Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven

Werkblad beschrijving interventie Voor ‘goed beschreven’

Gebruik maximaal 10 pagina’s

www.sense.info Zie ook:

http://www.loketgezondleven.nl/interventies/ Contact Centrum Gezond Leven:

Sandra van Dijk [email protected] 030-2748678

Achtergrondgegevens Ontwikkelaar / licentiehouder van de interventie Naam: (Post)adres: Plaats: E-mail: Tel.: Fax: Website (van de interventie)

Soa Aids Nederland / Hanneke Roosjen Keizersgracht 392 Amsterdam [email protected] 020 – 62 62 669 020 – 62 75 221 www.sense.info

Contactpersoon Vul hier de contactpersoon voor de interventie in, wanneer deze afwijkt van de ontwikkelaar of licentiehouder

Naam: (Post)adres: Postcode: Plaats: E-mail: Tel.: Fax:

Vul hier het Osirisnummer (I-database) in

Vul hier de naam van de interventie in

1. Doel van de interventie Wat is het doel van de interventie? Beschrijf de einddoelen en eventuele sub- of voorwaardelijke doelen zo concreet mogelijk en bij voorkeur SMART.

Doelstellingen: De site wil jongeren ondersteunen in de ontwikkeling van een gezonde en veilige seksuele carrière. Hierbij neemt het voorkomen van soa’s en zwangerschap en het herkennen en aangeven van wensen en grenzen een belangrijke plaats in. Naast kennisoverdracht over veilig en onveilig seksueel gedrag wordt er aandacht besteed aan het bevorderen van een positieve, verantwoordelijke houding ten aanzien van seksualiteit. Inhoudelijke doelstelling (vier algemene programmadoelen): A. jongeren ondersteunen in de ontwikkeling van hun eigen seksuele identiteit B. preventie van soa’s, met name door condoomgebruik C. preventie van ongeplande zwangerschap, met name door pilgebruik D. voorkomen van overhalen en dwang, door het herkennen en aangeven van wensen en grenzen Sense.info moet jongeren hierbij helpen door (interventiedoelstellingen): 1. Jongeren het gevoel te geven dat ze op sense.info terecht kunnen met hun vragen en problemen over seks (site moet uitnodigend zijn en betrouwbaarheid uitstralen); 2. Jongeren een antwoord te geven op vragen over seksualiteit en relaties; 3. Jongeren in staat te stellen om met behulp van de website een correcte risico-inschatting te maken wat betreft (on)veilig vrijen, anticonceptiefalen en dwang; 4. Jongeren te laten zien waar ze terecht kunnen met vragen en problemen over liefde, relaties, lichaam en seks (= link naar Sense informatieen hulpverleningskanalen). Bij de programmadoelen (zie boven) zijn in de ontwikkelfase van de website (2008) op determinantenniveau gedragsdoelen (performance objectives) geformuleerd voor de doelgroep, wat betreft: 1. kennis 2. attitudes 3. vaardigheden 4. sociale norm Deze doelen dragen bij aan bovenstaande uiteindelijke doelen (zie bijlage 2: document ‘Doelstellingen en determinantenschema sense.info’).

2. Doelgroep van de interventie Wat is de doelgroep van de hier beschreven interventie? Geef een zo precies mogelijke beschrijving van relevante kenmerken. Noem ook een eventuele intermediaire doelgroep.

Voor wie is de interventie bedoeld? De doelgroep is alle jongeren (en jongvolwassenen) van twaalf tot vijfentwintig jaar, met diverse achtergronden in opleiding, afkomst, seksuele ervaring en oriëntatie. Aangezien dit een heel brede doelgroep is, is de keuze gemaakt om sense.info primair te richten op lager opgeleide jongen: VMBO-niveau. De site is ook bedoeld voor hoger opgeleiden, maar moet in de eerste plaats lager opgeleiden aanspreken en voor hen begrijpelijk zijn. Teksten worden

Werkblad ‘goed beschreven’ Centrum Gezond Leven

2


Geef aan of de interventie ook geschikt is voor (specifieke) migrantengroepen, en zo ja voor welke.


zo kort mogelijk gehouden, moeilijke woorden worden vermeden, er wordt veel gebruikgemaakt van hyperlinks en verdieping vindt op vervolgpagina’s plaats. Naast het opleidingsniveau, wordt de focus eerder gelegd op de jongste groep dan op de oudste groep: klas 2/3/4, oftewel jongeren van ongeveer dertien tot en met zestien jaar oud. Toepassing bij migranten De primaire doelgroep van de website zijn lager opgeleide jongeren. Grotendeels zijn dat jongeren die VMBO-onderwijs volgen. Het VMBO wordt gevolgd door jongeren met veel verschillende culturele achtergronden. Mede daarom is de site gemaakt voor jongeren met verschillende culturele achtergronden: zowel wat betreft inhoud en aanpak als ook uitstraling en identificatie. Verschillende onderdelen bevatten elementen die specifiek gericht zijn op islamitische en/of christelijke jongeren, zoals het menu-item Cultuur en geloof. Achter de knop Meisjeslichaam wordt aandacht besteed aan cultuursensitieve thema’s zoals het maagdenvlies. Uit pretestonderzoek, dat ook onder groepen allochtone jongeren is gedaan, komt bevestiging dat het materiaal ook voor deze doelgroepen geschikt is.

3. Aanpak van de interventie Beschrijf de opzet van de interventie. Denk aan de gebruikelijke duur, indien van toepassing de frequentie en intensiteit van de contacten, de volgorde van de onderdelen, handelingen of stappen en de setting waarin de interventie wordt uitgevoerd.

3.1 Opzet van de interventie Sense.info is een website die iedereen met een internetverbinding kan bekijken. Sense.info biedt jongeren een totaalpakket aan informatie en hulp over seksuele gezondheid, een combinatie tussen online en offline aanbod: naast betrouwbare informatie over lichaam, verliefdheid, relaties en seks, biedt ze mogelijkheden om vragen te stellen aan deskundigen via chat, e-mail en telefoon (Sense Infolijn) en om een afspraak te maken voor een (gratis) consult in de buurt (Sense spreekuur). Sense.info is een interactieve site. Zo kan de bezoeker op de meest bezochte pagina (‘Ontdek je lichaam’) middels een animatie een ontdekkingsreis maken naar de gevoelige plekjes van zichzelf en zijn of haar partner. Naast alle inhoudelijke onderwerpen, biedt de site dynamische onderdelen als quizzes, polls, een funzone en nieuwsberichten. Ook wordt er uitgebreide werkstukinformatie geboden. De interventie krijgt op jaarbasis meer dan een half miljoen bezoeken. Cijfers van de bezoekcijfers van sense.info (webstatistieken van Google analytics, van 1 januari 2011 t/m 31 oktober 2011): 430.675 bezoeken (dit zijn bijna 1.500 bezoeken per dag). Bezoekers blijven gemiddeld 4.34 minuten op de site en bezoeken gemiddeld 5,5 pagina. Het onderdeel ‘Ontdek je lichaam’ is sinds de lancering van de website verreweg het meest bezochte (na de homepage) en langst bezochte onderdeel van de site. Cijfers ‘Ontdek je lichaam’ van 1 januari 2011 t/m 31 oktober 2011: 160.000 bezoeken, gemiddelde tijd op de pagina: 3.00 minuut. De pagina ‘De eerste keer’ is één van de andere meest én langst bezochte pagina’s van de site; na de homepage is het de vierde meest bezochte pagina van de site (terwijl de pagina niet in het hoofdmenu voorkomt, maar in een submenu). Cijfers ‘De eerste keer’ van 1 januari 2011 t/m 31 oktober 2011: 58.000 bezoeken, gemiddelde tijd op de pagina: 1.22 minuut.


3



De interventie is in te delen in vier delen: 1. De linker kolom, met een menubalk met inhoudelijke thema’s 2. De midden kolom, met een link naar de animaties en het aanbod van Sense 3. De rechter kolom, met verschillende (interactieve) onderdelen 4. Het onderste deel, met verschillende knoppen en links, onder meer naar de Sense regio’s en voor professionals 1. De linker kolom: Inhoudelijke thema’s LIEFDE EN RELATIES

MEISJESLICHAAM

JONGENSLICHAAM

VRIJEN

VERVELENDE ERVARINGEN

CULTUUR EN GELOOF SEKS EN INTERNET

VOORBEHOEDMIDDELEN

ZWANGER

SOA’S


Submenu onder de hoofdknoppen Verliefdheid en versieren Relaties Homoseksualiteit Laten merken wat je wilt FAQ Vagina en meer Anus Menstruatie Borsten Hygiëne FAQ Penis Anus Hygiëne FAQ De eerste keer Vrijen Pijn bij het vrijen Veilig vrijen Ex-o-meter Praten over seks Seks, alcohol en drugs FAQ Seks tegen je zin Hoe voorkom je vervelende ervaringen? De grens van de ander herkennen Last van een vervelende ervaring Hulp en advies FAQ Seks, cultuur en geloof FAQ Verliefd (op internet) Porno Webcamseks en msn FAQ Welke middelen zijn er? Welk middel kies je? Condooms De pil Spiraaltje, Nuvaring en andere Pil vergeten? Test: wat past bij jou? FAQ Zwanger? Morning-afterpil Onbedoeld zwanger Abortus FAQ Wat zijn soa’s? Klachten en gevolgen Soorten soa’s Soa-onderzoek Uitslag en behandeling

4



Waarschuw je partner FAQ

Andere onderdelen in linker kolom: WAT IS SENSE? SENSE IN JOUW REGIO PERSOONLIJK ADVIES ONTDEK JE LICHAAM SEKS A-Z

LINKS

Plek voor een tijdelijk onderdeel

Toelichting Woordwolk + informatieve tekst Landkaart Nederland met doorklik-mogelijkheid naar alle acht Sense regio’s Icoontjes van de vier Sense informatieen hulpverleningskanalen met doorklik- mogelijkheden (telefoon/mail/chat/spreekuur) Geanimeerde ‘Sekstestdummies’: een jongen en meisje die je uit kunt kleden om op zoek te gaan naar ‘lekkere plekjes’ Relevante zoekwoorden alfabetisch gerangschikt. Informatie kan gevonden worden door een zoekterm in te typen, of door naar de betreffende letter in het alfabet te gaan Links naar andere websites, gerangschikt volgens de inhoudelijke thema’s van deze menubalk, plus de (sub)thema’s Homoseksualiteit én Seks, alcohol en drugs Voorbeelden: een banner naar filmpjes van Blikvoer, het digitale jongerenkanaal van de VARA of een banner naar Can you fit it?, de game van de campagne Seksuele gezondheid

2. De midden kolom: In de midden kolom staat een grote afbeelding van een jongen en een meisje. Als de bezoeker met de cursor over hen heen gaat, krijg hij/zij de tekst ‘Kleed ons uit’ te zien. Als men dat doet, wordt men door gelinkt naar de pagina ‘Ontdek je lichaam’. Onder de afbeelding staat de ondertitel/slogan van Sense (‘Voor al je vragen over seks’) en de twee manieren waarop Sense dit biedt: 1. de informatie op deze website 2. de mogelijkheid om contact op te nemen: hier wordt doorgelinkt naar de hulpverleningsmogelijkheden van Sense. 3. De rechter kolom: NIEUWS WERKSTUKINFORMATIE

QUIZ FUNZONE POLL EXTRA RUIMTE VOOR BANNERS


Standaard staan er twee actuele nieuwsberichten vermeld, oudere berichten blijven vindbaar via het archief Uitgebreid onderdeel op sense.info, met informatie voor werkstukken, spreekbeurten en andere presentatievormen, over alle inhoudelijke thema’s die op sense.info behandeld worden Kennisquizzes van vier tot zeven vragen, afhankelijk van het thema waar je als bezoeker op zit (quiz wijzigt mee met bezochte pagina’s) Met digitale krasloten, clips en filmpjes, onder meer over loverboys, ‘jongeren, seks en islam’ en van vrij veilig campagnes Polls variërend per thema, net als bij de quizzes afhankelijk van de pagina waarop je als bezoeker bent In en onder de funzone is er de mogelijkheid om in voorkomende gevallen een banner neer te zetten die linkt naar relevante applicaties, zoals de test ‘Wat kies ik? Anticonceptie voor jou’ of ‘Can you fix it?’, de game van de Campagne Seksuele Gezondheid.

5



4. Het onderste deel: LICHTBALK CONTACT SITEMAP DISCLAIMER COLOFON SENSE IN JOUW REGIO OVER DEZE SITE VOOR PROFESSIONALS

Tekst over welke instanties betrokken zijn bij Sense Contactgegevens van verschillende Sense onderdelen: de Sense Infolijn, de Sense regio’s, de redactie van de site Een overzicht van de linker menubalk Disclaimer betreffende copyrights, en het streven naar actualiteit, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de verstrekte informatie Colofon van de website sense.info én van de game Can you fix it? Dezelfde inhoud als achter de knop Sense in jouw regio in de linker menubalk Zelfde inhoud als de lichtbalk, maar dan in de vorm van de logo’s van de verschillende betrokken organisaties Link naar informatie, zoals richtlijnen, op GGD Kennisnet, voor Sense professionals

Tot slot dient sense.info ook als platform voor de campagnes ‘Maak seks lekker veilig’ en ‘Maak seks lekker duidelijk’, van Soa Aids Nederland en RutgersWPF. Op het moment dat deze campagnes lopen, wordt het middenen rechter gedeelte van de site hiervoor gebruikt. De ‘poppen’ worden dan in de linker kolom gezet. Vervolgpagina’s (anders dus dan de homepage) blijven ongewijzigd. Wat gebeurt er concreet bij de uitvoering? Beschrijf hoe de onderdelen van de interventie worden ingevuld of uitgevoerd, zo nodig met enkele typerende voorbeelden.

3.2 Inhoud van de interventie Een viertal onderdelen van de site wordt hier nader beschreven: 1. Het onderdeel ‘Ontdek je lichaam’ Het streven is om sense.info als een aantrekkelijke site neer te zetten met interactieve toepassingen. De belangrijkste hiervan zijn de personages die in het midden van de homepage staan (en op vervolgpagina’s standaard boven middenin): het onderdeel ‘Ontdek je lichaam’. Dit is een flashapplicatie. De jongen en het meisje zijn 3D figuren die bewegingen kunnen maken (als je de site opstart, zie je ze standaard enigszins bewegen, zoals knipperende ogen). De vrouwelijke deskundige is een zogenaamde ‘sitepal’, die in gesproken woord toelicht (zie play- en pauzeknop). Als je daarvoor kiest, kun je de jongen en het meisje met één muisklik uitkleden. Wanneer je vervolgens met een muis over vooraf bepaalde plekken van het jongens- of meisjeslichaam gaat, wordt een ‘roll-over’ animatie geactiveerd, waarbij hartjes op de plek van erogene zones verschijnen. Wanneer er vervolgens op een hartje wordt geklikt, verschijnt een informatieblokje (tekst, waaronder tips). In totaal zijn er 24 plekjes. De bezoeker maakt zo een ontdekkingsreis naar de gevoelige plekjes van zichzelf en zijn of haar partner. Je leert je eigen lichaam en dat van de ander kennen en hoort wat fijne seks kan zijn. 2. Database Sense spreekuren: de ‘Postcode applicatie’ De redactie van de website hanteert een zogenaamd ‘trechtermodel’: sense.info wordt als ‘het hart van Sense’ gezien. Wanneer de bezoeker het antwoord op zijn vraag niet vindt, moet hij ‘automatisch’ toegeleid worden naar de informatieen hulpverleningskanalen van Sense: de Sense Infolijn en de Sense spreekuren. Om als bezoeker snel een spreekuur bij jou in de buurt te vinden, maakt sense.info gebruik van de postcode applicatie van Soa Aids Nederland. Met deze applicatie kunnen verschillende adressenbestanden aangemaakt worden in een database. Dat adressenbestand kan in een pagina van een wil-


6



lekeurige website, in de stijl van die website, worden getoond. De adressenbestanden zijn eenvoudig aan te maken én te onderhouden binnen een Content Management Systeem. De bezoeker kan in deze pagina alle adressen opzoeken die binnen een straal van vijf, tien, vijftien of twintig kilometers liggen van zijn/haar eigen postcode. Zie bijvoorbeeld http://www.sense.info/vragen-en-advies/afspraakseks-en-relaties/ waar je het adres van het Sense spreekuur in jouw buurt kan opzoeken. 3. Pagina ‘De eerste keer’ Hoe maak ik seks lekker(der) en leuk(er) en hoe zorg ik dat mijn eerste keer een prettige ervaring wordt? Vragen die jongeren bezighouden. De pagina ‘De eerste keer’ is de eerste subknop onder de knop Vrijen in de linker menubalk. Het gehele menu onder het onderdeel Vrijen ziet er als volgt uit: − De eerste keer − Vrijen − Pijn bij het vrijen − Veilig vrijen − Ex-o-meter − Praten over seks − Seks, alcohol en drugs − FAQ De pagina ‘De eerste keer’ is overzichtelijk ingedeeld in de vorm van tien tips. Twee van deze tips linken naar andere onderdelen van de site: ‘Ontdek je lichaam’ en het condoominstructiefilmpje. In de ‘Pretest navigatie, vormgeving en content’ in februari 2009 is de pagina ‘De eerste keer’ ook beoordeeld door jongeren. De resultaten waren positief: de jongeren vonden de pagina ‘Heel informatief, ze geven goede tips waar je ook echt iets aan hebt’. De belangrijkste boodschap van deze pagina vond men dat je pas seks moet hebben als je er zelf aan toe bent. ‘Het is een belangrijke pagina als je niet weet wat je van de eerste keer kunt verwachten. Het geeft je meer zelfvertrouwen.’ De jongeren vonden de pagina overzichtelijk en prettig om te lezen door het gebruik van tussenkopjes en opsommingstekens. 4. Filmpje Soa-onderzoek Informatie op sense.info wordt bij voorkeur niet alleen in tekstvorm aangeboden. Teveel informatie in tekstvorm kan een drempel zijn. Vandaar de keuze om informatie waar mogelijk en relevant ook visueel aan te bieden. In de film ‘Het soa-onderzoek’ vertelt een arts wat er gebeurt als je je laat testen op soa’s. Het doel is dat mensen na het zien van het filmpje een idee hebben wat er gebeurt als je je gaat laten testen cq. voor een soa-onderzoek naar een dokter of spreekuur gaat (bij de Sense Infolijn blijkt regelmatig dat mensen overwegen om zich te laten testen, maar zich afvragen ‘wat er dan eigenlijk gebeurt?’). Een arts vertelt hierover in de film. Naast de film staat een keuzemenu. Gekozen kan worden voor de optie om de hele film te bekijken (ongeveer 2,5 minuut), of een bepaald onderdeel daaruit: • Bekijk de hele film • Wat zijn soa's? • Hoe gaat zo'n test? • Testen bij klachten • Wat er nog meer wordt besproken • Uitslag en behandeling


7



4. Materialen en links Welke materialen zijn er en waar zijn deze verkrijgbaar? Noem ten minste de Nederlandse handleiding. Noem ook eventuele links naar relevante websites, rapporten of andere relevante bestanden. Vermeld eventueel ook of er voorzieningen zijn voor migranten en zo ja welke.

De totale interventie betreft een website, die voor iedereen met een internetverbinding toegankelijk is: www.sense.info. Bezoekers van de site die een persoonlijke vraag aan Sense willen voorleggen, kunnen dat op verschillende manieren doen: • Per telefoon: www.sense.info/vragen-en-advies/telefoon/ • Per e-mail: www.sense.info/vragen-en-advies/e-mail/ • Per chat: www.sense.info/vragen-en-advies/chatten/ • In een persoonlijk gesprek op een Sense spreekuur: www.sense.info/vragen-en-advies/persoonlijk-gesprek/ Alle acht betrokken Sense-regio’s hebben regiopagina’s op www.sense.info, zie www.sense.info/sense-in-jouw-regio/.

5. Onderbouwing werkzaamheid Geef hier een aanzet tot onderbouwing van de werkzaamheid. Op welke principes is de interventie gebaseerd? Waarom denkt u dat deze interventie effect zal hebben? De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor ‘goed beschreven’.

De interventie richt zich op het beïnvloeden van kennis, attitudes en vaardigheden. De hoofdthema’s op de website (verliefdheid, relaties en (prettige) seks, seks en grenzen en veilige seks) sluiten aan bij de problematiek zoals geschetst in het onderzoek Seks onder je 25ste (De Graaf et al., 2005)* en 'Van Twee Kanten Bekeken: Seksuele Voorlichting op Internet' (Nijkamp, I., 2007)*, een onderzoek naar de wensen van jongeren en experts ten aanzien van websites over seksuele voorlichting. Het pakket is in grote lijnen ontwikkeld volgens de stappen van het protocol Intervention Mapping (Bartholomew et al., 2006). In het ontwikkelproces van de site heeft Soa Aids Nederland drie pretests uitgevoerd. Hierbij is de gehele site uitgebreid getest onder de doelgroep, met betrekking tot navigatie, vormgeving en content. De gebruikte methoden en resultaten hiervan zijn beschreven in het ‘Rapport pretests jongerenwebsite sense.info’ (Roosjen, H, 2009)*. Op de site worden verschillende methodieken gebruikt om de determinanten kennis, attitudes en houding te beïnvloeden. Voorbeelden zijn: - Kennis: tekst, quizzes, digitale getailorde tests (zoals: ‘Welke anticonceptie kies jij?‘), animaties, digitale vorm van krasloten - Attitudes: filmpjes met interviewfragmenten met jongeren, polls - Vaardigheden: instructiefilmpjes, tekst in tipvorm, zoals tips om grenzen aan te geven Waar content in tekst wordt aangeboden, gebeurt dat volgens de regels van webschrijven, waaronder: kort en krachtig formuleren, belangrijke informatie aan het begin van de tekst plaatsen, informatieve hyperlinks gebruiken, tussenkopjes gebruiken en opsommingstekens. De site is planmatig ontwikkeld, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, en sluit aan bij behoeften van de doelgroep. De doelen, methoden en strategieën zijn gebaseerd op determinantenanalyse en proefversies van de site zijn uitvoerig gepretest. Dit maakt aannemelijk dat de interventie effect zal hebben.


8



6. Randvoorwaarden uitvoering en kwaliteitsbewaking Welke eisen zijn er t.a.v. opleiding, training, certificering, licenties en/of supervisie van de uitvoerend werkers? Beschrijf deze randvoorwaarden voor de toepassing.

Is er voor de overdracht of implementatie een handleiding of protocol? Zijn er eerdere ervaringen waaruit blijkt dat de interventie overdraagbaar is?

6.1 Eisen ten aanzien van opleiding Deze vraag is niet van toepassing, gezien het feit dat deze interventie een website voor jongeren betreft, waarbij geen sprake is van training of certificering van uitvoerend werkers. Wel hebben contactpersonen van alle Sense regio’s begin 2009 (voor de lancering van de site) een training gehad over het gebruik van Typo3, het Content Management Systeem waarin de site gebouwd is en nu onderhouden wordt. Aangezien alle regio’s hun eigen pagina’s bijhouden, moet iedere regio één of meer medewerkers hebben die dit systeem beheersen en er toegang toe hebben. 6.2 Eisen ten aanzien van overdracht en implementatie Er is geen protocol of handleiding voor de overdracht of implementatie. Er zijn wel verschillende kanalen waarlangs Sense-professionals betrokken zijn bij en op de hoogte worden gehouden van ontwikkelingen op en rond sense.info: − Stuurgroep Sense (zie verder onder punt 9. Uitvoering) − Nieuwsbrief Seksuele gezondheid van het RIVM: sense.info verzorgt standaard een rubriek met nieuwswaardige feiten in deze digitale nieuwsbrief die ieder kwartaal verschijnt. Variërend van bezoekcijfers zowel van de website als van de Sense Infolijn, de ontwikkeling van banners van sense.info met de nieuwe slogan: ‘Sense, voor al je vragen over seks’ (juli 2011) én de start van de eerste chatroom op sense.info (oktober 2011). − Mailings over webstatistieken: met regelmaat wordt er een mailing verstuurd naar de coördinatoren van de Sense regio’s over de bezoekcijfers van de afgelopen periode, zoals het afgelopen half jaar of hele jaar, afhankelijk van het moment van de mailing. De einddoelgroep, jongeren van twaalf tot vijfentwintig jaar, worden via verschillende kanalen geïnformeerd over het bestaan van sense.info. Zo wordt in al het jongerenmateriaal van Soa Aids Nederland en RutgersWPF verwezen naar sense.info als zijnde dé site die jongeren een totaalpakket aan informatie en hulp rond seksuele gezondheid biedt. Voorbeelden van materialen zijn het lespakket Lang Leve de Liefde dat in 2012 geheel vernieuwd zal verschijnen, en het pakket Veilig Vrijen & Seks, een voorlichtingspakket over relaties en seksualiteit voor het jeugdwelzijnswerk. Ook in de campagnes ‘Maak seks lekker veilig’ en ‘Maak seks lekker duidelijk’ wordt de URL sense.info gecommnuiceerd. Dit resulteert in hoge(re) bezoekcijfers in de betreffende periodes.

Hoe wordt de kwaliteit van de interventie beoordeeld en bewaakt? Denk bijvoorbeeld aan registratie van activiteiten en resultaten.

6.3 Eisen ten aanzien van kwaliteitsbewaking De kwaliteit van de content op de website wordt bewaakt door Soa Aids Nederland en RutgersWPF. Deze controle leidt met regelmaat tot wijzigingen: zo wordt er regelmatig content toegevoegd (zoals nieuwe FAQ’s, bijvoorbeeld op grond van vragen die bij de Sense Infolijn binnenkomen, en informatie over Seks, alcohol en drugs) en worden er regelmatig verbeteringen doorgevoerd in de navigatie (zoals het zichtbaarder maken van de content over Pijn bij het vrijen: een belangrijk onderwerp, dat, zo bleek uit reacties, te verborgen was op de site en nu prominenter in het hoofdmenu voor-


9



komt). Een ander voorbeeld is het prominenter plaatsen van de knop ‘Sense in jouw regio’, op grond van verzoeken daartoe uit verschillende Sense regio’s. Resultaten van het gebruikersonderzoek dat momenteel (najaar 2011) wrodt uitgevoerd, zullen ook resulteren in aanpassingen aan en verbeterpunten van de website. Door de redactie van sense.info is een zogenaamde redactieformule ontwikkeld, waarin uitgangspunten, werkwijze, verantwoordelijkheden en procedures met betrekking tot de website en het onderhoud daarvan beschreven staan. 6.4 Kosten van de interventie Wat zijn de kosten voor de uitvoering? Noem zo mogelijk kosten voor licentie, materiaal, trainingen, kwaliteitsbewaking, Vermeld het jaartal waarvoor de prijzen gelden. Noem ook de tijdinvestering van betrokken professionals (uitvoering en coördinatie).

Het bezoeken van en surfen over de website sense.info is gratis. E-mailen met de Sense Infolijn is gratis. Chatten met de Sense Infolijn is gratis. Telefoneren met de Sense Infolijn kost € 0.05 per minuut. Sense spreekuren zijn gratis voor iedereen tot 25 jaar oud.

7. Onderzoek naar de uitvoering van de interventie Is er onderzoek gedaan naar de uitvoering van de interventie? Beschrijf doel, type onderzoek (bijvoorbeeld procesevaluatie, behoefteanalyse, nul-meting, haalbaarheidonderzoek, tevredenheidmeting etc.), methode en relevante uitkomsten. Geef aan wat het bereik is, de succes- en faalfactoren en waardering door de doelgroep. Geef ook aan hoe de interventie, indien noodzakelijk, wordt aangepast.

Drie pretests Om inzicht te verkrijgen in de gebruiksvriendelijkheid en effectiviteit van de website, heeft Soa Aids Nederland in het ontwikkelproces van de site drie pretests ingebouwd en uitgevoerd onder middelbare scholieren: 1. Februari 2008 zijn gegevens verzameld over de ’look and feel’ van de homepage (destijds nog safeseks.nl). Het betrof een onderzoek naar de publieksafstemming van het ontwerp van de website. Leerlingen kregen per tweetal het ontwerp van de homepage te zien, in de vorm van een niet-aanklikbare afbeelding op een computerscherm. Hierna werd hen een aantal open vragen gesteld. Er is gekozen om twee respondenten gelijkertijd te testen om zo de onderlinge discussie te stimuleren. Aan de pretest hebben 60 leerlingen deelgenomen, 28 jongens en 32 meisjes. Bij de selectie van scholen is rekening gehouden met de geografische spreiding. De reacties van de jongeren op de homepage waren over het algemeen positief: de eerste indruk was goed en het ontwerp aansprekend. Aan de verwachtingen van de jongeren wat betreft de inhoud van de site werd voldaan. In bijlage 3 (Rapport pretests jongerenwebsite sense.info) zijn de resultaten en conclusies beschreven. Voorbeelden van voorgestelde aanpassingen zijn: het toevoegen van een funzone op de site, het aanpassen van het uiterlijk van de deskundige en het aanpassen van de tekst onder het logo: deze werd te letterlijk opgevat en was bovendien slecht leesbaar. 2. September 2008 is de vormgeving van het logo getest aan de hand van twee verschillende logo’s: het logo dat voor safeseks.nl ontwikkeld was en het reeds bestaande Sense-logo. Het safeseks.nl-logo vormde in februari 2008 een onderdeel van de ‘look and feel’ pretest van een afbeelding van de homepage van safeseks.nl. Daarna werd besloten safeseks.nl tot Sense-site te maken. Sense werkte al met het


10



Sense-logo en het lag voor de hand dit logo ook op sense.info te gaan gebruiken. Het safeseks.nl-logo was echter positief beoordeeld tijdens de ‘look and feel’ pretest en paste beter in de vormgeving van de site dan het Senselogo. Dit waren de voornaamste redenen voor de ontwikkelaars van de site om deze logo pretest in te lassen. Bij deze pretest was één onderzoeker aanwezig. Aan de pretest hebben 19 VMBO-T en HAVO-leerlingen deelgenomen, 7 jongens en 12 meisjes. De gemiddelde leeftijd van deze leerlingen was 14 jaar. In bijlage 3 (Rapport pretests jongerenwebsite sense.info) zijn de resultaten en conclusies beschreven. In het totaalbeeld dat ontstaan is na de logo pretest hebben de ontwikkelaars van de site geen aanleiding gezien om een keuze te maken voor het gebruik van het safeseks.nl-logo, die alle gevolgen van dien zou hebben. Er is gekozen om het Sense-logo te gebruiken, vanwege de aansluiting bij Sense en de materialen die in de regio’s reeds gebruikt werden. 3. Februari 2009 is de gehele en werkende site getest onder verschillende groepen leerlingen. De voorlaatste versie van de website is getest op de effectiviteit van webteksten en gebruiksvriendelijkheid. Onderzocht is welke voorkeuren leden van de doelgroep hebben met betrekking tot navigatie, vormgeving en content in deze versie van de site. Bij deze pretest waren twee onderzoekers aanwezig. De leerlingen werden per tweetal getest, eerst individueel achter de computer en het laatste gedeelte gezamenlijk. De meerwaarde van het gezamenlijk testen bestond uit de discussie die hierdoor tussen de leerlingen op gang kwam. Er is gebruikgemaakt van een door de onderzoekers ontwikkelde vragenlijst. De opmerkingen van de leerlingen zijn door de onderzoekers genotuleerd. De gemiddelde duur van deze pretest was 45 minuten. Aan de pretest hebben 53 leerlingen deelgenomen, 22 jongens en 31 meisjes. Het aantal leerlingen was als volgt verdeeld over de opleidingsniveau’s: 29 leerlingen VMBO Theoretisch, 10 leerlingen HAVO en 14 leerlingen VWO. De gemiddelde leeftijd was 15,5 jaar. Bij de selectie van scholen is rekening gehouden met de geografische spreiding. Dertien leerlingen waren zogenaamde nieuwkomers. Deze jonge immigranten waren gemiddeld nog geen jaar in Nederland. Over het algemeen kon worden geconcludeerd dat de website voldeed aan de gestelde criteria voor effectiviteit en usability. De jongeren waren tevreden over de aantrekkelijkheid en de informatiedichtheid van de website. De informatie werd als relevant gezien en het taalgebruik als passend bij jongeren. De menustructuur en opbouw van de website hielpen de jongeren de informatie te vinden die zij zochten. Om de website nog verder te optimaliseren diende er aan een aantal punten extra aandacht te worden besteed. Zo moest de rechterkant van de homepage meer opvallende onderdelen bevatten, zodat deze kant beter bezocht en gezien kon worden. Te beknopte webteksten moesten worden voorzien van extra informatie en/of de aanwezigheid van hyperlinks naar achterliggende pagina’s moest duidelijker worden gemaakt, bijvoorbeeld door deze te integreren in de tekst. De link naar het maken van een persoonlijke afspraak is al snel na deze pretest verplaatst van de rechter- naar de linkerkant van de site. Dit heeft het resultaat opgeleverd dat de knop toen wel gezien wordt door de jongeren. Voor een uitgebreide beschrijving van de resultaten, conclusie en aanbevelingen wordt verwezen naar bijlage 3 (Rapport pretests jongerenwebsite sense.info). Onderzoeken Qrius In 2010 heeft het marktonderzoeksbureau Qrius in opdracht van het RIVM een kwalitatief ‘determinantenonderzoek’ en een kwantitatief marktonder-


11



zoek uitgevoerd naar Sense (waarvan de website sense.info een onderdeel is). Bekendheidsonderzoek Sense (spreekuren) – kwantitatief onderzoek Aanleiding voor dit onderzoek was het duidelijk achterblijven bij de verwachtingen van het bezoek aan de Sense spreekuren. Het onderzoek is online uitgevoerd, middels een vragenlijst van ongeveer 25 vragen. 832 jongeren in de leeftijd van twaalf tot vijfentwintig jaar zijn benaderd. Hierbij zijn extra jongeren uit Suriname of de Nederlandse Antillen (107 jongeren) en jongeren uit Marokko of Turkije (84 jongeren) benaderd om tevens te kijken naar eventuele verschillen naar afkomst. Positieve resultaten uit dit onderzoek waren: - Sense is bekend bij ongeveer één op de vijf jongeren (binnen negen maanden na de lancering) - De website is bekend bij ongeveer één op de vijf jongeren - 8% van de jongeren heeft de site ook wel eens bezocht - De bekendheid onder de verschillende groepen etnische jongeren wijkt niet significant af van de bekendheid onder de totale groep jongeren - De website wordt positief beoordeeld: er staat veel en betrouwbare info op. - De website is goed vindbaar via google. Wat opviel was dat het onderwijs een belangrijk kanaal is waardoor jongeren geïnformeerd zijn over Sense, zowel over de site als over de spreekuren. Dit vraagt om blijvende investering in het bekend maken van de webservice via het onderwijs en dan met extra aandacht voor de jongste groep, die Sense het minst kende volgens het onderzoek. Negatieve resultaten van dit onderzoek betroffen vooral de bekendheid van en de negatieve attitude ten aanzien van de Sense spreekuren. Wat betreft informatieen hulpverleningskanalen, was er afhankelijk van de leeftijd een voorkeur voor: - twaalf tot veertien jaar: e-mail - vijftien tot negentien jaar: chat - twintig tot vierentwintig jaar: spreekuren. Online kwalitatief determinanten onderzoek De overkoepelende doelstelling van het onderzoek was: - Het RIVM voorzien van inzichten en handvatten om Sense (totaalpakket) en de Sense spreekuren qua communicatie én aanbod beter aan te laten sluiten bij de behoeften en beleving van jongeren. - Concrete richtlijnen geven om de publiciteitsactie in te kunnen vullen en de positionering van Sense spreekuren te kunnen bepalen. Met als einddoel toename van het bezoek aan Sense spreekuren in de toekomst. (Qrius, 2010) Qrius heeft online diepte interviews gehouden met jongeren. Er zijn in totaal 22 chatsessies gehouden met jongeren van twaalf tot twintig jaar, waarbij een spreiding is aangebracht in de regionale afkomst van de jongeren. Een belangrijk resultaat uit dit onderzoek is dat de website als ‘het hart van Sense’ wordt gezien. Internet is immers anoniem, laagdrempelig, snel en hét medium van jongeren. Jongeren zijn 24/7 te vinden op het internet, daar speelt het zich af, daar zoeken zij antwoord op vragen of een luisterend oor voor hun problemen op grond van seks en relaties. (Qrius, 2010) Het advies is om de website aan te passen: de content is goed, maar de structuur moet beter afgestemd worden op het zoeken zapgedrag van jongeren.


12



Een aantal verbeterpunten die uit beide Qrius-onderzoeken gekomen zijn, hebben geleid tot aanpassingen van de site. Zo is een drietal belangrijke wijzigingen doorgevoerd: 1. De homepage van Sense.info moest een helder overzicht bieden van de ‘diensten’ van Sense (te weten: zoeken, mailen, chatten, bellen, spreekuur): deze zijn daartoe prominent(er) vermeld. 2. Niet alleen op de homepage, ook in de site moet duidelijk zijn dat als je als bezoeker het antwoord op je vraag niet uit de content haalt, je ook contact op kunt nemen met Sense, op welke manier dan ook). Dit heeft geresulteerd in het plaatsen van icoontjes (waaronder die van de Sense diensten hulpverlening) op een groot aantal pagina’s. Dit icoontje linkt naar de pagina Persoonlijk advies (www.sense.info/persoonlijkadvies/persoonlijk-advies/), waarop alle vormen van informatieen dienstverlening te vinden zijn (telefoon/mail/chat/spreekuur). 3. De zoekfunctie is verbeterd. Door het gebruikersonderzoek dat momenteel wordt uitgevoerd, hopen we nog meer onderbouwing te vinden voor de aanbeveling van Qrius om concrete vragen van jongeren centraal te stellen op de website. De idee hierachter is dat jongeren niet vanuit kopjes denken (Voorbehoedmiddelen) maar vanuit vragen (Hoe kan je het veilig doen?). Een eerste aanzet hiertoe is al gegeven op de site, door het plaatsen van FAQ’s op pagina’s met inhoudelijke content. Gebruikersonderzoek Momenteel wordt er een gebruikersonderzoek uitgevoerd naar sense.info. De aanleiding van dit klanttevredenheidsonderzoek was als volgt: sinds de lancering van www.sense.info (maart 2009) wordt de website door ongeveer 1,5 miljoen mensen bezocht. Tot nu toe is niet duidelijk (genoeg) of de beoogde doelgroep daadwerkelijk wordt bereikt, wat de kenmerken zijn van de doelgroep, of ze tevreden zijn over de geboden informatie over seksualiteit, of de navigatie goed verloopt en wat aan de informatie en de site te verbeteren is. Dit gebruikersonderzoek bestaat uit drie delen: 1. Profiel bezoekers en waardering site Doelstelling: meer inzicht krijgen in kenmerken van de jongeren die de website bezoeken en hun algemene waardering voor de site. Methode: digitale popup vragenlijst die de gehele maand oktober 2011 op de homepage van Sense.info wordt geplaatst; de data worden verwerkt aan de hand van NetQ. Onderzoek: RutgersWPF. 2. Surfgedrag Doelstelling: meer inzicht krijgen in bezoek van (bepaalde pagina’s op) sense.info en navigatie op de site. Methode: analyse van webstatistieken van Google analytics. Onderzoeker: Rik Crutzen, Universiteit van Maastricht. 3. Kwalitatieve beoordeling site en verbeteringsvoorstellen Doelstelling: meer informatie verzamelen over beoordeling van de site en verbeterpunten ten aanzien van gebruikswaarde, tevredenheid, vormgeving, inhoud, applicaties, navigatie.


13



Methodiek: participatief onderzoek onder 30 jongeren met diverse achtergronden die kwalitatieve feedback geven op de website. Onderzoekers: medewerkers van RutgersWPF en Soa Aids Nederland. Rapportage van dit onderzoek zal in januari 2012 beschikbaar zijn. Aanbevelingen voor verbeterpunten van de site zullen hierin opgenomen worden.

8. Toelichting op de naam van de interventie Is de naam van de interventie helder? Noem de herkomst of diepere betekenis. Is de interventie bekend onder een andere naam? Noem de naam van de buitenlandse versie van de interventie. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor ‘goed beschreven’.

Van 2005 tot 2007 zijn in Rotterdam-Rijnmond, Gouda en omgeving en Flevoland proefprojecten gehouden met seksuele gezondheidsbevordering voor jongeren. De resultaten van een onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren en de eerste resultaten van de proefprojecten waren voor VWS aanleiding om in 2008 de regeling voor Aanvullende Seksualiteitshulpverlening (ASH) in te voeren: laagdrempelige spreekuren voor jongeren tot 25 jaar over alles rond seksualiteit. De uitvoerende GGD’s kozen de naam Sense voor het nieuwe aanbod (Sense stond voor zowel hart als verstand) en langzaamaan werd Sense de nieuwe naam voor alles over seksualiteit voor jongeren. Soa Aids Nederland ontwikkelde gelijktijdig safeseks.nl, een website met een gelijk doel en dezelfde doelgroep als sense.info. Besloten werd deze site tot Sense-site te maken: de naam safeseks.nl werd vervangen door sense.info en samen met de Rutgers Nisso Groep werd de inhoud van de site doorontwikkeld. Aangezien het een (url van een) website betreft, is de naam die in het buitenland gebruikt wordt hetzelfde: www.sense.info.

9. Uitvoering (uitvoerende en of ondersteunende organisaties en partners) Waar, door welk soort organisaties en op welke schaal wordt de interventie toegepast? Beschrijf op welke locatie de interventie wordt uitgevoerd. Noem eventueel lokale en/of regionale varianten. Noem eventueel ook samenwerkingspartners in de uitvoering.

De locatie van uitvoering is de plek waar de gebruiker online gaat om sense.info te bezoeken. Dit zal regelmatig in de thuissituatie zijn. Sense.info wordt goed bezocht: op jaarbasis heeft de site meer dan een half miljoen bezoeken (totaal eerste helft 2011: 254.394). Bezoekers bezoeken daarnaast veel pagina’s (totaal eerste helft 2011: 5,5) en blijven relatief lang op de site (totaal eerste helft 2011: 4,5 minuten). Andere applicaties, die regelmatig op sense.info staan, hebben ook nog een gunstig effect op de bezoekcijfers: zo heeft Can you fix it? in de eerste helft van 2011 29.483 bezoeken gehad en is het onderzoek Seks onder je 25ste via sense.info door ruim 16.000 mensen bezocht. Sense.info is een product van: Soa Aids Nederland, Rutgers WPF, GGD Nederland, de GGD-centra voor seksuele gezondheid en hun regionale partners, RIVM, ZonMW. Sense.info is geïnitieerd door het ministerie van VWS. De (dagelijkse) redactie van sense.info wordt gevormd door medewerkers van Soa Aids Nederland en RutgersWPF (deze medewerkers richten zich in hun werk op de doelgroep jongeren). Het RIVM is formeel voorzitter van deze redactie. Afstemming met het grotere geheel van Sense vindt plaats in de Communicatiegroep Sense, waarin zowel het RIVM, GGD NL, Soa Aids Nederland, RutgersWPF als een vertegenwoordiging van de Sense regio’s zitting heeft.


14



Alle acht betrokken Sense-regio’s hebben regiopagina’s op www.sense.info, zie www.sense.info/sense-in-jouw-regio/. Daarnaast zijn er door regio’s apart ontwikkelde kanalen (naast sense.info), zoals de website www.sensemoments.nl en het Youtube-kanaal www.youtube.com/user/SenseNoord.

10. Overeenkomsten met andere interventies Zijn er soortgelijke interventies? Noem relevante en in het oog springende overeenkomsten en /of verschillen; beperk dit tot sterk vergelijkbare interventies. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor ‘goed beschreven’.

www.sexwoordenboek.nl – informatie over seksualiteit in woordenboekvorm. Sexwoordenboek.nl heeft, behalve heel veel informatie over seksualiteit, ook een forum en een webshop. www.hoehetmoet.nl – informatie over seksuele technieken in de vorm van 19 voorlichtingsfilms, van het kennen van je eigen lijf en de eerste keer, tot vingeren en anale seks. Hoehetmoet.nl is een commerciële site: om de filmpjes te kunnen bekijken moet je betalen. Om hoehetmoet.nl te kunnen bezoeken, moet je 18 jaar of ouder zijn.

Aangehaalde literatuur Beschrijf de eventueel in dit document aangehaalde literatuur volgens APA-normen.

* De Graaf, H. et al. (2005), Seks onder je 25e, RNG studies nr. 7, Eburon, Delft. * Nijkamp, I., (2007), Van Twee Kanten Bekeken: Seksuele Voorlichting op Internet. Een onderzoek naar de wensen van jongeren en experts ten aanzien van websites over seksuele voorlichting. Toegepaste Communicatie Wetenschap, Universiteit Twente, Enschede. * Roosjen, H & Broeren, R. (2009). Rapport pretests jongerenwebsite sense.info, Soa Aids Nederland. * Qrius (2010). Rapportage. Resultaten Online kwalitatief determinanten onderzoek Sense spreekuren. Onder jongeren 12-22 jaar. In opdracht van RIVM. Qrius. * Qrius (2010). Bekendheidsonderzoek Sense (spreekuren). Qrius.


15

Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven

Recommend Documents