BESLUITENLIJST VAN DE OPENBARE VERGADERING VAN DE COMMISSIE
ONDERWIJS & ECONOMIE VAN 20 juni 2007
Aanwezig: Voorzitter:
dhr. A. Lips
Fungerend griffier:
dhr. J. Koevoets
Leden:
dhr. R. Blankenstein dhr. G. Posthuma dhr. R. Defilet mevr. I. Verkuijlen mevr. H. van Maanen dhr. J. Taks mevr. J. van der Sanden dhr. H. Creemers dhr. F. Vergroesen mevr. S. Schokker dhr. O. Akinci mevr. M. Vossenaar dhr. P. van Yperen mevr. S. Boelema
2e deel:
2e deel:
Uitgenodigde Portefeuillehouders:
- PvdA - PvdA - CDA - CDA - VVD - VVD - SP - SP - SP - GroenLinks - GroenLinks - Breda '97 - Breda '97 - D'66
dhr. H. Snier dhr. C. Schoenmakers
Vastgesteld in de vergadering van 30 augustus 2007
, voorzitter
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
, fungerend griffier
1
Agendapunt I:
Opening en mededelingen van de voorzitter
De voorzitter opent de vergadering. Mededelingen: - De themadag studenten en sociale innovatie is een extra agendapunt, ingebracht door dhr. Blankenstein. Dit punt zal als laatste punt besproken worden.
Agendapunt II:
Aanmelding insprekers
Er hebben zich 4 insprekers aangemeld inzake agendapunt 2: Dhr. Franken zal inspreken namens de Stuurgroep Masterplan. Dhr. Kriens, namens de medezeggenschapsraad van de Nassau. Dhr. Keen, namens de medezeggenschapsraad Prisma/Graaf Engelbrecht. Dhr. Noordermeer, namens de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad SKVOB Inzake de concierge op basisschool de Werft spreekt mevr. Milius in.
Agendapunt III:
Vaststellen agenda
Inspreekster: mevrouw Milius: Vraagt de aandacht voor een nijpend probleem. In een nieuwsbrief van basisschool de Werft hebben de ouders moeten lezen dat er geen budget is voor een fulltime conciërge in eigen dienst, zodat afscheid genomen moet worden van juffrouw Adje Roelands. De subsidie voor de ID banen is definitief gestopt en er zijn geen alternatieven meer. Dit zal ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs en dat heeft niets te maken met de kwaliteit van het personeel. Mevrouw Milius geeft een aantal voorbeelden van de werkzaamheden waar het om gaat. Breda steekt veel geld in grote projecten, maar heeft geen aandacht voor de problemen van een kleine school. Deze school komt € 300,- per maand te kort om deze concierge aan te kunnen houden. Basisscholen zijn door de lumpsum finaniciering nog nauwelijks in staat hun begroting rond te krijgen en de werkdruk van leerkrachten in het basisonderwijs is al hoog genoeg. Op deze manier worden de randvoorwaarden voor goed onderwijs wegbezuinigd. Een concierge op een basisschool is geen luxe, maar een noodzaak. Vragen uit de commissie: De fractie VVD: Geeft aan dat de commissieleden nu geen reactie kunnen geven, want het punt staat niet op de agenda. De fractie Breda '97: Vraagt of het probleem ook voorgelegd is aan de directie en de raad van bestuur van Inos. - Dit klopt, maar zij verwijzen door naar de directie van de school, die achter deze actie staat. De fractie GroenLinks: Informeert of men ook nog met andere partijen contact heeft gezocht. En kan de wethouder ook een reactie geven? - BN de Stem is benaderd, het Jeugdjournaal, omroep Brabent en Haagse Beemden nieuws zijn benaderd en men wil nog meer partijen inzetten om de situatie te veranderen. De fractie SP: Heeft een dergelijk verhaal 2 maanden later ook onder de aandacht van de commissie gebracht. Heeft het Inos andere concierges wel een baan aangeboden, of willen ze helemaal geen antwoord geven? - Voor zover bekend is er via het Inos geen andere baan aangeboden als alleen via Kapabel. De fractie PvdA: Doelt mevrouw Milius op de landelijke politiek als zij het heeft over beloften die gedaan zijn door de politiek? Ook wethouder Heerkens heeft toegezegd te pleiten bij de minister voor een regeling voor deze groep. Wethouder Snier: Geeft aan dat het vervallen van de ID banen rijksbeleid is. Wethouder Heerkens heeft, samen met andere wethouders, een oproep gedaan aan het rijk om deze ondersteunende taken beter te regelen.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
2
De staatssecretaris heeft gezegd dat zij hier iets aan wil gaan doen, maar het is nog niet duidelijk wat dat gaat worden. Het financieren van de conciërges door de gemeente zou een inbreuk zijn op de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Dan gaat de gemeente zich bemoeien met de personeelsbezetting op scholen. De wethouder begrijpt echter de nood heel goed. Het is een ingewikkeld probleem. De aanwezige scholieren overhandigen een petitie voor het college aan wethouder Schoenmakers.
Agendapunt IV:
Vragenhalfuur
SP fractie: inzake huisvesting buitenschoolse opvang. De fractie SP: Geeft aan dat basisscholen vanaf 1 augustus verantwoordelijk zijn voor het verzorgen van de buitenschoolse opvang. Hierover heeft de SP fractie al eerder vragen gesteld en toen werd geantwoord dat de scholen nog bezig waren met de inventarisatie. - Is de inventarisatie al afgerond? - Zijn de eventuele knelpunten in beeld en wat zijn deze? - Heeft het college inmiddels actie ondernomen om knelpunten op te lossen? - Zijn hier kosten aan verbonden en zo ja hoe worden deze gefinancierd? Wethouder Snier: Geeft aan dat de gemeente formeel geen verplichtingen heeft t.a.v. het huisvesten van de BSO. Er is echter wel veel aan gedaan vanuit de gemeente omdat de gemeente zich wel verantwoordelijk voelt en hier een bijdrage aan wil leveren. Medio april is aan de schoolbesturen gevraagd hier gegevens over aan te leveren. Deze gegevens zijn ook aangeleverd en er is nu overzicht aan het ontstaan. De meeste scholen maken gebruik van hun eigen lokalen en enkele scholen hebben te maken met een ruimtetekort. Er zijn voor de korte termijn geen ernstige problemen. Voor de lange termijn is de verwachting echter dat de vraag gaat groeien en hier is de gemeente met de schoolbesturen naar aan het kijken. De schoolbesturen hebben de gemeente ook gevraagd of zij een rol kunnen spelen bij de huisvesting van de BSO. Er is een projectgroep bezig die een meerjaren advies gaat schrijven wat binnenkort aan de wethouders wordt voorgelegd.
Agendapunt V: Agendapunt Vl:
Openstaande toezeggingen Ingekomen stukken ter kennisname
De fractie GroenLinks: Geeft aan dat inzake het integrale plan van aanpak bedrijventerreinen een interne en een externe adviesronde in de planning is opgenomen. - Wordt de conceptvisie bedrijventerreinen eerst nog in de commissie besproken? De voorzitter zegt toe dit voor de eerstvolgende vergadering te zullen agenderen.
AgendapuntVll: 1.
Advies en bespreekstukken
Aanvullende antwoorden college op vragen vanuit raadsdelegatie n.a.v. wijkbezoek Princenhage d.d. 30 januari 2007
Zie bijlage.
2.
Doordecentralisatie huisvestingsmiddelen Voortgezet Onderwijs Breda
Insprekers: Dhr. Franken: Breda staat momenteel op een uniek kruispunt van wegen. Wat mogelijk hier gerealiseerd kan worden is uniek in Nederland en daar mogen we trots op zijn. Deze samenwerking tussen VO en BO vindt juist niet plaats door het creëren van grotere structuren. Er is sprake van een onderwijskundige agenda die zeer ambitieus is. VMBO en MBO komen hierin in een integrale lijn. Bovendien is er sprake van een integrale zorgstructuur. Niet door fusies o.i.d. maar door intensieve samenwerking. Hiernaast is sprake van een integrale huisvestingsaanpak voor de hele stad. De coöperatieve vereniging gaat over de huisvesting. Hierbij is het onderwijsproces leidend.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
3
Het onderwijs en het personeelsbeleid blijft hierbij van de scholen. Om dit goed te kunnen doen is de doordecentralisatie van huisvesting een must. De vereniging wordt hierbij dienstbaar aan de schoolbesturen. Een bundeling van huisvestingsgelden geeft meer gelegenheid tot interessante financieringen dan wanneer elk schoolbestuur dit afzonderlijk moet doen. Alle schoolbesturen zijn voor deze plannen, maar ook allemaal met het nodige voorbehoud. Het is belangrijk dat de zorgstructuur goed georganiseerd wordt en er moet ook nog een regeling bij mandaat komen. Er is kortom nog veel te doen, maar de schoolbesturen gaan ervoor. Vragen uit de commissie: De fractie CDA: Informeert wat er beoogd wordt met de conferentie die in augustus plaatsvindt. - Er vinden voortdurend overleggen plaats. Deze conferentie gaat over de uitwerkingsvragen, niet over fundamentele veranderingen. Hoe staat de autonomie van de scholen over hun onderwijsprogramma in verhouding met hoofdstuk 2 van de nota? - Hoofdstuk 2 is helemaal geschreven door het onderwijs zelf. Dit is het 'spoorboekje' voor het huisvestingsbeleid. De fractie VVD: Heeft gesproken met partijen die hebben gezegd dat uit de conferentie wel fundamentele wijzigingen kunnen komen. Hoe verklaart dhr. Franken dit verschil? - Als aan de coöperatieve vereniging gevraagd wordt om te investeren, zal zij eerst de hulp van de school vragen om te overleggen waarin geïnvesteerd moet worden. Huisvesting volgt dus onderwijs. Het concept is op hoofdlijnen definitief. Er staan nog wat ongelukkige passages in. De statuten maken dit straks eenduidig helder. Op welke wijze worden straks de belangen van de niet-participerende scholen behartigd? - Er wordt vanuit gegaan dat alle scholen zullen participeren. De fractie GroenLinks: Hoe vrijblijvend of dringend zijn de onderwijsdoelen voor de scholen? Hoe ongelukkig zijn die passages? - De schoolbesturen hebben zelf voor deze doelen gekozen. Men kan de toekomst natuurlijk niet voorspellen, dus men zal in samenspraak moeten blijven over de ontwikkelingen die er zijn. Het spoorboekje wat er nu is zal uitgewerkt moeten worden in een integraal huisvestingsplan. Hier wordt aan gewerkt tot er zaken zijn die het nodig maken dat men met elkaar van gedachten wisselt. Inzake de ongelukkige passages licht dhr. Franken toe dat ergens in het document een passage staat die verkeerd uitgelegd zou kunnen worden. Dit zal in de definitieve stukken aangescherpt worden. De fractie SP: Geeft aan dat er waarschijnlijk meer wensen dan mogelijkheden zullen zijn, dus er zullen keuzes gemaakt moeten worden. Wie bepaalt welk profiel voor gaat boven anderen? - Er moeten 2 zaken bekeken worden: het profiel en de nood die voorligt. Er zal eerst een meerjaren huisvestingsplan geschreven moeten worden. Elk bestuur denkt hierover mee, maar natuurlijk zal er geprioriteerd moeten worden. Is het niet zaak om eerst te zorgen dat alle neuzen dezelfde kant uit staan? - Alle schoolbesturen hebben de neuzen dezelfde kant uitstaan. De koers is ingeslagen. Als de commissie besluit om niet door te decentraliseren wordt het een andere discussie. De fractie VVD: Heeft een brief van een paar maanden geleden waarin staat dat een aantal schoolbesturen het er niet mee eens zijn. - Sindsdien is er veel met elkaar gediscussieerd en inmiddels staan alle schoolbesturen er positief tegenover, met allemaal ongeveer dezelfde voorwaarden; de statuten, de financiering, de zorgstructuur e.d. De heer Kriens : Wil graag weten of alle vragen van de raad inzake het voorliggende stuk naar genoegen beantwoord zijn. Het masterplan noch het collegevoorstel geven duidelijkheid over vragen die ook voor scholen voorwaarden zijn voor een positief besluit.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
4
Bijv. garanties voor behoud van autonomie op onderwijskundig en personeelsgebied zijn niet gegeven. De onderwijskundige onderbouwing wordt gemist, dan wel verworpen. Dit hebben de medezeggenschapsraden al eerder gedaan. Het accent moet worden gelegd op het creëren en het beheer van de randvoorwaarden voor goed onderwijs. De aanpak, gekozen door de stuurgroep is top down, vanuit de foute veronderstelling dat besturen het onderwijs maken. Als scholen moeten wachten op een beslissing van bovenaf dan worden alle creatieve en ondernemende krachten verstikt onder een bestuurlijke deken. - Wordt de school financieel beter van deze constructie? - Wie betaalt het functioneren van de coöperatie? - Is dit niet eerder een gemeentelijke bezuiniging? - Wordt de discussie over de schaarse huisvestingsgelden het stadskantoor uitgeschoven naar een nieuwe 'niet gemeentelijke' organisatie? Alle kostenverslindende bestuurlijke tussenlagen zijn niet nodig als de gelden direct naar de scholen worden doorgedecentraliseerd. Dan kunnen scholen vrijelijk samenwerken, ook buiten Breda. Geef de scholen de ruimte, de economische en juridische vrijheid en eigendom. Geef het onderwijs de vrijheid. Vragen uit de commissie: De fractie GroenLinks: Wat is de s.v.z. betreffende de posities van de medezeggenschapsraden van de scholen? - Het bestuur van de Nassau heeft toegezegd mee te willen werken aan de huisvesting, onder voorwaarde dat de statuten uitsluiten alle andere zaken toebedeeld te zien aan de coöperatie. De MR is voorlopig tegen het voorstel omdat de denkrichting voor een besturenfusie nog steeds in het Masterplan bestaat. De fractie VVD: Vraagt of dhr. Kriens op de hoogte is van de standpunten van andere medezeggenschapsraden? - Dit is het geval. De OVO heeft dezelfde terughoudendheid. De heer Keen: Geeft aan dat de MR van het Prismacollege aanvankelijk nadrukkelijk nee tegen het Masterplan heeft gezegd. Kernpunt is dat onderwijs in de school ontstaat, en niet top down, wat toch het idee is achter het Masterplan. In latere gesprekken is duidelijk aangegeven dat de scholen op onderwijsgebied autonoom blijven. Dit staat niet op papier, maar dit is wel een bindende voorwaarde om akkoord te gaan. Het Masterplan gaat uit van de huidige profilering van de scholen, maar scholen zijn dynamisch en ontwikkelen zich. Men vreest dat hier in de toekomst conflicten over kunnen ontstaan. Onderwijs moet ook kunnen concurreren, hoe gaat men daar straks mee om? Dit moet ook vastgelegd worden. In de statuten moet de medezeggenschap goed geregeld worden. Openbaar onderwijs moet blijven en de scholen willen er uiteindelijk ook beter van worden. Vragen uit de commissie: De fractie SP: Heeft begrepen dat de schoolbesturen wel instemmen, maar de MR niet, klopt dit? - De MR van Prisma/Graaf Engelbrecht kan, binnen de intentie die er nu ligt, meegaan, mits de voorwaarden goed vastgelegd zijn in de statuten. De fractie Breda '97: Begrijpt dat de scholen er per leerling beter op willen worden. Het gaat om huisvestingskosten. Hoe stelt men zich dit voor? - Men wil dat onverkort duidelijk wordt gemaakt dat er een betere financiële situatie ontstaat per school, per leerling. De fractie VVD: Geeft aan dat het Masterplan een open eind heeft. Wat vindt men daarvan? - In onderwijs werkt men altijd met open einden, want onderwijs is ontwikkeling, ook de profilering ligt niet voor de eeuwigheid vast. Men moet hier in de toekomst met elkaar uit kunnen komen. De heer Noordermeer: Geeft aan dat de GMR van het SKVOB, en ook alle onderliggende medezeggenschapsraden, van harte ingestemd hebben met het Masterplan, terwijl zij dezelfde zorgen hebben. Doordecentraliseren
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
5
is heel belangrijk, zodat onderwijsbreed dezelfde lijn opgezet kan worden voor goede huisvesting. Verder is het belangrijk dat het VMBO goed op z'n plek komt te staan. Dit was eigenlijk het uitgangspunt om over het Masterplan te gaan praten. Het is ook van belang dat scholen samenwerken. De zorg die men heeft betreft de autonomie van de scholen. Binnen de stichting zijn positieve ervaringen met samenwerken in een groter verband. Men vindt het essentieel dat men kiest voor een structuur die niet top down is, anders zal men nee zeggen. Men heeft ook zorg voor voldoende inspraak. De concrete invulling zal dan ook zorgvuldig op dit soort punten worden bezien. Verder heeft men vertrouwen in het plan en ziet men hierin een goede mogelijkheid voor samenwerking. Vragen uit de commissie: De fractie GroenLinks: Vraagt wat men vindt van de uitwerking van de onderwijsdoelen in hoofdstuk 2. Welke waarborgen wil men terugzien in de voorwaarden. - Hoofdstuk 2 is een samenvatting van wat de scholen zelf hebben aangegeven aan speerpunten. De samenwerking kan ertoe leiden dat men elkaar hierin versterkt. - De waarborg die men wil zien is dat de scholen autonoom blijven in het vormen van hun eigen onderwijsbeleid. Welke vrijheid is er als een school andere doelen wil formuleren - Alle vrijheid, dat is de keuze voor autonome scholen. De fractie CDA: Vindt men dat de autonomie van de scholen op dit moment voldoende gewaarborgd is in het plan? - Dhr. Noordermeer heeft de statuten nog niet gezien, maar ziet geen spoken. Tweede termijn: De heer Franken: In het Masterplan (pag. 21) staat dat er sprake is van een groeimodel. Op dezelfde pagina staat dat de uitvoering van onderwijsinnovatie de taak en verantwoordelijkheid van de scholen blijft, zodat sprake is van een enkelvoudige aansturing. Op pag. 22 staat dat het personeelsbeleid de verantwoordelijkheid van de onderliggende besturen blijft. Dit zijn de uitgangspunten. De stuurgroep is voorstander van een rijk palet aan profielen en denominaties. Er wordt verantwoording aan de gemeente afgelegd over het gevoerde huisvestingsbeleid. Ook de verantwoordelijkheid voor elkaar is een heel belangrijk punt. Vragen uit de commissie: De fractie GroenLinks: Kan een bevoegdheid die neergelegd is bij de coöperatie ook weer teruggehaald worden. Is het model daar dynamisch genoeg voor? - De bevoegde gezagen zijn overal zelf bij, want zij vormen het bestuur van de coöperatie, het gaat dus nooit over iemands rug. De fractie VVD: Informeert hoe de weging van de stemmen is binnen de coöperatie. - Dit moet statutair goed geregeld worden. Maar momenteel heeft men het beeld dat het nooit zo kan zijn dat een schoolbestuur overruled wordt door meedere andere schoolbesturen. Hier wordt nog met juristen naar gekeken. De heer Noordermeer: Geeft aan dat men kan insteken op de kansen of op de bedreigingen van een plan. Hij wil een pleidooi houden voor de kansen. Men is er gelijk bij om te zorgen dat bedreigingen opgelost worden. Toezeggingen: De wethouder zegt toe de commissie in oktober/november bij te praten over de ontwikkelingen, maar mocht er aanleiding voor zijn dan zal hij dat ook vaker doen. Advies: Positief: de fracties PvdA, CDA, GroenLinks, Breda '97 Mee terug: de fractie SP
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
6
Tegen: de fracties VVD, D'66
3.
Themadag studenten en sociale innovatie
De commissie stemt in met het organiseren van deze dag. Enkele fracties zijn bereid mee te werken aan de organisatie.
Agendapunt Vlll: Rondvraag De fractie GroenLinks: Wil graag dat het onderwerp van de conciërges op basisscholen geagendeerd wordt voor de volgende vergadering. - De commissie stemt met dit voorstel in. Hierna sluit de voorzitter deze vergadering om 23.00 uur.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
7
Bijlage: 1.
Korte samenvatting besproken punten
Aanvullende antwoorden college op vragen vanuit raadsdelegatie n.a.v. wijkbezoek Princenhage d.d. 30 januari 2007
De fractie GroenLinks: Informeert hoe de s.v.z. is betreffende de kapvergunning. - Is deze aan de bouwvergunning gekoppeld? Wethouder Schoenmakers: Zal nagaan of de kapvergunning aan de bouwvergunning gekoppeld is.
2.
Doordecentralisatie huisvestingsmiddelen Voortgezet Onderwijs Breda
Eerste termijn: De fractie SP: Dankt de insprekers voor hun bijdrage. Nu blijkt dat de doordecentralisatie en het Masterplan door elkaar lopen. - Waarom kunnen niet alle papieren eerst afgemaakt worden, zodat alle neuzen dezelfde kant op staan, ook van de MR? - Hoe krijgt de gemeente straks weer monitoring over de huisvestingskosten? De fractie Breda '97: Doordecentralisatie van de huisvestingsmiddelen betekent een terugtredende overheid en dat is weleens moeilijk. De gemeente heeft alleen maar iets te zeggen over de huisvestingskosten en niet over de inhoud. Het scholenveld heeft geconstateerd dat teveel kinderen afhaken, zeker in het VMBO. Verder zijn er opleidingen die bij een dreigend gebrek aan leerlingen misschien wel moeten worden beëindigd. Eigenlijk is het onmogelijk om met de beschikbare middelen modern voortgezet onderwijs fatsoenlijk te huisvesten en in te richten. De nood is bij vele scholen hoog. Het is bijzonder dat het ROC zich hierbij heeft aangesloten. Alle besturen hebben gezocht naar een stadsbrede oplossing. Het is niet vreemd dat de aanvankelijke weerstand nog niet helemaal is opgelost. Samenwerking is voor scholen geen gemeengoed, denominatie speelt een rol en iedereen was bang om de zelfstandigheid te moeten opgeven. Het nu voorliggende Masterplan biedt ruimschoots kansen om te voorzien in een gedifferentieerd aanbod van voortgezet onderwijs, waarbij de scholen hun zelfstandigheid behouden. Passende huisvesting is noodzakelijk voor goed onderwijs. Binnen de bestaande budgetten is dit een onmogelijke taak omdat de gemeente zich moet richten op de kwantitatieve vraag. De vraag is echter vaak kwalitatief. Beter inspelen op de werkelijkheid en meer met de middelen kunnen doen zijn twee belangrijke redenen om voor doordecentralisatie te zijn. Daarnaast speelt het verdichten van de zorgstructuur rond de dreigende schoolverlater een belangrijke rol. Dit Masterplan biedt hier kansen voor. Als er in de toekomst besturen uit willen treden, moet daar een effectief beleid voor klaarliggen. De fractie Breda '97 heeft er vertrouwen in dat de verdere procedures zorgvuldig zullen gaan. De fractie VVD: Decentralisatie van de huisvestingsgelden draagt bij aan efficiëntere inzet van de middelen, wanneer scholen in minder tijd meer voor elkaar krijgen dan de gemeente zou kunnen. Nu gaat het over onderwijs innovatie. Huisvesting is slechts nog een middel om dit te bereiken. De doordecentralisatie brengt nogal wat kosten met zich mee: er komt een coöperatie, er wordt een professioneel huisvestingsbureau ingehuurd. - Kan het college aangeven wat de kosten hiervan zijn? Er wordt niet inzichtelijk gemaakt wat het financiële voordeel hiervan is of zou zijn. Er komt 9 ton per jaar bij, maar er zijn geen argumenten waarom dit nodig is. De middelen worden bovendien afhankelijk gemaakt van het onverkort uitvoeren van het Masterplan. De fractie VVD heeft de indruk dat het verbinden van het geld aan een plan een manier is van het college om grip te krijgen en houden op de inhoud en vorm van het onderwijs. De fractie is een voorstander van doordecentraliseren van onderwijshuisvestingskosten, maar niet in samenwerking met onderwijskundige doelen. Volgens de wet is de gemeente verantwoordelijk voor huisvesting, niet voor vorm of inhoud.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
8
- Waarom kiest de gemeente voor deze constructie? Daarnaast maakt de fractie VVD zich zorgen over de vrijheid van onderwijs in deze constructie. Bij het voorliggende voorstel heeft de fractie haar vraagtekens, er zijn nog veel open eindjes en nog veel vragen. De vragen die de VVD fractie hierbij heeft, worden ter vergadering op papier uitgereikt. De fractie GroenLinks: In hoofdstuk 2 wordt gesproken over ontwikkelingen in de maatschappij waar het onderwijs op moet inspelen. De doelstellingen staan altijd voor discussie open, behalve in het Masterplan, omdat ze daar vrij statisch in opgenomen zijn. Dit zou niet zo'n punt zijn als niet in het raadsvoorstel had gestaan dat de op te richten coöperatie onverkort invulling moet geven aan het Masterplan. Dan de vraag hoe verhoudt je de samenwerking tussen scholen tot nieuwe creatieve en innovatieve concepten en vernieuwend onderwijs, waarbij vaak een kleine partij voortrekkers nodig is die de ruimte hiervoor moeten hebben. Dit is een spanningsveld. Deze kant is in het Masterplan niet geborgd. - De fractie PvdA - leest juist in het voorstel dat daar gezamenlijk verantwoording voor gedragen kan worden. De diversiteit die er nu is, is niet tot stand gekomen door van bovenaf opgelegde samenwerking, maar juist vanuit de gedachte dat men anders en vrij kan zijn. Deze zaken worden gesignaleerd omdat dit belangrijke opstakels kunnen zijn. Hier moet zorgvuldig mee omgegaan worden. Kortom: is dit een vrijwillig huwelijk, of op het moment ook een verstandhuwelijk,, hoe zit het met de huwelijkse voorwaarden en is er nog de optie voor een flitsscheiding. Als een school eruit wil stappen, moet er een escape mogelijk zijn die draagbaar is voor een school. De doordecentralisatie is wel degelijk van belang en de coöperatie kan zeker een goede, niet altijd makkelijke, manier zijn om hier invulling aan te geven, maar mocht er iemand niet mee willen doen, dan is wat de fractie GroenLinks betreft het huidige plan van tafel. Dit wil niet zeggen dat dan het hele proces moet stoppen. In de uiteindelijke coöperatie zou elk schoolbestuur een veto moeten hebben om statutenwijzigingen tegen te gaan. Het belang van doordecentralisatie is echter zo groot dat de fractie GroenLinks wel positief zal adviseren. De fractie CDA: Is in principe geen tegenstander van doordecentraliseren van onderwijshuisvestingsmiddelen. Het sluit aan bij deregulering en het principe decentraal waar mogelijk en centraal waar niet anders kan. Ook sluit de fractie aan bij het uitgangspunt dat voorkomen moet worden dat leerlingen van het VMBO tussen wal en schip vallen, een goede aansluiting op het MBO is van belang. De afwegingen bij deze plannen zijn belangrijk, want er zijn nog veel vragen en onduidelijkheden. - Waarom praten wij nu over dit onderwerp want het Masterplan is nog niet klaar. Pas na de zomervakantie wordt er inhoudelijk over verder gesproken. Alle schoolbesturen moeten meedoen en zich volledig achter het plan scharen. Dit is nog niet zeker. Het is van groot belang dat de identiteit, denominatie en autonomie van de scholen overeind blijven. - Kan de wethouder aangeven hoe de koppeling gemaakt wordt tussen het doordecentraliseren van de huisvestingsgelden en het verbeteren van het onderwijs? - Wat wordt bedoeld met 'effectieve sancties? In het stuk zijn de financiële risico's nog niet voldoende afgedekt. - Hoe wordt opgetreden als de middelen niet gebruikt worden voor huisvesting, maar voor andere doeleinden? - Is het jaarlijkse bedrag voldoende? - Zijn de middelen niet voldoende, wie is dan het eerste aanspreekpunt voor de coöperatie? - Heeft de gemeente al maatregelen genomen voor het geval dat een van de scholen niet meedoet aan het plan? - De fractie CDA was in de veronderstelling dat decentralisatie de gemeente ook geld op zou leveren, nu blijkt dat slechts een halve formatieplaats vrij komt. Kan de wethouder hier duidelijkheid over geven? De fractie PvdA: Is blij dat het college samen met de betrokkenen een forse inspanning heeft geleverd om het onderwijs van deze stad klaar te maken voor de toekomst, waarin veel meer eisen aan scholieren gesteld worden. Het is jammer dat de echt belangrijke elementen uit dit plan zo weinig aandacht
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
9
krijgen. Het Masterplan zet zich in voor de creatie van een zorgstructuur, een krachtige profilering van scholen, stroomlijning van de aansluiting VMBO en MBO e.d. Doordecentralisatie kan alleen als er ook een meerwaarde ontstaat t.o.v. de huidige situatie, en dit Masterplan heeft deze meerwaarde, doordat de coöperatie in staat is de gelden te verdelen aan de hand van de onderwijskundige visie. Modern voortgezet onderwijs heeft ook modern primair onderwijs nodig en de fractie PvdA vindt dan ook dat het college samen met het primair onderwijs een net zo ambitieus plan moet ontwikkelen. Hiervoor wil de fractie het college de ruimte geven met aanvullende financieringsvoorstellen te komen. De fractie geeft haar volle steun aan dit plan. Wethouder Snier: De gemeente gaat over onderwijshuisvesting en het besluit wat vandaag genomen wordt gaat erover dat wij bereid zijn deze door te decentraliseren onder voorwaarden. Deze voorwaarde is het voorliggende voorstel. De uitvoering hiervan zal door het college beoordeeld worden. De wethouder verwacht in november/december definitief zicht op de statuten van de coöperatie te krijgen. Als de raad tot die tijd wil wachten met een besluit is dit geen zuivere manier van meewerken aan de ambities en de inhoudelijke doelen die nagestreefd worden. Het Masterplan geeft een samenwerkingsgedachte van het scholenveld weer, daar gaat het uiteindelijk om. Samen kan er meer van gemaakt worden. Dit is de verantwoordelijkheid van het scholenveld. Onderwijshuisvesting is een belangrijke voorwaarde in het Masterplan en dit volgt het onderwijs, waardoor een meerwaarde van de samenwerking tot stand wordt gebracht. Dit verandert niets aan de vrijheid van onderwijs, want daar gaat de gemeente niet over. Wel wordt de ambitie onderstreept. Het Masterplan is natuurlijk een momentopname van samenwerkingsgedachten. Hierin zit dynamiek en men moet hierover ook in discussie blijven met elkaar en de doelen bijstellen. De meerjarenhuisvestingsplanning wordt doorgesproken met de gemeente en ook gemonitord. Ook zal achteraf een jaarlijkse verantwoording plaatsvinden over de doelmatige besteding van de middelen. Daarom wordt maar een bescheiden winst op de formatie gemaakt. Aan de rechtspositie van het OVO zal niets veranderen. Het college heeft een groot vertrouwen in het scholenveld en dat is een van de pijlers onder deze weg die ingeslagen is. Uittreding is een moeilijke zaak. De effectieve sancties die genoemd zijn, zijn bedoeld om te voorkomen dat scholen zomaar uit kunnen treden, bijv. nadat zij net een nieuw gebouw hebben gekregen. Het samenwerken is vooral ook bedoeld om de ambitie te realiseren. De wethouder heeft er momenteel nog geen zicht op hoe groot het financiële voordeel zal zijn bij eventuele bundeling van krachten betreffende kennis van huisvesting. Inzake de extra 9 ton merkt de wethouder op dat al geruime tijd gesproken is over de ambities van het scholenveld. De bijdrage van 4,1 miljoen sluit aan bij de rijksbijdrage per leerling, dit is een gebruikelijk bedrag. De extra middelen zijn ter ondersteuning van de meerwaarde van de ambities. Met de komst van het Orion college hebben we in Breda alle richtingen in huis. De enige die er nog niet is, is Islamitisch voortgezet onderwijs. Hierover zouden nog statutaire afspraken gemaakt kunnen worden. De vestiging van scholen is rijksbeleid en dit wordt dus ook door het rijk beoordeeld. Het lijkt logisch dat een eventuele nieuwe school deelneemt aan de coöperatie. Het moment om te beslissen is voor de gemeente nu, want nu moet de uitwerking gemaakt worden, dus nu is het go/no go moment. Er is geen risico analyse gemaakt, maar er is wel geanticipeerd op de leerlingengroei. Een second opinion door een accountant is naar de mening van de wethouder niet nodig. In 1997 heeft het rijk de schoolgebouwen voor niets aan de gemeente overgedragen. Er zit wel boekwaarde op, maar dat krijgen we terug. Als er projectontwikkeling plaatsvindt op een terrein dan komt dat ten goede aan de onderwijshuisvesting. Tweede termijn: De fractie SP: Is van mening dat samenwerking van scholen en voorkomen van leerlingenuitval e.d. niets met huisvesting te maken heeft. Deze zaken zijn in hoofdlijnen neergelegd in het Masterplan. Nu wordt hier de doordecentralisatie aan gekoppeld. Samenwerking is verstandig, dat is waar. Het is echter niet duidelijk waarom de doordecentralisatie nu moet gebeuren omdat anders de samenwerking in het Masterplan niet mogelijk is. De fractie kan zich de twijfels die er zijn goed voorstellen. De fractie CDA:
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
10
Wil de doordecentralisatie niet vertragen en wil de kansen in dit project zien. De fractie wil het college de ruimte geven om dit verder uit te werken. Er zijn echter nog wel onduidelijkheden en vragen op bepaalde punten, met name betreffende de autonomie van de scholen. De fractie heeft er echter vertrouwen in dat het college deze mee zal nemen in de verdere uitwerking. - Kan het college een tussentijdse evaluatie in oktober/november toezeggen? - Kan de autonomie van de scholen duidelijker benadrukt worden? De fractie VVD: Merkt op dat de wethouder de commissie vraagt in te stemmen met een plan wat nog niet af is. Dit plan kan dus nog substantieel veranderen. De fractie VVD wil dat niet doen. De fractie is juist voorstander van vertrouwen hebben in de scholen en vraagt zich dan ook af waarom er allerlei voorwaarden en sancties in het plan staan. Dat duidt niet op veel vertrouwen. Het wel of niet steunen van de doelen in het Masterplan is niet aan de orde, de scholen gaan over de onderwijsdoelen. Hier moet de commissie zich niet mee bemoeien. De fractie D'66: Is tegen de wijze waarop dit momenteel geregeld wordt. Doordecentralisatie is wat de fractie D'66 betreft alleen bespreekbaar als dit per school gaat en scholen kunnen bilateraal ook met elkaar samenwerken, zonder dat de onderwijskundige doelen opgetuigd worden. De fractie Breda '97: Is van mening dat we hier een kans krijgen om het onderwijsveld een geweldige stap vooruit te laten maken. De koppeling van beide zaken is een geweldige impuls voor de scholen. Deze kans wil de fractie graag nemen. De scholen gaan, met de nodige voorwaarden, allemaal accoord met dit plan. Zij zien hier blijkbaar ook de kansen van. De fractie VVD: Is van mening dat er wel veel druk op sommige schoolbesturen wordt gelegd om in te stemmen met de plannen. De fractie GroenLinks: Denkt dat het inderdaad de juiste omschrijving is dat er bedreigingen en kansen zijn met deze plannen. Hier wil men nog even de nadruk leggen op de mogelijke risico's omdat het goed is dat men hier extra alert op is. De opmerking dat de op te richten coöperatie onverkort invulling moet geven aan het Masterplan is genuanceerd, maar kan de wethouder wellicht een minder ongelukkige formulering kiezen, die beter te interpreteren is. Bij de tot stand koming van de coöperatie ligt een gemeentelijke taak. - Deelt de wethouder de mening dat de gemeente hier faciliterend en terughoudend in moet zijn? Dit geldt zeker voor het traject daarna. Als de commissie nu tegen stemt, dan is het voorliggende plan weg. Als de commissie nu voor de plannen is, dan is er nog altijd de ruimte voor scholen om niet mee te doen. Als het Masterplan in zijn huidige vorm van tafel gaat omdat er een schoolbestuur niet mee wil doen, dan hoeft wat de fractie GroenLinks betreft de extra inzet van de financiële middelen niet meteen te vervallen. Wethouder Snier: Als er draagvlak is in het primair onderwijs dan verwacht de wethouder dat de gemeente daar positief en actief aan mee zal werken. Huisvesting heeft veel met de realisatie van de onderwijsdoelen te maken, omdat de profilering en de voorzieningen daar zeker mee samenhangen. Ook zou bijv. voor een betere afstemming bij VMBO en MBO fysiek huisvesting gerealiseerd kunnen worden. De wethouder zegt toe de commissie in oktober/november bij te praten over de ontwikkelingen, maar mocht er aanleiding voor zijn dan zal hij dat ook vaker doen. De doordecentralisatie van de huisvestingskosten is een middel, geen doel. We moeten er voor gaan dat er mooie extra zaken gebeuren. Het college wil nu een besluit nemen over de doordecentralisatie van de huisvestingskosten binnen een aantal randvoorwaarden die redelijk zijn vanuit de zorgplicht van de gemeente. De gemeente is niet betrokken bij het proces van de afspraken tussen de scholen.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
11
Dit is een historisch moment en het is jammer dat hier en daar onvoldoende beseft wordt dat hier al lang hard aan gewerkt wordt. Er is een breed draagvlak binnen het scholenveld voor deze ontwikkeling. Het college gaat er vanuit dat alle schoolbesturen meedoen. Als dat niet zo is, ontstaat er een andere situatie, want dan worden de randvoorwaarden niet ingevuld. Als er geen volledige samenwerking is van het hele scholenveld, komt de extra 9 ton er ook niet. Die is m.n. bedoeld voor de ambitie en de doelen die binnen deze samenwerking geformuleerd zijn.
3.
Themadag studenten en sociale innovatie
De fractie PvdA: Vraagt de commissie of zij dit initiatief steunen en bereid zijn deze dag mee voor te bereiden.
Besluitenlijst van de raadscommissie Onderwijs & Economie d.d. 20 juni 2007
12