Ans deze maand P. 1
domme gans Algemeen Nijmeegs Studentenblad / februari 2009
Vooraf Tekst: Redactie / colofon P. 02
commentaar
www.ans-online.nl Website van het Algemeen Nijmegees Studentenblad Tekst: Rob Ramaker, 23 januari 2009, Categorie: Nieuws
Geen oorlog. Geen aids. Geen liefdesverdriet. Geen deadlines. Geen afstompende colleges. Geen giftige slangen. Geen suffe baan. Geen katers. Geen nare sneer noch negatieve gedachte. Geen kennis. Als Eva de appel niet had geplukt. Daar staan we dan met onze kennis. Ik denk, dus ik ben. Wij denken, dus we zijn. Of moeten we, als academici in spe, zeggen: ik twijfel, dus ik ben? We twijfelen totdat we een ons wegen. In naam der wetenschap. Niets mag worden aangenomen als absolute waarheid. Wetenschap volgens Wikipedia: ‘De wetenschappelijke wereld is dat deel van de maatschappij dat zich uitdrukkelijk ten doel heeft gesteld systematisch kennis te verwerven.’ Maar Wikipedia an sich is allesbehalve wetenschappelijk. Of toch wel? Hebben wij studenten ons uitdrukkelijk ten doel gesteld om systematisch kennis te verwerven? Streven we naar een zes? Een bul, een diploma, erkenning. Waarom niet? Volgen we een opleiding die onze harten sneller doet kloppen? Houden we ons bezig met onderwerpen die ons van jongs af aan al boeiden? Twijfel. Die eeuwige twijfel. Israël of Palestina? Liefde of aandacht? Een baan of een wereldreis? Vrijheid of zekerheid? Vers of diepvries? Een nacht doorstuderen of herkansen? Vriend of vijand? Oorlog of speciaal? Aardbei of framboos? Slaap of seks?
Aan deze ANS werkten mee: Hoofdredactie Andy Leenen Loes Perrée Redactie Anne Elshof Timo Pisart Juliet Van de Voort
Dave Willems Webredacteur Rob Ramaker Medewerkers Marlieke Baars Ciaran O’Connor Zef Faassen Luuk Heezen Laura Heuvelmans Imke Kerkhof Marijn Koop Suzan van Kuppenveld
Gezocht: columnist Ben jij een enthousiaste student met een scherpe pen? Heb je iets te melden over het studentenleven, jezelf of misschien je konijn? Betover ons met twee fantastische columns en verdien een vaste plek op ANS-online. Kunst krijgt een kans De scheppingsdrift van ontwerpersduo Versch kent geen grenzen. Websites, t-shirts, reclamecampagnes: alles wordt verfraaid met kakelversch design. Een interview met deze duizendpoten vind je op ANS-online. Op de middenpagina deze maand: uitverkoop!
beta-student> 19 januari ‘09 > 10.47 Jurisprudentie? Het klinkt wel lekker, maar wat is het in lekentaal?
Kennis of toch het paradijs?
23e jaargang. Oplage 10.000 stuks.
Examencommissie haalt uit Na zeventien fraudegevallen grijpt de Examencommissie Rechten in. Voortaan is het taboe verwijzingen te schrijven in wettenbundels. Kritiek van studenten wordt afgekapt en genegeerd. Nu lonken de barricaden: voor het krabbelrecht!
Jolanda van der Meer Joost Nellen Kenne Peters Renee Raeven Lucy Vleeshouwers Mart Waterval Ateke Willemse Sjoerd ten Wolde Eindredactie Koos ten Bras Boy van Dijk Marieke Haafkes
Mathieu Janssen Mies Mikx Roel Neijts Martine Peters van Ton Pepijn Reeser Ewoud Rohn Iris Ruijs Alexander Thijssen Ruud Vos Illustraties Joost Dekkers Marieke Meijer
Erik Molkenboer Loes van Woezik Foto’s Valentijn Brandt Vesna Faassen Tom de Goeij Yahya Hussin Willie Kerkhof Sjors Overman Loes Perrée Voorpagina Foto: fp-fotografie.nl Illustratie:
Marieke Meijer Crypto Renee Huynen Martine Peters van Ton Tom Raeven Columnisten Erik Cleijne Het elfde gebod Strip Joost & Michiel Lieuwma Uitgave & Advertentie
Aquisitie Stichting MultiMedia multimedia @ student.ru.nl Dagelijks bestuur: Koos ten Bras Jop van den Hoog Jolene Meijerink Abonnementen (20 euro per jaar) Harry Gorter tel: 024-3615653
Druk Drukkerij Offsettservice Valkenswaard Ontwerp Marloes de Laat en Roel Vaessen Lay-out Loes Perrée Redactieadres Heyendaalseweg 141, 6525 AJ Nijmegen, 024-3612176
deze ans En....
07 Jonge wetenschappers
04 05 06 18 21 25 28 30 31 32
‘Oh mijn God’, dacht de Leidse bioloog Freek Vonk terwijl hij op zijn knieën viel met een levensgevaarlijke Inland Taipan in zijn hand.
12 Onder promovendi Voor velen klinkt het wellicht als een hondenbaan, voor de gepassioneerde onderzoeker is promoveren het summum.
Crisismanagement bij Bedrijfswetenschappen Cleijne column Het laatste oordeel WikiWetenschap De verdieping - Pelgrimstocht Het elfde gebod Voedsel voor de geest Deze ANS niet & Team B Crypto Slaapdronken
22 Maria Goos ‘De eerste tien keer werden Marcel en ik wel eens overvallen door heftige emoties. Er was één zin van Marcel waarbij ik het nooit droog kon houden: “Dag mama, u bent het mens waar ik het meest van hou.”’
26 Het issue Het uitdelen van boetes is een effectieve maatregel om het overschrijden van de nakijktermijn tegen te gaan.
Het Algemeen Nijmeegs Studentenblad is een onafhankelijk maandblad dat gratis in de binnenstad en op de universiteit van Nijmegen wordt verspreid. Het verschijnt 10 keer per jaar in de maanden september t/m juni. De uitgave van ANS wordt mede mogelijk gemaakt door:
8
19
21
32
Bezuinigingen bij bedrijfswetenschappen Tekst: Andy Leenen en Joost Nellen P. 04
Crisismanageme bedrijfswetensc De opleiding Bedrijfswetenschappen verkeert in zwaar weer. Er wordt hard ingegrepen om het schip vlot te trekken, maar de visies op de te varen koers lopen sterk uiteen. Voor september 2010 worden bij Bedrijfswetenschappen (BW) zestien personen ontslagen. De bezuinigingsplannen hangen al jaren als een donkere wolk boven de opleiding. Met name de gezichtsbepalende docenten, die geen onderzoeksfuncties bekleden, zitten in de gevarenzone. Enkelen zijn zelfs al op eigen initiatief vertrokken. De aangekondigde reorganisatie stuitte binnen de faculteit op veel weerstand, maar is inmiddels aangenomen. Naast de bezuiniging wil de faculteit ook een andere koers inslaan, door het onderscheid tussen de docent- en onderzoekersfunctie op te heffen. Door deze zogenoemde kwaliteitsslag komen onderwijs en onderzoek dichter bij elkaar te staan. Het faculteitsbestuur wordt hierin gesteund door het College van Bestuur. Hans Mastop, decaan van de Faculteit der Managementwetenschappen (FdM), betoogt: ‘De hoogleraren horen bij een academische opleiding de gezichtsbepalende docenten te zijn, niet de docenten zonder eigen wetenschappelijke onderzoek die leuk onderwijs geven.’ Afrekenen Al snel na de oprichting in 1990 maakte BW een explosieve groei door. De hoofdoorzaak hiervan was dat ze als eerste opleiding in Nederland hbo-instromers toeliet. Om het hoofd te bieden aan de toenemende studentenaantallen werden van alle kanten docenten aangetrokken. De enorme groei resulteerde in een scheve verhouding tussen het aantal instromers vanuit het vwo en hbo. De hbo-instromers, van wie werd verwacht dat ze het traject snel zouden doorlopen, bleken in de praktijk vaak langer te studeren. Aangezien de opleiding pas geld ontvangt wanneer een student afstudeert, liepen de kosten voor de faculteit snel hoog op. Vijf jaar geleden werd van hogerhand besloten dat er een verschuiving moest komen van kwantiteit naar kwaliteit. Er werden vanuit de opleiding drempels opgeworpen voor de
hbo-instroom. Bovendien verloor BW mede door de invoering van het bachelor-mastersysteem haar monopolie doordat andere bedrijfskundige studies in Nederland inmiddels vergelijkbare schakelprogramma’s aanboden. Het gevolg van beide maatregelen was een drastische teruggang in studentenaantallen, waardoor de faculteit financieel in de problemen kwam. Nu moet er flink worden gesneden in het personeelsbestand. Nol Vermeulen, studieadviseur bij BW, legt de vinger op de zere plek: ‘Het is zuur dat docenten nu worden afgerekend op academische criteria waar ze niet voor zijn aangenomen.’ Korte metten Hans Mastop is absoluut niet blij met de situatie, maar ziet geen andere oplossing. ‘De faculteit is sinds 2002 dramatisch aan het worstelen. Tot en met 2007 hebben we geprobeerd de zaak te repareren zonder grote ingrepen. Dat is niet gelukt.’ Het is nu tijd om in te grijpen, en dat gaat niet zonder slag of stoot. Vooral de kwaliteitsslag valt voor velen niet te rijmen met de financiële bezuinigingen. Michiel Karskens, Hoogleraar Sociale en Politieke Wijsbegeerte en lid van de Ondernemingsraad, benadrukt dat er kritisch is gekeken naar de motieven voor de ontslagen. ‘De noodzaak van de bezuiniging werd in eerste instantie aangewend voor een kwaliteitsslag. Dat hoort niet, dus daar hebben wij een stokje voor gestoken.’ Mastop staat echter vierkant achter de nieuwe koers: ‘Een reorganisatie is altijd nodig omdat er geen fit meer is tussen de bestaande organisatie en de veranderende omstandigheden. Bij de universiteit bestaat die fit uit mensen, en die mogen best worden beoordeeld op kwaliteit.’ De decaan legt de oorzaak van de problemen bij de opleiding zelf. ‘Als je tussen de zestig tot tachtig voltijdbanen aan onderzoekscapaciteit hebt, moet dat worden vertaald naar concrete onderzoeksopdrachten. Er zijn groepen binnen deze faculteit die het uitstekend
Ans Cleijne deze column maand P.P.05 5
ent bij chappen lukt om fondsen te werven, BW lukt dat verhoudingsgewijs heel slecht. Dan laat je het als opleiding liggen, dat moet je vervolgens niet afwentelen op de faculteit.’ Binnen de Managementfaculteit is er veel verdeeldheid over de te voeren strategie. De zakelijke visie van Mastop schiet bij veel mensen in het verkeerde keelgat. ‘Er wordt te snel vergeten dat BW deze universiteit landelijk op de kaart heeft gezet. Door als eerste een schakelprogramma voor hbo’ers aan te bieden, hebben we instromers uit het hele land aangetrokken’, betoogt Nol Vermeulen. ‘Er werden toen enorm veel docenten binnengehaald, die nu weer aan de kant worden geschoven. Zo ga je niet met mensen om.’ Een vak apart Wat de reorganisatie voor studenten zal betekenen blijft vooralsnog onduidelijk. Studievereniging Synergy houdt namens studenten in de nabije toekomst een vinger aan de pols. ‘We staan nog steeds kritisch tegenover het plan. We vinden het belangrijk dat de kwaliteit van het onderwijs blijft gewaarborgd’, aldus Loes Verstappen, commissaris interne betrekkingen bij Synergy. Het lijkt erop dat de universiteitsbrede intensivering van de relatie tussen onderwijs en onderzoek ook haar weerslag gaat vinden bij BW. De conceptversie van het Strategisch plan 2009-2013 rept ook over deze koers: ‘De basis voor deze academische houding wordt gelegd in het onderwijs dat wordt gegeven door docenten die zelf in het onderzoek actief zijn.’ De universiteit heeft haar pijlen duidelijk gericht op de wetenschappelijke intensivering van haar opleidingen. Of dit ten goede zal komen aan het onderwijs, is volgens Vermeulen nog de vraag: ‘Goed doceren is een vak apart, evenals degelijk onderzoek doen. Er zijn mensen die beide goed kunnen, maar die liggen helaas niet voor het oprapen.’ ANS
Cleijne Column
Dan gingen we een liedje zingen. Welk liedje weet ik natuurlijk niet meer, maar het zal een of ander katholiek groep 5-liedje zijn geweest. Meneer Blatter dacht dat wij muzikaal geretardeerd waren, en beloofde plechtig alle liedjes in te zetten, zodat we wisten wat te doen. Na het bidden ging hij staan, en als een niet-zo volleerd operazanger tenoorde hij op plechtige toon: ‘Eén-twee, zing-maar’, en dan barstte de hel los. Het ritme was al snel vergeten, en de toonaarden waren zoek geraakt in een schuurpapier mêlée. Behalve dat van mij, naar het scheen. Onbewust wist meneer Blatter namelijk prima hoe je kinderen voor aap moest zetten. Maar ik wist dat ook. Meneer Blatter had dan ook best een grote buik, en ik zei een keer dat hij de grootste prul was van alle prullen die we van de grond moesten rapen. Dat had ik beter niet kunnen doen. Meneer Blatter wist nog wel wat straffen was. Mijn oor legde zich vanaf die dag permanent elders te luister, en ik moest het hele taalboek overschrijven. Ik zette het op een huilen, en omdat ik dat tien minuten volhield mocht ik eerder naar huis. ‘Even goede vrienden’ zei hij dan, grondig vermurwd en verbaasd. Ik was me dan ook dood geschrokken, en kreeg thuis van mama een schone onderbroek. Meneer Blatter spoorde me ook aan meer te gaan lezen, want dat is toch ernstig belangrijk. Puk en Muk zijn dan ook de heipalen van iedere craniumbibliotheek. De mijne viel om, vloog in brand, en is in de loop der jaren langzaam in het moeras weggezakt, want die fratertroep Puk en Muk heb ik nooit begrepen. Toen ik voorleesmoeders dan maar begon te irriteren door hun boek telkens dicht te slaan, ‘hahaaaaa’ begon te roepen en ze na ging praten, was de maat vol. Ik moest een boek lezen, want anders kreeg ik geen rol snoep. Snel veinsde ik een boek uit te hebben, en meneer Blatter was apetrots. Ik was minder trots want mijn rol snoep was niet te vreten. Hoe vervelend is het als je je helemaal lekker maakt voor een lekkere rol snoep, liefst met chocolade of met een bekende naam erop, en je krijgt één of andere ondefinieerbare plastic cylinder? ‘Eet maar lekker op, mijn zoon.’ Iedere keer als ik naar de wc ga en de talloze pleerolletjes zie staan, moet ik eraan denken. Ik kan nog steeds niet normaal poepen.
Het laatste oordeel Tekst: Sjoerd ten Wolde/ Foto: Sjors Overman P. 06
het laat ste oor deel
college: Sterevolutie, 5 januari, 13.45 – 15.30, HG 01.028 docent: Dr. G.A. Nelemans uitstraling: Formulegoochelaar zonder sterallures publiek: Obscuur vijftal hemelbestormers inhoud: Witte dwergen en zwarte gaten eindcijfer: 7,5
Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Iedere maand verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over het onderwijs aan de RU. De telescoop kan weer van zolder worden gehaald. De Verenigde Naties hebben 2009 uitgeroepen tot ‘Internationaal Jaar van de Sterrenkunde’. Aan de RU heeft de opleiding Sterrenkunde zich in de kijker gespeeld met het verwerven van een aantal aanzienlijke subsidies. In de ogen van veel studenten blijft de studie echter een afschrikwekkende verzameling van onbegrijpelijke formules. Hoog tijd voor een kennismaking met deze sterrenstof. Geboorte, leven en dood: ook sterren doorlopen deze cyclus. Het vak Sterevolutie, gegeven door de jonge docent Gijs Nelemans, behandelt de veranderingen die deze hemellichamen meemaken gedurende hun bestaan. Het ontstaan van een ster uit een moleculaire wolk, het begin van de heliumfusie en de ineenstorting tot ‘witte dwerg’: alle fasen volgen voorspelbare patronen. In heldere bewoordingen worden termen als ‘opaciteit’, ‘Triple Alpha’ en de ‘ideale gaswet’ uitgelegd: ‘Opaciteit kun je vergelijken met een zeilboot. Een stevig zeil is dan hoge opaciteit, terwijl een zeil van kippengaas een lage opaciteit zou zijn.’ Desalniettemin blijft de materie erg technisch. Het ingewikkelde computerprogramma dat op de achtergrond wordt getoond maakt duidelijk dat hier serieuze wetenschappelijke verbanden worden besproken. Er heerst een ontspannen, maar toegewijde sfeer in de zaal. Het vijfkoppige publiek verraadt de obscuriteit van het vakgebied, maar het enthousiasme van de studenten is er niet minder om. Zij kunnen immers rekenen op kleinschalig en intensief onderwijs. Dit is te merken aan de interactieve manier waarop Nelemans college geeft. Beeldend beschrijft hij de levensfasen en energieopwekking van sterren. Hij heeft een ontspannen stijl van uitleggen, met veel grappen en overdrijvingen. Met zinnen als ‘En dan... gebeurt de hele ram-bam!’ illustreert hij het sterrengeweld. Deze nonchalance gaat soms wel ten koste van de structuur, waardoor het college aan kracht inboet. Zijn eerlijkheid werkt ontwapenend, wanneer hij toegeeft iets verkeerd te hebben uitgelegd: ‘Wacht, dit slaat helemaal nergens op. Dit kunnen jullie beter vergeten.’ Er worden hoge eisen gesteld aan de sterrenkundigen. Op licht vermanende toon laat Nelemans weten dat er hard moet worden gestudeerd: ‘Deze stof moeten jullie goed oefenen. Dat kan ik afdwingen, want ik maak het tentamen.’ Volgens een student is hij vooral goed in het spelen van de ‘teleurgestelde ouder’ die zijn pupillen een schuldgevoel aanpraat als ze iets niet goed doen. Kwade intenties vallen deze goeie lobbes echter niet aan te rekenen. Het Laatste Oordeel der Studenten Het vak staat bekend als één van de leukste vakken binnen de studie en de studenten vinden dat Gijs Nelemans een interessante draai aan het vakgebied geeft. Toch wordt het af en toe te technisch. ‘Soms is het veel gegoochel met formules’, bekent een studente. Een ander vindt dat de docent te veel vragen stelt: ‘Vandaag viel het wel mee, normaal is het veel erger’. Toch is het college zelfs voor een leek goed te volgen. Het betoog is wellicht weinig meeslepend, maar wel erg duidelijk. Nelemans praat niet de sterren van de hemel, maar tast zeker niet in het duister. ANS
Leef, woon, werk, feest... met ANS P. 7
geboren voor de wetenschap Nog maar net afgestudeerd en nu al een lijst aan publicaties op hun naam. Freek Vonk en Elaine Mak zijn twee jonge, getalenteerde wetenschappers. Enthousiasme, nieuwsgierigheid en ambitie hebben hen tot deze opmerkelijke prestaties gebracht. ‘Wetenschappers moeten mensen kunnen prikkelen.’
Geboren voor de wetenschap Tekst: Lucy Vleeshouwers en Dave Willems/ Foto’s: Vesna Faassen en archief Freek Vonk P. 08
Naast evolutionair onderzoek poogt Vonk grondstoffen voor nieuwe medicijnen tegen onder andere hart- en vaatziekten te ontdekken door gifkliercellen van slangen genetisch te manipuleren. Dit is een onderdeel van zijn promotieonderzoek, waarvoor hij een Toptalent subsidie heeft ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Spelen met embryo’s en slangen-DNA doet hij niet zonder morele wroeging. Zijn liefde en nieuwsgierigheid zijn soms moeilijk te combineren. ‘Natuurlijk hou ik van deze beesten, maar soms moet je offeren voor de wetenschap. Het doel, medische en evolutionaire vooruitgang, rechtvaardigt dit voor mij.’ Snakehunter Vanwege zijn jungletochten wordt Vonk wel eens vergeleken met Steve Irwin. Hoewel Irwin geen wetenschapper was, is de vergelijking niet zo gek gezien hun passie voor reptielen. Gefascineerd door de tijgerpython van een schoolvriend wilde Vonk al op veertienjarige leeftijd zijn eigen terrarium kopen. ‘Toen ik die slang aanraakte, was ik verkocht. Mijn moeder zorgde aanvankelijk voor moeilijkheden. Ze zei stellig: “Slang erin, ik eruit.” Toch puilde mijn kamer een jaar later uit van de slangen.’ Maar de passie voor reptielen is niet de enige overeenkomst tussen Irwin en Vonk. ‘Door zijn enthousiasme kon Irwin de boodschap moeiteloos overbrengen op het publiek en dat is cruciaal voor academici. Wetenschappers moeten mensen kunnen prikkelen.’
freek vonk ‘Oh mijn God’, dacht de Leidse bioloog Freek Vonk (25) terwijl hij op zijn knieën viel met een levensgevaarlijke Inland Taipan in zijn hand. ‘Vier dagen hebben we vruchteloos de Australische woestijn afgezocht naar die slang. Toen we de hoop hadden opgegeven, zag ik in mijn ooghoek ineens iets bewegen. Ik werd gek, draaide de auto 180 graden door aan de handrem te trekken en ben er als een bezetene op afgerend.’ Toptalent Vonk haalde onlangs de cover van het gerenommeerde tijdschrift Nature met zijn masterscriptie over giftanden. ‘Tot op heden was er geen duidelijkheid over de evolutionaire oorsprong van giftanden bij slangen. Waar deze zich bij de ene slang achter in de bek bevinden, heeft een ander deze voorin zijn bek. Met mijn collega’s ontdekte ik dat giftanden zich bij alle embryos op dezelfde plek ontwikkelen om zich vervolgens bij sommige soorten naar voren te verplaatsen. Dit vindt plaats voordat de slang uit zijn ei komt.’
Mensenbezweerder Met zijn enthousiasme wil Vonk wetenschappelijke kennis zo goed mogelijk overbrengen en meer begrip voor de natuur creëren. ‘Mensen beschermen alleen waar ze van houden en houden alleen van dingen die ze begrijpen. Als ik duidelijk kan maken hoe organismen ontstaan, kan dat bijdragen aan natuurbescherming. Dat merk ik bijvoorbeeld wanneer ik een lezing geef. Angst maakt dan vaak plaats voor fascinatie.’ Wanneer Vonk een slang hanteert, verandert er iets in hem. ‘Bij de omgang met gevaarlijke gifslangen voel ik geen greintje angst. Adrenaline brengt me in een andere staat van bewustzijn. De gedachte dat ik met een slang bezig ben met genoeg gif in zich om honderd mensen te doden houdt me niet bezig. Ik treed als het ware een andere wereld binnen.’ Vonk werkt het liefst met slangen in de vrije natuur. Het lijkt hem daarom fantastisch om documentaires te maken voor National Geographic Channel. ‘De zender heeft positief gereageerd op ons voorstel, maar er zijn nog geen concrete plannen.’ Op zoek naar slangen in de natuur is Vonk vaak uren verwijderd van enige medische hulp. Meerdere malen is hij gebeten door niet-giftige slangen en een aantal ging het bijna mis met gifslangen. ‘Op een gegeven moment word ik nonchalant. Als er dan iets gebeurt, schrik ik me dood en is mijn concentratie weer op zijn best.’
ANS-online.nl P. 09
statelijke kader. ‘Sinds de jaren negentig past de Raad voor de Rechtspraak managementprincipes toe om de rechtspraak efficiënter te laten verlopen. Een resultaat van deze hervormingen is het puntensysteem. Dat houdt in dat de overheid gerechtshoven betaalt op basis van hun prestaties. Daardoor wordt het interessant dossiers zo snel mogelijk af te handelen. Dit kan de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van rechters negatief beïnvloeden.’ Maks promotieonderzoek raakt de fundamentele beginselen van de rechtspraak. ‘Mijn punt is dat er goed op moet worden gelet dat de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechters blijven gewaarborgd bij het invoeren van managementprincipes.’ Na het behalen van de prijs voor dit onderzoek mocht Mak lezingen geven bij het Ministerie van Justitie, de Raad voor de Rechtspraak en verscheidene rechtbanken. Ze reageert ingetogen: ‘Dat was erg leuk. Zeker om mee te maken hoe positief mensen op je reageren.’
Elaine mak Bescheidenheid kleurt het karakter van de Rotterdamse promovenda Elaine Mak (29). Onterecht, want naast haar cum laude behaalde doctoraal Nederlands Recht en twee aanvullende masters, kon ze haar cv afgelopen januari aanvullen met de onderzoeksprijs van de Erasmus Universiteit. ‘De universiteit was blijkbaar erg onder de indruk. Het is een mooie erkenning. Zeker omdat naar alle promotieonderzoeken aan de universiteit wordt gekeken.’ Grondbeginselen in gevaar Ondanks haar succesvolle verleden vindt Mak zichzelf geen geboren wetenschapper. ‘Promoveren is voor mij geen vanzelfsprekend gevolg van cum laude afstuderen. Toch heb ik besloten verder te gaan in de wetenschap. Als je eenmaal voor de praktijk hebt gekozen, is het moeilijk de stap weer terug te maken.’ In haar promotieonderzoek, Rechten in Balans, wordt een verband gelegd tussen managementontwikkelingen in het rechtssysteem en het traditionele rechts-
Familiezaak Onrecht is voor Mak geen fundamentele drijfveer. ‘Het zou oneerlijk zijn mezelf een idealist te noemen. Ik heb wel een zeker rechtvaardigheidsgevoel, maar ik ben nooit zo op de barricade geweest.’ Maks keuze voor een studie Rechten is eerder terug te voeren op haar jeugd. ‘Vol bewondering keek ik toe hoe mijn vader zijn eigen rechtenpraktijk opzette. Het was heel indrukwekkend te zien hoe hij daar in opging.’ Haar vader heeft meer familieleden beïnvloed. De twee zussen van Mak zijn namelijk ook gepromoveerd in de Rechten. Toch heeft haar familie geen passie doen ontwaken, gezien de praktische motivatie voor haar studiekeuze. ‘Rechten is een veilige keuze met een goed carrièreperspectief.’ Open kaart Ongeveer tegelijk met de onderzoeksprijs heeft Mak subsidie ontvangen van de NWO, waardoor ze zich bijna volledig op onderzoek kan richten. Met dit geld doet ze onderzoek naar de invloed van globalisering op de positie van de hoogste rechters. ‘Hoogste rechters hebben traditioneel gezien de taak om de grondslagen van het Nederlands recht te garanderen, maar door toenemende invloed van internationaal recht moeten zij hun rol anders gaan invullen.’ Mak wordt onderzoek doen echter af en toe beu. ‘Doceren zorgt voor de benodigde afwisseling. Het is maar een klein deel van mijn aanstelling, maar dit maakt het wel de moeite waard.’ Een positief vooruitzicht is dat Mak door het leveren van goed onderzoek in de toekomst haar eigen onderzoeksgroep kan beginnen. ‘Dat lijkt me mooi. Dan kun je als wetenschapper echt iets op de kaart zetten.’ ANS
Leef, woon, werk, feest... met ANS Adverteren? Kijk op ANS-online.nl P.P.10 10
Adverteren? Kijkfeest... op ANS-online.nl Leef, woon, werk, met ANS P. P.1111
Elke woensdag Taizéviering 5 febr: Eten met idealen 11 febr: Taizéviering (avond) 12/26 febr: Roze Lunch 16 febr: IONAprayer 17 febr: Crossroads Vanaf 25 febr elke dag getijdengebed www.ru.nl/studentenkerk
Reportage: promoveren aan de RU Tekst:Timo Pisart/ Foto: Tom de Goeij P. 12
onder promovendi Ze zijn de belofte van de wetenschap: promovendi. Een schets van de wording der weledelzeergeleerde heren en dames. Het traject is niet zonder struikelblokken. ‘Publiceren is een politiek spel.’ Diepgravend en intensief onderzoek is voor veel studenten een noodzakelijk kwaad tijdens de studie. Een selecte groep researchjunkies krijgt echter zelfs na minstens vier jaar geen genoeg van de universiteit. Deze promovendi sluiten zich nog eens vier jaar op om zich te geven voor de wetenschap, én voor de doctorstitel. Voor een karig loon moeten de assistenten in opleiding (AIO’s) een serie onderzoeken neerpennen, eindeloos herzien, publiekelijk verdedigen en ondertussen nog onderwijs geven; promoveren lijkt een hondenbaan. Twee kersverse doctoren van de RU aan het woord over hun promotieperiode. Politiek spel Dr. Evelien Joosten (29) was helemaal niet van plan om te promoveren. Hoewel ze eerst Neuro- en Kinderpsychologie heeft gestudeerd, bleek de verslavingszorg haar meer te boeien. Na een korte tijd met deze ‘grote kinderen’ te hebben gewerkt, kreeg ze het aanbod te promoveren op een populaire maar amper onderzochte behandelingsmethode voor verslaafden. Joosten: ‘In de beginfase van mijn promoveren woonde ik nog in een studentenhuis in Tilburg, tussen de rock- en kunstacademiestudenten. Toen ik begon met het on-
derzoek, kreeg ik steeds minder tijd om te stappen. Ik bleef wel vaker uitgaan dan mijn collega’s. Dat was een hele fijne en geleidelijke overgangsfase van student naar onderzoeker. ‘Ook nadat ik was verhuisd, vlogen de jaren voorbij. Waar veel AIO’s moeilijk gemotiveerd blijven, twijfelde ik geen moment of ik wel wilde doorgaan. Mijn onderzoek was namelijk erg gevarieerd. Eerst heb ik in de pilotfase een compleet nieuw promotieonderwerp opgezet, waarop na mij meer mensen zullen promoveren. Nadat de subsidie werd toegezegd, heb ik hulpverleners getraind. Door de verslaafde patiënten te ondervragen, functioneerde ik als tussenpersoon tussen patiënt en hulpverlener. Cliënten durfden daarom alleen aan mij het achterste van hun tong te laten zien. Dat gaf voor mij een extra dimensie aan het onderzoek, maar vooral ook aan mijn werk als behandelaar. ‘Het schrijven dat logischerwijs op het verzamelen van data volgt, was een hele omslag. Om hele dagen achter een computer te slijten, is verschrikkelijk vermoeiend voor een actieveling als ik. Gelukkig vind ik statistische analyse heerlijk. Doorbikkelen met data en SPSS, dat hield me op de been. ‘Alleen het publiceren was vervelend: het is een politiek
ANS-online.nl P. 13
spel. Bepaalde hoogleraren hebben een geheel eigen visie. Propageer jij iets anders, dan ketsten zij je artikel onmiddelijk af. De meeste bladen over verslavingszorg zijn conservatief. Het blad waar ik uiteindelijk in heb gepubliceerd lag enigszins buiten mijn vakgebied, maar was ontzettend enthousiast.’ De Vestdijk van Neuropsychologie Dr. Roel Willems (28) sleet afgelopen vier jaar zijn dagen in het Donders Institute for Cognitive Neuro-imaging tussen de hersenscans. Uit zijn revolutionaire onderzoek blijkt dat handgebaren, die gesproken taal begeleiden, extra informatie overbrengen; baanbrekend en reeds in vele vooraanstaande bladen gepubliceerd. Eerder onderzoek stelde namelijk dat handgebaren redelijk onbruikbaar zijn naast het gesproken woord. Hoewel Willems eigenlijk klaar is met de langdradige dagen op kantoor, rondt hij nog enkele zaken af voor de promotieceremonie. Daags voor de plechtigheid vertelt hij over zijn ervaringen. Willems: ‘Ik heb in Maastricht gestudeerd en wist vervolgens niet zo goed wat ik wilde. Wel had ik het gehad met Maastricht. Hoewel ik geen flauw benul had van wat dagelijks onderzoek met zich meebrengt, besloot ik te solliciteren bij een onderzoek van het splinternieuwe F.C. Donderscentrum. ‘Onmiddellijk kwam ik in een groep vrij jonge onderzoekers terecht, waar het uitstekend mee klikte. We gingen stappen in Trianon, aten soms samen en iedere vrijdag hadden we een borrel bij de Medische faculteit. Dat de sfeer in de groep zo belangrijk is, onderschatte ik vroeger. Ik dacht dat het allemaal draaide om het onderzoek. ‘Na anderhalf jaar ging de promotie toch tegenvallen,
toen wilde ik iets kunnen afronden. Dat gaat gepaard met gedachtes als: “Kan ik dit wel? En wil ik dit wel?” Vooral het publiceren is een stroperige, trage fase. Ik moest mijn paper vaak herzien voordat het werd gepubliceerd; dit kan verschrikkelijk lang duren. Daar ben ik een stuk cynischer door geworden, maar om de kwaliteit van artikelen te waarborgen hoort dit er natuurlijk bij. ‘Om mezelf toch enthousiast te houden, was het belangrijk de wekelijkse lezingen en praatjes te bezoeken en congressen aan te doen. Daar lopen ontzettend veel slimme en inspirerende mensen rond die de passie voor onderzoek delen en bijdragen tot nieuwe inzichten. ‘Nieuwe inzichten kan ik ook uit onverwachte resultaten putten, zo ook tijdens het doen van de laatste analyses. Daar kwamen ontzettend onverwachte dingen uit. Dat zette me aan het denken en op een gegeven moment kon ik niet meer stoppen. Ik lag diep in de nacht pas op bed, en dacht “als dit zo zit, moet dát eigenlijk ook zo zijn”, om weer op te springen en achter mijn computertje te kruipen. Dat werkt ontzettend verslavend.’ Naast internationale bladen bleken ook hoogleraren onder de indruk van het onderzoek van Willems. ‘Waarde promovendus, dit is een zeer indrukwekkend proefschrift dat baanbrekend onderzoek ondersteunt’, stelden zij tijdens de promotieceremonie. Bij de lofrede gingen ze nog verder. “‘Oh gij, die sneller schrijft dan God kan lezen”, sprak Roland Holst over Simon Vestdijk. Na een wat moeilijke start ben jij op weg de Vestdijk van Neuropsychologie te worden.’ Het oordeel: de AIO promoveert cum laude aan de Radboud Universiteit. Voor velen klinkt het wellicht als een hondenbaan, voor de gepassioneerde onderzoeker is hoogleraar worden het summum. ANS
Adverteren? Kijk op ANS-online.nl P. 14
Restaurant
Ankara
Al 30 jaar het adres voor Turkse specialiteiten Vleesgerechten vegetarische gerechten pizza's
Afhalen mogelijk Iedere dag geopend vanaf 17.00 uur Burg.v.d.Berghstraat 144 Nijmegen 024-3228108
ansjes Een Ansje mag maximaal 35 woorden bevatten en kost 5 euro. De waarde van de aangeboden goederen mag de 900 euro niet te boven gaan. Mail naar
[email protected].
Actief Indonesisch: Ieder jaar twee groepen aan de RU; van jan. tot dec. en van sep. tot jun. Gegeven t.v.v. stage/leeronderzoek als doctoraal keuzevak (11 ECT). Info: drs. Th. Aschurie 024-6961527/ www.sosci.ru.nl/indonesisch Leer supersnel ECG’s interpreteren met e-Xpert ECG. Online en Interactief. Normaal 350 euro. Voor studenten slechts 35 euro. Surf naar www.cardiocollege.com/studenten Zin in 3 weken vrijwilligerswerk in het buitenland? Zet je in voor sociale- of bouwprojecten binnen en buiten Europa via IBO-Nederland. Meer info: www.ibo-nederland.org Wil je je scriptie, werkstuk of andere tekst perfectioneren? Ik heb jarenlange ervaring met het corrigeren van je spelling, taalgebruik, opmaak enz. in Nederlands of Engels. Voordelige studententarieven! Bel 06-1216 8503. Cross Your Borders: een onderwijsproject voor middelbare scholieren over ontwikkelingsvraagstukken, uitgevoerd door enthousiaste studenten. Een steentje bijdragen aan een betere wereld én nuttige vaardigheden opdoen? Word vrijwilliger bij Cross Your Borders! Nieuwsgierig? Check www.crossyourborders.nl Beter klimaat en eerlijke handel? Durf jij de stem van Nederlandse jongeren te laten horen? Word dan Jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling. Meer info: www.jeugdraad.nl/jvdo WorldMUN 2009 is op zoek naar vrijwilligers. Wil jij de grootste internationale studentenconferentie ter wereld mogelijk maken, en feesten met ongeveer 2500 internationale studenten? Kijk dan op onze website www.worldmun2009.org en meld je aan!
Adverteren? Kijk op ANS-online.nl Leef, woon, werk, feest... met ANS 15 P.P.15
www.ans-online.nl. Tekst: De redactie / colofon P. 16
versch ontwerp: ‘Onze ontwerpen moeten plezier uitstralen. We varen blind op onze intuïtie. We willen in de toekomst ook geen commercieel bureau worden. Misschien gaan we wel werken op een boot of rondtrekken in een gele camper.’ Kijk voor een interview met deze kunstenaar op ANS-online.nl
Ans deze maand P. 17
Reportage: Jolanda van der Meer en Rob Ramaker/ Illustratie: Joost Dekkers Leef, woon, Wikiscience werk, feest...Tekst: met ANS 18 P.P.18
wikiwetenschap Academici zijn gul met kritiek op de betrouwbaarheid van Wikipedia. Toch beginnen de filosofie en techniek achter de open encyclopedie de wetenschap te beïnvloeden. Zullen nieuwe vormen van publicatie en internationale samenwerking aanslaan?
Zeekoeien zijn gek op pizza. Althans, dat werd ooit beweerd op Wikipedia. De aanwezigheid van zulke grappen illustreert een zwakke plek van de open encyclopedie. Al sinds haar oprichting in 2001 is zij mikpunt van kritiek, veelal vanuit wetenschappelijke hoek. Deze scepsis is gericht op het twijfelachtige niveau en het gebrek aan betrouwbaarheid. Wetenschappers hebben de neiging om experts op een voetstuk te plaatsen, bovendien houden zij vast aan kwaliteitscontrole door middel van peer-review. Dit in tegenstelling tot de open werkwijze van Wikipedia waarin echt iedereen kan meeschrijven, deskundig of niet. Deze openheid schept ruimte voor partijdigheid en vandalisme, zoals het moedwillig toevoegen van onjuiste informatie en grappen. Ondanks deze bezwaren experimenteren vooruitstrevende onderzoekers met de filosofie en software van Wikipedia. Zij willen de kwaliteit van wetenschappelijke informatie op internet verbeteren en nieuwe kanalen ontwikkelen om resultaten in de wetenschap snel en open te verspreiden. In combinatie met internationale samenwerking lijkt dit het toekomstbeeld van de wetenschap te gaan bepalen. Bijeengeschraapte meningen In december 2005 vergeleek het tijdschrift Nature de betrouwbaarheid van de gerenommeerde Encyclopaedia Brittanica met die van Wikipedia. De digitale encyclopedie bleek 30 procent meer inhoudelijke fouten te bevatten en beduidend slechter ge-
structureerd te zijn. Toch oordeelde Nature mild over Wikipedia’s kwaliteit en riep vervolgens wetenschappers op om vooral bij te dragen. In de ogen van Marcel Hulspas, wetenschapsjournalist bij De Pers, was dit koketteren met Wikipedia slechts een publiciteitsstunt. Zelf is hij pessimistischer over de betrouwbaarheid. De suggestie dat door het bijeenschrapen van meningen een nauwkeurige encyclopedie zou ontstaan, vindt hij belachelijk. ‘Mijn ideale Wikipedia heeft geen academische of “objectieve” pretenties.’ Hij is wel positief over mogelijke veranderingen die internationale samenwerking met behulp van Wiki-technologie teweeg kan brengen. ‘Hoe eerder een einde komt aan de dominantie van de gedrukte tijdschriften, hoe beter.’ Marc Slors, hoogleraar Cognitiefilosofie aan de RU, ziet in zijn eigen vakgebied mogelijkheden voor digitale samenwerking, maar onderkent een groot praktisch probleem. ‘Filosofen zijn doorgaans enorme individualisten. Ik acht het vrijwel onmogelijk een groep filosofen te laten wikiën over hun onderwerp. Jammer, we kunnen daar veel mee opschieten.’ Slors vindt het grootste manco van Wikipedia dat de kwaliteit van artikelen nooit kan worden gegarandeerd. ‘Informatie wordt opgezocht omdat men iets niet weet, waardoor de betrouwbaarheid niet kan worden beoordeeld. De kwaliteit gaat omhoog als veel mensen een artikel aanpassen, maar het vertrouwen van gebruikers gaat niet evenredig mee omhoog.’
Leef, woon, werk, feest... met ANS ANS-online.nl P.P.19 19
Open wetenschap Het tijdschrift RNA Biology strijdt sinds kort voor meer betrouwbare wetenschappelijke informatie op Wikipedia. Wie in dit tijdschrift publiceert, is namelijk verplicht een vereenvoudigde samenvatting van de resultaten te schrijven. Deze wordt na peer-review geplaatst op Wikipedia en in een RNA-database. Hulspas ziet dit eveneens als een publiciteitsstunt: ‘Het initiatief lijkt me vooral een poging om de eigen database toegankelijker te maken, niet als ondersteuning van Wikipedia.’ Ondanks de scepsis lijkt de wetenschappelijke wereld klaar voor nieuwe publicatievormen. Marco Aiello, Professor Distributed Information Systems aan de Rijksuniversiteit Groningen, vindt dat resultaten sneller en meer open moeten worden verspreid. ‘Nu is het publiceren van wetenschappelijke resultaten nog een traag en kostbaar proces. Er wordt al geëxperimenteerd met snelle digitale verspreiding, maar deze open tijdschriften zullen pas echt slagen als ze meewegen in de beoordeling van wetenschappers.’ Slors voegt hier enthousiast aan toe dat meer referenten commentaar kunnen leveren met deze nieuwe publicatievormen. Wikipedia’s ‘open’ filosofie lijkt dus op meer aanhang in de wetenschap te kunnen rekenen. Nieuwe online encyclopedieën als Citizendium en Scholarpedia bieden slechts experts de gelegenheid hun kennis te delen met een breed publiek. Onderzoekers die niet bang zijn hun
primeurs te verliezen, kunnen bijdragen aan het revolutionaire Nature precedings archief. Hier wordt onderzoek tussentijds gedeeld, zelfs voordat het is gepubliceerd. Tussen woord en daad Twee jonge promovendi, Thomas Kelder en Martijn van Iersel van de afdeling Bio-informatica aan de Universiteit Maastricht, beleefden afgelopen jaar een succes met de lancering van WikiPathways. Hiermee kunnen onderzoekers de ontdekkingen in hun deelgebied met collega’s samenvoegen. Zo ontstaan netwerken die inzicht bieden op een veel grotere schaal dan individueel onderzoek. Kelder tempert de verwachtingen voor de korte termijn: ‘Ondanks alle belangstelling voor WikiPathways is de bereidheid tot bijdrage beperkt. Onderzoekers zijn bang dat ze geen credits meer krijgen voor hun ontdekkingen.’ Deze vormen van samenwerking zijn een populaire toepassing van Wiki-technologie in de wetenschap. Pagina’s waar wetenschappers hun kennis integreren en samen aan resultaten werken, schieten als paddenstoelen uit de grond. Toch is het enthousiasme om zelf bij te dragen nog beperkt. Wetenschappers zien de voordelen, maar denken nog in ouderwetse vormen van publicatie en beoordeling. In hoeverre toepassingen uit de huidige Wiki-speeltuin het gaan redden, zal worden bepaald door de wetenschappers van de toekomst. ANS
www.ans-online.nl. Tekst: De redactie / colofon P. 20
De verdieping Tekst: Andy Leenen/ Illustratie: Loes van Woezik P. 21
De ver die pin g Gaat verdieping in het studentenleven verder dan de bodem van een bierglas? In deze rubriek een portie canonwaardige kennis, spirituele zelfreflectie óf toch een intellectuele kater. Deze maand: Pelgrimstocht met Studentenkerk. Al eeuwen geleden ontdekten pelgrims hoe heilzaam een lange wandeling is voor de innerlijke rust. Een weekendje op pad met de Studentenkerk in de Zuid-Limburgse natuur lijkt de ideale weg naar spirituele zelfreflectie. De uitvalsbasis van deze pelgrimstocht is het Arnoldus Janssenklooster te Wahlwiller. Dit klooster wil een oase van rust zijn voor mensen die bezinning zoeken. Voor de minder spirituele student is een klooster tevens prima te gebruiken als stil en goedkoop hotel. Voor beide dagen staat een lange wandeling gepland. Volgens John Hacking, pastor bij de Studentenkerk, kennen de contreien die worden doorkruist een rijke historie: ‘Vele dorpen hier bestaan al sinds 800 na Christus. Naburige steden als Aken en Luik waren ten tijde van Karel de Grote belangrijke handelssteden. Verschillende koningen zijn door deze omgeving gereisd, evenals vele plunderende legers.’ Tijdens de lange voettochten worden verschillende bezienswaardigheden bezocht. Dit zijn voornamelijk kerkjes, daar religie de rode draad vormt door deze tocht. John vertelt honderduit: ‘De pastoor van deze kerk had in NieuwGuinea malaria opgelopen. Terug in Nederland dronk hij veel whisky tegen de aanvallen. Hij viel soms van dronkenschap om achter het altaar.’ Het hoogtepunt van de bezochte curiosa is het Universitätsklinikum te Aken. Dit enorme ziekenhuis oogt van buiten als een booreiland, met talloze knalrode ijzeren trappen en geelzwart gestreepte buizen op het dak. De verbazing wordt nog groter bij het binnentreden: de vloer en de muren zijn in de meest
absurde, felle kleuren geverfd. Waar ziekenhuizen over het algemeen nogal kil aandoen, lijkt dit complex eerder een futuristische discotheek. Levensvragen De helft van de groep, die slechts uit tien personen bestaat, studeert niet meer. De deelnemers zijn veelal mee om te bekomen van de dagelijkse hectiek; er is daarom bewust gekozen om de avonduren vrij van invulling te laten. Onderweg wordt gepraat over de meest uiteenlopende zaken. Zo vertelt iemand openhartig dat hij binnenkort stopt met zijn werk om alles op een rijtje te zetten, en verklaart een ander mee te zijn gegaan vanwege twijfel over de keuze van zijn huidige studie Tandheelkunde. Tijdens het wandelen wordt af en toe een lied ingezet. Later blijkt het zingen een ware passie, wanneer de liederen zelfs door de overvolle bus naar het klooster galmen. Het is opvallend hoe hartelijk en oprecht geïnteresseerd iedereen is, terwijl veel mensen elkaar pas net kennen. De wandeltocht werkt verbazingwekkend rustgevend. Als je het jezelf toestaat te worden ondergedompeld in een weekendje vol pais en vree, verdwijnt je jachtige studentenleven daadwerkelijk een paar dagen naar de achtergrond. Wanneer de voettocht uiteindelijk eindigt op de kitscherige kerstmarkt in Aken, is de overgang van twee dagen stille natuur naar deze schreeuwerige massa enorm. Welkom terug in de echte wereld. ANS Bekijk een video van de pelgrimstocht op ANS-online.nl
Adverteren? Kijk op ANS-online.nl P. 20
verhalen kunnen levens redden
Interview Maria Goos Tekst: Loes Perrée en Juliet Van de Voort/ Foto’s: Valentijn Brandt P. 23
‘Romanschrijvers kunnen uren blijven zagen over het innerlijk van de mens.’ Maria Goos is scenarioschrijver, geen romanschrijver. De koningin van de dialoog is gefascineerd door relaties tussen mensen.
‘Het is net af’, verzucht Maria Goos (52) wanneer ze trots het script van Vreemd Bloed op tafel legt. De opnames van deze nieuwe film beginnen in maart. ‘Het wordt een wat vervreemdende, absurde film. Het script zal ingewikkeld zijn om te verfilmen, maar ik vind het spannend en heb er ontzettend veel zin in. Ik heb eindelijk het gevoel dat ik het schrijven van cinema onder de knie heb en een plot kan schrijven met een spanningsboog van anderhalf uur.’ Dat lijkt valse bescheidenheid, gezien eerdere successen zoals de films Leef! en Cloaca. Deze houding is tekenend voor Goos. Tien jaar na haar docenten- en regieopleiding aan de Toneelacademie in Maastricht had ze een tiental toneelstukken en het script van de populaire, jaren negentig serie Pleidooi op haar naam staan. ‘Pas toen dacht ik: dit is mijn beroep, ik ben scenarioschrijver.’ We moeten praten Inspiratie voor haar werk doet Goos op alle mogelijke momenten op. ‘Het is een automatisme: mijn man, Peter Blok, en ik kijken voortdurend om ons heen. Hij kijkt als acteur naar lichaamstaal en mimiek. Ik kijk meer met mijn oren en luister naar dialogen. Al wil ik in mijn werk geen teksten gebruiken die overal te horen zijn. Dooddoeners als “ga zitten” of “we moeten praten” wil ik niet. Soms heeft iemand natuurlijk het gevoel dat hij met een ander moet praten, maar dan probeer ik dat verrassend te verwoorden.´ ‘Wanneer ik een scène schrijf, speelt deze zich al in mijn hoofd af. Ik beleef de scène terwijl ik schrijf. Ik heb van tevoren geen plot of einde in gedachte. Wist je dat badstof is ontstaan als gevolg van een productiefout? Een verkeerde instelling van de machine pakte onverwacht goed uit. Zo werkt dat bij mij ook. Mijn scenario’s ontstaan door wat toevalligerwijs in mijn dialogen gebeurt.’ Jong poesje Hoewel Goos opgelucht is als ze een scenario af heeft, beseft ze dat dan het echte werk begint. De regisseur vertaalt dan haar scenario naar een stuk. ‘Gelukkig ben ik meestal in staat zelf een regisseur te kiezen. Voor De
geschiedenis van de familie Aveniers, over een Brabantse familie, wilde ik per se Jaap Spijkers. Ik dacht, als echte Brabander snapt hij het.’ Conflicten met regisseurs maakt ze daardoor niet vaak mee. Alleen de samenwerking met Rudolf van den Berg, die vier afleveringen van de televisieserie Oud Geld regisseerde, was een ramp. ‘Voor hem was een scenario een kookboek. Ik gaf hem slechts de ingrediënten, waarmee hij vervolgens deed wat hij wilde. Door die verschillende visies heeft het tussen ons toen vaak gebotst. Er was bijvoorbeeld een scène met een vergadering van bankdirecteuren waarin ineens een jong poesje op de schouder van een van de acteurs zat. Dat vond hij grappig, terwijl ik dacht: “Rudolf, waar slaat dat op?”. Met hem wil ik nooit meer samenwerken.’ Een van Goos’ grootste successen was het toneelstuk Cloaca, dat ook internationaal hoge ogen gooide en later in Nederland werd verfilmd. De Engelse versie, onder regie van Kevin Spacey, mislukte echter volledig. ‘Het was vreselijk oubollig, maar ik vond niet dat ik daar iets van mocht zeggen. Onze theatercultuur wijkt zo enorm af van die van andere landen. Een regisseur permitteert zich hier ontzettend veel. Ik geloof bijvoorbeeld niet dat ik de afgelopen twintig jaar een realistisch decor heb gezien. Dat is in Engeland ondenkbaar.’ Ze betreurt het mislukken van de Engelse versie van Cloaca wel. ‘Er hing veel van af. Het was het eerste stuk dat Spacey regisseerde. De hele wereld hield hem in de gaten. Als het een succes was geworden, dan hadden we op Broadway gestaan. Wellicht was Hollywood geïnteresseerd geweest. Ik zou schatrijk zijn geworden.’ Sprakeloos Familie is een overkoepelend thema in Goos’ werk. ‘Ik ben geen romanschrijver. Ik schrijf niet over de innerlijke mens. Mijn interesse ligt in de manier waarop mensen met elkaar omgaan. In een familie worden beleefdheidsvormen achterwege gelaten, mensen laten eerder hun slechte kant zien. Dat levert interessante stof op voor een toneelstuk.’ Haar eigen familie was een inspiratiebron voor De geschiedenis van de familie Aveniers. Daarvoor interviewde
Interview Maria Goos Tekst: Loes Perrée en Juliet Van de Voort/ Foto’s: Valentijn Brandt P. 24
ze haar neven en nichten. Smoeder, waarin ze zelf samen met acteur Marcel Musters speelt, is een ode aan hun overleden moeders. ‘De eerste tien keer werden Marcel en ik wel eens overvallen door heftige emoties. Er was één zin van Marcel waarbij ik het nooit droog kon houden: “Dag mama, u bent het mens waar ik het meest van hou.” Dan moest ik even blijven zitten, diep inademen en mijn emotie wegslikken voordat ik weer verder kon.’ Haar moeder is altijd erg belangrijk voor Goos geweest. ‘Mijn vader stierf toen ik elf was. Op dat moment stopte mijn moeder met praten. Het werd mijn missie om haar weer leven in te blazen. Dat deed ik door verhalen te verzinnen en ze haar te vertellen. Na anderhalf jaar begon mijn moeder weer te praten. Toen heb ik geleerd dat verhalen levens kunnen redden. Ze sleepten zowel mijn moeder als mijzelf door die periode heen.’ Goos vindt het vreselijk jammer dat haar moeder haar nu niet kan zien. ‘Ze zou ontzettend trots op me zijn geweest.’ Intens gelukkig Plannen voor de toekomst heeft Goos genoeg. Vanochtend had ze een gesprek met de Vara over een televisieserie die ze samen met Peter Blok, haar man, gaat schrijven: Dokter Robert. Ook heeft ze ideeën voor een toneelstuk met Loes Luca en Peter. Goos wil zich de komende jaren meer gaan ontwikkelen op het gebied van film. Dat gaat ze niet meer vanuit haar werkkamer doen. ‘In de loop der jaren is het eenzame aspect van het schrijven me op gaan breken. Nu zit ik vaak met Peter en andere schrijvers en acteurs in een café in de buurt. Het wordt een beetje het kantoor van stadsdeel Watergraafsmeer. Ik vind het veel prettiger om samen te werken. Als je dan iets schrijft, kun je het meteen met iemand delen.’ Dit delen van verhalen ervaart Goos als het mooiste aspect van haar werk. ‘Wanneer ik zie dat mijn werk gevoelens losmaakt, vind ik dat geweldig. Dat kunnen verschillende reacties zijn: iemand kan verdrietig worden, een ander juist heel vrolijk. Dat wil ik ook niet sturen. De ervaring dat mensen weer verbonden raken met hun diepste wezen, maakt me intens gelukkig.’ Zelf wordt Goos ook geraakt door haar werk. En dat moet ook volgens de schrijfster. Ze wil niet puur technisch bezig zijn. Zo bouwt ze zelfs af en toe een hechte band op met een personage. ‘Splinter, uit de serie Oud Geld, mis ik nog vreselijk. Die belt gelukkig als Erik van der Donk nog vaak op. Ook aan de hond Estelle en het landhuis denk ik nog geregeld. Dat er nu een onbekende tandarts woont en ik er nooit meer heen kan gaan, dat vind ik zo’n raar idee.’ ANS
Het elfde gebod P. 25
Het elfde Gebod Na het doorstaan van een ellenlange preek over de risico’s van sneeuwballen voor de verkeersveiligheid, en zes keer onze welgemeende excuses te hebben aangeboden aan de agent, doken de jongen met oranje handschoenen en ik een kroeg in. Farid heet hij. En hij is moslim. In het dorp waar ik opgroeide, wonen geen moslims. En als ik mijn vader moet geloven, is dat maar goed ook. Twee weken later – ik heb net een zeven gehaald voor Oude Letterkunde dus ik ben in een overwinningsmood – besluit ik mijn geluk af te dwingen. Met twee paar schaatsen bungelend aan mijn stuur, trotseer ik de – overigens bar slecht bestrooide – Nijmeegse fietspaden richting het huis van Farid. ‘Hoi!’ begin ik ongemakkelijk. ‘Ik dacht, misschien heb je zin om te gaan schaatsen?’ Een net gedouchte Farid, in enkel een enigszins kinderlijke Simpsons-boxershort, kijkt me vragend aan. ‘Ehm...’ aarzelt hij. Zie je nou wel, wat een kutidee. ‘Goed plan. Dan trek ik wel even kleren aan.’ Zijn kamer is klein, een enorme puinhoop en voorzien van een ingebouwde hoogslaper. De oranje handschoenen liggen op een stoel. Farid blijkt een onverwacht talent te hebben. Moeiteloos schaatst hij achtjes om me heen, terwijl ik me maar net staande houd. ‘Wat een goed idee! Ik ben dit jaar voor het eerst niet met mijn Lacustris clubgenoten op schaatsreis naar Italie, wat zullen zij balen dat hier nu zoveel natuurijs is!’ Na me een uur quasi-onhandig in zijn armen te hebben geworpen, krijg ik honger. We gaan via de AH naar mijn huis en gooien een pizza in de oven. Dan gaat de bel. Ik open de deur en krijg de schrik van mijn leven. Mijn ouders, met een legendarisch slecht gevoel voor timing. Als ik zie wie ze hebben meegenomen, schrik ik nog harder. Peter. De übernerd waar mijn ouders me al eeuwen aan proberen te koppelen. ‘Dag meisje, we dachten, we komen eens langs. Peter wilde graag mee, leuk he?’ Ik stamel wat over eten en bezoek, maar ze lopen al naar boven. ’Pap, dit is Farid...’ begin ik, en Farid lacht hartelijk, maar mijn vader heeft duidelijk zijn oordeel al klaar. Hij draait zich om en loopt weg. Ik ren hem verbijsterd achterna. ‘Dat soort mensen, hoe kun je die nou in je huis uitnodigen!’, schreeuwt hij, midden op straat. Ik word woest. ‘Jouw bekrompen christelijke wereldbeeld hoef je mij niet op te leggen! Dat heb je lang genoeg gedaan!’ Mijn vader kijkt me een moment aan, en beent dan nijdig weg, Peter en mijn moeder in zijn kielzog.
Het issue Tekst: Anne Elshof en Zef Faassen/ Illustratie: Erik Molkenboer P. 26
het issue In deze rubriek staat iedere maand een ander Issue centraal, waarover de meningen sterk zijn verdeeld. Deze maand: Opleidingen op de bon voor te laat nagekeken tentamens.
docenten hebben het nakijken Terwijl studenten worden geacht zich aan strakke deadlines te houden, overschrijden docenten niet zelden de nakijktermijn voor tentamens. Aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen (FEB) van de Universiteit van Tilburg werd de limiet van vijftien werkdagen zelfs structureel genegeerd. De FEB besloot afgelopen november een boete van 2500 euro in te stellen voor elke keer dat de uitslag van een tentamen te laat bekend werd gemaakt. Dit bedrag hoeft niet door de docent zelf te worden opgehoest, maar wordt bij diens afdeling in rekening gebracht. Deze betaalt de boete aan de faculteit, die het geld in een onderwijsinnovatiefonds stopt. De invoering van de strafmaatregel is een succes gebleken. Na een twee semesters durende proef met het nieuwe systeem zijn er geen tentamens meer te laat nagekeken. Is een financiële prikkel de oplossing?
De stelling van deze maand: Het uitdelen van boetes is een effectieve maatregel om het overschrijden van de nakijktermijn tegen te gaan
Carel Jansen, vice-decaan onderwijs van de Faculteit der Letteren, RU ‘Ik vind het een uitermate slecht idee. Ik wil zo weinig mogelijk naar financiële strafmaatregelen grijpen. Dat is geen volwassen manier om problemen op te lossen, zeker niet op een universiteit. Dan kunnen we bijvoorbeeld ook studenten beboeten die niet komen opdagen bij cursussen waar ze zich voor hebben ingeschreven. Dit heeft net als te laat nagekeken tentamens vervelende consequenties. ‘Het tijdig corrigeren van toetsen is een lastige kwestie. De termijn van vijftien werkdagen is krap, ik had hem liever langer gezien. Docenten hebben het ongelofelijk druk en zorgvuldig nakijken kost veel tijd. Vanuit het oogpunt van de studenten is het echter begrijpelijk dat de termijn zo kort is, zij moeten immers genoeg tijd hebben om een eventueel hertentamen voor te bereiden. Binnen deze faculteit staat voorop dat tentamens goed worden gecorrigeerd. Snel nakijken forceren door met boetes te dreigen kan de kwaliteit in het geding brengen.’
Helen Baker, masterstudentlid opleidingscommissie Psychologie, RU ‘Als een dergelijke maatregel een succes is in Tilburg, moet binnen de opleidingscommissie (OLC) en de Facultaire Studentenraad zeker worden bekeken of hij ook voor onze faculteit nuttig is. Belangrijk is wel dat er naar de oorzaken van te laat nakijken wordt gekeken. De OLC van Psychologie krijgt vaak klachten binnen over late bekendmaking van resultaten. Psychologie is een studie waarbij een docent te maken heeft met veel studenten en dus ook veel tentamens heeft om te corrigeren. De oorzaak is vaak niet nalatigheid van de docent, maar een te hoge werkdruk. Het aannemen van student-assistenten die een deel van het corrigeerwerk kunnen overnemen, is in dat geval een constructievere oplossing dan het uitdelen van boetes.’ Willem Buijink, vice-decaan onderwijs van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, Universiteit van Tilburg ‘Er heerste veel onvrede aan de FEB onder de studen-
ANS-online.nl P. 27
ten over de late bekendmaking van tentamenuitslagen. Er moest dus iets gebeuren. De nieuwe regel zorgde voor gemor onder de docenten, maar dat was te verwachten. Uiteindelijk is de maatregel een succes gebleken: we hebben nog geen boetes hoeven uitdelen. Het doel is uiteraard niet het innen van geld, maar docenten tentamens op tijd te laten nakijken. Daar slagen we nu in. ‘Wat betreft invoering van een dergelijke strafmaatregel aan andere universiteiten ben ik van mening dat dit alleen moet gebeuren bij faculteiten die kampen met problemen rond tijdige bekendmaking van tentamenuitslagen. Dan is de maatregel te rechtvaardigen. Er moet toch een manier worden gevonden om docenten de regels te laten naleven. Het uitdelen van boetes is een effectief middel hiertoe.’ Sara Struik, interim-voorzitter AKKUraatd ‘Een belangrijke oorzaak van het nakijkprobleem is dat afdelingen worden afgerekend op de onderzoeksprestaties van docenten, zoals het aantal publicaties.
Docenten worden gedwongen meer tijd in onderzoek te steken dan in onderwijs. Door de sectie te straffen, wordt zij gestimuleerd docenten toch de benodigde tijd te geven voor onderwijstaken als het nakijken van tentamens. ‘Het grote risico van een dergelijke maatregel is echter dat het ten koste kan gaan van de kwaliteit van de feedback op tentamens. Docenten die in de knoop komen zullen eerder geneigd zijn werk af te raffelen om een boete te voorkomen. Daarnaast zullen docenten eerder kiezen voor multiplechoicetentamens om de nakijktijd te verkorten. ‘Het belangrijkste is dat tentamens goed worden nagekeken en dat studenten de feedback krijgen waar zij recht op hebben. Om dit te bewerkstelligen moet de nadruk liggen op onderwijs, niet op onderzoek. De universiteit moet ervoor zorgen dat afdelingen voldoende tijd en geld krijgen om dit uit te voeren. Het uitdelen van boetes is een te gemakkelijke oplossing voor dit probleem.’ ANS
Voedsel voor de geest Tekst: Imke Kerkhof en Marijn Koop/ Foto’s: Yahya Hussin P. 28
Voedsel voor de geest Op zoek naar pareltjes uit ranzige studentenkeukens, schuift ANS iedere maand aan bij een avondmaaltijd. Wat schaft de pot en wat bakken de koks van culinaire kennisvragen? Deze maand: Oost west, thuis best?
Rond hun achttiende levensjaar ontvluchten de meeste studenten zo snel mogelijk het ouderlijk nest en de verplichte tweehonderd gram groente per dag. Maar niet iedereen gaat op kamers. Brechje Tegelaers (23), derdejaars Psychologie, woont nog steeds bij haar ouders aan de Sint Jacobslaan in Nijmegen. Bij binnenkomst staat haar wat schuchtere moeder Yvonne (53) al te koken. Vader Huub (58), zit op een bed in de woonkamer. Als gevolg van kinderverlamming en het Postpoliosyndroom kan hij al jaren niet meer lopen. De broer van Brechje, Sjoerd (22), heeft zijn eerste studie afgerond en wil volgend jaar verder studeren. Ook hij huist nog onder moeders vleugels. Aan de verwachting dat het gezin traditioneel aan een gezellige eettafel aanschuift, wordt hier niet voldaan. Iedereen schept een portie pasta op en neemt studentikoos plaats op de bank. Alleen moeder Yvonne zit aan de keukentafel. Zij eet liever niet met een bord op schoot. Normaal gesproken worden de dagelijkse beslommeringen niet doorgenomen tijdens het eten en kijkt de familie het Journaal. Deze keer gaat de televisie wel uit. Dat de familie niet gewend is te converseren onder het consumeren, blijkt uit de stiltes die af en toe vallen. Gelukkig is daar kater Karel (11). Hij geniet zo van de vele mensen om hem heen, dat hij met zijn gelukzalige gebrom elk moment van stilte doorbreekt. Voorheen miste Brechje het avontuur van op kamers gaan nog niet, maar nu is ze toch op zoek naar woonruimte. ‘Ook al heb ik niets te klagen thuis, ik ben wel steeds meer toe aan een eigen plek. Dan krijg ik na het uitgaan tenminste niet meer iedere keer de vraag hoe laat ik thuis was.’ Sjoerd zal haar missen, maar Huub grapt dat hij niet echt een probleem ziet: ‘Ach, we hebben haar telefoonnummer en ze blijft in Nijmegen.’ Op de vraag of de kinderen helpen in het huishouden, klinkt een vastberaden ‘Nee!’ van Huubs kant. ‘Als we het vragen, helpen ze wel’, relativeert Yvonne. Vandaag ruimt Sjoerd af zonder dat zijn moeder iets hoeft te zeggen. Ook Karel levert zijn bijdrage aan de afwas door een vlabakje uit te likken. Als het tijd is voor de foto wil de van oorsprong Limburgse NEC-fan Huub zijn NEC-muts opzetten. Dit wordt verhinderd door luid protest van zijn kroost. Maar Huub houdt zijn poot stijf. Yvonne roept lachend: ‘Ik hoor er niet bij hoor!’ Ondanks de verdeeldheid tijdens dit fotomoment moet de familie nu toch de koppen bij elkaar steken voor de culinaire vragen. Zorgen twee generaties samen voor een extra goed resultaat?
ANS-online.nl P. 29
Pasta à la casa Voor vijf personen: 1 pot pastasaus met tomaat en basilicum 500 gram spaghetti 1 groene paprika 2 stronken prei 1 courgette 750 gram gehakt Serveren met schijfjes komkommer en partjes tomaat.
De simpele pasta doet studentikoos aan. Voor het bereiden van deze maaltijd hoef je geen keukenprinses te zijn. De hoop op gezonde Hollandse kost, bereid van groenten uit eigen tuin, wordt niet waargemaakt. Ondanks dat het gerecht prima smaakt, verdient deze maaltijd vanwege gebrek aan originaliteit slechts één sterretje.
Helaas, met dit antwoord heeft de familie niet beet. De meerval heeft namelijk 27000 smaakpapillen. Geen breintje. Het blijft een goede vraag wat er te proeven valt op de rivierbodem. Waarom mocht ’s werelds grootste ijscoupe, gemaakt in 2003 door ijsmakers uit Vianen, niet in het Guinness Book of Records? Sjoerd: ‘Omdat hij gesmolten was.’ Brechje: ‘Ze gebruikten niet de juiste ingrediënten.’ De ijscoupe uit Vianen mocht niet in het Guinness Book of Records omdat er geen saus over het ijs zat terwijl dit een van de voorwaarden van het comité was. Brechje heeft de smaak te pakken en verdient het eerste hele breintje. Hoeveel dieren worden er jaarlijks gemiddeld per Nederlander geslacht? Brechje: ‘Iets van honderd?’ Huub: ‘Dat is te hoog.’ Brechje: ‘Vijftien dieren dan.’ Jaarlijks worden er gemiddeld per Nederlander 12.71 dieren aan hun einde geholpen. De goede gok van de familie wijkt minder dan twintig procent af van het juiste antwoord en wordt daarom met het tweede hele breintje beloond.
culinaire kennisvragen Wat zijn twee belangrijke ingrediënten van het Nijmeegs Marikenbrood? Alle vingers wijzen naar Yvonne, die een geboren en getogen Nijmeegse is. Yvonne: ‘Ik heb het wel eens gegeten. Een soort room en rozijnen?’ Moeders kennis van de streekgerechten is blijkbaar ver weggezakt. Het Nijmeegs Marikenbrood is een rozijnenbrood gevuld met amandelspijs, vanillesaus en mandarijnenpartjes. Met het antwoord ‘rozijnen’ wordt een half breintje gescoord. Een mens heeft 9000 smaakpapillen. Heeft een meerval er meer of minder? Brechje: ‘Een vis hoeft toch niets te proeven?’ Sjoerd: ‘Heeft dat beest wel een tong?’ Huub: ‘We zeggen gewoon dat ze geen smaakpapillen hebben.’ Sjoerd: ‘Vandaar dat ze ook al die gore dingen eten.’
De zevenjarige Jessica is het dikste kind ter wereld. Hoe zwaar is zij? Brechje: ‘60 kilo?’ De rest in koor: ‘Veel meer! Ter wereld, hè.’ Yvonne: ‘Ik denk eerder aan 150 kilo.’ Brechje: ‘Nee joh, dan kan een volwassen man niet eens meer lopen!’ Huub: ‘We houden het op 150 kilo. Dan zijn we nog bescheiden, denk ik.’ Inderdaad, met dit bescheiden antwoord gaat het laatste breintje aan jullie neus voorbij. Het goede antwoord is 220 kilo. Jessica eet iedere dag vijftien hamburgers met friet, enkele kilo’s chocolade en drinkt vijf liter cola.
Het juryrapport: De samenwerking tussen jong en oud zorgt niet voor een optimale score. De levenswijsheden van de ouders leveren slechts een half breintje op. De jeugd kan met een paar goede gokken ook niet overtuigen. Op deze manier sprokkelt het gezin tweeënhalf breintje bij elkaar.
Deze ANS niet P. 30
deze ans niet De RU brengt studenten dichter bij elkaar, bijvoorbeeld in de lunchpauzes. Het resultaat van de nieuwe alles-in-een frisdrankautomaten is namelijk een ellenlange rij. Ook handig: de machine accepteert alleen ouderwets muntgeld. Waag het trouwens niet om op de knop return te drukken, dan klapt de lade onverwachts in je kruis.
De laatste leuke grap van Freek de Jonge stamt uit 1978. Toch is het deze uitgerangeerde betweter die een jong publiek moet trekken op de Kellendonklezing. Gelukkig gaat de grappenmaker het wel over het eigentijdse thema ‘moraliteit’ hebben. Opa Freek heeft namelijk altijd gelijk, en zo niet dan toch.
‘Samen maken we er de leukste studentenstad van Nijmegen van.’ aldus de uitbater van Van Buren. Het gratis bier vloeide rijkelijk in van Buren, op de jaarlijkse borrel voor alle studentbesturen van Nijmegen. Beetje netwerken hier en daar, met aansluitend vooroorlogs ellebogenwerk bij het lopend buffet. We hebben ons buikje rond gegeten. Van Buren bedankt!
Aan het eind van dit jaar zal de grote ‘Voedsel voor de geest’ wisselbeker weer worden uitgereikt. Vooralsnog bakt de concurrentie er weinig van, zo kregen onze medewerkers al twee keer een culinaire dooddoener in de vorm van pasta voorgeschoteld. Weet jij met je huisgenoten iets originelers uit de mouw te schudden? Kun jij ons wel verbluffen met je culinaire kennis? Mail ons dan waarom we bij jullie aan moeten schuiven.
Duidelijk gevalletje van survival of the fittest: Biologieblaadje MOTje slaat terug vanuit de krochten van de studieblaadjestest, maar faalt jammerlijk. De vlinderprikkers waren zo boos op een der auteurs dat ze hem op persoonlijke grond aanvielen. Helaas voor hen verhoogden de vinnige sneren en het gebruik van Comic Sans slechts de aaibaarheidsfactor van het gekopieerde vodje.
De knijpkatten van AKKU vieren een successenborrel, terwijl er die avond nog DRIE lampen branden in het Erasmusgebouw. Schandalig! Waar zijn die idealen van weleer?
Ans deze Crypto maand P.P.31 31
CRYPTO
HORIZONTAAL 2. Voetballend lichaamsdeel (3); 4. Rillend tongen met een smurf (11); 7. Voor de minister is het helder (10); 8. Veilig kasteel voor minderjarigen (10); 11. Met deze dj ervaren naar Engeland (5); 13. Ik ging naar de bar (4); 15. Computeronderdeel met doorzettingsvermogen (5); 18. Figuur uit kinderserie vernietigt op kantoor (8); 19. Idee van niets, dat kledingstuk aflebberen (11); 21. Bal voor kangoeroes (9); 23. Het doet ook een moment pijn (8); 27. Als hij zijn naam eer aan doet, heb je een probleem (7); 28. Voedsel voor paarden (11); 31. Voetbaltruc om de eer (10); 33. Spaarvarken met vooruitstekende lip (9) VERTICAAL 1. Een leeggelopen rivier (3); 2. Piano op de gok (11); 3. Zingende Ierse bes (9); 5. Knap dier (3); 6. Bang om de vuilniszak dicht te maken (13); 9. Snelle zangformatie (8); 10. Door de dokter gebruikt dier (9); 12. Zeedier op het droge (6); 14. Eeuwige single mom op school (14); 16. Hoorbare afdruk op brieven (6); 17. Klein verzoekschrift (7); 18. Caroluslid met teveel koffie op (10); 20. Samenklitten om de maaltijd (7); 22. Omgekeerde Hollywoodster is spel (9); 25. Materiaal dat niet drijft (4); 29. Reclame voor de koning (4); 30. Vurig, mythisch kruid (6)
OPLOSSING crypto januari
winnaaR
Horizontaal: 3. Etiket; 6. Speculatie; 8. Kempen; 10. Lampo; 11. Koen; 14. Beken; 17. Techno; 19. Slee; 20. Tegeltjeswijsheid; 22. Rambo; 23. Jupiler; 25. Bekken; 26, Hansop
Winnaar van de vorige crypto is Jan Bulte uit Nijmegen. Wil jij ook 15 euro winnen? Stuur je oplossing van de ANS crypto voor 15 februari onder vermelding van naam, adres en bank/ gironummer naar de redactie of naar
[email protected].
Verticaal: 1. Appeltaart; 2. Pluto; 4. Thee; 5. Eelt; 7. Leverworst; 9. Fingeren; 12. Geestdrift; 13. Sneeuwbal; 15. Maggi; 16. Kielhalen; 18. Boeiend; 24. Rood
www.ans-online.nl. Tekst: De redactie / colofon P. 32
Tekst: Laura Heuvelmans en Mart Waterval/ Foto: Loes Perrée Tijdstip: 10.30 uur, dinsdagochtend
slaapdronken Bas Beuger (22), Vijfdejaars Bedrijfswetenschappen Slaap je vaker op een station? ‘Nee, maar mijn vrienden en ik slapen traditioneel na het Maastrichtse carnaval wel in de eerste trein naar huis. Hierdoor misten we vorig jaar de overstap naar Nijmegen. Uiteindelijk werden we wakker in Amsterdam, stinkend in onze kostuums. De ellende werd nog groter toen een vriend ontdekte dat hij zijn portemonnee had verloren. Met brakke hoofden en koppen koffie hebben we een half uur bij de informatiebalie staan wachten. Ondertussen verergerden schoolkinderen de kater door ons hard uit te lachen. Ondanks deze tegenslagen bleek het dutje in de trein voldoende om ’s middags het feest te vervolgen in Cuijk.’ Waar val je de overige carnavalsnachten in slaap? ‘Vaak overnacht ik bij een vriend. We slaan dan voor een paar dagen shoarma en bier in. Vroeger waren we echte die-hards en gingen we ’s middags al stappen. Nu zijn we oud en wijs en blijven we langer in bed liggen.’ Scharrel je er op los in je kippenkostuum? ‘In dit kostuum voel ik mij niet bepaald aantrekkelijk. Als ik dit pak draag, pikken vrouwen me niet snel uit het feestgedruis. Voor veroveringen moet je niet bij mij zijn, maar bij een van mijn vrienden. In de tijd dat ik verkleed ging als piraat met een handpop op mijn schouder sloeg ik makkelijker vrouwen aan de haak.’ In welke steden kun je tijdens carnaval je ei het beste kwijt? ‘Nijmegen is geen garantie voor dronken avonden, de carnavalsperiode stelt hier echt niets voor. Carnaval moet je in Brabant of Limburg vieren, daar is dit festijn veel leuker en draait het om meer dan alleen bier drinken. Zelf slaap ik overigens wel beter met bier achter de kiezen. Na een dagje carnaval ligt zelfs een stationsbank lekker.’ ANS