClip" doet daaraan niet af en zou hoogstens grond kunnen zijn voor toewijzing van een tegen het gebruik van de aanduiding "Flexi-Clip" gericht verbod. Pres. Rb. Haarlem, 20 maart 1992, nr 40, blz. 128. Art. 29 en art. 126 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering i.v.m. art. 289 Rv. In kort geding pleegt de Nederlandse rechter ook los van het bepaalde in art. 29 BTMW competentie aan te nemen indien (mede) in zijn arrondissement de voorziening nodig wordt geacht; een aanknopingspunt dat dicht tegen de plaats van de inbreukmakende handeling aanligt. Nu de door Van Dalfsen in het verkeer gebrachte traphekjes (mede) in Roermond te koop worden aangeboden en derhalve in dit arrondissement een voorziening nodig wordt geacht, is de President van de Rechtbank te Roermond bevoegd tot kennisneming van het geschil. Dat de procedure voor Van Dalfsen hogere kosten meebrengt nu deze in eerste aanleg niet voor de Rechtbank te Zwolle maar voor de Rechtbank te Roermond is gevoerd, rechtvaardigt niet diens conclusie dat sprake is van misbruik van recht, laat staan van niet-ontvankelijkheid van Huiskens. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230.

470 IV. Handelsnaamwet Art. 1. Een korte onderbreking van het gebruik van een handelsnaam doet niet zonder meer het recht op gebruik van die naam vervallen. Pres. Rb. 's-Hertogenbosch, 3 sept. 1991, nr 100, blz. 360. Het woord "academie" is een algemeen gangbaar en gebruikelijk zelfstandig naamwoord met de betekenis van opleidingsinstituut; de samenstelling "Academie voor de Fotografie" kan niet via handelsnaamrechtelijke bescherming door verzoekster voor zichzelf worden gemonopoliseerd. Kr. Amsterdam, 17 sept. 1992, nr 27, blz. 68. Art. 2. Aan het in art. 2 Hnw. gebezigde begrip "in verbinding met de onderneming, die onder die naam wordt gedreven" komt naar hedendaagse verkeersopvatting niet (langer) de betekenis toe van: in samenhang met de overdracht van alle bestanddelen van de betrokken onderneming. Zelfs kan de vraag worden gesteld of de eis van art. 2 Hnw. in de praktijk niet in onbruik is geraakt. In ieder geval komt aan Stoffels en/of C.I.S. geen beroep toe op de nietigheid of vernietigbaarheid van de tussen partijen gemaakte afspraak tot overdracht van de onderhavige handelsnaam, gelet op (a) de door partijen beoogde samenhang met het geheel van de afspraken en vooral met de overdracht van het gelijkluidende dienstmerk dat Koppelaar op eigen naam mocht deponeren en (b) de onbestreden omstandigheid dat Koppelaar de drijvende kracht achter de onderneming van C.I.S. was. Pres. Rb. Middelburg, 23 april 1993, nr 41, blz. 129. Art. 5. De handelsnaam MAXA ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, evenals de namen MAXA AMSTERDAM en MAXA NEDERLAND, wijkt niet in zo geringe mate af van de door Makro eerder gevoerde handelsnamen MAKRO ZELFBEDIENINGSGROOTHANDEL, MAKRO AMSTERDAM en MAKRO NEDERLAND, dat bij het publiek verwarring tussen de ondernemingen te duchten is. Naast de beschrijvende bestanddelen "zelfbedieningsgroothandel", respectievelijk "Amsterdam" en "Nederland" vormen de woorden MAXA respectievelijk MAKRO de kenmerkende bestanddelen van de handelsnamen, in die zin dat vooral deze woorden ertoe dienen de ondernemingen te individualiseren en zij verschillen zowel auditief als visueel in overwegende mate. De aard van de ondernemingen en hun plaats van vestiging leidt niet tot een ander oordeel. Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330. Voorop staat dat Koerselman als handelsnaam niet Creative Search, maar Henny Koerselman Creative Search voert. In de handelsnamen Henny Koerselman Creative Search en Voorhuis Creative Search zijn de kenmerkende bestanddelen respectievelijk Henny Koerselman en Voorhuis. De benaming Creative Search leent zich bovendien niet voor bescherming op grond van het handelsnaamrecht, nu deze term in de loop der jaren, zeker in de reclamewereld, dat het publiek vormt waarop partijen zich richten, een beschrijvende functie heeft gekregen. De gevraagde voorziening - schrapping van het bestanddeel Creative Search - wordt geweigerd. Pres. Rb. Amsterdam, 9 jan. 1992, nr 12, blz. 34. Gebruik door gedaagde van de afkorting GTI (naast haar bedrijfsnaam Grease Technology International) als haar voornaamste handelsnaam, blijkt doordat in haar brochure weliswaar de volledige bedrijfsnaam wordt vermeld maar verder in de tekst alleen over GTI wordt gesproken, en doordat op de visitekaartjes van gedaagde staat dat GTI (in grote, vetgedrukte letters naast de volledige bedrijfsnaam in kleine lettertjes) is "a small name for a great partner". Deze naam is identiek aan de door eiseres al vele jaren gevoerde handelsnaam GTI, die op zich voldoende onderscheidend vermogen heeft. Er is gevaar voor verwarring bij het

publiek omdat beide ondernemingen raakvlakken, zo al geen overlappingen vertonen: beide leggen zich toe op de markt voor onderhoud van industriële werktuigen en de ontwikkeling en de technologie van fabrieksinstallaties. Het verweer dat partijen opereren in markten van professionele opdrachtgevers die goed weten met wie zij zaken doen, wordt verworpen: gelet op de algehele overeenstemming tussen beide handelsnamen en het feit dat eiseres zich op zeer veel verschillende terreinen beweegt middels vele dochterondernemingen die alle de naam GTI voeren, kan ook bij die opdrachtgevers gemakkelijk het idee postvatten dat gedaagde tot het concern van eiseres behoort. Pres. Rb. Breda, 11 aug. 1993, nr 62, blz. 233. De verkorte handelsnaam van gedaagde - EUROWORLD - is identiek aan de oudere handelsnaam van eiseres en de volledige naam - EUROWORLD AIRWAYS Ltd. - wijkt daarvan slechts in geringe mate af nu het kenmerkende en onderscheidende bestanddeel identiek is met de handelsnaam van eiseres. Ondanks de verschillen in de aard van de ondernemingen — reisbureau, respectievelijk luchtvaartmaatschappij - toch gevaar voor verwarring, nu beide ondernemingen tot dezelfde (reis)branche behoren en hun activiteiten in eikaars verlengde liggen. Het verschil in grootte is in dit opzicht geen factor van belang, evenmin als het verschil in plaats van vestiging. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. Door overgelegde produkties is voldoende aannemelijk geworden dat verzoekster zich in het handelsverkeer al geruime tijd - mede - bedient van de handelsnaam 'creative search'. Een groot aantal ondernemingen voeren in hun naam combinaties met het woord 'search' en met name de combinatie 'executive search'; op het terrein waarop dit soort ondernemingen werkzaam zijn (werving/selectie) kan hier derhalve worden gesproken van een gangbare en gebruikelijke woordcombinatie. De combinatie 'creative search' wordt echter alleen door partijen gevoerd; met die benaming wordt op treffende en (nog steeds) originele wijze aangegeven waar de onderneming zich mee bezighoudt. De beide Engelse woorden mogen op zichzelf beschrijvend en niet beschermenswaardig zijn, als combinatie kan niet worden gezegd dat hier (reeds) sprake is van een gangbare en gebruikelijke woordcombinatie. De beide handelsnamen wijken niet in voldoende mate van elkaar af als mede in de beoordeling wordt betrokken dat beide ondernemingen in Amsterdam zijn gevestigd en zich volledig op hetzelfde terrein begeven. Kr. Amsterdam, 11 sept. 1992, nr 13, blz. 34. Art. 5 en art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 Benelux Merkenwet. De merken en handelsnamen BONUSAN en BIOTISAN (voor homeopathische geneesmiddelen en fytotherapeutische preparaten) stemmen op verwarringscheppende wijze met elkander overeen (anders de President). De verbodsvordering wordt echter toch niet toegewezen omdat het Hof Kojacks geslaagd acht in het bewijs dat haar door Bonusan toestemming is verleend voor het gebruik van dat merk en die handelsnaam voor, resp. terzake van de verhandeling van, die waren. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 60, blz. 227 (met noot). Art. 5a i.v.m. art. 13 onder A, eerste lid, aanhef en sub 1 Benelux Merkenwet. De lettertekens MAX(I) hebben door de daarin besloten, voor de hand liggende verwijzing naar iets wat groot of het grootste is, niet een zodanig onderscheidend vermogen dat ieder gebruik van (een samenstelling met) deze tekens in merk of handelsnaam reeds doet neigen naar de conclusie dat er sprake is van overeenstemmende tekens; nochtans dient het teken MAXA te worden beschouwd als een met het merk MAXIS overeenstemmend teken, omdat het daarvan te weinig onderscheidend is en auditief, visueel en begripsmatig een grote gelijkenis vertoont. Hof Amsterdam, 30 sept. 1993, nr91, blz. 330.

471 V. Auteurswet 1912 Art 1. De curator in het faillissement van een leverancier van programmatuur hoeft het gebruiksrecht op de broncodes niet om niet aan de afnemer af te geven en is als auteursrechthebbende ook niet verplicht het gebruik om niet toe te staan. Dit zou anders kunnen zijn wanneer het gaat om programmatuur die speciaal ten behoeve van een bepaalde afnemer/opdrachtgever is ontwikkeld omdat in zo'n geval die afnemer doorgaans de ontwikkeling volledig zal hebben gefinancierd, en de betreffende programmatuur - gezien de unieke inzetbaarheid ervan - geen commerciële waarde zal hebben. Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Aan eiseres sub 1 komt geen auteursrecht toe op de door haar op haar tas toegepaste kleurencombinaties. De keuze van de fluorescerende kleuren geel, kobalt en fuchsia is op zichzelf niet oorspronkelijk. De combinatie van deze kleuren in een bepaald patroon over de verschillende vlakken van de tassen is, als vrij willekeurige keuze uit diverse denkbare mogelijkheden, niet aan te merken als een werk met een eigen oorspronkelijk karakter dat het persoonlijk stempel van de maker draagt. Daarbij is mede in aanmerking genomen dat de gegeven vlakverdeling van de tas hoofdzakelijk voortvloeit uit het model ervan, op welk model hier geen rechten worden geclaimd. Wel een werk in de zin van de Auteurswet is het op de tassen van eiseres sub 1 aangebrachte, door eiseres sub 2 ontworpen, O'Hara-logo. De eigen uitwerking van het bekende idee (van de afbeelding van een surfer en daaromheen een tekst) in een specifieke vormgeving getuigt van voldoende oorspronkelijkheid. Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Het overnemen in die waarschuwingsbrief van de circulaire van SES kan in dat verband geen rechtens relevante schending van haar auteursrecht opleveren. Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333 (met noot). De Rode Scheen ontleent zijn volle auteursrechtelijke bescherming in ieder geval aan de beschrijvende stijl die RA. Scheen bezigt voor het geven van de feitelijke informatie betreffende de besproken kunstenaar en het summiere oordeel dat hij soms over de kunstenaar of zijn werk geeft. Voorts lijkt aannemelijk dat Scheen bij het maken van de selectie van in zijn werk op te nemen kunstenaars in voldoende mate een persoonlijke visie tot uitdrukking heeft gebracht om uit te kunnen gaan van auteursrechtelijke bescherming van de verzameling van feitelijke gegevens als zodanig van Scheen. Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Art. 2. De door Anton Pieck ondertekende en deels geheel zelf opgestelde kwitanties zijn te beschouwen als aktes van overdracht in de zin van art. 2 Aw. Met die overdracht werd het auteursrecht en niet slechts een licentierecht verkregen. Dit was klaarblijkelijk de bedoeling van partijen, onder meer gelet op het feit dat Pieck steeds de originele tekeningen leverde en dat achter het copyright-teken niet Anton Pieck maar Kunst Adelt werd vermeld (zie in extenso r.o. 4.1.4; Red.). De inbreng bij notariële akte van de gehele onderneming in een opgerichte vennootschap inclusief onder meer "bescheiden" en "voor overdracht vatbare rechten", voldoet aan het vereiste van art. 2 Aw. Hof 's-Hertogenbosch, 6 juli 1992, nr42, blz. 131. Het Hof beschouwt de brief van de free-lance ontwerper waarin hij bevestigt dat Hatefa het exclusieve auteursrecht heeft verkregen van het kelim-dessin als een onderhandse akte in de zin van art. 2 Aw., omdat daaruit blijkt dat hij heeft bedoeld auteursrecht over te dragen. Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408.

Art. 4. Het enkele voorkomen van een in potlood aangebrachte naam op de vellen papier waarop ook de tekeningen voorkomen kan niet zonder meer worden beschouwd als een "aanduiding als maker". Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264. Art. 6. De tekeningen zijn niet vervaardigd naar het ontwerp van De Kruif. De aanwijzingen die hij gaf waren van hoofdzakelijk feitelijke en wetenschappelijke aard. De creatieve vrijheid van de tekenaar bij de vormgeving van het wetenschappelijk element van de tekening is niet geraakt of aangetast. De Kruif's aanwijzingen hadden betrekking op de vraag wat er getekend diende te worden en niet op de vraag hoe er getekend diende te worden. Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264 (met noot). Art. 7. De vruchten van zelfstandige wetenschappelijke arbeid kunnen niet worden begrepen onder de "bepaalde werken" waarvan in art. 7 sprake is. Indien arbeid in dienstbetrekking bestaat in het verrichten van zelfstandig wetenschappelijk onderzoek - waartoe promotie-onderzoek per definitie behoort - , kan niet gezegd worden dat deze arbeid bestaat in het vervaardigen als bedoeld in art. 7 van het resultaat van dit onderzoek. Hieraan doet niet af de omstandigheid dat het onderzoek als zodanig deel uitmaakt van een grootschalig project dat de werkgever reeds lange tijd onder handen heeft en daarin systematisch kan worden gerangschikt. Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264. Art. 7 i.v.m. art. 47. Indien het werk is ontworpen door personen in dienst van of in opdracht van degene, die het auteursrecht inroept, dan dient de vraag aan wie het auteursrecht toekomt te worden bepaald door het recht dat op de arbeidsverhouding van toepassing is, in casu het Franse recht. Om die reden dienen de werknemers van eiseres danwei de freelancers als auteursrechthebbenden te worden aangemerkt. Aangenomen wordt dat zij het auteursrecht aan eiseres hebben overgedragen, aangezien eiseres dat heeft gesteld en te bewijzen aangeboden en het niet onwaarschijnlijk moet worden geacht dat een bedrijf als eiseres op deze manier haar rechten heeft veiliggesteld, terwijl gedaagde het tegendeel niet aannemelijk heeft gemaakt. Pres. Rb. Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Art. 8. Een dergelijke (onderhandse) akte ontbreekt voor het bloemen-dessin, maar te dien aanzien beroept Hatefa zicht terecht op art. 8 Aw. (anders President). Hatefa garandeert aan haar afnemers uitsluitend originele dessins te leveren en levert haar stoffen uitsluitend onder de naam Hatefa, terwijl daaraan een label is bevestigd waarop onder meer het dessinnummer is vermeld. Aldus dient geconcludeerd te worden dat het bloemendessin openbaar is gemaakt als afkomstig van Hatefa. Niet is gesteld of gebleken dat de ontwerper zich het auteursrecht op het betreffende dessin heeft voorbehouden krachtens een daartoe strekkende overeenkomst met Hatefa. Derhalve heeft Hatefa thans het auteursrecht (ook) op het bloemen-dessin. Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. Art. 10. Het loopfietsje van Van Bueren is een werk met een eigen oorspronkelijk karakter en draagt het stempel van de maker. Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr 63, blz. 234. Geen auteursrecht op receptuur. Pres. Rb. Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309.

472 Art. 10, eerste lid, aanhef en onder 1°. Geschriftenbescherming gaat slechts op voor eenvoudige herhalingen van de opschriftstelling en niet voor een zozeer anders opgezette en uitgevoerde weergave van veel dezelfde gegevens als waarvan sprake is bij het werk van Jacobs. Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. Art. 10, eerste lid, aanhef en onder 11°. Pres.: De Silk Cut-verpakkingen in rode uitvoering missen het voor auteursrechtelijke bescherming noodzakelijke eigen persoonlijk karakter. Hoge Raad, 20 nov. 1992, nr 6, blz. 20. Voor een auteursrechtelijke bescherming van het drinktuitje van Bover is geen plaats, nu het idee zeïf niet nieuw is en voorts niet gezegd kan worden dat Bover bij de ontwikkeling van haar ontwerp daarvan, blijk heeft gegeven van een eigen oorspronkelijk karakter. Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. De winkelinrichting van eiser voldoet - na waarneming bij descente-geheel aan deeisen van oorspronkelijkheiden kunstzinnige aard en is derhalve een werk in de zin van de Auteurswet. Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Werken van toegepaste kunst genieten auteursrechtelijke bescherming indien zij een eigen persoonlijk karakter hebben en op enigerlei wijze ook oorspronkelijk zijn, bijvoorbeeld door het samenspel van vorm, materiaal en accessoires. De Dessini-tassen komt een dergelijke bescherming niet toe, nu voorshands voldoende aannemelijk is gemaakt, dat zowel de vorm van die tassen als het gebruikte materiaal en de gebruikte accessoires door andere ontwerpers reeds eerder zijn toegepast. Pres. Rb. Utrecht, 17 sept. 1991, nr 64, blz. 236. Art. 13. De door Charlimpex op de markt gebrachte loopfiets wijkt slechts in zo geringe mate af van het fietsje van Van Bueren dat deze loopfiets gezien moet worden als een nabootsing daarvan in (al dan niet) gewijzigde vorm, die niet als een nieuw oorspronkelijk werk moet worden aangemerkt. Hof Amsterdam, 29 okt. 1992, nr63, blz. 234. De overeenkomst tussen het kelim-dessin van Hatefa en dat van Kwantum is van zodanige aard dat deze niet op een toevalligheid kan berusten, zodat sprake is van een verveelvoudiging in gewijzigde vorm in de zin van art. 13 Aw. Bij het bloemen-dessin is sprake van gehele nabootsing en verveelvoudiging. Kwantum maakt derhalve inbreuk op het auteursrecht van Hatefa. Hof 's-Hertogenbosch, 19 mei 1993, nr 117, blz. 408. Het logo op gedaagdes tas is aan te merken als een bewerking in gewijzigde vorm en dus als een verveelvoudiging van het O'Hara-logo. De gelijkenis in vormgeving en lettertype is treffend, ook al zijn andere woorden gebruikt en figuur en tekst verschoven. Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Hoewel geredelijk kan worden aangenomen dat Jacobs in ruime mate gebruik heeft gemaakt van de in de Rode Scheen verzamelde feitelijke gegevens, gaat het te ver om aan de hand van enkele pagina's van diens werk in kort geding tot het oordeel te komen dat hij de grenzen van hetgeen geoorloofd is zo evident heeft overschreden dat in kort geding kan worden verboden het werk uit te geven. Zo zou wellicht in de beoordeling mede moeten worden betrokken de vraag of c.q. in hoeverre de informatie die hij ontleent aan de Rode Scheen ook zonder gebruikmaking van de Rode Scheen voor hem gemakkelijk toegankelijk zou zijn geweest en of het waarschijnlijk is dat hij, indien hij niet over de Scheen zou hebben beschikt, tot dezelfde selectie van op te nemen kunstenaars zou zijn gekomen als Scheen en nagenoeg alle door Scheen vermelde kunstenaars zou hebben opgenomen. Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369.

Het gebruik van documentatiemateriaal van eiseres, en het zelfs in kopie daarvan verstrekken aan potentiële afnemers, is inbreuk op auteursrecht. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, n r l l 5 , blz. 404 (met noot). De gelijkenis tussen beide werken (Rover- en Vikingleaselogo) is van dien aard - beide vormen een weergave van een vikingschip met gehesen zeil en schilden - dat niet gezegd kan worden dat deze op toeval berust, met name niet nu Vikinglease onomwonden te kennen heeft gegeven dat haar logo is ontleend aan dat van Rover. Van enig nieuw of oorspronkelijk werk is evenmin sprake. Pres. Rb. Haarlem, 27 nov. 1992, nr 80, blz. 299. Omdat het kunstzinnig element in de winkelinrichting van eiser niet zo zeer tot uitdrukking is gebracht door een verlaagd plafond, display-unit en een dragend systeem voor de kleding zelf, maar alleen door de wijze waarop plafond, unit en systeem zijn ontworpen en uitgevoerd, kan gedaagde volstaan met zeer grondige wijziging van die onderdelen, als door gedaagde aangeboden. Ook geen termen voor verbod om de [verwijderde] onderdelen voor andere interieurs te (doen) gebruiken, omdat alle door eiser weliswaar kunstzinnig aangebrachte en/ of toegepaste onderdelen, los van die werkwijze op zich geheel normale gebruiksvoorwerpen kunnen worden geacht, die - los van de door eiser verdedigde toepassing - nuttig kunnen worden gebruikt. Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Art. 13 i.v.m. art. 15a. De stelling dat het slechts gaat om zogenaamde sound sampling waarbij geen inbreuk op het auteursrecht zou zijn gemaakt, wordt verworpen; immers het gaat niet om een flits maar om een totale, zij het gewijzigde kopie van het oorspronkelijke muziekwerk. Gelet op de presentatie en de uitvoering is het ook geen parodie of klankcitaat. Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Art. 13 en art 6:162, lid 1 Burgerlijk Wetboek Uitvoerende kunstenaars en auteursrechthebbenden op het op de "bootlegs" voorkomende repertoire zijn gerechtigd op te treden tegen het zonder hun toestemming in het verkeer brengen daarvan. Ook fonogrammenproducenten zijn daartoe in hun eigen hoedanigheid en op grond van eigen belangen gerechtigd. In de gegeven situatie, waarin sprake is van artiesten van wereldfaam, moet het voor een ieder duidelijk zijn dat bij het zonder hun toestemming zelf (doen) produceren en verhandelen van geluidsdragers van live-optredens daarmee niet alleen aan de betrokken artiest maar ook aan een fonogrammenproducent schade wordt aangedaan omdat ervan uit moet worden gegaan dat er tussen zulke artiesten en fonogrammenproducenten exclusiviteitsafspraken bestaan, bij de handhaving waarvan die producenten grote belangen hebben. Door het verhandelen van bootlegs wordt aan die producenten oneerlijke concurrentie aangedaan. Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Art. 15a i.v.m. art. 13. De stelling dat het slechts gaat om zogenaamde sound sampling waarbij geen inbreuk op het auteursrecht zou zijn gemaakt, wordt verworpen; immers het gaat niet om een flits maar om een totale, zij het gewijzigde kopie van het oorspronkelijke muziekwerk. Gelet op de presentatie en de uitvoering is het ook geen parodie of klankcitaat. Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Artt. 25 en 47. Niet valt in te zien dat art. 25 lid 4 Aw. (dat voor de bevoegdheid om na het overlijden van de maker de in art. 25 genoemde persoonlijkheidsrechten uit te oefenen uitgaat van een aanwijzing bij wilsbeschikking of bij codicil) van openbare orde zou zijn. Uit het systeem van de Berner Conventie volgt dat art. 47 Aw. aldus dient te worden uitgelegd dat een

473 in een ander verdragsland auteursrechthebbende in Nederland bescherming van zijn auteursrechten, inclusief persoonlijkheidsrechten, kan inroepen indien voldaan is aan de formele vereisten die het recht van zijn land aan de overdracht stelt. Gelet op aard en omvang van de wijzigingen in de compositie van Orff, kan Schott (aan wie de persoonlijkheidsrechten waren overgedragen) zich in redelijkheid op het persoonlijkheidsrecht beroepen. Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Art 27 i.v.m. art. 1401 (oud) Burgerlijk Wetboek i.v.m. art. 289 Wetboek van Burgerhjke Rechtsvordering. Vordering tot voorschot op schadevergoeding in kort geding - ter voorkoming van schadevordering ten gronde - zinvol en in beginsel toewijsbaar geacht, mits te lijden schade en omvang daarvan eenvoudig kunnen worden vastgesteld. Onweersproken is dat de door gedaagde gepleegde inbreuk bij relaties van eiser de indruk kan hebben gewekt dat eiser zijn ontwerpen (è ƒ 50.000,-) in weerwil van exclusiviteit nogmaals aan derden in de branche zou verkopen, ten detrimente van zijn goede naam in de branche. Schadebegroting ad ƒ 5.000,- in verhouding tot deze ƒ 50.000,- verantwoord geacht. Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Art. 28. Afgifte ter vernietiging. Het gevorderde gebod tot afgifte ter vernietiging wordt afgewezen omdat het zich als een naar haar aard niet tijdelijke voorziening in beginsel niet leent voor toewijzing in kort geding. Pres. Rb. Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Art. 28 i.v.m. artt. 700 e.v. Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Nu eiseressen door de beslaglegging buiten het door de President van de Rechtbank verleende verlof zijn getreden, zijn zij aansprakelijk voor de gevolgen daarvan. Dat gedaagde hierdoor schade heeft geleden is voldoende aannemelijk geworden. Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. Art. 47 i.v.m. art. 7. Indien het werk is ontworpen door personen in dienst van of in opdracht van degene, die het auteursrecht inroept, dan dient de vraag aan wie het auteursrecht toekomt te worden bepaald door het recht dat op de arbeidsverhouding van toepassing is, in casu het Franse recht. Om die reden dienen de werknemers van eiseres danwei de freelancers als auteursrechthebbenden te worden aangemerkt. Aangenomen wordt dat zij het auteursrecht aan eiseres hebben overgedragen, aangezien eiseres dat heeft gesteld en te bewijzen aangeboden en het niet onwaarschijnlijk moet worden geacht dat een bedrijf als eiseres op deze manier haar rechten heeft veiliggesteld, terwijl gedaagde het tegendeel niet aannemelijk heeft gemaakt. Pres. Rb. Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Artt. 47 en 25. Niet valt in te zien dat art. 25 lid 4 Aw. (dat voor de bevoegdheid om na het overlijden van de maker de in art. 25 genoemde persoonlijkheidsrechten uit te oefenen uitgaat van een aanwijzing bij wilsbeschikking of bij codicil) van openbare orde zou zijn. Uit het systeem van de Berner Conventie volgt dat art. 47 Aw. aldus.dient te worden uitgelegd dat een in een ander verdragsland auteursrechthebbende in Nederland bescherming van zijn auteursrechten, inclusief persoonlijkheidsrechten, kan inroepen indien voldaan is aan de formele vereisten die het recht van zijn land aan de overdracht stelt. Gelet op aard en omvang van de wijzigingen in de compositie van Orff, kan Schott (aan wie de persoonlijkheidsrechten waren overgedragen) zich in redelijkheid op het persoonlijkheidsrecht beroepen. Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307.

VI. Burgerlijk Wetboek Art. 3:35 i.v.m. art 30, lid 2 Rijksoctrooiwet. Het betoog van gedaagden dat eiseressen zich niet tegen goot IV kunnen verzetten, omdat eiseressen zich in het eerdere kort geding bij de visie van de Octrooiraad inzake de beschermingsomvang van het octrooi hebben aangesloten, en gedaagde sub 1 in vertrouwen daarop deze goot heeft geïntroduceerd, wordt verworpen. Weliswaar hebben eiseressen zich in het eerdere kort geding aangesloten bij het advies van de Octrooiraad; aangenomen moet echter worden dat dit slechts gold voor de conclusie van dit advies, niet voor de redenering van de Octrooiraad (die door het Hof niet is gevolgd). Pres. Rb. 's-Gravenhage, 18 juni 1991, nr 15, blz. 39. Art. 3:296. Vordering om namen en adressen van afnemers op te geven, moet met uitzondering van die van handelaren, worden geweigerd nu gedaagde naast geluidsdragers een aanzienlijk assortiment van privacygevoelige artikelen verhandelt. Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Een recall-gebod wordt toewijsbaar geacht, doch wordt beperkt tot Nederland, aangezien geenszins zeker is dat een dergelijk gebod in alle landen waarvoor het wordt gevraagd ook kan worden uitgesproken. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Verbod buitenland. Nu in het algemeen een grensoverschrijdend verbod tot de mogelijkheden behoort, zal het op te leggen verbod zich tevens uitstrekken tot België. In België opereert een rechtspersoon die behoort tot hetzelfde concern als gedaagde. Aannemelijk is geworden dat er grote verwevenheid bestaat tussen het handelen van beide ondernemingen, zodat er een reële dreiging is dat gedaagde (via deze Belgische onderneming) in België stoffen verveelvoudigt en/of openbaar maakt. Pres. Rb. Utrecht, 26 nov. 1992, nr 75, blz. 268. Art 3:303. Nu Sara Lee in ieder geval uit hoofde van het depot van het merk 444752 bij uitsluiting recht heeft op het merk "Boncafé", heeft zij er thans geen belang bij te worden beschermd in haar eventuele recht op het onder nummer 393577 gedeponeerde woordmerk "Boncafé" en heeft Prinsen geen belang bij toewijzing van de gevraagde vervallenverklaring van dit merk. Op de vraag, of het recht van Sara Lee op het merk 393577 is vervallen doordat zij dit merk ongebruikt heeft gelaten, gaat de rechtbank derhalve niet meer in. Rb. Leeuwarden, 26 nov. 1992, nr 37, blz. 121. Art. 3:303 i.v.m. art. 13 onder A Benelux Merkenwet De Kluis heeft geen feiten of omstandigheden aangevoerd waaruit (dreiging van) merkinbreuk in België en/of Luxemburg zou kunnen worden afgeleid en heeft derhalve geen belang bij het opleggen van een verbod dat geldt voor het gehele Benelux-gebied. Rb. Amsterdam, 16 dec. 1992, nr 4, blz. 15. Artt.5:l en 5:2. Voor de vraag wie eigenaar is van de (auteursrechtelijk beschermde) tekeningen is o.a. van belang wie de tekeningen hebben vervaardigd, of deze personen bij de vervaardiging handelden in het kader van een dienstverband met de RLU, wie de kosten van de vervaardiging heeft gedragen, wie het materiaal voor de tekeningen heeft verschaft en wie vanaf het moment van de vervaardiging de tekeningen feitelijk in bezit heeft gehad. Niet van belang is hierbij wie de leiding bij de vervaardiging heeft gehad. Gelet op het door De Kruif uitgeoefende bezit, rust de bewijslast bij RLU. Rb. Arnhem, 8 april 1993, nr 74, blz. 264.

474 Art. 6:2. De curator in het faillissement van een leverancier van programmatuur hoeft het gebruiksrecht op de broncodes niet om niet aan de afnemer af te geven en is als auteursrechthebbende ook niet verplicht het gebruik om niet toe te staan. Dit zou anders kunnen zijn wanneer het gaat om programmatuur die speciaal ten behoeve van een bepaalde afnemer/opdrachtgever is ontwikkeld omdat in zo'n geval die afnemer doorgaans de ontwikkeling volledig zal hebben gefinancierd, en de betreffende programmatuur - gezien de unieke inzetbaarheid ervan - geen commerciële waarde zal hebben. Hof 's-Hertogenbosch, 7 febr. 1994, nr 116, blz. 406. Art. 6:162. Het verwijt dat Fox op ongeoorloofde wijze aanhaakt aan de goodwill van de The Bulldog-merken en van de onder de handelsnaam The Bulldog gedreven (horeca)ondernemingen, vindt onvoldoende steun in het gegeven dat Fox het gewraakte T-shirt - dat onvoldoende gelijkenis met de merken van De Vries vertoont om overeenstemmend in de zin van art. 13A te zijn - op de markt brengt, terwijl bijzondere omstandigheden die tot een ander oordeel zouden moeten leiden niet aannemelijk zijn geworden. Hof Amsterdam, 14 jan. 1993, nr20, blz. 54. De rechtbank acht het niet onrechtmatig dat Markgraaf, om te voorkomen dat haar goodwill en haar relaties schade zouden lijden, zich tegenover haar relaties van het SES-aanbod heeft gedistantieerd en haar relaties daarvoor heeft gewaarschuwd. Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Know-how. Niet toewijsbaar is het door Unicon gevraagde verbod zich te onthouden van de produktie, verkoop dan wel verkoopactiviteiten van het brandwerend middel Burnstop, voor de produktie waarvan een bepaald concentraat wordt gebruikt. Weliswaar is bij het samenstellen van dit concentraat uitgegaan van het concentraat van Unicon, op de receptuur waarvan deze stelt exclusieve rechten te hebben, maar aangenomen moet worden dat ten opzichte van de receptuur van Unicon essentiële verbeteringen zijn aangebracht zodat in feite een nieuw concentraat is samengesteld. Pres. Rb. Breda, 16 april 1992, nr 84, blz. 309. Eiseres heeft een redelijk belang erbij dat de uitgave van het werk van Jacobs niet door titel en uiterlijke vormgeving wordt gezien als deel van een Scheen-serie. Gedaagde zou onrechtmatig handelen als zij onnodig, d.w.z. in zoverre als niet door de gebruikswaarde van haar uitgave als naslagwerk bepaald, daarmede aansluiting zoekt bij de Blauwe Scheen. Door het gekozen formaat zal de verwarrende indruk worden gewekt dat het werk van Jacobs een vervolg is op de Blauw Scheen van eiseres. Ook een zwarte of donkere blauwe band zal tot onnodige verwarring aanleiding kunnen geven. Voorts verdient de titel van de Rode en Blauwe Scheen (Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars), hoe beschrijvend deze ook moge zijn, beschermd te worden tegen de verwarring die een overeenstemmende titel van een overeenkomstig werk van een derde kan veroorzaken. Het is voor gedaagde zeer wel mogelijk een andere, minder aan de titel van de Scheen-uitgaven aanhakende, titel te kiezen dan "Lexicon Beeldend Nederland". Pres. Rb. Breda, 23 dec. 1992, nr 104, blz. 369. In aanmerking genomen dat in de organisatie van Kiggen spanningen zijn opgetreden waardoor een aantal werknemers ontslag heeft genomen, is het niet verwonderlijk dat een drietal werknemers kort na elkaar bij een concurrent in dienst is getreden. Bij afwezigheid van een concurrentiebeding stond het die werknemers vrij om hun in de eerdere dienstbetrekking opgedane kennis en ervaring ter beschikking te stellen van ACE. Slechts onder bepaalde bijkomende omstandigheden, die niet zijn gebleken, kan dit jegens Kiggen onrechtmatig zijn. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr34, blz. 114.

Art. 6:162 i.v.m. art. 1 Ryksoctrooiwet. In het midden gelaten is of en zo ja onder welke omstandigheden het aanvragen van een octrooi in Nederland in het algemeen onrechtmatig kan zijn, in casu is het aanvragen van octrooi niet onrechtmatig geacht omdat ook al is aan Fisons uiteindelijk octrooiverlening geweigerd, de Octrooiraad in eerste instantie in het onderwerp der octrooiaanvrage een uitvinding heeft gezien en Fisons in enkele andere landen voor haar uitvinding wel octrooi heeft verkregen. Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Art. 6:162 i.v.m. artt. 43 en 44 Rijksoctrooiwet Het uitbrengen van desbewustheidsexploiten door Fisons aan Mann en Tramedico hangende het beroep van Fisons tegen de beslissing van de Aanvraagafdeling waarbij deze na een door Mann ingestelde oppositie de verlening van octrooi op de openbaargemaakte aanvrage van Fisons heeft geweigerd, wordt jegens Mann en haar Nederlandse distributeur Tramedico niet onrechtmatig geacht, omdat het voor Fisons voor de hand lag om haar mogelijke recht op schadevergoeding bij een voor haar gunstige afloop van de beroepsprocedure bij de Afdeling van Beroep door het uitbrengen van een desbewustheidsexploit zeker te stellen en het voor Mann mogelijk was om het risico van een eventueel in de toekomst aan Fisons te betalen schadevergoeding op een minder ingrijpende wijze af te dekken dan door staking van de distributie van het onder de openbaargemaakte aanvrage van Fisons vallende produkt. Zie voor het laatste nader het vonnis. Rb. 's-Gravenhage, 7 april 1993, nr47, blz. 194. Art. 6:162 i.v.m. art. 14 onder 5 Benelux Tekeningen- en Modellenwet. De vorderingen van appellanten voorzover gebaseerd op slaafse nabootsing zullen niet worden toegewezen. Voorop moet worden gesteld, dat ingeval een model rechtsgeldig had kunnen worden gedeponeerd, daarnaast voor een vordering uit onrechtmatige daad slechts weinig ruimte bestaat. Het is niet aannemelijk dat de T.C.L.A.-schelp is vervaardigd door aftasting van de Flair-schelp of slaafse nabootsing van de Flairmatrijs. Daarvoor is een nieuwe mal gemaakt aan de hand van daartoe gemaakte nieuwe tekeningen. De T.C.L.A.-matrijs is ambachtelijk vervaardigd. Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Art. 6:162 i.v.m. art. 1, lid 5 Wet bestrijding namaakprodukten (Stb. 1992, 642). Noemen van de voorman. Pres.: Nu vaststaat dat gedaagden zich voor de strafrechter moeten verantwoorden, en nu verdachten in het strafproces het recht hebben te zwijgen, wordt de beslissing over het noemen van de voorman alsmede van de feitelijke en juridische mededaders en opdrachtgevers, in deze civiele procedure aangehouden tot na beëindiging van de strafzaken. Hof: Ook als de hiertegen gerichte grief zou opgaan, zou het bevel niet worden uitgesproken omdat onvoldoende aannemelijk is geworden dat geïntimeerden, al dan niet tezamen met anderen, van derden hebben afgenomen of aan derden hebben afgeleverd. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Art. 6:162, lid 1 en art. 13 Auteurswet 1912. Uitvoerende kunstenaars en auteursrechthebbenden op het op de "bootlegs" voorkomende repertoire zijn gerechtigd op te treden tegen het zonder hun toestemming in het verkeer brengen daarvan. Ook fonogrammenproducenten zijn daartoe in hun eigen hoedanigheid en op grond van eigen belangen gerechtigd. In de gegeven situatie, waarin sprake is van artiesten van wereldfaam, moet het voor een ieder duidelijk zijn dat bij het zonder hun toestemming zelf (doen) produceren en verhandelen van geluidsdragers van live-optredens daarmee niet alleen aan de betrokken artiest maar ook aan een fonogrammenproducent schade wordt aangedaan omdat ervan uit moet worden gegaan dat er tussen zulke artiesten en fonogrammenproducenten exclusiviteitsafspraken bestaan, bij de handhaving waarvan die

475 producenten grote belangen hebben. Door het verhandelen van bootlegs wordt aan die producenten oneerlijke concurrentie aangedaan. Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Art. 6:162, lid 3. Gedaagde moet als een professionele handelaar in geluidsdragers worden aangemerkt zodat het haar kan worden aangerekend als zij zich niet op afdoende wijze ervan vergewist dat de door haar te verhandelen geluidsdragers geautoriseerde exemplaren betreffen. Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Art. 6:194. De offertes van SES zijn naar vorm, inhoud en strekking aan te merken als gestandaardiseerde aanbiedingen ofwel circulaires. Het enkele feit dat de vermelding van de gegevens van het gedeponeerde merk per aangeschreven merkhouder verschilt, doet aan het gestandaardiseerde karakter van de offerte van SES niet af. Nu deze circulaires worden verzonden aan elke ondernemer die recentelijk bij het Benelux Merken Bureau een merk heeft doen inschrijven en de aangeschreven merkhouders door SES als groep worden benaderd, is aan het vereiste dat de betreffende mededelingen openbaar moeten zijn gemaakt, voldaan. De circulaires zijn misleidend omdat SES door de inhoud en aankleding van haar circulaire als geheel en de aanduiding van haar gids als "Europaisches Standard Verzeichnis für Patente und Marken/Registrature europeen pour Ie protection des droits de brevets et des marques/Standard European Registration for the protection of patents and trade marks" bij de aangeschreven ondernemers de onjuiste indruk vestigt dat het gaat om een vorm van Europese merkenregistratie met rechtskracht tegen derden. Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Door het gebruik van de benaming "Trappistenbrood" suggereren gedaagden dat het brood afkomstig is van een Trappistenklooster, terwijl de vermelding op de achterkant van de verpakking "dat het brood is zoals het vroeger door de Trappisten op ambachtelijke wijze werd gebakken" ongefundeerd en derhalve direct misleidend is. Kloosters zijn ideële instellingen die bij grote delen van het publiek goodwill bezitten. Door hun misleidende reclame trekken gedaagden de goodwill die aan de naam van de kloostergemeenschap van eiseres verbonden is aan zich voor eigen commerciële doeleinden, hetgeen onrechtmatig is jegens eiseres. Derhalve is ook het verbod tot gebruik van de benaming Trappistenbrood alsmede de benaming Trappist(en) toewijsbaar. De afbeelding van de - niet als Trappist herkenbare - monnik op de verpakking en andere reclame-uitingen van gedaagden komt in reclame-uitingen vaker voor en is niet onrechtmatig jegens eiseres. Rb. Breda, 30 nov. 1993, nr 79, blz. 297 (met noot). Uit hetgeen de President ter zitting heeft kunnen waarnemen wordt voorshands geoordeeld dat de foam van eiseres een duidelijk steviger en 'trager' kwaliteit heeft dan die van gedaagde, zodat de mededeling dat een prijsverschil niet gerechtvaardigd zou zijn, resp. dat de foams 'exact gelijk' zouden zijn misleidend is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 aug. 1993, nr 115, blz. 404. Art. 6:196. Eiseressen stellen onweersproken dat BMM optreedt als vereniging die tot doel heeft de belangen van haar leden, waaronder merkagenten en merkhouders, te behartigen, en Gevers en Markgraaf als merkagenten die de registratie van merken ook in het buitenland verzorgen en door de verwarring die het optreden van SES veroorzaakt schade in hun goede naam kunnen lijden; hiermee staat vast dat BMM, Gevers en Markgraaf rechtspersonen zijn als bedoeld in art. 6:196 B.W., aan wie volgens dat artikel de vordering tot het verbieden van misleidende

reclame jegens merkhouders in Nederland toekomt. Daarnhouwer, als partij die door de misleidende reclame schade heeft geleden, komt die vordering niet toe wegens gebrek aan belang bij dit verbod. Zij heeft wel recht op schadevergoeding. Rb. Amsterdam, 10 maart 1993, nr 92, blz. 333. Artt 1374, lid 3 en 1379 (oud) en art. 126 Wetboek van Burgerlyke Rechtsvordering. Voor zover Source betoogt dat de Nederlandse rechter ten aanzien van octrooiinbreuk alleen mag oordelen over inbreuk op Nederlandse octrooien, faalt de grief omdat zij geen steun vindt in het recht. Nu VP in Delft is gevestigd en Schneider in Delft woont, is de President reeds bevoegd op grond van art. 126, lid 3 Rv. De artt. 289 e.v. Rv. doen daaraan niet af, terwijl art. 126, lid 3 evenmin uitzondering lijdt op grond dat de geschillen onvoldoende aanknoping met de Nederlandse rechtssfeer zouden vertonen. Source keert zich terecht tegen artikel 7, lid 7 van de (beëindigde) distributie-overeenkomst als grondslag voor een wereldwijd verbod. Daarom moeten de vorderingen van VP opnieuw worden onderzocht. Het is onvoldoende aannemelijk dat er sprake is van octrooiinbreuk in de in concreto genoemde landen. De vorderingen van VP en Schneider worden alsnog afgewezen. Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. Artt 1379 en 1374, lid 3 (oud) en art. 126 Wetboek van Burgerlyke Rechtsvordering. [zie hierboven] Art. 1401 (oud). Nu geen feiten of omstandigheden zijn gesteld of gebleken waaruit zou volgen dat O'Hara een merk is waarmee gedaagde bekend had behoren te zijn, terwijl voorts op de tas geen copyright-notice of andere aanduiding is geplaatst waardoor gedaagde bedacht had moeten zijn op rechten van derden, kon zij ermee volstaan de fabrikant (te Hong Kong) te vragen of de tas vrij was voor de Nederlandse markt en/of de Benelux. In de gegeven omstandigheden rustte op gedaagde geen verdergaande vergewissingsplicht. Haar treft derhalve geen schuld aan de inbreuk op het auteursrecht in de aan de sommatie voorafgaande periode; vordering tot winstafdracht danwei schadevergoeding afgewezen. Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr28, blz. 68. Art. 1401 (oud) i.v.m. art. 27 Auteurswet 1912 Lv.m. art. 289 Wetboek van Burgerlyke Rechtsvordering. Vordering tot voorschot op schadevergoeding in kort geding - ter voorkoming van schadevordering ten gronde - zinvol en in beginsel toewijsbaar geacht, mits te lijden schade en omvang daarvan eenvoudig kunnen worden vastgesteld. Onweersproken is dat de door gedaagde gepleegde inbreuk bij relaties van eiser de indruk kan hebben gewekt dat eiser zijn ontwerpen (a ƒ 50.000,-) in weerwil van exclusiviteit nogmaals aan derden in de branche zou verkopen, ten detrimente van zijn goede naam in de branche. Schadebegroting ad ƒ 5.000,- in verhouding tot deze ƒ 50.000,- verantwoord geacht. Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Art. 1416a (oud). De aanduidingen 'licht belegen' en 'belegen' plegen te worden gebruikt om een indicatie van de duur van het rijpingsproces bij kaas te geven. Nu dit rijpingsproces ook plaatsvindt bij de bereiding van Becel Goud, valt niet in te zien dat deze aanduidingen in casu niet geoorloofd zijn. Onaannemelijk wordt geacht dat de consument de aanduiding 'Goud' op de verpakking zal associëren met 'Gouda' en 'Goudse'. Voorts kan het op de verpakking afgebeelde stuk kaas niet worden aangemerkt als een afbeelding die evident Goudse kaas voorstelt. De afbeelding kan worden aangemerkt als een afbeelding van Becel Goud, nu Becel er uitziet als 'kaas'. Ook overigens valt niet in te zien dat ten onrechte wordt gesuggereerd dat het in casu om 'echte' kaas gaat. Het merk

476 Becel is bij het grote publiek ingeburgerd voor produkten met een verlaagd verzadigd vet- en/of cholesterolgehalte. Een onjuiste indruk wordt ook niet gewekt door de afbeelding van een kaasschaaf. Aannemelijk is dat Becel Goud in de praktijk evenals 'echte' kaas - vaak met een kaasschaaf zal worden gesneden. Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. Art. 1416b (oud). Op de adverteerder rust de last om te bewijzen dat hetgeen zij in haar advertentie heeft gesteld juist is. De overgelegde documentatie is daartoe niet toereikend (anders: de Pres.). De voor de reclame-uitingen gekozen en in zwang geraakte vorm van 'advertorial' is op zich genomen niet zodanig misleidend dat deze niet toelaatbaar geacht zou moeten worden, mits althans naar behoren wordt aangegeven dat het een advertentie of ingezonden mededeling is. Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr93, blz. 337.

verzadigd vet, eiwit, koolhydraten en natrium) voorkomt, is het produkt voldoende aangeduid. Dit klemt te meer nu het produkt door de verpakking heen te zien is. Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. X. Wet op de handelspraktijken (België) Art. 54. Handelsnaam. Voor zover eiseres haar vordering baseert op het recht op bescherming van haar maatschappelijke en handelsbenaming, kan deze evenmin slagen omdat gelet op de wederzijdse ligging van de installaties van beide vennootschappen en rekening houdende met de aard en de omvang van de respectievelijke activiteiten en met het respectievelijk cliënteel, in concreto ieder verwarringsgevaar uitgesloten is. Vz. Rb. Dendermonde, 30 april 1991, nr 9, blz. 30. Xla. E.E.G.-Verdrag

VIL Zaaizaad- en Plantgoedwet Art. 40, leden 1 en 2. De op schending van het kwekersrecht op het ras "Blue Queen" van het gewas roos gebaseerde voorlopige voorzieningen, die neerkomen op totale vernietiging van het plant- en teeltmateriaal van de klimroos "Indigoletta" niet toewijsbaar geacht, omdat de vaste deskundige bij de Raad voor het Kwekersrecht is teruggekomen op zijn aanvankelijk oordeel dat de bij de telers van "Indigoletta" in beslag genomen planten niet danwei onvoldoende onderscheidbaar zijn van de in beslag genomen monsters van "Blue Queen" gegeven de mogelijkheid dat de "Blue Queen" en de "Indigoletta" mutanten zijn van dezelfde moeder "Mainzer Fastnacht". Hof 's-Hertogenbosch, 28 juni 1993, nr 52, blz. 202. Art. 42 i.v.m. art. 43. Nu eisers niet vorderen dat hun de in art. 42 ZPW bedoelde licenties verleend worden, is de in art. 43 geregelde exclusieve bevoegdheid van de Raad voor het Kwekersrecht niet aan de orde. De President is derhalve niet onbevoegd om van de vordering kennis te nemen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339.

Artt. 30 en 36. Het verweer dat het gebruik van het merkrecht in strijd is met de artikelen 30 en 36 E.E.G.-Verdrag zou slechts open staan indien de SANICUR-fles zoals die op de Nederlandse markt is gebracht, dezelfde is als de fles die in Spanje in de handel is, alwaar SANEX en SANICUR al sinds 1985 naast elkaar worden verkocht. Er is echter niet alleen geen sprake van identieke flessen, maar voor de uitmonstering van de Nederlandse SANICUR-fles hebben bovendien meer aanpassingen plaatsgevonden dan op het gebied van de taal, zodat deze nog dichter bij de uitmonstering van de SANEX-fles is gebracht. Pres. Rb. Breda, 18 jan. 1991, nr 102, blz. 365. In het arrest van 23 mei 1978 (Hoffmann La Roche vs. Centrafarm) heeft het Europees Hof geformuleerd onder welke omstandigheden de merkgerechtigde zich niet op zijn merkrechten kan beroepen wanneer er sprake is van ompakking van in een Lid-Staat rechtmatig in het verkeer gebrachte waren om die in een nieuwe verpakking voorzien van het merk in een andere Lid-Staat in het verkeer te brengen. Aan de in dat arrest gestelde criteria voldoen de cassettes van VZN duidelijk niet. Pres. Rb. Breda, 5 aug. 1991, nr39, blz. 125.

VIII. Wet bestrijding namaakprodukten (Stb. 1992, 642). Art. 1, lid 5 i.v.m. art. 6:162 Burgerlyk Wetboek. Noemen van de voorman. Pres.: Nu vaststaat dat gedaagden zich voor de strafrechter moeten verantwoorden, en nu verdachten in het strafproces het recht hebben te zwijgen, wordt de beslissing over het noemen van de voorman alsmede van de feitelijke en juridische mededaders en opdrachtgevers, in deze civiele procedure aangehouden tot na beëindiging van de strafzaken. Hof: Ook als de hiertegen gerichte grief zou opgaan, zou het bevel niet worden uitgesproken omdat onvoldoende aannemelijk is geworden dat geïntimeerden, al dan niet tezamen met anderen, van derden hebben afgenomen of aan derden hebben afgeleverd. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. IX. Warenwet Artt. 1 en 38 Melkbesluit 1974; art. 2 E.E.G.Verordening 1898/87. Vermelding van 'melk' als een der ingrediënten van Becel Goud is niet in strijd met deze bepalingen of enige andere wettelijke bepaling. Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. Artt 3 en 21 Kaasbesluit 1981. Nu op de verpakking van Becel Goud is vermeld, dat het gaat om een natuurgerijpt produkt uit melk en plantaardige olie, en voorts op de verpakking een ingrediëntenverklaring en een aanduiding van de voedingswaarde per 100 g (met een specificatie van de hoeveelheid meervoudig onverzadigd vet,

Beroep van gedaagde op art. 30 gaat slechts op voor zover sprake zou zijn van enige middellijke of onmiddellijke betrokkenheid van de rechthebbende eisers bij het in het verkeer brengen van de cd's in Duitsland. Bij gebreke daarvan, en met name in geval sprake zou zijn van produktie en verhandeling van die cd's die slechts daarom in Duitsland, zonder dat daartegen opgetreden kan worden, plaats kunnen vinden omdat naar Duits recht de bewuste .uitvoeringen niet (langer) beschermd zijn, geldt de bepaling van art. 36 E.E.G.-Verdrag, volgens welke door nationale wettelijke regelingen toegekende rechten van industriële en commerciële eigendom in dat geval ondanks het verbod van art. 36 van dat Verdrag kunnen worden gehandhaafd. Pres. Rb. Breda, 29 april 1992, nr 118, blz. 410. Art. 59. Art. 59 E.E.G.-Verdrag verzet zich tegen een nationale wettelijke regeling die het een in een andere Lid-Staat gevestigde vennootschap verbiedt ten behoeve van octrooihouders in het binnenland diensten op het gebied van de bewaking en de instandhouding van octrooien te verrichten door betaling van de verschuldigde taksen, op grond dat die werkzaamheid ingevolge de nationale regeling is voorbehouden aan personen die over een bijzondere beroepskwalificatie beschikken zoals octrooigemachtigden. Hof van Justitie Europese Gemeenschappen, 25 juli 1991, nr46, blz. 174. Art. 85, lid 1. Weliswaar worden het bestaan en de verdediging van kwekersrechten door de artikelen 85 en 86 E.E.G.-Verdrag

477 onverlet gelaten, maar dat geldt niet voor iedere wijze van uitoefening van die rechten. Uit de tijdstippen van aankondiging van het gewijzigde beleid, de ingangsdatum daarvan, de gelijkenis voor wat betreft de inhoud van het beleid, de gehanteerde argumentatie en de overgelegde verklaringen, blijkt dat er sprake is van onderling afgestemde feitelijke gedragingen tussen gedaagden sub 1 en 3. Bovendien staat vast dat er overeenkomsten met betrekking tot de licentieverlening en de uitoefening van kwekersrechten bestaan tussen alle gedaagden. Deze overeenkomsten dan wel onderling afgestemde feitelijke gedragingen betreffen de verhoging van royalties, beperkingen ten aanzien van de licentiëring van nieuwe rassen en het in beginsel niet verlenen van licenties aan nieuwe zelfstekkers. Gelet op het feit dat meer dan 90% van de in Nederland geproduceerde chrysanten behoren tot kwekersrechtelijk beschermde rassen, de prominente betekenis van jonge rassen, het feit dat 75% van de verkochte chrysanten behoort tot rassen waarvan gedaagden sub 1 en 3 kwekersrechthouder zijn, de dominante positie van gedaagden, en het grote belang voor vermeerderaars om alle, en met name jonge rassen te kunnen aanbieden, leiden deze maatregelen tot een beperking van de mededinging, een prijsverhoging van teeltmateriaal en nadeel voor zowel de kleine vermeerderaars als de telers, en kunnen die maatregelen de handel tussen de Lid-Staten ongunstig beïnvloeden. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 24 dec. 1991, nr 94, blz. 339. Art 85, lid 1 i.v.m. art. 2 Bekendmaking van de Europese Commissie van 18 december 1978 betreffende de beoordeling van toeleveringsovereenkomsten. Vordering tot nakoming van overeenkomst waarbij eiseres, Tïeman, produkten die volgens een door haar geoctrooieerde werkwijze worden vervaardigd betrekt van gedaagde, KGS, die zich tevens heeft verplicht deze produkten niet aan derden te leveren. Nu de uitvoering van de overeenkomst vereist dat KGS gebruikmaakt van een door Tïeman gehouden octrooi is, gelet op het bepaalde in de Bekendmaking van de Europese Commissie van 18 december 1978 betreffende de beoordeling van toeleveringsovereenkomsten, en aangenomen dat het octrooi geldig is, het verbod tot levering aan derden niet in strijd met art. 85, lid 1 E.E.G.-Verdrag. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Art. 177. A-G Mok: Hoewel het Benelux-Gerechtshof naar de letter geen "rechterlijke instantie van een der Lid-Staten" is, moet worden aangenomen dat het BenGH bevoegd is het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen een prejudiciële beslissing te vragen. Benelux-Gerechtshof, 20 dec. 1993, nr44, blz. 139. Xlb. E.E.G.-Executieverdrag (E.E.X.) Artt 6 en 24 i.v.m. art. 30 Rijksoctrooiwet. Aan gedaagden kan worden toegegeven dat door de Nederlandse rechter een zekere terughoudendheid betracht moet worden met het uitspreken van een verbod zich uitstrekkend buiten Nederland. In het onderhavige geval is niet aannemelijk gemaakt dat aan de formaliteiten in de verschillende landen is voldaan, terwijl evenmin is aangetoond dat een inbreuk in die landen door ACE te verwachten is. Het verbod zal daarom tot Nederland worden beperkt. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Artt. 24, 27, 29 en 34. Geen strijd met de Franse openbare orde doordat de Nederlandse rechter een bewijslastomkering zou hebben toegepast. Door wederomkering van de bewijslast te verlangen, tracht opposante een beoordeling van de juistheid van de in den vreemde gegeven beslissing te verkrijgen, wat artikelen 29 en 34 E.E.X. verbieden. Artikel 27 E.E.X. is niet bedoeld om de executierechter een waardering van de verenigbaarheid [in concreto] van de buitenlandse beslissing met de openbare orde van zijn land te

doen uitspreken, maar om na te gaan of het gaat om erkenning van een beslissing van een zodanige soort dat zij in strijd kan komen met deze openbare orde. Buiten de toetsing van de behoorlijkheid van de dagvaardingstermijn [art. 27 sub 2] laat art. 27 geen toetsing toe van de buitenlandse procedure aan de openbare orde van de aangezochte Staat, ook niet op het punt dat in Frankrijk een beslissing als deze [een Nederlandse uitspraak in kort geding], in Frankrijk niet 'en référé' gegeven zou kunnen worden. Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395 (met noot). Artt 24 en 6 i.v.m. art. 30 Ryksoctrooiwet. Aan gedaagden kan worden toegegeven dat door de Nederlandse rechter een zekere terughoudendheid betracht moet worden met het uitspreken van een verbod zich uitstrekkend buiten Nederland. In het onderhavige geval is niet aannemelijk gemaakt dat aan de formaliteiten in de verschillende landen is voldaan, terwijl evenmin is aangetoond dat een inbreuk in die landen door ACE te verwachten is. Het verbod zal daarom tot Nederland worden beperkt. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Art. 38. Verzet tegen tenuitvoerbrenging van het door Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nrllO, blz. 391 gegeven gransoverschrijdend verbod bij de Franse rechter. Door de Président du Tribunal de Grande Instance te Parijs op 15 september 1992 is het verzet ongegrond verklaard. Beroep daartegen bij het Cour d'Appel. Het gerecht dat oordeelt over het verzet tegen tenuitvoerlegging van een in een andere Lid-staat gegeven beslissing kan in zijn beslissing slechts gronden in overweging nemen die de opposante niet bij de rechter in de Staat van herkomst naar voren heeft kunnen brengen. Enkel 'redelijke twijfel' is niet voldoende om, hangende hoger beroep in de Staat van herkomst, de beslissing tot exequaturverlening aan te houden. Cour d'Appel de Paris, 28 jan. 1994, nr 111, blz. 395. XIc. E.E.G.-Verordening 1898/87 Art. 2; artt. 1 en 38 Melkbeslnit (Warenwet) 1974. Vermelding van 'melk' als een der ingrediënten van Becel Goud is niet in strijd met deze bepalingen of enige andere wettelijke bepaling. Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr 76, blz. 270. XII. Unieverdrag van Parijs Art. 5 onder C, sub 2 i.v.m. art. 5, aanhef en onder 3 Benelux Merkenwet. Het recht op het in 1967 internationaal ingeschreven en in 1987 hernieuwde merk van Vittel, met gelding voor de Benelux, is niet door niet-gebruik verloren gegaan enkel omdat enige mededelingen die deel uitmaken van het als merk gedeponeerde etiket in de loop der jaren zijn gewijzigd wegens veranderingen in de nationale of EEG voorschriften of op grond van wijzigingen in de mode; daarmede wordt het kenmerkende deel van het merk - het woord HEPAR - dat als zodanig voor bescherming in aanmerking komt, niet aangetast. Uit niets blijkt dat Vittel op de hoogte was van het gebruik van het - pas in 1986 gedeponeerde - teken en dat zij daarin zou hebben bewilligd. Hof Brussel, 16 juni 1992, nr 69, blz. 251. Gebruik van het merk "Baton du Berger" geldt niet als gebruik van het merk "Le Baton". Wanneer er geen volledige gelijkheid is tussen het merk zoals het is gedeponeerd en zoals het is gebruikt, kan het laatste niet gelden als het gebruik van het eerste tenzij de vorm van het gedeponeerde merk slechts verschilt in bestanddelen die het onderscheidend kenmerk niet Rb. Brussel, 7 jan. 1991, nr 58, blz. 223.

478 Het recht op een merk vervalt niet door een bescheiden verschil tussen het merk zoals het is gedeponeerd en het merk zoals het wordt gebruikt. In casu is het merk 'Collégien', hoewel gebruikt in een grafisch van het depot afwijkende uitvoering, niet vervallen. Het gebruik van dit enkele woord kan echter niet worden beschouwd als gebruik van de samengestelde, verbaal geheel verschillende merken 'Kid Set Collégien' en ' Collégien', die mitsdien door niet-gebruik zijn vervallen. Rb. Brussel, 5 sept. 1991, nr 50, blz. 200. Art. 5 onder C, sub 2 i.v.m. art. 5, aanhef en onder 3 Benelux Merkenwet en art 6 BMW. Het deponeren van een kleurmerk door middel van een gekleurd vlak ter grootte van het door het Toepassingsreglement bij de BMW aangegeven maximum van 10 x 10 cm is het meest voor de hand liggend, en verplicht niet tot het als merk gebruiken van een dergelijk vierkant. De kleur geel die Kortman heeft gebruikt verschilt nauwelijks van die welke zij heeft gedeponeerd; geen verval wegens niet-gebruik, mede gezien art. 5 lid C sub 2 Verdrag van Parijs, nu de eventuele verschillen het onderscheidend kenmerk van het merk niet wijzigen. Hof Arnhem, 16 okt. 1990, nr29, blz. 89. XIII. Wetboek van Burgerhjke Rechtsvordering Art. 56. Pres.: Nu pp. elk op enige punten in het ongelijk zijn gesteld worden de kosten gecompenseerd. Hof: Geïntimeerden dienen als de in eerste aanleg grotendeels in het ongelijk gestelde partijen te worden aangemerkt, en worden in de kosten daarvan veroordeeld. Hof 's-Gravenhage, 7 okt. 1993, nr 55, blz. 213. Art. 126 i.v.m. art. 289 en art. 29 Benelux Tekeningenen Modellenwet. In kort geding pleegt de Nederlandse rechter ook los van het bepaalde in art. 29 BTMW competentie aan te nemen indien (mede) in zijn arrondissement de voorziening nodig wordt geacht; een aanknopingspunt dat dicht tegen de plaats van de inbreukmakende handeling aanligt. Nu de door Van Dalfsen in het verkeer gebrachte traphekjes (mede) in Roermond te koop worden aangeboden en derhalve in dit arrondissement een voorziening nodig wordt geacht, is de President van de Rechtbank te Roermond bevoegd tot kennisneming van het geschil. Dat de procedure voor Van Dalfsen hogere kosten meebrengt nu deze in eerste aanleg niet voor de Rechtbank te Zwolle maar voor de Rechtbank te Roermond is gevoerd, rechtvaardigt niet diens conclusie dat sprake is van misbruik van recht, laat staan van niet-ontvankelijkheid van Huiskens. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Art. 126 en artt. 1379 en 1374, lid 3 (oud) Burgerlijk Wetboek. Voor zover Source betoogt dat de Nederlandse rechter ten aanzien van octrooiinbreuk alleen mag oordelen over inbreuk op Nederlandse octrooien, faalt de grief omdat zij geen steun vindt in het recht. Nu VP in Delft is gevestigd en Schneider in Delft woont, is de President reeds bevoegd op grond van art. 126, lid 3 Rv. De artt. 289 e.v. Rv. doen daaraan niet af, terwijl art. 126, lid 3 evenmin uitzondering lijdt op grond dat de geschillen onvoldoende aanknoping met de Nederlandse rechtssfeer zouden vertonen. Source keert zich terecht tegen artikel 7, lid 7 van de (beëindigde) distributie-overeenkomst als grondslag voor een wereldwijd verbod. Daarom moeten de vorderingen van VP opnieuw worden onderzocht. Het is onvoldoende aannemelijk dat er sprake is van octrooiinbreuk in de in concreto genoemde landen. De vorderingen van VP en Schneider worden alsnog afgewezen. Hof 's-Gravenhage, 16 mei 1991, nr 68, blz. 249. Artt 289 e.v. Ook in kort gedingen waarin de aanlegger bescherming vraagt tegen octrooiinbreuk, geldt dat de rechter de vrijheid moet worden gelaten om de gevraagde voorziening te weige-

ren wanneer hij tot de slotsom moet komen dat "de zaak niet vatbaar is om op het kort geding genoegzaam te worden toegelicht". Hedendaagse rechtsopvattingen brengen mee dat de kort geding rechter van deze bevoegdheid een terughoudend gebruik behoort te maken. De grondbeginselen van een goede procesorde, waartoe behoort dat elke rechterlijke beslissing tenminste zodanig moet worden gemotiveerd dat zij voldoende inzicht geeft in de daaraan ten grondslag liggende gedachtengang om de beslissing zowel voor partijen als derden - waaronder de hogere rechter - controleerbaar en aanvaardbaar te maken, gelden ook in kort geding. Hoever de motiveringsplicht van de rechter gaat in kort geding, hangt af van de omstandigheden van het geval. Tegen de achtergrond dat in zaken als deze het belang van aanlegger bij het verkrijgen van een voorziening in de regel bijzonder klemmend is omdat enerzijds het recht waarin bescherming wordt gevraagd van beperkte duur is, terwijl anderzijds dat recht doorgaans slechts effectief kan worden beschermd door een snel gegeven verbod van verdere inbreuken, en dat het antwoord op beide vragen niet enkel wordt bepaald door waarderingen van feitelijke aard, maar evenzeer afhangt van oordelen welke in beginsel openstaan voor toetsing in cassatie, kan niet worden aanvaard dat de motivering van het Hof Vredo geheel in het ongewisse laat omtrent de vraag waarom het Hof zich niet in staat heeft geacht zich terzake met voldoende zekerheid een oordeel te vormen. Dientengevolge is Vredo de mogelijkheid ontnomen om na te gaan in hoeverre 's Hofs oordeel berust op een juiste rechtsopvatting en om dat oordeel in zoverre in cassatie te doen toetsen. Hoge Raad, 4 juni 1993, nr 77, blz. 286. In het algemeen zal verder verloop van tijd een rectificatie minder opportuun maken. In casu kon en kan van een rectificatie echter nog voldoende effect worden verwacht. Hof Amsterdam, 12 dec. 1991, nr93, blz. 337. Gelet op de twijfel of in een bodemprocedure geoordeeld zou kunnen worden dat het drinktuitje van Bertens op inbreukmakende wijze overeenstemt met het model van Bover, heeft Bover geen spoedeisend belang bij een van de markt weren van het drinktuitje van Bertens nu Bover het gedeponeerde drinktuitje niet zelf op de markt brengt of op korte termijn op de markt zal brengen. Hof 's-Hertogenbosch, 3 nov. 1992, nr 25, blz. 63. Appellanten hebben een spoedeisend belang bij hun vorderingen voorzover zij voorzieningen betreffen welke in Nederland zouden moeten worden geëffectueerd. De dagvaarding dateert van het moment waarop de op de schelpen gelijkende schelpbadjes in Nederland in het verkeer werden gebracht. Geen spoedeisend belang bij dergelijke voorzieningen welke in België effect zouden moeten hebben, terwijl afdoende is komen vast te staan dat zij reeds in april 1991 ermee bekend waren dat de schelpen in België werden vervaardigd en op de markt gebracht, en bovendien in België reeds procedures zijn aangespannen. Hof 's-Hertogenbosch, 12 jan. 1993, nr 18, blz. 46. Bij een inbreuk als waarvan in het onderhavige geval sprake is, komt een belangenafweging niet aan de orde; dit zou slechts anders kunnen zijn bij een extreme onevenredigheid van de betrokken belangen, waarvan ten deze niet is gebleken. Pres. Rb. Amsterdam, 24 febr. 1992, nr 83, blz. 307. Voorschot ad ƒ 25.000,- op de schadevergoeding toegewezen. Pres. Rb. Amsterdam, 6 aug. 1992, nr 87, blz. 321. Voorschot op schadevergoeding ad ƒ 300.000,- toegewezen. In plaats van door middel van dwangsommen, is bepaald dat de veroordeling ook uitvoerbaar is bij lijfsdwang, zulks ter keuze van Reebok. Pres. Rb. Arnhem, 12 april 1990, nr 113, blz. 398.

479 Of de materie te complex is om in kort geding te kunnen worden beoordeeld kan pas bij onderzoek daarvan duidelijk worden. De duur van de verleningsprocedure zegt daar op zichzelf niets over. De bezwaren, verbonden aan het in kort geding beoordelen van vragen zonder de hulp van onafhankelijke deskundigen zijn niet onoverkomelijk, en aan de waarde van octrooien zou afbreuk worden gedaan als inbreuk niet op korte termijn te verbieden is. Dat geldt in het bijzonder als na een zeer langdurige verleningsprocedure slechts een korte looptijd van het octrooi resteert. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 maart 1990, nr 1, blz. 5. Bevel tot overhandigen van kopieën van de facturen, orders c.q. orderbevestiging, die betrekking hebben op de inbreukmakende voortbrengselen toegewezen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 9 sept. 1991, nr 34, blz. 114. Het standpunt van gedaagde dat reeds een afweging van de belangen van partijen moet leiden tot afwijzing van eiseresses (verbod) vordering wordt verworpen. Zou beslissend zijn dat de kosten die gedaagde bij stopzetting van het gebruik van de aanduiding "euroworld" moet maken hoger zijn dan de schade die eiseres bij afwijzing van het verbod lijdt, dan zou dit betekenen dat de handelsnaam en het merk van een kleine onderneming het moet afleggen bij overname van handelsnaam en merk door een grote onderneming als die laatste maar op grote schaal de handelsnaam en het merk gaat gebruiken en bereid is schadevergoeding te betalen. In Handelsnaamwet noch Benelux Merkenwet zijn aanwijzingen te vinden dat dit zou stroken met de bedoeling van beide wetten. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 1 okt. 1991, nr 33, blz. 98. Indien al niet aannemelijk moet worden geacht dat eiseres (aanzienlijk) meer dan een jaar heeft stilgezeten nadat zij op de hoogte kwam van de Septobox, zou er althans aanleiding zijn om gedaagde toe te laten tot het bewijs dat eiseres reeds in juni 1990 kennis droeg van de Septobox. Gelet op het oordeel over de beschermingsomvang is daarvoor evenwel geen aanleiding. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 14 april 1993, nr 85, blz. 315. Geen spoedeisend belang van de vorderingen t.a.v. de verschillende gedaagden aangenomen, nu eiseres al in 1990 wist dat Reditac, het bedrijf van haar voormalig technisch directeur, fluidisatiebedden op de markt bracht, resp. nu zij de situatie bij Knap, die enige jaren geleden een tiental bedden van haar kocht, al geruime tijd kende. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 8 febr. 1994, nr 78, blz. 295 (met noten). Zeven maanden wachten doet niet af aan spoedeisend belang, nu Becel Goud destijds nog moeilijk was te verkrijgen doch inmiddels overal in de schappen ligt. Pres. Rb. Rotterdam, 7 jan. 1991, nr76, blz. 270. De behoefte aan een onmiddellijke voorziening gaat niet zonder meer verloren door de omstandigheid dat eiseres met het vragen van die voorziening heeft gewacht. Partijen moeten met elkaar kunnen onderhandelen zonder dat het recht wordt prijsgegeven om de president in kort geding te adiëren. Bovendien hebben een aantal winkeliers nog horloges als ten processe bedoeld in voorraad en bieden die ten verkoop aan. De mogelijkheid dat daaruit schade ontstaat is op zich al voldoende om een zaak spoedeisend te maken. Pres. Rb. Rotterdam, 7 aug. 1992, nr 88, blz. 322. Nu gedaagden hun produkten eerst kort geleden op de markt hebben gebracht, heeft eiseres onvoldoende belang bij haar vérstrekkende vorderingen tot recall en opgave van verkochte aantallen produkten. Wel is aannemelijk dat eiseres enige schade heeft geleden; voorschot op schadevergoeding bepaald op ƒ 5.000,-. Pres. Rb. Utrecht, 29 april 1993, nr 36, blz. 119.

Art 289 i.v.m. art 126 en art 29 Benelux Tekeningenen Modellenwet. In kort geding pleegt de Nederlandse rechter ook los van het bepaalde in art. 29 BTMW competentie aan te nemen indien (mede) in zijn arrondissement de voorziening nodig wordt geacht; een aanknopingspunt dat dicht tegen de plaats van de inbreukmakende handeling aanligt. Nu de door Van Dalfsen in het verkeer gebrachte traphekjes (mede) in Roermond te koop worden aangeboden en derhalve in dit arrondissement een voorziening nodig wordt geacht, is de President van de Rechtbank te Roermond bevoegd tot kennisneming van het geschil. Dat de procedure voor Van Dalfsen hogere kosten meebrengt nu deze in eerste aanleg niet voor de Rechtbank te Zwolle maar voor de Rechtbank te Roermond is gevoerd, rechtvaardigt niet diens conclusie dat sprake is van misbruik van recht, laat staan van niet-ontvankelijkheid van Huiskens. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nr 61, blz. 230. Art. 289 i.v.m. artt 30, lid 1, 43, lid 2 en 51, lid 1 Ryksoctrooiwet Nu een redelijke kans - in elk geval een niet te verwaarlozen kans - bestaat dat het octrooi bij gebreke van nieuwheid zal worden nietig verklaard, brengt dat met zich mee dat er voor een verbod als gevorderd in kort geding en a fortiori voor het gevorderde voorschot op de vergoeding van door inbreuk geleden schade, geen plaats is. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 sept. 1993, nr95, blz. 351. Art. 289 i.v.m. art. 43 Rijksoctrooiwet De vordering tot afdracht van winst en het afleggen van rekening en verantwoording is in kort geding naast het gevraagde voorschot niet toewijsbaar. Wel toewijsbaar is de schriftelijke opgave van de afnemers van de mesttanks en de door gedaagde ingeschakelde derden, beperkt tot de periode na de verlening van het octrooi en aangevuld met opgave van de orderdatum. Voor overdracht van lopende en in portefeuille zijnde orders ontbreekt een rechtsgrond. Het gevorderde voorschot op schadevergoeding wordt afgewezen, omdat de omvang van de inbreuk en van de schade met onvoldoende zekerheid kan worden vastgesteld. Wel wordt toegewezen een voorschot op de nog openstaande nota's. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 dec. 1992, nr 2, blz. 9. Artt. 289 e.v. i.v.m. art. 43, lid 1 Rijksoctrooiwet. Een verbod tot octrooiinbreuk komt alleen in aanmerking voor de landen waarvoor het Europese octrooi is verleend. Of een verbod tot inbreuk op de Australische en Amerikaanse parallelle octrooien naar Australisch resp. Amerikaans recht toewijsbaar zou zijn is onzeker, nu omtrent dit recht niets is gesteld. Weliswaar geldt dit laatste naar de letter ook voor de in het Europese octrooi aangewezen landen, maar het octrooirecht van die landen is in hoge mate geüniformeerd en bevat dezelfde uitlegregels. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 17 aug. 1992, nr 110, blz. 391. Artt 289 e.v. en art. 43, lid 1 Rijksoctrooiwet i.v.m. art. 64, lid 1 Europees Octrooi Verdrag. Verbod van octrooiinbreuk op straffe van dwangsom toewijsbaar: vast staat dat alle gedaagden [kennelijk: voor het octrooi werd verleend; Red.] voortbrengselen hebben geleverd die vallen onder de beschermingsomvang van het octrooi, terwijl één hunner bovendien in een folder inbreuk op auteursrecht heeft gemaakt, en terwijl twee anderen de voortbrengselen zijn blijven leveren hoewel de octrooiaanvrage aan hen betekend was, zodat met name ten aanzien van deze drie de vrees gerechtvaardigd is dat zij bereid zijn bewust het risico te nemen dat hun produkten vallen onder de uitsluitende rechten van anderen. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 23 dec. 1993, nr 108, blz. 388 (met noot).

480 Art. 289 i.v.m. art. 13 onder A Benelux Merkenwet. Omdat in hoge mate van waarschijnlijkheid te verwachten is dat in een hoofdprocedure de vervallenverklaring van gedaagdes recht op het merk NPA zal worden uitgesproken met doorhaling van het depot daarvan, zal in dit kort geding verder aan het bestaan van dat depot worden voorbijgegaan. Pres. Rb. 's-Gravenhage, 21 febr. 1994, nr 89, blz. 324. Artt. 289 e.v. i.v.m. art. 15 Benelux Tekeningen- en Modellenwet. Het inroepen van de nietigheid van een depot dient te geschieden in een bodemprocedure; in kort geding kan niet ten gronde over een beroep op nietigheid worden geoordeeld. Wel kan worden toegegeven dat een op een depot gebaseerde verbodsactie in kort geding kan worden afgewezen indien voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter het inroepen van de nietigheid zal honoreren. Hof 's-Hertogenbosch, 11 aug. 1993, nröl, blz. 230. Art. 289 Lv.m. art. 27 Auteurswet 1912 i.v.m. art. 1401 (oud) Burgerhjk Wetboek. Vordering tot voorschot op schadevergoeding in kort geding - ter voorkoming van schadevordering ten gronde - zinvol en in beginsel toewijsbaar geacht, mits te lijden schade en omvang daarvan eenvoudig kunnen worden vastgesteld. Onweersproken is dat de door gedaagde gepleegde inbreuk bij relaties van eiser de indruk kan hebben gewekt dat eiser zijn ontwerpen (è ƒ 50.000,-) in weerwil van exclusiviteit nogmaals aan derden in de branche zou verkopen, ten detrimente van zijn goede naam in de branche. Schadebegroting ad ƒ 5.000,- in verhouding tot deze ƒ 50.000,- verantwoord geacht. Pres. Rb. Leeuwarden, 29 nov. 1988, nr43, blz. 134. Art. 438. Hof (ten overvloede): Het door Citroen ingestelde appel tegen het vonnis waarbij, bij voorraad uitvoerbaar, de opheffing van het beslag was bevolen, is niet alleen ongegrond maar ook zinloos. Een feitelijk eenmaal opgeheven beslag kan niet herleven door een andersluidende uitspraak in hoger beroep. Dat het Citroen in hoger beroep slechts om de kostenveroordeling in eerste aanleg zou gaan, is niet gesteld, noch aannemelijk. Hof 's-Hertogenbosch, 15 maart 1994, nr 82, blz. 303 (met noot). Art. 587. Lijfsdwang disproportioneel geoordeeld. Hof 's-Gravenhage, 6 mei 1993, nr 119, blz. 413. Artt. 700 e.v. i.v.m. art. 28 Auteurswet 1912. Nu eiseressen door de beslaglegging buiten het door de President van de Rechtbank verleende verlof zijn getreden, zijn zij aansprakelijk voor de gevolgen daarvan. Dat gedaagde hierdoor schade heeft geleden is voldoende aannemelijk geworden. Rb. Amsterdam, 15 mei 1991, nr 28, blz. 68. C. BESLISSINGEN VAN DE RECLAME CODE COMMISSIE I. Nederlandse Code voor het reclamewezen Art. 7. Het in reclame voor het nieuwe blad TV*Film op geen enkele wijze kenbaar maken dat men door zich op dit blad te abonneren automatisch lid of contribuant wordt van de AVRO, waarmee het publiek in redelijkheid ook niet kan rekening houden, is misleidend. College van Beroep, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372.

Art. 14. De advertentie (waarin de kosten die een aantal grote banken aan particuliere houders van betaalrekeningen in rekening brengen worden vergeleken; Red.) is een vergelijkende reclame die aan de daarvoor gestelde criteria dient te voldoen, ook al werd daarvoor gebruik gemaakt van een beeld uit het NOS-journaal. Wat de NOS vrijstaat hoeft niet geoorloofd te zijn voor adverteerster. De advertentie mocht zich beperken tot het kostenaspect, nu dat een belangrijk verschil tussen de verschillende banken vormde, en hoefde in casu niet tevens aandacht te besteden aan andere, op dat moment minder belangrijke verschillen. De mededeling dat adverteerster "gratis" blijft, is controleerbaar en juist en betreft een relevante eigenschap van de vergeleken produkten. Dat adverteerster voor die dienstverlening de zakelijke wederpartij van de particulier, die van een bepaalde dienst gebruik maakt, een bedrag in rekening brengt kan daaraan niet afdoen, nu het niet vanzelfsprekend is dat deze wederpartij die kosten geheel of gedeeltelijk doorberekent aan haar klant. Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr 53, blz. 205. H. Reglement betreffende de werkwijze van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep. Art. 7. Een ieder die van mening is dat een reclame-uiting in strijd is met de Code is bevoegd zich terzake tot de Commissie te wenden, ongeacht of de klager daarbij enig belang heeft. Iedere reclame-uiting behoort met de Code in overeenstemming te zijn. Het relativiteitsbeginsel van art. 6:163 B.W. speelt daarom geen rol bij de toepassing van de Code. Reclame Code Commissie, 11 mei 1992, nr53, blz. 205. Art. 17, lid 2, sub c, aanhef en onder 2. Openbare aanbeveling i.v.m. de ernst van de misleiding. College van Beroep, 12 nov. 1993, nr 105, blz. 372. WETGEVING Algemene wet bestuursrecht, Rijkswet van 22 december 1993, houdende aanpassing van een aantal rijkswetten aan de eerste en tweede tranche van de - (Aanpassing rijkswetten AwB) Auteurswet 1912, Wet van 7 juli 1994 tot wijziging van de - in verband met de rechtsbescherming van computerprogramma's Eenvormige Beneluxwet op de merken, Wet van 25 maart 1994, houdende goedkeuring van het op 2 december 1992 te Brussel tot stand gekomen Protocol houdende wijziging van de -; wijziging van de Wet bestrijding namaakprodukten Gratis admissie octrooiverleningsprocedure, Wijziging regeling Namaakprodukten, Wet van 25 maart 1994, houdende goedkeuring van het op 2 december 1992 te Brussel tot stand gekomen Protocol houdende wijziging van de eenvormige Beneluxwet op de merken; wijziging van de Wet bestrijding Octrooireglement, Besluit van 17 december 1993, houdende wijziging van het — Verordening (EEG) Nr 2081/92 van de Raad van 14 juli 1992 inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwprodukten en levensmiddelen

72/3 377/8

272/3 75

272/3 74

343/8

481 BOEKBESPREKINGEN H. Collin, International Patent Systems and Practice, Wenen, 1992, door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 181. M. Eek, Neue Wege zum Schutz der Formgebung, Keulen, 1993, door Prof. Mr D.W.F. Verkade, blz. 414/5. NECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Trade Marks front Here to 2000, Londen, 1994, door Mr S. Boekman, blz. 380. Prof. Mr Ch. Gielen, Volghende het rechte oordeel van redene. Intellectuele eigendom en aspecten van burgerlijk recht: de invloed van de redelijkheid en billijkheid en van zwaarwegende maatschappelijke belangen op de uitoefening van intellectuele eigendomsrechten en is Boek 9 nu echt nodig?, Zwolle, 1994, door Prof. Mr C.J.J.C. van Nispen, blz. 275/6. Mr W.J. Soetenhorst, De bescherming van de uitgeejprestatie. Een onderzoek naar het functioneren van het uitgeefovereenkomstenrecht en het mededingingsrecht in Nederland en Duitsland met aandacht voor de situatie in GrootBrittannië, Zwolle, 1993, door Mr S. Boekman, blz. 379. Prof. Mr J.H. Spoor en Prof. Mr D.W.F. Verkade, Auteursrecht, 2e druk, Deventer, 1993, "Method in the madness", door Mr J.J.C. Kabel, blz. 238-240.

BOEKBESPREKINGEN IN ANDERE NEDERLANDSE TIJDSCHRIFTEN Prof. Mr H. Cohen Jehoram, Kernpunten van auteursrecht, Nijmegen, 1993, besproken door Mr E.J. Arkenbout in IER 1994, blz. 10. G. van Empel, Bescherming van de intellectuele eigendom, 2e druk bewerkt door Mr P.G.F.A. Geerts, Deventer, 1992, besproken door Dr J.J.C. Kabel in IER 1993, blz. 109-110. S. Gerbrandy, Auteursrecht in de steigers, Arnhem, 1992, besproken door Prof. Mr J.H. Spoor in Informatierecht AMI 1994, blz. 56/7 en Prof. Mr A.A. Queadvlieg in RM Themis 1994, blz. 191/2; zie tevens de bespreking door Mr S. Boekman in B.I.E. 1993, blz. 132. J. Jonkers, P.J. Keuchenius en J.A. Schaap (red.), Bescherming van vormgeving in Europa, Deventer, 1993, besproken door Mr J.W. Knipscheer in Informatierecht AMI 1994, blz. 75/6. Mr Th. Limperg, Auteursrecht in de hortus der beeldende kunsten, Culemborg, 1992, besproken door Mr J.J.C. Kabel in Informatierecht AMI 1993, blz. 138/9. Prof. Mr D.W.F. Verkade, Misleidende reclame, Deventer, 1992, besproken door Mr S. de Wit in IER 1993, blz. 141; zie tevens de aankondiging door Mr P.J.M. Steinhauser in B.I.E. 1992, blz. 396.

BOEKAANKONDIGINGEN LITTERATUUR G. Benkard, Patentgesetz. Gebrauchsmustergesetz, München, 1993, door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. Case Law of the Boards of Appeal of the European Patent Office 1987-1992, München, 1993, door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7. ECTA, European Communities Trade Mark Practitioners' Association, Tenth Anniversary Conference: Implementing the EC Directive, Hundred Years Madrid Agreement, Trademarks Versus other (Proprietary) Rights, Londen, 1992, en Trade Marks in the EC 1993, Londen, 1993, door Mr S. Boekman, blz. 182. G. Paterson, The European Patent System. The Law and Practice of the European Patent Convention, Oxford, 1992, door Prof. Mr J.J. Brinkhof, blz. 206/7.

Blz. 76, 182/4, 207/8, 416. VERBETERINGEN Blz. 138.