GANS nummer 4 - december 2013
S t ich t ing
Gilde Nederland Wandelcoördinatorendag
in Wageningen
IN DEZE NIEUWSBRIEF 1 Wandelcoördinatorendag in Wageningen 2 Geslaagd jubileumfeest voor 20 jaar Gilde Alphen aan den Rijn 3 Cursussen tablet computer groot succes dankzij unieke aanpak 4 Internationale erkenning voor Nijmeegse stadswandeling 4 Eerste penningmeesteroverleg, een poging tot dialoog 5 Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid
Op 10 oktober vond de jaarlijkse bijeenkomst plaats van de wandelcoördinatoren in het jubilerende Wageningen. In de Hof van Wageningen stond de koffie vanaf 10.00 uur klaar. De dagvoorzitter Leo Eppink verwelkomde de gasten die uit alle hoeken van het land waren gekomen. De Burgemeester van Wageningen, de heer Geert van Rumund, opende de bijeenkomst en verhaalde over de feestelijkheden ter gelegenheid van Wageningen 750 jaar stadsrechten. Na de welkomstwoorden van de voorzitter van Gilde Wageningen Hans Lindenhovius en de Secretaris van Gilde Nederland Els van Overbruggen kon het programma beginnen.
Dick Smeulers gaf een smeuïg verhaal over de activiteiten van de wandelorganisatie van Dordrecht met zijn 1000 Rijksmonumenten. Een enthousiast betoog, met veel humor, kregen we van Klaas Hessels over het reilen en zeilen van de Wandelorganisatie in Enschede. Vervolg op pagina 2
BESTE LEZER... ‘December is de maand van het terugblikken.’ Een startzin die ik in veel bladen tegenkom en dan ook met graagte overneem. En dan begin ik gemakshalve maar met een sombere insteek: het feit dat we ook dit jaar van enkele Gilden afscheid moesten nemen. De Gilden Geldrop, Heerlen en Hilversum zijn gestopt met activiteiten. Van Heerlen was allang bekend dat de valbijl dreigde, Hilversum was ook al een tijdje minder florissant en
Geldrop (nog onder mijn voorzitterschap toegetreden) was onverwacht. Veroudering van bestuur en kader, alsmede ‘overbodig’ worden van het kernaanbod waren de belangrijkste oorzaken van het terugtreden. Maar er zijn gelukkig ook aangename berichten. Los van het feit dat een groot aantal Gilden bloeit en een toenemend aanbod van activiteiten vertoont, is daar de constatering dat de landelijke bijeenkomsten inhoudelijk alleszins geslaagd waren en een uitstekende deelname vertoonden. Dit wel m.u.v. het zgn. penningmeesteroverleg (experiment waarvan de toekomst nog eens goed
moet worden bezien), maar elke andere landelijke bijeenkomst werd voortreffelijk bezocht. En ook voor het aankomend jaar staat er weer een aantal veelbelovende bijeenkomsten op stapel. We zullen u tijdig en gericht informeren. Afsluitend wensen wij u een goed en productief Gilde-jaar 2014. Namens het bestuur Gilde Nederland Wim van Oosten, Voorzitter
1
Vervolg van pagina 1
En tot slot gaf Eddo Neuteboom van Gilde Arnhem een boeiende beschouwing over de nogal eens gespannen relatie tussen commercie en vrijwilligerswerk, met als eindconclusie: Ga aan tafel zitten met het bedrijf en spreek samen wat af. Na de uitstekende lunch werd de stad bezocht. Eerst gezamenlijk naar de Grote Kerk op de Markt voor uitleg van het Herdenkingsraam over de Tweede Wereldoorlog, daarna volgde in drie groepen een stadswandeling. Wageningen kreeg al in 1263 stadsrechten. Het heeft in de loop der eeuwen
veel meegemaakt, eerst als grensplaats tussen Gelre en Utrecht, later als frontstad. Oorlog en vrede zijn sterk verbonden met Wageningen. Nationaal is Wageningen vooral bekend vanwege het Bevrijdingsfestival en natuurlijk Hotel De Wereld. Internationaal is Wageningen Universiteit en Researchcentrum een begrip. Ondanks de onheilvoorspellende weersverwachting van o.a. het Wageningse MeteoConsult was het een prachtige dag die zelfs afgesloten kon worden op een terrasje. Gon van Laar
Geslaagd jubileumfeest voor 20 jaar Gilde Alphen aan den Rijn Dit jaar bestond het Alphense Gilde 20 jarig. Het jubileum werd gevierd op vrijdag 11 oktober met een grootse feestmarkt, waarop alle afdelingen van het Gilde waren vertegenwoordigd. De markt werd gehouden in de recreatiezaal van Serviceflat Driehoorne, alwaar het Gilde kantoor houdt. De zaal was goed gevuld met stands waar de vrijwilligers enthousiast uitleg gaven over hun activiteiten. Wethouder Hélène Oppatja, die de openingshandeling verrichtte, bracht niet alleen haar felicitaties over, maar wees ook nadrukkelijk op het maatschappelijk belang van het Gilde. ‘Tijdens de troonrede sprak Koning Willem Alexander over de betrokkenheid naar elkaar en het er voor elkaar zijn in een nieuwe Participatiemaatschappij’, vertelt de wethouder: ‘Als we kijken naar de diversiteit aan activiteiten en de betrokkenheid naar ouderen en mensen die het niet zo makkelijk hebben, zijn de vrijwilligers van het Gilde een voorbeeld voor de participatiemaat-
schappij’. Nadat de wethouder samen met voorzitter Jack Hageraats een tros ballonnen onthulde, maakte zij een uitgebreide rondgang langs de stands.
Workshops Veel belangstelling was er voor de stand waar workshops tekenen en schilderen werden gegeven en de bridgeclub waar men, bij het oplossen van een bridgeprobleem, een prijsje kon winnen. Dat was ook het geval met de loterij waarvoor iedereen bij binnenkomst een gratis lot ontving. Veel interesse was er ook voor het Filosofisch Café, een van de nieuwste activiteiten van het Gilde. Zoals altijd trokken ook de activiteiten van de Computergroep de nodige belangstellenden. Ter plekke konden vragen gesteld worden en werden vragen beantwoord. De Gastlessen, de Wandel- en Fietsgroepen, de rondleidingen en stadswandelingen mochten zich in een grote belangstelling verheugen. De producten van de kookgroep ten slotte vonden onder het genot van een drankje gretig aftrek.
Netwerkfunctie Voorzitter Hageraats gaf aan dat het Gilde werkt naar twee kanten. ‘In de eerste plaats zijn er natuurlijk de activiteiten naar buiten toe, zoals het verrichten van klusjes aan huis, het bieden van hulp met de computer of de mobiele telefoon en de hulp bij de belastingaangifte. Aan de andere kant vervult het Gilde met ruim tweehonderd vrijwilligers ook intern een sociale netwerkfunctie. Beide aspecten acht ik van groot belang.’ Een overzicht van alle activiteiten van het Gilde staat op www.gildealphenaandenrijn.nl. Lenie Dingemanse
2
Cursussen tablet computer groot succes dankzij unieke aanpak
tablets in een vroeg stadium te bevorderen, namelijk op het moment de ouderen nog gezond zijn en niet te wachten tot ze ziek of hulpbehoevend zijn. In dit kader worden er daarom door de Unie KBO in samenwerking met zorgverzekeraars op een aantal plaatsen in Nederland al proefprojecten gehouden om ouderen aan de tablet te krijgen. Een vergelijkbaar project heeft eerder in Zwolle gelopen. De kosten voor dit laatste project waren schrikbarend hoog, maar liefst 3000 euro per deelnemer, hetgeen door de gemeenschap gefinancierd werd.
Unieke aanpak
Cursus iPad door Gilde Leusden
Vrijwel alles gaat tegenwoordig elektronisch en bijna iedereen kan of moet met computers kunnen omgaan voor het werk of privé gebruik. Voor de ouderen onder ons is het vaak moeilijk om bij te blijven met deze snelle ontwikkelingen. Het project “Computervaardigheid” is er op gericht om senioren te helpen om de aansluiting te vinden op de “digitale snelweg”. Dit project voorziet in een enorme behoefte onder Leusdense senioren door hen te leren om te gaan met een tablet computer of iPad. Deze cursussen worden klassikaal gegeven in het Leercentrum in het Binnenhuys, een multifunctionele accommodatie met enkele leslokalen. Voor mensen die vanwege een beperking minder mobiel zijn bestaat bovendien de mogelijkheid om thuis les te krijgen. Het blijkt dat voor veel ouderen dankzij deze lessen een wereld opengaat. Men kan beter communiceren met familie en vrienden, waardoor wordt voorkomen dat men in een sociaal isolement terecht komt. Daarnaast speelt de tablet computer een belangrijke rol in het langer zelfstandig kunnen blijven van ouderen (zie ook hieronder: maatschappelijk belang). Inmiddels hebben zo’n 200 mensen deelgenomen aan de cursussen.
Maatschappelijk belang Tablet computers gaan een steeds belangrijkere rol spelen in de zorg. Als het aan de seniorenorganisatie Unie KBO ligt, beschikken alle senioren in de toekomst over een tablet. Het doel is daarmee om ouderen langer zelfstandig thuis te
laten wonen en de zorg goedkoper te maken. Met een tablet onderhouden ze vanuit huis hun sociale contacten en regelen ze zaken met zorginstellingen. Met bepaalde, speciaal daartoe ontwikkelde Apps hebben ouderen de regie over hun medicijngebruik en kunnen ze contact leggen met zorgverleners zonder fysiek de deur uit te hoeven (beeldconsulten). Het is één van de speerpunten van het zorgakkoord van minister Schippers om met inzet van meer “e-health” de zorg in de toekomst betaalbaar te houden. En omdat juist ouderen een relatief groot beroep op de zorg doen, zal het gebruik van e-health door juist deze groep het meeste effect sorteren. Om het gebruik van tablets in de zorg op grote schaal te kunnen inzetten, is het van groot belang dat de ouderen met het apparaat vertrouwd raken en het gebruik ervan leuk gaan vinden. In eerste instantie hebben veel ouderen een zekere angst om met de tablet te werken omdat het lastig is om alle functies goed onder de knie te krijgen en vooral omdat ze bang zijn om iets “verkeerd” te doen. Het is dus essentieel om het gebruik van
Door de vrijwilligers van het Leercentrum in Leusden is in samenwerking met Seniorweb een basiscursus iPad en Android tablets ontwikkeld, die in 4 lessen van 2 uur de cursisten wegwijs maakt op hun tablet. De lessen van het Gilde zijn speciaal aan de doelgroep aangepast. Omdat de “ouderen” wat minder snel leren en vaak moeite hebben om het geleerde in de praktijk te brengen, is er sprake van semi-individuele begeleiding. Dat houdt in dat er voor iedere twee deelnemers een vrijwilliger van het Gilde Leusden tijdens de lessen beschikbaar is. Deze vrijwilliger kan direct bijspringen bij vragen of problemen gelijk onderkennen en daarop inspelen. Deze aanpak is uniek en leidt tot zeer goede resultaten. Uit de enquêtes die na iedere cursus gehouden worden, blijkt dat men enorm tevreden is met wat men geleerd heeft. Ook na afloop van de cursus kunnen de deelnemers altijd weer met vragen bij één van de vrijwilligers van het Leercentrum terecht, zodat men niet aan zijn lot overgelaten wordt als er iets niet werkt of als men iets niet begrijpt. We zien dat in vrijwel alle gevallen de cursisten enthousiast zijn over het gebruik van hun tablet en ook uit zichzelf steeds meer mogelijkheden gaan ontdekken. De volgende stap, de tablet of iPad ook gebruiken voor zorg- en medische toepassingen, zal dan ook gemakkelijk gemaakt kunnen worden. Het bijzondere aan dit project is bovendien dat de kosten voor de gemeenschap nihil zijn: er wordt geen beroep gedaan op subsidies, de vrijwilligers werken belangeloos mee en de cursisten betalen alleen een relatief geringe bijdrage aan zaalhuur en voor koffie en thee tijdens de cursus. Jan Luteijn 3
Aldus de regionale pers in Nijmegen en omstreken. Het zal je maar gezegd worden!
Eerste penningmeesteroverleg,
een poging tot dialoog In het prestigieuze hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht heeft 21 oktober jl. het eerste penningmeesteroverleg van Gilde Nederland plaatsgevonden. Omdat de Rabobank bereid is geweest om alle faciliteiten te verlenen om het penningmeesteroverleg mogelijk te maken en om een uniek inkijkje te krijgen in de nieuwe manier van werken in het imposante gebouw aan de Croeselaan in Utrecht, is het niet meer dan logisch dat de presentaties ondernemingsvorm “Coöperatie” en ‘Veilig bankieren’, gegeven door medewerkers van de bank, een eigen bankverhaal zijn geworden. De zestien aanwezige Gildebestuurders waren zeer te spreken over de presentatie van Maarten de Vries, voormalig directeur “Wilde Ganzen”, die een uiteenzetting gaf over het belang van het maatschappelijk middenveld, de belangrijkste tegenspeler van de staat.
De burgers in Nederland hebben altijd initiatieven genomen, door de staat overgenomen wanneer de bekostiging niet meer kon worden opgebracht door de initiatiefnemers. De overheid heeft in de loop der tijd steeds meer kwaliteit geëist, met als gevolg dat de professionals de
vrijwilligers zijn gaan verdrijven. Deze tendens is op zijn retour en De Vries gaf een aantal aanbevelingen op welke wijze gemeenschapsfonds kan worden verkregen. Heel kort gezegd bepleit hij een nieuwe vorm van fondsenwerving, als antwoord op teruglopende subsidies. Richt per gemeente, samen met meerdere lokale instellingen, een fonds op en koppel hier in ieder geval een jaarlijkse collecte aan met publiciteit en evt. een evenement. De burger is over het algemeen graag bereid geld te geven aan plaatselijke goede doelen. De gemeente zal graag vergunning geven en de organisaties leveren samen de collectanten.
Vervolg op pagina 5 4
Vervolg van pagina 4
De uitwisseling van ervaringen tussen de aanwezige Gildebestuurders werd als het meest waardevolle onderdeel van de dag beschouwd en het was dan ook jammer, dat hiervoor zo weinig tijd was overgebleven. Er werd met elkaar gesproken over het afdragen van BTW, over het nut van de aanvraag van de ANBIstatus en over de geldelijke bijdrage aan de koepelorganisatie Gilde Nederland. De tips om een nieuwe, goedkopere provider aan te trekken om kosten te besparen, het “Appeltje van Oranje” van Oranje Fonds aan te schrijven voor nieuwe projecten, het budgetteerprogramma “Dubbeltje op zijn kant” dat, met bespaartips, zeer bruikbaar is voor de Gilden werden uitgewisseld.
Rabobank in Utrecht
Er werd gewezen op de mogelijkheden een convenant met bijvoorbeeld plaatselijke welzijnsorganisaties aan te gaan. Deze organisaties dragen activiteiten als SamenSpraak en
Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid Fonds Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK hebben onder de verzamelnaam ‘Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid´ een themaprogramma voor ouderenprojecten op poten gezet. Onder het uitgangspunt dat de ontmoeting van vitale senioren met kwetsbare ouderen een versterking van de kwaliteit van leven voor beide groepen kan verbeteren zijn ca. 40 programma’s geselecteerd en financieel ondersteund die in de jaren 2013 en 2014 worden uitgevoerd. Over deze activiteiten is een fraaie folder verschenen, is een website gebouwd (www.vitok.nl) en een Facebook pagina aangemaakt: www.facebook.com/vitaliteitontmoetkwetsbaarheid. De website is kortgeleden geheel geactualiseerd en geeft een goed beeld van deze projecten. Belangstelleden kunnen kiezen uit de volgende levensdomeinen:
# Alledaagse hulp
# Hobby/cultuur
Contact kan worden gelegd via email
[email protected], of per telefoon. RCOAK is te bereiken via 020 6232288, Fonds SvL via 0251 260650.
# Sociaal netwerk
Zeer de moeite waard.
# Techniek & ICT
Wim van Oosten
# Gezondheid/bewegen
# Vervoer # Wonen & klussen # Zingeving.
Coach4You een “warm hart” toe en zijn dan ook bereid hun vergaderruimten en kantoorfaciliteiten buiten de drukke kantooruren omniet ter beschikking te stellen, wat kostenbesparend is. Tot slot werden verdere ervaringen uitgewisseld over lokale fondsenwerving en kostenbeheersing. Het eerste penningmeesteroverleg heeft aangetoond dat het samenbrengen van Gildebestuurders beslist zinvol is, alleen zal er nog naar een geschikte vorm gezocht moeten worden. Els van Overbruggen
COLOFON Gilde Actueel Nieuwe Stijl is een uitgave van Gilde Nederland Postbus 222, 3500 AE Utrecht Telefoon: 030 242 2841
[email protected] www.gilde-nederland.nl Hoofdredacteur: Wim van Oosten
[email protected], Telefoon: 0570 65 67 25 Correspondent voor NoordHolland, Flevoland en Utrecht: Vacature Idem voor Zuid-Holland en Zeeland: W. Koole, Den Haag,
[email protected] Idem voor Noord-Brabant en Limburg: Els van Overbruggen, Den Bosch
[email protected] Eindredacteur: Herman Slagt Bijdragenden: alle lokale Gilden Basisontwerp: H2R+ creatieve communicatie bv, Deventer
5