LES 1 Maart 2014
Wat weet ik over de Groote Oorlog?
“10 jaar geleden…?” "Dit is een gemakkelijke", maakte Veronique De Kock zich nog sterk. Helaas, voor Miss België-kandidate Cindy Sabbe uit Stalhille bleek die vraag toch net iets te hoog gegrepen. Het antwoord laten we je zelf ontdekken, voor het overige onthouden we ons van alle commentaar. Dingen die Miss België zou moeten weten:
Wat weet jij over de Eerste Wereldoorlog? In samenwerking met het In Flanders Fields Museum legde Volt deze vragenlijst voor aan leerlingen uit het secundair onderwijs. Hoe staat het met jouw parate kennis over WOI? We testen even jullie kennis aan de hand van onderstaande vragen.
De Eerste Wereldoorlog begon in: 1914 De Eerste Wereldoorlog eindigde in: 1918 op 11 november De Eerste Wereldoorlog duurde:
1. Jaarlijks wordt in België de Eerste Wereldoorlog herdacht. Op welke datum? Waarom op die dag? 11 november = wapenstilstand
4 jaar
2. Welke landen stonden aan de kant van België tijdens de Eerste we-
reldoorlog? (Duid er vier aan.) Wat verwacht ik van mezelf? Frankrijk Duitsland (Duitse Rijk) Ottomaanse Rijk Spanje Japan
Verenigd Koninkrijk Oostenrijk Hongarije Zwitserland
5. Welke Belgische rivier speelde een belangrijke rol? En waarom was dat zo? De IJzer. Omdat ze de sluizen openzette zodat de IJzervlakte onderliep.
6. Welke bloem staat symbool voor de oorlog? De klaproos 7. Waardoor raakte België in deze oorlog betrokken? De Franse regering overtuigde Albert I en de toenmalige Belgische regering om het Duitse rijk de oorlog te verklaren. Het Duitse Rijk wilde Frankrijk aanvallen en moest daarvoor door het neutrale België trekken. Het Duitse Rijk zag België als een Germaans land en wilde het inlijven om zo groter te worden. De Duitse legers vielen België aan om zo onze grondstoffen in Congo te kunnen benutten.
Ik scoor zeer goed op deze test en maak maar één foutje. Ik scoor goed op deze test en maak maar drie fouten. Ik scoor net voldoende op deze test en maak vier fouten. Ik scoor onvoldoende op deze test en maak meer dan vier fouten.
Besluit : Ik weet veel over de Eerste Wereldoorlog. Ik weet voldoende over de Eerste Wereldoorlog. Ik weet veel te weinig over de Eerste Wereldoorlog.
8. Wat is een loopgraaf? 1
Wat zou ik graag willen leren over de Eerste Wereldoorlog? In 1914 ging het er natuurlijk helemaal anders aan toe dan nu, maar hoe anders dan? Weet je hoe het komt dat België in deze oorlog verzeild is geraakt? Op al deze vragen zoeken we een antwoord en jij kan mee bepalen naar welke antwoorden we op zoek gaan. Je kan jouw vragen hieronder noteren.
………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………….. ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... .......................................................................................................
Mail je vragenlijst naar de leerkracht. Denk er nog even over na en mail dan jouw vragenlijstje door naar onderstaand adres:
[email protected]
Bezoek ook eens onze website op www.pavwo1.weebly.com
Waaraan denk ik bij het sturen van een mail? > > Dag mevrouw Staes / meneer Van Campenhout > Vorige les vroeg u ons wat we wilden leren over de Eerste Wereldoorlog. Onderaan vindt u zoals gevraagd mijn vragenlijstje.
> Mijn vragenlijstje:
Waarom staat de klaproos symbool voor de Eerste Wereldoorlog?
Hoeveel mannen sneuvelden er tijdens de Eerste Wereldoorlog?
Waarom schrijf je de Eerste Wereldoorlog met een hoofdletter?
…
> (6 witregels tussen laten) Met vriendelijke groeten, Naam en achternaam + klas 2
LES 2 Maart 2014
Hoe zag het leven eruit in 1914?
Hoe zagen de mannen en vrouwen eruit in 1914? Welke kledij droegen ze? Teken de klederdracht die jij verwacht voor 1914 op de onderstaande schetsen. De mannen droegen meestal: Hoeden Snorren Lange kostuumvest De vrouwen droegen meestal: Lange rok/jurk Haar hoog opgestoken Hoge taille
1914 is ondertussen weer 100 jaar geleden, een hele eeuw dus. Hoe zag het leven er uit 100 jaar geleden? Momenteel leven we in een tijd waar we niks tekort komen, Afhankelijk van je sms-vaardigheden kan je jouw beste vriend(in) inlichten over de nieuwste roddel, een uurtje op de Eurostar en je bevindt jezelf in Londen en voor die taak van PAV over de Eerste Wereldoorlog moet je zelfs niet meer naar de bibliotheek , je gebruikt gewoon je tablet, smartphone of laptop om de informatie op het internet op te zoeken. Jammer genoeg verliep de communicatie tijdens de Eerste Wereldoorlog nog niet zo vlot. Familieleden moesten soms maanden wachten op een brief van hun soldaten, orders werden per telegram verstuurd en enkel geletterde burgers konden het nieuws in de kranten lezen. Hoe zag het leven eruit in 1914?
Wat bestond er al in 1914? Duid aan met een kruisje.
De radio
De televisie
De stofzuiger
Het vliegtuig
De BH
De telefoon
Kleurenfoto’s
Elektriciteit
Stemrecht voor vrouwen Dit voorwerp werd uitgevonden in 1914. Waarvoor zou je het kunnen gebruiken? Waarom denk je dat? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………. 3
Wie waren ‘the Suffragettes’? The suffragettes waren lid van de politieke vrouwenvereniging ‘Central Committee of the National Society for Women's Suffrage . Zij betoogden onder meer voor het stemrecht voor vrouwen en gelijke rechten voor mannen en vrouwen.
De KIAM-methode:
Cartoons tijdens de Eerste Wereldoorlog.
K = kijken
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (en later tijdens de Tweede Wereldoorlog) werden Cartoons voornamelijk gebruikt als propaganda materiaal. Het was
een doeltreffende manier om een breed doelpubliek te bereiken. Om een cartoon te begrijpen moet je niet per se geletterd zijn, je kan de boodschap
Zeg wat je allemaal op de cartoon ziet. Elk detail kan belangrijk zijn.
ook afleiden uit de tekeningen. Hieronder vind je een cartoon over ‘the Suffragettes’. Achterhaal de betekenis van deze cartoon en geef je mening door de KIAM-methode toe te passen.
I = interpreteren
Zoek bij elk element dat e opgezocht hebt de juiste betekenis.
Wat zie ik?:
………………………………………………………
Leg uit wat er precies aan de hand is op de cartoon.
……………………………………………………… ……………………………………………………… A = actualiteit
……………………………………………………… ………………………………………………………
Ga na of en hoe de cartoon in de actualiteit past.
Zoek één artikel dat over hetzelfde onderwerp gaat en dat onlangs op het net of in de krant verscheen.
……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ………………………………………………………..
M = mening
........................................................... ...........................................................
Controleer of de cartoonist OBJECTIEF of SUBJECTIEF geweest is.
Formuleer je eigen mening over deze problematiek. Hoe denk jij persoonlijk over dit onderwerp?
Wat is er precies aan de hand op deze cartoon? …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………... Formuleer je eigen mening over deze problematiek:
Propaganda = een vorm van communicatie waarbij je de me-
……………………………………………………………………………………………………………………
ning van het publiek beïnvloed
……………………………………………………………………………………………………………………
om hen voor jouw kant te win4
La vie en Belgique depuis 1914... De taalonrechtvaardigheid was opmerkelijk. De taalwetten die bestonden, werden niet uitgevoerd. Slechts 8% van de bevolking was Franstalig, maar het publieke leven was volledig verfranst. Frans spreken was een teken van beschaving. De Gentse en Leuvense universitairen waren ook Franstalig. Lessen kon je enkel in het Frans volgen. De achterstelling van de Nederlandstaligen was ook in de loopgraven op te merken. Belangrijke functies zoals: kapitein of korporaal gingen naar Franstalige Belgen, zij hadden immers gestudeerd. Het gevolg hiervan was dat de gewone Vlaamse soldaten, die geen Frans spraken, deze bevelen niet begrepen. Eens kijken of jullie volgende bevelen zouden kunnen uitvoeren…
Soldat, fair attention pour les mines terrestres!
Wa zegde Sergeant?
Vertaal volgende bevelen naar het Nederlands zodat je ze begrijpt: Commencez à courir = ……………………………………………………………………………………………………………… Mettez-vous à l'abri = ………………………………………………………………………………………………………………. Soyez silencieux = …………………………………………………………………………………………………………………..
Courez vite = …………………………………………………………………………………………………………………………. Tirez sur l’ennemi = …………………………………………………………………………………………………………………..
Hoe vorm je nu een bevel in het Frans? Als je op formele toon iets beveelt, neem je de ‘vous’-vorm van het werkwoord en laat je ‘vous’ weg. Aller → vous allez → Allez (ga) Commencer → vous commencez → Commencez (begin)
5
LES 3 Maart 2014
Deel 1 van de Eerste Wereldoorlog
Vrolijke, vrolijke vrienden...of toch niet? Sofie en Rabia zijn jouw beste vriendinnen, samen kunnen jullie alles aan. Zelfs die ene keer toen Sofie Ruzie had met Taberth schoten jullie haar te hulp. Jij en Rabia zette Taberth op z’n plaats en gaven hem goed zijn vet. Sofie zou dankbaar moeten zijn omdat je dat voor haar gedaan hebt ,maar de vriendschap verwaterde...Rabia vond dat blijkbaar niet zo erg, zij hield zich met haar eigen vriendinnen bezig en ook Sofie had plots veel minder zin in uitstapjes met z’n drieën. Jij bleef Sofie eraan herinneren wat je allemaal voor haar gedaan had, maar zij vond
dat ‘overrated’ . En zo is de ruzie begonnen: jij werd kwaad op Sofie omdat ze niet meer met jou op stap wou. Sofie begreep jouw reactie niet en ging steun zoeken bij Rabia. Ook Rabia vond dat jij overdreef en nu heb je ruzie met zowel Sofie als Rabia. Hoe zou jij deze ruzie oplossen? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………............................................
“Jij”
Sofie
Rabia
Oostenrijk-Hongarije
Rusland
Servië
6
De ruzie tussen Servië en Oostenrijk-Hongarije liep pas echt uit de hand op 28 juni 1914 toen de Bosnisch-Servische Gavrilo Princip de troonopvolger van Oostenrijk neerschoot. Gavrilo Princip was lid van de geheime Bosnisch-Servische socialistische beweging, de "Zwarte Hand". Hij had zich eerder al aangeboden bij het Servische leger, maar hij werd vernederend weggestuurd met de woorden: Je bent te klein en te zwak! Ga naar huis voor ik je in elkaar sla! Gavrilo wou bewijzen dat hij iets kon betekenen voor zijn vaderland en schoot daarom de troonopvolger van Oostenrijk en diens vrouw neer. Franz Ferdinand was niet meer. Oostenrijk-Hongarije had nu een excuus om Servië binnen te vallen, maar ze zouden dit alleen kunnen doen met de steun van het Duitse leger. Duitsland stemde in en zo werd Servië bedreigd door Oostenrijk-Hongarije EN Duitsland. Servië riep de hulp in van zijn bondgenoot Rusland. De Eerste Wereldoorlog was begonnen. Wie is Franz Ferdinand? De troonopvolger van Oostenrijk Wie is Gavrilo Princip? Een Bosnische activist
Nieuwe vriendjes maken betekende OORLOG...
Duitsland
Oostenrijk-Hongarije
+ Italië (= bondgenoot van Duitsland)
Centralen
Servië
Rusland
+ Frankrijk ( =bondgenoot van Rusland)
Geallieerden 7
Fakebook: Eerste Wereldoorlog Bekijk onze Fakebook. Welke landen hebben elkaar een vriendschapsverzoek verstuurd en zijn dus bondgenoten tijdens de Eerste Wereldoorlog? Kleur de bondgenoten in dezelfde kleur.
Frankrijk
Duitsland
Engeland
Oostenrijk Hongarije
Servië
Rusland
België
Hoe noemen we het verbond tussen de donker groene landen?
………………
……………… ………………
Legende: De centralen De geallieerden De neutralen
8
Bekijk onderstaand krantenartikel en beantwoord de vragen:
Op welke datum werd deze krant uitgegeven? ………………………………………………………………………………………………………………………… Wat deelt de krant mee? ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Wat zal België doen als tegenreactie op de Duitsers? ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Waarom deze tegenreactie? ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Wat betekent deze boodschap? …………………………………………………………………………………………………………………………
4 augustus 1914 België verklaart Duitsland de oorlog omdat Duitsland de onafhankelijkheid van België schendt. 9
Hoe komt het dat België betrokken raakte bij de oorlog? Duitsland wilde door België om zo een verrassingsaanval op Frankrijk te plegen.
Deze meneer, of althans zijn idee, zorgde ervoor dat België bij de Eerste Wereldoorlog betroken geraakte. België was altijd een neutraal land geweest. Engeland had een verdrag ondertekend dat stelde dat Engeland België te hulp zou schieten als België aangevallen zou worden. De Duitsers moesten de onafhankelijkheid van België respecteren, maar daar lapte meneer Von Schlieffen zijn laars aan. Von Schlieffen bedacht
een plan om Frankrijk aan te vallen, hij zou Parijs omsingelen, maar daarvoor zou hij door België moeten. Door deze actie verbrak hij de Europese afspraak om het neutrale België niet aan te vallen. Duitsland viel België binnen op 4 augustus en daarom verklaarde ook Engeland de oorlog aan Duitsland.
Het Von Schlieffenplan Wat was het doel van het Von Schlieffenplan? Een verrassingsaanval op Frankrijk en Parijs omsingelen. Welke landen zouden Duitsland doorgang moeten verlenen? België en Nederland (zie kaartje) Duitsland maakte één aanpassing. Waarom? Teken de aanpassing op de kaart. De Duitse soldaten gingen niet door Nederland. Anders
zou ook Nederland de oorlog aan Duitsland verklaren. De grootste boog op het plannetje ging dus niet door.
Nederland bleef gedurende de hele Eerste Wereldoorlog neutraal.
10
LES 4 Maart 2014
Deel 2 van de Eerste Wereldoorlog
We hebben twee tabellen samengesteld. (De tweede tabel staat op p. 12.) Kies een van deze tabellen en ga op zoek naar de juiste antwoorden. Je mag gebruik maken van het internet, maar dan vermeld je wel jouw gebruikte bronnen (bijv.: door het http-adres te vermelden) De resultaten overlopen we tijdens de volgende les. Let op: deze leerstof zal een onderdeel uitmaken van jullie test op het einde van deze projectweek. Je bent er dus zeker bij gebaat goed werk te leveren.
25 oktober 1914
De IJzervlakte
Verdun
10.000 ton explosieven
Hendrik Geeraert
Dikke Bertha’s
Vragen : Wat hebben deze drie woorden met De sluizen van de IJzer werden open- De slag om Verdun elkaar te maken? Over welke ge-
gezet waardoor de IJzervlakte onder-
beurtenis gaat het?
liep met zeewater.
Op welke datum vond deze gebeur-
25 oktober 1914
21 Februari 1916
tenis plaats?
Wie won deze strijd?
De Belgen ,maar de overwinning was De Duitsers van korte duur.
Hoe komt het dat zij deze strijd ge-
De Duitsers geraakten niet verder,
Ze gebruikten de uitbloedtechniek.
wonnen hebben?
de doorgang was ondergelopen.
Ze bleven bommen afvuren tot elke Franse soldaat dood was.
Waarom gingen ze deze strijd aan?
Om te voorkomen dat de Duitsers
Het front was vastgelopen en de
toegang tot de zee kregen.
Duitsers wilden een doorgang ma-
11
Tsaar Nicolas
Lenin
Zimmermantelegram
6 april 1917
Duitsers
De Verenigde staten
Vragen : Wat hebben deze drie woorden met De Russische revolutie
Amerika verklaar de oorlog aan
elkaar te maken? Over welke ge-
Duitsland.
beurtenis gaat het? Op welke datum vond deze gebeur-
17 februari 1917
6 april 1917
Rusland trok zich terug uit de oorlog
Het einde van de oorlog was in zicht.
tenis plaats? Welk gevolg had deze gebeurtenis op de Eerste Wereldoorlog? Behoorde Rusland vanaf dat mo-
De neutralen
ment tot de centralen, de geallieerden, de neutralen? Wie was (vanaf nu) de leider van
Lenin
Rusland?
Hoe heette Rusland vanaf nu?
Wie was de president van de
De sovjet unie
Woodrow Wilson
Verenigde Staten op dat moment?
Bronnen: …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………... 12
LES 5 Maart 2014
INTERACTIEVE QUIZ: Herhaling vorige lessen
Wie zijn deze mannen?
Woodrow Wilson President
Lenin leider van de nieuwe Sovjet-Unie
Verenigde staten
Rusland
Hendrik Geeraert
Nicolas Romanov
Zette de sluizen open
Tsaar
België
Rusland
Belangrijke data: Belangrijke data:
Gebeurtenis:
Gevolg:
28 juni 1914
Moord op Franz Ferdinand
Startschot van WO1
4 augustus 19114
België verklaart oorlog aan Duits-
België is vanaf nu betrokken bij de
land
oorlog
6 april 1917
Amerika verklaart oorlog aan Duits- Het einde is in zicht land Hoe noemden de Duitsers dit kanon? De dikke bertha Waarom noemden ze het zo? Het is vernoemd naar de vrouw van de uitvinder.
13
Hoe noemden men dit plan? Het Von Schlieffenplan Waarom werd het plan zo genoemd? Omdat meneer Von Schlieffen het uitvond Welk land voerde dit plan uit? Duitsland
Kerstmis 1914 Wat gebeurde er in de loopgraven op kerst 1914? Een tijdelijke wapenstilstand tussen de soldaten. Ze speelden een potje voetbal met elkaar en wensten elkaar een vrolijk kerstfeest. Op 25 december ging het moorden gewoon door.
Geallieerden
centralen
Rusland Frankrijk Engeland Servië (en Montenegro) België Japan Amerika
Duitsland Oostenrijk-Hongarije Italië Ottomaanse rijk (Turkije) Bulgarije
Obusios en fresios Wat proberen deze mannen uit te leggen? Dat de Poolse boeren moeten opletten voor obussen uit de Eerste Wereldoorlog, want die zitten nog vaak onder de grond.
14
Vrouwen aan de haard? Hoe noemden men de leden van deze Engelse vrou-
wenvereniging? The suffragettes
Curieuze neuzen mosterdpot…
Welke nieuwe (gruwelijke) wapens gebruiken de Duitsers in dit filmpje? Mosterdgas en vlammenwerpers Mogen chemische wapens nog gebruikt worden? Neen, het gebruik van chemische wapens is bij wet verboden. Wanneer je als land toch chemische wapens gebruikt dan word je gestraft door de Verenigde Naties.
Worden deze wapens nog gebruikt? Jammer genoeg wel. Niet zo lang geleden werden er nog chemische wapens gebruikt in Syrië. De soldaten gebruikten gasmaskers om aanvallen met mosterdgas te overleven. Wat konden ze nog gebruiken om zo’n aanval te overleven indien ze geen gasmasker hadden? Ze konden ook op hun zakdoek plassen en die voor hun neus en mond houden. Het Amoniak in de urine neutraliseert het gas.
15
Hup Holland, hup! Aan welke kant vocht Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog? Aan geen enkele kant Behoorden zij tot de geallieerden of de centralen? Nederland behoorde tot de neutralen
Iet, iet, iet, deze man heeft een hele grote ...SNOR! Wie is deze man? Franz Ferdinand was de troonopvolger van Oostenrijk Wat heeft deze man met de start van de Eerste Wereldoorlog te maken? Zijn moord betekende het startschot voor de Eerste Wereldoorlog.
De Loopgravenoorlog
Wat zie je op deze foto? loopgraven Waarvoor dienden deze constructies? De soldaten groeven zich in om zich te beschermen tegen de kogels
16
De gruwel van Eerste Wereldoorlog...
Aan wat lijdt deze man? Shell shock Hoe komt het dat deze man hieraan lijdt? Shell shock krijg je door een trauma dat je bent opgelopen in de loopgraven. Je kan plots blind worden zonder dat er iets mis is met je ogen, het is dus psychologisch. Kan deze man nog genezen worden?
Door de juiste therapie te volgen kan deze man nog genezen. Jammer genoeg sturen ze deze mannen na genezing gewoon terug naar het front zodat ze hervallen.
Voer volgende bevelen correct uit…. Soldat, fair attention pour les mines terrestres!
Wa zegde Sergeant?
Frans
Nederlands
17
LES 6 Maart 2014
Maken van een creatieve tijdlijn Jullie krijgen de opdracht om per
twee een creatieve tijdlijn te maken. De leerkracht voorziet het knutselma-
teriaal, maar een schaar en een lijmstift zijn de minimum vereisten, die breng je dus zelf mee. Deze tijdlijnen zullen later in het schoolgebouw opgehangen worden ter herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Je krijgt punten voor originaliteit, volledigheid (juiste data en gebeurtenissen) en voor jullie samenwerking.
Gebruik voor deze opdracht de OVUR-methode. Je vindt deze werkwijzer op p. 5 in de map ‘PAV-vaardig’. Oriënteren:
Je werkt per twee
Je maakt een tijdlijn die begint bij
Je gebruikt de informatie uit de bundel en je kan extra informatie opzoeken door gebruik te maken van de klas-
28 juni 1914 en eindigt bij 11 november 1918.
computers.
Je maakt van je tijdlijn een creatief geheel door gebruik te maken van foto’s, prenten, gedichten, krantenkoppen of tekeningen van jezelf.
Je maakt gebruik van de collage techniek (= prenten, foto’s enz. op kleven)
Je krijgt één uur de tijd voor deze opdracht.
! DEZE GEBEURTENISSEN MOETEN ZEKER IN JE TIJDLIJN KOMEN ! (let op: deze gebeurtenissen staan hieronder niet chronologisch opgelijst)
De moord op Franz Ferdinand.
De oorlogsverklaringen van de verschillende landen. (Vergeet de Verenigde Staten niet!)
De slag van Verdun.
Het onderlopen van de IJzervlakte.
De start van de revolutie in Rusland.
Het eerste gebruik van mosterdgas.
De wapenstilstand.
18
Voorbereiden:
Hoe willen jullie dat je tijdlijn eruit ziet? Kijk eerst welke materialen je ter beschikking hebt en bedenk dan sa-
men welke elementen je in jouw tijdlijn wil gebruiken.
Maak eerst een schets van je tijdlijn.
Bekijk de checklist van gebeurtenissen heb je alle gebeurtenissen in je tijdlijn staan?
Verdeel onderling de taken: wie doet wat? - Moeten jullie nog info vergaren op het net? Wie doet dat dan?
MAAK HIERONDER EEN SCHETS VAN JOUW TIJDLIJN:
Uitvoeren: Voer je taak uit met aandacht voor:
Een logische opbouw
Hoofd– en bijzaken : de hoofdzaken moeten op je tijdlijn meer de aandacht trekken dan de bijzaken.
De beschikbare tijd : 60 min.!!!
Reflecteren: We bekijken klassikaal ieders tijdlijn. We stellen elkaar de volgende vragen:
is de opdracht goed begrepen?
Is de opdracht goed uitgevoerd?
Hebben we problemen ondervonden bij de uitvoering?
Hoe zouden we deze opdracht in de toekomst aanpakken?
Beantwoord het resultaat aan jullie verwachtingen?
19
LES 7 Het einde van de oorlog
Waar en wanneer Treinwagon
monumenten
11 uur
De Menenpoort
11 november
Graf van de onbekende soldaat De klaproos
Bos van Compiégne
betrokkenen
Flanders Fields museum
Lenin
Kolonies
Ludendorff en Von Hindenburg
Congo
Keizer Wilhelm President Wilson
Canada
Togo Tunesië
20
Het verdrag van Versailles Wanneer en waar werd het verdrag van Versailles gesloten? Het verdrag van Versailles werd gesloten in Versailles, maar de wapenstilstand werd ondertekend in Compeigne.
Discussieer in groep: Welke maatregelen zou jij Duitsland na de oorlog opgelegd hebben?
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
de belangrijkste punten in het verdrag Duitsland moest gebieden afstaan. Het land werd dus kleiner. Duitsland moest zijn koloniën afstaan. Duitsland moest zich ontwapenen. Duitsland moest de herstellingen na de Eerste Wereldoorlog betalen. Duitsland moest het deeltje dat ze van Lenin gekregen hadden terug geven aan Rusland.
Een verdrag lost helaas niks op... Nadat in Frankrijk het verdrag van Versailles was ondertekend voelde Duitsland zich oneerlijk behandeld. Ze moesten rijke gebieden vol met steenkool en ijzererts Afgeven, waardoor de economie ineenzakte. Omdat Duitsland zich zo benadeeld voelden konden de Nazi’s Aan de macht komen in het land, met als leider Adolf Hitler , en dit was de aanleiding voor de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke oorlog met veel slachtoffers, de Holocaust En een grotere verwoesting van cultureel erfgoed.
21
LES 8 Maart 2014
Oorlogssagen Luister even allemaal mee naar de sage over de Engel van Mons… HIER NOG EEN GOEDE REDACTIE VAN DE SAGE SCHRIJVEN
Is dit een waargebeurd verhaal? Ja
Nee
Omcirkel de elementen die bij een sage passen.
onbekende plaats
kort verhaal
mondeling doorgegeven
verhaal van nu
verhaal van vroeger
griezelig
bekende plaats
non-fictie
gewoon verzonnen
fictie
humoristisch
kinderverhaal
staan in boeken
volwassenen-verhaal
verklaart iets
lang verhaal
Wat heb je allemaal omcirkeld? Vat deze elementen samen. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….
22
Jullie krijgen de opdracht om alleen een sage te vertellen. De leerkracht geeft je een voorwerp dat een stickertje heeft. Aan de hand van dit voorwerp vertel je een korte sage.
De mensen met een GROENE sticker vertellen een echt verhaal dat met de oorlog te maken heeft. De mensen met een RODE sticker vertellen een verzonnen verhaal dat met de oorlog te maken heeft.
Gebruik voor deze opdracht de OVUR-methode.
Je vindt deze werkwijzer op p. 5 in de map ‘PAV-vaardig’. Oriënteren:
Je werkt alleen
Je maakt een sage die verband houdt met de Eerste Wereldoorlog en je gekregen voorwerp
Je gebruikt de informatie uit de bundel en je kan extra informatie opzoeken door gebruik te maken van de klascomputers.
Je krijgt 20 minuten de tijd voor deze opdracht.
Voorbereiden:
Kijk goed naar welke elementen er in een sage zitten.
Bedenk eerst een korte verhaallijn.
Uitvoeren: Voer je taak uit met aandacht voor:
Een logische verhaallijn
De elementen die in een sage zitten
De beschikbare tijd : 20 minuten
Reflecteren: We luisteren klassikaal naar ieders verhaal. We stellen elkaar de volgende vragen:
Is het vertelde verhaal waar of niet waar?
Is de opdracht goed uitgevoerd?
Hebben we problemen ondervonden bij de uitvoering?
Beantwoord het resultaat aan jullie verwachtingen?
23
LES 9 & 10 Maart 2014
De Zeppelin
We vlogen met een zucht... Hoe heet dit toestel? Een zeppelin
Wat was de functie? In de eerste wereldoorlog werd het vooral gebruikt om te spioneren. In de tweede oorlog werden zij ook gebruikt om steden te bombarderen.
...tot boven in de lucht Zet de letters van deze man zijn naam in de juiste volgorde
FERDINAND
PLENIPEZ
Ferdinand Zeppelin Wat zou de link kunnen zijn met de vorige foto? Ferdinand zeppelin heeft de Zeppelin uitgevonden.
Een zeppelin is een stijf, sigaarvormig luchtschip bestaande uit een lichtgewicht
(aluminium) skelet met daarin zakken die zijn gevuld met een licht gas. Hij is genoemd naar de grote pionier van het luchtschip, graaf Ferdinand von Zeppelin. Soms ging het fout. Kijk naar de filmpjes/luisterfragmenten en los de vragen op. Hoe komt het dat de Hindenburg in brand vloog? In de Hindenburg zat waterstof en die stof is erg brandbaar Wat gebeurde er in Gent?
Een Engelse piloot haalde een Duitse Zeppelin neer met granaten, de zeppelin stortte neer op het klooster in SintAmandsberg. 24
Eponiemen Ken je nog woorden die volgens jou afgeleid zijn van een persoon? Woord
Betekenis
Een beroemd verhaal Wat is de naam van de heer op de tekening? Mr. Sandwich Wat heeft hij juist uitgevonden? De sandwich Waarom vond hij deze uitvinding nodig?
Herken je deze dingen?
Hij zocht naar iets om met één hand te kunnen eten zodat hij kon verder kaarten.
Project: De Zeppelin In navolging van Graaf Ferdinand von Zeppelin gaan we zelf een poging wagen om iets gelijkaardigs te bouwen. Per 2 leerlingen krijgt iedereen één ei en toegang tot alle materialen die de leerkracht in de klas beschikbaar stelt. Het doel van de opdracht is simpel. Zorg dat je ei van de tweede verdieping naar beneden raakt. Maak hierbij gebruik van technieken die de val vertragen, en geen technieken die de val breken (dus je mag het ei niet inpakken, naar beneden smijten en hopen dat het niet breekt. Je geeft je toestel ook een naam. Deze naam moet een eponiem zijn (dus de namen van je teamleden moeten er in verwerkt zijn). Volg het stappenplan op de volgende pagina. 25
LES 11 Maart 2014
Het Oorlogsspel
Oorlog is geen spel. Maar dat betekent niet dat we er niet op een aangename manier over mogen leren. Vandaag spelen we het Oorlogsspel, gebaseerd op het traditionele ganzenbord. Je speelt in groepjes van maximaal 4 personen. De regels vind je hieronder.
Wat hebben we nodig? 4 pionnen 1 dobbelsteen Het spelbord De vragenkaartjes
Hoe spelen we het spel? Iedereen van de groep gooit één keer met de dobbelstenen. Degene die het hoogst gooit mag beginnen. De eerste speler werpt met de dobbelsteen. Kom je op een gekleurd vakje terecht, dan mag je het bijhorende vragenkaartje nemen en de vraag proberen beantwoorden (groen = makkelijk, geel = gemiddeld, oranje = moeilijk, roze = heel moeilijk). Juist? Dan mag je het aantal aangegeven vakjes vooruit. Hier stopt je beurt (dus dan tellen speciale vakjes niet meer). Fout? Jammer, maar dan gaat de beurt naar de volgende speler. De vraag stop je weer onderaan. Zo gaan we in wijzerzin alle spelers af. Degene die het eerst het einde bereikt wint het spel.
Speciale vakjes Als je op dit vakje komt mag je een vraagkleur kiezen.
Als je op dit vakje komt mag je nog eens gooien met de dobbelsteen.
Als je hier terechtkomt moet je helaas een beurt overslaan.
26
TEST Maart 2014
Test—De Eerste Wereldoorlog
Les
Kennen
Kunnen
Les 1
De belangrijke data van de Eerste Wereldoorlog kennen.
ste Wereldoorlog was.
Les 2
Kunnen uitleggen wat voor soort oorlog de Eer-
De levensstijl van vroeger (1914) met de levensstijl van nu vergelijken. (modern comfort, kledij, taal)
Les 3
De betrokken landen, die de oorlog in
gang hebben gezet, kennen.
De aanleiding kennen die er voor zorg-
een kaartje.
de dat de Eerste wereldoorlog begon.
Les 4
De datum kennen waarop België het
De oorzaak kennen waarom de Russen
Enkele belangrijke personen uit de eer-
Kunnen uitleggen waarom ze Duitsland en Oostenrijk-Hongarije de centralen noemen.
uit de oorlog stapten.
Les 5
De belangrijkste landen kunnen aanduiden op
kunnen uitleggen waarom de IJzer zo belangrijk was voor de Eerste Wereldoorlog
ste wereldoorlog kennen.
Kunnen uitleggen wat er op Kerstmis 1914 gebeurde.
Enkele (twee) nieuwe wapens kunnen opnoe-
men die in de Eerste Wereldoorlog voor het eerst
Les 6
Kunnen belangrijke gebeurtenissen aanduiden op een tijdlijn.
Les 7
Details over de wapenstilstand kennen (tijdstip, plaats ,betrokken,…)
Kunnen uitleggen hoe het komt dat WO 2 en gevolg is van WO 1.
De belangrijkste punten uit het verdrag van Versailles
27
28
29
