Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel – Vicariaat Onderwijs.

Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Mededelingen Frans november 2011 Aan de leraars Frans Inhoud

1

- Regionale vakvergadering (november): integratie van kennis en vaardigheden in toetsen en examens - Dag van Frans - “Schrijven” in het basisonderwijs - Rebus - Nascholingen : ▪ Lessius Mechelen ▪ Energizers in de les Frans ▪ SOS Frans ▪ ‘Acoustic en pointillé’

Regionale vakvergadering november: integratie van kennis en vaardigheden in toetsen en examens.

Woensdag 16 november, 14 u – 16.30 u, Diocesaan centrum, Varkensstraat 6 in Mechelen. Inhoud : - Wat is integratie van kennis en vaardigheden? - Bespreking van toetsvoorbeelden Gelieve dus toetsvoorbeelden op voorhand toe te sturen. INSCHRIJVEN: met de schoolcode via www.nascholing.be Kies onderaan links voor DPB-OND Mechelen-Brussel en vervolgens voor Secundair onderwijs - moderne vreemde talen en module MFR-3 2

Dag van Frans 2012

De derde “Dag van het Frans” in ons bisdom gaat door op woensdag 1 februari 2012 in de lokalen van De Lindepoort, Begijnenstraat 18 in MECHELEN. Het onthaal is voorzien vanaf 8.30 u. Ziehier het programma : 08.30 u - 09.00 u

: onthaal

09.00 u - 10.15 u

: Workshops 1-2-3-4

10.15 u – 10.45 u

: pauze

10.45 u - 12.00 u

: workshops 2 (vervolg)-5-6-7

De uitgeverijen worden uitgenodigd om hun leermiddelen voor te stellen tijdens het onthaal en de pauze.

DPB, F. de Merodestraat 18, 2800 Mechelen, tel.: 015 29 84 86 - fax: 015 29 84 03 - e-mail: [email protected] Website: http://www.kerknet.be/vic.onderwijs.mb/home.htm Maandberichten

Vademecum

- 1 -

Vakdocumenten

Prijs : € 40 Inschrijven voor deze Dag van het Frans kan met de schoolcode via www.nascholing.be . Kies rechts beneden voor DPB-OND Mechelen-Brussel, vervolgens voor Secundair Onderwijs Moderne vreemde talen en MFR-4. Vergeet niet je workshopkeuzes online aan te vinken. Workshop 1 (8.30 u – 10.15 u) Naam van de sessie

Talendag SAT Airlines (winnaars EDT - wedstrijd 2010: prijs voor de hoogvlieger)

Doelgroep

allen

Naam van de lesgevers

Evelyn Seys [email protected] en Els Debast [email protected] van Sint-Angela Tildonk

Kwalificatie

nieuw

Inhoud

Voorstelling van de Talendag 2010 in Sint-Angela Tildonk: “SAT Airlines”:

Strategie en methode



initiatief taaloverschrijdende vakgroep



concept = reizen per vliegtuig naar bestemmingen in verschillende talen



leerkrachten en zesdejaars vormen de crew en werken activiteiten uit voor de leerlingen van 3e, 4e en 5e jaar

Voorstelling talendag adhv PowerPointpresentatie Mogelijkheid tot vragen stellen

Max. aantal deelnemers

25-30

Workshop 2 (2x 75 min.) (8.30 u – 10.15 u en 10.45 u – 12.00 u) Naam van de sessie

“Oser oser” of hoe je techniek kan integreren in de les Frans

Doelgroep

Leraren 3e graad TSO/ 3e en 4e graad BSO (met 2 u. Frans)

Naam van de lesgever

Vanessa Smeyers, lerares Frans in het GTIL, Londerzeel

+ e-mail adres

[email protected] Leen Muës, pedagogisch begeleider Frans, Salesianen van Don Bosco [email protected]

Kwalificatie

nieuw

Inhoud

Hoe leerlingen in een 3e en 4e graad TSO/BSO motiveren voor het vak Frans? Aan de hand van concrete voorbeelden stellen we werkvormen en materiaal voor waarin taal en techniek hand in hand gaan.


Interactief atelier met reflectie en uitwisseling van de deelnemers.

Bijkomende info

2 x 75 min.


24

- 2 -

Workshop 3 (8.30 u – 10.15 u ) Naam van de sessie Doelgroep Naam van de lesgever + e-mail adres Kwalificatie Inhoud Strategie en methode Max. aantal deelnemers

eTwinning, de community voor scholen in Europa: een getuigenis Leraars tweede en derde graad die nog geen ervaring hebben met eTwinning, eventueel voor sterke klassen in de eerste graad Jan Everaert [email protected] leraar Frans in BIMSEM Mechelen nieuw Een praktijkstory: Jan Everaert vertelt over zijn ervaringen met eTwinning: wat is het, voor- en nadelen, evaluatie, … Aan de hand van een PowerPoint zal hij een uiteenzetting geven. Er wordt ook tijd voorzien om vragen te beantwoorden. 15

Workshop 4 (8.30 u – 10.15 u ) Naam van de sessie

Differentiëren binnen het leerplan Frans eerste graad Astroom

Doelgroep

leraren eerste graad A-stroom

Naam van de lesgever + e-mail adres

Danny Van den wouwer (pedagogisch begeleider Frans -DPB Antwerpen) [email protected]

Kwalificatie

Herhaling van 2011-10-24 (DSKO, Antwerpen)

Inhoud

Het leerplan 1ste graad A-stroom stuurt nu ook het tweede leerjaar van de eerste graad. De collega's van het eerste leerjaar hebben tijdens het afgelopen schooljaar 2010-2011 al heel wat expertise opgebouwd en vinden hier een gelegenheid tot dankbare uitwisseling en afstemming. M.a.w.: kostbare informatie tot optimalisering van de eigen lespraktijk plus de kans om binnen de eerste graad een vlotte verticale doorstroming te ontwikkelen. Tegelijk voorziet de sessie een mogelijk antwoord op de vele vragen naar verheldering en concretisering, vooral rond differentiatie. Tal van voorbeelden nodigen de deelnemers uit om zelf op zoek te gaan naar de meest doeltreffende strategieën en instrumenten.


De bijeenkomst belooft een actieve workshop met ruimte voor individuele reflectie en opdrachten in groepjes. Via concrete referentiekaders ontdekken de deelnemers kijkwijzers die inspireren en uitnodigen. Een swot-analyse met vertaling naar concrete actieplannen garandeert een dankbaar pad naar effectieve optimalisering van de huidige praktijk.


40

- 3 -

Workshop 5 (10.45 u – 12.00 u) Naam van de sessie en doelstellingen

“Chantons français” De deelnemers begrijpen dat dit ‘ludiek’ project een grote culturele component bevat. Ze kunnen een swingpaleis in elkaar steken, afgestemd op het niveau van de leerlingen.

Doelgroep

Leerkrachten Frans, secundair onderwijs

Naam van de lesgever

Sofie Du Rang

+ e-mail adres

Ingrid De Geyndt [email protected] (leraressen Frans in Don Bosco Technisch instituut – Halle)

Kwalificatie

Nieuw

Inhoud

Voorbereiding: De leerlingen maken een schrijftaak over een Franstalig liedje (mag recent, oud zijn, eender welk genre) en stellen deze voor aan de klas. Afhankelijk van de richting stellen ze dit liedje ook mondeling voor in de klas.

[email protected]

“Chantons français”: Frans swingpaleis: de meest gekende of meest populaire liedjes worden door de leekracht(en) in een muziekspel gegoten waarbij de leerlingen zelf moeten participeren (quiz, karaoké, …). Strategie en methode

Workshop


Workshop 6 (10.45 u – 12.00 u) Naam van de sessie

Franel: gratis interactieve lessen Frans in de Franelleeromgeving met een ruime keuze aan leeractiviteiten binnen de verschillende domeinen: luisteren, lezen, woordenschat, grammatica, uitspraak, … op basis van authentiek beeldmateriaal.

Doelgroep

Alle leraren vanaf het tweede jaar SO (voor leerlingen vanaf het beginnerniveau A2 tot niveau B2)


Yolanda Marissens en Inge Gordts [email protected] / [email protected] (leraressen Frans in Immaculata Maria-instituut Roosdaal)

Kwalificatie

nieuw

Inhoud

Wat is Franel? Wat zijn de mogelijkheden van de site en van een elektronische leeromgeving


Uiteenzetting met Powerpoint en ervaringen van anderen


Workshop 7 (10.45 u – 12.00 u) Naam van de sessie

Activerende werkvormen

Doelgroep

Leraren eerste en tweede graad ASO en TSO

- 4 -


Kato Stillaert [email protected] lerares Frans in het Sancta Mariainstituut Leuven

Kwalificatie

nieuw

Inhoud

▪ vastzetting/herhaling van bepaalde leerstofonderdelen (combinatie van verschillende elementen) ▪ werkwoorden: inschatten van de beginsituatie + remediëren (leerling neemt eigen leerproces in handen) ▪ ondersteuning bieden bij vaardigheden of taaltaken ▪ (gezelschaps-)spelen + fiche voor zelfevaluatie


▪ niveauondersteuning Max. aantal deelnemers

30 deelnemers

Overzicht programma Workshop 1 Talendag : SAT Airlines

Workshop 2 Oser oser (deel 1)

Workshop 3 eTwinning

Evelien Seys en Els Debast

Vanessa Smeyers en Leen Muës

Jan Everaert

Workshop 5 Chantons français

Workshop 2 Oser oser (deel 2)

Workshop 6 Franel

Workshop 7 Activerende werkvormen

Ingrid De Geyndt en Sofie Du Rang

Vanessa Smeyers en Leen Muës

Yolanda Marissens en Inge Gordts

Kato Stillaert

3

Workshop 4 Differentiëren binnen het leerplan Frans 1e graad A-stroom Danny Van den wouwer

“Schrijven” in BaO

Hier en daar rijzen misverstanden over wat de leerlingen nog moeten leren voor “schrijven” volgens het nieuwe leerplan Frans in het basisonderwijs. Om alle misverstanden uit de weg te ruimen :

Overgang basis – secundair: enkele aandachtspunten Sinds 1 september 2010 werken we zowel in de derde graad van het lager onderwijs als in het eerste leerjaar secundair onderwijs met nieuwe leerplannen Frans. Om een vlotte overgang tussen beide niveaus te garanderen, is het dan ook van het grootste belang dat de leraar in de eerste graad secundair onderwijs goed op de hoogte is van wat in de basisschool in het nieuwe leerplan aan bod is gekomen en hoe dat verschilt van de vroegere situatie. Vooral voor de vaardigheid “schrijven” is enige verduidelijking op zijn plaats. In het basisonderwijs ligt de klemtoon vooreerst op het motiveren voor het leren van het Frans via gesproken taal: luisteren en spreken, horen en nazeggen, ontwikkelen van de spreekdurf. Het taalmateriaal is dus in hoofdzaak gericht op spreek- en gespreksvaardigheid. Het gaat om korte, eenvoudige dialoogjes die bruikbaar zijn in situaties waarin de leerlingen zich mondeling moeten kunnen

- 5 -

uitdrukken. Nieuw taalmateriaal wordt altijd auditief (en schriftelijk) aangeboden. Daardoor weten de leerlingen eerst heel goed hoe een woord wordt uitgesproken voordat ze het aan het schriftbeeld koppelen. Het schriftbeeld is voor veel leerlingen een belangrijke ondersteuning voor het onthouden van woorden en taalstructuren. Bij de verwerking gaat de aandacht in de eerste plaats naar herhalend spreken, nazeggen wat men gehoord heeft. Als dit voldoende geoefend is, zetten de leerlingen een volgende stap in spreekvaardigheid: ze lezen de tekst luidop1. Het schriftbeeld is voornamelijk bedoeld als ondersteuning en de correcte spelling is geen doel op zich. M.a.w. de leerlingen moeten de voorbeelddialoogjes, na veelvuldige beluistering, hardop kunnen lezen om de uitspraak te oefenen. Spelling is hier niet aan de orde. Bij het inprenten van woorden en woordgroepen kan het schriftbeeld helpen om het nieuwe taalmateriaal te onthouden: het visuele woordbeeld kan het auditieve woordbeeld ondersteunen en versterken. Bij het inoefenen en vastzetten van taalstructuren en woorden krijgen de leerlingen de in te oefenen structuren en woorden schriftelijk aangeboden (boven de oefening, in de vorm van te gebruiken opzoeklijstjes). De leerlingen moeten hierbij het aangeboden taalmateriaal correct kunnen overschrijven. Dat overschrijven van taalstructuren en woorden dient echter niet uit het hoofd te gebeuren. Op deze manier willen we: - de leerlingen sensibiliseren voor het belang van correcte spelling en tegelijk - vermijden dat in de aanvangsfase van taalverwerving al teveel aandacht besteed wordt aan spelling an sich. Dit alles betekent dat de leerlingen in het basisonderwijs: - voornamelijk mondeling geëvalueerd worden, zeker voor spreken en bij mondelinge interactie, waar mogelijk ook voor woordenschat. - bij schriftelijke evaluatie, de Franse taalstructuren en de woorden die de leerlingen moeten gebruiken/invullen, gegeven zijn. Taalkennis (dus ook woordenschatkennis) wordt in deze fase dus niet getoetst met de klemtoon op de schrijfwijze. Dit sluit een gedifferentieerde aanpak van de lessen niet uit. “Uit het hoofd schrijven” is best mogelijk bij (groepen) leerlingen die deze stap aankunnen. Bij het evalueren moeten we er ons wel van bewust zijn dat de basisevaluatie beperkt blijft tot het receptieve. - Let wel: de strategie “het schrijfwerk controleren” (en waar nodig corrigeren) behoort wel tot de basisdoelstellingen. - De leerlingen moeten daarnaast ook het correcte lidwoord bij de zelfstandige naamwoorden uit het hoofd kennen en kunnen gebruiken. In het basisonderwijs worden de leerlingen ook geconfronteerd met schriftelijke taal. Dit is het geval bij leesvaardigheid, waarbij zij de boodschap moeten leren begrijpen in veel voorkomende geschreven documenten. Bij leesvaardigheid gaat het niet om het hardop of verklankend lezen: de geschreven teksten en documenten worden geobserveerd en in stilte gelezen om er de belangrijkste informatie uit te halen. De leerlingen selecteren dan de informatie uit een tekst en kiezen uit verschillende mogelijkheden het juiste antwoord. Bij schrijfvaardigheid worden de leerlingen uiteraard ook geconfronteerd met schriftelijke taal. Schrijfvaardigheid blijft in het basisonderwijs wel beperkt tot - het kopiërend niveau: leerlingen schrijven woorden, woordgroepen, een zin, een tekst van meer zinnen foutloos over. Het nakijken en corrigeren van het eigen werk is een te bereiken leerplandoel. Daarom moet hieraan zeker voldoende aandacht besteed worden. - het beschrijvend niveau: leerlingen vullen een tekst aan met schriftelijk aangeboden woorden en stellen een tekst samen a.d.h.v. aangereikte bouwstenen. Let wel: waar dat haalbaar is, kan als differentiatie wel een stap verder gezet worden. Daarbij moet de leraar wel steeds voor ogen houden dat het al of niet bereiken van deze uitbreiding geen gevolgen mag hebben voor de evaluatie waarop de toekenning van het getuigschrift basisonderwijs gebaseerd wordt. Wat impliceert dit voor de eerste graad van het secundair onderwijs? Leraren in de eerste graad secundair worden altijd geconfronteerd met een grote heterogeniteit binnen de klasgroepen. Deel 2 van het leerplan verwijst expliciet naar deze grote verschillen. De eindsituatie na het basisonderwijs die we hierboven beschrijven voegt aan dit beeld nog een dimensie toe. Daarom vragen we bijzondere aandacht voor het volgende. Bij het begin van het 1ste jaar secundair onderwijs hebben de leerlingen niet de gewoonte om nieuwe 1

Het luidop lezen van teksten is geen leesvaardigheid.

- 6 -

woorden en taalstructuren uit het hoofd te schrijven. Zoals het leerplan voorschrijft, blijft het onderwijs van het Frans in het basisonderwijs sterk mondeling gericht (luisteren, spreken, gesprekken voeren, … met aandacht voor een goede uitspraak), maar stilaan besteedt men ook meer aandacht aan schriftelijk taalgebruik en correcte spelling. Nieuwe woorden en structuren worden, zoals in het basisonderwijs, eerst mondeling en daarna schriftelijk aangeboden. Bij het verwerken van taalkennis (woordenschat en taalstructuren) zal de leraar er rekening mee houden dat het ‘uit het hoofd neerschrijven’ van gekend en nieuw taalmateriaal in het secundair een bijkomende doelstelling is. De leerkracht zal hier speciaal aandacht aan besteden: de leerlingen moeten zich nu bij het inprenten van woorden en taalstructuren tegelijk ook concentreren op de schrijfwijze en ook de geschreven woordbeelden onthouden. Bij het evalueren van taalkennis zal de leraar secundair in de beginfase kiezen voor een evenwichtige evaluatie: - de woordkennis mondeling evalueren; - bij schriftelijke evaluatie: de woordkennis evalueren op een receptieve manier (de Franse woorden zijn gegeven of leerlingen maken gebruik van een woordenlijstje) en op een productieve manier (de leerlingen moeten de woorden taalstructuren uit het hoofd kunnen schrijven). Bij het oefenen van schrijfvaardigheid zullen de leerlingen in die beginfase gebruik kunnen maken van de nodige bouwstenen en/ of de nodige hulpmiddelen (meestal het leermateriaal) om hun teksten na te lezen en te corrigeren. Bij het evalueren van meer creatieve schrijfoefeningen (waarbij de te produceren tekst een variante is op een modeltekstje) is het aangewezen de spelling globaal te beoordelen i.p.v. de spelfouten op te tellen. Schrijfvaardigheidsoefeningen vereisen immers meer dan alleen maar een correcte spelling. De leraar zal wel zin voor taalcorrectheid (en dus ook voor correcte spelling) laten ontwikkelen door de leerlingen de teksten te laten nalezen op spelfouten (eventueel met gebruik van hulpmiddelen). Het dictee is een oefenvorm die focust op correcte spelling, niet te verwarren met schrijfvaardigheid. Daar zal de leerkracht zich minstens in het begin van het eerste jaar beperken tot zogenaamde halfdictees, waarbij de leerlingen enkel de weggelaten woorden of woordgroepen opschrijven.

4

Rebus

Wil je een rebus maken, zie … http://www.rebus-o-matic.com/index.php

5

Nascholingen

5.1 Voor nascholingen van Lessius Mechelen : http://mechelen.lessius.eu/nascholing/onderwijs Er zijn in november geen nascholingen specifiek voor Frans voorzien maar: “Interactieve werkvormen en coöperatief leren in het secundair onderwijs … ook iets voor jou!” kan interessant zijn. Ook nog : “Kennismaken met een digibord” bij de ICT-cursussen. 5.2

Bij PDCL Leuven

“Energizers in de les Frans” door Art de Co (werkvormen) zie : http://www.pdcl.be/opleiding.php?code=763

“SOS Frans”

5.3

Efficiënte en geautomatiseerde schrijfondersteuning 

Woensdag 16 november van 14 tot 16.30

- 7 -

 

Blijde-Inkomststraat 21, Leuven 30 EURO

Binnen het beperkt aantal contacturen voor het talenonderwijs moeten mondelinge én schriftelijke taalvaardigheid geoefend worden. De individuele begeleiding van schriftelijke taalvaardigheid is echter zeer tijdrovend. Bovendien stellen we vast dat de toepassing van de theoretische kennis van het Frans bij het schrijven van teksten problematisch blijft. SOS Frans wil precies dit toepassingsprobleem aanpakken door middel van een continue, geïndividualiseerde ondersteuning bij het schrijfproces, en dit zoveel mogelijk onafhankelijk van het niveau van de leerling of de opdracht. De interactieve webtoepassing scant de ingestuurde tekst op de aanwezigheid van potentiële foutenpatronen, zowel op het vlak van de grammatica als op dat van het gebruik van het lexicon. Als resultaat van de analyse krijgt de student een overzicht van alle patronen die in zijn tekst voorkomen, samen met een contextuele feedback die hem moet toelaten zijn tekst zelfstandig te verbeteren vóór hij die indient. Niet alleen biedt deze toepassing de leerling een handig instrument om de kwaliteit van zijn tekst te verbeteren, maar het zet hem ook aan om actief met zijn tekst om te gaan en het naleesproces systematisch aan te pakken. SOS Frans biedt dan ook een didactisch verantwoord alternatief voor herhalingslessen grammatica en woordenschat en handleidingen met allerhande tips. De lesgevers werken bij voorkeur met ingestuurde teksten van leerlingen. Indien mogelijk mag u op voorhand een aantal teksten geschreven door uw eigen leerlingen bezorgen aan [email protected] Meer informatie en inschrijven op https://www.kuleuven.be/samenwerking/lucon/fr21

----------------------------------------------------------

K.U.Leuven Deberiotstraat 36 bus 5208 3000 Leuven tel. 016 32 94 09 fax 016 32 09 01 5.4

Chansons

Après-midi de formation autour du DVD « ACOUSTIC EN POINTILLÉ» chansons francophones Comment utiliser ce DVD en classe de français langue étrangère à l’école secondaire ou au niveau de l’enseignement auprès des adultes ? (niveaux A2-B1 du CECR) Public :

Les professeurs de français langue étrangère 2° et 3° degrés

- 8 -

du secondaire, enseignement aux adultes Date :

Le mercredi 16 novembre 2011 de 14h00 à 17h00

Lieu :

Lycée Français International d’Anvers,Lamorinièrestraat 168/1 2018 Antwerpen

Formatrice :

Marie-Benédicte de Moffarts, formatrice Formacom, TV5 Monde

Prix :

20 euros à payer au moment de l’inscription, 1DVD offert par participant

Inscription :

Pas de date limite d’inscription mais formation limitée à 22 participants. Pas de remboursement en cas d’empêchement.

Information :

[email protected]

Inscription :

Envoyez un courriel à [email protected] indiquant vos nom, prénom, adresse, réseau d’enseignement, classe(s). Vous recevrez alors les coordonnées du compte sur lequel verser les 20 euros pour valider définitivement votre inscription. Une attestation de présence sera délivrée à l’issue de la formation

Marleen Leroy Pedagogisch begeleider Frans [email protected]

- 9 -

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Recommend Documents