Deze maand extra gevulde loonzakjes

Nummer 29 | 9 augustus 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 3 KMAR integreert en verlegt grenzen in Uruzgan

Pagina 4-5 Air Rodeo nieuwe ervaring voor 334 squadron

Pagina 7 Lofzang op een oude dame

Deze maand extra gevulde loonzakjes DEN HAAG - Staatssecretaris Cees van der Knaap en de vertegenwoordigers van de centrales van overheidspersoneel hebben vorige week donderdag hun handtekening geplaatst onder de arbeidsvoorwaarden voor het defensiepersoneel. De overeenkomst betreft, met terugwerkende kracht, de periode 1 maart 2007 tot en met 28 februari 2009. Deze maand wordt de salarisverhoging betaald. Dat is vanaf 1 maart 2,05 procent voor militairen en 2,85 procent voor burgerpersoneel. De nabetaling over maart, april, mei, juni en juli zit er in augustus dus bij. Voor gewezen defensiemedewerkers met een UKW- of wachtgelduitkering gaat de uitkering per 1 maart met 3,15 procent omhoog. Dit extra percentage komt door de verhoging van de eindejaarsuitkering met 1,1 procent per 1 maart. Deze wordt direct in de uitkering verwerkt. Actief dienend personeel krijgt de eindejaarsuitkering in december of eerder in geval van tussentijds vertrek. De verhoging voor wachtgelders wordt met terugwerkende kracht in augustus uitbetaald en aan UKW’ers in september. De overeenkomst bevat nog

meer maatregelen. Deze worden later dit jaar en in de loop van 2008 doorgevoerd. Begin september volgt daarvan een overzicht. De uitvoering van de afspraken uit het akkoord vindt plaats onder leiding van de hoofddirectie Personeel. Op het Defensie Portaal / Startpagina Personeel van intranet staat meer informatie. Zijn er na het lezen nog vragen over de toepassing van de regelgeving, dan kan het DienstenCentrum Human Resources (DC HR) van het Commando Dienstencentra die beantwoorden. Het DC HR is dagelijks bereikbaar van 07.00 tot 18.00 uur (op vrijdag tot 17.00 uur) op telefoonnummer: *06 SDD (733) doorkiesoptie 3 of 0800-CALLSDD (2255733). Een email sturen kan ook, klik op: [email protected]●

Landmacht in Zomercarnaval ROTTERDAM - Na vorig jaar al te hebben meegedaan, was de Koninklijke Landmacht op 28 juli andermaal van de partij bij het Zomercarnaval in Rotterdam. Werd in 2006 de muziek nog node gemist, nu lieten zelfs twee bands zich horen: het muziekkorps van de

Nationale Reserve en de Brassband van leerlingen van het Mondriaan College uit Den Haag. Beide brachten danseressen mee, ter verhoging van de feestvreugde. Aan de enorme bijval van het publiek (er kwamen ruim 800.000 bezoekers op het evenement

af), viel te merken hoezeer de show op prijs werd gesteld. DVVO en 101 CIS bataljon hadden auto’s met chauffeur beschikbaar gesteld en de Banenwinkel Rotterdam een gedeelte van zijn personeel, zodat de KL goed vertegenwoordigd was in de (grote) optocht.●

INDISCH HERINNERINGSCENTRUM NAAR BRONBEEK DEN HAAG - Op het landgoed Bronbeek in Arnhem komt een nieuw Indisch Herinneringscentrum. Dit is de opvolger van het Indisch Huis in Den Haag, dat in 2006 zijn deuren moest slui-

ten vanwege financieel wanbeheer. Het ‘Indisch Herinneringscentrum Bronbeek’ zal de Tweede Wereldoorlog in Azië, met daarbij de voor- en nageschiedenis,

voor een breed publiek presenteren. Uit onderzoek blijkt dat slechts de helft van alle Nederlanders iets afweet van oorzaak en gevolgen van de Tweede Wereldoorlog in Azië. Het centrum

NIEUWE COMMANDANT TASK FORCE URUZGAN TARIN KOWT - Kolonel Hans van Griensven heeft woensdag 1 augustus het commando over de Task Force Uruzgan overgedragen aan kolonel Nico Geerts. In zijn afscheidstoespraak uitte hij zijn waardering voor de inzet van de militairen. “Ik ben trots op het feit dat we hier in één van de moeilijkste missies van de afgelopen vijftig jaar, aantonen dat we dit aankunnen”, zei hij. Volgens de commandant TFU-2 zijn er veel successen geboekt op het gebied van wederopbouw en veiligheid. Met de toegenomen druk van vijandelijke troepen, en de slag om Chora als voorlopige climax, heeft het accent de laatste maanden vooral op ‘veiligheid’

gelegen. Van Griensven benadrukte dat dit niet betekende dat de wederopbouw stilstond. “Er

zijn in de afgelopen zes maanden 180 nieuwe projecten geïnitieerd, waarvan de effecten op korte ter-

mijn zichtbaar zullen zijn.” De kolonel zei ervan overtuigd te zijn dat de Afghanen de aanwezigheid van de Task Force op prijs stellen. “De bevolking is trots op ons, omdat wij van ver komen, uit een andere cultuur, om hier te werken en ons leven te riskeren voor een betere toekomst voor hen.” Naast de positieve kanten werd ook de schaduwzijde niet vergeten. Van Griensven stond meerdere malen stil bij het overlijden van vier collega’s en degenen die tijdens de missie gewond raakEen stevige handdruk tussen kolonel Van Griensven (l) en zijn opvolger Geerts bezegelt de overdracht. Foto: Gerben van Es-AVDD

ten. “De enige manier om de slachtoffers, onze collega’s en hun nabestaanden te gedenken en te eren, is af te maken waaraan ook zij begonnen waren; de missie tot een goed einde brengen.” Bij de ceremonie was ook plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Lex van Oostendorp aanwezig. Hij sprak zijn dank en waardering uit voor de inzet van de vertrekkende ploeg en stak de nieuwe Task Force een hart onder de riem. “De missie gaat door met nieuwe gezichten, het doel blijft hetzelfde. De nieuwe ploeg wil ik dan ook veel succes en krijgsmansgeluk wensen.”●

gaat zich vooral richten op de Japanse bezetting van NederlandsIndië, de zogenoemde Bersiapperiode (het gezagsvacuüm kort na de Japanse capitulatie, waarin duizenden Nederlanders werden omgebracht), de repatriëring van Indische Nederlanders en de integratie van deze groep in Nederland. Ook zal het centrum een ontmoetingsplek zijn voor Indische Nederlanders, waar zij herinneringen kunnen delen en herdenken. Het ministerie van VWS geeft een jaarlijkse instellingssubsidie en eenmalig één miljoen euro voor de inrichting van de presentatie. Eind 2008 wordt het aparte traject Indisch erfgoed (onderdeel van programma Erfgoed van de Oorlog) overgedragen aan het centrum. Defensie zal het algemene beheer van het landgoed, het verzorgingshuis voor oud-militairen en het museum op zich nemen. In het bestuur hebben onder anderen generaal-majoor b.d. Cees Neisingh en vice-admiraal Jan Willem Kelder, Commandant Zeestrijdkrachten, zitting.●

9 augustus | Pagina 2

UITROL STANDAARDWERKPLEKKEN MULAN VOLTOOID DEN HAAG - In de afgelopen drie jaar zijn vrijwel alle defensiewerkplekken omgezet naar een nieuw besturingssysteem: Windows XP. Gelijktijdig werd er een standaardisatie doorgevoerd op het gebied van softwareapplicaties en hardwaresamenstelling. Dit is gerealiseerd door het project MULAN (Mijn Uniforme Logistieke Aansluiting op het Net). In 2003 werd een start gemaakt met het verbeteren van de werkplekken. Die waren verouderd en het beheer ervan was onder meer daardoor te duur. Met de invoering van MULAN, plus de nieuwe besturingssoftware en standaardisatie, gingen ook de kosten omlaag. Alle standaardwerkplekken zijn inmiddels omgezet. Plaatsvervangend secretaris-generaal Paul de la Chambre, destijds als Commandant Commando DienstenCentra (C-CDC) samen met het Directoraat-generaal Financiën & Control de opdrachtgever, verleende onlangs ‘decharge’ aan de projectorganisatie. Op 31 juli is het project officieel afgesloten. Bijna alle medewerkers (ca. 57.500) hebben nu een MULAN account gekregen en kunnen

overal inloggen op één van de 42.000 standaardwerkplekken. Dat betekent niet alleen een stabielere en snellere werkomgeving, er is ook een goed platform aanwezig voor het invoeren van toepassingen als SPEER. Tot slot zijn de beheerkosten sterk gereduceerd, onder meer door het gebruik van beheer op afstand en de verder doorgevoerde standaardisatie op het gebied van applicaties. Ondanks alle positieve kenmerken van MULAN kan de eindgebruiker soms toch nog strubbelingen ervaren. Bijvoorbeeld een haperende netwerkverbinding, moeilijkheden met printen of het niet kunnen bereiken van directories. Vervelende handicaps, die niet in eerste instantie aan MULAN te wijten zijn, maar te maken hebben met de grote afhankelijkheid van de servers in de datacenters. DTO werkt eraan om deze problemen structureel op te lossen. EXOTEN

Een behoorlijk aantal werkplekken is nog niet over op Windows XP. Deze worden al wel beheerd door de DTO, maar wij-

ken nog af van de defensiebrede standaard als gevolg van bijzondere eisen vanuit de bedrijfsvoering, waaronder het gebruik van heel specifieke software (‘exoten’). Voorbeelden hiervan zijn de opleidingsomgevingen en medische werkplekken (Centraal Militair Hospitaal). De ambitie is om de circa vierhonderd gebruikte ‘exoten’ applicaties ook zoveel mogelijk in de standaardomgeving te brengen. Hiervoor start de BG ICT (Bedrijfsgroep ICT) een vervolgtraject. Op korte termijn stelt hij samen met C-CDC en de Hoofddirectie Informatievoorziening en Organisatie de randvoorwaarden en exacte inhoud daarvan vast. Er is een drietal actiepunten benoemd om te komen tot een stabielere en betrouwbaardere MULAN-werkomgeving. Het afronden van de nog openstaande zaken uit het project op basis van de aanvankelijke vertrekpunten en lessons learned, het migreren van de nog resterende “niet-standaard” werkplekken en het uitvoeren van verbeteracties op het vlak van onder meer dataopslag, gebruik van datacenters en printerproblematiek.●

Defensie Intranet helemaal paars DEN HAAG - Met de aansluiting van het Commando Dienstencentra en de Koninklijke Luchtmacht eind juli is het Defensie Intranet nu compleet. Een beheerorganisatie zorgt ervoor dat het up-to-date blijft en zich qua inhoud en functionaliteit verder kan ontwikkelen. Tweeëneenhalf jaar geleden ging het project van start. De opdracht was simpel: ontwerp en voer één intranet in binnen Defensie, vervang daarmee alle bestaande intranetten en regel het beheer. Na het live gaan van het Portaal Defensie Intranet en de homepage van de Bestuursstaf presenteerden alle defensieonderdelen in 2006 en begin 2007 hun nieuwe site. Achter de schermen werd intussen gewerkt aan één beheerorganisatie. DTO regelt nu het technische beheer, DVICB het functionele. De grootste uitdaging was het contentbeheer, de inhoud (tekst en beeld) van de pagina’s dus. Er is een Webraad opgericht voor het hele intranet. Binnen de diverse defensieonderdelen zorgen redactieraden ervoor dat de inhoud van het intranet op een kwalitatief hoog niveau blijft.●

DEN HELDER - Het luchtverdedigings- en commandofregat Hr.Ms. Evertsen vaart de komende maanden in het NAVO-eskader Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG 1) mee rond Afrika. Het is de eerste keer dat een vlooteenheid van de alliantie een reis maakt zo ver buiten de traditionele missiegebieden. De NAVO laat op die manier zien overal ter wereld te kunnen opereren. Ook wil ze kennis verzamelen over de maritieme gebruiken in de zeeën rond het Afrikaanse continent, en een relatie met Zuid-Afrika opbouwen. Naast de Evertsen bestaat de SNMG 1 uit de Amerikaanse kruiser USS Normandy (het vlaggenschip), het Canadese fregat Toronto, het Deense korvet OlFischer, het Duitse bevoorradingsschip Spessart en het Portugese fregat Alvares Cabral. De tocht, begonnen in de Spaanse havenplaats Rota, verloopt

KANSRIJK Meer Kansrijkinfo op intranet: Defensie Portaal/Startpagina Personeel en internet: www.kansrijk.info Voorlichtingsbijeenkomsten zelfstandig ondernemersschap Op 6 september 2007 organiseert Kansrijk in Utrecht op de Kromhoutkazerne (onder voorbehoud) om 14:00 uur weer een voorlichtingsbijeenkomst voor Defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in Zelfstandig ondernemerschap. U kunt zich inschrijven tot 31 augustus 2007. De

voorlichting gaat door mits er voldoende aanmeldingen zijn! De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie of herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. Tijdens de bijeenkomst komt o.m. het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk.

Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2007 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie!

BREDA - De Koninklijke Luchtmacht heeft haar eerste vrouwelijke generaal. Commodore Madelein Spit kreeg maandag 6 augustus haar nieuwe strepen opgespeld door de Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Hans de Jong (l) en generaal-majoor Evers van de Defensie Materieel Organisatie. Spit werkte de afgelopen twee jaar in Washington aan het JSF-project. In haar nieuwe functie gaat ze aan de slag als Souschef Ressort Luchtsystemen bij de DMO.●

KL DAMESEQUIPE DOET GOEDE ZAKEN ZOLDER - De damesequipe raceteam van het reaceteam Koninklijke Landmacht is afgelopen weekend op het circuit van Zol-

Fregat Evertsen maakt ‘rondje’ Afrika tegen de wijzers van de klok in. In het eerste deel ligt de nadruk op het in kaart brengen van de toestand in de Golf van Guinee en het vergroten van de veiligheid daar. Booreilanden in het gebied worden geregeld geplaagd door incidenten. Vervolgens zet de SNMG 1 koers naar Kaapstad. Een noviteit, want nooit eerder meerden NAVO-oorlogsbodems in een haven van Zuid-Afrika af. Verder staan oefeningen met marineschepen van dit land op de rol. In de laatste fase van de reis stoomt het smaldeel via de Indische Oceaan op naar de Seychellen, en aansluitend naar de wateren bij de Hoorn van Afrika en Somalië, die zo nu en dan onveilig worden gemaakt door piraten. Na de Rode Zee en het Suezkanaal vaart de SNMG 1 eind september/begin oktober de Middellandse Zee weer binnen om daar zijn oorspronkelijke taak te hervatten. Dat is de deelname aan operatie Active Endeavour, de maritieme versie van de strijd tegen het internationale terrorisme. De Evertsen, die op 22 juli uit Den Helder vertrok, haakt dan echter af en keert terug naar Nederland.●

Eerste vrouwelijke luchtmachtgeneraal

der als een van de grote winnaars tevoorschijn gekomen. In het kader van de Zandvoort Masters of Formula 3 werden twee races om de Seat Cupra Cup gereden. In de eerste finishten Sheila Verschuur en Sandra van der Sloot als 2de, in de tweede als 3de. Daarmee liepen ze 17 punten in op de koplopers Morien/ Van Duivenvoorde. Ook de equipe Paulien Zwart/Jeroen den Boer presteerde sterk, door een 6de en een 5de plaats uit het vuur te slepen.●

BREDA - Om haar wervingsactiviteiten wat meer stuwkracht te geven, zet de Koninklijke Luchtmacht sinds kort een nieuw en tegelijk beproefd wapen in: de luchtballon. Op 2 augustus beleefde die zijn luchtdoop toen hij, in de uitmonstering van de KLu, samen met nog 34 andere luchtballonnen deelnam aan de Breda Ballon Fiësta.

NIEUWE DEFENSIEPAS OP KOMST DEN HAAG - Alle defensiemedewerkers krijgen vanaf medio januari een nieuw Defensie Identiteitsbewijs: de Defensiepas. Deze maakt deel uit van een kaartfamilie, die uit vier categorieën bestaat: identiteitsbewijzen, bezoekerskaarten, legitimatiebewijzen en overige. Daarbinnen worden diverse doelgroepen onderscheiden, zoals medewerkers, inhuurpersoneel, veteranen en bezoekers. Het identiteitsbewijs voor de medewerkers en inhuurpersoneel is als opvolger van de Multi Functionele Smart Card voorzien van de Basisvoorziening Betrouwbare

Communicatie. Die verschaft hen naast entree tot defensiegebouwen en objecten ook toegang tot de ICT-infrastructuur. De pas bevat een wettelijke erkende, elektronische handtekening, waarmee een medewerker digitale documenten en berichten kan ondertekenen. Ze heeft dezelfde rechtsgeldigheid als een geschreven versie en draagt daardoor bij aan de beveiliging én verlichting van administratieve lasten. Het streven is alle oude passen in drie maanden te vervangen door het nieuwe identiteitsbewijs. Foto: Peter Wiezoreck●

DIGITAAL LOKET VOOR CDC-KLANTEN DEN HAAG - Voor wie contact zoekt met de diensten van het CDC, is op het intranet de applicatie ‘CDC Direct’ het eerste aanspreekpunt. Dit digitale loket

valt te vinden onder service/applicaties/meer applicaties of via cdcdirect.mindef.nl. Klanten kunnen er makkelijk terecht voor informatie en het

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

bestellen van producten en diensten. Daarnaast bestaat de mogelijkheid klachten en (ver)storingen te melden en deel te nemen aan een klant tevredenheidsonderzoek. Om de afnemer nog beter te voorzien van informatie en interactiemogelijkheden, blijft CDC Direct in ontwikkeling. De klant wordt gevraagd daaraan een bijdrage te leveren door opmerkingen, commentaar of suggesties per e-mail te sturen naar CDC Direct (CDCFrontoffice@mindef. nl). Het is de bedoeling dat de digitale dienstverlening in de toekomst verder wordt uitgebreid, waarbij geldt: ‘Digitaal, tenzij…’●

9 augustus | Pagina 3

TARIN KOWT - De Koninklijke Marechaussee en de Landmacht die gebroederlijk de handen ineenslaan om tuchten strafzaken te voorkomen. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Toch was dat juist dagelijkse praktijk tijdens TFU II. Eerste luitenant Folkert en opperwachtmeester Wilco, respectievelijk scheidend commandant en groepscommandant, geven tekst en uitleg over het succes van de integrale aanpak. “Je moet elkaar van begin af aan met open vizier tegemoet treden.”

Boven: Het KMar-team op Kamp Holland: een geoliede machine. Rechts: Opperwachtmeester Wilco: “…elke dag het werkgebied in om links en rechts een praatje te maken…” Links: Eerste luitenant Folkert tussen zijn mannen bij een afscheidsbarbecue.

MARECHAUSSEE INTEGREERT EN VERLEGT GRENZEN IN URUZGAN

‘DIT WAS DE MEEST LEERZAME MISSIE OOIT’ TEKST: GIAN SANTEGOEDS FOTO’S: GERBEN VAN ES-AVDD

Ze zijn zich bewust van het aloude vooroordeel: de (militaire) politieagent als boeman. Ze kunnen er echter niets mee. Folkert, de bedachtzame luitenant met de gortdroge humor en Wilco, de extraverte opper, leiders van het KMAR-detachement tijdens TFU II in Uruzgan, wilden vanaf hun start in maart maar één ding: zich op professionele wijze van hun taak kwijten. Dat kon volgens hen maar op één manier: zo goed mogelijk integreren binnen de Task Force gemeenschap. “We hebben overste Querido, de commandant van de battle group, gewezen op de noodzaak van een constructieve aanpak”, vertelt Folkert. “U geeft aan, wij pakken het op. Dat is prima gegaan.”

Beiden beschouwen het als een groot voordeel dat ze gelijktijdig met het bataljon hebben kunnen opwerken. “Wij wisten precies wat zij wilden en verwachtten en zij kwamen er van lieverlee achter hoe wij werken.” Wederzijds respect is daarbij een groot goed. “Een Bushmasterchauffeur die je nog moet horen, trek je niet de avond voordat hij weer op patrouille gaat, uit zijn bed”, zegt Wilco LAGE DREMPEL

Het KMAR-detachement ging in maart voortvarend van start. Folkert: “Met de juridische adviseur en de betrokken commandanten hebben we een aantal zaken meteen goed opgepakt. Het vertrouwen groeit dan vanzelf. Op een gegeven moment is de klik daar

Nederlandse Bushmaster op een heuvel in de omgeving van Chora.

en is het een kwestie van samen doen.” Stapje voor stapje bouwde het KMAR-team onder leiding van het tweetal, het vertrouwen binnen de Task Force uit. Folkert: “Je kunt de stappen die je maakt tijdens zo’n missie als het ware inkleuren. Je begint met repressieve maatregelen zoals het uitvoeren van snelheidscontroles. En uiteindelijk kun je je toeleggen op een adviserende rol en het uitbouwen van de Standard Operating Procedures.” Je gezicht laten zien, in zowel goede als slechte tijden, is volgens Wilco van essentieel belang in het uitbouwen van het vertrouwen: “We liepen elke dag het werkgebied in om links en rechts een praatje te maken. Veelal ongedwongen, zonder een verborgen agenda. Op die manier wisten de mensen wie we waren en werd de

drempel om bij ons binnen te stappen lager.” Pragmatisme stond de afgelopen maanden hoog in het Marechausseevaandel. Bijvoorbeeld bij gevallen van belediging. “Soms worden dingen op de verkeerde momenten op de verkeerde wijze geroepen. Moet je dan meteen de boeman spelen?”, vraagt Wilco zich hardop af. Veelal probeerde hij het pratend met de betrokkenen op te lossen. “Hoe zou je het in Nederland oplossen?”, vroeg ik de indiener van de klacht. “Via een goed gesprek? Misschien zou je dat dan hier ook zo moeten doen.” THERAPEUTISCHE WAARDE

Baanbrekend was het collectief horen van getuigen bij niet-natuurlijke sterfgevallen. Zwollenaar Wilco dook voor deze ‘nieuwe’ aanpak in de geschiedenis en putte uit in het oog springende zaken in zijn regio. Zo koos de plaatselijke politie bij het onderzoek naar de vernieling van een Zwolse school door een groep kinderen voor een integrale aanpak. Ze zette de boefjes bij elkaar en liet hen een opstel over de gebeurtenissen schrijven. Alle feiten en omstandigheden kwamen aan het licht en de puzzelstukjes vielen in elkaar. Opperwachtmeester Wilco, nam de integrale aanpak in gemodificeerde vorm over voor het politiewerk in Uruzgan. De methode werd voor het eerst toegepast na een dodelijk ongeluk. Koen en Wilco verrichtten een combat investigation op de plek des onheils. Een dag later werden alle betrokkenen collectief gehoord via een uitgebreide questionaire. Dit gebeurde onder begeleiding van het Sociaal-Medisch Team. De voorde-

Afghaanse militairen wachten op de Chinook die hen naar Kamp Holland zal brengen.

len van de aanpak zijn volgens de opper evident. “Het complete verhaal passeert tijdens zo’n collectief verhoor chronologisch de revue en heeft daardoor ook therapeutische waarde.” Folkert: “De gedachtes van een getuige zijn vlak na een tragisch voorval het zuiverst. Zo werd bij een recente zelfmoordaanslag in eerste instantie gerept over één dader. Enkele dagen later zei iemand dat er ook een vrouw en kind in de bomauto zaten. Nader onderzoek wees uit dat die lezing niet klopte.” OPGERUIMD GEMOED

“We hebben echt in de gemeenschap gewerkt; zijn niet binnen ons eigen ‘blauwe’ kringetje gebleven om er alleen uit te komen als er gelazer was”, concludeert Folkert na vier maanden uitzending. Niet alleen in de werksetting, maar ook daarbuiten. “Collega Dennis heeft samen met de kassier het boksen op poten gezet. Vier keer per week werd in verschillende samenstellingen getraind. Dat is natuurlijk ongelofelijk goed voor je netwerk.”

Op een gegeven stonden de ‘blauwen’ ook daadwerkelijk tussen de ‘groenen’. Dat werd vooral duidelijk tijdens tragische momenten als dodelijke ongelukken en zelfmoordaanslagen. “In zulke situaties merk je pas dat je écht deel uitmaakt van één team. Het komt allemaal wel erg dichtbij.” Folkert en Wilco roemen het KMAR-team waarvan zij deel uit maakten. “Een geoliede machine”, zegt Wilco. “Bij calamiteiten viel iedereen automatisch in zijn rol. Folkert ging naar de OPS, ik ging in eerste aanleg mee, één collega bracht op kantoor het administratieve proces op gang en de twee overige leden togen naar de Role 2 om in voorkomend geval het overlijden vast te stellen en het Openbaar Ministerie in te lichten.” Wilco en Folkert verlaten het ‘pand’ met opgeruimd gemoed. “Alle lopende zaken zijn afgehandeld. We hebben de boel clean kunnen overdragen.” Wat Wilco betreft is de uitzending in Uruzgan dan ook de “meest leerzame missie ooit”.●

9 augustus | Pagina 4

Kapitein-vlieger Angelo Santiago (rechts) en ranggenoot Brian Zoll in hun element.

AIR RODEO NIEUWE ERVARING VOOR 334 SQUADRON

OLYMPISCHE SPELEN VOOR TRANSPORTVLIEGERS LAKEWOOD - Met de passagiers houdt kapitein Angelo Santiago even geen rekening. Om precies over een coördinaat te vliegen, trekt de vlieger resoluut de gashendels terug en legt de C-130 Hercules in een serie steile, scherpe bochten op zijn kant. De horizon schiet van links en rechts. Wie zich niet tijdig vasthoudt, klauwt naar alles binnen handbereik. Welkom op de Air Rodeo 2007, de meest spectaculaire competitie voor internationale tactische en strategische luchttransporteenheden. Bemanningen die denken tot de beste van de wereld te horen, nemen hier de handschoen tegen elkaar op. TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: BRIAN ZOLL

McChord Air Force Base in Lakewood, Washington is het centrum van de Rodeo. Vrijwel alle wings en squadrons van het Amerikaanse Air Mobility Command en het U.S. Marine Corps zijn present, evenals de nodige bondgenoten. Onder meer ZuidKorea, Pakistan, Saoedi-Arabië, België, Brazilië, Turkije en Nederland nemen deel in de C-130 klasse. De afvaardiging van het Eindhovense 334 Squadron gooit hoge ogen op het onderdeel Assault Landing. De Amerikaanse exchange pilot Santiago, ranggenoot Brian Zoll en boordwerktuigkundige adjudant Cees Stouten weten halverwege deel één, de low level tactische navigatievlucht, een glimlach op het gezicht van luitenant-kolonel Craig Logan te toveren.

‘graanschuur’ van Amerika in de buurt van Spokane (Washington), zie je navigatiepunten als een drooggevallen beekje of een Y-splitsing in een ‘geitenpad’ gemakkelijk over het hoofd. Dat gebeurt tijdens de drie uur durende ‘rit’ slechts één keer. Logan constateert dat de bemanning niet dicht genoeg over één markering vloog. Dat smetje drukt de pret na afloop zeker niet. Santiago sluit het onderdeel namelijk prachtig af. Op de krap één kilometer lange parallelbaan van ‘McChord’ drukt de vlieger binnen de aangewezen sector de wielen tegen het asfalt om vervolgens met een beheerste noodstop tot stilstand te komen. “Veruit de beste assault landing deze week”, mompelt Logan. KLUNZIG

De pruimtabak kauwende, nogal stug overkomende scheidsrechter wekt de indruk niet snel geïmponeerd te zijn door de kunsten van jonge vliegers. Toch gaat hij overstag. Over de schouders meekijkend, slaat hij de verrichtingen van de bemanning onafgebroken gade. Ook vanwege de veiligheid, want tijdens de vlucht geeft de hoogtemeter geregeld minder dan 2100 voet aan. Verdraaid weinig, mocht er iets mis gaan. De druk in de cockpit bereikt een hoogtepunt wanneer het Portable Flight Planning System crasht en gegevens over de vliegroute onbereikbaar zijn. Geïrriteerd smijt Stouten de computer weg. Vervolgens vestigt ook hij zijn aandacht op de landkaart uit 1985 en vier aan elkaar geplakte satellietbeelden, gedownload van Google Earth. “Ook een oude reliëfkaart bevat veel meer details dan een computeruitdraai”, weet Zoll uit ervaring. Reliëf heeft de vlieger nodig om op weg naar de drop zone details te onderscheiden. De papieren satellietbeelden gebruikt hij om zijn bevindingen te verifiëren. Vliegend met een snelheid van dik 350 kilometer per uur boven de egaal bruine

Dergelijke lastige vluchten met veel handwerk zijn meestal nodig om special forces met grote nauwkeurigheid boven vijandelijk gebied te droppen, of in het nauw gebrachte eenheden te bevoorraden. De bemanningen van ‘334’ voeren die niet dagelijks uit. Mocht de nood aan de man ko-

men, dan zijn ze er zeker toe in staat. Niks bijzonders, relativeert Zoll de twee navigatievluchten, die een uitputtende, uren durende kaartstudie vergden. Dat kunnen alle deelnemers. Zal best, maar de scores wijzen toch anders uit, want slechts een enkeling komt in de buurt van de Nederlanders. Maar hoewel zij uiteindelijk de meeste punten verzamelen, strijkt de Duitse afvaardiging van ‘Ramstein’ uiteindelijk met de eer. Verbazing alom. Een klacht volgt, maar de jury blijkt onvermurwbaar. Om de beker in de wacht te slepen, moesten de Nederlanders tevens een vlucht bij duisternis maken, luidt de uitleg. Omdat de KLu geen nachtzichtapparatuur in de C-130’s heeft, zat dat er niet in. Adjudant Stouten slaat er de regelgeving nog eens op na, maar vindt de Amerikaanse uitleg nergens zwart op wit. Zoll laat zich niet opfokken. “Wij hebben ons stinkende best gedaan om op het moeilijkste onderdeel eerste te worden. Dat die prestatie niet wordt beloond, is jammer.” Om de sfeer wat op te vijzelen, krijgt kapitein Santiago van hem

een ludiek presentje: een ingelijste foto van het team met de tekst ‘Beste Assault Landing’. Later wacht de vlieger en zijn collega’s nog een prettige verrassing. Na afloop van een afsluitend etentje in een lokaal steak house betaalt een vriendelijke Amerikaan de rekening. “Dat is voor alle goede dingen die jullie in de wereld doen”, aldus de gulle gever. IJKSTREEPJES

Ondanks het vervelende voorval is de Rodeo volgens Zoll wel degelijk nuttig. Het team doet veel contacten op en kijkt in de keuken van de bondgenoten. Wel zijn de knellende Amerikaanse regelgeving en werkwijze factoren om rekening mee te houden. “Temeer omdat wij hier en daar onze eigen procedures hebben”, zegt motormonteur sergeant 1 Frank de Laat. Die verschillen zijn er debet aan dat het team op het overkoepelende onderdeel ‘Onderhoud’ gemiddeld scoort. “Ook bleek de jury ontevreden over het oliën van enkele blank metalen delen”, gaat De Laat verder. “We wisten niet dat ze natte

vingers wilde hebben. Omdat de boekwerken hierover geen uitsluitsel geven, tekenden we protest aan. Helaas hield de jury ook nu voet bij stuk.” Een dispuut over het niveau van de hydraulische reservoirs besliste zij wel in het voordeel van de klager. In de Nederlandse handleiding staat onomwonden dat het peil tussen de twee ijkstreepjes mag variëren. De Amerikaanse gaat uit van ‘vol’. Bij het onderdeel refueling valt slechts een klein minpuntje te constateren. Tijdens het tanken gebruikt het team één aardekabel in plaats van twee. “Net als in de burgerluchtvaart plaatsen we er altijd maar één”, aldus De Laat. “Onzin, dus.” GASTVRIJ

De inspecties door vreemde ogen, brengen overigens wel een scheurtje van tweeënhalve centimeter in de uitlaat van motor drie aan het licht. Een onderhoudsploeg van de U.S. Air Force herstelt het euvel aan de Nederlandse kist in de avond. Wat gastvrijheid betreft, is de Amerika-

9 augustus | Pagina 5

Links: Voorafgaande aan een navigatievlucht op lage hoogte bestuderen kapitein-vlieger Brian Zoll (links) en boordwerktuigkundige adjudant Cees Stouten urenlang de kaart.

Onder: De prijs voor het best presterende team ging dit jaar naar de 60th Air Mobility Wing, van Travis Air Force Base, Californië.

nen niets te veel. Dat ondervindt ook het Turkse team. Een defect aan de gearbox zou hun toestel langdurig aan de grond hebben gehouden. Onmiddellijk stuurden de Yanks een van hun reusachtige C-17 Globemasters erop uit om de benodigde onderdelen duizenden kilometers verder op te pikken. “We doen er alles aan om verbroedering en esprit de corps te bevorderen”, zei brigadeLinks: De buitenlandse teams kwamen allemaal uit in de C130 klasse. De vulling van de andere categorieën was een strikt Amerikaans feestje. Foto: US Air Force

Rechts: Door toedoen van een Amerikaanse loading crew zag het Nederlandse team zijn kans op succes op het onderdeel onload/offload in rook opgaan.

generaal Kip Self later over de ‘reddingsactie’. Maar de Olympische Spelen voor de militaire transportvliegerij dienen volgens de rodeocoördinator vooral om het beste in de bemanningen naar boven te brengen. Daaraan is met name de Amerikaanse teams veel gelegen. Maanden van voorbereiding gingen aan hun vertrek naar het noordwesten van de States vooraf. “We wisten gewoon dat we hoge ogen zouden gooien”, verklaart chief master sergeant Gus Mesolella over de perfect verlopen combat onload/offload. Het team van 143rd Airlift Wing, afkomstig van Quonset Air National Guard Base in Rhode Island eindigde als eerste. Met dank aan een loading crew van Ramstein Air Base, die weken eerder uit Duitsland overkwam om de reservisten op te werken. Het met draaiende motoren onder tijdsdruk laden en lossen van een Humvee terreinwagen, een aanhanger en een pallet verliep

bij de Nederlanders ronduit stroef. Dankzij de Amerikaanse loading crew die hun was toegewezen. Die maakte er ronduit een potje van. Achteraf vond chief master sergeant Dan Spradling het optreden van zijn landgenoten zo ver beneden de maat, dat hij zijn superieuren hierover inlichtte, maar zonder resultaat. Uitslag: laag. “Omdat wij zonder eigen loading crew zaten, hadden we beter met de Belgen kunnen samenwerken”, verzuchtte loadmaster sergeant-majoor Paul van Haastrecht. “Misschien iets voor de volgende keer.” OORDOPJE

Mocht dat ervan komen, dan is een betere aanloop naar het tweejaarlijkse evenement sterk aan te bevelen. Die was volgens eigen zeggen niet echt optimaal. Vanwege drukke werkzaamheden had het meegekomen grondpersoneel bijvoorbeeld geen tijd om zich beter op de fysieke test

voor te bereiden, een onderdeel dat niettemin vrij goed verliep. Het uitspitten van het wedstrijdreglement kan ook veel teleurstelling en ergernis voorkomen. Ten slotte weet je dan precies wat er van je wordt verwacht. Neem de Amerikaanse eenheden, die werkelijk niets aan het toeval overlaten. “Om een perfecte indruk te maken, prepareren ze weken van tevoren één bepaald vliegtuig”, kwam De Laat te weten. “Met ons kleine aantal toestellen en continue inzet gaat dat domweg niet. Uren voor vertrek kwam de G-273 met passagiers terug uit Groot-Brittannië. Niet vreemd dat de scheidsrechters op de laadvloer nog een oordopje en een paperclip tegenkwamen.” “Wij verkeerden lange tijd in onzekerheid of we naar de States zouden vertrekken”, vult sergeant-majoor dockchief Jean Loomans aan. “Tegelijkertijd kwam een uitzending naar Kandahar in het vizier. Tja, en wat is dan belangrijker.”●

Air Mobility Command Het Air Mobility Command (AMC), dat de Air Rodeo tweejaarlijks organiseert, is veruit de grootste militaire luchttransporteur ter wereld. Dagelijks zijn tientallen vliegtuigen in touw om vooral Amerikaanse troepen wereldwijd te bevoorraden. Met toestellen als de C-130 Hercules, de C-141 Starlifter, de C-5 Galaxy en de C-17 Globemaster is het AMC in staat om in korte tijd honderden, en desnoods enkele duizenden, tonnen goederen overal naar toe te brengen. Alle facetten van het laden, vervoeren en lossen komen tijdens de competitie op McChord Air Force Base aan bod, evenals tanken in de lucht. Dat hoort eveneens tot het takenpakket van het AMC.●

De ladder is al bij motor drie geplaatst. Tijdens de Air Rodeo troffen Amerikaanse inspecteurs een haarscheurtje aan in de uitlaat. Dat euvel werd in de avond verholpen. Links: Loadmaster adjudant Johan de Vries observeert in een niet alledaagse pose het laden van een Humvee terreinvoertuig.

9 augustus | Pagina 6

KORT INTERNATIONAAL NIEUWS wen, terwijl GDLS als hoofdaannemer optreedt. De aflevering staat gepland voor oktober en november. De Amerikaanse strijdkrachten hebben eerder al 448 RG-31’s besteld: 265 Mk5’s voor het leger en speciale operaties en 24 voor het MRAP-project. Foto: BAE Systems●

MK 41 nog veelzijdiger

C-130J wegens succes verlengd

man, die het doel aanstraalde, en vervolgens de tactische gegevens via een Link 16 verbinding doorseinde. Zowel de Rafale als de SF1-IR versie van de Mirage 2000-5F worden uitgerust met een elektromagnetische plus een infrarode variant van de Mica. Foto: MBDA●

BETHESDA - De productie van de C-130J Hercules gaat door tot ver na 2009, het jaar waarin deze oorspronkelijk zou aflopen. Dat komt door aanvullende Amerikaanse orders alsmede groeiende internationale belangstelling. Wat de VS betreft, het Korps Mariniers wil een vijfde toestel voor zijn tankervloot, terwijl de luchtmacht, die al de aankoop van vijf aanvullende C130J’s veilig stelde, in 2008 nog eens twee extra kisten aanschaft. Tot op heden heeft de USAF zich vooral gefocust op de verlengde versie, die 4,7 meter langer is dan het standaardmodel, maar in de toekomst mikt ze op een mix van beide. De C-130J geldt ook als een belangrijke kandidaat voor de Combat Search and Rescue gemeenschap, die na 2010 behoefte heeft aan 115 vliegtuigen. Deze moeten de verouderde HC-130P/N en MC-130P/E tankers aflossen. Lockheed Martin voert momenteel gesprekken met de luchtmacht om de C-130J aan te passen aan de eisen van het Air Force Special Operations Command. Foto: US Air Force●

VS leger bestelt 44 MRAP’s

BALTIMORE - Lockheed Martin gaat twee modules van de MK 41 verticale lanceersystemen van de Ticonderoga-klasse kruisers met nieuwe elektronica opwaarderen naar het zogeheten Baseline VII. Dit houdt in dat de raketsilo’s de mogelijkheid krijgen om ook Evolved Sea Sparrow projectielen af te vuren en zo de zelfverdedigingcapaciteit van het schip vergroten. De nieuwe uitrusting combineert commerciële kant-en-klaar componenten met Ethernet verbindingen en optische glasvezelkabels, waardoor gemeenschappelijkheid ontstaat met de DDG-51 torpedobootjagers. Geen enkel ander lanceersysteem dan de MK 41 kan elke dreiging op het gebied van maritieme oorlogvoering beantwoorden. Hij is in dienst bij twaalf marines op 186 schepen in negentien verschillende klassen. Foto: US Navy●

Scherpere blik voor Hawkeye

Hoger cijfer voor Bradley

WASHINGTON - In een ongebruikelijke ontwikkeling binnen het door het VS Marinierskorps geleide Mine Resistant Ambush Protected (MRAP) voertuigproject heeft het Amerikaanse leger bij General Dynamics Land Systems (GDLS) Canada 44 RG-31 Mk5’s besteld. Dit is een van negen types die in aanmerking komen. In totaal hoopt het Pentagon tegen 2010 meer dan 23.000 MRAP voertuigen te verwerven voor mariniers, landmacht, marine en special forces. De RG-31 heeft een V-vormige romp om granaat- en bomscherven mee af te buigen en is gebaseerd op een ontwerp van het Britse BAE Systems. Dat laat de wagens door zijn Zuid-Afrikaanse dochter bou-

YORK - In aanvulling op een eerder contract voor de ombouw en modernisering van 610 M2 Bradley pantserwagens, heeft BAE Systems opdracht gekregen nog eens 108 infanterie- en zestig cavaleriegevechtsvoertuigen plus vier vuursteunvarianten van A2 naar A3 niveau (zie foto) op te krikken. Deze versie bevat onder meer de nieuwste vuurleidingapparatuur met een vizier van de tweede generatie. Plus geïntegreerde informatietechnologie met verbeterde command and control eigenschappen, zoals kleurenbeeldschermen, krachtig computergeheugen, microprocessor met hogere snelheid en netwerkverbindingen. Dit alles ondersteund door een accurater navigatie- en plaatsbepalingsysteem. De Bradley vormt de ruggengraat van de Zware Brigade Gevechtsteams van het Amerikaanse leger. Foto: BAE Systems●

Rafale schiet over schouder PARIJS - In oude westerns haalde de held soms de meest fantastische trucjes uit met zijn blaffer. Zelfs over de schouder mikkend wist hij het doel nog te raken. Hoe het voelt om dat te kunnen, ervaart de vlieger van een Rafale als hij met een Mica lucht-luchtraket een achtervolger neerschiet. De nieuwe mogelijkheid om zonder te manoeuvreren ineens van prooi in jager te veranderen, verschaft het Franse jachtvliegtuig een groot voordeel in luchtgevechten. Bij de eerste proeflancering maakte een door een F2 Rafale afgevuurde Mica, uitgerust met een actieve elektromagnetische zoeker, korte metten met een C22 robotvliegtuigje. Dankzij ondersteuning van de wing-

Tekst: Wiebren Tabak

BETHPAGE - Northrop Grumman heeft een contract gekregen om nog eens drie E-2D Advanced Hawkeye airborne early warning and battle management command and control vliegtuigen voor de Amerikaanse marine te bouwen. Het prototype moet later deze zomer zijn eerste vlucht maken. Van buiten lijkt de E-2D op de E-2C, van binnen zijn de systemen volledig opnieuw ontworpen en is de capaciteit sterk uitgebreid. Het hart bestaat uit een APY-9 radar die niet alleen kleinere doelen kan zien, maar er ook meer kan waarnemen op een grotere afstand. De roterende schotel bevat een electronically scanned array die continu een zoekslag van 360 graden maakt. De operators beschikken over nieuwe werkstations, geïntegreerde satellietcommunicatie en andere hypermoderne middelen. Ook kent de E-2D een ‘glazen’ cockpit, waarin de oude apparatuur heeft plaatsgemaakt voor digitale beeldschermen en vliegtuigelektronica. Een voordeel daarvan is onder meer dat een van beide vliegers desgewenst als extra operator kan dienen. Foto: Northrop Grumman●

9 augustus | Pagina 7

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN

HR.MS. ZUIDERKRUIS VINDT NA 32 JAAR NIEUWE MOGELIJKHEDEN

Lofzang op een oude dame DEN HELDER - Er is wat besmuikt gelachen, zowel binnen de Koninklijke Marine als in de West. Dik een half jaar geleden voer de bevoorrader Hr.Ms. Zuiderkruis de Helderse haven uit om dienst te gaan doen als stationsschip. Een 32 jaar oud log platform als wapen tegen de snelle drugskoeriers? “Ja, we hebben bewezen dat het kan. Deze oude dame is niet alleen voor bevoorrading op zee. Ik heb al bij de aanvaarding van het commando gezegd: dit schip kan zoveel meer”, verklaart commandant kapitein-luitenant ter zee, Oscar van Lent. TEKST: EVERT BROUWER

Hij is er zelf even stil van en ook dat kan tijdens het bevlogen relaas van KLTZ Van Lent als een bijzonderheid in het notitieboekje. Hr.Ms. Zuiderkruis dobbert in de Nieuwe Haven, waar de wind net als in de West vrij spel heeft. Door het zomerverlof is vrijwel niemand aan boord en dat vormt een hele veran-

dering met de operatie rond de Antillen. “Niet het schip, maar de mensen maken het verschil. We hebben geen enkel incident gekend in al die maanden en dat ondanks de grote veranderingen die na het rapport-Staal zijn ingevoerd. De Zuiderkruis lag bijna zes maanden droog. Niets over gehoord, vooral doordat iedereen heel serieus met het werk bezig is geweest. Veel mensen van binnen en buiten de krijgsmacht zullen wel denken dat de periode als stationsschip een verkapte vakantie betreft. Niets is minder waar: dit vormt wel degelijk een ernstmissie.” De West is hot. De drugsstromen zijn duidelijk verminderd en waar voorheen grote hoeveelheden verdovende middelen werden aangetroffen, krijgt de Taakgroep 4.4 nu te maken met kleine pakketten. “De Koninklijke Marine heeft een goede plek veroverd in de internationale samenwerking. Ook in de war on drugs. Met de kustwachtcutters en super-RHIBS is daaraan een nieuwe impuls gegeven”, verzekert overste Van Lent. Hr.Ms. Zuiderkruis fungeerde perfect als basis voor die schepen en de fregatten van de internationale Taakgroep (CTG 4.4) in het gebied. Immers, de bevoorrader kon als tanker zowel de varende eenheden als de helikopters van brandstof voorzien. Met dat laatste is overigens meteen een sleutel tot het functioneren van de Zuiderkruis genoemd. “Onze helikopter

Boven: Hr.Ms. Zuiderkruis met de HITRON-heli (Helicopter Interdiction Tactical Squadron) van de Amerikaanse kustwacht aan dek.

Links: De Lynx speelde een cruciale rol in het succes van de Zuiderkruis als stationsschip.

vormde een essentieel wapen in de counter drugs operaties”, onderstreept de commandant. “We hebben geen problemen gekend met de Lynx. Een pluim voor de boordvliegtuigploeg op de Zuiderkruis.” FOST

De basis voor het goede optreden van de Zuiderkruis werd gelegd eerst tijdens de SARC (Sea Acceptance and Readiness Check) onder leiding van COMSEATRAIN en aansluitend in de FOST (Flagofficer Operational Sea Training). “Daarin hebben we de commandocentrale bewust opgewerkt als operationele cel, met een eigen intelteam. Goede verbindingen, al beschikken we niet over de kwaliteit zoals de LCF’s die kennen, en informatie zijn voorwaarden om goed te kunnen opereren. Ook daar past een compliment aan de bemanning: er is dag en nacht gewerkt. Als er informatie binnenkwam dat er Links: De onderschepping van een ‘go-fast’ met de drugs nog aan boord.

iets stond te gebeuren, werd direct een plot opgebouwd.” De beperkingen zijn echter ook duidelijk. “Als bevoorrader van 18.000 ton sluip je niet zo even een baai in. We opereerden dus ook verder uit de kust dan de fregatten dat doen. Maar als Fast Combat Support Ship konden we toch heel wat toevoegen.” Het leidde tot aardige successen, met de vangst van 523 balen drugs, straatwaarde 30 miljoen dollar, op 23 februari als meest in het oog springende gebeurtenis. Samenwerking met de Amerikaanse drugsbestrijdingsorganisatie in Key West (JIATF) en de Colombiaanse antidrugseenheden vormde daarbij de basis. “Die is perfect geweest. Je staat versteld van de professionaliteit en inzet van de Colombiaanse marine. Die mannen hebben het niet gemakkelijk. Ze worden dikwijls beschoten. Mijn collega van de ARC Almirante Padilla is al tweemaal door een kogel getroffen.” Van Lent benadrukt dat de drugssmokkel niet door een ongeorganiseerde bende wordt verzorgd. “De tegenstanders daar werken zeer professioneel. Kijk maar naar die go-fasts We hebben dan ook flinke aandacht besteed aan onze beveiliging. We kenden acht posities met MAG’s en .50. Bij elke operatie ging de heli, ook met een wapen aan boord, de lucht in voor de bescherming van de RHIB’s die de boarding uitvoeren.” OORLOGSBEDRIJF

De dagen die Hr.Ms. Zuiderkruis stond gepland voor

anti-drugs- en kustwachtoperaties waren volledig gevuld. “Het dagboek dat ik heb bijgehouden, is helemaal vol”, vertelt Van Lent. “Al zou je er een schip bijleggen, dan nog valt er genoeg werk te vinden.” De kracht van de Zuiderkruis zat hem echter niet alleen in de mogelijkheden die het schip biedt. “We kennen een happy crew. Iedereen werkte keihard. Ook ons medische team, dat twee levens redde van opvarenden van een Amerikaans en een Venezolaans schip. Verder konden we ons als Koninklijke Marine etaleren met de adoptie van een school. Het gebouw is totaal gerenoveerd. We hebben bovendien namens het Academisch Ziekenhuis Groningen 75 bedden afgeleverd aan het Sehos, wat staat voor het Sint Elizabeth Hospitaal in Otra Banda. Ook zulke zaken helpen mee aan een goede sfeer aan boord. Er is zoveel om handen. De mix van werkzaamheden maakte het mogelijk dat de Zuiderkruis, met al haar beperkingen, als stationsschip zeer goed kon functioneren. We zijn bij een boarding van een vaartuig dat koelvloeistof verloor 53 uur achtereen in touw geweest. Het was een vol draaiend oorlogsbedrijf hier aan boord. Alles is uitstekend verlopen. Daarbij bleek ook weer ons voordeel als ondersteuningsschip. Er moest een aantal zaken dringend worden gerepareerd. Die klus hebben onze mensen eveneens op voortreffelijke wijze geklaard.”●

Te koop: Apeldoorn (West), Van Goghstraat 38. Royale uitgeb. tussenwoning, 4 slpkamers. Gelegen in rustige buurt; geïsoleerd, v.v. kunststof kozijnen, diepe tuin op ZW. Div. def.cplxn op ± 15 min. rijden. Nabij winkels, bos, uitvalswegen A1/A50. Vr.pr. N 249.000,- k.k. Mogh.huur/aankoop 2 garageboxen Info: 06 204 756 91 of zie www.funda.nl Te koop: Breezand, Stoomweg 7, vrijstaande woning op 1285m2 eigen grond. Zeer geschikt voor paardenliefhebbers, incl. 3 stallen, schuur en rijbak. 10 min. van Den Helder, 5 min.van jachthaven. Vr.pr. N 379.000,- k.k. Inl.: 06 - 239 872 22 of www. vlieg.nl Te koop: Den Haag, Leidschenveen, Harry Diesfeldtlaan 6. ruime eengezinswoning. Kindvr.wijk Bjr. 2004, instapklaar. Ind.: woonkmr, keuken, hal met toilet. Ruime tuin met berging. 1e verd.: hal, 3 slpkmrs met dakkapellen, badkmr met bad, douche en toilet. 2e verd.: open zolder. Vr.pr. N 297.000,-. Info en foto’s: mooiewoning.bigbig. com of makelaar tel. 070 - 301 60 62. Te koop: Hallum, Memerdastate 31. Vrijst. woning geleden aan open vaarwater. Perceelopp.vlak. 663 m2. Woonkmr en designkeuken v.v eikenhouten vloer. Opensl. deuren en gashaard. 4 slpkmrs. Aangeb.garage. Omheinde tuin op Z. Vr.pr. N 389.000,k.k. Tel. makelaar: 058 - 233 73 33 of zie www.funda.nl Te koop: Rijen, L.Tilanusplein 31, ruime 2/1 kapwoning aan groot groen plein in kinderrijke buurt. Bjr 1993. Met uitbouw, 2 dakkapellen en 5 slkmrs. Nabij vlb, winkelcentrum en scholen. Vr.pr. N 339.000,-. Info en foto’s e-mail: [email protected] of zie www.jaap.nl Te koop: Roosendaal (N-Br.), Hoogstraat 41, ruime tussenwoning (393 m?) met 4 slpkmrs, achtertuin en garage, bjr. ´84. De Engelbrecht van Nassau Kaz. op 1.8 km. Direct te aanvaarden. Vr.pr. N 194.500,- k.k. Info: www. bsrmakelaars.nl of 076 - 503 30 00 of www.funda.nl Te koop: Vught, Oreliosingel 8, luxe ruime tussenwoning met 6 kmrs en berging. Kindvr.buurt, alle voorzieningen op loopafst. Vr.pr. N 299.500,- k.k. Meer info. www.makelaarsland.nl Te huur: Den Haag, 3-kmrapp. tussen station HS en Binckhorsthof. Gemeubileerd, inbouwkeuken en een box. 3e verd. aan de Fijnjekade, Bj 1998. Vr.pr. N 950,- p.m. Inf.: 06 - 164 307 07 (na 18.00 uur) of www.remax.nl Te huur: Den Haag, Voorthuizenstr. 102. Omg. Zuiderpark. Ruim, goed onderhouden 3-kmrappartement met balkon op 1e etage. Ind.: woonkmr, 2 slpkrs, badkmr met douche, ligbad. Keuken met inb.app. Winkels op loopafstand en goed bereikbaar met OV. Per direct beschikbaar. Prijs: N 550,- p.m. excl. Info: 06 - 474 708 12. Te huur gevraagd: Voor het komende Universitaire jaar kamer gezocht in Amsterdam voor mijn dochter (rustig, niet-roker). Reacties naar: litjens.jan@gmail. com 06 - 229 992 57.

RECREATIE Te huur: Hongarije, onze gezellige Tanya (Hongaarse boerderij) a.d rand van een groot natuurgebied. Week 35 (25/8-1/9) is nog vrij en te huur voor N 350,- all-in. Inf. ic.haan.leget@mindef. nl of www.kakashaz.come2me.nl Te huur: Zuid Frankrijk: Le Lot, nabij Cahors, 125 km boven Pyreneeën, voor rust en natuur, zelfst. woonruimte van typisch Frans landhuis, vrije opgang. Voor 2 pers. In bos, weide wijngaarden. Heuvelachtig. Goed fietsen en wandelen. N 260,- per week. Geen huisdieren. Tel 00 33 565 36 99 98. Te huur: Winterswijk, vrijstaand vakantiehuisje in fraaie rustige omgeving met 1500 m2 grond. V.v. alle comfort. Veel privacy. Ideaal fiets- en wandelgebied. Tel: 026 - 443 04 14, www.johnjacobs.nl/gerrit

DIVERSEN Geachte militairen ik ben Evert van Beek en ik spaar Emblemen. Heeft iemand mischien wat voor mij? Wilt u dat dan opsturen naar: Evert van Beek, Hertespoor 31, 3772 SE Barneveld. Alvast heeel hartelijk Bedankt!!!

REÜNIE Het Comité Reünie 42 AAT nodigt u uit voor de 19e reünie op donderdag 4 oktober in de Generaal Spoorkazerne te Ermelo. Inf.: G.P. Belt, 023 - 526 47 05 of e-mail [email protected] Thuisfrontcomité Koninklijke Landmacht: Bent u lid geweest van het TFC in de periode ‘95 en ‘96? Graag willen wij dat degene met wie wij nog geen contact hebben gehad, zich aanmeldt voor een reünie op 27 oktober ‘07 in het PMTtrefpunt ‘Baan Zulu’ te Harskamp. Namens de telefooncirkelgroep RingRing, Durk en Lammie de Vries, Stêdsfinne 487 GH Workum, tel. 0515-541 984, email: [email protected]●

9 augustus | Pagina 8

Enkelingen stellen een daad

IN HET KORT

DUITS EREKRUIS IN ZILVER AMERSFOORT - Luitenant-kolonel Henk Laurens, als commandant van de School voor Vredesmissies verbonden aan het Opleidings- en TrainingsCentrum in Amersfoort, kreeg afgelopen maand het Duits erekruis in zilver. De Duitse commandant Infanterieschool, brigadegeneraal Berger, overhandigde hem dit. Laurens was van Nederlandse zijde de initiatiefnemer voor het opzetten van de ‘Patenschaft’ (Partnerschappen) tussen de School voor Vredesmissies en het Opleidingscentrum Verenigde Naties (Vereinte Nationen Ausbildungszentrum) van de Bundeswehr in Hammelburg●.

DEN HAAG - ‘De meeste mensen zwijgen, enkelingen stellen een daad.’ Deze tekst staat te lezen op het verzetsmonument in Arnhem. Over die enkelingen gaat het boek ‘Wat bewoog u? - Gesprekken met mannen en vrouwen uit het verzet’’ van Jan Crum. Wat waren hun motieven, welke keuzes moesten ze maken, wat hebben ze beleefd en hoe kijken ze terug? In 25 hoofdstukken voert de auteur een aantal mensen op die model kunnen staan voor HET VERZET. Onopgesmukte relazen van Nederlanders die het niet pikten. Neem Joop Ducrot, ooit voorbestemd om priester te worden, maar in plaats daarvan in de illegaliteit gegaan en daarna als oorlogsvrijwilliger naar Indië. Nog steeds heeft hij (en hij niet alleen) grote moeite met ‘de massa die het allemaal liet gebeuren en zijn joodse buurman liet weghalen, en met die Nederlandse agenten die hem wegbrachten’. Sommige landgenoten kwamen in actie uit afkeer van de bezetter. Anderen werden geleid door hun levensbeschouwelijke achtergrond, of een combinatie van beide. Bijvoorbeeld de gereformeerde Tiny van der Linde-Bergman, een onverzettelijke, beginselvaste Friezin die de nazi’s met alles wat in haar was, bestreed. De ene verzetstrijder wist de hele oorlog door uit handen van de bezetter te blijven, zij het vaak op het nippertje, de ander verdween al vroeg in het concentratiekamp, zoals Velo Bierman, wiens odyssee als Nacht und Nebel gevangene uiteindelijk uitmondde in het afschuwelijke Natzweiler (met Dachau als bittere epiloog). Een keer dachten de arme drommels daar een

menselijk trekje bij de SS te bespeuren, toen eind december ’43 een kerstboom op de appelplaats verrees. Totdat ze daaronder de galg ontdekten en moesten toekijken hoe kampgenoten werden opgehangen. ‘Ik stond naast een katholiek priester. Louis van Dungen uit Limburg. Ik kon het niet laten, ik zei: ‘Lowieke, waar is onze lieveheer?’ Lowieke kijkt me aan en zegt: ‘Velo, wat daar gebeurt, is de praktijk van het nationaal-socialisme. Ik weet een ding zeker: ik ben als priester het kamp ingeranseld, ik hoop er als mens uit te komen.’ En hij is er uitgekomen. Als een verdomd goed mens.” Later had Bierman nog een aparte ervaring met Van Dungen. Die rolde op een slechte dag een steile helling af en Bierman kreeg hem net op tijd te pakken, voor de zone waarin hij anders doodgeschoten zou worden. “Ik kon niet meer ademen. Ik zeg: ‘Lowieke, waar is onze lieveheer?’ Hij komt naast me staan, legt zijn hand op mijn schouder en zegt: ‘Velo, dat zij de gij, manneke!’ Dat zijn dingen die je nooit meer vergeet.” Zo bevat het boek nog vele aangrijpende verhalen, die allemaal hun sporen bij de lezer achterlaten. En wat daarin opvalt, is hoe de verzetsmensen hun verleden hebben verwerkt en - menigeen pas decennia later - zichzelf van de haat bevrijdden. Maar ook hoe negatief ze vaak de huidige samenleving ervaren. Er valt dus in alle opzichten veel van te leren. ‘Wat bewoog u?’ is een paperback van uitgeverij Aspekt. Het 415 pagina’s tellende en met portretfoto’s verluchte boek ligt voor N 22,95 in de boekhandel. ISBN: 978-90-5911-504-0. Tekst: Wiebren Tabak●

Vliegtuigspotters in Militaire Luchtvaart Museum NEDERLANDSE GIFT VOOR AFGHAANS SCHOLENPROJECT KABOEL - Het personeel van het aankomst- en vertrekpunt van Nederlandse militairen op het vliegveld van Kaboel, heeft 500 euro geschonken aan de stichting Schoolsupport4. Kapitein George Kok (2de van rechts) overhandigde het bedrag, afkomstig uit de pot voor goede doelen van het Holland House, aan John Langerak (3de van rechts). Die werkt namens de stichting al jaren als vrijwilliger in Afghanistan en heeft met het geld intussen onderdelen voor een zelf te maken bakfiets gekocht. Meer informatie: www.schoolsupport4afghanistan.org●

ROEIERS GEZOCHT BREDA - Er worden roeiers – zowel burger als militair - gezocht voor het weer oprichten van de Defensie acht. Een van de doelen is het deelnemen, natuurlijk ook in andere nummers, aan de Head of the river en de Britse militaire kampioenschappen, plus de bedrijfsachten competitie. Contactpersoon is Aoo Jaap Klootwijk, 06 - 365 034 59; [email protected]●

CHILEENSE ONDERSCHEIDING DEN HAAG - Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Jan Willem Kelder heeft een hoge decoratie gekregen van zijn Chileense ambtgenoot admiraal Rodolfo Codina Diaz. Kelder werd benoemd tot Commandeur in de Chileense Order of Naval Merit voor zijn bijdrage aan het verbeteren van de betrekkingen tussen beide landen. Vooral de grote steun vanuit de Koninklijke Marine voor de verkoop van vier fregatten aan de Chileense marine was reden de onderscheiding toe te kennen.●

SOESTERBERG - In het museumcafé van het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg exposeert modefotograaf, privé-vlieger en luchtvaartenthousiast Jurriën Wouterse een serie portretten onder de titel ‘Spotting Holland’. Hierin staan de zogenaamde vliegtuigspotters centraal Nederland telt naar schatting 3.000 à 4.000 vliegtuigspotters en behoort hiermee, samen met Engeland, tot de koplopers in Europa. Uitgedost in vliegerjacks vol emblemen en gewapend met trapjes, fotokoffers en telelenzen vormen deze spotters een vaste verschijning bij evenementen als de jaarlijkse Luchtmacht Open Dagen. Ook staan ze bij weer en wind langs de hekken van de vliegbases om juist die ene F-16 of bijzondere Duitse Tornado op de gevoelige plaat vast te leggen. Fotograaf Wouterse was van jongs af aan

gek van vliegtuigen. Zijn vader was officier bij de Koninklijke Luchtmacht en hij mocht als kind mee naar Welschap (Vliegbasis Eindhoven) om daar de NF-5’s te zien landen en opstijgen. Tegelijkertijd ontwikkelde hij een passie voor fotografie. Hij werd al vroeg getroffen door de enorme gedrevenheid van het vliegtuigspottersgilde. Toen hij zich hierin verdiepte, kwam hij tot de slotsom dat er nog nooit een fotoserie over dit fenomeen was gemaakt. Hij besloot daarop zijn camera niet langer te richten op de vliegtuigen, maar juist op zoek te gaan naar de spotters. De foto’s die worden geëxposeerd in het Militaire Luchtvaart Museum zijn door hem vervaardigd op diverse Open Dagen van de Luchtmacht en zogenaamde spottersdagen in Nederland en België in de periode 2005-2007. Voor meer informatie: www.militaireluchtvaartmuseum.nl●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 11 augustus: Ridderfeest in het Legermuseum, Delft 12 augustus: Historische en moderne soldaten in het Legermuseum; Delft 12 augustus: Voorstelling ‘Dutchie, met Bob van Staeveren naar Engeland‘ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 14 augustus: Kinderworkshop ‘straalmotor’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 15 augustus: Kinderworkshop ‘vliegen’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 15 augustus: Voorstelling ‘Dutchie, met Bob van Staeveren naar Engeland’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 16 augustus: Kinderworkshop ‘morse’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 19 augustus: Voorstelling ‘Hollandse Heli Helden’ in

het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 19 augustus: Historische en moderne soldaten in het Legermuseum, Delft 21 augustus: Kinderworkshop ‘straalmotor’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 22 augustus: Voorstelling ‘Hollandse Heli Helden’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 23 augustus: Kinderworkshop ‘vliegen’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 23-26 augustus: KLM Open Golf, Noordwijk 26 augustus: Voorstelling ‘Hollandse Heli Helden’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 26 augustus: Historische en moderne soldaten in het Legermuseum, Delft 28 augustus: Kinderworkshop ‘morse’ in het Mili-

taire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 29 augustus: Voorstelling ‘Hollandse Heli Helden’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 30 augustus: Kinderworkshop ‘straalmotor’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 30 augustus: Relatieconcert door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Gilze 30 augustus: Relatieconcert door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Apeldoorn 1-2 september: ‘Schip ahoy!’ Piraten weekend in het Legermuseum, Delft 2 september: Voorstelling ‘Hollandse Heli Helden’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77) Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808