VERSLAG VAN DE NIVON-RAAD VAN 16 NOVEMBER 2013 GEHOUDEN IN VERGADERCENTRUM VREDENBURG TE UTRECHT Aanwezig: Aantal afgevaardigden, stemgerechtigd: Voorzitter Nivon: Dagvoorzitters: Bestuursleden:
Notulist:
54 stemgerechtigden Friso Teerink Freerk de Jong en Erik Bouman Marchella Bakker, Erik van Esterik, Onno Hoogerhuis, Gerard de Jager, Herman Kordenoordt, Ben Lindeman, Eric Seugling, Marieke Siesling, Marieke Timmermans Mieke Kassing (Kassing Notuleerservice, Odijk)
1. Welkom en opening Freerk de Jong opent de vergadering. Erik Bouman en Freerk de Jong zullen de vergadering voorzitten. Friso Teerink heet de aanwezigen welkom. Hij is blij dat de opkomst groot is. Dit getuigt van betrokkenheid bij het wel en wee van de vereniging. Hij wenst iedereen een vruchtbare bespreking toe. Friso Teerink licht toe dat het bestuur een reorganisatiemanager heeft aangesteld in de persoon van Johan Schagen. Johan Schagen bedankt de aanwezigen dat hij aanwezig mag zijn. Hij denkt dat het een meerwaarde heeft dat hij kan luisteren naar de opvattingen over het masterplan. Hij kan deze input gebruiken bij de opdracht die hij heeft gekregen van het bestuur. Voor zijn CV verwijst hij naar internet. Hij merkt op dat hij geen Nivon-lid is maar hij staat in dezelfde politieke en culturele traditie zoals veel leden van het Nivon. Freerk de Jong stelt voor in de discussie onder agendapunt ‘masterplan 2013-2015’ verder te spreken over de benoeming van de interim manager. 2. Vaststellen agenda Het punt benoeming en directie/leden centraal bestuur komt te vervallen. Freerk de Jong merkt op dat de regio Noord een motie heeft gestuurd en Harry Lasonder heeft een brief geschreven aan het bestuur. Het bestuur stelt voor deze twee documenten mee te nemen in de discussie ‘masterplan 2013-2015’. Na enige discussie wordt besloten de motie van de regio Noord in stemming te brengen. Voor dat tot stemming kan worden overgegaan moet het stembureau worden benoemd. Bert van Eekelen (afdeling Enschede) merkt op dat Harry Lasonder inmiddels 95 jaar oud is. Hij had graag hier aanwezig willen zijn om zijn mening weer te geven. Helaas laat zijn lichamelijke conditie dit niet meer toe. Freerk de Jong antwoordt dat hij hem een persoonlijke brief heeft gestuurd. Harry Lasonder is een betrokken en kritisch lid en het is jammer dat hij niet aanwezig kan zijn. 1
Aanwijzing leden stembureau Jolanda Denekamp, Sjoerd Kemeling en Arie van Zanten vormen vandaag het stembureau. In de motie Noord wordt voorgesteld om de motie als apart agendapunt te agenderen. Het bestuur ontraadt deze motie omdat het bestuur voorstelt dit punt mee te nemen in de inhoudelijke bespreking over het masterplan 2013-2015. Negen aanwezigen stellen dat de motie apart moet worden geagendeerd. 45 aanwezigen stemmen in met het voorstel de bespreking te integreren in agendapunt masterplan 2013-2015. De motie is verworpen. Mededelingen/actuele zaken Afmeldingen zijn ontvangen van Harry Lasonder en Marleen van Noord. Freerk de Jong vertelt dat het Nivon in 2014 90 jaar bestaat. Het bestuur heeft een aantal mensen gevraagd om in een commissie Nivon 90-jaar zitting te nemen. Zij zullen tijdens een klein intermezzo de ideeën voor het jubileum presenteren. 3. Vaststellen verslag Nivonraad 17 november 2012 Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. Naar aanleiding van: Gevraagd wordt wat wordt bedoeld met ‘anbi-status’. Freerk de Jong legt uit dat een anbi-status instellingen voordelen biedt bij schenkingen en giften. Het Nivon had deze status maar de richtlijnen zijn aangescherpt. Het Nivon wordt niet meer gezien als een instelling met een algemeen maatschappelijk nut. 4. Vaststellen inhoudelijk jaarverslag 2012 De aanwezigen hebben geen vragen en/of opmerkingen over het jaarverslag 2012. Het jaarverslag 2012 wordt vastgesteld. 5. Vaststelling financiële stukken 2012 – 2014 Presentatie financiële situatie Bespreking stuk De financiële positie van het Nivon – 2012, 2013, 2014 en verder Erik van Esterik heeft een meerjarenbegroting voor de jaren 2012, 2013, 2014 en verder opgesteld. Hij licht de begroting toe. Het Nivon zit in zwaar weer. De toekomst is spannend en onzeker. De positie van het Nivon met haar activiteiten is niet meer vanzelfsprekend. Dat betekent in de praktijk dat het ledenaantal daalt, het aantal reizen en het aantal overnachtingen neemt af. Afdelingen staan onder druk. Leden heroverwegen hun lidmaatschap. De consequenties hiervan zijn dat het Nivon inteert op de reserves. Het wordt financieel krapper.
2
Erik van Esterik licht aan de hand van sheets de financiën toe. In 2012 heeft het Nivon een bescheiden positief resultaat behaald. Het financieel resultaat in de komende jaren zal afnemen. Door reorganisatie en de ambities die zijn verwoord in het masterplan te realiseren zal het Nivon weer een positief resultaat behalen in de komende jaren. Dit is niet vanzelfsprekend. In het masterplan staan ambities die waargemaakt moeten worden. De reserves van het Nivon nemen af. De tekorten worden betaald van het spaargeld van het Nivon. Het Nivon zet per jaar ongeveer 3 miljoen euro om. Het lijkt verstandig om een reserve te hebben van ongeveer dit bedrag om tegenvallers op te vangen en de organisatie bij te sturen. Bij de bepaling van de meerjarenbegroting is gekeken naar de dalende contributie inkomsten, minder reizen, daling subsidies (subsidie voor wandelen is van 200.000 teruggegaan naar 0 euro). De inkomsten en activiteiten nemen af maar de organisatie heeft jaarlijks vaste kosten. De kosten voor de accommodaties bestaan bijvoorbeeld voor 90% uit vaste kosten. De kosten voor het bureau dalen niet gelijk met het afnemende ledenaantal. Vooralsnog dalen de inkomsten en blijven de kosten gelijk. Het bestuur heeft bekeken hoe de kosten terug te dringen. Voorgesteld wordt om de bureaukosten met 400.000 euro jaarlijks te laten dalen. In de begroting 2014 is uitgegaan van een daling van de kosten ad 200.000 euro en vanaf 2015 voor het gehele bedrag ad 400.000 euro. Er is geld gereserveerd om afscheid te kunnen nemen van een aantal medewerkers en ook worden er extra kosten gemaakt voor de aanstelling van de interim manager. Daarnaast is het belangrijk dat een aantal ambities wordt gerealiseerd zoals het terugwinnen van het aantal overnachtingen in het stabiliseren van de daling van het aantal leden. Het is geen reden om te somberen maar het betekent dat de schouders eronder gezet moeten worden. Nivon is niet de enige vereniging die te kampen heeft met forse bezuinigen. Ook Natuurmonumenten heeft te maken met een fors dalend ledenaantal en minder subsidies. Het is noodzakelijk om de kosten in overeenstemming te brengen met de inkomsten. Het doorvoeren van een reorganisatie bij het landelijk bureau is essentieel. Het centraal bestuur heeft een reorganisatiemanager aangesteld om hier uitvoering aan te geven. Aan hem is gevraagd zich te beraden over de personeelsbezetting, de centrale organisatie en te kijken naar de huisvesting van het landelijk bureau. In de begroting is uitgegaan van dezelfde huisvestingskosten als over 2012. Erik van Esterik vertelt dat in de begroting is uitgegaan van een teruggang in het aantal leden in 2014 van 8%, over 2015 van 4% en vanaf 2016 een stabiliserend ledenaantal. In 2012 was de daling 7%. Het aantal overnachtingen neemt ieder jaar substantieel af. In de begroting is uitgegaan van een daling van het aantal overnachtingen van 2,5% en over 2015 een gelijk aantal. Voor 2016 wordt uitgegaan van een groei van 4%. Voor de afdelingen reizen en wandelen is in de begroting uitgegaan van een gelijkblijvende situatie. Wanneer het aantal reizen daalt zullen ook de kosten navenant dalen. Het Rijk geeft een subsidies. Het jaar 2012 is met een tekort van 400.000 euro afgesloten. Het gaat hier om een eenmalig tekort van 270.000 euro en een structureel tekort van 150.000 euro. Erik van Esterik licht pagina 4 toe. Hieruit valt op te maken hoe de kosten worden geboekt per sector. 3
Het jaar 2013 zal naar verwachting worden afgesloten met een iets groter tekort ad 550.000 euro. De eenmalige kosten (voor de reorganisatie) bedragen 162.000 euro en het structurele tekort bedraagt 386.000 euro (dalend aantal leden en teruglopend aantal overnachtingen). In de prognose voor 2013 is uitgegaan van een daling van het aantal leden met 5,5% en een daling van het aantal overnachtingen met 3%, een verdere daling van het aantal reizen, de kosten voor de reorganisatie en het schrappen van de subsidies voor wandelen. Begroting 2014 - 2017; samenvatting Gaan uit dat de daling van het aantal leden pas vanaf 2016 stabiliseert Het aantal overnachtingen in 2015 stabiliseert, in 2014 zet de daling door In 2016 en 2017 4% groei realiseren Afdelingen actiever worden; afdelingen zullen worden ondersteund, dit kost extra geld maar leidt tot extra inkomsten Subsidie voor wandelen keert niet terug Kosten reorganisatie gemaakt worden in 2013 en 2014 totaal 420.000 euro (voor inhuren reorganisatiemanager, begeleiden medewerkers naar ander werk, ontslagprocedure, juridische ondersteuning, etc.) Landelijk bureau uiteindelijk in kosten met 400.000 euro daalt Mogelijke verhuizing kostenneutraal in cijfers zit. Erik van Esterik stelt dat de vereniging transparant en stuurbaar moet zijn. Hij is sinds een jaar penningmeester maar heeft soms moeite om te doorgronden hoe zaken geregeld zijn bij de afdelingen en accommodaties. Hij wil in het komende jaar werken aan de bestuurbaarheid en ook de kostenstructuur doorlichten (hoe wordt er afgeschreven, rente-inkomsten, etc.). Het is essentieel dat het masterplan en de ambities die achter de begroting zitten financieel werkelijkheid worden. We kunnen van alles opschrijven maar de plannen moeten uitgevoerd worden. Applaus. Voorgesteld wordt om de begroting 2013 en de meerjarenbegroting vast te stellen nadat het financieel verslag 2012 is vastgesteld. Peter Kelderman (Banjaert) vraagt om een toelichting over een opmerking in de tekst namelijk dat de financiële informatievoorziening in de kinderschoenen staat. Erik van Esterik antwoordt dat hij het vanuit een bedrijfsmatig oogpunt benaderd. Er gaat veel geld om in de accommodaties. Het in bezit hebben van accommodaties brengt ook risico’s met zich mee bijvoorbeeld wat als er geen vrijwilligers zijn om de panden te beheren. Erik van Esterik zou graag wekelijks inzage hebben in het aantal boekingen en overnachtingen. Tevens zou hij graag per onderdeel (accommodaties, reizen, etc.) een uitsplitsing hebben van de kosten en baten. De begroting zou meer mogen behelzen dan het summier aantal pagina’s dat het nu is. 4
Frans Rijsdijk (Hunehuis) valt het op dat er een ambitieus masterplan is geformuleerd maar er zijn geen fondsen vrijgemaakt om deze ambities te kunnen realiseren. Hij stelt voor de begroting vast te stellen na vaststelling van het masterplan. Erik van Esterik antwoordt dat hij begrip heeft voor deze opmerking. Twee elementen zijn niet verwerkt in de begroting namelijk dat voor de geformuleerde ambities budget moet worden gevonden. Vooralsnog is gesteld dat de ambities uitgevoerd kunnen worden zonder extra geld hiervoor vrij te maken. In de begroting is wel uitgegaan van een positieve groei van het ledenaantal. Het ordevoorstel wordt overgenomen door het bestuur. Herman Willems (50+ reizen) constateert dat bij reizen de helft van het bedrag besteed wordt aan overhead. Hij constateert dat er over de verschillende jaren verschillen zijn in deze kosten. Erik van Esterik antwoordt dat hij niet kan beoordelen of de overheadkosten die toegerekend worden aan reizen hoog of laag zijn. Het bureau werkt voor reizen. De reorganisatie is ingezet om zicht te krijgen op de activiteiten en de verwachtingen ten aanzien van de ondersteuning vanuit het landelijk bureau helder te krijgen. Daaraan gekoppeld wordt bepaald welke kosten toegerekend mogen worden. De overheadkosten zullen in de komende jaren dalen. Daardoor wordt de toerekening aan reizen ook lager. Johan Schagen is gevraagd om een werkorganisatie voor de toekomst te formeren. Meia van Houten (ABK-huis) merkt op dat een aantal weken geleden tijdens het penningmeesteroverleg dezelfde informatie is gedeeld. Er zijn vragen gesteld en gezegd is dat deze vragen meegenomen zouden worden. Daar is geen terugkoppeling op ontvangen. Zij vraagt zich af of het penningmeesteroverleg een meerwaarde heeft. Erik van Esterik vond het penningmeesteroverleg nuttig. De reden om het apart te organiseren is dat de financiële mensen zich kunnen verdiepen in de materie en in gesprek kunnen gaan met de penningmeester. Hij hoopt dat degene die aanwezig waren de informatie delen binnen hun afdeling/beheersvereniging. Erik van Esterik verzamelt alle reacties. Het centraal bestuur zal de opmerkingen bespreken. Meia van Houten (ABK-huis) dacht dat het penningmeesteroverleg was opgezet om uitvoerige bespreking tijdens de algemene ledenvergadering te voorkomen. Erik Bouman antwoordt dat dat uiteindelijk de bedoeling is. De Nivonraad moet echter een besluit nemen en het is wenselijk om ook een totaalbeeld te schetsen tijdens de algemene ledenvergadering. Tijdens het penningmeesteroverleg kunnen vragen tot in detail worden besproken. Erik van Esterik erkent dat een deel van de presentatie en discussie dubbel gevoerd wordt maar hij vindt het belangrijk dat de financiële mensen van de vereniging voorafgaande aan de algemene ledenvergadering informatie krijgen. Evert Zoomer (lid kascommissie) merkt op dat ook de kascommissie een opmerking heeft gemaakt over de overheadkosten. De overheadkosten zijn hoog en onduidelijk is waardoor de kosten per jaar 5
verschillen. Hij stelt dat wanneer de vereniging activiteiten schrapt de overheadkosten verdeeld moeten worden over minder activiteiten. Erik van Esterik antwoordt dat dit niet juist is. Johan Schagen heeft de opdracht gekregen om zorgvuldig te kijken naar de activiteiten van het bureau. Wanneer activiteiten geschrapt worden, zullen ook de personeelskosten worden verlaagd. De overheadkosten zullen daardoor dalen. Dannie Brus merkt op dat na het pact van Hall het financieel gezien bergafwaarts is gegaan met de vereniging. Dit komt niet uit de lucht vallen. In 2009 heeft Dannie Brus al geschetst dat de kosten van de vereniging jaarlijks niet boven de 800.000 euro mochten uitstijgen. De destijds geschetste maatregelen zijn niet overgenomen. De kosten zijn in de afgelopen jaren gelijk gebleven maar de inkomsten zijn afgenomen. Dannie Brus stelt dat het centraal bestuur moet besluiten over hoe het bureau vorm moet krijgen en moet dit niet overlaten aan een reorganisatiemanager. Hij is het eens dat er besluiten genomen moeten worden over het aanpassen van het bureau. Verklaring kascommissie en besluit omtrent decharge Evert Zoomer (lid kascommissie) merkt op dat al jaren gediscussieerd wordt over de competentie van de kascommissie. De kascommissie velt een oordeel over de financiën in relatie tot het beleid. De accountant voert een controle uit op rechtmatigheid. De kascommissie heeft een aantal opmerkingen geplaatst naar aanleiding van de uitgevoerde controle. Evert Zoomer stelt dat er weinig kwantitatieve gegevens worden gegeven in het verslag (aantallen deelnemers, aantallen reizen, etc.). De kascommissie stelt voor het centraal bestuur decharge te verlenen. De jaarrekening 2012 wordt zonder hoofdelijke stemming vastgesteld en het centraal bestuur wordt décharge verleend. De vaststelling van de begroting wordt aangehouden tot na de behandeling van het masterplan. 6. Voortgang CB 2013 Marieke Siesling licht de activiteiten van het centraal bestuur in 2013 toe. “Wat speelde er dit jaar allemaal binnen de vereniging, wat hield ons bezig en wat hebben we gedaan? Er is intensief overleg geweest met het wandelnet over hoe het wegvallen van subsidies op te vangen. Het beheer, onderhoud en ontwikkelen van Wandelpaden ging net als anders gewoon door; diverse markeerders gingen weer met rode en witte verf op stap. Onze voorzitter is bij de voorzittersconferentie van de NFI in Polen geweest, waar onder andere gesproken werd over samenwerking met de Afrikaanse natuurvrienden en de toekomst van de natuurvriendenbeweging. Samen met de Belgische natuurvrienden wordt een programma ontwikkeld voor het wereldcongres van het NFI in Maastricht volgend jaar, waar Eerlijk en Groen het hoofdthema is. Als vertegenwoordiger van NivonJong is onze Marchella in mei afgereisd naar Slowakije voor de netwerkconferentie van de internationale jongeren (IYNF), daar werd onder andere aandacht besteed aan het activisme in verleden en heden en de mogelijkheden om deze ervaringen mee te nemen in de hedendaagse lokale gemeenschap en hoe je daarbij je stem kunt laten horen. In januari werd op het samenwerkingsverband gesproken over de toekomst van de Nivon-accommodaties aan de hand van de uitslag van de enquête onder beheercommissieleden, als opmaat naar het plan van 6
aanpak. Zes weken sociale groepsvakanties werden georganiseerd en begeleid en de betrokken vrijwilligers zijn alweer aan de slag met de voorbereidingen voor 2014. In Haarlem is het initiatief genomen om te zien of er weer een nieuwe afdeling kan komen. Terwijl afdeling Nijmegen heeft aangegeven geen bestuursleden meer te kunnen vinden en te zullen stoppen. En samen met Arnhem werd gesproken of in samenwerking toch activiteiten in Nijmegen kunnen blijven bestaan. Afdeling Zwolle heeft een nieuw afdelingsbestuur. Er zijn -zoals elk jaar weer- diverse reizen georganiseerd en begeleid. In augustus vierde Jump 40 jaar Nivon-kinderkampen; een gezellig weekend met nieuw kader en oud-begeleiders. De watersporters kozen het ruime sop. En de deelnemers weten nu het verschil tussen bakboord en stuurboord. Ik ben wel benieuwd of het rietzeilen op het programma stond? Het Nivoncentrum Hengelo ging op de schop, na 3 jaar voorbereiding werd afgelopen zomer de gewenste renovatie en verbouwing een feit. Ook het Nivoncentrum Arnhem werd verbouwd, als gevolg van schade door bouwwerkzaamheden in de directe nabijheid. De ververij is weer beschikbaar en ook de entree en de binnenplaats hebben een opknapbeurt gehad. Op 2 november kwamen 19 afdelingen bijeen; er werd van gedachten gewisseld over vele onderwerpen die de afdelingen aangaan. De behoefte om vaker gezamenlijk in de gesprek te gaan en ervaringen te delen kwam duidelijk naar voren. Voor de derde maal op rij was er de April Nivon-wandelmaand. Er werd een vervolg gegeven aan het Reizenberaad, waar de diverse reizenwerkgroepen samenkomen om het Reizenwerk binnen het Nivon te bespreken en verder vorm te geven. Mooi om te zien dat jong en oud elkaar daarbij versterken. Vele activiteiten worden gedurende het hele jaar door vrijwilligers georganiseerd, binnen de afdelingen, op de accommodaties, door de werkgroepen. Cursussen, lezingen, wandelingen, museumbezoek, ouder en kind-week…… ga maar door. De zomer-actie kinderen gratis, trok afgelopen zomer meer ouders met kinderen naar onze huizen. De actie gaat in 2014 op herhaling. Vele klussen werden weer geklaard tijdens de werkweken op onze accommodaties en tijdens de werkdagen. De storm van een paar weken geleden liet onze bomen niet ongemoeid, geen persoonlijke ongelukken gelukkig en beperkte schade, maar men moest wel aan de slag. Tommy, het nieuwe reserveringssysteem voor de accommodaties is geïmplementeerd. Voor velen een nieuwe vriend, voor anderen nog een onbekende en voor weer anderen een lastpost. De toorts verscheen tot nu toe drie keer, de wintertoorts is bijna op weg naar de drukker. In elke toorts een uitneembaar katern, rond een speciaal thema. Inspirerende discussies op het samenwerkingsverband in oktober over de toekomst van het Nivon en de accommodaties, het maken van bedrijfsplannen, de financiën, pr-marketing. Een ieder heeft weer heel wat huiswerk meegekregen. Magda van de Banjaert heeft de discussie over toeristenbelasting in Beverwijk aangezwengeld. Het tarief voor Banjaert is inmiddels verlaagd en een voorstel voor een forfaitair bedrag voor seizoensplaatsen zal naar alle waarschijnlijkheid worden aangenomen. Het is nu aan de gemeenteraad. Na de zomer is een start gemaakt met de reorganisatie van het Landelijk Bureau. Op Eikhold en De Bosbeek zijn de toiletten vernieuwd. Er zijn contacten gelegd met de gemeente Rotterdam over het erfpachtcontract voor het August Reitsmahuis dat in juni 2014 afloopt. De eind 2012 aangestelde interim-beheercommissie van ABKHallse Hull is nu interim af. Zij besloten samen door te gaan. Voor de zomer werd een slaapcabine geplaatst op Het Hallse Hull, een experiment voor zowel ontwerper als het Nivon. De slaapcabine biedt een slaapplek voor twee personen; kamperen maar dan zonder tent en kookspullen mee te hoeven nemen. Het 100-jarig bestaan van villa Eikhold werd in augustus groots gevierd, met inzet van vele vrijwilligers werd een programma neergezet, mensen ontvangen en verzorgd. Krikkenhaar, ons eerste natuurvriendenhuis, bestaat dit jaar 85 jaar Er wordt gewerkt aan een vernieuwde 7
website. Wist u dat er Grutto-sap bestaat? De vrijwilligers van de Grutto oogsten het fruit en laten dit persen tot Gruttosap. Den Broam deed mee aan Buurse on tour(isme); een verrassende fietsroute langs dertien bijzondere adressen, waaronder Den Broam. Circa 300 mensen wisten de weg naar het natuurvriendenhuis te vinden. Na het vertrek van de schipper is het voorhuis van De Kleine Rug verbouwd. Op het Hunehuis zijn alle lampen vervangen door led-lampen. Het jaarlijkse Pinksterkamp in Hall, de grootste nivon-activiteit, met als thema back to basic. En… het masterplan: verder bouwen aan de toekomst van onze vereniging. Een vereniging met 90 jaar geschiedenis. In die 9 decennia is meebewogen met diverse maatschappelijke ontwikkelingen en heeft het Nivon bewezen betekenis te kunnen blijven geven. Daar hoorden discussies en keuzes bij die hebben geleid tot veranderingen en in de loop der jaren tot ook andere aandachtspunten, maar vanaf het begin met eenzelfde rode lijn: natuurgerichtheid, zingeving, ontmoeting en ontspanning, waarbij zelf en samendoen vanzelfsprekend is. Zijn we ook nu weer in staat om in te spelen op de diverse ontwikkelingen? Erik zei het al: wij zijn overtuigd dat het Nivon een gewilde ‘ontmoetingsplek’ is en kan blijven. Wij zijn van mening dat we met elkaar betekenis kunnen blijven geven aan de vereniging, de vereniging duurzaam versterken en toekomst bestendig maken. Over wat en hoe we dat met elkaar kunnen en willen, gaan we vanmiddag in gesprek. Vele gesprekken zijn al gevoerd in het afgelopen jaar; binnen het CB, in de vereniging en tussen individuen. Gesprekken die geleid hebben tot de opzet van het Masterplan met de diverse plannen van aanpak. Al 65 jaar! Vrouwencursusweken. De dames weten jaar na jaar een programma neer te zetten en aan te sluiten op maatschappelijk actuele thema’s. Afgelopen twee weken zaten ze in Hall met als thema AOW- anders en aardig ouder worden, met daarbij onder andere aandacht voor de ontwikkelingen op het gebied van wonen en zorg. De cursus eerlijke economie - waarbij leden van het Platform voor Solidaire Economie en leden van het Nivon samenwerken. Deze cursus vindt plaats binnen het Nivon, maar inmiddels ook buiten de vereniging! In de cursus wordt een beeld geschetst van de huidige crises in de wereld op gebied van economie, milieu en klimaat, en gaat in op de oorzaken en mogelijke oplossingsrichtingen om tot een duurzamere en eerlijkere economie te komen. Deelnemers worden actief betrokken en aangespoord ermee aan de slag te gaan. We zien niet dan alleen nieuwe initiatieven ontstaan, het blijkt dat we veel al in praktijk brengen. We maken gebruik van groene stroom, we zijn zuinig met energie, we gebruiken zoveel mogelijk groene schoonmaakartikelen, we drinken fair-trade koffie. Dit wordt als zo vanzelfsprekend ervaren, dat we het niet (meer) breed uitdragen. Op Allardsoog vond in april het Groene Vingers Festival plaats, waarbij de Nivon-geledingen in het Noorden samenwerkten. Een informatie- en doemarkt met van alles op het gebied van groen, duurzaamheid en fair trade. Er is afgelopen jaar een inventarisatie gemaakt van de mogelijkheden voor plaatsing van zonnepanelen op onze Nivon-accommodaties. Hoe nu verder, wordt nog bezien. Hoe financieren we dat bijvoorbeeld? 8
Na een jaar intensief overleg met een agrarische school heeft Morgenrood een contract afgesloten voor het beheer van het terrein. Leerlingen van de school maken een beheerplan en gaan dat ook uitvoeren. Een mooie uitdaging daarbij is het terrein onderdeel te laten uitmaken van de Ecologische Hoofdstructuur. Er zijn contacten gelegd met het tijdschrift Genoeg (de vroegere vrekkenkrant). Genoeg stimuleert de lezers om sober, duurzaam maar toch prettig te leven. Het Nivon en Genoeg hebben het plan opgevat om samen een thema-conferentie te organiseren op het ABK-huis in februari volgend jaar. Met een programma om mensen te inspireren, ervaringen uit te wisselen en te laten ervaren hoe men zelf een andere manier van leven in praktijk kan brengen. Dit is slechts een greep uit de vele activiteiten, initiatieven en werkzaamheden. Met elkaar weten we die te bereiken, ook in een meer individualistische samenleving. Zoveel mogelijk door en voor elkaar, gericht op een gezamenlijk en sociaal belang. En was dat laatste ook niet één van de basisgedachten van de initiatiefnemers bij de oprichting van het IvAO in 1924? 90 jaar Nivon…… Afdeling Arnhem heeft in aanloop naar het jubileumjaar een speciaal programma ontwikkeld. Op 20 oktober vond de aftrap plaats met een lezing van Bob Reinalda over de ontwikkelingen van de sociale beweging. De werkgroep Nivon-90 werkt een programma uit voor volgend jaar. Niet enkel een feestje. Sjoerd Kemeling zal jullie daar straks meer over vertellen. Een vereniging met een Rood en Groen verleden, een netwerk van mensen voor cultuur en natuur. Wij bieden ruimte aan diverse initiatieven en mensen van verschillend pluimage die zich binnen onze vereniging thuis voelen. Mensen die met elkaar de schouders eronder willen zetten en gezamenlijk activiteiten willen ondernemen. We bedenken, organiseren en voeren uit. Samenwerken en ontmoeten. We doen de dingen die we doen, historisch gegroeid. Gegroeid… omdat we meebewegen met een veranderende maatschappij. De discussie aangaan, keuzes durven maken, oude vormen en gedachten ook los durven laten en nieuwe ideeën toelaten. Voorwaarts en niet vergeten!’ 7. Presentatie 90 jaar Nivon Sjoerd Kemeling licht toe dat het centraal bestuur na de zomer van 2013 een jubileumcommissie in het leven heeft geroepen. In de commissie hebben zitting Ceran Maloow, Jolanda Denekamp, Dannie Brus, Friso Teerink, Arie van Zanten, Sjoerd Kemeling en Gerard de Jager (namens het centraal bestuur) De commissie is twee maal bijeen geweest. Uitgangspunt bij het bepalen van de activiteiten is dat de activiteiten niet eenmalig zijn en ten goede moeten komen van de afdelingen, accommodaties en geledingen. Tijdens een bijeenkomst in De Bosbeek op 4 en 5 januari zullen de plannen voor het jubileumjaar worden geconcretiseerd. Het plan zoals nu is uitgewerkt richt zich op vier pijlers namelijk: Pijler 1: heruitgave van het boekje, lief, links en lastig. Het boekje zal niet in boekvorm maar mogelijk als download worden uitgegeven. 9
Pijler 2: jezelf laten zien. Naast foldermateriaal wordt gedacht aan hebbedingetjes (stickers, speldjes, emblemen, rugzak, petje, tandenborstel, Nivon-wijn, etc). Pijler 3: landelijk aanbod activiteiten Pijler 4: landelijke jubileumviering mogelijk tegelijkertijd met/aansluitend aan het Pinksterkamp. De jubileumactiviteiten worden ontwikkeld onder de noemer ‘duurzaam en sociaal in hart en nieren’. Sjoerd Kemelling nodigt mensen op die willen helpen de plannen verder uit te werken om in het weekend van 4-5 januari te komen naar De Bosbeek. 8. Masterplan 2013 – 2015, verder bouwen Inleiding en toelichting Friso Teerink schetst hoe het plan tot stand is gekomen. In het masterplan is geprobeerd een totaalschets te geven over de vereniging. Hij stelt dat de vereniging nooit/te weinig bezig is geweest om zichzelf te profileren. Hij noemt als voorbeeld het Pieterpad. Het pad is bij veel Nederlanders bekend maar men weet niet dat het pad beheerd wordt door het Nivon. Het Centraal Bestuur is van mening dat er actie moet worden ondernomen. Daar waar een aantal jaar geleden een klein aantal mensen deze overtuiging hadden wordt het nu breed gedragen. Er moet niet alleen iets gebeuren op het gebied van promotie maar ook financieel. Het Centraal Bestuur heeft zich beraden over de missie, visie en naamgeving van de vereniging. De vrijwilligers van de vereniging moeten het profiel van de vereniging kunnen uitdragen. Een besluit hierover is vorig jaar genomen. Dat staat vanmiddag niet ter discussie. De belangrijkste uitkomst is dat het Nivon niet alleen sociaal en duurzaam wil zijn in hart en nieren maar ook een vereniging voor en door leden ook voor de samenleving. Een ding is wat de crisis ons heeft geleerd namelijk dat de bomen niet tot in de hemel groeien. Gewoon is al gek genoeg. Er dient een koppeling te zijn waar de vereniging voor staat en welke activiteiten worden ontplooid. Het wandelen hoort bij het Nivon. Mogelijk kan, analoog aan de Vlaamse natuurvriendenvereniging, een verband worden gelegd met het fietsen. Friso Teerink wil dat de activiteiten verbonden worden aan de missie en visie. Hij wil vanmiddag in gesprek met de aanwezigen over wat willen we bereiken, wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. Hij wenst iedereen succes met de discussie daarover. Freerk de Jong stelt voor 15 minuten te besteden aan het stellen van toelichtende vragen. Daarna gaan de aanwezigen uiteen in groepen om over het masterplan te discussiëren om vervolgens plenair een terugkoppeling te geven. Tot slot zal het masterplan vastgesteld worden. Ruben Kuijper verzoekt om de pagina’s te nummeren. Hij merkt op dat doelstellingen door elkaar heen lopen. Hij vraagt waarom voor deze opzet is gekozen en niet voor bijvoorbeeld een onderverdeling in binding, bezetting en profilering. Hij stelt dat de dialoog tussen centraal bestuur en leden wordt afgebroken door te werken in werkgroepen. Frans Rijsdijk (Hunehuis) stelt dat het voor hem niet duidelijk is wat de overwegingen zijn, wat de plannen en acties zijn. Hij stelt dat er sprake is van tegenstrijdigheden. Uit het verhaal van de 10
penningmeester valt op te maken dat het aantal overnachtingen daalt maar in het plan wordt uitgegaan van een bezetting van 35% in 2014 en 45% in 2015. Het instrumentarium hoe deze groei te realiseren ontbreekt. Herman Willems (50+ reizen) merkt op dat uit de profilering men zou kunnen concluderen dat leden aan alle ‘voorwaarden’ zoals democraat, socialistisch, ongodsdienstig moet voldoen om lid te mogen zijn van het Nivon. Leden zouden zich kunnen afvragen of zij nog wel welkom zijn bij het Nivon. Daarnaast wordt onder het kopje richting gesproken over ‘tijdens dit proces moeten we de gok maar wagen’. Hij vindt dat met deze woordkeuze de keuzes worden ondermijnd. Wilke Ruiter (Krikkenhaar) vraagt of gedacht wordt aan het afstoten van huizen, het upgraden van de overgebleven huizen en het daardoor beter inzetten van vrijwilligers zodat de organisatie minder kwetsbaar wordt (zie de brief uit Enschede). Dannie Brus (afdeling Arnhem) merkt op dat op 15 december een bijeenkomst is over 90 jaar Nivon met Woodbrockes. Iedereen is welkom. Hij merkt op dat hij drie moties heeft opgesteld. Hij beraadt zich nog wanneer hij deze zal inbrengen. De eerste motie betreft het onderzoeken of de naam Nivon nog de goede naam is of dat de naamgeving moet aansluiten bij de Natuurvrienden. Voorgesteld wordt een werkgroep te formeren die dit gaat onderzoeken. De twee motie betreft de splitsing tussen de Natuurvriendenhuizen en de vereniging. Er gaat te veel energie uit naar de stichting. De derde motie betreft het instellen van een commissie van Toezicht. Deze commissie controleert of dat wat is afgesproken in de Nivonraad ook wordt uitgevoerd. Iris Vermaas (Jump) wil graag discussiëren over de doelgroepen waar het Nivon zich op gaat richten. Er wordt gesproken over wandelaars en fietsers, echter een van de uitgangspunten van het Nivon is dat iedereen welkom is. Het lijkt haar niet wenselijk om doelgroepen uit te sluiten. Friso Teerink antwoordt dat er de verdeling die in het masterplan is gemaakt arbitrair is. Het belangrijkste is dat de plannen worden omgezet in activiteiten. Uitgangspunt is dat de leden de activiteiten gaan uitwerken. Op dit moment is het sluiten van huizen nog niet aan de orde. De vereniging heeft geen geldprobleem maar als er geen acties worden ondernomen dan zal op termijn het licht van de vereniging uitgaan. De huizen zijn, op een kleine hypotheek na, van de vereniging. Mogelijk kan er een hypotheek worden afgesloten om liquide middelen te krijgen voor de vereniging. Er is hier nog geen concreet voorstel voor uitgewerkt. Het enige concrete is de reorganisatie van het landelijk bureau. Dat plan is in uitvoering. Over alle andere zaken kan vanmiddag worden gediscussieerd. Friso Teerink is ongelukkig met de uitspraak dat de vereniging ongodsdienstig is. Hij stelt dat de vereniging gericht is op democratische en sociale waarden. Freerk de Jong stelt voor tekstwijzigingen in stemming te brengen.
11
Friso Teerink merkt op dat iedereen welkom is bij de vereniging en in de huizen. Hij stelt dat aan de gebruikers van de huizen (bijvoorbeeld scholen) uitgelegd moet worden waar de vereniging voor staat. Dit kan een sellingpoint zijn. Door het centraal bestuur is nagedacht over de doelgroepen. Er is gesproken over duurzaam en sociaal in hart en nieren en ook over de fair en green deal. Het centraal bestuur wil verbindingen herstellen en intensiveren en ook nieuwe verbindingen aangaan. Het centraal bestuur wil verbindingen aangaan met bondgenoten zoals Amnestie International en Greenpeace. Friso Teerink merkt op dat wanneer de conclusie is dat een naamsverandering van belang is voor de vereniging de naam gewijzigd wordt. Hij is er niet van overtuigd dat een splitsing van de vereniging en de stichting bijdragen aan het beter besturen van de vereniging maar mocht de algemene ledenvergadering daar anders over besluiten dan zal het ter hand worden genomen door het centraal bestuur. Het centraal bestuur legt verantwoording af aan de algemene ledenvergadering. In mei is er een themabijeenkomst gehouden, er worden bijeenkomsten georganiseerd met de penningmeesters, afdelingen, huizen, etc. Hij vindt een toezichthoudend orgaan of een klankbord niet van toegevoegde waarde. Friso Teerink stelt voor de moties mee te nemen in de discussies in de werkgroepen. Evenals de ingekomen stukken. Na het plenaire deel zal het masterplan en eventueel de moties in stemming worden gebracht. Dannie Brus (afdeling Arnhem) stelt voor om niet in werkgroepen uiteen te gaan maar de discussie plenair te voeren. Freerk de Jong merkt op dat het centraal bestuur ook worstelt met hoe de discussie het beste gevoerd kan worden. Besloten wordt om de discussie plenair te voeren. Ruben Kuijper merkt op dat binding een belangrijk item is binnen het Nivon. Hij stelt dat het te weinig in het masterplan naar voren komt. Hij stelt dat er jaarlijks 750 leden instromen. De gemiddelde duur van het lidmaatschap is 1,6 jaar. Dat betekent dat 20% van de nieuwe leden binnen twee jaar het lidmaatschap opzegt. Doelstelling nummer twee is het werven van nieuwe leden, combinatielidmaatschappen, etc. Hij stelt dat het belangrijk is om te kijken hoe de bestaande leden betrokken kunnen worden bij de activiteiten om hen langer aan de vereniging te binden in plaats van nieuwe leden te werven. Bert van Eekelen (afdeling Enschede) merkt op dat Harry Lasonder in zijn brief een aantal items heeft benoemd. Hij voegt er aan toe dat besluiten niet telkens vooruit geschoven moeten worden. Diverse onderwerpen zoals ledenwerving en hoe om te gaan met de accommodaties staan al langer op de agenda. Het centraal bestuur moet hierover een besluit nemen. Wim van de Berg (afdeling Meppel Steenwijk en Hoogeveen eo) vraagt zich af hoe het centraal bestuur heeft kunnen concluderen dat de bezetting van het landelijk bureau met de helft gehalveerd moet worden terwijl er geen concrete plannen aan ten grondslag liggen.
12
Evert Zoomer heeft kennis genomen van het masterplan. Hij stelt dat er weinig concrete zaken in het plan staan. Er wordt gesproken over meer inkomsten generen en minder kosten maken, meer nieuwe leden, meer overnachtingen. Voor de PR van de vereniging is geld nodig. De kosten worden bespaard door het personeelsbestand op het landelijk bureau te halveren. Er zijn nog geen keuzes gemaakt hoe de doelen behaald worden. Hij stelt dat het afstoten van huizen niet automatisch betekent dat de vereniging meer budget heeft. Hij wil dat, voordat besloten wordt tot splitsing van de stichting en de vereniging, goed gekeken wordt naar de argumenten waarom destijds is besloten tot integratie. Frans Rijsdijk (Hunehuis) merkt op dat er in het afgelopen jaar 100.000 overnachtingen zijn geweest. De vereniging telt 20.000 leden. Bekend is dat ongeveer de helft van het aantal overnachtingen door niet–leden plaatsvindt. Voor de realisatie van een hogere bezetting in de accommodaties is het belangrijk om niet-leden te werven. Hij stelt dat de potentie van de huizen groot is. Het Nivon bezit een aantal huizen die als keten vermarkt kunnen worden. Een landelijke coördinatie en aanpak is noodzakelijk. Hij adviseert een kleine groep mensen verantwoordelijk te maken voor de aansturing van de huizen om deze budget neutraal te laten werken. Daarmee wordt in de rest van de vereniging ruimte gecreëerd om de problemen op te lossen en aan te pakken. Wilke Ruiter (Krikkenhaar) stelt dat er veel taken liggen bij de beheerscommissies van de huizen. Hij vraagt zich af of er en in de toekomst voldoende vrijwilligers zijn om de huizen te beheren, onderhouden, etc. Hij stelt dat er professionals ingezet moeten worden. Hij adviseert een aantal gezichtsbepalende huizen voor het Nivon (zoals Eikhold, Banjaert en het Hunehuis) te behouden voor de vereniging en de overige huizen af te stoten. In deze huizen kan invulling worden gegeven aan de waarden binnen het Nivon zoals sociaal, democratisch en niet godsdienstig. Hij is van mening dat de term ongodsdienstig eruit moet. Dannie Brus (Arnhem) merkt op dat voor het beheren van een huis een andere deskundigheid en vaardigheid nodig is dan het runnen van een vereniging. Hij stelt dat het voor de verantwoordelijk portefeuillehouder in het centraal bestuur te veel is gevraagd om dit te beheren naast zijn andere taken. Hij stelt voor een splitsing aan te brengen. Hij vraagt zich af of de vereniging ‘sponsor’ moet zijn van de huizen. Hij vindt het vreemd dat de vereniging de huizen die het financieel moeilijk hebben worden gesubsidieerd door de vereniging. Dannie Brus licht de moties toe. Dannie Brus stelt voor om te onderzoeken of het nuttig en noodzakelijk is om een splitsing aan te brengen tussen de stichting Natuurvriendenhuizen en de vereniging. Hij stelt dat een splitsing voordelen heeft voor het beheer en exploitatie van de vereniging en de huizen. Hij stelt dat deze werkgroep in het voorjaar 2014 hierover rapporteert. Verder stelt Dannie Brus voor om de naam van het Nivon te wijzigen en hierbij aan te sluiten bij de internationale naamgeving ‘Natuurvrienden’. Hij stelt dat in Nederland de naam van het Nivon onbekend is. Hij wil een werkgroep instellen die de voor- en nadelen in kaart brengt van het wijzigen van de naam. Ook deze werkgroep zou in het voorjaar 2014 aan de Nivonraad moeten rapporteren. Tot slot stelt hij voor om een klankbord te vormen die in het komende jaar checkt of de besluiten worden uitgevoerd door het centraal bestuur. Deze groep kan ook als sparingpartner voor het centraal bestuur optreden. 13
Motie 1 Nivon afdeling Arnhem: Inzake: naamwijziging van Nivon in De Natuurvrienden De Nivonraad bijeen op 16 november 2013 te Utrecht, Constateert: Dat NIVON als naam nietszeggend is. Dat velen van ons moeite hebben om uit te leggen wat het Nivon is en waar het voor staat. De naam dekt de lading niet. En uitleggen blijft lastig, Dat bij de Duitste Naturfreunden is gebleken dat het in Duitsland geen probleem is. Het is geen probleem omdat iedereen weet waar De Natuurvrienden voor staan, nationaal en internationaal, Het NIVON heeft geen positie heeft in de groene - rode beweging voor een duurzame en sociale toekomst. Het Nivon is geen “merknaam” die daar logisch bij hoort. Dat in alle landen die zijn aangesloten bij de NFI de naam De Natuurvrienden is. Dat, omdat het Nivon is opgericht als Instituut voor Arbeidersontwikkeling en pas daarna fuseerde met de Arbeidersreisvereniging waarin opgenomen De Natuurvrienden die laatste naam nooit is overgenomen. Overwegende: Dat de V van Volksontwikkeling ontbreekt bij De Natuurvrienden, Dat het ook binnen de naam Nivon moeilijk is de V vorm en inhoud te geven middels activiteiten en dat het wellicht zelfs beter kan met de naam De Natuurvrienden, Dat de naam De Natuurvrienden beter aangeeft wat wij willen zijn en waar we voor staan maar nadrukkelijk ook dat wij een onderdeel zijn van een internationale beweging die een duurzame en sociale maatschappij nastreeft. Een rood en groen logo geeft daar blijk van. Door de hele wereld! Dat het Nivon reeds eigenaar is van de domeinnaam www.denatuurvrienden.nl. Besluit Een werkgroep, van de Nivonraad, in te stellen die onderzoek doet naar de voor en nadelen van deze naamswijziging en op de Nivonraad voorjaar 2014 met een voorstel komt om de naam wel of niet te wijzigingen. De werkgroep rapporteert aan de Nivonraad. Motie 2 Nivon afdeling Arnhem inzake: Splitsing bestuur Stichting NVH en de Vereniging Nivon De Nivonraad bijeen op 16 november 2013 te Utrecht, Constateert: Dat het beheer van de accommodaties vandaag de dag een ander “vak” is dan in de jaren achter ons, Dat de vrijwilligers centraal moeten blijven staan in het beheer van de accommodaties. Omdat te kunnen blijven realiseren zal de ondersteuning van die vrijwilligers op een beter niveau georganiseerd moeten te worden, Dat de resultaten van de Stichting NVH schrikbarend teruglopen, financieel en qua overnachtingen, Dat de Stichting NVH als “financiële donor” wordt gebruikt voor de verenging Nivon, Dat 2 portefeuillehouders in het Centraal Bestuur te weinig is voor de enorme taak die er, elke dag, ligt binnen de Stichting NVH, Dat er veel meer dan nu bouwkundige en vastgoed alsmede facility deskundigheid noodzakelijk zal zijn mede door de strengere regelgeving inzake gasten veiligheid en ARBO, werkers veiligheid, Dat er, mede daardoor, te veel “bestuurlijke en management aandacht” wordt ingezet voor het beheer en beleid van de Stichting NVH wat ten koste gaat van de vereniging, Dat de toenmalig penningmeester van de Stichting NVH, indertijd al heeft aangegeven dat de 14
bestuurlijke fusie tussen de Stichting en de Vereniging de dood in de pot is voor de verenging en dat hij stilaan gelijk gaat krijgen, Overwegende: Dat, voor een duurzame toekomst van de accommodaties, er een enorme inspanning noodzakelijk is en dat er een zelfde noodzaak is voor de vereniging Nivon, Dat beide inspanningen van een geheel andere aard en omvang zijn en elkaar negatief beïnvloeden waardoor of het een of het ander of beide inspanningen niet het gewenste resultaat zullen hebben en dat stilaan het licht zal doven, Dat we een uiterste inspanning moeten doen om dat beeld geen werkelijkheid te laten worden, Besluit Een werkgroep, van de Nivonraad, in te stellen die onderzoek doet naar de voor en nadelen van de bestuurlijke splitsing van de Stichting NVH en de vereniging Nivon en op de Nivonraad voorjaar 2014 een voorstel “wel of niet splitsen” doet aan de Nivonraad. De werkgroep rapporteert aan de Nivonraad. Motie 3 Nivon afdeling Arnhem inzake: instellen Commissie van Toezicht De Nivonraad bijeen op 16 november 2013 te Utrecht, Constateert: Dat we werken van Nivonraad naar Nivonraad en dat die werkwijze erg vertragend werkt, Dat we gezien “het water en de lippen” ons die vertraging niet kunnen permitteren en dat er ook tussen de beide Nivonraden besluitvorming noodzakelijk is, Dat de realisatie van de “woorden” maar niet van de grond komt. We pompen woorden rond in tal van notities en masterplannen maar tot daden is het nog maar mondjesmaat gekomen, Dat een andere, effectievere, besluitvormingscyclus noodzakelijk is voor een duurzame toekomst van het Nivon, Dat het Nivon, na het Pact van Hall van 2007 tot 2016, een verlies zal leiden van totaal [realisatie en begroot] € 1.617.300,= en dat het eigen vermogen zal afnemen van € 3.980.000,= in 2011 tot € 2.330.000,= in 2017 Dat blijkbaar het Centraal Bestuur, zonder goedkeuring van de Nivonraad, kan besluiten tot de aanstelling van een externe interim reorganisatiemanager waarvan de kosten een onderdeel zijn van het verlies, Dat er nauwelijks of geen poging is gedaan om deze deskundigheid te rekruteren uit het ledenbestand van het Nivon terwijl er welzeker gekwalificeerde Nivonners zijn voor een dergelijke job en namen daarvan zijn rond gegaan, Overwegende: Dat het van belang is dat de Nivonraad, ook in de periode tussen de beide raden, "controle" kan houden op de realisatie van de besluiten van de raad en het tempo waarin de realisatie tot stand komt, Dat het tempo van realisatie omhoog moet om de taakstellingen van vandaag te halen, Dat het Centraal Bestuur, welliswaar te laat, een stevig en goed beleid heeft ingezet dat wordt gesteund door de Nivonraad, Dat het belangrijk is dat het Centraal Bestuur ook tussen de beide Nivonraden kan sparren met een vertegenwoordiging van de Nivonraad, Dat een Commissie van Toezicht de rol, taak en positie van de Nivonraad vorm en inhoud kan geven, tussen de beide Nivonraden, en dat de bevoegdheden van de Nivonraad leidend zijn voor die van de Commissie van toezicht, Dat het wenselijk is dat de Commissie van Toezicht 2 maandelijks overleg heeft met een delegatie van het centraal bestuur en daartoe alle stukken krijgt die besproken worden in het Centraal Bestuur. Besluit Tot het instellen van een Commissie van Toezicht bestaande uit 5 personen gekozen door de Nivonraad. De commissie heeft als eerste taak een reglement te maken waarin zijn taak, rol en positie wordt vastgelegd. Het reglement komt na overleg met het Centraal Bestuur tot stand en gaat direct in werking. Het reglement wordt definitief vast gesteld op de voorjaar Nivonraad 2014. 15
Aan het einde van het debat worden de moties in stemming gebracht. Tilly de Waal (afdeling Hilversum) merkt op dat de afdeling Hilversum de nieuwsbrief van de afdeling mailt aan alle afdelingen en per post stuurt aan de huizen. Zij doen dit om informatie te delen. Zij stelt dat de afdelingen en huizen onvoldoende samenwerken en van elkaar leren. De afdeling Hilversum heeft contact gelegd met andere organisaties zoals het Humanistisch verbond. De afdeling denkt door samenwerking het Nivon te kunnen versterken. Ben Janssen (Morgenrood) heeft het masterplan bestudeerd. Hij stelt dat een probleemanalyse in het masterplan ontbreekt. Een heldere probleemanalyse helpt bij het vinden van een oplossingsrichting. Hij stelt dat ongeveer 40% van de bezoekers van Morgenrood lid is van de vereniging. Mensen zijn niet bereid om ideologische redenen geld te betalen als daar geen voordelen tegenover staan. Dannie Brus (afdeling Arnhem) stelt voor om in de drie moties een wijziging aan te brengen namelijk het woord ‘constateert dat’ te vervangen door ‘wil onderzocht zien of ’. Gerard de Jager constateert dat bij het ledenbehoud niet alleen ingezet moet worden op het werven van nieuwe leden maar ook op het behouden van bestaande leden. Het is belangrijk volgens Gerard de Jager dat bij een opzegging nagevraagd wordt waarom een lid opzegt. Met ingang van 2014 zal de ledenadministratie anders worden ingericht. De afdelingen worden geïnformeerd over de opzeggingen en kunnen zelf actie ondernemen. Het is ook van belang dat nieuwe leden verwelkomt worden binnen de vereniging. Gerard de Jager stelt dat het Nivon is opgericht vanuit een democratisch socialistische vereniging die geen binding heeft met een godsdienst. Dat wil niet zeggen dat het Nivon anti godsdienstig is maar het Nivon laat zich niet inspireren door het geloof in een opperwezen. Godsdienstige leden zijn buitengewoon welkom bij de vereniging. Erik van Esterik antwoordt dat het centraal bestuur van mening is dat de reorganisatie van het bureau de hoogste prioriteit heeft. Het centraal bestuur heeft gekozen voor een pragmatische oplossing door te starten met de reorganisatie omdat hier veel tijd mee gemoeid is. De financiële stand van zaken noodzaakt het centraal bestuur tot het nemen van maatregelen. Uitgangspunt in de reorganisatie is het centraal bureau af te stemmen op de richting die het Nivon op wil gaan. Het centraal bestuur is ongeveer negen maanden bezig geweest met het formuleren van het masterplan. Gestart is met het in kaart brengen van de knelpunten. Vervolgens is een probleemanalyse gemaakt en daaruit zijn acties geformuleerd. Het is belangrijk om een masterplan uit te werken waar de vereniging zich in kan vinden. Het kost tijd om dit te realiseren. Freerk de Jong merkt op dat ook hij soms gefrustreerd is over de voortgang en daadkracht. Het masterplan is nog niet tot in detail uitgewerkt. De input van de leden is hierbij belangrijk. Voorkomen 16
moet worden dat het centraal bestuur voor de troepen uit gaat lopen en de leden onvoldoende meeneemt. Het centraal bestuur voert de besluiten van de algemene ledenvergadering uit. Het centraal bestuur heeft geen behoefte aan een controlerend orgaan. Het centraal bestuur heeft wel behoefte om te klankborden maar dat is geregeld door de overleggen met de afdelingen, beheerscommissies, penningmeesters, etc. Zij worden geraadpleegd over de plannen tussen de Nivonraden in. Erik Bouman merkt op dat een aantal omkeringen is gemaakt over de accommodaties. Er zijn pleidooien gehouden over de verkoop van een aantal accommodaties maar ook over het behouden van de huizen omdat de verkoop in het verleden niet veel heeft opgeleverd. Het centraal bestuur heeft een aantal jaar geleden gesteld dat de huizen ‘hun eigen broek moeten ophouden’. Helaas is het nog steeds niet goed mogelijk om op basis van de cijfers te bepalen welke huizen financieel rendabel zijn. In 2015 moet hierover duidelijkheid zijn. Het centraal bestuur sluit niet uit dat op termijn een aantal huizen afgestoten wordt. Het is de collectieve verantwoordelijkheid om zorgvuldig om te gaan met de opbrengsten uit de mogelijke verkoop van de huizen. Het masterplan voor de accommodaties is besproken met een aantal beheerscommissies en in het samenwerkingsverband. In dit plan is al een aantal concrete uitwerkingen opgenomen. Friso Teerink merkt op dat het zijn persoonlijke ambitie maar ook die van het centraal bestuur is om de afdelingen en de vereniging meer naar elkaar toe te trekken. Volgens hem kunnen deze twee elkaar versterken. Het is van belang dat regio’s elkaar opzoeken, dat informatie gedeeld wordt, etc. Friso Teerink denkt dat het splitsen van de vereniging en de accommodaties niet leidt tot een beter resultaat. Het Nivon is geen recreatiebedrijf. Het Nivon heeft accommodaties in het bezit omdat de vereniging een aantal waarden wil uitdragen. De kracht van de vereniging is het verbinden van mensen. Hij zou het betreuren wanneer het beheer van de huizen puur gericht is op de exploitatie van de huizen. De professionalisering van het beheer van de huizen is onderdeel van het masterplan. Volgens Friso Teerink is er binnen het centraal bestuur voldoende bestuurlijke aandacht voor het beheer van de huizen. Friso Teerink merkt op dat het bestuur de motie ‘splitsing natuurvrienden en vereniging’ en de motie ‘instellen Raad van Toezicht’ ontraadt. De motie naamswijziging zal meegenomen in de discussie over de profilering. Voorgesteld wordt naast een jaarlidmaatschap ook een mogelijkheid te bieden voor een maandlidmaatschap (gelijk aan wat de Consumentenbond heeft gedaan). Tilly de Waal (afdeling Hilversum) vindt de term ongodsdienstig verwarrend. Zij oppert om dit te wijzigen in ‘een verdraagzame levensovertuiging respecteren’. Geopperd wordt de term ‘ongodsdienstig’ te laten vervallen of te wijzigen in ‘humanistisch’. Hij vraagt zich af of het verstandig is de bezetting van het centraal bureau terug te brengen. Ruben Kuijper stelt voor, gelet op het aantal te bespreken punten, om twee ledenvergaderingen per jaar te organiseren. 17
Voorgesteld wordt om kleine werkgroepen te vormen die een aantal punten uit het masterplan verder uitwerkt en deze ter bespreking voorlegt aan de eerstvolgende Nivonraad. Bert van Eekelen (afdeling Enschede) onderschrijft de mening van het centraal bestuur dat er geen behoefte is aan een extra controleapparaat zoals een Raad van Toezicht. Gevraagd wordt of een natuurvriendenhuis zelf kan aangeven of zij het huis in de verkoop willen zetten. Iris … (..) vindt het een slecht idee om tijdens een geldcrisis geld te steken in een naamswijziging. Het is volgens haar belangrijk om de missie en het doel van de vereniging uit te dragen, een naamswijziging is niet noodzakelijk. Freerk de Jong merkt op dat vandaag het plan van aanpak verder zou worden uitgewerkt. Het is noodzakelijk om de plannen in overleg met de leden verder vorm te geven. Het centraal bestuur stelt voor om werkgroepen te formeren. Mensen die willen deelnemen aan de werkgroepen kunnen zich na afloop van de vergadering aanmelden bij Friso Teerink. Dannie Brus merkt op dat dit voorstel tegemoet komt aan zijn wens. Hij trekt motie 3 in. Marieke Timmermans antwoordt dat een beheerscommissie niet zelf kan besluiten om een huis te verkopen. De beheerscommissies vallen onder de verantwoordelijkheid van het stichtingsbestuur. Freerk de Jong vraagt de aanwezigen te stemmen over het handhaven/schrappen van het woord ‘ongodsdienstig’ in het masterplan. Het merendeel van de aanwezigen stemt voor het schrappen van het woord ‘ongodsdienstig’. Erik van Esterik merkt op dat Friso Teerink namens het centraal bestuur heeft aangegeven geen voorstander te zijn van een splitsing van de vereniging. Mocht de Nivonraad alsnog besluiten de motie aan te nemen dan wil het centraal bestuur de vergadering kort schorsen om te overleggen hoe hier uitvoering aan kan worden gegeven. Het bestuur wil zich hierover beraden omdat dit orgaan rapporteert aan de Nivonraad en niet aan het centraal bestuur. Het centraal bestuur ontraadt ook de motie over de naamgeving. Het centraal bestuur vindt het een zinvolle discussie maar stelt voor om het mee te nemen in de werkgroep profilering. Dannie Brus handhaaft de motie 1. Motie 3, over de naamgeving, trekt hij in. Hij kan zich vinden in het voorstel van het centraal bestuur om het mee te nemen in de werkgroep profilering. Motie 1 wordt in stemming gebracht. De motie wordt verworpen. Het masterplan wordt vastgesteld. 9.
Prognose 2013 en Begroting 2014 en verder 18
De begroting 2014 is opgesteld. Daarin zijn de ambities uit het masterplan in meegenomen. Dat betekent dat de schouders eronder gezet moeten worden. Terecht is opgemerkt dat er geen financiële ruimte is gecreëerd in de begroting om de ambities vorm te geven. Het centraal bestuur stelt voor in de loop van 2014 (tijdens de volgende Nivonraad) hierover een besluit te nemen. Prognose 2013 De prognose wordt niet in stemming gebracht. Begroting 2014 Opgemerkt wordt dat wat de penningmeester heeft gezegd discussie overbodig maakt. Het masterplan geeft aan dat er een verschuiving in de begroting moet optreden. In de voorliggende begroting is de post promotieactiviteiten ten opzichte van 2013 naar beneden bijgesteld. Uit het masterplan blijkt dat er extra promotieactiviteiten moeten plaatsvinden. Daar is geld voor nodig. Hij stelt dat de vermogenspositie van de vereniging door de stille reserves vele malen beter is dan uit de begroting blijkt. Hij vindt, alhoewel het riskant bezit is, dat wanneer er goede plannen zijn hier geld voor uitgegeven moet worden. Ruben Kuijper complimenteert de penningmeester. Hij vraagt hoe realistisch de begroting is. De doelstellingen uit het masterplan moeten behaald worden om de begroting te realiseren. Erik van Esterik merkt op dat hij een voorzichtige en zuinige penningmeester is. Hij stelt dat hij in de komende periode zich zal buigen over een plan B. Vooralsnog gaat hij er van uit dat de begroting realistisch is. Het plan staat of valt met de inzet van de leden. De oproep om meer in te zetten op communicatie en profilering van het Nivon neemt hij ter harte. Hij begrijpt de opmerking over het inzetten van de stille reserves (afsluiten hypotheek) maar wil eerst zeker weten of de rentelast gedragen kan worden door het Nivon. Dannie Brus complimenteert de penningmeester met het werk dat hij heeft verricht. Dannie Brus spreekt zijn vertrouwen uit richting de penningmeester. Hij vraagt of hij voldoende steun heeft om het werk te doen. De commissie control is een aantal jaar geleden ingesteld. Deze commissie ondersteunde de penningmeester in het denkproces en zorgde voor draagvlak binnen de vereniging. Erik van Esterik antwoordt dat hij de laatste zal zijn die om hulp roept. Hij heeft de steun van het bestuur, bureau en de accountant en tegelijkertijd is deze steun dun. De oproep om meer ondersteuning, zeker wanneer een plan B moet worden uitgewerkt, lijkt zinvol. De begroting 2014 wordt vastgesteld met de kanttekening dat mogelijk in 2014 een wijzigingsvoorstel wordt ingediend in verband met acties voortkomende uit het masterplan. 10. Benoemingen en directie Kascontrole Commissie In de statuten is niets opgenomen over de zittingsduur van de leden van de kascommissie. De huidige leden zijn gevraagd opnieuw de kascommissie te bemensen. De vergadering stemt in met de benoeming van Jan Nieuwenhuis, Evert Zoomer en Arjen van Zetten. 19
Commissie van Beroep De commissie is bedoeld voor mensen die vinden dat zij onterecht geroyeerd zijn. De commissie is nog nooit bij elkaar gekomen. De vergadering stemt in met de benoeming van Sjoerd Kemeling, Jan Donkeling van Veen, en Feiko Wenting. Afscheid directeur Rob de Lange Friso Teerink merkt op dat Rob de Lange een verenigingsman is in hart en nieren. Wanneer het Nivon nog uitgevonden had moeten worden dan was het naar evenbeeld van Rob gekneed. Rob heeft met enthousiasme en soms hartstocht zich ingezet voor de vereniging waarvan de laatste 10 jaar als directeur. Friso Teerink heeft diep respect en bewondering voor de manier waarop Rob energie heeft gegeven aan zijn functioneren. Friso Teerink merkt op dat het afscheid van Rob netjes en goed is geregeld. Friso Teerink bedankt Rob voor zijn inzet voor de vereniging. Friso Teerink overhandigt Rob een bloemenbon. Herman van Koordenhout heeft de opdracht van het centraal bestuur gekregen om een afscheidscadeau te zoeken. Hij mocht het zelf bedenken maar kreeg daarbij de opdracht dat het iets moest zijn van het Nivon, iets sociaaldemocratisch en ook iets niet godsdienstigs. Het moest iets zijn wat te maken had met Morgenrood, iets waar Rob een plezier mee kan worden gedaan en iets als dank voor de jarenlange inzet voor het Nivo. Herman van Koordenhout overhandigt een licht ironische prent van Joost Zwarte met de naam ‘De Walrus’. De vraag is gaat de zon nu onder of zal snel het morgenoord zichtbaar zijn. Rob de Lange merkt op dat hij 24 jaar voor het Nivon werkzaam is geweest. Hij vindt het frustrerend dat hij weg gaat op het moment dat de vereniging een groot tekort heeft en het ledenaantal verminderd. Hij vertelt dat hij met hart en ziel voor de vereniging heeft gewerkt. Hij stelt dat het meer was dan een baan. Hij heeft veel mooi momenten gehad waar hij met plezier op terugkijkt. Hij bedankt iedereen voor de vele jaren dat hij met hen heeft mogen samenwerken. Voorstellen interim manager Johan Schagen Zie agendapunt 1. 11. Rondvraag Ruben Kuijper vraagt hoe de jongeren betrokken worden bij de werkgroepen. Herman van Koordenhout antwoordt dat Jump en Watersport meegenomen worden onder het traject reizen. 12. Sluiting Freek de Jong wenst iedereen wel thuis en sluit vervolgens de vergadering om 16.00 uur.
20
