GANS nummer 4 - december 2014
S t ich t ing
Gilde Nederland Gouden Speld voor Carel Stapel
IN DEZE NIEUWSBRIEF 1 Gouden speld voor Carel Stapel 2 SamenSpraak Alkmaar bestaat 10 jaar 2 20-jarig bestaan Gilde Almere 3 Excursie rond 70 jaar Market Garden 4 Landelijke dag wandelcoördinatoren in Oss 5 Stadsgidsen van het Gilde Zutphen in de prijzen
Na 5 jaar voorzitterschap nam Carel Stapel afscheid als voorzitter van de Raad van Afgevaardigden van Gilde Nederland. Hij volgde in 2009 Ed Silvertant op. Zijn opvolger is Martin Brand, als stadsrondleider verbonden aan Gilde Utrecht. Ter gelegenheid van dit aftreden werd Carel gedecoreerd met de Gouden Gildespeld. Wim van Oosten verrichtte daarmee zijn laatste officiële handeling als voorzitter van
5 Startmoment nieuw Gildeproject: POWER 6 Chapeau voor Gerard Raven (90) 7 Wim Buis treedt terug uit Raad van Advies
Vervolg op pagina 2
BESTE LEZER... Het laatste voorwoord! Na ruim 7 jaar voorzitterschap van Gilde Nederland, beëindigd op 11 december t.g.v. de vergadering van de Raad van Afgevaardigden komt ook aan het hoofdredacteurschap van Gilde Actueel een eind. Een Gilde Actueel dat de afgelopen 7 jaar als GANS door het leven is gegaan, de afkorting van Gilde Actueel Nieuwe Stijl. Deze naam is bedacht toen het gedrukte kwartaalblad GA overging naar de digitale uitvoering van de jaargang 2008 e.v. Die 7 jaren overziend kan ik stellen dat ik dit hoofdredacteurschap met veel plezier heb vervuld. Uit de meldingen van de individuele Gilden kwamen vaak activiteiten naar voren die de creativiteit en de vitaliteit van het Gildewezen manifesteerden.
Ik zou geneigd kunnen zijn om nog verder terug te blikken op deze 7 jaar voorzitterschap en hoofdredacteurschap maar zal dat niet doen. Naar mijn mening moet de Gilde-organisatie zich nu vooral op de toekomst richten en dan is terugkijken niet zinvol. In de persoon van Henk de Korte is een nieuwe voorzitter benoemd en het bestuur van Gilde Nederland heeft veel vertrouwen in zijn benadering van dit voorzitterschap. Hij heeft zich al geprofileerd met een verkenningsnotitie over de toekomst van GN. Als coördinator voor GANS zal ik worden vervangen door Hans Ursem, verbonden aan Gilde Roermond en al een paar jaar webmaster van de GN-site. Ik hoop dat u hem tijdig van relevante informatie voorziet. Er zal nog een schrijven aan de Gilden worden gestuurd over de aanpak die hem voor ogen staat v.w.b. GANS.
Het bestuur van GN heeft me gevraagd nog betrokken te blijven bij de organisatie van de jaarlijkse dagen voor stadsrondleiders (de voorjaarsbijeenkomst) en de najaarsdag voor wandelcoördinatoren. Gezien mijn affiniteit met deze bloeiende tak van het Gilde-wezen zal ik dit met graagte blijven doen. Dan zien we elkaar wellicht weer eens! Voor het overige wens ik u alle goeds met uw zinvolle vrijwilligerswerk (in welk verband dan ook), roep u op dat, mocht GN een beroep op u doen, dan uw commitment ook te tonen en wens u uiteraard een gezond en voorspoedig 2015 toe.
Wim van Oosten, Voorzitter
1
Vervolg van pagina 1 Gilde Nederland. In een voorafgaand toespraakje werden Carels verdiensten gememoreerd.Zo werd o.a. naar voren gebracht dat Carel zich op velerlei wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de Gildeorganisatie. Allereerst als voorzitter van Gilde De Baronie Breda (sinds 2006) maar ook als animator om het regio-overleg van de Gilden Noord-Brabant een ‘nieuw leven in te blazen’. Daarnaast is hij dus vijf jaar voorzitter geweest van de Raad van Afgevaardigden van de Gilden in Nederland. Hij leidde de bijeenkomsten op tactische en begripvolle wijze, waarbij een ieder aan bod kwam. In deze functie heeft hij zich mede ingezet voor de profilering van Gilde Nederland, en voor een permanente oriëntatie op plaats en functie van de koepelorganisatie. Hij heeft tevens een grote rol gespeeld bij het onderzoek in 2012 van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Kortom: een Gildevrijwilliger die verder keek dan zijn eigen vestigingsplaats en die zijn kennis en kwaliteiten op een veelvuldige manier heeft ingezet.
SamenSpraak Alkmaar bestaat 10 jaar
Op 18 oktober jongstleden vierden taalbegeleiders en anderstaligen van Gilde SamenSpraak Alkmaar het 10-jarig bestaan met een boottocht en een gezamenlijke lunch. ’s Morgens en ’s middags voer een prachtig gerestaureerde partyboot met deelnemers in en rond Alkmaar. Er lagen informatiekaarten met uitleg over de bezienswaardigheden onderweg, er was koffie met gebak, een hapje en een drankje en vooral veel samenspraak!
op het voorblad is getekend door Katayoon uit Iran. Over alle details heeft zij nagedacht: het is op en top Nederland. Jolanta uit Polen, grafisch vormgeefster, heeft de lay-out voor haar rekening genomen en hoe moeilijk is dat als Nederlands niet je moedertaal is!
Ter gelegenheid van dit 2e lustrum is een boekje, getiteld “Inkijkjes”, samengesteld met verhalen, verhaaltjes, gedichten en foto’s van taalbegeleiders en anderstaligen. Deze bijdragen geven een “inkijkje” in veel aspecten van de taalhulp, maar het geeft ook “inkijkjes” hoe wij naar elkaar kijken. Boeiend en ontroerend. De illustratie
Gilde SamenSpraak Alkmaar hoopt ook in de toekomst vele gemotiveerde taalbegeleiders en anderstaligen te ontmoeten om zo op informele wijze de Nederlandse taal te kunnen oefenen.
Tijdens de gezamenlijke lunch is het boekje uitgereikt aan alle deelnemers en bestuur van Gilde SamenSpraak Alkmaar en de Alkmaarse wethouder van duurzaamheid en bereikbaarheid.
Tilly Bestevaar
Wim van Oosten
20-jarig bestaan Gilde Almere
Op 20 november jl. vierde het Gilde Almere zijn 20-jarig bestaan. Vanaf de start in 1994, waar 55-plussers diensten aanboden zoals schilderen, boetseren, Surinaams koken etc., heeft het Gilde zich ontwikkeld tot een organisatie, waar SamenSpraak, Coach4you, Wandelen, Computerhulp, Correctiehulp Nederlands, Voorlezen op peuterspeelzalen en Administratieve ondersteuning onderdelen van zijn met zo’n 170 vrijwilligers.
Tevens werd er afscheid genomen van Jaap van der Weele die betrokken was bij de start van het Gilde Almere. Hij was 15 jaar voorzitter en na die tijd nog actief als vrijwilliger. Ook was hij bestuurslid van de VMCA (Vrijwilligers en Mantelzorgcentrale Almere) waaronder het Gilde als zelfstandige organisatie opereert. Voor al zijn verdiensten is Jaap benoemd tot lid van de orde van Oranje Nassau. Het lintje werd hem opgespeld door wethouder De Jonge tijdens een feestelijke bijeenkomst in het VMCA gebouw. Bovendien werd hij door Gilde Nederland geëerd met de zilveren Gildespeld. Deze werd hem opgespeld door de voorzitter Wim van Oosten, waarschijnlijk een van zijn laatste officiële daden als voorzitter.
Wim van der Veldt 2
Excursie rond 70 jaar Market Garden In september 1944 startten de geallieerde strijdkrachten de “Operatie Market Garden”. Een grote operatie met als einddoel het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, in ieder geval aan het westfront. Een operatie ook die maar gedeeltelijk is gelukt en die in de geschiedenis bekend is geworden als “Een brug te ver”. Arnhem en Nijmegen waren belangrijke plaatsen tijden Operatie Market Garden en daarom was er ook in deze steden veel aandacht voor herdenken. In dit kader verzocht Gilde Nederland aan de Gilden van Arnhem en Nijmegen een activiteit te organiseren, bedoeld voor alle leden van gilden in Nederland. Een suggestie die heeft geresulteerd in een succesvolle excursie op dinsdag 7 oktober 2014, waar 95 personen aan hebben deelgenomen. Die dinsdagmorgen arriveren de eerste deelnemers tegen 10 uur bij
museum het Valkhof te Nijmegen. Om half elf heet de voorzitter van het Gilde Arnhem, Wim Verheggen, iedereen van harte welkom. Na een woord van Wim van Oosten, voorzitter van Gilde Nederland, is het de beurt aan Rob Jaspers, journalist van het dagblad De Gelderlander. Samen met collega Harry van der Ploeg zal hij ons tijdens de latere bustocht veel verhalen vertellen over wat er zich in de Betuwe tijdens deze operatie heeft afgespeeld. Na deze inleiding wordt de tentoonstelling “Levens in Oorlogstijd” bezocht die museum het Valkhof heeft gewijd aan de gebeurtenissen die plaatsvonden tijdens de gevechten in Nijmegen. Vervolgens wordt onder leiding van zes gidsen van het Gilde Nijmegen een beknopte rondleiding gehouden langs een aantal markante punten in Nijmegen. Daarna de bus in voor een eerste stop bij de nieuwe stadsbrug van Nijmegen “de Oversteek”. Hier stappen we uit en dan vertelt Rob Jaspers ons het verhaal van de overtocht (“the crossing”) die de Amerikanen hier gemaakt hebben om de Waalbrug vanuit het noorden aan te kunnen vallen. Deze heroïsche daad, waarbij 48 geallieerde soldaten omkwamen heeft uiteindelijk geleid tot de inname van de Waalbrug en de bevrijding van Nijmegen.
Daarna op weg naar Elst voor de lunch. Harry van der Ploeg in de ene en Rob Jaspers in de andere bus weten ons te boeien met hun verhalen over de gevechten die zich in dit landelijke gebied hebben voorgedaan. In Herenboerderij “de Hucht” genieten wij van een uitstekend verzorgde lunch. We vervolgen de route naar het Polenplein in Driel om langs het Poolse monument te rijden. Vervolgens rijden we langs het Wiltshire monument in Schuytgraaf dat hier staat ter herinnering aan het Wiltshire Regiment. In Arnhem aangekomen staan ons de gidsen van Gilde Arnhem op te wachten om ons hier verder rond te leiden. Je kunt je nauwelijks voorstellen hoe zwaar hier gevochten is en wat een verwoestingen in deze stad zijn aangericht. Uiteindelijk beëindigen we onze dag bij Humphrey’s om daar onder het genot van een drankje elkaar nog eens te ontmoeten en nog even na te praten. Om een uur of vijf gaat ieder weer richting huis: naar Goes, Zutphen, Rotterdam, Amersfoort, Harderwijk, Zeist, Den Haag, Haarlem, Haaksbergen, Zwolle, Alphen aan den Rijn, Amsterdam en Nijmegen. De Arnhemmers waren zo thuis. Ber Jansen 3
Landelijke dag wandelcoördinatoren in Oss
Op 6 november was de jaarlijkse bijeenkomst van wandelcoördinatoren van alle lokale gilden in ’t Oude Theater in Oss. Er waren 54 vertegenwoordigers van een twintigtal gildesteden present. Gedurende de gehele dag draaide in de voormalige bioscoop een videopresentatie over Oss, historie, industrie, natuur en recreatie. Verder was er, met medewerking van het Stadsarchief, een fototentoonstelling van Oss rond 1920. Gilde Amsterdam, gaf allereerst een overzicht van de vele mogelijkheden bij ‘Mee in Mokum’. Vervolgens werd uitgelegd dat nieuwe gidsen een lange en uitgebreide opleiding krijgen alvorens ze zich stadsgids van Amsterdam mogen noemen. Bij de tweede spreker werd door Hans Walstra de trots van Amersfoort belicht. Ze claimen daar de op één na hoogste toren van het land te hebben. Bij de eerste aanmelding voor deze dag werd opgemerkt dat de stad Oss vanouds bekend is door de vleesverwerkende industrie en van daaruit de vervaardiging van medicijnen. Vooral in het middagprogramma konden de Osse stadsgidsen daar veelvuldig op inhaken. Na het welkomstwoord van Wim van Oosten (voorzitter Gilde Nederland) nam Ton de Jong (voorzitter van het Maasland Gilde Oss) de regie van de dag op zich. Het ochtendgedeelte werd ingenomen door drie presentaties. Don Remkes, de vertegenwoordiger van
Hans Geerlings, namens de stadsgidsen van Harderwijk, vertelde trots dat de gidsen tijdens hun rondleidingen altijd een bos met sleutels bij zich dragen. Daardoor kunnen ze ook de binnenkant van de bezienswaardigheden laten zien. Alle sprekers benadrukten het belang van het in gesprek blijven met mogelijke andere aanbieders van stadswandelingen. Ook werd duidelijk gemaakt dat zelfs een prachtig ingesproken telefoonapplicatie voor rondleidingen bij lange na niet kan tippen aan de betrokkenheid, het warme enthousiasme en vaak de interactieve momenten tijdens rondleidingen van een gids.
Voor, tijdens en na de goedverzorgde lunch was er volop gelegenheid voor interessante ontmoetingen met collega’s uit het land. Daarna volgde het middagprogramma. Allereerst werd gewandeld naar het gemeentehuis waar wethouder H. Hoeksema een enthousiast woordje tot de aanwezigen richtte. Uiteraard ging hij in op de vele toeristische mogelijkheden en bezienswaardigheden die de gemeente Oss biedt.
Vervolg op pagina 5 4
Vervolg van pagina 4
Deze bestaat uit maar liefst 23 kernen, te weten de kern Oss en nog 22 dorpskernen, waarvan Megen, Lith en Ravenstein ware toeristische trekpleisters zijn. Daarna bezochten de deelnemers in diverse groepen de grote kerk voor een informatieve rondleiding; de atoomschuilkelder daterend uit de periode van het einde van de koude oorlog en de Osse binnenstad waar de rijke Osse historie terug te vinden is in diverse toonaangevende gebouwen. De afsluiting van de dag vond plaats in d’n Oude Toei, het
restaurant van ‘t Oude Theater. Daar was het knus en gezellig toeven bij een glaasje. Als aandenken aan de dag kregen alle gasten een door de gemeente Oss beschikbaar gestelde schoudertas met diverse informatieve brochures over Oss. Ook deze zevende editie van de bijeenkomst voor wandelcoördinatoren kende weer een geslaagd verloop. In 2015 zal Zutphen als ontvangend Gilde optreden. Ton de Jong
Stadsgidsen van het Gilde Zutphen in de prijzen
Op zaterdagmiddag 15 november werden de stadsgidsen van het Gilde Zutphen verrast met de Rode Taart van de PvdA fractie! De rode taart wordt met enige regelmaat uitgereikt aan een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor de stad en inwoners van Zutphen. Er werd door de fractievoorzitter waardering uitgesproken voor het belangeloze werk dat de gidsen vrijwillig uitvoeren als ambassadeurs van de stad en bijdragen aan de toeristische ontwikkeling. Uiteraard werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om onze wensen onder de aandacht te brengen en ook de andere activiteiten van het Gilde.
Stadsgidsen gediplomeerd. In navolging van andere steden in Nederland (Gouda,’s-Hertogenbosch, Dordrecht) is ook in Zutphen een cultuurhistorisch platform opgericht. Doel is dat de organisaties die actief zijn op het gebied van cultuur,historie en erfgoed van Zutphen en Warnsveld hun activiteiten en kennis bundelen. Ook het Gilde Zutphen participeert in dat platform. Er is als eerste resultaat een cursus Zutphenkunde ontwikkeld. Met groot succes want binnen 24 uur was de cursus al volgeboekt. Drie van de vijftien gildegidsen hebben de cursus gevolgd en met goed gevolg het examen gedaan.
Startmoment nieuw Gildeproject: POWER Gilde Nederland hield op vier november 2014 een startbijeenkomst voor haar nieuwe project: Power, veerkracht op leeftijd. Oudere en getrainde begeleiders organiseren workshops voor ouderen en inspireren hen bij de invulling van deze levensfase. De eerste begeleiders, afkomstig van de Gilden Zeist & Zutphen en Welzijn Ouderen Borne, kregen op vier november hun eerste trainingsdag. Voorjaar 2015 gaan zij de workshops Power in Zutphen, Zeist en Borne geven. Kees Penninx van ActivAge heeft in opdracht van Gilde Nederland voor de begeleiders een gedegen en eigentijdse handreiking gemaakt. Hij overhandigde op 4 november de handreiking aan Wim van Oosten,voorzitter van Gilde Nederland. De fondsen RCOAK, SKANfonds en Sluyterman van Loo hebben met bijdragen de ontwikkeling van Power mede mogelijk gemaakt. Op deze startbijeenkomst waren tevens vertegenwoordigers van de Gilden uit Haarlem,Leusden en Wageningen aanwezig om zich te laten voorlichten over het nieuwe project. Meer weten? Neem contact op met
[email protected] Hennie de Boer
Jan Westerik
VEERK RACHT OP L EEFTIJD
Chapeau voor Gerard Raven (90)
Gerard Raven in actie.
Gerard Raven is de oudste wandelgids van Gilde Den Haag en misschien wel van alle Nederlandse Gilden. Hij werd op zaterdag 11 oktober in het zonnetje gezet ter gelegenheid van het feit dat hij een week later zijn 90e verjaardag zou gaan vieren. Tijdens een voor hem georganiseerde verrassingslunch met familie en vrienden / vrijwilligers van Gilde Den Haag, merendeels ook stadsgidsen, kreeg hij een beeldje met de titel: “chapeau”. Dit werd uitgereikt door voorzitter Jan Spoelstra die daarbij een passende speech hield. “Wij hebben berekend dat Gerard voor het Gilde inmiddels 807 wandelingen heeft gedaan en daarbij tussen de 8.500 en 9.000 mensen heeft rondgeleid. Een niet geringe prestatie!”, aldus Jan. Nog maar kort tevoren was Gerard door het bureau gebeld met de vraag of hij die dag een rondleiding zou willen verzorgen. Gelukkig was hij beschikbaar, maar op het laatste moment werd hij zwaar verkouden en belde hij terug naar het bureau met de vraag of een collega deze wandeling misschien niet zou willen overnemen. Wanneer de kou verergerde zou hij misschien zijn gehoor wegens gebrek aan stem moeten teleurstellen. Het bureau reageerde hierop met de mededeling dat het wel eens heel moeilijk zou kunnen worden om op zo korte termijn nog een vervanger te vinden. Goed, Gerard zou komen en stond om 11 uur op de afgesproken plek. De eerste die hij daar tegenkwam
was zijn kleinzoon die hem hartelijke begroette. “Wat doe jij hier?“ was de vraag van Gerard. “Ja opa, ik kom hier voor de wandeling!“ Binnen de kortste keren stond zijn hele familie om hem heen. Gerard kreeg haast tranen in zijn ogen, niet van de verkoudheid ditmaal, want dit was wel het laatste wat hij had verwacht. De wandeling door de Haagse binnenstad eindigde anderhalf uur later bij restaurant Corona op het Buitenhof. Daar werd hij meteen al opgewacht en kreeg hij de vraag voorgelegd of hij daar niet samen met zijn familie zou willen lunchen. Even later kwamen zijn vrienden. De verrassing was nu compleet, Gerard kreeg nu echt tranen in de ogen en
kon de grap uiteraard wel waarderen. Aan tafel vertelde hij mij nu alweer 27 jaar met pensioen te zijn, “maar ik heb mij nog geen moment verveeld en ben ook vrijwel niet ziek geweest.” “Natuurlijk, je wordt wat ouder, bent wat eerder moe en soms wat stijf, maar het wandelen gaat mij nog redelijk goed af en ik vertel nog altijd graag over deze prachtige stad met zijn rijke historie! Helaas is mijn vrouw enkele jaren geleden overleden en dit wandelen is een welkome afleiding. Ik doe het nu al 22 jaar en daarnaast heb ik nog altijd een heleboel hobby’s, waaronder het verzamelen van boeken over Den Haag. Dat verzamelen zit nu eenmaal in de familie”. Daarna volgde de ene anekdote naar de andere. Gerard is een goede prater, “wat dacht je, anders word je toch geen gids!” Het werd een gezellige lunch, geanimeerd zeggen wij in het Haagse. Willem Koole 6
Wim Buis treedt terug uit Raad van Advies Eind november is Wim Buis teruggetreden uit de Raad van Advies. Hij maakte sinds maart 2008 deel uit van deze Raad. Daarmee komt een eind aan een groot scala activiteiten die hij heeft ontplooid in de Gilde-wereld, hoewel hij nog actief blijft als projectleider van Gilde Zeist. Onder zijn inspanningen is allereerst vermeldenswaardig de grote rol die hij binnen Gilde Zeist heeft gespeeld. Niet alleen op bestuurlijk gebied, maar ook als actief vrijwilliger was zijn inzet enorm. Door zijn vele contacten en zijn uitgebreide relatiebestand wist hij veel tot stand te brengen voor het plaatselijke Gilde. Daarnaast heeft Wim een grote inbreng gehad in het provinciaal overleg, toen bekend staand als POGU (Provinciaal Overleg Gilden Utrecht). Ook de toenmalige Stich-
ting Stimuleringsprijzen vond zijn oorsprong in zijn contactencircuit. En niet te vergeten zijn betrokkenheid en initiatief bij het landelijke Gildeproject Coach4You!
COLOFON Gilde Actueel Nieuwe Stijl is een uitgave van Gilde Nederland
[email protected] www.gilde-nederland.nl Correspondent voor NoordHolland, Flevoland en Utrecht: Vacature Idem voor Zuid-Holland en Zeeland: Willem Koole, Den Haag,
[email protected]
Wim Buis: een Gildevrijwilliger met het hart op de juiste plaats en trotse drager van de Gouden Gildespeld. Wij danken hem recht hartelijk voor het vele werk dat hij voor Gilde Zeist deed en doet, en voor zijn inzet voor Gilde Nederland.
Idem voor Noord-Brabant en Limburg: Hans Ursem
[email protected] Bijdragenden: alle lokale Gilden Basisontwerp: H2R+ creatieve
Wim van Oosten
communicatie bv, Deventer
7
