Wonen in Amsterdam 2005 Leefbaarheid

COVER 2005 DEEL3 DEF 8PAG

19-02-2007

13:51

Pagina 1

Stand van zaken

Stadsdeelprofielen

Wonen in Amsterdam

Wonen in Amsterdam 2005 bevat ook de uitgaven:

Wonen in Amsterdam

2005 Leefbaarheid

2005

Leefbaarheid Deelnemers aan het onderzoek Wonen in Amsterdam 2005: Gemeente Amsterdam Dienst Wonen Gemeente Amsterdam Stadsdelen: Centrum Westerpark Oud-West Zeeburg Bos en Lommer Amsterdam-Noord

Geuzenveld-Slotermeer Osdorp Slotervaart Zuidoost Oost/Watergraafsmeer Oud-Zuid ZuiderAmstel Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties

Gemeente Amsterdam Dienst Wonen Stadsdelen Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties


19-02-2007

13:52

Pagina 2

bijlage 5

Omschrijving en kaart van de buurtcombinaties en stadsdelen Stadsdelen

Colofon Uitgave Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties Datum 16 februari 2007 Plaats Amsterdam Auteur(s) Jeroen van der Veer, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties hoofdstuk 5: Ruud van Trijp, Woningbouwvereniging Het Oosten, afd. Markt en Innovatie hoofdstuk 6: Hester Booi en Kees Dignum, Dienst Wonen Begeleidingsgroep Vertegenwoordigers van stadsdelen, corporaties, de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, de Dienst Wonen en de Dienst O+S

A Centrum B Westpoort C Westerpark D Oud-West G Zeeburg H Bos en Lommer J De Baarsjes N Amsterdam-Noord P Geuzenveld/Slotermeer Q Osdorp R Slotervaart T Zuidoost U Oost/Watergraafsmeer V Oud-Zuid W ZuiderAmstel

Grafische vormgeving Jan de Wringer en Sandy Bakmeijer (Artvark Design) Foto’s omslag Katrien Mulder Foto’s binnenwerk Edwin van Eis, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 11, 35, 44) Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 24) Kees Hoogeveen, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 54 rechtsonder, 105) Cécile Obertop, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 103) Maarten Stuurman, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (pag. 13, 15, 34, 41, 43, 46, 57, 60 linksonder en rechtsonder, 79, 83, 88, 118) Jeroen van der Veer, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (pag. 6, 37 rechts, 42, 54 linksboven en linksonder, 56, 60 boven, 66, 68, 73, 81, 91, 122) Kaarten hoofdstukken 1 t/m 4: Jeroen van der Veer kaarten hoofdstuk 5: Ruud van Trijp kaarten hoofdstuk 6: Hester Booi en Kees Dignum

In opdracht van Dienst Wonen, de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties en de volgende stadsdelen: Centrum, Westerpark, Oud-West, Zeeburg, Bos en Lommer, Amsterdam-Noord, Geuzenveld-Slotermeer, Osdorp, Slotervaart, Zuidoost, Oost/Watergraafsmeer, Oud-Zuid, ZuiderAmstel

Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties Delflandlaan 4 Postbus 9959 1006 AR Amsterdam

Telefoon 020 346 0360 E-mail [email protected] Website www.afwc.nl

Gemeente Amsterdam Dienst Wonen Jodenbreestraat 25 Postbus 1900 1000 BX Amsterdam

Telefoon 020 552 7511 E-mail [email protected] Website www.wonen.amsterdam.nl

Buurtcombinaties A00 A01 A02 A03 A04 A05 A06 A07 A08 A09

Burgwallen-Oude Zijde Burgwallen-Nieuwe Zijde Grachtengordel-West Grachtengordel-Zuid Nieuwmarkt/Lastage Haarlemmerbuurt Jordaan De Weteringschans Weesperbuurt/Plantage Oostelijke Eilanden/Kadijken

B10 Westelijk Havengebied B11 Bedrijventerrein Sloterdijk C12 Houthavens C13 Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt C14 Staatsliedenbuurt C15 Centrale Markt C16 Frederik Hendrikbuurt D17 D18 D19 D20 D21 D22

Da Costabuurt Kinkerbuurt Van Lennepbuurt Helmersbuurt Overtoomse Sluis Vondelbuurt

G31 G32 G33 G35

Indische Buurt West Indische Buurt Oost Oostelijk Havengebied IJburg West

H36 H37 H38 H39

Sloterdijk Landlust Erasmuspark De Kolenkit

J40 J41 J42 J43

De Krommert Van Galenbuurt Hoofdweg e.o. Westindische Buurt

N60 N61 N62 N63 N64

Volewijck IJplein/Vogelbuurt Tuindorp Nieuwendam Tuindorp Buiksloot Nieuwendammerdijk/ Buiksloterdijk

N65 N66 N67 N68 N69 N70 N71 N72 N73

Tuindorp Oostzaan Oostzanerwerf Kadoelen Nieuwendam-Noord Buikslotermeer Banne Buiksloot Buiksloterham Nieuwendammerham Waterland

P75 P76 P77 P78 P79

Spieringhorn Slotermeer-Noordoost Slotermeer-Zuidwest Geuzenveld Eendracht

Q80 Q81 Q82 Q83 Q84

Lutkemeer/Ookmeer Osdorp-Oost Osdorp-Midden De Punt Middelveldsche Akerpolder/Sloten

R85 R86 R87 R88

Slotervaart Overtoomse Veld Westlandgracht Sloter-/Riekerpolder

T92 T93 T94 T95 T96 T97 T98

Amstel III/Bullewijk Bijlmer Centrum (D,F,H) Bijlmer Oost (E,G,K) Nellestein Holendrecht/Reigersbos Gein Driemond

U27 U28 U29 U30 U55 U56 U57 U58

Weesperzijde Oosterparkbuurt Dapperbuurt Transvaalbuurt Frankendael Middenmeer Betondorp De Omval

V24 V25 V26 V44 V45 V46 V47 V48 V49 V50

Oude Pijp Nieuwe Pijp Diamantbuurt Hoofddorppleinbuurt Schinkelbuurt Willemspark Museumkwartier Stadionbuurt Apollobuurt Duivelseiland

W52 W53 W54 W59 W90 W91

Scheldebuurt IJselbuurt Rijnbuurt Station Zuid/WTC e.o. Buitenveldert-West Buitenveldert-Oost

66 67 10

65 70 69 71

11

12

63

13 75 37

76

14

15

39

78

38

77

41 40 80

42

86

43 81 82

84

17 18 19

20

09

04 03

08

22 47

87 45 88

33

07

46

44

01 00

21

85

72

05 06 02

16

49

27

50 26 53

48 59

90

52

91

29

28

24 25

62 64

61

36

79

83

60

73

68

54

31

32 35

30 56

55 57

58

94 98

93 95

96 92

97

WIA05deel3_t/m_hfdst2

19-02-2007

Wonen in Amsterdam 2003

11:06

Pagina 1

Stand van zaken


Deel 3 Leefbaarheid

1


19-02-2007


11:06

Pagina 2

Leefbaarheid

Inhoudsopgave

Belangrijkste conclusies

2

5

hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Leefbaarheid 1.2 Het onderzoek: combinatie Wonen in Amsterdam (WIA) en Lemon-leefbaarheidsmonitor 1.3 Overige onderzoeksrapporten en fact sheets op basis van Wonen in Amsterdam 2005 1.4 Steekproef: gewogen en ongewogen rapporteren 1.5 Relatie met andere leefbaarheidsonderzoeken 1.6 Opbouw van de rapportage 1.7 Het gaat om de mening van de bewoners 1.8 Hoe verder?

7 7

9 9 10 10 11 11

hoofdstuk 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11

Leefbaarheidsresultaten per stadsdeel Algemeen: totaaloordeel buurt en ontwikkeling komende jaren Spreiding rond het gemiddelde rapportcijfer Oordeel over de woning Voorzieningen Parkeren Inrichting woonomgeving, straten, groen- en speelvoorzieningen Prettig Samenleven Overlast Veiligheid Wat kan er verbeteren? Leefbaarheid en kenmerken respondenten

13 13 16 18 18 20 21 23 24 28 29 30

hoofdstuk 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15

Leefbaarheidsresultaten per buurtcombinatie Totaaloordeel buurt Kwaliteit, onderhoud en schoonheid woningen Buurtvoorzieningen Parkeren Openbaar Vervoer Inrichting woonomgeving Groenvoorziening Onderhoud en schoonhouden straten, stoepen en groen Onderhoud en schoonhouden speelvoorzieningen Prettig samenleven Overlastaspecten Ontwikkeling in de afgelopen jaren Buurtontwikkeling komende jaren Ontwikkelingen in de ‘hot spots’ Hoogste en laagste scores per leefbaarheidsdimensie

33 33 35 38 40 42 43 44 45 48 49 51 59 62 62 69

8


19-02-2007


11:06

Pagina 3

Leefbaarheid

hoofdstuk 4 Gemengde buurten, gemengde complexen: de ene men(g)ing is de andere niet 4.1 Menging op buurtniveau 4.2 Menging op gebouwniveau huur/koop 4.3 Menging op buurten gebouwniveau

67 67 75 82

hoofdstuk 5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5

83 83 83 86 88 89

De grootste ergernissen van de Amsterdammers Rondjes rijden tussen het blik Ergernissen in de stadsdelen Ergernissen van buurten Hotspots onder de loep Hoe nu verder

hoofdstuk 6 Woonstijlen en Woonmilieus 6.1 Buurtwaardering en woonmilieus 6.2 Welke oriëntatie hebben bewoners op het wonen in de verschillende woonmilieus? 6.3 Woonoriëntatie en levensfase 6.4 Woonoriëntatie en buurtwaardering 6.5 Variërende kwaliteitsmix per woonmilieu 6.6 Kwaliteiten van de buurt en de buurtwaardering 6.7 Conclusie

93 102 104 104 108 109

hoofdstuk 7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5

113 113 116 120 121 122

1 2 3 4 5

Hoe leefbaar is Amsterdam? Samenvatting en slotbeschouwing Resultaten per stadsdeel Resultaten per buurtcombinatie Leefbaarheid en woonmilieus De grootste ergernissen van de Amsterdammers Slotbeschouwing

91 91

Bijlagen Gegevens per (samengevoegde) buurtcombinatie, Wonen in Amsterdam 2005 123 Gegevens per (samengevoegde) buurtcombinatie, Wonen in Amsterdam 2003 129 Enquête Wonen in Amsterdam 2005 137 Onderzoeksverantwoording 147 Omschrijving en kaart van de buurtcombinaties en stadsdelen uitvouwbare achterflap

3


19-02-2007


4

11:06

Leefbaarheid

Pagina 4


19-02-2007


11:06

Pagina 5

Leefbaarheid

Belangrijkste conclusies

Conclusies van Wonen in Amsterdam 2005 / Lemon op het gebied van leefbaarheid: de rapportcijfers (op een schaal van 1 – 10) staan steeds tussen haakjes. •

Op de vraag: Hoe tevreden bent u met uw buurt? (totaaloordeel) geven de Amsterdammers in 2005 gemiddeld een 7,1. In 2001 was dat nog een 6,9 en in 2003 7,0. De tevredenheid is dus opnieuw iets toegenomen. Bewoners van het Centrum (7,9), Oud-Zuid (7,9) en ZuiderAmstel (7,8) zijn net als in 2003 het meest tevreden over hun buurt. Maar de rapportcijfers zijn in deze stadsdelen niet verder omhoog gegaan. Blijkbaar hebben ze hun top zo’n beetje bereikt.

•

Opvallend is de toenemende waardering voor de buurt in de stadsdelen Westerpark en met name Bos en Lommer. Het laatste stadsdeel scoort weliswaar het laagst van Amsterdam, maar het rapportcijfer voor de buurt is wel toegenomen van een 5,4 in 2001 naar een 6,1 in 2005. Dat betekent dat er in 2005 geen enkel stadsdeel meer is dat gemiddeld een onvoldoende scoort.

•

Negatieve trends zijn er ook. Zo laat stadsdeel Noord opnieuw een afname van tevredenheid zien. Het rapportcijfer is hier gedaald van 7,1 in 2001 via 7,0 in 2003 naar 6,8 in 2005. Ook in Slotervaart zijn de bewoners in 2005 iets minder tevreden dan in 2003. In de andere Westelijke Tuinsteden Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer is de tevredenheid wel toegenomen. Stedelijke vernieuwing en de aanpak van leefbaarheidsproblemen werpen hier duidelijk vruchten af.

•

Amsterdammers zijn gemiddeld iets tevredener over de eigen woning (7,2) dan over de buurt (7,1).

•

Van alle overlastaspecten ergeren Amsterdammers zich het meest aan vervuiling. Gemiddeld geven ze, evenals in 2003, hiervoor een rapportcijfer van 6,0 (een hoog rapportcijfer staat hier voor weinig overlast). Daarna volgt de mate van overlast van verkeer (6,5), criminaliteit (6,6) en andere groepen bewoners (6,7). Opmerkelijk is dat tussen 2003 en 2005 de overlast van criminaliteit sterk is afgenomen. Tegelijkertijd is de overlast van verkeer toegenomen.

•

Maar liefst zeven stadsdelen scoren gemiddeld onvoldoende (lager dan een 6) op de overlast van vervuiling. De meest vervuilde stadsdelen zijn volgens de bewoners Bos en Lommer, De Baarsjes, Geuzenveld/Slotermeer en Slotervaart. Als we uitgaan van de rapportcijfers is de vervuiling het sterkst afgenomen in Zeeburg, Westerpark, Bos en Lommer en Geuzenveld/Slotermeer. De sterkste toename van vervuiling is te zien in ZuiderAmstel, Slotervaart, Oost/Watergraafsmeer en Amsterdam-Noord.

•

Het onderhoud en schoonhouden van straten, pleinen en groen wordt door 46% van de mensen genoemd en is veruit het belangrijkste verbeteraspect. Daarna volgen veiligheid (35%), meer parkeergelegenheid (35%) en meer/betere winkels (35%).

5


19-02-2007


Pagina 6

Leefbaarheid

•

De Apollobuurt in Oud-Zuid en het Museumkwartier/Duivelseiland worden door de bewoners het meest gewaardeerd (8,6), gevolgd door de Grachtengordel-West (8,4). Deze topdrie is ten opzichte van 2001 en 2003 niet gewijzigd. Het minst tevreden over de buurt zijn de bewoners van Overtoomse Veld (5,4). Meer in zijn algemeenheid ontstaat een beeld waarbij de grachtengordel, Amsterdam-Zuid, Buitenveldert, Watergraafsmeer, nieuwbouwwijken en de landelijke gebieden aan de rand van de stad een hoog rapportcijfer krijgen van de bewoners. Dat globale beeld is in de afgelopen jaren niet echt veranderd en lijkt samen te vallen met de sociaal-economische status van buurten in de stad.

•

Het aantal buurtcombinaties waar de bewoners hun eigen buurt gemiddeld een onvoldoende geven is afgenomen van elf in 2003 naar zes in 2005. In deze zes hot spots doet zich een concentratie van leefbaarheidsproblemen voor. Het betreft Overtoomse Veld, Kolenkit, IJplein/Vogelbuurt, Transvaalbuurt, Bijlmer-Centrum en Indische Buurt West. Op vervuiling en criminaliteit scoren deze buurten aanzienlijk lager dan het Amsterdamse gemiddelde en de bewoners voelen zich minder betrokken bij de buurt.

•

In de globale waardering van leefbaarheid tussen 2003 en 2005 is weinig veranderd. Maar op het niveau van de buurtcombinaties treden wel degelijk belangrijke verschuivingen op. Volgens de bewoners is de buurt (totaaloordeel) er het meest op vooruit gegaan in de Spaardammer- en Zeeheldenbuurt (van 6,2 naar 6,9), gevolgd door de Indische Buurt West (van 5,3 naar 5,9), Osdorp Midden (van 5,8 naar 6,3), Landlust (van 5,7 naar 6,2) en Erasmuspark (van 5,9 naar 6,3). Maar er zijn ook buurten waar de leefbaarheid er fors op achteruit is gegaan. De sterkste daler is Banne Buiksloot in Amsterdam Noord.

•

Het succes van de stedelijke vernieuwing blijkt uit het feit dat de gebieden waar de leefbaarheid het sterkst is toegenomen, ook gebieden zijn waar de stedelijke vernieuwing inmiddels een eind op streek is. Vooral de stijging van de Indische Buurt West is positief, omdat deze buurt in 2003 nog het laagst scoorde van heel Amsterdam.

•

Omgekeerd is er een aantal buurten waar deze verbetering (nog) niet zichtbaar is in het subjectieve oordeel van bewoners over hun buurt. Het betreft Overtoomse Veld, IJplein/Vogelbuurt en Transvaalbuurt. Tegelijkertijd zijn dit ook de buurten waar de bewoners de ontwikkeling in de komende jaren somber inzien. Reden te meer om in deze buurten alle zeilen bij te zetten.

Het rapportcijfer voor de buurt is sterk gestegen in de Indische Buurt West.

6

11:06


19-02-2007


hoofdstuk 1

11:06

Pagina 7

Leefbaarheid

Inleiding

1.1 Leefbaarheid Wonen is meer dan een dak boven je hoofd. De tevredenheid van bewoners over het wonen in hun buurt wordt niet alleen bepaald door de kwaliteit van de woning zelf. Ook de inrichting van de woonomgeving, de veiligheid op straat, de aanwezigheid van voorzieningen en de manier waarop verschillende groepen met elkaar omgaan, spelen een belangrijke rol in het oordeel van bewoners over het wonen. De partijen van het Amsterdams Volkshuisvestingsoverleg (Centrale Stad, Stadsdelen, Huurdersvereniging Amsterdam en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties) hebben een gezamenlijke visie op de aanpak van leefbaarheid. Volgens deze gezamenlijke visie, die in februari 2002 werd gepubliceerd, is een leefbare buurt van grote betekenis voor de kwaliteit van het wonen in de grote stad. ‘De kwaliteit van de woon- en leefomgeving telt sterk mee als factor die het woongenot van de Amsterdammer bepaalt. In de aanpak en inzet voor de leefbaarheid op straatniveau ligt de sleutel tot het bereiken van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving. De leefbaarheid hoort daarom hoog op de agenda te staan van partijen zowel op stadsdeelniveau als op stedelijk niveau; iedere partij moet aanspreekbaar zijn op zijn rol.’ (Een stedelijke visie op de leefbaarheid in Amsterdam, AVO, 2002, p.10) Het begrip leefbaarheid is uitgegroeid tot ‘containerbegrip’ dat al gauw het totale menselijk geluk lijkt te omvatten. Wij zullen hier niet proberen een definitie te geven van ‘leefbaarheid’, maar sluiten aan bij de begripsafbakening zoals die wordt gegeven in de stedelijke visie op de leefbaarheid(aanpak) in Amsterdam. De AVOpartijen zijn het er over eens: ‘dat de volgende aspecten en activiteiten tot leefbaarheid worden gerekend: • schoon: alle activiteiten die gericht zijn op het schoonhouden van de stad, met name woongebouwen en woonomgeving; • heel: alle activiteiten die gericht zijn op een goed functionerend gebruik en onderhoud van objecten in de stad, met name in de gebouwde omgeving en de buitenruimte; • veilig: alle activiteiten die gericht zijn op een vergroting van de veiligheid van bewoners, met name op het terrein van criminaliteit en verkeer; • prettig samenleven: alle activiteiten die ten doel hebben om de kwaliteit van het samenleven van bewoners te verbeteren, met name op straat-, buurten wijkniveau.’ Daarnaast zijn er nog andere aspecten die bijdragen aan de leefbaarheid van buurten. Zo blijkt dat in buurten waar de bewoners de woonomgeving mooi vinden, ook vaak de tevredenheid over de buurt hoog is. Ook de aanwezigheid van voorzieningen wordt door de bewoners op prijs gesteld. Zo vormt functiemenging van wonen, werken en voorzieningen een belangrijke pullfactor van stedelijke woonmilieus. In onze benadering van leefbaarheid spelen dus de volgende aspecten een rol: schoon, heel, mooi, veilig, prettig samenleven en de aanwezigheid van voorzieningen. Een stedelijk beeld van de leefbaarheid in buurten kan partijen helpen om hun keuzes in de aanpak te toetsen.

7


19-02-2007


11:06

Pagina 8

Leefbaarheid

1.2 Het onderzoek: combinatie Wonen in Amsterdam (WIA) en Lemon-leefbaarheidsmonitor Sinds 1995 wordt tweejaarlijks het grootschalige onderzoek Wonen in Amsterdam gehouden. Het veldwerk voor dit onderzoek wordt uitgevoerd door de Dienst Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam. In 2005 traden de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, de Dienst Wonen en 13 van de 14 stadsdelen op als gezamenlijk opdrachtgever van Wonen in Amsterdam. In 2001 werd het onderzoek uitgebreid met leefbaarheidsvragen. De vragen zijn afkomstig uit een door de Amsterdamse woningcorporaties aangepaste versie van de Lemonleefbaarheidsmonitor van Aedes. Lemon meet het subjectieve oordeel van bewoners over de buurt(ontwikkeling) als geheel, de kwaliteit van de woningvoorraad, de inrichting, het onderhoud en het schoonhouden van de woonomgeving, veiligheid, groenvoorzieningen, aanwezigheid van scholen, winkels, sport en speelvoorzieningen, sociale relaties in de buurt, burenoverlast, overlast van ongewenste activiteiten en verkeersoverlast. Centraal staat daarbij de vraag hoe de bewoners zelf denken over de leefbaarheid van hun buurt. Het AVO ziet het onderzoek Wonen in Amsterdam als de belangrijkste informatiebron voor een aantal subjectieve indicatoren van leefbaarheid. De scores op de leefbaarheidsvragen van Wonen in Amsterdam 2001 moeten worden beschouwd als nulmeting. Elke twee jaar wordt dit onderzoek herhaald, zodat buurten in de tijd kunnen worden gevolgd. Hierdoor is het mogelijk om een vergelijking te maken tussen 2001, 2003 en 2005. De combinatie van de Lemon-leefbaarheidsmonitor met Wonen in Amsterdam biedt een aantal belangrijke voordelen: Grote steekproef Het onderzoek Wonen in Amsterdam 2005 is uitgevoerd door middel van schriftelijke en mondelinge enquêtes, die in het voorjaar van 2005 zijn afgenomen onder zelfstandig wonende huishoudens. Er zijn bijna 18.500 enquêtes ingevuld. Amsterdam is ingedeeld in 15 stadsdelen (inclusief Westpoort) en 94 buurtcombinaties. Alle buurten doen mee Het onderzoek strekt zich uit over de gehele stad en beperkt zich niet tot buurten die in het kader van het grotestedenbeleid of de stedelijke vernieuwing zijn genoemd. Zowel de Bijlmermeer als de Apollobuurt zijn in het onderzoek vertegenwoordigd. De ‘probleembuurt’ van gisteren is immers niet noodzakelijkerwijze de ‘probleembuurt’ van vandaag en omgekeerd. Zeker voor het volgen van ontwikkelingen over langere periodes is het wenselijk als onderzoeken zich niet beperken tot die wijken die in het kader van een bepaald beleid zijn aangewezen. Alle buurten doen dus mee, met uitzondering van een aantal bedrijfs- en haventerreinen. Vanwege de betrouwbaarheid is een aantal buurtcombinaties samengevoegd (zie bijlage 4). Uiteindelijk resteren 76 gebieden waarvoor betrouwbare uitspraken mogelijk zijn. Per buurtcombinatie is gestreefd naar zo’n 200 ingevulde enquêtes. Gebruikersvriendelijk computerpakket voor stadsdelen en corporaties De resultaten van de leefbaarheidsvragen worden beschikbaar gesteld in het gebruikersvriendelijke computerpakket Lemon dat door Aedes is ontwikkeld en dat door het onderzoeksbureau RIGO wordt bijgehouden. Combinatie met andere variabelen Het onderzoek Wonen in Amsterdam bevat veel vragen over achtergrond-

8


19-02-2007


11:06

Pagina 9

Leefbaarheid

kenmerken als inkomen, opleiding, etniciteit, leeftijd en woonsituatie. Hierdoor is het mogelijk de antwoorden op leefbaarheidsvragen te relateren aan andere kenmerken van respondenten. Eenduidige cijfers door onderlinge samenwerking Het onderzoek Wonen in Amsterdam in combinatie met Lemon is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen woningcorporaties, Dienst Wonen en stadsdelen. Voordeel hiervan is dat iedereen dezelfde leefbaarheidsgegevens hanteert. Er is een begeleidingscommissie gevormd waarin deze partijen zitting hebben.

1.3 Overige onderzoeksrapporten en fact sheets op basis van Wonen in Amsterdam 2005 De leefbaarheidsrapportage is het derde rapport op basis van Wonen in Amsterdam 2005. De andere, eerder verschenen, delen zijn: • deel 1: Stand van zaken. Dit deel gaat vooral in op de ontwikkeling van de inkomens en de woningvoorraad. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de woonsituatie en de mening van bewoners over de kwaliteit van de woning. • deel 2: Stadsdeelprofielen bevat analyses en tabellen op buurtcombinatieniveau met de resultaten per stadsdeel. Deze leefbaarheidsrapportage (deel 3) besteedt vooral aandacht aan de woonomgeving. Maar ook de mening over de woning komt aan de orde. Bovendien wordt een relatie gelegd met andere gegevens in Wonen in Amsterdam, zoals inkomen, opleiding en etniciteit. De rapportage zoomt in op het schaalniveau van de buurtcombinaties, waarbij met behulp van kaarten een overzicht wordt gegeven van de verschillende leefbaarheidsdimensies. Voor een uitgebreidere analyse van de tevredenheid over de woning naar verschillende deelaspecten verwijzen wij naar deel 1: Stand van zaken. Naast de uitgebreide rapportages is in maart 2006 een aantal ‘fact sheets’ verschenen op basis van Wonen in Amsterdam 2005 waarin de belangrijkste resultaten worden weergegeven. Deze fact sheets zijn te vinden op de websites van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties www.afwc.nl en de Dienst Wonen www.wonen.amsterdam.nl.

1.4 Steekproef: gewogen en ongewogen rapporteren Wonen in Amsterdam is een steekproefonderzoek. Je hebt dus altijd te maken met bepaalde betrouwbaarheidsmarges. Op stadsdeelniveau liggen die tussen de 2,3% en 3,4% afhankelijk van de omvang van de respons. Het gaat er in deze rapportage dan ook niet om het exacte rapportcijfer vast te stellen dat door bewoners in een bepaald stadsdeel of buurtcombinatie wordt gegeven. Veeleer gaat het erom algemene patronen op te sporen en te bepalen welke wijken en buurten ruim boven het Amsterdamse gemiddelde scoren en welke eronder. Om uitspraken te kunnen doen over de woonsituatie en de kenmerken van de bevolking is in deel 1 van Wonen in Amsterdam 2005 gebruik gemaakt van zogenaamde gewogen cijfers. Met behulp van een weging is de steekproef vertaald naar de Amsterdamse bevolking en woningvoorraad. Daarbij is gewogen met etniciteit, bewoningstype, eigendom van de woning en opleidingsniveau. In tegenstelling tot de gegevens over woningen en bewoners zijn de rapportcijfers in deze rapportage en in deel 1 gebaseerd op ongewogen cijfers. Bij de leefbaarheidsvragen bleek namelijk het verschil tussen gewogen en ongewogen rapportcijfers

9


19-02-2007


11:06

Pagina 10

Leefbaarheid

zeer gering te zijn. Bovendien worden in het landelijke ‘benchmarkbestand’ van Lemon de gegevens ook niet gewogen. Vanuit het streven naar eenduidigheid is er daarom voor gekozen om voor de leefbaarheidsdimensies uit te gaan van ongewogen cijfers. Verder kunnen er kleine verschillen ontstaan tussen de cijfers in deze rapportage en de leefbaarheidscijfers in het rapport Stadsdeelprofielen, omdat in deze rapportage is gewerkt met het bestand van woningen en onzelfstandige eenheden, terwijl voor Stadsdeelprofielen alleen gebruik is gemaakt van het bestand met de zelfstandige woningen.

1.5 Relatie met andere leefbaarheidsonderzoeken De combinatie van Wonen in Amsterdam met Lemon is niet het enige leefbaarheidsonderzoek dat in Amsterdam wordt uitgevoerd. Vanaf 2003 wordt het veldwerk voor de Monitor leefbaarheid en veiligheid continu uitgevoerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de standaard GSB-vragenlijst, zoals die door Intomart is ontwikkeld, op aangevuld met een aantal vragenblokken. In overleg met de Directie Openbare Orde en Veiligheid van de gemeente Amsterdam wordt getracht overlap tussen beide onderzoeken zoveel mogelijk te voorkomen. Het zwaartepunt van de monitor leefbaarheid en veiligheid komt daarbij te liggen bij veiligheid, terwijl in het deel ‘woonomgeving’ van Wonen in Amsterdam de leefbaarheid centraal staat. Voor informatie over de veiligheidssituatie in Amsterdam verwijzen wij naar de Regionale Veiligheidsrapportage Amsterdam-Amstelland 2005 en de Veiligheidsindex Amsterdam 2003-2005 van de Directie Openbare Orde en Veiligheid. De rapporten over 2006 verschijnen in maart 2007. De combinatie van Lemon met Wonen in Amsterdam moet vooral worden gezien als een soort ‘Quick Scan’, een signaleringsinstrument voor de gehele stad met alle buurtcombinaties Tot slot is nog een verwijzing op zijn plaats naar De Staat van de Stad Amsterdam III. De derde versie van deze monitor is verschenen in juli 2005 in het kader van het Sociaal Structuurplan. De Staat van de Stad geeft een beeld van de ontwikkelingen in participatie en leefsituatie. Daarbij wordt onder andere gebruik gemaakt van de stadsmonitor Amsterdam. De Stadsmonitor Amsterdam (een samenwerkingsproductie van O+S met de Universiteit van Amsterdam, afdeling Geografie en Planologie) geeft op een laag ruimtelijk schaalniveau (6-positie-postcode) een beeld van de ruimtelijke spreiding van verschijnselen, als werkloosheid en bevolkingsgroepen (o.a. naar leeftijd, huishoudenstype en etniciteit). Uit de eerdere leefbaarheidsrapportages op basis van Wonen in Amsterdam is gebleken dat leefbaarheidsproblemen vaak optreden in die buurten die te maken hebben met ruimtelijke concentraties van sociaal-economische problemen.

1.6 Opbouw van de rapportage Allereerst geven we in hoofdstuk twee een overzicht van de leefbaarheidsresultaten per stadsdeel. De scores worden daarbij zoveel mogelijk in tabellen weergegeven. In hoofdstuk drie dalen we vervolgens af naar het schaalniveau van de (samengevoegde) buurtcombinaties. De gegevens worden in hoofdstuk drie vooral met behulp van kaarten gepresenteerd. De kaarten geven snel een overzicht van de scores van de buurtcombinaties, waarbij rood staat voor een onvoldoende (rapportcijfer < 6) en donkergroen voor een hoog rapportcijfer. Voor wie echt het naadje van de kous wil weten, is in bijlage 1 een tabel toegevoegd met de scores van Wonen in Amsterdam 2005 per buurtcombinatie. In hoofdstuk vier,

10


19-02-2007


11:06

Pagina 11

Leefbaarheid

gaan wij in op het thema ‘gemengd wonen’. In het onderzoek Wonen in Amsterdam 2005 is de Amsterdammers voor het eerst gevraagd of zij hun eigen buurt gemengd vinden en hoe tevreden ze daarover zijn. Hoofdstuk vijf gaat helemaal in op de open vraag: ‘Geef in maximaal drie trefwoorden aan wat u het vervelendst vindt van uw buurt?’ Dit hoofdstuk is geschreven door Ruud van Trijp van de afdeling Markt en Innovatie van woningcorporatie Het Oosten op basis van een eigen analyse van het bestand van Wonen in Amsterdam 2005. Hoofdstuk zes, dat is geschreven door Hester Booi en Kees Dignum van de Dienst Wonen, confronteert de subjectieve woonstijlen van Amsterdammers met de objectieve kenmerken van de tien woonmilieus. In hoofdstuk zeven tenslotte, komen de samenvatting en conclusies aan de orde.

1.7 Het gaat om de mening van de bewoners Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om met deze rapportage buurten te stigmatiseren. Wel vinden wij het wenselijk dat de mening van bewoners over de leefbaarheid in de buurt helder voor het voetlicht komt. Als bewoners tevreden of ontevreden zijn over de leefbaarheid in een bepaalde buurt zal dat in deze rapportage duidelijk worden weergegeven. Tevens zal worden aangegeven, waarover ze dan tevreden of ontevreden zijn. De mate van leefbaarheid wordt in deze leefbaarheidsrapportage niet bepaald door een toevallige selectie van statistische indicatoren of de mening van professionals. In dit onderzoek zijn het de bewoners zelf die bepalen of hun buurt wel of niet leefbaar is.

1.8 Hoe verder? Deze rapportage geeft een gedetailleerd beeld van de wijze waarop bewoners de leefbaarheid in hun buurt beoordelen en de ontwikkeling tussen 2001 en 2005. De rapportage vervult dan ook een signaalfunctie voor partijen op buurten stadsdeelniveau. Op basis van deze rapportage kunnen de betrokkenen (bewoners, stadsdeel, woningcorporaties, centrale stad, politie etc.) de discussie voeren en met elkaar beslissen welke maatregelen nodig zijn. De gegevens uit dit onderzoek kunnen daarbij worden gecombineerd met de kennis en ervaringen van de betrokkenen in specifieke buurten. In de afgelopen jaren hebben wij gezien dat de stadsdelen en corporaties steeds meer gebruik maken van de gegevens in dit onderzoek om te bezien of inspanningen op het gebied van leefbaarheid vruchten afwerpen.

Het gaat om de mening van de bewoners, August Allebéplein Overtoomse Veld.

11


19-02-2007


12

11:06

Leefbaarheid

Pagina 12


19-02-2007


hoofdstuk 2

11:06

Pagina 13

Leefbaarheid

Leefbaarheidsresultaten per stadsdeel

2.1 Algemeen: totaaloordeel buurt en ontwikkeling komende jaren Op internationale ranglijsten scoort Amsterdam goed op leefbaarheid. Mercer Human Resource Consulting stelt jaarlijks een ‘quality of living’-rangorde op van 215 wereldsteden ten behoeve van ‘expats’, Amsterdam stond in 2006 op een verdienstelijke dertiende plaats, aanzienlijk hoger dan steden als Parijs of London. De Zwitserse steden Geneve en Zurich voeren de rangorde aan en Bagdad bungelt onder aan de lijst vanwege de dramatische veiligheidssituatie. Binnen de Europese Unie staat Amsterdam zelfs op een derde plaats. Alleen Wenen en Kopenhagen staan hoger. Amsterdammers staan bekend als notoire kankeraars, maar gemiddeld gesproken zijn ze redelijk tevreden over hun buurt. Op de vraag: ‘Hoe tevreden bent u met uw buurt?’ (totaaloordeel) geven de Amsterdammers in 2005 gemiddeld een 7,1. In 2001 was dat nog een 6,9 en in 2003 7,0. De tevredenheid is dus opnieuw iets toegenomen. Bewoners van het Centrum (7,9), Oud-Zuid (7,9) en ZuiderAmstel (7,8) zijn net als in 2003 het meest tevreden over hun buurt. Maar de rapportcijfers zijn in deze stadsdelen niet verder omhoog gegaan. Blijkbaar hebben ze hun top zo’n beetje bereikt. Opvallend is de toenemende waardering voor de buurt in de stadsdelen Westerpark en met name Bos en Lommer. Het laatste stadsdeel scoort weliswaar het laagst van Amsterdam, maar het rapportcijfer voor de buurt is wel toegenomen van een 5,4 in 2001 naar een 6,1 in 2005. Dat betekent dat er in 2005 geen enkel stadsdeel meer is dat gemiddeld een onvoldoende scoort. Negatieve trends zijn er ook. Zo laat stadsdeel Noord opnieuw een afname van tevredenheid zien. Het rapportcijfer is hier gedaald van 7,1 in 2001 via 7,0 in 2003 naar 6,8 in 2005. Ook in Slotervaart zijn de bewoners in 2005 iets minder tevreden dan in 2003. In de andere Westelijke Tuinsteden Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer is de tevredenheid wel toegenomen. Stedelijke vernieuwing en de aanpak van leefbaarheidsproblemen werpt hier duidelijk vruchten af.

De tevredenheid over de buurt is in Bos en Lommer sterk toegenomen.

13


19-02-2007


11:06

Pagina 14

Leefbaarheid

In de tabellen in dit hoofdstuk staat steeds met groen aangegeven welke drie stadsdelen het hoogst scoren en in rood welke drie stadsdelen het laagst. Rood staat hier dus niet voor onvoldoende, want er zijn ook leefbaarheidsdimensies waarop geen enkel stadsdeel onvoldoende scoort. Indien de nummer drie en vier dezelfde score hebben, worden alleen de eerste (of laatste) twee in groen (of rood) weergegeven.

Tabel 2.1: totaaloordeel over de buurt en de ontwikkeling per stadsdeel 2005

2003

2001

2005 – 2003 2005 – 2001

Centrum

7,9

7,9

7,7

0,0

0,2

Westerpark

7,2

6,8

6,6

0,4

0,6

Oud West

7,5

7,4

7,1

0,1

0,4

Zeeburg

6,6

6,3

6,3

0,3

0,3

Bos en Lommer

6,1

5,7

5,4

0,4

0,7

De Baarsjes

6,6

6,5

6,2

0,1

0,4

Amsterdam-Noord

6,8

7

7,1

– 0,2

– 0,3

Geuzenveld/Slotermeer

6,3

6,1

6,5

0,2

– 0,2

Osdorp

6,7

6,6

6,6

0,1

0,1

Slotervaart

6,4

6,5

6,5

– 0,1

– 0,1

Zuidoost

6,7

6,7

6,5

0,0

0,2

Oost/Watergraafsmeer

7,1

7,1

7

0,0

0,1

Oud-Zuid

7,9

7,9

7,6

0,0

0,3

ZuiderAmstel

7,8

7,8

7,6

0,0

0,2

Amsterdam totaal

7,1

7

6,9

0,1

0,2

De bewoners werd niet alleen gevraagd hoe ze de buurt op dit moment beoordelen, maar ook wat zij verwachten van de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. Een 1 staat daarbij voor een zeer negatieve ontwikkeling en een 10 voor een zeer positieve ontwikkeling. Bewoners van Westerpark, Oud-West en Oud-Zuid zijn het meest positief over de ontwikkeling in de komende jaren, terwijl bewoners van Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Noord minder positief zijn. De laatste twee stadsdelen laten ook een daling van tevredenheid zien in de afgelopen jaren.

14


19-02-2007


11:06

Pagina 15

Leefbaarheid

Tabel 2.2: verwachte ontwikkeling van de buurt in de komende jaren Centrum

6,9

Westerpark

7,0

Oud West

7,0

Zeeburg

6,5

Bos en Lommer

6,2

De Baarsjes

6,5

Amsterdam-Noord

5,9


5,6

Osdorp

6,1

Slotervaart

5,7

Zuidoost

6,0


6,4

Oud-Zuid

7,0

ZuiderAmstel

6,7

Amsterdam totaal

6,4

De tevredenheid over de buurt is in Amsterdam-Noord de laatste jaren gedaald.

15


19-02-2007


11:06

Pagina 16

Leefbaarheid

2.2 Spreiding rond het gemiddelde rapportcijfer De spreiding rond het gemiddelde rapportcijfer is groot. Zo zijn er in elk stadsdeel wel bewoners die de buurt met een rapportcijfer van 10 beoordelen. Omgekeerd zijn er ook in elk stadsdeel bewoners die de buurt met een 1 beoordelen. Dat komt mede doordat stadsdelen, met tienduizenden woningen, een grote diversiteit aan buurten herbergen. Het stadsdeelbeeld is daarom heel divers, net zoals de scores rondom het gemiddelde. In de onderstaande figuur zijn de stadsdelen gerangschikt naar het percentage respondenten dat de buurt met een 5 of lager beoordeelt. Dit aandeel ligt net als in 2003 het hoogst in Bos en Lommer (33%) en het laagst in stadsdeel ZuiderAmstel (4,7%). Het aandeel respondenten dat een rapportcijfer van 10 geeft, ligt het hoogst in Centrum (13,6%) en het aandeel respondenten dat een 1 geeft, ligt het hoogst in Bos en Lommer (4,1%). Op buurtcombinatieniveau ligt het aandeel tienen het hoogst in de Grachtengordel-West (23%) en het aandeel eenen het hoogst in IJplein/Vogelbuurt in Amsterdam-Noord (8,7%).

Figuur 2.1: totaaloordeel over de buurt 100% 10 zeer tevreden 90 9 80 8

7

6

5

4

70

60

50

40

30

3

20

2

10

1 zeer ontevreden

0 Bos en Lommer

Geuzenveld/Sloterm

Slotervaart

Zeeburg

Zuidoost

Osdorp

Noord

De Baarsjes

Oost/Watergraafsme

Westerpark

Centrum

Oud-West

Oud-Zuid

ZuiderAmstel

De spreiding rond het gemiddelde is weliswaar groot, maar de gegevens in de figuur over de spreiding rond het totaaloordeel wijzen toch in dezelfde richting als de gemiddelde rapportcijfers. In de stadsdelen Centrum, ZuiderAmstel en OudZuid geeft tussen de 65% en 70% van de respondenten de buurt een rapportcijfer van een 8 of hoger. In Bos en Lommer is dat slechts 24%. Een lage score op het

16


19-02-2007


11:06

Pagina 17

Leefbaarheid

gemiddelde rapportcijfer gaat dus samen met een groot aandeel ontevreden bewoners. Hetzelfde geldt voor de cijfers over de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. In Geuzenveld/Slotermeer geeft 41,4% van de respondenten een rapportcijfer van 5 of lager voor de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. In Westerpark, waar de bewoners erg positief zijn over de toekomst, is dat slechts 14,4% Bos en Lommer dat het laagst scoort op het totaaloordeel over de buurt in 2005 scoort aanzienlijk beter op de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. De bewoners van Bos en Lommer zijn positiever over de toekomst van de buurt dan de bewoners van de andere Westelijke Tuinsteden, Noord en Zuidoost. Aangezien de cijfers over de spreiding rond het gemiddelde ruwweg hetzelfde beeld opleveren als het gemiddelde rapportcijfer zelf, worden de andere resultaten van het onderzoek grotendeels gepresenteerd op basis van de gemiddelde rapportcijfers.

Figuur 2.2: ontwikkeling buurt in de komende jaren 100% 10 zeer positief

9

8

7

6

5

90

80

70

60

50

40

4

30

3

20

2

10

1 zeer negatief

0 Geuzenveld/Slotermeer

Slotervaart

Noord

Zuidoost

Osdorp

Bos en Lommer


Zeeburg

De Baarsjes

ZuiderAmstel

Centrum

Oud-West

Oud-Zuid

Westerpark

17


19-02-2007


11:06

Pagina 18

Leefbaarheid

Tabel 2.3: tevredenheid over de eigen (huur- of koop)woning woning

staat van onderhoud

2005

2003

2001

2005

2003

2001

Centrum

7,7

7,6

7,5

7,1

7,1

6,9

Westerpark

7,1

6,8

6,8

6,8

6,6

6,5

Oud West

7,2

7,1

6,8

6,5

6,5

6,1

Zeeburg

7,1

7,1

6,8

6,8

7

6,6

Bos en Lommer

6,3

6,4

6,2

6,1

6,1

6

De Baarsjes

6,9

6,8

6,6

6,4

6,4

6,1

Amsterdam-Noord

7,3

7,4

7,4

6,9

6,8

6,9


7,0

6,9

6,8

6,8

6,7

6,6

Osdorp

7,3

7,3

7,3

7,0

7,1

7,2

Slotervaart

7,4

7,5

7,5

7,2

7,3

7,3

Zuidoost

7,3

7,4

7,1

6,9

7

6,8


7,2

7,2

7,0

6,7

6,6

6,6

Oud-Zuid

7,5

7,4

7,3

6,8

6,7

6,6

ZuiderAmstel

7,6

7,5

7,3

7,0

7

6,7

Amsterdam totaal

7,2

7,2

7,1

6,8

6,8

6,6

2.3 Oordeel over de woning Amsterdammers zijn gemiddeld tevredener over hun eigen woning (7,2) dan over de buurt (7,1). De beoordeling van de eigen woning is ten opzichte van 2001 en 2003 nauwelijks gewijzigd. De schoonheid van de woningen in de buurt (mooi of lelijk) wordt met een 6,7 beoordeeld, de staat van onderhoud van de eigen woning met een 6,8 en van de woningen in de buurt met een 6,6. Ook hier zijn er nauwelijks veranderingen ten opzichte van 2003. Beschouwen wij de resultaten per stadsdeel dan blijkt dat, evenals bij de tevredenheid over de buurt, het stadsdeel Bos en Lommer het laagste rapportcijfer krijgt voor wat betreft de tevredenheid over de eigen woning, de schoonheid van de woningen in de buurt, alsmede het onderhoud daarvan. Westerpark is er wat betreft de kwaliteit van de eigen woning het meest op vooruitgegaan (van een 6,8 in 2003 naar een 7,1 in 2005). De bewoners vinden ook dat de woningen in de buurt mooier zijn geworden (van een 6,2 in 2003 naar een 6,5 in 2005). Waarschijnlijk heeft de verbetering van de woningvoorraad in de Spaarndammerbuurt en de Staatsliedenbuurt hieraan bijgedragen. Behalve in Westerpark is de waardering voor de schoonheid van de woningen het sterkst toegenomen in Oud-West en Geuzenveld-Slotermeer. Ook Osdorp en Slotervaart vertonen een bovengemiddelde toename van de tevredenheid voor de schoonheid van de woningen. De stedelijke vernieuwing in de Westelijke Tuinsteden draagt blijkbaar volgens de bewoners bij aan de verfraaiing van de woningen in het stadsdeel.

2.4 Voorzieningen In 2005 is de vraag over buurtvoorzieningen voor het eerst uitgesplitst naar winkels, basisscholen en sportgelegenheden. Hiervoor is vergelijking met de vorige jaren dus niet mogelijk. Amsterdammers geven in 2005 aan het aanbod van winkels een 6,9, scholen een 6,8 en sportgelegenheden een 6,1. Oud-West (7,8), Oud-Zuid

18


19-02-2007


11:06

Pagina 19

Leefbaarheid

Tabel 2.4: tevredenheid over de woningen in de buurt (mooi of lelijk) en de staat van onderhoud woningen de buurt

onderhoud

2005

2003

2001

2005

2003

2001

Centrum

7,6

7,6

7,5

7,2

7,2

6,9

Westerpark

6,5

6,2

6,0

6,4

6,3

6,1

Oud West

6,8

6,5

6,4

6,6

6,3

6,1

Zeeburg

6,5

6,3

6,2

6,4

6,3

6,0

Bos en Lommer

5,6

5,5

5,4

5,8

5,7

5,5

De Baarsjes

6,3

6,3

6,1

6,3

6,3

6,0

Amsterdam-Noord

6,7

6,7

6,8

6,6

6,6

6,6


6,1

5,8

6,1

6,0

5,9

6,1

Osdorp

6,4

6,2

6,3

6,5

6,4

6,3

Slotervaart

6,3

6,1

6,2

6,4

6,5

6,3

Zuidoost

6,7

6,6

6,3

6,7

6,7

6,2


6,7

6,6

6,5

6,6

6,6

6,4

Oud-Zuid

7,3

7,3

7,1

7,1

7,1

6,7

ZuiderAmstel

7,1

7,1

7,0

7,1

7,0

6,9

Amsterdam totaal

6,7

6,6

6,5

6,6

6,6

6,4

(7,5) en het Centrum (7,4) scoren het beste op het aanbod van winkels. Maar het Centrum scoort juist slecht op het aanbod van basisscholen (6,6) en sportgelegenheden (5,6). Zuidoost scoort het best op het aanbod van basisscholen (7,2). Bewoners zijn het meest tevreden over het aanbod van sportgelegenheden in Geuzenveld-Slotermeer, Oud-Zuid en ZuiderAmstel (allen 6,6).

Tabel 2.5: tevredenheid over het aanbod van voorzieningen aanbod

aanbod

aanbod

winkels

basisscholen

sportgele-

2005

2005

2005

Centrum

7,4

6,6

5,6

Westerpark

6,4

6,7

6,0

Oud West

7,8

6,9

6,0

Zeeburg

6,3

6,8

5,8

Bos en Lommer

7,0

6,6

5,6

De Baarsjes

7,1

6,9

5,8

Amsterdam-Noord

6,4

6,8

6,2


6,2

6,7

6,6

genheden

Osdorp

6,9

7,0

6,1

Slotervaart

6,7

6,9

6,1

Zuidoost

6,2

7,2

6,3


6,5

6,5

6,3

Oud-Zuid

7,5

7,1

6,6

ZuiderAmstel

7,3

7,0

6,6

Amsterdam totaal

6,9

6,8

6,1

19


19-02-2007


11:06

Pagina 20

Leefbaarheid

2.5 Parkeren Het aanbod van parkeervoorzieningen krijgt een rapportcijfer van 5,9 (tegen 5,8 in 2003). Evenals in 2003 zijn bewoners van Oud-West (5,0), Zeeburg (5,2) en De Baarsjes (5,2) het meest ontevreden over de parkeervoorzieningen. In deze stadsdelen is duidelijk sprake van een schaarste aan parkeerplaatsen en lange wachttijden voor een parkeervergunning. De waardering voor de parkeervoorzieningen in deze stadsdelen is overigens tussen 2003 en 2005 wel toegenomen. Het oordeel over de parkeervoorzieningen levert een ander beeld op dan het rapportcijfer voor de buurt. Waar de centraal gelegen stadsdelen hoog scoren op de buurt als totaal, scoren ze laag op parkeren. In de naoorlogse stadsdelen zijn de bewoners iets tevredener over het aanbod aan parkeervoorzieningen. Stadsdeel Noord scoort het hoogst wat betreft de waardering voor het aanbod van parkeervoorzieningen (6,7). Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat in de meeste buurten in Noord nog geen betaald parkeren is ingevoerd.

Tabel 2.6: tevredenheid over aanbod parkeervoorzieningen

20

2005

2003

Centrum

5,3

5,2

2001 5,0

Westerpark

5,8

5,5

5,4

Oud West

5,0

4,7

5,0

Zeeburg

5,2

5,0

5,4

Bos en Lommer

5,5

5,5

5,2

De Baarsjes

5,2

5,0

4,4

Amsterdam-Noord

6,7

6,5

6,8


6,3

6,4

6,5

Osdorp

6,6

6,5

6,5

Slotervaart

6,2

6,3

6,1

Zuidoost

6,5

6,6

6,4


6,2

6,0

6,2

Oud-Zuid

5,6

5,6

5,4

ZuiderAmstel

6,0

6,1

6,0

Amsterdam totaal

5,9

5,8

5,8


19-02-2007


11:06

Pagina 21

Leefbaarheid

2.6 Inrichting woonomgeving, straten, groen- en speelvoorzieningen In Wonen in Amsterdam is een aantal vragen gewijd aan de inrichting en het onderhoud van de woonomgeving en de groenvoorziening. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen het oordeel over de inrichting (mooi of lelijk), het onderhoud en het schoonhouden van de woonomgeving. Voor de inrichting van de woonomgeving (mooi of lelijk) geven Amsterdammers gemiddeld een 6,7 (tegen een 6,6 in 2003). Evenals in 2003 scoren Centrum, OudZuid en ZuiderAmstel boven een 7. Bos en Lommer is weliswaar het stadsdeel dat het laagst scoort, maar de woonomgeving is er volgens de bewoners tussen 2003 en 2005 wel mooier op geworden (van 5,7 naar 6,0). Ook in Westerpark (van 6,2 naar 6,5) is de waardering voor de woonomgeving met 0,3 punten toegenomen. De groenvoorziening (mooi of lelijk) wordt in Zeeburg het laagst beoordeeld (gemiddeld 6,1) en in stadsdeel Zuidoost het hoogst (7,3). Beide stadsdelen laten een toename zien van de tevredenheid over de groenvoorziening. De tevredenheid over de groenvoorziening is sinds 2001 nergens zo sterk toegenomen als in Zeeburg (van een 5,3 in 2001 naar een 6,1 in 2005). Sinds Wonen in Amsterdam 2003 wordt onderscheid gemaakt tussen onderhoud van de woonomgeving enerzijds en schoonhouden anderzijds. Dit onderscheid is gemaakt vanwege de grote ontevredenheid in de stad over de mate van vervuiling. Over het schoonhouden van straten, stoepen (6,2) en groenvoorziening (6,4) zijn de Amsterdammers in 2005 gemiddeld minder tevreden dan over het onderhoud (respectievelijk 6,4 en 6,6). Het minst tevreden over het schoonhouden van straten en stoepen zijn de bewoners van Geuzenveld/Slotermeer (5,9), terwijl bewoners van het Centrum daarover het meest tevreden zijn (6,8). Opmerkelijk is de verbetering van het schoonhouden van straten en stoepen in Bos en Lommer (van een 5,4 in 2003 naar een 6,0 in 2005). In 2005 zijn voor het eerst vragen opgenomen over onderhoud en schoonhouden van speelvoorzieningen. De stadsdelen Osdorp (5,7) en Centrum (5,8) scoren onvoldoende op het onderhoud en de stadsdelen Osdorp (5,8), Amsterdam-Noord (5,9) en Bos en Lommer (5,9) op het schoonhouden van speelvoorzieningen.

Tabel 2.7: tevredenheid over schoonheid inrichting woonomgeving (mooi of lelijk) beoordeling inrichting woonomgeving

beoordeling groenvoorziening

2005

2003

2001

2005

2003

2001

Centrum

7,2

7,1

7,0

6,2

5,9

5,8

Westerpark

6,5

6,2

6,1

6,4

6,0

5,8

Oud West

6,7

6,5

6,2

6,3

6,0

5,8

Zeeburg

6,4

6,2

6,0

6,1

5,7

5,3

Bos en Lommer

6,0

5,7

5,4

6,3

6,0

5,8

De Baarsjes

6,3

6,2

6,0

6,3

6,1

5,9

Amsterdam-Noord

6,7

6,7

6,9

7,0

6,9

7,1


6,4

6,2

6,5

7,1

6,7

6,9

Osdorp

6,5

6,4

6,4

6,9

6,7

6,8

Slotervaart

6,5

6,5

6,4

7,1

6,9

6,8

Zuidoost

6,9

6,8

6,5

7,4

7,3

7,0


6,6

6,6

6,4

6,8

6,7

6,5

Oud-Zuid

7,1

7,1

7,0

6,9

6,7

6,7

ZuiderAmstel

7,2

7,2

7,0

7,3

7,1

7,1

Amsterdam totaal

6,7

6,6

6,5

6,7

6,5

6,4

21


19-02-2007


11:06

Pagina 22

Leefbaarheid

Tabel 2.8: tevredenheid over onderhoud openbare ruimte staat van onderhoud staat van onderhoud

staat van onderhoud

speelvoor-

straten en stoepen

groenvoorziening

zieningen

2005

2003

2005

2003

2005

Centrum

6,6

6,5

6,2

5,9

5,8

Westerpark

6,3

6,1

6,4

6,1

6,3

Oud West

6,5

6,3

6,2

6,0

6,1

Zeeburg

6,5

6,1

6,3

5,9

6,1

Bos en Lommer

6,2

5,8

6,3

6,0

6,0

De Baarsjes

6,3

6,2

6,3

6,1

6,1

Amsterdam-Noord

5,9

5,8

6,6

6,5

6,0


5,9

5,7

6,8

6,3

6,1

Osdorp

6,2

6,3

6,7

6,7

5,7

Slotervaart

6,3

6,3

7,0

6,8

6,3

Zuidoost

6,3

6,2

7,1

6,8

6,3


6,4

6,3

6,6

6,5

6,2

Oud-Zuid

6,7

6,6

6,7

6,6

6,2

ZuiderAmstel

6,7

6,7

7,1

6,9

6,8

Amsterdam totaal

6,4

6,2

6,6

6,4

6,1

Tabel 2.9: tevredenheid over schoonhouden openbare ruimte schoonhouden

22

schoonhouden

schoonhouden

speelvoor-

straten en stoepen

groenvoorziening

zieningen

2005

2003

2005

2003

2005

Centrum

6,8

6,3

6,4

6,0

6,2

Westerpark

6,4

5,9

6,4

6,0

6,3 6,3

Oud West

6,3

6,0

6,3

6,0

Zeeburg

6,2

5,7

6,2

5,8

6,2

Bos en Lommer

6,0

5,4

6,2

5,7

5,9

De Baarsjes

6,0

5,5

6,2

5,9

6,1

Amsterdam-Noord

6,0

5,8

6,2

6,1

5,9


5,9

5,4

6,4

5,9

6,0

Osdorp

6,2

6,2

6,5

6,5

5,8

Slotervaart

6,0

5,9

6,6

6,4

6,1

Zuidoost

6,3

6,1

6,7

6,4

6,2


6,0

6,0

6,3

6,3

6,1

Oud-Zuid

6,2

6,2

6,4

6,3

6,2

ZuiderAmstel

6,6

6,5

6,9

6,7

6,7

Amsterdam totaal

6,2

6,0

6,4

6,1

6,1


19-02-2007


11:06

Pagina 23

Leefbaarheid

2.7 Prettig Samenleven Leefbaarheid behelst niet alleen een instrumentele invulling op de terreinen ‘schoon’, ‘heel’ en ‘veilig’, maar heeft ook betrekking op de manier waarop mensen met elkaar omgaan. In Een stedelijke visie op de leefbaarheidsaanpak (2002) wordt daar het volgende over gezegd: ‘Stadsdelen, corporaties en andere instellingen in de buurt realiseren zich dat de kwaliteit van het samenleven voor bewoners net zo hard meetelt in het uiteindelijke oordeel over de leefbaarheid van een buurt. In buurten waar bewoners elkaar kennen, waar men elkaar durft aan te spreken, kortom waar men zich thuis voelt, oordeelt men ook vaak positiever over de onderhoudstaat.’ (p.11) De mate waarin bewoners prettig samenleven valt bijvoorbeeld af te meten aan de betrokkenheid bij de buurt en de mate van overlast die bewoners ondervinden van buren en andere groepen mensen. Voor het eerst zijn in 2005 ook vragen opgenomen over de mate van menging van de buurt en de tevredenheid daarover. Daar gaat hoofdstuk vier over.

Tabel 2.10: betrokkenheid bij de buurt beoordeling betrokkenheid buurt Centrum

2005

2003

2005 – 2003

2001

6,2

6,2

0,0

6,1

Westerpark

5,9

5,7

0,2

5,7

Oud West

6,0

5,8

0,2

5,5

Zeeburg

5,5

5,4

0,1

5,2

Bos en Lommer

4,9

4,8

0,1

4,5

De Baarsjes

5,3

5,3

0,0

4,9 6,1

Amsterdam-Noord

5,9

6

– 0,1


5,3

5,3

0,0

5,3

Osdorp

5,5

5,7

– 0,2

5,5

Slotervaart

5,4

5,5

– 0,1

5,4

Zuidoost

5,7

5,7

0,0

5,5


5,8

6

– 0,2

5,8

Oud-Zuid

6,0

6,1

– 0,1

5,9

ZuiderAmstel

5,9

6,2

– 0,3

6

Amsterdam totaal

5,7

5,8

– 0,1

5,6

De betrokkenheid van buurtbewoners bij de buurt is licht afgenomen tussen 2003 en 2005 (van 5,8 naar 5,7). Bewoners van het Centrum geven het hoogste rapportcijfer aan de betrokkenheid van buurtbewoners (6,2). In Bos en Lommer (4,9), de Baarsjes (5,3) en Geuzenveld/Slotermeer (5,3) is volgens de bewoners weinig betrokkenheid bij de buurt. Vergelijken wij het oordeel over de betrokkenheid van de buurtbewoners tussen 2003 en 2005 dan blijkt de betrokkenheid bij de buurt vooral sterk afgenomen te zijn in ZuiderAmstel (van een 6,2 naar een 5,9). Ook Osdorp en Oost/Watergraafsmeer vertonen een bovengemiddelde afname van de betrokkenheid bij de buurt. In Westerpark en Oud-West is de betrokkenheid volgens de bewoners juist toegenomen.

23


19-02-2007


11:06

Pagina 24

Leefbaarheid

2.8 Overlast Amsterdammers ondervinden de meeste overlast van vervuiling. Gemiddeld geven ze, evenals in 2003, hiervoor een rapportcijfer van 6,0 (een hoog rapportcijfer staat hier voor weinig overlast). Daarna volgt de mate van overlast van verkeer (6,5), criminaliteit (6,6), andere groepen bewoners (6,7), buren (7,1) en activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops (8,1). Opmerkelijk is dat tussen 2003 en 2005 de overlast van criminaliteit sterk is afgenomen. Tegelijkertijd is de overlast van verkeer toegenomen.

Tabel 2.11: overlastaspecten 2005

2003

2001

vervuiling

6,0

6,0

5,7

verkeer

6,5

6,6

6,3

criminaliteit

6,6

6,3

6,2

andere groepen mensen

6,7

*

*

buren

7,1

7,0

6,8

activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops

8,1

7,9

7,7

* = geen gegevens

Vervuiling per stadsdeel Maar liefst zeven stadsdelen scoren gemiddeld onvoldoende (lager dan een 6) op de overlast van vervuiling. De meest vervuilde stadsdelen zijn volgens de bewoners Bos en Lommer, De Baarsjes, Geuzenveld/Slotermeer en Slotervaart. Als we uitgaan van de rapportcijfers is de vervuiling het sterkst afgenomen in Zeeburg, Westerpark, Bos en Lommer en Geuzenveld/Slotermeer. De sterkste toename van vervuiling is te zien in ZuiderAmstel, Slotervaart, Oost/Watergraafsmeer en Amsterdam-Noord.

Amsterdammers ondervinden de meeste overlast van vervuiling.

24


19-02-2007


11:06

Pagina 25

Leefbaarheid

Tabel 2.12: mate van overlast van vervuiling 2005

2003

2005 – 2003

2001

Centrum

6,1

6,1

0,0

5,7

Westerpark

6,2

5,9

0,3

5,7

Oud West

5,9

5,9

0,0

5,3

Zeeburg

5,9

5,5

0,4

5,6

Bos en Lommer

5,5

5,2

0,3

4,8

De Baarsjes

5,7

5,6

0,1

5,3

Amsterdam-Noord

6,0

6,1

– 0,1

6,1


5,8

5,5

0,3

5,7

Osdorp

6,2

6,2

0,0

6,0

Slotervaart

5,8

5,9

– 0,1

5,8

Zuidoost

6,1

6,1

0,0

5,6


5,9

6,0

– 0,1

6,0

Oud-Zuid

6,2

6,2

0,0

5,8

ZuiderAmstel

6,6

6,8

– 0,2

6,5

Amsterdam totaal

6,0

6,0

0,0

5,7

Overlast van verkeer per stadsdeel Zoals gezegd is de mate van overlast van verkeer toegenomen tussen 2003 en 2005. Zuidoost, Oud-Zuid en Noord vertonen de sterkste toename van verkeersoverlast. Geen enkel stadsdeel scoort hierop gemiddeld onvoldoende.

Tabel 2.13: mate van overlast van verkeer 2005

2003

2005 – 2003

2001

Centrum

6,3

6,4

– 0,1

6,1

Westerpark

6,4

6,4

0,0

6,2

Oud West

6,2

6,3

– 0,1

5,9

Zeeburg

6,6

6,6

0,0

6,3

Bos en Lommer

6,3

6,3

0,0

6,0

De Baarsjes

6,4

6,5

– 0,1

5,9

Amsterdam-Noord

6,5

6,7

– 0,2

6,7


6,5

6,4

0,1

6,1

Osdorp

6,8

6,7

0,1

6,6

Slotervaart

6,4

6,5

– 0,1

6,2

Zuidoost

7,0

7,2

– 0,2

7,0


6,5

6,5

0,0

6,4 6,3

Oud-Zuid

6,4

6,6

– 0,2

ZuiderAmstel

6,7

6,8

– 0,1

6,7

Amsterdam totaal

6,5

6,6

– 0,1

6,3

25


19-02-2007


11:06

Pagina 26

Leefbaarheid

Overlast van criminaliteit per stadsdeel De overlast van criminaliteit is tussen 2003 en 2005 opmerkelijk afgenomen. Het rapportcijfer is gestegen van 6,3 naar 6,6. Bos en Lommer, Geuzenveld-Slotermeer en Slotervaart ondervinden de meeste overlast van criminaliteit. De daling van de overlast van criminaliteit is het sterkst in de stadsdelen Zeeburg, Osdorp en Westerpark. In geen enkel stadsdeel is de overlast van criminaliteit toegenomen. Amsterdam-Noord is het enige stadsdeel dat geen afname vertoont. Tabel 2.14: mate van overlast van criminaliteit 2005

2003

2005 – 2003

2001 6,1

Centrum

6,5

6,3

0,2

Westerpark

6,8

6,3

0,5

6,2

Oud West

6,8

6,7

0,1

6,3

Zeeburg

6,3

5,7

0,6

5,9

Bos en Lommer

6,0

5,6

0,4

5,3 5,9

De Baarsjes

6,4

6,3

0,1

Amsterdam-Noord

6,7

6,7

0,0

6,8


6,0

5,7

0,3

5,8

Osdorp

6,5

5,9

0,6

5,7

Slotervaart

6,0

5,8

0,2

5,6

Zuidoost

6,2

6,1

0,1

5,8


6,4

6,2

0,2

6,2

Oud-Zuid

7,2

7,0

0,2

6,9

ZuiderAmstel

7,5

7,4

0,1

7,2

Amsterdam totaal

6,6

6,3

0,3

6,2

2005

2003

verschil

2001

Tabel 2.15: mate van overlast van buren

26

Centrum

7,3

7,2

0,1

7,0

Westerpark

6,8

6,5

0,3

6,4

Oud West

6,7

6,7

0,0

6,4

Zeeburg

7,2

6,9

0,3

6,6

Bos en Lommer

6,5

6,2

0,3

6,3

De Baarsjes

6,7

6,6

0,1

6,2

Amsterdam-Noord

7,2

7,3

– 0,1

7,2


7,1

6,9

0,2

6,5

Osdorp

7,3

7,0

0,3

6,9

Slotervaart

7,3

7,2

0,1

7,0

Zuidoost

7,0

7,0

0,0

6,8


7,1

7,1

0,0

7,0

Oud-Zuid

7,0

6,9

0,1

6,7

ZuiderAmstel

7,3

7,2

0,1

7,2

Amsterdam totaal

7,1

7,0

0,1

6,8


19-02-2007


11:06

Pagina 27

Leefbaarheid

Overlast van buren en andere groepen mensen per stadsdeel Gemiddeld hebben Amsterdammers minder last van hun buren (7,1) dan van andere groepen mensen (6,7). Geen enkel stadsdeel scoort gemiddeld onvoldoende op deze vormen van overlast. Bewoners van Geuzenveld/Slotermeer hebben het meeste last van andere groepen mensen.

Tabel 2.16: mate van overlast van andere groepen mensen in 2005 Centrum

6,5

Westerpark

6,9

Oud West

6,9

Zeeburg

6,6

Bos en Lommer

6,4

De Baarsjes

6,7

Amsterdam-Noord

6,8


6,3

Osdorp

6,7

Slotervaart

6,5

Zuidoost

6,5


6,8

Oud-Zuid

7,2

ZuiderAmstel

7,5

Amsterdam totaal

6,7

Tabel 2.17: mate van overlast van activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops 2005

2003

2005 – 2003

2001

Centrum

7,3

7,1

0,2

6,8

Westerpark

7,9

7,5

0,4

7,4

Oud West

7,8

7,8

0,0

7,3 7,6

Zeeburg

7,8

7,4

0,4

Bos en Lommer

7,9

7,7

0,2

7,2

De Baarsjes

7,7

7,6

0,1

7,2

Amsterdam-Noord

8,6

8,5

0,1

8,2


8,5

7,9

0,6

7,3

Osdorp

8,4

8,4

0,0

8,2

Slotervaart

8,6

8,5

0,1

8,0

Zuidoost

8,3

8,1

0,2

8,0


8,0

7,9

0,1

7,9

Oud-Zuid

8,3

8,2

0,1

7,9

ZuiderAmstel

8,8

8,7

0,1

8,4

Amsterdam totaal

8,1

7,9

0,2

7,7

Overlast activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops Van activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops hebben Amsterdammers gemiddeld minder overlast dan van andere overlastaspecten. Het zal niet verbazen dat bewoners van het Centrum het meeste last hebben van deze vorm van overlast (zie tabel). Maar zelfs het Centrum scoort nog een rapportcijfer van 7,3. Dat komt omdat deze ‘uitgaansgerelateerde’ overlast sterk locatiegebondenis, terwijl de rest van de buurt geen overlast heeft. 27


19-02-2007


11:06

Pagina 28

Leefbaarheid

2.9 Veiligheid Uit tabel 2.18 blijkt dat Amsterdammers zich redelijk veilig voelen. Voor de veiligheid overdag geven bewoners een gemiddeld rapportcijfer van 7,9 en voor de veiligheid ’s avonds een 6,7. Deze cijfers zijn voor Amsterdam gemiddeld niet gewijzigd ten opzichte van 2003. Bewoners van Oud-Zuid voelen zich ’s avonds het veiligst (gemiddeld rapportcijfer van 7,5), maar bewoners van Geuzenveld/Slotermeer waarderen de veiligheid in de avonduren met een rapportcijfer van 5,8. Zeeburg en Westerpark zijn er volgens de bewoners een stuk veiliger op geworden. Dat geldt ook voor Bos en Lommer, maar het aangrenzende GeuzenveldSlotermeer lijkt een tegenovergestelde ontwikkeling door te maken. Sinds 2001 is het rapportcijfer voor de veiligheid ’s avonds in Bos en Lommer toegenomen van 5,5 naar 6,0 in 2005. In Geuzenveld-Slotermeer is in dezelfde periode het rapportcijfer gedaald van 6,1 naar 5,8. Ook Amsterdam-Noord is er volgens de bewoners onveiliger op geworden.

Tabel 2.18: veiligheid (1 = zeer onveilig, 10 = zeer veilig) overdag

avond

2005

2003

2001

2005

2003

2001

Centrum

8,4

8,3

8,3

7,4

7,1

7,2

Westerpark

8,1

8,0

8,0

7,2

6,8

6,9

Oud West

8,2

8,2

8,2

7,1

7,2

7

Zeeburg

7,9

7,7

7,8

6,6

6,2

6,4

Bos en Lommer

7,4

7,3

7,1

6,0

5,8

5,5

De Baarsjes

7,9

7,8

7,8

6,5

6,6

6,4

Amsterdam-Noord

7,8

7,9

8,0

6,6

6,8

6,9


7,2

7,3

7,5

5,8

5,9

6,1

Osdorp

7,6

7,6

7,6

6,2

6,0

5,9

Slotervaart

7,5

7,6

7,5

6,1

6,1

5,9

Zuidoost

7,6

7,5

7,4

6,0

6,0

5,8


8,0

8,0

8,0

6,8

6,7

6,7

Oud-Zuid

8,4

8,4

8,4

7,5

7,4

7,4

ZuiderAmstel

8,3

8,4

8,3

7,3

7,4

7,2

Amsterdam totaal

7,9

7,9

7,9

6,7

6,7

6,6

28


19-02-2007


11:06

Pagina 29

Leefbaarheid

2.10 Wat kan er verbeteren? Er is de bewoners gevraagd op welke aspecten de buurt kan worden verbeterd. Tabel 2.19 laat het percentage genoemde verbeteraspecten zien: het onderhoud en schoonhouden van straten, pleinen en groen wordt door 46% van de mensen genoemd en is veruit het belangrijkste verbeteraspect. Daarna volgen veiligheid (35%), meer parkeergelegenheid (35%) en meer/betere winkels (35%). Omdat meerdere antwoorden konden worden ingevuld, tellen de percentages niet op tot 100 procent. Het onderhoud en verbeteren van bestaande woningen wordt het meest genoemd in Bos en Lommer (49%), evenals meer nieuwbouw (36%). Het onderhoud en schoonhouden van straten, pleinen en groen wordt het vaakst genoemd in Amsterdam Noord (54%), andere inrichting van straten, pleinen en groen in Zeeburg (21%), meer/betere winkels in Zeeburg en Zuidoost (52%), meer/beter openbaar vervoer in Westerpark ((25%), meer parkeergelegenheid in Oud-West en veiligheid in Zuidoost (50%).

veiligheid

Centrum

24

4

39

21

25

11

41

27

Westerpark

38

14

37

19

48

25

30

28

Oud West

41

10

42

20

21

4

48

23

Zeeburg

32

23

40

21

52

15

42

39

Bos en Lommer

49

36

45

18

30

11

38

44

De Baarsjes

41

15

48

18

35

6

45

35

Amsterdam-Noord

28

13

54

15

39

18

25

37


33

34

47

12

48

14

26

49

meer/beter

gelegenheid

meer parkeer-

openbaar vervoer

meer/betere winkels

pleinen en groen

andere inrichting straten,

straten, pleinen, groen

schoonhouden

onderhoud en

(sloop oude woningen)

meer nieuwbouw

bestaande woningen

onderhoud/verbeteren

Tabel 2.19: verbeteraspecten per stadsdeel (genoemd als percentage van respondenten).

Osdorp

27

22

43

17

32

19

24

45

Slotervaart

28

23

48

13

40

11

34

49

Zuidoost

28

13

44

14

52

20

29

50


36

16

49

20

40

10

29

36

Oud-Zuid

33

6

52

17

20

8

42

19

ZuiderAmstel

28

4

42

11

20

23

40

17

Amsterdam totaal

33

15

46

17

35

13

35

35

29


19-02-2007


11:06

Pagina 30

Leefbaarheid

2.11 Leefbaarheid en kenmerken respondenten Gedeeltelijk wordt het oordeel van bewoners over de leefbaarheid van de buurt verklaard door achtergrondkenmerken van de respondenten. Zo blijken bewoners met een hoger inkomen gemiddeld een iets hoger cijfer aan de buurt te geven dan bewoners met een lager inkomen. Beschouwen wij de tevredenheid over de buurt per etnische groep, dan blijken Nederlanders en buitenlanders uit geïndustrialiseerde landen in 2005 gemiddeld het meest tevreden (respectievelijk 7,2), terwijl Turken het laagste cijfer geven (6,2). Ook als we rekening houden met verschillen in bevolkingskenmerken blijven de verschillen tussen de stadsdelen bestaan. Het Centrum, ZuiderAmstel en Oud-Zuid scoren bijvoorbeeld bij alle inkomensgroepen hoog, terwijl stadsdeel Bos en Lommer bij alle inkomensgroepen laag scoort op het totaaloordeel voor de buurt. Bovendien zijn de verschillen tussen de bevolkingscategorieën binnen een stadsdeel kleiner dan de verschillen tussen stadsdelen. Hogere inkomensgroepen in Bos en Lommer enerzijds zijn bijvoorbeeld ontevredener dan lagere inkomensgroepen in stadsdeel Centrum anderzijds. Bij alle etnische groepen zien we een grote tevredenheid in Oud-Zuid en ZuiderAmstel. Turken zijn het meest tevreden in ZuiderAmstel en Marokkanen in Oud-Zuid. Beide groepen zijn minder tevreden in Bos en Lommer of Geuzenveld/Slotermeer waar ze met meer personen uit de eigen groep samenwonen. In de stadsdelen Zeeburg en Amsterdam-Noord zijn de hogere inkomensgroepen wat tevredener dan de overige bewoners. In Zeeburg komt dat, omdat de hogere inkomensgroepen sterker geconcentreerd zijn in het gewaardeerde Oostelijk Havengebied. Ook in Noord kent het gewaardeerde ‘landelijk Noord’ een hoge concentratie hoge inkomensgroepen. Voor zover er dus, op het niveau van Amsterdam als totaal, verschillen bestaan tussen bevolkingscategorieën, worden ze vooral veroorzaakt door de ruimtelijke spreiding over de stad. Met andere woorden, hogere inkomensgroepen zijn niet tevredener over de buurt, omdat ze in het algemeen positiever oordelen maar omdat ze relatief oververtegenwoordigd zijn in gebieden waar de buurt positief wordt beoordeeld. Dat geldt uiteraard ook binnen stadsdelen. De kleine verschillen die er binnen stadsdelen bestaan in de rapportcijfers van verschillende groepen bewoners, zullen dus eerder worden verklaard doordat de ruimtelijke spreiding van de bevolkingscategorieën over de buurten verschilt, dan door achtergrondkenmerken van de respondenten zelf. Voor dit onderzoek is deze conclusie belangrijk. De in deze rapportage gepresenteerde rapportcijfers geven dus wel degelijk een beeld van het oordeel van bewoners over hun omgeving. We meten dus wat we willen meten.

30


19-02-2007


11:06

Pagina 31

Leefbaarheid

Tabel 2.20: totaaloordeel buurt naar inkomensgroep in 2005 primaire

secundaire

(voormalige)

> = ander-

doelgroep doelgroep tot

ziekenfonds-

half maal

(voormalige)

grens tot

modaal

ziekenfonds-

anderhalf

totaal

grens

maal modaal

Centrum

7,7

7,8

8,0

8,1

7,9

Westerpark

7,1

7,1

6,9

7,5

7,2

Oud West

7,4

7,6

7,6

7,7

7,5

Zeeburg

6,1

6,6

6,5

7,4

6,6

Bos en Lommer

6,0

6,1

6,3

6,1

6,1

De Baarsjes

6,4

6,5

6,5

6,8

6,6

Amsterdam-Noord

6,4

6,8

6,9

7,5

6,8


6,2

6,0

6,3

6,4

6,3

Osdorp

6,6

6,7

6,7

6,9

6,7

Slotervaart

6,3

6,5

6,4

6,6

6,4

Zuidoost

6,1

6,8

6,8

7,1

6,7


6,9

7,1

7,2

7,5

7,1

Oud-Zuid

7,5

7,8

8,0

8,2

7,9

ZuiderAmstel

7,6

7,8

7,8

7,9

7,8

Amsterdam totaal

6,8

7,1

7,1

7,5

7,1

overig niet-

geindus-

Nederlands

totaal

geindus-

trialiseerd

Tabel 2.21: totaaloordeel buurt naar etniciteit en stadsdeel in 2005 Surinamers

Turken

Marokkanen

trialiseerd Centrum

7

*

6,7

7,8

8,1

7,9

7,9

Westerpark

7,3

6,4

6,8

7,2

7,2

7,2

7,2

Oud-West

7,6

7,8

7,1

7,2

7,5

7,5

7,5

Zeeburg

6,8

5,7

6,2

6,2

6,6

6,7

6,6

Bos en Lommer

5,7

6,1

6,1

6,2

6

6,1

6,1

De Baarsjes

6,4

5,5

7

6,6

6,4

6,6

6,6

Noord

6,8

6,3

6,2

6,5

6,6

6,9

6,8

Geuzenveld

6,3

5,8

6,5

6,3

6,5

6,2

6,3

Osdorp

6,7

6,6

6,9

6,4

6,6

6,7

6,7

Slotervaart

5,9

5,5

6,3

6,1

6,4

6,6

6,4

Zuidoost

6,7

*

6,2

6,4

6,4

6,8

6,7


6,8

6,4

7

7

7

7,2

7,1

Oud Zuid

7,4

7,4

8,1

7,8

7,9

7,9

7,9

ZuiderAmstel

7,8

9

7,1

7,9

7,9

7,7

7,8

Amsterdam totaal

6,7

6,2

6,6

6,8

7,2

7,2

7,1

* minder dan 5 respondenten

31


19-02-2007


32

11:06

Leefbaarheid

Pagina 32

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


hoofdstuk 3

11:09

Pagina 33

Leefbaarheid

Leefbaarheidsresultaten per buurtcombinatie

Binnen stadsdelen kunnen grote verschillen bestaan voor wat betreft de beoordeling van leefbaarheid door de bewoners, zoals bijvoorbeeld tussen Oost enerzijds en Watergraafsmeer anderzijds of in Zeeburg tussen de Indische buurt en het Oostelijk Havengebied. Bovendien verschillen nieuwbouwgebieden vaak sterk van de bestaande woongebieden. De Westelijke Tuinsteden vormen daarvan een duidelijk voorbeeld. Bij Wonen in Amsterdam is gestreefd naar een dusdanige omvang van de steekproef dat voor alle buurtcombinaties betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. Dat wil zeggen ongeveer 200 ingevulde enquêtes per buurtcombinatie Een aantal buurtcombinaties bestaat uit industriegebieden en bedrijfsterreinen. Die zijn hier buiten beschouwing gelaten. In een aantal andere buurtcombinaties woont bovendien een gering aantal mensen. Vanuit overwegingen van betrouwbaarheid is een aantal buurtcombinaties samengevoegd. Aldus resteert een lijst met 76 (samengevoegde) buurtcombinaties waarvoor betrouwbare representatieve uitspraken mogelijk zijn. Leefbaarheid kan uiteindelijk het beste worden aangepakt op het schaalniveau van de buurt. In dit hoofdstuk zullen we de leefbaarheidsresultaten presenteren met behulp van kaarten op buurtcombinatieniveau. De kaarten laten steeds een indeling in vier klassen zien, waarbij donkergroen staat voor een hoog rapportcijfer en rood voor een laag rapportcijfer. De buurtcombinaties die rood zijn gekleurd, scoren gemiddeld onvoldoende op de betreffende leefbaarheidsdimensie. De grens wordt daarbij precies gelegd bij een rapportcijfer van zes (zonder afronding). Wonen in Amsterdam 2001 was de nulmeting voor de leefbaarheidsresultaten. Nu het leefbaarheidsonderzoek voor de derde maal is gehouden, is het mogelijk de verandering in waardering tussen 2001 en 2005 in beeld te brengen. De rapportcijfers per buurtcombinatie van Wonen in Amsterdam 2005 zijn te zien in bijlage 1 en de rapportcijfers van Wonen in Amsterdam 2003 in bijlage 2. In de tekst zullen wij vooral ingaan op de buurtcombinaties die in 2005 het hoogst of het laagst scoren en de buurtcombinaties die tussen 2003 en 2005 een sterke stijging of daling in de waardering voor de leefbaarheid hebben doorgemaakt.

3.1 Totaaloordeel buurt De Apollobuurt in Oud-Zuid en het Museumkwartier/Duivelseiland worden door de bewoners het meest gewaardeerd (8,6), gevolgd door de Grachtengordel-West (8,4). Deze topdrie is ten opzichte van 2001 en 2003 niet gewijzigd. Het minst tevreden over de buurt zijn de bewoners van Overtoomse Veld (5,4). Meer in zijn algemeenheid ontstaat een beeld waarbij de grachtengordel, Amsterdam-Zuid, Buitenveldert, Watergraafsmeer, nieuwbouwwijken en de landelijke gebieden aan de rand van de stad een hoog rapportcijfer krijgen van de bewoners. Dat globale beeld is in de afgelopen jaren niet echt veranderd en lijkt samen te vallen met de sociaal-economische status van buurten in de stad.

33

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:09

Pagina 34

Leefbaarheid

>De Apollobuurt is al jaren één van de meest gewaardeerde buurten van Amsterdam. >>Overtoomse Veld krijgt van de bewoners het laagste rapportcijfer (5,4).

Gemiddeld is de leefbaarheid er in Amsterdam iets op vooruitgegaan. Ook het aantal buurtcombinaties waar de bewoners hun eigen buurt gemiddeld een onvoldoende geven is afgenomen van elf in 2003 naar zes in 2005. In deze zes ‘hot spots’ doet zich een concentratie van leefbaarheidsproblemen voor. De hot spots staan in rood aangegeven op kaart.

Figuur 3.1: totaaloordeel over de buurt

1 = zeer ontevreden 10 = zeer tevreden

8 tot 8,7

7 tot 8

6 tot 7

5,4 tot 6

Het betreft Overtoomse Veld (5,4), Kolenkit (5,8), IJplein/Vogelbuurt (5,8), Transvaalbuurt (5,9), Bijlmer-Centrum (5,9) en Indische Buurt West (5,9). Hoopgevend is dat in de Indische Buurt, Kolenkit en Bijlmer-Centrum de tevredenheid over de buurt sterker is toegenomen dan het Amsterdamse gemiddelde (zie ook tabel 3.2).

34

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:09

Pagina 35

Leefbaarheid

In Overtoomse Veld is deze verbetering nog niet echt te zien. De leefbaarheidsproblematiek lijkt zich in deze buurt dan ook het sterkst te concentreren en heeft kennelijk een hardnekkig karakter.

3.2 Kwaliteit, onderhoud en schoonheid woningen De tevredenheid over de eigen woning wordt gemiddeld hoger gewaardeerd (7,2 in 2005 tegen 7,2 in 2003 en 7,1 in 2001) dan de tevredenheid over de buurt (7,1 in 2005 tegen 7,0 in 2003 en 6,9 in 2001). Op de dimensie ‘tevredenheid eigen woning’ zijn er geen buurtcombinaties die een onvoldoende (< 6) scoren. Landelijk Noord (Waterland en Nieuwendammerdijk/Buiksloterdijk) scoort hier, evenals in 2003 en 2001 het hoogst met een 8,5, gevolgd door het Museumkwartier/Duivelseiland en het Oostelijk Havengebied (8,3). De Kolenkit scoort, evenals in 2003 en 2001 het laagst met een 6,0, gevolgd door de Indische Buurt West (6,3) In landelijk Noord zijn Het rapportcijfervoor de eigen woning is tussen 2003 en 2005 het sterkst toegebewoners het meest nomen in de Transvaalbuurt (van 6,4 naar 7,0) en Driemond (van 7,5 naar 8,1), tevreden over de eigen woning.

Figuur 3.2: tevredenheid eigen woning


7,5 tot 8,5

7 tot 7,5

6,5 tot 7

6 tot 6,5

In Wonen in Amsterdam is zowel gevraagd naar staat van onderhoud van de eigen woning als de staat van onderhoud van woningen in de buurt. Over de staat van onderhoud van de eigen woning zijn Amsterdammers meer tevreden (6,8) dan over de staat van onderhoud van woningen in de buurt (6,6). Deze cijfers zijn niet gewijzigd ten opzichte van 2003. Alleen van het onderhoud van de eigen woning hebben we een kaartje gemaakt. De staat van onderhoud van de eigen

35

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:09

Pagina 36

Leefbaarheid

woning wordt met een onvoldoende beoordeeld in De Kolenkitbuurt, Kinkerbuurt en Indische Buurt West (5,9). Het Oostelijk havengebied scoort hierop het hoogst met een 8,1.

Figuur 3.3: tevredenheid onderhoud eigen woning


7,5 tot 8,13

7 tot 7,5

6 tot 7

5 tot 6

Er is de bewoners ook gevraagd of ze de woningen in de buurt mooi of lelijk vinden. Gemiddeld scoort Amsterdam hierop een 6,7 (was 6,6 in 2003). Overtoomse Veld (5,2) en De Kolenkit (5,3) scoren, evenals in 2003 lager dan een 5,5 op de ‘schoonheid’ van de woningen. In het westelijke deel van de grachtengordel vinden de bewoners de woningen in de buurt het mooist (gemiddeld een 8,5). Vooral in de Weesperzijde (van 6,4 naar 7,0) en de Indische Buurt West (van 5,2 naar 5,7) vinden de bewoners de woningen er een stuk mooier op geworden. In beide buurten hebben de woningcorporaties veel geïnvesteerd in de verbetering van de kwaliteit van de woningvoorraad.

36

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 37

Leefbaarheid

Figuur 3.4: schoonheid woningen in de buurt (mooi of lelijk)

1 = zeer lelijk 10 = zeer mooi

7,5 tot 8,5

7 tot 7,5

6 tot 7

5,2 tot 6

>In Overtoomse Veld vinden de bewoners de woningen het lelijkst (5,2), >>In de westelijke grachtengordel vinden de bewoners de woningen het mooist (8,5).

37

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 38

Leefbaarheid

3.3 Buurtvoorzieningen In 2005 is de vraag over buurtvoorzieningen voor het eerst uitgesplitst naar winkels, basisscholen en sportgelegenheden. Hiervoor is vergelijking met de vorige jaren dus niet mogelijk. Amsterdammers geven in 2005 aan het aanbod van winkels een 6,9, basisscholen een 6,8 en sportgelegenheden een 6,1. Bewoners zijn het meest tevreden over het aanbod van winkels op de Burgwallen Nieuwe Zijde (8,5) en het minst tevreden in Driemond (3,5) en Nellestein (4,5) in Zuidoost. De tevredenheid over winkels in de Burgwallen Nieuwe Zijde heeft onder andere te maken met de aanwezigheid van Food Plaza van Albert Heijn die ruime openingstijden kent. Waar de Burgwallen Nieuwe Zijde het hoogst scoren op het aanbod van winkels scoren ze het laagst op het aanbod van scholen (4,8). In de Apollobuurt zijn bewoners hierover het meest tevreden (7,8), gevolgd door Gein (7,7).

Figuur 3.5: tevredenheid aanbod winkels

1 = ruim onvoldoende 10 = ruim voldoende

8 tot 8,5

7 tot 8

6 tot 7

3,5 tot 6

38

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 39

Leefbaarheid

Figuur 3.6: tevredenheid aanbod basisscholen


7 tot 7,9

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,8 tot 6

Figuur 3.7: tevredenheid aanbod sportvoorzieningen


7 tot 7,8

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,8 tot 6

39

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 40

Leefbaarheid

Zoals te verwachten , scoort het Centrum lager op sportvoorzieningen dan de randen van de stad. In de Grachtengordel-Zuid zijn bewoners hierover het meest ontevreden (4,9) en in Middenmeer het meest tevreden (7,7). In de laatste buurtcombinatie liggen dan ook veel sportvelden, een schaatsbaan en atletiekbaan.

3.4 Parkeren Over de aanwezigheid van parkeervoorzieningen is de Amsterdammer ronduit ontevreden (5,9, was 5,8 in 2003). Tweeënveertig buurtcombinaties scoren hierop onvoldoende. De Burgwallen Oude Zijde scoort hierop het laagst (3,9). Opmerkelijk is dat niet alleen stedelijke buurten met hoge parkeertarieven binnen de ring hierop onvoldoende scoren, maar ook gebieden aan de rand van de stad, zoals De Aker, Eendracht, Oostzanerwerf, Kadoelen, Nellestein en Driemond. Het gebied van ontevredenen over parkeren lijkt zich steeds verder uit te breiden.

Figuur 3.8: tevredenheid aanbod parkeervoorzieningen


7 tot 7,7

6,5 tot 7

6 tot 6,5

3,9 tot 6

Deze conclusies sluiten goed aan op de analyse van de grootste ergernissen van de Amsterdammers in hoofdstuk vijf. Het gebrek aan parkeerplaatsen wordt daarbij als grootste ergernis genoemd. Als mensen een laag rapportcijfer geven voor het aanbod aan parkeervoorzieningen wil dat niet zeggen dat ze de buurt als geheel daardoor niet waarderen. Centraal gelegen stedelijke buurten combineren een hoog rapportcijfer voor de buurt met een laag rapportcijfer voor parkeervoorzieningen.

40

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 41

Leefbaarheid

Ook in de nieuwbouwwijk de Aker zijn de bewoners ontevreden over het aanbod aan parkeervoorzieningen (5,6).

De tevredenheid over parkeervoorzieningen is het meest afgenomen in de Scheldebuurt.

Opmerkelijk is de sterke stijging van het rapportcijfer voor parkeren in Overtoomse Sluis (van 3,5 naar 4,2), al scoort de buurt bij lange na nog niet voldoende. De tevredenheid over parkeervoorzieningen is het meest afgenomen in de Scheldebuurt (van 5,5 naar 4,6.).

41

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 42

Leefbaarheid

3.5 Openbaar Vervoer Het aanbod aan openbaar vervoer wordt door de bewoners aanzienlijk positiever beoordeeld dan de aanwezigheid van parkeervoorzieningen. Er zijn dan ook nauwelijks buurten die onvoldoende scoren op deze dimensie. Alleen de landelijke gebieden aan de rand van de stad en Buitenveldert-Oost scoren hier onder een 6. Bewoners van Driemond vinden het openbaar vervoer echt onder de maat (4). De buurtcombinatie Burgwallen Nieuwe Zijde scoort hier, evenals in 2003 het hoogst (8,6), maar dat is ook niet zo verwonderlijk aangezien het Centraal Station binnen deze buurt valt.

Figuur 3.9: Tevredenheid aanbod openbaar vervoer


7,5 tot 8,6

7 tot 7,5

6 tot 7

4 tot 6

Bewoners van de Burgwallen Nieuwe Zijde zijn het meest tevreden over openbaar vervoer.

42

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 43

Leefbaarheid

3.6 Inrichting woonomgeving De inrichting van de woonomgeving (mooi of lelijk) wordt gemiddeld met een 6,7 beoordeeld (6,6 in 2003 en 6,5 in 2001). Vooral in de Apollobuurt (8,0) vinden de bewoners de inrichting van de woonomgeving mooi. Vijf buurten scoren een onvoldoende (lager dan een 6), namelijk Kolenkitbuurt, Overtoomse Veld, Indische Buurt West en IJplein/Vogelbuurt en Transvaalbuurt. De waardering voor de schoonheid van de woonomgeving is er tussen 2003 en 2005 het sterkst op vooruitgegaan op de Oostelijke Eilanden/Kadijken en in de Staatsliedenbuurt.

Figuur 3.10: schoonheid inrichting woonomgeving


7,5 tot 8,02

7 tot 7,5

6 tot 7

5,6 tot 6

Bewoners van de Apollobuurt vinden de woonomgeving het mooist.

43

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 44

Leefbaarheid

3.7 Groenvoorziening Het rapportcijfer voor de groenvoorziening (mooi of lelijk) lijkt samen te hangen met de mate van stedelijkheid. Hoe dichter bij het centrum, hoe lager de waardering voor de groenvoorziening, terwijl naar de rand van de stad toe de waardering juist toeneemt. De bewoners van Burgwallen-Oude Zijde geven, evenals in 2003 de groenvoorziening gemiddeld het laagste cijfer (4,4). De groenvoorziening in Zuid, Buitenveldert, het oostelijk deel van Noord, grote delen van de Westelijke Tuinsteden en Zuidoost (m.u.v. Bijlmer Centrum) scoort goed. De buurt Nellestein in Zuidoost scoort, evenals in 2001 en 2003 het hoogst op groenvoorziening, namelijk een 8,6. Het recreatiegebied Gaasperplas ligt binnen deze buurtcombinatie. Beschouwen wij de verandering in de waardering van de groenvoorziening tussen 2003 en 2005, dan blijkt de waardering het meest te zijn toegenomen in de Staatsliedenbuurt, Oostelijke Eilanden/Kadijken en Burgwallen Nieuwe Zijde. Bij de StaatsDe renovatie van het liedenbuurt heeft de renovatie van het Westerpark zeker bijgedragen aan deze Westerpark heeft stijgende tevredenheid. bijgedragen aan de stijgende tevredenheid over groenvoorziening.


8 tot 8,6

7 tot 8

6 tot 7

4,39 tot 6

44

Figuur 3.11: schoonheid groenvoorziening

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 45

Leefbaarheid

3.8 Onderhoud en schoonhouden straten, stoepen en groen Het onderhoud van straten en stoepen krijgt in 2005 het hoogste rapportcijfer van bewoners van Museumkwartier/Duivelseiland 8,0 en het laagste rapportcijfer van bewoners van Overtoomse Veld (5,4) en de Indische Buurt West (5,5). Over het schoonhouden van straten, stoepen en groenvoorziening zijn de Amsterdammers minder tevreden dan over het onderhoud. Het minst tevreden over het schoonhouden van straten en stoepen zijn de bewoners van de Transvaalbuurt (4,9), terwijl bewoners van Nellestein en het Oostelijk Havengebied daarover het meest tevreden zijn (7,1). Een groot aantal buurten scoort hierop onvoldoende. Vooral de lage score van Amsterdam-Noord valt op. Hoopgevend is dat een aantal buurten een forse verbetering laat zien tussen 2003 en 2005. Vooral de verbetering van Burgwallen Nieuwe Zijde (van 5,8 naar 6,9) en de Indische Buurt West (van 4,6 naar 5,5 is opmerkelijk. De Transvaalbuurt (van 5,3 naar 4,9) en Bijlmer-Oost (van 6,2 naar 5,9) laten evenwel een verslechtering zien ten opzichte van 2003.

Figuur 3.12: tevredenheid onderhoud straten en stoepen


7 tot 7,41

6,5 tot 7

6 tot 6,5

5,47 tot 6

45

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 46

Leefbaarheid

Figuur 3.13: tevredenheid schoonhouden straten en stoepen


7 tot 7,2

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,9 tot 6

De tevredenheid van Amsterdammers over het onderhoud van groenvoorzieningen wijkt eigenlijk weinig af van de tevredenheid over de schoonheid van de groenvoorziening. Het schoonhouden van het groen wordt evenals in 2003 het meest gewaardeerd in Nellestein (7,6) en het minst op de Burgwallen-Oude Zijde (5,0). Maar in de laatste buurtcombinatie is ook weinig groen.

Bewoners van de Transvaalbuurt zijn het minst tevreden over het schoonhouden van straten en stoepen. Het rapportcijfer voor schoonhouden is hier gedaald van 5,3 naar 4,9.

46

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 47

Leefbaarheid

Figuur 3.14: tevredenheid onderhoud groenvoorziening


7 tot 8,13

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,44 tot 6

Figuur 3.15: tevredenheid schoonhouden groenvoorziening


7 tot 7,6

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,9 tot 6

47

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 48

Leefbaarheid

3.9 Onderhoud en schoonhouden speelvoorzieningen In 2005 zijn voor het eerst vragen opgenomen over onderhoud en schoonhouden van speelvoorzieningen. Amsterdammers zijn hierover ontevredener dan over het onderhoud en schoonhouden van straten, stoepen en groen. In de Burgwallen Nieuwe Zijde is het volgens de bewoners slecht gesteld met het onderhoud (3,7) en schoonhouden (4,4) van de speelvoorzieningen, maar die zijn er dan ook nauwelijks. Nellestein scoort hier het beste (respectievelijk 7,3 en 7,1). In zijn algemeenheid is het schoonhouden van de openbare ruimte volgens de bewoners een groter probleem dan het onderhoud. Maar voor speelvoorzieningen lijkt dat niet op te gaan. Het onderhoud scoort in een aantal buurten zelfs slechter dan het schoonhouden van speelvoorzieningen. Dit is duidelijk een aandachtspunt voor de stadsdelen (i.h.b. Centrum)

Figuur 3.16: Tevredenheid onderhoud speelvoorzieningen


7 tot 7,3

6,5 tot 7

6 tot 6,5

3,6 tot 6

48

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 49

Leefbaarheid

Figuur 3.17: Tevredenheid schoonhouden speelvoorzieningen


7 tot 7,2

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,4 tot 6

3.10 Prettig samenleven De mate waarin bewoners prettig samenleven valt bijvoorbeeld af te meten aan de betrokkenheid bij de buurt en de mate van overlast die bewoners ondervinden van buren en andere groepen mensen. Voor het eerst zijn in 2005 ook vragen opgenomen over de mate van menging van de buurt en de tevredenheid daarover. Daar is hoofdstuk vier aan gewijd. Aan de mate van betrokkenheid bij de buurt geven Amsterdammers gemiddeld een 5,7 (tegen 5,8 in 2003). Vooral in de landelijke gebieden zijn de bewoners naar eigen zeggen betrokken bij de buurt. Landelijk Noord scoort evenals in 2001 en 2003 het hoogst (7,5), gevolgd door Driemond (7,2). Ook Middenmeer, Museumkwartier, en de Nieuwmarkt/Lastagebuurt scoren scoren hoog op de betrokkenheid van buurtbewoners. In Overtoomse Veld en de Transvaalbuurt is er volgens de bewoners de minste betrokkenheid bij de buurt (4,8). Opmerkelijk is dat de betrokkenheid van buurtbewoners het sterkst is afgenomen in een aantal tuindorpen, zoals Betondorp (van 6,5 naar 5,9), Tuindorp Nieuwendam/Buiksloot van 6,5 naar 6,1) en Tuindorp Oostzaan (van 6,3 naar 5,9). Deze ontwikkeling is des te opmerkelijker, omdat de tuindorpen juist bekend stonden om de grote betrokkenheid bij de buurt. Vermoedelijk heeft de instroom van nieuwe bewoners bijgedragen aan de afnemende betrokkenheid bij de buurt. Aan de andere kant is in de Indische Buurt West de betrokkenheid juist toegenomen (van een 4,4 naar 5,1). Betrokkenheid van bewoners bij de buurt is overigens geen ‘must’. Zo geven de bewoners van de Grachtengordel West een 6,0 voor de betrokkenheid van buurtbewoners, terwijl ze zeer tevreden zijn over de buurt als totaal (8,4). Ook de zeer

49

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 50

Leefbaarheid

gewaardeerde Willemsparkbuurt (totaaloordeel 8,4) scoort slechts een 6,2 voor de betrokkenheid van buurtbewoners.

Figuur 3.18: betrokkenheid buurtbewoners

1 = geen betrokkenheid 10 = grote betrokkenheid

7 tot 7,6

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,7 tot 6

50

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 51

Leefbaarheid

3.11 Overlastaspecten Overlast buren en andere groepen bewoners Gemiddeld wordt aan de mate van burenoverlast een rapportcijfer van 7,1 gegeven (tegen 7,0 in 2003 en 6,8 in 2001) en er is geen enkele buurtcombinatie die lager dan een 6 scoort. De bewoners van de Kinkerbuurt ondervinden de meeste burenoverlast (6,1). In Landelijk Noord ondervinden bewoners evenals in 2001 en 2003 de minste overlast van buren (gemiddeld een 8,2). De buurtcombinaties Jordaan, Kolenkit, Indische Buurt, Spaarndammerbuurt en de Westindische Buurt vertonen de sterkste afname van burenoverlast. Vooral de afname van de burenoverlast in de Kolenkit is opmerkelijk, omdat deze in 2003 nog het laagste rapportcijfer kreeg van heel Amsterdam (van 5,9 in 2003 naar 6,5 in 2005). Mogelijk heeft de stedelijke vernieuwing en de verbetering van de woningvoorraad in die buurt daaraan bijgedragen. Dat de mate van burenoverlast gemiddeld meevalt, wil niet zeggen dat dit geen probleem is. In individuele gevallen kan burenoverlast ernstige vormen aannemen.

Figuur 3.19: overlast buren

1 = ernstige overlast 10 = geen overlast

7,5 tot 8,2

7 tot 7,5

6,1 tot 7

Recentelijk is er in de media veel aandacht geweest voor de overlast van groepen hangjongeren in buurten als de Diamantbuurt en Overtoomse Veld. Hieruit borrelt het beeld op van een totaal onleefbare stad. Hier en daar werd de angst geuit voor ‘Parijse toestanden’. Als je het de Amsterdammers zelf vraagt, beoordelen ze de overlast van (andere) groepen mensen gemiddeld met een voldoende (6,7). De Diamantbuurt (6,6) en Overtoomse Veld (6,1) scoren maar net onder het Amster-

51

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 52

Leefbaarheid

damse gemiddelde. Blijkbaar komt de overlast van groepen jongeren sterk gelokaliseerd voor op bepaalde plekken (zie ook hoofdstuk vijf over de grootste ergernissen in de buurt), maar is het niet zo dat de hele buurt hierdoor wordt geteisterd. Dat ligt anders op de Wallen. In de Burgwallen Oude Zijde wordt de overlast van andere groepen mensen gemiddeld met een rapportcijfer van 4,1 beoordeeld. Het gaat hier veelal om uitgaansgerelateerde overlast en overlast van junks en dealers. Ook Burgwallen Nieuwe Zijde, Bijlmer Centrum, Transvaalbuurt, Westlandgracht en Grachtengordel-zuid (met het Rembrandtplein binnen de grenzen) scoren onvoldoende op de overlast van andere groepen mensen.

Figuur 3.20: overlast andere groepen mensen


7 tot 7,93

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,11 tot 6

52

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 53

Leefbaarheid

Overlast Verkeer De overlast van verkeer is tussen 2003 en 2005 toegenomen in de stad. Het aantal buurtcombinaties dat hierop onvoldoende scoort, is toegenomen van 6 naar 8. Dat zijn Burgwallen-Oude Zijde (5,5), Oude Pijp (5,7), De Schinkelbuurt (5,7), Burgwallen Nieuwe Zijde (5,8), Da Costabuurt (5,,8), Overtoomse Veld (5,9), Kinkerbuurt (5,9), Dapperbuurt (5,9) In Het Oostelijk Havengebied en de buurtcombinatie Gein ondervinden de bewoners de minste verkeersoverlast (7,4). De Hoofddorppleinbuurt en Banne Buiksloot vertonen volgens de bewoners de grootste toename van verkeersoverlast.

Figuur 3.21: overlast verkeer


7 tot 7,5

6,5 tot 7

6 tot 6,5

5,5 tot 6

53

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 54

Leefbaarheid

Overlast vervuiling Evenals in 2003 scoren in 2005 maar liefst 36 buurtcombinaties onvoldoende op de overlast van vervuiling. Bewoners van de Wallen vinden hun buurt het vuilst (met een gemiddeld rapportcijfer van 4,8) en bovendien is de overlast van vervuiling hier toegenomen. De schoonste buurten van de stad zijn volgens de bewoners het Oostelijk Havengebied en Driemond (gemiddeld 7,3). De overlast van vervuiling is nergens zo sterk afgenomen als in de Indische Buurt (van 4,1 naar 5,1) en nergens zo sterk toegenomen als in Buitenveldert-West (van 7,2 naar 6,5).

Figuur 3.22: overlast vervuiling

De Indische Buurt West is er volgens de bewoners tussen 2003 en 2005 een stuk schoner op geworden.


7 tot 7,3

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,8 tot 6

>Het Oostelijk Havengebied is volgens de bewoners één van de schoonste buurten van de stad. >>Bewoners van de Wallen ondervinden de meeste overlast van vervuiling.

54

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 55

Leefbaarheid

Overlast criminaliteit Zoals gezegd is de overlast van criminaliteit afgenomen. Gemiddeld is het rapportcijfer toegenomen van 6,3 naar 6,6. Maar er zijn nog steeds buurtcombinaties die hierop onvoldoende scoren, namelijk De Wallen, Slotermeer, Overtoomse Veld, Erasmuspark, Westlandgracht, Bijlmermeer, Indische Buurt, Dapperbuurt, Transvaalbuurt en Nieuwendam Noord. Burgwallen Oude Zijde scoort het laagst met een 4,7, gevolgd door Overtoomse Veld 5,3. Maar in beide buurten is de overlast van criminaliteit wel sterk afgenomen. De sterkste toename van criminaliteit volgens de bewoners vertoont Banne Buiksloot (van 6,9 naar 6,1) en de sterkste afname de Indische Buurt West (van 4,7 naar 5,6).

Figuur 3.23: overlast criminaliteit


7 tot 7,85

6,5 tot 7

6 tot 6,5

4,66 tot 6

Overlast prostitutie, horeca en coffeeshops De mate van overlast van activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops wordt in Amsterdam gemiddeld beoordeeld met een 8,1 (was 7,9 in 2003). Bewoners ondervinden naar eigen zeggen relatief weinig overlast van deze activiteiten. De enige buurtcombinaties die hier onvoldoende scoren, zijn de Burgwallen-Oude Zijde (4,9, tegen 4,5 in 2003) en de Burgwallen Nieuwe Zijde (5,2 tegen 5,4 in 2003). Op de Burgwallen-Nieuwe Zijde is de overlast van prostitutie, horeca en coffeeshops dus toegenomen, terwijl deze op de Burgwallen Oude Zijde is afgenomen tussen 2003 en 2005. Dat de wallen het laagst scoren is op zich niet zo verwonderlijk gegeven de concentratie van dergelijke activiteiten aldaar. Bewoners van deze buurten ondervinden aanzienlijk meer overlast van prostitutie, horeca en coffeeshops dan andere Amsterdamse buurten. Na de wallen ondervindt de aangren-

55

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 56

Leefbaarheid

zende Nieuwmarkt/Lastagebuurt (6,8) de meeste overlast van bovengenoemde activiteiten.

Figuur 3.24: overlast prostitutie, horeca en coffeeshops


8 tot 9,3

7 tot 8

6 tot 7

4,9 tot 6

Bewoners van de Burgwallen Oude Zijde ondervinden de meeste overlast van activiteiten als prostitutie, horeca en coffeeshops (4,9).

(On)veiligheidsgevoelens Aan de bewoners is gevraagd hoe veilig ze zich in hun buurt voelen. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen de veiligheid overdag en ’s avonds. Deze vraag verschilt dus van de vraag over criminaliteit in die zin dat het hier gaat over (on)veiligheidsgevoelens en niet over overlast. De veiligheid overdag wordt door Amsterdammers positief beoordeeld. Gemiddeld geven Amsterdammers hiervoor een rapportcijfer van 7,9 evenals in 2003 en 2001. Zelfs de laagst scorende buurt

56

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 57

Leefbaarheid

Figuur 3.25: veilig voelen overdag


8,2 tot 8,8

7,5 tot 8,2

6,8 tot 7,5

Bewoners van Overtoomse Veld geven het laagste rapportccijfer aan de veiligheid overdag (6,8) en ’s avonds (5,1).

57

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 58

Leefbaarheid

(Overtoomse Veld) scoort nog een 6,8. De veiligheid ’s avonds wordt evenwel aanzienlijk minder positief gewaardeerd (gemiddeld rapportcijfer van 6,7, evenals in 2003). In een aantal buurtcombinaties voelen bewoners zich ‘s avonds onveilig. Vooral de Westelijke Tuinsteden en de Bijlmermeer springen eruit als onveilige gebieden in de beleving van de bewoners. De onveiligste buurt volgens de bewoners is Overtoomse Veld, maar de onveiligheidsgevoelens zijn hier wel afgenomen (van 4,5 in 2001 via 4,8 in 2003 naar 5,1 in 2005). Na Overtoomse Veld wordt het aangrenzende Slotermeer Zuidwest ’s avonds het meest onveilig gevonden. Bovendien voelen mensen zich hier onveiliger. (van 5,9 in 2001 via 5,8 in 2003 naar 5,5 in 2005). Ook in Bijlmer Centrum (D,F,H) voelen mensen zich onveilig, maar de situatie is de afgelopen jaren wel verbeterd (van 5,3 in 2001 en 2003 naar 5,5 in 2005). De veiligste buurten zijn volgens de bewoners Driemond (8,2), Landelijk Noord (8,0) en Willemspark (8,0). Vergelijken wij de ontwikkeling tussen 2003 en 2005 dan zijn de gevoelens van onveiligheid het sterkst toegenomen in Banne Buiksloot (van 6,6 naar 6,1), Nellestein (van 6,1 naar 5,8), Nieuwendam Noord (van 5,9 naar 5,5) en Hoofdweg e.o (van 6,4 naar 6,1). Bewoners voelen zich ten opzichte van 2003 juist veiliger in de Burgwallen Nieuwe Zijde (van 6,1 naar 6,9), Indische Buurt West (van 5,1 naar 5,8), Burgwallen Oude Zijde (van 5,9 naar 6,6) en de Staatsliedenbuurt (van 6,7 naar 7,3).

Figuur 3.26: veilig voelen ‘s avonds

1 = zeer onveilig 10 = zeer veilig

7,5 tot 8,3

7 tot 7,5

6 tot 7

5,1 tot 6

58

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 59

Leefbaarheid

3.12 Ontwikkeling in de afgelopen jaren In de globale waardering van leefbaarheid tussen 2003 en 2005 is weinig veranderd. Maar op het niveau van de buurtcombinaties treden wel degelijk belangrijke verschuivingen op. Volgens de bewoners is de buurt (totaaloordeel) er het meest op vooruit gegaan in de Spaardammer- en Zeeheldenbuurt (van 6,2 naar 6,9), gevolgd door de Indische Buurt West (van 5,3 naar 5,9), Osdorp Midden (van 5,8 naar 6,3), Landlust (van 5,7 naar 6,2) en Erasmuspark (van 5,9 naar 6,3). In al deze buurten zijn de resultaten van stedelijke vernieuwing en de aanpak van leefbaarheidsproblemen inmiddels duidelijk zichtbaar.

Tabel 3.1: buurtcombinaties waar de leefbaarheid het sterkst is toegenomen tussen 2003 en 2005. Totaaloordeel over de buurt. 2005

2003

stijging (afgerond)

Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt

6,9

6,2

0,7

Indische Buurt West

5,9

5,3

0,6

Osdorp Midden

6,3

5,8

0,5

Landlust

6,2

5,7

0,5

Erasmuspark

5,9

6,3

0,4

Figuur 3.27: totaaloordeel over de buurt: ontwikkeling 2003 – 2005

significante stijging 0,3 tot 0,7

significante daling – 0,3 tot – 0,7

59

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 60

Leefbaarheid

Het rapportcijfer voor de buurt is tussen 2003 en 2005 het meest gestegen in de Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt.

Maar er zijn ook buurten waar de leefbaarheid er fors op achteruit is gegaan. De sterkste daler is Banne Buiksloot in Amsterdam Noord, gevolgd door de Weteringschans. De waardering voor de buurt is in Banne Buiksloot gedaald van een 6,8 naar een 6,2. Bewoners geven zelf in open antwoorden aan dat deze buurt verloedert en de vervuiling toeneemt en de overlast van hangjongeren en junks wordt vaak genoemd. Ook in de buurtcombinatie Weteringschans zijn de bewoners minder tevreden over de buurt (van 8,1 naar 7,8), maar de score ligt nog wel ruim boven het Amsterdamse gemiddelde. Vermoedelijk heeft de daling van het rapportcijfer veel te maken met de specifieke problematiek van de overlast van de aanleg van de Noord-Zuidlijn. >Het rapportcijfer voor de buurt is tussen 2003 en 2005 het sterkst gedaald in Banne Buiklsloot. Volgens de bewoners neemt de verloedering hier toe. >>Bewoners van de buurtcombinatie Weteringschans ondervinden veel overlast van de aanleg van de Noord-Zuidlijn.

60

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 61

Leefbaarheid

Beschouwen wij de verandering over een langere periode (tussen 2001 en 2005), dan blijkt de tevredenheid over de buurt vooral te zijn toegenomen in Westerpark, Bos en Lommer en de Bijlmermeer, terwijl de tevredenheid in delen van Amsterdam Noord achteruit is gegaan.


significante stijging 0,3 tot 0,89

significante daling – 0,3 tot – 0,73

61

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 62

Leefbaarheid

3.13 Buurtontwikkeling komende jaren De bewoners werd niet alleen gevraagd hoe ze de buurt op dit moment beoordelen, maar ook wat zij verwachten van de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. Een 1 staat daarbij voor een zeer negatieve ontwikkeling en een 10 voor een zeer positieve ontwikkeling. Bewoners van het Museumkwartier/Duivelseiland (7,7) en de Apollobuurt (7,6) zijn het meest positief over de toekomst en bewoners van Slotermeer Noordoost en Overtoomseveld het minst (5,2).

Figuur 3.29: oordeel verwachte ontwikkeling toekomst

1 = zeer negatief 10 = zeer positief

7 tot 7,7

6,5 tot 7

6 tot 6,5

5,1 tot 6

3.14 Ontwikkelingen in de ‘hot spots’ In 2001 was de Kolenkitbuurt de buurt met de sterkste concentratie van leefbaarheidsproblemen, in 2003 was dit de Indische Buurt West en in 2005 Overtoomse Veld. Van jaar tot jaar treden er binnen de stad ruimtelijke verschuivingen op in de concentraties van leefbaarheidsproblemen. Tabel 3.2 geeft een beeld van de ontwikkeling van het bewonersoordeel over de buurten met de grootste leefbaarheidsproblematiek (‘hot spots’). In 2001 scoorden tien buurtcombinaties onvoldoende, in 2003 elf en in 2005 zes.

62

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 63

Leefbaarheid

2005 – 2001

vervuiling 2005

criminaliteit 2005

5,3

0,1

0,1

5,1

5,3

ontwikkeling toekomst

2005 – 2003

5,3

bij de buurt 2005

totaaloordeel 2001

5,4

betrokkenheid

totaaloordeel 2003

Overtoomse Veld

totaaloordeel 2005

Tabel 3.2: buurtcombinaties met een onvoldoende op totaaloordeel in 2001, 2003 of en 2005

4,8

5,2 6,0

De Kolenkit

5,8

5,4

5,0

0,4

0,8

5,2

6,0

5,0

IJplein/Vogelbuurt

5,8

5,8

6,5

0,0

– 0,7

5,3

6,0

5,1

5,6

Indische Buurt West

5,9

5,3

5,4

0,6

0,5

5,1

5,6

5,1

6,2

Bijlmer Centrum

5,9

5,8

5,4

0,1

0,5

5,3

5,5

4,9

6,0

Transvaalbuurt

5,9

5,9

5,7

0,0

0,2

5,2

5,4

4,8

5,8

Indische Buurt Oost

6,0

5,7

5,9

0,3

0,1

5,4

5,6

5,0

6,0

Geuzenveld

6,1

5,9

6,1

0,2

0,0

5,6

6,1

5,2

6,0

Landlust

6,2

5,7

5,5

0,5

0,7

5,4

6,2

4,9

6,3

Osdorp-midden

6,3

5,8

5,8

0,5

0,5

5,7

6,3

5,1

6,2

Erasmuspark

6,3

5,9

5,8

0,4

0,5

5,8

5,8

4,9

6,4

Bijlmer Oost

6,3

6,2

5,9

0,1

0,4

5,9

5,8

5,5

6,3

Amsterdam totaal

7,1

7,0

6,9

0,1

0,2

6,0

6,6

5,7

6,4

In de zes buurtcombinaties die in 2005 onvoldoende scoren, krijgt niet alleen de buurt als totaal een laag rapportcijfer, maar ook de mate van overlast van vervuiling en criminaliteit. Bovendien is de betrokkenheid van bewoners bij de buurt gering. Leefbaarheidsproblemen lijken zich in sterke mate in deze buurten te concentreren. De meerderheid van de ‘hot spots’ maakt beschouwd over een langere periode wel een positieve ontwikkeling door. Het succes van de stedelijke vernieuwing blijkt uit het feit dat de gebieden waar de leefbaarheid het sterkst is toegenomen, ook gebieden zijn waar de stedelijke vernieuwing inmiddels een eind op streek is. Over de periode vanaf 2001 zien we een bovengemiddelde stijging van tevredenheid in De Kolenkit, Indische Buurt West, Bijlmer Centrum, Landlust, Osdorp-Midden (met onder andere Zuidwestkwadrant), Erasmuspark en Bijlmer Oost. Vooral de stijging van de Indische Buurt West is positief, omdat deze buurt in 2003 nog het laagst scoorde van heel Amsterdam. Door een combinatie van maatregelen is de overlast van vervuiling en criminaliteit afgenomen. In al deze buurten gaan fysieke maatregelen gepaard met maatregelen op het gebied van veiligheid, onderwijs en arbeidsmarkt en de bestrijding van verloedering. Het gaat dus zeker niet alleen om ‘stenen stapelen’. Maar het laatste kan wel een belangrijke keer ten goede bewerkstelligen. Zo maken een aantal buurten niet langer deel uit van de lijst met hot spots. Omgekeerd is er een aantal buurten waar deze verbetering (nog) niet zichtbaar is in het subjectieve oordeel van bewoners over hun buurt. Het betreft Overtoomse Veld, IJplein/Vogelbuurt en Transvaalbuurt. Tegelijkertijd zijn dit ook de buurten waar de bewoners de ontwikkeling in de komende jaren het meest somber inzien. Reden te meer om in deze buurten alle zeilen bij te zetten. Er is in het onderzoek aan de bewoners zelf gevraagd wat er moet verbeteren in de buurt. De bewoners van de betreffende buurten vinden veel vaker dan de

63

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:10

Pagina 64

Leefbaarheid

gemiddelde Amsterdammer dat er iets moet verbeteren aan het onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte. In Overtoomse Veld en de Transvaalbuurt wordt bovendien de veiligheid vaak genoemd als verbeteraspect. Bewoners van IJplein/Vogelbuurt vinden vooral dat het winkelbestand moet worden verbeterd.

Figuur 3.30: verbeteraspecten per buurtcombinatie

Amsterdam totaal

veiligheid

parkeren

Transvaalbuurt

openbaar vervoer

winkels andere inrichting straten, pleinen en groen

Overtoomse Veld

onderhoud en schoonh. straten, pleinen en groen

sloop/nieuwbouw IJplein/Vogelbuurt renovatie bestaande woningen

0

10

20

30

40

50

60

70%

3.15 Hoogste en laagste scores per leefbaarheidsdimensie Tabel 3.3 geeft een beeld van de hoogst en laagst scorende buurtcombinatie voor de leefbaarheidsdimensies schoon, mooi, heel, veilig, prettig samenleven, de aanwezigheid van winkels en parkeren. In de tabel valt vooral de lage score van Overtoomse Veld op. De buurt scoort het laagst van Amsterdam op schoon, heel, mooi en prettig samenleven. Beschouwen wij de ontwikkeling tussen 2003 en 2005 dan blijkt Banne Buiksloot op een groot aantal dimensies de sterkste achteruitgang te vertonen. Positieve ontwikkelingen op het gebied van de dimensies ‘schoon’ en ‘heel’ en ‘prettig samenleven’ zien we in de Indische Buurt West.

64

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


11:11

Pagina 65

Leefbaarheid

Tabel 3.3 Hoogste en laagst scorende buurtcombinaties per leefbaarheidsdimensie

totaaloordeel

laagste score

hoogste score

grootste achteruitgang 2003 – 2005

2003 – 2005

Overtoomse Veld (5,4)

Apollobuurt (8,6),

Banne Buiksloot

Spaarndammer- en

Museumkwartier/

(van 6,8 naar 6,2)

Zeeheldenbuurt

Duivelseiland (8,6)

grootste vooruitgang

van 6,2 naar 6,9)

schoon vervuiling schoonhouden straten

Burgwallen Oude-

Oostelijk Havengebied

Buitenveldert West

Indische Buurt West

en Nieuwe Zijde (4,8)

en Driemond (7,3)

(van 7,2 naar 6,5)

(van 4,1 naar 5,1)

Transvaalbuurt (4,9)

Nellestein (7,1)

Transvaalbuurt

Burgwallen Nieuwe Zijde

(van 5,3 naar 4,9)

van 5,8 naar 6,9)

Kolenkitbuurt, Kinkerbrt., Oostelijk Havengebied

Van Galenbuurt

Driemond

Indische Buurt West (5,9)

(8,1)

(van 6,5 naar 6,2)

(van 7,2 naar 7,8)


Museumkwartier/

Rijnbuurt

Indische Buurt West

Duivelseiland (8,0)

(van 7,0 naar 6,7)

(van 5,1 naar 5,8)


Grachtengordel-West

Banne Buiksloot

Weesperzijde

(8,5)

(van 6,4 naar 6,1)

(van 6,4 naar 7,0)

Kolenkitbuurt (5,3)

Apollobuurt (8,0)

Hoofddorppleinbuurt

Oostelijke Eilanden/

(van 7,1 naar 6,8)

Kadijken (van 6,4 naar 7,0)

Indische Buurt West

en stoepen heel onderhoud eigen woning onderhoud straten en stoepen mooi schoonheid woningen in de buurt schoonheid inrichting woonomgeving veilig overlast criminaliteit veiligheid ’s avonds

Burgwallen Oude Zijde

Driemond en

Banne Buiksloot

(4,7)

Willemspark (7,8)

(van 6,9 naar 6,1)

(van 4,7 naar 5,6)


Driemond (8,2)

Banne Buiksloot

Kinkerbuurt

(van 6,6 naar 6,1)

(van 6,3 naar 6,8)

prettig samenleven betrokkenheid bij de buurt

Overtoomse Veld en

Landelijk Noord (7,5)

Transvaalbuurt (4,8) overlast groepen

Burgwallen Oude Zijde

Apollobuurt (7,9)

(4,1) tevredenheid over


parkeren

Driemond (3,5)

Burgwallen Oude Zijde (3,9)

Indische Buurt West (van 4,4 naar 5,1)

in 2005 voor het eerst


gevraagd

gevraagd



gevraagd

gevraagd

Burgwallen Nieuwe Zijde



(8,5)

gevraagd

gevraagd

Apollobuurt (7,5)

gemengd wonen winkels

Betondorp (van 6,5 naar 5,9)

Nieuwendam Noord (7,7) Scheldebuurt (van 5,5 naar 4,6)

Overtoomse Sluis (van 3,5 naar 4,2)

65

WIA05deel3_hfdst3

19-02-2007


Stedelijke vernieuwing werkt: vooral de toenemende tevredenheid in de Indische Buurt is positief.

66

11:11

Pagina 66

Leefbaarheid

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


hoofdstuk 4

11:24

Pagina 67

Leefbaarheid

Gemengde buurten, gemengde complexen: de ene men(g)ing is de andere niet

Leefbaarheid heeft betrekking op de terreinen schoon, heel, veilig en prettig samenleven. De analyse van de onderzoeksresultaten van Wonen in Amsterdam 2001 en 2003 heeft uitgewezen dat in buurten waar bewoners ontevreden zijn over het samenleven met andere bewoners, ze ook ontevreden zijn over de buurt als geheel. De sociale dimensie is dus van groot belang bij het oordeel over de buurt. Uit hoofdstuk zes van deze rapportage blijkt dat vooral in laag scorende wijken de sociale dimensie van belang is. Vanwege het belang van de sociale dimensie is in het onderzoek Wonen in Amsterdam 2005 een vraag toegevoegd over de mate van menging van de bevolking in de buurt en de waardering daarvoor. In het eerste deel van dit hoofdstuk (4.1) [1] worden de antwoorden op die vraag geanalyseerd. Het tweede deel van het hoofdstuk (4.2) gaat in op de vraag of mensen in een gemengd complex van huur- en koopwoningen wonen, en hoe ze dat waarderen.

4.1 Menging op buurtniveau De eerste vraag over menging op het schaalniveau van de buurt luidt: ‘Vindt u dat de bevolking in uw buurt gemengd is of juist niet?‘. Een 1 staat daarbij voor ‘niet gemengd’ en een 10 voor ‘wel gemengd’. De tweede vraag vraagt om een oordeel over de mate van menging: ‘Hoe tevreden bent u met de mate van menging in uw buurt?‘. Een 1 staat daarbij voor zeer ontevreden en een 10 voor zeer tevreden. Het begrip ‘gemengd’ is hier niet gedefinieerd. Het hangt dus af van degene die de vraag heeft beantwoord of menging hier slaat op bijvoorbeeld etniciteit, inkomen, huishoudenstypen en of leefstijlen. Bovendien kan de ene persoon een buurt gemengd vinden, terwijl de andere persoon de buurt homogeen vindt. Net zoals bij de andere leefbaarheidsvragen in Wonen in Amsterdam 2005 wordt hier dus een beeld gegeven van het subjectieve oordeel van de bewoners. Menging op buurtniveau per stadsdeel De mate van menging komt voor Amsterdam volgens de bewoners gemiddeld uit op 6,5. Het oordeel over die mate van menging in de vorm van een rapportcijfer komt voor Amsterdam toevallig ook precies op een 6,5 uit. Figuur 4.1 geeft een beeld van de gemiddelde mate van menging per stadsdeel en de tevredenheid daarover. De stadsdelen zijn gerangschikt op mate van menging van hoog naar laag. Volgens de bewoners zijn Westerpark en De Baarsjes de meest gemengde stadsdelen van Amsterdam en Centrum, ZuiderAmstel en Oud-Zuid de minst gemengde. In Oud-Zuid zijn de bewoners zeer tevreden over de mate van menging (7,1). Ook in de weinig gemengde stadsdelen Centrum (6,9) en ZuiderAmstel (7,0) zijn bewoners bovengemiddeld tevreden over de mate van menging. [1] Een verkorte versie van dit eerste deel is al eerder verschenen in het septembernummer (2006) van het tijdschrift Nul20.

67

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 68

Leefbaarheid

Dit lijkt de ‘soort zoekt soort’-gedachte te ondersteunen. Men woont in de buurt met gelijkgestemden, de buurt is niet gemengd en de bewoners vinden dat prima zo. Maar zo eenvoudig ligt het niet. In de ‘gemengde’ stadsdelen Westerpark en Oud-West geven bewoners samen met Oud-Zuid het hoogste rapportcijfer aan de mate van menging (7,1). Ronduit ontevreden over de mate van menging zijn de bewoners van Bos en Lommer (5,4) en Geuzenveld-Slotermeer (5,6). Beide stadsdelen scoren gemiddeld op de mate van menging. Van een eenduidig verband tussen de mate van menging en de tevredenheid daarover is dus geen sprake.

Figuur 4.1: mate van menging per stadsdeel en tevredenheid daarover Westerpark De Baarsjes Zuidoost Oud-West Osdorp Geuzenveld / Slotermeer Zeeburg Oost/Watergr Slotervaart Bos en Lommer Noord Oud-Zuid ZuiderAmstel Centrum

0

1

2

3

4

Menging (1 = niet gemengd, 10 = wel gemengd)

Tevredenheid over menging, (1 = zeer ontevreden, 10 = zeer tevreden)

In de Bijlmermeer zijn de bewoners tevredener over de menging dan in de Westelijke Tuinsteden.

68

5

6

7

8

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 69

Leefbaarheid

Stadsdeel Zuidoost wordt door de bewoners als gemengd stadsdeel gezien en de tevredenheid daarover ligt aanzienlijk hoger dan in de Westelijke Tuinsteden. Dit sluit aan bij ander onderzoek waaruit blijkt dat de bewoners van de Bijlmermeer de bevolkingssamenstelling en de mate van multiculturaliteit waarderen. Uit het grote Europese onderzoek RESTATE [2] waarin 29 naoorlogse woonwijken in 10 landen met elkaar worden vergeleken, blijkt dat van alle onderzochte wijken bewoners van de Bijlmer het meest tevreden zijn over de bevolkingssamenstelling. Bewoners van een buurt als de Kolenkit in de Westelijke Tuinsteden blijken volgens datzelfde onderzoek echter veel minder tevreden over de bevolkingssamenstelling. De multiculturele samenstelling van de bevolking wordt daar in tegenstelling tot de Bijlmermeer als probleem gezien door de bewoners. Dat geldt niet alleen voor de autochtone Nederlanders, maar ook voor andere etnische groepen. Oordeel over menging op buurtniveau naar inkomen en etniciteit De uitkomsten maken nieuwsgierig naar de achtergrondkenmerken van de bewoners. Hangt de tevredenheid over de mate van menging bijvoorbeeld af van het inkomen of van de etniciteit van degene die de vraag heeft beantwoord. Uit tabel 4.1 blijkt dat inkomen weinig invloed heeft op de tevredenheid over de mate van menging. Lagere inkomensgroepen zijn gemiddeld iets ontevredener over de mate van menging dan hogere inkomensgroepen. Maar de belangrijkste verschillen zitten toch tussen de stadsdelen en niet tussen de inkomensgroepen. Zo zijn in Oud-Zuid, Westerpark en Oud-West alle inkomensgroepen gemiddeld tevreden over de mate van menging, terwijl in Bos en Lommer en Geuzenveld / Slotermeer het omgekeerde het geval is.

Tabel 4.1: tevredenheid over menging naar inkomen per stadsdeel primaire

sec tot

tot 2.500

hogere

totaal

doelgroep

voorm ZFG

Centrum

6,6

6,9

7,0

inkomens 7,0

6,9

Westerpark

7,1

7,2

6,9

7,3

7,1

Oud-West

7,0

7,2

7,1

7,2

7,1

Zeeburg

5,8

6,0

6,0

6,5

6,0

Bos en Lommer

5,5

5,5

5,4

5,2

5,4

De Baarsjes

6,2

6,2

6,3

6,4

6,3

Noord

6,3

6,4

6,6

6,7

6,4

Geuzenveld-Slotermeer

5,6

5,3

5,5

5,6

5,6

Osdorp

6,1

6,1

6,3

6,4

6,2

Slotervaart

5,7

6,2

5,8

6,4

6,0

Zuidoost

6,2

6,5

6,6

7,0

6,5

Oost/Watergr

6,5

6,8

6,8

6,9

6,7

Oud-Zuid

7,0

7,2

7,2

7,3

7,1

ZuiderAmstel

6,8

7,1

7,0

7,2

7,0

Amsterdam totaal

6,4

6,6

6,6

6,8

6,5

[2] Large Housing Estates in European Cities, Opinions of residents on recent developments, Restate report 4k, Sako Musterd & Ronald van Kempen, Utrecht 2005 en Large Housing Estates in Amsterdam, the Netherlands, Opinions of residents on recent developments. RESTATE report, 4e1, Manuel Aalbers, Sako Musterd & Wim Ostendorf. Zie ook: www.restate.geog.uu.nl

69

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 70

Leefbaarheid

Beschouwen wij de tevredenheid over de mate van menging naar etniciteit dan blijkt dat Turken in zijn algemeenheid veel minder tevreden zijn dan de andere bevolkingsgroepen. Dat geldt overigens ook voor de tevredenheid over de buurt als totaal. De verschillen tussen de etnische groepen zijn groter dan bij de inkomensgroepen. Maar ook hier zien we dat alle etnische groepen in Bos en Lommer een rapportcijfer lager dan een 6 geven voor de mate van menging, terwijl dat in OudZuid bij alle groepen boven een 6,5 ligt. Surinamers en Antillianen zijn in Zuidoost wat tevredener over de mate van menging dan de andere etnische groepen. Dat zou er op kunnen duiden dat daar waar de betreffende groep in sterke mate is vertegenwoordigd, de bewoners tevreden zijn. Dat blijkt echter niet op te gaan voor Marokkanen en Turken, want die zijn in ruime mate vertegenwoordigd in Slotervaart en Bos en Lommer, maar waarderen de mate van menging toch negatief.

Tabel 4.2: tevredenheid over menging naar etniciteit per stadsdeel Surinamers

Turken

Marokkanen

en Antillianen

niet geindus-

geindus-

Neder-

trialiseerd

trialiseerd

landers

totaal

Centrum

6,5

*

*

6,9

7,0

6,9

6,9

Westerpark

7,1

6,7

6,7

7,4

7,4

7,0

7,1

Oud-West

7,1

7,0

6,5

7,1

7,0

7,1

7,1

Zeeburg

6,6

4,9

6,4

5,9

5,5

6,1

6,0

Bos en Lommer

5,4

5,5

5,9

5,8

5,3

5,2

5,4

De Baarsjes

6,0

6,1

6,8

6,4

6,3

6,3

6,3

Noord

6,7

6,0

6,2

6,1

6,4

6,4

6,4


5,7

5,6

6,0

6,5

5,6

5,4

5,6

Osdorp

6,4

6,0

6,9

6,3

6,0

6,1

6,2

Slotervaart

6,0

5,8

5,8

5,7

5,9

6,1

6,0

Zuidoost

6,9

*

*

6,4

6,3

6,5

6,5

Oost/Watergr

6,6

6,2

7,0

6,5

7,0

6,7

6,7

Oud-Zuid

6,7

6,8

6,9

7,4

7,2

7,1

7,1

ZuiderAmstel

7,3

8,3

*

7,1

7,0

7,0

7,0

Amsterdam totaal

6,5

5,8

6,3

6,5

6,6

6,5

6,5

* te weinig respondenten

Menging op buurtniveau per buurtcombinatie De verschillen binnen stadsdelen in de mate van menging en de waardering daarvoor zijn groot. Zo wordt Oost bijvoorbeeld gemengd gevonden en de Watergraafsmeer niet. Vandaar dat we verder inzoomen op het schaalniveau van de buurtcombinaties. De meest gemengde buurten (aangegeven in donkergroen) liggen in de negentiende-eeuwse gordel en de ring ’20 – ‘40. De lijst wordt aangevoerd door de Oosterparkbuurt, Kinkerbuurt, Dapperbuurt (deze buurten scoren 8,1) gevolgd door de Staatsliedenbuurt en de Nieuwe Pijp (beide 8,0). De minst gemengde buurten (aangegeven in rood) zijn het Museumkwartier en de Apollobuurt (beide 3,2), gevolgd door Driemond (3,7), landelijk Noord en de Grachtengordel West en Zuid (3,9). Het betreft hier de hoge status gebieden in de grachtengordel en Zuid, alsmede de landelijke dorpen aan de rand van de stad.

70

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 71

Leefbaarheid

Figuur 4.2: mate van menging per buurtcombinatie Staatsliedenbuurt

Grachtengordel-west Grachtengordel-zuid Landelijk Noord

Kinkerbuurt Dapperbuurt

7 tot 8,13

Oosterparkbuurt Museumkwartier/Duivelseiland

6 tot 7

Apollobuurt

Nieuwe Pijp Mate van menging per buurtcombinatie 1 = niet gemengd, 10 = wel gemengd

5 tot 6

3,16 tot 5

7 tot 8,13

1 = niet gemengd

6 tot 7

10 = wel gemengd

Driemond

5 tot 6

Figuur 4.3: tevredenheid over menging per buurtcombinatie Geuzenveld

7 tot 7,55

Slotermeer noordoost Staatsliedenbuurt

Slotermeer zuidwest

6 tot 7

De Kolenkit 5 tot 6

4,85 tot 5

1 = zeer ontevreden gemengd 10 = zeer tevreden

Overtoomse veld

Apollobuurt

Oude Pijp Tevredenheid over menging 1 = zeer ontevreden, 10 = zeer tevreden

Driemond

7 tot 7,55 6 tot 7 71

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 72

Leefbaarheid

De kaart over de tevredenheid over de mate van menging laat zien dat bewoners vooral tevreden zijn in buurten in de negentiende-eeuwse gordel die volgens de bewoners zeer gemengd zijn of in hoge status buurten waar zeer weinig menging is. Het meest tevreden over menging zijn de bewoners van de Apollobuurt, Oude Pijp, Driemond en de Staatsliedenbuurt. Dat zijn over het algemeen ook buurten waar bewoners bovengemiddeld tevreden zijn over de buurt als geheel. Bewoners van Overtoomse Veld zijn het minst tevreden over de mate van menging (4,9), gevolgd door de Kolenkitbuurt (5,0) en Slotermeer Noordoost (5,3). De vijf buurten waar de bewoners het minst tevreden zijn over de mate van menging vormen een aaneengesloten gebied in de Westelijke Tuinsteden. Meestal scoren deze buurten gemiddeld op de mate van menging. De vraag die onmiddellijk opkomt is of deze bewoners nou meer of minder menging wensen en wat ze daar dan precies mee bedoelen. Duidelijk is in ieder geval dat ze de huidige situatie niet waarderen. Overtoomse Veld en Staatsliedenbuurt als uitschieters Overtoomse Veld springt eruit als buurt waar de bewoners ronduit ontevreden zijn over de mate van menging. De Staatsliedenbuurt wordt daarentegen door de bewoners gewaardeerd als gemengde buurt. Om een beter beeld te krijgen van de achterliggende overwegingen van bewoners zoomen wij in op deze twee buurten. De ontevredenheid van de bewoners van Overtoomse Veld betreft niet alleen de mate van menging. Op vrijwel alle leefbaarheidsaspecten geldt dat de bewoners van de Staatsliedenbuurt tevredener zijn dan de bewoners van Overtoomse Veld. Bovendien is het rapportcijfer voor de buurt er de laatste jaren sterk gestegen van een 6,1 in 2001 naar een 7,3 in 2005.

Figuur 4.4: subjectieve oordeel leefbaarheid in de Staatsliedenbuurt en Overtoomse Veld

overlast vervuiling

overlast groepen

veilig voelen 's avonds

veilig voelen overdag

betrokkenheid bij de buurt

oordeel menging

Staatsliedenbuurt

mate van menging Overtoomse Veld totaaloordeel Amsterdam totaal 0

72

2

4

6

8

10

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 73

Leefbaarheid

Bevolkingssamenstelling Overtoomse Veld en Staatsliedenbuurt De buurten verschillen weinig van elkaar wat betreft inkomensverdeling. Beide buurten kennen een oververtegenwoordiging aan lage inkomensgroepen. In de Staatsliedenbuurt behoort 41 procent van de huishoudens tot de primaire doelgroep en in Overtoomse Veld 44 procent (tegen 35 procent voor Amsterdam als geheel). De Staatsliedenbuurt en Overtoomse Veld verschillen wel van elkaar wat betreft etniciteit. Volgens de bewoners is de Staatsliedenbuurt zeer gemengd, maar de bevolkingssamenstelling naar etniciteit lijkt sterk op die van Amsterdam als geheel en autochtone Nederlanders maken er met 53 procent de meerderheid uit. Overtoomse Veld is volgens de bewoners minder gemengd, maar is objectief gezien ‘gemengder’ naar etniciteit. Marokkanen zijn er met 33 procent de grootste groep, gevolgd door Meander in de de Nederlanders met 26 procent. Verder wonen er in Overtoomse Veld relatief Staatsliedenbuurt. meer stellen met kinderen en eenoudergezinnen dan in de Staatsliedenbuurt. Toch bestaat in Overtoomse Veld nog altijd 44 procent van de huishoudens uit alleenstaanden, tegen 65 procent in de Staatsliedenbuurt.

Figuur 4.5: Bevolking naar etniciteit in de Staatsliedenbuurt en Overtoomse Veld

Bron: Dienst Onderzoek en Statistiek, Gemeente Amsterdam, Stadsdelen in Cijfers 2005.

100%

80

Nederlanders

geïnd. landen

60

niet-geïnd. landen

Zuid-Europeanen

40

Marokkanen

Turken

20

Antillianen

Surinamers

0 Staatsliedenbuurt

Overtoomse Veld

Amsterdam

De afgelopen jaren zijn er in de Staatsliedenbuurt veel nieuwbouwprojecten opgeleverd, waaronder Meander. Bovendien is de Fannius Scholtenbuurt opgeknapt. De differentiatie van de woningvoorraad is dus in de Staatsliedenbuurt de afgelopen jaren toegenomen. Overtoomse Veld staat nog redelijk aan het begin van een grootschalige vernieuwingsoperatie. In beide buurten overheerst nog steeds de sociale huursector.

73

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 74

Leefbaarheid

Uit de onderstaande grafiek blijkt dat autochtone Nederlanders Overtoomse Veld gemiddeld een gemengde buurt vinden (6,9). Marokkanen vinden de buurt echter een stuk minder gemengd (4,9). Beide groepen zijn echter ontevreden over de situatie, want de Nederlanders geven een rapportcijfer van 4,8 als oordeel voor de menging en de Marokkanen een 5,0.

Figuur 4.6: menging en tevredenheid in Overtoomse Veld naar etniciteit

Nederlands

geïndustrialiseerd/Z-Eur.

niet geïndustrialiseerd

Marokkaans


Turks


Surinaams en Antilliaans

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Figuur 4.7: menging en tevredenheid in de Staatsliedenbuurt naar etniciteit

Nederlands

geïndustrialiseerd/Z-Eur.

niet geïndustrialiseerd

Marokkaans


Turks


Surinaams en Antilliaans

0

2

4

6

8

10

In de Staatsliedenbuurt is het beeld veel eenduidiger. Alle etnische groepen vinden deze buurt gemengd en zijn daar bijzonder tevreden over. In het onderzoek Wonen in Amsterdam 2005 hebben bewoners de mogelijkheid gekregen om met drie trefwoorden aan te geven wat ze het vervelendst vinden van hun buurt. Tevens hebben ze aangegeven wat er kan verbeteren in de buurt.

74

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 75

Leefbaarheid

Het is opvallend hoe vaak de bevolkingssamenstelling door de bewoners van Overtoomse Veld wordt genoemd als ergernis en verbeterpunt. In de Staatsliedenbuurt wordt dit nauwelijks genoemd. Een selectie uit de open antwoorden in Overtoomse Veld wat betreft verbeterpunten: ‘samenstelling bevolking‘, ‘verspreiding bewoners‘,‘verspreiding etniciteit, meer koopwoningen voor starters‘, ‘meer gemengde samenstelling van bewoners‘. ‘diverse culturen spreiden‘ Het is zeker niet zo dat alleen Nederlanders ontevreden zijn over de bevolkingssamenstelling. In alle etnische groepen zijn respondenten te vinden die de bevolkingssamenstelling als vervelendste aspect van de buurt opgeven. Een aantal Surinaamse en Antilliaanse respondenten spreekt over ‘teveel dezelfde soort mensen‘, ‘ik hoor hier niet‘, ‘alle witte mensen verhuizen‘, ‘woningdiversiteit gering‘. Een Turkse respondent ergert zich aan het feit dat ‘mensen niet met elkaar omgaan‘. Een aantal Marokkanen vindt het vervelend dat ‘het niet gemengd is‘ en merkt op dat er ‘teveel buitenlanders bij elkaar wonen‘. Het lijkt erop of ook etnische minderheden van mening zijn dat er te weinig autochtone Nederlanders wonen. De meeste open antwoorden lijken te slaan op de bevolkingssamenstelling naar etniciteit. Een aantal respondenten legt daarbij een relatie met de samenstelling van de woningvoorraad. Menging op buurtniveau: nabeschouwing Uit Wonen in Amsterdam 2005 blijkt dat bewoners zeer tevreden zijn over de mate van menging in weinig gemengde hoge statusbuurten in Oud-Zuid, de grachtengordel en de landelijke dorpen aan de rand van de stad. Dit lijkt de ‘soort zoekt soort’-gedachte te ondersteunen. Maar de zaak ligt gecompliceerder, want buurten als de Oude Pijp en de Staatsliedenbuurt zijn volgens de bewoners gemengde buurten waar de bevolkingssamenstelling wordt gewaardeerd. De mate van menging wordt het minst gewaardeerd in een aantal buurten in de oude Westelijke Tuinsteden. Dat geldt voor alle bevolkingsgroepen. In objectieve zin gaat het hier om buurten die in sociaal-culturele zin gemengd zijn, maar een oververtegenwoordiging kennen van mensen met lage inkomens en of lage opleiding. Bewoners in die wijken hebben vaak weinig met elkaar gemeen en de betrokkenheid bij de buurt is gering. Sommige bewoners van deze buurten geven aan dat de buurt te eenzijdig is samengesteld. Als verbeterpunt noemen bewoners zelf vaak een grotere differentiatie van de woningvoorraad, bijvoorbeeld door de bouw van koopwoningen. Uiteraard is gemengd bouwen geen panacee voor alle problemen, maar het leidt er wel toe dat mensen met een verschillende sociaal-economische of sociaal-culturele achtergrond elkaar kunnen ontmoeten. In de Staatsliedenbuurt, een gemengde buurt die zeer gewaardeerd wordt door de bewoners, heeft het gemengde bouwen van de afgelopen jaren er in ieder geval toe geleid dat een aantal zwarte scholen gemengd is geworden. De mogelijkheden tot contact tussen de verschillende culturen zijn daarmee toegenomen.

4.2 Menging op gebouwniveau huur/koop Er is de bewoners niet alleen gevraagd naar de menging van de buurt. In 2005 is voor het eerst ook een vraag toegevoegd over gemengde complexen. Door de nieuwbouw van complexen met huur en koopwoningen in hetzelfde gebouw en door de verkoop van huurwoningen neemt het aantal gemengde complexen in de stad toe. Het is daarom interessant om te onderzoeken of de bewoners tevreden zijn over het samenleven in die gebouwen. Aan huurders is gevraagd of zij in een gebouw wonen waarin ook koopwoningen zijn en aan kopers het omgekeerde. Aan de bewoners van gemengde complexen (huur/koop) is vervolgens gevraagd

75

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 76

Leefbaarheid

wat ze daarvan vinden. De bewoners konden vier antwoorden geven: 1. Goed, er zijn geen problemen. 2. Lastig, er zijn soms problemen 3. Slecht, er zijn vaak problemen en 4. Weet niet. In tegenstelling tot de vraag over de menging op buurtniveau is hier wel direct duidelijk over welke soort menging het gaat, namelijk de menging van huur- en koopwoningen. Van de bewoners van koopwoningen geeft 25 procent aan in een gebouw te wonen waarin zich ook huurwoningen bevinden. Dit aandeel ligt het hoogst in Bos en Lommer (61% van de kopers) en De Baarsjes (52%) en het laagst in AmsterdamNoord (9%).

Tabel 4.3: kopers die wonen in een gebouw met huurwoningen in % ja

nee

weet niet

totaal

Centrum

20

79

1

100

Westerpark

36

62

2

100

Oud-West

33

67

Zeeburg

22

76

2

100

Bos en Lommer

61

35

4

100

De Baarsjes

52

45

3

100

9

90

1

100


18

79

3

100

Osdorp

21

77

2

100

Slotervaart

14

82

4

100

Zuidoost

23

75

2

100


24

75

1

100

Oud-Zuid

29

70

1

100

Noord

100

ZuiderAmstel

29

67

4

100

Amsterdam totaal

25

73

2

100

Tabel 4.4: kopers in gemengde complexen naar bouwperiode in % < 1945

1945 – 1994

1995 – 2005

totaal

Centrum

21

51

29

100

Westerpark

27

14

59

100

Oud-West

60

15

25

100

Zeeburg

14

17

69

100

Bos en Lommer

98

2

0

100

De Baarsjes

90

4

7

100

Noord

22

66

12

100


0

96

4

100

Osdorp

2

76

23

100

Slotervaart

0

90

10

100

Zuidoost

76

0

93

7

100


33

55

12

100

Oud-Zuid

90

6

4

100

ZuiderAmstel

61

36

3

100

Amsterdam totaal

47

37

16

100

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 77

Leefbaarheid

Bos en Lommer en de Baarsjes zijn dus de stadsdelen met relatief de meeste (kopers in) gemengde complexen naar huur/koop. Vaak betreft het hier vooroorlogse woningen. Bij de menging van huur en koopwoningen denken we vaak aan gemengde nieuwbouwcomplexen met koop en sociale huur die recentelijk zijn opgeleverd. Maar gemiddeld wordt er het meest gemengd gewoond in de bestaande voorraad waar (particuliere) huurwoningen en koopwoningen zich in hetzelfde gebouw bevinden. Gedeeltelijk betreft het hier een situatie die al lang bestaat. Amsterdam kent immers, vooral in de vooroorlogse wijken, veel kleine particuliere eigenaren die zelf een deel van hun perceel bewonen en de rest van de appartementen verhuren. Verder worden steeds meer particuliere huurwoningen verkocht. De toenemende verkoop van sociale huurwoningen zal er toe leiden dat het aantal gemengde complexen de komende jaren sterk zal toenemen,ook in buurten waar nu de sociale huursector nog sterk is vertegenwoordigd. Zeeburg en Westerpark vallen juist op door een hoog percentage kopers in gemengde nieuwbouwcomplexen. In de afgelopen jaren zijn er in deze stadsdelen dan ook veel gemengde complexen gerealiseerd, bijvoorbeeld het GWL-terrein en Meander in Westerpark en diverse projecten in de Indische Buurt, Oostelijk Havengebied en IJburg. Van de huurders geeft 14 procent aan in een gemengd complex te wonen. Dit percentage ligt het hoogst in Zuidoost (25%) en het laagst in Geuzenveld en Slotervaart (7%).

Tabel 4.5: huurders die wonen in een gebouw met koopwoningen in % ja

nee

Centrum

12

77

weet niet niets ingevuld 8

2

totaal 100

Westerpark

16

72

10

3

100

Oud-West

15

71

11

3

100

Zeeburg

14

68

14

3

100

Bos en Lommer

15

65

18

2

100

De Baarsjes

17

64

16

2

100

Noord

12

73

11

4

100 100


7

81

8

4

15

75

7

3

100

7

83

8

2

100

Zuidoost

25

60

11

4

100


13

72

13

3

100

Oud-Zuid

14

74

10

2

100

Osdorp Slotervaart

ZuiderAmstel

18

66

13

3

100

Amsterdam totaal

14

72

11

3

100

77

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 78

Leefbaarheid

Tabel 4.6: oordeel over menging van kopers in % goed, er zijn

lastig, er zijn

slecht,

weet niet

totaal

geen

soms

er zijn vaak

problemen

problemen

problemen

Centrum

65

25

7

3

100

Westerpark

66

26

5

3

100

Oud-West

69

23

3

5

100

Zeeburg

53

32

10

6

100

Bos en Lommer

67

24

2

6

100

De Baarsjes

71

22

2

5

100

Noord

77

13

4

6

100


69

20

4

6

100

Osdorp

71

15

9

5

100

Slotervaart

71

19

6

4

100

Zuidoost

70

25

3

3

100


73

23

2

3

100

Oud-Zuid

76

21

3

1

100

ZuiderAmstel

62

28

7

3

100

Amsterdam totaal

69

23

4

4

100

De overgrote meerderheid van de kopers (69%) heeft geen problemen met het wonen in een gemengd complex, 23% geeft aan dat er soms problemen zijn en 4% dat er vaak problemen zijn. Vergelijken wij de stadsdelen, dan valt vooral Zeeburg op waar 32% van de kopers aangeeft dat er soms problemen zijn en 10% dat er vaak problemen zijn. Ook in Osdorp geven relatief veel kopers (9%) aan vaak problemen te ervaren als gevolg van de menging van huur en koop. Beschouwen wij de tevredenheid van kopers over gemengd wonen naar bouwperiode dan valt op dat bewoners van gemengde nieuwbouwcomplexen ontevredener zijn over de menging van huur en koop dan bewoners van vooroorlogse complexen. Wellicht heeft dat te maken met het feit dat in de nieuwbouw in de afgelopen jaren niet alleen een menging is gerealiseerd van sociale huur en koop, maar ook vaak van verschillende doelgroepen, bijvoorbeeld grote gezinnen en ouderen. Verder geldt dat de verschillen in de vooroorlogse complexen tussen de bewoners van de meestal particuliere huurwoningen enerzijds en de koopwoningen anderzijds geringer zijn dan die tussen de bewoners van nieuwbouwkoopwoningen enerzijds en nieuwbouw sociale huurwoningen anderzijds.

Tabel 4.7: oordeel over menging van kopers naar bouwperiode in %

78

goed, er zijn

lastig, er zijn

slecht,

geen

soms

er zijn vaak

weet niet

totaal

problemen

problemen

problemen

< 1945

70

24

3

4

100

1945 – 1994

71

20

5

4

100

1995 – 2005

62

27

9

3

100

totaal

69

23

4

4

100

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 79

Leefbaarheid

De huurders zijn nog iets tevredener over gemengd wonen dan de kopers. Drieënzeventig procent van de huurders van gemengde complexen geeft aan geen problemen te ondervinden, 8% heeft soms problemen en 3% vaak.

Tabel 4.8: oordeel over menging van huurders goed, er zijn

lastig, er zijn

slecht,

geen

soms

er zijn vaak

problemen

problemen

problemen

80

7

2

Centrum

weet niet

niets

totaal

ingevuld 9

1

100

Westerpark

71

7

4

18

Oud-West

71

7

4

15

3

100

100

Zeeburg

73

9

1

14

3

100

Bos en Lommer

80

2

2

15

2

100

De Baarsjes

78

7

2

11

3

100

Noord

73

5

2

18

2

100


71

14

2

12

2

100

Osdorp

72

8

4

14

3

100

Slotervaart

74

11

13

2

100

Zuidoost

71

12

5

12

0

100

Oost/Watergr

75

5

5

11

5

100

Oud-Zuid

69

12

5

11

3

100

ZuiderAmstel

70

11

2

15

1

100

Amsterdam totaal

73

8

3

13

2

100

Het onderzoeksmateriaal van Wonen in Amsterdam 2005 is vanwege het steekproefkarakter niet geschikt om uitspraken te doen over specifieke (nieuwbouw)complexen. Wel kunnen we laten zien in welke buurtcombinaties veel gemengde gebouwen staan. Figuur 4.8 geeft een beeld van de buurtcombinaties waar meer dan de helft van de kopers aangeeft in een gemengd gebouw te wonen waarin zich ook huurwoningen bevinden. Nellestein in Zuidoost voert de lijst aan, gevolgd door Erasmuspark in Bos en Lommer, De Krommert in de Baarsjes, Rijnbuurt en Scheldebuurt in ZuiderAmstel en de Indische Buurt West in Zeeburg. Met uitzondering van de Indische Buurt West en de Rijnbuurt betreft het allemaal buurten waar de particuliere huursector overheerst. Zoals hierboven al aangegeven, gaat het vaak om een menging van koopwoningen en particuliere huurwoningen in de bestaande voorraad.

In de ring 1920 – 1940 treffen wij veel complexen met een menging van particuliere huurwoningen en koopwoningen. Deze complexen zijn wel gemengd naar eigendomsverhouding, maar niet naar bevolking.

79

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 80

Leefbaarheid

Figuur 4.8: buurten waar meer dan 50% van de kopers aangeeft in ‘gemengde’ gebouwen te wonen

100%

80

60

40 % kopers dat aangeeft in een gebouw met huurwoningen te wonen 20 % huurders dat aangeeft in een gebouw met koopwoningen te wonen

0 Indische Buurt West

Scheldebuurt

Rijnbuurt

De Krommert

Erasmuspark

Nellestein

Figuur 4.9: woningvoorraad naar eigendom in buurten met veel gemengde complexen 100%

80

60

40 corporatiehuur

20

particuliere huur

koop


Scheldebuurt

Rijnbuurt

De Krommert

Erasmuspark

Nellestein

De Indische Buurt onderscheidt zich van de andere vijf buurten, omdat bijna 60 procent van de kopers in gemengde gebouwen in nieuwbouwcomplexen (gebouwd na 1994) woont. In de andere gemengde buurten betreft het vrijwel uitsluitend menging in de bestaande bouw.

80

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 81

Leefbaarheid

Figuur 4.10: hoe denken kopers over gemengd wonen? 100%

80

60

weet niet

40

slecht, er zijn vaak problemen 20 lastig, er zijn soms problemen goed, er zijn geen problemen


Scheldebuurt

Rijnbuurt

nieuwbouwcomplexen.

De Krommert

bewoners in gemengde

Erasmuspark

Nellestein

In de Indische Buurt wonen veel eigenaar

De resultaten van het onderzoek laten zien dat in de buurtcombinaties met de meeste gemengde complexen kopers redelijk tevreden zijn over de menging. In de genoemde buurten ervaart meer dan de helft van de kopers geen problemen. Van de kopers in gemengde complexen in de Indische Buurt West beoordeelt 9% de menging als ‘slecht’ en 30% als lastig. In Wonen in Amsterdam 2005 is niet gevraagd waarom bewoners de menging van huur en koop niet waarderen. Wel weten we wat respondenten het vervelendst vinden van hun buurt. Bij de kopers in de Indische Buurt West die de menging als ‘slecht’ beoordelen, wordt bijvoorbeeld geluidsoverlast van de buren als ergernis genoemd, evenals armoede en vervuiling. De huurders van gemengde complexen zijn over het algemeen tevredener dan kopers, want in de Indische Buurt West beoordeelt maar 2% van de huurders in gemengde complexen de situatie als slecht. De resultaten van het onderzoek wijzen uit dat de meeste bewoners van gemengde complexen geen problemen hebben met de menging van huur en koop. Tegelijkertijd lijken bewoners van de gemengde nieuwbouwcomplexen wat ontevredener dan bewoners van met name vooroorlogse gemengde gebouwen. In het septembernummer van Nul20 (2006) is door André Buys van het RIGO een aantal aanbevelingen gedaan om problemen met menging in de nieuwbouw te voorkomen. Zo is het niet verstandig om grote woningen boven kleine te maken en een aparte opgang voor de bewoners van koop- en huurappartementen verdient aanbeveling.

81

WIA05deel3_hfdst4

19-02-2007


11:24

Pagina 82

Leefbaarheid

4.3 Menging op buurten gebouwniveau Het is niet eenvoudig op basis van dit hoofdstuk eenduidige conclusies over menging te trekken. Het eerste deel van het hoofdstuk laat zien dat bewoners tevreden zijn in de (naar bevolkingssamenstelling) minst gemengde buurten (bijvoorbeeld in Oud-Zuid), maar ook in de meest gemengde buurten (vaak in de negentiendeeeuwse gordel). Bij de vraag over menging van bevolkingsgroepen is niet duidelijk of het om inkomen, etniciteit, opleiding of bijvoorbeeld leeftijd gaat. Uit andere antwoorden in de enquête lijken bewoners bij menging vooral te doelen op de etnische achtergrond van de bewoners. Het tweede deel van dit hoofdstuk gaat niet over het schaalniveau van de buurt, maar over gemengde gebouwen. In tegenstelling tot deel 1 is hier duidelijk in de vraag gespecificeerd dat het om de menging van huur- en koopwoningen gaat. De buurten met de meeste gemengde complexen blijken vooral in de ring 1920 – 1940 gelegen. De complexen bestaan in die buurten vaak uit een mix van particuliere huur- en koopwoningen in de bestaande bouw. Bewoners hebben daar over het algemeen weinig problemen met de menging van huur en koop. In buurten met gemengde nieuwbouwcomplexen van sociale huur- en koopwoningen wordt de menging wat vaker als negatief ervaren. Maar ook daar ondervindt de overgrote meerderheid van de bewoners geen problemen als gevolg van menging. Belangrijk is dat we bij het begrip menging altijd duidelijk moeten aangeven wat er wordt bedoeld. Gaat het om menging van bevolkingsgroepen naar inkomen, etniciteit, leefstijl etc, of gaat het om de menging van eigendomscategorieën (huur/koop)? Tevens is het schaalniveau van belang. De ene menging is de andere niet. Een mix van huur en koop hoeft niet altijd te resulteren in een gemengde bevolking. Zo zijn de buurten met veel gemengde complexen in de ring 1920 –1940, vaak helemaal niet zo gemengd naar bevolkingssamenstelling.

82

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


hoofdstuk 5

11:35

Pagina 83

Leefbaarheid

De grootste ergernissen van de Amsterdammers

In het grote tweejaarlijkse onderzoek Wonen in Amsterdam loopt traditioneel een open slotvraag mee. Dit jaar luidde die: Geef in maximaal drie trefwoorden aan wat u het vervelendst vindt van uw buurt. Geen voorgedrukte antwoordhokjes, maar ruimte om in drie woorden zelf iets op te schrijven. Hierna wordt de rijke oogst van deze vraag besproken, die door ruim 15.000 mensen (een respons van 81%) werd beantwoord. Al die schrijfsels zijn bewaard en in rubrieken ondergebracht. Daaruit komen interessante verschillen tussen de stadsdelen en buurten naar voren.

5.1 Rondjes rijden tussen het blik Wat vinden de mensen van de grootste stad van Nederland het vervelends aan de buurt waar ze wonen? Dat ze hun auto niet kwijt kunnen. Dat speelt niet alleen in de drukke gebieden met betaald parkeren maar ook in een aantal gebieden ver daarbuiten. Waar parkeren minder gereguleerd wordt, is het – wellicht deels juist daardoor – ook een bron van ergernis. Ook afval, vuilnis en de verkeersdrukte zijn belangrijke ergernissen. In de top 5 staan vooral fysieke ergernissen. Pas daarna volgen zaken als onveiligheid, criminaliteit en overlast.

De Aker.

5.2 Ergernissen in de stadsdelen Wat is er zo vervelend aan wonen in Amsterdam, en wat hindert je in je eigen buurt? Het hangt er maar van af wie je het vraagt, en dan vooral waar ze wonen. Zoals gezegd: parkeren scoort over de hele stad het hoogst. Het gaat dan vooral over de schaarste, en minder over ‘teveel blik op straat’. Met name aan de westkant van het centrum is parkeren een hot-issue. Maar ook in gebieden zonder parkeerregime kan het storen: in de Aker en de noordwesthoek van Noord moeten mensen veel rondjes rijden om hun auto te kunnen stallen. Deze gebieden liggen ver van de stad en het autobezit is eerder hoger dan lager. Evengoed geldt er een parkeernorm die het aantal plekken op straat beperkt, waardoor parkeren in deze gebieden toch lastig wordt gevonden.

83

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


11:35

Pagina 84

Leefbaarheid

Centrum

Westerpark

Oud-West

Zeeburg

Bos en lommer

De Baarsjes

Amsterdam-Noord


Osdorp

Slotervaart

Zuidoost


Oud-Zuid

ZuiderAmstel

totaal

Tabel 5.1: rangordes binnen de stadsdelen (top-20 van meestgenoemde kenmerken)

parkeren

1

1

1

3

1

1

4

6

3

4

4

3

1

1

1

afval/vuil/vuilnis

6

5

4

1

2

2

2

1

2

1

2

1

3

5

2

druk verkeer

2

4

3

7

6

4

1

8

4

7

6

2

2

2

3

weinig voorzieningen

7

2

8

2

7

6

3

2

6

5

1

4

7

3

4

hondepoep

5

3

2

9

19

3

8

19

23

14

14

9

4

4

5

hangjongeren

14

9

12

4

5

5

5

4

1

2

5

7

11

11

6

criminaliteit

11

12

10

5

4

10

9

5

8

3

3

5

15

18

7 8

lawaai/drukte

4

7

5

11

10

9

7

11

11

12

10

8

5

11

zwerfvuil

13

11

9

10

8

7

6

7

10

5

10

6

6

8

9

sfeer

17

8

11

8

8

7

10

9

9

8

12

10

9

6

10

geluidsoverlast

9

6

7

14

12

13

12

16

15

11

9

12

10

9

11

33

18

22

12

3

11

14

3

5

9

22

13

18

24

12

8

10

6

6

17

15

22

24

15

19

23

18

12

16

13

buren

16

15

12

17

11

12

13

14

13

15

13

15

13

14

14

onveilig

22

21

15

13

13

14

15

9

14

10

7

14

25

21

15

allochtonen/buitenlanders groen

drugs/verslaafden

3

16

19

14

29

26

25

25

31

29

8

11

30

33

16

agressie/asociaal gedrag

17

12

15

16

14

16

16

19

21

15

21

17

19

23

17

onderhoud openbare ruimte

21

23

18

23

18

18

11

21

18

18

20

16

14

14

18

bouwlawaai

11

23

14

22

25

28

25

21

24

29

27

28

8

13

19

speelplekken

23

27

22

18

21

25

20

18

7

20

23

22

20

25

20

Tabel 5.1 geeft een overzicht van de eerste twintig (van de in totaal veertig) antwoordcategorieën. De vraag was wat men het vervelendst vond van de eigen buurt. Omdat de antwoorden zich niet laten optellen, zijn ze in rangordes gezet. De meestgenoemde ergernis krijgt rangorde 1, en zo verder aflopend. Uiterst rechts staat het totaal over de stad. Als de rangorde in een stadsdeel sterk afwijkt kleurt hij op (oranje = opvallend vaak genoemd, groen = opvallend weinig genoemd). Hoe lager een kenmerk staat in de stedelijke rangorde, hoe groter de benodigde afwijking om te worden gekleurd. Er is gewerkt met ongewogen aantallen, zoals voor leefbaarheidsanalyses gebruikelijk is.

Tabel 5.1 geeft een overzicht van de eerste 20 (van de in totaal 40) antwoordcategorieën. Hoog op de lijst vervelende punten staan verder afval/vuilnis, druk verkeer, gebrek aan voorzieningen en – good-old – hondenpoep. Tussen de antwoorden veel bloemrijke schrijfsels zoals ‘geen vriendelijk groet’; ‘het waait hier altijd!’; ‘het uitgekozen worden voor een veel te lange enquête’ en ‘samenhangende Marokkaanse jongeren’. Niet alles kon worden gerubriceerd, maar het beeld tekende zich al snel genoeg af. Vragen naar de drie meest vervelende dingen in de buurt maakt dat voor kleine ergernissen geen plaats is. Er zijn in Slotervaart wellicht niet eens zoveel minder honden dan in Oud-West, maar veel Slotervaarters maken zich momenteel meer zorgen om zaken als hangjongeren, criminaliteit en zwerfvuil. In het centrum worden criminaliteit en zwerfvuil niet veel genoemd, maar wel de drukte, de toeristen en het bouwlawaai. Het is zoals een buurtregisseur onlangs al zei op televisie over zijn buurt waar de

84

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


11:35

Pagina 85

Leefbaarheid

afgelopen jaren met succes is gewerkt aan het terugdringen van illegale prostitutie en straatroof: ‘het gaat fantastisch met deze buurt, mensen gaan weer klagen over hondenpoep en de muziek van de buren’. Een aantal stadsdelen voegt zich naar de gemiddelde rangorde voor de stad. In De Baarsjes, Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer zijn nauwelijks opvallende verschillen met het stedelijk beeld waar te nemen. Een aantal stadsdelen lijkt beter te slagen in het op orde houden van vuilnis. De leefbaarheid en het veiligheidsgevoel staan in Slotervaart, Geuzenveld en Osdorp meer onder druk dan elders. In tabel 5.2 worden accenten genoemd per stadsdeel.

Tabel 5.2: accenten in de rangordes van de stadsdelen stadsdeel

relatief vaak genoemd

Centrum

lawaai, gebrek aan groen, drugs/verslaafden

relatief weinig genoemd afval/vuilnis, gebrek aan voorzieningen, hangjongeren

Westerpark

geluidsoverlast, agressie/asociaal gedrag

afval/vuilnis, hangjongeren, criminaliteit

Oud-West

hondenpoep, geluidsoverlast, gebrek aan groen

afval/vuilnis, gebrek aan voorzieningen, hangjongeren

Zeeburg

gebrek aan groen

druk verkeer, hondenpoep, onderhoud openbare ruimte

Bos en Lommer

criminaliteit, allochtonen, imago

druk verkeer, gebrek aan voorzieningen, hondenpoep

De Baarsjes

gehorige woningen, gebrek aan fietsenrekken,

criminaliteit, drugs/verslaafden, bouwlawaai

coffeeshops Amsterdam-Noord

druk verkeer, onderhoud openbare ruimte

parkeren, hondenpoep, drugs/verslaafden


allochtonen, onveiligheid, imago

parkeren, druk verkeer, hondenpoep

Osdorp

hangjongeren, allochtonen, gebrek aan speelplekken

hondenpoep, geluidsoverlast, drugs/verslaafden

Slotervaart

hangjongeren, criminaliteit, zwerfvuil

parkeren, druk verkeer, hondenpoep

Zuidoost

gebrek aan voorzieningen, onveiligheid,

parkeren, druk verkeer, gebrek aan groen

drugs/verslaafden Oost/Watergraafsmeer

drugs/verslaafden

hondenpoep, gebrek aan groen

Oud-Zuid

lawaai van bouwactiviteiten, gehorige woningen

gebrek aan voorzieningen, hangjongeren, criminaliteit

ZuiderAmstel

slechte sfeer, lawaai van bouwactiviteiten

afval/vuilnis, hangjongeren, criminaliteit

Een aantal typisch grootstedelijke problemen zoals criminaliteit en onveiligheidsgevoel dringen diep door in de gebieden buiten de ring en in Noord, ook in relatief jonge uitleggebieden. In en rond het centrum zijn het vooral de drukte en het weinige groen die opvallen. Wat vervelend wordt gevonden, hangt niet af van wie je het vraagt. De rangordes voor verschillende leeftijdsgroepen (zoals jong vs oud) en soorten huishoudens (zoals gezinnen vs alleenstaanden) verschillen nauwelijks. Pas als je binnen gebieden de belangrijke problemen op een rijtje zet, komen er verschillen aan het licht tussen groepen mensen.

85

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


11:35

Pagina 86

Leefbaarheid

5.3 Ergernissen van buurten Stadsdelen zijn groot en vaak ook heel divers, ze herbergen heel diverse woonmilieus. Dat maakt een analyse op stadsdeelniveau nogal grof. Daarom dalen we een stapje verder af in de stad. Op het niveau van buurtcombinaties ontstaat dan een gevarieerder beeld, dat zich ook goed laat verklaren. Figuur 5.1 laat voorbeelden uit de top-20 zien. Uit de plaatjes kan goed worden afgeleid wat de achtergrond van de rangordes is, en in een aantal gevallen zelf een precisering over wat er met de gebruikte termen is bedoeld.

Figuur 5.1: rangordes van vier aspecten uit de top-20 per buurtcombinatie Parkeren*

Hondenpoep

Allochtonen

Hangjongeren

Rangordes per buurtcombinatie. Als in buurtcombinaties items relatief vaak zijn genoemd, zijn ze rood gekleurd. Naarmate ze minder vaak zijn genoemd, kleuren ze geel en uiteindelijk fel groen. Er is geanalyseerd op alle buurtcombinaties, dus er zijn geen buurtcombinaties samengevoegd omwille van representativiteit (zoals in andere analyses wel is gebeurd). * In de figuur over parkeren is het gebied gearceerd waar een parkeerregime geldt.

86

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


11:35

Pagina 87

Leefbaarheid

Over parkeren is hiervoor al het nodige gezegd. Hondenpoep is vooral een ergernis in dichtbebouwde gebieden rond het centrum, waar in de openbare ruimte minder plaats is voor groenstroken en hondenuitlaatplekken. Het item ‘allochtonen’ is een bijzondere. Omdat de antwoorden hier niet zijn toegelicht, moeten de resultaten met nuances worden bekeken. De ingevulde teksten zijn niet zondermeer voor één uitleg vatbaar. Een paar voorbeelden: – teveel allochtonen hier – allochtonenoverschot – dat autochtonen zich allochtonen wanen – te hoog proportie allochtonen – te veel buitenlanders in één buurt – toename buitenlanders – verhouding autochtoon - allochtoon niet evenredig Gechargeerd kan er onderscheid worden gemaakt in twee betekenissen: – ik vind buitenlanders niet prettig in mijn woonomgeving; – ik zou liever zien dat de bevolking hier meer gemengd was. Een aantal respondenten geeft daarbij expliciet aan ook zelf allochtoon te zijn. Problemen met hangjongeren zijn de afgelopen tijd indringend in het nieuws. De Diamantbuurt wordt door sommigen wel eens weggezet als een mediahype, maar de bewoners zelf ervaren de hangjongeren toch echt als een grote ergernis. Ook al scoort ‘overlast van andere groepen’ in de rapportcijfervragen (voorgedrukte vragen en antwoorden) niet erg laag in die buurt, de hangjongeren liggen wel voorop de tong als mensen vrijuit gevraagd worden hun ergernissen te spuien (drie lege regels om in eigen woorden iets op te schrijven). In het kaartbeeld vallen verder de westelijke tuinsteden en de middelhoogbouw in Noord op. Problemen met hangjongeren in de Aker zijn wellicht minder breed uitgemeten in de media, maar daarom niet minder serieus te nemen. Dit gebied is nog jong, en veel Amsterdammers zijn hier in een suburbaan milieu binnen de stadsgrenzen gebleven. Ze treffen daar nu al grootstedelijke problemen aan en dat is zorgelijk.

87

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


11:35

Pagina 88

Leefbaarheid

5.4 Hotspots onder de loep In de leefbaarheidanalyses van WIA 2005 zijn 6 buurten naar voren gekomen waar de bewoners hun eigen buurt gemiddeld een onvoldoende geven. Het betreft Overtoomse Veld, Kolenkit, IJplein/Vogelbuurt, Transvaalbuurt, Bijlmer-Centrum en Indische Buurt West. Op naaststaande kaart zijn ze in rood aangegeven.

Figuur 5.2 hotspots

Voor deze buurten zijn de rangordes apart onderzocht. Tabel 5.3 (qua opzet gelijk aan tabel 5.1) geeft een overzicht. De rangordes zijn gesorteerd op de resultaten voor de 6 buurten tezamen (‘HOT-spots totaal’). De resultaten lichten op als er relatief grote afwijkingen zijn ten opzichte van het stedelijke beeld. Na afval (op nummer 1) scoren in deze buurten criminaliteit en overlast van hangjongeren hoog (met uitzondering van IJplein/Vogelbuurt). Zonder uitzondering kennen deze buurten hoge percentages allochtonen. Met uitzondering van de Bijlmer – van oudsher een gebied met veel allochtonen – vormt dit ook een relatief grote ergernis. Vuilnis is ergernis nummer Veel ergernissen in de zes buurten hebben te maken met hoe verschillende groe1 in de Transvaalbuurt. pen in de buurt zich gedragen en hoe ze met elkaar omgaan. Dat betekent dat

88

Pagina 89

Leefbaarheid

IJplein/vogelbuurt

Overtoomse veld

Bijlmer-Centrum

HOT-spots totaal

elders

Amsterdam totaal

Tabel 5.3: accenten in de rangordes van de Hot-spots

Kolenkit


11:36

Indische buurt-West

19-02-2007

Transvaal

WIA05deel3_hfdst5

afval/vuil/vuilnis

1

1

1

1

2

1

1

2

2

criminaliteit

2

5

3

4

1

2

2

9

7

hangjongeren

4

5

4

12

7

4

3

6

6

zwerfvuil

3

4

7

4

8

7

4

8

9

parkeren

5

2

7

6

8

6

5

1

1

allochtonen/buitenlanders

9

8

2

9

4

16

6

12

12

weinig voorzieningen

8

3

15

2

3

10

7

4

4

lawaai/drukte

9

8

6

3

12

8

8

7

8

druk verkeer

13

7

10

13

5

10

9

3

3

3

11

12

9

5

5

9

15

15 10

onveilig sfeer

7

8

9

14

10

16

11

10

geluidsoverlast

11

12

11

14

12

9

12

11

11

buren

21

14

5

8

15

13

13

14

14

drugs/verslaafden

6

12

26

20

25

3

14

16

16

agressie/asociaal gedrag

13

17

17

14

16

14

15

17

17

imago

21

21

14

17

10

16

16

25

22

groen

11

16

20

20

18

19

17

13

13

hondenpoep/loslopende huisdieren

21

15

25

6

21

30

18

5

5

overlast

18

21

12

20

21

10

18

34

31

onderhoud openbare ruimte

21

19

16

18

14

25

20

18

18

integratie hier hoog op de agenda hoort, tussen andere problemen die zich in deze buurten ook bovengemiddeld vaak voordoen zoals hardnekkige werkloosheid en het achterblijven van inkomens.

5.5 Hoe nu verder Allemaal leuk en aardig, die uitkomsten, maar wat moet volkshuisvestend Amsterdam daar nu mee? Per gebied in Amsterdam heeft een grote groep bewoners aangegeven wat ze in hun eigen buurt vervelend vinden, het zijn antwoorden uit de eerste hand. Waar heel indringende zaken als criminaliteit en drugsoverlast spelen, voeren die blijkbaar de boventoon boven meer alledaagse zaken als parkeren en verkeersdrukte. Mochten in de toekomst hondenpoep en vliegtuiglawaai de belangrijkste problemen worden, zijn we al bijna in Utopia aangeland. Maar daarvoor moeten wel eerst de schouders worden gezet onder die andere ergernissen.

89

WIA05deel3_hfdst5

19-02-2007


90

11:36

Pagina 90

Leefbaarheid

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


hoofdstuk 6

11:38

Pagina 91

Leefbaarheid

Woonstijlen en Woonmilieus

[1]

Amsterdam kent een grote diversiteit aan woonmilieus. Amsterdammers hebben daarnaast ook zeer uiteenlopende woonvoorkeuren. Ieder woonmilieu heeft zijn eigen voor- en nadelen en mensen hebben daar vanuit de plaats waar ze wonen en vanuit hun woonvoorkeuren mee te maken. In dit hoofdstuk worden de subjectieve woon- en woonmilieuvoorkeuren geconfronteerd met de objectieve kenmerken van de Amsterdamse woonmilieus.

6.1 Buurtwaardering en woonmilieus Hoe wordt de buurt gewaardeerd in de verschillende woonmilieus? Per woonmilieu is gekeken hoe tevreden mensen zijn met hun buurt en vergeleken met de waardering in 2001. De kaart van de Amsterdamse woonmilieus is inmiddels bekend uit de rapportages over Wonen in Amsterdam 2003. De indeling naar woonmilieus is niet geactualiseerd. De woonmilieu-indeling, gebaseerd op de statistiek van 300 buurten uit het jaar 2003, is nog actueel genoeg om de differentiatie binnen Amsterdam te beschrijven en om recente trends op af te meten. De woonmilieus zijn dus gebaseerd op de indeling in buurten en niet op de buurtcombinaties, zoals hoofdstuk drie.

Het Oostelijk Havengebied behoort tot het woonmilieu inbreiding.

[1] Dit hoofdstuk is grotendeels gebaseerd op de scriptie Ieder z’n eigen buurt? (2006) van Hester Booi, afgestudeerd aan de Wageningen Universiteit . De informatie uit dit hoofdstuk is ook verschenen als artikel. Zie ook: Hester Booi en Kees Dignum, Woonstijl in schaduw van kwaliteit woonmilieus, Tijdschrift voor de Volkshuisvesting, 2007, nr 1.

91

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 92

Leefbaarheid

Figuur 6.1: Amsterdam in tien woonmilieus

centrumrand

dorp

stadsvernieuwing

transitie

welgesteld stedelijk

overgang

aansluiting

inbreiding

stadsrand

centrum

Toelichting: De tien woonmilieus verschillen van elkaar in sociaal-economische status en ligging. Centrum, centrumrand en stadsvernieuwing liggen het meest centraal. Stadsrand en dorp liggen meer perifeer. Welgesteld stedelijk ligt vooral in het zuiden van de stad, aansluiting ligt vaak aangesloten op dit milieu. Transitie bevindt zich vooral in het westen en zuidoosten van de stad, met kleinere gebieden in het oosten en het noorden. Overgang is vooral te vinden in het westen en noorden van Amsterdam. Inbreiding ligt voor het grootste gedeelte in het oosten van de stad, net buiten het centrale gebied. De woonmilieus transitie, overgang en stadsvernieuwing kennen een lagere sociaal-economische status, welgesteld stedelijk en dorp kennen een zeer hoge sociaal-economische status. De overige woonmilieus bevinden zich daartussen in. Daarnaast bestaan er tussen de milieus aanzienlijke verschillen in bevolkingskenmerken (leeftijd, etniciteit) en woningmarktdynamiek. Zie hiervoor het rapport Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarkt (Dignum, 2004). De zogenaamde ‘hot spots’ (zie hoofdstuk drie) waar de buurt met een onvoldoende wordt beoordeeld liggen allemaal in het transitieof overgangsmilieu.

92

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 93

Leefbaarheid

Figuur 6.2: gemiddeld waarderingscijfer voor de buurt per woonmilieu, 2005 en 2001

transitie overgang stadsvernieuwing e.a. stadsrand inbreiding aansluiting centrumrand centrum dorp welgesteld stedelijk 2005

2001

Amsterdam

5

6

7

8

9

De algemene Amsterdamse trend dat de waardering voor de buurt stijgt, doet zich in vrijwel de hele stad voor. Alleen in het stadsrandmilieu doet zich een dalende trend voor, maar het rapportcijfer ligt in dit milieu, waartoe delen van Gein maar ook de Aker en Nieuw Sloten behoren nog wel net boven het Amsterdamse gemiddelde (7,1). In de milieus welgesteld stedelijk en dorp liggen de gemiddelde waarderingen zo hoog (boven de 8) dat geen winst meer haalbaar lijkt. Dat geldt wel voor centrum en met name centrumrand. Het rapportcijfer voor centrum beweegt inmiddels richting 8 en dat voor Centrumrand naar 7,5. Ook in het nieuwbouwmilieu inbreiding en het door de ’20 – 40 jaren gedomineerde aansluiting wordt inmiddels een 7,5 als gemiddelde waardering gehaald. Stadsvernieuwing en overgang hebben een beduidend lager rapportcijfer (6,5) terwijl de trend naar een hogere waardering hier ontbreekt. Die positieve trend is echter wel duidelijk aanwezig in het milieu met de laagste waardering, het transitiemilieu. Zoals we in hoofdstuk drie al hebben gezien werpt de stedelijke vernieuwing in de Bijlmermeer en Amsterdam Nieuw West zijn vruchten af.

6.2 Welke oriëntatie hebben bewoners op het wonen in de verschillende woonmilieus? In de vorige hoofdstukken kwam aan de orde dat het rapportcijfer voor de buurt een afspiegeling is van de waardering voor diverse aspecten van de fysieke en sociale woonkwaliteit. De vraag is daarnaast hoe deze buurtwaardering gerelateerd is aan wat mensen van hun buurt en van de mensen in de woonomgeving verwachten. Komt de woonoriëntatie van mensen overeen met wat ze in hun omgeving aantreffen? In de enquête Wonen in Amsterdam van 2005 zijn zes vragen gesteld

93

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 94

Leefbaarheid

die erop gericht zijn om die oriëntatie te onderzoeken. De woonoriëntaties worden verderop in deze paragraaf samengevat in een drietal woonstijlen. De zes vragen luiden als volgt: Wat is voor uw tevredenheid belangrijker: • verschillende mensen in de buurt of mensen als uzelf? • een levendige buurt of een rustige buurt? • omgang met de buren als het nodig is of omgang met de buren voor de gezelligheid? • buren helpen met een klusje of buren niet lastig vallen? • gericht op eigen buurt of gericht op de gehele stad? • lang op dezelfde plek wonen of ergens anders wonen als dat zo uitkomt?

Figuur 6.3: antwoordenverdeling op de vraag, wat is voor uw tevredenheid belangrijker, verschillende mensen in de buurt of mensen als uzelf? 35% 30 25 20 15 10 5 0 3

2 verschillend

1

midden

1

2 uzelf

3

De vragen werden voorzien van een schaal met zeven invulhokjes waarbij de suggestie gedaan werd: ‘hoe verder u een hokje naar links of rechts aankruist, hoe sterker uw voorkeur is’. Figuur 6.3 laat het scorepatroon zien voor de vraag over de voorkeur voor verschillende mensen dan wel mensen als uzelf. Bij elke vraag koos ongeveer 30% van de mensen voor het tussenantwoord. Mensen maken dus vaak geen scherpe keuze uit de voorgestelde mogelijkheden. Het is in die gevallen niet te onderscheiden of beide kanten van de vergelijking dan niet belangrijk zijn voor de tevredenheid of beide opties juist wel, maar in zodanig gelijke mate dat de keuze toch in het midden uitkwam. Het kan bijvoorbeeld zijn dat mensen zowel verschillende mensen in de buurt willen als mensen als zijzelf, overdag bijvoorbeeld een levendige buurt, maar ’s nachts een rustige buurt, soms contact met de buren voor de gezelligheid maar andere keren weer liever privacy. In de navolgende analyse wordt alleen gekeken naar de mensen die wel een keuze hebben gemaakt: de antwoorden 1 tot en met 3 aan beide zijden van het middenantwoord.

94

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 95

Leefbaarheid

Figuur 6.4: voorkeur voor verschillende mensen in de buurt of mensen als uzelf naar woonmilieu 70%

60

50

40

30

20 Liever mensen als uzelf in de buurt Liever verschillende mensen in de buurt

10

0 dorp

inbreiding

stadsrand

stadsvernieuwing e.a.

overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

In de leefbaarheidsrapportage van Wonen in Amsterdam 2003 bleek de algemene waardering voor de buurt sterk samen te hangen met het oordeel over het met elkaar omgaan van de verschillende groepen mensen in de buurt. De oriëntatievraag over verschillende mensen of ‘mensen als uzelf’ sluit hierop aan. In Amsterdam is de oriëntatie op ‘mensen als uzelf’ sterker dan een oriëntatie op verschillende mensen in de buurt. In de milieus welgesteld stedelijk en dorp, maar ook in aansluiting en stadsrand, is dit sterk het geval. In centrum, centrumrand, transitie en stadsvernieuwing is er ook een grote groep die liever verschillende mensen in de buurt heeft. De voorkeur voor verschillende mensen in de buurt is dus meer aanwezig in meer centraal gelegen woonmilieus en in gebieden met een lage sociaal-economische status.

95

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 96

Leefbaarheid

Figuur 6.5: voorkeur voor een levendige buurt of een rustige buurt naar woonmilieu 70%

60

50

40

30

20 Liever een rustige buurt Liever een levendige buurt

10

0

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

Amsterdam zal door velen in het land gezien worden als een stad met veel levendigheid en beweging. Toch hebben Amsterdammers gemiddeld vaker liever een rustige buurt om in te wonen dan een levendige buurt. In centrum, centrumrand en in mindere mate in stadsvernieuwing is er ook een grote groep die liever een levendige buurt heeft. In de meer centraal gelegen woonmilieus is de voorkeur voor een levendige buurt dus iets sterker aanwezig. In welgesteld stedelijk, aansluiting, overgang, stadsrand, inbreiding en dorp heeft men duidelijk liever een rustige buurt.

Figuur 6.6: voorkeur voor omgang met de buren voor de gezelligheid of enkel als het nodig is naar woonmilieu 70%

60

50

40

30

Contact met de buren voor de gezellligheid

20

10 Contact met de buren als het nodig is

0

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

96

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 97

Leefbaarheid

Op welke manier mensen contact willen hebben met de buren, verschilt sterk binnen de woonmilieus. In de meeste woonmilieus is de groep die liever contact heeft met de buren voor de gezelligheid even groot als de groep die alleen contact wil als het nodig is. In dorp overheerst de voorkeur voor contact voor de gezelligheid. In centrum en centrumrand en in mindere mate in stadsvernieuwing hechten mensen iets meer aan privacy. Men heeft er liever enkel contact met de buren als het nodig is. Anders gezegd: in de meer centraal gelegen gebieden hebben bewoners dus eerder een voorkeur voor privacy en in de meer perifeer gelegen gebieden hebben zij eerder een voorkeur voor sociale cohesie.

Figuur 6.7: voorkeur voor de buren helpen met een klusje of ze niet lastig vallen per woonmilieu

70%

60

50

40

30

20 Buren liever niet lastig vallen Buren helpen met een klusje

10

0

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

Instrumentele burenhulp is voor veel mensen in Amsterdam een vanzelfsprekendheid. In alle woonmilieus is de groep mensen die zegt dat bereidheid tot helpen met een klusje beter bij ze past veel groter dan de groep die zegt dat buren elkaar beter maar niet moeten lastig vallen. In aansluiting, transitie en overgang is die nadruk op burenhulp voor een klusje minder sterk.

97

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 98

Leefbaarheid

Figuur 6.8: oriëntatie meer op de buurt of op de stad per woonmilieu 70%

60

50

40

30

20 Gericht op de gehele stad 10 Gericht op eigen buurt

0

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

Hebben de Amsterdammers hun eigen buurt als leefwereld of de hele stad? Het is ze op eenvoudige manier gevraagd. In centrum, centrumrand, welgesteld stedelijk en inbreiding is er een grotere groep meer op de stad gericht. In stadsrand en dorp is er een grotere groep meer op de buurt gericht. In de meer centraal gelegen gebieden speelt het dagelijks leven zich meer af op de schaal van de gehele stad en in de meer perifeer gelegen gebieden op de schaal van de eigen buurt.

98

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 99

Leefbaarheid

Figuur 6.9: voorkeur voor lang op dezelfde plek wonen of op een andere plaats als dat zo uitkomt per woonmilieu 70%

60

50

40

30 Op een andere plek wonen als het zo uitkomt Lang op dezelfde plek wonen

20

10

0

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

Hoe zit het de plaatsgebondenheid van Amsterdammers? De meeste mensen willen liever lang op dezelfde plek wonen. Een eigen vaste plek blijkt zeer belangrijk te zijn voor Amsterdammers. Vooral in centrum, welgesteld stedelijk en dorp is dit sterk het geval. In het lager gewaardeerde milieu transitie, is er ook een grote groep die liever verhuist als het zo uitkomt. Deze attitude is sterk gekoppeld aan de verhuisgeneigdheid. In de sociaal-economisch lagere woonmilieus zijn er meer mensen die graag willen verhuizen en daar ook actief mee bezig zijn dan in de sociaal-economisch hogere woonmilieus. In inbreiding is, ondanks aanwezigheid van hogere inkomens, deze voorkeur ook nog aanwezig, men voelt hier waarschijnlijk nog de onrust van de recente verhuizing en vermoedt over enige tijd weer verder te willen gaan. In alle woonmilieus is de meerderheid bereid de buren te helpen met een klusje en willen mensen over het algemeen liever lang op een zelfde plek wonen. In transitie, overgang en stadsvernieuwing zijn deze voorkeuren wel iets minder aanwezig. Het lijkt er op dat de lagere tevredenheid met de buurt hier een rol in speelt. Met de wens buren zo weinig mogelijk lastig te vallen, worden potentiële conflicten vermeden. De verhuisgeneigdheid in transitie, overgang en stadsvernieuwing is hoog. De voorkeur voor het wonen op een andere plek is daarom ook meer aanwezig.

99

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 100

Leefbaarheid

Tabel 6.1: samenvatting van oriëntaties in drie woonstijlen woonoriëntaties verschillende levendige

contact met

buren helpen gericht op

lang op de-

mensen of

of rustige

de buren als

met een

de stad of

zelfde plek

mensen als

buurt

als het nodig

klusje of ze

eigen buurt

wonen of

uzelf

is of voor de

niet lastig

andere als

gezelligheid

vallen

het uitkomt

centrum

verschillend

levendig

nodig

klusje

centrumrand

verschillend

levendig

nodig

klusje

stadsvernieuwing

verschillend

levendig


uzelf

rustig

aansluiting

uzelf

rustig

stadsrand

uzelf

rustig

dorp

uzelf

rustig

transitie

verschillend

inbreiding

overgang

rustig

stad

lang lang

klusje nodig

klusje

woonstijl

stedelijk stedelijk (stedelijk)

stad

klusje

andere

mengvorm

lang

suburbaan suburbaan

gezellig

klusje

buurt

lang

suburbaan

klusje

buurt

lang

dorps

andere rustig

De overige oriëntaties vertonen een duidelijkere differentiatie over de woonmilieus. Hiermee zijn drie woonstijlen te definiëren: een hoogstedelijke woonstijl, een dorpsstedelijke woonstijl en een parkstedelijke woonstijl (gebaseerd op Brower, 1996 [2] ). In de centraal gelegen milieus centrum, centrumrand en stadsvernieuwing zijn de voorkeuren voor een levendige buurt met verschillende mensen en privacy relatief ruim vertegenwoordigd. Dit samen vormt een hoogstedelijke woonstijl. In dorp is een dorpsstedelijke woonstijl aanwezig: de voorkeur voor een rustige buurt wordt gecombineerd met een voorkeur voor sociale cohesie en een gerichtheid op de buurt. In welgesteld stedelijk, aansluiting en stadsrand is een parkstedelijke woonstijl aanwezig: mensen hebben er vaker een voorkeur voor een rustige buurt met mensen als zijzelf, maar de voorkeur voor sociale cohesie en de gerichtheid op de buurt of stad loopt uiteen. Inbreiding kent een mengeling van een hoogstedelijke en parkstedelijke woonstijl. In dit nieuwe woonmilieu heeft zich nog geen duidelijke woonstijl kunnen ontwikkelen. In transitie en overgang zijn de voorkeuren divers en is geen sprake van een overheersende woonstijl. In de hoger gewaardeerde woonmilieus is eerder een overheersende woonstijl te bepalen dan in de lager gewaardeerde milieus. Het wonen in een buurt behorend tot de woonmilieus transitie of overgang is vaak niet gebaseerd op een optimale keuze. Door een beperkt budget zijn mensen minder in staat hun woonwensen te verwezenlijken. De verhuisgeneigdheid ligt hier ook hoog. Door dit beperkte budget is het voor hen minder goed mogelijk een buurt te kiezen die past bij hun persoonlijke woonstijl (zie ook Bourdieu, 1984).

[2] Brower (1996) omschrijft de woonstijlen als volgt: – Hoogstedelijke woonstijl (Center): Voorkeur voor een gevarieerd samengestelde en levendige buurt. De dagelijkse leefwereld beslaat de gehele stad en in de buurt hecht men waarde aan privacy. Men hecht weinig waarde aan een vaste woonplek en verhuist wanneer het zo uitkomt. – Parkstedelijke woonstijl (Residential Partnership): Een zeer sterke voorkeur voor een rustige buurt met gelijkgestemden. Geen uitgesproken voorkeur voor sociale cohesie of privacy en gerichtheid op buurt of stad. – Dorpsstedelijke woonstijl (Small-town): Voorkeur voor een rustige buurt met goede sociale contacten. De dagelijkse leefwereld beslaat de eigen buurt en men woont lang op dezelfde plek.

100

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 101

Leefbaarheid

Als woonstijlen heel strikt gedefinieerd worden blijven er maar kleine groepen over die voldoen aan de criteria. Een hoogstedelijke woonstijl slaat volgens strenge criteria op mensen die een voorkeur hebben voor verschillende mensen in de buurt, gecombineerd met en voorkeur voor een levendige buurt en voor alleen contact met de buren als het nodig is. In de woonmilieus waar een hoogstedelijke woonstijl overheerst, geeft toch slechts 9-10% werkelijk deze combinatie aan voorkeuren op. Een parkstedelijke woonstijl wordt gekenmerkt door een voorkeur voor een rustige buurt met mensen als zijzelf en geen voorkeur voor contact met de buren voor de gezelligheid of enkel als het nodig is. In welgesteld stedelijk is deze voorkeur aanwezig, maar ook slechts 10% van de totale bevolking, in dorp 9% en aansluiting en stadsrand 8%. Een dorpsstedelijke woonstijl wordt gekenmerkt door een voorkeur voor een rustige buurt, contact met de buren voor de gezelligheid en een gerichtheid op de buurt. In dorp is deze combinatie van voorkeuren relatief sterk aanwezig. 18% geeft deze combinatie van antwoorden aan. Maar ook in welgesteld stedelijk en stadsrand komen deze voorkeuren vaak samen voor (11 en 10%). Ondanks dat bepaalde combinaties van oriëntaties voorkomen in bepaalde woonmilieus, is het niet zo dat op het niveau van de individuele bewoner deze combinaties ook sterk terugkomen. Woonmilieus kenmerken zich door specifieke accenten in woonoriëntatie en woonstijl. Maar de verschillende woonstijlen kunnen overal door de stad heen gevonden worden. Mensen met verschillende woonstijlen voelen zich blijkbaar niet gebonden aan bepaalde delen van de stad.

101

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 102

Leefbaarheid

6.3 Woonoriëntatie en levensfase De woonoriëntaties verschillen tussen mensen in verschillende levensfasen. In de verschillende woonmilieus zijn de verschillende huishoudengroepen ook sterker of zwakker vertegenwoordigd. Dit verklaart een deel van de variatie de woonmilieus voor wat betreft de woonoriëntatie en de woonstijl van de bewoners.

Figuur 6.10: verdeling huishoudenstypen over de woonmilieus

100%

80

60 Huishouden zonder kinderen, > = 60 jaar 40

Huishouden zonder kinderen, 40 – 60 jaar

20

Huishouden met kinderen Huishouden zonder kinderen, < 40 jaar

0 dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand

centrum

Huishoudens zonder kinderen en jonger dan 40 jaar wonen vooral in centrum en centrumrand en weinig in welgesteld stedelijk, stadsrand en dorp. Zij wonen vaker in meer centraal gelegen gebieden. De huishoudens met kinderen wonen vooral in transitie, stadsrand en dorp en weinig in centrum, centrumrand en aansluiting. Zij kiezen eerder voor meer perifeer gelegen gebieden of zijn aangewezen op de gebieden waar woningen goedkoper zijn. De huishoudens zonder kinderen in de leeftijd van 40 – 60 jaar wonen veel in centrum, centrumrand, stadsvernieuwing en inbreiding en minder in transitie en overgang. Zij wonen net als de jonge huishoudens eerder in centraal gelegen gebieden, maar komen vaker dan de jonge huishoudens voor in de meer perifere gebieden. De oude huishoudens zonder kinderen (ouder dan 60 jaar) wonen vooral in welgesteld stedelijk, aansluiting en overgang en weinig in centrum, centrumrand en inbreiding. Zij kiezen dus eerder voor de meer stedelijke milieus, maar buiten het echte centrum. Over de onderscheiden huishoudenstypen zijn de volgende oriëntaties te onderscheiden, met in sommige gevallen enkele bijzonderheden per woonmilieu. • Vooral oude huishoudens (boven de 60 jaar) geven in geringe mate voorkeur aan de aanwezigheid van verschillende mensen in de buurt.

102

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 103

Leefbaarheid

•

•

•

•

•

Naarmate mensen ouder worden neemt de voorkeur voor een levendige buurt af en heeft men liever een rustige buurt. Vooral de jonge huishoudens hebben liever een levendige buurt en de mensen van boven de 60 jaar stellen een rustige buurt sterk op prijs. Huishoudens zonder kinderen in de leeftijd tot 60 jaar hebben vaker een voorkeur voor weinig burencontact. Vooral huishoudens met kinderen hebben vaker wel een voorkeur voor gezellig burencontact. De voorkeur voor sociale cohesie is dus vooral bij mensen met kinderen aanwezig. Oudere mensen hebben eerder een voorkeur voor de buren niet lastig vallen dan ze helpen met een klusje. Tussen de andere huishoudengroepen zijn geen duidelijke verschillen. Oudere mensen hebben daarmee vaker een zeer sterke voorkeur voor privacy. Huishoudens met kinderen zijn meer op de buurt gericht, vooral jonge huishoudens zijn meer op de stad gericht. Jonge huishoudens kennen vaak ook een uithuizige levensstijl waarbij de gehele stad wordt bezocht. Het hebben van kinderen kan je actieradius verkleinen, waardoor huishoudens met kinderen meer op de buurt gericht raken. Jonge huishoudens geven vaker aan best op een andere plek te willen wonen. Zij zijn nog flexibel en staan daarnaast aan het begin van hun wooncarrière. Zij zijn minder goed in staat hun woonwensen te verwezenlijken, maar hebben ook meer de behoefte verschillende woontypen en woonmilieus uit te proberen.

Huishoudens met kinderen zijn meer op de buurt gericht, Westerpark.

Resumerend hebben jonge huishoudens vaker een hoogstedelijke woonstijl. Zij geven vaker de voorkeur voor een levendige buurt, met contact met de buren enkel als het nodig is en een voorkeur om te veranderen van woonplek. Huishoudens met kinderen hebben een meer dorpsstedelijke woonstijl. Ze geven vaker aan contact met de buren te willen hebben voor de gezelligheid en zijn meer op de buurt gericht. Huishoudens zonder kinderen van middelbare leeftijd geven vaker aan enkel contact met de buren te willen als het nodig is, zijn meer op de stad gericht en wonen liever lang op dezelfde plek. Zij hebben daarmee een meer hoogstedelijke woonstijl, maar zonder de voorkeur voor verhuizen. De oude huishoudens geven weinig de voorkeur aan verschillende mensen in de buurt, hebben liever een rustige buurt met contact met de buren voor de gezelligheid, maar vallen ook liever de buren niet lastig. Zij hebben daarmee een meer parkstedelijke woonstijl.

103

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 104

Leefbaarheid

6.4 Woonoriëntatie en buurtwaardering In de enquête werd gevraagd welke woonoriëntatie belangrijk is voor de tevredenheid met de buurt. Het lijkt daarom logisch dat een bepaalde oriëntatie leidt tot een verschillende buurtwaardering. Er zijn enkele uitzonderingen maar over de hele linie gezien is dit verband erg klein. Mensen met een verschillende voorkeur in hetzelfde woonmilieu waarderen hun buurt nauwelijks verschillend. Wanneer iemand liever lang op dezelfde plek wil blijven wonen wordt de buurt wel hoger gewaardeerd. Deze verschillen zijn wel aanzienlijk, variërend van een halve (in de hoger gewaardeerde milieus) tot een hele punt (in de lager gewaardeerde milieus). In de overige woonmilieus en bij de overige attitudes treden geen verschillen in buurtwaardering op. De geringe samenhang tussen buurtwaardering en woonoriëntatie wijst erop dat de buurtwaardering meer te maken heeft met de specifieke buurtkwaliteiten die zich aan de bewoners voordoen los van hun oriëntatie. Woonoriëntaties komen wel gedifferentieerd tot leven bij verschillende huishoudenstypen maar de buurtwaardering vertoont op zichzelf weinig samenhang met huishoudenstypen en met woonstijlen. Deze conclusie sluit aan bij de bevindingen in hoofdstuk twee, waaruit bleek dat buurtwaardering nauwelijks werd beïnvloed door de achtergrondkenmerken van de bewoners (zoals inkomen of etniciteit). Buurtwaardering zegt dus iets over de kenmerken van de buurt en niet over de kenmerken van de respondenten.

6.5 Variërende kwaliteitsmix per woonmilieu In de enquête werden mensen gevraagd verschillende aspecten van hun buurt te beoordelen. Er werd gevraagd naar fysieke, functionele en sociale kwaliteiten . De vragen met betrekking tot fysieke kwaliteiten van de buurt: • Hoe beoordeelt u de woningen in de buurt? • Hoe beoordeelt u de inrichting van de woonomgeving? • Hoe beoordeelt u de groenvoorziening in de buurt? • Hoe beoordeelt u de staat van onderhoud van de woning in de buurt? • In welke mate ondervindt u overlast van vervuiling? De vragen met betrekking tot sociale kwaliteiten van de buurt: Hoe beoordeelt u de betrokkenheid van de buurtbewoners bij de buurt? • In welke mate ondervindt u overlast van de buren? • In welke mate ondervindt u overlast van andere groepen mensen? • Hoe veilig voelt u zich in uw buurt, ’s avonds? •

De vragen met betrekking tot functionele kwaliteiten van de buurt: Wat vindt u van het aanbod aan voorzieningen in de buurt? • parkeervoorzieningen • openbaar vervoer • winkels • sportgelegenheden

[3] De verschillende vragen uit de enquête over de leefomgeving zijn operationaliseringen van de begrippen ‘schoon, heel, mooi, veilig, prettig samenleven en de aanwezigheid van voorzieningen’. ‘Schoon, heel en mooi’ zijn hier samengevat onder fysieke kwaliteiten, ‘veilig en prettig samenleven’ onder sociale kwaliteiten en ‘voorzieningen’ onder functionele kwaliteiten. Voor deze analyse zijn niet alle vragen meegenomen.

104

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 105

Leefbaarheid

De verschillende woonmilieus hebben verschillende kwaliteiten. Dit komt tot uiting in de waardering van de buurtaspecten. Hoe de kwaliteiten van de buurt gewaardeerd worden vertoont veel overeenkomst met hoe de buurt gewaardeerd wordt. Als de buurt laag wordt gewaardeerd, worden ook de verschillende kwaliteiten van de buurt lager gewaardeerd. Dit geldt vooral voor de fysieke (de woningen in de buurt, de inrichting van de woonomgeving en het beheer van de woningen en de overlast van vervuiling) en sociale buurtkwaliteiten (betrokkenheid van buurtbewoners, overlast van buren en andere groepen en ervaren veiligheid). In de lager gewaardeerde milieus transitie, overgang en stadsvernieuwing vinden we de lagere rapportcijfers terug bij diverse woononderwerpen terwijl in welgesteld stedelijk juist op veel onderdelen hoge rapportcijfers behaald worden.

Figuur 6.11: waardering van de buurt en de waardering van de fysieke kwaliteiten van de buurt

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie Waardering van de buurt aansluiting

Mate van overlast: vervuiling Beoordeling staat van onderhoud: de woningen in de buurt


centrumrand

Waardering van de inrichting van de woonomgeving

centrum

Waardering van de woningen in de buurt 4

5

6

7

8

9

In woonmilieu dorp is de waardering voor de buurt hoog. Ransdorp

105

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 106

Leefbaarheid

Figuur 6.12: waardering van de buurt en de sociale aspecten van de buurt

dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie Waardering van de buurt aansluiting

Ervaren veiligheid 's avonds


Mate van overlast: andere groepen mensen

centrumrand Mate van overlast: buren Beoordeling van de betrokkenheid van de buurtbewoners bij de buurt

centrum

4

5

6

7

8

9

De gebieden met een meer hoogstedelijke, parkstedelijke en dorpsstedelijke woonstijl kennen ook andere buurtkwaliteiten. In de stedelijke milieus centrum en centrumrand wordt het aanbod aan openbaar vervoer en winkels hoog gewaardeerd. Maar het groen in de buurt, het aanbod aan parkeervoorzieningen en sportgelegenheden worden lager gewaardeerd. Een stedelijk milieu kan enkel ontstaan wanneer de ruimte intensief wordt gebruikt. Voor groen, parkeren en sportgelegenheden is dan minder plaats. In dorp is dan ook het tegenovergestelde het geval. Het aanbod aan winkels en het openbaar vervoer wordt er laag gewaardeerd, maar het groen, het parkeren en de sportgelegenheden worden er hoger gewaardeerd. De sociale aspecten van de buurt worden hoger gewaardeerd in dorp dan in centrum en centrumrand. In dorp ervaren mensen de buurtbewoners als meer betrokken en is er minder overlast van buren en andere groepen in de buurt. Ook is de overlast van vervuiling minder aanwezig. In de milieus met een parkstedelijke woonstijl (welgesteld stedelijk, aansluiting en stadsrand) zijn zowel stedelijke kwaliteiten aanwezig (het aanbod aan openbaar vervoer en winkels) als dorpse kwaliteiten (de groenvoorziening, parkeer- en sportgelegenheden, betrokkenheid van buurtbewoners, weinig overlast van buren en andere groepen en weinig overlast van vervuiling), maar beide in geringere mate dan in de woonmilieus waar die dorpsstedelijke of hoogstedelijke woonstijl beeldbepalend is.

106

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 107

Leefbaarheid

Figuur 6.13: waardering aanbod openbaar vervoer en winkels dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


centrumrand Waardering aanbod winkels centrum

Waardering aanbod openbaar vervoer 4

5

6

7

8

9

Figuur 6.14: waardering groenvoorziening en aanbod aan parkeer- en sportgelegenheden dorp

inbreiding

stadsrand


overgang

transitie

aansluiting


Waardering aanbod sportgelegenheden

centrumrand

Waardering aanbod parkeervoorzieningen Waardering groenvoorziening

centrum

4

5

6

7

8

9

107

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 108

Leefbaarheid

6.6 Kwaliteiten van de buurt en de buurtwaardering Om te zien welke kwaliteiten van de buurt invloed zouden kunnen hebben op de tevredenheid over de buurt is een correlatie analyse uitgevoerd. Uit deze analyse blijkt in hoeverre een waardering van een bepaalde kwaliteit van de buurt overeenkomt met hoe mensen hun buurt waarderen. Bij een hoge correlatie kan dan sprake zijn van een verband, de buurtwaardering wordt dan verklaard door de waardering van een bepaalde kwaliteit van de buurt. Vooral de fysieke en sociale kwaliteiten geven hoge correlaties met de buurtwaardering. De functionele kwaliteiten hebben nauwelijks direct invloed op de tevredenheid met de buurt.

Tabel 6.3: correlaties fysieke kwaliteiten met de buurtwaardering [4]

welgesteld stedelijk dorp centrum centrumrand aansluiting inbreiding stadsrand stadsvernieuwing overgang transitie

woningen

inrichting van

staat van

overlast

in de buurt

de woonomgeving

onderhoud woningen

vervuiling

++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++

++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++

++ + ++ ++ ++ ++ + ++ ++ ++

–– –– –– –– – – – – + +/–

De waardering van de woningen, van de inrichting van de woonomgeving en het onderhoud van de woningen geven hoge correlaties met de buurtwaardering. Wanneer mensen de woningen en de inrichting van de buurt hoog waarderen, waarderen zij hun buurt ook hoger. Het uiterlijk van de buurt is waarschijnlijk van grote invloed op de tevredenheid met de buurt. De beoordeling van het onderhoud en schoonhouden van straten en stoepen en de mate van overlast van vervuiling die men ondervindt laten een ander patroon zien. In de woonmilieus waar de buurt laag beoordeeld wordt geven deze aspecten hogere correlaties dan in woonmilieus waar de buurt hoger wordt gewaardeerd. Het lijkt er op dat in lager gewaardeerde milieus het beheer van de buurt wel van invloed is op de buurtwaardering en in de hoger gewaardeerde milieus niet. In de hoger gewaardeerde milieus is de beoordeling van het beheer ook veel positiever. Daar is het beheer van de openbare ruimte blijkbaar op orde, waardoor het niet meer direct van invloed is op de buurtwaardering. In de lager gewaardeerde milieus is er op dit thema een gebrek dat doorwerkt in de waardering.

[4] Correlatiecoëfficiënten geven de mate weer waarin twee variabelen een zelfde patroon volgen. De coëfficiënten lopen van 0 tot 1. Een correlatie van 0 betekent dat er geen enkel verband is, een correlatie van 1 betekent dat de twee variabelen een zelfde (lineair) patroon volgen. In deze en volgende tabel betekent: ++ = > 0,50; + = 0,45 – 0,50; +/– = 0,40 – 0,45; – = 0,35 – 0,40; – – = < 0,35.

108

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 109

Leefbaarheid

Tabel 6.4: correlaties sociale aspecten met de buurtwaardering beoordeling

overlast

overlast

ervaren veiligheid

betrokkenheid van

buren

andere groepen

‘s avonds

–– – –– –– –– – –– – – +/–

–– – – – – ++ + + + ++

–– –– – +/– – ++ + ++ + ++

de buurtbewoners welgesteld stedelijk dorp centrum centrumrand aansluiting inbreiding stadsrand stadsvernieuwing overgang transitie

-+/– –– – – +/– – + + +/–

De sociale kwaliteiten geven over het algemeen matig hoge correlaties met de buurtwaardering. In de lager gewaardeerde milieus geven de sociale kwaliteiten van de buurt hogere correlaties dan in de hoger gewaardeerde milieus. Sociale kwaliteiten van de buurt zijn wellicht niet per definitie belangrijk voor de tevredenheid met de buurt, maar er moet wel een bepaald basisniveau aanwezig zijn. In de lager gewaardeerde woonmilieus transitie, overgang en stadsvernieuwing wordt de betrokkenheid van buurtbewoners laag ervaren, mensen voelen zich er minder veilig en er is meer overlast van buren en andere groepen. Dit werkt ook door in de buurtwaardering. Wanneer mensen in deze milieus weinig sociale kwaliteiten ervaren, waarderen zij de buurt ook lager. De lage sociale cohesie in de buurt leidt in deze woonmilieus tot een lagere tevredenheid met de buurt.

6.7 Conclusie In de Amsterdamse woonmilieu-indeling die op basis van de buurtenstatistiek geconstrueerd is, zijn de sociaal-economische kenmerken van de buurt in sterke mate bepalend. De algemene waardering voor de buurt en de woonomgeving loopt grotendeels parallel met deze sociaal-economische verschillen. Welgesteld stedelijk en dorp zijn het hoogst gewaardeerd en hier treedt nauwelijks nog verandering op. Ook centrum en centrumrand krijgen een hoge waardering met daarbij een aanzienlijk positieve trend die aansluit bij het revitaliseringsproces van het centrum en de negentiende eeuwse gordel. Ook het milieu aansluiting, gedomineerd door de gordel ’20 – ’40, krijgt een goede waardering en hetzelfde geldt voor de nieuwbouwmilieus stadsrand en inbreiding. Wel is er in stadsrand als enige milieu een negatieve trend in de waardering. De milieus stadsvernieuwing en overgang hebben een waardering onder het stedelijk gemiddelde met een zwak positieve trend. De laagste waardering wordt gehaald in het transitiemilieu maar wel met een sterke verbetering de laatste jaren. Op basis van preferentievragen over de samenstelling van en activiteiten in de buurt, omgang met de buren die meer op zakelijkheid of gezelligheid gericht is, de ruimtelijke oriëntatie en de wens om ergens lang of kort te wonen kunnen woonoriëntaties en woonstijlen worden benoemd. De oriëntaties kunnen samengevat worden in hoogstedelijke, parkstedelijke en dorpsstedelijke woonstijlen. Die woonoriëntaties en woonstijlen zijn enigszins gerelateerd aan verschillende

109

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 110

Leefbaarheid

huishoudenstypen en de compositie naar huishoudenstypen is een van de kenmerken van de woonmilieus. Op deze manier werken woonoriëntaties en woonstijlen door in de woonmilieus, maar er worden geen scherpe scheidslijnen zichtbaar. Eigenlijk zijn de mensen in elk woonmilieu aanzienlijk heterogeen voor wat betreft hun woonoriëntaties en hun hiervan afgeleide woonstijlen. Wel zijn er accentverschillen aan te geven die overeenstemmen met de verwachting dat in de meer centrale woonmilieus ook de meer hoogstedelijke woonstijlen worden aangetroffen en in de milieus buiten het centrum de meer parkstedelijke oriëntaties. Als Amsterdammers gevraagd wordt of zij liever verschillende mensen in de buurt hebben of mensen als zijzelf is er een meerderheid voor homogeniteit (zelfde mensen). In de centrale milieus is ook de groep die gericht is op heterogeniteit aanzienlijk. Op dezelfde manier is er een onderscheid in het waarderen van een rustige dan wel een levendige buurt. Een rustige buurt is wat de meeste Amsterdammers willen, maar in de meer stedelijke milieus is de groep die levendigheid wil ook aanzienlijk. Ook is men in de centrale milieus vaak meer op de hele stad gericht en in de milieus daarbuiten meer op de buurt. Gerichtheid op eigen buurt, mensen als ‘uzelf’, lang blijven wonen en burencontact voor de gezelligheid wordt het duidelijkst gevonden in het dorpsmilieu. Deze kleinschalige, dorpse tegenpool binnen Amsterdam als een van de meest stedelijke gemeenten van het land, krijgt ook op het gebied van woonstijl een herkenbaar profiel. Transitie en overgang zijn als milieus met een lage sociaal-economische status en een lage waardering moeilijker in te delen wat betreft de oriëntaties en woonstijlen. Wel vaker wordt in onderzoek gevonden dat woonoriëntaties en woonstijlen pas uit de verf komen als de woonomstandigheden boven een basisniveau uitstijgen. Beide milieus zijn daarmee voldoende getypeerd. De algemene waardering voor de buurt of de woonomgeving is maar amper gerelateerd aan de woonoriëntaties en woonstijlen van de buurtbewoners. Met andere woorden: mensen ondervinden de hogere en lagere kwaliteiten van de woonmilieus en waarderen deze navenant hoger of lager, maar deze waarderingen worden niet sterk beïnvloed door de voorkeuren en oriëntaties die mensen hebben met betrekking tot het buurtleven (woonstijl). Mensen uit verschillende geledingen ondervinden die omgevingskwaliteiten in vergelijkbare mate en drukken hun waardering hiervoor niet verschillend uit. Daarmee is het verschil in buurtwaardering in de woonmilieus vooral terug te voeren op een cumulatief verschil in kwaliteit. In de hooggewaardeerde milieus worden meer onderdelen van de fysieke en sociale woonomgeving hoog gewaardeerd en in de laag gewaardeerde milieus zijn er op meer fronten tekortkomingen. Over die tekortkomingen is nog iets bijzonders te melden. De beoordeling van de mate van overlast van vervuiling die men ondervindt vertoont in de laag gewaardeerde milieus een sterker verband dan in woonmilieus waar de buurt hoger wordt gewaardeerd. Het lijkt er op dat in lager gewaardeerde milieus het beheer van de buurt wel van invloed is op de buurtwaardering en in de hoger gewaardeerde milieus niet. Dus, in die milieus waar het beheer op orde is, is het niet meer direct van invloed is op de buurtwaardering. Iets soortgelijks geldt door de sociale aspecten van de woonomgeving. In de lager gewaardeerde milieus geven de sociale aspecten van de buurt hogere correlaties dan in de hoger gewaardeerde milieus. Sociale aspecten van de buurt zijn wellicht niet per definitie belangrijk

110

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


11:38

Pagina 111

Leefbaarheid

voor de tevredenheid met de buurt, maar er moet wel een bepaald basisniveau aanwezig zijn en dat ontbreekt in de betreffende woonmilieus. In de lager gewaardeerde woonmilieus transitie, overgang en stadsvernieuwing wordt de betrokkenheid van buurtbewoners laag ervaren, men voelt zich minder veilig en heeft meer overlast van buren en andere groepen. De lage waardering van deze sociale kenmerken in deze woonmilieus draagt bij aan een lagere tevredenheid met de buurt. Mensen met verschillende woonoriëntaties wonen overal door elkaar in de stad. Een bepaalde oriëntatie leidt niet tot een verschillende buurtwaardering. Het lijkt er daarmee op dat woostijlen weinig invloed hebben op de woningen buurtkeuze. De buurtwaardering wordt meer bepaald door de verschillende kwaliteiten van de buurt en dan met name de fysieke kwaliteiten. In laag gewaardeerde milieus zijn ook de sociale kwaliteiten en het beheer van de openbare ruimte van belang.

Genoemde literatuur: Bourdieu, P. (1984). Distinction, a social critique of the judgement of taste, Cambridge: Harvard University Press. Brower, S. (1996). Good neighbourhoods, a study of in-town & suburban residential environments, London: Praeger Publishers. Dignum, K. (2004). Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarkt, Amsterdamse woonmilieus 2003, Dienst Wonen Amsterdam.

111

WIA05deel3_hfdst6

19-02-2007


112

11:38

Pagina 112

Leefbaarheid

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


hoofdstuk 7

11:41

Pagina 113

Leefbaarheid

Hoe leefbaar is Amsterdam? Samenvatting en slotbeschouwing

7.1 Resultaten per stadsdeel Alle resultaten van WIA/Lemon worden uitgedrukt in een rapportcijfer op een schaal van 1 tot en met 10. Amsterdammers staan bekend als notoire kankeraars, maar gemiddeld gesproken zijn ze redelijk tevreden over hun buurt. Op de vraag: ‘Hoe tevreden bent u met uw buurt?’ (totaaloordeel) geven de Amsterdammers in 2005 gemiddeld een 7,1. In 2001 was dat nog een 6,9 en in 2003 7,0. De tevredenheid is dus opnieuw iets toegenomen. Bewoners van het Centrum (7,9), Oud-Zuid (7,9) en Zuideramstel (7,8) zijn net als in 2003 het meest tevreden over hun buurt. Maar de rapportcijfers zijn in deze stadsdelen niet verder omhoog gegaan. Blijkbaar hebben ze hun top zo’n beetje bereikt. Opvallend is de toenemende waardering voor de buurt in de stadsdelen Westerpark en met name Bos en Lommer. Het laatste stadsdeel scoort weliswaar het laagst van Amsterdam, maar het rapportcijfer voor de buurt is wel toegenomen van een 5,4 in 2001 naar een 6,1 in 2005. Dat betekent dat er in 2005 geen enkel stadsdeel meer is dat gemiddeld een onvoldoende scoort. Negatieve trends zijn er ook. Zo laat stadsdeel Noord opnieuw een afname van tevredenheid zien. Het rapportcijfer is hier gedaald van 7,1 in 2001 via 7,0 in 2003 naar 6,8 in 2005. Ook in Slotervaart zijn de bewoners in 2005 iets minder tevreden dan in 2003. In de andere Westelijke Tuinsteden Osdorp en Geuzenveld-Slotermeer is de tevredenheid wel toegenomen. Stedelijke vernieuwing en de aanpak van leefbaarheidsproblemen werpen hier duidelijk vruchten af. Overlast : Amsterdammers ergeren zich het meest aan vervuiling Als we kijken naar de verschillende vormen van overlast die bewoners kunnen ondervinden, dan blijken Amsterdammers zich het meest te ergeren aan vervuiling. Gemiddeld geven ze, evenals in 2003, hiervoor een rapportcijfer van 6,0 (een hoog rapportcijfer staat hier voor weinig overlast). Daarna volgt de mate van overlast van verkeer (6,5), criminaliteit (6,6) en andere groepen bewoners (6,7). Opmerkelijk is dat tussen 2003 en 2005 de overlast van criminaliteit sterk is afgenomen. Tegelijkertijd is de overlast van verkeer toegenomen. Maar liefst zeven stadsdelen scoren gemiddeld onvoldoende (lager dan een 6) op de overlast van vervuiling. De meest vervuilde stadsdelen zijn volgens de bewoners Bos en Lommer, De Baarsjes, Geuzenveld/Slotermeer en Slotervaart. Als we uitgaan van de rapportcijfers is de vervuiling het sterkst afgenomen in Zeeburg, Westerpark, Bos en Lommer en Geuzenveld/Slotermeer. De sterkste toename van vervuiling is te zien in Zuideramstel, Slotervaart, Oost/Watergraafsmeer en Amsterdam-Noord. Voorzieningen en parkeren In 2005 is de vraag over buurtvoorzieningen voor het eerst uitgesplitst naar winkels, basisscholen en sportgelegenheden. Amsterdammers geven in 2005 aan het aanbod van winkels een 6,9, scholen een 6,8 en sportgelegenheden een 6,1. Oud-West (7,8), Oud-Zuid (7,5) en het Centrum (7,4) scoren het beste op het aan-

113

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 114

Leefbaarheid

bod van winkels. Maar het Centrum scoort juist slecht op het aanbod van basisscholen (6,6) en sportgelegenheden (5,6). Zuidoost scoort het best op het aanbod van basisscholen (7,2). Bewoners zijn het meest tevreden over het aanbod van sportgelegenheden in Geuzenveld-Slotermeer, Oud-Zuid en Zuideramstel (allen 6,6). Het aanbod van parkeervoorzieningen krijgt een rapportcijfer van 5,9 (tegen 5,8 in 2003). Evenals in 2003 zijn bewoners van Oud-West (5,0), Zeeburg (5,2) en De Baarsjes (5,2) het meest ontevreden over de parkeervoorzieningen. In deze stadsdelen is duidelijk sprake van een schaarste aan parkeerplaatsen en lange wachttijden voor een parkeervergunning. De waardering voor de parkeervoorzieningen in deze stadsdelen is overigens tussen 2003 en 2005 wel toegenomen. Het oordeel over de parkeervoorzieningen levert een ander beeld op dan het rapportcijfer voor de buurt. Waar de centraal gelegen stadsdelen hoog scoren op de buurt als totaal, scoren ze laag op parkeren. In de naoorlogse stadsdelen zijn de bewoners iets tevredener over het aanbod aan parkeervoorzieningen. Stadsdeel Noord scoort het hoogst wat betreft de waardering voor het aanbod van parkeervoorzieningen (6,7). Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat in veel buurten in Noord nog geen betaald parkeren is ingevoerd. Inrichting woonomgeving, straten en groenvoorzieningen In Wonen in Amsterdam is een aantal vragen gewijd aan de inrichting en het onderhoud van de woonomgeving en de groenvoorziening. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen het oordeel over de inrichting (mooi of lelijk), het onderhoud en het schoonhouden van de woonomgeving. Voor de inrichting van de woonomgeving (mooi of lelijk) geven Amsterdammers gemiddeld een 6,7 (tegen een 6,6 in 2003). Evenals in 2003 scoren Centrum, OudZuid en Zuideramstel boven een 7. Bos en Lommer is weliswaar het stadsdeel dat het laagst scoort, maar de woonomgeving is er volgens de bewoners tussen 2003 en 2005 wel mooier op geworden (van 5,7 naar 6,0). Ook in Westerpark (van 6,2 naar 6,5) is de waardering voor de woonomgeving met 0,3 punten toegenomen. De groenvoorziening (mooi of lelijk) wordt in Zeeburg het laagst beoordeeld (gemiddeld 6,1) en in stadsdeel Zuidoost het hoogst (7,3). Beide stadsdelen laten een toename zien van de tevredenheid over de groenvoorziening. De tevredenheid over de groenvoorziening is sinds 2001 nergens zo sterk toegenomen als in Zeeburg (van een 5,3 in 2001 naar een 6,1 in 2005). Sinds Wonen in Amsterdam 2003 wordt onderscheid gemaakt tussen onderhoud van de woonomgeving enerzijds en schoonhouden anderzijds. Dit onderscheid is gemaakt vanwege de grote ontevredenheid in de stad over de mate van vervuiling. Over het schoonhouden van straten, stoepen (6,2) en groenvoorziening (6,4) zijn de Amsterdammers in 2005 gemiddeld minder tevreden dan over het onderhoud (respectievelijk 6,4 en 6,6). Het minst tevreden over het schoonhouden van straten en stoepen zijn de bewoners van Geuzenveld/Slotermeer (5,9), terwijl bewoners van het Centrum daarover het meest tevreden zijn (6,8). Opmerkelijk is de verbetering van het schoonhouden van straten en stoepen in Bos en Lommer (van een 5,4 in 2003 naar een 6,0 in 2005). In 2005 zijn voor het eerst vragen opgenomen over onderhoud en schoonhouden van speelvoorzieningen. De stadsdelen Osdorp (5,7) en Centrum (5,8) scoren onvoldoende op het onderhoud en de stadsdelen Osdorp (5,8), Amsterdam-Noord (5,9) en Bos en Lommer (5,9) op het schoonhouden van speelvoorzieningen.

114

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 115

Leefbaarheid

Prettig samenleven De mate waarin bewoners prettig samenleven valt bijvoorbeeld af te meten aan de betrokkenheid bij de buurt en de mate van tevredenheid over gemengd wonen. De betrokkenheid van buurtbewoners bij de buurt is licht afgenomen tussen 2003 en 2005 (van 5,8 naar 5,7). Bewoners van het Centrum geven het hoogste rapportcijfer aan de betrokkenheid van buurtbewoners (6,2). In Bos en Lommer (4,9), de Baarsjes (5,3) en Geuzenveld/Slotermeer (5,3) is volgens de bewoners weinig betrokkenheid bij de buurt. Vergelijken wij het oordeel over de betrokkenheid van de buurtbewoners tussen 2003 en 2005 dan blijkt de betrokkenheid bij de buurt vooral sterk afgenomen te zijn in Zuideramstel (van een 6,2 naar een 5,9). Ook Osdorp en Oost/Watergraafsmeer vertonen een bovengemiddelde afname van de betrokkenheid bij de buurt. In Westerpark en Oud-West is de betrokkenheid volgens de bewoners juist sterk toegenomen. Volgens de bewoners zijn Westerpark en De Baarsjes de meest gemengde stadsdelen van Amsterdam en Centrum, Zuideramstel en Oud-Zuid de minst gemengde. In Oud-Zuid zijn de bewoners zeer tevreden over de mate van menging (7,1). Ook in de weinig gemengde stadsdelen Centrum (6,9) en Zuideramstel (7,0) zijn bewoners bovengemiddeld tevreden over de mate van menging. Dit lijkt de ‘soort zoekt soort’-gedachte te ondersteunen. Men woont in de buurt met gelijkgestemden, de buurt is niet gemengd en de bewoners vinden dat prima zo. Maar zo eenvoudig ligt het niet. In de ‘gemengde’ stadsdelen Westerpark en Oud-West geven bewoners samen met Oud-Zuid het hoogste rapportcijfer aan de mate van menging (7,1). Ronduit ontevreden over de mate van menging zijn de bewoners van Bos en Lommer (5,4) en Geuzenveld-Slotermeer (5,6). Dit zijn ook stadsdelen waar relatief weinig betrokkenheid bij de buurt is. (On)veiligheid Amsterdammers voelen zich redelijk veilig. Voor de veiligheid overdag geven bewoners een gemiddeld rapportcijfer van 7,9 en voor de veiligheid ’s avonds een 6,7. Deze cijfers zijn voor Amsterdam gemiddeld niet gewijzigd ten opzichte van 2003. Bewoners van Oud-Zuid voelen zich ’s avonds het veiligst (gemiddeld rapportcijfer van 7,5), maar bewoners van Geuzenveld/Slotermeer waarderen de veiligheid in de avonduren met een rapportcijfer van 5,8. Zeeburg en Westerpark zijn er volgens de bewoners een stuk veiliger op geworden, evenals Bos en Lommer. Geuzenveld-Slotermeer lijkt een tegenovergestelde ontwikkeling door te maken. Sinds 2001 is het rapportcijfer voor de veiligheid ’s avonds in Bos en Lommer toegenomen van 5,5 naar 6,0 in 2005. In Geuzenveld-Slotermeer is in dezelfde periode het rapportcijfer gedaald van 6,1 naar 5,8. Ook Amsterdam-Noord is er volgens de bewoners onveiliger op geworden. Wat kan er verbeteren? Er is de bewoners gevraagd op welke aspecten de buurt kan worden verbeterd. Het onderhoud en schoonhouden van straten, pleinen en groen wordt door 46% van de mensen genoemd en is veruit het belangrijkste verbeteraspect. Daarna volgen veiligheid (35%), meer parkeergelegenheid (35%) en meer/betere winkels (35%). Omdat meerdere antwoorden konden worden ingevuld, tellen de percentages niet op tot 100 procent. Het onderhoud en verbeteren van bestaande woningen wordt het meest genoemd in Bos en Lommer (49%), evenals meer nieuwbouw (36%). Het onderhoud en schoonhouden van straten, pleinen en groen wordt het vaakst genoemd in Amsterdam Noord (54%), andere inrichting van straten, pleinen en groen in Zeeburg (21%), meer/betere winkels in Zeeburg en Zuidoost

115

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 116

Leefbaarheid

(52%), meer/beter openbaar vervoer in Westerpark ((25%), meer parkeergelegenheid in Oud-West en veiligheid in Zuidoost (50%).

7.2 Resultaten per buurtcombinatie De Apollobuurt in Oud-Zuid en het Museumkwartier/Duivelseiland (8,6) worden door de bewoners het meest gewaardeerd (8,6), gevolgd door de GrachtengordelWest (8,4). Deze topdrie is ten opzichte van 2001 en 2003 niet gewijzigd. Het minst tevreden over de buurt zijn de bewoners van Overtoomse Veld (5,4). Meer in zijn algemeenheid ontstaat een beeld waarbij de grachtengordel, Amsterdam-Zuid, Buitenveldert, Watergraafsmeer, nieuwbouwwijken en de landelijke gebieden aan de rand van de stad een hoog rapportcijfer krijgen van de bewoners. Dat globale beeld is in de afgelopen jaren niet echt veranderd en lijkt samen te vallen met de sociaal-economische status van buurten in de stad.

Figuur 7.1: totaaloordeel over de buurt

1 = zeer ontevreden, 10 = zeer tevreden

8 tot 8,7

7 tot 8

6 tot 7

5,4 tot 6

Ontwikkelingen in de hot spots In de zes buurtcombinaties die in 2005 onvoldoende scoren (‘hot spots’), krijgt niet alleen de buurt als totaal een laag rapportcijfer, maar ook de mate van overlast van vervuiling en criminaliteit. Bovendien is de betrokkenheid van bewoners bij de buurt gering. Leefbaarheidsproblemen lijken zich in sterke mate in deze buurten te concentreren. Deze ‘hot spots’ staan in rood aangegeven op kaart 7.1. Het betreft Overtoomse Veld, Kolenkit, IJplein/Vogelbuurt, Indische Buurt West, Transvaalbuurt en Bijlmer-Centrum. In 2001 was de Kolenkitbuurt de buurt met de sterkste

116

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 117

Leefbaarheid

concentratie van leefbaarheidsproblemen, in 2003 was dit de Indische Buurt West en in 2005 Overtoomse Veld. Van jaar tot jaar treden er binnen de stad ruimtelijke verschuivingen op in de concentraties van leefbaarheidsproblemen. Dat is hoopgevend, want de status van ‘hot spot’ of ‘probleembuurt’ is blijkbaar geen permanent gegeven. Evenmin treedt in de ‘hot spots’ een daling op van de bewonerswaardering. Integendeel, de buurtwaardering is in de meeste hot spots juist sterker toegenomen dan het Amsterdamse gemiddelde. Tabel 7.1 geeft een beeld van de ontwikkeling van het bewonersoordeel over de buurten met de grootste leefbaarheidsproblematiek. In 2001 scoorden tien buurtcombinaties onvoldoende, in 2003 elf en in 2005 zes.

Tabel 7.1: buurtcombinaties met een onvoldoende op totaaloordeel in 2001, 2003 of en 2005 totaaloordeel betrokken- ontwikkecriminali2005

2003

vervuiling

teit

heid bij

ling

de buurt toekomst

2001

‘05 – ‘03

‘05 – ‘01

2005

2005

2005

Overtoomse Veld

5,4

5,3

5,3

0,1

0,1

5,1

5,3

4,8

5,2

De Kolenkit

5,8

5,4

5,0

0,4

0,8

5,2

6,0

5,0

6,0

IJplein/Vogelbuurt

5,8

5,8

6,5

0,0

– 0,7

5,3

6,0

5,1

5,6

Indische Buurt West

5,9

5,3

5,4

0,6

0,5

5,1

5,6

5,1

6,2

Bijlmer Centrum

5,9

5,8

5,4

0,1

0,5

5,3

5,5

4,9

6,0 5,8

Transvaalbuurt

5,9

5,9

5,7

0,0

0,2

5,2

5,4

4,8

Indische Buurt Oost

6,0

5,7

5,9

0,3

0,1

5,4

5,6

5,0

6,0

Geuzenveld

6,1

5,9

6,1

0,2

0,0

5,6

6,1

5,2

6,0

Landlust

6,2

5,7

5,5

0,5

0,7

5,4

6,2

4,9

6,3

Osdorp-midden

6,3

5,8

5,8

0,5

0,5

5,7

6,3

5,1

6,2

Erasmuspark

6,3

5,9

5,8

0,4

0,5

5,8

5,8

4,9

6,4

Bijlmer Oost

6,3

6,2

5,9

0,1

0,4

5,9

5,8

5,5

6,3

Amsterdam totaal

7,1

7,0

6,9

0,1

0,2

6,0

6,6

5,7

6,4

Het succes van de stedelijke vernieuwing blijkt uit het feit dat de gebieden waar de leefbaarheid het sterkst is toegenomen, ook gebieden zijn waar de stedelijke vernieuwing inmiddels een eind op streek is. Over de periode vanaf 2001 zien we een bovengemiddelde stijging van tevredenheid in De Kolenkit, Indische Buurt West, Bijlmer Centrum, Landlust, Osdorp-Midden (met onder andere Zuidwestkwadrant), Erasmuspark en Bijlmer Oost. Vooral de stijging van de Indische Buurt West is positief, omdat deze buurt in 2003 nog het laagst scoorde van heel Amsterdam. Door een combinatie van maatregelen is de overlast van vervuiling en criminaliteit afgenomen. In al deze buurten gaan fysieke maatregelen gepaard met maatregelen op het gebied van veiligheid, onderwijs en arbeidsmarkt en de bestrijding van verloedering. Het gaat dus zeker niet alleen om ‘stenen stapelen’. Maar het laatste kan wel een belangrijke keer ten goede bewerkstelligen. Zo maken een aantal buurten niet langer deel uit van de lijst met hot spots. Omgekeerd is er een aantal buurten waar deze verbetering (nog) niet zichtbaar is in het subjectieve oordeel van bewoners over hun buurt. Het betreft Overtoomse Veld, IJplein/Vogelbuurt en Transvaalbuurt. Tegelijkertijd zijn dit ook de buurten waar de bewoners de ontwikkeling in de komende jaren het meest somber inzien. Reden te meer om in deze buurten alle zeilen bij te zetten.

117

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 118

Leefbaarheid

Er is in het onderzoek aan de bewoners zelf gevraagd wat er moet verbeteren in de buurt. De bewoners van de betreffende buurten vinden veel vaker dan de gemiddelde Amsterdammer dat er iets moet verbeteren aan het onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte. In Overtoomse Veld en de Transvaalbuurt wordt bovendien de veiligheid vaak genoemd als verbeteraspect. Bewoners van IJplein/Vogelbuurt vinden vooral dat het winkelbestand moet worden verbeterd.

De waardering voor de buurt is in Banne Buiksloot gedaald van een 6,8 in 2003 naar een 6,2 in 2005.

De waardering voor de buurt is er nergens zo sterk op vooruitgegaan als in de Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt.

118

Verandering in de afgelopen jaren In de globale waardering van leefbaarheid tussen 2003 en 2005 is weinig veranderd. Maar op het niveau van de buurtcombinaties treden wel degelijk belangrijke verschuivingen op. Volgens de bewoners is de buurt (totaaloordeel) er het meest op vooruit gegaan in de Spaardammer- en Zeeheldenbuurt (van 6,2 naar 6,9), gevolgd door de Indische Buurt West (van 5,3 naar 5,9), Osdorp Midden (van 5,8 naar 6,3), Landlust (van 5,7 naar 6,2) en Erasmuspark (van 5,9 naar 6,3). In al deze buurten zijn de resultaten van stedelijke vernieuwing en de aanpak van leefbaarheidsproblemen inmiddels duidelijk zichtbaar. Maar er zijn ook buurten waar de leefbaarheid er fors op achteruit is gegaan. De sterkste daler is Banne Buiksloot in Amsterdam Noord, gevolgd door de Weteringschans. De waardering voor de buurt is in Banne Buiksloot gedaald van een 6,8 in 2003 naar een 6,2 in 2005. Bewoners geven zelf in open antwoorden aan dat deze buurt verloedert en de vervuiling toeneemt en de overlast van hangjongeren en junks wordt vaak genoemd. Beschouwen wij de verandering over een langere periode (tussen 2001 en 2005), dan blijkt de tevredenheid over de buurt vooral te zijn toegenomen in Westerpark, Bos en Lommer en de Bijlmermeer, terwijl de tevredenheid in delen van Amsterdam Noord achteruit is gegaan.

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 119

Leefbaarheid


significante stijging, 0,3 tot 0,7

significante daling, – 0,3 tot – 0,7


significante stijging, 0,3 tot 0,89

significante daling, – 0,3 tot – 0,73

119

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 120

Leefbaarheid

7.3 Leefbaarheid en woonmilieus Het rapport Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarkt bevat een indeling in tien verschillende woonmilieus, waarbij gebruik gemaakt is van statistische gegevens op het niveau van 355 buurten (Dignum, 2004). Een belangrijke determinant van de woonmilieu-indeling is het sociaal-economisch niveau. De algemene waardering voor de buurt en de woonomgeving loopt grotendeels parallel met deze sociaal-economische verschillen. Welgesteld stedelijk en dorp zijn het hoogst gewaardeerd en hier treedt nauwelijks nog verandering op. Ook centrum en centrumrand krijgen een hoge waardering met daarbij een aanzienlijk positieve trend die aansluit bij het revitaliseringproces van het centrum en de negentiendeeeuwse gordel. Ook het milieu Aansluiting, gedomineerd door de gordel ’20 – ’40, krijgt een goede waardering en hetzelfde geldt voor de nieuwbouwmilieus stadsrand en inbreiding. Wel is er in stadsrand als enige milieu een negatieve trend in de waardering. De milieus stadsvernieuwing en overgang hebben een waardering onder het stedelijk gemiddelde met een zwak positieve trend. De laagste waardering wordt gehaald in het transitiemilieu maar wel met een sterke verbetering de laatste jaren, mede dankzij de stedelijke vernieuwing in De Westelijke Tuinsteden, Zuidoost en de Indische Buurt. De algemene waardering voor de buurt of de woonomgeving is maar amper gerelateerd aan de woonoriëntaties en woonstijlen van de buurtbewoners. Met andere woorden: mensen ondervinden de hogere en lagere kwaliteiten van de woonmilieus en waarderen deze navenant hoger of lager, maar deze waarderingen worden niet sterk beïnvloed door de voorkeuren en oriëntaties die mensen hebben met betrekking tot het buurtleven (woonstijl). Evenmin worden deze waarderingen beïnvloed door andere achtergrondkenmerken als inkomen en etniciteit. Mensen uit verschillende geledingen ondervinden die omgevingskwaliteiten in vergelijkbare mate en drukken hun waardering hiervoor niet verschillend uit. Daarmee is het verschil in buurtwaardering in de woonmilieus vooral terug te voeren op een cumulatief verschil in kwaliteit. In de hooggewaardeerde milieus worden meer onderdelen van de fysieke en sociale woonomgeving hoog gewaardeerd en in de laag gewaardeerde milieus zijn er op meer fronten tekortkomingen. Over die tekortkomingen is nog iets bijzonders te melden. De beoordeling van de mate van overlast van vervuiling die men ondervindt vertoont in de laag gewaardeerde milieus een sterker verband dan in woonmilieus waar de buurt hoger wordt gewaardeerd. Het lijkt er op dat in lager gewaardeerde milieus het beheer van de buurt wel van invloed is op de buurtwaardering en in de hoger gewaardeerde milieus niet. Dus, in die milieus waar het beheer op orde is, is het niet meer direct van invloed is op de buurtwaardering. Iets soortgelijks geldt door de sociale aspecten van de woonomgeving. In de lager gewaardeerde milieus geven de sociale aspecten van de buurt hogere correlaties dan in de hoger gewaardeerde milieus. Sociale aspecten van de buurt zijn wellicht niet per definitie belangrijk voor de tevredenheid met de buurt, maar er moet wel een bepaald basisniveau aanwezig zijn en dat ontbreekt in de betreffende woonmilieus. In de lager gewaardeerde woonmilieus transitie, overgang en stadsvernieuwing wordt de betrokkenheid van buurtbewoners laag ervaren, men voelt zich minder veilig en heeft meer overlast van buren en andere groepen. De lage waardering van deze sociale kenmerken in deze woonmilieus draagt bij aan een lagere tevredenheid met de buurt.

120

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 121

Leefbaarheid

Mensen met verschillende woonoriëntaties wonen overal door elkaar in de stad. Een bepaalde oriëntatie leidt niet tot een verschillende buurtwaardering. Het lijkt er daarmee op dat woonstijlen weinig invloed hebben op de woningen buurtkeuze. De buurtwaardering wordt meer bepaald door de verschillende kwaliteiten van de buurt en dan met name de fysieke kwaliteiten. In laag gewaardeerde milieus zijn ook de sociale kwaliteiten en het beheer van de openbare ruimte van belang.

Figuur 7.4: Amsterdam in tien woonmilieus

centrumrand

dorp

stadsvernieuwing

transitie


overgang

aansluiting

inbreiding

stadsrand

centrum

7.4 De grootste ergernissen van de Amsterdammers In het grote tweejaarlijkse onderzoek Wonen in Amsterdam loopt traditioneel een open slotvraag mee. Dit jaar luidde die: Geef in maximaal drie trefwoorden aan wat u het vervelendst vindt van uw buurt. Wat vinden de mensen het vervelends aan de buurt waar ze wonen? Dat ze hun auto niet kwijt kunnen. Dat speelt niet alleen in de drukke gebieden met betaald parkeren maar ook in een aantal gebieden ver daarbuiten. Waar parkeren minder gereguleerd wordt, is het – wellicht deels juist daardoor – ook een bron van ergernis. Ook afval, vuilnis en de verkeersdrukte zijn belangrijke ergernissen. In de top 5 staan vooral fysieke ergernissen. Pas daarna volgen zaken als onveiligheid, criminaliteit en overlast. De zes eerder genoemde ‘hot spots’ met concentraties leefbaarheidsproblemen onderscheiden zich duidelijk van het Amsterdamse gemiddelde. Na afval (op nummer 1) scoren in deze buurten criminaliteit en overlast van hangjongeren hoog (met uitzondering van IJplein/Vogelbuurt). Veel ergernissen in de zes buurten heb-

121

WIA05deel3_hfdst7

19-02-2007


11:41

Pagina 122

Leefbaarheid

ben te maken met hoe verschillende groepen in de buurt zich gedragen en hoe ze met elkaar omgaan. Dat betekent dat de sociale dimensie van leefbaarheid hier hoog op de agenda hoort.

7.5 Slotbeschouwing Stenen stapelen helpt toch, maar is niet voldoende Een toenemende waardering van bewoners voor de wijk is wel degelijk te beïnvloeden door beleid. Het succes van de stedelijke vernieuwing blijkt uit het feit dat de gebieden waar de leefbaarheid het sterkst is toegenomen, ook gebieden zijn waar de stedelijke vernieuwing inmiddels een eind op streek is. De tevredenheid van de bewoners is er het meest op vooruitgegaan in de Spaarndammerbuurt, Indische Buurt West, Osdorp Midden (met daarbinnen het Zuidwestkwadrant) en Landlust. Ook in de Bijlmer is de tevredenheid er sinds 2001. In al deze buurten gaan fysieke maatregelen gepaard met maatregelen op het gebied van veiligheid, onderwijs en arbeidsmarkt en de bestrijding van verloedering. Het gaat dus zeker niet alleen om ‘stenen stapelen’. Maar het laatste kan wel een belangrijke keer ten goede bewerkstelligen. De stedelijke vernieuwingsoperatie in de Westelijke Tuinsteden moet nog goed op gang komen en loopt door tot 2015. Pas daarna kunnen we de effecten van stedelijke vernieuwing in de Westelijke Tuinsteden pas echt goed beoordelen. Stedelijke vernieuwing moet uiteraard gepaard gaan met beleid op andere terreinen. Een aantal zaken moet daarbij hoge prioriteit krijgen: de aanpak van vervuiling en onveiligheid, verbetering van het onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte, de bestrijding van overlast en het scheppen van voorwaarden waardoor mensen prettig met elkaar samen kunnen leven. Juist in periodes van stedelijke vernieuwing staat de leefbaarheid onder druk en moet er alles aan worden gedaan om de leefbaarheid op peil te houden.

Stedelijke vernieuwing helpt. Het rapportcijfer voor de buurt is er in Osdorp-Midden op vooruitgegaan van een 5,8 naar een 6,3.

122

Hoe verder? Deze rapportage geeft een gedetailleerd beeld van de wijze waarop bewoners de leefbaarheid in hun buurt beoordelen. De rapportage vervult dan ook een signaalfunctie voor partijen op buurten stadsdeelniveau. Op basis van deze rapportage kunnen de betrokkenen (bewoners, stadsdeel, woningcorporaties, centrale stad, politie etc.) de discussie voeren en met elkaar beslissen welke maatregelen nodig zijn. De gegevens in deze rapportage kunnen daarbij worden gecombineerd met de kennis en ervaringen van de betrokkenen in specifieke buurten. De hoogste prioriteit dient daarbij te worden gegeven aan de aanpak van leefbaarheidsproblemen in de ‘hot spots’.

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


bijlage 1

11:03

Pagina 123

Leefbaarheid

Gegevens per (samengevoegde) buurtcombinatie, Wonen in Amsterdam 2005

123

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


124

11:03

Leefbaarheid

Pagina 124

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 125

Leefbaarheid

6.3 staat van onderhoud: de groenvoorziening

6.3 staat van onderhoud: speelvoorzieningen

6.4 schoonhouden: straten en stoepen

6.4 schoonhouden: de groenvoorziening

6,3 6,6 7,9 7,5 7,3 7,4 7,2 7,0 7,2 7,0 6,2 6,7 6,6 6,7 6,2 6,5 7,3 7,0 5,7 6,1 7,4 6,0 6,3 5,6 6,2 6,3 6,2 6,6 6,2 5,9 7,1 6,6 6,7 6,4 6,9 6,5 7,6 6,4 6,3 6,2 7,1 6,8 6,1 6,5 6,7 6,8 5,8 6,2 7,3 6,1 6,7 7,9 6,7 7,0 7,2 6,6 6,1 6,2 5,9 7,1 7,4 7,0 6,6 6,7 6,7 6,8 6,7 7,8 7,9 7,1 8,0 7,4 6,9 7,0 7,3 7,2 6,7

4,4 4,9 6,5 6,3 5,6 6,5 6,1 6,2 7,0 6,7 6,0 6,7 6,5 6,0 5,5 5,7 7,2 7,1 5,5 6,7 6,1 6,0 6,7 6,2 6,0 6,3 6,3 6,6 6,4 6,0 7,2 6,5 6,9 7,3 7,5 6,9 7,9 7,1 7,1 6,9 7,5 7,3 6,8 7,2 6,4 7,5 6,7 7,0 7,4 6,6 7,3 8,6 7,4 7,6 7,6 6,4 6,3 6,2 5,7 7,4 7,5 7,3 6,1 6,2 6,2 6,7 6,4 7,7 7,7 7,0 8,1 7,3 6,7 6,8 7,7 7,8 6,7

6,6 6,6 7,9 7,8 7,4 7,3 7,2 7,1 7,4 6,8 6,0 6,5 6,8 6,4 6,0 6,3 7,2 6,8 5,5 5,8 7,9 6,0 5,9 5,6 6,2 6,2 6,2 6,5 6,1 6,1 7,0 6,8 7,1 6,2 6,8 6,2 7,5 6,1 5,9 5,6 7,2 6,4 5,9 6,3 7,3 6,6 5,4 6,1 7,4 6,3 6,6 7,3 6,7 6,8 7,1 6,7 6,2 6,2 6,0 6,9 7,4 6,6 6,3 6,6 6,8 6,9 6,9 7,6 8,0 6,9 7,8 7,3 6,8 6,9 7,3 7,3 6,6

5,8 6,6 6,7 6,5 6,8 6,8 6,5 6,6 6,9 6,7 5,9 6,5 6,6 6,4 6,3 6,2 7,0 6,6 5,8 6,2 7,4 6,2 6,6 6,0 6,4 6,4 6,2 6,3 5,8 5,5 6,0 5,8 5,9 5,8 6,2 5,6 6,1 6,1 5,7 5,7 6,9 6,3 6,0 5,9 6,6 6,4 5,7 6,1 6,9 6,2 6,2 6,9 6,1 6,0 6,3 6,1 6,1 6,4 5,7 6,8 6,8 6,3 6,1 6,3 6,4 6,6 6,5 6,8 7,4 6,7 7,3 7,0 6,4 6,7 6,7 6,7 6,4

4,4 5,2 6,4 6,2 5,9 6,5 6,2 6,3 6,9 6,8 6,0 6,7 6,6 6,1 5,6 5,8 6,9 6,9 5,6 6,6 6,6 6,0 6,8 6,2 6,1 6,3 6,2 6,5 6,2 5,8 6,9 6,4 6,6 6,9 7,2 6,6 7,1 6,8 6,8 6,6 7,3 7,1 6,6 6,9 6,3 7,2 6,5 6,9 7,2 6,6 7,0 8,1 7,0 7,0 7,3 6,2 6,3 6,2 5,7 7,2 7,3 6,9 6,1 6,2 6,2 6,5 6,2 7,2 7,4 6,8 7,6 7,1 6,5 6,8 7,3 7,5 6,6

4,0 3,7 5,5 5,3 5,8 6,6 5,8 5,9 6,0 6,9 6,3 6,5 6,1 6,0 5,9 5,9 6,5 6,4 5,4 6,2 6,5 5,6 6,6 5,9 5,9 6,1 6,4 6,2 5,8 5,6 6,0 6,1 5,7 5,9 6,4 6,2 6,3 6,4 5,8 6,1 6,7 5,9 5,7 6,0 5,2 6,5 5,7 6,2 6,7 5,6 6,4 7,3 6,0 6,3 6,6 5,6 6,3 5,7 5,8 6,5 7,0 6,1 5,7 5,9 6,2 6,1 5,4 6,3 6,4 6,6 7,0 6,7 6,4 6,7 6,9 7,1 6,1

6,4 6,9 6,9 6,7 6,5 6,8 7,0 6,7 6,9 7,0 5,9 6,5 6,8 6,6 6,1 6,1 6,5 6,5 5,5 6,0 7,1 6,0 6,3 5,6 6,1 5,8 6,1 6,2 5,9 5,8 6,2 6,1 5,7 5,8 6,3 5,5 6,5 6,0 5,7 5,6 6,8 6,2 5,8 6,3 6,6 6,2 5,5 5,9 6,5 5,8 5,9 7,1 6,5 6,3 6,6 5,6 5,5 6,0 4,9 6,6 6,5 6,3 5,7 5,9 6,3 6,1 6,0 6,3 6,9 6,3 6,8 6,9 6,2 6,6 6,7 6,8 6,2

5,0 5,6 6,6 6,3 6,2 6,8 6,4 6,4 6,8 6,8 6,1 6,5 6,6 6,4 5,9 5,8 6,7 6,7 5,5 6,3 6,9 6,0 6,5 6,0 6,1 6,1 6,2 6,3 5,9 5,6 6,4 6,3 6,1 6,4 6,9 6,2 6,5 6,4 6,3 6,3 7,0 6,8 6,3 6,6 6,3 6,7 6,2 6,5 6,8 6,2 6,5 7,6 6,6 6,7 7,2 5,9 6,0 6,1 5,4 6,8 6,8 6,6 6,1 6,1 6,2 6,2 5,9 6,6 7,1 6,5 7,0 7,0 6,4 6,6 7,0 7,3 6,4

6.4 schoonhouden: speelvoorzieningen

6.3 staat van onderhoud: straten en stoepen

7,3 7,2 8,5 8,1 7,7 7,6 7,6 7,5 7,6 6,8 6,2 6,6 6,6 6,8 6,2 6,4 7,3 7,0 5,7 5,9 7,7 5,8 5,8 5,3 6,2 6,3 6,2 6,6 6,3 6,0 7,2 6,8 6,9 6,1 6,6 6,1 8,0 5,9 5,9 5,8 7,1 6,3 5,9 6,3 7,2 6,4 5,2 6,0 7,4 6,2 6,5 7,2 6,6 6,7 7,2 7,0 6,3 6,1 6,2 6,9 7,5 6,7 6,5 6,8 7,1 7,1 6,9 8,1 8,2 7,1 8,2 7,6 7,2 7,2 7,1 6,8 6,7

6.3 staat van onderhoud: de woningen in de buurt

6,8 7,1 8,4 8,3 7,9 8,3 8,2 7,8 8,0 7,4 6,9 7,3 7,3 7,5 7,0 7,3 7,9 7,9 5,9 6,0 7,8 6,2 6,3 5,8 6,4 6,4 6,4 7,1 6,3 5,8 7,4 7,2 7,1 6,3 7,2 6,2 8,3 6,2 6,2 6,1 6,9 6,9 6,3 6,8 7,0 6,8 5,4 6,2 7,4 5,9 6,3 7,6 6,8 6,9 7,9 7,4 6,7 6,5 5,9 7,7 8,0 7,3 7,9 7,5 7,1 7,7 7,6 8,4 8,6 7,7 8,6 8,0 7,5 7,7 7,9 7,8 7,1

6.2 groenvoorziening

6.2 woningen in de buurt

6,7 6,8 7,3 7,4 7,2 7,1 7,1 6,8 7,1 7,0 6,7 6,7 7,0 6,6 5,9 6,6 7,0 6,6 5,9 6,4 8,1 6,2 6,0 5,9 6,4 6,2 6,5 6,6 6,2 6,2 6,9 7,2 7,6 6,8 6,8 7,0 7,6 6,6 6,6 6,6 8,0 6,9 6,2 6,8 8,0 7,0 6,6 7,1 8,0 6,5 7,0 6,9 6,8 7,2 7,8 6,7 6,5 6,7 6,4 7,0 7,2 6,5 6,3 6,2 6,6 6,7 7,0 7,1 7,7 6,6 7,4 6,8 6,6 6,5 7,4 7,5 6,8

de woonomgeving

6.1 Hoe tevreden bent u met uw buurt? (totaaloordeel)

7,4 7,2 7,9 8,0 7,6 7,9 7,6 7,6 7,6 7,5 7,0 7,1 7,4 7,2 6,7 7,0 7,6 7,5 6,3 6,8 8,3 6,6 6,4 6,0 6,9 6,8 6,8 7,2 6,5 6,6 7,2 7,3 7,9 7,0 7,4 7,2 8,5 6,9 6,9 6,9 7,9 7,4 6,5 7,2 8,2 7,4 6,7 7,3 8,2 6,7 7,1 7,5 7,4 7,5 8,1 7,3 7,0 6,9 7,0 7,4 7,8 6,9 7,0 7,0 7,0 7,2 7,4 8,2 8,3 7,2 8,2 7,6 7,2 7,3 7,8 7,8 7,2

6.2 inrichting van

2.11 de staat van onderhoud van uw woning?

A00 A01 A02 A03 A04 A05 A06 A07 A08 A09 C13/C12(B10/B11) C14 C16/C15 D17 D18 D19 D20/D22 D21 G31 G32 G33/G35 H37(H36) H38 H39 J40 J41 J42 J43 N60 N61 N62/N63 N65 N66/N67 N68 N69 N70/N71 N73/N72/N64 P76 P77 P78(P75) P79 Q81 Q82 Q83 Q84/Q80 R85 R86 R87 R88 T93 T94 T95 T96(T92) T97 T98 U27 U28 U29 U30 U55/U58 U56 U57 V24 V25 V26 V44 V45 V46 V47/V50 V48 V49 W52 W53 W54 W90/W59 W91 Amsterdam totaal

2.10 Wilt u aangeven in welke mate u tevreden bent u over uw woning?

76 (samengestelde) buurtcombinaties

Tabel B1.1: gemiddelde rapportcijfers voor totaaloordeel, rapportcijfer woning, rapportcijfer woonomgeving

4,7 4,4 6,1 5,8 6,1 6,7 6,2 6,2 6,4 6,8 6,2 6,5 6,3 6,4 6,1 6,0 6,5 6,6 5,4 6,1 6,9 5,7 6,5 5,6 6,0 5,9 6,2 6,2 5,7 5,4 6,0 6,0 5,7 5,8 6,2 5,8 6,2 6,1 5,6 5,9 6,6 6,0 5,6 6,1 5,6 6,3 5,7 6,2 6,4 5,6 6,2 7,1 6,0 6,0 6,6 5,8 6,0 5,8 5,5 6,4 6,8 6,2 6,0 5,9 6,3 6,0 5,6 6,1 6,6 6,3 6,8 7,0 6,3 6,6 6,8 7,0 6,1

125

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 126

Leefbaarheid

126

6.5 aanbod voorzieningen: winkels

6.5 aanbod voorzieningen: basisscholen

6.5 aanbod voorzieningen: sportgelegenheden

6.8 de betrokkenheid van de buurtbewoners bij de buurt?

6.10 Vindt u dat de bevolking in uw buurt gemengd is of juist niet ?

3,9 4,4 5,0 4,5 5,0 5,6 5,2 5,1 6,0 6,5 6,2 5,3 6,0 5,4 5,3 5,2 5,0 4,2 5,1 5,7 4,9 5,3 5,3 5,9 4,9 4,8 5,5 5,5 6,2 6,4 6,8 6,7 5,6 7,7 7,6 6,8 6,2 6,2 6,5 6,3 5,9 7,1 6,6 7,1 5,6 7,0 6,0 5,6 6,2 6,4 6,3 5,9 7,0 6,8 5,7 5,5 5,4 5,6 5,5 6,9 6,7 6,7 4,2 5,1 6,4 4,8 5,2 5,8 6,0 6,8 6,3 4,6 5,7 5,5 6,8 7,2 5,9

8,2 8,6 7,6 7,8 7,6 7,2 7,3 8,0 7,8 7,3 6,4 6,9 7,4 8,0 7,7 7,9 7,6 7,5 7,4 7,4 7,0 7,2 7,6 7,1 7,6 7,5 7,6 7,6 7,2 6,3 7,2 7,1 7,3 7,6 7,8 7,4 6,0 7,6 7,4 7,2 6,9 7,5 7,1 7,2 7,1 7,7 7,0 7,7 7,6 7,5 7,0 7,3 7,4 7,6 4,0 7,7 7,7 7,9 6,9 7,8 7,4 6,7 7,6 7,5 7,3 7,5 7,7 7,9 8,2 7,7 7,7 7,4 7,8 7,4 7,3 5,9 7,4

7,7 8,5 8,0 7,6 7,3 7,8 7,7 7,7 6,4 5,8 5,7 6,7 6,9 7,9 8,0 8,1 7,6 7,3 7,1 6,3 5,7 6,9 7,3 6,9 7,0 7,4 7,4 6,6 5,5 5,3 6,9 5,2 6,6 7,4 7,9 6,7 5,3 7,2 6,5 5,9 4,8 7,4 7,0 7,0 6,3 7,0 5,8 6,7 7,3 7,0 6,0 4,5 6,9 6,8 3,5 6,2 7,0 7,9 6,6 5,7 7,1 4,6 8,2 7,9 7,6 7,3 7,6 7,5 7,7 6,7 7,8 7,3 7,8 7,3 6,7 7,3 6,9

5,7 4,8 6,5 6,4 6,9 7,1 7,0 6,5 6,6 6,8 6,7 6,6 6,8 6,9 6,9 7,0 6,7 6,8 6,6 6,7 6,9 6,5 6,8 6,6 7,0 6,8 7,1 6,7 6,5 6,4 6,6 6,5 7,3 7,3 7,5 7,1 6,2 6,9 6,6 6,9 6,1 7,2 7,1 7,0 6,6 6,9 6,6 6,6 7,3 6,9 7,0 7,3 7,4 7,7 7,2 6,5 6,9 6,8 6,6 6,3 7,1 5,2 7,1 6,9 6,9 6,7 6,4 7,4 7,5 7,4 7,8 7,0 7,1 7,0 7,0 6,9 6,8

5,2 5,5 5,6 4,9 5,6 6,4 5,6 5,8 5,3 5,8 5,6 6,3 5,9 5,6 5,6 6,3 5,9 6,5 5,9 6,3 5,3 5,3 5,9 5,6 5,5 5,9 5,8 5,9 5,5 5,0 5,9 6,4 6,7 6,6 7,0 6,3 6,4 6,3 6,4 6,5 7,4 6,9 6,1 6,0 5,4 6,2 5,5 5,8 6,8 5,6 6,0 6,1 6,5 6,8 7,4 5,8 6,1 6,0 5,8 6,7 7,7 5,9 6,2 6,2 6,5 6,0 6,3 6,7 6,4 7,6 7,1 6,3 6,3 6,4 6,9 7,0 6,1

6,1 5,3 6,0 6,2 6,5 6,4 6,5 6,1 6,2 6,3 5,9 6,0 5,7 6,0 5,8 5,9 6,1 6,0 5,1 5,0 6,4 4,9 4,9 5,0 5,2 4,9 5,2 5,6 5,7 5,1 6,1 5,9 6,0 5,2 5,9 5,5 7,5 5,4 5,3 5,2 5,7 5,4 5,1 5,6 5,9 5,6 4,8 5,2 6,1 4,9 5,5 6,3 5,6 5,8 7,2 6,1 5,3 5,5 4,8 6,2 6,7 5,9 5,9 5,6 5,6 5,8 5,6 6,2 6,7 6,0 6,3 6,0 5,5 5,8 6,2 6,0 5,7

6,2 5,0 3,9 3,9 5,3 5,4 5,0 4,3 4,9 7,4 7,8 8,0 7,4 7,4 8,1 7,8 5,7 6,6 7,5 7,4 5,7 7,3 6,8 5,7 7,5 7,5 7,5 7,5 7,1 7,3 5,0 6,1 6,5 7,4 7,1 6,9 3,9 6,7 6,8 7,0 6,9 7,0 6,7 7,8 6,8 6,8 6,4 7,0 6,5 7,1 7,2 6,4 7,8 7,6 3,7 6,8 8,1 8,1 7,5 6,3 4,8 6,4 7,8 8,0 7,9 6,3 6,1 4,1 3,2 6,3 3,2 4,6 6,9 5,8 4,8 5,3 6,5

6.11 Hoe tevreden bent u met de mate van menging in uw buurt?

6.5 aanbod voorzieningen: openbaar vervoer


6.5 aanbod voorzieningen: parkeervoorzieningen


Tabel B1.2: gemiddelde rapportcijfers voor voorzieningen, betrokkenheid bij de buurt en menging

6,9 6,7 6,8 6,5 6,9 6,8 7,0 6,9 7,0 7,1 6,8 7,4 7,0 7,1 7,0 7,0 7,0 7,3 5,7 5,7 6,6 5,8 5,5 5,0 6,0 5,9 6,1 7,0 6,0 5,7 7,1 6,7 6,7 5,8 6,5 6,0 7,0 5,3 5,6 5,4 6,3 6,1 5,8 6,3 6,6 6,1 4,9 5,8 7,2 6,1 6,4 6,8 6,5 6,8 7,4 7,0 6,7 6,5 6,1 6,9 7,0 6,7 7,4 7,1 6,7 7,2 7,0 7,2 7,2 6,9 7,5 7,0 6,9 6,9 7,1 7,3 6,5

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 127

Leefbaarheid

6.9 Mate van overlast: andere groepen mensen

6.9 Mate van overlast: verkeer

6.9 Mate van overlast: vervuiling

6.9 Mate van overlast: activiteiten als prostitutie horeca en coffeeshops

6.9 Mate van overlast: criminaliteit

6.12 Hoe veilig voelt u zich in uw buurt overdag?

6.12 Hoe veilig voelt u zich in uw buurt? ‘s avonds?

6.13 Verwachte ontwikkeling van de buurt


6.9 mate van overlast: buren


Tabel B1.3: gemiddelde rapportcijfers voor overlastaspecten, veiligheid en ontwikkeling in de toekomst

7,5 7,0 7,7 7,4 7,6 7,2 7,4 7,1 7,1 7,3 6,8 6,8 6,8 6,8 6,1 6,6 7,2 6,9 6,7 6,9 7,8 6,4 6,7 6,5 6,6 6,4 6,7 7,1 6,8 6,5 7,7 7,3 7,6 6,7 7,6 6,9 8,2 7,2 7,0 6,9 7,5 7,4 7,0 7,2 7,7 7,3 7,1 7,0 7,8 6,6 7,3 7,3 6,8 7,0 7,7 6,9 6,7 7,1 6,7 7,4 7,5 7,1 6,6 6,5 6,6 6,9 6,6 7,6 7,6 7,0 7,5 7,2 6,7 7,1 7,5 7,8 7,1

4,1 5,1 6,8 5,9 6,1 7,2 7,0 6,4 6,8 6,9 7,0 7,0 6,6 6,9 6,5 6,8 6,9 7,3 6,1 6,1 7,4 6,2 6,4 6,5 6,3 6,6 6,6 7,1 6,5 6,1 7,1 7,0 6,8 6,4 7,4 6,3 7,4 6,3 6,2 6,3 6,2 6,8 6,5 6,9 6,6 6,7 6,1 5,9 7,1 5,7 6,6 7,4 6,4 6,5 7,7 6,7 6,4 6,3 5,9 7,3 7,2 7,1 6,7 6,7 6,5 7,0 7,1 7,8 7,6 7,4 7,9 7,7 6,9 7,4 7,7 7,8 6,7

5,5 5,7 6,6 6,1 6,4 6,5 6,6 6,2 6,1 6,9 6,5 6,5 6,3 5,8 5,9 6,3 6,3 6,5 6,1 6,2 7,4 6,2 6,4 6,4 6,0 6,1 6,5 6,9 6,3 6,3 6,7 6,8 6,3 6,5 7,1 6,5 6,3 6,4 6,3 6,6 6,7 6,9 6,7 6,7 6,9 6,6 5,9 6,4 6,8 6,9 7,0 6,8 6,7 7,4 7,1 6,4 6,1 5,9 6,3 6,9 6,7 6,8 5,7 6,2 6,7 6,2 5,8 6,4 6,8 6,4 6,9 6,9 6,7 6,7 6,3 6,9 6,5

4,8 4,8 6,2 5,7 5,9 6,4 6,6 6,1 6,3 6,7 5,9 6,5 6,3 5,6 5,7 5,9 6,0 6,2 5,1 5,4 7,3 5,4 5,8 5,2 5,4 5,3 5,7 6,2 5,5 5,3 6,5 6,4 5,8 5,6 6,5 5,6 7,0 5,8 5,6 5,6 6,8 6,3 5,7 6,3 6,6 6,1 5,1 5,6 6,4 5,3 5,9 6,6 6,3 6,3 7,3 5,6 5,2 5,3 5,2 6,6 6,5 6,4 5,4 5,7 6,0 5,9 6,0 6,2 6,9 6,3 7,0 6,9 6,2 6,6 6,5 6,9 6,0

4,9 5,2 7,3 7,4 6,8 7,6 7,9 7,4 7,8 8,2 8,0 7,9 7,9 7,7 7,5 7,6 7,9 8,1 7,1 7,3 8,9 8,0 7,9 7,8 7,5 7,2 7,7 8,3 8,1 8,2 8,9 9,0 9,1 7,9 8,8 8,2 9,0 8,3 8,4 8,5 8,9 8,4 7,8 8,3 9,3 8,7 8,0 8,5 9,1 7,4 7,8 9,2 8,4 8,7 9,1 7,9 7,4 7,0 7,2 8,7 9,0 8,8 7,1 7,7 8,6 8,1 8,0 8,7 8,5 8,7 9,2 8,8 8,0 8,7 9,2 9,2 8,1

4,7 5,6 6,7 7,0 6,2 6,9 7,3 6,8 6,3 6,7 6,8 6,9 6,7 6,6 6,3 6,7 7,3 7,2 5,6 5,6 7,6 6,2 5,8 6,0 6,1 6,0 6,2 7,2 6,3 6,0 6,9 7,6 7,2 5,8 6,9 6,1 7,5 5,8 5,8 6,1 6,3 6,6 6,3 6,3 6,8 6,2 5,3 5,7 6,9 5,5 5,8 6,1 6,5 6,9 7,8 6,6 6,1 5,5 5,4 7,1 7,2 7,0 6,6 6,8 6,6 7,1 7,1 7,8 7,5 7,5 7,7 7,6 7,1 7,4 7,7 7,7 6,6

7,9 8,2 8,4 8,6 8,3 8,5 8,6 8,4 8,4 8,4 8,1 8,2 8,2 8,0 7,8 8,1 8,4 8,5 7,5 7,4 8,6 7,6 7,5 7,1 7,8 7,9 7,6 8,2 7,6 7,3 7,9 8,0 8,1 7,1 7,9 7,4 8,7 7,2 7,1 7,2 7,6 7,7 7,3 7,5 8,1 7,5 6,8 7,5 8,2 7,2 7,4 7,8 7,6 8,0 8,7 8,3 7,8 7,6 7,5 8,3 8,5 8,1 8,4 8,3 8,0 8,2 8,3 8,6 8,8 8,3 8,5 8,6 8,4 8,4 8,2 8,2 7,9

6,6 6,9 7,4 7,4 7,1 7,6 7,9 7,6 7,4 7,3 6,9 7,3 7,2 6,9 6,7 6,8 7,5 7,5 5,8 5,8 7,9 6,2 6,1 5,7 6,4 6,3 6,1 7,1 6,4 6,0 6,9 7,2 7,0 5,5 6,7 6,1 8,0 5,8 5,5 5,8 6,5 6,0 5,9 6,0 7,0 6,0 5,1 6,0 7,2 5,5 5,7 5,8 6,1 6,6 8,2 7,2 6,4 5,8 6,0 7,3 7,7 7,1 7,4 7,4 6,8 7,2 7,7 8,0 7,9 7,5 7,8 7,7 7,2 7,5 7,1 7,0 6,7

6,1 6,2 7,2 7,1 6,8 7,1 7,0 6,9 7,1 6,9 7,1 7,3 6,7 6,6 6,6 6,9 7,3 7,3 6,2 6,0 7,3 6,3 6,4 6,0 6,4 6,4 6,4 6,7 5,7 5,6 6,2 6,1 6,1 5,4 5,9 5,4 7,2 5,2 5,6 6,0 5,6 6,1 6,2 6,0 6,2 5,6 5,2 5,7 6,2 6,0 6,3 5,8 5,7 6,1 7,3 7,1 6,3 6,1 5,8 6,5 6,9 6,0 7,1 6,8 6,0 6,6 7,1 7,4 7,7 6,7 7,6 7,0 6,4 6,6 6,7 6,6 6,4

127

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 128

Leefbaarheid

128

6.6 Woonomgeving verbeteren: veiligheid

19% 14% 10% 11% 24% 12% 17% 14% 46% 64% 63% 37% 43% 25% 20% 22% 14% 23% 37% 53% 67% 30% 32% 27% 35% 38% 29% 38% 66% 62% 22% 67% 30% 22% 12% 41% 28% 32% 37% 62% 67% 29% 30% 35% 35% 37% 55% 41% 26% 38% 66% 71% 42% 42% 73% 46% 32% 19% 30% 53% 27% 73% 7% 17% 16% 21% 19% 15% 23% 45% 11% 23% 14% 21% 29% 16% 35%

6.6 Woonomgeving verbeteren: meer parkeergelegenheid

35% 28% 21% 22% 19% 17% 23% 20% 21% 15% 20% 17% 21% 26% 21% 25% 14% 14% 27% 18% 17% 19% 12% 23% 20% 15% 20% 17% 11% 25% 9% 19% 20% 16% 9% 15% 12% 11% 14% 12% 5% 7% 17% 21% 23% 11% 16% 13% 11% 21% 13% 7% 14% 15% 7% 30% 30% 17% 28% 13% 15% 12% 23% 15% 16% 21% 26% 12% 14% 15% 14% 10% 17% 13% 8% 8% 17%

openbaar vervoer

50% 38% 45% 52% 42% 34% 38% 40% 33% 29% 44% 35% 33% 39% 44% 49% 42% 37% 57% 45% 20% 48% 37% 50% 45% 53% 48% 48% 51% 54% 54% 51% 60% 55% 55% 59% 45% 49% 48% 51% 33% 41% 47% 46% 38% 49% 54% 44% 45% 45% 52% 30% 42% 50% 34% 51% 55% 46% 63% 41% 55% 41% 61% 60% 45% 54% 49% 59% 46% 43% 53% 33% 55% 44% 42% 35% 46%

6.6 Woonomgeving verbeteren: meer/beter

6.6 Woonomgeving verbeteren: meer/betere winkels

6.6 Woonomgeving verbeteren: meer nieuwbouw (sloop oude woningen) 7% 8% 3% 2% 3% 4% 4% 5% 1% 6% 20% 10% 12% 6% 19% 17% 3% 6% 31% 36% 1% 29% 31% 49% 15% 15% 25% 8% 18% 17% 5% 6% 2% 27% 14% 22% 3% 33% 35% 42% 10% 24% 38% 23% 1% 20% 42% 28% 1% 21% 24% 4% 12% 5% 9% 12% 20% 24% 18% 19% 4% 8% 12% 7% 10% 4% 6% 1% 0% 6% 0% 3% 5% 4% 3% 4% 15%

6.6 Woonomgeving verbeteren: andere inrichting straten, pleinen en groen

34% 32% 13% 16% 15% 26% 31% 28% 17% 29% 46% 39% 31% 47% 55% 42% 25% 36% 48% 47% 2% 48% 50% 47% 45% 40% 42% 35% 46% 36% 23% 24% 17% 31% 31% 33% 9% 33% 37% 39% 9% 34% 34% 33% 7% 28% 45% 34% 5% 38% 25% 21% 29% 27% 9% 41% 47% 33% 48% 29% 19% 39% 58% 51% 37% 33% 27% 16% 11% 37% 12% 24% 44% 32% 20% 21% 33%

6.6 Woonomgeving verbeteren: onderhoud en schoonhouden straten,pleinen, groen

A00 A01 A02 A03 A04 A05 A06 A07 A08 A09 C13(B10/B11/C12) C14 C16/C15 D17 D18 D19 D20/D22 D21 G31 G32 G33/G35 H37(H36) H38 H39 J40 J41 J42 J43 N60 N61 N62/N63 N65 N66/N67 N68 N69 N70(N71) N73/N72/N64 P76 P77 P78(P75) P79 Q81 Q82 Q83 Q84/Q80 R85 R86 R87 R88 T93 T94 T95 T96(T92) T97 T98 U27 U28 U29 U30 U55/U58 U56 U57 V24 V25 V26 V44 V45 V46 V47/V50 V48 V49 W52 W53 W54 W90/W59 W91 Amsterdam totaal

6.6 Woonomgeving verbeteren: onderhoud/verbeteren bestaande woningen


Tabel B1.4: verbeteraspecten per buurtcombinatie (als percentage van het aantal respondenten) Telt niet op tot 100 procent, omdat meerdere antwoorden mogelijk zijn.

1% 1% 13% 3% 11% 23% 16% 2% 10% 15% 33% 26% 15% 2% 4% 2% 7% 6% 10% 10% 24% 11% 7% 15% 8% 8% 4% 4% 10% 31% 16% 17% 12% 14% 9% 15% 35% 13% 10% 16% 26% 17% 24% 22% 14% 9% 14% 7% 12% 14% 20% 22% 18% 11% 82% 9% 3% 5% 14% 9% 17% 22% 5% 7% 9% 6% 9% 3% 6% 11% 11% 7% 4% 10% 25% 65% 13%

43% 53% 49% 60% 39% 35% 51% 43% 33% 22% 21% 41% 30% 45% 39% 39% 56% 61% 38% 34% 54% 42% 44% 28% 50% 53% 33% 43% 26% 22% 26% 23% 47% 8% 11% 26% 42% 23% 22% 25% 43% 16% 19% 18% 43% 20% 28% 44% 43% 27% 29% 46% 19% 26% 48% 36% 41% 32% 32% 19% 29% 14% 54% 40% 20% 57% 52% 48% 49% 20% 46% 64% 44% 48% 27% 18% 35%

52% 31% 25% 21% 29% 22% 18% 28% 25% 34% 31% 23% 29% 27% 32% 26% 15% 14% 49% 53% 15% 41% 41% 52% 39% 41% 40% 23% 40% 42% 32% 23% 30% 48% 42% 48% 23% 51% 53% 49% 34% 47% 48% 50% 36% 47% 61% 51% 37% 62% 55% 57% 43% 42% 11% 26% 45% 58% 54% 21% 19% 30% 14% 30% 38% 22% 14% 15% 12% 13% 16% 11% 24% 15% 18% 16% 35%

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


bijlage 2

11:03

Pagina 129

Leefbaarheid

Gegevens per (samengevoegde) buurtcombinatie, Wonen in Amsterdam 2003

129

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


130

11:03

Leefbaarheid

Pagina 130

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 131

Leefbaarheid

6.3a Beoordeling staat van onderhoud woningen in de buurt

6.3b Beoordeling staat van onderhoud straten en stoepen

6,38 6,57 7,92 7,41 7,07 7,29 7,31 7,15 7,10 6,36 5,74 6,12 6,59 6,42 5,91 6,37 7,11 6,57 5,16 6,04 7,16 5,56 5,89 5,49 5,97 6,27 6,01 6,45 6,25 5,84 7,20 6,72 6,72 6,45 6,81 6,44 7,62 6,25 6,07 5,95 6,93 6,52 5,78 6,22 6,84 6,73 5,88 6,02 7,21 5,91 6,67 7,55 6,84 6,78 7,25 6,03 6,08 6,17 5,77 7,18 7,45 6,93 6,59 6,56 6,74 7,13 6,61 7,69 7,66 7,03 7,90 7,46 6,87 7,14 7,24 7,15 6,61

4,06 4,24 6,35 6,22 5,66 6,19 5,76 6,20 6,81 6,00 5,79 5,93 6,27 5,55 5,26 5,52 6,86 6,57 4,94 6,52 5,62 5,57 6,44 5,89 5,58 6,21 6,23 6,37 6,41 5,77 7,15 6,55 6,80 7,04 7,35 6,88 7,67 6,66 7,01 6,36 7,23 7,15 6,45 6,67 6,55 7,18 6,74 6,58 7,04 6,56 7,22 8,29 7,00 7,27 7,08 5,73 6,44 6,16 5,51 7,40 7,51 7,26 5,97 5,91 6,16 6,92 6,12 7,48 7,53 6,75 7,64 7,08 6,45 6,97 7,56 7,55 6,49

6,59 6,53 7,93 7,71 7,28 7,18 7,22 7,17 7,29 6,48 5,83 6,29 6,65 6,20 5,76 6,04 6,99 6,64 5,02 5,91 7,83 5,79 5,73 5,45 6,10 6,30 6,11 6,56 6,28 6,17 6,86 6,70 6,83 6,30 6,51 6,46 7,52 5,90 5,90 5,44 7,01 6,34 5,72 6,12 7,40 6,71 5,59 6,14 7,44 6,20 6,55 7,42 6,78 6,68 7,15 6,29 6,16 6,34 5,68 7,00 7,39 6,59 6,43 6,37 6,68 6,89 6,91 7,62 7,79 6,96 7,93 7,04 6,77 7,00 7,24 7,04 6,58

6,15 5,90 6,68 5,95 6,59 6,67 6,46 6,59 6,54 6,30 5,52 6,08 6,56 6,00 5,74 6,21 6,90 6,57 5,12 6,01 7,08 5,80 6,06 5,54 6,11 6,08 6,22 6,32 5,83 5,66 5,82 5,64 5,76 5,87 6,10 5,74 5,79 5,88 5,56 5,31 6,66 6,52 6,03 5,98 6,70 6,64 5,58 6,03 6,80 5,86 6,28 6,81 6,17 5,78 6,10 5,91 5,93 6,28 5,81 6,87 6,88 6,14 6,00 6,07 6,43 6,78 6,49 6,94 6,91 6,68 7,29 6,90 6,22 7,00 6,79 6,41 6,23

6.4c Beoordeling schoonhouden groenvoorzieningen

6.2c Beoordeling van de groenvoorziening

7,31 7,21 8,58 8,29 7,50 7,59 7,43 7,61 7,51 6,53 5,92 6,21 6,40 6,58 5,96 6,04 7,26 6,63 5,24 5,86 7,49 5,53 5,71 5,23 6,08 6,41 6,09 6,55 6,35 6,15 7,28 6,88 6,80 6,00 6,19 6,41 7,82 5,88 5,82 5,49 6,81 6,14 5,52 6,05 7,21 6,21 5,38 5,75 7,17 5,87 6,48 7,16 6,61 6,65 7,09 6,38 6,01 6,22 5,89 6,91 7,34 6,94 6,74 6,66 6,87 7,04 6,78 8,01 8,03 7,08 8,25 7,41 7,11 7,15 6,91 6,77 6,62

6.4b Beoordeling schoonhouden straten en stoepen

6.2b Beoordeling van de inrichting van de woonomgeving

6,71 6,89 7,42 7,53 7,07 7,03 6,88 6,92 6,97 7,04 6,34 6,68 6,80 6,66 6,09 6,43 6,71 6,72 5,89 6,60 8,23 6,12 6,16 5,93 6,49 6,49 6,21 6,57 5,96 6,50 6,50 6,90 7,23 6,73 7,07 7,04 7,59 6,61 6,77 6,36 7,82 7,03 6,37 6,85 8,15 7,23 6,51 7,04 8,21 6,48 7,22 7,13 7,06 7,25 7,19 6,28 6,20 6,64 5,89 7,01 7,21 6,52 6,04 6,18 6,58 6,55 6,57 7,18 7,37 6,51 7,36 6,88 6,42 6,57 7,34 7,51 6,79

6.4a Beoordeling schoonhouden woningen in de buurt

6.2a Beoordeling woningen in de buurt

7,26 7,41 8,05 8,08 7,63 7,58 7,22 7,72 7,58 7,25 6,54 6,88 7,01 7,29 6,70 6,84 7,55 7,19 6,34 6,67 8,14 6,32 6,68 6,31 6,92 6,73 6,42 7,09 6,50 6,70 7,12 7,23 7,80 7,07 7,66 7,54 8,45 6,76 6,95 6,63 8,13 7,15 6,57 7,16 8,26 7,58 6,98 7,28 8,34 6,70 7,46 7,81 7,47 7,66 7,47 7,13 6,79 7,12 6,40 7,61 7,80 6,98 7,03 6,85 6,91 7,29 7,07 8,02 8,07 7,00 8,09 7,81 6,84 7,18 7,77 7,81 7,23

van onderhoud groenvoorziening

2.9 Hoe beoordeelt u de staat van onderhoud van uw woning?

6,58 7,09 8,49 8,17 7,88 8,24 8,22 8,14 8,05 7,08 6,23 6,90 7,23 7,45 6,84 7,29 7,86 7,52 5,30 5,71 7,61 5,71 5,87 5,39 6,30 6,36 6,34 6,91 6,35 5,82 7,52 7,27 7,11 6,38 7,09 6,80 8,15 6,25 6,11 5,93 6,69 6,74 5,83 6,52 7,18 6,84 5,33 6,08 7,53 5,78 6,21 7,60 6,76 6,77 7,89 7,09 6,59 6,67 5,89 7,79 7,88 7,34 7,86 7,76 7,13 7,84 7,55 8,34 8,51 7,58 8,53 8,22 7,28 7,81 7,95 7,85 7,03

6.3c Beoordeling staat

2.8 Bent u tevreden over uw woning? (totaaloordeel)

A00 A01 A02 A03 A04 A05 A06 A07 A08 A09 C13(B10/B11/C12) C14 C16/C15 D17 D18 D19 D20/D22 D21 G31 G32(G34) G33 H37(H36) H38 H39 J40 J41 J42 J43 N60 N61 N62/N63 N65 N66/N67 N68 N69 N70(N71) N73/N72/N64 P76 P77 P78(P75) P79 Q81 Q82 Q83 Q84/Q80 R85 R86 R87 R88 T93 T94 T95 T96(T92) T97 T98 U27 U28 U29 U30 U55/U58 U56 U57 V24 V25 V26 V44 V45 V46 V47/V50 V48 V49 W52 W53 W54 W90/W59 W91 Amsterdam totaal

6.1 Hoe tevreden bent u met uw buurt? (totaaloordeel)


Tabel B2.1: Gemiddelde rapportcijfers voor totaaloordeel, rapportcijfer woning, rapportcijfer woonomgeving (WiA, 2003)

4,19 4,57 6,25 5,79 5,69 6,03 5,78 6,27 6,66 6,13 5,79 6,01 6,36 5,64 5,34 5,75 6,75 6,52 5,06 6,43 6,11 5,70 6,43 5,72 5,73 6,10 6,21 6,26 6,06 5,65 6,71 6,22 6,45 6,72 6,91 6,41 6,88 6,24 6,53 6,03 6,87 6,97 6,40 6,56 6,80 7,07 6,48 6,56 6,89 6,24 6,77 7,69 6,62 6,67 6,96 5,70 6,28 5,94 5,41 7,16 7,29 6,97 5,90 5,92 6,18 6,84 6,15 7,07 7,21 6,61 7,29 6,88 6,16 6,91 7,33 7,16 6,35

6,36 6,36 7,61 7,24 7,02 6,94 6,97 7,12 7,05 6,54 5,82 6,04 6,59 6,34 5,78 6,08 6,85 6,46 4,93 5,72 7,34 5,58 5,70 5,10 6,01 6,07 6,02 6,55 6,02 5,76 6,49 6,43 6,56 6,08 6,27 6,06 7,46 5,82 5,73 5,29 6,83 6,35 5,62 6,09 7,13 6,55 5,45 6,06 7,18 5,70 6,11 7,22 6,63 6,32 7,17 6,02 5,86 6,00 5,43 6,94 7,26 6,54 6,36 6,24 6,52 6,71 6,56 7,31 7,43 6,70 7,64 6,96 6,64 6,86 7,11 7,06 6,40

5,72 5,84 6,51 6,10 6,07 6,51 6,44 6,63 6,61 6,29 5,45 5,94 6,46 5,90 5,64 5,90 6,29 6,12 4,58 5,72 6,73 5,42 5,62 5,08 5,51 5,23 5,47 5,97 5,55 5,39 6,03 5,78 5,76 5,91 5,93 5,34 6,23 5,61 5,20 5,19 6,41 6,33 5,92 6,20 6,51 6,28 5,16 5,77 6,38 5,48 6,16 6,75 6,19 5,84 6,12 5,58 5,39 5,55 5,35 6,62 6,63 6,39 5,65 5,56 6,11 6,24 5,87 6,16 6,41 6,34 6,87 6,64 6,05 6,60 6,76 6,61 5,98

4,62 4,94 6,25 5,95 5,82 6,29 6,01 6,39 6,45 6,27 5,70 6,01 6,34 5,87 5,44 5,93 6,53 6,35 4,89 6,12 6,33 5,48 6,02 5,42 5,62 5,88 5,80 6,14 5,82 5,48 6,41 5,94 5,98 6,40 6,39 5,86 6,41 5,77 5,86 5,76 6,42 6,79 6,12 6,34 6,65 6,61 6,02 6,28 6,53 5,94 6,47 7,14 6,42 6,20 6,83 5,64 6,00 5,73 5,23 6,90 6,94 6,74 5,79 5,61 6,09 6,51 5,99 6,49 6,77 6,46 6,95 6,65 6,13 6,65 6,97 6,95 6,15

131

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 132

Leefbaarheid


132

4,38 4,10 4,76 4,52 5,04 4,99 5,04 5,35 6,35 6,47 5,80 5,20 5,57 5,52 5,24 4,98 4,52 3,46 4,91 5,65 4,54 5,48 5,36 5,54 4,63 4,63 5,25 5,41 6,47 6,16 6,21 6,44 5,61 7,50 7,63 6,67 6,28 5,95 6,70 6,46 6,16 7,08 6,55 6,82 5,67 6,77 6,18 5,80 6,32 6,15 6,57 6,35 7,32 6,63 6,35 5,67 5,24 5,67 5,44 6,55 6,41 6,79 4,40 4,79 6,37 4,79 4,94 5,75 5,63 6,67 6,55 5,45 6,21 5,17 6,69 6,80 5,78

8,14 8,28 7,70 7,93 7,63 6,96 7,03 7,86 7,66 6,47 6,49 6,59 7,19 7,87 7,71 7,52 7,36 6,71 7,51 7,20 6,58 7,20 7,35 6,95 7,41 7,39 7,34 7,58 7,12 6,40 7,11 7,09 7,22 7,55 7,77 7,35 5,97 7,45 7,50 7,10 6,98 7,64 6,88 7,20 7,10 7,27 7,10 7,54 7,53 7,14 6,78 7,29 7,38 7,42 4,63 7,55 7,73 8,02 6,75 7,56 7,16 6,84 7,70 7,46 7,24 7,45 7,14 7,57 7,99 7,60 7,83 7,58 7,74 7,53 7,36 5,90 7,29

6,64 7,10 7,30 7,02 6,85 7,37 7,24 7,21 6,36 5,01 5,80 6,51 6,96 7,59 7,40 7,56 7,24 6,91 6,57 6,35 6,01 6,49 6,90 6,46 6,85 7,16 7,12 6,58 5,95 6,03 6,89 5,98 6,97 7,45 7,80 6,86 5,44 6,99 6,83 6,02 5,72 7,49 6,79 7,17 6,75 6,67 6,10 6,54 7,38 6,65 6,30 5,73 7,10 7,05 5,33 6,62 7,27 7,64 6,83 6,16 7,08 5,14 7,72 7,73 7,47 7,25 7,31 7,27 7,66 7,10 7,92 7,47 7,54 7,33 7,13 7,33 6,84

6,08 6,27 7,29 7,14 7,11 7,19 7,06 7,10 7,05 6,51 6,02 6,43 6,62 6,72 6,43 6,48 7,09 6,90 5,40 5,90 6,98 5,83 5,88 5,64 6,03 6,09 6,05 6,50 6,44 5,96 6,99 6,88 6,80 6,14 6,63 6,42 7,73 5,95 6,03 5,95 6,81 6,36 5,96 6,22 6,76 6,41 5,64 5,89 6,98 5,93 6,28 6,94 6,56 6,69 7,17 6,71 6,26 6,31 5,90 6,99 7,20 6,81 7,02 6,59 6,37 7,00 6,76 7,20 7,36 6,75 7,48 7,04 6,55 6,93 7,19 7,10 6,56

6.8 De betrokkenheid van de buurtbewoners bij de buurt?

6.7 Omgang verschillende groepen mensen in buurt

6.5c Beoordeling aanbod van buurtvoorzieningen

6.5b Beoordeling aanbod van openbaar vervoer

6.5a Beoordeling aanbod van parkeervoorzieningen


Tabel B2.2: Gemiddelde rapportcijfers voor voorzieningen, omgang tussen groepen en betrokkenheid bij de buurt (WiA, 2003)

5,92 5,14 6,24 5,93 6,40 6,50 6,50 6,22 6,50 6,18 5,70 5,82 5,67 5,79 5,71 5,50 6,19 5,86 4,43 5,09 6,42 4,86 4,89 4,66 5,18 5,09 5,14 5,61 5,50 5,06 6,53 6,29 6,17 5,28 5,82 5,75 7,58 5,35 5,28 5,20 5,80 5,76 5,15 5,66 6,17 5,62 4,87 5,08 6,28 5,02 5,66 6,31 5,63 5,70 7,04 6,05 5,56 5,23 5,06 6,54 6,90 6,51 6,02 5,67 5,55 6,16 5,68 6,42 6,68 5,98 6,46 6,29 5,68 6,02 6,48 6,35 5,80

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 133

Leefbaarheid

6.9e Overlast van: activiteiten als prostitutie, horeca en koffieshops

5,68 5,69 6,69 6,38 6,15 6,55 6,73 6,46 6,26 6,73 6,18 6,50 6,54 6,08 5,90 6,42 6,31 6,68 6,00 6,35 7,23 6,26 6,66 5,96 6,37 6,36 6,51 6,89 6,43 6,30 6,80 6,80 6,67 6,86 7,10 7,20 6,10 6,24 6,33 6,53 6,74 6,50 6,49 6,66 7,03 6,71 5,76 6,26 7,26 6,88 7,02 7,21 7,24 7,52 7,10 6,12 6,06 5,91 6,25 6,90 6,93 6,70 6,09 6,10 6,65 6,91 6,28 6,45 6,71 6,46 7,33 6,76 6,68 6,65 6,74 7,07 6,55

4,86 5,26 6,24 6,08 5,90 6,37 6,37 6,32 6,53 6,21 5,57 5,85 6,37 5,89 5,40 5,95 6,27 6,06 4,13 5,13 6,84 5,26 5,54 4,76 5,73 5,31 5,33 6,20 5,69 5,38 6,53 6,47 6,22 5,84 5,91 5,86 7,09 5,63 5,28 5,40 6,37 6,43 5,65 6,10 6,63 6,30 4,86 5,69 6,65 5,02 5,78 6,93 6,30 6,12 7,27 5,73 5,25 5,25 5,21 6,75 6,87 6,70 5,56 5,49 6,07 6,31 5,96 6,43 6,64 6,40 7,08 6,95 6,27 6,52 7,20 7,27 6,00

4,52 5,38 6,95 6,88 6,76 7,37 7,40 7,58 8,12 8,10 7,45 7,28 7,82 7,88 7,33 7,57 8,10 7,94 6,32 6,76 8,67 7,58 7,92 7,38 7,71 7,26 7,34 8,20 7,82 7,73 8,86 8,65 9,11 7,99 8,53 8,42 8,90 7,76 7,78 7,86 8,73 8,32 8,06 8,12 9,09 8,58 7,91 8,41 9,16 7,20 7,38 8,75 8,27 8,52 8,85 7,71 7,26 6,73 6,95 8,72 9,00 8,61 6,98 7,69 8,08 8,14 8,13 8,56 8,66 8,44 9,14 8,71 8,29 8,29 9,04 8,94 7,93

4,10 5,50 6,17 6,59 6,23 6,50 6,88 6,64 6,54 6,21 6,27 6,09 6,47 6,44 6,23 6,56 6,97 7,08 4,72 5,03 7,07 5,84 5,63 5,32 6,27 6,01 5,96 7,04 5,88 5,85 6,70 7,17 6,96 5,91 6,98 6,90 7,40 5,49 5,35 5,98 6,34 5,88 5,76 5,54 6,22 6,02 4,50 5,44 7,20 5,46 5,33 6,23 6,45 6,48 7,32 5,90 6,09 5,09 5,29 6,89 6,96 6,85 6,61 6,48 6,11 7,03 7,18 7,50 7,49 7,16 7,47 7,58 7,06 7,35 7,45 7,66 6,34

7,50 7,73 8,57 8,29 8,22 8,32 8,45 8,41 8,39 8,06 7,71 7,97 8,20 8,06 7,90 7,98 8,54 8,38 7,06 7,19 8,56 7,27 7,65 6,91 7,95 7,54 7,82 8,07 7,64 7,65 7,89 8,16 7,99 7,43 7,94 7,84 8,76 7,16 7,34 7,22 7,89 7,69 7,32 7,27 8,12 7,51 6,73 7,49 8,48 6,96 7,02 7,86 7,70 7,87 8,40 7,88 7,78 7,69 7,39 8,36 8,35 7,98 8,41 8,14 7,78 8,40 8,52 8,62 8,76 8,24 8,63 8,49 8,27 8,42 8,34 8,30 7,93

6.10b Hoe veilig voelt u zich in uw buurt ’s avonds?

6.9d Overlast van: vervuiling

6,98 7,00 7,64 7,52 7,43 7,50 7,30 7,56 7,60 6,87 6,27 6,42 7,10 7,38 6,72 6,82 7,41 7,49 5,91 6,28 7,35 6,36 6,42 6,18 6,73 6,72 6,80 7,07 6,55 6,53 7,18 7,37 7,08 6,40 6,95 6,78 7,88 6,58 6,52 6,27 6,72 6,80 6,44 6,54 6,97 6,82 5,94 6,50 7,45 6,24 6,53 7,46 6,79 6,62 7,68 6,78 6,77 6,58 6,23 7,50 7,62 7,36 7,27 6,83 6,65 7,47 7,05 7,92 8,06 7,18 8,17 7,57 6,79 7,45 8,07 8,02 6,98

6.10a Hoe veilig voelt u zich in uw buurt overdag?

6.9c Overlast van: verkeer

7,34 6,76 7,45 7,56 7,35 7,28 6,70 7,39 7,31 6,89 6,20 6,45 6,73 6,60 6,49 6,65 7,13 6,76 6,11 6,74 7,69 6,10 6,56 5,91 6,67 6,57 6,64 6,56 6,93 6,54 7,47 7,42 7,55 6,90 7,28 7,20 8,28 6,88 6,82 6,69 7,61 7,04 6,58 6,99 7,54 7,26 6,76 6,85 7,92 6,53 6,98 7,62 6,89 6,99 7,31 6,91 6,73 6,88 6,52 7,51 7,54 7,34 6,77 6,41 6,32 7,22 6,33 7,37 7,65 6,63 7,66 6,99 6,64 6,80 7,77 7,65 6,96

6.9f Overlast van: criminaliteit

6.9b Overlast van: andere groepen bewoners


6.9a Overlast van: buren


Tabel B2.3: Gemiddelde rapportcijfers voor overlastaspecten en veiligheid (WiA, 2003)

5,85 6,11 7,29 7,46 6,98 7,19 7,74 7,45 7,27 6,91 6,48 6,65 7,22 7,03 6,82 6,87 7,71 7,60 5,10 5,41 7,78 5,91 5,96 5,59 6,67 6,12 6,43 7,07 6,35 6,27 6,76 7,26 7,00 5,88 6,78 6,63 8,01 5,92 5,77 5,93 6,60 6,06 5,55 5,46 7,04 6,15 4,80 5,77 7,54 5,35 5,50 6,11 6,35 6,22 8,02 6,65 6,58 5,78 5,82 7,16 7,48 7,07 7,14 7,20 6,58 7,28 7,57 7,87 8,03 7,32 7,70 7,65 7,28 7,58 7,29 7,16 6,70

133

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 134

Leefbaarheid

134

5,27 5,64 6,01 5,75 5,77 5,94 5,93 5,76 5,77 4,88 5,38 5,80 5,91 5,98 5,58 5,82 6,12 5,91 5,15 5,39 6,39 5,48 5,68 5,34 5,61 6,12 6,08 5,75 5,41 5,30 5,83 5,49 5,73 5,78 6,02 5,62 5,55 5,76 5,52 5,51 6,00 5,82 5,49 5,93 6,12 5,92 5,03 5,36 6,05 5,71 5,80 5,74 5,81 5,64 5,51 5,58 5,87 5,72 5,80 5,75 5,97 5,69 6,02 5,94 5,73 6,09 5,99 6,12 6,21 5,92 6,15 6,21 5,92 6,03 6,21 6,20 5,77

4,43 4,80 4,78 4,81 4,67 4,67 4,81 4,85 5,30 5,38 5,29 4,95 5,11 5,21 4,92 4,86 4,27 3,67 4,53 5,20 4,58 5,14 4,87 5,32 4,69 4,62 5,16 4,94 5,55 5,20 5,46 6,01 4,92 6,42 6,40 5,52 5,00 5,56 5,72 5,80 5,54 5,95 5,59 5,89 5,33 5,72 5,26 5,15 5,54 5,57 5,87 5,39 6,24 5,38 5,40 5,02 4,87 5,07 4,99 5,41 5,35 6,02 4,60 4,86 5,44 4,70 4,72 4,94 5,24 5,66 5,23 4,89 5,37 4,48 5,58 5,67 5,18

6.12g Ontwikkeling: omgang met buurtbewoners

6.12d Ontwikkeling: parkeergelegenheid

5,40 5,60 6,26 5,67 5,96 6,23 6,03 5,88 5,80 5,84 5,52 6,25 6,11 5,88 5,64 5,97 6,58 6,53 5,39 6,08 6,53 5,78 6,22 5,30 6,02 6,46 6,16 5,89 5,55 5,15 5,94 5,81 5,48 5,77 5,98 5,36 5,58 5,74 5,40 5,66 6,19 6,01 5,88 5,87 6,28 6,23 5,48 5,56 5,93 5,86 6,07 6,21 5,94 5,57 6,05 5,49 6,16 5,81 5,91 6,27 6,33 6,28 5,88 5,90 5,81 6,28 6,21 6,43 6,43 6,04 6,22 6,34 6,02 6,38 6,30 6,21 5,95

6.12f Ontwikkeling: veiligheid op straat

6.12c Ontwikkeling: buurtvoorzieningen

6,14 6,12 6,76 6,64 6,62 6,45 6,66 6,46 6,46 6,30 5,52 6,85 6,33 6,17 5,83 6,11 7,01 6,87 5,65 5,89 6,80 5,72 5,76 4,99 5,96 6,56 5,96 6,01 5,52 5,57 6,11 6,50 6,14 5,69 5,97 5,79 6,90 5,61 5,32 5,53 6,65 5,83 5,58 5,90 6,74 6,14 5,33 5,56 6,32 6,01 6,41 6,52 5,96 6,01 6,44 6,36 6,06 6,19 5,72 6,06 6,51 6,03 6,40 6,26 5,90 6,35 6,62 6,66 6,98 6,05 6,53 6,39 6,26 6,36 6,40 6,50 6,15

openbaar vervoer

6.12b Ontwikkeling: straten, pleinen, groen

5,23 5,91 6,57 6,19 6,48 6,63 6,55 6,31 6,46 6,06 5,42 6,77 6,34 6,24 5,91 6,27 7,12 6,97 5,19 5,35 6,79 5,61 5,84 4,84 6,04 6,36 6,19 6,07 5,19 5,12 5,85 6,12 5,67 5,10 5,69 5,20 6,48 5,23 5,03 5,35 5,77 5,61 5,16 5,57 6,26 5,72 4,87 5,19 6,23 5,52 5,84 5,85 5,67 5,54 6,66 6,35 6,16 5,80 5,56 6,13 6,40 5,88 6,76 6,45 5,77 6,52 6,62 6,52 6,67 5,94 6,46 6,49 6,20 6,22 6,29 6,29 5,98

5,86 6,27 6,34 6,40 6,00 6,07 6,12 5,93 5,67 5,57 5,70 5,75 6,16 6,31 5,95 6,22 5,69 5,28 6,20 6,00 6,40 6,08 6,09 6,21 6,18 6,33 6,35 6,06 5,92 5,76 6,11 6,15 6,17 6,46 6,42 6,13 5,08 6,43 6,33 6,51 6,65 6,63 6,40 6,23 7,11 6,27 6,24 6,21 6,46 6,17 6,34 5,85 6,16 6,02 4,48 6,02 6,35 6,31 5,97 6,27 6,04 6,23 6,12 6,04 6,01 6,13 5,86 6,05 6,51 6,18 6,26 6,36 6,41 6,23 6,24 5,30 6,13

4,62 5,46 5,79 5,90 5,70 5,75 6,02 5,83 5,79 5,59 5,54 5,83 5,80 5,75 5,53 5,70 5,97 5,88 4,55 4,79 6,23 5,25 5,35 5,11 5,55 5,64 5,76 5,78 5,43 5,20 5,82 6,19 5,74 5,26 5,79 5,67 5,99 5,14 5,08 5,34 5,77 5,43 5,08 5,10 5,69 5,47 4,72 5,20 5,81 5,36 5,31 5,48 5,69 5,30 6,80 5,64 5,72 4,96 5,15 5,86 5,87 6,15 5,91 5,80 5,37 5,94 6,02 6,06 6,32 5,90 6,11 6,14 5,87 6,09 6,16 5,98 5,62

5,64 5,84 6,30 6,15 6,16 6,25 6,16 6,11 6,05 6,01 5,52 5,94 6,07 6,03 5,53 5,77 6,15 6,04 5,13 5,54 6,36 5,28 5,42 5,22 5,72 5,77 5,89 5,84 5,65 5,72 6,23 6,33 6,05 5,53 6,00 5,92 6,54 5,62 5,45 5,57 6,40 5,99 5,50 5,69 6,35 5,77 5,38 5,43 6,23 5,62 5,72 5,94 5,87 5,76 7,00 6,07 5,80 5,66 5,51 6,18 6,24 6,36 5,98 5,91 5,58 6,10 5,97 6,26 6,49 6,00 6,35 6,39 5,90 6,06 6,53 6,43 5,90

6.12e Ontwikkeling:

6.12a Ontwikkeling: kwaliteit woningen


6.11 Ontwikkeling: van de buurt (totaaloordeel)


Tabel B2.4: Gemiddelde rapportcijfers voor ontwikkeling buurt in het afgelopen jaar, totaal en per aspect (WiA, 2003)

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:03

Pagina 135

Leefbaarheid

5,27 5,64 6,01 5,75 5,77 5,94 5,93 5,76 5,77 4,88 5,38 5,80 5,91 5,98 5,58 5,82 6,12 5,91 5,15 5,39 6,39 5,48 5,68 5,34 5,61 6,12 6,08 5,75 5,41 5,30 5,83 5,49 5,73 5,78 6,02 5,62 5,55 5,76 5,52 5,51 6,00 5,82 5,49 5,93 6,12 5,92 5,03 5,36 6,05 5,71 5,80 5,74 5,81 5,64 5,51 5,58 5,87 5,72 5,80 5,75 5,97 5,69 6,02 5,94 5,73 6,09 5,99 6,12 6,21 5,92 6,15 6,21 5,92 6,03 6,21 6,20 5,77

4,43 4,80 4,78 4,81 4,67 4,67 4,81 4,85 5,30 5,38 5,29 4,95 5,11 5,21 4,92 4,86 4,27 3,67 4,53 5,20 4,58 5,14 4,87 5,32 4,69 4,62 5,16 4,94 5,55 5,20 5,46 6,01 4,92 6,42 6,40 5,52 5,00 5,56 5,72 5,80 5,54 5,95 5,59 5,89 5,33 5,72 5,26 5,15 5,54 5,57 5,87 5,39 6,24 5,38 5,40 5,02 4,87 5,07 4,99 5,41 5,35 6,02 4,60 4,86 5,44 4,70 4,72 4,94 5,24 5,66 5,23 4,89 5,37 4,48 5,58 5,67 5,18

6.12g Ontwikkeling: omgang met buurtbewoners

6.12d Ontwikkeling: parkeergelegenheid

5,40 5,60 6,26 5,67 5,96 6,23 6,03 5,88 5,80 5,84 5,52 6,25 6,11 5,88 5,64 5,97 6,58 6,53 5,39 6,08 6,53 5,78 6,22 5,30 6,02 6,46 6,16 5,89 5,55 5,15 5,94 5,81 5,48 5,77 5,98 5,36 5,58 5,74 5,40 5,66 6,19 6,01 5,88 5,87 6,28 6,23 5,48 5,56 5,93 5,86 6,07 6,21 5,94 5,57 6,05 5,49 6,16 5,81 5,91 6,27 6,33 6,28 5,88 5,90 5,81 6,28 6,21 6,43 6,43 6,04 6,22 6,34 6,02 6,38 6,30 6,21 5,95

6.12f Ontwikkeling: veiligheid op straat

6.12c Ontwikkeling: buurtvoorzieningen

6,14 6,12 6,76 6,64 6,62 6,45 6,66 6,46 6,46 6,30 5,52 6,85 6,33 6,17 5,83 6,11 7,01 6,87 5,65 5,89 6,80 5,72 5,76 4,99 5,96 6,56 5,96 6,01 5,52 5,57 6,11 6,50 6,14 5,69 5,97 5,79 6,90 5,61 5,32 5,53 6,65 5,83 5,58 5,90 6,74 6,14 5,33 5,56 6,32 6,01 6,41 6,52 5,96 6,01 6,44 6,36 6,06 6,19 5,72 6,06 6,51 6,03 6,40 6,26 5,90 6,35 6,62 6,66 6,98 6,05 6,53 6,39 6,26 6,36 6,40 6,50 6,15

openbaar vervoer

6.12b Ontwikkeling: straten, pleinen, groen

5,23 5,91 6,57 6,19 6,48 6,63 6,55 6,31 6,46 6,06 5,42 6,77 6,34 6,24 5,91 6,27 7,12 6,97 5,19 5,35 6,79 5,61 5,84 4,84 6,04 6,36 6,19 6,07 5,19 5,12 5,85 6,12 5,67 5,10 5,69 5,20 6,48 5,23 5,03 5,35 5,77 5,61 5,16 5,57 6,26 5,72 4,87 5,19 6,23 5,52 5,84 5,85 5,67 5,54 6,66 6,35 6,16 5,80 5,56 6,13 6,40 5,88 6,76 6,45 5,77 6,52 6,62 6,52 6,67 5,94 6,46 6,49 6,20 6,22 6,29 6,29 5,98

5,86 6,27 6,34 6,40 6,00 6,07 6,12 5,93 5,67 5,57 5,70 5,75 6,16 6,31 5,95 6,22 5,69 5,28 6,20 6,00 6,40 6,08 6,09 6,21 6,18 6,33 6,35 6,06 5,92 5,76 6,11 6,15 6,17 6,46 6,42 6,13 5,08 6,43 6,33 6,51 6,65 6,63 6,40 6,23 7,11 6,27 6,24 6,21 6,46 6,17 6,34 5,85 6,16 6,02 4,48 6,02 6,35 6,31 5,97 6,27 6,04 6,23 6,12 6,04 6,01 6,13 5,86 6,05 6,51 6,18 6,26 6,36 6,41 6,23 6,24 5,30 6,13

4,62 5,46 5,79 5,90 5,70 5,75 6,02 5,83 5,79 5,59 5,54 5,83 5,80 5,75 5,53 5,70 5,97 5,88 4,55 4,79 6,23 5,25 5,35 5,11 5,55 5,64 5,76 5,78 5,43 5,20 5,82 6,19 5,74 5,26 5,79 5,67 5,99 5,14 5,08 5,34 5,77 5,43 5,08 5,10 5,69 5,47 4,72 5,20 5,81 5,36 5,31 5,48 5,69 5,30 6,80 5,64 5,72 4,96 5,15 5,86 5,87 6,15 5,91 5,80 5,37 5,94 6,02 6,06 6,32 5,90 6,11 6,14 5,87 6,09 6,16 5,98 5,62

5,64 5,84 6,30 6,15 6,16 6,25 6,16 6,11 6,05 6,01 5,52 5,94 6,07 6,03 5,53 5,77 6,15 6,04 5,13 5,54 6,36 5,28 5,42 5,22 5,72 5,77 5,89 5,84 5,65 5,72 6,23 6,33 6,05 5,53 6,00 5,92 6,54 5,62 5,45 5,57 6,40 5,99 5,50 5,69 6,35 5,77 5,38 5,43 6,23 5,62 5,72 5,94 5,87 5,76 7,00 6,07 5,80 5,66 5,51 6,18 6,24 6,36 5,98 5,91 5,58 6,10 5,97 6,26 6,49 6,00 6,35 6,39 5,90 6,06 6,53 6,43 5,90

6.12e Ontwikkeling:

6.12a Ontwikkeling: kwaliteit woningen


6.11 Ontwikkeling: van de buurt (totaaloordeel)


Tabel B2.4: Gemiddelde rapportcijfers voor ontwikkeling buurt in het afgelopen jaar, totaal en per aspect (WiA, 2003)

135

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


136

11:03

Leefbaarheid

Pagina 136

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


bijlage 3

11:03

Pagina 137

Leefbaarheid

Enquête Wonen in Amsterdam 2005

137

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


138

11:03

Leefbaarheid

Pagina 138

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:03

Pagina 139

7ONENIN!MSTERDAM $E$IENST7ONEN DESTADSDELENENDE!MSTERDAMSEWONINGCORPORATIESWILLENGRAAGWETENHOE!MSTERDAMMERSDENKENOVER HUNWONING DEWOONOMGEVINGENDELEEFBAARHEIDINHUNBUURT6ANDAARDEZEENQUÐTE$EENQUÐTEISBEDOELDVOORHOOFD BEWONERS5BENTSTEEKPROEFGEWIJSGEKOZEN$EVRAGENLIJSTMAGOOKWORDENINGEVULDDOORDEEVENTUELEANDEREHOOFDBEWONER 7IJVRAGENUHETJUISTEANTWOORDINTEVULLENOFEENVAKJEAANTEKRUISEN ,AATDEZEUNIEKEKANSOMUWMENINGTEGEVENNIETVOORBIJGAAN$EGEGEVENSVANDEZEENQUÐTEWORDENVERTROUWELIJKEN ANONIEMBEHANDELD$E$IENST/NDERZOEKEN3TATISTIEK/3 DIEHETONDERZOEKUITVOERT DRAAGTDEUITEINDELIJKEONDERZOEKS RESULTATENZONDERNAAMENADRESOVERAANDE$IENST7ONEN 7IJVERZOEKENUDEVRAGENLIJSTINBIJGAANDEPORTVRIJEANTWOORDENVELOPTERUGTEZENDEN3TUURTUDELIJSTLIEFSTZOSNELMOGELIJKOP GRAAGBINNENDAGEN

7OONGESCHIEDENIS

7OONTUINEENWONINGVOOREENSPECIALEDOELGROEP

H OUDERENWONINGOF7)"/ WONING

3INDSWELKJAARWOONTUINDEZEWONING

H STUDENTENHUISVESTING H (!4JONGERENWONING

3INDS

H ROLSTOELGESCHIKTEWONINGOF-)6! WONING H NEE

7AARWOONDEUVOORDATUDEZEWONINGBETROK

H INDEZELFDEBUURT

(OEVEELWOON ENSLAAPKAMERSHEEFTUWWONING INTOTAAL

H INHETZELFDESTADSDEEL ANDEREBUURT H IN!MSTERDAM ANDERSTADSDEEL

KAMERS

H INDEOMGEVINGVAN!MSTERDAM H ELDERSIN.EDERLAND H BUITENLAND

7ATWASUWVORIGEWOONSITUATIE

7ELKEOVERIGERUIMTENKOMENINUWWONINGVOOR

5KUNTHIERMEERDANÏÏNANTWOORDAANKRUISEN

H KEUKENOPENKEUKEN

H OPKAMERSSTUDENTENFLAT

H BADKAMERDOUCHERUIMTE

H INWONENDBIJOUDERSFAMILIEVRIENDEN

H TUINPATIOBINNENPLAATS

H ZELFSTANDIGEHUURWONINGVANPARTICULIER

H BALKONDAKTERRAS

H ZELFSTANDIGEHUURWONINGVANWONINGCORPORATIE

H ZOLDERBERGING

H KOOPWONING

H ANDERS NL

)SUWWONINGTEBEREIKENZONDERTRAPPENTEHOEVEN LOPEN

7AAROMBENTUHIERKOMENWONEN

H JA

H VANWEGEDEWONING

H NEE

H VANWEGEDEBUURT

H VANWEGEDEBUURTENDEWONING

:IJNINUWWONINGALLEVERTREKKENOPDEZELFDEVERDIEPING GELEGEN

H GEENVANBEIDEHIERKONIKHETEERSTEIN

H JA H NEE

5WWONING

( EEFTIEMANDVANUWHUISHOUDENMOEITEMET

)NWATVOORSOORTWONINGWOONTU

TRAPLOPENALSGEVOLGVANEENLANGDURIGEZIEKTE

H EENGEZINSWONINGRIJTJESHUISVRIJSTAAND

AANDOENING HANDICAPOFOUDERDOMSVERSCHIJNSELEN

H MEERGEZINSWONINGETAGEBENEDENWONING

H JA

H WOONBOOT

H NEE

H ANDERSOORTWOONRUIMTE NL

139

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:03

Pagina 140

7ATVOORSOORTVERWARMINGHEEFTUWWONING

/PWELKEASPECTENZOUUWWONINGMOETENWORDEN VERBETERD5KUNTHIERMEERDANÏÏNANTWOORDAANKRUISEN

H GASKACHEL H #6VIAEIGEN#6 COMBI KETEL

H GEVEL DAK DAKGOOT

H EIGENCV KETELMETAPARTHEETWATERVIAGEISEROFBOILER

H FUNDERING

H STADSVERWARMINGZONDEREIGENMETER

H BUITENSCHILDERWERK BUITENKOZIJNEN

H BLOKVERWARMINGOPGASOFOLIEZONDEREIGENMETER

H INDELINGVANDEWONING

H BLOKVERWARMINGOPGASOFOLIEMETEIGENMETER

H BALKONDAKTERRAS

H ANDERSOORTIGEVERWARMING NL

H PLAFONDS BINNENMUREN

H LIFTENANDEREGEMEENSCHAPPELIJKEINSTALLATIES

(EEFTUDUBBELEBEGLAZINGINUWWONING

H TRAPPENHUISGALERIJ

H JA

H KEUKENKEUKENBLOK

H JA GEDEELTELIJK

H TOILET

H NEE

H BADKAMER DOUCHE

"IJDEONDERSTAANDEVRAGENKUNTUDERAPPORTCIJFERSTM

H VOCHTWERING

H VERWARMINGISOLATIE AANKRUISEN%ENHOOGRAPPORTCIJFERBETEKENTDATUTEVREDENBENT

H GELUIDSISOLATIETEGENLAWAAIVANBUITEN

ENEENLAAGCIJFERBETEKENTDATUONTEVREDENBENT

H GELUIDSISOLATIETUSSENWONINGEN

7 ILTUAANGEVENINWELKEMATEUTEVREDENBENT

H BEVEILIGINGTEGENINBRAAK

H VENTILATIEMOGELIJKHEDEN OVERUWWONINGTOTAALOORDEEL ZEERON

H OVERIG NL H WONINGISGOED

ZEER

TEVREDEN H H H H H H H H H H TEVREDEN

(EEFTUDELAATSTEJAARWELEENSONDERHOUDSKLACHTEN (OEBEOORDEELTUDESTAATVANONDERHOUD ZEER

GEMELDAANUWVERHUURDERBEHEERDEROF6V%

VANUWWONING

H JA MEERDEREONDERHOUDSKLACHTEN

ZEER

H JA ÏÏNONDERHOUDSKLACHT

H H H H H H H H H H GOED

H NEE

SLECHT

NAAR NAAR

H NIETVANTOEPASSING

+UNTU INDIENVANTOEPASSING AANGEVENHOETEVREDENU (OETEVREDENBENTUOVERDEAFHANDELINGVAN

BENTMETDEONDERSTAANDEONDERDELENVANUWWONING

ZEER ONTEVREDEN

HETAANTALKAMERS

DEONDERHOUDSKLACHTEN

ZEER TEVREDEN

ZEERON

ZEER


H H H H H H H H H H

(EEFTUDELAATSTEJAARWELEENSEENOVERLASTSITUATIE

GROOTTEVANDEWONING H H H H H H H H H H INDELINGVANDEWONING H H H H H H H H H H

GEMELDBIJUWVERHUURDERBEHEERDEROF6V%

BALKONDAKTERRAS

H H H H H H H H H H

H JA MEERDEREMELDINGENVANOVERLAST

BERGING

H H H H H H H H H H

H JA ÏÏNMELDINGVANOVERLAST

TRAPPENHUISGALERIJ

H H H H H H H H H H

KEUKENKEUKENBLOK

H H H H H H H H H H

TOILET

H H H H H H H H H H

BADKAMERDOUCHE

H H H H H H H H H H

VERWARMINGISOLATIE

H H H H H H H H H H

VOCHTWERING GELUIDSISOLATIETEGEN LAWAAIVANBUITEN

H H H H H H H H H H

H NEE

H NIETVANTOEPASSING

NAAR NAAR

(OETEVREDENBENTUOVERDEAFHANDELINGVANDEZE OVERLASTMELDINGEN ZEERON

ZEER


H H H H H H H H H H

GELUIDSISOLATIETUSSEN WONINGEN H H H H H H H H H H VENTILATIEMOGELIJKHEDEN H H H H H H H H H H BEVEILIGINGTEGENINBRAAK H H H H H H H H H H

140

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:04

Pagina 141

5WHUISHOUDENENHETHUISHOUDENSINKOMEN

5ITHOEVEELPERSONENBESTAATUWHUISHOUDEN

ALLEENPERSONENMEETELLENDIEINDEZEWONINGWONEN

7ILTUHIERONDERAANKRUISENWATDEVOORNAAMSTE @BEZIGHEIDISVANUENUWEVENTUELEPARTNER

UZELF PARTNER

PERSONEN

WERKENDVOORLOON

H

H

MEE WERKENDINEIGENBEDRIJFOOKFREELANCE

H

H

7 ILTUHIERONDERAANGEVENHOEUWHUISHOUDEN

WERKZAAMINEIGENHUISHOUDEN

H

H

PRECIESISSAMENGESTELD

WERKZAAMALSVRIJWILLIGER

H

H

WERKZOEKENDWERKLOOS

H

H

SCHOOLGAANDSTUDERENDCURSUSSEN

H

H

VRIJETIJDSBESTEDINGHOBBYS

H

H

H

H

PERSONEN

LEEFTIJD

-

6

UZELF

JAAR

H

H

ANDERS NL

PARTNER

JAAR

H

H

KIND

JAAR

H

H

KIND

JAAR

H

H

KIND

JAAR

H

H

KIND

JAAR

H

H

(OEVEELPERSONENINUWHUISHOUDENHEBBENEENEIGEN REGULIER INKOMENKINDERENMETALLEENEENZATERDAG

OFVAKANTIEBAANTJEBUITENBESCHOUWINGLATEN

PERSONEN (OEVEELBEDRAAGTHETTOTALENETTOMAANDINKOMENVAN DEZEPERSONENBIJELKAARNIETMEETELLENVAKANTIEGELD

REIS ENONKOSTENVERGOEDINGEN

AANTALOVERIGETHUISWONENDEKINDEREN

AANTALOVERIGEPERSONENFAMILIEKOSTGANGERED

PERMAAND

E

+UNTUINONDERSTAANDSCHEMAVOORDEVERSCHILLENDE PERSONENINUWHUISHOUDENMAXIMAALDRIE AANKRUISEN

7ILTUHIERONDERAANKRUISENWATHETHOOGSTBEHAALDE

WELKEBRONNENVANINKOMSTENZIJHEBBEN

DIPLOMAISVANUENVANUWEVENTUELEPARTNER

PERPERSOONZIJNMEERANTWOORDENMOGELIJK

UZELF PARTNER

GEENDIPLOMAOFENKELEJARENLAGERESCHOOL

H

H

BASISONDERWIJSLAGERESCHOOL

H

H

63/VOORTGEZETSPECIAALONDERWIJS

H

H

6"/,"/HUISHOUD AMBACHT TECHNISCHE SCHOOLOFINTERNEBEDRIJFSOPLEIDING -"/ KORT

H

H

LEERLINGWEZEN 5,/

H

H

-!6/ -5,/ 6-"/

H

H

BRONVANINKOMSTEN BETAALDEARBEIDWERKGEVER

EPER UZELF PARTNER SOON H

H

H

EIGENONDERNEMING

H

H

H

FREELANCEARBEID

H

H

H

UITKERINGVAN3OCIALE$IENST!"7 )/!7)/!:7)+BIJZONDEREBIJSTAND

H

H

H

UITKERINGVANUITVOERINGSINSTANTIE 7!/7AJONG7!:77:7

H

H

H

-"/ LANG OFINTERNEBEDRIJFSOPLEIDING OP-"/ NIVEAU

H

H

)$ BANEN7)7737

H

H

H

(!6/ 67/ GYMNASIUM ("3 --3

H

H

("/OFINTERNEBEDRIJFSOPLEIDINGOP("/ NIVEAU

H

H

UITKERINGVANDE3OCIALE 6ERZEKERINGSBANK!/7!.7

H

H

H

7/ UNIVERSITEIT

H

H

KINDERBIJSLAG

H

H

H

ANDERS NL

H

H

PENSIOENFONDSEN

H

H

H

ANDERS NL

H

H

LIJFRENTE

H

H

H

654&05OFANDEREUITTREDINGSREGELING

H

H

H

ALIMENTATIEVOORUZELFOFUWKINDEREN

H

H

H

STUDIEFINANCIERINGBIJDRAGEVANOUDERS

H

H

H

141

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:04

Pagina 142

" ENTUEIGENAAROFHUURDERVANDEWONING

H HUURDER H EIGENAAR

NAAR NAAR

7ORDTERDOORDEVERHUURDERWATERGELDINREKENING GEBRACHT:OJA HOEVEEL

PERMAAND

H JA E H NEE

6RAGENAANHUURDERS

H WEETNIET

%LKJAARINAPRILKRIJGTUVANUWVERHUURDEREENAANKONDIGINGVAN

7ORDTERDOORDEVERHUURDEREENBEDRAGINREKENING

DEHUURVERHOGING!LSUHETFORMULIERDATUINAPRILKREEGERBIJ

GEBRACHTVOORVERWARMINGGASBIJVOORBEELDBIJ

PAKT KUNTUDEVOLGENDEVRAGENGEMAKKELIJKERBEANTWOORDEN

COLLECTIEVEVERWARMING :OJA HOEVEEL

PERMAAND

7ATISHETTOTAALAANTALPUNTENVANUWWONING

H JA E

VOLGENSHETWONINGWAARDERINGSSTELSEL

H NEE H WEETNIET

H

PUNTEN

H WEETNIET

7ORDENERDOORDEVERHUURDERNOGOVERIGEKOSTEN SERVICEKOSTEN VOORUWWONINGINREKENINGGEBRACHT

+RIJGTUINDIVIDUELEHUURSUBSIDIE

NAASTDEKALEHUUR WATERGELDENEVENTUELEVERWARMINGS

H JA

GASKOSTEN

H NEE H WEETNIET

NAAR NAAR

PERMAAND

H JA INTOTAALE H NEE

7ORDTERHUURSUBSIDIEOPUWEIGENREKENINGGESTORTOF

(OEVEELBETAALTUAANENERGIELASTEN

INMINDERINGGEBRACHTOPDEHUUR H KRIJGHUURSUBSIDIEOPREKENINGGESTORTDOORHETRIJK

PERMAAND

H HUURSUBSIDIEWORDTDOORDEVERHUURDEROPDEHUURIN

H E

H WEETNIET

MINDERINGGEBRACHT

H WEETNIET

"ETAALTUVOOREENPARKEERPLAATSBIJDEWONING

(OEVEELBEDRAAGTDEHUURSUBSIDIEPERMAAND

DUSNIETOPSTRAAT

PERMAAND

PERMAAND

H E

H JA E

H WEETNIET

H JA DEZEZIJNBIJDESERVICEKOSTENINBEGREPEN H NEE

7ELKTOTAALBEDRAGBETAALTUNUPERMAANDVOOR

7OONTUINEENGEBOUWWAARINOOKKOOPWONINGEN

UWWONINGAANDEVERHUURDER

ZIJN

PERMAAND

E

H JA H NEE

7ATISDEHUIDIGEKALEHUUROOKWELNETTOHUUR

H WEETNIET

NAAR NAAR

GENOEMD VANUWWONING$ITISDEHUURZONDER

(OEVINDTUHETDATUINEENGEBOUWWOONTWAARIN

WATERGELD SERVICEKOSTEN KOSTENVOORVERWARMINGGAS

OOKKOOPWONINGENZIJN

ENKOSTENVANEENEVENTUELEPARKEERPLAATS

H GOED ERZIJNGEENPROBLEMEN

PERMAAND

E

H LASTIG ERZIJNSOMSPROBLEMEN H SLECHT ERZIJNVAAKPROBLEMEN H WEETNIET

'ADOORNAARVRAAG

142

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:04

Pagina 143

6RAGENAANEIGENAREN

H GOED ERZIJNGEENPROBLEMEN

(OEVINDTUHETDATUINEENGEBOUWWOONTWAARIN OOKHUURWONINGENZIJN

+UNTUAANGEVENTOTWELKECATEGORIEWONINGBEZITTER

H LASTIG ERZIJNSOMSPROBLEMEN

UBEHOORT H LIDVANCOÚPERATIEVEFLATEXPLOITATIEVERENIGING

H SLECHT ERZIJNVAAKPROBLEMEN

H LIDVANVERENIGINGVANEIGENAREN6V%APPARTEMENTSRECHT

H WEETNIET

H BEZITTERVANEENGEZINSWONING H EIGENAAR BEWONERVERHUURDER H ANDERS NL

NAAR NAAR NAAR

5WWOONOMGEVING

)SEREENMEERJAREN ONDERHOUDSBEGROTING

"IJONDERSTAANDEVRAGENKUNTUDE@RAPPORTCIJFERSTM

H JA

AANKRUISEN%ENZEERHOOGRAPPORTCIJFERBETEKENTDATUZEERTEVREDEN

H NEE

BENTENEENZEERLAAGRAPPORTCIJFERDATUZEERONTEVREDENBENT

H WEETNIET

7ATZIJNUWHYPOTHEEKWOON LASTENPERJAAR

(OETEVREDENBENTUMETUWBUURTTOTAALOORDEEL

ZEERON

ZEER

TEVREDEN

H H H H H H H H H H

TEVREDEN

PERJAAR

H E

DEZELASTENZIJN HNETTO

HBRUTO

VANUWBUURT

H NIETVANTOEPASSING

H WEETNIET

(OEBEOORDEELTUDEONDERSTAANDEASPECTEN

(OEVEELBETAALTUAANENERGIELASTEN

ZEER LELIJK

ZEER MOOI

DEWONINGENINDEBUURT H H H H H H H H H H

H E

DEINRICHTINGVANDE WOONOMGEVING

H H H H H H H H H H

H WEETNIET

DEGROENVOORZIENING

H H H H H H H H H H

PERMAAND

7 ELKBEDRAGBESTEEDTUGEMIDDELDPERJAARAANONDER HOUDAANUWWONINGOFnINHETGEVALVANLIDMAATSCHAP

(OEBEOORDEELTUDESTAATVANONDERHOUDVAN DEONDERSTAANDEASPECTENINUWBUURT

VANEEN6V%nWATISDEMAANDELIJKSEBIJDRAGE

GEMONDERHOUDSKOSTENPERJAAR

RUIM ONVOLDOENDE

H E

DEWONINGENINDEBUURT H H H H H H H H H H

OF

MAANDELIJKSEBIJDRAGEAANDE6V%

RUIM VOLDOENDE

H E

STRATENENSTOEPEN

H WEETNIET

DEGROENVOORZIENING

H H H H H H H H H H

SPEELVOORZIENINGEN

H H H H H H H H H H

H H H H H H H H H H

(OEHOOGSCHATUDEHUIDIGEMARKTWAARDEVAN

UWWONING

(OEBEOORDEELTUHETSCHOONHOUDENVAN DEONDERSTAANDEASPECTENINUWBUURT

E

7OONTUINEENGEBOUWWAARINOOKHUURWONINGENZIJN

H JA

RUIM ONVOLDOENDE

RUIM VOLDOENDE

STRATENENSTOEPEN

H H H H H H H H H H

H NEE

DEGROENVOORZIENING

H H H H H H H H H H

SPEELVOORZIENINGEN

H H H H H H H H H H

NAAR H WEETNIET NAAR

143

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:04

Pagina 144

6INDTUDATDEBEVOLKINGINUWBUURTGEMENGDIS

7ATVINDTUVANHETAANBODVANONDERSTAANDE VOORZIENINGENINUWBUURT

RUIM ONVOLDOENDE

OFJUISTNIET RUIM VOLDOENDE

NIET

WEL

GEMENGD

H H H H H H H H H H

GEMENGD

PARKEERVOORZIENINGEN

H H H H H H H H H H

OPENBAARVERVOER

H H H H H H H H H H

(OETEVREDENBENTUMETDEMATEVANMENGINGIN UWBUURT

WINKELS

H H H H H H H H H H

ZEER

ZEER

BASISSCHOLEN

H H H H H H H H H H

ONTEVREDEN

H H H H H H H H H H

TEVREDEN

SPORTGELEGENHEDEN

H H H H H H H H H H

(OEVEILIGVOELTUZICHINUWBUURT

/PWELKEASPECTENZOUDEWOONOMGEVINGVOLGENSU VERBETERDKUNNENWORDEN

5MAGHIERMEERDANÏÏNANTWOORDAANKRUISEN

ZEER ONVEILIG

ZEER VEILIG

H ONDERHOUDVERBETERENBESTAANDEWONINGEN

OVERDAG

H H H H H H H H H H

H MEERNIEUWBOUWSLOOPOUDEWONINGEN

SAVONDS

H H H H H H H H H H

H ONDERHOUDENSCHOONHOUDENSTRATEN PLEINEN GROEN

(OEDENKTUDATDEBUURTWAARUWOONTZICH

H ANDEREINRICHTINGSTRATEN PLEINENENGROEN

DEKOMENDEJARENZALONTWIKKELEN

H MEERBETEREWINKELS H MEERBETEROPENBAARVERVOER

ZEER

ZEER

H MEERPARKEERGELEGENHEID

NEGATIEF

H H H H H H H H H H

POSITIEF

H VEILIGHEID H ANDERS NL

"IJDEVOLGENDEVRAAGMOETUEENAANTALAFWEGINGENMAKEN

H NIETSTEVERBETEREN

+RUISDATHOKJEAAN WAARDATGENESTAATWATVOORUHETBELANG RIJKSTIS(OEVERDERUEENHOKJENAARLINKSOFRECHTSAANKRUIST HOE

(OEGAANVERSCHILLENDEGROEPENMENSENINUWBUURT

STERKERUWVOORKEURIS!LSUBEIDEKANTENEVENBELANGRIJKVINDT

METELKAAROM

KRUISTUHETHOKJEINHETMIDDENAAN

ZEER

ZEER

PRETTIG

H H H H H H H H H H

ONPRETTIG

7ATISVOORUWTEVREDENHEIDBELANGRIJKER VERSCHILLENDEMENSEN MENSENZOALSUZELF INDEBUURT H H H H H H H INDEBUURT

(OEBEOORDEELTUDEBETROKKENHEIDVANDE BUURTBEWONERSBIJDEBUURT GEENBE

EENLEVENDIGEBUURT H H H H H H H EENRUSTIGEBUURT

GROTEBE

OMGANGMETDE OMGANGMETDEBUREN BURENVOORDE ALSHETNODIGIS H H H H H H H GEZELLIGHEID

TROKKENHEID H H H H H H H H H H TROKKENHEID

+UNTUMETTMAANGEVENINWELKEMATEU

OVERLASTONDERVINDTBIJDEONDERSTAANDECATEGORIEÑN

%ENLAAGCIJFERBETEKENTDATUVEELOVERLASTONDERVINDT

GERICHT GERICHTOPEIGENBUURT H H H H H H H OPDEHELESTAD

ENEENHOOGCIJFERDATUWEINIGOVERLASTONDERVINDT

ERNSTIGE OVERLAST

BURENHELPENMET BURENNIETLASTIG EENKLUSJE H H H H H H H VALLEN

LANGOPDEZELFDEPLEK EENANDEREPLAATS WONENALSHETKAN H H H H H H H ALSDATZOUITKOMT

GEEN OVERLAST

BUREN

H H H H H H H H H H

ANDEREGROEPENMENSEN

H H H H H H H H H H

VERKEER

H H H H H H H H H H

VERVUILING

H H H H H H H H H H

7OONWENSEN

:OUUDEWONINGDIEUNUHUURTWILLENKOPEN

H JA

ACTIVITEITENALSPROSTITUTIE HORECAENCOFFEESHOPS

H H H H H H H H H H

H EVENTUEEL

CRIMINALITEIT

H H H H H H H H H H

H NEE H WEETNIET H NIETVANTOEPASSINGVOORHUISEIGENAREN

144

NAAR NAAR NAAR NAAR NAAR

WIA05deel3_bijlagen

11:04

Pagina 145

)NDIENUUWHUIDIGEHUURWONINGZOUKUNNENKOPEN

WATVOOREENKOOPPRIJSZOUUBEREIDZIJNTEBETALEN

H NEE

H WEETNIET

(EEFTUVOORKEURVOOREENBEPAALDEBUURT

H JA KUNTUDENAAMVANDEBUURTNOEMENWAARUZOU

19-02-2007

E

WILLENWONENMAXIMAAL

H

H

7ILTUBINNENTWEEJAARVERHUIZEN

H BESLISTNIET

H EVENTUEELWEL MISSCHIEN

H ZOUWELWILLEN KANNIETSVINDEN H BESLISTWEL

H HEBALANDEREHUISVESTINGGEVONDEN


+UNTUDENAAMNOEMENVANDEBUURTWAARUBESLIST NIETWILWONENMAXIMAAL H H

7ILTUDETOEKOMSTIGEWONINGKOPENOFHUREN

7ATZIJNDETWEEBELANGRIJKSTEREDENENVOORUOM

H UITSLUITENDKOPEN

NIETTEWILLENVERHUIZEN

H UITSLUITENDHUREN

H HUIDIGEWONINGISGOED

H LIEVERKOPEN EVENTUEELHUREN

H BUURTBEVALTGOED

H LIEVERHUREN EVENTUEELKOPEN

H FINANCIÑLESITUATIE

H GEENVOORKEUR

H VERHUIZENISVEELWERK

H WEETNIET

NAAR

H MIJNLEEFTIJD

)NDIENUZOUHUREN WATVOOREENHUURPRIJSZOUUBEREIDZIJN

H HIERZIJNVOLDOENDEPARKEERMOGELIJKHEDEN

MAANDELIJKSTEBETALEN EXCLUSIEFSERVICE ENSTOOKKOSTEN

H DICHTBIJWERKSTUDIE H DICHTBIJFAMILIEVRIENDEN

H IKHEBTEWEINIGWOONDUURINSCHRIJFDUUR

PERMAAND

E

H ANDERS NL

)NDIENUZOUKOPEN WATVOOREENKOOPPRIJSZOU

$ENKTUBINNENTWEEJAARTEMOETENVERHUIZEN

H JA

H NEE

UBEREIDZIJNTEBETALEN

NAAR NAAR

E

!LSUZOUVERHUIZEN WAARMEEHEEFTDATDANTEMAKEN

/PWELKETERMIJNDENKTUTEVERHUIZEN

5MAGHIERMEERDANÏÏNANTWOORDAANKRUISEN

H BINNENMAANDEN

H OVERTOTMAANDEN

H TEGROTEWONING

H OVERTOTMAANDEN

H TEKLEINEWONING H WONINGTYPE

7ILTUBUITEN!MSTERDAMGAANWONENOF

H WONINGNIETGELIJKVLOERSTEVEELTRAPPEN

IN!MSTERDAMBLIJVEN

H SLOOP

H IN!MSTERDAM

H BINNENKMVAN!MSTERDAM H ELDERSIN.EDERLAND

H BUITEN.EDERLAND

H HEBGEENVOORKEUR

H WEETNIET

NAAR NAAR NAAR NAAR NAAR NAAR

H SLECHTEKWALITEITWONING H TEDUREWONING H OVERLASTBUREN H LAWAAI STANK VERKEERSDRUKTE VERVUILING H VOORZIENINGEN WINKELS SCHOLEN ETC H SFEERINDEBUURTCRIMINALITEIT ASOCIAALGEDRAG SOORTMENSEN

7ILTULIEVERINUWEIGENSTADSDEELBLIJVENOFNAAR

H ONVOLDOENDEPARKEERVOORZIENINGEN

EENANDERSTADSDEELVERHUIZEN H BIJVOORKEURINEIGENSTADSDEELBLIJVEN

H O MSTANDIGHEDENINMIJNHUISHOUDENGEZINSUITBREIDING SCHEIDING OVERLIJDEN

H BIJVOORKEURNAARANDERSTADSDEEL

H OMSTANDIGHEDENINWERKOFSTUDIE

H HEBGEENVOORKEUR

H GEENTUINBALKON

H WEETNIET

H ANDERS NL

145

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007

11:04

Pagina 146

!LSUBUITEN!MSTERDAMWILTGAANWONEN

:OEKTUACTIEFNAAREENANDEREWONING MEERDANÏÏNANTWOORDMOGELIJK

WATZIJNHIERVOORDEBELANGRIJKSTEREDENEN

MEERDANÏÏNANTWOORDMOGELIJK

H NEE NIETACTIEF

H AANBODVANWONINGEN

H JA GEABONNEERDOP7ONING.ET

H MEERWAARVOORJEGELD

H JA MAKELAARINGESCHAKELD

H DICHTBIJWERKSTUDIEFAMILIE

H JA VIAFAMILIE VRIENDEN KENNISSEN

H AANTREKKELIJKEWOONOMGEVING

H JA OPANDEREMANIER


H ANDERS NL

7AAROMBENTUNIETACTIEFOPZOEKNAAREENANDERE 7ATVOOREENSOORTWONINGHEEFTUWVOORKEUR

WONING

H EENGEZINSWONING

H IKZOEKNIETECHTACTIEF MAARALSIKEENLEUKEWONING TEGENKOMDANWILIKWELVERHUIZEN

H BENEDENWONINGMETTUIN H MAISONNETTE

H IKHEBGEENKANSOPDEWONINGMARKTKORTEWOONDUUR FINANCIÑLEPOSITIE

H SENIORENWONING

H IKBENERNOGNIETAANTOEGEKOMEN

H 7)"/ WONING

H ANDERS NL

H ETAGEWONING

H GROEPSWONING

'EEFINMAXIMAALDRIETREFWOORDENAANWATU

H (!4 JONGERENWONING

HETVERVELENDSTVINDTVANUWBUURT

H WOONBOOT H VERZORGINGSTEHUIS H ANDERS NL

H

"IJDEVOLGENDEVRAAGMOETUEENAANTALAFWEGINGENMAKEN

H

+RUISDATHOKJEAAN WAARDATGENESTAATWATVOORUHETBELANG RIJKSTIS(OEVERDERUEENHOKJENAARLINKSOFRECHTSAANKRUIST HOE

H

STERKERUWVOORKEURIS!LSUBEIDEKANTENEVENBELANGRIJKVINDT KRUISTUHETHOKJEINHETMIDDENAAN $ITJAARWILLENDEGEMEENTEENDECORPORATIESEENAANTAL

7ATHEEFTULIEVER

PRETTIGEWONING H H H H H H H PRETTIGEBUURT

MOOIEGROTEWONING H H H H H H H GOEDKOPEWONING

!MSTERDAMMERSUITGEBREIDERINTERVIEWENOVERWONENIN !MSTERDAM!LSUHIERAANWILTMEEWERKEN KUNTUZICHOPGEVEN DOORUWNAAM ADRESENTELEFOONNUMMERTESTURENAAN

GROOTAPPARTEMENT KLEINAPPARTEMENT BUITENDERING! H H H H H H H BINNENDERING!

$IENST7ONEN AFDELING367 7I! TEAM

APPARTEMENTIN EENGEZINSWONING DEBUURTVAN BUITENDERING! H H H H H H H HETCENTRUM

OFPERE MAILWOONINTERVIEW WONENAMSTERDAMNL

ANTWOORDNUMMER 0!!MSTERDAM -OGELIJKBENADERENWIJUDANDITNAJAARVOOREENINTERVIEW

KLEINEBENEDEN RUIMAPPARTEMENT WONINGMETTUIN H H H H H H H METBALKON

(ARTELIJKBEDANKTVOORUWMEDEWERKING

DURE GOEDKOOP EENGEZINSWONING H H H H H H H APPARTEMENT

NIEUWBOUWWONINGDIEU BESTAANDEKOOP UKOOPTMAARPASOVER N WONINGDIEUSNEL JAAROPGELEVERDWORDT H H H H H H H KUNTBETREKKEN

146

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


bijlage 4

11:04

Pagina 147

Leefbaarheid

Onderzoeksverantwoording

Achtergrond Sinds 1995 wordt elke twee jaar het onderzoek Wonen in Amsterdam uitgevoerd om de ontwikkeling van de woningvoorraad en de inkomensontwikkeling van Amsterdammers te monitoren. Het onderzoek is in 2005 voor de zesde keer uitgevoerd. Tot en met 2001 was de voormalige Stedelijke Woningdienst opdrachtgever van het onderzoek en waren de stadsdelen en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties middels een financiële bijdrage deelnemer aan het onderzoek. Daarna is gekozen voor een iets andere aanpak: de Dienst Wonen, de gezamenlijke woningcorporaties en eerst twaalf, later dertien van de veertien stadsdelen zijn nu gezamenlijk opdrachtgever van het onderzoek. Deze drie partijen (waarbij de stadsdelen als een partij beschouwd worden) betalen elk ongeveer een derde van de uitvoeringskosten voor het onderzoek en voor de kosten van vormgeving en drukkosten van rapporten. In de kosten is niet opgenomen de capaciteit die de Dienst Wonen besteedt aan de correctie en aanvulling van het onderzoeksbestand en wat de Dienst Wonen en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties en Het Oosten aan tijd besteden voor de verschillende rapporten die uitgegeven worden. De dataverzameling is net als voorgaande jaren uitgevoerd door de dienst Onderzoek en Statistiek (O+S). Naar aanleiding van deze dataverzameling heeft O+S in november 2005 de onderzoeksverantwoording Wonen in Amsterdam 2005, gegevensbestand voor 76 gebieden uitgebracht. In deze bijlage worden de belangrijkste punten uit deze verantwoording kort samengevat. Aanpak onderzoek Net als in 2001 en 2003 is ervoor gekozen om de steekproef zodanig samen te stellen dat er voor 76 afzonderlijke woongebieden (gebaseerd op (samengestelde) buurtcombinaties) uitspraken mogelijk zijn. Met name in de leefbaarheidsrapportage wordt op dit schaalniveau gerapporteerd. Evenals vorige keren is een beoogde respons van minimaal 900 ingevulde enquêtes per stadsdeel aangehouden, uitgezonderd het stadsdeel De Baarsjes dat niet aan het onderzoek wenste deel te nemen. De beoogde respons per gebied is 200. Bij een aantal gebieden is in overleg met de stadsdelen hier vanaf geweken, afhankelijk van bewonersaantal en het aantal gebieden per stadsdeel. Ook voor enkele groepen etnische minderheden is een minimumgrens voor de respons gesteld, om betrouwbare uitspraken voor deze groepen mogelijk te maken. Deze minimumgrens ligt aanmerkelijk hoger dan in 2003, wat tot kostenverhoging heeft geleid (3.200 geslaagde enquêtes voor de vier belangrijkste etnische groepen). Het feit dat antwoorden gescand zijn, heeft weer tot kostenbesparing geleid. De totale beoogde respons van het onderzoek kwam uit op 16.300. De dataverzameling heeft plaatsgevonden door middel van schriftelijke en mondelinge enquêtes onder (hoofd)bewoners die in zelfstandige woningen wonen. O+S heeft in maart 2005 een netto steekproef getrokken van ruim 85.000 hoofdbewoners uit het gemeentelijk personenbestand. Deze steekproef is ongeveer even groot als in 2003. In mei 2005 zijn de vragenlijsten verstuurd naar alle huishoudens uit de steekproef.

147

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:04

Pagina 148

Leefbaarheid

Daarbij kreeg een groot deel van de etnische minderheden een vertaalde lijst meegestuurd. In de gebieden, waar na een aantal weken de respons te laag was vergeleken met de beoogde respons, zijn enquêteurs ingezet voor het mondeling afnemen van de enquête. De gehanteerde onderzoeksmethode leverde een respons op van ruim 18.500 enquêteformulieren, waarvan er 18.492 ook daadwerkelijk bruikbaar bleken. Dit zijn er bijna 600 meer dan in 2003 en ruim 2.200 meer dan de 16.300 die minimaal vereist zijn. Alle enquêtegegevens zijn door O+S in een bestand geplaatst en de records zijn verrijkt met gegevens uit het STIF-adressen bestand. STIF is een statistisch bestand van de dienst Onderzoek en Statistiek met gegevens over vastgoed en bevolking op de peildatum 1 januari 2005. Daarnaast is het onderzoeksbestand gekoppeld aan een bestand van de Federatie met gegevens over de huren van corporatiewoningen. Het geanonimiseerde onderzoeksbestand is eind 2005 opgeleverd aan de Dienst Wonen. De Dienst Wonen heeft dit gegevensbestand vervolgens gecontroleerd en gecorrigeerd, aangevuld met nieuwe variabelen en daarna verspreid onder een aantal (SPSS gebruikende) deelnemende stadsdelen en corporaties. Representativiteit en betrouwbaarheid Het ongewogen resultaat van het onderzoek geeft geen representatief beeld omdat stadsdelen en gebieden verschillend van grootte zijn wat betreft het aantal personen en het aantal woningen, en omdat er soms meer leden van een bevolkingsgroep zijn geënquêteerd dan minimaal noodzakelijk was. Om deze vertekening te corrigeren is er een weging toegepast. Er is gewogen naar etniciteit, bewoningstype, eigendomsverhouding en het opleidingsniveau. Daarnaast is er gewogen naar stadsdeel en gebieden. Met behulp van deze weging kan het WiA ’05-bestand als representatief worden beschouwd voor de Amsterdamse bevolking en de bewoonde woningvoorraad. In deze leefbaarheidsrapportage zijn ongewogen gegevens gebruikt. Deze gegevens worden namelijk ook als input voor de leefbaarheidsdatabase van Aedes (Lemon) gebruikt. Deze database vereist ongewogen gegevens. Om eenduidige cijfers naar buiten te brengen hebben we in dit rapport ook ongewogen cijfers over leefbaarheid gebruikt. De verschillen tussen de gewogen en ongewogen gemiddelden zijn beperkt gebleken. Om te controleren of de steekproef na weging een representatief beeld zou geven, werd een aantal WiA-variabelen op stadsdeel- en stadsniveau vergeleken met overeenkomstige variabelen uit andere bronnen. Op stedelijk niveau is de weging goed geslaagd: de verdeling van de variabelen waar het om gaat, komt op het niveau van de stad als geheel goed overeen met bekende statistische variabelen. In tabel B4.1 staan de betrouwbaarheidsmarges op stedelijk niveau en op stadsdeelniveau. Deze percentages zijn berekend op basis van een 50-50% verdeling van de antwoorden (bijvoorbeeld 50% van de respondenten geeft het antwoord ja en 50% nee). Dit zijn de maximale betrouwbaarheidsmarges. Bij elke andere verdeling van de antwoorden zijn de betrouwbaarheidsmarges lager en daarmee de betrouwbaarheid hoger (zie ook tabel B1.2).

148

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:04

Pagina 149

Leefbaarheid

Voor de WiA-resultaten op stadsniveau ligt de betrouwbaarheidsmarge met een respons van ruim 18.000 op 0,75%. Op stadsdeelniveau is de representativiteit per definitie geringer. Per stadsdeel zijn tussen de 900 en 2.152 enquêtes ingevuld. De marges van betrouwbaarheid op stadsdeelniveau liggen daardoor tussen 2,2% en 3,4%, afhankelijk van de omvang van de respons.

Tabel B4.1: respons en betrouwbaarheidsmarge naar stadsdeel Centrum Westerpark

doelrespons

respons

betrouwbaarheidsmarge

1.700

1.875

2,3%

900

992

3,2%

1.000

1.104

3,0%

Zeeburg

900

1.041

3,1%

Bos en Lommer

900

1.086

3,1%

De Baarsjes

800

900

3,4%

1.800

2.075

2,2%

900

1.015

3,1%

1.000

1.045

3,1%

Oud-West

Amsterdam-Noord Geuzenveld-Slotermeer Osdorp Slotervaart

1.000

1.113

3,0%

Zuidoost

1.000

1.129

3,0%


1.600

1.819

2,5%

Oud-Zuid

1.800

2.152

2,2%

ZuiderAmstel

1.000

1.146

2,9%

16.300

18.492

0,75%

Amsterdam totaal

In tabel B1.3 staat de respons op buurtcombinatieniveau. Hier liggen de maximale betrouwbaarheidsmarges – afhankelijk van de omvang van de respons en bij 50% ja en 50% nee – tussen de 5,0% en 10,2%. De betrouwbaarheidsmarges voor de meeste buurtcombinaties met een respons van 200 ligt dus op 7,2%. Het kan dus heel goed zijn de uitkomst uit onderzoek op buurtcombinatieniveau in jaar x 7% hoger uitkomt dan ‘de werkelijkheid’. En is in jaar x + 2 de ‘werkelijkheid’ met 2 procent toegenomen dan kan de uitkomst uitkomst 7% lager aangeven. Als voorbeeld: • in 2003: werkelijke omvang kernvoorraad in buurtcombinatie x is 34%; uitkomst onderzoek: 29%. • in 2005: werkelijke omvang kernvoorraad in buurtcombinatie x is 32%; uitkomst onderzoek: 37%. M.a.w. de uitkomsten op buurtcombinatieniveau moeten met de nodige relativering bekeken worden.

Tabel B4.2: betrouwbaarheidsmarges bij respons van 100 tot 400 huishoudens respons

percentage in tabel 5% ja en 95% nee

50% ja en 50% nee

100

4,9%

10,2%

200

3,3%

7,2%

300

2,6%

5,8%

400

2,3%

5,0%

149

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:04

Pagina 150

Leefbaarheid

Tabel B4.3: samenvoeging en toedeling van buurtcombinaties aan gebieden en beoogde en gerealiseerde respons per gebied buurtgebied

combinaties

doelrespons

buurtrespons

gebied

Centrum

combinaties

doelrespons

respons

De Baarsjes

1

A00

100

118

25

J40

200

249

2

A01

100

102

27

J41

200

200

3

A02

200

229

28

J42

200

213

4

A03

100

112

29

J43

200

238

5

A04

200

205

totaal

J

800

900

6

A05

200

218

7

A06

200

232

8

A07

200

212

Amsterdam-Noord

9

A08

200

228

30

N60

200

210

10

A09

200

219

31

N61

200

235

totaal

A

1.700

1.875

32

N62/N63

200

237

33

N65

200

222

34

N66/N67

200

216

35

N68

200

243

Westerpark/Westpoort 11

C13(B10/B11/C12)

300

326

36

N69

200

229

12

C14

300

357

37

N70(N71)

200

262

13

C16/C15

300

327

38

N73/N72/N64

totaal

C

900

992

totaal

N

14

D17

200

214

39

P76

15

D18

200

238

40

P77

300

340

16

D19

200

216

41

P78(P75)

300

339

17

D20/D22

200

231

42

P79

100

135

18

D21

200

205

totaal

P

900

1.015

totaal

D

1.000

1.104

43

Q81

200

255

Oud-West

200

221

1.800

2.075

Geuzenveld-Slotermeer 200

201

Osdorp Zeeburg 19

G31

300

345

44

Q82

200

298

20

G32

300

344

45

Q83

200

248

21

G33/G35

300

352

46

Q84/Q80

200

244

totaal

G

900

1041

totaal

Q

800

1.045

Bos en Lommer

150

Slotervaart

22

H37(H36)

300

380

47

R85

250

276

23

H38

300

348

48

R86

250

285

24

H39

300

358

49

R87

250

264

totaal

H

900

1.086

50

R88

totaal

R

250

288

1.000

1.113

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


11:04

Pagina 151

Leefbaarheid

buurtgebied

combinaties

doelrespons

buurtrespons

gebied

Zuidoost

combinaties

doelrespons

respons

Oud-Zuid

51

T93

200

233

64

V24

250

252

52

T94

200

225

65

V25

200

235

53

T95

150

167

66

V26

200

232

54

T96(T92)

200

225

67

V44

200

252

55

T97

200

229

68

V45

150

168

56

T98

50

50

69

V46

150

184

totaal

T

1000

1.129

70

V47/V50

200

222

71

V48

250

341

72

V49

totaal

V


200

232

1.800

2.152

57

U27

200

199

58

U28

200

226

59

U29

200

280

60

U30

200

238

73

W52

200

210

61

U55/U58

400

437

74

W53

200

228

62

U56

200

231

75

W54

200

198

63

U57

200

208

76

W90/W59

200

254

totaal

U

1.600

1.819

77

W91

200

256

totaal

W

1000

1.146

totaal

Amsterdam

16.300

18.492

ZuiderAmstel

151

WIA05deel3_bijlagen

19-02-2007


152

11:04

Leefbaarheid

Pagina 152


19-02-2007

13:52

Pagina 2

bijlage 5

Omschrijving en kaart van de buurtcombinaties en stadsdelen Stadsdelen

Colofon Uitgave Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties Datum 16 februari 2007 Plaats Amsterdam Auteur(s) Jeroen van der Veer, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties hoofdstuk 5: Ruud van Trijp, Woningbouwvereniging Het Oosten, afd. Markt en Innovatie hoofdstuk 6: Hester Booi en Kees Dignum, Dienst Wonen Begeleidingsgroep Vertegenwoordigers van stadsdelen, corporaties, de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, de Dienst Wonen en de Dienst O+S

A Centrum B Westpoort C Westerpark D Oud-West G Zeeburg H Bos en Lommer J De Baarsjes N Amsterdam-Noord P Geuzenveld/Slotermeer Q Osdorp R Slotervaart T Zuidoost U Oost/Watergraafsmeer V Oud-Zuid W ZuiderAmstel

Grafische vormgeving Jan de Wringer en Sandy Bakmeijer (Artvark Design) Foto’s omslag Katrien Mulder Foto’s binnenwerk Edwin van Eis, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 11, 35, 44) Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 24) Kees Hoogeveen, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 54 rechtsonder, 105) Cécile Obertop, Fotobank Intranet Amsterdam (pag. 103) Maarten Stuurman, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (pag. 13, 15, 34, 41, 43, 46, 57, 60 linksonder en rechtsonder, 79, 83, 88, 118) Jeroen van der Veer, Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (pag. 6, 37 rechts, 42, 54 linksboven en linksonder, 56, 60 boven, 66, 68, 73, 81, 91, 122) Kaarten hoofdstukken 1 t/m 4: Jeroen van der Veer kaarten hoofdstuk 5: Ruud van Trijp kaarten hoofdstuk 6: Hester Booi en Kees Dignum

In opdracht van Dienst Wonen, de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties en de volgende stadsdelen: Centrum, Westerpark, Oud-West, Zeeburg, Bos en Lommer, Amsterdam-Noord, Geuzenveld-Slotermeer, Osdorp, Slotervaart, Zuidoost, Oost/Watergraafsmeer, Oud-Zuid, ZuiderAmstel

Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties Delflandlaan 4 Postbus 9959 1006 AR Amsterdam

Telefoon 020 346 0360 E-mail [email protected] Website www.afwc.nl

Gemeente Amsterdam Dienst Wonen Jodenbreestraat 25 Postbus 1900 1000 BX Amsterdam

Telefoon 020 552 7511 E-mail [email protected] Website www.wonen.amsterdam.nl

Buurtcombinaties A00 A01 A02 A03 A04 A05 A06 A07 A08 A09

Burgwallen-Oude Zijde Burgwallen-Nieuwe Zijde Grachtengordel-West Grachtengordel-Zuid Nieuwmarkt/Lastage Haarlemmerbuurt Jordaan De Weteringschans Weesperbuurt/Plantage Oostelijke Eilanden/Kadijken

B10 Westelijk Havengebied B11 Bedrijventerrein Sloterdijk C12 Houthavens C13 Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt C14 Staatsliedenbuurt C15 Centrale Markt C16 Frederik Hendrikbuurt D17 D18 D19 D20 D21 D22

Da Costabuurt Kinkerbuurt Van Lennepbuurt Helmersbuurt Overtoomse Sluis Vondelbuurt

G31 G32 G33 G35

Indische Buurt West Indische Buurt Oost Oostelijk Havengebied IJburg West

H36 H37 H38 H39

Sloterdijk Landlust Erasmuspark De Kolenkit

J40 J41 J42 J43

De Krommert Van Galenbuurt Hoofdweg e.o. Westindische Buurt

N60 N61 N62 N63 N64

Volewijck IJplein/Vogelbuurt Tuindorp Nieuwendam Tuindorp Buiksloot Nieuwendammerdijk/ Buiksloterdijk

N65 N66 N67 N68 N69 N70 N71 N72 N73

Tuindorp Oostzaan Oostzanerwerf Kadoelen Nieuwendam-Noord Buikslotermeer Banne Buiksloot Buiksloterham Nieuwendammerham Waterland

P75 P76 P77 P78 P79

Spieringhorn Slotermeer-Noordoost Slotermeer-Zuidwest Geuzenveld Eendracht

Q80 Q81 Q82 Q83 Q84

Lutkemeer/Ookmeer Osdorp-Oost Osdorp-Midden De Punt Middelveldsche Akerpolder/Sloten

R85 R86 R87 R88

Slotervaart Overtoomse Veld Westlandgracht Sloter-/Riekerpolder

T92 T93 T94 T95 T96 T97 T98

Amstel III/Bullewijk Bijlmer Centrum (D,F,H) Bijlmer Oost (E,G,K) Nellestein Holendrecht/Reigersbos Gein Driemond

U27 U28 U29 U30 U55 U56 U57 U58

Weesperzijde Oosterparkbuurt Dapperbuurt Transvaalbuurt Frankendael Middenmeer Betondorp De Omval

V24 V25 V26 V44 V45 V46 V47 V48 V49 V50

Oude Pijp Nieuwe Pijp Diamantbuurt Hoofddorppleinbuurt Schinkelbuurt Willemspark Museumkwartier Stadionbuurt Apollobuurt Duivelseiland

W52 W53 W54 W59 W90 W91

Scheldebuurt IJselbuurt Rijnbuurt Station Zuid/WTC e.o. Buitenveldert-West Buitenveldert-Oost

66 67 10

65 70 69 71

11

12

63

13 75 37

76

14

15

39

78

38

77

41 40 80

42

86

43 81 82

84

17 18 19

20

09

04 03

08

22 47

87 45 88

33

07

46

44

01 00

21

85

72

05 06 02

16

49

27

50 26 53

48 59

90

52

91

29

28

24 25

62 64

61

36

79

83

60

73

68

54

31

32 35

30 56

55 57

58

94 98

93 95

96 92

97

Wonen in Amsterdam 2005 Leefbaarheid

Recommend Documents