WINTER Vakblad over arbeidsomstandigheden. Medische keuring DOEN! AFZINKEN KELDER: VEILIGHEID EERST. Quiz WAT WEET JIJ VAN ARBO?

WINTER 2014

Vakblad over arbeidsomstandigheden

Medische keuring

DOEN! AFZINKEN KELDER: VEILIGHEID EERST

Quiz

WAT WEET JIJ VAN ARBO?

TEST

MOBYLIFT

Wat? In Duiven bouwt Boele & van Eesteren de centrale vestiging in Oost-Nederland van netbeheerder Liander. Vooral de twintig meter hoge overkapping valt op. Deze is als een glooiende lappendeken over zes bestaande,

‘Stofvrij werken is bij dit project heel belangrijk. Aan alle medewerkers is daarom nieuwe apparatuur met afzuiging verstrekt. Vegen is uit den boze, omdat stof daardoor opdwarrelt en alsnog wordt ingeademd. We maken uitsluitend gebruik van industriële stofzuigers om de vloer schoon te houden.’

dertig jaar oude gebouwen van het bedrijf heen gebouwd. Van het sloopmateriaal is zo’n 80% hergebruikt.

Wie? Henri Kooijman (52),. uitvoerder bij Boele & van Eesteren. uit Rijswijk..

2

→ MIJN PROJECT

ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

WINTER 2014

MAGAZINE

18 BOUW KELDER Veiligheid eerst bij hijsen en afzinken.

Vakblad over. arbeidsomstandigheden.

INHOUD ←

14

17

QUIZ

TEST

Wat weet jij van arbo?

Deuren plaatsen met de MobyLift.

Informatie Met dit blad informeert Arbouw werknemers over de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid. Op www.arbouw.nl vind je meer informatie over a rborisico’s en maatregelen en kun je brochures bestellen of downloaden. Ga voor specifieke vragen over gezond en veilig werken naar www.vraagarbouw.nl

EN VERDER 4 KORT 11 TROMPEASYLIFT 12 PANEL 16 GADGETS 20 HOE? ZO!

3

6 THEMA:

DOEN!

Er is niets belangrijker dan gezond blijven. Daarom ga je regelmatig naar de medische keuring (het PAGO). Logisch, want daarmee houd je de vinger aan de pols. Uitnodiging ontvangen? Gewoon even doen!


WIN DEZE LAARZEN! Ga veilig de bouw op met de Jallatte Jalartic SAS S3, de populaire werklaarzen met stalen neus, bontvoering en verstevigde tussenzool. De laarzen zijn gemaakt van antistatisch en waterafstotend materiaal en zien er ook nog eens stoer uit. Arbouw verloot drie paar. Meedoen? Ga naar www.arbouw.nl/verloting en wie weet krijg jij de laarzen thuisgestuurd!

4

STEIGERS EN LADDERS VAAK ONVEILIG Met klimmaterieel (ladders, trappen en rolsteigers) wordt vaak onveilig gewerkt. Dat blijkt uit controles van Inspectie SZW, de voormalige Arbeidsinspectie. Bij slechts 26% van de 533 locaties viel er niets op de veiligheid aan te merken. Bij de overige locaties werden 642 overtredingen geconstateerd, zoals direct valgevaar (44%), ongekeurd klimmaterieel (13%) en onveilig gebruik van ladders en trappen (9%). Gelet op het grote aantal overtredingen zal Inspectie SZW het project in juni 2015 herhalen. Bedrijven die dan opnieuw worden betrapt, krijgen direct een boete. Volgens de Arbowet zijn bedrijven verplicht om hun personeel uitgebreid over de arborisico’s voor te lichten. Werknemers zijn verplicht om de instructies op te volgen. Dat geldt dus ook voor het werken met klim materieel. Bij het opbouwen en afbreken van rolsteigers is het vooral belangrijk om de handleiding van de leverancier te volgen.

→ KORT

26%

van het bouwpersoneel heeft gezondheidsklachten door het werk

Doe er iets aan. Ga naar het PAGO of het arbospreekuur bij je arbodienst. Bron: Bedrijfstakatlas 2014


ARBO-APP VOOR STRAATMAKERS Ben je straatmaker en blijf je graag op de hoogte van de gezonde en veilige aanpak van je werk? Gebruik dan binnenkort de Arbo-app Straatmakers van de Vakgroep OBN van Bouwend Nederland. Met de gratis app voor smartphone en tablet kun je (zonder extra kosten voor dataverkeer) ter plekke beoordelen of je werkplek aan de normen voldoet. In de toekomst komen daar nog veel extra diensten bij. Zoals berichten over nieuwe regelgeving, aanstaande inspecties en specifieke risico’s die te maken hebben met de seizoenen. Blijf je graag op de hoogte? Kijk dan vanaf 10 februari 2015 op www.obn.nl voor meer informatie over het downloaden en gebruik van de app.

PROFESSIONAL VAKINFORMATIE OVER VEILIG

Een uitgave van ARBOUW

EN GEZOND WERKEN IN

DE SECTOR AFBOUW EN

ONDERHOUD

| Jaargang 2, december 2014

CAO-PAKKET PREVENTIEZORG

GEZOND PERSONEEL! Gieten goed voor vloer en rug

Natuursteen plaatsen geen sinecure

Ongevallen: wie is aansprakelijk?

Kijkje in keuken schildersbranche

VG PROFESSIONAL ONTVANGEN? Ben je preventiemedewerker in de bouw nijverheid? Dan heeft Arbouw een magazine speciaal voor jou: VG Professional. Het blad staat boordevol nieuws, tips en producten en diensten voor mensen die zich met arbeidsomstandigheden bezighouden. Ga naar www.arbouw.nl/vgprofessional en ontvang het blad vanaf maart 2015 gratis in je mailbox!

WIE WINT DE ARBOPRIJS FNV BOUW? Met de Arboprijs FNV Bouw worden werkgevers en werknemers beloond voor hun inspanningen om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Wie dit jaar met de prestigieuze prijs aan de haal gaat, lees je vanaf 20 december op www.arbouw.nl bij ‘Actueel’. De bond organiseert de prijs met ondersteuning van Arbouw. De prijsuitreiking vindt plaats op vrijdag 19 december in Woerden.

LIEVER WEL WETEN Iedereen heeft wel eens problemen met zijn gezondheid. Dan kan variëren van een pijnlijke of stijve nek, rugpijn, af en toe zware hoofdpijn tot een gevoel van futloosheid en weinig energie. Dit soort klachten moeten eigenlijk even worden gecheckt. Is het iets onbeduidends of moet ik me zorgen maken? En zo ja, wat kan ik eraan doen? Maar ja, dat kost tijd. En misschien krijg ik wel het advies om mijn werkzaamheden aan te passen. Of praat de bedrijfsarts tijdens het PAGO op me in dat ik nu echt iets aan mijn leefstijl moet doen. Dat is lastig. Want liever spreek ik de uitvoerder niet aan op de werk methoden. En het is toch gemakkelijker om door te leven op de manier waarop ik het gewend ben?

COLUMN ←

Arbouw verstuurt jaarlijks zo’n 50.000 uitnodigingen voor het PAGO, ook wel bekend als de medische keuring. Veel werknemers geven gehoor aan de oproep, maar zeker nog niet iedereen. En dat is jammer, want het PAGO is er juist voor om gezondheidsklachten in een vroeg stadium te ontdekken en te verhelpen. Door naar het PAGO te gaan kunt u zelf bijdragen aan uw gezondheid. Dat is in het belang van uzelf, maar zeker ook van het bedrijf. Op de pagina’s 6 t/m 10 van dit blad leest u meer over de vele mogelijkheden.

5

Jan Warning, directeur Arbouw [email protected]


6

→ THEMA

Er is niets belangrijker dan gezond blijven. Daarom heb je volgens de cao recht op een regelmatige medische check-up. Dat zou je gewoon even moeten doen! Want wie houdt er nou niet graag de vinger aan de pols?


7

DOEN! ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

8

WANNEER HEB IK RECHT OP HET PAGO?

CONTROLEPUNTEN: Armen

Elke vier jaar, vanaf je 40ste zelfs elke twee jaar

Benen Rug Gehoor Ogen Gewicht Longinhoud Bloed


HET PAGO APK VOOR JE LIJF

zelf Je ontvangt van g! een uitnodigin

Je hebt een vaste baan waarin je goed wilt functioneren. En ook na het werk heb je nog het nodige te doen. Daarom is het belangrijk om gezond te blijven. De bedrijfstak helpt je hier een handje bij! Volgens de cao heb je recht op een regelmatige medische check-up. Dit wordt ook wel ‘het PAGO’ genoemd. Veel bouwvakkers kennen het ook als ‘de keuring’. Voor het PAGO krijg je elke twee of vier jaar (afhankelijk van je leeftijd) een uitnodiging. Het daadwerkelijke onderzoek vindt plaats bij een arbodienst bij jou in de buurt.

OP EIGEN INITIATIEF NAAR HET ARBOSPREEKUUR Voor de medische check-up bij de arbodienst krijg je, afhankelijk van je leeftijd, elke twee of vier jaar een uitnodiging. Heb je tussentijds vragen over je gezondheid, of kamp je met (beginnende) lichamelijke klachten zoals rugpijn? Dan kun je ook zelf een afspraak met de arbodienst maken. Deze houdt meestal een keer per week spreekuur, waar je op eigen initiatief naartoe kan. Tijdens het spreekuur kun je allerlei vragen en klachten met de bedrijfsarts bespreken. Het gesprek is gratis en vertrouwelijk.

9

Kijk voor meer informatie op www.arbouw.nl bij ‘Medische keuringen’.

WAT IS HET PAGO WEL? • Een uitgebreid onderzoek van je lichaam • Anoniem, dus alleen jij krijgt de uitslag • Gratis

WAT IS HET PAGO NIET? • Verplicht om naartoe te gaan • Een reden om je af te keuren • Een dagje vrij* *De verletregeling verschilt per cao. Kijk voor meer informatie op www.arbouw.nl bij ‘Veelgestelde vragen’ en ‘Medische keuringen’.


MEDISCHE CHECK-UP VOOR JONGEREN Ben je jonger dan twintig jaar? Ook dan kom je in aanmerking voor een medische check-up, met een duur woord ‘AGO-Jongeren’ genoemd. De arbodienst nodigt je hiervoor uit. De doktersassistent(e) bepaalt je lengte en gewicht, neemt bloed af, meet je bloeddruk en doet onderzoek naar je ogen, oren en longen. De bedrijfsarts kijkt goed naar je rug, armen en benen. Hij praat met je over de risico’s op het werk en je leefstijl (eten, bewegen, roken en alcoholgebruik). Een complete check-up dus! En je krijgt ook nog eens veel tips om gezondheidsklachten te voorkomen! Heb je vragen, bel dan met Arbouw, de organisatie die het AGO-Jongeren regelt: tel. 0341-466 222 of stel je vraag via www.vraagarbouw.nl

10

O CHECK NIET

K?

DAN WORD JE VERDER GEHOLPEN! Het PAGO is een uitgebreide check van je lijf. Dan kan het zo maar gebeuren dat er iets moet worden ‘gerepareerd’. Je hebt dan klachten die zo snel mogelijk moeten worden verholpen. Bijvoorbeeld met fysiotherapie, een cursus stoppen met roken of met adviezen om nu eindelijk eens van die overtollige kilo’s af te komen. De arbodienst kan ook een arbeidshygiënist of a dviseur inschakelen om je werkplek te bekijken. Want m isschien komen je klachten wel door je arbeidsomstandigheden. Overigens gebeurt zo’n bezoek nooit zonder jouw toestemming.

Gehoor

KOMT EEN BOUWVAKKER BIJ DE DOKTER… Arbouw verstuurt jaarlijks zo’n 50.000 werknemers een uitnodiging voor het PAGO. Dat niet iedereen gehoor geeft aan deze oproep, kun je zien in de korte film ‘Komt een bouwvakker bij de dokter’. De film gaat over een metselaar die aanvankelijk doodsbenauwd is voor het PAGO. Hij loopt met rugklachten en is bang zijn baan te verliezen. En dat terwijl de bedrijfsarts er juist is om naar oplossingen te zoeken. Een collega overtuigt hem om wél te gaan. Hoe de film afloopt, zie je op www.arbouw.nl/pago


Ogen

Gewicht Longinhoud

Als je door je werk een sterk verhoogde kans hebt om arbeidsongeschikt te raken, kan deel name aan een loopbaanproject uitkomst bieden. Meestal komt het niet zo ver, is alles oké en krijg je hooguit enkele vrijblijvende adviezen om je werk nog beter te kunnen doen. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen!

Wie dagelijks met de hand zware tegels moet optillen, versjouwen en leggen, pleegt roofbouw op zijn gezondheid. Een hulpmiddel dat de kilo’s uit handen kan nemen, is de TrompEasyLift. De klus wordt niet alleen lichter maar gaat ook sneller. Tekst: John Ekkelboom

HANDIG HULPMIDDEL VOOR ZWARE TEGELS Dat moet makkelijker kunnen, dacht hovenier Theo Tromp, toen hij ruim tien jaar geleden 80 vierkante meter tegels moest verwijderen om deze vervolgens met de kruiwagen af te voeren. Het ging om exemplaren van 60x40x5 cm en 28 kilo zwaar, in totaal 9300 kilo. Tromp wilde een hulpmiddel ontwikkelen dat meerdere tegels tegelijk kan vervoeren. Hoewel na vijf jaar het concept aardig in de steigers stond, was het op een aantal punten nog voor verbetering vatbaar. Rik Scheringa, eigenaar van het productontwikkelingsbedrijf Tess Essentials in Avenhorn, bood een helpende hand. De samenwerking leidde uiteindelijk tot de TrompEasyLift.

11

Met de TrompEasyLift is het mogelijk om meerdere tegels tegelijk te vervoeren met een gezamenlijk gewicht van 150 kilo.

Tot 150 kilo De TrompEasyLift bestaat uit een verstelbare hefboom met onderaan vier wielen naast elkaar en een klem die tegels tot een hoogte van 25 cm kan vasthouden. Hiermee is het mogelijk om meerdere exemplaren tegelijk te vervoeren met een gezamenlijk gewicht van 150 kilo, wat sneller werken mogelijk maakt. De TrompEasyLift kan tegels van alle gangbare maten tot een lengte van 1.20 m oppakken, transporteren en leggen. Scheringa: ’Als het bij een zware belasting om heel grote tegels gaat, is het wel raadzaam die met twee man te verplaatsen. Het zwaartepunt ligt dan namelijk verder van de wielen verwijderd.’

Aannemersbedrijf De Jong Hoogwoud BV in Opmeer, gespecialiseerd in machinaal bestraten, heeft nu zo’n anderhalf jaar ervaring met de TrompEasyLift. Volgens bedrijfsleider Bart Visser is het niet altijd mogelijk om met een gemotoriseerde bestratingsmachine over de tegels te rijden. ‘Dat was bijvoorbeeld het geval toen we bij een daktuin in Amstelveen flink wat tegels van 60x60 gingen leggen. Dat zou dus met de hand moeten gebeuren, terwijl die stenen per stuk 40 tot 50 kilo wegen. Voor die klus hebben we uiteindelijk de TrompEasyLift aangeschaft. Dat was een gouden greep.’

Visser vertelt dat zijn bedrijf bij de meeste projecten nog altijd de bestratingsmachines inzet. Maar wanneer de tegels niet bereden mogen worden of als het om een beperkte klus gaat, dan heeft de TrompEasyLift de voorkeur. ’Bij kleinere projecten is het niet de moeite om een bestratingsmachine mee te nemen. Maar ook als de tegels 80x80 of 100x100 zijn, gebruiken we de TrompEasyLift. De bestratingsmachine kan die grote formaten namelijk niet verwerken.’ Kijk voor meer informatie over de TrompEasyLift en andere hulpmiddelen op www.arbovriendelijkehulpmiddelen.nl ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

12

Hulpmiddelen, zoals vacuüm-hefapparatuur voor het

Handschoenen moeten de huid beschermen,

plaatsen van glas, maken het werk lichter.

maar blijven vaak in de bus liggen.

→ PANEL

1

Wat kan ik zelf doen aan de fysieke belasting? Om zeker te onthouden Op de website www.arbovriende lijkehulpmiddelen.nl staan ruim 400 hulpmiddelen die het werk lichter, veiliger en gezonder maken. Hier kun je voor elke klus een hulpmiddel vinden, of inspiratie opdoen om zelf iets te bedenken.


Margo Caspers, bewegingswetenschapper bij Arbouw

‘Wil je langer ofwel duurzamer inzetbaar blijven, dan is het belangrijk om zwaar tillen en veel repeterend werk te voorkomen. Het ligt dan voor de hand om hulpmiddelen in te zetten. Maar in de praktijk blijkt dat niet zo eenvoudig. Vaak zijn de hulpmiddelen wel bekend en ook beschikbaar, maar worden ze om een of andere reden niet, of niet altijd gebruikt. Belangrijk is dat er draagvlak is voor een nieuwe werkmethode. Je moet niet alleen het nut ervan inzien, maar ook in de beslissing worden gekend. Juist het meenemen van jouw ideeën en adviezen kan hierbij van grote waarde zijn. Veel goede vondsten komen immers van de werkvloer. Heb je een goed idee, praat er dan eens over met de leiding van het bedrijf. Twee weten tenslotte meer dan één!’

2 Welke hand schoenen moet ik dragen? Om zeker te onthouden Draag handschoenen van het goede materiaal en in de juiste maat. Je werkgever is wettelijk verplicht om je deze te verstrekken en je voor te lichten over het juiste gebruik.

Tijdsdruk speelt bij veel bouwberoepen een rol.

Ton Spee, beleidsadviseur arbeidshygiëne en toxicologie bij Arbouw

‘In de eerste plaats is het materiaal van belang. Werk je bijvoorbeeld met verfproducten, dan heb je hand schoenen nodig van nitrilrubber of neopreen. Tegen schuren en schaven aan ruwe bouwproducten zijn er de robuuste werkhandschoenen. Behalve goed beschermen, moeten handschoenen ook lekker zitten. Te kleine exemplaren rekken, waardoor ze niet meer goed beschermen en kunnen scheuren. Bij te grote handschoenen valt materiaal en gereedschap al snel uit je handen. Voor een goede grip is ook de soepelheid van belang. Handschoenen met een lange schacht beschermen tevens je polsen. Bij het uittrekken kun je de manchet omslaan, zodat je de andere (blote) hand niet vuil maakt. Vooral bij werknemers met huidklachten is dit eerder noodzaak dan luxe!’

3

13 Aalt den Herder,

hoofd Bedrijfstakondersteuning bij Arbouw

Hoe groot is het gevaar van een burn-out? Om zeker te onthouden Met stressklachten kun je (gratis en anoniem) terecht bij het arbo spreekuur (zie www.arbouw.nl bij ‘Medische keuringen’). Kijk ook op www.stressuitdebouw.nl en www.checkjewerkstress.nl

‘11% van het bouwpersoneel heeft last van stress, dus de kans op een burn-out is best reëel. Stress gaat vaak gepaard met allerlei (vage) klachten, zoals vermoeidheid, slapeloosheid, spierpijn, ontstekingen of hartkloppingen. Ook zijn mensen vaak prikkelbaar, krijgen concentratieproblemen en zien op tegen het werk. Houden de klachten aan, dan kan dat leiden tot een burn-out. Om dit te voorkomen, is het belangrijk dat je dagelijks voldoende rust neemt. Ook je werk anders organiseren kan de nodige druk van de ketel halen. Of misschien past een andere functie beter bij jou. Praat hier eens met je werkgever over. Bespreek welke werkzaamheden bij jou problemen geven. Van een beetje spanning wordt niemand ziek, maar houd wel de vinger aan de pols!’

Ook een vraag? Ga naar www.vraagarbouw.nl! ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

ARBOQUIZ! Hoe gezond en veilig werk jij? Test je arbokennis en scoor een tien!

1

14

WANNEER SPREEK JE VOLGENS DE WET VAN VALGEVAAR?

a) Bij al het werk op hoogte. b) Als de werkhoogte groter is dan 2,5 meter. c) Als de werkhoogte groter is dan 2,5 meter en bij al het werk in de buurt van bijvoorbeeld stekeinden of water.

2

VEILIG OP DE LADDER Geef de ladder een trap! Op het eeuwenoude klimmiddel mag je nog maar in beperkte gevallen werken. Welke uitspraak over de ladder is waar?

a) Ik gebruik de ladder alleen om naar een andere verdieping te komen. b) Ik pak de ladder als ik er niet langer op sta dan vier uur. c) Op de ladder sta ik niet hoger dan 5 meter en niet langer dan twee uur. d) Op de ladder sta ik niet hoger dan 7,5 meter en niet langer dan één uur.

3

WAT ZIJN ARBOCATALOGI?

a) Dit zijn oude handboeken over arbo die vandaag de dag niet meer worden gebruikt. b) Dit zijn websites met arboregels en maatregelen voor een gezonde en veilige werkplek. c) De arbocatalogi vind je in de bieb: boeken met spannende arboverhalen.

4 WEL OF GEEN ALGEHELE HELMPLICHT OP BOUWPLAATSEN? ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

DE MEDISCHE KEURING Welke uitspraak over de medische keuring (het PAGO) is waar?

a) Alleen als je wordt afgekeurd gaat de uitslag naar je werkgever. b) Je kan worden afgekeurd, maar de uitslag wordt alleen aan jou verstrekt. c) Het PAGO is een medisch onderzoek, je kan niet worden afgekeurd en de uitslag wordt alleen aan jou verstrekt.

IS DIT DE GOEDE. MAATREGEL.

5

TEGEN STOF?.

HELM OP OF HELM AF? Als op een bouwplaats een algehele helmplicht geldt, moet de helm dan ook binnen worden gedragen?

JE VINDT HET. ANTWOORD IN DE.

a) B ij een algehele helmplicht moet binnen en buiten de helm op. b) Dat hoeft niet, want binnen kan er niets op je hoofd vallen. c) B eide kan, het ligt aan de omstandigheden.

6

TIL JE GEEN BREUK!

LAWAAI OP DE BOUW In de bouw is vaak veel lawaai. Hoe vaak moet je je otoplastieken vervangen?

a) A ls je merkt dat de bescherming afneemt. b) Elke twee jaar. De binnenkant van je oren verandert namelijk ook. c) E lk jaar, mits de werkgever de kosten wil vergoeden. d) Otoplastieken gaan een leven lang mee.

8

15

Wat mag je wel en niet tillen op de bouw?

a) J e mag niet meer tillen dan 25 kilo. Met zijn tweeën is dat ten hoogste 50 kilo. b) Maximaal 30 kilo, mits de bouwgrond waarop je loopt droog en vlak is. c) M aximaal 30 kilo, met uitzondering van zakken gips en grint (25 kilo). d) Hoeveel je tilt, mag je helemaal zelf weten.

7

ARBOCATALOGI..

STEIGER OK? Waaraan kun je zien of een steiger klaar is om te worden betreden?

a) A ls deze volgens de tekening is opgebouwd. b) Als er een rode signaleringskaart aan de steiger hangt. c) Z odra de steigerbouwer deze heeft vrijgegeven.

9

STOF HAPPEN Wat moet je werkgever als eerste regelen: stofmaskers of apparatuur om stof af te zuigen?

a) Dit moet beide, maar om te beginnen moeten stofmaskers worden verstrekt. b) Afzuiging eerst, dan stofmaskers.

10

BOETES Als werknemer kun je voor het overtreden van de Arbowet geen boete krijgen.

a) Dat klopt, je werkgever is altijd verant woordelijk en betaalt dus ook de boete. b) Toch wel, al komt dit niet vaak voor.

SCOOR EEN 10!

ORDEN OP CHECK JE ANTWO ED ANTWOORD PAGINA 23. ELK GO OP. LEVERT ÉÉN PUNT ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

Microfoon haarborstel Leuk voor de partners van bouwvakkers: een haarborstel die ook dienst doet als microfoon! Je kunt er je haar mee borstelen en tegelijk je favoriete liedjes in zingen. Zet het raam open en wie weet word je ontdekt!

www.gadgethouse.nl € 14,95

16

→ GADGETS

Hot Cookie

Wereldmuur

Aan tafel!

Koffie of thee gezet, maar zo geconcentreerd bezig dat je vergeet deze op te drinken? Gebruik dan de Hot Cookie, een warmhouder in de vorm van een grote chocoladekoek. Plug ‘m in je computer, zet de mok erop en geniet langer van je warme drank.

Nog een plekje vrij op de muur? Deze World Map kun je zelf opplakken. Geef met de bijgeleverde pin stickers aan waar je op reis bent geweest! Dit maakt je muur decoratief en informatief tegelijk. Er is ook een krijtbord-versie.

Geen geschreeuw meer door het huis om iedereen aan tafel te krijgen. Vanaf nu ping je iedereen aan tafel. De Deskbell (of Table-bell) is uit gevoerd in metaal en hoort thuis op elke keukenbar. Verkrijgbaar in diverse kleuren.

www.megagadgets.nl € 14,95

www.megagadgets.nl € 19,95

www.bestel.nl € 5,95


“

DEUREN

AFHANGEN LUKT NU ZELFS IN JE EENTJE

” 17

TEST ←

MOBYLIFT

Wat: MobyLift Wie: Edwin Jonker Beroep: timmerman Waar: Deurenmontage Jonker uit Schagen

De MobyLift is een nieuw hulpmiddel voor het optillen en afhangen van zware deuren. Het hulpmiddel bestaat uit een verrijdbaar frame met contragewichten en een elektrisch lift- en kantelsysteem. Een automatische vacuümunit met vier uitschuifbare zuignappen pakt de deur vast, waarna die op de juiste plek en gewenste hoogte kan worden ingehangen. De MobyLift is een regelrechte uitkomst, vindt timmerman Edwin Jonker. ‘Deuren van tachtig kilo of meer zijn al lang geen uitzondering meer. Elke dag afhangen van dat soort zwaar gewichten is natuurlijk niet goed voor je lichaam. Op de bouw rijden we onze aanhangwagen zo dicht mogelijk naar de werkplek, waarna we met de MobyLift de deuren van de wagen halen en naar het kozijn rijden. Voor hogere etages nemen we de bouwlift of gebruiken we

onze hijsbok. Zo hoeven we vrijwel niet meer te tillen. We doen dit werk met twee man, maar als je even niemand bij je hebt, lukt het met de MobyLift zelfs in je eentje.’

Meer informatie De MobyLift is ook te gebruiken voor bladen, panelen en platen. Het hulpmiddel is binnen drie minuten eenvoudig uit elkaar te halen. Kijk voor meer informatie op www.arbovriendelijkehulpmiddelen. nl (bij ‘Nieuw op deze website’).

Rapport (door Ed win)

Gem ak: Sn el he id: Kwalite it U itstra lin g: Ci jfe r:

9 8 8 8 8+


Het hijsen en afzinken van een kelder is mooi werk, maar niet zonder risico’s. Vader Loys en zoon Ries Bron dachten goed na over de veilige aanpak van de klus. Niet alleen hadden zij aandacht voor de bouwvakkers, maar ook voor de mensen op straat.

VEILIGHEID EERST BIJ AFZINKEN KELDER 18 In een gestripte woning in het dorpscentrum van Geldermalsen zitten vader en zoon met de onder aannemers aan een bak koffie. Het gitzwarte nat wordt een paar keer per dag door de vrolijke bewoonster in kannen gebracht. Geldermalsen is een gemoedelijk dorp, dat merk je aan alles. Het pak Jodenkoeken gaat van hand tot hand, er wordt gelachen. Tijd om te ontspannen is er genoeg, gezellig is het zeker, maar serieus gewerkt wordt er ook. Even later draait de kraan alweer driftig zijn

Ries en Loys Bron op het project in Geldermalsen.


rondjes. Loys en Ries bekijken het allemaal nog eens goed vanaf een ladder, net over de rand van de forse kelder in aanbouw. Bouwbedrijf Bron voert hier een renovatie uit van twee naastgelegen woningen die deels door brand werden vernield. Er worden nieuwe aanbouwen gerealiseerd, een met een forse kelder eronder. Het is de eerste keer dat het plaatselijke bouwbedrijf de methode hanteert; het plaatsen en monteren van losse wanden en het ondergraven van het geheel. ‘Drie keer eerder hebben we een kelder gebouwd, elke keer door eerst een groot gat te graven’, vertelt Ries, die in loondienst is bij zijn vader. ‘Maar zijn er belendingen zoals hier, dan moet de grond ongeroerd blijven. Zo voorkom je dat er scheuren in de omliggende gevels ontstaan. Op deze plek staan de huizen kort op elkaar, dus die kans is zeker aanwezig.’ De enige veilige methode is dus het afzinken, waarbij de kelder op het maaiveld in elkaar wordt gezet. De grond wordt geleidelijk ondergraven, zodat het gevaarte langzaam de grond in zakt. Met lasers wordt de klus centimeter voor centimeter geklaard. Zwelband en gietmortel

zorgen ervoor dat de kelder waterdicht blijft. Eenmaal op de goede diepte, wordt de vloer gestort en worden bovenop breedplaatvloeren geplaatst. Dan wordt het dek afgestort en worden bitumen aangebracht.

Deskundigheid inwinnen De nieuwe werkwijze stelde de twee ervaren bouwvakkers voor een flinke opgave. Want hoe pak je zoiets aan? En hoe gebeurt het veilig? Deskundigheid die je niet hebt, zal je moeten inwinnen, moeten zij hebben gedacht. Dus werd de gespecialiseerde firma MBS Beton uit Soest ingehuurd om het hijsen en afzinken uit te voeren. ‘Wij hebben de taak om de maat voering te doen, maar vooral om het werk veilig te laten verlopen’, aldus Ries. ‘En dat veiligheidsaspect is heel belangrijk.’ Vanuit dit oogpunt was vooral het hijsen van de wanden een heikel punt. Ries: ‘We zitten hier midden in het dorp met veel winkelend publiek, dus we hebben verschillende maatregelen genomen om het transport zo veilig mogelijk te laten verlopen. Zo hebben we uitvoerig contact gehad met de gemeente. Er is een bebordingsplan gemaakt. De calamiteitenroute die toevallig door de straat ging omdat de hoofdweg vanwege bestratings-

19

werk is afgesloten, is tijdelijk omgelegd. We hebben bewust gehesen op maandagmorgen, omdat de winkels dan dicht zijn. Er is zelfs de hele dag een verkeersgeleider geweest, omdat je toch altijd mensen hebt die denken door de afzetting heen te kunnen rijden.’

Alerte houding Niet over een nacht ijs gaan, zo zou je de aanpak van Bron kunnen noemen. Daar heeft Loys duidelijke ideeën over. Niet alleen de simpele regels zoals het dragen van de helm zijn belangrijk. Het gaat ook om de alerte houding van iedereen die bij de bouw betrokken is. ‘Werknemers kunnen onbewust dingen doen die niet erg veilig zijn. Daar komen ongelukken van, iets dat mij ook een keer is overkomen. Tijdens welzijnswerk aan een kerk in Bolivia doorsneed

een zaag de pezen in mijn pols. Jaren later viel daar tijdens sloopwerk ook nog een loodzwaar stuk steen bovenop. Daar leer je van. Handelingen die je onbewust onveilig doet, moet je onbewust veilig zien te maken. Net zoals je de autogordel om doet zonder er bij na te denken. En het is altijd goed om je ogen goed de kost te geven, zodat je ook de minder voorspelbare dingen kunt voorzien.’

komen. Maar daar kunnen mensen in de omgeving zich ontzettend aan storen. En ook dit heeft een veiligheidsaspect, want door harde muziek schakel je feitelijk een groot deel van je gehoor uit. We hebben een keer een leerling gehad die op een warme dag zijn shirt uitdeed. Dat doen we hier dus niet. Geen korte broekspijpen, zeker geen blote bast. We zijn een lokaal bedrijf, we hebben een naam hoog te houden.’

Veilig werken, jezelf als bedrijf goed profileren, daar zit volgens Ries ook een promotionele kant aan. ‘We houden de bouw graag netjes. Dat bevordert de veiligheid en draagt bij aan een positieve uitstraling. Je zult op onze bouw ook niet snel harde muziek horen. Vaak nemen bouw vakkers alle hun eigen radio mee, waarmee ze boven elkaar uit willen

Dan is het alweer tijd voor een praatje in de nu nog kale woonkamer. Met die kelder komt het vast wel goed. En wie weet heeft de bewoonster alweer verse koffie gebracht. Kijk, de zon breekt door, waarom pakken we niet even een stoeltje en gaan we buiten zitten? Het is duidelijk: ‘t leven van een bouw vakker kan best plezierig zijn… ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

ZO WERK JE TRILLINGSVRIJ Het trillen van gereedschap en materieel kan schadelijk zijn voor je lichaam. Maar met een paar eenvoudige maatregelen verminder je de kans op blessures.

20

1

→

HOE? ZO!

In de cabine? Ga rechtop zitten!

2

Wissel je werk af.

3

Controleer machines op trillende onderdelen.

En verder > 7 Zorg voor een goed zicht vanuit de cabine. Hierdoor hoef je minder te draaien om het werk te kunnen zien. Trillingen en schokken kunnen extra schade aanrichten als je rug en nek gebogen zijn.


8 Een goed geveerde stoel zorgt dat je als machinist langer klachtenvrij werkt. Deze geven namelijk minder trillingen en schokken door. Zorg wel dat de stoel goed staat afgesteld.

Let op de afstand tussen voeten en pedalen, de hoogte van de stoel, de rugleuning en de instelling op je lichaamsgewicht.

Lichaamstrillingen en -schokken, bijvoorbeeld in de cabine van een machine, kunnen rugklachten en zelfs een hernia veroorzaken. De trillingen kunnen ook maagproblemen geven. Daarnaast kan trillend gereedschap gewrichtsklachten en witte of dode vingers veroorzaken. Om klachten te voorkomen, zijn in de wet maximale niveaus vastgesteld. Met de aanschaf van trillingsgedempt gereedschap en periodiek onderhoud van gereedschap en machines blijft de blootstelling onder deze waarden.

4

5

21

Kleed je goed en draag handschoenen.

Rij rustig.

9 Gebruik gereedschap alleen voor de werkzaamheden waarvoor het is bedoeld. Gereedschap dat eigenlijk niet geschikt is voor een klus, trilt en schokt vaak meer dan het goede gereedschap.

6

Knijp niet te hard in het gereedschap.

10 Werk bij voorkeur niet in lawaai. Geloof het of niet, de combinatie van hand-armtrillingen en hard geluid kan de kans op gewrichtsklachten vergroten. Ook roken tijdens het werk vergroot de kans op klachten.


WINTER 2014

VIND IK LEUK!

Vakblad over arbeidsomstandigheden

Medische keuring

DOEN!

Wil je op de hoogte blijven van al het nieuws over gezond en veilig werken in de bouw? Volg Arbouw dan op Facebook. Je vindt er alles over nieuwe weten regelgeving, de producten van Arbouw en leuke acties. Daarnaast kun je Arbouw heel gemakkelijk vragen stellen. Je kunt je mening kwijt en ervaringen delen met vakgenoten. Ga naar www.facebook.com/stichtingarbouw. Klik op de bekende Vind ik leuk-knop om Arbouw te volgen. Zelf geen Facebook-account? Geen probleem, via de genoemde link kun je de berichten en foto’s gewoon bekijken.

AFZINKEN KELDER: VEILIGHEID EERST

Quiz

WAT WEET JIJ VAN ARBO?

TEST

MOBYLIFT 32274_Arbouw 0214.indd 1

03-12-14 10:28

COLOFON Arbouw Magazine is een uitgave van Arbouw. In het bestuur zijn vertegenwoordigd: Bouwend Nederland, Stichting FOSAG-NOA, FNV Bouw en CNV Vakmensen.

Hoofdredactie Dennis Derksen

22

Redactiecommissie

→ VARIA

Floor de Goede, Jan Golsteijn, Aalt den Herder, Jan Warning, Edmondt Wijk

Quiz

Medewerkers Adri Frijters, Angenieta Garcia y Draijer, John Hogenes, Michiel Jansen, Ellen Lakrone

Pak die bioscoopbon!

Gezellig een avondje naar de bioscoop? Los de onderstaande vragen op en maak kans op één van de vier bioscoopbonnen ter waarde van twintig euro!

Redactie John Ekkelboom, Francisca de Jonge, Charlotte Leenaers, Dennis Derksen

Fotografie Ton Borsboom, Erik Brinkhorst, Peter Drent, Bert Jansen, Ruud Jonkers, Frans Paalman, Jeroen Poortvliet, Arbouw

Vormgeving

1

Hoeveel mag je maximaal tillen met de hand?

3

Verheul Communicatie, Alphen a/d Rijn

Druk Senefelder Misset, Doetinchem

Verspreiding

2

Hoe vaak kun je naar de medische keuring (het PAGO)?

In welke stad staat dit beroemde bouwwerk? Mail je antwoorden vóór 23 januari naar [email protected] of stuur een kaartje naar Arbouw, Postbus 213, 3840 AE Harderwijk. ARBOUW MAGAZINE • WINTER 2014

Sandd, Apeldoorn

Redactieadres Postbus 213, 3840 AE Harderwijk Telefoon: 0341-46 62 00 e-mail: [email protected]

Adreswijziging doorgeven? Ben je werknemer, dan wordt het nieuwe adres waarop je je in het bevolkingsregister inschrijft na enige tijd automatisch verwerkt in het adressenbestand voor dit magazine. Overige lezers kunnen de wijziging doorgeven via [email protected] of tel. 0341-46 62 22. Via dit mailadres en telefoonnummer kan ook worden opgezegd. ARB 9791 / ISSN 2211-3878

ANTWOORDEN ARBOQUIZ PAGINA 14-15

1 VALGEVAAR

6 TILLEN

8 STEIGER OK?

Antwoord: c. Voor valgevaar moet eigenlijk altijd aandacht zijn. Maar wettelijk gezien moeten vanaf 2,5 meter maatregelen worden genomen. Werk je lager, dan zijn maat regelen ook nodig als er sprake is van bijzondere omstandigheden, zoals water, stekeinden en verkeer.

Antwoord: a. Volgens de arbocata logi moet je tillen met de hand zo veel mogelijk voorkomen. Met zijn tweeën mag je maximaal 50 kilo tillen. Wel moet de ruimte dan groot genoeg zijn om goed te kunnen manoeuvreren. Bij sommige mate rialen (betonstaal en glas) mag door vier personen 100 kilo worden getild.

Antwoord: a. Gedurende het gebruik kunnen aanpassingen aan de steiger deze minder veilig maken. Vrijgeven alleen, of het aan de steiger hangen van een kaart, is dus niet voldoende. Controleer voor het werk de staanders, de veiligheid van de vloeren, de kantplanken, verankeringen en schoren. De bouwtekening is hierbij het uitgangspunt.

7 OTOPLASTIEKEN

9 STOF

Antwoord: b. Vervang de otoplas tieken elke twee jaar. Je gehoorgang verandert in de loop van de tijd, waardoor de werking van de otoplastieken steeds minder wordt.

Antwoord: b. Je werkgever moet voorkomen dat er stof vrijkomt. Lukt dat niet, dan mag (als laatste redmiddel ademhalingsbescherming worden gedragen. Een masker beschermt namelijk alleen jou en niet de andere aanwezigen op de werkplek. Afzuigen (of vernevelen met water) doet dat wel.

2 LADDER Antwoord: d. Voor ladders zijn betere, veiliger middelen beschikbaar, zoals (rol)steigers en hoog werkers. Is er praktisch geen andere mogelijkheid, dan mag je per dag maximaal één uur op de ladder werken. De maximaal toegestane stahoogte is 7,5 meter bij de voeten, maar bij voorkeur 5 meter.

3 ARBOCATALOGI Antwoord: b. In de online arbocatalogi (www.arbocatalogi-bouw nijverheid.nl) vind je alle wettelijke regels en maatregelen om je werk gezond en veilig te kunnen doen.

4 PAGO Antwoord: c. Het PAGO is een uit gebreide check van je gezondheid. Deelname is vrijwillig en de uitslag wordt alleen naar jou gestuurd. Je kan niet worden afgekeurd. Kijk voor meer informatie op de pagina’s 6 t/m 10 van dit blad.

5 HELMPLICHT Antwoord: a. Bij een algehele helmplicht moet de helm overal worden gedragen. Eventueel kan de uitvoerder afwijkende regels opstellen, mits de veiligheid niet in het geding is.

JOUW SC ORE… r je 0-4 Dat is niet best! Spijke tijdens bij ijk gel mo l kennis zo sne n met kke pre ges s, ing toolboxmeet door de uitvoerder en natuurlijk en! dit blad te lez , maar 5-7 Je score is niet slecht heen je om d goe jf kán beter. Bli Een . rkt we ens erg kijken als je kje! hoe in kle een in ongeluk zit

10 BOETES Antwoord: b. Als werknemer kun je ook een boete krijgen, bijvoorbeeld voor het niet dragen van de helm of andere persoonlijke beschermingsmiddelen. Ook worden boetes gegeven voor het onbevoegd weghalen van beveiligingen en het meerijden op mobiele arbeidsmiddelen die hiervoor niet geschikt zijn.

ar ga niet 8-10 Prima gescoord, ma Houd je naast je schoenen lopen! n! ope d goe ijd alt n ogen en ore


23

Win deze iPad! Ga naar win.arb ouw.nl en vul u w actiecod e in

iPad Air Wi-Fi 16 GB

Deze actie loopt tot 1 januari 2015

win.arbouw.nl

WINTER Vakblad over arbeidsomstandigheden. Medische keuring DOEN! AFZINKEN KELDER: VEILIGHEID EERST. Quiz WAT WEET JIJ VAN ARBO?

Recommend Documents