NIEUWSBRIEF 28– DECEMBER 2009
Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties om thema's te behandelen waarover je nog in het duister tast, zullen wij graag ter harte nemen. Laat maar komen op
[email protected]. Hier komt de volgende nieuwsbrief! Het thema van deze nieuwsbrief :
De aardpeer!! Hierbij verspreken we ons niet. De aardpeer is geen peer en ook
geen aardappel. Hij wordt wel eens topinamboer genoemd en is een telg uit de familie van… de zonnebloem. Deze tijd van het jaar wordt de aardpeer geoogst en gegeten. Idee voor een origineel feestmenu!
Helianthus tuberosus Net als de alom gekende zonnebloemen wordt de aardpeer wetenschappelijk vertaald als Helianthus. Deze familie heeft niets te zien met de aardappel, de Solanum tuberosum. Maar net als de aardappel werd de aardpeer uit Amerika gehaald, reeds rond 1600. Zoete knollen De zoete knollen zijn gezond en mogen ook door diabetespatiënten worden gegeten (rijk aan inuline, het voor diabatici ongevaarlijke vruchtensuiker). De smaak heeft wat van schorseneren weg. In de twintiger jaren werden aardperen commercieel geteeld voor de fructose. Ook de jonge scheuten zijn eetbaar, al dan niet geblancheerd. Aardperen bevatten veel vitamine A+C. De inuline bevordert de darmflora. Teelt en oogst Aardperen staan graag zonnig. De beste knollen komen van vochthoudende zandgrond. Teelt op zware klei is ook mogelijk voor zover de gronden niet te drassig zijn in de winter. Dank zij het vlezige wortelgestel is de aardpeer een goede pionier op onbebouwde grond. De hoge stengels (tot 3m!) zijn een prima windbeschutting.
De knollen worden geplant in het voorjaar, op 10 à 15cm diepte, 30cm uit elkaar. De planten groeien krachtig en snel. Voor een betere verankering van de planten kunnen ze aangeaard worden als ze 30cm hoog zijn. In het najaar kunnen de afgestorven stengels afgeknipt worden en zijn de knollen oogstbaar. Er wordt geoogst van begin herfst tot einde winter. Op drogere gronden kunnen de knollen blijven zitten. De kwaliteit wordt met het verstrijken van de winter beter. Op natte gronden worden de knollen beter meteen gerooid en bewaard in zand, in een koele kelder.
Oppassen dat de aardperen niet gaan woekeren. Zelfs de kleinste knol die blijft zitten gaat schieten! Soorten Er zijn witte, bruine en rode aardperen in een ongekend aantal variëteiten. De witte Baltische aardperen worden slechts anderhalve meter hoog terwijl de Canadese aardperen wel 3,50m halen. Ziektes Slakken kunnen de knollen uithollen. Ook sclerotinia (slijmrot) en aardrupsen zijn mogelijke belagers, maar onze ervaring leert dat de aardpeer gewoonlijk weinig last heeft van dit alles. Culinair De aardpeer kan worden gegeten ter vervanging van of samen met de aardappel, bv. in een gratin dauphinois bereiding. Schillen gaat het best als de knollen gekookt zijn, maar de aardpeer wordt evengoed met schil geserveerd. Toevoeging van nootmuskaat haalt het beste uit de aardpeer boven. Laat ook niet na soep te koken van de aardpeer (met ui, knoflook, kippenbouillon en wat room). Waar verkrijgbaar? Aardperen zijn niet courant te krijgen omdat de knollen, eens gerooid, slechts een tweetal weken bewaard kunnen worden (in plastic zak in de koelkast). Plantgoed is wel verkrijgbaar bij enkele gespecialiseerde zadenhandelaars. Voor wie geen grote hoeveelheden nodig heeft kunnen wij zelf instaan voor plantgoed of vers geoogste knollen. Vraag ernaar 0495/10.59.18. Wij vragen 1 euro per knol voor het plantgoed (voorjaar) en 15 euro voor een halve emmer vers geoogste knollen voor een lekkere maaltijd.
Tip : Kerstbomen bij Atelier Artisjok In de vorige nieuwsbrief hadden we het over onze kwaliteitsvolle kerstbomen. De respons dit jaar bewijst opnieuw dat we het beste wat verkrijgbaar is in huis hebben. Wij zijn sinds 2/12 doorlopend geopend op woensdag, donderdag, zaterdag en zondag vanaf 9.00 tot 19.00 uur
Wil je graag op een ander tijdstip langskomen, geef ons dan een belletje op 0495/10.59.18 (GSM Peter) of op 050/67.69.26. Een e-mailbericht mag ook steeds :
[email protected]. Wij kunnen je bovendien heel wat moeite besparen door de kerstboom na het uitkiezen aan huis te brengen. Aan de nieuwsbrief van Atelier Artisjok hangt telkens een "actie van de maand" vast. Deze rubriek verruimt de vroegere “plant van de maand”. De “actie van de maand” betreft een plant, product of accessoire die ons bijzonder is opgevallen, of die wij aan uitzonderlijke voorwaarden kunnen aanbieden. Dit keer presenteren we : Kerstdecoratie uit natuurmaterialen!
• • • •
Kerstboom uit wijnranken aan 16,50 euro Kerstboomstammetje aan 13,20 euro Kerstboommand klein aan 36,00 euro Kerstboommand groot aan 45,00 euro
Weetje : de eco-cheque Een aantal van jullie krijgt ze wellicht binnenkort van de werkgever : de eco-cheques. De eco-cheques zijn vergelijkbaar met de maaltijdcheques. Je krijgt ze van de werkgever als extra (niet als looncompensatie zoals bij de maaltijdcheque) en je kan er producten en diensten mee kopen van ecologische aard. Hieronder vallen ook de buitenplanten. Het grote verschil met de maaltijdcheque is dat de handelaar niet verplicht is deze te aanvaarden. Atelier Artisjok is het idee wel genegen – een steuntje in de rug voor een groenere planeet zien we graag gebeuren – maar onderzocht één en ander kritisch. Blijkt dat de handelaar 5% van de waarde van de cheques moet afstaan aan de organisaties Accor of Sodexo. Bovendien moeten de eco-cheques aangetekend verstuurd worden alvorens de terugbetaling opgestart wordt. De handelaar moet ook de nodige informatiedragers plaatsen en de eco-cheques afficheren. Is de geldigheidsdatum verlopen of is er iets niet in orde met de eco-cheques, dan is de handelaar verantwoordelijk. Uiteindelijk hebben wij moeten vaststellen dat de eco-cheque door Atelier Artisjok niet zomaar zonder prijsverhogingen aanvaard kan worden. Het systeem is gemaakt op maat van de grote ketenwinkels. Daarom kijken we nog even de kat uit de boom en aanvaarden we tot nader order geen eco-cheques. Hopelijk geeft de toekomst ons ongelijk en kunnen we binnen afzienbare termijn toch een haalbare manier vinden om de eco-cheque te aanvaarden zonder prijsverhogingen of kwaliteitsinperking. We houden je op de hoogte! Voor meer info kan je steeds bij Atelier Artisjok terecht (0495/10.59.18). Komt deze nieuwsbrief niet goed door, of verschijnt één en ander niet zoals het hoort, laat het ons dan weten. Inhoudelijke opmerkingen zijn eveneens welkom. Vind je de nieuwsbrief interessant, stuur deze dan door naar gelijkgezinden die nog niet met Atelier Artisjok vertrouwd zijn. Op onze site kan iedereen vrijblijvend intekenen op de nieuwsbrief. Wil je de nieuwsbrief niet langer ontvangen? Een eenvoudig mailtje terug volstaat. De volgende nieuwsbrief verschijnt half januari. Uiteraard kan je je dan ook verwachten aan een nieuwe actie van de maand.
Prettig eindejaar en een gezond en inspirerend 2010 gewenst! Peter en Katelijne 0495/10.59.18 www.atelierartisjok.be
