15e jaargang 28 april 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen

15e jaargang 28 april 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen | e-mail: [email protected]

15

Thema: Hollands Glorie • Monarchie of republiek? • Stem op de lekkerste! • Debat in vrijheidstrein • ABC van typisch Nederlandse gewoonten • Royalty Roddel Quiz • Feesten & festivals

Wippy Kempenaar wint eerste Gronings Dictee van RTV Noord

Wat dustoe der maank? HG-medewerker Wippy Kempenaar won op zotterdag veur Poasen t eerste Grunneger Diktee van RTV Noord. Imca Marina, Jaap Nienhuis, Wia Buze en Peter Rehwinkel waren gain partij. t Is de lucht achter Oethoezen /t Is het torentje van Spiek / …t Is t laand woar ik as kind, /Nog niks begreep van pien of zörgen Mien Hogelaand van de in 1986 aan kanker overleden Groninger bard Ede Staal is Wippy Kempenaars dierbaarste Grunneger laaid. Het gaat over de streek waar de medewerker van Personeel & Organisatie zestig jaar geleden werd geboren en waar ze sindsdien altijd heeft gewoond. ‘Als Ede zingt t Is de horizon bie Roanum,/ Vlak noa n dunderbui weet ik precies hoe het eruit ziet. Gronings is mijn moedertaal, dat komt dicht bij mijn ziel, zeker als die zo mooi wordt gezongen als Ede deed.’ Wippy heeft Ede Staal nooit ontmoet, maar het had niet veel gescheeld. Midden jaren tachtig volgt ze een cursus Gronings op Radio Noord. ‘Bij de diploma-uitreiking zou Ede zingen, maar zover is het niet gekomen, hij was toen al te ziek.’

In eerste instantie hoorde Wippy dat er al genoeg deelnemers waren. Vier dagen voor de opname kreeg ze te horen dat ze toch welkom was. ‘Geen probleem dat ik het pas zo kort van tevoren wist. De spellingsregels van Reker zitten al jaren goed in mijn hoofd en ik lees regelmatig in het Gronings. De bibliotheek heeft een redelijke collectie, en zelf heb ik intussen wel een dikke meter Grunneger bouken staan. Nee, lang niet allemaal streekromans. Er zitten Groningse vertalingen bij van toneelstukken van Gré van der Veen, en ook gedichten van Peter Visser en Kunny Luchtenberg. ’s Avonds na het eten lezen mijn man en ik altijd voor ons plezier uit de Groninger bijbel.’ Wippy ging bij het dictee maar één keer de mist in. ‘Wraidhoed stond er, een mooi Gronings woord voor ruw persoon. Dat had ik moeten corrigeren

tot vraidhoed.’ Het dictee viel haar verder erg mee. Ze had bij het vertalen van het Nederlands in het Gronings een paar fouten ingecalculeerd. De vertaling van onenigheid, bijvoorbeeld, moest hikhakkerij zijn volgens presentator Olaf Vos, bekend van de Broescursus Grunnegers. Wippy bedacht een ander woord: rebulie. Dat werd uiteindelijk ook goed gerekend. Hoeveel fouten burgemeester Peter Rehwinkel, weerman Jaap Nienhuis, zangeres Imca Marina en een aantal andere bekende Groningers en Grunnegertoalspecialisten hadden, hield Olaf Vos voor zich. Voor RTV Noord smaakt het ‘eerste’ dictee naar meer. ‘Wel leuk’, zegt Wippy, ‘maar al die publiciteit hoeft voor mij niet. ‘Mor goud, volgend jaar zal ik er wel aan vast zitten.’

‘Voordat ik die cursus volgde, heb ik een tijdje niet veel aandacht aan het Gronings besteed. Mijn man en ik praten Grunnegers met elkaar, maar met onze twee zoons schakelden we over op Nederlands. Achteraf jammer. We moeten zorgen dat het Gronings niet verdwijnt en kinderen kunnen heel goed tweetalig worden opgevoed zonder dat ze de talen door elkaar halen.’ In januari stond er een stukje in het Dagblad van het Noorden over het eerste Grunneger Diktee van RTV Noord. ‘Ik heb me meteen aangemeld. Dat ‘eerste’ klopt trouwens niet helemaal, hoor. Rond 1995 zijn er al een stuk of vijf Groninger dictees geweest in Siddeburen.’ Ze lacht. ‘De eerste daarvan heb ik óók gewonnen. Daar deden meer bekende Groningers aan mee. De tekst was van Siemon Reker, die las ook voor.’ Siemon Reker, bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen in Groninger Taal en Cultuur, is de schrijver van een Gronings zakwoordenboek. Bij het dictee van RTV Noord golden zijn spellingsregels.

Wippy voor het kerkje van haar geboortedorp Westeremden.

2 HANZEMAG WOENSDAG 28 APRIL 2010 [15]

Tekst en foto: Luuk Steemers

Wippy’s mooiste woorden Mist, mistig = dook, dokeg Verstoppertje spelen = beziedjen, ziedjebekroepen, kroepverziedjen, piebeziedjen. In verschillende delen van de provincie worden verschillende uitdrukkingen gebruikt. Omrijden = over Lellens noar Delfziel goan Potten en pannen, kop en schotels = pottenpannen, kopnschuddels. Wordt in het Gronings aan elkaar geschreven. Waar bemoei je je mee? = wat dustoe der maank?

INHOUD Pagina 4

Versus: Monarchie of republiek?

Pagina 5

Stem op Martin! De lekkerste student van Nederland

Pagina 6

De HG organiseert op 2 juni City of Solidarity om buitenlandse stages voor Zuid-Afrikaanse studenten te bekostigen

Pagina 7

Bij de Les Dansacademie: hiphop van Patrick Nahafahik. ‘You are not supposed to be cool here’

Pagina 9

Jelmar Geertsma ontwierp nieuwe letter Dagblad van het Noorden

Pagina 11

Debat in vrijheidstrein: ‘Als de Gaza- strook een kerkhof is, wat moeten wij dan doen?’

Pagina 12/13

Typisch Nederlands! Een ABC van opvallende Nederlandse gewoonten en gebruiken

Pagina 14

Doe de Royalty Roddel Quiz

Pagina 15

Leve de Koningin! Feesten en festivals…

5int

11

15

7 14

5

versus

n e g te

voor

Monarchie? Nederland is sinds 1815 een monarchie. Dat kost de belastingbetaler 120 miljoen euro per jaar. ‘Geen punt’, zegt Bram Lever. ‘Binding is niet in geld uit te drukken.’ ‘Schande’, vindt Hugo Beunder, ‘de Oranjes betalen niet eens belasting.’

Bram Lever (67) voorzitter a.i. van de Algemene Oranjevereniging Oranje Nassau, geridderd in 2004 ‘Op Koninginnedag zelf ben ik druk, druk, druk… Van ’s morgens zeven tot ’s avonds twaalf. Hoogtepunt voor mij wordt het luiden van de klokken van de Martinitoren. Mijn hart zit in die toren, ik heb er jaren het technisch beheer over gehad. We hebben een koningsgezinde burgemeester, dus ik verwacht dat ik met Peter Rehwinkel de wijken in ga om de festiviteiten te bekijken. Er is rommelmarkt in zeventien wijken en in de binnenstad. Vorig jaar trok Koninginnedag 250-duizend bezoekers. Dit jaar wordt de hele binnenstad opgedeeld in sectoren. Als je van de Poelestraat naar de Grote Markt wilt, moet je via het Zuiderdiep. Crowd management heet dat. ‘Als je mij vraagt waarom ik voor de monarchie ben, zou ik bijna zeggen: omdat monarchisten en republikeinen elkaar nodig hebben om scherp te blijven. Op het koningshuis mag je best kritisch zijn. We leven in een veranderende samenleving. Dat zie je ook aan Beatrix, dat is een hele moderne vrouw. Samenbinding vind ik het belangrijkste doel van het koningshuis. Oranje houdt

het hele Koninkrijk der Nederlanden bij elkaar. Dat is niet in geld uit te drukken. Het koningshuis is een onderdeel van het volk, dus krijg je net zo goed excessen. We moeten de Oranjes niet op een voetstuk plaatsen. Verering moet je niet willen. Het zijn ook maar hele gewone mensen. Juliana liep op rubberen laarzen tijdens de watersnoodramp in 1953. Beatrix is een hele warme vrouw. Ik heb haar in 2004 de hand mogen schudden toen ze in Groningen Koninginnedag vierde. Prins Claus was toen net overleden en daar was ze heel emotioneel over. Ze is echt een schat van een mens, totaal niet hautain, zeer kundig en op de hoogte. Ze doet haar eigen zin. Ik heb veel respect voor haar. Zij is mijn favoriete Oranje. Ik vind sowieso dat we door de vrouwen fantastisch geregeerd worden. Dat moet Willem-Alexander nog waarmaken. Beatrix is dit jaar dertig jaar onze vorstin en ik denk dat ze na de recessie de kroon zal overdragen.’ Tekst en foto: Loes Vader

Hugo Beunder (55), voorzitter van het Nieuw Republikeins Genootschap ‘Op Koninginnedag blijf ik binnen, of ik ga wandelen op het strand. Ik zet vooral géén televisie aan. Als kind keek ik wel eens naar het defilé, maar al die gekte kan ik al lang niet meer begrijpen. Rommelmarkten zijn altijd leuk en ik vind het prima dat mensen in Amsterdam een feestje vieren. Maar ze mogen dat feest wat mij betreft direct naar 1 mei verplaatsen, de internationale feestdag voor vrijheid en democratie. Dat vind ik passender dan een feest voor een ondemocratisch gekozen staatshoofd, iemand die boven je is geplaatst zonder dat je er zelf voor kiest. Het is absurd dat het feit dat je in een bepaalde wieg geboren bent, je het recht geeft om staatshoofd te zijn. Bij debatten op scholen vraag ik weleens wat de studenten ervan zouden vinden als het directeurschap van de school erfelijk zou zijn. ‘We weten niets van de politieke invloed van onze koningin. Premier Balkenende zit bijna iedere week bij haar op de thee, maar wat ze bespreken blijft geheim. Het koningshuis kost ons jaarlijks 120 miljoen euro en ze betalen geen belasting.

‘Mijn republikeinse ideeën zaten er al vroeg in. Als jongetje van elf stond ik al bij rijtour van Beatrix en Claus met een stapel briefjes in mijn zak. Claus heraus stond erop. Ik wilde ze rondstrooien als de koets voorbijkwam, maar dat heb ik toch niet gedurfd. Claus bleek trouwens een uiterst vriendelijke man. ‘Echt boos werd ik rond de kwestie-Zorreguieta. Ik vind het nog steeds onverteerbaar dat die man vrolijk zwaaiend naast onze koningin de auto instapte. Tijdens de demonstratie van het Witte Plein bij het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima ben ik lid geworden van het Nieuw Republikeins Genootschap. Wij proberen de huidige ondemocratische regeringsvorm ter discussie te stellen en de republikeinse staatsvorm uit te dragen door debatten en commentaren in de media. Het zou niet eens zoveel anders hoeven te zijn. Nederland heeft al een parlementaire democratie. Als we in de grondwet alleen het woord koning vervangen door ‘gekozen president’, zijn we klaar.’ Rina Tienstra

4 HANZEMAG WOENSDAG 28 APRIL 2010 [15]

KORT NIEUWS

Stem op Martin! Communicatiestudent Martin Terpstra (27) is doorgedrongen tot de finale van de Mooiste student van 2010. Martin werd met elf anderen verkozen uit een groep van negentig studenten en is in de maand april in de race voor de titel Mooiste mannelijke student. Hij verschijnt samen met de andere finalisten in boxershort op een kalender waarvan 10.000 exemplaren worden gedrukt. De wedstrijd wordt georganiseerd door Slam! FM en Studenten.nl. Tot eind april kun je dagelijks je stem uitbrengen op Martin via Studenten.nl/verkiezingen. Begin mei wordt de winnaar bekend gemaakt. De hoofdprijs is een laptop en een reis naar Ibiza. Foto: Bart Winter

Belgen vrezen Nederlandse student De Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) en de Vlaamse hogescholenraad (VLHO-RA) vrezen een toeloop van Nederlandse studenten in het Belgisch hoger onderwijs. Steeds meer Nederlandse politieke partijen zijn voor een studiefinancieringstelsel waarbij de student meer moet lenen. Daardoor wordt België nog aantrekkelijker dan het al is vanwege het lagere collegegeld (in België 570 euro per jaar, in Nederland 1620 euro). VLIR en VLHO-RA luiden de noodklok omdat een hoger aantal studenten niet automatisch leidt tot een hogere overheidsbijdrage. In 2008 studeerden 6.500 Nederlanders in België, in 2009 was dit aantal vermoedelijk 7.500.

AIVD waarschuwt voor spionage Nederlandse onderwijsinstellingen moeten waken voor spionage van buitenlandse inlichtingendiensten. In 2009 deed de Algemene Inlichtingen- & Veiligheidsdienst (AIVD) al uit de doeken dat medewerkers van Russische inlichtingendiensten zich ophielden in delegaties die het Nederlandse onderwijs bezochten. In een onlangs uitgebracht rapport rept de AIVD over Russische spionnen die infiltreren als onderzoeker of student. De Russen vlassen vooral op informatie over het door de Nederlandse overheid gefinancierde onderzoek in de biotechnologie, nanotechnologie en de zogeheten life sciences.

Hoe slimmer, hoe meer alcohol Des te hoger iemand is opgeleid, des te meer alcohol drinkt hij. Dat blijkt uit een analyse van het drinkgedrag van alle Engelsen die in eenzelfde week in 1970 zijn geboren. Onderzoekers van de London School of Economics ontdekten dat vooral hoogopgeleide vrouwen meer en vaker drinken dan vrouwen met een lagere opleiding. De gewoonte om dagelijks te drinken is zelfs af te leiden uit de testscores die ze haalden toen ze vijf en tien waren: van de huidige dagelijkse drinkers, haalde meer dan tweederde een redelijk tot hoog cijfer.

Hogeschool wordt beschermde naam Een hogeschool of universiteit mag zich pas hogeschool of universiteit noemen als de instelling daarvoor toestemming krijgt van het ministerie van Onderwijs. Ook moeten de opleidingen die de instelling verzorgt, voorzien zijn van het keurmerk van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie. Dat staat in het rapport Onderzoek naar de Bescherming van Instellingsbenamingen. Aanleiding voor het rapport was de affaire rond de Internationale Universiteit voor Creatief Leiderschap en Ondernemerschap Via Vinci. De in Breda gevestigde Via Vinci University voldoet niet aan de eisen die nu waarschijnlijk verplicht worden.

Studentennet speurt naar fraaie bips HG-studente Anique Kuipers is in de race om de studente met de mooiste billen van Nederland te worden. De twintigjarige studente Sociaal Pedagogische Hulpverlening doet mee aan de landelijke wedstrijd van studenten.net en onderbroekenmerk Sloggi. Op www.mooistebillenaward. nl kunnen studentes én studenten zich aanmelden of hun stem uitbrengen. Op 20 mei worden de winnaars bekend gemaakt tijdens de finale van de verkiezing van de knapste student van 2010 (waaraan Anique ook deelneemt). De winnaars van de billenaward krijgen onder meer twaalf ondermodesets en een jaar lang gratis fitnessen.

Albertianen moeten door het stof Het bestuur van studentenvereniging Albertus Magnus neemt stevig afstand van het wangedrag van het dispuut O.P.G.H.D. Caivs. Tijden de inwijding van vier nieuwe leden werd één van hen overgoten met benzine en in brand gestoken, waardoor de jongen ernstig letsel opliep. Het Albertusbestuur schorste de dispuutsleden voor zes maanden en werkt mee aan de onderzoeken die de universiteit en de politie naar de gebeurtenissen instellen. Ook wil het bestuur dat disputen vooraf aangeven wat er tijdens inwijdingsbijeenkomsten gaat gebeuren. De regels daarvoor moeten net zo streng zijn als die voor de eerstejaarsintroductie.

TB’ers in de prijzen met Cool Can Met de leus Yes we can cool! brengen tien eerstejaars Technische Bedrijfskunde van de Hanzehogeschool hun Cool Can aan de man. In september ontstond het idee van een apparaat dat een blikje koelt door het te omhullen met een aluminium houder. De warmtewisselaar die voor de koeling zorgt, wordt gewoonlijk in laptops gebruikt. Het studentenbedrijf Solideo dat de studenten oprichtten, won de prijs voor het beste studentenbedrijf die het Instituut voor Engineering jaarlijks uitlooft. Solideo hoopt uit de kosten te komen door vóór de bedrijfsliquidatie in juni 25 Cool Cans te verkopen.

Groningse Girlsday op HG Op donderdag 21 april deden een stuk of honderd meisjes van tien tot veertien jaar mee aan de Groningse Girlsday 2010. De meidendag begon in De Magneet, het science centrum van de Pedagogische Academie. Girlsday is een Europees initiatief om meer meisjes enthousiast te maken voor studies in bètavakken, techniek en ict en vindt jaarlijks plaats op de vierde donderdag van april. Door bezoeken aan Technet-bedrijf AP Nederland B.V, De Jonge Onderzoekers/ Technika 10 en het ScienceLinx van de Rijksuniversiteit Groningen maakten de meisjes kennis met de dagelijkse praktijk. 2300 meisjes zijn in het kader van Girlsday geplaatst bij technische bedrijven in de regio.

[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 5

Zuid-Afrikaanse studenten lopen stage in Tynaarlo

CHRIS

‘City of Solidarity is superinitiatief’ Twee studenten uit townships bij Kaapstad lopen dankzij een initiatief van studenten van de HG stage bij tassenfabrikant Paré in Tynaarlo. ‘A life-changing experience.’ Ze zijn de studenten van de projectgroep Igniting Ambitions die de stageplaats voor hen hebben gezocht dankbaar. Jasmin Magantsela (22) en Elkey Mkiva (23) van de TSiBA Universiteit in Kaapstad zitten met een brede glimlach in de showroom van tassenfabrikant Paré in Tynaarlo langs de A50 waar het verkeer tussen Groningen en Assen voorbijraast. ‘We zijn hier sinds 2 maart’, vertelt Jasmin. ‘Paré betaalt al onze verblijf- en reiskosten, super! We hebben voor Paré uitgezocht of het interessant voor ze is om de Zuid-Afrikaanse markt op te gaan. Dat blijkt zo te zijn. We brengen Paré nu in contact met bedrijven die de tassen kunnen distribueren.’ Amper anderhalf procent van alle ZuidAfrikanen gaat naar een hogeschool of universiteit. Voor het gros van de bevolking is een studie onbetaalbaar vanwege de hoge collegegelden. Daarom is vier jaar geleden bij Kaapstad de Tertiary School in Business Administration (TSiBA) opgericht vlak bij de arme townships in het oosten. De studenten van TSiBA betalen niets voor hun studie. ‘Het bedrijfsleven heeft steeds meer beter opgeleiden nodig’, legt Elkey uit.

‘Daarom sponsort een aantal grote bedrijven TSiBA, zoals British-American Tobacco. Er zijn ook bedrijven die personeel inzetten als docent. Om aan de wensen van het bedrijfsleven tegemoet te komen is het curriculum van TSiBA praktijkgerichter dan op de traditionele universiteiten in Zuid-Afrika. We besteden veel aandacht aan zaken als ondernemerschap, leiderschap en zelfontwikkeling. En vanaf het eerste jaar lopen studenten stage bij bedrijven, heel revolutionair in Zuid-Afrika.’ Jasmin: ‘TSiBA heeft een strenge selectie aan de poort. Daarna vallen er in het proefjaar nog veel studenten af. Het probleem is dat de inkomsten van kinderen niet kunnen worden gemist in het gezin.’ Jasmin heeft de eerste twee jaar een bijbaan gehad in een mode-retailbedrijf. De laatste twee jaar zetten haar ouders alle zeilen bij om het zonder Jasmins bijdrage te rooien. Elkey heeft het gered omdat hij alleen in de vakanties en de weekends een bijbaan heeft, ook al in de modewereld. Voor Jasmin is het verblijf in Nederland een life-changing experience. ‘Iedere TSiBAstudent zou zo’n kans moeten krijgen.

Daarom is het geweldig dat de HG op 2 juni City of Solidarity organiseert om buitenlandservaring voor TSiBA-studenten te bekostigen.’ Begin mei gaat het tweetal weer naar Kaapstad. ‘Maar we komen terug’, belooft Elkey, ‘met ons eigen bedrijf. We hopen ook dat we op 2 juni vanuit Kaapstad kunnen meewerken aan de City of Solidarity, misschien via video-conferencing.’ Tekst en foto: Luuk Steemers City of Solidarity Op 2 juni organiseert de Hanzehogeschool het event City of Solidarity met het doel om tien TSiBA-studenten de komende jaren de kans te geven om deel te nemen aan een vierweeks programma in Groningen. Tijdens City of Solidarity is de HG het podium voor talent van studenten en personeel: veel kunst, cultuur, muziek, eten, drinken en dansen. Entreebewijzen zijn maandag en woensdag te koop van 12:00 - 13:00 bij de entree van de Van OlstToren. Medewerkers betalen 10, de studenten 5 euro. www.cityofsolidarity.nl.

Selectief Nederlanders staan zich er graag op voor dat ze helemaal niet nationalistisch zijn. Daar zijn we immers veel te nuchter voor. Maar wie kijkt naar de tv-toppers van het afgelopen jaar moet het toch opvallen dat het met die nuchterheid best meevalt. Wat vindt Nederland, Ik hou van Holland... Ook in de politiek zijn nationalistische sentimenten al lang geen taboe meer. We moeten weer Trots op Nederland zijn, we moeten Nederland beschermen tegen de boze islamieten, Europa zit ons alleen maar in de weg en immigranten kunnen beter wegblijven uit ons prachtige landje. Misschien ben je als niet-Nederlander nog wel welkom, maar alleen met een perfect Hollandse tongval en een zeer uitgebreide kennis van de Nederlandse cultuur, normen en waarden, opgedaan tijdens een zware inburgeringscursus. Ja, dat Nederlanderschap is goud waard, dat krijg je niet zomaar meer in de schoot geworpen! Ik vind het maar een raar idee, dat Nederland weer groots en geweldig zal worden als we maar weer Hollandser worden. De oplossing voor problemen wordt niet gezocht bij ons zelf, maar bij de anderen. Iedereen vindt blijkbaar dat ie het zelf prima doet. Iets heel anders en toch ook weer niet: Hogeschool Stenden en de HG zijn grote voorstanders van selectie aan de poort, zo berichtte het Dagblad van het Noorden kort geleden. Bij dat soort ‘harde’ maatregelen krijg ik een beetje hetzelfde gevoel. Ons onderwijs heeft last van hoge uitval en ongemotiveerde studenten, dus gaan we streng selecteren aan de poort. Maar los je daarmee ook het werkelijke probleem op? Waar moeten die ongemotiveerde studenten dan heen? Selectie aan de poort lijkt me vooral een goede oplossing voor de onderwijsinstituten zelf. De kwaliteit van het onderwijs gaat enorm omhoog, niet omdat de school meer haar best doet, of de docenten van hoog niveau zijn, maar simpelweg omdat alleen de beste studenten nog binnenkomen. Problemen oplossen is een stuk moeilijker dan ze buiten de deur houden. Deze HanzeMag houdt ook veel van Holland, ik geef het toe. Maar eens in het jaar, rond Koninginne- en Bevrijdingsdag, mag het. Oh ja, en tijdens het WK komende zomer natuurlijk. Zolang het maar niet politiek wordt, of een ‘jij hoort erbij, jij niet’ spelletje. Koningsgezind of Republikein, christen of islamiet, excellente student of aan-de-poort-geweigerde: iedereen een oranje muts op en feesten maar!

6 HANZEMAG WOENSDAG 28 APRIL 2010 [15] Chris Wind

bijbijdedeles les

Bewegingsabacadabra In de rubriek Bij de Les ziet Rina Tienstra hoe studenten van de Dansacademie een hiphopchoreografie instuderen met behulp van bewegingsabacadabra. ‘We zitten hier in het Noorden, dan kunnen we toch zeker wel een beetje linedansen?’

Foto: Pepijn van den Broeke

‘Come on, guys, we hebben nog maar één uurtje. Een kwartier voor ieder nummer en het laatste kwartier voor het hele stuk.’ Dansdocent en wereldkampioen streetdance Patrick Nahafahik jaagt zijn studenten op. Het is vijf uur ’s middags in de Poortstraat: de laatste les voor het tentamen. Drie maanden lang een uurtje in de week hadden de twaalf derdejaars Dans om de choreografie van de hiphop- en urban-docent onder de knie te krijgen. Dit wordt the final countdown. 17.00 uur: Eerste kwartier, Newschool Patrick springt voor de spiegelwand. Zijn sneeuwwitte sneakers bewegen geroutineerd over de stroeve antracietgrijze vloer om de passen voor de laatste keer door te nemen. Zijn handen bewegen mee. Nog geen muziek nu, zijn stem doet het werk. ‘Tak tak tak ták. Op vier naar voren. Wie zijn degenen die naar voren komen? Oké. Je komt terug met links. Bom bom bom bom en vijf, zes, zeven, acht. Wie moet nu naar voren? Wie is je anker?’ Hij gaat tussen de dansers staan. ‘Hier is een gat. Rick en Chanel zijn er niet. Ik ben Cha-

nel. Thomas, Kim, Jaap, jullie zijn láág. Half hoog, half laag, tabadabadaba hoog. Je gaat pas na de diagonaal in de jog. Wat hoor je na power?’ ‘Nasty girl’, rapt één van de dansers. ‘Muziek’, zegt Patrick. En hij draait zijn mix. 17.15 uur: Tweede kwartier, Urban ‘Yo, chop chop chop. Ik moet nu drie rijen zien’, regisseert Patrick. ‘Laat die schouders rollen. Iedereen draait dezelfde draai. Die hoofden kijken tegelijk naar voren. You guys, don’t do that. You are not sup-

‘We zijn dood, Patrick’ posed to be cool here. Met die bovenlip naar beneden ziet het er beter uit.’ Hij duikt de groep weer in en duwt ze zachtjes uit elkaar. ‘Denk erom dat je niemand in het gezicht slaat. Geef elkaar de ruimte. Blijf op één lijn. We zijn hier in het Noorden, dan kunnen we toch zeker wel een beetje linedansen? En nóg een keer. Nee, nog geen muziek.’

17.30 uur: Derde kwartier, Old school ‘Niet zo op een kluitje, luitjes.’ Patrick spreidt zijn armen wijd uit voor de spiegel. ‘Dit is zo breed als je moet staan. Soo-Ran, trek eens iets naar buiten, jij. Ga eens even in je pose staan allemaal. Heel goed. En muziek nu. Gogogogogo. Jóngens, die taps zijn high-impact, hoor. Laat je die eerste tadadada lopen of niet? Maak die jack half in de lucht’, demonstreert Patrick. ‘Op vier ben je hier, op vijf is die arm daar. Push up hiernaartoe en daar sta je alweer.’ Zijn voeten dansen, zijn heupen draaien, zijn billen schudden. Hij duikt naar de grond. De dansers bewegen mee. ‘Die sprong over elkaar gaat in één vloeiende beweging. Als je kniebeschermers hebt, moet je ze nu pakken.’ Eén danser gaapt hartgrondig. ‘Water, Patrick, mogen we een slokje water?’, vraagt een danseres. 17.45 uur: Alles achter elkaar De dansers hijgen. Leeg zijn ze. ‘Zwaar, hè?, deze les’, leeft Patrick mee. ‘Alle vakken zijn nu fokking zwaar, we zijn dóód Patrick,’ kreunt één van de meiden. ‘Nog

één keertje, guys’, pept Patrick ze op. ‘Kom op. Energie. Maak het áf nu. En gebruik je gezicht ook. Ik ga een filmpje maken. Muziek.’ De dansers dansen en dansen en dansen. Hun broeken slepen, haren zwiepen, dansschoenen piepen, zweetdruppels sputteren op de vloer. Van vermoeidheid zie je niets meer. Ze maken het af. 18.00 uur Stilte. De dansers storten neer. Ze spreiden hun armen en benen. Strekken hun halzen. Drogen hun haar af. Kleden zich om. Drinken een slokje. ‘Ik wil zo graag douchen nu.’ ‘Ik heb honger.’ ‘Wie gaat er langs de Jumbo? Wil je een Granny Smith voor me meenemen?’ ‘We moeten nog tot negen uur vanavond door’, verklaart een danser die languit tegen de muur ligt uit te rusten. ‘Repeteren voor de eindvoorstelling in juni.’ Patrick zet zijn filmpje nog even op de iPod van Thomas. ‘Applaus voor de laatste les van Patrick’, roept iemand. Ze klappen. En weg zijn ze, naar de thuisbasis in de Akkerstraat. Rina Tienstra

[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 7

HSV’ers horen dat Veerman het met hen eens is

Veerman: hoger onderwijs

verdient impuls

Drie leden van de Hanze Studentenbelangen Vereniging waren bij de presentatie van het rapport van de commissie-Veerman. In een piepklein zaaltje in het Haagse perscentrum Nieuwspoort hoorden de HSV’ers het nieuws uit de eerste hand. ‘Je kunt geen twee ruggen uit één varken snijden’, zegt Cees Veerman op 13 april in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. De boerenzoon (eigenaar van landbouwbedrijven in Goudswaard en de Dordogne), schopte het tot hoogleraar en tot minister van Landbouw (van 2002 tot 2006). Maar, zo voegt de inmiddels 61-jarige hoogleraar Duurzame Plattelandsontwikkeling in Tilburg en Wageningen eraan toe, verder bevat zijn rapport Differentiëren in Drievoud géén financiële adviezen. ‘Dat laten we maar aan de politiek over.’ In grote lijnen draait Veerman er echter niet om heen. Als Nederland, zoals het kabinet wenst, bij de vijf beste kenniseconomieën ter wereld wil horen, is het duidelijk dat bezuinigingen op onderwijs uit den boze zijn. Er moet juist fors worden geïnvesteerd. ‘Als we zo doorgaan redden we het niet.’ We zijn met z’n drieën naar Nieuwspoort getreind. Eén van ons geeft zich uit voor journalist van HP De Tijd, de andere is journalist van HanzeMag en nummer drie sluipt in hun kielzog naar binnen. Een fluitje van een cent, eigenlijk. We mogen zo doorlopen naar het piepkleine zaaltje dat bomvol hoge heren en journaille zit.

De commissie-Veerman (officieel: de Commissie Toekomstbestendig Hoger Onderwijs Stelsel) boog zich over de gevolgen van de gewenste toename van het aantal studenten in het hoger onderwijs. De vraag die ex-minister Ronald Plasterk in het najaar van 2009 op het bordje van de commissie legde was of het huidige stelsel die groei nog wel kan behappen. Veerman vindt dat universiteiten en hogescholen meer aandacht moeten schenken aan onderwijs. Ze moeten inspelen op leerstijlen en achtergronden van studenten, de onderwijsprogramma’s moeten flexibeler worden en de organisatie van het onderwijs moet ook flink verbeteren. Veerman is ook voor selectie aan de poort: iedere hoger-onderwijsinstelling moet het recht krijgen om bij de toelating voorwaarden te stellen aan nieuwe studenten. De instellingen mogen, als het aan Veerman ligt, studenten weigeren die niet gemotiveerd zijn of het niveau niet aankunnen. Veel politieke partijen zien wel wat in Veermans ideeën (zie kader). Daarom zal Differentiëren in Drievoud waarschijnlijk niet snel in de la worden geschoven.

Op de terugreis, in de trein naar Groningen, tellen we onze zegeningen: de commissie en de HSV zitten op één lijn. Later horen we dat Henk Pijlman, de voorzitter van het College van Bestuur, ook al zeer enthousiast is. Hij ziet grote mogelijkheden voor het hoger onderwijs en de Hanzehogeschool. Wij ook! We pleiten op de Hanzehogeschool al langer voor maatwerk en goede begeleiding door studieloopbaanbegeleiding. Nancy Faber, Olgert Clevering en Miguel Gonzalez Hanze Studentenbelangen Vereniging (vertegenwoordigd in de medezeggenschapsraden van de Hanzehogeschool).

frick Subsidiefiets De laatste weken wappert de vlag van de fietsenmaker om de hoek als nooit tevoren. De medewerkers staan er nog vrolijker bij dan het dundoek. Rijwielen herstellen hoeven ze nog maar nauwelijks, maar de verkoop loopt als een tierelier. Om de haverklap rinkelt de winkeldeurbel. Daar staat de volgende HGmedewerker met een dikke portemonnee, het geld brandt hem haast de zakken uit. En al die HG’ers hebben hun oog laten vallen op een stalen ros in de middenklasse. 750 euro mag-ie kosten. De Hanzehogeschool wil dat medewerkers meer gaan fietsen en minder in de auto zitten. Twee jaar geleden sloten ze de parkeerhavens voor inwoners van de gemeente. En nu, lumineus idee, krijgt die medewerker als hij een fiets aanschaft de helft van zijn geld terug als hij even een virtuele gang maakt naar de stafdienst Personeel & Organisatie. Om het niet te gek te maken zit er een maximum aan de vergoeding. Juist, die 750 euro. En dan slaat een beetje HG’er aan het rekenen: als ik maximaal uitgeef, krijg ik maximaal terug. Leuk. Groen. Milieuvriendelijk. Maatschappelijk verantwoord. Duurzaam, zelfs. Die fietsregeling, ik heb er niks op tegen. Mijn, tegenwoordig niet meer woonwerkfietsende, collega K wel. - Er zit vast een addertje onder het gras. - Ik ken iemand met zo’n subsidiefiets. Geen centje pijn. - Hoezo, duurzaam? Waar laat je je oude brik? - In het circuit, je verkoopt hem gewoon aan een student. - Fietsers kríjgen al een riante vergoeding in december. - Kinnesinne, K? - Moet je kijken wat voor een zooitje het in de fietsenstallingen is. - Met al die nieuwe karretjes wordt het vanzelf een stuk netter. - We zijn een onderwijsinstelling, geen fietsendistributiebedrijf. - Ach, de HG wentelt de kosten af op de fiscus. - Zie je wel, de belastingbetaler is weer de klos. K heft zijn handen ten hemel, moedeloos en aangeslagen. - De beste jaren van mijn leven heb ik gegeven om jou de HG-mentaliteit bij te brengen. En nu? Waar is de kritische blik? - Kritiek komt beter over als je af en toe wat positiefs zegt. - Ach, man, ga toch fietsen. - Graag.

Hajo Frick Foto: Luuk Steemers

8 HANZEMAG DONDERDAG 8 APRIL 2010 [14]

Jelmar ontwierp

Dagbladletter

Jelmar Geertsma (26) studeerde afgelopen juni af als grafisch ontwerper aan Academie Minerva met het ontwerpen van een eigen letter. Sinds 1 april is de Chaton de nieuwe letter van het gerestylde en gepimpte Dagblad van het Noorden. Waarom in godsnaam een nieuwe letter? Zijn er nog niet genoeg? ‘Interesse in letters, dat heb ik al sinds de basisschool. Ik herinner me dat ik van school wisselde, op mijn nieuwe school schreven ze met lussen, alles aan elkaar in plaats van blokletters. Op een andere manier leren schrijven, vond ik geweldig. Die fascinatie voor letters heeft zich voorgezet. In het tweede jaar van Minerva heb ik oude houten drukletters van mijn vader gedigitaliseerd. Zo kwam de interesse voor letters weer naar boven en wist ik dat ik op een eigen ontworpen letter wilde afstuderen.’ Hoe ben je begonnen met je ontwerp? ‘De eerste schetsen zijn gemaakt met twee aan elkaar getapete balpennen. Een makkelijke manier om een kaligrafische lijnvoering te krijgen zonder

‘De eerste schetsen maakte ik met twee aan elkaar getapete balpennen’

rug en bleek het om het Dagblad van het Noorden te gaan.’ Toen ging de champagne open in huize Geertsma. ‘Geen champagne, maar het werd wel een feestje. Koos had mijn letter in zijn ontwerpvoorstel meegenomen. De redactie van het Dagblad wilde er een compleet Groningse productie van maken. Een jonge Groningse vormgever paste helemaal in dat concept. Ik heb mijn schetsen laten zien en het Dagblad was enthousiast.’ Wat onderscheidt de Chaton van andere letters? ‘Het was niet mijn uitgangspunt om een originele letter te ontwerpen. Ik wilde weten of ik in staat was een letter te ontwerpen die geschikt was voor langere teksten. Originaliteit kwam op de tweede plaats. De Chaton is geïnspireerd op het renaissancemodel en is een hedendaagse interpretatie van een klassieke vorm. Het

is een letter met open vormen en grote binnenruimten. De onderkastletter is vrij hoog vergeleken met de stokken en de staarten, en verder vind je er kaligrafische elementen in terug.’ Wat maakt een letter leesbaar? ‘Een leesbare letter brengt een egale grijstint teweeg. Als je naar een tekstblok kijkt moet het een evenwichtig blok zijn. Het Dagblad heeft onderzoek gedaan naar de leesbaarheid van de letter. Je kunt geen letter introduceren zonder dat je weet of ie in de smaak valt. Krantenlezers zijn kritisch. Kom niet aan hun krant. Het schijnt dat mijn letter zelfs zonder leesbril goed te lezen is.’ Wat vind je van de Trinité, de huisstijlletter van de Hanzehogeschool die je in HanzeMag terugvindt? ‘De Trinité is één van de mooiste letters die ooit zijn gemaakt. Bram de Does heeft hem ontworpen. Hij heeft in zijn leven maar twee letters ontworpen, de

Trinité en de Lexicon. De Lexicon wordt gebruikt in de woordenboeken van Van Dale. Bram de Does is mijn lichtend voorbeeld. De Trinité is een dure letter en ik denk dat de Hanzehogeschool daarvoor bewust heeft gekozen, om zo de exclusiviteit te behouden. Dat kaligrafische maakt hem typisch Nederlands.’ Hoe kom je aan de naam Chaton? ‘Hij is genoemd naar onze net overleden kat Spoekie. Een letter moet een beetje een chique naam hebben en Spoekie was dat nou net weer niet. Dus is het ‘katje’ in het Frans geworden: Chaton.’ Tekst en foto: Loes Vader

Jelmar Geertsma werkt als freelance grafisch vormgever voor onder andere uitgeverij Passage. Zijn passie ligt bij het vormgeven van boeken (www.typehigh.nl).

inkt en geknoei. Vervolgens heb ik die schetsen gescand en ben ze gaan bewerken met fontlab. Dan begint het echte ontwerpen. De broodletter heeft me een maand of vijf, zes gekost. De uitwerking van italic, bold, bold italic nog eens een maand of zes.’ En toen stond er iemand van het Dagblad bij je op de stoep? ‘De dochter van Koos Staal, de vormgever die het Dagblad van het Noorden heeft gerestyled, zit op Minerva. Zij sleepte haar vader mee naar de eindexamententoonstelling, zo is het balletje gaan rollen. Ik zat in een lokaal aan een witte tafel met mijn letterproeven. Een mooie, leesbare, stijlvolle letter, vond Koos. “Misschien kan ik die letter wel ergens toepassen”, zei hij. Het is natuurlijk prachtig om van zo’n internationaal bekende vormgever een compliment te krijgen. Na de zomer kwam hij erop te[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 9

BIJBAANTJE

Ook je kansen vergroten?

Lees jij HanzeMag en heb je een mening? De Hanzeredactie zoekt:

studenten voor de redactieraad

Kom e naar d ag rd Maste uni op 4 j

De redactieraad vergadert vijf keer per jaar (anderhalf uur) over de inhoud en de vorm van HanzeMag. Verdiensten: 12 euro per keer.

Belangstelling? Mail naar: [email protected] of [email protected] of bel 050 5955588

Haal je master in Nijmegen Studeer je hbo Rechten en wil je meer mogelijkheden op de arbeidsmarkt met een meestertitel? Aan de Radboud Universiteit Nijmegen kun je via een speciaal ontwikkelde studieroute de master Nederlands recht behalen. Dit diploma heeft civiel effect. Zo vergroot je je carrièrekansen, want je kunt dan ook kiezen voor een togaberoep als advocaat of rechter. Wil je meer weten of je aanmelden voor de Masterdag op 4 juni? Kijk dan op www.ru.nl/rechten/hbo-studenten

Debat in Vrijheidstrein

Zelfmoord als enige vrijheid Studenten en prominenten pendelden in de Trein van de Vrijheid op en neer naar Assen om te debatteren over de voorwaarden voor vrijheid. ‘Zijn onze ideeën over individuele vrijheid en rechten van de mens universeel?’, vraagt HG-lector Jeanine Deen van International Communication. De Trein van de Vrijheid van het Comité 4 en 5 mei zet zich in beweging naar Assen. ‘Alle mensen zijn tegen lichamelijk geweld. Toch keuren Pakistanen het goed als de hand van een dief wordt afgekapt. Een rechtvaardige straf, geen lichamelijk geweld, vindt men. Gelden er op het gebied van vrijheid ook zulke culturele verschillen?’ Volgens journaliste Garry van Pinxteren wel. De oud-China-correspondent speelt in het debat de rol van advocaat van de duivel. ‘Individuele vrijheid is voor China niet nummer één. De belangrijkste vrijheid is leven in een ordelijk land. In Nederland duurt het door allerlei ingewikkelde inspraakprocessen wel dertig jaar om een weg aan te leggen. Dat is niet in het belang van het land.’ ‘Maar wat vinden de mensen?’, vraagt een student Politicologie. ‘De boeren, die er de laatste jaren bekaaid vanaf kwamen, zijn vaak jaloers op de westerse vrijheden’, antwoordt Van Pinxteren, ‘maar de top- en middenklasse heeft het steeds beter en vindt het wel goed zo.’ Volgens RUG-filosoof Pieter Boele verschillen de ideeën over vrijheid niet zoveel in verschillende culturen. ‘Voor tachtig procent van alle mensen geldt dat ze vrijheid en democratie de hoogste waarden vinden. Bij de studentenopstanden in China hebben de studenten op het Plein van de Hemelse Vrede een Vrijheidsbeeld geplaatst. Geen regime houdt het op den duur uit als het niet aan die vrijheidsdrang tegemoetkomt.’ Van Pinxteren schudt haar hoofd. ‘Toch denk ik dat die opstanden eerder te maken hadden met afkeer van corruptie en betere kansen op werk. Als ze ergens de laatste decennia arbeiders enorm hebben uitgebuit is het wel in China. Maar daardoor is China tot hogere welvaart gekomen en daardoor kunnen ze nu met betere wetgeving komen om de arbeiders te beschermen.’ ‘Een hele interessante rechtvaardiging’, zegt een Geschiedenis-student. ‘Stalin heeft Rusland ook binnen een generatie enorm gemoderniseerd. Ik zou toch

Foto: Stephan Keereweer Jeanine Deen en Pieter Boele luisteren naar advocaat van de duivel Garry van Pinxteren

niet alle ellende die along the way is veroorzaakt, willen goedpraten.’ Vier coupés verderop debatteren studenten met drie andere prominenten: hoogleraar Geschiedenis Dirk Jan Wolffram, hoogleraar Human Security in War Situations Mient Jan Faber en RUG-docente Hedendaagse Islam Marjo Buitelaar. Het debat spitst zich toe op de Gaza-strook waar mensen achter een muur leven. ‘De enige keuze voor die mensen lijkt te zijn om zelfmoordacties te plegen’, zegt een student. ‘Dat is toch juist minder vrijheid?’ ‘Maar omdat je zo beperkt wordt in je vrijheid, is zelfmoord de enige keuze die je nog hebt’, zegt een andere student. Faber knikt. ‘Het is inderdaad een vorm van zelfverwerkelijking als je dat voor Allah over hebt’, zegt de man die in de

jaren tachtig als secretaris van het Interkerkelijk Vredesberaad zijn finest hour beleefde bij de marsen tegen de kruisraketten. ‘In deze trein vieren we de bevrijding die ons meer vrijheid bracht. Als de Gazastrook een kerkhof is, wat moeten wij dan doen? Legt het ons een verplichting op om iets te doen?’, vraagt Wolffram zich af. ‘Ik wil niet zo relativerend zijn dat je alleen nog maar kunt toekijken’, reageert Buitelaar. ‘Ik vind het een collectieve verantwoordelijkheid om die mensen te helpen.’ Een RUG-docent vraagt of de islamitische wortels van invloed zijn. ‘Leidt die cultuur ertoe dat mensen die leven op een kerkhof zelfmoord plegen? Zou dat in Nederland ook kunnen?’ ‘We zijn er net langs gereden’, zegt Wolffram. ‘De Punt. De plek waar Molukse

jongeren in 1977 de trein kaapten. Daar stond een trein drie weken stil. Die jongens waren ook bereid te sterven voor hun zaak.’ Faber kijkt zwijgend naar Wolffram en knikt. Luuk Steemers

Vrijheidstrein De Trein van de Vrijheid is een initiatief van het Comité 4 en 5 mei. De bont gekleurde trein heeft als doel om reizigers bewust te maken van het thema vrijheid. Dat gebeurt bijvoorbeeld in de theatercoupé waar lezingen of concerten worden gehouden. De trein rijdt tot 5 mei volgens de reguliere dienstregeling. Daarnaast worden er bij diverse studentensteden debatten gehouden over vrijheid.

[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 11

Een ABC van opvallende Nederlandse gewoonten en gebruiken

Typisch Nederlands! De gewoonte om zaken ter lering ende vermaak op te sommen in alfabetische volgorde stamt uit Frankrijk, maar de Nederlander staat erom bekend. Zo zijn er meer gebruiken die eerder typisch zijn dan Nederlands.

Aap-noot-mies

Vrijwel iedere Nederlander van boven de 45 leerde lezen met het leesplankje van Mattheus Hoogeveen. Het hoofd van een lagere school in Deventer jatte het onderwijsmiddel uit Duitsland, en hij was niet de enige. Hoogeveen leefde zelfs in onmin met zijn ondergeschikte, meester Colenbrander, omdat die een eigen plankje opstelde (geit-zeep-does).

Bloembollen

Nederlanders zijn dol op bloemen. Maar zo dol als tijdens de tulpenmanie (ook wel: bollengekte of bollenrazernij) zal het nooit meer worden. De van de Turken overgenomen tulp werd razend populair in de zeventiende eeuw. Door speculatie steeg de bollenprijs omstreeks 1635 enorm. De Semper Augustus verwisselde van eigenaar voor zesduizend gulden (de prijs van een Amsterdams grachtenpand).

Door Mapes Dodge is Hans beroemder in de VS dan in Nederland.

Elfstedentocht

Pim Mulier (1865-1954) importeerde voetbal, tennis en hockey uit Engeland. Hij stond aan de wieg van het Nederlands Olympisch Comité en hij was de eerste die het in z’n hoofd haalde om van Leeuwarden naar Leeuwarden te schaatsen en onderweg alle Friese steden aan te doen (1890).

Inconsequentie Kaas Veel Nederlanders ergeren zich aan overheden die een oogje dichtknijpen voor burgers die de wet overtreden. Diezelfde burgers zijn verbolgen als oom agent weigert om hún overtredingen door de vingers te zien. Gedogen is oer-Hollands, de bestuurders van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795) hebben het zo’n beetje uitgevonden.

Fileleed

Zelfs in zijn vrije tijd leeft een Nederlander naar de klok. Om de tijd in de file nuttig te besteden, doen ze van alles ín hun auto: lezen, zich scheren en tandenpoetsen, bijvoorbeeld. Het merkwaardigst is de neiging om zich tijdens het stelpen van fileleed van neusvuil te ontdoen.

Calvinisme

Ganzenbord

Dijken

Homohuwelijk Jansaliegeest

Ingetogenheid, niet te koop lopen met succes, kapitaal of bezittingen, soberheid, zuinigheid, lijdzaamheid en vlijt. Deze Nederlandse karaktertrekjes zouden voortvloeien uit het calvinisme, de geloofsleer van de Zwitser Johannes Calvijn (1509-1564). Merkwaardig genoeg zijn de meeste niet-calvinisten ook met dit karakter behept.

Al in de middeleeuwen legden Nederlanders waterkeringen aan. De dijkenbouw werd zo vermaard dat de Amerikaanse Mary Mapes Dodge in 1865 een boek schreef, waarin ze een Hollands heldenverhaal optekent: sluiswachterszoon Hans Brinker verijdelt een overstroming door zijn vinger in het gat te steken.

Hele volkstammen eten het, maar de Nederlander staat er bekend om. Kaas is broodbeleg nummer 1 en de Nederlan-

Ganzenbord, dat uit middeleeuws Italië komt, is zo’n simpel spel dat de spelers er nauwelijks aandacht aan hoeven te besteden. Daardoor hebben de deelnemers ruimschoots de gelegenheid om te kletsen, de was op te vouwen, koffie te zetten, een bezoekje aan nummer honderd te brengen en wat dies meer zij.

Het is tegenwoordig doodnormaal dat mensen van gelijke kunne met elkaar trouwen. Dat wil niet zeggen dat homoseksualiteit echt geaccepteerd is, maar vroeger was het erger: in 1731 werden wijnkoopman Barend Blomsaet en zeventien andere Utrechtse mannen voor sodomie veroordeeld tot de wurgdood. Sindsdien is Utrechtenaar een ander woord voor homo.

Evert Jan Potgieter (1808-1875) bekritiseerde de kleinburgerlijke lamlendigheid van zijn tijdgenoten. In zijn verhaal Jan, Jannetje en hun jongste kind (1841) noemt Potgieter dit de ‘jansaliegeest’. Dit gevleugelde woord is aan slijtage onderhevig. Maar het geknor over lamlendigheid is allesbehalve verstomd: ‘Jij lijkt wel iemand van de patatgeneratie.’

Illustratie: Renee Zaal

der eet veel brood. De kaasschaaf is ook populair, zeker bij de zuinige Nederlanders. Bezuinigen doen bestuurders liever niet met de botte bijl als het met de kaasschaaf kan.

Luchten

In Nederland is veel lucht te zien, er staan namelijk geen bergen voor. Wie omhoog kijkt, zal verbaasd zijn als hij een strakblauwe hemel ziet. Er is zelden geen wolkje aan de lucht. Als wolken zwanger van de regen zijn, noemt men het firmament een ruisdaellucht (naar schilder Jacob van Ruisdael, 1628-1628).

Molen

Achtkant, bovenkruier, grondzeiler, mount, munnik, olieslager, paltrok,

spinnenkop, standerd, stelling, tjasker en wip. Zomaar wat benamingen van molentypes die het Nederlands landschap sieren. Zelfs klompen moet het ertegen afleggen: molens, zeggen Nederlanders het vaakst als men ze vraagt naar iets typisch Nederlands.

Nederengels

Nederlanders gebruiken graag Engelse woorden en uitdrukkingen, die ze ook wel letterlijk vertalen. De beste aller tijden is de beste ooit geworden. Iedereen gaat ervoor en daar zit wat in is vervangen door: u heeft een punt. Het wachten is op de eerste Nederlander die graag gedaan of tot uw dienst inruilt voor u bent welkom.

Omafiets

In de jaren zestig kwamen provo’s op het idee om omafietsen tot openbaar vervoer te promoveren: als niemand zijn fiets op slot zet, heeft iedereen altijd een rijwiel bij de hand. Het idee sloeg niet aan.

dakaas, dat in Amerika is uitgevonden, met wél typisch Nederlands broodbeleg: hagelslag. Nederlandse wielrenners hebben geen doping nodig. De Ronde van Frankrijk rijden ze op boterhammen met pindakaas.

Querulantie

Klagen is een volksziekte. Gebeten hond van querulanten (ziekelijke klagers) is de weerman. Tientallen meteorologen voorspellen dagelijks het weer, maar ze zitten er vaak naast. Weerman Erwin Krol (bij wie het haar langzaam van z’n hoofd is gewaaid) krijgt de schuld van natte voeten, verstopte neuzen en verregende zondagen.

Rookworst

Een van vleesresten gemaakte rookworst wordt gegeten bij stamppot, een mengsel van aardappelen, groenten en vlees dat in de pan tot een brij wordt gestampt. Als moeder de ingrediënten apart opdient, prakt de Nederlander die op z’n bord tot een mini-stamppot, waarin hij een kuiltje graaft voor de jus.

Schaatsen

Als plassen, sloten en vaarten eens een keertje dichtvriezen, bindt de Nederlander de ijzers onder en schaatst als een dolle in de rondte. Kop in de wind, pegels aan de neus en glijden maar. Op naar de koek-en-zopie, een bij of op glad ijs aangelegde tijdelijke uitspanning.

Theedrinken Nederlanders hechten aan hun eigen karretje, waarvan het slot meestal het duurste onderdeel is.

Pindakaas

Wie is er niet groot mee geworden? De bruine boterham met pindakaas. Vaak combineren Nederlanders pin-

Anders dan bij de Engelsen is theedrinken een zuinige aangelegenheid. Één koekje krijgt de gast erbij. Dat koekje (janhagel, theebeschuit of mariakaakje) dompelt de Nederlander onder in de meestal slap afgetrokken thee, waarna hij het van vocht verzadigd in zijn mond probeert te steken.

Uitje erbij?

Willem Beukelszoon uit Biervliet zou in de veertiende eeuw het haringkaken hebben uitgevonden: het verwijderen van alle ingewanden van de vis, behalve

de alvleesklier die de enzymen bevat die de haring laten rijpen. Aan wal wordt de haring verkocht in stalletjes, waarbij de haringboer steevast vraagt: ‘Uitje erbij?’

Vierdaagse

Wandelen, zwemmen, fietsen. Nederlanders doen het graag georganiseerd en om één of andere duistere reden gaat dat in vier dagen. Misschien refereert deze vierslag aan de Vierdaagse Zeeslag (11 tot 14 juni 1666), de enige overwinning die de Nederlandse vloot behaalde tijdens de Tweede Nederlands-Engelse Oorlog (1665 tot 1667).

Wiet en Wallen

Een trekpleister voor toeristen zijn de Wallen, de rosse buurt van Amsterdam. De belastingdienst heeft prostitutie opgewaardeerd tot normaal beroep. Minstens zo normaal is het gebruik van softdrugs, met name wiet (hasj). Softdrugs mogen ge- en vérkocht worden, maar de inkoop is verboden (zie: inconsequentie).

X

X is de of het onbekende. Nederlanders zijn er niet dol op. Wat de boer niet kent, dat vreet hij niet. Legendarisch is de nog steeds levende gewoonte om bij aanvang van de vakantie de caravan (sleurhut) vol te stouwen met aardappelen en vlees-inblik.

Yoghurt

Grieken maken het, net als Bulgaren en Fransen. Maar Nederlanders zijn de grootste producenten én consumenten van yoghurt, dat als nagerecht (en ontbijt) wordt gegeten. De ene dag yoghurt, de andere vla, was jarenlang strijk en zet. Totdat een briljante geest verzon om deze toetjes te mengen. Voilà: de vlaflip.

Zegeltjes

Kruideniers geven hun klanten zegeltjes bij de besteding van een bepaald bedrag. Die zegeltjes plakt de klant op kaart en als de kaart vol is krijgt hij korting. Ook overdrachtelijk werkt het zegeltjesplaksysteem: de Nederlander spaart het hem aangedane onrecht als zegeltjes op. Als de kaart vol is, krijgt de dader onder uit de zak. Boudewijn Otten

9. a. b. c.

Welk citaat is niet van Máxima? Dé Nederlander bestaat niet Linten knippen is mijn core business Ja, dat was een beetje dom, hè

10. a. b. c.

Welke Oranjeprinses heeft haar naam niet veranderd? Marilène Laurentien Christina

11. a. b. c.

Onder welke naam reed Prins Willem-Alexander in 1997 de Elfstedentocht? W.A. Von Amsbergen W.A. van Buren W.A. Bremers

12. a. b. c.

Wie was de eerste niet adellijke Oranje-echtgeno(o)t(e)? Claus von Amsberg Pieter van Vollenhoven Máxima Zorreguieta

Wie ontwierp de trouwjurk van prinses Máxima? Victor & Rolf Valentino Donatella Versace

13. a. b. c.

Welke versmade Oranje zegt van giften te moeten leven? Juan Carlos de Bourbon de Parma Jorge Guillermo Edwin de Roy van Zuydewijn

6. a. b. c.

Welke kleindochter van prins Bernhard heeft dezelfde roepnaam als één van zijn onechte dochters? Amalia Alexia Ariane

14. a. b. c.

Op welk eiland parkeert prinses Christina haar vermogen om de Nederlandse belasting te omzeilen? Guernsey Kaaymaneilanden Barbados

7. a. b. c.

Wie heeft de meeste buitenechtelijke kinderen verwekt? Prins Maurits Koning Willem III Prins Hendrik

15. a. b. c.

Welke prinses is geen dochter van een oud-minister? Prinses Máxima Prinses Marilène Prinses Laurentien

8. a. b. c.

Vanwege welk schandaal mocht prins Bernhard geen uniform meer dragen? Lockheed Greet Hofmans Stadhoudersbrief

16. a. b. c.

Welke prinses boomt met bomen? Prinses Christina Prinses Margriet Prinses Irene

1. a. b. c.

Wie was de eerste koning van Nederland? Lodewijk Napoleon Bonaparte Willem van Oranje Willem I

2. a. b. c.

Welke royalty is bekend door haar vlinderbril? Queen Victoria Koningin Juliana Prinses Gracia

3. a. b. c.

Welke adellijke dame stierf níet door een auto-ongeluk? Lady Di Koningin Astrid Prinses Armgard

4. a. b. c.

Van wie is de uitspraak: ‘Mabel, ken je me nog?’ Prins Johan Friso Klaas Bruinsma Charlie da Silva

5. a. b. c.

Rina Tienstra en Loes Vader

Mail de antwoorden vóór 20 mei naar [email protected] en maak kans op een kratje Oranjeboombier of een kist sinaasappelen.

marieke

Festiviteiten en festivals

Leve de Koningin! Wist je dat er op Koninginnedag in bijna iedere wijk een vrijmarkt is? Dat Guus Meeuwis de hoofdact is op het Bevrijdingsfestival? En dat er op 14 en 15 mei een recyclingfestival wordt georganiseerd in de oude loods van Frans Maas?

Koninginnedag Koninginnenach in Grunn’n Vismarkt - 29 april 19:00 René Becker, Nederlandstalige tranentrekkers 19:30 The Full Minties, vijftig jaar muziekgeschiedenis 20:00 Mooi Wark, boerenrock 21:40 Plork en de Aannemers, feestende freaks 22:45 U2 tribute, alle legendarische hits van de Ierse rockhelden 23:45 Magic of Motown, veertig jaar soul 01:00 Sun-Project, psychedelische rocktrance-act met laser show Vrijmarkten Tussen 9.00 uur en 17.00 uur kun je je zolder-, kelder-, schuur- en bijkeukenuitverkoop houden op één van de achttien vrijmarkten in Groningen. De enige echte Oranje Vrijmarkt is in de binnenstad, op de Ubbo Emmiussingel, Praediniussingel, Museumstraat, Kleine der A en Hoge der A. Op zoek naar echt porselein, zuiver kristal of een nerts die niet naar mottenballen geurt? Kuier dan over de vrijmarkt in Helpman, waar de crème de la crème z’n kasten heeft uitgemest en uitgestald. Als de zon schijnt kun je loungen en vrijmark-

ten op het strand Euroborg. Muziek en lekkere (exotische) hapjes vind je op het Bernoulliplein (Korreweg). Op de Grote Markt is een Keltische markt en in de Ellebogenbuurt en de Poelebuurt is het feest. Verder is er een buurtrommelmarkt in bijna iedere wijk of winkelcentrum. Vismarkt, Grote Markt en Waagplein Van 11.15 uur tot 01.00 uur. Bandjes, dj’s, zangers, zangeressen en de fanfare natuurlijk. www.oranjegroningen.nl.

Bevrijdingsfestival Omdat het 65 jaar geleden is dat we werden bevrijd van de Duitse bezetting is iedereen in 2010 vrij op 5 mei. Van 12:00 uur tot 00.00 uur is iedereen welkom op het Bevrijdingsfestival in het Stadspark. Het festival is gratis toegankelijk. Het thema van de Bevrijdingsfestivals is dit jaar Vrijheid Wereldwijd. Op de main stage, urban area, dansen bij de bus, local heroes en podium noord staan vijftig acts te popelen om er een feestje van te maken. Op het plein van de vrijheid vind je instellingen als Warchild, Amnesty International en Vluchtelingenwerk Nederland. www.bevrijdingsfestival.nl.

14 & 15 mei. Een ideologisch, alternatief, innovatief multidisciplinair festival met een brede programmering in de oude loods van Frans Maas aan de Duinkerkenstraat. Muziek, theater, kunst, exposities en technologie waar je toeschouwer kunt zijn en actief kunt meedoen. Rebours betekent tegendraads. Dat is symbolisch voor wat het festival wil bereiken: het bewustzijn van mensen vergroten voor een gezondere toekomst in een duurzame samenleving en dat innovatieve oplossingen vaak al binnen handbereik liggen en ook leuk kunnen zijn. Met onder meer Solarcinema - de eerste groene bioscoop ter wereld, Rinky Dink - Mobile Bicycle Powered Sound System is een door een fiets aangedreven geluidsinstallatie. Mercuriuspodium/ Parasolbar – muziekplek met regionale talenten en een biologische cocktailbar. Chronicsoundz/Biobierbrouwerij en bar - een mobiele natuurlijke bierbrouwerij waar je zelf bier kunt brouwen. Expo’s, workshops en op drie podia muziek, zoals: de Amsterdam Klezmerband – opzwepende joodse volksmuziek, Fuckups – Groningse punk, Gringo’s – reggae/ dub, Stiletto’s – stevige rock, Lake Montgomery – op gospel folk- en soul geïnspireerde muziek uit Texas, Florian Wolff – singer-songwriter. Check www.rebours.nl. Loes Vader

Aardige mensen Vermoeid kom ik aan op station Groningen. Ik sleep mijn trolley, waarvan één wieltje is versleten, wat onhandig achter mij aan. Ik baal van mezelf, want ik ben weer eens vergeten waar ik drie dagen geleden mijn fiets tussen heb geschoven. Nadat ik na drie kwartier alle rijen zes keer ben langs gegaan en ik de bus maar wil pakken, zie ik hem staan. Dat is ook zo, ik heb dat verrekte ding in zo’n hele hoge standaard geplaatst. Zo één die je boven je hoofd eerst naar beneden moet trekken voordat je de fiets eruit kunt halen, als het beste ding eruit wil tenminste. Uiteraard wil die van mij dat niet en blijft heerlijk eigenwijs met zijn stuur achter de spaken van zijn buurvrouw hangen. Geërgerd ruk ik wat aan de achterkant, totdat er een meisje naar mij toekomt: of ze me even zal helpen? Overdonderd als ik ben, zeg ik dat ik dat wel handig zou vinden. Het meisje is nog geen twee turven hoog, maar door haar veertien centimeter hoge pumps kan ze mijn achterwiel toch redelijk stevig beetpakken. Met z’n tweeën hebben we het kreng er binnen een minuut uit. Nu bukt het meisje zich om mijn trolley van de grond te pakken om op mijn bagagedrager te zetten. Als ik weg wil fietsen, roept ze: ‘Is deze ook nog van jou?’ En daar staat het meisje met mijn slot dat ik zo lang op de grond had gelegd. Ik neem het van haar aan en ze wenst me nog een hele fijne avond. Ik groet haar en denk bij mezelf: wat een aardig meisje. Precies, wat een aardig meisje en dat is nou net het hele probleem! Ik hou niet van aardige mensen en al helemaal niet van aardige meisjes. Ineens schiet de reclame van SIRE door mijn hoofd: aardige mensen, hoe gaan we er mee om? Thuis kijk ik eens op de SIRE-site. Op deze site zijn profielen te vinden van allerlei typen aardige mensen, zo heb je de ‘complimentmaker’, de ‘uitdeler’, de ‘groeter’. Mijn meisje valt onder geen van deze categorieën. Opgelucht haal ik adem, het is maar goed dat ik snel ben weggefietst. Ik heb het meisje doorgehad, ze was helemaal niet aardig. Ze wilde vast mijn fiets jatten, ofzo.

Foto: Jan Luursema

Marieke

[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 15

10 euro verdienen in je pauze!

Voor het opzetten en uitvoeren van een marktonderzoek naar cultuurparticipatie onder studenten zoeken de afdelingen Studentenzaken van HG en RUG een student met: • affiniteit met/ kennis van het uitvoeren van marktonderzoek • relevante achtergrond, methodologisch goed onderlegd

HanzeMag zoekt pittige studenten die HanzeMag willen uitdelen op

het WiebengaComplex Interesse? Bel: 050 59555588 Mail: [email protected]

CLUB FOR THE INTERNATIONAL POP UNDERGROUND OOSTERSTRAAT 44 WWW.VERA-GRONINGEN.NL

Student-assistent gezocht voor onderzoek

• betrokkenheid bij het culturele studentenleven • vermogen om redelijk zelfstandig binnen de gegeven tijd onderzoek te verrichten en schriftelijk te rapporteren • voldoende tijd tot

APRIL

07 FRANK TURNER (UK) &5$=<$50 08 KAKI KING (USA) // QUINTEN RUTGERS 09 02817((5,( (USA) // NO KIDS 11 7,0(61(:9,.,1* (USA) 14 CALEFAX RIETKWINTET (NL KLASSIEK) 16 YACHT (USA) 0$-25+267$*( 17 $1'62,:$7&+<28)520$)$5(N-IRE) 18 SHINING (NO) 22 DAILY BREAD (NL) // PIONEERS OF LOVE

VERWACHT

7+('58067:2'225&,1(0$&/8% +($9<75$6+6&(1(5<(19((/0((555

september 2010 • Solliciteren voor 9 april Edith Janssens, [email protected]. nl (0505957878) of Loes Schaafsma, RUG, USCC, [email protected] (0503634668).

a

Capuchontrui voor slechts 25 euro! Bij inlevering van deze bon

ELKE ZATERDAG SWINGAVOND ‡)5(($/7(51$7,9('$1&(1,*+7‡

&21&(576‡029,(6‡'$1&(1,*+76

DVSTVTTFO PQMFJEJOHFO XPSLTIPQT NBTUFSDMBTTFT MF[JOHFO TZNQPTJB QSPKFDUFO FYQPTJUJFT POEFSTUFVOJOH
BNBUFVSLVOTU

#,

dR_X]YNNa` ORRYQR[QR Xb[`a

LVahigVVi()!
dddPb_`b``R[OX" dddOX"

a

Zernikeshop Zernikeplein 11 (050) 595 47 55 [email protected] www.hanze.nl/zernikeshop or Universiteitswinkel Oude Kijk in ’t Jatstraat 39 (050) 363 27 00 [email protected] www.rug.nl/winkel

ga eens uit ons dak

the art of having fun

09-07-2009 9:50:44

Platformtheater.nl

studentkaart.indd 1

]\RS`RSSZdO\RS9C

/UDE+IJKIN@T*ATSTRAAT

Dat je hier goed kan borrelen weet je natuurlijk allang, maar

Elke zondag

…kom ook eens film kijken!

Studentendiensten

.%2'%.3'/%$+/0%2




Morgendienst om 11.30 uur, Vesper om 17.00 uur, in de

Martinikerk www.GSpWeb.nl

every monday = comedynight twice monthly trad. Irish music session ged. kattendiep 13 groningen www.oceallaigh.nl www.iersepub.nl

16 HANZEMAG WOENSDAG 28 APRIL 2010 [15]

SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE"ROTHER,# EURO

SETJE4/.%23SAMSUNG#,0 EURO .)%57%#!242)$'%3













loco

Daniëlla Visser (18), eerstejaars Sociaal Juridische Dienstverlening ‘Vliegen is spotgoedkoop, voor het geld hoef je dus niet te liften. Het gaat mij om het avontuur, het reisgevoel. Vorig jaar werd ik lid van de Europese studentenvereniging AEGEE. Ze organiseren daar liftwedstrijden. Ik heb twee keer meegedaan, naar München en naar Keulen. We liften nooit alleen, altijd jongen-meisje. Als we bij iemand instappen sms’en we het kentekennummer. Ik heb nu echt de smaak te pakken. Afgelopen weekend nog naar Berlijn geweest. In de zomer lift ik naar het Sziget-festival in Boedapest. ‘Ik neem altijd een ANWB-kaart-met-tankstations mee. Dat zijn de beste plekken. Je kunt daar zo op mensen afstappen voor een praatje. Je maakt grappige dingen mee. Een hoogbejaard echtpaar vroeg bezorgd of ik met ze mee wilde rijden, of die Rus die met een wodkafles achter het stuur zat. Toen mijn liftgenoot hem boos aankeek, verontschuldigde hij zich en vroeg of wij ook een slok wilden.’

Tekst en foto: Luuk Steemers

In & UIT IN&UIT is bestemd voor studenten- en personeelsactiviteiten. Ook kunnen studenten en medewerkers hier gratis hun advertenties kwijt (maximaal 30 woorden). Informatie voor de uitgave van woensdag 26 mei kun je mailen naar [email protected]. De deadline is woensdag19 mei.

Studium Generale Groningen Donderdag 29 april - Met HMV Actis en HSE Faktor - Hanze Lezing - Als de euro valt Willem Middelkoop. De Europese economie is zwaar getroffen door de crisis en het is nog maar de vraag of de euro wel crisisbestendig is. Hoe is de huidige kredietcrisis ontstaan? Hoe staat de wereldeconomie er anno 2010 voor? En welke toekomstscenario’s kunnen we verwachten voor het bedrijfsleven en de financiële markten? 12.00 – 13.30 uur. BrugsmaBorg, zaal D232, Zernikeplein 9. Woensdag 26 mei - Sleutelen aan de democratie? - Over de kloof met de burgers. Is de democratie aan revisie toe? Moeten burgers meer invloed krijgen op zowel beleid als keuze van politieke leiders? Drie korte lezingen en een debat over de toekomst van de democratie met oud-burgemeester Jacques Wallage, emeritus-hoogleraar geschiedenis Frank Ankersmit en D66-Eerste-Kamerlid Hans Engels. 20.00 – 22.00 uur. Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Informatie: Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 5463, www.rug.nl/ studium. GSp Studentenplatform voor Levensbeschouwing. Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926, email [email protected] of www.gspweb.nl Activiteiten - lezing op 11 mei van cultuurfi-

PZZL 1

2

3

8

Sportmiddag voor personeel HG en RUG SPR bestaat zestig jaar. Dit wordt gevierd met een sportmiddag voor alle medewerkers van RUG en HG op vrijdag 18 juni op het Sportcentrum Zernike. Deelnemers krijgen hiervoor bijzonder verlof. Er is kinderopvang op het terrein aanwezig. Op het programma staan verschillende sportactiviteiten, er zijn zowel competities in groepsverband als individuele workshops. Ook zijn er infostands met aandacht voor sport en gezondheid. Het sportieve programma wordt afgesloten met een diner en een spetterend en swingend feest. Info: www.sprsport.nl. Opgave kan vanaf 1 mei via de site. Hadewijch in Groninger kerken In de dertiende eeuw leefde in Brabant een bijzondere religieuze vrouw, Hadewijch. Zij schreef prachtige liefdespoëzie, visioenen en brieven. Deze opmerkelijke Middeleeuwse vrouw en het altijd geldende ‘verlangen naar

4

7 9

5

11

10

12

14 17 21

losoof Rob Riemen over het belang van kunst, maar de komende weken ook heel andere activiteiten. In de nieuwsbrief of de site vind je steeds alle actuele informatie. Nieuwsbrief GSp - Meld je via de site aan voor de wekelijkse nieuwsbrief die elke donderdag verschijnt. Persoonlijk gesprek - maak een afspraak met een de studentenpastores: Geert Brüsewitz 0508500387, Lense Lijzen 0505260630, Tiemo Meijlink 0505792805 of Matty Metzlar 0595528775. Studentendiensten Martinikerk 2/5 11.30 uur M. Metzlar 2/5 17.00 uur K. van der Plas (= Taizévesper) 9/5 11.30 uur A. Diesemer 9/5 17.00 uur A. Diesemer 16/5 11.30 uur L. Lijzen 16/5 17.00 uur J. Butti (= Evensong) 23/5 11.30 uur A. Diesemer 23/5 17.00 uur A. Diesemer

22

18

13 15

19 23

24 25 27

26 28

18 HANZEMAG WOENSDAG 28 APRIL 2010 [15]

16

6

6 26 18 14 20 17 5 20 22 28 10 11 27

liefde’ zijn de belangrijkste uitgangspunten van cultureel festival Terug naar het begin dat voor de derde keer in Groningen plaatsvindt. Studenten Klassieke Muziek van het Prins Claus Conservatorium verzorgen enkele bijzondere concerten. Studenten van de Academie Minerva ontwerpen nieuwe drukwerk van de oude Hadewijchliederen. Het boek dat zij daarvan maken, wordt tentoongesteld in de Petrus en Pauluskerk van Loppersum. De opening is vrijdagavond 28 mei op dezelfde plaats. Op zaterdag staan de deuren open van zeven oude kerken. Alle info op www.terugnaarhetbegin.nl. HMR-verkiezingen Van maandag 10 t/m dinsdag 25 mei vinden de verkiezingen plaats voor de studentgeleding van de Hogeschool Medezeggenschapsraad (HMR) en enkele Schoolmedezeggenschapsraden (SMR). De studentleden van de medezeggenschapsraden praten en beslissen mee over het HG-beleid. Daarvoor hebben ze de steun nodig van hun achterban. Dat ben jij! Ga dus stemmen. Dat kan via deze link: http://progresswww.nl/hanze. Log in met je naw-nummer en wachtwoord. GST zoekt bestuur Het GST is op zoek naar het nieuwe deeltijdbestuur 2010-2011! Lijkt het je leuk om volgend collegejaar twee toneelproducties te organiseren, stuur dan voor 7 mei een sollicitatiebrief naar voorzitter@groningerstudententoneel. nl. Info: www.groningerstudententoneel.nl. Cursus Conversatie Frans Voor hobby, studie of beroep. Voor beginners tot gevorderden. Kleine groepen. Starten/instappen kan het hele jaar door. Gratis proefles kan per direct. www.cursusfransingroningen. nl, 050-3094752. DOP voor je SOK Vanaf dinsdag 18 mei, 8.00 uur wordt de Di-

gitale Onderwijs Planner (DOP) weer geopend voor intekening op onderwijs voor het komende cursusjaar 2010-2011. Intekening op onderwijs en de bijbehorende tentamens doe je door het opstellen van een studieovereenkomst (SOK). Nieuw is de mogelijkheid om een minor die je elders volgt via www.kiesopmaat.nl aan te geven in DOP. Meer info in de DOPinformatie voor studenten 2010-2011, uitgereikt door jouw school. Vragen? Stel ze aan je studieloopbaanbegeleider. Enthousiaste Studenten Gezocht Voor het komend studiejaar zoekt het Hanze Informatie Centrum (HIC) studenten voor het Studenten Voorlichtingsteam. Wij zoeken: zelfstandige communicatieve teamplayers voor voorlichting aan scholieren, ouders en verzorgers op onderwijsbeurzen, ouderavonden en scholenmarkten; studentvoorlichters, die HG-brede informatie kunnen geven en de unique selling points van de HG en Groningen kunnen overbrengen; en studenten die ’s avonds en in de weekenden willen werken op beurzen. Wij bieden: een interne training van twee dagdelen en een beloning van € 6,00 tot € 8,00 netto per uur. Reacties vóór 21 mei. Gesprekken van 1tot 15 juni. Info: Grietje Schoenmaker, 050 5957890. Sollicitatiebrief + CV naar: [email protected]. Morgen zoekt een nieuw bestuur! Morgen, de landelijke studentenorganisatie die zich inzet voor duurzame ontwikkeling, zoekt vier nieuwe talenten voor het bestuur van Morgen 2010/2011. Kijk voor meer info op www.watdoejijvoormorgen.nl. De deadline is 1 mei, dus beslis snel! Fanatieke sporters gezocht Sport u vaak en wilt u meewerken aan een afstudeeronderzoek van het UMCG en de Hanzehogeschool over de springersknie? Neem voor meer informatie contact op met [email protected].

Typisch Nederlands! orizontaal H 1 Zoute … of zure … (6) 4 Houten … of Sinter… (5) 8 Mis geschoten (5) 9 Stuntelige liefhebber (7) 10 Ruiten dropjes (7) 11 Pennentasje (4) 12 Een kuiltje voor de … (3) 14 Cold Spring Harbor Laboratory (afko, 4) 15 …raboemdijee (4) 18 Bedelaars … ligt in alle landen (3) 21 Voorganger in de islam (4) 23 Flink winnen tijdens het wecken (7) 25 Hangt achter Hollandse ramen (7) 26 … Pils of … Carnaval (5) 27 Snert is het niet veel (5) 28 Zondag, 19.00 uur, … Sport (6)

Verticaal 1 Hollandse held, … Brinker (6) 2 Knolletjes (7) 3 Voornaam burger (8) 4 Leidse … of pinda… (4) 5 Oom … of geheim … (5) 6 Kind met Hollandse geur (6) 7 Boeken tegen een lage prijs (5) 13 … boerenkool (8) 16 Trekscheet (7) 17 Een beest om te zoenen (6) 19 Spitsverschijnselen (5) 20 Houdt de werelderfgoedlijst bij (6) 22 Hier houden vakbonden van (5) 24 Dit dier is mijn naam (4)

De schuin gedrukte opgaven zijn cryptisch, de vet gedrukte hebben met het thema

te maken, net als de oplossing. Mail het woord naar: [email protected] en ding mee naar een cadeaubon van 10 euro. Inzenden t/m donderdag 20 mei. De vorige PZZL is gewonnen door: Henk Walters. De oplossing is: HOEFIJZERWORP. Boudewijn Otten

LEEUW

Lieve Loes Heeft je beste vriendin gezoend met de jongen waar jij al tijden vlinders van in je buik krijgt? Ben je verliefd op je docent en kun je je niet meer op je studie concentreren? Lig je niet lekker in je projectgroep en begrijp je niet waarom? Mail Loes, onze enige echte ervaringsdeskundige. Inzenden mag zelfs anoniem. [email protected].

Lieve Loes, In mijn huis hebben we maar een paar regels. Minstens één keer in de drie dagen wast iemand af. Als je iets in de koelkast hebt liggen waarvan je echt niet wilt dat een ander eraan komt, moet je er een sticker opplakken. En, hier komt-ie, tijdens tentamenperiodes géén overdreven kabaal. Nu moest ik laatst als enige aan de bak en de rest bouwde een feestje. Daar zei ik wat van en sindsdien gebeuren er rare dingen. Ik heb het idee dat het niet toevallig is dat mijn yoghurtdrank ineens op is en dat er een barst in mijn raam zit. Gisteren stond m’n fiets met lege banden en de ventielen waren nergens te bekennen. Loes, word ik paranoïde? Loes (zo heet ik toevallig ook)

Lieve naamgenoot, Of jij paranoïde wordt, daar kan ik echt

Colofon HanzeMag is het redactioneel onafhankelijke magazine van de Hanzehogeschool Groningen. Het blad verschijnt tweewekelijks. Redactie-adres Zernikeplein 7 A0.04 en A0.05, Groningen Postadres Postbus 30030, 9700 RM Groningen telefoon: 050 5955588 | fax: 050 5955590 | e-mail: [email protected] | Internet: www.hanze.nl/hanzemag Redactie Chris Wind - hoofdredacteur 050 5955585 [email protected] Boudewijn Otten - (eind)redacteur 050 5955582 [email protected] Luuk Steemers - redacteur 050 5955581 [email protected] Rina Tienstra - redacteur 050 5952570 [email protected] Loes Vader - redacteur 050 5955588 [email protected] Fotografie Pepijn van den Broeke - www.pepijnfoto.nl Robert van der Molen - www.toxic2.nl Redactie HanzeMag Illustraties Mathieu van der Bij & Xiao Feng Chiu | Sam Peeters | Leo van der Reest | Ricky van Duuren Lay-out Renée Zaal - www.reneemedia.nl Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie HanzeMag & Grafische Industrie De Marne B.V. Oplage: 6.000 Advertenties Bureau Nassau 020 6230905 [email protected] Abonnementen 60 euro per jaar 050 5955588 [email protected]

geen zinnig antwoord op geven. Aan de ene kant vind ik: als jouw intuïtie zegt dat je huisgenoten je lopen te dissen, voel je dat niet voor niets. Aan de andere kant heb ik zelf een vriendin gehad die mij ervan beschuldigde dat ik een raam in haar huis open had gezet, zodat ik de koperen leidingen ’s nachts kon stelen. Ze woonde anti-kraak in een oude fabriek en ik had gezegd dat koper geld opbrengt. Later bleek dat ze erg in de war was en zwaar aan de antipsychotica moest. Het enige wat ik je kan aanraden is om je huisgenoten bij elkaar te roepen en je vermoedens uit te spreken. Kijk, dat van die yoghurtdrank kan gebeuren als iemand een beetje nadorst heeft, maar lege banden zonder ventielen en een barst in je raam kloppen niet. Gooi het eruit, Loesje. Vraag je huisgenoten op de man af of ze je lopen te fucken en of dat iets met dat feestje te maken heeft. Zeg dat eerlijkheid, openheid en directheid de enige manier is om met elkaar in een huis te wonen. Kijk maar wat er uit komt. Succes!

Lieve Loes, Het begint weer zonnig en warm te worden, dus alle reden om blij te zijn. Maar niet voor mij. Ik vind mezelf namelijk te dik en zie ieder voorjaar weer met angst tegemoet. De dikke lagen kleding moeten weer uit en alle vetrolletjes en cellulitis worden weer voor iedereen zichtbaar. Help! Wat moet ik

doen? Hoe kan ik me luchtig kleden en toch de boel enigszins verborgen houden??

Sorry

Molly

Lieve Molly, Ik ga je niet lastigvallen met sportscholen en diëten. Ik denk dat veel mensen vrouwelijke rondingen verwarren met overgewicht. Benadruk je pluspunten. Jij hebt waarschijnlijk een prachtig decolleté, iets waar je slanke vriendinnen dan weer jaloers op zijn. Investeer in een sexy bh, een goeie zonnebril en mooie schoenen. De Hema verkoopt prachtig corrigerend ondergoed en afkledende badpakken. Draag vooral kleding waar je je lekker in voelt. Als je je niet prettig voelt met blote armen, draag dan een shirtje met driekwart mouwen. Je hoeft toch niet in een korte rok te lopen! Goede snit is heel belangrijk, neem iemand mee die eerlijk is en er kijk op heeft. Zorg dat je haar goed zit en verzorg je huid goed. Dan zit je beter in je vel, loop je rechtop en voel je je mooier. Mannen vallen echt niet op graatmagere chicks. Een ander voordeel is dat jij later veel minder last van rimpels krijgt. Een beetje bruin lijf oogt ook beter dan melkwit. Laat die zomer maar komen! PS: verander je naam in Dolly.

Het is mijn eerste nacht in Miami. Hij zegt: ‘Het is in Downtown, 2nd Avenue, je moet een taxi nemen, ik zie je zo.’ De korte rok van mijn libertijnse jurkje zit strak en toch lukt het de zwoele wind haar te laten wapperen. De oceaan ruikt hetzelfde vanaf deze kant. Zodra ik iets geels zie aankomen steek ik mijn hand op. Ik denk aan Carrie Bradshaw en even ben ik haar, maar de taxi stopt niet. De volgende ook niet. Al snel kom ik erachter dat alle taxi’s vol zitten. Een paar minuten later verwerp ik het motto vol = vol. Hier gelden blijkbaar andere regels. Na een paar keer het woord sharing gehoord te hebben, storm ik op een volle taxi af. Amerikanen die niet blij kijken... Het is even wennen, maar ik gebruik de truc die ik in Londen leerde en zeg: ‘Saaawwwwyyyy Scjuuuzzz Mieeee’, terwijl ik de deur losruk. Je kunt de meest zieke dingen uithalen, zolang je er maar op overdreven wijze sorry bij zegt. Dit blijkt ook in Amerika zo te werken. De enige die me nog nors aankijkt is de taxichauffeur. Monotoon zegt hij: ‘Safety belt, safety belt’. Net zolang tot ik hem omdoe. Mekka heet de club. Een totaal fantasieloos vierkant gebouw met plat dak. In Nederland zouden we het een loods noemen. Een parkeergarage voor zuipend uitschot. Bij de deur staan twee brede negers die de deur bewaken alsof hun moeder binnen aan het bevallen is van hun halfzus. Belachelijk, want niemand wil naar binnen. Ik ben de enige in die doodse weidse omtrek en toch word ik aangekeken alsof ik beter ook dood kan gaan. Binnen staan de blote breedgeschouderde buikspieren te wachten tot ik ze aan het werk zet. Bier smaakt overal hetzelfde en ik hou ervan, dus bestel ik dat maar. Voor Nederlandse begrippen zie ik er gewaagd uit, voor Groningse begrippen té, maar in Mekka ben ik een preuts trutje. Kleine meisjes lopen rond in bikini’s, langs de rand van gerafelde spijkerbroekjes zie ik de ronding van hun billen. En dan zie ik hem. Voel ik hem. Hij zegt: ‘Eindelijk, je bent er.’ Leonie Veraar Volg Leonie nu ook op twitter! twitter.com/leoniemelodie

[15] 2010 28 APRIL WOENSDAG HANZEMAG 19

legal alien Studies:

IBS (Exchange student)

Country:

Spain, 40.5 million inhabitants, 12 times the size of the Netherlands.

Nadir Mohamed (22)

What do you like the most and the least in Groningen? ‘What I like the most is the atmosphere of the city. Go out for a walk or go out in the night and meet new people of my age, mostly students. I have met many people, friends from different countries with whom I hope to keep in touch for a long time. I also like it that the city makes you feel at home, it’s a small town where you can go everywhere by bike, visit beautiful landscapes, parks, lakes, streets ... I don’t know many negative aspects, in fact I have no complaints. Maybe the cold or rains can sometimes become a bit annoying, and I miss family and friends. But the positive aspects are certainly more prominent.’

How is life in an international student house? ‘In Spain I share a flat with two friends, so I was not used to living with so many people. But the experience is awesome. Sharing meals with friends or strangers who become friends, always having someone to talk to, organizing activities, playing football, going out… And the latter is the most important factor. I live in the house with the biggest number of international students in Groningen. We are about four hundred people, so it is sometimes difficult not to fall into the temptation to go out partying every night, since there is always someone who encourages you to accompany him.’

What’s the craziest experience you had in Groningen? ‘That was when it was snowing. I am not used to see a lot of snow and frozen canals and lakes. We fought a big snowball war with a lot of people and we made snowmen.’ What was the first word you learned in Dutch? ‘The first word that I learnt is how to pronounce the name of my house, Winschoterdiep, in Dutch because it is very different than Spanish. After that I learned typical words like dankjewel and bedankt. I also learned things like Je bent lief en mooi, schatje, lekker ding, and lieverd. All very useful words when you go out at night.’

Loves:

football, party

Hates:

rain

In which way will your life be changed after studying abroad? ‘The year is not over and I already feel a bit sorry. It does not happen only to me but to all the colleagues to whom I mention these feelings. I have two months ahead and I hope I can enjoy those to the fullest. Then, when everything finishes, there will be grief and sadness. Sadness for leaving behind an amazing city and great friends. No doubt the Erasmus programme completely changes your life and makes you appreciate friendships much more.’

Text and photo: Tania Ouariachi Peralta

Where to go on Queen’s Day and Liberation Day in Groningen Queen’s Day and Liberation Day: two of the biggest, craziest and most fun events in Groningen. What’s their history and how do you celebrate them like a real Dutchie?

QUEEN’S DAY Queen’s Day is celebrated on Friday 30 April. Officially it’s the celebration of the birthday of former Queen Juliana, although it started as ‘Princess Day’ in celebration of her mother, Queen Wilhelmina. Nowadays Queens Day is a day of national celebration. Everything on this day serves to show our nationalistic side. The typical colour you find everywhere that day, orange, comes from the last name of the Dutch Royal family, Van Oranje (‘Of Orange’). So make sure you wear something orange to fit in with the crazy Dutch!

Queen’s Night One of the busiest events of Queens Day actually happens the night before: the Night of Orange (Nacht van Oranje) or Queen’s Night. This night will offer a big laser show and many national and international bands on the Vismarkt, Grote Markt and Waagplein. Beware: this night is incredibly busy so don’t be surprised if you have to wait half an hour in line to enter a bar. But then again, most of the festivities are outdoors anyway.

Music Music is the main attraction on Queen’s Day. Many artists will play on the Vismarkt, including a Bob Marley tribute band, a latin band, jazz music and Dutch popband Rigby, Grote Markt (Celtic music) and Waagplein (with mainly jazz, funk and electro), and usually bars and discos also provide music throughout the entire city centre. For more information about the times and bands, check out www. oranjegroningen.nl (for those of you who understand Dutch!).

Celtic Event

During the day, the Grote Markt becomes a historic site: it will be transformed into a Celtic and Mediaeval event. So if you feel like going back in time for a bit, here’s your chance to enjoy the Celtic lifestyle, markets and Mediaeval food and music (played by Celtic Folk band Rapalje).

Free Market The very traditional Queen’s Day Vrijmarkt (free market) is also something you do not want to miss. It is not called free market because you do not have to pay, but because everyone is free to sell their old stuff. This means you can find a lot of cheap crap, but also very special things for extremely low prices. The biggest one is in the streets Ubbo Emmiussingel, Preadiniussingel, Museumstraat, the Kleine der A and Hoge der A. But in almost every neighborhood you can also find smaller vrijmarkten. You might have to get up a bit early, since they start at 9 in the morning, but it is well worth it, especially if you are looking for some cheap furniture or other things to decorate your room. At the Westerkade there will be a ‘health market’.

Here you can get a massage, or follow a palm-reading or yoga workshop. Main Stage: music starts at 13.30 and lasts until 23.30. Some of the bands are Hot Chip, The Asteroids Galaxy Tour, Mayor Hawthorne, Customs, We Were Promised Jetpacks. Urban Area: this area is booming from 14.30 until 23.00. Both national and international urban artists will perform here. Groningen’s most famous rapper, Kraantje Pappie, will perform, and

LIBERATION FESTIVAL Liberation Day, or Bevrijdingsdag, as the Dutch call it, is celebrated on 5 May. It serves to commemorate the liberation of The Netherlands after the Second World War. On 4 May the victims of the war are remembered, and on 5 May our freedom is celebrated. The main party place on this day is the Stadspark (City park), where all sorts of events are organized throughout the entire day. There are several stages with live music, and there are also other things to do, such as relaxing at the ‘square of inner peace’.

[15] 2010 28 APRIL WEDNESDAY HANZEMAG 4 INT

Photo: Tania Ouariachi Peralta

so will Rahzel, former member of the American hip hop formation The Roots and the world’s most famous beatboxer. He will show his skills from 21.30 until 22.30. There are also areas with dance music, local Groningen talent, and much more. And all of this is completely FREE! For more info and times, check out www. bevrijdingsfestivalgroningen.nl (again in Dutch). Marte Pruis

Jon Jenkins (1943 - 2010). His Students’ Eulogy Written and read by Scott Herrington And Parisa Taghipoor 13 – 04 - 2010 Scott Herrington Good afternoon, For those of you who don’t know us, my name is Scott Herrington and this is Parisa Taghipoor, both of whom, as many of you, had the pleasure of being Jon’s students over the past years. On such an occasion, considering the man Jon was, and what he held dear in his life, it was thought to be entirely appropriate to hear some words on behalf of all his students, both past and present. On behalf of all his students, it is an absolute privilege to be given this opportunity. Thank you. In traditional Jon style, I’d like to begin by telling you a story. Just 8 short weeks ago, Jon set us the task of performing a presentation, the subject matter of which would be… ourselves. At first impression, a fairly simple task. Challenging a 20 something year old student to talk about him or herself, is much like challenging a clock to tell the time, nothing comes more naturally to us. There was of course a catch. It had to be done in 3 minutes. Not being the type of man to set a task he’d be unwilling to accept himself, Jon performed his own three-minute presentation just a couple weeks ago. Well at least, we think it was 3 minutes, we’ll never really know since he conveniently forgot to time it… but we gave him the benefit of the doubt. Watching Jon recount all 67 years of his life in 3 minutes was like watching a hurricane storm through the room. He told us of his childhood, his time spent in the navy, proudly spoke of his family, presented us with a map of the world saturated with pins representing places he’d set up projects, told us of the books he’d had published and ended with his time at ICV. He concluded, as he began, with the resounding words; “I am Jon Clifford Jenkins.” What followed was a palpable silence. We were left almost as breathless as he was, as we tried to absorb the whirlwind ride he’d just taken us on. Without exception, we were all left with the same thought. ‘Wow! This man had truly, truly lived.’ We were a class of international students, a class you’d be hard pressed to find with collectively more experience and ambition – yet even if we’d grouped our experiences together, Jon would still have beaten us hands down. We could not help but be envious of his wealth of experience and adventure. A life, in short, we would all aspire to. Little did we know at the time how tragically complete his presentation actually was. His incredibly rich and varied existence was one of the things that made Jon a unique teacher and an absolute pleasure to be taught by. Like Santa Claus, he had a seemingly bottomless black sack of goodies, in the form of true stories he’d experienced while on his travels. He had one for every occasion. These stories enabled him to speak with an unrivalled authority, they brought our lessons alive, and ignited our minds, catalysing thought, debate, self reflection and ultimately learning, in a way very few teachers could ever dream of. So few teachers rise to the responsibility with quite the same passion and enthusiasm as our mentor Jon Jenkins did. He encapsulated many things we admire in a person and especially a teacher. His enthusiasm, patience, kindness and dedication were tangible. He took great pride, and dedicated a great deal of his life, to benefitting others. He left this world having had such a positive impact on all whom he’d met and all whom he taught. He left this world undoubtedly a better place for having had him in it. A more noble, admirable and inspiring legacy I cannot imagine.

Parisa Taghipoor I think we all agree, especially considering present company, teachers play one of the most important roles in any young adults development, outlook and life. I know I don’t speak for myself when I say Jon has certainly had an affect on mine. He was not just a teacher to us, but a mentor, an advisor, a counsellor and a friend. To many of us students he was a role model. He was undoubtedly a great man and his loss will affect many, especially, his ICV students. He always had a kind word and an appreciation for his students. He listened with intensity to the thoughts and opinions of everyone in the classroom. He respected all religions, all cultures, and each human being. The wisdom this man owned was so much more than I personally will ever reach. He joked with us, made us smile, laugh, think and wonder. Therefore, we admire him. Receiving a compliment from him meant something. It wasn’t just that he brought his lessons alive with case studies from his seemingly unending repertoire of personal experiences. It wasn’t just because it was clear to all in the classroom that he truly enjoyed his work and appreciated every opportunity to hear the thoughts, opinions and stories of his students. So, on behalf of all Jon’s students, past and present, we’d like to thank Jon for all he’d accomplished and done for us. Thank you.

At the end of the ceremony, dozens of balloons were released with a wish for Jon

Photo: Babz Mook

Wednesday 28 april 2010 Independent Magazine of Hanze University of Applied Sciences / email [email protected]

15

Students’ eulogy for ICV teacher Jon Jenkins (1943-2010) • Tips from a Dutch Student: what to do on Queen’s Day and Liberation Day